กฎหมาย

ใน ชีวิต ประจํา
วัน

Laws
In Everyday
life

1207
 สารบัญ
หน้า
การสมรส 1-2
การหย่า 3-4
การแจ้งเกิด 5-6
การแจ้งตาย 7-8
การขอมีบต
ั รประจําตัวประชาช 9-12

สัญญาจํานําและสัญญาจํานอง 13-14
กฎหมายการรับราชการทหาร 15-16
 1

กฎหมาย
การแต่งงาน
การสมรสเปนจุดเริมต้นของสถาบันครอบครัวซึงเปนหน่วยย่อยพืนฐานของสังคมเพราะฉะนันสถานะความเปน
ครอบครัวจึงเริมต้นเมือชายและหญิงทําการสมรสกัน ในสมัยสุโขทัยกฎหมายสมรสของคนไทยนันได้รบั
อิทธิพลจากประเพณีและวัฒนธรรมของชาวอินเดีย ชาวขอมและชาวมอญ พ่อขุนรามคําแหงมหาราชกล่าวไว้ใน
ศิลาจารึกว่า ในการสมรสจะไม่มกี ารแบ่งสินสอดระหว่างฝายชายและหญิง บิดามีอํานาจมากทีสุดในครอบครัว
ส่วนมารดาจะไร้บทบาท ต่อมา ในสมัยอยุธยาเกิดการขยายของอาณาจักรมากขึนจึงต้องสร้างกฎหมายการ
สมรสมา เนืองจากประเพณีเดิมไม่สามารถใช้ได้ในสังคมเหมือนเดิมด้วยชุมชนทีขยายตัวมากขึน
ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นยังคงใช้กฎหมายตามมอยุธยา แต่ตอ่ มาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลก
ได้โปรดให้มกี ารชําระกฎหมายให้ถกู ต้อง ปรับปรุงใหม่เพือความยุตธิ รรม และจัดเปนระเบียบ

เงือนไขในการสมรส
ชายและหญิงต้ องมีอายุ 17 ปบริบูรณ์แล้วจึงจะทํ า
การสมรสได้ เว้นแต่ มีเหตุอันสมควร ศาลอาจ
อนุญาตให้สมรสก่อนนันได้ (มาตรา 1448)
กฎหมายเกียวกับการสมรสทัวไป
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 ครอบครัว ทีใช้บงั คับ
อยูใ่ นปจจุบน ี ารแก้ไขเพิมเติมคร้ัง ใหญ่ในป พ.ศ. 2533
ั นี ได้มก
และมีแก้ไขเพิมเติมเล็กน้อยให้เรือยมา ซึงมีหลักการสําคัญ ดังนี

ชายและหญิงต้ องยินยอมเปนสามีภรรยากัน
(มาตรา 1458)
ชายและหญิงซึงเปนญาติ สืบสายโลหิตโดยตรงขึนไป
หรือลงมาก็ ดี เปนพีน้องร่วมบิดามารดาหรือร่วม แต่
บิดาหรือมารดาก็ดี จะทํ าการสมรสกันไม่ได้
(มาตรา 1450)
กฎหมายรับรองสิทธิตามกฎหมายให้แก่ค่สู มรสท่ีจดทะเบียน
สมรสถูกต้องตามกฎหมายเท่านัน ตามมาตรา 1457 และการ
ึ องทําโดยความยินยอมของ
สมรสจะสินสุดลงด้วยการหย่า ซ่งต้
ทังสองฝายหรือโดยคําพิพากษาของศาล และการหย่ามีผล
สมบูรณ์เมือจดทะเบียนหย่ากันตามกฎหมาย ตามมาตรา 1514
และมาตรา 1515

หากชายหรือหญิงเปนบุ คคลวิกลจริตหรือเปนบุ คคล

ซึงศาลสังให้เปนคนไร้ความสามารถ จะทํ าการ สมรส ความสัมพันธ์ระหว่างสามีภริยานัน ประมวลกฎหมายแพ่งและ
กันไม่ได้ (มาตรา 1449) พาณิชย์ บรรพ 5 มาตรา 1461 วางหลักไว้วา่ สามีภริยาต้องอยู่
กินด้วยกันฉันสามีภริยา และสามีภริยาต้องช่วยเหลืออุ ปการะ
เลียงดูกันตามความสามารถและฐานะของ ตน ซึงสะท้อนให้เห็น
ผู้รบ
ั บุ ตรบุ ญธรรมกับบุ ตรบุ ญธรรมจะสมรสกันไม่ได้ ว่า ความสัมพันธ์ในครอบครัวเปนไปตามหลักความเสมอภาค
(มาตรา 1451) ระหว่างชายและหญิง

โดย ปนโจ วินเนอร์ สไปรท์

 2

การจดทะเบียนสมรส
เอกสาร ขันตอน
บัตรประชาชนตัวจริงทียังไม่หมดอายุ ตรวจสอบเอกสาร
หรือบัตรอืนทีทางราชการออกให้
สอบถามข้อมูลทัวไป
ทะเบียนบ้านตัวจริง

พยาน 2 คน (พร้อมบัตรประชาชนของ สอบถามการยินยอมเปลียน/ไม่เปลียนคํานําหน้า

พยานด้วย) ทีมีอายุครบ 20 ปบริบูรณ์
เซ็นเอกสารพร้อมด้วยพยาน 2 คน
ถ้าเคยหย่ามาก่อน ต้องพกหลักฐานการหย่าไปด้วย

ู มรสคนก่อนหน้าเสียชีวต
กรณีค่ส ิ ต้องมีหลักฐาน รับหลักฐานหรือใบสําคัญการสมรส
การตาย เช่น ใบมรณบัตร ประกอบด้วย
ั รและทะเบียนบ้านของบุตร กรณีทีมีลก
สูติบต
ทีจะจดทะเบียนสมรส
ู ก่อน
ปจจุบัน
แบบฟอร์ม คร.1 ตัวนีสามารถขอได้จากทีอําเภอ #สมรสเท่าเทียม เปนหนึงให้แฮชแท็กยอดนิยมในทวิตเตอร์ในเดือน
หรือสํานักทะเบียนทีไปจดทะเบียนสมรสเลยค่ะ ก.ค. ป พ.ศ.2563 ซึงเปนการเคลือนไหวเพือหาคนทีมีความคิดเห็น
เดียวกันกับการแก้ไขกฎหมายสมรสทําให้บุคคลธรรมดาทังเพศ
กรณีชาวต่างชาติ จะต้องมีหนังสือเดินทาง เดียวกันและชายหญิงสามารถทําการหมันและสมรสได้อย่างถูกต้อง
(Passport) ตัวจริง และแบบฟอร์มรับรองทีได้ ตามกฎหมาย โดยจะมีการเปลียนแปลงในการใช้สรรพนามเรียกคู่หมัน
จากสถานทูตหรือกงสุลทีแปลแล้วประกอบด้วยค่ะ เปน ผู้หมัน และผู้รบ
ั หมัน แทนคําว่า ชายและหญิง

สถานการณ์ตัวอย่างการสมรส
นายสไปร์ทอายุ 18 นางสาวโปปุยอายุ 16 นายสไปร์ทรัก
นางสาวโปปุยมาก จึงขอนางสาวโปปุยแต่งงาน และเดินทาง
ไปจดทะเบียนสมรสด้วยตัวเอง แต่วา่ นายทะเบียนไม่ยอม
จดทะเบียนสมรสให้เพราะว่านางสาวโปปุยยังอายุไม่ครบ
17 ปบริบูรณ์ โดยผู้ปกครองของทังสองฝายก็ยงั ไม่เห็นด้วย
ี น้าทีการงานทีมันคง
เพราะว่าทังสองคนยังอายุน้อยและไม่มห
ดังนันศาลจึงไม่อนุญาติให้ทังสองแต่งงานกัน แต่วา่
นายสไปร์ทเผลอไปทํานางสาวโปปุยท้อง และนายสไปร์ท
ยืนยันทีจะรับเลียงดูเด็กและสามารถดูแลครอบครัวได้โดยที
ครอบครัวของตนจะไม่ลําบากอย่างแน่นอน เมือผู้ปกครอง
เห็นความพยายามและความมันใจของสไปร์ท ท่านจึงอนุญาติ
ี ารแต่งงาน แต่วา่ ศาลได้ตรวจสอบอีกรอบ และพบว่านายสไปร์ท
ให้มก
เปนคนวิกลจริต การสมรสครังนีจึงถือเปนโมฆะ ถึงแม้ฝายผู้ปกครอง
จะอนุญาตแล้วก็ตาม
อ้างอิง สุภธิดา สุกใส (2018, June 8). การพัฒนากฎหมายเกียวกับการสมรสและ การรับรองสทิ ธิในการสมรสระหว่างเพศเดียวกัน ใน
ประเทศไทย. Law.Cmu. https://www.law.cmu.ac.th/lasc/conference/wp-
content/uploads/sites/2/2017/09/4สุภธิดา-แก้.pdf
กฎหมายทัวไป การหมันและการสมรส. Ordinarylawthai.
https://sites.google.com/site/ordinarylawthai/bth-thi-3-kdhmay-kab-khwam-samphanth-
phaynikhrxbkhraw/3-1-kar-hman-laea-kar-smrs
 3

