Pandemik COVID-19, juga dikenali sebagai pandemik koronavirus atau wabak

koronavirus ialah pandemik penyakit koronavirus 2019 yang sedang berlaku secara global berpunca

daripada koronavirus sindrom pernafasan akut teruk 2 (SARS-CoV-2).[9][10] Wabak ini pada mulanya
dikesan pada pertengahan Disember 2019 di bandaraya Wuhan, Hubei, China, dan telah diiktiraf
sebagai pandemik oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) pada 11 Mac 2020.[11] Sehingga 28
September 2020, lebih 33.4 juta kes COVID-19 telah dilaporkan di lebih 188 buah negara dan
wilayah, mengakibatkan lebih 1.004 juta kematian manakala lebih 24.7 juta orang telah pulih. [12]

Virus ini kebanyakannya menular antara seseorang dengan cara yang serupa dengan influenza,
melalui titisan pernafasan daripada batuk atau bersin. [13][14][15] Ia dianggap paling mudah berjangkit
apabila seseorang menerima tanda gejala, walaupun penyebarannya mungkin walaupun sebelum
gejala muncul.[16] Masa antara pendedahan dan permulaan gejala biasanya lima hari, tetapi mungkin
berkisar antara dua hingga empat belas hari. [15][17] Gejala umum termasuk demam, batuk, dan sesak
nafas.[15][17] Komplikasi mungkin termasuk radang paru-paru dan sindrom kesukaran pernafasan akut.
Pada masa ini tiada vaksin atau rawatan antiviral tertentu; Usaha terdiri daripada pengurangan
simtom dan terapi sokongan. Langkah-langkah pencegahan yang disyorkan termasuk membasuh
tangan, menutup mulut apabila batuk, mengekalkan jarak dari orang lain (terutamanya mereka yang
tidak sihat), dan pemantauan dan pengasingan diri selama 14 hari untuk orang yang mengesyaki
mereka dijangkiti.[14][15][18]

Usaha untuk mencegah penyebaran termasuk sekatan perjalanan, kuarantin, pengurungan,

penangguhan acara dan pembatalan, serta penutupan kemudahan. Ini termasuk kuarantin Hubei,
kuarantin seluruh negara Itali, Sepanyol, Perancis, Republik Czech, dan Jerman,[19][20] langkah-langkah
pengurungan di China dan Korea Selatan,[21][22][23] pelbagai penutupan sempadan atau sekatan
penumpang yang masuk,[24][25] saringan di lapangan terbang dan stesen kereta api, [26] dan nasihat
perjalanan mengenai kawasan dengan penghantaran komuniti. [27][28][29][30][31][32]

Pandemik ini telah membawa kepada gangguan sosioekonomi global, [33] penangguhan dan
pembatalan acara kebudayaan, keagamaan dan kesukanan, [34] dan ketakutan yang meluas dalam
kekurangan bekalan yang telah mendorong pembelian panik.[35][36] Teori maklumat palsu dan teori
konspirasi mengenai virus itu telah tersebar secara dalam talian,[37][38] dan terdapat insiden xenofobia
dan perkauman terhadap orang Cina dan orang Timur atau Asia Tenggara lain. [39]

Kajian epidemiologi terhadap 2019-nCoV memeriksa akan taburan (siapa, bila, dan di mana), corak
dan faktor risiko. 59 kes pesakit yang disyaki awal pada akhir Disember 2019 dan awal Januari 2020
dimasukkan ke Hospital Jinyintan, sebuah hospital khas ditetapkan untuk mengasingkan mereka. 41
daripada 59 individu telah disahkan dengan jangkitan 2019-nCov. Daripada 41 kes ini, terdapat satu
kumpulan ahli keluarga, 30 (73%) lelaki dan purata umur 49 tahun. Hampir ketiga (32%) mempunyai
keadaan penyakit asas termasuk lapan dengan diabetes, enam dengan tekanan darah tinggi dan
enam dengan penyakit jantung. Dua pertiga mempunyai sejarah pendedahan kepada Pasar Borong
Makanan Laut Huanan. Gejala paling kerap dilaporkan ialah 40 (98%) dengan demam, 31 (76%)
dengan batuk, dan 18 (44%) dengan sakit otot dan keletihan. Gejala kurang kerap termasuk batuk
atau batuk berdarah, sakit kepala dan cirit-birit. Sekitar separuh daripada kelompok itu mempunyai
sesak nafas dan 13 dimasukkan ke rawatan intensif. Imbasan CT semua 41 orang menderita radang
paru-paru. Komplikasi termasuk 12 dengan sindrom kesukaran pernafasan teruk, lima dengan
kecederaan jantung akut dan empat dengan jangkitan sekunder. [30]

Memetik 7,711 kes pada dasarnya di China dan 83 kes di luar negara di 18 negara pada 29 Januari,
WHO mengisytiharkan wabak itu menjadi Darurat Kesihatan Awam Keprihatinan Antarabangsa pada
30 Januari. Sehingga 24 Februari, 79,560 kes telah disahkan di seluruh dunia, lebih 98.4% di tanah
besar China.[203]

Kes yang disahkan juga telah dilaporkan di Thailand (13 Januari); Jepun (15 Januari); Macau (19

