z



Bài tập thủy lực đại cương

c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Ê

Ê
Ê
Ê
Ê
Ê
Ê
Ê

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
c
ÊÊÊ
Ê
Ê
ÊÊ
Hӑ và tên: NguyӉn Thành Trung

Lӟp: 53CG2

MSSV: 2461.53

Bài tұp chương 2: Thӫy tĩnh hӑc

cÊÊ: Theo bài ra ta có sơ đ ӗ như hình vӁ:

ʆt tҥi điӇm A là:

ù
ù    

ʆt tҥi điӇm B là: ù

ù   

!†y (1) ± (2) ta đưӧc đӝ chênh áp su†t tҥi A và B

—
ù  ù

ù  ù       

Mһt khác ta lҥi có: ù  ù
   ;    
 

Vұy ta suy ra đưӧc: —
ù  ù

       

—
    

—
 


D†u ³-³ nghĩa là ù  ù

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Bài 2.11 :

Xét áp su†t dư tҥi 2 điӇm A và A¶ thuӝc

cùng

1 mһt đҷng áp 0-0:
 

Vӟi: 
  

 
  

Tӯ đó ta có

   
  
    
 


!!
 

Hay 
"

Theo hình v Ӂ trên ta có:


  

 
  #
$ !!

%&'
 $ "

Bài 2-12 (28)

Áp su†t dư tҥi điӇm A đưӧc tính bӣi:

()
*    

Xét áp su†t dư tҥi 2 điӇm C và C¶ thuӝc cùng 1 mһt đҷng áp 0-0:

+
+

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Mà: +
,  

 ()
      
/
 ()
# $  -## 
.-
"
Hay : 
()
#&0

Bài 2-23:

Ta tính đӝ cao trӑng tâm cӫa tiӃt diӋn cӱa van:

12   % $
*
 
 
$
 "
  
Xét áp lӵc do khӕi nưӟc có đӝ cao h1 gây ra lên cӱa van:

Ta có:


8 9
ù
* 3 
* 45  6 
* 7  6:  


 ù
--/

NӃu ta chӑn trөc Oz nҵm nghiêng theo m һt vӟi hưӟng như hình vӁ, điӇm O nҵm tҥi
mһt thưӧng lưu thì vӏ trí cӫa điӇm đһt lӵc P1 sӁ tính theo công th ӭc:
=>
;<
* 
3 *

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Vӟi 
?%@ 6 15@
=>


.$ "A 
 
Tӯ đó ta có :
.$
;<
 
 . "
B 
Xét áp lӵc do khӕi nưӟc có đӝ cao h2 gây ra:

Đӝ cao trӑng tâm phҫn tiӃp xúc vӟi nưӟc cӫa cӱa van là:
 
 * C
   

 
 * D
#"

DiӋn tích mһt tiӃp xúc vӟi nưӟc là:

3
9D 6
EBF 6
B  
 . "

Do đó ta có:


* D 3D 
-##  .
--#. /

ĐiӇm đһt lӵc là: (xét trong hӋ trөc O¶z)

=> D
;<
* D 
# "
3D * D

Trong hӋ trөc Oz thì điӇm D¶ có tӑa đӝ:

;<C
#  E$B  BF
$.. "

Vұy tӯ đó ta có đưӧc áp lӵc cӫa toàn bӝ nưӟc tác dөng lên cӫa van là:

Đӝ lӟn:

ù
Gù  ù G
## H I # JH

ĐiӇm đһt lӵc đưӧc xác đӏnh theo phương ph áp xác đӏnh điӇm đһt khi có hӧp lӵc 2 lӵc song song:

Khoҧng cách giӳa 2 điӇm đһt D và D¶ là:

—

G;<  ;<C G
G.  $..G

 —

 "

Gӑi a là khoҧng cách tӯ D¶ đӃn điӇm đһt G cӫa hӧp lӵc

P và b là khoҧng cách tӯ D đӃn điӇm đһt G cӫa hӧp lӵc P.

Ta lұp đưӧc hӋ phương trình sau t ӯ phương trình cân b ҵng

moment quanh O

K  6
!
K --#.


