Citizen Chart - 2016 - RD&PD Dept. - Tamil PDF

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw
k¡fŸ rhrd«
2017
jäœehL muR
2017
bghUsl¡f«
g¡f«
t.v©. bghUŸ
v©
1. K‹Diu 1
2. Cuh£Á ã®thf« 7
3. jhŒ Â£l« (jäœehL F¡»uhk§fŸ nk«gh£L¤ Â£l«) 21
4. Kjyik¢rç‹ Nça ä‹r¡ÂÍl‹ Toa gRik ÅL Â£l« 26
5. r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l« 31
6. j‹åiwÎ¤ Â£l« 36
7. jäœehL Cuf¢ rhiyfŸ nk«gh£L¤ Â£l« 41
8. egh®L - M®.I.o. v¥. Â£l« 43
9. xU§»izªj x¥gil¡f¥g£l tUthŒ¤ Â£l« 45
10. xU§»izªj kfë® Rfhjhu tshf§fŸ Óuik¥ò 47
11. xU§»izªj M©fŸ Rfhjhu tshf§fŸ 49
12. JhŒikahd »uhk Ïa¡f« 51
13. Cuf¥ gFÂfëš Âl¡ fêÎ nkyh©ik¤ Â£l« 53
14. gŸë¡ fê¥giwfis guhkç¤jš 56
15. jUkòç k‰W« »UZz»ç kht£l§fS¡fhd 58

r_f bghUshjhu nk«gh£L¤ Â£l«
16. xU§»izªj gŸë c£f£lik¥ò nk«gh£L¤ Â£l« 60
17. kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l« 63
18. öŒik ghuj Ïa¡f« (Cuf«) 74
19. Ãujk kªÂç FoæU¥ò¤ Â£l« (Cuf«) 76
20. ehlhSk‹w cW¥Ãd® cŸq® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l« 79
21. Ãujk kªÂç »uhk rhiyfŸ Â£l« 82

t.v©. bghUŸ g¡f«
v©
22 . FiwÔ®¡F« têKiw 83
23. jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd« 93
24. jäœehL òJ thœÎ Â£l« 118
25. g‹dh£L ntsh© ts®¢Á ãÂa¤Â‹ (IFAD) cjéÍl‹ Toa 144

Rdhä¡F Ãªija ãiy¤j thœthjhu¤ Â£l« (PTSLP)
k¡fŸ rhrd« 2017
k¡fŸ rhrd« - 2017

1. K‹Diu
jäœeh£o‹ bkh¤j k¡fŸ bjhifæš 4.05 nfhong® (52%) Cuf¥ gFÂfëš

tÁ¡»‹wd®. Ï›ñuf¥ gFÂfëš thG« k¡fë‹ thœ¡if¤ ju¤ij nk«gL¤J«
bghU£L mt®fS¡F ghJfh¡f¥g£l FoÚ®, bjUés¡FfŸ, jukhd rhiyfŸ
mik¤jš k‰W« guhkç¤jš, J¥òuÎ¥ gâfŸ cŸë£l mo¥gil gâfŸ
ngh‹wt‰iw Kid¥òl‹ Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw nk‰bfh©L
tU»wJ. nkY«, gŸë¡ f£ol§fŸ f£Ljš, mt‰¿š FoÚ® trÂ, fê¥giw trÂ
ngh‹w f£lik¥ò trÂfis mik¤jš k‰W« guhkç¤jš M»a K¡»a
gâfisÍ« Ï¤Jiw brašgL¤Â tU»wJ. Cuf Rfhjhu¤ij nk«gL¤J«
neh¡»š xU§»izªj kfë® Rfhjhu tshf« mik¤jš k‰W« guhkç¤jš, bghJ
fê¥Ãl« jå eg® fê¥Ãl§fis mik¤jš k‰W« Rfhjhu¤ij ngQtj‰fhd
éê¥òz®it V‰gL¤Jjš ngh‹w gâfŸ nk‰bfhŸs¥gL»‹wd. F¿¥ghf,
»uhk¥òw ViH vëa k¡fë‹ ntiy thŒ¥Ãid cWÂ brŒJ mt®fŸ muR
ã®zæ¤j CÂa¤Âid bg‰¿l tê tif brŒa¥gL»wJ. mJ k£Lkšyhkš Ra
ntiy thŒ¥ò Â£l§fŸ _y« »uhk k¡fë‹ tWik xê¥ò, »uhk¥ òw kfë®
nk«ghL k‰W« thœthjhu§fis ts¥gL¤Jjš ngh‹wt‰iw Cuf ts®¢Á k‰W«
Cuh£Á¤ Jiw brašgL¤Â tU»‹wJ.
_‹wL¡F Cuh£Á mik¥òfŸ
73tJ ÏªÂa muÁayik¥ò¢ r£l¤ ÂU¤j«, 1993 š bfh©L tu¥g£l ÃwF,

jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l«, 1994š Ïa‰w¥g£lJ. Ïj‹go Cuf¥gFÂfëš
_‹wL¡F Cuh£Á Kiw mjhtJ, mo¤js mik¥ghf »uhk Cuh£Á, Ïilãiyæš
t£lhu Cuh£Á k‰W« kht£l mséš kht£l Cuh£Á M»ait
V‰gL¤j¥g£LŸsJ. nj®ªbjL¡f¥g£l _‹wL¡F Cuh£ÁfŸ _y« k¤Âa, khãy
muRfë‹ Cuf ts®¢Á¤ Â£l§fŸ brašgL¤j¥gL»‹wd.
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiwæ‹ neh¡f«
mo¥gil trÂfshd FoÚ® tH§fš, bjUés¡FfŸ mik¤jš k‰W«

guhkç¤jš, Cuf J¥òuÎ gâfŸ, rhiyfŸ, tofhš trÂfŸ nk‰bfhŸSjš k‰W«
guhkç¤jš M»ait »uhk Cuh£Áæ‹ K¡»a bghW¥ghF«. jå eg® ga‹bgW«
mid¤J Â£l§fëš »uhk Cuh£ÁfŸ _ynk gadhëfŸ f©l¿a¥g£L nj®Î
brŒa¥gL»‹wd®. Ïj‰F »uhk rig x¥òjš më¡»wJ. Ïil ãiy Cuh£Áahd
t£lhu ts®¢Á Cuh£Á tYthd ã®thf mik¥ò«, bjhêš E£g ÃçÎ«
bfh©LŸsjhš Cuf ntiy thŒ¥ò c£f£lik¥ò trÂfŸ, k‰W« Ãw ts®¢Á¤
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR 1

k¡fŸ rhrd« 2017
Â£l§fis brašgL¤JtÂš »uhk Cuh£ÁÍl‹ ÏizªJ g§fh‰W»wJ. Â£l

xU§»iz¥ò, MŒÎ nk‰bfhŸSjš Mnyhrid tH§Fjš k‰W« f©fhâ¡F«
mik¥ghf kht£l Cuh£Á Âfœ»wJ. _‹W mL¡F Cuh£Á mik¥òfŸ j§fë‹
r£l¥goahd éU¥g flikfŸ MŒÎ brŒÍ« flikfnshL x¥gil¡f¥g£l Ãw
gâfisÍ« brŒJ tU»‹wd.
ã®thf mik¥ò
khãy mséš
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Jiw ã®thf¤ij kh©òäF efuh£Á ã®thf«

k‰W« Cuf ts®¢Á¤ Jiw mik¢r® mt®fë‹ têfh£Ljè‹, Cuf ts®¢Á
k‰W« Cuh£Á¤ Jiw Kj‹ik brayhs® brašgL¤J»wh®. k¤Âa, khãy muR
Â£l§fis eilKiw¥gL¤Jjš, Cuf cŸsh£Á mik¥òfë‹ brayh¡f¤ij
Kiw¥go f©fhâ¤jš M»atdt‰iw Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Miza®
bghW¥ng‰W el¤Â tU»wh®. bjhêš E£g« rh®ªj gâfŸ jiyik bgh¿ahs®
mÂfhu« bfh©l xU f©fhâ¥ò bgh¿ahs® jiyikæš brašgL« bjhêš E£g
ÃçÎ, Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á MizaU¡F cjé òçªJ tU»wJ. jäœehL
kfë® ey nk«kh£L ãWtd nkyh©ik Ïa¡Fe®, kfë® nk«gh£o‰fhf
brašgL¤j¥g£L tU« gšntW Â£l§fS¡F bghW¥ghth®. »uhk òw ViH k¡fis
M‰wšgL¤Jjš k‰W« thœthjhu¤Â‰fhd Â£l§fŸ Â£l Ïa¡Fe®, òJ thœÎ
Â£l« jiyikæš brašgL¤j¥g£L tU»wJ. Rdhäahš ghÂ¡f¥g£l flnyhu
kht£l§fëš c£f£lik¥ò trÂfis V‰gL¤jÎ« thœthjhu Â£l§fis
brašgL¤jÎ« Â£l Ïa¡Fe® jiyikæš xU myF brašg£L tU»wJ.
kht£l mséš
kht£l M£Á¤ jiyt® _‹wL¡F Cuh£Á mik¥òfë‹ MŒthsuhf

brašgL»wh®. kht£l¤Âš Â£l¥ gâfis nk‰bfhŸS« kht£l Cuf ts®¢Á
Kfik¡F kht£l M£Áanu jiyt® Mth®. kht£l Cuf ts®¢Á Kfikæš Â£l
Ïa¡Fe®, Â£l gâfis ãiwnt‰w kht£l M£ÁaU¡F cjé òç»wh®. x›bthU
kht£l Cuf ts®¢Á KfikæY«, ã®thf bgh¿ahs® jiyikæš xU bgh¿æaš
ÃçÎ Ïa§» tU»wJ. cjé Ïa¡Fe® ãiyæyhd xU brayhs®, kht£l
Cuh£Áæš gâòç»wh®. m¤Jl‹, Ït® gjé tê kht£l Â£l FGé‹
brayhsuhfÎ« cŸsh®. nkY«, ne®Kf cjéahs®(ts®¢Á), cjé Ïa¡Fe®
(Cuh£ÁfŸ) k‰W« cjé Ïa¡Fe® (jâ¡if) M»nah® kht£l M£ÁaU¡F
ã®thf¤Âš cjé òç»‹wd®.
2 Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR

k¡fŸ rhrd« 2017
t£lhu mséš
t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu Cuh£Á), t£lhu ts®¢Á mYty® (»uhk

Cuh£Á) vd Ïu©L t£lhu ts®¢Á mYty®fŸ cŸsd®. t£lhu ts®¢Á mYty®
(t£lhu Cuh£Á) Cuh£Á x‹¿a Miza® Mth®. t£lhu ts®¢Á mYty® (»uhk
Cuh£Á), »uhk Cuh£Á ã®thf« k‰W« »uhk Cuh£Áfëš eilbgW« ts®¢Á¤
Â£l§fis¡ f©fhâ¤jš M»a gâfis nk‰bfhŸ»wh®. x›bthU t£lhu
Cuh£ÁæY« x‹¿a¥ bgh¿ahs®, cjé bgh¿ahs®, gânk‰gh®itahs® k‰W«
rhiy MŒths® M»nah® bjhêšE£g gâfis nk‰bfhŸ»‹wd®.
Ï¥bgh¿ahs®fë‹ brašghLfŸ c£nfh£l mséš cŸs Cuf ts®¢Á cjé
bra‰bgh¿ahs®fshš f©fhâ¡f¥gL»wJ.
»uhk Cuh£Á mséš
»uhk Cuh£Á¤ jiytnu »uhk Cuh£Áæ‹ braš mYtyU« Mth®. jiyt®

k‰W« Jiz¤ jiyt® mšyJ Cuh£Áfë‹ MŒthsuhš (kht£l M£Á¤ jiyt®)
ãaä¡f¥gL« »uhk Cuh£Áæ‹ cW¥Ãd® xUtU¡F »uhk Cuh£Á fz¡Ffëš
ÏUªJ nk‰bfhŸs¥gL« bryéd§fS¡fhd fhnrhiyfë‹ x¥g« brŒÍ«
mÂfhu« tH§f¥g£LŸsJ. »uhk Cuh£Á jiytU¡F »uhk Cuh£Á brayhs®
ã®thf¤Âš cjé òç»wh®.

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
Cuh£Á ã®thf«

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
2. Cuh£Á ã®thf«
1. »uhk Cuh£Áæ‹ flikfŸ
_‹wL¡F Cuh£Áfëš, mo¥gil trÂfis cUth¡», mt‰iw¥

guhkç¡F« bghW¥Ãš ÏUªJ brašgL« mik¥ghf , »uhk Cuh£Á K¡»a
g§fh‰W»wJ. Ïªj mik¥ò , k¡fS¡F«, muR¡F« ghykhf brašgL»wJ.
1.1. »uhk Cuh£Áfë‹ r£lßÂahd flikfŸ
1994-M« M©L jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l« ÃçÎ 110-‹ go ÑnH

F¿¥Ã£LŸs gâfis nk‰bfhŸSjš »uhk Cuh£Áfë‹ K¡»a¡ flikahF«.
i) mid¤J »uhk¢rhiyfŸ, ghy§fŸ, ÁWghy§fŸ, jL¥ò¢Rt®fŸ

k‰W« jiu¥ghy§fis mik¤jš, gGJ gh®¤jš k‰W« guhkç¤jš
(beLŠrhiyfŸ k‰W« Cuh£Á x‹¿a¢ rhiyfŸ jéu)
ii) bghJ Ïl§fëš, FoæU¥ò gFÂfëš k‰W« rhiyfëš bjU

és¡FfŸ mik¤jš.
iii) fêÎ Ú®¡ fhšthŒ mik¤J¡ fêÎÚiu btëna‰Wjš.
iv) bjU¡fis R¤j« brŒjš k‰W« Rfhjhu¤ij Âl¡fêÎ nkyh©ik

brašgh£o‹ _ykhf nk«gL¤Jjš.
v) bghJ¡fê¥Ãl trÂ V‰gL¤Jjš
vi) ÏLfhLfŸ k‰W« RLfhLfis V‰gL¤Â¥ guhkç¤jš.
vii) FoÚ® tH§Fjš.
viii) rKjha brh¤J¡fis guhkç¤jš
ix) »zWfis guhkç¤jš k‰W« Fs« njh©Ljš, guhkç¤jš k‰W«

gGJgh®¤jš
x) m›t¥nghJ muR m¿é¡if thæyhf¥ gâ¡f¡Toa Ãw flikfŸ
1.2. éU¥òçik¥ gâfŸ
1994« M©L jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l«, ÃçÎ 111-‹go Cuh£Áæ‹

njit¡nf‰gÎ« ãÂ Mjhu§fis¡ fz¡»š bfh©L« Ã‹tU« flikfis
ãiwnt‰¿l nt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
i) ku§fis e£L ghJfh¤jš.
ii) FoæU¥ò Ïšyhj bghJ Ïl§fŸ k‰W« rhinahu§fëš bjU

és¡FfŸ mik¤jš
iii) rªijfŸ V‰gL¤Â guhkç¤jš
iv) éHh¡fŸ k‰W« bghU£fh£Áfis f£L¥gL¤Jjš
v) t©ofŸ ãW¤Jäl§fŸ, fhšeil¤ bjhGt§fŸ, Ïiw¢Á¡Tl§fŸ

k‰W« go¥gf§fis V‰gL¤Â guhkç¤jš.
vi) éisah£L¤ ÂlšfŸ, ó§fh¡fŸ, cl‰ gæ‰Á Tl§fŸ V‰gL¤Â

guhkç¤jš.
2. »uhk Cuh£Á¡ FG¡fŸ
x›bthU »uhk Cuh£ÁæY« Ñœ¡f©l FG¡fŸ mik¤J brašgl

nt©L«.
• ãakd¡FG
• ts®¢Á¡FG
• ntsh©ik¡ FG
• gâfŸ FG
• fšé¡ FG
ãakd¡ FG
• »uhk Cuh£Áæš Cuh£Á ãÂæš CÂa« bgw mDkÂ¡f¥g£l

gâahs®fis nj®Î brŒtJ Ï¡FGé‹ K¡»a gâ MF«.
Ï¡FGéš »uhk Cuh£Á¤ jiytU«, nj®Î brŒa¥g£l
cW¥Ãd®fS« Ïl« bgWt®.
ts®¢Á¡ FG
• Ï¡FGé‹ jiytuhf »uhk Cuh£Áæš cŸs bg© cW¥Ãd®fëš

xUt® ÏU¥gh®. nkY« Ïu©L cW¥Ãd®fS« Ïl« bgWt®.
• k¡fŸ ey«, Rfhjhu«, FoÚ®, rKjha brh¤J¡fŸ M»at‰¿id

guhkç¤jš, ju« ca®¤Jjš, bjh‰W nehŒ guthkš jL¡f éê¥òz®Î

k¡fŸ rhrd« 2017
Kfh« mik¤jš, jL¥óÁ Kfh«fŸ mik¤jš M»ait Ï¡FGé‹

K¡»a gâfshF«.
ntsh©ik¡ FG
• Ï¡FGé‹ jiyt®, »uhk Cuh£Áæ‹ cW¥Ãd®fSŸ xUtuhth®.

Ú®ghrd Mjhu§fëš eÅd bjhêš E£g§fis ga‹gL¤j étrha
FG¡fis V‰gL¤Jjš, ntsh©ik, njh£l¡fiy, g£L ts®¥ò, ghš
g©iz, jçR ãy nk«ghL, tw£Á¥ gâ nk«ghL, r_f fhLfŸ, ãy
nkyh©ik k‰W« k© mç¥ò jL¥ò ngh‹w elto¡iffëš »uhk
Cuh£Á¡F cjÎjš ngh‹w K¡»a gâfis Ï¡FG nk‰bfhŸS«.
gâfŸ FG
• k¤Âa, khãy muR¤ Â£l§fis ju¤Jl‹ cça fhy¤Âš ãiwnt‰wÎ«,

»uhk Cuh£Á¥ gFÂfëš cŸs cŸq® ts Mjhu§fis¥ ga‹gL¤Â
ts®¢Á¤ Â£l§fis jahç¡fÎ«, Ï¡FG »uhk Cuh£Á¡F cjéahf
ÏU¡F«.
fšé¡ FG
• »uhk Cuh£Á¥ gFÂfëš cŸs mid¤J¥ gŸëfë‹ brašghLfis

f©fhâ¤jš, gŸëfëš cŸf£lik¥ò trÂfis nk«gL¤Jtj‰F
k¡fë‹ g§nf‰Ãid¥ bgWjš, k¡fëilna KÂnah® fšé, üyf¥
guhkç¥ò, vG¤j¿Î M»at‰iw V‰gL¤J« Kfh«fis mik¤jš
M»ait Ï¡FGé‹ K¡»a gâfshF«.
3. »uhk rig
• »uhk rig v‹gJ x›bthU »uhk Cuh£Áæš cŸs #dehaf¤Â‹

MântuhF«.
• »uhk Cuh£ÁfŸ br›tnd brašgl¤ njitahd, btë¥gilahd

k‰W« bghW¥ghd ã®thf¤Âid C¡Fé¡fÎ«, Â£läLjš,
Â£l§fis braš gL¤Jjš k‰W« gadhëfis nj®Î brŒjš
M»at‰¿š bghJk¡fë‹ g§nf‰Ãid mÂfç¤jš k‰W« r_f¤
jâ¡if¡F têtF¤Âl brašÂw‹ ä¡f xU »uhk rig
mtÁakh»wJ.
• r£l¥go, Ïu©L »uhkrig¡ T£l§fS¡F Ïilna cŸs fhy« MW

khj§fS¡F äfhkš ÏU¡F« tifæš »uhk rig¡ T£l§fŸ
T£l¥gl nt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
• x›bthU »uhk Cuh£ÁæY« M©oš FiwªjJ eh‹F Kiw, mjhtJ

#dtç 26, nk 1, Mf°L 15, m¡nlhg® 2 M»a eh£fëš »uhk
rig¡T£l« el¤j jäœehL muR Mizæ£LŸsJ.
• »uhk Cuh£Áæš cŸs k¡fŸ bjhif mo¥gilæš muR

Ñœ¡f©lthW Fiwbt© tu«ò ã®za« brŒJŸsJ.
»uhk rig T£l¤Â‰fhd Fiwbt© tu«ò
k¡f£ bjhif Fiwbt© tu«ò

500 tiu 50
501 Kjš 3000 tiu 100
3001 Kjš 10000 tiu 200
10001¡F nkš 300
»uhk rig¡ T£l¤Âš fyªJbfhŸSjš k‰W« T£l elto¡iffis

Kiwahd gÂntLfŸ k‰W« òif¥gl« _y« gÂÎ brŒaÎ« f£lhakh¡f¥
g£LŸsJ.
»uhk rig Ã‹tU« K¡»akhd gâfis ãiwnt‰W»‹wJ.
1. »uhk ts®¢Á¤ Â£l¤Â‰F x¥òjš tH§Fjš.
2. »uhk Cuh£Áæ‹ tuÎ-bryÎ Â£l¤Â‰F x¥òjš tH§Fjš.
3. muÁ‹ gšntW Â£l§fŸ F¿¤J jftš bjçé¤J ts®¢Á¡fhd

éê¥òz®Î V‰gL¤Jjš.
4. gšntW ts®¢Á¤ Â£l§fS¡fhf¤ nj®ªbjL¡f¥gL« gadhëfë‹

g£oaY¡F x¥òjš tH§Fjš.
5. Â£l¥gâfŸ brašgh£o‹ K‹nd‰w¤ij MŒÎ brŒjš.
6. jâ¡if m¿¡if¡F x¥òjš tH§Fjš.
7. »uhk¤Âš cŸs gšntW Ïd k¡fëilna rKjha k‰W« r_f

ešèz¡f¤ij C¡Fé¤jš.
4. ãÂ Mjhu§fŸ
_‹wL¡F »uhk Cuh£Á mik¥òfëš tç éÂ¥ò brŒa mÂfhu« bg‰w xnu

mik¥ò »uhk Cuh£ÁahF«.»uhk Cuh£ÁfŸ, Ñœ¡f©l tç, tçæšyh tUthŒ
k‰W« kh‹a« ãÂ Mjhu§fis¥ bgw mÂfhu« bg‰WŸsd.

k¡fŸ rhrd« 2017
4.1. tç tUthŒ
»uhk Cuh£ÁfŸ Ñœ¡f©l tç Ïd§fëèUªJ tUthahf¥ bgw mÂfhu«

bg‰WŸsd.
i) Å£L tç / brh¤Jtç
ii) bjhêštç
iii) és«gutç
4.2. tçašyhj tUthŒ
Ñœ¡f©l Ïd§fëèUªJ tçašyhj tUthŒ bgw »uhk Cuh£ÁfŸ

mÂfhu« bg‰WŸsd.
i) kid¥ ÃçÎfŸ k‰W« f£ll tiugl mDkÂ¡fhd cçk¡ f£lz«

ii) mghafukhd, mUtU¡f¤j¡f bjhêšfS¡fhd f£lz§fŸ
iii) rªij¡ f£lz«
iv) FoÚ® f£lz«
v) t©o ãiya§fS¡fhd f£lz«
vi) r_f¡ fhLfŸ Vy«
vii) Û‹ghÁ F¤jif
viii) 2Á g£lh f£lz«
ix) rªij k‰W« bghU£fh£ÁfëèUªJ bgw¥gL« tUkhd§fŸ

x) glF¡ FHh« _y« bgw¥gL« f£lz§fŸ
xi) mguhj§fŸ k‰W« j©l¤Ô®it.
xii) fåk« k‰W« Ru§f cçk bjhif
4.3. kid¥ÃçÎfŸ k‰W« f£ll tiugl mDkÂ¡fhd cçk¡ f£lz«
• Cuf¥ gFÂfëš cŸs kid¥ÃçÎfŸ k‰W« f£ol tiugl§fS¡F

mDkÂ më¤jš bjhl®ghf jäœehL Cuh£ÁfŸ f£ll éÂfŸ 1997š
éÂKiwfŸ btëæl¥g£LŸsJ.
• jäœehL Cuh£ÁfŸ f£ll éÂfŸ, 1997 éÂ 3-‹go »uhk Cuh£Á¤

jiytuhš, ef® k‰W« Cuik¥ò Ïa¡Fe® mšyJ mtuhš
m§Ñç¡f¥g£l Ïiz Ïa¡Fe® mšyJ Jiz Ïa¡Fe® K‹
mDkÂÍl‹ kid¥ÃçÎ mDkÂ tH§f¥glnt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
• kid¥ÃçÎ mDkÂ¡fhd é©z¥g¤Âid »uhk Cuh£Á¤

jiytçl« é©z¥gjhuuhš më¡f¥gl nt©L«. »uhk Cuh£Á¤
jiyt®, m›é©z¥g¤ij ef® k‰W« Cuik¥ò Ïa¡FeU¡F
bjhêšE£g mDkÂ¡fhf gçªJiu¡f nt©L«.
• é©z¥gjhuuhš »uhk Cuh£ÁfS¡F x¥gë¥ò brŒÂl nt©oa

bghJ cgnahf¤Â‰fhd Âwªj btë Ïl« k‰W« ts®¢Á¡ f£lz«
cŸë£l ãgªjidfS¡F£g£L ef® k‰W« Cuik¥ò Ïa¡Feuhš
kid¥ÃçÎfS¡F bjhêšE£g mDkÂ tH§f¥gL«. mjdo¥gilæš
»uhk Cuh£Á¤ jiytuhš kid¥ÃçÎfS¡fhd ÏWÂ x¥òjš
tH§f¥gL«.
• jäœehL Cuh£ÁfŸ f£ll éÂfŸ, 1997 éÂ 4-‹go F¿¥Ã£l

tiuaiwfS¡F£g£L f£ll tiugl mDkÂ »uhk Cuh£Á¤
jiytuhš tH§»l têtif brŒa¥g£LŸsJ.
• 4,000 rJu mo gu¥gsÎ¡F äfhj FoæU¥ò f£ll§fŸ k‰W« 2,000 rJu

mo gu¥gsÎ¡F äfhj tâf f£ll§fS¡F tiugl mDkÂæid
»uhk Cuh£Á¤ jiyt® tH§fyh«.
• Ï›tu«Ã‰F nk‰g£l f£ll§fS¡F ef® k‰W« Cuik¥ò

Ïa¡Feç‹ bjhêšE£g mDkÂÍl‹ f£ll tiugl mDkÂæid
»uhk Cuh£Á¤ jiyt® tH§fyh«.
5. Cuh£Á x‹¿a«
• jäœeh£oš Ïilãiy mséš 385 Cuh£Á x‹¿a§fŸ (t£lhu

Cuh£ÁfŸ) cŸsd.
• x›bthU Cuh£Á x‹¿aK«, Cuh£Á x‹¿a th®Lfis cŸsl¡»a

ts®¢Á t£lhu§fshF«.
• Cuh£Á x‹¿a th®L cW¥Ãd®fŸ bjhl®òila th®oš cŸs k¡fshš

neuoahf nj®ªbjL¡f¥gL»‹wd®.
• nj®ªbjL¡f¥g£l Cuh£Á x‹¿a th®L cW¥Ãd®fshš, kiwKf¤

nj®jè‹ _y« Cuh£Á x‹¿a¡ FG¤ jiyt® nj®Î brŒa¥gLth®.
• t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu Cuh£Á), Cuh£Á x‹¿a¤Â‹ braš

mYty® Mth®. mtU¡F cjéahf ã®thf¥ ÃçÎ k‰W« bgh¿æaš
Ãçéš cŸs gâahs®fŸ ÏU¥gh®fŸ.

k¡fŸ rhrd« 2017
1994-« M©L jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l« ÃçÎ 112-‹go Cuh£Á x‹¿a¡

FG nk‰bfhŸS« gâfëš K¡»akhdit Ã‹tUkhW :
1. Cuh£Á x‹¿a rhiyfŸ, ÁWghy§fŸ, ghy§fŸ, jL¥ò¢ Rt®fŸ,

jiu¥ghy§fŸ mik¤jš, gGJgh®¤jš k‰W« guhkç¤jš.
2. Cuh£Á x‹¿a Mu«g k‰W« eLãiy¥ gŸëfS¡fhd f£ll§fŸ

f£Ljš k‰W« guhkç¤jš.
3. Cuh£Á x‹¿a¤Â‹ f£L¥gh£oš cŸs Ú®ãiyfshd ÁWghrd¡

Fs§fŸ, F£ilfŸ, CuâfŸ M»at‰iw guhkç¤jš k‰W« òÂjhf
mik¤jš
4. bjh‰WnehŒ guthjt©z« ÏU¡f¤ jL¥ò k‰W« ãthuz

elto¡iffis nk‰bfhŸSjš
5. Cuh£Á x‹¿a¡ FG¡fshš tiuaW¡f¥g£l f©fh£Á k‰W«

éHh¡fŸ el¤Jjš.
6. Cuh£Á x‹¿a¢ rªijfshf tif¥gL¤j¥g£lt‰iw guhkç¤jš.
1994-M« M©L jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l«, ÃçÎ 114‹go bghUshjhu

ts®¢Á F¿¤j Â£l§fŸ k‰W« Ïju brašghLfis Cuh£Á x‹¿a¡ FG¡fŸ
brašgL¤J«go muR gâ¡fyh«.
5.1. Cuh£Á x‹¿a§fë‹ ãÂ Mjhu«
1. Cuh£Á x‹¿a FGél« tç ã®za« brŒÍ« mÂfhu« Ïšiy.
2. tçæšyh tUthŒ, x¥gil¡f¥g£l / g»®ªjë¡f¥g£l tUthæš xU

gFÂ, f£lz§fŸ, thlif, mguhj« k‰W« j©lÔ®it.
3. khãy ãÂ Miza¤jhš éLé¡f¥gL« khåa§fshd k¡fŸ bjhif

mo¥gilæyhd khåa« k‰W« Fiwªj g£r khåa«, M»ad Cuh£Á
x‹¿a¤Â‰F khåa§fshf tH§f¥gL»wJ. IªjhtJ khãy ãÂ
Miza¤Â‹ gçªJiu mo¥gilæy Fiwªjg£rkhd khåa«
x›bthU Cuh£Á x‹¿a¤Â‰F« %.40 y£rkhf ca®¤j¥g£LŸsJ.
6. khãy ãÂ¡FG khåa«
73tJ muÁaš mik¥ò r£l ÂU¤j« k‰W« jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l« 1994,
ÃçÎ 198‹go IªJ M©LfS¡F xU Kiw bjhl®¢Áahf khãy ãÂ¡ FG
Miza§fŸ V‰gL¤j¥g£L tU»‹wd. ÏªÂahéš khãy ãÂ¡FG mik¤j

k¡fŸ rhrd« 2017
Kj‹ik khãy§fëš jäœehL« x‹whF«. Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F ãÂ

g»®Î brŒÂl ÏJtiu IªJ khãy ãÂ FG mik¡f¥g£LŸsJ.
1. murhš éÂ¡f¥gL« tç, Ô®it, R§f« k‰W« f£lz§fŸ _y«

bgw¥gL« bkh¤j tUthæš khãy¤Â‰F«, cŸsh£Á mik¥òfS¡F«
Ãç¤J tH§F« Kiw.
2. Cuh£ÁfS¡F xJ¡f¥gl nt©oa tçfŸ, Ô®it, R§f§fŸ k‰W«

f£lz§fŸ M»at‰iw ã®zæ¤jš.
3. khãy¤Â‹ bkh¤j¤ bjhF¥ò ãÂæèUªJ Cuh£ÁfS¡F tH§f¥gl

nt©oa khåa§fŸ.
4. Cuh£Áfë‹ ãÂ Mjhu¤ij¥ bgU¡Ftj‰fhd têKiwfŸ.
6.1. IªjhtJ khãy ãÂ Miza«
khãy murhš ãaä¡f¥g£oUªj IªjhtJ khãy ãÂ Miza«, 2017 Kjš

2022 tiuæyhd fhy¤Â‰F jdJ gçªJiuia or«g® 2016š më¤JŸsJ. IªjhtJ
khãy ãÂ¡FG gçªJiufis muR V‰W mj‹go r£lk‹w nguitæš 24.03.2017
m‹W it¡f¥g£L x¥òjš bgw¥g£lJ. Ñœ¡fhQ« K¡»a gçªJiufë‹ ÛJ muR
Miz btëæ£LŸsJ.
a) khãy¤Â‹ brhªj tç tUthæš 10 rjÅj éG¡fhL Cuf k‰W«

ef®òw cŸsh£Á mik¥òfS¡F g»®ªJ më¡f¥gL«.
b) Cuf k‰W« ef®òw cŸsh£Á mik¥òfS¡F Kiwna 56:44 v‹»w

é»j¤Âš g»®ªjë¡f¥gL«.
c) Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F Ïilænyahd ãiyahd g»®Î

Kiwna kht£l Cuh£Á, t£lhu Cuh£Á k‰W« »uhk Cuh£ÁfS¡F
8: 37:55 MF«.
d) »uhk Cuh£ÁfS¡fhd Fiwªjg£r kh‹a« %.5 Ïy£r¤ÂèUªJ

%.7 Ïy£rkhf ca®¤j¥g£LŸsJ.
e) Cuh£Á x‹¿a§fS¡fhd Fiwªjg£r khåa« M©L¡F %.40

Ïy£r« vd ca®¤j¥g£LŸsJ.
f) Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F mL¡FfS¡F»ilnaahd khãy

ãÂ¡FG khåa bjhif g»®Î ÑœfhQ« têKiwfis
bfh©oU¡F«.
I. 2011 « M©o‹ fz¡bfL¥Ã‹go k¡fŸ bjhif : 60%

k¡fŸ rhrd« 2017
II. gu¥gsÎ : 15%

III. MÂÂuhél®/ kiythœ k¡fŸ bjhif : 15%
IV. jåeg® bryÎ Ef®Î Ïilbtë : 10%
g) Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F cça g§F¤ bjhifæš 20 éG¡fhL

xJ¡ÑL brŒa¥g£L c£f£lik¥ò Ïil ãutš ãÂ¡F gÂyhf _yjd
khåa ãÂ V‰gL¤j¥g£LŸsJ.
h) Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡fhd bkh¤j bjhifæš 10 éG¡fhL

g‰wh¡Fiw Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F bjhF¥ò ãÂahf
V‰gL¤j¥g£LŸsJ.
6.2. _yjd khåa ãÂ
• V‰fdnt eilKiwæš ÏUªj c£f£lik¥ò Ïil ãutš ãÂ¡F

gÂyhf IªjhtJ khãy ãÂ Miza¤Â‹ gçªJiuæ‹ mo¥gilæš
_yjd kh‹a ãÂ V‰gL¤j¥g£LŸsJ.
• Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F më¡f¥gL« g»®khd ãÂ bjhF¥Ãš

20 éG¡fhL _yjd kh‹a ãÂ¡F tH§f¥gL«. khãy mséš
K¡»akhdjhf fUj¤j¡f Â£l§fis brašgL¤j ÏÂš 20
éG¡fhL jåna xJ¡ÑL brŒa¥g£L Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á
Jiw bray®, Cuf ts®¢Á Ïa¡Fe®, ãÂ¤Jiw ÃuÂãÂ xUt® k‰W«
khãy Â£l¡FG cW¥Ãd® bray® ml§»a FGthš Ï¥gâfŸ nj®Î
brŒa¥g£L x¥òjš tH§f¥gL«.
• vŠÁÍŸs 80 éG¡fhL ãÂ kht£l Cuh£ÁfS¡F V‰W¡

bfhŸs¥g£l Cuf cŸsh£Á mik¥Ã‰F Ïilnaahd g»®khd
é»j¤Â‹ mo¥gilæš kht£l thçahf g»®ªJ më¡f¥gL«.ãÂ¤
Jiw, Â£l« k‰W« ts®¢Á¤ Jiwæ‹ Mnyhridæ‹go Cuf
ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiwædhš btëæL« murhizæ‹
mo¥gilæš kht£l Â£l¡ FGthš nj®ªbjL¡f¥gL« Â£l§fS¡F
ãÂ xJ¡ÑL brŒa¥gL«.
6.3. g‰wh¡Fiw Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡fhd ãÂ
• Cuf cŸsh£Á mik¥òfë‹ x£L bkh¤j g»®khd ãÂæš 10

éG¡fh£oid g‰wh¡Fiw Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡fhd
bjhF¥ò ãÂ V‰gL¤j¥g£LŸsJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
• ÏÂš 40 éG¡fhL bjhif mjhtJ Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡fhd

x£L bkh¤j g»®khd ãÂæš 4 éG¡fhL, flªj IªJ M©Lfëš
FiwªjJ _‹W M©Lfëš ãÂ g‰wh¡Fiw cŸs Cuh£Á
x‹¿a§fŸ k‰W« »uhk Cuh£ÁfS¡F Ïilna IªjhtJ ãÂ
Miza fhy¤Â‹ Kjš _‹W M©LfS¡F Cuf ts®¢Á
Ïa¡Feuhš g»®ªJ më¡f¥gL«.
7. k¤Âa ãÂ Miza khåa«
gÂdh‹fhtJ ãÂ Miza FG »uhk Cuh£Á¡F mo¥gil kh‹a« k‰W«

brayh¡f kh‹a« M»a ÏU khåa§fis gçªJiu brŒJŸsJ. bkh¤j kh‹a
bjhifæš 90 éG¡fhL mo¥gil kh‹akhF«. 10 éG¡fhL brayh¡f
kh‹akhF«.
I. 14th k¤Âa ãÂ Miza mo¥gil khåa«
gÂdh‹fhtJ k¤Âa ãÂ Miza mo¥gil khåa¤bjhif Cuf cŸsh£Á

mik¥òfS¡F k¤Âa muR xJ¡ÑL brŒJŸsJ. Ï¤bjhif KGtJ« k¡fŸ
bjhif mo¥gilæš »uhk Cuh£ÁfS¡F éLé¡f¥g£LŸsJ. Cuh£Áfëš
mo¥gil gâfshd FoÚ® éãnahf«, bjU és¡FfŸ guhkç¥ò, Rfhjhu«,
ä‹f£lz« k‰W« FoÚ® f£lz« M»at‰¿‰fhf Ï«khåa«
ga‹gL¤j¥gL»wJ. Ï¤bjhif khãy muÁ‹ khåa¤njhL Ïiz¡f¥g£L »uhk
Cuh£Áæ‹ éU¥òçik gâfshd ó§fh, cl‰gæ‰Á Tl« ngh‹w gâfŸ
nk‰bfhŸs¥gL»wJ.
II. 14th k¤Âa ãÂ Miza brayh¡f khåa«
»uhk Cuh£ÁfŸ gÂdh‹fhtJ ãÂ Miza¡ FG khåa« bgWtj‰fhd

têfh£L be¿KiwfŸ muR Miz v©.55 Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á (g.uh.1)
Jiw ehŸ 05.05.2016-š btëæl¥g£LŸsJ. jäœehL muÁjœ v©.117 ehŸ.
20.05.2016-š Ïj‰fhd m¿é¡if btëæl¥g£LŸsJ.
gÂdh‹fhtJ k¤Âa ãÂ Miza«, »uhk Cuh£ÁfS¡F brayh¡f

khåa« tH§»l éçthd têfh£L be¿KiwfŸ gçªJiu brŒJŸsJ. Ñœ
F¿¥Ãl¥g£LŸs Ïu©L ãgªjidfS¡F c£g£L »uhk Cuh£ÁfS¡F brayh¡f
khåa« tH§f¥gLtij khãy munr Ô®khå¤Âl têtif brŒa¥g£LŸsJ.
1. »uhk Cuh£ÁfŸ, brayh¡f khåa« nfhU« M©L¡F Kªija

Ïu©L M©LfS¡Fça Cuh£Á fz¡F jâ¡if m¿¡ifæid
rk®¥Ã¡f nt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
2. »uhk Cuh£Áfë‹ Kªija M©ilél brhªj tUthŒ

mÂfç¤ÂU¥gJ, m¤jâ¡if m¿¡ifæš ÃuÂgè¡f nt©L«.
8. xU§»izªj x¥gil¡f¥g£l tUthŒ

(Pooled Assigned Revenue)
Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F g»®ªjë¡f¥gL« K¤Âiu¤jhŸ tç,

nfë¡if tç M»at‰¿èUªJ bgw¥gL« tUthæid khãy mséš
xU§»iz¤J Cuh£Á k‰W« Cuh£Á x‹¿a§fS¡F Ãç¤J tH§f¥gL»wJ.
8.1. xU§»izªj x¥gil¡f¥g£l tUthŒ Â£l¡ TW ãÂ
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤Jiw brayiu¤ jiytuhf¡ bfh©l

FGé‰F xU§»izªj x¥gil¡f¥g£l tUthŒ Â£l TW ãÂæèUªJ
gâfS¡F x¥òjš më¡F« mÂfhu« më¡f¥g£LŸsJ. Cuh£Á x‹¿a
mYtyf f£ll§fŸ, bgça ghy§fŸ, jiu¥ghy§fŸ, Ïiz¥ò¢ rhiyfŸ, ngUªJ
ãW¤j§fŸ ngh‹w bgça mséyhd gâfŸ Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ vL¡f¥g£LŸsd.

