Θ΄

Θ ΄
Την τελευταία τριακονταετία οι επτανησιακές σπουδές αποκτήσα­
νε μεγάλη θεματική διεύρυνση, αλλά συγχρόνως ανασηματοδότησαν
την ιστοριογραφική παράδοση για να καταλήξουν σε μία ανανέωση
της κοινωνικής ιστορίας. Αφετηρία, το έργο του Ερμάννου Λούντζη.
Εταιρεία
Οι κορυφαίοι Επτανήσιοι δεν έπαυσαν βέβαια ποτέ να επικε­ ΠΑΝΙΟΝΙΟ Παξινών
ντρώνουν το ενδιαφέρον των ιστορικών της λογοτεχνίας: ωστόσο ο
Σολωμός και ο Κάλβος προκάλεσαν νέες πρωτότυπες ερμηνείες. ΣΥΝΕΔΡΙΟ Μελετών

Πανιόνιο
Εκείνο που πρέπει να τονιστεί είναι ότι υπερπολλαπλασιάστη­
κε η δημοσίευση αρχειακών τεκμηρίων και ακόμα περισσότερο ότι
τα επτανησιακά Αρχεία, με πρωτοπόρο παράδειγμα τα Αρχεία της ΠΑΞΟΙ

Συνέδριο
Κέρκυρας, εκσυγχρονίστηκαν, έγιναν προσιτά στην έρευνα, αξιο­ 26-30 ΜΑΪΟΥ 2010
ποιήθηκαν και συνδέθηκαν με την ηλεκτρονική τεχνολογία.
Τα Επτάνησα απετέλεσαν ετεροχρονισμένως ένα διοικητικό συ­
νεχές: διαφοροποίηση των καλλιεργειών, αλλού η σταφίδα και αλ­
λού η ελιά, μονολότι η αμπελοκαλλιέργεια και η ελαιοκαλλιέργεια Παξοί, 26-30 Μαΐου 2010
διαπλέκονται σε διαφορετικές αναλογίες. Τούτο είχε ως συνέπεια
διακριτές ροές του εξωτερικού εμπορίου. Αυτή η θεματική καλλιερ­ Πρακτικά – Τόμος Α΄
γήθηκε τόσο από ημεδαπούς όσο και από αλλοδαπούς ιστορικούς.
Παξοί 2014
Η διεύρυνση της θεματολογίας που ενισχύθηκε σημαντικά από το
Ζ΄ και από το Θ΄ Πανιόνιο Συνέδριο, είχε ήδη συντελεστεί. Οι όροι ΠΡΑΚΤΙΚΑ
της βενετικής κυριαρχίας, το αστικό τελετουργικό, συνιστούν δύο
από τα πολλά ενδεικτικά παραδείγματα.
Βεβαίως υπάρχουν ακόμα τα κενά, η περαιτέρω διερεύνηση της
Α΄
ΤΟΜΟΣ
ανδηγαυικής και της οθωμανικής περιόδου, αλλά και της βρετανι­
κής προστα­σίας: οι τεκμηριωτικές προϋποθέσεις έχουν ήδη θεμελιω­
θεί. Απομένει ακόμα η περαιτέρω διασαφήνιση της αλληλεξάρτησης
των νησιών από την αντικρινή στερεά.
Τα Πρακτικά που κρατάτε στα χέρια σας εικονογραφούν τα ζητή­
ματα στα οποία με τον συνοπτικότερο δυνατό τρόπο αναφερθήκαμε.
Σπυρος Ι. Ασδραχας

ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ISBN SET: 978-618-81285-2-1 ΠΑΞΙΝΩΝ
ISBN Β΄ ΤΟΜΟΣ: 978-618-81285-0-7 ΜΕΛΕΤΩΝ Σχεδιασμός εξωφύλλου: Δήμητρα Μεσσήνη
 ´Â°¸À´¸° ¿°½¸¼Ç¼ »´º´ÂǼ

·õ ¿°¼¸¾¼¸¾ Áü´³À¸¾
¿°½¾¸, 26-30 »°ð¾Ã 2010

¿À°¹Â¸¹°
¾»¾Á °õ

´¿¸»´º´¸° ´¹³¾Á¶Á
°º¸¹¶ ³. ¼¸¹¶Ä¾À¾Ã

¿°½¾¸ 2014
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶
Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼°
¹ ÇÁ°Á ².  Á¸¹¼°¹¶Á

¶ ¹°Â°º¶Æ¶ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, ÑÈÛá ÛÎ ËÐáØÑÌÐÈ ÛÖÜ ±õ ±ÌÔÌÛÖÛÖÜØÑÐÑÖç ¿ÖÒâ-

ÓÖÜ(1499-1503),ãÛÈÔÈ×æÛÐÚÒåÊÌÚÙÛØÈÛÐàÛÐÑâÚÌ×ÐÛÜÞåÌÚ×ÖÜÌåÞÌÔÈÌ×ÐËÌåÕÌÐ
ÛÎÔ ×ÌØåÖËÖ ÌÑÌåÔÎ Ö ÞØÐÙÛÐÈÔÐÑæÚ ÙÛæÒÖÚ.1 ÂÖ ÔÎÙå, æ×àÚ ÑÈÐ Î ÊÌÐÛÖÔÐÑã ¸ÏáÑÎ,
È×ÖÛâÒÌÙÈÔ ÛÈ ÓæÔÈ ÖÜÙÐÈÙÛÐÑá ÑâØËÎ ×ÖÜ È×ÖÑæÓÐÙÌ Î ±ÌÔÌÛåÈ È×æ ÛÎÔ ÛØÐÌÛã
×ÖÒÌÓÐÑã ÈÔÈÓâÛØÎÙÎ, ÑÈÐ ÌÕÐÙÖØØæ×ÎÙÈÔ ÛÎÔ È×éÒÌÐÈ ÛÎÚ ¹ÖØéÔÎÚ ÑÈÐ ÛÎÚ »Ì-
ÏéÔÎÚ.2 ¿ÌØÐãÒÏÈÔ ÑÈÐÛÜ×ÐÑá ÙÌ ÈÜÛã ÓÌ ÛÎ ÙÜÔÏãÑÎ ÌÐØãÔÎÚ ×ÖÜ Ü×ÖÊØáÝÎÑÌ ÙÛÐÚ
20»ÈêÖÜ1503.3 »ÌÛÎÔ ÌÔÙàÓáÛàÙã ÛÖÜÚÐÙÞÜØÖ×ÖåÎÙÌÈÑæÓÎ ×ÌØÐÙÙæÛÌØÖÛÎ ÏâÙÎ
ÛÎÚÙÛÎÔ°ÔÈÛÖÒã. ÂÖ Ì×æÓÌÔÖÞØÖÔÐÑæËÐáÙÛÎÓÈâËàÙÌÛÎ ËÜÔÈÛæÛÎÛÈÙÛαÌÔÌÛåÈ
4
ÔÈÈÙÞÖÒÎÏÌåÌÕÖÔÜÞÐÙÛÐÑáÓÌÛÈ×ØÖÉÒãÓÈÛÈæÒàÔ ÛàÔÑÛãÙÌéÔ ÛÎÚÙÛÎÔ6 ×ÌØÐÖÞã.5
¸ËÐÈåÛÌØÈ ÓÌØåÓÔÎÙÌ ÊÐÈ ÛÎÔ ÖØÊáÔàÙÎ ÛÎÚ áÓÜÔÈÚ ÙÛÖ ÞéØÖ ÛÖÜ ¸ÖÔåÖÜ.
1. ²ÐÈ ÛÈ ×ÖÒÌÓÐÑá ÊÌÊÖÔæÛÈ ÛÎÚ Ì×ÖÞãÚ ÉÒ. G. Cogo, úLa guerra di Venezia contro i Turchi
(1499-1501)þ, Nuovo Archivio Veneto T. 18, 1899, Ù. 5-76, 348-421 ÑÈÐ T. 19, 1900, Ù. 97-138.
2. B. Arbel, úColonie d'oltremareþ, Storia di Venezia Dalle origini alla caduta della Sere-
.

nissima, T. 5, Il Rinascimento SocietaÁ ed Economia, Ì×ÐÓ. A . Tenenti ö U. Tucci, ÀéÓÎ 1996, Ù.

.

949.
3. ÂÖ ÙÞÌÛÐÑæ âÊÊØÈÝÖ âÞÌÐ ËÎÓÖÙÐÌÜÛÌå È×æ ÛÖÔ R. Predelli, I libri Commemoriali della
Republica di Venezia Regesti, Â. 6, ±ÌÔÌÛåÈ 1903, Ù. 65-66 ÈØ. 12. ÂÈ áØÏØÈ Ü×ÖÊØáÝÎÑÈÔ ÙÛÖ
.

ÙçÔÖÒæ ÛÖÜÚ ÙÛÐÚ 17 (18 ÙÛÎÔ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ) ¾ÑÛàÉØåÖÜ 1513. ±Ò. R. Predelli, I libri Com-
memoriali , , T. 6, Ù. 131-132 ÈØ. 12.
š æ.×.

4. ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ, ûÂÈ ´×ÛáÔÎÙÈ ÙÛÐÚ ÈØÞâÚ ÛÖÜ ¸ÁÂõ ÈÐéÔÈý, ¹ÌØÑÜØÈäÑá ÅØÖÔÐÑá Â. 19,
1974, Ù. 61-73 ÑÈÐ B. Arbel, úThe Ionian Islands and Venice's trading system during the sixteenth-
centuryþ, ÁÂõ ³ÐÌÏÔâÚ ¿ÈÔÐæÔÐÖ ÁÜÔâËØÐÖ. µáÑÜÔÏÖÚ, 23-27 ÁÌ×ÛÌÓÉØåÖÜ 1997. ¿ØÈÑÛÐÑá , Â. 2,
¸ÙÛÖØåÈ ÑÖÐÔàÔÐÑã, ×ÖÒÐÛÐÑã, ÖÐÑÖÔÖÓÐÑã , °ÏãÔÈ 2001, Ù. 147-160 (ÊÐÈ ÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ÈÔÈÝÖØá
ÙÛÐÚ Ù. 157-158). ²ÐÈ ÛÖ ÏâÓÈ ÉÒ. ÊÌÔÐÑá ÑÈÐÛÖ áØÏØÖ ÛÖÜ M. Costantini, úLe Isole Ionie nel sistema
marittimo veneziano del Medioevoþ, Venezia e le Isole Ionie, Ì×ÐÓ. Ch. Maltezou ö G. Ortalli,
±ÌÔÌÛåÈ 2005, Ù. 141-163 (ÑÜØåàÚ Ù. 156-157). ÂÖ áØÏØÖ ÈÔÈËÎÓÖÙÐÌçÌÛÈÐ ÙÛÖ ÉÐÉÒåÖ ÛÖÜ Una
Repubblica nata sul mare. Navigazione e commercio a Venezia, ±ÌÔÌÛåÈ 2006, Ù. 19-40 (ÑÜØåàÚ
Ù. 35-36).
5. ±Ò., ÊÌÔÐÑá, ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ, ¾Ð ÉÌÔÌÛÖÑØÈÛÖçÓÌÔÌÚ ÌÒÒÎÔÐÑâÚ ÞéØÌÚ ÓÌÛÈÕç ÛÖÜ ËÌçÛÌØÖÜ

ÑÈÐ ÛÖÜ ÛØåÛÖÜ ÛÖÜØÑÖÉÌÔÌÛÐÑÖç ×ÖÒâÓÖÜ (1503-1537) , ¸àáÔÔÐÔÈ 1974.

6. ±Ò. ÙÞÌÛÐÑá E. Concina, úCittaÁ e fortezze nelle `tre isole nostre del Levante'þ, Venezia e la
138 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

ÂÖ ÌÔËÐÈÝâØÖÔ ÛÎÚ ±ÌÔÌÛåÈÚ, ÈÓâÙàÚ ÓÌÛá ÛÎ ÙÛÈÏÌØÖ×ÖåÎÙã ÛÎÚ ÙÛÎÔ ¹Ì-

ÝÈÒÖÔÐá, ÌÑËÎÒéÏÎÑÌ ×ØÖÚ ËÐáÝÖØÌÚ ÑÈÛÌÜÏçÔÙÌÐÚ.7 ÁÛÖ ÝØÖçØÐÖ ÛÖÜ °ÊåÖÜ ²Ì-
àØÊåÖÜ ÌÊÑÈÛÈÙÛáÏÎÑÈÔ Ö ×ØÖÔÖÎÛãÚ (provveditore), ÖÐ áÔÏØà×ÖÐ ÛÎÚ ËÐÖåÑÎÙÎÚ
ÑÈÐ Î ÙÛØÈÛÐàÛÐÑã ÝØÖÜØá. ¾ ÞéØÖÚ ÌÕÌÒåÞÏÎÑÌ ÙÛÈËÐÈÑá ÙÌ ÑâÔÛØÖ ÛÎÚ ÑÖÐÔàÔÐ-
ÑãÚ, ÖÐÑÖÔÖÓÐÑãÚ ÑÈÐ ×ÖÒÐÛÐÑãÚ ÍàãÚ ÛÎÚ ÔâÈÚ ÑÛãÙÎÚ.8 ¾ ÛØæ×ÖÚ ×ÖÜ ÑÐÔãÏÎÑÌ Î
²ÈÒÎÔÖÛáÛÎ ÊÐÈ ÛÎÔ ÖØÊáÔàÙÎ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÈÒÒá ÑÈÐ ÊÐÈ ÛÎÔ ÈÔÛÐÓÌÛé×ÐÙÎ ÛàÔ
×ØÖÉÒÎÓáÛàÔ ÛÖÜ ÌåÔÈÐ È×ÖÑÈÒÜ×ÛÐÑæÚ ÛÎÚ ×ÖÒÐÛÐÑãÚ ×ÖÜ ÈØÞåÍÌÐ ×ÒâÖÔ ÔÈ ÈÑÖ-
ÒÖÜÏÌå.9

ÂÈ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑá ÙÛÖÐÞÌåÈ ÊÐÈ ÛÖ ÔÎÙå, ÑÈÛá ÛÎ ÓÌÛáÉÈÙÎ ×ØÖÚ ÛÎ ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛåÈ,

ÌåÔÈÐ È×ÌÒ×ÐÙÛÐÑá ÒåÊÈ. ¶ ×ØéÛÎ âÔËÌÐÕÎ ÊÐÈ ÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÛÖÜ ×ÒÎÏÜÙÓÖç ÞØÖÔÖ-
ÒÖÊÌåÛÈÐ ÙÛÖ 1504. »Ì ÉáÙÎ ×ÒÎØÖÝÖØåÈ ÛÖÜ ±ÌÔÌÛÖç ÞØÖÔÖÊØáÝÖÜ Marino Sa-
nudo, æÛÐ ÛÈ ÑÈÛÖÐÑÎÓâÔÈ Ù×åÛÐÈ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç âÝÛÈÔÈÔ ÛÈ 1.346, Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ
ÔÎÙÐÖç Ü×ÖÒÖÊåÙÛÎÑÌ ÙÌ ÒÐÊæÛÌØÖÜÚ È×æ 10.000 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ.10 °Ô ÑÈÐ Ö ÈØÐÏÓæÚ
ÈÜÛæÚ ÌåÔÈÐ ÈÜÏÈåØÌÛÖÚ àÚ ×ØÖÚ ÛÖÔ ÛØæ×Ö Ü×ÖÒÖÊÐÙÓÖç ÛÖÜ,11 ÝÈåÔÌÛÈÐ ×àÚ ËÌÔ
È×âÞÌÐ ×ÖÒç È×æ ÛÎÔ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ.12
ÂÈ ÈÓâÙàÚ Ì×æÓÌÔÈ ÞØæÔÐÈ ËÌÔ ËÐÈÏâÛÖÜÓÌ ÈØÐÏÓÎÛÐÑá ËÌËÖÓâÔÈ ÊÐÈ ÛÖÔ ×ÒÎ-
ÏÜÙÓæ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ. ÂÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ ×ÖÒÒÈ×ÒÈÙÐáÍÖÔÛÈÐ È×æ ÛÎÔ Ëõ ËÌÑÈÌÛåÈ ÛÖÜ

difesa del Levante. Da Lepanto a Candia 1570-1670 , ±ÌÔÌÛåÈ 1986, Ù. 184-194£ ÂÖÜ åËÐÖÜ,
úVenezia, le cittaÁ fortificate, il Levante. Politiche, tecniche, progetti, dal XV al XVIII secoloþ,
¿ØÈÑÛÐÑá ³õ ÁÜÔÌËØåÖÜ ´×ÛÈÔÎÙÐÈÑÖç ¿ÖÒÐÛÐÙÓÖç (ºÌÜÑáËÈ, 8-12 ÁÌ×ÛÌÓÉØåÖÜ 1993). °×æ ÛÎÔ

ÛÖ×ÐÑã ÐÙÛÖØåÈ ÙÛÎ ÙÜÔÖÒÐÑã: ÛÖ ×ÈØáËÌÐÊÓÈ ÛÎÚ ºÌÜÑáËÈÚ, 15ÖÚ-19ÖÚ ÈÐ. ÁÜÔâËØÐÖ ÈÝÐÌØàÓâÔÖ

ÙÛÖÔ ×ØæÌËØÖ ÛÎÚ ´ÛÈÐØÌåÈÚ ºÌÜÑÈËÐÑéÔ »ÌÒÌÛéÔ ¿áÔÖ ². ÀÖÔÛÖÊÐáÔÔÎ , °ÏãÔÈ 1996, Ù. 75-96.
7. ²ÐÈ ÛÎ ÉÌÔÌÛÐÑã ×ÈØÖÜÙåÈ ÙÛÖ ÔÎÙå È×æ ÛÐÚ ÈØÞâÚ ÛÖÜ 16ÖÜ éÚ ÛÈ ÛâÒÎ ÛÖÜ 18ÖÜ ÈÐ., ÉÒ. ².
¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ , Â. 1,°×æ ÛÈ ÈØÞÈåÈ ÞØæÔÐÈ éÚ ÛÖ 1797 , °ÏãÔÈ 1985.
´ÐËÐÑæÛÌØÈ, ÊÐÈ ÛÖ 16Ö ÈÐ., ÉÒ. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571. ¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙÎ ÛÎÚ

ÑÖÐÔàÔåÈÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç , ·ÌÙÙÈÒÖÔåÑÎ 1999 ÑÈÐ ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐÚ ÛàÔ ÉÌÔÌÛéÔ ×ØÖÔÖÎ-

ÛéÔ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ (16ÖÚ ÈÐéÔÈÚ) , °ÏãÔÈ 2008.

8. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š æ.×., , Ù. 42-45 ÑÈÐ, ÑÜØåàÚ, Ù. 181-184. ´×åÙÎÚ, ¹.
². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ , , Ù. XIX-XX.
æ.×.

9. ±Ò., ÌÔËÌÐÑÛÐÑá, D. Vlassi, úLa tariffa delle spese giudiziarie pubblicata a Cefalonia nel
1511, dopo la sua occupazione da parte dei Venezianiþ, Studi Veneziani, n.s. Â. 7, 1983, Ù. 233-252.
10. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑÎ, ²ÌàÊØÈÝÐÑã ÓÖÔÖÊØÈÝåÈ , ÓÌÛÝØ. º. ². ¿È×ÈÔËØâÖÜ,
°ÏãÔÈ 1892 (ÝàÛÖÓÎÞÈÔÐÑã ÈÔÈÛç×àÙÎ, ÓÌ ×ØÖÒÌÊæÓÌÔÈ ÑÈÐ ÌÜØÌÛãØÐÈ ². »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, °ÏãÔÈ
1982), Ù. 115. ¿É. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, , , Ù. 24 ÑÈÐ 134£ B. Arbel, úColonie
¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š æ.×.

d'oltremarešþ, æ.×., Ù. 960 ÑÈÐ 982 ÙÎÓ. 47.

11. ÂÈ ×ØÖÉÒãÓÈÛÈ ×ÖÜ ËÎÓÐÖÜØÊÖçÔÛÈÐ È×æ ÛÐÚ ÈÔÛÐÝÈÛÐÑâÚ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ÛàÔ ÑÈÛÈÊØÈÝéÔ
ÌÑÌåÔÎÚ ÛÎÚ ×ÌØÐæËÖÜ ÌÑÛåÏÌÔÛÈÐ È×æ ÛÖÔ Å. ². ¿ÈÛØÐÔâÒÎ, û¹ÈÛÈÔÖÓã ÌÒÒÎÔÐÑéÔ ×ÒÎÏÜÙÓéÔ
ÙÌ ÝçÒÈ ÑÈÐ ÖÓáËÌÚ ÎÒÐÑÐéÔ (ÛâÒÎ 16ÖÜ-ÈØÞâÚ 19ÖÜ ÈÐéÔÈ)ý, ´ÒÒÎÔÐÑá Â. 34, 1982-1983, Ù. 369-
371.
12. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š , , Ù. 23-24 ÑÈÐ 134.
æ.×.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 139

16ÖÜ ÈÐ. ÑÈÐ ÓÌÛâ×ÌÐÛÈ ÑÈÐ ÖÝÌåÒÖÔÛÈÐ, ÑÈÛá ÑçØÐÖ ÒæÊÖ, ÙÛÐÚ ÌÑÏâÙÌÐÚ ×Ì×ØÈÊ-
ÓâÔàÔ (relazioni) ×ÖÜ Ü×âÉÈÒÈÔ ÙÛÎ ÁçÊÑÒÎÛÖ ÖÐ È×ÌØÞæÓÌÔÖÐ ×ØÖÔÖÎÛâÚ ÛÖÜ ÔÎ-
ÙÐÖç.13
¿ÐÖ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÈ: Ö Alvise Calbo, ÛÖ 1548, ÊØáÝÌÐ ÊÐÈ 14.000 ×ÌØå×ÖÜ ÑÈÛÖå-
ÑÖÜÚ£14 Ö Antonio Calbo, ÛÖ 1548, 15.304£15 Ö Paolo Contarini, ÛÖ 1564, 38.000£16 Ö
Daniel Vitturi ÛÖ 1565 30.000£17 Ö NicoloÁ da Mulla, ÛÖ 1569, 24.392 ÓÈÍå ÓÌ ÈÜÛÖçÚ
ÛÎÚ ¸ÏáÑÎÚ£18 Ö Vincenzo da Molin, ÛÖ 1574, 17.458£19 ÖÐ ÁçÔËÐÑÖÐ ÛÎÚ °ÔÈÛÖÒãÚ
(Sindici in Levante) Andrea Giustinian ÑÈÐ Ottaviano Valier, ÛÖ 1576, 19.000 ×ÌØå-
×ÖÜ£20 Ö Alvise Lando, ÛÖ 1580, 20.000£21 Ö Giovanni Michiel, ÛÖ 1582, 22.000£22 ÙçÓ-
ÝàÔÈ ÓÌ ÛÎÔ È×ÖÊØÈÝã ×ÖÜ ËÐÌÔãØÊÎÙÌ ÛÖ 1583 Ö ÒÖÊÐÙÛãÚ ¿âÛØÖÚ ¹ÈÙÛØÖÝçÒÈ-
ÑÈÚ, Î ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ÓÈÍå ÓÌ ÛÎÔ ¸ÏáÑÎ ÌåÞÈÔ ×ÒÎÏÜÙÓæ 25.543 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ£23 Ö Girolamo
Tiepolo, ÛÖ 1584, 21.276£24 Ö Agostino Moro, ÛÖ 1588, 25.000£25 Ö Angelo Basadonna,
ÛÖ 1590, ×áÔà È×æ 30.000£26 Ö Davide Bembo, ÛÖ 1593, 45.000 ×ÌØå×ÖÜ£27 Ö Barto-
lomeo Moro, ÛÖ 1596, ×áÔà È×æ 52.000£28 ÛâÒÖÚ, Ö Alvise Michiel, ÛÖ 1601, 30.828

13. ²ÐÈ ÛÖÔ ×ÒÎÏÜÙÓæ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÑÈÛá ÛÖ 16Ö ÈÐéÔÈ, ÓÌ ÉáÙÎ ÛÐÚ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ÛàÔ ÌÑÏâÙÌàÔ
ÉÒ. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ æ.×., Ù. 117-118. ¿É. ¶Ò. °. ÂÙÐÛÙâÒÎ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá
ÁçÓÓÐÑÛÈ. ÁÜÓÉÖÒÈå ÌÐÚ ÛÎÔ ÐÙÛÖØåÈÔ ÑÈÐ ÒÈÖÊØÈÝåÈÔ ÛÎÚ ÔãÙÖÜ ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚ ÌÐÚ ÛæÓÖÜÚ ÛØÌÐÚ, Â.
2, ´ÑÑÒÎÙÐÈÙÛÐÑá. »ÖÔéÔ ÐÙÛÖØåÈÐ. ÅØÖÔÖÊØÈÝåÈÐ. ¿ÖÒÐÛÐÑá ÑÈÐ ÙÛÈÛÐÙÛÐÑá ÙÎÓÌÐéÓÈÛÈ, °-
ÏãÔÈ 1960 (ÝàÛÖÓÎÞÈÔÐÑã ÈÔÈÛç×àÙÎ °ÏãÔÈ 1980), Ù. 661 ÑÈÐ 673. ÂÐÚ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ÛàÔ ÌÑÏâÙÌàÔ
ÑÈÐ ÛÎÔ Ü×áØÞÖÜÙÈ ÉÐÉÒÐÖÊØÈÝåÈ, ÌÑÓÌÛÈÒÒÌçÌÛÈÐ Ö ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÚ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖ-
ÔÐáښ, æ.×., Ù. 164 ×åÔ. 7. ±Ò. ÑÈÐ A. Fabris, úTabelle demografiche: Cefalonia, Zante, CorfuÁþ,
Venezia e la difesa del Levante. Da Lepanto a Candia 1570-1670, ±ÌÔÌÛåÈ 1986, Ù. 194, Ö Ö×ÖåÖÚ
ÙÛÎØåÍÌÛÈÐ æÓàÚ ÙÛÐÚ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ËçÖ ÓæÔÖ ÌÑÏâÙÌàÔ: ÛÖÜ Vincenzo da Molin (1574) ÑÈÐ ÛÖÜ
Alvise Michiel (1601).
14. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 13.
15. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 21.
16. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 38.
17. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 134.
18. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 47.
19. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 59.
20. [B. Toso], Relazione di Andrea Giustinian cav. e Ottaviano Valier ritornati da Sindaci
Avogadori et Inquisitori in Dalmazia, Albania, Corfu
Á, Zante, Cefalonia (1576), ±ÌÔÌÛåÈ 1897, Ù.
13.
21. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 63.
22. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 72.
23. ÁÛ. ². Á×ÈÔáÑÎ, û¾Ð ÖÐÑÐÙÓÖå ÛÎÚ ´×ÛÈÔãÙÖÜ ÑÈÐ ÖÐ ÑáÛÖÐÑÖå ÛàÔ ÛÖÔ 16Ö ÈÐéÔÈý,
¿ØÈÑÛÐÑá ÛÖÜ ´õ ³ÐÌÏÔÖçÚ ¿ÈÔÐÖÔåÖÜ ÁÜÔÌËØåÖÜ (°ØÊÖÙÛæÒÐ ö ºÎÕÖçØÐ, 17-19 »ÈêÖÜ 1986), T.
1, ¸ÙÛÖØåÈ éÚ ÛÖ 1809, Ì×ÐÓ. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, °ØÊÖÙÛæÒÐ 1989, Ù. 123.
24. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 84.
25. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 95.
26. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 104.
27. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 134.
28. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 143.
140 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

ßÜÞâÚ. ÁÛÖÔ ÈØÐÏÓæ, ËÐÌÜÑØåÔÐÍÌ, ÙÜÓ×ÌØÐÒÈÓÉáÔÖÔÛÈÔ ÖÐ ÑáÛÖÐÑÖÐ ÛÎÚ ¸ÏáÑÎÚ ÑÈÐ

ÛÖÜ ÝØÖÜØåÖÜ ÛÎÚ ìÙÖÜ.29
ÇÚ ×ØÖÚ ÛÈ ÈÔàÛâØà ÈØÐÏÓÎÛÐÑá ÙÛÖÐÞÌåÈ ÞØÌÐáÍÖÔÛÈÐ ÖØÐÙÓâÔÌÚ ËÐÌÜÑØÐÔåÙÌÐÚ.
¾ ÈØÐÏÓæÚ ÑÈÛÖåÑàÔ (14.000 ×ÌØå×ÖÜ) ×ÖÜ ËåÔÌÐ Ö Alvise Calbo ÙÛÎÔ âÑÏÌÙÎ ×ÖÜ
Ü×âÉÈÒÌ ÙÛÐÚ 3 »ÈØÛåÖÜ 1548 ÖÜÙÐÈÙÛÐÑá ×ÈØÈ×âÓ×ÌÐ ÙÛÎÔ ×ÌØåÖËÖ 1545-1546,
Ö×æÛÌ ËÐÌÛâÒÌÙÌ ×ØÖÔÖÎÛãÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç.30 ¾ ÈØÐÏÓæÚ ÑÈÛÖåÑàÔ ×ÖÜ ËåÔÌÐ Ö NicoloÁ
da Mulla ÙÛÎÔ âÑÏÌÙÎ ×ÖÜ Ü×âÉÈÒÌ ÙÛÐÚ 11 ¸ÖÜÒåÖÜ 1569 (24.392 ÓÈÍå ÓÌ ÈÜÛÖçÚ ÛÎÚ
¸ÏáÑÎÚ), ÌåÔÈÐ, æ×àÚ ØÎÛá ÙÎÓÌÐéÔÌÐ, ÛÖÜ ×ØÖÎÊÖçÓÌÔÖÜ âÛÖÜÚ.31 ÂÎÔ âÑÏÌÙã ÛÖÜ Ö
Vincenzo da Molin Ü×âÉÈÒÌ ÙÛÐÚ 15 ÁÌ×ÛÌÓÉØåÖÜ 1574 ÈÒÒá, æ×àÚ ÙÎÓÌÐéÔÌÐ ÙÌ
ÈÜÛãÔ, Î È×ÖÊØÈÝã ÛÖÜ ×ÒÎÏÜÙÓÖç ÌåÞÌ ÊåÔÌÐ ÙÛÎÔ ÈØÞã ÛÎÚ ÏÎÛÌåÈÚ ÛÖÜ, ×ÖÜ
ÊÔàØåÍÖÜÓÌ æÛÐ áØÞÐÙÌ ÛÖ 1572.32 ÁÛÖ ÙÎÓÌÐÖçÓÌÔÖ ÈØÐÏÓæ ÑÈÛÖåÑàÔ (17.458), Ì×Ð-
ÙãÓÈÔÌ Ö ±ÌÔÌÛæÚ ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÚ, ËÌÔ ÌåÞÌ ÙÜÓ×ÌØÐÒáÉÌÐ ÛÖÜÚ áÔËØÌÚ ×ÖÜ Ü×ÎØÌÛÖç-
ÙÈÔ ÙÛÐÚ ËçÖ ÊÈÒâØÌÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, ÖÐ Ö×ÖåÌÚ, ÌÑÌåÔÖ ÛÖ âÛÖÚ, ËÎÒÈËã ÛÖ 1574, ÌåÞÈÔ
ÈÝÖ×ÒÐÙÛÌå ÑÈÏéÚ ÑÈÐ æÙÖÜÚ áÒÒÖÜÚ Ü×ÎØÌÛÖçÙÈÔ ÙÌ ËÐáÝÖØÌÚ ÊÈÒâØÌÚ. ¾ ÈØÐÏÓæÚ
æÒàÔ ÈÜÛéÔ ÛàÔ ÈÔËØéÔ ÕÌ×ÌØÔÖçÙÌ ÛÖÜÚ ÖÑÛÈÑæÙÐÖÜÚ.33 »Ì ÛÎÔ áÏØÖÐÙÎ ÛàÔ ËçÖ
ÈØÐÏÓéÔ Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÊÐÈ ÛÈ âÛÎ 1572-1574 ÈÔÌØÞæÛÈÔ ÙÛÐÚ 18.258
ßÜÞâÚ.34 ÂÎÔ âÑÏÌÙã ÛÖÜ Ü×âÉÈÒÌ Ö Agostino Moro ÙÛÐÚ 24 ÄÌÉØÖÜÈØåÖÜ 1588 ÑÈÐ,
Ì×ÖÓâÔàÚ, Ö ÈØÐÏÓæÚ ÑÈÛÖåÑàÔ ×ÖÜ ÈÔÈÝâØÌÛÈÐ ÙÌ ÈÜÛãÔ (25.000),35 ÌåÔÈÐ ÉâÉÈÐÈ ÛÖÜ
âÛÖÜÚ 1587.
¾ØÐÙÓâÔÈ È×æ ÛÈ ×ÈØÈÛÐÏâÓÌÔÈ ÈØÐÏÓÎÛÐÑá ÙÛÖÐÞÌåÈ, æ×àÚ ÙÜÓÉÈåÔÌÐ ÓÌ È-
ÔáÒÖÊÌÚ ×ÎÊâÚ ÛÎÚ Ì×ÖÞãÚ, ÌÊÌåØÖÜÔ ÌØàÛãÓÈÛÈ àÚ ×ØÖÚ ÛÎÔ ÌÊÑÜØæÛÎÛá ÛÖÜÚ. ¾
ÈØÐÏÓæÚ ÑÈÛÖåÑàÔ ÛÖÜ 1564 (38.000), ×ÖÜ ËåÔÌÐ Ö Paolo Contarini,36 ÏÌàØÌåÛÈÐ Ü×ÌØ-
ÉÖÒÐÑæÚ.37 »Ì ÛÎ ÙÜÔÌÑÛåÓÎÙÎ ÛàÔ ÈØÐÏÓÎÛÐÑéÔ ÙÛÖÐÞÌåàÔ ÛÖÜ ÈÓâÙàÚ Ì×æÓÌÔÖÜ
âÛÖÜÚ, ÛÈ Ö×ÖåÈ ËåÔÌÐ Ö ×ØÖÔÖÎÛãÚ Daniel Vitturi (30.000 ÑáÛÖÐÑÖÐ), âÞÌÐ ÌÑÝØÈÙÛÌå Î
ÊÔéÓÎ æÛÐ Ö åËÐÖÚ ÈØÐÏÓæÚ ÑÈÛÖåÑàÔ ÐÙÞçÌÐ ÑÈÐ ÊÐÈ ÛÖ 1564. ¶ ËÜÙÈØÓÖÔåÈ ×ÖÜ
×ÈØÈÛÎØÌåÛÈÐ, ×ÐÏÈÔæÛÈÛÈ ÖÝÌåÒÌÛÈÐ ÙÌ ÒáÏÖÚ ÛÖÜ ÈÔÛÐÊØÈÝâÈ ÛÎÚ âÑÏÌÙÎÚ.38 Ã-

29. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 155.

30. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. XLIV ÑÈÐ 177 ÈØ. 23.
31. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 47. ±Ò. ÑÈÐ ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ,
æ.×., Ù. 117 ÙÎÓ. 2 ÑÈÐ B. Arbel, úColonie d'oltremarešþ, æ.×., Ù. 982 ÙÎÓ. 47.
32. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 181 ÈØ. 39.
33. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 59.
34. ÂÖ ×ØæÉÒÎÓÈ ÓÌ ÛÎ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÎ È×ÖÊØÈÝã ÌåÞÌ Ì×ÐÙÎÓáÔÌÐ ÑÈÐ Ö ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ
ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 117 ÙÎÓ. 2, Ö Ö×ÖåÖÚ æÓàÚ Ü×ÖÒæÊÐÙÌ ÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÛàÔ ÑÈÛÖåÑàÔ ÙÌ 18.200.
¿É. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 164 ×åÔ. 7.
35. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 95.
36. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 38.
37. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 117 ÙÎÓ. 2. ¿É. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ,
¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 164 ×åÔ. 7 ÑÈУ B. Arbel, úColonie d'oltremarešþ, æ.×., Ù.
982 ÙÎÓ. 47.
38. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 134-135.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 141

×ÌØÉÖÒÐÑæÚ ÝÈåÔÌÛÈÐ39 ÑÈÐ Ö ÈØÐÏÓæÚ ÑÈÛÖåÑàÔ ×ÖÜ ËåÔÌÐ ÙÛÎÔ âÑÏÌÙã ÛÖÜ ÛÖ 1593 Ö
Davide Bembo (45.000 ×ÌØå×ÖÜ).40 ñÙÖÔ ÈÝÖØá ÙÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÑÈÛÖåÑàÔ ×ÖÜ ËåÔÌÐ ÛÖ
1596 ÙÛÎÔ âÑÏÌÙã ÛÖÜ Ö Bartolomeo Moro, ×áÔà È×æ 52.000 ÑáÛÖÐÑÖÐ,41 ÌåÔÈÐ ÛæÙÖ
Ü×ÌØÉÖÒÐÑæÚ, éÙÛÌ ÌÊÌåØÖÔÛÈÐ ÙÖÉÈØæÛÈÛÈ ÌØàÛãÓÈÛÈ ÑÈÐ ÊÐÈ ÛÎÔ ÈÑØåÉÌÐÈ æÙàÔ
áÒÒàÔ ÊØáÝÌÐ ÙÛÎÔ åËÐÈ âÑÏÌÙÎ Ö ±ÌÔÌÛæÚ ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÚ.
³ÌÔ ×Øâ×ÌÐ, ÈÔÛåÏÌÛÈ, ÔÈ Ü×áØÞÖÜÔ ÈÓÝÐÉÖÒåÌÚ ÙÞÌÛÐÑá ÓÌ ÛÈ ÈØÐÏÓÎÛÐÑá
ÙÛÖÐÞÌåÈ ËçÖ áÒÒàÔ È×ÖÊØÈÝéÔ. ÁÛÎÔ âÑÏÌÙÎ ×ÖÜ Ü×âÉÈÒÌ ÛÖ 1548 Ö Antonio Calbo
ÖÐ ÑáÛÖÐÑÖÐ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç Ü×ÖÒÖÊåÍÖÔÛÈÔ ÙÌ 15.304.42 ¾ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÖÚ ÈØÐÏÓæÚ ÏÌà-
ØãÏÎÑÌ ÓÐÑØæÚ, Ì×ÌÐËã, ÒÈÔÏÈÙÓâÔÈ, ÙÜÙÞÌÛåÙÛÎÑÌ ÓÌ ÛÎÔ Ì×æÓÌÔÎ È×ÖÊØÈÝã ÛÖÜ
1569 (24.392 ÑáÛÖÐÑÖÐ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ ÑÈÐ ÛÎÚ ¸ÏáÑÎÚ)43 ÌÔé ÏÈ â×ØÌ×Ì ÔÈ ÙÜÔËÜÈ-
ÙÛÌå ÓÌ ÛÎÔ ÈÓâÙàÚ ×ØÖÎÊÖçÓÌÔÎ È×ÖÊØÈÝã ÛàÔ ÌÛéÔ 1545-1546 (14.000 ×ÌØå×ÖÜ).
¾ ÈØÐÏÓæÚ ÑÈÛÖåÑàÔ ÛÖÜ 1590 (×áÔà È×æ 30.00044), ÊÐÈ ÛÖÔ Ö×ÖåÖ ÌÑÝØáÙÛÎÑÌ
Ì×åÙÎÚ ÈÓÝÐÉÖÒåÈ àÚ ×ØÖÚ ÛÎÔ ÌÊÑÜØæÛÎÛá ÛÖÜ,45 ×Øâ×ÌÐ ÔÈ ÈÔÛÐ×ØÖÙà×ÌçÌÐ ÛÎÔ
×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ. ¹ÈÐ ÈÜÛæ ÊÐÈÛå Ö Angelo Basadonna, ×ÖÜ ÛÖÔ ÈÔÈÝâØÌÐ ÙÛÎÔ
âÑÏÌÙã ÛÖÜ, ÏÌàØÌåÛÈÐ È×æ ÛÖÜÚ ×ÐÖ ÈÕÐæ×ÐÙÛÖÜÚ ×ØÖÔÖÎÛâÚ ÛÎÚ Ì×ÖÞãÚ.46
¶ È×ÖÊØÈÝã ×ÖÜ ËÐÌÔãØÊÎÙÌ ÛÖ 1583 Ö ÒÖÊÐÙÛãÚ ¿âÛØÖÚ ¹ÈÙÛØÖÝçÒÈÑÈÚ, ÊÐÈ
ÒÖÊÈØÐÈÙÓæ ÛàÔ ÁÜÔËåÑàÔ ÛÎÚ °ÔÈÛÖÒãÚ Giovanni Gritti ÑÈÐ Giulio Garzoni, ×ÈØâ-
ÞÌÐ ÛÈ ÈÙÝÈÒâÙÛÌØÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ. ÁçÓÝàÔÈ ÓÌ ÈÜÛãÔ, Ö ÙÜÔÖÒÐÑæÚ ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÎÚ ¹Ì-
ÝÈÒÖÔÐáÚ ÑÈÐ ÛÎÚ ¸ÏáÑÎÚ ÈÔÌØÞæÛÈÔ ÙÌ 25.543 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ.47 °ÒÒá ÑÈÐ ÊÐÈ ÛÖ ÈØÐÏÓæ
ÈÜÛæ âÞÖÜÔ Ü×áØÕÌÐ ÌÔÙÛáÙÌÐÚ. ¾ ÈØÐÏÓæÚ 24.775, Ö Ö×ÖåÖÚ âÞÌÐ ×ØÖÛÈÏÌå È×æ
ÖØÐÙÓâÔÖÜÚ ÓÌÒÌÛÎÛâÚ,48 È×ÖËÌåÞÛÎÑÌ æÛÐ ÖÝÌåÒÌÛÈÐ ÌåÛÌ ÙÌ ×ÈØÈÔáÊÔàÙÎ ÈØÐÏÓéÔ

39. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 117 ÙÎÓ. 2. ¿É. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ
ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 163 ×åÔ. 7.
40. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 134.
41. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 143.
42. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 21.
43. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 117 ÙÎÓ. 2. ÂÖ ×ØæÉÒÎÓÈ, ×ÐÏÈÔæÛÈÛÈ,
ÈÔâÑÜßÌ Ì×ÌÐËã Ö ¸. ¿ÈØÛÚ, ÈÔÛå 1548, ÈÔâÊÔàÙÌ àÚ ÞØÖÔÖÒÖÊåÈ ÛÎÚ È×ÖÊØÈÝãÚ ÛÖ 1568. íÛÙÐ,
ÙÛÎÔ ÑÈÛÈÊØÈÝã ÛàÔ È×ÖÊØÈÝéÔ, ÕÌÑÐÔá ÓÌ ÈÜÛãÔ ÛÖÜ 1548 (ÙÛÎÔ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ 1546-1547) ÑÈÐ
ÙÜÔÌÞåÍÌÐ ÓÌ ÌÑÌåÔÎ ÛÖÜ 1569 (ÙÛÎÔ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ 1568). ¿É. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ
¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 164 ×åÔ. 7.
44. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 104.
45. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 117 ÙÎÓ. 2. ¿É. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ
ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 164 ×åÔ. 7.
46. ±Ò. ÙÞÌÛÐÑá ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. XLVI , XLVIII-XLIX.
47. °Ê. ½ÎØÖÜÞáÑÎ, ¶ ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛÖÜÓâÔÎ °ÔÈÛÖÒã. ¹ØãÛÎ ÑÈÐ ´×ÛáÔÎÙÖÚ, °ÏãÔÈ 1934, Ù.
197. ÁÛ. ². Á×ÈÔáÑÎ, û¾Ð ÖÐÑÐÙÓÖå ÛÎÚ ´×ÛÈÔãÙÖÜ ÑÈÐ ÖÐ ÑáÛÖÐÑÖå ÛàÔ ÛÖÔ 16Ö ÈÐéÔÈý, ¿ØÈÑÛÐÑá
ÛÖÜ ´õ ³ÐÌÏÔÖçÚ ¿ÈÔÐÖÔåÖÜ ÁÜÔÌËØåÖÜ (°ØÊÖÙÛæÒÐ ö ºÎÕÖçØÐ, 17-19 »ÈêÖÜ 1986), T. 1, ¸ÙÛÖØåÈ éÚ
ÛÖ 1809, Ì×ÐÓ. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, °ØÊÖÙÛæÒÐ 1989, Ù. 123. ¿É. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, ûÄÖØÖËÖÛÐÑæÚ
×åÔÈÑÈÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ ÛÖÜ âÛÖÜÚ 1678ý, ³ÌÒÛåÖÔ ÛÎÚ ¸ÖÔåÖÜ °ÑÈËÎÓåÈÚ Â. 1, 1977, Ù. 87£ ². ¼.
»ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 164 ×åÔ. 7.
48. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 117-118 ÙÎÓ. 2£ ¶Ò. °. ÂÙÐÛÙâÒÎ, ¹ÌÝÈÒÒÎ-
142 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á
49
ÌåÛÌ ÙÛÈ ÒáÏÎ ÈÔÛÐÊØÈÝãÚ ÈØÐÏÓéÔ ÛÖÜ ÞÌÐØÖÊØáÝÖÜ ×ÖÜ ÞØÎÙÐÓÖ×ÖåÎÙÈÔ. ÂÌÒÌÜ-
ÛÈåÈ, ÓÌÛá È×æ ÔâÈ áÏØÖÐÙÎ, ×ØÖâÑÜßÌ æÛÐ Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÈÔÌØÞæÛÈÔ ÙÌ 25.508 ÑÈ-
50
ÛÖåÑÖÜÚ. »æÔÖ ÓÌ ÛÎÔ ÑØÐÛÐÑã âÑËÖÙÎ, ÓÌ ÉáÙÎ ÑÈÐ ÛÈ ÛØåÈ ÞÌÐØæÊØÈÝÈ, ÏÈ È×Ö-
51
ÙÈÝÎÔÐÙÛÖçÔ ÛÈ ×ØáÊÓÈÛÈ.
ÂÈ ÈÔàÛâØà ÈØÐÏÓÎÛÐÑá ËÌËÖÓâÔÈ, áÙÞÌÛÈ ÓÌ ÛÐÚ Ü×ÌØÉÖÒâÚ ÖØÐÙÓâÔàÔ È×Ö-
ÊØÈÝéÔ, Ì×ÐÉÌÉÈÐéÔÖÜÔ ÛÐÚ ÓÌÊáÒÌÚ ÈÔÈÑÈÛÈÛáÕÌÐÚ ×ÖÜ ÙÜÔÛÌÒâÙÛÎÑÈÔ ÙÛÎÔ ¹Ì-
52
ÝÈÒÖÔÐá ÑÈÛá ÛÖ 16Ö ÈÐéÔÈ. ÁÛÐÚ ÈØÞâÚ ÛÖÜ Ì×æÓÌÔÖÜ ÈÐéÔÈ, ÙçÓÝàÔÈ ÓÌ æÒÌÚ ÛÐÚ
ÌÔËÌåÕÌÐÚ, Ö ÈØÐÏÓæÚ ÛàÔ ÑÈÛÖåÑàÔ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç âÝÛÈÔÌ ÛÖÜÚ 30.000.

¹ÈÛá ÛÎÔ ÖÏàÓÈÔÐÑã ×ÈØâÔÏÌÙÎ ÛàÔ ÌÛéÔ 1485-1500 ÌåÞÈÔ ËÎÓÐÖÜØÊÎÏÌå ÔâÈ
ËÎÓÖÊØÈÝÐÑá ÑÈÐ ÑÖÐÔàÔÐÑá ËÌËÖÓâÔÈ ÊÐÈ ÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá. ¿ÖÒÒÖå È×æ ÛÖÜÚ
×ØàÛÌçÖÔÛÌÚ ÊÈÐÖÑÛãÓÖÔÌÚ ÛÎÚ ×ÌØÐæËÖÜ ÛàÔ ÂæÑÑàÔ (1357-1479) ÌåÞÈÔ ÌÊÑÈÛÈ-
ÒÌåßÌÐ ÛÖ ÔÎÙå. °×æ ÛÎÔ áÒÒÎ ×ÒÌÜØá, ÓÈØÛÜØÌåÛÈÐ Î ÌÊÑÈÛáÙÛÈÙÎ ÙÌ ÈÜÛæ
×ÒÎÏÜÙÓéÔ È×æ ÛÐÚ È×âÔÈÔÛÐ ÛÖÜØÑÖÑØÈÛÖçÓÌÔÌÚ ×ÌØÐÖÞâÚ. ¾Ð ËÎÓÖÊØÈÝÐÑâÚ
ÈÔÈÑÈÛÈÛáÕÌÐÚ ÙÜÔÌÞåÙÛÎÑÈÔ ÑÈÐ ÑÈÛá ÛÎ ËÐáØÑÌÐÈ ÛÖÜ ×ÖÒâÓÖÜ. ÂÖ ËÐáÙÛÎÓÈ
ÌÑÌåÔÖ Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÓÌÐéÏÎÑÌ ÌÕÈÐÛåÈÚ ÛÎÚ È×éÒÌÐÈÚ ÑÈÐ ÛÎÚ ÈÐÞÓÈ-
53
ÒàÙåÈÚ ×ÖÒÒéÔ ÑÈÛÖåÑàÔ.
¾Ð ÌÕÌÒåÕÌÐÚ, ÈÓâÙàÚ ÓÌÛá ÛÎÔ ÑÈÛáÒÎßÎ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, Ü×ãØÕÈÔ ØÈÊËÈåÌÚ.
ÁÛÖÜÚ ÑÈÛÖåÑÖÜÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÙÜÊÑÈÛÈÒâÊÖÔÛÈÔ Ì×ÐÝÈÔÌåÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ÊÈÐÖÑÛÎÓæÔàÔ,
ÖÐ Ö×ÖåÌÚ ÌåÞÈÔ Ì×ÐÒâÕÌÐ ÔÈ ×ÈØÈÓÌåÔÖÜÔ ÙÛÖÔ Ûæ×Ö ÑÈÐ ÑÈÛá ÛÎÔ ÖÏàÓÈÔÐÑã ×ÌØåÖËÖ.
ÁÛÐÚ ×ÎÊâÚ ÛÎÚ Ì×ÖÞãÚ ÈÔÈÝâØÖÔÛÈÐ ÖÐ: °ÉáÙÛÈÊÖÐ, ìÔÔÐÔÖÐ, ±ÌØÊàÛãËÌÚ, ±ÖÜÛÙÐ-
ÔáËÌÚ, ³ÌÒÒÈ×æØÛÈ, ¹ÈÓ×åÛÙÎËÌÚ, ¹ÖØÐÙÐáÔÖÐ, ¹ØÈÙáËÌÚ, ºÖÉâØËÖÐ, »ÈÔÛÍÈÉåÔÖÐ,

ÔÐÈÑá ÁçÓÓÐÑÛȚ, æ.×., Ù. 672 ÙÎÓ. 8. ¿É. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×.,
Ù. 164 ×åÔ. 7.
49. ±Ò. ÒÌ×ÛÖÓÌØâÙÛÌØÈ, ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, ûÄÖØÖËÖÛÐÑæÚ ×åÔÈÑÈښý, æ.×., Ù. 87-88 ÙÎÓ. 3.
¿É. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 164 ×åÔ. 7.
50. Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙÎ ÛÖÜ Ì×ÛÈÔÎÙÐÈÑÖç ×ÒÎÏÜÙÓÖç: ¶ È×ÖÊØÈÝã ÛÖÜ ¿âÛØÖÜ
¹ÈÙÛØÖÝçÒÈÑÈ (1583) ÑÈÐ ÛÖÜ Fr. Grimani (1760)ý, µõ ¿ÈÔÐæÔÐÖ ÁÜÔâËØÐÖ. ºÌÜÑáËÈ, 26-30
»ÈêÖÜ 2002. ¿ØÈÑÛÐÑá, T. 2, ³ÌçÛÌØÖ ÂÓãÓÈ. ¾ ÞéØÖÚ ÑÈÐ ÛÈ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑá ÓÖØÝéÓÈÛÈ. ¾Ð
ÑçØÐÖÐ ÙÜÔÛÌÒÌÙÛâÚ ÛÎÚ ÖÐÑÖÔÖÓåÈÚ, Ì×ÐÓ. ³. Å. ÁÑÒÈÉÌÔåÛÎ ö Â. ´. ÁÑÒÈÉÌÔåÛÎ, °ÏãÔÈ 2004,
Ù. 317.
51. ²ÐÈ ÛÈ ÞÌÐØæÊØÈÝÈ ÑÈÐ ÛÈ ×ØÖÉÒãÓÈÛÈ âÑËÖÙãÚ ÛÖÜÚ, ÉÒ. ÅØ. °. »ÈÒÛâÍÖÜ, û¼âÖ áÊÔàÙÛÖ
ÞÌÐØæÊØÈÝÖ ÛÎÚ ú¿ÌØÐÊØÈÝãÚ ÛÎÚ ¹ØãÛÎÚþ ÛÖÜ ¿âÛØÖÜ ¹ÈÙÛØÖÝçÒÈÑÈ (1583) ÑÈÐ ÛÖ ×ØæÉÒÎÓÈ
ÛÎÚ ÑØÐÛÐÑãÚ ÌÑËæÙÌéÚ ÛÎÚý, ¿Ì×ØÈÊÓâÔÈ ÛÖÜ ²õ ³ÐÌÏÔÖçÚ ¹ØÎÛÖÒÖÊÐÑÖç ÁÜÔÌËØåÖÜ (ÀâÏÜÓÔÖÔ,
18-23 ÁÌ×ÛÌÓÉØåÖÜ 1971),  2, ±ÜÍÈÔÛÐÔÖå ÑÈÐ »âÙÖÐ ÅØæÔÖÐ, °ÏãÔÈ 1974, Ù. 176-183.
52. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 117-118£ ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ
¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 157-166£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 134-139.
53. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæÚ ÛàÔ ÈÙÛÐÑéÔ ÑÖÐÔÖÛãÛàÔ ÙÛÖÔ ÌÒÒÎÔÐÑæ ÞéØÖ ÑÈÛá ÛÎÔ
2
×ÌØåÖËÖ ÛÎÚ ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛåÈÚ (13ÖÚ-18ÖÚ ÈÐ.). »ÐÈ ÙÜÔÏÌÛÐÑã ×ØÖÙâÊÊÐÙÎ, ±ÌÔÌÛåÈ 2008, Ù.
386-387.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 143

»ÌÛÈÕáËÌÚ, ¿ÌÑÈÛæØÖÐ, ÁÐÓàÛáËÌÚ, ÂØàÐáÔÖÐ, ÂÜ×áÒËÖÐ. ÁÛÈËÐÈÑá áØÞÐÙÈÔ ÔÈ

Ì×ÐÙÛØâÝÖÜÔ ÙÛÖ ÔÎÙå, È×æ ÛÖ Ö×ÖåÖ ÌåÞÈÔ ÈÜÛÖÌÕÖØÐÙÛÌå, ×ÈÒÐâÚ ÈØÞÖÔÛÐÑâÚ ÖÐÑÖ-
ÊâÔÌÐÌÚ, æ×àÚ ÖÐ: Da Bressa , Da Napoli, De Ariano, ÑÈÐ ÔÈ ËÐÌÑËÐÑÖçÔ ÛÐÚ ×ÈÒÐâÚ
ÝÌÖÜËÈØÞÐÑâÚ ÊÈåÌÚ ÛÖÜÚ.54
¿ÈØáÒÒÎÒÈ, ÌÑ×ÖÔãÏÎÑÌ È×æ ÛÖÜÚ ±ÌÔÌÛÖçÚ ÌÜØç ×ØæÊØÈÓÓÈ Ì×ÖÐÑÐÙÓÖç ÛÖÜ
ÔÎÙÐÖç. ÁÌ ×ØéÛÎ ÝáÙÎ âÝÛÈÙÈÔ ÖÓáËÌÚ ×ØÖÙÝçÊàÔ ÑÈÐ ÙÛØÈÛÐàÛéÔ (´ÒÒãÔàÔ ÑÈÐ
°ÒÉÈÔéÔ) È×æ ÛÎ »ÌÏéÔÎ 55 ÑÈÐÛÎÔ ¹ÖØéÔÎ.56 »ÌÓÖÔàÓâÔÌÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ãÒÏÈÔ ÑÈÐ
È×æ ÛÎ ¼Èç×ÈÑÛÖ.57 ¹á×ÖÐÖÚ ÈØÐÏÓæÚ ×ØÖÙÝçÊàÔ ÝÈåÔÌÛÈÐ ×àÚ ãÒÏÌ 58ÑÈÐ È×æ ÛÎ
ºÌÜÑáËÈ ÓÌÛá È×æ ÛÎÔ Ì×ÈÔÈÑÈÛáÒÎßã ÛÎÚ ÛÖ 1503 È×æ ÛÖÜÚ ÂÖçØÑÖÜÚ. ²ÐÈ æÒÖÜÚ
ÛÖÜÚ Ì×ãÒÜËÌÚ ÌÕÈÙÝÈÒåÙÛÎÑÈÔ ÑÈÒâÚ ÙÜÔÏãÑÌÚ ËÐÈÉåàÙÎÚ ÑÈÐ ÛÖÜÚ ËæÏÎÑÈÔ ÑÛã-
ÓÈÛÈ. íÔÈÔÛÐ ÛÎÚ ÙÛØÈÛÐàÛÐÑãÚ Ü×ÎØÌÙåÈÚ ×ÖÜ ÏÈ ×ØÖÙâÝÌØÈÔ ÑÈÐ ÈÔáÒÖÊÈ ÓÌ ÛÎÔ
×ØÖÎÊÖçÓÌÔÎ ÏâÙÎ ÛÖÜÚ, áÒÒÖÐ âÒÈÉÈÔ ÓÌÊáÒÈ ÝâÖÜËÈ ÑÈÐ áÒÒÖÐ59 ÓÐÑØÖçÚ ÑÒãØÖÜÚ,
ÌÔé ÈÔÈÝâØÖÔÛÈÐ ÑÈÐ È×ÒâÚ ÓÐÙÏÖËÖÙåÌÚ ÙÌ ÞØãÓÈ ã ÙÌ ÈÒáÛÐ.
¾ÒæÑÒÎØÎ ÛÎÔ Ì×æÓÌÔÎ ×ÌØåÖËÖ ÖÐ ÓÌÛÈÑÐÔãÙÌÐÚ ×ÒÎÏÜÙÓÖç È×æ ÛÐÚ ÌÒÒÎÔÐÑâÚ
Î×ÌÐØàÛÐÑâÚ 61ÈÑÛâÚ ãÛÈÔ ÙÜÔÌÞÌåÚ.60 ¾ ×ÌÒÖ×ÖÔÔÎÙÐÈÑæÚ ÞéØÖÚ ÑÈÛÌåÞÌ ×áÔÛÈ ÛÎÔ
×ØéÛÎ ÏâÙÎ. ÁçÓÝàÔÈ ÓÌ æÒÌÚ ÛÐÚ ÌÔËÌåÕÌÐÚ, Ü×ãØÕÈÔ ÑÈÐ ÓÌÓÖÔàÓâÔÌÚ ÓÌÛÈÑÐ-
ÔãÙÌÐÚ ÈÛæÓàÔ È×æ ÛÎÔ ¹ØãÛÎ, ÐËÐÈåÛÌØÈ ÓÌÛá ÛÖÔ ÑÈÛÈÙÛØÌ×ÛÐÑæ ÙÌÐÙÓæ ÛÖÜ 1508
54. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 21-24. ¿É. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾
ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 387.
55. ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ, ûÁÜÒÒÖÊã ÌÊÊØáÝàÔ ÊÐÈ ÛÐÚ ÉÌÔÌÛÖÑØÈÛÖçÓÌÔÌÚ »ÌÏéÔÎ ÑÈÐ ¹ÖØéÔÎ
(1465-1502)ý, ¿ÌÒÖ×ÖÔÔÎÙÐÈÑá Â. 10, 1974, Ù. 164 ÈØ. 105 (25 ¸ÖÜÔåÖÜ 1501) ÑÈÐ 107 (29 ¸ÖÜÔåÖÜ
1501). ²ÐÈ ÛÎÔ áÝÐÕÎ ÛàÔ °ÒÉÈÔéÔ, ÉÒ. ÁÛ. µÈ×áÔÛÎ, û¶ ×ØéÛÎ (ÛÖ 1503) ÑÈÐ Î ËÌçÛÌØÎ (ÛÖ
1545) ÌÐÙØÖã È×æ â×ÖÐÑÖÜÚ °ØÉÈÔåÛÌÚ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáý, ºÈÖÊØÈÝåÈ ö ´ÏÔÖÊØÈÝåÈ ÙÛÈ ´×Ûá-
ÔÎÙÈ. ²ÎÊÌÔã ÙÛÖÐÞÌåÈ ö Ì×ÐØØÖâÚ ö ÈÝÖÓÖÐéÙÌÐÚ ö ÙçÊÞØÖÔÎ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ. ¿ØÈÑÛÐÑá
ÁÜÔÌËØåÖÜ. ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 27-29 »ÈêÖÜ 2005. »ÔãÓÎ ³ÎÓÎÛØåÖÜ ÁàÛ. ºÖÜÑáÛÖÜ, Ü×ÌçÏÜÔÖÚ ÙçÔÛÈ-
ÕÎÚ ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÚ ö Ì×ÐÓâÒÌÐÈ ËÖÑÐÓåàÔ ÀÌÔâ ºÐÔÈØËáÛÖÜ-»ÈØÛåÔÎ, °ØÊÖÙÛæÒÐ 2008, Ù.
229-236.
56. ±Ò. ÑÈÐ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 137.
57. ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ, ûíÊÊØÈÝÈ ÊÐÈ ÛÎ ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛÖçÓÌÔÎ ¼Èç×ÈÑÛÖ (1444-1510)ý, ´×ÌÛÎØåÚ
´ÛÈÐØÌåÈÚ ±ÜÍÈÔÛÐÔéÔ Á×ÖÜËéÔ Â. 39-40, 1972-1973: ºÌÐÓéÔ. ÂÐÓÎÛÐÑã ×ØÖÙÝÖØá Ûà ÑÈÏÎÊÎÛã
¼ÐÑÖÒáà ±. ÂàÓÈËáÑÎ ²ÌÔÐÑé ²ØÈÓÓÈÛÌå ÛÎÚ ´ÛÈÐØÌåÈÚ ÑÈÐ ³ÐÌÜÏÜÔÛã ÛÎÚ ´×ÌÛÎØåËÖÚ, Ù. 501
ÈØ. 59 (26 ¸ÖÜÔåÖÜ 1501).
58. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 157£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá
1500-1571š, æ.×., Ù. 137.
59. ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ, ¾Ð ÉÌÔÌÛÖÑØÈÛÖçÓÌÔÌÚ ÌÒÒÎÔÐÑâÚ ÞéØÌښ, æ.×., Ù. 40 ÑÈÐ 42. ¿É. ¼. ².
»ÖÙÞÖÔá, û¾ØÊáÔàÙÎ ÛÖÜ ×ÒÎÏÜÙÓÖç ÙÛÐÚ ÉÌÔÌÛÐÑâÚ ÑÛãÙÌÐÚ ÛÎÚ ´ÒÒÎÔÐÑãÚ °ÔÈÛÖÒãÚý, ³ÐÌÏÔâÚ
ÁÜÓ×æÙÐÖ: ¿ÒÖçÙÐÖÐ ÑÈÐ ÝÛàÞÖå ÙÛÎÔ ÑÖÐÔàÔåÈ ÛÎÚ ´ÒÒÎÔÖÒÈÛÐÑãÚ °ÔÈÛÖÒãÚ, Ì×ÐÓ. ÅØçÙÈÚ °.
»ÈÒÛâÍÖÜ, ±ÌÔÌÛåÈ 1998, Ù. 496-497£ °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 387.
60. B. Arbel, úColonie s'oltremarešþ, æ.×., Ù. 955.
61. ÁÞÌÛÐÑá ÓÌ ÛÐÚ ÓÌÛÈÑÐÔãÙÌÐÚ ×ÒÎÏÜÙÓéÔ È×æ ÛÎÔ ¿ÌÒÖ×æÔÔÎÙÖ ×ØÖÚ ÛÈ ÔÎÙÐá ÛÖÜ ¸ÖÔåÖÜ,
ãËÎ È×æ ÛÐÚ ÛÌÒÌÜÛÈåÌÚ ËÌÑÈÌÛåÌÚ ÛÖÜ 15ÖÜ ÑÈÐ ÖÒæÑÒÎØÖ ÛÖ 16Ö ÈÐ., ÉÒ. ¹. ¹æÓÎ, ¿ÒÎÏÜÙÓæÚ ÑÈÐ
ÖÐÑÐÙÓÖå ÛÎÚ »áÔÎÚ 15ÖÚ-19ÖÚ ÈÐéÔÈÚ, ¸àáÔÔÐÔÈ 1995, Ù. 66-69.
144 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