6 --
3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Giҧi ra ta đưӧc:

K
##-"

6
#"

Tӯ đó ta xác đinh đưӧc điӇm đһt G cӫa hӧp lӵc P cách O mӝt đoҥn:

L
$..  ##-
$ "

Bài 2-24:

Xét áp lӵc P1 do khӕi nưӟc thưӧng lưu gây ra

Chӑn trөc AZ như hình vӁ

DiӋn tích phҫn nưӟc tiӃp xúc vӟi nưӟc là:

3
  6E6M 6òN7N O K6
NOF

PQ PQ
Trӑng tâm có đӝ cao: *
 

 

PQ RPQ
ù
3  *  


Áp lӵc:

PQ 
 ù
 6 


ST 
;< 
+ 

UQ PV @
ĐiӇm đһt:

Tӯ đó ta suy ra khoҧng cách giӳa D và O là:


W
G   X  ;< G
G   XG


3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê

Xét tương tӵ cho khӕi nưӟc ӣ hҥ lưu ta có:

  6 
ù
3  *  


=+ 
;< 
+ 

3 *  

Khoҧng cách giӳa D¶ và O là:


W
G   X  ;<  G
Y   XY

Xét điӅu kiӋn cân bҵng momen quanh O:

Van bҳt đҫu mӣ khi: ù  W Z ù  W

P  R PQ  R
  W Z  W
 

P  R  PQ  R 
  G   XG Z  G   XG
 @  @

 [ @   @ 
 G # -  XG
G   XG
 @  @

Giҧi phương trình trên ta suy đư ӧc giá trӏ cӫa

X
#.$-"

Bài 2.27:

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Nhìn trên hình v Ӂ ta có nhұn xét rҵng hӋ có xu hưӟng quay quanh đi Ӈm K ( nҵm ӣ chân cӫa trө
chӕng). Do vұy đӇ hӋ cân bҵng thì lӵc P do nưӟc tác dөng vào thành van ph ҧi có phương đi qua K
hay điӇm D chính là đi Ӈm đһt lӵc cӫa P

Chon trөc tӑa đӝ Oz như hình vӁ:

Tӑa đӝ điӇm đһt lӵc P đưӧc tính theo công th ӭc:

=>
;
;+ 
3 ;*

Vӟi:

3 là phҫn diӋn tích phҫn mһt tiӃp xúc vӟi nưӟc.

9
3
4\ 6
6
]^_ `#a

=> : là moment quán tính c ӫa mһt tiӃt diӋn tiӃp xúc vӟi nưӟc

R bc dec
=>


 [B@

+ M là đӝ cao cӫa trӑng tâm tiӃt diӋn tính tӯ mһt thoáng

9
;+

 ]^_`#a
f
;
;+  (1)
@B@
Tӯ đó ta suy ra:

Mһt khác theo hình v Ӂ ta th†y:

;
4]  ]g
f
4]
]g
#k!
hij`@a
;

f f
;
 #
#  (2)
hij @ B@

Tӯ (1) và (2) ta suy ra giá tr ӏ cӫa H=1,04(m)

f f
ù
3 +  
6 
hij @ 
Ta tính đưӧc đô lӟn cӫa P là:

P=24503,9 (N) = 24.3 (kN)

Bài 2.39:

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
cÊÊÊ Ê
Bài 3-26:

Chӑn mһt O-O là mһt phҷng chuҭn đӇ so sánh:

ViӃt phương trình Becnulli cho m һt cҳt tҥi 2-2 và 3-3 vӟi giá trӏ áp su†t dư ta có:

l mn  @l m@ n@ 
;  
;@    o
   
r
pp ;
9ql
#qn
#qm
m
q;@


Ta có thӇ bӓ qua giá trӏ tәn th†t cӝt nưӟc s
#

D2/2 r†t nhӓ nên ta có thӇ bӓ qua

n@  @l
9##
  
 

ViӃt PT đӏnh luұt Becnulli cho 1-1 và 4-4 ta có:

l mn  Al mA nA 

;  
;A    o
   

l n  Al nA 
 #  
#   # 
   

Thay (2) vào (1):

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
n@  n  nA  l
9#
   
   

l
 n@
t
9  u  nA   n   v


Vӟi v 4 và v1 là:

w #  "
nA


. y {
3A x # z

w #  "
n


- y {

3 x #  z

Ta có :  n@
$ "|z

c
Vұy lưu lưӧng nưӟc clo trong ӕng là: w@
n@  3@
###.$ y {
}

2) Lưu lưӧng nưӟc Clo trong ӕng là 0.5 l/s

w # $ #~@ "
n@
nA

 
 # y {
3@ x# #$ z

Tӯ (*) ta có:

nA   n  l
n@ 
79  :  
 

l
 n@ 

9  u  nA   n 

l
 nA 
n@   
9  u  n 

"
 nA
 -. y {
z
wi€
 3A

. ~@ " 
nA

x r 

. ~@  r
# "


n€i
n@
‚ ƒ
# "

vA
3)

