परत खरे दी करा

पररचय

Act कंपनी अक्

‍ॅ ट १ 6 6 68 च्या कलम 77 अ सह वाचनालयीन अधिननयम २०१ 2013 च्या कलम 68 अन्वये,
भाग भांडवल असणारी हमी दे ऊन शेअससद्वारे मयासददत कोणतीही कंपनी स्वत: च्या ससक्युररटीज खरे दी करू शकते
असे सूधचत करते. , खाजगी कंपनी ककं वा असूचीबद्ि कंपनी.

Companies कंपन्या (दरु

ु स्ती) अध्यादे श (October१ ऑक्टोबर, १ 1998 1998, आणण January जानेवारी, १ 1999
1999.) यांनी कंपन्यांना सेबीने घालून ददलेल्या ननयमांच्या अिीन तयांचे स्वत: चे समभाग परत ववकत घेण्यास
परवानगी ददली आहे. अध्यादे शात समभागांच्या बायब‍ॅक संदभासतील तरतुदी ठे वण्यात आल्या आहे त. कंपन्यांचा
कायदा कलम AA ए एखाद्या ववसशष्ट प्रकरणात कंपनीला स्वतःचा वा अन्य ववसशष्ट ससक्युररटीज खरे दी करण्याचे
अधिकार दे तो.

Buy समभागांचे बायब‍ॅक म्हणजे काय?

Shares समभागांची बायब‍ॅक ‘शेअर पुनखसरेदी’ म्हणूनही ओळखली जाते. इक्क्वटी शेअससची बायब‍ॅक ही भांडवली
पुनरसचना प्रकिया आहे. ही एक आधथसक रणनीती आहे जी एखाद्या कंपनीला भागिारकांकडून इक्क्वटी शेअर आणण
ससक्युररटीज परत ववकत घेण्यास सक्षम करते. समभागांची बायब‍ॅक म्हणजे शेअर भांडवल रद्द करण्याची पद्ित.
समभाग जारी केल्याच्या ववरोिात कंपनीच्या भागभांडवलात घट होते आणण पररणामी समभागांची भांडवल वाढते.

Rep समभागांची पुनखसरेदी ही एक रणनीती असते ज्याद्वारे एखादी कंपनी स्वतःचे शेअसस बाजारातून ववकत घेते,
सामान्यत: व्यवस्थापनाला असे वाटते की समभागांची ककं मत कमी केली जाते आणण थकबाकीदारांची संख्या कमी
होते. कंपनी थेट बाजारातून ककं वा तयाच्या भागिारकांकडून ननक्चचत ककं मतीवर शेअसस खरे दी करते. समभागांची
बायब‍ॅक कंपनीच्या शेअससच्या जारीतेच्या उलट असते जेथे ती गुंतवणूकदारांच्या मालकीच्या समभागांना ववसशष्ट
ककं मतीवर परत घेण्याची ऑफर दे ते. ही ऑफर बंिनकारक ककं वा गुंतवणूकदारांना पयासयी असू शकते.

No वाढीव पररक्स्थतीत, क्स्थर उतपन्न समळवून दे णा low्या अतयल्प लीव्हरे ज कंपनीच्या ववद्यमान भांडवलाच्या
रचनेत सकारातमक वळण घेतलेल्या इक्क्वटी समभाग भांडवलामध्ये सुिारणा करण्यासाठी बाय-ब‍ॅक पयासयाद्वारे
मदत करणे अपेक्षक्षत आहे.

Buy बाय ब‍ॅक शेअसससाठी कायदे शीर चौकट

कंपन्या कायदा, २०१.

कंपन्या (भाग भांडवल आणण कजसरोखे) ननयम, २०१.