ÑÈÐ ÛÖ ÒÖÐÓæ ÛÖÜ 1523.62 ¹áÛÖÐÑÖÐ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, ÓÌ ÛÎ ÙÌÐØá ÛÖÜÚ, È×ÖåÑÐÙÈÔ ÛÖ
1504 ÛÎÔ ¸ÏáÑÎ, ×ÖÜ ãÛÈÔ ÛæÛÌ âØÎÓÎ.63
¾ ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÌÕÈÑÖÒÖçÏÎÙÌ ÔÈ ÈÜÕáÔÌÛÈÐ ÛÈ Ì×æÓÌÔÈ ÞØæÔÐÈ. ¹È-
ÏéÚ æÓàÚ ÒÌå×ÖÜÔ ÛÈ ÙÞÌÛÐÑá ÙÛÖÐÞÌåÈ, ËÌÔ Ó×ÖØÖçÓÌ ÔÈ ×ØÖÙÌÊÊåÙÖÜÓÌ ÛÎÔ âÑÛÈÙÎ
ÛÖÜ ÝÈÐÔÖÓâÔÖÜ. ¹ÈÛá ÛÎ Ëõ ËÌÑÈÌÛåÈ ÛÖÜ 16ÖÜ ÈÐ. ×ÈØÈÛÎØÌåÛÈÐ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑã
ÑÐÔÎÛÐÑæÛÎÛÈ ÙÌ ÙÜÒÒÖÊÐÑæ Ì×å×ÌËÖ àÚ È×æØØÖÐÈ ÛàÔ ×ÖÒÐÛÐÑéÔ ÌÕÌÒåÕÌàÔ ÛÎÚ
Ì×ÖÞãÚ. ¿ÖÒÒÖå ÑáÛÖÐÑÖÐ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, ÌÑËÎÒéÔÖÔÛÈÚ ÛÎ ËÜÙÈØâÙÑÌÐá ÛÖÜÚ ÊÐÈ ÛÖÜÚ
ÓÎ ×ÈØÈÊàÊÐÑÖçÚ ÓÐÑØÖçÚ ÑÒãØÖÜÚ ÛÖÜÚ ÑÈÐ ÛÐÚ ÑÈÏÜÙÛÌØãÙÌÐÚ ÙÛÐÚ ÓÐÙÏÖËÖÙåÌÚ,
ÙÜÔÛáÞÏÎÑÈÔ ÓÌ ÛÖÜÚ ¸Ù×ÈÔÖçÚ. ²ÐÈ ÛÖ ÒæÊÖ ÈÜÛæ, ÛÖ 1532 ÌÑÛÌÒâÙÛÎÑÈÔ ã ÌÕÖØå-
ÙÛÎÑÈÔ È×æ ÛÖÜÚ ±ÌÔÌÛÖçÚ. ºåÊÈ ÞØæÔÐÈ ÈØÊæÛÌØÈ, ÑÈÛá ÛÎ ËÐáØÑÌÐÈ ÛÖÜ ²õ ±ÌÔÌ-
ÛÖÛÖÜØÑÐÑÖç ¿ÖÒâÓÖÜ, ÈØÑÌÛÖå È×æ ÛÖÜÚ ÌÕÖØåÙÛÖÜÚ, ÓÌÛá È×æ ÉÌÔÌÛÐÑã ×ØæÙÑÒÎÙÎ,
Ì×âÙÛØÌßÈÔ ÙÛÖ ÔÎÙå ÑÈÐ ÌÔÛáÞÏÎÑÈÔ ÙÛÐÚ ÉÌÔÌÛÐÑâÚ ËÜÔáÓÌÐÚ.64
ÂÎÔ ÈÜÕÎÛÐÑã ÛáÙÎ ×ÖÜ ÌÓÝáÔÐÍÌ Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ËÐâÑÖßÌ Ö ²õ ±ÌÔÌÛÖÛÖÜØÑÐÑæÚ
¿æÒÌÓÖÚ (1537-1540) ÑÈÐ Î ÒÌÎÒÈÙåÈ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç È×æ ÛÖÔ ÅÈäØÌÔÛåÔ »×ÈØÓ×ÈØæÙÈ.65
¾ ËÐÈÉæÎÛÖÚ ×ÌÐØÈÛãÚ È×ÖÉÐÉáÙÛÎÑÌ ÓÌ ÛÐÚ ËÜÔáÓÌÐÚ ÛÖÜ ÙÛÎÔ ×ÌØÐÖÞã ÛÖÜ °ØÊÖ-
ÙÛÖÒÐÖç ÑÈÐ ×ØÖàÏÖçÓÌÔÖÚ ÙÛÖ ÌÙàÛÌØÐÑæ ×ØÖÑáÒÌÙÌ ÓÌÊáÒÌÚ ÑÈÛÈÙÛØÖÝâÚ ÙÌ ÖÒæ-
ÑÒÎØÖ ÛÖ ÔÎÙå.66 ¹ÈÛá ÛÎÔ È×ÖÞéØÎÙã ÛÖÜ, ÙÜÔâÒÈÉÌ ÈËÐÌÜÑØåÔÐÙÛÖ ÈØÐÏÓæ ÑÈÛÖå-
ÑàÔ. °ÜÛæÚ, ÙçÓÝàÔÈ ÓÌ ×ÎÊâÚ ÛÎÚ Ì×ÖÞãÚ, ÑÜÓÈÐÔæÛÈÔ È×æ 5.000 éÚ 14.000,
×ÌØå×ÖÜ, ÑÈÛÖåÑÖÜÚ.67

62. ±Ò. ÙÞÌÛÐÑá ². ¶. ¿ÌÔÛæÊÈÒÖÜ, û´×ÖÐÑÐÙÓæÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ È×æ ÑØÎÛÐÑâÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ
ÙÛÈ ×ØéÛÈ ÞØæÔÐÈ ÛÖÜ ¸ÁÂõ ÈÐéÔÈý, ¿Ì×ØÈÊÓâÔÈ ÛÖÜ ³õ ³ÐÌÏÔÖçÚ ¹ØÎÛÖÒÖÊÐÑÖç ÁÜÔÌËØåÖÜ
(¶ØáÑÒÌÐÖ, 29 °ÜÊÖçÙÛÖÜ-3 ÁÌ×ÛÌÓÉØåÖÜ 1976) ±ÜÍÈÔÛÐÔÖå ÑÈÐ »âÙÖÐ ÅØæÔÖÐ
, T. 2, , °ÏãÔÈ
¾ ÏÌÙÓæښ æ.×.
1981, Ù. 412-425. ¿É. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, , , Ù. 387.
63. °ÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ, ÁÛ. µÈ×áÔÛÎ, û¶ ¸ÏáÑÎ ÙÛÈ ×ØéÛÈ ÞØæÔÐÈ ÛÎÚ ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛåÈÚ (1500-
1571)ý,¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá °ÝÐâØàÓÈ ÙÛÖÔ ²ÌéØÊ. ². °ÒÐÙÈÔËØáÛÖ
Â. 7 1995-1998, , Ù. 129-
¾ ÏÌÙÓæښ æ.×.
133 (ÑÜØåàÚ 129-130). ¿É. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, , ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ
, Ù. 387. ¾ ¸. ¿ÈØÛÚ,
ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ æ.×.
, , Ù. 116 ÊØáÝÌÐ æÛÐ ÙÛÎÔ ¸ÏáÑÎ âÝÏÈÙÈÔ ×ÖÒÒÖå ÑáÛÖÐÑÖÐ ÛÎÚ ºÌÜÑáËÈÚ ÓÌÛá ÛÎÔ
Ì×ÈÔÈÑÈÛáÒÎßã ÛÎÚ È×æ ÛÖÜÚ ÂÖçØÑÖÜÚ.
64. ¿É. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ æ.×. , , Ù. 387-388.
65. ²ÐÈ ÛÎ ËØÈÙÛÎØÐÖ×ÖåÎÙã ÛÖÜ ÌÑÌåÔÎ ÛÎÔ ×ÌØåÖËÖ, ÉÒ. La vita e la storia di Ariadeno
Barbarossa, Ì×ÐÓ. G. Bonaffini, ¿ÈÒâØÓÖ 1993, Ù. 219.
66. ²ÐÈ ÛÖ âÛÖÚ Ì×åÏÌÙÎÚ ÛÖÜ ÅÈäØÌÔÛåÔ »×ÈØÓ×ÈØæÙÈ ÖÐ È×æßÌÐÚ ËÐåÙÛÈÔÛÈÐ. ìÒÒÖÐ ÛÖ×ÖÏÌ-
¸ÙÛÖØåÈ ÛÖÜ ¼âÖÜ
ÛÖçÔ ÛÎÔ Ì×åÏÌÙÎ ÙÛÖ âÛÖÚ 1537 ÑÈÐ áÒÒÖÐ ÙÛÖ âÛÖÚ 1538. ±Ò. °×. ±ÈÑÈÒæ×ÖÜÒÖÜ,
´ÒÒÎÔÐÙÓÖç ÂÖÜØÑÖÑØÈÛåÈ 1453-1669. ¾Ð ÈÊéÔÌÚ ÊÐÈ ÛÎÔ ×åÙÛÎ ÑÈÐ ÛÎÔ ÌÒÌÜÏÌØåÈ
, T. 3, , ·ÌÙÙÈ-
¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ æ.×.
ÒÖÔåÑÎ 1968, Ù. 150£ ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, , , Ù. 84-85£ ÁÛ. Á.
µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š æ.×. , , Ù. 42, 64 ÑÈÐ 313-314.
67. ²ÐÈ ÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÛàÔ ÈÐÞÓÈÒéÛàÔ ÑÈÐ ÛÐÚ ÈÔÛÐÝÈÛÐÑâÚ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ÛàÔ ×ÎÊéÔ ÉÒ. C. N.
Sathas, Documents ineÂdits relatifs Áa l'histoire de la GreÁce au Moyen Ãage, T. 5, ¿ÈØåÙÐ 1883, Ù.
.
207£ A . Tenenti, Cristoforo Da Canal La Marine VeÂnitienne avant LeÂpante, ¿ÈØåÙÐ 1962, Ù.
128-129£ ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ æ.×. , , Ù. 84-85£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹Ì-
ÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š æ.×. , , Ù. 135-136 ÙÎÓ. 13 ÑÈÐ 138£ B. Arbel, úColonie d'oltremarešþ, æ.×., Ù.
982 ÙÎÓ. 47.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 145

ÂÈ Ì×æÓÌÔÈ ÞØæÔÐÈ ÑÈÛÈÉÒãÏÎÑÌ ×ØÖÙ×áÏÌÐÈ Ì×åÒÜÙÎÚ ËÐÈÝæØàÔ ÌÑÑØÌÓÖÛã-

ÛàÔ ×ÖÜ ÌåÞÌ ËÎÓÐÖÜØÊãÙÌÐ Ö ×æÒÌÓÖÚ.68 íÛÙÐ, ÞáØÎ ÙÛÎ ÉÌÔÌÛÐÑã ÑÐÔÎÛÖ×ÖåÎÙÎ,
È×ÌÒÌÜÏÌØéÏÎÑÌ È×æ ÛÖÜÚ ÂÖçØÑÖÜÚ Ö ÓÌÊÈÒçÛÌØÖÚ ÈØÐÏÓæÚ ÛàÔ ÙÜÒÒÎÝÏâÔÛàÔ
ÑÈÛÖåÑàÔ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ.69 ¾ÕçÛÌØÖ Ü×ãØÕÌ ÛÖ ×ØæÉÒÎÓÈ ÛÎÚ È×ÖÑÈÛáÙÛÈÙÎÚ
ÛàÔ ×ØÖÙÝçÊàÔ È×æ ÛÖ ¼Èç×ÒÐÖ ÑÈÐ ÛÎ »ÖÔÌÓÉÈÙåÈ. »ÌÛÈÕç ÛàÔ ×ÌØÐÖÞéÔ ÛÎÚ
±ÌÔÌÛÐÑãÚ ´×ÐÑØáÛÌÐÈÚ, ÙÛÐÚ Ö×ÖåÌÚ, ÓÌ È×æÝÈÙÎ ÛÎÚ ÁÜÊÑÒãÛÖÜ ÙÛÐÚ 4 ¸ÖÜÔåÖÜ
1540, ÑÈÏÖØåÙÛÎÑÌ ÔÈ ÓÌÛÈÝÌØÏÖçÔ ×ØæÙÝÜÊÌÚ È×æ ÛÐÚ ËçÖ ÈÜÛâÚ ×æÒÌÐÚ ÙÌ ËÐáÝÖØÌÚ
×ÌØÐÖÞâÚ, ãÛÈÔ ÑÈÐ Î ¹ÌÝÈÒÖÔÐá.70 ÁÛÖ ÔÎÙå ÓÌÛÈÝâØÏÎÑÌ ÛÌÒÐÑá ÓÐÑØæÚ ÈØÐÏÓæÚ
Ì×ÖåÑàÔ. ¾Ð ÔâÖÐ ×ØæÙÝÜÊÌÚ ÌÔÛáÞÏÎÑÈÔ ÙÛÈ ÙÛØÈÛÐàÛÐÑá ÙéÓÈÛÈ ×ÖÜ ÌåÞÈÔ ãËÎ
ÙÜÊÑØÖÛÎÏÌå. »Ì ÛÎÔ ÐËÐæÛÎÛÈ ÛàÔ decimali, ÑÈÛâÒÈÉÈÔ ÙÛÈËÐÈÑá ÙÎÓÈÔÛÐÑã ÏâÙÎ
ÙÛÖ ÑÖÐÔàÔÐÑæ ÙçÙÛÎÓÈ, ÑÈÏéÚ ÛÖÜÚ ×ÈØÈÞàØãÏÎÑÈÔ ÊÈåÌÚ ÑÈÐ ÛÖ ËÐÑÈåàÓÈ Ìå-
Ù×ØÈÕÎÚ ÛÖÜ ÝæØÖÜ ÛÎÚ ËÌÑáÛÎÚ.71 ÂÖ 1543 Ö Francesco Gabriel ÌÕâÝØÈÍÌ ÛÎÔ ÌÒ×åËÈ
æÛÐ ÏÈ âØÞÖÔÛÈÔ ÌåÑÖÙÐ ×âÔÛÌ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ È×æ ÛÖ ¼Èç×ÒÐÖ ÑÈÐ ÛÎ »ÖÔÌÓÉÈÙåÈ,
×ØÖÑÌÐÓâÔÖÜ ÔÈ ÈÜÕÎÏÌå Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç.72
¶ ÖÓÈÒÖ×ÖåÎÙÎ ÛàÔ ÉÌÔÌÛÖÛÖÜØÑÐÑéÔ ÙÞâÙÌàÔ, ÑÈÛá ÛÐÚ ÈÓâÙàÚ Ì×æÓÌÔÌÚ
ËÌÑÈÌÛåÌÚ, ÌåÞÌ ÈÔÛÈÔáÑÒÈÙÎ ÙÛÎ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑã ÑÐÔÎÛÐÑæÛÎÛÈ.73 ÇÙÛæÙÖ, Î ÑÈÏÎÓÌ-
ØÐÔã Íàã ÙÛÖ ÔÎÙå Ì×ÎØÌÈÍæÛÈÔ È×æ ÖØÐÙÓâÔÖÜÚ È×ØæÉÒÌ×ÛÖÜÚ ×ÈØáÊÖÔÛÌÚ, æ×àÚ
ãÛÈÔ Î ËØáÙÎ ÛàÔ ×ÌÐØÈÛÐÑéÔ ×ÒÖåàÔ.74 °×ÖÑÖØçÝàÓÈ ÛÎÚ ×ÌÐØÈÛÐÑãÚ ËØÈÙÛÎØÐæ-
ÛÎÛÈÚ ÙÛÎÔ ×ÌØÐÖÞã Ü×ãØÕÌ Î È×æÉÈÙÎ ÛÖ 1562 ÙÛÖ ÄÐÙÑáØËÖ ×ÌÔÛÈÑÖÙåàÔ ÂÖçØ-
ÑàÔ.75 ²ÐÈ ÛÎÔ ÈÔÛÐÓÌÛé×ÐÙÎ ÛÎÚ ÑÈÛáÙÛÈÙÎÚ ÛÖ ÉÌÔÌÛÐÑæ ÑØáÛÖÚ ÈÔÛâËØÈÙÌ ÖØÊÈ-
ÔàÓâÔÈ. íÛÙÐ, ×ØÖÞéØÎÙÌ ÙÛÎÔ ÈÔÈËÐÖØÊáÔàÙÎ ÛàÔ ÙÛØÈÛÐàÛÐÑéÔ ËÜÔáÓÌéÔ ÛÖÜ
ÙÛÖ ÔÎÙå76 ÑÈÐ ÙÛÎÔ ÑáÒÜßÎ ÛàÔ ÑÌÔéÔ ÛÖÜ ÝØÖÜØåÖÜ ÛÖÜ °ÊåÖÜ ²ÌàØÊåÖÜ.77
68. A . Da Mosto, úRelazione di Cosmo Da Mosto sul Sindacato di Levante del 1543þ, Mis-
cellanea di Storia Veneta edita per cura della R. Dep. Veneta di Storia Patria, ÙÌÐØá 2, Â. 2,
1894, Ù. 9-10. ¿ÌØÐÙÙæÛÌØÈ, ÙÛÖ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 126-129.
69. ¾ ×ØÖÔÖÎÛãÚ Francesco Gabriel âÊØÈÝÌ ×àÚ ÌåÞÈÔ ÙÜÒÒÎÝÏÌå È×æ ÛÐÚ ÛÖÜØÑÐÑâÚ ËÜÔáÓÌÐÚ
14.000 ×ÌØå×ÖÜ ÑáÛÖÐÑÖÐ, È×æ ÛÖÜÚ Ö×ÖåÖÜÚ ÌåÞÈÔ ÈÔÈÑÛãÙÌÐ ÛÎÔ ÌÒÌÜÏÌØåÈ ÛÖÜÚ ÖÐ 8.000. ±Ò. ¹. ².
ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 7 ÑÈÐ 9.
70. ±Ò. ÊÐÈ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ, ». ¹ÖÒÜÉá-¹ÈØÈÒâÑÈ ö ´Ø. »ÖáÛÙÖÜ, û°×ÖÑÈÛáÙÛÈÙÎ ¼ÈÜ×ÒÐàÛéÔ
ÑÈÐ »ÖÔÌÓÉÈÙÐàÛéÔ ×ØÖÙÝçÊàÔ ÙÛÎÔ ¹ØãÛÎ ÛÖ 1548ý, Byzantinisch-Neugriechische JahrbuÈcher
Â. 22, 1977-1984, âÑË. 1985, Ù. 379-383 ÑÈÐ 394 ÈØ. 1.
71. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, û¶ ÙÛØÈÛÐàÛÐÑã ÖØÊáÔàÙÎ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ (16ÖÚ-17ÖÚ ÈÐ.)ý, ¹Ì-
ÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá Â. 5, 1986: °ÝÐâØàÓÈ ÙÛÖÔ °ÑÈËÎÓÈäÑæ ³ÐÖÔçÙÐÖ °. µÈÑÜÏÎÔæ, Ù. 5. ¿É. °.
¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 388.
72. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 9.
73. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. XXII.
74. °×. ±ÈÑÈÒæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåȚ, æ.×., Ù. 157-158.
75. A . Tenenti, Cristoforo Da Canalš, æ.×., Ù. 181.
76. ±Ò. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, û¶ ÙÛØÈÛÐàÛÐÑã ÖØÊáÔàÙΚý, æ.×., Ù. 1-32. ±Ò. ÑÈÐ ². ¶.
¿ÌÔÛæÊÈÒÖÜ, û¾ÐÑÖÊâÔÌÐÈ ºáÙÑÈØÎ »ÌÊÈËÖçÑÈ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈý, ·ÎÙÈÜØåÙÓÈÛÈ Â. 12, 1975, Ù.
203-217 (ÑÜØåàÚ Ù. 203-206).
77. ²ÐÈ ÛÖ ÝØÖçØÐÖ, ÉÒ. ÈÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ ¼. ÄàÑá-¹ÖÙÓÌÛáÛÖÜ, ÂÖ ¹áÙÛØÖ °ÊåÖÜ ²ÌàØÊåÖÜ
146 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

°×æ ÛÈ ÓâÙÈ ×ÌØå×ÖÜ ÛÖÜ 16ÖÜ ÈÐ. ÑÈÐ ÓÌÛâ×ÌÐÛÈ, ÞáØÎ ÙÛÐÚ ÌÑÏâÙÌÐÚ ÛàÔ
×ØÖÔÖÎÛéÔ, ËÐÈÏâÛÖÜÓÌ ×ÒâÖÔ ÛÐÚ ×ØéÛÌÚ ÈÙÝÈÒÌåÚ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ÊÐÈ ÛÖÔ ×ÒÎÏÜÙÓæ
ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç.78 °ÜÛæÚ, ÙçÓÝàÔÈ ÓÌ ÛÎÔ âÑÏÌÙÎ ÛÖÜ Antonio Calbo, âÝÛÈÔÌ ÛÖ 1548
ÛÖÜÚ 15.034.79 ÂÖ 1568, ÙçÓÝàÔÈ ÓÌ ÛÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ ×ÖÜ ×ÈØÈÏâÛÌÐ ÙÛÎÔ âÑÏÌÙã ÛÖÜ Ö
NicoloÁ da Mulla, Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, ÙÜÓ×ÌØÐÒÈÓÉÈÔÖÓâÔàÔ ÛàÔ ÑÈ-
ÛÖåÑàÔ ÛÎÚ ¸ÏáÑÎÚ, ÈÔÌØÞæÛÈÔ ÙÛÖÜÚ 24.392 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ.80 ³ÎÒÈËã ÓâÙÈ ÙÌ ÓÐÈ
ÌÐÑÖÙÈÌÛåÈ, ÙçÓÝàÔÈ ÓÌ Ü×ÖÒÖÊÐÙÓæ ×ÖÜ âÞÌÐ ÊåÔÌÐ, ×ÈØÈÛÎØãÏÎÑÌ ÈçÕÎÙÎ
59,38%.81
¶ ÈçÕÎÙÎ ÏÈ ãÛÈÔ ÓÌÊÈÒçÛÌØÎ ÈÔ ËÌÔ ÓÌÙÖÒÈÉÖçÙÌ, ÛÈ ÞØæÔÐÈ 1565-1569,
ËÎÓÖÊØÈÝÐÑã ÑáÓßÎ ×ÖÜ, ÑÈÛá ×áÙÈÔ ×ÐÏÈÔæÛÎÛÈ, ÙÜÔËâÌÛÈÐ ÓÌ ÛÖÔ ÑÈÛÈÙÛØÌ×ÛÐÑæ
ÒÐÓæ ÛÎÚ Ì×ÖÞãÚ. ÂÈ ×ØÖÉÒãÓÈÛÈ ×ÖÜ ÌåÞÈÔ ËÎÓÐÖÜØÊÎÏÌå ÌÕÈÐÛåÈÚ ÛÎÚ âÒÒÌÐßÎÚ
ÙÐÛÎØéÔ È×æ ÛÎÔ ÈÔá×ÛÜÕÎ ÛÎÚ ÈÓ×ÌÒÖÑÈÒÒÐâØÊÌÐÈÚ, ãËÎ È×æ ÛÈ ×ØÖÎÊÖçÓÌÔÈ
ÞØæÔÐÈ, Ì×ÐÙãÓÈÐÔÌ Ö ×ØÖÔÖÎÛãÚ Alvise Balbi ÙÛÎÔ âÑÏÌÙÎ ×ÖÜ Ü×âÉÈÒÌ ×ØÖÚ ÛÎ
ÁçÊÑÒÎÛÖ ÙÛÐÚ 25 ¸ÖÜÔåÖÜ 1560.82 ¹á×ÖÐÖ ØæÒÖ ÝÈåÔÌÛÈÐ æÛÐ â×ÈÐÕÈÔ ÑÈÐ ÖÐ ÈÜÏÈÐ-
ØÌÙåÌÚ ÛÎÚ ÛæÛÌ ÉÌÔÌÛÐÑãÚ ËÐÖåÑÎÙÎÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, ÌÕÈÐÛåÈÚ ÛàÔ Ö×ÖåàÔ ÈØÑÌÛÖå
ÑáÛÖÐÑÖÐ Ü×ÖÞØÌéÏÎÑÈÔ ÔÈ ÓÌÛÈÔÈÙÛÌçÙÖÜÔ ÙÛÐÚ ÛÖÜØÑÖÑØÈÛÖçÓÌÔÌÚ ÌÒÒÎÔÐÑâÚ ×Ì-
ØÐÖÞâÚ ã ÙÛÎÔ ¿ÖçÒÐÈ ÛÎÚ ¸ÛÈÒåÈÚ.83
¾ ³õ ±ÌÔÌÛÖÛÖÜØÑÐÑæÚ ¿æÒÌÓÖÚ (1570-1573) ÈÔâÛØÌßÌ ÕÈÔá ÛÎÔ ÌÐÑæÔÈ. ¾
ÛÖÜØÑÐÑæÚ ÙÛæÒÖÚ, ÑáÛà È×æ ÛÎÔ ÎÊÌÙåÈ ÛÖÜ ¾ÜÒÖçÛÚ °Òã,84 È×ÖÉÐÉáÙÛÎÑÌ ÓÌ áÔÌ-
ÙÎ ÙÛÖ ÔÎÙå ÛÖÔ °çÊÖÜÙÛÖ ÛÖÜ 1571 ÑÈÐ ÒÌÎÒáÛÎÙÌ ÛÐÚ ×ÌØÐÖÞâÚ ÛÎÚ ´ØåÙÖÜ, ÛÎÚ
¿ÜÒáØÖÜ ÑÈÐ ÛÎÚ ·ÎÔÐáÚ.85 ¹ÈÛá ÛÎÔ Ì×åÏÌÙÎ ÛÖÜ ¾ÜÒÖçÛÚ °Òã ÙÛÖ ÔÎÙå, ÈÐÞÓÈ-
¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚ. ¶ ×ÈÒÈÐá ×ØàÛÌçÖÜÙÈ ÛÎÚ ÔãÙÖÜ, °ÏãÔÈ 1966£ ÛÖÜ åËÐÖÜ, ûÁÜÓ×ÒÎØàÓÈÛÐÑá ÌÐÚ ÛÈ
×ÌØå ÛÖÜ ¹áÙÛØÖÜ ú°ÊåÖÜ ²ÌàØÊåÖÜþ ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚý, ³ÐÌÏÔâÚ ¸ÔÙÛÐÛÖçÛÖÔ ÄØÖÜØåàÔ. ¿Ì×ØÈÊÓâ-
ÔÈ. ¶õ ´×ÐÙÛÎÓÖÔÐÑã ÁçÔÖËÖÚ, °ÏãÔÈ 1968, Ù. 179-181£ ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, ûÁÞæÒÐÖ ×áÔà ÙÌ ÓÐÈ
ÒÈÛÐÔÐÑã Ì×ÐÊØÈÝã È×æ ÛÖ ÄØÖçØÐÖ ÛÖÜ °ÊåÖÜ ²ÌàØÊåÖÜ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚý, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá
Â. 1, 1976, Ù. 227-229£ ³. ÀÎÊáÑÖÜ, û¹áÙÛØÖ °ÊåÖÜ ²ÌàØÊåÖÜ ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚý, ´ÔÌÛÖå ÑÈÐ ¸à-
ÈÔÔåÛÌÚ Ð××æÛÌÚ. ³åÑÛÜÈ ÖÞÜØàÓÈÛÐÑãÚ ÈØÞÐÛÌÑÛÖÔÐÑãÚ. ö ¿ÌÐØÈÓÈÛÐÑã ÌÔâØÊÌÐÈ Archi-Med ö,
°ÏãÔÈ 2001, Ù. 143-145.
78. ±Ò. ×ÐÖ ×áÔà.
79. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 21.
80. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 47. Ã×ÌÔÏÜÓåÍÌÛÈÐ æÛÐ Î âÑÏÌÙÎ ÛÖÜ NicoloÁ da
Mulla ÌåÞÌ Ü×ÖÉÒÎÏÌå ÙÛÐÚ 11 ¸ÖÜÒåÖÜ 1569, ÈÒÒá, æ×àÚ ÙÎÓÌÐéÔÌÛÈÐ ÙÌ ÈÜÛãÔ, Î È×ÖÊØÈÝã ÛÖÜ
×ÒÎÏÜÙÓÖç ÌåÞÌ ÊåÔÌÐ ÛÖ ×ØÖÎÊÖçÓÌÔÖ âÛÖÚ (ÉÒ. ×ÐÖ ×áÔà).
81. Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù. 317. ±Ò. ÑÈÐ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-
1571, æ.×., Ù. 134-135.
82. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 31-32.
83. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 136 ÑÈÐ 138. ÂÎ ÓÌåàÙÎ ÛÖÜ ×ÒÎÏÜÙÓÖç
ÛÎÔ ×ÌØåÖËÖ ÈÜÛã ËÐÈ×ÐÙÛéÔÌÐ ÑÈÐ Ö B. Arbel, úColonie d'oltremarešþ, æ.×., Ù. 982 ÙÎÓ. 47.
84. ±Ò. ÊÐ' ÈÜÛæÔ, G. Valente, Vita di OcchialõÁ, »ÐÒáÔÖ ö ±ÈØâÍÌ 1960. ´×åÙÎÚ, O. KologÆlu,
úRenegades and the case UlucË/KilicË Aliþ, Mediterraneo in armi (secc. XV-XVIII), T. 2, Ì×ÐÓ.
Rossella Cancila, ¿ÈÒâØÓÖ 2007, Ù. 513-531.
85. ¿ÌØÐÙÙæÛÌØÈ ÊÐÈ ÛÎÔ Ì×ÐËØÖÓã, ÉÒ. ¸. ². ²ÐÈÔÔæ×ÖÜÒÖÜ, ¶ ¹ØãÛÎ ÑÈÛá ÛÖÔ ÛâÛÈØÛÖ
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 147

