You are on page 1of 140
1B inti ocrionoro kypey taTHHIeRKOF Mow HoaNI6 xpectoMaTiO 4 oGipky Kpinin nies Jo opnrinanbiux rexcri6 xpecromarit ynidiuuae rHopH Hesaps, Uiitepona, Hera, Karyuta, Fapanit, Bepren, Onin, Mapibiann, 4 KOK AnMOMOKI THOPH Aisin yRpATAAC_KyAIyPH, oRpedua Teoduna Hpoxouiosiera a Fpucopix Cxowoposit. Opveisteialt vex iit Jr amropins oaorsea + panstisuutid a ictoplsuisen Koster Pax, wipniowi rHopH ueGiNtaO cynpOHONAyWO Ne. spa skon te Peta witoMe yxpaitvenkin HepeKarais Tiapysiinx aamepiyc rion sanHtenKo-YRPACHM EnOBIIHFOM, Ue DoUERHM YxpaittcbKO-naTHHCKKMM EOMIAKON orrOpItNy eit Maco Hato, uo oupalvonaini Merepinty More, Hpi caytysarime He ie UABYENHO. Yann atiteeKOT Mol i Enphstime yevinoMsterHN© minK GaratioX OcoAANBOCTEH posh Ky DOT yxpailteyxo MOBIL OCHOBHHH KyPC * LECTIO PRIMA Et vai et slatium in lites panier, aie aya Betyn levieieexa Moan Mae ynixasy ieropi. Tepuli vamicn new, Ito ailiulan x0 Hac, aaryiorsen VIL croairraw 20 Me. Tlarmnceen Mono HaniNcaNt BWaTHi ictopHuM ta aiTeparypHi TBOPI Nees Pinky. paki enagHoaich y4eiR Cuponn enox Cepearer issn, Biapomxeton, Tpocsinsanuraa (Towaca Mops, Epases Peo. Teprawcsxoro, Towaio Kasinanesia4, Bapyxa Chistoot, lexaxa Huo. oir, TOpin Aporobisa, Muxoran Konepika, Cranienane Opies, c2x0r0, Teodana Tpoxonnowna, Muxaitia JTowowocora, Tpnroa ‘Ckosopo a itt). CeoIo iasay aavinteuKa Mona oxepxana wi aan KapoRy — nae ‘Tunis, wat 6 AaB act MewRAAR Ha HeBenAKiT tepitoph Latin (lauit) ¥ uci! Anennineskoro nisocrposa, nisHitNe nowt cram Hannwarver pisiaanaMn (Bia Has8K Ixiaro CromiNore Micra Res ma — Pas), Pwociniat croopiian semiesny Puneaky innepito, ute npocta- Fauiaea 3 saxony ta exit wit TTipeweitesxoro stisocrpos. sto Monon, 2.3 nistiowi na nianent — win Bpuerancuxix octposin 20. ysbepeae ‘Adpmnkw i Mani Aail, Y pis vache puncte nerionept tuaxone 2M Hapons, ski Macenkae TepHTopit eyuactny fewtanit, Hopryie pani, Anca, Waeruapit, xpaitn Bankanicexoro rinoctponn, Mi 101 Asti, THipnisnot Adppinkit ait Y niakopeni perionax puss ayerpénien + pion pint Kyabrypit micuicnix Haponis. Akio y aaxinne petionn uteOontony Dinero kynbrypit Gy HaOararo HtKMUGI Nia pHMebKarD, To tun exon HMA SiTKHYAHEA 3 BACOKOO. KyATyPORD ABH. TpexiA, TOMY Boar akTiBHo enpuii joesrueK caaivehKol KYAKYpI, Tp, 7 Crocosyiow ji 20 notpeS cwoei aepxanH i RiacHol KynbrypH. Binsnavaiown nosnrHBHuit snius rpeubkol KyabtypH, Fopaltit caw: Griecia cipta fern vietorem oépit et sites tule agrest Latio. (Hor., Epist., H, 1, 156 —~ 152) Teuia, exopert noinow susan, foro « aitkopina, Seat éypopit spans mn (Hlepexaad A.Codowopu) Flic naainua Puncskoi innepii (476 p.) aaruiceka Mona 1pit- BATH vac sAIMUIANACK MONOID HayKH, auNiomatii, ocvirH, pesitit b kpaiiiax 3axiaoi Epon, wo cnpusino ii aGaravenwwo 39. paxytox AYNOBNIX HaxGak MalbKe ycix ceponeliceKHX napoain.. Onion aMieHRA i Monat posBitToK HauionaTbHUX MoB noctynone Tank OOMexysATH BHKOpHeTaitiA narHHt B GaraTvox edepar. Y. tall Nac Bova aNMtUIaeTICR MOBOID KATOMMUBKOT HePKBMH, NpOLODKYC UIHpoKO BAUBATHE ¥ MeaHUMHi, Giororit Too. 3a aintraicrno1 Kracipikatticlo aarinicbka MoBa HaleKuTh 20 PowalicbKol TPynH MOB inuaocmponeiieexo’ cim'T, 0 sikol Hopsa > WnANMH MOBIMH rpynaMHt sXOAAT i CIOB'AHCEKI MOBIL, y. TOM seni yxpaiiceka. TIpHposHo, wo npH siipeHHi natin AK cron PiaeKO! MoBH, wo Mata cnitbHty npaMoBy si enop'anenxniam NOnAMH, MHMAIO ABH OHETHKH, Mopdontorii, cMHTaKency, ‘tek, CuK 8 YeDaiNCDKHt Cranyr» Ginsu spoaystitumil, OcootBe Monee Ru fevopHunuit aB'A30K Mix MoBaMM y seKeIui fH éparconotit ak ZexlunocsponelicexuX, Tak i yKpaiHesko} Mos. STatuneeKa Mons Corea Nponowxye OyTH HeBHYepIHHM sKepeOW ix morlonHerinny GrowerHOpL eeMerH AaTHHM, AK i aaBKDOnpCLIKOT MOBIL, liven BuKOpHcrOBYIOTSCA pH YTROPEHHI HOBO} HayKoBO! tepwiionot, TeRalucekilt wowi Garato cain naruwceKoro noxonxeHin, Cepen ‘brani, eka, AukTaNT, cryzeftr, zoueHT, papecon, yiivepeirer,incruryr, daxysster, nireparypa, kineispn, FMeRerHNa, KoHceHeye, anbTepratvna, rvopanisa, Konbepein, at mage eaepatti, NpwBarnaauia, centaparvisa ta iM, ski mats 1a EA NEMO Y likoAi, tio pastio i TeneGaueritio, surraemo n reser MoeHaax. Busseiin JaniicbKoi Mon posKpue icropiio een won AM MiNi GaraTbox ini enip, aBeze a0 uiKasoro evity surcen Mon, ¥ ce tteHX MOBAX pistHKX Haponin aero pay HoTbes Towne nipabtenip’s. NpuKaaKH, cexTenil, Kpwtari Bucoom ae OMI epxanHAX xissiB MaBibore Pumy, sHnarinx nianin, an. 8 THOT! XMAGTYPHE HL KyabTyPH nactyMHN waciB. 3 sy Sarat fesotrany, Manmurkan: Festina lente, — Cniunt novoai, Otum ov pozotlum: — Biauosutiok nica mpaui, Quod licet lov. nom hoot Panta, cet ito Boatoneno LOnitepoRi, ie osBoneHO Bonoul Ammoes Rarer ass amica veritas. — FIpyr aaron, ane icra ronowe Netto ext Mater studiorum. — Tlosropeniii — wari waren Non scholae, sed vitae discimus, — Baunocm me in ulkone a nit MTT, SpoxyMito, io 3a Gararonixosy icropito narucbxa Mob santa SUNGAHX aMtit ¥ Choemy posnitrky. B aitleax, rinnasiin. Ha ryan. Tax daxynorerax yuisepcureria ta incrutyria inoseuriin won SHBaeTseH KacHaHa? saTHHCEKA MOBA I crOnITT# tO ine Came ® uel nepion aataHeska Moxa aocsIa sabepmIeHoct! i cuctesmocti B yrsopeHiti Mopdbonoriunnx opm, entaxeninine OuCIPYKUIll, @ primenxa aiteparypa a6ararunaca raopamn liyxpelion Karvana, Uesapa, Uiepotia, Beprizi, Topatti, Oninin, Tiponepun, Tioyana ra int. 3asasku ranauy it’ waiicrepnocti tix mums, RMCDMEHHMKIB naTitcKKa Mona Ha UKOMY eTalli posUlATKy. Habyrn Aekpauol BuypasHocti, BAATKONOTO AaKOHiaMy, erveaicrumwer pisHoManiriocri Jlarutia usoro nepioay ctana eranoom, Hopwow aiteparypnot MOBH suis Beix RactTynHHN eMoN. huuty aoa¥o wana poswosiia siarnHeska Mona. Puncoxi neriontepi ¥ Hinkopenux xpaiitax cracpaxysann He TiNbKM onitHuNy A eke. HomiuHy Biaty, @ it MOWpIORANH CHOI KyaBTYpY. NWA, -MOny. PosMopia satiiia, Tak gana “syngrapnia” (sermo vulkitis), crv CCHOBOI ALIA TPYTM MOB, UO ONepAAIH HASBY PoMaNcHKI {wit JatunesKore Romanus — puncexnii). lo itici myn wxouitn eye ‘acti ienanepka, Hopryranenxa, ¢patiuyabka, iratilienka, pywyr chk, Mosmasebka Monit Ta ik nireparypia, i Hapoana siaTHHcbKA Mow winirpA mMniNYKONY Poab & ictopil coponeticskot Hayku, KyabTypH. Toy BunuciIiN THHCbKOI MOBH CHpHATIIME. pOSLLNpEHINO sarAHAHIOKyniypHOre Ta saranbHosilirsicrisHoro pinta, aacTs MoxAMicTH OsaiiontTiteN THOM PHMCHKO! sNiTepaTypH & OpHTiNIaTi, 3 GaraTow AyKORNOK chaauUiioI arTHGKHX Haporis. AK vinoMo, Hayka i KVIetYpA aN, Tunuocti Cran dyimaMettTom 1081 euportelichkei MaykN i KyMMTypI, 1 Aviat (rar antiqus) — sami, soi, wo wareaine a0 annie Auminniety (ner. antiqults— anita, crayons) aammonpenae Znnnboprcaxil nie hr ayabTypa 2 “Kascnmmit (aar clsius ~ wiptenit) to, uo warexua nnorpexoy 860 anmnopmMcsKony nepiony m sireparyp NMCICIH 9 OPAC, BEDNEHHA ATHHH cxyryBaTHMe TNOUIOMY posyMiltHKo siBHuLL KyabTypH Hacrynunx vacin i aonowoxe y4HIM yuilITH Kpame ninro- TOWICHMIMH 0 xpamy saraIbHOMOICHKUX UinHOCTEH @_LECTIONES SECUNDA ET TERTIA Litter sexipta manet. Hanncana nitepa sanmuiaeries SATHHCEKHA AN@ABIT. BAMOBA TOAOCHHX, MIPHPONOCHHX TA IX CHONYYEND. Hariucpkni anasir, aKWM wMpoKO KopHCTYIOTKeR y tau 4ac uneneHHi MoH, Mac 24 hivepii Horan = | Le} 2] jincwion | seta 3 24 sirep 6 ronocuux — a, ©, i, 0, uy y, 3 HHX aw, i ma y, Nepenaiorb aayk “i”, rinski y BxHDACTECH y CHOBAX TpeUuDKorO Iie. xowkentts. Ira — siaruuiceke ctoso, a lyra — rpeupkel. Koxita 3 Fonochix airep ostavana awa a¥yKH, 3 AKUX OAH nOBrUi, a pyr koporxuil, Ha Joproty 4H Koporkicr kaye HanpaaKonuit aHaK, aknit craniTbcs Han ronocHum (| — anak aoBroTH, ~ — sHaK Ko. * stivepa iy emer hosiarky eos Ta ona i ory iniectio [ext teri nepenanana raxox save [fi nepen rosocin Ha al ie Wel, i Li, io }, iu [y] ~ tamu [dye gun 10 Porkocri). Takiw wiion, y_xarintceKiit wosi_6 ronocnux aitep, 2 evkib 12 ~ a, a, 0, 6, € & i, i, & i, ¥, ¥. Kpin Monogtontin (onitnapnix sayxis) 'y tanmcoKiti’ Mosi'e autpronra (enonyetti ABOX TonOCHU, Wo cTaHOMITe OHH cKIal) — au, ine BHMOBzAICTECA AK “Ay”: Aurora [Aypopal, eu sHMoIacTEcA AK “é Europa [E¥ponal. urpadi ac, o€ aisiounsiorscs sik “e": Aetna {Erva], Oedipus [Exinyc] — Enin. sixiuo « cnonyuenna ae 19 0¢ Me autpadi i KOKHMH 3 ronocHHX cin uitTarH oKpeMO,_TO Han ADYINM rovOCHUM cranHTAcH omMH 3 HaApAKOBHX sHaKiD ” 260 Nanpukra: poéta {no) — anana Kpusami eucaoeu «Oi Ater fo. — pyri “x” (np Gxasxoro pyre) Omnia mea meeum porto. — Yee cnoe nowy 3 0600. ~-O Qui non est nobiscum, adversus nos est. — Xro ne 3 Hass, To! npori Q Vade mecum. — Last ai move (nyrintnn.). Qualis dominus, tales servi. — Akwii rocnonap, Taki it cxyrn. @ _LECTIO UNDECIMA Diabitus non est tam ater, ac pingitur He axe erpausnit wopr, sx Horo Mamoior. TENEPEMHIA 4AC A1ACHOTO CMOCOBY MACHBHOrO CTAHY (PRAESENS INDICATIVI PASSIV1) Praesens indicativi passivi yrsopioiors zoaasannsin 20 OcHoBH sie caona ocobonnx aakinvers MaciaHore crany: Si Por. 1 -mur ina 2 -mini 3. -ntur 1 Sing. 1. omor legor aio! 2 omaris legerisamdiis 3. omatur legitur aur Plur. 1. omamur fegimorsudimor 2 omamini legimini sudimini 3 omantur doeentur leguntur adiuntur Y nepusit oF06i oni Isles Kite rose von is Somabart’ —docebant jSebane tudebats "onary, 6, «amc nig 32 Hepuia oco6a omnuni Ha viaminy pin tenepiwnboro va ‘ocoBoRe 3AKiNeHHs -m, us chopma yropiocrscn eytbikea, skit saKinuyerses Ha ronoctt 3Bve. Imperfectum ind. act. aicenona sum, esse — Gyr 2 OHOMOrOI® ing. Jeram— Oye Pur. eras — sau Gyan 2 eras — 4 6yn 2 eats ~ wut Gyan 3. erat ~ ain Gye 3. erant — nowt Gyn ABLATIVUS TEMPORI. Ak yrke pinsniaiaz0en, naTHNebKit AODIITHB O6 "CIA ¥ COO MpyUKUi laKOX biAMiNIKiD, Wo aaraTHWIO Horo sHasentnst, JL wiLsMeN acy aii wxMBAeTHCH aGATTHN Hacy (ablativus temporis). [Tpit NbN SHaMICHH ABATE Moxe wAHBATHE 3 HHTIMEHIMKOM i Ge thor. OcoGAIBO B THX BIMAKAX, KOM abltemporis Mae osttasettil. Ta. pitkaax: vere — gectiowo, in bello — nist uac witiu, bello Persarum ‘in ae vivir 5 nepeane TEKCTH Hlepexaacra: 1-Alus mane sum, quam ante erom. 2. Episam vesttan expectabant 3. Homerus poéta Graccorum erat. 4. Alexander Magnus claros magistios hhabebat. 5. In numero magistrorum Alexandri pravclanis Griccorum philosophus Aristotéles erat. 6, Graeci monumenta exsirucre. in loco victoriae solebant, quod Romani non faciebant. 7. Petronius a Romanis arbiter elegantiae nominabatur. De vera amicitia Veri amici semper rari sunt. Amicitia bonoram firma et cemta est Amicus amico carus est. Amicitia vitam humanam ornat multis bonis Amicitia improborum amicorum nor est certs. Mala exemypha siepe erant ‘causa magnorum malorum et multorun vitioruny, In perieulis mies veri sunt praesidium firmum. Prob amici amicis sunt esempht industriae et iligentiae. Bnpasu 1 Tleperracru satunicixon Monow peventii Becnow pocsnsnst pociyrt i KniFiIYT. 