 ससक्युररटीज अँड एक्सचेंज बोडस ऑफ इंडडया (ससक्युररटीजचे बाय-ब‍ॅक) रे ग्युलेशन्स, १ 1998 1998 and आणण
ससक्युररटीज अँड एक्सचेंज बोडस ऑफ इंडडया (ससक्युररटीजचे बाय-ब‍ॅक) (दरु
ु स्ती) ववननयम, २०१

कलम-68- कंपनीची स्वतःची ससक्युररटीज खरे दी करण्यासाठी पॉवर ऑफ कंपनी

असूचीबद्ि सावसजननक आणण खाजगी कंपन्यांसाठी Companies कंपनी अक्

‍ॅ ट, २०१Ø चे कलम, 68, 69 and आणण
Ø०- कंपन्यांचे ननयम १ 17 (भाग भांडवल आणण कजसरोखे) ननयम २०१ 2014

सूचीबद्ि कंपन्यांसाठी Companies कलम, 69, 69 and आणण कंपनी अक्

‍ॅ ट, २०१ of चे of०

Companies कंपन्यांचे ननयम 17 (भाग भांडवल आणण डडबेंचर) ननयम, २०१.

Ø ससक्युररटीज अँड एक्सचेंज बोडस ऑफ इंडडया (ससक्युररटीजचे बाय-ब‍ॅक) रे ग्युलेशन्स, १ 1998 1998 and आणण
ससक्युररटीज अँड एक्सचेंज बोडस ऑफ इंडडया (ससक्युररटीजचे बाय-ब‍ॅक) (दरु
ु स्ती) ववननयम, २०१

1. खरे दी बाहेर करता येते

. 2. प्राथसमक अटी

. 3. स्पष्टीकरणातमक वविान

. 4. वेळ मयासदा

5. परत खरे दीसाठी पयासय

Sol 6. सॉल्व्हें सी घोषणा

7. प्रमाणपत्र ववझवणे

. 8. 6 मदहन्यांपयंत यापुढे कोणतीही समस्या नाही

. नोंदणी ठे वण्यासाठी नोंदणी करा

10. बाय ब‍ॅक ररटनस आणण एक घोषणा

Def 11. कोणतयाही डीफॉल्टसाठी सशक्षा

Section कलम 68 अंतगसत बायब‍ॅकच्या तरतुदी

Section कलम under 68 अन्वये कंपनीने प्रकियेत कोणताही डडफॉल्ट बनववला असल्यास ककं वा सेबीने केलेल्या
कोणतयाही ननयमांची कोणतीही सूचीबद्ि कंपनी असल्यास: -
 अशा कंपनीस 1 लाख रुपयांपेक्षा कमी दं डाची सशक्षा होऊ शकते परं तु ती 3 लाखांपेक्षा जास्त असू शकते

Default डीफॉल्ट असलेल्या प्रकियेत सहभागी अशा प्रतयेक अधिकायाला years वषांपयंतची मुदत ककं वा १ लाख
रुपयांपेक्षा कमी दं ड ठोठावला जाऊ शकतो.

कलम---भांडवला ववमोचन ररझव्हस खातयात काही रकमेचे हस्तांतरण

1. क‍ॅवपटल रीडेम्पशन ररझव्हस:

जेव्हा एखादी कंपनी स्वतंत्र साठा ककं वा ससक्युररटीज प्रीसमयम खातयातून स्वत: चा वाटा ववकत घेत असेल, तेव्हा
खरे दी केलेल्या समभागांच्या नाममात्र मूल्याच्या भांडवलाची पूतसता ररझव्हस खातयात हस्तांतररत केली जाईल आणण
अशा हस्तांतरणाची मादहती सशल्लकमध्ये उघड केली जाईल. पत्रक.

Cap 2. भांडवलाच्या मोबदल्याच्या साठयांचा उपयोग:

Capital भांडवलाची पत
ू सता राखीव खाते कंपनीच्या सदस्यांना पूणस दे य बोनस समभाग म्हणन
ू दे ण्यात येणा un्या
कंपनीचे न ददलेले शेअसस भरण्यासाठी कंपनीद्वारे लागू केले जाऊ शकते.

कलम---भांडवला ववमोचन ररझव्हस खातयात काही रकमेचे हस्तांतरण

Buy 1. खरे दी परत करण्यावर ननबंि:

कोणतीही कंपनी थेट ककं वा अप्रतयक्षपणे स्वत: चे शेअसस ककं वा इतर ननददसष्ट ससक्युररटीज खरे दी करू शकत नाही.