"
n
- y {
z
# v 
nA

 "|z
x #

Tӯ (*) ta có:

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê

l
Ê
n@ 

9  u  nA   n 


 l   n  n@  nA 
9

- "
 

Bài 3.27:

Chӑn mһt chuҭn 0-0 như hình v Ӂ

ViӃt phương trình Becnulli cho m һt cҳt tҥi 1-1 và 2-2 vӟi giá trӏ áp tuyӋt đӕi ta có:

 mn   m n 
;  
;    o
   
„… „…
 9   #
9   #  o
 

 s
9  9
  $
"O7ôNO

Mà: o
€  €  l
!

l
#"
†‡Q ˆ 
€
; Š€
#$ ÷^ҥnn‹ŒòN 
‰

†‡ ˆ 
€
; Š€
 ÷^ҥnn‹ŒòN 
‰

Tӯ đó ta có đưӧc giá trӏ cӫa v:


Š€  n  Š€  n 
  #
  

 

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê

Bài 3.35:

Chӑn mһt chuҭn 0-0 là mһt đi qua đáy dưӟi cӫa van xҧ như hình v Ӂ:

ViӃt phương trình Becnulli cho m һt cҳt tҥi 1-1 và 3-3 vӟi giá trӏ áp su†t tuyӋt đӕi ta có:

 m n @ m@ n@ 
;  
;@  
   

 n „…
W 
 #
  
w
n

$ "|z
3
w
n

 "|z
3

Tӯ đó ta có:

  „… n 

W
 

   „…
#.&0

Vұy: 
€„
#.&0

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê

Bài 3.36:

ViӃt phương trình đӏnh luұt Becnulli cho mһt

cҳt 2-2 và 3-3 vӟi mһt phҷng so sánh là mһt
0-0 như hình v Ӂ:

 m n  @ m@n@ 
;  
;@    Ž~@
   

Vӟi các giá trӏ: 
„…q ;
9q n
#q

;@
#q @
„… q

w w  v  v #~@
n@



#. "|z
3 xr  x v $# v #~@ 

Tәn th†t cӝt áp sӁ bҵng tәng các tәn th†t dӑc đưӡng và cөc bӝ: Ž~@
o  l

l
 v  (do tәn th†t dӑc đưӡng tӍ lӋ vӟi chiӅu dài)

m
m@


n@ 
 o $  #.  #$

n@ 9

  v -
9
 o   v   



  

ViӃt phương trình đӏnh luұt Becnulli cho mһt cҳt 2-2 và 1-1 vӟi mһt phҷng so sánh là mһt 0-0:

 m n  m n
;  
;    Ž~
   

„…  n@ 
9
  o   v X
  

l   „… n@ 


9  o   v X
  

l n 
  9  @  o
 
X


# v -## #.
  $   #$
X
-#  v -
 "

VӁ đưӡng đo áp

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê

Bài 3.39:

Chӑn mһt O-O là mһt phҷng chuҭn đӇ so sánh:

ViӃt phương trình Becnulli cho m һt cҳt tҥi 1-1 và 2-2 vӟi giá trӏ áp tuyӋt đӕi ta có:

 mn   m n 
;  
;    o
   

 mn   m n
 ;  
;   #
   

Tӯ ӕng đo áp ta có phương trình:

 Q


Q

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
    ;  ;    ;

   ;

   

  ;   ;  ;    ;

   

  ;  ;  ;    

  
;    

;  ;  
 
  


;  ;   ;
  u 
 

Thay (2) vào (1) ta suy ra đư ӧc:

   n   n 

;  ;  
 

 n   n 
 ;  ;   ;
  u
;  ;  
 

 n   n 
 ;
  u

 

 n 
‘’
  u  n 



 n
t‘’
  u  n 


“ “ 
Vӟi: n
U
U”
$ y } {
 ”

 !
 n
t‘’
  u  n 
. y {
 _

Lưu lưӧng nưӟc là:

"@
w
w
n 3
##. 7 :
z

W
w
.
u
z

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Bài 3-41:

Chӑn mһt phҷng chuҭn O-O như hình vӁ

ViӃt phương trình Becnulli cho m һt cҳt 1-1 và 2-2 vӟi áp su†t dư:

l n  l n 
 ; 
 ; 
   

n  n 
 #   
#   
 

n  n 
 
7  :  
 

