PN-EN 12697-19:2008-—Miszanké min PKA Polski Komitet Normatizacyjny 1erano-staltowe Metedy badad meszanck minaraino-atatouych na goraco Cz@8é 13°P, POLSKA NORMA 16s 99,080.20 PN-EN 12697-13 luty 2005 Wprowadza EN 12697-13:2000¢A0 200%, DT Zastepujo PN-EN 12697-13:2002 (U) Mieszanki mineralno-asfaltowe Metody badan m na goraco Czesé 13: Pomiai ieszanek mineralno-asfaltowych r temperatury Norma europejska EN 12697-13:2000 z wlaczona poprawka AC:2001 ma status Polskiej Normy Przedmowa krajowa Niniejsza norma zostala opracowana przez KT nr 212 ds. Budowy i Utrzymania Dr6g i zatwierdzona przez Prezesa PKN dha 16 grudnia 2004 r. Jest tlumaczeniem - bez jakichkolwiek zmian - angielskiej wersji normy europejskiej EN 12697-13:2000, w kore) uwzgledniono poprawke do tej n w tekscie na marginesie, W2zakresie tekstu normy europejskie} wprowadzono odsylacz krajowy oznaczony 1), jormy AC:2001. Wprowadzona poprawka zostala zaznaczona podwéjna pionowa linia, NORMA EUROPEJSKA EN 12697-13 EUROPEAN STANDARD NORME EUROPEENNE addziernik 2000 EUROPAISCHE NORM iycrukowano 2 programy Integram 2.0 ‘Sona 4PIEN 12697-13:2008 - Miszankiminerano-ssfaltowo Motody bad miszanck minerano-astatonych na gorgco Caps 13: P Ic: 17,200.10; .080.20 Wersja polska Mieszanki mineralno-asfaltowe - Metody badari mieszanek mineralno-asfaltowych na goraco - Czesé 13: Pomiar temperatury Bituminous motures -Tes methods for hot mix asphalt - Part 13: ‘Temperature measurement Ninciza nerma est polska wersja normy europejske| EN 12687-13:2000+AC:2001,Zostla ona paetamaczona przez Pole Komitet Normalzacyny ime ten sam sats co wersje onginaine, 'Niniejsza norma europejska zostala pryjeta przez CEN 4 paédziemika 2000 r. godine 2 Przepisami Wewnetrznymi CENICENELEC czlonkowie CEN sa zobowiazani do nadania nore europejske|statusu normy krajowe] bez wprowadzania jakichkolwiek zmian. ‘Aktualny wykez nom krajowyeh, icznie zich danym’bibiografcznymi, mozna clreymaé w Sekretaracie Centralnym CEN lub w krejowych Jednastkach normalizacyinych bedacych czlonkaml CEN, ‘Norma europejska zostala opracowana w trzech ofijalnych wersjach jezykowych (angielskie, niemieckie,francuskie). Wersja w kazdym innym jezyku, praetiumaczona na odpowiedziainoS¢ danego czlonka CEN i notyfkowana w Sekretariacie Centralnym CEN, ma ten sam satus co werse ofijaine CCzlonkami CEN sq krajowe jednostki normalizacyine nastepujacych paristw: Austi, Belg, Dani, Finlandi, Franc, Greg Hiszpani, Holandi, Indi, Islandi, Luksemburga, Niemiec, Norwegil, Portugali, RepUbIKi Czeskiel, Szwaari, Szwedj,WMoch | Zjednoczonego Keolestwa, CEN Europejski Komitet Normalizacyiny European Commitee for Standardization ‘Comité Européen de Normalisation Europaisches Komitee fur Normung Sekretariat Centralny: rue de Stassart 36, B-1050 Brussels ref, EN 12697-13:2000+AC:2001 E SPIS TRESCI Praedmowa Zakres normy Zasada metody Prayready Postepowanie ‘Sprawozdanie z badaft Dokladnosé Przedmowa Niniejsza norma europejska zostala opracowana przez Komitet Techniczny CEN/TC 227 "Materialy Drogowe" 0, Kirego sekretarit jest prowadzony preez DIN. Niniejsza norma europeska powinna uzyskaé status normy krajowe, przez opubikowanie identycanago tekstu ub uznanie, najpéniej \Wycrukowano z program Integram 2.0 Stone 2PN.EN 12697-18:2008 -lileszanki mineralno-astatoue Metedy Badan moszanek mineain-estatowych na goraco CxeSé 12:P. do kwietnia 2001 r., a nommy krajowe sprzeczne z dana norma powinny byé wycofane najpééniej do grudnia 