Εθνικό και Καποδιστριακό

Πανεπιστήµιο Αθηνών
Τοµέας Κλασικής Φιλολογίας

ΜΙΚΡΟΣ Ο∆ΗΓΟΣ
ΤΟΥ ΣΠΟΥ∆ΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΘΗΝΑ 2003
ΕΚΠΑ. ΣΠΟΥ∆ΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
Μικρός Οδηγός του Σπουδαστηρίου Κλασικής Φιλολογίας
Αθήνα, ΕΚΠΑ 2003.
ISBN: 960-8313-14-7
© Σπουδαστήριο Κλασικής Φιλολογίας 2003
Φιλοσοφική Σχολή–Πανεπιστηµιούπολη
157 84 Ιλίσια
Τηλ.: 210 – 7277785 - Fax: 210 - 7248979

Φωτογραφία εξωφύλλου: Σαπφώ. Ερυθρόµορφη υδρία του 440-430 π.Χ.

(Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

Φωτογραφία σελ. 14: Κανονισµός της Βιβλιοθήκης του Πανταίνου. SΕG 21, αρ. 500

2
 Πρόλογος
Ο παρών Οδηγός απευθύνεται κυρίως στους φοιτητές, οι οποίοι βεβαίως
είναι αυτοί που κατά κύριο λόγο χρησιµοποιούν την Βιβλιοθήκη του Σπουδαστηρίου
µας, αλλά και σε όποιον άλλον θα ήθελε να ενηµερωθεί για τον τρόπο λειτουργίας του
και τις δυνατότητες που παρέχει σε όσους επιθυµούν να την επισκεφθούν. Είναι
αυτονόητο ότι ένας Οδηγός αυτού του είδους δεν µπορεί να είναι εξαντλητικός, αλλά
πρέπει να παρέχει τις πληροφορίες που θεωρούνται απαραίτητες για την κατ΄ αρχήν
γνώση των βασικών βοηθηµάτων της Κλασικής Φιλολογίας. Είναι περισσότερο µια
αρχή, µια παρακίνηση που θα οδηγήσει στην περαιτέρω έρευνα και θα µεγαλώσει την
επιθυµία για µάθηση. Είναι επί πλέον ένα άνοιγµα του Σπουδαστηρίου µας στον
ευρύτερο κύκλο των φιλολόγων αλλά και γενικώς σε όσους ενδιαφέρονται για τα
κλασικά µας γράµµατα.
Στην σύνταξή του βοήθησε το προσωπικό του Σπουδαστηρίου καθώς και οι
απεσπασµένες καθηγήτριες της Μέσης Εκπαίδευσης. Εν τούτοις είναι δίκαιο να
τονισθεί η συµβολή της κας Α. Φραντζή σε όλα τα στάδια της δηµιουργίας του.
Φυσικά για τα λάθη και τις παραλείψεις που τυχόν υπάρχουν η ευθύνη βαρύνει τον
∆ιευθυντή, ο οποίος είχε και την τελική απόφαση.

Ιλίσια, Ιούνιος 2003 Ν. Π. Μπεζαντάκος

∆ιευθυντής του Σπουδαστηρίου

3
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ ΣΠΟΥ∆ΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
klassfilologia@lib.uoa.gr

Καθηγητής Ν. Π. Μπεζαντάκος, ∆ιευθυντής

nibezant@phil.uoa.gr

Στ. ∆ελλή
sdelli@lib.uoa.gr
Θ. Μοιραλιώτη
thmiralio@lib.uoa.gr
Κ. Ξανθοπούλου
kksantho@lib.uoa.gr
Αικ. Πουλοπούλου
apoulopo@lib.uoa.gr
Α. Φραντζή
afrantzi@lib.uoa.gr

4
 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος

A. ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 7

Μικρή ιστορική αναδροµή 7

Η συλλογή µας 7

1. Βιβλία αναφερόµενα σε συγκεκριµένο αρχαίο συγγραφέα 8

2. Λεξικά, εγκυκλοπαίδειες και βιβλιογραφίες (Πληροφοριακό υλικό) 10
3. Βιβλία που ανήκουν σε ορισµένο θεµατικό κύκλο 11
4. Περιοδικά 11
5. Σπάνια Βιβλία 13

Κατάλογοι 13

Αίθουσες 14

Κανονισµός Λειτουργίας του Σπουδαστηρίου Κλασικής Φιλολογίας 15

Υπολογιστικό Κέντρο Βιβλιοθηκών ΕΚΠΑ - Προσφερόµενες υπηρεσίες 17

1. Πρόσβαση στον Ανοιχτό ∆ηµόσιο Κατάλογο(OPAC) του ΕΚΠΑ 17

2. Πρόσβαση σε ηλεκτρονικά περιοδικά και µηχανές αναζήτησης 17
3. Πρόσβαση σε βιβλιογραφικές βάσεις δεδοµένων σε cd-rom 19
4. Πληροφορίες για τις βιβλιοθήκες 20
5. Προσφερόµενη Υπηρεσία ∆ιαδανεισµού & Παραγγελίας Άρθρων 20

B. ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ Ο∆ΗΓΟΣ 21

1. Μέθοδος και ιστορία της Κλασικής Φιλολογίας 21

2. Βιβλιογραφικές πηγές 21

3. Γλώσσα 23

4. Παλαιογραφία – Παπυρολογία – Κριτική του κειµένου- Επιγραφική 26

5. Γενικά αρχαιογνωστικά βοηθήµατα 27

6. Αρχαία λογοτεχνία 28

7. Γενικά έργα κατά είδος ή θέµα 32

5
6
A. Βασικές πληροφορίες
Μικρή ιστορική αναδροµή
Το Σπουδαστήριο Κλασικής Φιλολογίας ανήκει στον Τοµέα Κλασικής
Φιλολογίας και στα ράφια του βρίσκεται το σύνολο των βιβλίων του Τοµέα,
καθώς από το 1982 έχουν περιέλθει σ’ αυτό και όλες οι συλλογές βιβλίων
που προηγουµένως υπήρχαν στις έδρες της Κλασικής Φιλολογίας, οι οποίες
τότε καταργήθηκαν.
Αρχικά εκάλυπτε τις ανάγκες όλων των επιστηµονικών κλάδων της
Σχολής. Μπορεί κανείς να κάνει την σύγκριση αναλογιζόµενος ότι σήµερα
λειτουργούν στην Σχολή δεκαπέντε Σπουδαστήρια. Το 1932 ήταν η χρονιά,
κατά την οποία ιδρύθηκαν και άλλα Σπουδαστήρια, οπότε το δικό µας
περιορίστηκε στην εξυπηρέτηση της µελέτης των κλασικών γραµµάτων, δηλ.
των Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών κειµένων. Μέχρι τις αρχές της
δεκαετίας του 1960 το Σπουδαστήριο λειτουργούσε στο κεντρικό κτήριο του
Πανεπιστηµίου, στην εσωτερική αυλή που βλέπει προς το κτήριο της
Ακαδηµίας Αθηνών, στον χώρο στον οποίο αργότερα στεγάστηκε η
υπηρεσία Πρωτοκόλλου. Τότε µεταφέρθηκε, και έµεινε µέχρι το φθινόπωρο
του 1987, στον πρώτο όροφο του κτηρίου της οδού Ιπποκράτους 33, σε δύο
αίθουσες, όπου επίσης βρίσκονταν και τα γραφεία των τεσσάρων τότε εδρών
της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας και των δύο της Λατινικής Φιλολογίας.
Η κατασκευή στον χώρο της Πανεπιστηµιούπολης του κτηρίου της Φι-
λοσοφικής Σχολής και η λειτουργία του από το φθινόπωρο του 1987
σηµατοδοτεί για το Σπουδαστήριο την αρχή µιας νέας περιόδου, καθώς του
παραχωρήθηκαν µεγαλύτεροι χώροι, ώστε να γίνει καλύτερη τοποθέτηση της
συλλογής του.
Όπως είναι φυσικό τα τελευταία χρόνια το Σπουδαστήριο κινείται στην
τροχιά του εκσυγχρονισµού του µε την χρησιµοποίηση των µέσων πληροφο-
ρικής στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Εκπαίδευσης και
Αρχικής Επαγγελµατικής Κατάρτισης (Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ.).
Από τον Ιούλιο του 2001 το Σπουδαστήριό µας αποτελεί Παράρτηµα
της Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Φιλοσοφικής Σχολής, ενώ η επικείµενη
ανέγερση του κτηρίου της Βιβλιοθήκης αυτής ανοίγει νέες προοπτικές στην
λειτουργία του.

Η συλλογή µας
Η συλλογή του Σπουδαστηρίου καλύπτει σε σηµαντικό βαθµό όλους τους
τοµείς της αρχαιογνωσίας που αναφέρονται στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα
και λογοτεχνία.
Οι έντυπες εκδόσεις έχουν διαιρεθεί σε πέντε µεγάλες κατηγορίες:

7
 1. Βιβλία αναφερόµενα σε κάποιον συγκεκριµένο αρχαίο συγγραφέα.
2. Λεξικά, Εγκυκλοπαίδειες και Βιβλιογραφίες (Πληροφοριακό Υλικό).
3. Βιβλία που ανήκουν σε κάποιο θεµατικό κύκλο (π.χ. Γραµµατική,
Θρησκεία, Μυθολογία, Παλαιογραφία, Θέατρο, Ιστορία κλπ.).
4. Περιοδικά και Σειρές.
5. Σπάνια Βιβλία.
Ακόµη το Σπουδαστήριο διαθέτει συλλογή 900 περίπου µικροταινιών και
ελάχιστους παπύρους. Κατάλογος των µικροταινιών αυτών έχει δηµοσιευθεί
στον Γ΄ τόµο της Επετηρίδος Επιστηµονικών Ερευνών από τον Θ. Τζαννε-
τάτο και τον Β. Μανδηλαρά (µε την συνεργασία Εµµ. Μικρογιαννάκη). Οι
πάπυροι φυλάσσονται σε πυρίµαχο θησαυροφυλάκιο.
Το Σπουδαστήριο κάνει έντονες προσπάθειες να διασφαλίζει την διαθεσι-
µότητα των βιβλίων ανά πάσα στιγµή και να αποτρέπει τυχόν απώλειες. Για
τον λόγο αυτό ο δανεισµός επιτρέπεται, προς το παρόν, µόνο στα µέλη
∆ΕΠ και στους µεταπτυχιακούς φοιτητές του Τοµέα Κλασικής Φιλολογίας.

1. Βιβλία αναφερόµενα σε συγκεκριµένο αρχαίο συγγραφέα

Τα βιβλία της κατηγορίας αυτής καταλαµβάνουν το µέγιστο τµήµα του Κεν-
τρικού Αναγνωστηρίου. Τα βιβλία είναι ταξινοµηµένα µ’ έναν τρόπο που α-
σφαλώς δείχνει την ηλικία του Σπουδαστηρίου, εν όψει όµως της δηµι-
ουργίας της Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Φιλολοσοφικής Σχολής ενδεχο-
µένως το σύστηµα ταξινόµησης να βελτιωθεί. Ωστόσο αυτή η ταξινόµηση σε
συνδυασµό µε τους Καταλόγους δίνει την δυνατότητα στον ερευνητή να βρει
οπωσδήποτε το βιβλίο που αναζητεί, εφ’ όσον αυτό υπάρχει στην
Βιβλιοθήκη.
Η ταξινόµηση ακολουθεί την χρονολογική σειρά των συγγραφέων, αλλά
και την ειδολογική τους κατάταξη καθώς και την διάκριση σε ποιητές και πε-
ζογράφους. Η ταυτόχρονη χρήση τριων κριτηρίων δηµιουργεί κάποιες
δυσκολίες σ’ όσους χρησιµοποιούν για πρώτη φορά την Βιβλιοθήκη. Κάθε
ποιητής ή πεζογράφος έχει το δικό του επίσηµα.