Phương trình liên t өc áp dөng cho kênh tҥi đoҥn đҫu và đoҥn thu hҽp;

w
n  6
n  6
n 6
 
 
n 6

Thay (2) vào (1) ta có:

n 6 n  n 

7  :
n 6  

n  w n 
 7  :

 n 6 

n 
 6 n @   7  : 6 n  w
#


Sau khi thay sӕ vào và giҧi ra ta đưӧc giá trӏ cӫa v2 là:
"
n
#.$. y {
z

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê

w 
Ê
 


- "
n 6 #.$. v 

Bài 3.46:

Phương trình đӝng lưӧng cho đoҥn dòng chҧy đưӧc giӟi hҥn bӣi 2 mһt cҳt 1-1 và 2-2 đӕi vӟi trөc
chiӃu s nҵm ngang hưӟng tӯ trái sang phҧi:

À}
• w mi  n}  mi  n} 

Coi: mi
mi

 À}
• w n  n 

Lӵc ngoài gӗm có:

Lӵc khӕi trӑng lưӧng cӫa đoҥn dòng chҧy là G tuy nhiên G s = 0

Lӵc mһt:

Lӵc ma sát trên thành ӕng. Tuy nhiên ta chӍ xét 1 phҫn ӕng ngҳn nên coi l ӵc ma sát là nhӓ
nên có thӇ bӓ qua

Áp lӵc nưӟc xung quanh tác đӝng lên mһt đӭng 1-1 và 2-2: ù ù

ù
 3

ù
 3

Phương trình đinh lu ұt Becnuli cho 2 mһt 1-1 và 2-2 vӟi mһt O-O là mһt chuҭn:

l n  l n 
;  
;    Ž~
   

l n  l n  Š–—  n 
  ; 
 ;  
    

Tuy nhiên do Q và 3 là không đәi nên: n
n
n

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
ViӃt lҥi phương trình trên ta có :

 n  n Š–—  n 

 
    

Š–—  n 
   



Goi phҧn lӵc cӫa van tác đӝng vào dòng nưӟc là R

Ta có: À}
ù  ù  ˜

 •w n  n 
   3  ˜

Š–—  n 
 ˜
•w n  n   3 g^n
n 


Š–—  n 
˜



†™š› ˆ 
ù
˜

‰
Giá trӏ R = giá trӏ áp lӵc tác dөng lên cӱa van:

“
n

U
Vӟi:

3
K6

Áp dөng thay sӕ: P=112.5 (kN)

Ê
! Ê"Ê#Ê$Ê%Ê&'Ê()Ê*+Ê
Bài 4-14:
ˆl
Sӕ ¦
œ

Vӟi nưӟc có nhiӋt đӝ ô
#]  ž
##k! |z

ˆl @ 
¦


#### Ÿ #
œ  @
Vұy ta có

Vұy nưӟc chҧy rӕi

ChiӅu dày cӫa lӟp mӓng sát thành

 r   ##
 ,


 !!
¦ l
¡¢ƒ
####¡¢ƒ

Ta th†y:

 , Ÿ L

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Nên nưӟc chҧy rӕi trong khu thành trơn th ӫy lӵc

Bài 4-20:

Tәn th†t dӑc đưӡng hd tính theo công th ӭc Darcy:

W n
l
£
. "
r

Ta giҧ sӱ rҵng nưӟc trong ӕng chҧy ӣ khu sӭc cҧn bình phương

Ta tính C theo công th ӭc Maninh: ¤
˜|¥

l ƒ
˜


 $ !!
A A
Vӟi

N I ##$ (tra bҧng vӟi ӕng thưӡng)


¤
$ v #~@ |¥
$# "ƒ |z
ƒ
Tӯ đó ta có :

Mһt khác ta có:

  -
¤
t  £

v
##
£ O $#

Thay vào công thӭc hd:

. "  n
# y {

ƒ ˆ 
l
## v v
ƒv ¦c v[¡ }

Vӟi  n
# "|z ta kiӇm tra lҥi điӅu kiӋn chҧy rӕi trong khu sӭc cҧn bình phương

Ta kiӇm tra lҥi điӅu kiӋn chҧy rӕi trong khu sӭc cҧn bình phương
nr
¦

$. Ÿ ###  O#Nòp
ž
r
 ,
¡¢ƒ
#. !!  L
$""
¦ l

Vұy giҧ thiӃt đúng.

