Univerzitet u Zenici

Medicinski fakultet

Medicinska fiziologija

SEMINARSKI RAD
Tema:Kontrakcija glatkih mišića

Student: Profesor:

Šarić Berina(Broj index-a: RSF-672/19) Prof.dr.sc.Prnjavorac Besim

Zenica, januar 2020

 SADRŽAJ
1.SADRŽAJ 2

2.UVOD 3

2.1. SPOLJAŠNJI IZGLED MIŠIĆA 3

3.TIPOVI GLATKOG MIŠIĆ 4

3.1.VIŠEJEDINAČNI GLATKI MIŠIĆ 4

3.2.JEDINIČNI GLATKI MIŠIĆ 4

4.KONTRAKTILNI MEHANIZAM U GLATKO MIŠIĆU 5

4.1. HEMIJSKA OSNOVA KONTRAKCIJE GLATKOG MIŠIĆA 5

4.2. FIZIČKA OSNOVA KONTRAKCIJE GLATKOG MIŠIĆA 5

4.3. ENERGIJA POTREBNA ZA ODŽAVANJE GLATKOG MIŠIĆA 5

4.4. SILA MIŠIĆNE KONTRAKCIJE 5

5.NERVNA I HORMONSKA KONTROLA KONTRAKCIJE GLATKOG MIŠIĆA 6

5.1. MEMBRANSKI POTENCIJALI I AKCIONI POTENCIJALI GLATKOG MIŠIĆA 6

5.2. UTICAJ HORMONA NA KONTRAKCIJU GLATKOG MIŠIĆA 6

 UVOD
Mišićno tkivo je procentualno najzastupljenije tkivo u organizmu čovjeka.Građeno je od
visokospecijalizovanih čelija(miocita) koje imaju sposobnost da transformišu hemijsku
energiju u mehanićki rad.Na taj način one razvijaju silu neophodnu za pokretanje tijela i
njegovih dijelova,promjenu veličine i oblika organa i održavanje svih vitalnih funkcija
organizma.Mišić je organ koji posjeduje tri osnovna fiziološka
svojstva;kontraktilnost,elastičnost mišića da se grći pod dejstvom draži,a po njenom prestanku
da se opusti.Elastičnost mišića dozvoljava njeno istezeanje,a poslije njega se mišić vrača u
njegovo prvobitno stanje.Posljedica kontrakcije i relaksacije mišićni vlakana je izvođenje
pokreta što omogučuje čovjeku mijenjanje mjesta ili položaja,zatim mijenjanje međusobnog
položaja organa dijelova tijela,a time se obavlja rad.Svi mišići se prema izgledu,građi,i
funkcjonalnim osobinama mogu podijeliti na:poprečno prugaste,glatke,srčane mišiće.

SPOLJAŠNJI IZGLED MIŠIĆA

Na svakom mišiću razlikuje se mesni i tetivni dio.Srednji,mesnati dio,crvene je boje i pri
kontakciji se skračuje.Dok se na krajevima mišića nalazi tetivni dio koj je bijeličaste boje i
predstavlja pasivni dio mišića koji prenosi snagu kontrakcije na skelet
 TIPOVI GLATKOG MIŠIĆ

Glatki mišić svakog organa se razlikuje od većine ostalih organa na nekoliko načina:fizičke
dimenzije,organizacija u snopove ili listove,odgovor na različite tipove
stimulusa,karakteristike inervacije i funkcija.I pored toga, jednostavni glatki mišić se
uopšteno može podjeliti na dva glavna tipa:višejedinički glatki mišič i jedinstven(ili
jednojedinični)glatki mišić

VIŠEJEDINAČNI GLATKI MIŠIĆ

Ovaj tip glatkog mišića se sastoji od odvojenih glatki mišićnih vlakana.Svako vlakno radi
nezavisno od ostalih i često je inervisano pojedinačnim nervnim završetkom.Spoljašnja
površina ovih vlakana slično skeletnim mišićnim vlaknima,pokrivena je tankim slojem
bazalne membrane.Najznačajnije svojstvo ovih mišicnih vlakana je da svako vlakno može
kontrahovatinezavisno od ostalih,a njihova kontrola se vrši uglavnom nervnim signalima.

JEDINIČNI GLATKI MIŠIĆ

On označava ukupnu masu stotine do hiljade glatkih mišićnih vlakana koja kontrahuju za
jedno kao jedna jedinica.Vlakna su obično grupisana u listove ili snopove,a njihove ćelijske
membrane prijanjaju jedna uz drugu,tako da se sila generisana u jednom mišićnom vlaknu
može prenositi na sljedeća.Ova vrsta glatkog mišića je poznata i kao sincicijalni glatki mišić
zbog sincicjalne međusobne povezanosti.On je nađen u zidovima većine unutrašnjih organa
poput crijeva,žučnih puteva,uretre,uterusa i brojnih krvni sudova te se često naziva i
visceralan glatki mišić

KONTRAKTILNI MEHANIZAM U GLATKO MIŠIĆU

HEMIJSKA OSNOVA KONTRAKCIJE GLATKOG MIŠIĆA

Glatki mišić sadrži aktinkse i miozinske filamente koji imaju hemijiske karakteristike slične
aktinskim i miozinskim filamentima u skeltnom mišiću.Aktim i miozin dobijen iz glatkog
mišića reaguju međusobno na isti način kao atkin i miozin i dobijeni skeletnim
mišićem.Dalje,kontraktivan proces aktiviraju kalcijumski joni i adenozin-trifosfat(ATP)se
također razgrađuje u adenozin-difosfat(ADP)da obezbjedi energiju za kontrakciju.Sa druge
strane,glavne razlike nalazimo između fizičke organizacije glatkog mišića i skeletnog
mišića,kao i razlike u povezivanju ekscitacije i kontrakcije,zatim u kontroli kontraktilnog
procasa kalcijumskim jomima,u trajanju kontakcije i količini energije potrebne za kontaktilan
proces.