กฎหมายการหย่า
ที มา
ในอดีตเมือมีการหย่าร้าง จะมีการแบ่ง
สินสมรสให้ชายนันได้ 2 ส่วน ส่วนหญิงได้
เพียง 1 ส่วน ตามหลัก "ชายหาบ หญิงคอน"
เพราะถือว่าชายเปนหัวหน้าในการทํามาหากิน
งานและความสามารถของหญิง นอกเหนือ
จากงานในบ้านยังไม่เปนทียอมรับของสังคม
แต่หลังจากประกาศใช้ประมวลกฎหมายแพ่ง
และพาณิชย์ในปพ.ศ. ๒๕๕๑ ทําให้สตรีมส ี ท
ิ ธิ
เท่ากับผูช
้ าย สามารถฟองหย่าได้ มีสท
ิ ธิในการ
แบ่งสินสมรส และเลียงดูบุตร
การขอหย่ า
1. ยินยอมทัง 2 ฝาย
ต้องทําเปนหนังสือ ลงลายมือชือต้องมี
พยาน 2 คน และนัดกันนําหนังสือหย่าดังกล่าว
ไปจดทะเบียนหย่า พร้อมพยาน 2 คน
2. การฟองหย่า
เมือพยายามหาทางพู ดคุยกันหลายครัง
แล้ว แต่ไม่สามารถตกลงกันได้ ก็ต้องอาศัย
กระบวนการยุติธรรมให้เข้ามาช่วยเหลือ โดย
สามารถติดต่อทนายความเพือขอคําแนะนํา จาก
นันทนายจะส่งหนังสือบอกกล่าวให้อีกฝายหนึง
มาหย่าภายในระยะเวลากําหนด หากอีกฝายไม่มา
หย่า ต้องทําสํานวนส่งฟองศาลต่อไป
สาเหตุการฟองหย่าได้นันอยูใ่ นมาตรา 1516
นอกใจ ทําร้ายร่างกาย วิกลจริต
(1) มีชู้ (สามารถเรียกค่าทดแทนจากชู)้
(2) สามีหรือภริยาประพฤติชวั เปนเหตุให้อีกฝาย
หนึงได้รบ ั ความเดือดร้อนเกินควร เมือเอาสภาพ

เอกสารประกอบ
ความเปนสามีภริยามาคํานึงประกอบอีกฝาย
หนึงนันฟองหย่าได้
การดํา เนิ น การ (3) สามีหรือภริยาทําร้าย หรือทรมานร่างกาย
หรือจิตใจ หรือหมินประมาทหรือเหยียดหยามอีก
ฝายหนึงหรือบุพการีของอีกฝายหนึง
บัตรประจําตัวของคูห
่ ย่า
(4) สามีหรือภริยาจงใจละทิงร้างอีกฝายหนึงไป
ทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้านของคูห
่ ย่า เกิน 1 ป
(5) สามีหรือภริยาถูกศาลสังให้เปนคนสาบสูญ
ใบสําคัญการสมรส (6) สามีหรือภริยาไม่ให้ความช่วยเหลืออุ ปการะ
เลียงดูอีกฝายหนึงตามสมควร
พยานบุคคล 2 คน
(7) สามีหรือภริยาวิกลจริตตลอดมาเกิน 3 ป ถึง
สัญญาหย่า ขนาดทีจะทนอยูร่ ว่ มกันฉันสามีภริยาต่อไปไม่ได้
(8) สามีหรือภริยาผิดทัณฑ์บนทีทําให้ไว้เปน
เอกสารการเปลียนชือตัว ชือสกุล (ถ้ามี) หนังสือในเรืองความประพฤติ
(9) สามีหรือภริยาเปนโรคติดต่ออย่างร้ายแรง
สูตบ
ิ ต
ั รบุตร (ถ้ามี)
อันอาจเปนภัยแก่อีกฝายหนึง
(10) สามีหรือภริยามีสภาพไม่อาจร่วมประเวณีได้
ตลอดกาล
เอ๋ย ลูกพีช นําหอม

กฎหมาย
การหย่า
สาระสําคัญ
ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ พ.ศ.
๒๕๕๑
มาตรา ๑๕๑๔ การหย่านันจะทําได้แต่โดยความ
ยินยอมของทังสองฝายหรือโดยคําพิพากษา
ของศาล การหย่าโดยความยินยอมต้องทําเปน
หนังสือ และ มีพยานลงลายมือชืออย่างน้อย 2
คน
มาตรา ๑๕๑๕ เมือได้จดทะเบียนสมรสตาม
ประมวลกฎหมายนี การหย่าโดยความยินยอม
จะสมบูรณ์ต่อเมือสามีและภริยาได้จดทะเบียน
การหย่านันแล้ว
มาตรา ๑๕๒๐ ในกรณีหย่าโดยความยินยอม ให้
สามีภริยาทําความตกลงเปนหนังสือว่าฝายใด
จะเปนผูใ้ ช้อํานาจปกครองบุตรคนใด ถ้ามิได้
ตกลงกันหรือตกลงกันไม่ได้ ให้ศาลเปนผูช ้ ขาด
ี 1762/2542
มาตรา ๑๕๒๒ ถ้าสามีภริยาหย่าโดยความ
ยินยอม ให้ทําความตกลงกันไว้ในสัญญาหย่าว่า
สามีภริยาทังสองฝาย หรือสามีหรือภริยาฝาย
ใดฝายหนึงจะออกเงินค่าอุ ปการะเลียงดูบุตร
เปนจํานวนเงินเท่าใดถ้าหย่าโดยคําพิพากษา
ของศาลหรือในกรณีทีสัญญาหย่ามิได้กําหนด
เรืองค่าอุ ปการะเลียงดูบุตรไว้ ให้ศาลเปนผู้
กําหนด
คดีฟองหย่า - ทนายนิธพ
https://www.nitilawandwinner.com/content/2817/คดีฟองหย่า-ทนายนิธพ
4
Cast study
1.สามีและภริยาสมัครใจแยกกันอยูเ่ พราะ
เหตุไม่สามารถอยูก
่ ันได้อย่างปกติสข
ุ เกิน
สามป คําพิพากษาศาลฎีกาที 41351/2541
บันทึกระหว่างโจทก์และจําเลยเปนข้อตกลงมี
วัตถุประสงค์เปนการระงับข้อพิพาทในเรืองการหย่า
โดยตรง และโจทก์ยอมจ่ายเงินค่าอุ ปการะเลียงดู
และเงินบําเน็จบํานาญให้แก่จาํ เลย ในทีนีสามีได้
นอกใจไปมีภริยาอีกคน ซึงไม่ได้เกิดจากความสมัคร
ใจของจําเลย เลยทําให้โจทก์ไม่สามารถฟองหย่า
จําเลยโดยอาศัยเหตุฟองหย่าตามประมวลกฎหมาย
แพ่งและพาณิชย์
2.สามีภริยาสมัครใจแยกกันอยูฝ
่ ายเดียว
ฟองอย่าไม่ได้ คําพิพากษาศาสฎีกาที
จําเลยไม่ได้อยูก
่ ับโจทก์ฉันสามีภริยาทีต่าง
ประเทศ เนืองจากโจทก์ไม่ให้ความยินยอมใน
การทําหนังสืออนุญาตเข้าประเทศแก่จาํ เลย ต่อ
มาเมือโจทก์กลับมารับราชการในไทย โจทก์เปน
ฝายแยกไปอยูต ่ ่างหาก โดยทีจําเลยไม่ได้สมัคร
ใจ ในทีนีไม่สามารถฟองหย่ากรณีทีโจทก์จาํ เลย
สมัครใจแยกกันอยู่ เพราะเหตุไม่อาจอยูร่ ว่ มกัน
ฉันสามีภริยาได้โดยปกติสข ุ ตลอดมาเกิน3ป
อันเปนเหตุให้โจทก์ฟองหย่าตามประมวล
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา1516(4/2)
ิ ล - Nitilawandwinner. (n.d.). Retrieved from
ิ ล
 5

กฎหมายแจ้งเกิด
จริงๆแล้วกฎหมายอยูใ่ กล้ตัวเรามากกว่าทีเราคิด อย่างกฎหมายการแจ้งเกิดเปนกฎหมายแรกทีเข้ามาผูก
พันธ์ในชีวต
ิ ของเรา เพือทําให้เรามีตัวตนในสังคม นอกจากนี การแจ้งเกิดยังทําให้เราได้รบ
ั สิทธิต่างๆจาก
ภาครัฐได้อย่างเต็มที ไม่วา่ จะเปนในเรืองด้านการศึกษา การรักษาพยาบาลและในอีกหลายๆด้านเช่นกัน

