POI

NTSTOREVI
EW I
NPAGBASAATPAGSUSURI

1.TEKSTONGI
MPORMATI
BO
Angt ekstongimpor matiboayi
sanguringbabasahi
ngdi -
piksyon.i
toaynagl alay
ongmagbigayngimpormasy ono
magpal iwanagngmal i
nawatwalangpagkil
i
ngtungkolsa
i
bati bangpaksat uladngsamgahay opesport
sagham o
si
y ensya,kasaysayangawainpaglal
akbayngheograpiy
a
kalawakanpanahonati bapa.
ditul
adngi bangur i
ngtekstoangmgai mpor masyono
kabati
raninil
ahadngmayakdaayhi ndinakabasesa
kanyangsar i
l
ingopinyonkundisakatot
ohananatmga
datoskaya'thindi
nitomasasalami
nangkany ang
pagpabukaskont rasapaksa.

Duke(2000)-angdahilankungbaki
thindi
gaanong
nakapagbasangt ekstongimpormati
boangmgamag-
aaralayl
imitadol
amanganggani t
onguringmga
babasahinsakanilangkapali
gir
an.

Mohr(2006)-napat
unayanni
Mohrnakungmabibigyanng
pagkakataonmakapil
ingakl
atangmgamag-aaralsa
unangbaitangmaspipil
ii
nni
laangakl
atnadi
piksyon
kaysapiksyon.
85%-angmgabat
angpumi
l
ingakl
atnadi
pi
ksy
on

ELEMENTONGTEKSTONGI
MPORMATI
BO
1.Lay
uni
nngmayakda

Maaarimagkakai
bai
baangmgalay
uni
nngmayakda
sapagsul
atniyangi
sangt
ekst
ongi
mpormat
ibo

maaaringlayuni
nngmapal awakpaangkaalaman
ukolsaisangpaksaomaunawaanangmga
pangyayari
ngmahirapipal
iwanagmatut
unanng
marami ngbagayukolsaatingmundoomagsal i
ksi
k
atmaglahadngmgay ugtosabuhayngiba'
tibanguri
nginsektohayopatibapangnabubuhayati
bapa

gayunpamananomanangl ay
uninaymapapansi
n
kaugnayit
olagi
ngpagbi
bigayngpagl
alahadng
i
mpor masyon
2.PANGUNAHI
NGI
DEYA

dit
uladngtekst
ongnar
ati
bonahindiagadini
hayag
ngmanunulatangmgapangy
ayariupangmapabuti
angint
eresngmambabasasakasukdulanngakdasa
 tekst
ongi
mpormati
bonamanaydaddyangi
nil
alahad
angmgapangunahi
ngi
deyasamambabasa.

nagagawaitosapamamagitanngpagl
alagayng
pamagatsabawatbahagit
inatawagdi
nitong
organi
zati
onalmarker
snamakakatul
ongupangagad
makitaatmalamanngmambabasaangpangunahing
i
dey angbabasahi
n

Hal
imbawadit
oayangcyberbul
l
yingatpaanonai
i
ba
angcyber
bul
l
yingsahar
apangpambubully
3.PANTULONGNAKAI
SIPAN

mahalagarinangpaglal
agayngmgaangkopna
pant
ulongnakaisipanomgadet aly
eupang
makatulongnamakabuosai sipanngmambabasa
angpangunahingideyangnaisni y
angmatani
mo
maiwansakani l
a
4.I
STI
LOSAPAGSULATKAGAMI
TANSANGGUNIAN
NAGTATAMPOKSAMGABAGAYNABINI
BIGYANGDII
N

makakatulongsamgamag- aar
alnamagkaroonng
masmal awaknapagunawasabi nabasangtekst
ong
i
mpormat iboangpaggamitngmgaisti
loo
kagamitangsangguni
angmagbibi
gaydiinsa
mahalagangbahagitul
adngmgasumusunod
 paggami tngmganakalarawangpresentasyon
makakat ul
ongangpaggami tngmganakal arawan
presentasyonguhi
tdi
agram chartt
alahanayan
ti
mel i
neatibapangkaurihi
gitnamalali
m angpag
unawangmambabasa