2. Yewopiers siepiny ocoby NHN plates. Hd. act ta i act. win pee Togare—upoctttit,finire OG MeayirH, eakivyteann 3. Bisiaenie H nepexmcn dbopsae ts won disponcte porta yn disponite, disponunt, dlisponeban, diss whant “ 4, Tlepexnacta sarucsxow MoBow: Puivcbkuit Tabip swiuinosascs natow i powom. Becta, Goruiig yy. OCo60ve saKineHiia y nepuilt ocobi omAiNNK -F (a He -0F), toMy MalUHborO BOrHMLlA, WaHYBaTaCH KiHKANHL 5. Busuavora, nia akix aaranesKux cain NOXO;sTH n YKpaiHeDKifl Nos epnnara: AUCLUTLTINa, MexiLEHa, BikTopnKa, MaricTp, apstit, Myp, Moxy went 6. Mepexaacra peventin i pwanauern w nux dbynKniT aGnrna: Magna copia aquae campus irrigatur. Troia a Graccis expugnatu, Romani autumno magnum oppidum expugnant, JEKCHYHHA MIHIMYM clegantia, a, (f) — suronvenicrs femplum, i (i) ~ xpaw focus, 1m) ~ ovale vorranute ‘caus, a, um — aoporiah epistila, ac (7) — aner ara, ae (0) xepronsinx, siprap fans, a, um pilniciat hhumanus, a, um ssoaconi Kpuaami auesoau G Cacsar non supra grammaticos. — Lesap He nutite spamariKin, Q Carum, quod rarum. — Shobe Te, to pitkiene. Q Inter arma tacent Musae. — Mit vac sists Mya Mourn, 4Q Pro aris et focis. — 3a winapi ra mornin, ¢“LECTIO TERTIA DECIMA Libri amici, libri magistri Kinogxn — apysi, knuokkie — aur MHAHYSIMA YAC Hi AlAcHOro Croco! (IMPERFECTUM Imperfectum indicat pass yrnoponors AiecnoBa cytbixcis -ba- (1, 11 i Ta OCOGouiN Kies et EMOKOHAHOFO BHYLY BY MACHBHOTO CTAHY INDICATIVI PASSIVI) omaBaNHAM 20 ocHOBE atiesisiti), -eba~ (ILI, 1V aieniaviti) i Horo Cran, jing, | ornabar —docebar—legebar —_audicbar! 2 ormabaris docebaris legebaris_audiebarris Pur, jp Otmbatur —docebatur legetatur —aucicbate tur. L-omabamur docebamur legebamur audichamar } omabamini docebamini legebamini audicbartin Somabantur docebantur legebantur audishantin MEME MPMRDAMOM, MEHE WamnH, Meve TRH, Men cay 34 io cyibike sakinuyeTLex roxocHAM (nop. rlepily ocoby axtiBHoro crasy — ornabam), TEKCTM Tepexstacri: 1. Describebatur ab Homero bellum longum, quod Graeci cum Troianis gerebant. 2. Apud Romanos multi servi in ludis gladiatoriis exereebantur. 3. Apud Romanos antiquos castra vallo fossaque mu- niebantur. 4. Apud Romanos mortui plerumque eremabantur. De castris Romanorum, A Romanis castra ponebantur. Primum a tribuno focus capichatur, ubi aqua et cibus inveniebatur. Deinde quadratum spatium signabatut et muniebatur. In mediis castris multa tabernacila ponebantur. Cus- todiae per vallum disponebantur. Iaque copiae securac dormicbant in castes, Bnpaeu 1, Yrnopwm nepury ocoby oxuainn pracs.ind.act. et pass. ra nepmy co6y onttku imperf. ind. act. et pass. nin aiceain: educare ~~ syxowysari, invenire — anaxoaurh. Tloscunern snxopucrann ocoGonnx aaxine! 2. Bromawern i nepexsacrs opm win aiceaons miltére — nocnnan mitite, mittunt, mitteis, mittebam, mitebantur, mittor 3. Saino ibantur, Multi dei a popillis antiquis colebantur 4. Hponigwinstrn cxovoconysen templum novum "noni xp, aubleta Craceus spas 5S. Bacar, nin wai aaraichix clin Honoree m yRpCRAE MONI epnatr OKYISIPH, Opry, pestis, eneronApH, soKANeN JEKCMMHMA MINIMYM medicus, i (m) snap servus, 14m) put dormio, ire cunt pono, cre tian, pomamonsnane 35 lupus (mm) — Hons. proclium, i (n) ~ Guba Oceanus, i (m) ~ oxeat Kpunami eucaoeu Q Bellum ante portas. — Bila Gina wopir « Nemo omnia potest scire. — Hixto ile Moxe sari woe Sine ira et studio, — Bes rviny i npuctpacri. Oi Medicus curat, natura sanat. — Jlikap xixye, npuposa auinoe, NYBAIA BEPrLAIA MAPOH Publius Vergilius Maro (70 — 19 pp. 20 11.¢.) — onmn 3 BuaaTHiuunx noeTis apiboro Puy. Horo Taopi “Bykonikn”, “Tee NikH” ft YeraBstetia “Eneiza” ann putisTKoBHit BrLM8 Ha Toman, PooblfTox AK priwceKoi, Tak i sciei saxiaHocnponeticsKot aitepany actymiix ertox. “Evelina” Beprinia masta nenuesiuit pitroxs stireparypax pishx Hapostis, Y Tomy uncai ft yxpaitcskoro. “Exey freee TepelMubopaHa Ha ykpaiiceky Mopy 1.f1.Kornapesceo ) salarkynaa Woot erat! Y posDHrKy’ yxpalicun ‘TeparypH. a in a Excuo ai // pci mts ara Mo) equidem, vvis // ducént de mérmore vil Oram causis // melts; caelique meatus : eribnt aio) ct // sua sdera dient. (Aen, V1, 847 — 88) Inui sywitote Hina ial ictovH ia seal Kynar, RiP. Wo 2 Mapypy Havin AoGyayTe Ault OGLINs; TRY MOBI S Hix GyayTE B cysax; Hon HeGa KpYxiNH AHEM RUBHAYETE, CKKYTD, SCHHM KO.TH CXORIETH SODA Beal arall, pusernuinne! TH wraao secret Haposit RUA MucTeitrEa THol BeranonssmH yon win wis, ‘8h X70 MiaKOPHBCS, i Me4eM niaKopsrs. rophowtTHR. (Hlepexaad M, Bisuxa) 36 LECTIO QUARTA DECIMA Ex (de) niilo nihil. 3 wivoro winlo He muNKae (Luer., De rernat.. L150) vTIPHAMEHHUKH (PRAEPOSITIONES) Y sonimesxit Moni npiiimentinkn sxnBaorbest aaeGinbuIOrO OMA BAMINKaME: akysaTHBOM i aGaaTHBoN. FpuiiaertiitKn in, sub WKHUaIOTECR 3 OGOMA BLAMINKAMIE: 3 akyaTHBOM — tia mTANtM “Kyi”, 3 a6nTHBOM —~ Ha mATaHHA “ae?”. Hanpawian: in aquam — y boty, sub aquam — ni pony, in aqua — y voai, sub aqua — sin ooo. 3 aGamrumom wxnBaOTbEA Taki NpHIMEHHNKH: a, ab, — nia; de — 5, Mpo; © (cx) — 3, Bill; cum — 3, pasom; pro — «si, saMicre: prac — epen, tonepeay; sine — Gea, Zo waitdinin yxHBAHNX NpHiiMEHHUKiB 3 aKysATHNOM HaNeKATH: ad — a0; ante — nepes; apud — y, Gis; post — nicas; trans — ‘epes; contra — npor; ob — niacsitox; practer — xpim; inter Mix, cepea, ABLATIVUS LOCI Ablativus loci suctynae p posi oGeraswint wicus 1 Rimoniane 1 sanitranna “se2”, BAxHBACTHEH AK 3 NPHAMETIAKAMH, TAK 1 GCs HH Bes ripuiimentiiie ablativus loci aze6insinoro waHIC TCH TOA, KO: cxtoBo is s1ta4eHIIAM MICU Mac OsHaEHIIN: tola Urbe ~ y BebOMY Mic alia civitate — 8 inuif aepxaBi. HaiiGinban noumpeni Gesnpi MeHHHKoBi croBOCHOAY'eHESI: (erta marique — Ha seMai Ht ta BoA, foco idoneo pugnare — BolowatH y spyuitomy ict To wxnnarHs ablativus loci 3 HasKaMM Micr juNH. crop. 56. TEKCTH Tepexaacra: 1. Bt sub terra bestiae vivunt. 2. Romani in ripa fluvii castra ponunt 3. Inter bella et pericula non est locus otio. 4. Patriam in periculis virt defendere debent. 5. In oppidis antiquis sunt theatra, yymnasia, templa, 6. Discipuli in schola discunt. 7. Ad nonnullas disciplinas.scientia linguarum antiquarum necessaria est. 8. Romani vertunt arma contra Helvetios. 37 De Acsculapio Multi apud Graecos clari medici erant. Primus Graecorum medicus Aesculapius erat, vir doetus, peritus et ingeniosus. Postea Aesculapius medicorum deus existimabatur. In libris Homeri de liberis Aesculapi mus. Multa templa Graecorum Acsculnpio sacra erant. Templa culapli plerumque in lucis erant, luci quoque deo sacri erant Medici Graecorum apud templi domicilia habent. Vieurn acgrum medici in templo ponere solent. Cum aeger addormit, deus ct in somne medicinam demonstrat. Aeger somnium medicis narrat, ct. medic remedium designant. Si convaleseit aeger, morbum suum et rem-diug in tabula inseribit et muro templi ponit. Ita gratias deo agit Bnpaeu "1. Tlepexaacta aaraucskow woxow exonocnonytcuns 0 O4KH, 9 OXKOIO, Nepex LONKOID, BIL OUKH, 3a JJOUKY; nepeR SuTBOW, Ge3 GurTBH, Hepes OwTBY, micas SHreH, pot GitToM 2. HlepexnacTu yxpaincsKow monom conoctoayseuts in scholam, in schola, de schola, sine schola, ad scholam, ante scholam, post scholam, prae schol apokar, Mynsxepia, Bikropix, cavirap, canatopii, ditian 4. TIponinwinrrn » onuiani i anoxnni taxi caonocnonyventa: agricola sedilus (cTaparinnh pinsiink); bellum longum. (rpHsara Bilia); meus liber bonus (Most xopouta Kita), Buanaenru 3a cnosnuKom octony imennnka liber, JEKCHYHHA MIHIMYM erro, ate — nownnuren deus, (m) ~ Gor laudo, are — xnanutn iubec ot er imi, i "Senin () ~ pean anaa,uaperso Fe — sakasypars roverbium, i (5) — npyeaie's rRumérus, i (m) ~ aucno Kpusami eucaoeu O Hic Rhodus, hic salta. — Tyr Ponoe, tyr i it G Frrare humanum est — Shona mscrese Q Sapienti sat. — Posynriomy nocure. Gi Kupus lupum non mordet. — Boni nonka He kycae 3 Audacia pro muro habetur. — Bintarn sawiere uypy Ienorantia non est argumentum.~ Hesaiia Pe noxas, 38 ¢ LECTIO QUINTA DECIMA Unum castigabis, centuim emendabis, Onworo noxapseut — cone nunpanaul MAHBYTHIMA WAC ALFCHOFO ChocoBy: AKTUBHOTO Ht HACHBHOFO CTAHY. (FUTURUM TINDICATIVI ACTIVI ET PASSIVI) Lio vacony dbopmy yruopiolor» aoqaBanHsM sto OcHORH aiccnosa evcbixcis -b- (11 IT aicnianintn), -e- (IIL 1 IV aieniawinns 8 yeix ocodex, Kpim neputoi oco6it ontinH, y kilt © cybike -a-) ta ocobonny SAKIHICH AKTHEHOTO AGO HachisHtoro eran’ Activum Sing. 1. ormabo —docebo——fegam —_audiam! 2ormabis —docebis— eyes” —_audies 3 omabit ——docebi leget_—audiet Plur. 1 ornabimus docebimus lesemus auxdiemus Zomabitis” docebitis” legetis audietis 3.omabunt —docebunt —legent —auient Passivum Sing. 1. ommabor docebor —fegar adie? Zomabetis —__doceberis__legeris_audieris 3 ommabitur ——docebitur_—legetur_audietur Plur. 1 omabimur —docebimur —legemur_audiemur 2 omabimini docebimini legemini audiemini 3.omabuntur —docebuntur legentur_audientur Futurum [ aiccnosa sum, esse — Gyr Sing. 1 ero — 6yay Plur. 1. etimus — wu 6yxewo 2 eris — nw Oven 2 ertis — mu 6ynere 3-erit —wit (Bona, wove) 6yxe 3. enunt — vont Oyyr> hixomt futurum I ind, activi et passivi wxnnacteo y_snayetti MaiiGyrHs0r0 wacy oKoHaHoro BiLay, Tosi Omabo HlepeKLAAeTHCH "A ApHKpaMly”, a Ornabor — “Mere NpHKpACKTh”; RUTROBLANO MOKYTS epeknagarnes Bei iHwi opin Oystb-siKoro jicenota, Cain apepnyrit ysary, io npw wiawinionarni aicexin 1 — 1 pic: BinMill, owiHaIo4N 3 apyroi ocoGH OAHMHH, ¥'snMAOTHCR 9 omNYHANBHE FonocHi 8 sanexnocti Bix nomuil -i-, -€ 1 6yny Mente Gyayrs npaxpauuans, seve Gyayrh uwtstt, MENE Gyayry TAT, Men Syayrs cay tr, pau, a Gyn Waar, Byay wTARY, w Oyay expt rin 39 Posty apy ac (pases psa 9 ft 1) eng inlaw pana, npn 9 nine Chinn Suen ogy tetova Barc eta sen futur) a60 novo nteyrNcn® (Pek) To riumsict, eerewtiee nao Tiaxpeeoc exe, cotoa Kien Sing. ‘Activ Passivum Praesens indicativi —octiona | nemae L-o/m ‘ot activi et passivi indent 2-8 tis 34 tur Imperfectumn indicativi]ocnosa | 1,23. 4 activi ct passivi ingerra | -ba~ cba Plur. Futurum 1indieatvi Jocnona 1.23.4 | mus mur activi ot passivi tne ee eee die TEKCTH Tepexxacns: 7 1. Stellas coeli nunquam numerabimus. 2. Veros amicos pecunia non parabitis. 3. Amicus vitute (rimticno) servabitur. 4. Quod hodie non es, id eras eri. 5. Si necessarium erit pro patria nostfa pugnare, nullum hhostem (sopora) timebimus et belli pericila et labores (rpyanoui) constanter tolerabimus. 6. Ripae fluviorum silvis omabuntur. 7. Nulla controversia mihi tecum eri. 8. Gloria bonorum librorum semper manebit. 