Vatsyayana Kamasutralu

8096339900
"å`åû ºÜ«∞#
HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
N^èŒ~° N~å=∞Hõ$+¨‚
Like us on follow Face book / Mohan publications

google play android app / Mohan publications
www.granthanidhi.com /
www.mohanpublications.com
e-books at :- www.kinige.com
2 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
VAATSAYANA KAAMASOOTRALU
Sridhara Sriramakrishna
First Edition : June 2008
Printed at : Sri Vinayaka Offset Printers
Price : Rs. 99-00

"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 3
q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ
~°`å=™ê÷Ñ¨#O 56
'PeOQÆ# qKå~°O— 74
''K«∞O|# qHõÅÊO—— 82
''#Y*Ï`«ºO—— 91
''^Œâ◊#âıÛ^ŒºO—— 99
''ãÖ"Õâ◊# z„`«~°`åÅ∞—— 110
''ã‘`«¯ $`å^Œº^è•ºÜ«∞=Ú—— 123
''Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$Ñ¨ÎO—— 133
''BÑï+¨ìHõO—— 143
''~°`å~°OÉèÏ= ™êxHÍ^Œº^è•ºÜ«∞=Ú—— 154
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
™ê^è•~°}ÏkèHõ~°}O – 1
'âß¢ã¨Î ãÖ„QÆÇ¨ÏO—
â’¡ : #"≥∂ ^èŒ~å‡~°ú HÍ"Õ∞Éèíº ã¨Î`å¯"Õ∞Éè’º #"≥∂ #=∞ó
„u=~°æ "≥∂HõΔ HÍ"Õ∞Éè’º HÍ"Õ∞Éè’º Jq∞`«O #=∞ó
^è~Œ ‡° =Ú, J~°=ú Ú, HÍ=∞=Ú J#flq Ñ¨Ù~°∞ëê~°=ú ÚÅ∞. P Ñ¨Ù~°∞ëê~°=ú ÚÅ‰õΩ,
"å\˜x HÀ~°∞ "åiH˜ #=∞™ê¯~°=Ú. D =¸_çO\˜h „u=~°æ=ÚÅO\Ï~°∞. "å\˜
"≥∂Hõ=Δ Ú#∞ HÀÔ~_ç "åiH˜ #=∞™ê¯~°=Ú. JÖÏˆQ U Ñ¨Ù~°∞ëê~°=ú ∞O^Œ∞#∂ HÀiHõÖxË
"åiH˜ JO^ŒiHõ#fl Z‰õΩ¯= #=∞™ê¯~°=Ú.
HÍ=∞=Ú LáêÜ«∞=Ú ÖËx^Õ ã≤kúOK«^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ Ñ¨Ù~åfiKå~°∞ºÅ
=∞`«=ÚÅ##∞ãïOz PKå~°º =∞Å¡<åQÆ∞_»∞ D âß¢ã¨Î=Ú#∞ K≥áêÊ_»∞. PKå~°º
=∞Å¡<åQÆ∞_»∞ "å`åûºÜ«∞#∞xQÍ „Ñ¨ã≤^Œ∞ú_»∞. D âß¢ã¨Î=Ú#O^Œ∞ K≥Ñ¨Ê|_ç#
LáêÜ«∂Å ^•fi~å PK«iOz# "åiˆH „u=~°æ=Ú ã≤kúã¨∞ÎOk. WHõ¯_» XHõ âß¢ã¨Î
„Ñ¨=∂}"≥∞ÿ# ^•xx L^ŒÇ¨ÏiOK«∞HÀ=K«∞Û. Jk WÖÏ LO@∞Ok.
XHõ™êi Ñ¨Ù~°∂~°=Ù_»∞ ^Õ"ÕO„^Œ∞x ^Œi≈OK«\ÏxH˜ D Éèí∂Ö’Hõ=Ú #∞O_ç
ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏ§_»∞. JHõ¯_» ^èŒ~°‡=Ú, J~°ú=Ú, HÍ=∞=Ú J<Õ ^Õ=`«Å∞ â◊s~åÅ∞
^èŒiOz L<åfl~°∞. Ñ¨Ù~°∂~°=Ù_»∞ ˆH=ÅO XHõ ^èŒ~°‡^Õ=`«ˆH „Ñ¨^ŒH˜Δ}O KÕ™ê_»∞.
JÑ¨C_»∞ J~°ú, HÍ=∞ ^Õ=`«Å‰õΩ HÀÑÖ =zÛOk. ã¨=∞ |∞kú`À =∂ =ÚQÆ∞æix
¿ãqOÑ¨=Åã≤# #∞=Ùfi, =∞=∞‡efl kèHõ¯iOKå=Ù QÆ#∞Hõ h‰õΩ J~°úÖÏÉèí=Ú HÍ=∞
„áêÑ≤ÎHõÅ∞QÆ=Ù Jx â◊Ñ≤OKå~°∞. HÍ=∞ ^Õ=Ùx âßÑÖ =Å¡ T~°fij q~°Ç¨Ï=Ú
HõeyOk. J~°ú ^Õ=`« âßÑÖ=Å¡ Ö’aèQÍ =∂i Kå`«∞~°fi~°=‚ Ú "åi JO>Ë â◊¥„^Œ∞Å‰õΩ
ã¨ O |Okè O z# ^è Œ # ~åtx JÑ¨ Ç ¨ Ï iOK« @ O, Jkqx HÀáÈ„k‰õ Ω Î Å ~Ú#
„ÉÏÇ¨Ï‡}∞ÅKÕ`« ^Œ~°ƒù áê}∞Å`À á⁄_»∞=|_ç #tOKå_»∞.
ã¨∂ : „Ñ¨*Ï Ñüi› „Ñ¨*Ï ã¨û$ëêì º `å™êO ã≤÷u
x|O^èŒ#O „u=~°æã¨º ™ê^Œ# =∞^è•ºÜ«∂<åO
â◊`« ã¨Ç¨Ï„¿ã }Ï„ˆQ „áÈ"åK«.
„Ñ¨[Å‰õΩ ™ê^è•~°}=ÚQÍ =¸_»∞ ^Œâ◊Å∞ LO\Ï~Ú. "≥Ú^Œ\ ˜k ã¨$+≤ì.
Ô~O_Àk =~°Î=∂#O. WHõ =¸_»=k <åâ◊#=Ú <˘O^Œ@O. D ^Œâ◊Å∞ „Ñ¨[ÅˆH
HÍHõ Ñ¨Ù@∞ìHõ Hõey# „Ñü [O`«∞=Ù‰õÄ LO\Ï~Ú. D =¸_»∞ ^Œâ◊ÅÖ’ ã¨$+≤ì
`«~åfi`« U^À XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# U~åÊ@∞`À rqOzÜ«ÚO_»\Ïxfl =~°Î=∂#^Œâ◊ ÖËHõ
ã≤÷u JO\Ï~°∞. Wk â◊√Éèí =~°Î=∂#O HÍ=K«∞Û. ÖËHõ Jâ◊√Éèí =~°Î=∂#O HÍ=K«∞Û.
J>Ë¡ „u=~°æ=ÚÅÖ’ ‰õÄ_® ^èŒ~°‡=Ú, J~°ú=Ú, HÍ=∞=Ú JxÜ«Ú, J^èŒ~°‡=Ú,
J#~°=ú Ú, ^Õfi+¨=Ú Jx ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ LO\Ï~Ú. ^è~Œ ‡° =Ú =Å# =∞~°}Ï#O`«~O°
â◊√Éèí"≥∞ÿ# QÆu KÕ‰õÄ~°∞`«∞O^Œx, J^èŒ~°‡=Ú=Å¡ Jâ◊√Éèí"≥∞ÿ# QÆu KÕ‰õÄ~°∞`«∞O^Œx
JO\Ï~°∞. J~°ú=Ú =Å¡ ™œMÏº#∞Éèí==Ú, ^èŒ~°‡„Ñ¨=~°Î# KÕ‰õÄi`Õ, J#~°ú=Ú JO>Ë
J~°=ú Ú ÖËHáõ È=@O =Å¡ J^è~Œ ‡° "≥∞#ÿ Ñ¨#∞Å∞ KÕÜ∞« @O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ q∞yeOk
HÍ=∞=Ú. nx =Å¡ ã¨∞YO`À ÉÏ@∞ ãÖ`å# „áêÑ≤Î ‰õÄ_® HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^Õfi+¨=Ú
=¸ÅOQÍ ã¨∞Y=Ú HõÅQÆ^∞Œ ãïQÆ^• ãÖ`å#„áêÑ‘Î LO_»^∞Œ . ã¨∞Y=Ú, ãÖ`å#=¸
ÖËx"åx ã≤÷u QÆ_ç¤áÈK«HõO>Ë Ç‘Ï#"≥∞ÿ#k. JO>Ë „u=~°æ=ÚÅ=¸ÅOQÍ ÃÑ·#K≥Ñ≤Ê#
„Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. J\˜ì „Ñ¨Ü∂≥ [#Hõ~"° ∞≥ #ÿ LáêÜ«∞=ÚÅ#∞ â’kèOz,
âßã≤Oz#^Œ=@O =Å¡ nxx âß¢ã¨ÎO JO@∞<åfl~°∞. nxx „|Ç¨Ï‡ =Ú#∞‡O^Œ∞QÍ
~°zOK≥#x K≥Ñ¨Ê|_»∞K«∞#flk.
ã¨∂ : `«ÃãÂºHõ ^Õâ◊O ™êfiÜ«∞OÉèí∞"À =∞#∞~°ú~å‡kè HÍiHõO Ñ¨$^äŒHõÛHÍ~°
„|Ç¨Ï‡ ~°zOK≥#x K≥Ñ¨Ê|_»∞K«∞#fl P âß¢ã¨Î=ÚÖ’ =¸_»∞ ÉèÏQÆ=ÚÅ∞
L<åfl~Ú. P =¸_çO\˜Ö’#∞ U ÉèÏQÆ=ÚÖ’ ^èŒ~°‡=Ú LÑ¨^ÕtOÑ¨|_ç#^À ^•xx
q_»nã≤ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù „Ñ¨`ÕºHõ „QÆO^èŒ=ÚQÍ „"åÃã#∞. ^Õx Ü«∞O^Œ∞ J~°÷=Ú
LÑ¨^tÕ OÑ¨|_ç#^À, ^•xx |$Ç¨Ïã¨Êu „Ñ¨`ºÕ Hõ „QÆO^è=Œ ÚQÍ „"åÃã#∞. U ÉèÏQÆ=∞O^Œ∞
HÍ=∞=Ú LÑ¨^ÕtOÑ¨|_ç#^À „"åã≤# =∞#∞=Ù "≥·=ã¨fi`« =∞#=Ù HÍ_»∞.
ã¨∂ : =∞Ç¨Ï^Õ"å#∞ K«~°â◊Û #On ã¨Ç¨Ï„¿ã}Ï^è•ºÜ«∂<åO
=$^èŒHÍ¯=∞ã¨∂„`«O „áÈ"åK«.
Dâ◊fi~°∞x ¿ã=‰õΩ_»Q∞Æ #Onâ◊fi~°∞_»∞ "≥~Úº J^è•º=ÚÅ`À HÍ=∞ã¨∂„`«=Ú#∞
xi‡OK≥#∞.
ã¨∂ : `«^Õ=`«∞ ÑÖK«aè~°^è•ºÜ«∞ â◊`≥·ó B^•úÅH˜ âı≈fi`« ˆH`«∞ ã¨ûOzˆHΔÑ¨.
#Onâ◊fi~°∞_»∞ „"åã≤# HÍ=∞ ã¨∂„`«=Ú#∞ L^•úÅ‰õΩ_»∞#∞ =∞Ç¨Ïi¬ Ü≥ÚHõ¯
‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ B^•úÅ‰õΩ_»∞ (J`«x ¿Ñ~°∞ âıfi`« Hˆ `«∞=Ù) S^Œ∞ =O^ŒÅ J^è•ºÜ«∞=ÚÅ∞QÍ
ãÖH˜ΔÑ¨Î=ÚQÍ „"åÃã#∞.
ã¨∂ : `«^Õ=`«∞ Ñ¨Ù#~°^èŒº~°ú â◊`Õ# ™ê^è•~°} ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHõ Hõ<åº ãÖ„Ñ¨Ü«ÚHõÎHõ
ÉèÏ~åºkèHÍiHõ áê~°^•iHõ "≥·tˆH Ñ¨x+¨kÔH· ã¨ûÑ¨Î aè~°kè Hõ~°}ˇÿó ÉÏ„Éèí=ºó
áêOKåÅ ãÖzˆHΔÑ¨
âıfi`« ˆH`«∞=Ù ãÖH©ΔÑ≤Oz „"åã≤# ^•xx #∂@Ü«∂Éèˇ· J^è•ºÜ«∂Å`À,
™ê^è•~°}, ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHõ, Hõ<åº ãÖ„Ñ¨ÜÚ« HõHÎ ,õ ÉèÏ~°º, áê~°^•iHõ, "≥t· Hõ, BÑ¨x+¨kHõ
J#∞ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ U_»∞ JkèHõ~°}=ÚÅ`À |„Éèí∞ ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ÉÏ„Éèí=Ùº_»∞ =∞iO`«
ãÖH©ΔÑ≤Oz „"åÃã#∞.
ã¨∂ : `«ã¨º +¨+¨ªO "≥·tHõ =∞kèHõ~°}O áê@e Ñ¨Ù„uHÍ}ÏO QÆ}˜HÍ<åO

xÜ≥∂QÍ^ŒÌ`«ÎHõó =$^äŒâ◊ÛHÍ~°.
JO^Œ∞Ö’x P~°= JkèHõ~°}=∞QÆ∞ "≥·tHõ=Ú#∞ áê@bÑ¨Ù„`«Ñ¨Ù (áê\Ïfl)
"Õâßº ¢ãÅÎ‘ Ü≥ÚHõ¯ HÀiHõ "Õ∞~° ^Œ`‰Î« Ωõ _»#∞ PKå~°∞º_»∞ „Ñ¨`ºÕ Hõ „QÆO^è=Œ ÚQÍ „"åÃã#∞.
D ^Œ`åÎHÍKå~°∞ºx QÆ∞iOz Ô~O_»∞ Hõ^äŒÅ∞ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú.
áê@bÑ¨Ù„`«OÖ’ x=ã≤ã∞¨ #Î fl =∂^è∞Œ ~°∞_»∞ J<Õ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞xH˜ =Úãë`«#OÖ’
XHõ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. H˘_»∞‰õΩÑ¨Ù@ìQÍ<Õ `«e¡ K«xáÈ=@O`À, =Úãë"å_≥·#
=∂^èŒ∞~°∞_»∞ P H˘_»∞‰õΩ#∞ XHõ „ÉÏÇ¨Ï‡} ¢ã‘ÎH˜ ÃÑOK«∞HÀ=∞x WKåÛ_»∞. `«~°∞"å`«
H˘xfl ~ÀAÅ‰õΩ =∂^èŒ∞~°∞_»∞ =∞~°}ÕKå_»∞. P „ÉÏÇ¨Ï‡} ¢ã‘Î P ÉÏÅ∞xH˜ ^Œ`«Î‰õΩ_»∞
Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ì ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ"å}˜‚ KÕã≤, ã¨HõÅ q^ŒºÅ∂ <ÕiÊOzOk. J`«#∞ Q˘Ñ¨Ê
ÑÖ_ç`«∞xQÍ, =∞Oz =HõÎQÍ ¿Ñ~°∞ á⁄O^•_»∞. ZO`« áêO_ç`«ºO Hõey<å J`«xH˜
HÍ=∞Hõà◊#∞ QÆ∞iOz J#∞Éèí=Ñ¨Ó~°fiHõ"≥∞ÿ# *Ï˝#O ÖË^Œ∞. P ~ÀAÖ’¡ HÍ=∞Hõà◊ XHõ¯
"Õâ◊ºÅˆH ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞#∞. JÖÏˆQ P ~ÀAÖ’¡ áê@b Ñ¨Ù„`«O "Õâ◊ºÅ‰õΩ „Ñ¨ã≤kú.
"å~°∞ ã¨~°ã¨ ã¨ÖÏ¡Ñ¨ s`«∞ÅÖ’#∂, qq^èŒ ÉèíOy=∞ÅÖ’ ã¨∞~°`«„H©_» ã¨ÅÑ¨_»OÖ’
ZO`À <Õ~Ê° ~°∞Å∞. JO^Œ∞KÕ`« ^Œ`‰Î« Ωõ _»∞ "åi`À ÑïK«Ü∞« "Õ∞~°Ê~°K∞« H˘x, ã¨fi`«Ç¨ QÍ
K«∞~°∞ÔH·# "å_»∞ HÍ=@O =Å¡ H˘kÌ HÍÅOÖ’<Õ HÍ=∞HõàÏ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞, "≥∞à◊‰õΩ=Å∞
K«Hõ¯QÍ „QÆÇ≤ÏOKå_»∞. Ü«∞ø=#OÖ’ L#fl g~°¿ã# J<Õ "Õâ◊º, =∞i H˘O^Œ~°∞ "Õâ◊ºÅ∞
q@∞Å#∞ PHõi¬OK«∞HÀ=\ÏxH˜, "åix ãÖ`À+¨ÃÑ@ì\ÏxH˜ HÍ=∞HõàÏ~°Ç¨Ï™êºÅ∞
K≥Ñ¨Ê=∞x ^Œ`«Î‰õΩx HÀ~å~°∞. JÑ¨C_»∞ ^Œ`«Î‰õΩ_»∞ "≥·tHÍkèHõ~°}OÖ’x ã¨∂HΔÍ‡Å`À
ÉÏ@∞, `«#∞ J#∞Éèí= Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ `≥Å∞û‰õΩ#fl ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ *’_çOz P "Õâ◊ºÅ
HÀãÖ XHõ „QÆO^ä•xfl `«Ü«∂~°∞ KÕ™ê_»∞.
=∞~À Hõ^Œä „Ñ¨HÍ~°O ^Œ`‰Î« Ωõ _»∞ "ÕâßºÖ’Å∞_»∞. JÖÏ XHõ™êi "Õâßº QÆ$Ç¨xH˜
"≥o§#Ñ¨C_»∞ "≥∂Ç¨Ï Ñ¨~°=â◊`«Ö’ „Ñüâ◊~Ú`«∞_»#∞ Ü«∞‰õΔΩx HÍÅ^Œ#fl@O KÕ`« P
Ü«∞‰õΔΩx âßÑÖ KÕ`« "Õâ◊ºQÍ =∂~å_»x, P `«~åfi`« P Ü«∞‰õΔΩx J#∞„QÆÇ¨ÏO =∞~°Å
á⁄Ok Ñ¨Ù~°∞+¨ ~°∂áêxfl á⁄O^•_»x JÖÏ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μxQÍ "≥∞ey Z<Àfl ~°u
~°ÇÏ¨ ™êºÅ#∞ „QÆÇÏ≤ OKå_»∞ QÆ#∞Hõ ÉÏ„Éè=í Ùº_»∞ ~°zOz# „QÆO^èOŒ Ö’x "≥t· HÍkèH~õ }° Ïxfl
„Ñ¨`ÕºHÕz „"å™ê_»x K≥áêÎ~°∞.
ã¨∂ : `«¢`«Ê ãÖQÍKåÛ~åÜ«∞} ó ™ê^è•~°} =∞kèHõ~°}O Ñ¨$^äŒ¢HÀÊ"åK«.
ã¨∞=~°‚<åÉèí ™êûO„Ñ¨Ü≥∂yHõ"£∞.
Ñ¶¨∞’@Hõ=ÚYó Hõ<åº ãÖ„Ñ¨Ü«ÚHõÎHõ"£∞.
QÀ#sÌÜ≥∂ ÉèÏ~åºkèHÍ~°"£∞.
QÀ}˜HÍ Ñ¨Ù„`«ó áê~°^•iHõO
‰õΩK«∞=∂ *∫Ñ¨x+¨kHõO.
^Œ`«ÎHÍKå~°∞º_»∞ "≥·tHÍkèHõ~°}Ïxfl „Ñ¨`ÕºHÕz „"åã≤#>Ë¡, ã¨∞=~°‚ <åÉèí∞_»∞,
Ñ¶¨∞’@Hõ =ÚY∞_»∞, QÀ#sÌÜ«Ú_»∞, QÀ}˜HÍ Ñ¨Ù„`«∞_»∞, ‰õΩK«∞=∂~°∞_»∞, Kå~åÜ«∞}∞_»∞
=O\˜ "å~°∞ P HÍ=∞âß¢ã¨ÎOÖ’x "Õˆ~fi~°∞ ÉèÏQÍÅ#∞ "åi "åi Jaè„áêÜ«∂Å#∞
*’_çOz "Õˆ~fi~°∞ „QÆO^ä•Å∞QÍ ~°zOKå~°∞.
ã¨∂ : U=O |Ç¨ï aè~åKåÔ~ºÂ ó `«KåÛù¢ãOÎ¨ YO_»âó◊ „Ñ¨}`© « =Ú`«û#flHõÅÊ =∞Éè∂í `ü
WÖÏ ÉÏ„Éèí=Ùº_»∞ ~°zOz# P âß¢ã¨Î=Ú =ÚHõ¯=ÚHõ¯Öˇ· HÍÅ „Hõ"Õ∞}Ï Jk
K«i„`« Ñ¨Ù@Ö’¡ Hõ#∞=∞~°∞ÔQ· áÈ~ÚOk.
ã¨∂ : `«„`«^`Œ HÎ« Íkaèó „Ñ¨}`© å<åO âß¢™êÎ=Ü«∞"å<å "Õ∞Hõ ^Õâ◊ âßº`ü =∞Ç¨ÏkuK«
ÉÏ„ÉèígÜ«∞ã¨º^Œ∞~° ^èÕºÜ«∞`åfi`ü ãÖH˜ΔÑ¨º ã¨~°fi=∞~°÷=∞ÖËÊ# „QÆO^èÕ#
HÍ=∞ã¨∂„`«q∞^ŒO „Ñ¨}©`«"å<£
ÉÏ„Éèí=Ùº_»∞ ~°zOz# HÍ=∞ ã¨∂„`åÅ∞ ÃÑ^ŒÌqQÍ LO_»@O=Å¡ "å\˜x
K«^Œ=\ÏxH˜ ™œÅÉèíºO ÖËHõáÈ=@O =Å¡#∂, ^Œ`«ÎHÍKå~°∞º_»∞ =O\˜ "å~°∞ „"åã≤#
„QÆO^è•Å∞ U^À XHõ JkèH~õ } ° Ïxfl =∂„`«"∞Õ É’kèã∂¨ Î LO_»@O =Å¡#∂, ÉÏ„Éè=í Ùºx
„QÆO^èŒOÖ’x Jxfl JOâßÅ#∂, JkèHõ~°}ÏÅ#∂ ãÖH©ΔÑ≤Oz D HÍ=∞ ã¨∂„`«O
„"åÜ«∞|_çOk.
ã¨∂ : `«™êºÜ«∞O „Ñ¨Hõ~°}ÏkèHõ~°} ã¨=Ú^ÕÌâ◊Oó âß¢ã¨Î ãÖ„QÆÇ¨Ïó „u=~°æ „ÑüÑüÎó
q^•ºã¨=Ú^ÕÌâ◊ó <åQÆiHõ =$`«ÎO <åÜ«∞Hõ ã¨Ç¨Ü«∞ ^Œ∂f Hõ~°‡q=∞~°≈ó
Wu ™ê^è•~°} =∞kèHõ~°}O „Ñ¨Hõ~°}ÏxÑÖK«
U_»∞ JkèHõ~°}ÏÅ∞QÆÅ D HÍ=∞ã¨∂„`«OÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜k ™êkèHÍkèHõ~°}O.
nxfl "å`åûºÜ«∞#∞_»∞ S^Œ∞ „Ñ¨H~õ }° ÏÅ∞QÍ qÉèlí OKå_»∞. D SkO\˜Ö’ "≥Ú^Œ\ ^˜ #·≥
ãÖ„QÆÇÏ¨ OÖ’ âß¢ãOÎ¨ Ö’ K≥¿ÑÊ q+¨Ü∂« Å∞ ãÖ„QÆÇÏ¨ OQÍ q=iOÑ¨|_®¤~Ú. ~Ô O_»=^≥#·
„u=~°æ„ÑüÑüÎÖ’ ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂Å#∞ ZÖÏ ¿ãqOKåÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk. =¸_»=^≥·#
q^•º ã¨=Ú^ÕÌâ◊OÖ’ <å@º=Ú, ãÖw`«O=O\˜ Hõà◊Å ã¨fi~°∂áêÅ∞, "å\˜ ™ê^èŒ#
=∂~åæÅ∞, "å\˜HÔ \˜"ì å~°∞ JkèHÍ~°∞Ö’ K«iÛOK«|_çOk. <åÅæ=^≥#· <åQÆiHõ =$`«OÎ Ö’
#QÆ~O° Ö’ x=ã≤OKÕ "åÔ~#· <åQÆs‰õΩÅ „Ñ¨=~°#Î QÆ∞iOz K≥ÑÊ¨ |_çOk. WHõ S^Œ=^≥#·
<åÜ«∞Hõ ã¨Ç¨Ü«∞ ^Œ∂f Hõ~°‡ q=∞~°≈Ö’ <åÜ«∞HÍ <å~ÚHõÅ‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_Õ ^Œ∂uHõ
(^Œ∂`«‰õΩ ¢ã‘ÎeOQÆO)Å QÆ∞iOz „"åÜ«∞|_ç LOk. WÖÏ q+¨Ü«∂xH˜ `«y#@∞ìQÍ
P „Ñ¨Hõ~°}ÏÅ‰õΩ ¿Ñ~°∞¡ ÃÑ\Ïì_»∞ âß¢ã¨ÎHÍ~°∞_»∞.
ã¨∂ : „Ñ¨=∂} HÍÅ ÉèÏ"ÕÉè’~°`å~° ™ê÷Ñ¨#Oz„`«~°`åx
„Ñ‘u qâıëêó „Ñ¨Ç¨Ï}# Ü≥∂QÍó
PeOQÆ# qKå~åó `«^Œ∞ºHÍÎâ◊Û ã‘`«¯ $`À Ñ¨„Hõ=∂ó
K«∞OK«# qHõÖÏÊ Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«O
^Œâ◊#KÕÛù^Œº q+¨Ü«∂ó Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ ã¨$áêÎx
^Õâßº LÑ¨Kå~åó BÑï+¨ìHõO
ãÖ"Õâ◊# „Ñ¨HÍ~åó ~°`å~°OÉèíO
P=™êxHõO
~°`« qâıëêó
„Ñ¨}Ü«∞ HõÅÇ¨Ïó
Wu ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHõO kfifÜ«∞=∞kèHõ~°}O J^è•ºÜ«∂^Œâ◊ „Ñ¨Hõ~°}Ïx ã¨Ñ¨Î^Œâ◊
~Ô O_»= JkèH~õ }° O ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHõO. Ñ¨k J^è•ºÜ«∂Å∂, Ñ¨k¿ÇÏ_»∞ „Ñ¨H~õ °
}ÏÅ∞ WO^Œ∞Ö’ L<åfl~Ú. ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ JOQÆ„Ñ¨=∂}O, ã¨¯Å#=∞ÜÕ∞º ã¨=∞Ü«∞O
¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅÖ’ ÉèÏ= „áêÑ≤Î ~°`å=™ê÷Ñ<¨ å^è•ºÜ«∞OÖ’ =i‚OÑ¨|_®¤~Ú. H“yeO`«Å∞,
=Ú^Œ∞ÌÅ∞, QÀà◊§ <˘‰õΩ¯Å∞, ÑÖ\˜ <˘‰õΩ¯Å∞, ãÖÉè’QÍxH˜ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌih
ã≤^ŒúÑ¨~°K«@O, LÑ¨~°u, ~°`å~°OÉèíO, ~°u ã¨=∂Ñ≤Î, ~°u QÆu qâıëêÅ∞, „Ñ¨}Ü«∞
HõÅÇ¨Å∂ D JkèHõ~°}OÖ’ "å`åûºÜ«∞#∞_»∞ q=iOKå_»∞.
ã¨∂ : =~°} q^è•#O UHõÑ¨Ù~°∞ëêaè Ü≥∂QÍó
ãÖ|O^èŒ x~°‚Ü«∞ó „Ñ¨Ü≥∂[º™Èºáê=~°Î#O
Hõ<åºq„ãÖÉèí}O JaèÜ≥∂QÆ`«â◊ÛH± <åºÜ«∂ó „Ñü ÑüÎó
ÉÏÖÏÜ«∂ LÑ¨„Hõ=∂ó q"åÇ¨Ü≥∂QÍó
WOy`åHÍ~° ã¨∂K«#O WuHõ<åºãÖ„Ñ¨Ü«ÚHõÎHõO
`«$fÜ«∂kèHõ~°}O
J^è•ºÜ«∞ó ÑÖK« „Ñ¨Hõ~°}Ïx#=ó
=¸_»= JkèHõ~°}"≥∞ÿ# Hõ<åº ãÖ„Ñ¨Ü«ÚHõÎHõOÖ’ S^Œ∞ J^è•ºÜ«∞=ÚÅ∞,
`˘q∞‡k „Ñ¨Hõ~°}=ÚÅ∞ L<åfl~Ú. q"åÇ¨Ï=Ú KÕã¨∞H˘#∞@Ö’ J=ÅOaèOKÕ
q^è•<åÅ∞, ãÖ|O^èŒ=ÚÅ∞ QÆ∞iOz# x~°‚Ü«∂Å∞, ÉèÏ~°ºÅ#∞ =â◊Ñ¨~°K«∞H˘<Õ Láê
Ü«∂Å∞, ÉÏÅÅ#∞ á⁄O^•ÅO>Ë Ç¨Ï$^ŒÜ∂« aè„áêÜ«∂Å#∞ ã¨∂zOKÕ s`«∞Å∞, Hõ#∞ÃãQ· Æ
Å`À „Ñ≤ÜÚ« }˜‚ =∞o§OÑ¨*¿Ë ãq^è•<åÅ∞, ¿ã=‰õΩ "åà◊§^•fi~å Hõ#º#∞ á⁄O^Õ@@∞=O\˜
=∂~åæÅ∂ WO^Œ∞Ö’ „"åÜ«∞|_ç L<åfl~Ú.
ã¨∂ : UHõKåi}©=$`«ÎO ^Œ∞~°ƒùQÍ=$`«ÎO
„Ñ¨"åã¨K«~åº PO`«óÑ¨ÙiHõO
ã¨ Ñ¨ffl+¨μ *Ëºëêª=$`«ÎO Ñ¨Ù~°∞+¨ã¨º |Ç‘Ïfi+¨μ „ÑüÑüÎó
Hõxëêª =$`«ÎO Wu ÉèÏ~åºkèHÍiHõO K«`«∞~°ú =∞kèHõ~°}O
Ñ¨Ù#~°∂ƒù=$`«ÎO J^è•ºÜ«∞ø^Òfi. „Ñ¨Hõ~°}Ï #ºëœì.
Ñ¨Ù~°∞+¨μx q"åÇ¨ÏO KÕã∞¨ ‰õΩ#flÑ¨Ê@∞flOp Hõ#º 'ÉèÏ~°º—QÍ Ñ≤Å=|_»∞`«∞Ok.
'ÉèÏ~°º—#∞ QÆ∞iOz K≥¿ÑÊk ÉèÏ~åºkèH~õ } ° O. WO^Œ∞Ö’ ~Ô O_»∞ J^è•ºÜ«∂Å∞ Zxq∞k
„Ñ¨Hõ~°}ÏÅ∞ L<åfl~Ú. XHõ Éèí~°Î Jnè#OÖ’<Õ L#fl ÉèÏ~°º#∞ 'UHõKåi}˜— JO\Ï~°∞.
UHõKåi}˜ #_»∞K«∞HÀ=eû# q^è•#O, Éè~í Î° ^Œ∂~°OQÍ L#flÑ¨C_»∞ J=ÅOaOKåeû#
q^è•<åÅ∞, XHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ XHõiHõO>Ë Z‰õΩ¯= =∞Ok ÉèÏ~°ºÅ∞#flÑ¨C_»∞ "åiÖ’
ÃÑ^ŒÌ ÉèÏ~°º J=ÅOaèOKåeû# q^è•#O, z#fl ÉèÏ~°º #_»∞K«∞HÀ=eû# su–i"åAÅ∞,
Ô~O_À ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ#fl ¢ã‘Î, QÆÜ«∂ºo J=@O =¸ÅOQÍ Éèí~°ÎKÕ =ke"ÕÜ«∞|_»¤ ¢ã‘Î,
JO`«óÑ¨Ù~° ¢ã‘ÎÅ Ü≥ÚHõ¯ #_»=_çHõÅ∞, "åi Ñ¨@¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ZÖÏ #_»∞K«∞HÀ"åe
J#fl q+¨Ü«∂Å∞ WO^Œ∞Ö’ q=iOÑ¨|_®¤~Ú.
10 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨ jÖÏ=™ê÷Ñ¨#O ÉèÏ= Ñ¨sHΔÍ
"åº=~°Î# HÍ~°}Ïx ^Œ∂fHõ~å‡}˜
¢ã‘Î+¨μ ã≤^•úó Ñ¨Ù~°∞ëê ó Dâ◊fi~° HÍq∞`«O
JÜ«∞`«fl ™ê^è•ºÜ≥∂+≤`«ó JO`«óÑ¨ÙiHõO^•~° ~°H˜Δ`«O
ÑïK«Ü«∞HÍ~°}Ïx Wu áê~°^•iHõO ÑÖK«=∂kèHõ~°}O
JaèÜ≥∂QÍó J^è•ºÜ«∂ó +¨\ò „Ñ¨Hõ~°}Ïx ^Œâ◊.
W`«~∞° Å ÉèÏ~°ºÅ`À ãÖQÆq∞OKÕ q+¨Ü∞« =ÚÅ#∞ q=iOKÕk D S^Œ=^≥#·
áê~°^•iHÍkèHõ~°}O. nxÖ’ P~°∞ J^è•ºÜ«∞=ÚÅ∞, Ñ¨k „Ñ¨Hõ~°}=ÚÅ∞ L<åfl~Ú.
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ jÅOQÆ∞iOz, ¢ã‘Î ~°u q+¨Ü«∞OÖ’ "≥#∞HõO[ "ÕÜ«∞\ÏxH˜ QÆÅ
HÍ~°}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz, ¢ãÅÎ‘ q+¨Ü∞« OÖ’ L`«∞ûHõ`K« ∂« ¿Ñ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ QÆ∞iOz, „Ñ¨Ü∞« `«flO
ÖË‰Ωõ O_®<Õ ÖÁOˆQ ¢ãÅÎ‘ QÆ∞iOz "≥Ú^Œ\˜ J^è•ºÜ«∞OÖ’#∂, ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ÑïK«Ü∂« Å∞
ZÖÏ [iˆQn, XHõiÑ¨@¡ =∞~˘Hõ~∞° L`åûÇ¨xfl ZÖÏ K«∂Ñ≤OKÕn ~Ô O_À ^•xÖ’#∂,
ã¨fiÉèÏ"åxfl Ñ¨sH˜ΔOK«@O =¸_À ^•xÖ’#∂, ^Œ∂uHõ KÕ¿ã Ñ¨#∞Å∞ <åÅæ= ^•x
Ö’#∂, Dâ◊fi~° HÍq∞`«O QÆ∞iOz S^Œ= ^•xÖ’#∂, JO`«óÑ¨Ù~° ¢ã‘ÎÅ ~°HõΔ}
QÆ∞iOz P~°= J^è•ºÜ«∞O Ö’#∂ q=iOÑ¨|_®¤~Ú.
ã¨∂ : #=∞ºzO`å qj~°‚ „Ñü ãÖ^è•#O
QÆ=∞#HÍ~°}Ïx ÉÏÉèí qâı+¨ó
Láê=~°Î# qkèó J~å÷#~å÷#∞|O^èŒ ãÖâ◊Ü«∞ qKå~°ó
HÍO`å#∞ =~°Î#O "Õâßº qâıëêâ◊Û
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 11
J^è•QÆ"≥∂áêÜ«∂ó Wu"≥·tHõO +¨+¨ª=∞kèHõ~°}O,
q~°HõÎeOQÍx J^è•ºÜ«∞+¨¬\ò. „Ñ¨Hõ~°}Ïx ^•fi^Œâ◊.
q~°HõÎ „Ñü ÑüÎó
xëê¯ã¨# „Ñ¨HÍ~åó
P~°= JkèHõ~°}"≥∞ÿ# "≥·tHõOÖ’ P~°∞ J^è•ºÜ«∂Å∞, Ñ¨<≥flO_»∞ „Ñ¨Hõ~°}ÏÅ∞
L<åfl~Ú. "Õâ◊ºÅ =Å# ^˘iˆH ã¨∞YO QÆ∞iOz WO^Œ∞Ö’ q=iOÑ¨|_çOk. "Õâ◊ºÅ
^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§\ÏxH˜ ™êÜ«∞Ñ¨_Õ "åi QÆ∞iOz, "Õâ◊º ãÖÑ¨~°¯O á⁄O^Œ^Œy#, ^ŒQÆx
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ QÆ∞iOz, "Õâº◊ Åq^èÜÕ ∞« `« QÆ∞iOz, _»|∞ƒ ãÖáêkOKÕ LáêÜ«∂Å QÆ∞iOz
¢ã‘Î q~°HÎ̃ Hõey# "åix QÆ∞iÎOK«@O QÆ∞iOz, qÜ≥∂QÆO á⁄Ok# "åix HõÅÑ¨@O
QÆ∞iOz ÃÑ· P~°∞ J^è•ºÜ«∂Ö’¡#∂ q=iOÑ¨|_çOk.
ã¨∂ : ã¨∞ÉèíQÆOHõ~°}O W`ÕºÑ¨x+¨kHõO ã¨Ñ¨Î=∂kèHõ~°}O
=jHõ~°}O J^è•ºÜ≥∂ ^Òfi „Ñ¨Hõ~°}Ïx+¨\ò
=$ëêºâ◊Û Ü≥∂QÍó U=O +¨\ ˜ÎO â◊^Œ^è•ºÜ«∂ó
#+¨ì~åQÆ „Ñ¨`åº#Ü«∞#O K«`«∞+¨ì+≤ìó „Ñ¨Hõ~°}Ïx JkèHõ~°}Ï
ã¨Ñ¨Îã¨áê^ŒO
=$kú q^èŒÜ«∞ó â’¡Hõ ã¨Ç¨Ï„ãÖ – Wu âß¢ã¨Î ãÖ„QÆÇ¨Ïó
z„`åâ◊ÛÜ≥∂QÍó
D âß¢ãOÎ¨ Ö’ PYi^≥#· k. U_»=k J~Ú# BÑ¨x+¨kHÍkèH~õ }° OÖ’ ~Ô O_»∞
J^è•ºÜ«∂Å∂, P~°∞ „Ñ¨Hõ~°}ÏÅ∂ L<åfl~Ú. ULáêÜ«∞O ^•fi~å#∂ HÍ=∂xfl
á⁄O^Œ_» ‰õΩ^Œ~°HõáÈ`Õ U B+¨^è•Å∞, ZÖÏ LÑ¨Ü≥∂yOKåe, #+¨ìáÈ~Ú# HÍ=∂xfl
uiy ZÖÏ á⁄O^•e, HÍ=∞=$kúHÀãÖ ZÖÏO\˜ Ü≥∂QÆ „Ñ¨„H˜Ü∞« Å∞<åfl~Ú, áÈQ˘@∞ì
‰õΩ#fl „¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ ZÖÏ uiy á⁄O^•e ^•xx ZÖÏ =$kú KÕã¨∞HÀ"åe
ÖÏO\˜q D Ô~O_»∞ J^è•ºÜ«∂ÅÖ’#∂ K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú.
WÖÏ "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ ã¨∂„`åÅ∞ =ÚÃÑÂÊù P~°∞ J^è•ºÜ«∂Å#∞, J~°"≥·
<åÅ∞QÆ∞ „Ñ¨Hõ~°}ÏÅ#∞, U_»∞ JkèHõ~°}ÏÅ#∞, "≥~Úº â’¡HÍÅ#∞ Hõey LOk.
Wk "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ ã¨∂„`åÖ’¡ „Ñ¨^äŒ=∂kèHõ~°}OÖ’x âß¢ãÎ̈ ãÖ„QÆÇ¨ÏO
J<Õ "≥Ú^Œ\ ˜ J^è•ºÜ«∞O.
12 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
''„u=~°æ „ÑüÑüÎ——
ã¨∂ : â◊`åÜ«ÚÔ~Âfi Ñ¨Ù~°∞ëÈ qÉèí[ºHÍÅ =∞<Àº<åº#∞ |^ŒúO
Ñ¨~°ã¨Ê~° ™êº#∞Ñ¨ Ñ¶¨∂`«HõO „u=~°æO ¿ã"Õ`«.
^èŒ~å‡~°ú HÍ=∂Å#∞ „u=~°æO JO\Ï~°∞. g\˜x ™êkèOK«\ÏxH˜ =¸_»∞
=∂~åæÅ∞ L<åfl~Ú. PK«iOK«_»O, `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O, Ñ¶ë`åxfl J#∞ÉèíqOK«@O
J#fl"Õ P =¸_»∞ =∂~åæÅ∞.
HÍh PK«iOK«_»O =ÚYº"≥∞ÿOk HÍ|\˜ì ^•x QÆ∞iOz "å`åûÜ«∞#∞_»∞
WÖÏ K≥áêÊ_»∞. =∞x+≤ PÜ«Ú+¨μ¬ #∂ˆ~à◊√§. D #∂ˆ~à◊§ HÍÅOÖ’ „u=~åæxfl
™êkèOK«\ÏxH˜ „Ñ¨f =∞x+‘ „Ñ¨Ü«∞`«flO KÕÜ«∞@O J=ã¨~°O. ^•xx ™êkèOK«\ÏxH˜
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# =¸_»∞ =∂~åæÅ∂ XHõ ^•x`À XHõ\ ˜ =Ú_çÑ¨_ô LO_ÕÖÏ, XHõ^•x`À
XHõ\ ˜ q~°∞^ŒúO HÍ‰õΩO_® K«∂ã¨∞HÀ"åe.
ã¨∂ : ÉÏÖËº q^•º„QÆÇ¨Ï}Ïn #~å÷<£
HÍ=∞OK« Ü«∞ø=<Õ
™ê÷qˆ~ ^èŒ~°‡O "≥∂HõΔOK«.
=∞x+≤ r=# ^Œâ◊Å#∞, áêÅ∞ `åˆQ@Ñ¨Ê\˜ #∞Oz Ñ¨^ŒÇ¨ˆ~à◊§ =~°‰õÄ
ÉÏÅº=Ú, Ñ¨^ŒÇ¨~°∞ ^•\Õ`«~åfi`« _≥ÉÂ̌ƒù Uà◊§ =~°‰õÄ =∞^èŒº =Ü«∞ã¨∞, _≥Éè̌Âƒù ^•\Õ
`«~åfi`« =$^•úÑ¨º=Ú Jx JO\Ï~°∞. ÉÏÅºOÖ’ q^Œº#∞ <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
ÉÏÅºOÖ’ q^Œº <Õ~∞° Û‰õΩ#fl>Ë,¡ Ü«∞ø=#OÖ’ HÍ=∞ ™œMÏºxfl J#∞Éèqí OKåe.
WHõ =$^•úÑ¨ºOÖ’ ^èŒ~å‡hfl, "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ\ÏxH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
ã¨∂ : Jx`«º`åfi^•Ü«ÚëÈ Ü«∞^äÀÑ¨Ñ¨^ŒO "å¿ã"Õ`«.
=∞x+≤ =Ü≥∂Ñïq∞u #∂ˆ~O_»∞.¡ HÍh JO^Œ~∂° #∂ˆ~à◊√§ |`«HHõ áõ È=K«∞Û.
JO^Œ∞KÕ`« HÍÅxÜ«∞=∞O QÆ∞iOz HÍK«∞HÀHõ ÉÏÅºOÖ’<Õ J~åúhfl, ^èŒ~å‡hfl,
Ü«∞ø=#OÖ’<Õ HÍ=∞O`À ÉÏ@∞ ^èŒ~å‡~åúÅ#∞, =Úãë`«#OÖ’ â◊HÎ̃ LO>Ë HÍ=∂xfl
^èŒ~å‡~åúÅ#∞ ‰õÄ_® á⁄O^Õ „Ñ¨Ü«∞`«flO K≥Ü«∂ºe.
ã¨∂ : |Ç¨Ï‡K«~°º"Õ∞=`åfi q^•º„QÆÇ¨Ï}Ï`ü.
JÖ∫H˜Hõ`åfi ^Œ^Œ$ëêì~°÷`åfi`ü ^Œ„Ñ¨=$`åÎ<åO.
Ü«∞*Ï˝n<åO âß¢™êÎ¢`«Ê=~°Î#O Ö∫H˜Hõ`åfi^ŒÌ$ëêì~°÷`åfiK«Û„Ñ¨
=$`ÕÎÉèíºâ◊Û =∂Oã¨ÉèíHõΔ}ÏkÉèíºó âß¢™êÎn= x"å~°}O ^èŒ~°‡ó
`«O„`«∞`Õ~°ú~°‡[˝ ã¨=∞"åÜ«∞K«Û „Ñü Ñ¨^Õº`« / q^•º Éèí∂q∞ Ç≤Ï~°}º
Ñ¨â◊√^è•#º ÉèÏO_À Ñ¨ã¨¯~° q∞„`ån<å =∞~°˚#O Ji˚`«ã¨º Ñï~°HõΔ}O J~°÷ó
q^Œº <Õ~°∞ÛHÀ=@O Ñ¨Ó~°ÎÜÕ∞º^•HÍ „|Ç¨Ï‡KåiQÍ<Õ LO_®e.
HÍ=∞âß¢ã¨ÎO JO>Ë ˆH=ÅO HÍ=∞O QÆ∞iOKÕ `≥ÖËÛk HÍ^Œ∞. Ö∫H˜Hõ"≥∞ÿ#
Z<Àfl q+¨Ü«∂Å#∞ D âß¢ã¨ÎO `≥Å∞Ê`«∞Ok. D ^èŒ~°‡ ÉË^•xfl "Õ^ŒO =Å¡QÍx,
^èŒ~å‡xfl PK«iOKÕ ÃÑ^ŒÌÅ=Å¡ HÍh `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 13
q^ŒºÅ∞ J~°"≥·<åÅ∞QÆ∞ ÑÖ@Å∞ ÑÖ_Õ á⁄ÖÏxfl, |OQÍ~°O, "≥O_ç HõOK«∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# Ç≤Ï~°}Ïºxfl, U#∞QÆ∞Å∞, QÆ∞„~åÅ∞, P=ÙÅ∞, Z_»∞¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# ãÖÑ¨^Œx
=_»∂¡, *Á#flÅ∞, HõO^Œ∞Å∞, q∞#∞=ÚÅ∞, ÃÑã¨Å∞ =O\˜ ^è•<åºÅx, H˘Ü«∞º`À#∂,
=∞\˜`ì À#∂, Ö’Ç¨Å `À#∂, K«~å‡Å`À#∂ `«Ü∂« ~Ô #· áê„`«Åx, W`«~° QÆ$Ç¨ÏŸÑ¨Ü∂≥ QÆ
"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ùefl ãÖáêkOK«∞HÀ=@O, ÃÑOÑ¨Ù KÕã¨∞HÀ=@O =∞Oz ¿ãflÇ≤Ï`«∞Åx
ãÖáêkOK«∞HÀ=_»O =∞x+≤H˜ J=ã¨~°O. g\˜<Õ J~°÷O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«O J^ŒºHõΔ „Ñ¨Kå~å`ü "å~åÎ ã¨=∞Ü«∞ q^Àƒù º Ñ¨}˜QÆƒù ºâıÛu.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# J~å÷xfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=\Ïxfl ÃÑ^ŒÌÅ #∞O_ç, =~°Î‰õΩÅ #∞O_ç
=º=™êÜ«∞ ^•~°∞Å #∞O_ç, Ñ¨â◊√áÈ+¨‰õΩÅ#∞O_ç <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
ã¨∂ : „â’„`«`«fiHõÛ‰õΔΩi˚Ç¨fi „Ñ¶¨∂}Ï<åO P`«‡ ãÖÜ«∞ˆHÎ#
=∞#™ê Jkè+≤ì`å<åO ¿ãfi+¨μ ¿ãfi+¨μ q+¨ÜÕ∞ ëêfi#∞ ‰õÄÅº`«ó „Ñ¨=$uÎ
HÍ=∞ó
K≥q, K«~°‡=Ú, Hõ#∞fl, <åÅ∞Hõ, =Ú‰õΩ¯ D SkO\˜x ÑÖKÕO„kÜ«∞=Ú
ÅO\Ï~°∞. =∞#ã¨∞ P~°= WO„kÜ«∞=Ú. ÑÖKÕO„kÜ«∂Å∂ P~°= WO„kÜ«∞"≥∞ÿ#
=∞#ã¨∞ Pnè#OÖ’ LO\Ï~Ú. ÑÖKÕO„kÜ«∂Å ^•fi~å q+¨Ü«∂Å#∞ J#∞Éèíqã¨∞Î
#flÑ¨C_»∞ =∞x+≤H˜ XHõ~H° "õ ∞≥ #ÿ =∞<À`«$Ñ≤,Î ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. P =∞<À`«$Ñ≤,Î
ã¨∞MÏÅ<Õ HÍ=∞O Jx JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ã¨Ê~°≈ qâı+¨ q+¨ÜÕ∞ `«fi™êºaè=∂xHõ ã¨∞MÏ#∞ q^•úÑ¶¨Å =`«º~°÷ „Ñ¨fuó
„áê^è•<åº`å¯=∞ó
ã¨Ê~°≈ qâı+Ö JO>Ë ãÖÉè’QÆO. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ =Ú^Œ∞ÌÅ∞
=O\˜ K«~°ºÅ =Å¡ ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JÖÏ ã¨∞YO`À ‰õÄ_ç#^Õ HÍ=∞O. ãö̈Å#O
[iˆQ@Ñ¨C_»∞ U WO„kÜ«∞O J~Ú`Õ P#O^•xfl Hõeãæ ∞¨ OÎ ^À P WO„kÜ«∞O `åÅ∂‰õΩ
PO`«~°OyHõ ã¨Ê~°≈ Hõey#@∞ìQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
14 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : `«O HÍ=∞ ã¨∂„`å <åflQÆ~°Hõ [# ã¨=∞"åÜ«∂K« „Ñü Ñ¨^Õº`«.
HÍ=∞ âß¢ã¨ÎO ã¨fiÜ«∞OQÍ K«kqQÍh, K«kq# "åi #∞O_ç QÍh ™ê=∂#º
qâı+¨ HÍ=∂Å QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
ã¨∂ : `ÕëêO ã¨=∞"åÜÕ∞ Ñ¨Ó~°fió Ñ¨Ó~ÀfiQÆsÜ«∂<£
J~°÷â◊Û~å[˝ó
^Œ~å‡~°÷ HÍ=∂Å#∞ á⁄O^Œ@OÖ’ H˘O`« qK«HõΔ}#∞ áê\ÕKåe. HÍ=∞O
HõO>Ë J~°÷O Q˘Ñ¨Êk. J~°÷O HõO>Ë ^èŒ~°‡O Q˘Ñ¨Êk. JO>Ë ^èŒ~å‡~°÷Å‰õΩ W=fi=Åã≤#
„áê^è•#º`«xã¨∂Î HÍ=∂xfl ¿ãqOKåe. ˆH=ÅO HÍ=∂xfl f~°∞ÛHÀ=\ÏxH˜
^èŒ~å‡~å÷Å#∞ q_»<å_»‰õÄ_»^Œ∞.
HõΔ„uÜ«Ú_»∞ JO>Ë ~åA =∂„`«O ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å∞ XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Z^Œ∞~°∞Ñ¨_`ç Õ ^è~Œ ‡° HÍ=∂Å#∞ Ñ¨H¯õ # Éˇ\ì˜ J~å÷xfl =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiOK«=eû LO@∞Ok.
ã¨∂ : `«#∂‡ÅHõ`åfiÖ’¡Hõ Ü«∂„`åÜ«∂ó
„ÉÏÇ¨Ï‡}, HõΔ„uÜ«∞, "≥·â◊º, â◊¥„^Œ =~å‚Å‰õΩ ãÖ|OkèOz# „Hõ=∞O Wk.
„|Ç¨Ï‡K«~°º, QÍ~°fiã¨÷º, "å# „Ñ¨ã¨÷, ã¨<åºã¨ P„â◊=∂Å‰õΩ ãÖ|OkèOz#
„Hõ=∞O Wk. D „Hõ=∂Å#∞ ã¨„Hõ=∞OQÍ J#∞ãïOK«\Ïxfl Ö’Hõ Ü«∂„`« JO\Ï~°∞.
Ö’Hõ Ü«∂„`« ãïQÍæ ™êˆQÖÏ K«∂_»@O ÑïáêÅ‰õΩÅ ^èŒ~°‡O, ÑïáêÅ‰õΩÅ â◊H˜Î
Ü«Ú‰õΩÎÅÃÑ·#, ™ê=∞~°÷ºO ÃÑ·# D Ö’Hõ Ü«∂„`« ™êQÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : "ÕâßºÜ«∂â◊Û Wu „u=~°æ „ÑüÑüÎó
~åA‰õΩ J~°÷=Ú ZÖÏ „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ#^À, JÖÏˆQ "Õâ◊º‰õΩ ‰õÄ_® J~°÷"Õ∞
„Ñ¨^è•#=Ú. XHõ JO^Œ"≥∞ÿ# ¿Ñ^Œ"å_»∞, ^èŒ#=O`«∞_≥·# JO^ŒqHÍi XˆH™êi "Õâ◊º
^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥_ç`Õ, "Õâ◊º ^èŒ#=O`«∞_≥·# JO^ŒqHÍix á⁄O^Œ∞‰õΩ Ñ≤Å∞ã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ
"Õâ◊º‰õΩ J~°ú"Õ∞ „Ñ¨^è•#=∞x K≥Ñ¨Ê|_çOk. Wk „u=~°æ „ÑüÑüÎ q^èŒ=Ú.
ã¨∂ : ^èŒ~°‡™êº Ö∫H˜Hõ`åfi `«Î^Œ aè^è•Ü«∞HõO âß¢ã¨ÎO Ü«ÚHõÎ"£∞.
^èŒ~°‡O QÆ∞iOz =∂#=ÙÅ‰õΩ `≥eÜ«∞Ñ¨~°Û@O, "åà◊§x ^èŒ~°‡ =∂~°æOÖ’
#_çÑ≤OK«@O D âß¢ã¨ÎO ÅHõΔ ºO.
ã¨∂ : LáêÜ«∞ Ñ¨Ó~°fi Hõ`åfi ^Œ~°÷ ã≤^Õúó
LáêÜ«∞ „ÑüÑüÎ âß≈¢™êÎ`ü.
^èŒ#O ãÖáêkOK«\ÏxH˜, =$kú KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜, HÍáê_»∞HÀ=\ÏxH˜
`≥eq`Õ@Å∞ J=ã¨~°O. JO^Œ∞KÕ`« J~°÷ âß¢ã¨ÎO ÖÏO\˜q K«kq LáêÜ«∂Å∞
`≥Å∞ûHÀ"åe.
ã¨∂ : u~°ºQÀºx +¨fiÑ≤=∞ ã¨fiÜ«∞O „Ñ¨=$`«Î`åfi`ü
HÍ=∞ã¨º x`«º`åºK«Û # âß¢¿ãÎ} Hõ$`«º =∞ã‘Î`åº Kå~åºó
ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÆ Ñ¨~ånè#`åfi`ü ¢ã‘Î Ñ¨ÙOã¨ Ü≥∂~°∞áêÜ«∞ =∞¿ÑHõΔ`Õ.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 15
^èŒ~å‡~å÷Å∞ ãÖáêkOK«\ÏxH˜ âß¢™êÎÅ∞ U q^èŒOQÍ J=ã¨~°"≥∂, JÖÏˆQ
HÍ=∞ ™œYºO á⁄O^Œ\ÏxH˜ XHõ âß¢ã¨ÎO J=ã¨~°O. Ñ¨â◊√ Ñ¨HΔÍº^Œ∞Å‰õΩ âß¢ã¨Î *Ï˝#O
ÖË^Œ∞. JÖÏˆQ =∂#=ÙÅ∞ ‰õÄ_® âß¢ã¨ÎO K«^Œ=‰õΩO_®<Õ HÍ=∞ ã¨∞MÏxfl
á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. JO>Ë 'HÍ=∞O— J<Õk „Ñ¨Hõ$u ã¨Ç¨Ï[OQÍ ÖaèOKÕ =~°O. Jk
^ÕÇ¨ÏO`À ÉÏ>Ë Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. =∞i D âß¢ã¨ÎO J=ã¨~°O Uq∞\˜ ? ™ê=∂#º
HÍ=∞"≥∞ÿ<å, qâı+¨ HÍ=∞"≥∞ÿ<å ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅHõÅ~ÚHõ ÃÑ·<Õ P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok.
D HõÅ~ÚHõ‰Ωõ ZÖÏO\˜ LáêÜ«∂Å∞ J=ã¨~"° ∂≥ , "å\˜x `≥eÜ«∞ K≥ÑÊ¨ @O HÀã¨"∞Õ
D âß¢ã¨ÎO Ñ¨Ù\˜ìOk.
ã¨∂ : ™êKÀáêÜ«∞ „ÑüÑüÎó HÍ=∞ ã¨∂„`åku "å`åûºÜ«∞#ó
D âß¢ã¨ÎO "å`åûºÜ«∞# |∞∞+≤ KÕ`« „"åÜ«∞|_çOk. PÜ«∞# ¿Ñ~°∞
=∞Å¡<åQÆ∞_»∞. "å`åûºÜ«∞# J#flk PÜ«∞# QÀ„`«O.
ã¨∂ : u~°ºQÀºx+¨μ Ñ¨Ù#~°<å=$`«`åfi`ü ¢ã‘Î *Ï`Õâ◊Û
|∞∞`Ò Ü«∂=^Œ~°÷O „Ñ¨=$`ÕÎ ~°|∞kú Ñ¨Ó~°fiHõ `åfiK«Û
„Ñ¨=$fÎ<å =∞#∞áêÜ«∞ó „Ñ¨`«ºÜ«∞ó
QÀ=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ñ¨â√◊ =ÙÅ∞ =∂<åxfl ^•K«∞HÀ=\ÏxH˜ |@ìÅ∞ Hõ@∞ìHÀ=Ù.
|∞∞`«∞HÍÖÏÅÖ’ =∂„`«"Õ∞ Jq HõÅ∞ã¨∂Î LO\Ï~Ú. Ñïq∞`«"≥∞ÿ# ~°uÖ’<Õ Jq
`«$Ñ≤Î Ñ¨_»`å~Ú. Hõ#∞Hõ "å\˜H˜ ~°u q+¨Ü«∞OÖ’ ZÖÏO\˜ LáêÜ«∂Å∂ J=ã¨~°O
ÖË^Œ∞.
HÍx =∞#∞+¨μÅ q+¨Ü∞« O JÖÏ HÍ^Œ∞. HÍÅ qK«H}Δõ ÖË‰Ωõ O_® HÍ=eû#Ñ¨C
_»ÖÏ¡ HÍ=∞ ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. ãÖ`å#O H˘~°‰õΩ |∞∞`«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∞, ¢ã‘Îx
ãÖ`À+¨ ÃÑ@ì@O H˘~°‰õΩ W`«~° ã¨=∞Ü«∂Ö’¡#∂ HÍ=∞ ã¨∞MÏÖ’¡ `ÕeÜ«∂_»∞`«∂
LO\Ï~°∞. Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ ^èŒ~å‡~å÷Å HÀãÖ, =Oâßaè=$kú HÀãÖ ãÖÉè’yOK«=Ù. HÍx
=∂#=ÙÅ∞ |∞kú Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ ãÖ`å#O HÀã¨"∂≥ , HÍ=∞ ™œYºO HÀã¨"∂≥ ãÖÉè’yã¨∂Î
LO\Ï~°∞. U^À=∞#ã¨∞‰õΩ `Àz#@∞ì ~°u „H©_» ã¨ÅÑ¨=K«∞Û, HÍh, D âß¢ã¨ÎO
K«kq`Õ ¢ã‘ÎÅ#∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ#∞ ¢ã‘ÎÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ãÖ`À+¨ÃÑ@ìQÆÅ~°∞.
ZO^Œ∞HõO>Ë, JÖÏ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ Ñ¨~°ã¨Ê~°O ãÖ`À+¨ ÃÑ@∞ìHÀ=_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ#
„Ñ¨`ºÕ Hõ q+¨Ü∂« Å∞, "≥∞à◊‰Ωõ =Å∞ D âß¢ãOÎ¨ Ö’ á⁄O^Œ∞Ñ¨~K° |« _ç L<åfl~Ú. JO`ÕQÍHõ
D âß¢ã¨ÎO =¸ÅOQÍ P~ÀQÆºO áê_»∞ HÍ‰õΩO_® XHõ „Hõ=∞ Ñ¨^Œúu# HÍ=∞ ã¨∞YO
á⁄O^Œ\ÏxH˜ gÅ∞HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : ã¨^èŒ~å‡O â◊Ûˆ~`ü ™êOâ◊~ÚHõ`åfiK«Û
U+¨º`«ÊùÅ`åfi`ü HÀÇ¨Ïº ÉÏeâ’ Ç¨Ïã¨Î QÆ`«O Ñ¨~°QÆ`«O ‰õΩ~åº`ü
=~°=∞^Œº HõáÈ`« âÁ≈fi =∞Ü«¸~å`ü
Jã¨Å∞ D ^èŒ~°‡O J=ã¨~°=∂ ! Ü«∞[˝ Ü«∂QÍÅ =Å¡ ^˘iˆH Ñ¶¨ÅO =∞~À
[#‡Ö’<Õ Åaèã∞¨ OÎ k. JO^Œ∞KÕ`« Jk JÖ∫H˜HOõ . JÑ¨Ê\˜HÑõ C¨ _»∞ HÍ‰õΩO_® ZÑ¨C_À
Ñ¶¨ÖÏ#flOkOKÕ ^èŒ~å‡xfl J#∞ãïOK«@O J=ã¨~°=∂ J#flk H˘O^Œi „Ñ¨â◊fl.
16 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
=∞~°∞ x=Ú+ÖÖ’ Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^À Z=iH© `≥eÜ«∞#Ñ¨C_»∞, ZO`À

„â◊=∞Ñ¨_ç „|Ç¨Ï‡K«~°ºO, `«Ñ¨ã¨∞û ÖÏO\˜q PK«i¿ãÎ Ñ¶ë`«O ZÖÏ ZÑ¨C_»∞ ^˘~°∞‰õΩ
`«∞O^À Z=~°∂ x~åúiOz K≥ÑÊ¨ ÖË^∞Œ . ZÑ¨C_À U^ÀÑ¶e¨ `«O Åaèã∞¨ OÎ ^Œx D Ö’HõOÖ’
JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl ã¨∞MÏxfl =^Œ∞Å∞HÀ=_»O `≥e"≥#· Ñ¨xHÍ^Œ∞. ~ˆ Ñ¨Ù ^˘iˆH <≥=∞e
HÀãÖ Z^Œ∞~°∞K«∂_»@O Hõ<åfl D ~ÀA ^˘iH˜# áê=Ù~°O`À `«$Ñ≤ÎÑ¨_»@O"Õ∞Å∞.
JO>Ë ˆ~Ñ¨Ù ^˘iˆH Ñ¨~°Ö’Hõ ™œYºO HõO>Ë W"åeì WÇ¨ÏÖ’Hõ ™œYºO "Õ∞Öˇ·#k.
ã¨∂ : =~°O ™êOâ◊~ÚHÍxfl ëê¯^Œ ™êOâ◊~ÚHõó HÍ~å¬Ñ¨} Wu Ö∫HÍÜ«∞uHÍó
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ^•xH˜ XHõ L^•Ç¨Ï~°}.
XHÍÜ«∞# Ü«∂K«# HÀãÖ =¿ã,Î D ~ÀA <å =^ŒÌ XHõ¯ HÍ~å¬Ñ}¨ =∂„`«"∞Õ
LOk. ~ˆ Ñ¨Ù <å‰õΩ #∂~°∞ ã¨=~°Å∞ |OQÍ~°O ~å=eû LOk. ~ˆ Ñ¨Ù =¿ãÎ JO^Œ∞Ö’Oz
h‰õΩ XHõ ã¨=~°#∞ W™êÎ#∞ J#fl@∞ì. HÍ~å¬Ñ¨} JO>Ë WÑ¨Ê\˜ ÖˇHõ¯ „Ñ¨HÍ~°O
~°∂áê~Ú áê=ÖÏ. JÑ¨C_»∞ Ü«∂K«‰õΩ_»∞ 'ˆ~Ñ¨Ù h‰õΩ |OQÍ~°O =ã¨∞ÎO^À ~å^À
Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞. <å‰õΩ P HÍ~å¬Ñ¨} W~Úº— Jx fã¨∞‰õΩ<åfl_»@. JÖ∫H˜Hõ"≥∞ÿ#
^èŒ~å‡xfl PK«iOK«x "åi "å^ŒO Wk.
ã¨∂ : âß¢ã¨Î ™êº#aèâ◊O Hõº`åfi ^ŒaèKå~å#∞ "åºÇ¨~° Ü≥∂â◊ÛHõfiz `«ÊùÅ ^Œ~°≈<å #flHõΔ„`«
K«O„^Œã∂¨ ~°º `å~å„QÆÇÏ¨ K«„Hõãº¨ Ö’HÍ~°O÷ |∞kú Ñ¨Ó~°fiHõ q∞= „Ñ¨=$`Õ~Î âÌ° ≈◊ <å
^Œfi~å‚„â◊=∂Kå~° ã≤÷u ÅHõΔ}Ï~°ú `åfiK«ÛÖ’Hõ Ü«∂„`åÜ«∂ó Ç¨Ïã¨ÎQÆ`«ã¨ºK«
c[ã¨ºÉèí q+¨º`« ã¨û™êºˆ~÷ `åºQÆ^Œ~°≈<åK«Ûˆ~ ^Œú~å‡xu "å`åûºÜ«∞#ó
ÃÑ· "å^•xfl YO_çã¨∂Î, ^èŒ~°‡O Ü≥ÚHõ¯ P=â◊ºHõ`«#∞ <˘H˜¯ =HÍ¯}˜ã¨∂Î
"å`åûºÜ«∞#∞_»∞ D „HÕk q^èŒOQÍ JO\Ï_»∞.
'âß¢™êÎxfl ZÑ¨C_»∞ =∞Oz ^Œ$+≤ì`À K«∂_®e QÍx â◊OH˜K«@O `«QÆ^Œ∞.
KÕ`«|_»∞Å∞ ÖÏO\˜ ^Œ∞+¨ìHõ~°‡Å‰õΩ, âßOu =O\˜ ã¨`«¯~°‡Å‰õΩ "å\˜ "å\˜ Ñ¶ë`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 17
HõxÑ≤ã¨∂Î<Õ LO\Ï~Ú. ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞, W`«~° „QÆÇ¨Å∞, D Éèí∂QÀà◊O W=hfl
Uq∞ PtOz `«=∞Ñ¨xx `å=ÚKÕã∞¨ <Î åfl~Ú. JO^Œ∞KÕ`« ^è~Œ ‡° O ZO^Œ∞Hõx PÖ’zOK«
‰õΩO_® =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞, PKå~° =º=Ç¨~åÅ#∞, Ö’Hõ Ü«∂„`«#∞ áê\ÕKåe.
ZÑ¨C_À KÕuHõO^Õ ÑÖ@HÀãÖ =∞# KÕuÖ’ L#fl q`«<Î åÅ#∞ [e¡#>Ë,¡ =Ú#∞‡O^Œ∞
ã¨`«Êùe`åÅ∞ á⁄O^Œ@O HÀãÖ WÑ¨C_»∞ ^èŒ~å‡xfl PK«iOz f~åe.
ã¨∂ : <å~å÷O â◊Ûˆ~`ü
„Ñ¨Ü«∞`«fl`ÀÑ≤¿ÇÏº`Õ#∞+‘ªÜ«∞=∂<å <≥·=Hõ~°^• z`«∞ûºó
J##∞+‘ìÜ«∞ =∂<å JÑ≤Ü«∞^Œ$K«ÛùÜ«∂ Éèí"ÕÜ«Úó
`«`«û~°fiO HÍÅHÍi`«=∞u.
^èŒ<åxfl ãÖáêkOK«\ÏxÔH· LáêÜ«∂Å∞ "≥`«Hõ~å^Œ∞ JO\Ï_»∞ "å`åûºÜ«∞
#∞_»∞. Zxfl LáêÜ«∂Å ^•fi~å ^èŒ<åxfl ãÖáêkOK«\ÏxH˜ „Ñ¨Ü«∞`«flO KÕã≤<å
XHÀ¯™êi ^èŒ#O ÅaèOK«Hõ áÈ=@O Ö’HõOÖ’ [iˆQ^Õ. JO>Ë ^èŒ#O =zÛO^ŒO>Ë
Jk h LáêÜ«∞O =Å¡HÍ^Œ∞. ^•#O`«@ J^Õ ~å"åeû =zÛO^Œx ÉèÏ=O.
=∞i LáêÜ«∞O JHõ¯~ˆ ‰¡ Ωõ O_®<Õ ^è#Œ O Åaèã∞¨ #Î flÑ¨C_»∞, J~°ú âß¢ãOÎ¨ ^ÕxH˜?
J=ã¨~O° Hõ^• ! Ö’HõOÖ’ ^è#Œ O ÅaèOK«@O, ÅaèOK«Háõ È=@O J#flq HÍÅ=∞Ç≤Ï=∞
„Ñ¨HÍ~°O [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. JO>Ë „Ñ¨f =∂#=Ù_»∞ HÍÖÏxH˜ JO>Ë ^≥"· åxH˜ Hõ@∞ì|_ç
LO_®eû#"å_»∞. n<Õfl HÍÅ"å^ŒO Jx K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : HÍÅ U=Ç≤Ï Ñ¨Ù~°∞ëê #~å÷#~°÷Ü≥∂ó [Ü«∞ Ñ¨~å[Ü«∞Ü≥∂ó
ã¨∞Y ^Œ∞óY Ü≥∂â◊Û ™ê÷Ñ¨Ü«∞u.
^èŒ#=Ú ÅaèOÑ¨*ËÜ«∞@OÖ’#∂, ÅaèOÑ¨*ËÜ«∞HõáÈ=@OÖ’#∂, ÔQÅ∞Ñ¨Ù
F@=ÚÅÖ’#∂, ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅÖ’#∂ HÍÅ"Õ∞ =¸ÖÏ^èŒ~°O. XHõ¯ =∂@Ö’ K≥áêÊ
ÅO>Ë „Ñ¨ÑÖK«O JO`å HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ<Õ #_»∞ã¨∞ÎOk.
ã¨∂ : HÍÖË# |eiO„^Œ Hõ$`«ó HÍÖË# =ºÑ¨~ÀÑ≤`«ó HÍÅ U=
Ñ¨Ù#~°¿Ñº ãÖHõˆ~Îu HÍÅHÍ~°}˜HÍó
|e K«„Hõ=iÎ ^Œ∞+¨ì ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å_≥<· å HÍÅ =∞Ç≤Ï=∞ KÕ`« WO„^Œ Ñ¨^qŒ x
á⁄O^•_»∞. J\˜ì |eK«„Hõ=ˆ~Î áê`åàÏxH˜ „`˘Hõ¯|_®¤_»∞. JO>Ë HÍÅ"Õ∞ =∞#efl
XHÀ¯™êi ã¨~fi° ã¨=∞~°∞x÷ QÍ#∂, =∞~˘Hõ¯™êi ^ÕxH© Ñ¨xH˜~åx "å_çQÍ#∂ KÕã∞¨ OÎ k.
HÍÅ"Õ∞ Jxfl\˜H© =¸Å=∞#\ÏxH˜ Wk XHõ L^•Ç¨Ï~°} =∂„`«"Õ∞.
|eK«„Hõ=iÎ WO„^ŒÑ¨^Œqx áÈQ˘@∞ì‰õΩ#flf~°∞ D„HÕk Hõ^äŒ^•fi~å `≥Å∞û
HÀ=K«∞Û. |e ~åHõΔã¨∞_≥·#Ñ¨Ê\˜H© ^•#QÆ∞}O HõÅ"å_»∞QÍ „Ñ¨ã≤^Œ∞ú_»∞. ~åHõΔã¨∞Å‰õΩ
^Õ=`«Å‰õΩ ã¨ÇÏ¨ ["≥∞#ÿ "≥~· O° LO_»@O =Å¡, |e WO„^Œ∞_çÃÑ· ^ŒO_≥`åÎ_∞» . WO„^Œ∞_»∞
ÉèÜ
í ∞« Ñ¨_ç `«=∞QÆ∞~°∞"≥#· |$Ç¨Ïã¨Êu ã¨ÅÇ¨"Õ∞~°‰Ωõ WO„^ŒÖ’HõO q_çz "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
|e WO„^Œ Ñ¨^Œqx JÅOHõiOKå_»∞. P `«~åfi`« WO„^Œ∞_»∞ q+¨μ‚=¸iÎx Hõeã≤
„áêi÷OK«QÍ, q+¨μ=‚ Ù "å=∞<å=`å~°OÖ’ |e^ŒQiæÆ H˜ "≥àÏ§_»∞. =¸_»_∞» QÆ∞Å <ÕÅ#∞
^•#OQÍ J_çQÍ_»∞. |e JO^Œ∞‰õΩ XÑ¨C‰õΩ<åfl_»∞. ~åHõãΔ ∞¨ Å QÆ∞~°∞=Ù â◊√„HÍKå~°∞º_»∞
18 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
PÜ«∞# |ex, q+¨μ=‚ ¸ˆ~Î "å=∞<å=`å~°OÖ’ =KåÛ_»x, ^•#O W=fi^ŒxÌ ÃÇÏK«ÛiO
z<å, P_ç#=∂@`«ÑÊ¨ @O JÅ"å@∞ÖËx |e ^•#O W=fi\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ H˘KåÛ_»∞.
JÑ¨C_»∞ q+¨μ‚=Ù XHõJ_»∞QÆ∞ Éèí∂=∞O_»ÅO g∞^Œ, Ô~O_À J_»∞QÆ∞ PHÍâ◊O g∞^Œ
ÃÑ\Ïì_»∞. =¸_À J_»∞QÆ∞H˜KÀ@∞ K«∂Ñ≤OK«=∞O>Ë `«# t~°ã¨∞û K«∂Ñ≤™êÎ_»∞ |e.
JÑ¨C_»∞ q+¨μ‚=Ù J`«x t~°ã¨∞ûÃÑ· áê^ŒO"≥∂Ñ≤ áê`åàÏxH˜ J}QÆ„^˘ˆH¯™ê_»∞.
JÖÏq+¨μ=‚ Ù|e#∞O_ç „uÖ’HÍkèÑ`¨ åºxfl WO„^Œ∞_çH˜ =KÕÛ@∞ì KÕ™ê_»xÉèÏQÆ=`« Hõ^.Œä
ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞ëêHÍ~° Ñ¨Ó~°fiHõ`åfi `«û~°fi„Ñ¨=$fÎ<åO LáêÜ«∞ó „Ñ¨`«ºÜ«∞ó
U Ñ¨xÔH·<å Ñ¨Ù~°∞+¨ „Ñ¨Ü«∞`«flO J=ã¨~°O. =∂#= „Ñ¨Ü«∞`«flO ÖË‰õΩO_® U
Ñ¨x =∂„`«O J=Ù`«∞Ok? „Ñ¨Ü«∞`«flO KÕÜ«∂ÅO>Ë U^À XHõ LáêÜ«∞O PÖ’zOz
XHõ =∂~åæxfl Z#∞flHÀ"åe. JÑ¨C_Õ „Ñ¨Ü∞« `«flO q[Ü«∞=O`«=∞=Ù`«∞Ok. LáêÜ«∞O
ÖËx =∂#= „Ñ¨Ü«∞`«flO ^èŒ# ãÖáê^Œ#‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞HÍiHÍ^Œ∞.
ã¨∂ : J=â◊ºO ÉèÏq<À Ñ¨º~°÷ã¨º LáêÜ«∞Ñ¨Ó~°fiHõ`åfi
^Õ=#x+¨¯~°‡}À Éèí„^Œ =∞ã‘Îu "å`åûºÜ«∞#ó
ZÑ¨C_≥<· å, ZHõ¯_≥<· å, Z=fiiÔH<· å, U^≥<· å ^è#Œ „áêÑ≤Î J#∞HÀ‰õΩO_® [iy<å,
Jk ‰õÄ_® J#∞HÀ‰õΩO_® `Àz# LáêÜ«∞O=ÖË¡ [iyO^Œ#∞HÀ"åe. Uq^èŒ"≥∞ÿ#
„Ñ¨Ü∞« `«flO K≥Ü∞« ºx"åxH˜ =∞OzJ<Õk [~°Q<Æ [Õ ~°Q^Æ xŒ "å`åûºÜ«∞#∞xJaè„áêÜ«∞=Ú.
ã¨∂ : #HÍ=∂Oâ◊Ûˆ~`ü
WHõ =¸_»= Ñ¨Ù~°∞ëê~°÷"≥∞ÿ# HÍ=∂xH˜ âß¢ã¨ÎO J#=ã¨~°O Jx D
ã¨∂„`åxH˜ J~°=÷ Ú. HÍx Jk ZO^Œ∞‰õΩ J=ã¨~"° ∂≥ `«~åfiu ã¨∂„`åÅÖ’ "å`åûºÜ«∞
#∞_»∞ q=iOKå_»∞.
ã¨∂ : ^èŒ~å‡~°÷Ü≥∂ó „Ñ¨^è•#Ü≥∂ˆ~= =∞<ÕºëêOK«ã¨`åO
„Ñ¨`«ºhHõ`åfi^Œ#~°÷[## ãÖã¨~°æ =∞ã¨^Œfi º=™êÜ«∞ =∞âıK«=∞<å
Ü«∞uOK≥·f Ñ¨Ù~°∞+¨ã¨º[#Ü«∞Ou
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 19
^èŒ~å‡~å÷Å‰õΩ, W`«~° =∞Oz Ñ¨#∞Å‰õΩ HÍ=∞O q~Àkè. HÍ=∂xfl „¿Ñˆ~Ñ≤OK«
@OÖ’ #@∞Å∞, #~°‰Î Ωõ Å∞, QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ =ÚYº"≥∞#ÿ áê„`«=Ç≤Ï™êÎ~∞° .
HÍ"≥∂áêÜ«∂Å∞ JÖÏO\˜ "åi`À ¿ãflÇ¨xfl ÃÑOK«∞`å~Ú. K≥_Ñ¤» #¨ ∞Å∞ KÕ~Ú™êÎ~Ú.
J~°÷~å„u, JÑ¨~å„u "Õâ◊ºÅ`À á⁄O^Œ∞HÀãÖ "≥OÑ¨~å¡_»∞ u~°QÆ@O, =∞Oz K≥_»¤Å∞
ÖË‰õΩO_® „Ñ¨=iÎOK«@O "≥Ú^ŒÖˇ·#q. WkKåÅ^Œ#fl@∞ì HÍ=∂`«~°∞_»∞ â◊√pâ◊√„ÉèíO
QÆ∞iOz PÖ’zOK«_»∞. ã≤QÆ∞æq_çzÃÑ\˜ì, ÉèíÜ«∞O ÖË‰õΩO_® ãÖK«i™êÎ_»∞. "Õˆ~ ¢ã‘ÎÅ
PHõ~°¬}`À Ñ≤zÛÖ’Ñ¨_ç`Õ L#flHÍã¨Î `≥eq `Õ@Å∞ áÈ`å~Ú. _»|∞ƒ`À ÉÏ@∞ ¿Ñ~°∞
„Ñü+¨ªÅ∞ =∞O@QÆeûáÈ`å~Ú. =∞x+≤ Ñ¨â◊√=ÙHõO>Ë Ç‘Ï#OQÍ `«Ü«∂~°=\ÏxH˜
‰õÄ_® ZO`ÀP™ê¯~°OLOk. HÍ|\˜ì [#‡[#‡Å‰õΩ D HÍ"≥∂áêÜ«∂Å#∞ P„â◊~ÚOK«
‰õÄ_»^Œ∞.
ã¨∂ : `«^è• „Ñ¨=∂^ŒO ÖÏÑ¶¨∞= =∞„Ñ¨`«ºÜ«∞ „QÍÇ¨Ïº`åOK«
ÃÑ#· ¿Ñ~˘¯#fl ^Œ∞~°∞}æ ÏÅ`ÀÉÏ@∞, W`«~∞° Å ÉèÏ~°ºÅ`À á⁄O^Œ∞#∞ PtOK«@O
=Å¡ XHÀ¯™êi „Ñ¨=∂^•ÅÖ’ ‰õÄ_®Ñ¨_K» ∞« Û. `˘O^Œ~á° ê@∞=Å¡ W`«~∞° ÅKÕ K«∞ÅHõ#QÍ
K«∂_»|_»@O, K≥_"¤» åi ™êOQÆ`º« O =Å¡ W`«~∞° Å ^ŒQ~æÆ ° #=∞‡HÍxfl áÈQ˘@∞ìHÀ=@O,
Ñ¨k=∞OkÖ’H˜ "≥o§#Ñ¨C_»∞, `«#∞ KÕã∞¨ #Î flk ãïÜ≥∞ÿ # Ñ¨xHÍHõáÈ=@O`À, hK«OQÍ
K«∂_»|_»@O ÖÏO\˜q [~°∞QÆ∞`å~Ú HÍ|\˜ì |∞kú=∞O`«∞Å∞ HÍ=∞=Ú#∞ ¿ãqOK«
~å^Œ∞ Jx D ã¨∂„`åxH˜ J~°ú=Ú.
130 ã¨∂ :|Ç¨ï=â◊Û HÍ=∞=â◊QÍ ã¨ûQÆ}Ï U=q#ëêì â◊¥‡Ü«∞O`Õ
KåÖÏ =∞Ok HÍ=∂xH˜ Ö’|_ç „Ñ¨=iÎOz# "åÔ~·, ˆH=ÅO J`åºKå~åÅ<Õ
KÕÜ«∞@O KÕ`« `å=Ú =∂„`«"Õ∞QÍHõ `«=∞ ãÖ`å#O, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞, ÉèÏ~°ºÅ∞, ¿ã=Hõ
[#O`À ÉÏ@∞QÍ #tOzáÈ~Ú#@∞ì ÃÑ^ŒÌÅ∞ WÑ¨Ê\˜H© K≥Ñ¨C`«∂ LO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Ü«∞^ä• ^•O_»HÀº <å=∞ Éè’[ó HÍ=∞¢^ŒƒÇ¨Ï‡}∞Hõ<åº =∞aèQÆ=∞º=∂#ó
ã¨û|O^èŒ∞ ~å¢ëÈìq#<åâ◊.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ã¨∂„`å~å÷xfl ^èŒ$_»Ñ¨~°Û\ÏxH˜ Ñ¨Ù~å}Ëu Ç¨™êÅ #∞O_ç XHõ
Hõ^äŒ#∞ L^•Ç¨Ï~°}QÍ K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û.
Éè’[=OâßxH˜ K≥Ok# '^•O_»‰Ωõ º_»∞— J<Õ ~åA, HÍ=∞O`À Hõà√◊ § =¸ã¨∞‰õΩ
áÈ~Ú, q^ŒºÖ’#∂ q*Ï˝#OÖ’#∂ Q˘Ñ¨Ê"å_≥·# XHõ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞x ‰õΩ=∂Ô~Î#∞
|Å=O`«OQÍ Z`«∞ÎH˘x áÈ~Ú, ã¨^Œ~°∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞x âßÑÖ =¸ÅOQÍ |O^èŒ∞q∞„`«
ã¨Ñï"å~° ã¨"Õ∞`«OQÍ #tOzáÈÜ«∂_»x D Hõ^äŒ K≥|∞ÎOk. ^•O_»‰õΩº_»∞ "Õ@‰õΩ
"≥o§#Ñ¨C_»∞ ÉèÏ~°æ=Ù_»∞ J<Õ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞x P„â◊=∞OÖ’ ÉèÏ~°æ=Ùx ‰õΩ=∂Ô~Î#∞ K«∂ã≤
P"≥∞#∞ W+¨ìÑ¨_ç, P"≥∞ W+¨ìO`À „Ñ¨"Õ∞Ü«∞O ÖË‰õΩO_® |Å=O`«OQÍ `«# ~°^äŒOÃÑ·
ZH˜¯OK«∞‰õΩx fã¨∞‰õΩxáÈÜ«∂_»∞. ã¨q∞^èŒÅ∞, ^Œ~°ƒùÅ∞ fã≤H˘x J~°}ºO#∞Oz `«#
P„â◊=∂xH˜ uiy=zÛ# ÉèÏ~°æ=Ù_»∞ `«# ‰õΩ=∂Ô~Î JÑ¨Ç¨Ï~°} ãÖQÆu Ü≥∂QÆ^Œ$+≤ì`À
`≥Å∞ûH˘x ^•O_»‰õΩº_çx â◊Ñ≤OKå_»∞. ^•x Ñ¶ë`«OQÍ ^Œ∞=Ú‡`À ‰õÄ_ç# =~°¬O`À
^•O_»‰õΩº_»∞ ã¨=¸ÅOQÍ #tOzáÈÜ«∂_»∞.
20 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : ^Õ=~å[âßÛÇ¨ÏÖÏº =∞u |Åâ◊Û H©K«HÀ „^ÒÑ¨nO ~å=}=Û ã‘`å =∞Ñ¨ˆ~
Kå<ÕºK« |Ç¨Ï"À ^Œ$â◊ºO`Õ HÍ=∞=â◊QÍ q#ëêì W`«º~°÷ zO`«HÍó
^Õ=`«Å‰õΩ ~å*ˇ·# ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ Q“`«=Úx ÉèÏ~°º JÇ¨ÏÅº#∞, Ju |Å∞_≥·#
H©K«‰õΩ_»∞ „^ÒÑ¨kx, ÅOˆHâ◊fi~°∞_≥·# ~å=}∞_»∞ ã‘`«#∞, WÖÏ J<ÕHõ=∞Ok =∞Oz
K≥_»¤Å∞ PÖ’zOK«‰õΩO_® HÍ=∂xH˜ =â◊√Öˇ· #tOzáÈÜ«∂~°x ã¨∂„`å~°÷=Ú.
^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ JÇ¨ÏÅº#∞ "≥∂ãÿOz# Hõ^äŒ WÖÏ LO@∞Ok.
Q“`«=Ú_»∞ ÖËx ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ XHõ™êi Q“`«=Úx ÉèÏ~°º J~Ú#
JÇ¨ÏÅº#∞ HÍq∞OKå_»∞. ã¨q∞^èŒÅ∞, ^Œ~°ƒùÅ HÀãÖ J_»qH˜ "≥o¡# Q“`«=Ú_»∞ `«#
P„â◊=∂xH˜ uiy =zÛ#@∞ì QÆ=∞xOz# JÇ¨ÏÅº, ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ `«# Éèí~°Î HõO@
Ñ¨_‰» Ωõ O_® `«#QÆ~ƒ° Où Ö’ ^•K«∞‰õΩx LO^Œ@. JÑ¨C_Õ ^ŒQ~æÆ À¡L#fl =∞~À=Úx P„â◊=∂
#∞flOz PÇ¨fi#O =zÛOk. Q“`«=Ú_»∞ ÉèÏ~°º ã¨"Õ∞`«OQÍ JHõ¯_çH˜ "≥àÏ§_»∞. `«#
Ü≥∂QÆ <Õ„`«O`À WO„^Œ∞x ~åHõ#∞ ‰õÄ_® QÆ∞iÎOz# P =Úx Q“`«=Úx HÀãÖ
=ÚQÆ∞~æ ∞° ‰õÄ~°∞Û<Õ@O^Œ∞‰õΩ U~åÊ@∞ KÕ™ê_»∞. `«#∞ ÉèÏ~åº ã¨"∞Õ `«OQÍ =¿ãÎ =¸_»=
=∞x+≤ ‰õÄ~°∞Û<Õ@O^Œ∞‰õΩ DU~åÊ@∞ ZO^Œ∞Hõx Q“`«=Ú_»∞ Ü≥∂QÆ ^Œ$+≤`ì À PÖ’zOz
[iyOk `≥Å∞û‰õΩx, WO„^Œ∞_çx 'ã¨Ç¨Ï„ã¨Ü≥∂x— Hõ=∞‡x â◊Ñ≤OKå_»∞. P `«~åfi`«
Z<ÀflÜ«ÚQÍÅ∞QÆ_zç <å 'JÇ¨ÏÖÏº *Ï~°∞_»∞— J<Õ HõàO◊ HõO ^Õ"OÕ „^Œ∞_çx =^ŒÅ ÖË^∞Œ .
„áêp# „QÆO^è•ÅÖ’ D Hõ^äŒ =∞~À ~°HõOQÍ LOk.
WO„^Œ∞_»∞ Q“`«=Úx ~°∂ÑÖÖ’ =∂~°∞ "Õëê# =KåÛ_»x, P„â◊=∞OÖ’
Q“`«=Ú_»∞ LO_»@O QÆ=∞xOz, Q“`«=Úx |Ü«∞@‰õΩ ÑÖÑ¨\ÏxH˜ 'H˘H˘¯~ÀHÀ—
Jx ‰õÄ™ê_»x, P‰õÄ`« q#fl Q“`«=Ú_»∞ `≥Å"¡ åiO^Œx „Éèqí ∞Oz ™êfl#O KÕÜ∞« \ÏxH˜
QÆOQÍ#kH˜ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»x, ^•iÖ’ H˘xfl QÆ∞~°∞ÎÅ =¸ÅOQÍ Jk J~°÷~å„u
Jx „QÆÇ≤ÏOz P„â◊=∂xH˜ =∞~°e=zÛ_»x, ^Õ"ÕO„^Œ∞x ‰õΩ\˜Å „Ñ¨=~°Î#‰õΩ ^è•º#
^Œ$+≤ì`À „QÆÇ≤ÏOz â◊Ñ≤OKå_»x ~å=∂Ü«∞}O K≥|∞ÎOk.
ã¨∂ : â◊s~° ã≤÷u ¿ÇÏ`«∞`åfi^•Ç¨~° #^èŒ~å‡}ÀÇ≤ÏHÍ=∞ó
HÍ=∞O =Å¡ HõeˆQ ÃÑ· J#~å÷Å#∞ `Àã≤Ñ¨ÙK«∞Û`«∂, "å`åûºÜ«∞#∞_»∞ WÖÏ
JO\Ï_»∞. â◊s~åxH˜ HÍ=∞O J=ã¨~O° Hõ#∞Hõ Jk ‰õÄ_® PÇ¨~°O`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ k.
PÇ¨~°=Ú uO@O =Å¡ XHÀ¯™êi JriÎ Hõey ~ÀQÍÅ∞ ZÖÏ=™êÎÜ≥∂, JÖÏˆQ
HÍ=∞O=Å¡ ‰õÄ_® XHÀ¯™êi ^ÀëêÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. JriÎ Hõey<å =∞m§ =∞#O
PÇ¨~°O uO@O =∂#@O ÖË^∞Œ . JÖÏˆQ^ÀëêÅ∞ Hõey<å, ^•xx Ñ¨ÓiÎQÍ x¿+kè¿ãÎ
=∞x+≤ Ñ≤K≥ÛH˜¯áÈÜÕ∞ „Ñ¨=∂^ŒO LOk. `«^•fi~å â◊s~åxˆH Ç¨x HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok
QÆ#∞Hõ HÍ=∂xfl ¿ãqOzf~åe. „Ñü~ÀE PÇ¨~åxfl ZÖÏ fã¨∞‰õΩO\Ï"≥∂ JÖÏˆQ
„Ñü x`«º=¸ HÍ=∂xfl ¿ãqOKåe.
ã¨∂ : Ñ¶¨ÅÉèí∂`åâ◊Û ^èŒ~å‡~°÷Ü≥∂ó
HÍ=∞O =Å¡ ^è~Œ å‡~å÷Å∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ^è~Œ å‡xfl PK«iOK«@O =Å¡ ã¨fi~°Öæ ’Hõ
„áêÑ≤HÎ Åõ ∞QÆ∞`«∞O^ŒO\Ï~°∞. JO>Ë ^è~Œ å‡xfl PK«iOz# "å~°∞ ~°OÉè,í T~°fit, "Õ∞#Hõ,
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 21
uÖ’`«=Î ∞ ÖÏO\˜ JÑ¨û~°ãÅ¨ `À ã¨∞MÏÅ∞ J#∞Éèqí ™êÎ~∞° . JO>Ë ^è~Œ å‡xfl PK«iOK«@O
=Å¡ D Ö’HõOÖ’#∂, ÃÑ· Ö’HõOÖ’#∂ HÍ=∞ ™œYºO Åaèã¨∞ÎOk.
JO`Õ QÍHõ ¢ã‘ÎÅ∞ =Oâßxfl =$kú KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜, WÇ¨Ï Ñ¨~°QÆ`«∞Å‰õΩ
HÍ~°}O J=Ù`«∞<åfl~°∞. Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ Jq∞`«"∞≥ #ÿ P#O^•xfl Hõeyã¨∞<Î åfl~°∞. HÍ|\˜ì
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ HõÅ~ÚHõ ZO`«~Ú<å J=ã¨~°O. J\˜ì HõÅ~ÚˆH ÖËHõáÈ`Õ „Ñ¨ÑÖK«O
â◊¥#º=∞=Ù`«∞Ok.
135 ã¨∂ : É’^Œú=ºO`«∞ ^À¿++≤fi=, #Ç≤Ïaè‰õΔΩHÍã¨ûOfu
™ê÷Ö’º<åkè NÜ«∞O`Õ, #Ç≤Ï =∞$QÍ ã¨ûOfu Ü«∞"å
<ÀÑ¨ºO`Õ Wu "å`åûºÜ«∞#ó
Jr~°=‚ Ú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^ÀëêÅ#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ=\ÏxH˜ ZÖÏ „Ñ¨Ü∞« ufl™êÎ"∂≥ ,
JÖÏˆQ HÍ=∞O =Å¡ HõeˆQ ^ÀëêÅ#∞ `˘ÅyOK«∞H˘x ^•xfl ¿ãqOKåe. JÖÏ
J#∞‰õΩO>Ë ^ÀëêÅ∞ ÖË‰õΩO_® U Ñ¨x=∂„`«O LO@∞Ok? aK«ÛQÍà◊√§ Z‰õΩ¯=QÍ
L<åfl~°x =∞#O =O@ KÕã¨∞HÀ=@O =∂<Õã¨∞Î<åfl=∂? Ñ¨â◊√=ÙÅ∞, =∞$QÍÅ∞
L<åflÜ«∞x Jq ÑÖ@efl áê_»∞KÕ™êÎÜ«∞x `≥eû<å q`«Î<åÅx <å@@O =∂#∞`«∞
<åfl=∂? U Ñ¨xÖ’<≥·<å Hõey# ^ÀëêÅ#∞ `˘ÅyOz ã¨∞MÏÅ##∞ÉèíqOK«@"Õ∞
|∞kú=∞O`«∞Å ÅHõΔ}=∞x "å`åûºÜ«∞#∞x ÉèÏ==Ú.
ã¨∂ : Éèí=Ou Kå„`« â’¡HÍó â’¡ U= =∞~°ÌOK« HÍ=∞OK«
^èŒ~°‡O KÀáêK«~°#fl~°ó WÇ¨ =Ú„^ŒK« xâ◊≈Åº =∞`«ºO`« ã¨∞Y =∞â◊√fl`Õ.
22 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ „Ñ¨f =∞x+‘ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å∞ =¸_çO\˜h `«Ñ¨ÊHõ
¿ãqOKåe. ^ÀëêÅ∞ `˘ÅyOK«∞‰õΩx, g\˜x ¿ãqOK«@O =Å¡ D Ö’HõOÖ’#∂
ÃÑ·Ö’HõOÖ’#∂ ‰õÄ_® ã¨∞Y ãÖ`ÀëêÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
ã¨∂ : HÕ™êº`«Ê~°„`Õ `åºâ◊OHÍ HÍˆ~º Ü«∞ã≤‡#fl*ÏÜ«∞`Õ
#Kå~°÷Ñ¶¨∞flO ã¨∞YOKÕu tëêì ã¨Î„`«=º =ã≤÷`åó
^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂Å‰õΩ ÉèíOQÆO HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ#fl ÉèíÜ«∞O ÖËx Ñ¨xx, ã¨∞MÏxH©,
^è<Œ åxH© Ç¨x HõeyOK«x Ñ¨xx =∂#=Ù_»∞ ZÑ¨C_»∂ KÕÜ∂« e. K«i„`«#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl
"å~°∞, =∞Oz"å~°∞ JÖÏO\˜ Ñ¨#∞ÖË KÕã¨∂ÎO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „u=~°æ ™ê^èŒHõO Ü«∞`åûº`ü, ^ŒfiÜ≥∂ ˆ~Hõã¨º "åÑ¨Ù#ó
HÍ~°ºO `«^ŒÑ≤ ‰õΩsfi`« #`ÕfiHÍ~°úO kfiÉÏ^èŒHõ"£∞.
^èŒ~å‡~å÷HÍ=∂Å<Õ =¸_»∞ Ñ¨Ù~°∞ëê~åúÅ∞ Hõeã≤ =KÕÛ@∞¡ „Ñ¨=iÎOK«@O
L`«Î=∞"≥∞ÿ# su. q∞ye# Ô~O_»∞ Ñ¨Ù~°∞ëê~åúÅ#∞ ÉÏkèOKÕ@@∞¡, JO>Ë qÑ¶¨∂`«O
HõeyOKÕ@@∞¡ U Ñ¨Ù~°∞ëê~åúxfl ¿ãqOÑ¨‰õÄ_»^Œ∞. JuQÍ ^•#O KÕ¿ãÎ Jk ^èŒ~å‡xfl
PK«iOz#@ì=Ù`«∞OkQÍx J~å÷xH˜, HÍ=∂xH˜ Jk qÑ¶¨∂`«O Hõeyã¨∞ÎOk.
`«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ =ÚxyáÈ`Õ HÍ=∂xH˜ qÑ¶¨∂`«O HõÅ∞QÆ@"Õ∞QÍHõ â◊s~°O H©Δ}˜ã¨∞ÎOk.
J~°÷O ‰õÄ_® áÈQ˘@∞ìHÀ|_»∞`«∞Ok. ˆH=ÅO HÍ=∂xfl ¿ãqã¨∂Î, LK«ÛùhKåÅ∞
=∞iÛáÈ`Õ ^•O_»‰Ωõ ºxÖÏ <åâ◊#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì D =¸_»∞ Ñ¨Ù~°∞ëê~åúÅ#∞
"Õ\ ˜H© qÑ¶¨∂`«O HõÅQÆ‰õΩO_® ã¨=∞`«∞Åº`«#∞ áê\ÕKåe.
Wk "å`åûºÜ«∞# =Úx „"åã≤# HÍ=∞ã¨∂„`åÅÖ’ ™ê^è•~°}=∞<Õ „Ñ¨^=Œè ∂kè
Hõ~°}ÅÖ’ „u=~°æ „ÑüÑüÎ J<Õ Ô~O_À J^è•ºÜ«∞O.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 23
''q^•ºã¨=Ú^ÕÌâ◊O——
140 ã¨∂ : ^èŒ~å‡~å÷OQÆ q^•ºHÍÖÏ##∞ Ñ¨~À^èŒÜ«∞ãπ HÍ=∞ ã¨∂„`«O
`«^ŒOQÆ q^•ºâ◊Û Ñ¨Ù~°∞ëÈnè~¸`«
"≥#∞Hõ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ „u=~åæxfl á⁄Ok# "åxH˜ HÍ=∞ã≤kú HõÅQÆ\ÏxH˜
HõÅ LáêÜ«∂ÅÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜k q^•º„QÆÇ¨Ï}=Ú. D J^è•ºÜ«∞OÖ’ JÖÏO\˜ q^•º
ãÖ„QÆÇÏ¨ O QÆ∞iOz K≥ÑÊ¨ |_çOk HÍ|\˜ì nxH˜ q^•ºã¨=Ú^ÕâÌ O◊ J#fl ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
^èŒ~å‡xfl É’kèOKÕk ^èŒ~°‡q^Œº, J~°÷=Ú#∞ É’kèOK«∞#\˜ì q^Œº J~°÷q^Œº.
D Ô~O_»∞ q^ŒºÅ‰õÄ eOQÆÉèí∂`«"≥∞ÿ#k eOQÆq^Œº. nxx ^ŒO_»huÖËHõ ^ŒO_»
q^Œº JO\Ï~°∞. „Ñ¨[Å Ü≥∂QÆ ˆHΔ=∂Å‰õΩ ™ê^èŒ#O J=@OKÕ`« nxH˜ ^ŒO_»q^Œº
Jx ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
^èŒ~°‡, J~°ú, JOQÆ q^ŒºÅ#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ HÍÅOÖ’ HÍHõ q∞QÆ`å HÍÅOÖ’
D HÍ=∞ ã¨∂„`åÅ#∞, ^•xH˜ ÉèÏQÍÅ∞QÍ L#fl J~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ q^ŒºÅ#∞, K«^=Œ @O
^•fi~å#∂, qO@O ^•fi~å#∂ <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
ã¨∂ : „áêQ“º=<å ¢fÎ û
Ñ¨Ù~°∞+¨μx =∂kiQÍ<Õ ¢ã‘Î ‰õÄ_® HÍ=∞ ã¨∂„`åÅ#∞, JO^Œ∞Ö’x J~°∞=k
<åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÖˇ#· q^ŒºÅ#∞, Ü«∞ø=#OÖ’H˜ „Ñ¨"tÕ OK«H=õ ÚO^Õ J^èºŒ Ü«∞#O KÕÜ∂« e.
¢ã‘Î D Ñ¨xx Ñ¨Ù\˜ìO\’¡ L#flÑ¨C_Õ KÕÜ«∂e. ÃÑo§ J~Ú# `«~åfi`« J^èŒºÜ«∞#O
KÕÜ«∞\ÏxH˜ JO>Ë <Õ~°∞ÛHÀ=\ÏxH˜ P"≥∞‰õΩ ™êfi`«O„`«ºO LO_»^Œ∞ HÍ|\˜ì, ÃÑo§
J~Ú# `«~åfi`« "å\˜x J^èŒºÜ«∞#O KÕÜ«∞\ÏxH˜ P"≥∞‰õΩ gÅ∞HÍ^Œ∞.
ã¨∂ : „Ñ¨`åÎK« Ñ¨`«∞º~°aè „áêÜ«∂`ü
âß¢™ÈÎHõÎOQÍ q"åÇ¨ÏO KÕÜ«∞|_ç# ¢ã‘Îx „Ñ¨`«Î JO\Ï~°∞. JO>Ë =~°∞#‰õΩ
^•#O DÜ«∞|_ç# ¢ã‘Î Jx J~°÷O. D ^•#O =¸_»∞q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok.
=∞#ã¨∞`À JiÊOK«@O, =∞#ã¨∞Ö’ W"åfiÅx ãÖHõeÊOK«∞HÀ=@O, „H˜Ü«∂ Ñ¨Ó~°fi
HõOQÍ WzÛ"ÕÜ«∞@O D =¸_»∞ q^è•ÅÖ’ U q^èŒOQÍ<≥·<å W`«~°∞Å‰õΩ ÉèÏ~°ºQÍ
WzÛ "ÕÜ«∞|_ç#\˜ì ¢ã‘Î `«#∞fl ÃÑO_®¡_ç# Éèí~°Î J#∞=∞ux =ÚO^Œ∞QÍ á⁄Ok HÍ=∞
ã¨∂„`åÅ#∞, JO^Œ∞Ö’x ÉèÏQÍÖˇ#· J~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ q^ŒºÅ#∞ J^èºŒ Ü«∞#O KÕÜ∞« =K«∞Û.
Éèí~°Î J#∞=∞u ÖË‰õΩO_® "å\˜x J^èŒºÜ«∞#O KÕ¿ãÎ '¿ãfiKåÛùKåi}˜— JO>Ë ¿ãfiK«ÛùQÍ
K«iOKÕk J<Õ Hõà◊OHõO =KÕÛ „Ñ¨=∂^Œ=ÚOk. HÍ|\˜ì Éèí~°Î J#∞=∞u`À<Õ g\˜x
J^èŒºÜ«∞#O KÕÜ«∂Åx D ã¨∂„`å~°ú=Ú.
ã¨∂ : Ü≥∂+≤`åO âß¢ã¨Î „QÆÇ¨Ï}™êº ÉèÏ"å^Œ#~°÷Hõ q∞Ç¨Ïâß¢¿ãÎ ¢ã‘Îâßã¨# q∞`åº
Kå~åºó
âß¢™êÎxfl JÉèíºã≤OKÕ JkèHÍ~°O, „QÆÇ≤ÏOKÕ ™ê=∞~°úºO ¢ã‘ÎÅ‰õΩ ÖË^Œx,
JO^Œ∞KÕ`« HÍ=∞ âß¢ãOÎ¨ Ö’ ¢ãÅÎ‘ ∞ Wk KÕÜ∞« =K«∞Û, Jk KÕÜ∞« ~å^Œ∞ Jx xÜ«∞=∂xfl
U~°Ê~°K@« O J#~å÷Å‰õΩ^•i fã¨∞OÎ ^Œx „áêpHõ HÍ=∞ âß¢ãHÎ¨ Í~°∞Å∞ Jaè„áêÜ«∞Ñ¨_®¤~∞° .
24 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : „Ñ¨Ü≥∂QÆ „QÆÇ¨Ï}O `åfi™ê"£∞ „Ñ¨Ü≥∂QÆã¨ºK« âß¢ã¨Î Ñ¨Ó~°fiHõ `åfiku "å`åûºÜ«∞#ó
J~Ú`Õ "å`åûºÜ«∞#∞x Jaè„áêÜ«∞O WÖÏLOk. HÍ=∞âß¢™êÎxH˜ ãÖ|OkèO
z# q+¨Ü«∂Å∞, ZO`«\ ˜ qA˝Öˇ·# "åi #∞O_ç ¢ã‘ÎÅ∞ <Õ~°∞ÛHÀ=@O Z=~°∂
Ç¨Ïi¬OÑ¨~°∞. HÍx ¢ã‘ÎÅ∞ "å\˜x <Õ~°∞ÛHÀ=@O KåÖÏ J=ã¨~°O. JO^Œ∞KÕ`« ¢ã‘ÎÅ∞
âß¢™êÎÅ∞K«kq "å\˜x <Õ~°∞ÛHÀ=@O J#~°úO HÍ^Œ∞. HÍ=∞ âß¢ã¨ÎOÖ’ ¢ã‘ÎÅH˜ `«Ñ¨ÊHõ
„Ñ¨"Õâ◊O LO_®e.
145 ã¨∂ :`«#flˆH=Åq∞ÃÇ·Ï= ã¨~°fi¢`≥·= Ç≤ÏÖ’ˆH Hõuz ^Õ=Ç≤Ï âß¢ã¨Î*Ï˝ó
ã¨~°fi[# q+¨Ü«∞â◊Û „Ñ¨Ü≥∂QÆó
âß¢™êÎxfl K«kq <Õ~°∞ÛHÀ=@O XHõ¯ HÍ=∞ âß¢™êÎxˆH Ñïq∞`«O HÍ^Œ∞.
"åºHõ~°}O, *’ºu+Ö "≥Ú^ŒÖˇ·# âß¢™êÎÅH© Jk =iÎã¨∞ÎOk. HÍh âß¢ã¨Î Ñï*Ï˝#O
HõÅ"å~°∞ H˘kÌ=∞O^Õ LO\Ï~°∞. HÍh „Ñ¨Ü≥∂yOK«@O J#flk JO^ŒiH© `≥eû
LO@∞Ok. D„Ñ¨Ü≥∂yOK«@O J#flk âß¢ã¨ÎOK«kq <Õ~°∞Û‰õΩO>Ë Jk WOHÍ L`«Î
=∞OQÍ LO@∞Ok.
ã¨∂ : „Ñ¨Ü≥∂QÆã¨ºK« ^Œ∂~°ã¨÷=∞Ñ≤ âß¢ã¨Î "Õ∞= ¿ÇÏ`«∞ó
âß¢ã¨Î Ñï*Ï˝#O`À #∂\˜HÀ HÀ\˜HÀ XHõ¯~°∞ „Ñ¨Ü≥∂yOK«@O <Õ~°∞Û‰õΩO
\Ï~°∞. "åi #∞Oz „Hõ=∞OQÍ XHõi `«~åfi`« XHõ~°∞ ^•xfl <Õ~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Jã≤Î"åºHõ~°} q∞`«ºÖˇ· Ü«∂Hõ~°}Ï JÑ≤ Ü«∂[˝HÍ TÇ¨ÏO „Hõ`«∞ Ñ¶¨∞
„Ñ¨Ü«ÚO[`Õ.
U^≥·<å XHõ =∞O„`åxfl fã¨∞‰õΩO>Ë H˘xfl â◊ÉÏÌÅ∞ U^À XHõ eOQÆOÖ’#∂,
qÉèíH˜ÎÖ’#∂, =K«#OÖ’#∂ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨|_»`å~Ú. JÖÏO\˜ "å\˜x ãÖ^Œ~åƒùxfl
|\˜ì =∞#‰õΩ HÍ=eû# eOQÆOÖ’H˜, qÉèíH˜Î =K«<åÖ’¡H˜ =∂~°∞Û‰õΩO\Ï=Ú. nxH˜
HÍã¨Î <Õ~∞° ÊHÍ"åeû LO@∞Ok. JO>Ë WÖÏ KÕã∞¨ HÀ=\ÏxH˜ HÍã¨Î TÇ¨Ï J=ã¨~=° ∞=Ù
`«∞Ok. Ü«∞*Ï˝Å∞, Ü«∂QÍÅ∞ ÖÏO\˜q x~°fiÇ≤ÏOKÕ@Ñ¨C_»∞, "≥·nHõO KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞
„ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ eOQÆ qÉèíH˜Î =K«<åÅ#∞ =∂iÛ =∞O„`åÅ∞ K«^Œ=@O =∞#O K«∂ã¨∂Î
LO\ÏO. ZÑ¨Ê\˜ #∞OKÀ XHõi #∞Oz XHõ~°∞ <Õ~°∞Û‰õΩO@∂ =ã¨∞Î#fl „Ñ¨Ü≥∂QÆ
*Ï˝#O =Å¡ Wk ™ê^èŒº=∞ø`ÀOk.
ã¨∂ : Jã≤Î *∫ºu+¨q∞u Ñ¨Ù}Ïº¿ÇÏ+¨μ Hõ~°‡‰õΩ~°fi`Õ.
=∞Oz K≥_»¤Å#∞ ã¨∂zOKÕ *’ºu+¨ âß¢ã¨Î=Ú XHõ@∞O^Œ#fl #=∞‡HõO`À>Ë,
`å=Ú *’ºu+¨ âß¢™êÎxfl K«^Œ=HõáÈ~Ú<å, K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl "åi ^•fi~å `≥Å∞û‰õΩx
=∞Oz ~ÀAÅÖ’ =∂„`«"Õ∞ [#O `«=∞`«=∞ Ñ¨#∞Å∞ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞<åfl~°∞.
ã¨∂ : `«^ä• âßfi~ÀÇ¨ó QÆ*Ï~ÀÇ¨â◊Û Jâßfi<£ QÆ*ÏOâ◊Û
J#kèQÆ`« âß¢™êÎ JÑ≤ q#Ü«∞O`Õ.
Jâ◊fiâß¢ãOÎ¨ , QÆ[âß¢ãOÎ¨ ã¨fiÜ«∞OQÍ K«^=Œ HõáÈ~Ú<å QÆ∞„~åÅ#∞, U#∞QÆ∞Å#∞
#_ç¿Ñ"åà◊√§, D âß¢™êÎÅ∞ K«kq ~°Ç¨Ï™êºÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOz# "åà◊§ ^•fi~å "å\˜x
`≥Å∞û‰õΩx, `«=∞ Ñ¨xÖ’ <Õ~°Êi`«#O ãÖáêkã¨∞Î<åfl~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 25
150 ã¨∂ : `«^ä•ã≤Î ~å*Ëu ^Œ∂~°™ê÷ JÑ≤ [#Ñ¨^• #=∞~åº^•
=∞u =~°ÎO`Õ `«^Œfi^Õ`«`ü.
[<åxfl áêeOKÕ ~åA ZHõ¯_À ^Œ∂~°OQÍ L<åfl, `«=∞ÃÑ·# xÑ¶¨∂ "Õã≤,
`«ÑC¨ KÕ¿ãÎ ~åA ^ŒO_ç™êÎ_#» fl ÉèÜ
í ∞« O`À [#O K«\ÏìxH˜ Ö’|_ç #_»∞K«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
JÖÏˆQ âß¢™êÎxfl ã¨fiÜ«∞OQÍ K«^Œ=HõáÈ~Ú#Ñ¨Ê\˜H©, HÍ=∞O q+¨Ü«∞OÖ’ âß¢ã¨ÎO
J<Õk XHõ@∞O^Œx QÆ∞~°∞Î ÃÑ@∞ì‰õΩx, ^•xfl K«kq# "åi ^•fi~å [#O P âß¢ã¨Î
q+¨Ü«∂Å#∞ `≥Å∞û‰õΩx, q^è•<åÅ#∞ J#∞ãïã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.
ã¨∂ : ãÖ`«ºÑ≤ YÅ∞ âß¢ã¨Î „Ñ¨Ç¨Ï`« |∞^ŒúÜ≥∂ QÆ}˜HÍ~å[