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
khãy muR¤ Â£l§fŸ

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
3. jhŒ Â£l«
(jäœehL F¡»uhk§fŸ nk«gh£L¤ Â£l«)
Â£l¤ Jt¡f«
jäœeh£oš Cuf gFÂfëYŸs F¡»uhk§fS¡F mo¥gil trÂfŸ

bgU«ghyhd mséš ãiwÎ brŒa¥g£LŸs ãiyæš, “jhŒ II Â£l«” (jäœehL
F¡»uhk§fŸ f£lik¥ò nk«gh£L¤ Â£l«) 2016-17« M©oš Ú£o¡f¥g£LŸsJ.
Â£l neh¡f«
ÁWghrd VçfŸ k‰W« rhiyfŸ M»a m¤ÂahtÁa c£f£lik¥ò trÂfis

nk«gL¤JtJl‹ mo¥gil c£f£lik¥ò trÂfis cUth¡Ftnj jhŒ II Â£l¤Â‹
neh¡fkhF«.
ãÂ xJ¡ÑL étu« :
2016-2017« M©oš jhŒ II Â£l« %.750 nfho ãÂ xJ¡Ñ£oš

brašgL¤j¥g£LŸsJ.
Â£l¡ TWfŸ k‰W« vL¤J¢ brŒa¥gL« gâfŸ
“jhŒ” II Â£l¤Âš mDkÂ¡f¥gL« gâfŸ Ã‹tUkhW

tif¥gL¤j¥g£LŸsd.
1. ÁWghrd VçfŸ òduik¤jš / nk«gL¤Jjš

2. mo¥gil c£f£lik¥ò trÂfŸ k‰W« rhiyfŸ
1. ÁWghrd VçfŸ òduik¤jš / nk«gL¤Jjš
flªj 40 M©Lfhykhf ÁWghrd Vçfëš cŸs mo¥gil¡

f£lik¥òfhsd Ú® têªnjhofŸ k‰W« kjFfŸ Óuik¡f¥glhkš gGjilªj
ãiyæš cŸsd. Ïªãiyæid kh‰¿lÎ«, ÁWghrd Vçfëš cŸs K£òj‰fis
mf‰¿ ÏaªÂu§fë‹ _y« Vçfis ö®thuÎ«, kjF k‰W« fy§fšfis òÂjhf
f£lÎ«, gGJgh®¤ÂlÎ«, fiufis gy¥gL¤ÂlÎ« éçthd Kiwæš ÁWghrd
VçfŸ òduik¥ò brŒÂl Â£lä¥g£LŸsJ. Ïj‹ _y« F¡»uhk§fëš FoÚ®
j£L¥gh£oid fisaÎ«, ãy¤jo Ú® k£l¤Âid ca®¤ÂlÎ«, ÁWghrd Vçfë‹
KG bfhŸséid Û£fÎ«, Ú®ãiyfëš mÂfgoahf têªnjhL« Úçid
jL¤ÂlÎ«, FoÚ® k‰W« étrha¤ njitfS¡fhd Úçid nrä¤J Kiw¥gL¤jÎ«
têtif brŒa¥g£LŸsJ. Ï¤Â£l¤Âid brašgL¤Jtj‹ _y« »uhk¥òw
étrhæfë‹ Ú©lfhy nfhç¡iffŸ ãiwnt‰w¥gL«.

k¡fŸ rhrd« 2017
2. mo¥gil c£f£lik¥ò trÂfŸ k‰W« rhiyfŸ
jäœeh£oš Cuf¥ gFÂfëYŸs F¡»uhk§fS¡F mo¥gil trÂfŸ

bgU«ghyhd mséš ãiwÎ brŒa¥g£LŸs ãiyæš, òÂjhf cUth¡f¥g£LŸs
FoæU¥òfŸ, MÂÂuhél® k‰W« gH§foæd® FoæU¥òfŸ k‰W« k¤Âa, khãy
muRfshš brašgL¤j¥gL« FoæU¥òfëš njit¥gL« mo¥gil
c£f£lik¥Ãid ãiwÎ brŒtÂš cŸs Ïilbtëfis ãu¥ÃL« neh¡f¤Jl‹
mo¥gil c£f£lik¥ò gâfŸ vL¡f¥g£LŸsd. nkY« jh®¢rhiyfis
tY¥gL¤Jjš k‰W« jh®¢rhiyfis guhkç¤jš ngh‹w rhiy gâfS¡F
K¡»a¤Jt« më¡f¥g£LŸsJ.
gâfŸ nj®Î brŒjš
x›bthU »uhk Cuh£ÁæY« bjçÎ brŒa¥gl nt©oa gâfŸ F¿¤J

Ñœ¡f©l cW¥Ãd®fŸ ml§»a Cuh£Á x‹¿a mséyhd FG KoÎ brŒÍ«.
1. t£lhu ts®¢Á mYty® ( t£lhu Cuh£ÁfŸ)

2. cjé bgh¿ahs® (Ct) / t£lhu bgh¿ahs®
3. cjé bra‰ bgh¿ahs® (Ct) / cjé bra‰ bgh¿ahs® ( rhiyfŸ
k‰W« ghy§fŸ )
Ï›thW nj®Î brŒa¥g£l gâfS¡fhd fU¤JU¡fŸ ã®thf mDkÂ

nt©o kht£l Cuf ts®¢Á Kfik Â£l Ïa¡FeU¡F mD¥g¥gL«. kht£l Cuf
ts®¢Á Kfikæ‹ _y« kht£l M£Á¤jiytuhš ã®thf mDkÂ tH§f¥gL«.
gâfŸ nk‰bfhŸSjš
ã®thf mDkÂ tH§f¥g£l gâfŸ mid¤J« éÂKiwfS¡F c£g£L

jäœehL xëÎ kiwt‰w x¥gªj¥ òŸëfŸ r£l« 1998 k‰W« éÂfŸ 2000-¤Â‹
go nk‰bfhŸs¥gL»‹wd. gâ nj®Î, gâ eilbgWjš, gâ Ko¤jš M»ait
òif¥gl§fŸ _y« Mtz¥gL¤j¥gl nt©L«.
ãÂ xJ¡Ñ£oš 5 rjé»j« khãy / kht£l jftš fšé k‰W«

bjhl®ò (IEC) M»at‰¿‰fhf ga‹gL¤Â¡ bfhŸsyh«.
Â£l brayh¡f«
2016-17« M©oš Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ %.300 nfho kÂ¥Õ£oš 1,200 ÁWghrd

VçfŸ, %.150 nfho kÂ¥Õ£oš 7,282 mo¥gil f£lik¥ò gâfŸ k‰W« %.300 nfho
kÂ¥Õ£oš 1,369 rhiy¥ gâfŸ vL¡f¥g£LŸsd.

k¡fŸ rhrd« 2017
Â£l brayh¡f myF
• Ï¤Â£l¤Â‰fhd ãÂ khãy muÁläUªJ kht£l Cuf ts®¢Á

KfikfS¡F tH§f¥gL»wJ.
• f©l¿a¥g£l njitfis ãiwnt‰W« gâfS¡fhd ã®thf

mDkÂ kht£l M£Áauhš tH§f¥gL»wJ.
• bra‰bgh¿ahs®, cjé bra‰bgh¿ahs®, k‰W« cjé bgh¿ahs®

M»nah® njitahd bjhêšE£g MnyhridfŸ k‰W« mDkÂ
tH§Fth®fŸ.
• Â£l Ïa¡Fe®, kht£l Cuf ts®¢Á Kfik mt®fŸ x¥gªj¥òŸëfŸ

_y« gâfis ãiwnt‰Wt®.
Â£l¤Âš ga‹bgw k‰W« Â£l¤ij¥ g‰¿a Ïju étu§fis bgw mQf

nt©oa mYty®fŸ
khãy mséš : Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Ïa¡Fe®, br‹id-15.
kht£l mséš : kht£l M£Á¤ jiyt® k‰W« Â£l Ïa¡Fe®,

kht£l Cuf ts®¢Á Kfik
t£lhu mséš : t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu Cuh£Á),

x‹¿a¥ bgh¿ahs®

k¡fŸ rhrd« 2017
m«kh ó§fh
K‹Diu
2016 – 17 M« M©L Kjš m«kh ó§fh¡fŸ mik¡F« Â£l«

neh¡f«
efu¥gFÂfS¡F Ïizahf Cuf gFÂfëš FHªijfŸ, bg©fŸ k‰W«

bgçnah®fS¡F bghGJngh¡F m«r§fSl‹ Toa trÂfŸ tH§Ftnj
Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fhkhF«.
ãÂ XJ¡ÑL
2016 – 17 š Ï¤Â£l¤Â‰fhf %. 100 nfho ãÂ, khãy ãÂ¡FG khåa« k‰W«

14 tJ ãÂ¡FG khåa« _y« xJ¡ÑL brŒa¥g£LŸsJ.
Â£l brayh¡f«
kht£l mséš Ï¤Â£l¤Âid brašgL¤J« braš mÂfhu« kht£l

M£ÁaUilajhF«.
m«kh ó§fh¡fŸ »uhk Cuh£Áfëš mÂf msÎ k¡fŸ thG«

FoæU¥òfëš, Rkh® 15,000 Kjš 20,000 rJu mo gu¥gséš, x¥gil¡f¥g£l Âwªj
btë ghJfh¡f¥g£l Ïl« ÏU¥Ã‹ (OSR land) mik¡f¥gL«. m«kh ó§fh¡fŸ
»uhk Cuh£Á _y« guhkç¡f¥gL«.
m«kh ó§fh¡fëš FHªijfë‹ éisah£L rhjd§fŸ ml§»a

éisah£L gFÂ k‰W« nghJkhd Ïl« ÏU¥Ã‹ TLjš trÂfSl‹
mik¡f¥gL«.

nt©oa mYty®fŸ

t£lhu mséš : t£lhu ts®¢Á mYty® (»uhk Cuh£Á)

k¡fŸ rhrd« 2017
m«kh cl‰gæ‰Á Tl«

K‹Diu
2016–17 M« M©L Kjš m«kh cl‰gæ‰ÁTl« mik¡F« Â£l«

neh¡f«
Cuf gFÂ ÏisP®fë‹ clš Mnuh¡»a¤ijÍ« kd ts¤ijÍ«

nk«gL¤Jtnj Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fkhF«.
ãÂ XJ¡ÑL
2016 – 17 š Ï¤Â£l¤Â‰fhf %. 50 nfho ãÂ, khãy ãÂ¡FG khåa« k‰W«

Ïil ãutš ãÂ _y« xJ¡ÑL brŒa¥g£LŸsJ.
Â£l brayh¡f«
kht£l mséš Ï¤Â£l¤Âid brašgL¤J« braš mÂfhu« kht£l

M£ÁaUilajhF«.
m«kh cl‰gæ‰ÁTl« m«kh ó§fhé‰FŸ 1,161 rJu mo gu¥gséš

mik¡f¥gL«. m«kh cl‰gæ‰ÁTl« »uhk Cuh£Á _y« guhkç¡f¥gL«.

nt©oa mYty®fŸ


k¡fŸ rhrd« 2017
4. Kjyik¢rç‹ Nça ä‹ r¡ÂÍl‹ Toa gRik ÅL Â£l«
neh¡f« : »uhk¥òw ViH k¡fë‹ Å£L trÂ njitfis ó®¤Â brŒtnjhL

gRik vçr¡Âia C¡Fé¡F« tifæY« totik¡f¥g£LŸsJ.
ãÂ Mjhu« : Ï¤Â£l¤Â‰F njitahd KG ãÂiaÍ« khãy munr tH§F»wJ.

myF¤ bjhif - %.2,10,000/-
xU Å£o‰fhd f£Lkhd¤ bjhif %. 1,80,000/-
Nça r¡Â és¡»‰fhd bjhif %. 30,000/-
bkh¤j« %. 2,10,000/-
Áw¥ò m«r§fŸ :
1. x›bthU ÅL« 300 rJu mo gu¥gsÎ bfh©ljhf ÏU¡F«.
2. x›bthU ÅL«, tÁ¡F« miw, gL¡if miw, rikaš miw, jhœthu«

k‰W« fêtiw M»a trÂfSl‹ mik¡f¥gL«.
3. x›bthU Å£oY« kiHÚ® nrfç¥ò mik¥ò V‰gL¤j¥gL«.
4. x›bthU Å£oY« Nça r¡Âæš vçÍ« 5 xë cäG« ilnahL

és¡FfŸ (LED) bghU¤j¥gL«.
5. TLjš trÂahf gadhëæ‹ éU¥g¤Â‹go jäœehL ä‹rhu

thça¤ÂèUªJ Û£l® k‰W« ä‹kh‰¿¥ bghU¤j¥g£l ä‹ Ïiz¥ò«
bgwyh«.
6. ÅLfŸ f£L« gâ neuoahf gadhëfshš nk‰bfhŸs¥gL«.
7. Nça r¡Â és¡FfŸ mik¡F« gâfis brašgL¤Jtj‰F Â£l

Ïa¡Fe® kht£l Cuf ts®¢Á Kfik bghW¥ghth®.
8. Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ ÅLfŸ f£l¥gLtj‰fhd ãy vL¥ò VJ«

brŒa¥glkh£lhJ. Å£Lkid¥g£lh cŸst®fŸ k£Lnk
jFÂahdt®fŸ.
9. mik¡f¥gL« Nça r¡Â és¡FfŸ k‰W« m¤Jl‹ Toa Ïju

cgfuz§fis gadhëfŸ Kiwahf ga‹gL¤J« étu§fis¤
bjçé¡F« Á‰nwLfŸ éãnahf« brŒa¥gL«.

k¡fŸ rhrd« 2017
10. x›bthU gRik ÅL« mDkÂ¡f¥g£l gu¥gsthd 300 rJu mo¡F

äfhkš Ïj‰bfd jåahf totik¡f¥g£lthW f£l¥glnt©L«.
Ïj‹ totik¥Ãš khWjšfŸ mDkÂ¡f¥glkh£lhJ.
11. ÏU¥ÃD« mDkÂ¡f¥g£l Å£o‹ gu¥gsthd 300 rJu moæš Å£o‹

totik¥Ãš khWjš brŒahkš, rikayiw k‰W« gL¡if miw
M»at‰iw Ïl miké‰nf‰g kh‰¿ mik¡f mDkÂ¡f¥gL«.
12. gadhëfŸ fjÎfŸ k‰W« #‹dšfis¤ jh§fns V‰ghL

brŒJbfhŸsyh«. gadhëfshš fjÎfŸ k‰W« #‹dšfis V‰ghL
brŒa Ïayhj ãiyæš, Â£l Ïa¡Fe®, kht£l Cuf ts®¢Á Kfik
fjÎfŸ k‰W« #‹dšfis V‰ghL brŒJ tH§»é£L mj‰fhd
bjhifæid Â£l ãÂæèUªJ Ão¤j« brŒJ bfhŸsyh«.
13. Ï¤Â£l¤Â‰fhd Á‹d« bruhä¡ XLfëš totik¡f¥g£L

mid¤J ÅLfëY« midtU« gh®¡F« tifæš gÂ¡f¥gl
nt©L«.
14. Ï¤Â£l¤Âš f£o Ko¡f¥g£l mid¤J ÅLfëY« Â£l¤Â‹ bga®,

gadhëæ‹ bga® k‰W« ÅL f£l¥g£l M©L M»a égu§fŸ
bjëthf¤ bjçÍ« tifæš t©z¤Âdhš vGj¥gL«.
15. %.2.10 Ïy£r« myF¤ bjhifÍl‹ TLjyhf k‰w Â£l§fSl‹

xU§»iz¡F« neh¡f¤Jl‹ x›bthU gadhë¡F« kfh¤kh fhªÂ
njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Jl‹ xU§»izªJ Âd¡Tè
mo¥gilæš 90 kåj eh£fS¡fhd CÂa« më¡f¥gl nt©L«.
16. nkY« gadhë¡F jå eg® Ïšy¡ fê¥giw f£l %.12,000

kfh¤khfhªÂ njÁa Cuf ntiythŒ¥ò cWÂ¤ Â£l¤Jl‹
xU§»izªJ tH§f¥gl nt©L«.
jFÂ thŒªj gadhëfŸ :
»uhk¥ gFÂfëš ÅL Ïšyhj Å£L kid g£lh cila ViH k¡fŸ

midtU« Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ jFÂ thŒªj gadhëfŸ Mt®.
gadhëfë‹ jFÂ
gadhëfŸ Ñœ¡f©l jFÂfis bg‰¿U¡f nt©L«.
1. r«kªj¥g£l »uhk Cuh£Áæš tÁ¥gtuhf ÏU¡f nt©L«.
2. 300 rJu mo¡F Fiwahj Å£L kid brhªjkhf ÏU¡f nt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
3. FL«g jiytç‹ bgaçnyh mšyJ FL«g cW¥Ãd® vtnuD« xUt®

bgaçnyh éšy§fk‰w Å£L kid¥g£lh ÏU¡f nt©L«.
4. bjhl®òila »uhk¤Âš mšyJ ntW v§F« fh‹»ß£ Tiu nghl¥g£l

brhªj ÅL vJÎ« ÏU¡f¡ TlhJ.
5. muÁ‹ Ïju ÅL f£L« Â£l§fëš ga‹ bg‰wtuhf ÏU¡f¡ TlhJ.
gadhëfŸ nj®Î
1. gadhëfŸ g£oaš jahç¡f¥gL« nghJ, Ñœ¡f©l eg®fS¡F

mjhtJ kh‰W¤ ÂwdhëfŸ, éjitfŸ, Mjut‰w k‰W« fztdhš
ifél¥g£l bg©fŸ, bg©fis¤ jiytuhf¡ bfh©l FL«g§fŸ,
K‹dhŸ ÏuhQt¤Âd® k‰W« XŒÎ bg‰w K‹dhŸ Jiz ÏuhQt
gilæd®, Cuf¥ gFÂfëš thG« C£l¢r¤J Fiwédhš
ghÂ¡f¥g£l xU§»izªj FHªijfŸ ts®¢Á¤ Â£l¤ Jiwahš
(ICDS) milahs« fhz¥g£l FHªijfis bfh©l FL«g§fŸ,
ÂUe§iffŸ, Jiz Ïa¡Fe® (kU¤Jt¥ gâfŸ) mt®fshš
rh‹¿jœ tH§f¥g£l bA¢Ié/vŒ£°/fhrnehŒ M»a nehŒfshš
ghÂ¡f¥g£lt®fŸ, Ô ég¤J, btŸs« ngh‹w Ïju Ãw Ïa‰if
Ïl®ghLfshš ghÂ¡f¥g£nlh® M»nahU¡F K‹Dçik
më¡f¥glnt©L«. nkY«, kdey« F‹¿nah® cŸs FL«g§fS¡F«
K‹Dçik më¡f¥glnt©L«.
2. x›bthU »uhk Cuh£Áæš thG« ViH k¡fëèUªJ gadhëfë‹

g£oaš jah® brŒa¥g£L mit »uhk rigæš x¥òjY¡F
rk®¥Ã¡f¥gl nt©L«. m›thW gadhëfŸ bjçÎ brŒa¥gL« nghJ
jäœehL thœthjhu Â£l« k‰W« òJ thœÎ Â£l¤Â‹ Ñœ
eèÎ‰wt®fŸ v‹W bjçÎ brŒa¥g£l g£oaèš (PIP) ÏU¥gt®fS¡F
K‹Dçik më¡f¥gl nt©L«.
ÅLfŸ xJ¡ÑL brŒjš
1. khãy mséš Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Ïa¡Fe® Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ

x›nth® M©L« f£l¥glÎŸs ÅLfë‹ v©â¡ifia kht£l
thçahf xJ¡ÑL brŒth®.
2. kht£l M£Áa® nkny T¿athW gadhëfis bjçÎ brŒÍ« Kiwia

filÃo¤J mj‹ mo¥gilæš kht£l mséš Cuh£ÁfS¡fhd
ÅLfis xJ¡ÑL brŒa KobtL¡f nt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
3. jFÂahd gadhëfŸ g£oaš bjçÎ brŒa¥gLtJ‰F »uhk

mséyhd FG mik¡f¥gl nt©L«. t£lhu ts®¢Á mYty® (»uhk
Cuh£Á), k©ly Jiz t£lhu ts®¢Á mYty® k‰W« »uhk Cuh£Á¤
jiyt® M»nah® ml§»a FG, »uhk Cuh£Áæš tÁ¡F« ViH
k¡fëèUªJ têfh£o be¿Kiwfë‹ go bjçÎ brŒJ, m›thW
FGthš ÏWÂ brŒa¥g£l gadhëfë‹ g£oaiy »uhk rig¡
T£l¤Âš it¤J x¥òjš bgw¥gl nt©L«. Cuh£Á x‹¿a
bgUªjiyt® »uhk mséyhd FGéš Áw¥ò miH¥ghsuhf ÏU¥gh®.
4. »uhk rigæš x¥òjš bgw¥g£L bjçÎ brŒa¥g£l gadhëfS¡F

K‹Dçik¥Ãçé‹ mo¥gilæš t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu
Cuh£Á), ÅLfŸ xJ¡ÑL brŒth®.
»uhkthçahd ÅLfŸ xJ¡ÑL brŒjš
cŸ xJ¡ÑL : Ï¤Â£l¤Â‰bfd nj®Î brŒa¥gL« gadhëfS¡F

Ñœ¡f©l é»jh¢rhu¤Âš gRik ÅLfŸ xJ¡ÑL brŒa¥gL»‹wd.
1. MÂÂuhél® - 29%
2. gH§Foæd® - 1%
3. Ïju Ãçéd® - 70%
kht£l thçahd xJ¡Ñ£oš 3 éG¡fhL kh‰W¤ ÂwdhëfS¡F

Ãu¤Ânafkhf xJ¡ÑL brŒa¥glnt©L«.
gâfS¡fhd c¤juÎ tH§Fjš
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Jiw mYty®fshš ãy cçik, Ïl« M»ait

rçgh®¡f¥g£lij cWÂ brŒj ÃwF jFÂÍŸs gadhëfS¡F t£lhu ts®¢Á
mYty®(t£lhu Cuh£Á) ntiy c¤Âuéid tH§Fth®.
Â£l brayh¡f«
1. x›bthU M©L« kht£l¤Â‰fhd xJ¡Ñ£o‹ mo¥gilæš

Â£l¤Â‰fhd ã®thf mDkÂ kht£l M£Áauhš tH§f¥gl nt©L«.
2. Â£l brayh¡f«, t£lhu ts®¢Á mYtyçl« (t£lhu Cuh£Á)

x¥gil¡f¥g£LŸsJ.
3. Ïl¤ij F¿pL brŒjš : r«kªj¥g£l »uhk Cuh£Áæ‹ x‹¿a

nk‰gh®itahs®/x‹¿a/t£lhu bgh¿ahs® muÁdhš

k¡fŸ rhrd« 2017
x¥òjyë¡f¥g£l totik¥ò¡nf‰wthW ntiyia¤ Jt¡Ftj‰fhf

ãy¤Âš F¿pL brŒth®. ÅLfis¡ f£Ltj‰F« k‰W« Ïju
bjhêšE£g ntiyfS¡F« murhiz (ãiy) v©.54, Cuf ts®¢Á
k‰W« Cuh£Á (PR.1) Jiw ehŸ. 22.05.2014-‹go t£lhu bgh¿ahs®fŸ
/ x‹¿a bgh¿ahs®fŸ bghW¥ghth®fŸ.
4. x‹¿a nk‰gh®itahs®fŸ ãy¤ij F¿pL brŒtj‰F«, khÂç

totik¥ò k‰W« bjhêšE£g F¿pLfë‹go ÅLfŸ f£L« gâfis
nk‰gh®itælÎ« cjéahf ÏU¥gh®fŸ.
5. cjé bra‰bgh¿ahs®fshš (C.t) nkš msÅL brŒa¥gl nt©L«.
6. kht£l Cuf ts®¢Á Kfikæ‹ Â£l Ïa¡Fe®fŸ,

bra‰bgh¿ahs®fŸ (C.t) k‰W« cjé bra‰bgh¿ahs®fŸ (C.t)
ÅLfë‹ gâ K‹nd‰w¤ij mo¡fo MŒÎ brŒJ ÅLfis F¿¥Ã£l
fhy¤Â‰FŸ Ko¥gij cWÂ¥gL¤j nt©L«. nkY« Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ
cUth¡f¥g£l khÂç totik¥ÃY« mšyJ Ï¤Â£l¤Â‰fhd
brašghL F¿¤j têfh£L be¿KiwfŸ/m¿ÎiufëèèUªJ
khWghlhf Ïšiy v‹gijÍ« mt®fŸ cWÂ¥gL¤j nt©L«.
7. gRik ÅLfë‹ f£Lkhd¤ij, Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw

cjéÍl‹ gadhëfns nk‰bfhŸt®.
8. kht£l Cuf ts®¢Á Kfikahš Nça r¡Â és¡F mik¡F« gâia

nk‰bfhŸs¥gL«.

nt©oa mYty®fŸ
kht£l mséš : 1. kht£l M£Á¤ jiyt®
2. Â£l Ïa¡Fe®, kht£l Cuf ts®¢Á Kfik.
t£lhu mséš : 1.. t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu Cuh£Á)

2. t£lhu ts®¢Á mYty® (»uhk Cuh£Á).
»uhk Cuh£Á mséš : »uhk Cuh£Á¤ jiyt®.

k¡fŸ rhrd« 2017
5. r£l k‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l«

neh¡f« :
r£l k‹w cW¥Ãd® X›bthUtU« jdJ bjhFÂ¡F¤ njit¥gL« K¡»a¥

gâfis¢ brašgL¤ÂlÎ« k‰W« njitahd cŸf£lik¥ò trÂfëš cŸs
Ïilbtëfis ãu¥òtJnk Ï¤Â£l¤Â‹ K¡»a neh¡fkhF«.
Áw¥ò m«r§fŸ :
Ï¤Â£l«, khãy muÁ‹ KG ãÂ cjéÍl‹ brašgL¤j¥gL« Â£lkhF«.

Ïj‹go x›bthU r£lk‹w cW¥ÃdU« jdJ bjhFÂæš njit¥gL«
gâæid¡ f©l¿ªJ m¥gâæid brašgL¤Âl gçªJiu¥gh®. Cuf k‰W« ef®¥
òw§fëš Ï¤Â£l« brašgL¤j¥gL«.
Â£l¤Â‰fhd ãÂ xJ¡ÑL :
r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L ãÂahf M©L x‹¿‰F x›bthU

bjhFÂ¡F« 2011-12M« M©L Kjš %.2 nfho xJ¡ÑL brŒa¥gL»wJ.
MÂ Âuhél®/ gH§FoædU¡fhd xJ¡ÑL :
r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l¤Â‹Ñœ xJ¡f¥gL« bkh¤j

ãÂæš, 21 éG¡fhL ãÂ MÂ Âuhél®/ gH§Foæd® mÂf v©â¡ifæš thG«
Cuf¥ gFÂfŸ mšyJ ef®¥òw§fëš Foir¥ gFÂfëš thG« k¡fŸ ga‹bgW«
tifæš m¥gFÂ¡bfd xJ¡f¥gl nt©L«.
tiuaW¡f¥g£l k‰W« tiuaW¡f¥glhj ãÂ :
bkh¤j xJ¡Ñlhd %.2.00 nfhoæš %.1.10 nfho tiuaW¡f¥g£l ãÂahF«.

m¤bjhifæš murhš F¿¥Ãl¥g£l K‹Dçik¥ gâfisÍ«, ÛjKŸs %.90.00
Ïy£r« tiuaW¡f¥glhj ãÂæš r£lk‹w cW¥Ãd® jdJ éU¥g¥go têfh£L
be¿Kiwfëš F¿¥Ã£LŸs gâfisÍ« nj®Î brŒayh«.
Â£l¢ brayh¡f«
1. tiuaW¡f¥g£l TW ãÂahd %. 1.10 nfhoæš vL¤J¢ brŒa¡ Toa gâfŸ:

(2017-18-M« M©oš FoÚ® Â£l¥ gâfŸ k£L« )
2016-« M©oš jäœeh£oš, tl»H¡F gUtkiH tH¡f¤ijél 62 rjÅj«

Fiwthf¥ bgŒJŸsj‹ fhuzkhf K‹bd¥nghJ« Ïšyhj tifæš tw£Á
ãyÎtjhš, mid¤J kht£l§fëY« ãy¤jo Ú® k£l« FiwªjnjhL, FoÚ®
Mjhu§fëš Ú® ÏU¥ò« tw©L é£ljhš, Óuhd FoÚ® éãnahf« nk‰bfhŸS«

k¡fŸ rhrd« 2017
bghU£L mÂf v©â¡ifæyhd FoÚ® gâfŸ nk‰bfhŸs nt©oa mtru

njit V‰g£LŸsJ. nkY«, FoÚ® Ãu¢idfis vÂ®bfhŸS« bghU£L, FoÚ®
Â£l¥ gâfis nk‰bfhŸs, thŒ¥òŸs mid¤J ãÂ Mjhu§fisÍ«
xU§»iz¡f nt©oa njit vGªJŸsJ. m¤Jl‹, r£lk‹w cW¥Ãd®fS«,
j¤jkJ bjhFÂfëš, FoÚ® gâfS¡F K‹Dçik më¤Âl nt©L« vd
nfhç¡if éL¤J tU»‹wd®. mj‰»z§f, j‰nghJ ãyÎ« tw£Áia
vÂ®bfhŸS« bghU£L x›bthU r£lk‹w cW¥ÃdU« %.110.00 Ïy£r« ãÂæid
FoÚ® Â£l¥ gâfS¡fhf r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l¤Â‹Ñœ
“tiuaW¡f¥g£l TW ãÂ”ahf xJ¡ÑL brŒa nt©L«. Ïªj xJ¡Ñ£o‰fhd
K‹Dçik 2017-18 « M©L¡F k£L« bghUªJ«.
2. tiuaW¡f¥glhj TW ãÂahd %.90.00 Ïy£r¤Âš vL¤J brŒa¥gl¡Toa

gâfŸ :
r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l¤Â‹ Ñœ Ïd« 3-š fhQ«

g£oaèš étç¡f¥g£LŸs “vÂ®kiwahd g£oaš / jil brŒa¥g£l gâfŸ”
jéu Ãw vªj¥ gâfisÍ« tiuaW¡f¥glhj TW ãÂæ‹ Ñœ vL¤J¢ brŒayh«.
mnj nghš tiuaW¡f¥g£l TW ãÂæš vL¤J brŒa¥gl¡ Toa gâfisÍ«
tiuaW¡f¥glhj TW ãÂahd %.90.00 Ïy£r¤Âš ÏUªJ nk‰bfhŸsyh«.
gaâfŸ ãH‰Fil mik¥gJ Ï¡T¿š vL¤J¢ brŒÂl mDkÂ¡f¥gL»‹wJ.
3. vÂ® kiwahd g£oaš / jil brŒa¥g£l gâfŸ
r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l¤Â‹ Ñœ, Ã‹tU« jil

brŒa¥g£l gâfis nk‰bfhŸsš TlhJ. mt‰WŸ éÂéy¡fhf vL¤J brŒa
mDkÂ¡f¥g£l gâfis éÂKiwfë‹go nk‰bfhŸsyh«.
3.1. k¤Âa k‰W« khãy muR¤ JiwfŸ (bghJ¤Jiw ãWtd§fŸ c£gl)

k‰W« T£LwÎ rh®ªj ãWtd§fŸ, T£LwÎ rh®ªj
r§f§fŸM»at‰W¡fhd mYtyf¡ f£ll§fŸ k‰W« tÁ¥Ãl§fŸ
f£Ljš.
éÂéy¡F
I. neuo¡ bfhŸKjš ãiya§fŸ (Direct Procurement Centres), T£LwÎ
ghš c‰g¤Âahs® r§f¡ f£ll§fŸ, bkh¤j Fë®gjd ika (Bulk Chilling
Centre) f£ll§fŸ f£Ljš.
II. murhiz ãiy v©. 179, Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á (kh.m.Â-1) Jiw,
ehŸ. 19.12.2013‹ go r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l
tiuaW¡f¥glhj TW ãÂæèUªJ bkh¤j kÂ¥Õ£L¤ bjhif %. 213.15

k¡fŸ rhrd« 2017
Ïy£r¤Âš 84 r£lk‹w cW¥Ãd® mYtyf§fS¡F R‰W¢Rt® f£l

Miz Ãw¥Ã¡f¥g£LŸsJ. nk‰go 84 r£lk‹w cW¥Ãd®
mYtyf§fëš ÏJtiu R‰W¢Rt® f£lhkš ÏU¥Ã‹ Ï¥gâæid
el¥ò 2017-18« ãÂah©oš nk‰bfhŸsyh«.
III. jäœehL muR¥ ngh¡Ftu¤J¡ fHf§fë‹ ngUªJ

gâkidfS¡fhd ngUªJ guhkç¥ò¡ Tl«, R‰W¢ Rt® k‰W« Áä©£
fh‹¡ß£ js« mik¤jš.
3.2. jåeg® / FL«g¥ gaD¡fhf brh¤J¡fis cUth¡Fjš.
éÂéy¡F – Ãujk kªÂç FoæU¥ò¤ Â£l« (Cuf«)-‹ têfh£L

be¿KiwfS¡F£g£L ng%uh£Á¥ gFÂfëš òÂa ÅLfŸ f£Ljš.
3.3. mid¤J tifahd òJ¥Ã¤jš guhkç¥ò k‰W« gGJ gh®¤jš k‰W«

gâfŸ nk‰bfhŸSjš.
(i) muR¤ Â£l§fë‹ Ñœ 31.12.2007 tiu f£l¥g£l ÏªÂuh ãidÎ

FoæU¥ò, jh£nfh k‰W« jäœehL Foir kh‰W thça¤Â‹ _y«
f£l¥g£l ÅLfis xU Å£o‰F %.50,000/-(%ghŒ I«gjhæu«
k£L")-¡F äfhkš gGJ Ú¡f« brŒjš.
Ï›thW, ÅLfis gGJ Ú¡f« brŒÍ« gâfis vL¤J¡

bfhŸS« K‹d® jäœehL Foirkh‰W thça« / jh£nfh
ãWtd¤ÂläUªJ cça mDkÂ bgw¥gl nt©L«.
3.4. mirÍ« bghU£fŸ, cgfuz§fŸ k‰W« jsthl¢ rhkh‹fŸ th§Fjš.
éÂéy¡F
(i) 2016-17« M©oš 15tJ r£lk‹w¥ nguit¡F òÂjhf

nj®ªbjL¡f¥g£l cW¥Ãd®fŸ k‰W« 14-tJ r£lk‹w¥
nguitæš gâah‰¿ j‰nghJ Û©L« nj®ªbjL¡f¥g£l
r£lk‹w cW¥Ãd®fS¡F« ko¡fâå (Laptop) mšyJ
nkir¡ fâå (Desktop), Ãç©l® (Laser / Inkjet) k‰W«
mf©l miytçir Ïizajs Ïiz¥ò trÂ (Broadband /
Internet Data card connection) M»at‰iw xU Kiw k£L«
njit¡nf‰g bfhŸKjš brŒJ bfhŸs têtif
brŒa¥g£oUªjJ. 2016-17« M©oš m›thW fâå, Ãç©l®
k‰W« mf©l miytçir Ïiza Ïiz¥ò trÂfŸ
th§f¥glhkš éLg£L ÏU¥Ã‹, m›éd§fëš k£L«, r£lk‹w

k¡fŸ rhrd« 2017
cW¥Ãd®fS¡F 2017-18« M©o‹ tiuaW¡f¥glhj TW

ãÂæš ÏUªJ murhiz v©. 95 Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á
(kh.m.Â-1) Jiw ehŸ- 18-8-2016š mDkÂ më¤JŸsthW
têfh£o be¿KiwfS¡F£g£L bfhŸKjš brŒJ bfhŸSjš.
(ii) muR¥ gŸëfŸ, Cuh£Á x‹¿a¥ gŸëfŸ, MÂÂuhél® ey¥

gŸëfŸ, fŸs® Óuik¥ò¥ gŸëfŸ, muR¡ fšÿçfŸ, muR
éLÂfŸ, muR kU¤Jt kidfŸ, Mu«g Rfhjhu ãiya§fŸ
k‰W« muR fhšeil kU¤JtkidfŸ, muR bjhê‰gæ‰Á
ãiya§fŸ k‰W« muR ghèbl¡å¡FfŸ M»at‰¿‰F jsthl
rhkh‹fŸ k‰W« cgfuz§fŸ th§Fjš.
(iii) muR Miz (1o) v©. 405, Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á (kh.m.Â-
1) Jiw, ehŸ. 17.08.2010 k‰W« muR foj (1o) v©. 653, Cuf ts®¢Á
k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, ehŸ. 31.12.2012-š F¿¥Ã£LŸsgo kh‰W¤
ÂwdhëfS¡F fUéfŸ k‰W« cgfuz§fŸ %.5.00 y£r«
mšyJ mj‰F nkyhd kÂ¥Ã‰F th§Fjš.
(iv) nghènah k‰W« _is Kl¡F thj¤jhš ghÂ¡f¥g£nlhU¡fhf

CP Chair th§Fjš k‰W« kdts®¢Á F‹¿a muR Áw¥ò
gŸëfëš gæY« khzt®fS¡F m¿Î¤Âwid nk«gL¤J«
bghU£L, kdts®¢Á F‹¿a kh‰W¤ Âwdhë FHªijfS¡F
f‰Ã¡F« fUé fy¥ bg£ofŸ th§Fjš.
(v) cŸsh£Áæ‹ f£L¥gh£oš cŸs cl‰gæ‰Á / í«dhÁa«

Tl¤Âš (Physical fitness centre / Gymnasium) cl‰gæ‰Á
brŒa njitahd fUéfŸ th§Fjš.
j‰nghJŸs muR f£ll§fëš Nçar¡Â ä‹fy‹fŸ (Solar

Power Equipement) ãWÎtj‰fhf cgfuz§fŸ th§Fjš.
3.5 muR ãÂ cjé bgW« gŸëfŸ, muR ãÂ cjé bgW« fšÿçfŸ k‰W«
RaãÂ¥ gŸëfŸ, RaãÂ¡ fšÿçfëš v›éj¥gâfisÍ«
nk‰bfhŸSjš.
3.6 mid¤J tâf ãWtd§fŸ/ myFfŸ F¿¤j gâfŸ.
3.7 khåa« k‰W« fl‹, k¤Âa, khãy k‰W« ôåa‹ Ãunjr§fë‹

ãthuz ãÂ¡F g§fë¤jš.

k¡fŸ rhrd« 2017
3.8 ãy vL¥ò mšyJ ãy vL¥Ã‰fhd <£L¤ bjhif tH§Fjš.
3.9 KGikahf Ko¡f¥g£l gâfŸ, gFÂahf Ko¡f¥g£l gâfŸ mšyJ

Ïd§fS¡fhd bjhif Ûs¢ brY¤Jjš.
3.10 mid¤J tuéd§fŸ k‰W« bjhl® bryéd§fŸ.
3.11 kj têgh£L Ïl§fëš gâfŸ k‰W« kj mik¥òfŸ / FG¡fS¡F

brhªjkhd ãy§fëš gâfŸ.
3.12 F£ilfŸ, CuâfŸ, MWfŸ, Fs§fŸ, fhšthŒfŸ k‰W«

thŒ¡fhšfŸ ngh‹witfis¤ ö® thUjš.
3.13 ruis / f¥Ã rhiyfŸ (jh®rhiy tiu mik¡F« rhiy¥gâfis

k£Lnk vL¤J¡bfhŸsyh«).
3.14. ca® nfhòu ä‹ és¡FfŸ bghU¤Jjš.
4. r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L Â£l¤Â‹ Ñœ xJ¡f¥gL«

bkh¤j ãÂæš 21 rjÅj« Cuf¥ gFÂfëš MÂÂuhél® / gH§Foæd®
mÂf v©â¡ifæš thG« gFÂ k‰W« ef®òw§fëš Foir
gFÂfëš (Slum) thG« k¡fŸ ga‹bgW« tifæš m¥gFÂ¡bfd
xJ¡f¥gl nt©L«.
5. gâfis brašgL¤Jjš / jsthl¢ rhkh‹fis bfhŸKjš brŒtJ