กฎหมายทะเบียนราษฎร
1. ให้แจ้งชือตัวของเด็กเกิดใหม่ พร้อมกับการ
แจ้งเกิด และแจ้งชือสกุลด้วย พร้อมสําเนา
ทะเบียนบ้านทีจะเพิมชือเด็ก
2. แจ้งวัน เดือน ป และสถานทีเกิด ถ้ามีหนังสือ
รับรองการเกิดจากสถานพยาบาล ให้นํามา
แสดงด้วย
3. แจ้งชือตัว - ชือสกุลบิดา มารดาของเด็ก
4. แจ้งชือตัวชือสกุลและทีอยูข ่ องผูแ
้ จ้งการ
เกิดตามหลักฐานสําเนาทะเบียนบ้านพร้อมบัตร
ประจําตัวประชาชนทีนํามาแสดง (กรณีผแ
ไม่ใช่บด
ิ า - มารดา)กรณีเมือมีคนเกิดนอกบ้าน
ู้ จ้ง
ให้บด
ิ าหรือมารดาหรือผูท ้ ีได้รบั มอบหมายเปนผู้
แจ้งต่อนายทะเบียน ผูร้ บั แจ้งแห่งท้องที ทีเกิด
หรือแห่งท้องทีทีพึงได้ใน 15 วัน นับแต่วน ั เกิด
หรือ ในกรณีจาํ เปนไม่อาจแจ้งได้ตามกําหนด ให้
แจ้งภายหลัง ได้ แต่ต้องไม่เกิน 30 วัน
หลักฐาน
1. สําเนาทะเบียนบ้าน ( ฉบับเจ้าบ้าน )
2. บัตรประจําตัวประชาชนของผูแ ้ จ้ง บัตรประจําตัว
ประชาชนของบิดามารดา ( ถ้ามี )
3. หนังสือรับรองการเกิดจากโรงพยาบาล ( ถ้ามี )
4. หนังสือยินยอมให้บุตรใช้ชอสกุ
ื ลของบิดา ( กรณี
ไม่จดทะเบียนสมรส )
5. เอกสาร "การแจ้งเกิด" (ต้องไปเอาทีเทศบาลฯ
หรือสถานทีพึงได้ตามเงือนไขทีกําหนด)
ขันตอนการติดต่อ
1. ผูแ
้ จ้งยืนเอกสารหลักฐานต่อนายทะเบียนท้องทีที
เด็กเกิด
2. นายทะเบียนตรวจสอบหลักฐานแล้วเปรียบเทียบคดี
ความผิดและสอบสวนผูแ ้ จ้ง บิดามารดาให้ทราบสาเหตุ
ทีไม่แจ้งการเกิดภายในกําหนด ในกรณีบด ิ าหรือมารดา
ไม่อาจมาให้ถ้อยคําในการสอบสวนได้ ไม่วา่ จะด้วยกรณี
ใด นายทะเบียนจะบันทึกถึงสาเหตุดังกล่าวไว้
3. นายทะเบียนนําเสนอนายอําเภอแห่งท้องทีพิจารณา
อนุมต ั ิออกสูติบต
ั ร และเพิมชือในทะเบียนบ้าน

แจ้งเกิดต้องไปทีไหน
1แจ้งเกิดในประเทศไทย
กรุงเทพมหานคร แจ้งเกิด
ทีสํานักงานเขตในพืนทีที
เด็กเกิด ต่างจังหวัด แจ้ง
เกิดทีเทศบาล อําเภอ ใน
พืนทีทีเด็กเกิด
2 แจ้งเกิดต่างประเทศ
สถานเอกอัครราชทูต หรือ
สถานกงสุล
หลิว ตูน ออม
 ในเคสต่างๆ
6
กรณีการแจ้งเกิด
การแจ้งเกิดเด็กลูกครึง
กรณีที 1 เด็กเกิดในราชอาณาจักรไทยใช้เอกสารบัตรประจําตัวประชาชนของบิดามารดา บัตรประจําตัว
ประชาชนของผูแ ้ จ้งเกิด หรือผูท
้ ีได้รบ
ั มอบหมายหนังสือรับรองการเกิด (ท.ร. 1/1) ออกโดยสถานพยาบาล
และเอกสารแจ้งเกิดเข้าทะเบียนบ้าน ใช้สาํ เนาทะเบียนบ้าน (ฉบับเจ้าบ้าน) ทีต้องการย้ายชือเด็กเข้า เด็กจะได้
สัญชาติไทยตาม 3 กรณีนี
1 เมือพ่อหรือแม่มส ี ญ
ั ชาติไทย และได้จดทะเบียนสมรสกัน
2 แม่มส
ี ญั ชาติไทย จดหรือไม่จดทะเบียนสมรส
3พ่อมีสญั ชาติไทย แม่ถือสัญชาติอืนและจดทะเบียนสมรส
กรณี 2 แจ้งเกิดเด็กลูกครึง เกิดนอกราชอาณาจักรเข้าทะเบียนบ้านไทยหากเด็กเกิดนอกราชอาณาจักร
ไทย และแจ้งเกิดรับสูติบต ั รจากสถานกงสุลมาเรียบร้อยแล้ว หากต้องการเพิมชือเด็กเข้าทะเบียนบ้านไทย ใช้
เอกสารข้อ 1-4 ตามข้อมูลข้างต้น โดยเพิมเอกสารสูติบต ั รทีออกโดยนายทะเบียนสถานเอกอัครราชทูต หรือ
สถานกงศุล หากเด็กเกิดทีต่างประเทศ ต้องมีหนังสือเดินทางไทยทีใช้เดินทางเข้าประเทศไทยด้วย

เด็กในสภาพแรกเกิดหรือเด็กอ่อนซึงถูก
ทอดทิง
ผูใ้ ดพบเด็กในสภาพแรกเกิดหรือเด็กอ่อนซึงถูกทอดทิงให้นาํ เด็กนันไปส่ง และแจ้งต่อพนักงานฝายปกครอง
หรือตํารวจหรือเจ้าหน้าทีประชาสงเคราะห์แห่งท้องทีทีตนพบเด็กนันโดยเร็ว
- เจ้าหน้าทีประชาสงเคราะห์ได้รบั ตัวเด็กไว้ แล้วแจ้งการมีคนเกิดต่อ นายทะเบียนผูร้ บ
ั แจ้ง โดยใช้หลักฐาน
ดังนี- บัตรประจําตัวผูแ้ จ้ง
- สําเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้านของสถานสงเคราะห์และบันทึกการ รับตัวเด็ก
- สอบสวนผูแ ้ จ้ง และผูป
้ กครองสถานสงเคราะห์

ตัวอย่างสถานการณ์
ถ้าหากในครอบครัวหนึงมีสามีเปนทหารทีต้องออกไปทํา อ้างอิง
สงครามแต่ไม่ได้จดทะเบียนสมรส ในขณะเดียวกันก็ทิง ท. (2020, November 28). การแจ้งเกิด
ภรรยาทีตังครรภ์ไว้ ซึงผู้เปนสามีตายในสงคราม แล้ว shorturl.at/tuvJT
สุดท้ายตัวภรรยาต้องทํายังไงกับลูกทีเกิดมา จําเปนต้องระบุ การแจ้งเกิด - cdba55021226.
ชือบิดาในใบเกิดไหม?ในกรณีทีไม่ได้จดทะเบียนสมรส ถือว่า (2537).shorturl.at/gkENU
ลูกทีเกิดมาเปนสิทธิของแม่โดนชอบธรรม คุณแม่สามารถ T. (2020a, August 24). 4 เอกสารแจ้งเกิด 2563 ใช้
ื ดาไปในใบแจ้งเกิด หรือจะไม่ประสงค์ทีจะระบุก็ไ้ด้ ฉ
ระบุชอบิ อะไรบ้าง และต้องแจ้งเกิดภายในกีวัน.
นันเราจะแยกกรณีออกเปน 2 เคส shorturl.at/dktGR
เคสแรก ระบุชอแค่
ื มารดา : ถ้าคุณแม่ไม่อยากระบุชอคุ
ื ณพ่อ อุ ทยารัตน์, ส. (2016, February 29). แจ้งเกิดอย่างไร หาก
ุ แม่มอ
ในใบแจ้งเกิด จะทําให้คณ ี ํานาจสิทธิในการปกครองลูก ท้องไม่มพี อ
่ ต้องระบุชอผู
ื ช
้ ายในใบเกิดไหม. Retrieved
November 21, 2020, from shorturl.at/jAF19
เพียงคนเดียว รวมไปถึงในการทําเอกสารต่างๆ เช่น การเข้า
เรียน การเข้ารับราชการ จะไม่มป ี ญหาเกิดขึนในภายหลังใน
เคสทีสอง คุณแม่ทีอยากจะเพิมชือคุณพ่อในภายหลังจะต้อง
มีการระบุตรวจสอบหลักฐาน DNA พ่อ แม่และลูกเท่านัน เพือ
ยืนยันว่าเปนสายเลือดเดียวกัน
 7

กฏหมาย
แจ้งตาย
ความหมาย
ความตาย เปนสิงทีต้องเกิดขึนกับทุกสิงมี
ชีวต
ิ รวมถึงมนุษย์ เพราะฉะนันความตายจึง
เปนเรืองทีใกล้ตัวเรามาก ๆ และสามารถเกิด
ขึนเมือไหร่ก็ได้ กับใครก็ได้ ในทางศาสนา
การตายเปนความเชือทีว่าเรานันได้หลุดพ้น
จากความทุกข์ และดวงวิญญาณก็จะไปขึน
สวรรค์หรือลงนรก แต่ในทางกลับกัน ทาง
กฎหมายการตายจะไม่เรียกว่าการตายจน
กระทังเกิดการแจ้งตาย กฎหมายแรกทีมี
ความเกียวข้องกับเราคือกฎหมายหารแจ้ง
เกิด เมือเวลาผ่านไป เราก็จะได้พบเจอกับ
กฎหมายมากมายทีส่งผลกระทบต่อการใช้
ชีวติ แต่กฎหมายสุดท้ายทีจะเกียวข้องกับ
เราคือกฎหมายแจ้งตาย
กฏหมาย
เมือมีคนตายให้แจ้งการตาย มาตรา 21 เมือมีคนตายในบ้าน ให้เจ้า
บ้านหรือผูพ
้ บศพแจ้งต่อนายทะเบียนผูร้ บ ั แจ้งแห่งท้องทีทีมีคน
ตาย ภายในยีสิบสีชัวโมง นับแต่เวลาตาย หรือพบศพ แต่ถ้าหากคน
ตายนอกบ้าน
ให้คนทีไปกับผูต ้ ายหรือผูพ้ บศพแจ้งต่อนายทะเบียนผูร้ บ ั แจ้งแห่ง
ท้องที ทีมีการตายหรือพบศพ หรือแห่งท้องที ทีจะพึงแจ้งได้ภายใน
ยีสิบสีชัวโมงนับแต่เวลาตายหรือเวลาพบศพ กรณีเช่นนี จะแจ้งต่อ
พนักงานฝายปกครองหรือตํารวจก็ได้ ทีสํานักงานเขต ทีว่าการ
อําเภอ หรือสํานักงานเทศบาล ถ้าไม่ปฏิบต ั ิตามข้อกฎหมายระวังโทษ
ปรับไม่เกิน 1,000 บาท
มาตรา 25 ถ้ามีเหตุให้สงสัยว่าคนตายด้วยโรคติดต่ออันตรายหรือ
ตายโดยผิดธรรมชาติ ให้นายทะเบียนผูร้ บ ั แจ้งรีบแจ้งต่อเจ้า
พนักงานผูม ้ ห
ี น้าทีตามกฎหมายว่าด้วยโรคติดต่ออันตรายหรือ
พนักงานฝายปกครองหรือตํารวจและให้รอการออกมรณบัตรไว้
ก่อนจนกว่าจะได้รบ ั ความเห็นชอบจากเจ้าพนักงานดังกล่าว