(α) Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς

Η ταξινόµηση αρχίζει φυσικά από τον Όµηρο, ακολουθεί ο Ησίοδος, ο Πίν-
δαρος, ο Αισχύλος κλπ. Έτσι όλα τα βιβλία π.χ. για τον Όµηρο έχουν το
επίσηµα Ια, στο οποίο προστίθεται ο αύξων αριθµός του βιβλίου. Ακολουθεί
ο επόµενος χρονολογικά ποιητής, ο Ησίοδος, του οποίου τα βιβλία έχουν το
επίσηµα Ιβ κ.ο.κ. µέχρι τον Μουσαίο (ποιητή του 6ου αι. µ.Χ.), του οποίου
τα βιβλία έχουν το επίσηµα Ιψ.

8
 Ακολουθεί ενδεικτικός πίνακας επισηµάτων της συλλογής Αρχαίων Ελλή-
νων Συγγραφέων:

Ια Όµηρος Λη ∆ηµοσθένης
Ιδ Πίνδαρος Λξ Λουκιανός
Ιζ Σοφοκλής Μα Γραµµατικοί
Ιη Ευριπίδης Μλ Μουσικοί
Ιι Λυρικοί ποιητές Μν Μυθογράφοι
Ιθ Αριστοφάνης Μαγ Παυσανίας
Κα Ηρόδοτος Μασ Ιπποκράτης
Κβ Θουκυδίδης Ωα Πλάτων
Κη Πλούταρχος Ωβ Αριστοτέλης
Λδ Ισοκράτης Ων Πλωτίνος

Ξεχωριστά έχουν τοποθετηθεί οι σειρές εκδόσεων των αρχαίων Ελλήνων

συγγραφέων σε κεντρικό σηµείο. Τα βιβλία των σειρών αυτών είναι τοποθε-
τηµένα κατ’ αλφαβητική σειρά του ονόµατος του αρχαίου συγγραφέα και όχι
µε βάση τον ταξιθετικό αριθµό.
Πρόκειται για τις ακόλουθες σειρές:
Oxford Classical Texts
Bibliotheca Teubneriana
(και οι δύο είναι κριτικές εκδόσεις, δηλ. περιέχουν εισαγωγή στα λατινικά
περί της ιστορίας του κειµένου, το αρχαίο κείµενο και κριτικό υπόµνηµα)
Loeb Classical Library
(αγγλική εισαγωγή, κείµενο, αγγλική µετάφραση, λίγα σχόλια)
Collection Budé
(γαλλική εισαγωγή, κείµενο, γαλλική µετάφραση, σχόλια)
Επίσης στον ίδιο χώρο βρίσκονται οι εκδόσεις βιβλιογραφικού περιεχο-
µένου, η σπουδαιότερη από τις οποίες είναι η L’ Année Philologique, που
εκδίδεται ετησίως και περιλαµβάνει τους τίτλους του συνόλου σχεδόν των
έργων που γράφτηκαν την συγκεκριµένη χρονιά για την Κλασική Φιλολογία
(Αρχαία Ελληνική και Λατινική).
Ξεχωριστά είναι τοποθετηµένες οι νεοελληνικές σειρές µεταφράσεων αρ-
χαίων κειµένων, δηλαδή οι εκδόσεις Παπύρου, Ζαχαρόπουλου και Κάκτου,
οι οποίες όλες έχουν και κείµενο και κάποια στοιχειώδη σχόλια.

(β) Λατίνοι συγγραφείς

Τα βιβλία των Λατίνων συγγραφέων είναι τοποθετηµένα σε ειδικό χώρο του
Κεντρικού Αναγνωστηρίου.

9
 Ακολουθεί ενδεικτικός πίνακας των επισηµάτων της συλλογής Λατίνων
Συγγραφέων:

Εδ Virgilius Ζβ Cornelius Nepo

Εε Horatius Ζγ Sallustius
Εζ Ovidius Ζδ Titus Livius
Εκ Tibullus Ζε Tacitus
Ελ Catullus Ζζ Suetonius
Εν Seneca Ζη Caesar
Εο Juvenalis Ηα Cicero
Ζα Cato Θκ Plinius

Στον ίδιο χώρο είναι τοποθετηµένες και οι σειρές εκδόσεων Λατίνων

Συγγραφέων, που είναι αντίστοιχες µε τις σειρές εκδόσεων Αρχαίων
Ελλήνων, δηλ.:
Oxford Classical Texts
Bibliotheca Teubneriana
Loeb Classical Library
Collection Budé

2. Λεξικά, εγκυκλοπαίδειες και βιβλιογραφίες (Πληροφοριακό υλικό)

Σε ιδιαίτερη θέση του Κεντρικού Αναγνωστηρίου έχουν τοποθετηθεί τα Λε-
ξικά και οι Εγκυκλοπαίδειες (επίσηµα Α και Β), καθώς και οι βιβλιογραφίες
(επίσηµα Σα). Περιλαµβάνονται κάθε είδους λεξικά, ερµηνευτικά, ετυµολο-
γικά, πραγµατολογικά, µερικά εγκυκλοπαιδικά, ειδικά κλπ., τόσο για τα
Αρχαία Ελληνικά όσο και για τα Λατινικά. Πρέπει να γίνει λόγος για µια
ειδική κατηγορία λεξικών, τα Λεξικά και τους Πίνακες λέξεων συγκεκριµένων
αρχαίων συγγραφέων. Π.χ. υπάρχει Οµηρικό Λεξικό, Λεξικό του
Σοφοκλέους, του Κόιντου, του Virgilius κλπ., στα οποία περιλαµβάνονται
µόνο οι λέξεις που απαντούν στους εν λόγω συγγραφείς και δίδονται µόνο οι
ερµηνείες µε τις οποίες χρησιµοποιούνται οι λέξεις στους συγγραφείς αυτούς.
Οι Πίνακες (Indices) εξ άλλου είναι ευρετήρια των λέξεων, οι οποίες απαν-
τούν σε κάθε συγγραφέα, δεν δίνουν ερµηνείες, µας διευκολύνουν όµως να
βρούµε πού ακριβώς βρίσκονται συγκεκριµένες λέξεις σε συγκεκριµένους
συγγραφείς, κάτι που τώρα πια γίνεται εύκολα µέσω του TLG (Thesaurus
Linguae Graecae) στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

10
3. Βιβλία που ανήκουν σε ορισµένο θεµατικό κύκλο
Τα βιβλία αυτής της κατηγορίας βρίσκονται στις άλλες δύο συνεχόµενες αί-
θουσες του Σπουδαστηρίου, την ενδιάµεση καί την αίθουσα Θ. Τζαννετάτου.
Στην ενδιάµεση αίθουσα έχουν τοποθετηθεί τα βιβλία που αναφέρονται
σε θεµατικούς κύκλους και όχι σε συγκεκριµένους συγγραφείς.
Ακολουθεί ενδεικτικός πίνακας επισηµάτων της συλλογής βιβλίων που
ανήκουν σε ορισµένο θεµατικό κύκλο:

Οα Ρωµαϊκή Γραµµατολογία Ψα Μεσαιωνική

Φιλολογία
Πβ ∆ηµόσιος και ιδιωτικός βίος Γεωγρ. Γεωγραφία
των Ρωµαίων
Τγ Ελληνική Μετρική Θρησκ. Θρησκεία
Υγ Φιλολογικά ποικίλα Ιστ. Ιστορία
Υδ Αρχαίο θέατρο Μυθ Μυθολογία
Φα Αρχαιολογία Φλσφ. Φιλοσοφία
Φη ∆ηµόσιος και ιδιωτικός βίος Ββ Ελληνικές
Αρχαίων Ελλήνων εγκυκλοπαίδειες
Χγ Γλωσσολογία Θω Patrologia Latina

Είναι αλήθεια ότι η ταξινόµηση των βιβλίων στην αίθουσα αυτή δεν είναι
τόσο σαφής, όσο στο Κεντρικό Αναγνωστήριο, µε αποτέλεσµα να χρειάζεται
ορισµένες φορές η βοήθεια των βιβλιοθηκονόµων. Ο Κατάλογος πάντως,
τον οποίο πρέπει να συµβουλευόµαστε πάντοτε, όταν ψάχνουµε κάποιο
βιβλίο, θα βοηθήσει να εντοπισθούν οπωσδήποτε τα βιβλία που
αναζητούνται.
Στην αίθουσα Θησέως Τζαννετάτου έχουν τοποθετηθεί τα βιβλία µε πε-
ριεχόµενο Παπυρολογικό ή Παλαιογραφικό ή Επιγραφολογικό. Τα βιβλία
της Παπυρολογίας είναι όλα χαρακτηρισµένα µε ειδικό κίτρινο επίσηµα, το
οποίο υπάρχει και στα αντίστοιχα δελτία του ∆ελτιοκαταλόγου.

4. Περιοδικά
Τα Περιοδικά είναι τοποθετηµένα στον χώρο ακριβώς απέναντι από την
είσοδο του Σπουδαστηρίου. Πρόκειται για πολύ σηµαντική κατηγορία
εκδόσεων, καθώς κάθε χρόνο στις σελίδες τους δηµοσιεύονται πλήθος
µελετών που ασχολούνται µε όλα σχεδόν τα θέµατα της Κλασικής Φιλο-
λογίας και επιχειρούν να δώσουν λύσεις σε µικρά ή µεγάλα προβλήµατα ή
θέτουν άλλα προς λύσιν. Τα Περιοδικά είναι τοποθετηµένα αλφαβητικώς,
πράγµα που διευκολύνει την αναζήτηση, ενώ υπάρχει και έντυπος κατάλογος,

11
όπου φαίνεται ποιοι τόµοι υπάρχουν από κάθε περιοδικό. Για την συντοµία
και οµοιοµορφία των παραποµπών κάθε περιοδικό συντοµογραφείται µε
τρόπο που είναι αναγνωρίσιµος σε όλους τους φιλολόγους. Συνήθως
χρησιµοποιείται η συντοµογραφία που έχει καθιερώσει η L’ Année
Philologique, π.χ το περιοδικό American Journal of Philology
συντοµογραφείται ως AJPh, το Journal of Hellenic Studies ως JHS.
Αναφέρονται εδώ µερικά από τα σπουδαιότερα περιοδικά που καλύπτουν τις
ανάγκες της Κλασικής Φιλολογίας:
Ελληνικά:
Αθηνά
Αριάδνη
Αρχαιογνωσία
Ελληνικά
Επιστηµονική Επετηρίς Φιλοσοφ. Σχολής Πανεπιστ. Αθηνών (ΕΕΦΣΠΑ)
Παρνασσός
Πλάτων
Ξενόγλωσσα:
American Journal of Philology
L’ Antiquité Classique (AC)
Classical Quarterly (CQ)
Classical Review (CR)
Emerita
Gnomon
Hermes
Journal of Hellenic Studies (JHS)
Journal of Roman Studies (JRS)
Mnemosyne
La Parola del Passato (PP)
Philologus
Revue des Études Grecques (REG)
Revue des Études Latines (REL)
Symbolae Osloenses (SO)
Transactions of the American Philological Association (TAPhA)
Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik (ZPE)

12
5. Σπάνια Βιβλία
Τα βιβλία αυτά είναι παλαιά, δυσεύρετα ή πολύτιµα και φυλάσσονται σε
ειδική αίθουσα, σε βιβλιοθήκες που κλειδώνονται, έτσι ώστε να µην έχει ο
καθένας εύκολη πρόσβαση.