M»ait 1998-« M©L, jäœehL xëÎ kiwt‰w x¥gªj¥òŸëfŸ
r£l«, k‰W« mj‹ 2000-« M©L éÂfë‹go nk‰bfhŸs¥gl
nt©L«.
Â£l« brašgL¤Jjš :
nj®Î brŒa¥g£l gâfS¡F r«kªj¥g£l kht£l M£Á¤jiyt® ã®thf
mDkÂ tH§»¢ brašgL¤J« Jiwæid ã®zæ¥gh®.

nt©oa mYty®fŸ
bjhFÂ mséš : r£lk‹w cW¥Ãd®

khãy mséš : Ïa¡Fe®, Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á , br‹id-15.
t£lhu mséš : t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu Cuh£Á)

k¡fŸ rhrd« 2017
6. j‹åiwÎ¤ Â£l«
Jt¡f«
Cuf¥ gFÂ k¡fŸ j§fSila njitfis jhnk ãiwÎ brŒÍ«

kd¥gh‹ik, bghJ k¡fŸ g§nf‰ò M»at‰iw C¡Fé¡F« tifæš
j‹åiwÎ¤ Â£l« 2011-12-M« M©L Kjš Û©L« m¿Kf¥gL¤j¥g£L Cuf
k‰W« ef®¥òw gFÂfëš brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
neh¡f«
• bghJ k¡fë‹ Rarh®ò j‹ikia C¡Fé¥gj‰F«,

nk‹ik¥gL¤Jtj‰F«, rKjha c£f£lik¥ò trÂfis Cuf k‰W« ef®¥òw
gFÂfëš cUth¡» guhkç¥gÂš mt®fë‹ g§fë¥ig mÂfç¤J mj‹_y«
j‹åiwÎ bgw¢ brŒtJ Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fkhF«.
k¡fŸ g§fë¥ò
• bghJk¡fŸ, bjçÎ brŒa¥g£l gâæ‹ kÂ¥Õ£L¤ bjhifæš

_‹¿š xU g§F¡F¡ Fiwahkš g§fë¥ò brŒa nt©L«.
• murhš _‹¿š Ïu©L g§F bjhif tH§f¥gL«.
gâfis nj®Î brŒjš
1. Ï¤Â£l¤Â‹Ñœ gâæid vL¤J¢ brŒtj‰fhd nfhç¡if, jåeg®,

FG, jåah® mšyJ bghJ¤Jiw ãWtd§fëläUªnjh mšyJ
m¥gFÂ k¡fëläUªnjh cUthfyh«.
2. nj®Î brŒa¥g£l gâ F¿¤j é©z¥gK«, kÂ¥Õ£oš _‹¿š xU

g§»‰F Fiwahkš bjhifæid tH§Ftj‰fhd x¥òjš
foj¤ÂidÍ« bghJ k¡fëläUªJ kht£l M£Á¤ jiyt® bgwyh«.
3. njit k‰W« brašgL¤j¤j¡f j‹ikæid cWÂgL¤Âa Ã‹dnu

kÂ¥ÕLfŸ jah® brŒa¥gLjš nt©L«.
4. ãÂ xJ¡Ñ£ilél¤ njitahd gâfë‹ kÂ¥ÕL mÂfkhF«

ãiyæš, K‹Dçik mo¥gilæš gâæid¤ nj®Î brŒJ kht£l
M£Á¤ jiyt® ã®thf mDkÂ tH§fyh«.
5. khãy mséš brašgL¤j¥gL« Áw¥ò Â£l§fS¡fhf Cuf ts®¢Á

Ïa¡Fe®, jåah® mšyJ bghJ¤Jiw ãWtd§fëläUªJ
g§fë¥ig bgwyh«.

k¡fŸ rhrd« 2017
mDkÂ¡f¥g£l gâfë‹ g£oaš
• muR gŸëfŸ, MÂ Âuhél® k‰W« gH§Foæd® ey¥ gŸëfŸ, Cuh£Á

x‹¿a¥ gŸëfŸ, fŸs® Óuik¥ò¥ gŸëfŸ, muR¡ fšÿçfŸ k‰W«
muR éLÂfS¡F f£ll§fŸ, MŒtf§fŸ, fêtiwfŸ, äÂ t©o
ãW¤Jäl« k‰W« R‰W¢ Rt® / R‰W ntè mik¤jš.
• muR kU¤JtkidfŸ, Mu«g Rfhjhu ika§fŸ , Jiz ika§fŸ,

fhšeil kUªjf§fŸ, fhšeil ts®¥ò ika§fŸ k‰W« üyf§fŸ
M»aitfS¡F¡ f£ll§fŸ f£Ljš k‰W« R‰W Rt® / R‰W ntè
mik¤jš. jäœehL Ï°yhäa mw¡f£lis FGk¤Âš gÂÎ
brŒa¥g£l bghJ Ï°yhäa mw¡f£lis¡F (WAKF) brhªjkhd
ÏLfhLfS¡F R‰WRt® mik¤jš gâfisÍ« vL¤J¡ bfhŸsyh«.
• Cuf k‰W« ef®¥òw¥ gFÂfëš üyf§fŸ f£Ljš k‰W« Cuf k‰W«

ef®¥òw¥ gFÂfëš r¤JzÎ ika§fŸ, m§f‹thofŸ, gŸë rikaš
Tl§fŸ, m§f‹thofŸ k‰W« bghJ éãnahf¡ filfŸ
M»aitfS¡F¡ f£ll§fŸ f£Ljš. üyf§fŸ f£Lkhd¥ gâ¡F
vL¤J¡ bfhŸS« bghGJ ò¤jf§fŸ th§Ftj‰F nghJkhd ãÂ
g§fë¥òl‹ vL¤J¡ bfhŸsyh«.
• Cuf k‰W« ef®¥òw gFÂfëš rKjha f£ll§fŸ, FoÚ® tH§Fjš,

Ábk©£ fh‹»ß£ rhiyfŸ k‰W« fÂuo¡F« fs§fŸ ngh‹w
rKjha¢ brh¤J¡fis cUth¡Fjš.
• mid¤J rKjha¢ brh¤J¡fisÍ« guhkç¤jš. K‹Dçik

mo¥gilæš xU§»izªj kfë® k‰W« M©fŸ Rfhjhu
tshf¤Âid guhkç¡F« gâ vL¤J¡ bfhŸs¥glyh«.
• Mlt® k‰W« kfëU¡fhd xU§»izªj Rfhjhu tshf« f£Ljš
• ghy§fŸ mšyJ Á¿a ghy§fŸ f£Ljš, ruis/f¥Ã¢ rhiyfis

jh®¢rhiyfshf ju« ca®¤Jjš, gGjilªj jh®¢rhiyfis
òJ¥Ã¤jš. bjU¡fŸ k‰W« Á¿a rªJfis br§fš mšyJ f¥Ã f‰fŸ
mšyJ Ábk©£ gyif mšyJ Ábk©£ fh‹»ß£ bfh©L
Óuik¤jš.
• ó§fh¡fŸ, éisah£L ikjhd§fŸ, rhiy Â£L (Traffic Island),

Ú%‰W (Fountain) ngh‹wt‰iw cUth¡Fjš k‰W« nk«gL¤Jjš
k‰W« guhkç¤jš.

k¡fŸ rhrd« 2017
• muR gŸëfŸ k‰W« Cuh£Á x‹¿a gŸëfŸ, üyf§fŸ k‰W«

bghJk¡fŸ ga‹gh£oYŸs f£ll§fS¡F¤ njitahd
miwfy‹fŸ, fâåfŸ k‰W« cgfuz§fŸ M»at‰iw th§Fjš.
giHa fâåfŸ k‰W« cgfuz§fŸ th§f¡TlhJ.
• Âl k‰W« Âut¡ fêÎ nkyh©ik bjhl®ghd mid¤J

tif¥gâfŸ k‰W« R‰W¢ NHè‹ Rfhjhu ãiy bjhl®ghd
nk«gL¤J« gâfŸ.
• muR f£ll§fŸ, Cuf k‰W« ef®¥òw cŸsh£Á mik¥òfë‹ bghJ

f£ll§fŸ k‰W« m§f‹thofS¡F Nça xë és¡FfŸ mik¤jš.
• FoÚ® tH§FjY¡fhd r›ñL gutš R¤Âfç¥ò Miy (Reverse

Osmosis Plants) mik¤jš.
vÂ®kiwahd g£oaš / jil brŒa¥g£l gâfŸ
éÂéy¡fhf vL¤J¢ brŒa mDkÂ¡f¥g£l gâfis¤ jéu, Ñœ¡fhQ«

jil brŒa¥g£l gâfŸ g£oaèš Ïl«bg‰w gâfis¤ j‹åiwÎ¤ Â£l¤Âš
Ñœ vL¤J¢ brŒa ÏayhJ.
1) k¤Âa k‰W« khãy muR bghJ¤Jiw ãWtd§fŸ c£gl k‰W«

T£LwÎ ãWtd§fŸ, M»aitfS¡fhd mYtyf¡ f£ll§fŸ
k‰W« FoæU¥òfŸ f£Ljš.
éÂéy¡F - Mu«g Rfhjhu ãiya§fŸ / muR kU¤JtkidfŸ

M»at‰¿‰fhd FoæU¥ò f£ll§fŸ f£Ljš, gGJ gh®¤jš k‰W«
òduik¤jš. mid¤J tifahd muR kU¤Jt kidfŸ, Mu«g
Rfhjhu ãiya§fŸ k‰W« muR fhšeil kU¤JtkidfŸ
M»aitfS¡F¡ f£ll§fŸ k‰W« R‰W¢ Rt® f£Ljš, bghJ
éãnahf¡ filfŸ f£Ljš, neuo bfhŸKjš ãiya§fŸ k‰W«
T£LwÎ ghš c‰g¤Âahs® r§f¡ f£ll§fŸ k‰W« bkh¤j¡
Fë®gjd ika§fS¡F¡ f£ll§fŸ f£Ljš M»at‰iw vL¤J¢
brŒayh«.
2) mirÍ« bghU£fŸ, cgfuz§fŸ k‰W« jsthl¢ rhkh‹fŸ

th§Fjš.
éÂéy¡F - muR¥ gŸëfŸ, Cuh£Á x‹¿a¥ gŸëfŸ, MÂÂuhél®

k‰W« gH§Foæd® ey¥gŸëfŸ, fŸs® Óuik¥ò¥ gŸëfŸ,

k¡fŸ rhrd« 2017
m§f‹thofŸ, r¤JzÎ ika§fŸ, muR¡ fšÿçfŸ, muR khzt®

j§F« éLÂfŸ, muR kU¤Jt kidfŸ, Mu«g Rfhjhu ãiya§fŸ
k‰W« muR fhšeil kU¤JtkidfŸ M»at‰¿‰F¤ jsthl
rhkh‹fŸ k‰W« cgfuz§fŸ th§Fjš. mnjnghš Âl¡fêÎ
nkyh©ik¡fhf _‹W r¡fu äÂt©o k‰W« ÁW yhçfŸ ngh‹w
thfd§fŸ th§fyh«.
3) muR cjé bgW« RaãÂ gŸëfŸ, fšÿçfŸ k‰W« muR cjé bgW«
/ RaãÂ fšé ãWtd§fS¡F v›éj¥ gâfisÍ« nk‰bfhŸSjš.
4) mid¤J tâf ãWtd§fŸ /myFfŸ rh®ªj gâfŸ.
5) khåa« k‰W« fl‹ k¤Âa k‰W« khãy / ôåa‹ Ãunjr§fë‹
ãthuz ãÂ¡F¥ g§fë¤jš
6) ãy vL¥ò mšyJ ãy vL¥Ã‰fhd <£L¤ bjhif tH§Fjš.
7) KGikahf Ko¡f¥g£l gâfŸ, gFÂahf Ko¡f¥g£l gâfŸ mšyJ
Ïd§fS¡fhd bjhifæid Ûs¢ brY¤Jjš.
8) jåeg®/FL«g¥ gaD¡fhf brh¤J¡fis cUth¡Fjš
9) mid¤J tuéd§fŸ k‰W« bjhl® bryéd§fŸ
10) kj têgh£L Ïl§fëš gâfŸ k‰W« kj mik¥òfŸ/ FG¡fS¡F¢
brhªjkhd ãy§fëš gâfŸ
11) F£ilfŸ, CuâfŸ, MWfŸ, Fs§fŸ, fhšthŒfŸ k‰W« thŒ¡fhš
mij¥ ngh‹witfis¤ ö® thUjš
éÂéy¡F :
i) kht£l M£Áa® mtÁa« vd¡ fUÂdhš, bghJ¥gâ¤Jiw

f©khŒffis k£L« ö® thUjš, fiufis¥ gy¥gL¤Jjš
k‰W« kjF / mizfis¡ f£Ljš / Óuik¤jš ngh‹w gâfis
nk‰bfhŸsyh«. ÏÂš k¡fŸ g§fë¥ò¤ bjhif bghJ¥gâ¤
Jiwæduhš jahç¡f¥gL« kÂ¥Õ£o‰F 50 rjÅj¤Â‰F¡
Fiwahkš ÏU¡f nt©L«. njitæU¥Ã‹ Ú® ãiyfŸ, tu¤J
fhšthŒ k‰W« cgç Ú® fhšthŒ M»at‰iw¤ Jh®thU«
gâæid kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l«
(MGNREGS)/ Ú®ts ãyts¤ (IAMWARM) ngh‹w Â£l¤Â‹ Ñœ
nk‰bfhŸsyh«.

k¡fŸ rhrd« 2017
ii) efuh£ÁfŸ k‰W« ng%uh£Áfë‹ f£L¥gh£oš cŸs K¡»a Ú®

Mjhu Fs§fis ö®thU« gâæid 50 rjé»j bghJk¡fë‹
g§fë¥òl‹ x¥gªj¥òŸë Kiwia¥ Ã‹g‰¿ vL¤J¢
brŒayh«.
12) ruis / f¥Ã¢ rhiyfŸ (jh®¢rhiy tiu mik¡F«

rhiy¥gâfis k£Lnk vL¤J¡ bfhŸsyh«).
Â£l brayh¡f myF
• Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ nj®ªbjL¡f¥gL« gâfS¡fhd ã®thf mDkÂ

kht£l M£Áauhš tH§f¥gL»wJ.
• cjé bra‰bgh¿ahs®, (Cuf ts®¢Á) k‰W« t£lhu ts®¢Á mYtyf

cjé bgh¿ahs® M»nah® njitahd bjhêšE£g MnyhridfŸ
k‰W« mDkÂ tH§Fth®fŸ.
• t£lhu ts®¢Á mYty® x¥gªj¥òŸëfŸ _y« gâfis

ãiwnt‰Wth®.
Â£l brayh¡f«
• gâfŸ ahÎ« 1998-« M©L jäœehL xëÎkiwt‰w

x¥gªj¥òŸëfŸ r£l« k‰W« mj‹ éÂfŸ 2000 M»at‰iw¥
Ã‹g‰¿ brašgL¤j¥gL«.
• k¡fŸ g§nf‰Ãid mÂf¥gL¤J« neh¡Fl‹ kÂ¥Õ£oš 50

éG¡fh£o‰F« mÂfkhf g§fë¥ò brŒj gâfis bghJ k¡fnsh
mšyJ gz« brY¤Âatnuh neuoahf brašgL¤Âl mDkÂ nfhU«
ãiyæš kht£l M£Á¤ jiyt® mj‰fhd mDkÂia tH§fyh«.
Â£l¤Âš ga‹bgw k‰W« Â£l¤ij¥ g‰¿a Ïju étu§fis bgw mQf nt©oa
mYty®fŸ

t£lhu mséš : t£lhu ts®¢Á mYty®(t£lhu Cuh£Á)
Cuh£Á mséš : Cuh£Á k‹w¤ jiyt®

k¡fŸ rhrd« 2017
7. jäœehL Cuf¢ rhiyfŸ nk«gh£L¤ Â£l«

neh¡f«
kht£l§fë‹ njit¡nf‰g rhiyfis nj®ªbjL¡f têtif brŒtJ«,

gšntW tifahd Cuf¢rhiyfŸ nk«ghL brŒa njitahd ãÂ xJ¡ÑL
brŒtJ« Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fkhF«.
brayh¡f«
Ï¤Â£l« kht£l Cuf ts®¢Á Kfikæ‹ _y« brašgL¤j¥gL»wJ.
ãÂ xJ¡ÑL
¾ Ï¤Â£l« 100 éG¡fhL khãy muÁ‹ ãÂia¡ bfh©L

brašgL¤j¥gL»wJ.
gâfŸ nj®Î Kiw :
Ï¤Â£l« _‹W ÃçÎfshf brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
ÃçÎ-1
Ï¥Ãçé‹ Ñœ jh® Ïl¥glhj rhiyfis jh®¢ rhiyfshf nk«ghL brŒa

vL¤J¡ bfhŸs¥gL«.
ÃçÎ-2
Ï¥Ãçé‹ Ñœ V‰fdnt cŸs gGjilªj jh®¢ rhiyfis

tY¥gL¤Jtj‰F vL¤J¡ bfhŸs¥gL«.
ÃçÎ-3
Ï¥Ãçé‹ Ñœ V‰fdnt cŸs gGjilªj jh®¢ rhiyfis guhkç¥gj‰F

vL¤J¡ bfhŸs¥gL«.
gâfŸ nj®Î brŒtj‰fhd têfh£o be¿KiwfŸ
¾ rhiy Ïiz¥ò Ïšyhj F¡»uhk§fS¡F rhiy Ïiz¥ò

tH§f¥gL»wJ
¾ ngUªJ k‰W« Á‰WªJ bršY« rhiyfis nk«gL¤jÎ« k‰W«

tY¥gL¤jÎ« vL¤J¡bfhŸs¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
¾ rªij, fšé / Rfhjhu ika§fis Ïiz¡F« K¡»a Ïiz¥ò

rhiyfŸ k‰W« ga‹ghL mÂf« cŸs rhiyfŸ
vL¤J¡bfhŸs¥gL»wJ.
¾ Fiwªjg£r« 1 ».Û. ÚsKŸs rhiy¥gâfŸ nj®Î brŒa¥gL»wJ.
¾ flªj IªJ M©Lfëš ntW vªj xU Cuf ts®¢Á¤ Â£l§fë‹

Ñœ nj®Î brŒa¥glhj rhiyfis k£L« nj®Î brŒa nt©L«.
Â£l brašghL
¾ kht£l M£Á¤ jiyt® Ï¥gâfS¡F ã®thf mDkÂ tH§Fth®.
¾ Ï¥gâfŸ ahÎ« jäœehL xëÎ kiwt‰w x¥gªj¥òŸëfŸ r£l« 1998

k‰W« éÂfŸ 2000-‹go brašgL¤j¥gL«.
Â£l¤Âš ga‹bgw k‰W« Â£l¤ij¥ g‰¿a Ïju étu§fis¥ bgw mQ

f nt©oa mYty®fŸ :
khãy mséš : Ïa¡Fe®, Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Ïa¡ff«,

br‹id – 15
t£lhu mséš : t£lhu ts®¢Á mYty® (t.C.)

k¡fŸ rhrd« 2017
8. egh®L - M®.I.o.v¥. Â£l«

neh¡f«
Cuh£Á k‰W« Cuh£Á x‹¿a rhiyfëš äfÎ« gGjilªj rhiyfis

nk«gL¤ÂlÎ«, jh® Ïl¥glhj rhiyfis jh®¢ rhiyfshf ju« ca®¤ÂlÎ« k‰W«
mid¤J gUt fhy§fëY« rhiyfŸ ga‹gL« tifæš ghy§fŸ mik¤jY«
Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fkhF«.
brayh¡f«
Ï¤Â£l« kht£l Cuf ts®¢Á Kfikæ‹ _y« brašgL¤j¥gL»wJ.
ãÂ xJ¡ÑL
Ï¤Â£l¤Â‰F M©L x‹¿‰F njit¥gL« bkh¤j ãÂæš 20% khãy

murhš neuoahfÎ« ÛjKŸs 80% ãÂ egh®L t§»æ‹ _y« fldhfÎ« bgw¥g£L
gâfŸ brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
gâfŸ nj®Î Kiw :
x›bthU ãÂah©L« kht£l¤Â‰F, Ï¤Â£l¤Â‰bfd murhš xJ¡f¥gL«

ãÂ xJ¡Ñ£o‰F V‰g gâfŸ nj®Î brŒa¥gL»wJ.
gâfŸ nj®Î brŒa¥gL«nghJ Ñœ¡f©l têKiwfŸ Ã‹g‰w¥gL»‹wd:
rhiy Ïiz¥ò trÂ Ïšyhj F¡»uhk§fS¡F Ïiz¥ò rhiyfŸ

mik¤jš
nj®Î brŒa¥gL« gâfëš ngUªJfŸ k‰W« Á‰WªJfŸ Ïa§F«

rhiyfS¡F K¡»a¤Jt« më¡f¥gl nt©L«.
Ïju K¡»akhd étrha¤Â‰F ga‹gL« gGjilªj rhiyfŸ
Fiwªjg£r« xU »nyh Û£l® ÚsKŸs rhiy¥ gâfŸ nj®Î

brŒa¥gL»wJ.
bjhêš k‰W« tâf ika§fS¡F bršY« rhiyfŸ
R‰Wyh¥ gFÂfŸ k‰W« têgh£L¤ jy§fS¡F bršY« rhiyfŸ
flªj IªJ M©Lfëš ntW vªj Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw
Â£l§fë‹ Ñœ nj®Î brŒa¥glhj rhiyfis k£L« nj®Î brŒa
nt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
Â£l brašghL
¾ kht£l M£Á¤ jiyt® Ï¥gâfS¡F ã®thf mDkÂ tH§Fth®.
¾ Ï¥gâfŸ ahÎ« jäœehL xëÎ kiwt‰w x¥gªj¥òŸëfŸ r£l« 1998

k‰W« éÂfŸ 2000-‹go brašgL¤j¥gL«.
Â£l¤Âš ga‹bgw k‰W« Â£l¤ij¥ g‰¿a Ïju étu§fis¥ bgw mQf

nt©oa mYty®fŸ:

br‹id – 15


k¡fŸ rhrd« 2017
9. xU§»izªj x¥gil¡f¥g£l tUthŒ Â£l«

neh¡f«
»uhk¥òw§fëš mo¥gil trÂfis V‰gL¤Jtnj Ï¤Â£l¤Â‹ jiyaha

neh¡fkhF«.
ãÂ xJ¡ÑL
cŸsh£Á mik¥òfëš bgw¥gL« x¥gil¡f¥g£l tUthŒ Ïd§fshd

nfë¡iftç, K¤Âiu¤jhŸ f£lz« M»at‰¿š ÏUªJ bgw¥gL« tUthŒ
mid¤J« khãy mséš xU§»iz¤J, Ã‹d® Cuf cŸsh£Á mik¥òfS¡F
g»®ªjë¡f¥gL«. Ïjdhš xU§»iz¡f¥g£l x¥gil¡f¥g£l tUthæid
rk¢Óuhd KiwæY«, éiuthfÎ«, vëjhfÎ«, g»®ªjë¡f têtif
brŒa¥g£LŸsJ.
gâfŸ nj®Î Kiw :
mo¥gil f£lik¥ò¡F njitahd rhiyfŸ, ghy§fŸ, FoÚ® trÂ, Cuh£Á

x‹¿a« k‰W« Cuh£Á k‹w¡ f£ll§fŸ ngh‹w gâfis nj®Î brŒayh«.
brayh¡f« :
kht£l mséš gâia nj®Î brŒJ mj‹ éçthd kÂ¥ÕL jahç¡f¥g£L

kht£l M£Á¤ jiyt® _y« K‹bkhêÎ bgw¥g£L Kj‹ik¢ bray® jiyikæš
brašgL« khãy FG x¥òjY¡F it¡f¥gL«. FG x¥òjš bgw¥g£lÎl‹, Cuf
ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤Jiw Miza® mt®fshš kht£l M£Á¤jiytU¡F
brašKiw Miz tH§f¥gL«. kht£l M£Á¤jiyt® Ï¥gâia nk‰bfhŸs,
kht£l Cuf ts®¢Á Kfik, Cuh£Á x‹¿a« k‰W« »uhk Cuh£Á mik¥òfëš
bghU¤jkhd mik¥ò _y« brašgL¤j ã®thf mDkÂ tH§Fth®.
gâ x¥gil¥ò :
kht£l mséš, t£lhu mséš mšyJ »uhk Cuh£Á mséš x¥gªj¥ òŸë
nfhu¥g£L gâfŸ brašgL¤j¥gL«.
gadilnth® :
Ï¤Â£l¤Â‹_y« cUth¡f¥gL« mo¥gil¡ f£lik¥ò trÂfŸ _y«

Cuf¥ gFÂæš thG« bghJk¡fŸ gadilt®.

k¡fŸ rhrd« 2017

nt©oa mYty®fŸ :
khãy mséš : Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Ïa¡Fe®, br‹id – 15
kht£l mséš : kht £l M£Á¤ jiyt® k‰W« Â£l Ïa¡Fe®,

k¡fŸ rhrd« 2017
10. xU§»izªj kfë® Rfhjhu tshf§fŸ Óuik¥ò

Jt¡f«
• bg©fS¡F nk«g£l Rfhjhu trÂfis V‰gL¤j nt©o Ï¤Â£l«

2001 -M« M©oš Jt¡f¥g£lJ.
neh¡f«
• bghJ Rfhjhu« k‰W« Mnuh¡»a¤ij nk«gL¤JtJ k‰W« »uhk¥òw

bg©fë‹ jå¤Jt«, ghJfh¥ig cWÂ brŒtJ Ï¤Â£l¤Â‹
neh¡fkhF«.
Â£l brayh¡f«
Rfhjhu tshf§fŸ mik¤jš
• 2001-M« M©L Kjš 2004-M« M©L tiu jäHf¤Âš

m¥nghÂUªj x›bthU 12,618 »uhk Cuh£ÁfëY« Rkh® 750 rJu mo
gu¥gséš xU§»izªj kfë® Rfhjhu tshf§fŸ f£l¥g£ld.
• x›bthU tshf¤ÂY«, 14 fêtiwfŸ, 2 FëayiwfŸ,

ä‹nkh£lhUl‹ Únu‰W miw, j©Ù® bjh£o k‰W« Jâ Jit¡f¤
njitahd fš M»at‰Wl‹ njitahd j©Ù® éãnahf¤Âid
tshf¤Âš cWÂ brŒa¥g£lJ.
• kh©òäF jäHf Kjyik¢r® mt®fë‹ Miz¡»z§f 2011-12 M«

M©oš gGjilªj ãiyæèUªj 12,796 xU§»izªj kfë® Rfhjhu
tshf§fis %.170 nfho bryéš òJ¥Ã¡f¥g£L Û©L«
ga‹gh£o‰F¡ bfh©Ltu¥g£LŸsJ.
• j©Ù® éãnahf« k‰W« és¡FfS¡F¤ njitahd ä‹ trÂ »uhk

Cuh£Áfshš nk‰bfhŸs¥g£L, bjhl® guhkç¥ò brŒa¥gL»wJ.
• tshf¤Â‹ cgnah»¥ghs®fŸ f©l¿a¥g£L ga‹gL¤Jnth® FG

V‰gL¤j¥g£LŸsJ. Ï¡FG¡fŸ tshf¤Â‹ Âdrç guhkç¥ig
nk‰bfhŸ»‹wd®.
ga‹gL¤Jnth® FG¡fŸ mik¤jš
• òduik¡f¥g£l kfë® Rfhjhu tshf§fis Kiwahf ga‹gL¤jÎ«,

guhkç¡fÎ« x›bthU tshf¤Â‰F« ga‹gL¤Jnth® FG x‹¿id
jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd¤Â‹ _y« mik¡f¥g£LŸsJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
• xU§»izªj kfë® Rfhjhu tshf¤ij Kiwahf ga‹gL¤jÎ«,

guhkç¡fÎ«, ga‹gL¤Jnth® FG¡fS¡F¥ gæ‰Á
më¡f¥g£LŸsJ.
• ga‹ghL k‰W« guhkç¥Ã‰fhd têfh£o ò¤jf« jahç¡f¥g£L

mid¤J ga‹gL¤Jnth® FG¡fS¡F« ifnalhf
tH§f¥g£LŸsJ.
f©fhâ¥ò¡ FG¡fŸ mik¤jš
• kfë® Rfhjhu tshf¤Â‹ guhkç¥ig f©fhâ¡f kht£l mséš

k‰W« t£lhu mséš, f©fhâ¥ò¡ FG¡fŸ kht£l M£Á¤
jiytuhš mik¡f¥g£LŸsJ.
• FG¡ T£l¤Âš éthÂ¡f (nt©oait) ¥gLgit
• x›bthU xU§»izªj kfë® Rfhjhu tshf¤Â‹ ga‹gh£L

ãiy
• kfë® Rfhjhu tshf¤Âid ga‹gL¤Jnth® FG¡fŸ

guhkç¡F« Kiw
• tshf§fis »uhk Cuh£Á fhy Kiwæš guhkç¡F« éj«
• ga‹gL¤Jnth® FG¡fë‹ fU¤J¡fŸ/MnyhridfŸ
• f©fhâ¥ò FG cW¥Ãd®fŸ mšyJ k©ly mYty®fŸ

MŒé‹ nghJ bjçé¡f¥gL« fU¤J¡fŸ / MnyhridfŸ

nt©oa mYty®fŸ

»uhk mséš : Cuh£Á k‹w¤ jiyt®

k¡fŸ rhrd« 2017
11. xU§»izªj M©fŸ Rfhjhu tshf§fŸ

Jt¡f«
• 2012-13« M©oš M©fS¡F nk«g£l Rfhjhu trÂfis V‰gL¤Â¤

jU« bghU£L Ï¤Â£l« Jt¡f¥g£lJ.
neh¡f«
• bghJ Rfhjhu« k‰W« Mnuh¡»a¤ij nk«gL¤j »uhk¥òw

bg©fS¡F cWÂ brŒJ jug£lJ ngh‹W M©fS¡F« Rfhjhu
trÂfis V‰gL¤Â jUtJ Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fkhF«.
Â£l brayh¡f«
Rfhjhu tshf§fŸ mik¤jš
• 2012-13« M©oš Kjš f£lkhf xU t£lhu¤Â‰F Ïu©L

xU§»izªj M©fŸ Rfhjhu tshf§fŸ Åj« jäHf¤ÂYŸs 385
t£lhu§fëš jyh %ghŒ 4,00,000/- kÂ¥Õ£oš 570 rJu mo gu¥gséš
770 xU§»izªj M©fŸ Rfhjhu tshf§fŸ f£o Ko¡f¥g£L
ga‹gh£o‰F bfh©L tu¥g£LŸsJ.
• x›bthU tshfK« 8 fê¥giwfis cŸsl¡»ajhf ÏU¡F«.

j©Ù® trÂÍl‹ Toa Fë¡F« Ïl«, Jâ Jit¡F« fš
M»aitÍ« ÏU¡F«.
• Ïj‹ bjhl® ga‹gh£o‰fhf x›bthU tshf¤ÂY« jåahf j©Ù®

éãnahf« cWÂ brŒa¥g£LŸsJ.
• j©Ù® éãnahf« k‰W« és¡FfS¡F njitahd ä‹ trÂ »uhk

Cuh£Áfë‹ _y« guhkç¡f¥gL»wJ.
ga‹gL¤Jnth® FG¡fŸ mik¤jš
• tshf¤Â‹ cgnah»¥ghs®fŸ f©l¿a¥g£L FG V‰gL¤j¥g£LŸsJ
• Ïj‰bfd mik¡f¥g£l ga‹gL¤Jnth® FG¡fŸ, xU§»izªj

kfë® Rfhjhu tshf§fŸ guhkç¡f¥gLtJnghy, Ïªj tshf§fë‹
Âdrç guhkç¥Ãid nk‰bfhŸ»‹wd®. bjhl®guhkç¥ò r«kªj¥g£l
»uhk Cuh£Áahš nk‰bfhŸs¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
f©fhâ¥ò FG¡fŸ mik¤jš
• M©fŸ Rfhjhu tshf¤Â‹ guhkç¥ig f©fhâ¡f kht£l mséš

k‰W« t£lhu mséš, f©fhâ¥ò FG¡fŸ kht£l M£Á¤ jiytuhš
mik¡f¥g£LŸsJ.
• FG¡ T£l¤Âš éthÂ¡f nt©oait
• Rfhjhu tshf¤Âid ga‹gL¤Jnth® FG¡fŸ guhkç¡F« Kiw
• Rfhjhu tshf§fis »uhk Cuh£Á fhy Kiwæš guhkç¡F«

éj«
• ga‹gL¤Jnth® FG¡fë‹ fU¤J¡fŸ / MnyhridfŸ
• f©fhâ¥ò FG cW¥Ãd®fŸ mšyJ k©ly mYty®fŸ

MŒé‹ nghJ bjçé¡f¥gL« fU¤J¡fŸ / MnyhridfŸ.

nt©oa mYty®fŸ


k¡fŸ rhrd« 2017
12. öŒikahd »uhk Ïa¡f«

Jt¡f«
• “JhŒikahd »uhk Ïa¡f«” 2003-04 M« M©oš Kj‹ Kjyhf

Jt¡f¥g£L 2005-06« M©L tiu brašgL¤j¥g£lJ. 2011-12«
M©oš Û©L« brašgh£o‰F bfh©L tu¥g£LŸsJ.
JhŒikahd »uhk Ïa¡f¤Â‹ K¡»a neh¡f§fŸ :
• Âwªjbtëæš ky« fê¥gjdhš V‰gL« Rfhjhu ghÂ¥òfŸ k‰W«

éisÎfŸ F¿¤J k¡fëilna éê¥òz®it V‰gL¤Jjš.
• gšntW ju¥ò k¡fë‹ Rfhjhu¤ njitfis¡ f©l¿tJl‹, F¿¥ghf

kfë® k‰W« FHªijfŸ, ÏstaÂd®, tajhndh® k‰W«
kh‰W¤ÂwdhëfŸ M»nahU¡F Rfhjhu¤ njitæ‹
K¡»a¤Jt¤ij cz®¤Jjš.
• m§f‹thofŸ, gŸëfŸ k‰W« bghJ Ïl§fŸ M»adt‰¿š

R‰W¢NHš k‰W« Rfhjhu¤ij nk«gL¤Jjš.
• Rfhjhu¤ij¥ ngQ« neh¡»š gâah‰W« gyju¥g£l mik¥òfis

xU§»iz¥gj‹ _y« mt‰¿‹ brašghLfis nk«gL¤Jjš k‰W«
V‰gL¤j¥g£l Rfhjhu trÂfis ãiy¥gL¤Jjš.
• Ôéu jftš bjhl®ò k‰W« éê¥òz®Î elto¡iffŸ _ykhf »uhk

Cuh£ÁfŸ k‰W« Ïju JiwfisÍ« r_f¤Jl‹ xU§»iz¤jš.
ãÂ xJ¡ÑL
• jåeg® Ïšy§fŸ, gŸëfŸ M»at‰¿š Rfhjhu trÂ k‰W«

Âwªjbtë ky§fê¤jiy KGikahf mf‰Wtj‹ _y« öŒikahd
NHiy cUth¡»Í«, Âl¡fêÎ nkyh©ik k‰W« Ú® nrfç¥ò
thæyhf 100% Rfhjhu¤ij vŒJ»‹w Cuh£ÁfŸ khãy muR
tH§F« %.5 Ïy£r« buh¡f¥ gçR bgw¤ jFÂ mil»‹wd.
• x›bthU M©L« xU kht£l¤Â‰F xU »uhk Cuh£Á v‹w

mo¥gilæš 31 Áwªj »uhk Cuh£ÁfS¡F jyh %.5 Ïy£r« Åj«
buh¡f¥ gçR tH§f¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017

nt©oa mYty®fŸ


k¡fŸ rhrd« 2017
13. Cuf¥ gFÂfëš Âl¡ fêÎ nkyh©ik¤ Â£l«

Â£l Jt¡f«
2015-16« M©L Kjš Kj‰f£lkhf nj®ªbjL¡f¥g£l 2,000 »uhk

Cuh£Áfëš Âl¡fêÎ nkyh©ik¤ Â£l« Jt§f¥g£L, Ã‹d® 7,000 »uhk
Cuh£ÁfëY« Ï¤Â£l« éçth¡f¥g£lJ. nkY« Ï¤Â£l« 2016-17« M©L 3524
»uhk Cuh£ÁfëY« éçth¡f« brŒa¥g£lJ.
neh¡f«
»uhk Cuh£ÁfŸ öŒikahfÎ« k‰W« RfhjhukhfÎ« ÏU¥gj‰F muR

bjhl®ªJ mÂf K‹Dçik më¤J tUtJl‹, »uhk Cuh£Áfëš kWRH‰Á k‰W«
F¥igfŸ mf‰Wtj‰fhd trÂfSl‹ Toa Kiwahd Âl¡fêÎ nkyh©ik
mik¥òfŸ V‰gL¤JtjhF«.
Â£l brayh¡f«
Kj‰f£lkhf, 10,000¡F« nk‰g£l k¡fŸ bjhif cŸs »uhk Cuh£ÁfŸ,

bgça ef®¥òw¤ij x£oa »uhk Cuh£ÁfŸ, K¡»a¤Jt« thŒªj R‰Wyh k‰W«
òåj¤ jy§fŸ cŸs »uhk Cuh£ÁfŸ, bgça bjhê‰rhiyfŸ/tâf mik¥òfŸ/
fšé ãWtd§fŸ ml§»a »uhk Cuh£Áfëš Ï¤Â£l« brašgL¤j¥g£lJ.
khefuh£Á x£oÍŸs »uhk Cuh£ÁfŸ, Áw¥ò ãiy efuh£ÁfŸ, kht£l jiyefu§fŸ
cŸs Cuh£ÁfŸ, 300 FL«g§fS¡F nkyhf cŸs »uhk Cuh£ÁfS«
f©l¿a¥g£L Ïu©lh« f£lkhf 7000 »uhk Cuh£Áfëš Âl¡fêÎ nkyh©ik¤
Â£l« brašgL¤j¥gL»wJ. nkY« Ï¤Â£l« ÛjKŸs 3524 »uhk Cuh£ÁfS¡F«
éçÎgL¤j¥g£LŸsJ.
Cuh£Á mséš Â£l¤Âid brašgL¤Jjš .
xnu xU F¡»uhk¤ij¡ bfh©l »uhk Cuh£Áahf ÏU¥Ã‹ Ï¤Â£l«

brašgL¤Jtj‰F mªj »uhk Cuh£Ána xU jå myfhF«. bgça Cuh£Áahf
ÏU¥Ã‹ xU F¡»uhk¤ijnah mšyJ F¡»uhk§fŸ bjhF¥ghfnth Ï¤Â£l«
brašgL¤j myfhf vL¤J¡bfhŸs¥gL»wJ.
i. Âl¡fêÎfis m¥òw¥gL¤Jtj‰F K‹ò mit k¡F« F¥ig

(Biodegradable) k‰W« k¡fhj F¥igfshf (Non-Biodegradable)
Ãç¡f¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
ii. kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Â‹ Ñœ k¡F« fêÎfŸ
_y« cu« jahç¥gj‰F Ïu©L FêfS«, ÛjKŸs Âl¡fêÎfis
nrfç¤J it¥gj‰F xU FêÍ« njh©l¥gL»wJ.
iii. nj®ªbjL¡f¥g£l »uhk Cuh£Áæš 150 FL«g¤Â‰F xU gâahs®