9. Patriam nostram semper amabimus, pro patria. semper pugnabimus, Praecepta tribuni In castris et trans vallum custodiae disponentur. Si Poeni vallo appropinquabunt, staim a custodiis cementur. Signum tuba extemplo dabitur. Castra extemplo movebuntur et arma a vobis parabuntur. “Si strenui eritis et fortter pugnabitis, — inguit tribunus, Poeni a. vobis depellentur et vincentur. Tum praemia tribuentur” De perfidia punita lim bellum erat inter Romam et Falerios, oppidum Romae prox- imum, et Romani ante Falerios castra habebant. Puri Faliscorum autem 40 tiam in bello extra oppidum se exerecbant. Aliquando Faliscus quidam cum pueris nonnull in castra Romana intrat et Romanis dicit. “Eracs oppidum nostrum oppugnabitis: armis id expugnare non poterts (re smoxere). sed dolo incolas superabitis. Videtis pusros istos: mando cee vobis ac ita Romanis vietoriam paro”” Sed IRomani ei respondent: “Contra viros semper armis pugnabamus, non dole insidiisque. Puéros domum (noxtomy) remittemus, te autem merit puniemus”, Bnpacu |. Buonaunra it nepexaacta cpopan ait aiccnin timere — Goarncn ra credére~ nipmru: limete, timent, timebamini, timebit, timebor; crede, credimus, crede- bantur, credam, oredéris, eredetis, crederis. 2. Yenopmrn it nepersacrn rpero oco8y oni» praesens, imper- fectum, futurum I axtnnitoro | Hacwnstoro srany big aicen _ curare — nikaynaries, iubere = Haxcasynanl, Novena. 3. Hposiawinarn exonocnonysenna: silva maga (nenuriit aie), hortus pulcher (kpacuaiit cat), yaudium rostrum (naa pases). 4. Mepexaacra aatancnxow wonow: 3 KHIKKOIO, Geo KHIPKKH, Y KHIDKL, KPIM KHIDKKIK: y atic, y aici, Gi icy, po sic, nepes aicoM, 6e3 Aicy, + com 5. Busiavern, in axix naTHncoknx cin noxonaTe m yKps aepunara: penta, Crema, cura, tpansir, Piopin, Kpeaur, nnenys, inte seks, dbaGyita, Kontera, ceminap. 6. Tepexnactu siaTancsKor MoBow peenus: Yate posnositas yansin npo pisnnx Teapitn. Yani oxove sutras knuri arruanax noerin, JIEKCHYHMH MIHIMYM unio, ire — xapane saluto, are — sitar servus, i (m) ~ pao periciium, i (n) — nobesnens iucundus, a, um ~ npwewnit —_Semino, afe cis stella, ac () — sipxa Signum, 1 (2) ~atax, corn meto,ére — Kooi, kar transeo, ire ~ nepexonvnn Kpusami eucaoeu Ut salutas, ita salutabéris. — sx 1H ira i reGe Gyayrn nia D Non semper erunt Saturnalia. — He saan 6yayrt, Catypiaai Q Qui seminat mala, metet mala. -- Xro cic ate — ano KaTHMe. 41 1 Dénce eri felix, multés numerdbis amicos (Ovid). — lox m1 Gyneur uxicTpii, y TeGe GyayTs WERENT apy. O1Non est ad astra mollis eterrs via (Sen). — Henerctt wus wia sev ao aipor. 4 O1Cori mali matum ovum. ~ ¥ noravoro kpyra — nore ne Sh Ganoxo, Taksti ei), 7 ~O Tune canent teni, cum tacebunt gracili Koni sawooxeytn tpaxit. O Bis repetita placebunt. — JInisii nostoperie cnotoGacrtes, —JeGeiti sterinsnors vor, @_LECTIO SEXTA DECIMA Exercitium est mater studiorum Bnpasa — sari nawuanas, TEKCTH Mpowwtatu i nepexaacru: De Sparta Sparta olim erat oppidum Graeciae, Lacedaemonii sive Spartani erant incolae Spartae, Sparta muros non habebat, nam in vitis erat pracsidium oppigi. Arma Lacedsemoniorum scuta et hastae et gladit erant. In gymnasiis Spartae puéri ludebant et discebant: gumnasium erat schola De Romanorum servis, : Romani magnum numérum servorum habebant. Familia Romana ex Gominis, liber, servis constabat. Servos Romani bellis sibi pacsbant 1 liberi non erant; etiam fli servorum servi esse debebant. In ville, ufundiis, metals Romanorum opulentorum serv laborabant, Sesvug, Narrabant puéris de claris podtis Graecorum, at Tick Piilosorhis, ut de Democrito et Pythagsra, et de nls vine one Libéri libros poétarum Graecorum amabant et want ct saepetraoedias et comoedias clarorum pogtarum legebant. eee 42 de Homero et Hesiodo, De Orbilio magistro Orbilius notus magister erat. Puéri Romani Orbilii magistri scholam frequentabant. Orbilii schola privata erat. Nam Romani scholas publicas on habebant. Inter puéros Horatius quoque erat. Horatius Orbilium ‘magistrum non amabat. Nam Orbilius severus erat et puéros plasis terrere solebat, Itaque puéri Orbilium magistrum plagosum appellabant Lupus in fabiilis Sunt duo poétae antiqui, qui saepe fabiilas de lupo narrant: unus podta Graecorum, Aesopus nomine (no iment), alter Phaedrus, posta Rona. norum, Fabilae corum lupum, ut bestiam saevam et feram, pingunt Lupus aliquando ad rivum agnum videt. Rivi aqua a lupo ad agnum fuit sed lupus avidus agno clamat: “Cur mihi aquam turbas?” Et agnuny misérum devorat. Sic Phaedrus narrat ‘Aesopus fabillam de lupo et equo natrat. Lupus equum in arvum invitat et avenam ei promittit. Lupo in animo est equum lacerare. Sed. dolus eius patet. Itaque equus salvus est Et puéri et viri timent lupum eumque nominare cavent. Lupus, ut fama est, advenire solet, si cum memorant. Unde proverbium est: * Lupus in fabilis”. Nam si quis subito advenit, cum de co colloquium est. convivae digitis cum monstrant et “lupus in fabilis™ clamant Bnpacu 1. Samimery axtisiy Konerpyxutio nacuniiow, a nacunnty axtunnon: a) Flavius magnus agrum irrigat; 6) Terra plantis varis vestitur. 2. Yrpopwrn i nepextacru apyry oco6y on n praesens, imperfec- tum, futurum I indicativi activi et passivi vin niecnin: laudo, 1 — xsanittu; colo, 3 — o6poGasti. inanynann, HePEKMACTH TATHHCLKOI MONON ta HpOHAMINATH cnO- aoOpHit HpHkiian (2OBPHA — bonus, uM; HHpHKL -- exemplum, (a); BHCoKHL naBp (BHEOKHA — altus, a, uny; siaK — lauTUs, + (1D) 4, Tepexaacra saruncexon monow: BLL Apyra, 3a IpyrOM, sIPYFOM, Ben Ip¥IA, eepeZL APY: Mp eNO, sa sexeno, Ges seMuti, 2 veWiIe, 5. Basmauirs, win xsi arintcneis coin epunarh: ACKHaMAlls, pekaMa, JACHer, jG, rep, sitepATYpA, MOHETP, HeMoNerpaltis, HoMep, HyMepyRETH, Huot 4a MORSTI WYK 6. Basuaur nein ablative ypevennne renis Africae parvus rivus vitam serv; Aber er scholam veniunt. 3, Labienus Proelio abstinebat 2 Mii bibme in Kpunami eucaoeu O In posti Towepy. Q Lacaena fitio: “Aut ‘non Homero soli locus est. — Cepen noetio micwte ve snue @ LECTIONES SEPTIMA DECIMA ET DUODEVICESIMA Homo locum ornat, non ornat hominem locus. Toma npnxpauiae wicue, a ne wicte mony ‘TPETA BiMIHA IME) HI (DECLINATIO. TERTIAN Alo tpersoi Bianinn wht a hen ee ac snyeen Y Mominativus sir i mena vt Ppa gs sutra a or icTh sakinver, ‘ Tosetocn eS 'M (38 AONOMOTOL a60 Ges s)I. Ee eeeeeees Octosn, wx norbes Wo saxiniorsen "Heath wont V7 #8“, =, =n, -5 yrnopworore aca: Nomsing. Gey Sa Gensing. Octona labor I for Ieboris labor ‘om omnis nomip.2 mos moris mor 5 y meubxin Moni nos cunt On ROH SHEpO, wea HaaMRANAs “enraa” (9 ¥ czpeannony siakpitomy ckraai 3 3ive + ¥mpeusxih Moni nomen, * HF Mix ronociiiNH nasHaaeTicH pomauin ep 6H poTausrawou), 44 epexowers i ommtach “po” (iter nepexia Octionit Ha ~€, -B, -t, -d yrnoprowors cHrMarieiHuit HoMinarHD: Nom. sing. Gen.sing. Ocnona pax” pacis pac- (pacts > pax) lex legis Teg- (e*s > lex) elas aetatis ——_aetat-(aetat +s > aetas) palus paludis —_palud- (palud+s > pals) Poxyminis cocobie yrsopeHist nom. sing. xonoMarae sisawiTi 42a Gyab-sKOW BiXMIHKOHOID opMo'O CTOBIHKOBY dhopay iMeuintkis Spetboi biaMitin. ¥ CAOBHUKY IMEHANKU TpeTbOT BiAMiNI sartcyIOt bos Brnom. sing.,a gen. Sing. (piKEYETBEH He MHL BIAMINKODE 3AKiTINCHII is, a it kine mpaxtivino! ocHosn, Hanpikctaa: miles itis (m) —eonaar (gen. sing. milit-is) ratio, onis (f) — poaym (gen: sing, ration-i homo, inis (m) —skoaitta (gen. sing. homin -i) gems, ris (n) — pit (Gen. sing. gencr-is) 3a xapaktepoM icropuNHol ocHOBH pers Bint HomiuIeTHES Ha {TpH THITH BiaMitoRAHN: NpHFOnocHMiA, ronoctiNit, sina nenrosocuna ran TPETbOI BIAMINA IMEMHHKIB (CLASSIS CONSONANS) Ho uoro tiny Tpertol BinMiKH HaneKaTy HepinnocKsianosi iM hukh (3 Keoaiiaxonow KinbKicTIO ckaIaRiB y nom. i gen. sing.) w ‘TpLOX PosiB 3 OcHOHOW Ha OAKH MIpHTosIOCHNit 3parkn BiAMIIIOBAHAS IMeHHKIB TpeTsO! NpHrOAOCHOT MiLAN Sing Plur. Sing, Pur. m t NY. consul “consilles lex Gen. consis const Tesi te Dat! const eonsulas test exibus Ace. eonslem es lexem —leges ‘nb consuls lege egibus Sing Pr. NV. tempus" tempor Gen. fempors—_temponum Dat. tempor temporibas Ace tempus tempor bl. tempore. —temporibus reKCTH Tepexaaeri 1. Leges. Romanorum severe erant, 2. In pace literae florent 3. Plato. poétas duces sapientiae Voeabat. 4 Pro patna, pro. hibertate, 45 Pro vita pugnabimus. 5. Laus praemium virtutis ert. 6, C.Gracchus, {ribunus plebis, causam popilli defendebat. 7. Milites nostri periety labores magnos patientertolérant. 8, Grammatici — custodes Lating sermonis. 9. Gloria umbra virtutis est. 10. Similitudo morum amich fam creat. 11. Compora iuvénum labore firmantur, 12. Homo propo. nit, fortuna disponit 13, "At mini Sam puerd //cactstiaséeraplacébant, Tnque suiim futim // Misa trahcbat opis. (Ovid) De Cicerone Magnus erat numénis scriptorum antiquorum. Multi erant oratores iz Craccorum et Romanorum, In numéro oratorum erat et Cae esto, uoque egreius scriptor Latinus erat, ‘Ciceront uk ay Giceron vis aeeoTam et Romanorim not erant. Gloriam magnon Ciceronis libri de philosophia et de arte orstionss haben De Romanis nti geiptores amorem patrite Romanorum laudant Romani Dopillis finitimis saepe timorem Bnpaeu |. Hposimtinsrn caonocnonysenns: ratio pulchra; nomen clarum; miles bonus, manne ePERAACTY sinMinKosi ops ineounkinhomo, ini omitta: Fie, ons (Deputy uments (se nome: main. hominuim, hominem; regione, regiontiat - um; lumina, fluminibus, Aumine 7 ee a, Quawern We nepexnacta cbopnu aiccnis appeltare — sum, cue ~ Gyr, dere nannnrmcn: nen” *PPEIATE ~ waswnary, apnea appeliamus, appellabars, appeliabunt; est ‘selte, discunt, diseebamini, discam, deers, dincese 4, Busan, win sxx narHnenRux sepunarn Perion, serait, dopa, naGopan, Mopanp, Kopnye is, erat, e70, es; NOXOAMTE 8 ykpacDKili Moni iniuist, Bixrop, penetwuin, 46 po Seo, Ha Sn, Seka at SENN, Bes EN, 3 ENTE; 38 JIEKCH4HMA MIHIMYM cn legs corpus, Oris (n) — Tino Sette sats ke mos, moris (m) — xapaxrep, asiait Mos, Floris (mn) — kaiTaa Kpuaami eucroou Gladius ferit corpus, animos oratio. — Mes upwxae Ti10, a c10B0 —— abo Uta, ga bores pariunt honores. — Mpaust tapomkye noua Dura lex sod Tex. Cytopnth ko, ae 0 G Finis covonat opus. — Kinet yee ep @ LECTIO UNDEVICESIMA bore non va Voluntas sine Baxais Ges npaui mato wo suave, BKA3IBHI 3AMMEHHHKH (PRONOMINA DEMONSTRATIVA) B daiivenunks » narmtcnxit wooi matorb myn centri Bint, pananorxapaxrep i sukopucania alernnn e lla, illud — Toi, ra, Te — HkAIYC Ha sArLIBHOUiTOMEHT, Hi tpe: y fe MepekAAVLATHES TpHRMETHIKOM “Ct MeT 4H OCOOY; inal MoxE HePeK: punt HOsblenit le Arstvcles — enapnoswietinit Apicrore Sing, Plur. Nom. lle ila illud itt ie ih en Gen. _illivs (m, fn) ora (9) Hla Dat. illi(m, fn) Msc) ‘Ace, illum" illam ilud — illos il bl. illo ill illo illis(m, fm) fr nen MOM Aopen anion oor es is, ca, id (un, ¢.27), To Ne MoO Se My tun titi aki cas Mien ky HRM Meo ian te Ta ovine inv wii. Baas aera ile, a, i nn si ry Hi BUICYTIINOND BIKITHHERKI MOBI Océ oro sniiMenniKa Tperbo! ocobH, a7 ACCUSATIVUS DUPLEX. NOMINATIVUS DUPLEX Y aaruuesxit moat micas aicenis nominare, vocare, appellarc, dicére (HasnnarH Koro KUM? siNM?), putare, existimare (nhaxcrT, ayMari), ereare (o6upavi), Facere (poOwrH) crasitrnes! accusalivus duplex (axysarHe npaMoro ‘aosaTKa fH yarOLKeHIt 3 HMM aKysaria tupenikara): Romani Ciceronem consilem creant. — Pusinsiin oOn- patot» itepora KoHcy10M. B. yepaivcokiit Mobi axysaTHBy npeswkara ninnopitac opy.utath sini. Y racinut Konerpykuil, wo erasures ticns Tix can sicenin y hac opm, accusatives duplex aastintoctues nominativus duplex: Cicero consul a Romanis creatur. — Lliuepon puseimiastis oGpacrica Koucy.10M TEKCT Mepexaacru: 1. Aliena nobis, nostra alls placent, 2 Amicitiam natura ipsa repérit. 