(အလွတ်သေဘာဘာသာပ

ြ န်ဆခို ျက်)
အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵအသိက
ု ်အဝန်ဵပုစဳ ဳ ၂၀၂၅

၁။ နိဒါန်ဵ
၁။ ၂၀၁၅ ခုနှစ် အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵအသိက ု ်အဝန်ဵပုဳစဳ အေကာင်အထည်ေဖာ်ရာတွင်
အေကာက်ခွန်မျာဵပယ်ဖျက်ြခင်ဵနှင်ဴ ကုန်သွယ်မှုလွယ်ကူေချာေမွ့ေစခ ြ င်ဵ၊ ဝန်ေဆာင်မှုကုန်သွယ်ေရဵ
ေဖြ ေလျာဴမှုအစီအစဥ် တိုဵတက်လာခ ြ င်ဵ၊ ရင်ဵနှီဵြမှုပ်နမှဳ ှုကဏ္ဍ ေဖြ ြခင်ဵနှင်ဴ လွယ်ကူေချာေမွ့
ေစခ ြ င်ဵ၊ ေငွေ ေကဵအရင်ဵအနှဵီ ေစျဵကွက်ဆိုင်ရာ စည်ဵမျဥ်ဵမူေဘာင်မျာဵနှင်ဴ လိုက်ေလျာ
ညီေထွ ြဖစ်ေစခ ြ င်ဵနှင်ဴ ထိေရာက်မှုရှိ ြခင်ဵ၊ ကျွမ်ဵကျင်လုပ်သာဵမျာဵေရှေ့ေပ ြ ာင်ဵသွာဵလာမှုကို လွယ်ကူ
ေချာေမွ့ြခင်ဵ၊ ယှဥ်ြပိုင်မှုမူဝါဒ၊ စာဵသုဳဵသူ အကာအကွယ်ေပဵေရဵနှင်ဴ အသိဉာဏ် ပစ္စည်ဵဆိုင်ရာ
မူပငို ်ခွင်ဴနှင်ဴ ပတ်သက်သည်ဴ ေဒသတွင်ဵမူေဘာင်မျာဵ ေဖာ်ထုတ်မှုတွင် တိဵု တက် ြခင်ဵ၊ ေပါင်ဵစည်ဵ
ဆက်သွယ်မှု တိဵု တက် ြခင်ဵ၊ ဖွဳ့ြဖိုဵမှုကွာဟချက်မျာဵ ကျဥ်ဵေမ ြ ာင်ဵ ြခင်ဵနှင်ဴ အာဆီယဳ၏ င
ဆ ခိုင်မာ ြခင်ဵတို င ေအာင်ြမင် စ ခဲဴပါသည်။
၂။ ဆ င စ င စည ညစ င ည င ည င
င ည င စ စ စ င အသိအမှတ် ြပုပါသည်။ င
အာဆီယဳသည် အာဆီယဳစီဵပွာဵေရဵအသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၂၅ အတွက် ေလဴလာမှု (၂) ခုကို စတင်
ခဲဴပါသည်။ အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵအသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၂၅ သည် အာဆီယဳနှင်ဴ အေရှ့အာရှ
စီဵပွာဵေရဵ သုေတသနဌာန နှင်ဴ အက်စ်-ရာဂျာရက်နမ် အပ ြ ည်ြပည်ဆိုင်ရာ ေလဴလာမှု ေကျာင်ဵ
နှင်ဴ အေရှ့ေတာင်အာရှေလဴလာမှု င တို ၏ ေလဴလာချက်မျာဵမှ ရရှိလာသည်ဴ ေထာက်ခဳ
အက ြ ဳြပုချက်မျာဵနှင်ဴ အခ ြ ာဵေသာ ပါဝင်ပတ်သက်ေနသူအာဵလုဳဵ၏ အက ြ ဳြပုချက်မျာဵအေပါ်
အေခ ြ ခဳ၍ ေရဵဆွခဲ ဲဴြခင်ဵ ြဖစ်ပါသည်။ ေဆာင်ရွက်ချက်မျာဵသည် ကွန်ယက်ချိတ်ဆက်ေနေသာ၊
ယှဥ်ြပိုင်နငို ်စွမဵ် ရှေိ သာ၊ ဆန်ဵသစ်တီထွင်ေသာ၊ ေပါင်ဵစည်ဵမှုြမင်ဴမာဵ၍ဦဵေဆာင်နိုင်စွမ်ဵရှေိ သာ
အာဆီယဳ ြဖစ်ေပါ်လာေရဵကို ဦဵတည်သွာဵမည် ြဖစ်ပါသည်။
၃။ ည အာဆီယဳစီဵပွာဵေရဵ အသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၁၅ င ဆ စ
ရှိပါသည်။ အာဆီယဳစီဵပွာဵေရဵ အသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၂၅ သည် အာဆီယဳစီဵပွာဵေရဵ
အသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၁၅ အေပါ် အေခ ြ ြပု၍ သွင်ြပင်လက္ခဏာ ၅ ခု ြဖင်ဴ တည်ေဆာက်ထာဵ
ပါသည်။ အဆိုပါ သွင် ြပင်လက္ခဏာ (၅) ရပ်မှာ (က) ေပါင်ဵစည်ဵညီေွတ်မှု ြမင်ဴမာဵေသာ
စီဵပွာဵေရဵေဒသ (ခ) ယှဥ်ြပိုင်နငို ်စွမ်ဵရှိေသာ၊ ဆန်ဵသစ်တီထွင်ေသာ၊ အရှိန်အဟုန်ြဖင်ဴ တိဵု တက်
ေသာ အာဆီယဳေဒသ (ဂ) ေပါင်ဵစည်ဵဆက်သွယ်မှုနှင်ဴ ကဏ္ဍဆိုင်ရာ ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်မှု ြမင်ဴမာဵ
ေသာ အာဆီယဳေဒသ (ဃ) ြကဳ ြကဳခဳနိငု ်စွမ်ဵရှေိ သာ၊ အာဵလုဳဵပူဵေပါင်ဵပါဝင်ေသာ၊ ြပည်သူ ဦဵစာဵေပဵ
၍ ြပည်သူဗဟိုြပုေသာ အာဆီယဳေဒသ င (င) ကမ္ဘာဴလဵုဳ ဆိုင်ရာ အာဆီယဳေဒသ ြဖစ်ေပါ်လာေရဵ
ဟူေသာ အချင်ဵချင်ဵဆက်နှေယ်၍ အြပန်အလှန် အာဵေပဵေထာက်ခဳလျက်ရသ ှိ ည်ဴ သွင် ြပင်
လက္ခဏာရပ်မျာဵပါဝင်ပါသည်။
 2

၄။ အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵ အသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၁၅ ေအာက်မှ ေဆာင်ရွက်ရန် ကျန်ရေှိ နသည်ဴ