A (अ) तयाच्या स्वत: च्या सहाय्यक कंपन्यांसह कोणतयाही सहाय्यक कंपनीमाफसत;

B (ब) कोणतयाही गुंतवणूक कंपनीद्वारे ककं वा गुंतवणूक कंपन्यांच्या गटाद्वारे ; ककं वा

C (क) डीफॉल्ट असल्यास, कंपनीने हा कायदा सुरू होण्यापूवी ककं वा नंतर स्वीकारलेल्या ठे वींच्या परतफेडमध्ये,
तयावरील व्याज दे य, डडबेंचसस ककं वा प्रािान्य समभागांची पूतसता ककं वा कोणतयाही समभागिारकाला लाभांश दे य
ककं वा परतफेड केल्यास. कोणतयाही ववत्तीय संस्था ककं वा बँककं ग कंपनीला दे य असलेल्या कोणतयाही मुदतीच्या
कजासचे ककं वा तयावरील व्याज:
 डीफॉल्टवर उपाय केला असल्यास आणण बायफॉल बंद करण्यास मनाई आहे परं तु अशा डीफॉल्टने काम करणे
थांबववल्यानंतर तीन वषांचा कालाविी संपला असेल.

Pro 2. प्रनतबंि:

अशा कंपनीच्या तरतुदींचे पालन न केल्यास कोणतयाही कंपनीला प्रतयक्ष ककं वा अप्रतयक्षपणे स्वत: चे शेअसस ककं वा
इतर ननददसष्ट ससक्यरु रटीज खरे दी करता येणार नाहीतः

Tions कलम: २: वावषसक परतावा

कलम 123: घोषणापत्र आणण लाभांश

कलम 127: लाभांश दे ण्यास अयशस्वी

कलम 129: खरे व योग्य वविान करण्यात अयशस्वी

कंपन्या (भाग भांडवल आणण कजसरोखे) ननयम, २०१.

17 ननयम १:: समभागांची खरे दी ककं वा इतर ससक्युररटीज:

१. स्पष्टीकरणातमक वविानातील मादहती जाहीर करणे ववशेष ठराव व सवससािारण सभेच्या सूचनांसह जोडले
जावे.

SH 2. फॉमस एसएच -8 मध्ये आरओसीसह ऑफरचे पत्र पत्र

3. फॉमस एसएच -9 सोबत फॉमस फॉर एसएच -9 मध्ये सॉल्व्हें सीची फाइल घोषणा

R R. आरओसी दाखल करण्यापासून २० ददवसात भागिारकांमध्ये पररपत्रक द्या

5. असभसरण तारखेपासून 15-30 ददवसांच्या दरम्यान कालाविी ऑफर

Proportion 6. प्रमाणानुसार स्वीकार

By 7. कंपनीद्वारे पडताळणी

8. स्वतंत्र बँक खाते उघडणे

. दे य द्या ककं वा सामानयक प्रमाणपत्रे परत करा

10. इतर ननबंि

SH 11. फॉमस एसएच -10 मध्ये पुन्हा खरे दीची नोंद ठे वा

SH 12. फॉमस एसएच -11 मध्ये परत परत खरे दीची फाइल
. 13. फॉमस एसएच -15 सह फॉमस एसएच -15 मध्ये फाइल अनुपालन प्रमाणपत्र

Buy समभागांच्या बायब‍ॅकची उद्दीष्टे

Used न वापरलेली रोकड: जर कंपनीकडे गुंतवणूकीसाठी भववष्यातील बरे च प्रकल्प नसलेले रोख राखीव ठे वी असेल
आणण जर कंपनीला वाटले की तयाच्या शेअससची बाजारभाव ककं मत कमी केली जात नसेल तर ते तयांच्या
भागिारकांना बक्षीस म्हणून शेअसस परत खरे दी करू शकतात.

कर नफा: कंपन्या रोख लाभांश ववतररत करण्याऐवजी तयांच्या गुंतवणूकदारांना पुरस्कृत करण्यासाठी बायब‍ॅकला
प्रािान्य दे तात कारण भांडवली नफ्यापेक्षा अधिक दराने लाभांश लावला जातो. सध्या अल्प मुदतीच्या भांडवली
नफ्यावर 10% कर लावला जातो आणण दीघसकालीन भांडवली नफ्यावर कर आकारला जात नाही.

