1

Panevropski univerzitet Apeiron

Fakultet poslovne ekonomije

CARINSKA TARIFA, PORIJEKLO ROBE I

CARINSKA VRIJEDNOST

Predmet: Carinski menadžment i carinske politike (vježbe)

Nastavnik: Doc.dr Sanel Jakupović
 1. CARINSKA TARIFA

 Carinska tarifa predstavlja sistematizovan

pregled roba koje podliježu obavezi plaćanja carine i
njima odgovarajućih carinskih stopa.

 Sastoji se iz dva dijela:

1. Normativni dio: opšte norme
2. Nomenklatura: popis roba u carinskoj tarifi
klasifikovanih prema nekoj karakterističnim
osobinama robe
 Pod nomenklaturom, u smislu ovog zakona,
podrazumijevaju se:

- naimenovanja odjeljaka, glava, razdjela, tarifnih

brojeva i tarifnih podbrojeva s njihovim
numeričkim oznakama;

- napomene uz odjeljke i glave, napomene za

tarifne podbrojeve i dodatne napomene;

- osnovna pravila za primjenjivanje Carinske tarife.

 OSNOVNA PRAVILA ZA PRIMJENJIVANJE CARINSKE TARIFE
služe da bi se proizvodi svrstali u carinsku tarifu:

 Proizvodi se srstavaju prema naimenovanjima tarifnih

brojeva a nazivi odjeljaka, glava i razdjela dati su samo radi
lakšeg snalaženja pri svrstavnju.
- Ukoliko nekompletan ili nedovršen proizvod ima bitna
svojstva kompletnog ili dovršenog prozvoda svrstaće se u
njegov tarifni broj;
- Nesasatvljen ili proizvod u rastavljenom stanju se svrstava u
tarifni broj kao kompletan ili dovršen proizvod.
 Proizvod koji se može svrstati u dva ili više tarifnih brojeva, svrstava se
na sledeci način:
- Tarifni broj koji ima najkonkretnije i najbliže naimenovanje proizvoda
ima prednost u odnosu na tarifne brojeve sa opštijim naimenovanjem
proizvoda.
- Mješavine ili složeni proizvodi koji se sastoje od različitih materijala ili
su izrađeni od različitih komponenti, svrstaće se kao da se satoje od
komponente ili materijala koji im daje bitan karakter.
- Ako se ni ovako ne može svrstati, proizvod će biti svrstan u poslednji po
redu od onih tarifnih brojeva koje zbog važnosti treba podjednako uzeti
u obzir.

 Ukoliko se određeni proizvod ni na ovaj način ne može svrstati u

određeni tarifni broj, isti će biti svrstan u dogovarajući tarifni broj
proizvoda koji mu je najsličniji.
 U slučaju materijala za pakovanje i ambalaže primjenjuju se
ova pravila:

- Futrole za fotografske aparate, muzičke instrumente, puške i

pištolje i sl. kontejneri specijalno oblikovani ili podešeni za
određeni proizvod, pogodni za dugotrajnu upotrebu i
isporučeni sa proizvodima za koje su namijenjeni , svrstaće
se sa tim proizvodima pod uslovom da se uobičajeno
prodaju sa tim proizvodima.

- Međutim predhodno pravilo se ne primjenjuje na materijal

za pakovanje i ambalažu ako je očigledno da su podesni za
višestruku upotrebu.
 2. PORIJEKLO ROBE

 Svrha utvrđivanja porijekla robe je dokazivanje da je

određena roba u potpunosti dobijena ili proizvedena u
nekoj (poimenično navedenoj) zemlji.

 Porijeklo robe dokazuje se radi primjene:

1. jedinstvene carinske stope na osnovu Zakona o Carinskoj
tarifi (nepreferencijalno porijeklo);
2. preferencijalne (povlašćene) carine u skladu sa nekim
međunarodnim ugovorom (preferencijalno porijeklo);
3. mjere propisane Zakonom o spoljnoj trgovini Crne Gore.
 Oblici porijekla robe:
1. nepreferencijalno (Carinska tarifa);
2. preferencijalno (primjenjuje se stopa iz
bilateralnog ili multilateralnog sporazuma).

 Izuzetno: za robu koja nije trgovačkog

karaktera, koju putnik nosi sa sobom ili koju
fizičko lice primi u pošiljci od drugog fizičkog
lica, može se primijeniti jedinstvena carinska
stopa u visini od 5% od carinske vrijednosti robe.
 Nepreferencijalno porijeklo robe

 Roba porijeklom iz jedne zemlje je ona roba koja je

u cjelini dobijena ili proizvedena u toj zemlji,
uključujući i teritorijalne vode te zemlje.

