10.11.

2017

ПРВ ПАРЦИЈАЛЕН ИСПИТ ПО "ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ"

Задача 1. На сликата 1 е прикажана 400 kV мрежа составена од три идеални вода V1, V2 и V3 со
должини l1=150 km, l2=150 km и l3=300 km – респективно. Сите водови имаат исти карактеристики и
исти подолжни параметри: z ≈ jx = j0,333 /km и y = jb = j3,25 S/km. Мрежата се напојува од напојната
точка „А“.
Се посматра режим на работа на мрежата во кој се напојува потрошувач приклучен во јазелот 2, со
моќност P2 = 600 MW; cos3 = 1 при напон U2=385 kV, во јазолот 3 потрошувачот е исклучен, а
реакторот XP не е присутен . Со помош на преносните равенки да се пресметаат:
а) напоните во јазлите 1 и 3 U1 = ? и U3 = ?,
б) моќноста на крај на водот V1 S”А-1 = ?.
Се посматра режим на работа на мрежата во празен од (S2 = 0 и S3 = 0).
в) Колкава треба да биде реактанцијата XP = ? на реакторот што треба да биде приклучен попречно
во јазелот 1 ако сакаме U1 = UA =400 kV во режимот на празен од на системот?
г) Колкава реактивна моќност ќе апсорбира реакторот?

A U1 1 V2 2
V1
l1=150 km S A-1 l2=150 km U2 S2
UA
XP
V3
l3=300 km U3 3
Слика 1.

Задача 2. На сликата 2 е прикажан дел од ЕЕС со три вода и еден трансформатор, на кој на
среднонапонската страна е приклучен потрошувач со моќност S3 = (20+j15) MVA. Напонот на
собирниците А се одржува константен, напоните во јазлите 1 и 2 се U1 = 110 kV, U2 = 112 kV.
а) Сметајќи дека синхрониот компензатор е исклучен да се определи положбата на преклопката на
трансформаторот така што напонот на собирницата 3 да изнесува U3 = 10,5 kV.
б) Трансформаторот работи со својот номинален преносен однос (положбата на неговата регулациона
преклопка е α = 0), а компензаторот SK е вклучен. Да се определи реактивната моќност QSK што
треба да ја произведува синхрониот компензатор така што напонот на собирницата 3 да изнесува
U3 = 10,5 kV. Колкав ќе биде напонот на собриниците 2 во тој случај.
Кој од двата начини за зголемување на напонот во јазолот 3 прикажани под а) и б) е препорачлив и
зошто?
Податоци за елементите
V: z = (r + jx) = (0, 2 + j 0, 40) /km;
T: (115 + 12 1, 25% /10,5) kV/kV; 31,5 MVA; uk % = 11%; PCu = 220 kW.

A 80 km 1 T 3

z=(r+jx)=(0,2+j0,4) /km S3 = (20 + j15) MVA

30 km
50 km
2

QSK
Слика 2. SK

Време: 120 мин. Поени: 1а) 15 1б) 15 1в) 20 1г) 10 2а) 20 2б) 20
 Решенија на задачите прв парцијален испит по предметот
ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ, одржан на 16.11.2013

1a)

x 0,333  S2  600
U 2 = 385  e j0
kV ; ZC = = = 320  ; I 2 =   = = 0,900 kA ;
− 
3, 25 10  3 U 2  3  385
b 6

 l2 = 0,06 o /km 150 km = 9o ; U 1 = U 2 cos  l2 + j 3ZC I 2 sin  l2 = 485  cos9o + j 3  320  0,9  sin 9o ;
o
U 1 = (380, 260 + j 78,014) kV = 388,180  e j11,6 kV
o
U1 388,180  e j11,6
 l3 = 0,06 /km  300 km = 18 ; U 3 =
o o o
= =408,157  e j11,6 kV
cos  l3 cos18 o

1б)
U2 385
I 1−2 = j sin  l2 + I 2  cos  l2 = j sin 9o + 0,9  cos9o = (0,8889 + j 0,1087) kA ;
3Z C 3  320
o
U3 408,157  e j11,6
I 1−3 = j sin  l3 = j sin18o = (−0,0458 + j 0, 2229) kA ;
3ZC 3  320
I  A−1 = I 1− 2 + I 1−3 = (0,8429 + j 0,3316) kA = 0,9058  e j 21,5 kA ;
o

