Professional Documents
Culture Documents
I. KHÁI NIỆM
Thư tín dụng (Letter of credit – L/C
– L/C ) là một văn bản pháp lý được phát hành bởi
một tổ chức tài chính (thông thường là ngân hàng), nhằm cung cấp một sự bảo đảm
trả tiền cho một người thụ hưởng hoặc chấp nhận hối phiếu do người này kí phát
trong phạm vi số tiền đó trên cơ sở người thụ hưởng phải đáp ứng các điều khoản
trong thư tín dụng.
Điều này có nghĩa là: Khi một người thụ hưởng hoặc một ngân hàng xuất trình
(đại diện của người thụ hưởng) thỏa mãn ngân hàng phát hành hoặc ngân hàng xác
nhận trong khoảng thời gian có hiệu lực của L/CL /C (nếu có) những điều kiện sau đây:
• Các chứng từ cần thiết thỏa mãn điều khoản và điều kiện của L/C. Chẳng
hạn như: vận đơn (bản gốc và nhiều bản sao), hóa đơn lãnh sự,
sự , hối phiếu,
phiếu ,
hợp đồng bảo
đồng bảo hiểm...v.v
hiểm ...v.v
• Các thông lệ trong UCP và hoạt động ngân hàng quốc tế.
• Các thông lệ của ngân hàng phát hành hoặc ngân hàng xác nhận (nếu có).
Nói một cách ngắn gọn, một thư tín dụng là:
• Một loại chứng từ thanh toán
• Do bên mua (hoặc bên nhập khẩu) yêu cầu mở.
• Liên lạc thông qua các kênh ngân hàng.
• Được trả bởi ngân hàng phát hành hoặc ngân hàng xác nhận thông qua ngân
hàng thông báo (advising bank tại nước người thụ hưởng) trong một khoảng
thời gian xác định nếu đã xuất trình các loại chứng từ hoàn toàn phù hợp với
các điều kiện, điều khoản.
Các tổ chức tài chính không phải là ngân hàng cũng có thể phát hành L/C.
Tín dụng thư cũng có thể là nguồn thanh toán cho một giao dịch, nghĩa là một
nhà xuất khẩu sẽ được trả tiền bằng cách mua lại L/C. L/C được sử dụng chủ yếu
trong giao dịch thương mại quốc tế có giá trị lớn. L/C cũng được dùng trong quá
trình phát triển điền sản để bảo đảm rằng những cơ sở hạ tầng công cộng đã được
phê duyệt (như đường xá, vỉa hè, kè chắn sóng ..v.v) sẽ được xây dựng
Trang 1
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
Trang 2
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
đòi tiền (The claiming bank), Ngân hàng chấp nhận (The accepting bank),
Ngân hàng chuyển chứng từ (The remitting bank). Tất cả được giao trách
nhiệm cụ thể trong thư tín dụng.
Trang 3
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
Là L/C mà người mở ( nhà nhập khẩu) có quyền đề nghị Ngân Hàng Phát
Hành (NHPH) sửa đổi, bổ sung, hoặc hủy bỏ bất cứ lúc nào mà không cần có
sự chấp thuận và thông báo trước của người thụ hưởng ( nhà xuất khẩu)
Tuy nhiên, khi hàng hóa đã được giao, ngân hàng mới thông báo lệnh hủy
bỏ hoặc sửa đổi bổ sung thì lệnh này không có giá trị; nghĩa là khi đó NHPH
L/C vẫn phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán như đã cam kết, coi như không
có việc đó hủy bỏ xảy ra.
Vì tình trạng thanh toán bấp bênh, đặc biệt quyền lợi người xuất khẩu
không còn bảo đảm, do đó, loại L/C này hầu như không được sử dụng trong
thực thế mà chỉ tồn tại trên lý thuyết.
b. L/C không thể hủy ngang ( Irrevocable L/C)
Là L/C mà sau khi đã mở , thì NHPH không đổi, bổ sung hay hủy bỏ
trong thời hạn hiệu lực của L/C nếu không có sự đồng thuận của người
hưởng thụ và Ngân Hàng Xác Nhận (NHXN) (nếu có).
Do quyền lợi của người xuất khẩu được đảm bảo, do đó, loại L/C này
được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trong thanh toán quốc tế.
Một loại L/C không ghi chữ “ Irrevocable” thì vẫn được coi là không hủy
ngang, trừ khi nó nói rõ là có thể hủy ngang.
