สั ญญาจาํ นําและสั ญญาจาํ นอง

้ มูลที่นักเรี ยนตอ
ขอบเขตขอ ้ ควา้ มีดังนี้
้ งคน

1. สั ญญาจาํ นําคืออะไร - ขมิ้น

สั ญญาซึ่งบุคคลคนหนึ่ งเรี ยกวา่ ผูจ้ าํ นําสง่ มอบสั งหาริ มทรัพยใ์ ห้แกบ
่ ุคคลอีกคนหนึ่ งเป็ นผูค้ รองครองเรี ยกวา่ ผูร้ ั บจาํ นําเพื่อ
ประกันการชาํ ระหนี้ โดยทรัพยส์ น ิ ที่จาํ นําไดค ิ ที่สามารถเคลื่อนที่ไดเ้ ชน
้ ือ ทรัพยส์ น ่ วิทยุ โทรทัศน์ ชา้ ง มา้ เป็ นตน้  

สั ญญาจาํ นําเป็ นสั ญญาซึ่งบุคคลหนึ่ ง เรี ยกอีกอยา่ งวา่ ผูจ้ าํ นํา มีหน้าที่สง่ มอบสั งหาริ มทรัพยใ์ ห้แกบ
่ ุคคลอีกคนหนึ่ ง หรื อผูร้ ั บ
้ รองครองเพื่อประกันการชาํ ระหนี้ โดยทรัพยส์ น
จาํ นํา เป็ นผูค ิ ที่จาํ นําไดค ิ ที่สามารถเคลื่อนที่ไดเ้ ชน
้ ือ ทรัพยส์ น ่ วิทยุ 
้  
โทรทัศน์ ชา้ ง มา้ เป็ นตน

https://janeparadee.wordpress.com/กฎหมายแพง่ และพาณิ ชย/์ การจาํ นองจาํ นํา/#:~:text=ความแตกตา่ งของ

่ ูร้ ั บจาํ นํา 
สั ญญา,จาํ นําให้แกผ

https://sites.google.com/site/vathaland1/morgage 

http://www.cpao.go.th/กฎหมายน่ารู้ /74-การจาํ นํา.html#:~:text=กฎหมายน่ารู้ -,การจาํ นํา,รู ปพรรณ%20สร้อย%

20แหวน%20เพชรเป็ นตน
้  

2. สั ญญาจาํ นองคืออะไร - ขมิ้น

การที่บุคคลคนหนึ่ งเรี ยกวา่ “ผูจ้ าํ นอง” เอาอสั งหาริ มทรัพยข์ องตน เชน ่ ที่ดิน หรื อทรัพยท
์ ่ีกฎหมายอนุ ญาตให้จาํ นอง
ไดไ้ ปจดทะเบียนไวก ้ ั บบุคคลอีกคนหนึ่ ง เรี ยกวา่ “ผูร้ ั บจาํ นอง”เพื่อเป็ นหลักประกันการชาํ ระหนี้ ทังนี
้ ้ โดยผูจ้ าํ นองไมต
่ อ
้ ง
่
สง่ มอบทีดินหรื อ

สั ญญาจาํ นองเป็ นสั ญญาซึ่งบุคคลหนึ่ ง เรี ยกวา่ “ผูจ้ าํ นอง” เอาอสั งหาริ มทรัพยข์ องตน เชน ่ ที่ดิน หรื อทรัพยท
์ ่ีกฎหมาย
อนุ ญาตให้จาํ นองไดไ้ ปจดทะเบียนไวก ้ ั บบุคคลอีกคนหนึ่ ง เรี ยกวา่ “ผูร้ ั บจาํ นอง”เพื่อเป็ นหลักประกันการชาํ ระหนี้ ทังนี
้ ้ โดยผู้
จาํ นองไมต ่
้ งสง่ มอบทีดินหรื อทรัพยส์ น
่ อ ิ ให้ผูร้ ั บจาํ นอง 