ขันตอนการแจ้งตาย
เราจะต้องเตรียม สําเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้า
บ้านทีคนตายมีชอและรายการบุ
ื คคล (ถ้ามี)
หนังสือรับรองการตายจากโรงพยาบาล (ถ้ามี)
และบัตรประจําตัวประชาชนของผูแ ้ จ้ง โดยผู้
แจ้งยืนเอกสารและหลักฐานต่อนายทะเบียน
เพือตรวจสอบและลงรายการในมรณบัตร แลัว
จําหน่ายชือผูต
้ ายออกจากทะเบียนบ้าน โดยจะ
ประทับคําว่า “ตาย” สีแดง ไว้หน้ารายการคนตาย

"อย่าสงสารคนตายเลยแฮรี สงสารคนที
ต้องอยูต
่ ่อดีกว่า" - อัลบัส ดัมเบิลดอร์
มัม เมย์ แอลเบิรท
์
 เสียชีวต
ิ ต่างๆ
8
กรณีการ
กรณีเสียชีวต
ิ ด้วยโรคหรือชราภาพ จะต้องมีหนังสือรับรองการตาย
จากแพทย์ใบประกอบโรคศิลป และบัตรประจําตัวของแพทย์ (กรณีมี
แพทย์รกั ษาก่อนตาย) และบัตรประจําตัวผูแ
้ จ้ง (เจ้าบ้านและผูไ้ ด้รบ
ั
มอบหมาย)
การแจ้งตายรายแรก เปนการแจ้งตาย “กริเซลด้า มาร์ชแบงส์” ซึงปวยเปนโรคมะเร็งในช่องท้อง ตายในโรง
พยาบาล พีกัลเลเทีย เมร์รธอต
ี เล่าว่าหลังจากกริเซลด้า มาร์ชแบงส์ตาย แพทย์จะยังไม่ดาํ เนินการใด ๆ จนกว่า
จะครบ 2 ชัวโมง เพือให้แน่ใจก่อนว่าผูต้ ายได้เสียชีวต
ิ อย่างแน่นอนแล้ว จากนันโรงพยาบาลจึงจะดําเนินการออก
หนังสือรับรองการตาย (ใบ ท.ร.4/1) ก่อนทีกัลเลเทีย เมร์รธอต ี จะดําเนินการเรืองเคลือนศพกลับสูบ
่ า้ นเกิดที
อําเภอเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

เมือกัลเลเทีย เมร์รธอต
ี นําศพพีสาวมาถึงทีวัดเรียบร้อยแล้ว เธอจึงได้ดาํ เนินการแจ้งตาย ณ ทีทําการ
ปกครองอําเภอเสนา โดยนําหลักฐานซึงประกอบไปด้วย หนังสือรับรองการตาย (ใบ ท.ร.4/1) ทีได้จากโรง
พยาบาล พร้อมทังบัตรประจําตัวประชาชนผูแ ้ จ้งตาย บัตรประจําตัวประชาชนผูต ้ าย และสําเนาทะเบียนบ้านที
มีชอคนตาย
ื ไปยืนต่อนายทะเบียน จากนันนายทะเบียนจะทําการจําหน่ายชือของผูต ้ ายออกจากทะเบียนบ้าน โดย
ประทับคําว่า “ตาย” เปนสีแดงไว้หน้ารายการคนตายในทะเบียนบ้าน ก่อนทีจะคืนหลักฐานต่าง ๆ ให้กับกัลเลเทีย
เมร์รธอต
ี

กรณีเสียชีวต
ิ โดยผิดธรรมชาติ เช่น ถูกยิง อุ บต ั ิเหตุ ให้ผแ
ู้ จ้ง แจ้งต่อ
สถานีตํารวจท้องทีทีมีผเู้ สียชีวต
ิ ภายใน 24 ชัวโมง เพือออกใบชัณ
สูตรพลิกศพ สถานีตํารวจจะส่งศพไปยังสถาบันนิติเวชวิทยาเพือหา
สาเหตุการตาย และออกใบรับรองสาเหตุการตายจากสถาบัน ฯ โดย
เราต้องนําบัตรประจําตัวผูแ ้ จ้ง (เจ้าบ้านและผูไ้ ด้รบ ั มอบหมาย) หาก
ไม่แจ้งตายภายในกําหนด ปรับไม่เกิน 1,000 บาท
การแจ้งตายรายที 2 เปนการแจ้งตาย “คุณย่าเคนดรา” ซึงตายด้วยอาการชราภาพทีบ้าน กรณีนเซซิ
ี เลียเล่าว่า
คุณย่าไม่เคยเจ็บปวยจนถึงขันต้องเข้าโรงพยาบาล เพราะสุขภาพแข็งแรงดี จะมีเพียงแค่อาการหลง ๆ ลืม ๆ ตาม
ประสาผูส
้ งู อายุ

คุณย่าได้หมดลมหายใจในวันทําบุญต่อชะตาก่อนวันเกิดเพียง 1 วัน หลังจากนันเซซิเลียจึงได้ไปแจ้งตายกับ

ผูใ้ หญ่บา้ น เพือให้ผใู้ หญ่บา้ นออกใบรับแจ้งการตาย (ท.ร.4 ตอนหน้า) ให้ ก่อนทีจะนําใบรับแจ้งการตาย (ท.ร.4
ตอนหน้า) พร้อมหลักฐานเอกสารอืนๆ ได้แก่ บัตรประจําตัวประชาชนของผูแ ้ จ้งตาย บัตรประจําตัวประชาชนของผู้
ตาย และสําเนาทะเบียนบ้านทีมีชอคนตาย ื ไปยืนต่อนายทะเบียน เพือให้นายทะเบียน ณ ทีทําการปกครองอําเภอ
ออกใบมรณบัตรให้
กรณีเสียชีวต ิ ในโรงพยาบาล เราจะต้องนําบัตรประจําตัวของผูแ
้ จ้ง
และหนังสือมอบหมาย หนังสือรับรองการตาย สําเนาทะเบียนบ้านที
ผูเ้ สียชีวต
ิ มีชอื (คนในพืนทีตายในโรงพยาบาล) และนําหลักฐานไป
แจ้งการตายต่อนายทะเบียนแห่งท้องทีทีโรงพยาบาลนันตังอยู่
การแจ้งตายรายที 3 เปนการแจ้งตาย “คุณน้าดิมท ิ รอฟ” ซึงปวยด้วยโรงมะเร็งตับระยะสุดท้าย หมดหนทาง
รักษา แพทย์จง ึ ให้กลับมาพักทีบ้าน เมือคุณน้าตายดีนโทมัส ก็ได้กลับไปทีโรงพยาบาลอีกครังเพือให้แพทย์ออก
หนังสือรับรองการตาย (ใบ ท.ร.4/1) และ ก่อนทีจะนําหนังสือรับรองการตาย (ใบ ท.ร.4/1) บัตรประจําตัวประชาชน
ผูแ
้ จ้งตาย บัตรประจําตัวประชาชนผูต ้ าย และสําเนาทะเบียนบ้านทีมีชอคนตาย
ื ไปยืนกับนายทะเบียน ณ ทีทําการ
อําเภอเช่นเดิม
G. (2020, February 18). การแจ้งตาย. Retrieved November 27, 2020, from https://www.gcc.go.th/webgcc/?p=1679
(2007, January 1). งานทะเบียนราษฎร์และบัตร. Retrieved November 27, 2020, from https://www.hatyaicity.go.th/hatyaicity_other/detail/4/data.html
การตาย - DOPA. (2020). Retrieved November 27, 2020, from https://www.bora.dopa.go.th/callcenter1548/index.php/menu-population/13-service-
handbook/population/11-population-dead
ปนเพชรพงศ์, ส. (n.d.). Redirect Notice. Retrieved November 27, 2020, from https://sites.google.com/site/lawofthailandatcanton/home/kar-caeng-tay
 9
กฎหมาย การขอมีบต ั รประชาชน
เเละการทําบัตรใหม่
หลักฐานชินหนึงทีสามารถใช้ในการเเสดงตนได้ในทุกๆทีในประเทศไทย มาในรูปเเบบบัตรพลาสติก ยาว 8.6 ซม. เเละ กว้าง 5.4
ซม. ทําให้พกพาได้สะดวกด้วยขนาดทีเท่ากับบัตรเครดิต บัตรทีว่านีถูกใช้เปนหลักฐานในการแสดงตน ใช้พสิ จ
ู น์และยืนยันตัว
บุคคลในการติดต่อราชการ การขอรับบริการหรือสวัสดิการในด้านต่างๆจากหน่วยงานของรัฐ รวมทังใช้ประกอบการทําธุรกรรม
ต่างๆ โดยกฎหมายในการทําบัตรประชาชนถูกเขียนไว้ในพระราชบัญญัติบต ั รประจําตัวประชาชน(ป๒๕๕๔) ดังต่อไปนี

