Professional Documents
Culture Documents
ΣΔΔ3. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΕΣ-ΜΟΡΦΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
ΣΔΔ3. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΕΣ-ΜΟΡΦΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
1
Νομική μορφή της επιχείρησης είναι το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο η
επιχείρηση πραγματοποιεί τις συναλλαγές της. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι
επιχειρήσεων ανάλογα με το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτές
λειτουργούν. Κάθε τύπος επιχειρήσεων έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και
ανταποκρίνεται σε διαφορετικές οικονομικές δυνατότητες και σκοπιμότητες. .
Έτσι, μία επιχείρηση μπορεί να είναι:
1. Ατομική επιχείρηση: Η μορφή αυτή είναι ιδιαίτερα
διαδεδομένη. Κύριο πλεονέκτημά της είναι η μεγάλη ευελιξία ως
προς τις επιχειρηματικές αποφάσεις που αφορούν στο είδος της
δραστηριότητας, στην επιλογή των τεχνικών μεθόδων και, ως
ένα βαθμό, στο μέγεθος της παραγωγής. Τα πλεονεκτήματα
αυτά είναι ουσιώδη, κυρίως για τις μικρές και μέσου μεγέθους
αγροτικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, στις οποίες η
προσωπική επίβλεψη και πρωτοβουλία είναι μεγάλης σημασίας.
Όταν όμως το είδος της δραστηριότητας επιβάλλει την ανάπτυξη
μεγάλου μεγέθους, τότε η εταιρική μορφή της επιχείρησης είναι
συχνά η πιο κατάλληλη.
2. Εταιρική επιχείρηση: Η εταιρική επιχείρηση ανήκει σε δύο ή
περισσότερα άτομα, τους εταίρους, που συνδέονται με ειδική
σχέση μεταξύ τους, την εταιρική, που καθορίζεται ανάλογα με
το είδος της εταιρείας. Βασικές μορφές της εταιρικής επιχείρησης
είναι: ομόρρυθμη, ετερόρρυθμη, ανώνυμη εταιρεία και εταιρεία
περιορισμένης ευθύνης.
Στις ομόρρυθμες (Ο.Ε.) όλοι οι εταίροι είναι αλληλέγγυα υπεύθυνοι με όλη
τους την περιουσία για τη δραστηριότητα και τα χρέη της εταιρείας. Επιπλέον
υπόκεινται σε προσωπική κράτηση όταν βρίσκονται σε αδυναμία να
εξοφλήσουν τους πιστωτές τους.
Στις ετερόρρυθμες (Ε.Ε.) ένας τουλάχιστον εταίρος είναι υπεύθυνος με όλη
του την περιουσία για τα χρέη της εταιρείας και υπόκειται σε προσωπική
κράτηση για τη μη εξόφλησή τους.
Στις ανώνυμες εταιρείες (Α.Ε.), που είναι μετοχικές, κάθε εταίρος (μέτοχος)
είναι υπεύθυνος μόνο για το ποσοστό συμμετοχής του, δηλαδή για τον αριθμό
των μετοχών τις οποίες διαθέτει. Ο μέτοχος συμμετέχει στην εκλογή της
διοίκησης της εταιρείας, στη διαμόρφωση των γενικών αρχών της πολιτικής
και στα κέρδη, ανάλογα με τον αριθμό των μετοχών που διαθέτει. Στη γενική
συνέλευση των μετόχων κάθε μέτοχος διαθέτει τόσους ψήφους όσες είναι οι
μετοχές που κατέχει. Σε περίπτωση ζημιών ή πτωχεύσεως είναι υπεύθυνος
μέχρι του ποσού που έχει καταβάλει για τις μετοχές του, δηλαδή, στη
χειρότερη περίπτωση, οι μετοχές του χάνουν τελείως την αξία τους.
Οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.) είναι ένας ενδιάμεσος τύπος
μεταξύ των προσωπικών εταιρειών (Ο.Ε. και Ε.Ε.) και της ανώνυμης εταιρείας.