3. สั ญญาทัง้ 2 แบบแตกตา่ งกันอยา่ งไร - ขมิ้น

จาํ นอง: -ไมต ้ งสง่ มอบทรัพสินให้ผูร้ ั บจาํ นอง
่ อ

-​สามารถนําไปจาํ นองเพื่อประกันการชาํ ระหนี้ ไดห

้ ลายราย
จาํ นํา: -ผูจ้ าํ นําตอ ิ ที่จาํ นําให้แกผ
้ งสง่ มอบทรัพยส์ น ่ ูร้ ั บจาํ นํา

-​ชาํ ระหนี้ ไดเ้ พียงรายเดียว

้
สั ญญาทังสองแบบอาจมี คลา้ ยคลึงกันมากในเรื่ องของการให้สท ิ ธิแกบ ่ ุคคลอีกคนหนึ่ งในทรัพยส์ นิ ของผูจ้ าํ นําหรื อ
้
จาํ นองแตว่ า่ สั ญญาทังสองมี ขอ ้ แตกตา่ งหลักๆที่เห็นไดช้ ั ดเจนคือ สั ญญาจาํ นองไมต ่ อ ิ ให้ผูร้ ั บจาํ นอง
้ งสง่ มอบทรัพยส์ น
และยังสามารถนําทรัพยส์ น ่
ิ ไปจาํ นองเพือประกันการชาํ ระหนี้ ไดห ่
้ ลายราย ซึงแตกตา่ งจากสั ญญาจาํ นําที่ผูจ้ าํ นําตอ ้ งสง่
มอบทรัพยส์ น ่
ิ ทีจาํ นําให้แกผ ้
่ ูร้ ั บจาํ นําโดยสามารถชาํ ระหนี ไดจ้ ากผูร้ ั บจาํ นํารายเดียว

4. เอกสารหลักฐานที่ตอ
้ งใช้ (นักเรี ยนสามารถใชว้ ธิ ีการในการสรุ ปหรื อเปรี ยบเทียบขอ
้ มูลก็ได)้
- Angie

่ ือซื้อขาย/สั ญญาจาํ นองคืออะไร-ควรมีรายละเอียดอะไรบา้ ง-30366

https://www.ddproperty.com/คูม

บัตรประชาชน

สาํ เนาบัตรประชาชน

่ โฉนดที่ดิน, ใบจดทะเบียนรถ (จาํ นอง) และ ใบรับประกันเพชร (จาํ นํา)

หลักฐานแสดงความเป็ นเจา้ ของ เชน

สาํ เนาทะเบียนบา้ น

สาํ เนาสูติบัตร

5. วิธีการในการทาํ สั ญญาทัง้ 2 ประเภท - กฤต

6. กรณี ตัวอยา่ งสาํ หรับนํามาประยุกตร์ ่วมกับการให้ขอ

้ มูล - Buckbeak
สั ญญาจาํ นองและสั ญญาจาํ นํา

้ :
แบง่ หัวขอ

1. สั ญญาจาํ นองและจาํ นําคืออะไร มีจุดประสงคเ์ พื่ออะไร หลักการอยา่ งไร

2. จุดเริ่ มตน
้ ของกฎหมาย
3. อธิบายทรัพยส์ น ิ ที่สามารถจาํ นองและจาํ นําได้
4. ความรับผิดชอบของผูจ้ าํ นําและจาํ นอง
5. สิทธิของผูจ้ าํ นําและจาํ นอง
6. การระงับสั ญญาจาํ นําและจาํ นอง
7. กฎหมายที่สอดคลอ ้ งกับสั ญญาจาํ นองจาํ นํามีอะไรบา้ ง อยูใ่ นมาตราอะไร สง่ ผลอยา่ งไร
8. คน ้ ควา้ case study ที่เกี่ยวขอ ้ งกับการจาํ นองและจาํ นํา
การทาํ สั ญญาจาํ นํา
- ทาํ หนังสือสั ญญา (ไมจ่ าํ เป็ น)
- สง่ ยื่นสั งหาริ มทรัพยใ์ ห้ผูร้ ั บจาํ นําหรื อบุคคลภายนอก
บังคับจาํ นํา
- เอาทรัพยส์ น ิ ที่จาํ นําออกขายทอดตลาดคือกระทาํ ไดเ้ องไมต ่ อ
้ งขออาํ นาจ
- ผูร้ ั บจาํ นําจะยื่นฟ้องตอ่ ศาลให้ขายทอดตลาดทรัพยท ์ ่ีจาํ นํา