လုပ်ငန်ဵမျာဵကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်အကုန်တွင် အေကာင်အထည်ေဖာ် ေဆာင်ရွက် ြပီဵစီဵေရဵသည်
အေရဵ ြကီဵ ဦဵစာဵေပဵ ကိစ္စရပ်ြဖစ်ပါသည်။ အာဆီယဳစီဵပွာဵေရဵအသိက
ု ်အဝန်ဵ စ ၂၀၁၅ ေအာက်မှ
၂၀၁၈ ခုနှစ်အထိ ေဆာင်ရွက်ရန်ရှိမည်ဴ ကေမ္ဘာဒီဵယာဵ၊ လာအိုြပည်သူ သမ္မတနိုင်ငဳ၊ ြမန်မာနှင်ဴ
ဗီယက်နမ်နိငု ်ငဳတို ၏ ကတိကဝတ်မျာဵသည် အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵ အသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၂၅
ေအာက်တွင် ပါဝင်မည်ြဖစ်ပါသည်။
၅။ ေနာင်လာမည်ဴ ဆယ်စုနှစ်အတွင်ဵ အာဆီယဳသည် ၎င်ဵ၏ စီဵပွာဵေရဵေပါင်ဵစည်ဵမှုဆုငိ ်ရာ
ြကိုဵပမ်ဵချက်မျာဵတွင် အငယ်စာဵ၊အေသဵစာဵနှင်ဴအလတ်စာဵ စက်မှုလုပင် န်ဵမျာဵဖွဳ့ြဖိုဵတိုဵတက်ေရဵ
နှင်ဴ တိဵု ြမှင်ေဴ ဆာင်ရွက်ေရဵကို အေလဵေပဵေဆာင်ရွက်သွာဵမည်ြဖစ်ပါသည်။ တစ်ချိန်တည်ဵမှာပင်
အာဆီယဳသည် ကုန်သွယ်မှုနှင်ဴ ရင်ဵနှီဵြမှုပ်နှဳမှုမျာဵ တိဵု တက်ေစရန်၊ အီလက်ထေရာနစ် အေခ ြ ြပု
စီဵပွာဵေရဵအေခ ြ ခဳတစ်ခုအြဖစ် အေထာက်အပဳဴေပဵရန်၊ ေကာင်ဵမွန်ေသာ စီမဳအုပ်ချုပ်မှုမျာဵကို
တိဵု ြမှငေ်ဴ ပဵနိုင်ရန်၊ ပတ်ဝန်ဵကျင်စိမ်ဵလန်ဵမည်ဴ နည်ဵပညာအသုဳဵြပုမှုမျာဵကို အေထာက်အပဳဴြပုေစ
နိုင်ရန် ဒီဂျစ်တယ်နည်ဵပညာမျာဵ ေပါ်ထွက်လာေစေရဵကိလ ု ည်ဵ ေဆာင်ရွက်သွာဵမည် ြဖစ်ပါသည်။
၆။ အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵအသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၂၅ တွင် ေအာက်ပါေမှော်မှန်ဵချက်မျာဵ ပါဝင်
ပါသည် -
( ) ေရရှည်တည်တဳဴေသာ စီဵပွာဵေရဵ ဖွဳ့ြဖိုဵတိုဵတက်မှုကို အေထာက်အကူ ြဖစ်ေစမည်ဴ ၊
ကမ္ဘာဴစီဵပွာဵေရဵ မတည် ြငိမ်မှုမျာဵ၊ ဆိုဵရွာဵမှုမျာဵ ရင်ဆုိင်ရေသာ်လည်ဵ ြကဳ ြကဳခဳနုငိ ် ြပီဵ
င စည နက်ရိငှု ်ဵ၍ ည င အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵေဒသ တစ်ခု
ဖန်တီဵရန်၊
( ) ဆ င ဖွဳ့ ြဖိုဵမှု ကွာဟချက် ကျဥ်ဵေမ ြ ာင်ဵေသာ၊ ဆင်ဵရဲနွမ်ဵပါဵမှု
ပေပျာက်ေသာ၊ တစ်ဦဵကျဝင်ေငွ တိဵု တက်မှုနှုန်ဵ ြမင်ဴမာဵ၍ ေရရှည်တည်တဳဴေသာ ၊
အလယ်အလတ် ဝင်ေငွအဆင်ဴ ြမင်ဴတက်မှုကို ထိန်ဵထာဵနိငု ်သည်ဴ ၍ ည
အာဵလုဳဵပါဝင်ေသာ စီဵပွာဵေရဵတိုဵတက်မှုရှိသည်ဴ စီဵပွာဵေရဵ ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်မှု
ြဖစ်ထွန်ဵရန်၊
(ဂ) ဆန်ဵသစ်တီထွင်ြခင်ဵ၊ နည်ဵပညာနှင်ဴ လူ စွမ်ဵအာဵ အရင်ဵအမ ြ စ်မျာဵ ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်မှု
နှင်ဴ ေဒသတွင်ဵ နည်ဵပညာနှင်ဴ အသိပညာ ြမင်ဴမာဵေသာ ထုတ်လုပ်မနှု ှင်ဴ ဝန်ေဆာင်မှု
လုပ်ငန်ဵမျာဵအဖ ြ စ် တန်ဖိုဵြမှင်ဴ ေပ
ြ ာင်ဵလဲေစခ
ြ င်ဵအာဵဖ
ြ င်ဴ အာဆီယဳ၏ ယှဥ်ြပိုင်
နိုင်စမွ ်ဵ ြမင်ဴမာဵေစမည်ဴ ေဒသတွင်ဵ သုေတသနနှင်ဴ ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်ေရဵလုပ်ငန်ဵ
ေဆာင်ရွက် ြခင်ဵ တို မှတစ်ဆင်ဴ ကုန်ထုတ်စွမ်ဵအာဵ တိဵု တက်ေစေရဵ ြမှင်ဴတင်
ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(ဃ) ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍ၊ အသင်ဵအဖွ့ဲ အေခ
ြ ြပု အဖွ့ဲ အစည်ဵမျာဵနှင်ဴ အခ
ြ ာဵေသာ ပါဝင်
ပတ်သက်ေနသူမျာဵ အာဵလုဳဵနှင်ဴ တက် ြွကစွာ ချိတ်ဆက်ေဆာင်ရွက်ြခင်ဵ ြဖင်ဴ
 3