Ñ¨Ù„`Àº =∞Ç¨ =∂„`« ^Œ∞Ç≤Ï`«~°â◊Û.
D HÍ=∞ âß¢™êÎxfl ¢ã‘ÎÅ∞ ‰õÄ_® JÉèíºã≤OKå~°∞. "Õâ◊ºÅ∞, ~å‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞,
™ê=∞O`«~åAÅ ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ WÖÏ J<ÕHõ=∞Ok ¢ã‘ÎÅ‰õΩ D âß¢ã¨Î Ñï*Ï˝#O LOk.
HÍ|\˜ì ¢ã‘ÎÅ∞ ‰õÄ_® g\˜x `«Ñ¨ÊHõ K«kq f~åÅx ã¨∂„`å~°ú=Ú.
ã¨∂ : `«™ê‡ ^≥Âfiâßfiã≤HÍ [˚<å „^ŒÇ¨Ïã≤ „Ñ¨Ü≥∂QÍ<£
âß¢ã¨Î "Õ∞Hõ ^Õâ◊O "å¢ã‘Î QÆ$Ç‘Ï‚Ü«∂`ü.
âß¢ã¨ÎO K«kq `≥Å∞ûHÀQÆÅ ¢ã‘ÎÅ∞ âß¢ã¨ÎO ^•fi~å „QÆÇ≤ÏOz, ÖËx"å~°∞
„Ñ¨Ü≥∂QÍxfl #=∞‡Hõã¨∞÷Öˇ·#"åi #∞Oz „QÆÇ≤ÏOz HÍ=∞ q+¨Ü«∂Å#∞ `≥Å∞ûHÀ"åe.
ã¨∂ : JÉèÏºã¨ „Ñ¨Ü≥∂*ÏºOâ◊Û K«`«∞+¨¬+≤ªHÍ<£ Ü≥∂QÍ#¯<åº
~°Ç¨Ï¿ãº HÍH˜#ºÉèíº¿ã`ü.
K«^=Œ @O ^•fi~å <Õ~∞° ÛHÀ=\ÏxH˜ gÖˇ#· HÍ=∞~°ÇÏ¨ ™êºÅ#∞, É’^è$Œ |Hõ=Ú,
„Éèí=∞~°Hõ=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# J~°"≥·<åÅ∞QÆ∞ Ü≥∂QÍÅ#∞ ¢ã‘Î XO@iQÍ<Õ, Z=i ™êÜ«∞O
JHõ¯~° ÖË‰õΩO_®<Õ <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
26 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : PKå~åºã¨∞ÎHõ<åº<åO „Ñ¨=$`«Î Ñ¨Ù~°∞+¨ ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÍ ã¨Ç¨ÏãÖ„Ñ¨=$^•ú
^è•„`Õ~ÚHÍ `«^ä• Éèí∂`å"å x~°`«ºÜ«∞ ãÖÉèÏ+¨}Ï ã¨v ã¨=Ü«∂â◊Û
=∂`«$+¨fi™ê q„ã¨ÉÏ÷ `«`å÷ ûhÜ«∂ =$^Œú^•ã‘O Ñ¨Ó~°fi ãÖ#$ëêì"å
aè‰õΔΩH© ã¨fi™êK« qâßfiã¨ „Ñ¨Ü≥∂QÍ`ü.
âß¢ã¨ÎO K«kq `≥Å∞ûHÀÖËx"å~°∞, #=∞‡HõA˝Öˇ·# "åi ^ŒQÆæ~°∞flOz âß¢™êÎxfl
`≥Å∞ûHÀ"åÅx ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ HÍHõ P ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk. =∞i ¢ã‘ÎÅ‰õΩ D
q+¨Ü«∂Å#∞ É’kèOK«\ÏxH˜ Z=Ô~=~°∞ J~°∞›Ö’ D ã¨∂„`«OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
JO`«‰õΩ=ÚO^Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ`À ãÖ|O^èŒO HõeyLO_ç, z#fl`«#O #∞O_Õ D_»∂
*’_»∂QÍ `«#`ÀÉÏ@∞ ÃÑiy# ^•k ‰õΩ=∂Ô~Î, Ñ¨Ù~°∞+¨ ãÖÑ¨~å¯xfl J#∞ÉèíqOz#
K≥eHõ`≥Î, `«#`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# =Ü«∞ã¨∞QÆÅ Ñ≤xfl ÖËHõ ÃÑ^Œ`«e¡, =$^Œú^•ã≤, aK«Û
"≥∞`«∞‰Î Ωõ O@∂ ^ÕâßÅ∞ u~°Q\Æ ÏxH˜ JÅ"å@∞Ñ¨_,¤» `«q∞O\˜H˜ `«~K° ∞« QÍ =KÕÛ aK«ÛQÆ`Î≥
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ ¢ã‘ÎÅ‰õΩ HÍ=∞ q+¨Ü«∂Å∞ É’kèOK«\ÏxH˜ J~°∞›Å∞.
ZO`«\ ˜ âß¢ã¨Î*Ï˝#OL<åfl Ñ¨Ù~°∞+¨ã¨∞YO J#∞ÉèíqOK«x"å~°∞ ~°u ~°Ç¨Ï™êº
Å#∞ ãïQÍ É’kèOK«ÖË~°∞. JO^Œ∞KÕ`« HÍ=∞ q+¨Ü«∂Å#∞ É’kèOKÕ"åiH˜ P
J#∞Éèí=O `«Ñ¨Êxãï. WHõáÈ`Õ, ~°u„H©_»Ö’ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ Z‰õΩ¯= ã¨∞MÏxfl, P#O
^•xfl J#∞Éèqí OKåÅO>Ë HÍ=∞ ã¨∂„`åÖË HÍHõ Ö’HõOÖ’ L#fl J~°"<·≥ åÅ∞QÆ∞ HõàÅ◊ #∂
<Õ~°∞ÛHÀ"åe. "å\˜x ‰õÄ_® <Õ~°∞Û‰õΩ#fl ¢ã‘ÎÅ∞ ãÖÉè’QÆOÖ’ ãÖÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# `«$Ñ≤Îx
á⁄O^Œ∞`å~°∞.
155 ã¨∂:w`«"∞£ , "å^Œº"£∞, #$`«º"£∞, PÖËYº"£∞, qâı+H¨ õ KÒÛù^ºŒ O, `«O_»∞Å‰õΩã¨∞=∞
|eqHÍ~åó, Ñ¨ÙëêÊã¨Î~°}O, ^Œâ◊ #= ã¨<åOQÆ~åQÆó, =∞}˜ Éèí∂q∞HÍ Hõ~°‡,
â◊Ü«∞# ~°K«#"£∞, L^ŒHõ"å^Œº"£∞, L^ŒHÍÑ¶¨∂`«ó, z„`åâ◊ÛÜ≥∂QÍó
=¸Åº „QÆ^äŒ# qHõÖÏÊó, â∫Y~°HÍÑ‘_»Ü≥∂[#O, <ÕÑ¨^èŒº„Ñ¨Ü≥∂QÍó,
Hõ~°‚ Ñ¨„`« ÉèíOQÍó, QÆO^èŒÜ«ÚH˜Îó, Éèí∂+¨}Ü≥∂[#"£∞, SO„^Œ*ÏÖÏó
H“K«∞ =∂~åâ◊ÛÜ≥∂QÍó, Ç¨Ïã¨ÎÖÏÑ¶¨∞="£∞, qz„`«âßHõÜ«¸+¨ÉèíHõΔ º
qHÍ~°„H˜Ü«∂, áê#Hõ ~°ã¨~åQÍ #=Ü≥∂[#"£∞, ã¨∂p"å# Hõ~å‡}˜,
ã¨∂„`«„H©_®, g}Ï_»=∞~°∞Hõ "å^•ºx, „Ñ¨¿ÇÏoHÍ, „Ñü=∂ÖÏ, ^Œ∞~åfiK«HÜ õ ∂≥ QÍó,
Ñ¨Ùã¨ÎHõ "åK«#"£∞, <å@Hõ MÏº~ÚHÍ ^Œ~°≈#"£∞, HÍ=ºã¨=∞™êºÑ¨Ó~°}"£∞, Ñ¨\ ˜ì
HÍ"å# "Õ„`« qHõÖÏÊó, `«HõΔHõ~å‡}˜, `«HõΔ}"£∞, "åã¨∞Îq^•º, ~°∂Ñ¨º~°`«fl Ñ¨sHΔÍ,
^è•`«∞"å^Œó, =∞}˜~åQÆH~õ *° Ï˝#O, =$HΔÍÜ«Ú~ˆ fi^ŒÜ∂≥ QÍó, "Õ∞+¨‰Ωõ ‰õΩ¯@ÖÏ=Hõ
Ü«Ú^Œúqkèó, â◊√Hõ™êiHÍ „Ñ¨ÖÏÑ¨#O, L`åû^Œ<Õ ãÖ"åÇ¨Ï<Õ ˆHâ◊=∞~°Ì<ÕK«
H“â◊ÅO, JHõΔ~°=Ú+≤ìHÍ Hõ^äŒ#O, "Õ∞¡zÛù`«Hõ qHõÖÏÊó, ^Õâ◊ÉèÏëê q*Ï˝#O,
Ñ¨Ù+¨Êâ◊Hõ\ ˜HÍ, xq∞`«Î *Ï˝#O, Ü«∞O„`« =∂`«$HÍ, ^è•~°}=∂`«$HÍ, ãÖáê~î°ºO,
=∂#ã‘ HÍ=º „H˜Ü«∂, Jaè^•#HÀâ◊, Kè«O^À*Ï˝#O, „H˜Ü«∂HõÅÊó, Kè«q`«HõÜ≥∂QÍó
=¢ãÎ¨ QÀÑ¨<åx, ^Œ∂º`« âıëêó, PHõ~¬° „H©_®, ÉÏÅ„H©_#» HÍx, "≥#· ~ÚHÍ<åO,
"≥·[~ÚHÍ<åO "åºÜ«∂q∞ HÍ<åOK« q^•º<åO*Ï˝#O–WqK«`«∞+¨¬+≤ì ~°OQÆ
q^•ºó HÍ=∞ ã¨∂„`«™êº=Ü«∞ q#ºó.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 27
ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ <Õ~°∞ÛHÀ"åÅx K≥Ñ≤Ê# J~°"≥·<åÅ∞QÆ∞ Hõà◊Å∞ Wq.
01. w`«O : JO>Ë ãÖw`«O
02. "å^ŒºO : Wk <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞ `åàÏÅ`À "å~ÚOKÕk Ñ¶¨∞#O. =∞^≥ÌÅÖÏO\˜
K«~°‡ "å^•ºÅÃÑ· "å~ÚOKÕk q`«`«O. g}ÖÏO\˜ fQÆÅ∞#fl "å\˜`À "å~ÚO
KÕk `«`«O. Ñ≤Å¡# „QÀq "≥Ú^ŒÖˇ· "å\˜`À "å~ÚOKÕk ã¨∞+≤~°O.
03. #$`«ºO : Wk „Ñ¨^è•#OQÍ Jaè#Ü«∞O`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#flk. ÉèÏ"åxfl KÕ`«∞Å∞,
HÍà◊√§, "Õà√◊ § "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=Ü«∞"åÅ`À#∞, D â◊s~å=Ü«∞"åÅ#∞ âß¢ãÜ Î‘ ∞« OQÍ
uÑ¨C`«∂ ~°ã¨ã¨∂ÊùiÎ HõeˆQÖÏ Jaè#~ÚOK«@O #$`«ºO J#|_»∞`ÀOk. Wk
<å\ÏºxH˜ ãÖ„QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ# ~°∂ÑÖ.
04. PÖËYºO : z„`«ÖËY<åxfl PÖËYºO JO\Ï~°∞. ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# JO^ŒO`À XHõ
PHÍ~åxfl z„uOK«@O PÖËYºO J#|_»∞`ÀOk.
05. qâı+H¨ Kõ ÒÛù^ºŒ O : ¢ãÅÎ‘ ∞ uÅHõO k^Œ∞HÌ À=@O, ã¨<Î åÅ∞, t~À*ÏÅ∞, â◊s~°OÖ’x
q∞ye# J=Ü«∞"åÅ#∞ JÅOHõiOK«∞HÀ=\Ïxfl qâı+¨Hõ KÒÛù^ŒºO JO\Ï~°∞.
06. Ñ¨ÙëêÊã¨Î~°}O : Ñ¨ÓÅ`À ~°Hõ~°HÍÅ Ñ¨_»HõÅ∞, ‰õÄ~°∞Û<Õ@O^Œ∞‰õΩ Pã¨<åÅ∞
`«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞\Ïxfl Ñ¨ÙëêÊã¨Î~°}O JO\Ï~°∞.
07. `«O_»∞Å ‰õΩã¨∞=∞ |e qHÍ~°O : Ñ¨Ù=ÙfiÅ`À#∂, Ñ≤O_ç`À#∂ ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ
=ÚQÆ∞æÅ∞ ÃÑ@ì@O, ~°OQÆ=Å∞¡Å∞ "ÕÜ«∞@O D q^Œº.
08. ^Œâ◊#=ã¨<åOQÆ~åQÆO : ^Œâ◊#=ÚÅ∞ JO>Ë Ñ¨à◊√¡. =ã¨#=ÚÅ∞ JO>Ë =∞#O
^èiŒ OKÕ =¢™êÎÅ∞. JOQÆ=ÚÅ∞ JO>Ë J=Ü«∞"åÅ∞. ÃÑ^Œ=ÙÅ∞, QÀà◊√§ =ÚY=Ú
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ q. PHõ~¬° HOõ QÍ, =∞<À~°O[HõOQÍ LO_Õ@∞¡ =∞#O ^èiŒ OKÕ =¢™êÎÅ‰õΩ
~°OQÆ∞Å∞ J^Œ∞HÌ À=@O, Ñ¨à§◊ ‰õΩ, ÃÑ^•Å‰õΩ, QÀà◊§‰õΩ q∞ye# â◊s~å=Ü«∞"åÅ‰õΩ
~°OQÆ∞Å∞ "Õã¨∞HÀ=@O WÖÏ Ñ≤Å=|_»∞`«∞Ok.
28 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
09. =∞}˜Éèí∂q∞HÍ Hõ~°‡ : =∞}∞Å∞ JO>Ë ~°`åflÅ∞. =∞}˜ Éèí∂q∞HõÅ∞ JO>Ë
=∞}∞Å`À `åÑ¨_»OKÕã≤# Hõ@ì_»=ÚÅ∞. WÖÏO\˜ Hõ@ì_®Å∞ KÕÜ«∞\Ïxfl =∞}˜
Éèí∂q∞HÍ Hõ~°‡ JO\Ï~°∞.
10. â◊Ü«∞#~°K«#O : j`åHÍÅ=Ú, =~å¬HÍÅ=Ú, "Õã¨q HÍÅ=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·#
HÍÖÏÅ‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ, PÇ¨~° qÇ¨~åÅÖ’ HõeˆQ Ñï}Ï=∂Å#∞ J#∞ã¨
iOz Ñ¨_»HõÅ#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞\Ïxfl â◊Ü«∞# ~°K«#O JO\Ï~°∞.
11. L^ŒHõ "å^ŒºO : XHõáê„`«Ö’ h~°∞áÈã≤ ^•xÃÑ· KÕ`∞« Å`À =∞^≥ÅÌ "å~ÚOz#@∞¡
"å~ÚOK«@O L^ŒHõ "å^ŒºO J#|_»∞`ÀOk.
12. L^ŒHõÑ¶¨∂`«O : h\˜^è•~°Å`À H˘@ì@O JO>Ë hà◊√§ z=∞‡@O L^ŒHõÑ¶¨∂`«O.
13. z„`«Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞:~°Hõ~°HÍÅ"ÕëêÅ∞ "Õã¨∞‰õΩxu~°QÆ@Oz„`«Ü≥∂QÆO J#|_»∞ `ÀOk.
14. =¸Åº„QÆ^#Œä qHõÖÏÊÅ∞ : `«ÅÃÑQ· Íh, â◊s~°OÃÑQ· Íh ^èiŒ OKÕ Ñ¨ÓÅ=∂ÅÅ#∞
=¸Åº=ÚÅ∞ JO\Ï~°∞. qq^èŒ~°HÍÅ∞QÍ Ñ¨ÓÅ`À|O`«∞Å∞, K≥O_»∞Å∞,
=∂ÅÅ∂ `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞\Ïxfl =¸Åº„QÆ^äŒ# qHõÖÏÊÅ∞ JO\Ï~°∞.
15. âıY~°HÍÑ‘_» Ü≥∂[#O : Ñ¨ÓÅ`À H˜s\ÏÅ∞, `«Å‰õΩ JÅOHõiOK«∞‰õΩ<Õ áêQÍ
ÖÏO\˜ Ñ¨ÓÅJÅOHÍ~åÅ∞ `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞_®xfl WÖÏ Ñ≤Å∞™êÎ~°∞.
16. <ÕÑ^¨ ºŒä „Ñ¨Ü∂≥ QÍÅ∞ : <ÕÑ^¨ ºŒä OJO>Ë JÅOHÍ~°O. JÅOHõiOK«∞‰õΩ<Õ q^è•<åÅ∞,
"å\˜Ö’QÆÅ <Õ~∞° Ê `≥ÖÊË q <ÕÑ^¨ ºŒä „Ñ¨Ü∂≥ QÍÅ∞. ^Õâ◊ HÍÅ Ñïã≤`÷ ∞« Å##∞ãïOz
=¢™êÎÅ`À\©, =¸Åº=ÚÅ`À\©, PÉèí~°}ÏÅ`À\© â◊s~åxH˜ XHõ â’Éèí#∞
HõeyOK«∞ HÀ=@O Dq^Œº Ñ¨~°=∂~°÷O.
17. Hõ~°‚Ñ¨„`« ÉèíOQÍÅ∞ : U#∞QÆ∞ ^ŒO`åÅ`À\©, â◊OMÏÅ`À\© K≥=ÙÅ‰õΩ ^èŒiOKÕ
=ã¨∞Î=ÙÅ∞ `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞@O Hõ~°‚Ñ¨„`« ÉèíOQÆO J=Ù`«∞Ok.
18. QÆO^èÜ Œ Ú« H˜Î : J`«~Î ∞° , Ñ¨hfl~°∞ ÖÏO\˜ Ñï=∞à◊„^Œ"åºÅ∞ `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã <Õ~∞° Ê#∞
QÆO^èŒÜ«ÚH˜Î JO\Ï~°∞.
19. Éèí∂+¨}Ü≥∂[#O : #QÆÅ∞, W`«~° ™⁄=Ú‡Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ q^è•<åxfl Éèí∂+¨}
Ü≥∂[#O JO\Ï~°∞.
20. SO„^Œ*ÏÅO : K«∂¿ã"åi Hõà◊§‰õΩ „Éèí=∞ Hõeyã¨∂Î, L#flkÖË#@∞ìQÍ, ÖËxk
L#fl@∞ìQÍ K«∂Ñ≤Oz Pâ◊Û~°ºÑ¨~°z `«^•fi~å K«∂¿ã"åiH˜ P#O^ŒO HõeyOK«
\Ïxfl WO„^Œ*ÏÅO JO\Ï~°∞.
21. H“K«∞=∂~°O : ‰õΩK«∞=∂~°∞_»∞ HõxÃÑ\˜ì# ã¨∞ÉèíOQÆ Hõ~°}Ïk Ü≥∂QÍÅ∞
`≥Å∞ûHÀ=@O H“K«∞=∂~°O J#|_»∞`«∞Ok.
22. Ç¨Ïã¨ÖÎ ÏÑ¶∞¨ =O : UÑ¨xÖ’<≥<· å, PÅã¨ºO HÍ‰õΩO_® KÕu K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O „Ñ¨îŒ ≈OK«
@O 'Ç¨Ïã¨ÎÖÏÑ¶¨∞=O— J=Ù`«∞Ok.
23. qz„`«âßHõ Ü«¸+¨ÉèíHõΔ º qHÍ~° „H©Ü«∂áê#Hõ~° ã¨~åQÍ ã¨=Ü≥∂[#O : qq^èŒ
~°HÍÖˇ#· =O@HÍÅ∞, ‰õÄ~°Å∞, ÉèHí ÍΔ ºÅ∞, áê#HÍÅ∞, áêhÜ«∂Å∞ ~°∞zHõ~O° QÍ
`«Ü«∂~°∞ KÕ¿ã <Õ~°∞Ê#∞ WÖÏ JO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 29
24. ã¨∂p"å#Hõ~‡° : ã¨∂z JO>Ë ã¨∂k. ã¨∂k`À QÆ∞_»Å¤ ∞ ‰õΩ>ËÑì x¨ x ã¨∂p"å#O
JO\Ï~°∞.
25. ã¨∂„`«„H©_» : ^•~åÅ∞ `≥Oz, HÍeÛ =∞m§ Jq `≥Q‰Æ Ωõ O_® L#fl@∞ì, HÍÅ‰õΩO_®
L#fl@∞ì „Ñ¨^Œi≈OKÕ „H©_» ã¨∂„`«„H©_».
26. g}Ï_»=∞~°∞Hõ "å^•ºÅ∞ : g}, _»=∞~°∞HõO =O\˜ "å\˜x "å~ÚOK«@OÖ’
<Õ~°∞Ê#∞ Hõ#|~°K«@O D Hõà◊ HÕ^Œ‰õΩ =ã¨∞ÎOk.
27. „Ñ¨¿ÇÏoHõÅ∞ : ÃÑ·H˜ Ju ™ê=∂#º"≥∞ÿ# J~°÷O LO_®e. Jã¨Å∞ K≥Ñ¨Ê^ŒÅ∞K«∞
‰õΩ#flk xQÆ∂_èO» QÍLO_®e. WÖÏHõq`«fiO K≥ÑÊ¨ QÆÅ<Õ~∞° Ê<Õ „Ñ¨¿ÇÏoHõ JO\Ï~°∞.
28. „Ñü=∂Å : nxfl JO`åºHõΔi Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. „Ñü â’¡HÍxH© z@ì
z=~° =KÕÛ JHõΔ~åxfl JO^Œ∞‰õΩx ^•xfl `å#∞ K«^Œ=^ŒÅ∞Û‰õΩ#fl â’¡HÍxH˜
=ÚO^Œ∞ JHõΔ~°OQÍ =KÕÛ@∞ì, XHõi`«~åfi`« XHõ~°∞ K«^Œ=\Ïxfl „Ñü=∂Å
JO\Ï~°∞.
29. ^Œ∞~åfiK«Hõ Ü≥∂QÍÅ∞ : â◊ÉÏÌxfl|\˜,ì J~å÷xfl|\˜,ì Ju„Ñ¨Ü∂« ã¨ KÕ`« K«^∞Œ =`«y#
â’¡HÍÅ#∞QÍx, Ñ¨^•ºÅ#∞QÍx ã¨~^° •HÀãÖ „"åÜ«∞@O, K«^=Œ @O ^Œ∞~åfiK«Hõ
Ü≥∂QÆO J#|_»∞`«∞Ok.
30. Ñ¨Ùã¨HÎ õ "åK«#O : HÍ"åºÅ#∞ Ñ¨Ù~å}Ëu Ç¨™êÅ#∞ q#™⁄OÑ¨ÙQÍ, ~°ã=¨ `«~Î O° QÍ
K«^Œ=@O Ñ¨Ùã¨ÎHõ"åK«#O.
31. <å@HÍMÏº~ÚHÍ ^Œ~≈° #O : <å@HÍÅ∞ JO>Ë JO^ŒiH© `≥Å∞ã¨∞. JMÏº~ÚHõÅ∞
JO>Ë WÑ¨Ê\˜ #=ÅÅ#∞ áÈe# QÆ^Œº„QÆO^è•Å∞. g\˜x K«^Œ=@O, ãïQÍ
J~°÷O KÕã¨∞HÀ=@O <å@HÍMÏº~ÚHÍ ^Œ~°≈#O J=Ù`«∞Ok.
32. HÍ=ºã¨=∞™êºÑ¨Ó~°}O : Ñ¨^ºŒ OÖ’x XHõáê^ŒOWzÛ, q∞QÆ`å =¸_»∞ áê^•Å∞
Ñ¨ÓiOÑ¨=∞x J_çy`Õ, J~°÷=O`«OQÍ ^•xx Ñ¨ÓiÎKÕÜ«∞QÆÅQÆ@O HÍ=º
ã¨=∞™êºÑ¨Ó~°}O J=Ù`«∞Ok. Wk â’¡HÍÅ‰õΩ ‰õÄ_® =iÎã¨∞ÎOk.
33. Ñ¨\Hì˜ Í "Õ`Î« "åã¨qHõÖÏÊÅ∞ : "Õ=Ú`À, "≥^∞Œ à◊§`À ‰õΩsÛÅ∞, |∞@ìÅ∞, =∞OKåÅ∞
JÅ¡@"Õ∞ D Hõà◊.
34. `«~°∞¯Hõ~°‡Å∞ : ã¨~°^•HÀãÖ H˘Ü«∞º=∞iÜ«Ú W`«~° =ã¨∞Î=ÙÖ`À ~°Hõ~°HÍÅ
ÉÁ=∞‡Å∞ `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞@O `«~°∞¯ Hõ~°‡Å∞ JO\Ï~°∞.
35. `«HõΔ}O : H˘Ü«∞ºÅ#∞ ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ K≥Hõ¯\Ïxfl `«HõΔ}O JO\Ï~°∞.
36. "åã¨∞Îq^Œº : Wà◊√§ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x Hõ>Ëì q^è•<åxfl `≥e¿Ñ^•xfl '"åã¨∞Îq^Œº—
JO\Ï~°∞. ¢ã‘ÎÅ∞ JÖÏO\˜ "å\˜x ‰õÄ_® `≥Å∞û‰õΩx LO_®e.
37. ~°∂Ñ¨~`° fl« Ñ¨sHõΔ : |OQÍ~åxfl, ~°`åflÅ#∞ Ñ¨sHÕΔ z =∞Oz^À HÍ^À x~°~‚ ÚOK«
@O, ~°∂Ñ¨~°`«fl Ñ¨sHõΔ J#É_»∞`«∞Ok.
38. ^è•`«∞"å^ŒO : QÆ#∞Å#∞Oz Ñ¨Ù\˜ì# Ö’Ç¨Å‰õΩ ^è•`«∞=ÙÅx ¿Ñ~°∞. Éèí∂q∞
Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂Ñ¨ ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ |\˜,ì ^è•`«∞=ÙÅ∞ ZHõ¯_» ^˘~°∞‰õΩ`åÜ≥∂ K≥ÑÊ¨ QÆÅ
<Õ~°∞Ê#∞ ^è•`«∞"å^ŒO JO\Ï~°∞.
30 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
39. =∞}˜~åQÍHõ~°*Ï˝#O : =∞}∞Å∞, ~°`åflÅ∞ ÖÏO\˜q U Éèí∂=ÚÅ „HÕ^Œ
ÅÉèíº=∞ø`åÜ≥∂ K≥Ñ¨ÊQÆÅ<Õ~°∞Ê#∞ =∞}˜~åQÍHõ~°*Ï˝#O JO\Ï~°∞.
40. =$HΔÍÜ«Úˆ~fi^Œ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ : PÜ«Ú+¨μ¬#∞ ÃÑOKÕ@@∞=O\˜, P~ÀQÍºxfl
=$kú KÕ¿ã@@∞=O\˜ q^è•<åÅ#∞ É’kèOKÕk PÜ«Úˆ~fi^ŒO. =$HΔÍÅ‰õΩ
ãÖ|OkèOz#k =$HΔÍÜ«Úˆ~fi^ŒO.
41. "Õ∞+¨‰Ωõ Hõ¯@ ÖÏ=Hõ Ü«Ú^Œú q^è∞Œ Å∞ : á⁄>Ëàì √◊ ,¡ HÀà◊√§ ÖÏ=ÙHõÑ@ ≤ Åì `À ÑÖ^ÕÅ∞
x~°fiÇ≤ÏOKÕ <Õ~°Êi`«#O.
42. â◊√HõâßiHÍ „Ñ¨ÖÏ™êÅ∞ : zÅ∞HõÅ#∂, QÀ~°∞=OHõÅ#∂ Ñ¨ÅHõiOz, "å\˜
KÕ`« =∂\Ï¡_çOK«QÆÅ <Õ~°∞Ê#∞ â◊√HõâßiHÍ „Ñ¨ÖÏ™êÅ∞ JO\Ï~°∞.
43. L`åÊ^Œ<Õ, ãÖ"åÇ¨Ï<Õ, ˆHâ◊=∞~°Ì<ÕK« H“â◊ÅO : =∞~°Ì#=Ú Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞.
L`åÊ^Œ#=Ú JO>Ë áê^•Å#∞ =∞iÌOK«@O JO>Ë X`«Î_»O. ˆHâ◊=∞~°Ì#O
JO>Ë KÕu`À `«ÅO@@O. áê^•Å∞, `«ÅHÍ‰õΩO_® q∞QÆ`å J=Ü«∞"åÅ‰õΩ
=∞~°Ì#O KÕÜ«∞\Ïxfl ãÖ"åÇ¨Ï#O JO\Ï~°∞.
44. JHõΔ~° =Ú+≤ìHÍ Hõ^äŒ#O : Hõq`«fiO K≥¿ÑÊ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ≤_çH˜e`À =∞^èŒº =∞^èŒº
JHõΔ~åÅ∞ „"åÜ«∞\Ïxfl JHõΔ~° =Ú+≤ìHÍ Hõ^äŒ#O JO\Ï~°∞.
45. "Õ∞z¡ Û`« qHõÖÏÊÅ∞ : =∞Oz â◊ÉÏÌÅ`À ‰õÄ~°Û|_ç<å, W`«~∞° Å‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®
LO_»@O HÀãÖ JHõΔ~åÅ#∞ `å~°∞=∂~°∞ KÕã≤ ãÖkQÆúOQÍ, =∞~°‡OQÍ
=∂\Ï¡_»@O "Õ∞¡zÛ`« qHõÖÏÊÅ∞ J<Õ Hõà◊ „HÕ^Œ‰õΩ =ã¨∞ÎOk. U^≥·<å ~°Ç¨Ïã¨ºO
K≥áêÊÅ#∞‰õΩ<Õ@Ñ¨C_»∞ D Ñ¨^Œúux J=ÅOaOK«=K«∞Û.
46. ^Õâ◊ÉèÏëê q*Ï˝#O : ^Õâ◊ ÉèÏ+¨ÅxflO\˜Ö’#∂ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Ñï*Ï˝#O Hõey
LO_»\Ïxfl WÖÏ Ñ≤Å∞™êÎ~°∞.
47. Ñ¨Ù+¨Êâ◊H\õ H˜ õ : Ñ¨ÓÅ`À ~°^•ä Å∞, Ñ¨ÅH¡ Å© ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕ¿ã <Õ~∞° Ê#∞ Ñ¨Ù+¨Êâ◊H\õ H˜ õ
JO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 31
48. xq∞`«Î *Ï˝#O : â◊‰õΩ<åÅÖ’ =∞Oz K≥_»∞Å#∞ `≥Å∞ûHÀ=@O xq∞`«Î *Ï˝#O.
49. Ü«∞O„`« =∂`«$Hõ : „Ñ¨Ü∂« }O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=ã¨~åÅ HÀãÖ K«eOKÕ, K«eOK«x
Ü«∞O„`åÅ#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕ¿ã <Õ~°∞Ê#∞ 'Ü«∞O„`« =∂`«$Hõ— JO\Ï~°∞.
50. ^è•~°} =∂`«$Hõ : ã¨ÉèíÅÖ’#∂, J=^è•<åÅÖ’#∂ XHõ¯=∂~°∞ q#fl^•xfl
QÆ∞~°∞ÎOK«∞H˘x, =∞m§ "≥O@# K≥Ñ¨ÊQÆÅ <Õ~°∞Ê#∞ ^è•~°} =∂`«$Hõ JO\Ï~°∞.
51. =∂#ã≤ „H˜Ü«∞ : =∞#ã¨∞Ö’ HõeˆQ PÖ’K«#Å#∞ =∂#ã≤ JO\Ï~°∞. W`«~°∞Å∞
xˆ~ÌtOz# =∂„`«Å∞, ãÖ^èŒ∞Å∞ JHõΔ~åÅ`À "å\˜H˜ JO^ŒO =KÕÛ@∞ì J~°÷O
=KÕÛ@∞ì K«^Œ=@O =∂#ã‘ „H˜Ü«∞.
52. ãÖáê~î°ºO : Z‰õΩ¯= =∞Ok K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl, áê_»∞`«∞<åfl, "åi`À Q˘O`«∞
HõÅÑ¨@O ãÖáê~î°ºO J#|_»∞`ÀOk.
53. HÍ=º„H˜Ü«∞ : JO>Ë HÍ"åºÅ∞ ~°zOKÕ <Õ~°Êi`«#O.
54. Jaè^•#HÀâ◊O : xÑ¶¨∞O@∞=ÙÅ#∞ =∞m§ =∞m¡ K«^Œ∞=Ù‰õΩO@∂, J~å÷Å#∞
`≥Å∞û‰õΩx, "å\˜x QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀQÆÅ <Õ~∞° Ê Jaè^•#HÀâ◊O Jx Ñ≤Å=|_»∞`ÀOk.
55. KèO« ^À*Ï˝#O : Ñ≤OQÆà‰◊ Ωõ _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ „"åã≤# KèO« ^Œâß≈¢™êÎxfl `≥Å∞û‰õΩx
LO_»@O Kè«O^À*Ï˝#O.
56. „H˜Ü«∂HõÅÊO : Wk HÍ=º~°K«#Ö’ XHõ ÉèÏQÆO. U q+¨Ü«∂<≥Âfl<å H˘`«ÎQÍ
K≥Ñ¨ÊQÆÅ <Õ~°∞Ê#∞ „H˜Ü«∂HõÅÊO JO\Ï~°∞.
57. Kè«e`«Hõ Ü≥∂QÆO : XHõ q^èŒOQÍ L#fl =ã¨∞Î=Ù#∞, WOH˘Hõ q^èŒOQÍ L#fl@∞¡
„Éèí=∞HõeæOK«QÆÅ <Õ~°∞Ê#∞ Kè«e`«Hõ Ü≥∂QÆO JO\Ï~°∞.
58. =¢ã¨Î QÀÑ¨#O : QÆ∞_»¤Å`À ~°Ç¨Ïã¨º ã¨÷ÖÏÅ#∞ HõÑ≤Ê Ñ¨ÙK«Û@O, zxy# QÆ∞_»¤#∞
J`«∞‰õΩÅ∞ Hõ#|_»‰Ωõ O_® ÃÑ^ŒÌ =¢ãOÎ¨ QÍ ^èiŒ OK«@O, ÃÑ^ŒÌ QÆ∞_»#¤ ∞, z#flkQÍ,
z#flQÆ∞_»¤#∞ ÃÑ^ŒÌkQÍ HõxÑ≤OÑ¨KÕÜ«∞@O =¢ã¨Î QÀÑ¨#OÖ’H˜ =ã¨∞ÎOk.
59. ^Œ∂º`« qâıëêÅ∞ : E^ŒO <Õ~°∞ÊQÍ P_»@O ^Œ∂º`« qâı+Ö J#É_»`«∞Ok.
60. PHõ~°¬„H©_» : `å_»∞`À qq^èŒ~°HÍÅ P@Å#∞ P_»@O PHõ~°¬„H©_».
61. ÉÏÅ„H©_#» HÍÅ∞ : Ñ≤ÅÅ¡ ∞ P_»∞‰õΩ<Õ ÉÁ=∞‡Å∞, |O`«∞Å∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« QÆÅQÆ
\Ïxfl ÉÏÅ „H©_»#HÍÅ∞ JO\Ï~°∞.
62. "≥·#~ÚH©*Ï˝#O : Ü«Ú^ŒúOÖ’ q[Ü«∞O á⁄O^Œ\ÏxH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# q^ŒºÅ#∞
<Õ~∞° ÛHÀ=\Ïxfl "≥#· ~ÚH© *Ï˝#O JO\Ï~°∞. Ü«Ú^•úÅÖ’ QÆ∞„~åÅ∞, U#∞QÆ∞Å∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# "åxx =â◊Ñ¨~°K«∞‰õΩ<Õ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ WO^Œ∞Ö’x ÉèÏQÆ=Ú.
63. "≥·[~ÚH© q^ŒºÅ∞ : q[Ü«∂xfl ™êkèOK«\Ï#H˜ D q^ŒºÅ#∞ `≥Å∞ûHÀ"åe.
64. "åºÜ«∂q∞HÍ *Ï˝#O : ~°Hõ~°HÍÅ "åºÜ«∞=∂Å QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ=@"Õ∞
"åºÜ«∞q∞HÍ *Ï˝#O. "åºÜ«∂=∞O JO>Ëâ◊s~° Ñï„â◊=∞.
HÍ=∞âß¢ã¨Î"Õ∞ HÍHõ, ÃÑ· J~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ Hõà◊Ö’¡#∂ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ <Õ~°∞Ê
ãÖáêk¿ãÎ "åà◊§H˜ ãÖÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# P#O^ŒO Åaèã¨∞ÎOk.
ã¨∂ : áêOKåeH© K«`«∞+¨¬+≤ì ~°Ñ¨~å.
32 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# J~°"≥·<åÅ∞QÆ∞ Hõà◊ÖËHÍHõ, áêOKåeH© Hõà◊Åx =∞~À J~°"≥·
<åÅ∞QÆ∞ HõàÅ◊ ∞<åfl~Ú. áêOKåÅ^ÕâO◊ Ö’ Ñ¨Ù@ì@O=Å¡, áêOKåÅ^ÕâO◊ Ö’ x=tOz#
"åiKÕ`« K≥ÑÊ¨ |_»@O=Å¡ g\˜H˜ áêOKåeH© HõàÅ◊ x ¿Ñ~°∞=zÛOk. Wq <Õ~∞° ÛHÀ=@O
=Å¡ ‰õÄ_® HÍ=∞ „Ñ¨=$uÎ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«™êºó „Ñ¨Ü≥∂QÍ ##fi"Õ`«º ™êO„Ñ¨Ü≥∂yH© =HΔÍº=∞ó
D áêOKåeH© Hõà◊Å „Ñ¨Ü≥∂QÆO QÆ∞iOz ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHõ JkèHõ~°}OÖ’ q=iOK«|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : HÍ=∞ã¨º `«^•`«‡Hõ`åfi`ü
HÍ=∞O áêOKåeH© Hõà◊Å ã¨fiÉèÏ=O HõeyOk HÍ=@O =Å¡ "å\˜ QÆ∞iOz
WHõ¯_» K≥Ñ¨CHÀ=@O [iyOk. "å\˜ ã¨fi~°∂ÑÖ =∂„`«O ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#@∞ì "Õˆ~
JkèHõ~°}OÖ’ q=iOK«|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : Jaè~°Éèí∞º¢zÛù`å"Õâßº jÅ ~°∂Ñ¨QÆ∞}Ïxfi`å
ÅÉèí`Õ QÆ}˜HÍ â◊|ÌO ™ê÷#OK« [# ãÖã¨k.
D áêOKåeH© HõàÖ◊ ’¡ <Õ~∞° ÊãÖáêkOz# "Õâº◊ JO^Œih JÅiã¨∂,Î Q“~°=
=∞~åº^ŒÅ∞ á⁄O^Œ∞`«∞Ok. JO^Œih PHõi¬OK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•x`À ÉÏ@∞ JO^Œ
K«O^•Å∞, =∞Ozã¨fiÉèÏ=O HõeyLO>Ë, =ÚO^Œ∞ "≥t· HÍkèH~õ }° OÖ’ K≥ÑÊ¨ |_Õ <å~ÚHÍ
QÆ∞}ÏÅ∞ Hõey LO>Ë P "Õâº◊ 'QÆ}H˜ —õ J<Õ „Ñ¨`ºÕ Hõ"∞≥ #ÿ ãÖÉè’^Œ#`À Ñ≤Å=|_»∞`«∞Ok.
"Õâ◊º Jx J==∂xOÑ¨|_»^Œ∞.
160 ã¨∂ :Ñ¨Ól`å ™êã¨^•~å*Ï˝ QÆ∞}=kƒùâ◊Û ãÖã¨∞Î`å
„áê~°÷hÜ«∂aèQÆ=∂ºK« ÅHõΔ ºÉèí∂`å K«*ÏÜ«∞`Õ.
WÖÏ HÍ=∞HõàÏ <≥Ñ· Ù¨ }Ïºxfl ãÖáêkOz#@∞=O\˜ "Õâº◊ ~åAKÕ`« Q“~°qOÑ¨
|_»∞`«∞Ok. QÆ∞}=O`«∞ÅKÕ`« D"≥∞ HõàÏH“â◊Å=Ú J™ê^è•~°}"≥∞ÿ#k JxÑ≤OÑ¨
*Ëã¨∞ÎOk. W`«~°∞Å‰õΩ DHõà◊Å#∞ <Õ~°Ê\ÏxH˜ J~°∞›~åÅ=Ù`«∞Ok. <åQÆs‰õΩÅO^ŒiH©
P^Œ~°≈ „áêÜ«Ú~åÅ∂ J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : Ü≥∂QÆ*Ï˝ ~å[Ñ¨Ù„fK« =∞Ç¨ =∂„`« ã¨∞`å`«^ä•
ã¨Ç¨Ï„™êO`«ó Ñ¨Ù~°=∞Ñ≤ ã¨fi=âı ‰õΩ~°∞`Õ ÑüO.
ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # <≥Ñ· Ù¨ }Ïºxfl ãÖáêkOz# ~å‰õΩ=∂Ô~Î QÍh, =∞Ç¨ ™ê=∞O`«∞Å
‰õΩ=∂Ô~ÎQÍh, "≥~Úº=∞Ok JO`«óÑ¨Ù~° ¢ã‘ÎÅ‰õΩ LOK«∞‰õΩ#fl Éèí~°Î#∞ ‰õÄ_® `«#
=â◊O #∞Oz `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ‰õΩO_®, `«# Pnè#OÖ’<Õ LOK«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 33
ã¨∂ : `«^ä•Ñü qÜ≥∂ˆQK« =ºã¨#O ^•~°∞}Ï QÆ`å
^Õâ◊O`«ˆ~Ñ≤ q^•ºaè ™êûã¨∞MË<≥·= r=u.
XHõ"Õà◊ Éèí~°Î`À qÜ≥∂QÆO Hõey<å, ^•~°∞}"≥∞ÿ# "≥·^èŒ"åºxH˜ áêÅÊ_»=Åã≤
=zÛ<å, ^ÕâO◊ =ke "≥à§◊ =Åã≤ =zÛ<å, ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # HõàÅ◊ Ö’ „áêg}ºO ãÖáêkO
z# ¢ãÎ‘ ^Œ∞óMÏxfl J#∞Éèqí OK«‰Ωõ O_®, ã¨∞Y ãÖ`ÀëêÅ`À HÍÅO QÆ_Ñ» Q¨ ∞Æ Å∞`«∞Ok.
ã¨∂ : #~°ó HõàÏã¨∞‰õΩâ◊Ö’ "åKåÅ âßÛ@∞ HÍ~°Hõó
JãÖã¨∞Î`ÀÑ≤ <ås}ÏO z`«Î =∂âıfi= qO^ŒÑ≤
WO`« =~°‰õÄ ¢ã‘ÎÅ∞ K«`«∞+¨¬+≤ì Hõà◊Å#∞ <Õ~°∞ÛHÀ=@O =¸ÅOQÍ HõÅ
LÑ¨Ü∂≥ QÍÅ∞ K≥ÑÊ¨ |_®¤~Ú. WHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ãÖQÆuH˜ =¿ã,Î D HõàÅ◊ #∞ <Õ~∞° ÛHÀ=@O
=Å¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ãÖÉèÏ+¨}Ö’ K«`«∞~°`«#∞ á⁄Ok `«#‰õΩ Jã¨Å∞ ÑïK«Ü«∞O ÖËx
¢ã‘Î =∞#ã¨∞<≥·<å W>Ëì ^ÀK«∞HÀQÆÅ_»∞.
ã¨∂ : HõàÏO<å„QÆÇ¨Ï} ^Õ= ™œÉèÏQÆº=ÚÑ¨*ÏÜ«∞`Õ
^Õâ◊HÍÖ∫ `«fi"ÕHΔÍº™êO „Ñ¨Ü≥∂QÆã¨ûOÉèí"Õ#fl"å
D HõàÅ◊ #∞<Õ~∞° ÛHÀ=@O =Å¡ Ö’HõOÖ’ ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ ^è#Œ „áêÑ≤Î Z‰õΩ¯=QÍ
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J#~°úO "å\˜e¡<å ^•xH˜ „Ñü„H˜Ü«∞ KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. ^Õâ◊ HÍÅ
Ñïã≤÷`«∞Å#∞ |\˜ì, HÍ=∞„H©_»Å∞ ™êyOK«\ÏxH˜ J#∞"≥·# ã¨=∞Ü«∞O HÍ^• Jx
`≥Å∞û‰õΩx =∞s „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞. Jq∞`«"≥∞ÿ# ™œMÏºxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞.
Wk "å`åûºÜ«∞#∞x KÕ`« ~°zOÑ¨|_ç# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ q=~°}Ö’
™ê^è•~°}ÏkèHÍ~°OÖ’ q^•º ã¨=Ú^Õúâ◊O J<Õ =¸_»= J^è•ºÜ«∞O.
34 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
<åQÆ~°Hõ =$`«ÎO
165 ã¨∂:QÆ$Ç‘Ï`« q^Œºó „Ñü „QÆÇ¨Ï [Ü«∞ „HõÜ«∞ xˆ~fiâßkèQÆ`≥·
~°Ô~Â÷ ~°#fi Ü«∂QÆ`≥· ~°∞ÉèíÜ≥ÿ∞~åfi QÍ~°›ã¨÷º =∞kèQÆ=∞º
<åQÆ~°Hõ =$`«ÎO =ˆ~Î`«.
q^ŒºÅhfl ã¨=∞„QÆOQÍ <Õ~∞° Û‰õΩ#fl `«~åfi`«, ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩx rq`«O QÆ_á» êe.
ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ#fl `«~åfi`« _»|∞ƒÖËHõáÈ`Õ, ãÖ™ê~åxfl #_»Ñ¨@OZÖÏQÆ? JO^Œ∞ˆH
„ÉÏÇ¨Ï‡}∞_≥·`Õ q^Œº=Å¡, HõΔ„uÜ«Ú_»∞ Ñ¨~å„Hõ=∞O=Å¡, "≥·â◊√º_»∞ "åºáê~°O ^•fi~å,
â◊¥„^Œ∞_»∞ =º=™êÜ«∞OÖÏO\˜Ñ#¨ ∞ÅÖ’ â◊s~° „â◊=∞KÕÜ∞« @O=Å¡ _»|∞ƒ ãÖáêkOK«∞
HÀ"åe. D '<åQÆ~°Hõ=$`«ÎO— J<Õ J^è•ºÜ«∞O HÍ=∞ âß¢™êÎxH˜ =ÚYº"≥∞ÿ# JOQÆO
ÖÏO\˜k. ZO^Œ∞HõO>Ë, =∞x+≤ Zxfl âß¢™êÎÅ∞, q+¨Ü«∂Å∞ ‰õΔΩ}OQÍ `≥Å∞û‰õΩ<åfl
"å\˜x PK«~°}Ö’ ÃÑ@ìQÆeˆQk ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩx ãÖ™ê~°O ™êyã¨∞Î#flÑ¨C_Õ.
ã¨∂ : #QÆˆ~ Ñ¨`«Î<Õ Y~°fi>Ë =∞Ç¨Ïu"å ã¨[˚<å „â◊ÜÕ∞ ™ê÷#"£∞.
#QÆ~°OÖ’QÍh, Ñ¨@ì}OÖ’QÍh, Y~°fi@OÖ’QÍh, „^À}=ÚYOÖ’ QÍh
=∞Oz"åà◊√§ LO_ÕKÀ@ x"åã¨ã¨÷ÖÏxfl U~°Ê~°K«∞HÀ"åe. Zxq∞k =O^ŒÅ „QÍ=∂
Å‰õΩ ‰õÄ_»eQÍ, =º=Ç¨~° ™ê÷#OQÍ LO_Õ^•xfl #QÆ~°OJx, Ô~O_»∞ =O^ŒÅ
„QÍ=∂Å‰õΩ ‰õÄ_»eQÍ, =º=Ç¨~° ã¨÷ÅOQÍ L#fl^•xfl Y~°fi@OJx, ~å[^è•h
#QÆ~åxfl Ñ¨@ì}O (Ñ¨`«Î#O) Jh, <åÅ∞QÆ∞=O^ŒÅ „QÍ=∂Å‰õΩ ‰õÄ_»Öˇ·, =º=Ç¨~°
„Ñ¨^Õâ◊OQÍ L#fl^•xfl „^À}=ÚY=∞x áê`«~ÀAÅÖ’ =º=Ç¨ÏiOKÕ"å~°∞.
ã¨∂ : Ü«∂„`å =âß^•fi
ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # „Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ ‰õΩ^Œ~H° áõ È`Õ, ZHõ¯_» =∞#H˜ J#∞‰õÄÅOQÍ LO>Ë
JHõ¯_Õ LO_»K«∞Û. ZO^Œ∞HõO>Ë =ÚO^Œ∞=ÚO^Œ∞ U Ñ¨x KÕÜ«∂Å<åfl =ÚO^Œ∞
x=ã≤OK«\ÏxH˜ J#∞"≥·# KÀ@∞ =ÚYºO Hõ^• !
ã¨∂ : `«„`« Éèí=# =∂ã¨<Àfl^ŒHõO =$HõΔ"å\˜HÍ=`ü qÉèíHõÎHõ~°‡ HõHõΔO
kfi^è•"åã¨QÆ$Ç¨ÏO HÍ~°ÜÕ∞`ü.
^ŒQÆæ~°QÍ h~°∞ ^˘iˆH KÀ@, K≥@∞¡ KÕ=∞Å‰õΩ ^ŒQÆæ~°QÍ, "åã¨∞Î „Ñ¨HÍ~°O,
Ô~O_»∞ Ñ¨_»Hõ QÆ^Œ∞Å∞ LO_Õ@@∞¡QÍ QÆ$Ç¨xfl xi‡OK«∞HÀ"åe.
ã¨∂ : ÉÏ¿ÇÏºK« "åã¨QÆ$¿ÇÏ ã¨∞â◊¡HõΔ =ÚÉèíÜ≥∂Ñ¨^è•#O =∞^èÕº q#`«O
â◊√HÀ¡`«Î~°K«Ûù^ŒO â◊Ü«∞hÜ«∞O™êº`ü „Ñüâ◊~ÚºHÍK«.
WO\˜Ö’Ñë ÉèÏQÍxfl P_»"å~°∞ Ñ¨_»∞‰õΩ<Õ q^èŒOQÍ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe,
WHõ |Ü«∞\˜ QÆ^Œ∞ÅÖ’ JO>Ë WO\˜ =ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆOÖ’ Ñ¨_»Hõ QÆk LO_®e.
P QÆkÖ’ #y+‘ KÕÜ«∞|_ç# ÃÑ^ŒÌ =∞OK«O, ^•xÃÑ· "≥∞`«Îx ^Œ∂k Ñ¨~°∞Ñ¨Ù,
^•xg∞^Œ `≥Åx¡ k â◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ n J~Ú# ^Œ∞Ñ¨Ê\˜, `«Å„HÕ^Œ‰Ωõ , HÍà◊§"≥Ñ· Ù¨ # K«H¯õ xkO_»∞¡
LO_®e. Ñ¨~°∞Ñ¨ÙÃÑ·"Õã≤# ^Œ∞Ñ¨Ê\˜x gÖˇ·`Õ ~ÀEQÍh, Ô~O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAÅH˘Hõ
™êÔ~·<å â◊√„ÉèíOQÍ LuHÕz, W¢ã‘Î KÕ~ÚOz "Õã¨∞HÀ"åe. ãÖÉè’QÆO JO>Ë ¢ã‘Î
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ HõÅ∞û‰õΩ#fl `«~åfi`« W^ŒÌ~°∂ XˆH =∞OK«O ÃÑ· Ñ¨_»∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. JO^Œ∞Hõx
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 35
ÃÑ^ŒÌ =∞OK«O „Ñ¨Hõ¯# ^•xHõO>Ë HÍã¨Î `«‰õΩ¯= Z`«∞ÎÖ’ LO_Õ =∞~À =∞OKåxfl
"Õã¨∞HÀ"åe.
170 ã¨∂:`«ã¨º t~ÀÉèÏˆQ ‰õÄ~°Û ™ê÷#"£∞
=∞OKåxH˜ `«Å "≥·Ñ¨Ù ÉèÏQÆOÖ’ <ÕÅg∞^Œ, ^≥·=„áê~°Î# KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ XHõ
‰õÄ~åÛã¨#O U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe. ‰õÄ~åÛã¨#O JO>Ë <åÅ∞QÆ∞ HÍà◊√§ Hõey#
K≥Hõ¯Ñ‘@ ÖÏO\˜k ^•xÃÑ·#‰õÄ~°∞Ûx ^Õ=Ù}˜‚ „áêiúOK«∞‰õΩ<åflˆH x„^Œxq∞`«ÎO Ñ¨_»Hõ
g∞^Œ‰õΩ KÕ~åe.
ã¨∂ : "ÕkH“K«
`«„`« ~å„u âı+¨ =∞#∞ÖËÑ¨#O =¸ÅºO ã≤Hõ÷ Hõ~°O_»HõO
™œQÆOkèHõ Ñ¨Ù\˜HÍ =∂`«∞Å∞OQÆ`«fiK«ó `åO|∂ÖÏx K«ã¨∞ºó
Ñ¨_H» õ QÆkÖ’ U^≥<· å XHõ QÀ_»‰Ωõ P#∞‰õΩx =∞OK«O`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ Z`«∞ÖÎ ’
=¸Ô~_»∞ "≥_»Å∞ÊQÆÅ J~°∞QÆ∞, QÆK«∞Û KÕÜ«∞|_»¤k LO_®e.
^•x ÃÑ·# ~å„u LÑ¨Ü≥∂yOK«QÍ q∞ye# K«O^Œ#O, Ñ¨ÓÅ∞, ã¨∞QÆO^èŒ
„^Œ"åºÅ`À ‰õÄ_ç#ÃÑ>ˇ,ì K≥=∞@áÈ¿ãÎ qã¨∞~°∞HÀ=\ÏxH˜ gÅ∞QÍ qã¨#Hõ„~°, `åO|∂Å
„^Œ"åºÅ∞, <À\˜ ^Œ∞~åfiã¨##∞ áÈQ˘>Ëì Å=OQÍÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ D QÆK«∞Û
J~°∞QÆ∞g∞^Œ ÃÑ@∞ìHÀ"åe.
ã¨∂ : Éèí∂=∞ø Ñ¨`«¢^ŒæÇ¨Ïó

P J~°∞QÆ∞‰õΩ „HÕk ÉèÏQÆOÖ’ Lq∞‡ "Õã¨∞‰õΩ<Õ áê„`«#∞ LOK«∞HÀ"åe.
ã¨∂ : <åQÆ^ŒO`å =ã¨HÍÎ g}Ï z„`«Ñ¶¨ÅHõO =iÎHÍ ã¨=Ú^ŒæHÀÜ«∞ó
Hõtº`ü Ñ¨Ùã¨ÎHõó ‰õΩ~°O@Hõ =∂ÖÏâ◊Û
QÆ∞_»¤ ãÖz`À =Úã¨∞QÆ∞ "ÕÜ«∞|_ç# g}#∞ zÅ∞HõH˘Ü«∞º‰õΩ `«yeOK«∞
HÀ"åe. z„`« Ñ¨\ÏÅ∞ wã¨∞HÀ=\ÏxH˜ XHõ Ñ¶¨ÅHÍxfl, ^•xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ~°OQÆ∞Å
Ñ¨à§ı xfl, ã¨~^° •QÍ K«^∞Œ =ÙHÀ=\ÏxH˜ U^≥<· å Ñ¨Ùã¨HÎ Íxfl, `˘O^Œ~Q° Í "å_ç áÈ#@∞=O\˜
QÀiO@, á⁄QÆ_»=O\˜ Ñ¨ÓÅ#∞ Ñ¨_»Hõ QÆkÖ’ LOK«∞HÀ"åe.
36 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
175ã¨∂: <åu ^Œ∂ˆ~ Éèí∂=∞ø =$`åÎã¨Î~°}O ã¨=∞ã¨ÎHõ"£∞.
`«Å P#∞Û‰õΩx ã¨∞YOQÍ q„â◊q∞OK«\ÏxH˜ gÅ∞HõeyOKÕ XHõ Ñ¨_H» õ ‰õΩsÛx
‰õÄ_® =∞OKåxH˜ ^ŒQÆæ~°QÍ <ÕÅ g∞^Œ "Õã≤ LOK«∞HÀ"åe.
ã¨∂ : PHõ~°¬ Ñ¶¨ÅHõO ^Œ∂º`« Ñ¶¨ÅHõOK«
=∞OzJ^•Ìxfl, ã¨~°^•QÍ P_»∞HÀ=\ÏxH˜ K«^Œ~°OQÆO |Å¡#∞QÍx "Õˆ~
~°H"õ ∞≥ #ÿ E^ŒÑÙ¨ Ñ¨ÅHõ#∞QÍh QÀ_»™⁄~°∞QÆ∞Ö’ LOK«∞‰õΩx J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ Ñ¨C_»∞ fã¨∞‰õΩ<Õ
@@∞ìQÍ ÃÑ@∞ìHÀ"åe.
ã¨∂ : `«ã¨º |Ç≤Ïó „H©_® â◊‰õΩx ÑÖ[~å}˜
Ñ¨_»Hõ QÆkH˜ P#∞‰õΩx L#fl =ÚO^Œ∞ QÆkÖ’, qÖÏãÖ HÀãÖ Ñ¨‰õΔΩÅ
ÑÖ[~åÅ#∞ „"ÕÖÏ_»QÆ\Ïìe.
ã¨∂ : UHÍO`ÕK« `«~°∞¯} ™ê÷# =∞<åº ™êOK«„H©_®<åO.
x"åã¨ QÆ$Ç¨ÏOÖ’ UHÍO`«OQÍ LO_Õ „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’, K≥H¯õ Å∞ HÀ~ÚOK«\ÏxH˜,
HõÅÑ¨ K≥H˜¯OK«_®xH˜, UHÍO`«OQÍ P_»^Œy# P@Å#∞ „Ñ¨`ÕºHõ"≥∞ÿ# ã¨÷ÅO LOK«∞
HÀ"åe.
ã¨∂ : ™êfiã‘Î~å‚ „¿ÑOMÏ_ÀÖÏ =$HõΔ"å\˜HÍÜ«∂O ã¨„Ñ¨KåÛùÜ«∂
ã¨÷O_çÅ Ñ‘iîHÍK« ã¨‰õΩã¨∞=∂ Wu Éèí=# q<åºã¨ó
L^•º#=#OÖ’ h_» Z‰õΩ¯=QÍLO_ç, ZO_» `«QÆÅ‰õΩO_® Hõ=Ú‡‰õΩx L#fl
H˘=∞‡Å QÆ∞|∞~°∞ „HÕ^Œ XHõ `«∂QÆ∞@∞Ü«∞ºÅ#∞, Ñ¨ÓÅ K≥@#¡ ∞O_ç `«=∞O`«@ `å=Ú
Ñ¨ÓÅ∞~åÖË KÀ@ XHõJ~°∞QÆ∞#∞ U~åÊ@∞KÕã∞¨ HÀ"åe. x"åã¨Q$Æ Ç¨ÏO Ü≥ÚHõ¯ |Ü«∞@
„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ Wq LO_»@O=Å¡ =∞#ã¨∞‰õΩ PÇ¨¡^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
180 ã¨∂:ã¨„áê`«~°∞`å÷Ü«∞ Hõ$`« xÜ«∞=∞ Hõ$`«ºó QÆ$Ç‘Ï^Œ`«O
`«^è•=#ó =∂„`«Ü«∂ J#∞ÖËÑ¨#O ^èŒ∂ÑÖ „ã¨[q∞u QÆ$Ç‘Ï`åfi^Œ`åfiã≤Hõ÷Hõ
=∞ÅHõÎHõOK« ^Œ$ëêì fi P^Œˆ~≈ =ÚYO QÆ$Ç‘Ï`« =ÚY"åã¨`åO|∂Åó
HÍ~åº}º#∞u¿+ª`ü.
WO\˜ Ü«∞[=∂x „Ñü ~ÀE `≥Å¡ "å~°Hõ=ÚO^Õ x„^ŒÖËz, HÍÅHõ$`åºÅ∞
f~°∞Û‰õΩx, Ñ¨à◊√§`À=Ú‰õΩx, ™êfl#O, [ÑÖ =O\˜q KÕã¨∞HÀ"åe. H˘kÌQÍ QÆO^èŒO
â◊s~åxH˜ ~åã¨∞‰õΩx, XO\˜H˜ ^èŒ∂ÑÖ "Õã¨∞‰õΩx, â◊√„Éèí"≥∞ÿ# =¢™êÎÅ∞ ^èŒiOKåe.
ÃÑ^Œ=ÙÅ‰õΩ HÍã¨Î Å`«∞ÎHõ ~åã¨∞‰õΩx, J^ŒÌOÖ’ =ÚYO K«∂ã¨∞‰õΩx, `åO|∂ÅO
"Õã¨∞‰õΩx, ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂Å#∞ ™êyOKÕ „Ñ¨Ü«∞`«flO K≥Ü«∂ºe.
ã¨∂ : x`«ºO ™êfl#O, kfifÜ«∞Hõ =Ú`åû^Œ#O `«$fÜ«∞Hõó ¿Ñ¶#Hõó
K«`«∞~°÷Hõ =∂Ü«¸+¨º"£∞ ÑÖK«=∞HõO ^Œâ◊=∞HõO"å
„Ñ¨`åºÜ«Ú+¨º q∞`«º Ç‘Ï#"£∞.
â◊s~° HÍOux ÃÑOK«∞HÀ=_®xH˜, â◊s~åxfl â◊√„ÉèíOQÍ LOK«∞HÀ=\ÏxH˜
„Ñü~ÀE ™êfl#O K≥Ü«∂ºe. ~ÀA q_çz~ÀA #Å∞QÆ∞ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. =¸_»∞
~ÀAÅH˘Hõ™êi Xà◊√§ a~°∞ÃãHõ¯‰õΩO_® #∂<≥ ~åã¨∞‰õΩx ™êfl#O K≥Ü∂« ºe. <åÅ∞QÆ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 37
~ÀAÅ H˘Hõ™êi HΔ“~°O KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. J~Ú^Œ∞ ~ÀAÅHÀ™êi ~°ÇÏ¨ ã¨º Hˆ âßÅ#∞
`˘ÅyOK«∞HÀ"åe.
ã¨∂ : ™ê`«`åºK«Ûù ãÖ=$`« HõHΔÍ ¿ãfi^•Ñ¨<À^Œó
gÅ~Ú#O`« =~°‰õÄ K«OHõÅ‰õΩ QÍe`«yÖË@∞¡QÍ LOK«∞HÀ"åe. U^≥·<å
Ñ¨x KÕã¨∞Î#flÑ¨C_»∞ K«OHõÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩx LO>Ë K≥=∞@Ñ¨_»∞`«∞Ok. ^•xx "≥O@<Õ
KÕuQÆ∞_»¤`À `«∞_»∞K«∞HÀ"åe. ÖËHõáÈ`Õ K≥_»¤"åã¨# ~å=@"Õ∞ HÍ‰õΩO_® JHõ¯_» =∞\˜ì
‰õÄ_® ¿Ñ~°∞‰õΩO@∞Ok.
ã¨∂ : Ñ¨Ó~åfiÇ¨¡ Ñ¨~åÇ¨Ï‚Ü≥∂~Àƒù[#"£∞
Ñ¨QÆÅ∞#∞, ~å„ux Zxq∞^Õã≤ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílOK«∞HÀ"åe. Ñ¨QÆÅ∞‰õΩ
K≥Ok# "≥Ú^Œ\ ˜ <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ#∞ x`«ºHõ$`åºÅ∞
ÖÏO\˜ =º=Ç¨~åÅ∞ K«∂ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ LÑ¨Ü≥∂yOK«∞‰õΩx <åÅ∞QÀ ÉèÏQÆÑ¨Ù
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ™êfl#OKÕã≤ Éè’[#O KÕÜ«∂e. =∞m§ Ñ¨QÆ\ ˜ Zxq∞^À ÉèÏQÆÑ¨Ù ã¨=∞
Ü«∞OÖ’ â◊s~åxH˜ |ÅO HõeyOK«\ÏxH˜ Éè’[#O KÕÜ«∂e.
ã¨∂ : ™êÜ«∞O Kå~åÜ«∞}ã¨º.
=∞^è•ºÇ¨ÏflÑ¨Ù Éè’[#O HõO>Ë ~å„u Éè’[#O Ñ¨Ù+≤ªx Hõeyã¨∞ÎOk. u#flk
J~°Hõ¯ =ÚO^Õ =∞m§ Éè’[#O KÕÜ«∞@O, K«Hõ¯QÍ r~°‚O J~Ú<å‰õÄ_® =∞m§ u#Hõ
áÈ=@O, ~å„`«∞ÅÑ¨C_»∞ ÉÁuÎQÍ Éè’[#O KÕÜ«∞HõáÈ=@O ÖÏO\˜q =∞x+≤x
h~°ã≤OÑ¨*Ë™êÎ~Ú.
185 ã¨∂:Éè’[<å#O`«~°O â◊√Hõ™êiHÍ „Ñ¨ÖÏÑ¨#"åºáê~åóÖÏ=Hõ‰õΩ‰õΩ¯@ "Õ∞+¨Ü«Ú^•úx
`åâßÎãÛ¨ HõàÏ„H©_®ó Ñ‘~=°î ∞~°Ì q@ q^Œ∂+¨HÍÜ«∞`åÎó "åºáê~åó k"åâ◊Ü∂« ºK«.
=∞^è•ºÇ¨ÏflÑ¨Ù Éè’[#O `«~åfi`« zÅHõÅ∞, QÀ~°∞=OHõÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜KÕ`«
=∂\Ï¡_Oç K«@O, áê=Ù~åà◊√§, HÀà◊√§, á⁄>Ëàì √◊ § "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜K`Õ « áÈ\Ï¡_Oç K«@O,
P `«~åfi`« q^Œ∂+¨‰õΩÅ`À q<À^Œ HÍ~°º„Hõ=∂ÅÖ’ áêÖÁæ#@O KÕÜ«∂e. P `«~åfi`«
HÍ¿ãÑ¨Ù x„^ŒáÈ"åe. Ñ¨QÆ\ ˜Ñ¨Ó@ Ñ¨_»∞HÀ=@O âß¢ã¨Î „Ñ¨HÍ~°O x+≤^Œú"≥∞ÿ<å, "Õã¨q
HÍÅOÖ’#∂, "Õ_ç Z‰õΩ¯=QÍ LO_Õ ~ÀAÅÖ’#∂ â◊s~åxH˜ |ÅO HõeyOK«∞HÀ=@O
HÀãÖ =∞^è•ºÇ¨ÏflO HÍ¿ãÑ¨Ù Ñ¨_»∞HÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : QÆ$Ç‘Ï`« „Ñ¨™ê^èŒ# ™êºÑ¨~åÃÇÏ‚ QÀ+‘ª qKå~åó
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# HÍ~°º„Hõ=∂Åhfl Ñ¨ÓiÎ KÕã¨∞‰õΩx, Ñ¨QÆ\ ˜Ö’ z=i ÉèÏQÆÑ¨Ù
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ qÇ¨~åxH˜ `«Q@æÆ ∞ìQÍ JÅOHÍ~°OKÕã∞¨ ‰õΩx QÀ+¨μÅª ∞, qÇ¨~åÅ∞ ÖÏO\˜
"å\˜Ö’ áêÖÁæ<åe.
ã¨∂ : „Ñ¨^À¿+ ãÖw`«HÍx.
„Ñ¨^À+Ö JO>Ë ãÖ^è•º ã¨=∞Ü«∞O. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #$`«º, w`«, "å~Ú^•º
Å`À HÍÅˆHΔÑÖ K≥Ü«∂ºe.
ã¨∂ : `«^ŒO`ÕK« „Ñ¨™êkè`Õ "åã¨QÆ$¿ÇÏ ãÖKåi`« ã¨∞~°aè ^èŒ∂¿Ñ
ã¨ã¨Ç¨Ü«∞ã¨º â◊Ü«∂ºÜ«∂ =∞aè™êiHÍ}ÏO „Ñ¨fHõΔ}O
38 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
^Œ∂f<åO „¿Ñ+¨}O ã¨fiÜ«∞O"å QÆ=∞#O

P `«~åfi`« â◊√„ÉèíOQÍ JeH˜ =ÚQÆ∞æÅ∞ ÃÑ@ì|_ç#, Ñ¨Ó=ÙÅ∞ K«Å¡|_ç#,
K«Hõ¯x Ñ¨_»Hõ U~åÊ@∞KÕÜ«∞|_ç#, Ñï=∞à◊ ^èŒ∂áêÅ`À JÅ~å~°∞`«∞#fl Ñ¨_»Hõ QÆkx
KÕ~∞° HÀ"åe. JO`«‰Ωõ =ÚO^Õ ~°=∞‡x Ñ≤Å=|_»¤ Jaè™êiHõ HÀãÖ Z^Œ∞~°∞ K«∂_®e.
Jaè™êiHõ K≥ÑÊ≤ # ã¨=∞Ü«∂xH˜ ~åHõáÈ`Õ ^Œ∂uHõ#∞ ÑÖÑ¨@OQÍh JÑ¨Ê\˜H© ~åHõáÈ`Õ
J#∞~åQÆO `≥eÜ«∞|~°∞ã¨∂Î Q“~°=OQÍ PÇ¨fixOK«\ÏxH˜ `«<Õ |Ü«∞Å∞^Õi "≥à§◊ K«∞Û.
ã¨∂ : PQÆ`å<åOK« =∞<ÀÇ¨ÏÔ~· ~åÖÏÃÑ· ~°∞Ñ¨KåÔ~·â◊Û ã¨ã¨Ç¨Ü«∞™ÈºÑ¨„Hõ=∂ó
=~°¬ „Ñ¨=∞$+¨ì<ÕÑ¨^ä•º#O ^Œ∞iÌ<åaè ™êiHÍ}ÏO ã¨fiÜ«∞"Õ∞= Ñ¨Ù#~°‡O_»#"£∞
Jaè™êiHõÅ∞ =zÛ# `«~åfi`« '~å‰õÄ~ÀÛ. „Ñ≤Ü«∂ z=iH˜ ™êÇ¨ÏãÖ KÕã≤
=KåÛ=Ù. KåÖÏ =∞Oz Ñ¨xKÕ™ê=Ù. „áê}ÏÅhfl h g∞^Õ ÃÑ@∞ì‰õΩx L<åfl#∞. P
q+¨Ü∞« O `≥eû ‰õÄ_® ZO^Œ∞HÍÅã¨ºO KÕ™ê=Ù— JO@∂ „¿Ñ=∞QÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∂ P"≥∞‰õΩ
Z^Œ∞~°∞ "≥àÏ§e. ~å„f Ñ¨QÆÅ∞ =~°¬O ‰õΩ~°∞ã¨∂Î LO_Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J~Ú`Õ =~°¬O
=Å¡ K≥kiáÈ~Ú# P"≥∞ JÅOHÍ~åÅ∞ ãïK≥Ü«∂ºe. `«#HõO>Ë Z‰õΩ¯= K«#∞=Ù
L#fl ÑïKåeHõÅ`À ‰õÄ_® P"≥∞ JÅOHÍ~åÅ#∞ ãïKÕ~ÚOK«=K«∞Û. Jaè™êiHõ
^Œ∂~°O #∞Oz =¿ãÎ P"≥∞‰õΩ JÅã¨@ fˆ~ÖÏ áê^•Å∞ X`«_Î O» , qã¨~_° O» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q
‰õÄ_® K≥Ü«∂ºe.
190ã¨∂: Ñ¶¨∞\Ï x|O^èŒ#O QÀ+‘ª ã¨=∞"åÜ«∞ó ã¨=∂áê#Hõ"£∞
L^•º#QÆ=∞#"£∞, ã¨=∞™êºó „H©_®â◊Û„Ñ¨=~°ÎÜÕ∞`ü.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#q Jhfl ~ÀE KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨#∞Å∞. <≥·q∞uÎHõ „H˜Ü«∞Åx "Õˆ~
L<åfl~Ú. JO>Ë HÍ~°}ÏO`«~åÅ =Å¡ JÑ¨C_»ÑC¨ _»∞ KÕ¿ã Ñ¨#∞Å∞. ã¨ÉÅíè ∞, QÀ+¨μÅª ∞
=O\˜q. ^Õ=Ù_ç L`«û"åÅÑ¨C_»∞ <åQÆi‰õΩÅ∞ JO`å XHõKÀ@ KÕ~°`å~°∞. "å\˜H˜
Ñ¶¨∞\ÏÅx ¿Ñ~°∞ D L`«û"åÅ∞ XHõ xÜ«∞=∞O „Ñ¨HÍ~°O, Ñ¨^ŒúuQÍ #_»∞™êÎ~Ú. Hõà◊
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 39
QÆ∞iOz ™êÇ≤Ï`«ºO QÆ∞iOz JHõ¯_» <åQÆi‰õΩÅ∞ K«~°ÛÅ∞ [~°∞Ñ¨Ù`å~°∞. JÖÏˆQ
ÉèÏ~°º`À#∂, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À#∂Hõeû =∞^èŒ∞=Ù#∞ ¿ãqOK«_»O, L^•º#=#OÖ’ qÇ¨Ï
iOK«_»O, JO`å XHõKÀ@KÕi „Ñ¨ãÖyOK«∞HÀ=@O, P@ áê@Å`À ãÖ`À+ÖQÍ
QÆ_»Ñ¨_»O ÖÏO\˜q <≥·q∞uÎHõ „H˜Ü«∞Å∞ J#|_»`å~Ú. QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷Å∞ D „H˜Ü«∞efl
PK«iOK«@O=Å¡ ™ê=∂lHõ ã¨`«ûO|O^è•Å∞ =$kú KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : Ñ¨HõΔã¨º =∂ã¨ã¨º "å„Ñ¨*Ï˝`ÕÇ¨Ïx ã¨~°ã¨fi`åº
Éèí=<Õ xÜ«ÚHÍÎ<åO x`«ºO ã¨=∂[ó
Ñ¨k¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅHÀ™êiQÍh, <≥ÅHÀ™êiQÍh ã¨~ã° fi¨ f ÑÖK«q∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
Ñ¨~°fik<åÅÑ¨C_»∞ <åQÆ~°‰õΩÅ#∞ `«=∞ `«=∞ P@áê@Å`À ãÖ`À+¨ Ñ¨~°Û\ÏxH˜
JO`«‰Ωõ =ÚO^Õ U~åÊ@∞ KÕã∞¨ HÀ|_»¤ #@∞Å∞, #~°‰Î Ωõ Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ ã¨=∂"Õâ"◊ ∞≥ ÿ
áê@HõKÕÛsÅ#∞, <å@Hõ „Ñ¨^Œ~°≈#Å#∞, WOHÍ W@∞=O\˜ "å\˜x x~°fiÇ≤ÏOKåe.
ã¨∂ : ‰õΩjÅ "åâßÛ QÆO`«=ó „¿ÑHõΔ}Hõ "Õ∞ëêO^Œ^Œ∞ºó
L`«û"åÅ~ÀAÖ’¡#∂, Ñ¨~fi° k<åÖ’¡<QÕ ÍHõ, `«=∞ q^•º<≥Ñ· Ù¨ }Ïºxfl K«∂Ñ≤OK«
_®xH˜ H˘O^Œ~∞° #@∞Å∞, #~°‰Î Ωõ Å∞, QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ ^Õâß@#O KÕã∂¨ Î LO\Ï~°∞. JÖÏO\˜
"åi`À =∂=¸Å∞ ~ÀAÖ’¡ ‰õÄ_® „Ñ¨^Œ~°≈#‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# U~åÊ@∞¡ KÕã¨∞HÀ"åe.
ã¨∂ : kfifÜÕ∞Ç¨Ïx `ÕÉèíºó Ñ¨Ó*ÏxÜ«∞`«O ÅÉèË~°<£.
"å~°∞ `«=∞ Hõà◊Å#∞ „Ñ¨^Œi≈Oz# =∞~°∞ã¨\ ˜ ~À*Ë `«y# áêi`À+≤HõO
WzÛ ã¨`å¯~°O KÕÜ∂« e. J#∞~åQÆ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ =¢™êÎÅ∞ ‰õÄ_® |Ç¨˙HõiOK«=K«∞Û.
D =¢™êÎÅ#∞ W=fi@O "≥Ú^Œ\ ˜ ~À*Ë ~°OQÆã¨÷ÅO g∞^Œ ‰õÄ_® KÕÜ«∞K«∞Û.
ã¨∂ : `«`À Ü«∞^ä•„â◊^Œú "Õ∞ëêO ^Œ~°≈# =∞`«û~Àæ"å.
[#O P„Ñ¨^~Œ ≈° ##∞ =∞m§ K«∂_®Åx ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅOQÍ LO>Ë =∞~°Å "å\˜x
„Ñ¨^Œi≈OÑ¨ *ËÜ«∞K«∞Û. JÖÏ HÍx Ñ¨HõΔOÖ’ =∞Oz =∂@Å`À HõàÏHÍ~°∞Å |$O^•xfl
™êQÆ#Oáêe.
195 ã¨∂ : =ºã¨<À`«û"Õ+¨μ K≥·ëêO Ñ¨~°ã¨Ê~° ÃãÂºHõ HÍ~°º`å.
WÖÏ ^Õâß@#‰õΩ =zÛ# HõàÏHÍ~°∞Ö’¡ Z=iÔH·<å „Ñ¨^Œ~°≈# ã¨=∞Ü«∞OÖ’
XO\’¡ ÉÏQÀHõáÈ~Ú<å, U^≥·<åPÑ¨^Œ Hõey<å, q"åÇ¨ÅÖÏO\˜ â◊√ÉèíHÍ~åºÅ
xq∞`«ÎO "≥o§áÈ=eû=zÛ<å JÑ¨C_»∞ ™ê÷xHõ HõàÏHÍ~°∞Å ™êÜ«∞O fã¨∞‰õΩx „Ñ¨^Œ~°≈
##∞ x~°fiÇ≤ÏOKåe.
ã¨∂ : PQÆO`«∂<åO K«H$õ `« ã¨=∞"åÜ«∂<åO Ñ¨Ó[ ã¨=∞Éè∞í º Ñ¨Ñu¨ âÎ Ûı u QÆ}^è~Œ ‡° ó
„¿ÑHõΔ‰õΩÅÖ’ „Ñ¨=ÚY <åQÆ~°‰õΩÅ∞, ÃÑ^ŒÌÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åix ‰õÄ_® Ñ¨Ù+¨Ê
=∂eHõÅ`À, QÆO^èŒO`À, HÍ#∞HõÅ`À Q“~°qOKåe. n<Õfl QÆ}^èŒ~°‡O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : U`Õ#`«O`«O ^Õ=`å qâı+¨ =ÚkÌâ◊º ãÖÉèÏq`« Ü≥∂ qq^è• Ñ¶¨∞\Ï"åºMÏº`åO.
=ÚO^Œ∞ ã¨∂„`«OÖ’ K≥ÑÊ≤ # L`«û"åÅ<Õ QÍHõ ^ÕâH◊ ÍÅ Ñïã≤`÷ ∞« Å ##∞ãïOz
W`«~° „Ñ¨ã≤^Œú"≥∞ÿ# ^Õ=`å L`«û"åÅÖ’ ‰õÄ_® WÖÏO\˜ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ [~°∞Ñ¨Ù`«∂
LO_»K«∞Û.
40 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : "Õâßº Éèí=<Õ ã¨ÉèÏÜ«∂ =∞#º`«=∞™Èº^Œ=ã≤`Õ "å
#=∂# q^•º |∞kú jÅ q`«Î=Ü«∞™êO ã¨Ç¨Ï"Õâßºaè
~°#∞~°∂ÃÑ· ~åÖÏÃÑ· ~åã¨# |O^èÀQÀ+‘ª
WHõ QÀ+¨μªÅ∞ ã¨=∂"ÕâßÅ∞ J#flq WÖÏ LO_®e.
"Õâ◊ºÅÖ’ Z=Ô~·<å XHõi WO\˜=^ŒÌQÍh, J#∞‰õÄÅOQÍ LO_Õ ã¨ÉèÏ
=∞O_»ÑO¨ Ö’QÍh, Z=Ô~<· å <åQÆ~‰° Ωõ x WO\˜=^ŒQÌ Íh, =Ü«∞ã¨∞ûÖ’#∂, |∞kúÖ’#∂,
jÅO q+¨Ü«∞OÖ’#∂, ^èŒ#O q+¨Ü«∞OÖ’#∂ ã¨=∂#"≥∞ÿ# ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À Hõeû,
"Õâßº ¢ãÅÎ‘ #∞ ‰õÄ_® QÀ+≤Öª ’ KÕ~∞° Û‰õΩx, `«=∞Ö’ `å=Ú „¿Ñ=∞#∞ "≥Å_¡ Oç K«∞HÀ=@O,
á⁄QÆ_»∞HÀ=@OHÀãÖ Ñ¨k¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅH˘Hõ™ê~À, <≥ÅHÀ™ê~À, ÖËHõ Ñ¨~°fik<åÅ
Ñ¨C_À U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ<Õ ã¨=∂"ÕâßÅ#∞ QÀ+¨μªÅO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«„`«K≥·ëêO HÍ=º ã¨=∞™êº HõàÏ ã¨=∞™êºK«
"≥#∞Hõ K≥Ñ≤Ê# QÀ+¨μªÅÖ’ ã¨=∂"Õâ◊"≥∞ÿ# <åQÆ~°‰õΩÅ∞ HÍ=º ã¨=∞ã¨ºÅ∞,
HõàÏ ã¨=∞ã¨ºÅ∞ K«iÛOK«∞HÀ=K«∞Û#∞.
200 ã¨∂:`«™êº=Ú[˚fiÖÏó Ö’HõHÍO`åó Ñ¨Ó[ºó „Ñ‘u„Ñ‘u ã¨=∂<åâ◊Û JÇ¨i`åó