การทาํ สั ญญาจาํ นอง

- ตอ ้ งทาํ ตอ่ หน้าเจา้ หน้าที่กรมที่ดิน
์ ่ีนํามา จาํ นอง คือ
- มีสัญญาเป็ นหนังสือ (ผูจ้ าํ นอง ทาํ การกูเ้ งินเป็ นวงเงินจาํ นวนเงินเทา่ ไร และทรัพยท
อะไร

http://www.bangkoksmilecondo.co.th/news/71#:~:text=1.%20สั ญญา%20จาํ นอง%20ตอ ้ %

่ ี,นัน
้ งไมม
20สั ญญาจะไมส่ มบูรณ์
http://old-book.ru.ac.th/e-book/l/LW302(47)/LW302(47)-3.pdf
http://www.chumsang.go.th/index.php?mod=blog&path=blog&id_sub=46&id_type=1
http://www.atimedesign.com/jamnamweb.pdf

้ มูล (Case Study)

กรณี ตัวอยา่ งสาํ หรับนํามาประยุกตร์ ่วมกับการให้ขอ

ในประเทศของเราประชาชนมีการจาํ นําจาํ นองมากมายไมว่ า่ จะดว้ ยเหตุผลสว่ นตัวหรื อผลประโยชน์ของผูอ ้ ่ืน ทวา่

้ อาจนําพาไปสูป
การจาํ นําจาํ นองนัน ่
่ ุคคลหรื อสว่ นรวมไดเ้ นื องจากการทุจริ ตและการไมเ่ คารพกฎเกนณ์
่ ั ญหาและผลเสียแกบ
ตามที่ไดต ้ เ่ บื้องตน
้ ั งแต
้ กลงกันไวต ้ จึงอาจทาํ ให้เกิดการเสียทรัพยส์ นิ ขึ้นศาล และจาํ คุกได้ กรณี ตัวอยา่ งของคดีท่ีเคยเกิด
้ขึนจากปัญหาการจาํ นําในประเทศไทยไดแ ้ ก่ คดีรับจาํ นําทองทีเกิดขึ้นเมื่อ 10 เมษายน 2562
่

ปัญหาในคดีรับจาํ นําทองเกิดจากที่ผูเ้ สียหาย สิบตาํ รวจตรี พีระภัทร ถาบรรดิษฐ ไดน ้ ําสร้อยคอทองรวมมูลคา่

่ ้ ่
1000 บาท ไปจาํ นําทีร้านทอง ณ บริ เวณพืนที สน. ราษฎร์บูรณะ แตเ่ มือพยายามไถส ่ ่ ร้อยคอทองคืน ผูร้ ั บจาํ นําหรื อเจห ้
มวยนัน ้ กลับหลีกเลี่ยงการถอนจนเกิดการไลฟสดโดยผูจ้ าํ นํา พบผูเ้ สียหายที่ประสบปัญหาคลา้ ยกันรวม 14 รายจึงเกิดการ
แจง้ ความและดาํ เนิ นคดี กรมการปกครองไดล ้ งตรวจสอบพื้นที่และพบการขายของเกา่ หมดอายุจากเจห ้ มวยจึงไดแ ้ จง้ ขอ
้ หา
้ ้ เป็ นกรณี ตัวอยา่ งของปัญหาที่เกิดจากการจาํ นําในประเทศซึ่งเป็ นวัตถุท่ี
่ อีกหนึ่ งคดี ทังนี
คา้ ของเกา่ โดยไมไ่ ดร้ ั บอนุ ญาติเพิม
สามารถเคลื่อนที่หรื อยา้ ยได้ หากเป็ นปัญหาการจาํ นองก็จะมีความเกี่ยวขอ ้ งกับที่ดินหรื อของอสั งหาริ มทรัพยข์ องบุคคลใด
บุคคลหนึ ง ่