 Roba u čiju je proizvodnju uključeno više od jedne

zemlje smatraće se porijeklom iz zemlje u kojoj je
prošla poslednje bitno, ekonomski opravdano,
oplemenjivanje (obrada, dorada, prerada) koje
dovodi do novih proizvoda ili predstavlja bitnu
fazu proizvodnje.
 Posljednjim bitnim, ekonomski opravdanim,
oplemenjivanjem koje dovodi do novih proizvoda ili
predstavlja bitnu fazu proizvodnje ne smatra se:

1) pakovanje ili prepakivanje robe, bez obzira gdje je ambalaža

proizvedena,
2) dijeljenje većih količina robe u manje količine ili spajanje manjih
količina u veće;
3) odvajanje, razvrstavanje, prosijavanje, ispiranje ili dijeljenje
proizvoda rezanjem;
4) etiketiranje i označavanje robe;
5) postupanje neophodno da bi se očuvala svojstva proizvoda prilikom
prevoza ili uskladištenja;
6) jednostavno sklapanje djelova proizvoda u cjelovit proizvod.
 Svako oplemenjivanje robe za koju se utvrdi ili je u
vezi sa utvrđenom činjenicom koja potvrđuje
pretpostavku da je njen jedini cilj izbjegavanje
primjene odredaba koje se u Republici primjenjuju
na robu iz određenih zemalja neće se smatrati
vjerodostojnom, niti će se takvoj robi priznati
status robe proizvedene u toj zemlji.
 Preferencijalno porijeklo robe

 Stiče se na dva načina:

1. Na osnovu ugovora o slobodnoj trgovini;
2. Jednostranom odlukom države (Republike) na
osnovu propisa koji donosi Vlada.
 3. CARINSKA VRIJEDNOST ROBE

 U carnskim sistemima u kojima se carina

naplaćuje prema vrijednosti robe »ad valorem
carine«, kao što je u carinskom sistemu naše
zemlje, carinska vrijednost robe predstavlja
osnovicu za obračun carine.

 Takođe, bitna za davanje dozvola za uvoz pojedinih

vrsta robe kao i u postupku koji se vodi povodom
učinjenog carinskog prekršaja – radi utvrđivanja
iznosa kazne
 ZCP utvrđuje šest metoda čijom se primjenom
utvrđuje carinska vrijednost robe, kao i
redosled u primjeni tih metoda:

1. Transakcijska vrijednost robe;

2. Transakcijska vrijednost iste robe;
3. Transakcijska vrijednost slične robe;
4. Deduktivni metod;
5. Metod obračunate vrijednosti;
6. Metod raspoloživih podataka u republici.
 3.1. transakcijska vrijednost robe

 stavrno plaćena cijena ili cijena koju treba platiti radi

izvoza u BiH(cijena koja je ugovorena prilikom
kupoprodaje robe: račun, faktura, ugovor)

 dodaju se i svi troškovi i izdaci u vezi sa isporukom i

prodajom robe do mjesta ulaska u carinsko područje
BiH a nisu obuhvaćeni cijenom uvezene robe
 Uslovi za prihvatanje transakcione vrijednosti:

1. kupac nema ograničenja u raspolaganju sa robom ili

upotrebi robe;
2. kupoprodaja ili cijena ne podliježe uslovima ili
ograničenjima čija vrijednost ne može biti utvrđena u
odnosu na vrijednost robe koja se vrednuje;
3. nikakav prihod od naknadne preprodaje, raspolaganja
robom ili upotrebe robe neće pripasti prodavcu;
4. kupac i prodavac nisu međusobno povezani, a ako jesu,
da je transakcijska vrijednost prihvatljiva za carinske
potrebe.
3.2. transakcijska vrijednost identične robe:

 Identična roba je roba koja je dobijena u istoj

državi (području npr. EU) i koja je u svim
pogledima identična, uključujući fizičke osobine,
kvalitet i renome proizvoda
3.3. transakcijska vrijednost slične robe:

 Slična roba je roba dobijena u istoj državi

(području npr. EU) i ima, iako u svim pogledima
nije identična, jednake osobine i jednak materijalni
sastav, što joj omogućava da ispunjava jednake
funkcije i da služi za zamjenu sa trgovačke strane
 3.4. deduktivni metod:

 na osnovu jedinične cijene po kojoj se najveći

mogući broj jedinica takve ili identične ili slične
uvezene robe prodaje u istom ili približno istom
vremenskom periodu kao i roba koja se
procjenjuje i to licima koja nisu povezana sa
licima od kojih tu robu kupuju. Ovakvu cijenu
treba umanjiti za iznos uobičajene provizije ili
uobičajena uvećanja radi ostvarivanja dobiti,
uobičajenih troškova prevoza i osiguranja i
drugih troškova koji nastanu u Republici, carina,
poreza i drugih naknada koje se plaćaju u
Republici uvoza ili prodaje robe.
 3.5. metod obračunate vrijednosti:

 zbir:
1. vrijednosti materijala i troškova proizvodnje ili
druge vrste prerade koja je upotrijebljena u
proizvodnji uvezene robe;
2. iznos dobiti i opštih troškova koje proizvođači u
zemlji izvoza imaju u vezi sa prodajom istovjetne
robe
3. troškovi isporuke
 3.6. metod raspoloživih podataka:

 utvrdiće se na osnovu raspoloživih podataka u

BiH, uz primjenu odgovarajućih metoda koji su u
skladu sa principima i osnovnim odredbama:
- Sporazuma o primjeni člana VII Opšteg
sporazuma o carinama i trgovini iz 1994. godine;
- člana VII Opšteg sporazuma o carinama i trgovini
iz 1994. godine
- i ove glave Zakona.