2003 r Niniejsza norma europejska jest jedna z ser nastepujacych norm: EEN 12697-1, Bluminous mitues - Test methods fr hot mix aspholt - Part 1: Soluble binder content YEN 126872, Bituminous mixtures - Test methods for hol mix asphalt - Prt 2: Patios sie astibution EN 12697-3, Btuminous mixtures - Test methods fr hot mix asphalt - Pat 3: Binder recover: Rotary evaporator EN 12697-4, Bituminous mixtures - Test mothods fr hot mix asphalt - Part 4 Binder recovery: Fractonating column XEN 12697-5, Bituminous mitures - Test methods fr ht mix asphalt - Pat: Determination ofthe maximum denstly YEN 12697-6, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 6: Determination of bulk density of bituminous specimen by Inydrosstatc method rEN 12687-7, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 7: Determination of bulk density of bituminous specimen by ‘gamma rays YEN 12607-8, Bituminous mictures - Test methods for hot mix asphalt - Part 8: Determination of the air voids content of bituminous ‘materials ‘prEn 12687-9, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 9: Determination of the reference density, gyratory compactor YEN 12697-10, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 10: Compactibilly EN 12697-11, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 11: Determination of the affinty between aggregates and bindors YEN 1269712, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 12: Determination of the water sensity of specimen EN 12697-13, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 13: Temperature measurement EN 12697-14, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 14: Water content YEN 12697-18, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 16: Determination of the segregation sensitvly of bituminous mixtures BIEN 12697-16, Bituminous mixtures - Test methods for ho mix asphalt - Part 1: Abrasion by studied tyres HEN 12087-17, Bituminous mixtures - Tost methods for ht mix asphalt - Part 17: Pate los of specimen PEN 12697-18, luminous matures - Test methods for hot mix asphalt - Part 18: Binder drainage from porous asphalt YEN 12687-19, Bituminous madures - Test methods for hot mi asphalt - Part 19: Permoabilly of specimen YEN 1268720, Bituminous matures - Test methods forhot mlx asphalt - Part 20 Indentation using cube or marshall specimen FEN 12697-21, Bituminous mitues - Test methods for hot mix asphalt - Pert 21: Indentation using plato specimen rEN 12687-22, Bituminous mitures - Test methods for hot mi asphalt - Part 22: Whee! tracking test rEN 12697-23, Bituminous mature - Test methods fr hot mi asphalt - Pat 23: Indirect tensile test XEN 12687-24, Buminous matures - Test methods for hol mi asphalt - Part 24: Resistance to ftque HEN 12687-25, Bituminous mhtures- Test methods for hat mx asphalt - Part 25: Dynamie creep test prEN 12667-26, Bituminous mhtures - Tost methods for het mix asphat- Per 26: tines IEN 12687-27, ituminous mbtures- Test methods for hat mi asphalt - Pert 27: Sampling EN 12697-28, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 28: Preparation of samples for determining binder content, water content and grading YEN 12697-29, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 29: Determination of the dimensions of bituminous specimen TEN 12697-20, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 30: Preparation of specimen by impact compactor Wycucowano z programy Integram 2.0 ‘tena 3PN.EN 12697-19:2008— Mieszant