https://www.one31.net/news/detail/11354
จาํ นํา จาํ นอง จาํ ไปไมจ่ าํ คุก

หลังจากที่ไดร้ ั บบุตรไปแลว้ สาํ หรับผูใ้ ดที่ตอ

้ งการเงินสดเริ่ งดว่ นอาจจะสนใจชอ่ งทางการจาํ นําบุตรก็เป็ นได้ (แฮร่
) การจาํ นํา จาํ นองสรุ ปงา่ ยๆคือการนําสินทรัพยข์ องตัวเอง ไมว่ า่ จะเล็กเทา่ นาฬิกาหรื อใหญเ่ ทา่ บา้ น มาเป็ นหลักประกันใน
การยืมเงินจาํ นวนหนึ่ ง การยืมเงินโดยปกติแลว้ สาํ หรับคนทั่วไปอาจจะแคพ ่ ูดปากเปลา่ แลว้ ก็ไดร้ ั บเงินมาโดยมีแคช่ ่ือเสียง
เป็ นหลักประกัน แตก ่ ารจาํ นําและจาํ นอง ถา้ พูดงา่ ยๆ จะออกไปในแนวของธุ รกิจที่มีสัญญาบง่ ชี้อยา่ งแน่ชัด ถา้ ยืมแลว้ ไมค ่ ืน
่ ่
เงินสิงทีผูน
้ ําของไปจาํ นําหรื อจาํ นองจะสามารถถูกยึดโดยผูร้ ั บจาํ นําหรื อจาํ นองได้

สั ญญาจาํ นําเป็ นสั ญญาซึ่งบุคคลหนึ่ ง หรื อเรี ยกอีกอยา่ งวา่ ผูจ้ าํ นํา มีหน้าที่สง่ มอบสั งหาริ มทรัพยใ์ ห้แกบ ่ ุคคลอีกคน
้ รอบครองเพื่อประกันการชาํ ระหนี้ เพื่อที่จะให้ความยุติธรรมแกผ
หนึ่ ง หรื อผูร้ ั บจาํ นําเป็ นผูค ่ ูร้ ั บจาํ นําหากเกิดสถาณการณ์ท่ีผู้
จาํ นําไมม่ ีเงินมาคืนในเวลาที่กาํ หนด (จะไดไ้ มข่ าดทุน) โดยทรัพยส์ น ิ ที่จาํ นําไดค้ ือ ทรัพยส์ นิ ที่สามารถเคลื่อนที่ไดเ้ ชน่ วิทยุ 
โทรทัศน์ ชา้ ง มา้ เป็ นตน ้

สั ญญาจาํ นองเป็ นสั ญญาซึ่งบุคคลหนึ่ ง เรี ยกวา่ “ผูจ้ าํ นอง” เอาอสั งหาริ มทรัพยข์ องตน เชน ่ ที่ดิน หรื อทรัพยท ์ ่ี
กฎหมายอนุ ญาตให้จาํ นองไดไ้ ปจดทะเบียนไวก ้ ั บบุคคลอีกคนหนึ่ ง เรี ยกวา่ “ผูร้ ั บจาํ นอง”เพื่อเป็ นหลักประกันการชาํ ระหนี้  
้ ้ โดยผูจ้ าํ นองไมต
ทังนี ้ งสง่ มอบที่ดินหรื อทรัพยส์ น
่ อ ิ ให้ผูร้ ั บจาํ นอง ยกเวน
้ กรณี กูน้ อกระบบซึ่งอาจจะมีขันตอนแตกต
้ า่ งกันไป 

สั ญญาทัง้ 2 แบบอาจมีความคลา้ ยคลึงกันมากในเรื่ องของการให้สท ิ ธิ์แกบ่ ุคคลอีกคนหนึ่ งในทรัพยส์ น ิ ของผู้

้
จาํ นําหรื อจาํ นองแตว่ า่ สั ญญาทังสองมีขอ ่
้ แตกตา่ งหลักๆทีเห็นไดช้ ั ดเจนคือ สั ญญาจาํ นองไมต ่ อ
้ งสง่ มอบทรัพยส์ นิ ให้
ผูร้ ั บจาํ นองและยังสามารถนําทรัพยส์ น ่
ิ ไปจาํ นองเพือประกันการชาํ ระหนี ไดห ้ ่
้ ลายราย ซึงแตกตา่ งจากสั ญญาจาํ นําที่ผู้
จาํ นําตอ ิ ที่จาํ นําให้แกผ
้ งสง่ มอบทรัพยส์ น ่ ูร้ ั บจาํ นําโดยสามารถชาํ ระหนี้ ไดจ้ ากผูร้ ั บจาํ นํารายเดียว