Với quy tắc này, những người tham gia giao dịch L/C thì phải có nhận
thức rằng đã là L/C thì phải là loại không hủy ngang, trừ khi nó nói rõ là có
thể hủy ngang.
Nhưng một L/C không hủy ngang không có nghĩa là không thể hủy bỏ.
Trong trường hợp các bên cùng nhau đồng ý hủy bỏ L/c thì L/C đó được
công nhận không còn giá trị thực hiện. Tuy nhiên, sau khi thỏa thuận với
người thụ hưởng về hủy bỏ L/C, người mở phải thương lượng với NHPH,
ngân hang này lien hệ với NHXN( nếu có) để có được xác nhận đồng ý hủy
bỏ L/C. Như vậy, một L/C muốn hủy bỏ phải được sự đồng thuận của người
thụ hưởng, NHPH và NHXN( nếu có).
c. L/C không hủy ngang có xác nhận ( Confirmed Irrevocable
L/C):
Là L/C không thể bỏ.
Theo yêu cầu của NHPH, một ngân hàng khác xác nhận trả tiền cho L/C
này.
Trang 4
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
Trách nhiệm trả tiền L/C của NHXN là giống như NHPH, do đó NHPH
phải trả phí xác nhận và thường là phải ký quỹ tại NHXN. Tỷ lệ kí quỹ có
khi lên đến 100% trị giá của L/C.
Do có 2 ngân hàng đứng ra cam kết trả tiền, nên L/C loại này là đảm bảo
nhất cho nhà xuất khẩu.
Trang 5
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
tuần hoàn không tích lũy (non-cumulative revolving L/C), còn nếu cho phép
cộng dồn thì gọi là L/C tuần hoàn tích lũy (cumulative revolving L/C).
b. L/C dự phòng (Standby L/C):
Để bảo vệ quyền lợi của nhà nhập khẩu trong trường hợp nhà xuất khẩu
đã nhận được L/c, tiền đặt cọc và tiền ứng trước, nhưng không có khả năng
giao hàng, hoặc không hoàn thành nghĩa vụ giao hàng như đã qui định trong
L/C, đòi hỏi ngân hàng phục vụ nhà xuất khẩu phát hành một L/C trong đó
cam kết với người nhập khẩu là sẽ hoàn trả lại số tiền đã đặt cọc, tiền ứng
trước và chi phí mở L/C cho nhà nhập khẩu. Một L/C như vậy gọi là L/C dự
phòng.
c. L/C đối ứng ( Reciprocal L/C):
L/C chỉ bắt đầu có hiệu lực khi L/C kia đối ứng với nó được mở.
Trong hai L/C sẽ có một L/C mở trước phải ghi: “L/C này chỉ có hiệu lực
khi người thụ hưởng đã mở lại L/C đối ứng cho người mở L/C này hưởng”;
và trong L/C đối ứng phải ghi câu: “L/C này đối ứng với L/C số… mở
ngày… tại ngân hàng…”
Trường hợp sử dụng và đặc điểm:
• Nhà cung cấp nguyên liệu và nhà gia công ở hai nước khác nhau.
• Trong phương thức mua bán hàng đổi hàng.
• Bảo đảm quyền lợi cho người gia công vì sản phẩn làm ra có đặc điểm riêng
do người đặt hàng quy định nên chỉ có người đặt hàng tiêu thụ.
• Trong giao dịch, người bán đồng thời là người mua và ngược lại.
Người mở L/C này là người hưởng lợi từ L/C kia và ngược lại.
d. L/C chuyển nhượng ( Transferable L/C):
Là L/C không hủy ngang, theo đó, người hưởng lợi thứ nhất chuyển
nhượng một phần hay toàn bộ nghĩa vụ thực hiện L/C cũng như quyền đòi
tiền mà mình có được cho người hưởng lợi thứ hai, mỗi người hưởng lợi thứ
hai nhận cho mình 1 phần của thương vụ.
Như vậy, chuyển nhượng quyền ký phát hối phiếu là khác biệt với quyền
có thể nhượng các khoản thu từ L/C cho người khác hưởng.
L/C chuyển nhượng chỉ được chuyển nhượng 1 lần.
Chi phái chuyển nhượng thường do người hưởng lợi ban đầu chịu.