pagbibigaydi
insamahal agangsal
it
asateksto
nagagami tdi
toangmgai sti
l
ongtul
adngpagsul atng
nakainnakali
lisnakasal
ungguhi
toonalagyanng
panipiupanghi gi
tnamadal i
ngmakit
amopansi nin
angmgasal i
tangbinibi
gyangdi
insababasahi
n

pagsulatngmgat al
asangguniankaraniwang
i
nil
alagayngmgamanunul atsatekstong
i
mpor matiboangmgaakl atkagamitanatibapang
sangguniangginagamitupanghi gi
tnamabi gyang-
dii
nangkat otohananngnagi ngbasehansamga
i
mpor masy ongtaglayni
to

MGAURINGTEKSTONGI
MPORMATI
BO
1.PAGLALAHADNGTOTOONGPANGYAYARIO
KASAYSAYAN
-saur
ingi
tongt
ekst
ongi
mpor
mat
iboi
nil
alahadangmga
tot
oongpangyay
ari
nanaganapsai
sangpanahono
pagkakat
aon
-maaaringangpangy ay
aringisi
nalaysayayper sonalna
nasaksihanngmanunul attul
adngmgabal it
angi si
nusul
at
ngmgar epor
terngmgapahay aganomaar idinghindi
dir
ektangsaksihanangmanunul atkundi mul asa
katot
ohananngnasaksi hanopi natutunayanngi batulad
namanngsul atingpangkasaysayanorhi stori
calaccount
-angur
iit
ongtekst
oaykarani
wangsi
nisi
mulanang
manunul
atsai
sangmabisangpani
mul
aoi nt
roduksy
on
-kungit
oayisangbal
it
amababasasabahagingi
toang
pinakamahal
agangimpor
masy ont
uladngkungsi
noano
saankail
anatpaanonangyar
iangini
lahad
-si
nusundani
toangi
bapangdet
aly
engnasabahagi
namanngkatawanatkar
ani
wangnagt
atapossa
kongklusy
on.
2.PAGUULATPANGI
MPORMASYON
-sauri
ngitonakalahadangmahalagangkaal
amano
i
mpormasy onpatungkolsat
aohayopatibapangbagay
nanagbibi
gaynabubuhayatdinabubuhaygay
undi
nsa
mgapangy ay
arisapali
gid
-angil
anghal
i
mbawaayangmgapaksangkaugnayng
teknol
ohi
yagl
obal
war
mingcy
ber
bull
yi
ngmgahay opna
mal
api
tngmaubos.
-angpagsulatngganit
onguringtekstoay
nangangail
anganngmasusi ngpananali
ksi
ksapagkatang
mgai mpormasy onatdet
alyengtaglayni
toaynagl
alahad
ngkatotohananukolsapaksaathindidapatsamahanng
personalnapananawoopi nyonngmanunulat
3.PAGPAPALI
WANAG
-i
toanguringtekst
ongi
mpormati
bonanagbibi
gay
pal
iwanagkungpaanokobaki
tnaganapangi
sangbagay
opangyayar
i
-l
ayuni
nnit
ongmaki t
angmambabasamul asamga
i
mpor masyongnagsasaadkungpaanohumant
ongang
paksasaganit
ongkalagayan
-
karani
wanit
onggi
nagamit
anngmgalarawangdi
agr
am
off
lowchar
tnamaykasamangmgapali
wanag
-
hali
mbawanitoangsikl
ongbuhayngmgahay
opat
i
nsektot
uladngpar
u-paropal
akaati
bapa.
TEKSTONGDESKRI
PTI
BO
Angtekst
ongdeskri
pti
boaymai hahal
i
nt ul
adsaisang
l
arawangpini
pint
aoigi
nuhitkungsaankapagnaki t
ait
ong
i
baayparangnakit
anar i
nnil
aangor i
hinalnapi
nagmulan
nglar
awan
-mgapang- ur
iatpang-
abayangpangkarani
wang
ginagami tngmanunulatupangmail
arawanangbawat
tauhant agpuankil
osoanumangbagaynanai sni
yang
magbi gaybuhaysai mahi
nasyonngmambabasa
-
mulasaepekti
bongpagl
alar
awanayhalosmaki
ta
maamoymarini
gmalasahanmomahawakanngmga
mambabasaangmgabagaynani l
arawan
-gumagamitdi
nngmgatayutaysapagbuongtekst
ong
deskri
pti
botul
adngpagt
utul
adpagwawangispagsasat
ao
atibapa