ေကာင်ဵမွန်ေသာ စီမဳအပု ်ချုပ်မှု၊ ထင်သာမ

ြ င်သာရှိမှုနှင်ဴ တာဝန်ခဳမှုဆုငိ ်ရာ အေခ
ြ ခဳ
စည်ဵမျဥ်ဵမျာဵကို ြမှင်ဴတင်ရန်၊
(င) ေငွေ ေကဵအရင်ဵအနှဵီ မျာဵ စီဵဆင်ဵမှုနှင်ဴ ကျွမ်ဵကျင်လုပ်သာဵနှင်ဴ ကျွမ်ဵကျင်ပညာရှင်
မျာဵ င စ ည အာဆီယဳနှင်ဴ ေဒသခွဲ
ပူဵေပါင်ဵ ေဆာင်ရွက်မှု စီမဳချက်မျာဵမှတစ်ဆင်ဴ အာဆီယဳ၏ လူပုဂ္ဂုိ လ်အချင်ဵချင်ဵ၊
အဖွ့ဲ အစည်ဵမျာဵအချင်ဵချင်ဵနှင်ဴ အေခ ြ ခဳ အေဆာက်အဦဆိငု ်ရာ ေပါင်ဵစည်ဵ
ဆက်သွယ်မှုမျာဵ ကျယ်ြပန် လာေစရန်၊
(စ) အစာဵအေသာက်နှင်ဴ စွမ်ဵအင်လုဳြခုဳမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စမျာဵ၊ သဘာဝေဘဵအန္တရာယ်
ဆိုင်ရာ ကိစ္စမျာဵ၊ စီဵပွာဵေရဵအက ေ ပ်အတည်ဵမျာဵ၊ အခ ြ ာဵေသာ ကုန်သွယ်မှုဆုငိ ်ရာ
ကိစ္စမျာဵနှင်ဴ ကမ္ဘာဴေြပာင်ဵလဲမှုြဖစ်စဥ်မျာဵကို ေဖ ြ ရှင်ဵနိုင်မည်ဴ နိုင်ငဳအဆင်နဴ ှင်ဴ
ေဒသအဆင်ဴ နည်ဵလမ်ဵမျာဵဖ ြ င်ဴ ေတွ့ ြကုဳရေသာ စိန်ေခါ်မှုမျာဵကို တု ဳ ြပန်နိုင်၍
ညှိနငိှု ်ဵနိုင်စွမဵ် ရှသ
ိ ည်ဴ အရှိန်အဟုန်ြဖင်ဴ ြကဳ ြကဳခဳနိုင်ေသာ အာဆီယဳေဒသဖ ြ စ် ဖန်တီဵ
ရန်၊
(ဆ) ပတ်ဝန်ဵကျင်ထိခိက
ု ်မှု နည်ဵေစေသာ နည်ဵပညာနှင်ဴ စွမ်ဵအင် အသုဳဵ ြပုမှုကို
အေထာက်အကူြဖစ်ေစမည်ဴ သိပ္ပဳအေခ ြ ြပု နည်ဵလမ်ဵမျာဵကို တိဵု ြမှငေ်ဴ ဆာင်ရွက်
နိုင်ေသာ ေရရှည်တည်တဳဴသည်ဴ တိဵု တက်မှု အစီအစဥ် စ ပါဝင်ရန်၊
(ဇ) စီဵပွာဵေရဵဆိုင်ရာ အင ြ င်ဵပွာဵမှုမျာဵကို ြမန်ဆန်စွာ ေဖြ ရှင်ဵနိုင်ရန် အင ြ င်ဵပွာဵမှု
တိဵု ြမှင်ေဴ ြဖရှင်ဵေရဵဆိုင်ရာ အာဆီယဳအေခ ြ ြပစာချုပ်အာဵ အသုဳဵြပုခ ြ င်ဵနှင်ဴ အခြ ာဵ
ေသာ နည်ဵလမ်ဵမျာဵ ေဖာ်ထုတ်ြခင်ဵမျာဵကို တိဵု ြမှင်ဴေဆာင်ရွက်ရန်၊
(ဈ) ဆ အေရှ့အာရှေဒသ၏ စီဵပွာဵေရဵ ေပါင်ဵစည်ဵမှုအတွက် ပဳပဴ ိုဵေဆာင်ရွက်
ေပဵသည်ဴ ဗဟိဌု ာန တစ်ခုအေနဖ ြ င်ဴ ၎င်ဵ၏ အေရဵပါမှု အခန်ဵကဏ္ဍကို ထိန်ဵသိမ်ဵ
ြခင်ဵ ြဖင်ဴ ေဒသတွင်ဵစီဵပွာဵေရဵပုဳေဖာ်ရာတွင် အာဆီယဳ အချက်အချာကျမှုကို ရယူရန်၊
(ည) ကမ္ဘာဴစီဵပွာဵေရဵ မျက်နှာစာတွင် အာဆီယဳ၏ အခန်ဵကဏ္ဍနှင်ဴ ေပ ြ ာဆိုခွင်ဴကို တိဵု ြမှင်ဴ
ေဆာင်ရွက်နိငု ်ရန်နှင်ဴ ဘုဳရပ်တည်မှု အေနအထာဵတစ်ခု ြဖင်ဴ ဦဵတည်ေဆာင်ရွက်ရန်၊

၂။ အာဆီယဳစီဵပွာဵေရဵအသိက
ု ်အဝန်ဵပုစဳ ဳ ၂၀၂၅ ၏ သွင်ြပင်လက္ခဏာရပ်နှင်ဴ အချက်အလက်မျာဵ

(က) ေပါင်ဵစည်ဵညီေတ
ွ ်မှုြမင်မဴ ာဵေသာ စီဵပွာဵေရဵေဒသ
၇။ အဆိုပါ သွင် ြပင်လက္ခဏာရပ်၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ အာဆီယဳ၏ ကုန်သွယ်မှုနှင်ဴ
ထုတ်လုပ်မှု ကွန်ယက်ကို တိုဵတက်ေစရန်နှင်ဴ လုပ်ငန်ဵမျာဵနှင်ဴ စာဵသုဳဵသူမျာဵအတွက်
တစ်ခုတည်ဵေသာေစျဵကွက်ကို တည်ေထာင်ေပဵနိုင်ရန် အာဆီယဳေဒသအတွင်ဵရှိ ကုန်စည်၊
 4

ဝန်ေဆာင်မှု ၊ ရင်ဵနှီဵ ြမှုပ်နှဳမ၊ှု ေငွေ ေကဵအရင်ဵအနှဵီ နှင်ဴ ကျွမ်ဵကျင်လုပ်သာဵမျာဵ ေချာေမွ့စွာ စီဵဆင်ဵ

ေစခြ င်ဵကို အေထာက်အကူ ြပုေစရန်ြဖစ်ပါသည်။
၈။ ေပါင်ဵစည်ဵညီေှေတ်မှုြမင်ဴမာဵေသာ ဆ စီဵပွာဵေရဵေဒသဖ
ြ စ်ေပါ်ရန် အတွက်
ေအာက်ပါ အချက်အလက်မျာဵပါဝင်ပါသည် -

က-၁ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ေရဵ
၉။ အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵအသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၁၅ ပါ လုပ်ငန်ဵစဥ်မျာဵအေကာင်အထည်ေဖာ်မှု
အေနဖ ြ င်ဴ အာဆီယဳ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ေရဵ သေဘာတူစာချုပ်အရ အေကာက်ခွန် ေလျာဴချမှုမျာဵနှင်ဴ
ကုန်သွယ်မှုလွယ်ကူေချာေမွ့မှုမျာဵသည် ကုန်စည်မျာဵ လွတလ ် ပ်စွာ စီဵဆင်ဵေစနိငု ်ေရဵအတွက်
အဓိက ေဆာင်ရွက်ချက်မျာဵဖ ြ စ်ပါသည်။ အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵအသိုက်အဝန်ဵ ၂၀၂၅ တွင်
အာဆီယဳသည် ေဒသတွင်ဵ ကုန်စည်မျာဵ စီဵဆင်ဵမှု ကို ေချာေမွ့ေစေရဵ၊ အကျိုဵထိေရာက်ေစေရဵနှင်ဴ
ယှဥ်ြပိုင်နငို ်စွမဵ် ရှေိ စေရဵအတွက် ကုန်သွယ်မှုကို အဟန် အတာဵဖ
ြ စ်ေစသည်ဴ နယ်စပ်ေဒသနှင်ဴ
နိုင်ငဳတွင်ဵရှိ စည်ဵမျဥ်ဵစည်ဵကမ်ဵ အတာဵအဆီဵမျာဵကို ေလှောဴချရန်နှင်ဴ ဖယ်ရှာဵရန်ကိစ္စမျာဵကို
ဆက်လက်ေဆာင်ရွက်သွာဵမည်ြဖစ်ပါသည်။
၁၀။ မဟာဗျူဟာ လုပ်ငန်ဵစဥ်မျာဵတွင် ေအာက်ပါအချက်မျာဵ ပါဝင်ပါသည် -