minealno-sfatowe Metody Badan mieszanek minraino-asfatowych na goraco Cz@Sé 12:P. YEN 12697-31, Bituminous mixtures - Test methods for hot mic asphalt - Part 31: Specimen preparation, gyratory compactor PrEN 12697-32, Bituminous mixtures - Test methods for hot mic asphalt - Part 32: Laboratory compaction of bituminous mixtures by a vibratory compactor rEN 12697-33, Bituminous mixtures - Test methods for hot mi asphalt - Part 33: Specimen preparation, sab compactor PEN 1269734, Bituminous macures - Test methods for hot mix asphalt - Part 34° Marshall est rEN 12697-36, Bituminous midures - Test methods for hot mix asphalt - Part 35: Laboratory mixing TEN 12697-36, Bituminous mixtures - Test methods for hot mix asphalt - Part 36: Method forthe determination of the thickness of a bituminous pavement YEN 12697-37, Bituminous mixtures - Test methods for hot mic asphalt - Part 27: Hot sand test forthe adhesivty of binder on precoated hippings for HRA rN 12697-38, Common equioment and calibration Stosowanie riniejsze| normy europejskisj jest opisane w normach wyrobu,dotyezaoych mieszanek mineralno-asfatonych, atin) istisjace|normy europekie nie zastapiono. ‘Zgodnie 2 Preepisami Wewnetrznymi CENICENELEC do wprowadzenianiiejzej noxmy eucopejsie) sa zobowiazane krajowejecostki normalzacyjne nastepujacych parista: Austr, Belgi, Dani Finlandi, Franc, Grecj, Hiszpani, Holand, Iranch,fslandi, Luksemburga, Neemiec, Norwegi, Portugali, Republiki Czeskie), Szwajcai, Szwec, Wioch, | Zjednoczonego Krdlestw 4 Zakres normy \W ninieiszej nome europe}skiej opisano metode pomiaru temperatury mieszanek mineraino-asfatowych na goraco po ich \wyprodukowaniu, pedezas magazynowania, transport i rozkladania, W niniejsze) normie nie preewidziano stosowania przyreadow do bezstykowego pomiaru temperatury 2 Zasada metody Preed pomiarem temperatury mieszanki mineralno-asfaltowe) w kk punktach na okreslone] glebokose), onda preyreau pomiarowego ‘powinna byé preed wykonaniem pierwszego pomiaru ogrzana nieco wczeSnie), Oblicza sie srednia temperature z kiku pomiaréw. 3 Przyrzady 3.1 Uwagi ogéine Prayrzad do pomiaru temperatury powinien umozlviaé pomiar w zakresie co 5 °C lub krétszym, z dokladnoécia + 2 °C, ibyé wyposazony w sonde pomiarowa, ktérej czas reakqji dla danego zakresu pomiaru jest znany, Prayread do pomiaru temperatury wraz z sonda powinien rmieé kenstukcle odpowiednia dla danego rodzaju pomiar LUWAGA 1 Moga byé stosowane rézne typy prayreadéw pomiarowych, na przykiad przyrzady elektronicane wryposazone w termopary, termistory lub termometry bimetaliczne, Te ostatnie chociaz sa najtaisze, mala najmnlejsza praydatnose, ze wegledu na dhl czas teakcj i koniecznoé¢ czgstejkalbragj. Lepsze modele tych termometrow charaktoryzUja sie wyGluzonym czasem reakgh UWAGA 2 W termometrach elektronicznych element wrazkwy na temperaturg ma male wymiary |jest umiaszezony na kofcu sondy. Diatego ten rodzajtermametréw nadaje sie do pomiaru temperatury mateiatow przed rozlozeniem ipo roztozeniu, Sondy ztermopara, Lumozinviaja pomiar terperatury w du2ym zakresie np. do 400 °C, 2 ermistorem tylko w zakresie ograniczonym np. do 100 °C. LUWAGA 3 Zaleca sie, aby pojemnosé ciepina przyrzadu pomiarowego byla mezivle male, a jego konstrukcja odpowiednio wytrzymala, w celu zmniejszenia czasu oczekivania na uzyskanie wiarygodnego odezyt, 3.2 Przyrzady do pomiaru temperatury mioszanck mineralno-asfaltowych na samochodzie lub pryzmie Sonda preyreadu