W@∞=O\˜ QÀ+¨μÅª Ö’ HõàÏ q+¨Ü∂« Å∞ HÍ=º q+¨Ü∂« Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜ÃÑ·
K«~°Û [iyO`«~åfi`«, XHõ~°O>Ë XHõiH˜ J#∞~åQÆO HõeæOK«∞HÀ=\ÏxH˜ P^Œ~°O
„Ñ¨^Œi≈OK«∞H˘# \ÏxH˜ =¢™êÎÅ∞, âßÅfiÅ∞, ~°`åflÉèí~°}ÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x ã¨=∞
iÊOz ã¨~ã° fi¨ f^Õq, #@~åA‰õΩ Ñ¨Ó*Å#∞ KÕÜ∂« e. qq^èŒ HõàÏ~°OQÍÖ’¡ „Ñ¨ã^≤ ∞Œ Öú #·ˇ
q^Œ∞+‘=∞}∞Å‰õΩ, <åQÆ~°‰õΩÅ#∞ `«y# q^èŒOQÍ ã¨`«¯iOKåe. "åiH˜ ~°Hõ~°HÍÅ
Ü≥∂QÆº HÍ#∞HõÅ∞ ã¨=∞iÊOz Q“~°qOKåe.
ã¨∂ : Ñ¨~°ã¨Ê~° Éèí=<Õ+¨μ Kåáê#HÍx.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 41
XHõ<å_»∞ XHõi WO\˜Ö’#∞ WOH˘Hõ<å_»∞ WOH˘Hõi WO\˜Ö’#∂ JO>Ë
Ñ¨~°ã¨Ê~°O "åà◊§"åà◊§ Ñïã≤÷`«∞Å##∞ãïOz, Ñ¨k¿ÇÏ#∞~ÀAÅHÀ™êiQÍh, <≥ÅHÀ
™êiQÍh „Ñ¨ã≤^Œú"≥∞ÿ# ~ÀAÅÖ’ áê#QÀ+¨μªÅ∞ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe.
ã¨∂ : `«„`« =∞^äŒ∞ "≥∞ÿsÜ«∂ã¨"å<£ qq^èŒÅ=} Ñ¶¨ÅÇ¨Ïi`« âßHõ
uHõÎ Hõ@∞HÍ"≥∂¡ Ñ¨^ŒOâß<£ "Õâßºó áêÜ«∞ÜÕ∞Ü«Ú ~°#∞Ñ≤ÉËÜ«Úâ◊Û.
Dáê#QÀ+¨μÖª ’¡ =∞^è∞Œ =Ù, "≥∞~ˆÿ Ü«∞O J<Õ HõÅ∞¡ÖÏO\˜ áêhÜ«∂Å∞ =ÚO^Œ∞QÍ
"Õâßº ¢ãÅÎ‘ ∞ „`åˆQ@@∞ì KÕã,≤ Ñ¨ÙÅ∞Ñ¨Ù, =QÆ~∞° , fÑ≤ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ~°∞K«∞Å∞QÆÅ T~°QÍÜ«∞Å∞
ÑÖ_»∞¡ =ÚO^Œ∞QÍ "Õâßº¢ãÅÎ‘ ∞ u<Õ@@∞¡KãÕ ,≤ P`«~åfi`« <åQÆ~‰° Ωõ Å∞ "å\˜x ¿ãqOKåe.
ã¨∂ : U`Õ<À^•º# QÆ=∞#O "åºMÏº`«O
Dáê#QÀ+¨μÅª #∞ Wà◊§Ö’¡<Õ HÍ‰õΩO_® =#qÇ¨~åÖ’¡ ‰õÄ_® [~°∞Ñ¨ÙHÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : Ñ¨Ó~åfiÇ¨Ï¡ U= ã¨fiÅO Hõ$`å ã¨∞Î~°QÍkè~°∂_è®ó "Õ
âßºaèã¨ûÇ¨Ï ÑïKå~°HÍ#∞QÆ`å QÆKÕÛùÜ«Úó ^≥·= ã≤H©OK« Ü«∂„`åO
`«¢`≥·"å#∞Éèí∂Ü«∞ ‰õΩ‰õΩ¯@ ÖÏ=Hõ"Õ∞+¨ Ü«Ú^Œú ^Œ∂º`≥·ó
„¿ÑHΔÍaè~°#∞‰õÄÖˇ·â◊Û KÕ+≤ì`≥·ó HõÅO QÆ=∞~Ú`åfi JÑ¨~å¿ÇÏ‚
QÆ$Ç‘Ï`«`« ^Œ∞^•º<ÀÑ¨Éè’QÆ zÇ¨fl ã¨Î^ä≥·= „Ñ¨`åº„=*ËÜ«Úó
L^•º#=<åxH˜ "≥àı§@Ñ¨C_»∞ „á⁄^Œ∞Ì>Ë `«y# q^èŒOQÍ JÅOHõiOK«∞‰õΩx,
`ÕeHõáê\˜ „Ñ¨Ü∂« }O J=@O =Å¡ QÆ∞„~åÅ <≥H¯˜ , "≥#∞HÍ =ÚO^Œ∂ ‰õÄ_® "Õâº◊ Å#∞
`«=∞`À ÉÏ@∞QÍ ZH˜¯OK«∞H˘x, ¿ã=‰õΩÅ∞ "≥#∞Hõ =KÕÛ@∞ìQÍ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe.
WÖÏ Ñ¨k¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅHÀ™êiQÍh, <≥ÅHÀ™êiQÍh, ã¨∞„Ñ¨ã≤^Œú"≥∞ÿ# ~ÀAÅÖ’QÍh
L^•º#=# qÇ¨~åxH˜ "≥àÏ§e. JHõ¯_» HÀà◊√§, QÀ~°∞=OHõÅ∞, á⁄>Ëìà◊√§ "≥Ú^ŒÅQÆ∞
"å\˜`ÀáÈ\©Å∞ [iÑ≤OK«∞‰õΩx, #@#~°‰Î Ωõ Å =∞^èºŒ , "ÕâßºOQÆ#Å`À „H©_® qâıëêÅ`À
HÍÅO QÆ_çÑ≤, L^•º#=# qÇ¨~°O Ñ¨Ó~°Î~ÚO^ŒO\ÏxH˜ ã¨∂K«#QÍ JHõ¯_»∞O_Õ
H˘xfl Ñ¨ÓÅQÆ∞`«∞ÅÎ #∞, zQÆ∞~°∞H˘=∞‡Å#∞ KÕ`∞« Å`ÀÑ¨@∞ì‰Ωõ x, t~°ã∞¨ û, K≥q, HõO~îåÅÖ’
JÅOHõiOK«∞‰õΩx =∞m§ ã¨fiO`«KÀ@∞H˜ KÕ~°∞HÀ"åe.
205 ã¨∂:U`Õ# ~°z`À¢^•æ Ç¨ÏŸ^ŒHÍ<åO „w¿+‡
[Å„H©_® QÆ=∞#O "åºMÏº`«"£∞.
„w+¨‡ HÍÅOÖ’ JO>Ë "Õãq¨ HÍÅOÖ’ `åÑÖQÍ LO@∞Ok HÍ|\˜ì JÖÏO\˜
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ L^•º#=#qÇ¨~°O KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ HÍÅ∞=Å∞, #^Œ∞Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜
^•fi~å HÍ‰õΩO_® W`«~° q^èŒOQÍ hà◊√§ áêiOz xOÑ≤# ÉÏ=ÙÅ∞ =O\˜ "å\˜Ö’
[Å„H©_»Å∞ P_»∞HÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : Ü«∞HõΔ~å„uó H“=Ún *ÏQÆ~°ó ã¨∞=ãÖ`«Hõó ã¨Ç¨ÏHÍ~°ÉèíOlHÍ
JÉèí∂º+¨MÏkHÍ aã¨MÏkHÍ #= Ñ¨„uHÍ L^ŒHõˆHΔ fi_çHÍ
áêOKåÖÏ#∞Ü«∂#O UHõâßÅ‡b Ü«∞=K«`«∞s÷ PÖ’Å K«`«∞s÷
=∞^Œ<À`«û=ó ^Œ=∞# ÉèíOlHÍ Ç¨ÏŸÅHÍ Jâ’HÍ`«ÎOã≤HÍ
Ñ¨ÙëêÊ=Kå~ÚHÍ K«∂`«ÅuHÍ W‰õΔΩÉèíOlHÍ Hõ^ŒO|Ü«Ú^•úx
42 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
`å™êÎâ◊Û =∞Ç≤Ï=∂#ºó ^Õâßºâ◊Û „H©_®ó [<ÕÉè’º qt+¨ì
=∂K«ˆ~Ü«Úiu ãÖÉèí∂Ü«∞ „H©_®ó
P ~ÀAÖ’¡ <åQÆ~°‰õΩÅ∞ qq^èŒ ~°HõÖˇ·# q<À^Œ „H©_»Ö’¡ áêÖÁæ<Õ"å~°∞. ¢ã‘Î
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅÖ’ HÍ"≥∂nÌÑ#¨ HõÅQÆ\ÏxH˜ LÑ¨Hiõ OKÕ q<À^Œ „H©_Å» ∞ D „HÕk q^èOŒ QÍ
LO\Ï~Ú.
01. Ü«∞HõΔ~å„u : nx<Õ Ñ¨HõΔ~å„uJx, ã¨∞Y~å„u Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. ã¨∞MÏu
â◊Ü∞« O`À E^Œ=Ú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞<ÀÅ¡™êxfl HõeyOKÕ P@Å`Àã¨∞YOQÍ HÍÅO
QÆ_»∞Ñ¨Ù`å~°∞ HÍ|\˜ì ã¨∞Y~å„u Jx, â◊√Hõ¡ Hõ$+¨‚ Ñ¨HΔÍÅÖ’ ˆH=ÅO XHõ â◊√Hõ¡
Ñ¨HOΔõ Ö’ =∂„`«"∞Õ D ~å„ux PK«i™êÎ~∞° QÆ#∞Hõ Ñ¨H~Δõ å„u Jx ¿Ñ~°∞¡ =KåÛ~Ú.
02. H“=Ún *ÏQÆ~=° Ú : H“=Úk JO>Ë "≥<fl≥ Å. Ñ≤O_ç P~°É’ã≤#@∞ìQÍ, ã¨fiK«ÛOù QÍ,
K«ÅQ¡ Í L#fl "≥<fl≥ Å ~å„`«∞ÅÖ’ <åQÆ~‰° Ωõ Å∞ XHõ¯KÀ@KÕi P#O^ŒOQÍ P@Å`À
„á⁄^Œ∞Ì QÆ_»∞Ñ¨Ù`å~°∞ HÍ|\˜ì nxH˜ H“=Ún *ÏQÆ~°O J<Õ ¿Ñ~°∞=zÛOk.
03. ã¨∞= =ãÖ`«Hõ=Ú : JO>Ë =∞^Œ<À`«û=O. nxx `˘q∞‡k ~ÀAÅ∞ [~°∞Ñ¨Ù
`å~°∞. D`˘q∞‡k~ÀAbfl =ãÖ`« ~å„`«∞Åh, =ãÖ`« #=~å„`«∞Åh JO\Ï~°∞.
D ~ÀAÅÖ’ „Ñü~ÀE #$`åºÅ∞, <å\ÏºÅ∞, áê@HõKÕÛsÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q
[~°∞Ñ¨Ù`å~°∞. "≥Ú`«ÎOg∞^Œ Wk ãÖw`« „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ# „H©_».
04. ã¨Ç¨ÏHÍ~°ÉèíOlHõ : ã¨Ç¨ÏHÍ~°=ÚÅO>Ë uÜ«∞º =∂q∞_ç ÖËHõ JO@∞ =∂q∞_ç.
g\˜x KÕ`«∞Å`À HÀÜ«∞‰õΩO_®, K≥@∞¡ ZHõ¯‰õΩO_® ZyÔ~yi <À\˜`À =∂„`«"Õ∞
JO^Œ∞H˘x HÀ¿ã „H©_»#∞ ã¨Ç¨ÏHÍ~°ÉèíOlHõ JO\Ï~°∞.
05. JÉèí∂º+¨MÏkHõ : Ãã#QÆÅ∞, "≥ÚHõ¯*Á#flÅ∞, |~îå}©Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x
"≥ÚHõ¯Å`À ã¨Ç¨ `≥zÛ `«OÑ¨@ "Õã≤ u#\Ï<Õfl JÉèí∂º+¨MÏkHõ JO\Ï~°∞.
06. aã¨MÏkHõ : aã¨=ÚÅ#QÍ `å=∞~°`«∂O_»∞¡ h\˜`À xO_ç, =∞<ÀÇ¨Ï~°OQÍ
L#fl ã¨~°ã¨∞û ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ^•O\’¡L#fl ÖË`« `å=∞~° `«∂O_»¡#∞ u#\Ïxfl
aã¨MÏkHõ JO\Ï~°∞.
07. #=Ñ¨¢uÎHõ : `˘ÅHõi =~°¬O ‰õΩiã≤#Ñ¨C_»∞ "≥ÚÅz# zQÆ∞à◊√§#∞ #=Ñ¨¢`åÎÅ∞
JO\Ï~°∞. "å\˜x ÖËà◊§ ÖÏQÍ ZQÆ∞~°∞`«∂, =OQÆ∞`«∂ <À\˜`À JO^Œ∞H˘x
u#\Ïxfl #=Ñ¨¢uÎHõ „H©_» JO\Ï~°∞.
08. L^ŒHõHΔ“_çHõó : Ñ≤zHÍ~°∞ÖÏ¡O\˜ "≥^Œ∞~°∞ Q˘\ÏìÅ`À h\˜x "Õ_»∞HõQÍ XHõi
ÃÑ#· XHõ~∞° K«Å∞¡HÀ=\Ïxfl L^ŒHõ HΔ“_çHJõ O\Ï~°∞. WkWÑ¨Ê\˜ Ç¨ÏŸb ÑÖ_»∞QÆ#∞
áÈe#k.
09. áêOKåÖÏ#∞Ü«∂#=Ú : áêOKåeHõ JO>Ë Ñ¨Å¡H˜. #ÅQÆ∞Ô~·^Œ∞~°∞QÆ∞ Ñ¨Å¡H˜QÍ
U~°Ê_ç XHõi<˘Hõ~∞° "≥∂ã≤H˘O@∂ P_Õ P@Å#∞ áêOKåÖÏ#∞Ü«∂#=∞O\Ï~°∞.
10. UHõâßÅ‡e : qâßÅOQÍ LO_ç, K«Hõ¯QÍ Ñ¨Ó=ÙÅ`À xO_ç L#fl XHõ |∂~°∞QÆ∞
K≥@∞ì =^ŒÌ‰õΩ "≥o§ P Ñ¨Ó=ÙÅ#∞ HÀã≤H˘x, ÃÑ@∞ì‰õΩx [@∞¡ [@∞¡QÍ P_Õ
P@#∞ UHõâßÅ‡e JO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 43
11. Ü«∞=K«`«∞i÷ : nxfl "≥·âßY â◊√Hõ¡ K«`«∞i÷ ~ÀA PK«i™êÎ~°∞. Ü«∞=Å`À KÕã≤#
ã¨∞QÆOkè K«∂~å‚xfl XHõiÃÑ· XHõ~°∞ K«Å∞¡H˘O\Ï~°∞ QÆ#∞Hõ nxH˜ Ü«∞=K«`«∞i÷
Jx ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
12. PÅÖ’ K«`«∞iú : „âß=} â◊√Hõ¡ K«`«∞i÷ ~ÀA# LÜÕ∞ºÅ ÑÖ_»∞QÆ ÖÏO\˜k
[~°∞Ñ¨ÙHÀ=\Ïxfl PÖ’Å K«`«∞i÷ JO\Ï~°∞.
13. =∞^Œ<À`«û==Ú : =∞#‡^èŒ∞x ÉÁ=∞‡#∞ XHõ^•xfl KÕã≤ ^•xx Ñ¨ÓlOK«\Ïxfl
=∞^Œ<À`«û=O JO\Ï~°∞. Wk K≥·„`« â◊√Hõ¡ K«`«∞~°út<å_»∞ PK«iOÑ¨|_»∞`«∞Ok.
14. ^Œ=∞#ÉèíOlHõ : ^Œ=∞#O J<Õk ã¨∞"åã¨#Å "≥ÚHõ¯. ã¨∞=∞OQÆoQÍ LO_»@O
HÀãÖ XHõi<˘Hõ~°∞ nx Ñ¨ÙëêÊÅ`À Ñ¨ÓlOK«∞H˘O\Ï~°∞.
15. Ç¨ÏŸÖÏH± : n<Õfl HÍ=Úx Ñ¨Ù#flq∞ Jx Ç¨ÏŸm ÑÖ_»∞QÆ Jh JO\Ï~°∞. Wk
á¶êÅ∞æ} â◊√Hõ¡ Ñ¨Ói‚=∞ ~ÀA =ã¨∞OÎ k. D ~ÀA# Ñ≤zHÍ~°∞Å`À ~°OQÆ∞hà◊§#∞
XHõi g∞^Œ XHõ~°∞ [Å∞¡H˘O\Ï~°∞.
16. Jâ’HÀ`«OÎ ã≤Hõ : Jâ’Hõ Ñ¨ÙëêÊÅ`À `«Å‰õΩ ^èiŒ OK«∞‰õΩ<Õ@@∞=O\˜q `«Ü∂« ~°∞
KÕã≤ JÅOHõiOK«∞HÀ=\Ïxfl Jâ’HÀ`«OÎ ã≤Hõ JO\Ï~°∞. Wk K≥„· `« â◊√^Œú J+¨qª ∞
~ÀA PK«iOKÕk.
17. Ñ¨ÙëêÊ=Kå~ÚHÍ : Ñ¨Ó=ÙÅ#∞ HÀ¿ã@@∞=O\˜ „H©_#» ∞ D q^èOŒ QÍ JO\Ï~°∞.
18. K«∂`«ÅuHÍ : Wk ‰õÄ_® Jâ’HÀ`«ÎOã≤Hõ =O\˜^Õ HÍh D L`«û=OÖ’
Jâ’Hõ Ñ¨ÙëêÊÅ‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ =∂q∞_ç zQÆ∞à◊¡#∞ LÑ¨Ü≥∂y™êÎ~°∞.
19. WHõΔÉèíOlHÍ : K≥~°‰õΩ QÆ_»Å#∞ `≥zÛ, XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ [@∞¡QÍ U~°Ê_ç, XH˘¯Hõ¯~°∞
XHÀ¯QÆ_»#∞ XHõ¯ ^≥|ƒ‰õΩ Wxflxfl =ÚHõ¯Å∞ KÕÜ«∞QÆÅ=∞x ÑÖ^ÕÅ∞ "Õã¨∞‰õΩx
#~°Hõ\Ïxfl W‰õΔΩÉèíOlHõ JO\Ï~°∞.
44 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
20. Hõ^ŒO|Ü«Ú^Œú=ÚÅ∞ : Hõ^ŒOÉÏÅO>Ë Hõ_ç=∞Ñ¨ÓÅ∞. g\˜x QÆ^ŒÖÏ¡, Y_®æÖÏ¡
QÆ∞`«∞ÎÖÏ¡ Hõ\ ˜ì, Ô~O_»∞ ÉÏ~°∞Å∞QÍ #∞OK«∞x "å\˜`À XHõi <˘Hõ~°∞ H˘@∞ì
HÀ=\Ïxfl Hõ^ŒO|Ü«Ú^•úÅ∞ JO\Ï~°∞. Hõ^ŒO| Ü«Ú^•úÅx J#flÑ¨Ê\˜H© U
Ñ¨ÓÅ`À<≥·<å DÜ«Ú^•úÅ∞ KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. HÍh P Ñ¨ÓÅ∞ ã¨∞‰õΩ=∂~°OQÍ
=∂„`«O LO_ç f~åe.
D ÃÑ· „H©_Å» hfl <åQÆ~‰° Ωõ ÅO^Œ~∂° KÕi P_»^yŒ # P@ÖËQÍh Z=i=∞@∞ì‰Ωõ
"åà◊√§ P_»∞‰õΩ<Õq HÍ=Ù.
ã¨∂ : UHõKåi}â◊Û qÉèí= ™ê=∞~å÷º^Œæ}˜ HÍÜ«∂ó
<å~ÚHÍÜ«∂â◊Û ã¨vaè~åflQÆ~°ÔH·â◊Û ã¨Ç¨ÏK«i`« "Õ∞`Õ# "åºMÏº`«"£∞.
ÃÑ· „H©_Å» ∞ ™êyOK«\ÏxH˜ <åQÆ~‰° Ωõ Å∞ `À_»∞ ^˘~°H#õ >ˇ`¡Â Õ `«=∞ `åÇ¨Ï`«∞‰õΩ
ãïÑ¨_» ÑïKåiHõÅ`À ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # L`«û"åÅ∞ [~°∞Ñ¨ÙHÀ=K«∞Û P@áê@Å∞, „H©_Å» ∞
™êyOK«K«∞Û.
ã¨∂ : JqÉèí=ã¨∞Î â◊s~°=∂„`À =∞e¡HÍ ¿Ñ¶#HõëêÜ«∞=∂„`«
ÑïK«Ûù^Œó Ñ¨Ó*Ïº^ÕÌâß ^•QÆ`«ó HõàÏ ã¨∞qK«HõΔ}ó
`«^Œ∞Ñ¨^Õâı# QÀëêªºO "Õâ’z`ÕK« =$`ÕÎ
™ê^èŒÜÕ∞ ^•`å‡# =∞u Ñ‘~î°=∞~°Ìó
_»|∞ƒÖËHáõ È=@O=Å¡ <åQÆ~H° õ =$`«OÎ J#∞ãïOK«ÖxË "åà◊√§, HÍ=∞ âß¢ãOÎ¨
ÑïÑ¨Ó~°O‚ QÍ `≥eû#"åi`À Hõeã≤ uiy HÍ=∞âß¢ãqÎ¨ +¨Ü∂« Åx ÉÏQÍ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩx
"å\˜x JO^ŒiH© K≥|∂Î, ã¨ÉèíÅ∞, QÀ+¨μªÅ∞, q<À^Œ „H©_»Å∞ [iÑ≤ã¨∂Î, q∞ye#"å~°∞
<åQÆ~°Hõ=$`«ÎO J#∞ãïOKÕÖÏ KÕÜ«∞K«∞Û. JÖÏO\˜ "åix Ñ‘~î°=∞~°∞¤_»∞ JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Éèí∞HõÎ qÉèí=ã¨∞Î QÆ∞}"å<£ ã¨Hõà◊„`À "ÕâıQÀëêªºOK«
|Ç¨ï=∞`«ó `«^Œ∞Ñ¨rg K«q@ó
D <åQÆ~°Hõ=$`åÎxfl PK«iOK«@OÖ’ =ÚO^Œ∞ "≥#∞HõÅ∞ K«∂ã¨∞HÀ‰õΩO_®
"Õâ◊ºÅ HÀãÖ, HÍ=∞„H©_»Å HÀãÖ L#fl^ŒO`å Y~°∞ÛÃÑ>Ëìã≤ H˘O^Œ~°∞ _»|∞ƒ ÖË‰õΩO_®
áÈ`å~°∞. JÖÏO\˜ "åà◊√§ ÉèÏ~°º`ÀÉÏ@∞, qq^èŒ „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ "Õâßº [#O`À ÉÏ@∞
ã¨|Å∞, QÀ+¨μªÖÏ¡O\˜ "å\˜Ö’ áêÖÁæO@∂ "åi ^•fi~å |Ç¨ï=∞`«∞Å∞, Q“~°=
ã¨`å¯~åÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∂ Hõ_∞» Ñ¨ÙxOÑ¨ÙHÀ"åe. J@∞=O\˜ "åix 'q@∞Å∞— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : UHõ^Õâ◊ q^Œºã¨∞Î „H©_»#HÀ qâßfiã¨ºâ◊Û
q^Œ∂+¨Hõó "≥·Ç¨ã≤HÀ"å
ã¨Ç¨Ï[OQÍ _»|∞ƒÖËx"å_≥·<å, HÍ=∞qÖÏ™êÅ ^•fi~å _»|∞ƒáÈQ˘@∞ì ‰õΩ#fl
"å_≥·<å, JHõ¯_» LO_Õ"å_≥·<å, "Õˆ~ ^ÕâßxH˜ K≥Ok# "å_≥·<å, ãÖw`« <å\ÏºÅ∞
`≥eû#"å_≥·, K«=∞`å¯iÜ≥ÿ∞, #=∞‡Hõã¨∞÷_≥· LO>Ë J`«#∞ _»|∞ƒ#fl"åix, HÍ=∞
q+¨Ü«∂ÅÖ’ Pã¨H˜Î L#fl "åix P„â◊~ÚOz, r=#O ™êyOK«=K«∞Û. JO^Œih
#qfiã¨∂Î LO_»@"Õ∞ JÖÏO\˜ "åiÑ¨x QÆ#∞Hõ "åix 'q^Œ∂+¨‰õΩÅ∞— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : U`Õ "Õâßº#O <åQÆ~°HÍ}ÏO K«=∞O„u} ã¨ûOkè q„QÆÇ¨Ï xÜ«∞HÍÎó
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 45
ÃÑ· ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñ¨Ê|_ç# q@∞Å∞, q^Œ∂+¨‰õΩÅ∞, Ñ‘~î°=∞~°∞ÌÅ∞ LÑ¨<åQÆ~°
‰õΩÅ∞ Jx Ñ≤Å=|_»`å~°∞. g~°∞ <åQÆ~‰° Ωõ Å‰õΩ "Õâº◊ Å‰õΩ =∞^èºŒ =~°∞ÅÎ ∞QÍ „Ñ¨=iÎ™êÎ~∞° .
ã¨∂ : `≥·iƒùFLHõºó q^ŒQÍúó =ÚO_® =$+¨Ö’º =$^ŒúQÆ}˜ H“â◊Û "åºMÏº`åó
WÖÏO\˜ =∞^èŒº=iÎ`«fiO x~°fiÇ≤ÏOK«\ÏxH˜, ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# "åˆ~ HÍHõ,
HõàÏH“â◊ÅºO `≥eû# aK«ÛQÆ`≥ÎÅ∞, ã¨<åºã≤#∞Å∞, â◊¥„^Œ¢ã‘ÎÅ∞, =$^Œú "Õâ◊ºÅ∞ ‰õÄ_®
J~°›"≥∞ÿ# "å~°x ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥áêÊ~°∞.
ã¨∂ : „QÍ=∞"åã‘K«, ã¨*Ï`å<£ qK«HõΔ}Ï<£ H“`«∞Ç¨ÏeHÍ<£
áÈ`åûÇ¨Ïº, <åQÆ~°Hõ[#ã¨º =$`«ÎO =~°‚Ü«∞<£
„â◊^•úOK« [#Ü«∞<£ `«^Õ"å#∞‰õΩsfi`«. QÀ+‘ìâ◊Û „Ñ¨=~°ÎÜÕ∞`ü.
ãÖQÆ`åº [#=∞#∞~°O[ÜÕ∞`ü. Hõ~°‡ ã¨∞K«™êÇ¨ÜÕ∞º#K«#∞
QÆ$Ç‘Ï‚Ü«∂`ü LÑ¨HÍ~° ÜÕ∞KÕÛu <åQÆ~°Hõ=$`«Î"£∞.
„QÍ=∂ÅÖ’ x=ã≤OKÕ "åà◊√§, ã¨*ÏfÜ«ÚÅ∞, q^•º=O`«∞Å∞, qK«HõΔ}

HõÅ"å~°∞ J~Ú, ‰õΩ=¸Ç¨ÏÅO L#fl Ü«Ú=‰õΩÅ∞ D <åQÆ~°Hõ =$`åÎxfl J#∞ãïOKÕ
q^èOŒ QÍ „áÈ`«ûÇ≤ÏOKåe ! Ñ¶Ö¨ Ï<å „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’, Ñ¶Ö¨ Ï<å "åà◊√§ Z<Àfl [#~°O[Hõ"∞≥ #ÿ
QÀ+¨μÅª ∞, ã¨ÉÅíè ∞ [~°∞Ñ¨Ù`«∂, ZO`À L`åûÇ¨ÏO`À <åQÆ~H° õ =$`åÎxfl J#∞ãïã¨∞<Î åfl~°∞.
g∞~°∂ JÖÏ [~°∞Ñ¨Ù‰õΩO>Ë ÉÏQÆ∞@∞Ok. Jx K≥ÑÊ≤ Ü«Ú=‰õΩÅÖ’ "å\˜ Ñ¨@¡ Pã¨HxÎ˜
HõeyOKåe. "åà◊§ KÕ`« q<À^Œ Ü«∂„`«Å∞ KÕ~Úã¨∂Î LO_®e. JÖÏ Ü«Ú=‰õΩÅÖ’
<åQÆ~H° õ =$`«OÎ Ñ¨@¡ „â◊^úŒ HõeyOz, ^•xfl J#∞ãïOK«@OÖ’ "åiH˜ ã¨ÇÏ¨ HõiOKåe.
ã¨∂ : Éèí=Ou Kå„`« â’¡HÍó
â’¡ : <å`«ºO`«O ãÖã¨¯ $`Õ<≥·= <å`«ºO`«O ^Õâ◊ÉèÏ+¨Ü«∂
Hõ^ä•O QÀ+‘ª+¨μ Hõ^äŒÜ«∞<£ Ö’ˆH |Ç¨ï=∞`ÀÉèí"Õ`ü
<åQÆ~°Hõ=$`«ÎO J#∞ãïOKÕ@Ñ¨C_»∞ HÍ=º ã¨=∞ã¨ºÅ∞, HõàÏ ã¨=∞ã¨ºÅ∞
PK«iOÑ¨*Ü Ë ∂« Åx ÃÑ· ã¨∂„`åÅÖ’ K≥ÑÊ¨ |_çOk. "å\˜x ZÖÏ PK«iOÑ¨KÜ Õ ∂« Å#flk
D ã¨∂„`«O „HÕ^Œ W=fi|_ç# â’¡HõOÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk.
46 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
QÀ+¨μªÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ@Ñ¨C_»∞ ˆH=ÅO ãÖã¨¯ $`«OÖ’<À, ÖËHõ ˆH=ÅO
^Õâ◊ÉèÏ+¨Ö’<À QÍ‰õΩO_®, Ô~O_»∞ ÉèÏ+¨Ö’¡#∂ Hõ^äŒÅ#∞ K≥áêÊe. JÑ¨C_»∞ D Ô~O_»∞
ÉèÏ+¨Ö’¡ XHõ ÉèÏ+¨`À>Ë ÑïK«Ü«∞O L#fl"åà◊§H˜ ‰õÄ_® JqJ~°÷=∞=Ù`å~Ú. P
~°HõOQÍ QÀ+¨μªÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOK« QÆey#"å_»∞ Ö’Hõ „Ñ¨ã≤^Œ∞ú_»∞ J=Ù`å_»∞.
ã¨∂ : Ü«∂QÀ+‘ìÖ’Hõ qkfiëêì Ü«∂K« ÃãÂfi~°q ãïÊ}©
Ñ¨~°Ç≤ÏO™êutHÍ Ü«∂K« #`å=∞=`«ˆ~ ^Œ∞ƒ^èŒó
`å#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ QÀ+¨μªÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«ÖË#Ñ¨C_»∞ W`«~°∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ
QÀ+¨μÅª Ö’ áêÖÁæ#=K«∞Û. HÍh Ö’HõO "≥∞K«Û#@∞=O\˜ QÀ+¨μÅª Ö’ QÍh, qK«Ûq_çQÍ
„Ñ¨=iÎOKÕ QÀ+¨μÅª Ö’QÍh, W`«~∞° Å#∞ u@ì@"Õ∞ „Ñ¨^•è #OQÍ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl QÀ+¨μÅª Ö’QÍh
KÕ~°‰õÄ_»^Œ∞.
ã¨∂ : Ö’Hõ z`åÎ#∞ =iÎ <åº „H©_® =∂¢`≥·Hõ HÍ~°ºÜ«∂
QÀëêªº ã¨Ç¨ÏK«~°xfi^•fiOÖ’¡ˆH ã≤kúO xÜ«∞K«Ûùu.
Wu N"å`åûºÜ«∞hÜÕ∞ HÍ=∞ã¨∂„`Õ
„Ñ¨^èŒ"Õ∞kèHõ~°}<Õ <åQÆ~°Hõ =$`«ÎO K«`«∞~Àú^•ºÜ«∞=Ú.
=∞i ZÖÏO\˜ QÀ+¨μªÅÖ’ áêÖÁæ<åe? âß¢ã¨ÎHÍ~°∞_»∞ D q^èŒOQÍ K≥|∞
`«∞<åfl_»∞. UQÀ+≤ì „Ñ¨[Å =∞#∞ã¨∞Å#∞ ~°OlOÑ¨*ãË ∞¨ OÎ ^À, Uk q<À^•xfl, qÖÏ™êhfl,
HõÅQÆ*ãË ∞¨ OÎ ^À, ^•xÖ’ áêÅ∞ÑÖK«∞HÀ"åe. WÖÏ KÕ¿ã"å_»∞ Ö’Hõ„Ñ≤ÜÚ« _»=Ù`å_»∞.
Ö’Hõ „Ñ≤ÜÚ« _»∞ JO>Ë ¢ãÅÎ‘ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å#∞ ‰õÄ_® W>Ëì ^˘K«∞HÀ QÆey#"å_»=Ù`å_»x
"Õˆ~ K≥áêÊeû# Ñ¨xÖË^Œ∞.
Wk "å`åûºÜ«∞#∞_»∞ „"åã≤# HÍ=∞ã¨∂„`åÖ’¡ ™ê^è•~°}=∞<Õ „Ñ¨^äŒ=∂kè
Hõ~°}OÖ’x <åQÆ~°Hõ=$`«ÎO J<Õ <åÅ∞QÀ J^è•ºÜ«∞O.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 47
<åÜ«∞Hõ ã¨Ç¨Ü«∞ ^Œ∂f Hõ~°‡ q=∞~°≈
ã¨∂ : HÍ=∞â◊Û`«∞~°∞¬ =ˆ~‚+¨μ ã¨=~°‚`«âßÛ##º Ñ¨Ó~åfiÜ«∂O
„Ñ¨Ü«Ú[º=∂#ó Ñ¨Ù„fÜ≥∂ Ü«∞â◊™Èº Ö∫H˜Hõâ◊ÛÉèí=u.
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ QÆ$Ç¨Ïã¨÷ ^èŒ~å‡xfl á⁄Ok ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅ#∞ Hõey LO_ç, <å~ÚHõ
^ŒQÆæ~°‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ^Œ∂uHõ#∞ ÑÖáêÅx "≥#∞Hõ\ ˜ J^è•ºÜ«∞OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk.
<åÜ«∞‰õΩ_»O>Ë ZÖÏO\˜"å_»∞, ZÖÏO\˜ <å~ÚHõ`À QÆ$Ç¨Ïã¨÷^èŒ~å‡xfl á⁄O^•e,
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ ZÖÏO\˜ ã¨Ç¨ Ü«∞‰õΩÅ#∞ Hõey LO_®e, ^Œ∂`« Ü≥ÚHõ¯ Ñ¨x Z@∞=O\˜k
D J^è•ºÜ«∞OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_»∞`«∞<åfl~Ú. <åÜ«∞‰õΩ_ç QÆ∞iOz, ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅ QÆ∞iOz
^Œ∂`« ÖËHõ ^Œ∂uHõ KÕÜ∞« =Åã≤# Ñ¨#∞Å QÆ∞iOz K≥|∞`«∞Ok HÍ|\˜ì D J^è•ºÜ«∂xH˜
'<åÜ«∞Hõ ã¨Ç¨Ü«∞ ^Œ∂fHõ~°‡ q=∞~°≈— Jx ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
<å~ÚHõ ZÖÏLO_®e ?
=∞# ÉèÏ~°fÜ«ÚÅÖ’ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞, HõΔ„uÜ«ÚÅ∞, "≥·â◊√ºÅ∞, â◊¥„^Œ∞Å∞ Jx
<åÅ∞QÆ∞ *Ï`«∞Å∞ L<åfl~Ú. D <åÅ∞QÆ∞ *Ï`«∞Å "åih Hõeû Kå`«∞~°fi~°∞‚ºÅ∞
JO\Ï~°∞. âß¢™êÎxfl J#∞ãïOz U ‰õΩÅ=Ú"å~°∞ P ‰õΩÅ=Ú "åi<Õ ÃÑO_®¡_®e.
JO`«‰õΩ =Ú#∞Ñ¨Ù Hõ<åº`«fi=Ú#∞ áÈQ˘@∞ìHÀx <å~ÚHõ#∞ ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ"åe.
âß¢ã¨Î „Ñ¨HÍ~°O q"åÇ¨Ï q^è•#O [~°QÍe.
JÖÏO\˜ <å~ÚHõ`À HÍ=∞ã¨∞MÏxfl J#∞Éèíq¿ãÎ =Oâßaè=$^Õú HÍHõ H©iÎ
‰õÄ_® Åaèã¨∞ÎOk. Jk Ö’Hõ ã¨=∞‡`«O ‰õÄ_® J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : `«kfi Ñ¨s`« L`«Î=∞ =~å‚ã¨∞ Ñ¨~°Ñï QÆ$Ç‘Ï`å ã¨∞K« „Ñü+≤^Œúó
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ^•xH˜ q~°∞^ŒúOQÍ L`«Î=∞ =~°‚Ñ¨Ù ¢ã‘ÎÅ#∞ QÍh, „HÕk =~°‚Ñ¨Ù
¢ãÅÎ‘ #∞ QÍh ÃÑO_®¡_‰» Äõ _»^∞Œ . JO>Ë „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞, Hõ„Δ uÜ«∞ "≥â· º◊ â◊¥„^Œ ¢ãÅÎ‘ #∞QÍh†
â◊¥„^Œ∞_»∞, "≥·â◊º, HõΔ„uÜ«∞, „ÉÏÇ¨Ï‡} ¢ã‘ÎÅ#∞ QÍh ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. WÖÏ ÃÑo§
KÕã¨∞‰õΩO>Ë Jk „Ñü +≤^Œú HÍ=∞O J=Ù`«∞Ok. JÖÏO\˜ HÍ=∂xfl á⁄O^Œ‰õÄ_»^Œ∞.
ã¨∂ : JÑ¨~°=~å‚ ã¨fix~°=ã≤`åã¨∞ "Õâßºã¨∞ Ñ¨Ù#~°∂ƒù+¨μ K«# tëÈì
#„Ñü+≤^Œúó ã¨∞MÏ~°÷`åfi`ü
`«# Hõ<åfl `«‰õΩ¯= ‰õΩÅOÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# ¢ã‘Î J~Ú<å, jÅO `«Ñ≤Ê ‰õΩÅO
#∞Oz "≥e"ÕÜ«∞|_»x ¢ã‘Î,"Õâ◊º, Ô~O_ÀÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ#fl ¢ã‘ÎÅ`À HÍ=∂xfl ™êyOK«
=K«∞Û. HÍh Wk ˆH=ÅO â◊s~° ã¨∞YO HÀã¨"Õ∞.
220ã¨∂: `«„`« <å~ÚHÍ ã≤Î„ã¨ó Hõ<åº Ñ¨Ù#~°∂öó "ÕâßºK«
<å~ÚHõÅ#∞ =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ qÉèílOKå~°∞. Hõ#º, Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù, "Õâ◊º,
Hõ#º JO>Ë ÃÑo§ HÍx Ñ¨_»∞K«∞ Ñ≤Å¡. Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù JO>Ë Ô~O_À™êi ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ#fl
¢ã‘Î. "Õâ◊º JO>Ë Xà◊§=Ú‡‰õΩx r=#O QÆ_ç¿Ñ ¢ã‘Î.
ã¨∂ : J#ºHÍ~°} =âß`«Ê~° ÑïQÆ$Ç‘Ï`åÑ≤ áêH˜ΔH©
K«`«∞s÷u QÀ}˜HÍÑ¨Ù„`«ó
48 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ãÖ`å#OHÀãÖ, HÍ=∞™œYºOHÀãÖ HÍ‰õΩO_® W`«~° HÍ~°}ÏÅ=Å¡ KÕ~n° Ü«∞
|_»¤ Ñ¨~° ¢ã‘Î <åÅ∞QÀ~°HõO <å~ÚHõ J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : ã¨Ü«∞^• =∂#º`Õ ÃãÂfii}©Ü«∞ =∞#º`À Ñ≤ |Ç¨ïâ’
=º=ã≤`« Kåi„`å `«™êºO "ÕâßºÜ«∂ q∞=QÆ=∞#
=Ú`«Î=∞=i‚ <åº=∞Ñ≤# ^èŒ~°‡ Ñ‘_®O Hõi+¨ºu.
W`«~°∞Å ÉèÏ~°ºÅ∞ ‰õÄ_® <åÅ∞QÀ~°HõO <å~ÚHõ „HÕ^Œ‰õΩ =™êÎ~°∞. P"≥∞
`«# q+¨Ü∞« OÖ’ jÅ=uQÍ LO^Œx <åÜ«∞‰õΩ_»∞ ZÖÏJ#∞‰õΩO\Ï_À, JÖÏˆQ `«H¯˜ #
"åi q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® J<ÕHõ™ê~°∞¡ jÅ=uQÍ<Õ LO^Œx J#∞‰õΩ#fl Ñ¨HõΔOÖ’
P"≥∞ L`«Î=∞=~°‚Ñ¨Ù ¢ã‘Î J~Ú<å P"≥∞`À HÍ=∞™œMÏºxfl á⁄O^Œ@O J#∞z`«O
HÍ^Œ∞. JO>Ë jÅO q_çz# ¢ã‘ÎÅ∞ J<ÕHõ™ê~°∞¡ J<ÕHõ =∞Ok`À HõÅ∞™êÎ~°∞ HÍ|\˜ì,
"åà◊√§ L`«Î=∞ =~°‚Ñ¨Ù ¢ã‘ÎÅ∞ JO>Ë Z‰õΩ¯= ‰õΩÖÏxH˜ K≥Ok# "åÔ~·#Ñ¨Ê\˜H©, "åà◊§`À
HõÅ∞ûHÀ=@OÖ’ `«Ñ¨CÖË^Œ∞.
ã¨∂ : Ñ¨Ù#~°∂ƒùiÜ«∞O J#ºÑ¨Ó~åfi =~°∞^•ú <å„`« â◊OHÍã≤Î.
Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® JO`Õ. P"≥∞ WO`«‰õΩ =ÚO^Õ =∞~˘Hõifl ÃÑo§
KÕã∞¨ ‰õΩx HÍ=∞ ™œMÏºxfl á⁄OkOk HÍ|\˜ì P"≥∞#∞ á⁄O^Œ_O» Ö’ ‰õÄ_® `«ÑC¨ ÖË^∞Œ .
ã¨∂ : ÑüO"å =∞Ç¨O`« g∞â◊fi~° =∞#‡^Œ q∞„`« ãÖã¨$+¨ì
q∞Ü«∞=∞= QÆ$Ç¨Ïº „Ñ¨Éèí∞`Õfi# K«~°u ™ê=∞Ü«∂ ãÖã¨$ëêì
¿ãflÇ¨ ^Õ#O "åº=~°Î~Ú+¨ºu.
Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À ãÖQÆq∞OK«\ÏxH˜ XHõHÍ~°}O K≥Ñ¨Ù`«∂ WÖÏ JO\Ï_»∞
âß¢ãHÎ¨ Í~°∞_»∞. XHõ P_»k LO@∞Ok. P"≥∞‰õΩ Éè~í Î° LO\Ï_»∞. J`«xH˜ XHõ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞
LO\Ï_»∞. P ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»O>Ë Ñ¨_»x"å_»∞ XHõ_»∞O\Ï_»∞. J`«#∞ P P_»^•xfl
J#∞ÉèíqOK«@O HÀãÖ „Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. ZO^Œ∞KÕ`«#O>Ë `«# â◊„`«∞=Ù‰õΩ P"≥∞ Éèí~°Î
¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ HÍ|\˜ì. _»|∞ƒ#fl"å_»∞ HÍ|\˜ì P"≥∞ `«# Éèí~°Î ¿ãflÇ≤Ï`«∞x`À HõÅ~ÚHõ
U~°Ê~°K∞« ‰õΩOk. J`«x „áÈ^ŒƒÅO`À, P"≥∞ `«# Éè~í Î° KÕ`« `«#‰õΩ Ç¨x Hõeyã¨∞OÎ ^Õ"∂≥ !
JO^Œ∞KÕ`« <Õ#∞ P"≥∞`À ãÖ|O^èŒO ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, <åg∞^Œ „¿Ñ=∞`À, P"≥∞ Éèí~°Î
¿ãflÇ≤Ï`«∞_≥·# `«# â◊„`«∞=Ù#∞ `«# Éèí~°Î‰õΩ ^Œ∂~°O KÕã¨∞ÎOk. Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À á⁄O^Œ∞
U~°Ê~°K«∞HÀ=\ÏxH˜ WÖÏO\˜ PÖ’K«# XHõ HÍ~°}O.
225 ã¨∂ : q~°ãÖ "å=∞~Úâ◊HõÎ =∞Ñ¨Hõ~°∞Î HÍ=∞OK« „Ñ¨Hõ$u =∂áê^Œ~Ú+¨ºu.
Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À HõÅ=\ÏxH˜ =∞~À HÍ~°}O ‰õÄ_® LOk. U^À Ñ¨#∞Å
=uÎ_çÖ’ LO_»@O =Å¡ „Ñ¨ã¨∞Î`åxH˜ <å‰õΩ Ç¨x HõeyOK«ÖË^Œ∞ QÍh, gÅ∞ ^˘iH˜
#Ñ¨C_»∞ <å‰õΩ `«ÑÊ¨ HõO_® Ç¨xKÕ™êÎ_∞» –J#∞‰õΩx `«# â◊„`«∞=Ù ÉèÏ~°º#∞ á⁄O^Œ\ÏxH˜
„Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. P"≥∞`À á⁄O^Œ∞ Hõey LO_»@O=Å¡ Éèí~°Î‰õΩ `«#ÃÑ· L#fl HÀáêxfl
P"≥∞ áÈQ˘_»∞`«∞Ok. J<ÕÉÏè =O ‰õÄ_®Ñ¨Ù#~°∞=ö Ù`À HõÅ=\ÏxH˜ HÍ~°}O J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : `«Ü«∂"å q∞„fHõ$`Õ# q∞„`« HÍ~°º =∞q∞„`« „Ñ¨f QÍ`«O
J#º^•fi^Œ∞¢+¨Êu áê^ŒHõO HÍ~°ºO ™ê^èŒ~Úëêºg∞u
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 49
WHõ =¸_»= HÍ~°}OWk. Jxflq^è•ÖÏ ã¨=∞~°∞~ú åÖˇ#· Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À Hõe¿ã,Î
`«#‰õΩ HÍ=eû# "å_ç<#·≥ <å‰õΩ, HÍ=eû# JxflÑ¨#∞Å#∂, `«# Éè~í Î° ^•fi~å KÕ~ÚOz
ÃÑ_»∞`«∞Ok J#fl ÉèÏ=O.
ã¨∂ : ãÖã¨$ëÈì"å J#Ü«∂ Ç¨Ï`åfi J™êºó Ñü =∞ã¨‡^•ƒù=ºO
`«^≥·â◊fi~°º "Õ∞= =∞kèQÆ q∞ëêºg∞u.
=∞~˘Hõ HÍ~°}O WÖÏ LO@∞Ok. Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À ãÖ|O^èOŒ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #flÑ¨C_»∞
P"≥∞`À ÉÏQÍ ¿ãflÇ¨ÏO KÕã≤ ~°ÇÏ¨ ™êºÅ#∞ ~å|@∞ì‰Ωõ x, P"≥∞ Éè~í #Î° ∞ K«OÑ≤ J`«x‰õΩ#fl
ãÖÑ¨^Œ#∞ `«#∞ J#∞ÉèíqOK«=K«∞Û. P"≥∞ Éèí~°Î =∂ ‰õΩ@∞OÉÏxfl x~°∂‡eOzÖËHõ
J<åºÜ«∞OKÕã≤ P Pã≤Îx ãÖáêkOKå_»∞ HÍ|\˜ì JO^Œ∞‰õΩ „Ñ¨fHÍ~°OQÍ WÖÏ
KÕÜ«∞@O ãïÜ≥ÿ∞# Ñ¨<Õ J#∞HÀ=@O.
ã¨∂ : x~°`«ºÜ«∞O "å™êºQÆ=∞# =∞~å÷#∞|^ŒúO. JÇ¨ÏOK« x™êû~°`åfiffiH©Δ}

=$`«∞ºáêÜ«∞ó ™ÈÇ¨Ï=∞<Õ# LáêÜÕ∞# `«^ŒÌ= #=∞u =∞Ç¨Ï^Œ Hõ$KåÛù
^ŒkèQÆq∞ëêºq∞
D Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À ãÖ|O^èŒO ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, ZÖÏO\˜ Hõ+¨ìO ÖË‰õΩO_® P"≥∞
#∞Oz ZO`À_»|∞ƒ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. P"≥∞ ZO`À _»|∞ƒ#flk HÍ|\˜ì _»|∞ƒ#∞ ÖˇHõ¯
ÖË‰õΩO_® Wã¨∞ÎOk. WÑ¨C_»∞ <Õ#∞ _»|∞ƒ ÖË‰õΩO_®, hK«"≥∞ÿ# Ñ¨x KÕã¨∞‰õΩx |`«∞‰õΩ
`«∞<åfl#∞. P _»|∞ƒ`À ZÖÏO\˜ W|ƒO^Œ∞Å∂ ÖË‰õΩO_® |`«HõK«∞Û J<Õ PÖ’K«#
‰õÄ_® Ñ¨#~°∞ƒù=Ù`À ãÖ|O^èŒO ÃÑ@∞ìHÀ=\ÏxH˜ =∞~À HÍ~°}O.
ã¨∂ : =∞~°‡*Ï˝"å=∞~Ú ^èŒ$_» =∞aèHÍ=∂ ™ê=∂
=∞xK«ÛùO`«O ^À+¨ qMÏº Ñ¨<Õ# ^Œ∂+¨~Ú+¨ºu.
D Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù‰õΩ <å~°Ç¨Ï™êºÅhfl `≥Å∞ã¨∞. P"≥∞ <Õ#O>Ë ZO`À W+¨ìÑ¨_»∞
`ÀOk. P"≥∞#∞ HÍ^ŒO>Ë <å~°Ç¨Ï™êºÅhfl `«#∞QÍh, W`«~°∞Å ^•fi~åQÍh |Ü«∞@
50 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ÃÑ\˜ì <å Ñ¨~°∞=Ù fã¨∞ÎO^Õ"≥∂ ! WÖÏO\˜ ÉèíÜ«∞O ‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À ãÖ|O^èŒO
ÃÑ@∞ìHÀ=\ÏxH˜ HÍ~°}O J==K«∞Û.
230 ã¨∂: Jã¨^Œ∂ƒù`«O "å ^À+Ö „â◊^ÕúÜ«∞O ^Œ∞+¨ÊiÇ¨~°O
=∞~ÚˆHΔÑ¨ºã≤ ÜÕ∞#"Õ∞ q<åâ◊™êûº`ü.
'<å`À ãÖ|O^èŒO ÃÑ@∞ìHÀ"åÅx K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞— Jx ÖËxáÈx xO^ŒÅ∞
"Õã≤ "å\˜x #q∞‡OK«\ÏxH˜, J|^Œ"ú ∞≥ #ÿ „¿Ñ=∞ÖËYÅ∞ ã¨$+≤Oì z, PxO^ŒÅ∞ áÈQ˘@∞ìHÀ
ÖË‰Ωõ O_® KÕã∞¨ OÎ k. ^•O`À <Õ#∞ <åâ◊#"≥∞ÿ áÈ`å#∞. WÖÏO\˜ ÉèÜ í ∞« O`À XHÀ¯™êi
Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À HõÅ=@O `«Ñ¨Êx ãï J=Ù`«∞Ok. Wk U_À HÍ~°}O.
ã¨∂ : PÜ«∞u =∞O`«O "å =â◊ºO ÑüO =∞`ÀÎ qaè^ºŒ kfi+¨`« ã¨ûO„QÍÇ¨Ï~Ú+¨ºu
ã¨fiÜ«∞O"å `≥·ã¨ûÇ¨ÏãÖ ã¨$*Ëº`«.
P"≥∞ Éèí~°Î =ÚO^Œ∞ =ÚO^Œ∞ KåÖÏ =$kúÖ’H˜ =™êÎ_»∞. <Õ#∞ P"≥∞`À, P"≥∞
HÀi# „Ñ¨HÍ~°O, HõeûLO_»Háõ È`Õ, `«# Éè~í #Î° ∞ <å #∞O_ç ^Œ∂~°O KÕã,≤ <å â◊„`«∞=ÙÅ`À
ÉÏ@∞ KÕ~∞° ã¨∞OÎ k. ÖËHõ `«<<·≥ å <å â◊„`«∞=ÙÅ`À ãÖ|O^èOŒ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O@∞Ok `«~åfi`«
<å JO`«∞ K«∂ã¨∞ÎOk. WÖÏO\˜ ÉèíÜ«∞O =Å¡ ‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À XHÀ¯™êi Hõeã≤,
P"≥∞#∞ `«$Ñ≤Î Ñ¨~°K«=eû =ã¨∞ÎOk. Wk Zxq∞^Œ= HÍ~°}O.
ã¨∂ : =∞^Œ= ~À^è•<åO ^Œ∂+¨~Ú`å Ñü ~°™êºó `«^•
JÇ¨Ï=∞Ñ¨ºã¨º ^•~å <Õ= ^Œ∂+¨Ü«∞<£ „Ñü Hõiëêº=∞
D"≥∞ Éè~í Î° <Õ#∞ KÕ~ÚÑ¨\#ì˜ P_»^•xfl =â◊Ñ~¨ K° ∞« ‰õΩx "åà◊§x K≥_Q» ˘\Ïì_∞» .
^•xH˜ „Ñ¨fHÍ~°OQÍ D"≥∞#∞ <Õ#∞ K≥_∞» Ñ¨Ù`å#∞ J<Õ L^ÕâÌ O◊ `À ‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù#∞
á⁄O^Œ=K«∞Û. Wk `˘q∞‡^Œ= HÍ~°}O.
ã¨∂ : ~å[xÜ≥∂QÍKåÛO`« ~°fiiÎ#O â◊„`«∞O "åã¨º x~°›xëêº=∞
~åA ##∞fl Ö’Ö’Ñ¨Å [iˆQ Ñ¨#∞Å#∞ HõxÃÑ@ì_®xH˜ xÜ«∞q∞OKå_»∞.
JO^Œ∞KÕ`« Z=i QÆ∞iOz ~°ÇÏ¨ ™êºÅ∞ `≥Å∞ûHÀ"åÖ’ "åà◊√§ LOK«∞‰õΩ#fl P_»"åà◊§`À
ãÖ|O^•Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩx "åà◊§^•fi~å ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ `≥Å∞ûHÀ=K«∞Û. â◊„`«∞ãÖÇ¨~°O
‰õÄ_® KÕÜ«∞=K«∞Û. WÖÏO\˜ PÖ’K«#`À ‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À ãÖ|O^èŒO ÃÑ@∞ìHÀ
=K«∞Û. Wk Ñ¨^Œ= HÍ~°}O.
ã¨∂ : Ü«∂=∞<åºO HÍ=∞~Ú¿+º ™ê™êº =â◊QÍ `å=∞<Õ#
ãÖ„Hõ"Õ∞} JkèQÆq∞ëêºq∞
<Õ#∞ U ¢ã‘Îx HÍq∞OKå<À P ¢ã‘Î Dq_» Jnè#OÖ’ LO@∞Ok. HÍ|\˜ì
Dq_»#∞ "≥Ú^Œ@ Ö’|~°∞K«∞‰õΩO>Ë, Dq_» ^•fi~å <Õ#∞ HÍq∞Oz# ¢ãxÎ‘ á⁄O^Œ=K«∞Û
J<Õ L^ÕÌâ◊O`À ‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À HõÅ=@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Wk Ñ¨^ŒH˘O_»=
HÍ~°}OQÍ K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
235 ã¨∂: Hõ<åº=∞ÅÉèÏºO "å P`å‡nè<å =∞~°~÷ ∂° Ñ¨=fO =∞~Ú ãÖ„HÍ=∞~Ú+¨ºu.
_»|∞ƒÖËHõ áÈ=@O J<Õ HÍ~°}O KÕ`« WO`« =~°‰Äõ <å‰õΩ JO^Œ∞ÉÏ@∞QÍx
Hõ#º#∞ Dq_» JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’H˜ `ÕQÆÅ^Œ∞. Dq_»`À Hõe¿ãÎ JO^Œ"≥∞ÿ#, ^èŒ#=O`«∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 51
~åÖˇ·#, „u=~°æ ™ê^èŒ#‰õΩ J#∞‰õÄÅ=uÜ≥ÿ∞# "Õˆ~ Hõ#º#∞ `«#‰õΩ JO^Œ∞ ÉÏ@∞Ö’H˜
`ÕQÆÅ^Œ∞. WÖÏO\˜ L^ÕÌâ◊O`À ‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À HõÅ=@O [~°∞QÆ∞ `«∞Ok. Wk
Ñ¨<≥flO_»= HÍ~°}OQÍ K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
ã¨∂ : =∞=∂ q∞„`À ™êºó Ñ¨`åº ã¨ÃÇ·ÏH©ÉèÏ= =ÚÑ¨QÆ`«ã¨Î=∞#Ü«∂
~°¿ã# Ü≥∂[~Úëêº q∞`Õº= =∂kaèó HÍ~°}ˇÿó Ñ¨~°¢ã‘Î =∞Ñ≤ „Ñ¨‰õΩsfi`«.
'<å â◊„`«∞=Ù, D"≥∞ Éèí~°Î XˆH HõOK«O, XˆH =∞OK«O J<ÕO`« ¿ãflÇ¨ÏOQÍ
LO@∞<åfl~°∞ HÍ|\˜,ì D"≥∞`À ãÖ|O^èOŒ U~°Ê~°K∞« ‰õΩx, P"≥∞ ^•fi~å q+¨ „Ñ¨Ü∂≥ QÆO
[iÑ≤Oz <å â◊„`«∞=Ù#∞ K«OÑ≤OK«=K«∞Û J<Õ PÖ’K«#`À ‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù`À
ãÖQÆq∞OK«\ÏxH˜ XHõ HÍ~°}OQÍ K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
ã¨∂ : Wu ™êÇ¨Ïã≤HõºO #ˆH=ÅO ~åQÍ ^Õ"Õu Ñ¨~° Ñï„QÆÇ¨Ï QÆ=∞# HÍ~°}Ïx.
Wk ™êÇ¨ÏãÖ`À Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù#∞ ãÖQÆq∞OKÕ q^è•#O. nO\’¡ =ÚYº
HÍ~°}ÏÅ∞ ˆH=ÅO ™êfi~°÷ Ñ¨Ói`«"≥∞ÿ#"Õ HÍh, Ñ¨Ù#~°∞ƒù=Ù g∞^Œ „¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞
LO_ç =∂„`«O HÍ^Œ∞.
ã¨∂ : U`≥·ˆ~= HÍ~°}ˇÿó =∞Ç¨=∂„`« ãÖ|^•ú ~å[ ãÖ|^•ú
"å`«¢`≥·Hõ ^Õâ◊Kåi}© HÍz ^Œ<åº"å HÍ~°º ãÖáêkh
q^èŒ"å ÑÖK«g∞u Kå~åÜ«∞}.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# HÍ~°}ÏÅ =Å¡. =∞O„`«∞Å`À QÍh, ~å[ ãÖ|Onè‰õΩÅ`À
QÍh, ~åA`À QÍh á⁄O^Œ∞#∞ Hõey L#fl ¢ã‘Î, Ñ¨xx K«Hõ¯QÍ KÕ¿ã <Õ~°∞Ê L#fl ¢ã‘Î,
q^èŒ= ¢ã‘Î J~Ú^Œ= <å~ÚHõQÍ K≥Ñ¨Ê|_»`å~°∞.
ã¨∂ : Ãã·= „Ñ¨„=l`å +¨+‘ìu ã¨∞=~°‚ <åÉèíó
ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_»¤ q^èŒ= ¢ã‘Î ~åAÅ`À QÍh, =∞Ç¨ =∞O„`«∞Å`À
QÍh, "åi`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ "åi`À QÍh ãÖ|O^èOŒ Hõey LO>Ë, P"≥∞#∞ „Ñ¨`ºÕ HõOQÍ
P~°= <å~ÚHõQÍ K≥Ñ¨C‰õΩO@∞<åfl~°∞.
52 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
240 ã¨∂ : QÆ}˜HÍÜ«∂ ^Œ∞Ç≤Ï`å ÑïKåiHÍ"å
##ºÑ¨Ó~åfi ã¨Ñ¨Îg∞u Ñ¶¨∞’@Hõ =ÚYó
Wk =~°‰Ωõ Z=fii`À#∂ ãÖQÆq∞OK«‰Ωõ O_®, Hõ<åº`«fiO áÈQ˘@∞ìHÀ‰õΩO_®
LO_ç#^≥·# É’QÆO Ñ¨_»∞K«∞QÍh, Hõ#º J~Ú ÃÑo¡ HÍ‰õΩO_® <åÜ«∞‰õΩxH˜ ¿ã=Å∞
KÕ¿ã@@∞=O\˜ ÑïKåiHõQÍh U_»=^≥·# <å~ÚHõQÍ LO_»=K«∞Û#x ã¨∂„`å~°ú=Ú.
ã¨∂ : L¢`å¯O`« ÉÏÅÉèÏ"å ‰õΩÅÜ«Ú=u ~°∂Ñ¨ Kå~å#º`åfi ^Œ+ì̈g∞u QÀ#sÌÜ«∞ó
JÑ¨C_»Ñ¨C_Õ ÉÏÅº ÉèÏ"åÅ∞ q_çz ÃÑ_»∞`«∞#fl ‰õΩÅ ¢ã‘Îx Zxq∞^Œ=
<å~ÚHõQÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#x QÀ#sÌÜ«Úx Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : HÍ~åºO`«~å ÉèÏ"å ^Õ`å™ê =∞Ñ≤ Ñ¨Ó~åfi ¿ãfi"À Ñ¨ÅHõΔ}O
`«™ê‡ ^Õ`å U= <å~ÚHÍ Wu "å`åûºÜ«∞#ó
WÖÏ "≥Ú`«OÎ g∞^Œ 'Zxq∞k ~°HÍÅ <å~ÚHõÅ∞— Jx Ñ¨Ósfi‰õΩÅ∞ K≥ÑÊ≤ #Ñ¨Ê
\˜H© g~°O`å ‰õÄ_® 'Hõ#ºHõÅ∞, Ñ¨Ù#~°∞ƒù=ÙÅ∞, "Õâº◊ Å∞, Ñ¨~^° •~°Å∞ (W`«~∞° Å ÉèÏ~°ºÅ∞)—
KÕ¿ã@@∞ =O\˜ Ñ¨#∞ÖË KÕ™êÎ~°∞ HÍ|\˜ì, "≥Ú^Œ\ ˜ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ <å~ÚHõÅ`À<Õ
q∞ye# <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ<å~ÚHõÅ#∂ KÕ~°Û=K«Ûx "å`åû ºÜ«∞#∞x Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : aè#fl`åfi`«Î $fÜ«∂ „Ñ¨Hõ$uó ÑÖK«g∞`ÕºˆH
W@∞ P_»k, J@∞ =∞QÍ_»∞ HÍ‰õΩO_® LO_ç, "å~°∞ ‰õÄ_® Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ
XHõ~°HõO ã¨∞MÏxfl W™êÎ~°∞ HÍ|\˜ì #Ñ¨ÙOã¨‰õΩÅ#∞ ‰õÄ_® S^Œ= ~°Hõ"≥∞ÿ# <å~ÚHõQÍ
ÖˇH˜¯OK«=K«Ûx H˘O`«=∞Ok PKå~°∞ºÅ Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : UHõ U=`«∞ ™ê~°fiÖ∫H˜HÀ <åÜ«∞Hõó
WÑ¨Ê\˜ =~°‰õÄ <å~ÚHõÅ#∞ QÆ∞iOz# K«~°Û[iyOk. WHõ <åÜ«∞‰õΩx
q+¨Ü«∞O. ¢ã‘ÎÅÖ’ÖÏQÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅÖ’ ÉË^è•Å∞ÖË=Ù HÍ|\˜ì <åÜ«∞‰õΩ_»∞ XHõ¯_Õ Jx
x~åúiOÑ¨|_çOk.
245 ã¨∂ : „Ñ¨K«Ûù#fl ã¨∞Î kfifÜ«∞ó qâı+¨ ÖÏÉèÏ`ü.
P <åÜ«∞‰õΩ_»∞ W`«~°∞Å ÉèÏ~°ºÅ`À ã¨∞YO á⁄O^Œ\ÏxH˜ ~°Ç¨Ïã¨ºOQÍ
„Ñ¨=iÎOKÕ "å_≥`· Õ J`«x<Õ ~Ô O_»= <åÜ«∞‰õΩxQÍ ÑïQÆ}™˜ êÎ~∞° . JÖÏO\˜ ãÖ^Œ~ƒ° Où Ö’
J`«xx LÑ¨<åÜ«∞‰õΩ_»∞ Jx ‰õÄ_® =º=Ç¨Ïi™êÎ~°∞.
ã¨∂ : L`«Î=∂^èŒ=∞ =∞^èŒº=∞`åO`«∞ QÆ∞}Ï QÆ∞}`À q^•º`ü.
"≥#∞Hõ\ ˜ ã¨∂„`«=ÚÅÖ’ K≥ÑÊ¨ |_»<¤ åÜ«∞‰õΩ_»∞ QÆ∞}Ïxfl |\˜ì L`«=Î ∞, =∞^èºŒ =∞,
J^èŒ=∞ <åÜ«∞‰õΩ_»x =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ K≥Ñ¨Ê|_»`å_»∞. Jhfl =∞Oz QÆ∞}ÏÅ∞
Hõeæ# "å_çx L`«Î=∞ <åÜ«∞‰õΩ_»x, ã¨QÆO =∞Oz QÆ∞}ÏÅ∞ Hõeæ# "å_çx =∞^èŒº=∞
<åÜ«∞‰õΩ_»x, XHõ =O`«∞ =∞Oz QÆ∞}=ÚÅ∞ Hõeæ# "å_çx J^èŒ=∞ <åÜ«∞‰õΩ_»x
Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. =∞Oz QÆ∞}ÏÅ∞ Jã¨ÖË ÖËx "å_»∞ '<åÜ«∞‰õΩ_»∞—QÍ Ñ≤Å=|_»_»∞.
ã¨∂ : `åO ã¨∂ÎÉèíÜ≥∂~°Ñ≤ QÆ∞}Ï<£ "≥·tˆH =HΔÍ=∞ºó
<å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ Ü≥ÚHõ¯ QÆ∞}ÏÅ∞, J=QÆ∞}ÏÅ∞ "≥·tHÍkèHõ~°}OÖ’
K≥Ñ¨Ê|_»`å~Ú.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 53
ã¨∂ : JQÆ=∂º ¿ãÎ fi"≥`åó – ‰õΩ+≤ªh L#‡`åÎ Ñü`å
aè#fl ~°Ç¨Ï™êº „Ñ¨HÍâ◊ „áêi÷h QÆ`«„áêÜ«∞ Ü«∞ø=<å
Juâıfi`å Ju Hõ$ëê‚ ^Œ∞~°æO^è• ãÖ|Okèh ã¨v
„Ñ¨„=l`å ãÖ|Okè ã¨d „â’„uÜ«∞ ~å[ ^•~åâ◊Û.
<å~ÚHõÅ#∞ QÆ=∞ºÅx, JQÆ=∞ºÅx Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ qÉèílOKå~°∞. QÆ=∞º
ÅO>Ë HõÅ=^Œy#"å~°∞. JQÆ=∞ºÅO>Ë HõÅ=^ŒQÆx"å~°∞. WHõ¯_» JQÆ=∞º ¢ã‘ÎÅ#∞
QÆ∞iOz K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk. JO>Ë WHõ¯_» K≥Ñ¨Ê|_ç# "åà◊√¡ HÍHõ q∞ye# "å~°O`å
QÆ=∞ºÅx J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
JQÆ=∞º ¢ã‘ÎÅ∞ D „HÕk "å~°∞.
1) ‰õΩ+¨μª ~ÀQÆ=ÚQÆÅ ¢ã‘Î. 2) Ñ≤zÛL#fl ¢ã‘Î. 3) Ñü`« JO>Ë KÕÜ«∞~åx Ñ¨#∞Å∞
KÕã≤ ‰õΩÅO #∞Oz "≥e"ÕÜ«∞|_»¤ ¢ã‘Î. 4) ~°Ç¨Ï™êºÅ∞^•K«ÖËx ¢ã‘Î. 5) „Ñ¨HÍâ◊
„áêi÷x JO>Ë ã¨=∞Ü«∂ ã¨=∞Ü«∂Å∞ PÖ’zOK«‰õΩO_® |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ <åÜ«∞‰õΩ_çfl
HõÅ∞ã¨∞‰õΩx J`«xH˜ K≥_¤» ¿Ñ~°∞ `≥KÛÕ ¢ã.Î‘ 6) =Ü«∞ã¨∞Ö’ ÃÑ^Œ^Ì #·≥ k JO>Ë =Úãë^≥#·
¢ã‘Î. 7) `≥Å¡QÍáêeáÈ~Ú#@∞ì#fl ¢ã‘Î. 8) HÍ~°∞ ÉÁQÆ∞æÖÏ #Å¡QÍL#fl ¢ã‘Î. 9) =∞~°‡
™ê÷<åÅÖ’#∞, =ÚYOÖ’#∞, W`«~° J=Ü«∞"åÖ’¡#∂ K≥_»¤"åã¨#Hõeæ# ¢ã‘Î. 10)
ãÖ|Okèx JO>Ë ™È^Œ~°∞_ç ÉèÏ~°º, H˘_»∞‰õΩ ÉèÏ~°º, =~°∞ã¨‰õΩ `À|∞@∞ì=Ù JÜÕ∞º ¢ã‘Î
ÖËHõ "Õ~ˆ ~°HOõ QÍ K«∞@ìiHõOHõe#æ ¢ã.Î‘ 11) ã¨dJO>Ë ÉèÏ~°º K≥eHõ>.ìˇ 12) ã¨<åºã≤x.13)
¿ãflÇ≤Ï`«∞Å ÉèÏ~°ºÅ∞, QÆ∞~°∞=ÙQÍiÉèÏ~°º, ~åAQÍi ÉèÏ~°º "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞.
ã¨∂ : ^Œ$+¨ì ÑÖK«Ñ¨Ù~°∞ëê <åQÆ=∂º HÍz^Œã‘Îu ÉÏ„ÉèígÜ«∂ó
ÉÏ„Éèí=Ùºx Jaè„áêÜ«∞O „Ñ¨HÍ~°O, "≥Ú^Œ@ q"åÇ¨ÏO KÕã¨∞‰õΩ#fl Éèí~°Î HÍHõ
=∞~˘Hõ S^Œ∞ =∞Okx Éèí~°ÎÅ∞QÍ ã‘fiHõiOz# ¢ã‘Î ‰õÄ_® QÆ=∞º ¢ã‘Î<Õ J=Ù`«∞Ok.
=∞i „^ÒÑ¨k q+¨Ü«∞OÖ’ S^Œ∞ =∞On P"≥∞ Éèí~°ÎÖË QÆ#∞Hõ W`«~°∞ÅHÍ"≥∞ JQÆ=∞º
¢ã‘Î J~ÚO^Œx ÉèÏ=O.
250 ã¨∂ : ãÖ|Okè ã¨d „â’„uÜ«∞ ~å[^•~° =~°˚q∞u QÀ}˜HÍ Ñ¨Ù„`«ó
"≥#∞Hõ\ ˜ ã¨∂„`«OÖ’ ÉÏ„Éèí=Ùºx Jaè„áêÜ«∞O K≥Ñ¨Ê|_çOk. HÍh JO^Œ∞Ö’
KÕÜ«∞=Åã≤# q∞#Ç¨~ÚOÑ¨ÙÅ QÆ∞iOz QÀ}˜HÍÑ¨Ù„`«∞_»∞ WÖÏ JO\Ï_»∞. ãÖ|Onè
‰õΩÅ∞, ÉèÏ~°ºÅ K≥eHõ`≥ÎÅ∞, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å ÉèÏ~°ºÅ∞, QÆ∞~°∞=ÙQÍi, ~åAQÍi ÉèÏ~°ºÅ∞
– gix =keÃÑ\˜ì, `«H˜¯# "åiˆH D xÜ«∞=∞O =iÎã¨∞ÎOk.
ã¨∂ : ã¨Ç¨ÏáêO #∞„H©_ç`« =ÚÑ¨HÍ~° ãÖ|^ŒÌO ã¨=∂# jÅ =ºã¨#O
ã¨Ç¨ÏŸ^è•º~Ú#O Ü«∞KåÛã¨º =∞~å‡}˜ ~°Ç¨Ï™êºxK« q^•º^Œº ã¨ºKåÜ«∞O
q^•º^•fi^è•„`« Ñ¨`«ºO ã¨Ç¨ÏãÖ=$^ŒúO q∞„`«"£∞.
<å~ÚHÍ <å~ÚHõÅ =∞^èºŒ [`« ‰õΩkˆ~Û <åÜ«∞‰õΩ_ç ã¨Ç¨ Ü«∞‰õΩx q+¨Ü∞« OÖ’
=¸_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ =ÚYºOQÍ K«∂_®e. ¿ãflÇ¨ÏO, QÆ∞}O, *Ïu. "≥Ú^Œ\ ˜ ~°HÍxH˜
K≥Ok# ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩ_»∞ z#flÑ¨Ê@∞flOp ¿ãflÇ¨ÏOQÍ LO_Õ"å_»∞. J`«xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O
KÕ¿ã ã¨fiÉèÏ=O LO_®e. „Ñ¨=~°Î#Ö’#∂, q∞QÆ`å q+¨Ü«∂Ö’¡#∂ <åÜ«∞‰õΩx`À
54 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨=∂#"≥∞ÿ# "å_»~Ú LO_®e. `«#`À ÉÏ@∞QÍ K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl "å_»~Ú LO_®e.
<åÜ«∞‰õΩx ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ `≥Å∞ûHÀ=\ÏxH˜ J~°∞›_≥· LO_®e. h, <åÉèË^•Å∞ ÖËx
"å_»~Ú LO_®e. <åÜ«∞‰õΩx`À ÉÏ@∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞xQÍ ÃÑiy# ^•ã‘ ^•x H˘_»∞‰õΩ
‰õÄ_® ¿ãflÇ≤Ï`«∞_Õ. gix ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩxQÍ LÑ¨Ü≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : Ñ≤`«$ ÃÑ·`å =∞Ç¨Ï =∞qãÖ"å^ŒHõ =∞^Œ$+¨ì"≥·Hõ$`«"£∞.

=â◊ºO „^èŒ∞= =∞Ö’ÉèíjÅ =∞ÑïÇ¨~°º =∞=∞O„`« q„™êÑ‘u
q∞„`« ãÖÑ¨`ü.
ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ ¿ãflÇ¨Ï =~åæxH˜ K≥Ok# ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅ QÆ∞iOz K≥Ñ¨Ê|_çOk.
WHõ QÆ∞}s`åº ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩxQÍ LO_»=eû# "åi QÆ∞iOz. `å`«, =Ú`åÎ`«Å HÍÅO
#∞Oz ¿ãflÇ¨Ï ãÖ|O^è•xfl Hõey L#fl"å_»∞, Jxfl "ÕàÖ◊ Ï K≥ÑÊ≤ #@∞¡ #_»∞K«∞‰õΩO@∂
ÖÁOy LO_Õ"å_»∞, Ñ≤ã≤<åi`«#O ÖËx"å_»∞, <åÜ«∞‰õΩxQÍ `«Ñ¨Ê W`«~°∞Å‰õΩ
ÖÁOQÆx"å_»∞, ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ HÍáê_Õ"å_»∞, QÆ∞}s`åº ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅ∞QÍ
LO_»\ÏxH˜ J~°∞›Å∞.
ã¨∂ : ~°[Hõ <åÑ≤`« =∂ÖÏHÍ~° QÍOkèHõ ™œiHõ aè‰õΔΩHõ
QÀáêÅHõ `åO|∂eHõ ™œ=i‚Hõ Ñ‘~î°=∞~°Ìq@
q^Œ∂+¨HÍ^ŒÜ≥∂ q∞„`å}˜.
WHõ *Ïu s`åº ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩxQÍ LO_»^Œy# "å~°∞ D „HÕk "å~°∞.
KåHõe, =∞OQÆe, Ñ¨ÓÅ∞ J"Õ∞‡"å_»∞, ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ"åºÅ#∞ J"Õ∞‡"å_»∞, HõÅ∞¡
J"Õ∞‡"å_»∞, aèHõΔO Z`«∞Î‰õΩx |uˆH"å_»∞, P=ÙÅ∞ HÍK«∞H˘<Õ"å_»∞, `åO|∂ÅÑ¨Ù
JOQÆ_ç ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl"å_»∞, HõO™êe, Ñ‘~î°=∞~°∞Ì_»∞, q@∞Å∞, q^Œ∂+¨‰õΩÅ∞.
ã¨∂ : `«^Àº+≤x‡ „`åâ◊Û <åQÆ~°HÍ ã¨∞ûºiu "å`åûºÜ«∞#ó
™ê^è•~°}OQÍ ¢ã‘ÎÅ∞ ZO`« K˘~°=QÍ W`«~°∞Å Wà◊§Ö’¡H˜ "≥o§ "åà◊§
#=∞‡HÍxfl á⁄O^Œ∞`å~À JO`« K˘~°=QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ KÕÜ∞« ÖË~∞° . HÍ|\˜ì ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ #
=$`«∞ÎÅ∞ KÕã¨∞‰õΩ<Õ "åi ¢ã‘ÎÅ∞ ‰õÄ_® ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩ~åà◊§QÍ xÜ«∞q∞OK«∞HÀ=\ÏxH˜
J~°∞›Å∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 55
255 ã¨∂ : Ü«∞^Œ∞ÉèíÜ≥∂ ™êû^è•~°} =ÚÉèíÜ«∞„`À^•~°O
qâı+¨`À <å~ÚHÍÜ«∂ó ã¨∞q „ã¨|÷O `«„`«^Œ∂`«Hõ~°‡.
ÃÑ·# K≥Ñ¨Ê|_ç# "åà◊§Ö’¡ Z=_»∞ÖËHõ Z=`≥ <åÜ«∞HÍ <å~ÚHõe^ŒÌiH©
J#∞‰õÄÅ∞_»∞ ÖËHõ J#∞‰õÄÅ=uÜ≥ÿ∞ LO\Ï_À ÖËHõ LO@∞O^À JÖÏO\˜ "åà◊§x
ã¨Ç¨Ü«∞Hõ Ñ¨xH˜ LÑ¨Ü≥∂yOK«∞‰õΩO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok. JÖÏO\˜ ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩ_»∞ ÖËHõ
ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩ~åÅ∞ <åÜ«∞HÍ <å~ÚHõe^ŒÌi Ñ¨\Ï¡ ™œ=∞ºOQÍ, qâßfiãÖQÍ „Ñ¨`ÕºHÕz
<å~ÚHõ#∞ Z‰õΩ¯= qâßfiãÖQÍ „Ñ¨=iÎOKåe. JÖÏO\˜ "åàı§ ^Œ∂`«Å∞QÍ LO_»\ÏxH˜
J~°∞›Å∞.
ã¨∂ : Ñ¨@∞`å ^è•~°¬ì º q∞Oy`å HÍ~°[˝`å J<å‰õΩÅ`«fiO
Ñ¨~°=∞~°‡[˝`å „Ñ¨=∂}`å, „Ñ¨`å~°}O ^Õâ◊*Ï˝#O
HÍÅ[˝`å q+¨Ç¨Ïº |∞kú`«fiO ÅÑ¶‘∞fi„Ñü ÑüÎó
™ÈáêÜ«∂ ^Œ∂`«QÆ∞}Ïó
^Œ∂`«Å∞QÍ LO_»^QŒ æÆ ‰õΩÅO "åiÖ’ ‰õÄ_® ^Œ∂`«Q∞Æ }ÏÅ∞ Ñ¨ÓiÎQÍ L#fl"åˆ~
^Œ∂`«Å∞QÍ LO_»\ÏxH˜ J~°∞›Å∞. P QÆ∞}ÏÅ∞ Wq. <Õ~∞° Ê, `≥eq`Õ@Å∞, q+¨Ü∂« xfl
`ÕeQÍæ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ â◊HÎ̃, U Ñ¨x<≥·<å ™êkèOK«QÆÅ ™ê=∞~°÷ºO, W`«~°∞Å =∞#ã¨∞Ö’x
^•xfl „QÆÇ≤ÏOz ^•xH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ #_»∞K«∞HÀQÆÅQÆ@O, x*Ï~Úf, ZÖÏO\˜
H˜¡+¨ì"≥∞ÿ# Ñïã≤÷u #∞OK≥·<å ^•\ÕK«QÆÅ <Õ~°∞Ê, L#flKÀ@∞, "å`å"å~°}O,
Ñïã≤÷`«∞Å‰õΩ#∞QÆ∞}OQÍ #_»∞K«∞HÀQÆÅQÆ@O, =∞iÜ«Ú Ñ¨xx ã¨∞Å∞"≥·# =∂~°æOÖ’
™êkèOK«QÆÅ <Õ~°Êi`«#O.
ã¨∂ : Éèí=u Kå„`« â’¡Hõó
â’¡HõO : P`«‡"å<£ q∞„`«"å<£ Ü«ÚHõÎó ÉèÏ=*’˝ ^Õâ◊ HÍÅq`ü
JÅÉèÏº=∞ „Ñ¨Ü«∞`Õfl# ¢ã≤ÎÜ«∞O ãÖ™ê^èŒÜÕ∞#fl~°ó
WO`«\ ˜`À D JkèHõ~°}Ïxfl =Úyã¨∂Î, nx Ü≥ÚHõ¯ „Ñ¨Ü≥∂[<åefl
âß¢ã¨ÎHÍ~°∞_»∞ K≥|∞`«∞<åfl_»∞. Z=Ô~·`Õ D JkèHõ~°}OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_ç# q+¨Ü«∂Å#∞
ÉÏQÍ J~°O÷ KÕã∞¨ H˘x PK«~}° Ö’H˜ `≥K∞« ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~À "åà◊√§ <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ
=∞<ÀQÆ`åxfl ÉÏQÍ J~°÷O KÕã¨∞H˘x, ^Õâ◊ HÍÅ Ñïã≤÷`«∞Å#∞ „QÆÇ≤ÏOz `«^Œ#∞
QÆ∞}OQÍ #_»∞K«∞HÀQÆÅQÆ@"Õ∞ HÍ‰õΩO_®, ÖÁOQÆnã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Hõ+"ì¨ ∞≥ #ÿ ¢ãxÎ‘ ‰õÄ_®
Z‰õΩ¯= „Ñ¨Ü«∞`«flO ÖË‰õΩO_® ™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
Wk "å`åûºÜ«∞#∞_»∞ „"åã≤# HÍ=∞ ã¨∂„`åÖ’¡ ™ê^è•~°}=∞<Õ „Ñ¨^èŒ=∂kè
HÍ~°}OÖ’ '<åÜ«∞Hõ ã¨Ç¨Ü«∞ ^Œ∂f Hõ~°‡ q=∞~°≈— J<Õ S^À J^è•ºÜ«∞O.
nx`À ™ê^è•~°}Ïkè Hõ~°}O =Úyã≤Ok.
™êO„Ñ¨Ü≥∂yHÍkHõ~°}O–2
56 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
~°`å=™ê÷Ñ¨#O
ã¨∂ : â◊â’ =$ëÈâ◊fi Wu WOQÆ`À <åÜ«∞Hõ qâıëêó
"≥#∞Hõ\ ˜ JkèHõ~°}OÖ’ ¢ã‘Îx ZÖÏÖ’|~°∞ÛHÀ"åÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk. D
JkèH~õ } ° OÖ’ =ÚO^Œ∞QÍ ¢ãÑÎ‘ Ù¨ ~°∞+¨μÅ =∞~å‡=Ü«∞"åÅ H˘Å`«Å QÆ∞iOz K≥ÑÊ¨ |_»∞
`ÀOk. D J=Ü«∞"åÅ H˘Å`«#∞ |\˜ì, <åÜ«∞H© <åÜ«∞‰õΩÅ HÍ"≥∂„^ÕHõO, "åà◊√§
HõÅ∞û‰õΩ<Õ ã¨=∞Ü«∞O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜ |\˜ì ~°u„H˜Ü∞« Ñï Ñï q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok.
=∞x+≤x ¢ã‘Î ÖËHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Jx^Õxfl|\˜ì =ÚYºOQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ
QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl"≥∂ ^•xfl eOQÆ=∞O\Ï~°∞. =∞i H˘O`« =∞Ok =∞~å‡OQÆO Jx
Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç q+¨Ü«∞OÖ’ Jk =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êy#@∞ìQÍ á⁄_»=ÙQÍ#∞, ¢ã‘Î
q+¨Ü«∞OÖ’ `˘_»Å =∞^èŒºÖ’Ñë ÉèÏQÆOÖ’Ö’`«∞QÍ#∂ LO@∞Ok. D =∞~å‡OQÍÅ
H˘Å`«efl HÍ=∞âß¢ã¨Î Ñï*Ï˝#O`À QÍh J#∞Éèí=O`À QÍh `≥Å∞ûHÀ=K«∞Û.
Ñ¨Ù~°∞+¨μÖ’¡ â◊â◊, =$+¨, Jâ◊fi*Ï`«∞Å∞ Jx =¸_»∞ ~°HÍÅ∞. =∞~å‡OQÆO
=∞s z#flkQÍ LO>Ë P Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ â◊â◊ *ÏuH˜ K≥Ok#"å_»h, =∞^èŒº~°HõOQÍ
LO>Ë =$+¨ *ÏuH˜ K≥Ok# "å_»h, KåÖÏ á⁄_»∞QÍæ LO>Ë Jâ◊fi *ÏuH˜ K≥Ok#
"å_»h qÉèílOKå~°∞.
ã¨∂ : <å~ÚHÍ Ñ¨Ù#~°‡ $w |_»ÉÏ Ç¨Ïã≤Îh KÕu.
Ñ¨Ù~°∞+¨μÖ’¡ ÖÏQÍ ¢ã‘ÎÅÖ’ =∞$y, |_»|, Ç¨Ïã≤Îh Jx =¸_»∞~°HÍÅ∞.
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅÖ’ =∞~å‡OQÆÑ¨Ù H˘Å`«Å#∞|\˜ì ~°HÍÅ∞ ZÖÏx~°‚~ÚOKå~À, JÖÏˆQ ¢ã‘ÎÅ
Ü≥∂x Ö’`«∞#∞ |\˜ì ¢ã‘ÎÅÖ’ ~°HÍÅ∞ x~°‚~ÚOKå~°∞. H˘HÀ¯Hõ Hõq ¢ã‘ÎÅ#∞ Ñ¨k‡x,
z„u}˜, â◊Odx, Ç¨Ïã≤Îx Jx <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ∞QÍ qÉèílOKå_»∞.
Ñ¨k‡x ÅHõΔ}ÏÅ∞ : D *Ïu ¢ã‘Î `å=∞~° "≥ÚQÆæÖÏO\˜ "≥∞`«Îx â◊s~°O Hõey
LO@∞Ok. P"≥∞ â◊s~°O, ~°u [ÅO Ñ¨ÓÅ ã¨∞QÆO^èŒO Hõeû#@∞ìQÍ LO\Ï~Ú. ÖË_ç
Hõà◊§#∞ áÈe#, `«à◊ `«à◊ "≥∞i¿ã qâßÅ"≥∞ÿ# <Õ„`åÅ∞ LO\Ï~Ú. =Ú‰õΩ¯ #∞=Ùfi
Ñ¨Ù=ÙfiÖÏ JO^ŒOQÍ LO@∞Ok. ~˘=Ú‡Å∞ Ñ¨Ó|O`«∞ÖÏ¡ =∂ˆ~_»∞ ÑÖ_»Ö¡ Ï =ÚK«Û@QÍ
LO\Ï~Ú. P"≥∞ =∞#ã¨∞ ZÑ¨C_»∞ ^Õ=, „ÉÏÇ¨Ï‡}, QÆ∞~°∞ Ñ¨Ó[Ö’¡ Pã¨H˜Î HõÅ^≥·
LO@∞Ok. â◊s~°OHõÅ∞=, ãÖÃÑOQÆ Ñ¨ÓÅ HÍOu`À "≥∞~°∞ã¨∂Î LO@∞Ok. =∞~å‡OQÆO
`å=∞~° ˆ~‰õΩÖÏO\˜ PHÍ~°O Hõey LO@∞Ok. ã¨#flx #_»∞=Ú Hõey LO@∞Ok.
=∂@Å∞ =∞m§=∞m§ q<åÅxÑ≤OKÕO`« =∞OAÅOQÍ LO\Ï~Ú. #_»Hõ Ç¨ÏOã¨
#_»Hõ#∞ áÈe LO@∞Ok. H˘kÌQÍ PÇ¨~°O fã¨∞‰õΩO@∞Ok. fÑ≤ Ñ¨^•~åúÅ∞, `≥Å¡
p~°Å∞ JO>Ë W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok. ^˘O_» ÑÖ_»∞ÖÏO\˜ ÃÑ^•Å∞, K«O„^ŒaO|O ÖÏO\˜
=ÚYO, Wã¨∞Hõu<≥fl ÖÏ¡O\˜ Z`≥ÂÎ# Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞, zÅHõ Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® D *Ïu
¢ã‘ÎÅ‰õΩ ™⁄O`«O. =∞Oz QÆ∞}=u. ãÖw`«, ™êÇ≤Ï`«º, âß¢ã¨Î, Ñ¨Ù~å}ÏÅO>Ë Z‰õΩ¯=
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 57
W+ì̈Ñ¨_»∞`«∞Ok. ZÑ¨C_»∂ x*ÏÖË =∂\Ï¡_»∞`«∞Ok. ~°Hõ~°HÍÅ #QÆÅ∞ ^èŒiOK«\ÏxH˜
W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞Ok. JO`« `ÕeQÍæ HÀÑÖ `≥K∞« ÛHÀ^Œ∞. `≥Å"¡ å~°∞ *Ï=Ú# ~°u [~°Ñ\¨ ÏxH˜
Pã¨HÎ˜ Hõ#|~°∞ã¨∞OÎ k. ~°u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JO^ŒOQÍ K«∂ã¨∂,Î ZO`À „¿Ñ=∞`À „Ñ≤ÜÚ« }˜‚
^ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞‰õΩO@∞Ok. ~°u [~°∞Ñ¨Ù`«∞#flÑ¨C_»∞ Ñ¨~°=â◊O`À Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx QÆ\ ˜ìQÍ
~˘=Ú‡Å‰õΩ Ç¨Ï`«∞Î‰õΩO@∂ =∞^èŒº =∞^èŒº HÍ=∞`«$Ñ≤Î`À Hõà◊√§ =¸ã¨∂Î LO@∞Ok.
D *Ïu ¢ã‘Î Ñ≤Hõ¯Å∞ U#∞QÆ∞ `˘O_®ÖÏ¡QÍ, `˘_»Å∞ J~°\ ˜ ã¨ÎOÉèÏÖÏ¡QÍ, áê^•Å
ÃÑÉ· Ïè QÆO `åÉËà§◊ ÖÏ¡QÍ LO\Ï~Ú. `«∞"≥∞‡^Œ ~Ô Hõ¯ÖÏ¡O\˜ #Å¡x "≥O„@∞HõÅ∞, HÀ=∞ÅOQÍ
LO_Õ „"Õà√◊ ,¡ JO^Œ"∞≥ #ÿ QÀà◊√§Hõey LO@∞Ok. L`åûÇ¨ÏO`À ~°u „H©_Ö» ’ áêÖÁæO@∂
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx P#O^ŒOÖ’ =ÚOz`ÕÅ∞ã¨∞OÎ k. D*Ïu ¢ãÎ‘ ~°u „H©_‰» Ωõ Jxfl ~°HÍÅ∞QÍ
J~°›"≥∞ÿ#k.
z„u}˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞ : D *Ïu ¢ã‘Î ã¨#fl\˜ #_»∞=Ú`À, Jaè=∂#O á⁄OˆQ
K«∂Ñ¨Ù`À, JO^ŒO zO^Õ #_»Hõ`À LO@∞Ok. ~˘=Ú‡Å∞, Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞ ÃÑ^ŒÌqQÍ
LO\Ï~Ú. D"≥∞ HõO~î°O â◊OYOÖÏ =¸_»∞ ˆ~YÅ∞ Hõey LO@∞Ok. QÆ∞O„_»\ ˜
Ñ≤Hõ¯Å∞ Hõey LO@∞Ok. K«HÀ~° Ñ¨H˜ΔÖÏQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∞Ok. <å@ºO, ãÖw`«O
Ô~O_çO\˜Ö’#∂ <Õ~°∞Ê Hõey LO@∞Ok. =∞~å‡OQÆO QÆ∞O„_»OQÍ, Ö’`«∞QÍ LO_ç,
Z‰õΩ¯= ~°u[ÅO T~°∞`«∂ LO@∞Ok. JHõ¯_» "≥O„@∞HõÅ∞ H˘kÌQÍ LO\Ï~Ú. P
„Ñ¨^âÕ O◊ =Ú@∞ì‰Ωõ O>Ë "≥∞`«QÎ Í LO@∞Ok. K«ÑÅ¨ "≥∞#ÿ K«∂Ñ¨Ù Hõey LO_ç, z#fl`«#O
#∞Op ~°u Ñ¨@¡ Pã¨H˜Î Hõey#^≥· LO@∞Ok. Ñ¨ÙÅ¡\ ˜ Ñ¨^•~å÷ÅO>Ë W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok.
PÇ¨~°O `«Q∞Æ "≥∂`å^Œ∞Ö’ fã¨∞‰õΩO@∞Ok. ~°OQÆ∞ ~°OQÆ∞Å p~°Å∞ Hõ@∞ì‰Ωõ O@∞Ok.
`«à√◊ ‰õΩÅ∞ XeH˜ã∂¨ ,Î z„`«"∞≥ #ÿ K«∂Ñ¨ÙÅ∞ K«∂ã¨∞OÎ k. Ñ¨ÓÅO>Ë ZO`À W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞Ok.
JO^Œ"∞≥ #ÿ KÕ+Åª¨ ∞ KÕã∞¨ OÎ k. "≥O„@∞HõÅ∞ LOQÆ~åÅ∞ uiy LO\Ï~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ
HÀÑÖ `≥K«∞ÛHÀ^Œ∞. z„`«"≥∞ÿ# ~°`«∞Å∞ KÕÜ«∂Åx HÀ~°∞`«∞Ok. QÆÅQÆÖÏ H˜ÅH˜ÖÏ
#=Ùfi`«∞Ok. „¿Ñ=∞ |Ü«∞@ Ñ¨_»‰õΩO_® „Ñ¨=iÎã¨∞ÎOk. Z=i g∞^• D"≥∞ „¿Ñ=∞
xÅ∞=^Œ∞. H˘`«Î H˘`«Î "åix HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok. JÖÏ Jx "åiH˜ ÖÁOQÆ^Œ∞. P@
áê@ÅO>Ë W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok. QÍ_è»"≥∞ÿ# ~°u`À HõiyáÈ`«∞Ok. |Ü«∞@ u~°QÆ\ÏxH˜
Z‰õΩ¯= W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞Ok. D *Ïu ¢ãÎ‘ ~°u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ #_»∞OÃÑH· ˜ Z`«∞`Î ∂«
LO@∞Ok. „HÕ^• g∞^• J=Ù`«∂, `˘_»Å`À Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx <˘H˜¯ ÃÑ_»∞`«∞Ok. `«<Õ
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çÃÑ·H˜ KÕ~°∞‰õΩx LÑ¨~°u [~°∞Ñ¨Ù`«∞Ok. ~°u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ Hõà◊√§
`≥~°∞ã¨∞ÎOk. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ^Œ∂~°O J~Ú`Õ `«@∞ìHÀÖË^Œ∞. L„^ÕHõO HõeyOKÕ@∞ìQÍ
„Ñ¨=iÎã¨∂Î, uÜ«∞ºQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∞Ok. ~å„u "≥Ú^Œ\ ˜ *Ï=ÚÖ’ ãÖÉè’QÍxfl
HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok.
â◊Odx ÅHõ} Δ ÏÅ∞ : D *Ïu ¢ãÎ‘ X_»∂,¤ á⁄_»∞QÆ∂ LO_ç, |eã≤ LO@∞Ok.
ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ áê^•Å∞ LO\Ï~Ú. ZÑ¨C_»∂ HÀÑÖQÍ LO@∞Ok. Ñ¨ÓÅO>Ë W+¨ìO
Hõey LO@∞Ok. ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ J^Œ∞~°∞`«∂ LO\Ï~Ú. â◊s~°O HÍã¨Î "Õ_Qç Í LO@∞Ok.
=∞~å‡OQÆO Z‰õΩ¯= "≥O„@∞HõÅ`À xO_ç LO@∞Ok. ~°u [ÅO KåÖÏ `«‰õΩ¯=QÍ
58 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
T~°∞`«∞Ok. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx QÀà◊§`À yÅ∞¡`«∞Ok. W`«~°∞Å `«Ñ¨CÅ QÆ∞iOz „â◊^ŒúQÍ
qO@∞Ok. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç Jaè=$kú HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok. Q˘O`«∞ q#™⁄OÑ¨ÙQÍ LO_»^Œ∞.
"≥∂ã¨ÑÓ¨ i`«"∞≥ #ÿ ã¨fiÉèÏ=O`À, ÃÑ`· º« O KÕã#≤ =∞x+≤ÖÏ LO@∞Ok. HõO~îO° â◊OMÏxfl
áÈe LO@∞Ok. PÇ¨~°O =∞^èºŒ ~°HOõ QÍ fã¨∞‰õΩO@∞Ok. HÍ~°OJO>Ë W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞Ok.
=OHõ~° K«∂Ñ¨ÙÅ∞K«∂ã¨∞ÎOk. #Å¡xA@∞ì, =`«∞ÎQÍ, #Å¡QÍ, fiÛkkÌ#@∞ì#fl Hõ#∞
ÉÁ=∞Å∞ LO\Ï~Ú. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx Ñ≤zÛQÍ #=Ú‡`«∞Ok. ã¨∞"åã¨# „^Œ"åºÅO>Ë#∞,
he~°OQÆ∞ p~°ÅO>Ë#∞ W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok. â◊$OQÍ~° q+¨Ü«∞O ZuÎ`Õ KåÅ∞, L„^ÕHõO
á⁄Ok, HÍ=∞ ã¨∞YO HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok. ~˘=Ú‡Å∞ ÖÏ=ÙQÍ Z`«∞ÎQÍ LO\Ï~Ú. ~°u
„H©_Ö» ’ Jã¨=Î ∂#∂ =∞~å‡OQÍxfl K«∂Ñ≤ã∞¨ OÎ k. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx =∂@Å`À ÉˇkiOK«@O,
`«#O`« `å#∞QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç H“y\’¡ KÕ~@° O KÕã∞¨ OÎ k. LÑ¨~u° JO>Ë W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞Ok.
~å„u =¸_À *Ï=Ú# ~°u „H©_»Å∞ [~°Ñ¨\ÏxH˜ Pã¨H˜Î K«∂Ñ¨Ù`«∞Ok.
Ç¨Ïã≤Îx ÅHõΔ}ÏÅ∞ : D *Ïu ¢ã‘ÎH˜ u#flQÍ #_»=@O~å^Œ∞. HÍe „"Õà◊√§