(က)အာဆီယဳ ကုန်စည် ကုန်သွယ်ေရဵ သေဘာတူစာချုပ်အာဵ ပိုမုခိ ငို ်မာေစေရဵ

အာဆီယဳအေပါင်ဵတစ် လွတလ ် ပ်ေသာ ကုန်သွယ်ေရဵဆိငု ်ရာ သေဘာတူစာချုပ်
မျာဵ ြပန်လည်သုဳဵသပ်မှုမျာဵနှင်ဴ ေဒသတွင်ဵ ဘက်စစုဳ ီပွာဵေရဵ ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်မှု၊
ေစဴစပ်ညှနိ ိှုင်ဵမျာဵ ေဆာင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် အာဆီယဳအချက်အချာကျမှုကို အကာ
အကွယ် ေပဵသည်ဴ ြပဌာန်ဵချက်မျာဵ ပိုမုပိ ါဝင်ေစရန်၊ အာဆီယဳကုန်စည် ကုန်သွယ်ေရဵ
သေဘာတူ စာချုပ်၏ အသိေပဵအေက ေ ာင်ဵ ေကာဵခ
ြ င်ဵ လုပ်ငန်ဵစဥ်အာဵ ပိုမိုခိုင်မာေစရန်၊
ေဒသတွင်ဵ၌ ကုန်စည်မျာဵ လွတလ ် ပ်စွာစီဵဆင်ဵေစမှုတငွ ် ကျန်ရှိေနေသာ အေကာက်ခွန်
အတာဵအဆီဵမျာဵကို ဖယ်ရှာဵနိုင်ရန် ရည်ရွယ် ြပီဵ အာဆီယဳ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ေရဵ
သေဘာတူစာချုပ်၏ ကတိကဝတ်မျာဵအာဵ သုဳဵသပ်ြပင်ဆင်သွာဵမည် ြဖစ်ပါသည်။

(ခ) ပင်ရင်ဵနိုင်ငဳစည်ဵမျဥ်ဵမျာဵ အေကာင်အထည်ေဖာ်ရာတွင် ပိုမိုခငို ်မာေစေရဵနှင်ဴ ရိဵု ရှင်ဵ

လွယ်ကူေစေရဵ
ေဒသတွင်ဵ ကုန်သွယ်မှု အကျိုဵအမ ြ တ်မျာဵ ရရှေိ စရန် အထူဵသဖ
ြ င်ဴ အငယ်စာဵ၊
အေသဵစာဵနှင်ဴ အလတ်စာဵလုပ်ငန်ဵမျာဵ ချဲ့ထွင်ြခင်ဵ၊ တိဵု ြမှင်ဴြခင်ဵနှင်ဴ ယင်ဵ၏
ဆက်နွယ်မှုမျာဵ ပိုမုိနက်ရိှုင်ဵ ကျယ်ြပန် လာေစရန်အတွက် အာဆီယဳ အဖဲ့ွ ဝင်နငို ်ငဳမျာဵမှ
ရိဵု ရှင်ဵေသာ၊ စီဵပွာဵေရဵလုပ်ငန်ဵမျာဵ အဆင်ေြပစွာ အသုဳဵြပုနိုင်ေသာ ၊ ကုန်သွယ်မှုကို
လွယ်ကူေချာေမွ့ေစေသာ ပင်ရင်ဵနိုင်ငဳစည်ဵမျဥ်ဵမျာဵကို အေကာင်အထည်ေဖာ်ရန်
ြဖစ်ပါသည်။ သို မှသာ ကုန်စည် သီဵသန် စည်ဵမျဥ်ဵအတွက် ဦဵစာဵေပဵကဏ္ဍမျာဵအေပါ်
 5

ေစဴစပ်ညှနိ ိှုင်ဵနိုင်၍ ပင်ရင်ဵနိုင်ငဳ ြဖစ်ေ ေကာင်ဵ စဳသတ်မှတ်ချက်မျာဵ ဆ င ည

စ ည။
(ဂ) ကုန်သွယ်မှုလွယ်ကူေချာေမွ့ေစေရဵလုပ်ငန်ဵအေကာင်အထည်မှုမျာဵနက်ရိှုင်ဵလာေစေရဵ
နှင်ဴ အရှိန်ြမှင်ဴေဆာင်ရွက်ေရဵ
အာဆီယဳသည် ကမ္ဘာဴကုန်သွယ်ေရဵအဖဲွ့၏ ကုန်သွယ်မှု လွယ်ေချာေမွ့ေစေရဵ
သေဘာတူစာချုပ်အာဵ ၂၀၁၃ ခုနှစ်အတွင်ဵ အပ ြ ီဵသတ်နငို ်ေရဵ ညှိနငိှု ်ဵမှုတွင်
ဦဵေဆာင်ပါဝင်ခဲပဴ ါသည်။ အာဆီယဳေဒသတွင်ဵ အဖဲ့ွ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵအက ေ ာဵ ကုန်သွယ်မှု
လွယ်ကူေချာေမွ့ေစေရဵ သေဘာတူစာချုပ်အာဵ အဆင်ေြပေချာေမွ့စွာ အေကာင်
အထည်ေဖာ်နိုင်ရုဳသာမက နိုင်ငဳမျာဵအက ေ ာဵ တူညီမှုရှိသည်ဴ ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူ
ေချာေမွ့ေစေရဵ ေဒသတစ်ခု ြဖစ်လာရန် နှင်ဴ ကမ္ဘာဴေကာင်ဵမွန်ေသာ နည်ဵစနစ်မျာဵနှင်ဴ
ပိုမုိနီဵစပ်လာေစရန်အတွက် ရည်ရွယ်ခပဲဴ ါသည်။ ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူေချာေမွ့ေစေရဵ
လုပ်ငန်ဵမျာဵကို အရှိန် ြမှင်ဴေဆာင်ရွက်နငို ်ရန်နှင်ဴ ေဒသတွင်ဵ ကုန်စည်စီဵဆင်ဵမှုမျာဵအာဵ
ြမန်ဆန်ေစရန် အစိဵု ရနှင်ဴ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍမျာဵမှ ကိုယ်စာဵလှယ်မျာဵ ပါဝင်သည်ဴ အာဆီယဳ
ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူေချာေမွ့ေစေရဵ ပူဵတွည ဲ ှိနိှုင်ဵေရဵေကာ်မတီကို ဖဲွ့စည်ဵထာဵပါ
သည်။
အဓိက လုပ်ငန်ဵေဆာင်ရွက်ချက်မျာဵတွင် ေအာက်ပါတို ပါဝင်ပါသည် -
(၁) အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵအသိုက်အဝန်ဵပုဳစဳ ၂၀၁၅ ေအာက်တွင် ရှေိ သာ လုပ်ငန်ဵ
မျာဵအာဵ ြပီဵစီဵေအာင် ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(၂)အာဆီယဳ အဖဲ့ွ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵ အာဵလုဳဵတွင် ဆင အာဆီယဳ
ြပတင်ဵတစ်ေပါက်စနစ် အပ ြ ည်ဴအဝ ထွက်ေပါ်လာခ ြ င်ဵနှင်ဴ အာဆီယဳ ြပတင်ဵ
တစ်ေပါက်စနစ် စီမဳချက်တငွ ် စာရွက်စာတမ်ဵမျာဵ နှင်ဴ အဖဲ့ွ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵရှိ
ပတ်သက်ဆက်နွယ်ေနသူအာဵလုဳဵပါဝင်သ ြဖင်ဴ ၎င်ဵ၏နယ်ပယ်ကျယ်ြပန် လာ
ေေရန်၊
(၃)ေဒသတွင်ဵ ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍအတွက် စည်ဵမျဥ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵ ထင်သာမ ြ င်သာ
ရှေိ ရဵနှင်ဴ ေသချာမှုရေှိ ရဵကို တိဵု ြမှငေ်ဴ ဆာင်ရွက်ရန် အာဆီယဳနှင်ဴ အမျိုဵသာဵ
ကုန်သွယ်မှု သတင်ဵအချက်အလက်စုေဆာင်ဵရာဌာန ထိေရာက်စွာ
င လည်ပတ်မှုတွင် ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်ရန်၊
(၄)စီမဳခန် ခဲမွ ှုဆုိင်ရာ စည်ဵစနစ်မျာဵ၊ စာရွက်စာတမ်ဵ လိုအပ်ချက်မျာဵနှင်ဴ
အေကာက်ခွန် လုပ်ထုဳဵလုပ်နည်ဵမျာဵ အပါအဝင် သွင်ဵကုန်နှင်ဴ ပို ကုန် လုပ်ထုဵဳ
လုပ်နည်ဵမျာဵကို ရိဵု ရှင်ဵလွယ်ကူမှုရေှိ စရန်နှင်ဴ လျင်ြမန် ထိေရာက်မှုရေှိ စေရဵ
ေဆာင်ရွက်ရန်၊
 6