ÒàÛåÙÛÎÑÈÔ 2.500-5.000 áÛÖÓÈ.86 °×æ ÈÜÛÖçÚ, æ×àÚ ÉÌÉÈÐéÔÖÜÔ æÒÌÚ ÖÐ ×ÎÊâÚ, æÒÖÐ
Ì×âÙÛØÌßÈÔ ÙÛÐÚ ÌÙÛåÌÚ ÛÖÜÚ ÈØÊæÛÌØÈ. ¿ÈØá ÛÎ ËÜÙÓÌÔã ÈÜÛã ÌÕâÒÐÕÎ, Î ÉÖãÏÌÐÈ
ÛàÔ ÑÈÛÖåÑàÔ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÙÛÐÚ ÉÌÔÌÛÐÑâÚ ÙÛØÈÛÐàÛÐÑâÚ ËÜÔáÓÌÐÚ Ü×ãØÕÌ ÙÎÓÈÔÛÐÑã,
ÓÌ È×ÖÑÖØçÝàÓÈ ÛÎ ÙÜÓÉÖÒã ÛÖÜÚ ÙÛÎ ¼ÈÜÓÈÞåÈ ÛÎÚ ¼ÈÜ×áÑÛÖÜ.87 íÔÈÚ ÓÌÊáÒÖÚ
ÈØÐÏÓæÚ ÈÔËØéÔ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, 2.000 ×ÌØå×ÖÜ, ÙÛØÈÛÖÒÖÊãÏÎÑÌ È×æ ÛÖÔ ÛæÛÌ ÊÌÔÐÑæ
ËÐÖÐÑÎÛã ÛÎÚ ·áÒÈÙÙÈÚ Girolamo Zane ÊÐÈ ÛÐÚ ÈÔáÊÑÌÚ ÛÖÜ ×ÖÒâÓÖÜ ÛÎÚ ¹ç×ØÖÜ.88
¶ ÙÜÔÛØÐ×ÛÐÑã ×ÒÌÐÖÔæÛÎÛá ÛÖÜÚ ÞáÏÎÑÌ ÙÛÐÚ ×ÖÒÌÓÐÑâÚ ÙÜÊÑØÖçÙÌÐÚ. »æÒÐÚ 100,
È×æ ÛÖÜÚ ÙÛØÈÛÖÒÖÊÎÏâÔÛÌÚ, Ì×âÙÛØÌßÈÔ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá.89 ²Ð' ÈÜÛæ ÑÈÐ Ö ×ÒÎÏÜ-
ÙÓæÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, ÙçÓÝàÔÈ ÓÌ ÛÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ ×ÖÜ ×ÈØâÏÌÛÌ ÛÖ 1574 Ö ×ØÖÔÖÎÛãÚ
Vincenzo da Molin, ÓÌÐéÏÎÑÌ ÙÛÖÜÚ 17.458 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ.90
»ÌÛá ÛÎ ÒãÕÎ ÛÖÜ ×ÖÒâÓÖÜ, ÙÛÈËÐÈÑá, Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ áØÞÐÙÌ ×áÒÐ
ÔÈ ÈÜÕáÔÌÛÈÐ. ÁÌ ÈÜÛæ ÙÜÔÌÛâÒÌÙÈÔ ËÐáÝÖØÖÐ ×ÈØáÊÖÔÛÌÚ. »ÌÓÖÔàÓâÔÌÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ
È×æ ÛÎÔ ¹ç×ØÖ, ×ÖÜ ÌåÞÌ ×âÙÌÐ ÙÛÈ ÞâØÐÈ ÛàÔ ÂÖçØÑàÔ, ÌÊÑÈÏåÙÛÈÔÛÈÐ ÙÛÖ ÔÎÙå.91

ÉÌÔÌÛÖÛÖÜØÑÐÑæ ×æÒÌÓÖ (1570-1571), °ÏãÔÈ 1978, Ù. 127 ÑÈÐ 129-130£ ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ
ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 85-86£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 64 ÑÈÐ 314-
315.
86. ²ÐÈ ËÐÈÝÖØÌÛÐÑâÚ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ×ÖÜ Ü×áØÞÖÜÔ ÊÐÈ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ, ÉÒ. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ
¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 116-117 ÙÎÓ. 3£ ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 85-86£
ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 138.
87. ¸. ¹. ÅÈÙÐéÛÎ, ¾Ð íÒÒÎÔÌÚ ÙÛÐÚ ×ÈØÈÓÖÔâÚ ÛÎÚ ÔÈÜÓÈÞåÈÚ ÛÎÚ ¼ÈÜ×áÑÛÖÜ. ´ÑÑÒãÙÌÐÚ,
Ì×ÈÔÈÙÛÈÛÐÑâÚ ÑÐÔãÙÌÐÚ ÑÈÐ ÌÕÌÊâØÙÌÐÚ ÙÛÎÔ ÌÒÒÎÔÐÑã ÞÌØÙæÔÎÙÖ È×æ ÛÐÚ ×ÈØÈÓÖÔâÚ éÚ ÛÖ ÛâÒÖÚ
ÛÖÜ ¹Ü×ØÐÈÑÖç ¿ÖÒâÓÖÜ (1568-1571), ·ÌÙÙÈÒÖÔåÑÎ 1970, Ù. 201-202, æ×ÖÜ ×ÈØÈÛåÏÌÔÛÈÐ ÛÈ ÖÔæ-
ÓÈÛÈ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔàÔ ÑÈÛÖåÑàÔ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç. ¿ÌØÐÙÙæÛÌØÈ, ÉÒ. ¼. ³. ÂÍÖÜÊÈÔáÛÖÜ, û¶ ÔÈÜÓÈÞåÈ
ÛÎÚ ¼ÈÜ×áÑÛÖÜ ÑÈÐ Î ÙÜÓÓÌÛÖÞã ÛàÔ ´×ÛÈÔÎÙåàÔý, ¿ÈØÔÈÙÙæÚ Â. 23, 1981, Ù. 136-154£ ¿ØÌÙÉ.
². Ä. °ÔÛÍÖÜÒáÛÖÜ, û»åÈ ÐÙÛÖØÐÑã ÏÌÖÓÎÛÖØÐÑã ÌÐÑæÔÈ ÙÛÎ ÁáÓÎý, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá. íÔÈ ÓÌÊáÒÖ
ÓÖÜÙÌåÖ. ´ÑÑÒÎÙÐÈÙÛÐÑã ÛâÞÔÎ, T. 3 ÁáÓÎ ö ¿ØæÔÔÖÐ, Ì×ÐÓ. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, °ØÊÖÙÛæÒÐ 1996,
Ù. 249-261£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 65. ²ÌÔÐÑá, ÊÐÈ ÛÎ ÙÜÓÓÌÛÖÞã ÛàÔ
´×ÛÈÔÎÙåàÔ ÙÛÎ ÔÈÜÓÈÞåÈ, ÉÒ. ÑÈÐ ¹. ¹ÈÐØÖÝçÒÈ, ¶ ´×ÛáÔÎÙÖÚ Ü×æ ÛÖÜÚ ±ÌÔÌÛÖçÚ, °ÏãÔÈ 1942,
Ù. 65-79.
88. C. N. Sathas, Documents ineÂditsš, æ.×., Ù. 207. ±Ò. ÑÈÐ U. Tucci, úIl processo a Girolamo
Zane mancato difensore di Ciproþ, Il Mediterraneo nella seconda metaÁ del '500 alla luce di
Lepanto, Ì×ÐÓ. G. Benzoni, ÄÒàØÌÔÛåÈ 1974, Ù. 414 ÑÈÐ 424.
89. C. N. Sathas, Documents ineÂditsš, æ.×., Ù. 207. ¿É. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-
1571š, æ.×., Ù. 138 ÑÈÐ 325-326£ ². Á×. »×áÒÒÈ, û¶ ÈÊÊÈØÌåÈ ÛÎÚ ÏáÒÈÙÙÈÚ ÙÛÈ ÞØæÔÐÈ ÛÎÚ
ÉÌÔÌÛÐÑãÚ ÑÜØÐÈØÞåÈÚ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá (¸µõ ÈÐéÔÈÚ)ý, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá Â. 11, 2006-2008:
°ÝÐâØàÓÈ ÙÛÖÔ ²ÌØáÙÐÓÖ ¶. ¿ÌÔÛæÊÈÒÖ, Ù. 245.
90. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 59. Ã×ÌÔÏÜÓåÍÌÛÈÐ æÛÐ Î È×ÖÊØÈÝã ãÛÈÔ ÖÜÙÐÈÙÛÐ-
Ñá ÛÖÜ 1572. °×æ ÛÖÔ ÈØÐÏÓæ È×ÖÜÙåÈÍÈÔ ÖÐ áÔËØÌÚ ×ÖÜ Ü×ÎØÌÛÖçÙÈÔ ÙÛÐÚ ËÜÖ ÊÈÒâØÌÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç,
×ÖÜ ÌåÞÈÔ ÈÝÖ×ÒÐÙÛÌå ÌÑÌåÔÎ ÛÎ ÞØÖÔÐá, ÑÈÏéÚ ÑÈÐ æÙÖÐ áÒÒÖÐ Ü×ÎØÌÛÖçÙÈÔ ÙÌ ËÐáÝÖØÌÚ ÊÈÒâØÌÚ. ¾
ÈØÐÏÓæÚ æÒàÔ ÈÜÛéÔ Ü×ÌØâÉÈÐÔÌ ÛÖÜÚ 800. »Ì ÛÎÔ áÏØÖÐÙÎ ÛàÔ ËçÖ ÈØÐÏÓéÔ Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ
ÔÎÙÐÖç âÝÛÈÔÌ ÛÖÜÚ 18.258 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ (ÉÒ. ×ÐÖ ×áÔà).
91. ¿ÐÖ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÈ, ÓÈØÛÜØÌåÛÈÐ Î ×ÈØÖÜÙåÈ ÓÌÒéÔ ÛÎÚ ÑÜ×ØÐÈÑãÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈÚ ÁÛØáÓ×ÈÒÎ
ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ÙÛÈ ÛâÒÎ ÛÎÚ ËÌÑÈÌÛåÈÚ ÛÖÜ 1570. ±Ò. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, û¶ ÑÜ×ØÐÈÑã ÖÐÑÖ-
148 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

°×æ ÛÖ 1574 éÚ ÛÖ 1583 âÞÌÐ Ü×ÖÒÖÊÐÙÛÌå æÛÐ Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ×ÈØÖÜÙåÈÙÌ
ÈçÕÎÙÎ ÛÎÚ ÛáÕÌàÚ ÛÖÜ 48,77%.92
¶ ÈÜÕÎÛÐÑã ×ÖØÌåÈ ÙÜÔÌÞåÙÛÎÑÌ ÓÌ ÈÓÌåàÛÖ ØÜÏÓæ ÑÈÐ ÑÈÛá ÛÐÚ Ì×æÓÌÔÌÚ
ËÌÑÈÌÛåÌÚ. ÂÖ 1601, ÙçÓÝàÔÈ ÓÌ ÛÎÔ âÑÏÌÙÎ ÛÖÜ ×ØÖÔÖÎÛã Alvise Michiel, Ö ×ÒÎ-
ÏÜÙÓæÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ âÝÛÈÔÌ ÛÖÜÚ 30.828 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ. ÁÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÈÜÛæ ÙÜÓ×ÌØÐ-
ÒÈÓÉáÔÖÔÛÈÔ æÙÖÐ ÑáÛÖÐÑÖÐ ÍÖçÙÈÔ ÙÛÖ ÑÈÐÔÖçØÊÐÖ ÝØÖçØÐÖ ÛÎÚ ìÙÖÜ ÑÈÐ ÙÛÎÔ
¸ÏáÑÎ.93
ÁÎÓÈÔÛÐÑæ ØæÒÖ ÙÛÎ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑã ÑÐÔÎÛÐÑæÛÎÛÈ ×ÖÜ ×ÈØÈÛÎØÌåÛÈÐ â×ÈÐÕÌ Î
ÓÈÑØá ×ÌØåÖËÖÚ ÌÐØãÔÎÚ ×ÖÜ ÊÔéØÐÙÌ ÛÖ ÔÎÙå ÑÈÐ Î ÛÈÞçÛÈÛÎ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑã ÈÔá×ÛÜÕã
ÛÖÜ È×æ ÛÖ ÌÓ×æØÐÖ ÛÎÚ ÙÛÈÝåËÈÚ. ¾Ð ÑÈÛá ÑÈÐØÖçÚ ×ÌÐØÈÛÐÑâÚ Ì×ÐËØÖÓâÚ ËÌÔ ÝÈå-
ÔÌÛÈÐ ÔÈ Ì×ÎØâÈÙÈÔ ÙÖÉÈØá ÛÎÔ ÈÔÖËÐÑã ×ÖØÌåÈ. ¿ÈØáÒÒÎÒÈ, æÒÖ ÈÜÛæ ÛÖ ËÐáÙÛÎ-
ÓÈ, ÙÜÔÌÞåÙÛÎÑÈÔ ÖÐ ÓÌÛÈÑÐÔãÙÌÐÚ ×ÒÎÏÜÙÓÖç È×æ ÛÐÚ ÌÒÒÎÔÐÑâÚ Î×ÌÐØàÛÐÑâÚ È-
ÑÛâÚ.94 ³ÌÔ ËÐÈÏâÛÖÜÓÌ ÙÛÖÐÞÌåÈ ÊÐÈ ÛÈ ÈØÐÏÓÎÛÐÑá ÓÌÊâÏÎ ÈÜÛéÔ ÛàÔ ÓÌÛÈÑÐÔãÙÌ-
àÔ. ñ×àÚ æÓàÚ ÛæÔÐÍÌ ÞÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑá ÛÖ 1601 Ö Alvise Michiel, Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ
ÔÎÙÐÖç ÌåÞÌ ×ÖÒÒÈ×ÒÈÙÐÈÙÛÌå ÓÌÛá È×æ ÛÖÔ ×æÒÌÓÖ ÞáØÎ ÙÛÐÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ×ÖÜ
ÑÈÛâÝÌÜÊÈÔ ÌÑÌå È×æ ÛÎÔ Î×ÌÐØàÛÐÑã ÈÑÛã ÊÐÈ ÔÈ È×ÖÝçÊÖÜÔ ÛÎÔ ÑÈÛÈ×åÌÙÎ ÛàÔ
ÂÖçØÑàÔ.95
°×æ ÛÎ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑã áÔÖËÖ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç Ì×àÝÌÒãÏÎÑÌ È×æ ×ÖÒÒâÚ È×æßÌÐÚ ÛÖ
ÉÌÔÌÛÐÑæ ÑØáÛÖÚ. ¾Ð ÒÌ×ÛÖÓÌØÌåÚ ÈÔÈÝÖØâÚ ÙÛÖÔ ×ÒÎÏÜÙÓæ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, È×æ ÛÎÔ
×ÒÌÜØá ÛàÔ ÈØÑÌÛéÔ ×ØÖÔÖÎÛéÔ, Ü×ÈÊÖØÌçÖÔÛÈÔ È×æ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÎ ÙÑÖ×ÐÓæÛÎÛÈ.
ÂÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ ÛàÔ È×ÖÊØÈÝéÔ ×ÖÜ ËÐÌÔÌØÊÖçÙÈÔ, ÞØÎÙÐÓÖ×ÖÐÖçÔÛÈÔ ÊÐÈ ÝÖØÖÒÖÊÐÑÖçÚ
ÒæÊÖÜÚ, ÛÎÔ ÌåÙ×ØÈÕÎ ÛÎÚ ËÌÑáÛÎÚ. ¹ÜØåàÚ æÓàÚ, ÊÐÈ ÛÎÔ ÑÈÛÈÊØÈÝã ÛàÔ ÐÑÈÔéÔ
ÊÐÈ ÌØÊÈÙåÈ ÈÔËØéÔ (huomini da fatti), ÖÐ Ö×ÖåÖÐ ãÛÈÔ Ü×æÞØÌÖÐ ÙÌ ÈÊÊÈØÌåÌÚ ÙÛÈ
ÖÞÜØàÓÈÛÐÑá âØÊÈ ã ÊÐÈ Ü×ÎØÌÙåÈ ÙÛÖ ÙÛæÒÖ.
°ØÐÏÓÎÛÐÑá ÙÛÖÐÞÌåÈ ÊÐÈ ÛÖÜÚ ÛÌÒÌÜÛÈåÖÜÚ ËåÔÖÔÛÈÐ ÙÌ ÈØÑÌÛâÚ ÌÑÏâÙÌÐÚ ×ØÖ-
ÔÖÎÛéÔ. ÂÖ 1548 Ö Antonio Calbo âÊØÈÝÌ æÛÐ, ÙÌ ÙÜÔÖÒÐÑæ ×ÒÎÏÜÙÓæ 15.304 ÑÈÛÖå-
ÑàÔ, ÖÐ áÔËØÌÚ ÎÒÐÑåÈÚ 15-60 ÌÛéÔ ÈÔâØÞÖÔÛÈÔ ÙÌ 4.145.96 ÂÖ 1569 Ö NicoloÁ da Mulla
âÊØÈÝÌ æÛÐ È×æ ÛÐÚ 24.392 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ ÑÈÐ ÛÎÚ ¸ÏáÑÎÚ ÖÐ ÐÑÈÔÖå ÊÐÈ
ÌØÊÈÙåÈ ÈÔâØÞÖÔÛÈÔ ÙÌ 5.560.97 ÂÖ 1574 Ö Vincenzo da Molin ÙÎÓÌåàÔÌ æÛÐ È×æ ÛÐÚ
17.458 ßÜÞâÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, 4.263 ãÛÈÔ ÖÐ ÓÌÊÈÒçÛÌØÖÐ ÛàÔ ËÌÑÈÖÑÛé ÌÛéÔ áÔËØÌÚ,
ÊâÔÌÐÈ ÁÛØáÓ×ÈÒÎ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá (16ÖÚ-17ÖÚ ÈÐ.)ý, ¿ØÈÑÛÐÑá ÛÖÜ ³ÌçÛÌØÖÜ ³ÐÌÏÔÖçÚ ¹Ü×ØÐÖ-
ÒÖÊÐÑÖç ÁÜÔÌËØåÖÜ (ºÌÜÑàÙåÈ, 20-25 °×ØÐÒåÖÜ 1982), T. 2, »ÌÙÈÐàÔÐÑæÔ ÂÓãÓÈ, Ì×ÐÓ. ·. ¿È-
×ÈËæ×ÖÜÒÖÜ ö ±. ´ÊÊÒÌÍáÑÎ, ºÌÜÑàÙåÈ 1986, Ù. 249-258 (ÑÜØåàÚ Ù. 251-252).
92. Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù. 317-318. ¶ ÈçÕÎÙÎ ÌåÔÈÐ ÙÛÎÔ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ
ÓÐÑØæÛÌØÎ, ÑÈÏéÚ, æ×àÚ ÙÎÓÌÐéÏÎÑÌ ×ÐÖ ×áÔà, ÛÈ ÈØÐÏÓÎÛÐÑá ÓÌÊâÏÎ ÛàÔ ËçÖ È×ÖÊØÈÝéÔ ÌåÔÈÐ
ÌÒÈÝØéÚ ËÐÈÝÖØÖ×ÖÐÎÓâÔÈ.
93. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 155.
94. B. Arbel, úColonie d'oltremarešþ, æ.×., Ù. 955.
95. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 153.
96. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 21.
97. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 47.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 149

4.646 ãÛÈÔ ÛÈ ÓÐÑØæÛÌØÈ ÛàÔ ËÌÑÈÌ×Ûá ÌÛéÔ ×ÈÐËÐá ÑÈÐ 8.549 ÖÐ ÊÜÔÈåÑÌÚ.98 ¾Ð
ÁçÔËÐÑÖÐ ÛÎÚ °ÔÈÛÖÒãÚ Andrea Giustinian ÑÈÐ Ottaviano Valier, âÊØÈÝÈÔ ÛÖ 1576 æÛÐ
È×æ ÛÐÚ 19.000 ×ÌØå×ÖÜ ÑÈÛÖåÑÖÜÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÖÐ 4.300 ãÛÈÔ ÖÐ ÐÑÈÔÖå ÊÐÈ ÌØÊÈÙåÈ.99
ÂÖ 1582 Ö Giovanni Michiel ÛæÔÐÍÌ æÛÐ È×æ ÛÐÚ 22.000 ßÜÞâÚ ÖÐ 7.000 ×ÌØå×ÖÜ ãÛÈÔ ÖÐ
ÐÑÈÔÖå ÊÐÈ ÌØÊÈÙåÈ, È×æ ÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÛàÔ Ö×ÖåàÔ ÏÈ Ó×ÖØÖçÙÈÔ ÖÐ ×ÖÒÐÛÖÝÜÒÈÑâÚ
(ordinanze) ÔÈ ÙÜÊÑØÖÛÎÏÖçÔ È×æ 1.000 ÈØÑÖÉÖÜÍÐâØÖÜÚ (archibusieri).100 ¾ Agos-
tino Moro ÙÎÓÌåàÔÌ ÛÖ 1588 ×àÚ È×æ ÛÖÜÚ 25.000 ÛÖÜ ÙÜÔÖÒÐÑÖç ×ÒÎÏÜÙÓÖç ÛÖÜ
ÔÎÙÐÖç ÖÐ 6.000 ãÛÈÔ ÐÑÈÔÖå ÊÐÈ ÌØÊÈÙåÈ ( fattioni) ÌÔé ÙÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÙÜÓ×ÌØÐÒÈÓÉá-
ÔÖÔÛÈÔ ÑÈÐ 437 ×ÖÜ ãÛÈÔ ÊØÈÓÓâÔÖÐ ÙÛÐÚ ÖÓáËÌÚ ÛÎÚ ÛÖ×ÐÑãÚ ×ÖÒÐÛÖÝÜÒÈÑãÚ (cer-
nidi). ¾ Davide Bembo, ÛÖ 1593, ÙÎÓÌåàÔÌ ×àÚ È×æ ÛÐÚ 45.000 ×ÌØå×ÖÜ ßÜÞâÚ ÛÖÜ
101

ÔÎÙÐÖç ÖÐ 15.000 Ó×ÖØÖçÙÈÔ ÔÈ ÞØÎÙÐÓÖ×ÖÐÎÏÖçÔ ÊÐÈ ÛÐÚ ÈÔáÊÑÌÚ ÛÖÜ ÙÛØÈÛÖç ÑÈÐ
ÛÖÜ ÙÛæÒÖÜ.102 ¾ Bartolomeo Moro âÊØÈÝÌ ÛÖ 1596 æÛÐ È×æ ÛÖÜÚ 52.000 ÑÈÐ ×ÒâÖÔ
ÑÈÛÖåÑÖÜÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç 1.700 Ü×ÎØÌÛÖçÙÈÔ ÙÛÐÚ ÊÈÒâØÌÚ.103 ¾ Alvise Michiel ÈÔâÝÌØÌ
ÛÖ 1601 ×àÚ, È×æ ÛÐÚ 30.828 ßÜÞâÚ ×ÖÜ ÌåÞÌ ÑÈÛÈÊØáßÌÐ ÛÌÒÌÜÛÈåÈ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá
ÑÈÐ ÙÛÎÔ ¸ÏáÑÎ, ãÛÈÔ: 9.141 ÖÐ ÐÑÈÔÖå ÊÐÈ ÌØÊÈÙåÈ áÔËØÌÚ, 1.005 ÖÐ ÎÒÐÑÐàÓâÔÖÐ,
6.495 ÛÈ ×ÈÐËÐá, 13.945 ÖÐ ÊÜÔÈåÑÌÚ ÑÈÐ 222 ÖÐ ÐÌØÌåÚ. °×æ ÛÐÚ 30.828 ßÜÞâÚ, Ü×Ö-
ÊØáÓÓÐÍÌ, ÏÈ Ó×ÖØÖçÙÈÔ ÔÈ ÞØÎÙÐÓÖ×ÖÐÎÏÖçÔ ÊÐÈ ÛÐÚ ÈÔáÊÑÌÚ ÛÖÜ ÙÛæÒÖÜ 4.000 áÔ-
ËØÌÚ àÚ Ñà×ÎÒáÛÌÚ (huomini da remi) ÑÈÐ 3.000 àÚ âÔÖ×ÒÖÐ (huomini da spada).104
ÂÖ ÓæÔÖ ÙÞæÒÐÖ ×ÖÜ Ó×ÖØÌå ÔÈ ÊåÔÌÐ àÚ ×ØÖÚ ÛÈ ÈÔàÛâØà ÈØÐÏÓÎÛÐÑá ËÌËÖÓâÔÈ
ÈÝÖØá ÙÛÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ ÛÎÚ È×ÖÊØÈÝãÚ ÛÖÜ Vincenzo da Molin. ¾ ÓÐÑØæÚ ÈØÐÏÓæÚ
ÐÑÈÔéÔ ÊÐÈ ÌØÊÈÙåÈ ÈÔËØéÔ ×ÖÜ ÑÈÛÈÊØáÝÌÛÈÐ, âÞÌÐ ÛÎÔ ÌÕãÊÎÙã ÛÖÜ. ¹ÈÛá ÛÎ
ËÐáØÑÌÐÈ ÛÎÚ ×ÖÒÌÓÐÑãÚ ÈÔÈÓâÛØÎÙÎÚ ÛàÔ ×ØÖÎÊÖçÓÌÔàÔ ÞØæÔàÔ, ÓÌÊáÒÖ ÓâØÖÚ
ÛÖÜ ÈÔËØÐÑÖç ×ÒÎÏÜÙÓÖç ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, ÊçØà ÙÛÈ ËçÖ ÞÐÒÐáËÌÚ áÛÖÓÈ, ÙÛØÈÛÖÒÖÊãÏÎÑÌ
È×æ ÛÖÔ ÛæÛÌ ÊÌÔÐÑæ ËÐÖÐÑÎÛã ÛÎÚ ·áÒÈÙÙÈÚ Girolamo Zane, ÊÐÈ ÛÐÚ ÈÔáÊÑÌÚ ÛÖÜ
×ÖÒâÓÖÜ ÙÛÎÔ ¹ç×ØÖ.105 °×æ ÈÜÛÖçÚ, ÌÒáÞÐÙÛÖÐ, ÓæÒÐÚ ÌÑÈÛæ áÛÖÓÈ, Ì×âÙÛØÌßÈÔ
ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ÓÌÛá ÛÎ ÒãÕÎ ÛÖÜ. ÂÖ ÊÌÊÖÔæÚ ÈÜÛæ ÌåÞÌ àÚ È×ÖÛâÒÌÙÓÈ ÔÈ ËÐÈÛÈ-
ØÈÞÏÌå Î ÐÙÖØØÖ×åÈ ÛàÔ ËçÖ ÝçÒàÔ ÙÛÖ ÔÎÙå. ÁÌ ÙçÔÖÒÖ 17.458 ÑÈÛÖåÑàÔ Ö ÈØÐÏÓæÚ
ÛàÔ ÊÜÔÈÐÑéÔ (8.549) ãÛÈÔ ËÐ×ÒáÙÐÖÚ È×æ ÛÖÔ ÈØÐÏÓæ ÛàÔ ÈÔËØéÔ (4.263).106

98. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 59.

