23.11.

2018

ПРВ ПАРЦИЈАЛЕН ИСПИТ ПО "ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ"

Задача 1. На сликата 1 е прикажана 400 kV мрежа составена од три идеални вода V1, V2 и V3 со
должини l1=100 km, l2=300 km и l3=150 km – респективно. Сите водови имаат исти карактеристики и
исти подолжни параметри: z ≈ jx = j0,3 /km и y = jb = j3,25 S/km. Мрежата се напојува од напојната
точка „А“ во која напонот се одржува на константна вредност.
Се посматра режим на работа на мрежата во кој се напојува потрошувач приклучен во јазолот 1, со
моќност SP1 = 700 MVA; cosP1 = 1. Познат е напонот во јазолот 3 кој изнесува U3=410 kV. Во јазлите
2 и 3 потрошувачите се исклучени, а реакторот XP не е присутен.
Со помош на преносните равенки да се пресметаат:
а) напоните во јазлите 1 и 2 и моќностите на почетокот на водовите V2 и V3,
б) напонот и моќноста на почеток на водот V1.
в) Колкава треба да биде реактанцијата XP = ? на реакторот што треба да биде приклучен попречно
во јазелот 2 ако сакаме струјата на почетокот на водот V2 да биде еднаква на 0?
Да се пресмета номиналната реактивна моќност на реакторот?
Како вклучувањето на реакторот ќе влијае врз напоните во јазлите во мрежата?

A U1 1 V2 2 U2
V1
l1=100 km l2=300 km
UA SP1
XP
V3
l3=150 km U3 3
Слика 1.

Задача 2. На сликата 2 е прикажан дел од ЕЕС со водови и трансформатор на кој на среднонапонската

страна е приклучен потрошувач со моќност S4 = (50+j15) MVA. Напонот на собирниците А се одржува
на константна вредност UА = 115 kV, додека напоните во јазлите 1, 2 и 3 се U1 = 109 kV, U2 = 111 kV,
U3 = 113 kV.
а) Сметајќи дека синхрониот компензатор е исклучен да се определи положбата на преклопката на
трансформаторот така што напонот на собирницата 4 да изнесува U4 = 10,6 kV.
б) Трансформаторот работи со својот номинален преносен однос (положбата на неговата регулациона
преклопка е α = 0), а компензаторот SK е вклучен. Да се определи реактивната моќност QSK што
треба да ја произведува синхрониот компензатор така што напонот во јазолот 4 да изнесува
U4 =10,6 kV. Колкав ќе биде напонот во јазолот 2 во тој случај.
Кој од двата начини за зголемување на напонот во јазолот 4 прикажани под а) и б) е препорачлив и
зошто?
Податоци за елементите
V: z = (r + jx) = (0, 2 + j 0, 40) /km;
T: (115 + 12 1, 25% /10,5) kV/kV; 63 MVA; uk % = 13,5%; PCu = 310 kW.

UA = const 80 km 1 T 4

A
z = (r + jx) = (0,2 + j0,4) /km S 4 = (50 + j15) MVA

30 km 20 km

3 2
80 km

S3 = (20 + j15) MVA QSK

Слика 2. SK

Време: 120 мин. Поени: 1а) 15 1б) 20 1в) 20 2а) 20 2б) 25

 Решенија на задачите прв парцијален испит по предметот
ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ

1a)
x 0,3
U 3 = 410  e j 0 kV ; ZC = = = 303,822  ;  l3 = 0,06 o /km 150 km = 9o ;
−
b 3, 26 10 6

U3 410
U 1 = U 3 cos  l3 = 410  cos9o = 404,952 kV ; I 1−3 = j sin  l3 = j sin 9o = j 0,122 kA ;
3  ZC 3  303,822
S 1−3 = 3  U 1  I 1−3 = 3  404,952  ( − j 0,122) = − j85, 487 MVA ;  l2 = 0,06 o /km  300 km = 18o ;
U2 425,792
=425,792 kV ; I 1− 2 = j
U1 404,952
U2= = sin  l2 = j sin18o = j 0, 250 kA ;
cos  l2 cos18 o 3  ZC 3  303,822
S 1− 2 = 3  U 1  I 1− 2 = 3  404,952  (− j 0, 250) = − j175,374 MVA
1б)