H˘OK≥O =OHõ~°QÍ á⁄\˜ìQÍ LO\Ï~Ú. áê^•Å∞ á⁄\˜ìQÍ LO\Ï~Ú. „‰õÄ~°"≥∞ÿ#
ã¨fiÉèÏ=O Hõey, JHÍ~°}OQÍ zO^Œ∞Å∞ `˘‰õΩ¯`«∞Ok. =∞~å‡OQÆOÃÑ· "≥O„@∞HõÅ∞
`«‰Ωõ ¯=QÍ LO\Ï~Ú. =∞~å‡OQÆO "≥_Å» ∞ÊQÍ, Ö’`«∞QÍ LO@∞Ok. ~˘=Ú‡Å∞ QÆ∞=∞‡_ç
HÍÜ«∞ÖÏ¡ LO_ç „"ÕÖÏ_»∞`«∂ LO\Ï~Ú. â◊s~°O, =∞~å‡OQÆO "åã¨#H˘_»∞`«∂
LO\Ï~Ú. K«OHõÅ∞ QÆ|∞ƒQÍ LO\Ï~Ú. ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ `˘_»Å∞, ÃÑ^ŒÌá⁄@ì, ÃÑ^ŒÌ #_»∞O
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 59
LO\Ï~Ú. ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ =∞O^ŒOQÍ LO\Ï~Ú. uO_çáÈ`«∞, HõOK«∞ „"≥∂y#@∞¡QÍ
=∂\Ï¡_∞» `«∞Ok. K«OK«Å ã¨fiÉèÏ=O, #∞^Œ∞~°∞ "≥∞~°HQõ Í LO@∞Ok. á⁄\˜ì "≥O„@∞HõÅ∞,
ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Hõà◊√§ LO\Ï~Ú. HõÑ¨@O `≥eÜ«∞^Œ∞. uÜ«∞º\˜ =∂@Å‰õΩ Ñ¨_çáÈ`«∞Ok.
ZO`À ¿ãÑ¨Ù ~°u „H©_» ™êy¿ãÎ QÍh `«$Ñ≤ÑÎ _¨ ^» ∞Œ . ~°uÑ¨@¡ Pã¨HÎ˜ L#fl@∞ì Hõ#Ñ¨_^» ∞Œ QÍh,
ÉÏQÍ ~°u KÕÜ∞« QÆÅ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅO>Ë W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞Ok. =∂q∞_ç zQÆ∞~°∞ ~°OQÆ∞ p~°ÅO>Ë
W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok. H“yeO`«ÅO>Ë#∞, JO^ŒOQÍ, |eã≤# Ñ¨Ù~°∞+¨μÅO>Ë#∞ W+¨ìÑ¨_»∞
`«∞Ok. ~å„u Ô~O_À*Ï=ÚÖ’ ~°u ã¨ÅÑ¨\ÏxH˜ W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ¢ã‘Î *Ïu ÅHõΔ}ÏÅ#∞ |\˜ì Ñ¨k‡x L`«Î=∞*Ïu ¢ã‘Î Jx, z„u}˜
=∞^èºŒ =∞*Ïu ¢ãÎ‘ Jx, â◊OdxJ^è=Œ ∞ JO>Ë `«‰Ωõ ¯= ~°HOõ ¢ãÎ‘ Jx, Ç¨Ïã≤xÎ JO`«HOõ >Ë
`«‰õΩ¯= *Ïu ¢ã‘Î Jx J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
260 ã¨∂ : `«„`« ã¨^Œ$â◊ ãÖ„Ñ¨Ü≥∂ˆQ ã¨=∞~°`åx„f}˜
WHõ ~°uÖ’ QÆÅ `«~°QÆ`«∞Å q+¨Ü«∂xH˘¿ãÎ, ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ =∞~å‡OQÍÅ∞
ãï ã¨=∂#OQÍ LO>Ë "åà◊§ =∞^èºŒ [iˆQ ~°ux ã¨=∞~°Ò« JO\Ï~°∞. D ã¨=∞~°`åÅ∞
=¸_»∞ ~°HÍÅ∞
1. â◊â◊*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çH©, =∞$w *Ïu ¢ã‘ÎH˜
2. =$+¨*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çH©, |_»| *Ïu ¢ã‘ÎH˜
3. Jâ◊fi *Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çH©, Ç¨Ïã≤Îh *Ïu ¢ã‘ÎH˜.
ã¨=∞~°`«O JO>Ë ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ =∞~å‡OQÍÅ H˘Å`«Å∞ ãïáÈ=@O
ã¨∂ : qÑ¨~°ºÜÕ∞} q+¨=∂}˜+¨\ò.
WHõ q+¨=∞~°`åÅ∞ P~°∞ ~°HÍÅ∞QÍ LO\Ï~Ú.
â◊â◊ *Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ |_»|, Ç¨Ïã≤Îh *Ïu ¢ã‘ÎÅ`À Hõeã≤<å† =$+¨ *Ïu
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ =∞$y, Ç¨Ïã≤Îh *Ïu ¢ã‘ÎÅ`À Hõeã≤<å† Jâ◊fi*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ =∞$y,
|_»|*Ïu ¢ã‘Î`À Hõeã≤<å† D P~°∂ q+¨=∞~°`åÅ∞ J=Ù`å~Ú. JO>Ë =∞~å‡OQÍ
ÅÖ’ LO_Õ ÃÇÏK«∞Û `«QÆ∞æÅ =¸ÅOQÍ Wq q+¨=∞~°`åÅ∞ J=Ù`å~Ú.
ã¨∂ : q+¨"Õ∞ +¨fiÑ≤ Ñ¨Ù~°∞ëêkèHõºO KÕ^Œ#O`«~° ãÖ„Ñ¨Ü≥∂ˆQ ^Õfi LK«Û~°`Õ.
¢ã‘Î Ü≥∂x Ö’`«∞ `«‰õΩ¯=QÍ LO_ç, Ñ¨Ù~°∞+¨μx JOQÆO Z‰õΩ¯= á⁄_»=ÙQÍ
LO>Ë Jk ¢ãÎ‘ Ü≥∂xx pÅ∞Û‰õΩx Ö’ÑëH˜ "≥à√◊ `«∞Ok. ^•xx LK«Û~°Ò« JO\Ï~°∞.
Wk Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok. Jâ◊fi*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞, |_»| *Ïu ¢ã‘Î
ÖËHõ =$+¨ *Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ =∞$w*Ïu ¢ã‘ÎÅ =∞^èŒº ãÖÑ¨~°¯O LK«Û~°`åÅ∞.
ã¨∂ : =º=Ç≤Ï`«"Õ∞Hõ =ÚK«Û`«~° ~°`«"£∞.
z=i *Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ JO>Ë Jâ◊fi*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ =∞^èŒº *Ïu ¢ã‘Î`À
HÍ‰õΩO_® "≥Ú^Œ\ ˜ *Ïu ¢ã`Î‘ À ãÖÉè’QÆO [~°Ñ@¨ O ‰õÄ_® LK«Û`«~~° `° O« J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : qÑ¨~°ºÜÕ∞ Ñ¨Ù#ˆ~Ìfi hK«~°`Õ.
â◊â◊*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ |_»| *Ïu ¢ã‘Î`À#∂, =$+¨*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Ç¨Ïã≤Îh
*Ïu ¢ã‘Î`À#∂ Hõe¿ãÎ Jq hK«~°`åÅ∞ J=Ù`å~Ú. Ñ¨Ù~°∞+¨μx eOQÆ=Ú z#flkQÍ
60 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
LO_»@O KÕ`« ¢ãÎ‘ Ü≥ÚHõ¯ ~°O„^è•xfl K«H¯õ QÍ P„Hõq∞OK«∞HÀÖË_∞» QÆ#∞Hõ Jq hK«~`° åÅ∞
Jx K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú.
265 ã¨∂ : =º=Ç≤Ï`« "Õ∞HõO hK«`«~°~°`«OK«.
â◊â◊ *Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ#‰õΩ Ç¨Ïã≤Îh *Ïu ¢ã‘Î`À ãÖÑ¨~°¯O Hõey`Õ, Ñ¨Ù~°∞+¨μx
Ü≥ÚHõ¯ JOQÆ=Ú, ¢ã‘Î Ü≥ÚHõ¯ ~°O„^è•xfl U =∂„`«O P„Hõq∞OK«∞HÀ^Œ∞ QÆ#Hõ Jk
hKåu hK«`«~° ~°`«O J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : `Õ+¨μ ã¨=∂x „âıëêªx
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ =∞~å‡OQÍÅ∞ Jxfl q^è•ÖÏ ã¨=∂#OQÍ L#flÑ¨C_»∞, P
ãÖÉè’QÆO KåÖÏ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe~°∞=ÙiH© ZO`À ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«~° â◊ÉÏÌOH˜`Õ ^ÕfiHõx¿+ì
'`«~°— J<Õ â◊ÉÏÌxH˜ q∞H˜¯e J<Õ J~°÷O =ã¨∞ÎOk. LK«Û`«~°~°`«=¸, hK«
`«~° ~°`«=¸ `«‰õΩ¯= ~°HÍxH˜ K≥Ok#q. ZO^Œ∞HõO>Ë LK«Û`«~° ~°`«OÖ’ ¢ã‘Î
=∞~å‡OQÍxH˜ qÑ¨s`«"≥∞ÿ# ÉÏ^èŒHõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. hK«`«~° ~°`«OÖ’ ¢ã‘ÎH˜ Jã¨Å∞ `«$Ñ≤Î
J<Õ^Õ LO_»^Œ∞.
ã¨∂ : âıëê}˜ =∞^èŒº=∂x
`«H¯˜ # <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ ~°`åÅ∞ =∞^èºŒ ~°HÍxH˜ K≥Ok#q. JO>Ë LK«Û~°`åÅ∞
Ô~O_»∞, hK«~°`åÅ∞ Ô~O_»∞ =∞^èŒº ~°HÍxH˜ K≥Ok#=#fl=∂@.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 61
ã¨∂ : ™ê"Õ∞º Ñ¨ÙKåÛOHõO hKåO HÍ*Ï˚ ºÜ«∞ Wu
„Ñ¨=∂}`À #=~°`åx.
JO^Œ∞<å =∞^èŒº ~°`åÖ’¡ L#fl qâı+Ö WÖÏ K≥Ñ¨Ê|_çOk. =∞^èŒº ~°`åÖ’¡
ÃÑ^ŒÌQÍ `Õ_®Å∞ ÖËHõáÈ~Ú<å hK«~°`«O HõO>Ë LK«Û~°`«O "Õ∞Öˇ·#k. ZO^Œ∞HõO>Ë,
LK«Û~°Ò« Ö’ ¢ã"Î‘ Å≥ H¡ Ö˜ Ï Ñ¨_∞» ‰õΩx =∞~å‡OQÍxfl `≥iz LOK«_O» , Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç JOQÆO
¢ãÎ‘ =∞~å‡OQÆÑÙ¨ Ö’`«∞Hõ<åfl á⁄_»=ÙQÍ LO_»@O =Å¡ ¢ãHÎ‘ ˜ Z‰õΩ¯= `«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
HÍh hK« ~°Ò« Ö’ ¢ãÎ‘ `«# =∞~å‡OQÍxfl =Ú_»∞K«∞‰õΩx L<åfl, Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆO z#flkQÍ
LO_»@O=Å¡ ¢ã‘ÎH˜ U=∂„`«O ã¨∞YO HõÅQÆ^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« ÃÑ^ŒÌÅ∞ J#∞Éèí=O`À
K≥ÑÊ≤ # =∂@ UO@O>Ë, Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆO =∞sz#flkQÍ LO>Ë, ZO`« L„^ÕHOõ Hõey<å,
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ¢ã‘ÎH˜ `«$Ñ≤Îx HõeyOK«ÖË_»∞. ãÖÉè’QÆOÖ’ ¢ã‘Îx `«$Ñ≤Î Ñ¨~°K«ÖËx"å_»∞ ¢ã‘Î
KÕ`« ZÑ¨C_»∂ „¿Ñq∞OÑ¨|_»ÖË_»∞.
270 ã¨∂ : Ü«∞ã¨º ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÆHÍÖË „Ñ‘u ~°∞^•ã‘<å
g~°º =∞ÅÊO HõΔ`åxK«#ã¨Ç¨Ï`Õ ã¨=∞O^Œ"ÕQÆó
WHõ ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ =∞<ÀÉèÏ"åÅ q+¨Ü∂« xH˜ =¿ã,Î ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ ã¨¯Å#O
JÜÕ∞º =ÚO^Œ∞ ÉèÏ=„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D ÉèÏ=O Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok.
ãÖÉè’QÆO K≥Ü«∂ºÅ<Õ HÀiHõ Ñ¨Ù@ì@O XHõ\ ˜. ã¨¯Å#O HÍÉ’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ HõeˆQk
=∞~˘Hõ\ ˜. WHõ ÉèÏ= ã¨∞~°`«O QÆ∞iOz. Wk ‰õÄ_® =∞$^Œ∞=Ù, =∞^èŒº=∞O, JkèHõO
Jx =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ LO@∞Ok.
ãÖÉè’yOKåÅ#fl L`åûÇ¨ÏO `«‰õΩ¯=QÍ LO_ç, g~°ºO H˘kÌQÍ LO_ç, ¢ã‘Î
`«##∞ QÀà◊§`À yK«Û@O, ^ŒO`åÅ`À H˘~°Hõ@O =O\˜ Ñ¨#∞Å∞ KÕ¿ãÎ F~°∞ÛHÀÖËx
Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ '=∞O^Œ"ÕQÆ∞_»∞— Jx JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«kfiÑ¨~°ºÜ≥∂ =∞^èŒº=∞ K«O_»"ÕQ“ Éèí=`«ó
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ^•xH˜ q~°∞^ŒúOQÍ, ãÖÉè’yOKåÅ#fl L`åûÇ¨ÏO `«QÆ∞
=∂„`«OQÍ LO_ç, g~°ºO ã¨=∂#OQÍ LO_ç, ¢ãÎ‘ `«##∞ QÀà◊§`À yK«Û@O, ^ŒO`åÅ`À
H˘~°Hõ@O =O\˜q KÕã≤<å F~°∞ÛHÀQÆÅ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx '=∞^èŒº "ÕQÆ∞_»∞— JO\Ï~°∞.
JÖÏˆQ ãÖÉè’yOKåÅ#fl HÀiHõ Z‰õΩ¯=QÍ LO_ç, g~°ºO ‰õÄ_® Z‰õΩ¯=QÍ LO_ç,
¢ã‘Î `«##∞ QÀà◊§`À yzÛ<å, ^ŒO`åÅ`À H˘iH˜<å ã¨Ç≤ÏOK«QÆÅ â◊H˜Î Z‰õΩ¯=QÍ
LO_Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx 'K«O_» "ÕQÆ∞_»∞— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^ä• <å~ÚHÍÑ≤.
ÃÑ· q^èŒOQÍ<Õ <å~ÚHõÅ`À ‰õÄ_® '=∞O^Œ"ÕQÆ—, '=∞^èŒº"ÕQÆ— 'K«O_»"ÕQÆ—
Jx =¸_»∞ q^è•Å =sæHõ~°} LOk.
ã¨∂ : J„`åÑ≤ „Ñ¨=∂}=^Õ= #=~°`åx.
D ÉèÏ=O q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ JOQÍÅ H˘Å`«Å#∞ |\˜ì
ã¨=∞~°`åÅ∞, q+¨=∞~°`åÅ∞ L#fl@∞ì, ã¨=∂#"≥∞ÿ# ÉèÏ"åÅ∞L#fl ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ
62 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
=∞^Œº ã¨=∞~°`åÅ∞ =¸_»∞, q+¨=∞"≥∞#ÿ ÉèÏ"åÅ∞HõÅ ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~∞° +¨μÅ =∞^èºŒ q+¨=∞~°`åÅ∞
P~°∞ "≥~°t `˘q∞‡k ~°`åÅ∞ LO\Ï~Ú.
ã¨∂ : `«^Œfi`å¯Å `ÀÑ≤ j„Ñ¶¨∞ =∞^èŒº z~°HÍÖÏ <åÜ«∞HÍó
JOQÍÅ H˘Å`«Å#∞ |\˜ì, ÉèÏ"åxfl |\˜ì U q^èŒOQÍ `˘q∞‡k ~°HÍÅ
~°`åÅ∞<åflÜ≥∂ JÖÏˆQ ÉèÏ=„áêÑ≤Î HõÅQÆ\ÏxH˜ Ñ¨>Ëì HÍÖÏxfl |\˜ì ‰õÄ_® `˘q∞‡k
~°HÍÅ ~°`åÅ∞<åfl~Ú. <åÜ«∞‰õΩÅÖ’ D q+¨Ü«∞OÖ’ =sæHõ~°} WÖÏ LO@∞Ok.
`˘O^Œ~Q° Í ã¨¯Å#O JÜÕ∞º <åÜ«∞‰õΩ_»∞, =∞^èºŒ HÍÅOÖ’ ã¨¯Å#O JÜÕ∞º <åÜ«∞‰õΩ_»∞,
KåÖÏ PÅã¨ºOQÍ ã¨¯Å#O JÜÕ∞º <åÜ«∞‰õΩ_»∞. JÖÏˆQ <åÜ«∞‰õΩÅÖ’ `˘O^Œ~°QÍ
~°u JÜÕ∞º <å~ÚHõ, =∞^èŒº=∞ HÍÅOÖ’ ~°u JÜÕ∞º <å~ÚHõ. KåÖÏ PÅã¨ºOQÍ
~°u JÜÕ∞º <å~ÚHõ Jx =¸_»∞ ~°HÍÅ qÉèí[# LOk. ¢ã‘ÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’ ~°u
J=@=∞O>Ë ÉèÏ= „áêÑ≤Î á⁄O^Œ@=∞x J~°÷O.
275 ã¨∂ : `«„`« ¢ã‘ÎÜ«∂O q"å^Œó
¢ã‘ÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’ áê`« HÍÅÑ¨Ù PKå~°∞ºÅ∞ aè#fl"≥∞ÿ# Jaè„áêÜ«∂Å∞ Hõey
L<åfl~°∞. ÉèÏ=O J<Õk Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ^• ÖËHõ ¢ã‘ÎÅ^• J#flk KåÖÏ HÍÅO #∞Oz
q"å^ŒOQÍ<Õ LOk.
ã¨∂ : #¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞=+¨^Õfi ÉèÏ==∞kè QÆK«Ûùu.
D q"å^ŒOÖ’ =ÚO^Œ∞QÍ B^•ÌÅH˜ Ü≥ÚHõ¯ Jaè„áêÜ«∂xfl QÆ=∞x^•ÌO.
'ã¨¯Å#O =Å¡ HõeˆQ ã¨∞MÏxfl ÉèÏ=O JO\Ï~°∞. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ U ~°HõOQÍ ÉèÏ"åxfl
á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_À, P q^èŒOQÍ ¢ã‘Î ÉèÏ"åxfl á⁄O^ŒÖË^Œ∞.
ã¨∂ : ™ê`«`åº `«Î fi ™êºó Ñ¨Ù~°∞¿+} HõO_»∂u ~°Ñ¨#∞^Œº`Õ
ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ K≥Ñ≤Ê# „Ñ¨HÍ~°O Ñ¨Ù~°∞+¨μxÖÏ ¢ã‘Î ÉèÏ"åxfl á⁄O^ŒÖËHõáÈ`Õ
Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À HõÅ=\ÏxH˜ ZO^Œ∞‰õΩ W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok ? nxH˜ ã¨=∂^è•#O D
ã¨∂„`«OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
¢ãÎ‘ Ü≥ÚHõ¯ =∞~å‡OQÆOÖ’ ~°HOÎõ #∞O_ç Ñ¨Ù\˜#ì XHõ ~°H"õ ∞≥ #ÿ ã¨∂Hõ; „H˜=ÚÅ∞
xÅHõ_»QÍ LO@∂ "å\˜ QÆÅ |ÖÏxfl |\ì̃ JHõ¯_» ^Œ∞~°^Œ#∞ HõÅQÆ*Ëã¨∂Î LO\Ï~Ú.
x~°O`«~°O HõeˆQ@@∞=O\˜ P ^Œ∞~°^Œ#∞ áÈQ˘@∞ìHÀ=@O HÀãÖ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À
HõÅ"åÅ#∞‰õΩO@∞Ok. HÍx ÉèÏ==Ú Hõeæ P J#∞Éèí=O á⁄O^Œ\ÏxH˜ =∂„`«O
HÍ^Œ∞. Wk ‰õÄ_® B^•ÌÅH˜ `«# "å^•xfl ã¨=∞iúOK«∞HÀ=\ÏxH˜ K≥Ñ≤Ê#^Õ.
ã¨∂ : ™êÑ¨Ù# ~åaè =∂xˆH# ã¨∞MË# ãÖã¨$ëêì ~°™êO`«~°O [#Ü«∞u.
Hˆ =ÅO P ^Œ∞~°^#Œ ∞ áÈQ˘@∞ìHÀ=\ÏxˆH ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À HõÅ"åÅ#∞‰õΩO@∞
#flk ã¨=∞O[ã¨"∞≥ #ÿ "å^Œ<Õ J~Ú`Õ, =∞i Ñ¨Ù~°∞ëêOQÍxfl áÈe# á⁄_»"#·≥ , "≥∞`«<Î #·≥
ÖÏ"≥·# ~°|ƒ~°∞ u`«∞ÎÅ ÖÏO\˜"å\˜`À P ^Œ∞~°^Œ#∞ áÈQ˘@∞ìHÀ=K«∞ÛHõ^• ! =∞i
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç`À HõÅ"åeû# J=ã¨~°O Uq∞\© JO>Ë P ~°HõOQÍ ^Œ∞~°^Œ#∞ áÈQ˘@∞ì
HÀ=@O =Å¡ Jã¨ÇÏ¨ ["≥∞#ÿ =∂~åæxfl J#∞ãïOz#@ì=Ù `«∞Ok. JnQÍHõ Jaè=∂#
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 63
Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìHÀ=@O, H“QÆeOK«∞HÀ=@O, yK«Û@O =O\˜ Ñ¨Ù~°∞+¨μx
KÕ+¨ìÅ =Å¡ ¢ã‘Î Jq∞`«"≥∞ÿ# ã¨∞MÏxfl, P#O^•xfl á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«ã≤‡<£ ã¨∞Y|∞kú~°™êºó
U^≥·<å ™ê^èŒ#O`À ^Œ∞~°^Œ áÈQ˘@∞ì‰õΩO>Ë ¢ã‘ÎH˜ Ñ¨Ù~°∞+¨μx =Å¡ ÅaèOKÕ
qâı+¨"≥∞ÿ# ã¨∞YO ÅaèOK«^Œ∞. Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ ã¨¯Å#O [iy#Ñ¨C_»∞ `«$Ñ≤Î, P#O^ŒO
HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. HÍx ¢ãÎ‘ q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨¯Å#O [~°Q@Æ O J#flk ÖË^∞Œ HÍ|\˜ì Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
~°u HÍ~°ºO "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ì#Ñ¨Ê\˜ #∞Op ^Œ∞~°^Œ#∞ áÈQ˘@∞ìHÀ=@"Õ∞ HÍ‰õΩO_®,
J`«x #∞Oz J`«x KÕ+¨ìÅ ^•fi~å qâı+¨"≥∞ÿ# ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`«∂ LO@∞Ok.
HÍ|\˜ì ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ã¨∞YO á⁄O^Œ\Ïxfl |\˜ì QÍx, ~°u HÍÖÏxfl |\˜ìQÍh,
"åo§^ŒÌiÖ’ áÈeHõ J#flk ÖËHõáÈ=@O KÕ`« HÍÖÏxH˜ ÉèÏ"åxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ
K≥Ñ¨Ê|_Õ `˘q∞‡k ~°HÍÅ ~°`åÅ∞ ÖË=x ÉèÏ=O.
280 ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞+¨ „Ñ‘`ÕâßÛ# aè[˝`åfi`ü.
Ñ¨Ù~°∞+¨μxÖÏ ¢ã‘Î ~°u ã¨∞YO á⁄O^Œ@O ÖË^Œx #=∞‡HõOQÍ K≥Ñ¨ÊÖË=Ú.
ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç „¿Ñ=∞ =∞# Hõà◊§‰õΩ HõxÑ≤OK«^Œ∞. Jk =∞#ã¨∞‰õΩ ãÖ|OkèO
zOk =∂„`«"Õ∞.
64 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : Hõ^äŒO `Õ ã¨∞Yq∞u „Ñ¨+¨μì =∞â◊Hõº`åfi`ü.
¢ã,Î‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ `«=∞‰õΩ Hõe#æ ã¨∞MÏÅ QÆ∞iOz Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O „Ñ¨tflOK«∞ HÀ=\ÏxH˜
gÅ∞HÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ ÉèÏ=O =Å¡ HõeˆQ ã¨∞YO ¢ã‘ÎH˜ J#∞Éèí=OÖ’H˜
ZÑ¨Ê\˜H© ~å^Œ∞. JÖÏˆQ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç ^•fi~å ¢ã‘ÎH˜ ÅaèOKÕ qâı+¨"≥∞ÿ# ã¨∞YO ˆH=ÅO
P"≥∞ J#∞ÉèíqOz J#∞Éèí∂u K≥O^Œ=eûO^Õ. WÖÏO\˜ ã≤÷uÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨μxÖÏ ¢ã‘Î
~°ux á⁄O^ŒÖË^Œ∞ Jx ZÖÏ x~åúiOK«QÆÅO ?
ã¨∂ : Hõ^äŒ"Õ∞`« ^Œ∞Ñ¨ÅÉèíº`« Wu KÕ`ü Ñ¨Ù~°∞ëÈÇ≤Ï
~°u =∞kè QÆ=∞º ¿ãfiK«ÛùÜ«∂ q~°=∞u #¢ã≤ÎÜ«∞ =∞¿ÑHõΔ`Õ
#`Õfi=O ¢ã‘Î `åº^•ÌÅH˜ó
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ã¨¯Å#O[iy `«$Ñ≤Î K≥Ok# "≥O@<Õ ~°u HÍ~åºxfl PÑ¨Ù KÕ™êÎ_∞» .
¢ã‘Î ZO`« „¿Ñˆ~Ñ≤Oz<å "≥O@<Õ =∞m§ ~°u HÍ~åºxH˜ ã¨=∞‡uOK«_»∞. ¢ã‘Î q+¨Ü«∞O
JÖÏ HÍ^Œ∞. P"≥∞ ~°uHÍ~åºxfl PÑ¨Ù KÕÜ∞« @O J#flkÖË^∞Œ . ^•xH˜ HÍ~°}O P"≥∞‰õΩ
ã¨¯Å#O [~°QHÆ áõ È=@"Õ∞. JO^Œ∞KÕ`<« Õ ¢ãÎ‘ XHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À ~°u HÍ~°ºOÖ’ áêÖÁæ#fl
"≥O@<Õ =∞~À Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À HõÅ=QÆÅQÆ@O [~°∞QÆ∞`ÀOk. ZxflHõ>ˇìÅ∞ HÍe<å
JyflH˜ `«$Ñ≤Î HõÅQÆ^Œ∞. Zxfl#^Œ∞ÖÁzÛ `«#Ö’ Hõeã≤<å ã¨=Ú„^Œ∞xH˜ `«$Ñ≤Î LO_»^Œ∞.
Zxfl „áê}ÏÅ#∞ fã¨∞‰õΩ<åfl Ü«∞=Ú_çH˜ `«$Ñ≤ÎQÍ JxÑ≤OK«^Œ∞. JÖÏˆQ ZO`«=∞Ok
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ`À Hõeã≤<å¢ã`Î‘ $« Ñ≤xÎ á⁄O^Œ<Õ á⁄O^Œ^∞Œ . Wk ‰õÄ_® B^•ÌÅH˜ Jaè„áêÜ«∞"Õ∞.
ã¨∂ : `«¢`≥·=`åûº`ü z~°"ÕˆQ <åÜ«∞ˆH ¢ã≤ÎÜ≥∂#∞~°[ºO`Õ
j„Ñ¶¨∞ "ÕQÆã¨º ÉèÏ= =∞<å ™ê^Œº J=™ê<Õ JÉèíºã¨∂~Ú<Àº
Éèí=xÎ, `«`«û~°fiO ÉèÏ=„áê¿ÑÎ~° „áê¿ÑÎâ◊Û ÅHõΔ}"£∞.
¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞O`«@ `å=ÚQÍ ~°u HÍ~åºxfl PÑ¨Ù KÕÜ«∞HõáÈ~Ú<å, Ñ¨Ù~°∞+¨μx
KÕ+¨ìÅ =Å¡ qâı+¨"≥∞ÿ# ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`«∂<Õ LO\Ï~°∞. P HÍ~°}OQÍ<Õ Z‰õΩ¯=
¿ãÑ¨Ù ~°uHÍ~°ºO [iy# Ñ¨Ù~°∞+¨μx Ñ¨@¡ „¿Ñ=∞ÉèÏ"åxfl Hõey LO_»@O, `«‰õΩ¯=
¿ãÑ¨Ù ~°u HÍ~åºxfl ™êyOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μx Ñ¨@¡ ™ê¿ÑHõΔOQÍ `«‰õΩ¯= „¿Ñ=∞ ÉèÏ"åxfl
Hõey LO_»@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JÖÏˆQ LÑ¨~°u [i¿Ñ ¢ã‘ÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’, Z‰õΩ¯=
¿ãÑ¨Ù LÑ¨~°u [i¿Ñ ¢ã‘ÎÅ Ñ¨@¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ =∞‰õΩ¯= K«∂Ñ¨@O, `«‰õΩ¯= ¿ãÑ¨Ù LÑ¨~°u
[i¿Ñ ¢ã‘ÎÅ Ñ¨@¡ HÍãÎ̈ q=ÚY`« Hõ#|~°Û@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO>Ë `«$Ñ≤Î K≥O^Œ@O,
K≥O^ŒHõáÈ=@O J#flq ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌiÖ’ ã¨=∞OQÍ<Õ L#fl@∞ì JxÑ≤™ÈÎOk.
JO^Œ∞KÕ`« ¢ãÅÎ‘ q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® ã¨¯Å# ã¨∞YO L#fl@∞ì ãÖ^ÕÇÏ¨ O HõÅ∞QÆ∞`ÀOk.
WÑ¨Ê\˜ =~°‰õÄ K≥Ñ¨Ê|_ç#^ŒO`å B^•ÌÅH˜ Ü≥ÚHõ¯ =∞`«OÖ’x "å^Œ#ÖË.
ã¨∂ : `«K«Û#
J#∞~åQÆ=∞<Õk ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌiÖ’ ™ê^è•~°}OQÍ LO@∞Ok HÍ|\˜ì
J#∞~åQÍxfl „Ñ¨^Œi≈OK«@O =Å¡ ÉèÏ=„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ#flk ã¨Ô~·# "å^ŒO HÍ^Œ∞.
285 ã¨∂ : HõO_»∂u „Ñ¨fHÍ~ÀÑ≤ Ç≤Ïn~°…HÍÅO „Ñ≤Ü«∞ Wu
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 65
HÍ|\˜ì Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Z‰õΩ¯= ¿ãÑ¨Ù ~°u [iÑ≤`Õ ^Œ∞~°^Œ áÈQ˘@ì|_»∞`«∞Ok
HÍ|\˜ì Jk ¢ã‘ÎÅ‰õΩ W+¨ìOQÍ<Õ LO@∞Ok. XHõ "Õà◊ J#∞~åQÆO „Ñ¨^Œi≈OK«@O
=Å¡ ¢ã‘ÎÅ∞ ÉèÏ=„áêÑ≤Îx á⁄O^ŒQÆey`Õ, ^Œ∞~°^Œ áÈQ˘@∞ìHÀ=@O ^•fi~å ‰õÄ_®
"åà◊√§ ÉèÏ=„áêÑ≤Îx á⁄O^ŒQÆÅQÍe. HÍ|\˜ì J#∞~åQÆO „Ñ¨^Œi≈OK«@O ^•fi~å
ÉèÏ=„áêÑ≤Î HõÅQÆ@O J#flk ã¨~°fi q^è•ÖÏ JãÖQÆ`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
ã¨∂ : U`«^Œ∞Ñ¨Ñ¨^Œº`« U=.
WO`«‰õÄ, ¢ã‘ÎH˜ ã¨¯Å# ã¨∞YO =Å¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μxÃÑ· J#∞~åQÆO Ñ¨Ù_»∞`ÀO^•
ÖËHõ ^Œ∞~°^Œ f~°∞ÛHÀ=@O ^•fi~å<å J#flk ãÖ^ÕÇ¨ÏOQÍ q∞QÆ∞Å∞`ÀOk.
ã¨∂ : `«™ê‡`«ûOkQÆú`åfi ^ŒÅHõΔ} q∞u.
ÃÑ·# L^ŒÇ¨ÏiOz# q+¨Ü«∂Å∞ ãÖ^ÕÇ¨ã¨Ê^ŒOQÍ LO_»@O KÕ`« ¢ã‘ÎH˜
ã¨¯Å#O J=Ù`«∞Ok, HÍ^Œ∞ J#fl q+¨Ü«∂Å∞ x~°‚~ÚOK«@O Hõ+¨ì`«~°"≥∞ÿ#Ñ¨x.
JO^Œ∞KÕ`« ¢ã‘Î ~°u HÍ~åºxfl PÑ¨Ù KÕÜ«∞@O, KÕÜ«∞HõáÈ=@O J<Õ q+¨Ü«∂Å#∞
|\˜ì ¢ã‘ÎH˜ ã¨¯Å# ã¨∞YO LO^• ÖË^• J#flk x~åúiOKåe. ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞O`«@
`å=ÚQÍ ~°u HÍ~åºxfl PÑ¨Ù KÕÜ«∞@O [~°QÆ^Œ∞ QÆ#∞Hõ Ñ¨Ù~°∞+¨μxÖÏ ¢ã‘Î ÉèÏ=„áêÑ≤Î
á⁄O^Œ@O ÖË^Œx `ÕeÛ K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
ã¨∂ : ãÖÜ≥∂ˆQ Ü≥∂+≤`«ó Ñ¨ÙO™êO HõO_»∂u ~°Ñ¨#∞^Œº`Õ
`«KåÛ aè=∂# ãÖã¨$+¨ìO ã¨∞Y q∞`«ºaènèÜ«∞`Õ.
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À HõÅ=@O ^•fi~å P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P"≥∞‰õΩ ^Œ∞~°^Œ
áÈQ˘@∞ì|_»∞K«∞#flk. ^•<Õfl Ö’HõO 'ã¨∞YO—QÍ =º=Ç¨Ïi™ÈÎOk. D ^Œ∞~°^Œ áÈQ˘@∞ì
HÀ=@O=Å¡ HõeˆQ Jaè=∂# Ü«Ú`«"≥∞ÿ# ã¨Ê~°≈ ã¨∞MÏ<Õfl 'Jaè=∂xHõ ã¨∞Y=∞x—
¢ã‘ÎÅ∞ K≥Ñ¨C‰õΩO@∂O\Ï~°∞.
ã¨∂ : ™ê`«`åº^Œ∞º=u ~å~°O ÉèÏ¢`«ÊÉèí$u, ÉèÏ= =∞kèQÆK«Ûùu Ñ¨Ù~°∞+¨ó
Ñ¨Ù#~°O`« U=
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ L#fl@∞ìQÍ ¢ãÅÎ‘ ‰õΩ ÉèÏ=O LO@∞O^• L#fl^• J#fl q+¨Ü∞« OÖ’
WO`« =~°‰Äõ [iy# "å^ÀÑ¨"å^•Å∞ B^•úÅH˜H˜ ãÖ|OkèOz#q. D q+¨Ü∞« OÖ’
ÉÏ„Éèí=Ùºx =∞`«O UO K≥Ñ¨Ù`«∞O^À WHõ =ÚO^Œ∞ `≥Å∞û‰õΩO^•O.
^•x „Ñ¨HÍ~°O, ¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌ~°∂ ã¨¯Å# ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. L#fl
`Õ_® Uq∞@O>Ë ¢ã‘Î ~°uHÍ~°ºO "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ì#Ñ¨Ê\˜ #∞OKÕ, ‰õΩO_»‰õΩ ze¡Ñ¨_ç`Õ
U q^èOŒ QÍ H˘kÌ H˘kÌQÍ h~°∞ HÍ~°∞`«∂ LO@∞O^À JÖÏ ã¨¯Å# ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`«∂
LO@∞Ok. P HÍ~°}OQÍ<Õ ~°u HÍ~°ºO "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜#ì Ñ¨Ê\˜ #∞Op P"≥∞ =∞~å‡OQÆO
`«_ç`«_çQÍ LO@∞Ok. WHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μx q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ z=i =~°‰õÄ ã¨¯Å#O
[~°QÆHõáÈ=@O =Å¡, ~°uHÍ~°ºO z=~° J`«#∞ ÉèÏ"åxfl XˆH™êi á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»∞.
290 ã¨∂ : U`« ^Œ∞Ñ¨Ñ¨#fl`«~°O
B^•ÌÅH˜ "å^ŒO HõO>Ë ÉÏ„Éèí=Ùºx "å^ŒO HÍã¨Î ã¨=∞O[ãÖQÍ L#fl@∞ì
`À™ÈÎOk. JO^Œ∞KÕ`« ÉÏ„Éèí=Ùºx =∞`«O „Ñ¨HÍ~°O ÉèÏ=O q+¨Ü«∞OÖ’ #=~°`åÅ∞
66 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
L<åfl~Ú. ã¨¯Å# HÍÖÏÅ q+¨Ü«∞OÖ’ aè#fl`«fiO LO_»@O KÕ`« HÍÖÏxH˜ J#∞QÆ∞}
"≥∞ÿ# #=~°`åÅ∞ ÖË=Ù.
ã¨∂ : #Ç¨Ïº ã¨`åºO ÉèÏ=„áêáÈÎ QÆ~°ƒù ãÖÉèí= Wu ÉÏ„ÉèígÜ«∂ó

ÉÏ„Éèí=Ùºx „Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘Î Ü≥∂x XHõ Ñ¨ÙO_»∞ ÖÏO\˜k. ^•xH˜ U q^èŒ"≥∞ÿ#
~åÑ≤_çQÍh =uÎ_ç QÍh Hõey`Õ Jk K≥=∞‡ yÅ∞¡`«∞Ok. JÖÏ [iy#Ñ¨C_»∞ P"≥∞
`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`«∞OkQÍh ÉèÏ=„áêÑ≤=Î Å¡ HÍ^Œ∞. JÖÏ Ü≥∂x K≥=∞‡ ye¡#Ñ¨C_»∞ ã¨¯Å#
ã¨∞MÏxfl ‰õÄ_® á⁄Ok ãÖ`«∞+¨μì~åÖˇ·#Ñ¨C_»∞ ¢ã‘Î QÆ~°ƒùO ^èŒiã¨∞ÎOk.
PÜ«Ú~ˆ fi^ŒOÖ’ „Ñ¨ã^≤ ∞Œ Öú #·ˇ PKå~°º K«~‰° Ωõ x „Ñ¨HÍ~°O QÆiƒù}© ¢ãÎ‘ ÅHõ} Δ ÏÅ∞
Uq∞@O>Ë, Jã¨Î=∂#∂ Lq∞‡"ÕÜ«∞@O, Xà◊√§ |~°∞"≥H˜¯#@∞ì LO_»@O, HÍà◊√§
KÕ`«∞Å∞ ÖÏQÆ∞`«∞#fl@∞¡QÍ LO_»@O, Z‰õΩ¯=QÍ x„^Œ~å=@O, =∞#ã¨∞Ö’ U^À
PO^Àà◊#QÍ LO_»@O, ~°u q+¨Ü∞« OÖ’, KåÅ∞ J<Õ `«$Ñ≤Î HõÅQÆ@O, Ü≥∂xÖ’ÑëH˜
g~åºxfl fã¨∞HÀQÆÅQÆ@O.
PKå~°º K«~°‰õΩx „Ñ¨HÍ~°O `«$Ñ≤Î JO>Ë ÉèÏ=O. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ q_»KÕ^•xfl
â◊√„HõO Jh, ¢ã‘Î q_»KÕ^•xfl P~°Î=O Jh JO\Ï~°∞. HÍ=∂yfl`À =∞#ã¨∞Ö’ `«$Ñ≤Îx
HõeyOK«∞‰õΩ#fl ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ÉèíQÆ, eOQÍÅ ~åÑ≤_ç=Å¡, P~°}˜ ^ŒO_®Å ~åÑ≤_ç
^•fi~å Jyfl ZÖÏÑ¨Ù_»∞`«∞O^À JÖÏ, â◊√„HÍ~°"Î åÅ∞ [x™êÎ~Ú. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ¢ãÜ Î‘ ∂≥ xÖ’
q_»KÕ g~°ºO ^•fi~å P"≥∞ QÆ~°ƒùO ^èŒiã¨∞ÎOk.
ã¨∂ : J„`åÑ≤ `å"Õ= Pâ◊OHÍ ÑïÇ¨~“ Éèí∂Ü«∞ó
ÉÏ„Éèí=Ùº_»∞ K≥Ñ≤Ê# q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® H˘xfl ãÖ^ÕÇ¨Å∞ L`«Ê#fl=∞=Ù
`«∞<åfl~Ú. "≥Ú^Œ\ ˜ #∞Op ¢ã‘ÎH˜ ÉèÏ=„áêÑ≤Î Hõey#Ñ¨HõΔOÖ’ Z‰õΩ¯=¿ãÑ¨Ù ~°u
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 67
x~°fiÇ≤ÏOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μx Ñ¨@¡ ¢ãÎ‘ J#∞~°‰Ωõ ~Î åÅ=@O, `«‰Ωõ ¯=¿ãÑ¨Ù ~°u[i¿Ñ Ñ¨Ù~°∞+¨μx
Ñ¨@¡ J~Ú+¨ìO ÃÑOK«∞HÀ=@O J<Õk [~°QÆ^Œ∞. "≥Ú^Œ\ ˜#∞Op ¢ã‘ÎH˜ ÉèÏ=„áêÑ≤Î
Hõey#Ñ¨C_»∞ ~°u ã¨=∞Ü«∞O Z‰õΩ¯"å, `«‰õΩ¯"å J#flk Ñ¨\ ˜ìOÑ¨Ù‰õΩ~å^Œ∞. Ñ¨Ù~°∞+¨μx
Ñ¨@¡ ¢ã‘ÎJ#∞~°‰õΩÎ~åÖˇ·`Õ ÉèÏ"åxfl á⁄O^ŒQÆÅQÆ@O, J~Ú+¨ì`« LO>Ë ÉèÏ=„áêÑ≤Î
ÖËHáõ È=@O J#flk x[O HÍ^Œ∞. Ü≥∂xÖ’ Ñ¨Ù>Ëì ^Œ∞~°^#Œ ∞ ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
áÈQ˘_ç`Õ ¢ã‘Î JO`« W+¨ìÑ¨_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«¢`≥·`« `åûº`ü ™ê`«`Õº# ~°ã¨„áêáêÎ "å~°OÉèí HÍÖË =∞^èŒºã¨÷ z`«Î`å
<åu ã¨Ç≤Ï+¨μ‚`å K«`«`«ó „Hõ"Õ∞}ÏkèHÀ ~åQÆÜ≥∂QÆó â◊sˆ~ x~°¿ÑHõΔ`«fiO
JO`ÕK« q~å=∂cè¿Ñû`Õû `« ^Œ#∞Ñ¨Ñ¨#fl q∞u.
ã¨∞~°`«O „áê~°OÉèíO #∞Op ¢ã‘Î =∞#ã¨∞ "Õ~°∞ "Õ~°∞ ã≤÷`«∞Ö’¡ LO@∞Ok.
"≥Ú^Œ\’¡ QÀà◊§`À yÅ¡\ÏÅ∂ Jg ã¨ÇÏ≤ OK«Ö^Ë ∞Œ . `«~åfi`« Ñ¨Ù~°∞+¨μxÑ¨@¡ J#∞~°‰Ωõ ~Î åÖˇ·
yK«∞Ûà◊§‰õΩ, ~°‰Ωõ ¯à◊§‰õΩ `«@∞ìHÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. XHõ~H° "õ ∞≥ #ÿ "≥∞=ÿ ∞~°ÑÙ¨ ‰õΩ Ö’#=Ù`«∞Ok.
=∞i H˘O`«¿ãÑ¨\ ˜H˜ ~°u Kåe¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_»∞##∞‰õΩO@∞Ok. ¢ã‘Î Ü≥ÚHõ¯ D =¸_»∞
=∂#ã≤Hõ ã≤÷`«∞Å#∂ QÆ=∞x¿ãÎ, P"≥∞‰õΩ ~°u "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ì#Ñ¨Ê\˜ #∞Op ÉèÏ=„áêÑ≤Î
HõÅ∞QÆ∞`ÀO^Œx K≥Ñ¨Ê\ÏxH˜ gÅ∞ ÖË‰õΩO_®áÈ`ÀOk.
ã¨∂ : `«K«Û#
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#k ãïHÍ^Œ∞.
295 ã¨∂ : ™ê=∂<ÕºÑ≤ „ÉèÏOu ãÖ™ê¯ˆ~ ‰õΩÖÏÅ K«„Hõã¨º „Éèí=∞~° Hõ#º
"å„ÉèÏ<åÎ"Õ= =~°Î=∂#ã¨º „áê~°OÉèË =∞O^Œ"ÕQÆ`å `«`«â◊Û
„Hõ"Õ∞} Ñ¨Ó~°}O "ÕQÆ¿ãº`«∞ºÑ¨ Ñ¨^Œº`Õ.
ÉÁOQÆ~O° QÍh, ‰õΩ=∞‡i™êÔ~QÍh "≥Ú^Œ\’¡ ™ê=∂#º "ÕQOÆ `À uiy `«~åfi`«
`«~åfi`« "ÕQÍxfl Ñ¨ÙOA‰õΩO\Ï~Ú. JÖÏˆQ ¢ã‘ÎÅ∞ ~°u P~°OÉèíOÖ’ ™ê=∂#º"≥∞ÿ#
ã¨∞YO á⁄O^Œ∞`å~°∞. =∞$^Œ∞"≥·# =∂#ã≤Hõ ã≤÷uÖ’ LO_»@O =Å¡ JÑ¨C_»∞ QÀà◊§`À
yzÛ<å, <À\˜`À H˘iH˜<å `«@∞ìHÀÖË~°∞. HÍh „Hõ"Õ∞}Ï QÍ_è»"≥∞ÿ# ~°u ã¨∞YO
á⁄O^Œ∞`«∂ Z‰õΩ¯= L`åûÇ¨ÏOQÍ LO_»@O =Å¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç U KÕ+¨ì<≥·<å J=bÅQÍ
ã¨Ç≤Ïã¨∂Î XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ# "≥∞ÿ=∞~°Ñ¨Ù#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞.
ã¨∂ : ^è•`«∞HõΔÜ«∂K«Û q~å=∂cè¿Ñûu.
J~Ú`Õ ÉèÏ=„áêÑ≤Î ~°u P~°OÉèíO#∞Op HõÅ∞QÆ∞`«∞#flÑ¨C_»∞, H˘O`«¿ãÑ¨\ ˜
`«~åfi`« ~°u q~°q∞¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_»∞#x ¢ãÎ‘ ZO^Œ∞Hõ#∞H˘O@∞Ok JO>Ë ãÖÉè’yOKåÅx
JxÑ≤Oz# "≥O@<Õ â◊√„Hõ^è•`«∞=Ù ã¨fi™ê÷#O #∞Oz Hõke, <å_»∞ÅQÆ∞O_® H˘kÌ
H˘kÌQÍ „ã¨qã¨∂,Î z=~°‰Ωõ Ñ¨ÓiÎQÍ `«yáæ È`«∞Ok. JÑ¨C_»∞ ~°u q~°q∞¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_»∞#<Õ
ã≤÷u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«™ê‡^Œ<å¿ÑHõΔ Wu
HÍ|\˜ì ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ÉÏ„Éèí=Ùx "å^ŒO ZO`« =∂„`«O PˆHΔÑ≤OK«^Œy#k
HÍ^Œ∞.
68 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : ã¨∞~°`åO`Õ ã¨∞YO Ñ¨ÙO™êO ¢ã‘Î }ÏO`«∞ ã¨`«`«O ã¨∞YO
^è•`«∞HõΔÜ«∞ xq∞`åÎ K« q~å"Õ∞KÀÛùÑ¨*ÏÜ«∞`Õ.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#^•xfl, ÉÏ„Éèí=Ùº_»∞ „"åã≤â’¡HõO ^•fi~å ã¨Ê+¨ìO KÕã¨∞Î<åfl~°∞.
"å`åûºÜ«∞#=Úx Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ ~°uz=~À¡<Õ ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍh ¢ã‘ÎÅ∞ ~°u
P~°OÉèOí #∞Op J~ÚáÈÜÕ∞ ^•HÍ ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∂<Õ LO@∞Ok. ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ #@∞¡
^è•`«∞=Ù `«yæáÈ~Ú# `«~åfi`« ¢ã‘ÎH˜ ~°u q~°q∞¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_»∞#xÑ≤ã¨∞ÎOk.
ã¨∂ : `«™ê‡`«∞Ê~°∞+¨=^Õ= Ü≥∂+≤`ÀÑ≤ ~°ã¨=ºH˜Î ¢~°Ì+¨ì"åº
D q^èŒOQÍ B^•ÌÅH˜ Ü≥ÚHõ¯=∞`åxfl, ÉÏ„Éèí=Ùºx =∞`åhfl q=~°OQÍ
K«iÛOz# `«~åfi`« `«# ã≤^•úO`åxfl "å`åûºÜ«∞#∞_»∞ q=iã¨∞Î<åfl_»∞. "≥Ú`åÎxH˜
Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ =∞ÖË¡ ¢ã‘ÎH˜ ‰õÄ_® ÉèÏ=„áêÑ≤Î LO@∞O^Œx `ÕeOk.
300 ã¨∂ : Hõ^äŒO Ç≤Ï ã¨=∂<åÜ«∂ "Õ∞ "åHõ$`å "ÕHÍ~°÷ =∞aè„Ñ¨ã¨#flÜ≥∂ó
HÍ~°º"≥· ÅHõΔ}º"£∞.
=∞#∞+¨º *Ïu JO`å PHÍ~°OÖ’ XˆH ~°HOõ QÍ LO\Ï~°∞. ™êfl#O, Éè’[#O
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜Ö’¡ XˆH~°HõOQÍ LO@∞<åfl~°∞. =∞iJÖÏO@Ñ¨C_»∞,ã¨∞~°`«O
q+¨Ü«∞OÖ’ XˆH~°HõOQÍ „Ñ¨=iÎã¨∞Î<åfl, qÅHõΔ}"≥∞ÿ# Ñ¶ë`«O ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`ÀOk ?
ã¨∂ : ™êº^Œ∞ áêÜ«∞"≥· ÅHõΔ}Ïº^Œaè=∂#Öˇ· ÅHõΔ}ÏºK«Û.
ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`ÀO^ŒO>Ë, LáêÜ«∞OÖ’#∂, Jaè=∂#OÖ’#∂ ¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μ
Å‰õΩ `Õ_®LO_»@O =¸ÅOQÍ, Ñ¶e¨ `«OÖ’ qÅHõ}Δ `« ÖËHõ =º`åºãÖ Hõ#|_»∞`ÀOk.
ã¨∂ : Hõ^äŒ"£∞
LáêÜ«∞ "≥·ÅHõΔ º}ºO`«∞ ã¨~åæ`ü Hõ~åÎÇ≤Ï Ñ¨Ù~°∞+¨ó JkèHõ~°}O Ü«Ú=uó
LáêÜ«∂ÅÖ’ `Õ_® J#flk =∞^èŒºÖ’ =zÛ#k HÍ^Œ∞. Jk ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ
ã¨Ç¨Ï[ ã≤^ŒúOQÍ =zÛOk. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Hõ~°ÎQÍ, ¢ã‘Î J`«xH˜ P^è•~°OQÍ LO_»@O
J#flk „Ñ¨Hõ$u ^èŒ~°‡OQÍ =™ÈÎOk. n<Õfl =∞#O ã¨$+≤ì JO\Ï=Ú.
ã¨∂ : J#º^ä• Ç≤ÏHõ~åÎ „H˜Ü«∂O „Ñü Ñ¨^Œº`Õ #º^è•Kå^è•~°ó
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Hõ~°Î HÍ|\˜ì „H˜Ü«∞#∞ KÕ™êÎ_»∞. ¢ã‘Î P^è•~°O HÍ|\˜ì P „H˜Ü«∞#∞
á⁄O^Œ∞`«∞Ok. JÖÏ [~°Q\Æ ÏxH˜ Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆO á⁄_»∞QÆ∞QÍ#∞, ¢ãÎ‘ Ü≥∂x Ö’`«∞QÍ#∂
LO@∞Ok. JO>Ë Hõ~°Î ™ê^èŒ#O Ö’ÑëH˜ "≥àı§@@∞ìQÍ#∞, P^è•~°O ^•xx Ö’ÑëH˜
„QÆÇ≤ÏOKÕ@∞ìQÍ#∂ LO\Ï~Ú. D q^èŒ"≥∞ÿ# `Õ_® ã¨$+≤ì Ñ¨~°OQÍ =zÛ#^Õ.
305 ã¨∂ : `«™ê‡KÀÛáêÜ«∞"≥·ÅHõΔ}º=∞Ñ≤Éèí=u.
D q^èŒ"≥∞ÿ# `Õ_® =¸ÅOQÍ HÍ~°ºÉË^èŒ"Õ∞ HÍ‰õΩO_®, Jaè=∂# ÉË^èŒO
‰õÄ_® HõÅ∞QÆ∞`ÀOk.
ã¨∂ : JaèÜ≥∂HÍÎÇ¨Ïq∞u Ñ¨Ù~°∞ëÈ#∞~°[º`Õ PaèÜ«ÚHÍÎÇ¨Ï=∞<Õ
<Õu Ü«Ú=u iu "å`åûºÜ«∞#ó
<Õh ¢ã‘Îx ~°q∞OK«É’`«∞<åfl#∞ Jx Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ J#∞~°‰õΩÎ_»=Ù`«∞O>Ë, <Õh
Ñ¨Ù~°∞+¨μx KÕ`« ~°q∞OÑ¨|_»\ÏxH˜ P^è•~å#fl=Ù`«∞<åfl#∞ Jx ¢ãÎ‘ J#∞~°HÎõ J=Ù`ÀOk.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 69
JÖÏ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌ~°∂ Jaè=∂<å#∞~åQÍÅ∞ HõÅ"åÔ~·, ãÖÜ≥∂QÆOÖ’ HÍÖÏxfl