ตามกฏหมายแลว้ การจาํ นําสามารถทาํ ไดโ้ ดยผูจ้ าํ นําและผูร้ ั บจาํ นําโดยไมต ่ อ

้ งมีสัญญาการจาํ นําเป็ นหนังสือ
ก็ได้ แตก ้ อ่ เมื่อมีการสง่ มอบสั งหาริ มทรัพยใ์ ห้ผูร้ ั บจาํ นําเทา่ นัน
่ ารจาํ นําจะนับวา่ สาํ เร็จไดต ้ จากตัวอยา่ งที่หามาได้
สั ญญาการรับจาํ นํา (ถา้ ทาํ เป็ นหนังสือ) ควรประกอบไปดว้ ย 1) วันและสถานทีทีทาํ สั ญญา 2) ชื่อและที่อยูผ
่ ่ ่ ูร้ ั บจาํ นํา
่ ่ ่
3) ชือ ทีอยู ่ และเลขบัตรประชาชนผูจ้ าํ นํา 4) วันหมดอายุสัญญา 5) ชือสั งหาริ มทรัพย ์ 6) จาํ นวนเงินทีปลอ่ ยยืมและ ่
อัตราดอกเบี้ย 7) ลายเซน ็

สั ญญาการจาํ นองจะเป็ นทางการมากกวา่ โดยตอ ้ งมีการทาํ สั ญญาตอ่ หน้าเจา้ หน้าที่กรมที่ดินเทา่ นัน ้ สั ญญาจะ
ถูกทาํ เป็ นหนังสือและตอ ้ งประกอบไปดว้ ย 1) รายละเอียดทรัพย ์ 2) รายละเอียดวันที่ทาํ สั ญญา 3) ชื่อผูถ ้ ือโฉนดที่ดิน
ระหวา่ งการจาํ นอง 4) จาํ นวนเงินและอัตราดอกเบีย 5) ระบุชือผูท ้ ่ ้ าํ สั ญญาในสว่ นของผูจ้ าํ นองและผูร้ ั บจาํ นอง 6)
็
การเซนสั ญญา สิงทีตอ ่ ่ ่
้ งเตรี ยมไปเพิมเติมคือ บัตรประชาชาน สาํ เนาบัตรประชาชน หลักฐานความเป็ นเจา้ ของ (โฉนด
่
ทีดิน) สาํ เนาทะเบียนบา้ น สาํ เนาสูติบัตร การจาํ นองตอ ้ งนําโฉนดที่ดินนัน ้ ไปจดทะเบียนเพื่อตราไวเ้ ป็ นหลักประกัน 
 
้
ทังการจ าํ นําและจาํ นองมีสงิ่ ที่เรี ยกวา่ การบังคับจาํ นํา/จาํ นองซึ่งคือการที่เกิดเหตุการณ์ท่ีผูจ้ าํ นําจา่ ยเงินไมต ่ รงตาม
สั ญญา ผูร้ ั บจาํ นําสามารถทาํ ไดส ้ องอยา่ งคือ 1) เอาทรัพยส์ น ่
ิ ทีจาํ นําออกขายทอดตลาดคือกระทาํ ไดเ้ องไมต ่ อ้ งขออาํ นาจ 
่
และ 2) ผูร้ ั บจาํ นําจะยืนฟ้องตอ่ ศาลให้ขายทอดตลาดทรัพยท ่
์ ีจาํ นํา สว่ นผูร้ ั บจาํ นองจะตอ้ งมีหนังสือไปเตือนผูจ้ าํ นองกอ ่ น 
ถา้ ถูกเมินสามารถนําไปฟ้องศาลไดห ้ รื อ ไมก น
็
่ ํ า ่
ของที ม าค าํ ้ ไปขายทอดตลาดแต ต อ
่ ้ งบอกผู จ า
้ ํ นองกอ่ น 1 เดื อ น 
 