 S1  700 + j 260,861
S 1 = S 1−3 + S 1− 2 + S P1 = (700 − j 260,861) MVA ; I  A−1 =   = = (0,998 + j 0,372) kA ;
 3 U  3  404,952
 1

U A = U 1  cos  l1 + j 3  Z C  I  A−1 sin  l1 = 404,952  cos 6o + j 3  303,822  (0,998 + j 0,372)sin 6o ;

o
U A = (382, 272 + j 54,897) = 386,194  e j 8,17 kV
U1 404,952
I  A−1 = j sin  l1 + I  A−1 cos  l1 = j sin 6o + (0,998 + j 0,372) cos 6o = (0,9925 + j 0, 450) kA ;
3Z C 3  303,822

( )

S  A−1 = 3  U 1 I  A−1 = 3  386,194  e j 8,17  1,08975  e − j 24,39 = 728,942  e − j16,22 MVA = (700 − j 203,613) MVA
o o o

1в)
U2 U2
I 1−2 = I 2 cos  l2 + j sin  l2 = 0 , I 2 = ;
3Z C 3  jX P
U2 U2 cos  l2 sin  l2 Z cos  l2 303,822
cos  l2 + j sin  l2 = 0  − j +j = 0  XP = C = = 935,068 
3  jX P 3  ZC XP ZC sin  l2 tan18o

Un 400
I Pn = =−j = − j 0, 247 kA ; S Pn = 3  U n  I Pn = 3  400  j 0, 247 = j171 MVA
3  jX P 3  935,068

Sn2 uk % U n2
2а) RT = PCun 2
= 1, 033  ZT =
; = 28,339  ; X T = ZT − RT = 28,320  ;
2 2

Un 100 Sn
P42 + Q42
S T =  ( RT + jX T ) = ( 0, 233 + j 6,378) MVA ; S 1 = S 4 + S T = ( 50, 233 + j 21,378) MVA ;
U n2
P  R + Q1  X T P  X − Q1  RT
U d = 1 T = 6, 030 kV ; U q = 1 T = 13, 254 kV ;
U1 U1
U '4 = U12 − U q2 − U d = 102,161 kV ;
U '4 102,161 U 115 k 
kTo = = = 9, 6378 ; kTn = 1n = = 10,9524 ;  o =  To − 1 100 = −12% ;
U 4o 10, 6 U 4 n 10,5  kTn 
   −12     U '4
m = nint  0  = nint   = −10   = −12,5% ; kT = 1 +   kTn = 9,58335 ; U 4 = = 10, 66 kV
 u%   1, 25   100  kT
2б)
X 44 = 28,32 + 16  (8 + 32 + 12 ) = 40,555 
B 16  1 28,32  4
X 22 = (16 + 8)  ( 32 + 12 ) = 15,529 

X 24 вл = 28,32 + 8  ( 32 + 12 + 16 ) = 35,379 
12  8
X 44 + X 22 − X 24 вл
X 24 = X 42 = = 10, 353 
32  2
3 2
реактанциите се сведени на 110 kV напонско ниво
115
Потребно зголемување на напонот: U 4 = 102,161 kV ; U 4о = 10, 6  = 116, 095 kV ;
10,5
U 4 = 116,095 − 102,161 = 13,934 kV
Кондензаторска батерија во јазол 2:
Q2 U 4  U 2 13,934 111
U 4 = X 42  Q2 = = = 149, 4 MVAr
U2 X 42 10,353
Промена на напон во јазол 2.
Q2 149, 4
= 20,9 kV , U 2 = U 2 + U 2 = 131,9 kV
ново
U 2 = X 22 = 15,529
U2 111