|\˜,ì ã¨fi~°∂áêxfl |\˜ì ã¨=∂#"≥∞#ÿ ÉèÏ"å<Õfl á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. HÍ|\˜ì Jaè=∂#OÖ’
=∂„`«"Õ∞ `Õ_® =™ÈÎOk J#flk "å`åûºÜ«∞#∞x Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : `«¢`≥·`«`åûº ^Œ∞áêÜ«∞ "≥·ÖÏHõΔ}º= ^Õ=Ç≤Ï HÍ~°º"≥·ÅHõΔ}º=∞Ñ≤
Hõ™ê‡#fl™êºku.
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ Jaè=∂#OÖ’ `Õ_® L#flÑ¨C_»∞, "å~°∞ á⁄O^Õ ã¨∞YOÖ’
‰õÄ_® `Õ_® LO_»K«Û#flk XHõ "å^Œ#.
ã¨∂ : `«K«Û#
"å~°∞ á⁄O^Õ ã¨∞YOÖ’ `Õ_® QÆ∞iOz JÖÏ LOz`Õ, XHõ~∞° ~°q∞OKÕ"å~°∞,
WOH˘Hõ~°∞ ~°q∞OÑ¨|_Õ"å~°∞ HÍ|\˜ì, ~°u„H©_»Ö’<Õ `Õ_® LO^Œx `≥Å∞™ÈÎOk.
ã¨∂ : ¿ÇÏ`«∞ =∞^Œ∞áêÜ«∞"≥·ÅHõΔ}º"£∞.
¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ~°u „H©_Ö» ’<Õ `Õ_®QÍh, "å~°∞ á⁄O^Õ ã¨∞YOÖ’ `Õ_® ÖË<ÖÕ ^Ë ∞Œ .
310 ã¨∂ : `«„`« Hõ¢~åÎ^è•~°Ü≥∂iƒù#fl ÅHõΔ}`åfi`ü.
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Hõ~°Î, ¢ã‘Î P^è•~°O, Hõ~°Î ã¨fi`«O„`«∞_»∞, P^è•~°O Jã¨fi`«O„`«O
HÍ=@O =Å¡ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ aè#fl ÅHõΔ}ÏÅ∞ ‰õÅ"å~°∞QÍ K≥Ñ¨Ê|_»∞`«∞<åfl~°∞.
ã¨∂ : J¿ÇÏ`«∞ =∞`å¯~°º "≥·ÅHõΔ}º =∞<å_è»ºO ™êº`ü
¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ZÖÏaè#fl ÖHõ} Δ ÏÅ∞ Hõeæ L<åfl~À K≥ÑÊ¨ ‰õΩO_®, "å~°∞ á⁄O^Õ
ã¨∞YOÖ’ `Õ_® LO^Œx K≥Ñ¨Ê@O Ü«ÚHõÎO HÍ^Œ∞. JO^Œ∞ˆH "åi ÅHõΔ}ÏÅ QÆ∞iOz
ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ q=~°} W=fi|_çOk.
ã¨∂ : PHõ$`Õ ~°ÉèË^•`ü Wu.
=∞#∞+¨º *Ïu JO`å XHõ>Ë HÍ|\˜ì ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ aè#flÅHõΔ}ÏÅ∞ Hõey
L<åfl Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O P¿ÑHõΔ Hõey LO_»@O KÕ`,« ã¨=∂#"≥∞#ÿ ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞.
70 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : `«¢`≥·`«`åûº`ü ãÖÇ¨Ï`«º HÍ~°ÔH· ˆ~HÀ~Àúaè x~°fi~°Îº`Õ,
Ñ¨$^èŒH± Ñ¨$^èŒH± ™êfi~°ú ™ê^èŒH“ Ñ¨Ù#i =∞ø `«^Œ Ü«ÚHõÎq∞u.
ÃÑ· q+¨Ü«∂xfl WOHÍ q=~°OQÍ WÖÏ K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û. ^Õ=^Œ`«∞Î_»∞ Hõ>ˇìÅ
á⁄~Úº g∞^Œ áê„`«Ö’ J#flO =O_»∞`«∞<åfl_»∞. WO^Œ∞Ö’ Hõ~Î° (^Õ=^Œ`∞« _Î ∞» ), P^è•~°O
(áê„`«) ™ê^è<Œ åÅ∞ (á⁄~Úº, Hõ>Åìˇ ∞) L<åfl~Ú. W=hfl Hõe¿ã<Î Õ J#flO ã≤^=úŒ ∞ø`ÀOk.
JO>Ë H˘xfl HÍ~°HÍÅ∞ Hõe¿ã<Î ,Õ XHõ Ñ¨x J=Ù`ÀO^Œ#fl =∂@. JÖÏˆQ ¢ãÎ‘ P^è•~°OQÍ
LO>Ë, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Hõ~°ÎQÍ ãÖÉè’QÆO [iÑ≤`Õ, P Ñ¨x=Å¡ ãÖ`å#O HõÅQÆ@O
`«^•fi~å ã¨∞YãÖ`ÀëêÅ<Õ „Ñ¨Ü≥∂[<åxfl á⁄O^ŒQÆÅQÆ@O [~°∞QÆ∞`ÀOk.
ã¨∂ : `«K«Û#
Ü«ÚQÆÑ¨^Œ<Õ HÍ~°÷ ã≤kú ~°Ñ≤^Œ$â◊º`Õ `«^è• "Õ∞+¨Ü≥∂
~°aèÑ¶¨∂`Õ HõÑ≤`«úÜ≥∂ ˆ~ƒù^Õ =∞Å¡Ü≥∂~°∞º^ŒÌ Wu.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#k Ü«ÚHõÎ"Õ∞. HÍ~°}"Õ∞q∞@O>Ë, Ö’HõOÖ’ XˆH™êi Ô~O_»∞
Ñ¨#∞Å∞ [~°QÆ@O K«∂ã¨∂ÎO\ÏO. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Ô~O_»∞ "Õ∞ëêÅ∞ XHõ^•x`À XHõ\ ˜
`«Å|_ç`Õ Ô~O_çO\˜H© ^≥|ƒ`«QÆ∞Å∞`«∞Ok. "≥ÅHÍ¯Ü«∞Å∞ Ô~O_çO\˜x XHõ ^•x`À
XHõ\˜ H˘_ç`,Õ XˆH™êi ~Ô O_»∞ Ñ¨Q∞Æ Å∞`å~Ú. JÖÏˆQ W^Œ~Ì ∞° =∞Å¡Ü∂≥ ^è∞Œ Å∞ `«Å|_ç`Õ
W^ŒÌiH© XˆH™êi ^≥|ƒ`«QÆ∞Å∞`«∞Ok. P q^èŒOQÍ<Õ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe~°∞=ÙiH© ã¨=∂#
ã¨∞Y ãÖ`ÀëêÅ∞ HõÅQÆ@OÖ’ Pâ◊Û~°ºO ÖË^Œ∞. WÑ¨C_»∞ K≥Ñ¨Ê|_»¤ L^•Ç¨Ï~°}Å
=Å¡ Ñ¨â◊√=ÙÅÖ’#∂, JKÕ`«#"≥∞ÿ# "å\˜Ö’#∂, =∞#∞+¨μºÅÖ’#∂ ã¨=∂#"≥∞ÿ#
<åºÜ«∞O „áêÑ≤Î™ÈÎO^Œx ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`ÀOk.
315 ã¨∂ : #`«„`« HÍ~°Hõ ÉèË^Œ Wu`üKÕ.
WÇ¨Ñ≤# =ã¨∞ÎÉèË^Œ Wu.
LáêÜ«∞ "≥·ÅHõΔ}ºO `«∞ã¨~åæku `«^Œaè Ç≤Ï`«O Ñ¨Ù~°™êÎ`ü.
"Õ∞ëêÅ#∞ L^•Ç¨Ï~°}Å∞QÍ K≥Ñ≤Ê#Ñ¨C_»∞, Jq Ô~O_»∞ Hõ~°ÎÖË J=Ù`å~Ú
Hõ^• ! x["Õ∞ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ‰õÄ_® Hõ~°ÎÖË. HÍh W^ŒÌ~°∂ Hõeû XˆH HÍ~åºxfl
™êkèã¨∞Î<åfl~°∞ QÆ#∞Hõ XHõifl P^è•~°OQÍ, XHõifl Hõ~°ÎQÍ =∞#O ÉèË^•efl U~°Ê~°K«∞
‰õΩ<åfl=Ú. ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ LáêÜ«∞ ÉèË^ŒO J#flk ã¨$+≤ìÖ’<Õ L#flk.
ã¨∂ : `Õ<À ÉèíÜ≥∂~°Ñ≤ ã¨^Œ$j ã¨∞Y „Ñü ÑüÎiu.
WÖÏ XHõ~∞° Hõ~QÎ° Í, =∞~˘Hõ~∞° P^è•~°OQÍ K≥ÑÊ¨ |_»@O =Å¡ "åiH˜ HÍ=∞O
âßOuOz ã¨=∂# ã¨∞YãÖ`ÀëêÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åflÜ«∞x K≥Ñ¨ÊQÆÅ∞QÆ∞`«∞<åflO. WÖÏ
"åiH˜ ã¨∞Y ãÖ`ÀëêÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú HÍ|\˜ì ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ÉèíQÆeOQÍÅ#∞
P#O^ÕO„kÜ«∂Å∞ Jx âß¢ã¨Î HÍ~°∞Å∞ =~°‚# KÕ™ê~°∞.
ã¨∂ : *Ï`Õ ~°ÉèË^• ^ŒÌOÑ¨`Àºó ã¨^Œ$â◊O ã¨∞Y q∞+¨º`Õ
`«™ê‡`«Î^äÀÑ¨K«~åº ¢ã‘Î Ü«∞^ä•„ˆQ „áêÑ¨Ùfl Ü«∂„^Œu"£∞.
*ÏuÉè^Ë OŒ ÖËHáõ È=@O=Å¡ ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~∞° +¨μÅ‰õΩ ã¨=∂# ã¨∞MÏÅ∞ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ <Î åfl~Ú.
HÍx "åiH˜QÆÅ aè#fl ÅHõΔ}ÏÅ#∞ |\˜ì, ¢ã‘Î =ÚO^Œ∞QÍ ~°u ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 71
=∞~å‡OQÆOÖ’ ^Œ∞~°^Œ f~°@O ^•fi~å, ÉèíQÆ~°™êÅ∞ „^Œ(„ã¨)qOK«@O ^•fi~å, ¢ã‘ÎH˜
=ÚO^Œ∞QÍ ~°u ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍh ã¨¯Å#ã¨∞YO =∂„`«O ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μe~°∞=ÙiH©
~°u =ÚyOKÕ ã¨=∞Ü«∂xH© HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
~°u J=™ê# ^Œâ◊Ö’ ^ŒOÑ¨`«∞e~°∞=ÙiH© ã¨¯Å#O [iy`Õ Jk L`«Î=∞"≥∞ÿ#
~°u. JÖÏQÍHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ ã¨¯Å#O [iy`Õ, ¢ã‘ÎH˜ ÉèÏ=„áêÑ≤Î HõÅQÆ^Œ∞.
JO^Œ∞KÕ`« ¢ã‘ÎH˜ =ÚO^Œ∞QÍ H“yeO`«Å ^•fi~å, K«∞O|#O ^•fi~å HÍ"≥∂„^ÕHõO
HõeˆQÖÏ KÕã≤, `«~åfi`« ~°u [iÑ≤`Õ ¢ã‘ÎH˜ `«fi~°QÍ ÉèÏ=„áêÑ≤Î ‰õÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ¢ã‘ÎH˜
=ÚO^Œ∞QÍ ÉèÏ=„áêÑ≤Î [iy<å, ^•xx QÆ=∞xOz Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ "ÕQÆOQÍ ~°u [iÑ≤
ÉèÏ"åxfl á⁄O^Œ=K«∞Û. JÖÏ J~Ú`Õ W^ŒÌiH© Ñ¨ÓiÎ ~°u ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
320 ã¨∂ : ã¨^Œ$â◊`«fiã¨º ã≤^Œú`åfi`ü HÍÅÜ≥∂w#ºÑ≤#
ÉèÏ=`ÀÑ≤ HÍÅ`«ó „Ñ¨=∂}=^Õ= #=~°`åx.
¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ÉèÏ=„áêÑ≤Î q+¨Ü«∞OÖ’ ™ê^Œ$â◊º`« LOk HÍ|\˜ì, HÍÅ
ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# `˘q∞‡k ~°HÍÅ ~°`åÅ∞ L<åfl~Ú.
ã¨∂ : ~°™È ~°uó „Ñ‘u~åƒù"À ~åQÀ"ÕQÆó ã¨=∂Ñ≤Îiu
~°u Ñ¨~åºÜ«∞ó ãÖ„Ñ¨Ü≥∂~°`«O ~°Ç¨Ïó â◊Ü«∞#O
"Õ∞Ç¨Ï#O Wu – ã¨∞~°`« Ñ¨~åºÜ«∂ó
D âß¢ã¨ÎO `ÕeHõQÍ J~°÷O HÍ=\ÏxH˜ ~°u – ã¨∞~°`åÅ‰õΩ QÆÅ Ñ¨~åºÜ«∞
Ñ¨^•Å#∞ D ã¨∂„`«OÖ’ âß¢ã¨ÎHÍ~°∞_»∞ q=iOKå_»∞. ~°u, ã¨∞~°`åÅ∞ ™ê^è•~°}
^Œ$+≤ìH˜ XˆH q^èŒOQÍ JxÑ≤Oz. J~å÷ÅÖ’ ÉèË^ŒO LOk. ~°ã¨=Ú, „Ñ‘u, ÉèÏ==Ú,
~åQÆ=Ú, "ÕQ=Æ Ú ã¨=∂Ñ≤Î J<Õq ~°uH˜ Ñ¨~åºÜ«∞Ñ¨^•Å∞. ã¨∞~°`åxH˜ ãÖ„Ñ¨Ü∂≥ QÆ=Ú,
~°Ç¨Ïã¨∞û, â◊Ü«∞#=Ú, "≥∂Ç¨Ï#=Ú J<Õq Ñ¨~åºÜ«∞Ñ¨^•Å∞.
ã¨∂ : „Ñ¨=∂}HÍÅ ÉèÏ=*<åO ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÍ}Ï "Õ∞Ô~·"Õã¨º
#= q^Œ`åÎ fi `ÕÎëêO =ºuHõˆ~ ã¨∞~°`« ãÖMÏºÜ«∂
ã¨â◊ºO `ÕHõ~°∞Î =∞u |Ç¨ï`åfi`ü.
72 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ÃÑ· ã¨∂„`åÅÖ’ K≥ÑÊ≤ # ^•xfl|\˜ì „Ñ¨=∂}Ïxfl |\˜,ì HÍÖÏxfl |\˜,ì ÉèÏ"åxfl
|\˜ì ~°HÍxH˜ `˘q∞‡^Õã≤ K˘Ñ¨C# "≥Ú`«ÎO W~°"≥· U_»∞ ã¨∞~°`åÅ∞ L<åfl~Ú. JÖÏˆQ
ã¨∞~°Ò« Ö’ â◊√^Œãú ∞¨ ~°Ò« , ãÖH©~‚° ã¨∞~°Ò« Jx ~Ô O_»∞q^è•Å∞. g\˜Ö’ â◊√^Œú ã¨∞~°Ò«
™ê^è•~°}OQÍ ãÖÉèíqOÑ¨^Œ∞ HÍ|\˜ì ˆH=ÅO ãÖH©~°‚ ã¨∞~°`«O QÆ∞iOKÕ WO^Œ∞Ö’
„Ñ¨™êÎqOK«|_çOk. ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl W~°"≥· U_»∞ ã¨∞~°`åÅ‰õΩ Ñ¨~°ã¨Ê~° ã¨"Õ∞‡à◊#"≥∞ÿ#
ãÖÜ≥∂QÆO Hõeæ#Ñ¨C_»∞ ã¨∞~°`åÅ ãÖYº KåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.
ã¨∂ : `Õ+¨μ `«~å¯^Œ∞ºÑ¨Kå~å ¢#ÊÜ≥∂[ÜÕ∞ku "å`åûºÜ«∞#ó
WÖÏ J<ÕHõq^è•Å∞QÍ L#fl ãÖH©~°‚ ã¨∞~°`åÅÖ’ PK«iOK«\ÏxH˜ gÅ∞QÍ
L#fl"å\˜x=∂„`«"Õ∞ Ü«∞^èÀz`«OQÍ „Ñ¨Ü≥∂yOKåÅx"å`åûºÜ«∞#∞Å∞ Jaè„áêÜ«∞
Ñ¨_®¤~°∞.
ã¨∂ : „Ñ¨^èŒ=∞~°`Õ K«O_»"ÕQÆ`å jÑ¶¨∞HÍÅ`åK« Ñ¨Ù~°∞+¨ã¨º
`«kfiÑ¨s`« =Ú`«Îˆ~+¨μ Ü≥∂+≤`«ó Ñ¨Ù#ˆ~`« ^Õ= qÑ¨s`« =∂^è•`«∞HõΔÜ«∂`ü.
Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ ™ê^è•~°}OQÍ "≥Ú^Œ\ ™˜ êi ~°uÖ’ Z‰õΩ¯= "ÕQOÆ , j„Ñ¶∞¨ ã¨¯Å#O
LO\Ï~Ú. J^Õ ~Ô O_»=™êi ~°u[iÑ≤#Ñ¨C_»∞ "ÕQOÆ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. ã¨¯Å#O PÅã¨ºOQÍ
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍh ¢ãÅÎ‘ q+¨Ü∞« OÖ’ Wk aè#flOQÍ LO@∞Ok. "åà◊§‰õΩ "≥Ú^Œ\™˜ êi
~°uÖ’ L`åûÇ¨ÏO, L„^ÕHõO `«‰õΩ¯=QÍ LO_ç, ÉèÏ=„áêÑ≤Î PÅã¨ºOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
Ô~O_À ™êi L`åûÇ¨ÏO, L„^ÕHõO Z‰õΩ¯"≥·, ÉèÏ=„áêÑ≤Î `«fi~°QÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. g~°ºO
H©Δ}ÕKÕ ^•HÍ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ÉèÏ=„áêÑ≤Î, ã¨¯Å<åÅ „Hõ=∞O WÖÏˆQ LO@∞Ok.
325 ã¨∂ : „áêH± K«¢ã‘Î ^è•`«∞HõΔÜ«∂ `«∞Ê~°∞+¨ ^è•`«∞HõΔÜ«∞ Wu „áêÜ≥∂"å^Œó
¢ã‘ÎHõO>Ë =ÚO^Œ∞QÍ<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ ^è•`«∞HõΔÜ«∞O J=Ù`«∞O^Œ#_»O „áêÜ≥∂
"å^Œ"Õ∞ Jx D ã¨∂„`å~°÷=Ú.
ã¨∂ : =∞$^Œ∞`åfi ^Œ∞Ñ¨ =∞$^Œº`åfixfl ã¨~åæ K≥ÂÛ= Ü≥∂+≤`«ó
„áêÑ¨Ùfl=O `åºâ◊√`åó „Ñ‘u q∞`åºKå~åº=º=ã≤÷`åó
ã¨Ç¨Ï[OQÍ =∞$^Œ∞"≥·# â◊s~°O QÆÅ ¢ã‘ÎÅ∞, =∞$^Œ∞"≥·# â◊s~°O ÖËHõáÈ~Ú<å
=Ú^Œ∞ÌÅ∞, H“yeO`«Å∞, „"ÕeÖ’ ÉèíQÍxfl `åHõ@O, ^Œ∞~°^Œ f~°Û@O =O\˜ K«~°ºÅ
^•fi~å HÍ"≥∂„^ÕHõO ã¨∞ÅÉèíOQÍ á⁄O^Õ ¢ã‘ÎÅ∞ `«fii`«OQÍ ÉèÏ=„áêÑ≤Îx á⁄O^Œ∞`å~°∞.
ã¨∂ : U`å=^Õ=Ü«ÚHÍÎ<åO "åºMÏº`«O ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHõO,=∞O^•<å =∞=É’^è•~°O÷
qã¨Î~À`«ó „Ñ¨=HõΔ º`Õ Wu „Ñ¨=∂} HÍÅ "ÕÉè’º ~°`å= ™ê÷Ñ¨#O
<å=∞+¨+¨ìO „Ñ¨Hõ~°}"£∞.
„Ñ¨=∂}, HÍÅÉèÏ"åÅ ^•fi~å ~°`«g∞ q^èŒOQÍ LO@∞O^Œx ™êO„Ñ¨Ü≥∂y
HõOÖ’ ãÖ„QÆÇ¨Ï~°∂ÑÖÖ’ q=iOÑ¨|_çOk. Wk `≥eq`À J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<Õ "åi
HÀãÖ HÍh ã¨∞ÅÉèíOQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀÖËx "åi HÀãÖ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# q+¨Ü«∂Å<Õ
WOHÍ q=~°OQÍ K≥Ñ¨ÊÉ’`«∞<åfl~°∞.
ã¨∂ : JÉèÏº™ê ^Œaè =∂<åK«Û `«^è• ãÖ„Ñ¨`«ºÜ«∂^ŒÑ≤
q+¨ÜÕ∞Éèíºâ◊Û `«O„`«*Ï˝ó „Ñ‘u =∞Ç¨ïâ◊Û`«∞ifi^è•"£∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 73
„Ñ‘u ™ê^è•~°}OQÍ JÉèÏº™êxfl |\˜ì, Jaè=∂<åxfl |\˜ì, ãÖ„Ñ¨`«ºÜ«∂xfl
|\˜ì, q+¨Ü«∂Å#∞|\˜ì <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞QÍ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. g\˜ q=~°}Å∞ „HÕk
ã¨∂„`åÅÖ’ W=fi|_®¤~Ú.
ã¨∂ : â◊ÉÏÌ kÉè’º |Ç≤Ï~°∂ƒù`å Ü«∂ Hõ~å‡ÉèÏº ã¨ÅHõΔ}Ï
„Ñ‘u ™êûÉèÏºã≤H˜*Ë˝Ü«∂ =∞$QÆÜ«∂k +¨μ Hõ~°‡ã¨∞.
JÉèÏºãÖ JO>Ë JÅ"å@∞. U^≥·<å Ñ¨xKÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ q#|_Õ â◊ÉÏÌÅ#∞
P„â◊~ÚOKÕ „Ñ‘ux, x~°O`«~O° JÅ"å@∞=Å¡ HõeQˆ k QÆ#∞Hõ JÉèÏºã≤Hõ „Ñ‘u JO\Ï~°∞.
"Õ@,#$`«ºO,w`«O,"å^ŒºO =O\˜ "å\˜Ö’ D „Ñ‘u Åaèã¨∞ÎOk.
330 ã¨∂ : J#Éèíº¿ãÎ+¨fiÑ≤ Ñ¨Ù~åHõ~°‡ ã¨fiq+¨Ü«∂u‡HÍ ãÖHõÖÏÊ*Ï˝Ü«∞`Õ
„Ñ‘u~åº ™ê ™êº^•aè=∂xH©.
=∞#ã¨ûOHõÅÊO =Å¡ HõeˆQ „Ñ‘ux Jaè=∂xHõ „Ñ‘u JO\Ï~°∞. D Ñ¨x
<Õ#∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞. <å „¿Ñ=∞#∞ <å „Ñ≤Ü«Ú~åeH˜ ÑÖz Wã¨∞Î<åfl#∞. <Õ#∞, <å
„Ñ≤ÜÚ« ~åÖË DÑ¨xÖ’ áêÅ∞ÑÖK«∞‰õΩO@∞<åfl=Ú J<Õ ÉèÏ=<Õ D Jaè=∂xHõ „Ñ‘uÖ’
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : „Ñ¨Hõ$`Õ ~åº `«$fÜ«∞™êºó ¢ã≤ÎÜ«∂â‹ÂÛ"À Ñï+¨ìˆH
`Õ+¨μ `Õ+¨μK« q*Ë˝Ü«∂ K«O|<åk Ñ¶¨∞ Hõ~°‡ã¨∞.
#Ñ¨ÙOã¨‰õΩÅ‰õΩ, <À\˜ Ü«∞O^Œ∞ tâ◊fl=Ú LOK«∞H˘x ~°uKÕ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ
ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ ¢ã‘ÎH˜, =Ú^Œ∞ÌÅ∞, H“yeO`«Å∞, QÀà◊§`À yK«Û_»O, Ñ¨à◊§`À H˘~°Hõ@O
=O\˜ K«~°ºÅ ^•fi~å HõeˆQ „Ñ‘ux Jaè=∂xHõ „Ñ‘u Jx K≥Ñ¨Ù`å~°∞.
ã¨∂ : <å<ÀºÜ«∞ q∞u Ü«∞„`«™êº ^Œ#ºã≤‡¢hÊu HÍ~°}Ë
`«O„`«*ˇÂ˝ó Hõ^èŒº`Õ ™êÑ≤ „Ñ‘u ã¨ûO„Ñ¨`«ºÜ«∂u‡HÍ.
¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞, ãÖÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞~À Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çfl QÍh =∞~À ¢ã‘Îx
QÍh =∞#ã¨∞Ö’ TÇ≤ÏOK«∞‰õΩO@∂ LO>Ë, P~°H"õ ∞≥ #ÿ „Ñ‘ux ãÖ„Ñ¨`º« Ü«∞O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „Ñ¨`«ºHΔÍ Ö’Hõ`«ó ã≤^•ÌÜ«∂„Ñ‘u ifi+¨Ü«∂u‡HÍ
„Ñ¨^è•# Ñ¶¨Å=`åÎ fi`åû`«^Œ~åúâıÛ`«~å JÑ≤.
J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# â◊ÉÏÌk q+¨Ü«∂Å#∞ PÅO|#OQÍ KÕã≤H˘x á⁄O^Õ „Ñ‘ux
q+¨Ü«∂u‡Hõ „Ñ‘u JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „Ñ‘u ˆ~`åó Ñ¨~å=∞$â◊º âß¢ã¨Î`«ó âß¢ã¨Î ÅHõΔ}Ïó
Ü≥∂ Ü«∞^è•=~°Î`Õ ÉèÏ= ã¨ÎO`«^è≥·= „Ñ¨Ü≥∂[ÜÕ∞`ü.
D q^èŒOQÍ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÖˇ·# „Ñ‘`«∞Å#∞ âß¢ã¨Î Ñ¨~å=∞~°≈ KÕã≤, Z=Ô~=i
ÉèÏ"åÅ‰õΩ ZÖÏO\˜ „Ñ‘u ãïáÈ`«∞O^À ^•x „Ñ¨HÍ~°O „Ñ¨Ü≥∂yã¨∂Î LO_®Åx
âß¢ã¨Î HÍ~°∞x L^ÕÌâ◊O.
Wk "å`åûºÜ«∞#∞x HÍ=∞ã¨∂„`åÖ’¡x ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHÍkèHõ~°}OÖ’
„Ñ¨=∂},HÍÅ, ÉèÏ"åÅ =Å¡ ~°`å=™ê÷Ñ#¨ O, „Ñ‘u qâıëêÅ∞ J<Õ "≥Ú^Œ\˜ J^è•ºÜ«∞O.
74 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
PeOQÆ# qKå~°O
335 ã¨∂ : ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÍOQÆO K«`«∞ó +¨+≤ì i`åºK«HõΔf K«`«∞ó
+¨+≤ì „Ñ¨Hõ~°}`åfi`ü
"≥Ú^Œ\ ˜ J^è•ºÜ«∞OÖ’ ~°`å=™ê÷Ñ¨#O [iyO `«~åfi`« P ~°`åxH˜ ãÖ|O
kèOz# K«`«∞+¨¬+≤ìx xˆ~ÌtOK«@O HÀãÖ D „Ñ¨Hõ~°}Ïxfl P~°Oaèã¨∞Î<åfl_»∞ âß¢ã¨Î
HÍ~°∞_»∞. ãÖ„Ñ¨Ü∂≥ QÆO JO>ËãO¨ Ü≥∂QÆO. Jk K«`∞« +¨¬+ì≤ ~°∂ÑÖÖ’ JO>Ë J~°"<·≥ åÅ∞æ
„Ñ¨Hõ~°}ÏÅ`À qÅã≤ÖË¡k. WHõ ÃÑ·# P „Ñ¨Hõ~°}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz K≥Ñ¨Ê|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : âß¢ã¨Î"Õ∞ "Õ^ŒO K«`«∞ó +¨+≤ì i`åºKå~°º "å^Œó
K«`«∞+¨¬+≤ì â◊|ÌO "≥Ú`«ÎO âß¢™êÎxH˜, âß¢ã¨ÎOÖ’x XHõÉèÏQÍxH© ‰õÄ_®
K≥O^Œ∞`ÀOk. ãÖ„Ñ¨Ü∂≥ QÆOÖ’x XHõ ÉèÏQÆ"∞≥ #ÿ Dâß¢ã"Î¨ ∞Õ `«O„`åÅQÆ∞iOz K≥¿ÑÊk,
LáêÜ«∂Å#∞ `≥eÜ«∞Ñ¨ˆ~Ûk HÍ|\˜ì K«`«∞+¨¬+≤ì J<Õ ¿Ñ~° =º=Ç¨ÏiOÑ¨ |_»∞`ÀOk.
ã¨∂ : HõàÏ<åO K«`«∞ó +¨¬+≤ì `åfi`åÎ™êOK« ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÍOQÆ Éèí∂`«`åfi`«¯àÏ
ã¨=Ú^ÕÌâ’ "å K«`«∞ó +¨¬+≤ì iu.
w`«O, #$`«ºO "≥Ú^ŒÖˇ·# Hõà◊Å∞ J~°"≥·<åÅ∞æ J=@O=Å¡, Jq‰õÄ_®
ãÖ„Ñ¨Ü∂≥ QÆOÖ’xÉèÏQÍÖË J=@O=¸ÅOQÍ HõàÏã¨=¸Ç¨xflK«`∞« +¨¬+ì≤ JO@∞<åfl~°∞.
ã¨∂ : |∞∞KåO ^Œâ◊`«~¸<åO K« ãÖl˝`«`åfik Ç¨Ñ≤ `«^Œ~°÷ ãÖ|O^ä•`ü
ÑÖKåÅ ãÖ|O^è•K«Û |Ç¨Ï› $K≥·ˆ~ ëêÑ¨Ó *Ï~°÷O ãÖ*Ï˝ „Ñ¨=iÎ`Õ `ÕºˆH
|∞∞ˆQfi^ŒOÖ’ ^Œâ◊`«~¸ |∞∞‰õΩ¯Åx L<åfl~Ú. ^Œâ◊ JO>Ë Ñ¨k. Jq
PeOQÆ#O, K«∞O|#O, #YHõΔ`åÅ∞, ã‘`«¯ $`åÅ∞, áê}˜Ñ¶¨∂`åÅ∞, ãÖ"Õâ◊#O,
LÑ¨ã¨$Ñ¨ÎO, ^ŒO`«HõΔ`«O, BÑï+¨ìHõO, Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«O. g\˜x ‰õÄ_® K«`«∞+¨¬+≤ì
JO\Ï~°∞. ÑÖKåÅ =∞Ç¨Ïi¬ |∞∞ˆQfi^ŒOÖ’ D K«`«∞+¨¬+≤ìx q=iOK«@O [iyOk
QÆ#∞Hõ, áêOKåÅ ^ÕjÜ«Ú_≥#· ÉÏ„Éè=í Ùº_»∞ `«# ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHÍkèH~õ }° OÖ’ PeOQÆ#O
"≥Ú^ŒÖˇ·# K«`«∞+¨¬+≤ìx K≥Ñ≤Ê Ü«ÚO_»@O =Å¡, ÉÏ„Éèí∞=Ùº_çH˜ áêOKåÅ QÀ„`«O`À
ãÖ|O^èŒO LO_»@O =Å¡ D K«`«∞+¨¬+≤ìH˜ áêOKåÅ K«`«∞+¨¬+≤ì J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
ã¨∂ : PeOQÆ#O K«∞O|# #YKÕÛù^Œº ^Œâ◊ #KÕÛù^Œº ãÖ"Õâ◊# ã‘`«¯ $`«
Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`Ò Ñï+¨ìHÍ<å =∞ëêì<å =∞+¨ì^è• qHõÅÊÉèË^• ^Œëêì =+¨ìHÍ
â◊Û`«∞ó +¨+≤ì iu ÉÏ„ÉèígÜ«∂ó
K«`«∞+¨¬+≤ì J<Õ ¿Ñ~°∞ ~å=\ÏxH˜ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# HÍ~°}ÏÖË QÍHõ ÉÏ„Éèí=Ùºx
t+¨μºÅ∞ =∞~À q^èŒ"≥∞ÿ# ~°∂Ñ¨} KÕ™ê~°∞. PeOQÆ#O, K«∞O|#O, #YKÕÛù^ŒºO,
^Œâ#◊ KÕÛ^ù ºŒ O (ÖËHõ ^ŒO`«H`Δõ O« ) ãÖ"Õâ#◊ O, ã‘`¯« $`«O, Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«O, BÑï+¨Hì Oõ
Jx ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÍxfl Zxq∞k J+¨ìHÍÅ∞QÍ, XH˘¯Hõ¯ J+¨ìHÍhfl =∞m§ Zxq∞k
q^è•Å qHõÅÊ ÉË^è•Å∞QÍ KÕÜ«∞@O KÕ`« Zxq∞^≥xq∞^Œ∞Å∞ J~°"≥·<åÅ∞QÆ=Ù`«∞Ok.
JO>Ë K«`«∞+¨¬+≤ìQÍ U~°Ê_»∞`«∞Ok.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 75
340 ã¨∂:qHõÅÊ =~åæ}Ï =∞ëêì<åO #∂º<åkèHõ`«fi ^Œ~°≈<å ¢`«Ê „Ç¨Ï}#
q~°∞`« Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ ã¨$Ñ¨Î z„`«~°`ån<å =∞<Õºëê=∞Ñ≤ =~åæ}Ï
q∞Ç¨Ï „Ñ¨"Õâ◊<å ¢`åÊÜ≥∂"å^ÀÜ«∞O Ü«∞^ä• ã¨Ñ¨Î=~À‚ =$HõΔó
ÑÖK«=~À‚ |eiu "å`åûºÜ«∞#ó
"å`åûºÜ«∞#∞x Jaè„áêÜ«∞O ÃÑ·^•xH˜ aè#flOQÍ LOk. PeOQÆ#O
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ qHõÅÊ =~åæÅÖ’ Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«O ÖÏO\˜ XHÀ¯^•xH˜ „Ñ¨"âÕ O◊ ÖËHáõ È=@O
=Å¡, =~åæÅÖ’ KÕ~°x H˘xfl PeOQÆ<åÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ Hõ#|_»∞`«∂ LO_»@O =Å¡,
„Ñ¨Ç¨Ï}#O, q_»`«O, Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$Ñ¨ÎO, z„`«~°`«O "≥Ú^ŒÖˇ·#q, W`«~° K«∞O|<åÅ∞
g\˜Ö’ KÕ~_° O» =Å¡ DK«`∞« +¨¬+ì≤ J<Õ¿Ñ~°∞ =∂=ÚÅ∞QÍ =zÛO^Õ QÍh ã¨¿ÇÏ`«∞Hõ"∞≥ #ÿ k
HÍ^Œ∞ J#flk "å`åûºÜ«∞#∞Å"å^ŒO. P"å^•xH˜ |Åg∞Ü«∞@O HÀãÖ "å`åûºÜ«∞
#∞Å∞ WOHÍ WÖÏ K≥áêÊ~°∞. ã¨Ñ¨Î =~°‚ =$HΔÍÅ∞ JO>Ë P‰õΩÅ∞ U_»∞ QÆÅ K≥@∞¡ Jx
J~°÷O. HÍh Jq H˘xflKÀ@¡ Z‰õΩ¯=P‰õΩÅ`À#∞, =∞iH˘xfl KÀ@¡ U_»∞HõO>Ë `«‰õΩ¯=
P‰õΩÅ`À#∞ LO\Ï~Ú. J~Ú<å "å\˜x ã¨Ñ¨Î=~°‚ =$HΔÍÅ∞QÍ<Õ =º=Ç¨Ïiã¨∞Î<åflO.
J#flO`À KÕ¿ã |eHõ~‡° #∞ ÑÖK«=~°‚ |eJO\Ï~°∞. J<åflxH˜ S^Œ∞ ~°OQÆ∞Å∞ LO_»=Ù.
J~Ú<å P |ex ÑÖK«=~°‚ |eQÍ =º=Ç¨Ïiã¨∞Î<åflO. D K«`«∞+¨¬+≤ì J#fl ¿Ñ~°∞
‰õÄ_® P q^èŒOQÍ =zÛO^Õ QÍh J~°÷=O`«"≥∞ÿ#k =∂„`«O HÍ<Õ HÍ^Œx K≥Ñ¨Ê\ÏxH˜
D ÃÑ· L^•Ç¨Ï~°}Å∞ W=fi|_®¤~Ú.
ã¨∂ : `«„`å ã¨=∂QÆ`«Ü«∂O „Ñü eOQÆ^Àº`« <å~°ú =∂eOQÆ#
K«`«∞+¨ìÜ«∞O ã¨Ê $+¨ìHõO q^ŒúHõ =Ú^Œ… $+¨ìHõO Ñ‘_ç`«Hõq∞u.
áêOKåeH© K«`∞« +¨¬+Öì≤ ’ K«∞O|#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q L<åfl~Ú. K«∞O|#O JO>Ë
=Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìHÀ=@O. Jk PeOQÆ#O JO>Ë H“yeOK«∞HÀ=@O `«~åfi`« [iˆQ
Ñ¨x. D PeOQÆ#OÖ’ ã¨=∞QÆ`åeOQÆ#O, Jã¨=∂QÆ`åeOQÆ#O Jx Ô~O_»∞
q^è•Å∞<åfl~Ú. Jã¨=∂QÆ`åeOQÆ#O JO>Ë JO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ ZÑ¨C_»∂ HõÅ∞ã¨∞HÀx
<å~ÚHÍ <åÜ« ∞ ‰õ Ω Å∞ Ñ¨ ~ ° ã ¨ Ê ~° O „¿Ñ=∞#∞ `≥ e Ü« ∞ Ñ¨ ~ ° ∞ ÛHÀ=@O HÀã¨ O
H“yeOK«∞HÀ=@O. nxÖ’ ã¨Ê $+¨ìHõ=Ú, q^ŒúHõ=Ú, L^Œ… $+¨ìHõ=Ú, Ñ‘_ç`«Hõ=Ú Jx
<åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ∞<åfl~Ú.
ã¨∂ : ã¨~°fi„`« ãÖ*Ï˝ˆ~÷<≥·= Hõ~å‡u ^Õâ◊ó
D âß¢ã¨ÎOÖ’ ãÖ[˝#∞ |>Ëì ¿Ñ~°¡#∞ x~°‚~ÚOKå~°∞. JO>Ë ¿Ñ~°∞#∞ |\˜ì
`«`«ûO|O^èŒ"≥∞ÿ# Hõ~°‡Å#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : ãÖ=ÚMÏ QÆ`åÜ«∂O „Ñ¨Ü≥∂*ÏºÜ«∂ =∞<åºÑ¨^Õâı#
QÆK«Ûù`À QÍ„`Õ} QÍ„`«ã¨º ã¨Ê~°≈#O ã¨Ê $+¨ìHõ"£∞.
<å~ÚHõ Z^Œ∞Ô~·#Ñ¨C_»∞, U^À Ñ¨x g∞^Œ áÈ`«∞<åfl@∞¡QÍ L#fl <åÜ«∞‰õΩx
â◊s~°O `«ye`Õ ^•x 'ã¨Ê+¨ìHõ"£∞— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „Ñ¨Ü≥∂[ºO <å~ÚHÍ ã≤÷`«=ÚÑ¨q+¨ìO "å q[<Õ
HÕz^Œæ$Ç¨Ï‚f Ñ¨Ü≥∂^èŒˆ~} q^Õº<åflÜ«∞HÀÑ≤ `å=∞=Ñ‘_»º
76 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 77
QÆ$Ç‘Ï‚Ü«∂ku q^ŒúHõ"£∞.
W`«~∞° Öˇ=~°∂ ÖËx „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ #∞OK«∞x LO_»QÍ QÍh ‰õÄ~°∞Ûx
LO_»QÍ QÍh U^À XHõ=ã¨∞Î=Ù#∞ fã¨∞HÀÉ’`«∞#fl@∞¡QÍ ã¨g∞Ñ≤Oz <å~ÚHõ `«#
ãÎ̈<åÅ`À J`«xfl „‰õΩ=∞‡\Ïxfl, "≥O@<Õ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ P"≥∞#∞ QÆ\ ì̃QÍ Ñ¨@∞ìHÀ=\Ïxfl
'q^ŒúHõO— JO\Ï~°∞.
345 ã¨∂:`«^Œ∞ÉèíÜ«∞ =∞#u „Ñ¨=$`«Î ãÖÉèÏ+¨}Ü≥∂ó
ÃÑ· Ô~O_»∞ PeOQÆ<åÅ∂ H˘kÌ H˘kÌQÍ =∂„`«"Õ∞ =∂@Å∞ Hõeû<å <å~ÚHÍ
<åÜ«∞‰õΩÅ =∞^èŒº [iˆQq.
ã¨∂ : `«=∞ã≤ [# ãÖÉÏ^èÕ q[<Õ "å^èŒ â◊#ÔH·~°æK«Ûù`À~åflu „Ç¨Ïã¨fiHÍÅ
=Ú^Œú~°¬}O Ñ¨~°ã¨Ê~°ã¨º QÍ„`å}Ï =Ú^Œ… $+¨ìHõ"£∞.
pHõ\’¡QÍh, [#O Z‰õΩ¯=QÍ „H˜H˜¯iã≤ H˘xÜ«Ú#fl KÀ@ QÍx, x~°˚#
„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ QÍh, "≥∞Å¡"≥∞Å¡QÍ áÈ`«∂ XHõi J=Ü«∞"åÅ#∞ XHõ~°∞ <å~ÚHÍ <åÜ«∞
‰õΩÅ∞ ~åK«∞HÀ=\Ïxfl 'L^Œ… $+¨ìHõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^Õ=‰õΩ_»º ãÖ^ŒOâı# ã¨ÎOÉèí ãÖ^Õâı#"å ã¨∞Êù@Hõ =∞=Ñ‘_» ÜÕ∞ku
Ñ‘_ç`«Hõ"£∞.
<å~ÚHõ#∞ XHõ QÀ_»‰õΩ QÍh, ã¨ÎOÉèÏxH˜ QÍh, QÆ∞OA‰õΩ QÍh PxOz
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@ì‰õΩO>Ë, ^•xfl 'Ñ‘_ç`«HõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^Œ∞ÉèíÜ«∞=∞=QÆ`« Ñ¨~°ã¨Ê~° HÍ~åÜ≥∂ó
ÃÑ· ~Ô O_»∞ ã¨∂„`åÅÖ’ q=iOÑ¨|_»¤ L^Œ… $+¨Hì Oõ , Ñ‘_`ç H« Oõ J<Õq Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O
ÉÏQÍ ÑïK«Ü«∞O L<åfl <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅÖ’ =∂„`«"Õ∞ ™ê^èŒº=∞=Ù`å~Ú.
ã¨∂ : Å`å "Õ+≤ì`«HõO =$HΔÍkè~°∂_è»HõO uÅ`«O_»∞ÅHõO H©Δ~° h~°Hõq∞u
K«`åfii ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÆHÍÖË.
ÃÑ· ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñ¨Ê|_»¤<åÅ∞QÆ∞ PeOQÆ<åÅ∂ ˆH=ÅO XHõi g∞^Œ
=∞~˘Hõi‰õΩ#fl „¿Ñ=∞#∞ `≥eÜ«∞Ñ¨~Û° \ÏxH˜ =∂„`«"∞Õ L^ÕtÌ OÑ¨|_®¤~Ú. WHõ ãÖÉè’QÆ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ [iˆQ PeOQÆ<åÅ∞ "Õˆ~ <åÅ∞QÆ∞ L<åfl~Ú. Jq Å`å"Õ+≤ì`«HõO,
=$HΔÍkè~°∂_è»HõO uÅ`«O_»∞ÅO =∞iÜ«Ú H©Δ~°h~°HõO. g\˜Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜ Ô~O\˜Ö’#∂
<å~ÚHõÜÕ∞ „Ñ¨Ü≥∂H˜ÎQÍ LO@∞Ok. q∞ye# Ô~O_»∂ <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩe^ŒÌ~°∂
Hõeû „Ñ¨Ü≥∂yOK«=K«∞Û.
ã¨∂ : Å`Õ=™êÅ =∂"Õ+¨ìÜ«∞Of K«∞O|<å~°÷O =ÚY=∞=#=∞ÜÕ∞
^Œ∞^Œú$`«º=∞O^Œ ã‘`«¯ $`å `«=∂„t`å"å HÕz „^•=∞}©Ü«∞HõO
Ñ¨âıº`«ÎÅ¡`å "Õ+≤ìHõ"£∞.
Å`« JO>Ë fQÆ P"Õ+¨ì#O JO>Ë K«∞@∞ìHÀ=@O. Å`å "Õ+≤ì`«HõO J<Õ
PeOQÆ#OÖ’ <å~ÚHõ <åÜ«∞‰õΩx fQÆÖÏ K«∞@∞ìH˘O@∞Ok HÍ|\˜ì nxHÍ ¿Ñ~°∞
=zÛOk. <åÜ«∞‰õΩx =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìHÀ=@O HÀãÖ, „HÕkH˜ =Oz L#fl `«# =ÚMÏxfl
78 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 79
ÃÑHÔ· uÎ, ã¨#flx, =∞OAÅ"≥∞#ÿ XHõ ^èfiŒ x`À <å~ÚHõ <åÜ«∞‰õΩx =ÚMÏxfl ã¨g∞Ñ≤Oz
ã¨"≥∂‡Ç¨Ï#OQÍ K«∂_»\Ïxfl Å`å"Õ+≤ì`«HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : K«~°}Ë# K«~°} =∂„Hõ=∞º kfifÜ«∞K«~°}Ë <À~°∞^Õâ◊=∂„Hõ=∞hÎ "Õ+¨ìÜ«∞hÎ"å
`«`«Ê $+¨ìã¨ÔHÂÎHõ ÉÏÇ¨ïiÌfifÜÕ∞<åO ã¨=∞=#Ü«∞hÎ D+¨#‡O^Œ ã‘`«¯ $`«
‰õÄl`å K«∞O|<å~°÷"Õ∞ "åkè~À_è»∞ q∞KÕÛku =$HΔÍkè ~°∂_è»Hõ"£∞.
`«# Ü≥ÚHõ¯ HÍe`À <åÜ«∞‰õΩx HÍex P„Hõq∞Oz Ô~O_»= HÍe `˘_»`À
J`«x Ñ≤~°∞^Œ∞Å ÉèÏQÍxfl P„Hõq∞OK«∞H˘x K«∞@∞ìH˘O@∂, J`«x gÑ¨Ù ÉèÏQÍxH˜
XHõ Éèí∞*Ïxfl `«yeOz Ô~O_»= Éèí∞[O`À <åÜ«∞‰õΩx Éèí∞*Ïxfl `«Å#∂ =Oz
ã¨#flx, =∞OAÖ"≥∞#ÿ XHõ ^èfiŒ x`À =ÚkÌ_É» ’=@O =$HΔÍkè~∂° _èH» Oõ J#|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«^Œ∞ÉèíÜ«∞O ã≤÷`« Hõ~°‡
ÃÑ· Ô~O_»∞ ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñ≤Ê# PeOQÆ<åÅ∞ <å~ÚHõÅ∞ KÕÜ«∞=Åã≤#q.
D PeOQÆ<åÅ =Å¡ J#∞~åQÆO [xã¨∞ÎOk.
ã¨∂ : â◊Ü«∞#QÆ`å KÕ ^Œ∂~°∞=º`åº ãÖÉèí∞[=º`åºãÖK«
# ãÖÑ¶¨∞~°¬q∞= Ñ¶¨∞#O ã¨ã¨fiKÕ`«KÕ`ü `«uÎÅ `«O_»∞ÅHõ"£∞.
<å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ Ñ¨Hõ¯g∞^Œ Ñ¨_»∞‰õΩx XHõi `˘_»Å∞ =∞~˘Hõ~°∞, XHõi
Éè∞í *ÏÅ∞ =∞~˘Hõ~∞° ã¨Êi≈ã¨∂,Î QÆ\ Qì˜ ÍÑ¨@∞ì‰Ωõ O@∂ H“yeOK«∞HÀ=\Ïxfl uÅ`«O_»∞Å
=∞O\Ï~°∞.
ã¨∂ : ~åQÍO^è•=# ¿ÑH˜Δ`å`«ºÜ«∞ø Ñ¨~°ã¨Ê~° =∞#∞qâ◊`«
W"À`«ûOQÆ`åÜ«∂ =∞=ÚM’Ñ¨ qëêìÜ«∂Oâ◊Ü«∞ <Õ"Õu H©Δ~°[ÅHõ"£∞.
<å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ Uq∞ K«∂ã¨∞HÀ‰õΩO_® Z=ÚHõÅ∞ q~°QÆ@O =O\˜q
[~°∞QÆ∞`åÜÕ∞"≥∂#x ÅHõΔ ºO ‰õÄ_® KÕÜ∞« ‰õΩO_® XHõiÖ’ XHõ~∞° b#"≥∞ÿ áÈÜÕ∞@∞ìQÍ,
<å~ÚHõ `˘_»ÃÑ·#∞#flÑ¨C_»∞QÍx, Z^Œ∞~°∞QÍ ‰õÄ~°∞Û#flÑ¨C_»∞QÍx, Ñ¨Hõ¯ g∞^Œ QÍx
QÆ\ ˜ìQÍ H“yeOK«∞H˘x, áêÅ∞ h~°∞ÖÏ, `å^•`«‡ºO á⁄O^Œ∞#@∞¡QÍ KÕã¨∞H˘<Õ
PeOQÆ<åxfl H©Δ~° [ÅHÍeOQÆ#=∞x JO\Ï~°∞.
355 ã¨∂ : `«^Œ∞ÉèíÜ«∞O ~åQÆHÍÖË
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# Ô~O_»∞ PeOQÆ<åÅ∂ <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ãÖÉè’QÆ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂„`«"Õ∞ KÕã¨∞H˘#=eû#q.
ã¨∂ : W`«∞ºÑ¨ QÆ∂Ç¨Ï# Ü≥∂QÍ ÉÏ„ÉèígÜ«∂ó
D q^èŒOQÍ ÉÏ„Éèí=Ùºx =∞`«=Ú ##∞ãïOKÕ "å~°∞ K≥Ñ≤Ê# PeOQÆ<åÅ∞
q=iOÑ¨|_®¤~Ú. WHõ =ÚO^Œ∞ ã¨∞=~°‚ <åÉèí∞_»<Õ PKå~°∞ºx =∞`«=Ú##∞ãïOKÕ
"å~°∞ K≥Ñ≤Ê# PeOQÆ<åÅ∞ q=iOÑ¨|_»`å~Ú.
ã¨∂ : ã¨∞=~°‚ <åÉèíã¨º `«fikèHõ "Õ∞HÍOQÀÑ¨QÆ∂Ç¨Ï# K«`«∞+¨ìÜ«∞"£∞.
ã¨∞=~°‚<åÉèí∞_»∞ K≥Ñ≤Ê# PeOQÆ<åÅ∞ XHõ eOQÆO`À =∂„`«"Õ∞ KÕ¿ãq.
Jq L~°∂Ñ¨QÆ∂Ç¨Ï#O, [Ñ¶¨∞<ÀÑ¨QÆ∂Ç¨Ï#O, ã¨Î<åeOQÆ#O, ÖÏÖÏ\˜HÍeOQÆ#O
Jx <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞. g\˜x UHÍOQÀÑ¨QÆ∂Ç¨Ï# K«`«∞+¨ìÜ«∞O JO\Ï~°∞.
80 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : `«„`À~°∞ ãÖ^ŒO âı<≥·Hõ =¸~°∞ =¸~°∞ ^ŒfiÜ«∞O "åã¨~°fi„áê}O
Ñ‘_»ÜÕ∞k`«∂º~°∂Ñ¨QÆ∂Ç¨Ï#O.
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ <å~ÚHõÜ≥ÚHõ¯ XHõ `˘_»#∞ QÍh, ÖËHõ Ô~O_»∞ `˘_»Å#∞QÍh
ÖËHõ <å~ÚHõÜÕ∞ <åÜ«∞‰õΩx Ü≥ÚHõ¯ XHõ`˘_»#∞QÍh, Ô~O_»∞ `˘_»Å#∞QÍh, TÑ≤i
aQÆÑ¨\ ˜ì â◊H˜Î H˘nÌ <˘H˜¯`Õ, Jk L~°∂Ñ¨QÆ∂Ç¨Ï#O J#|_»∞`«∞Ok. Wk HõO_»Ñ¨Ù+≤ì
QÆÅ <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ =∂„`«"Õ∞ KÕã¨∞H˘#^Œy#k.
ã¨∂ : [Ñ¶¨∞<Õ# [Ñ¶¨∞# =∞=Ñ‘_»º „Ñ¨H©~°º=∂} ˆHâ◊Ç¨Ï™êÎ#Y^Œâ◊#
„Ñ¨„Ç¨Ï}# K«∞O|# „Ñ¨Ü≥∂[<åÜ«∞ `«^Œ∞Ñï ÅOÑ¶¨∞ÜÕ∞ `«Î[˚Ñ¶¨∞<ÀÑ¨
QÆ∂Ç¨Ï#"£∞.
<å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ `«=∞ `«=∞ Ñ≤~°∞^Œ∞Å`À XHõi <˘Hõ~°∞ <˘‰õΩ¯‰õΩO@∂
L#flÑ¨C_»∞, <å~ÚHõ *Ïi# H˘Ñ¨C`À, "Õà◊§`À ye¡OK«∞HÀ=@O HÀãÖ, Ñ¨à◊§`À
H˘iHÕK«∞HÀ=@O HÀãÖ „Ñ¨}Ü«∞`å_»#O HÀãÖ <åÜ«∞‰õΩxÃÑ·H˜ ZQÆ„ÉÏHõ\Ïxfl
[Ñ¶¨∞<ÀÑ¨ QÆ∂Ç¨Ï#O JO\Ï~°∞.
360 ã¨∂ : ã¨Î<åÉèÏº=Ú~°ó „Ñ¨qâ◊º`« ¢`≥·= ÉèÏ~°=∂~ÀÑ¨ÜÕ∞k uã¨Î<åeOQÆ#"£∞.
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ ‰õÄ~°∞Ûx L#flÑ¨C_»∞QÍh, XuÎye Ñ¨_»∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞ QÍh,
<å~ÚHõ `«# gÑ¨Ù#∞ =Oz `«# ã¨Î<åÅ KÕ`« P Ñ¨Ù~°∞+¨μx KèåfH˜ `«yeOz J`«#∞
`«# ã¨Î#ÉèÏ~åxfl "≥∂¿ã@∞ì KÕÜ«∞@O ã¨Î<åeOQÆ#=∞#|_»∞`«∞Ok. JÑ¨C_® <åÜ«∞
‰õΩ_»∞ ã¨Ê~°≈ ã¨∞MÏ#flO`«\ ˜h =Ú^ŒÌQÍKÕã≤ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÃÑ· ÃÑ\˜ì#@∞¡QÍ P#O^Œ
Ñ¨_»`å_»∞.
ã¨∂ : =ÚMË=ÚY =∂ã¨*ÏºH©Δ}© JHΔÀ¡~°¡ÖÏ@ =∞Ç¨Ï<åº`åûÅÖÏ\˜HÍ
<å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ XHõi <˘Hõ~∞° Z^Œ∞~°∞QÍ Ñ¨_∞» ‰õΩ#flÑ¨C_»∞, =ÚYOÖ’
=ÚYO ÃÑ\˜ì, Hõ#∞flÅÃÑ·# Hõ#∞flÅ∞ PxOz Ô~O_»∞ =¸_»∞ ™ê~°∞¡ _ô H˘\˜ì#@∞¡
`åH˜`Õ, Jk ÅÖÏ\˜HÍeOQÆ#O J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : ãÖ"åÇ¨Ï# =∞Ñ¨ÙºÑ¨ QÆ∂Ç¨Ï# „Ñ¨HÍ~°q∞`Õº ˆH=∞#º<ÕÎ ãÖã¨Ê~°≈`åfi`ü
PeOQÆ<åÅÖÏˆQ ãÖ"åÇ¨Ï#O JO>Ë Ñ≤ã¨Hõ@O ‰õÄ_® ã¨Ê~°≈ ã¨∞MÏxflKÕÛ^Õ
HÍ|\˜ì Jk ‰õÄ_® XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# PeOQÆ#O ÖÏO\˜^Õ Jx H˘O^Œi Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : =$^èŒHÍ¯Å`åfikƒù#fl „Ñ¨Ü≥∂[#`åfi^Œ ™ê^è•~°}`åfi<Õflu "å`åûºÜ«∞#ó
PeOQÆ<åxH© ãÖ"åÇ¨Ï<åxH˜ ã¨Ê~°≈ q+¨Ü∞« OÖ’ Z‰õΩ¯= `Õ_® ÖËHáõ È~Ú<å,
aè#fl"≥∞ÿ# „Ñ¨Ü≥∂[#O Hõey#^≥·, J™ê^è•~°}"≥∞ÿ#^Œ=@O KÕ`« ãÖ"åÇ¨Ï#O
PeOQÆ<åÅHÀ=Ö’H˜ KÕi#k HÍ^Œx "å`åûºÜ«∞#∞x Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : Ñ¨$K«Ûù`åO â◊$}fi`åO "åÑ≤ `«^ä•Hõ^èŒÜ«∞`å=∞Ñ≤
LÑ¨QÆ∂Ç¨ÏqkèO Hõ$`«flOi ~°O™ê*ÏÜ«∞`Õ #$}ÏO.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 81
~°Hõ~°HÍÅ PeOQÆ<åÅ QÆ∞iOz `≥Å∞ûHÀQÀi#"åiH˜ "å\˜ QÆ∞iOz
q=iã¨∞ÎO_»QÍ, ^•xx q#fl W`«~°∞Å‰õΩ ‰õÄ_® "å\˜ Ñ¨@¡ Pã¨H˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
WÖÏ J_çy# "åà◊§‰õΩ, q=iOz# "åà◊§‰õΩ, q=iã¨∞ÎO_»QÍ qx# "åà◊§‰õÄ ‰õÄ_®
ãÖÉè’QÆO KÕÜ∂« Å#fl HÀiHõ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =∞i JÖÏO@Ñ¨C_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ "å\˜x
PK«iOKÕ "åà◊§‰õΩ HÀiHõ HõÅQÆ@OÖ’ U =∂„`«O Pâ◊Û~°ºO ÖË^Œ∞.
365 ã¨∂ : ÜÕ∞Ñ≤Ç¨Ïº âß¢ã≤Î`åó ˆHz`«ûO Ü≥∂QÍ ~åQÆ=~°÷<åó
P^ŒÔ~·}Ë =`ÕÑ¨º„`« „Ñ¨Ü≥∂*Ïºó ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHÍó
âß¢ã¨ÎOÖ’ q=iOK«|_»¤q âß¢ã≤Î`«"≥∞ÿ# PeOQÆ<åÅ∞. Z=iH˜ "å~°∞
TÇ≤ÏOK«∞‰õΩx KÕã¨∞H˘<Õq H˘xfl LO\Ï~Ú. Jq Jâß¢ã≤Î`åÅ∞ J~Ú#Ñ¨Ê\˜H©,
J#∞~åQÍxfl ÃÑOá⁄OkOKÕ"Õ HÍ|\˜ì "å\˜x „`Àã≤ Ñ¨ÙK«Û‰õΩO_® âß¢ã≤Î`åÅ∞QÍ<Õ
ÉèÏqOz PK«iOK«=K«∞Û.
ã¨∂ : âß¢™êÎ}ÏO q+¨Ü«∞™êÎ =^•º =#‡O^Œ~° ™ê#~åó
~°uK«„ˆH „Ñ¨=$`ÕÎ`«∞<≥·=âß¢ã¨ÎO #K«„Hõ=∞ó
=∞#∞+¨μÅ∞ ~°`åÅÖ’#∂, PeOQÆ<åÅÖ’#∂ Z‰õΩ¯= J=QÍÇ¨Ï# ÖË‰Ωõ O_®
L#flÑ¨C_»∞, JÖÏO\˜"åix „áÈ`«ûÇ≤ÏOKÕO`« =~°ˆH âß¢™êÎÅ∞ QÍh, ~°u K«„HõO
y„~°∞# u~°∞QÆ∞`«∞#flÑ¨C_»∞, Wk âß¢ã`Î≤ =« ∂, Jâß¢ã`Î≤ =« ∂, nxfl „Ñ¨Ü∂≥ yOK«=KåÛ,
„Ñ¨Ü≥∂yOK« ‰õÄ_»^• J#fl PÖ’K«#QÍh, Wk „Hõ=∞=∂ HÍ^• J#fl â◊OHõQÍh
LO_»<Õ LO_»‰õÄ_»^Œ∞.
Wk "å`åûºÜ«∞#∞_»∞ ~°zOz# HÍ=∞ã¨∂„`åÖ’¡x ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHõO J<Õ
Ô~O_»= JkèHõ~°}OÖ’ PeOQÆ# qKå~°O J<Õ Ô~O_À J^è•ºÜ«∞O.
82 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
K«∞O|# qHõÅÊO
ã¨∂ : K«∞O|# #Y^Œâ◊ #KÕÛù^•º<åO #áœ~åfi Ñ¨~°º=∞ã≤Î ~åQÆÜ≥∂QÍ`ü.
"≥#∞Hõ\ ˜ „Ñ¨H~õ }° OÖ’ K≥ÑÊ≤ # q^èOŒ QÍ PeOQÆ<åÅ `«~åfi`« K«∞O|<å^Œ∞Å∞
„Ñ¨Ü∂≥ yOKåe. g\˜Ö’ K«∞O|#=Ú "≥Ú^Œ\^˜ •, #MHõ`Δ =« ÚÖÏ ÖËHõ ^ŒO`« Hõ`Δ =« ÚÖÏ
Jx „Ñ¨âfl◊ . g\˜x „Ñ¨Ü∂≥ yOK«@OÖ’ =ÚO^Œ∞ "≥#∞HõÅ<Õq ÖË=Ù W=hfl J#∞~åQÆO
Ñ¨Ù\˜ì#Ñ¨C_»∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKÕq HÍ|\˜ì g\˜Ö’ Wk =ÚO^Œ∞ Wk "≥#∞Hõ J#fl „Ñ¨â◊fl
LO_»^Œ∞. g\˜x U „Hõ=∞OÖ’<≥·<å „Ñ¨Ü≥∂yOK«=K«∞Û.
ã¨∂ : „áêHõûO Ü≥∂QÍ^ÕëêO „áê^è•<Õº# „Ñ¨Ü≥∂QÆó „Ñ¨Ç¨Ï}
#ã‘`«¯ $`«Ü≥∂â◊Û ãÖ„Ñ¨Ü≥∂ˆQ.
ãÖÉè’QÍxH˜ =ÚO^Œ∞ <å~ÚHÍ <åÜ«∞HõÅ∞ PeOQÆ<åÅ∞, K«∞O|<å^Œ∞Å∞
„Ñ¨Ü≥∂y¿ãÎ J#∞~åQÆO =$kú K≥Ok HÍ"≥∂„^ÕHõO W~°∞=ÙiÖ’ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ
ãÖÉè’QÆO [~°∞Ñ¨Ù`«∞#flÑ¨C_»∞ „¿Ñ=∞`À z#flQÍ `«@ì_»O, =∞$^Œ∞"≥·# =∞OAÅ"≥∞ÿ#
^èfiŒ #∞Å∞ KÕÜ∞« @O JO>Ë uÜ«∞ºx x@∂ì~∞° ÊÅ ÖÏO\˜q KÕ¿ãÎ <å~ÚHõ‰Ωõ ÉÏ^èHŒ Åõ QÆ^∞Œ
ãïHõ^• P"≥∞‰õΩ Ç¨~Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ "å`åûºÜ«∞#∞x „Ñ¨HÍ~°O =Ú^Œ∞ÌÅ∞,
QÀà◊§`À yK«Û@O, ^ŒO`åÅ`À z#flQÍ H˘~°H@õ O, „¿Ñ=∞`À z#flQÍ `«@_ì O» , uÜ«∞ºx
x@∂ì~°∞ÊÅ∞ =^ŒÅ@O =O\˜q ãÖÉè’QÍxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ KÕÜ«∞=K«∞Û.
ã¨∂ : ã¨~°fiO ã¨~°fi„`« ~åQÆ™êº#¿ÑH˜Δ`«`åfiku "å`åûºÜ«∞#ó
~åQÆO J<Õk ^•#O`«@ Jk L^ŒƒùqOKÕk QÆ#∞Hõ K«∞O|#O "≥Ú^ŒÖˇ·#q
=ÚO^Œ∞QÍ<Õ „Ñ¨Ü≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û.
370 ã¨∂ :`åx „Ñ¨^èŒ=∞~°`Õ <åu =ºHÍÎx q„â◊aúHÍÜ«∂O qHõÖËÊ#K«
„Ñ¨Ü«ÚOr`« `«^è• Éèí∂`«`åfi„^•QÆã¨º.
ÃÑ·# K≥Ñ¨Ê|_ç# Ô~O_»∞ =∞`«=ÚÅÖ’#∂ ™ê^è•~°}"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡O XHõ@∞Ok.
J^Õq∞@O>Ë ã¨∞~°Ò« „áê~°OÉèOí Ö’ K«∞O|<å^Œ∞Å#∞ ã¨Ê+Öì QÍ „Ñ¨Ü∂≥ yOK«‰Ωõ O_®,
<å~ÚHõÖ’ H˘O`« J#∞‰õÄÅ`« HõxÑ≤Oz# `«~åfi`«, P"≥∞ Wëêì~ÚëêìÅ „Ñ¨HÍ~°O
P"≥∞‰õΩ UkHÍ"åÖ’ ^•xx =∂„`«"Õ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKåe. WÖÏ KÕ¿ãÎ ~°uÖ’ „¿Ñ=∂#∞
~åQÍÅ∞ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂ =™êÎ~Ú.
ã¨∂ : `«`«ó Ñ¨~°=∞u `«fi~°Ü«∂ qâı+¨ =`«û=ÚK«ÛÜÕ∞ #~åQÆ ãÖ^èŒ∞HõΔ}Ï~°÷"£∞.
ã¨∞~°`«O P~°OaèOz#Ñ¨Ê\˜HõO>Ë `«~åfi`« HÍÅOÖ’ J#∞~åQÆO =$kú K≥Ok
â◊s~°O XHõ~°Hõ"≥∞ÿ# =∞`«∞Î‰õΩ Ö’#=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì `«^Œ#∞QÆ∞}OQÍ `«fi~°`«fi~°QÍ
K«∞O|#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q „Ñ¨Ü∂≥ yOKåeû LO@∞Ok. JÖÏ [~°QHÆ áõ È`Õ ~°ãO¨ qzÛù#flO
J=Ù`«∞Ok. WHõ Ñ¨~°ã¨Ê~°O Ñ¨Ó~°fi ÑïK«Ü«∞O L#fl <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ Wk
=ÚO^Œ∞ Wk "≥#∞Hõ J#flÉËÔŒè ÖË<ÖÕ ^Ë ∞Œ . H˘`«QÎ Í ÑïK«Ü∞« O J~Ú# ¢ã`Î‘ À ãÖÉè’QÆO
[i¿Ñ =ÚO^Œ∞, P"≥∞Ö’ XHõ~°Hõ"≥∞ÿ# qâßfi™êxfl HõeyOK«@O HÀãÖ, P"≥∞#∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 83
`«#‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∂~°∞ÛHÀ=@O HÀãÖ XHõ Ñ¨^Œúu „Ñ¨HÍ~°O K«∞O|<å^Œ∞Å#∞
„Ñ¨Ü≥∂yOKåe.
ã¨∂ : ÅÖÏ\ÏÅHõ HõáÈÅ#Ü«∞# =HõΔó ã¨Î<ÀëêªO`« ~°∞‡MË+¨μ K«∞O|#"£∞.
K«∞O|#"£∞ KÕÜ«∞^ŒQÆ∞#\˜ì JO>Ë =ÚkÌ_»^ŒQÆ∞#\˜ì „Ñ¨^Õâ◊=ÚÅ∞ Wq.
#∞^Œ∞~°∞, =ÚOQÆ∞~°∞Å∞, K≥H˜¯à◊√§, Hõ#∞flÅ∞, Z^Œ∞~°∞ ~˘=Ú‡, K«#∞flÅ∞, ÃÑ^Œ=ÙÅ∞,
<À\˜Ö’Ñ¨Å ÉèÏQÆ=Ú.
ã¨∂ : T~°∞ ãÖkè ÉÏÇ¨ï<åaè =¸ÖËÑ¶¨∞ÖÏ\Ï<å"£∞.
QÆ[˚Å∞, K«OHõÅ∞, ÉÁ_»∞¤, Ü≥∂x D<åÅ∞QÆ∞ „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ ‰õÄ_®
=ÚkÌ_»=K«Ûx ÖÏ@^ÕjÜ«ÚÅ Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : ~åQÆ=âß^ÕÌâ◊ „Ñ¨=$`ÕÎâ◊ ã¨xÎ`åx `åx™ê÷<åx #`«∞
ã¨~°fi[# „Ñ¨Ü≥∂*Ïºhu "å`åûºÜ«∞#ó
„¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ##∞ãïOz, ^ÕâßKå~åÅ#∞ |\˜ì =ÚkÌ_»^ŒQÆæ „Ñ¨^ÕâßÅ∞
KåÖÏ L<åfl~Ú. ÖÏ@^ÕjÜ«ÚÅ∞ Jaè„áêÜ«∞|_»¤ <åÅ∞QÆ∞ „Ñ¨^âÕ ßÅ∂ QÍHõ =ÚO^Œ∞QÍ
K≥Ñ≤Ê# Zxq∞k „Ñ¨^ÕâßÖË JO^Œ~°∂ „Ñ¨Ü≥∂yOK«\ÏxH˜ J#∞"≥·#q Jx "å`åûº
Ü«∞#∞Å Jaè„áêÜ«∞O.
375 ã¨∂ : xq∞`«HõO ã¨∞Êùi`«HõO Ñ¶¨∞\˜ì`«Hõq∞u „f}˜ Hõ<åºK«∞O|<åx.
K«∞O|#O JO>Ë ÃÑ^•Å#∞ XHõ q^èŒOQÍ "≥ÚQÆæÖÏ =Ú_çz KÕ¿ãk. HÍh
K«∞O|#O KÕ¿ã „Ñ¨^âÕ ßxfl |\˜ì "å\˜Ö’ ÉË^•è ÖË~Ê° _»∞`«∞<åfl~Ú Jq L`«~Î ° K«∞O|#O,
J^èŒ~° K«∞O|#O =∞iÜ«Ú ãÖÑ¨Ù@Hõ K«∞O|#O. D =¸_çO\˜Ö’#∂ J^èŒ~°
K«∞O|#OÖ’ =∞m§ xq∞`«HõO, ã¨∞Êùi`«HõO, Ñ¶¨∞\˜ì`«HõO Jx =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ
LO@∞Ok. Wq =¸_»∂ <å~ÚHõ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨^Œy#q.
ã¨∂ : |ÖÏ`å¯ˆ~} xÜ«ÚHÍÎ =ÚMË =ÚY =∂^Œ`ÕÎ #`«∞qKÕ+¨ì`«
Wuxq∞`«Hõ"£∞.
<å~ÚHõ ã≤QÆ∞æÑ¨_»∞`«∂ LO@∞Ok. <åÜ«∞‰õΩ_»∞ P"≥∞ #∞Oz =Ú^Œ∞Ì#∞
HÀ~°`å_»∞. JÑ¨C_®"≥∞ `«# ÃÑ^•Å#∞ J`«x ÃÑ^•Å‰õΩ P#∞ã¨∞ÎOk. JO`«HõO>Ë
Z‰õΩ¯=QÍ Ug∞ K≥Ü«∞º^Œ∞. n<Õfl xq∞`«Hõ K«∞O|#O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : =^Œ<Õ „Ñ¨"Õt`«O KÒ+¨ªO =∞<åQÆ Ñ¨„`« áê#∞„QÆÇ¨`«∞Î q∞K«ÛùhÎ
ã¨ÊO^ŒÜ«∞u ã¨fi"≥∂+¨ªO <À`«Î~° =Ú`«ûÇ¨Ï`« Wu ã¨∞Êùi`«Hõ"£∞.
<å~ÚHõ <À\˜ Ü«∞O^Œ∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ `«# <À\˜Ö’Ñë ÉèÏQÍxfl LOz`Õ,
P"≥∞ HÍã¨Î ã≤QÆ∞æ q_çz ÃÑ\˜ì J`«x J^èŒ~åxfl `«# ÃÑ^Œ=ÙÅ`À „QÆÇ≤ÏOK«\ÏxÔH· `«#
ÃÑ^Œ=ÙÅ#∞ H˘OK≥O HõkÑ≤ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ‰Ωõ O_® JÖÏˆQ xÅzáÈ`Õ Jk ã¨∞Êùi`«HOõ
K«∞O|#O J#|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : D+¨`«ÊiQÆ$Ç¨ºÑ≤xg∞e`«#Ü«∞<å Hõ~°}ËK«`«ã¨º #Ü«∞<Õ
J=KåÛù^ŒÜ«∞hÎ lÇ¨fi„ˆQ} Ñ¶¨∞@ìÜ«∞fu Ñ¶¨∞\˜ì`«Hõ"£∞.
84 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 85
Zxfl q^è•Å „Ñ¨Ü∞« uflOz<å ã≤Q∞Æ áæ ÈHõ áÈ=@OÖ’ <åÜ«∞‰õΩx „HÕk ÃÑ^Œqx
`«# ÃÑ^Œ=ÙÅ`À H˘OK≥O "Õ∞~° „QÆÇ≤ÏOz, ã≤QÆ∞æKÕ`« `«# Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞H˘x,
<åÅ∞Hõ H˘#`À J`«x ÃÑ^Œqx `å‰õΩ`«∂, <åÜ«∞‰õΩ_»∞ `«##∞ K«∂_»‰õΩO_® `«#
KÕu`À J`«x Hõ#∞fl =¸ã¨∂ÎKÕ¿ã K«∞O|<åxfl Ñ¶¨∞\˜ì`«HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ã¨=∞Ou~°º QÆ∞¢^•ƒùã¨Î =∞=Ñ‘_ç`«Hõq∞u K«`«∞ifi^èŒ=∞Ñ¨ˆ~
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨^Œy# K«∞O|<åÅ∞ <åÅ∞QÆ∞, Jq ã¨=∞K«∞O|#O,
u~°º‰õΩÛO|#O, L¢^•ƒùO`« K«∞O|#O, J=Ñ‘_ç`« K«∞O|#O.
<å~ÚHõ ÃÑ^Œ=ÙÅÖ’ XHõ ^•xx ã¨=∞OQÍ „QÆÇÏ≤ ¿ãÎ ^•x ã¨=∞K«∞O|#=∞x,
<å~ÚHõ ÃÑ^Œ=ÙÅ#∞ J_»∞¤QÆ „uÑ≤Ê QÆ∞O„_»OQÍ „QÆÇ≤Ï¿ãÎ ^•xfl u~°º‰õΩÛO|#=∞x,
<å~ÚHõQÆ_®¤xfl, `«Å#∂ Ñ¨@∞ìH˘x ÃÑ^Œ=ÙÅ#∞ „uÑ≤Ê „QÆÇ≤ÏOK«\Ïxfl L¢^•ƒùO`«
K«∞O|#=∞x, D=¸_çO\˜h QÆ\Qì˜ Í<˘H˜¯ „QÆÇÏ≤ ¿ãÎ J=Ñ‘_`ç « K«∞O|#=∞x JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : JOQÆ∞o ãÖÑ¨Ù>Ë# Ñ≤O_ôHõ$`«º x~°Ìâ◊# "≥∂+¨ìÑ¨Ù>Ë<å= Ñ‘_»ÜÕ∞k
`«º=Ñ‘_ç`«HõO ÑÖK«=∞=∞Ñ≤ Hõ~°}O.
ÃÑ·# K≥Ñ¨Ê|_ç# <åÅ∞ˆQ HÍHõ S^Œ= ~°HõÑ¨Ù K«∞O|#O ‰õÄ_® LOk. Jk
WÖÏ LO@∞Ok. K«∂Ñ¨Ù_»∞ "ÕÅ∞, ÉÁ@#"ÕÅ∞ Ô~O_çO\˜ ™êÜ«∞O`À <å~ÚHõ Ü≥ÚHõ¯
J^èŒ~åxfl XHõ KÀ@ ‰õΩÑ¨Ê JÜÕ∞ÖÏ <˘H˜¯, ÑÖ_»∞¡ `«QÆÅ‰õΩO_®, ÃÑ^Œ=ÙÅ`À
=∂„`«"Õ∞ K«∞O|#O KÕÜ«∞@O. J~Ú^Œ= ~°Hõ"≥∞ÿ# J=Ñ‘_ç`« K«∞O|#=∞x nxfl
=º=Ç¨Ïi™êÎ~°∞.
ã¨∂ : ^Œ∂`«ºO Kå„`« „Ñ¨=~°ÎÜÕ∞`ü.
D K«∞O|<åÅ#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ@Ñ¨C_Õ ^Œ∂º`«=ÚÅ#∞ ‰õÄ_® „Ñ¨Ü≥∂yOK« =K«∞Û.
ã¨∂ : Ñ¨Ó~°fi=∞^èŒ∞~° ãÖáê^Œ<Õ# l`«q∞^ŒO ™êº`ü.
^Œ∂º`«=ÚÅO>Ë E^Œ=ÚÅ∞. JO>Ë XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# ÑÖ^≥=ÚÅÖÏO\˜q.
JO>Ë nO\’¡ ÔQÅ∞Ñ¨Ù F@=ÚÅ∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® LO_ç f~åe. K«∞O|# ã¨=∞Ü«∞OÖ’
W^ŒÌ~À¡ "≥Ú^Œ@ Z=~°∞ÃÑ^•xfl „QÆÇ≤Ï™êÎ~À "åà◊√§ ÔQeÛ#@∞¡ JO@∂ <å~ÚHÍ
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ ÑÖ^≥=Ú "Õã¨∞HÀ=K«∞Û. D E^ŒOÖ’ <å~ÚHõ q[Ü«∞O ™êkè¿ãÎ
KåÖÏ â’ÉèíQÍ LO@∞Ok.
ã¨∂ : `«„`«l`å ™ê~°÷~°∞k`«O Hõ~°O q^èŒ∞#∞Ü«∂ ¢`«Ê}∞^Õ^ŒÌâı`«Êi=iÎÜÕ∞
^ŒƒÖÏ ^•Ç¨Ï$`å q=^Õ`«∞Ê#~°Ñ¨ºã¨∞Î Ñ¨} Wu „|∂Ü«∂`ü. `«„`åÑ≤l`åkfi
QÆ∞}=∂Ü«∂¿ãº`ü.
D E^ŒOÖ’ Z=~À XHõ~°∞ F_çáÈ=@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JÖÏ F_ç#
"å~°∞ QÔ ez# "åi`À ^≥|ƒÖÏ@‰õΩ kQÆ∞`å~°∞. D HõÅÇ¨ÏO "åi =∞^èºŒ J#∞~åQÍxfl
ÃÑOá⁄Okã¨∞ÎOk. <å~ÚHõ F_çáÈ`Õ, `«# J^èŒ~åxH˜ <˘Ñ≤ÊHõeyO^Œx K≥Ñ¨Ê@O,
XHõ~°HõOQÍ <åÜ«∞‰õΩx ÉˇkiOK«@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. <åÜ«∞‰õΩx J^èŒ~åxfl `«#
^ŒO`åÅ`À H˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. <Õ#∞ F_çáÈÖË^∞Œ . g∞ˆ~ F_çáÈÜ«∂~°∞ HÍ"åÅO>Ë =∞m§
ÑÖ^≥O "Õã¨∞‰õΩO^•O JO@∞Ok. Ô~O_À™êi ‰õÄ_® F_çáÈ`Õ <å~ÚHõ =Ú#∞Ñ¨\ ˜
86 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
HõO>Ë Z‰õΩ¯= KÕ+¨ìefl KÕã¨∞ÎOk. "å\˜ =Å¡ <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ =∞^èŒº J#∞~åQÆO
=∞iO`« =$kúá⁄O^Œ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : q„â◊|Ìã¨º „Ñ¨=∞`«Îã¨º "å^èŒ~°=∞= QÆ$Ç¨Ïº ^Œâ◊<åO`«~°æ
`«=∞x~°æ`«=∞O Hõ$`åfiÇ¨Ï ¿ã^Œ∞¢`À¯ âı`«Î~°˚ ÜÕ∞^ŒfiÖËæ ^• Ç¨ÏfiÜÕ∞
#fl$`Õº¢`«Ê#iÎ `«„Éèí∞}Ï K«qK«Å#Ü«∞<Õ# =ÚMË# qÇ¨ÏãÖ f`åx
`åx `åxK« Éèí∂Ü«∂ku K«∞O|#^Œ∞º`« HõÅÇ¨ó
D ã¨∂„`«OÖ’ HõÑ¨@ E^Œ=Ú QÆ∞iOz q=iOK«|_çOk. D K«∞O|#
E^ŒOÖ’ <å~ÚHõ JO`«‰Ωõ =ÚO^Õ `«#g∞^Œ <åÜ«∞‰õΩ#‰õΩ qâßfiãÖ U~°Ê_ç LO_»@O
KÕ`« J`«#∞ Ñ¨~å‰õΩQÍ L#flÑ¨C_»∞QÍh, =∂=¸Å∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’QÍh J`«x J^è~Œ åxfl
„QÆÇ≤ÏOz, `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=\ÏxH˜ gÅ∞ÖË‰õΩO_® QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. '<Õ<ÕÔQÖÏÛ#∞—
Jx Kå\˜ K≥áêÊe. ÉˇîŒ OKåe. #iÎOKåe. Hõ#∞ÉÁ=∞‡ ÖˇQ~ˆÆ ã¨∂,Î Hõà√◊ § JO^ŒOQÍ
uÑ¨C`«∂ #=Ùfi`«∂ Ô~K«ÛQ˘>Ëì =∂@Å∞ =∂\Ï¡_»∞`«∂ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx L_çHÕKåe.
385 ã¨∂ : U`Õ# #Y^Œâ◊# KÕÛù^Œº „Ñ¨Ç¨Ï}^Œ∂º`« HõÅÇ¨x "åºMÏº`åx.
D K«∞O|# E^Œ HõÅÇ¨xfl q=iOK«@O ^•fi~å #YHõ`Δ åÅ∞, ^ŒO`«H`Δõ åÅ∞,
„Ñ¨}Ü«∞`å_»<åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜Ö’‰õÄ_® WÖÏO\˜ HõÅÇ¨ÖË [~°∞QÆ∞#x
K≥Ñ≤Ê#>ˇÂ¡#k.
ã¨∂ : K«O_»"ÕQÆÜ≥∂ˆ~=`ÕfiëêO „Ñ¨Ü≥∂QÆó `«`åû`å‡º`ü.
D K«∞O|# E^Œ HõÅÇ¨Å∞, #YHõ`Δ åÅ∞, ^ŒO`«H`Δõ åÅ∞, „Ñ¨}Ü«∞`å_»<åÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜Ö’ HõeˆQ HõÅÇ¨Å∞ K«O_»"ÕQÆO QÆÅ<å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ =∂„`«"Õ∞
„Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨^Œy#q. ZO^Œ∞HõO>Ë "å\˜x ã¨Ç≤ÏOKÕâ◊H˜Î "åiH˜ =∂„`«"Õ∞ LO@∞Ok.
ã¨∂ : `«™êºO K«∞O|<åÎº=∞Ü«∞ =∞Ñ¨Ùº`«Î~°OQÆ$Ç‘Ï‚Ü«∂k `«∞º`«Î~° K«∞q∞ƒ`«"£∞?
<å~ÚHõ `«# „HÕk ÃÑ^Œqx =Ú^•Ì_»∞`«∞#flÑ¨C_»∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ P"≥∞ÃÑ·
ÃÑ^Œqx =Ú^•Ì_®e. <åÜ«∞‰õΩ_»∞ <å~ÚHõ ÃÑ· ÃÑ^Œqx =Ú^•Ì_»@O KÕ`« Wk
L`«Î~° K«∞O|#=∞x K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
ã¨∂ : F+¨ª ãÖ^ŒOâı <å= QÆ$Ç¨Ï∫º+¨ª ^ŒfiÜ«∞=∞Ñ≤ K«∞OÉËku
ãÖÑ¨Ù@HõO ¢ã‘ÎÜ«∂ó Ñ¨ÙO™È"å *Ï`«=ºO[#ã¨º.
WOHÍ g∞™êÅ∞, QÆ_»¤=Ú~åx #=Ü«Ú=‰õΩ_≥·# <åÜ«∞‰õΩx ÃÑ· ÃÑ^Œqx,
„HÕk ÃÑ^Œqx XHõ¯™êiQÍ<Õ <å~ÚHõ K«∞OaOK«=K«∞Û. WÖÏ J`«x ~Ô O_»∞ ÃÑ^•Å#∂
QÆ\ ˜ìQÍ Hõ~°z ÃÑ\˜ì J`«x <À\’¡ <À~°∞ ÃÑ\˜ì =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìHÀ=@O ãÖÑ¨Ù@HõO
J#|_»∞`«∞Ok. nxx ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌ~°∂ Ñ¨~°ã¨Ê~°O „Ñ¨Ü≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : `«ã≤‡xfl `«~ÀÑ≤ lÇ¨ÏfiÜ«∂™êº^Œâ◊<åx Ñ¶¨∞@ìÜÕ∞`åÎ
Å∞l¿ÇÏfiKÕu lÇ¨fiÜ«Ú^Œú"£∞.
WHõ ãÖÑ¨Ù@Hõ K«∞O|<åÅÖ’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# JO`«~°∞‡Y K«∞O|<åÅ QÆ∞iOz
D ã¨∂„`«OÖ’ q=iOK«|_çOk. <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅÖ’ Z=Ô~·<å ãÖÑ¨Ù@Hõ
K«∞O|#O KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞, ~Ô O_À"å~°∞ `«# <åÅ∞Hõ`À K«∞O|#O KÕ¿ã"åi `≥~=° |_ç#
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 87
88 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
<À\˜Ö’x ^ŒO`åÅ#∞ QÍx ^Ò_»ÉÏè QÍxfl QÍh ã¨Êi≈ã¨∂Î ~åÑ≤_ç HõeyOKåe. `«~∞° "å`«
lÇ¨fiÜ«Ú^Œú=Ú KÕÜ«∂e. JO>Ë XHõi <åÅ∞Hõ`À =∞~˘Hõi <åÅ∞Hõ#∞ Ñ¨@∞ì‰õΩx
~åÑ≤_ç HõeyOKåe. D lÇ¨fiÜ«Ú^ŒúO <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞. JO`«~°∞‡Y K«∞O|#O,
^Œâ◊#K«∞O|#O, lÇ¨fiK«∞O|#O, `åÅ∞K«∞O|#O.
390 ã¨∂ : U`Õ# |ÖÏ^Œfi^Œ #~°^Œ# „QÆÇ¨Ï}O ^•#OK« "åºMÏº`«"£∞.
WÖÏ lÇ¨fiÜ«Ú^ŒúO KÕÜ«∂Åx K≥Ñ¨Ê@O KÕ`« ^ŒO`åÅ`À ^ŒO`åÅ#∞
„QÆÇ≤ÏOz =^Œ#Ü«Ú^ŒúO ‰õÄ_® K≥Ü«∂ºÅx K≥Ñ≤Ê#>ˇÂ¡#k.
ã¨∂ : ã¨=∞O Ñ‘_ç`«Hõ =∞Oz`«O =∞$^Œ∞âıëêOˆQ+¨μ K«∞O|#O
™ê÷# qâı+¨ Ü≥∂QÍku K«∞=∞ƒ# qâıëêó
ÃÑ^•Å`À, <À\’¡ <À~°∞ ÃÑ\˜ì KÕ¿ã K«∞O|<åÅ∞ HÍ‰õΩO_® #∞^Œ∞~°∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
W`«~° „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ KÕ¿ã K«∞O|<åÅ#∞ ã¨=∞ K«∞O|#O, Ñ‘_ç`« K«∞O|#O, JOz`«
K«∞O|#O, =∞$^Œ∞ K«∞O|#O Jx <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å =sæHõiOKå~°∞. D <åÅ∞QÆ∞
q^è•Å∞ ‰õÄ_® PÜ«∂ „Ñ¨^ÕâßÅ#∞ |\˜ì „Ñ¨Ü≥∂yã¨∂Î LO_®e. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
QÆ[˚Å∞ K«OHõÅ∞, =HõΔ „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ ã¨=∞K«∞O|#O KÕÜ«∂e. ã¨Î<åÅ∞, <åaè, Ü≥∂x
=O\˜ „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ Ñ‘_ç`« K«∞O|#O KÕÜ«∂e. #∞^Œ∞~°∞, Hõ#∞flÅ∞ =O\˜ „Ñ¨^ÕâßÅ
Ü«∞O^Œ∞ =∞$^Œ∞ K«∞O|<åxfl J=ÅOaOKåe.
ã¨∂ : ã¨∞Ñ¨Îã¨º=ÚY =∞=Ö’HõÜ«∞<åÎºó ™êfiaè„áêÜÕ∞} K«∞O|#O ~åQÆnÑ¨ã¨"£∞.
ÃÑ·# K≥Ñ¨Ê|_ç# <åÅ∞QÆ∞ K«∞O|<åÖË <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ J=ã¨÷#∞|\˜ì
"Õ~°∞ "Õ~°∞ ¿Ñ~°¡`À Ñ≤Å=|_»`å~Ú. <åÜ«∞‰õΩ_»∞ x„kã¨∞ÎO_»QÍ J`«x =ÚYOÖ’
=ÚYO ÃÑ\˜ì K«∂ã¨∂Î <å~ÚHõ KÕ¿ã K«∞O|<åxfl ~åQÆnÑ¨#O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „Ñ¨=∞`«Îã¨º q=^Œ=∂ #ã¨º "å#º`Àaè =ÚYã¨ºã¨∞áêÎaè =ÚYã¨º
"å x„^•"åº Ñ¶¨∂`å~°÷O K«e`«HõO.
ãÖw`«O =O\˜ Ñ¨#∞Ö’¡ x=∞QÆ∞fl_≥· L#flÑ¨C_»∞QÍx, =∞~À"≥·Ñ¨Ù ^Œ$+≤ì
=∞~°eÛ#Ñ¨C_»∞ QÍh, HõÅÇ≤ÏOz L#flÑ¨C_»∞QÍx, x„kã¨∞Î#flÑ¨C_»∞QÍh <å~ÚHõ
<åÜ«∞‰õΩ_çx K«∞OaOK«\Ïxfl K«e`«HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : z~°~å„`å "åQÆ`«ã¨º â◊Ü«∞# ã¨∞áêÎÜ«∂ó ™êfiaè„áêÜ«∞
K«∞=∞ƒ#O „áêu É’kèHõ"£∞
J~°ú~å„u "Õà◊ =zÛ# <åÜ«∞‰õΩ_»∞ x„kã¨∂Î L#fl <å~ÚHõ#∞ "Õ∞Å∞H˘e¿Ñ
xq∞`«ÎO KÕ¿ã K«∞O|<åxfl „áêu É’kèHõO JO\Ï~°∞.
395 ã¨∂ : ™êÑ≤`« ÉèÏ= l*Ï˝™êi÷h <åÜ«∞Hõ™êºQÆ=∞#HÍÅO
ãÖÅHõΔ º"åº*Ë# ã¨∞áêÎ™êº`ü.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 89
P <å~ÚHõ ‰õÄ_® `«# g∞^Œ <åÜ«∞‰õΩ#‰õΩ „¿Ñ=∞ LO^ÀÖË^À Ñ¨sHΔ̃^•Ì=∞x
J`«#∞ =KÕÛ "Õà◊‰õΩ HÍ"åÅx x„^ŒáÈ`«∞#fl@∞¡QÍ #\˜ã¨∞ÎO>Ë<Õ D „áêuÉ’kèHõ
K«∞O|<åxfl KÕÜ«∂e. D =¸_»∞ ~°HÍÅ K«∞O|<åÅ#∞ J=ã≤ú`«Hõ=ÚÅO\Ï~°∞.
ã¨∂ : P^Œˆ~≈‰õΩ_Õº ãëÖË"å „Ñ¨Ü≥∂*Ïº Ü«∂â◊√ÛO|#
=∂HÍ~° „Ñ¨^Œ~°≈<å~°÷"Õ∞= HÍ~°º"£∞.
J^ŒOÌ Ö’ QÍh, nÑ¨ÑÙ¨ "≥Å∞`«∞~°∞ Ñ¨_Õ QÀ_» g∞^Œ QÍh, h\˜Ö’QÍh <å~ÚHõ
"≥ÚHõ¯ h_»#∞ =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìHÀ=\Ïxfl KèåÜ«∂ K«∞O|#=∞O\Ï~°∞. <å~ÚHÍ,
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ XHõiÃÑ· =∞~˘HõiH˜ QÆÅ J#∞~åQÍxfl „Ñ¨îŒ ≈OK«\ÏxH˜ D K«∞O|<åxfl
„Ñ¨Ü≥∂y™êÎ~°∞.
ã¨∂ : ÉÏÅã¨º z„`« Hõ~°‡}ó „Ñü=∂Ü«∂â◊Û K«∞=∞ƒ#O
ãÖ„HÍOuHõ =∂eOQÆ#OK«.
<å~ÚHõ X_çÖ’ L#fl ÉÁ=∞‡#∞QÍx, P"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ z„`åxfl QÍx, H˘Ü«∞º`À
KÕÜ∞« |_»¤ P"≥∞ „Ñü=∞#∞QÍh =Ú^•Ì_`ç ,Õ ^•xx ãÖ„HÍOuHõ K«∞O|#O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^ä•xt „¿ÑHõΔ}ˆH ã¨fi[# ã¨=∂*Ë "åã¨g∞Ñ¨QÆ`«ã¨º „Ñ¨Ü≥∂*ÏºÜ«∂
Ç¨Ï™êÎO QÆ∞o K«∞O|#O ãÖq+¨ìã¨º áê^•OQÆ∞o K«∞=∞ƒ#"£∞.
~å„u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÍh <å@HÍÅ =O\˜ „Ñ¨^Œ~°≈#Å∞ K«∂¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’
QÍh *Ï˝`«∞Å∞, ãÖ|Onè‰õΩÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞"å~°∞ KÕi L#flÑ¨C_»∞QÍh <å~ÚHÍ
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ KÕu "Õà§◊ #∞, HÍe"Õà§◊ #∞ =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìHÀ=\Ïxfl Ç¨Ï™êÎOQÆ∞o, áê^•OQÆ∞o
K«∞O|#O JO\Ï~°∞. D Ô~O_çO\˜Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜ ^•xfl <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩe~°∞=Ù~°∂
„Ñ¨Ü∂≥ yOÑ¨^yŒ #k. áê^•OQÆ∞o K«∞O|#O =∂„`«O <å~ÚHõ =∂„`«"∞Õ „Ñ¨Ü∂≥ yOÑ¨
^Œy#k.
ã¨∂ : ãÖ"åÇ≤ÏHÍÜ«∂ã¨∞Î <åÜ«∞Hõ =∂HÍ~°Ü«∞<åÎºx„^•=âß ^ŒHÍ=∂Ü«∂
W=`«™Èº~Àfi~°fi^Œ#ã¨º x^è•#=¸~°∞ =¸ÅO K«∞=∞ƒ#O áê^•OQÆ∞+¨ª
K«∞O|#O KÕ`åºaèÜ≥∂yHÍx.
<åÜ«∞‰õΩ#‰õΩ HÍà◊√§ KÕ`«∞Å∞ Ñ≤ã¨∞‰õΩ`«∞#flÑ¨C_»∞, J`«x ÉèÏ"åxfl
„QÆÇ≤ÏOz#^≥· `«#‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_® x„^ŒÖ’ `«∂eÑ¨_ç#@∞¡QÍÑ¨_ç J`«x `˘_»Å
g∞^Œ `«# =ÚMÏxfl LOK«\Ïxfl T~°∞ K«∞O|#O JO\Ï~°∞. JÖÏˆQ áê^•OQÆ∞+¨ª
K«∞O|#O ‰õÄ_® Z‰õΩ¯=QÍ =∂@Å∞ HõeÜ«∞#Ñ¨C_»∞, ã¨Ê~å≈ã¨∞MÏxfl =∂„`«"Õ∞
PtOKÕ <å~ÚHõÅ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨ ^Œy# K«∞O|<åeq.
400 ã¨∂ : Hõ$`Õ „ÑüHõ$`«O ‰õΩ~åº`åÎ_ç`Õ „Ñü`å_ç`«O
Hõ~°}Ë# K«`Õ<≥·=K«∞q∞˚`Õ „Ñü K«∞q∞˚`«"£∞.
ãÖÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ UU K«∞O|<åÅ#∞, PeOQÆ<åÅ#∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞
„Ñ¨Ü∂≥ yã¨∞Î <åfl_À "å\˜<Õ <å~ÚHõ =∞~°Å „Ñ¨Ü∂≥ yOKåeû LO@∞Ok. <åÜ«∞‰õΩ_»∞
90 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
=Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë <å~ÚHõ ‰õÄ_® =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìHÀ"åeû LO@∞Ok. <åÜ«∞‰õΩ_»∞
z#flQÍ `«_ç`Õ <å~ÚHõ ‰õÄ_® JÖÏˆQ KÕÜ«∂eû LO@∞Ok. U ™ê^èŒ#O ^•fi~å
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ ~°uÖ’ „¿Ñˆ~Ñ≤ã¨∞Î<åfl_À `«^Œ#∞ QÆ∞}OQÍ <å~ÚHõ „Ñ¨=iÎOKåeû
LO@∞Ok.
Wk "å`åûºÜ«∞#=Úx ~°zOz# HÍ=∞ ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHõO J<Õ
Ô~O_»= JkèHõ~°}OÖ’ K«∞O|# qHõÅÊO J<Õ =¸_À J^è•ºÜ«∞O.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 91
#Y*Ï`«ºO
ã¨∂ : ~åQÆ=$^Òú ãÖÑ¶¨∞~å¬`«‡HõO #YqÖËY#"£∞.
~°u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÀ\˜`À ~°Hõ¯@O #YqÖËY#O. =ÚO^Œ∞ ã¨∂„`åÅÖ’
"å\˜ QÆ∞iOz q=~°} W=fi|_çOk.
ã¨∂ : `«ã¨º„Ñ¨^èŒ=∞ ã¨=∂QÆ"Õ∞ „Ñ¨"åã¨ „Ñ¨`åºQÆ=∞<Õ „Ñ¨"åã¨QÆ=∞<Õ „‰õΩ^Œú
„Ñ¨ã¨<åflÜ«∂O =∞`åÎÜ«∂OK« „Ñ¨Ü≥∂QÀ#x`«º=∞K«O_» "ÕQÆÜ≥∂ó
"≥Ú^Œ\ ˜ ™êi Hõeã≤#Ñ¨C_»∞QÍx, U^≥·<å ^Œ∂~° „Ñ¨^ÕâßxH˜ "≥à◊√Î#flÑ¨C_»∞
QÍx, ZHõ¯_»#∞OK≥·<å =zÛ#Ñ¨C_»∞QÍh, HÀÑÖ`À L<åfl <å~ÚHõ#∞ „Ñ¨ã¨#flO
KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ QÍx, =∞^ŒºO ¿ãqOz =∞`«∞Î`À L#fl <å~ÚHõ#∞ J#∞‰õÄÅOQÍ
=∂~°∞ÛHÀ=\ÏxH˜ QÍx D #Y qÖËY<åxfl „Ñ¨Ü≥∂yOKåe. <å~ÚHõ ‰õÄ_®
<åÜ«∞‰õΩx Ü«∞O^Œ∞ g\˜x „Ñ¨Ü≥∂yOK«=K«∞Û. K«O_»"ÕQÆ∞Å∞ HÍx "åi Ü«∞O^Œ∞
g\˜x „Ñü ~ÀE „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨~å^Œ∞.
ã¨∂ : `«^ä• ^Œâ◊#KÕÛù^Œºã¨º ™ê`«‡º=âß^•fi
#YKÕÛ^ù ºŒ OÖÏQÍ ^Œâ#◊ KÒÛù^•ºxfl ‰õÄ_® „Ñ¨Ü∂≥ yOK«=K«∞Û. nxx <å~ÚHÍ
<åÜ«∞‰õΩÅ <≥·*Ïxfl |\˜ì „Ñ¨Ü≥∂yOK«∞HÀ"åe.
ã¨∂ : `«^•K«∞Ûùi`«Hõ =∞~°÷K«O„^À =∞O_»ÅO ˆ~MÏ "åº„Ñ¶¨∞#YO =∞Ü«¸~°Ñ¨^ŒHõO
â◊Ñ¨Ù¡`«Hõ =Ú`«ÊÅ Ñ¨„`«Hõq∞u ~°∂Ñ¨`À+¨ì qHõÅÊ"£∞.
#YqÖËY#O Zxq∞k q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok. Jq PK«∞Ûùi`«HOõ , J~°K÷ O« „^Œ
HõO, =∞O_»ÅHõO, ~ˆ MÏ`«‡HõO, "åº„Ñ¶∞¨ #YO, =∞Ü«¸~°Ñ^¨ HŒ Oõ , â◊âÑ◊ Ù¨ `¡ H« Oõ =∞iÜ«Ú
L`«ÊÅ Ñ¨„`«HõO. #YqÖËY#O ™ê^è•~°}OQÍ ~°∂Ñ¨=`«∞Î (JO>Ë U^À XHõ =ã¨∞Î
~°∂ÑÖÖ’ LO_Õk) J~°∂Ñ¨=`«∞Î Jx Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok. PK«∞Ûùi`«HõO
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ~°∂Ñ¨=`«∞Î #Hõ qÖËY<åxH˜ K≥Ok#q. U =ã¨∞=Î Ù#∂ J#∞HõiOÑ¨#\˜kì
J~°∂Ñ¨=`«∞Î #Y qÖËY#O. nO\’¡ =∞$^Œ∞=Ù, =∞^èŒº=∞O, Ju =∂„`«O Jx =∞m¡
=¸_»∞ q^è•Å∞ L<åfl~Ú.
405 ã¨∂ : HõHΔÍã¨Î<ÒQÆà◊ó Ñ¨$+¨ìO [Ñ¶¨∞# =¸~°∂K«™ê÷<åx.
K«OHõÅ∞, K«#∞flÅ∞, HõO~î°=Ú, gÑ¨Ù, Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞, `˘_»Å∞, "≥ÚÅ QÀ\˜`À
~°Hõ¯^Œy# „Ñ¨^ÕâßÅ∞.
ã¨∂ : „Ñ¨=$`«Î~°u K«„HÍ}ÏO #™ê÷#=∞™ê÷#O
"åq^Œº`« Wu ã¨∞=~°‚ <åÉèíó
92 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 93
#MHõΔ`åÅ#∞ D „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ KÕÜ«∂e D „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx
K≥Ñ¨Ê\ÏxH˜ gÅ∞ÖË^Œ∞. ~°u K«„HõOÖ’ „Éèíq∞OKÕ <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ Wk
„Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨^Œy# ™ê÷#=∞x, Wk „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨~åx ™ê÷#=∞x q=HõΔÖË^Œx
ã¨∞=~°‚<åÉèí∞_»<Õ HÍ=∞âß¢ã¨ÎKå~°∞ºÅ∞ K≥áêÊ~°∞.
ã¨∂ : `«„`« ã¨=ºÇ¨Ï™êÎx „Ñ¨`«º„QÆ tY~å}˜ kfi„u tY~å}˜
K«O_»"ÕQÆ Ü≥∂~°flMÏxã¨∞ºó
#YHõΔ`åÅ∞ QÀà◊§`À KÕ¿ãq HÍ|\˜ì Jq ZO`« „Ñ¨=∂}OÖ’ LO_®Ö’,
"å\˜x ZÖÏ ~°∂Ñ¨Ùk^Œ∞ÌHÀ"åÖ’ D ã¨∂„`«OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk. ™ê^è•~°}OQÍ
#YHõΔ`åÅ∞ Z_»=∞KÕu QÀà◊§`À KÕÜ«∂e. H˘O„Q˘`«ÎQÍ U~°Ê_ç# Ô~O_»∞ =¸_»∞
H˘#Å∞ ni#"≥· QÀà◊√§ LO_»=Öˇ#∞. Wk K«O_»"ÕQÆ∞Å‰õΩ =iÎã¨∞ÎOk. H˘OK≥=ÚQÆ
H˘#Å∞ ni# QÀà◊√§ =∞^èŒº "ÕQÆ∞Å‰õΩ, J~°÷ K«O„^•HÍ~°OÖ’ LO_Õ QÀà◊√§
=∞O^Œ"ÕQÆ∞Å‰õΩ LO_®e.
ã¨∂ : J#∞QÆ`«~ål ã¨=∞=Ú[˚fiÅ =∞=∞e# =∞qáê\˜`«O
q=i÷+¨μ‚ =∞$^Œ∞ã≤flQÆú ^Œ~°≈# q∞u #YQÆ∞}Ïó
QÀà◊§ Ü≥ÚHõ¯ QÆ∞}ÏÅ∞ D q^èOŒ QÍ LO_®e. #_»∞=∞ Kå~°Å∞ LO_»‰Äõ _»^∞Œ .
ÃÇÏK«∞Û`«QÆ∞æÅ∞ ÖË‰õΩO_® ã¨=∞Ñ¨$+¨ªO`À LO_®e. "å\˜Ö’ =∞\˜ìÖË‰õΩO_® LO_®e.
`Õ*’=O`«OQÍ LO_®e. ÃÑiˆQ@Ñ¨C_»∞ pÅHõÅ∞QÍ Ñ¨QÆÅ‰õÄ_»^Œ∞. K«Hõ¯QÍ ÃÑiˆQ
ã¨fiÉèÏ=O LO_®e. H˘Ü«∞º =ÚHõ¯ÖÏ¡ "≥∞`«Î^Œ#O LO_®e. =∞iÜ«Ú K«∂_»\ÏxH˜
PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ LO_®e.
ã¨∂ : n~å…}˜ Ç¨Ïã¨Î â’cè<åº Ö’ˆHK« Ü≥∂+≤`åO z`«Î„QÍÇ≤Ï}˜ Q“_®<åO
#MÏxã¨∞ºó
Q“_» ^ÕjÜ«ÚÅ QÀà◊§ QÆ∞iOz D ã¨∂„`«OÖ’ K≥ÑÊ¨ |_çOk. Jq á⁄_»=ÙQÍ
LO_ç KÕ`«∞Å‰õΩ JO^•xflKÕÛ q^èŒOQÍ LO\Ï~Ú. #YHõΔ`åÅ‰õΩ Ñ¨xH˜~å=ÙQÍx
K«∂ã≤#O`«<Õ ¢ãÅÎ‘ =∞#ã¨∞ûÅ#∞ PHõi¬OÑ¨QeÆ Qˆ @O`« K«H¯õ ^Œ#O Hõey#"≥· LO\Ï~Ú.
410 ã¨∂ : „Ç¨Ï™êfix Hõ~°‡ ã¨Ç≤Ï+¨Ø‚x qHõÅÊ Ü≥∂[<å ã¨∞K« ¿ãfiKåÛù= áêfx
^•H˜Δ}Ï`åº<å"£∞.
WHõ ^•H˜Δ}Ï`«∞ºÅ QÀà◊§ q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ, Jq #YHõΔ`åÅ∞ KÕÜ«∞\ÏxH˜
gÅ∞QÍ LO\Ï~Ú. á⁄\ì̃QÍ J~°ú K«O„^•HÍ~°OÖ’ LO_ç UU „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ ZO`≥O`«
QÍ@∞¡ Ñ¨_®Ö’ JO`« =∂„`«ÑÙ¨ =uÎ_xç =∂„`«"∞Õ HõeyOK«\ÏxH˜ gÅ∞QÍ LO\Ï~Ú.
ã¨∂ : =∞^èŒº =∂#∞º ÉèíÜ«∞ÉèÏOl =∞Ç¨ ~å¢+¨ì HÍ}Ïq∞u.
=∞Ç¨~å¢+¨ì ^ÕjÜ«ÚÅ QÀà◊§ QÆ∞iOz „Ñ¨™êÎ=# D ã¨∂„`«OÖ’ LOk.
Jq Q“_» ^ÕjÜ«ÚÅ QÀà◊§ÖÏ¡ á⁄_»=ÙQÍ#∂, ^•H˜Δ}Ï`«∞ºÅ QÀà◊§ÖÏ¡ á⁄\˜ìQÍ#∂
LO_»Hõ ã¨=∞OQÍ LO_ç, á⁄_»=Ù QÀà◊§ =∞iÜ«Ú á⁄\˜ì QÀà◊§ QÆ∞}ÏÅ∞ JxflO\˜h
Hõeæ LO\Ï~Ú.
94 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : `≥·ó ã¨∞xÜ«∞q∞`≥·~°›#∞^Õâıã¨Î# Ü≥∂~°^èŒˆ~"åÅÑ¶¨∞Hõ~°}
=∞#^Œæ`«ÖËYO ã¨Ê~°≈ =∂„`« [#<å „^À=∂OK«Hõ~°=∞<ÕÎãÖ
xáê`« =~°÷=∂# â◊|Ì =∂K«∞Ûùi`«Hõ"£∞.
Z‰õΩ¯= á⁄_»=Ù á⁄\©ì QÍHõ ã¨=∞OQÍ L#fl QÀà◊§`À, K«Hõ¯QÍ Hõeã≤ L#fl
QÀà◊§`À K≥H˜¯e g∞^ŒQÍx, ã¨Î#=ÚÅ g∞^ŒQÍx, ÃÑ·ÃÑ^Œq ÃÑ·QÍx P>Ëì QÍÜ«∞Ñ¨_»
‰õΩO_®, ã¨Ê~°≈ HõeyOz ~À=∞Oz`«∞ÅÜÕ∞ÖÏ KÕã≤, z=~°QÍ K«@K«@=∞x QÀà◊§
K«Ñ¨C_»∞ HõeˆQ@∞ì KÕÜ«∞\Ïxfl 'PK«∞Ûùi`«HõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „Ñ¨Ü≥∂*ÏºÜ«∞OK« `«™êºOQÆ ãÖ"åÇ¨Ï<Õ t~°ã¨ó
HõO_»∂Ü«∞<Õ Ñ≤@Hõ ÉèË^Œ<Õ "åº‰õΩb Hõ~°}Ë cè+¨}Ë K«„Ñ¨Ü≥∂QÆó
<å~ÚHõ‰õΩ U ÉèÏQÍ<≥Âfl<å Ñ≤ã¨∞‰õΩ`«∞#flÑ¨C_»∞, `«Å g∞^Œ ^Œ∞~°^Œ áÈQ˘@ì
\ÏxH˜, K≥=∞@ á⁄‰õΩ¯ÖÏ¡O\˜ "å\˜x yÖË¡@Ñ¨C_»∞, P"≥∞#∞ zOuOÑ¨*ËÜ«∞^ŒeÛ
#Ñ¨C_»∞, ÉèíÜ«∞ÃÑ\ÏìÅ#∞ ‰õΩ#flÑ¨C_»∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ D PK«∞Ûùi`«HÍxfl „Ñ¨Ü≥∂yOK«
=K«∞Û.
ã¨∂ : „w"åÜ«∂O ã¨Î# Ñ¨$¿+ªK«=„HÀ #YÑ¨^Œ x"Õâ’~°ú K«O„^ŒHõó
"≥∞_» „Ñ¨Hõ¯Å QÍx, ã¨Î<åÅ "≥#∞Hõ ÉèÏQÆOÖ’ QÍh D J~°ú K«O„^ŒHÍÅx
„Ñ¨Ü≥∂yOKåe. ã¨∂kÖÏ H˘#Å∞ ni# z\˜ÔH# "Õe QÀ\˜`À QÍh J~°÷
K«O„^•HÍ~°OÖ’ ã¨=∞"≥∞ÿ# „Ñ¨=∂}OÖ’ L#fl QÀà◊§`À QÍh nxx KÕÜ«∂e.
415 ã¨∂ : `å"Õ=^Òfi Ñ¨~°ã¨Ê~åaè =ÚM∫ =∞O_»ÅO.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# J~°ú K«O„^ŒHÍÅ<Õ XHõ ^•xH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ =∞~˘Hõ\ ˜ „Ñ¨Ü≥∂y¿ãÎ
^•xfl =∞O_»ÅO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : <åaè =¸ÅHõ‰õΩO^Œ~° =OHõΔ}Ë Ñ¶¨∞`«ã¨º „Ñ¨Ü≥∂QÆó
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# =∞O_»ÖÏÅ#∞ Ü≥∂x =^ŒÌQÍh, QÆ[˚ÅÖ’ QÍh, `«∞O\˜
„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ QÍh „Ñ¨Ü≥∂yOKåe.
ã¨∂ : ã¨~°fi™ê÷<Õ+¨μ <åu n~°…ÖËMÏ
D „Ñ¨^âÕ O◊ , P „Ñ¨^âÕ O◊ Jx ÖË‰Ωõ O_® Jxfl „Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ „Ñ¨Ü∂≥ yOKåÅO>Ë
QÀà◊√§ Ô~O_»∞, =¸_»∞ JOQÆ∞àÏÅ á⁄_»=Ù q∞Oz LO_»‰õÄ_»^Œ∞.
ã¨∂ : Ãã·= =„HÍ "åº„Ñ¶¨∞ #YHõ =∂ã¨Î# =ÚYO.
ã¨<Î åÅ ÉÁ_çÑÙ¨ ÅÃÑ· =„HõOQÍ #YHõ„Δ `«O KÕÜ∞« _®xfl "åº„Ñ¶∞¨ #YHõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ÑÖK«aè~°aè=ÚMˇ·ˆ~¡MÏ K«∂K«∞HÍaè=Úv =∞Ü«¸~°Ñ¨^ŒHõ"£∞.
ã¨∂k "≥Ú#ÖÏ¡ H˘#^Õi L#fl J~Ú^Œ∞ QÀà◊§`À ã¨Î<å„QÆO Ü≥ÚHõ¯ „HÕk
"≥·Ñ¨Ù ÉÁ@# "ÕÅ∞ QÀ~°∞x LOz ÃÑ·#∞#fl <åÅ∞QÆ∞ "Õà◊§ QÀà◊§#∞. XHõ\ ˜QÍ HõeÑ≤
ã¨<Î å„QÆO "≥Ñ· Ù¨ ÖÏQÆ\ÏxH˜ =∞Ü«¸~° Ñ¨^HŒ Oõ JO\Ï~°∞. <≥=∞e HÍe Ü≥ÚHõ¯ PHõ$uÖ’
LO_Õ #YKÕÛù^ŒºO QÆ#∞Hõ nxHÍ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
420 ã¨∂ : `«`«ûO„Ñ¨Ü≥∂QÆ âß¡Ñ¶¨∂Ü«∂ó ã¨Î# K«∂K«∞ˆH ãÖx Hõ$ëêìx
ÑÖK«#Y Ñ¨^•x â◊â◊Ñ¨Ù¡`«Hõ"£∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 95
96 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
=∞Ü«¸~° Ñ¨^ŒHõO „Ñ¨Ü≥∂yOz# `«~åfi`« <å~ÚHõ Ü≥ÚHõ¯ ã¨Î<åÅ
ÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ J~Ú^Œ∞ QÀà◊§ H˘#Å#∞ XHõ\ ˜QÍ KÕiÛ Ñ¨@∞ìH˘x QÆ∞zÛ`Õ
JÑ¨C_»∞ P J~Ú^Œ∞ ™ê÷<åÅ∂ XHõKÀ@ Ñ¨_»`å~Ú. nxx â◊â◊Ñ¨Ù¡`«HõO
JO\Ï~°∞. WÖÏ KÕÜ«∞@O=Å¡ <å~ÚHõ Jq∞`«OQÍ P#OkOK«@"Õ∞
QÍ‰õΩO_® <åÜ«∞‰õΩ_çx ZO`À á⁄QÆ∞_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : ã¨Î# =$¿+ª "Õ∞YÖÏ Ñ¨^äÕ KÀ`«ÊÅ Ñ¨„`å„Hõf #∞º`«ÊÅ Ñ¨„`«"£∞.
K«#∞flÅg∞^Œ, "≥ÚÅ`å_»∞ Hõ@∞ìH˘#∞ „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’#∞ L`«ÊÅ Ñ¨„`«HOõ
J<Õ #YHõΔ`åxfl KÕÜ«∂e. L`«ÊÅ Ñ¨„`«O JO>Ë HõÅ∞=ˆ~‰õΩ. P PHÍ~°OÖ’
KÕÜ«∞|_Õ #MHõΔ`«O QÆ#∞Hõ nxH˜ P ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
ã¨∂ : T~Àfió ã¨Î# Ñ¨$¿+ªK« „Ñ¨"åãÖQÆK«Ûù`«ó ã¨‡~°}©Ü«∞HõO
ãÖÇ¨Ï`åâ◊Û`«„ã¨ã≤Î „áÈ"åÖËMÏ W\˜ #YHõ~å‡}˜.
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ „Ñ¨"å™êxH˜ "≥_∞» `«∞#flÑ¨C_»∞, `˘_»Å g∞^Œ QÍx, ã¨<Î åÅ
"≥#∞Hõ ÉèÏQÆOÖ’ QÍh ã¨‡~°}Ü © ∞« HõO J<Õ #YHõ`Δ åxfl KÕÜ∂« e. Jk =¸_»∞
ÖËHõ <åÅ∞QÆ∞ #Yˆ~YÅ∞ Hõey LO_®e. n~°… „Ñ¨"åãÖ J~Ú`Õ <åÅ∞QÆ∞
ˆ~YÅ∞, H˘kÌáê\˜ „Ñ¨"åãÖ J~Ú`Õ =¸_»∞ ˆ~YÅ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKåe. D
J~°Kú O« „^•k ~ˆ YÅ#∞ ^ÕâH◊ ÍÅHÍ~åºÅ#∞ |\˜ì <å~ÚHõ ‰õÄ_® „Ñ¨Ü∂≥ yOK«
=K«∞Û.
ã¨∂ : PHõ$u qHÍ~° Ü«ÚHÍÎx Kå<åº#ºÑ≤ ‰õΩsfi`«
WO`«=~°‰õΩ =ã¨∞Î=ÙÅ Ü≥ÚHõ¯ QÍx, [O`«∞=ÙÅ Ü≥ÚHõ¯ QÍx
PHÍ~°=ÚQÆÅ #YHõ`Δ åÅ QÆ∞iOz K≥ÑÊ¨ |_çOk. q∞ye# #MHõ`Δ åÅ QÆ∞iOz
=ÚO^Œ∞ ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk.
ã¨∂ : qHõÖÏÊ<å =∞#O`«`åfi ^•#O`åºK«Û H“â◊Å q^èÕ~°ÉèÏºã¨ã¨ºK«
ã¨~°fiQÍq∞`åfi
„^•QÍ`«‡Hõ`åfi KÕÛù^Œºã¨º „Ñ¨HÍ~å<£ HÀaèã¨g∞HΔ̃`«∞ =∞~°›f`åºKå~åºó
D ã¨∂„`«OÖ’ #YKÕÛù^•ºÅ QÆ∞iOz Ñ¨Ó~åfiKå~°∞ºÅ Jaè„áêÜ«∞O
`≥ÅÊ|_çOk. D #YKÕÛù^•ºÅÖ’ qHõÅÊ=ÚÅ∞ J#O`«OQÍ LO_»@O
=Å¡, <Õ~Ê° i`«#O K«∂Ñ≤OK«\ÏxH˜ JO`«O J<Õk ÖËHáõ È=@O =Å¡, Jã¨Å∞
#YKÕÛ^ù ºŒ "Õ∞ ~åQÍ`«‡Hõ"∞≥ ÿ LO_»@O =Å¡ #YHõ`Δ åÅÖ’ L#fl ÉË^•è Å∞ ÖˇH¯˜ Oz
Jq Wxfl Jx ÖˇHõ¯ ÃÑ@ìQÆÅ"å~°∞ Z=fi~°∂ ÖË~°∞. JO>Ë #YKÕÛù^•ºÅÖ’
Zxq∞k qHõÖÏÊÖË L<åflÜ«∞#@O ãïHÍ^Œx Ñ¨Ó~åfiKå~°∞ºÅ∞ Jaè„áêÜ«∞
Ñ¨_®¤~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 97
ã¨∂ : Éèí=uÇ≤Ï ~åQÀÑ≤ z„`å¿ÑHΔÍ "≥·z¢`åºK«Û Ñ¨~°ã¨Ê~°O
~åQÀ [#~Ú`«"Àº
"≥·K«HõΔ}º Ü«ÚH˜Îâ◊Û QÆ}˜HÍ ã¨Î`å¯=∞#â◊Û
Ñ¨~°ã¨Ê~°O „áê~°ú#Ü«∂Éèí=Ou.
^è#Œ ∞ˆ~fi^•k +¨fiÑ≤ÇÏ≤ â◊¢ãÎ¨ Hõ~‡° âß¢¿ã+Î μ¨ "≥z· ¢`º« "Õ∞= J¿ÑHõ`Δ Õ HÕÑ¨Ù#
i¿ÇÏu "å`åûºÜ«∞#ó
WÑ¨C_»∞ "å`åûºÜ«∞#∞x Jaè„áêÜ«∞O `≥Å∞û‰õΩO^•O. <å~ÚHÍ
<åÜ«∞‰õΩÅ =∞^èºŒ „¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ L#flÑ¨C_Õ QÍ‰õΩO_® ÖË#Ñ¨C_»∞ ‰õÄ_®
D #YHõΔ`åÅ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨|_»`å~Ú. J#∞~åQÆO ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ#^≥·<å,
Hõ$`«Hõ"≥∞ÿ#^≥·<å U^À XHõ H˘`«Î^Œ#O ÖËHõáÈ`Õ Jk [xOK«^Œ∞. HÍ|\˜ì
<å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ "≥·z„`åxfl HÀi #YHõΔ`åÅ#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOK«@OÖ’
qO`«ÖË^Œ∞. W@∞=O\˜ "≥·z„`åxfl Hõey L<åfl~°∞ QÆ#∞Hõ<Õ ^Õ=^Œ`«ÎÖÏO\˜
"Õâßº=∞}∞Å∞, Z‰õΩ¯= ¿ãÑ¨Ù ~°u [~°ÑQ¨ ÅÆ =¸Å^Õ=Ù_»∞ ÖÏO\˜ HÍ=∞‰õΩÅ∞
Ñ¨~°ã¨Ê~°O „áê~°úhÜ«ÚÅ=Ù`«∞<åfl~°∞.
^è#Œ ∞ˆ~fi^ŒOÖ’‰õÄ_®, `«#ÃÑH· ˜ =ã¨∞#Î fl W`«~∞° Å ÉÏ}ÏÅ#∞ =ÚHõ¯Å∞
=ÚHõ¯Å∞QÍ KÕÜ«∞@O, XHõ¯ =∂@∞QÍ J<ÕHõ ÉÏ}ÏÅ#∞ =^ŒÅ@O =O\˜
"≥·z„`åÅ∞ q=iOÑ¨|_®¤~Ú. JÖÏˆQ HÍ=∞âß¢ã¨ÎOÖ’ ^•xH˜ ãÖ|OkèOz
"≥·z„`åÅ∞ q=iOÑ¨|_®¤~Ú.
ã¨∂ : #`«∞ Ñ¨~°ÑïQÆ$Ç‘Ï`å ¿ãfi=O ‰õΩ~åº`ü
„Ñ¨K«Ûù<Õfl+¨μ „Ñ¨^Õâı+¨μ `å™ê =∞#∞ã¨‡~°}Ï~°ú
~åQÆ =~°ú<åK«Û qâıëê<£ ^Œ~°≈ÜÕ∞`ü
Ñ¨~°¢ã‘ÎÅ∞ ZO`«\ ˜ <Õ~°∞ÊQÆÅ"åÔ~·#Ñ¨Ê\˜H©, "åi Ñ¨@¡ WÖÏO\˜
#YHõ`Δ åÅ#∞ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . `˘_»Å∞, "≥ÚÅÅ∞ =O\˜ ~°ÇÏ¨ ã¨º
„Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ =∂„`«"∞Õ `«=∞ QÆ∞~°∞QÎ Í#∞ J#∞~åQÆO ÃÑOá⁄OkOÑ¨*Ü Ë ∞« \ÏxH˜
D #YHõΔ`« qâıëêÅ#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKåe.
ã¨∂ : #YHõΔ`åx Ñ¨â◊ºO`åº QÆ∂_è» ™ê÷<Õ+¨μ Ü≥∂+≤`«ó
z~À`«û$ëêì =ºaè#"å „Ñ‘u~°ƒù=u ¿Ñâ◊ÖÏ.
~°Ç¨Ïã¨º „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ <åÜ«∞‰õΩ_»∞Oz# #YHõΔ`åÅ#∞K«∂ã¨∞
‰õΩ#flÑ¨C_»∞ <å~ÚHõ‰õΩ, „Ñ¨ã¨∞Î`«O `åq∞^ŒÌi =∞^èŒº ~°u ãÖ|O^è•Å∞
ÖËHõáÈ~Ú#Ñ¨Ê\˜H©, P „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞ QÆ∞~°∞Î‰õΩ =zÛ, Jq ÃÑOá⁄O^Œ∞
`«∞#fl@∞ìQÍ JxÑ≤ã¨∞ÎOk.
98 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : z~À`«û$¿+ì+¨μ ~åˆQ+¨μ „Ñ‘u~°æ KÕÛù`«Ê~åÉèí=O
~åQÍÜ«∞`«# ãÖ™ê‡i Ü«∞k #™êº#flYHõΔ`«"£∞.
#YHõΔ`«O J<Õk ˆH=ÅO J#∞~åQÍxfl QÆ∞~°∞Î‰õΩ `≥KÕÛ ™ê^èŒ#O.
Wk ÖËHõáÈ`Õ „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞ =$kú á⁄O^ŒHõ, <åâ◊#=Ú QÍ=@O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« #MHõΔ`åÅ∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® LO_»^Œy#q.
ã¨∂ : Ñ¨â◊º`À Ü«Ú=uO^Œ∂~å#flM’zÛù+¨ì Ñ¨Ü≥∂^èŒ~åO
|Ç¨ï=∂#ó Ñ¨~°™êºÑ≤ ~åQÆÜ≥∂QÆâ◊Û *ÏÜ«∞`Õ.
#YHõΔ`åÅ∞ =∂=¸Å∞QÍ JO`«QÍ Hõ#Ñ¨_»Hõ áÈ~Ú#Ñ¨Ê\˜H©,
#YHõΔ`åÅ∞ U~°Ê_»¤ ã¨Î<åÅ∞ Hõey# ¢ã‘ÎÅ#∞ K«∂ã≤#Ñ¨C_»∞, W`«~°∞ÅÔH·<å
P"≥∞ ÃÑ· Q“~°=O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. P"≥∞ Ñ¨@¡ J#∞~åQÆO U~°Ê_»∞`«∞Ok.
WÖÏ W`«~°∞ÅˆH, "å\˜x K«∂ã≤#O`«<Õ Q“~°"å#∞~åQÍÅ∞ U~°Ê_»∞`«∞O>Ë
ã¨fi<åÜ«∞‰õΩx ZO`«QÍ Jq U~°Ê_»`åÜ≥∂ K≥Ñ¨Ê=Åã≤# Ñ¨xÖË^Œ∞.
430 ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞+¨â◊Û„Ñ¨^Õâı+¨μ #YzÃÇÏÂfló ifiÇ≤Ïfl`«ó
z„`«O ã≤ú~°=∞Ñ≤ „áêÜ«∞â◊ÛÅÜ«∞`Õº= Ü≥∂+≤`«ó
#YHõ`Δ åÅ∞#fl ¢ãÅÎ‘ #∞ K«∂ã≤#Ñ¨C_»∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ J#∞~åQÆO ZÖÏ
ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∞O^À JÖÏˆQ #M’`åÅ∞#fl Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çx K«∂ã≤#Ñ¨C_»∞ ¢ã‘Î
=∞#ã¨∞ ‰õÄ_® K«eã¨∞ÎOk.
431–432
ã¨∂ : <å#º `«$@∞ `«~°O HÕz ^Œã≤Î~åQÆ q=~°ú#O #Y^ŒO`«
ã¨=Ú`å÷<åO Hõ~°‡}ÏO QÆ`«Ü≥∂ Ü«∞^è•.
#YHõΔ`åÅ∞ KÕÜ«∞QÆey#O`« J#∞~åQÆ =$kúx =∞ˆ~n KÕÜ«∞ÖË^Œ∞.
Wk "å`åûºÜ«∞# =Úx ~°zOz# HÍ=∞ ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHõ
JkèHõ~°}OÖ’ #YHõΔ`«O J<Õ <åÅ∞QÀ J^è•ºÜ«∞O.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 99
^Œâ◊#âıÛ^ŒºO
ã¨∂ : L`«Î~À+¨ì=∞O`«~°∞‡YO #Ü«∞#q∞u =ÚHÍÎ fi K«∞O|#
=^ŒÌâ◊# ~°^Œ# ™ê÷<åx.
F+¨ì=∞O>Ë ÃÑ^Œq L`«Î ~À+¨ª=∞O>Ë ÃÑ· ÃÑ^Œq. JO`«~°∞‡YO JO>Ë
<åÅ∞Hõ. #Ü«∞#O JO>Ë Hõ#∞fl. ÃÑ· ÃÑ^Œq, <åÅ∞Hõ, Hõ#∞fl QÍHõ q∞ye#
™ê÷<åÅ∞ ZÖÏ K«∞O|<åxH˜ ™ê÷<åÅÜ«∂ºÜ≥∂ JÖÏˆQ ^ŒO`«HõΔ`åÅ‰õΩ,
^ŒO`«ÖËY<åÅ‰õΩ P=¸_»∞ ™ê÷<åÅ∞QÍHõ q∞ye#q Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ#q.
ã¨∂ : ã¨=∂ó ã≤flQÆ÷KåÛùÜ«∂ ~åQÆ„QÍÇ≤Ï}À Ü«ÚHõÎ „Ñ¨=Ú}Ï
xtÛ„^•ã‘Î HΔÍ„QÍ Wu ^Œâ◊#QÆ∞}Ïó
ÃÇÏK«∞Û`«Q∞Æ Åæ ∞QÍ LO_»‰Ωõ O_® Jxfl „Ñ¨H¯õ Å‰õΩ ã¨=∞=ÚQÍ LO_Õq
QÍ#∞, =∞$^Œ∞=ÙQÍ#∞, `åO|∂ÅO ¿ãqOz#Ñ¨C_»∞ Z~°∞Ñ¨Ù^Œ<åxfl
ã¨∞Å∞=ÙQÍ „QÆÇ≤ÏOKÕqQÍ#∞, Z‰õΩ¯=á⁄_»=Ù, Z‰õΩ¯= á⁄\˜ìQÍHõ `«y#
„Ñ¨=∂}OÖ’ LO_ÕqQÍ#∞, ãÖ^Œ∞Å∞, Ñ¨ÙÑ≤Ê "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Œ∞~°∞æ}ÏÅ∞
ÖËxqQÍ#∞, Ñ¨^Œ∞#∞QÆÅ H˘#Å∞ HõÅqQÍ#∞ ^ŒO`åÅ∞ LO_®e.
ã¨∂ : ‰õΩO~îå ~åAº^Œæ`åó Ñ¨~°∞ëê q+¨=∂ó â◊¡HΔÍ‚ ó
Ñ¨$^Œ"À q~°àÏ WuK« ^Àëêó
"≥ÚHõ¯ "À~Ú#qQÍ#∞, #_»∞=∞Kå~°Å∞QÍ L#fl@∞ìQÍ#∞, Hõi#î OQÍ
L#fl@∞ìQÍ#∞, ÃÇÏK«∞Û`«QÆ∞æÅ∞ HõÅqQÍ#∞, ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌqQÍ#∞, ãÖ^Œ∞Å∞
HõÅqQÍ#∞, Ñ¨Å∞K«QÍ#∞ ^ŒO`åÅ∞ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. Wq ^ŒO`åÅ∞ Ü≥ÚHõ¯
^ÀëêÅ∞.
ã¨∂ : QÆ∂_èH» õ =ÚK«∂Ûù#HõO aO^Œ∞iƒO^Œ∞ =∂ÖÏ „Ñ¨"åà◊=∞}˜~‡° }˜ =∂ÖÏ
YO_®„ÉèíHõO =~åÇ¨Ï K«ifi`«Hõq∞u ^Œâ◊#KÕÛù^Œ# qHõÖÏÊó
QÆ∂_è»HõO, LK«∂Ûù#HõO, aO^Œ∞=Ù, aO^Œ∞=∂Å, „Ñ¨"åà◊=∞}˜,
=∞}˜=∂Å, YO_®„ÉèHí Oõ , =~åÇ¨ÏK«ifi`«HOõ J<Õq ~°∂áêxfl |\˜ì U~°Ê_ç#
^ŒO`« HõΔ`åÅÖ’x ÉèË^•Å∞.
100 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : <åuÖ’Ç≤Ï`Õ#~åQÆ =∂„`Õ} qÉèÏ=hÜ«∞O QÆ∂_è»Hõ"£∞.
Z~°∞Ñ¨Ù =~°‚OÖ’ ^ŒO`«O L<åfl HõΔ`«OÖË^Œ∞ QÆ#∞Hõ ^•xfl QÆ∂_è»HõO
JO\Ï~°∞. ^ŒO`åÅÖ’ „âı+¨ì"≥∞ÿ# ^•x`À Ñ¨\ ˜ì<˘Hõ¯@O D QÆ∂_è»HõOÖ’
[~°∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«^Õ= Ñ‘_»<å ^ŒK«∂Ûù#Hõ"£∞.
ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # QÆ∂_èH» Í<Õfl QÆ\ Qì˜ Í KÕÜ∞« \Ïxfl LK«∂Ûù#HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^Œ∞ÉèíÜ«∞O aO^Œ∞~° =∞^èŒº Wu.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# QÆ∂_»Hõ, LK«∂Ûù#HÍÅ<Õ ÃÑ^Œq Ü≥ÚHõ¯ #@ì#_»∞=Ú
KÕ¿ãÎ Jk 'aO^Œ∞=Ù— J=Ù`«∞Ok.
440 ã¨∂ : LK«∂Ûù#HõO „Ñ¨"åà◊ =∞}˜â◊ÛHõáÈÖË
LK«∂Ûù#HõO, „Ñ¨"åà◊=∞}˜ J<Õ ^ŒO`«H`Δõ åÅ∞ K≥H¯˜ e g∞^Œ KÕÜ∞« ^ŒQqæÆ .
ã¨∂ : Hõ~°‚Ñ¨Ó~° K«∞O|#O #Y^Œâ◊# KÕÛù^Œºq∞u ã¨=ºHõáÈÅ =∞O_»<åx.
Hõ~°‚Ñ¨Ó~°K«∞O|#O,#MHõΔ`«O,^ŒO`«HõΔ`«O‰õΩ_çK≥H˜¯eg∞^Œ<Õ KÕÜ«∞^ŒQÆæq.
ã¨∂ : ^ŒO`À+¨ª ãÖÜ≥∂QÍÉèÏºã¨xëêÊ^Œ <å`ü „Ñ¨"åà◊=∞}˜ ã≤kúó
ÃÑ· Ñ¨#∞fl, „HÕk ÃÑ^Œq ÖËHõ ÃÑ· ÃÑ^Œq, „HÕk Ñ¨#∞fl g\˜`À <˘H˜¯
Ñ¨\ì˜ ™ê÷<åxfl Ñ‘_Oç K«@O KÕ`« '„Ñ¨"åà◊=∞}˜— J<Õ ^ŒO`«H`Δõ O« U~°Ê_»∞`«∞Ok.
D ^ŒO„`«HõΔ`«O =Å¡ Ñ¨QÆ_»OÖÏO\˜ Z„~°x QÍÜ«∞O U~°Ê_»∞`«∞Ok HÍ|\˜ì
nxHÍ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
ã¨∂ : ã¨~°fi™êfiÜ«∞O =∞}˜ =∂ÖÏÜ«∞â◊Û.
=∞}˜=∂Å‰õΩ ‰õÄ_® „Ñ¨"åà◊=∞}˜ ÖÏ<Õ KÕÜ«∂e. HÍh XHõ^•x
`«~åfi`« XHõ\ ˜ KÕÜ«Ú@ =Å¡ Jk Ç¨~°OÖÏ U~°Ê_»∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì nxH˜
=∞}˜=∂Å J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
ã¨∂ : JÅÊ^ÕâßÜ«∂â◊Û`«fiKÀ ^Œâ◊# ^ŒfiÜ«∞ ãÖ^ŒOâ◊ *Ï aO^Œ∞ ã≤kúó
HõO~îO° g∞^Œ ÃÑã¨~° Ñ¨Å∞HõO`«, ÃÑ^Œq g∞^Œ J~Ú`Õ #∂=Ù yO[O`«
„Ñ¨=∂}OÖ’ ^ŒO`« HõΔ`åxfl KÕÜ«∂e. KåÖÏ H˘kÌáê\˜ K«~å‡xfl ÃÑ· Ñ¨#∞fl
„HÕk Ñ¨#∞fl`À ÖÏy Hõ~°zÑ¨_ç`Õ aO^Œ∞ ã≤kú J=Ù`«∞Ok.
445 ã¨∂ : ã¨Ô~ÂfiiƒO^Œ∞ =∂ÖÏâ◊Û `«™ê‡<å‡ÖÏ ^ŒfiÜ«∞ =∞Ñ≤
QÆà◊ HõHõΔ =OHõΔ} „Ñ¨^Õâı+¨μ.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 101
102 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
Jxfl ÑÖ_»¡`À XHõ¯™êiQÍ H˘iH˜`Õ Jk 'aO^Œ∞=∂Å— J#|_»∞
`«∞Ok. D aO^Œ∞ =∂Å, =∞}˜=∂Å ~Ô O_»∂ ‰õÄ_® HõO~îO° g∞^Œ, K«OHõÅ
Ö’#∂, QÆ[˚ÅÖ’#∂ KÕÜ«∞^Œy#q.
ã¨∂ : ÖÏÖÏ\˜ HÀ~ÀfiiƒO^Œ∞ =∂ÖÏ.
=ÚYO „Ñ¨^Õâ◊OÖ’#∂, `˘_»Åg∞^Œ#∞ DaO^Œ∞=∂Å#∞ KÕÜ«∞
=K«∞Û#∞.
ã¨∂ : =∞O_»Å q∞= q+¨=∞ ‰õÄ@Hõ Ü«ÚHõÎO YO_®„ÉèíHõO
ã¨Î# Ñ¨$+¨ªU=.
H˘xfl ÑÖ_»¡`À QÆ\ ˜ìQÍ#∞, =∞iH˘xfl\˜`À ã¨∂HõΔ ‡OQÍ#∞ ã¨Î<åÅ
g∞^Œ QÆ∞O„_»x PHÍ~°OÖ’ H˘iH˜`Õ ^•xfl 'YO_®„ÉèíHõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ãÖÇ¨Ï`åó „Ñ¨n~å… |Ç¨ï^è• ^Œâ◊# Ñ¨^Œ ~å[Ü«∞™êÎ„=∂O`«~åàÏ
=~åÇ¨Ï K«ifi`«HõO ã¨Î# Ñ¨$+¨ª W=
ãÎ̈<åÅ "≥#∞Hõ ÉèÏQÆÖ’ XHõ "≥·Ñ¨Ù „Ñ¨^Õâß#∞flO_ç H˘kÌáê\˜ K«~å‡xfl
Jxfl ÑÖ_»`¡ À QÆ\Qì˜ Í <˘H˜¯ Ñ¨\ì˜ =~°∞ã¨QÍ H˘kÌ H˘kÌQÍ K«~å‡xfl #=ÚÅ∞`«∂
=¿ãÎ ^•xfl =~åÇ¨Ï K«ifi`«=∞O\Ï~°∞. nxfl ã¨Î<åÅ "≥#∞Hõ ÉèÏQÆOÖ’ `«Ñ¨Ê
"Õˆ~ KÀ@ KÕÜ«∞~å^Œ∞.
ã¨∂ : `«^Œ∞ÉèíÜ«∞=∞Ñ≤ K« K«O_»"ÕQÆÜ≥∂ó – Wu ^Œâ◊#KÕÛù^•ºx.
ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # YO_®„ÉèHí Oõ , =~åÇ¨ÏK«ifi`«O J<Õ ^ŒO`«H`Δõ åÅ∞ K«O_»
"ÕQÆ∞Öˇ·# <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨^Œy#q.
450 ã¨∂ : qâı+¨ˆH Hõ~°‚Ñ¨Óˆ~ Ñ¨ÙëêÊ Ñ‘_≥ `åO|∂Å Ñ¨ÖÏâı
`«=∂ÅÑ¨„`ÕKÕu „Ñ¨Ü≥∂*Ïº QÍ q∞+¨μ #Y^Œ# #KÕÛù^•º<åºaè
Ü≥∂yHÍx.
Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O ÑïK«Ü∞« O ÖËx <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ XHõiH˜ =∞~˘Hõ~∞°
Jaè„áêÜ«∂Å∞ `≥Å∞ÊHÀ=@O HÀãÖ, Éèí∞[ Ñ¨„`åÅ ÃÑ·# (Ñ¨Ó~°fiO g\˜
g∞^Œ Ü«∞O„`« =∞O„`åÅ∞ g\˜ g∞^Œ „"å¿ã"å~°@) `«ÅÖ’ `«∞~°∞=Ú‰õΩ<Õ,
K≥=ÙÅ‰õΩ JÅOHõiOK«∞‰õΩ<Õ Ñ¨Ù=ÙfiÅ∞, ÖË`« `«=∞Å áê‰õΩÅ∞, "≥∂^Œ∞QÍ‰õΩÅ∞,
`«=∂Å Ñ¨„`åÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜ g∞^Œ QÀà◊§`À#∂, Ñ¨à◊§`À#∂ H˘xfl
PHÍ~åÅ∞ wã≤ `«=∞ =∞<ÀÉèÏ"åÅ#∞ `≥Å∞Ñ¨ÙHÀ=K«∞Û. nxx JaèÜ∂≥ yHõO
JO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 103
ã¨∂ : ^Õâ◊ ™ê`å‡ ºK«Û Ü≥∂+≤`« LÑ¨K«ˆ~`ü
^ÕâO◊ Ö’ ™ê^è•~°}OQÍ [#O PK«iOKÕ q^è•xfl |\˜,ì `å=∞O`«@
`å=ÚQÍ `«=∞‰õΩ `Àz# suÖ’ J#∞ãïOKÕ q^è•xfl |\˜ì ¢ã‘ÎÅ#∞
~°OlOÑ¨KÜ Õ ∞« =K«∞Û. JO>Ë K«∞O|#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜Ö’ Uk U ^ÕâO◊ Ö’
„Ñ¨Kå~°OÖ’ LO@∞O^À, ^•xx P ^Õâ◊ Ñïã≤÷`«∞Å |\˜ì "å\˜x PK«iã¨∂Î
¢ã‘ÎÅ#∞ ~°OlOÑ¨KÕÜ«∂e.
ã¨∂ : =∞^èŒº ^Õâßº P~°º„áêÜ«∂ó â◊√K«∞ºÑ¨Kå~åâ◊√ÛO|#
#Y^ŒO`« Ñ¨^Œ^Õfi+≤}ºó
=∞^èŒº ^Õâ◊OÖ’ Ñ¨Ù\˜ì#@∞=O\˜ ¢ã‘ÎÅ∞ Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# ã¨∞~°`ÀÑ¨
Kå~åÅ∞ Hõey# "åÔ~· LO\Ï~°∞. #YHõΔ`åÅ<åfl, ^ŒO`«HõΔ`åÅ<åfl y@ìx
"åÔ~· LO\Ï~°∞. H“yeO`«ÅO>Ë W+¨ìÑ¨_»`å~°∞. „Ñ¨}Ü«∞`å_»<åÅO>Ë XHõ
=∂ki Wëêìxfl Hõey LO\Ï~°∞. QÆOQÍ Ü«∞=Ú#Å =∞^èŒº „Ñ¨^Õâßxfl
=∞^èŒº ^Õâ◊O JO\Ï~°x =ã≤+¨μìÅ∞ K≥áêÊ~°∞.
ã¨∂ : ÉÏÇ‘Ï¡Hõ ^Õâßº P=OuHÍâ◊Û.
L`«~Î åÅ Ñ¨ÔŒè Ö’ XHõ ^Õâ"◊ ∞≥ #ÿ ÉÏÇ‘ÏH¡ Oõ , P=Ou JO>Ë L[˚~Úh
^ÕâßÅÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# "å~°∞ ‰õÄ_® =∞^èŒº ^ÕjÜ«ÚÅÖÏQÍ K«∞O|#,
#YHõΔ`åÅO>Ë y@ìx"å~°∞QÍ LO\Ï~°∞.
ã¨∂ : z„`«~°`Õ+¨μ`åfi ™ê=∞aèx"Õâ◊ó
HÍh ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ^ÕâßÅ "åiH˜ z„`« ~°`åÅÖ’ K«Hõ¯x <Õ~°∞Ê
LO@∞Ok. Wq "åiH˜ KåÖÏ „Ñ‘u áê„`«"≥∞ÿ#q.
ã¨∂ : Ñï+¨fiOQÆ K«∞O|# #Y^ŒO`« K«∂+¨} „Ñ¨^è•<åó HõΔ`«=i˚`åó
„Ñ¨Ç¨Ï}= ™ê^è•º =∂Å=ºó Pcè~°ºâ◊Û.
=∂à◊ = ^Õ â ◊ Ñ ¨ Ù ¢ã‘ Î Å ∞ Pcè ~ ° Å x Ñ≤ Å =|_» ` å~° ∞ . g~° ∞
PeOQÆ < åÅ<åfl, K« ∞ O|<åÅ<åfl, #YHõ Δ ` åÅ<åfl, K« ∂ +¨ } ÏÅ<åfl
W+¨ìÑ¨_»`å~°∞. „Ñ¨}Ü«∞`å_»<åÅ`À gix Ö’|~°∞K«∞HÀ=K«∞Û.
ã¨∂ : ã≤O^èŒ∞ +¨ëêª<åOK«# n<å=∞O`« ~åmÜ«∂ BÑï+≤ìHÍ ™ê`å‡ºó
qáêâ◊, â◊`„« ^Œ∞=Ù, W~å=u, K«O„^ŒÉÏè QÆ, q`«ãÎ¨ J<Õq ÑÖK«#^Œ∞Å∞.
D #^Œ∞Å∞ „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ ^Õâßxfl ÑÖK«#^Œ=Ú ÖËHõ ÑÖ*Ï|∞ JO\Ï~°∞.
D ÑÖK«#^•ÅÖ’ =∞i H˘O`« „Ñ¨^âÕ ßxfl ã≤O^è∞Œ +¨+ª¨ ^ÕâßÅx Ñ≤Å∞™êÎ~∞° .
104 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
D „Ñ¨^Õâ◊OÖ’ ã≤O^èŒ∞ #k ‰õÄ_® HõÅ∞ã¨∞ÎOk. D „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ LO_Õ
¢ã‘ÎÅ∞ PeOQÆ#, K«∞O|<å^Œ∞Å`À `«$Ñ≤ÎK≥O^ŒHõ, <À\˜ Ü«∞O^Œ∞ tâßflxfl
LOK«∞‰õΩx `«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`«∂ LO\Ï~°∞.
ã¨∂ : K«O_»"ÕQÍ =∞O^Œ ã‘`«¯ $`å LÑ¨~åOuHÍ ÖÏ@ºâ◊Û.
Ñ¨tÛ=∞ ã¨=Ú„^Œ f~°OÖ’ L#fl JÑ¨~åO`« ^Õâ◊OÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# ¢ã‘ÎÅ∞
ÖÏ@ ^ÕâO◊ Ö’ Ñ¨Ù\˜#ì ¢ãÅÎ‘ ∞ K«O_»"QÕ =Æ Ú QÆÅ"å~°∞QÍ#∞, ã¨#flx =∞OAÅ
"≥∞ÿ# x@∂ì~°∞ÊÅ∞ q_çKÕ"å~°∞ QÍx LO\Ï~°∞. JÑ¨~åO`« ^Õâ◊ã¨∞÷Å∞ KåÖÏ
|ÅâßÅ∞~°∞QÍ LO_Õ"å~°x, "åàı§ Hõ$+¨μ‚x JO`«óÑ¨Ù~°OÖ’x ¢ã‘ÎÅ#∞
J~°∞#˚ ∞_»∞ Hõ$+¨μx‚ `«^#Œ O`«~O° Ç¨Ïã≤<Î å Ñ¨Ù~åxH˜ "≥O@Éˇ@∞ìH˘x =ã¨∞OÎ _»QÍ,
H˘Å¡H˘\Ïì~°x K≥áêÎ~°∞.
ã¨∂ : ^èŒ$_» „Ñ¨Ç¨Ï}# Ü≥∂y#ºó Y~°"ÕQÍ U= JÑ¨„^Œ=º „Ñ¨^è•<åó
¢ã‘Î ~å*Ëº HÀã¨ÖÏÜ«∂K«.
¢ã,Î‘ HÀã¨Å~å*ÏºÅÖ’ Ñ¨Ù\˜#ì @∞=O\˜ ¢ãÅÎ‘ ∞, QÆ\ì˜ „Ñ¨}Ü«∞`å_»<åÅ
KÕ`« ãÖ`«$Ñ≤Î á⁄O^Œ∞`å~°∞. K«O_»"QÕ =Æ ÚQÆÅ"åÔ~,· ^Œ∞~°^Œ f~°∞Û‰õΩ<Õ xq∞`«OÎ
Hõ$„u=∞ ™ê^èŒ<åÅ#∞Ñ¨Ü≥∂yOKÕ JÅ"å@∞ Hõey LO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „Ñ¨H$õ `åº =∞$^Àfi º ~°u „Ñ≤Ü∂« Jâ◊√z~°∞K«Ü∂≥ x~åKå~å âßÛO„^èºŒ ó
#~°‡^• #kH˜ ^ŒH˜Δ}Ï# LO_Õ ^Õâ◊=Ú ^ŒH˜Δ}Ï Ñ¨^èŒ=Ú. P ^ŒH˜Δ}Ï
Ñ¨^èŒOÖ’ Hõ~åfl@Hõ ^ÕâßxH˜ `«∂~°∞Ê# L#fl^Õâ◊=Ú PO„^èŒ^Õâ◊O.
PO„^è^Œ âÕ O◊ Ö’ Ñ¨Ù\˜#ì @∞=O\˜ ¢ãÅÎ‘ ∞ =∞$^Œ∞=ÙQÍ LO_ç, „Ñ¨}Ü«∞`å_»<åÅ‰õΩ
`«@∞ìHÀÖËx "å~°∞QÍ#∞, ~°u JO>Ë Jq∞`«OQÍ W+¨ìÑ¨_Õ "å~°∞QÍ#∞,
JÑïâ◊√^Œú =∂~åæÅ#∞ W+¨ìÑ¨_Õ "å~°∞QÍ#∞ LO\Ï~°∞.
460 ã¨∂ : ã¨HÅõ K«`∞« +¨¬+ì≤ „Ñ¨Ü∂≥ QÆ ~åy}Àº Jj¡Å Ñ¨~∞° +¨ "åHõº „Ñ≤Ü∂« ó
â◊Ü«∞<ÕK« ã¨~°Éèí™ÈÑ¨„Hõ=∂ =∞Ç¨~å¢+¨ì ºó
#~°‡^• #kH˜, Hõ~åfl@Hõ ^ÕâßxH© =∞^èŒº #∞#flk =∞Ç¨~å¢+ì̈ ^Õâ◊O.
WHõ¯_» Ñ¨Ù\˜ì# ¢ã‘ÎÅ∞, ã¨HõÅ K«`«∞+¨¬+≤ì Hõà◊ÅO^Œ∞ W+¨ìO QÆÅ"å~°∞QÍ#∞,
Jj¡Å"≥∞ÿ# "åHÍºÅ#∞, Ñ¨~°∞+¨ "åHÍºÅ#∞ =∂\Ï¡_Õ "å~°∞QÍ#∞, ãÖÉè’QÆ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z‰õΩ¯= P~åƒù@O`À Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çfl Z^Œ∞~˘¯<Õ "å~°∞QÍ#∞
LO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 105
106 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : `«^ä• q^è• U= ~°Ç¨Ïã≤ „Ñ¨HÍâ◊O`Õ <åQÆiHõºó
áê@b Ñ¨Ù„`«OÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# ¢ã‘ÎÅ∞ ‰õÄ_® ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ã¨fiÉèÏ"å<Õfl
Hõey LO\Ï~°∞. HÍh XHõ z#fl ÉèË^ŒO Uq∞@O>Ë áê@b Ñ¨Ù„`«Ñ¨Ù ¢ã‘ÎÅ∞
~°Ç¨Ïã¨º „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ =∂„`«"Õ∞ WÖÏ „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞. HÍh =∞Ç¨~å¢+¨ì ¢ã‘ÎÅ∞
Jxfl „Ñ¨^ÕâßÅÖ’#∂ JÖÏˆQ „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞.
ã¨∂ : =∞$^Œº=∂<å âßÛaèÜ≥∂QÍ#‡O^ŒO =∞O^ŒO „Ñ¨ã≤OK«OKÕ „^•q_»ºó
Hõ~åfl@Hõ‰õΩ ^ŒH˜Δ}OQÍ L#fl ^Õâ◊O „^Œq_» ^Õ=O, D ^Õâ◊OÖ’
Ñ¨Ù\˜#ì ¢ãÅÎ‘ ∞ ãÖÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∂, ^•xH˜ =ÚO^Œ∞QÍ#∂ H“yeO`«Å∞,
=Ú^Œ∞ÌÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ W+¨ìÑ¨_»`å~°∞. g\˜`À ÉÏÇ¨ºOQÍÅ∞, =∞^Œ#
=∞Ok~åxfl Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ =∞iÌã¨∞ÎO>Ë „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ `«$Ñ≤Î á⁄O^Œ∞`å~°∞.
Z‰õΩ¯= "ÕQÆOQÍ JO>Ë Ju `«fi~°QÍ ã¨¯Å# ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞.
ã¨∂ : =∞^èŒº "ÕQÍ ã¨û~°fiO ã¨Ç¨ó ™êfiOQÆ „Ñ¨KåÛùk#ºó Ñ¨~åOQÆ
Ç¨ã≤#ºó ‰õΩuû`å j¡Å Ñ¨~°∞+¨ ÑïÇ¨i}Àº "å# "åã≤Hõºó
H˘OHõ} ^ÕâßxH˜ `«∂~°∞Ê "ÕÑ¨Ù# =#"åã¨ ^Õâ◊O LOk. WHõ¯_ç
¢ã‘ÎÅ#∞ "å# "åã≤Hõ ÅO\Ï~°∞. g~°∞ HÍÅ, ÉèÏ"åÅ#∞ |\˜ì =∞^èŒº=∞
"ÕQÆ∞Öˇ· LO\Ï~°∞. H“yeO`«Å‰õΩ, #YHõΔ`åÅ‰õΩ, ^ŒO`«HõΔ`åÅ‰õΩ
`«@∞ìHÀQÆey# "å~°∞QÍ LO\Ï~°∞. `«=∞Ö’áêÅ#∞ HõÑÊ≤ Ñ¨ÙK«∞ÛH˘x, q∞ye#
"åi Ö’áêÅ#∞ ZuÎ K«∂¿Ñ "å~°∞QÍ#∞, ‰õΩuû`« ã¨fiÉèÏ=O Hõey# "åÔ~·,
Jj¡ÅÑ¨Ù =∂@Å∞ ÑëˆH "åix ÑïÇ¨Ïã≤OKÕ "å~°∞QÍ#∞ LO\Ï~°∞.
ã¨∂ : =∞$^Œ∞ ÉèÏ+≤}Àº J#∞~åQÆ=`Àº =∞$^ŒfiOQÆºâ◊Û Q“_»ºó
`«∂~°∞Ê ã¨=Ú„^Œ f~°OÖ’ LO_Õ Q“_» ^Õâ◊OÖ’x ¢ã‘ÎÅ∞ =∞$^Œ∞=ÙQÍ
=∂\Ï¡_Õ "å~°∞QÍ#∞, =∞$^Œ∞"≥·# â◊s~°O QÆÅ "å~°∞QÍ#∞, `«=∞ <åÜ«∞‰õΩx
Ñ¨@¡ KåÖÏ J#∞~åQÆO`À "≥∞ÅˆQ "å~°∞QÍ#∞ LO\Ï~°∞.
465 ã¨∂ : ^Õâ◊ ™ê`å‡ º¢`«ÊHõ$u ™ê`«‡ ºO |bÜ«∞u ã¨∞=~°‚ <åÉè’
#`«„`« ^Õâßº LÑ¨Kå~åó
PKå~åÅ∞ Ô~O_»∞ q^è•Å∞. ^ÕâßKå~åÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz#q,
`«=∞O`«@ `å=ÚQÍ J#∞Éèí=™ê~°O`À PK«iOKÕq. D Ô~O_çO\˜Ö’
"≥Ú^Œ\ ˜ ^•x Hõ<åfl, Ô~O_À q^èŒ"Õ∞ |bÜ«∞"≥∞ÿ#^Œx ã¨∞=~°‚<åÉèí∞x
Jaè„áêÜ«∞O.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 107
ã¨∂ : HÍÅÜ≥∂QÍK«Û ^Õâß ^ÕÌâßO`«~° =ÚÑ¨Kå~° "Õ+¨ gÖÏâ◊Û J#∞
QÆK«ÛùOu. `«K«Û q^•º`ü.
XHÀ¯ ™êi ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ ^Õâ◊Ñ¨Ù PKå~åÅ<Õ QÍ‰õΩO_® "Õˆ~ ^Õâ◊Ñ¨Ù
PKå~åÅ#∞ ‰õÄ_® áê\˜ã∂¨ Î LO\Ï~°∞. J@∞=O@Ñ¨C_»∞ "å~°∞ „QÆÇÏ≤ Oz#
PKå~°º =º=Ç¨~åÅ#∞ |\˜ì"å~°∞ Ñ¶¨ÖÏ<å ^Õâ◊O "å~°x x~åúiOK«∞‰õΩx
`«^Œ#∞QÆ∞}OQÍ "åi Ñ¨@¡ „Ñ¨=iÎOK«‰õÄ_»^Œ∞. "åi Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ"åxfl
„QÆÇ≤ÏOz, x[ã≤÷ux QÆ=∞xOz =∂„`«"Õ∞ "åiÑ¨@¡ `«y# PeOQÆ#K«∞O|
<å^Œ∞Å#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKåe. ÖËHõáÈ`Õ ¢ã‘Î q=ÚY`« K≥O^Õ „Ñ¨=∂^Œ=ÚOk.
ã¨∂ : LÑ¨QÆ∂Ç¨Ï<åk+¨μ K« ~åQÆ =~°÷#O Ñ¨Ó~°fiO Ñ¨Ó~°fiO
qz„`« =Ú`«Î~° =Ú`«Î~°OK«
LÑ¨QÆ∂Ç¨Ï#O JO>Ë H“yeO`«. LÑ¨QÆ∂Ç¨Ï#O, K«∞O|#O,
#YKÕÛù^ŒºO, „Ñ¨Ç¨Ï}#O, ã‘`«¯ $`«O Jx ~°u q+¨Ü«∞OÖ’ |Ü«∞@‰õΩ
PK«iOKÕ Ñ¨#∞Å∞ P~°∞. g\˜Ö’ ã‘`«¯ $`«OHõO>Ë „Ñ¨Ç¨Ï}#O, ^•x HõO>Ë
#YKÒÛù^ŒºO, ^•xHõO>Ë K«∞O|#O, ^•xHõO>Ë PeOQÆ#O Z‰õΩ¯=
J#∞~åQÍxfl ÃÑOá⁄Ok™êÎ~Ú.
JÖÏˆQ PeOQÆ#O HõO>Ë K«∞O|#O ã¨∂HõΔ ‡"≥∞ÿ# Ñ¨x. ^•x HõO>Ë
#YqÖËY#O qz„`«"≥∞ÿ#k. ^•xHõO>Ë ^ŒO`«HõΔ`«O qz„`«"≥∞ÿ# ã¨xfl"Õâ◊O
L#flk. JO`«HõO>Ë QÆ∂_» „Ñ¨Ç¨Ï}#O JO>Ë KÕ`«∞Å`À ã¨Î<å^Œ∞Å#∞
=∞iúOK«_O» Z‰õΩ¯= z„`«"∞≥ #ÿ k. ^•xHõO>Ë ‰õÄ_» ã‘`¯« $`«O JO>Ë =∞$^Œ∞,
=∞OAÅ ^èŒfix`À =¸ÅQÆ@O, â◊ÉÏÌÅ∞ KÕÜ«∞@O z„`«"≥∞ÿ#k. Wq ‰õÄ_®
J#∞~åQÍxfl ÃÑOá⁄OkOKÕ =∂~åæÖË.
ã¨∂ : "å~°º =∂}â◊Û Ñ¨Ù~°∞ëÈÜ«∞`«∞¯~åº`«Î ^Œ#∞HõΔ`«"£∞.
P =∞$+¨º =∂}ÏkfiQÆ∞}O `«^Õ= „Ñü Ü≥∂[ÜÕ∞`ü.
#YKÕÛ^ù •ºÅ∞ „Ñ¨Ü∂≥ yOKÕ@Ñ¨C_»∞ HõÅÇ¨Å∞ =zÛ#Ñ¨C_»∞ <å~ÚHÍ
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ XHõi ÃÑ·# =∞~˘Hõ~°∞ „¿Ñ=∞#∞ ã≤÷~°Ñ¨~°∞ÛHÀ=\ÏxH˜ KÕ¿ã
„H˜Ü«∞Å#∞ KÕ+≤ì`«O JO\Ï~°∞. Wk Ô~O_»∞ q^è•Å∞. XHõ\ ˜ ~°Ç¨Ïã¨ºOQÍ
PK«iOKÕk. WOH˘OHõ\ ˜ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ KÕ¿ãk. "≥Ú^Œ\ ˜ q^èŒO WÖÏ
LO@∞Ok. KÕ`∞« Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q Hõ^∞Œ Ñ¨Ù`«∂ =^ŒxÌ ã¨∂zã¨∞<Î åfl, =∂@Å`À
"åiã¨∞Î<åfl ÖˇHõ¯ KÕÜ«∞‰õΩO_® <åÜ«∞‰õΩ_»∞ UU #YKÕÛù^•ºÅ =O\˜ "å\˜x
„Ñ¨Ü≥∂yã¨∞Î<åfl_À ^•xH˜ Ô~\˜ìOÑ¨ÙQÍ <å~ÚHõ „Ñü „Ñ¨Ü≥∂QÆO KÕÜ«∂e.
108 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : aO^Àó „Ñü „H˜Ü«∂ =∂ÖÏ =∂ÖÏÜ«∂âßÛù„Éèí YO_»Hõ"£∞.
Wu „HÀ^è•k "åqëêìHõÅÇ¨¢#Êu Ü≥∂[ÜÕ∞`ü.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê „Ñü „Ñ¨Ü≥∂QÆO D q^èŒOQÍ LO_®e. aO^Œ∞=Ù‰õΩ
„Ñü „H˜Ü«∞QÍ aO^Œ∞ =∂Å#∞, ^•xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ J„ÉèíYO_»HÍxfl, ^•xH˜
|^Œ∞Å∞QÍ =~åÇ¨Ï K«ifi`«HÍxfl, ^•xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ QÆ∂_èÀK«∂Ûù#HÍxfl,
^•xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ „Ñ¨"åà◊=∞}˜x, ^•xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ =∞}˜=∂Å#∞, ^•xH˜
|^Œ∞Å∞QÍ =∞m§ aO^Œ∞=Ù#∞ „Ñü „Ñ¨Ü≥∂QÆO KÕÜ«∂e. D „Ñü
„Ñ¨Ü≥∂QÆOÖ’ <å~ÚHõ ÖËx HÀáêxfl Jaè#~ÚOKåe.
470 ã¨∂ : ã¨HõK«„QÆÇ¨Ï =Ú#fl=∞º =ÚYO `«ã¨º`«`«ó Ñ≤ÉË`ü
xbÜÕ∞`« ^ŒâıK≥ÂÛ`« `«„`« `«„`« =∞^Õi`å.
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ KÕ+≤ì`åxfl „Ñ¨Ü≥∂yã¨∞Î#flÑ¨C_»∞, <å~ÚHõ XHõ KÕu`À
<åÜ«∞‰õΩx t~À*ÏÅ#∞ =∞~À KÕu`À J`«x QÆ_®¤xfl ÃÑ·ÔHuÎ Ñ¨@∞ìH˘x
J`«x ÃÑ^•Å#∞ `«# ÃÑ^•Å`À Ñ¨@∞ìH˘x QÆ\ ˜ìQÍ Ñ‘Å∞ã¨∞Î#fl@∞ì KÕÜ«∂e.
J`«xfl QÆ\Qì˜ Í H“QÆeOK«∞HÀ"åe. `«y# „Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ ^ŒO`« Hõ`Δ åÅ∞ KÕÜ∂« e.
Wk ã¨∞MÏxfl HõeyOKÕ XHõ~°Hõ"≥∞ÿ# KÕ+≤ì`«O. =∞~˘Hõ KÕ+≤ì`«O QÆ∞iOz
=ÚO^Œ∞ ã¨∂„`åÅÖ’ q=iOÑ¨|_çOk.
ã¨∂ : L#fl=∞ºHõOˆ~î HÍO`«ã¨º ãÖ„t`å =HõΔã¨ã¨÷bO
=∞}˜=∂ÖÏO „Ñ¨Ü«ÚOr`« Ü«∞KåÛ#º^ŒÑ≤ ÖH˜Δ`«"£∞.
<å~ÚHõ XHõ ÉÏÇ¨ï=Ù`À <åÜ«∞‰õΩx QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìH˘x "Õ~˘Hõ
ÉÏÇ¨ï=Ù`À J`«x QÆ_®¤xfl ÃÑ·ÔHuÎ =∞}˜=∂Å#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨=K«∞Û. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q∞ye# ^Œâ◊#KÕÛù^•ºÅ#∞ ‰õÄ_® „Ñ¨Ü≥∂yOK«=K«∞Û.
ã¨∂ : k"åÑ≤ [#ãÖÉÏ^äÕ <åÜ«∞ˆH# „Ñ¨^Œi≈`«O LkÌâ◊º
ã¨fiHõ$`«O zÇ¨ÏflO Ç¨Ï¿ã ^Œ<≥Âº~°ÅH˜Δ`å.
~å„u "Õà◊Å <å~ÚHõ „Ñ¨Ü≥∂yOz# KÕ+≤ì`åxfl Ñ¨QÆ\ ˜Ñ¨Ó@
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ [#O Z‰õΩ¯=QÍ L#fl „Ñ¨^Õâ◊OÖ’ W`«~°∞Å‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®
P"≥∞‰õΩ K«∂Ñ≤OKåe. JÑ¨C_»∞ <å~ÚHõ W`«~°∞Å‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_® ÉèÏ=
ã¨∂K«HõOQÍ #"åfie.
ã¨∂ : q‰õÄ}Ü«∞Of= =ÚYO ‰õΩ`«ûÜ«∞Of= <åÜ«∞HõO
ã¨fiQÍ„`«™ê÷x zÇ¨flx ™êã¨∂ÜÕ∞= „Ñ¨^Œ~°≈ÜÕ∞`ü.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 109
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ <å~ÚHõ KÕã≤# zÇ¨flxfl P"≥∞‰õΩ K«∂Ñ≤Oz#@∞ìQÍ,
<å~ÚHõ ‰õÄ_® J`«#∞ KÕã≤# zÇ¨flxfl J`«xH˜ K«∂áêe. WO`« Ñ¨x
KÕ™ê=Ù. nxH˜ |^Œ∞Å∞ f~°∞Û‰õΩO\Ï##fl@∞ì xO^• Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ J`«xH˜
zÇ¨flÅ#∞ K«∂Ñ≤OKåe.
ã¨∂ : Ñ¨~°ã¨Ê~å#∞‰õÄÖËº# `«^Õ=O Å[˚=∂#Ü≥∂ó
ãÖ=`«û~°â◊`Õ<åÑ≤ „Ñ‘u~°fl ÑïÇ‘ÏÜ«∞`Õ.
ÃÑ· ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ Ñ¨~°ã¨Ê~°O J#∞~åQÆO`À
=∞ã¨∞Å∞H˘<Õ <å~ÚHÍ <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ =O^Œ ãÖ=`«û~åÖˇ·<å „¿Ñ=∞
âßâ◊fi`«OQÍ LO@∞Ok. ZÑ¨C_»∂ XˆH q^èŒOQÍ „Ñ¨=iÎ¿ãÎ ZÑ¨Ê\˜ÔH·<å
q~°H˜Î HõÅQÆK«∞Û. ~°Hõ~°HÍÅ KÕ+≤ì`åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q KÕÜ«∞@O =Å¡ "å\˜
Ü«∞O^Œ∞ Pã¨H˜Î ÃÑiy `«^•fi~å „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞ ÃÑOá⁄O^Œ∞`å~Ú.
Wk "å`åûºÜ«∞#∞Å∞ ~°zOz# HÍ=∞ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü≥∂yHõO
J<Õ Ô~O_»= JkèHõ~°}OÖ’ '^Œâ◊#âıÛ^ŒºO— J<Õ J~Ú^À J^è•ºÜ«∞O.
110 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ãÖ"Õâ◊# z„`«~°`åÅ∞
475 ã¨∂ : ~åQÆHÍÖË qâßÅÜ«∞O`Õº= [Ñ¶¨∞#O =∞$w ãÖqâı ^Œ∞K«Û~°`Õ.
ãÖ"Õâ◊#O JO>Ë ¢ã‘Î Ü≥∂xÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ `«# JOQÍxfl „Ñ¨"Õâ◊
ÃÑ@ì_»O. nxH˜ ãÖ|OkèOz# qâıëêÅ∞ D J^è•ºÜ«∞OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú.
Ç¨Ïi} *Ïu ¢ã‘Î ~åQÆHÍÅOÖ’ `«# `˘_»Å#∞ ÉÏQÍ "≥_»Å∞Ê KÕã≤
ÉèQí Íxfl ÉÏQÍ qK«∞Û‰õΩ<ÕÖÏ KÕÜ∂« e. ~åQÆHÍÅO JO>Ë ¢ãÎ‘ Ü≥∂x, Ñ¨Ù~°∞+¨μx
JOQÆO ãÖÜ≥∂QÍxH˜ ã≤^Œú=∞ÜÕ∞º ã¨=∞Ü«∞O.
ã¨∂ : J=„Ç¨ã¨Ü«∞Of= Ç¨Ïã≤Îh hK«~°`Õ.
Ç¨Ïã≤hÎ *Ïu ¢ãÎ‘ Ü≥∂x KåÖÏ "≥_Å» ∞ÊQÍ#∞, Ö’`«∞QÍ#∞ LO@∞Ok
JO^Œ∞KÕ`« Ç¨Ïã≤Îh *Ïu ¢ã‘Î ãÖ"Õâ◊# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«# `˘_»Å#∞ ^ŒQÆæ~°QÍ
<˘H˜¯ LOKåe. JÖÏKÕÜ∞« @O=Å¡ P"≥∞ hK«~`° åxH˜ áêÅÊ_ç#@ì=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : <åºÜ≥∂º Ü«∞„`« Ü≥∂QÆ ã¨Î`«û=∂ Ñ¨$+¨ªO
U ~°`«OÖ’ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ã¨Ç¨Ï[OQÍ áêÖÁæO\Ï~À JO>Ë ¢ã‘Î
`˘_»Å#∞ HÍ"åÅx ÉÏQÍ "≥_Å» ∞Ê KÕÜ∞« @OQÍx, ^ŒQ~æÆ Q° Í <˘H˜¯ Ñ¨@@ì OQÍh
[~°QÆ^À ^•xx ã¨=∞Ñ¨$+¨ªO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : PÉèÏºO |_»ÉÏ "åºMÏº`å.
Jâ◊fi*Ïu ¢ã‘Î LK«Û~°`«OÖ’ Jâ◊fi*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À Hõe¿ã@Ñ¨C_»∞
`˘_»Å#∞ ÉÏQÍ "≥_»Å∞Ê KÕÜ«∞@O, â◊â◊*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À Hõe¿ã@Ñ¨C_»∞
`«# `˘_»Å#∞ ÉÏQÍ Jkq∞Ñ¨\ ˜ì hK«~°`åxH˜ áêÅÊ_»@O, =$+¨ *Ïu
Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À Hõe¿ã@Ñ¨C_»∞ ã¨=∞Ñ¨$+¨ìOQÍ LO_»@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«„`«[Ñ¶¨∞<Õ# <åÜ«∞HõO „Ñü QÆ$Ç‘Ï‚Ü«∂`ü.
`«# `˘_»Å#∞ "≥_»Å∞Ê KÕÜ«∞@O ^•fi~å QÍx, `«# `˘_»Å#∞
Jkq∞ Ñ¨@@ ì O ^•fi~å QÍh, ã¨=∞Ñ¨$+Öì QÍ LO_»@O =Å¡ QÍx "≥Ú`åÎxH˜
¢ã‘Î QÆ\ ˜ìÑ¨_ç# Ñ¨Ù~°∞+¨μx JOQÍxfl <˘H˜¯ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. nx<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μx ¢ã‘Î
„Ñü „QÆÇ≤ÏOK«@O JO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 111
112 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
480 ã¨∂ : JÑ¨„^Œ"åº}˜K« ã¨qâı+Ö hK«~°`Õ.
Ç‘Ï# „Ñ¨=∂}OÖ’ JOQÆO Hõey L#fl Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ JkèHõ „Ñ¨=∂
}OÖ’ ÉèQí OÆ L#fl ¢ãÅÎ‘ #∞ Hõe¿ã@Ñ¨C_»∞ Hõ$„u=∞eOQÍÅ#∞ J=∞~°∞ÛHÀ"åe.
JO>Ë =$+¨*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μx KÕ`«, â◊â◊*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μx KÕ`«
„Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨|_Õ Hõ$„u=∞ eOQÍÅ#∞ |_»ÉÏ *Ïu ¢ã‘Î QÍx, Ç¨Ïã≤Îh *Ïu
¢ãQÎ‘ Íx „Ñü„QÆÇÏ≤ OKåe. D hK«~u° Ö’ ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ÉèQí eÆ OQÍÅ∞ Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O
ãïÑ¨_Õ q^èOŒ QÍ LO_»=Ù. "å\˜ „Ñ¨=∂}ÏÅÖ’ `Õ_® Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.
ã¨∂ : L`«∞ÊùÅ¡HõO q[$Oaè`«HõO WO„^•}˜HõO KÕu „u`«Ü«∞O
=∞$QÍºó „áêÜÕ∞}.
U LáêÜ«∞O ^•fi~å `˘_»Å∞ ÉÏQÍ qK«∞ÛHÀ=@O, =Ú_»∞K«∞HÀ=@O
[~°∞QÆ∞`«∞O^À ^•x QÆ∞iOz D ã¨∂„`«OÖ’ q=iOÑ¨|_çOk. ã¨=∞~°Ò« Ö’
WÖÏO\˜ LáêÜ«∞O JHõ¯~°ÖË^Œ∞. J~Ú<å "å\˜ QÆ∞iOz# q=~°} D
ã¨∂„`«OÖ’ W=fi|_çOk. =∂=¸Å∞QÍ ¢ãÎ‘ "≥ÅH¡ Ö˜ Ï Ñ¨_∞» H˘#flÑ¨C_»∞ ~Ô O_»∞
~°HÍÅ ãÖ"Õâ<◊ åÅ∞, Ñ¨H¯õ ‰õΩ uiy Ñ¨_∞» H˘#flÑ¨C_»∞ XHõ~H° "õ ∞≥ #ÿ ãÖ"Õâ#◊ O,
ã¨=∞Ñ¨$+Öª Ö’ ãÖÉèqí ™êÎ~Ú. ãÖÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’, ^•xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ
‰õÄ~°∞Ûx L#fl Ñ¨Ù~°∞+¨μx `˘_»ÅÃÑ· ¢ãÎ‘ `«# `˘_»Å#∞, PxÛ KÕ¿ã ãÖ"Õâ<◊ åxfl
<åQÆ~O° JO\Ï~°∞. JÖÏ HÍ‰õΩO_® ‰õÄ~°∞Ûx L#fl ¢ãÎ‘ `˘_»ÅÃÑ· Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
`«# `˘_»Å#∞ PxÛ KÕ¿ã ãÖ"Õâ<◊ åxfl „âß=∞ºO JO\Ï~°∞. ã¨=∞ Ñ¨$+Öª Ö’
ãÖÉèíqOKÕ L`«∞ÊùÅ¡HõO, q[$Oa`«HõO, WO„^•}˜HõO J<Õ =¸_»∞
ãÖ"Õâ◊<åÅ∂ =∞$w*Ïu ¢ã‘ÎH˜ `«~°K«∞QÍ HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú.
ã¨∂ : t~Àqx áê`Àº~°úfiO [Ñ¶¨∞#=Ú`«∞ÊùÅ¡Hõ"£∞.
`«ÅÉèÏQÆO „Ñ¨Hõ¯g∞^Œ HÕ^ŒQÍ LO_Õ@@∞¡ `˘_»Å∞#fl „Ñ¨^Õâ◊O ÃÑ·H˜
=KÕÛ@@∞¡ Ñ¨_»∞H˘O>Ë ^•xfl L`«∞ÊùÅ¡Hõ |O^èŒO JO\Ï~°∞. WÖÏ KÕÜ«∞@O
=Å¡ ¢ã‘Î ÉèíQÆO =∂=¸ÅÑ¨Ê\˜ HõO>Ë ÉÏQÍ qK«∞ÛH˘O@∞Ok.
ã¨∂ : `«„`åÑ¨™ê~°O ^Œ^•º`ü.
DL`«∞ÊùÅH¡ õ |O^èOŒ „Ñ¨Ü∂≥ yOKÕ@Ñ¨C_»∞, <å~ÚHõQÍx, <åÜ«∞‰õΩ_»∞
QÍx "≥∞Å¡QÍ XHõ q^èŒOQÍ "≥∞e u~°QÍe. <åÜ«∞‰õΩ_»∞ Ñ¨ÓiÎQÍ JOQÍxfl
<å~ÚHõ ÉèíQÆOÖ’H˜ „Ñ¨"Õâ◊ ÃÑ\˜ì# `«~åfi`« "≥∞Å¡QÍ D q^èŒOQÍ KÕÜ«∂e.
ÖËHõáÈ`Õ, `˘O^Œ~°áê@∞ =Å¡ <å~ÚHõ‰õΩ ÉÏ^èŒ HõÅQÆ@O QÍx, <åÜ«∞‰õΩx
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 113
JOQÆO Ü≥ÚHõ¯ ÃÑ· `ÀÅ∞ ˆ~y Ñ¨ÙO_»∞ U~°Ê_»_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : JhKÕ ã¨H˜÷h u~°ºQÆ= ã¨[º „Ñ¨fKÕÛùku q[$Oaè`«Hõ"£∞.
¢ã‘Î `«# `˘_»Å#∞ J_»¤OQÍ LOz ÃÑ·ÔHuÎ Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À ~°uÖ’
áêÖÁæO>Ë ^•xfl q[$Oaè`«Hõ |O^èŒO JO\Ï~°∞. [$OÉèí#O JO>Ë
P=ÙeO`«. D |O^èŒOÖ’ `˘_»Å∞, P=ÙeO`«Ö’ ^Ò_»Å∞ U q^èŒOQÍ
J_»¤OQÍ ™êy ÃÑ·H˜ L|∞ƒ`åÜ≥∂, JÖÏ KåK« |_»`å~Ú. JO^Œ∞KÕ`« D
|O^è•xH˜ q[$Oaè`«HõO J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
485 ã¨∂ : áê~°≈fiÜ≥∂ ã¨û=∞ =¸~°∂ q#ºã¨º áê~°≈fiÜ≥∂
~å˚#∞h x^Œ^è•º k`«ºÉèÏºã¨Ü≥∂QÍ kO„^•}©.
¢ãÎ‘ `«# `˘_»Å∞, Ñ≤H¯õ Å#∞ XHõ\ Q˜ Í KÕã,≤ "≥∂HÍà◊√§ Ñ¨H¯õ QÍ LO_Õ@∞¡
KÕã≤ Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À ãÖÉè’QÆOÖ’ áêÖÁæO>Ë, ^•xfl WO„^•}© |O^èOŒ JO\Ï~°∞.
^Õ"ÕO„^Œ∞x ÉèÏ~°º â◊p^Õq D |O^è•xfl HõxÃÑ@ì@O KÕ`« nxH˜ P ¿Ñ~°∞
=zÛOk. D |O^èŒOÖ’ ¢ã‘Î "≥∂HÍà◊§#∞ `«# ÉÏÇ¨ï=ÙÖ’¡ <˘H˜¯Ñ¨\ ˜ì
LOK«∞`å_»∞. JO^Œ∞KÕ`« "≥#∞Hõ\ ˜ ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñ≤Ê# |O^è•ÅHõO>Ë
Z‰õΩ¯=QÍ D |O^èŒOÖ’ Ü≥∂x `≥~°∞K«∞‰õΩO@∞Ok. HÍh D |O^è•xfl
Z=~°∞|_ç`Õ "åà◊√§ `˘O^Œ~°Ñ¨_ç KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. <≥=∞‡kQÍ =∂„`«"Õ∞
JÖ"å@∞ KÕã¨∞HÀ"åe.
ã¨∂ : `«Ü≥∂K«Û`«~° ~°`«™êºÑ≤ Ñï„QÆÇ¨Ïó
L`«∞ÊùÅ¡HõO, q[$Oaè`«HõO J<Õ Ô~O_»∞ |O^è•Å ^•fi~å =∞$w*Ïu
¢ãÎ‘ =$+¨ *Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çfl =∂„`«"∞Õ „Ñü „QÆÇÏ≤ OÑ¨QÅÆ ∞æ`∞« Ok. HÍh WO„^•}©
|O^èOŒ `À J`«∞º#fl`«"∞≥ #ÿ ~°`åxfl ‰õÄ_® ™êkèOK«=K«∞Û. JO>Ë =∞$w*Ïu
¢ã‘Î =$+¨*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç<Õ HÍ‰õΩO_® Jâ◊fi*Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çfl ‰õÄ_® „Ñü
„QÆÇ≤ÏOÑ¨ QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : ãÖÑ¨Ù>Ë# Ñï„QÆÇ¨ÏŸhK«~°`Õ.
Ç¨Ïã≤Îh *Ïu ¢ã‘Î =$+¨ *Ïu Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç`À Hõe¿ãÎ Jk hK«~°`«O
J=Ù`«∞Ok. JÖÏO@Ñ¨C_»∞, =ÚO^Œ∞ ã¨∂„`åÅÖ’ q=iOÑ¨|_Õ ãÖÑ¨Ù@
|O^èŒO`À Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çfl „Ñü „QÆÇ≤ÏOÑ¨=K«∞Û.
ã¨∂ : U`Õ# hK«`«~°~°`ÕÑ≤ ãÖÑ¨Ù@HõO, Ñ‘_ç`«HõO
"Õ+≤ì`«HõO ÉÏ_» |Hõq∞u Ç¨Ïã≤Î<åºó
114 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
Ç¨Ïã≤hÎ *Ïu ¢ãÎ‘ hK«~`° O« Ö’ ‰õÄ_® ãÖÑ¨Ù@HõO, Ñ‘_`ç H« Oõ , "Õ+`ì≤ H« Oõ
ÉÏ_» |HõO J<Õ |O^è•Å#∞ J#∞ãïOK«=K«∞Û.
ã¨∂ : |∞∞A „Ñ¨™êi`å =Ñ¨ÙºÉèíÜ≥∂ â◊Û~°}Ïqu ãÖÑ¨Ù@ó
¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌ~°∂ u#flQÍ HÍà◊√§ *ÏÑ≤ HõÅ∞ã¨∞HÀ=\Ïxfl
ãÖÑ¨Ù@HõO JO\Ï~°∞.
490 ã¨∂ : ã¨kfiq^èŒó áê~°≈fi ãÖÑ¨Ù@ L`åÎ# ãÖÑ¨Ù@â◊Û
`«^ä• Hõ~°‡ Ü≥∂QÍ`ü.
D ãÖÑ¨Ù@OÖ’ áê~°≈fi ãÖÑ¨Ù@HõO, L`åÎ# ãÖÑ¨Ù@HõO Jx
Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞. „Ñ¨Hõ¯‰õΩ XuÎye Ñ¨_»∞‰õΩx ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù# P_»^•xx
Ñ¨_»∞HÀÉˇ@∞ìHÀ=@O áê~°≈fi ãÖÑ¨Ù@HõO J#|_»∞`«∞Ok.
¢ãÎ‘ "≥ÅH¡ Å˜ Ñ¨_∞» ‰õΩ#flÑ¨C_»∞, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ P"≥∞ g∞^Œ É’~å¡ Ñ¨_∞» ‰õΩx
QÍx, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ "≥ÅH¡ Å˜ Ñ¨_∞» ‰õΩ#flÑ¨C_»∞, ¢ãÎ‘ J`«x g∞^Œ É’~å¡ Ñ¨_∞» ‰õΩx
QÍx ~°u HÍ~åºxfl ™êy¿ãÎ P |O^è•xfl L`åÎ# ãÖÑ¨Ù@HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : áêˆ~≈fi}`«∞ â◊Ü«∂<À ^ŒH˜Δ}Ë# <ås =∞kèâ◊~¸`Õu
™ê~°fi„uHõ "Õ∞`«`ü.
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ x„kOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ áê\ÕK«=Åã≤# xÜ«∞=∞O
Uq∞@O>Ë ¢ã‘ÎH˜ ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞, Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù ¢ã‘Î
LO_Õ@@∞ìQÍ K«∂ã¨∞HÀ"åe.
ã¨∂ : ãÖÑ¨Ù@Hõ „Ñ¨ÜÚ« HõÎ Ü«∞O¢`=·≥ ^Œ$_è» =¸~°∂ Ñ‘_Ü » ∞Õ ku Ñ‘_`ç H« "õ ∞£ .
ÃÑ#· L^ŒÇÏ¨ iOz# áê~°≈fi, L`åÎ# ãÖÑ¨Ù@HÍÅÖ’, ¢ãÎ‘ `«# ÉèQí OÆ Ö’
Ñ¨Ù~°∞+¨μx JOQÍxfl Ñ¨ÓiÎQÍ Ö’Ñ¨Å‰õΩ „Ñ¨"ÕtOKÕ@∞ì KÕã¨∞H˘x `«# Ô~O_»∞
`˘_»Å`À ^•xfl QÆ\ ˜ìQÍ <˘H˜¯ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. ^•x<Õ Ñ‘_ç`«HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : T~°∂ =º`«º¿ãºku "Õ+‘ì`«Hõ"£∞.
`˘_»Å#∞ ÃÑ·H© HÕ^ŒH© LO_Õ@∞¡QÍ =º`åºãÖ K«∂Ñ≤¿ãÎ ^•x
'"Õ+‘ì`«Hõ"£∞— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : |_»ÉË= x+¨μª~° =∞=QÆ$Ç‘Ï‚Ü«∂ ku ÉÏ_»|Hõ =∂ÉèÏºã≤HõO.
¢ã‘Î P_» QÆ∞„~°OÖÏ Z‰õΩ¯= Hõ^ŒÅ‰õΩO_®, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç JOQÍxfl `«#
ÉèíQÆO`À ÉÏQÍ <˘H˜¯ Ñ¨_ç`Õ P |O^è•xfl ÉÏ_»|HõO JO\Ï~°∞. H˘kÌQÍ
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 115
116 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
JÉèÏºãÖ KÕ¿ãÎQÍh ™ê^èŒºO HÍx |O^èŒO Wk.
495 ã¨∂ : `«^•O„nè+¨μ „áêÜÕ∞}Ëu ãÖ"Õâ◊# „Ñ¨HÍ~å ÉÏ„ÉèígÜ«∂ó
PO„^è^Œ âÕ O◊ Ö’x ¢ãÅÎ‘ ∞ U^≥<· å <Õ~∞° ÛHÀ=@OÖ’ Pã¨HÎ˜ Hõ#|~°∞™êÎ~∞°
HÍ|\˜ì D ÉÏ_»|Hõ |O^è•xfl "å~°∞ `«~°K«∞QÍ LÑ¨Ü≥∂yã¨∂Î LO\Ï~°x
ã¨∂„`å~°úO. ÃÑ·# q=iOz#=hfl ÉÏ„ÉèígÜ«ÚÅ∞ K≥Ñ≤Ê# ãÖ"Õâ◊<åÅ∞.
ã¨∂ : ™œ=~°‚ <å ÉèÏã¨∞Î LÉèÏ= Ñ¨Óº~°∂ L~å÷ºqu `«^Œ∞ƒQÆflHõ"£∞.
ã¨∞=~°‚ <åÉèí∞x „Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘Î `«# Ô~O_»∞ `˘_»Å#∞ ÃÑ·H˜ *Ïz
ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë Jk 'Éèí∞QÆflHõO— J#|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : K«~°}Ï =Ó~°úºO <åÜ«∞HÀ™êº^è•~°ÜÕ∞ku [$Oaè`«Hõ"£∞.
<å~ÚHõ HÍà◊§#∞ Ô~O_çO\˜h `«# Éèí∞*ÏÅ ÃÑ·# LOK«∞ HÀ=\Ïxfl
'[$Oaè`«HõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«`«∞¯Oz`å =ÙfÊ_ç`«Hõ"£∞.
JÖÏ <å~ÚHõ HÍà◊§#∞ Éèí∞*ÏÅÃÑ·# LOK«∞H˘#flÑ¨C_»∞ "å\˜x
H˘OK≥O =Oz Ñ¨@∞ìHÀ=\Ïxfl 'LfÊ_ç`«HõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^Õ Hõã≤‡<£ „Ñ¨™ê~°`Õ~°÷ Ñ‘_ç`«Hõ"£∞.
<å~ÚHõ HÍÅ∞ <˘Hõ^•xx =∂„`«"Õ∞ Éèí∞[O ÃÑ·# LOK«∞‰õΩx,
^•xx H˘OK≥O =Oz Ñ¨@∞ìHÀ=\Ïxfl 'J~°úÑ‘_ç`«HõO— JO\Ï~°∞.
500 ã¨∂ : <åÜ«∞Hõ™êºOã¨ UHÀ kfifÜ«∞Hõó „Ñ¨™êi`« Wu
Ñ¨Ù#ó Ñ¨Ù#~°fi º`åº¿ã# "Õ}∞ ^•i`«"£∞.
<å~ÚHõ <åÜ«∞‰õΩx Éèí∞[O ÃÑ·# XHõ HÍÅ∞ #∞Oz Ô~O_»=^•xx
*ÏK«∞H˘x, =∞m§ Ô~O_ÀHÍÅ∞#∞ J`«x Éèí∞[O ÃÑ·# LOz "≥Ú^Œ@ Éèí∞[O
ÃÑ·# LOz# HÍÅ∞x *ÏK«∞H˘x JÖÏ =∂~°∞ÛH˘O@∂ áÈ`Õ Jk
"Õ}∞^•i`«O J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : UHõt≈~°ã≤ LÑïQÆKÕÛù kÌfifÜ«∞ó „Ñ¨™êi`« Wu
â◊√ÖÏz`«Hõ =∂ÉèÏºã≤Hõ"£∞.
<å~ÚHõ XHõ HÍÅ∞#∞ <åÜ«∞‰õΩx `«ÅÃÑ· LOz, Ô~O_À HÍÅ∞#∞
*ÏzH˘x LOK«\Ïxfl â◊¥ÖÏz`«HOõ JO\Ï~°∞. Wk ‰õÄ_® HÍã¨Î JÉèÏºãÖ
KÕ¿ãÎ<Õ ™ê^èŒº=∞=Ù`«∞Ok.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 117
ã¨∂ : ãÖ‰õΩz`Ò ã¨fi|ã≤Î^Õâı q^Œ^è•ºku HÍ~°¯@Hõ"£∞.
<å~ÚHõ `«# `«Å#∞, HÍà◊§#∞ Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’H˜ =Ú_»∞K«∞H˘x
LOK«∞HÀ=\Ïxfl HÍ~°¯@HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : T~å÷fi=Ó~°∂ =º`«º¿ãº ku Ñ‘_ç`«Hõ"£∞.
<å~ÚHõ `«# HÍà◊§#∞ ÃÑ·H˜ Z`«Î\Ïxfl Ñ‘_ç`«HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : [OÑ¶¨∂=º`åº¿ã# Ñ¨^•‡ã¨#=`ü.
¢ã‘Î `«# Z_»=∞ áê^•xfl ‰õΩ_ç `˘_» QÆ[˚Ö’H˜, ‰õΩ_çáê^•xfl Z_»=∞
QÆ[˚Ö’H˜ PxÛ ~°u ™êQÆx¿ãÎ ^•xfl Ñ¨^•‡ã¨#O JO\Ï~°∞.
505 ã¨∂ : Ñ¨$+¨ªO Ñï+¨fi[=∂<åÜ«∂ó Ñ¨~åA‡MË}
Ñ¨~å=$`«ÎHõ =∂ÉèÏºã≤Hõ"£∞.
~°u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ <Õ~°∞ÊQÍ `«# gÑ¨ÙÉèÏQÍxfl ¢ã‘Î
H“QÆeOK«∞H˘<ÕO^Œ∞‰õΩ gÅ∞ HõeˆQ@@∞ìQÍ uáêÊe. JÑ¨C_»∞ P"≥∞ J`«x
gÑ¨Ù ÉèÏQÍxflH“QÆeOK«∞‰õΩx ~°u HÍ~°ºOÖ’ áêÖÁæ<åe. nx<Õ Ñ¨~å=$`«HÎ Oõ
JO\Ï~°∞. Wk ‰õÄ_® ZO`À JÉèÏºãÖ KÕ¿ãÎ<Õ QÍx gÅ∞ Ñ¨_»x |O^èŒO.
D Ñ¨~å=$`«ÎHõ |O^èŒOÖ’ ¢ã‘Î ‰õÄ_® `«# gÑ¨Ù ÉèÏQÍxfl Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
H“QÆeOK«∞H˘<Õ@O^Œ∞‰õΩ gÅ∞ HõeˆQ@@∞¡ "≥∞e u~°QÆ=K«∞Û. Wk ‰õÄ_®
ã¨∞<åÜ«∞ãÖQÍ ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.
ã¨∂ : [ÖËK«ãÖ qëÈìÑ¨q+¨ì ã≤÷`å`«‡HÍOtÛ„`å <ÀºQÍ#∞ Ñ¨ÅHõΔÜÕ∞
`«Î^è• ã¨∞Hõ~°`åfiku ã¨∞=~°‚ <åÉèíi.
h\˜ Ö’Ñ¨Å ‰õÄ~˘Ûx, #∞OK˘x KÕÜ«∞^Œy# "å\˜x z„`«~°`åÅ∞
JO\Ï~°∞. WÖÏ KÕÜ«∞@O KåÖÏ ã¨∞ÅÉèí=∞x ã¨∞=~°‚<åÉèí∞x Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : "å~°ÎO`«∞ `«zÛùÃ+Âì~°Ñ¨ ã¨‡ $`«`åfiku "å`åûºÜ«∞#ó
h\˜ Ö’Ñ¨Å ~°u „H©_» ™êyOK«@O ã¨∞MÏxfl HõeyOz<å Jk
x™êû~°=∞x, h\˜Ö’ ~ˆ `«ã∞¨ û q_ç¿ãÎ =∞Ç¨áêÑ¨=∞x, #~°HOõ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^Œx
JO^Œ∞KÕ`« <ÕÅ g∞^Œ ~°ux ™êyOK«@"Õ∞ ãïÜ≥ÿ∞#^Œx "å`åûºÜ«∞#∞Å∞
Jaè„áêÜ«∞Ñ¨_®¤~°∞.
ã¨∂ : J^èŒ z„`«~°`åx
z„`« ~°`åÅ QÆ∞iOz WHõ =ÚO^Œ∞ K≥Ñ¨Ê|_»∞`«∞Ok.
118 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : T~°÷fi ã≤÷`«Ü≥∂ ~°∂º<åO Ñ¨~°ã¨Ê~å áê„â◊Ü«∞Ü≥∂ó
‰õΩ_»º ã¨ÎOÉèÏáê„t`« Ü≥∂~åfi ã≤ú`«~°`«"£∞.
XHõi<˘Hõ~∞° H“QÆeOK«∞H˘x QÀ_»HÀ, ãÖÎ ÉÏxHÀ P#∞H˘x #∞OK˘x
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μ~°∞ ™êyOKÕ ~°`åxfl ã≤÷`«~°`«O JO\Ï~°∞.
510 ã¨∂ : ‰õΩ_®º áê„t`«ã¨º HõO~îå=ã¨HõÎ ÉÏÇ¨ïáêâßÜ«∂ó
`«^Œúã¨Î ÑÖ[ˆ~ LÑ¨qëêìÜ«∂ó T~°∞áêâı# [Ñ¶¨∞#=∞Ñ≤
"Õ+¨ìÜ«∞O`åºó ‰õΩ_Õº K«~°} „Hõ"Õ∞} =ÅO`åº JÑ¨ÅOa`«HõO
~°`«"£∞.
QÀ_» ÖËHõ ã¨ÎOÉèÏxH˜ P#∞‰õΩx L#fl Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç g∞^Œ KÕ~Ú "Õã≤
J`«x ÃÑ· "åe `«# "≥ÚÅ#∞ J`«x `˘_»‰õΩ Pxã¨∂Î, QÀ_»‰õΩ HÍà◊§#∞
`«xfl Ñ¨\ ˜ì „"ÕÖÏ_»\Ïxfl J=ÅOa`«HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Éèí∂=∞ø"å K«`«∞+¨Ê^Œ =^• ã≤÷`åÜ«∂ =$+¨ bÖÏÜ«∂
J=ã¨¯O^Œ#O ^è≥·#∞Hõ"£∞.
<ÕÅ g∞^Œ Ô~O_»∞ HÍà◊¥§, KÕ`«∞Å∂ PxÛ L#fl ¢ã‘Îx Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
"≥#∞Hõ #∞Oz P"≥∞ #_»∞=Ú#∞ Ñ¨@∞ìH˘x POÉ’`«∞ÖÏ ~°u HÍ~åºxfl
[iÑ≤`Õ ^•xfl '^è≥·#∞HõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«„`« Ñ¨$+¨ª =Ú~°ó Hõ~å‡}˜ ÅÉèí`Õ
D ^è≥·#∞HõOÖ’, =∂=¸Å∞QÍ ¢ã‘Î <ÕÅ g∞^Œ Ñ¨_»∞H˘#flÑ¨C_»∞
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ãÖÉè’QÆOÖ’ „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ PeOQÆ<åÅ∞, K«∞O|<åÅ∞,
#Y,^ŒO`«HõΔ`åÅ∞, ¢ã‘Î gÑ¨Ù g∞^Õ „Ñ¨Ü≥∂yOKåeû LO@∞Ok.
ã¨∂ : U`Õ<≥·= Ü≥∂ˆQ# â∫# "≥∞ÿ}ËÜ«∞O KèåQÆÅO QÍ~°÷ÉèÏ„HÍO`«O
=∂~å˚~° Åe`«HõO "åº„Ñ¶¨∂=ã¨¯O^Œ#O QÆ*’Ñ¨=∞iÌ`«O
=~åÇ¨Ï ^èŒ$+¨ìHõO `«∞~°QÍkè ~°∂_è»Hõ q∞u Ü«∞„`«Ü«∞„`«
qâıëÈÜ≥∂QÀ JÑ¨Ó~°fi ã¨Î`«Î^Œ∞Ñ¨ÅHõΔÜÕ∞`ü.
D ^è≥·#∞HõOÖÏQÍ<Õ, q∞QÆ`å [O`«∞=ÙÅ∞ ZÖÏ ~°u [~°∞Ñ¨Ù`åÜ≥∂
JÖÏ ‰õÄ_® ~°u [~°∞Ñ¨ÙHÀ=K«Ûx "å`åûºÜ«∞#∞Å∞ ÃãÅqKåÛ~°∞. ‰õΩHõ¯Å∞
~°u [iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ ^•xfl â◊√#Hõ |O^Œ=∞x, ÖËà√◊ § [iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ
S}ËÜ∞« |O^è=Œ ∞x, "Õ∞HõÅ∞ [iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ ÉèÏQÆÅ |O^è=Œ ∞x, QÍ_ç^ÅŒ ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 119
120 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
[iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ QÍ~°úÉèí„HÍO`« |O^èŒ=∞x, Ñ≤Å∞¡Å∞ [iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ
=∂~å˚~° Åe`«Hõ |O^èŒ=∞x, ÃÑ^ŒÌ Ñ¨ÙÅ∞Å∞ [iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ "åº„Ñ¶¨∂=
ã¨¯O^Œ# |O^è=Œ ∞x, U#∞QÆ∞Å∞ [iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ QÆ*’Ñ¨=∞~°#Ì |O^è=Œ ∞x,
QÆ∞„~åÅ∞ [iÑ≤#@∞ì [iÑ≤`Õ `«∞~°QÍkè ~°∂_»Hõ |O^è=Œ ∞x JO\Ï~°∞. JO>Ë
~°H~õ H° ÍÅ [O`«∞=ÙÅ∞ ZÖÏ ~°u HÍ~°ºO [~°∞Ñ¨Ù`åÜ≥∂ "å\˜x ÑïjeOz
¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ `«^#Œ ∞QÆ∞}OQÍ TÇ≤ÏOK«∞H˘x D |O^è•Å#∞ „Ñ¨Ü∂≥ yOKå
Å#fl =∂@.
ã¨∂ : q∞„jHõ$`« ã¨^•ƒù"åÉèÏºO ^•fiÉèÏºO ã¨Ç¨Ï ãÖÑ¶¨∂@HõO ~°`«"£∞.
Ñ¨~°ã¨Ê~°O qâßfiãÖ Hõey#@∞=O\˜ ^ŒOÑ¨`«∞Å∞ PK«iOKÕ
|O^è•xfl ãÖÑ¶¨∂@HõO JO\Ï~°∞. XHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ UHõ HÍÅOÖ’ W^ŒÌ~°∞
¢ã‘ÎÅ#∞ ãÖÉè’y¿ãÎ ^•xx ‰õÄ_® ãÖÑ¶¨∂@HõO JO\Ï~°∞.
515 ã¨∂ : |Ç‘Ïfiaèâ◊Û ã¨Ç¨Ï Q“Ü«¸kèHõO
XˆH <åÜ«∞‰õΩ_»∞, XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J<ÕHõ <å~ÚHõÅ`À Hõeã≤
~°q∞OK«\Ïxfl Q“Ü«¸kèHõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : "åi „H©_ç`«HõO KèåQÆÅ"≥∞ÿ}ËÜ«∞q∞u `«¯~å‡#∞ Hõ$uÜ≥∂QÍ`ü.
XˆH Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ J<ÕHõ =∞Ok ¢ã‘ÎÅ`À hà◊§Ö’¡ ~°q∞OK«\Ïxfl '"ås
„H©_`ç H« Oõ — Jx, JÖÏˆQ XHõ "Õ∞HõáÈ`«∞ P_» "Õ∞HõÅ QÆ∞OÑ¨Ù`À ~°q∞Oz#@∞ìQÍ
~°q∞OK«\Ïxfl ÉèÏQÆÅO Jx, P_» ÖËà◊§ QÆ∞OÑ¨ÙÖ’ Ñ¨_ç XHõ =∞QÆÖË_ç
~°q∞Oz#@∞ìQÍ ~°q∞OK«\Ïxfl S}ËÜ«∞=∞h JO\Ï~°∞. J^Õ q^èŒOQÍ
XHÀ¯™êi XˆH ¢ã‘Î UHõ HÍÅOÖ’ J<ÕHõ =∞Ok Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ`À ~°u HÍ~°ºOÖ’
áêÖÁæ#@O [~°∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok.
ã¨∂ : „QÍ=∞ <ås q+¨ÜÕ∞ ¢ã‘Î ~å*ËºK« ÉÏÇ‘Ï¡ˆH ÉÇ¨Ï"À Ü«Ú"å<À
JO`«óÑ¨Ù~° ã¨^èŒ~å‡}ó UÔH·Hõ™êºó Ñï„QÆÇ¨Ï Éèí∂`åó `Õëê"≥∞ÿˆHHõâ’
Ü«ÚQÆÑ¨K«Û Ü«∞^è•™ê`«‡ºO Ü«∞^ä•Ü≥∂QÆOK« ~°O[ÜÕ∞Ü«Úó
„QÍ=∞<åi, ¢ã‘Î, ÉÏÇ‘Ï¡Hõ ^ÕâßÅÖ’ XˆH ¢ã‘Î J<ÕHõ =∞Ok
Ü«Ú=‰õΩÅ#∞ ÃÑo¡KãÕ ∞¨ H˘x JO`«óÑ¨Ù~°OÖ’ "åà◊§x ^•z LOK«∞‰õΩO@∞Ok.
"åà◊√§ XH˘¯Hõ¯~°∞QÍ QÍh, Z‰õΩ¯= =∞Ok QÍh P"≥∞‰õΩ HÍ=eû# suÖ’
P"≥∞#∞ ~°OlOÑ¨*Ë™êÎ~°∞.
ã¨∂ : UHÀ^è•~°ÜÕ∞ ^Õ`å=∞<Àº x¿+"Õ`« J<Àº [Ñ¶¨∞#O =ÚY
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 121
=∞<Àº =∞^èŒº=∞#º Wu. "å~°O "åˆ~} =ºuˆ~ˆH} J#∞u¿+ªÜ«Úó
XHõ ¢ã‘Î J<ÕHõ =∞Ok Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ`À ~°u ãë¿Ñ q^è•#O D
ã¨∂„`«OÖ’ q=iOÑ¨|_çOk. P"≥∞#∞ XHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ `˘_»ÅÃÑ· Ñ¨_»∞HÀ
Éˇ@∞ì‰Ωõ O>Ë, =∞~˘Hõ_∞» P"≥∞#∞ ~°q∞OKåe. "Õ~˘Hõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ P"≥∞ #_»∞=Ú
g∞^Œ #YHõΔ`åÅ#∞ „Ñ¨Ü≥∂y¿ãÎ, =∞~˘Hõ_»∞ P"≥∞ =ÚMÏxfl =Ú^•Ì_®e.
WOH˘Hõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ P"≥∞#∞ H“QÆeOK«∞HÀ"åe. "≥Ú^Œ\ ˜ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
~°q∞OK«@O J~Ú# `«~åfi`« J`«#∞ K«∞O|<å^Œ∞Å#∞ „Ñ¨Ü≥∂yã¨∂Î
‰õÄ~°∞ÛO>Ë, =∞~˘Hõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ P"≥∞#∞ ~°q∞OK«@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïìe.
WÖÏ XˆH ¢ã‘Î J<ÕHõ =∞Ok Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ`À ~°u „H©_» ™êyOK«=K«∞Û.
ã¨∂ : U`«Ü«∂ QÀ+‘ì Ñï„QÆÇ¨ó "Õâßºó ~å[Ü≥∂ëê Ñï„QÆÇ¨â◊Û
"åºMÏº`åó
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ, J<ÕHõ =∞Ok Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ XHõ ¢ã‘Îx, XHõ
"Õâ◊º#∞, XHõ ~å[iHõÑ¨Ù ¢ã‘Îx ZÖÏ ~°q∞OK«=KÀÛ qâ◊^Œ=∞~ÚOk.
520 ã¨∂ : J^èÀ~°`«O áêÜ«∂=Ñ≤ ^•H˜Δ}Ï`åº<å q∞u z„`«~°`åx.
^ŒH˜Δ} ^ÕâßxH˜ K≥Ok# H˘O`« =∞Ok Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ¢ã‘Î ÉèíQÆOÖ’
HÍ‰õΩO_® Jáê# ~°O„^èŒOÖ’ =∞ÅO qãï˚OK«\ÏxH˜ xˆ~ÌtOÑ¨|_ç#
~°O„^èŒOÖ’ ~°ux ã¨Å∞Ñ¨Ù`å~°∞. Wk ‰õÄ_® XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ# z„`«~°`«"Õ∞.
ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ ã¨$Ñ¨ÎHÍx Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`Õ =HΔÍº=∞ó
ãÖ"Õâ◊#O (HõÅ~ÚHõ) `«~åfi`« Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$áêÎÅ#∞ QÆ∞iOz
`≥Å∞ûHÀ"åe. "å\˜x QÆ∞iOz Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«OÖ’ q=iOÑ¨|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : Éèí=`«âßÛ„`« â’¡HÍó
â’¡ : Ñ¨â◊¥<åO =∞$QÆ*Ïf<åO Ñ¨`«OQÍ<åO K« q„Éèí"≥∞ÿó
`≥·ÃãÂÎ~°∞áêÜ≥ÿ∞ tÛ`«Î*’˝~°u Ü≥∂QÍxfi=~°÷ÜÕ∞`ü.
|∞kúâßeÜ≥∞ÿ # Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Ñ¨â√◊ =ÙÅ∞, =∞$QÍÅ∞, Ñ¨‰ΩΔõ Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q
J#∞ãïOKÕ ~°u KÕ+¨ìÅ#∞ ÑïjeOz, "å\˜Ö’ QÆÅ H˘`«Î LáêÜ«∂Å#∞,
"≥∞à◊‰Ωõ =Å#∞ „QÆÇÏ≤ Oz qq^èŒ ~°`åÅ∞ PK«iOz ¢ãÅÎ‘ #∞ ãÖ`«$Ñ≤ÑÎ ~¨ K° åe.
ã¨∂ : `«`åû`å‡º^ÕÌâ◊ ™ê`å‡ºK«Û `≥·Ãã·~åƒù"≥·ó „Ñ¨Ü≥∂l`≥·ó
¢ã‘Î}ÏO ~åQÆâ◊Û ¿ãflÇ¨Ïâ◊Û |Ç¨ï=∂#â◊Û *ÏÜ«∞`Õ.
122 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
JÖÏ KÕÜ«∞@O =Å¡ ¢ã‘ÎÅ „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ#∞, "åi #∞Oz
Q“~°"åxfl á⁄O^Œ=K«∞Û#x âß¢ã¨ÎHÍ~°∞Å∞ ÃãÅqKåÛ~°∞.
Wk "å`åûºÜ«∞#=Úx ~°zOz# HÍ=∞ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHõO
J<Õ Ô~O_»= JkèHõ~°}OÖ’ ãÖ"Õâ◊# z„`« ~°`åÅ∞ J<Õ P~À J^è•ºÜ«∞O.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 123
ã‘`«¯$`å^Œº^è•ºÜ«∞=Ú
ã¨∂ : HõÅÇ¨Ï~°∂ÑÖ ã¨∞~°`« =∂K«HõΔ`Õ q"å^•`«‡Hõ`åfi
^•fi=∞jÅ`åfiK«Û HÍ=∞ã¨º.
ã¨∞~°Ò« ‰õÄ_® XHõ HõÅÇ¨ÏO =O\˜^.Õ HÍh Wk ^Õfi+Ö`À ‰õÄ_ç#k
HÍ^Œ∞. ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ ã¨∞MÏxfl HõeyOKÕk. g\˜Ö’ yK«∞ÛHÀ=@O,
H˘~°Hõ@O =O\˜q ã¨~°fi ™ê=∂#ºOQÍ LO\Ï~Ú.
525 ã¨∂ : `«™ê‡¢`«ÊÇ¨Ï}# ™êú#=∞OQÆO ã¨¯O^äÒ t~° ã¨Îû<åO`«~°O
Ñ¨$+¨ìO [Ñ¶¨∞#O áê~°≈fi Wu ™ê÷<åx. `«K«Û`«∞ifi^èŒO
JÑ¨Ç¨Ïã¨ÎHõO „Ñ¨ã¨$`«HõO =Ú+≤ìó ã¨=∞`«ÅHõq∞u.
„Ñ¨Ç¨Ï}#O JO>Ë z#fl ^≥|ƒÅ∞. ã¨∞~°`åxH˜ „Ñ¨Ç¨Ï}# ™ê÷#O
JOQÆO. Éèí∞*ÏÅ∞, `«Å, ã¨Î<åÅ =∞^èŒº „Ñ¨^Õâ◊O, gÑ¨Ù, "≥ÚÅ, „Ñ¨Hõ¯Å∞. D
„Ñ¨Ç¨Ï}#O <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok. Jq JÑ¨Ç¨ÏãÎ̈HõO, „Ñ¨ã¨$`«HõO,
=Ú+≤ì =∞iÜ«Ú ã¨=∞`«ÅHõO.
ã¨∂ : `«^Œ∞^Œƒù=OK« ã‘`«¯ $`«O `«™êºu ~°∂Ñ¨`åfi`«Î^Œ<ÕHõ q^èŒ"£∞.
D „Ñ¨Ç¨Ï}#O #∞Oz Ñ¨Ù\˜ìO^Õ ã‘`«¯ $`«O. g\˜Ö’ J<ÕHõ ~°HÍÅ∞
L<åfl~Ú.
528–529 ã¨∂ : q~°∞`åx Kåëœì
Ç≤ÏOHÍ~° ã¨xÎ `« ‰õÄl`«, ~°∞k`« ã¨∂`«¯ $`« ^ä∂Œ `«¯ $`« Ñ¶Ó¨ `«¯ $`åx.
D ã‘`«¯ $`åÅ∞ ^èŒfix ~°∂ÑÖQÍ Zxq∞k ~°HÍÅ∞QÍ L<åfl~Ú.
Jq Ç≤ÏOHÍ~°O, ã¨Îx`«O, ‰õÄl`«O, ~°∞k`«O, ã¨∂`«¯ $`«O, ã‘`«¯ $`«O,
^èŒ∂`«¯ $`«O, =∞iÜ«Ú Ñ¶¨Ó`«¯ $`«O.
124 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
530 ã¨∂ : JOÉÏ~å÷â◊≈ÉÏÌ "å~°}Ï~°÷ "≥∂HõΔ}Ï~å÷âßÛÅ =∞~å÷ ¿ãÎ`Õ
Kå~°÷Ü≥∂QÍ`ü.
J=∞‡, JHõ¯, JÅ¡ J<Õ =∂@Å∞, KåÅ∞, =ÚyOK«∞ J<Õ =∂@Å∞,
„Ñ¨Ç¨Ï}#O HÍã¨Î "≥∂`å^Œ∞ g∞i`Õ J"≥∂‡Üü∞, ÉÏÉ’Üü∞, K«KåÛ#∞~å
<åÜ«∞<å =O\˜ =∂@Å∞ ã¨∞~°`«O [iˆQ@Ñ¨C_»∞ "≥Å∞=_»@O =∂=¸ÖË.
W=hfl ã‘`«¯ $`åÅ HÕ^ŒˆH =™êÎ~Ú.
ã¨∂ : áê~å=`« ÑïÉèí$`« Ç¨s`« â◊√Hõ =∞^èŒ∞Hõ~°
^•`«∂ºÇ¨Ï Ç¨ÏOã¨ HÍ~°O_»= ÖÏ=Hõ q~°∞`åx
ã‘`«¯ $`« Éèí∂~Úëêªx qHõÅÊâ◊ó „Ñ¨Ü«∞Or`«.
áê=Ù~åà◊§ =Öˇ, HÀH˜ÅÖÏ¡QÍ, f`«∞=ÙÖÏ¡QÍ, zÅ∞HõÖÏ¡QÍ, y_»¤Oy
Ñ≤@ìÅ =Öˇ, Ç¨ÏOã¨ÖÏ¡QÍ, HÍ~°O_»= Ñ¨‰õΔΩÖÏ¡QÍ, QÀ~°∞=OHõÖÏ¡QÍ ¢ã‘Î KÕ¿ã
=∞OAÅ"≥∞ÿ# ^èŒfi#∞Å∞ ‰õÄ_® ã‘`«¯ $`åÅ HÕ^ŒˆH =™êÎ~Ú.
532–533 ã¨∂ : L`«ûOQÀÑ¨qëêìÜ«∂ó Ñ¨$¿+ª =Ú+≤ì<å „Ñ¨Ç¨~°ó
`«„`« ™êã¨∂Ü«∂ W=ãÎ̈x `«~°∞k`« ‰õÄl`åx
„Ñ¨fÑ¶¨∂`«â◊Û ™êº`ü.
<åÜ«∞‰õΩ_»∞ <å~ÚHõ#∞ `«# `˘_»ÅÃÑ· ‰õÄ~ÀÛ Éˇ@∞ìH˘x gÑ¨Ù g∞^Œ
Ñ≤_Hç e˜ `À QÆ∞^•Ìe. JÑ¨C_»∞ <å~ÚHõ Jã¨∂Ü«∞ Hõey# ^•xÖÏQÍ ÉÏ^è#Œ ∞
=ºHõÎ|~°∞ã¨∂Î ã¨Îx`«O, ‰õÄl`«O, ~°∞k`åÅ#∞ "≥Å=iOKåe. uiy
<åÜ«∞‰õΩx gÑ¨Ù g∞^Œ Ñ≤_çH˜e`À QÆ∞^•Ìe.
ã¨∂ : Ü«ÚHõÎ Ü«∞O„`åÜ«∂ó ã¨Î<åO`«ˆ~ JÑ¨Ç¨Ïã¨ÎˆH# „Ñ¨Ç¨Ïˆ~`ü.
ãÖÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ¢ã‘Î ã¨Î<åÅ =∞^èŒº „Ñ¨^Õâ◊OÖ’
J~°KÕu "≥#∞Hõ ÉèÏQÆO`À <≥=∞‡kQÍ K«~°"åe.
535 ã¨∂ : =∞O^ÀÑ¨„Hõ=∞O =~°ú=∂# ~åQÆ=∂Ñï ã¨=∂¿ÑÎó
D „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ#∞ "≥∞Å¡QÍ „áê~°OaèOz, J#∞~åQÆO ÃÑOá⁄O^Õ
H˘nÌ, ~°uÖ’ "ÕQÆO Z‰õΩ¯=ÜÕ∞º H˘nÌ "å\˜x Z‰õΩ¯= KÕÜ«∂e. WÖÏ
W~°∞=ÙiH© `«$Ñ≤Î HõeˆQ ^•HÍ "å\˜x H˘#™êyOKåe.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 125
126 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : `«„`«Ç‘ÏOHÍ~ån<å =∞xÜ«∞ "Õ∞<åÉèÏº¿ã#
qHõÖËÊ#K« `«`å¯Å"Õ∞= „Ñ¨Ü≥∂QÆó
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ã¨<Î åÅ =∞^èºŒ „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’ K«~z° #Ñ¨C_»∞ ¢ãÎ‘ `«# ÉÏ^è#Œ ∞
=ºHõÎÑïKÕ@O^Œ∞‰õΩ Ç‘ÏOHÍ~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã‘`«¯ $`åÅ#∞ P„â◊~ÚOKåe.
"å\˜x J=ã¨~åxfl |\˜ì, ã¨=∞Ü«∂xfl |\˜ì ÃÇÏzÛã¨∂Î `«yæã¨∂Î J@∞
Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ zHÍ‰õΩ HõÅQÆ‰Ωõ O_®, W@∞ „Ñ¨ÇÏ¨ }<åÅ "≥∂`å^Œ∞ q∞OK«‰Ωõ O_®
*Ï„QÆ`Î« Ñ¨_∞» `«∂ `«#∞ ã¨∞YO á⁄Ok, Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ ã¨∞YO HõeQˆ @@∞¡ KÕÜ∂« e.
ã¨∂ : t~°ã≤ HÕz ^•‰õΩOz `åOQÆ∞o<å Hõˆ~} q=^ŒO`åºó
Ñ¶¨Ó`«¯ $`« „Ñ¨Ç¨Ï}#O `«¢`«Êã¨$`«HõO.
¢ã‘Î `«#`À "å^Œ∞ÖÏ_»∞`«∞#flÑ¨C_»∞ H˘OK≥O =Oz# KÕu "Õà◊§`À
Ñ¶¨Ó`«¯iOz <≥=∞‡kQÍ H˘@ì@O '„Ñ¨ã¨∞$`«HõO— J#|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : `«„`åO`«~°∞‡MË# ‰õÄl`«O Ñ¶¨Ó`«¯ $`«OK«.
D Ñ¶Ó¨ `«¯ $`å<Õfl <À\˜`À KÕ¿ãÎ ^•xfl ‰õÄl`«=∞x, ^Œ∂`«¯ $`«=∞x
JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ~°`åO`ÕK« â◊fiã≤ `«~°∞k`Õ "Õ}Ài ã¨∞Êù\ ˜`«ó
â◊ÉÏÌ#∞Hõ~°}O ^Œ∂`«¯ $`«O.
~°u „H©_» =Úy¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’, PÜ«∂ãÖ`À L#fl@∞=O\˜ ¢ã‘Î
â◊fiã≤`«O, ~°∞k`«O J<Õ ‰õÄl`åÅ#∞ =∞OAÅ"≥∞ÿ# ^èŒfix`À K≥Ü«∂ºe.
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ yzÛ#Ñ¨C_»∞ QÍh, H˘iH˜#Ñ¨C_»∞QÍh, ¢ã‘Î Q˘O`«∞ #∞O_ç
"≥Å∞=_Õ â◊ÉÏÌxfl ^Œ∂`«¯ $`«O JO\Ï~°∞. D ^Œ∂`«¯ $`«O Ñ≤Å¡# „QÀq
<å^ŒOÖÏ LO@∞Ok.
540 ã¨∂ : JÑ¨Ùû|^Œ~°¿ãº= xÑ¨`«`«â◊≈ÉÏÌ#∞Hõ~°}O
Ñ¶¨`«¯ $`«O.
hà◊§Ö’¡ ˆ~QÆ∞ ÑÖ_»∞¡ Ñ¨_ç`Õ ZÖÏO\˜ â◊|ÌO =ã¨∞ÎO^À, JÖÏO\˜
â◊ÉÏÌxfl Ñ¶¨Ó`«¯ $`«O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ã¨~°fi„`« K«∞O|<åk +¨fiÑ¨„HÍO`å Ü«∂ã¨û ã‘`«¯ $`«O `Õ<≥·=
„Ñ¨`«∞º`«Î~°O
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 127
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ K«∞O|#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q „Ñ¨Ü∂≥ yOz#Ñ¨C_»ÖÏ¡ ¢ãÎ‘ "å\˜H˜
["å|∞QÍ ã‘`«¯ $`åÅ∞ K≥Ü«∂ºe.
542–543 ã¨∂ : ~åQÆ=âß ¢`«ÊÇ¨Ï}<åÉèÏº¿ã "å~°} "≥∂HõΔ}ÏÅ=∞~å÷<åO
â◊ÉÏÌ<å =∞OÉÏ~å÷<åOK« ã¨`åO`« â◊fiã≤`« ~°∞k`«ã¨Îx`«
q∞„jHõ$`« „Ñ¨Ü≥∂QÍ q~°∞`å<åOK« ~åQÆ=™ê#HÍÖË
[Ñ¶¨∞# áê~°≈fiÜ≥∂ ™êÎ_»# q∞`«ºu `«fi~°Ü«∂ PÑïã¨=∂¿ÑÎó
`«„`«ÖÏ=Hõ Ç¨ÏOã¨q‰õÄ1l`«O `«fi#Ü≥∞ÿ "Õu ã¨#Î # „Ñ¨ÇÏ¨ }# Ü≥∂QÍó
ãÖÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ HÍ"≥∂„^ÕHõO KÕ`« „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ∞
KÕã¨∞Î#flÑ¨C_»∞, ¢ã‘Î "åiOz#@∞ìQÍ =^Œ∞Ì, KåÅ∞, WHõ PQÆ∞, q_çzÃÑ@∞ì
JO@∂ JÅã≤# HõO~î° ã¨fi~°O`À â◊fiã≤`«O, ~°∞k`«O, ã¨Îx`«O ÖÏO\˜
ã‘`¯« $`åÅ#∞ KÕÜ∂« e. Ñ¨Ù~°∞+¨μxH© ã¨¯Å#O JÜÕ∞º ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∞, HÍã¨Î
=ÚO^Œ∞QÍ#∞ J`«x "≥ÚÅÅ „Ñ¨^Õâ◊OÖ’ Ô~O_»∞ „Ñ¨Hõ¯ÖÏ z#flQÍ H˘_»∞`«∂
LO_®e. QÀ~°∞=OHõÖÏQÍ, Ç¨ÏOã¨ÖÏQÍ ^èŒfi#∞Å∞ KÕÜ«∂e. WO`«=~°‰õÄ
ÃÑ· ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñ≤Ê#=hfl ã¨Î<åÅ g∞^Œ „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ∞.
ã¨∂ : áê~°∞+¨ºO ~°Éèíã¨`«fiOK« áœ~°∞+Ö`Õ[ LK«º`Õ
Pâ◊H˜Î ~åfi º=$uÎ ~°|Å`«fiO K«Ü≥∂+≤`«ó
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ =∞#ã¨∞, â◊s~°O Hõi#î OQÍ LO\Ï~Ú. ^•x`À ÉÏ@∞
`˘O^Œ~°ÉÏ@∞ ‰õÄ_® LO@∞Ok. J|Å`«fiO, KÕ`«∞Å∞ HÍà◊√§ "≥Ú^ŒÖˇ·#
J=Ü«∞"åÅ∞ =∞$^Œ∞=ÙQÍ LO_»@O, JÅã¨`fi« O J<Õq ¢ãÎ‘ ã¨ÇÏ¨ [ QÆ∞}ÏÅ∞.
ã¨∂ : ~åQÍ¢`«ÊÑ¨Ü≥∂QÆ ™ê`å‡ºK«Û =º`«ºÜ≥∂Ñ≤ Hõfiz^Œƒù"Õ`ü
#z~°O `«ã¨º K≥·"åO`Õ „Ñ¨Hõ$`Õ ˆ~= Ü≥∂[#"£∞.
J#∞~åQÆÑ¨Ù f„=`«#∞ |\˜ì ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ^èŒ~å‡ÅÖ’ XHÀ¯™êi
"≥~· ∞° ^èºŒ O Hõ#|_»K∞« Û. HÍh Jq `å`å¯eHõO =∂„`«"∞Õ . JÑ¨C_»∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
`«^#Œ ∞QÆ∞}OQÍ ¢ãÖÎ‘ Ï „Ñ¨=iÎOK«=K«∞Û. D ~°HOõ QÍ Jxfl "ÕàÖ◊ Ï KÕÜ∂« eû#
J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ¢ã‘Î J#∞~åQÆÑ¨Ù f„=`« `«yæ# `«~åfi`«, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ `«#
ã¨Ç¨Ï[QÆ∞}ÏÅ#∞ „Ñ¨^Œi≈OKåe.
ã¨∂ : H©ÖÏ=Ú~°ã≤ Hõ~°ÎsO t~°ã≤ q^•úO HõáÈÅÜ≥∂ó
128 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ãÖ^ŒOtOHÍO ã¨Î#Ü≥∂ó áê~°≈fiÜ≥∂âıÛu Ñ¨ÓÔ~Âfió
„Ñ¨Ç¨Ï}= =∞+¨ìq^èŒ q∞u ^•H˜Δ}Ï`åº<åO, `«^Œ∞º=f<å
=Ú~°ã≤ H©ÖÏxK« `«`«¯ $`åx ^Œ$â◊ºO`Õ ^Õâ◊ ™ê`«‡º"Õ∞`«`ü.
WO`«=~°‰õÄ K≥Ñ¨Ê|_ç# „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ∞ QÍHõ =∞~À <åÅ∞yO\˜
QÆ∞iOz WHõ¯_» K≥ÑÊ¨ |_»∞`ÀOk. K«#∞flÅ =∞^èºŒ „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’ „Ñ¨Ü∂≥ yOÑ¨^yŒ #
H©Å, `«Å g∞^Œ =∂„`«"Õ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨ ^ŒQÆæ Hõ~°Îi, |∞QÆæÅ g∞^Œ
„Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨^Œy# q^Œú, K«#∞flÅ g∞^Œ QÍx, „Ñ¨Hõ¯ ÉèÏQÍÖ’¡ QÍx K«~å‡xfl
Ñ¨\ ˜ì ÖÏy#@∞¡ „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ 'ãÖ^ŒOtHõ— Wq P <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ∞. WÑ¨Ê\˜
=~°‰õÄ K≥Ñ¨Ê|_»¤ Jxfl „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ# ^ŒH˜Δ} ^Õâ◊ã¨∞÷Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ
„Ñ¨Ü≥∂y™êÎ~°∞. Z‰õΩ¯=QÍ 'H©Å— J<Õ „Ñ¨Ç¨Ï}<åxfl „Ñ¨Ü≥∂y™êÎ~°∞. WÖÏ
„Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOK«@O "åi ^ÕâßKå~°O.
ã¨∂ : Hõ+¨ì=∞<å~°º=$`«Î =∞<å ^Œ$`«q∞u "å`åûºÜ«∞#ó
Wq ^Œ∞óYHõ~°"≥∞ÿ#q, |∞kú=∞O`«∞Å∞ KÕÜ«∞^Œy#q HÍ=Ù.
P^ŒiOK«^yŒ #q, PK«iOK«^yŒ #q HÍ=Ù Jx "å`åûºÜ«∞#∞Å Jaè„áêÜ«∞O.
548–549 ã¨∂ : `«^ä•#º^ŒÑ≤ ^Õâ◊ ™ê`å‡º`ü „Ñ¨Ü«ÚHõÎ =∞#º„`« #
„Ñ¨Ü«ÚOr`«. P`«º~ÚHõO`«∞
`«„`åÑ≤ ÑïÇ¨Ïˆ~`ü
^ÕâßKå~åxfl |\˜ì XHõ~°∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ#∞ W`«~°
^ÕâßÅ"å~°∞ QÆ∞_ç¤QÍ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨‰õÄ_»^Œ∞. XHõ "Õà◊ `«=∞ ^ÕâßKå~°"Õ∞
J~Ú<å Jq q<åâßxH˜ HÍ~°} Éè∂í `«"∞≥ #ÿ q. J<å~ÀQÆºHõ~"° ∞≥ #ÿ q J~Ú`Õ
"å\˜x ‰õÄ_® „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨‰õÄ_»^Œ∞.
550 ã¨∂ : ~°u Ü≥∂ˆQÇ≤Ï H©ÅÜ«∂ QÆ}˜HÍO z„`«¿ã<åO
KÀà◊~å*’ [Ñ¶¨∂#.
KÀà◊~åA 'H©Å— J<Õ „Ñ¨Ç¨Ï}#O „Ñ¨Ü≥∂yOK«@O ^•fi~å z„`«¿ã#
J<Õ Éè’QÆÑ¨Ù ¢ã‘Î Kå=Ù‰õΩ HÍ~°}=∞Ü«∂º_»∞.
ã¨∂ : Hõ~~Î° åº ‰õΩO`«Åâß≈`«Hiõ ‚ âß≈`«"åÇ¨Ï<À =∞Ç¨^Õ"Àó =∞ÅÜ«∞=fO.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 129
130 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
‰õΩO`«Å ^ÕjÜ«Ú_»∞, âß`«Hõi‚H˘_»∞‰õΩ J~Ú# âß`«"åÇ¨Ï#∞_»∞,
=∞ÅÜ«∞=u J<Õ Ñ¨@ìÑ¨Ù^Õq, K«Hõ¯x JÅOHÍ~°O`À PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ
HõO@|_ç`Õ, Xà◊√§ `≥eÜ«∞x "≥∂Ç¨ÏO`À Hõ~°Îix „Ñ¨Ü≥∂yOK«@O, P"≥∞
P „Ñ¨Ç¨Ï}<åxfl `«@∞ìHÀÖËHõ =∞~°}ÕK«@O [iyOk.
ã¨∂ : #~°^Õ=ó ‰õΩáê}˜ ifi^Œ÷Ü«∂ ^Œ∞¢+¨ÊÜ«ÚHõÎÜ«∂ #\©O