Το κύριο γνώρισμα των εταιρειών αυτών είναι το μικρό κεφάλαιο που
χρειάζεται για τη σύστασή τους και η περιορισμένη ευθύνη των εταίρων τους
μέχρι το ύψος του κατατεθειμένου εταιρικού κεφαλαίου, όπως ακριβώς
συμβαίνει και με τις ανώνυμες εταιρείες, σε αντίθεση με τις προσωπικές
εταιρείες.
Το μέγεθος της επιχείρησης. Διακρίνονται σε:
1. Μικρές
2
2. Μεσαίες
3. Μικρομεσαίες
4. Μεγάλες
Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι γενικά Μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Για το
2001 με στοιχεία της έρευνας (1999) του E.F.I.L.W.C. (European Foundation
for the Improvement of Living and Working Conditions) του Δουβλίνου, η
Ελλάδα έχει :
Το 64,6 % των απασχολούμενων σε επιχειρήσεις με ένα ( 1) έως εννέα (9)
άτομα.
Το 17,2 % σε επιχειρήσεις με δέκα (10) έως σαράντα εννέα ( 49) άτομα.
Το 5,2 % σε επιχειρήσεις με πενήντα (50) έως τετρακόσια ενενήντα εννέα
( 499) άτομα και
Το 4,2 % σε επιχειρήσεις που έχουν πάνω από πεντακοσίους (500)
απασχολούμενους.
Μια γενική κατάταξη των επιχειρήσεων με βάση το μέγεθός τους και κριτήρια
τον αριθμό εργαζομένων και τον ετήσιο κύκλο εργασιών φαίνεται παρακάτω.
3
μεγαλύτερο ποσοστό(πάνω από 50%) των κεφαλαίων». Με βάση τα
παραπάνω έχουμε:
1. Τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, που ως φορέα τους έχουν ένα ή
περισσότερα φυσικά πρόσωπα. Για παράδειγμα, οι βιομηχανίες,
τα ξενοδοχεία και τα εμπορικά καταστήματα.
2. Τις δημόσιες επιχειρήσεις, όπου φορέας εκμετάλλευσης και
διοίκησης είναι το κράτος. Για παράδειγμα, οι Δημόσιες
υπηρεσίες, τα πανεπιστήμια και η Τράπεζα Ελλάδος.
3. Τις μικτές επιχειρήσεις, όταν οι διοικητικές δραστηριότητες ή τα
κεφάλαια ανήκουν και στους δύο παραπάνω φορείς όπως είναι ο
Ο.Τ.Ε. και η Δ.Ε.Η.
Ο επιδιωκόμενος σκοπός ή αποτέλεσμα.
Ανάλογα με την πολιτική διανομής των κερδών οι εταιρείες διακρίνονται σε:
1. Ποριστικές, κρατούν τμήμα των κερδών ως αποθεματικό,
αδιανέμητα κέρδη, και το υπόλοιπο το διανέμουν στους
μετόχους
2. Κτητικές, δεν διανέμουν τα κέρδη, τα επενδύουν για τη
επέκτασή τους
3. Εξισωτικές, επιχειρήσεις με μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα,
έσοδα=έξοδα
Η γεωγραφική εξάπλωση. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται
σε μια μόνο περιορισμένη περιοχή, λέγονται τοπικές, ενώ όσες
δραστηριοποιούνται στην αγορά μιας χώρας λέγονται εθνικές. Όταν οι
δραστηριότητες μιας επιχείρησης ή ενός ομίλου εκτείνονται σε
περισσότερες από μια χώρες με τη δημιουργία αυτόνομων μονάδων
εκμετάλλευσης, τότε η επιχείρηση αυτή ονομάζεται πολυεθνική.[1]
4
ii. Ανάλυση των δραστηριοτήτων
iii. Τμηματοποίηση
iv. Οργανωτική δομή
v. Εκχώρηση αρμοδιοτήτων και εξουσίας
vi. Καθορισμός των σχέσεων και της επικοινωνίας
5. Ηγετικές ικανότητες.
5
6. Ηθική ακεραιότητα.