Lưu lưӧng nưӟc chҧy qua là:

x $#~@
w
n 3
# ##. "@ |z


3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê

Bài 4.26:

ViӃt

phương trình đ ӏnh luұt Becnulli cho mһt cҳt 1-1 và 2-2 vӟi mһt phҷng so sánh là mһt 2-2:

 mn   m n
;  
;    Ž~
   

 9  #  #
#  #  #  §~

 9
Ž~
lQ¦  *¨  *©©

Tәn th†t dӑc đưӡng: 

W n
(~
£
r

Ta xét: 
ª wr
¦


--## Ÿ ###
ž 3ž
Vұy nưӟc chҧy rӕi


 v r  v ##
Xét:
 ,


#$ !!
¦ ¡¢ƒ --##¡¢ƒ
Ta có:  ,  L Chҧy rӕi trong khu sӭc cҧn bình phương

Công thӭc Niucrat

 
£


N> $# 
y
‘ y {  .{ 7
‘ y  .{ :
L #

 £
##$

Tәn th†t cөc bӝ tҥi chӛ vào ӕng là:

n  n
€
Š–—i
#$
 

Tәn th†t cөc bӝ tҥi chӛ mӣ rӝng ra đӝt ngӝt

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
n  n
*
Š«—

 

Vұy ta có:

W n
§~
£  Š–—i  Š«— 
r 

## 
  §~

##$  #$  u
## v #~@  v -
§~
 "
9

Vұy đӝ chênh cao: 

9
 "

Bài 4.30:

ViӃt phương trình đӏnh luұt Becnulli cho mһt cҳt 1-1 và 2-2 vӟi mһt phҷng so sánh là mһt O-O:

 mn   m n
;  
;    Ž~
   

n 
 9##
#  #  §~


n 
9
 §~


 9
Ž~
lQ¦  *¨  *©©  *©©©  *©¬

Tuy nhiên do ta b ӓ qua tәn th†t dӑc đưӡng nên: (~
#

Ta tính toán các t әn th†t cөc bӝ:

n D n  w
+S
Š
#$  n D
n

  3

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
n  3  n  r  n  n 
+SS
Š­­

  u
7 
u :
#
 3  r  

n   3 n  n 
+©©©
Š­­­
y  {
#$
  ®  

n  n 
+©¬
Š­¯

 

Thay các giá trӏ trên vào phương trình Becnuli:

n  n 
9
 #$  #  #$   
 
 9  v - v  "
 n


. y {
$-$ $-$ z
Tӯ đó ta tính đưӧc lưu lưӧng:

$# v #~@  "@
w
n 3
. v  v
## 7 :
 z

W
w

u
z
ĐӇ vӁ đưӡng đo áp ta xét them giá tr ӏ:
w
n D

. "|z
r
x


Bài 4.31:

Ta tìm lưu lưӧng xăng tӕ đa mà phӉu cho phép chҧy

qua. Xét phӉu ӣ trҥng thái ngұp xăng hoàn toàn.

ViӃt phương trình đӏnh luұt Becnulli cho mһt cҳt 2¶ ± 2¶

và 2-2 vӟi mһt phҷng so sánh là mһt 2-2:

C l mC nC  l m n 
; C  
;    Ž~
   

n 
 ##
#  #  §~C


n  n  n 
 
Š  
  Š 
  

‘%  v - v ## v #~@ !

n
t
t
$ y {
Š   #$ _

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
Lưu lưӧng tӕi đa cho phép qua ph Ӊu mà phӉu không bӏ tràn là:

r  "
w
3 n
$x
- v #~@ y {
 z
°
Hay: w
- y {
}

Xét bӇ chӭa

ViӃt phương trình đӏnh luұt Becnulli cho mһt cҳt 1 ± 1 và 1¶-1¶ vӟi mһt phҷng so sánh là mһt 1¶-1¶:

l n  C n C
;  
;C   l    §~C
   

nC 
 9  #  #
#  #   §~C


nC 
 9
 +¨  +©©  +©©©


Trong đó +¨ +©© +©©© tương ӭng là các tәn th†t cөc bӝ tҥi vӏ trí I, II, III trên hình v Ӂ

nC  nC 
+¨
Š–—i
#
 

nC  n C
+©©
Š±
$ 
 

nC  nC 
+©©©
Ši
#.
 

Thay vào phương trình Becnuli ӣ trên

nC  n C n C n C
9
 #   $   #. 
   

nC 
9
#


Do lưu lưӧng tӕi đa là Q=4.9(l/s) nên vұn tӕc tӕi đa trong ӕng là:

3
a



 
Ê
c
Y




 
  

 
 Ê
Ê
wC - v #~@ "
nC


- y {
r  # v # 
~@  z
x   v

Vұy ta có:

nC  -
9
#
#
$ "
  v -

Bài 4.33:

3
a



 
Ê