HÍ}ÏOK«HÍ~°
áêO_»º~åA ¿ã<åÑü J~Ú# #~°^Õ=Ù_»∞, "≥∂@∞QÍ 'z„`«ÖËY—
J<Õ <å@ºHÍi}˜ ÃÑ· 'q^Œú—#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOK«@O ^•fi~å P"≥∞ K«∂Ñ¨Ù#∞
HÀÖ’Ê~ÚOk.
ã¨∂ : Éèí=Ou Kå„`«â’¡HÍó
â’¡ : <åã¨Îº„QÆ QÆ}<å HÍK«#flK« âß¢ã¨Î Ñï„QÆÇ¨Ïó
„Ñ¨=$`ÕÎ~°u ãÖÜ≥∂ˆQ ~åQÆ U"å„`« HÍ~°}"£∞.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# L^•Ç¨Ï~°}Å#∞ |\˜ì ã¨Ê+¨ì=∞ÜÕ∞º^Õq∞@O>Ë, D
„Ñ¨ Ç ¨ Ï }<åÅ#∞ P#∞áê#∞Å∞ `≥ e Ü« ∞ ‰õ Ω O_® W+¨ ì O =zÛ#@∞ì
„Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨‰õÄ_»^Œ∞. âß¢ã¨ÎO `≥eÜ«∞x "åà◊√§ HõΔ}˜Hõ"≥∞ÿ# HÍ=∂"Õâ◊O`À
qK«HõΔ} ÖË‰õΩO_® „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞. P "≥∂@∞`«<åxfl ¢ã‘ÎÅ∞ Jã¨Ç≤ÏºOK«∞
H˘O\Ï~°∞. âß¢ã*Î¨ Ï˝#O L#fl"åà◊√§ qK«H}Δõ `À "å\˜x „Ñ¨Ü∂≥ y™êÎ~∞° HÍ|\˜ì
¢ã‘ÎÅ‰õΩ U ~°Hõ"≥∞ÿ# W|ƒOk, Ç¨x HõÅQÆ=Ù.
ã¨∂:â’¡ : ã¨fi¿Ñfl+¨fiÑ≤ #^Œ∞+¨ºO`Õ ÉèÏ"å¿ã`Î KÕ «
q„Éèí=∂ó ã¨∞~°`« =º=Ç¨ˆ~+¨μ ÜÕ∞ã¨∞ºã¨ÎHõΔ} HõeÊ`åó
'ã¨∞~°`«O— [iˆQ@Ñ¨C_»∞, XHÀ¯™êi HõÅÖ’ ‰õÄ_® TÇ≤ÏOK«ÖËx
H˘xfl 'ÉèÏ"åÅ∞— HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú. JO>Ë Jq JÑ¨Ê\˜HÑõ C¨ _»∞ „H˘`«QÎ Í
~°∂á⁄O^Œ∞`åÜ«∞#fl=∂@.
555 ã¨∂:â’¡ : Ü«∞^è•Ç≤Ï ÑÖK«g∞O ^è•~å =∂™ê÷Ü«∞ `«∞~°QÆó Ñ¨kè
™ê÷}∞O â◊fi„ÉèíO ^ŒsO "åÑ≤ "ÕQÍO^èÀ# ã¨g∞HõΔ`Õ.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 131
'^è•~°— J<Õ qâı+¨"≥∞ÿ# #_»Hõ#∞ #_çKÕ@Ñ¨C_»∞ QÆ∞„~°O, P"Õâ◊OÖ’
H˘Ü«∞ºÅ#∞, "≥Ú^Œ∞ÅÌ #∞, QÆ∞O@Å#∞, "≥∞@ìÅ#∞, QÆ@∞ìÅ#∞ "Õ\h˜ Ñ¨\Oì˜ K«∞
HÀ‰õΩO_® Ñ¨~°∞ÔQ_»∞`«∞Ok.
ã¨∂:â’¡ :U=O ã¨∞~°`« ã¨=∞‡ˆ~Ì ~åQÍO^èŒó HÍq∞<å=Ñ≤K«O_»"ÕQÍ`ü
„Ñ¨=ˆ~Î`Õ ã¨g∞ˆHΔ`Õ #Kå`«ºÜ«∞O.
J^Õ q^èŒOQÍ HÍ=∂"Õâ◊OÖ’ L#fl ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ `«=∞#∞ `å=Ú
=∞iÛáÈ~Ú Xà◊¥§ ÃÑ·<å `≥eÜ«∞‰õΩO_® ã¨∞~°`«Ñ¨Ù „H©_»Å#∞ [~°∞Ñ¨Ù`«∂
LO\Ï~°∞. "å\˜ =Å¡ HõeˆQ W|ƒO^Œ∞Å QÆ∞iOz QÍx, Ç¨x QÆ∞iOz
QÍh PÖ’zOK«~°∞. J^Õ âß¢ã¨Î Ñï*Ï˝#O LO>Ë HÍã¨Î "åà◊¡ `˘O^Œ~°
áê@∞‰õΩ Hõà‹§O Ñ¨_»∞`«∞Ok. ã¨Ê $Ç¨Ï`À „Ñ¨=iÎOKÕ J=HÍâ◊O LO@∞Ok.
ã¨∂:â’¡ :`«™ê‡#‡ $^Œ∞`«fiO K«O_»`«fiO Ü«Ú=`åº jÅ"Õ∞=K«
P`«‡#â◊Û |ÅO *Ï˝`åfi `«^ä•Ü«ÚOr`« âß¢ã¨Îq`ü.
JO^Œ∞KÕ`« âß¢ã¨Î *Ï˝#O ãÖáêkOz, ã¨=∞Ü«∞ ãÖ^Œ~åƒùÅ‰õ#∞
QÆ∞}OQÍ, `å#∞ ãÖÉè’yOÑ¨^ŒeÛ# ¢ã‘Î Ü≥ÚHõ¯ |ÖÏ|ÖÏÅ#∞, Wëêì~Úëêì
Å#∞ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x, P"≥∞‰õΩ `«y#@∞¡QÍ<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ „Ñ¨=iÎOKåe.
K«O_»"Õâ◊O`À ™êQÆ@"≥∂, =∞$^Œ∞=ÙQÍ ã¨ÅÑ¨@"≥∂ x~°‚~ÚOK«∞H˘x
q"ÕHõO`À „Ñ¨=iÎOKåe.
558 ã¨∂:â’¡ : #K«ã¨~°fi^• # ã¨~åfi#∞ „Ñ¨Ü≥∂*Ïº™êûO„Ñ¨Ü≥∂yHÍó
™ê÷<Õ ^Õâı K«HÍÖË K« Ü≥∂QÆ UëêO qnèÜ«∞`Õ.
Wq Jxfl HÍÖÏÅÖ’#∂, JO^Œi ¢ã‘ÎÅ g∞^• „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨^Œy#q
HÍ=Ù. ™ê÷<åxfl |\˜ì JO>Ë „Ñ¨Ç¨Ï}#O „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ „Ñ¨^Õâßxfl |\˜ì, ^Õâ◊
HÍÅ Ñïã≤÷`«∞Å#∞ |\˜ì, U U „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ∞, Ü≥∂QÍÅ∞ „Ñ¨Ü≥∂yOÑ¨=KÀÛ
"å\˜x =∂„`«O Ü«ÚH˜ÎQÍ, *Ï„QÆ`«ÎQÍ „Ñ¨Ü≥∂yOKåe.
Wk "å`åûºÜ«∞# =Úx ~°zOz# HÍ=∞ ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHõO
J<Õ Ô~O_À JkèHõ~°}OÖ’ ã‘`«¯ $`å^Œº^è•ºÜ«∞O J<Õ U_À J^è•ºÜ«∞O.
132 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 133
Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$Ñ¨ÎO
ã¨∂ : <åÜ«∞Hõã¨º ãÖ`«`åÉèÏº™ê`«Êi„â◊=∞ =ÚÑ¨ÅHõΔ º
~åQÆã¨º Kå#∞ Ñ¨â◊=∞O J#∞=∞`å `Õ# `« =∞^èÀ =áê`«º
Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`Õ# ™êÇ¨Ü«∞ºO ^Œ^•º`åûfiaè„áêÜ«∂ ^•fi
qHõÅÊÜ≥∂[ <åi÷h <åÜ«∞Hõ‰õΩ`«∂ Ç¨ÏÅ^•fi
"≥#∞Hõ\ ˜ J^è•ºÜ«∞OÖ’ q=iOK«|_»¤ „Ñ¨Ç¨Ï}<åÅ#∞ Z_»`≥iÑ≤
ÖË‰õΩO_® „Ñ¨Ü≥∂yOK«@O =Å¡ JÅã≤áÈ~Ú#Ñ¨Ê@˜H© Ñ¨Ù~°∞+¨μxÖ’ ~°uÑ¨@¡
Pã¨H˜Î, ¢ã‘Î Ñ¨@¡ J#∞~åQÆO `«QÆæ‰õΩO_® L#flÑ¨C_»∞ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μx ™ê÷<åxfl
fã¨∞H˘x ~°ux H˘#™êyOKåe. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ "≥ÅH¡ Ö˜ Ï Ñ¨_∞» H˘x L#flÑ¨C_»∞,
¢ã‘Î J`«x g∞^Œ Ñ¨_»∞H˘x JO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ J`«#∞ KÕã≤#@∞¡QÍ<Õ ~°u
„H©_»#∞ ™êyOK«\Ïxfl Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«O JO\Ï~°∞. D Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«OÖ’
LÑ¨HõiOKÕ LáêÜ«∂Å#∞ Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$áêÎÅO\Ï~°∞.
`«#‰õΩ QÍh, Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ QÍh Pã¨H˜Î L#flÑ¨C_»∞ ¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μx
J#∞=∞u`À D Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`åxfl PK«iOK«=K«∞Û.
560 ã¨∂:`«„`« Ü«ÚHõÎ Ü«∞O„`Õ }ˇÿ= W`«ˆ~}
L`«÷Ñ¨º =∂<å `«=∞^èŒó áê`«ÜÕ∞ ^Õ=OK«~°`«
=∞qzÛ#fl ~°ãÖ`«^è• „Ñ¨=$`«Î U=™êºk`ÕºHÀÜ«∞O =∂~°æó
Ñ¨Ù#~å~°OÉèË} Pk`« U= LÑ¨„Hõ"Õ∞`ü. WukfifÜ«∞ó
DÑ¨Ù~°∞ëê~Ú`«O Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ PK«iOK«=K«∞Û. ~°u„H©_»
ã¨Å∞Ñ¨Ù`«∂ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ JÅã≤áÈ~ÚO `«~åfi`« W^ŒÌ~°∂ q_çáÈ‰õΩO_®<Õ
134 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 135
á⁄i¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ „HÕ^Œ‰Ωõ ¢ãÎ‘ ÃÑH· ˜ =KÕÛ@∞¡QÍ KÕã∞¨ H˘x ~°ux H˘#™êyOK«@O
"≥Ú^Œ\ ˜ q^èŒO. WHõ Ô~O_Àk ~°u„H©_» P~°OÉèíO #∞OKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ „HÕ^Œ,
¢ã‘Î ÃÑ·# LO_Õ@@∞¡QÍ K«∂ã¨∞HÀ=@O.
ã¨∂ : ™ê „Ñ¨H©~°º =∂} ˆHâ◊‰õΩã¨∞=∂ âßfiã¨ qzÛù#fl Ç¨ã≤h
=¢HõÎ ãÖã¨~åæ~°úO ã¨Î<åÉèÏº=Ú~°ó Ñ‘_»Ü«∞Of Ñ¨Ù#ó Ñ¨Ù#t≈~À
#=∞Ü«∞Of Ü«∂âıÛëêìó Ñ¨Ó~°fi=∞™œ ^Œi≈`«"åO ™êÎU=
„Ñü‰õΩsfi`« áêu`å „Ñü áê`« Ü«∂g∞u Ç¨Ïã¨f `«~°˚Ü«∞Of
„ÑüÑ¶¨∞flfK« „|∂Ü«∂`ü† Ñ¨Ù#â◊Û„g_®O ^Œ~°≈ÜÕ∞`ü „â◊=∞O
q~å=∂cèáêûOK« Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$ÃÑÂÎ ˆ~= LÑ¨ã¨ˆ~Ê`ü.
H˘Ñ¨CÖ’x Ñ¨ÓÅ∞ ~åeáÈQÍ, Z_»`≥~°QÆx x@∂ì~°∞ÊÅ „Ñ¨"åÇ¨ÏÑ¨Ù
`åH˜_çH˜ `«# =ÚYOÖ’x z~°∞#=Ùfi =∂Ü«∞=∞=QÍ, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç =Ú^Œ∞Ì
ÃÑ@∞ìHÀ=\ÏxH˜ J`«xH˜ ^ŒQ~ÔæÆ · ¢ãÎ‘ `«# ã¨<Î åÅ#∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μx KèåfH˜ `«yeOz
QÆ\ ˜ìQÍ <˘‰õΩ¯`«∂, `«~°K«∞QÍ `«Å =OK«∞`«∂, JO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ J`«#∞
KÕã≤# q^èŒOQÍ Jxfl KÕ+¨ìÅ∂ KÕÜ«∂e. `«##∞ „HÕ^Œ Ñ¨_»^Àã≤ #O^Œ∞‰õΩ
„ÑüQÍ J`«xfl „HÕ^Œ‰õΩ Ñ¨_»^Àã≤#@∞¡ #=Ùfi`«∂ K≥áêÊe. HÍh =∞^èŒºÖ’
`«# ã¨Ç¨Ï[ ã≤^Œú"≥∞ÿ# ã≤QÆ∞æ#∞ Hõ#|~åÛe. HÍã¨Î q~å=∂xfl ‰õÄ_®
fã¨∞HÀ"åe. Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$áêÎÅ#∞ Hõ#|~°Kåe.
562–563
ã¨∂: `åxK«=HΔÍº=∞ó
Ñ¨Ù~°∞+¨â◊≈Ü«∞# ™ê÷Ü«∂ Ü≥∂+≤`« ã¨Î ^ŒfiK«# "åºH˜ΔÑ¨Î z`åÎÜ«∂W=
hgO qâı¡+¨ÜÕ∞`ü `«„`« q=^Œ=∂<åO HõáÈÅ K«∞O|<Õ#
Ñ¨~åº‰õΩÅÜÕ∞`ü ã≤÷~°eOQÆâ◊Û`«„`« `«¢`≥·<åO Ñïã¨Ê $âı`ü
„Ñ¨^èŒ=∞ ãÖQÍ`åKÕ `«ûO Ç¨Ï`À~Àfi ~°O`«ˆ~ Ñ¶¨∞@ì#O Hõ<åºÜ«∂â◊Û
`«^•ä ã¨#Î Ü≥∂ ã¨ûOÇ¨Ï`«Ü∂≥ ~°›ãÜ Î¨ ∂≥ ó HõHÜ
Δõ ∂≥ ~°Oã¨Ü∂≥ ¢s"æ åÜ«∂O
WuK« ÃãÂ fi i}ÏºO Ü« ∞ ^è • ™ê`« ‡ ºO Ü« ∞ ^è • Ü≥ ∂ QÆ O K«
K«∞O|<å~°ú"Õ∞<åO
136 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
x~°ÌÜ«∞=∞=ÅO|º Ç¨Ï#∞^Õâı KåOQÆ∞m ãÖÑ¨Ù>Ë# `«„`Õ`«~°™êº
„g_® xg∞Å#OK« „Ñ¨^èŒ=∞ ã¨=∂QÆ"Õ∞ Hõ<åºÜ«∂â◊Û.
Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$áêÎÅ#∞ QÆ∞iOz WHõ¯_» K≥Ñ¨Ê|_»∞`ÀOk.
„Ñ¨Hõ¯ g∞^Œ Ñ¨_»∞H˘x L#fl <å~ÚHõ#∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ <≥=∞‡kQÍ
=∂@Ö’¡H˜ kOÑ≤, P"≥∞ =∞#ã¨∞#∞ PHõi¬Oz, <≥=∞‡kQÍ P"≥∞ p~° =Ú_çx
qáêÊe. P"≥∞ JO^Œ∞‰õΩ JÉèíºO`«~°O ÃÑ_ç`Õ, P"≥∞ K≥H˜¯e g∞^Œ =Ú^Œ∞ÌÅ∞
ÃÑ\˜ì P"≥∞#∞ HõÅ`« ÃÑ\Ïìe. QÆ\ ˜ìÑ¨_ç L#fl`«# JOQÍxfl P"≥∞ =∞$^Œ∞"≥·#
â◊s~° ÉèÏQÍÅ‰õΩ `«yeOKåe. <å~ÚHõ Hõ#º J~Ú`Õ JOQÍxfl P"≥∞
`˘_»Å‰õΩ `«yeOKåe. J^Õ "Õâ◊º#∞ J~Ú`Õ W+¨ìO =zÛ# KÀ@ JOQÍxfl
`åHÕK«=K«∞Û. P"≥∞ =ÚOQÆ∞~°∞Å#∞ =Ú^•Ì_@» O HÀãÖ P"≥∞#∞ x~°Ü Ì ∞« QÍ
Ñ¨@∞ìHÀ"åe. Ç¨Ï#∞^Õâ◊OÖ’ "Õà◊§`À |∞QÆæÅ#∞ "≥∞eÃÑ\Ïìe. JÖÏ
KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ <å~ÚHõ‰õΩ ã≤QÆ∞æ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : ~°u ãÖ„Ñ¨Ü≥∂ ˆQK≥·ëê Hõ^èŒ=∞#∞~°[º`« Wu
„Ñ¨=$`åÎº Ñ¨sˆHΔ`«.
~°u ãÖÜ≥∂QÆOÖ’ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ <å~ÚHõ#∞ U~°HOõ QÍ ~°OlOÑ¨*Ü Ë ∞«
=KÀÛ Ñ¨sH˜ΔOz `≥Å∞ûHÀ"åe.
565 ã¨∂ : Ü«ÚHõÎ Ü«∞O„`Õ} LÑ¨ã¨$Ñ¨º =∂}Ï `«`À ^Œ$+≤ì
=∂=~°ÎÜÕ∞ `«Î`« U"≥·<åO Ñ‘_»ÜÕ∞`ü U`«„^ŒÇ¨Ïã¨ºO
Ü«Ú=f<åq∞u ã¨∞=~°‚<åÉèíó
ãÖÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ¢ã‘Î U ÉèÏQÆO "≥·Ñ¨Ù K«∂Ñ¨Ù =∞~°Å∞ã¨∞ÎO^À P
ÉèÏQÆO`À ¢ã‘Îx Ñ‘_çOKåe. ¢ã‘ÎÅ∞ |Ü«∞@ÃÑ@ìx ~°Ç¨Ïã¨ºq∞k Jx ã¨∞=~°‚
<åÉèí∞Å Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : QÍ„`å}ÏO „ãÖã¨#O <Õ„`« xg∞Å#O „Ñ‘_®<åâ◊ó
ã¨=∞kèHÍK« ~°`« Ü≥∂[<Õu ¢ã‘Î}ÏO ÉèÏ=ÅHõΔ}O
J=Ü«∞"åÅ∞ "å_ç#@∞¡QÍ LO_»@O, Hõà√◊ § =¸ã¨∞HÀ=@O, ã≤Q∞Æ æ
q_çzÃÑ@ì@O, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çfl `«# g∞^Œ‰Ωõ ÉÏQÍ ÖÏH˘¯x QÆ\Qì˜ Í Ç¨Ï`«∞HÎ À=@O
ÖÏO\˜q ¢ã‘Î ÉèÏ=„áêÑ≤Î á⁄O^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõ#|ˆ~Û ÅHõΔ}ÏÅ∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 137
ã¨∂ : Ç¨Ïã¨ÎO q^èŒ∞<Àu d^Œºu ^Œâ◊`«∞º`å÷`«∞O
#^Œ^•u áê^Õ# PÇ¨ÏOu ~°`å= ™ê<ÕK«
Ñ¨Ù~°∞ëêu =iÎh
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ÅHõΔ}ÏÅ`À ÉÏ@∞ ÉÏ^èŒ#∞ „Ñ¨^Œi≈ã¨∞ÎOk. KÕ`«∞Å∞
q^ŒÅ∞Û`«∞Ok. ÑÖ_»∞¡ H˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çfl ÃÑ·H˜ ÖË=hÜ«∞^Œ∞. `«#
HÍà◊§`À Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç #_»∞=Ú#∞ Ñ¨@∞ìH˘O@∞Ok. J`«_çx QÆ\ ˜ìQÍ
Hõ~°K«∞H˘O@∞Ok.
ã¨∂ : `«™êºó „áêQÆºO„`« Ü≥∂QÍ `«¯ˆ~}˜ ãÖÉÏ^èŒO
QÆ[ W=HΔÀÉèíÜÕ∞`ü P =∞$^Œ∞ÉèÏ=`ü. `«`À Ü«∞O„`« Ü≥∂[#O
ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ #@∞=O\˜ ÅHõ}Δ ÏÅ#∞ <å~ÚHõ Hõ#|iÛ#Ñ¨C_»∞, `«fi~°QÍ
P"≥∞‰õΩ ÉèÏ=„áêÑ≤xÎ HõeyOK«\ÏxH˜ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ `«# KÕu`À P"≥∞ Ü≥∂xx
U#∞QÆ∞ `˘O_»O`À ÔHeH˜#@∞¡QÍ ÔHeH˜ P"≥∞Ö’ HÍ"≥∂„^ÕHÍxfl ÃÑOKåe.
P"≥∞ Ü≥∂xÖ’ =∞^Œ#[ÅO T~°∞`«∞Ok. JÑ¨C_»∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ `«#
POQÍxfl P"≥∞ Ü≥∂xÖ’ *Á#áêe.
ã¨∂ : LÑ¨ã¨$Ñ¨ÎHõO =∞O^èŒ#O Ç¨ïÖ’= =∞~°Ì#O Ñ‘_ç`«HõO
x~å…`À =~åÇ¨ÏÑ¶¨∂`À =$ëêÑ¶¨∂`« â◊Û@Hõ qÅã≤`«O
ãÖÑ¨Ù@ Wu Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$áêÎx.
LÑ¨ã¨$Ñ¨ÎHõO, =∞O^èŒ#O, Ç¨ïÅ=Ú, J==∞~°Ì#=Ú, Ñ‘_ç`«HõO,
x~å…`«O, =~åÇ¨Ï Ñ¶¨∂`«O, K«@Hõ qÅã≤`«HõO, ãÖÑ¨Ù@O Jx Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨
ã¨$áêÎÅ∞ Ñ¨k ~°HÍÅ∞.
570 ã¨∂ : <åºÜ«∞º =∞$A ãÖq∞„â◊} =ÚÑ¨ã¨$Ñ¨ÎHõ"£∞.
JO^ŒiH© `≥eû#@∞=O\˜ "≥∞`«Î<≥·# HõÅ~ÚHõ#∞ 'LÑ¨ã¨$Ñ¨ÎHõO—
JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Ç¨Ï¿ãÎ# eOQÆO ã¨~°fi`À „ÉèÏ=∞ ÜÕ∞ku |O^èŒ#"£∞.
KÕu`À Ñ¨Ù~°∞+¨μx JOQÍxfl Hõ=fiO uÑ≤Ê#@∞ìQÍ uÑ¨Ê@O '=∞O^è#Œ O—
J#|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : hpHõ$`«º [QÆ# =ÚÑïëêì^Œ…@ìÜÕ∞ ku Ç¨ïÅó
138 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 139
Hõ\ ˜„Ñ¨^Õâßxfl =Oz, JOQÍxfl Ü≥∂xÖ’H˜ *ÁÑ≤ÊOz ÃÑ·H© HÕ^ŒH©
QÆ∞^ŒÌ_®xfl 'Ç¨ïÅO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^Õ= qÑ¨s`«O ã¨~°Éèíã¨ =∞==∞~°Ì#"£∞.
ÃÑ#· K≥ÑÊ¨ |_ç# Ç¨ïÖÏ<Õfl |ÅOQÍ, "ÕQOÆ QÍ KÕ¿ãÎ Jk 'J=∞~°#Ì O—.
ã¨∂ : eOˆQ# ã¨=∂Ç¨Ï$`«º Ñ‘_»Ü«∞<£ z~°=∞= Ñ‘_Õku Ñ‘_ç`«Hõ"£∞.
JOQÆO`À QÆ∞zÛ <˘‰õΩ¯`«∂ KåÖÏ ¿ãÑ¨Ù LO_»@O 'Ñ‘_ç`«HõO—
J#|_»∞`«∞Ok.
575 ã¨∂ : ã¨∞^Œ∂~° =Ú`«¯ $+¨º "ÕˆQ# ã¨fi[Ñ¶¨∞#
=∞=áê`«ÜÕ∞ ku x~å…`«ó
KåÖÏ ÃÑ·H˜ Hõ\ ˜ „Ñ¨^Õâßxfl ZuÎ =∞m§ "ÕQÆOQÍ JOQÍxfl Ö’ÑëH˜
á⁄_»=\Ïxfl 'x~å…`«O— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : UHõ`« U= Éèí∂~Ú+¨ª =∞=eMË ku =~åÇ¨Ï Ñ¶¨∂`«ó
XHõ Ñ¨ H õ ¯ # =∂„`« " Õ ∞ JOQÍxfl J<Õ H õ =∂~° ∞ ¡ Ü≥ ∂ xÖ’
*ÁÑ≤ÊOK«_®xfl '=~åÇ¨Ï Ñ¶¨∂`«O— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ã¨ U"À ÉèíÜ«∞`«ó Ñ¨~åºÜÕ∞} =$ëêÑ¶¨∂`«ó
JOQÍxfl Ô~O_»∞ Ñ¨Hõ¯ÖÏ, XHõ™êi XHõ Ñ¨HÍ¯ Ô~O_À ™êi =∞~À
Ñ¨Hõ¯ J<ÕHõ =∂~°∞¡ Ü≥∂xÖ’ *ÁÑ≤ÊOK«_®xfl '=$ëêÑ¶¨∂`«O— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ã¨Hõ$x‡„t`« =∞x¢+¨¯=∞Ü«∞º kfi¢ã≤Îâ◊Û`«∞iu
Ñ¶¨∞@ìÜÕ∞ku K«@Hõ qÅã≤`«"£∞ ~åQÍ=™êxHõO.
XHõ™êi Ü≥∂xÖ’ „Ñ¨"tÕ OÑ¨*ãË #≤ JOQÍxfl |Ü«∞@‰õΩ fÜ«∞‰õΩO_®
Ô~O_»∞ =¸_»∞ =∂~°∞¡ Ö’ÑëH˜ á⁄_»=\Ïxfl K«@Hõ qÅã≤`«O JO\Ï~°∞.
¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ ÉèÏ=„áêÑ≤Î HõeˆQ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ nxfl J=ÅOaOKåe.
ã¨∂ : "åºÑ¶¨∂`«O Hõ~°}O ãÖÑ¨Ù@ q∞u.
¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ `«=∞ HÍà◊√§ ÉÏQÍ KåK«∞H˘x, `«=∞ ÉèíQÆ, eOQÍÅ∞
ÉÏQÍ Hõe¿ãÖÏ H“QÆeOK«∞‰õΩx ~°u ™êy¿ãÎ ^•xfl 'ãÖÑ¨Ù@O— JO\Ï~°∞.
580 ã¨∂ : `ÕëêO ¢ã‘Î ™ê`å‡º kfiHõÅÊ# „Ñ¨Ü≥∂QÆó
140 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
D Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨ÎáêÎÅ#∞ ¢ã‘Î Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ"åxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ
„Ñ¨Ü≥∂yOKåe.
ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`Õ`«∞ ãÖ^ŒOâ’ „Éèí=∞~°Hõó
„¿ÑOM’e`« q∞`«ºkèHÍx.
Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«OÖ’ ÃÑ·# K≥Ñ¨Ê|_ç# Ñ¨k~°HÍÅ∞ QÍHõ ãÖ^ŒOâ◊O,
„Éèí=∞~°HõO, „¿ÑOM’e`«O Jx =∞~À =¸_»∞ qâı+¨"≥∞ÿ# ~°HÍÅ∞ L<åfl~Ú.
ã¨∂ : ÉÏ_»ÉË# eOQÆ=∞=QÆ$Ç¨Ïº x+¨¯~°¬O `åºOÑ‘_»Ü«∞O`åºO
"åz ~å=™ê÷#O ãÖ^ŒOâ◊ó
JOQÍxfl KåÖÏ ¿ãÑ¨Ù =∂=¸Å∞QÍ QÍh, ™êQÆnã¨∞QÎ Íh Ñ¨@∞ìH˘x
LO_»@O 'ãÖ^Œâ◊O— J#|_»∞`«∞Ok.
ã¨∂ : Ü«ÚHõÎÜ«∞O„`å K«„Hõ=¢^Œƒù"Õ∞ku „Éèí=∞~°Hõó PÉèÏºã≤Hõó
¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç JOQÍxfl `«# Ü≥∂xÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x, HÍà◊√§
=Ú_»∞K«∞H˘x, KÕ`∞« Å∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μx â◊s~°OÃÑ· LOK«∞`«∂, K«„HõOÖÏ u~°Q\Æ Ïxfl
'„Éè=í ∞~°HOõ — JO\Ï~°∞. nxfl ÉÏQÍ JÉèÏºãÖ ^•fi~å =∂„`«"∞Õ ™êkèOK«QÅÆ O.
ã¨∂ : `«„`Õ`«~° ã¨fi[Ñ¶¨∞# =∂H˜Δ¿Ñ`ü.
ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # '„Éè=í ∞~°HOõ —Ö’ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ `«# Hõ\„˜ Ñ¨^âÕ ßxfl ÃÑHÔ· `«∞`Î ∂«
P"≥∞ K«„HõOÖÏ u~°QÆ\ÏxH˜ J#∞‰õÄÅ`«Å#∞ HõeyOKåe.
585 ã¨∂ : [Ñ¶¨∞#"Õ∞= _ÀÖÏÜ«∞=∂# ã¨û~°fi`À „ÉèÏ=∞ ÜÕ∞ku
„¿ÑOM’e`«O.
¢ã‘Î `«# #_»∞=Ú#∞ =ÚO^Œ∞‰õÄ "≥#‰õÄ¯ TÜ«∞Å TÑ¨Ù`«∞#fl@∞ì
Hõkeã¨∂Î ~°u KÕ¿ãÎ ^•xfl „¿ÑOM’e`«O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Ü«ÚHõÎ Ü«∞O„`Õ= ÅÖÏ>Ë ÅÖÏ@O x^ä•Ü«∞ q„âß"Õ∞º`«.
~°u ™êQÆ∞`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JOQÆO, Ü≥∂h q_ç=_»‰õΩO_®
Ñ¨Ù~°∞+¨μx #∞^Œ∞\˜ g∞^Œ `«# #∞^Œ∞\˜ #∞Oz ¢ã‘Î q„âßOu fã¨∞HÀ"åe.
ã¨∂ : q„âßO`åÜ«∂O K« Ñ¨Ù~°∞+¨ãº¨ Ñ¨Ù#~å=~°#Î "£∞. WuÑ¨Ù~°∞ëê~Ú`åx.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 141
JÖÏ ¢ã‘Î JÅã≤áÈ~Ú# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞m§ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ã¨∞~°`åxfl
„áê~°OaèOz, `å#∞ JÅã≤áÈ~Ú#Ñ¨C_»∞ P"≥∞ ~°ux H˘#™êyOz
ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_çO^À JÖÏˆQ ~°ux H˘#™êyOz P"≥∞‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_®e. ÃÑ·#
K≥Ñ≤Ê#q Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`åÅ∞.
ã¨∂ : Éèí=Ou Kå„`« â’¡HÍó
â’¡ : „Ñ¨KåÛùk`« ã¨fiÉèÏ"åÑ≤ QÆ∂_è®HÍ~åÑ≤ ÉèÏ=∞h
q=$}À`Õº=ÉèÏ=O, ã¨fi~åQÍ ^Œ Ñï=iÎh
WHõ¯_» L^ŒÇ¨ÏiOz# â’¡HõOÖ’ WÖÏ K≥Ñ¨Ê|_çOk. ¢ã‘Î ZO`«
QÆ∞@∞ìQÅÆ ã¨fiÉèÏ=O Hõey#^≥<· å, QÆOcè~° ã¨fiÉèÏ=O HõÅ^≥<· å Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`«O
[i¿Ñ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«# =∞#ã¨∞Ö’ L#fl ÉèÏ"åÅ#∞ `«ÑÊ¨ Hõ "≥Å_¡ ç KÕã∞¨ OÎ k.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«#∞á⁄Ok# ã¨∞YO =Å¡ P"≥∞ "≥∞ÿ=∞~°záÈ`«∞Ok.
JO^Œ∞KÕ`« Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç`À Un ^•K«‰õΩO_® "≥Å¡_çã¨∞ÎOk.
ã¨∂: â’¡:Ü«∞^è•jÖÏ Éèí"Õ<åfls Ü«∞^è•K«~°u ÖÏÅ™ê
`«™êº U=qKÕëêìaèã¨Î`«û~°º =ÚÑ¨ÅHõΔÜÕ∞`ü.
¢ã‘Î ZÖÏO\˜ ã¨fiÉèÏ=O Hõey LO^À, U ~°HõOQÍ ~°u HÍ"åÅx
HÀ~°∞H˘O@∞O^À "å\˜H˜ J#∞QÆ∞}OQÍ #_»∞K«∞HÀ"åe. P"≥∞ KÕ+Åì¨ „Ñ¨HÍ~°O
JO`å `≥Å∞ûH˘x ~°ux H˘#™êyOKåe.
ã¨∂: â’¡:#`Õfi=~“Î # „Ñ¨ã¨∂`«O # =∞$wO #K«QÆiƒù}©O
#Kåu "åºÜ«∞`åO <åsO Ü≥∂[ÜÕ∞ `«∞Ê~°∞ëê~Ú`Õ.
|Ç≤Ï+¨μì J~Ú# ¢ã‘Îx, „Ñ¨ã¨qOz# ¢ã‘Îx, =∞$w*Ïu ¢ã‘Îx, QÆiƒù}©
¢ã‘Îx, Z‰õΩ¯= ÖÏ=ÙQÍ L#fl ¢ã‘Îx Ñ¨Ù~°∞ëê~Ú`åxH˜ LÑ¨Ü≥∂yOK«~å^Œ∞.
Wk "å`åûºÜ«∞# =Úx ~°zOz# HÍ=∞ ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHõO
J<Õ Ô~O_À JkèHõ~°}OÖ’ Ñ¨Ù~°∞ëÈÑ¨ã¨$Ñ¨ÎO J<Õ Zxq∞^À J^è•ºÜ«∞O.
142 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 143
BÑï+¨ìHõO
ã¨∂ : kfiq^ä• `«$fÜ«∂ „Ñ¨Hõ$uó ¢ã‘Î~°∂Ñ≤}©