GAMITNGCOHESI
VEDEVICESUPANGGRAMMATI
CAL
SAPAGSULATNGTEKSTONGDESKRI
PTI
BO
Li
mangpangunahi
ngcohesi
vedev
icesi
yonggr
amat
ikal
ayangmgasumusunod
1.
Reper
ensy
a
 2.
Subst
it
uti
on
3.
Ell
i
psi
s
4.
Pang-
ugnay
5.
Kohesy
ongl
eksi
kal

Reper
ensy
a-i
toangpaggami
tngmgasal
i
tang
maaar i
ngt umukoyomagi ngreperensyangpaksangpinag
-uusapansapangungusapmaaar ii
tongmagi nganapor
a
kungkailanganbumal i
ksatekstoupangmal amankung
anoosi noangt i
nutukoyokayaykat apor
akungnaunaang
panghalipatmal amanlangkungsinoangt umutukoy
kapagipinagpatuloyangpagbabasangt ekst
o

Anapor
ahal
i
mbawa
Asoanggust
okongalagaan.I
tokasi
aymaar
ingmagi
ng
mabuti
ngkai
bigan.

Kat
apor
ahal
i
mbawa
Siy
aangnagbigaysaaki
nnginspi
rasyonbumangonsa
umagaatmasiglangumuwi
sagabi .angmat
amisnangit
i
atmai
nitnayakapsaaki
ngpagdati
ngaysapatpara
makabawisakapaguranhindi
langsaakingkat
awankundi
saaki
ngpusoatdamdami n.Siyasibel
l
a,angbunsokung
kapat
idnamagiisangtaonpalamang.

Subst
it
uti
on-paggami
tngi
bangsal
i
tangi
papal
i
tsa
hal
i
pnamul
i
ngul
i
tinangsal
i
ta
Hali
mbawa:
nawal
aakoangakl
atmoi
bibi
l
inal
angki
tang
bago

El
i
psi
s-mymi
nat
ami
snabahagi
ngpangungusapsa
bal
l
otinourasahanmomai nt
indi
hanmomagigi
ngmat i
no
pari
nsamambabasaangpangungusapdahi l
makakatulongangnaunangpahayagupangmat
ukoyang
nai
sipahiwati
gngnawalangsalit
a
Hal
imbawa:bumi
l
isi
ginaangapatnaakl
atatsi
rina
namanaytat
lo

Pangugnay
-nagagami
tangmgapangugnayt
uladng
atsapaguugnayngsugnaysasugnayparir
alasapar
iral
a
atpangungusapsapangungusapsapamamagitanni
toay
hi
gitnamaunawaanngmambabasaangr el
asyonsa
pagit
anngmgapi naguugnay.
Hal
imbawa:angmabut
ingmagulangaynagsasakri
pisy
o
par
asamgaanakatangmgaanaknamanaydapat
magbal
ikngpagmamahalsakanil
angmgamagul ang.

Kohesy
ongl
eksi
kal
-nabi
bil
angsal
i
tanggi
nagami
tsa
t
ekst
oupangmagkar
oonngkohesy
on

Maaar
iit
ongmauur
isadal
awa
1.REITERASYON-kunganoanggi nagawaosinasabi
ay
nauul
itngil
angbesesmaaariitongmauuri
satatl
o
paguuli
tpag-
ii
sa-
isaatpagbi
bigaykahul
ugan

Pag-
uul
i
torr
epet
it
ion:
mar
ami
ngbat
aanghi
ndi
nakakapasoksapaar
alan.

