Exercicios Autoavaliables: Aplicacións II: Problemas de optimización e

Representación dde funcións

1. Quérese construír unha piscina en forma de paralelepípedo recto de base

cadrada. A superficie total que temos que recubrir é de 192𝑚2 . Calcula as
dimensións para que o seu volume sexa máximo.

2. Descompoñer o número 36 en dous sumandos positivos de modo que o produto

do primeiro sumando polo cadrado do segundo sexa máximo.

3. A función de custo total de produción de x unidades dun determinado produto é

1
𝐶(𝑥) = 𝑥 2 + 3𝑥 + 200 Defínese a función de custo medio por unidade como
2
𝐶(𝑥)
𝑄(𝑥) = 𝑥 , Cal debe ser a produción para que sexa mínimo o custe medio por
unidade?

4. Quérese facer un depósito cilíndrico de chapa metálica, sen tapa, de 3m3 de

capacidade. Cales deben ser as súas dimensións para que a cantidade de
chapa sexa mínima?

5. Estuda e representa a gráfica da función f(x) = x3 – 4x2 + 4x.

𝟏
6. Representa a función seguinte:f(x) = 𝒙𝟐 −𝟒

7. Recortando convenientemente en cada esquina dunha lámina de cartón de

dimensións 80cm x 50cm un cadrado de lado x e dobrando convenientemente
constrúese unha caixa (ver figura adxunta). Calcula x para que o volume da
devandita caixa sexa máximo.

8. Unha ventá normanda consiste nun rectángulo coroado cun semicírculo.

Atopa as dimensións da ventá de área máxima se o seu perímetro é de 10 m.

9. Estuda e representa a seguinte función:

f(x) = x3 – 3x2 + 2

10. Representa a seguinte función:

x 2  5x  4
f(x) =
x5
𝑥
11. Estuda e representa a seguinte función: 𝑓(𝑥) = 𝑥 2 +9
2
12. Estuda e representa a función 𝑓(𝑥) = 𝑒 −𝑥

1
 Solucións

1. Quérese construír unha piscina en forma de paralelepípedo recto de base

cadrada. A superficie total que temos que recubrir é de 192𝑚2 . Calcula as
dimensións para que o seu volume sexa máximo.

Solución
A función que temos que maximizar é : 𝑉 = 𝑥 2 𝑦 depende de dúas variables,
debemos encontrar unha relación entre elas, utilizando o dato da piscina.

192−𝑥 2
𝐴 = 𝑥 2 + 4𝑥𝑦 = 192 ⇒ 𝑦 =
4𝑥

192 − 𝑥 2 192𝑥 − 𝑥 3
𝑉(𝑥) = 𝑥 2 =
4𝑥 4
192−3𝑥 2
Agora derivamos: 𝑉´(𝑥) = 4
e igualamos a cero x=±8

Eliminamos a solución negativa e nos aseguramos que apositiva corresponda a

3𝑥
un máximo: 𝑉´´(𝑥) = − 2
⇒ 𝑉´´(8) = −12 < 0 efectivamente un máximo

Polo tanto a base é 𝑥 = 8𝑚 e altura 𝑦 = 4𝑚

2. Descompoñer o número 36 en dous sumandos positivos de modo que o produto

do primeiro sumando polo cadrado do segundo sexa máximo.

Solución

1º sumando x, x>0

2º sumando 36-x, x<36

Ten que ser máximo o valor da seguinte función: 𝑓(𝑥) = 𝑥(36 − 𝑥)2 0 < 𝑥 < 36

Calculamos a súa derivada 𝑓(𝑥) = 𝑥 3 − 72𝑥 2 + 1296𝑥 ⇒ 𝑓´(𝑥) = 3𝑥 2 − 144𝑥 +

1296

Igualamos a cero: 𝑓´(𝑥) = 0 ⇒ 𝑥 = 12 𝑒 𝑥 = 36 (𝑒𝑠𝑡𝑒 𝑛𝑜𝑛 é 𝑣𝑎𝑙𝑖𝑑𝑜)

Calculamos a segunda derivada para comprobar se efectivamente trátase dun

máximo:

𝑓´´(𝑥) = 6𝑥 − 144 ⇒ 𝑓´´(12) < 0 ⇒ 𝑥 = 12 é 𝑢𝑛 𝑚á𝑥𝑖𝑚𝑜

O primeiro sumando 12 e o segundo 24

2
3. A función de custo total de produción de x unidades dun determinado produto é
1
𝐶(𝑥) = 2 𝑥 2 + 3𝑥 + 200 Defínese a función de custo medio por unidade como
𝐶(𝑥)
𝑄(𝑥) = 𝑥 , Cal debe ser a produción para que sexa mínimo o custe medio por
unidade?