(၅)လုပ်ပိငု ်ခွင်ရ
ဴ စီဵပွာဵေရဵလုပ်ငန်ဵ ေဆာင်ရွက်သူမျာဵ အစီအစဥ်နှင်ဴ ကိုယ်ပငို ်
င င သက်ေသခဳ လက်မှတ်ထုတ်ေပဵသည်ဴ အစီအစဥ်ကသ ဲဴ ို အာဆီယဳ၏
ေဒသတွင်ဵ ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူေချာေမွ့ေစေရဵ အစပျိုဵေဆာင်ရွက်မှုမျာဵ
နက်ရိငှု ်ဵေအာင် ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(၆)ေဒသတွင်ဵ အကျိုဵထိေရာက်မှုရေှိ သာ စွမ်ဵေဆာင်ရည်ြပည်ဝဴ ေသာ ကုန်သွယ်မှု
လွယ်ကူေချာေမွ့ေစေရဵ၏ လုပ်ငန်ဵစဥ်မျာဵ၊ အဖဲ့ွ အစည်ဵနှင်ဴ အေခ ြ ခဳအေဆာက်
အဦဆိုင်ရာ အေခ ြ ခဳမျာဵ တိဵု တက်ေဆာင်ေဆာင်ရွက်ရာတွင် အစိဵု ရ-ပုဂ္ဂလိက
ကဏ္ဍ ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်မှုမျာဵနှင်ဴ မိတ်ဖက်ေဆာင်ရွက်မှုမျာဵ ခိုင်မာေအာင်
ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(၇)အေကာက်ခွန်မဟုတ်ေသာအစီအမဳမျာဵေဖ ြ ရှင်ဵေဆာင်ရွက်ရာတွင် ကုန်ကျစရိတ်
မျာဵ နှင်ဴ ကုန်သွယ်မှု အကာအကွယ်ေပဵခ ြ င်ဵကို ေလှောဴချခ
ြ င်ဵ
အေကာက်ခွန်မဟုတ်ေသာ အစီအမဳအမျာဵစုသည် ပတ်ဝန်ဵကျင်၊ ကျန်ဵမာ
ေရဵနှင်ဴ ေဘဵကင်ဵေစေရဵ၊ လုဳြခုဳေရဵနှင်ဴ ယဥ်ေကျဵမှုဆုငိ ်ရာ စည်ဵမျဥ်ဵ မျာဵ
ြဖစ်ေသာ်လည်ဵ ၎င်ဵတို သည် ရည်ရွယ်ချက်ြဖင်ဴ (သို မဟုတ)် မရည်ရွယ်ဘဲ
ကုန်သွယ်မှုကို သိသိသာသာ အဟန် အတာဵ ြဖစ်ေစပါသည်။ အေကာက်ခွန်
မဟုတ်ေသာ အစီအမဳမျာဵ ေဖ ြ ရှင်ဵေဆာင်ရွက်မှုတွင် (၁) အေကာက်ခွန် မဟုတ်
ေသာ အတာဵအဆီဵမျာဵကို အပ ြ ည်ဴအဝ ဖယ်ရှာဵေစမှုမျာဵကို တိဵု ြမှငေ်ဴ ဆာင်ရွက်
ြခင်ဵ (၂) စဳချိန်စဳေှေန်ဵနှင်ဴ ကိုက်ညီမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်ဵမျာဵ ဥပမာ နည်ဵပညာ
ဆိုင်ရာ စည်ဵမျဥ်ဵမျာဵ တူညီမှုရှိြခင်ဵ၊ စဳချိန်စဳေှေန်ဵမျာဵ လိုက်ေလျာညီေထွမှုရှိ
ြခင်ဵ၊ အပ ြ န်အလှန် အသိအမှတ်ြပုမှု အစီအစဥ်မျာဵ၊ နိုင်ငဳတကာစဳမျာဵနှင်ဴ
ချိတ်ဆက်မှုရှိြခင်ဵနှင်ဴ (၃) ည င၊ င
ဆင ၊ စ င ငစင ည
င၊
ဆ င စ စ စ
စ ည င င စ င ည-
( ) င ၊ င င
ငဆင
ညစ ဆင င င
င၊ င ည စ င စည
င ၊
( ) ည င စည စည ၊ င င
ည င င စ စ စ
င စ င င ည င
 7

စ ဆင စ
၊
(ဂ) ဂ စ
င၊ င င
စ စ င ဆင င ဂ င
ည င ဆင င စ ၊
(ဃ) စ ဆင ည
- ည ( ) ငဆ
ည င င ၊
(၈)စ စ င ည ည င စ
င စ ငစ စ
င ည ည ဆင စည ည
စ င င ည င၊ ည ဆင
စ ည စ င၊ စ စ င ည
င ဆင ၊ ည င င င
င စ င စ ည င ည။ င င င
စ င င( ) ငင ည
စ စ ဆင င င င စ ၊ စ င စ
င ဆင င င ဆ စ ည
ည င င င ဆင ည င
ည။ ဆင ည စ -
( ) ဆ စ စ ၂၀၁၅ င
စ င င ၊
( ) င ည ဆင င
စ စ ည ည စ ဆင ည င င ဆင
ဆ ဆင င င ဆင င
ဆင ဆင ၊
(ဂ) င ငင ၏ ည၍ င င
င ငဆ ဆင စ
၊
(ဃ) စ င စည င စ စ င ည
ဆင င ဆင ၊
 8

(င) စ စ င ည ဆင စည စည င
ည င ည င၊ ငဆင င င
င င စ ညစ စ
င စ ၊
(စ) င စ စ င ည ဆင စ စ ဆင
င င င၊ င၊ စ င စစ ဆ င င ဇင ဆ
င ဆင င ဂ င င င င
စ ဂ င ဆင င စ ၊
(ဆ) ဆ +၁ ၏
ဆင ည ည င ည
င ည င ဆ ငင င
င ဆင ၊ ဂ စ င
ဆင င ဆင
စ င စ ၊
-၂ ဆင
၁၁။ ဆ င၌ ဆင ဆင င စည ၊ စည င
ဆင (၂) င ငဆ စ ည ဆ
င စည င စ င ဆင င ၍
ဆ ၏ င ငစ စ ည ည။ င ဆင
စ ည စ ၊ ဆ စ င င စ ဆင ည ည
စ စ ည။ ဆ စ င ဆင
၏ င င င စ ည။
၁၂။ ဆင ဆင ဆ င စ ၌ စစ
ည င ဆငဆင င ဆ ည ဆင စ
၊ ဆင င စ င င ငင င
၌ ဆ ဆင င
၌ င ဆင ည စ ည။ စ စ
စ င ဆင င စည စ င
ဆ ဆင စ င ည
စစ ည င စ ည။
၁၃။ ဆ ဆင စ င ည င င
ဆင င စည စ ဆ -
 9