Κατάλογοι
Πριν περιγράψουµε το σύστηµα ταξινόµησης των βιβλίων είναι χρήσιµο να
µιλήσουµε για τους Καταλόγους του Σπουδαστηρίου, τους οποίους πρέπει
να συµβουλευόµαστε οπωσδήποτε, πριν αναζητήσουµε ένα βιβλίο στα ράφια
της Βιβλιοθήκης.
Ο ενιαίος Ηλεκτρονικός Κατάλογος ή αλλιώς Ανοικτός ∆ηµόσιος Κατά-
λογος (OPAC= Open Public Access Catalog) παρέχει τον ασφαλέστερο
τρόπο εντοπισµού τίτλων βιβλίων και περιοδικών στο σύνολο των
βιβλιοθηκών του ΕΚΠΑ, παρόλο που µέχρι σήµερα έχει εισαχθεί σ΄ αυτόν
ένα µέρος µόνο των συλλογών, κυρίως οι νεώτερες εκδόσεις (περίπου από το
1990 και εξής). Ο κατάλογος αυτός είναι προσβάσιµος µέσω του ∆ιαδικτύου
(www.lib.uoa.gr) από οποιονδήποτε ηλεκτρονικό υπολογιστή του Σπουδα-
στηρίου ή άλλον και προσφέρει πολλές δυνατότητες αναζήτησης. Για κάθε
εγγραφή βιβλίου ή περιοδικού παρουσιάζονται αναλυτικά τα αντίτυπα της
κάθε Βιβλιοθήκης, αν είναι βιβλία, και τα τεύχη κάθε σειράς περιοδικού ανά
Βιβλιοθήκη. Ο Ηλεκτρονικός Κατάλογος περιλαµβάνει επίσης υλικό κάθε
µορφής, όπως χάρτες, εφηµερίδες, οπτικοακουστικά µέσα, προγράµµατα
υπολογιστών, ψηφιακές πηγές, κλπ.
Η µεγαλύτερη πηγή πληροφοριών ειδικά για το Σπουδαστήριο Κλασικής
Φιλολογίας παραµένει ακόµη ο ∆ελτιοκατάλογος. Υπάρχουν µέσα σ’ αυτόν
δύο ξεχωριστοί κατάλογοι: στον ένα τα δελτία είναι τοποθετηµένα ανάλογα
µε το όνοµα του αρχαίου συγγραφέα Έλληνα ή Λατίνου, και στον άλλο
ανάλογα µε το όνοµα του σύγχρονου συγγραφέα. Μπορούµε εποµένως να
αναζητήσουµε ένα βιβλίο, αν γνωρίζουµε το όνοµα του συγγραφέα του (π.χ.
Κ. Βουρβέρης, A. Lesky) ή σε ποιον αρχαίο συγγραφέα αναφέρεται (π.χ.
Όµηρο, Πλάτωνα). Είναι δυνατόν επίσης σε περιορισµένο βαθµό να
αναζητήσουµε βιβλία βάσει του θεµατικού κύκλου στον οποίο ανήκουν (π.χ.
Μυθολογία, Ιστορία, Θρησκεία κ.ά.) και βάσει της κατηγορίας τους (π.χ.
λεξικά, αφιερώµατα, κλπ.).
Κάθε βιβλίο έχει το δικό του επίσηµα (Ταξινοµικό αριθµό), δηλαδή τον
αριθµό που έχει το βιβλίο αυτό στο σύστηµα ταξινόµησης του Σπουδαστη-
ρίου, και είναι τυπωµένο στην ράχη του βιβλίου. Κάθε δελτίο εκτός από τα
βιβιλιογραφικά στοιχεία περιλαµβάνει, επάνω δεξιά, τον ταξινοµικό αριθµό
του βιβλίου, βάσει του οποίου πρέπει να αναζητηθεί το βιβλίο στα ράφια
από τους αναγνώστες (π.χ. Υδ 127, Ιε 50, Μυθ. 9, κλπ.). Η ένδειξη Θέση
παλαιών βιβλίων σηµαίνει ότι τα βιβλία αυτά είναι παλαιά, σπάνια ή πολύτιµα,

13
δεν υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση σ’ αυτά και πρέπει να ζητηθούν από το
προσωπικό του Σπουδαστηρίου.
Υπάρχει ξεχωριστός έντυπος Κατάλογος Περιοδικών, όπου είναι καταγε-
γραµµένοι οι τίτλοι όλων των περιοδικών που έχει το Σπουδαστήριο, καθώς
και οι διαθέσιµοι από κάθε περιοδικό τόµοι.
Υπάρχει, τέλος, Μηνιαίο ∆ελτίο Νέων Βιβλίων, όπου περιλαµβάνονται
όλα τά νέα βιβλία που εισάγονται στην Βιβλιοθήκη, και Μηνιαίο ∆ελτίο
Νέων Τευχών Περιοδικών, όπου περιλαµβάνονται φωτοτυπίες των πινάκων
περιεχοµένων των πρόσφατων τευχών περιοδικών που αποκτήθηκαν.

Αίθουσες
Το Σπουδαστήριο διαθέτει τρεις συνεχόµενες αίθουσες, στις οποίες είναι το-
ποθετηµένα τα βιβλία ανάλογα µε την κατηγορία στην οποία ανήκουν. Στο
Κεντρικό Αναγνωστήριο φιλοξενούνται τα βιβλία που αφορούν συγκεκριµέ-
νους αρχαίους συγγραφείς (Έλληνες και Λατίνους), η συλλογή Περιοδικών, ο
∆ελτιοκατάλογος, τα τραπέζια ανάγνωσης καθώς και ο πάγκος εξυπηρέτησης
των βιβλιοθηκονόµων. Στην ενδιάµεση αίθουσα υπάρχουν τα βιβλία που
αναφέρονται σε θεµατικούς κύκλους και στην τελευταία αίθουσα έχουν
τοποθετηθεί βιβλία Παλαιογραφικά, Παπυρολογικά και Επιγραφικά. Η
αίθουσα αυτή ονοµάζεται Αίθουσα Καθηγητού Θησέως Τζαννετάτου προς
τιµήν παλαιού καθηγητού της Σχολής µας, ο οποίος ενδιαφερόταν
ιδιαιτέρως για τα χειρόγραφα και ήταν ο πρώτος που κατήρτισε σχετική συλ-
λογή.

14
Κανονισµός Λειτουργίας
του Σπουδαστηρίου Κλασικής Φιλολογίας

Βεστιάριο
Οι αναγνώστες πρέπει να κλειδώνουν τα προσωπικά τους είδη στα ειδικά
ντουλαπάκια, που βρίσκονται αριστερά της εισόδου του Σπουδαστηρίου και
να αφήνουν τα επανωφόρια τους στην κρεµάστρα.

∆ελτιοκατάλογος
Το έπιπλο του ∆ελτιοκαταλόγου βρίσκεται αριστερά µετά την είσοδο και πε-
ριέχει δελτία όλων των βιβλίων, που εισήχθησαν στη βιβλιοθήκη µέχρι και
το 1994. Η αναζήτηση ενός τίτλου γίνεται µε το όνοµα του έλληνα ή του
ξένου συγγραφέα. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα ανεύρεσης όλων των βιβλίων
που έχουν γραφεί από έναν αρχαίο συγγραφέα ή αναφέρονται σ’ αυτόν.
(Περισσότερα βλ. παραπάνω στην παράγρ. Κατάλογοι).

Έντυποι κατάλογοι
Για τα νέα βιβλία που εισάγονται στη βιβλιοθήκη µπορούν οι αναγνώστες να
συµβουλεύονται τους µηνιαίους έντυπους καταλόγους. Για τα περιοδικά
υπάρχει στον πάγκο εξυπηρέτησης έντυπος κατάλογος µε πλήρη καταγραφή
των τευχών καθώς και κάρντεξ (δελτιοθήκη) για την παρακολούθηση των
πρόσφατων τευχών.

Ηλεκτρονικός Κατάλογος – ∆ιαδίκτυο

Για τα βιβλία που εισήχθησαν στη βιβλιοθήκη κυρίως από το 1995 και εξής
καθώς και για µεγάλο τµήµα των συλλογών των βιβλιοθηκών του Πανεπιστη-
µίου, µπορούν οι αναγνώστες να χρησιµοποιούν τον ενιαίο on line κατάλογο
(OPAC) µέσω του ∆ιαδικτύου, στον οποίο η πρόσβαση είναι ελεύθερη για
τα µέλη ∆ΕΠ, τους φοιτητές και υποψηφίους διαδάκτορες του Τοµέα
Κλασικής Φιλολογίας.

Αναγνωστήριο – Βιβλιοστάσιο
Για την διευκόλυνση των φοιτητών υπάρχει πίσω από τον πάγκο
εξυπηρέτησης µια µικρή συλλογή συχνά χρησιµοποιουµένων βιβλίων από τις
ενδεικτικές βιβλιογραφίες των διδασκόµενων µαθηµάτων και σεµιναρίων Οι
αναγνώστες µπορούν να χρησιµοποιούν και δικά τους βιβλία, αρκεί κατά την

15
είσοδό τους να τα επιδεικνύουν στο προσωπικό. Η αναζήτηση των βιβλίων
στα ράφια γίνεται από τους ενδιαφερόµενους.

♦ Οι αναγνώστες πρέπει να επανατοποθετούν στα ράφια τα περιοδικά,

τα λεξικά, τις εγκυκλοπαίδειες και τις στερεότυπες εκδόσεις Oxford,
Loeb, Teubner και Budé. Τα υπόλοιπα βιβλία συνιστάται να
τοποθετούνται στα ειδικά καρότσια.

Εξυπηρέτηση αναγνωστών
Το προσωπικό του Σπουδαστηρίου βοηθά τους αναγνώστες, όταν
χρειάζεται, στον εντοπισµό των βιβλίων και των περιοδικών και δανείζει
βιβλία που επιστρέφονται αυθηµερόν, µε προϋπόθεση την κράτηση του
δελτίου φοιτητικής ταυτότητας. ∆ανεισµός βιβλίων γίνεται στα µέλη ∆ΕΠ
και στους µεταπτυχιακούς φοιτητές του Τοµέα Κλασικής Φιλολογίας. Οι
βιβλιοθηκονόµοι καθοδηγούν τους αναγνώστες στη χρήση της βιβλιοθήκης,
στη χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών των βιβλιοθηκών του Πανεπιστηµίου
και σε αναζητήσεις στο ∆ιαδίκτυο.

♦ Πληροφορίες σχετικά µε µαθήµατα, εξετάσεις και διδάσκοντες δεν

δίδονται στον πάγκο εξυπηρέτησης. Παρέχονται από τον Τοµέα και από
τους ίδιους τους διδάσκοντες και αναρτώνται στον πίνακα ανακοινώσεων
έξω από το Σπουδαστήριο.

⊗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΑΥΣΤΗΡΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕ

ΕΙ∆ΟΥΣ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΟΤΑ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΟΥ
ΣΠΟΥ∆ΑΣΤΗΡΙΟΥ.