Solución
1 2
𝑥 +3𝑥+200
Temos que buscar o mínimo da función 𝑄(𝑥) = 2 para o que
𝑥
calcularemos a derivada e veremos en que puntos é nula:
1
(𝑥 + 3)𝑥( 𝑥 2 + 3𝑥 + 200)
𝑄´(𝑥) = 0 ⇒ 𝑄´(𝑥) = 2 =0
𝑥2
1 2
2 𝑥 − 200 = 0 ⇒ 𝑥 2 = 400 ⇒ 𝑥 = ±20
𝑥2
A solución negativa non ten sentido, así que verificamos se x=20 é un mínimo.
Calculamos a derivada segunda e terá que ser positiva, como neste caso o
cálculo da segunda derivada pode resultar un pouco laborioso, podemos estudar
os valores da función en puntos próximos a 20; Q(19)≈ 23,3 𝑒 𝑄(21) ≈ 23,02
Ambos son maiores que Q(20)=23, polo tanto o custe medio será se se fabrican
20 unidades.

4. Quérese facer un depósito cilíndrico de chapa metálica, sen tapa, de 3m3 de

capacidade. Cales deben ser as súas dimensións para que a cantidade de
chapa sexa mínima?

Solución
A función a optimizar é a que describe a área total do depósito:
Atotal = Abase + Alateral =  r2 + 2  rh
É unha función con dúas variables, r e h, utilizando que o volume debe ser de
3
3m3 pódese transformar noutra dunha variable: V =  r2h = 3 ⟹ h =
r 2
3 6
Atotal =  r2 + 2  r =  r2 +
r 2
r
Os extremos serán:
6
A´ = 2  r –
r2
6 3 3
2 r – = 0 ⟹ 2  r3 – 6 = 0 ⟹  r3 – 3 = 0 ⟹ r3 = ⟹r= 3 = 0´985m
r 2
 
Compróbase se ese punto é o extremo buscado:
6
r = 0´5 ⟹ A´ = 2  ·0´5 – =  – 24 = –20´9 < 0 ⟹ decrece antes de r =
(0´5) 2
0’985
6
r = 1 ⟹ A´ = 2  ·1 – = 2  – 6 = 0´28 > 0 ⟹ crece despois de r = 0’985
12
No punto r = 0’985 hai un mínimo pois pasa de decrecer a crecer e, polo tanto,
as dimensións do depósito deben ser 0’985m de raio e 0’985m de altura.

3
5. Estuda e representa a gráfica da función f(x) = x3 – 4x2 + 4x.

Solución
f(x) = x3 – 4x2 + 4x

1. Dominio: Dom(f) = ℝ por ser un polinomio; ademais, é continua en todo o

dominio.
2. Simetrías: f(–x) = (–x)3 – 4(–x)2 + 4(–x) = –x3 – 4x2 – 4x = –(x3 + 4x2 + 4x)
 f ( x )
 ⟹ f non é simétrica
  f ( x )
3. Puntos de corte cos eixes:
Eixe Y: x = 0 ⟹ y = 0 ⟹ (0, 0)
Eixe X: y = 0 ⟹ 0 = x(x – 2)2 ⟺ x = 0, x = 2 (dobre)
Entón corta nos puntos (0, 0) e (2, 0)

4. A función non ten asíntotas porque é un polinomio.

5. Monotonía e extremos:
2
Derivada primeira. f´(x) = 3x2 – 8x + 4 = 3(x – )(x – 2)
3
Calcúlanse os puntos críticos:
2 2
f´(x) = 0 ⟺ 3(x – )(x – 2) = 0 ⟺ x = , x = 2
3 3
Estúdase o crecemento e decrecemento nos intervalos determinados por estes
puntos.

Entón, a partir do esquema, conclúese que hai un máximo no punto

 2  2    2 32 
 , f    =  ,  e un mínimo no punto (2, f(2)) = (2, 0)
 3  3    3 27 

6. Curvatura e puntos de inflexión

Derivada segunda. f´´(x) = 6x – 8
Calcúlanse os puntos de inflexión:
4
f´´(x) = 0 ⟺ 6x – 8 = 0 ⟺ 3x – 4 = 0 ⟺ x =
3
Estúdase a concavidade e convexidade nos intervalos determinados por este
punto.