3. Hominem ex operibus eius cognoscére, 4. Nosce te ipsum. 5. Tempora Mutantur et nos mutamur in iis. 6, Memoria minuitur, nisi eam exervemus. 7. Iratus homo sui compos non est. 8. Ili pro ultione, nos pro vita puignamus. 9. Cicero et erat et habebatur summus orator 10. Apud Romanos puéri a servis Graecis educabantur, servi pacdagosi appellabantur. 11. Ea est profecto iucunda laus, quae ab jis tribultur, qui isi _veram et iustam_ merent laudem. 12. Ipsa se velocitas implica. 13, Piger ipse sibi obstat. 14. Filiam meam ei viro trado. 15. In cum locum legati totius Gallige conveniunt. 16. Romani eorumque socit in ‘doneo loco castra ponunt, 17. Ignavia corpus hebetat, labor firmat, illa ‘maturam senectutem, hic fongam adulescentiam reddit. Bnpaeu 1. Mposiawinsarn cponocnonysenns: ille homo elarus; ilud nomen novum; ea regio calida, 2. Ynopueru i nepEKaactH nepuly ocoGy OANMN AKTHANOrO Hi nnioro ctany ncix vacin enctesn intbexra big nicenin videre — Gasiern, resére — Kepysat 3. Busasnrse # mepeRatacrn pizminxoni ops 2 _,Populorum, laborem, reges, templis, suas, oratoribus, nomina, nomi= nibus, pastores, vinutern 4. Bunasiri i nepexaacta dopa saiienunxin: nobis, tecum, mii, sui, eius, vohiscum, illorum, sti, eam, i, iltae, me, ists, €08, illo, ist 5. Mepexnacru naranciKoI Monow: a) Uitteport nasnae Taarona Gorom ¢bisocoxpin; 6) Pomysta i Pesta naxasit cHsaxat Mapea 7 7 48 6. BusmasieTn, nig aKHX 2aTHHLCHKHX Octon nOXoRsT® m yKpaiHcDKiti moni sepnnari: anudicr, nreGeit, peranii, weruuis, minitapram, wominan, Ko- pynuia, xanivan, kanirese, 7. Mepexnactu pevena, suaitra y wiowy accusativus duplex i noxe- Postas Plato deorum filios vocat. JIEKCH4HHH MIHIMYM. civitas, atis () — aspxava lus, laudis () — xoana, pax, pacis () — np rex, regis (m) ~ ua Inbor, oris (m) — npaus, tpya—- momen, inis (n) ine ‘opus, Gris (0) — paws. sip carmen, Inis (n) — mien Kpuaami eucaoeu ~ Caccus non iudicat de colore. — Cairsit ne eyatrs po Kop @ O tempora, o mores! — O wacu, o apitvai! +0 Barba crescit, caput nescit. — bopoga pocte, a rosowa nopoxktes. \@ Opus laudat artificgn. — Mpaus crap maiictpa. G@ Nulla calamitas sola. — Bisa we xomrm oana. +O Suus rex reginae placet. — Cri lap noro6acrsen tapi KBIHT OPALIA @AKK Quintus Horatius Flaceus (65 — 8 pp. 20 tee.) — omit ia wait- yelanteniuinx noctia puNcskoi i cultoxci nireparypi. Bin aurop “Enoain”, "Ox", “Carip” 1a “Flocaans”. Y cuoix twopax Topatit rnocatye ditocodito i noesio, swanb0Bye MoncsKe AUTH UILIPOKOMY PosMairri, siawise ceGe MyApHM, BayMAHUME | chocTepeRHOHS Murues, Horo cnaunia snatowitre Hae 3 pAMebKOI0 ochITOW, 40K ema uixonowo, [MH ikinbworo nureNs Fopatti, akorO hit 8. HSIm Plagosus (roi, mo waaerses 0 disnHwx noKapan), erar0 yocowre! Rsv HagonafiNo BHMOFNBOTO A cywoporo HacramuNKa. Baran Swier, BirowicHicr opwH moeTHsHOTo sopOGKY Topas” sA6e Tewuin RoMy Sesemepta Ha THcaonirrA, Twopi Topanin nepewtater Gararuma wowan Hapoai City. Seribendi reeté // saperé (c) st prinipi(um) & fons Natura fieret (fiaudbile comme an ie 7 jaestum (gh. Fg nec // sual sine dyte yen Reedy tle prt // dco) Insert) stern sc Alters poselt opem //tes et canis ance (Ars poet, 109, 408 412) uxepeno FH anopykst cupamxnnore npn, puntam? Get ae rer uconcry cama, 62 mpupostiovo Nucy, in ue CHOHO MYCTE: BOLE 1 FIP, ‘ari moO (Mepeciad A Codowopa) Te pesiasogn te, ecto Bec nant mci ce monumént(um) // ere pens, egalique situ // pyramid(um) altius. ee (Hor., Od., HI, 30, 1 2) Soin a nan rank cvik, Jowume, HK atin abi Ks. Bunuytit ox nipantin uapeekinx, Mpoctoitt wilt (Mlepexaad A.Codomopu) @ LECTIO VICESIMA Veritatis simplex orato. Mora pani npocTa. TONOCHHA THI TPETBOI BIAMIHH (CLASSIS VOCALIS) Jlo roxoctoro Tuny imeHHuxiB Tperbo} piaxinM Haslexath iMereGt 5 ocwopono Ha -i. He imenikit CepedHbOTO Posty, IMO 2aKiruylorbe B fom sing. Ha -e, -al, -ar: mare, maris (n) — Mope, animal, alis (1) — ‘Tapia, exemplar, aris (n) — spa30K. ‘Jpmok BIAMIMIOLAHHA IMEHHHKiB Tperboi ronocHOt sit: Sing. Plu. NV. mare maria Gen. mars marium Dat. mari maribus ‘Ace, mare — maria ‘bl mari maribus Birwinionantia iMeHHuKiB cepeasiboro pony roxocHoro THNY Bide pisisierbes bid IMEHHKiB cepemtHboro poly ripirosiocHoro THNY 3 kintenuian a abl. sing. -i (-e), y nom. Ta acc. plur. ~ia (-a), y ge plur. -ium (-um). DATIVUS COMMODI. DATIVUS INCOMMODI Y aatuutebkift Mosi JaBanbHUA BIZMIHOK, WO Bkasye Ha Ocoby SH pear, Ha KOPHCTS i Ha IKORY SKHX BHKOHYETBCR fis, BANBIETHE 3 Gyab-AiHM BIECIOBOM i HaswiacTHCN dativus commodi (KOPHET), dativus incommodi (uxoau): Non scholae, sed vitae discimus. — Mit SuHMOCH He JU UKOMH, ANS KET 50 TEKCTH Tepexaacrse 1. Hominibus utilitati agri et maria parent, 2. Mare Rubrum calore non abhorret a ceteris. 3. In maribus rara exemplaria animaliuim sunt. 4 Homines vina bibunt, animalia autem — aguam, 5 Alter frenis eset alter ealearibs. 6. Cackim, nom anim mutant. qu ans mae curt lor) De mari Magna est pulchritudo maris, magna utifias. Aqua maris salsa est Malta flumina in maria influunt! Rupes litorum maris saepe altae sunt 4 mari multae plantae crescunt et mira animalia vivunt. Raque postae non recte mare infecundum appeltant. Natura marium varia ex alia tnaria frigida, alia calida sunt. Inter Europam et African est-mie Internum. Multa maria Graecis et Romanisignota erant, Deus fmt cet marium erat Neptunus De animalibus ‘Sunt malta genéra animatium, Animalia vivunt et in terra et in aqua et in are. Variae sunt formae et voces animalium. In regionibus Asiae et Africae terra marique rara_exemplaria animalium sunt. Facultates animalium diversae sunt. Homines ratione et lingua animalia superant Bnpacu 1. flepexnacrn # nponinwinn SS dan pity en vox alta ud exemplar ru 2. Yrnopirn ft nepexsicrn apyty ocoy on "™Mgudare xnav, defenders sma 2. Braman f nepexnictH dope iMenKiN Ta xpweMeTINK animalium, magnis, maria, bonorum, exemplar, ulilitatem, pulchros, cconsilis, ducum, oH Mnoxn ibexra nit aicenin: 4. Tepexaacra saTuncexow Monow: a) JIpysi sonioMoxkyre TOO} nopsuto}; 6) TH porkivxcin cHoike sirsM ask mpo Twapun. 5. Buawauieri, nig sei saTHNELKHX 0 Moni sepunatH: ceminapia, conspill, ottye, onepa, onepa opr, smenyr, partion, rentepani Won uoxosTh m yRpAICHKIA OLLI, seponawr, 6. Mepexnactn saracEKoW MonOR: y Aepxai, Mix slepxaBAM, MpO jlepRAIBY. 44 Morit, 3 LOH1OMOTOHD; HIPOTH AKON, NH Kpaitiow, 32 Kpaitty. ” sl lepaxany; Ges jlono- KOHY, Y KBAIII, ¥ KPAINY, 3 aEKCHYHMA MiHIMYM ratio, onis (9) — pooys, cee, svat, genus, Eris (n) — pia, a, nopona sol, solis (mm) — cone enoci6 : promo, ee aaviin,nparnisypari tempus, Oris (n) — sae pingo, ére — sanosT# pono, ére — wera vineeim, (m) — uaperae, xepxasa—Uultimus, a, um — xpaiiit, ocrannia semen, inis (n) — savin, novaTox. Kpuaami eucaoeu ~C Barba non facit philosSphum. — Bopona ve poGirrs [atoauny] die soca. @ Una hirundo non facit ver. — Oana aactipka He poor BecHH. @ Salus patriac — suprema lex. — JloGpo6yr Garexisuuen — Halts akon Homo homini amicus est. — Jhonwna moanHi — apyr, @ Tempora mutantur et nos mutamur in illis. — Yach smittororsca, j sa Miescoet panos 9 Cum grano salis, — 3 npiGxow coni (9 vacrkow rocrpanit, To6re oreo) @ LECTIO VICESIMA PRIMA Fames artium magistra. Tosoa — yasrrent mucreus i pemecea. BKASIBHi 3AMMEHHHKU (PRONOMINA DEMONSTRATIVA) Beasisintt saitweninx hic, haec, hoc — uefi, 1, ue — wkaaye We HaRGAEK4UA npeaMeT 4H OcOby: Sing. Plur. Nom hic “hace hoe! hi hae haec Gen. huis (m, fn) horum (m,n) harm () Dat. huie (m, fn) him, f, 0) ‘Acc. hune ’ "hane hoc hos thas hace ‘Ab hoc hac hoe his (m, f, n) Idem, eddem, idem — roi camuit, ta cama, te came. Llelt nkasisittl salimenitink yrooperti sia saitmeHtka is, ea, id-ta HeaMinHoi SaCTKH | afer, hace, hoe aepirsannwox was 1 ye mawinnax OnMii, epi fener, B ace. nepea nacre, ska sBepiracTies sitepa “mn” swine 8 52 -dem. Ipu biasiionansti_y HboMy aMistoerecs is, ea, id, a nonana wactka saimulactics Ge3 Min, ing. Plur. Nom. idem eadem idem eidem (fidem) Gen. ciusdem (m, f, n) corundem (m, n) Dat. eidem (m, fn) eisdem (isdem) (m, fn) ‘Ace, eundem candem idem eosdem easdem edidem ‘Abl. eodem —eadem codem eisdem (isdem) (m, f, n) Biaminosani idem, eddem, idem mitmepaxye encrersticrs wka- aintinx salimenniKis. Y gen., dat. sing. uci vous maior’ aakitieti ji iy i aM HOH awioOT¥eH 9K pie HK binant Bafimennc hic, haec, hoc ¥acTo BxHBaCTLEN criBpizNoctio 9 ille, illa, illud. Tepuntit axasye Wa HaAGADRUAT npeAMeT su ocOby, 3 apyrnit — va siatanenti. Mepexsasaioryes “uel... To” i “mepunsis apyruit”. Hanpaxiaa: Ignavia corpus hebetat, labor firmat; ila maturany senectutem, hie longam adulescentiam reddit. — Jliste nocnaGniee Tio, 4 Mpaul sMiuMioe; nepiua wee Ao nepeaYacHo! crapocti, a apyr Aponlowxye MonoaicTs, exedem eiidem carundem (0) GENETIVUS SUBIECTIVUS. GENETIVUS OBIECTIVUS Y narmucexiti Moni prt niuticeninisnx iMenmiKan ta sexi 1p KMeTHHKAX POROBHIT BiAMIHOK MOE BKAIYBATH Ha CYO'ERT aii (Subiee tivus) a60 Ha iro6"exr (obiectivus). Hanprxciast: 1 Amor patris. labor Garaxa. Tyr poLOBith BLAMINOK saMiHOC iLAMeT, TOGTO GarmKO MOGI Ue genetivus subiectivus. 2. Amor patris — 2i0Gos sto GarsKa, ¥ atwonty CHOIYYEHHT POLOHH BUIMINOK MKC sAMiIHOKATHE ROAMOK, TOO xTocb s1o6vT GaraKa. Ie genetivus obiectivus Vepaitichkon Mono gen, subiectivus nepermmacrnes! potonuss biaMinkow: cupiditas imperii — Gears wet, gen. obiectivns POROBIIM HuAMiNKON AGO nH eupsNensts Makan sapien hunks ft Ge3 1HHX: consuettide Iaborum —wmivek nO tpn; Stadium Litterarum — saute siaykamity Saepe mor remedium est mal Macro sarpamka evs stiKaMi Ni 8. rEKOTH Hepexnacts: T-Cognosce te ipsum, 2, Hae verb diy memoria tenebinius. 3. Siders hace te meque vident. 4, Facile veritas se ips detendet Ad has hitteras iim) mihi reseribe, 6 by signis esercitus Romant hue titterae erant SPOR C-senatns popuhisgue Romemus), 1 nummis Romanonum: SC © senatus consultoy, 7. Tn nobis ipsis est orig mislomm, X. Tiberias Graechus et eins Frater erant fil’ Comnetae, filiae Sexpranis, 9 Carthage 3 et Corinthus eodem anno hage a Mummio, ila a Scipione expugnatu To.Flomtines interdum non eadem discunt, quae sentiunt De nauta et agricdla Mores et studia nautae et agricdlae diversa sunt. Hic stabilem! haber sedem, ille locum mutat. Ab hoc mores antiqui servantur, ile mores alienos amat. Huic sermo tantum patrius, ili aliae quoque linguae notae sunt. Huius vita tranguilla est, ilius periculorum plena. Hune agri prata, illum fluvii et maria delectant. Sermones quoque nautarum e agricolarum diversi sunt: Nivita dé ventis, // de tauris parrat arator, Enumerat milés /villera, pastor oves. (Prop) De Achille Celéber est Achilles, filius Pelei regis et Thetidis deae. Achilles particeps belli Troiani erat. Celebre est scutum, celeberia sunt arma Achillis. Et scutum et arma ei Hephaestus ille fabricat, Celébris ext celeritas Achillis. Celertate sua incredibili et magno corpéris robore Achilles Troianis teriblis erat. Ira Achillis Graecis perniciosa erat, Mos Patrocli, eius amici, Achilli dolores acres dat. Propterea Achilles Hee- {orem ad pugnam provicat et virum fortem necat Bnpaeu 1. Mponiawinstu i nepexnacrn cxonocnoayyenns: ille consul novus; haee laus magna; id corpus parvum. 