การทําบัตรประจําตัวประชาชน กรณีขอทําบัตรประจําตัวประชาชนครัง
บัตรประจําตัวประชาชนเปนเอกสารราชการที
แรก
ออกให้สาํ หรับคนไทยทีมีชอในทะเบี
ื ยนบ้าน
เมือมีอายุ 7 ปบริบูรณ์ และมีชอในทะเบี
ื ยนบ้าน
เท่านัน เพือใช้เปนหลักฐานในการแสดงตน ใช้
(ท.ร.14) ต้องทําบัตรประจําตัวประชาชนภายใน
พิสจู น์และยืนยันตัวบุคคลในการติดต่อ
60 วัน หากพ้นกําหนดจะเสียค่าปรับ ไม่เกิน
ราชการ การขอรับบริการหรือสวัสดิการในด้าน
100 บาท
ต่างๆ จากหน่วยงานของรัฐรวมทังใช้ประกอบ หลักฐานทีต้องใช้
การทําธุรกรรมต่างๆ ทํานิติกรรม ฯลฯ เช่น 1.สูติบต
ั ร หรือหลักฐานอืนทีราชการออกให้
การสมัครงาน การขอเปดบัญชีเพือทํา เช่น ใบสุทธิ สําเนาทะเบียนนักเรียน
ธุรกรรมกับธนาคาร การโอนอสังหาริมทรัพย์/ หนังสือเดินทาง เปนต้น เพือแสดงว่าเปน
อสังหาริมทรัพย์ เปนต้น บุคคลเดียวกับผูม ้ ช
ี อในทะเบี
ื ยนบ้าน
2.หากเด็กเคยเปลียนชือตัว ชือสกุล ต้องนําใบ
คุณสมบัติของผู้ทีต้องมีบต
ั รประจําตัว สําคัญมาแสดงด้วย และหากบิดา มารดาของ
ประชาชน เด็กเคยเปลียนชือตัว ชือสุกล ต้องนําใบ
1.มีสญ
ั ชาติไทย สําคัญมาแสดงด้วย
2.ต้องมีชออยู
ื ใ่ นทะเบียนบ้าน (ท.ร.14) 3.หากไม่มเี อกสารตามข้อ 2 ให้นําเจ้าบ้านหรือ
3.มีอายุตังแต่ 7 ป แต่ไม่เกิน 70 ปสําหรับผู้ บุคคลผูน ้ ่าเชือถือมาให้การรับรอง
มีอายุเกิน 70 ป และผูไ้ ด้รบ
ั การยกเว้น จะขอมี 4.กรณีบด ิ ามารดาเปนคนต่างด้าว ให้นําใบ
บัตรประจําตัวประชาชนได้ สําคัญประจําตัวคนต่างด้าวของบิดา มารดามา
แสดงด้วย หรือนําใบมรณบัตรของฝายใดฝาย
บุคคลทีกฎหมายยกเว้นไม่ต้องมีบต
ั ร
หนึงทีถึงแก่กรรมไปแสดง
ประจําตัวประชาชน 5.การขอมีบต ั รครังแรกเมืออายุตังแต่ 16 ป
1.สมเด็จพระบรมราชินี ขึนไป ต้องนําเอกสารหลักฐานทีกําหนดตามข้อ
2.พระบรมวงศานุวงศ์ตังแต่ชนพระองค์
ั เจ้าขึน 1,2,3,4 และให้นําเจ้าบ้านและบุคคลทีน่าเชือถือ
ไป อย่างน้อย 2 คน ไปพบเจ้าหน้าทีเพือสอบสวน
3.ภิกษุ สามเณร นักพรต และนักบวช และให้การรับรอง
4.ผูม
้ กี ายพิการเดินไม่ได้ หรือเปนใบ้ หรือ
ตาบอดทังสองข้าง หรือจิตฟนเฟอน ไม่สม
ประกอบ
5.ผูอ้ ยูใ่ นทีคุมขังโดยชอบด้วยกฎหมาย
6.บุคคลซึงกําลังศึกษาวิชา ณ ต่างประเทศ
และไม่สามารถยืนคําขอมีบต ั รประจําตัว
ประชาชนได้

ปอม พีท ปนปน

 10
กฎหมาย การขอมีบต ั รประชาชน
เเละการทําบัตรใหม่

กรณีผ้ถ
ู ือบัตรย้ายทีอยู่ กรณีผ้ซ ึ อายุเกิน 70 ป ขอมีบต
ู งมี ั ร
เพือให้รายการทีอยูท ่ ีปรากฏในบัตรประจําตัว คนสัญชาติไทยซึงมีอายุเกิน 70 ป จะขอมีบต
ั ร
ประชาชนตรงกับรายการในทะเบียนบ้านผูถ ้ ือ ประจําตัวประชาชนก็ได้
บัตรผูใ้ ดย้ายทีอยูจ
่ ะขอเปลียนบัตรโดยทีบัตร
เดิมยังไม่หมดอายุสามารถทําได้แต่หากไม่ขอ หลักฐานทีต้องใช้
เปลียนบัตรก็สามารถใช้บต ั รนันได้ต่อไป 1.สําเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้าน
จนกว่าบัตรจะหมดอายุ 2.บัตรประจําตัวประชาชนเดิม (ถ้ามี)
3.หากไม่ปรากฏข้อมูลการทําบัตร หรือบัตรเดิม
หลักฐานทีต้องใช้ ได้หมดอายุนานมากแล้ว ต้องนําเอกสารอืน
1.บัตรประจําตัวประชาชนเดิม ทีทางราชการออกให้มาแสดง พร้อมทังนําเจ้า
บ้านและบุคคลทีน่าเชือถือมารับรอง

กรณีบุคคลทีพ้นสภาพได้รบ
ั การยกเว้น
ขอทําบัตร กรณีบต
ั รเดิมหมดอายุ
ผูซ
้ งพ้
ึ นสภาพได้รบั การยกเว้นไม่ต้องมีบตั ร เมือบัตรเดิมหมดอายุให้ทําบัตรใหม่ภายใน 60
ประจําตัวประชาชน เช่น ผูพ
้ น
้ โทษจากเรือนจํา วัน นับแต่วน
ั ทีบัตรเดิมหมดอายุ หากพ้น
หรือทัณฑสถาน เปนต้น ต้องไปขอทําบัตร กําหนดจะต้องเสียค่าปรับไม่เกิน 100 บาท ผู้
ประชาชนภายใน 60 วัน นับแต่วน ั พ้นสภาพได้ ถือบัตรสามารถขอทําบัตรใหม่ก่อนวันทีบัตร
รับการยกเว้น หากพ้นกําหนดจะต้องเสียค่าปรับ เดิมหมดอายุก็ได้ โดยให้ยนคํ
ื าขอภายใน 60 วัน
ไม่เกิน 100 บาท ก่อนวันทีบัตรเดิมหมดอายุ

หลักฐานทีต้องใช้ หลักฐานทีต้องใช้
1.หลักฐานทีแสดงว่าพ้นสภาพจากการยกเว้น
1.บัตรประจําตัวประชาชนเดิมทีหมดอายุ
ไม่ต้องมีบต
ั ร เช่น หนังสือสําคัญของเรือนจํา
2.หากบัตรเดิมหมดอายุเปนเวลานาน ต้องนํา
หรือทัณฑสถาน (ร.ท.5) หรือหนังสือเดินทาง
เจ้าบ้านหรือพยานบุคคลทีน่าเชือถือมารับรอง
และเอกสารทีแสดงว่าเปนผูส ้ าํ เร็จการศึกษา
ด้วย
จากต่างประเทศ มีบต ั รประจําตัวข้าราชการ
พนักงานรัฐวิสาหกิจแล้วแต่กรณี เปนต้น
2.หากไม่ปรากฏข้อมูลการทําบัตร หรือบัตรเดิม
ได้หมดอายุนานแล้ว ต้องนําเจ้าบ้านและบุคคล
น่าเชือถือมารับรองด้วย
 11
กฎหมาย การขอมีบต ั รประชาชน
เเละการทําบัตรใหม่

กรณีบต
ั รหาย หรือถูกทําลาย
เมือบัตรประจําตัวประชาชนหาย หรือถูกทําลาย
ให้ไปแจ้งความไว้เปนหลักฐาน ณ ทีว่าการ
อําเภอ สํานักงานเขตเทศบาลหรือเมืองพัทยา
แล้วแต่กรณี และขอทําบัตรใหม่ภายใน 60 วัน
นับแต่วนั ทีบัตรหายหรือถูกทําลาย หากพ้น
กําหนดจะต้องเสียค่าปรับไม่เกิน 100 บาท
หลักฐานทีต้องใช้
1.เอกสารทีมีรูปถ่ายของผูข ้ อมีบต
ั รใหม่ทีทาง
ราชการออกให้ เช่น ใบอนุญาตขับขี หลักฐาน
การศึกษา หรือหนังสือเดินทาง เปนต้น
2.หากไม่มห ี ลักฐานตามข้อ 2 ให้นําเจ้าบ้านหรือ
บุคคลผูน
้ ่าเชือถือมาให้การรับรอง
กรณีเปลียนชือตัวหรือชือสกุลแล้วต้อง
เปลียนบัตร
เมือผูถ
้ ือบัตรเปลียนชือตัว/ชือสกุล ต้อง
เปลียนบัตรภายใน 60 วัน นับแต่วน ั ทีแก้ไขชือ
ตัว ชือสกุล ในทะเบียนบ้าน หากพ้นกําหนดจะ
ต้องเสียค่าปรับไม่เกิน 100 บาท
หลักฐานทีต้องใช้
1.บัตรประจําตัวประชาชนเดิมทีต้องการ
เปลียน
2.หลักฐานการเปลียนชือตัวหรือชือสกุล แล้ว
แต่กรณี