( ) ၊ ၊ င
င ည ၊
( ) င င င င ငင င င
စ ဆင င ငင
င စ ဆင င ည င ဆင ၊
(ဂ) ဆင င ည
၊
(ဃ) စ င ဆင ( ) ( ) စည
စ စဆင ည ည ငစ စ ဆင
င င င စ ည င စည စ င ည
စည ဆင ၊
(င) ဆ ည ငစ စ င
(စ) ဆင င ငင င ဆ ဆင
င င ဆင င စ င စ
ည ည င ဆင င ငဆ ညစ စ
င ဆင စ ည။
-၃ င င
၁၄။ ဆ ည င င ၊ င င င ၊ င
င င င င စဆင ဆင င
ည စ စ ဆ ဆင င င ဆင ည ည။
ဆ စ င စ င ည င င ဆ
င င င စ စ ည။ င
စ ည( ) ၊စ ၊င င ၊ စ ၊ င စ ည
ငဆ စ ဆင င င င ဆင
ဆငဆင င၊ ( ) င င
င စ င င (ဂ) င ဆင ၊ စည စည င
ဆင င င င စ င စ စ ည။
၁၅။ ည င စ င စ ည-
( ) င ဆင င ဆ ၍
စ င ည ဆင င င ဆ
 10

စ င စ င စ စ
င ဆင ၊
( ) ဆ စ င စ ၏ စ င
င ( ) င ည
၊
(ဂ) င ဆင င၍
ဆ ဆင ၊
(ဃ) ဆ င စ င င ဆင ဆ
စ င စ ည ၍ ဆ င
ဆင ၊
-၄ င င စည ၊ င င င င င ညင
၁၆။ င င င င င ညင ည င စ
င စည ၏ င စ စ စ ည။ င င စည
၂၀၂၅ င ည (၃) စ ည င င စည ၊
င င င ၊ င ညင င င ငဆ စ
(၃) ( ည ငစ င င၊ င စ စ၊ စ ဆ င ည င င င )
၂၀၂၅ င င ည။
၁၇။ ည င စ င စ ည-
( ) ဆ ၏ င စ င၊ စ
င စည င င စ င ဆ ဆင င
င ဆ င င င စ
င င စည င စ စ ည။ င
၊စ ၊ ဆ င စ
ဆ င စ ည။ စ
ညဆ င ည စည စ စ င ဆင င
၍ င ဆင စ ည။
င စ ည။
(၁) င င ဆ ငင င စ
ဆ င ည စ စ စ စ ဆ ဆင
စ စဆင င ဆင
၊
 11

(၂) ဆ င စ င င ၊ ည င
င င စ င င င စ၏
ဆင င စ င င ၍
ဆ စ စ င စည ဆင င စဆင ည
ည ဆ စ င င င
င ည ဆင ဆင ၊
(၃) ညစ စ င ည ၊ င
စ ည၊ င ည င
စည င င ဆ င စည င
င စ င င ၊
(၄) င င စ င
စ စ င စင ဆင စ ဆ
၊ င စ ငစ ဆ ဆင ၊
ဆ င စ ဆ စ (ASEAN
Capital Market Infrastructure Blueprint) င ည
စ ဆ င စ င
င င ၊ ဆ ဆ
၊
(၅) င င စ စ စ
င စ စ စ စ င ည င
စ င ဆင င
၊
( ) င စ ၊ စ ၊ စ စ င င
င ဆင
င င င
င င ည စဂ စ
င ဆင င ငင င ည
စည ည င င
င ည င ည င ည။ င
-
(၁) အာဆီယဳနိုင်ငဳမျာဵအတွင်ဵ လုပ်ငန်ဵအဖွ့ဲ မျာဵအ ေကာဵ င င င
ဆင င င အငယ်စာဵ၊ အေသဵစာဵနှင်ဴ အလတ်စာဵ
လုပ်ငန်ဵမျာဵ အကျိုဵ ြဖစ်ထွန်ဵေေမည့် ေဒသတွင်း ေငွေ ေြးေနေ်ြို တိးု ြမှင့်
 12

ေောင်ရွြ်ရန် ြဖေ်ပါသည်။ အေပျိုးေောင်ရွြ်မည့် လုပ်ငန်းများတွင်

ေငွေ ေြးရရှိမှုြို တိးု တြ်ေရးအတွြ် အငယ်ေား၊ အေသးေားနှင့် အလတ်
ေားလုပ်ငန်းြိပု ံ့ပးို ေပးနိုင်မည့်ေငွေျျးဌာနများ ထူေထာင်ရန်၊ င
ပစ္စည်ဵ င ည င စ ၊ အေသဵစာဵ နှင်ဴ အလတ်စာဵ လုပ်ငန်ဵ မျာဵ၏
င တိဵု တက်ေစရန် ေထာက်ပဳဴမည်ဴ င စည
တည်ေထာင် ၊ အငယ်စာဵ၊ အေသဵစာဵနှင်ဴ အလတ်စာဵ လုပ်ငန်ဵမျာဵ
င စ စ င ည င ည ည
၊ င အငယ်စာဵ အေသဵစာဵနှင်ဴ
အလတ်စာဵ လုပ်ငန်ဵမျာဵ၏ ကူညီေပဵမည်ဴ
ေက
ြွ ဵ ြမီေ ြဖရှင်ဵေရဵ ေအဂျင်စီမျာဵ ထူေထာင်
(၂) င င င ဆင င ၊
င

ဆင င င င
င ဆင င ၊ ဆ
၊ င င
င ဆင င ဆ ၊
(၃) ေငွေ ေကဵစီမဳခန် ခွမဲ ှု စ ည စ စ ည ဝန်ေဆာင်မှု
လုပ်ငန်ဵ ဆ င ည ေငွေ ေြးဆိုင်ရာ ပညာေပး
အေီအေဥ်များ အေြာင်အထည်ေဖာ်ရန်၊ ယင်းသိ့ု အေြာင်အထည်ေဖာ်
ရာတွင် ေငွေရဵေက ေ ဵေရဵ ဝန်ေဆာင်မှုလုပ်ငန်ဵမျာဵ ေဆာင်ရွက်မှုကို တွန်အာဵ
ေပဵရန် ဆင အကာအကွယ်ေပဵ ည ဆင
ည
(၄) မိုဘငို ်ဵလ်နည်ဵပညာနှင်ဴ အေသဵစာဵအာမခဳလုပ်ငန်ဵ င
ဝန်ေဆာင်မှု င ၏ ကုန်ကျစရိတ် ေလျာဴချ ၊ င င
င စ င ၊
(ဂ) ေဒသတွင်ဵအေခ ြ ခဳအေဆာက်အဦမျာဵ အစဥ်တိုဵတက်ခိုင်မာမှုရှိေေရန်၊ အထူးသဖ
ြ င့်
ေဒသတွင်း အြ ေ ပ်အတည်းများ ြဖေ်ေပါ်ေနေဥ်အတွင်း ေငွေ ေြးတည်ြငိမ်မှု
ရှေိ ေရန် ြဖေ်ပါသည်။ င ေအာက်ပါ တို ြဖစ် ေကပါသည်-
(၁) ေငွေ ေကဵစနစ်အတွက် စွန်ဵစာဵမှု င
င င စ င င
ဆင င င င ဆင
င စဆင ဆင ည မက်ခရို စီဵပွာဵေရဵ င
 13