Åj« Âl¡fêÎ nkyh©ik¤ Â£l elto¡iffëš kfh¤kh fhªÂ
njÁa ntiy cWÂ¤ Â£l¥ gâahs®fŸ <LgL¤j¥gL»wh®fŸ.
iv. “öŒik¡ fhty®fŸ” vd¥gL« Ït®fŸ, ÅL Ålhf F¥igfis

nrfç¤jš, Ãç¤jš k‰W« Âl¡ fêÎfis FêfS¡F vL¤J¢ br‹W
bfh£Ljš ngh‹w gâfëš <LgL¤j¥gL»‹wd®
v. Ï¥gâahs®fS¡fhd CÂa«, kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy

cWÂ¤ Â£l ãÂæèUªJ tH§f¥gL»wJ. kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf
ntiy cWÂ¤ Â£l gâahs®fS¡F 100 eh£fS¡F k£Lnk gâ
tH§f KoÍ« v‹gjhš F¿¥Ã£l ãÂah©oš V‰bfdnt 100 eh£fŸ
gâ Ko¤j öŒik fhty®fshf <LgL¤j¥gL« eg®fS¡F gÂš, òÂa
bjhF¥ò kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l gâahs®fŸ
öŒik¡ fhty®fshf <LgL¤j¥g£L, Ï¤Â£l« tUl« KGtJ«
bjhl®ªJ brašgL¤j¥gL»wJ.
vi. Â£l ãÂæèUªJ _‹W r¡fu äÂt©ofŸ, öŒik¥gL¤j¤

njitahd cgfuz§fŸ, öŒik¡ fhty®fS¡F nkš r£il,
ifÍiw k‰W« bjh¥Ã M»ait, Ãç¤jš k‰W« nrä¥gj‰fhd
bfh£liffŸ, bjUéš it¡F« F¥ig bjh£ofŸ, eW¡F« ÏaªÂu«
k‰W« öŒik¥gL¤J« ÏaªÂu« M»ait tH§f¥gL»wJ.
vii. »uhk tWik xê¥ò¢ r§f«/ Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò M»ait

öŒik¡ fhty®fis f©fhâ¡F« xU§»iz¥ò Kfikahf
brašgL»wJ.
viii. k¡»a cu«, k‰W« kW RH‰Á brŒa¡Toa fêÎfis é‰gid

brŒtj‹ _y« »uhk Cuh£Á¡F »il¡F« tUkhd¤ij, »uhk
Cuh£Áæ‹ Âl¡ fêÎ nkyh©ik t§»¡ fz¡»š brY¤j¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
Â£l f©fhâ¥ò¡ FG mik¤jš
Âdrç brašghLfis f©fhâ¡f, r«kªj¥g£l »uhk Cuh£Á mséš

Âl¡fêÎ nkyh©ik¡ FG x‹W Ñœ¡f©l cW¥Ãd®fis¡ bfh©L
mik¡f¥g£LŸsJ.
(1) »uhk Cuh£Á¤ jiyt®, (2) »uhk Cuh£Á¤ Jiz¤jiyt®, (3)

r«kªj¥g£l th®L cW¥Ãd®, (4) r«kªj¥g£l F¡»uhk¤ij¢ rh®ªj »uhk tWik
xê¥ò¢ r§f«/ Cuh£Á mséyhd T£lik¥Ã‹ ÃuÂãÂ k‰W« (5) kfh¤kh fhªÂ
njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Âš <LgL¤j¥gL« gâ¤js¥ bghW¥ghs®.
th®L cW¥Ãd® k‰W« F¡»uhk« ÃuÂãÂ¤Jt« cila / »uhk tWik

xê¥ò¢ r§f« / Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò cW¥Ãd®fŸ j§fë‹ gFÂfëš
brašgL¤j¥gL« Âl¡fêÎ nkyh©ik¤ Â£l elto¡iffis f©fhâ¥gh®fŸ.

nt©oa mYty®fŸ
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Ïa¡Fe®, br‹id-15.


k¡fŸ rhrd« 2017
14. gŸë¡ fê¥giwfis guhkç¤jš

Â£l Jt¡f«
Cuf gFÂfëYŸs Cuh£Á x‹¿a gŸëfŸ k‰W« muR gŸëfëš 2015-

16 Kjš brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
Â£l neh¡f«
Cuf gFÂfëYŸs Cuh£Á x‹¿a gŸëfŸ k‰W« muR gŸëfëš gæY«

khzt®fë‹ Mnuh¡»a« k‰W« Rfhjhu¤ij nk«gL¤Jtnj Ï¤Â£l¤Â‹ K¡»a
neh¡fkhF«.
Áw¥ò m«r§fŸ
• x›bthU muR/Cuh£Á x‹¿a gŸëfëš cŸs fê¥giwia R¤j«

brŒa »uhk tWik xê¥ò r§f« mšyJ Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò
_ykhf mšyJ jåah® ãWtd§fŸ (Outsourcing) _ykhf Rfhjhu
gâahs® r«gªj¥g£l gŸë jiyik MÁça®fshš <LgL¤j¥gLt®.
• gŸëfëš khzt, khzéaç‹ fê¥giwia R¤j¥gL¤Â Rfhjhukhf

guhkç¤jš Rfhjhu gâahsç‹ bghW¥ghF«.
• kfë® gŸëfëš bg© Rfhjhu gâahs® k£Lnk

<LgL¤j¥glnt©L«.
• ÂdªnjhW« ÏUntisfëš, mjhtJ fhiyæY« khiyæY«

fê¥giwia f©o¥ghf R¤j¥gL¤jnt©L«.
• gŸë jiyikahÁça® gŸë fê¥giwia R¤j¥gL¤Jtij

f©fhâ¥gh®. thu¤Âš xUKiw Cuh£Á¤jiyt®, th®L cW¥Ãd®
k‰W« bg‰nwh® MÁça® fHf« M»at®fŸ Ïjid MŒÎ brŒth®fŸ.
• t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu Cuh£Á), t£lhu ts ika¤Â‹

nk‰gh®itahs® k‰W« cjé bjhl¡f fšé mYty®/ TLjš cjé
bjhl¡f fšé mYty® M»nah®fŸ ÏizªJ gŸë fê¥giw
guhkç¥gij fhyh©L Ïilbtëæš gŸë jiyikahÁça®fis
MŒÎ brŒth®fŸ.
• gŸë¡ fê¥giwia R¤jkhf guhkç¥gij MŒÎ /f©fhâ¥ò

brŒtj‰F kht£l M£Á¤jiyt® mt®fshš gŸë fšé¤Jiw k‰W«
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤Jiwia rh®ªj kht£l mYty®fis
k©ly mYty®fshf ãakd« brŒa¥gLth®fŸ .

k¡fŸ rhrd« 2017
ãÂ xJ¡ÑL
2015-16« M©oš Rfhjhu gâahs®fS¡F khjªnjhW« tH§f¥gL«

bjhifÍ«, öŒik¥gL¤j njitahd bghU£fis th§Ftj‰F xJ¡ÑL
brŒa¥gL« bjhifÍ« Ã‹tUkhW.
öŒik
Rfhjhu¥ brŒtj‰fhd
gâahs®fS¡F bghU£fŸ th§f
t.
gŸëfŸ égu« khjªnjhW« khjªnjhW«
v©
tH§f¥gL« xJ¡ÑL
bjhif brŒa¥gL«
%. bjhif %.
1 Cuh£Á x‹¿a gŸë /muR Mu«g¥ gŸë 750/- 300/-
2 Cuh£Á x‹¿a gŸë /muR eLãiy¥ gŸë 1,000/- 500/-
3 muR ca®ãiy¥ gŸë 1,500/- 750/-
4 muR nkšãiy¥ gŸë 2,000/- 1,000/-

nt©oa mYty®fŸ


k¡fŸ rhrd« 2017
15. jUkòç k‰W« »UZz»ç kht£l§fS¡fhd

r_f bghUshjhu nk«gh£L¤ Â£l«
neh¡f«
e¡riy£Lfë‹ brašgh£oid f£L¥gL¤J« éjkhfÎ«, mt®fë‹

ts®¢Áia¤ jL¤ÂL« tifæY« jUkòç k‰W« »UZz»ç kht£l§fëš r_f,
bghUshjhu nk«gh£oid V‰gL¤Jtnj Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fkhF«.
nk‰bfhŸs¥gL« gâfŸ
• òÂa ÅLfŸ f£Ljš, bjhF¥ò ÅLfŸ gGJ Ú¡Fjš
• ÏisP®fS¡F Rantiy thŒ¥ò gæ‰Á, fUéfŸ k‰W«

cgfuz§fŸ tH§Fjš
• kh‰W¤ÂwdhëfŸ, éjit k‰W« fztuhš ifél¥g£l

bg©fS¡F¤ jåeg® cjé
• Mé‹ ghyf« f£Ljš
• ntsh© Tè étrhæfS¡F ó¢Á kUªJ bjë¥gh‹ th§Fjš, KG

khåa¤Jl‹ Nça r¡Â j©Ù® ÏaªÂu« tH§Fjš
• xnfd¡fš T£L¡ FoÚ® Â£l¤Âš FoÚ® FHhŒ éçth¡f« brŒjš
• m§f‹tho ika§fis eÅd¥gL¤Jjš
• ga‹gh£oš Ïšyhkš gGjilªj jå eg® fêtiw¡F gÂyhf òÂa

fêtiw f£Ljš, nkY« jåeg® Ïšy¡ fêtiw f£L« Â£l¤Â‰F
njit¥gL« _y¥bghU£fŸ Ra cjé¡ FG¡fŸ _y« jahç¤jš.
• gŸëfëš M®.X. Kiwæš FoÚ® R¤Âfç¥ò brŒÍ« fUé ãWÎjš.
• m§f‹tho ika§fëš cŸs FHªijfS¡F éisah£L¥

bghU£fŸ tH§Fjš
• muÁd® Mu«g Rfhju ãiya§fS¡F kU¤Jt / bjhêš E£g

cgfuz§fŸ k‰W« fUéfŸ th§Fjš
ãÂ xJ¡ÑL
Ï¤Â£l¤Â‰F njitahd ãÂ Mjhu« 100% khãy murhš tH§f¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017

nt©oa mYty®fŸ
khãy mséš : Ïa¡Fe®, Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á , br‹id-15.

kht£l Cuf ts®¢Á KfikfŸ
jUkòç k‰W« »UZz»ç kht£l§fŸ

k¡fŸ rhrd« 2017
16. xU§»izªj gŸë c£f£lik¥ò nk«gh£L¤ Â£l«

K‹Diu
Cuf¥ gFÂfëYŸs Cuh£Á x‹¿a Mu«g k‰W« eLãiy¥ gŸëfS¡F¤

njitahd cŸf£lik¥ò trÂfshd, òÂa tF¥giw f£ll§fŸ, rikaš miwfŸ,
FoÚ® trÂ, fê¥giwfŸ M»aitfis V‰gL¤Jjš k‰W« njit¥gL«
Ïl§fëš gGJgh®¤jš k‰W« òJ¥Ã¤jš Ï¤Â£l¤Â‹ K¡»a neh¡fkhF«.
gâfŸ nj®Î brŒjš
kht£l mséš mik¡f¥g£l FG¡fŸ _y« gŸëfS¡F¤ njitahd

mo¥gil trÂfŸ F¿¤J éçthf MŒÎ nk‰bfh©L gâfŸ nj®Î brŒa¥gL«.
vL¡f¥gL« gâfŸ
gŸë¡ f£ll§fŸ
• Cuh£Á x‹¿a¥ gŸëfëš gæY« khzt®fë‹ v©â¡if¡nf‰g

òÂa gŸë¡ f£ll§fŸ mid¤J« R©zh«ò Ú® fyitÍl‹ Toa
(Weathering course) fh‹»ß£ TiufSl‹ j©Ù® fÁahj tifæš
f£l¥gL«.
• òÂa gŸë¡ f£ll§fŸ gŸë tshf¤Âš mikªJŸs fhè Ïl¤Âš

mik¡f¥gL«.
• gŸë¡ f£ll« f£Ltj‰F fhè Ïl« Ïšyhj ãiyæš, V‰fdnt

cŸs fh‹»ß£ f£ll¤Â‹ cWÂ¤j‹ikia rçgh®¤J mj‹ nkš
js¤Âš òÂa f£ll« mik¡f¥gL«.
• gŸë f£ll§fS¡F btŸis / fy® t®z« óRjš
• V‰bfdnt cŸs gŸë tF¥giw/f£ol« gGjilªJ ÏU¥Ã‹ mit

gGJ Ú¡»¢ Óuik¡f¥gL«.
rikaš miw
• rikaš miw Ïšyhj Cuh£Á x‹¿a¥gŸëfëš òÂa rikaš

miwfŸ f£l¥gL«.
• V‰fdnt cŸs rikaš miw¡ Tl¤Âš nghJkhd Ïl«

ÏšyhÂU¥Ã‹ kÂa czÎ¤ Â£l¤Â‰F¤ njitahd mçÁ,

k¡fŸ rhrd« 2017
jhåa§fŸ k‰W« Ïju cgfuz§fŸ ÏU¥ò it¤J¡ bfhŸs TLjš

miwfŸ / ÏU¥giwfŸ f£l¥gL«.
• V‰bfdnt cŸs rikaš miw f£ol« gGjilªJ ÏU¥Ã‹ mit

gGJ Ú¡»¢ Óuik¡f¥gL«.
FoÚ® trÂ
• gŸëfëš V‰bfdnt cŸs FoÚ® trÂ mik¥òfŸ gGjilªJ

ÏU¥Ã‹ mit gGJ Ú¡»¢ Óuik¡f¥gL«.
• njit¥gL« Ïl§fëš FoÚ®¡ FHhŒ Ú£o¥ò gâfŸ nk‰bfhŸsyh«.

nkY« òÂa FoÚ® Ïiz¥òfŸ njit¥go‹ mU»YŸs Cuh£Á FoÚ®
Ïiz¥òfëèUªJ V‰gL¤j¥gL«.
• njitahd Ïl§fëš òÂa MœJis¡ »zW (if¥g«ò Ïiz¥òl‹)

mik¡f¥gL«.
fê¥giw trÂfŸ
• mid¤J Cuh£Á x‹¿a¥ gŸëfëY« gæY« khzt,

khzéfS¡F¤ jå¤jåahf, nghJkhd mséš fê¥giwfŸ
f£l¥gL«.
• eLãiy¥ gŸëfëš khzéfë‹ trÂ¡fhf vçô£ofŸ

(Incinerators) mik¡f¥gL«.
• öŒik ÏªÂah Ïa¡f« (SBM) Â£l¤Â‹ Ñœ òÂa fê¥giwfŸ

mik¡f¥ nghÂa ãÂ Ïšiybaåš, Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ òÂa
fê¥giwfŸ f£o¤ ju¥gL«.
• V‰bfdnt cŸs fê¥giwfŸ gGjilªJ ÏU¥Ã‹ mit gGJ Ú¡»¢

Óuik¡f¥gL«.
Ïju gâfŸ
• njitfS¡nf‰g gŸëfS¡F R‰W¢Rt® f£Ljš gâfS«

nk‰bfhŸs¥gL«.
• ng%uh£ÁfŸ k‰W« efuh£Á¥ gFÂfëš cŸs Cuh£Á x‹¿a¥

gŸëfëY« Ï¤Â£l« brašgL¤j¥gL«.

k¡fŸ rhrd« 2017
mYty®fŸ


k¡fŸ rhrd« 2017
k¤Âa muR Â£l§fŸ
17. kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l«

Â£l Jt¡f«
jäHf¤Âš Kj‰f£lkhf 2.2.2006 Kjš kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy

cWÂ¤ Â£l« flYh®, éG¥òu«, ÂUt©zhkiy, ehf¥g£od«, Â©L¡fš k‰W«
Átf§if M»a 6 kht£l§fëš m¿Kf¥gL¤j¥g£L brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
Ïu©lh« f£lkhf jŠrhñ®, ÂUth%®, ÂUbešntè k‰W« f%® M»a

4 kht£l§fëš m¿Kf¥gL¤j¥g£L brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
1.4.2008 Kjš jäHf¤Âš Ïju kht£l§fëY« brašgL¤j¥g£L eilbg‰W

tU»wJ.
Â£l neh¡f«
• x›bthU ãÂah©oY«, Cuf¥ gFÂfëš Âw‹rhuh, clš
ciH¥Ãid nk‰bfhŸs éU¥gKŸs, taJ tªnjh® cŸs x›bthU
FL«g¤Â‰F« 100 eh£fS¡F¡ Fiwahkš ntiy thŒ¥Ãid
më¥gj‹ _y« ã®zæ¡f¥g£l jukhd k‰W« ãiyahd
brh¤J¡fis cUth¡Fjš.
• ViH k¡fë‹ thœthjhu¤ij tY¥gL¤J« mo¥gil ts¤ij
cUth¡Fjš.
• r_f¥ g§fë¥ig cWÂ brŒa Âw«gl brayh‰Wjš.
• Cuh£Á mik¥ò Kiwia tY¥gL¤Jjš.
gâfŸ bjçÎ brŒÍ« Kiw
x›bthU Cuh£ÁæY« Ï¤Â£l éÂKiwfë‹go nk‰bfhŸs¥gl cŸs

gâfë‹ g£oaš jahç¡f¥g£L »uhk rigæš Ô®khd« bg‰W gâfŸ
nk‰bfhŸs¥gL«.
ntiy nfhUtj‰fhd jFÂfŸ
• ntiy brŒa ÏaY»‹w clš Âw‹ bfh©l midtU« Ï¤Â£l¤Âš

ntiy bgw jFÂÍilat®fŸ
• mªj Cuh£Áæš tÁ¥gtuhf ÏU¡f nt©L«.
• vªj xU rhjhuz clš ciH¥Ãyhd ntiyiaÍ« brŒtj‰F

éU¥gKilatuhf ÏU¡f nt©L«.

k¡fŸ rhrd« 2017
• 18 tJ ãu«Ãa M©/bg© ÏUghyU« ntiy thŒ¥ò bgw

jFÂÍilat®.
• tWik nfh£o‰F Ñœ thœgt®fŸ k£L« mšyhkš ntiy nfhU«

k‰wt®fS« ntiy bgw jFÂahdt®fŸ.
• gâfëš Fiwªjg£r« 33 rjé»j« bg©fŸ g§F bgw thŒ¥ò

më¡f nt©L«.
eilKiw
kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ Â£l¤Â‹ Ñœ ehbsh‹W¡F

Fiwªjg£r« 8 kâ neu« (czÎ Ïilntis 1 kâ neu¤Jl‹) k‰W«
ã®zæ¡f¥g£l msÎ ntiy brŒjhš muR ã®zæ¤j CÂa« tH§f¥gL«.
Â£l¤Â‹ Áw¥g«r§fŸ
• Fiwªjg£r CÂa¢ r£l«, 1948‹go, étrha bjhêyhs®fS¡F

CÂa« tH§f¥gLjš nt©L«.
• xU egU¡F xU ehS¡fhd CÂa« k¤Âa murhš ã®za«

brŒa¥gL»wJ. 2011-12š %.119/- vd ã®zæ¡f¥g£oUªjJ. 2013 - 14
M« M©L %.132/- vd ca®¤j¥g£lJ. 2013-14 M« M©L¡F %.148/
- MfÎ«, 2014-15 M« M©L¡F %.167/- MfÎ«, 2015-16 M«
M©L¡F %.183/- MfÎ«, 2016-17 M« M©L¡F %.203/- MfÎ«,
2017-18 M« M©L¡F %.205/- vdÎ« ca®¤Â tH§f¥g£LŸsJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
• M©fŸ k‰W« bg©fS¡F¢ rkmséyhd CÂa« tH§f¥gL«.
• ntiyæ‹ nghJ ég¤J V‰g£L KGikahd CdK‰whY« mšyJ

cæçH¥ò V‰g£lhY« %.25,000/- ÏH¥Õ£L bjhifahf tH§f¥gL«.
• bghJthf, bghJ ãÂ nkyh©ik Kiw (PFMS) _y« bjhêyhs®fë‹

t§»¡ fz¡F¡F CÂa« <L brŒa¥gL»‹wJ. 15 eh£fS¡FŸ
CÂa« tH§Fjš cWÂbrŒa¥gl nt©L«.
• _‹¿š xU g§F gadhëfŸ, bg©fshf ÏU¡f nt©L«.
• ntiy eilbgW« Ïl§fëš, FoÚ®, ãH‰Tl§fŸ ngh‹w trÂfŸ

brŒJ ju¥gl nt©L«.
• ntiy eilbgW« Ïl«, »uhk¤ÂèUªJ 5 ».Û. öu¤Â‰FŸ ÏU¡f

nt©L«. ntiy eilbgW« Ïl« 5 ».Û. öu¤Â‰F nkš ÏUªjhš,
ngh¡Ftu¤J k‰W« thœthjhu¤ bjhifahf CÂa¤Âš 10 rjÅj«
TLjyhf tH§f¥gL«. våD« jäœeh£oš ntiy eilbgW« Ïl« 2
».Û¡F cŸshf ÏU¡f V‰ghL brŒa¥g£LŸsJ.
• têfh£o be¿Kiwfë‹go, »uhk¤Â‰fhd Â£l¤ bjhF¥Ãid, »uhk

rig x¥òjš më¤jÃ‹, mÂš 50 éG¡fhL ntiyfŸ »uhk
Cuh£Áæ‹ _y« brašgL¤j xJ¡f¥gl nt©L«.
• Âw‹rhuh clš ciH¥ò¤ bjhêyhs®fS¡fhd (Unskilled Labour)

CÂa¢ bryÎ 100 éG¡fhL, f£Lkhd¥ bghU£fë‹ bryéd«, Âw‹
rh®ªj (Skilled Labour) k‰W« gFÂ Âw‹ rh®ªj bjhêyhs®fë‹
(Semi-Skilled Labour) CÂa¢ bryéš 75 éG¡fhL k¤Âa murhY«
25 rjÅj« khãy murhY« V‰f¥gL»wJ.
• Ï¤Â£l¤Â‹ ntiy¡fhd CÂa« (Labour Component) k‰W«

bghUS¡fhd (Material Component ) é»jh¢rhu« 60:40 v‹W
mDkÂ¡f¥g£LŸsJ.
• mid¤J brašghLfëY« xëÎ kiwé‹¿ Ïizajs¤Âš

(www.nrega.nic.in) gÂÎfŸ brŒa¥gL»‹wJ. vdnt
Ï¤Â£l¤Âid¥ g‰¿ bghJ k¡fŸ midtU« Ïizajs¤Â‹ _y«
bjçªJ bfhŸs têtif brŒa¥g£LŸsJ.
• x¥gªjjhu®fŸ mšyJ bjhêyhs®fS¡F kh‰whd ÏaªÂu§fS¡F

mDkÂæšiy.

k¡fŸ rhrd« 2017
• kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ Â£l¤Â‹ r_f¤

jâ¡ifæid, »uhk rig, mj‰fhf mik¡f¥g£LŸs “r_f¤
jâ¡if¡ FG” _y« nk‰bfhŸS«.
• Fiwfis¤ Jçjkhf¤ Ô®¡F« tifæš, Fiw Ô®¡F« mik¥ò

V‰gL¤j¥g£LŸsJ. nkY«, f£lz« Ïšyh¤ bjhiyngÁ nrit “1299”
(Toll free Helpline ‘1299’) x›bthU kht£l¤ÂY« brašgL»wJ.
• Ï¤Â£l¤Â‹ mid¤J¡ fz¡F k‰W« Mtz§fis bghJk¡fŸ

gçÓè¡fyh«.
• Ï¤Â£l¢ brašghL F¿¤J m¿ÎiufŸ tH§»lÎ«, f©fhâ¡fÎ«,

kÂ¥ÕL brŒaÎ«, “jäœehL khãy ntiy cWÂ k‹w«” v‹w mik¥ò,
njÁa Cuf ntiy cWÂ¢ r£l¤Â‹ ÃçÎ 12‹go mik¡f¥g£LŸsJ.
kh‰W ÂwdhëfS¡fhd gâfŸ :-
Áw¥ò gâfŸ:-
murhizæ‹go kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Â‹Ñœ

kh‰W¤ ÂwdhëfŸ nk‰bfhŸtj‰fhd Áw¥ò gâfŸ Ñœ¡f©lthW:
• gâ¤js¤Âš bjhêyhs®fS¡F j©Ù® tH§F« gâahs®
• FHªijfis guhkç¡F« bghW¥ghs®
• FHªijfŸ guhkç¥ò bghW¥ghsU¡F cjéahs®. (x›bthU 5

FHªijfS¡F« xU TLjš cjéahs® mk®¤jyh«).
• gâ¤js¥ bghW¥ghs® (Worksite Supervisor / Mate) K‹msÅ£oid

nk‰bfhŸs cjÎjš (100 ¡F nk‰g£l bjhêyhs®fŸ ÏU¥Ã‹ xU
kh‰W¤ Âwdhëæid gâ¤js bghW¥ghsU¡F cjéahsuhf
mk®¤jyh«)
Ñœf©l ÁW gâfS¡F« kh‰W¤ Âwdhëfis c£gL¤jyh«:-
• gâ¤js¤Âš mf‰w¥g£l ku§fis m¥òw¥gL¤Jjš (Ïiy, jiHfŸ

k‰W« ÁW ku§fŸ)
• MH¥gL¤j¥gL« Ïl§fëš j©Ù® bjë¤jš (F¿¥ghf nfhil

fhy§fëš)
• k©bt£o, fl¥ghiw ngh‹wt‰iw bfh©L fiufëš bfh£l¥gL«

k©fis rk¥gL¤Jjš

k¡fŸ rhrd« 2017
• fiufis rk‹gL¤Jjš (Benching)
• fiufë‹ rçÎ¥gFÂæid Ó®brŒjš.
k© bjhl®ghd gâfŸ :-
• clš ciH¥Ãid nk‰bfhŸs¤ jFÂÍŸs kh‰W¤ Âwdhëfis

k©ntiy bjhl®ghd gâfshd fhLfis mê¤jš, MH¥gL¤Jjš,
eLjš, k©_Ljš k‰W« Ú®ghŒ¢Rjš ngh‹w¥ gâfS¡F
ga‹gL¤jyh«.
gâ¤js« / gâ¤js§fëš kh‰W¤ Âwdhëfë‹ v©â¡if Fiwthf

ÏUªjhš, mt®fis nkny Tw¥g£LŸs Áw¥ò¥ gâfis nk‰bfhŸs k£Lnk
mDkÂ¡f nt©L«.
gâ¤js« / gâ¤js§fëš kh‰W¤ Âwdhëfë‹ v©â¡if mÂfkhf

ÏUªjhš k£Lnk k©bjhl®ghd gâfS¡F ga‹gL¤jyh«. m¥nghJ, mt®fŸ 5
mšyJ 10 ng® bfh©l FGthf Ãç¡f¥g£L, rhjhuz bjhêyhs®fŸ nk‰bfhŸs
nt©oa gâ mséš 50 rjÅj mséid k£Lnk mt®fŸ nk‰bfhŸs K‹
msÅL brŒa nt©L«.
Ï¤Â£l¤Â‹Ñœ vL¤J bfhŸs¡Toa gâfŸ:-
bghJ¥ gâfŸ :-
• òÂa F£ilfŸ mik¤jš
• V‰fdnt cŸs F£il, Fs«, Cuâ, nfhæš Fs§fŸ ngh‹w Ú®ts

Mjhu§fis òduik¤jš.
• Ú®tu¤J¡ fhšthia ö®thUjš.
• ghrd Fs§fis ö®thUjš k‰W« fiufis gy¥gL¤Jjš.
• òÂa k©rhiyfis mik¤jš.
• Ú®ts / k©ts ghJfh¥ò gâfŸ k‰W« btŸs¤ jL¥ò gâfŸ

nk‰bfhŸSjš.
• tw£Áæid¤ jL¡F« tifæš fhL ts®¥ò k‰W« ku§fŸ e£L

ts®¤jš.

k¡fŸ rhrd« 2017
• kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¢ r£l« ÂU¤Âa m¿é¡if-1

g¤Â (4)š bjçé¤JŸsthW Ñœ¡f©l bghJ cŸf£lik¥ò gâfŸ
nk‰bfhŸs¥gL«.
¾ »uhk Cuh£Á Cuh£Á nrit ika f£ll§fŸ.
¾ t£lhu Cuh£Á nrit ika f£ll§fŸ.
¾ m§f‹tho ika§fŸ
¾ czÎjhåa ÏU¥ò »£l§» mik¥òfis f£Ljš
¾ éisah£L¤ Âlšfis mik¤jš
¾ RLfhLfis f£Ljš
¾ ku§fŸ eLjš (t£lhu« k‰W« rhiyfë‹ ÏUkU§»Y«)
¾ k©òG cu myFfŸ mik¤jš.
jåeg® brh¤J cUth¡F« gâfŸ :-
• g©iz¡ F£ilfŸ mik¤jš.
• étrhæfë‹ ãy§fëš ku§fŸ eLjš.
• jåeg® Ïšy¡ fê¥giwfŸ f£Ljš
• »zWfŸ mik¤jš.
• Cuf ts®¢Á¤ Jiwæ‹ _y« brašgL¤j¥gL« Â£l§fshd ÏªÂuh

ãidÎ FoæU¥ò¤ Â£l«, Kjyik¢rç‹ Nça ä‹ r¡ÂÍl‹ Toa
gRik ÅL Â£l« ngh‹wt‰iw kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy
cWÂ¤ Â£l¤Jl‹ xUKf¥gL¤Â, kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy
cWÂ¤ Â£l¤Â‹ Ñœ Âw‹rhu gâfS¡fhd CÂa¡ T¿id
nk‰bfhŸSjš.
• jhœ¤j¥g£l, gH§Foæd®, ÁW / FW étrhæfŸ ãy¢Ó®¤ÂU¤j Â£l

gadhëfŸ, ÏªÂuh ãidÎ FoæU¥ò¤ Â£l gadhëfŸ k‰W«
tWik¡ nfh£o‰F Ñœ cŸnsh® M»nahç‹ ãy§fëš ghrd
trÂfis V‰gL¤Jjš, ku¡f‹Wfis eLjš, ãy nk«gh£L gâfŸ
k‰W« njh£l¡fiy rh®ªj gâfŸ.
• nfhê¡ bfh£lif mik¤jš,

k¡fŸ rhrd« 2017
• M£L¡ bfh£lif mik¤jš,
• kh£L¡ bfh£lif mik¤jš,
• fhšeilfS¡fhd j©Ù® bjh£o mik¤jš
k¤Âa muR bjçé¤JŸsgo, jftš, fšé bjhl®Ã‹ (IEC) xU m§fkhf

xë / xè Clf§fŸ k‰W« Â£l têfh£o be¿KiwfŸ, gâ étu«, gâ brŒa
nt©oa msÎ ngh‹wit F¿¤j jftš gyiffŸ Cuh£Á / F¡»uhk§fŸ /
gâ¤js§fëš ãWÎjš cŸë£l gšntW bjhl®ò KiwfŸ brašgL¤j¥gL«.
Ïjdhš, bjhêyhs®fŸ Â£l« F¿¤j éê¥òz®Î, gâ F¿¤j flikfŸ k‰W«
cçikfisÍ« bjçªJbfhŸth®fŸ.
Â£l brayh¡f«
• Â£l¥ gâfis¤ bjçÎ brŒjš, gâfis brašgL¤Jjš M»ait

»uhk Cuh£Áæ‹ flikfshF«.
• »uhk Cuh£Áfëš jah® brŒa¥g£l gâfë‹ g£oaèèUªJ

(Shelf of Projects) K‹Dçik mo¥gilæš nk‰bfhŸs¥gl nt©oa
gâfS¡F kÂ¥ÕLfŸ jah® brŒa¥g£L kht£l M£Á¤ jiyt®
mt®fshš ã®thf mDkÂ tH§f¥gL»wJ. x›bthU Cuh£Á¡Fça
bjhêyhs®fŸ kÂ¥ÕL (Labour Budget) mªj Cuh£Áæ‹ flªj
tUl¤Âš nk‰bfhŸs¥g£l bryéd¤Â‹ mo¥gilæš xJ¡ÑL
brŒa¥gL»wJ.
• xU FoæU¥Ãš cŸnsh® gâ brŒa nt©oa Ïl¤Â‰F vëjhf tU«

bghU£L, m¡»uhk Cuh£Áfëš cŸs FoæU¥òfŸ bjhFÂfshf
(Clusters) Ãç¡f¥g£L, xU bjhFÂ¡F Fiwªjg£r« xU gâ brŒÂl
nt©L« (1 work per cluster) v‹W Mizæl¥g£LŸsJ.
cjhuzkhf, xU Cuh£Áæš cŸs 10 F¡»uhk§fŸ, 4 bjhFÂfshf¥
Ãç¡f¥g£lhš Fiwªjg£r« 4 gâfŸ m›ñuh£Áæš eilbgW«.
• xU Cuh£Áæš v¤jid bjhFÂfŸ cŸsdnth m¤jid gâfŸ xnu

neu¤Âš brašgL¤j¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l thu« : éahH‹ Kjš òj‹ tiu.
¾ thu¤Â‰fhd gâ Mu«Ã¤jš éahH‹
¾ bjhêyhs®fS¡fhd Âdrç tUif¥

g£oaš ÏWÂ brŒjš òj‹
¾ bjhêyhs®fŸ nk‰bfh©l gâæid éahH‹, btŸë k‰W«

mséLjš k‰W« nkysÎ brŒjš rå
¾ CÂa g£oaš jahç¤jš éahH‹, btŸë, rå,

Â§fŸ, br›thŒk‰W« òj‹
¾ CÂa¥ g£oaš 100% rçgh®¤jš éahH‹ k‰W« btŸë

(Kjš ifbaG¤jhs® - J.t.t.m
(kfhnjCntcÂ), Ïu©lh« ifbaG¤jhs®
k‰W« mDkÂ¥gt® t.t.m.(».C.) k‰W«
ãÂ gçkh‰w Miz éLé¤jš
ãÂ xJ¡ÑL
kfh¤khfhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ Â£l¥ gadhëfS¡F, njÁa

ä‹dQ ãÂ nkyh©ik Kiw (Ne-FMS) _y« neuoahf k¤Âa murhš
gadhëfë‹ t§»¡ fz¡Ffëš CÂa¤bjhif tuÎ it¡f¥gL»wJ. k¤Âa
muÁläUªJ bgw¥gL« bghU£TW k‰W« ã®thf bryéd¤Â‰fhd bjhif
ä‹dD ãÂ nkyh©ik Kiw (e-FMS) _y« tH§f¥gL»wJ.
Â£l brašghLfŸ
1) khãy mséš Â£l¤Âid brašgL¤Jjš
khãy ntiy cWÂ¤ Â£l¡ FG
¾ khãy muR¡F¤ Â£l¤Âid brašgL¤Âl m¿Îiu tH§Fjš
¾ khãy¤Âš Â£l« brašgL¤j¥gLtij f©fhâ¤jš
¾ k¤Âæš cŸs ntiy cWÂ¤ Â£l¡ FGÎl‹ xU§»izªJ

brašgLjš
¾ M©l¿¡if jah® brŒJ khãy r£lk‹w¤Â‰F më¤jš

k¡fŸ rhrd« 2017
¾ Â£l¤Â‰fhd khãy xU§»iz¥ghs® Cuf ts®¢Á¤ Jiw Ïa¡Fe®

/ Miza® Mth®
¾ Ïa¡Fe® / Miza® Cuf ts®¢Á¤ Jiw khãy ntiy cWÂ¤ Â£l

ãÂ¡F xU§»iz¥ghs® Mf brašgL»wh®
2) kht£l mséš Â£l¤Âid brašgL¤Jjš
kht£l M£Á¤ jiyt® Ï¤Â£l¤Â‰fhd xU§»iz¥ghsuhfÎ«, kht£l

Cuf ts®¢Á Kfikæ‹ Â£l Ïa¡Fe®, Ïiz Â£l xU§»iz¥ghsuhfÎ«
brašgL»‹wd®. mt®fë‹ gâ Ã‹tUkhW.-
¾ t£lhu ts®¢Á mYty®fSl‹ xU§»izªJ Â£l¤Âid

brašgL¤Âl Cuh£Áfëš jahç¡f¥g£l brašÂ£l¤Âš ÏUªJ
ntiyfS¡F ã®thf mDkÂ tH§», ãÂæid éLé¤jš.
¾ eilbgW« gâfis f©fhâ¤jš.
¾ FiwfŸ k‰W« òfh®fŸ ÛJ elto¡if nk‰bfhŸSjš
¾ khãy muR¡F fhyKiwæš m¿¡if mD¥òjš
3) t£lhu mséš Â£l¤Âid brašgL¤Jjš
t£lhu ts®¢Á mYty® (C) t£lhu mséš Â£l mYtyuhf

gâah‰W»wh®. mtç‹ gâ Ã‹tUkhW.-
¾ Cuh£ÁfëèUªJ gâfS¡fhd brašÂ£l¤Âid bg‰W

xU§»iz¤J kht£l ã®thf¤Â‰F mD¥Ã it¤jš
¾ bjhêyhs®fS¡F cça fhy¤Âš CÂa« tH§Ftij cWÂ brŒjš

k‰W« »uhk rigfŸ el¤Âl elto¡if vL¤jš
¾ Cuh£Áfëš gâfŸ eilbgWtij f©fhâ¤jš
¾ kht£l ã®thf¤Â‰F m¿¡iffis mD¥Ã it¤jš
4) Cuh£Á mséš Â£l¤Âid brašgL¤jJš
Cuh£Á k‹w¤ jiyt® Â£l brayh¡f mYtyuhf brašgL»wh®. mtç‹

gâ Ã‹tUkhW.-
¾ K‹Dçik mo¥gilæš gâfis nj®Î brŒJ, »uhk rigæ‹ x¥òjš

bg‰W t£lhu ts®¢Á mYtyf¤Â‰F mD¥Ã it¤jš

k¡fŸ rhrd« 2017
¾ ntiy milahs m£il nfhUgt®fë‹ étu§fis gÂÎ brŒJ

mt®fS¡F m£il tH§Fjš
¾ ntiy eilbgWtij nk‰gh®itæLjš
¾ bjhêyhs®fS¡F CÂa« tH§Fjš
¾ Â£l¤Â‰fhd gÂntLfŸ guhkç¤jš
¾ ntiy eilbgW« Ïl§fëš mo¥gil trÂfis brŒJ it¤jš
¾ ntiy eilbgW« Ïl§fëš gâahs®fS¡F fha« mšyJ ég¤J

V‰g£lhš mj‰fhd m¿¡ifæid mD¥Ã it¤jš
Â£l¤Âš ga‹bgw k‰W« Â£l¤ij¥ g‰¿a Ïju étu§fis bgw mQfnt©oa

mYty®fŸ
khãy mséš : Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Miza®, br‹id-15.


k¡fŸ rhrd« 2017
Fiw Ô®¡F« mik¥ò k‰W« mQf nt©oa mYty®fŸ

t. bjhl®ò nkš Kiwp£L
égu« fhy msÎ
v©. mYty® mYt
mYtyy®
1. ntiy milahs m£il nt©o Cuh£Á k‹w¤ 15 eh£fŸ t£lhu ts®¢Á
jåeg®fŸ gÂÎ brŒjš jiyt® mYty® (».C.)
2. ntiy tH§Fjš-tUl¤Â‰F Cuh£Á k‹w¤ 15 eh£fŸ t£lhu ts®¢Á

xU FL«g¤Â‰F 100 eh£fŸ jiyt® mYty® (».C.)
3. gâæl¤Âš mo¥gil trÂfŸ Cuh£Á k‹w¤ - t£lhu ts®¢Á

(FoÚ® k‰W« KjYjé) jiyt® mYty® (».C.)
4. ég¤J mšyJ kuz« - ntiyæ‹ Cuh£Á k‹w¤ - t£lhu ts®¢Á

nghJ ég¤J V‰g£L fhaK‰whš jiyt® mYty® (».C.)
Ïytr kU¤Jt cjé k‰W«
kU¤Jtkidæš mDkÂ¡f¥g£L
ÏU¡F« eh£fS¡F miu CÂa«-
kuz« V‰g£lhš %.25,000
5. CÂa« tH§Fjš Cuh£Á k‹w¤ x›bthU t£lhu ts®¢Á

jiyt® thuK« mYty® (».C.)
6. bjhêyhs® FoæU¥ò gFÂæèUªJ Cuh£Á k‹w¤ x›bthU Jiz t£lhu ts®¢Á

5 »Û¡F nkš gâæl« ÏUªjhš jiyt® thuK« mYty® (».C.)
gaz¥go (10% CÂa«) br›thŒ t£lhu ts®¢Á
»Hik mYty® (».C.)
7. Fiw k‰W« òfh®fis bjçé¡f Ïiz Â£l mYtyf kht£l Â£l

nt©oa Ïytr bjhiyngÁ xU§»iz¥ghs® neu« xU§»iz¥ghs®
v©. 1299
8. r_f jâ¡if k‰W« Áw¥ò Cuh£Á k‹w¤ tUl¤Â‰F t£lhu ts®¢Á