( )

S  A−1 = 3U 1 I  A−1 = 3  388,180  e j11,6  0,9058  e − j 21,5 = 609  e − j 9,9 MVA = (600 − j104,705) MVA
o o o

U2
1в) Вод 1-2 во празен од: U1 =U 2  cos  l2 ; I 1− 2 = j sin  l2 ;
3Z C

U1 U 2  cos  l2 ZC 320
Z 1−2vl = = =−j =−j − j 2020, 4 
3  I 1−2 U2 tan  l2 tan 9o
3 j sin  l2
3Z C

ZC 320
Вод 1-3 во празен од: Z 1−3vl = = − j =−j − j 984,9 
tan  l3 tan18o
1 1
Z ek =  jX P =
1 1 1 1 1 1
+ + − −
jX P Z 1−2vl Z 1−3vl Z ek Z 1−2vl Z 1−3vl

Равенка за напони за вод А-1: U А = U 1 cos  l1 + j 3ZC I 1 sin  l1 ,  l1 = 0,06 o /km 150 km = 9o ,

U1  Z  Z jZ sin  l1
I1 = ; U А = U 1   cos  l1 + j C sin  l1   cos  l1 + j C sin  l1 = 1  Z ek = C
3  Z ek  Z ek  Z ek 1 − cos  l1

j 320  sin 9o 1 1
Z ek = = j 4066  ; jX P = = j = j 790,9 
1 − cos9 o 1
−
1
−
1
−
1
+
1
+
1
j 4066 − j 2020, 4 − j 984,9 4066 2020, 4 984,9

1в)
U1 400
IP = =−j = − j 0, 292 kA ; S P = 3  U 1  I P = 3  400  j 0, 292 = j 202,304 MVA
3  jX P 3  790,9
 uk % U n2
2а) S 3 = (20 + j15) MVA RT = PCun  U n2 = 2,932  ; ZT =
2
 = 46,183  ; X T = ZT2 − RT2 = 46,089  ;
Sn 100 S n
P +Q 2 2
S T = 2
 ( RT + jX T ) = ( 0,151 + j 2,381) MVA ; S 1 = S 3 + S T = ( 20,151 + j17,381) MVA ;
2

U n2
P  R + Q1  X T P  X − Q1  RT
U d = 1 T = 7,819 kV ; U q = 1 T = 7,980 kV ;
U1 U1
U '3 = U12 − U q2 − U d = 101,891 kV ;
U '2 101,891 U 115
kTo = = = 9, 704 ; kTn = 1n = = 10,952 ;
U 2o 10,5 U 3n 10,5
 kTo     −11, 4 
o =  − 1 100 = −11, 40% ; m = int  0  = int   = −9   = −11, 25% ;
 kTn   u%   1, 25 
   U '3
kT =  1 +   kTn = 9, 720 ; U 3 = = 10, 48 kV
 100  kT
2б)
X 33 = 46 + 16  ( 20 + 12 ) = 56, 667 
B 16  1 46  3
X 22 = 20  (12 + 16 ) = 11, 667 

X 23вл = 46 + 12  ( 20 + 16 ) = 55 
12 
20 
X 33 + X 22 − X 23вл
X 23 = X 32 = = 6, 667 
2
2
реактанциите се сведени на 110 kV напонско ниво
115
Потребно зголемување на напонот: U3 = 101,891 kV ; U 3о = 10,5  = 115 kV ;
10,5
U3 = 115 − 101,891 = 13,109 kV
Кондензаторска батерија во јазол 2:
Q2 U 3  U n 13,109 112
U 3 = X 32  Q3 = = = 220, 2 MVAr
U2 X 32 6, 667
Промена на напон во јазол 2.
Q2 216,3
= 22,938 kV , U 2 = U 2 + U 2 = 134,938 kV
ново
U 2 = X 22 = 11, 667
U2 112