4.

5 Sos bagi Sajian Timur dan Barat

- Sos ialah …………………………………………………………………………………………………………………………….

- Tujuan sos :
i. …………………………………………………………..
ii. ………………………………………………………….
iii. …………………………………………………………
iv. ………………………………………………………..
- Komponen utama sos :
i. Cecair : 5 cecair utama iaitu ………………………….., ……………………………………….., ………………………………………,
…………………………………………………. dan ………………………………………………………………………

ii. Agen pemekat : …………………………………………………. dan ………………………………………….

iii. Perasa dan perisa : ………………….. dan ………………………, perisa seperti ………………………… dan ………………
bagi meningkatkan rasa sos

a) Klasifikasi Sos

Sos Asas bagi Sajian Barat (Five mother sauces)

- Pelengkap hidangan utama.
- 5 kategori sos Barat

Sos Asas bagi Sajian Timur

- Pelengkap hidangan pembuka selera, hidangan utama atau desert dalam sajian Timur
- 2 kategori sos Timur
Sos Manis Sos Savouri
- -
- -
- -
- -
- -
 b) Kriteria Sos
- Kriteria dan panduan dalam memilih sos berdasarkan jenis hidangan
i. Hidangan pembuka selera
- Sos manis sesuai jika bahan utama ialah ………………………………………..
- Sos pedas sesuai jika bahan utama ialah ……………………………………………………………………………..

ii. Hidangan utama

- Sos manis sesuai dengan hidangan ……………………………………….. seperti
- Sos pedas sesuai dengan hidangan berasaskan ……………………………………………………………………

iii. Pencuci mulut atau desert

- Sos manis merupakan pilihan utama
- Contoh pemilihan sos manis seperti ………………………………………………………………………………………
atau ……………………………………………………………………………………………………………………

iv. Snek
- Snek adalah hidangan ringan yang sesuai dimakan dengan sos
- Pemilihan sos savouri sesuai dengan snek berasaskan ………………….. dan ……………………
seperti …………………………………………………………………

Ciri Stok yang baik :

i. Rasa ………………………………………………………………………………
ii. Rupa ………………………………………………………………………………
iii. Tekstur ………………………………………………………………………..
iv. …………………………………………………………………………………….

c) Bahan dan Kaedah Penyediaan Sos

- Bahan dalam penyediaan sos :
i. Sayur-sayuran
- Jenis sayuran ……………………………….., ………………………………., ……………………………..
dan ………………………………………………
- Digunakan …………………………………. atau …………………………………..
- Contoh :

ii. Ikan dan kerang-kerangan

- Terdiri …………………………… dan …………………………………………………… seperti

iii. Tulang
- Tulang yang digunakan ialah …………………………………………. dan ………………………………

iv. Herba
- jenis herba yang digunakan ialah ………………………………., ……………………………..,
……………………… serta …………………………………….

v. Minyak
- Contoh minyak yang digunakan ………………
 vi. Cuka
- Cuka dalam pembuatan sos seperti ……………………………., ……………………………………
dan ……………………………………………….

vii. Bahan perasa dalam sos

- Bahan terakhir diletakkan dalam hidangan
- Menambah rasa mengikut kesesuaian sos yang disediakan.
- Contoh :

- Kaedah finishing dalam sos :

i. Reduction
- proses ………………………………………………………………………………………………………….
- Stok yang dikurangkan menjadi lebih pekat kerana ………………………………………….

ii. Glaze
- stok yang dipekatkan …………………………………………………………………………………………
- Dipekatkan dengan ……………………………………………………………………………………….. atau
……………………………………………………………………………………..
- Digunakan sebagai ……………………………………………………. dalam pembuatan sos.
- Kuantiti yang digunakan sedikit sahaja kerana ………………………………………..

iii. Straining
- proses …………………………………………………………………………………………………………………….
- Alatan digunakan dalam proses ialah ……………………………., ………………………………..
dan ……………………………………………

iv. Monte Au Beurre

- Proses …………………………………………………………………………………………………………………….
- Menghasilkan sos yang lebih ……………………………………. serta sos …………………………..
- Selain mentega, ………………………………………………… digunakan untuk tujuan
meningkatkan rasa krim dalam sos.

d) Prosedur Penyimpanan Sos

i. Keselamatan Makanan
- Simpan di dalam ………………….. ditutup rapat dan bebas dari cecair (Balang basah boleh
menyebabkan pertumbuhan kulat di permukaan sos)
- Simpan dalam ………………………………………. atau …………………………………………………..

ii. Masa Penyediaan

- Sos perlu …………………………………………………….. sebelum dipanaskan semula jika
disimpan dalam peti sejuk atau peti sejuk beku.
- Memasak semula sos dalam keadaan beku boleh mengakibatkan
………………………………………. dan ………………………………………………..

iii. Masa untuk Menyimpan

- Sos guna dalam masa terdekat, simpan dalam …………………………………………………………
- Sos simpan lebih lama (sejuk beku), simpan dalam …………………………………… atau
…………………………………………………………………
 Roux dihasilkan menggunakan …………………………………… dan ………………………………………..
dalam nisbah yang sama.

e) Mise en Place
Sos Sajian Timur
- Sos dijadikan pelengkap hidangan seperti Kuah Kacang dimakan bersama sate atau nasi
impit
- Proses penyediaan Kuah Kacang mudah dan cepat.
- Sebelum mula masak, kacang tanah perlu ……………………………….. (goreng tanpa minyak) atau
guna …………………………………….. bagi menjimatkan masa.
- Kulit kacang dibuang dengan ……………………………….. kulitnya. Setelah sejuk, kacang
……………………….. dengan kuantiti air yang mencukupi.
- Penggunaan ……………………………… memberi warna yang menarik. Bawang besar dihiris untuk
memberi ……………………………………………………………………………………………………..

Sos Sajian Barat

- Menu sos sajian Barat ialah Sos Cendawan
- Sos ini sesuai dihidangkan dengan kebanyakan sajian Barat seperti …………………………………….
dan ……………………………………………………………….
- Stok ayam diperlukan. Penggunaan ……………………………. boleh digunakan bagi menggantikan
stok ayam.

Ciri Stok yang baik :

i. Menggunakan …………………………………………………………………………………………………………
ii. Membuang ……………………………………………………………………………………………………………….
iii. Kadar …………………………………………………………………………………………………………………..
iv. Membuang …………………………………………………………………………………………………………….

Latihan
1. Berikut adalah penyataan tentang satu kaedah finishing dalam penyediaan sos.

Stok dipekatkan dengan merebus sehingga airnya tersejat

a) Nyatakan kaedah finishing itu.

………………………………………………………………………………………………………
b) Apakah bahan yang digunakan bagi membuat sos?
i. ………………………………………………………………………
ii. …………………………………………………………………….
2. Berikut adalah maklumat tentang kategori sos.

 Sos gula Melaka  Sos cili

 Sos kastard  Sos Kacang
X Y
Nyatakan kategori sos :
X : ……………………………………………………….. Y : ………………………………………………………………

3. Nyatakan dua jenis sos asas bagi sajian Barat.

i. ……………………………………………. ii. …………………………………………………………….