»uhk rigfŸ jiyt® 4 Kiw mYty® (».C.)
9. 40 rjé»j¤Â‰F nkš ghÂ¡f¥g£l Cuh£Á k‹w¤ - t£lhu ts®¢Á

kh‰W¤ Âwdhëfë‹ 50 rjé»j jiyt® mYty® (».C.)
ntiy¡F KG CÂa« tH§Fjš

k¡fŸ rhrd« 2017
18. öŒik ghuj Ïa¡f« (Cuf«)

Â£l Jt¡f«
• k¤Âa murhš KG Rfhjhu Â£l« 1999M« M©oš Kjyhtjhf

m¿Kf¥gL¤j¥g£L 2004-« M©oš mid¤J kht£l§fS¡F«
éçÎgL¤j¥g£lJ. Ï¤Â£l« k¤Âa murhš 1.4.2012 Kjš ‘ã®kš ghu¤
mÃah‹’ vd bga® kh‰w« brŒa¥g£lJ.
• j‰nghJ k¤Âa murhš 2014« M©L m¡nlhg® Â§fŸ 2« ehŸ Kjš,

ã®kš ghu¤ mÃah‹ Â£l¤Â‹ bjhl®¢Á Â£lkhf öŒik ghuj Ïa¡f«
(Cuf«) bjhl§f¥g£LŸsJ.
Â£l neh¡f«
m) Âwªj btëæš ky« fê¤jiy xê¤J, öŒik k‰W« Rfhjhu¤ij nk«gL¤Â

Cuf¥ gFÂfëš, k¡fë‹ thœ¡if¤ ju¤Âid nk«ghL brŒjš.
M) 2.10.2019¡FŸ öŒik ghuj¤Â‹ Ïy¡»id vŒj Cuf¥ gFÂfëš Rfhjhu

nk«gh£o‹ brašghLfis éiuÎgL¤Jjš.
Ï) ãiyahd Rfhjhu¥ gH¡f tH¡f§fis¡ fil¥Ão¤Âl Cuh£Á mik¥òfŸ

k‰W« r_f§fëilna éê¥òz®Î V‰gL¤Jjš k‰W« Rfhjhu¡ fšé _y«
C¡Fé¤jš.
<) ãiyahd Rfhjhu« k‰W« R‰W¢ NHY¡F ghJfh¥ghd tifæš, Á¡fdkhd

k‰W« bghU¤jkhd bjhêšE£g¤ij C¡Fé¤jš
c) Cuf¥ gFÂæš x£Lbkh¤j Rfhjhu¤Âid V‰gL¤j¤ njitahd Ïl§fëš

m¿éaš ó®tkhd Âl k‰W« Âut¡fêÎ nkyh©ik Kiwfis, r_f¤jhš
ã®t»¡f¥gL« tifæš V‰gL¤Jjš.
Â£l brayh¡f«
jå eg® Ïšy¡ fê¥Ãl§fŸ
jåeg® fê¥Ãl myF bjhif %.12,000/-
• k¤Âa muR ãÂ - %. 7,200/-
• khãy muR ãÂ - %. 4,800/-

k¡fŸ rhrd« 2017
jåeg® Ïšy¡ fê¥giwfŸ, 19.1.2015 èUªJ kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf

ntiy cWÂ¤ Â£l¤ÂY« jåahf myF¤ bjhif %.12000/-š f£l¥gL»wJ.
Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ C¡f¤ bjhif / cjé¤ bjhif bgw jFÂahd Cuf¡

FL«g§fŸ.
1. tWik¡ nfh£o‰F¡ Ñœ cŸs FL«g§fŸ.
2. tWik¡ nfh£o‰F nkš cŸs MÂÂuhél® k‰W« gH§Foæd®, ÁW k‰W«

FW étrhæfŸ, ÅL cŸs ãyk‰w ciH¥ghëfŸ, kh‰W¤ ÂwdhëfŸ k‰W«
bg©fŸ jiyikæš brašgL« FL«g§fŸ.
R_f Rfhjhu tshf§fŸ
• bkh¤j myF¤ bjhif - %.2,00,000
• k¤Âa muR ãÂ - %.1,20,000 (60 %)
• khãy muR ãÂ - %.60,000 (30 %)
• r_f«/Cuh£Áæ‹ g§F¤ bjhif - %.20,000 (10 %)
Âl k‰W« Âut¡ fêÎ nkyh©ik :
»uhk Cuh£Áæš cŸs FoæU¥ò ÅLfë‹ v©â¡ifæ‹ mo¥gilæš

Ñœ F¿¥Ã£lgo (k¤Âa muR : khãy muR) 60 : 40 v‹w é»j¤Âš myF¤bjhif
ã®zæ¡f¥gL«.

nt©oa mYty®fŸ


k¡fŸ rhrd« 2017
19. Ãujk kªÂç FoæU¥ò¤ Â£l« (Cuf«)

Â£l¤Â‹ neh¡f« :
Cuf FoæU¥ò¤ Â£lkhd ÏªÂuh ãidÎ FoæU¥ò¤ Â£l« 2016-17-«

M©L Kjš Ãujk kªÂç FoæU¥ò¤ Â£l« (Cuf«) vd Óuik¡f¥g£LŸsJ.
»uhk¥ gFÂfëš thG« ÅL Ïšyhj, Foir k‰W« ghHilªj ÅLfëš

thG« k¡fS¡F mo¥gil trÂSl‹ Toa jukhd ÅLfŸ f£o¤ jUjš
ÅLfŸ xJ¡ÑL brŒjš :
• kht£l M£Áa®, kht£l mséš »uhk Cuh£Á thçahf f£l¥gl

nt©oa ÅLfë‹ v©â¡ifia KoÎ brŒth®.
• r_f bghUshjhu fz¡bfL¥ò¥ g£oaš 2011-I ga‹gL¤Â,

mo¥gilahf »uhk rigæ‹ _y« gadhëfŸ f©l¿a¥gL»‹wd®.
• Ï¤Â£l¤Â‰fhd xJ¡Ñ£oš 60 éG¡fh£L Fiwahkš jhœ¤j¥g£l

k‰W« gH§FoædU¡F xJ¡ÑL brŒa¥gL«.
• 40 éG¡fhL jhœ¤j¥g£l k‰W« gH§Foæd® mšyhj Ãw

tF¥ÃdU¡F (ÁWgh‹ik Ïd¤jtiuÍ« nr®¤J) xJ¡ÑL
brŒa¥gL«.
• bkh¤j xJ¡Ñ£oš 3 éG¡fhL kh‰W¤ÂwdhëfS¡F xJ¡ÑL

brŒa¥gl nt©L«.
jFÂ thŒªj gadhëfŸ :
• r_f bghUshjhu fz¡bfL¥ò g£oaš 2011-I ga‹gL¤Â

mo¥gilahf »uhk rig _y« gadhëfŸ f©l¿a¥gL»‹wd®.
gadhëfë‹ bga®fis gadhëfë‹ g£oaèš nr®¡fÎ«, Ú¡fÎ«
k‰W« KoÎ¡F¡ bfh©L tuÎ« kht£l mséš xU Fiw Ô®¡F«
Kiwia V‰gL¤Â nkš Kiwp£L¡ FG vd bgaç£L
m¿Kf¥gL¤j¥g£LŸsJ.
gâfS¡fhd c¤juÎ tH§Fjš :
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Jiw mYty®fshš ãy cçik, Ïl« M»ait

rçgh®¡f¥g£lij cWÂ brŒj ÃwF jFÂÍŸs gadhëfS¡F t£lhu ts®¢Á
mYtyuhš (»uhk Cuh£Á) ä‹dQ mDkÂ Miz tH§f¥gL«.

k¡fŸ rhrd« 2017
gadhëfŸ ÅLfis¡ f£Ltj‰F x‹¿a gâ nk‰gh®itahs®, x‹¿a /

cjé bgh¿ahs® njitahd bjhêšE£g cjéfis nk‰bfhŸth®fŸ.
ãÂ Mjhu« : k¤Âa, khãy muRfŸ 60:40 v‹w é»j¤Âš ãÂ xJ¡ÑL

brŒa¥gL»wJ.
myF¤ bjhif - %.1,20,000/-
xU Å£o‰fhd myF¤ bjhif %.1,20,000š k¤Âa muÁ‹ g§F¤ bjhif

%.72,000/- (60%) k‰W« khãy muÁ‹ g§Fbjhif %.48,000/- (40%) MF«.
Ï¤Â£l¤Â‹ myF bjhifÍl‹ TLjyhf fh‹»ß£ nk‰Tiu

mik¥gj‰fhf jäHf muR TLjš ãÂahf %.50,000/- tH§F»wJ.
kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Jl‹ xU§»izªJ

x›bthU gadhë¡F« Âd¡Tè mo¥gilæš ÅL f£Ltj‰fhf 90 kåj
eh£fS¡fhd CÂa« më¡f¥gL«.
nkY« gadhë¡F jåeg® Ïšy¡ fê¥giw f£l %. 12,000 kfh¤kh fhªÂ

njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Jl‹ xU§»izªJ tH§f¥gL«.
Áw¥g«r§fŸ :
1. FL«g¤jiytç‹ bgaçnyh mšyJ fzt® k‰W« kidé M»nah®

bgaçnyh ÅL xJ¡ÑL brŒa¥gL«.
2. Å£o‹ gu¥gsÎ Fiwªjg£r« 269 rJu mo¡F¡ Fiwahkš ÏU¡f

nt©L«.
3. Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ gadhëfns j§fŸ Å£il¡ f£o¡ bfhŸsnt©L«.
4. Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ f£l¥gL« x›bthU Å£oY« kfh¤kh fhªÂ njÁa

Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Jl‹ xU§»iz¤J xU fêtiw
mik¡f¥gl nt©L«.
5. Ï¤Â£l¤Âš f£o Ko¡f¥g£l mid¤J ÅLfëY« Â£l¤Â‹ bga®,

gadhëæ‹ bga® k‰W« ÅL f£l¥g£l M©L M»a égu§fŸ
bjëthf¤ bjçÍ« tifæš t©z¤Âdhš vGj¥glnt©L«.
6. gadhëfŸ fjÎfŸ k‰W« #‹dšfis¤ jh§fns V‰ghL

brŒJbfhŸsyh«. gadhëfshš fjÎfŸ k‰W« #‹dšfis V‰ghL
brŒa Ïayhj ãiyæš, Â£l Ïa¡Fe®, kht£l Cuf ts®¢Á Kfik,

k¡fŸ rhrd« 2017
fjÎfŸ k‰W« #‹dšfis V‰ghL brŒJ gadhëfS¡F tH§»,

mj‰fhd bjhifæid Â£l ãÂæèUªJ Ão¤j« brŒJ bfhŸsyh«.
mYty®fŸ

t£lhu mséš : t£lhu ts®¢Á mYty® (»uhk Cuh£Á )

k¡fŸ rhrd« 2017
20. ehlhSk‹w cW¥Ãd® cŸq® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l«

neh¡f«
khãy k‰W« k¤Âa muÁ‹ Â£l§fshš V‰fdnt cUth¡f¥g£l

f£lik¥ò trÂfëš cŸs Ïilbtëæid ehlhSk‹w cW¥Ãd®fŸ, cŸq®
njit¡nf‰g ãiyahd rKjha¢ brh¤J¡fŸ k‰W« rKjha¡ f£lik¥ò gâfis
nj®Î brŒJ ãu¥òtnj Ï¤Â£l¤Â‹ neh¡fkhF«.
Ï¤Â£l« 1993-« M©L k¤Âa murhš Jt¡f¥g£lJ.
ãÂ xJ¡ÑL
M©blh‹W¡F x›bthU ehlhSk‹w cW¥ÃdU¡F« %.5.00 nfho

ãÂæid k¤Âa muR xJ¡ÑL brŒ»wJ.
kht£l§fis nj®Î brŒjš
m) k¡fsit cW¥Ãd®
k¡fsit cW¥Ãd®fis¥ bghW¤jtiu mtut® bjhFÂ¡F£g£l

gFÂfënyna Ï¤Â£l« brašgL¤j¥gL»wJ.
M) khãy§fsit cW¥Ãd®
khãy§fsit cW¥Ãd®fis¥ bghW¤jtiu, mtut® nj®ªbjL¡f¥g£l

khãy¤Â‰FŸ x‹W mšyJ mj‰F nk‰g£l kht£l§fëš gâfis¥
gçªJiu¡fyh«.
Ï) ãakd cW¥Ãd®
ãakd cW¥Ãd®fis¥ bghW¤jtiu, ÏªÂahéš vªj¥ gFÂæY«

gâfis¢ brašgL¤j¥ gçªJiu¡fyh«.
xU§»iz¥ò kht£l« (Nodal District)
ehlhSk‹w cW¥Ãd®, jd¡F¤ njitahd xU§»iz¥ò kht£l¤Âid

(Nodal District) nj®Î brŒJ, òŸëæaš k‰W« Â£l brayh¡f mik¢rf¤J¡F
bjçé¡fyh«.
k¡fsit¤ bjhFÂ¡F c£g£l gFÂ xU kht£l¤Â‰F« nkš ÏU¥Ã‹,

k¡fsit cW¥Ãd® VnjD« xU kht£l¤Âid xU§»iz¥ò kht£lkhf nj®Î
brŒayh«.

k¡fŸ rhrd« 2017
mDkÂ¡f¥g£l gâfŸ
ehlhSk‹w cW¥Ãd®fŸ jkJ bjhFÂ¡F£g£l gFÂæš, ãiyahd

brh¤J¡fis cUth¡»l¡ Ñœf©l gâfis gçªJiu¡fyh«.
• FoÚ® gâfŸ
• fšé
• k¡fŸ eythœÎ
• Rfhjhu«
• rhiy¥ gâfŸ
MÂ Âuhél® k‰W« gH§FoædU¡fhd gâfŸ
• ehlhSk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l ãÂæš 15 éG¡fhL

jhœ¤j¥g£l Ãçéd® tÁ¡F« gFÂfS¡F«, 7.5 éG¡fhL
gH§Foæd® tÁ¡F« gFÂfS¡F« ga‹gL¤j nt©L«.
• ehlhSk‹w bjhFÂ¡F£g£l gFÂæš, gH§Foæd® thG« gFÂ

Ïšiybaåš, tiuaW¡f¥g£l ãÂæid¤ jhœ¤j¥g£l tF¥Ãd®
thG« gFÂfS¡F ga‹gL¤jyh«.
• mnjnghš, jhœ¤j¥g£l tF¥Ãd® thG« gFÂ Ïšiybaåš

gH§Foæd® thG« gFÂ¡F xJ¡ÑL brŒayh«.
Ïju gâfS¡fhd xJ¡ÑL
• btŸs«, òaš, Rdhä, óf«g« k‰W« tw£Á ngh‹w ngçl®fshš

ghÂ¡f¥g£l mid¤J¥ gFÂfS¡F«, ehlhSk‹w cW¥Ãd®
gâfis gçªJiu brŒayh«.
• ngçl® ghÂ¡f¥glhj gFÂfëš cŸs ehlhSk‹w cW¥Ãd®, ngçl®

ghÂ¡f¥g£l gFÂfëš brŒa¥gl nt©oa gâfS¡fhf,
Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ, M©L x‹W¡F mÂfg£rkhf %.10 y£r« tiu
gçªJiu brŒayh«.
• ngçlç‹ éisÎ fLikahf ÏU¥Ã‹, ghÂ¡f¥g£l kht£l¤Â‰F

mÂfg£rkhf %.50 y£r« tiu gâfS¡fhf gçªJiu brŒayh«.

k¡fŸ rhrd« 2017
brašgL¤J« KiwfŸ
• Ï¤Â£l¤Â‹Ñœ, x›bthU ehlhSk‹w cW¥ÃdU« mt®fŸ

éU¥g¤Â‰»z§f, têfh£L be¿KiwfS¡F c£g£L, mt®fŸ
bjhFÂfS¡F brŒa nt©oa gâfis kht£l M£ÁaU¡F
gçªJiu brŒa nt©L«.
• kht£l M£Áa® mt®fshš ã®thf mDkÂ tH§f¥gL«.
• ã®thf mDkÂ tH§»a Ã‹ x¥gªj¥òŸëfŸ _y« Ï¥gâfis

bjhl®òila Jiwæd® brašgL¤Jth®fŸ.

nt©oa mYty®fŸ
bjhFÂ mséš : ehlhSk‹w / k¡fsit cW¥Ãd®
khãy mséš : Ïa¡Fe® Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á , br‹id -15


k¡fŸ rhrd« 2017
21. Ãujk kªÂç »uhk rhiyfŸ Â£l«

neh¡f«
rhiy trÂæšyhj 500-¡F« mÂfkhd k¡fŸbjhif bfh©l

F¡»uhk§fS¡F mid¤J gUt fhy§fëY« ga‹gL¤j¤j¡f tifæš
njitahd ÁWghy§fŸ k‰W« tofhš trÂÍl‹ Toa rhiyfŸ mik¥gnj
brayh¡f«
Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ nj®Î brŒa¥gL« Cuf¢ rhiyfŸ mªjªj Â£l Ïa¡Fe®,

kht£l Cuf ts®¢Á Kfik _ykhf brašgL¤j¥gL»wJ. Ïju kht£l rhiyfŸ
r«kªj¥g£l nfh£l¥ bgh¿ahs® (nj.be) _ykhf brašgL¤j¥gL»wJ.
ãÂ xJ¡ÑL
Ï¤Â£l« 60 éG¡fhL k¤Âa muÁ‹ g§F k‰W« 40 éG¡fhL khãy muÁ‹

g§fë¥òl‹ brašgL¤j¥gL»wJ.
gâfŸ nj®Î Kiw :
Ï¤Â£l¤Âš têfh£L be¿Kiwfë‹go 500-¡F« mÂfkhd k¡fŸ

bjhif bfh©l F¡»uhk§fëš rhiy Ïiz¥ò trÂ V‰gL¤j¥gL»wJ. nkY«,
njÁa Cuf¢ rhiy nk«gh£L Kfikahš x¥òjš më¡f¥g£LŸs rhiy¤
bjhF¥Ãš (Core Network) cŸs äfÎ« gGjilªj rhiyfS« nk«gh£o‰F
vL¤J¡ bfhŸs¥gL»wJ.

nt©oa mYty®fŸ :

br‹id – 15
kht£l mséš : kht £l M£Á¤ jiyt® k‰W« Â£l Ïa¡Fe®,


k¡fŸ rhrd« 2017
22. Fiw Ô®¡F« tê Kiw

Cuh£Á ã®thf« k‰W« Cuh£Á x‹¿a ã®thf« bjhl®ghd Fiwfis
t£lhu ts®¢Á mYty® k‰W« cjé Ïa¡Fe® (Cuh£ÁfŸ) mt®fël« bjçé¤J
ãthuz« bgwyh« .
»uhk Cuh£Áfë‹ brašghL F¿¤j òfh®fis thuªnjhW« kht£l M£Áa®

mYtyf¤Âš Â§fŸ »Hik m‹W eilbgW« bghJk¡fŸ Fiw Ô®¡F« T£l¤Âš
kht£l M£Áaçl¤Âš neçilahf më¡fyh«. nkY« khjªnjhW« eilbgW« kD
ÚÂ ehŸ T£l¤ÂY« òfh®fŸ bjçé¡fyh«.
kht£l M£Áa®fŸ, Â£l Ïa¡Fe®fŸ (kht£l Cuf ts®¢Á Kfik), cjé

Ïa¡Fe®fŸ ( Cuh£ÁfŸ) kht£l M£Á¤ jiytç‹ ne®Kf cjéahs®fŸ (ts®¢Á)
M»nah®fë‹ bjhiyngÁ v©fŸ ÏjDl‹ Ïiz¡f¥g£LŸsJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
kht£l M£Á¤ jiyt®

t. kht£l¤Â‹ F¿pL kht£l M£Áa® mYtyf«
ä‹dŠrš Kftç
v©. bga® v©. bjhiyngÁ v©. ãfç
1 fhŠÁòu« 044 27237433 27237424 27238477 collrkpm@tn.nic.in
2 ÂUtŸq® 044 27661600 27662451 27662299 collrtlr@tn.nic.in
3 flYh® 04142 230999 230651 230555 collrcud@tn.nic.in
4 éG¥òu« 04146 222450 223264 222470 collrvpm@tn.nic.in
5 ntÿ® 0416 2252345 2252501 2253034 collrvel@tn.nic.in
6 ÂUt©zhkiy 04175 233333 232260 233026 collrtvm@tn.nic.in
7 nry« 0427 2452233 2451172 2400700 collrslm@tn.nic.in
8 ehk¡fš 04286 281100 281101 281106 collr@nmk.com
9 j®kòç 04342 230500 234444 230886 collrdpi@tn.nic.in
10 »UZz»ç 04343 239500 239301 239300 collrkgi@tn.nic.in
11 <nuhL 0424 2266700 2260207 2262555 collrerd@tn.nic.in
12 ÂU¥ó® 0421 2218811 2474722 2218822 collrtup@tn.nic.in
13 nfha«ò¤Jh® 0422 2301320 2301114 2301523 collrcbe@tn.nic.in
14 cjfk©ly« 0423 2442344 2442450 2443971 collrnlg@tn.nic.in
15 jŠrhñ® 04362 230102 230121 230857 collrtnj@tn.nic.in
16 ehf¥g£od« 04365 252700 252500 253048 collrngp@tn.nic.in
17 ÂUth%® 04366 223344 221000 220889 collrtvr@tn.nic.in
18 ÂU¢ÁuhgŸë 0431 2415358 2415031 2411929 collrtry@tn.nic.in
19 f%® 04324 257555 256508 257800 collrkar@tn.nic.in
20 bgu«gYh® 04328 225700 224200 224455 collrpmb@tn.nic.in
21 mçaYh® 04329 223351 228336 223351 collrari@tn.nic.in
22 òJ¡nfh£il 04322 221663 221624 221690 collrpdk@tn.nic.in
23 kJiu 0452 2531110 2532501 2533272 collrmdu@tn.nic.in
24 njå 04546 253676 255401 251466 collrthn@tn.nic.in
25 Â©L¡fš 0451 2461199 2460080 2461082 collrdgl@tn.nic.in
26 Ïuhkehjòu« 04567 231220 230056 230558 collrrmd@tn.nic.in
27 éUJef® 04562 252525 252600 252500 collrvnr@tn.nic.in
28 Átf§if 04575 241466 240391 241581 collrsvg@tn.nic.in
29 ÂUbešntè 0462 2501222 2501032 2500224 collrtnv@tn.nic.in
30 Jh¤J¡Fo 0461 2340600 2340601 2340606 collrtut@tn.nic.in
31 f‹åahFkç 04652 279555 279090 260999 collrkkm@tn.nic.in

k¡fŸ rhrd« 2017
Â£l Ïa¡Fd®, kht£l Cuf ts®¢Á Kfik

t. kht£l¤Â‹ F¿pL mYtyf«
v©. ä‹dŠrš Kftç
v©. bga® bjhiyngÁ v©. ãfç
1 fhŠÁòu« 044 27238651 27237153 27238651 drdakpm@tn.nic.in
2 ÂUtŸq® 044 27663808 27663731 27661517 drdatlr@tn.nic.in
3 flYh® 04142 294278 294159 294161 drdacud@tn.nic.in
4 éG¥òu« 04146 223432 222481 222481 drdavpm@tn.nic.in
5 ntYh® 0416 2253334 2253177 2258348 drdavel@tn.nic.in
6 ÂUt©zhkiy 04175 233720 2321720 232639 drdatvm@tn.nic.in
7 nry« 0427 2451236 2451563 2451236 drdaslm@tn.nic.in
8 ehk¡fš 04286 280107 280108 280107 drdanmk@tn.nic.in
9 j®kòç 04342 230358 230089 230733 drdadpi@tn.nic.in
10 »UZz»ç 04343 231800 230022 239364 drdakgi@tn.nic.in
11 <nuhL 0424 2260444 2260555 2260555 drdaerd@tn.nic.in
12 ÂU¥ó® 0421 2218777 2218666 2218999 drdatup@gmail.com
13 nfha«ò¤Jh® 0422 2301547 2300756 2304445 drdacbe@tn.nic.in
14 cjfk©ly« 0423 2451720 2442053 2443090 drdangl@tn.nic.in
15 jŠrhñ® 04362 231412 231190 270065 drdatnj@tn.nic.in
16 ehf¥g£od« 04365 253080 253051 253080 drdang@tn.nic.in
17 ÂUth%® 04366 222168 227100 227100 drdatvr@tn.nic.in
18 ÂU¢ÁuhgŸë 0431 2410580 2414153 2410580 drdatry@tn.nic.in
19 f%® 04324 257141 257601 256600 drdakar@tn.nic.in
20 bgu"gYh® 04328 225277 277878 225377 drdapmb@tn.nic.in
21 mçaYh® 04329 222134 211564 223351 drdaari@tn.nic.in
22 òJ¡nfh£il 04322 232118 221766 2323118 drdapdk@tn.nic.in
23 kJiu 0452 2532636 2530026 2531635 drdamdu@tn.nic.in
24 njå 04546 254517 254902 254902 drdathn@tn.nic.in
25 Â©L¡fš 0451 2460370 2461925 2460087 drdatndgl@tn.nic.in
26 Ïuhkehjòu« 04567 231375 230630 230967 drdarmd@tn.nic.in
27 éUJef® 04562 252703 252809 252703 drdavnr@tn.nic.in
28 Átf§if 04575 240388 242002 244272 drdasvg@tn.nic.in
29 ÂUbešntè 0462 2500378 2500611 2501309 drdatnv@tn.nic.in
30 ö¤J¡Fo 0461 2340575 2340088 2340088 drdatut@tn.nic.in
31 f‹åahFkç 04652 279889 279673 279889 drdakkm@tn.nic.in

k¡fŸ rhrd« 2017
cjé Ïa¡Fd®, (Cuh£ÁfŸ)
t. kht£l¤Â‹ mYtyf«
ä‹dŠrš Kftç
v©. bga® F¿pL v©. bjhiyngÁ v©.
1 fhŠÁòu« 044 27237175 adptskpm@tn.nic.in
2 ÂUtŸq® 044 27660446 adptstlr@tn.nic.in
3 flYh® 04142 293713 adptscud@tn.nic.in
4 éG¥òu« 04146 277167 adptsvpm@tn.nic.in
5 ntYh® 0416 2553153 adptsvel@tn.nic.in
6 ÂUt©zhkiy 04175 232784 adptstvm@tn.nic.in
7 nry« 0427 2451632 adptsslm@tn.nic.in
8 ehk¡fš 04286 280152 adptsnmk@tn.nic.in
9 j®kòç 04342 232662 adptsdpi@tn.nic.in
10 »UZz»ç 04343 232899 adptskgi@tn.nic.in
11 <nuhL 0424 2660087 adptserd@tn.nic.in
12 ÂU¥ó® 0421 2218234, 2218235 adptstup@gmail.com
13 nfha«ò¤Jh® 0422 2303509 adptscbe@tn.nic.in
14 cjfk©ly« 0423 2444052 adptsngl@tn.nic.in
15 jŠrhñ® 04362 236258 adptstnj@tn.nic.in
16 ehf¥g£od« 04365 253055 adptsng@tn.nic.in
17 ÂUth%® 04366 221359 adptstvr@tn.nic.in
18 ÂU¢ÁuhgŸë 0431 2464058 adptstry@tn.nic.in
19 f%® 04324 256952 adptskar@tn.nic.in
20 bgu«gYh® 04328 277705 adptspmb@tn.nic.in
21 mçaYh® 04329 228173 adptsari@tn.nic.in
22 òJ¡nfh£il 04322 222171 adptspdk@tn.nic.in
23 kJiu 0452 2533288 adptsmdu@tn.nic.in
24 njå 04546 262729 adptsthn@tn.nic.in
25 Â©L¡fš 0451 2427392 adptstndgl@tn.nic.in
26 Ïuhkehjòu« 04567 230431 adptsrmd@tn.nic.in
27 éUJef® 04562 252765 adptsvnr@tn.nic.in
28 Átf§if 04575 240283 adptssvg@tn.nic.in
29 ÂUbešntè 0462 2573219 adptstnv@tn.nic.in
30 Jh¤J¡Fo 0461 2340597 adptstut@tn.nic.in
31 f‹åahFkç 04652 279882 adptskkm@tn.nic.in

k¡fŸ rhrd« 2017
kht£l M£Áaç‹ ne®Kf cjéahs® (ts®¢Á)

t. kht£l¤Â‹ F¿pL kht£l M£Áa® mYtyf«
ä‹dŠrš Kftç
v©. bga® v©. bjhiyngÁ v©. ãfç
1 fhŠÁòu« 044 27232198,27238838 27237789 papdkpm@tn.nic.in
2 ÂUtŸq® 044 27662501 27665248 papdtlr@tn.nic.in
3 flYh® 04142 294773, 294567 294056 papdcud@tn.nic.in
4 éG¥òu« 04146 222664,223603 222470 papdvpm@tn.nic.in
5 ntYh® 0416 2252718,2253265 2253265 papdvel@tn.nic.in
6 ÂUt©zhkiy 04175 232089,233023 232089 papdtvm@tn.nic.in
7 nry« 0427 2450367,2451683 2452960 papdslm@tn.nic.in
8 ehk¡fš 04286 280634,281114 280634 papdnmk@tn.nic.in
9 j®kòç 04342 230001,230561 230775 papddpi@tn.nic.in
10 »UZz»ç 04343 236200,233933 236200 papdkgi@tn.nic.in
11 <nuhL 0424 2268679,2266766 2268679 papderd@tn.nic.in
12 ÂU¥ó® 0421 2218101 2218766 papdtup@gmail.com
13 nfha«ò¤Jh® 0422 2300712,2303712 2303712 papdcbe@tn.nic.in
14 cjfk©ly« 0423 2443937,2443829 2443971 papdngl@tn.nic.in
15 jŠrhñ® 04362 237047,238170 230857 papdtnj@tn.nic.in
16 ehf¥g£od« 04365 253049,253081 253048 papdng@tn.nic.in
17 ÂUth%® 04366 221003,221360 226045 papdtvr@tn.nic.in
18 ÂU¢ÁuhgŸë 0431 2410876,2412307 2411929 papdtry@tn.nic.in
19 f%® 04324 257700 257700 papdkar@tn.nic.in
20 bgu«gYh® 04328 277901,277956 224555 papdpmb@tn.nic.in
21 mçaYh® 04329 221698,226624 228903 papdari@tn.nic.in
22 òJ¡nfh£il 04322 221698,226624 221658 papdpdk@tn.nic.in
23 kJiu 0452 2531678,2532501 2531678 papdmdu@tn.nic.in
24 njå 04546 254753,250066 250962 papdthn@tn.nic.in
25 Â©L¡fš 0451 2460088,2460082 2432133 papdtndgl@tn.nic.in
26 Ïuhkehjòu« 04567 231672,230059 231672 papdrmd@tn.nic.in
27 éUJef® 04562 252013 252500 papdvnr@tn.nic.in
28 Átf§if 04575 240389,240391 241525 papdsvg@tn.nic.in
29 ÂUbešntè 0462 2501036 2501036 papdtnv@tn.nic.in
30 ö¤J¡Fo 0461 2340579,2340598 2340598 papdtut@tn.nic.in
31 f‹åahFkç 04652 279092 278019 papdkkm@tn.nic.in

k¡fŸ rhrd« 2017
mYtyf ifngÁ v©fŸ

kht£l M£Áaç‹
t. Â£l Ïa¡Fd®, kht£l cjé Ïa¡Fd®
kht£l¤Â‹ bga® ne®Kf cjéahs®
v©. Cuf ts®¢Á Kfik (Cuh£ÁfŸ)
(ts®¢Á)
1 fhŠÁòu« 7373704201 7402606003 7402606005

2 ÂUtŸq® 7373704202 7402606110 7402606111
3 flYh® 7373704203 7402606217 7402606219
4 éG¥òu« 7373704204 7402606325 7402606326
5 ntYh® 7373704205 7402606575 7402606606
6 ÂUt©zhkiy 7373704206 7402606609 7402606611
7 nry« 7373704207 7402606744 7402606746
8 ehk¡fš 7373704208 7402606852 7402606854
9 j®kòç 7373704209 7402606939 7402606941
10 »UZz»ç 7373704210 7402606997 7402607002
11 <nuhL 7373704211 7402607079 7402607082
12 ÂU¥ó® 7373704212 7402607160 7402607162
13 nfha«ò¤Jh® 7373704213 7402607246 7402607248
14 cjfk©ly« 7373704231 7402608688 7402608690
15 jŠrhñ® 7373704214 7402607335 7402607336
16 ehf¥g£od« 7373704215 7402607429 7402607431
17 ÂUth%® 7373704216 7402607516 7402607518
18 ÂU¢ÁuhgŸë 7373704217 7402607671 7402607593
19 f%® 7373704218 7402607683 7402607685
20 bgu«gYh® 7373704220 7402607783 7402607785
21 mçaYh® 7373704219 7402607734 7402607736
22 òJ¡nfh£il 7373704221 7402607871 7402607859
23 kJiu 7373704222 7402607921 7402607923
24 njå 7373704223 7402608011 7402608013
25 Â©L¡fš 7373704224 7402608078 7402608079
26 Ïuhkehjòu« 7373704225 7402608156 7402608158
27 éUJef® 7373704226 7402608263 7402608260
28 Átf§if 7373704227 7402608350 7402608351
29 ÂUbešntè 7373704228 7402608422 7402608423
30 ö¤J¡Fo 7373704229 7402608541 7402608543
31 f‹åahFkç 7373704230 7402608624 7402608627

k¡fŸ rhrd« 2017
khãy mséš Ñœ F¿¥Ã£l Kftçæš mQfyh«.

Ïa¡Fe®,
Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á,
gdfš f£ol«, irjh¥ng£il, br‹id – 600 015.
bjhiyngÁ v© - 044 – 24338690, ãfç v© - 044 – 24343205
ä‹dŠrš Kftç - drd.tn@nic.in

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd«

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
23. jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd«

jäœeh£oš kfëiu Ra cjé¡FG¡fshf mik¤J, Âw‹ ts® gæ‰ÁfŸ
tH§», T£lik¥òfŸ _y« xU§»iz¤J, t§»fŸ _y« flDjéfŸ bgw¢
brŒJ, ÁW bjhêšfëš <LgL¤Â tUthia¥ bgU¡Ftj‹ _y« tWikia
Fiw¤J rKjha k‰W« bghUshjhu kh‰w§fis V‰gL¤Âl nt©L« v‹gj‰fhf
‘jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd«’ 1983 M« M©L ãWt¥g£lJ. ÏªãWtd«,
khãy¤ÂYŸs tWikæš thL« ViH k¡fS¡F Úo¤j thœthjhu¤ij V‰gL¤Â¤
jU« neh¡f¤Jl‹ 2012-13 M©oèUªJ jäœehL khãy Cuf thœthjhu
Ïa¡f¤Âid brašgL¤Â tU»wJ.
1. Ra cjé¡ FG¡fS¡fhd Â£l§fS« mj‹ brašghLfS«

m. Ra cjé¡ FG¡fŸ fl‹ cjé bgWtj‰fhd jFÂfS« ãgªjidfS«
• Fiwªj g£r« 6 khj fhy« KoÎ‰w Ra cjé¡FG¡fŸ
• Ra cjéFG¡fŸ Ñœf©lt‰iw jtwhJ filÃo¤ÂU¡f nt©L«.
1. T£l§fŸ el¤Jjš
2. nrä¥ò
3. cŸfl‹ bfhL¤jš
4. fl‹ tNè¤jš
5. ngnuLfŸ guhkç¤jš
• ju kÂ¥Õ£oš nj®¢Á bg‰¿U¤jš nt©L«.
Â£l¤Â‹ brašghL
• tUkhd« <£l¡Toa bjhêšfis nk‰bfhŸs t§»fŸ _y«

Fiwªj t£oæš fl‹ më¡f¥g£L Ra cjé¡FG bghUshjhu¤Âš
K‹nd‰w« mila têtif brŒa¥gL«.
• Ra cjé¡FG¡fshš nk‰bfhŸs¥g£l bghUshjhu elto¡iffŸ

ãiy¤j j‹ikia mila Ïu©lhtJ kWfl‹ k‰W« bjhl® kW
fl‹ Ïiz¥ò t§»fŸ _ykhf tH§f¥gL«.
fl‹ msÎ :-
t§»fŸ _y« Kjš fl‹ Ïiz¥ghf - %ghŒ 50,000/-

Ïu©lhtJ fl‹ Ïiz¥ò - %ghŒ 1,00,000/-
_‹whtJ fl‹ Ïiz¥ò - %ghŒ 2,00,000/-
eh‹fhtJ fl‹ Ïiz¥ò %ghŒ 5,00,000 Kjš 10,00,000 tiu tH§f¥gL«.

k¡fŸ rhrd« 2017
bjhl®ò bfhŸs nt©oa mYty®
Â£l Ïa¡Fe®
kht£l Ïa¡f nkyh©ik myF
jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f«
mid¤J kht£l§fŸ
2. jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f«
jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f¤Â‹ Ñœ, äfÎ« t¿a ãiyæš cŸs
ViH k¡fis¡ f©l¿ªJ Ra cjé¡ FG¡fshf xU§»iz¤J mt®fS¡fhd
ãiy¤j j‹ikÍila mik¥òfis cUth¡» gšntW Âw‹ gæ‰ÁfŸ _y«
tY¥gL¤Â, Ïyhg« ju¡Toa Rabjhêš thŒ¥òfis V‰gL¤Â jUtj‹ _y«
mt®fsJ thœthjhu ãiyia ca®¤Â, tWikia xê¥gnj Ï›éa¡f¤Â‹
F¿¡nfhshF«.
Â£l§fŸ
jäœ eh£oYŸs 31 Cuf kht£l§fëš k¡fŸ ãiy MŒé‹ _y«

f©l¿a¥gll ViHk¡fë‹ FL«g§fis 5 Kjš 7 M©Lfëš tWikæèUªJ
éLgl¢ brŒÍ« neh¡»š tYthd k‰W« cænuh£lkhd k¡fŸ mik¥òfis
cUth¡», thœthjhu¤ij ca®¤Â, ãÂ k‰W« gšntW nritfis bgw têtif
brŒtnj Ï›éa¡f¤Â‹ neh¡fkhF«
Â£l¤Â‹ c¤ÂfŸ
Ï›éa¡f¤Â‹ F¿¡nfhŸfis miltj‰fhf Ã‹ tU« Â£l brayh¡f

c¤ÂfŸ tF¡f¥g£LŸsJ.
• r_f cŸsl¡f« k‰W« bghJ r_f xU§»iz¤jš.
• ViHfS¡F ãWtd trÂfŸ brŒjš.
• ãÂ cŸsl¡f«.
• bghUshjhu cŸsl¡f« - ViHfS¡F Úo¤j thœthjhu¤Âid
V‰gL¤Jjš.
• Âwikfis ts®¤jš k‰W« ntiy thŒ¥ò bg‰W¤ jUjš.
• ÏWÂ f£l nrit tH§Fjš (r_f tšYe®fŸ k‰W« r_f
Kidnth® _ykhf).
• muÁ‹ Ïju Â£l§fis xU§»iz¤J ãÂahjhu§fis V‰gL¤Â¤
jUjš.

k¡fŸ rhrd« 2017
• k¤Âa muR Â£lkhd njÁa Cuf thœthjhu Ïa¡fkhdJ jäHf muR

_ykhf jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡fkhf VHh©L¤
Â£lkhf brašgL¤j¥g£L tU»wJ. Ï¤Â£l« Rkh® %. 3000 nfhoæš
brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
• 2012-13 M« M©L brašgh£o‰F vL¡f¥g£l 60 t£lhu§fëš cŸs

2,250 »uhk Cuh£ÁfëY« 2,316 »uhk tWik xê¥ò¢ r§f§fŸ
mik¡f¥g£LŸsJ.
• 2013-14 M« M©L brašgh£o‰F vL¡f¥g£l 110 t£lhu§fëš cŸs

mik¡f¥g£LŸsJ.
• 2014-15M« M©L brašgh£o‰F vL¡f¥g£l 95 t£lhu§fëš cŸs

mik¡f¥g£LŸsJ.
• mo¥gil jftš nrfç¥ò k‰W« jftš bjhl®ò elto¡iffŸ 265

t£lhu§fëY« ãiwÎ brŒa¥g£LŸsJ.
• Ï¤Â£l brašgh£oš cŸs mid¤J Cuh£ÁfëY« k¡fŸ ãiy

MŒÎ¥ gâ Ko¡f¥g£LŸsJ.
• 8,269 »uhk tWik xê¥ò¢ r§f§fëY« r_f jâ¡if¡ FG¡fŸ

mik¡f¥g£LŸsd.
• Ï›éa¡f¤Â‹ Ñœ Kjš f£lkhf brašgL¤j¥g£LŸs 2388 »uhk

tWik xê¥ò r§f§fS¡F bkh¤jkhf %.167.84 nfho tWik
xê¥ò¡fhf tH§f¥g£LŸsJ.
• Ïu©lh« f£lkhf brašgL¤j¥g£LŸs 3,518 »uhk tWik xê¥ò

r§f§fS¡F bkh¤jkhf %.114.90 nfho tWik xê¥ò¡fhf
tH§f¥g£LŸsJ. .
• _‹wh« f£lkhf brašgL¤j¥g£LŸs 2,451 Cuh£ÁfS¡F jyh %.