Pag-
ii
sa-
isa:nagt
atani
m si
l
angmgagul
aysabakur
an
angmgagul
aynai
toayt
alongsi
tawkal
abasaat
ampal
aya

Pagbi
bigaykahul
ugan:
mar
ami
samgabat
ang
manggagawaaymagmulasamgapami ly
angdukha.
mahir
apsil
akayaangmgapag-aar
alaynaisant
abi kapal
i
t
ngi
langbary
angmayakyatni
l
aparasahapagkai nan.
2.KOLOKASYON-mgasal
i
tangkar
ani
wangnagagami
t
ngmagkaparehoomagkaugnaysaisa'
t-i
sakapag
nabanggi
tangisaaynai
i
sipdi
nangisamaaar i
ng
magkaparehoomaaridi
ngmagkasalungat
Hal
i
mbawa:
Nanayt
atay
Gur
omag-
aar
al
Hi
l
agat
imog
Doct
orpasy
ent
e
Put
iit
im
May
amanmahi
rap
Masay
amal
ungkot

TEKSTONGNARATI
BO
angt
ekstongnarati
boaypasalaysayopagkukwentong
mgapangy ay
arisaisangt
aoomgat auhannangy
arisa
i
sanglugaratpanahonoisangtagpuanngmaymaay os
napagkakasunod-
sunodmul
asasi
mul
ahanggang
kat
apusan
Lay
uni
nngt
ekst
ongnar
ati
bo
Makapagsalaysayngpangy
ayar
ingnakapanl
i
li
bako
nakapagbi
bigayal
iwsaya
Nakapagt
utur
ongkabut
ihangasal
omahal
agangar
al

Kat
angi
anngt
ekst
ongnar
ati
bo
1. Mayi
ba'
ti
bangpananawopoi
ntofv
iew
2. Maypar aanngpagpapahayagng
day
alogosaloobi
nodamdami n
3. Maymgael
ement
o

Poi
ntofv
iew
1.Unangpanauhan:i
sasamgat auhanang
nagsasal
aysayngmgabagaynakany ang
narar
anasannaaal
alakonar
ir
ini
gkay agumagami
tng
ako"
"

2.I
kal
awangpanauhan:
mist
ulangki
nakausapng
 manunulatangt
auhangpi
nagagal
awniy
asakwent
o
kayatgumagamitsi
yangpanghal
ipna"
kaati
kaw"
3.I
katl
ongpanauhan: i
sinasal
aysayngi
sangtaong
wal
angr elasyonsat
auhankay aangpanghal
i
pna
gi
nagami tniy
aay"si
ya"

Mayparaanngpagpapahay
agngday
alogo
sal
oobi
nodamdami n
1.Tuwi
rangpagpapahay
ag
Hali
mbawa:
"huwagnamagal
ona"angsabi
ngmagal
ona
huwagna

2.Dit
uwi r
angpagpapahayag-angtagapagsal
aysayang
nagl
alahadsasinabi
ini
isi
pmonar aramdamanngt auhan
hi
ndinaitogi
nagamitanngpanipi
Hal
i
mbawa:

Maymgael
ement
o
att
ekstongi
toaypagkukwent
okayanamant
agl
ayng
mgaitoangmahalagangel
ement
o
Tauhan-gumaganapsaisangkwent
onaki
ki
lal
aang
tauhandependesakungpaanosi
yagumaganapsa
i
sinasal
aysayngkwento.
Mgakar
ani
wangt
auhansanar
ati
bo:
Pangunahi
ngt
auhan-umii
kotangpangy
ayar
isakwent
o
mulasimul
ahanggangkat
apusan
Katunggal
i
ngt
auhan-kumakal
abanosumasal
ungatsa
pangunahi
ngt
auhan
Kasamangt
auhan-kasamaookasanggangpangunahi
ng
tauhan
Angmayakda-l
agi
ngnakasubay
bayangkamal
ayanng
awtor
URINGTAUHAN
Tauhangbi
l
og-kat
angi
annakat
uladdi
nngi
sangt
otoong
tao
-nagbabagoangkat
auhansal
oobngakda
Tauhanglapad-
tauhanghi
ndi
nagbabagoangpagkat
ao
mulasimulahanggangsakat
apusan.