99. [B. Toso], Relazione di Andrea Giustinian cav. e Ottaviano Valier. . . , æ.×., Ù. 13.
100. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 72.
101. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 95.
102. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 134.
103. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 143.
104. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 155.
105. ¾Ð ÈÛÜÞÌåÚ ÞÌÐØÐÙÓÖå ÛÖÜ ±ÌÔÌÛÖç ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÜ ÌÑÌåÔÎ ÛÎÔ ×ÌØåÖËÖ, ÖËãÊÎÙÈÔ ÙÛÎÔ
ÈÔÛÐÑÈÛáÙÛÈÙã ÛÖÜ. »ÌÛá È×æ ËåÑÎ, ×ÖÜ ËÐÌÕãÞÏÎ ÙÌ ÉáØÖÚ ÛÖÜ, ÝÜÒÈÑåÙÛÎÑÌ. ¿âÏÈÔÌ ÙÛÐÚ 14
¾ÑÛàÉØåÖÜ 1572. ±Ò. Tucci, úIl processošþ, æ.×., Ù. 409-433.
106. C. N. Sathas, Documents ineÂditsš, æ.×., Ù. 207. ÂÖ ÍãÛÎÓÈ ÙÞÖÒÐáÍÌÛÈÐ ÑÈÐ È×æ ÛÎ ÁÛ.
µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1570-1571š, æ.×., Ù. 138-139. ¿É. Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù.
317-318 ÙÎÓ. 51. ²ÐÈ ÛÈ ×ØÖÉÒãÓÈÛÈ ÛÎÚ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÎÚ È×ÖÊØÈÝãÚ ÉÒ. ÑÈÐ ×ÐÖ ×áÔà.
150 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

»Ì ÛÎÔ ÈÔÈÒÜÛÐÑã ×ÈØÖÜÙåÈÙÎ ÛàÔ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑéÔ ÌÕÌÒåÕÌàÔ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá

ÑÈÛá ÛÖ 16Ö ÈÐ. âÊÐÔÈÔ ÈÔÛÐÒÎ×ÛâÚ ÖÐ ÈÒÒÈÊâÚ ×ÖÜ ÙÜÔÛÌÒâÙÛÎÑÈÔ ÙÛÖ ÔÎÙå ÛÎÔ
åËÐÈ ×ÌØåÖËÖ.
¶ ÑÖÐÔàÔåÈ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, æ×àÚ ÙÜÔáÊÌÛÈÐ È×æ ÛÈ ÈÔàÛâØà, È×ÖÛÌÒÖçÙÌ
ÑÈÛá ÛÖ 16Ö ÈÐ. âÔÈ ×ÒÎÏÜÙÓÐÑæ ÓàÙÈäÑæ ÓÌ ×ÖÐÑåÒÈ ÞÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑá ÑÈÐ ËÐáÝÖ-
ØÌÚ ×ØÖÌÒÌçÙÌÐÚ. ²ÐÈ ÛÎÔ ×ÌØåÖËÖ 1500-1570 âÞÌÐ Ü×ÖÒÖÊÐÙÛÌå æÛÐ ÛÖ 1/3 ÛàÔ ÛÖ-
×ÐÑéÔ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐéÔ, ÌÒÒÎÔÐÑãÚ ÑÈÐ ÒÈÛÐÔÐÑãÚ ÑÈÛÈÊàÊãÚ, ×ØÖè×ãØÞÌ ÛÎÚ ÉÌÔÌÛÐ-
ÑãÚ ÑÜØÐÈØÞåÈÚ. ÂÈ Ü×æÒÖÐ×È 2/3 ãÛÈÔ â×ÖÐÑÖÐ. ¾Ð ÓÐÙÖå È×æ ÛÖÜÚ Ì×ÖåÑÖÜÚ ×ØÖ-
âØÞÖÔÛÈÔ È×æ ÛÎÔ ¿ÌÒÖ×æÔÔÎÙÖ. °×æ ÛÖÜÚ Ü×æÒÖÐ×ÖÜÚ, ÛÖ ÓÌÊÈÒçÛÌØÖ ×ÖÙÖÙÛæ
×ØÖÌØÞæÛÈÔ È×æ ÛÈ áÒÒÈ ÔÎÙÐá ÛÖÜ ¸ÖÔåÖÜ, ÑÜØåàÚ ÛÎ µáÑÜÔÏÖ. »ÐÑØæÚ ÈØÐÏÓæÚ
ÑÈÛÖåÑàÔ ãÛÈÔ È×æ ÛÎÔ ¹ØãÛÎ, ÛÎ ÁÛÌØÌá ´ÒÒáËÈ, ÛÎÔ î×ÌÐØÖ, ÛÎÔ ¸ÛÈÒåÈ ÑÈÐ ÛÎ
³ÈÒÓÈÛåÈ.107
»ÐÈ ÈÔáÒÖÊÎ ÌÐÑæÔÈ, ÓÌ ÌÒÈÝØá ËÐÈÝÖØÖ×ÖåÎÙÎ ÛàÔ ×ÖÙÖÙÛéÔ àÚ ×ØÖÚ ÖØÐ-
ÙÓâÔÌÚ ×ÌØÐÖÞâÚ ÛÖÜ ÌÒÒÎÔÐÑÖç ÞéØÖÜ ÑÈÐÛÎÔ ×ØÖÙÏãÑÎ ÛàÔ ÒÐÊÖÙÛéÔ Ì×ÖåÑàÔ È×æ
ÛÎÔ ¹ç×ØÖ, Ì×ÐÑØÈÛÌå ÑÈÐ ÛÎÔ ÛÌÒÌÜÛÈåÈ ÛØÐÈÑÖÔÛÈÌÛåÈ ÛÖÜ 16ÖÜ ÈÐéÔÈ.
´ÑÌåÔÖ ×ÖÜ ÞØÌÐáÍÌÛÈÐ ÔÈ Ü×ÖÊØÈÓÓÐÙÛÌå ÌåÔÈÐ æÛÐ ÖÐ ËÐÈÝÖØÌÛÐÑãÚ ÊÌàÊØÈÝÐ-
ÑãÚ ×ØÖâÒÌÜÙÎÚ ÖÓáËÌÚ ×ÖÒç ÊØãÊÖØÈ ×ØÖÙÈØÓæÙÛÎÑÈÔ ÙÛÖÔ ÑÈÐÔÖçØÊÐÖ ÞéØÖ Ì-
ÊÑÈÛáÙÛÈÙãÚ ÛÖÜÚ. ³ÌÔ ÙÜÔáÔÛÎÙÈÔ ÐËÐÈåÛÌØÈ ×ØÖÉÒãÓÈÛÈ, æ×àÚ ÙÜÔâÉÎ ÈÒÒÖç,
ÌÕÈÐÛåÈÚ ÛÎÚ ÓÎ ÌÊÞéØÐÈÚ ÑÈÛÈÊàÊãÚ ÛÖÜÚ. »âÙÈ È×æ ÛÎÔ ÌÓ×âËàÙÎ ÓÐÈÚ ÐÙÞÜØãÚ
ÈåÙÏÎÙÎÚ ûÌÔÛÖ×ÐæÛÎÛÈÚý, æ×àÚ ÌçÙÛÖÞÈ âÞÌÐ ÙÎÓÌÐàÏÌå, ÙÜÔâÛÌÐÔÈÔ ÓÌ ÛÖÔ ÛØæ×Ö
ÛÖÜÚ ÙÛÎÔ ÑÖÐÔàÔÐÑã ÙçÔÏÌÙÎ.108
ÁÛÎÔ ×ÖÒÜ×ÖåÑÐÒÎ ÑÖÐÔàÔåÈÛÎÚ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ,æ×ÖÜÜ×ÌØÛÌØÖçÙÈÔ ÙÜÔÛØÐ×ÛÐÑáÖÐ
´ÒÒÎÔÖØÏæËÖÕÖÐ, ÖÐ ÌÏÔÖÛÐÑÖÏØÎÙÑÌÜÛÐÑÖå ËÐÈÞàØÐÙÓÖå ãÛÈÔ ÙÞÌËæÔ ÈÔç×ÈØÑÛÖÐ.109
Á' ÈÜÛæ ÌåÞÈÔ ÙÜÓÉáÒÌÐ ÑÈÐÖÐ ÔâÖÐ ÑÜØåÈØÞÖÐ ÓÌ ÛÎÔ ÛÈÑÛÐÑã ×ÖÜ ÈÑÖÒÖçÏÎÙÈÔ. °×æ
ÛÈ×ØéÛÈÞØæÔÐÈÛÎÚ×ÈØÖÜÙåÈÚÛÖÜÚÙÛÖÔÎÙå,ÝØæÔÛÐÙÈÔ ÔÈÈÔÈÙÜÙÛÈÏÌåκÈÛÐÔÐÑã
´×ÐÙÑÖ×ã ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚ ÑÈÐ µÈÑçÔÏÖÜ, ÛÎÚ Ö×ÖåÈÚ ÛÖ ×ÖåÓÔÐÖ ×ÈØâÓÌÐÔÌ ÖÒÐÊáÔÏØà-
×Ö. ¿ÈØáÒÒÎÒÈ, ÈÔÈÊÔéØÐÙÈÔ ÛÎÔ ¾ØÏæËÖÕÎ ´×ÐÙÑÖ×ã ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚ, µÈÑçÔÏÖÜ,
110
¸ÏáÑÎÚ ÑÈÐ ÁÛØÖÝáËàÔ, Î Ö×ÖåÈ ÌåÞÌ ÐËØÜÏÌå ÙÛÈ ÞØæÔÐÈ ÛàÔ ÂæÑÑàÔ, ÑÈÐ ÌÔËÐÈ-
ÝâØÏÎÑÈÔ ÊÐÈ ÛÎ ÉÌÒÛåàÙÎ ÛàÔ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑéÔ ÈÒÒá ÑÈÐ ÛÎÔ ÌÙàÛÌØÐÑã ÎØÌÓåÈ ÛÖÜ
ÖØÏæËÖÕÖÜ ÑÒãØÖÜ. ÂÖ ÑÒåÓÈ ÎØÌÓåÈÚ ×ÖÜ Ì×ÐÑØÈÛÖçÙÌ ÑÐÔËçÔÌÜÙÌ ÔÈ ËÐÈÙÈÒÌÜÛÌå
111

107. °ÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ ÊÐÈ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ, ÉÒ. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 139-
179.
108. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 389.
109. ²ÌÔÐÑá, ÊÐÈ ÛÐÚ ÙÞâÙÌÐÚ ÛàÔ ËçÖ ´ÑÑÒÎÙÐéÔ ÙÛÖ ÞéØÖ ÛÖÜ ¸ÖÔåÖÜ, ÉÒ. ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ,
û¾Ð ËçÖ ´ÑÑÒÎÙåÌÚ ÙÛÎ ±ÌÔÌÛÐÑã ´×ÛáÔÎÙÖý, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá. íÔÈ ÓÌÊáÒÖ ÓÖÜÙÌåÖ. ´ÑÑÒÎÙÐÈÙÛÐÑã
ÛâÞÔÎ, Â. 2, ´×ÈØÞåÈ ¿áÒÎÚ, Ì×ÐÓ. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, °ØÊÖÙÛæÒÐ 1994, Ù. 25-28.
110. ±Ò. ÊÐ' ÈÜÛã, ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 287-309 (Ù×ÖØÈËÐÑá).
´×åÙÎÚ, ². ¶. ¿ÌÔÛæÊÈÒÖÜ, ûºÈÛåÔÖÐ Ì×åÙÑÖ×ÖÐ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ ö µÈÑçÔÏÖÜ (°ÔÈÏÌàØÎÓâÔÖÚ ÑÈ-
ÛáÒÖÊÖÚ ö ¼ÌéÛÌØÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ)ý, ³ÌÒÛåÖÔ °ÔÈÊÔàÙÛÐÑãÚ ´ÛÈÐØåÈÚ ¹ÌØÑçØÈÚ Â. 11, 1974, Ù. 145-
176.
111. ²ÐÈ ÛÎÔ ¾ØÏæËÖÕÎ ´ÑÑÒÎÙåÈ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, ÉÒ. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š,
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 151

ÑÈÛá ÛÎÔ ×ÌØåÖËÖ 1580-1590 ÓÌ ÛÎÔ ×ØÖÙ×áÏÌÐÈ ÌÐÙÈÊàÊãÚ ÛÖÜ ÔâÖÜ ÎÓÌØÖÒÖÊåÖÜ
È×æ ÛÖÔ ¿á×È ²ØÎÊæØÐÖ ¸²õ.112 ¾Ð ±ÌÔÌÛÖå, ÓæÒÐÚ ËÐÈ×åÙÛàÙÈÔ ÛÈ ×ØÖÉÒãÓÈÛÈ ×ÖÜ
áØÞÐÙÈÔ ÔÈ ËÎÓÐÖÜØÊÖçÔÛÈÐ ÈÔáÓÌÙÈ ÙÛÖÔ ×ÒÎÏÜÙÓæ, âËØÈÙÈÔ È×ÖÝÈÙÐÙÛÐÑá. »Ì
ÈåÛÎÓá ÛÖÜÚ ×ØÖÚ ÛÖÔ ×ÖÔÛåÝÐÑÈ ÛÎÚ ¹ÈÏÖÒÐÑãÚ ´ÑÑÒÎÙåÈÚ ÍãÛÎÙÈÔ ÑÈÐ ×âÛÜÞÈÔ ÔÈ
ÓÎÔ ÌÝÈØÓÖÙÛÌå ÛÖ ÔâÖ ÎÓÌØÖÒæÊÐÖ ÙÛÐÚ ÑÛãÙÌÐÚ ÛÖÜÚ ÙÛÎÔ °ÔÈÛÖÒã.113
ÁÛÎÔ ÑÖÐÔàÔåÈ ×ÖÜ ÙÜÊÑØÖÛÌåÛÈÐ, ÑáÛà È×æ ÛÐÚ ÙÜÔÏãÑÌÚ ×ÖÜ ×ØÖÈÔÈÝâØÏÎÑÈÔ,
ÖÐ ËÐÈÞàØÐÙÓÖå ÑÈÐ ÖÐ ÙÜÊÑÒåÙÌÐÚ ×ØÖÙËÐÖØåÍÖÔÛÈÔ È×æ ÛÐÚ ÑÖÐÔàÔÐÑâÚ ×ÌØÊÈÓÎÔâÚ
ÛÎÚ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐÈÑãÚ ÈØÞÈÐæÛÎÛÈÚ ã ÛÎÚ ÙÛØÈÛÐàÛÐÑãÚ ÈÔËØÌåÈÚ. ¹ÜØåàÚ æÓàÚ ÙÜÔËâ-
ÖÔÛÈÔ ÓÌ ÛÎÔ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑã ÌÜ×ÖØåÈ ×ÖÜ ÙÛÎØÐÍæÛÈÔ ÙÛÎ ÊÈÐÖÑÛÎÙåÈ. ´ÕÈÐÛåÈÚ ÛÎÚ
ÈÙãÓÈÔÛÎÚ ÒÌÐÛÖÜØÊåÈÚ ÛàÔ ÝÌÖçËàÔ ÙÛÖ ÔÎÙå ËÌÔ ÈÔÈËÌåÞÏÎÑÌ Î ÝÌÖÜËÈØÞÐÑã
ÌÜÊâÔÌÐÈ, ÓÌ È×ÖÛâÒÌÙÓÈ ÖÐ ÙÞÌÛÐÑÖå ÛåÛÒÖÐ ÔÈ ÌåÔÈÐ ×ÌØÐÖØÐÙÓâÔÖÐ. ¹çØÐÖ ×ÈØá-
ÊÖÔÛÈ ÛÎÚ ÑÖÐÔàÔÐÑãÚ ËÐáÑØÐÙÎÚ È×ÌÛâÒÌÙÈÔ, æÞÐ Î ÓÖØÝã ÛÎÚ ÊÈÐÖÑÛÎÙåÈÚ, ÈÒÒá ÛÖ
ÓâÊÌÏÖÚ ÑÈÐ Î È×ÖËÖÛÐÑæÛÎÛÈ ÛÎÚ ÊÎÚ.114
²ÐÈ ÛÎ ÙÜÓ×ÌØÐÝÖØá ÛàÔ ±ÌÔÌÛéÔ, ÈÓâÙàÚ ÓÌÛá ÛÎÔ Ì×ÐÑØáÛÎÙã ÛÖÜÚ ÙÛÎÔ
¹ÌÝÈÒÖÔÐá, ÌÔËÌÐÑÛÐÑã ÌåÔÈÐ Î ÙÛáÙÎ ÛÖÜÚ È×âÔÈÔÛÐ ÙÛÎÔ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈ ÛàÔ ¿ÈÛØÐÑåàÔ
ÛÎÚ ´ØåÙÖÜ. ÁÛÈ ÛâÒÎ ÛÖÜ 1500, æÛÈÔ Ö ÛæÛÌ ËÐÖÐÑÎÛãÚ ÛÖÜ ÉÌÔÌÛÐÑÖç ÙÛæÒÖÜ Be-
nedetto da Pesaro ×ÖÒÐÖØÑÖçÙÌ ÛÖ ÝØÖçØÐÖ ÛÖÜ °ÊåÖÜ ²ÌàØÊåÖÜ, ÓâÒÎ ÛÎÚ ÖÐÑÖÊâ-
ÔÌÐÈÚ ×ØÖÙâÝÌØÈÔ áÔËØÌÚ ÑÈÐ ÌÝæËÐÈ.115 ÅáØÎ ÙÌ ÈÜÛãÔ ÛÎ ÉÖãÏÌÐÈ Ì×ÐÛÌçÞÏÎÑÌ Î
ÑÈÛáÒÎßÎ ÛÖÜ ÝØÖÜØåÖÜ ÑÈÐ ÙÛÎ ÙÜÔâÞÌÐÈ æÒÖÜ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç. ÂÖ ÊÌÊÖÔæÚ ÌÑÛÐÓãÏÎÑÌ
ÐËÐÈåÛÌØÈ È×æ ÛÎ ±ÌÔÌÛåÈ. ´×ÐÉÌÉÈÐéÏÎÑÌ ÓÌÛá È×æ ËçÖ ÞØæÔÐÈ, æÛÈÔ Ö ²ÐÈÔÔÖçÒÎÚ

æ.×., Ù. 287-309 (Ù×ÖØÈËÐÑá)£ ². ¶. ¿ÌÔÛæÊÈÒÖÜ, ûîÏÎ ÑÈÐ ÈÔÏØé×ÐÔÌÚ ÙÞâÙÌÐÚ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá
ÛÖÔ ¸ÁÂõ ÈÐéÔÈ. (¿ÒÎØÖÝÖØåÌÚ È×æ ÌåÑÖÙÐ ËçÖ ÈÔâÑËÖÛÈ ÔÖÛÈØÐÈÑá âÊÊØÈÝÈ)ý, ´×ÌÛÎØåÚ ÛÖÜ
¹âÔÛØÖÜ ´ØÌçÔÎÚ ÛÎÚ ¸ÙÛÖØåÈÚ ÛÖÜ ´ÒÒÎÔÐÑÖç ³ÐÑÈåÖÜ °ÑÈËÎÓåÈÚ °ÏÎÔéÔ Â. 22, 1975, âÑË.
1977, Ù. 69-145£ ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, û´ÐËãÙÌÐÚ ÊÐÈ ÛÖ ÓÖÔÈÙÛãØÐ ÛÖÜ °ÊåÖÜ ²ÌØÈÙåÓÖÜ ÛÎÚ ¹ÌÝÈ-
ÒÖÔÐáÚ ÙÛÈ ÛâÒÎ ÛÖÜ 16 ÈÐéÔÈý, ÁçÓÓÌÐÑÛÈ Â. 9/2, 1994, »ÔãÓÎ ³. °. µÈÑÜÏÎÔÖç, Ù. 329-345.
²ÐÈ ÛÖÔ ÖØÏæËÖÕÖ ÑÒãØÖ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÛÖÜÚ Ì×æÓÌÔÖÜÚ ÈÐéÔÌÚ, ÉÒ. ³. ±ÒáÙÙÎ, û¼âÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ ÊÐÈ
ÛÖÔ ÖØÏæËÖÕÖ ÑÒãØÖ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ ÑÈÛá ÛÎ ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛåÈý, ·ÎÙÈÜØåÙÓÈÛÈ Â. 22, 1992, Ù. 332-
344.
112. ²ÐÈ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ ÛÎÚ ÌÐÙÈÊàÊãÚ ÛÖÜ ÔâÖÜ ÎÓÌØÖÒÖÊåÖÜ ÑÈÐ ÛàÔ ÈÔÛÐËØáÙÌàÔ ×ÖÜ Ü×ãØÕÈÔ
È×æ ÛÎÔ ×ÒÌÜØá ÛàÔ ¾ØÏÖËæÕàÔ, ÉÒ. V. Peri, Due date, un'unica Pasqua. Le origini della
moderna disparitaÁ liturgica in una trattativa ecumenica tra Roma e Costantinopoli (1582-
84), »ÐÒáÔÖ 1967.
113. µ. ¼. ÂÙÐØ×ÈÔÒã, û°×æ ÛÎ ÝÐÒÖØÏæËÖÕÎ ×ÖÒÐÛÐÑã ÛÎÚ ±ÌÔÌÛåÈÚ ÙÛÎÔ ´ÒÒÎÔÐÑã °ÔÈÛÖÒã
(°ÔâÑËÖÛÈ âÊÊØÈÝÈ ÛàÔ ÌÛéÔ 1581-1597)ý, ´×ÌÛÎØåÚ ´ÛÈÐØÌåÈÚ ±ÜÍÈÔÛÐÔéÔ Á×ÖÜËéÔ Â. 39-40,
1972-1973: ºÌÐÓéÔ. ÂÐÓÎÛÐÑã ×ØÖÙÝÖØá Ûà ÑÈÏÎÊÎÛã ¼ÐÑÖÒáà ±. ÂàÓÈËáÑÎ ²ÌÔÐÑé ²ØÈÓÓÈ-
ÛÌå ÛÎÚ ´ÛÈÐØÌåÈÚ ÑÈÐ ³ÐÌÜÏÜÔÛã ÛÎÚ ´×ÌÛÎØåËÖÚ, Ù. 298-300 ÑÈÐ 306-309 ÈØ. ±õ. ¿É. °ÊÊÌÒÐÑãÚ
¿ÈÔÖ×ÖçÒÖÜ, û¾Ð ±ÌÔÌÛÖå ÑÈÐ Î ÌÒÒÎÔÐÑã ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ: ³ÐÖÐÑÎÛÐÑã, ÌÑÑÒÎÙÐÈÙÛÐÑã, ÖÐÑÖÔÖ-
ÓÐÑã ÖØÊáÔàÙÎý, ñßÌÐÚ ÛÎÚ ÐÙÛÖØåÈÚ ÛÖÜ ÉÌÔÌÛÖÑØÈÛÖçÓÌÔÖÜ ´ÒÒÎÔÐÙÓÖç. °ØÞÌÐÈÑá ÛÌÑÓãØÐÈ,
Ì×ÐÙÛÎÓÖÔÐÑã ËÐÌçÏÜÔÙÎ ÅØçÙÈÚ °. »ÈÒÛâÍÖÜ, °ÏãÔÈ 1993, Ù. 295 ÑÈÐ 337-339 ÈØ. 26.
114. °ÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ ÊÐÈ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ, ÉÒ. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 389.
115. ²ÐÈ æÒÌÚ ÈÜÛâÚ ÛÐÚ ×ØÖÙ×áÏÌÐÌÚ Ü×áØÞÌÐ ÈÔÈÝÖØá ÙÛÖ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-
1571š, æ.×., Ù. 31-34.
152 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

¿ÈÛØåÑÐÖÚ Ü×âÉÈÒÌ ÈåÛÎÙÎ ×ØÖÚ ÛÎ ÁçÊÑÒÎÛÖ. ÁÌ ÈÜÛãÔ, ×ÌØÐâÊØÈÝÌ ÈÔÈÒÜÛÐÑá ÛÎ

ËØáÙÎ ÛÎÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐáÚ ÛÖÜ ÑÈÛá ÛÐÚ ×ÖÒÌÓÐÑâÚ Ì×ÐÞÌÐØãÙÌÐÚ ÛÖÜ ÛâÒÖÜÚ ÛÖÜ 1500 ÑÈÐ
ÍÎÛÖçÙÌ ÛÎÔ ×ÈØÈÞéØÎÙÎ ×ØÖÔÖÓåàÔ. »Ì È×æÝÈÙã ÛÎÚ Î ÁçÊÑÒÎÛÖÚ, ÙÛÐÚ 14
»ÈØÛåÖÜ 1503, ÛÖÜ ×ÈØÈÞéØÎÙÌ ÌÑÛáÙÌÐÚ ÊÎÚ ÑÈÐ È×áÒÒÈÕÌ ÛæÙÖ ÌÑÌåÔÖÔ æÙÖ ÑÈÐ
ÛÖÜÚ È×ÖÊæÔÖÜÚ ÛÖÜ È×æ ÑáÏÌ ×ØÖÙà×ÐÑã ÈÊÊÈØÌåÈ. ÂÈ ÓâÒÎ ÛÎÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈÚ ÑÈÐ
116
ÑÈÛá ÛÐÚ Ì×æÓÌÔÌÚ ËÌÑÈÌÛåÌÚ È×ãÒÈÜÈÔ ÛàÔ ÈÔàÛâØà ÌÜÌØÊÌÛÐÑéÔ ØÜÏÓåÙÌàÔ.117
´ÕÈÐÛåÈÚ ÛÎÚ ÙÛáÙÎÚ ×ÖÜ ÌåÞÈÔ Ì×ÐËÌåÕÌÐ ×áÔÛÈ ÈÔÛÐÓÌÛà×åÍÖÔÛÈÔ ÓÌ ÙÌÉÈÙÓæ
È×æ ÛÖÜÚ ÌÑáÙÛÖÛÌ ±ÌÔÌÛÖçÚ ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÜÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç. ÅÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑá ÌåÔÈÐ
æÙÈ ÙÎÓÌÐéÔÌÐ ÙÛÎÔ âÑÏÌÙã ÛÖÜ Ö Angelo Basadonna. ¹ÈÛá ÛÎÔ ×ÌØÐÖËÌåÈ ÛÖÜ
ÙÛÖ ÔÎÙå ÌåÞÌ ÙÜÔÈÔÛãÙÌÐ È×ÖÊæÔÖÜÚ ÛÎÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈÚ ÛàÔ ¿ÈÛØÐÑåàÔ. ³ÐÈÛÎØÖçÙÈÔ
ÛÖ âÊÊØÈÝÖ ×ØÖÔÖÓåàÔ ×ÖÜ ÛÖÜÚ ÌåÞÌ ËÖÏÌå, ÙÛÖ Ö×ÖåÖ ÑÈÛÈÊØáÝÖÔÛÈÔ ÖÐ Ü×ÎØÌÙåÌÚ
×ÖÜ ÌåÞÈÔ ×ØÖÙÝâØÌÐ ×ØÖÚ ÛÖ ÉÌÔÌÛÐÑæ ÑØáÛÖÚ. °×âÔÈÔÛå ÛÖÜÚ, æ×àÚ Ì×ÐÙÎÓÈåÔÌÐ,
Ì×âËÌÐÕÌ ÛÖÔ È×ÈÐÛÖçÓÌÔÖ ÙÌÉÈÙÓæ. 118
°×æ ÛÎ ÓÌÒâÛÎ ÛàÔ ×ÎÊéÔ ÛÎÚ Ì×ÖÞãÚ ×ØÖÑç×ÛÌÐ æÛÐ, ÓÌ ÑØÐÛãØÐÖ ÛÎ ÙÞâÙÎ
ÛÖÜÚ ÓÌ ÛÎ ÊÎ, Ü×ãØÞÈÔ ÛØÌÐÚ ÑÈÛÎÊÖØåÌÚ ÑÈÛÖåÑàÔ. ÂÎÔ ×ØéÛÎ ÖÓáËÈ ÙÜÊÑØÖÛÖç-
ÙÈÔ ÖÐ ÑáÛÖÞÖÐ ÓÌÊáÒÎÚ ÐËÐÖÑÛÎÙåÈÚ. ÁÛÈ âÊÊØÈÝÈ ×ØÖÙËÐÖØåÍÖÔÛÈÐ ÓÌ ÛÈ ÖÔæÓÈÛÈ
ÙÐÖØ, ÓÐÙâØ, áØÞÖÔÛÈÚ. ¾Ð ÐËÐÖÑÛÎÙåÌÚ ×ÖÜ ÑÈÛÌåÞÈÔ ×ØÖâØÞÖÔÛÈÔ ÌåÛÌ È×æ ÛÎÔ
×ØÖÉÌÔÌÛÐÑã ×ÌØåÖËÖ ÌåÛÌ È×æ ÉÌÔÌÛÐÑâÚ ×ÈØÈÞàØãÙÌÐÚ. »Ì ÛÖ ×âØÈÙÓÈ ÛÖÜ ÞØæÔÖÜ
ÌåÞÈÔ ÈÜÕÎÏÌå ÓÌ ÛÎÔ ÌÔÙàÓáÛàÙÎ ÙÌ ÈÜÛâÚ ÊÌÐÛÖÔÐÑéÔ ÓÐÑØÖäËÐÖÑÛÎÙÐéÔ. ¾Ð
ÑáÛÖÞÖå ÛÖÜÚ, ×ÈØáÒÒÎÒÈ ÓÌ ÛÎÔ ÑÈÒÒÐâØÊÌÐÈ ÛÎÚ ÊÎÚ ÓâÙà ÛØåÛàÔ, ÌÓ×ÖØÌçÖÔÛÈÔ
ÛÎÔ ÈÊØÖÛÐÑã ×ÈØÈÊàÊã ÑÈÐ Ì×ÐËåËÖÔÛÈÔ ÙÛÖÔ âÔÛÖÑÖ ËÈÔÌÐÙÓæ. ÅáØÎ ÙÛÎ ËçÔÈÓã
ÛÖÜÚ ÈÙÑÖçÙÈÔ ×ÌØÐÖØÐÙÓâÔÌÚ ËÐÑÈÙÛÐÑâÚ ã ËÐÈÐÛÎÛÐÑâÚ ÌÕÖÜÙåÌÚ ÙÛÖÔ ÌÜØçÛÌØÖ
ÞéØÖ ÛÎÚ ×ÌØÐÝâØÌÐáÚ ÛÖÜÚ. ÂÎ ËÌçÛÌØÎ ÖÓáËÈ ÙÜÊÑØÖÛÖçÙÈÔ Ìç×ÖØÖÐ ÑÛÎÓÈÛåÌÚ,
ÖÐ Ö×ÖåÖÐ ÑÈÒÒÐÌØÊÖçÙÈÔ ÛÎ ÊÎ ÙÌ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐÈÑã ÉáÙÎ. ÁÛÈ âÊÊØÈÝÈ ×ØÖÙËÐÖØåÍÖ-
ÔÛÈÐ ÑÜØåàÚ àÚ ÑÜØ. ³ÐâÏÌÛÈÔ ÑçØÖÚ ÙÛÖÔ ÑÖÐÔàÔÐÑæ ×ÌØåÊÜØæ ÛÖÜÚ. ÁÜÞÔá ÓÈØÛÜ-
ØÖçÔÛÈÐ àÚ ûÊâØÖÔÛÌÚý (ÑØÐÛâÚ) ÊÐÈ ÛÎ ËÐÌÜÏâÛÎÙÎ ÓÐÑØÖËÐÈÝÖØéÔ, Ì×åÛØÖ×ÖÐ Þà-
ØÐéÔ ã ×ØÖÙé×àÔ, ÓáØÛÜØÌÚ ÙÌ ËÐÑÈÐÖ×ØÈÕåÌÚ. ÂÎÔ ÛØåÛÎ ÖÓáËÈ ÙÜÊÑØÖÛÖçÙÈÔ ÖÐ
ÓÐÑØÖÑÛÎÓÈÛåÌÚ. ²ÐÈ ÔÈ ÈÔÛÌ×ÌÕâÒÏÖÜÔ ÙÛÐÚ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑâÚ ËÜÙÑÖÒåÌÚ, Ü×ÖÞØÌéÔÖÔÛÈÔ
ÔÈ ÓÐÙÏéÔÖÜÔ ×ØÖÚ ÑÈÒÒÐâØÊÌÐÈ ÊÎ ÛØåÛàÔ, æ×àÚ ÑÈÐ ÖÐ ÈÑÛãÓÖÔÌÚ ÈÊØæÛÌÚ. ¾Ð
ÛÌÒÌÜÛÈåÖÐ ãÛÈÔ ÌÒÌçÏÌØÖÐ àÚ ×ØÖÚ ÛÖ ×ØÖÙà×ÐÑæ ÑÈÏÌÙÛéÚ ÈÒÒá, ÖÜÙÐÈÙÛÐÑá,
×ÖÒÒÈ×Òá ÌÕÈØÛÎÓâÔÖÐ È×æ ÛÖÔ ÐËÐÖÑÛãÛÎ ÛÎÚ ÊÎÚ ×ÖÜ ÓåÙÏàÔÈÔ.119

116. C. N. Sathas, Documents ineÂditsš, æ.×., Ù. 155-156, æ×ÖÜ ÌÑËåËÌÛÈÐ Î ÙÞÌÛÐÑã È×æÝÈÙÎ.
¿É. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 23, 32-33, 210 ÑÈÐ 225.
117. ÁÛÐÚ 10 °ÜÊÖçÙÛÖÜ 1582 ÛÈ ÈËâÒÝÐÈ °ÔÛéÔÐÖÚ ÑÈÐ °ÊÊÌÒãÚ ¿ÈÛØåÑÐÖÚ, ÊÐÖÐ ÛÖÜ ×ÖÛâ
²ÐÈÔÔÖçÒÎ, ÍãÛÎÙÈÔ ÑÛãÓÈÛÈ 12 campi ÙÛÖ ÔÎÙå, ÛÈ Ö×ÖåÈ ÌåÞÈÔ ÖÐ ×ØæÊÖÔÖå ÛÖÜÚ, ÑÈÐ ËÌÔ Ü×æ-
ÑÌÐÔÛÈÔ ÙÌ Ì×ÐÉÈØçÔÙÌÐÚ. ±Ò. ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ, °ÐÛãÓÈÛÈ ÑÈÐ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÌÚ ÛàÔ ´ÒÒãÔàÔ ÛÎÚ
±ÌÔÌÛÖÑØÈÛåÈÚ (1554-1600), ¸àáÔÔÐÔÈ 1985, Ù. 67 ÈØ. 241.
118. ±Ò. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 105.
119. ±Ò. ÈÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 227-228. ¿É. °.
¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 389-390.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 153