Trang 6
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
• Phần 1: thông báo người lập L/C, người hưởng thụ, ngân hàng phát hành,
giá trị L/C, cách thức thanh toán…
• Phần 2: cách thức chuyển giao hàng hoá, mô tả về hàng hoá chuyển giao…
• Phần 3: Các thông tin có liên quan khác: chứng từ đi kèm, ngân hàng thông
báo, cam kết của ngân hàng…
Trang 9
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
Thông qua việc phân tích cụ thể thực tế một L/C do ngân hàng Đầu Tư và Phát
Triển Việt Nam, chúng ta sẽ thấy rõ hơn về các đặc điểm trên.
Các điểm lưu ý trước khi tìm hiểu L/C:
• Tất cả các phần dưới đây được trích từ L/C gốc đính kèm ở phần phụ
lục
• Căn bản các L/C được viết đa phần là tiếng Anh. Do vậy bạn cần thiết
phải biết và có một vốn ngữ tiếng Anh kha khá.
• Nội dung L/C khác nhau do L/C còn tuỳ thuộc vào văn phong người
lập, cách sử dụng từ ngữ, các từ đồng nghĩa …
• L/C luôn được viết ở dang ngắn gọn và xúc tích nhất theo các điều
khoàn của UCP 500.
• Khi đọc L/C không chỉ cần hiểu các mục khác nhau mà cần phải biết
kết hợp các mục lại với nhau để hiểu rõ hơn về yêu cầu, quy định, thủ tục
đòi hỏi của L/C, nhà nậhp khẩu …
Phân tích L/C:
Phần 1: thông báo người lập L/C, người hưởng thụ, ngân hàng phát hành, giá
trị L/C, cách thức thanh toán…
- Đầu thư:
“----------------- INSTANCE TYPE AND TRANSMISSION
OUTGOING SWIFT MESSAGE
PRIORITY : NORMAL
------------------------- MESSAGE HEADER
SWIFT OUTPUT : FIN 700 ISSUE OF A DOCUMENTARY CREDIT”
- Địa chỉ, trụ sở liên lạc của ngân hàng mở thư tín dụng:
“SENDER : BIDVVNVXA140
BANK FOR INVESTMENT AND DEVELOPMENT OF VIETNAM (SAIGON
BRANCH) HO CHI MINH, VIET NAM”
Ðịa điểm mở thư tín dụng là nơi ngân hàng mở phát hành thư tín dụng để
cam kết trả tiền cho người hưởng lợi. Ðịa điểm này có ý nghĩa quan trọng, vì
nó liên quan đến việc tham chiếu luật lệ áp dụng, để giải quyết những bất
đồng xảy ra (nếu có).
- Ngân hàng đại diện (cho nhà xuất khẩu)
“ RECEIVER : CHASHKHHXXXX
JPMORGAN CHASE BANK, N.A., HONG KONG BR. HONG KONG, HONG
Trang 10
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
KONG”
Trang 11
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
Trong thời gian quy định nếu như ngân hàng tiếp nậhn hồ sơ từ nhà xuất
kẩhu xét thấy có gì sai sót thì trong vòng sớm nhất 7 ngaỳ làm việc phải
thông báo cho nhà xuất khẩu để hoàn thiện hồ sơ.
- Bên yêu cầu mở thư tín dụng:
“ 50:APPLICANT
DIEN QUANG LAMP JOINT STOCK COMPANY
125 HAM NGHI STR., DIST.1 HOCHIMINH CITY, VIETNAM ”
- Tổng số tiền và đơn vị tiền tệ quy ước của thư tín dụng:
“ 32B:CURRENCY CODE, AMOUNT
USD 796250”
Số tiền phải được ghi vừa bằng số và bằng chữ và phải thống nhất với nhau.
Tên đơn vị tiền tệ phải ghi cụ thể, chính xác. Không nên ghi số tiền dưới
dạng một con số tuyệt đối, vì như vậy sẽ có thể khó khăn trong việc giao
hàng và nhận tiền của bên bán. Cách tốt nhất là ghi một số lượng giới hạn mà
người bán có thể đạt được.
- Dung sai số tiền cho phép:
“ 39A:PERCENTAGE CREDIT AMOUNT TOLERANCE
00/00 ”
- Mục quy định việc thanh toán L/C sẽ có hiệu lực tại nơi đâu để nhà xuất
khẩu sẽ nhận được tiền… bởi điều khoản nào, cách thức nào…:
“ 41D:AVAILABLE WITH………BY…….