8. Διαπραγματευτικές ικανότητες.
6
με τα συστήματα παραγωγής (PLC, SCADA, κτλ) καθώς και την έξυπνη
παρουσίαση των δεδομένων της παραγωγής σύμφωνα με τις απαιτήσεις και
τις ανάγκες της κάθε θέσης εργασίας. [1]
Λογιστική είναι η επιστήμη με την οποία παρακολουθείται και ελέγχεται η
διαχείριση της περιουσίας μιας οικονομικής μονάδας και προσδιορίζεται το
οικονομικό αποτέλεσμα που προκύπτει σ’ αυτήν. Σύμφωνα με τον παραπάνω
ορισμό, η Λογιστική είναι η μέθοδος με την οποία:
a) Καθορίζεται σε κάθε στιγμή η περιουσία της επιχείρησης στο σύνολο
και στα μέρη της.
b) Καθορίζονται οι μεταβολές της περιουσίας της επιχείρησης σε μια
χρονική περίοδο και προσδιορίζονται οι αίτιες των μεταβολών τους και
c) Καθορίζονται οι αυξομειώσεις (δηλαδή τα αποτελέσματα, κέρδη ή
ζημίες) της περιουσίας σε μια χρονική περίοδο και αναλύονται οι αιτίες
τους.
Σαν λογιστικό σύστημα λοιπόν, εννοούμε το σύμπλεγμα των κάθε
κατηγορίας και επιπέδου λογιστικών βιβλίων, αλλά και των βοηθητικών,
καθώς και τον τρόπο και την πορεία της ενημέρωσης, διασύνδεσης και
ελέγχου τους.
Από τα παραπάνω φαίνεται πόσο σημαντική είναι η Λογιστική τόσο για τον
επιχειρηματία, ο οποίος σε κάθε χρονική στιγμή έχει σαφή εικόνα των
οικονομικών της επιχείρησης, όσο και για τους τρίτους με τους οποίους
συναλλάσσεται η επιχείρηση(προμηθευτές, τράπεζες) αλλά και για το κράτος.
[
Διακρίνεται στην Αναλυτική Λογιστική και στη Γενική Λογιστική. Η εφαρμογή
της Αναλυτικής λογιστικής απευθύνεται σε επιχειρήσεις που
παρακολουθούν βιβλία Γ΄ κατηγορίας και επιπλέον έχουν υποχρέωση τήρησης
αναλυτικής λογιστικής. Προσφέρει τη δυνατότητα καταχώρησης επιλεκτικών /
αυτόματων κινήσεων επιμερισμού, με πέντε διαφορετικούς τρόπους
επιμερισμών / αναμερισμών / καταλογισμών. Επιπλέον παρακολουθεί τα
στάδια των διαφόρων επιμερισμών.[3] Η Γενική Λογιστική καταγράφει
απολογιστικά:
α) Τις συναλλαγές της επιχείρησης με τρίτους, π.χ. προσωπικό, πελάτες,
προμηθευτές, τράπεζες, Δημόσιο κ.λπ.
β) Την εμφάνιση της δομής της περιουσίας της επιχείρησης, π.χ. πάγιο
ενεργητικό (γήπεδα, κτίρια, εξοπλισμός κ.λπ.), κυκλοφορούν (εμπορεύματα,
απαιτήσεις από πελάτες κ.λπ.), υποχρεώσεις κ.λπ.
γ) Την εκμετάλλευση ή διαχείριση των αποθεμάτων, εσόδων και εξόδων κατά
είδος.
δ) Τα συνολικά αποτελέσματα.
Συγχρόνως συμπληρώνεται με τo extra module του Ισολογισμού που
περιλαμβάνει τις εξής αναφορές: τον Ισολογισμό, τους Λογαριασμούς Γενικής
Εκμετάλλευσης, τα Αποτελέσματα Χρήσης και Μερισμό . [6]
Η χρηματοοικονομική Διοίκηση ασχολείται με την παρακολούθηση και τη
μελέτη των χρηματοοικονομικών στοιχείων της επιχείρησης. Τα στοιχεία που
προκύπτουν από τη λειτουργία της χρηματοοικονομικής διοίκησης είναι
χρήσιμα για τους εξής λόγους:
(α) Αποτελούν για την επιχείρηση έναν ουσιαστικό έλεγχο (1) στις
δραστηριότητες, (2) στα έσοδα και (3) στα έξοδα. Αυτό διευκολύνει στο να
7
εντοπίζονται (i) οι διαθέσιμοι πόροι, (ii) η ποσότητα τους και (iii) οι πηγές
τους.