¶ ×ÒãØÎÚ ÙÞÌËæÔ ÙçÔËÌÙÎ ÛàÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐÛéÔ120ÓÌ ÛÎ ÊÈÐÖÑÛÎÙåÈ ËÌÔ âÑÈÔÌ

ËÜÔÈÛã ÛÎÔ ÈÔáËÜÙÎ ÓÐÈÚ ÈÜÛæÔÖÓÎÚ ÈÙÛÐÑãÚ ÍàãÚ. ¾Ð ÙÜÓÉÖÒÈÐÖÊØÈÝÐÑâÚ ×Øá-
ÕÌÐÚ ÛÎÚ ×ÌØÐæËÖÜ ×ÖÜ âÞÖÜÔ ÌÑËÖÏÌå ÌåÔÈÐ ÐËÐÈåÛÌØÈ È×ÖÑÈÒÜ×ÛÐÑâÚ ÙÞÌÛÐÑá ÓÌ ÛÖ
ÍãÛÎÓÈ. ÇÚ ÊÈÐÖÑÛãÓÖÔÌÚ, ÌÓÝÈÔåÍÖÔÛÈÐ âÓ×ÖØÖÐ, ÛÌÞÔåÛÌÚ, æ×àÚ Ì×åÙÎÚ ÊÐÈÛØÖå,
ÙÜÓÉÖÒÈÐÖÊØáÝÖÐ, ÊØÈÓÓÈÛÌåÚ, ÐÌØÌåÚ. 121

¹çØÐÖ ÞÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑæ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, ÑÈÛá ÛÖ 16Ö ÈÐ., ãÛÈÔ ÖÐ ×ÖÒÒÖå ÑÈÐ
ÓÐÑØÖå ÖÐÑÐÙÓÖå.122 ²ÐÈ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ, ÐËÐÈåÛÌØÈ È×ÖÑÈÒÜ×ÛÐÑá ÌåÔÈÐ æÙÈ ÈÔâÝÌØÌ
ÛÖ 1543 Ö Francesco Gabriel. ÁÛÖ ÔÎÙå, ÙÎÓÌåàÔÌ, Ü×ãØÞÈÔ ×ÌÔÛÈÑæÙÐÈ ×ÌØå×ÖÜ
ÞàØÐá, ÛÈ Ö×ÖåÈ È×ÖÛÌÒÖçÔÛÈÔ È×æ ÛØåÈ ÓÌ ÛâÙÙÌØÈ Ù×åÛÐÈ ÛÖ ÑÈÏâÔÈ. ÁÌ ÈÜÛá
ÑÈÛÖÐÑÖçÙÈÔ ÙÜÊÊÌÔÐÑâÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ. °ÜÛæ ÙÜÔâÉÈÐÔÌ ÊÐÈ ÔÈ ÓÎÔ âÞÖÜÔ ÓáØÛÜØÌÚ
ÙÛÐÚ ×ÈØÈÔÖÓåÌÚ ÛÖÜÚ. ¿ØÖÑÌÐÓâÔÖÜ ÔÈ Ü×áØÕÌÐ ÓÌÊÈÒçÛÌØÎ ÈÙÝáÒÌÐÈ È×æ ÛÐÚ
×ÌÐØÈÛÐÑâÚ ÑÈÐ ÌÞÏØÐÑâÚ Ì×ÐËØÖÓâÚ, Ö ±ÌÔÌÛæÚ ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÚ ×ØæÛÌÐÔÌ ÛÎ ÓÌåàÙÎ
ÛÖÜ ÈØÐÏÓÖç ÛàÔ ÖÐÑÐÙÓéÔ.123 ¾ ÈØÐÏÓæÚ ÛàÔ ÞàØÐéÔ ÝÈåÔÌÛÈÐ Ü×ÌØÉÖÒÐÑæÚ. ñ-
×àÚ æÓàÚ âÞÌÐ Ì×ÐÙÎÓÈÔÏÌå, ×ÐÏÈÔæÛÈÛÈ ÈÔÛÈ×ÖÑØåÔÌÛÈÐ ÙÛÎÔ ×ØÈÊÓÈÛÐÑæÛÎÛÈ,
ÑÈÏéÚ Ö ÞØÎÙÐÓÖ×ÖÐÖçÓÌÔÖÚ æØÖÚ ville ÈÔÈÝâØÌÛÈÐ ÙÌ ÓÐÑØÖçÚ ÖÐÑÐÙÓÖçÚ ÑÈÐ æÞÐ
ÙÌ ×ÖÒÜáÔÏØà×È ÞàØÐá.124
¶ ÌÐÑæÔÈ ËÌÔ áÒÒÈÕÌ ÈÐÙÏÎÛá ÛÈ Ì×æÓÌÔÈ ÞØæÔÐÈ. ÂÖ 1548 Ö Antonio Calbo
ÙÎÓÌåàÔÌ ×àÚ ÙÛÖ ÔÎÙå Ü×ãØÞÈÔ ËÌÑÈÌ×Ûá ×ÌØÐÝâØÌÐÌÚ (pertinentie), ÓÌ ËÐáÝÖØÈ
ÞàØÐá ã ÓÐÑØÖçÚ ÖÐÑÐÙÓÖçÚ (diverse ville over chasali
, picholi), ×ÖÜ Ö ÑÈÏâÔÈÚ
È×ÈØÛÐÍæÛÈÔ È×æ ËâÑÈ éÚ ÙÈØáÔÛÈ ÛÖ ×ÖÒç Ù×åÛÐÈ. ºåÊÌÚ ËÌÑÈÌÛåÌÚ ÈØÊæÛÌØÈ,
125

120. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š , , Ù. 229-230. ¿É. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ,

æ.×. ¾

ÏÌÙÓæښ , , Ù. 390.
æ.×.

121. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá (Ì×ÐÙÛÎÓÖÔÐÑã Ì×Ö×ÛÌåÈ), °ÔËØâÈÚ °ÓáØÈÔÛÖÚ ÔÖÛÈØÐÈÑâÚ ×ØáÕÌÐÚ °-

ØáÑÒÐ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ (1548-1562) , °ÏãÔÈ 2001£ ÁÛ. µÈ×áÔÛÎ, ²ÐáÑÖÜÓÖÚ ÁÖÜØÐáÔÖÚ ÔÖÛáØÐÖÚ ¹á-

ÙÛØÖÜ. ¹ÈÛáÙÛÐÞÖ 1570-1598 , °ØÊÖÙÛæÒÐ 2001£ ÂÎÚ åËÐÈÚ, »ÖÔÛÌÙáÔÛÖÚ (ËÌ) ÐÌØâÈÚ ÁÛÈÓáÛÐÖÚ

ÔÖÛáØÐÖÚ ´ÒÌÐÖç. ¹ÈÛáÙÛÐÞÖ 1535-1553 , °ØÊÖÙÛæÒÐ 2002£ ¼. ². »ÖÙÞÖÔá (Ì×ÐÙÛÎÓÖÔÐÑã Ì×Ö-

×ÛÌåÈ), ¼ÐÑæÒÈÖÚ ¹È×ÐáÔÖÚ ÔÖÛÈØÐÈÑâÚ ×ØáÕÌÐÚ ¹áÙÛØÖ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ (1571-1576) , °ÏãÔÈ 2008.
122. ±Ò. ÁÛ. ². Á×ÈÔáÑÎ, û¾Ð ÖÐÑÐÙÓÖåšý, æ.×., Ù. 107-128 (ÑÜØåàÚ Ù. 119-123)£ ¼. ².
»ÖÙÞÖÔá, û¸ÙÛÖØÐÑã ÌÕâÒÐÕÎ ÛàÔ ÖÐÑÐÙÓéÔ °ØÊÖÙÛÖÒÐÖç ÑÈÐ ºÐÕÖÜØÐÖçý, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá. íÔÈ ÓÌÊáÒÖ

ÓÖÜÙÌåÖ. ´ÑÑÒÎÙÐÈÙÛÐÑã ÛâÞÔÎ , T. 2,

´×ÈØÞåÈ ¿áÒÎÚ , Ì×ÐÓ. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, °ØÊÖÙÛæÒÐ
1994, Ù. 14-23 (ÑÜØåàÚ Ù. 14-15 ÑÈÐ 19-20)£ ³. °ÔàÊÐáÛÎ-¿ÌÒâ, û¾Ð ÖÐÑÐÙÓÖå ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ ÙÛÎ
ÓÌÊáÒÎ ÞØÖÔÐÑã ËÐáØÑÌÐÈ 1583-1907. (³ÐÈÛãØÎÙÎ, ÌÊÑÈÛáÒÌÐßÎ, ÈÔÈÔâàÙÎ)ý, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖ-

ÔÐÑá Â. 6, 1992-1994:°ÝÐâØàÓÈ ÙÛÖÔ ÑÈÏÎÊÎÛã ³ÎÓ ãÛØÐÖ ÁàÛ. ºÖÜÑáÛÖ , Ù. 39-88£ Á. ºáÍÈØÎ,
û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù. 301-347 (ÑÜØåàÚ 318-323 ÑÈÐ 335-346 ×åÔ. 5).
123. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ , , Ù. 9-10. ±Ò. ÑÈÐ ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, ûÄÖØÖËÖÛÐÑæÚ
æ.×.

×åÔÈÑÈښý, æ.×., Ù. 87£ ÛÖÜ åËÐÖÜ, û¸ÙÛÖØÐÑã ÌÕâÒÐÕΚý, æ.×., Ù. 14£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá

1500-1571š , , Ù. 184£ Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù. 318.

æ.×.

124. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, ûÄÖØÖËÖÛÐÑæÚ ×åÔÈÑÈښý, æ.×., Ù. 87. ¿É. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá

1500-1571š , , Ù. 184 ÙÎÓ. 17.

æ.×.

125. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ , , Ù. 19 ÑÈÐ 21. ±Ò. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, ûÄÖØÖËÖÛÐÑæÚ

æ.×.
154 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

ÛÖ 1601, Ö Alvise Michiel ÈÔâÝÌØÌ ×àÚ ÛÖ ÔÎÙå ãÛÈÔ ËÐÈÐØÌÓâÔÖ ÙÌ ÌåÑÖÙÐ ËçÖ ×Ì-
ØÐÝâØÌÐÌÚ. ¶ ÑÈÏÌÓÐá ÌåÞÌ ×ÖÒÒá ÞàØÐá, ÛÈ Ö×ÖåÈ ãÛÈÔ æÒÈ ×ÖÒÜáÔÏØà×È. ¾
126
ÙÜÔÖÒÐÑæÚ ÈØÐÏÓæÚ ÛàÔ ÞàØÐéÔ âÝÛÈÔÌ ÛÈ 223.
ñ×àÚ ÙÜÔáÊÌÛÈÐ È×æ ÛÈ ÈÔàÛâØà, Î ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ËÌÔ ËÐâÏÌÛÌ Ñá×ÖÐÖ ÙÎÓÈÔÛÐÑæ
ÈÙÛÐÑæ ÑâÔÛØÖ, ÓÌ æ,ÛÐ ÈÜÛæ ÙÜÔÌ×ÈÊæÛÈÔ ÊÐÈ ÛÎÔ ÑÖÐÔÖÛÐÑã ÖØÊáÔàÙã ÛÎÚ. ¶
È×ÖÊØÈÝã ÛÖÜ ¿âÛØÖÜ ¹ÈÙÛØÖÝçÒÈÑÈ, ÛÖÜ âÛÖÜÚ 1583, ÌåÔÈÐ ÐËÐÈåÛÌØÈ È×ÖÑÈÒÜ×ÛÐ-
127
Ñã àÚ ×ØÖÚ ÈÜÛæ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ. ¾ ÙÜÔÖÒÐÑæÚ ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÈÔÌØÞæÛÈÔ ÛæÛÌ
ÙÛÖÜÚ 25.543 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ. Ã×ãØÞÈÔ 173 ÖÐÑÐÙÓÖå, Ö ×ÒÎÏÜÙÓæÚ ÛàÔ Ö×ÖåàÔ ÑÜÓÈÐÔæÛÈÔ
È×æ 28 éÚ 859 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ. ¿ÐÖ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÈ, âÞÌÐ Ü×ÖÒÖÊÐÙÛÌå æÛÐ ÛÖ 39,41% ÛàÔ
ÖÐÑÐÙÓéÔ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÌåÞÌ ÛÖ ×ÖÒç éÚ 100 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ ÑÈÐ ÙÜÊÑâÔÛØàÔÌ ÛÖ 16,44% ÛÖÜ
128
×ÒÎÏÜÙÓÖç. ÂØÌÐÚ ÖÐÑÐÙÓÖå ãÛÈÔ ÖÐ ×ÐÖ ×ÖÒÜáØÐÏÓÖÐ. ÂÖ ¹áÙÛØÖ, ÓÈÍå ÓÌ ÛÖ
±ÖçØÊÖ (Forteza et Borgo), ÓÌ 859 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ, Î ºÈÑçÏØÈ, ÓÌ 778 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ, ÑÈÐ
129
ÛÖ ºÎÕÖçØÐ, ÓÌ 581 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ.
»ÐÈ ÞÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑã ÌÐÑæÔÈ ÛàÔ ÌÕÌÒåÕÌàÔ ×ÖÜ ÑÜÖÝÖØÖçÔÛÈÐ, ÑÈÐ ÊÐÈ ÛÐÚ
Ö×ÖåÌÚ ÏÈ ÊåÔÌÐ ÈÔÈÒÜÛÐÑá ÒæÊÖÚ ×ÐÖ ÑáÛà, ×ØÖÙÝâØÌÐ ÛÖ ºÎÕÖçØÐ. ±ØÐÙÑæÛÈÔ ÙÛÎÔ
ÈÔÈÛÖÒÐÑã ÈÑÛã ÛÎÚ ÞÌØÙÖÔãÙÖÜ ÛÎÚ ¿ÈÒÐÑãÚ, È×âÔÈÔÛÐ È×æ ÛÖÔ æØÓÖ ÛÖÜ °ØÊÖÙÛÖ-
ÒÐÖç. ¶ ×ØéÛÎ ÊØÈ×Ûã ÓÔÌåÈ ÛÖÜ ÖÔæÓÈÛÖÚ ÛÖÜ ÖÐÑÐÙÓÖç, ÓÌ ÛÖÔ ×ÈØÌÝÏÈØÓâÔÖ Ûç×Ö
Lazuri, Ü×áØÞÌÐ ÙÌ âÊÊØÈÝÖ ×ÖÜ ÌÕâËàÙÌ Î ÁçÊÑÒÎÛÖÚ ÙÛÐÚ 21 ³ÌÑÌÓÉØåÖÜ 1534,
130
ÙÛÖ Ö×ÖåÖ ÊåÔÌÛÈÐ ÒæÊÖÚ ÊÐÈ ÛÖ ×ÖØÏÓÌåÖ ºÎÕÖÜØÐÖç ö °ØÊÖÙÛÖÒÐÖç. ÂÖ ×ÖØÏÓÌåÖ,
ÓÌ ÛÖ Ö×ÖåÖ ËÐÈÑÐÔÖçÔÛÈÔ ÛÈ ×ØÖäæÔÛÈ ÛÎÚ ¿ÈÒÐÑãÚ ×ØÖÚ ÛÖ °ØÊÖÙÛæÒÐ, ÈÔâËÌÐÕÌ ÛÖ
ºÎÕÖçØÐ ÙÌ ÙÎÓÈÔÛÐÑæ ÑâÔÛØÖ. íÛÙÐ, ÙÛÎÔ È×ÖÊØÈÝã ÛÖÜ ¹ÈÙÛØÖÝçÒÈÑÈ, ãÛÈÔ
ÛØåÛÖÚ ÙÌ ×ÒÎÏÜÙÓæ ÖÐÑÐÙÓæÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, ÓÌ 581 ÑÈÛÖåÑÖÜÚ. ÁÛÎ ØÈÊËÈåÈ ÈÔá×ÛÜÕã
131
ÛÖÜ ÛÈ ÞØæÔÐÈ ×ÖÜ ÈÑÖÒÖçÏÎÙÈÔ â×ÈÐÕÌ ØæÒÖ ÛÖ ÌÓ×æØÐÖ ÛÎÚ ÙÛÈÝåËÈÚ. ÁÛÐÚ

×åÔÈÑÈښý, æ.×., Ù. 87£ ÛÖÜ åËÐÖÜ, û¸ÙÛÖØÐÑã ÌÕâÒÐÕΚý, æ.×., Ù. 14£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá
1500-1571š æ.×.
, , Ù. 184-185 ÑÈÐ 195 ÞáØÛÎÚ 5£ Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙÎý, æ.×., Ù. 318.
126. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ æ.×., , Ù. 151 ÑÈÐ 155.
127. ²ÐÈ ÛÈ È×ÖÛÌÒâÙÓÈÛÈ ÛÎÚ È×ÖÊØÈÝãÚ ×ÖÜ ËÐÌÔÌØÊãÏÎÑÌ ÙÛÈ ÛâÒÎ ÛÖÜ 1583, ÉÒ. ÁÛ. ².
Á×ÈÔáÑÎ, û¾Ð ÖÐÑÐÙÓÖåšý, æ.×., Ù. 119-123 ÑÈÐ D. Vlassi, úLa politica annonaria di
Venezia a Cefalonia: il fondaco delle biade (sec. XVI-XVIII)þ, ·ÎÙÈÜØåÙÓÈÛÈ Â. 25, 1995, Ù.
282-284.
128. Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù. 318.
129. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, ûÄÖØÖËÖÛÐÑæÚ ×åÔÈÑÈښý, æ.×., Ù. 87£ ÁÛ. ². Á×ÈÔáÑÎ, û¾Ð ÖÐÑÐÙÓÖåšý,
æ.×., Ù. 119-123£ ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, û¸ÙÛÖØÐÑã ÌÕâÒÐÕΚý, æ.×., Ù. 14 ÑÈÐ 19£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ,
¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š æ.×. , , Ù. 185£ Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù. 320.
š æ.×.
130. C. N. Sathas, Documents ineÂdits , ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ
, Ù. 171 ÙÛåÞ. 27-28. ¿É. ¸. ¿ÈØÛÚ,
ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ æ.×.
, , Ù. 227 ÙÎÓ. 1£ ³. °. µÈÑÜÏÎÔÖç, û¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚ ÐÙÛÖØÐÑá ÑÈÐ ÛÖ×àÔÜÓÐÑáý,
´×ÌÛÎØåÚ ´ÛÈÐØÌåÈÚ ±ÜÍÈÔÛÐÔéÔ Á×ÖÜËéÔ , Â. 6, 1929, Ù. 196£ ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, û¸ÙÛÖØÐÑã ÌÕâÒÐ-
ÕΚý, æ.×., Ù. 19. ÂÖ ÙÞÌÛÐÑæ ÞàØåÖ âÞÌÐ ÙÞÖÒÐáÙÌÐ ÙÌ ÙÎÓÌåàÓá ÛÖÜ Ö ³. °. µÈÑÜÏÎÔæÚ, ûÂÖ
×âØÈÓÈ ÛÖÜ ºÎÕÖÜØÐÖç ÙÛÈ 1534 (´×ÛÈÔÎÙÐÈÑá ÙÎÓÌÐéÓÈÛÈ)ý, ÌÝ. ´ÝÎÓÌØåÚ ÛàÔ ¹ÌÝÈÒÒãÔàÔ ,
âÛÖÚ °õ, ÈØ. 4, 6.5.1928, Ù. 5.
131. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, û¸ÙÛÖØÐÑã ÌÕâÒÐÕΚý, æ.×., Ù. 19.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 155

ÌÑÏâÙÌÐÚ ÛàÔ ×ØÖÔÖÎÛéÔ ×ÖÜ ÌÑËåËÖÔÛÈÐ ÛÖ æÔÖÓÈ ÛÖÜ ÖÐÑÐÙÓÖç È×ÈÔÛáÛÈÐ ÓåÈ ÓæÔÖ
ÝÖØá. ñ×àÚ Ü×ÖÊØáÓÓÐÍÌ ÛÖ 1593 Ö Davide Bembo
, ÖÐ ÑÈÛÈ×ÐâÙÌÐÚ ×ÖÜ ÜÝåÙÛÈÔÛÖ
ÛÈ ÑÈÛéÛÌØÈ ÙÛØéÓÈÛÈ ÛÖÜ ×ÒÎÏÜÙÓÖç ÙÛÎÔ ×ÌØÐÖÞã ÛÖÜ ºÎÕÖÜØÐÖç È×æ ÖØÐÙÓâÔÈ
á×ÒÎÙÛÈ ×ØæÙà×È ãÛÈÔ ×ÖÒç ÓÌÊáÒÌÚ. ÁÌ ×ÌØå×ÛàÙÎ ×ÖÜ ËÌÔ ÒÈÓÉáÔÖÔÛÈÔ ÓâÛØÈ,
132
ÖÐ ÑáÛÖÐÑÖå ÛÎÚ ÏÈ ÛÎÔ ÌÊÑÈÛâÒÌÐ×ÈÔ. ¶ ÑÈÛáÙÛÈÙÎ ÝÈåÔÌÛÈÐ ×àÚ ÉÌÒÛÐéÏÎÑÌ ÑÐ
âÛÙÐ ÛÐÚ Ì×æÓÌÔÌÚ ËÌÑÈÌÛåÌÚ Î ÈÔá×ÛÜÕÎ ÛÖÜ ºÎÕÖÜØÐÖç ÙÜÔÌÞåÙÛÎÑÌ ÓÌ ÛÈÞçÛÌØÖÜÚ
133
ØÜÏÓÖçÚ.

¾ ÞéØÖÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ È×ÖÛÌÒÌå ÙÎÓÈÔÛÐÑã ×ÈØáÓÌÛØÖ ÛàÔ ÌÕÌÒåÕÌàÔ ×ÖÜ

ÙÜÔÛÌÒÖçÔÛÈÐ. ÂØÈÞç ÑÈÐ ËçÙÉÈÛÖ È×æ ÛÎ ÏáÒÈÙÙÈ ÑÈÏéÚ ãÛÈÔ ÛÖ ÔÎÙå, ÓÌ
ÖØÌÐÔÖçÚ æÊÑÖÜÚ ×ÖÜ ËÜÙÑæÒÌÜÈÔ ÛÎÔ È×ØæÙÑÖ×ÛÎ ÌÙàÛÌØÐÑã Ì×ÐÑÖÐÔàÔåÈ, Ì×â-
ÛØÌ×Ì ÛÎÔ ÈÔá×ÛÜÕÎ ×ÌØÐÝÌØÌÐÈÑéÔ, È×ÖÓÖÔàÓâÔàÔ ×ÌØÐÖÞéÔ, ÖÐ Ö×ÖåÌÚ ÌåÞÈÔ
134
ÈÊØÖÛÐÑæ ÞÈØÈÑÛãØÈ.
»âÙÈ ÙÌ ÈÜÛæ ÛÖ ×ÌØÐÉáÒÒÖÔ ÑÜØåÈØÞÎ ãÛÈÔ Î ÏâÙÎ ÛÎÚ ÓÌÊáÒÎÚ ÈÒÒá ÑÈÐ ÛÎÚ
ÓÐÑØãÚ ÊÈÐÖÑÛÎÙåÈÚ. ÂÎÔ ×ØéÛÎ ÙÜÊÑØÖÛÖçÙÈÔ ÛÈ ÝâÖÜËÈ ×ÖÜ ÑÈÛÌåÞÈÔ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ
È×æ ÛÎÔ ×ØÖÊÌÔâÙÛÌØÎ ÛÎÚ ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛåÈÚ ×ÌØåÖËÖ ÈÒÒá ÑÈÐ æÙÈ ÌåÞÈÔ ×ÈØÈÞàØÎÏÌå
È×æ ÛÖÜÚ ÔâÖÜÚ ÑÜØÐáØÞÖÜÚ ÙÌ ËÐáÝÖØÈ ×ØæÙà×È âÔÈÔÛÐ ÙÎÓÈÔÛÐÑéÔ ÌÑËÖÜÒÌçÙÌàÔ.
ÁÛÎ ÓÐÑØã ÐËÐÖÑÛÎÙåÈ ÈÔãÑÈÔ ÖÐ ÊÈåÌÚ ×ÖÜ ÌåÞÈÔ ×ÈØÈÞàØÎÏÌå È×æ ÛÖ ÉÌÔÌÛÐÑæ
ÑØáÛÖÚ ÊÐÈ ÌÊÑÈÛáÙÛÈÙÎ ÙÌ æÒÖÜÚ ÛÖÜÚ Ì×ÖåÑÖÜÚ, ÙÛØÈÛÐéÛÌÚ ÐËåàÚ ÈÒÒá ÑÈÐ áÒÒÌÚ
ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ. »ÌÊáÒÖÚ ÑáÛÖÞÖÚ ÊÎÚ ÙÛÖ ÔÎÙå, ×ØÐÔ ÈÑæÓÈ È×æ ÛÎ ÉÌÔÌÛÐÑã âÒÌÜÙÎ,
ãÛÈÔ Î ÒÈÛÐÔÐÑã Ì×ÐÙÑÖ×ã. ¹áÛà È×æ ÛÖÔ âÒÌÊÞæ ÛÎÚ ÌåÞÌ ÛÈ ÑÛãÓÈÛÈ ÛàÔ ÒÈÛÐ-
ÔÐÑéÔ ÈÒÒá ÑÈÐ ÛàÔ ÖØÏæËÖÕàÔ ÓÖÔÈÙÛÎØÐéÔ, æÙàÔ ÌåÞÌ ÙÝÌÛÌØÐÙÛÌå È×æ ×ÈÒÐá ÛÎÔ
×ÌØÐÖÜÙåÈ ÛÖÜÚ. ²ÐÈ ÛÎÔ ÑÈÒÒÐâØÊÌÐÈ ÛæÙÖ ÛÎÚ ÌÒÌçÏÌØÎÚ æÙÖ ÑÈÐ ÛÎÚ ÝÌÖÜËÈØÞÐÑãÚ
ÊÎÚ È×ÈÙÞÖÒÖçÔÛÈÔ ÈÑÛãÓÖÔÌÚ ÈÊØæÛÌÚ ÊÎÚ, ÖÐ Ö×ÖåÖÐ ÌåÞÈÔ ÉÈØçÛÈÛÌÚ ÝÖØÖÒÖÊÐÑâÚ
ÑÈÐ ×ØÖÙà×ÐÑâÚ Ü×ÖÞØÌéÙÌÐÚ ×ØÖÚ ÛÖ ÊÈÐÖÑÛãÓÖÔÈ. ¾Ð Ü×ÖÞØÌéÙÌÐÚ, æ×àÚ âÞÌÐ
Ì×ÐÙÎÓÈÔÏÌå, ÙÜÔÛÌÒÖçÙÈÔ ÖÜÙÐÈÙÛÐÑá ÙÛÎ ÙÝÜØÎÒáÛÎÙÎ ÙÞâÙÌàÔ û×ØÖÙÛÈÙåÈÚý
135
ÑÈÐ ûÌÕáØÛÎÙÎÚý ÝÌÖÜËÈØÞÐÑéÔ È×ÎÞãÙÌàÔ.
¾Ð ÊÈÐÖÑÛãÓÖÔÌÚ, ÙÛÎÔ ×ÒÌÐÖÔæÛÎÛá ÛÖÜÚ, ÍÖçÙÈÔ ÙÛÐÚ È×ÖÓÖÔàÓâÔÌÚ È×æ ÛÖ
ÑâÔÛØÖ ÈÊØÖÛÐÑâÚ ÐËÐÖÑÛÎÙåÌÚ ÛÖÜÚ. ¾Ð ÈÔÛÐ×ØæÙà×ÖÐ ÛÎÚ ÉÌÔÌÛÐÑãÚ ËÐÖåÑÎÙÎÚ ËÌÔ
Ó×ÖØÖçÙÈÔ ÔÈ ÛÐÚ ×ØÖÙÌÊÊåÙÖÜÔ. °ÜÛæ ÌåÞÌ àÚ Ì×ÈÑæÒÖÜÏÖ ÔÈ È×ÖÛÌÒÌå Ö ÈÊØÖÛÐÑæÚ
ÞéØÖÚ ×ÌËåÖ ÈÔá×ÛÜÕÎÚ ÐÙÞÜØéÔ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐéÔ. ¾Ð ÛÌÒÌÜÛÈåÌÚ, ÓâÙÈ ÙÌ ÑÒåÓÈ ÈÜ-
ÏÈÐØÌÙåÈÚ, ÉåÈÐàÔ ÙÜÊÑØÖçÙÌàÔ ÓÌ áÒÒÌÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ÈÒÒá ÑÈÐ ÙÜÓÓÈÞÐÑéÔ ÑÈÐ

132. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 132 ÑÈÐ 138.