Ωράριο λειτουργίας

1/10 - 30/6: ∆ευτέρα-Πέµπτη 9.00-17.00, Παρασκευή 9.00-14.30

1/7 - 31/7 και 1/9 - 30/9: ∆ευτέρα-Παρασκευή 9.00-14.30

16
Υπολογιστικό Κέντρο Βιβλιοθηκών ΕΚΠΑ
Προσφερόµενες υπηρεσίες∗
Όλες οι υπηρεσίες ενηµέρωσης και εξυπηρέτησης χρηστών παρέχονται µέσα
από την κεντρική ιστοσελίδα των βιβλιοθηκών τού Πανεπιστηµίου Αθηνών
στην διεύθυνση http://www.lib.uoa.gr
Μέσα από τις σελίδες του δικτυακού τόπου µπορεί κανείς να βρει πληρο-
φορίες σχετικά µε τις βιβλιοθήκες τού Πανεπιστηµίου Αθηνών, να
διερευνήσει το υλικό των βιβλιοθηκών µέσα από τον Ανοιχτό ∆ηµόσιο
Κατάλογο, να έχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικά περιοδικά µεγάλων εκδοτικών
οίκων και σε online CD-ROMs. Αναλυτικότερα, οι υπηρεσίες που
προσφέρονται είναι οι ακόλουθες:

1. Πρόσβαση στον Ανοιχτό ∆ηµόσιο Κατάλογο (OPAC) του ΕΚΠΑ

Η υπηρεσία τού Ανοιχτού ∆ηµοσίου Καταλόγου εξυπηρετεί την αναζήτηση
διαφόρων ειδών τεκµηρίων όπως: βιβλίων, περιοδικών, πρακτικών συνεδρίων
κ.ά., που βρίσκονται στις βιβλιοθήκες τού Πανεπιστηµίου Αθηνών. Ο κατά-
λογος ενηµερώνεται συνεχώς και εµπλουτίζεται από εγγραφές σύγχρονου και
παλαιού υλικού. Ιδιαίτερα σηµαντική είναι η προσθήκη εγγραφών για όλα τα
περιοδικά που προµηθεύονται οι βιβλιοθήκες, η οποία και έχει σχεδόν ολο-
κληρωθεί. Σήµερα στον κατάλογο υπάρχουν καταγεγραµµένοι πάνω από
2000 τίτλοι περιοδικών σε σύνολο 2600 περίπου που αποτελούν τις
τρέχουσες συνδροµές.

2. Πρόσβαση σε ηλεκτρονικά περιοδικά και µηχανές αναζήτησης

Η πρόσβαση στα ηλεκτρονικά περιοδικά και στις µηχανές αναζήτησης γίνεται από
την κεντρική ιστοσελίδα των βιβλιοθηκών µέσω του συνδέσµου "Ψηφιακή
Βιβλιοθήκη"
Οι ακόλουθες υπηρεσίες είναι διαθέσιµες µόνο από υπολογιστές που
ανήκουν στο δίκτυο του Πανεπιστηµίου Αθηνών (AthenaNet), είτε
αυτοί συνδέονται κατευθείαν µε το δικτυακό κορµό είτε µέσω
τηλεφωνικής γραµµής (dial-up).
Το Υπολογιστικό Κέντρο Βιβλιοθηκών εξασφαλίζει την πρόσβαση µέσω
των ιστοσελίδων των βιβλιοθηκών στην ηλεκτρονική µορφή όλων των
έντυπων περιοδικών εκδόσεων για τις οποίες υπάρχει συνδροµή από κάποια

∗
Οι πληροφορίες του τµήµατος αυτού προέρχονται από την έκδοση: ΕΚΠΑ. Υπολο-
γιστικό Κέντρο Βιβλιοθηκών. Ενηµερωτικό τεύχος για τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες βιβλιοθήκης,
Αθήνα 2002.

17
βιβλιοθήκη, µε την προϋπόθεση ότι η ηλεκτρονική έκδοση διατίθεται
δωρεάν. Η πρόσβαση παραχωρείται είτε µέσω του εκδοτικού οίκου Swets
µε τη βοήθεια της υπηρεσίας Swetsnet είτε µέσω του δικτυακού τόπου των
εκδοτών των περιοδικών. Ο κατάλογος των ηλεκτρονικών περιοδικών
περιέχει περίπου 500 περιοδικά αλλά θα πρέπει να τονιστεί ότι συνεχώς
προστίθενται καινούργια.

2.1 Μηχανές Αναζήτησης (www.lib.uoa.gr/dlibrary_gr.html)

Μέσω της ιστοσελίδας Ψηφιακή Βιβλιοθήκη παρέχονται οι παρακάτω µηχανές
αναζήτησης:
CSAInternet Database Service
OCLC FirstSearch
Wilson OmniFile
DataSwets
Ulrich΄s Periodicals Directory
Books in Print
MathSciNet
ISI Web of Science

2.2 Ηλεκτρονικά Περιοδικά (www.lib.uoa.gr/dlibrary_gr.html)

Μέσω της ιστοσελίδας Ψηφιακή Βιβλιοθήκη παρέχεται η πρόσβαση στα ακό-
λουθα περιοδικά και εκδοτικούς οίκους:

Κατάλογος Ηλεκτρονικών Περιοδικών Πανεπιστηµίου Αθηνών

Πρόκειται για τον πλήρη κατάλογο των ηλεκτρονικών περιοδικών που
προµηθεύεται το Πανεπιστήµιο Αθηνών, κατηγοριοποιηµένων ανά
Βιβλιοθήκη. Στα περισσότερα περιοδικά η πρόσβαση επιτυγχάνεται µέσω
του εκδοτικού οίκου Swets, ενώ ορισµένα περιοδικά διατίθενται ηλεκτρονικά
κατευθείαν από άλλους εκδοτικούς οίκους. Το Πανεπιστήµιο Αθηνών για το
2002 έχει συνδροµή σε 500 ηλεκτρονικά περιοδικά. Ο κατάλογος
ενηµερώνεται συνεχώς, ανάλογα µε τις προµήθειες περιοδικών για κάθε έτος.

SwetsWise
Η SwetsWise είναι η νέα υπηρεσία αναζήτησης άρθρων της Swets που, από
το ∆εκέβριο του 2002, αντικαθιστά το SwetsNet Navigator. Παρέχει αυξη-
µένες δυνατότητες αναζήτησης στα ηλεκτρονικά περιοδικά που προµη-
θεύεται το Πανεπιστήµιο Αθηνών µέσω της Swets Blackwell. Τα
αποτελέσµατα της αναζήτησης περιέχουν βιβλιογραφικές πληροφορίες για
όλα τα άρθρα, ενώ για τα περιοδικά, στα οποία διατίθεται πλήρης
πρόσβαση, περιέχεται το πλήρες κείµενο του άρθρου.

18
Κατάλογος Ηλεκτρονικών Περιοδικών HEAL-LINK
Μέσω της Οριζόντιας ∆ράσης Ακαδηµαϊκών Βιβλιοθηκών (HEAL-LINK)
παρέχεται πρόσβαση στα πλήρη κείµενα άρθρων από όλα τα ηλεκτρονικά
περιοδικά των εκδοτικών οίκων Springer, IDEAL, Κluwer, MCB,
Elsevier Science, Cambridge University Press, Institute of Physics,
American Chemical Society, Oxford University Press, Wiley
InterScience, ACM, Blackwell, Lippincott, Williams & Wilkins.
Ο αλφαβητικός κατάλογος των ηλεκτρονικών περιοδικών της HEAL-
LINK περιλαµβάνει συνολικά περίπου 7.500 ηλεκτρονικά περιοδικά από 14
εκδοτικούς οίκους.

HEAL-LINK Search
Για µεγαλύτερη ευκολία στην αναζήτηση άρθρων η Οριζόντια ∆ράση
Ακαδηµαϊκών Βιβλιοθηκών παρέχει την υπηρεσία HEAL-LINK Search που
αναζητά άρθρα σε όλους τους παρακάτω εκδοτικούς οίκους:
Elsevier Science
Springer Link
MCB
Kluwer
Cambridge Journals OnLine
Academic Press (IDEAL)
Institute of Physics (IOP ) Journals
American Chemical Society
Oxford University Press
Wiley InterScience
ACM
Blackwell Synergy
Taylor & Francis
Lippincott, Williams & Wilkins

3. Πρόσβαση σε βιβλιογραφικές βάσεις δεδοµένων σε cd-rom

Η πρόσβαση στα CD-ROM γίνεται από την κεντρική ιστοσελίδα των βιβλιοθηκών
µέσω του συνδέσµου "On-Line CD-ROMs" (http://www.lib.uoa.gr/cd_gr.html).
Οι βιβλιογραφικές βάσεις που διατίθενται είναι οι ακόλουθες:
· MLA International Bibliography
· MathScience
· Sport Discus

19
4. Πληροφορίες για τις βιβλιοθήκες
Η πρόσβαση εξασφαλίζεται από την κεντρική ιστοσελίδα των βιβλιοθηκών µέσω του
συνδέσµου "Κατάλογος" (http://www.lib.uoa.gr/libraries_gr.html).
Στις ιστοσελίδες των βιβλιοθηκών µπορεί να βρει κανείς πληροφορίες για
όλες τις βιβλιοθήκες που ανήκουν στο Πανεπιστήµιο Αθηνών, όπως
διευθύνσεις, τηλέφωνα, θεµατικές ενότητες που καλύπτουν, πληροφορίες για
τις συλλογές τους, τον εσωτερικό κανονισµό τους, τις ώρες λειτουργίας τους,
στοιχεία για το προσωπικό, ανακοινώσεις και κατάλογος συνδέσµων µε
άλλους δικτυακούς τόπους µε συναφείς ενδιαφέρουσες πληροφορίες.

5. Προσφερόµενη Υπηρεσία ∆ιαδανεισµού & Παραγγελίας Άρθρων

Το Πανεπιστήµιο, στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΠΕΑΕΚ Β΄ "Εκσυγ-
χρονισµός των Βιβλιοθηκών", πρόκειται να υποστηρίξει την υπηρεσία
παραγγελίας άρθρων από περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων, διατριβές κ.λπ. µε
σκοπό την κάλυψη των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών των µελών
τής Ακαδηµαϊκής Κοινότητας του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Η υπηρεσία
αυτή θα απευθύνεται σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χρήστες των
βιβλιοθηκών τού Πανεπιστηµίου. Συγκεκριµένα, δικαίωµα παραγγελίας
άρθρων θα έχουν όλα τα µέλη της κοινότητας του Πανεπιστηµίου (µέλη
∆ΕΠ, προπτυχιακοί και µεταπτυχιακοί φοιτητές, διδάκτορες και λοιπό
προσωπικό), όπως και άλλοι ενδιαφερόµενοι (π.χ. άλλα πανεπιστηµιακά
ιδρύµατα).

20
 B. Σύντοµος Βιβλιογραφικός Οδηγός
Στις σελίδες που ακολουθούν υπάρχουν οι τίτλοι µερικών βασικών βιβλίων
ταξινοµηµένων σε κατηγορίες φιλολογικής δραστηριότητας που θα
αποτελέσουν ένα µικρό αλλά σηµαντικό οδηγό στην περαιτέρω κατατόπιση
των ενδιαφεροµένων στα «µυστικά» της κλασικής φιλολογίας. ∆ίπλα στον
τίτλο υπάρχει το επίσηµά του. Αν σε µερικά βιβλία δεν σηµειώνεται ο
ταξινοµικός αριθµός (το επίσηµα), αυτό σηµαίνει ή ότι το βιβλίο δεν
υπάρχει στο Σπουδαστήριο ή ότι δεν είναι προς το παρόν διαθέσιµο.