ဆင စင ည င ဆင င ၊ ေငွေ ေြး
ညင စဆင ဆ ည င ဆ
ဆင ၊
(၂) ည ကာလနှင်ဴ ပုဳမှန်စီဵပွာဵေရဵလုပ်ငန်ဵ ေဆာင်ရွက်ချိန်တို အတွင်ဵ
စ င င ည ဆင ဘဏ်မျာဵ ေပါ်ေပါက်လာေစ
ေရဵ င ဆ စ င င အေကာင်အထည်
ေဖာ် ေဆာင်ရွက်မူနှင်ဴ ဆ စပ် နယ်စပ်ြဖတ်ေကျာ် ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်မှု
ပိုမုိ ြမှင်ဴ ဆ င င ၊ မက
ေ ာမီကာလတွင် မက်ခရို အနီဵကပ်ေစာင်ဴ ေကည်ဴ
ေလဴလာမှုနှင်ဴ ြကီဵ ေကပ်မှုတို အတွက် ေဒသ ဆိငု ်ရာနှင်ဴ
နှစ်နိငု ်ငဳပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်မှုစ မျာဵ အဓိကအခန်ဵကဏ္ဍ
တစ်ခုအေနဖ ြ င်ဴ ဆက်လက်ေဆာင်ရွက် င ၊ ထို အပ ြ င် ေဒသ င ြကီဵ ေကပ်မှု
ည င စ စဆင မျာဵအက
ေ ာဵ ဆ
ည င စ ဆင ၊
(၃) ည ည ဆင ငဆ ၊ စည စ စ င
ည စ ဇ စ ည စည ၊

၁၈။ င င ဆ စ ည (၃) င

( ) ေဒသ င စ င င င င
စ စ ဆ င ငင င စ ဆင
ဆင င ည င ဆင
င ဆင စ ည-
(၁) ေငွလုးံ ေငွရင်းောရင်း ေဖ
ြ ေလျှာဴမူသည် ဆ အဖွ့ဲ ဝင် နိုင်ငဳမျာဵ၏
အမျိုဵသာဵအဆင်ဴ အစီအစဲ်နှင်ဴ ၄င ၏ စီဵပွာဵေရဵ ဆင င စ င
ကိုက်ညီမှုရှေိ စရန်၊
(၂) စ င ညင စ င
စ င ည
စ စ င စ ဆင ညင
၊
(၃) ဆ င ငင ည ည
၊ ဆ င ငင ၊ င ငစ င
ဆင ဂ ဇ င စ ငင င စ၏
 14

ည စ င င ဆ င ငင
ဆင
၊

( ) စ ၊ င
၊ လက်လီေငွေပဵေချ စနစ် င
င စ င ဆင ဆင စ စ
ဆင င င စ စ ဆင ည စ င
ဆင င နယ်ပယ် င င စ စ
စ ည။ စဆင စ ၊ င
ငစ င ဆ င င ဆင
ည င ည စ ည။ ဆ ကိစ္စ င င င
င င ညင င စ ဆင ည ည င
ဆင င ည ISO 20022 ည ညဆ င င ည
ည ည စ ည စ
စ ည ည ဆင စ ည ည စ
ည။

(ဂ) ေဒသတွင်ဵတွင် ေငွေ ေြးဖွဳ့ြဖိုဵမှုကွာဟချက် ကျဲ်ဵေမ

ြ ာင်ဵေစရန် စွမ်ဵေဆာင်ရည်
တည်ေောြ် ြျင်းမှ အေထာက်အကူြပုမည် ြဖစ်ပါသည်။ ဆင စည
င ၊ ကဏ္ဍ င င ၊ င စ စ
ဆင င စည င င ဆ
ည ၊ ၊
င င င စ စ င ငစ ဆင ည င
စ ည။

က-၅ ကျွမဵ် ကျင်လုပ်သာဵမျာဵနှင်ဴ စီဵပွာဵေရဵလုပ်ငန်ဵ လာေရာက်လုပ်ကငို ်သူမျာဵ ေရွ့ေပ

ြ ာင်ဵ
သွာဵလာလုပ်ကိငု ်မှု လွယ်ကူေချာေမွ့ေစခ ြ င်ဵ

၁၉။ ဆ
(၈) င ည င
၄င ၏
င င စ စ စ င ၊
စ
င
ဆ
 15

ဆ
စ စ ည စည ၊ ဆင င င
င ည စ င င င ဂ ၏ င
စ စ ည ည။

၂၀။ ဆင င စ င င ည။
( ) လူပုဂ္ဂုိ လ်မျာဵ ေရှေ့ေပ
ြ ာင်ဵသွာဵလာ လုပ်ကငို ်မှုဆုငိ ်ရာ အာဆီယဳ သေဘာတူစာချုပ်
ေအာက်ရှိ ကတိကဝတ်မျာဵကို င ဆင ၊
( ) စဳသတ်မှတ်ချက် မရှလ
ိ ှေင် စာရွက်စာတမ်ဵ လိုအပ်ချက်မျာဵကို ေလှောဴချရန်၊

၂၁။ ေဒသအတွင်ဵ၌ ည င င ကျွမ်ဵကျင်လုပ်သာဵ

မျာဵ လွတ်လပ်စွာ ေရှေ့ေပ
ြ ာင်ဵသွာဵလာမှု စ
စ စ စ စ င စ စ
င ဆင ည စ စ
င ဆင ဆ စ စ
-၆ င င ဆ တွင် ပါဝင်မှုြမှငတ
်ဴ င်ြခင်ဵ

၂၂။ င စည ည င စ စ စ ၏ ည
င ငဆ င င င င စ ည။
င င င စည ည စ
စ ၊စ င ဆ င င င ငဆ စ င
စ စ စ င င ည။

၂၃။ င င ငဆ ည င ငဆ
င စ ည င င စည ည င
စ စ စ င င င င ငဆ
င စ ဆင င ည ဆ င ငဆ င
င င ည စ စ ည။ ဆ င စ ငင

၂၄။ င င (၁) င (၂) ည

င ( စ င င င စ )
 16

င စည စည ဆ

င ငဆ င င င င
င ည-
( ) င ဆ ၊ စ / င

( ) ၊ င (၂) ည
ဆင
(ဂ) ည ည ဆင စ စ င ဇ စ င စ စ
ည င ညစ ဆင ည င င စ စ ဆင

(ဃ) င
(င) င စည ဆ စ ဆင ၊
င စ ဆင စ
ည စ င ည င စည ဆင င င
ဆင
. င ငစ ၊ ဆ စ င ၊ င ည ဆ

၂၅။ ဆ င င ၏ ည ည ( ) ည င
စဆင င ည င င ည ဆင စ
စ င၊ ( ) ည ဆင င
(ဂ) င ငဆ င ဆ ငင င
င င (ဃ) င ငဆ စ

င ငစ ၊ ဆ စ င ၊ င
ည ဆ စ
-
-၁ ည င
၂၆။ ဆ င ည ဆင င ည စ င
င ငစ င စ စ စ င ဆင စည
ည ည။ င င
 17

၏ ည ည ငဆ င ည င စ စ င
င င ည င င
ဆ င စ ည င ဆင စည ည
ည စ င စ စ
င ငစ ၊ ငဆ စ စ
စ စ
၂၇။ င ည-
( ) င ည ဆ ငင င င

ည ညဆင ငဆ င
ည ည ဆ ဆင ၍ ဆ
င ငင င စ
င ည
( ) ည ည ဆင စ စ စ င စ ဆင ည
င င စ စ င င
စ ဆင င ည စည ဆင
င၍ င ည င င ဆ င
ငင င ဆင စည ၏စ ဆင ည င င ၊
(ဂ) င င င ည င ဆင င စ
င၊ င စ င ငစ
င င င ည င
စ စ ဆင င၊ င င င
ဆင ၊ စ
င င စ စည