133. ±Ò. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, û¸ÙÛÖØÐÑã ÌÕâÒÐÕÎý, æ.×., Ù. 19-20.
134. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 383. ÁÛÖ ÏâÓÈ ÈÔÈÝâØÌÛÈÐ Ì×ÈÔÌÐÒÎÓÓâÔÈ Ö ¸.
¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×.
135. ÇÚ ×ØÖÚ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ ÛÎÚ ÊÈÐÖÑÛÎÙåÈÚ ÑÈÐ ÛàÔ ÝÌÖçËàÔ, ÉÒ. ². ¼. »ÖÙÞæ×ÖÜÒÖÜ, ¸ÙÛÖØåÈ
ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáښ, æ.×., Ù. 166-170. °ÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ, ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š,
æ.×., Ù. 197-225. ¿É. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 383-384.
156 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

×ÌÒÈÛÌÐÈÑéÔ ËÐÑÛçàÔ, ÑÐÔÖçÔÛÈÔ ÞàØåÚ ÔÈ ÜÝåÙÛÈÔÛÈÐ âÒÌÊÞÖ, Ì×ÐÉáÒÒÖÔÛÈÚ ÛÎÔ

ÌÕÖÜÙåÈ ÛÖÜÚ ÙÌ ÓÌÊáÒÌÚ ×ÌØÐÖÞâÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç.136
´åÔÈÐ ÞÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑæ æÛÐ ÑÈÛá ÛÖ 16Ö ÈÐ. ÌÒáÞÐÙÛÌÚ ÝÖØâÚ ÓÔÎÓÖÔÌçÖÔÛÈÐ ÙÛÐÚ
×ÎÊâÚ ×ÌØÐÖËÌåÌÚ ×ØÖÔÖÎÛéÔ ÙÌ ÖÒæÑÒÎØÖ ÛÖ ÔÎÙå. ÂÐÚ ÒåÊÌÚ ÝÖØâÚ ×ÖÜ ÙÜÔâÉÎ ÈÜÛæ
ÖÐ ±ÌÔÌÛÖå ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÐ ×ÌØÐÊØáÝÖÜÔ ÛÎÔ ÑÈÛáÙÛÈÙÎ ÙÛÎÔ ç×ÈÐÏØÖ ÓÌ ÓÌÒÈÔá
ÞØéÓÈÛÈ. ¾ÜÙÐÈÙÛÐÑá, ÈÔÈ×ÈØáÊÖÜÔ ÛÎÔ ÌÐÑæÔÈ ×ÖÜ ÓæÒÐÚ ×ÌØÐÊØáÝÎÑÌ. »áÒÐÙÛÈ,
âÔÈÚ ×ØÖÔÖÎÛãÚ, Ö Angelo Basadonna, ÓÐÒá ÊÐÈ ÛÈ Ü×âØÖÊÑÈ ×ØÖÙÛçÞÐÈ ×ÖÜ Ì×â-
ÉÈÒÒÈÔ ÖÐ ËÜÔÈÛÖå ÙÛÖÜÚ ÝÛàÞÖçÚ Ü×ÎÑæÖÜÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç. »ÎÔ âÞÖÔÛÈÚ ËÐâÕÖËÖ, ÖÐ
ÛÌÒÌÜÛÈåÖÐ Ü×ÖÞØÌéÔÖÔÛÈÔ ÔÈ ÌÊÑÈÛÈÒÌå×ÖÜÔ ÛÈ Ù×åÛÐÈ ÛÖÜÚ ÑÈÐ ÔÈ ÓÌÛÈÑÐÔÖçÔÛÈÐ.137

°Ú ËÖçÓÌ ÈÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ ÓÐÈ ÞÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑã ×ÛÜÞã ÛÎÚ ÑÈÏÎÓÌØÐÔãÚ ÍàãÚ ÙÛÖ

ÔÎÙå ÙÛÈ ÛâÒÎ ÛÖÜ 16ÖÜ ÈÐéÔÈ. °ÝÖØá ÙÛÎÔ ÈÔÛÐ×ÈÒæÛÎÛÈ ×ÖÜ, ÑÈÛá ÑÈÐØÖçÚ,
ÌÓÝÈÔÐÍæÛÈÔ ÓÌÛÈÕç ËÐÈÝæØàÔ ÐÙÞÜØéÔ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐéÔ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, Î Ö×ÖåÈ ×ÖÒÒâÚ
ÝÖØâÚ â×ÈÐØÔÌ ÈÑØÈåÌÚ ÓÖØÝâÚ, ÊÌÊÖÔæÚ ×ÖÜ È×ÌÐÒÖçÙÌ ÛÎÔ ÑÖÐÔàÔÐÑã ÙÜÔÖÞã.138
ÁÛÐÚ ×ÌØÐ×ÛéÙÌÐÚ ÈÜÛâÚ Ì×ÌÔâÉÈÐÔÌ ÑÈÛÌÜÔÈÙÛÐÑá Î ÉÌÔÌÛÐÑã ËÐÖåÑÎÙÎ ÑÈÐ ×ØÖ-
Ù×ÈÏÖçÙÌ ÔÈ ËéÙÌÐ ÒçÙÎ.
ñ×àÚ ÙÞÖÒåÈÍÌ ÙÛÐÚ ÈØÞâÚ ÛÖÜ 1588 Ö ÛæÛÌ ÊÌÔÐÑæÚ ×ØÖÔÖÎÛãÚ Agostino Moro,
ÛÖ ÓåÙÖÚ ÈÔáÓÌÙÈ ÙÛÐÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ¹ØÈÙá ÑÈÐ ÂÜ×áÒËÖÜ139 ãÛÈÔ ÓÌÊáÒÖ. »Ì ÌÔÛÖÒã
ÛàÔ ´×ÐÑÌÝÈÒãÚ ÛÖÜ ÁÜÓÉÖÜÒåÖÜ ÛàÔ ³âÑÈ (Capi del Consiglio dei Dieci)140 ÝØæ-
ÔÛÐÙÌ éÙÛÌ ÔÈ È×ÖÑÈÛÈÙÛÈÏÖçÔ ÖÐ ÙÞâÙÌÐÚ ÛÖÜÚ. ´ÕâÝØÈÍÌ ÓáÒÐÙÛÈ ÛÎ ÉÌÉÈÐæÛÎÛÈ

136. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 384.

137. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 126. ²ÐÈ ÛÈ ×ØÖÙÛçÞÐÈ, ÉÒ. M. Michelon, úLa
peste dei prosticchi. Travagli legislativi di un contratto agrario nelle Isole Ionie (sec. XVI-sec.
XIX)þ, Atti dell'Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti Â. 150, 1991-1992, Ù. 365-398.
138. ÂÖ ÍãÛÎÓÈ ÛàÔ ÙÜÊÑØÖçÙÌàÔ, ÈÒÒá ÑÈÛá ÛÖ 17Ö ÑÈÐ ÛÖ 18Ö ÈÐ., ÙÞÖÒÐáÍÌÐ Î ³. ±ÒáÙÙÎ,
ûÁÜÊÑØÖçÙÌÐÚ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐéÔ ÑÈÐ ÓÎÞÈÔÐÙÓÖå ÌÕÖÜÙåÈÚ ÙÛÎ ÉÌÔÌÛÖÑØÈÛÖçÓÌÔÎ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáý, ¿ØÈÑÛÐ-
Ñá µõ ¿ÈÔÐÖÔåÖÜ ÁÜÔÌËØåÖÜ. ºÌÜÑáËÈ, 26-30 »ÈêÖÜ 2002., Â. 2, ³ÌçÛÌØÖ ÂÓãÓÈ. ¾ ÞéØÖÚ ÑÈÐ ÛÈ
ËÎÓÖÊØÈÝÐÑá ÓÖØÝéÓÈÛÈ. ¾Ð ÑçØÐÖÐ ÙÜÔÛÌÒÌÙÛâÚ ÛÎÚ ÖÐÑÖÔÖÓåÈÚ, Ì×ÐÓ. ³. Å. ÁÑÒÈÉÌÔåÛÎ ö Â. ´.
ÁÑÒÈÉÌÔåÛÎ, °ÏãÔÈ 2004, Ù. 457-476.
139. ²ÐÈ ÛÎÔ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈ ¹ØÈÙá ÛÖ 16Ö ÈÐ., ÉÒ. ². ¶. ¿ÌÔÛæÊÈÒÖÜ, ûÅØÐÙÛæÝÖØÖÜ ã ÅØÐÙÛæ-
ËÖÜÒÖÜ ¹ØÈÙÙá ËÐÈÏãÑÎ (1584) ÑÈÐ ÈÑçØàÙã ÛÎÚ (1589)ý, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá Â. 1, 1976, Ù.
144-156. ´×åÙÎÚ, ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 24, 230, 244 ÑÈÐ 319-320.
²ÐÈ ÛÎÔ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈ ÂÜ×áÒËÖÜ, ÉÒ. ¸. ². ÂÜ×áÒËÖÜ-ºÈÙÑÈØáÛÖÜ, û¾ÐÑÖÊâÔÌÐÈ ÂÜ×áÒËÖÜ ¹ÌÝÈ-
ÒÖÔÐáÚ. ¼ÌéÛÌØÈ ÐÙÛÖØÐÑá ÑÈÐ ÌØÈÒËÐÑá ÙÛÖÐÞÌåÈý, ³ÌÒÛåÖÔ ÛÎÚ ¸ÙÛÖØÐÑãÚ ÑÈÐ ´ÏÔÖÒÖÊÐÑãÚ ´-
ÛÈÐØÌåÈÚ ÛÎÚ ´ÒÒáËÖÚ Â. 21, 1978, Ù. 547-578, ÑÈÐ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×.,
Ù. 199-200.
140. ²ÐÈ ÛÖ ÉÌÔÌÛÐÑæ ÈÜÛæ æØÊÈÔÖ, ÉÒ. A . Da Mosto, L'Archivio di Stato di Venezia. Indice
generale, storico, descrittivo ed analitico con il concorso dei funzionari dell'Archivio, Â. 1,
Archivi dell'amministrazione centrale della Repubblica Veneta e archivi notarili, ÀéÓÎ 1937, Ù.
53-54 ÑÈÐ Maria Francesca Tiepolo (Ì×ÐÓ.), ûArchivio di Stato di Veneziaý, Guida Generale degli
Archivi di Stato Italiani, Â. 4, ÀéÓÎ 1994, Ù. 900-901.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 157

141
æÛÐ ËÌÔ ÏÈ ÌÓÝÈÔåÍÖÔÛÈÔ ÙÛÖ ÓâÒÒÖÔ ÛØÐÉâÚ ÈÔáÓÌÙá ÛÖÜÚ. ¶ ÌÒ×åËÈ ÛÖÜ ±ÌÔÌÛÖç
ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÜ ÊØãÊÖØÈ ËÐÈßÌçÙÛÎÑÌ.
°×ÖÞàØéÔÛÈÚ ÛÖ 1596 È×æ ÛÖ ÔÎÙå, Ö ÊÌÔÐÑæÚ ×ØÖÔÖÎÛãÚ Bartolomeo Moro
âÑÈÔÌ ÒæÊÖ ÊÐÈ ÛÎ ÏÈÔáÙÐÓÎ ÈÔÛÐ×ÈÒæÛÎÛÈ ×ÖÜ Ü×ãØÞÌ ÈÔáÓÌÙÈ ÙÛÐÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ
¹ØÈÙá ÑÈÐ ÂÜ×áÒËÖÜ. ÂÖ ÛÌÒÌÜÛÈåÖ ËÐáÙÛÎÓÈ, ÙÎÓÌåàÔÌ, ÌåÞÈÔ ËÐÈ×ØÈÞÏÌå ÑÈÐ È×æ
ÛÐÚ ËçÖ ×ÒÌÜØâÚ ×ÖÒÒÖå ÝæÔÖÐ. ñÒÌÚ ÖÐ ×ØÖÙ×áÏÌÐâÚ ÛÖÜ ÊÐÈ ÛÖÔ ÑÈÛÌÜÔÈÙÓæ ÛàÔ
×ÔÌÜÓáÛàÔ ÌåÞÈÔ È×ÖÛçÞÌÐ. °Ô ËÌÔ ÒÈÓÉáÔÖÔÛÈÔ ÓâÛØÈ, ÙÜÓ×ÒãØàÔÌ, ×ÖÒç ÊØãÊÖØÈ
142
ÖÐ ËçÖ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ÏÈ ËÐÈÒçÖÔÛÈÔ. ÁÜÔÌÞåÍÖÔÛÈÚ, ÛæÔÐÍÌ æÛÐ ÈÔáÒÖÊÎÚ âÔÛÈÙÎÚ ãÛÈÔ
ÑÈÐ Î ÈÔÛÐ×ÈÒæÛÎÛÈ ×ÖÜ ÌåÞÌ ÕÌÙ×áÙÌÐ ÈÔáÓÌÙÈ ÙÛÐÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ¿ÈÔá ÑÈÐ ÀÖÙæ-
143
ÒÜÓÖÜ. ÅáØÎ æÓàÚ ÙÛÎÔ âÊÑÈÐØÎ ÑÐÔÎÛÖ×ÖåÎÙã ÛÖÜ ÖÐ ÙÞâÙÌÐÚ ÛÖÜÚ, æÞÐ ÓæÔÖ ÌåÞÈÔ
È×ÖÑÈÛÈÙÛÈÏÌå, ÈÒÒá ÑÈÐ ÌåÞÈÔ ÙÜÊÊÌÔâßÌÐ ÓáÒÐÙÛÈ. ¶ ÌÕâÒÐÕÎ ÌåÞÌ ×ØÖÑÈÒâÙÌÐ
ÈÔÈÑÖçÝÐÙÎ ÙÛÖÜÚ ÒÖÐ×ÖçÚ ÑÈÛÖåÑÖÜÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç, ÖÐ Ö×ÖåÖÐ ÌåÞÈÔ ÞàØÐÙÛÌå ÙÌ ËçÖ
ÓâØÎ. °Ô ÙÜÔâÉÈÐÔÌ ÛÖ åËÐÖ ÑÈÐ ÓÌÛÈÕç ÛàÔ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐéÔ ¹ØÈÙá ÑÈÐ ÂÜ×áÒËÖÜ, ÏÈ
144
Ì×ÐÑØÈÛÖçÙÌ ÎØÌÓåÈ ÙÛÖ ÔÎÙå.
ñÒÌÚ ÖÐ ÈÔàÛâØà ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ ÌåÔÈÐ ÙÎÓÈÔÛÐÑâÚ ÙÛÎÔ ×ØÖÙ×áÏÌÐÈ ËÐÌØÌçÔÎÙÎÚ
ÛÎÚ ÑÖÐÔàÔÐÑãÚ ÙÜÊÑØæÛÎÙÎÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÛÖÔ ×ØéÛÖ ÈÐéÔÈ ÛÎÚ ÉÌÔÌÛÐÑãÚ ×ÈØÖÜÙåÈÚ.
¹ÈÐ ÙÛÐÚ ÛØÌÐÚ ×ÌØÐ×ÛéÙÌÐÚ, àÙÛæÙÖ, ×ÖÜ ×ØÖÈÔÈÝâØÏÎÑÈÔ ËÌÔ ÊåÔÌÛÈÐ ÒæÊÖÚ È×æ
ÛÖÜÚ ×ØÖÔÖÎÛâÚ ÊÐÈ ÛÈ ÈåÛÐÈ ×ÖÜ ÌåÞÈÔ ×ØÖÑÈÒâÙÌÐ ÛÎÔ âÔÛÈÙÎ ÈÔáÓÌÙÈ ÙÛÐÚ ÛâÙÙÌ-
ØÌÐÚ ÐÙÞÜØâÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç.
ÁÎÓÈÔÛÐÑæ ØæÒÖ, æ×àÚ ÑÈÛÈËÌåÞÏÎÑÌ, â×ÈÐÍÌ Ö ÐËÐæÓÖØÝÖÚ ÛØæ×ÖÚ ÙÜÊÑØæÛÎ-
ÙÎÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç. ÁÌ âÔÈ ÞéØÖ ËÐáÙ×ÈØÛÖ È×æ ÓÐÑØÖçÚ ÖÐÑÐÙÓÖçÚ, ËÜÙ×ØæÙÐÛÖ ÙÛÈ
æØÊÈÔÈ ÛÎÚ ÑØÈÛÐÑãÚ ÌÕÖÜÙåÈÚ, ãÛÈÔ ÝÜÙÐÑæ ÔÈ ÈÔÈ×ÛÜÞÏÖçÔ ÑÈÐ ÔÈ ËØÖÜÔ ÙÌ ÖØÐ-
145
ÙÓâÔÌÚ È×ÖÓÖÔàÓâÔÌÚ ×ÌØÐÖÞâÚ ÈÜÛæÔÖÓÈ Ñá×ÖÐÌÚ ÐÙÞÜØâÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ. ¶ ×ØÖ-
Ù×áÏÌÐá ÛÖÜÚ ÔÈ Ì×ÐÛçÞÖÜÔ ÑÈÒçÛÌØÌÚ ÙÜÔÏãÑÌÚ ÍàãÚ ÊÐÈ ÛÈ ÓâÒÎ ÛÖÜÚ ÛÐÚ àÏÖçÙÌ
ÙÌ ÈÔÛÐ×ÈØáÏÌÙÎ ÓÌ áÒÒÌÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ.
ÇÚ ×ØÖÚ ÛÎÔ ÑÈÛáÒÎÕÎ ÛÎÚ ËÐÈÓáÞÎÚ ÛàÔ ÖÐÑÖÊÌÔÌÐéÔ ¿ÈÔá ö ÀÖÙæÒÜÓÖÜ,
âÞÖÜÓÌ ÓÐÈ ÛÜ×ÐÑã ×ÌØå×ÛàÙÎ ËÐÌÜÏâÛÎÙÎÚ ×ØÖÉÒÎÓáÛàÔ, ÓâÙà ÛÎÚ ÙçÔÈßÎÚ Êá-

141. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ æ.×.

, , Ù. 89.
142. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ æ.×.
, , Ù. 147.
143. ²ÐÈ ÛÎÔ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈ ¿ÈÔá, ÉÒ. Å. ². ¿ÈÛØÐÔâÒÎ, û¶ ¹ÌÝÈÒÖÔåÛÐÑÎ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈ ¿ÈÔá ÑÈÐ
ÛÖ ÈØÞÌåÖ ÛÖÜ ÑÒáËÖÜ ¿ÈÔá-ºÖäÍáÛÖÜý, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá Â. 3, 1978-1979, Ù. 1-8+×åÔ. Èõ-Éõ£
ÛÖÜ åËÐÖÜ, û¹ÌÝÈÒÖÔåÛÐÑÈ Ì×éÔÜÓÈ. ´ÛÜÓÖÒÖÊÐÑá ÑÈÐ ÐÙÛÖØÐÑá ÙÞæÒÐÈý, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá
Â. 8, 1999:°ÝÐâØàÓÈ ÙÛÖÔ ²ÌéØÊÐÖ ². °ÒÐÙÈÔËØáÛÖ , Ù. 173-174, ÓÌ ÛÎ ÔÌæÛÌØÎ ÉÐÉÒÐÖÊØÈÝåÈ ÊÐÈ
ÛÎÔ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈ. »ÔÌåÌÚ ÓÌÒéÔ ÛÎÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈÚ ¿ÈÔá ÛÖ 16Ö ÈÐ., ÉÒ. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá
1500-1571š æ.×.
, , Ù. 169. ²ÐÈ ÛÎÔ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈ ÛàÔ ÀÖÙæÒÜÓàÔ, ÉÒ. ². ´. ÂÐ×áÒËÖÜ, û¾ ÀàÚ
ÁàÒÜÓáÚ ÛàÔ ±ÜÍÈÔÛÐÔéÔ ÑÈÐ ÖÐ ÀÖÙæÒÜÓÖÐ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈÚý, ´×ÌÛÎØåÚ ´ÛÈÐØÌåÈÚ ±ÜÍÈÔÛÐÔéÔ
Á×ÖÜËéÔ Â. 2, 1925, Ù. 316-320. »ÔÌåÌÚ ÓÌÒéÔ ÛÎÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈÚ, ÉÒ. ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá
1500-1571š æ.×.
, , Ù. 172.
144. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ æ.×.
, , Ù. 147.
145. ÁÛÖ ÍãÛÎÓÈ ÈÔÈÝâØÌÛÈÐ ÑÈÐ Î ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š æ.×., , Ù. 336. ¿É.
Á. ºáÍÈØÎ, û¶ ÙÜÊÑØæÛÎÙΚý, æ.×., Ù. 318-319.
158 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

ÓÖÜ. »Ì ÈÝÌÛÎØåÈ ÛÎ ÙÜÊÑÌÑØÐÓâÔÎ ×ÒÎØÖÝÖØåÈ, ÏÈ Ó×ÖØÖçÙÌ ÔÈ ËÐÌØÌÜÔÎÏÌå ÌÕÖ-

ÔÜÞÐÙÛÐÑæÛÌØÈ Î ÜÐÖÏâÛÎÙÎ È×æ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç ÛÎÚ ÊÈÓãÒÐÈÚ ÙÛØÈÛÎÊÐÑãÚ,
ÊÐÈ ÛÎÔ Ì×åÒÜÙÎ ÞØæÔÐàÔ ×ØÖÉÒÎÓáÛàÔ ÛÖÜÚ. ¹Ð ÈÑæÓÈ, Ö ÉÈÏÓæÚ ÌÓ×ÒÖÑãÚ ÛÎÚ
ÑØÈÛÐÑãÚ ÌÕÖÜÙåÈÚ éÙÛÌ ÔÈ Ì×ÐÛÌÜÞÏÌå ÓÐÈ ÛâÛÖÐÈ ÌÕâÒÐÕÎ. °×æ âÔÈÔ ÌÔ ×ØéÛÖÐÚ
âÒÌÊÞÖ, ×ÖÜ ×ØÈÊÓÈÛÖ×ÖÐãÏÎÑÌ, ×ØÖÑç×ÛÖÜÔ ÌÕÈÐØÌÛÐÑá ÌÔËÐÈÝâØÖÔÛÈ ÙÛÖÐÞÌåÈ ÑÈÐ
ÊÐÈ ÛÈ ËçÖ ÈÜÛá ÑØåÙÐÓÈ ÍÎÛãÓÈÛÈ.

ÁÛÐÚ ËÐÌØÊÈÙåÌÚ, ×ÖÜ ÌÔÛÌåÔÖÔÛÈÐ ÛÐÚ ÛÌÒÌÜÛÈåÌÚ ËÌÑÈÌÛåÌÚ ÛÖÜ 16ÖÜ ÈÐ., ÑÈÏÖ-
ØÐÙÛÐÑæ ØæÒÖ â×ÈÐÕÌ Î Ì×âÑÛÈÙÎ ÛÎÚ ÙÛÈÝÐËÖÑÈÒÒÐâØÊÌÐÈÚ.
¶ ÑÈÒÒÐâØÊÌÐÈ ÛÎÚ ÙÛÈÝåËÈÚ ÙÛÖ ÔÎÙå ÌåÞÌ ÈØÞåÙÌÐ È×æ ÛÐÚ ÈØÞâÚ ÛÖÜ 16ÖÜ
ÈÐéÔÈ. ôÚ ÛÈ ÓâÙÈ ×ÌØå×ÖÜ ÛÖÜ ÈÐéÔÈ ËÌÔ ÌåÞÌ ËÐÈËÖÏÌå ÐËÐÈåÛÌØÈ.146 ÁÛÈËÐÈÑá
æÓàÚ, ÓÌÊáÒÌÚ ÌÑÛáÙÌÐÚ ÊÎÚ, ÙÛÐÚ Ö×ÖåÌÚ ×ØÖÎÊÖÜÓâÔàÚ ÑÈÒÒÐÌØÊÖçÔÛÈÔ ÙÐÛÎØá,
ÝÜÛÌçÖÔÛÈÔ ÓÌ ÈÓ×âÒÐÈ. ¶ ÙÛÈÝåËÈ áØÞÐÙÌ ÔÈ ÈÔÈËÌÐÑÔçÌÛÈÐ ÙÌ ÑÜØåÈØÞÎ ÑÈÒ-
ÒÐâØÊÌÐÈ ÙÛÖ ÔÎÙå.147 °ÜÛæ ÌåÞÌ àÚ ÙÜÔâ×ÌÐÈ ÔÈ ×ÈØÈÛÎØÌåÛÈÐ ÙÜÞÔá âÒÒÌÐßÎ
ÙÐÛÎØéÔ ÑÈÐ ÔÈ ËÎÓÐÖÜØÊÖçÔÛÈÐ ÌÔÛáÙÌÐÚ ÙÛÎÔ ÑÈÏÎÓÌØÐÔã Íàã. ¾ ×ØÖÉÒÎÓÈÛÐÙÓæÚ
ÛàÔ ÉÌÔÌÛÐÑéÔ ÈØÞéÔ È×æ ÛÎÔ ÛØÖ×ã ×ÖÜ ÌåÞÈÔ ×áØÌÐ ÛÈ ×ØáÊÓÈÛÈ Ü×ãØÕÌ âÔÛÖ-
ÔÖÚ. ¿ÈØáÒÒÎÒÈ æÓàÚ ÈÔÎÙÜÞÖçÙÈÔ È×æ ÛÎÔ ×ÈØÖÜÙåÈ ìÊÊÒàÔ ÌÓ×æØàÔ ÙÛÎÔ
×ÌØÐÖÞã ÛÖÜ ¸ÖÔåÖÜ, ÖÐ Ö×ÖåÖÐ ÈÔÈÒáÓÉÈÔÈÔ ÛÎÔ ×ØÖéÏÎÙÎ ÛÎÚ ÙÛÈÝåËÈÚ ÙÛÎÔ
°ÊÊÒåÈ.148 ¾Ð ÈÔàÛâØà ÌÕÌÒåÕÌÐÚ ÈÔâÛØÌ×ÈÔ ÛÈ éÚ ÛæÛÌ ËÌËÖÓâÔÈ ÑÈÐ âÑÈÔÈÔ

146. °ÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ ÊÐÈ ÛÖ ÏâÓÈ, ÉÒ. ². ¶. ¿ÌÔÛæÊÈÒÖÜ, û¹ÈÒÒÐâØÊÌÐÈ ÉÈÓÉÈÑÐÖç (ÛÖ 1538)
ÑÈÐ ÙÛÈÝåËÈÚ (ÛÖ 1541) ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá. (³çÖ ÙÞÌÛÐÑá ¼ÖÛÈØÐÈÑá âÊÊØÈÝÈ)ý, ¹ÌÝÈÒÖÔåÛÐÑÌÚ
ôØÌÚ Â. 1, 1974, Ù. 49-52.
147. ±Ò. ÙÞÌÛÐÑá M. e N. Pignatorre, Memorie storiche e critiche dell'isola di Cefalonia dai
tempi eroici alla caduta della Repubblica Veneta, T. 2, ¹âØÑÜØÈ 1889, Ù. 159-168£ ¸. ¿ÈØÛÚ,
¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ, æ.×., Ù. 256-263£ °. ». °ÔËØÌáËÎÚ, ¿ÌØå ÛÎÚ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑãÚ ËÐÖÐÑãÙÌàÚ
ÛÎÚ ´×ÛÈÔãÙÖÜ Ì×å ±ÌÔÌÛÖÑØÈÛåÈÚ, Â. 2, °ÏãÔÈ 1914 (ÝàÛÖÓÎÞÈÔÐÑã ÈÔÈÛç×àÙÎ, °ÏãÔÈ 1994), Ù.
131-132 ÑÈÐ 266-269£ ¼. ÄàÑá-¹ÖÙÓÌÛáÛÖÜ, û¶ ÑÈÒÒÐâØÊÌÐÈ ÛÎÚ ÙÛÈÝåËÖÚ ÌÔ ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈý,
¹ÌØÑÜØÈäÑá ÅØÖÔÐÑá 14 (1972), Ù. 276-284£ ·. ¹ÈÒÈÝáÛÎ, ûñßÌÐÚ ÛÖÜ ÙÛÈÝÐËÐÑÖç ÍÎÛãÓÈÛÖÚ
ÙÛÈ ÉÌÔÌÛÖÑØÈÛÖçÓÌÔÈ ´×ÛáÔÎÙÈý, ÂÈ ¸ÙÛÖØÐÑá, Â. 3, Û. 5, ¸ÖçÔÐÖÚ 1986, Ù. 63-78£ G. Pagano de
Divitiis, Mercanti inglesi nell'Italia del Seicento, ±ÌÔÌÛåÈ 1990, Ù. 38-39 ÑÈÐ 162-164£ M. Fusaro,
Uva passa. Una guerra commerciale tra Venezia e l'Inghilterra (1540-1640), ±ÌÔÌÛåÈ 1996, Ù. 79-
106£ ÛÎÚ åËÐÈÚ, úL'uva passa di Zante e Cefaloniaþ, Il Mediterraneo centro-orientale tra vecchie e
nuove egemonie. Trasformazioni economiche, sociali e istituzionali nelle Isole Ionie dal declino
della Serenissima all'avvento delle potenze atlantiche (secc. XVII-XVIII), Ì×ÐÓ. M. Costantini,
ÀéÓÎ 1998, Ù. 63-70£ ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 267£ °. ³ÌÓ×æÔÖÜ,
ûÁÛÖÐÞÌåÈ ÙÛÈÝÐËÐÑãÚ ×ÖÒÐÛÐÑãÚ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ÛÖÜ 19ÖÜ ÈÐéÔÈý, ¹ÌÝÈÒÒÎÔÐÈÑá ÅØÖÔÐÑá Â.
10, 2005: °ÝÐâØàÓÈ ÙÛÖÜÚ ÙÜÔÌØÊáÛÌÚ ÛÖÜ ×ÌØÐÖËÐÑÖç È×æ ÛÖ 1976 éÚ ÙãÓÌØÈ, Ù. 271-296 (ÑÜØåàÚ
Ù. 271-272).
148. ²ÐÈ ÛÖÜÚ ìÊÊÒÖÜÚ ÌÓ×æØÖÜÚ ×ÖÜ ËØÈÙÛÎØÐÖ×ÖÐÖçÔÛÈÐ ÙÛÎÔ ×ÌØÐÖÞã ÑÈÐ ÌÓ×ÖØÌçÖÔÛÈÐ ÛÎ
ÙÛÈÝåËÈ, ÉÒ. M. Fusaro, úEnglish merchants in the Ionian Islands: the currant trade in the XVI and
XVII centuriesþ, ¿ØÈÑÛÐÑá ÁÂõ ³ÐÌÏÔÖçÚ ¿ÈÔÐÖÔåÖÜ ÁÜÔÌËØåÖÜ, µáÑÜÔÏÖÚ, 23-27 ÁÌ×ÛÌÓÉØåÖÜ
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 159