1. Μέθοδος και ιστορία της Κλασικής Φιλολογίας

ΒΟΥΡΒΕΡΗΣ Κ., Εισαγωγή εις την Αρχαιογνωσίαν και την Κλασσικήν Φιλο-
λογίαν, Αθήναι 1967. [Φβ 117]
JAEGER G., Einführung in die klassische Philologie, München 21980.
ελλην. µετ. ∆. Ιακώβ-Μ. Πεχλιβάνος, Εισαγωγή στην Κλασική Φιλολογία, Αθήνα
21998. [Υγ 437]
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Α., Εισαγωγή στην Κλασσική Φιλολογία, Αθήνα 21992.
[Φβ 405]
PFEIFFER R., History of Classical Scholarship. From the Beginnings to the
End of the Hellenistic Age, Oxford 1968. [Υα 302]
ελλην. µετ. Π. Ξένος, Ιστορία της Κλασσικής Φιλολογίας από των αρχών µέχρι
του τέλους των Ελληνιστικών χρόνων, Αθήνα 1972. [Υα 302]
PFEIFFER R., History of Classical Scholarship. From 1300 to 1850, Oxford
1976. [Υα 302α]
ελλην. µετ. Π. Ξένος,-Β. Μοσκόβης, Ιστορία της Κλασσικής Φιλολογίας από το
1300 µέχρι το 1850, Αθήναι 1980. [Υα 302]
ΠΑΠΠΑΣ Θ. Γ., Η µεθοδολογία της επιστηµονικής έρευνας στις
ανθρωπιστικές επιστήµες, Αθήνα 2002.

2. Βιβλιογραφικές πηγές

2α. Έντυπες
L´Année Philologique. Bibliographie critique et analytique de l’ antiquité
greco-latine. Ετήσια έκδοση που καλύπτει την βιβλιογραφία από το 1924 και εξής.
Εκδίδεται µε καθυστέρηση δύο ετών. [Σα 16]
Bollettino di Studi Latini. Periodico quadrimestrale d’ informazione bibliogra-
fica. Τετραµηνιαίο περιοδικό µε βιβλιογραφικό δελτίο στο τέλος κάθε τεύχους.
Από το 1971 και εξής.
Gnomon. Kritische Zeitschrift für die gesamte klassische Altertumswissen-
schaft. Από το 1925 και εξής.
MAROUZEAU J., Dix Années de Bibliographie Classique, Paris 1927-8, 2
τόµ. Περιέχει βιβλιογραφία για τα έτη 1914-1924.

21
 ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Γ. Ν.-ΑΓΓΕΛΙΝΑΡΑΣ Γ. Κ., Βιβλιογραφία των εµµέτρων
νεοελληνικών µεταφράσεων της αρχαίας ελληνικής ποιήσεως, Αθήναι 1979
[Σα 183]

2β. Ψηφιακές
Στο ∆ιαδίκτυο υπάρχει πληθώρα πηγών για την Κλασική Φιλολογία σε
ποικίλες µορφές και ηλεκτρονικές διευθύνσεις. Παραθέτουµε έναν ενδεικτικό
πίνακα τέτοιων διευθύνσεων.

GOOGLE www.google.com

in.gr www.in.gr
ΑΠΘ – ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ www.lib.auth.gr
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ – ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ www.libr.uoc.gr
HELLENIC ACADEMIC LIBRARIES LINK heal-physics.auth.gr
(HEAL-Link)
PROJECT ARGOS (ΕΚΤ) Jasmin.ekt.gr
ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ www.nlg.gr
AMERICAN SCHOOL OF CLASSICAL www.ascsa.edu.gr
STUDIES
LIBRARY OF CONGRESS www.loc.gov
COPAC www.copac.ac.uk
DIE DEUTSCHE BIBLIOTHEK www.ddb.de
BIBLIOTHEQUE NATIONAL DE FRANCE www.bnf.fr

TABLES OF CONTENTS OF JOURNALS OF www.chass.utoronto.ca/amphoras/tocs.html

INTEREST TO CLASSICISTS

BRYN MAWR CLASSICAL REVIEW ccat.sas.upenn.edu/bmcr

PROJECT GUTENBERG promo.net/pg
HUMBUL www.humbul.ac.uk
PERSEUS www.perseus.tufts.edu
TLG www.tlg.uci.edu
THE ONLINE MEDIEVAL AND CLASSICAL sunsite.berkeley.edu/OMACL
LIBRARY
ELECTRONIC RESOURCES FOR www.tlg.uci.edu/~tlg/index/resources.html
CLASSICISTS
∆ΙΟΤΙΜΑ www.stoa.gr/diotima

22
3. Γλώσσα
3α. Λεξικά
Ι. Ελληνικά
STEPHANUS H., Thesaurus Graecae Linguae (=TGL), tertio ediderunt C.
Hase – G. Dindorfius – L. Dindorfius, Parisiis 1829. [Aγ 1.I]
LIDDELL H.-SCOTT R., A Greek-English Lexicon revised and augmented
by H. JONES-R. MACCENZIE, Oxford 91940 (=LSJ). With a revised
supplement, Oxford 1996. [Aδ 4]
LIDDELL H.-SCOTT R., Μέγα Λεξικόν της ελληνικής γλώσσης, µεταφρασθέν
εκ της αγγλικής εις την ελληνικήν υπό Ξενοφ. Π. Μόσχου, δια πολλών δε
βυζαντινών ιδίως λέξεων και φράσεων πλουτισθέν και εκδοθέν επιστασία Μιχ.
Κωνσταντινίδου, Αθήναι (χ.χ.), 4 τόµ. [Αδ 3]
LIDDELL H.-SCOTT R., Συµπλήρωµα του Μεγάλου Λεξικού της Ελληνικής
γλώσσης, υπό Κ. ∆. Γεωργούλη, οµάδος φιλολόγων και επιστασία Π. Κ. Γεωργούν-
τζου, Αθήναι 1972 -1977, 2 τόµ. [Αδ 3]
∆. ∆ηµητράκου, Μέγα Λεξικόν όλης της Ελληνικής Γλώσσης, Αθήναι 1958, 9
τόµ. [Αδ 21]
ADRADOS FR. R., Diccionario Griego-Espaniol (=DGE), vol. I-VI, Madrid
1980 κ. εξ.. Η έκδοση συνεχίζεται. [Αδ 111]
SNELL B.-ERBSE H., Lexicon des frühgriechischen Epos, Göttingen 1955
κ. εξ. (α-πας). (=LfgrE). Η έκδοση συνεχίζεται. [Αδ 43]
ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΣ Ι., Λεξικόν Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης, Αθήναι 1949.
[Αδ 22]
LAMPE G. W. H., A Patristic Greek Lexicon, Oxford 1961. [Αδ 54]
ARNDT W. F.-GINGRICH F. W., A Greek-English Lexicon of the New
Testament and Other Early Christian Literature, Cambridge 1957 (µετάφραση και
προσαρµογή του Λεξικού του Bauer στα αγγλικά). [Αδ 49α]
A Lexicon of Greek Personal Names.
Τόµ. Ι (FRASER P. N.- MATTHEWS E.): Aegean Islands, Cyprus, Cyrenaica,
Oxford 1987. Τόµ. ΙΙ (OSBORNE M. J. – BYRNE S. G.): Attica, 1994. Τόµ. ΙΙΙ
α (FRASER P. N.-MATTHEWS E.): Peloponnese, West Greece, Sicily, Magna
Graeca, 1997. Τόµ. ΙΙΙ β (FRASER P. N.-MATTHEWS E.): Central Greece,
2000. [Αδ 112]
ΠΡΟΜΠΟΝΑΣ Ι., Λεξικό της Μυκηναϊκής Ελληνικής, τόµ. Ι: α-βέλεµνον,
Αθήνα 1978. [Αδ 106]
ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ, Ιστορικόν Λεξικόν της Νέας Ελληνικής, Αθήναι
1933 κ. εξ., τόµ. 1-5β (α-δαχτυλωτός). Η έκδοση συνεχίζεται. [Αδ 1]

Ετυµολογικά
CHANTRAINE P., Dictionnaire Étymologique de la langue Grecque.
Histoire des mots, Paris 1968-70, 4 τόµ. [Αδ 103]
FRISK H., Griechisches etymologisches Wörterbuch, Heidelberg 1960-72, 3
τόµ. [Αδ 45.Ι]

23
 HOFMANN J. B., Ετυµολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής
εξελληνισθέν υπό Αντ. Παπανικολάου, εν Αθήναις 1974. [Αδ 24α]

Αντίστροφα
BUCΚ C.-PETERSEN W., A Reverse Index of Greek Nouns and
Adjectives, Chicago 1945. [Αδ 79]
KRETSCHMER P.-LOCKER E., Rückläufiges Wörterbuch der griechischen
Sprache, Göttingen 1944. [Αδ 33]

Συνωνύµων
SCHMIDT H. J. H., Handbuch der lateinischen und griechischen Synonymik,
Stuttgart 1889. [Ξδ 6]
SCHMIDT H. J. H., Synonymic der griechischen Sprache, Leipzig 1876-8, 4
τόµ. [Τβ 2α]

ΙΙ. Λατινικά
LEWIS CH. T.-SHORT CH., A Latin Dictionary, Oxford 1894 (ανατ. 1993).
[Αβ 22]
OXFORD LATIN DICTIONARY, Oxford 1996 (repr. with corr.) (=OLD).
[Αβ 38]
THESAURUS LINGUAE LATINAE, Leipzig 1900 κ. εξ., v. Ι-ΙΧ (a-
prodeo). H έκδοση συνεχίζεται. [Αγ 2]
ΚΟΥΒΕΛΑΣ, Β. Α., Ετυµολογικό και Ερµηνευτικό Λεξικό της Λατινικής
Γλώσσας, Αθήνα 2002. [ Αβ 56]
ΚΟΥΜΑΝΟΥ∆ΗΣ Σ., Λεξικόν Λατινοελληνικόν, Αθήναι 1884 (συµπληρωθέν
δια Λεξικού συνωνύµων και αντιθέτων της Λατινικής υπό Γ. Τουρλίδου, Αθήναι
1971). [Αβ 14]
WALDE A.-HOFMANN J. B., Lateinisches Etymologisches Wörterbuch,
Heidelberg 1954. [Aβ 21]
FORCELLINI E., Lexicon totius Latinitatis 1864-1926 , 6 τόµ. [Αγ 4]

3β. Γραµµατική-Συντακτικό
Ι. Ελληνικά
KÜHNER R.-BLASS F., Ausführliche Grammatik der griechischen Sprache.
Band 1: Elementar- und Formenlehre, München ³1890-2. [Tα 210]
KÜHNER R.-GERTH B., Ausführliche Grammatik der griechischen Spra-
che. Band 2: Satzlehre, München 1898-1904. [Τα 210]
ελλην. µετ.: Ε. Σταθάκης, Μεγάλη Γραµµατική της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης,
Αθήναι 1879. [Τα 210α]
SCHWYZER E.-DEBRUNNER A., Griechische Grammatik, (τόµ. 4): 1. Al-
gemeiner Teil, Lautlehre, Wotrbildung, Flexion, München 1939. 2: Syntax und
syntaktische Stylistik, hrsg. A. Debrunner, München 1950. 3. Register, hrsg. D. J.
Georgakas, München 1953. 4. Stellenregister, hrsg. F. & S. Radt, München 1971.
[Τα 147]