pomiarowego powinna mieé dlugoSé minimum 300 mm, przy czym element wrazkwy na temperature powinien byé lumieszezony najej Kori, 3.3 Prayrzady do pomiaru temperatury mieszanek mineralno-asfaltowych rozlozonych, praed Ich zageszezeniem iw czasie zageszczania Etement prayraadu pomiarowego wrazliy na temperature powinien byé odpowiednio maly, aby mozna go bylo calkowicie zaglebié w rozlozone] warstwie mieszanki mineralno-asfaltone} 4 Postepowanie Wydrowano x programy Integram 2.0 ‘Stana a'PMLEN 12697-13:2008- Meszonk minaraino-staltowe Metedy Badan mieszanek minrano-esatowych na goraco Ge@éé 13-P. 4. Praygotowanie prayreadu ‘Sonde preyrzads pomiarowego zaglebié w mirzonym materiale i porwolé ogre sig ej do waive) temperatury,nastepnie wy jai szybko zaglebié w miejscu,z Ktérego otzzyma sig pierwszy pomiar temperatay. LUWAGA Jezel zaglebi sie zimna sonde, 0 stosunkowo duzej pojemnosci ciepne), wéwozas zabierze ona otaczajace ja cleplo badanego material, aw rezultace otrzyma sig zanizany wynk pomiaru, dy2 pojemnos¢i praewedno8¢ cieplna mieszanki mineralne afatowoj 2 male. 4.2 Pomiar temperatury mieszanki mineraino-asfaltowej na samochodzie Zagigbié sonde w materiale na samochodzie na gleboko&¢ co najmnie| 100 mm nie ble) nig 500 mm od éciany ekreyni samochodu w Przynjmnie c2terech,r6wmo rozmieszezonych miejscach po kazde| je stronie. Obiczyé éredni wynik ze waszystkich iych pomiarOw. 43 Pomiar temperatury mieszanki mineralno-asfaltowe] rozlozone} Poslugujac sig wrazlivg na temperature sonda vnikonaé co najmnie cztery pomiary, mozlwie w Srodku warstwy. Obicayé Sredni wynik 26 wszystkich tych pomiar6w. WAGA Wykonujac pomiany temperatury mieszanki mineraino-asfltowe) w warstwie, kléra zostala ju pokrytagrysemi uszorstniajaeymi lub ktérejrozpoczeto zageszczanie, zaleca sie poslugiwanie termometrem typu elektronicanego, aby otreymac s2yoko odezyty w eo ‘ajmnie) czterech punktach. Jezel sq dostepne tyko termometry bimelaliczne, to ze wzaledu na powolnose ch wekazan, zaleca si, Poslugivaniejednoczesnie wiecejnizjednym tego typu termometrem, 44 Pomiar temperatury mieszanki mineralno-asfaltowe] na pryzmie Zagigbi¢ sonde w materia na glebokoSé co najmnie} 100 mm, co najmnie| w c2terech misjscach wok6l pryzmy, w odleglofc co najmnniej '300 mm od jej podstawy. Obliczyé wynik éredni ze wezystkich tych pomiarow. LUWAGA Pod pojeciem pryzmy rozumie sie material zgromadzony na podiozu, nie za8 w koszu rozktadarki. Pomiary temperatury mieszanki ‘mineralno-asfaltowej w koszu zesypowym rozkiadarki wigea se nieodlacznie 2 niebezpieczetstwvem, 5 Sprawozdanie z badari 5.4 Informacje ‘Sprawozdanie z badah powinno zawieraé nastepujace informed: 2) Data, czas i miejsce badania: b)——_umertadunku; ©) migjsce pomiaru (na samochodzie, w warstwie, na pryzmie): 4) typi numer identyfikacyiny u2ytego przyrzadu pomiarowego; ©) okteslenie badane| mioszanki mineralno-asfltone) {)Sredni wynik 2 dokladnoseia do 5 °C 2) _nazwisko wykonujacego badanie; h) numeri data wydania niniejszej normy europejskie| 5.2 informacje dodatkowe Jezel jest to wymagane, sprawozdanie z badan powinno zawieraé rownie2 nastepujace nie obowiazujace infomacie: 2) nazwa budowy, b) _nazwe dostawcy mieszanki mineralno-asfaltow i miejsce je produkcj, ©) data produkc) mieszanki mineralno-asfaltowe). 6 Doktadnos Brak jest danych dotyczacych doktadnosci pomiaru wymienionymi preyrzadami. 1) Odsytacz krajowy: CEN/TC 227 "Road materials”. Wysrukowano z programy Integram 2.0 ‘Strona 5