4
  4 16 
Polo tanto, hai un punto de inflexión en  , 
 3 27 
Representación gráfica. Con toda a información que se foi recompilando, a gráfica
da función é a seguinte:

𝟏
6. Representa a función seguinte:f(x) = 𝒙𝟐−𝟒
1. Dominio D=ℝ- {±2}
2. Simetría:é unha función par 𝑓(𝑥) = 𝑓(−𝑥)
3. Puntos de corte :
Eixe OX: (0,-1/4)
4. Asíntotas :
1
 Vertical 𝑥 = ±2, onde se anula o denominador lim𝑥→±2 = ±∞
𝑥 2 −4
1
 Oblicua 𝑦 = 𝑚𝑥 + 𝑛, calculamos m=lim𝑥→∞ (𝑥 2 −4)𝑥 = 0 o cal nos di que
non ten oblicua se horizontal.
1
 Horizontal y=n para calcular a n=lim𝑥→∞ (𝑥 2 −4) = 0 ⇒ 𝑦 = 0 é unha
asíntota horizontal.
5. Monotonía e extremos:
−2𝑥
𝑦 ′ = (𝑥 2 −4)2 𝑖𝑔𝑢𝑎𝑙𝑎𝑚𝑜𝑠 𝑎 𝑐𝑒𝑟𝑜 𝑒 𝑑𝑎𝑛𝑜𝑠 𝑥 = 0 , estudamos signo dos intervalos
teremos en conta os puntos onde non existe, neste caso:

-2 0 2
(−∞, −2)𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒, 𝑑𝑒𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒(−2,0), 𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒 (0,2) 𝑒 𝑑𝑒 (2, ∞)𝑑𝑒𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒.
Ten un máximo en x=0 (0,-1/4)
6. Curvatura e puntos de inflexión:
Despois de derivar e simplificar quédanos:
6𝑥 2 +8
𝑦 ′′ = (𝑥 2 −4)3 𝑖𝑔𝑢𝑎𝑙𝑎𝑚𝑜𝑠 𝑎 𝑐𝑒𝑟𝑜 𝑒 𝑛𝑜𝑛 𝑛𝑜𝑠 𝑑𝑎 𝑠𝑜𝑙𝑢𝑐𝑖ó𝑛 ,estudamos os
intervalos teremos en conta os puntos onde non existe, neste caso:

5
 -2 0 2
(−∞, −2)𝑐. 𝑐𝑎𝑟𝑎 𝑎𝑟𝑟𝑖𝑏𝑎, 𝑑𝑒(−2,2)𝑐. 𝑐𝑎𝑟𝑎 𝑎𝑏𝑎𝑖𝑥𝑜 𝑒 (2, ∞)𝑐. 𝑐𝑎𝑟𝑎 𝑎𝑟𝑟𝑖𝑏𝑎. Non ten
puntos de inflexión, xa que en 2 e -2 a función non existen.
Representamos toda a información obtida e:

7. Recortando convenientemente en cada esquina dunha lámina de cartón de

dimensións 80cm x 50cm un cadrado de lado x e dobrando convenientemente
constrúese unha caixa (ver figura adxunta). Calcula x para que o volume da
devandita caixa sexa máximo.

Solución

A función que temos que optimizar é o volume:

𝑉(𝑥 ) = 𝑥 ∙ (50 − 2𝑥 )(80 − 2𝑥 ) =
= 4𝑥 3 − 260𝑥2 + 4000𝑥
Derivamos e igualamos a cero:

𝑉´(𝑥 ) = 12𝑥2 − 520𝑥 + 4000 ⇒ 𝑉´(𝑥 ) = 0 ⇒ 𝑥

= 100⁄3 𝑒 𝑥 = 10
Verificamos se x=10 é un máximo 𝑉´´(𝑥 ) = 24𝑥 − 520⇒ 𝑉´´(10) < 0
O volume da caixa será máximo cortando un cadrado de lado 10cm e este
3
vale V=18000𝑐𝑚

8. Unha ventá normanda consiste nun rectángulo coroado cun semicírculo.

Atopa as dimensións da ventá de área máxima se o seu perímetro é
de 10 m.