24
ελλην. µετ. του 2ου τόµ.: Γ. Ε. Παπατσίµπας-Π. Χαιρόπουλος, Η Σύνταξη της
Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα 2002. [Τα 147α]
SMYTH H., Greek Grammar, rev. by G. MESSING., Harvard 1956 (τα µέρη
I έως ΙΙΙ είναι αφιερωµένα στην µορφολογία και το IV στην σύνταξη). [Τα 235]
CHANTRAINE P., Morphologie historique du grec, Paris 1961.
ελλην. µετ. Ν Αγκαβανάκης, Ιστορική Μορφολογία της Ελληνικής Γλώσσας,
Αθήνα 1990. [Χγ 270]
GOODWIN W. W., Syntax of the Moods and Tenses of the Greek Verb,
New York 1875, rewritten and enlarged 1965. [Τα 182]
HUMBERT J., Syntaxe grecque, Paris ²1954.
ελλην. µετ. Γ. Κουρµούλης, Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης, Αθήναι
1957. [Τα 130]
ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΣ Ι., Ιστορική Γραµµατική της Αρχαίας Ελληνικής, Αθήναι
1949. [Τα 122]
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Μ., Γραµµατική της Αρχαίας Ελληνικής, Θεσσαλονίκη 1971.
[Τα 30]
ΜΑΝ∆ΗΛΑΡΑΣ Β., Η δοµή της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα 1990.
[Τα 277]
ΤΖΟΥΓΑΝΑΤΟΣ Ν., Σύνταξις της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης. Ο υποτετα-
γµένος λόγος, Αθήναι χ.χ. (ανατ. 1997). [Τα 284]

ΙΙ. Λατινικά
KÜHNER R., Ausführliche Grammatik der lateinischen Sprache. I. R.
Kühner-F. Holzweissig, Elementar– Formen– und Wortlehre, Hannover 1912.
II: R. Kühner-C. Stegmann, Satzlehre, Hannover 31955.
STOLZ F.-SCHMALZ J. H., Lateinische Grammatik (HAW II.2), München
τόµ. Α 1926, τόµ. Β 1965. [Ξα 63]
WOODCOCK E. G., A New Latin Syntax, London 1959 [Ξα 139]
ΚΑΚΡΙ∆ΗΣ Θ., Γραµµατική της Λατινικής Γλώσσης, Αθήναι χ.χ. [Ξα 165]
ΣΚΑΣΣΗΣ Ε., Ιστορική Γραµµατική της Λατινικής Γλώσσης, Αθήναι 1969.
[Ξα 170]

3γ. Προφορά
ALLEN W. S., Vox Graeca. A Guide to the Pronunciation of Classical
Greek, Cambridge ²1974. [Τα 75]
ελλην. µετ. Μ. Καράλη-Γ. Μ. Παράσογλου, Vox Graeca. Η προφορά της
Ελληνικής την κλασική εποχή, Θεσσαλονίκη 2000.
ALLEN W. S., Vox Latina, Cambridge 1965. [Ξγ 48]

3δ. ∆ιάλεκτοι
ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Γ. Π., Σύντοµος Ιστορία των Ελληνικών ∆ια-
λέκτων, εν Αθήναις 1924. [Χβ 28]
BUCK C. D., The Greek Dialects, Chicago 1955. [Χβ 55]
SCHMITT R., Einführung in die griechischen Dialekte, Darmstadt 1977.

25
3ε. Μετρική
Αρχαία Ελληνική
ΣΚΙΑΣ ΑΝ., Στοιχειώδης Μετρική της Αρχαίας Ελληνικής ποιήσεως, Εν Αθή-
ναις 1931. [Τγ 38]
SNELL B., Griechische Metrik, Göttingen ³1962.
ελλην. µετ. Αν. Νικήτας, Μετρική της Αρχαίας Ελληνικής Ποιήσεως, Αθήναι 1969.
[Τγ 69]
WEST M.L., Greek Metre, Oxford 1982. [Τγ124]
ΛΥΠΟΥΡΛΗΣ ∆., Αρχαία Ελληνική Μετρική. Θεσσαλονίκη 1977.
[Τγ 119]

Λατινική
ΜΕΓΑΣ Α., Λατινική Μετρική, Θεσσαλονίκη 31993. [Ξβ 40]

4. Παλαιογραφία – Παπυρολογία – Κριτική του κειµένου- Επιγραφική

ΣΙΓΑΛΑΣ Α., Ιστορία της Ελληνικής Γραφής, Θεσσαλονίκη 1934. [Σζ 1]
THOMPSON E., Εγχειρίδιον Ελληνικής και Λατινικής Παλαιογραφίας (ελλην.
µετ. Σπ. Λάµπρος), Αθήναι 1903. [Σβ 82α]
REYNOLDS L.-WILSON N., Scribes and Scholars, Oxford 21974
[Υγ 248]
ελλην. µετ. Ν. Παναγιωτάκης, Αντιγραφείς και Φιλόλογοι, Αθήνα 1981.
[Υγ 248α]
MAAS P., Textual Criticism, Oxford 1958. [Υη 79]
ελλην. µετ. Ν. Χιονίδης, Κριτική τών κειµένων, Αθήνα 1975. [Υη 79α]
WEST M. L., Textual Criticism and Editorial Technique, Stuttgart 1973.
[Υη 78]
ελλην. µετ. Γ. Παράσογλου, Κριτική των κειµένων και Τεχνική των εκδόσεων,
Αθήνα 1989.
VAN GRONINGEN B. A., Traité d’ histoire et de critique des textes grecs,
Amsterdam 1963.
ελλην. µετ. Οδ. Λαµψίδης, Πραγµατεία περί της Ιστορίας και της Κριτικής των Ελ-
ληνικών κειµένων, Αθήναι 1980. [Υη 100]
MIONI E., Introduziοne alla Paleografia Greca, Padova 1973. [Σβ 107]
ελλην. µετ. Ν. Παναγιωτάκης, Εισαγωγή στην Ελληνική Παλαιογραφία, Αθήνα
²1998. [Σβ 107α]
SCHUBART W.- PAUL E., Das Buch bei den Griechen und Römer, Heidel-
berg 31961.
PASQUALI G., Storia della tradizione critica del testo, Firenze 1952.
[Υη 50]
RICHARD M., Répertoire des Bibliothèques et des Catalogues de Manuscrits
Grecs, Paris 21958. [Σβ 115]
ΜΑΝ∆ΗΛΑΡΑΣ Β., Πάπυροι και Παπυρολογία, Αθήνα 1980. [C MAND 3]
TURNER E. G., Greek Papyri. An Introduction, Oxford 1968. [C TURN]
ελλην. µετ. Γ. Παράσογλου, Ελληνικοί Πάπυροι, Αθήνα 1981. [C TURN 3]
PESTMAN P. W., The new Papyrological Primer, Leiden 1990. [C PEST]

26
 GIGNAC F. T., A Grammar of the Greek Papyri of the Roman and
Byzantine Periods, Milano 1976-7, τόµ. 2. [C GIGN II]
MAYSER E., Grammatik der griecjischen Papyri aus der Ptolemäerzeit. Mit
Einschluss der gleichzeitigen Ostraka und der in Ägypten verfassten Inschriften.
tom. I1 Berlin ²1970, I2-II3 Berlin-Leipzig 1934-8. [C Mays]
PREISIGKE F.-KIESSLING E., Wörterbuch der Papyruskunden, Berlin
1925-1931, τόµ. 3. [A PREI 1 ]
KLAFFENBACH G., Griechische Epigraphik, Göttingen ²1966 [Σγ 15]
ελλην. µετ. Αθ. Αντωνίου, Ελληνική Επιγραφική, Αθήνα 1982. [Σγ 135]
WOODHEAD A., The Study of Greek Inscriptions, Cambridge 1967.
[Σγ 64]
THREATTE L., The Grammar of Attic Inscriptions, New York 1980-1996,
2 τόµ. [Σγ 134]
MEYER E., Einführung in die lateinische Epigraphik, Darmstadt 1973.
[Νβ 28]

5. Γενικά αρχαιογνωστικά βοηθήµατα

5α. Εγκυκλοπαιδικά Λεξικά
Paulys Real-Encyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, (=RE),
neue Bearbeitung hrsg. von G. Wissowa, Stuttgart 1893-1972 – Supplement-
bände I-XV 1903-1974. [Βα 2]
Der Kleine Pauly Lexikon der Antike, Stuttgart 1964-5, τόµ. 5 (ουσιαστικά
αποτελεί σύνοψη του προηγουµένου έργου). [Βα 2]
Reallexikon für Antike und Christentum (=RAC), Stuttgart 1950 κ. εξ. Λεξικό
πραγµατολογικό, ανάλογο µε το RE, που αφορά τις σχέσεις του Χριστιανισµού µε
τον αρχαίο κόσµο. [Βα 5]
Oxford Classical Dictionary (=OCD), ed. By Simon Hornblower and Antony
Spawforth, New York 31996. [Αε 25 ΙΙΙ]
The Oxford Companion to Classical Literature, compiled and edited by Sir
Paul Harvey, Oxford 1937. [Αε 43]
KROH P., Lexikon der antiken Autoren, Stuttgart 1972. [Βα 20]
ελλην. µετ. ∆. Λυπουρλής-Λ. Τροµάρας, Λεξικόν Αρχαίων Συγγραφέων,
Θεσσαλονίκη 1996. [Βα 20α]
Tusculum Lexikon griechischer und lateinischer Autoren des Altertums und
des Mittelalters. Dritte Auflage von BUCHWALD W.-HΟHLWEG A.-PRINZ
O., München 1982. [Βα 17]
ελλην. µετ. Αθ. Φούρλας, Tusculum-Λεξικόν, Αθήνα 1993. [Βα 17α]
VON WILPERT G., Sachwörterbuch der Literatur, Stuttgart 51969.
[Αα 43]
GRANT M., Greek and Latin Authors (800 B.C.-1000 A.D.), New York
1980. [Βα 16]

27
5β. Αρχαιογνωστικά Εγχειρίδια
Handbuch der Altertumswissenschaft (=HAW), begründet von I. von Müller,
W. Otto, H. Bengston, München 1885 κ. εξ.. Πολύτοµο έργο που δεν έχει ακόµη
ολοκληρωθεί και καλύπτει 12 τοµείς από την αρχαιότητα µέχρι το Βυζάντιο (Γραµ-
µατική, Αρχαιολογία, Ιστορία, Γραµµατολογία, Πνευµατική Ιστορία, ∆ίκαιο κλπ.).
Οι τόµοι βρίσκονται σε διάφορα σηµεία της Βιβλιοθήκης ανάλογα µε τό θέµα
τους. Πλήρης κατάλογος των τόµων υπάρχει στο βιβλίο του G. JAEGER,
Εισαγωγή στην Κλασική Φιλολογία, σσ. 261-3.
HOWATSON M., The Oxford Companion to Classical Literature, Oxford
²1989. [Αε 54]
ελλην. µετ. Β. ∆. Φόρης, Εγχειρίδιο Κλασικών Σπουδών, Μυθολογία-Ιστορία-
Γραµµατολογία-Τέχνες-Θρησκεία-Επιστήµες, Θεσσαλονίκη 1996. [Αε 54]
JAEGER W., Paideia. Die Formung des griechischen Menschen, Berlin
21935. αγγλ. µετ. G. Highet, Paideia. The Ideals of Greek Culture, London
1945-1947. [Υβ 21α]
ελλην. µετ. Γ. Βέρροιος, Παιδεία. Η µόρφωσις του Έλληνος ανθρώπου, Αθήναι
1968-1974, 3 τόµ. [Υβ 21α]
NESSELRATH H.-G. (επιµ.), Einleitung in die griechische Philologie, Stut-
tgart und Leipzig 1997. [Φβ 424]
ελλην. µετ. µε επιµ. ∆. Ιακώβ-Αντ. Ρεγκάκος, Εισαγωγή στην Αρχαιογνωσία, τόµ.
Α´ «Αρχαία Ελλάδα», Αθήνα 2001. [Φβ 424α]
GRAF FR.(επιµ.), Einleitung in die Lateinische Philologie, Stuttgart und Leip-
zig 1997. [Οα 213]
ελλην. µετ. ∆. Νικήτας, Εισαγωγή στην Αρχαιογνωσία, τόµ. Β´ «Ρώµη», Αθήνα
2001.
[Οα 213α]

6. Αρχαία λογοτεχνία
6α. Ιστορίες της Λογοτεχνίας
Ι. Αρχαίες Ελληνικές
LESKY A., Geschichte der griechischen Literatur, Bern und München ²1963.
[Υα 204]
ελλην. µετ. Αγ. Τσοπανάκης, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας, Θεσσα-
λονίκη ⁵1981. Πρόκειται για έργο πολύτιµο, που δεν µπορεί να αγνοεί κανείς φιλό-
λογος. [Υα 204α]
The Cambridge History of Classical Literature, I: Greek Literature, (επιµ.):
EASTERLING P. E.-KNOX B. M. W. Cambridge 1985. [Υα 286]
ελλην. µετ. Ν. Κονοµής, Χ. Γριµπά, Μ. Κονοµή, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής
Λογοτεχνίας, Αθήνα ²1994 - Βιβλίο ανάλογο µε το προηγούµενο, αλλά
συντοµότερο.
[Υα 286α]
DE ROMILLY J., Précis de Littérature Grecque, Paris 1980.