2. Mlepernacri arancixow Mosow axruanilt i nacnnnih Kone yea: Uesap onncye ssvtvai rannin i repmannti. 3. Yrnopurs it nepexnacta rpene ocoBy onnMHK acunniomy crani ycix uacin encremm inthexta Bin ice videre — Gasuti Ta munire — syiuuionarn, axrunniomy i 4, Basar, nia ski narancsxnx cain noxonsTs n yxpainicheiti MoBi aepunani: Kopnopattit, roHop, erat, npec, npeca, Hosarop, noasuis, naptis. 5. Busmasiera ran Menu i c ‘pertot nisin pax, pacis (); laus, audis (); iudex, iudicis (m); pes, pedis (m); calcar, calcaris (n); salus, salutis (f); cochlear, cochlearis, yOX, Ve ver, ‘aceing. nin stabil, — nocrinin, exit 34 6. lar vianonini wa sanvrat wt 20 Texery “De nauta et agricdla” Quales mores cf studia nautae et agricdlae sunt? Qualis vita nautae et agricolae est? Quid hune, quid illum delectat? Qualis lingua nautae et agricolae nota est? JIEKCHSHM MIHIMYM ‘lumen, inis (9) — pia honor, exis (m) — noua voluptas, atis ) — Haconoaa creme, are — canons Velo, are ~ sabopowsirn ern ux, ducis (mm) noskovoneus utilitas, atte (7) — Koper Kpusami eucaoou G Alma mater, — Mart-ronyranainus (oBpastia Haas yninepertre Janes BHI HULME su) Q Litterarum radices amarae sunt, fructus vero dulces. Hayk ripke, Tuo — cononKi Avaritia prima scelérum mater, — K:aoGa — mari wei wet Benevolus animus maxima est cognatio. ~ loGposimuins noun HaMOWAYA pom. @ Hominibus plenum, amicis vacuum. —Sho,tett Garavo, a apysin nen G Inter dominum et servum nulls amicitia est, — Mix rocriosapes oGom inaxot spyxKGH He Oysae, Kopin © G Non pulchra veste, sed modestia puclla placet. — He raprins oxstons, a ekpOMHiciO siBsinna nOAOGaeTECs. @ LECTIO VICESIMA SECUNDA aber est sue quisque fortunse Koen © xoviem enote macts TPETA MIIANA BUIMINA IMEHAKIB. (CLASSIS MIXTA) Jlo mintattoro ThHy TheTHOT NUAMINUE HEIEAAITE. uteGEMAHOTO Me WKH SonowiNOrY HL xiNOHOrO poy. Te IMeIIEKE pintoexiatoni! Tet is, -es: avis, i (I) — Wrax. nubes, Is ()) xseapa ra etennaiKi ¥ SIKH Hepest AKTNMCIMUNK gen. sing. iS A AGO GhantE HpHTOAOETT urbs, urbis (I) — sficto, pars, partis (2) = sacrum Bliwinoirsen iMcriinnens stunned wags, sik iMeANAMKEE MpHtO: oCHIOTO THY 1 YEEX BUUMIHIKAN, KPIAE BEN. PIE TE NAC MO ARTIPICHT 55 Spmkitsinyinosarnia inentonkin rperbo} mimiano winoint ing. Plur. Sing. Sing Plur., v.abe beet mb nibs Gen. bs urbium ais mubis baum Dat. ui ubitus avi ub nubbus ‘Acc, uibem bes aver nubem —nubes Ab ube uribus ave ube” nubibus pink vianiniosarne inenuKia tperbot winwint yeixrpbox suuray, Gavia, Wo 8 GinbLioer iawn Be SaKineHtUs Soiree, a posbixttocrjaostioe Taka TAGs . Sh BUSHAYEHHA BINMINKIB IMEHHHKIB — WA3B-MICT Y BIAMOBINb HA PI3HI SAIHTANUS TASB MICT Y BIMNOBIb HA PISHT SATHTANHA “Tam inion purasoennit Blawinox, sexo, pix ‘ABE sing Nom., Acc. plur. (n) Nom. Acc. plur, (m, 0) [Gen. plur. Y saruyeskih oni Hass wict y ainnosias wa sanurannia “aoinku, yaut, ne?” noaaortcs Ges mpuiiMentincis, Ha sanucrantit “aoien?® crawstrsen aGastinn: Roma (3 Pry), Carthagine (3 Kaprarcity): Ha sanwranhia “Kyi?” sxMBactéca akyaarae: Romam (10. Pumy), Athe- nas (30 Aven), Ha sanirasiis “ne?” crasitven potosttt shins, sixuto waaea siicra wae dbopwy onitmiut T— IT aati yor man snmankax — aGuaras: Romae (y Prsti), Carthagine (y Kaptoren) TEKCTH Tepexnacrw: 1. Apud Romanos in principio conviviorum ova, in fine mala appo- nebantur. 2. “Quot servi, tot hostes”, — in proverbio est, quod (oMy wo) captivi ad servitutem adducebantir. 3. Nonnulli philosophy mortem Ut finem miseriarum suarum exspectant. 4. Cibi condimentum est lames sed sapientia et sententia et arte (Cie), 8 dolet (Man), 9. Multarum urbium origines incertae sunt, sed Romae nota est. T0-In ace artes fitterac florent, idcirco pax mater artium ‘ppellatur. . De arce C: itolina ‘Arx Capitolina sit a crat in monte Capitolino. Arx muros firmos et altos hhabebar; sita erat in reer ‘media urbe, erat praesidium et refugium civium in 56 bello et in pericilis. In arce Capitolina magniffcum templum ovis erat Custodes arcis Capitolinae et aliarum artium milites erant. In arcibus firmis vita omnium civium et aliorum hominum tuta erat De elassibus antiquarum gentium Phoenices, Athenienses, Carthaginienses magnas classes habebant, Classes constabant ex navibus longis et navibus onerariis. Mercatores navibus oneraris in alienas regiones navigabant. Hiéme nautae antiqui non navigabant, quod saevi venti flabant et nautae tempestates timebant, Navibus longis milites antiqui pugnabant, Magna erat firmitudo navium Jongarum. Saepe in navibus longis turres erant, unde tela in hostes a militibus iactabantur. Magnae classes praesidium urbium maritimarum rant Bnpaeu L. Mepexaacra sarantenkom Monow i nponizwinern: hie Tete sukepeno, Tot pinkicHMi Trax, 2. Buanawnrn niawinxoni dbopsor i Tank niaMimonann imenunxis montium, laborum, animalium, pisci, fonti,feli, vulpi, mari, nomtine. urbe, hoste, exemplaria, nomina, voces, reges, duces, 3, Busnaiern, nia aK saTHHEKKHK OcHOR nOXOANTE m yxpalitcRKiit Moni nepunath: Kiiac, apricr, ypGanisauis, dbinint, dinar, aawter, awianin, wie input, noHToN, HOKTIOPH, KOpOLKILIA, Myrann. Magister discipiilos bene legere et seribere dovet™ Hac MUNIYAMM Ta MaHGyrHtiM axTaMHOTO Cra 4. ¥ pevenni saminern Tenepil JEKCHMHAA MINIMYM, classi, is (9) — sae, aor navie, (9) sopate ateis (9 — dhopret Hime, ere Ganives fepiana, rop6 sts, artis (9) teeth, pee mY ovis, i (= win lurbs, rhis (2) ster origo, inis (f) woxowaewin pars, partis (f) sac taea hosts, is (m)— nopar, Hroiewers Kpusami aucaowu 10. Y-wtoponoay ith ctoponnis aya es JIMMY HRN HPCE A Ne Mens sana in corpore s 8 Vulpes plum mutat, non sn Amor tussisque non eck Amicus verus rara avis est.” Ciutat apy pte 97 ur Roxanne neki ne rpanenac it nysalit OBL HA3OH ublius Ovidius Naso (43 p. 10 1.6, — 18 p. He.) — coapHosBicHiit oft Onn os 3 018 80g et “[locnatt 3 Monty” Ta noemu “Metamopdos”, Wo crauta CHILMKO Gopmi Gis 250 wicpis. Osisiéi — nloet tparisioi soni, Y posxsiti o gra meds juae forma invitet amores, Wass serch je Som §1 ve Bonne tock 2akoxaHH, He Ha one sanunHtBes: Beaniy yoaxitx apiGunut, Gyzitrb moGoB y Met ‘(Mlepexaad A.Codonopu) Gritia, Misa, tibit// Nam ti solétia, prices, Fe reat, edcon vere 7 - 7 (Trist., 1V, 10, 117 — 118) Tlaxyio, Myso, 106i: anxe TH napyeut poxpauty, {Ta ianonon Men IKH BL Top (Hepexaad ®.JTyyskoi) im repetd nostém // qua te mihi cira regu, Labitur ex oculis // nunc quoque gutta mets. (hit, Ill, 3~ 9 Alc npriraaao Wo Hiv, KOM Boe 8 HalIGmeRE HOKHyB, — lle i ctoroani 3 oveH KoTsTTbeR CMLOIH PAC (Mepexaad L®panxa) @_LECTIO VICESIMA TERTIA Nemo sapiens, nisi patiens. Toft myapeus, y Koro Tepnewt. TIPAKMETHUKH TPETLOT BIAMIHK Jo Tperboi niasint HanexaTb NpHKMETHHKH, AKI nosinmOTRER Ha {TD FPYAIM — MIPHKMETHHKH TPBOX, BOX i oHorO 3aKinYEHHE, 58 Mepuna rpyna: -er (m), ~is (P), -e (n): celer, celéris, celére — wenakuit, a, € Apyra rpyna: ~is (m,), -e (n) brevis, breve — koporkni, a, € Ao ici ryan Hatexi» Ginsuicre npuxMerHnKis tpertot sinwitin. ‘Tpera rpynia: -x (m, f, n), -8 (m, fn), =r (m, f, n): simplex, feis — npocruii, a, € ingens, ntis — wennuesntit, a, © par, paris — pinituit, a, € 3hiauria sacrHnia npuxMeTHKis TperkoT BiaMintH viaMittocrEcH 40 TOAOCHINM THIIOM, BOHH MaloTe B abl. sing. aaKinvueHHA -i, B gen. plur. -ium (1018 8eix TpHOx ponis), a 8 nom. ra ace. plur. -ia (1UIN cepentbOre poay) SpaakH BiAMiroBaHHs NPMKMETHAKiR TpeTEOI wiAMiNH acer, acris, acre — rocrpuit, a, e; fortis, ¢ — xopo6puii, ', ¢; simplex, icis — npoctmil, a, ¢ Sing. Plur. Sing. NV. acer acris “acre acres (m, f)acria (n) fortis (m, 1) — forte (n) Gen. actis (m, f, n) acrium (m, fn) fortis (m, fn) Dat. acri (m, f,) acribus (m, f, Acc. acrem (m, f) acre (n) acres (m, f) Abl. acri (m, fn) ) fort (m, fn) ria (n) fortem (m, f) forte (n) acribus (m, f,n) ——forti (m, fn) Plur. ing, Plur N.V.fortes (mf) fortia (n) simplex (m, fn) simplices (m. simplicia (n) Gen. fortium (m, fn) simplicis (m, fn) simplicium (ms. fn) Dat. fortibus (m, fn) simplici (mf) simplieibus (mf) ‘Acc. fortes (mi, f) fortia (n) simplicem (m, 9, simplices (mf) simplex (n) simplicia (n) simplici(m, fn) simplicibus (m. fn) AbI. fortibus (m, f,n) 3a TpeTiM npHronocHHM THHIOM BLIMiORCH IpHKMETHAKIL pauper, éris ~ Giuutit, a, © dives, itis — Garant pnt, a, vetus, éris — era particeps, ipis — upreerinit, sisi Gepe ¥4 princeps, ipis — nepuni, 2, Ocobmnocti HiaMinowantr iMcHUKin Tuppiter, levis (m) — LOnirep, bos, bovis (m) wit, Ou, vis, (eH 59 Sing Plur. Sing. Plur. N.V. Iuppiter (lovtpater) bos owes vis vires Gen. ovis bovis boum — —virium Dat. lov bovi —bubus — ——viribus Acc, lovem bovem boves vim vires AbL Tove bove —bubus_ vi viribus TEKCTH Mepexnacra: 1. Longum et difficile est iter per praecepta, breve et efficax per exempla. 2. Multi flores hominibus utiles sunt.” 3. Homines inter se studiis, moribus, omni vitae ratione différunt. 4. Veritatis oratio sim: plex est. 5. Divitiae hominem felicem non faciunt. 6. Frigus intole~ rabile est corpori nudo. 7. Tarda ovis celéres lupos timet. 8, Patria est communis omnium civium parens. 9. Militi forti nulla’ itingra longa, null hostes terribies sunt. 10. Vetéra proverbia breviter saepe st simplieibus verbis prudentiam popilli exprimunt. 11. Non est facilis ad astra via. 12. Nomina civium fortium semper memoria tenemus, 13. Nihil tam volucre est, quam maledictum. 14. Quod licet lovi, non licet bovi. 15. Viri' fortes non vincuntur doloribus pravibus 16. Vim vi repelléte licet. 17. Procul a love, procul a pericilo, 18. Ut ager quamvis fertilis sine cultura fructuosus esse non potest (ie Moxe), sic sine doctrina animus (Ci.) De Mario et Sulla Marius et Sulla, viri genre et ingenio dissimiles, sed pares gloriae cupiditate, auctores beli civil Romanorum erant. Gaius Marius, Ine mili loco natus, vir erat animo aspéro et crudeli, rudis littersrum, ed insigni robOre comporis et belli pertus. Sulla, nobilis natus, fort Milltes Mari Romam quasi hostilem urbem tractabant, eives nettles necabant, omnia ferro ignique vastabant. Postea Sulla urbem occupa Bnpaeu |. HepexactH naziyctxow Monon i nposiguiniru: HeH HonMiE saKOH, Ta WBHAkA JOnOMOra, Tol a outeus. MCHIITH rhosIKO- 60 2. Buanarncrn sinwinty upuxwerixin: rae tigi tener, era, rum; siNester, tris, stre; dssmilis, e: paluster,strs, stre; pulcher, chra, chrum; gravis, ¢; par, peri malas acis; facilis, e; sapiens, ents, . 