กรณีบต
ั รเดิมชํารุดในสาระสําคัญ บัตรถูกทําลาย
หากบัตรเดิมชํารุดในสาระสําคัญ บัตรถูก
ทําลาย เช่น บัตรถูกไฟไหม้บางส่วน บัตรชํารุด
เลอะเลือน เปนต้น ต้องเปลียนบัตรภายใน 60
วัน นับแต่วน
ั ทีบัตรเดิมชํารุดหรือถูกทําลาย
หากพ้นกําหนดจะต้องเสียค่าปรับไม่เกิน 100
บาท

หลักฐานทีต้องใช้
1.บัตรประจําตัวประชาชนเดิมทีชํารุดหรือถูก
ทําลาย
2.เอกสารทีมีรูปถ่ายของผูข ้ อมีบต
ั รใหม่ทีทาง
ราชการออกให้ เช่น ใบอนุญาตขับขี หลักฐาน
การศึกษา หรือหนังสือเดินทาง เปนต้น
3.หากไม่มเี อกสารตามข้อ 2 ให้นําเจ้าบ้านหรือ
บุคคลผูน
้ ่าเชือถือมาให้การรับรอง
 12
กฎหมาย การขอมีบตั รประชาชน
เเละการทําบัตรใหม่

การขอมีบต
ั รกรณีเปนบุคคลได้รบ
ั การ ขอเปลียนบัตร กรณีเปลียนคํานําหน้า
เพิมชือในทะเบียนบ้าน นาม
ต้องยืนขอมีบต ั รประจําตัวประชาชนภายใน 60
หลักฐานทีต้องใช้
วัน นับแต่วน
ั ทีเพิมชือในทะเบียนบ้าน หากพ้น
1.บัตรประจําตัวประชาชนเดิม
กําหนดมีโทษปรับไม่เกิน 100 บาท
2.หลักฐานแสดงการเปลียนคํานําหน้านาม เช่น
หลักฐานทีต้องใช้ ทะเบียนสมรส ทะเบียนอย่า เปนต้น
1.เพิมชือกรณีแจ้งเกิดเกินกําหนด ใช้หลักฐาน
สูติบต
ั ร และสอบสวนเจ้าบ้านหรือบุคคลน่าเชือ
ถือ Case study
นายเอไปเทียวทีพัทยา เเละได้ทํากระเปาเงินทีมี
2.เพิมชือกรณีชอตกสํ
ื ารวจให้สาํ เนาทะเบียน
บัตรประชาชนอยูห ่ าย นายเอจึงจําเปนต้อง
บ้านทีผูน
้ ันเคยมีชออยู
ื ก
่ ่อน หลักฐานการเพิม
ไปเเจ้งสํานักงานเขตตามทะเบียนบ้านของตน
ชือหรือหลักฐานทีทางราชการออกให้ และ
พร้อม เงินค่าธรรมเนียม20บาท เเละ เอกสารที
สอบสวนเจ้าบ้านหรือบุคคลผูน ้ ่าเชือถือ
มีรูปถ่ายของนายเอทีทางราชการออกให้(เช่น
ใบอนุญาตขับขี หรือหนังสือเดินทาง เปนต้น)
การขอมีบตั รกรณีบุคคลซึงได้สญ ั ชาติ หรือ บุคคลผูน้ ่าเชือถือมาให้การรับรอง
ไทย หรือได้รบ ั ิให้มสี ญ
ั อนุมต ั ชาติไทย ภายใน60วัน เพือทีจะไม่เสียเงินค่าปรับไม่
เกิน100บาท
หรือได้กลับคืนสัญชาติไทย
ยืนคําขอมีบต
ั รภายใน 60 วัน นับแต่วน
ั ทีได้รบ
ั
สัญชาติไทย หากเกินกําหนดมีโทษปรับไม่เกิน
100 บาท

หลักฐานทีต้องใช้
1.กรณีได้ได้รบ
ั อนุมต
ั ิให้มส
ี ญ
ั ชาติไทยโดยการ
แปลงสัญชาติ หรือได้กลับคืนสัญชาติไทย ใช้
หนังสือสําคัญการแปลงสัญชาติเปนไทย หรือ
หนังสือสําคัญแสดงการได้กลับคืนสัญชาติ
เปนไทยแล้วแต่กรณี
2.หลักฐานอืนๆ ทีทางราชการออกให้ และ
สอบสวนเจ้าบ้านหรือบุคคลผูน ้ ่าเชือถือ

อ้างอิง
การทําบัตรประจําตัวประชาชน. (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from http://www.bangkok.go.th/vadhana/page/sub/4052/การทํา
บัตรประจําตัวประชาชน

ข้อมูลจากพระราชกิจจาฯ เกียวกับการทําบัตรประชาชน ฉบับล่าสุด (พ.ศ.2554). (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from
http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2554/A/034/64.PDF

ว่าด้วยถึงการทําบัตรประจําตัวประชาชน ฉบับที 3 2561 (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from

https://www.bic.moe.go.th/images/stories/rabeabkomkanprokkong.PDF
 กฎหมาย 13

สัญญาจํานําและจํานอง
จํานําในโรงรับจํานํา จํานองกับผูร้ บั จํานอง
จํานํากับจํานองต่างกันอย่างไร?
การจํานํา การจํานอง
ตามมาตรา 747 “จํานํา” คือ สัญญาซึงผูจ้ าํ นํา ส่งมอบ ตามมาตรา 702 แห่ง ประมวลกฎหมายแพ่ง
สังหาริมทรัพย์สงให้
ิ หนึงให้แก่บุคคลอีกคนหนึง เรียกว่าผูร้ บั และพาณิชย์ “จํานอง” คือ สัญญาซึงผูจ ้ าํ นอง
จํานํา เพือเปนประกันการชําระหนี ทรัพย์สน ิ ทีจะสามารถจํานําได้ เอาทรัพย์สน ิ ตราไว้กับผูร้ บ
ั จํานอง เปนประกัน
คือ สังหาริมทรัพย์เท่านัน การชําระหนี โดยไม่ต้องส่งมอบทรัพย์สน ิ นัน
ให้แก่ผรู้ บั จํานอง ทรัพย์สน ิ ทีสามารถนํามา
สิทธิและหน้าทีของผูจ้ าํ นํา จํานองได้คือ อสังหาริมทรัพย์ และ
สังหาริมทรัพย์
ผูร้ บ
ั จํานํายึดของจํานําไว้ ปพพ. มาตรา 758 ผูร้ บ ั จํานําจะยึด