28
ελλην. µετ. Θ. Χριστοπούλου-Μικρογιαννάκη, Αρχαία Ελληνική Γραµµατολογία,
Αθήνα 1988 [Υα 284]
SAΪD S.-TRÉDÉ M.-LE BOULLUEC A., Histoire de la Littérature Grecque,
Paris 1997. [Υα 292]
ελλην. µετ. Γ. Ξανθάκη, ∆. Τσιλιβερδής, Β. Πόθου, Ιστορία της Ελληνικής Λογο-
τεχνίας, Αθήνα 2001 [Υα 292α]
KRANZ W., Geschichte der griechischen Literatur, Bremen 1960. [Υα 239]
ελλην. µετ. Θρ. Σταύρου, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας, τ.1, Αθήνα
1953. [Υα 239α]
SIRINELLI J., Τα παιδιά του Αλεξάνδρου (ελλην. µετ. Σοφία Μπίνη-Σωτηρο-
πούλου, Αθήνα 2001). Αναφέρεται στην περίοδο 334 π.Χ. – 519 µ.Χ. [Υα 297]

ΙΙ. Λατινικές
BIELER L., Geschichte der römischen Literatur, Berlin ³1972.
ελλην. µετ. Α. Σκιαδάς, Ιστορία της Ρωµαϊκής Λογοτεχνίας, Αθήνα 1965.
[Οα 103]
The Cambridge History of Classical Literature, II: Latin Literature (επιµ.):
KENNEY E.- CLAUSEN W., Cambridge 1982 – ελλην. µετ. Αρ. Σιδέρη-Τόλια,
Θ. Πίκουλας, , Αθήνα 1998. [Οα 206]
CONTE G.-B., Latin Literature: a history, Baltimore 1994. [Οα 208]
ROSE H. J., A Handbook of Latin Literature, London ⁵1954. [Οα 168]
ελλην. µετ. Κ. Γρόλλιος, Ιστορία της Λατινικής Λογοτεχνίας, Αθήνα 21980
[Οα 168α]
VON ALBRECHT M., Ιστορία της Ρωµαϊκής Λογοτεχνίας (επιµ. ελλην. µετ.
∆. Ζ. Νικήτας,), Ηράκλειο 1997- 2002 , 2 τόµ. [Οα 205]

6β. Εκδόσεις κειµένων

BERKOWITZ L.-SQUITIER K. A., Thesaurus Linguae Graecae. Canon of
Greek Authors and Works, New York 31990 (οδηγός των εκδόσεων αρχαίων ελ-
ληνικών κειµένων και αποσπασµάτων που χρησιµοποιούνται στον ηλεκτρονικό The-
saurus Linguae Graecae). [Αγ 9.I]
* OXFORD CLASSICAL TEXTS (=OCT)
* BIBLIOTHECA SCRIPTORUM GRAECORUM ET ROMANORUM
TEUBNERIANA (=BT)
Πρόκειται για τις δύο σηµαντικές σειρές εκδόσεως αρχαίων Ελλήνων και
Λατίνων συγγραφέων που χρησιµοποιούνται στα Πανεπιστήµια. Περιέχουν
Εισαγωγή στά Λατινικά, η οποία αναφέρεται σε εκδοτικά προβλήµατα, Κατάλογο
των χειρογράφων που χρησιµοποιήθηκαν, το Κείµενο, Κριτικό Υπόµνηµα, στο
οποίο φαίνονται οι κυριότερες γραφές και διορθώσεις και στο τέλος ενδεχοµένως
µερικές φορές άλλες πληροφορίες, όπως αρχαίες Βιογραφίες ή και Ευρετήριο
κυρίων ονοµάτων.
* LOEB CLASSICAL LIBRARY (=LCL)
* COLLECTION BUDÉ

29
 * TUSCULUM BÜCHEREI
Αυτές οι τρεις σειρές είναι οι κυριότερες ξενόγλωσσες χρηστικές εκδόσεις που
περιέχουν Εισαγωγή για τον συγγραφέα και το έργο του, Κείµενο µε κάποιες
κριτικές παρατηρήσεις και άλλα Σχόλια, και Μετάφραση στα Αγγλικά η πρώτη, στα
Γαλλικά η δεύτερη και στα Γερµανικά η τρίτη. Είναι σε γενικές γραµµές άνισες
εκδόσεις, καθώς στην ίδια σειρά µερικές είναι φιλολογικότερες σε σύγκριση µε
άλλες. Ωστόσο η γαλλική σειρά είναι γενικώς πιο προσεγµένη. Η γερµανική σειρά
έχει κάνει σαφώς λιγότερες εκδόσεις.
Χαρακτηριστικά δείγµατα από κάθε σειρά:
LOEB:
• GREEK LYRIC (DAV. CAMPBELL) 5 τόµοι
• CALLIMACHUS, HYMNS AND EPIGRAMS LYCO-
PHRON-ARATUS (A. W. MAIR-G. R. MAIR)
• CALLIMACHUS Aetia, Iambi, Hecale and other Frag-
ments (C. A. TRYPANIS)-MUSAEUS (T. GELZER -C. H.
WHITMAN)
• APOLLODORUS (J. G. FRAZER) 2 τόµοι
• AESCHYLUS (H. W. SMYTH -Η. LLOΥD-JONES)
• PAUSANIAS, DESCRIPTION OF GREECE 5 τόµοι
• PLINY, NATURAL HISTORY 10 τόµοι
• CAESAR, CIVIL WARS (A. PESKETT)
• CAESAR, GALLIC WAR (H. J. EDWARDS)
BELLES LETTRES:
• DU SUBLIME (H. LEBÉQUE)
• QUINTUS DE SMYRNE (FR. VIAN) 3 τόµοι
• NONNOS DE PANOPOLIS, LES DIONYSIAQUES
(FR. VIAN κ.ά.) 12 τόµοι
• ANTHOLOGIE GRECQUE, 13 τόµοι
• HORACE, SATIRES (FR. VILLENEUVE)
• OVIDE, METAMORPHOSES (G. LAFAYE) 3 τόµοι
TUSCULUM:
• ANTHOLOGIA GRAECA (H. BECKBY) 4 τόµοι
Εκτός από τις σειρές αυτές πολύ χρήσιµες και σηµαντικές είναι οι σειρές
υποµνηµατισµένων εκδόσεων OXFORD, CAMBRIDGE και τελευταία ARIS
AND PHILLIPS. Περιέχουν σηµαντικότατες µερικές φορές Εισαγωγές για το
έργο, Κείµενο (µε κριτικό υπόµνηµα) και λεπτοµερή Σχόλια επεξηγηµατικά του
κειµένου για θέµατα γραµµατικά, συντακτικά, εννοιολογικά, πραγµατολογικά κλπ.
Υπάρχουν φυσικά και υποµνηµατισµένες εκδόσεις σηµαντικές εκτός αυτών
των σειρών.

30
Ελληνικές σειρές εκδόσεων
Υπάρχουν και ελληνικές σειρές, οι οποίες σε γενικές γραµµές δεν απέδωσαν τα
αναµενόµενα αποτελέσµατα εκτός ολίγων εξαιρέσεων:
Βιβλιοθήκη Φέξη Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων (ΦΕΞΗ)
Τα Άπαντα των Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων (ΠΑΠΥΡΟΣ)
Βιβλιοθήκη Αρχαίων Συγγραφέων (ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ)
Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο (ΕΠΙΚΑΙΡΌΤΗΤΑ)
Αρχαίοι Έλληνες Λυρικοί (ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ)
Αρχαίοι Συγγραφείς (ΕΞΑΝΤΑΣ)
Αρχαίοι Συγγραφείς (ΖΗΤΡΟΣ)
Βιβλιοθήκη των Ελλήνων (ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΚ∆ΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ)
Ελληνική Βιβλιοθήκη (ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ)
Βιβλιοθήκη Ελλήνων Συγγραφέων (ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ-ΚΕΝΤΡΟΝ
ΕΚ∆ΟΣΕΩΣ ΕΡΓΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ)
Οι Έλληνες (ΚΑΚΤΟΣ)
Αρχαίοι Έλληνες Συγγραφείς (ΠΑΤΑΚΗ)
Μικρή Βιβλιοθήκη Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων (ΤΟΛΙ∆Η)
Παλαιότερα κυκλοφόρησαν λίγους φροντισµένους τόµους και οι εκδόσεις ∆.
∆ηµητράκου.