Solución
2
A función a optimizar Á𝑟𝑒𝑎(𝑟, ℎ) = 2𝑟ℎ + 𝜋 𝑟 ⁄2
10−(2+𝜋)𝑟
Relación entre as variables: 𝑃 = 2ℎ + 2𝑟 + 𝜋𝑟 = 10 ⇒ ℎ = 2

Entón obtemos que área é: 𝐴 = 1/2[20𝑟 − (4 + 𝜋)𝑟 2 ] derivamos

e igualamos a cero: 𝐴´(𝑟) = 10 − (4 + 𝜋)𝑟 ⇒ 𝐴´(𝑟) = 0 ⇒

6
 𝑟 = 10/(4 + 𝜋)
Calculamos a segunda derivada e 𝐴´´(𝑟) = −(4 + 𝜋) sempre negativa polo
que o valor onde se anula é un máximo
10 10
𝑟= 𝑒ℎ=
4+𝜋 (4 + 𝜋)

9. Estuda e representa a seguinte función:

f(x) = x3 – 3x2 + 2

Solución
1. Dominio todo ℝ
2. Simetría: Non é simétrica
3. Cortes cos eixes: Aplicamos Ruffini e obtemos x=1 (1,0) logo resolvemos a
ecuacións de 2º grao e obtemos outros dous punto(1 + √3, 0)𝑒 (1 − √3, 0) corte
co eixe y será(2,0)
4. Asíntotas non ten, función polinómica
5. Monotonía e extremos:
𝑦 ′ = 3𝑥 2 − 6𝑥 𝑖𝑔𝑢𝑎𝑙𝑎𝑚𝑜𝑠 𝑎𝑐𝑒𝑟𝑜 𝑒 𝑜𝑏𝑡𝑒𝑚𝑜𝑠 𝑥 = 0 𝑒 𝑥 = 2
Damos valores a derivada nos intervalos:

0 2
(−∞, 0)𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒𝑛𝑡𝑒, (0,2) 𝑑𝑒𝑐𝑒𝑟𝑐𝑒𝑛𝑡𝑒 (2, ∞) 𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒𝑛𝑡𝑒. Co cal temos un máximo no
(0,2) e un mínimo no (2 ,-2)

6. Curvatura e puntos de inflexión:

𝑦 ′′ = 6𝑥 − 6 𝑖𝑔𝑢𝑎𝑙𝑎𝑚𝑜𝑠 𝑎 𝑐𝑒𝑟𝑜 𝑒 𝑜𝑏𝑡𝑒𝑚𝑜𝑠 𝑥 = 1

Damos valores na segunda derivada e obtemos nos intervalos:

(−∞, 1) 𝑐ó𝑛𝑐𝑎𝑣𝑎 𝑐𝑎𝑟𝑎 𝑎𝑏𝑎𝑖𝑥𝑜 𝑒 (1, ∞) 𝑐ó𝑛𝑐𝑎𝑣𝑎 𝑐𝑎𝑟𝑎 𝑎𝑟𝑟𝑖𝑏𝑎.

Co cal temos un punto de inflexión no (1,0)

7
10. Representa a seguinte función:
x 2  5x  4
f(x) =
x5

Solución

1. Domino: o dominio das racionais xa non é todo ℝ temos problemas no

denominador D=ℝ-{5}
2. Non é simétrica
3. Puntos de corte:
−4 −4
Eixe Y: x = 0 ⟹ y = 5 ⟹ (0, 5 )
Eixe X: y = 0 ⟹ (4,0) (1,0)

4. Asíntotas: si teñen
x 2  5x  4
 Vertical x=5, onde se anula o denominador lim𝑥→5− = −∞
x5
x 2  5x  4
e lim𝑥→5+ = +∞
x5
x 2  5x  4
 Oblicua y=mx+n, calculamos m=lim𝑥→∞ x5 = 1 o cal nos di que
x
4
ten oblicua lim𝑥→∞ 𝑥−5 = 0 𝑦 = 𝑥
5. Crecemento:
𝑥2 −10𝑥+21
𝑦′ = 𝑖𝑔𝑢𝑎𝑙𝑎𝑚𝑜𝑠 𝑎𝑐𝑒𝑟𝑜 𝑒 𝑑𝑎𝑛𝑜𝑠 𝑥 = 2 𝑒 𝑥 = 8 a hora de estudar os
(𝑥−5)2
intervalos teremos en conta os puntos onde non existe, neste caso:
𝑥 =2𝑒𝑥 =5𝑒𝑥 =8

2 5 8
(−∞2) 𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒 𝑒 (2,5)𝑑𝑒𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒 (5,8) 𝑑𝑒𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒 (8, ∞)𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒𝑛𝑡𝑒
2
𝑀á𝑥𝑖𝑚𝑜 (2, ) 𝑒 𝑢𝑛 𝑚í𝑛𝑖𝑚𝑜(8, 28/3)
3