Ñ¨Ù~°∞+¨ ~°∂Ñ≤}˜ K«.
#Ñ¨ÙOã¨‰Ωõ _»∞ ¢ã~Î‘ ∂° Ñ≤}˜ Jx Ñ¨Ù~°∞+¨~∂° Ñ≤}˜ Jx ~Ô O_»∞ q^è•Å∞QÍ
LO\Ï_»∞.
ã¨∂ : `«„`« ¢ã‘Î ~°∂Ñ≤}© ¢ã≤ÎÜ«∂ "Õ+¨=∂ÖÏÑÖ bÖÏO ÉèÏ=O =∞$^Œ∞`«fiO
cè~°∞`«fiO =ÚQÆ÷`å =∞ã¨Ç≤Ï+¨μ‚`åO „g_®OKå#∞ ‰õΩsfi`«
JO^Œ∞Ö’ ¢ãÎ‘ ~°∂Ñ≤}Q˜ Í L#flÑ¨C_»∞ ¢ãÎ‘ Ü≥ÚHõ¯ "Õëêxfl, =∂@Å#∞,
bÅÅ#∞, ÉèÏ"åxfl, =∂~åú"åxfl, ÉèÜ í ∞« jÅ`«#∞, =∞$^Œ∞`åfixfl, F~°∞ÛHÀÖËx
QÆ∞}Ïxfl, ã≤QÆ∞æ#∞ J#∞HõiOKåe.
ã¨∂ : `«™êº=^Œ<Õ [Ñ¶¨∞# Hõ~°‡ `«^ÒÑï+¨ìHõ =∂K«HõΔ`Õ.
#Ñ¨ÙOã¨‰Ωõ xH˜ Ü≥∂x LO_»^∞Œ QÆ#∞Hõ Ü≥∂xÖ’ KÕ¿ã Ñ¨xx <À\˜Ö’
KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. WÖÏ KÕÜ«∞\Ï<Õfl 'BÑï+¨ìHõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ™ê`«`À ~°u=∂aè=∂xH©O =$uÎOK«e¿Ñû`« "Õâßº=K«Ûi`«O
„Ñ¨HÍâ◊ÜÕ∞`ü. Wu ¢ã‘Î ~°∂Ñ≤}©.
JÖÏ KÕÜ∞« @O =Å¡ #Ñ¨ÙOã¨‰Ωõ _»∞ J#∞~åQÆO á⁄O^Œ∞`å_»∞. "Õâº◊ ÖÏ
`«# #_»=_çx "≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨~∞° Û‰õΩO\Ï_»∞. Wk ¢ãÎ‘ ~°∂ÑÖÖ’ L#fl #Ñ¨ÙOã¨‰Ωõ _»∞
KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x.
144 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
595
ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞+¨~°∂Ñ¨}©`«∞ „Ñ¨K«Ûù#fl HÍ=∂ Ñ¨Ù~°∞+ÖeÑ¨û=∂<å
ãÖ"åÇ¨ÏHõ ÉèÏ= =ÚÑ¨r"Õ`ü
WHõ Ñ¨Ù~°∞+¨ ~°∂ÑÖÖ’ L#fl #Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_»∞ "Õ+¨ ÉèÏ+¨Ö’¡
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çÖÏ<Õ LO_ç, ¢ã‘Î ~°∂ÑÖÖ’ L#fl #Ñ¨ÙOã¨‰õΩxÖÏ <À\˜`À ~°u
„H©_»#∞ PK«iOKåe. HÍ=∂xfl ÃÑ·H˜ Hõ#|_»hÜ«∞‰õΩO_® Ñ¨Ù~°∞+¨μx
á⁄O^Œ∞HÀ~°@O gà◊§ ÅHõΔ}O. gà◊√§ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ Xà◊√§ Ñ≤ã¨∞‰õΩ`«∂, P
ã¨Ê~°≈`À XHõ~°Hõ"≥∞ÿ# ã¨∞MÏxfl á⁄O^Œ∞`«∂ LO\Ï~°∞.
ã¨∂ : ãÖ"åÇ¨Ï<Õ Ñï+¨fi[º=∂<Õ= QÍ¢`≥·~°∂~°∂ <åÜ«∞Hõã¨º
=∞$nflÜ«∂`ü. „Ñ¨ã¨$`« ÑïK«Ü«∂K« T~°∞=¸ÅO
#[Ñ¶¨∞#q∞u ãÖã¨Ê $âı`ü.
Xà◊√§ Ñ≤ã≤ˆH@Ñ¨C_»∞, H“QÆeOK«∞H˘O@∞#fl@∞ìQÍ KÕã≤ <åÜ«∞‰õΩx
`˘_»Å#∞ `«# JOQÍÅ`À =∞iÌOKåe. `˘_»Å =∞^èºŒ „Ñ¨^âÕ ßxfl, #_»∞=Ú#∞
`å‰õΩ`«∂ LO_®e.
ã¨∂ : `«„`« ã≤ú~°eOQÆ`å =ÚÑ¨ÅÉèíºKåã¨ºáê}˜=∞<Õ÷#
ÑïÑ¶¨∞@ìÜÕ∞`ü KåÑ¨Å=∞ã¨º ‰õΩ`«ûÜ«∞Of= Ç¨Ï¿ã`ü.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ <åÜ«∞‰õΩx eOQÆO ÖËz LO>Ë
^•xx KÕ`ÀÎ Ñ¨@∞ìH˘x =∞~°Ì#O KÕÜ«∂e. eOQÆO Ü≥ÚHõ¯ Hõ^ŒeHõÅ#∞
K«∂ã¨∂Î ^•xfl xOkã¨∞Î#@∞ìQÍ #"åfie.
ã¨∂ : Hõ$`«ÅHõΔ}Ë<åÑ≤ LÑ¨Å|÷ "≥·Hõ$`Õ <åÑ≤ # KÀ^Œº`« Wu
KÕ`«ûfiÜ«∞ =ÚÑ¨„Hõ"Õ∞`«. Ñ¨Ù~°∞¿+}K« PKÀ^Œº=∂<å
q=^Õ`« Hõ$¢KÕÛù}˜ KåÉèí∞ºÑ¨QÆKÕÛùku.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#@∞¡ KÕã≤#Ñ¨C_»∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ U q^èŒ"≥∞ÿ# JÉèíºO`«~°O
Hõ#|~°ÛHõáÈ`Õ, `«#O`«@ `å#∞ J`«x eOQÍxfl <À\’¡ ÃÑ@∞ìH˘x ~°u„H©_»
™êyOKåe. XHõ "Õà◊ <åÜ«∞‰õΩ_Õ JÖÏ KÕÜ«∞=∞x HÀi`Õ, `å#∞ JÖÏ
KÕ¿ã ^•xx HÍ^Œx Éˇ@∞ì KÕã≤, z=iH˜ ZÖÏQÀ XÑ¨C‰õΩ#fl@∞ìQÍ #\Õz
P Ñ¨xx HÍx"åfie.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 145
146 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
ã¨∂ : `«„`« Hõ~å‡+¨ìq^èŒO ã¨=ÚK«ÛÜ«∞ „Ñ¨Ü≥∂[ºO xq∞`«O
áê~°≈fi`À ^Œ+¨ìO aã¨ûO^ŒOâ◊ó JO`«ã¨ûO^ŒOâ◊â◊√ÛOa`«HõO
Ñï=∞$+¨ìHõ =∂„=∞ K«∂+≤`«HõO ãÖQÆ~° Wu.
D BÑï+¨ìHõOÖ’ Zxq∞k q^è•Öˇ·# Hõ~°‡Å#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOK«=K«∞Û.
Jq xq∞`«O, áê~°≈fi`À^Œ+¨ìO, |Ç≤Ïã¨ûO^ŒOâ◊O, JO`«ã¨ûO^ŒOâ◊O,
K«∞Oa`«HõO, Ñï=∞$+¨ìHõO, P„=∞K«∂+≤`«HõO, ã¨QÆ~°O.
600
ã¨∂ : `Õ¿+fiÔH·Hõ =∞Éèí∞ºÑ¨QÆ=∞º q~å=∂ cèáêûO ^Œ~°≈ÜÕ∞`ü.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# Zxq∞k Hõ~°‡Å#∞ (JO>Ë Ñ¨#∞Å#∞) XHõ ^•x
`«~åfi`« XHõ\ ˜ PK«iOz# `«~åfi`« #Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_»∞ q~°q∞OK«\ÏxH˜
W+¨ìÑ¨_»∞`«∞#fl@∞ì Hõ#|~åÛe.
ã¨∂ : W`«~°â◊Û Ñ¨Ó~°fiã≤‡ #flÉèí∞ºÑ¨QÆ`Õ `«k`«~°O
"Õ∞"åÑ¨~°O xiÌâı`ü. `«ã≤‡#flÑ≤ ã≤^Õú`«^Œ∞`«Î~°q∞u.
#Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_»∞ xq∞`«O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨#∞Å∞ KÕã≤O`«~åfi`«, =∞m§
"å\˜x KÕÜ«∞=∞x <åÜ«∞‰õΩ_»∞ HÀ~åe. P Ñ¨#∞ÅxflO\˜h XHõ ^•x
`«~åfi`« XHõ\ ˜ #Ñ¨ÙOã¨‰õΩ_»∞ =∞m§ KÕÜ«∂e.
ã¨∂ : Hõ~å=ÅOa`« "≥∂+¨ªÜ≥∂~°∞Ñïq#ºã¨Î =∞Ñ¨q^Œúº
=ÚYO q^èŒ∞#∞Ü«∂`ü `«xflq∞`«O
<åÜ«∞‰õΩx eOQÍxfl KÕ`ÀÎ Ñ¨@∞ìH˘x, ^•x H˘#ÉèÏQÍxfl `«#
ÃÑ^Œ=ÙÅ‰õΩ `«yeOz, ÃÑ^•Å`À ^•xx QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìH˘x `«# =ÚMÏxfl
Hõ^ŒÖÏÛe. n<Õfl xq∞`«O JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Ç¨Ï¿ãÎ<å„QÆ =∞=KåÛù^Œº áê~°≈fi`À x~°Ìâ◊# "≥∂ëêìaèº =∞=Ñ‘_»º
Éèí=`Õfi`å =ku ™êO`«fiÜÕ∞`«Î`åÊ~°≈fi`À ^Œ+¨ì"£∞.
KÕu`À eOQÆÑÙ¨ H˘##∞ Ñ¨@∞ìH˘x „Ñ¨H¯õ Å‰õΩ Ñ¨à√◊ § `«QÅÆ hÜ«∞‰õΩO_®
ÃÑ^Œ=ÙÅ`À <˘H˜¯, WOHõ KåÅx PÑ¨ÙKÕ¿ãÎ ^•xfl áê~°≈fi`À ^Œ+Oì¨ JO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 147
ã¨∂ : Éèí∂Ü«∞â’Ûk`å ãÖg∞e`Ò+‘ª `«™êº„QÆO x+‘Ê_»º Hõ~°¬Ü«∞Of=
=ÚOKÕku |Ç≤Ïã¨ûO^ŒOâ◊ó
eOQÍxfl <À\’¡ ÃÑ@∞ìH˘x ÃÑ^Œ=ÙÅ#∞ =¸ã≤ eOQÆÑ¨Ù H˘##∞
Hõ~°z Ñ¨@∞ìH˘x =ÚO^Œ∞‰õΩ ÖÏQÆ∞`«∞#fl@∞ìQÍ =Ú^Œ∞ÌÃÑ@∞ìH˘O>Ë Jk
|Ç≤Ïã¨ûO^ŒOâ◊O J=Ù`«∞Ok.
605
ã¨∂ : `«ã≤‡<Õfl "åÉèíº~°÷#Ü«∂ HÕz ^ŒkèHõO „Ñ¨"Õâ◊ÜÕ∞`åûÑ≤ Kå„QÆ
"≥∂ëêªÉèÏºO x+‘Ê_»º x¿+ªÖË k`«ºO`« ã¨ûO^ŒOâ◊ó
ÃÑ· Ñ¨x KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ <åÜ«∞‰õΩx HÀiHõ „Ñ¨HÍ~°O WOH˘OK≥O
Z‰õΩ¯=QÍ eOQÍxfl <À\˜Ö’H˜ fã¨∞H˘O>Ë Jk JO`«ã¨ûO^ŒOâ◊O
J#|_»∞`«∞Ok. D JO`«ãû¨ O^ŒOâ◊OÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨μx eOQÍxfl #Ñ¨ÙOã¨‰Ωõ _»∞
ÃÑ^•Å`À ÉÏQÍ #eÑ≤ ~°u ã¨∞MÏxfl HõeyOK«=K«∞Û.
ã¨∂ : Hõ~å=ÅOa`« ™Èº+¨ª =¢^ŒæÇ¨Ï}O K«∞Oa`«Hõ"£∞.
<åÜ«∞‰õΩx eOQÍxfl #Ñ¨ÙOã¨‰Ωõ _»∞ `«# QÆ∞ÃÑÊ@`À Ñ¨@∞ìH˘x, ^•x
H˘##∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ`À =Ú^•Ì_»\Ïxfl 'K«∞Oa`«HõO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«`«¯ $`åfi lÇ¨fi„ˆQ} ã¨~°fi`À Ñ¶¨∞@ì#
=∞„ˆQK« =º^èŒ#q∞u Ñï=∞$+¨ìHõ"£∞.
K« ∞ Oa`« H õ O `« ~ åfi`« <åÅ∞Hõ H ˘#`À eOQÆ Ñ ¨ Ù H˘##∞
~åÑ≤_çHõeyã¨∞Î#fl@∞ìQÍ ~å¿ãÎ Jk Ñï=∞$+¨ìHõO J=Ù`«∞Ok.
ã¨∂ : `«^è• Éèí∂`«"Õ∞= ~åQÆ=âß ^Œ~°÷„Ñ¨q+¨ìO x~°ÌÜ«∞
=∞=Ñ‘_®º=Ñ‘_»º =ÚOKÕk `åº„=∞ Kè«∂+≤`«Hõ"£∞.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ KÕã≤# `«~åfi`« eOQÍxfl ã¨QÆO ^•HÍ <À\˜
Ö’ÑëH˜ „Ñ¨"ÕtOÑ¨xzÛ x~°ÌÜ«∞QÍ QÆ\ ˜ìQÍ <˘H˜¯ =ke`Õ ^•xfl P„=∞
K«∂+≤`«HõO JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞ëêaè„áêÜ«∂ ^Õ=yˆ~ fÊ_»ÜÕ∞ KåÛÑïã¨=∂¿ÑÎ iu ãÖQÆ~°ó
ÃÑ· ã¨∂„`«OÖ’ K≥Ñ≤Ê#@∞ì KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ <åÜ«∞‰õΩx Jcèëêìxfl
J#∞ãïOz ~°u HÍ~°ºO =Úy¿ã^•HÍ <åÅ∞Hõ`À eOQÍxfl Ñ‘_Oç z Ñ‘_Oç z
148 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
Ñ¨_ÕÜ«∂e. nxfl ãÖQÆ~°O JO\Ï~°∞.
610
ã¨∂ : Ü«∞^è•~°÷O Kå„`« ã¨Î## „Ñ¨Ç¨Ï}#Ü≥∂ó „Ñ¨Ü≥∂QÆ W`ÒºÑï+¨ìHõ"£∞.
=∞$^Œ∞ =∞^èºŒ "ÕQÍÅ`À, xq∞`«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ BÑï+¨Hì ÍÅ`À, HÍ=∞O
ZÖÏÔQ`· Õ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^À J^Õ q^èOŒ QÍ, J^Õ "ÕQOÆ `À ã¨<Î åÅ#∞ =∞iÌOK«@O
‰õÄ_® [~°QÍe. nx`À BÑï+¨ìHõO QÆ∞iOz Ñ¨ÓiÎQÍ K≥Ñ≤Ê#>ˇÂìOk.
ã¨∂ : ‰õΩÅ\Ï ÃãÂûfii}Ïºó ÑïKåiHÍ âßÛ¿Ñº`« ¢`«ÊÜ≥∂[Ü«∞Ou.
#Ñ¨ÙOã¨‰õΩÖË HÍ‰õΩO_®, ‰õΩÅ@Å∞, qK«ÛÅ q_çQÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ`À
uiˆQ ¢ã‘ÎÅ∞, ^•ã‘[#O, "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ D BÑï+¨ìHõ ~°ux PK«iã¨∂Î
LO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«^Õ`«`«∞Î # HÍ~°ºO ã¨=∞Ü«∞ q~À^è• ^Œã¨Éèíº`åfiK«Û
Ñ¨Ù#~°Ñ≤ Ç¨º™êO =^Œ# ãÖã¨ˆ~æ ã¨fiÜ«∞"Õ∞ "åiÎO
„Ñü Ñ¨^Õº `Õ`åºKå~åºó
„Ñ¨H$õ uH˜ q~°∞^ŒOú QÍ#∞, Jã¨Éºíè OQÍ#∞ LO_»@O =Å¡ D BÑï+¨Hì õ
~°u PK«iOÑ¨^ŒQÆæk HÍ^Œx âß¢ã¨ÎHÍ~°∞x Jaè„áêÜ«∞O. BÑï+¨ìHõO
PK«iOz#@∞=O\˜ ¢ã‘Îx =Ú^•Ì_®ÅO>Ë Jã¨Ç¨ÏºO Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok QÆ#∞Hõ
Wk ¢ã‘ÎÅ‰õΩ Ñ¨xH˜~å^Œx PKå~°∞ºÅ "å^ŒO.
ã¨∂ : "ÕâßºHÍq∞<ÕÜ«∞ =∞^À+¨ó
J#º`ÀÑ≤ ÑïÇ¨~°ºó ™êfiku "å`åûºÜ«∞#ó
"Õâ◊º`À ~°u ãë¿Ñ@Ñ¨C_»∞ =∂„`«O Wk ^À+Ö HÍ^Œ∞. ‰õΩÅ ¢ã‘ÎÅ
=O\˜ <å~ÚHõÅ`À ~°u „H©_» ™êyOKÕ@Ñ¨C_»∞ =∂„`«O Wk `«QÆ^Œx
"å`åûºÜ«∞#∞Å Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨∂ : `«™ê‡^•º™œfi Ñï+¨ìHõ =∂K«~°Ou #`åaèã¨ûÇ¨Ï
ãÖã¨$[ºO`Õ „áêKåºó
BÑï+¨ìHõO KÕ¿ã ¢ã‘ÎÅ`À JOQÆ^ÕjÜ«ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# H˘O^Œ~°∞
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ HõÅ=~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 149
615
ã¨∂ : "Õâßºaèˆ~= # ãÖã¨$[ºO`Õ PÇ≤ÏK«Ûù„uHÍó
ãÖã¨$ëêì JÑ≤ =ÚYHõ~°‡ `å™êO ÑïÇ¨Ï~°Ou.
JÇ≤ÏK«Û„ù `« ^ÕjÜ«ÚÅ∞ "Õâº◊ Å`À Jã¨Å∞ HõÅ=~°∞. XHõ "Õà◊ Hõeã≤<å
BÑï+¨ìHÍxfl x¿+^èŒOQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞.
ã¨∂ : x~°¿ÑHΔÍ ™êûˆH`å ã¨ûOã¨$[ºO`Õ.
™êˆH`« ^ÕjÜ«ÚÅ∞ XHõ ÅHõΔ ºO JO@∂ ÖË‰õΩO_® ãÖÉè’QÆOÖ’
áêÖÁæO\Ï~°∞. JO>Ë BÑï+¨ìHÍxfl ‰õÄ_® W+¨ìÑ¨_»`å~°∞.
ã¨∂ : #`«∞ã¨fiÜ«∞=∞øÑï+¨ìHõ =∂K«~°Ou <åQÆ~°HÍó
áê@bÑ¨Ù„`« "åã¨∞Å∞ "Õâ◊ºÅ`À ãÖÉè’y™êÎ~°∞ QÍx BÑï+¨ìHÍxfl
PK«iOK«~°∞.
ã¨∂ : ã¨~°fi=∞qâ◊OHõÜ«∂ „Ñ¨Ü≥∂[Ü«∞Ou â∫~°¿ã<åó
â∫~°¿ã# ^ÕjÜ«ÚÅ∞ Jk Wk Jx ÉË^èŒO ÖË‰õΩO_® JxflO\˜h
PK«i™êÎ~°∞.
ã¨∂ : U=OÇ¨ºÇ¨ïó HÀÇ≤ÏÜ≥∂+≤`åO jÅO H“K« =∂Kå~°O
K«i„`«O „Ñ¨`«ºÜ«∞O =K«#O "å„â◊^Œú^è•`«∞=∞~°›u.
xã¨~åæ ^Õ=Ç≤Ï =∞e# ^Œ$+¨ìÜ«∞ó Éèí=O`Õº`å #
Ñï`åº*Ïº ã¨Î™ê‡ ^•™êO ã¨‡ $u`« U= â∫K«=∞<Õº+¨ì=º"£∞.
JÖÏ PK«iOK«\ÏxH˜ â∫~°¿ã# ^ÕjÜ«ÚÅ∞ UO `«~¯° O K≥|∞`å~°O>Ë
¢ãÅÎ‘ PKå~°O, â◊√„Éè`í ,« jÅO, ã¨fiÉèÏ=O, #=∞‡HõO, =∂@Å∞ g\˜x Z=_»∞
#=Ú‡`å_»∞ ? ã¨fiÉèÏ=O=Å¡QÍx W`«~° QÆ∞}ÏÅ =Å¡ QÍx "åà◊√§ =∞e#
Ñ¨Ói`«∞Å∞. XHõ "Õà◊ "åà◊§Ö’¡ áêiâ◊√^•úºxfl x~°~‚ ÚOKåÅO>Ë "åà◊§ ^è~Œ å‡xfl
|\˜ì =∂„`«"Õ∞ x~°‚~ÚOKåe.
620
ã¨∂ : UÇ¨ÏO Ç¨ºÇ¨ïó =`«ûó „Ñ¨„ã¨=}Ë "Õ∞^èŒºó âßfi=∞$QÆ„QÆÇ¨Ï}Ë â◊√zó
â◊‰õΩxó Ñ¶¨Å áê`Õ`«∞ ¢ã‘Î=ÚYO ~°u ãÖQÆ"Õ∞ – Wu t+¨ì q„Ñü Ñ¨`ÕÎó
150 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 151
ã¨‡ $u "åHõºã¨º K« ™ê=HÍâ◊`åfi ^ÕÌâ◊ã≤÷`Õ ~å`«‡#â◊Û =$uÎ
„Ñ¨`«ºÜ«∂#∞ ~°∂ÑÖ „Ñ¨=ˆ~Î`Õu "å`åûºÜ«∞#ó
áêÅ∞‰õΩ_çK@Õ Ñ¨C_»∞ ^Œ∂_», "Õ\Ï_Õ@Ñ¨C_»∞ =∞$QÍÅ∞, ‰õΩHõ¯, ÑÖ_»∞¡
~åÖËÛ@Ñ¨C_»∞ Ñ¨‰õΔΩÅ∞, ~°u KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ ¢ã‘Î <À~°∞ Ñïâ◊√^•úÅ∞QÍ
ÖˇH˜¯OÑ¨|_»`å~Ú. J~Ú<å H˘O`« =∞OkH˜ Wk x+≤^ŒúO HÍ|\˜ì `«=∞
^ÕâßKå~åÅ‰õΩ, `«#∞ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# suÖ’ PÖ’zOz D BÑï+¨ìHõO
PK«~°} Ü≥∂QÆº"≥∂HÍ^À Z=iH˜ "å~°∞ x~°‚~ÚOK«∞HÀ"åe.
ã¨∂ : Éèí=Ou Kå„`«â’¡HÍó – „Ñ¨=∞$+¨ì‰õΩO_»ÖÏâßÛÑ≤Ü«Ú"å#ó
ÑïKåiHÍó Hˆ ëêOz^Õ=‰õΩ~°fiOu
#~å}Ï =∞øÑï+ì̈H"õ ∞£ .
^•ã‘ [#O, H˘O`« =∞Ok Ü«Ú=‰õΩÅ∞ =∂„`«"Õ∞ D BÑï+¨ìHÍxfl
PK«i™êÎ~°∞.
ã¨∂ : `«^ä• <åQÆ~°HÍó ˆHz^Œ<Àº#ºã¨º Ç≤Ï`≥·+≤}ó
‰õΩ~°fiOu ~°∂_è» q™êfi™êó Ñ¨~°ã¨Ê~° qx„QÆÇ¨Ï"£∞.
P q^èOŒ QÍ<Õ H˘O^Œ~∞° <åQÆ~‰° Ωõ Å∞ XHõi Ñ¨@¡ =∞~˘HõiH˜ W+¨=ì Ú,
qâßfiãÖ HõÅ"åÔ~· Ñ¨~°ã¨Ê~°O BÑï+¨ìHÍxfl PK«i™êÎ~°∞.
ã¨∂ : Ñ¨Ù~°∞ëêâ◊Û `«^è• ¢ã‘Îâ◊Û HõÔ~Â‡`«u¯Å‰õΩ~°fi`Õ
"åºã¨ ã¨Îã¨ºK« q*Ë˝Ü≥∂ =ÚYK«∞O|#=kfikèó
¢ã‘ÎÅ∞ BÑï+¨ìHÍxfl PK«iOz#@∞ìQÍ<Õ, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ‰õÄ_®
BÑï+¨ìHÍxfl ¢ã‘ÎÅ`À [~°∞Ñ¨Ù`å~°∞ JO>Ë =ÚY K«∞O|#O KÕã≤#@∞ìQÍ<Õ
ÉèíQÆK«∞O|#O KÕ™êÎ~°#fl=∂@.
ã¨∂ : Ñï=iÎ`« ^ÕÇ¨Ï∫`«∞ ¢ã‘Î Ñ¨ÙO™œÜ«∞`«Ê~°ã¨Ê~°"£∞.
Ü«ÚQÆÑ¨`«ûO„Ñ¨Ü«Ú*Ëº`Õ ã¨HÍ=∞ó HÍH˜Å ã¨û‡ $`«ó
¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ Ñ¨~°ã¨Ê~°O XHõiHÍà◊§ "≥·Ñ¨Ù# WOH˘Hõi `«Å
LO_Õ@∞ìQÍ Ñ¨_∞» H˘x Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O =∞~å‡OQÍÅ#∞ KÕu`À `«_∞» =Ú`«∂, =ÚY,
ÉèíQÆ K«∞O|<åÅ∞ [~°Ñ¨\Ïxfl 'HÍH˜ÅO— JO\Ï~°∞.
152 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
625
ã¨∂ : `«™ê‡^Œ∞æ}=`« ã¨ÎºHÍÎ fi K«`«∞~åO ™êÎºy<À #~å<£
"Õâßºó YÖË+¨μ ~°[ºO `Õ ^•ã¨Ç¨ã≤Î Ñ¨HÍk+¨μ
HÍ|\˜ì `≥e"≥·# "åix, QÆ∞}=O`«∞Åx, `åºQÆx~°u HõÅ"åix
=keÃÑ\˜ì ^•ã‘ [#O`À\©, ^Œ∞~å‡~°∞æÅ`À\©, `«∞K«∞ÛùÅ`À\© =∂„`«"Õ∞
"Õâ◊ºÅ∞ D BÑï+¨ìHÍxfl PK«i™êÎ~°∞.
ã¨∂ : #`Õfi`«^•ƒÇ¨Ï‡}À q^•fi<£ =∞O„f "å ~å[ ^èŒ∂~°÷~°ó
QÆ$Ç‘Ï`« „Ñ¨`«ºÜ≥∂"åÑ≤ HÍ~°ÜÕ∞ ^ÒÑï+¨ìHõ"£∞.
q^•fiOã¨∞_≥·# „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞QÍx, ~åA H˘Å∞=ÙÖ’ Ñ¨x KÕ¿ã
=∞O„`«∞Å∞QÍh, ã¨=∂[OÖ’ ¿Ñ~°∞#fl =º‰õΩÎÅ∞QÍh D BÑï+¨ìHÍxfl
Pz~°OK«‰õÄ_»^Œ∞.
ã¨∂ : #âß¢ã¨Î =∞ã‘Î `Õº`å= ¢`«ÊÜ≥∂ˆQ HÍ~°}O Éèí"Õ`ü.
âß¢™êÎ~å÷<åfi ºÑ≤<À q^•º¢`«ÊÜ≥∂QÍO ¿ãÎ fiHõ ^ÕtHÍ<£.
âß¢ã¨ÎOÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk „Ñ¨fn PK«~°}©Ü«∞O HÍ^Œ∞. âß¢ã¨ÎOÖ’x
q+¨Ü∂« Å∞ Jxfl^ÕâßÅ"åiH˜, Jxfl =~åæÅ "åiH˜ ãÖ|OkèOz LO\Ï~Ú.
HÍ|\˜ì ^ÕâßKå~åxfl |\˜ì, âß¢™êÎxfl ‰õΔΩ}OQÍ K«kq `«=∞‰õΩ Uq
PK«~°}©Ü«∂Ö’ "å\˜x =∂„`«"Õ∞ PK«iOKåe.
ã¨∂ : ~°ã¨g~°º qáêHÍÇ≤Ï â◊fi=∂Oã¨™êºÑ≤ "≥·^ŒºˆH
H©iÎ`å Wu `«u¯O™êº^ŒƒùHõΔ}©Ü«∞O qK«HõΔ}ˇÿó
ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # ^•xfl, WOHÍ q=~°OQÍ K≥áêÊÅO>Ë, ‰õΩHõ¯ =∂OãÖÖ’
‰õÄ_® H˘xfl B+¨^èŒQÆ∞}ÏÅ∞<åflÜ«∞x "≥·^Œº âß¢ã¨ÎOÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk. JO`«
=∂„`«OKÕ`« PÖ’zOKÕ*Ï˝#OL#fl =∞#∞+¨μÅ∞ ^•xxu#KåÛ ! u#‰õÄ_»^∞Œ .
ã¨∂ : ãÖ`Õº= Ñ¨Ù~°∞ëêó ˆHz`«ûOu ^Õâß ã¨Î^ä• q^è•ó
ãÖuHÍÖÏâ◊Û ÜÕ∞¿+fi`Õ Ü≥∂QÍ# ã¨∞ºifl~°~°÷HÍó
JÖÏ J~Ú`Õ g\˜x âß¢ã¨ÎOÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ KÕ~åÛ~°O>Ë, WÖÏ KÕ¿ã
"åà◊√§ H˘O^Œ~∞° <åfl~°x, g\˜x PK«iOKÕ^âÕ ßÅ∞ H˘xfl L<åflÜ«∞x K≥ÑÊ¨ @O
HÀãÖ. g\˜x JO^Œ~°∂ PK«iOKåÅx HÍ^Œ∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 153
630
ã¨∂ : `«™ê‡^ÕÌâ◊OK« HÍÅOK« „Ñ¨Ü≥∂QÆO âß¢ã¨Î "Õ∞=K«
P`å‡#O KåÑ≤ ãÖ„¿ÑHõΔ º Ü≥∂QÍ#∞ºOr`« "å#"å.
HÍ|\˜ì |∞kú=∞O`«∞_≥#· "å_»∞ ^ÕâH◊ ÍÅ Ñïã≤`÷ ∞« Å#∞, `«# ã¨fiÉèÏ"åxfl
|\˜ì Wk „Ñ¨Ü∂≥ yOÑ¨^QŒ æÆ JOâ◊=Ú HÍ^• Jx PÖ’zOz, x~°~‚ ÚOK«∞H˘x
`«^Œ#∞QÆ∞}OQÍ „Ñ¨=iÎOKåe.
ã¨∂ : J~°÷™êºã¨º ~°Ç¨Ïã¨º`åfiK«ÛÅ`åfi#‡##ã¨Î^ä•
Hõó Hõ^•HÕ‰õΩ`«ó ‰õΩ~åº kuHÀ *Ï˝`«∞ =∞~°›u.
D BÑï+¨Hì Oõ KåÖÏ ~°ÇÏ¨ ã¨º"≥∞#ÿ k. ã¨ÇÏ¨ [OQÍ =∞#ã¨∞#∞ K«eOÑ¨
KÕ¿ã ã¨fiÉèÏ=O HõÅk. JO^Œ∞KÕ`« nxx U ã¨=∞Ü«∞OÖ’, Z=~°∞ PK«i™êÎ~À
J#flk K≥Ñ¨Ê@O Z=i `«~°=¸ HÍ^Œ∞.
Wk "å`åûºÜ«∞#=Úx ~°zOz# HÍ=∞ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü≥∂QÍk
èHõ~°}OÖ’ BÑï+¨ìHõO J<Õ `˘q∞‡^À J^è•ºÜ«∞O.
154 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
''~°`å~°OÉèÏ=
™êxHÍ^Œº^è•ºÜ«∞=Ú——
ã¨∂ : <åQÆ~°Hõ ã¨ûÇ¨Ï q∞„`« [#<Õ# ã¨ÑïKå~°Hõâ◊Û Hõ$`« Ñ¨ÙëÈÊÑ¨Ç¨ˆ~
ãÖKåi`« ã¨∞~°a^è ∂Œè ¿Ñ ~°`åº"å¿ã „Ñ¨™êkè`Õ "åã¨ QÆ$¿ÇÏ Hõ$`«™êfl#
„Ñ¨™ê^èŒ<åO Ü«ÚHÍÎº Ñ‘`åO ¢ã≤ÎÜ«∞O ™êO`«fi<≥·ó Ñ¨Ù#ó áê<Õ#
KÀÑ¨„Hõ"Õ∞`«.
~°ux „áê~°OaèOKÕ =ÚO^Œ∞, ~°u Ñ¨Ó~°Î~Ú# `«~åfi`« J#∞ãïOK«
=eû# Ñ¨^Œú`«∞Å QÆ∞iOz D J^è•ºÜ«∞OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk.
<åQÆ~°‰õΩ_»∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À#∞, ¿ã=‰õΩÅ`À#∞ Hõeû, Ñ¨Ó=ÙÅ`À
JÅOHõiOK«|_ç, Ñï=∞à◊ ^èŒ∂áêÅ`À JÅ~å~°∞`«∞#fl Ñ¨_»HõQÆk L#fl@∞
=O\˜ "åã¨ QÆ$Ç¨xfl KÕi, ™êfl#O KÕã≤ K«Hõ¯QÍ JÅOHõiOK«∞H˘x L#fl
<å~ÚHõ#∞ =Ú^Œ∞ÌQÍ Ñ¨ÅHõiOz, P"≥∞ ˆHΔ=∞ ã¨=∂Kå~åÅ∞ `≥Å∞ûH˘x,
P"≥∞ KÕ`« H˘OK≥O =∞^ŒºO `åyOKåe. `«#∞ ‰õÄ_® H˘OK≥O =∞^èŒºO
fã¨∞HÀ"åe.
633,634,635
ã¨∂ : ^ŒH˜Δ} `«âßÛ™êº LÑ¨"Õâ◊#"£∞.
ˆHâ◊Ç¨Ï¿ãÎ =¢™êÎO`Õ h"åº q∞`«º=ÅO|#O,
~°`«º~°úO ã¨"Õº# ÉÏÇ¨ï<å Jã¨∞^Œú`«ó Ñï+¨fiOQÆó
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 155
<å~ÚHõ#∞ ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù# ‰õÄ~ÀÛÉˇ@∞ìH˘x, P"≥∞ H˘Ñ¨C#∞ QÍx,
p~° H˘OQÆ∞#∞ QÍx ~°qHõ =Ú_çx QÍx, HÀHõ =Ú_çx QÍh Ñ¨@∞ìH˘x,
Z_»=∞ KÕu`À "≥∞Å¡QÍ H“QÆeOK«∞H˘x ã¨∞~°`åxH˜ PÇ¨fixOKåe.
636,637
ã¨∂ : Ñ¨Ó~°fi „Ñ¨Hõ~°} ãÖ|^≥Âúó ÑïÇ¨™ê#∞~åÔQ· ~°fiKÀaè ~°#∞=$uÎó
QÆ∂_è®j¡ÖÏ<åO K«=ã¨∞Î<åO ã¨=∞ã¨ºÜ«∂ ÑïÉèÏ+¨}"£∞.
"≥#∞Hõ\ ˜ „Ñ¨H~õ }° ÏÅÖ’ K≥ÑÊ≤ # ÑïÇ¨™êÅ∞, J#∞~åQÆO`À ‰õÄ_ç#
ã¨~°ã¨Ñ¨Ù =∂@Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q J#∞ãïOKåe. ~°Ç¨Ï™êºÅ∞, Jj¡Å"≥∞ÿ#
=∂@Å∞ H˘O`«"Õ∞~°ÔH·<å K≥Ñ¨CHÀ"åe.
638,643
ã¨∂ : ã¨#$`«Î =∞#$`«ÎO "åw`«O "åk„`«O,
HõàÏ#∞ ãÖ Hõ^ä•ó
Ñ¨Ù#ó áê<Õ<ÀÑ¨K«ÛùO^Œ#"£∞ âı+¨[#qã¨$+≤ìó,
*Ï`å#∞~åQÍÜ«∂O ‰õΩã¨∞=∂#∞ÖËÑ¨# `åO|∂Å^•<Õ#K«
q[<ÕK« Ü«∞^èÀÔHÂÎ ~åeOQÆ<åkaèˆ~<å =Ú^Œú~°¬ÜÕ∞`ü,
`«`À hg qâı¡+¨}Ïk Ü«∞^èÀHõÎ =ÚÑ¨„Hõ"Õ∞ `Õ`«ºÜ«∞O ~°`å~°OÉèíó
#$`«º w`åÅ =O\˜ "å\˜Ö’ <å~ÚHõ‰õΩ „Ñ¨"Õâ◊O ÖËHõ Pã¨H˜Î LO>Ë
"å\˜`À HÍ¿ãÑ¨Ù P#O^ŒOQÍ HÍÅO QÆ_»áêe. qq^èŒ Hõà◊Å QÆ∞iOz
=ÚK«Û\ÕK«∞HÀ"åe. =∞^èŒº =∞^èŒº =∞^ŒºO QÍh, W`«~° áêhÜ«∂Å∞ QÍh
fã¨∞HÀ"åe. D q^èOŒ QÍ J#∞~åQÆO =$kú K≥Ok# <å~ÚHõ KÕ`« Ñ¨Ó=ÙÅ∞,
QÆO^èŒO =O\˜ ã¨∞"åã¨# QÆÅ ÖËÑ¨<åÅ∞, `åO|∂ÖÏÅ∞ =O\˜q WÑ≤ÊOz,
^•<åÅ#∞ WÑ≤ÊOz ã¨`«¯iOÑ¨*Ëã≤ `«#`À =zÛ# q∞„`«∞Å#∞, ¿ã=‰õΩÅ#∞
ÑÖÑ≤OKÕÜ«∂e. Wq ã¨∞~°`åxH˜ =ÚO^Œ∞ KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨#∞Å∞.
644–653
ã¨∂ : ~°`å=™êxHõO~åQÆ =∞u ÉÏÇ¨Ïº ãÖã¨∞Î`«Ü≥∂ i= ã¨„g_»Ü≥∂ó
Ñ¨~°ã¨Ê~° =∞Ñ¨â◊º`Àó Ñ¨$^èŒ HõÊ $^äŒ QÍKå~° Éèí∂q∞QÆ=∞#"£∞,
156 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
„Ñüx=$`«º K«„g_®Ü«∞ =∂#Ü≥∂ ~°∞z`«^Õâ’Ñ¨q+¨ìÜ≥∂
™êÎO|∂Å „QÆÇ¨Ï} =∞pÛHõ$`«O K«O^Œ#=∞#º^•fi J#∞ÖËÑ¨#O
`«™êºQÍ„`Õ ã¨fiÜ«∞"Õ∞= x"ÕâÜ ◊ ∞Õ `ü, ã¨"ºÕ # ÉÏÇ¨ï<å K≥<· åO Ñï~°Éºíè
K«+¨Hõ Ç¨Ïã¨Îó™êO`«fiÜ«∞<åÊÜ«∞ÜÕ∞`ü,
[ÖÏ#∞áê#O "å YO_»MÏ^ŒºHõ =∞#º^•fi „Ñ¨Hõ$u ™ê`«‡ºÜ«ÚHõÎ
=ÚÉèÏ=Ñ¨ÙºÑ¨Ü«ÚOr`åO,
JK«Ûù~°ã¨Hõ Ü«¸+¨ =∞=∞¡Ü«∞ "åQÆ∂O Éèí$+¨ì=∂O™ÈÑ¨^ŒOâßx
áê#HÍx K«∂`«Ñ¶¨ÖÏx â◊√+¨¯ =∂OãÖ =∂`«∞Å∞OQÆ K«„HõHÍ}˜
ã¨â◊~°¯ ~å}˜K« Ü«∞^è•^Õâ◊ ™ê`«‡ºOK«,
`«„`« =∞^èŒ∞~° q∞^ŒO =∞$^Œ∞ qâ◊^Œ q∞uK«
q^Œâ◊º q^Œâ◊º `«`«Î ^Œ∞áêÇ¨Ïˆ~`ü,
Ç¨Ï~°‡º `«Å ã≤÷`« Ü≥∂~åfi K«O„kHÍ ¿ã=<å~°÷ =∂ã¨#"£∞,
`«„`å#∞ ‰õÄÖÏaèó Hõ^ä•aè~°#∞ =ˆ~Î`«,
`«^ŒOHõ ãÖb<åÜ«∂ â◊ÛO„^Œ=∞#O Ñ¨â◊ºO`åº #HõΔ„`« ÑÖH˜Î
=ºH©ÎHõ~°}"£∞,
J~°∞O^èŒf „^èŒ∞= ã¨Ñ¨Îi¬ =∂ÖÏ ^Œ~°≈#O KÕu ~°™ê=`åxHõO.
WHõ ~°u Ñ¨Ó~°Î~Ú# `«~åfi`« KÕÜ«∞=eû# Ñ¨#∞Å QÆ∞iOz WÖÏ
K≥Ñ¨Ê|_çOk. ~°u ã¨∞YO á⁄Ok# `«~åfi`« XHõiH˜ XHõ~°∞ ÑïK«Ü«∞O ÖËx
"åà◊§ÖÏQÍ XHõix XHõ~°∞ K«∂ã¨∞HÀ‰õΩO_® "Õ~°∞ "Õ~°∞QÍ =∞~°∞QÆ∞^˘_ç¤H˜
"≥o§ ~å"åe. =zÛ# `«~åfi`« XHõ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# „Ñ¨^Õâ◊OÖ’ ‰õÄ~˘Ûx
`åO|∂ÖÏÅ∞ "Õã¨∞HÀ"åe. `«~åfi`« QÆO^èŒO ÖÏO\˜ ã¨∞QÆO^èŒ ÖËÑ¨<åxfl
ã¨fiÜ«∞OQÍ <å~ÚHõ‰Ωõ Ñ¨ÓÜ«∂e. `«# Z_»=∞ KÕu`À <å~ÚHõ#∞ H“QÆeOK«∞
H˘x áê# áê„`«#∞ fã¨∞H˘x |u=∞ÖÏ_»∞`«∂ h\˜x QÍx, K«ÔH¯~° hà◊§#∞
QÍx `åyOKåe. ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ =∂Oã¨~™° êxfl QÍx, QÆOlx QÍx, =∂Oã¨ÑÙ¨
ÉèHí ÍΔ ºxfl QÍx, áê#HÍÅ∞, +¨~ƒ° `«∞ÅÎ ∞, =∂q∞_ç ÑÖ_»∞,¡ "Õ~ÚOz# =∂OãÖ,
Å=OQÆ Ñ¨@ì`À Hõeã≤# hà◊√§ "≥Ú^ŒÖˇ·#q W^ŒÌ~°∂ Hõeû ¿ãqOKåe.
¿ãqOKÕ@Ñ¨C_»∞ Wk ÉÏQÆ∞Ok, Wk fÜ«∞QÍ LOk, Wk "≥∞`«ÎQÍ LOk
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 157
JO@∂ `«#∞ H˘iH˜ <å~ÚHõ‰Ωõ JOkã¨∂Î uxÑ≤OKåe. "Õ∞_»ÃÑ#· ‰õÄ~˘Ûx
K«Å¡x "≥<≥flÅÖ’ W^ŒÌ~°∂ Ç¨~ÚQÍ QÆ_»áêe. P"≥∞‰õΩ #KÕÛ Hõ^äŒÅ∞ K≥Ñ≤Ê,
`«# `˘_»ÃÑ· Ñ¨_»∞H˘x L#fl P"≥∞‰õΩ K«O„^Œ∞_çx, „^èŒ∞= #HõΔ„`«O, ã¨Ñ¨Îi¬
=∞O_»ÅO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x K«∂Ñ≤OKåe.
654–658
ã¨∂ : `«¢`≥· `«^Œƒù=u – â’¡ : J=™ê<ÕÑ≤ K« „Ñ‘u ~°∞Ñ¨KåÔ~·
~°∞Ñ¨ã¨¯ $`å, ã¨q„ãÖÉèí Hõ^ä•Ü≥∂ÔQ·ó
~°uO [#Ü«∞`Õ Ñ¨~å"£∞,
Ñ¨~°ã¨Ê~° „Ñ‘uHÍÔ~· HÍ`«‡ ÉèÏ"å#∞ =~°Î<≥·ó
HõΔ}Ï¢`À¯^èŒ Ñ¨~å=$`≥ÎÂó HõΔ}Ï ¢fÊu qÖ’H˜`≥·ó,
Ç¨Ïb¡ã¨Hõ „H©_»#ÔH·ó QÍÜ«∞<≥· ~åfl@º ~åã¨ÔH·ó
~åQÆÖ’ÖÏ¢~°Ì#Ü«∞<≥· â◊ÛO„^Œ =∞O_»Å gHõΔ}ˇÿó
P^Õº ãÖ^Œ~°≈<Õ *Ï`Õ Ñ¨Ó~°fiO ÜÕ∞ã¨∞º~°‡<À~°^è•ó
Ñ¨Ù#ifiÜ≥∂ˆQ ^Œ∞óYOK« `«ã¨º ã¨~°fiã¨º H©~°Î<≥·ó,
H©~°Î<åO`Õ K« ~åˆQ} Ñï+¨fiOÔQ· ã¨û K«∞O|<≥·ó `≥·ÃãÂÎâ◊Û
ÉèÏ"≥·ã¨ûOÜ«ÚHÀÎ Ü«¸<À ~åQÀ q=~°÷`Õ.
~°u P~°OÉèíOÖ’#∞, =Úyã≤# `«~åfi`«, QÆO^èŒO ÖÏO\˜ ã¨∞"åã¨#
QÆÅ ÖËÑ¨<åÅKÕ`«, Ñ¨Ó=ÙÅ∞, áê#O ÖÏO\˜ "å\˜KÕ`« ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ =∞^èŒº
„¿Ñ=∞ =$kú K≥O^Œ∞`«∞Ok. „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ#, qâßfiãÖ HõeyOKÕ =∂@Å`À
Jk =∞s "Õ∞Å∞ ~°HõÑ¨Ù „¿Ñ=∞QÍ Ñï}u K≥O^Œ∞`«∞Ok. `«=∞ =∞#ã¨∞Ö’x
„¿Ñ=∞ ÉèÏ"åÅ#∞ XHõiH˘Hõ~°∞ `≥eÜ«∞Ñ¨~°∞ÛHÀ=@O HÀãÖ Ñ¨~°ã¨Ê~°O
H“QÆeOK«∞HÀ=@O, „Ñ¨}Ü«∞HÀáêÅ∞ „Ñ¨^Œi≈OK«@O, Ç¨Ïb¡ã¨HõO =O\˜
#$`åºÅ`À#∞, ãÖw`åÅ`À#∞, ~åã¨ „H©_Å» `À q<À^ŒO á⁄O^Œ@O ÖÏO\˜q
~°u =Úyã≤# `«~åfi`« KÕÜ«∂e. z„`«OQÍ Hõ^ŒÖÏ_»∞`«∞#fl Hõà◊√§ J#∞~åQÆ
Ñ¨Ói`«"≥∞ÿ# ÉèÏ"åxfl Hõeyã¨∞ÎO>Ë, K«O„^Œ=∞O_»ÖÏxfl K«∂ã¨∂Î, W~°∞=Ù~°∂
P#O^ŒO á⁄O^•e. "≥Ú^Œ\ ˜ ™êiQÍ `å=Ú HõÅ∞ûH˘#flÑ¨C_»∞ K«∂ã¨∞‰õΩ#fl
K«∂Ñ¨ÙÅ∞ ZÖÏO\˜ HÀÔ~¯Å∞ HõeyOKåÜ≥∂, q~°ÇÏ¨ O Hõey#Ñ¨C_»∞ ZÖÏO\˜
158 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 159
"Õ^Œ##∞ J#∞ÉèíqOKå~À K≥Ñ¨CH˘O@∂ =∞m§ H“QÆeO`«Å∞, =Ú^Œ∞Ì
ÃÑ@∞ìHÀ=\ÏÅ∞ =O\˜ "å\˜`À `«=∞ =∞^èŒº „¿Ñ=∞#∞ =∞iO`« =$kÌ
Ñ¨~°K«∞HÀ"åe.
ã¨∂ : ~åQÆ=^• Ç¨~°º~åQÆO Hõ$„u=∞~åQÆO =º=Ç≤Ï`« ~åQÆO
áÈ\Ï~°`«O YÅ~°`« =∞Ü«∞O„u`«~°`« q∞u ~°`« qâıëêó
~°`« qâıëêÅ#∞ ~åQÆ=O`«O, PÇ¨~°º~åQÆO, Hõ$„u=∞ ~åQÆO,
=º=Ç≤Ï`«O, áÈ\Ï~°Ò« , YÅ~°Ò« , JÜ«∞O„u`«~`° O« Jx U_»∞ q^è•Å∞QÍ
=i‚OKå~°∞.
660
ã¨∂ : ãÖ^Œ~°≈<å ¢`«ÊÉèí$ `«∞ºÉèíÜ≥∂~°Ñ≤ „Ñ¨=$^Œ÷ ~åQÆÜ≥∂ó
„Ñ¨Ü«∞`«fl Hõ$`Õ ã¨=∂QÆ"Õ∞ „Ñ¨"åã¨ „Ñ¨`åºQÆ=∞<Õ"å
HõÅÇ¨ÏqÜ≥∂QÆ Ü≥∂ˆQ `«„^•QÆ`åfi`ü.
"≥Ú^Œ\ ˜ ™êiQÍ K«∂ã¨∞H˘#fl `«~åfi`« „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ W^ŒÌiÖ’#∂
„¿Ñ=∞ =$kú K≥O^Œ∞`«∞O_»QÍ, HÍ"åÅx W^ŒÌ~°∂ HõÅ∞ûH˘#flÑ¨C_»∞ QÍh,
¢ã‘Î, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅÖ’ Z=Ô~·<å XHõ~°∞ ZHõ¯_çÔH·<å H˘O`«HÍÅO ÉÏ@∞ "≥o§
=KåÛHõ HõÅ∞ûH˘#flÑ¨C_»∞QÍh, „¿Ñ=∞ q+¨Ü∞« OÖ’ áÈ\Ï¡_∞» H˘x H˘<åflà◊√§
Z_»"≥ÚQÆO, ÃÑ_» "≥ÚQÆOQÍ LO_ç, HÀÑÖ `«yæ# `«~åfi`« HõÅ∞ûH˘#flÑ¨C_»∞
QÍh [i¿Ñ ~°`åxfl '~åQÆ=O`«O— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«„`å`å‡aè„áêÜ«∂ ^•º=^Œ~°÷OK« „Ñ¨=$uÎó
D ~åQÆ=O`«OÖ’ `«=∞ Jaè„áêÜ«∂Å‰õΩ, WëêìÅ‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ<Õ
~°u [~°∞Ñ¨ÙHÀ=@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂ : =∞^èŒºã¨÷ ~åQÆÜ≥∂ ~å~°|úO Ü«∞^Œ#∞~°[º`Õ `«^• Ç¨~°º~åQÆO.
XHõ "≥∂ã¨Î~°∞QÍ J#∞~åQÆO HõeyÜ«Ú#fl ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ „Hõ=∞OQÍ
J#∞~åQÍxfl =$kú KÕã¨∞H˘O@∂ [i¿Ñ ~°ux 'PÇ¨~°º ~åQÆO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«„`« Kå`«∞+¨¬+≤ìÔH·~ÀºÔQ·ó ™ê`å‡º#∞ q^≥Âúó ãÖ^èŒ∞HõΔ º~åQÆO
„Ñ¨=ˆ~Î`« `«`å¯~° ¿ÇÏ`À ~°ã¨º„`« ã¨HõÎÜ≥∂~åfi Hõ$„u=∞~åQÆ"£∞.
160 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
`«=∞ ã¨fiÉèÏ=O`À\©, „Ñ¨=~°Î#`À\© HÍ"åÅx ˆ~Ñ≤ ˆ~Ñ≤ J#∞~åQÆO
HõeyOK«\Ïxfl 'Hõ$„u=∞~åQÆO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«„`« ã¨=ÚK«ÛÜÕ∞# Ü≥∂QÍ<£ âß¢ã¨Î`«ó Ñ¨âıº`ü.
„¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ ã¨ fi Éè Ï =ã≤ ^ Œ ú O QÍ ÖË x Ñ¨ H õ Δ O Ö’ "å\˜ x
Ñ¨Ù\Õì K«∞HÀ=@O HÀãÖ âß¢ãOÎ¨ Ö’ K≥ÑÊ¨ |_»¤ H“QÆeO`«Å∞, =Ú^Œ∞ÅÌ ∞ ÖÏO\˜
„¿Ñ=∞#∞ ÃÑOá⁄OkOKÕ Ñ¨#∞Å#∞ Ñ¨~°ã¨Ê~°O PK«iOKåe.
665ã¨∂ :Ñ¨Ù~°∞+¨ã¨∞Î Ç¨Ï$^ŒÜ«∞„Ñ≤Ü«∂ =∞<åºO =∞#ã≤ x^è•Ü«∞=º=Ç¨ˆ~`ü
ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÍ¢`«ÊÉèí$u ~°uO Ü«∂=^Œ`« ã¨Î^Œfi º=Ç≤Ï`« ~åQÆ"£∞.
Hõeû#k "≥Ú^ŒÅ∞H˘x ~°u =Úy¿ã ^•HÍ, XHõ ¢ã‘Î ~°∂áêxfl
=∞#ã¨∞Ö’ TÇ≤ÏOK«∞ H˘O@∂ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ =∞~˘Hõ ¢ã‘Î`À ~°ux [iÑ≤`Õ
^•xfl '=º=Ç≤Ï`« ~åQÆO— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : #∂º<åÜ«∞O ‰õΩOÉèí^•™êºO ÑïKåiHÍÜ«∞O"å
Ü«∂=^Œ~°÷O „ãÖ„Ñ¨Ü≥∂QÆ ã¨Î`ÀÊ\Ï~°`«"£∞.
`«‰õΩ¯= ‰õΩÅÑ¨Ù ¢ã‘Î`ÀQÍh, hà◊√§ `≥KÕÛ@@∞=O\˜ ^•ã‘ ¢ã‘Î`À QÍh
~°u ™êy¿ãÎ ^•xfl 'áÈ\Ï~°`«O— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : `«„`ÀÑ¨Kå~å <å„kÜÕ∞`«.
D 'áÈ\Ï~°`«O—Ö’ H“QÆeO`«Å∞, =Ú^Œ∞ÌÅ∞ PK«iOK«‰õÄ_»^Œ∞.
ˆH=ÅO ~°u „H˜Ü«∞ =∂„`«"Õ∞ [iÑ≤ `«=∞ ^Œ∞~°^Œ f~°∞ÛHÀ"åe.
ã¨∂ : `«^è• "ÕâßºÜ«∂ „QÍg∞}Ë# ã¨Ç¨ÏÜ«∂=^Œ~°÷O YÅ~°`«"£∞.
"Õâ◊ºÅ∞ `«=∞ =$uÎx H˘#™êyOKÕ@Ñ¨C_»∞ ãïQÍ `«$Ñ≤Î Ñ¨~°K«x
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ^˘iH˜#Ñ¨C_»∞, `«=∞#∞ `«$Ñ≤Î Ñ¨~K° ∞« ‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ ^Œ$_èH» ÍÜ«ÚÖˇ#·
„QÍg∞}∞Å#∞ `«=∞`À ~°uH˜ PÇ¨fix™êÎ~∞° . D ~°ux 'YÅ~°Ò« — JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : „QÍ=∞ „=[ „Ñ¨`«ºO`« Ü≥∂+≤kƒùâ◊Û <åQÆ~° Hõã¨º.
JÖÏˆQ „QÍ=∂Ö’¡x ¢ã‘ÎÅ∞, Q˘Å¡ ¢ã‘ÎÅ∞, K«O_®Å =~å‚xH˜ K≥Ok#
¢ã‘ÎÅ∞ #QÆ~°"åã¨∞Å`À HÍ"åÅx ~°ux [~°∞Ñ¨Ù`å~°∞. ^•xfl ‰õÄ_®
YÅ~°`«=∞<Õ JO\Ï~°∞.
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 161
670 ã¨∂ :L`«Ê#fl q„ãÖÉèÜ í ∞≥ â◊Û Ñ¨~ã° Ê¨ ~å#∞‰õÄÅº =∞Ü«∞O„u `«~`° q« ∞u
~°`åx.
XHõiÃÑ· XHõiH˜ #=∞‡HõO Hõey ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ XHõiH˘Hõ~°∞
J#∞‰õÄÅOQÍ ~°u [~°∞Ñ¨ÙHÀ=\Ïxfl 'JÜ«∞O„u`«~°`«O— JO\Ï~°∞.
ã¨∂ : =~°÷=∂# „Ñ¨}Ü«∂`«∞ <å~ÚHÍ ã¨Ñ¨ffl <å=∞„QÆÇ¨Ï}O
`«^•„â◊Ü«∞ =∂ÖÏÑÖ "å QÀ„`« ã¨öe`«O "å #=∞~°¬ÜÕ∞`ü
<åÜ«∞Hõ=ºmHõOK«.
XHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç „¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ Ñ¨ÓiÎQÍ á⁄Ok, ¢ã‘Î J`«xfl
QÍ_è»OQÍ „¿Ñq∞ã¨∞Î #flÑ¨C_»∞, P Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ =∞~À ¢ã‘Î QÆ∞iOz# „Ñ¨™êÎ=#
`«# =^ŒÌ `≥¿ãÎ ã¨Ç≤ÏOK«Hõ P"≥∞ "≥O@<Õ P Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À áÈ\Ï¡_®e.
ã¨∂ : `«„`« ã¨∞Éè$í â◊ó HõÅÇ¨Ïó ~°∞k`« =∂Ü«∂ã¨ó t~À~°∞Ç¨}Ï=∞=HΔÀ^Œ#O
„Ñ¨ÇÏ¨ }# =∂ã¨<åK«ÛÜ ù ∞« <å^•fi =∞=∂º=∞Ê`«#O =∂Åº Éè∂í +¨}Ï=
"≥∂HΔÀ Éèí∂=∞øâ◊Ü«∂ºK«.
XHõ"Õà◊ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ ZÑ¨C_≥·<å [iy`Õ Z‰õΩ¯=QÍ
`«QÆ=ÙÖÏ_»@O, U_»fi@O, PÜ«∂ã¨Ñ¨_»@O, `«Å q~°É’ã¨∞HÀ=@O,
"≥Ú`«∞ÎHÀ=@O, HÕ^ŒÑ¨_ç ^˘~°¡@O, Ñ¨Ù=ÙfiÅ∞, #QÆÅ∞ =O\˜ "å\˜x fã≤
qã≤ˆ~Ü«∞@O, <ÕÅÃÑ·# Ñ¨_»∞HÀ=@O ÖÏO\˜ Ñ¨#∞Å∞ ¢ã‘Î KÕÜ«∂e.
ã¨∂ : `«„`«Ü«ÚHõÎ~°∂¿Ñ} ™ê=∂fláê^Œ áê`«<Õ# "å„Ñ¨ã¨#fl =∞<å™êÎ
=∞#∞#Ü«∞#∞flÑ¨„Hõ=∞º â◊Ü«∞# =∂~ÀÇ¨ÏÜÕ∞`ü.
JÖÏO\˜ ãÖ^Œ~ƒ° Où Ö’ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ¢ãxÎ‘ `«y# q^èOŒ QÍ F^•iÛQÍx
P"≥∞ HÍà◊§ ÃÑ· Ñ¨_Qç Íx, K«H¯õ QÍ T~°_Oç zQÍx P"≥∞#∞ "≥∞Å¡QÍ „Ñ¨H¯õ g∞^Œ‰Ωõ
KÕ~åÛe.
ã¨∂ : `«ã¨ºK« =K«# =Ú`«Îˆ~} Ü≥∂[Ü«∞Of q=$^Œú „HÀ^è• ã¨HõK«„QÆÇ¨Ï
=∞™êºã¨º=Ú#fl =∞Ü«∞ºáê^Õ# ÉÏÇ¨ÏŸfit≈~°ã≤ =HõΔã≤ Ñ¨$¿+ª"å
ã¨Hõ$kÌfi ¢ã‘Î ~°=Ç¨Ï<åº`ü.
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ K≥¿ÑÊ F^•~°∞Ê =∂@Å‰õΩ `«y# q^èOŒ QÍ ã¨=∂^è•<åÅ∞
K≥Ñ¨ÓÎ, HÀÑÖQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∂ J`«x A@∞ì Ñ¨@∞ìHÀ=@O QÍx, `«Å,
Kèåf, Ñ≤„~°ÅÃÑ· HÍe`À XHõ™êiQÍx, Ô~O_»∞ =¸_»∞ ™ê~°∞¡ QÍx `«<åfle.
162 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 163
675ã¨∂ :^•fi~°^Õâ◊O QÆKÕÛù`«„`À Ñ¨qâ◊º J„â◊√Hõ~°}q∞u.
`«~åfi`« HÀÑÖ`À "åH˜e^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§, U_»∞ã¨∂Î, ‰õÄ~ÀÛ"åe.
ã¨∂ : Pu„‰õΩ^•úÑ‘ `«∞# ^•fi~° ^Õâß^Œ∂ƒùÜ≥∂ QÆKÕÛù ^ÀÌ+¨=`åfiku ^Œ`«ÎHõó
HÍh ZO`« HÀÑÖ =zÛ<å ¢ã‘Î "åH˜e ^•\˜ "≥à◊§@O, gkè#
Ñ¨_»@O, "åH˜e ^•HÍ ‰õÄ_® Z‰õΩ¯= ™ê~°∞¡ "≥à◊§@O ‰õΩÅHÍO`«‰õΩ `«QÆx
Ñ¨x Jx ^Œ`«ÎHÍKå~°∞ºÅ∞ K≥áêÊ~°∞.
ã¨∂ : `«„`«Ü«ÚH˜Î`À J#∞hÜ«∞=∂<å „Ñ¨™ê^Œ =∂HÍOˆHΔ`ü.
„Ñ¨ã¨<åflÑ≤`«∞ ã¨HõëêÜ≥ÿ∞ˆ~= "åÔHÂº ˆ~#O `«∞^Œf=
„Ñ¨ã¨<åfl ~°u HÍOH˜Δ}©<åÜ«∞ˆH# Ñï~°ÉèËº`«.
JÖÏO\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ¢ã‘Î `≥eqQÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_ç KÕ`« |u=∂eOK«∞
H˘x âßOuOKåe. âßOuOz<å ‰õÄ_® x+¨μª~°OQÍ<Õ =∂\Ï¡_»∞`«∂,
„Hõ=∞OQÍ J`«xH˜ ÖÁOyáÈ~Ú ã¨∞~°`åxfl HÀ~°∞H˘O@∞ #fl@∞ìQÍ J`«x
X_çÖ’ "åeáÈ"åe. Ñ¨Ù~°∞+¨μx KÕ`« H“QÆeOÑ¨|_®e.
ã¨∂ : ã¨fiÉèí=# ™ê÷`«∞ xq∞`åÎ `«¯ÅÇ≤Ï`å `«^ä•q^äŒ KÕÃ+Âì
ˆ~= <åÜ«∞Hõ=∞aèQÆKÕÛù`ü.
¢ã‘Î `«# WO\˜Ö’<Õ LO_ç U^≥·# XHõ HÍ~°}O =Å¡ Jey#Ñ¨C_»∞
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# Ñ¨#∞Åhfl KÕã≤# `«~åfi`« Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ ^ŒQÆæ~° HÍ"åe.
ã¨∂ : `«„`« Ñ‘@ =∞~°Ì q@q^Œ∂+¨ÔH·ó
<åÜ«∞Hõ „Ñ¨Ü«ÚÔHÂÎ ~°∞Ñ¨â◊q∞`«~Àëê
`≥·~å "å#∞h`å `≥·ã¨ûÃÇ·Ï= `«^Œƒù=#
=∞kèQÆKÕÛù `«Î„`«K« =¿ãku „Ñ¨}Ü«∞HõÅÇ¨Ïó
¢ãÎ‘ q@∞Å∞, q^Œ∂+¨‰Ωõ Å∞ =O\˜ „¿Ñ~ˆ Ñ≤OKÕ "åi ^•fi~å T~°_Oç Ñ¨
|_ç WO\˜Ö’H˜ "≥àÏ§e. Wq „Ñ¨}Ü«∞ HõÅÇ¨ÏÑ¨Ù Ñ¨^Œú`«∞Å∞.
164 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 165
680–685
ã¨∂: â’¡: U="Õ∞`åO K«`«∞+¨¬+≤ìO ÉÏ„Éèí"Õº} „Ñ¨H©iÎ`åO
„Ñ¨Ü«ÚO*Ï<À Ñ¨~°¢ã‘Î+¨μ ã≤kúOQÆK«Ûùu <åÜ«∞Hõó
„|∞=#fl Ñ¨ºã¨ºâß¢™êÎ}˜ K«`«∞+¨¬+≤ì q=i˚`«ó
q^Œfi`«ûO ã¨k <å`«º~°÷O Hõ^ä•#∞ ÑïÑ¨Ó[º`Õ.
=i˚`À Ñ¨ºã¨º q*Ï˝<≥· ˆ~`«Ü«∂ =∞ã¨Î fiÅOHõ$`«ó
ã¨QÀëêªº #~°<ås}ÏO Hõ^ä•ã¨fi„QÆO qQÍÇ¨Ï`Õ
q^Œfikƒùó Ñ¨Ól`åO "Õ∞`åO YÖˇ·~°Ñ≤ ã¨∞Ñ¨Ól`åO
Ñ¨Ól`å QÆ}˜HÍ ãÖÃÑ¶∞ÿó #OkhOHÀ #Ñ¨Ó[ÜÕ∞`ü.
#Okh ã¨∞ÉèíQÍ Ñ≤^•ú ã¨∞ÉèíQÆOHõi}©uK«
<ås „Ñ≤ÜÕ∞u KåKåÔ~Âºó âß¢¿ãÎ ¿+fiëê x~°∞K«º`Õ
Hõ<åºaèó Ñ¨~°Ü≥∂+≤kƒùó QÆ}˜HÍaèâ◊Û ÉèÏ=`«ó
gHõΔ`Õ |Ç¨ï=∂<Õ# K«`«∞+¨¬+≤ì gHõΔ}ó
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# q+¨Ü«∂Å#∞ ãÖ„QÆÇ¨ÏOQÍ K≥áêÊÅO>Ë, D q^èŒOQÍ
ÉÏ„Éèí=Ùº_»∞ K≥Ñ≤Ê# K«`«∞+¨¬+≤ì Hõà◊Å#∞ ¢ã‘ÎÅ g∞^Œ „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
~°u „H©_»ÅÖ’ Ñ¨ÓiÎQÍ [Ü«∂xfl á⁄O^ŒQÆÅ_»∞. D K«`«∞+¨¬+≤ìx =keÃÑ\˜ì
`«H¯˜ # Zxfl âß¢™êÎÅ∞ <Õ~∞° ÛH˘<åfl q^Œº^Àæ+Öì≤ ’ „u=~°æ „ÑüÑüxÎ QÆ∞iOz#
ãÖÉèÏ+¨}ÅÖ’ Q“~°"åxfl á⁄O^ŒÖË_»∞. W`«~° âß¢™êÎÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz#
q*Ï˝#O ÃÑ^ŒÌQÍ ÖËHõáÈ~Ú<å D K«`«∞+¨¬+≤ì Hõà◊Å QÆ∞iOz ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ
`≥Å∞ûH˘O>Ë, ¢ãÎ‘ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ Hõeû# QÀ+¨μÅì Ö’ J„QÆ™ê÷<åxfl P„Hõq∞OK«=K«∞Û.
D K«`«∞+¨¬+≤ì ¢ã‘Îx ãÖ~°H˜ΔOK«∞H˘<Õ LáêÜ«∂Å#∞ K≥|∞ÎOk QÆ#∞Hõ Wk
ÃÑ^ŒÌÅ KÕ`« Q“~°qOÑ¨|_»∞`«∞Ok, YÅ∞Å KÕ`«, "Õâßº ãÖÑ¶¨∞O KÕ`«
166 "å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞
"å`åûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 167
Ñ¨ÓlOÑ¨|_»∞`«∞Ok. JO`Õ QÍ‰õΩO_® JO`«∞ÖËx P#O^•xfl ã¨∞ÎOk.
JO^Œ∞KÕ`« JO^Œ~°∂ nxx Q“~°q™êÎ~°∞.
D K«`«∞+¨¬+≤ì JO`«∞ÖËx P#O^•xflã¨∞ÎOk QÆ#∞Hõ '#Okx— Jx,
™œÉèÏQÆº^•Ü«∞Hõ "≥∞ÿ#k J=@O =Å¡ 'ã¨∞ÉèíQÆ— Jx, QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷ÅO^Œ~°∂
PK«iOK«@O KÕ`« 'ã≤^Œú— Jx, 'ã‘Î— Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌiH© ™œÉèÏQÆºO Hõeyã¨∞ÎOk
QÆ#∞Hõ 'ã¨∞ÉèíQÆOHõi}˜— Jx, ¢ã‘ÎÅ‰õΩ W+¨ìÑ¨Ó~°fiHõ"≥∞ÿ#k QÆ#∞Hõ '<ås „Ñ≤Ü«∞—
Jx Ñ≤Å=|_»∞`ÀOk.
D K«`«∞+¨¬+≤ì Hõà◊ÅÖ’ Ñï*Ï˝#O, „áêg}ºO ãÖáêkOz# U
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_≥·<å Hõ#ºÅ KÕ`«, Ñ¨~°¢ã‘ÎÅ KÕ`«, ã¨fiO`« ¢ã‘ÎÅ KÕ`«, "Õâ◊ºÅ KÕ`«
P~å^èŒ<åÉèÏ=O`À K«∂_»|_»`å_»∞.
Wk "å`åûºÜ«∞#=Úx ~°zOz# HÍ=∞ ã¨∂„`åÖ’¡ ™êO„Ñ¨Ü∂≥ yHõO
J<Õ Ô~O_À JkèHõ~°}OÖ’ '~°`å~°OÉèÏ= ™êxHõO— J<Õ Ñ¨^À J^è•ºÜ«∞O.
Y
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
1. „=`«Hõ^äŒÅ∞ – Ñ¨Ó[Å∞
1. N q<åÜ«∞Hõ „=`«O "≥Å ~°∂.10-00
2. N q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°Ñ¨Ó*Ï–Ñ¨Ù}ÏºÇ¨Ï"åK«#O 25–00
3. N q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°Ñ¨Ó[ (HÍ}˜áêHõˆHΔ„`«=∂Ç¨`«‡ºO`À) 10–00
4. ãÖHõ+¨ìÇ¨Ï~°K«`«∞i÷ N=∞Ç¨QÆ}Ñü „=`«O 30–00
5. =~°ÅH©; „=`«O 7–50
6. ˆH^•ˆ~â◊fi~° „=`«O 7–50
7. „u<å^èŒ „=`«O(HõÅ~ü) 7–50
8. „u<å^èŒ„=`«O(™ê^•) 5-00
9. H©Δ~åaú „=`«O 10–00
10.=∞OQÆà◊ Q“s„=`«O 10-00
11."≥·Éèí=ÅH©; „=`«O á¶È\’ Ü«∞O„`«O`À 20-00
12.NÅH©; ‰õΩÉË~° „=`«O (á¶È\’ Ü«∞O„`«O`À) 20-00
13.Hõ#Hõ=∞Ç¨ÅH©; „=`«O (HÍ"Õ∞â◊fisáê@`À) 20-00
14.ãÖ`À+‘=∂`å „=`«O 20-00
15.U_»∞ â◊x"å~åÅ „=`«O 20-00
16.ã¨`«º<å~åÜ«∞}„=`«O 20-00
17.N ã¨∞=~°ÛÖÏÇ¨Ï#∞=∞nÌHõΔ 20-00
18.t=nHõΔ 10-00
19.HÍ`åºÜ«∞h „=`«O 20–00
-1-
20.™œÉèÏQÆº Q“s„=`«O 20–00
21.u~°∞áêÊ"≥· (^èŒ#∞~å‡ã¨„=`«O) 36–00
22.„ã‘ÎÅ „=`«Hõ^äŒÅ∞ 30–00
23.„ã‘ÎÅ„=`«Hõ^äŒÅ∞ã¨∂÷ÖÏHõΔi(<Õ^Œ∞#∂iQÆOQÍ^èŒ~°~å=ÙQÍi) 54–00
24.„ã‘ÎÅáê@Å∞ (HÍ"Õ∞â◊fisáê@`À) 36–00
25.ã¨~°fi^Õ=`å Ñ¨Ó*Ïq^è•#O 20–00
26.P~°∞„=`åÅ∞ 30–00
27.^èŒ#fiO`«s „=`«HõÅÊO 10-00
28.~åÇ¨ïHÍÅOÖ’^Œ∞~åæ^ÕgÑ¨Ó*Ï 10-00
29.`«∞Åã≤ x`«ºÑ¨Ó[, `«∞Åã‘LÑ¨Ü≥∂QÍÅ∞ 10-00
30.N K«„HõÑ¨Ó[ 10-00
31.N K«„Hõ ~°Ç¨Ïã¨º q*Ï˝#"£∞ 36–00
32.NK«„Hõ Ñ¨Ó*Ïq^è•#O(ÃÑ^ŒÌk) 36–00
33.ÅH©; – Q“s x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
34.NÅe`åx`«ºÑ¨Ó[(Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«O`À) 10–00
35.N QÍÜ«∞„f x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
36.J#flÑ¨Ó~°‚ x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
37.N ã¨~°ã¨fif x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
38.=∞Ç≤Ïëêã¨∞~° =∞~°÷hÑ¨Ó[ 10–00
39.~å[~å*Ëâ◊fis x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
40.N ^Œ∞~åæx`«ºÑ¨Ó[ 10–00
41.HÍÅÉèˇ·~°= x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
-2-
42.t=Ñ¨Ó[ 10–00
43.g~°Éèí„^Œ Ñ¨Ó[ 10–00
44.PO[<ÕÜ«∞ x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
45.<åˆQO„^Œ ™êfiq∞ Ñ¨Ó[ 10–00
46.ã¨∞„|Ç¨Ï‡}º x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
47.~å=∞^Õ=Ùx Hõ^äŒ 10–00
48.t=^Õ=Ùx Hõ^äŒ 10–00
49.ÅH©;#~°ã≤OÇ¨ÏÑ¨Ó[ 10–00
50."ÕOHõ>Ëâ◊fi~°Ñ¨Ó[ 10–00
51.„|Ç¨Ï‡OQÍi x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
52.ã¨∂~°º x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
53.#=„QÆÇ¨Ï x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
54.~°∞H˜‡}© HõÖÏº}O 20–00
55.L=∂=∞¿ÇÏâ◊fi~° „=`«O 20–00
56.N HÍ"Õ∞â◊fis „=`«O 20–00
57.16 ™È=∞"å~°=ÚÅ „=`«=Ú 20–00
58.áê~°fifHõÖÏº}O 20–00
59.ã¨Ç¨Ï„ã¨Hõ=∞Å=iÎ „=`«=Ú 20–00
60.ÑÖK«=ÚY PO[<ÕÜ«∞x`«ºÑ¨Ó[ 20–00
61.J+¨ì<åQÆÑ¨Ó[ 36–00
62.Ñ¨Ó[Å∞ ZO^Œ∞‰õΩKÕÜ«∂e ? 36–00
63.U ^Õ=ÙxH˜ UÑ¨ÙëêÊÅ`À Ñ¨ÓlOKåe? 36–00
-3-
64.U ^Õ=ÙxH˜ U„Ñ¨™ê^ŒO <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\Ïìe? 36–00
65.U^Õ=ÙxH˜ Uq^èŒ=ÚQÍnáê~å^èŒ#K≥Ü«∂ºe? 36–00
66.U^Õ=ÙxH˜ Zxfl „Ñ¨^ŒH˜Δ}Å∞KÕÜ«∂e ? 36–00
67.Ç¨Ï#∞=∞^£ „=`«O 36–00
68.ÑÖKåÜ«∞`«# Ñ¨Ó[ 45–00
69.28 „=`«=ÚÅ∞ 108–00
70.HõÅâ◊Ñ¨Ó[Å∞ (9XˆH™êi) 150–00
71.HõÅâ◊Ñ¨Ó[Å∞ (q_çq_çQÍ) („Ñ≤O@∞Ö’) 150–00
72.„Ç‘ÏOHÍ~° =∞Ç¨Ü«∞[˝O („Ñ≤O@∞Ö’) 150–00
73.J~°Û# 40–00
74.N~å=∞ Hõ~å‚=∞$`«=Ú 99–00
75.N ^Õg ÉèÏQÆ=`«O 99–00
76.N ^Õg ÉèÏQÆ=`«O (ˆHãπÉˇ·O_£) 360–00
77. ˆHΔ„`«<å=∂~°Û# 63–00
2. ™ÈÎ„`åÅ∞–ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«=ÚÅ∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞
1. N Åe`å q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`åÅ∞ 40–00
2. N Åe`å q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`åÅ∞ (ˆHãπÉˇ·O_£) 63–00
3. ã¨∂÷ÖÏHõΔiÅe`åq+¨μ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«=ÚÅ∞
(Ñ¨„uHõÃã·*ò ˆHãπ Éˇ·O_£) 108–00
Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» ~å^è•Hõ$+¨‚=¸iÎQÍi ãÖHõÅ#O
4. Åe`åq+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ (Ç≤ÏOn) ,,40–00
5. Åe`åq+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ (WOw¡+¨μ) ,,40–00
-4-
6. ã¨~°fi^Õ=`å ™ÈÎ„`«=∞O[i 120–00
7. ã¨HõÅ^Õ=`å JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=oó (63) 20–00
8. Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™ÈÎ„`«"£∞(„H“<£) 36–00
9. Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
10.ÅH©; ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
11.^Œ∞~åæ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
12.PO[<ÕÜ«∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
13.t= ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
14.q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
15.QÆ}Ñü ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
16.ã¨∞„|Ç¨Ï‡}º ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
18.Åe`åq+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`åÅ∞ 20–00
19.N~å=∂ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
20.ÅH©;#$ã≤OÇ¨Ïã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
21.ã¨∂~°ºã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ Pk`«ºÇ¨Ï$^ŒÜ«∞O 20–00
22.N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 20–00
23.=∞}ñfiÑ¨=~°‚# (ÃÑ^ŒÌk) 20–00
24.ãÖ^•º=O^Œ#O 20–00
25.=∞O„`«Ñ¨Ù+¨Ê"£∞ 20–00
26.„uÉèÏëê Ç¨Ï#∞=∂<£Kåb™ê 10–00
27.Ç¨Ï#∞=∂<£ Kåb™ê 9–00
28.=∞}ñfiÑ¨=~°‚# (áêÔH\ò) 10–00
-5-
29.P~°∞ Kåb™êÅ∞ 10-00
30.t"å~å^èŒ# (t=™ÈÎ„`åÅ∞) 10–00
31."ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«O (áêÔH\ò) 10–00
32.P~°∞^ŒO_»HÍÅ∞ 6–00
33."ÕOHõ>Ëâ◊fi~° QÀqO^Œ<å=∞=ÚÅ∞ 6–00
34.J+¨ìÅH©; ™ÈÎ„`«"£∞ Hõ#Hõ^è•~å™ÈÎ„`«"£∞ 10–00
35.^ÕgY_»æ=∂ÖÏ™ÈÎ„`«"£∞
(=∞Ç≤Ïëêã¨∞~°=∞~°Ìh™ÈÎ„`«O`À) 10–00
36.ÉÏÖÏ„uÑ¨Ù~° ã¨∞O^Œs x`«ºÑ¨Ó[ 10–00
37.ã¨∞O^Œ~°HÍO_» (áêÔH\ò) 10–00
38.ÉèíQÆ=næ`« =¸ÅO 20–00
39.~å=∞~°HΔÍ™ÈÎ„`«"£∞ 15–00
40.™ÈÎ„`« ~°`åfl=o 36–00
41.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_»Åe`å–
q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«"£∞(q∞h) 10–00
42.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«"£∞(q∞h) 10–00
43.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«"£∞ 10–00
44.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» Pk`«º Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O 10–00
45.=∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊO (q∞h) 10–00
46.t"å#O^ŒÅÇ¨Ïi–™œO^Œ~°ºÅÇ¨Ïi 36–00
47.‰õΩ[^À+Ö 10–00
48.HÍÅã¨~°Ê ^À+Ö 10–00
-6-
49.g∞ JÑ¨CÅ∞ f~åÖÏ? 10–00
50.^Œ$+≤ì^ÀëêÅ∞ x"å~°} 10–00
51.ã¨~°fi^Õ=`å ^è•º#â’¡Hõ=ÚÅ∞ 10–00
52.ÑÖK«ã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ 10–00
53.ãÖ^è•º=O^Œ#O 10–00
54.~°∞„^Œ#=∞Hõ"£∞–K«=∞Hõ"£∞ 10–00
55.QÍÜ«∞„f=∞O„`åÅ∞ 10–00
56.[Ñ¨=∞O„`åÅ∞ 10–00
57.Ç¨ÏÜ«∞„w= ™ÈÎ„`«=∂Å 10–00
58.^ŒH˜Δ}Ï=¸iÎ ™ÈÎ„`«=∂Å 10–00
59.^•fi^Œâ◊ *’ºui¡OQÍÅ∞–ÑÖKå~å=∂Å`À 10–00
60.Nã¨∂HõÎO Ñ¨Ù~°∞+¨ ã¨∂HõÎO 10–00
61.#=^Œ∞~°æÅ∞ 10–00
62.#=„QÆÇ¨Ï™ÈÎ„`«=∂Å 36–00
63.=∞Ç¨<åºã¨"£∞ 36–00
64.ã¨∞O^Œ~°HÍO_» QÍ<å=∞$`«O 36–00
65.ãÖ^è•º =O^Œ#O (ÃÑ^ŒÌk) 36–00
66.QÀ=∂`«Ñ¨Ó*Ïq^è•#=Ú 10–00
67.P#O^Œã≤kú – 1 N^Õg ™ÈÎ„`«=∂Å 108–00
68.P#O^Œã≤kú – 2 U ã¨=∞ã¨º‰õΩ
–U ™ÈÎ„`«"£∞ áê~åÜ«∞}KÕÜ«∂e 108–00
69. x`«º^Õ=`å~°Û# 45–00
-7-
70. NÅe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞–qÑ¨ÙÅq=~°}ã¨Ç≤Ï`«O 144–00
71. N ^Œ∞~åæã¨Ñ¨Îâ◊u–(K«O_ô) Ç¨ÏŸ=∞q^è•#=Ú ....
72. ã¨~°fi^Õ=`å ™ÈÎ„`«xkè 99–00
73. =∞}ñfiÑ¨=Ú (qÑ¨ÙÅ =K«# "åºMÏº#=Ú) 99–00
74. HÍÅÉèˇ·~°= ~°HΔÍHõ=K«=Ú 63–00
3. N ™ê~Ú ^Œ`«Î „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
1. N ™ê~ÚÉÏÉÏ ã¨K«Ûùi„`« 99–00
2. ãÖÑ¨Ó~°‚ N QÆ∞~°∞ K«i„`« 99–00
3. N ™ê~ÚP~å^èŒ#–+≤i¤"≥·Éèí=O 99–00
4. N ™ê~ÚÉÏÉÏ rq`« K«i„`« („H“<£) 54–00
5. N QÆ∞~°∞K«i„`« („H“<£) 54–00
6. ^•ã¨QÆ}Hõ$`« N™ê~Ú K«i„`« 36–00
7. #=<å^èŒ K«i„`« 99–00
8. N™ê~ÚK«i„`«(Éˇ·O_»∞)
„Ñ¨Ü«∂}Ñ¨Ùáê~åÜ«∞}„QÆO^äŒO 54–00
9. NQÆ∞~°∞K«i„`« (Éˇ·O_»∞)
„Ñ¨Ü«∂}Ñ¨Ùáê~åÜ«∞}„QÆO^äŒO 54–00
10.ã¨`«º^Œ`«Î„=`«O ^Œ`åÎ„`ÕÜ«∞Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO,ã¨Ç¨Ï„ãÖ`À 20–00
11.J#Ñ¶¨∂^Õg „=`«O 20–00
12.Éèí‰õΩÎÅ „Ñ¨â◊flÅ‰õΩ ÉÏÉÏ ["å|∞Å∞ 30–00
13.=∞#ã¨∞Ö’x„Ñ¨â◊fl‰õΩN™ê~ÚÉÏÉÏ["å|∞Å∞ 30–00
14.JHõΔ~°„Hõ=∞=ÚÖ’ N™ê~Úã¨∂‰õΩÎÅ∞ 30–00
-8-
15.N ™ê~ÚÑ¨Ó*ÏHõÅÊO (ã¨Ç¨Ï„ãÖ`À) 20–00
16.N ™ê~ÚÉèí[#=∂Å 20–00
17.N ™ê~Ú Éèí[<£û 20–00
18.N ™ê~ÚÉèíH˜Î w`åÅ∞ 20–00
19.ti_çÇ¨~°`«∞Å∞ (ÉèÏ=O`À) 20–00
20.''N™ê~Ú——HÀ\˜ 25–00
21.''N™ê~Ú~å"£∞——HÀ\˜ 20–00
22.N ™ê~Ú<å^äŒ ™ÈÎ„`«=∞O[i 10–00
23.N ™ê~Ú"Õ~Ú<å=∂Å∞ 3-50
24.N ™ê~Ú ã¨Ç¨Ï„ã¨ <å=∂=o 10–00
25.N ™ê~Ú Kåb™ê–ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«O 10–00
26.N ™ê~Ú<å^èŒ Kåb™ê 10–00
27.N ™ê~Ú Ç¨~°`«∞Å∞ (áêÔH\ò) 10–00
28.N ™ê~Ú x`«ºÑ¨Ó[ (áêÔH\ò) 10–00
29.N ™ê~Ú ã¨∂‰õΩÎÅ∞ 10–00
30.N ™ê~Ú ã¨Î=#=∞O[i–^Œ`«ÎKåb™ê 10–00
31.N™ê~Ú #HõΔ„`«=∂eHõ 10–00
32.Ç≤ÏOn N ™ê~Ú Ç¨~°`«∞Å∞ 12–00
33.â◊x ã≤OQÆ}ÏÑ¨Ó~ü ˆHΔ„`«=∂Ç¨`«‡ºO 45–00
34.WOw¡+¨μ N ™ê~ÚÇ¨~°`«∞Å∞ 12–00
35.+≤i_ç ^Œ~°≈#O–N™ê~Ú "≥·Éèí=O 99–00
36.™ê~Úã¨`«º„=`«O 20–00
-9-
37.™ê~Ú J#∞„QÆÇ¨Ï"£∞ 108–00
38.#=QÆ∞~°∞"å~åÅ „=`«HõÅÊ=Ú 15–00
39.N^Œ`«ÎbÖÏ=∞$`«=Ú 99–00
40.Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ™ê~Ú 12–00
41.N+≤i_ô™ê~Ú bÖÏ=∞$`«O(Nã¨K«Ûùi„`«) 99–00
42.QÆ*Ï##=∞Ç¨Ï~å*ò K«i„`« 99–00
4. *’ºuëêÅ∞
1. 'HÍÅK«„HõO— QÆO@ÅÑÖKåOQÆO (QÍˆ~æÜ«∞) 60–00
2. „QÆÇ¨ÏÉèí∂q∞ ÑÖKåOQÆ=Ú (QÍˆ~æÜ«∞) 116–00
3. NK«„Hõ ÑÖKåOQÆO (`˘e =∞Ç≤ÏàÏÑÖKåOQÆO) 45–00
4. P#O^Œã≤kú ÑÖKåOQÆO ("≥·.q.âß„ã≤Î) 60–00
5. =ÚÅ∞QÆ∞"åi~åtÑ¶ë`åÅ∞(12~åâ◊√Å∞"åiH˜) 40–00
6. =ÚÅ∞QÆ∞"åi~åtÑ¶ë`åÅ∞ q_çq_çQÍXH˘¯Hõ¯\˜ 10–00
7. HÍÅK«„HõO*’ºu+¨HÍºÅO_»~(ü Nx"åã¨QÍˆ~æÜ«∞–„Ñ¨}u\˜q) 25–00
8. â◊√Éèí=∞ã¨∞Î (Ñ≤_»ÑïÎ) HÍºÅO_»~ü 25–00
9. ™ê^• HÍºÅO_»~ü 5–00
10. áêÔH\ò HÍºÅO_»~ü 15–00
11. `å[Hõ hÅHõOsîÜ«∞"£∞ 100–00
12. ˆH~°à◊ *’ºu+¨ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150–00
13. *’ºu+¨ „|Ç¨Ï‡ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150–00
14. =∂#¨™êQÆi *Ï`«HõÑ¨^Œ÷u 150–00
15. =~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~° *Ï`«HõÑ¨^Œ÷u 150–00
- 10 -
16. =^èŒ∂=~° q"åÇ¨Ï"≥∞ÿ„u^•fi^Œâ◊‰õÄ@=ÚÅ∞ 99–00
17. ã≤OÑ¨ÙÖò Ô~q∞_ôãπ 250–00
18. â◊OÉèí∞ Ç¨ÏŸ~°„Ñ¨HÍtHõ 250–00
19. Ñ¨Ó~°fi Ñ¨~åâ◊i 100–00
20. Ñ¨~åâ◊~° *’ºu+¨q*Ï˝# ã¨~°fiã¨fiO 200–00
21. „Ñ¨â◊fl ã≤O^èŒ∞ 99–00
22. #HõΔ„`« qâı+¨ Ñ¶ë`åÅ∞ 45–00
23. ã¨~åfi~°÷ Ñ¶¨ÅK«O„kHõ 99–00
24. ã¨∂~°ºã≤^•úO`«ÑÖKåOQÆQÆ}˜`«OKÕÜ«∞_»OZÖÏ? 150–00
25. ^Œ$H˜û^•úO`«ÑÖKåOQÆQÆ}˜`«O KÕÜ«∞_»OZÖÏ? 150–00
26. PÜ«Ú~åÌÜ«∞ x~°‚Ü«∞O 45–00
27. *Ï`«Hõ QÆ}˜`« „Ñ¨"ÕtHõ 50–00
28. *’ºu+¨=∞~°‡É’kèx 50–00
29. *’ºu+¨ „Ñ¨â’fl`«Î~°=∂Å 50–00
30.=ÚÇ¨˙~°ÎO x~°‚~ÚOK«_»OZÖÏ? 50–00
31.*Ï`«Hõ =∞Hõ~°O^ŒO 36–00
32.*’ºu+¨ ã¨~°ã¨fiu 36–00
33.g∞[##HÍÅ qâıëêÅ∞ 36–00
34.=ÚÇ¨˙~°Î q*Ï˝# ÉèÏã¨¯~°O 36–00
35.*’ºu+¨ ã¨fiÜ«∞OÉ’kèx 36–00
36.â◊√Éèí=ÚÇ¨˙~°Î t~À=∞}˜ 36–00
37.#HõΔ„`« Ñ¶¨Å=∞O[i 36–00
- 11 -
38.ÑÖKåOQÆO K«∂¿ã q^è•#O 36–00
39.ã¨~åfi~°÷ *’ºu+Ö 36–00
40.„áê^äŒq∞Hõ *’ºu+Ö 36–00
41.#=~°`«fl=ÚÅ∞ â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ 36–00
42.â◊√Éèíâ◊‰õΩ<åÅ∞ 25–00
43.Ç¨Ïã¨Îˆ~MÏÑ¶ë`åÅ∞ 36–00
44.ãÖYºÖ’¡ Éèíq+¨º`ü 36–00
45.=ÚÇ¨˙~°Î nÑ≤Hõ 99–00
46.Ñ¨Ù@∞ì=∞K«ÛÅ∞ Ñ¶ë`åÅ∞ 25–00
47. HõÅÅ∞ Ñ¶ë`åÅ∞ 25–00
48. *Ï`«Hõ K«„HõO "ÕÜ«∞_»O ZÖÏ? 36–00
49. =∂#™êQÆi („áêp#*’ºu+¨„QÆO^äŒO)
–Ñ¨ÙKåÛNx"åã¨~å=Ù 250–00
50. *’ºu+¨âßG z\Ï¯Å∞ 108–00
51. QÆ∞áêÎ â◊`åaú ÑÖKåOQÆO(1940–2050) 999–00
52. „Ñ¨â◊flK«O_Õâ◊fi~°"£∞ 50–00
53. ^•fi^Œâ◊ÉèÏ= Ñ¶¨ÅK«O„kHõ 250–00
54. *Ï`«HõK«„HõO g∞ˆ~ "Õã¨∞HÀ=K«∞Û 36–00
55. *’ºu+¨ â◊`«Ü≥∂QÆ~°`åfl=o
(#∂~°∞Ü≥∂QÍÅÑ¶ë`åÅ∞) 108–00
56. JOQÆ™ê=Ú„kHõO 36–00
57. Ç¨Ïã¨Î ™ê=Ú„kHõO 40–00
- 12 -
58. ÖÏÖò H˜`åÉò 99–00
59. â◊‰õΩ#âßGO 80–00
60. P^èŒ∞xHõ„Ñ¨â◊flâßGO 120–00
61. Ñ¨~åâ◊~°*’ºu+¨ „Ñ¨â◊fl*’ºu+Ö 150–00
62. J+¨ìHõ=~°∞æ 50–00
63. |$Ç¨Ï`ü*Ï`«HõO („áêp#„ÑüH˜Ñ¨Ù#~°∞‡„^Œ}) 200–00
64. ÅQÆfl~°`åflHõ~°O 45–00
65. +¨@ÊOKåtHõ 120–00
66. 40 ~ÀAÖ’¡ *’ºu+Ö<Õ~°∞ÛH˘#O_ç 270–00
67. 40 ~ÀAÖ’¡ ™ê=Ú„kHõO<Õ~°∞ÛH˘#O_ç 150–00
68. 40 ~ÀAÖ’¡ ãÖMÏºâßGO 150–00
69. 40 ~ÀAÖ’¡ #HõΔ„`« (<å_ô) Ñ¶ë`«=ÚÅ∞ 270–00
70. 40 ~ÀAÖ’¡ "≥·^Œº*’ºu+Ö <Õ~°∞ÛHÀO_ç 250–00
71.g∞ Ñ¨Ù\˜ì#`Õn J^Œ∞ƒù`«~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 270–00
#∂º=∞~åÖÏr ã¨∂Ñ¨~ü ÔQ·_£ 200–00
72. ÔH.Ñ≤.*’ºu+Ö (ÑïK«Ü«∞O) 50–00
73. =ÚÇ¨˙~°ÎzO`å=∞}˜ 99–00
74. ã¨∂~°ºK«O„^Œ „QÆÇ¨Ï}=ÚÅ∞ 50–00
75.„Ñ¨ã≤^Œú=º‰õΩÎÅ *Ï`«HÍÅ∞ ("Õˆ~H˘O_»Ñ¨Ê) 150–00
76.J^Œ$+¨ìÔ~"≥∞_ôãπ 120–00
77.„QÆÇ¨ÏãÖKå~° Ñ¶¨Åx~°‚Ü«∞nÑ≤Hõ 50–00
78.*’ºu+¨ Ô~q∞_ôãπ 300–00
- 13 -
79.*Ï`«Hõ=∂~åÎO_»O áê`«„ÑüH˜
Ü«∞^ä•`«^äŒO(H˘O_»Ñë¡) 250–00
80.*’ºu+¨q^•º„Ñ¨HÍtHõ áê`«„ÑüH˜
Ü«∞^ä•`«^äŒO(H˘O_»Ñë¡) 250–00
81.<å_ô*’ºu+Ö 50–00
82.QÍˆ~æÜ«∞O g∞ „QÆÇ¨Ï|ÅO Ô~q∞_ôãπ 250–00
83.#HõΔ„`«áêi*Ï`«O (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 50–00
84.ÅQÆfláêi*Ï`«O (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 50–00
85.Q“`«=∞ãÖÇ≤Ï`« 50–00
86.Ç¨ÏŸ~°~°`«fl=∂Å 50–00
87.*Ï`«HõÑ¶¨Å =∞}˜=∞O[i 200–00
88.Ñ¨Ù+¨¯~° ÑÖKåOQÆO 540–00
89.^ŒâßÉèí∞H˜ÎÑ¶¨Å x~°‚Ü«∞O 250–00
90.qO`« *’+¨º=ÚÅ∞ 50–00
91.ëÈ_»â◊=~°∞æÅ∞ 200–00
92–105.~°q/K«O„^Œ/‰õΩ[/|∞^èŒ/QÆ∞~°∞/â◊√„Hõ/â◊x/~åÇ¨ïˆH`«∞
–#=„QÆÇ¨Ï=ÚÅ‰õΩ XH˘¯Hõ¯ Ñ¨ÙãÎ̈HõO 99–00
93. =ÚÇ¨˙~°Î=∂~åÎO_»O 50–00
94. ÅÑ¶¨Ú*Ï`«HõO 50–00
95. *Ï`«HÍÅOHÍ~°=Ú 50–00
99–107. "Õ∞ëêk g∞#O–12 ÅQÍflÅ∞
XH˘¯Hõ¯ ÅQÆflO „QÆO^èŒO 99–00
- 14 -
108. <å~°^Œ ãÖÇ≤Ï`« 200–00
109. ÑÖKåOQÆÑ‘iîHõÖËdHÍQÆ}˜`«O 250–00
110. `å~å|ÅO – K«O„^Œ|ÅO ("Õˆ~ H˘O_»Ñ¨Ê) 99–00
111. ã¨∞ÅÉèíÅQÆfl ™ê^èŒ# (z„`åÅQÆ∞~°∞=¸iÎQÆ∞áêÎ) 200–00
112. ~°=∞ÅâßGO 108–00
113. =ÚÇ¨˙~°Î ~°`åfl=o 250–00
a.q.~å=∞<£ QÍi „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
114. *’ºu+¨ q^•º~°OÉèíO 50–00
115. „QÆÇ¨ÏÉèÏ= |Å=ÚÅ∞ 50–00
116. HÍÅK«„Hõ^Œâ◊ 50–00
117. J#∞Éèí= „Ñ¨âßfl*’ºu+Ö 50–00
118. *’ºu+¨âßGOÖ’ "å`å=~°} Éèí∂HõOáêÅ∞ 50–00
119. Ñ¨Ù~ÀQÍq∞ *Ï`«HõO 50–00
120. ÉèÏ"å~°ú~°`åflHõ~°O 75–00
121. ÉèÏ~°fÜ«∞*’ºu+¨ ã¨~°fiã¨fiO 75–00
122. J+¨ìHõ=~°æ Ñ¨^Œúuó 75–00
123. *’ºu+¨âßGOÖ’ ãÖ^ÕÇ¨Å∞,ã¨=∂^è•<åÅ∞ 75–00
124. „Ñ¨â◊fl`«O„`« 75–00
125. =ÚÇ¨˙~°ÎO 75–00
126. qt+¨ì *Ï`«Hõ=ÚÅ∞ 125–00
127. ÉèÏ~°fÜ«∞Ñ¶ë`«*’ºu+Ö 125–00
128. 300 =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 125–00
- 15 -
129. *Ï`«HõOÑïjeOK«_»OZÖÏ ? 300–00
~åRÑü J"å~°∞¤„QÆÇ‘Ï`«, =∞Ç¨=∞Ç¨ÏŸáê^è•ºÜ«∞, "åK«ã¨Êu
N =∞^èŒ∞~°Hõ$+¨‚=¸iÎQÍi „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
130. |$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–1 200–00
131. |$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–2 200–00
132. |$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–3 200–00
133. |$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–4 200–00
134. ÉèÏ"å~°÷~°`åflHõ~°=Ú 100–00
135. =ÚÇ¨˙~°Î zO`å=∞}˜ 100–00
136. =ÚÇ¨ï~°Î zO`å=∞}˜–áê~°∞ì2 200–00
137. ã¨fiÑ¨fl âßG=Ú 50–00
138. â◊`«Ü≥∂QÆ=∞O[i 33–00
139. „=`«x~°‚Ü«∞HõÅÊ=e¡ 165–00
140. ^≥·=[˝=Å¡ÉèíO 75–00
141. =ãÖ`«~å[â◊‰õΩ#"£∞ (ZO.P~ü.q.â◊~°‡) 250–00
142. Láêã¨<å q^è•#=Ú (ZO.P~ü.q.â◊~°‡) 99–00
143. "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–1 50–00
144. "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–2 200–00
145. "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–3 50–00
146. "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–4 200–00
147. J#∞Éèí=ã¨∞ÅÉèí"åã¨∞Î – 1 50–00
148. J#∞Éèí=ã¨∞ÅÉèí"åã¨∞Î – 2 100–00
- 16 -
5. "åã¨∞ÎÅ∞
1. 40 ~ÀAÖ’¡ ''"åã¨∞Îq^Œº—— <Õ~°∞ÛH˘#O_ç 180–00
2. "åã¨∞ÎâßG ~°Ç¨Ïã¨º=ÚÅ∞ (Éˇ·O_»∞) 108–00
3. "åã¨∞Î#∞|\˜ì g∞ WÅ∞¡ 54–00
4. g∞~°∂ g∞ "åã¨∞Î 54–00
5. QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î z\Ï¯Å∞ 54–00
6. "åã¨∞Î Ñ¨Ó[ 54–00
7. "åã¨∞Î ã¨∂„`«=ÚÅ∞ 54–00
8. "åã¨∞ÎâßG ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 54–00
9. QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î =~°∞æÅ∞ 99–00
10.qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞Î âßGs`åº g∞ WO\˜ áê¡#∞Å∞ 50–00
11.qâ◊fiHõ~°‡ "åã¨∞ÎâßGs`åº g∞WO_»¡PÜ«∞=ÚÅ∞ 99–00
12.qâ◊fiHõ~°‡ "åã¨∞Î âßGO(z„`åÅQÆ∞~°∞=¸iÎQÆ∞áêÎ) 180–00
13.P^èŒ∞xHõ QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î 99–00
14.â◊√Éèí"åã¨∞Î 270–00
15."åã¨∞ÎÜ«∞O„`« ~°`åfl=o 108–00
16."åã¨∞ÎâßGO 120–00
17.Ç¨Ï∫ãπ áê¡#∞¡ 50–00
18.QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î™ê~°O 50–00
19.QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î K«O„kHõ 50–00
20.QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î ^Œ~°Ê}O 50–00
21.*’ºu+¨–QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞ÎK«O„kHõ 50–00
- 17 -
22."åã¨∞Î~°`åflHõ~°O (H˘O_»Ñë¡) 50–00
23."åã¨∞Ît~À=∞}˜ ,, 50–00
24.NHõ$+¨‚"åã¨∞Î ,, 50–00
25.ÑÖK«"åã¨∞Î áêi*Ï`«O ,, 108–00
26."åã¨∞Î_çO_ç=∞"£∞ ,, 50–00
27."åã¨∞^Î ∞Œ Okaè ,, 108–00
28.qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞Î„Ñ¨HÍtHõ 99–00
29.Hõ$+¨‚"åã¨∞ÎâßG=Ú 50–00
30.[Å"åã¨∞Î,â◊Åº"åã¨∞Î(^ŒO`«∂iÑÖ_»s<å^ä£) 75–00
31.=∞Ü«∞"åã¨∞Î (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 120–00
32."åã¨∞Î*’ºu 54–00
33."åã¨Î= "åã¨∞ÎÑ¨Ó*Ïq^è•#=Ú 108–00
6. =∞O„`«âß„™êÎÅ∞
1. =∞O„`«™ê^èŒ# 54–00
2. `«O„`«*ÏÅO 54–00
3. =∞O„`«â◊H˜Î 54–00
4. ^Œ`åÎ„`ÕÜ«∞ `«O„`«q^Œº 54–00
5. ^Œ`åÎ„`ÕÜ«∞ =¸eHÍ`«O„`«"£∞ 54–00
6. `åO„uHõ ÑÖKåOQÆO 54–00
7. Ü«∞H˜Δ}© `«O„`«O 54–00
8. =∞O„`å#∞ëêª# K«O„kHõ 54–00
9. ã¨~°fi^Õ=`å =∞O„`«Hõ=K«=ÚÅ∞ 54–00
- 18 -
10.=∞O„`åHõΔ~åÅ~°Ç¨Ïã¨ºO(c*ÏHõΔ~°xÑ¶¨∞O@∞=Ù) 54–00
11.ã¨~°fi^Õ=`å =∞O„`«~°`åfl=o 54–00
12.ã¨^•Kå~° nÑ≤Hõ 54–00
13.Ü≥∂yh–"å=∞ˆHâ◊fi~°`«O„`«O 54–00
14.„Ñ¨ÑÖK«™ê~°`«O„`«O 54–00
15.|^ŒxHõ `«O„`«"£∞ 54–00
16.LzÛù+¨ì QÆ}Ñü `«O„`«"£∞ 54–00
17.QÆ∞Ñ¨Î ™ê^èŒ# `«O„`«O 54–00
18.QÆO^èŒ~°fi `«O„`«"£∞ 54–00
19.™œO^Œ~°ºÅÇ¨Ïi (=∞O„`«Ü«∞O„`«~°`åfl=o) 54–00
20.Ü«∞O„`« =∞O„`« `«O„`« 54–00
21.áêâ◊√Ñ¨`« `«O„`«O 99–00
22.ÑÖK«^Œâ◊ =∞Ç¨Y_»æ `«O„`«O 99–00
23.~°∞„^•ëêª^è•ºÜ«∞ó 99–00
24.=∞O„`«ã≤kú 108–00
25.Ñ¨~°â◊√~å=∞`«O„`«"£∞ 108–00
26.NÅe`åqÖ’=∞ ÑÖK«^Œj 108–00
27.N QÆ∞~°∞ `«O„`«O 108–00
28.QÍÜ«∞„f `«O„`«"£∞ 108–00
29.â◊¥eh^Œ∞~åæ`«O„`«O (z#flk) 100–00
30.=∞Ç¨â◊H˜Î =∞O„`« `«O„`« ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150–00
31.N ^Œ∞~°æ `«O„`«"£∞ 200–00
- 19 -
32.=∞Ç¨=∞$`«∞ºO[Ü«∞J=∞$`«áêâ◊√Ñ¨`«"£∞ 200–00
33.ã¨~°Ê (<åQÆ)`«O„`«O 250–00
34.Ç¨Ï=# `«O„`«O 250–00
35.ëÈ_»â◊x`«º`«O„`«O 250–00
36.âßˆHÎÜ«∞`«O„`«O 250–00
37.~°∞„^ŒÜ«∂=∞à◊`«O„`«O 250–00
38.ÅH©;„Ñ¨`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250–00
39.Ç≤Ï~°}ºâ◊¥eh `«O„`«"£∞ 250–00
40.=∂Ü«∂„Ñ¨`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250–00
41.N qâ◊fi~°∂Ñ¨ „Ñ¨`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250–00
42.ã¨fi~å‚Hõ~°¬}Éè̌·~°=`«O„`«O 250–00
43.HÍjqâßÖÏH˜Δ `«O„`«O 250–00
44.âßOu`«O„`«"£∞ 250–00
45.Ü«∞O„`«ã≤kú 360–00
46.N ÅH©; `«O„`«"£∞ 360–00
47.=∞O„`«=∞Ç¨ÏŸ^Œkè („ã‘Î^Õ=`åóHõÅÊ"£∞) 360–00
48.=∞O„`«=∞Ç¨ÏŸ^Œkè (Ñ¨Ù~°∞+¨^Õ=`åóHõÅÊ"£∞) 360–00
49.=∞O„`«âßGO („QÆO^äŒ=Ú) 360–00
50.„Ñ¨`«ºOy~åHõ$`åº`«O„`«O 360–00
51.HÍ=∞^èÕ#∞=Ù `«O„`«O 360–00
52.â◊¥eh^Œ∞~åæ`«O„`«O 360–00
7. „QÆO^ä•Å∞ – P~å^èŒ#Å∞
- 20 -
1. ÉèíQÆ=næ`« â’¡Hõ `å`«Ê~°º ã¨Ç≤Ï`«O 54–00
2. QÆ}Ëâ◊ P~å^èŒ# 1 99–00
3. QÆ}Ëâ’áêã¨# 2 99–00
4. #=„QÆÇ¨Ï"≥·Éèí=O 99–00
5. #=„QÆÇ¨Ï Ô~"≥∞_ôãπ 99–00
6. #=„QÆÇ¨Ï "Õ^ŒO 99–00
7. â◊x„QÆÇ¨~å^èŒ# 99–00
8. Pk`åº~å^èŒ# 99–00
9. ã¨∞„|Ç¨‡}Ïº~å^èŒ# 99–00
10.N t= P~å^èŒ# 99–00
11.ÅH©; P~å^èŒ# 99–00
12.Ç¨Ï#∞=∞^•~å^èŒ# 99–00
13.Åe`å~å^èŒ# 99–00
14.N K«„HÍ~å^èŒ# 99–00
15.QÍÜ«∞„f P~å^èŒ# 99–00
16.g~°Éèí„^•~å^èŒ# 99–00
17.‰õΩ[„QÆÇ¨~å^èŒ# 99–00
18.Éèˇ·~°"å~å^èŒ# 99–00
19.^≥·"å~å^èŒ# 99–00
20.w`å~å^èŒ# 99–00
21.N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~å^èŒ# 99–00
22.Ç¨ÏÜ«∞„w"å~å^èŒ# 99–00
- 21 -
23.ÅH©;#~°ã≤OÇ¨~å^èŒ# 99–00
24.N ÉÏÖÏ„uÑ¨Ù~°ã¨∞O^Œs ™ÈÎ„`« Hõ^ŒO|O 99–00
25.^Õg bÖÏ=∞$`«O 99–00
26.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» ã¨∞O^Œ~°HÍO_» =K«#O 99–00
27.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» ~å=∂Ü«∞}O 99–00
28.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» ÉèÏ~°`«O 99–00
29.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_» ÉèÏQÆ=`«O 99–00
30.(ã¨∂i) "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}O 99–00
31.HÍÅã¨~°Ê Ü≥∂QÆO 99–00
32.x`«º rq`«=ÚÖ’ ~°∞„^•HõΔÅ∞ 99–00
33.x`«º rq`«=ÚÖ’ #=~°`åflÅ∞ 99–00
34."Õ^Œã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ 99–00
35."Õ=∞# Ñ¨^Œº™ê~å=∞$`«O 99–00
36.ÑÖ_»QÆÅ∞ Ñ¨~°fik<åÅ∞ 99–00
37.ã¨∂H˜Î~°`åflÅ∞ 99–00
38.N PO[<ÕÜ«∞O (K«i„`«–=∞Ç≤Ï=∞–™ÈÎ„`åÅ∞) 216–00
39.#=„QÆÇ¨Ï ^Œ~°≈#"£∞ 99–00
40.x`«ºrq`«OÖ’ #=„QÆÇ¨Å∞ 99–00
41.™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ 99–00
42.QÆ∞~°∞â◊√„Hõ „Ñ¨ÉèÏ==Ú K«O„^ŒHõàÏ<å_ô 99–00
43.â◊x„QÆÇ¨ÏÔ~q∞_ôãπ 99–00
44.*Ï`«Hõã¨∞^è•™ê~°=Ú–*Ï`«Hõ"≥∂HõΔ„Ñ¨^•~Úx 99–00
- 22 -
45.q"åÇ¨Ï *’ºu+¨=∞O[i–
=∂ºˆ~*ò=∂ºzOQ∑ÔQ·_£ (™ê~ÚQÆ}ÑüÔ~_ç¤) 99–00
46.g∞Ñ¨Ù\˜ì#`Õnx|\˜ì g∞rq`«~°Ç¨Ï™êºÅ∞
(#∂º=∞~åÅr Öˇ·Ñ¶πÔQ·_£) ,, 99–00
47.g∞J^Œ$ëêìxH˜ (¿Ñ~°∞) <Õ"£∞Hõ~°HõΔ<£ 99–00
48.=¸HõÑÖK«â◊f 99–00
49.ÑÖK«=∞"Õ^ŒO =∞Ç¨ÉèÏ~°`«O 99–00
50.^Õ=Ùà◊√§ _®\ò HÍ"£∞ 99–00
51.QÆ}ÑüÉèÏ+¨ºO 99–00
52.Ü«∞Aˆ~fi^Œ LÑ¨#Ü«∞#q"åÇ¨Ï„Ñ¨Ü≥∂QÆ=∞O[i 99–00
53.#=Ü≥∂QÆ∞Å∞ 99–00
54.PO„^èŒ„Ñ¨^ÕâòÖ’x^Œi≈OK«=Åã≤# „Ñ¨=ÚY^Œ~åæÅ∞ 99–00
55.ã¨HõÅ^Õ=`åJëÈì`«Î~åÅ∞(ÃÑ^ŒÌk)–
(180JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=à◊√Å`À) 99–00
56.ã¨HõÅ^Õ=`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 99–00
57.P^è•ºu‡Hõ ã¨∂H˜Î xkè 99–00
58.„ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ QÀ„`åÅ∞,„Ñ¨=~°Å∞ 99–00
59.ã¨~°fi^Õ=`åã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞ N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_»∞ 99–00
60.N ÅH©;ã¨xflkè 99–00
61.NÅH©; QÆ}Ñü Ç¨ÏŸ=∞HõÅÊO 99–00
62.=∂~°¬ÖòP~üì û (Hõ~å>Ë,‰õΩOQ∑Ñ¶¨Ó<Õ~°∞ÛHÀO_ç) 99–00
63.=∂ºlH±ÔQ·_£ 99–00
- 23 -
64.K«^Œ~°OQÆO 99–00
65.ÑÖK«=ÚY Ç¨Ï#∞=∞`ü "≥·Éèí=O 54–00
66.QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}O 40–00
67.=∂Ñ¶¨∞Ñ¨Ù~å}O 30–00
68.t=Ñ¨Ù~å}O 30–00
69."≥·âßYÑ¨Ù~å}O 30–00
70.ã¨∂÷ÖÏHõΔi =∂Ñ¶¨∞Ñ¨Ù~å}O 54–00
71.ã¨∂÷ÖÏHõΔi t=Ñ¨Ù~å}O 54–00
72.ã¨∂÷ÖÏHõΔi "≥·âßYÑ¨Ù~å}O 54–00
73.HÍsÎHõ Ñ¨Ù~å}O 30–00
74.HÍsÎHõ Ñ¨Ù~å}O (z#flk) 25–00
75.ã¨~°fiHÍ~°ºã≤kúH˜ ~å=∂Ü«∞}áê~åÜ«∞} 50–00
76.ÃÑ^ŒÌÉÏÅtHõΔ 40–00
77.QÍÜ«∞„f =∞Ç≤Ï=∞ 36–00
78.=∞`«ûº Ü«∞O„`« =∞Ç≤Ï=∞ 50–00
79.=$HõΔ^Õ=`«Å∞ 50–00
80. Ü«∂A+¨ ™ê‡~°Î ãÖ™ê¯~° K«O„kHõ 150–00
81.ã¨<å`«#"≥·kHõ „ÉÏÇ¨Ï‡}™ê‡~åÎQÆ=∞HõÅÊ"£∞ 150–00
82.K«`«∞ˆ~fi^Œ=ÚÅ∞ 144–00
83.#=„QÆÇ¨~å^èŒ# 144–00
84.`åà◊Ñ¨„`« ã¨=∂Ç¨~° QÀÑ¨Ù~°O 144–00
85.=∞#∞^èŒ~°‡ âßGO (=K«#OÖ’...) 144–00
- 24 -
86."Õ^Œ=∞O„`« ãÖÇ≤Ï`« 144–00
87.ã¨Ç¨Ï„ãëOQÍ~°Û# 144–00
88.N t=w`« 144–00
89.^•fi^Œâ◊LÑ¨x+¨`«∞ÎÅ∞ 144–00
90.Ñ¨Ù~å}ÑÖ_»"åi ™œO^Œ~°ºÅÇ¨Ïi
(â’¡Hõ`å`«Ê~°ºã¨Ç≤Ï`« qÑ¨ÙÅ"åºYº`À) 250–00
100. |$Ç¨Ï`ü t= ™ÈÎ„`« ~°`åflHõ~°=Ú 216–00
101. |$Ç¨Ï`ü ^Õg ™ÈÎ„`«~°`åflHõ~°=Ú 216–00
102. |$Ç¨Ï`ü q+¨μ‚ ™ÈÎ„`«~°`åflHõ~°=Ú 216–00
103. ˆH^•~°<å^è£ |^Œs<å^è£ Ü«∂„`åÔQ·_»∞ 40–00
104. ^ŒH˜Δ}Ï=$`« â◊OY=ÚÅ∞ 50–00
105. 108 k=º^ÕâßÅ q+¨μ‚ˆHΔ„`«^Œ~°≈x 36–00
106. ^èŒ~°‡ã≤O^èŒ∞=Ù 270–00
107. ÉèÏ~°fÜ«∞ â‹·=ˆHΔ„`«Ü«∂„`å^Œi≈x 108–00
108. zÅ∞‰õÄi ÉÏÖÏrK«i„`« 36–00
109. ÉèíQÆ=`üã¨∞Îu ...
110. ã¨∂~Àºáêã¨# 36–00
111. ã¨<å`«# ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂Å∞–PKå~°=º=Ç¨~åÅ∞ ...
112. HÍjYO_»O 250–00
113. Jâ◊fih^Õ=`«Å∞ 216–00
8. "≥·^Œº „QÆO^ä•Å∞
1. PÇ¨~°O P~ÀQÆºO 36–00
- 25 -
2. =¸eHÍ"≥·^Œº z\Ï¯Å∞ 36–00
3. PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^Œº z\Ï¯Å∞ 25–00
4. PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^ŒºO 36–00
5. QÆ$Ç¨Ï"≥·^Œº ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 36–00
6. QÆ$Ç¨Ï"≥·^Œº™ê~°O 36–00
7. Ç¨ÏŸq∞Ü≥∂"≥·^ŒºO (^•fi^Œâ◊Å=}zH˜`«û) 54–00
8. „Ñ¨Hõ$u"≥·^ŒºO 36–00
9. PÇ¨~°O–"≥·^ŒºO 99–00
10.ãÖÑ¨Ó~°‚ PÜ«Úˆ~fi^Œ–z\Ï¯ "≥·^ŒºO 99–00
11.PÜ«Úˆ~fi^Œ"£∞ 36–00
12.PÜ«Úˆ~fi^Œ =¸eHÍ"≥·^ŒºnÑ≤Hõ 99–00
13.^Œ∞OÑ¨‰õÄ~°Å∞, P‰õΩ‰õÄ~°Å∞, HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞
"å_»HõO – LÑ¨Ü≥∂QÍÅ∞ 99–00
14.<å@∞"≥·^ŒºO (ˆHãπ Éˇ·O_çOQ∑) 360–00
15.UHõ=¸eHÍ"≥·^ŒºO 99–00
16.JëêìOQÆ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O(4ÉèÏQÍÅ∞) 1200–00
17.~°Ç¨Ïã¨ºã≤^ŒúÜ≥∂QÆ"≥·^Œº™ê~°"£∞ 99–00
18.„áê^äŒq∞Hõ Ç¨ÏŸq∞Ü≥∂"≥·^ŒºO 99–00
19.XÉˇã≤\ ˜ 99–00
20.ÃÇÏÖòÎÔQ·_£ 99–00
21.PÜ«Úˆ~fi^ŒO–r=#"Õ^ŒO 99–00
22.Ñ¶¨Ù_£^ä≥~°Ñ≤ 99–00
- 26 -
23.<åºK«∞~°Öò^ä≥~°Ñ≤ 99–00
24.ãÖÑ¨Ó~°‚P~ÀQÍºxH˜ 20xII 99–00
25.H©à◊§<˘Ñ¨CÅ∞ g∞ ã¨=∞ã¨ºÖˇ·`Õ... 99–00
26.Ü≥∂QÍ=∞O„`« 99–00
27.Ü≥∂QÍ ãÖ_Õ @∞ =∞O_Õ 99–00
28.ÃÇÏ~°ƒÖò "≥∞_çã≤<£–ÃÇÏÖòÎ@∞_Õ 99–00
29.ÃÇÏÖòÎÃÑ¶·Öò 108–00
30.=ã¨∞ÎQÆ∞}áê~î°O 250–00
31.~°™êÜ«∞# "årHõ~°} `«O„`«O 150–00
31.ã≤^Œú=¸eHÍ ~°Ç¨Ïã¨ºO 99–00
32. „áê}ÏÜ«∂=∞=Ú – Ü≥∂QÍ–Ñ¨`«O[eNx"åãπ 63–00
9. JÜ«∞ºÑ¨Ê – Éèí"åh ~°HÍÅ∞
1. N JÜ«∞ºÑ¨Ê bÖÏ=∞$`«O 36–00
2. N JÜ«∞ºÑ¨Ê P~å^èŒ# 54–00
3. N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[#áê@Å∞ 54–00
4. N JÜ«∞ºÑ¨Ê Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO 20–00
5. N JÜ«∞ºÑ¨Ê ÉèíH˜Î w`åÅ∞ 20–00
6. N JÜ«∞ºÑ¨Ê nHõΔ F 10–00
7. N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[#=∂Å F 10–00
8. N JÜ«∞ºÑ¨Ê x`«ºÑ¨Ó[ P 10–00
9. N JÜ«∞ºÑ¨Ê x`«ºxÜ«∞=∂=o P 8–00
10.N Éèí"åh bÖÏ=∞$`«O(^Œ∞~åæÉèí"åhnHõΔ) 36–00
- 27 -
11.^ÕgbÖÏ=∞$`«O 99–00
12.N ^Õg Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO 20–00
13.^Õg ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 20–00
14.*ˇ· Éèí"åhnHõΔ F 10–00
15.Éèí"åhnHõΔ P 8–00
16.^Õg ÉèíH˜Î=∂Å 10–00
17.N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[<å=o 120–00
18.JÜ«∞ºÑ¨ÊÑ¨Ó*Ïqkè (*Ëã¨∞^•ã¨∞™êOQ∑û`À) 20–00
10. Éèí[#Å∞ – H©~°Î#Å∞
1. J#fl=∞Ü«∞º H©~°Î#Å∞ 25–00
2. N~å=∞^•ã¨∞ H©~°Î#Å∞ 25–00
3. ã¨~°fi^Õ=`å =∞OQÆà◊Ç¨~°`«∞Å∞ 20–00
4. =ã¨∞O^èŒ~° =∞OQÆà◊ Ç¨~°`«∞Å∞ 25–00
5. ™œÉèÏQÆº ^Õ=`å =∞OQÆà◊Ç¨~°`«∞Å∞ 36–00
6. ã¨~°fi^Õ=`å Éèí[#Å∞ 36–00
7. z\˜ì á⁄\˜ì áê@Å∞ 10–00
8. *ÏfÜ«∞ w`åÅ∞ 10–00
9. ^Õâ◊ÉèíH˜Î w`åÅ∞ 36–00
10.ÑÖ_»∞QÆÅ∞–Ñ¨Ù}ºˆHΔ„`åÅ∞ ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 36–00
11.Q˘aƒà◊§áê@Å∞,ÖÏeáê@Å∞,HÀÖÏ@áê@Å∞ 36–00
12.J#fl=∞Ü«∞º ãÖH©~°Î#Å∞ 99–00
13.ÃÑo§áê@Å∞–„ã‘ÎÅáê@Å∞ 36–00
- 28 -
14.ÉèíHÍÎ#O^Œ Éèí[#H©~°Î#Å∞(FÖò¤ã≤hÃãìÂÖò) 36–00
15.ã¨~°fi^Õ=`åÉèíH˜Î=∞}˜=∂Å 36–00
16.|`«∞Hõ=∞‡ LÜ«∂ºÅ áê@Å∞ 36–00
17.J#fl=∞Ü«∞º ãÖH©~°Î<åxkè(1000H©~°Î#Å∞) 270–00
11. Ç≤Ï\òû ™êOQ∑û
1. Ñ¶¨∞O@™êÅ ÉèíH˜Îw`åÅ∞–ÉèíQÆ=næ`« 36–00
2. Zãπ.Ñ≤.ÉÏÅ∞ ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 36–00
3. Ñ¶¨∞O@™êÅ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 99–00
4. Ñ≤. ã¨∞jÅ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 99–00
5. Zãπ.Ñ≤. ÉÏÅ∞ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 99–00
6. Zãπ.*Ï#H˜ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 99–00
7. "Õ@∂i ã¨∞O^Œ~°~å=∞=¸iÎÇ≤Ï\òû 99–00
8. ã¨~°fi^Õ=`å ã≤hÉèíH˜Îw`åÅ∞ 99–00
12. „ã‘ÎÅ‰õΩ LÑ¨Ü«ÚHõÎ Ñ¨Ùã¨ÎHõ=ÚÅ∞
1. NHÍO`å=∞}˜ =O@Å∞ ("≥*ò) 54–00
2. NHÍO`å=∞}˜ =O@Å∞ (<å<£"≥*ò) 54–00
3. âßHÍÇ¨~° =O@Å∞ 25–00
4. =∂O™êÇ¨~°=O@Å∞ 25–00
5. z\˜ìz\Ï¯Å∞ 25–00
6. JO^•xH˜ z\Ï¯Å∞ 25–00
7. Ñ≤Å¡Å ¿Ñ~°∞¡ (ÃÑ^ŒÌk) 25–00
8. Ñ≤Å¡Å ¿Ñ~°∞¡ (z#flk) 10–00
- 29 -
9. ÖË>ˇãπì ZO„ÉÏ~Ú_»s âßsÉ’~°¤~üû 36–00
10.ÖË>ˇãπì ZO„ÉÏ~Ú_»s _ç*ˇ·<£û 36–00
11.z<åfl~°∞Å‰õΩ z~°∞uà◊√§ 25–00
12.Ñ¨ãÖ^≥·# á¶êãπìÑ¶¨Ù_£ =O@Å∞ 25–00
13.Ñ¨ÖÏ"£Å∞, „ÃÑ¶·_£ Ô~·ãπÅ∞, "≥Ô~·\ ©Ô~·ãπÅ∞ 25–00
14."ÕÑ¨Ùà◊√§–WQÆ∞~°∞¡ 25–00
15.WOw¡+¨μÖ’P_»Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ 54–00
16.WOw¡+¨μÖ’ =∞QÆÑ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ 54–00
17.„ÉËH±á¶êãπì =O@Å∞ 25–00
18.ÑÖ_»∞QÆÅÖ’ KÕã¨∞H˘<Õ Ñ≤O_ç=O@Å∞ 25–00
19."≥∞ÿ„HÀ"À"≥<£ =O@Å∞ 99–00
20.ã¨~°fi^Õ=`åÉèíH˜Î=∂Å 36–00
21.Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ (ÉÏ|∞) 36–00
22.Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ (áêÑ¨) 36–00
23."≥∂„_»<£ "≥∞Ç¨ÏOk (QÀiO\Ï‰õΩ _ç*ˇ·<£û) 36–00
24."≥∂„_»<£ Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ 99–00
25.<À~°∂iOKÕ <å<£"≥*ò=O@Å∞ 99–00
26."≥∂„_»<£ >ˇÿÅiOQ∑ (ÖË_ôãπ [O\òû) 99–00
qq^èŒ ~°HÍÅ∞
~°Ç¨Ïã¨º ‰õΩ‰õΩ¯@ âßGO 300–00
‰õΩ‰õΩ¯@ âßGO 36–00
ZO^Œ~À=∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ 200–00
- 30 -
Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞ 36–00
„áê}ÏÜ«∂=∞=Ú–Ü≥∂QÍ (Ñ¨`«O[eNx"åãπ) 63–00
ã¨∂~°º#=∞™ê¯~°=ÚÅ∞ 36–00
á⁄_»∞Ñ¨Ù Hõ^äŒÅ∞ (z#flq) 7–50
HÍÅ*Ï˝# `«`åÎ fiÅ∞ 36–00
Ç≤ÏOn–`≥Å∞QÆ∞–ã¨fiÉ’kèx 22–00
WOw¡+¨μ–`≥Å∞QÆ∞–ã¨fiÉ’kèx 20–00
[#~°Öò <åÖˇ_£˚ 20–00
#∂~°∞ ZHÍ¯Å∞ 10–00
1–100 >Ë|∞Öò |∞H± 10–00
|∞e¡ ÉÏÅtHõΔ 20–00
1–100 >Ë|∞Öò|∞H± („H“<£Ãã·A) 10–00
N~å=∞HÀ\˜ 25–00
Nt=HÀ\˜ 25–00
"Õ∞lH± 25–00
JOÔHÅ`À QÍ~°_ô 25–00
„¿Ñ=∞Hõ^äŒÅ∞ 25–00
Ü«Ú=`«~°OQÍÅ∞ (Ü«Ú=`«~°OHÀãÖ) 25–00
„¿Ñ=∂ h‰õΩ *’Ç¨~°∞¡ (Å"£_çHõΔ#s) 25–00
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ã¨ÊO^Œ# (Hõq`«Å∞) 25–00
"å`«ûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 36–00
Z.Ñ≤.@∂iãπì ÔQ·_»∞ 36–00
- 31 -
WO„^Œ*ÏÅ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 25–00
=∞¿ÇÏO„^Œ*ÏÅ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 25–00
â◊s~°ÉèÏ+¨ (ÉÏ_ô ÖÏOˆQfi*ò) 99–00
„H˜Ü«∂Ü≥∂QÆO 36–00
P#O^ŒOQÍ rq^•ÌO 99–00
Ç¨Ïiâ◊ÛO„^Œ <å@HõO 50–00
"å`åûÜ«∞#HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 99–00
ÑÖK«™êÜ«∞HõO 99–00
~°u~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 99–00
J#OQÆ~°OQÆO (HõOÉèíOáê\˜ ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍ+π) 99–00
â◊$OQÍ~°ˆHo (HõOÉèíOáê\˜ ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍ+π) 99–00
Jã¨`À=∞Ü«∞ ã¨^Œæ=∞Ü«∞ 45–00
QÍÜ«∞„fq*Ï˝<£ 99–00
zO`å=∞}˜ (<å@HõO) 50–00
ÉÏÅ<åQÆ=∞‡ 50–00
áêO_»= L^ÀºQÆ=Ú 50–00
HÍà◊Ç¨Ïã≤Î „ã‘ÎÅ „=`«Hõ^äŒÅ∞ 36–00
HÍà◊Ç¨Ïã≤Î QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î zO`å=∞}˜ 99–00
HÍà◊Ç¨Ïã≤Î QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î =∞~å‡Å∞ (Éˇ·O_»∞) 50–00
‰õΩÖÏ~°‚= `«O„`«"£∞ 150–00
PKå~°º ã≤^Œú <åQÍ~°∞˚#`«O„`«O(Xi[#Öò) 300–00
Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞ (VG/TNL) 36–00
- 32 -
~å=∞~åÜ«∞"åã¨∞ÎâßGO(=Ú„^ŒQÆ_»~å=∂~å=Ù) 99–00
ZO.Zãπ.P~ü.Ç¨Ï#∞=∂<£Kåb™ê 10–00
ZO.Zãπ.P~ü.ã¨∞O^Œ~°HÍO_» 70–00
J+¨ì=ÚY QÆO_»ÉèË~°∞O_»`«O„`«O 75–00
„|Ç¨Ï‡OQÍirq`«K«i„`« ([=OQÆ∞Å) 99–00
N Pkâ◊OHõ~åKå~°º k=ºK«i`å=∞$`«O 45–00
w`åO[e (~°gO„^Œ<å^ä£~îåQÆ∂~ü) 50–00
HÍj~å"Õ∞â◊fi~° =∞lb Hõ^äŒÅ∞ 75–00
NÅe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=Ú(ÉèÏã¨¯~°ÉèÏ+¨ºO) 600–00
„Ñ¨Hõ$uã≤^•úO`«=ÚÅ∞–"Õ^Œq*Ï˝#=Ú–
Ñ¶ë`«*Ï`«Hõ ã¨∂„`«=ÚÅ∞ 595–00
q"åÇ¨ÏnÑ≤Hõ ("Õ^ÀHõÎ qkèó) 200–00
=Ú^Œ∞O_ç qâ◊fi<å^äŒ~åAQÍi „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
qâ◊fiHõ~°‡ „Ñ¨HÍâ◊=Ú 80–00
„áêp#"åã¨∞Îâß„™êÎÅ∞–P^èŒ∞xHõ"åã¨∞ÎÑïjÅ# ,,250–00
<å~°^Œ ãÖÇ≤Ï`« ,,150–00
"åã¨∞Î~å[=Å¡Éèí=Ú–=¸ÖÏ#∞"å^Œ=Ú ,, 60–00
=∞Ü«∞=∞`«=Ú – =K«#=Ú ,, 80–00
|$Ç¨Ï`«ûOÇ≤Ï`« – =K«#=Ú ,,160–00
QÆ∞Ñ¨Î"åã¨∞Î "åã¨∞Îq*Ï˝#*’ºu ....
- 33 -
~åÇ¨ïˆH`«∞=ÙÅ∞ ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÉèÏ==ÚÅ∞ 150–00
JOQÍ~°‰õΩ_»∞ (‰õΩA_»∞) 90–00
â◊√„‰õΩ_»∞ 75–00
Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`« ^Œ~°≈x (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) ....
qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞Îq^•º~°Ç¨Ïã¨º=ÚÅ∞ ,, ....
"åã¨∞Î q*Ï˝# K«O„kHõ ,, ....
=∞Ç¨^Œâß áêi*Ï`«O ,, ....
*Ï`«Hõ <å~åÜ«∞}©Ü«∞O("å„_Õ=Ù"åiq) 150–00
"åã¨∞Î <å~åÜ«∞}©Ü«∞O ,, 120–00
Ü≥∂QÍ=mYO_»O ,, 120–00
ã¨~åfi~°úK«O„kHõ (4ÉèÏQÍÅ∞) 1208–00
g∞ˆ~ #∂º=∞~åÅlãπì (^•=Ó^£) 370–00
x~°‚Ü«∞ã≤O^èŒ∞ (2ÉèÏQÍÅ∞) 590–00
[Ü«∞¿ÇÏ...[Ü«∞¿ÇÏ...(Ñ¨Ù~å}ÑÖ_»Nx"åãπ) 27–00
™ê~Ú... ,, 27–00
N ^Œ∞~åæ#O^ŒÅÇ¨Ïi ,, 200–00
N=∂eHõ ,, 25–00
P~°u™ê~ÚÉÏÉÏ ,, 11–00
„Ñü+¨ªHõÅÊó(™êy #~°ã≤OÇ¨Ï=¸iÎ) 500–00
`åAnÌ<£ÉÏÉÏ ã¨K«Ûùi„`« 100–00
- 34 -
ã¨∞=∂~°∞ 100 ãÖII~åÅ∞<å\˜ „áêp# „Ñ¨`«∞Å∞ uiy
D „HÕk „QÆO^äŒ=ÚÅ∞ „Ñ¨K«∞iOK«|_ç#q.
„âß^Œú=Ú ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ\Ïìe ? ëÈ_»â◊ ãÖ™ê¯~°=ÚÅ∞
™ê‡~°Î HÍÑïÌ HÍiHõÅ∞
#Ñ¨ÙOã¨Hõ ãÖr=#=Ú, "≥·^Œº t~À=∞}˜
q+¨"≥·^Œº zO`å=∞}˜
¿ÇÏ=∂„k ã¨∂i}Ï „áêÜ«∞tÛ`åÎ^è•ºÜ«∞ó
ã¨~°fi=¸eHÍ QÆ∞}~°`åflHõ~°O
ã‘`å~å=∞ Hõ^è• ã¨∞^èŒ JÜ≥∂^èŒºHÍO_»
ã‘`å~å=∞ Hõ^è• ã¨∞^èŒ ÉÏÅHÍO_»
N~å=∞#=~å„`À`«û=HõÅÊó
PÑ¨ã¨÷OcÜ«∞ ^èŒ~°‡ã¨∂„`åÅ∞
JÑ¨~° „Ñ¨Ü≥∂QÆ ^Œ~°Ê}O
ã¨~°fiâßOu ^Œ~°Ê}O
QÆ}Hõ~°O[x
ãÖ`å# nÑ≤Hõ
ukèx~°‚Ü«∞ HÍ}¤ó
=ÚÇ¨˙~°Î ^Œ~°Ê}O
*’ºu+¨ âßG ~°`«fl=Ú
ÅÑ¶¨Ú`åK«Hõ=Ú
N "≥·Y#ã¨ ÃÑ·`«$"Õ∞kHõ „Ñ¨Ü≥∂QÆó
ã¨‡ $u ~°`åflHõ~°=Ú (^èŒ~°‡âßGO)
*Ï`«HÍ=∞$`«`«™ê~°O
*Ï`«Hõ É’kèx
- 35 -
ãÖw`« q^•º^Œ~°Ê}O
ãÖw`« ã¨~åfi~°÷™ê~°ãÖ„QÆÇ¨ÏO
=ÚÇ¨˙~°Î =∂~åÎO_»O
*Ï`«Hõ~°Ç¨Ïã¨ºO
~å[=∂~åÎO_»O
PÜ«Ú~åÌÜ«∞nÑ≤Hõ
"≥·^•º=∞$`«O
J#∞áê#=∞O[s
#=„QÆÇ¨ÏâßOu q^è•#O–L^ŒHõâßOu qkèó
zH˜`«û~°`«fl=Ú
ã¨fi~°zO`å=∞}˜
^•fi^Œâ◊Ö’Ç¨Ï Éèíã¨‡q^è•#O
^≥·=[˝Ü«∞*’ qÉèí∂+¨}O
J#∞áê# ~°`«flHõ~°=Ú
HÍÖÏ=∞$`«=Ú
^≥·=[˝Hõ~å‚=∞$`«=Ú
~°¿ãO„^Œ zO`å=∞}˜
~°ã¨~°`«fl ã¨=ÚK«ÛÜ«∞O
=ã¨∞ÎQÆ∞}~°`åflHõ~°=Ú
Ç¨ÏŸ~å#∞^Œ~°Ê}=Ú
qâ◊fiHõ~°‡ „Ñ¨HÍtHõ "åã¨∞ÎâßG=Ú
„ã‘Î[# HõÅÊ=e¡
ãÖw`« ã¨~åfi~°ú ãÖ„QÆÇ¨ÏO
ãÖw`« ã¨∞^è•ãÖ„QÆÇ¨Ï=Ú
J~°¯ „Ñ¨HÍâ◊=Ú
ãÖw`« =∂~åÎO_»=Ú
- 36 -
ãÖw`« „Ñ¨^èŒ=∞É’kèx
"≥·^ŒºHõÅÊ`«~°∞=Ù
~°ã¨„Ñ¨nÑ≤Hõ
QÆ}HÍ#O^Œ=Ú
N Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∂=oó–q=~°}Ï`«‡Hõ ÉèÏ=O`À
#=K«O_ô "Õ^ÀHõÎ N ^Õg Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO
N QÍÜ«∞„f J#∞ëêª# `«`«Î fi„Ñ¨HÍtHõ
ãÖw`«=∂~åÎO_»=Ú
™ê~å=o
ÉèË+¨[HõÅÊ=Ú
QÆ∞~°∞t+¨º "≥·^ŒºzO`å=∞}˜
*Ï`«Hõ=∞}˜
ã¨~°fiâ◊‰õΩ# „Ñ¨HÍtHõ
Ü«∂A+¨ „Ñ¨Ü≥∂QÆ K«O„kHõ
tHΔÍ=b¡–P#O^Œ=b¡–Éèí$QÆ∞=b¡
=ãÖ`«~å[ â◊‰õΩ#=Ú
`˘\˜ì "≥·^ŒºO
*’ºu+¨ ã≤^•úO`« ãÖ„QÆÇ¨Ï=Ú (ÑÖKåOQÆ QÆ}˜`«O)
ã¨Ç¨Ï„ã¨ Ü≥∂QÆ„Ñ¨HÍtHõ
HÍÑ‘Å∞ HÍ=Åã≤#"å~°∞ :
"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡ˆH+¨<£û,
P^è•ºu‡Hõ „QÆO^äŒxÅÜ«∞O
HÀ@QÆ∞=∞‡O, J[O`å Ç¨ÏŸ@Öò Z^Œ∞@,
~å[=∞O„_ç.
- 37 -
J~°∞^≥·# áê`« ÑÖKåOQÆ=ÚÅ∞, „=`«Hõ^äŒÅ∞,
Ñ¨Ù~å}=ÚÅ∞,P~å^èŒ# „QÆO^äŒ=ÚÅ∞,
ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«=ÚÅ∞,=∞Ç¨`«‡º=ÚÅ∞, ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞,
Ñ¨Ó*Ïq^è•#=ÚÅ∞, ™ÈÎ„`åÅ∞, „áê=∂}˜Hõ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞,
Hõ^äŒÅ∞, *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk P^è•ºu‡Hõ
„QÆO^äŒ=ÚÅ‰õΩ
"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡ˆH+¨<£û,
P^è•ºu‡Hõ „QÆO^äŒxÅÜ«∞O
HÀ@QÆ∞=∞‡O, J[O`å Ç¨ÏŸ@Öò Z^Œ∞@,
~å[=∞O„_ç. á¶È<£ : (0883) 246 25 65
Cell : 903 246 25 65
From : J : 0883-246 25 65
MOHAN PUBLICATIONS
Fort Gate, Opp : Ajanta Hotel
RAJAHMUNDRY-533 101 (A.P.)
WWW.MOHANPUBLICATIONS.COM
WWW.GRANTHANIDHI.COM
google play store / mohan publications
facebook Like us to follow /Mohanpublications
sale e-books - www.kinige.com