6γ. Εκδόσεις Συλλογών-Αποσπασµάτων

1. Ελλήνων
PAGE D., Poetae Melici Graeci, Oxford 1962. [Ιι 37]
PAGE D., Supplementum Lyricis Graecis, Oxford 1974. [Ιι 138]
LOBEL E.-PAGE D., Poetarum Lesbiorum Fragmenta, Oxford 1955.
[Ικ 9]
VOIGT E.-M., Sappho et Alcaeus, Amsterdam 1963. [Ικ 33]
WEST M. L., Iambi et Elegi Graeci, Oxford 1971-2, 2 τόµ. [Ιι 118]
WEST M. L., Iambi et Elegi Graeci, v.2 , Oxford 21992. [Ιι 118α]
POWELL L. U., Collectanea Alexandrina, Oxonii 1925. [Ιι 102]
LLOYD-JONES Η.-PARSONS P., Supplementum Hellenisticum, Berlin
1983. [Ιι 184]
DAVIES M., Epicorum Graecorum Fragmenta, Göttingen 1988 [Ιβα 16]
NAUCK A., Tragicorum Graecorum Fragmenta, Hildescheim 1964 (ανατ.
της παλαιάς εκδόσεως µε προσθήκη συµπληρώµατος από τον BR. SNELL).
(=TGF) [Ιηα 1]
KANNICHT R.-RADT S.-SNELL B., Tragicorum Graecorum Fragmenta
(=TrGF), Göttingen, vol. I. 1971, vol. II. 1981, vol. III. (Aeschylus) 1985, vol.
IV. (Sophocles) 1977. [Ιηα 1]
KOCK TH., Comicorum Atticorum Fragmenta, Lipsiae 1880-8, 3 τόµ.
(=CAF) [Ιοα 17]
MEINEKE A., Fragmenta Comicorum Graecorum, Berolini 1847. [Ιοα 1]

31
 KASSEL R.-AUSTIN C., Poetae Comici Graeci, vol. I-VIII, Berolini 1983-
2001 (=PCG). Η έκδοση συνεχίζεται. [Ιοα 19]
PEEK W., Griechische Grabgedichte, Darmstadt 1960. [Ιι 40]
JACOBY F., Die Fragmente der griechischen Historiker, Leiden 1923-58.
(=FrGrHist) [Κν 2]
DIELS H.-KRANZ W., Die Fragmente der Vorsokratiker, Dublin-Zürich
61952, 3 τόµ. [Ωτ 3]
Αναφέρουµε ενδεικτικά εκδόσεις άλλων αποσπασµάτων:
Doxographi Graeci (H. DIELS) [Μπ 1]
Epistolographi Graeci (ST. WITKOWSKI) [Λτ 6]
Geographi Graeci Minores (C. MŰLLER) [Μαβ 1]
Grammatici Graeci (G. DINDORF) [Μα 1]
Rhetores Graeci (L. SPENGEL) [Λν 1]
Corpus Paroemiographorum Graecorum (E.L. LEUTSCH) [Κφ 1]
Inscriptiones Graecae (F. HALBHERR – M. GUARDUCCI) [Σγ 83]
Supplementum Epigraphicum Graecum [Θέση περιοδικών]
Oxyrhynchus Papyri [B P. Oxy-]
Papyri Graecae Magici (K. PREISENDANZ) [B Pap. Graec. Mag.]

2. Λατίνων
MOREL W., Fragmenta Poetarum Latinorum Epicorum et Lyricorum,
Stuttgart 1963. [Ευ 7]
BLÄNSDORF J., Fragmenta Poetarum Latinorum: Epicorum et Lyricorum,
Stuttgard-Leipzig 31995. [Ευ 7.Ι]
RIBBECK O., Tragicorum Romanorum Fragmenta, Leipzig 1871 (ανατ.
Hildesheim 1962) [Οα 68]
MATTIACCI S., I Frammenti dei «Poetae novelli», Roma 1982.
MALCOVATI H., Oratorum Romanorum Fragmenta, Paravia 1953- 79, 2
τόµ. [Ηγ 3]

6δ. Εκδόσεις αρχαίων Σχολίων

Τα Σχόλια που είχαν γραφεί κατά την αρχαιότητα, από την Ελληνιστική Εποχή
και µετά, αποτελούν σηµαντικά βοηθήµατα για την κατανόηση των κειµένων. Εκδί-
δονται χωριστά και βρίσκονται στα ράφια των συγγραφέων. Υπάρχουν Σχόλια για
τον Όµηρο, τον Αισχύλο, τον Σοφοκλή, τον Ευριπίδη, τον Αριστοφάνη, τον
Πλάτωνα, τον Θεόκριτο κλπ. Ως παράδειγµα αναφέρουµε την έκδοση των
Οµηρικών Σχολίων από τον H. ERBSE ή των Σχολίων του Servius στον Βιργίλιο.

7. Γενικά έργα κατά είδος ή θέµα

Όµηρος
WACE A.-STUBBINGS F. A., Α Companion to Homer, London 1962.
[Ια 256]

32
ελλην. µετ. και επιµ. Γ. Γιατροµανωλάκης, Όµηρος, Αθήνα 1984. [Ια 256α]
ΤΣΟΠΑΝΑΚΗΣ Α., Εισαγωγή στον Όµηρο, Θεσσαλονίκη 21975.[Ια 496.Ι]
ΚΟΜΝΗΝΟΥ-ΚΑΚΡΙ∆Η Ο., Σχέδιο και Τεχνική της Οδύσσειας, Θεσσαλο-
νίκη 1978. [Ια 465]
EDWARDS M., Homer, Poet of the Iliad, London 1987 [Ια 774]
ελλην. µετ. Β. Λιαπής - Ν. Π. Μπεζαντάκος, Όµηρος, ο ποιητής της Ιλιάδος,
Αθήνα 2001. [Ια 774α]

Τραγωδία -Κωµωδία
ΚΙΤΤΟ Η. D. F., Greek Tragedy. A Literary Study, London 31961.[Υδ 63]
ελλην. µετ. Λ. Ζενάκος, Η Αρχαία Ελληνική Τραγωδία, Αθήνα 1968 [Υδ 63α]
LESKY A., Die tragische Dichtung der Hellenen, Göttingen 31972.[Υδ 48]
ελλην. µετ. Ν. Χουρµουζιάδης, Η Τραγική Ποίηση των Αρχαίων Ελλήνων, Αθήνα
1987- 9, 2 τόµ. [Υδ 48α]
ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑ∆ΗΣ Ν., Σατυρικά, Αθήνα ²1984. [Υδ 169]
DOVER K., Aristophanic Comedy, Berkeley and Los Angeles 1972.
[Ιθ 157]
ελλην. µετ. Φ. Κακριδής, Η Κωµωδία του Αριστοφάνη, Αθήνα 1978. [Ιθ 157α]
HUNTER R. L., The New Comedy of Greece and Rome, Cambridge 1985.
[Υδ 220]
ελλ. µετ. Β. Φυντίκογλου, Η νέα κωµωδία στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώµη,
Αθήνα 1994. [Υδ 220α]

Θέατρο
BALDRY H. C., The Greek Tragic Theatre, London 1971. [Υδ 92]
ελλην. µετ. Γ. Χριστοδούλου-Στ. Χατζηκώστα, Το Τραγικό Θέατρο στην Αρχαία
Ελλάδα, Αθήνα 1981. [Υδ 92α]
BLUME H.-D., Einführung in das antike Theaterwesen, Darmstadt 1978.
[Υδ 111]
ελλην. µετ. Μαρ. Ιατρού, Εισαγωγή στο Αρχαίο Θέατρο, Αθήνα 1986.
[Υδ 111α]
TAPLIN O., Greek Tragedy in Action, London 21985.
ελλην. µετ. Βασ. Ασηµοµύτης, Η Αρχαία Ελληνική Τραγωδία σε σκηνική παρου-
σίαση, Αθήνα 1988 [Υδ 338]
PICKARD-CAMBRIDGE A., The Dramatic Festivals of Athens, Oxford
21968. [Υδ 108]
ARNOTT P., Greek Scenic Conventions in the Fifth Century B.C, Oxford
1962. [Υδ 49]

Λυρική Ποίηση
BOWRA M., Greek Lyric Poetry, Oxford 21961. [Ιι 126]
ελλην. µετ. Ι. Ν. Καζάζης, Αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση, Αθήνα 1980-2, 2
τόµ. [Ιι 126α]
ΣΚΙΑ∆ΑΣ Α., Αρχαϊκός Λυρισµός, Αθήνα 1979-81, 2 τόµ. [Ιι 183]

33
Ρητορική
ΚENNEDY G., The Art of Persuasion in Greece, London 1963. [Λνβ 5]
KENNEDY G., A New History of Classical Rhetoric, New Jersey 1994.
ελλην. µετ. Ν. Νικουλούδης-Ι. Αναστασίου, Ιστορία της κλασικής Ρητορικής-Αρ-
χαίας Ελληνικής και Ρωµαϊκής, Αθήνα 2000.

Ελληνιστική Περίοδος
HOPKINSON Ν., A Hellenistic Anthology, Cambridge 1988 (περιέχει Εισα-
γωγή και επιλεγµένα αποσπάσµατα των Αλεξανδρινών ποιητών µε σχόλια)[Ισ 88]
HUTCHINTSON G. O., Hellenistic Poetry, Oxford 1988 [Ισ 66]

Θρησκεία
NILSSON M. P., Geschichte der griechischen Religion, München 21955,
2 τόµ. [Θρησκ. 136]
NILSSON M. P., A History of Greek Religion, Oxford 21949. [Θρησκ.136β]
ελλην. µετ. Αικ. Παπαθωµοπούλου, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας,
Αθήνα 1971. [Θρησκ.136α]
BURKERT W., Griechische Religion der archaischen und klassischen
Epoche, Stuttgart 1977 και αγγλ. µετ. J. Raffan, Greek Religion, Cambridge,
Mass. and Oxford 1985. [Θρησκ. 425]
ελλην. µετ. Ν. Π. Μπεζαντάκος-Α. Αβαγιανού, Αρχαία Ελληνική Θρησκεία. Αρχα-
ϊκή και Κλασική Εποχή, Αθήνα 1993. [Θρησκ. 425α]

Μυθολογία
ΚΑΚΡΙ∆ΗΣ Ι. Θ. (επιµ.), Ελληνική Μυθολογία, Αθήνα 1986, 5 τόµ. [Μυθ. 240]
KERENYI K., Die Mythologie der Griechen, Zürich 1951. [Μυθ. 39]
ελλην. µετ. ∆ηµ. Σταθόπουλος, Η Μυθολογία των Ελλήνων, Αθήνα 1966.
RÖSCHER W. H., Ausfürliches Lexikon der griechischen und römischen
Mythologie, Leipzig 1884-90. [Βε 1]
GRIMAL P., Dictionnaire de la Mythologie Grecque et Romaine, Paris 1976.
[Βε 12]
ελλην. µετ. µε επιµ. Βασ. Άτσαλου, Λεξικό της Ελληνικής και Ρωµαϊκής
Μυθολογίας, Θεσσαλονίκη 1991. [Βε 12α]

Φιλοσοφία
GUTHRIE W. K. C., A History of Greek Philosophy, Cambridge 1962- 81, 6
τόµ. [Φλσφ. 187]
ZELLER E.-NESTLE W., Ιστορία της Ελληνικης Φιλοσοφίας, (ελλην. µετ. Χ.
Θεοδωρίδης), Αθήνα 1942.

34
Λατινική Φιλολογία
Έπος
BURCK E. (εκδ.), Das römische Epos, Darmstadt 1979. [Οα 167]
BOYLE A. J., Roman Epic, London 1993. [Οβ 151]

∆ράµα
DUCKWORTH G. E., The Nature of Roman Comedy, New Jersey 1952.
[Οα 132]
LEFÈVRE E. (εκδ.), Das römische Drama, Darmstadt 1978. [Υδ 216]
HUNTER R. L., The New Comedy of Greece and Rome, Cambridge 1985.
[Υδ 220]
ελλ. µετ. Β. Φυντίκογλου, Η νέα κωµωδία στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώµη,
Αθήνα 1994. [Υδ 220α]

Θέατρο
BEARE W., The Roman Stage. A Short History of Latin Drama in the time
of the Republic, London 31964. [Υδ 90]

Λυρική ποίηση
LUCK G., The Latin Love Elegy, London 1969. [Οα 65]
GRIMAL P., Le lyrisme à Rome, Paris 1978. [Οα 166]

Σάτιρα
ADAMIETZ J. (εκδ.), Die römische Satire, Darmastadt 1986.
GOFFEY M., Roman Satire, London 1967.
KNOCHE U., Die römische Satire, Göttingen 1971. [Οα 98]

Ρητορική
KENNEDY G., A New History of Classical Rhetoric, New Jersey 1994.
ελλην. µετ. Ν. Νικουλούδης-Ι. Αναστασίου, Ιστορία της κλασικής Ρητορικής-
Αρχαίας Ελληνικής και Ρωµαϊκής, Αθήνα 2000.
KENNEDY G., The Art of Rhetoric in the Roman World, London 1972.
[Οα 179]

35