55,000 Åj« %. 13.48 nfho tWik xê¥ò¡fhf tH§f¥g£LŸsJ.
• Mf bkh¤j« ÏJtiu %. 296.22 nfho %ghŒ »uhk tWik xê¥ò

r§f§fS¡F éLé¡f¥g£LŸsJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
bjhl®ò bfhŸsnt©oa mYty®
Â£l Ïa¡Fe®
jäœe hL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f«
mid¤J kht£l§fŸ
3. Âw‹ gæ‰Á
m. bjhêš k‰W« gâak®Î gæ‰Á
Ô‹ jahŸ cghÂaha »uhä‹ bfsrša nah#dh (DDU-GKY) Âw‹ gæ‰Á

Â£lkhdJ, jäœeh£oš 2012-13 M©L Kjš jäœehL khãy Cuf thœthjhu
Ïa¡f¤Â‹ xU m§fkhf brašgL¤j¥g£L tU»wJ. Ï›éa¡f« »uhk¥òw
ÏisP®fë‹ njitfë‹ mo¥gilæš mt®fë‹ FL«g tUkhd¤ij
éçÎgL¤J« neh¡f¤Jl‹ mtut® bjhêš éU¥g§fS¡F V‰wthW
f‰Wju¥gL»wJ. Ï¤Â£lkhdJ, »uhk¥òw ViH ÏisP®fS¡F m§Ñfç¡f¥g£l
ãWtd§fëš Âw‹ nk«ghL gæ‰Áaë¤J, jåah® ãWtd§fëš
gâak®¤Jtij mo¥gilahf¡ bfh©oU¥gJl‹, mt®fS¡F¤ bjhl®ªJ
Mnyhrid k‰W« têfh£Ljš tH§»l têtif brŒa¥g£LŸsJ.
k¤Âa murhš m§Ñfç¡f¥g£l NCVT / SSC ghl¤Â£l§fë‹go gæ‰Á

tH§F« gæ‰Á ãWtd§fis m§Ñfç¤J«, gæ‰Á bg‰wt®fS¡F rh‹wë¤J«,
gæ‰Á bg‰wt®fëš FiwªjJ 70 éG¡fhL gæ‰Áahs®fis 6,000/-%ghŒ khj
tUkhd¤Â‰F Fiwahkš gâæš mk®¤ÂÍ« cŸë£l gšntW bjhl®
Ka‰Áfë‹ _yK« »uhk¥òw§fëš tWikia xê¤ÂL« c‹dj neh¡f¤Jl‹
muR elto¡if vL¤J tU»‹wJ.
Â£l¤Â‹ K¡»a m«r§fŸ
• 3 Kjš 12 khj§fŸ tiuæyhd ntiythŒ¥òl‹ Toa rªij rh®ªj

bjhêš Âw‹ gæ‰ÁfŸ.
• bjhêš Âw‹ gæ‰Á bg‰w ÏisP®fS¡F ntiythŒ¥ò c¤Âuthj«
Â£l¤Âš ga‹bgWgt®fŸ éG¡fhL
• 50 éG¡fhL m£ltiz k‰W« gH§Foæd®
• 15 éG¡fhL ÁWgh‹ikæd®
• 3 éG¡fhL kh‰W¤ ÂwdhëfŸ

k¡fŸ rhrd« 2017
• 33 éG¡fhL bg©fŸ (mid¤J ÃçédiuÍ« cŸsl¡»a Ã‹)
gæ‰Áæš nrUtj‰fhd jFÂfŸ
• 18 taÂèUªJ 35 taJ tiu cŸs ÏisP®fŸ (M©, bg©

ÏUghyU¡F«)
• bg©fŸ, kh‰W¤ ÂwdhëfŸ, eètilªnjh® k‰W« éë«ò ãiy

gH§Foæd® KjènahU¡F« mÂfg£r taJ tu«ò 45 Mf
js®¤j¥g£LŸsJ.
Â£l brašghL
• Ô‹ jahŸ cghÂaha »uhä‹ bfsrša nah#dh Â£l¤Â‹ Ñœ k¤Âa

Cuf ts®¢Á mik¢rf¤Â‹ _ykhf ãuªju gÂÎ v© (PRN) bg‰w
gæ‰Á ãWtd§fshš Ïizajs« _ykhf rk®¥Ã¡f¥gL«
é©z¥g§fis gçÓyid brŒJ mj‹ mo¥gilæš khãy
mséyhd ca®k£l FGthdJ r«kªj¥g£l ãWtd§fS¡F mDkÂ
tH§F»wJ.
• khãy mséyhd ca®k£l FGé‹ mDkÂæ‹ mo¥gilæš jäœehL

khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f jiyik mYtyf¤Â‹ thæyhf gæ‰Á
ãWtd§fSl‹ x¥gªj« Ïl¥g£L gæ‰Á më¡f¥gL»‹wJ.
• x›bthU gæ‰Á¡fhd Âw‹ Ïilbtë MŒé‹ égu§fis gæ‰Á

më¡F« ãWtd« më¥gnjhL, mj‰fhd ntiy thŒ¥Ã‰fhd
rh¤Âa¡TWfŸ j‰nghJ k‰W« tU§fhy¤Âš ÏU¥gijÍ« cWÂ
brŒJ m›étu§fis mªãWtd« tH§F»wJ.
• jukhd ghl¤Â£l« k‰W« SSC/NCVT M»at‰whš gçªJiu¡f¥g£l

mo¥gil ghl¤Â£l¤Âid mid¤J gæ‰ÁfS¡F« Ã‹g‰WtJl‹
mo¥gil M§»y¤Âš ng¢R¤Âw‹, mo¥gil fâå m¿Î k‰W«
bk‹ Âw‹ ngh‹w Âw‹ nk«gh£L ghl§fisÍ« bfh©ljhf
ghl¤Â£l« ÏU¡F«.
• gæ‰Áæ‹ ghl¤Â£lkhdJ 40 éG¡fhL és¡f¥ ghlK«, 60 éG¡fhL

brŒKiw¥ gæ‰ÁÍ« bfh©oU¥gJl‹ gæ‰Áæ‹ nghJ ghl¤Â£l
F¿¥òfS« më¡f¥gL»‹wJ.
• gæ‰Á fhy¤Âš, gæ‰Á bgW« ÏisP®fS¡F ÓUil

tH§f¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
• ãWtd gæ‰Á¡F¥Ã‹ Ïu©lh« f£lkhf bkh¤j gæ‰Á fhy mséš

_‹¿š xU g§»‰F äfhkš gâak®¤J« Ïl¤Ânyna, fs¥ gæ‰Á
(OJT- On the Job Training) më¡f¥gL»wJ.
• gæ‰Á ãiwÎ bg‰w cl‹ DGET k‰W« NSDC M»at‰whš

m§Ñfç¡f¥g£l ãWtd§fŸ _y« gæ‰Áahs®fŸ kÂ¥ÕL
brŒa¥g£L, njÁa mséš m§Ñfç¡f¥g£l ju¢rh‹¿jœfŸ x›bthU
gæ‰ÁahsU¡F« tH§f¥gL»wJ.
• gæ‰Á ãWtd§fŸ, gæ‰Á bg‰w ÏisP®fS¡F FiwªjJ Xuh©L

fhy« tiu Mnyhrid tH§» mt®fŸ gâæš bjhl®ªJ Úo¥gj‰F«
mt®fë‹ K‹nd‰w¤Â‰F cWJizahf ÏU¡fÎ« têtif
brŒa¥gL»‹wJ.
c©L ciwél¥ gæ‰Á
2016-17 Kjš Ï¥gæ‰ÁahdJ c©L ciwél¥ gæ‰ÁahfÎ«

tH§f¥gL»wJ.
m›thW j§» gæyhj Kiwæš tH§f¥gL« gæ‰Á¡F x›bthU

ÏisPU¡F« ehbsh‹W¡F %.100 v‹w Åj¤Âš mt®fŸ tUif jªj fhy¤Â‰F
fz¡»l¥g£L kÂa czÎ k‰W« ngh¡Ftu¤J¡ f£lz¤Â‰fhf mtutJ t§»
fz¡»š bjhif tuÎ it¡f¥gL»wJ.
gâak®Î¡F Ã‹ më¡f¥gL« C¡f¤bjhif
k¡fŸ ãiy MŒé‹ _y« f©LÃo¡f¥g£l tWik¡ nfh£o‰F Ñœ thG«

FL«g§fis rh®ªj Âw‹ gæ‰Á bg‰W gâæš mk®¤j¥g£l ÏisP®fS¡F
mt®fsJ cldo njitia fU¤Âš bfh©L F¿¥Ã£l fhy¤Â‰F khj« %.1000
C¡f¤ bjhifahf mt®fë‹ t§» fz¡»š tuÎ it¡f¥gL»wJ.
mªjªj kht£l¤Âš gâæš ÏUªjhš 2 khj§fS¡F«, kht£l¤Â‰F

btëna khãy¤Â‰FŸ gâæèUªjhš 3 khj§fS¡F«, khãy¤ij é£L ntW
khãy¤Âš gâæèUªjhš 6 khj§fS¡F« Ï› C¡f¤ bjhif tH§f¥gL»wJ.
Âw‹ gæ‰Á rhjidfŸ (2012-2016)
2012 Kjš 2016 M©L tiu, 40,029 ÏisP®fS¡F x£Le® gæ‰Á, jftš
bjhêšE£g«, MilfŸ k‰W« Ma¤j Mil, éUªnjh«gš, f£Lkhd«, Rfhjhu«,
Ášyiw tâf« k‰W« mHFfiy cŸë£l gšntW Jiwfëš Âw‹ gæ‰Á
më¡f¥g£L, mt®fëš 31,167 ÏisP®fŸ gâak®¤j¥g£LŸsd®.

k¡fŸ rhrd« 2017
2016-17 Kjš 2018-19 M©L tiu _‹whLfëš 44,416 ÏisP®fS¡F

%.565.96 nfho bryéš gæ‰ÁfŸ tH§f¥g£L gâakh¤j¥gl cŸsd®.
M. ntiythŒ¥ò Kfhä‹ _y« neuo ntiy thŒ¥ò
ntiythŒ¥ò KfhkhdJ ntiy bfhL¥gt® k‰W« ntiy njLgt®fis xU

Filæ‹ Ñœ Ïiz¡f jäHf murhš Jt¡f¥g£l xU jå¤Jt« thŒªj K‹
Ka‰ÁahF«. Ï«Kfh«fëš ÏisP®fë‹ jFÂ k‰W« Âw‹fS¡F V‰wthW
gâak®Î brŒa¥gL»‹wd®.
Ï«Kfh«fS¡F nk‰bfhŸs¥gL« brašghLfŸ Ã‹tUkhW :
• jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f« kht£l ã®thf¤Jl‹

ÏizªJ ntiythŒ¥ò Kfh« el¤Jtj‰F ehŸ, Ïl« k‰W« njÂ g‰¿
Cuf gFÂfëš éê¥òz®it V‰gL¤Jjš.
• ntiythŒ¥ò më¡F« ãiyæš cŸs bjhêš k‰W« c‰g¤Â

ãWtd§fis Ï«Kfh«fëš g§nf‰f miH¥ò éL¤jš.
• Kiwahd gÂÎ, fyªjhŒÎ k‰W« ãWtd§fë‹ njit¡nf‰g

ÏisP®fis nj®Î brŒjš.
2015-16 M« M©oš khãy¤Â‹ mid¤J kht£l§fisÍ« cŸsl¡»a

thœthjhu¥ gFÂfëš bkh¤j« 90 ntiy thŒ¥ò Kfh«fŸ el¤j¥g£ld. ÏÂš 2,464
ãWtd§fŸ g§nf‰wd® mt‰¿š 36,653 ÏisP®fŸ nj®Î brŒa¥g£L, gšntW
jåah® ãWtd§fëš FiwªjJ 5,000 %ghŒ Kjš 12,000 %ghŒ tiuæyhd khj
tUkhd¤Â‰F gâak®Î brŒa¥g£LŸsd®.
2016-17 M« M©oš 385 ntiy thŒ¥ò Kfh«fŸ khãy¤Â‹

mid¤J t£lhu§fëY« t£lhu¤Â‰F x‹W Åj« el¤Âl Ïy¡ÑL ã®za«
brŒa¥g£L mÂš ehsJ tiu 266 t£lhu§fS¡fhd ntiy thŒ¥ò Kfh«fŸ el¤Â
Ko¡f¥g£LŸsJ. ÏÂš 2,847 ãWtd§fŸ g§nf‰wd®. Ï«Kfh«fë‹ thæyhf
24,850 ÏisP®fŸ jäœehL Cuf thœthjhu Ïa¡f brašghLfë‹ _y« gšntW
ãWtd§fëš gâak®¤j¥g£LŸsd®.
Â£l Ïa¡Fe®
mid¤J kht£l§fŸ (br‹id Ú§fyhf)

k¡fŸ rhrd« 2017
4. MGNREGS – PROJECT LIFE – (kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy

cWÂ¤ Â£l bjhl® ntiythŒ¥Ã‰fhd thœthjhu Â£l«)
kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l¤Âš ga‹bg‰w gadhë

FL«g§fS¡F ãuªju tUkhd¤ij V‰gL¤J« neh¡»š Ï¥gæ‰Á Â£l«
cUth¡f¥g£lJ. Ï¤Â£lkhdJ 2015-16« M©L Kjš Ï«khãy¤Âš
brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
• Ï¥gæ‰Á Â£l¤Â‹ _‹W K¡»a TWfŸ : CÂa« rh®ªj

ntiythŒ¥ò gæ‰ÁfŸ, Ra ntiythŒ¥ò Âw‹ rh®ªj gæ‰ÁfŸ k‰W«
thœthjhu K‹nd‰w gæ‰ÁfŸ. ÏÂš CÂa« rh®ªj ntiythŒ¥ò
gæ‰ÁfŸ k¤Âa muÁ‹ MGNREGS my»‹ ãÂ MjunthL
el¤j¥gL»wJ.
• gšntW tifahd Âw‹nk«gh£L gæ‰ÁfŸ : x£Le® gæ‰Á, jftš
bjhêš E£g«, MilfŸ k‰W« Ma¤j Mil, éUªnjh«gš,
f£Lkhd«, Rfhjhu«, Ášyiw tâf« k‰W« mHF fiy..
• CÂa« rh®ªj ntiythŒ¥ò gæ‰ÁfŸ : Ï¥gæ‰ÁfŸ DDU - GKY
Â£l¤Â‹ têKiwfë‹ go ãuªju gÂÎ v© k‰W« Áwªj
c£f£lik¥Ãid bfh©l gæ‰Á ãWtd§fŸ _y«
tH§f¥gL»‹wd.
• Ra ntiythŒ¥ò Âw‹ gæ‰ÁfŸ : Ra ntiy thŒ¥Ã‰fhd gæ‰ÁfŸ
mªjªj kht£l§fëš cŸs K‹ndho t§»fshš el¤j¥gL« Cuf
Ra ntiythŒ¥ò gæ‰Á ãWtd¤Â‹ (RSETI’s) _ykhf
tH§f¥gL»wJ.
• thœthjhu K‹nd‰w gæ‰ÁfŸ : jäœehL khãy Cuf thœthjhu
Ïa¡f¤Â‹ Ñœ Âw‹ gæ‰ÁfŸ njitæ‹ mo¥gilæš Ra
cjé¡FG k‰W« x¤j bjhêš FG¡fëš cŸs jåegç‹
njit¡»z§f tH§f¥gL»wJ. Ïj‹ bjhl¡fkhf Úo¤j ãiy¤j
ntsh©ikæš <L¥g£oU¡F« FL«g§fS¡F k©òG cu«
jahç¥gj‰fhd gæ‰Á tH§f¥gL»wJ.
Â£l Ïa¡Fe®,
kht£l Ïa¡f nkyh©ik myF,
jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f«.
mid¤J kht£l§fŸ

k¡fŸ rhrd« 2017
5. Ra cjé¡ FG¡fS¡fhd t£o khåa« :
k¤Âa muR t£okhåa Â£l¤Âd¦ ÑH¦ kfë® Ra cjé¡ FG¡fS¡F

t§»fëläUªJ bgw¥gL« 3 y£r« %gha¦ tiuæyhd fld¦ bjhifæd¦ ÛJ 7
éG¡fh£o‰F nky¦ éÂ¡f¥gL« t£o¤ bjhifæy¦ mÂfg£rkhf 5.5 éG¡fhL
k£L« t£okhåakhf jäœeh£oš j®kòç, ntÿ®, éG¥òu«, ÂUt©zhkiy,
flÿ®, ehf¥g£od«, jŠrhñ®, ÂU¢Á k‰W« Â©L¡fš M»a kht£l§fŸ jéu
Ú§fshf 22 kht£l§fëš jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f¤Âdhš
tH§f¥gL»wJ,
Ï¤Â£l« ntÿ®, éG¥òu«, ÂUt©zhkiy, flÿ®, ehf¥g£od«, jŠrhñ®,

ÂU¢Á k‰W« Â©L¡fš M»a kht£l§fëš k¤Âa murhš neçilahf
brašgL¤j¥gL»wJ.
6. éUJfŸ
Áwªj Ra cjé¡FG¡fŸ k‰W« Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfS¡fhd

éUJfŸ
Áw¥ghf brašgL« 10 Ra cjé¡FG¡fS¡F jyh %.1.00 Ïy£r« Åj« khãy

mséyhd éUJfŸ tH§f¥gL»wJ. kht£l mséš Áwªj _‹W Ra cjé¡
FG¡fS¡F mid¤J kht£l§fëš jyh %.25,000 Åj« _‹W éUJfŸ
tH§f¥gL»wJ.
Áw¥ghf brašgL« 5 Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfS¡F jyh %.3.00

Ïy£r« Åj« khãy mséyhd éUJfŸ tH§f¥gL»wJ. mid¤J kht£l§fëš
kht£l mséš Áwªj xU Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò¡F jyh %.1.00 Ïy£r«
éUJfŸ tH§f¥gL»wJ.
Áw¥ghf brašgL« t§»ahsU¡fhd éUJ :
Ra cjé¡ FG¡fS¡F t§» fl‹ Ïiz¥ò tH§FtÂš Áw¥ghf

brašgL« t§»ahs®fis C¡Fé¡F« éj¤Âš khãy k‰W« kht£l mséš
Áwªj Ñœ¡fhQ« t§» /t§» »isfS¡F éUJfŸ tH§f¥gL»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
t.v© éUJfë‹ bga® gçRégu«

m) khãymséš Áw¥ghf Kjš _‹W t§»fS¡F-
brašg£l t§»¡fhd ãidÎ¥gçR k‰W« rh‹¿jœ
éUJ
M) khãymséš Áw¥ghf Kjš gçR–%.1 y£r«

brašg£l– Ra cjé¡ Ïu©lhtJgçR– %.75,000/-
FG /bg©fS¡fhd jå
t§»¡»is¡fhd éUJ
Ï) khãymséš Áw¥ghf KjšgçR–%.1 y£r«

brašg£l–Ãw t§»¡ Ïu©lhtJgçR- %.75,000/-
»is¡fhd éUJ _‹wh« gçR- %.50,000/-
<) kht£l mséš Áwªj xU ãidÎ¥gçR k‰W« rh‹¿jœ

t§»¡fhd éUJ
c) kht£l mséš Áwªj KjšgçR %.15,000/-

t§»¡ »is¡fhd éUJ Ïu©lhtJgçR- %,10,000/-
_‹whtJgçR- %.5,000/-
Ra cjé¡ FG¡fŸ / Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfS¡F éUJfŸ
Ra cjé¡FG Ïa¡f¤Âid tY¥gL¤J« bghU£L, K¡»a¤ Â£l¥

g§fhs®fshf brašgLgt®fis C¡Fé¡F« tifæš, gy éUJfŸ
tH§f¥gL»‹wd.
mid¤J cW¥Ãd®fisÍ« vG¤j¿Î bg‰wt®fshf cUth¡F« 30 Cuh£Á

mséyhd T£lik¥òfS¡F jyh %.50,000/-gçRl‹ Toa éUJ tH§f¥g£L
tU»wJ. r_f mÚÂfS¡F vÂuhf mrhjhuzkhd JâÎl‹ nghuhL«, Ra
cjé¡FG¡fis bfsué¡F« tifæš 5 Ra cjé¡ FG¡fS¡F jyh %.1
Ïy£r« gçR¤ bjhifahf tH§f¥g£L tU»wJ. Ï›éUJfŸ _y« Ra cjé¡
FG¡fŸ r_f ÚÂ¡ fhty®fshf, r_f mÚÂfis vÂ®¤J nghuhl vG¢Á bgWt®.
7. Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfS¡F¥ bgU§fl‹ bgWtj‰fhd
jFÂfS« ãgªjidfS«
• ju kÂ¥Õ£oš nj®Î bg‰w Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfŸ

k¡fŸ rhrd« 2017
• Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfshš t§»fëèUªJ fl‹ bg‰W

cW¥Ãd® Ra cjé¡ FG¡fS¡F¡ fl‹ tH§f¥gL»‹wd.
tH§f¥gL« fl‹ bjhif
• fl‹ é©z¥g« t§»fS¡F mD¥g¥g£L, fl‹ njit k‰W«

E©fl‹ Â£l¤Â‹ mo¥gilæš bgU§flD¡fhd bjhif ã®za«
brŒa¥gL«.
• bghJthf bgU§fl‹ Cuh£Á mséyhd T£lik¥Ãš cW¥Ãduhf

ÏizªJŸs FG¡fë‹ v©â¡if mo¥gilæš %.20 Ïy£r«
Kjš %.1 nfho tiu bgw¥g£L, cW¥Ãd® FG¡fS¡F mt®fsJ
njitæ‹ mo¥gilæš bjhêš Jt§»l k‰W« bjhêš
nk«gh£L¡F« fldhf tH§f¥gL«.
• bjhl®ò bfhŸsnt©oa mYty®
Â£l Ïa¡Fe®
mid¤J kht£l§fŸ.
8. Ra cjé¡ FG c‰g¤Â bghU£fis¢ rªij¥gL¤Jjš Â£l§fŸ
m. f©fh£ÁfŸ :
kfë® Ra cjé¡ FG¡fŸ c‰g¤Â brŒÍ« bghU£fis és«gu¥gL¤J«

bghU£L« rªij¥gL¤J« t©zK« njÁa mséš eilbgW« f©fh£Áæš
g§FbgWtnjhL k£Lkšyhkš khãymséš jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd«
tUl¤Â‰F _‹W Kiw é‰gid¡ f©fh£Áfis el¤Â tU»wJ. Ï›thW
flªj 2016-17M« M©oš el¤j¥g£l 2 f©fh£Áæš 262 kfë® Ra cjé¡ FG
cW¥Ãd®fŸ fyªJ bfh©L %.97.02 Ïy£r« kÂ¥Ãyhd bghU£fis é‰gid
brŒJ gadilªJŸsd®.
M. fšÿç rªij :
kfë® Ra cjé¡ FG¡fë‹ c‰g¤Â bghU£fis Ïs«

jiyKiwædU¡F vL¤J¢ bršY« neh¡f¤Jl‹ fšÿçfëš éHh¡fŸ k‰W«
K¡»a bghJ ãfœ¢ÁfŸ eilbgW« nghJ, fšÿçfŸ k‰W« gšfiy¡fHf
tshf§fëš fšÿç rªijfŸ (College Bazaars) el¤j¥gL»‹wd. flªj M©oš

k¡fŸ rhrd« 2017
khãy mséš 136 fšÿçfëš el¤j¥g£l Ï¡f©fh£Áfëš 2921 kfë® Ra

cjé¡ FG cW¥Ãd®fŸ fyªJ bfh©L %.217.67 Ïy£r« kÂ¥Ãyhd
bghU£fis é‰gid brŒJŸsd®.
Ï. kÂ g#h® :
kfë® Ra cjé¡ FG¡fë‹ c‰g¤Â¥bghU£fis Ïizajs« _y«

é‰gid brŒtj‰F kÂ g#h® Ïizajs« cUth¡f¥g£LŸsJ. Ïªj
Ïizajs« tho¡ifahs®fë‹ ÅLfS¡F bghU£fis bfh©L nr®¤J,
é‰gid¤ bjhifia Ïizajs« _y« brY¤ÂL« trÂia V‰gL¤Â jUtjhš
Ra cjé¡FG¡fë‹ c‰g¤Â¥bghU£fis é‰gid brŒtj‰F ešy rªij
thŒ¥òfis V‰gL¤Â jªJ mid¤J kht£l§fëY« jå¡ fz¡FfŸ
Jt§f¥g£L brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
<. elkhL« kÂ é‰gid m§fho :
murhiz v©.117 Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤Jiw ehŸ.05.09.2013‹

têna, kfë® Ra cjé¡FG¡fë‹ c‰g¤Â¥ bghU£fë‹ é‰gidia
mÂfç¡F« bghU£L k¡fŸ mÂfkhf TL« Ïl« k‰W« R‰Wyh¤ jy§fëš 137
kÂ elkhL« é‰gidm§fhofŸ kht£lª njhW« ã®zæ¡f¥g£l Ïy¡Ñ£o‹go
mik¡f¥g£L flªj M©L %.224.90 Ïy£r¤Â‰F bghU£fŸ é‰gid
brŒa¥g£LŸsJ.
c. khãy tH§fš k‰W« é‰gid r§f« :
kfë® Ra cjé¡ FG¡fë‹ c‰g¤Â bghU£fis khãy, njÁa k‰W«

r®tnjr rªij¥gL¤J« neh¡f¤njhL, khãy mséš, khãy tH§fš k‰W«
é‰gid r§f« (SSMS)mik¡f¥g£L kht£l§fëš cŸs Cuf k‰W« ef®¥òw
Ra cjé¡ FG¡fë‹ c‰g¤Â bghU£fis tho¡ifahs®fë‹ njit¡F V‰g,
é‰gid brŒÂl kht£l tH§fš k‰W« é‰gid r§f« (DSMS) khãy mséš
V‰gL¤ÂÍŸs khãy tH§fš k‰W« é‰gid r§f¤Jl‹ xU§»izªJ
brašg£L bfh©oU¡»wJ.
9. fyh¢rhu¥ ngh£ofŸ
kfë® Ra cjé¡FG¡fŸ k‰W« Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfë‹

cW¥Ãd®fëilna kiwªJŸs Âwid btë¥gL¤J« tifæY« mt®fëilna
x‰Wik k‰W« T£L Ka‰Áia V‰gL¤jÎ« gšntW éisah£L ngh£ofSl‹
Toa fyh¢rhu ngh£ofŸ t£lhu k‰W« kht£l mséš el¤j¥gL»‹wd.
Ï¡fyh¢rhu¥ ngh£ofŸ Ra cjé¡ FG kfëçilna bg‰WŸs MjuitÍ«

k¡fŸ rhrd« 2017
tunt‰igÍ« k‰W« mj‹ ga‹fisÍ« fU¤Âš bfh©L Ï¥ngh£ofŸ

el¤j¥gL»‹wd. tUlªnjhW« bgh§fš ÂUehŸ rka¤Âš Ï¥ngh£ofŸ
eilbgW»‹wd.
Â£l Ïa¡Fe®,
jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f«,
mid¤J kht£l§fŸ.
10. k¡fŸ rhrd«
thœthjhu nk«ghL
jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f« x›bthU »uhk Cuh£ÁæY« cŸs

g©iz k‰W« g©iz rhuh bjhêèš <LgL« kfëç‹ tUkhd¤ij nk«gL¤J«
bghU£L gšntW thœthjhu elto¡iffis vL¤J tU»wJ. mit Ã‹tUkhW:
g©iz bjhêš (Farm Activity)
Kj‹ik / Kjš ãiy c‰g¤Â FG :
étrha¤Âš <LgL« kfëiu C¡Fé¡F« bghU£L, xnu gæiu (same crop)

éisé¡F« 30 kfëiu xU§»iz¤J Kjšãiy c‰g¤ÂFG mik¡f¥gL«.
gæ® c‰g¤Â k£LkšyhJ, ML, khLfŸ ts®¡F« kfëiuÍ« xU§»iz¤J
mªjªj FG¡fŸ mik¡f¥gL«
Ï¡FG cW¥Ãd®fS¡F, mt®fŸ éisé¡F« gæU¡F V‰wh‰ nghY« k‰W«

mt®fŸ thG« gFÂ¡F V‰wh‰ nghY« (Crop and area Specific) Âw‹ gæ‰Á k‰W«
òÂa bjhêšE£g gæ‰Á ntsh© Jiw mYty®fis¡ bfh©L el¤j¥gL«.
nkY«, x›bthU FGé‰F«, RHšãÂ k‰W« cŸÇL bghU£fŸ, rªij thŒ¥ò

cUth¡f« M»at‰¿‰fhf %.30,000/- ãÂ cjé më¡f¥gL«. Kjšf£lkhf
2016-17M« M©oš Ï¤Â£l«, 758 »uhk Cuh£Áfëš brašgL¤j¥gL«.
Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ bkh¤j« 30320 kfë® ga‹ bgWt®.
g©iz rhuh bjhêš nk«ghL : (Non Farm Activity)
kh©òäF jäœehL Kjyik¢r® mt®fë‹ Miz¥go, g©iz rhuh

bjhêiy C¡Fé¡F« bghU£L, x›bthU »uhk Cuh£ÁæY« 10 eg®fŸ »uhk
tWik xê¥ò¢ r§f« _y« nj®Î brŒa¥g£L, x›bthU¡F« jyh %.10,000 flDjé

k¡fŸ rhrd« 2017
tH§f¥gL»wJ. Ï¤bjhifæid mt®fŸ òÂjhf bjhêš bjhl§fnth, V‰fdnt

brŒJ tU« bjhêiy nk«gL¤jnth mšyJ kh‰¿ mik¡fnth ga‹gL¤jyh«.
Ï¤Â£lkhdJ Kjš f£lkhf 800 »uhk Cuh£Áfëš brašgL¤j¥gL»wJ.
Ïj‰bfd njÁa Cuf thœthjhu Â£l« brašgL¤j¥gL« kht£l§fS¡F
%.4.58 nfhoÍ«, njÁa Cuf thœthjhu Ïa¡f« brašgL¤j¥gL« kht£l§fS¡F
r_f KjÄ£L ãÂæèUªJ %.3.42 nfho bryélÎ« mDkÂ më¡f¥g£LŸsJ.
Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ bkh¤j« 8000 kfë® ga‹bgWt®.

Â£l Ïa¡Fe®,
mid¤J kht£l§fŸ.
11. x¤j bjhêš FG :

xU »uhk Cuh£Áia¢ rh®ªj, xnu bjhêš òçÍ« kfëiu xU§»iz¤J
x¤j bjhêš FG¡fŸ cUth¡f¥g£LŸsd. g©iz k‰W« g©iz rhuhj gy
bjhêš FG¡fŸ cUth¡f¥g£LŸsd. x›bthU FGé‰F« jyh xU y£r« ãÂ
cjé më¡f¥gL»wJ. ÏªãÂahdJ bghJ f£lik¥ò cUth¡f«, Âw‹ ts®¢Á,
rªij kÂ¥ò T£lš M»at‰¿‰F ga‹gL¤jyh«. br‹id Ú§fyhf 31
kht£l§fëš ÏJtiu 919 FG¡fŸ mik¡f¥g£LŸsd.
r_f KjÄL cUth¡f« :

njÁa Cuf thœthjhu têfh£L be¿Kiwfë‹go, r_f k¡fns j§fŸ
r_f¤ij Âw«gl nkyh©ik brŒa nt©L«. Ï¡F¿¡nfhis milÍ« tifæš
x›bthU »uhk Cuh£ÁæY« thœthjhu elto¡iffis f©fhâ¡F« bghU£L
xU r_f ts gæ‰We® (CRP) f©l¿a¥g£LŸsd®. ÏJtiu 2016-17 M©oš
thœthjhu Â£l« brašgL¤j¥gL« 758 »uhk Cuh£Áfëš 758 r_f ts
gæ‰We®fŸ nj®Î brŒa¥g£L, Âw‹ gæ‰Á më¡f¥g£LŸsd®.
12. bg© étrhæfŸ nk«gh£L Â£l« - k»sh »rh‹ rr¡Âfu‹

gçnah#dh (MKSP)
njÁa Cuf thœthjhu Ïa¡f¤Â‹ xU Jiz¡ Twhf “bg© étrhæfŸ
nk«gh£L Â£l«” k¤Âa murhš bjhl§f¥g£LŸsJ. Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ, étrha
bjhêèš <LgL« kfëiu f©l¿ªJ mt®fŸ éisé¡F« gæU¡F V‰wh‰nghš
ãiy¤j ntsh©ik (Sustainable Agriculture) cŸë£l gy bjhêšE£g gæ‰Áfis
më¤J mj‹_y« c‰g¤Â k‰W« c‰g¤Â Âwid mÂfç¤J mt®fë‹
tUkhd¤ij bgU¡Ftnj MF«.

k¡fŸ rhrd« 2017
Ï¤Â£l« fhŠÁòu«, ÂUtŸq® k‰W« éG¥òu« kht£l§fis¢ rh®ªj 10

Cuh£Á x‹¿a§fëš cŸs 166 »uhk Cuh£Áfëš brašgL¤j k¤Âa muR
mDkÂ më¤JŸsJ. bkh¤j« %.15.96 nfho kÂ¥Ãyhd Ï¤Â£l« _‹W
M©Lfëš brašgL¤j¥gL«. Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ bkh¤j« 16,800 kfë®
ga‹bgWt®.

Â£l Ïa¡Fe®,
mid¤J kht£l§fŸ.
13. ViH kfëiu jiytuhf¡ bfh©l FL«g§fS¡fhd Áw¥ò

thœthjhu¤ Â£l«
2011 M« M©L k¡fŸ bjhif fz¡bfL¥Ã‹ go 25.88 Ïy£r«
FL«g§fŸ bg©fis FL«g¤ jiytuhf bfh©LŸsd. Ï¡FL«g§fS¡F
neuoahf cjé brŒÍ« tifæš, Rabjhêš gæ‰Á k‰W« ntiythŒ¥òl‹ Toa
gæ‰Á më¤ÂL« òÂa Â£l« muR Miz v© 82 Cuf ts®¢Á k‰W« gŠrha¤J
uh{ Jiw (Áív°3) ehŸ 25.5.2015 têna Jt¡f¥g£lJ. Ï¤Â£l¤Â‰F njit¥gL«
ãÂahdJ jäœehL Âw‹ ts®¥ò fHf¤Âš k£LkšyhJ Cuf ef®¥òw gFÂfëš
brašgL¤j¥gL« k‰w thœthjhu Â£l§fëš ÏUªJ« bgw¥gL«.
Ï¤Â£l¤Â‰bfd Ãu¤nafkhf %.3.14 nfho jäœehL Âw‹ ts®¥ò fHf¤Â‹
_y« xJ¡ÑL brŒa¥g£LŸsJ. Ïj‹ _y« bg©fis FL«g¤ jiytuhf
bfh©l FL«g§fis¢ rh®ªj 2522 eg®fŸ gšntW bjhêšfëš gæ‰Á bg‰W
gadila cŸsd®.