3; Buonaiera, win sii naruncnkix action HloxoneTe m yepaincexti oni nepunar Tp BeTepatt, Nayrepisauin, napiter, akcenepanti, abpesiatypa, e aikc, eexruninit, owniye, woxarstl, Betocinen, seaneepmne, Tynbaiies 4, Tepexnacta narunesxow worow: Haykn npuxpawaiot» wxictb, possaxaror» crapiers Hlocrasuru mpucynxu m praes., imperfect., fut. indicativi activi JEKCH4HHA MIHIMYM facilis, ¢ ~ rere astrum, 1 (9) ~ sipxa icnymareus, aBrop trata, © — ekopbornit © ~ aanollonyaarn sumo, Ere ~ 6pavi siGuparh oceupe, Kpurami aucroau 3 Vita brevis, ars longa. — Kirra koporee, mntrettno ni Fortes fortuna adiuvat. — Xopo6piie nos enprse Nullus amor est sanabilis herbis. — Hiske Koxautit ne aixyerion ‘Tpavane, @ LECTIO VICESIMA QU Actas duleissima adulescentia ext Moroaiens--naiipanta ops xnro CTYMENI MOPIBHAHHA TPAKMETHHKIB Fpwkwerinki y naTaicexil Moni Maxyrh TPH cryHteH topinNsMD gradus positivus (anuatiniit crynine), gradus comparativus. (minut (cryin) ta gradus superlativus (itaitwinusit cryuitin). SHIMHA CTYNIUb WOPLANANIUA NPHRMETHAKIA (GRADUS. COMPARATIVUS) Giradus comparativus yrnopiocrsest nOAARINIDIN ZO OCHORIE tpt KMETHMKa sAMTaNOrO ETyHeH eybikciN: ior AMM HonoRIMOrO. Ta -xinoNOro pony, ~ius ju cepeuibore poy. 61 Gen. sing, mt 2 gus, a, um fong-i—_longior Jongius Cosi ae) Gonunit, a) G@omuey pulcher, chra, chrum pulchr-i_pulchrior pulchrius (cpacvui, a, €) 7 (pactisinsn, 2) (pacriiure) tener, éra, érim ——tenéri_—_tenerior tenerius (tixtoi, a) (inant, a) (vixetinte) brevis, e brevis brevior raat ki, a, €) (Koporumti, a) (Koporine fines flies felcior tis (unicamninnit, 2) (1 (araerit, a, e) semite) TIpmxweriinki BHuIoro cryneHa BilMiniolorbes 3a nipHro.toetH Tumom imeHHuKis TpeTbo! Bi;Min Spaskut sinsdtiosantia npHkMETHIMKiN y BULOMY cTytieti Sing. Plur. N.V. aerior (m, , acrius (n) _aeriores (m, ), scriora (n) Gen. actioris (m, f, n} acriorum (m, f, n) Dat. acriori (m, f,n) actioribus (m, f, n) ‘Ace. acriorem (m1), acrius (n) aeriores (m, 8, acriora (n) bl. actiore (m, f, n) acrioribus (m, fn) Y peseniii nuaut crynint npnikMernitkis sueryriae o3HayeHtiAM 60 incHHoIo vacruHoWw ckialHoro npHieyaka. B ocralmboMy Bittamky B AaTHtHebKill Moni, sk i B ykpaiHeBKilt, BHULAK eTyniNly ysromKVETHER 3 uiaMeTom y poai ft ¥en. Hartpurknaa: 1. Posteriores cogitationes, ut aiunt, sapientiores solent esse. — Hacrynui mutant, ax kaxytb, sneGinbuloro Myspiuti. V 1tboMy peed Bunt cTynitth posteriores BuicTynae yarom:KeHHM OSHANCHHIM 20 ierika cogitationes (f, nom, plur.), a sapientiores — inertio1 acTHHOW rpucyaKa. 2. Montes Asiae altiores sunt, quam montes Europae. — Pops Asif snuti, ik ropH Esponst. ¥ uboMy pevensii swt ctynine altiones BMETyNIa€ iMeHHOWO YacrHHOIO ckiIaNHOTO NpHeyiIKA, BIH YarOLLKYeTHCR 3 niaerom montes y poni it auteai (m, nom. plur) ¥ AarunceKiH MoBi Ha sizMiny Bin ykpalHcLKol, KoAK mpomyileHo TopisHsunbitnii croxysHik quam (Hix), rpeaMeT, 3 AKAM NOpibHIoIoT, CrapnTbcs B aGanTHBi, Kui HasnRAeTécs ablativus comparationis (aGasTi8 nopisumies). Ykpaitcexow MoBow a6natue nepewianacTtcn 8 Taki BiTankax poxosuM BiaMinkom. HanpHwiart Facta sunt verbis diffciiora. — Buwitku naxsi cais. Y upomy pesenti RponyureHo enloaysHuK quam (Hix), Tomy mpesiwet, 3 KM fO- PisHiowor», cToirs » abl. plur., verbis — 8 abl. comparationis, aku Mit Nepekitastacwo ponopis piaMinikow, 62 TEKCT Mepexacra: 1. Aér levior est, quam aqua. 2. Exempla praceeptis tition sunt, 3. Nune una machina breviore tempore difficilius opus explet, quam aniea muttorum hominum manus explebanl. 4. Nihil est delews Neritatis ‘ice. $. Dolor animi morbus gravior est quam corporis. 6. Nobiliores Romanorum sine comite in Publicum non prodibant. 7. Quid est velocius mente husmana? 8. Nihil est in amigita pers niciosus, quam adulatio. 9. Omnes fontes aestate. quai hicine. se {idiores sunt. 10. Homines amplius ocilis, quam auribus credunt 11 Vilius ngentiim (e)st // auro, vintitibus — sturum {Ilon, 12. Now procul proprio stipe poma cadint. 13. Gaudia principlim note SURE saepe doloris (Ovid.). Bnpacu 1. Tpowisuainsrn i nepexnacra: hace laus iucundior, iste mons altior; id onus geavius. 2. Yroopwra nuunié eryniy nin upwxmeriuxin: disertus, a, um; niger, gra, grum; liber, era, crum: fictlis, c: simits, & saluber, bris, bre; sapiens, entis, 3. Tepexnacru atunesxow wopow Haut xopaGai wiuvii A unsiaiui uit crapoxasnix Kopatcin Hemac Hisoro nonecninioro via npaui, JloGpo6yr (sails) Garbkioutim Aopoxni sa xHTra, 4. Busnawirrn, bit KIX aaTHHEKKHX OCHON HOXONWTE M yxpstincEAi Moni ncpanani: Raper, papiirer, ¢baransnui, KoMIueKc, KoNIcepmATOP, oGeeprer Foplsi, KoHcepSH, iMyHiTer, aMyuiniin, Aprentitta, Gectist, R:URy A vaviopsopr, acuinania JIEKCHYHMA MInIMyM aurum, i (n)~ sor0r0 argentum, 191 ei fobscurus, a, um — reMmh, Hesperian pens, pontis tin) wes construe, ere Byaynay Paro, ate vorsnaey npaatare Kpunami aucaonu U Litterarum radices amarae sunt, fructus inneundiores.— Kopeni aye ripki, we pie @ Tunica homini proprior est pallio. Tyninsy oui Gonna, nia rata Bona opinin homini tutior pecunia soponeie pete 21a movin 2o6pa penytania 63 Bona fama divitis est i pau Hi Garam, iil est hominis animo iucundius, quam dicere, — Hewae nivory pvem loro sts sHOAK, Hix BIHETHCA, @_LECTIONES VICESIMA QUINTA ET VICESIMA SEXTA | Lingua optima est pessima in homine esse potest. SLaHk Moe OyTHApYTOM i PoporoM AVo.UHE HARBHMA CTYNIH OPIBHAHHA TIPAKMETHUKIB (GRADUS SUPERLATIVUS) Gradus supedativus yrsoproctecn_gonanaHHiaM slo ocHoBH mpi KMeTHHKa sHHtaiiHoro ctyneHA cytpikea ~issim- ta poxoBHX JAK eH -us, -a, -um, Gen. sing. : longus, a, um long: longissimus, a, um (aosrui,'a, e) 7 jucundus, a, um jucund-i_iueundissimus, a, um (npuenanisi, a, &) brevis, e brevis brevissimus, a, um (koporkut, a, &) audax, acis| audac-is audacissimus, a, um (coinieuti, a, &) Tpwxnersitkit Ha -er gradus superlativus yropwoworb zozazaniam Cestlocepeanibo 20 dopwi Yoroni¥oro posy B nom. sing. cy>ixea ~rim- Ta ponosux sakiswenb -us, -a, -um: pulcher, chra, chrum —pulchertimus, a, um (kpacutitit, 2, ) liber, éra, érum liberrimus, a, um (Binet, a, e) acer, acts, acre acerrimus, a, um (riprat, a, €) fiers npuxwernikia wa -ilis- yropiotors gradus superlativus sor JABAHHAM AO OcHONM pmKMeTHNKa soHNaitHOrO exymeNm cyiKea -lim- Fa poxounx saxitsien -us, -a, -um: 64 Gen. sing fac, ¢ foci facitimus, a, um oi li a difficil- ffi lifficilis, ¢ lifficil-is lifficillir ur aie itis, a, um similis Smits simi, (onion, a, ey “TTS Similims, a, um dissimilis, ¢ dissimil-is Oris (m) — ByixoGyBay; aro, ara, IPOAYKTHBHOW BHETYTL Jlarincixe aiee%0%0 wae TPH oesown — ina mrsarac1¥64 no TRE cchoena dpa 4 ingexra, nepebexra i cynins, Oo Aiecaona, axa dikeyerien cxomena aratum, 1 — opart > arator, oris (m) — opai. Ueit cybixe one KopyeTouyerten pH yrnopeti imetutnkis YonloBiero Pox pero Biawinnt: timor, oris (m) — crpax. B yxpaittenxy stony crows tiene THNY MepeMtUutht ¥ @opmi nom. sing oparop, ariravop, Kypon, peop. “ura ~ kaye Ha aio 260 pesyasrar ai: pingo, pinxi, pictum, 3 — NamonarH > pictura, ae (9) — xuborutc, Kapritia, colo, colui, cultam, 3 ~ o6poSiiiri > cultura, ae (f) — o6pooKa. Ike eydpixe wxiuacrhes Tpit yTvOpEHHI iNeHHHKiB xiHOYOrO pony Mepuiot BLAMiNN. B yk paitichkiéi Moni Gararo cnin natuticnxoro nOXOAReHHA 3 NM eyixconr aenipaitTypa, Kpeatypa, Makylatypa, Harypa ra il io —-nkasye Ha aberpaxrite novsirTs ait administro, administravi, administratum, 1 — epynara > administratio, onis (1) yipas, sins, Kepintitierso; disputo, disputavi, disputatum, | — joc: xynarit, TayMaultnt, entepevatHes > disputatio, onis WD) — nayxoua npaus, ‘ocsicxents. eli cycbike sukopncrouyertcn fiph yrHapertt imenutinxie kiNOvoro poay TpeTboi siaMitin. B ykpaitecbxilt Moni O41310 aarwttiisin > uAs eybiKeom: aku, eMONeTpaMs, cccia, CHNY:Dt cerumyasiiit rai TEKCTH Mepexsacrn: Ti mihi sla places // nee idm te priter in Urbe Formosa (e)st oculls//illa pula mels (Tut De Solone Septem vires sapientia insignes Graeci sapientes appellabant. tn rumeto septem sapientium erat Solon Atheniensis. Solon ingentes opes Crocsi, potentis regis Lydorum, parvi aestimabat. Notun est Solons dictum: “Nemo ante mortem bealus est” 4. Canpite fon Qui, nisi carptus erit, tinpiter ipse (Ovid) De love Antiqui Romani multos deos colebant. Dominus evel et terrae erat uppiter. Poétae Graeci Jovem patrem deorum hominimgue vocaant Et dei et homines lover timebant. luppiter in Olympo habitabat et cum fratribus mundum gubernabat. In tutela lovis praceipue reges. eran Tuppiter auctor erat legum humanarum. Fratres fovisetant Neptunus et Pluto, sorores Juno, Ceres, Vesta. Bestiae nonnuliae deis steric ut aguila Lovi, pavo Tunoni, equus Neptuno. Fy atboribus ohiva Muncrvae siera erat, ApolliniIaurus, Plutoni cupressis 5 De Hannibale Celebris erat Carthago, celebria erant templa ct aedificia ubis, ek ¢stnomen Hannibals, epregi et fonis Carthageniensium dues Hasse grat vit an ingenio,cvibus suis consliorum salubrium auctor, mi ux impavidus t belli pertus, miles cler et fortis. UL dux eeter et en rat ita mites habebatcelees et fortes et impavidos. Vietor magnans copiarum equestrium et pedestrium erat Nobis et memorabilis est Romanorum clades Cannensis. Menai cladis Cannensis Romanis semper acerba et trsts eat. Copiae equrst, t pedestres Hannibalis ducibus et militibus Romanorum dit ae ‘imoris erant. Discordia Carthaginiensium erat causa cladis Henna Actieadiim genetrix, hominiim divimque voliptas, Alma Vents cael subtér labéntia signa ye mare niger, qupe temas ier lebris, per {€ quoniam genus omne animéntum Coneipitir visitque exortum lumina Solis: (Ler. De rerum natura, , 1 ~ §) ‘Mani Exea i pory Horo, Gnaronarna Beutepo, 0 sa ori Tid aiponr eb oro Font noscioaso xxtrTaM cyaonoctt Mops | upoxaline Alotio senuti, sasasx-Go Tobi sapoairnicn nparnee Beake eriopiis i, noximysuri Tesipay, Any Wa come (Mepexrad A. Codowopu) Bnpasu 1. Tponiauinara cronocnoayienns: via longior; opus difficilius; urbs celeberrima, anes gpexaere Mpwxserwna, pi, ulchrioribus, pulcherrimos, op timum, similiore, iucundissimum, gm Vissima, maius, latiori, facillimias, ai ji Yropwrw i nepexaacra rperw ocoby ng a n MTPeTIO OCOBy OAHHNM i MHOXMK 8 pract Jaceangt PASS. imperfind, act et pass, Rat neg passvi at defendo, 3 — saxnuaru, amo, 1 — Koxarn, 4. Tlepexnacta inennuxst, ni a ani tsBe 1 MUAKCCANTH 8 AUX eycbixen, nuanasuTN Teto, testamentum, . eo, imperium, sitio, colum doctor, clamor, Scriptor, factura, ae eee aoe et je 5, Hepekaactn sicenona, ix suavenna: adduco, conduco, educo, e Conduc, edueo,exporto, no, consti, resto, conser ne MiAKPeCAUTH n wHx npedbixen H aHoHaNETE Porto, appono, compono, repo reservo, 16 6. Busnawnrn, bin akMx naTHHeDKa nepunari: perionaTbulit, Memopiaxbi, Mopansiinl, opsutapniit, petyanp- Hi, BOKABHHH, reHepanbinit, dasimapit, 7 Kpusami eucaoeu OD Amicus Plato, sed magis amica veritas. — JIpyr — Taron, ane ictHtia popoxa G Hannibal ad portas. — Tannin Gis Speen (vena veGeanea Hak (@ Qui nescit facére, nescit et loqui. — Xro He swie sist, Toit We pie i ronopity GNe se nimis. — Hisoro naaMiproro (B ychomy ‘i Zorpamynarics: ips G Damnant quod non intelligunt. — acyzxyrore re, woro te poxyatioty {@ Poétac nascuntur, oratores fiunt. — Tloerami vapoxxyorics, oparo- pant crawtn ‘Xcain noxoaste a yxpaincexil Mosi AIATHHCDKI MPHCIIB'S TA TIPHKASKH Tpnenie’a ra npakaskH — valinounpeniunit xaup donexropy — opmysaten snporosx sixio. BiaGHBaIOAN y nayNHi i cTHeAil pOpMi Myapicrs, aocBin, croctepexiBicrs, AoTeiticTs Hapoly, BOHN fo. Hecait 20 tac NomHx 2xveTTH Bia cHBO! AaBHIHHH 20 chorodeuNN. Came uM i MosicHtocrsCA HeaMiHHM intTepee 20 HX MpoTarOM Bikib. Mpncais's ra mpnxaakn rpexis a punvtsit wabynu ytiaamerTath- Horo sHaveHiis 1A esponeficsxoro ¢onbKIOpY. BHHSITKON port ANTHWHOT KYIIBTYPH i NATAHEDKO! Mooi B Kpaittax axiano’ Export saGestteyiina iM UIMPOKi MOXAMBOCT ALIA NPOHHKHEMH AK Y SAXLUIO- EBportelicoki KyabTYpH iH MOBH, TaK i BExIAHOCHOB'AHEHKI, ¥ TOMY “iNet i ykpainteeky mosy. i Ha pisnix eranax icropit sirwiansnol Kyabtyp crawienn a0 AHTHYHO} AYXOBHO! cnAAUUAHH B UitOMy, i soxPEMA NO HpaseeLiOri, 0 kay AKO} BxOMATD MpHeAiB’s Ta NPHKAIKH, He Gy:I0 oAAKONIM Koxia 206a aHaxonuna y AaBHix rpekis Ta ptsuisns cnivsnyn cHoild ‘cyacitocri inci, rem, o6pasit, cloxeTi. | Haul Hac o-chocMy ciipitit Mae KyAstypy, MoBy, PombKIOp aHTHHHX Haponin. Bin noxpedy Hovoro BixGopy KpHIaTHXx SHerOBiN, ceHTeNti, abopHasti, rIpHKAIOK Ta npwcais'is, aki sa6esrieuye iM chinsmyuticrs a nants cy- actinic npoOreMaMn. Le Kiska poxin TOMY RHEON, tt0 SACYIUAY JOT HacHABCTBO, HOPOXHENY MiK IOTMH, YOARINOKT MHIP, -LrarOny i choxift six Hut seydanw Zu Hac He Tak FOCTpO ft aKTYANBHO, HK choroatti 3itaHioMerHo 3 JMTHNCHRHMIFIpHCAIN’aMIE Ta tIpHKAIKAKUN HepeKO. yc Hac y eHismbHocTi sarIBHOMOREHKHX MOpAIRIIAX i skaTepiaN INN Hinmoctelt nin jap x0 eyuactocti 7 mo FIMHASII TA THKEL Haspu “rimiasia” 1a “xiuelt” rpeusKoro roxomxenns, ¥ Tpeuiirivnacinsn Haapanes WKOMK, AC MONO: CHONTKY Salen Giana BnpawaM, srOLOM MH HEHKHX + EEX OYA Bitkpe luikoa, ie aiksasannen binocodis, prtopika. HaiOiteu yene enum crant Axaemin p Arenax, sky sichtynai iW Kit sinknam @ixocod Tiaron, i Jlixeit, nexanexo nist Avett, Gis xpamy Anonen lixefiesxoro, y akomy nearoroM Gye Apictorens. SK B aMTHN, my iim misniusi vac ui uikon sastann Gararo Smits, ane ereopeti sin rpanuitit saGesnewian iM icnypaHHs y Cxpotii tiporsroM Gatstia croais. Tak, 3 XIX cr. 8 rinbasiax i sinew crtovarky snayHa ynara ne alinsciaea saranbHOOCBITHKOMY PiBHIO, BHENLAIOCS HO S — 6 MOB, cops Hix o608'A3KoBHNHE GyaHt KacHM MOBH (awHtOrPeUBKA HL Aan coxa). 3 Yacow rinHasii peoprattisysanics y nificukosi, regarorie, Komepuiliti, peatbii, xinowi, ae npebamionatn swcHHTittH daxown papi Ha Vxpaini nepusi konerii sank me y XVIHI er., a repute Gyan pinkpuri sta nowarky XIX cr. — y 1805 p. — Hixunesxut Hhomy vanvanner M.B.Torom, €.t1.Fpebinka), Bomincukith, x Kpemeneubkiii, # Oaecoxiit (1803 p.). Li aiuei axrivaro nizroryeat BIIKPHTT BHUINX HaBYamDHNX sakaais. Kpemeneubkiit stellt Gaso10 a Kitiscskoro yaisepewrery (1834 p.), a OxtecbKuit — at Hopopociticskoro, @ LECTIONES TRICESIMA SECUNDA ET TRICESIMA TERTIA [Nam quod in iuventute non disc, in matura aetate nescitur. Yoro ne Hap » woxonoct, To He aMaruMel! y spia0My Bit OCHOBHI @oPMH AeCHOBA Alarnneske aiecnopo mac wor 2€ YOTHPH OCHOBHI hops, Ki roARIOTECE ¥,touuukax ¥ Ckopovenitt a60 noBKil bopwi. Ix penpedeHryaTs 3) Luu oc0Ge sing, praes, ind, act.; 2) 1-mia ovo6a sing. perf. ind. at 2) Supinum — eynin (sisaicenisnit imennink); 4) infinitivus praesent ‘omno, ornavi, omatum, omare — npr, doceo, docu, doctum, docere — amuse lego, len, leetum, legére — srary 8B audio, audivi, auditum, audire — enyxarit sum, fui, —, esse — 6yrn Ccosiii opwit siccrO8a sMOTS MOKAIBieTH AHSHANHTH TPH Ae~ ceaioni octiobit: itubexra, nepexta i cynina, Ockioma ingexra, 5 SiTOMO, GHSHAMAETKEA 28 YETREPTO OCHORNOW opMOD: omna-re, doce-re, leg-ére, audi-re. Ocoga nepiexta BHSHaYACTECA 3a APYTOIO OCHOBHOW chopMoWw, akuto ninkitnyrh Bi Hel ~i: ornav-i, docu, leg-i, audiv-i ‘OcHosa cyrlina BuaHayacrics 2a TpETHO# GCHOBHOW ‘POPMOW, AKIO siasamyris sia Hei -um: ornat-um, doet-um, lect-um, audit-um. Crioco6ut yitopeHtia ocioBHix bopM aieczIosa y npoteci posBITKy narunesxo! Mont yHidikyBaaHen. Ocobuao ue nowitHo y 1, IV, Sacrkou0 y H niesiiniax iciywrt nesii 3aKoHomipHocti (npHHUNH) YTBOPCHHs YOTHPLON ‘ccHosnnx opm. Hanpirknaut, apyra octiosta opata mae cis crocosis “Twopens 1) nepdexr Ha -vi ‘omo, ornavi, ornatum, ornare — npiikpaurart deleo, delevi, deletun, delere — pyiinysar peto, petivi, petitum, petere — npocuti audio, audivi, auditum, audire — cnyxanit 2) nepibexr wa wir ‘crepo, erepui, crepitum, crepare — Tpiuary, wiysirt fetineo, retinui, retentum, retinere — eTpHMynari pono, posui, positum, ponere — xaacTH, cTawiTHt salig, salui, saltum, salite — erpHOarit 3) mepepext na -si (-xi): Suiadeo, suasi, Suasum, suadere — pasnit — maionaT pingo, pinxi, pictum, pingere — Ma ; Sentio, sensi, sensum, sentire — siquynari, nowynars 4) nepdext 1a roxpocHH: ‘do, dedi, datum, dare — xanarn pendco, pependi, — , pendere! — sutciri eurro, cucurr, cursum, currere — irr 5) nepihext 3 noxomxentsia roa0ctt0r0: ) en id sur, wider GaHTH Tego, lee, fectum, legére — sear venio, veni, ventum, venire — ipHxonntit Y ircnin, se we won ie e-em pa MIC CTA pen 0 6) nepibext 3 sepryBahtiaM Kopelfenoro ronocHoro: ‘capio, cépi, captum, capere — Opava facio, iéc, iactum, iacére — kaarH 7) nepibext Ha rtosTopesia npeseirTHol OCHO! ftatuo, statui, statutum, statuére — crapitra Y enopnuxax soTupi ocHopHi (opMH samiteyloTbeA eKopoveH COsnafionaenns 3 npinunTaMit CKOpOYEHHA ae AMOTY BisTTBOpITH i nostico, Hanpuksiax: dico, xi, ctum, 3 (robopitit), 3 cxoBnHKosaN CkopoveHoro santicy MOXHA BCTAHOBMTH HOTHPH OCHOBK: cope rosnictio: dieo, dixi, dietum, dicére Bin octiosit irxpekra yrBoprOloTBeH postIAHyTi Sach CHETEMH inex ‘rap axtuoHoMy i nacnBioMy craHi — praesens, imperfectum, futurum| indicativ. Bia apyroi aiecnisioi con — ocosn nepibekra, yrBopioiona, TaKOX Tpit HacH, ae cHETEMH nlepibeKTa i THABKH B AKTHBHOMY cra perfectum, plusquamperfectum, futurum II (secundum) indicativi ati Macit cuctemm nephexra Bkaayioth na sakitweHy aito. Hanpwknan rnpwxpacns (perf); pani puxpacus (plap); npuxpauuy (Tu. TEKCTM Tlepexaacta: De Galli Caesiris tempore in Gallia duo genéra hominum erant, qui aliqu rant honore: druides et equites. Plebs enim servorum paene lost habebatur;itéque sors plebis gravis et tristis erat. Homines, cum ingen tributo aut gravi iniuria premebantur, in servitutem se nobilibus dabar. Fortuna nobilium felix erat. Plebs magno et gravi onére vectigaliun ppremebatur, druides autem omnibus tributis et militia liberi era. Druides sacrificia publica et privata curabant et de omnibus controversis publicis et privatis decemebant. Homines scelére turpi inquinati + druidibus gravi poena afficiebantur. De Gallorum moribus. multe Caesars libro, qui Commentarii de bello Gallico inscribitur, legetis, Bnpacu 1, Bunucatw 3 caonnnxa y Yorupbox ocHomnux opmax ji womnux dopmax siecnosa: flo 3 ~ o6PObraTH; debeo, 2— Gyr nlopMnaHN; neseio, 4— He suarn, Busnaviri HX TpH ocHOBM. 2, Sanucarw nosnictio Yorapy ocHonni dpopstH aiecsi rego, xi, ctum, 3— npasirri, Kepysari; semino, avi, atum, | — cis taceo, ui, itum, 2 — mosvari. TTinxpecnura ocHonn inexra ta nepiexra. 80. 3. Tlosciurn yrsopenna nepdexriol ocnonn y aicenonax: ‘video, Vidi, visum, ere; exigo, exegi, exactum, ére; intro, intravi, intratum, are; terreo, terrui, territum, ere. 4, Tpovianinsern & nepexacra cnosocrioayyeHHs: via brevis; tempus difficile; pons novus. 5. Braue 1 — xnanwn jaudate, laudat, laudamur, laudabam, laudabantur, laudabéris, lauda~ biti. rr mepexnacra dopan aiecnona laudo, avi, atum, 6. Tlepexnacru iceaona, ninxpecanTa m MiKX npedpixew f nMonanHTH Construd, instruo, obstruo; conspiro, inspiro; observo, conservo, reservo; deseribo, inseribo, rescribo, proscribo. Kpunami eucaoeu Malo alicno saepe docemur. — Mu wacto sunmocs 1a uyiit Gil il Mendax etiam fur est. — Bpexylt — TaKox stoniit @ LECTIO TRICESIMA QUARTA e_LECTIO TRICESIMA QUA Patientia omnia vineit Tepninua yee pemarac MMHYJINA HAC JOKOHAHOTO BULLY JMACHOFO CNOCOBY AKTHBHOFO CTAHY (PERFECTUM INDICATIVE ACTIVD Minyantt wae noxonattoro any aiccain wHsttavac saKineteny 2, ‘axa pin6yaacn y Mutysowy. Horo yrHopioInrs sORABANHAM 10 ocHon tlepmpekta ocoGonHx JaKinveH: 2 -istis 3. it -erunt (-ere) Spake ninMinionanns: 6 aca sm 81 Nicwiamina 1 u Mm Vv ‘Sing. 1. omavi docu lei audivi! Zomavisti docuistilegisti__audivisti 3X omavit —docuit— legit audivit Plur. Tomavimus doculmus. legimus 2 omavists docuistis legistisaudivistis Zomaverunt docuerunt legerunt audiverunt Perfectum indicati activi niecnona sum, fui, -, esse — 6yru: Sing Pur 1, fui? fiimus 2 fist fists 3. fut fuerunt TEKCTH epexsacrn: 1. Caesar oppidum vallo castellisque ciroumvenire instituit. 2. Ver- silius, posta, Romanorum, egregiis carminibus Aeneae errores eecinit. 3. Gaius Tulius Caesar, postquam Phamacem, regem Ponticum, facile Superavit, ad amicum’ suum scripsit: “Veni, vidi, viei". 4. Socrites, dum vixi, uvénes docuit. 5. Romani Ciceronem consilem, postquam Cvitatem Romanam servavit,patrem patriae nominaverunt. 6. In summo Spud Graeeos honore geometria fuit. 7. Romani Carthaginiensibus bellum indixerunt nec prius finiverunt, quam Carthaginem deleverunt. 8. Homerus multis annis ante Romiilum fuit. 9. Omne tulit punctum’, Qui miscuit utile dulci. 10. Milites Romani multas urbes in Gali ‘expugnaverunt et ingentem earum numérum deleverunt. 11. Milites Romani partem navium hostium depresserunt, alias naves cumn homini- ‘bus deduxerunt. 12. Romiilus, Martis filius, Urbem condidit et multos anos regnavit. 13. Xerxes Athenas incendio delevit. 14. Cicéro tres libros de officiis scripsit. 15. In pugna apud Marathonem innumerabiles Persae ceciderunt. De Nidba ‘Nidba, Tantili filia, yxor erat Amphionis, regis Thebanorum. Haec propter potentias et diitias mariti et propter suam pulchritudinem dum superba fut, marime autem ea de causa, quod mulos Heros ' A npwepacs, Hansa, npowrran, mneayvan iN 2 soy, 3 Punetum ferre ~ orpusysar exsanenns 82 Aliquando muliéres et virgines Latonae, matri Apoliinis et Dianae, sacrificabant, Nidba eas vituperavit et: “Cur, -inguit,- ei, non mihi sacrificatis? Pulchritudine, potentia, divtiis etiam genére cetéros ho- mines supero. Tantalus mihi pater est, Lovem avum appello. Spectate Gros meos. Ego quattuordécim libéros. habeo, Latona — duos” Postquam haec dixit, muliétes a sacris prohibuit. Latona valde Nidbae irata fut et statim libéros suos vocavit. Apollo: “Verba, — inquit, — istius Niobae poena digna sunt". Libéri Latonae in arcem ‘Thebarum venerunt, et Apollo filios, Diana autem filias Nidbae sagittis necaverunt. Maritus Niobae se ipse necavit. Ita Niobae superbia ipsi causa doloris fuit, Dei misericordia Niobam in saxum ‘mutaverunt, lacrimaeque eius etiam nunc manant. Bnpaew 1. Buonaswrn 1px octonx tiecais: condo, condidi, conditum, condére — sactionynaTi iuvo, iuvi, iutum, iuvare — nonoMaratit ‘cubo, cubui, cubitum, cubare — 1exarH video, vidi, visum, videre — Ganta. 