 
 
ในประเทศของเราประชาชนมีการจาํ นําจาํ นองมากมายไมว่ า่ จะดว้ ยเหตุผลสว่ นตัวหรื อผลประโยชน์ของผูอ ้ ่ืน ทวา่
การจาํ นําจาํ นองนัน ้ อาจนําพาไปสูป ่ ั ญหาและผลเสียแกบ ่ ุคคลหรื อสว่ นรวมไดเ้ นื่ องจากการทุจริ ตและการไมเ่ คารพกฎเกนณ์
ตามที่ไดต ้ เ่ บื้องตน
้ ั งแต
้ กลงกันไวต ้ จึงอาจทาํ ให้เกิดการเสียทรัพยส์ นิ ขึ้นศาล และจาํ คุกได้ กรณี ตัวอยา่ งของคดีท่ีเคยเกิด
้ขึนจากปัญหาการจาํ นําในประเทศไทยไดแ ้ ก่ คดีรับจาํ นําทองทีเกิดขึ้นเมื่อ 10 เมษายน 2562
่

ปัญหาในคดีรับจาํ นําทองเกิดจากที่ผูเ้ สียหาย สิบตาํ รวจตรี พีระภัทร ถาบรรดิษฐ ไดน ้ ําสร้อยคอทองรวมมูลคา่

่ ้ ่
1000 บาท ไปจาํ นําทีร้านทอง ณ บริ เวณพืนที สน. ราษฎร์บูรณะ แตเ่ มือพยายามไถส ่ ่ ร้อยคอทองคืน ผูร้ ั บจาํ นําหรื อเจห ้
มวยนัน ้ กลับหลีกเลี่ยงการถอนจนเกิดการไลฟสดโดยผูจ้ าํ นํา พบผูเ้ สียหายที่ประสบปัญหาคลา้ ยกันรวม 14 รายจึงเกิดการ
แจง้ ความและดาํ เนิ นคดี กรมการปกครองไดล ้ งตรวจสอบพื้นที่และพบการขายของเกา่ หมดอายุจากเจห ้ มวยจึงไดแ ้ จง้ ขอ
้ หา
้ ้ เป็ นกรณี ตัวอยา่ งของปัญหาที่เกิดจากการจาํ นําในประเทศซึ่งเป็ นวัตถุท่ี
่ อีกหนึ่ งคดี ทังนี
คา้ ของเกา่ โดยไมไ่ ดร้ ั บอนุ ญาติเพิม
สามารถเคลื่อนที่หรื อยา้ ยได้ หากเป็ นปัญหาการจาํ นองก็จะมีความเกี่ยวขอ ้ งกับที่ดินหรื อของอสั งหาริ มทรัพยข์ องบุคคลใด
บุคคลหนึ ง ่

ปัจจุบันยังคงมีผูค้ นมากมายที่ประสบปัญหาเรื่ องหนี้ สินและจาํ เป็ นตอ ้ งใชร้ ะบบการจาํ นําจาํ นองทรัพยส์ น ิ เพื่อปลด
้
หนี ของตนเอง ผูจ้ าํ นําจาํ เป็ นทีจะตอ ่ ่ ่
้ งทาํ ตามเงือนใขทีกาํ หนดไวต ่ ้
้ ามกฎหมายเพือป้องกันการทุจริ ตและเอืออาํ นวยให้บุคคล
หรื อกลุม ่ บุ คคลใดบุ ค คลหนึ ่ ง ป
ั ญหาอื่ นๆที่ เกิ ดขึ ้ นไดแ้ ่ก การกู น
้ อกระบบและค า่ ดอกเบี้ยที่สูงเมื่อไถท
่ รัพยส์ น ้ ้ ทุกคน
ิ คืน ทังนี
มีสท ิ ธิ์เลือกที่จะจาํ นําหรื อจาํ นองทรัพยส์ น ิ ของตนไดต ้ ราบใดที่ยังคงเคารพและปฏิบัติตามขอ ้ ตกลงสั ญญาที่กาํ หนดไว้