Â£l Ïa¡Fe®,
jäœehL khãy Cuf thœthjhu Ïa¡f«.
mid¤J kht£l§fŸ.
14. Ô‹jahŸ mªÂnahja nah#dh-njÁa ef®¥òu thœthjhu Ïa¡f«

(DAY-NULM)
mo¤j£L mséš ViHfS¡fhd tYthd ãWtd mik¥òfis

cUth¡»¤ jUtj‹ _y« ef®¥òu ViH¡ FL«g§fë‹ Vœik k‰W« eèÎ‰w
j‹ikæid¡ Fiw¤J, Ïyhg« ju¡Toa RantiythŒ¥ò k‰W« Âw‹
ntiythŒ¥òfis¥ bg‰W¤ ju têtif brŒJ, mj‹ gadhf bjhl® thœthjhu

k¡fŸ rhrd« 2017
nk«gh£oid cWÂ brŒtnj Ô‹jahŸ mªÂnahja nah#dh-njÁa ef®¥òu

thœthjhu Ïa¡f¤Â‹ (DAY-NULM) neh¡fkhF«. Ï¤Â£l« 2014-15M« M©L
Kjš brašgL¤j¥g£L tU»wJ. k¤Âa muR¤Â£lkhd njÁa ef®¥òu thœthjhu
Ïa¡f« 2015-16M« M©L Kjš k¤Âa k‰W« khãy muRfshš 60:40 v‹w ãÂ
é»jh¢rhu mo¥gilæš brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
njÁa ef®¥òu thœthjhu Ïa¡f¤Â‹ TWfŸ Ã‹tUkhW :

1. r_f mâ Âu£lš k‰W« ãWtd nk«ghL (SM&ID)
2. Âw‹ nk«ghL k‰W« gæ‰Á (CB&T)
3. Âw‹ gæ‰Á k‰W« ntiythŒ¥ò gæ‰Á _y« ntiythŒ¥Ãid
cUth¡Fjš (EST&P)
4. Rantiy thŒ¥ò¤ Â£l« (SEP)
5. ef®¥òu bjU éahghçfS¡F thœthjhu« (SUSV)
6. ef®¥òu Ål‰nwhU¡F ciwél« (SUH) k‰W«, òÂa Ka‰ÁfŸ k‰W«
Áw¥ò¤Â£l§fŸ (I&SP) v‹w Ãu¤Ânaf¤ Â£l¡ T¿idÍ«
bfh©LŸsJ.
murhiz(ãiy) v©.62, efuh£Á ã®thf« k‰W« FoÚ® tH§fš (e.ã.2) Jiw,

ehŸ-04.03.2016‹ go njÁa ef®¥òu thœthjhu Ïa¡f¤Âid brašgL¤ÂL« myfhf
efuh£Á ã®thf Mizafuf¤ÂèUªJ, jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd¤Â‰F
kh‰w« brŒa¥g£LŸsJ. Ï›thizæ‹ mo¥gilæš Ï¤Â£l¤Â‹ nkny
bfhL¡f¥g£LŸs Kjš eh‹F K¡»a Â£l¡TWfŸ (SM&ID,CB&T, EST&P k‰W«
SEP) 2016-17« M©L Kjš jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd¤Âdhš
brašgL¤j¥g£L tU»wJ. ÛjKŸs _‹W Â£l¡TWfŸ efuh£Á ã®thf
Mizafuf¤Âdhš bjhl®ªJ brašgL¤j¥g£L tU»wJ.
bjhl®ò bfhŸs nt©oa Kftç
Â£l Ïa¡Fe®,
mid¤J kht£l§fŸ.
2. efuh£Á ã®thf« Miza®,
vêyf«, nr¥gh¡f«,
br‹id-600 005.

k¡fŸ rhrd« 2017
kfë® Â£l« kht£l brayh¡f my»‹ KftçfŸ

mYtyf« Kftç bjhiyngÁ
mhpaYhh; jpl;l naf;Feh;, 04329-228505

khtl;l naf;f Bkyhz;ik myF
kfsph; jpll
; k; / khepy Cuf thH;thjhu naf;fk;,
khtl;l Ml;rpah; mYtyf tshfk;, mhpaYhh;
brd;id jpl;l naf;Feh;, 044-2235063

kfspu; jpl;lk;,
100,mz;zhrhiy, fpz;o.
brd;id – 600 032
Bfhak;g[j;Jhu; jpl;l naf;Feh;, 0422 -2301855

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyfk;.
Bfhak;g[j;Jhu; -641 008
flYhu; jpl;l naf;Feh;, 04142 -294143

kfsph; jpll
gPr; BuhL ,tz;zhu ghisak;,
Ïuhjhef®, flYhu;-607 001
jUkg[up jpl;l naf;Feh;, 04342 – 233298

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyfk;, nu©lhtJ kho,
oooÁ f£ol«.jUkg[up -636 705.
jpz;Lf;fy; jpl;l naf;Feh;, 0451 - 2460050

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyfk;. jiu¤js«,
jpz;Lf;fy; - 624 005.
NBuhL jpl;l naf;Feh;, 0424- 2257087

kfsph; jpll
Kjy; kho, ókhiy tâf tshf«,
bgUe;Jiw BuhL, Fkyd; Fl;il.
NBuhL – 638 011.

k¡fŸ rhrd« 2017

fhq;rpg[uk; jpl;l naf;Feh;, 044 – 27236348
kfsph; jpll
fhq;rpg[uk; - 631 502.
fd;dpahFkup. jpl;l naf;Feh;, 04652 -272275

kfsph; jpll
ehfu;Bfhtpy;, ókhiy tâf tshf«,
tl¢nrç,fd;dpahFkup – 629 001.
fUu; jpl;l naf;Feh;, 04324 -257377

kfsph; jpll
nu©lhtJ kho,fUu;-639 005.
fpU&;zfpup jpl;l naf;Feh;, 04343 –235267

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyfk;.v©. 106 & 107,
nu©lhtJ khofpU&;zfpup- 635 001
kJiu jpl;l naf;Feh;, 0452 – 2566220

kfsph; jpll
g[J ej;jk; BuhL, kJiu – 625 014
ehfg;gl;odk; jpl;l naf;Feh;, 04365 - 253061

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyf tshfk;.
_‹whthJ kho, ehfg;gl;odk; - 611 003.
ePyfpup jpl;l naf;Feh;, 0423 -2444430/35

kfsph; jpll
mby¡rh©l® fhny{,
BgA;f; iyd;,
tz;or;Brhiy, ePyfpup -643 001.

k¡fŸ rhrd« 2017

rptfA;if jpl;l naf;Feh;, 04575-240962
kfsph; jpll
44/69, vHpy; fhk;g;sf;^;, jiu jsk;,
nkÿ® bjU, rptfA;if-630 561.
ehkf;fy; jpl;l naf;Feh;, 04286 - 281131

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyf tshfk;,
nu©lhtJ kho, ehkf;fy; - 637 003.
jpUbey;Btyp jpl;l naf;Feh;, 0462-2500302

kfsph; jpll
bfhf;fpu Fsk;, giHa Ml;rpah; mYtyf tshfk;,
jpUbey;Btyp-627 009
bguk;gYh; jpl;l naf;Feh;, 04328 - 225362

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyf tshfk;
bguk;gYhu; - 621 212.
jp[Utz;zhkiy jpl;l naf;Feh;, 04175 227476

kfsph; jpll
vz; 4/15, 7tJ bjU fhe;jp efh;,
jp[Utz;zhkiy – 606 601.
g[Jf;Bfhl;il jpl;l naf;Feh;, 04322 – 230950

kfsph; jpll
khtl;l Ml;rpau; mYtyf tshfk;,
52, vêš ef®, g[Jf;Bfhl;il – 622 005.
jq;rht{h; jpl;l naf;Feh;, 04362 -277907

kfsph; jpll
vz; 223 nu©lhtJ kho,
òÂa kht£l M£Áa® mYtyf«,
ÂU¢Á nuhL, jq;rht{h;-613 007.

k¡fŸ rhrd« 2017

nuhkehjg[uk; jpl;l naf;Feh;, 04567-231341
kfsph; jpll
1/314, ghujp efh;,btspg;gl;odk; (mq;ry;)
nuhkehjg[uk;-623 535.
Bjdp jpl;l naf;Feh;, 04546-255203

kfsph; jpll
miw vz;. 71, 4 tJ kho,
khtl;l Ml;rpah; mYtyf tshfk;,
Bjdp- 625 531.
jpUr;rp jpl;l naf;Feh;, 0431-2412726

kfsph; jpl;lk; / khepy Cuf thH;thjhu naf;fk;,
jpUr;rp-620 001.
Bryk; jpl;l naf;Feh;, 0427241552

207, 2tJ kho, khtl;l Ml;rpah; mYtyf
tshfk;, Bryk; - 636 001.
jpUts;Sh; jpl;l naf;Feh;, 044 -27664528

kfsph; jpll
1tJ kho, khtl;l Ml;rpah; mYtyf
tshfk;, jpUts;Sh;-602 001.
jpUth\h; jpl;l naf;Feh;, 04366-221031
kfsph; jpll
2tJ kho, g[jpa Ml;rpah; mYtyf tshfk;,
jpUth\h; - 610 101.
tpGg;g[uk; jpl;l naf;Feh;, 04146-223736
TAHDCO gpy;oA;, be. 62/56-V brd;id
beLq;rhiy, tpGg;g[uk;-605 602.

k¡fŸ rhrd« 2017
Jhj;Jf;Fo jpl;l naf;Feh;, 0461-2341282

2tJ kho, Ml;rpah; mYtyf tshfk;,
Bfhuk;ghisak;, Jhj;Jf;Fo- 101.
tpUJefu; jpl;l naf;Feh;, 04562-252036

tpUJefh;.
BtYhh; jpl;l naf;Feh;, 0416-2215765

g{khiy tzpf tshfk;,
fw;gfk; R{g;gh; khh;f;bfl; vjphpy;,
mz;zhrhiy, BtYhh;-632 001.
jpUg;g{h; jpl;l naf;Feh;, 0421-2218770

kfsph; jpll; k; / khepy Cuf thH;thjhu naf;fk;,
jpUg;g{h;.

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
òJ thœÎ Â£l«
jäœehL tWik xê¥ò k‰W« M‰wš gL¤J« Â£l«

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
24. jäœehL òJ thœÎ Â£l«

jäœehL tWik xê¥ò k‰W« M‰wš gL¤J« Â£l«
jäœehL g‰¿ xU jftš

• bkh¤j gu¥gsÎ : 1,30,058 r.».Û
• kht£l§fŸ : 32
• tUthŒ ÃçÎ : 76
• jhY¡fh : 215
• Cuh£ÁfŸ : 17,099
»uhk¥òw«
• kht£l§fŸ : 31
• t£lhu§fŸ : 385
• »uhk gŠrha¤J¡fŸ : 12,524
• FoæU¥òfŸ : 79,394
ef®¥òw«
• khefuh£ÁfŸ : 10
• efuh£ÁfŸ : 152
• efu gŠrha¤J¡fŸ : 529
k¡fŸ bjhif : 7,21,38,958
• M©fŸ : 3,61,58,871 (50.12%)
• bg©fŸ : 3,59,80,087 (49.88%)
• »uhk¥òw k¡fŸ bjhif : 3,71,89,229 (51.55%)
• M©fŸ : 1,86,63,701 (50.18%)

k¡fŸ rhrd« 2017
• bg©fŸ : 1,85,25,528 (49.82%)
• ef®¥òw k¡fŸ bjhif : 3,49,49,729 (48.45%)
• M©fŸ : 1,74,95,170 (50.05%)
• bg©fŸ : 1,74,54,559 (49.94%)
(2011 fz¡bfL¥ò¥go)
bkh¤j FHªijfŸ : 6,894,821
• M© (0-6 taJ) : 3,542,351 (51.37%)
• bg© (0-6 taJ) : 3,352,470 (48.62%)
go¥g¿Î rjé»j« : 80.33%
• M© : 86.81%
• bg© : 73.86%
go¥g¿Î bg‰wt®fŸ v©â¡if : 52,413,116
• M© : 28,314,595
• bg© : 24,098,521
ghèd é»j« : 995
FHªijfŸ ghèd é»j« : 946
(2011 fz¡bfL¥ò¥go)
2. òJ thœÎ Â£l«
jäœehL òJ thœÎ Â£l« 2005 M« M©L et«g® khj« m‹iwa kh©òäF

jäœehL Kjyik¢r® bršé b#.b#ayèjh mt®fshš Jt¡» it¡f¥g£l
Â£lkhF«. òJ thœÎ¤ Â£l« jäœehL M‰wš më¥ò k‰W« tWikbahê¥ò Â£l«
vdÎ« miH¡f¥gL»wJ. cyf t§» ãÂÍjéÍl‹ brašgL¤j¥gL«
Ï¤Â£l¤Â‹ K¡»a neh¡f« rKjha¥ g§nf‰ò Kiwæš brašg£L tWikia

k¡fŸ rhrd« 2017
xê¥gJ« Ïy¡F k¡fis r_f bghUshjhu ßÂahf M‰wš k‰W« ts®¢Áaila¢

brŒjYnk MF«. Ï¤Â£l« ViH k¡fis nk«gL¤J« tèik ä¡f, Jo¥òä¡f
rKjha mik¥òfis V‰gL¤Jjš, mt®fsJ jFÂ k‰W« Âw‹ M»at‰iw
ca®¤Jjš, njÁakakh¡f¥g£l k‰W« tâf t§»fë‹ thæyhf
ãÂahjhu§fis¥ bgw têtif brŒjš k‰W« mt®fS¡F ãiyahd
thœthjhu§fis V‰gL¤Â thœ¡if¤ ju¤ij nk«gL¤Jjš M»at‰iw
Ïy¡fhf¡ bfh©L brašgL¤j¥gL»wJ. ViH k¡fŸ nkY« ts®¢ÁailÍ«
t©z« rKjha ghJfh¥ò Â£l§fisÍ«, mt®fS¡F cça cçikfisÍ«
bgWtj‰F Ï¤Â£l« têtF¡»wJ. òJ thœÎ¤ Â£l« brašgL« gFÂæš
tWikæšyh jäœehL v‹D« F¿¡nfhis cUth¡fÎ« njitahdt®fS¡F
Ïyhgfukhd ntiythŒ¥ig cWÂ¥gL¤jÎ« äfÎ« ViH, vënah®, eèÎ‰nwh®,
kh‰W¤ ÂwdhëfŸ k‰W« kiythœ rKjha¤Âd® ey¤Âš cça m¡fiw fh£lÎ«
Ï¤Â£l« têtF¡»wJ. òJ thœÎ Â£l« kh©òäF K‹dhŸ jäHf Kjyik¢r®
mt®fë‹ bjhiyneh¡F¥ gh®itahd “jäHf¤ij ÏªÂahényna Vœik Ïšyhj
ts®¢Á milªj tskhd khãykhf cUth¡f nt©L«” v‹w Ïy£Áa¤ij
edth¡F« t©z« brašgL¤j¥g£LtU»wJ.
òJthœÎ Â£l« Ra cjé¡ FG¡fŸ, »uhk tWik xê¥ò r§f§fŸ, Cuh£Á

mséyhd T£lik¥òfŸ, x¤j bjhêš FG¡fŸ, x¤j bjhêš T£lik¥òfŸ k‰W«
k¡fŸ f‰wš ika§fŸ ngh‹w tYthd, Jo¥ghd brašghLfŸ bfh©l rKjha
mik¥òfis cUth¡FtÂY« mjid tY¥gL¤JtÂY« K¡»a g§fh‰¿
tU»wJ. Ï›tik¥òfŸ »uhk rigæ‹ x¥òjY¡F£g£litahF«. Ï¢rKjha
mik¥òfë‹ _ykhf mid¤J Â£l brašghLfS« nk‰bfhŸs¥gL»‹wd.
Ïy¡F k¡fë‹ Âw‹ ts®¤J, Úo¤j ãiy¤j thœthjhu§fis cUth¡fÎ«,
btë¥gilahd ã®thf brašghLfŸ k‰W« rKjha g§nf‰Ãid
cWÂgL¤JtÂY« Ï¢rKjha mik¥òfŸ äfÎ« K¡»a¥ g§fh‰W»‹wd.
3. Â£l¤Â‹ K¡»a neh¡f§fŸ
• tYthd k‰W« bghW¥òz®Îl‹ Toa rKjha mik¥òfŸ _y« ViH

k‰W« eèÎ‰nwhç‹ thœ¡if¤ju nk«ghL k‰W« r_f bghUshjhu
ts®¢Á mila têtif brŒjš.
• ViH, vëa, eèÎ‰w k¡fë‹ M‰wiy nk«gL¤Â mt®fë‹ ãiy¤j

thœthjhu ts®¢Á¡F¤ njitahd ãÂ cjéæid “khwh nfh£ghL
mQFKiwæid” Ã‹g‰¿ tH§Fjš.
• ViH k¡fŸ F¿¥ghf bg©fŸ k‰W« eèÎ‰nwh® jFÂ k‰W« Âw‹

nk«gh£oid ca®¤Jjš.

k¡fŸ rhrd« 2017
4. Â£l brayh¡f¥ gFÂ étu«
t£lhu§fë‹ »uhk Cuh£Áfë‹ bjhl§f¥g£l

ÃçÎfŸ
v©â¡if v©â¡if khj«
Â£l« eilKiwæš cŸs gFÂfŸ

I 15 578 et«g® 2005
II 15 584 V¥uš 2007
III 20 635 Ã¥utç 2008
IV 20 712 Ã¥utç 2009
bkh¤j« 70 2509
Â£l« eilKiwæš cŸs Ïu©lhtJ f£l gFÂfŸ

I 26 874 #]‹ 2011
II 24 791 m¡nlhg® 2011
bkh¤j« 50 1665
bkh¤j« 120 4174
(%ghŒ nfhoæš)
5. ãÂ étu«
Â£l« eilKiwæš
cŸs gFÂfŸ
étu« bkh¤j ãÂ
Kj‰f£l Ïu©lh« étu«
gFÂfŸ f£l gFÂfŸ
1. »uhk mik¥òfis cUth¡Fjš

k‰W« tY¥gL¤Jjš 136.24 172.38 308.62
2. m. »uhk ãÂ 546.18 782.16 1,328.34
M. »uhk¥òw thœthjhu
mik¥òfS¡F kht£l k‰W«
khãymséyhd cjéfŸ 24.43 40.72 65.15
Ï. Â£l guhkç¥ò bryéd§fŸ 53.75 115.99 169.74
bkh¤j« 760.60 1,111.25 1,871.85

k¡fŸ rhrd« 2017
6. K¡»a ãfœÎfŸ
Kjš f£l« Ïu©lh« f£l«
Â£l« eilKiwæš cŸs gFÂfŸ
bghUŸ
Kj‰f£l Ïu©lh«
gFÂfŸ f£l gFÂfŸ
fl‹ x¥òjš 12.07.2005 18.11.2010
ifbah¥gkhdJ 14.09.2005 23.12.2010
eilKiwgL¤j¥g£lJ 24.10.2005 22.02.2011
KoÎ bgW« njÂ 30.06.2017 30.06.2017
òJ thœÎ Â£l« r_f ey¤JiwæèUªJ Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤Jiw¡F

kh‰w¥g£l njÂ : 20.07.2006
7. rKjha« rh®ªj ts®¢Á mQFKiw
òJ thœÎ Â£l« ViH k¡fë‹ njitfis f©l¿ªJ k¡fS¡fhf k¡fns

Â£lä£L brayh‰W« rKjha« rh®ªj ts®¢Á mQFKiwia¥ Ã‹g‰¿, ãiyahd
thœthjhu« _y« tUthŒ bgU»l Kid¥òl‹ brašgL»wJ. nkY«, Ï¤Â£l«
Ïy¡F k¡fis gšntW muR Â£l§fë‹ _y« tH§f¥gL« ga‹fis k‰W«
j§fŸ cçikfis bg‰¿l M‰wšgL¤jÎ« Ãw JiwfSl‹ Óça Kiwæš
ÏizªJ brayh‰wÎ« têtif brŒ»wJ.
òJthœÎ Â£l neh¡f§fis milªÂl Ñœ¡f©l têKiwfŸ

Ã‹g‰w¥gL»‹wd.
• r_f mik¥òfë‹ thæyhf rKjha xU§»iz¥ò k‰W« bghUshjhu

ca®Î
• Âw‹ ts®¥ò gæ‰ÁfŸ
• ãÂ nrit
• ÏisP®fS¡fhd Âw‹ ts®¥ò¥ gæ‰ÁfŸ
• thœthjhu nk«ghL
• eètilÎ Ú¡f«

k¡fŸ rhrd« 2017
• Ú®, R¤j«, Rfhjhu ts®¢Á¤ Â£l§fŸ _y« R¤j«, Mnuh¡»a thœÎ k‰W«
R‰W¢ NHš nk«ghL F¿¤j éê¥òz®Î më¤jš.
8.bra‰gh£L mik¥ò Kiw
8.1 khãy Â£l nkyh©ik myF
khãy òJthœÎ r§f« jäœehL r§f gÂÎ¢ r£l«, 1975 ‹ go gÂÎ

brŒa¥g£LŸsJ. Ï¢r§f« muR TLjš jiyik¢ brayhs®, Cuf ts®¢Á k‰W«
Cuh£Á¤Jiw mt®fë‹ jiyikæ‹ Ñœ brašgL»wJ. khãy Â£l myF Â£l
Ïa¡Fe® jiyikæš TLjš Â£l Ïa¡Fe®fŸ k‰W« gyju¥g£l tšYe®fŸ
cjéÍl‹ brašgL»wJ. khãy mséyhd r§f« Â£l têfh£lš k‰W«
f©fhâ¥ò¥ gâia nk‰bfhŸ»wJ. kht£l mséš kht£l Â£l brayh¡f myF
jäœehL r§f§fŸ gÂÎ¢ r£l¤Â‹ Ñœ gÂÎ brŒa¥g£L kht£l Â£l nkyhs®,
cjé¤ Â£l nkyhs®fŸ k‰W« Â£l brayh¡f FG Â£l¤Âid brašgL¤J»wJ.
8.2. gFÂ myF
»uhk k¡fŸ mik¥òfS¡F cWJizahf brašgl 10 Kjš 15 »uhk

Cuh£ÁfŸ Ïiz¤J fs¥gFÂfŸ cUth¡f¥g£LŸsd. Ï¡fs¥gFÂ
mik¥òfis xU mâ¤jiyt® k‰W« 4 xU§»iz¥ghs®fŸ bfh©l Â£l
xU§»iz¥ò FG ã®t»¡»wJ.
Â£l brayh¡f¤Â‰Fça ãWtd mik¥òfŸ

k¡fŸ rhrd« 2017
10. .r_f mséyhd mik¥òfë‹ Âw‹ ts®¥ò gæ‰Á
mid¤J »uhk tWik xê¥ò r§f§fŸ, Ra cjé¡ FG¡fŸ, Cuh£Á mséyhd

T£lik¥ò, x¤j bjhêš FG¡fis¢ rh®ªj cW¥Ãd®fS¡F Ñœ¡f©l gæ‰ÁfŸ
më¡f¥gL»‹wd.
»uhk tWik xê¥ò¢ r§f«

Â£l¡ ifnaL ò¤jf« - I
Â£l¡ ifnaL ò¤jf« - II
MSik (k) bghW¥òz®Î
r_f jâ¡if¡ FG
Â£l¡ ifnaL ò¤jf« - I & II
MSik (k) bghW¥òz®Î
Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfë‹ bfhŸif
Ra cjé¡ FG
cW¥Ãd® gæ‰Á ifnaL I, II & III
ã®thf¥ gæ‰Á
ò¤jf guhkç¥ò¥ gæ‰Á
Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò
MSik
ãÂ nkyh©ik
ò¤jf guhkç¥ò
x¤j bjhêš FG (m) bghUshjhu bjhêš T£lik¥ò
MSik
ãÂ nkyh©ik
ò¤jf guhkç¥ò
bjhêš Â£l«

k¡fŸ rhrd« 2017
11. »uhk tWik xê¥ò r§f§fŸ
»uhk tWik xê¥ò r§fkhdJ Ïy¡F k¡fë‹ mid¤J¥ ÃçÎ

cW¥Ãd®fë‹ ÃuÂãÂ¤Jt¤ij¡ bfh©l Ra rh®ò ä¡f r_f mik¥ghF«. 11
Kjš 19 cW¥Ãd®fis bfh©L V‰gL¤j¥g£l Ïªj mik¥ghdJ Â£l
brašghLfis¡ ãiwnt‰wÎ« f©fhâ¡fÎ« Â£l¥ ga‹fis filãiy ViH
vëa k¡fS¡F bfh©L nr®¥gij cWÂ brŒaÎ« »uhk mséš cWJizahf
cŸsJ. Ï¢r§f¤Âš Cuh£Á k‹w jiyt® mYtšrhuh kuòtê¤ jiytuhf
brašgLth®.
»uhk tWik xê¥ò r§f«, »uhk f‰wš ikakhfÎ« brašg£L ä‹ mSif

nrit k‰W« ä‹ tâf nrit têahf k¡fŸ j§fS¡F cçat‰iw¥
bgWtj‰F« gšntW muR ey¤Â£l§fis m¿tj‰F« cjé tU»wJ.
Â£l ãÂ »uhk tWik xê¥ò¢ r§f§fS¡F k¡fŸ bjhif mo¥gilæš

éLé¡f¥gL»‹wJ. ruhrçahf %.15 Ïy£r« ãÂ 3 jtizfëš
éLé¡f¥gL»wJ. ÏªãÂæš 40 éG¡fhL Âw‹ nk«gh£o‰fhfÎ«, 40 éG¡fhL
kh‰W¤ ÂwdhëfŸ k‰W« eèÎ‰nwh® Áw¥ò cjé¡F«, 20 éG¡fhL ÏisP®fŸ
Âw‹ ts®¥òfS¡F« Â£l Ïy¡Ffë‹ go ga‹gL¤j¥gL»wJ.
Cuh£Áfë‹ »uhk tWik »uhk tWik xê¥ò r§f§fS¡fhd ãÂ bryéd«

v©â¡if xê¥ò 31.05.2017 tiu
r§f§fë‹
v©â¡if v©â¡if ãÂ bryéd« (%. nfhoæš)
4,174 4,465 4,465 711.67
12. r_f¤ jâ¡if FG¡fŸ
Â£l¤Â‹ cæ® _¢R bfhŸiffshd midtU« nr®ªJ KoÎ vL¤jš,

eèÎ‰nwhU¡F K‹Dçik më¤jš, bghW¥òz®Îl‹ el¤jš k‰W« btë¥gil¤
j‹ik M»at‰iw Ã‹g‰¿ k¡fŸ mik¥òfŸ brašgL»‹wdth v‹gij cWÂ
brŒtj‰fhf 5 Kjš 7 cW¥Ãd®fŸ bfh©l ‘fhtš FGthf’ r_f¤ jâ¡if
FG¡fŸ cUth¡f¥g£LŸsd. Â£l¥gFÂfëš 4,465 r_f jâ¡if FG¡fŸ
cUth¡f¥g£L Â£l brayh¡f« f©fhâ¡f¥gL»wJ.
13. Ra cjé¡ FG¡fŸ
Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ ViH vëa k¡fis bfh©L Ra cjé¡ FG¡fŸ

mik¡f¥gL«nghJ Ïy¡F k¡fŸ midtiuÍ« FG¡fëš Ïiz¡f¥gLtÂš
ftd« brY¤j¥gL»wJ. Ra cjé¡ FG¡fis bghW¤jtiu 12 Kjš 20

k¡fŸ rhrd« 2017
eg®fis¡ bfh©L mik¡f¥gL»wJ. kh‰W¤ÂwdhëfS¡bfd FG¡fŸ

mik¡F«bghGJ cW¥Ãd®fë‹ v©â¡if msÎ js®¤j¥gL»wJ. nrä¥Ã‰F
K¡»a¤Jt« më¡fÎ« cW¥Ãd®fë‹ Âwid ts®¡fÎ« fl‹ Ïiz¥ò bg‰W
cW¥Ãd®fŸ thœthjhu« nk«glÎ« Áw¥ò ftd« brY¤j¥gL»wJ. òJ thœÎ¤
Â£l« òÂa FG¡fis mik¥gnjhL k£Lkšyhkš, V‰fdnt brašgL«
FG¡fisÍ« xU§»iz¤J tY¥gL¤Â tU»wJ. Â£l¥gFÂæš 1,07,436 Ra
cjé¡ FG¡fŸ brašgL»wJ. ÏÂš 3,709 gH§Foæd® FG¡fS« ml§F«.
Ra cjé¡FG¡fë‹ étu« 31.05.2017 tiu
étu« 31.03.2017 tiu rhjid

m.òÂa FG¡fŸ
bg©fS¡fhd Ra cjé¡FG¡fŸ 22,861
kh‰W¤ ÂwdhëfS¡fhd Ra 13,286

cjé¡FG¡fŸ
Â£l¤Âdhš cUth¡f¥g£l bkh¤j Ra cjé¡ FG¡fŸ 36,147
M. V‰fdnt brašg£L tU« Ra cjé¡ FG¡fŸ 71,289
14.Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfŸ
xU Cuh£Áæš cŸs mid¤J Ra cjé¡ FG¡fisÍ« cŸsl¡»a

mik¥ghd Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò, Ra cjé FG¡fS¡fhd ãÂ k‰W«
Ãw nritfis bg‰W¤jU« Ïilãiy mik¥ghf brayh‰W»wJ. Â£l
Ïy¡ÑLfë‹ mo¥gilæš x›bthU Cuh£Á mséyhd T£lik¥Ã‰F«
ruhrçahf %.12 Ïy£r« mKj RuÃ ãÂahf Â£l¤ÂèUªJ Ïu©L jtizfëš
éLé¡f¥gL»wJ. Ïªj mik¥ò cWÂahd k‰W« Áw¥ghd nritæ‹ _y« t£o¡
fil¡fhu®fŸ k‰W« E©ãÂ¡fl‹ ãWtd§fsJ ÃoæèUªJ äfÎ« Vœikæš
cŸst®fis éLé¥gJ Ï¤Â£l¤Â‹ bgUikä¡f rhjidfSŸ x‹whF«.
FG¡fis tY¥gL¤Â mj‹ brašghLfis f©fhâ¥gJl‹ ÏJtiu
Ï¡T£lik¥òfS¡F éLé¡f¥g£l Â£l ãÂ %.519.40 nfho RH‰Á Kiwæš
7,75,378 cW¥Ãd®fS¡F fldhf tH§f¥g£L, m¤bjhif %.1693.49 nfhoahf
RH‰Á bg‰WŸsJ. T£lik¥òfŸ òJthœt Â£l¤Â‹ thæyhf jh‹ bg‰w ãÂia
3.26 kl§F RH‰Á brŒJŸsd.

k¡fŸ rhrd« 2017
15. Ra cjé¡ FG¡fS¡F t§»¡ fl‹ Ïiz¥ò
Ra cjé¡ FG¡fS¡F t§» fl‹ Ïiz¥ò K¡»a ãÂ MjhukhF«. Ra

cjé¡ FG¡fë‹ ãÂ njit mÂfkhf ÏU¥gjdhš Cuh£Á mséyhd
T£lik¥òfŸ t§»æèUªJ bgU§fl‹ bg‰W cW¥Ãd®fë‹ ãÂ njitia¥
ó®¤Â brŒ»‹wd. Ra cjé¡ FG vëjhf bjhl®ªJ fl‹ Ïiz¥ò bgWtj‰F
Ra cjé¡ FG¡fŸ j§fsJ ju¤ijÍ« e«gf¤ j‹ikiaÍ« bjhl®ªJ
ãiyãW¤Â fl‹ bgW« jFÂ ãiyia mila Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ bjhl® Ka‰ÁfŸ
nk‰bfhŸs¥gL»‹wd.
Ïªj t§» fl‹ cjéfis Ra cjé¡ FG cW¥Ãd®fŸ tUkhd« ju¡Toa

thœthjhu bjhêšfis nk‰bfhŸsÎ« j§fSila Ef®Î njitfS¡F«
ga‹gL¤Â tU»‹wd®. t§»¡ fl‹fŸ, Ra cjé¡ FG¡fŸ tYthf brašglÎ«,
ãiy¤j thœthjhu bjhêšfëš <LgLtj‰F« xU cWÂahd js¤Âid
V‰gL¤J»‹wd.
Ra cjé¡ FG¡fŸ t§» fl‹ Ïiz¥ò 31.05.2017 tiu
31.03.2017 tiu rhjid

étu« ãÂ bryéd«
v©â¡if
(%. nfhoæš)
m. Kjš t§» fl‹ Ïiz¥ò bg‰w Ra 1,06,211 696.20
cjé¡ FG¡fŸ
M. Ïu©lh« t§» fl‹ Ïiz¥ò 98,376 4789.73
bg‰w Ra cjé¡ FG¡fŸ
Ra cjé FG¡fŸ t§» fl‹ 2,00,583 5485.93
Ïiz¥ò (m+M)
T£lik¥ò bgU§fl‹ 847 234.19
bkh¤j bgw¥g£l fl‹ msÎ 5720.12
2016-2017 « M©o‰¡fhd t§»¡ fl‹ Ïiz¥ò Ïy¡F %.1211.61 nfhoahf

ã®zæ¡f¥g£lJ. %.1376.36 nfho rhjid vŒj¥g£lJ. rhjid rjÅj« 122.

k¡fŸ rhrd« 2017
16. x¤j bjhêš FG¡fŸ
xnu khÂçahd mšyJ mij¥ nghynt cŸs thœthjhu elto¡iffëš

<Lg£LŸnshiu Cuh£Á mséš xU§»iz¤J mt®fS¡F njit¥gL« bghJ
c£f£lik¥ò, bghJthd bfhŸKjš, rªijgL¤Jjš k‰W« Âw‹ ts®¥ò M»a
njitfis bg‰W jUtj‰fhf òÂa Ka‰Áahf x¤j bjhêš FG¡fŸ
V‰gL¤j¥g£LŸsd.
x¤j bjhêš FG¡fŸ, cW¥Ãd®fë‹ thœthjhu« k‰W« tUkhd¤ij

ca®¤Jtj‹ _y« bghUshjhu nk«gh£o‰F tê tF¡»‹wd. Ï›tifæš Â£l
ãÂæèUªJ bghJ c£f£lik¥ò trÂia cUth¡fÎ« Ãw xU§»iz¥ò
elto¡iffS¡fhfÎ« x›bthU FGé‰F« mÂf g£rkhf %.1 y£r« tiu
tH§f¥gL»wJ.
17. x¤j bjhêš T£lik¥ò
Ï¤Â£l¤Âš xnu khÂçahd bjhêèš <LgL»‹w x¤j bjhêš FG¡fis

t£lhu«, kht£l mséš xU§»iz¤J ãWtd§fshf x¤j bjhêš
T£lik¥òfŸ V‰gL¤j¥gL»‹wd. Ï¡T£lik¥Ã‹ Ñœ cŸs FG¡fS¡F
_y¥bghU£fŸ bfhŸKjš, c‰g¤Â ts®¢Á, rªij¥gL¤Jjš cŸë£l gšntW
nritfŸ k‰W« bjhêš ts®¢Á¡fhd nkš ãiy MnyhridfŸ, T£lik¥Ã‹
_y« tH§f¥gL»wJ. x¤j bjhêš T£lik¥òfŸ r§f§fë‹ r£l¥go
mik¡f¥g£L gÂÎ brŒa¥gL»‹wd®.
X›bthU T£lik¥Ã‰F« mt‰¿‹ braš Â£l m¿¡if mo¥gilæš

Â£l¤Âš ÏUªJ ãÂ tH§f¥gL»wJ. ÏÂš 75 éG¡fhL Â£l ãÂ, 20 éG¡fhL
Ïju xU§»iz¥ò ãÂ k‰W« 5 éG¡fhL cW¥Ãd®fŸ g§fë¥ò v‹w tifæš
ãÂ Mjhu« V‰gL¤j¥gL»wJ. jäœehL òJthœÎ Â£l¤Â‹ Ñœ étrha«, ghš
g©iz bjhêš, btŸshL ts®¥ò, fhÃ, Ma¤j Mil jahç¥ò ngh‹w 23 x¤j
bjhêš T£lik¥òfŸ ÏJtiu mik¡f¥g£L %.5.39 nfho ãÂ tH§f¥g£LŸsJ.
18. Âw‹ nk«ghL
òJ thœÎ Â£l gâahs®fŸ, r_f mik¥òfŸ k‰W« mj‹

cW¥Ãd®fS¡F Âw‹ nk«ghL gæ‰ÁfŸ më¤J M‰wiy nk«gL¤Â
tWikbahê¥ò gâfis brŒtJ Â£l¤Â‹ mo¥gil neh¡fkhF«. Â£l
gâahs®fŸ k‰W« r_f mik¥òfë‹ cW¥Ãd®fS¡F jFªj Â£l têfh£o
gæ‰ÁfŸ, fU¤JU gæ‰ÁfŸ, njitæ‹ mo¥gilæyhd gæ‰ÁfŸ rçahd fhy
Ïilbtëæš tH§f¥g£LŸsJ. Ï¥gæ‰ÁfŸ Â£l¥ gâfis éiuªJ
ãiwnt‰wÎ« Ïy¡F k¡fS¡fhd nritfis rKjha mik¥òfŸ _y« tH§fÎ«

k¡fŸ rhrd« 2017
cjÎ»‹wd. Âw‹ nk«ghL gçkh‰w« k‰W« m¿Î¥ g»®Î KiwfŸ _y« »uhk
tWik xê¥ò r§f«, Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò, Ra cjé¡ FG¡fŸ, x¤j
bjhêš FG¡fŸ, x¤j bjhêš T£lik¥òfŸ k‰W« kfik M»a r_f mik¥òfŸ
Âw«gl Rakhf¢ brašgL« tifæš gæ‰ÁfŸ tH§f¥gL»‹wd.
Ïy¡F k¡fis¡ f©l¿ªJ mt®fë‹ Âw‹fis nk«gL¤Â r_f

tšYe®fshf cUth¡» tèikahd r_f brh¤Jfshf mt®fis cUth¡Fjš
Âw‹ nk«gh£L¥ gæ‰Áæ‹ F¿¡nfhŸfëš x‹whF«. m›thW cUth¡f¥g£l
r_f tšYe®fŸ, j‰nghJ Â£l¤Âš rKjha ts gæ‰We®fshf¥ brašg£L
tU»‹wd®.
Ï¢r_f tšYe®fŸ r_f mik¥òfS¡F têfh£Lgt®fshÎ« cWJiz

ä¡ft®fshfÎ« m›tik¥òfŸ bghW¥òz®ÎlD«, btë¥gil¤ j‹ikÍlD«
Âw«gl brašgl cjÎ»‹wd®.
19. k¡fŸ f‰wš ika§fŸ (kfik)
k¡fŸ f‰wš ika«, jäœehL òJthœÎ Â£l¤Â‹ _y« Kj‰f£l 16

kht£l§fëš, r_f« rh®ªj mik¥òfshd »uhk tWik xê¥ò¢ r§f§fŸ, Cuh£Á
mséyhd T£lik¥òfŸ, x¤j bjhêš FG¡fŸ k‰W« x¤j bjhêš T£lik¥òfŸ
M»at‰¿‰F mid¤J tifæY« cWJizahf Âw‹ä¡f rKjha tšYe®fis
bfh©l ca®ãiy ikakhf és§F»wJ. kfik, jäœehL T£LwÎ r§f§fŸ gÂÎ
r£l« 1975‹ Ñœ gÂÎ brŒa¥g£LŸsJ. kfik Ãw muR JiwfS¡F« nrit òçªJ
tU»wJ. 5,068 rKf tšYe®fS¡F, kfikæ‹ brašghLfŸ F¿¤J gæ‰Á
më¡f¥g£LŸsJ. ãWtd f£lik¥ò, thœthjhu nk«ghL, fz¡F k‰W«
jâ¡if, tuÎ bryÎ fz¡F gæ‰Á (Tally), ãÂ Ïiz¥ò, clšey« k‰W«
Rfhjhu« M»ait F¿¤j gæ‰ÁfŸ kfikia¢ rh®ªJŸs r_f tšYe®fS¡F
më¡f¥g£LŸsd. kfik t£lhu k‰W« kht£l mséš brašg£L tU»wJ. nkY«
njitæ‹ mo¥gilæš, fU¤jh¡f Áw¥ò gæ‰ÁÍ« r_f tšYe®fS¡F
më¡f¥g£L, mt®fŸ Ãw khãy§fëš cŸs khãy Cuf thœthjhu
Ïa¡f§fS¡F nrit òça Ï¤Â£l¤Â‹ _y« têtif brŒa¥g£LŸsJ. nkY«,
jäœehL òJthœÎ Â£l«, Kj‰f£l kht£l kfikfS¡F ÏJtiu %.7.56 nfho
ãWtd ts®¢Á Â£l ãÂæš ÏUªJ éLé¤JŸsJ. Â£l« Jt§f¥g£l Ïu©lh«
f£l 10 kht£l§fëY«, 9 k¡fŸ f‰wš ika§fŸ V‰gL¤j¥g£LŸsd.
20. kh‰W¤ ÂwdhëfŸ k‰W« eèÎ‰nwhU¡fhd cjéfŸ
»uhk tWik xê¥ò r§fkhdJ, eèÎ‰w j‹ik Fiw¥ò k‰W« r_f

ghJfh¥Ãid cWÂ brŒa Kid¥òl‹ Toa Áw¥ghd nritfis kh‰W¤

k¡fŸ rhrd« 2017
ÂwdhëfŸ k‰W« eèÎ‰w eg®fS¡F tH§F»‹wJ. »uhk tWik xê¥ò r§f

ãÂæš ÏUªJ 40 éG¡fhL ãÂ eèÎ‰w j‹ik Fiw¥ò k‰W« kh‰W¤ ÂwdhëfŸ
thœthjhu ey« ngQtj‰F« cldo njitfS¡F« bryél¥gL»wJ. fh¥ÕLfŸ,
kh‰W¤ ÂwdhëfS¡fhd njÁa milahs m£ilfŸ, bjhêyhs® eythça
milahs m£ilfŸ, xŒñÂa§fŸ ngh‹w nritfis¥ bg‰W¤ jUjš k‰W«
kU¤Jt cjé, czÎ ghJfh¥ò ngh‹w Ïju njitfis Ãw JiwfSl‹
ÏizªJ bg‰W¤ jUtj‹ thæyhf Ïy¡F k¡fë‹ r_f¥ ghJfh¥ò k‰W« ã®thf
g§nf‰wiyÍ« cWÂ brŒÍ« elto¡iffŸ nk‰bfhŸs¥gL»‹wd.
kh‰W¤ ÂwdhëfŸ k‰W« eèÎ‰nwhU¡fhd Â£l« k‰W« Ãw Jiw

cjéfŸ 31.05.2017 tiu
31.052017 tiu rhjid
étu« ãÂ bryéd«
v©â¡if
(%. nfhoæš)
ãÂ cjé 3,59,179 216.89
cgfuz§fŸ 43,837 16.24
guhkç¥ò ãÂ 22,471 3.37
XŒñÂa« 1,72,045 145.46
Áw¥ò Ra cjé¡ FG¡fS¡fhd fl‹ cjé 12,185 77.55
Â£l¤Â‹ _y« kh‰W¤ ÂwdhëfS¡F bjhêš Kidnthuhf
kh‰Wtjwfhf 76 t£lhu mséyhd bjhêš E£g ika§fis %.1,50,000 Jt¡f
ãÂahf xU ika¤Â‰F tH§» têel¤J»wJ. gæ‰Áaë¡f¥g£l kh‰W¤
ÂwdhëfŸ Ïªj ika¤Âš ÏUªJ »uhk f‰wš ika« c£gl cŸSçš cŸs fâå,
ifngÁ k‰W« Å£L cgnahf¥ bghU£fis gGJ Ú¡F« gâæš
<LgL¤j¥gL»‹wd®.
21. òJ thœÎ kdey¤ Â£l«
#¥gh‹ eh£o‹ kåjts nk«gh£L Â£l ãÂÍjéÍl‹ òJ thœÎ kdey¤