FIZIČKA OSNOVA KONTRAKCIJE GLATKOG MIŠIĆA

Glatki mišić nema isti prugasti raspored aktinski i miozinskih filamenata kao što je nađeno
kod skeletnog mišića.Neka od ovih tijela su pričvrščena za čelijsku membranu.Ostala su
rasuta unutar čelije i drže se na mjestu skelom strukturnih proteina koja povezuju gusta tjela
jedni drugima.Gusta tijela na membranama susjednih čelija su povezana intracelularnim
proteinskim mostovima.I upravo se preko ovih veza sila kontrakcije u najvećoj mjeri premosi
sa jedne čelije na drugu.Među brojnim artinskim filamentima,u mišićnom vlaknu nalazimo
rasuto nekoliko miozinskih filamenata.Oni imaju dijametar dva puta više od aktinski
filamenata.

ENERGIJA POTREBNA ZA ODŽAVANJE GLATKOG MIŠIĆA

Za održavanje kontrakcije glatkog mišića potrebno je samo 1/10 do 1/300 energije kao za
skeletni mišić.Vjeruje se da i ovo nastaje kao rezultat sporog ciklusa pričvršćavanja poprečnih
mostova zato što je samo jedan molekul ATP potreban za svaki ciklus,bez obzira na njegovo
trajanje.Ova štenja u potrošnji energije mišića je izuzetno značanja za sveukupnu ekonomije
tijela zato što organi kao što su:crijeva,mokraćna bešika,žučna kesa i ostali visceralni
orgrani,često održavaju tonični mišićnu kontrakciju skoro neograničnu.

SILA MIŠIĆNE KONTRAKCIJE

I pored relativnog malog broja miozinski filamenata u glatkom mišiću i sporog ciklusa
poprečnih mostova,maksimalna sila kontrakcije glatkog mišićaje često veća nego skeletnog
mišića čak do 4 i 6 kg/cm² površine poprečnog presjeka glatkog mišića,u poređenju sa 3-4 kg
za skeletni mišić.Ova velika sila kontakcije glatkog mišića proizlazi iz produženog perioda
spoja poprečni mostova miozina za aktinske elemente.

NERVNA I HORMONSKA KONTROLA KONTRAKCIJE

GLATKOG MIŠIĆA

Iako skeletna mišićna vlakna aktivira isključivo nervni sistem,kontrakciju glatkog mišića
mogu stimulisati višestruki tipovi signala:nervni signali,hormonska stimulacija,istezanje
mišića i na još nekoliko drugih načina.Osnovni razlog ove razlike je da membrana glatkog
mišića sadrži brojne tipove receptorski proteina koji mogu otpoćeti kontraktilni proces.Pored
toga,drugi receptorski proteini inhibiraju kontrakciju glatkog mišića,što je još jedna razlika od
skeletnog mišića.

MEMBRANSKI POTENCIJALI I AKCIONI POTENCIJALI GLATKOG MIŠIĆA

Membranski potencijal glatkog mišića

Kvantitativna vrijednost membranskog potencijala glatkog mišića zavisi od trenutnog stanja
mišića.Unormalnom stanju mirovanja,intacelularni potencijal je obićno oko -50 do -60
milivolti,što je oko 30 milivolti manja negativnost nego u skeletnom mišiću

Akcioni potencijali u jediničnom glatkom mišiću

Akcioni potencijali se pojavljuju u jediničnom glatkom mišiću,kao što je visceralni mišić,na
isti način kako se pojavljuju u skeletnom mišiću.Oni se normalno ne pojavljuju kod
mnogih,ako ne i kod višejedinačnih tipova glatkog mišića.Akcioni potencijal visceralnog
glatkog mišića pojavljuju se u jednom od dva oblika:šiljati potencijali ili akcioni potencijali sa
platoom

UTICAJ HORMONA NA KONTRAKCIJU GLATKOG MIŠIĆA

Većina cirkulišućih hormona u tijelu utiče u izvjesnom stepenu na kontrakciju glatkog

mišića,a neki imaju veoma snažan uticaj.Neki od najznačajniji hormona koji se prenose putem
krvi,a utiču na kontrakciju,su:noradrenalin,adrenalin,acetil-holin,angiotenzin,vazopresin,
oksitocin,serotonin i histamin.Hormon uzrokuje kontrakciju glatkog mišićne ćelije sadrži
hormon-zavisne ekscitacijaske receptore za dati hormon.Obrnuto hormon uzrokuje inhibiciju
ako membrana sadrži inhibicijske receptore.Ponekad kontrakciju ili inhibiciju glatkog mišića
započinju hormoni bez ikakvih promjena u membranskom potencijalu.Uovakvim
slučajevima,hormon može aktivirati membranski receptor koji ne otvara nikakve jonske
kanale,već umjesto toga uzrokuje unutrašnju promjenu u mišićnom vlaknu,kao što je
oslobađanje kalcijumski jona iz intracelularnog sarkoplazminog retikuluma,a kalcijum onda
indukuje kontrakciju.