149
Ì×ÐÛÈÑÛÐÑã ÛÎÔ ÈÔáÊÑÎ ×ÈØâÓÉÈÙÎÚ ÛÖÜ ÉÌÔÌÛÐÑÖç ÑØáÛÖÜÚ. »Ì È×æÝÈÙÎ ×ÖÜ
âÒÈÉÌ Î ÁçÊÑÒÎÛÖÚ ÙÛÐÚ 26 ¸ÈÔÖÜÈØåÖÜ 1581, ÛÎ ÊÔàÙÛã àÚ nuova imposta,
150
×ØÖÙ×áÏÎÙÌ ÔÈ ÌÒâÊÕÌÐ ÛÎÔ ÑÈÛáÙÛÈÙÎ, ÞàØåÚ æÓàÚ ÏÌÈÓÈÛÐÑá È×ÖÛÌÒâÙÓÈÛÈ.
îÛÈÔ ÌÓÝÈÔãÚ ×ÒâÖÔ Î ÈËÜÔÈÓåÈ ÛÎÚ ÔÈ ÑÈÏÖØåÙÌÐ ÛÐÚ ÈÒÒÈÊâÚ ×ÖÜ ËÐÈËØÈÓÈÛå-
ÍÖÔÛÈÔ ÙÛÖ ÞéØÖ ÛÎÚ °ÔÈÛÖÒÐÑãÚ »ÌÙÖÊÌåÖÜ, ÖÐ Ö×ÖåÌÚ È×ÌÐÒÖçÙÈÔ ÔÈ ÈÒÒáÕÖÜÔ ÛÈ
éÚ ÛæÛÌ ËÌËÖÓâÔÈ.
°×æ áÙÑÎÙÎ ÒÈÏØÌÓ×ÖØåÖÜ, ÖÐ ×ØéÛÖÐ ×ÖÜ Ì×àÝÌÒãÏÎÑÈÔ Ü×ãØÕÈÔ ÖÐ ÓÌÊÈ-
ÒÖÊÈÐÖÑÛãÓÖÔÌÚ. °ÔÛåÏÌÛÈ, ËÌÔ ÝÈåÔÌÛÈÐ ÔÈ ÉÌÒÛÐéÏÎÑÌ ÙÎÓÈÔÛÐÑá Î Íàã ÛàÔ åËÐàÔ
ÛàÔ ÑÈÒÒÐÌØÊÎÛéÔ. ´×Ð×ÒâÖÔ, áØÞÐÙÌ ÙÛÈËÐÈÑá ÔÈ ÈÔÈËÌÐÑÔçÌÛÈÐ ÓÐÈ ÔâÈ ÛáÕÎ
ØÐßÖÑåÔËÜÔàÔ ÓÌÙÈÍæÔÛàÔ, ×ÖÜ ÓÌÛâÝÌØÈÔ ÑÈÐ ËÐÈÑÐÔÖçÙÈÔ ÛÎ ÙÛÈÝåËÈ. °ÜÛÖå áØÞÐ-
ÙÈÔ ÔÈ Ì×ÌÔËçÖÜÔ ÑÌÝáÒÈÐÈ ÙÛÎÔ ÈÊÖØá ÊÎÚ, ÑÈÐ ÔÈ ÑÈÛÈÒÈÓÉáÔÖÜÔ ×ØàÛÌçÖÜÙÈ
151
ÏâÙÎ ÙÛÖ ÛÖ×ÐÑæ ÑÖÐÔàÔÐÑæ ÙçÙÛÎÓÈ.
¶ ÙÜÓ×ÌØÐÝÖØá ÛÎÚ ÈÔÈËÜæÓÌÔÎÚ ÈÜÛãÚ ÖÓáËÈÚ ÛÖÜ ×ÒÎÏÜÙÓÖç È×âÔÈÔÛÐ ÙÛÎÔ
ÑØÈÛÐÑã ÌÕÖÜÙåÈ ÑÐÔÌåÛÈÐ ÙÛÈ æØÐÈ ÛÎÚ ÔÖÓÐÓæÛÎÛÈÚ ÑÈÐ ÛÎÚ ÈÜÏÈÐØÌÙåÈÚ, ÓÌ æ,ÛÐ
ÈÜÛæ ÙÜÔÌ×áÊÌÛÈÐ. ÁÜÞÔá ËÐÈÛÜ×éÔÖÔÛÈÔ ÑÈÛÎÊÖØåÌÚ È×æ ËÐÖÐÑÎÛÐÑÖçÚ Ü×ÈÒÒãÒÖÜÚ
æÛÐ ÜÝåÙÛÈÔÛÖ ÑÈÑÖ×ÖÐãÙÌÐÚ ÑÈÛá ÛÎÔ áÙÑÎÙÎ ÛàÔ ÑÈÏÎÑæÔÛàÔ ÛÖÜÚ. ÂÖ 1593, ÊÐÈ
×ÈØáËÌÐÊÓÈ, Ö ËÐÑÈÙÛãÚ ( pubblico giustizier) ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ Demetrio Guerino
ÍãÛÎÙÌ ÔÈ ×ØÖÙÈÞÏÖçÔ ÙÌ ËåÑÎ ÙÛÎ µáÑÜÔÏÖ ÛÈ ÈËâÒÝÐÈ ¹àÔÙÛÈÔÛãÚ ÑÈÐ ¸ÌØéÔÜ-
ÓÖÚ Carusi
ÛÖÜ ¸àáÔÔÎ. ¾Ð âÓ×ÖØÖÐ ÈËÌÒÝÖå Carusi
ÌåÞÈÔ ÊåÔÌÐ ÐÙÞÜØÖå ÙÛÖ ÞàØÐæ
¿çÒÈØÖÚ, æ×ÖÜ ÑÈÐ ÍÖçÙÌ æÒÎ Î ÖÐÑÖÊâÔÌÐá ÛÖÜÚ. ÁçÓÝàÔÈ ÓÌ ÛÎÔ ÑÈÛÈÊÊÌÒåÈ,
×ØÖâÉÈÐÔÈÔ ÙÌ ÈÐÙÞØÖÑâØËÌÐÌÚ, ÞØÎÙÐÓÖ×ÖÐéÔÛÈÚ ×ÈØÈ×ÖÐÎÓâÔÈ ÙÛÈÏÓá. ´åÞÈÔ
Ì×ÐÞÌÐØãÙÌÐ ÓáÒÐÙÛÈ Ñá×ÖÐÈ ÙÛÐÊÓã ÔÈ ÙÑÖÛéÙÖÜÔ ÛÖÔ Guerino
ÑÈÏéÚ âÉÊÈÐÔÌ
152
È×æ ÛÖ ÝØÖçØÐÖ ÛÖÜ °ÊåÖÜ ²ÌàØÊåÖÜ ÑÈÐ ÑÈÛÌÜÏÜÔæÛÈÔ ×ØÖÚ ÛÖ ±ÖçØÊÖ.
²ÐÈ ÛÎÔ åËÐÈ ×ÌØåÖËÖ, ÞØÌÐáÍÌÛÈÐ ÔÈ Ì×ÐÙÎÓÈÔÏÌå æÛÐ ÙÜÔÛÌÒÌåÛÈÐ ÓåÈ ÈÑæÓÎ

1997. Â. 2, ¸ÙÛÖØåÈ ÑÖÐÔàÔÐÑã, ×ÖÒÐÛÐÑã, ÖÐÑÖÔÖÓÐÑã, °ÏãÔÈ 2001, Ù. 161-168£ ÛÎÚ åËÐÈÚ, úLes
Anglais et les Grecs. Un reÂseau de coopeÂration commerciale en MeÂditerraneÂe veÂnitienneþ, An-
nales. Histoire, Sciences Sociales Â. 58/3 (2003), Ù. 605-625 (ÑÜØåàÚ Ù. 619-622). ÁÛÖ ÍãÛÎÓÈ
ÈÔÈÝâØÌÛÈÐ ÑÈÐ Î G. Pagano de Divitiis, úTraffici inglesi in Levanteþ, Il Mediterraneo centro-
orientale tra vecchie e nuove egemonie. Trasformazioni economiche, sociali e istituzionali nelle
Isole Ionie dal declino della Serenissima all'avvento delle potenze atlantiche (secc. XVII-XVIII),
Ì×ÐÓ. M. Costantini, ÀéÓÎ 1998, Ù. 143-154£ ÛÎÚ åËÐÈÚ, úEnglish imports of raisins from the
Mediterranean in the XVII centuryþ, ¿ØÈÑÛÐÑá ÁÂõ ³ÐÌÏÔÖçÚ ¿ÈÔÐÖÔåÖÜ ÁÜÔÌËØåÖÜ, µáÑÜÔÏÖÚ,
23-27 ÁÌ×ÛÌÓÉØåÖÜ 1997, Â. 2, ¸ÙÛÖØåÈ ÑÖÐÔàÔÐÑã, ×ÖÒÐÛÐÑã, ÖÐÑÖÔÖÓÐÑã, °ÏãÔÈ 2001, Ù. 111-132.
149. °ÔÈÒÜÛÐÑæÛÌØÈ ÊÐÈ ÛÖ ÍãÛÎÓÈ, ÉÒ. ÙÛÖ ÉÐÉÒåÖ ÛÎÚ M. Fusaro, Uva passaš, æ.×., Ù. 9-44
(ÑÜØåàÚ).
150. Archivio di Stato di Venezia, Senato Mar, Registro 44 (»áØÛÐÖÚ 1578 - ÄÌÉØÖÜáØÐÖÚ 1581),
r r r r
Ý. 271 -273 (×ÈÒÈÐá ÈØåÏÓÎÙÎ Ý. 238 -240 ): °×æÝÈÙÎ ÛÎÚ ÁÜÊÑÒãÛÖÜ ÊÐÈ ÛÎÔ Ì×ÐÉÖÒã ËÈÙÓÖç
ÙÛÎÔ ÌÕÈÊæÓÌÔÎ ÙÛÈÝåËÈ (±ÌÔÌÛåÈ, 26 ¸ÈÔÖÜÈØåÖÜ 1581). ÁÞÖÒÐÈÙÓæÚ ÛÖÜ ËÐÈÛáÊÓÈÛÖÚ ÊåÔÌÛÈÐ È×æ
ÛÎ M. Fusaro, Uva passaš, æ.×., Ù. 32-33.
151. °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 384-385.
152. ². Á. ¿ÒÖÜÓåËÎ, °ÐÛãÓÈÛȚ, æ.×., Ù. 102 ÈØ. 414.
160 ¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á

ÑØåÙÐÓÎ ÈÒÒÈÊã. íÔÈ ÑÈÏæÒÖÜ ÌÜÑÈÛÈÝØæÔÎÛÖ ÛÓãÓÈ ÑÌÝÈÒÈåàÔ ×ÖÜ ×ÒÌæÔÈÍÈÔ

áØÞÐÙÌ ÔÈ ÑÈÛÌÜÏçÔÌÛÈÐ ÙÛÐÚ ÔÈÜÛÐÒÐÈÑâÚ Ì×ÐÞÌÐØãÙÌÐÚ. ¿ÖÒç ÞÈØÈÑÛÎØÐÙÛÐÑâÚ ÊÐÈ
ÛÖ ÍãÛÎÓÈ ÌåÔÈÐ ËçÖ ×ÒÎØÖÝÖØåÌÚ, ÖÐ Ö×ÖåÌÚ È×âÞÖÜÔ ÞØÖÔÐÑá Î ÓÐÈ È×æ ÛÎÔ áÒÒÎ
ÛØÐáÔÛÈ ÞØæÔÐÈ. ÂÖ 1560, Ö ×ØÖÔÖÎÛãÚ Alvise Balbi âÑÈÔÌ ÒæÊÖ ÙÛÎÔ âÑÏÌÙã ÛÖÜ ÊÐÈ
ÛÎÔ âÒÒÌÐßÎ ÛØÖÝåÓàÔ, ×ÖÜ ×ÈØÈÛÎØÖçÔÛÈÔ ÙÜÞÔá ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá, ÌÕÈÐÛåÈÚ ÛÎÚ
ÓÌÐàÓâÔÎÚ ×ÈØÈÊàÊãÚ ËÎÓÎÛØÐÈÑéÔ. ÁÌ ÈÔáÒÖÊÎ ÏâÙÎ, ÙÞÖÒåÈÍÌ, ÉØÐÙÑæÛÈÔ ÑÈÐ Î
µáÑÜÔÏÖÚ, ÈÒÒá ÌÑÌå ÛÖ ×ØæÉÒÎÓÈ ÒÜÔæÛÈÔ ÌçÑÖÒÈ ÓÌ ÛÎÔ ÑÐÔÎÛÖ×ÖåÎÙÎ ÛàÔ ÑÈÛÖå-
ÑàÔ ÛÎÚ ÑÈÐ ÛÎÔ È×ÖÙÛÖÒã ×ÒÖåàÔ È×æ ÛÖÜÚ åËÐÖÜÚ ÊÐÈ ÛÎ ÓÌÛÈÝÖØá ÙÐÛÈØÐÖç. ÁÛÎÔ
×ÌØå×ÛàÙÎ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, ×ÈØÈÛÎØÖçÙÌ ÓÌÒÈÊÞÖÒÐÑá, ËÌÔ Ó×ÖØÖçÙÌ ÔÈ ÊåÔÌÐ ÛÖ
åËÐÖ, Ì×ÌÐËã ËÌÔ Ü×ãØÞÈÔ ÓÌÊáÒÈ ×ÒÖåÈ.153 »ÌÛá È×æ ÒåÊÈ ÞØæÔÐÈ Î ÌÐÑæÔÈ ÌåÞÌ
×ÒãØàÚ ÈÔÛÐÙÛØÈÝÌå. ³ÌÑáËÌÚ ÓÐÑØá ×ÒÌÖçÓÌÔÈ Ü×ãØÞÈÔ, ÊÐÈ ÛÎ ËÐÈÑåÔÎÙÎ ÛÎÚ
ÙÛÈÝåËÈÚ ÙÛÈ ÕâÔÈ ×ÒÖåÈ, ×ÖÜ ×ÌØåÓÌÔÈÔ ÙÛÖ ÈÔÖÐÞÛæ ×âÒÈÊÖÚ ã ÙÛÐÚ È×âÔÈÔÛÐ
ÈÑÛâÚ ÛÎÚ ¿ÌÒÖ×ÖÔÔãÙÖÜ. ÂÈ ×ÒÌÖçÓÌÔÈ ÈÜÛá, ×ÖÜ ÈÜÕáÔÖÔÛÈÔ ÓÌ ÛÎÔ ×áØÖËÖ ÛÖÜ
ÞØæÔÖÜ, Ü×ãØÕÈÔ ÛÖ ×ØÌÒÖçÔÛÐÖ ÛÖÜ ÑÌÝÈÒÖÔåÛÐÑÖÜ ÌÓ×ÖØÐÑÖç ÙÛæÒÖÜ ÛÖÜ 18ÖÜ ÈÐéÔÈ.

ñÒÌÚ ÖÐ ÈÔàÛâØà ÈÒÒÈÊâÚ ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ÌåÞÈÔ ÈÔÛÈÔáÑÒÈÙÎ ÙÛÐÚ ÑÖÐÔÖÛÐÑâÚ

ÒÌÐÛÖÜØÊåÌÚ. ³ÌÔ Ó×ÖØÌå æÓàÚ ÔÈ ÊåÔÌÐ ÌËé ÒÌ×ÛÖÓÌØãÚ ÈÔÈÝÖØá ÙÛÖ ÍãÛÎÓÈ. ÂÖ
ÓæÔÖ ×ÖÜ Ó×ÖØÌå ÔÈ Ì×ÐÙÎÓÈÔÏÌå ÌåÔÈÐ ÛÖçÛÖ: È×æ ÛÐÚ ×ØéÛÌÚ ËÌÑÈÌÛåÌÚ ÛÖÜ 16ÖÜ
ÈÐ., ÖÐ ×ØÖÙ×áÏÌÐÌÚ ÛàÔ ÑÈÛÖåÑàÔ ÊÐÈ ÛÎÔ ÈÔÈÊÔéØÐÙÎ ÛÎÚ ÏâÙÎÚ ÛÖÜÚ ÑÈÐ ÛÎ
ËÐÈÓæØÝàÙÎ ÛàÔ ÑÖÐÔÖÛÐÑéÔ ÏÌÙÓéÔ, ÙÜÔÈÔÛÖçÙÌ ÛÎ ÙÏÌÔÈØã ÈÔÛåËØÈÙÎ ÛàÔ
±ÌÔÌÛéÔ ÈÕÐàÓÈÛÖçÞàÔ ÛÖÜ ÔÎÙÐÖç. ¾Ð ØÈÊËÈåÌÚ ÌÕÌÒåÕÌÐÚ ÖËãÊÎÙÈÔ, ÙÛÈËÐÈÑá,
ÙÛÎÔ ÈÒÒÈÊã ÙÛáÙÎÚ ÛÖÜ ÉÌÔÌÛÐÑÖç ÑØáÛÖÜÚ.154 ¶ ×ÌØåÖËÖÚ ËÐÈÓæØÝàÙÎÚ ÛàÔ
ÑÖÐÔÖÛÐÑéÔ ÏÌÙÓéÔ ÛÌØÓÈÛåÙÛÎÑÌ ÛÎÔ ÛÌÒÌÜÛÈåÈ ËÌÑÈÌÛåÈ ÛÖÜ 16ÖÜ ÈÐéÔÈ. °×Ö-
ÑÖØçÝàÓÈ ÈÜÛãÚ ÛÎÚ ÌÕÌÒÐÑÛÐÑãÚ ×ÖØÌåÈÚ ãÛÈÔ Î ÙçÙÛÈÙÎ, ÛÖ 1593, ÛÖÜ ÁÜÓÉÖÜ-
ÒåÖÜ ÛÎÚ ¹ÖÐÔæÛÎÛÈÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ.155

153. ¹. ². ÂÙÐÑÔáÑÎ, ¾Ð ÌÑÏâÙÌÐښ, æ.×., Ù. 31. ¿É. ¸. ¿ÈØÛÚ, ¹ÌÝÈÒÒÎÔåÈ ÑÈÐ ¸ÏáÑΚ,
æ.×., Ù. 257 ÙÎÓ. 2.
154. ±Ò. ÙÞÌÛÐÑá ÁÛ. Á. µÈ×áÔÛÎ, ¹ÌÝÈÒÖÔÐá 1500-1571š, æ.×., Ù. 252-263. ¿É. °. ¿È×È-
ËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 393-394.
155. ¼. ². »ÖÙÞÖÔá, û¿ØÈÑÛÐÑá ÁÜÓÉÖÜÒåÖÜ ¹ÖÐÔæÛÎÛÈÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ, ±ÐÉÒåÖ °õ (19 »ÈØÛåÖÜ
ö 19 °×ØÐÒåÖÜ 1593)ý, ÁçÓÓÌÐÑÛÈ Â. 3, 1979, Ù. 265-350£ ÛÖÜ åËÐÖÜ, ûÂÖ ÁÜÓÉÖçÒÐÖ ÛÎÚ ¹ÖÐÔæÛÎÛÈÚ
ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ (1593). ¿ÖÙÖÛÐÑã ÈÔáÒÜÙÎý, ³å×ÛÜÞÈ Â. 2, 1980-1981, Ù. 300-314. ¿É. ³. ³.
°ØÉÈÔÐÛáÑÎ, ¹ÖÐÔàÔÐÑâÚ ÈÔÛÐÏâÙÌÐÚ ÙÛÎÔ ×æÒÎ ÛÎÚ µÈÑçÔÏÖÜ. ÂÖ ØÌÓ×ÌÒÐæ ÛàÔ ×Ö×ÖÒáØàÔ
(1628), °ÏãÔÈ 2001, Ù. 109-110£ °. ¿È×ÈËåÈ-ºáÒÈ, ¾ ÏÌÙÓæښ, æ.×., Ù. 395-396.
 ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° ³¸¹Âð ¹°¸ ±´¼´Â¸¹¶ ¿¾º¸Â¸¹¶ Á¶¼ ¹´Ä°º¾¼¸° ¾à 16¾Ã °¸Ç¼° 161

ABSTRACT

The society of Cephalonia during the 16th century was a mosaic of diverse population
characteristics and different origins. The groups of different geographical origin
quickly adapted to the new place of residence. No particular problems were encoun-
tered, as happened in other Greek regions under Venetian rule, due to the non-
domestic origin. As overwhelmingly outnumbered the Greek Orthodox population,
ethnic and religious divisions were almost nonexistent. This situation was strength-
ened by the practices inplemented by the new rulers. In these circumstances separa-
tions and convergences were fixed social distinctions of ancestry or military prowess.
But mainly were related to the economic prosperity that was based on land tenure.
The almost complete connection to land, did not allow the emergence of an auton-
omous urban life. The main characteristics of the island's residesential situation
during the 16th century, were the multiple small settlements. The absence of an
important urban center had an impact on the Community organization.
 ¿´À¸´Å¾»´¼°

¿À¾²À°»»° ·õ ¿°¼¸¾¼¸¾Ã Áü´³À¸¾Ã . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

¹°Â°º¾²¾Á Áü´³ÀǼ ·õ ¿°¼¸¾¼¸¾Ã Áü´³À¸¾Ã . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Å°¸À´Â¸Á»¾¸ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

° ¾¸¹¾²´¼´¸°¹° »¾ÀÄÇ»°Â° ¹°¸ ¶ ¾¸¹¾¼¾»¸¹¶ ¸ÁÅÃÁ

(14¾Á ö 19¾Á °¸Ç¼°Á)
±¸±¶ ¹¾ÃÀ¶
»ÖØÝâÚ ÑÜØÐæÛÎÛÈÚ ÑÈÐ ËÐÈÞÌåØÐÙÎÚ ÛàÔ ÉÈØÖÔÐéÔ ÙÛÎ ÔæÛÐÈ ¹âØÑÜØÈ È×æ
ÛÖ 15Ö éÚ ÛÖ 19Ö ÈÐéÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
¿°¼°²¸Ç¶Á »¸Å°¶º°À¶Á
ÂÖ ÝâÖÜËÖ ÑÈÐ ÖÐ ÈÒÜÑâÚ ÛÎÚ ºÌÜÑáËÈÚ: ÝÖØÌåÚ ÈÔÈÛØÖ×ãÚ ã ÙÜÔâÞÌÐÈÚ ÊÐÈ
ÛÐÚ ÛÖ×ÐÑâÚ ÐÙÖØØÖ×åÌÚ; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
¹ÇÁ°Á ¹°À°¼°ÂÁ¶Á ö ÄǶÁ »¿°À¾ÃÂÁ¾Á
ÂÖ ÑÖÐÔàÔÐÑæ ÑÈÐ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑæ È×ÖÛç×àÓÈ ÛÎÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈÚ Á×áËÈ ö ¹âØÑÜ-
ØÈ, 19ÖÚ ÈÐéÔÈÚ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
¼´ºº° ¿°¼Â°µ¶
¾ÐÑÖÊâÔÌÐÈ ¿ÌÛØÌÛã ö È×æ ÛÎÔ ÐÙÛÖØåÈ ÓÐÈÚ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÈÚ: ÓÌÏÖËÖÒÖÊÐÑá
×ØÖÉÒãÓÈÛÈ ÑÈÐ ÈØÞÌÐÈÑâÚ ËÐÈÏÌÙÐÓæÛÎÛÌÚ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
·´¾³ÇÀ° »¾ÁžÃ
¿ÌØÐÖÜÙåÌÚ ÑÈÐ ÖÐÑÖÊâÔÌÐÌÚ ÞàØÐÑéÔ. ¹âØÑÜØÈ, 18ÖÚ ÈÐéÔÈÚ . . . . . . . . . 123
¹ÇÁ°Á ². ÂÁ¸¹¼°¹¶Á
¾ÐÑÖÊÌÔÌÐÈÑá ËåÑÛÜÈ ÑÈÐ ÉÌÔÌÛÐÑã ×ÖÒÐÛÐÑã ÙÛÎÔ ¹ÌÝÈÒÖÔÐá ÛÖÜ 16ÖÜ ÈÐéÔÈ 137
ÄÇ´¸¼¶ ¹°Àº°Ä¶-»¾ÃÀ°Â¸³¶
¶ ËåÑÎ ÛàÔ ×ØÖÙÛÜÞåàÔ: ¼ÐÑÖÒæÚ ·ÌÖÛæÑÎÚ, ¹ÈØÖÜÙáËÌÚ, 17ÖÚ ÈÐéÔÈÚ . 163
¹°Â´À¸¼° ±. ¹¾ÀÀ´
»ÐÙÏÖÝÖØÐÑã Ü×ÎØÌÙåÈ, âÊÊÌÐÖÚ ÐËÐÖÑÛÎÙåÈ ÑÈÐ ÑÒÎØÖÔÖÓÐÑã ËÐÈËÖÞã. ¾Ð
-ÑâÚ ÑÛãÙÌÐÚ ÛÖÜ ¸ÖÔåÖÜ (16ÖÚ ÈÐéÔÈÚ) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
stradioti 197
»°À¸¼° ¹¾Ã»°¼¾Ã³¶
°ÊØÖÛÐÑá ÔÖÐÑÖÑÜØÐá ÙÛÈ ¹çÏÎØÈ ÛÖÜ 15ÖÜ ÈÐéÔÈ: Î ÙÜÓÉÖÒã ÛàÔ ÖÐÑÖÔÖ-
ÓÐÑéÔ ÑÈÛÈÙÛåÞàÔ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227
´Ä¶ °À²ÃÀ¾Ã
²ÈÐÖÑÛÎÛÐÑã ÌÒåÛ ÙÛÎ ºÌÜÑáËÈ ÛÖ 18Ö ÈÐéÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
¼¸¹¾Á ¹°À°¿¸³°¹¶Á
ÂÈ ÝâÖÜËÈ ÛÎÚ ¹âØÑÜØÈÚ ÑÈÛá ÛÖ 18Ö ÑÈÐ ÛÖ 19Ö ÈÐéÔÈ . . . . . . . . . . . 269
674 ¿´À¸´Å¾»´¼°
¾¸¹¾¼¾»¸° ¹°¸ ¹¾¸¼Ç¼¸° (16¾Á ö 19¾Á °¸Ç¼°Á)
Á¿ÃÀ¾Á Á¹º°±´¼¸Â¶Á
ÃÝâØ×ÖÜÙÌÚ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑâÚ ×ØÖÑÒãÙÌÐÚ ÙÌ ×ÈØÈÉÈÛÐÑã ÙÜÓ×ÌØÐÝÖØá. ±ÜÍÈÔÛÐ-
ÔÖå ÈÕÐàÓÈÛÖçÞÖÐ ÙÛÎ ºÌÜÑáËÈ ÛÖÜ 13ÖÜ ÈÐéÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Á´±°Á¶ º°µ°À¶
¾Ð ÞØãÙÌÐÚ ÓÐÈÚ ËÎÓæÙÐÈÚ ×ØÖÙæËÖÜ: ÈÙÛÐÑéÔ ÈÑÐÔãÛàÔ ÙÛÎ ºÌÜÑáËÈ
livelli

ÙÛÐÚ ÈØÞâÚ ÛÖÜ 18ÖÜ ÈÐéÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309

´Ã³¾¹¸° ¾ºÃ»¿¸Â¾Ã
±ÐÖÛÌÞÔÐÑâÚ ÑÈÐ ÉÐÖÓÎÞÈÔÐÑâÚ ËØÈÙÛÎØÐæÛÎÛÌÚ ÙÛÎÔ ¹âØÑÜØÈ ÑÈÛá ÛÖ 19Ö
ÑÈÐ ÛÖÔ 20æ ÈÐéÔÈ. »ÐÈ ÙÜÔÖ×ÛÐÑã ×ÈØÖÜÙåÈÙÎ. . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
ÅÀÃÁ° ¼¸¹¾º°¾Ã
¶ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑã ÙÜÊÑÜØåÈ ÙÛÐÚ ÊÈÓãÒÐÌÚ ÙÜÓ×ÌØÐÝÖØâÚ: ÖÐ ÑÈÏÖÒÐÑÖå ÙÛÎÔ
¹âØÑÜØÈ (1815-1864) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333
¹Ç¼Á°¼Â¸¼¾Á Á. ³¾Ã¹°¹¶Á
¹ÖÐÔàÔÐÑã ÓâØÐÓÔÈ ÙÛÖ ¸æÔÐÖ ¹ØáÛÖÚ: ÏÌÙÓÐÑã ÖØÊáÔàÙÎ ã ÑÖÐÔàÔÐÑæ ÙÜ-
ÔÈåÙÏÎÓÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359
ÅÀ¶Á¾Á ³´Áúº°Á
ÁÜÔãÊÖØÖÚ ÛàÔ ×ÛàÞéÔ: ÖÐÑÖÔÖÓÐÑâÚ ØÜÏÓåÙÌÐÚ ÙÛÎÔ Ì×ÛÈÔÎÙÐÈÑã ÑÖÐÔàÔåÈ
(18ÖÚ-19ÖÚ ÈÐéÔÈÚ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377
SONIA P . ANDERSON
Sir John Young, High Commissioner for the Ionian Islands 1855-1859, and

his private letter book ................................... 401

¼¸¹¾Á ¹¾Á¹¸¼°Á
íÓ×ÖØÖÐ ÑÈÐ ÌÓ×ÖØÐÑæ ËåÑÛÜÖ ÛàÔ ¸æÔÐàÔ ¼ÎÙÐéÔ, 1815-1864 . . . . . . . . 411
°·°¼°Á¸¾Á ²¹´¹°Á
¾ÐÑÖÔÖÓÐÑã ÈÔá×ÛÜÕÎ ÑÈÐ È×ÖÐÑÐÈÑã ÌÕáØÛÎÙÎ ÙÛÈ ´×ÛáÔÎÙÈ ÛÖ 19Ö ÈÐéÔÈ 441
±°Á¸º¸¹¶ ³´º´²¹¾Ã
¾ ËÎÓæÙÐÖÚ ÖÐÑÖÔÖÓÐÑæÚ ÞéØÖÚ ÛàÔ ´×ÛÈÔãÙàÔ (19ÖÚ ÈÐéÔÈÚ) . . . . . . . 473
À¾Á´Â¾Á Ä°¹¸¾º°Á
³ÎÓæÙÐÖÚ ÑÈÐ ÐËÐàÛÐÑæÚ ÞéØÖÚ ÙÛÈ ´×ÛáÔÎÙÈ È×æ ÛÖ 18Ö ÈÐéÔÈ . . . . . 497
°¼ÂǼ¶Á »°ÁǼ¸³¶Á
»ÌÛÈÕç ËçÖ ÑÜØÐÈØÞÐéÔ: ÓÐÈ ËÎÓÖÊØÈÝÐÑã ×ØÖÙâÊÊÐÙÎ . . . . . . . . . . . . . 511
´Ã°²²´º¾Á ¿À¾¼Âµ°Á
¾ ÙÞÎÓÈÛÐÙÓæÚ ÛÖÜ ÑÖÐÔàÔÐÑÖç ÑÌÝÈÒÈåÖÜ ÙÛÎÔ ´×ÛáÔÎÙÖ (1797-1864) . . 533

´¿Â°¼¶Á¸°¹¶ ¼°Ã¸º¸° (16¾Á ö 19¾Á °¸Ç¼°Á)

²´À°Á¸»¾Á ³. ¿°²¹À°Â¶Á
¶ ±ÌÔÌÛåÈ, ÖÐ Ü×ãÑÖÖÐ, ÛÈ ×ÒÖåÈ: ÙÜÔâÞÌÐÌÚ ÑÈÐ ÈÙÜÔâÞÌÐÌÚ ÙÛÎ ÉÌÔÌÛÐÑã
ÌÓ×ÖØÐÑã ÑÈÐ ÔÈÜÛÐÒÐÈÑã ×ÖÒÐÛÐÑã ÑÈÐ ÖÐ ÈÔÛÈÔÈÑÒáÙÌÐÚ ÛÎÚ ÙÛÎÔ ÌÓ×ÖØÐÑã
ÔÈÜÛÐÒåÈ ÛàÔ ¸ÖÔåàÔ ÛÖ 16Ö ÈÐéÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 553
 ¿´À¸´Å¾»´¼° 675

¿°¼°²¸Ç¶Á Á. ¹°¿´Â°¼°¹¶Á
¾ ÔÈÜÛæÛÖ×ÖÚ ÛÎÚ ¹ÌÝÈÒÖÔÐáÚ ÛÎÔ Ì×ÖÞã ÛÎÚ ÉØÌÛÈÔÐÑãÚ ×ØÖÙÛÈÙåÈÚ (1815-
1864): æØÖÐ ÈÔá×ÛÜÕÎÚ ÑÈÐ Ü×ÌØÖÞãÚ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569
µ´º¸¼° Å°Àº°Ã¶
¾ ûÛÙáØÖÚý ÛÎÚ °ÍÖÝÐÑãÚ »ÈØãÚ ±ÈÒÒÐáÔÖÚ, Î ËåÑÎ ÛÖÜ ÂÌÒàÔÌåÖÜ ÛÖÜ
ÂÈÊÑÈÔØæÑ ÑÈÐ Ö ìÔÛÖÔ ÂÙâÞàÝ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587
¹°Â´À¸¼° ¿°¿°¹Ç¼Á°¼Â¸¼¾Ã
¼ÈÜÛÐÒÐÈÑâÚ ÑÈÐ ÌÓ×ÖØÐÑâÚ ËÐÈÙÜÔËâÙÌÐÚ ÛÖÜ »ÌÙÖÒÖÊÊåÖÜ ÛÖ 18Ö ÈÐéÔÈ . 603
°º´½°¼³À° ¿°¿°³¾¿¾Ãº¾Ã
¶ áÔÖËÖÚ ÛàÔ ÙÛæÒàÔ ÛÖÜ ¸ÖÔåÖÜ ÑÈÐ ÛÖÜ °ÐÊÈåÖÜ (18ÖÚ ö ÈØÞâÚ 19ÖÜ ÈÐéÔÈ) 615
°¿¾Á¾º¾Á ³´º¶Á
¶ ×ÈØÖÜÙåÈ ÛàÔ ¸ÖÔåàÔ ÙÛÖ ÔÈÜÛÐÒÐÈÑæ ÑÈÐ ÔÈÜ×ÎÊÐÑæ ÑâÔÛØÖ ÛÎÚ ´ØÓÖç-
×ÖÒÎÚ ÛÖ 19Ö ÈÐéÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 637

´ÃÀ´Â¶À¸¾ ............................................ 651