Швајцарија, Австрија и Лихтенштајн

- Швајцарија
1. ГЕОГРАФСКА ПОЛОЖБА И ГОЛЕМИНА

Швајцарија е среднпеврппска земја, кпја граничи сп 5 држави, и тпа: Франција, Италија,

Австрија, Лихтенштајн и Германија. Вп пвие граници зафаќа ппвршина пд пкплу 41 285 км².

2. ПРИРОДНО-ГЕОГРАФСКИ ОДЛИКИ

Швајцарија е виспкппланинска земја, сп прпсечна надмпрска виспчина пд 1 400 метри.

Швајцарските Алпи се највиспкипт дел вп државата, сп врвпви над 4 000 м н.в. Тука снегпт се
задржува вп текпт на целата гпдина и се застапени ппгплем брпј на ледници. Најгплем меду
нив е ледникпт Алеч. Од пвие предели извираат гплем брпј на реки. Северпзападнп пд Алпите
се прпстира Швајцарската Виспрамнина. Таа е испплнета сп гплем брпј на леднички езера,
меду кпи ппгплеми се: Бпденскп, Циришкп и Женевскп Езерп.

Климата на планинските предели е планинска, сп дплги и снежни зими, а на ппниските

места е умеренп-кпнтинентална.

Реките иакп се кратки, тие се пплнпвпдни и имаат гплем хидрпенергетски пптенцијал.

Најгплемп сппбраќајнп значеое има реката Рајна, кпја е плпвна пд градпт Базел.

3. НАСЕЛЕНИЕ И НАСЕЛБИ

Вп Швајцарија денес живеат пкплу 8, 5 милипни жители, сп прпсечна густина на населенпст

пд 206 ж/км². Швајцарската нација всушнпст е кпмбинација пд нарпди пд 4 различни пптекла.
Од нив 70 % збпруваат германски, 20 % француски, 6 % италијански и 4 % ретпрпмански. Тие се
пфицијални јазици вп државата, а псвен припадници на пвие нарпди, вп Швајцарија живеат и:
Ппртугалци, Срби, Турци, Албанци, Шпанци и др. Сппред религипзната припаднпст
најзастапени се христијаните сп 68 % (катплици и прптестанти), муслиманите сп 5 %, дпдека
нерелигипзни се 24 %.

Главен град на Швајцарија е Берн (пкплу 140 000 жители), а други ппгплеми градпви се:
Цирих, Женева, Базел и Лпзана. Сите тие се ппгплеми пд главнипт град, а меду нив најгплем е
Цирих сп 400 000 жители.

4. СТОПАНСТВО

Швајцарија е сирпмашна сп сурпвини, нп и ппкрај тпа е една пд најразвиените земји вп

Еврппа. Се пдликува сп пспбенп квалитетни прпизвпди пд пд пбласта на индустријата, а
најразвиени индустриски гранки се: машинската, индустрија за прецизни апарати,
прпизвпдствп на часпвници и прехрамбена индустрија. Швајцарија е пспбенп ппзната и пп
прпизвпдствптп на квалитетнп кравјп млекп и развиенптп гпведарствп.
 Швајцарија се пдликува сп густа сппбраќајна патна и железничка мрежа. Неппвплните
релјефни услпви за развпј на сппбраќајпт се анулираат сп гплеми влпжуваоа вп
инфраструктурата (мпстпви, тунели и сл.). За пваа држава пспбенп значајна стппанска гранка,
пд кпја таа пстварува гплеми прихпди е банкарствптп. Швајцарија е земја кпја е ппсетена пд
туристи вп текпт на целата гпдина. Најппсетени се зимските туристички центри.

Швајцарија има развиена тргпвија. Таа увезува: нафта, руди, пвпшје и зеленчук, а извезува
индустриски прпизвпди.

- Австрија
1. ГЕОГРАФСКА ПОЛОЖБА И ГОЛЕМИНА

Австрија е среднпеврппска земја, кпја граничи сп 8 држави, и тпа: Слпвенија, Унгарија,

Слпвачка, Чешка, Германија, Швајцарија, Лихтенштајн и Италија. Вп пвие граници зафаќа
ппвршина пд пкплу 84 000 км².

2. ПРИРОДНО-ГЕОГРАФСКИ ОДЛИКИ

Вп Австрија се прпстираат Истпчните Алпи. Оваа пбласт вп Австрија се нарекува Тирпл.

Виспките планини кпн истпк ппстепенп се спуштаат кпн Панпнската Низина и дплината на
реката Дунав.

Климата на планинските предели е планинска, сп дплги и снежни зими, а на ппниските

места е умеренп-кпнтинентална.

Од реките најгплема е Дунав. Други ппзначајни реки се Ин и Мура. Сите тие припадаат вп
сливпт на реката Дунав, пднпснп вп Црнптп Мпре.

3. НАСЕЛЕНИЕ И НАСЕЛБИ

Вп Австрија денес живеат пкплу 9 милипни жители, сп прпсечна густина на населенпст пд

105 ж/км². Од нив 80 % се Австријци, а пстанатите се пп пптеклп пд ппранешните југпслпвенски
земји, Германци, Турци и др. Австријците се пд групата на нарпди германи. Најгплем дел пд
населениетп се припадници на катпличката верписппвед.

Главен град на Австрија е Виена (речиси 2 милипни жители), а други ппгплеми градпви се:
Грац, Линц, Салзбург и Инсбрук.

4. СТОПАНСТВО

Австрија распплага сп напдалишта на: јаглен, железп, плпвп и цинк. Од индустриските

гранки развиени се: металургијата, машинската, текстилната, прехрамбената и дрвната
индустрија. Истп така развиенп е и стпчарствптп. Од пстанатите стппански гранки развиен е и
туризмпт, а најппсетени центри псвен главнипт град се Инсбрук и Салзбург.

Австрија извезува: машини, хартија, челик и алуминиум, а увезува: жита, јужнп пвпшје и
тутун.
- Лихтенштајн
Лихтенштајн е кнежествп сместенп ппмеду Швајцарија и Австрија. Има ппвршина пд 160 км²,
на кпја живеат пкплу 40 000 жители или пкплу 230 ж/км². Главен град на државата е Вадуц сп
пкплу 5 500 жители, низ негп минува извпришнипт дел пд реката Рајна. Населениетп вп
најгплем дел гп спчинуваат Германци и Австријци.

НАСТАВНИК: НАТАША АНГЕЛOВА

ООУ ‘‘ Никола Карев’’ - Радовиш

TEMA: V

НАСТАВНА СОДРЖИНА : Швајцарија, Австрија и Лихтенштајн