Â£l« brašgL¤j¥g£lJ. Ï¤Â£l«, »uhk tWik xê¥ò¢ r§f§fŸ _y« kdey«
ghÂ¡f¥g£nlh®, kdey« F‹¿nah® k‰W« mt®fŸ FL«g¤jh® ga‹bgW« éjkhf
k¡fŸ g§nf‰ò Kiwæš brašgL¤j¥g£l Â£lkhF«. Ï¤Â£l« 15 kht£l§fëš
15 t£lhu§fëš 578 »uhk Cuh£Áfëš cŸs 609 »uhk tWik xê¥ò¢ r§f§fë‹
thæyhf m¡nlhg® 2012« M©L Kjš br¥l«g® 2016 tiu brašgL¤j¥g£lJ.
Ï¤Â£l«, r_f« rh®ªj elto¡iffŸ _ykhf kdey« ngQjè‹ mtÁa« F¿¤j
éê¥òz®it V‰gL¤ÂaJ. nkY«, kdey« ghÂ¡f¥g£lt®fŸ jåeg® jftš
bjhl®ò _y« jhdhf Á»¢ir vL¤J¡ bfhŸS« braš, bjhl®ªJ kUªJ

k¡fŸ rhrd« 2017
c£bfhŸSjš k‰W« Á»¢ir bgWjš M»at‰iw cWÂ brŒtj‹ _y« kdey«

ghÂ¡f¥g£nlh®, ghÂ¥ÃèUªJ éLgl elto¡if vL¡f¥g£lJ. KGikahf Fz«
milªjt®fŸ Ra cjé¡FGéš cW¥Ãd®fshf nr®¡f¥g£lj‹ _y«
j§fSila thœit bghUŸbghÂªj thœthf ts®¢Á mila thœthjhu nk«gh£L
elto¡iffS¡F« têtif brŒa¥g£lJ.
kdey« ghÂ¡f¥g£lt®fŸ k‰W« kdey« F‹¿t®fS¡fhd cjéfŸ

31.05.2017 tiu
t. kdey«
étu« kdnehŒ bkh¤j«
v© F‹¿at®fŸ
1 f©l¿a¥g£l kdey«
ghÂ¡f¥g£nlh®fŸ 2,741 4,336 7,077
2 kdey Mnyhrid bg‰wt®fŸ 2,690 3,954 6,644
3 kU¤Jt cjé bg‰wt®fŸ 2,633 1,734 4,367
4 thœthjhu cjé bg‰wt®fŸ 2,612 3,502 6,114
5 kU¤Jtkid Á»¢ir bg‰wt®fŸ 810 602 1,116
6 Á»¢ir bg‰W ešthœé‰F

bfh©Ltu¥g£lt®fŸ 810 - 810
bkh¤j ãÂ bryéd« %.18.06 nfho
22. òJthœÎ¤ Â£l¤Âš gH§Foæd®fS¡fhd nk«gh£L gâfŸ
òJ thœÎ Â£lkhdJ 26 kht§‡§fëš thG« gH§Foæd®fSfF« gy

tifahd K‹nd‰w« k‰W« M‰wšgL¤jš ngh‹w gâfis nk‰bfh©L
tU»wJ. mÂš 212 Cuh£Á x‹¿a§fëš 351 »uhk tWik xê¥ò r§f§fS« 3,613
Ra cjé¡ FG¡fS«, 351 Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfŸ (thœthjhu Jiz¡
FG¡fŸ c£gl) 259 x¤j bjhêš FG¡fS«, 6 x¤j bjhêš T£lik¥òfS«
mik¡f¥g£L brašg£L tU»wJ. 106 gH§Foæd® Cuh£Áfëš »uhk f‰wš
ika§fŸ V‰gL¤j¥g£L ä‹ MSik Â£l¤Âš cŸs ga‹fis gH§Foæd®
bg‰w tU»‹wd®. Ï¤Â£l¤Âš %.29.77 nfho ãÂ cjéæ‹ _y« 84,343 FL«g
cW¥Ãd®fŸ ga‹ bg‰WŸsd®.
23. ÏisP®fŸ Âw‹ ts®¥ò gæ‰Á k‰W« ntiythŒ¥ò
jäœehL, ÏªÂahéš bjhê‰ Jiwæš ts®¢Á bg‰w khãy§fëš x‹whf¤

Âfœ»wJ. ÏU¥ÃD« tWik k‰W« nghÂa Âw‹ gæ‰Áæ‹ikÍ« ÏisP®fë‹

k¡fŸ rhrd« 2017
thœ¡ifæš K‹ndw jilahf cŸsJ. Mifahš, ntiythŒ¥ò k‰W« rªijæ‹

mo¥gilæš ÏisP®fë‹ Âwid nk«gL¤JtJ« k‰W« mt®fS¡F
têfh£LtJ« òJthœÎ¤Â£l¤Â‹ xU m§fkhf és§F»wJ. Ïj‰fhf,
mid¤J Cuh£ÁfëY« ntiythŒ¥g‰w k‰W« jFÂ¡F V‰g ntiythŒ¥Ãid
bgw Ïayhj 18 Kjš 35 taJ tiuæyhd ÏisP®fis¡ f©l¿ªJ mt®fë‹
brhªj égu§fis nrfç¤J ÏisP®òŸë égu¥g£oaš jah® brŒa¥gL»wJ.
ÏisP®fë‹ éU¥g«, njit k‰W«mt®fë‹ M®t¤Â‰nf‰g gšntW
Jiwfëš mo¥gil k‰W« nkšãiy gæ‰ÁfS« tH§f¥gL»wJ.
nkY«, òJthœÎ¤Â£l«, ntiythŒ¥ò Kfh«fŸ el¤Jtj‹ _y«

ntiythŒ¥ò Ïšyhj ÏisP®fS¡F« Áwªj bjhêš ãWtd§fëfS¡f«
Ïilnantiy thŒ¥Ãid bg‰W¤ jU« ghykhf brašgL»wJ. Ãugy bjhêš
ãWtd§fshd vš&£o, A&©lhŒ, o.é.v°, bræ‹£ nfhbgæ‹, Ï‹obk£ ngõ‹,
£ua«¥, ã°rh‹ ngh‹w ãWtd§fis, ntiythŒ¥ò Kfh«fëš g§FbfhŸs
brŒJ ÏisP®fS¡F neuo ntiythŒ¥ò bg‰W¤ ju¥gL»wJ. x›bthU
Cuh£ÁæY« j‹dh®tKŸs FiwªjJ xU egiu nj®Î brŒJ mt®fS¡F¥ gæ‰Á
më¤J r_f tšYeuh¡» (ntiythŒ¥ò) ÏisP®fis Âw‹ ts®¥ò gæ‰Á¡F
mD¥òjš, ntiythŒ¥ò¥ bg‰W¤ jUjš ngh‹wt‰¿š <LgL¤j¥gL»wh®fŸ.
2016-17 M« ãÂah©oš, 30,326 ÏisP®fS¡F gæ‰Á bfhL¡f¥g£L

27,074 ntiythŒ¥ò bg‰WŸsh®fŸ.
kfë® M£nlh X£Le® Â£l«
kh©òäF K‹dhŸ Kjyik¢r® mt®fŸ 2016 « M©L nk khj« 100

kfë®¡F M£nlh X£Le® gæ‰Á tH§», M£nlh th§Ftj‰F njitahd
ãÂÍjéia khåa¤Jl‹ Toa t§» fldhf tH§f¥gL« v‹W m¿é¤jh®fŸ.
mj‹ mo¥gilæš 100 kfë®¡F gæ‰Á më¡f¥g£L ÏJtiu 60 kfë®¡F M£nlh
tH§f¥g£LŸsJ.
24. »uhk f‰wš ika«
òJ thœÎ¤ Â£l¥ gFÂæš cŸs 4,174 Cuh£ÁfëY« »uhk tWik xê¥ò

r§f§fŸ »uhk f‰wš ika§fshfÎ« brašgl tY¥gL¤j¥g£LŸsd. mid¤J
»uhk f‰wš ika§fS¡F« Ïizajs trÂÍl‹ Toa fâå, tiy¤js
òif¥gl¡ fUé, gnabk£ç¡ fUé, fšé f‰gj‰fhd FWªjfLfŸ, ngh£o¤
nj®ÎfS¡fhd ò¤jf§fŸ, ò¤jf§fŸ M»ad k¡fë‹ ga‹gh£o‰fhf
tH§f¥g£LŸsd. Ïj‹ _y« filãiy k¡fS« rªij ãytu«, bjhiyöu

k¡fŸ rhrd« 2017
kU¤Jt trÂ, ÏisP®fS¡fhd bjhêš k‰W« ntiythŒ¥ò têfh£lš k‰W«

khzt®fS¡fhd ca®fšé g‰¿a jftšfis bgw têtif brŒa¥g£LŸsJ.
»uhk f‰wš ika§fŸ ä‹ MSik ika§fshf brašg£L. k¡fŸ rhÂ,

tUkhd«, Ãw¥ò, Ïw¥ò k‰W« kÂ¥bg© rh‹¿jœfŸ cjé¤ bjhif k‰W«
ey¤Â£l¥ ga‹fis¡ bgw VJthf ÏªÂa muÁ‹ ä‹ tâf brašghLfis
nk‰bfhŸsÎ« têtif brŒ»‹wd. ÏJtiu 6,05,654 ä‹ MSik¢ rbašghLfŸ
k¡fis¢ br‹wilªJ gadë¤JŸsd. nkY«, miyngÁ f£lz« brY¤Jjš,
Mjh® m£il m¢ro¤jš Mjh® tê gz« tH§F« Kiw k‰W« gšntW
nritfS¡fhd f£lz« brY¤Jjš ngh‹w ä‹ tâf gçt®¤jidfŸ _ykhf
nk‰bfhŸs¥g£L ÏJtiu 44,133 eg®fŸ nritfis¥ bg‰WŸsd®. Mjh® m£il
gz¥gçt®¤jid _y« vëa Kiwæš 5,815 k¡fŸ j§fsJ t§» fz¡»š ÏUªJ
gz« bgWtj‰fhd nrit _y« gadilªJŸsd®.»uhk¥òw k¡fŸ j§fë‹ ä‹
f£lz¤ij vëa Kiwæš brY¤Jtj‰fhf jäHf muÁ‹ ä‹ nrit thæyhf
81,947 ä‹ f£lz« brY¤j¥g£LŸsJ. ÏJtiu »uhk f‰wš ika« thæyhf Rkh®
%.1.76 nfho »uhk tWik Xê¥ò¢r§f§fS¡F tUthahf »il¡f¥bg‰WŸsJ.
25. R‰W¢ NHš k‰W« Rfhjhu«
m) R‰W¢ NHš
jäœ ehL òJ thœÎ¤ Â£l« tWik xê¥ò k‰W« M‰wyë¥ò¡F tH§F«

mnj K¡»aJt¤ij R‰W¢ NHš k‰W« Rfhjhu¤J¡F« tH§F»wJ. Ï¤Â£l«
gadhëfSila ÅL, mj‹ R‰W¥òw« k‰W« »uhk§fis R¤jkhfÎ« gRikahfÎ«
it¤ÂU¡f C¡f« më¡»wJ.
R‰W¢ NHš ghJfh¥Ãš xU gFÂahf mid¤J x¤j bjhêš FG¡fë‹

_y« nk‰bfhŸs¥gL« bjhêšfS¡fhd c£f£lik¥ò ãÂæid éLé¡F« K‹
Ï¤bjhêšfŸ R‰W¥òw¢ NHY¡F jFÂahdjh v‹W MŒÎ brŒa¥g£l Ã‹dnu
éLé¡f¥gL»wJ. mj‹go 5,264 x¤j bjhêš FG¡fŸ be¿¥gL¤j¥g£LŸsJ.
M) Ú®, R¤j« k‰W« Rfhjhu Ka‰ÁfŸ
1. Ï¤Â£l« %.8 nfho bryéš 2,524 »uhk tWik xê¥ò r§f§fëš Ú®,
Rfhjhu« k‰W« öŒik braš és¡f khÂçfis ãWé k¡fël« R¤j«
k‰W« Rfhjhu« g‰¿a éê¥òz®éid 4,465 tWik xê¥ò r§f§fëY«
V‰gL¤Â tU»wJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
2. kh©òäF K‹dhŸ Kjyik¢r® mt®fŸ nk khj« 2016 « M©oš

m¿é¤jj‹go Ra cjé¡ FG cW¥Ãd®fS¡F Rfhjhu« k‰W« j‹ R¤j«
rh®ªj bghU£fŸ jahç¡F« gæ‰ÁfŸ tH§f¥gLŸsd. Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ
ÏJtiu nk«gh£o‰fhd Ãdhæš, nrh¥ò, ÃÇ¢Á§ gÎl® ngh‹w bghU£fis
jahç¡f 796 kfë®¡F gæ‰ÁfŸ më¡f¥g£L mt®fëš 315
cW¥Ãd®fS¡F %.53.52 y£r« flDjé tH§f¥g£L 397 Rfhjhu« rh®ªj
ÁW bjhêšfŸ Jt§f¥g£LŸsd. Ït®fŸ jahç¡F« bghU£fis
cŸsh£Á mik¥òfë‹ njit¡nf‰g th§fÎ« elto¡if vL¡f¥g£L
tU»wJ.
26. njÁa ts ika«
jäHf muÁ‹ òJ thœÎ Â£l¤Âid bt‰¿fukhf brašgL¤Â, mj‹

gadhf »il¡f¥ bg‰w mDgt¤jhY«, ts®¢Á¤ Â£l§fis brašgL¤Âl VJthf
K‹ khÂçfis V‰gL¤Âaj‹ éisthfÎ« njÁa thœthjhu Ïa¡f«, Cuf
ts®¢Á k‰W« Cuh£Á mik¢rf¤Â‹ _y« òJ thœÎ Â£l¤Âid njÁa ts
ãWtdkhf 2012 M« M©L m§Ñfç¤jJ. Ïj‹ Ã‹ò cyf t§» ãÂÍjé bgW«
Ãw khãy Â£l¥ gadhëfS¡F« gâahs®fS¡F Ãw khãy Cuf thœthjhu
Ïa¡fg gâahs®fS¡F« gšntW f£l ò¤jh¡f¥gæ‰ÁfŸ k‰W« fs¥gaz«
_y« g£l¿Î ãfœÎfisÍ« njÁa ts ãWtd« nk‰bfh©LŸsJ.
ehsJ tiu òJ thœÎ Â£l njÁa ts ãWtd« òJ¢nrç, nk‰F t§fsh«

k‰W« Õfh® M»a 3 khãy§fSl‹ òçªJz®Î x¥gªj§fŸ nk‰bfh©L
ãWtd§fis mik¤jš, Âw‹ ts®¤jš, ãWtd¡ T£lik¥òfis cUth¡Fjš
k‰W« thœthjhu nk«ghL cŸë£l gâfis nk‰bfh©L tU»wJ. nkY« njÁa
ts ãWtd mik¥ò¡F« guhkç¥ò¡F« njÁa Cuf thœthjhu Ïa¡f« %.1 nfho
ãÂæid bgw¥g£L nk‰f©l gâfŸ mDkÂ¤JŸsJ.
27. ãÂ brayh¡f«
mbkç¡f lhy®- ÏªÂa %ghŒ Ïilæyhd kÂ¥òfëš V‰g£l k‰w¤Â‹

éisthf %.204.75 nfho TLjyhf »il¤jÂ‹ éisthf Â£l¤Â‹ Mu«g
kÂ¥ÕL %.1667.10 nfho æèUªJ %.1871.85 nfhoahf ca®ªJŸsJ. j‰nghija Â£l
xJ¡Ñlhd bjhif %.1871.85 nfhoæš 2017 nk khj« tiu %.1818.16 nfho msé‰F
Â£l« bryéd« nk‰bfh©LŸsJ.
28. Â£l« ãiwtiljš
et«g® Â§fŸ 2005 « M©L, cyf t§» ãÂÍjéÍl‹ bjhl§f¥g£l òJ

thœÎ¤ Â£l« Ïy¡F ViH k¡fŸ ga‹bgW« tifæš 11 M©Lfshf brašg£L,
k¡fŸ rhrd« 2017
jäœehL Cuf thœthjhu Ïa¡f¤Âl« x¥giljš _y« 30.06.2017 cl‹

ãiwtila cŸsJ.
Â£l rhjidfŸ 31.05.2017 tiu

r_f mséyhdmik¥òfŸ mik¤jš
• 4,465 »uhk tWik xê¥ò r§f« mik¡f¥g£l %.711.67 nfho ãÂ cjé
tH§f¥g£LŸsJ.
• mik¡f¥g£l r_f jâ¡if FG¡fë‹ v©â¡if : 4,465
• mik¡f¥g£l Ra cjé¡FG¡fë‹ v©â¡if
o kfë®: 22,861
o kh‰W ÂwdhëfŸ:13,286
• »uhk tWik xê¥ò r§f¤Âš Ïiz¡f¥g£ l giHa FG¡fŸ : 71,189
• kW Óuik¡f¥g£l Cuh£Á mséyhd T£lik¥òfë‹ v©â¡if : 4,464
• Cuh£Á mséyhd T£lik¥ò thœthjhu brašg£L¡fhf %.519.40 nfho
mKj RuÃ ãÂahf tH§f¥g£LŸsJ.
x¤j bjhêš FG¡fŸ
• ÏJ tiu 5,264 x¤j bjhê‰ FG¡fŸ mik¡f¥g£LŸsJ.
• 23 x¤j bjhêš T£lik¥ò mik¡f¥g£L étrha«, ghš ts«, ML k‰W«

Mil¤ bjhêšfS¡fhf %.5.39 nfho ãÂ cjéahf tH§f¥g£LŸsJ.
ÏisP®fŸ ntiy thŒ¥òl‹ Toa gæ‰Á

• 4,63,687 ÏisP®fŸ gæ‰Á Ko¤JŸsd®
• 3,96,441 ÏisP®fS¡F ntiy thŒ¥ò bg‰W¤ ju¥g£LŸsJ
k¡fŸ f‰wš ika« (kfik)
• 16 Kj‰f£l kht£l§fëš 16 k¡fŸ f‰wš ika§fŸ (kfik)

mik¡f¥g£LŸsd.
• 10 Ïu©lh« f£l kht£l§fëš 9 k¡fŸ f‰wš ika§fŸ (kfik)
V‰gL¤j¥g£LŸsd.
• Kj‰f£l kht£l kfikfS¡F ÏJtiu %.7.56 nfho ãWtd ts®¢Á Â£l
ãÂæš ÏUªJ ãÂÍjé tH§f¥g£LŸsJ.

k¡fŸ rhrd« 2017
Ñœf©l JiwfSl‹ òJthœÎ Â£l« ÏizªJ brašgL»wJ

• fhšeil¤Jiw (ghš c‰g¤Â)
• MÂ Âuhél® ey¤Jiw (jh£nfh fl‹ k‰W« rhÂ rh‹¿jœ)
• tUthŒ¤Jiw (cjé¤bjhif)
• td« k‰W« R‰W¢NHš
• Mizauf«, khãy kh‰W¤ÂwdhëfŸ (njÁa milahs m£il)
• r_f ey¤Jiw (guhkç¥ò bjhif)
• jäœehL kfë® ey nk«gh£L¡ fHf« (ÏisP® Âw‹ ts®¥ò gæ‰Á)
• midtU¡F« fšé Ïa¡f«
• njÁa mséyhd x‹W¡F« nk‰g£l kh‰W¤ÂwdhëfS¡fhd ãWtd«
(cgfuz§fŸ)
• kht£l kdey« ghÂf¥g£nlh® Â£l«
• kht£l Cuf ts®¢Á Kfik (bjhF¥ò ÅL)
• njÁa kakh¡f¥g£l t§»fŸ (Ra cjé¡ FG¡fS¡fhf)
étrha¤Jiw (Ôtd¥ gæ®)
tWik¡ Fiw¥Ãš cŸs mo¥gil têKiwfŸ

k¡fŸ rhrd« 2017
Kftç :
khãy mYtyf« Â£l Ïa¡Fe®,
(br‹id) jäœehL khãy òJthœÎ r§f«,

m‹id bjurh kfë® tshf«. tŸSt®nfh£l«
br‹id-600 034.
bjhiyngÁ : 044 - 43443200
ãfç : 044 – 2817 3717
ä‹dŠrš : pvpstate@gmail.com
tneprp@yahoogroups.com
www.pudhuvaazhvu.org
mçaÿ® kht£l Â£l nkyhs®,

2« js«, kht£lM£Áa® mYtyf«,
b#a§bfh©l« nuhL, mçaÿ®-621 704
ifngÁ : 9750975333
bjhiyngÁ : 04329-228044
ä‹dŠrš : aripvds@yahoo.in
nfha«ò¤ö® kht£l Â£l nkyhs®,

3« js«, CDCC ng§¡,
SBI rhiy (uæšnt °nlõ‹ nuhL vÂçš),
nfha«ò¤ö®-18
ifngÁ : 94884 41232/9442615606
bjhiyngÁ : 0422 – 2300633
ä‹dŠrš : cbdpvds@yahoo.in
éU¤jhry« kht£l Â£l nkyhs®,

2, kfhy£Rä uhaš ef®
M©fŸ muÁd® nkšãiy gŸë (vÂçš)
éU¤jhry«-606 001.
ifngÁ : 8903636408
bjhiyngÁ : 04143 – 238811 / 263210
ä‹dŠrš : cdlpvds@yahoo.in

k¡fŸ rhrd« 2017
Â©L¡fš kht£l Â£l nkyhs®,

ókhiy tâf tshf«, nfhghy rK¤Âu«
»H¡F fiu muR kU¤Jtkid Ã‹òu«
Â©L¡fš-624 001.
ifngÁ : 94890 52662
bjhiyngÁ : 0451 – 2434356
ä‹dŠrš : dglpvds@yahoo.in
br§fšg£L kht£l Â£l nkyhs®,

giHa v©B.36, òJ v©.27,
mHnfr‹ ef®,
br§fšg£L-603 001,. fhŠÁòu« kht£l«
bjhiyngÁ : 044-27429835 / 27429837
ifngÁ : 97509 75352
ä‹dŠrš : kpmpvds@yahoo.in
f%® kht£l Â£l nkyhs®,

11611, ghyh V®fhL , Kjš js«
j©njhâkiy,Â©L¡fš nuhL
f%®-636 705.
ifngÁ : 94425 84025
bjhiyngÁ : 04324 – 255265
ä‹dŠrš : karpvds@yahoo.in
»UZz»ç kht£l Â£l nkyhs®,

v©.1, 158, MIG Kjš js«.
òJ TNHB
»UZz»ç.
ifngÁ : 94880 31164
bjhiyngÁ : 04343 – 225331
ä‹dŠrš : kgipvds@yahoo.in
kJiu kht£l Â£l nkyhs®,

183/D/1A/1, ÂUKUf‹ fhyå,
ÂUef®, kJiu-600 006.
ifngÁ : 96003 80018
bjhiyngÁ : 0452 - 2487117
ä‹dŠrš : mdupvds@yahoo.in

k¡fŸ rhrd« 2017
ehf¥g£od« kht£l Â£l nkyhs®,

1298, g¥ë¡ MÃ° nuhL, uhIh fšahz k©lg«
Ã‹òw«,
fl«gho, ehf¥g£od«-611 003
ifngÁ : 9423049357
bjhiyngÁ : 04365 – 248010/221010
ä‹dŠrš : nagpvds@yahoo.in
ehk¡fš kht£l Â£l nkyhs®,

5/243-3, PVK mé‹ô,
(K¤JyZä kU¤Jtkid vÂçš),
nkhf}® nuhL, .ehk¡fš-637 001.
ifngÁ : 73737 38101
bjhiyngÁ : 04286 - 230622
ä‹dŠrš : nklpvds@yahoo.in
bgu«gÿ® kht£l Â£l nkyhs®,

kht£lM£Áa® mYtyf«,
bgu«gÿ®-621 212.
ifngÁ : 74026 10745
bjhiyngÁ : 04328 - 270299
ä‹dŠrš : pmbpvds@yahoo.in
òJ¡nfh£il kht£l Â£l nkyhs®,

é.nfh.uh#‹ Ãšo§, Ã‹òw« ngUªJ ãW¤j«
mU»š, kndhfu‹ rhiy, t£lhu mYty«,
òJ¡nfh£il - 622004
bjhiyngÁ : 04322 - 230229
ä‹dŠrš : pdkpvds@yahoo.in
uhkehjòu« kht£l Â£l nkyhs®,

237/2-421, trªjòu«, x£lghy« mU»š,
kJiu bkæ‹ nuhL, guk¡Fo-623 707,
uhkehjòu« kht£l«
ifngÁ : 94421 22123
bjhiyngÁ : 04564 - 225530
ä‹dŠrš : ramnadpvds@yahoo.in

k¡fŸ rhrd« 2017
nry« kht£l Â£l nkyhs®,

207/174, brštéehaf® bjU, uh#‹ °Lonah
Ãšo§, thH¥gho, nry«-636 115.
ifngÁ : 94876 59877
bjhiyngÁ : 04292 - 222211
ä‹dŠrš : salempvds@yahoo.in
Átf§if kht£l Â£l nkyhs®,

47, bfhšè Ahš bjU, nkÿ® nuhL
Átf§if – 630 562
ifngÁ : 98474 52702/7373738103
bjhiyngÁ : 04575 - 243803
ä‹dŠrš : svgpvds@yahoo.in
njå kht£l Â£l nkyhs®,

10, giHa v©.264, lh¡l® Fku‹ Ïšy«,
TWAD mYtyf« vÂçš, GH nuhL,
njå-625 531
ifngÁ : 9488031161
bjhiyngÁ : 04546 - 252283
ä‹dŠrš : thenipvds@yahoo.in
ÂUtŸq® kht£l Â£l nkyhs®,

46, Mto iggh° nuhL, giHa kht£lM£Áa®
mYtyf«, ÂUtŸq®.
ifngÁ : 99620 22250
bjhiyngÁ : 27665252
ä‹dŠrš : tvallurpvds@yahoo.in
ÂUth%® kht£l Â£l nkyhs®,

10A, nfhéšJiu bjU, m©zh Áiy mU»š,
M©lt® ÂUkz k©lg«,
ifngÁ : 96885 55444/9349494270
bjhiyngÁ : 04366 - 244654
ä‹dŠrš : tvarurpvds@yahoo.in
ÂUbešntè kht£l Â£l nkyhs®,

765 E, NGO fhyå, nmuh#ghisa« bkæ‹
nuhL, r§fu‹ nfhæš, ÂUbešntè
kht£l«-627 756. ifngÁ : 94895 23982
bjhiyngÁ : 04636 - 223984
ä‹dŠrš : tvelipvds@yahoo.in

k¡fŸ rhrd« 2017
ÂUt©zhkiy kht£l Â£l nkyhs®,

521 A, mnr¡ ef®, nt§iffš, Áth buÁbl‹Á
ÂUt©zhkiy-606 601.
ifngÁ : 9626139322
bjhiyngÁ : 04175-224676 /233467
ä‹dŠrš : tvmalaipvds@yahoo.in
ö¤J¡Fo kht£l Â£l nkyhs®,

58 C, uhkŒah ef®, Kjš bjU,
kªÂ njh¥ò nuhL, nfhéšg£o-628 501,
ö¤J¡Fo.
ifngÁ : 94864 90874
bjhiyngÁ : 04632-220027
ä‹dŠrš : tutpvds@yahoo.in
ntÿ® kht£l Â£l nkyhs®,

14 ghyhí ef®, Kjš bjU
fh£gho, ntÿ®-632 006
ifngÁ : 8754384978
bjhiyngÁ : 0416-2242071 / 2249530
ä‹dŠrš : vlrpvds@yahoo.in
éG¥òu« kht£l Â£l nkyhs®,

15/1, gthå bjU, mynkYòu«,
ÂU¡nfhéÿ® bkæ‹ nuhL,
éG¥òu«-605 602.
ifngÁ : 94426 03312
bjhiyngÁ : 04146-250357 / 222481
ä‹dŠrš : vpmpvds@yahoo.in
éUJef® kht£l Â£l nkyhs®,

Rfhjhu mYtyf Ãšo§, Ñœjs«,
kht£lM£Áa® mYtyf«,
éUJef®-626 002.
ifngÁ : 9445327750
bjhiyngÁ : 04562 - 252627
ä‹dŠrš : vnrpvds@yahoo.in

k¡fŸ rhrd« 2017

k¡fŸ rhrd« 2017
g‹dh£L ntsh© ts®¢Á ãÂa¤Â‹ (IFAD)

cjéÍl‹ Toa Rdhä¡F¥ Ã‹ ãiy¤j
thœthjhu¤ Â£l« (PTSLP)

k¡fŸ rhrd« 2017
25. g‹dh£L ntsh© ts®¢Á ãÂa¤Â‹ (IFAD) cjéÍl‹

Toa Rdhä¡F¥ Ã‹ ãiy¤j thœthjhu¤ Â£l« (PTSLP)
Â£l¡ F¿¡nfhŸ k‰W« neh¡f«
ãiy¤j jd¦ikÍld¦ Toa thH¦thjhu§fis Vw¦gL¤Â mtw¦iw Óça
Kiwæy¦ ã®t»¡f¤ j¡f Âwikahd jw¦rh®ghd flnyhu rKjha¤ij
cUth¡Ftnj Ï¤Â£l¤Âd¦ F¿¡nfhs¦ MF«. Rdhäahy¦ ghÂ¡f¥g£l flnyhu¥
gFÂfëy¦ thG« k¡fshy¦ F¿¥ghf bg©fshy¦ bray¦gL¤j¥gL« thœthjhu
bjhêy¦fs¦ kw¦W« ts Mjhu mik¥òfs¦ ãiy¤J brašgL¤Jtij Ï¤Â£l«
K¡»a neh¡fkhf bfh©Ls¦sJ.
mQf¥gl
Â£l¡ TW égu« gadhëfŸ
nt©oa mYty®
1. flnyhu gFÂ ts Mjhu nkyh©ik
rKjha k¡fëd¦ Â£l¥ kht£l Â£l
c£f£lik¥ò g§nfw¦òld¦ gFÂæYs¦s brayh¡f
trÂ c£f£lik¥ò »uhk k¡fs¦ mYty®,
trÂfs¦ Rdhä¡F¥ Ã‹
f©l¿a¥g£L ãiy¤j
bray¦gL¤j¥g£L thH¦thjhu¤
tU»wJ. Â£l«
Û‹ts Mjhu Ûd¦ ts¤Âid Â£l¥ kht£l Â£l
nkyh©ik mÂfç¡F« gFÂæy¦ brayh¡f
bghU£L braw¦ifflnyhu mYty®,
gts »uhk§fëy¦ Rdhä¡F¥ Ã‹
ciwél§fis Ûd¦ Ão ãiy¤j
cUth¡Fjy¦. glFfs¦ _y« thH¦thjhu¤
flèy¦ Ûd¦ Â£l«
Ão¥gt®fs¦
2. Cuf ãÂ k‰W« Ïl®ghL Ú¡F« cgfuz§fŸ
eèÎ‰w bjhêš Â£l kÂ¥Õ£L¤ T£L bghW¥ò¡ Cuh£Á
Kidnth® bjhifæš FG¡fshš mséyhd
_yjd ãÂ 70 rjÅj« bjhif bjhl§f¥gL« T£lik¥ò, »uhk
ehÃ‹° ãWtdãÂ, òÂa bjhêy¦ T£L ts
25 rjÅj¤ bjhif Â£l§fs nk«gh£L
eèÎ‰w bjhêš ika§fs¦
Kidnth® _yjd kw¦W« kht£l
ãÂ k‰W« 5 rjÅj¤ Â£l brayh¡f
bjhif mYty®,
gadhëfë‹ Rdhä¡F¥ Ã‹
g§fë¥ò ãiy¤j
thH¦thjhu¤
Â£l«

k¡fŸ rhrd« 2017
mQf¥gl
nt©oa mYty®
fh¥ÕL Fiwthd rªjh Â£l¥ Cuh£Á

Â£l§fs¦ bjhifæš MÍs¦ gFÂæy¦ mséyhd
(MÍs¦ kw¦W« fh¥ÕL kw¦W« FoæU¡F« T£lik¥ò, »uhk
bghJ) bghJ fh¥ÕL mid¤J
T£L ts
ju¥Ãd®
nk«gh£L
ika§fs¦
kw¦W« kht£l
Â£l brayh¡f
mYty®,
Rdhä¡F¥ Ã‹
ãiy¤j
thH¦thjhu¤
Â£l«
bghUs¦ rikayiw Cuh£Á Cuh£Á

cUth¡fk¦ fêÎfëYUªJ mséyhd mséyhd
kw¦W« òÂa vçthÍ cw¦g¤Â T£lik¥ò T£lik¥ò, »uhk
c¤ÂfS¡fhd brŒÍ« fy‹ kw¦W« kfë®
T£L ts
ãÂ mik¤jš. Ra cjé¡ FG
cW¥Ãd®fs¦ nk«gh£L
ika§fs¦
kw¦W« kht£l
Â£l brayh¡f
mYty®
3. ntiythŒ¥ò cUth¡Fjš k‰W« Âw‹ ts®¥ò gæ‰Á

Ûd¦ éw¦gid Â£l¥ gFÂæYs¦s Ûd¦ Ão kht£l Â£l
r§f§fs¦ flnyhu Ûdt glFfs¦ _y« brayh¡f
»uhk§fëy¦ flèy¦ Ûd¦ mYty®,
Ão¡f bry¦Y« Rdhä¡F¥ Ã‹
glFfs¦ k‰W«
Ûdt®fs¦. ãiy¤j
ÏaªÂu« thH¦thjhu¤
bghU¤j¥glhj Â£l«
glFfŸ _y« Ûd¦
Ão¡f bry¦Y«
Ûdt®fis
xU§»iz¤J
r§f§fis
Vw¦gL¤Jjy¦.

k¡fŸ rhrd« 2017
mQf¥gl
nt©oa mYty®
fld¦ Û£ò¤ Â£l¥ gFÂæy¦ Â£l¥ kht£l Â£l

bjhif flnyhu Ûdt gFÂæy¦ brayh¡f
»uhk§fëYs¦s flnyhu Ûdt mYty®,
Ûdt r§f§fëy¦ »uhk§fëYs¦s Rdhä¡F¥ Ã‹
ÏizªJs¦s Ûdt ãiy¤j
Ûdt®fëd¦ fld¦ r§f§fëy¦ thH¦thjhu¤
Û£ò¤ bjhifia ÏizªJs¦s Â£l«
Ûs¡ bfhL¤J Ûdt®fs¦.
flåèUªJ
éLé¤jy¦.
FWªbjhêš ts®¢Á
ntiy Â£l¥ gFÂæYs¦s Â£l¥ »uhk T£L ts

thŒ¥Ã‰fhd nk«gh£L
ÏisP®fS¡F gFÂæYs¦s
ika§fs¦ kw¦W«
bjhê‰ gæw¦Á Âwd¦ ts®¥ò ntiyaw¦w kht£l Â£l
gæw¦Á më¤J ÏisP®fs¦ brayh¡f
ntiy tha¦¥Ãid (M©fs¦ mYty®,
më¤jy¦. kw¦W« Rdhä¡F¥ Ã‹
bg©fs¦). ãiy¤j
thH¦thjhu¤
Â£l«

Citizen Chart - 2016 - RD&PD Dept. - Tamil PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Citizen Chart - 2016 - RD&PD Dept. - Tamil PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw

3. jhŒ Â£l« (jäœehL F¡»uhk§fŸ nk«gh£L¤ Â£l«) 21

4. Kjyik¢rç‹ Nça ä‹r¡ÂÍl‹ Toa gRik ÅL Â£l« 26

5. r£lk‹w cW¥Ãd® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l« 31

7. jäœehL Cuf¢ rhiyfŸ nk«gh£L¤ Â£l« 41

8. egh®L - M®.I.o. v¥. Â£l« 43

9. xU§»izªj x¥gil¡f¥g£l tUthŒ¤ Â£l« 45

10. xU§»izªj kfë® Rfhjhu tshf§fŸ Óuik¥ò 47

11. xU§»izªj M©fŸ Rfhjhu tshf§fŸ 49

12. JhŒikahd »uhk Ïa¡f« 51

13. Cuf¥ gFÂfëš Âl¡ fêÎ nkyh©ik¤ Â£l« 53

14. gŸë¡ fê¥giwfis guhkç¤jš 56

15. jUkòç k‰W« »UZz»ç kht£l§fS¡fhd 58

16. xU§»izªj gŸë c£f£lik¥ò nk«gh£L¤ Â£l« 60

17. kfh¤kh fhªÂ njÁa Cuf ntiy cWÂ¤ Â£l« 63

18. öŒik ghuj Ïa¡f« (Cuf«) 74

19. Ãujk kªÂç FoæU¥ò¤ Â£l« (Cuf«) 76

20. ehlhSk‹w cW¥Ãd® cŸq® bjhFÂ nk«gh£L¤ Â£l« 79

21. Ãujk kªÂç »uhk rhiyfŸ Â£l« 82

23. jäœehL kfë® nk«gh£L ãWtd« 93

24. jäœehL òJ thœÎ Â£l« 118

25. g‹dh£L ntsh© ts®¢Á ãÂa¤Â‹ (IFAD) cjéÍl‹ Toa 144

k¡fŸ rhrd« - 2017

jäœeh£o‹ bkh¤j k¡fŸ bjhifæš 4.05 nfhong® (52%) Cuf¥ gFÂfëš

_‹wL¡F Cuh£Á mik¥òfŸ

73tJ ÏªÂa muÁayik¥ò¢ r£l¤ ÂU¤j«, 1993 š bfh©L tu¥g£l ÃwF,

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiwæ‹ neh¡f«

mo¥gil trÂfshd FoÚ® tH§fš, bjUés¡FfŸ mik¤jš k‰W«

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR 1

Â£l§fis brašgL¤JtÂš »uhk Cuh£ÁÍl‹ ÏizªJ g§fh‰W»wJ. Â£l

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á Jiw ã®thf¤ij kh©òäF efuh£Á ã®thf«

kht£l M£Á¤ jiyt® _‹wL¡F Cuh£Á mik¥òfë‹ MŒthsuhf

2 Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR

t£lhu ts®¢Á mYty® (t£lhu Cuh£Á), t£lhu ts®¢Á mYty® (»uhk

»uhk Cuh£Á mséš

»uhk Cuh£Á¤ jiytnu »uhk Cuh£Áæ‹ braš mYtyU« Mth®. jiyt®

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR 3

4 Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR 5

6 Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR

_‹wL¡F Cuh£Áfëš, mo¥gil trÂfis cUth¡», mt‰iw¥

1.1. »uhk Cuh£Áfë‹ r£lßÂahd flikfŸ

1994-M« M©L jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l« ÃçÎ 110-‹ go ÑnH

i) mid¤J »uhk¢rhiyfŸ, ghy§fŸ, ÁWghy§fŸ, jL¥ò¢Rt®fŸ

ii) bghJ Ïl§fëš, FoæU¥ò gFÂfëš k‰W« rhiyfëš bjU

iii) fêÎ Ú®¡ fhšthŒ mik¤J¡ fêÎÚiu btëna‰Wjš.

iv) bjU¡fis R¤j« brŒjš k‰W« Rfhjhu¤ij Âl¡fêÎ nkyh©ik

v) bghJ¡fê¥Ãl trÂ V‰gL¤Jjš

vi) ÏLfhLfŸ k‰W« RLfhLfis V‰gL¤Â¥ guhkç¤jš.

vii) FoÚ® tH§Fjš.

viii) rKjha brh¤J¡fis guhkç¤jš

ix) »zWfis guhkç¤jš k‰W« Fs« njh©Ljš, guhkç¤jš k‰W«

x) m›t¥nghJ muR m¿é¡if thæyhf¥ gâ¡f¡Toa Ãw flikfŸ

1.2. éU¥òçik¥ gâfŸ

1994« M©L jäœehL Cuh£ÁfŸ r£l«, ÃçÎ 111-‹go Cuh£Áæ‹

Cuf ts®¢Á k‰W« Cuh£Á¤ Jiw, jäœehL muR 7

i) ku§fis e£L ghJfh¤jš.

ii) FoæU¥ò Ïšyhj bghJ Ïl§fŸ k‰W« rhinahu§fëš bjU

iii) rªijfŸ V‰gL¤Â guhkç¤jš

iv) éHh¡fŸ k‰W« bghU£fh£Áfis f£L¥gL¤Jjš

v) t©ofŸ ãW¤Jäl§fŸ, fhšeil¤ bjhGt§fŸ, Ïiw¢Á¡Tl§fŸ

vi) éisah£L¤ ÂlšfŸ, ó§fh¡fŸ, cl‰ gæ‰Á Tl§fŸ V‰gL¤Â

2. »uhk Cuh£Á¡ FG¡fŸ