2. HanwcaTa nopiticno vorupa ocHoniti ops ambulo. avi, atum, are — Mporyarosarues; scribo, psi, ptum, 3 —~ nucarn; misco, ui, xtum, ére — swimysarij sentio, nsi, nsum, 4 — biyparit 3. Busnayurit i mepexnactH opan aicexona scio, ivi, itum, 4 — seivisti, sciverunt, scivit. 4. Yevopuru ii nepexnacrit nin siccxona sedeo, sedi, sessum, ere (cutirn) nepury # apyry ocoGa miroxnin perfectum indicativi activi 5, Bin axux aavuuchKnx cain noxonsTs B yxpaiticoxilt Moni AepuBaTH: Cecin, mixerypa, cenapaTHaHii, aMGYATODIK, NETH, KYPC, Ta ys, coknpa, nanau,, cexper, senpecis. Kpuaami eucaoeu 1G Veni, vidi, viet (Caes.) — FIpuinwos, 1o6awn, nepewtir. 2 Dixi et animam levavi, — Ckasan i nonersii ayy G Fulmus Troes, fuit Troi, — Mv Gy [xoaHce] rpostnamn, 697 1 (INIT sine magno vita labore dedit mortalibus (Hor). fea wanpyae- Hoi paul axirPs Hivoro He Aae CMepTHIM. o 83 LECTIO TRICESIMA QUINTA Gustus legibus non subiicet Cuax He niakopserics aaKoway, 4ETBEPTA BIAMIHA IMEHHUKIB (DECLINATIO QUARTA) Jlo verseproi sinninn Hatexarb IMeHHIEKHC 3 OCHOBOW Ha —U Ue ieninxit NonoBi¥oro poay 3 3aKiNeHHAM y nom. sing. ~Us, a TaKoK cepesuiboro pony 3 sakinventiam ~U. Y gen. sing. BOHHT MaiOT» 3aKine Seni -us. Hanpuncran:exercits, us (m) — flesKo; cornu, us (1) ~ pir, 3pa3kn BiAMiNWBAHHs iMCHHMKiB YeTRepTO! BiLMINK: Sing. Plur. m nom n NY. exerclus coms exercitus comua Gen. exercitus comus exercituum cornuum: Dat. exercitui cornu exercitibus _cornibus Acc. exercitum commu exeretuscornua Ab exercity” cornu exercitibuscomnibus Mersepra siawina — ue savin, x0 ako Mae Tinbxien OR, ene mx una Takis, Mo Bkaayore Ht aerpaKTH! 360 Gi ToHstTs. Bararo iMcHHHKiB YeTBEpTO! BLIMIHH JieCAiBHOTO NOxODKeH- Ha: status, us (m) — cTaH, NonoxeHNa (BLA sto, | — cTOsTH); visus, us (m) — sip (bia video, 2 — Gaunru); auditus, us (m) — ciyx (Bia, audio, 4— ciyxati); casus, us (m) — naainHa, BuNALOK, TPaMarHuHHi Bhi cad, 3 nant 0 erBeprot Bidtinn Hpi omOHiNoro ra cepesHsoro poty Ha sexi ‘HeBeNMka KiNBKicTb iMeHHHKiB XIMOYOrO Posy. Capen vie jomus, us (0. sin manus, us () — pyka, sari, 1dus, uum (Py f) — iam (vax craponapHi pumaaum HasHpan 15-ii deHb GepesHs, TpabHa, AMMA, KoBTHA i 13-i eb iHWIMX MicauiB); wus, us (f) — TpuOa (cnovarky ponope, a norim Tey " : piopianete estan HOBRO- NpaBHHX PHMCBKHX TpoMagaH).. Te ni Mipwainxa: Jessen -us y nom, sing. wpoxo sxKopHcToRyeTies ¥ HcoKiN MOB. Ue daKinvernin MaloTE IMEHHKH. $O.TOBINOTO Posy Apyrot slain, ieninKn xiHiovoro Ta cepemmoro poxy TpeTboi si sa grax en Nonioro poay ermepot mani TOM MPH a nwo wevnxis ena abeprarn yBary Ha 3aKiM¥ENHA BER 3 OG pea GHOST BizBen. Kpis iMeHHHKIB 2aKIMMEHH IDHKMETHHR, AeNpHKMETHUIKHL, NpHERITI 2affMeHHUKH Y ‘opm wononivoro owt onsisoro posy. Babinororich ot ak enn AY 84 GENETIVUS POSSESSIVUS Ponowuit piaMitiox, wo Bkasye Ha HatexwicTs i sinnosinae Ha sanurrania “HA2”, Haaneacrsca genetivus possessivus. Bil BHCTYNAC y peveHHti aGo OIHaNeHHIM, AGO aK iMeHHa yacruta npucyaKa. ¥ hepiiomy BiINaZKky Bi MepeKnaaeTEcH BIIHOCHIIM PHKMETHIIKOM, ¥ IpyroMy — THM YH iHLJHM 3BopoToM, BacrHBiIM yKpaiHebKilt MOBI Hanpieran: domus patris — nim Oarika, Garbxincexitit si; domus est patris — ni Hatexitrh GarpKosi: Castra copiarum Romanarum vatlo fossaque muniebantur. — Tabip pumcsxoro siicbka aMittHoHaBeH atoM Ta posom. (Copiarum Romanarum — we gen. possessivus y posi eysrouxXeHoro O3HaNeHHs 2o castra.) TEKCTH Tepexnacta: 1. Canes sunt custodes domuum. 2. Pro domo mea dicam. 3. Sensim sine sensu aetas senescit nec subito frangitur, sed diutumitate extinguitur 1 Matronarum ornatus ion est este aut reliquo corporis cultu, sed in dais ac pudieis moribus et in ormamentis animi, 5. Taurorum arma sunt ‘cornua. 6. Da mihi_manum tuam. 7. Verbis sensus nostros exprimere Seerdum non possimus. 8. 1s, qui agrum non colt, frusra fructus WMepoctabit 9, Heredisfletus interdum sub persona rishs est, 10. Aliae eatae hominem visu, alge audit supérant, omnes vero homo superat peste et ratione, 11, Lingua Latina diu apud popilos Europae in magno renee. 12. Nonnulla loca terrae ob gelu asperum ineotas non habent 15 Domus’ magna, magna cura. 14. Doctrinae sunt fructus dulees, todiges amarae, 13. Nihil semper suo statu manet, 16. Etiam cervi cormua habent et cornibus certant De exercitu Romano Exercitus Romanus de equitatu et, peditatu. constabat, Exereitas Romanus pro patria pugnabat et victoria exereituum gloriam magr etna parabat, Exeretui Romano popUlus gratias agebat nam oni en prs, templa deorum defendebat. Poétae saepe laudabant exer see eetriam defendebant et de excreituum vitoribussaepe narabant Bnpacu 1. Tponiawinstw i nepexsactw enonocrionyyents uereus magna, gradus plenus, gelu asperum ‘axon ix novaTKORY 1, pin, meno iMeHMMKin, rey, ad casum,e cant, € fructl, manibus, welua, sensuum, senate in tribu. 85, 3, Buawanuera, Di #KHX TATHILCDKHX CHB MOXOANTS B YKpaTiTCHKIA Mosi epasarn: Txaaye, staricye, MaHYcKpHNT, Manythakrypa, MaHyanbiitil, cent, vaye, MaHixtop. ‘ 4. Yrnopwru WH nepexaacra nepily ocoOy omNMHH H MHORHIN pre ind pats per ony wong impel. nd ac; ayy ony oy fuel ind. act. ra npere ocoy MiloxnHM pert. ind. act. oix atcen defendo, ndi, nsum, 3 — saxmumaTw. pe ——— wh TEPERIET pevenin i monaunTA ex dK poxoROr i Pueri Lacedaemoniorum usque ad septimum annum sub cura ma- rnebant matrum, Nemo nostrum idem est in senectute, qui fuit iuvénis, Kpusami eucroeu “DE fructu arbor cognoscitur. — 3a nroroM nistiaerscH 7 10M nisniacroes nepeno, Mihi sunt mull libri, ~ ¥ mene 6aravo KHOKOK. TEKCTH Tepexaacrs: Tree! multos annos cum Troianis bellaverunt. 2. Alexander -Thebas delevit, quae diu florusrant. 3. Leonidas, rex Lacedaemonio ‘him, regi Persarum, qui scripsérat: “Mitte arma”, — rescripst: “Vent crgame’. 4. Alexander Magnus postquam exercinum, in. Asiam (ran Sportavt, Persas ad Granicum flumen proelio atroci vieit rlamaye Pet servitute barbarorum liberavit. 5. Hannibal primus copias suas ie taliam traduxit trans Alpes, quas nemo cum exercitu ante er Uiperaverat. 6, Democritus, cui pater ingentes divitiasreliqueray. O70 fe pattimonium suum civibus donavit. 7. Graeci deorum hones rer wroant is vies, qui tyrannos necavérant. 8. Diogenes virum do Tap qui de caclestibus mulka narravérat interrogavit: “Quando ts de caelo descendisti?”. De Prometheo Prometheus, qui auilio Minera homines ex fre et agua fee de gonereinmano bene meruit. Dei see Promehcum. 98 SPs de ere rraerunt. Teque consiium Tov, qui omnes Romincs Wee suas nvitaversmymetheo notum erat, Prometheus aliquando in cos wrt venit, ignem, quem Tuppiter hominibus negavérat, de Olympo subdunit ‘et hominibus donavit. Quamquam Tovis ira magna erat, genus huma- a oc Prometheum autem Vuleanus iusso Tous in MONE um non dete atenis ad sau aligavit cvidieque aqui ey Pe Causito fereabat, tecoris pars, quam aqulla inter dewortverts octu crescebat, Ita Prometheus ingentes dolores tolerabat, Bnpaeu 1. Bwamavor epexnacra opun win Aiccnin venio, neni, ST eke Mana Ayam ra samo, sanavi,sanatum, sanare, | AHP rie dnt, veniebatis, veniatn, venistl, VENTA, SIMI ynabantir, sanabéris, sanavi, sanaverant 2. Hlepexaacrn narunesxore worn H "poninMinar cronee MH ce wittenKo, mMOReHKHE PUL (THD. ENOBIHN) 3 my 3, 3anmeatH nonnticne ocwonsi dopun nieenin: Foro, | mpocirt; vivo, 3 — xuTH; munio, + — swinisosary Tiaxpecamra » 10x ockony indexta nepibexra 4, 3anneaTH nlosnicro ocvonni dbopmn niccni, iB, MO CTORTS y plas. ‘quamperfectum ind, act. y texcri “De Promethco’ 5, Busnawere saranesxi cxona, ‘Mow aepanarH: ipeporatHsa, cavirap, mpoGa, aMKTop, 7eKTOp, za, Mipeswite#T, apTHcr. aKHX yruopwoIies % yxpainesxit rixaT0p, mponarat. 6. Hlepexnactu pevena i nusHauera dynxuit xanannxoro niauitn a) Suus cuique mos est; b) Pericles agros suos dono cei publicae dedi. ‘Kpuaami ucaosu QNallus est fiber tam malus, ut non aliqua parte prosit. — Hesee Hactinsxn ntoraHol KHIM, 1106 Bi Hei He Oy.n0 aKoice KopHcT (Manic Aucmu, I, V, 10. 1 Habent sua fata libel. — Kimirn ears cnoro saamo (Teper Mase. Tipo simepu, cxaadu i poauipu. 1286). @ Hic mortui vivunt, hic muti loquuntur. — Tyr Meprsi axupyre, yt His rosopas (arte a 6iioTexax). W Qui discit sine libro, is aquam haurit cribro. — X10 nawaerboa Ges KHHTH, Toi Yepriae nod PEUIeTOM. KHHTA B AHTHYHOMY CYCTILIBCTBL Haiiaaoninni naw'arki nucessHocti passin sarosarst VII cr.10 He Mpartentia monet 20 ikcantit akHxoce Host crionykano ix erioNarky KopvictysatHea THM Marepiaiom, Wo sanaTa HaBKONMUIHS MpHDOM. Bown miucani Ha ckenax, KaMeHi, Kopi Aepen, Ha TABMHNIKAX 3 O7OBA, CeiiHWo, TMH, depesa, Ha nanipyci, neprameHTi TouLo, Tak 6yX0 ‘snpostonx Gararsox cranirs. 3 ¥acom floslerittyBares it ystocKOHAAO- BUIHeA sk came MichMo, TaK i waTepianu ana sanwey. Kiri Zax Priaratt Mam dopMy cyRois, Korekcis. Kosleke 30 opMo1o stabi aes 0 cysacHol Kuni. Knutti Gyn pykonMcHusM: ix nepemti- cysani sae6u1suoro pa6w. Hanpuxiag, KHutH Hiulepowa nepencysas, FoTyBaB J1O BIULAHH pa6 Tipor, Benkuit oparop HacTimbKH BHCOKO luinyBaB Mpatto cBoro paba, wto AaB HoMy eBoGoay it CBOE iM’ SnaveHIA KHMTH AK ZUxCPeTA sHaH, NocBiaY i incopmauit nO6pe posymian JawHi pawuisiin. Tomy BouH, aK i rpeKH, nparHyau 10 1 sGepexcnia. TpoMaacbxi A npwBaTHi 6iGnioreKw Gy; nOLMpeHi IK Y Pui, Tax i inuinx sicrax imnepit 4 @ LECTIO QUADRAGESIMA PRIMA “Temperantia est custos vitae. Tlosipxonanicrs — oxopoveus xara MAABYTHIA FAC JOKOHAHOTO BAY JMMICHOTO CIOCOBY AKTHBHOTO CTAHY (FUTURUM II (SECUNDUM) INDICATIVI ACTIVI, Mali6yrsin ac aoKonaHioro pinay slifertoro cricoGy akTABHOTO crany nupaxac zo, Aka pigGyBacroca Y MaliGytHLOMY panitue APyFot Naitoyruboi aif, io nepeaaerbea futurum 1 (primum) Futunim 11 indicativi activi yraopiovorb, soaaiors no octiostt Tep- pera eyzike -Er- IR nepusot oCoGH Ox i cyiKe ~eri- sR Mex Hunn oCi6 1 OcOGORHX saKiHen axttBHoro craHy (Repu Boobs OnHH MAC SAKiNNeHHR -0, OCKLIDKH CyfiKe SaKiNVETHCH ha npuronoctit). 3parox siamimoxanna aiccais yorappox aicwiamin Nicsiaminw T u mW wv 7 e ‘i ero! TF omavéro doen lesgm adver 2 ommaveris, = docueris: lepers avers Grnaverit docu, «== ‘degerit——_andivenit i ri rir iveriMns. TT omnaverimus —docuerimus —fegerimus _nuveri 2 omnaveritis, — docuertis—_legeritis__—_audveritis 3 ‘omaverint docuerint legérint audive Futurum II ind. act. aiecaoBa sum, fui, -, esse: Sing, Plve 1. fuero? —fuerinns 2 fueris —fueritis: 3. fvert frit i pe), sors (pe, 0H 14. mpexpuy (pane), 9 away (rae. (panini) 2 i oyay (pani) 95

You might also like