(β) Παρουσιάζουν τη χρηματοοικονομική κατάσταση της επιχείρησης στα
ενδιαφερόμενα μέρη, δηλαδή (a) στους εργαζόμενους, (b) στους μετόχους,
(c) στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, (d) στους προμηθευτές και
(e)καταναλωτές.
(Τα (α) και (β) αναφέρονται στον εσωτερικό έλεγχο της επιχείρησης).
(γ) Ανταποκρίνονται στις νομικές υποχρεώσεις της επιχείρησης. Σύμφωνα με
τη νομολογία, είναι απαραίτητο οι επιχειρήσεις να εμφανίζουν τη
δραστηριότητα τους με χρηματοοικονομικούς όρους μία φορά το χρόνο,
δείχνοντας έτσι την απόδοσή τους και τη γενικότερη κατάστασή τους. Με τον
τρόπο αυτό η επιχείρηση υπόκειται σε εξωτερικό έλεγχο.
8
Σήμερα αποτελεί κοινή αντίληψη ότι το πολυτιμότερο στοιχείο μιας
επιχείρησης είναι ο μηχανισμός λειτουργίας της και οι ανθρώπινοι πόροι που
διαθέτει. Ο άνθρωπος είναι ο φορέας της γνώσης, της δημιουργικότητας, της
καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας. Διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες και
προσωπικότητες, διαφορετικές δεξιότητες και ταλέντα, διαφορετικοί τρόποι
σκέψης και αντίδρασης, διαφορετικές συμπεριφορές και διαφορετικοί βαθμοί
ωριμότητας - όλα αυτά σε συνδυασμό με την υπάρχουσα φιλοσοφία και
αντίληψη οφείλουν να έχουν ως κοινή συνισταμένη προθέσεων και
αποτελεσμάτων τα μέγιστα αμοιβαία οφέλη τόσο για τους εργαζομένους όσο
και για την επιχείρηση. Η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού μπορεί να
αποτελέσει κύριο μοχλό ανάπτυξης και ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για
κάθε σύγχρονη επιχείρηση. Το έργο της Διαχείρισης του Ανθρώπινου
Δυναμικού είναι διαρκώς ενεργό και προϋποθέτει τη διαρκή επιμόρφωση και
αυτοβελτίωσή του προκειμένου να μπορεί να προσαρμόζεται στις τεχνολογικές
εξελίξεις, τις κοινωνικές αλλαγές, τους οργανωτικούς στόχους και τις
εργασιακές αξίες και ανάγκες. Το τμήμα Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων είναι
υπεύθυνο για τις παρακάτω δραστηριότητες:
o Ανάλυση της εργασίας και σχεδιασμός των ανθρωπίνων πόρων.
o Στρατολόγηση προσωπικού.
o Στελέχωση της επιχείρησης.
o Προσαρμογή στις ανάγκες της επιχείρησης και εκπαίδευση.
o Αξιολόγηση απόδοσης εργαζομένων
o Εφαρμογή συστημάτων μισθοδοσίας.
o Εφαρμογή στρατηγικών παρακίνησης για την βελτίωση της απόδοσης
και της παραγωγικότητας. [8]
9
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
«Χρηματοοικονομική», (2004)
5. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE
%B9%CF%87%CE%B5%CE%AF%CF%81%CE%B7%CF
%83%CE%B7
6. http://www.interbooks.gr/product_info.php?
products_id=451
7. http://bizwriter.gr/2008/11/functions-of-management/
8. http://www.diakrisi.gr/GrWebPages/HRMGR.htm
10