สิทธิและหน้าทีของ
ของจํานําไว้ได้ทังหมดจนกว่าจะได้รบ ั ชําระหนีและค่า
อุ ปกรณ์ครบถ้วน
ผูร้ บ
ผูร้ บ
ั จํานําต้องรักษาทรัพย์ทีจํานําไว้ ตามภ.พ. มาตรา 759
ั จํานําต้องรักษาทรัพย์สน ิ จํานําไว้ให้ปลอดภัยและต้อง
ผูร้ บั จํานอง
หลังจากการจดทะเบียนจํานอง หากมีการจด
สงวนทรัพย์สน ิ จํานํานัน อย่างวิญ ูชนจะพึงสงวน
ทะเบียนภาระจํายอมหรือทรัพย์สท ิ ธิอย่างอืนที
ทรัพย์สน ิ ของตนเอง
ผูร้ บ
ั จํานองไม่ได้ยน ิ ยอมเเละสามารถส่งผล
ผูร้ บ ั จํานําต้องรับผิดเมือทรัพย์สน ิ ทีจํานํานันสูญหายหรือ
เสียเเก่ผรู้ บ ั จํานองได้ ผูร้ บ
ั จํานองสามารถขอ
บุบสลาย ตาม ปพพ. มาตรา 760 ถ้าผูร้ บ ั จํานําเอาทรัพย์สน ิ
ลบสิทธินันได้หลังการจดทะเบียนจํานอง หาก
ออกไปใช้เองหรือนําไปเก็บไว้โดยไม่ได้รบ ั การยินยอม ผูร้ บ ั
มีทรัพย์สน ิ ซึงจํานองสูญหายหรือบุบสลาย
จํานําต้องรับผิดชอบแม้วา่ จะเปนเหตุสด ุ วิสย ั เว้นแต่พส ิ จ
ู น์
หรือไม่เพียงพอต่อการจํานอง ผูร้ บ ั จํานอง
ได้วา่ ถึงอย่างไรก็คงต้องสูญหายหรือบุบสลาย
สามารถบังคับจํานองได้ทันที เเต่หากความ
กฎหมายการจํานํา เสียหายของทรัพย์สน
ผูจ
ิ ไม่ได้เกิดจากผูจ
้ าํ นองสามารถเสนอทรัพย์สน
้ าํ นอง
ิ อืนเพือ
มาตรา ๗๔๙ คู่สญ ั ญาจํานําจะตกลงกันให้บุคคลภายนอกเปนผู้
จํานอง หรือนําทรัพย์สน ิ นันไปซ่อมเเซมได้
เก็บรักษาทรัพย์สน ิ จํานําไว้ก็ได้
มาตรา ๗๕๐ ถ้าทรัพย์สน ิ ทีจํานําเปนสิทธิซงมี ึ ตราสาร และมิได้
ส่งมอบตราสารนันให้แก่ผรู้ บ ั จํานํา ทังมิได้บอกกล่าวเปน
หนังสือแจ้งการจํานําแก่ลก ู หนีแห่งสิทธินันด้วยไซร้ ท่านว่าการ
จํานําย่อมเปนโมฆะ
มาตรา ๗๕๑ ถ้าจํานําตราสารชนิดออกให้แก่บุคคลเพือเขาสัง
ท่านห้ามมิให้ยกขึนเปนข้อต่อสูบ ้ ุคคลภายนอก เว้นแต่จะได้
สลักหลังไว้ทีตราสารให้ปรากฏการจํานําเช่นนันอนึง ในการนีไม่
จําเปนต้องบอกกล่าวแก่ลก ู หนีแห่งตราสาร
มาตรา๗๕๒ ถ้าจํานําตราสารชนิดออกให้แก่บุคคลโดยนามและ
จะโอนกันด้วยสลักหลังไม่ได้ ท่านว่าต้องจดข้อความแสดงการ
จํานําไว้ให้ปรากฏในตราสารนันเอง และท่านห้ามมิให้ยกขึนเปน
ข้อต่อสูล ้ ก
ู หนีแห่งตราสารหรือบุคคลภายนอกเว้นแต่จะได้บอก
กล่าวการจํานํานันให้ทราบถึงลูกหนีแห่งตราสาร
มาตรา ๗๕๕ ถ้าจํานําสิทธิ ท่านห้ามมิให้ทําสิทธินันให้สนไปหรื ิ อ
แก้ไขสิทธินันให้เสียหายแก่ผรู้ บ ั จํานําโดยผูร้ บ
ั จํานํามิได้ยน
ิ ยอม
เชอร์ร ี รวงข้าว เอิรท
์ อาร์ท
 14
สิทธิเเละหน้าทีของผูจ้ าํ นอง การบังคับจํานอง
1) ตามปพพ. มาตรา 724 วรรค1 ผูจ ้ าํ นองทีจํานอง การทีเจ้าหนีบังคับชําระหนีจากทรัพย์สน
ิ ทีนํามา
ทรัพย์สน ิ ของตนไว้เพือประกันหนีบุคคลอืนจะต้องชําระแล้ว จํานอง อาจเกิดขึนได้หากไม่จา่ ยหนีภายในระยะ
จะเข้าชําระหนีเสียเอง เเละถ่ายรูปไว้เปนหลักฐานว่าตนได้รบ ั เวลาทีตกลงกันไว้ในสัญญามี 2 แบบคือ ขายทอด
เงินไปเท่าไหร่เเละต้องจ่ายคืนเท่าไหร่ ตลาด และ ยึดสินทรัพย์เปนของผูร้ บ ั จํานอง
2) ถ้าต้องบังคับจํานอง ผูจ ้ าํ นองจะได้รบ ั เงินคืนจากลูกหนี
ตามจํานวนทีผูร้ บ ั จํานองจะได้รบ ั จากการบังคับจํานอง
3) ในกรณีทีมีผจ ู้ าํ นองหลายคนและไม่ได้ระบุลําดับการ
จํานองไว้ ผูจ ้ าํ นองคนทีถูกบังคับจํานองไม่มส ี ท
ิ ธิไล่เบียจาก
ผูจ
้ าํ นองรายอืน
4) ในกรณีทีมีการจํานองร่วมกันโดยระบุอันดับไว้ สิทธิของ
ผูจ้ าํ นองมีอยูด ่ ังบัญญัติไว้ในปพพ. มาตรา 726 คือเมือ
บุคคลต่างด้าวจํานองทรัพย์สน ิ เพือประกันหนี แต่เซ็นลาย
เซ็นเดียวกัน บุคคลอืนจะต้องชําระและได้ระบุลําดับไว้ด้วย
การทีผูร้ บ ั จํานองยอดปลดหนีให้แก่ผจ ู้ าํ นองคนหนึง ย่อม
ทําให้ผจ ู้ าํ นองคนหลังหลุดพ้นด้วย ความแตกต่างระหว่างการ
กฎหมายการจํานอง จํานําและการจํานอง
มาตรา ๗๐๔ สัญญาจํานองต้องระบุทรัพย์สน ิ ซึงจํานอง ทรัพย์สน
ิ ทีนํามาเปนประกัน
มาตรา ๗๐๕ การจํานองทรัพย์สน ิ นัน นอกจากผูเ้ ปน การส่งมอบทรัพย์สน ิ ทีเปนประกัน โดยการ
เจ้าของในขณะนันแล้ว ท่านว่าใครอืนจะจํานองหาได้ไม่ จํานองไม่ต้องมีการส่งมอบทรัพย์ให้แก่ผรู้ บ ั
มาตรา ๗๐๖ บุคคลมีกรรมสิทธิในทรัพย์สน ิ แต่ภายใน จํานอง แต่จาํ นําต้องส่งมอบทรัพย์ทีจํานําให้
บังคับเงือนไขเช่นใดจะจํานองทรัพย์สนิ นันได้แต่ภายใน แก่ผรู้ บ
ั จํานํา
บังคับเงือนไขเช่นนัน ผูร้ บ
ั จํานองจะต้องมีการบอกกล่าวแก่ผู้
มาตรา ๗๐๘ สัญญาจํานองนันต้องมีจาํ นวนเงินระบุไว้เปน จํานองเปนหนังสือก่อนว่าจะบังคับจํานอง
เรือนเงินไทยเปนจํานวนแน่ตรงตัว หรือจํานวนขันสูงสุดที แต่กรณีการบังคับจํานํานัน ไม่จาํ ต้องแจ้ง
ได้เอาทรัพย์สน
ิ จํานองนันตราไว้เปนประกัน การบังคับจํานําก่อน
มาตรา ๗๐๙ บุคคลคนหนึงจะจํานองทรัพย์สน ิ ของตนไว้ การจํานองสามารถนําไปจํานองเพือประกัน
เพือประกันหนีอันบุคคลอืนจะต้องชําระ ก็ให้ทําได้ การชําระหนีได้หลายราย แต่การจํานําจะนํามา
มาตรา ๗๑๔ อันสัญญาจํานองนัน ท่านว่าต้องทําเปน เปนประกันการชําระหนีได้เพียงรายเดียว
หนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที
CASE STUDY
ทรัพย์สน ิ สิงเดียว เมือผูจ้ าํ นอง มอบ โฉนดทีดิน และ รถให้กับผูร้ บ ั

เเต่มผ
ี รู้ บั จํานองหลายคน
จํานองเพือคําประกันการใช้หนี หากรถคันนันพัง
หรือบ้านทรุดโทรม ถือว่าผูจ ้ าํ นองจะต้องเสนอ
ผูจ
้ าํ นองจะจ่ายหนีเรียงลําดับตามวันเเละเวลาทีจดทะเบียน ซ่อมแซมหรือเสนอทรัพย์อืนมาจํานองแทน ไม่
หากทรัพย์สน ิ นําไปขายทอดตลาด หลังจากได้จาํ นวนเงินสุทธิ เช่นนัน ผูร้ บ ั จํานองสามารถบังคับจํานองได้
ก็จดั ให้เเก่ผรู้ บั จํานองตามลําดับเเละหากมีเงินเหลือก็ต้อง ยกเว้นถ้าการทีทรัพย์นันเสือมโทรมเปนเพราะ
มอบให้ผจ ู้ าํ นอง ผูร้ บ
ั จํานองนําทรัพย์นันไปใช้โดย ไม่ได้รบั

ทรัพย์สน ิ หลายอย่าง อนุญาติจากผูจ ้ าํ นอง ตาม ปพพ. ป 2535

เเต่มผ
ี รู้ บั จํานองคนเดียว
บทที 1 สัญญาจํานองและสัญญาจํานํา - maiper. (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from
https://sites.google.com/site/maipercom/home/04
สัญญาจํานอง - Commercial law2200-1008. (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from
https://sites.google.com/site/ccommerciallaw22001008/2-sayya-canxng
หากมีการระบุลําดับของทรัพย์สน ิ ทีจํานองไว้ ผูร้ บ
ั จํานองจะใช้ จํานอง (บททัวไป). (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from https://thai-civil-
code.blogspot.com/2009/09/blog-post_1763.htm
สิทธิจาํ นองเเก่ทรัพย์สนิ ตามลําดับเเละผูร้ บ
ั จํานองไม่มส ี ท
ิ ธิที 3.สัญญาจํานํา - Commercial law2200-1008. (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from
https://sites.google.com/site/ccommerciallaw22001008/3-sayya-cana
จะนําทรัพย์สน ิ จํานองไปใช้หนีของตน การจํานํา (บททัวไป). (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from https://thai-civil-
code.blogspot.com/2009/09/blog-post_1666.html
เมือผูร้ บ
ั จํานองจะบังคับจํานอง จะต้องมีจดหมายเเจ้งผู้ User, S. (n.d.). Retrieved November 27, 2020, from

จํานองก่อนล่วงหน้าหนึงเดือน
http://www.cpao.go.th/%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%
B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89/74-
%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B3.html
 กฎหมาย 15