sale e-books - daily Hunt app
- 38 -

Vatsyayana Kamasutralu

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Vatsyayana Kamasutralu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

8096339900

Like us on follow Face book / Mohan publications

First Edition : June 2008

Printed at : Sri Vinayaka Offset Printers

Price : Rs. 99-00

ã¨∂ : `«ã¨º +¨+¨ªO "≥·tHõ =∞kèHõ~°}O áê@e Ñ¨Ù„uHÍ}ÏO QÆ}˜HÍ<åO

=∞~°∞ x=Ú+¨OÖ’ Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^À Z=iH© `≥eÜ«∞#Ñ¨C_»∞, ZO`À

ã¨∂ : ã¨O`«ºÑ≤ YÅ∞ âß¢ã¨Î „Ñ¨Ç¨Ï`« |∞^ŒúÜ≥∂ QÆ}˜HÍ~å[

ã¨∂ : Éèí∂=∞ø Ñ¨`«¢^ŒæÇ¨Ïó

^Œ∂f<åO „¿Ñ+¨}O ã¨ﬁÜ«∞O"å QÆ=∞#O

200 ã¨∂:`«™êº=Ú[˚ﬁÖÏó Ö’HõHÍO`åó Ñ¨Ó[ºó „Ñ‘u„Ñ‘u ã¨=∂<åâ◊Û JÇ¨i`åó

„QÍ=∂ÅÖ’ x=ã≤OKÕ "åà◊√§, ã¨*ÏfÜ«ÚÅ∞, q^•º=O`«∞Å∞, qK«HõΔ}

ã¨∂ : x~°`«ºÜ«∞O "å™êºQÆ=∞# =∞~å÷#∞|^ŒúO. JÇ¨ÏOK« x™êû~°`åﬁfﬁH©Δ}

ã¨∂ : Ñ≤`«$ ÃÑ·`å =∞Ç¨Ï =∞qã¨O"å^ŒHõ =∞^Œ$+¨ì"≥·Hõ$`«"£∞.

Ç¨Ïã≤Îx ÅHõΔ}ÏÅ∞ : D *Ïu ¢ã‘ÎH˜ u#ﬂQÍ #_»=@O~å^Œ∞. HÍe „"Õà◊√§

ã¨∂ : #Ç¨Ïº ã¨`åºO ÉèÏ=„áêáÈÎ QÆ~°ƒù ã¨OÉèí= Wu ÉÏ„ÉèígÜ«∂ó

JÖÏ ¢ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μe^ŒÌ~°∂ Jaè=∂<å#∞~åQÍÅ∞ HõÅ"åÔ~·, ã¨OÜ≥∂QÆOÖ’ HÍÖÏxﬂ

ã¨∂ : #~°^Õ=ó ‰õΩáê}˜ iﬁ^Œ÷Ü«∂ ^Œ∞¢+¨ÊÜ«ÚHõÎÜ«∂ #\©O

ã¨∂ : kﬁq^ä• `«$fÜ«∂ „Ñ¨Hõ$uó ¢ã‘Î~°∂Ñ≤}©

sale e-books - www.kinige.com

You might also like