Tagpuan-tumut
ukoysal
ugaratpanahonng
i
sinasal
aysay
Banghay
-
1.
Pani
mul
a
2.
Pat
aasnaaksy
on
3.
Kasukdul
an
4.
Pababangaksy
on
5.
Wakas
Anachrony-pasalay
saynahi
ndi
nakay
osat
amang
pagkakasunod-sunod
Anal
epsi
s:f
lashback
Pr
olepsi
s:f
lashf
orwar
d
El
i
psi
s:mypuwang
Paksa-i
dey
akungsaanumi
i
kotangpangy
ayar
i

TEKSTONGPROSI
DYURAL
Ur
ingpaglal
ahadnakadalasangnagbi
bigayng
i
mpormasyonatinst
ruct
ionkungpaanoisasagawaang
i
sangt
iyaknabagay
Mgahal
i
mbawa:
1.Pagsunodsamgapat
akar
ansapagl
alar
ongi
sang
bagay
2.Mgapaal
alasakal
i
gtasansakal
sada
3.Manualnanagpapakit
anghakbangnghakbangng
pagsasagawangiba'
t-
ibangbagay

LAYUNI
NNGTEKSTONGPROCEDURAL
makapagbigayngsunod-
sunodnadireksyonat
i
mpor masyonsamgat aoupangmatagumpayna
maisagawaangmgagawai nngli
gtasepisyent
eatangkop
saparaan.

APATNABAHAGINGTEKSTONGPROSI
DYURAL
1.I
naasahanot ar
getnaout
put-kunganoangkal
alabasan
okahahantunganngproy
ektongprocedur
e.

maaari
ngilarawanangtiy
aknakat
angianngisang
bagayokay aaykat
angianngi
sanguringtr
abahoo
ugal
inginaasahansaisangmag-
aaral
kungsusundin
anggabay.
2.Mgakagami
tan-angmgakasangkapanatkagami
tanna
ki
nakai
l
anganupangmakumpl
etoangi
sinagawang
pr
oyekt
o
-nakal
i
st ait
osapamamagitanngpagkakasunod-sunod
kungkai l
angagamit
inmaaari
nghindi
makitaang
bahagingitosamgauringtekst
ongprosi
dyuralnahindi
nagami tnganumangkagamitan
3.Met
odo-ser
yengmgahakbangnai
sinasagawaupang
mabuoangproyekt
o
4.Eval
uat
ion-
nagl
alamanngmgapamamar aankung
paanomasusukatangtagumpayngpr
ocedurena
i
sinagawa
i
toaysapamamagi tanngmahusaynapagbuongi sang
bagayokagamitanomaki naodikayaaymgapagtatay
a
kungnakamitangkaayusannalayuni
nngprocedur
e.
mahalagaangpaggamitngheadi
ngsubheadi
ngnumer
o
di
agram atmgalar
awanupangmagingmasmal i
nawang
pagpapahay
agnginstr
ucti
on
mahalagangalami natunawai
nkungsinoangnakiki
nig
nagbabasangt ekstoupangmapagdesi
syonankung
anonguriatantasngwi kaanggagamit
in.

MGATI
YAKNAKATANGI
ANNGWI
KANGMADALAS
GAMI
TIN
1.
Nagsusul
atsakasal
ukuy
angpanahonon
2.
Nakapokussapangkal
ahat
angmambabasaathi
ndi
saisangtaol
amang
3.
Gumagami
tngt
iyaknapandi
wapar
asai
nst
ruct
ion
4.
gumagamitngmalinawnapang-ugnayatcohesi
ve
devi
ceupangipaki
taangpagkakasunod-
sunodat
ugnayanngmgabahagi ngt
eksto
5.
mahalagaangdet
alyadoatt
iyaknadeskr
ipsy
onhugi
s
laki
kulaydami
atibapa.