6. Curvatura e puntos de inflexión:

8𝑥−40
𝑦 ′ ´ = (𝑥−5)4 𝑖𝑔𝑢𝑎𝑙𝑎𝑚𝑜𝑠 𝑎 𝑐𝑒𝑟𝑜 𝑒 𝑜𝑏𝑡𝑒𝑚𝑜𝑠 𝑥 = 5 a hora de estudar os intervalos
teremos en conta os puntos onde non existe, neste caso coinciden:
(−∞, 5)𝑐. ℎ𝑎𝑐𝑖𝑎 𝑎𝑏𝑎𝑖𝑥𝑜 (5, ∞)𝑐. ℎ𝑎𝑐𝑖𝑎 𝑎𝑟𝑟𝑖𝑏𝑎.

5
Non ten puntos de inflexión porque nese punto a función non existe.

8
 𝑥
11. Estuda e representa a seguinte función: 𝑓(𝑥) = 2
𝑥 +9
1. Domino: o dominio das racionais xa non é todo ℝ temos problemas no
denominador, neste caso non se anula así que D=ℝ
2. Simetría: 𝑓(𝑥) = −𝑓(−𝑥) é simétrica impar
3. Puntos de corte:
Eixe Y: x = 0 ⟹ y = 0 (0,0)
4. Asíntotas:
 Vertical: non ten xa que non se o dominio é todo ℝ
𝑥
 Horizontal lim𝑥→∞ 𝑥2 +9 = 0 ⇒ 𝑦 = 0
5. Monotonía e extremos
9−𝑥 2
Caculamos a derivada e igualamos a cero 𝑦´ = (𝑥2 +9)2⇒ y´=0 obtemos x=±3

Estudamos o signo

-3 3

Obtemos (−∞, −3) 𝑑𝑒𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒 𝑑𝑒 (−3,3) 𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒𝑛𝑡𝑒 𝑒 𝑑𝑒 (3, ∞)𝑑𝑒𝑐𝑟𝑒𝑐𝑒𝑛𝑡𝑒

−1 1
Temos un mínimo(−3, 6
) e un máximo (3, 6)

6. Curvatura puntos de inflexión

2𝑥(𝑥 2 −27)
Calculamos asegunda derivada e igualamos a cero 𝑦´´ = (𝑥 2 +9)3
⇒ 𝑦´´ = 0
obtemos 𝑥 = ±√27

9
 Estudamos o signo:

Cóncava cara abaixo de (−∞, −√27), 𝑐ó𝑛𝑐𝑎𝑣𝑎 𝑐𝑎𝑟𝑎 𝑎𝑟𝑟𝑖𝑏𝑎 𝑑𝑒 (−√27, 0),

𝑐ó𝑛𝑐𝑎𝑣𝑎 𝑐𝑎𝑟𝑎 𝑎𝑏𝑎𝑖𝑥𝑜 𝑑𝑒 (0, √27), cóncava cara arriba de (√27, ∞)

−√3 √3
Obtemos os puntos de inflexión: (−√27 = −3√3, ) 𝑒𝑛 (0,0)𝑒 𝑒𝑛 (3√3, )
12 12

2
12. Estuda e representa a función 𝑓(𝑥) = 𝑒 −𝑥
1. Domino: o dominio das función exponenciais é todo ℝ
2. Simetría: 𝑓(𝑥) = 𝑓(−𝑥) é simétrica par
3. Puntos de corte:
Eixe Y: x = 0 ⟹ y = 1 (0,1)
4. Asíntotas:
 Vertical: non ten xa que non se o dominio é todo ℝ
2
 Horizontal lim𝑥→∞ 𝑒 −𝑥 = 0 ⇒ 𝑦 = 0
5. Monotonía e extremos:
2
Calculamos la derivada e igualamos a cero 𝑦´ = −2𝑥𝑒 −𝑥 ⇒ 𝑦´ = 0 ⇒ 𝑥 = 0
Estudamos o signo:

Crecente de (−∞, 0) e decrecente de (0,∞)

Temos un extremo en (0,1) un máximo neste caso.

6. Curvatura e puntos de inflexión:

2 1 √2
𝑦´´ = 2𝑒 −𝑥 (2𝑥2 − 1)⇒y´´=0⇒𝑥 = ± =±
√2 2

10
Estudamos o signo e obtemos dous puntos de inflexión (simétricos, por ser unha
función par)

−√2 −1/2 1 √2 1
( ,𝑒 = ) 𝑒 ( , 𝑒 −1/2 = )
2 √𝑒 2 √𝑒

11