ANY BANK
BY NEGOTIATION ”
Đối với L/C này nhà xuất khẩu sẽ nhận được thanh toán tại bất kỳ ngân hàng
nào thông qua thương lượng giữa các bên.
Trong mục này, nếu bạn đang trong tư thế người xuất khẩu thì hãy đọc kỹ để
hiểu rõ cách thức mà mình sẽ được thanh toán từ nhà nhập khẩu thông qua
L/C. trường hợp này L/C sẽ có các cách ghi như sau:
Cách thức trả tiền tại ngân hàng xác định:
o AVAILABLE BY payment at advising bank’s counter
o AVAILABLE BY payment at your counter
Trang 12
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
Tất cả ngân hàng thuộc vào vị trí người trung chuyển đều phải có trách nhiệm
phải kiểm tra tính xác thực của L/C.
Tại Ngân hàng thông báo khi nhận thư tín dụng thì phải tiến hành kiểm tra, xác
báo điện mở L/C rồi chuyển bản chính cho nhà xuất khẩu dưới hình thức văn bản
nguyên văn.
Bất kỳ L/C nào cũng phải đều được kiểm tra chặt chẽ tính xác thực, nội dung,
chữ ký, mã test trước khi chuyển đến tay người hưởng lợi. Nếu có sai sót gì thì
ngân hàng trung gian, thông báo có quyền không chuyển giao L/C và phải liên hệ
ngay với ngân hàng mở L/C, chuyển giao lại L/C càng nhanh càng tốt, không được
chậm trễ.
Đây chính là ba bước trong quy trình mở L/C. Trong ba bước này thì bước một
là tiền đề quan trọng của các bước còn lại. điều này đòi hỏi sự chú ý, cẩn thận, công
sức … của cả doanh nghiệp và ngân hàng. Đây cũng là lý do tại sao việc mở L/C
tưởng chừng như đơn giản nhưng thực sự không đơn giản tí nào.
Trang 27
Thanh Toán Quốc Tế _ Thư Tín Dụng
• Cam kết Thanh toán, Hợp đồng Tín dụng (trường hợp vay vốn), công văn
phê duyệt cho mở L/C trả chậm của ngân hàng (trường hợp mở L/C trả
chậm).
• Hợp đồng mua bán ngoại tệ (nếu có)
• Bản tờ trình mở L/C do phòng Tín dụng ngân hàng lập được Giám đốc chi
nhánh hoặc người được Giám đốc uỷ quyền phê duyệt (trường hợp ký quỹ
dưới 100% trị giá L/C).
Tất cả các chứng từ trên đều phải xuất trình bản gốc và lưu lại ngân hàng bản
phôtô có đóng dấu treo của doanh nghiệp. Riêng các chứng từ sau sẽ phải lưu
bản gốc:
• Cam kết thanh toán- Hợp đồng vay vốn
• Hợp đồng mua bán ngoại tệ
• Đơn xin mở L/C của khách hàng
• Bản giải trình mở L/C
2. Lưu ý đối với đơn vị nhập khẩu
• Trước khi mở L/C, người nhập khẩu cần thoả thuận cụ thể với người xuất
khẩu về các khoản thanh toán, lịch giao hàng, phương tiện giao hàng và các
chứng từ cần xuất trình.
• Người nhập khẩu phải nhận thức rằng L/C không phải là hình thức thanh
toán an toàn tuyệt đối vì Ngân hàng chỉ giao dịch trên chứng từ chứ không
biết đến hàng hoá. Nếu chứng từ phù hợp với các điều kiện, điều khoản của
L/C thì người nhập khẩu phải trả tiền mặc dù hàng hoá đã giao không đúng
với hợp đồng.
• Đảm bảo chắc chắn là L/C phù hợp với hợp đồng.
• Các điều kiện của L/C phải đảm bảo ngắn gọn, dễ hiểu, không nên đưa vào
L/C các nội dung quá chi tiết và những quy cách phẩm chất quá phức tạp.
• Người nhập khẩu cần nghiên cứu kỹ để tránh rủi ro do biến động tỷ giá ngoại
tệ.
• Phòng trường hợp ngân hàng phát hành L/C cho nhà nhập khẩu gặp rắc rối vì
1 số lý do nào đó, nhà nhập khẩu nên bảo đảm rằng L/C sẽ vẫn được chấp
nhận thực hiện tại ngân hàng khác đủ điều kiện (thường là ngân hàng thông
báo). Như thế sẽ bảo đảm được uy tín của mình.
Trang 28