बाजारातील समज: सध्याच्या बाजारभावापेक्षा भागिारकांकडून जास्त ककं मतीवर समभाग खरे दी केल्यास
कंपनीचे शेअससचे मूल्यांकन जास्त असले पादहजे.

ननगसमन पयासयः एखाद्या कंपनीला एखाद्या ववसशष्ट दे शातून बाजारातून बाहेर पडायचे असेल ककं वा बाजारात
व्यापार करत असलेले शेअसस परत ववकत घेण्याची ऑफर दे ऊ शकणार्या कंपन्या बंद करू इक्च्ित असल्यास.

Accounts खाती आणण कायदे शीर ननयंत्रणे यांचे ननरीक्षण करणे सोडवा: एखाद्या कंपनीला यादीतून बाजार
बाजाराचे ननयम टाळायचे असतील तर. ते तयाच्या खातयांच्या पुस्तकांची कोणतीही सावसजननक तपासणी टाळतात.

Buy बायब‍ॅकच्या पद्िती

कंपनी येथून आपले स्वतःचे शेअसस परत ववकत घेऊ शकते:

Share ववद्यमान भागिारकांकडून प्रमाणानुसार

Open खुल्या बाजारातून

Old जुन्या लॉट पासून

Option कंपनीच्या कमसचार्यांना स्टॉक ऑप्शन्स ककं वा घाम इक्क्वटी योजनेनुसार ससक्युररटीज खरे दी करून

Buy बायब‍ॅकसाठी अटी

हे कंपनीच्या लेखांद्वारे अधिकृत केले जाईल.

Buy बायब‍ॅक नंतर कंपनीने ददलेल्या कजासचे प्रमाण हे पेड-अप क‍ॅवपटल आणण तयाच्या ववनामूल्य साठयापेक्षा दप्ु पट
असेल.

Buy बाय-ब‍ॅकसाठी सवस शेअसस ककं वा ननददसष्ट ससक्युररटीज पूणस दे य आहेत.

Buy कंपनी एकदा बायब‍ॅकची ऑफर घोवषत झाल्यानंतर परत घेऊ शकत नाही.

Financial कंपनी ववत्तीय संस्था ककं वा बँकांकडून घेतलेल्या पैशांचा समभागांच्या खरे दीसाठी वापरू शकत नाही.

कंपनी खरे दी-वविीच्या उद्दे शाने समान प्रकारच्या शेअसस आणण ससक्युररटीजच्या पूवीच्या कोणतयाही रकमेचा
उपयोग करणार नाही.

समभागांचे बायब‍ॅक कंपनीसाठी फायदे शीर का आहे ?

अशी अनेक कारणे खालीलप्रमाणे आहेतः

गोरा बाजार मूल्य

लाभांश दे ण्याचा बोजा नाही

Higher जास्त ककं मतीवर पुनमुसद्रण

मालकीची मयासददत संख्या

Buy समभागांच्या बायब‍ॅकचे फायदे

यामुळे कंपनीच्या संचालक मंडळावरील गुंतवणूकदाराचा आतमववचवास वाढू शकतो कारण तयांना मादहत आहे की
कंपनीच्या भांडवलाच्या ककं मतीपेक्षा अधिक कमाई करण्यास सक्षम नसल्यास संचालक नेहमीच जास्त पैसे रोख
करण्यास तयार असतात.

बायब‍ॅक एखाद्या कंपनीला जास्त प्रमाणात भांडवल कमी करण्यास मदत करते जे या काळासाठी आवचयक नसते
आणण कंपनीला तयाच्या मोठया प्रमाणात साठा वापरण्यास मदत करते.

Shares समभागांची बायब‍ॅक इक्क्वटीवरील परतावा वाढवू शकते. जेव्हा अधिक मूल्यमापन केलेले शेअसस पुन्हा
खरे दी केले जातात तेव्हा तयाचा अधिक प्रभाव पडतो. कंपनीसाठी हा सवासत फायदे शीर कृती आहे.

Others कंपन्या इतर कंपन्यांकडून अनधिकृत अधिग्रहण करण्यापासून संरक्षण म्हणून स्वतःचे शेअसस परत ववकत
घेऊ शकतात.