รับราชการทหาร
การรับราชการทหาร
1. การรับราชการทหารเปนการช่วยะรักษา
ความมันคงของประเทศ
2. กฎหมายเกียวกับการรับราชการทหารได้
กําหนดไว้วา่ ชายสัญชาติไทยมีหน้าทีรับราช
การทหาร คือเมืออายุ18ปต้องไปลงบัญชี
ทหารกองเกิน และเมืออายุยา่ งเข้าปที 21 จะ
ต้องปฏิบต ั ิตามหลักเกณฑ์การเรียกคนเข้า
กองประจําการ
3. บุคคลบางประเภทได้รบ ั การยกและผ่อนผัน
การเข้ารับราชการทหารบางคนได้รต้องรับ
ราชการทหารกองประจําการ
ความสําคัญ
1. ทุกประเทศจะมีดินแดนซึงมีอาณาเขต
แน่นอน และมีความจําเปนทีจะต้องปองกัน
รักษาดินแดนนันไว้ให้คงอยู่ รอดพ้นจากการ
ถูกศัตรูรุกราน
2. ในสภาพบ้านเมืองจะเปนปกติ ทหารก็ยง ั มี
ส่วนช่วยเหลือในด้านการพัฒนาประเทศและ
ช่วยเหลือราษฎรเช่นการช่วยเหลือและบริการ
ประชาชทีได้รบั ความเดือดร้อนจากภัยต่างๆ
เช่นอุ ทกภัย

การลงบัญชีทหาร กองเกิน
ทหารกองเกิน หมายถึง ชายซึงมีอายุตังแต่ 18 ปบริบูรณ์และยังไม่ถึง 30 ปบริบูรณ์ ซึงได้ลงบัญชีทหาร
กองเกินแล้ว
1. บรรดาชายทีมีสญ ั ชาติไทย เมือมีอายุยา่ งเข้าปที 18 ใน พ.ศ.ใด ให้ไปแสดงตนเพือลงบัญชีทหารกอง
เกินภายใน พ.ศ.นัน ผูท ้ ีไม่สามารถไปลงบัญชีทหารกองเกินด้วยตนเองได้ ต้องให้บุคคลซึงบรรลุนิติภาวะ
และเชือถือได้ไปแจ้งแทนให้นายอําเภอสอบสวนหรือผูอ ้ ํานวยการเขตสอบสวนถ้าไม่มผ ี ม
ู้ าแจ้งแทนให้ถือว่า
ผูน
้ ันหลีกเลียงขัดขืนไม่มาลงบัญชีทหารกองเกิน ผูท ้ ีจะลงบัญชีทหารกองเกินจะต้องยืนแบบแสดงตน
เพือลงบัญชีทหารกองเกิน คือ แบบสด.44 และเมือได้ลงบัญชีทหารกองเกินเสร็จแล้วนายอําเภอ หรือผู้
อํานวยการเขตจะออกใบสําคัญทีเรียกว่า แบบสด.9 ให้ผน ู้ ันไว้เปนหลักฐานแสดงว่า บุคคลนันเปนทหาร
กองเกินแล้ว ดังนัน แบบ สด.9 จึงมีความสําคัญสําหรับผูท ้ ีลงบัญชีทหารกองเกินว่าได้ปฏิบต ั ิตนตาม
กฎหมายแล้วผูซ ้ งได้
ึ ลงบัญชีทหารกองเกินแล้วให้ถือว่าเปนทหารกองเกินตังแต่วน ั ที1มกราคมของ
พ.ศ.ถัดไป
2. บุคคลซึงยังไม่ได้ลงบัญชีทหารกองเกินเพราเหตุใดๆ ก็ดี ถ้าอายุยง ั ไม่ถึง 26 ปบริบูรณ์ ให้ปฏิบต ั ิใน
ทํานองเดียวกับข้อ 1 ภายใน 30 วันนับแต่วน ั ทีสามารถจะปฏิบต ั ิได้ แต่จะให้ผอู้ ืนแจ้งแทนไม่ได้
3. บุคคลต่อไปนีได้รบ ั การยกเว้นไม่ต้องไปแสดงตน ต่อนายอําเภอในการลงบัญชีทหารกองเกิน
1) สามเณรเปรียญ 2) ผูซ
้ งถู
ึ กคุมขัง

บุคคลทีได้รบ
ั การยกไม่ต้องรับราชการ
ทหารกองประจําการ
1) พระภิกษุ ทีมีสมณศํกดิหรือทีเปนเปรียญและ นักบวชในพระพุ ทธศาสนาแห่งนิกายญวนหรือจีนทีมี
สมณศักดิ
2) คนพิการทุพพลภาพซึงไม่สามารถเปนทหารได้ เช่น ตาบอด หูหนวก หัวใจพิการ วัณโรค ไตอักเสบ
เรือรัง โรคเท้าช้าง กะเทย มะเร็ง ตับแข็ง จมูกโหว่ เพดานโหว่ หรือคนเผือก ฯลฯ
3) คนในบางท้องทีทีกระทรวงกลาโหมประกาศว่า ไม่มค ี ณ
ุ วุ ฒจิ ะเปนทหารได้
ดรณ์ ปุน เน็กซัส ลอย
 16

การเรียกคนเข้า กองประจําการ
1) ทหารกองประจําการ หมายถึง ชายซึงขึนทะเบียนกองประจําการและได้เข้ารับราชการทหารในกองประจํา
การจนกว่าจะได้ปลดบุคคลทีอยูใ่ นกําหนดออกหมายเรียกมาตรวจเลือกเข้าเปนทหารกองประจําการนัน
คือผูท ้ ีเปนทหารกองเกิน1.ในเดือนตุลาคม ทุกป นายอําเภอจะประกาศให้ทหารกองเกินทีมีอายุยา่ งเข้า 21
ปใน พ.ศ.นันไปแสดงตนเพือรับหมายเรียกทีอําเภอ
2) ทหารกองเกินทีมีอายุยา่ งเข้า 21 ใน พ.ศ.ใด ต้องไปแสดงตนเพือรับหมายเรียก ณ อําเภอท้องที
ภูมลิ ําเนาทหารของตนใน พ.ศ.นัน ผูท ้ ีไม่สามารถไปด้วยตนเองได้ ต้องให้ผท
ู้ ีบรรลุนิติภาวะและพอเชือถือ
ได้ไปรับหมายเรียกแทน ถ้าไม่มผ ี แ
ู้ ทนให้ถือว่าผูน
้ ันหลีกเลียงขัดขืน
3) ทหารกองเกินซึงถูกเรียก ต้องมาให้คณะกรรมการตรวจเลือกทําการตรวจเลือกตามกําหนดให้หมาย
เรียกนัน

การยกและการผ่อน ผันการเข้ารับราชการทหาร
บุคคลทีต้องไปลงบัญชีทหารกองเกินไว้ แต่ได้รบ ั การยกเว้นไม่ถก ู เรียกมารับการตรวจเลือกเข้ารับราชการ
ทหารกองประจํา การในยามปกติ
1) พระภิกษุ สามเณร และนักบวชในพระพุ ทธศาสนาแห่งนิกายจีนหรือญวนซึงเปนนักธรรมตามที
กระทรวง ศึกษาธิการรับรอง
2) นักบวชศาสนาอืนซึงมีหน้าทีประจําในกิจของ ศาสนาตามทีกําหนดในกฎกระทรวงและผูว้ า่ ราชการ
จังหวัดออกใบสําคัญให้ไว้
3) บุคคลซึงอยูใ่ นระหว่างฝกวิชาทหารตามหลักสูตร ทีกระทรวงกลาโหมกําหนดตามกฎหมายว่าด้วยการ
ส่งเสริมการฝกวิชาทหาร
4) นักเรียนโรงเรียนเตรียมทหารของกระทรวงกลาโหม
5) ครูซงประจํ
ึ าทําการสอนหนังสือหรือวิชาการต่างๆ ทีอยูใ่ นความควบคุมของกระทรวงทบวง กรม หรือ
ราชการส่วนท้องถิน ทังนีตามทีกําหนดในกฎกระทรวง และผูว้ า่ ราชการจังหวัดออกใบสําคัญให้
6) นักศึกษาของ ศูนย์กลางอบรมการศึกษาผูใ้ หญ่ของกระทรวงศึกษาธิการ
7) นักศึกษาของศูนย์ฝกการบินพลเรือนของกระทรวง คมนาคม
8) บุคคลซึงได้สญ ั ชาติไทยโดยการแปลงสัญชาติ
9) บุคคลซึงได้รบ ั โทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงทีสุด ให้จาํ คุกครังเดียวตังแต่ 10 ปขึนไป หรือเคยได้รบ
ั
โทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงทีสุดหลายครังรวมกันตังแต่ 10 ปขึน หรือเคยถูกศาลพิพากษาให้กักกัน

สรุปสาระสําคัญ
1. ชายทีมีสญ
ั ชาติไทย มีหน้าทีต้องรับราชการทหารตามกฎหมาย
2. ชายทีมีสญั ชาติไทย เมืออายุยา่ งเข้าปที 18 ในป พ.ศ. ใด ต้องไปขึนบัญชีทหารกองเกินภายใน พ.ศ.นัน
3. ทหารกองเกินเมืออายุ ย่างเข้าปที 21 ต้องไปรับหมายเรียกตรวจเลือกเข้าเปนทหารกองประจําการ
4. บุคคลทีได้รบ
ั การยก ไม่ต้องรับราชการทหารกองประจําการ ได้แก่ พระภิกษุ ทีมีสมณศักดิทีเปนเปรียญ
และนักบวชในพุ ทธศาสนาแห่งนิกายญวนหรือจีนทีมีสมณศักดิ คนพิการซึงไม่สามารถเปนทหารได้ คนใน
บางท้องทีกระทรวงกลาโหมประกาศว่าไม่มค ี ณ
ุ วุ ฒจิ ะเปนทหารได้

อ้างอิง: (n.d.). Retrieved November 28, 2020, from

https://www.baanjomyut.com/library_3/extension-4/knowledge_of_the_law/08.html