Januari); Korea Selatan (20 Januari); Taiwan dan Amerika Syarikat (21 Januari); Hong Kong (22
Januari); Singapura (23 Januari); Perancis, Nepal, dan Vietnam (24
Januari); Australia dan Malaysia (25 Januari); Kanada (26 Januari); Kemboja (27 Januari); Jerman (28
Januari); Finland, Sri Lanka, dan Emiriah Arab Bersatu (29 Januari); India, Itali dan Filipina (30
Januari); United Kingdom, Rusia, Sweden, dan Sepanyol, Belgium (4 Februari); Mesir (14
Februari); Iran (19 Februari); Israel dan Lubnan (21 Februari); Afghanistan, Bahrain, Kuwait, Iraq,
dan Oman (24 Februari); Austria, Croatia, dan Switzerland (25
Februari); Yunani, Pakistan, Macedonia Utara, Georgia, Norway, Romania, Denmark, dan Estonia (27
Februari); San Marino, Belanda, Nigeria, Belarus, Lithuania, New Zealand, Azerbaijan, Mexico,
dan Iceland (28 Februari); Qatar, Ecuador, dan Luxembourg (29 Februari); Ireland, Armenia, Republik
Dominika, dan Republik Czech (1 Mac); Andorra, Indonesia, Jordan, Arab
Saudi, Tunisia, Maghribi, Latvia, Senegal, dan Portugal Mujay.[204][203]

Pada 26 Februari 2020, WHO melaporkan bahawa, ketika kes-kes baru dilaporkan menurun di China
tetapi juga tiba-tiba meningkat secara mendadak di Itali, Iran, dan Korea Selatan, jumlah kes baru di
luar China telah melebihi jumlah kes baru di China buat kali pertama pada 25 Februari 2020. [205]

Kematian

Sehingga 5 April 2020, hampir 64,734 kematian telah dikaitkan dengan COVID-19. Kematian pertama
yang dilaporkan adalah seorang lelaki berusia 61 tahun pada 9 Januari 2020 yang mula-mula
dimasukkan ke hospital Wuhan pada 27 Disember 2019. [206] Kematian pertama di luar China berlaku
di Filipina,[207] apabila warga emas warga negara China berusia 44 tahun telah menunjukkan
perkembangan radang paru-paru yang teruk dan meninggal dunia pada 1 Februari. [208] Menurut
Suruhanjaya Kesihatan Kebangsaan China, kebanyakan mereka yang meninggal adalah pesakit yang
lebih tua - kira-kira 80% kematian yang direkodkan adalah dari mereka yang berumur 60 tahun dan
75% mempunyai keadaan penyakit kesihatan yang sedia ada termasuk penyakit
kardiovaskular dan diabetes.[209] Pada 8 Februari 2020, diumumkan bahawa orang Jepun dan orang
Amerika mati akibat virus di Wuhan. Mereka adalah orang asing yang pertama dibunuh oleh virus
itu.[210]

Anggaran

Pada 17 Januari, sekumpulan penyelidikan dari Imperial College London di United Kingdom

menerbitkan laporan bahawa terdapat 1,723 kes (selang keyakinan 95%, 427-4,471) dengan
permulaan gejala pada 12 Januari. Ini berdasarkan corak penyebaran awal ke Thailand dan Jepun.
Mereka juga membuat kesimpulan bahawa "penularan manusia ke manusia tidak boleh dinafikan",
[211][212]
 yang mana telah disahkan kemudian. Apabila kes-kes selanjutnya berlaku, mereka
kemudiannya mengira semula bahawa terdapat 4,000 kes gejala 2019-nCoV di Wuhan menjelang 18
Januari (pelbagai ketidakpastian 1,000 hingga 9,700). [213][214][215] Kumpulan dari Universiti Hong
Kong telah mencapai kesimpulan yang sama seperti kajian terdahulu, dengan perincian tambahan
mengenai pergerakan di China.[216]

Berdasarkan kes-kes yang dilaporkan dan mengandaikan kelewatan 10 hari antara jangkitan dan
pengesanan, penyelidik di Universiti Northeastern menganggarkan bahawa jumlah jangkitan sebenar
mungkin lebih tinggi daripada yang disahkan pada masa laporan. Universiti Northeastern
menganggarkan 21,300 jangkitan pada 26 Januari, meningkat kepada 31,200 jangkitan pada 29
Januari (dengan keyakinan 95% dalam selang 23,400-40,400). [217] Pada 31 Januari 2020, satu artikel
di The Lancet menganggarkan bahawa 75,815 individu telah dijangkiti di Wuhan pada 25 Januari. [218]

Terdapat kebimbangan mengenai sama ada personel dan peralatan perubatan yang mencukupi
tersedia di kawasan-kawasan yang terjejas oleh wabak hospital untuk mengenal pasti dengan betul
coronavirus bukan salah diagnosis kes yang disyaki sebagai "radang paru-paru yang teruk". [219][220]
[221]
 Ramai daripada mereka yang mengalami gejala diberitahu untuk diri sendiri di kuarantin di
rumah daripada pergi ke hospital untuk mengelakkan hubungan rapat dengan pesakit lain dengan
tahap gejala yang berbeza.[222] Selepas dua penerbangan penghantaran pulang dari Wuhan ke Jepun
pada akhir Januari, lima daripada kira-kira 400 orang dihantar pulang didiagnosis dengan virus itu,
yang mana satu mempunyai gejala, dan empat lagi tidak. [223]. Pada 3 April 2020, angka jangkitan
COVID-19 mencecah 1 juta orang.