Capital बायब‍ॅक भाग भांडवल कमी करण्यासाठी जलद पद्ित मानली जाते. तयात कमी ककं मतीचा व्यवहार
असतो.

Financial हे आधथसक पुनर-असभयांत्रत्रकीसाठी उतकृष्ट सािन म्हणून कायस करते. नफा समळवण्याच्या बाबतीत,
लाभांश पेमेंट्स असलेल्या कंपन्या डडक्व्हडंड ट‍ॅ क्सला आकवषसत केल्यामुळे ब‍ॅक ब‍ॅक परत खरे दी करू शकतात.

समभागांच्या बायब‍ॅकचे तोटे

The बायब‍ॅकचा सवासत मोठा गैरफायदा हा आहे की रोख रक्कम कंपनी पुन्हा ससक्युररटीज परत ववकत घेण्यासाठी
वापरत आहे ती नवीन उतपादक युननट स्थावपत करणे, नवीन कमसचारी भरती करणे, वविीला चालना दे ण्यासाठी
बाजारपेठेतील खचस वाढववणे यासारख्या दस
ु र्या उतपादनाच्या उद्दे शाने वापरली जाऊ शकते ज्याचा पररणाम असा
होऊ शकतो. कंपनीच्या नफ्यात वाढ. परं तु जर कंपनी बायब‍ॅकसाठी गेली तर ती वापरल्या जाणार्या सवस फायदे शीर
पयासयांकडे दल
ु सक्ष करते.

Buy बायब‍ॅकची पुढील कमतरता अशी आहे की किीकिी ते तयांना कंपनीबद्दल चुकीचे संकेत दे ऊ शकतात
जेणेकरून स्टॉकची ककं मत वाढे ल जेणेकरुन प्रवतसक तयांचे स्टॉक ववकू शकतील. शेअरच्या ककं मती वाढताच
बाजारपेठेत बायब‍ॅकची बातमी येते तेव्हा ननष्पाप गुंतवणूकदार अडकतात.

हे बाजारामध्ये एक नकारातमक प्रनतमा ननमासण करते की कंपनी अधिक फायदे शीर नाही कारण कंपनी आपल्या
जादा रोख स्टॉकच्या खरे दीसाठी वापरते. हे दीघसकालीन गुंतवणूकदारांच्या मनात एक नकारातमक प्रनतमा तयार
करते जे कंपनी I ग्रोथमुळे भांडवल कौतुक शोित आहेत.

प्रकरण कायदा

सेबी ववरूद्ि अस्मान इनव्हेस्टमें ट सलसमटे ड (२००२)

सेबी वव कॉक्न्टनेंटल कंट्रोल सलसमटे ड (२००))

त्रिटाननया ववरूद्ि ववभाग. समळकत कर

गोल्डमन स‍ॅच (इंडडया) ससक्युररटीज वव एसेसी (२०१))

IM ननमश एच.शाह आणण एएनआर. वव एक्सचेंज बोडस इंडडयाची सुरक्षा (२०१))

C ननष्कषस

’S शेअर बायब‍ॅक हा कंपनीचा अवमूक्ल्यत शेअर ककं मत वाढववण्यासाठी आणण सौम्यता कमी करण्यासाठी
व्यवस्थापनासाठी एक प्रभावी मागस आहे. तयांच्या व्यवसायाच्या कामांवर ववचवास दशसववण्यासाठी प्रकियेस
व्यवस्थापनाची आवचयकता असते. प्रतयेक बायब‍ॅकचा भागिारकांना आपोआप फायदा होण्याची गरज नाही.
गुंतवणूकदार असणं हे महत्त्वाचं आहे की एखाद्याने बायब‍ॅकच्या उद्दे शाबद्दल आणण वेळेचे मोजमाप केले पादहजे
आणण कंपनीच्या एकूण आधथसक पररक्स्थतीवर दे खील लक्ष ददले पादहजे. बायब‍ॅक प्रकियेत गुंतलेल्या कंपनीच्या
समभाग खरे दी करण्यापूवी भागिारकाने तयाच्या सवस दृचयांचा पुनववसचार करणे आवचयक आहे.