ဆ င

၊
(ဃ) စ င စ င
ဆင ည င င ဆင ည
 18

င င င င င
ဆင စ စ ၊
(င) င င ဆင ည စ စ ဆင
င င ဆ င င င ည
၊
(စ) င င စ ည စ စ
ဆ ဆ ငင ၊ င ည င
င
ဆင စ ည ဆ င ဆင ည င
င ဆင စ င ဆ ၊
(ဆ) ည ည ဆင ည ငစ စ ၍
ဆ ၏ င င စ ဆ
ဆင ၊
-၂ စ
၂၈။ စ ည ၊ ၊
စ ဆင ည ည ၍ စ စ ၏ စ င စ ည။
စ စ စ င ည င
စည င ဆင ည င
င ည။ စ င၊
စစ စ င င င င ဆင င
ည ည ဆင စ င ည
စ င င စ င စ ၏
စ င င င ဆ စ ည ည
ည။ဆင
၊ စ ည ည င ည ည
င စဆင ညစ ၍ င ဆင င င
ဆင စ ညစ စ ည စ ည။
၂၉။ င င င ည-
( ) စ င ဆင င င ဆ င
င င ဆ စ
၊ စ
စ င ညစစ ဆ ၊ ငင
 19

င ည င စ
၊
( ) စ င ည စ င ဆင င၊
ဉ င ဆင င င စ
၏ င င င ဉ င ၊
(ဂ) စည င စ င၊ စ စ
င င င င စ င
ဆင င ငစ ညစ င စ
င င ဆင ၊
(ဃ) စ ၏
င င
ဆ စ စ
ဆင ၊
(င) စည င ၊ စစ စ င င ၊
င ဆင ၊စ င ငဆ ဆင
ငစ င င င ဆင ၊
-၃ ဉ စည ဆင င င င ဆင င စ င
၃၀။ ဉ စည ငဆ င ည ဆင င ဆင -စ
ည စ ည
င ည။ ဉ စည ဆ င င င င ည ဆ
င ငင ည ည င ငဆ စ
ည ည ဆင င င င
ည။ ငဆ စ င ည ည ည ဉ စည
ငဆ င င ငဆ စ စ င င င
စ ည ည
စ ည။ ဆင ဉ စ ည ငဆ င စ စ င ည ည င
ည ည င ည။
ဉ စည ငဆ င ည စ ဆင ည
ည ၍ ဆင ဆင ဆင င ည
စ စ စ င ည င ည။ ဉ
စည ငဆ င ည င င ၊ ည င၊ ည
င စ ဆင င ၊ င ငစ ဆင
 20

င စ င င စ စ ည ဂ ည
၍ ငစ င စ စ ည။
၃၁။ င င င ည-
( ) စ စဆင င ည ဆ ဉ စည
ငဆ င စ စ စ စ ဉ စည ငဆင
င စ ဉ စည င ဆင စ စ
ည ဆ ၊
(၁) ဉ စည ငဆင ဆင င င င င
င င၊ စည ဆ င စ ဇင င
၊
(၂) ဉ စည ငဆင ဆင ၏ င စ
င ဆင င င ဆ င ငင
င ဆင င စ
၊

(၃) င င င
ဉ စည ဆ င င
၊

(၄) င င င င ဆင စ (Patent
Cooperation Treaty - PCT ) ၊ စ (Madrid
Protocol)၊ ဂ စ (Hague Agreement)
င င စ စ င စည ဆ
ဆင စင စ င ဉ စည ဆင
င င စည ဆင ည ည ညဆ င
စ င င ၊

(၅) ဆ ဉ စည ငဆင ငဆင စဆင

ငင ၊ ငင င ငင စည ဆ
၊ င င င င င စ ဇင င စ ည
စ ည င င င ဆင ၊

( ) င စဆင င ဉ စည ဆင
င င င စ စ ၊
 21

(၁) ဆ င ငင ၏ ဉ
စည ငဆင ဆင စ
စ စ င ဆ ဆင ည
င ည ဆ စ င ဆင
ည ည င ည ည
င င ဉ စည ငဆင ဆင င
စ စ ည ဆ ၊

(၂) င င င င၊ စည ဆ င ဇင
စ စ င ဆ င ဆင င
င စ ငစ စ စဆင ဆ င ငင ၏
ဆင င ၊

(၃) စ င င င ဉ စည င ဆ င
ဆင င င
ဆ ဉ စည ငဆင ဆင ၏စ
၊

(၄) င င င င ဆင
ညစ စ င င င င
င င င စည ဆ ဆင စ
စ
င
င ည ည င ဆင ၊

(ဂ) င စဆင ဆ ဉ စည ငဆင

ဆင ဂ စ စ င ၊

(၁) ဉ စည ဆင င င
စည
င ဆ ဆင ၊

(၂) င ဂ ၊ ဉ စည ငဆင ဆင င
င ငဆ ည င စည
င ၊
 22

(၃) င ငစ စ စဆင
ဆ ဉ စည ငဆင ငစ ည င ည င
၏စ ဆင ည င င ၊

(ဃ) င စဆင စ ၊ င စ င စ
စ င င င
စည ငဆ စ င
၊

(၁) စ ၊ င စ င စ စ င င င
ဆ ဉ
စည ငဆ င ဆင င င
ည ၊

(၂) ဉ စည င ဆ င င ဆင င င စ
ည င ဆင င ဉ စည ငဆ င
ည င ၊

(၃) င စည ဆ ဆင ည
ငစ ည ၏ စ ဆင
ည င င င ဆ ၏
၊

(၄) င ဇ င ဆင င စ ၊
င ဆင
ည စ င င ဆင င
ဆ င ငင စ င ၎င
၊

ခ-၄ ထုတ်လုပ်မှုစွမ်ဵအာဵမြ ှင်တ

ဴ င်မှု၊ တီထွင်ဆန်ဵ စ်မှု၊ သုေတသနနှင်ဴ ဖွ့ဳ ြဖိုဵတိဵု တက်မှု၊ နည်ဵပညာ
ဆိငု ်ရာ စီဵပွာဵေရဵ ဆ င

၃၂။ အာဆီယဳသည် ကမ္ဘာဴတန်ဖုိဵ ြမှငေ်ဴ ြပာင်ဵလဲမှု ကွင်ဵဆက်သို တိဵု ြမှငေ်ဴ ရာက်ရေှိ ရဵ ြကိုဵပမ်ဵ
ေဆာင်ရွက် င ကာလရှည် ယှဥ်ြပိုင်နငို ်စွမဵ် ြမင်ဴမာဵေစ အာဆီယဳ အဖွ့ဲ ဝင်နိုင်ငဳ
မျာဵ င စ ည နှင်ဴ စ င ထုတ်လုပ်မှု စ ဆ င အေပါ်
မူတည်ေနပါသည်။ င စ ညနှင်ဴ စ င ထုတ်လုပ်မှု
စ ဆင သွင်ဵအာဵစုမျာဵကို အကျိုဵထိေရာက်စွာ အသုဳဵြပုခ ြ င်ဵ၊ အသိပညာ
 23

ဗဟုသုတ တိုဵတက်မှု၊ ဆန်ဵသစ်တီထွင်မှုနငှ ်ဴ နည်ဵပညာဆိုင်ရာတိဵု တက်မှု င ဆ

ည။

၃၃။ အာဆီယဳ၏ထုတ်လုပ်မှုစွမ်ဵအာဵမ ြ ှင်ဴတင်မှုနှင်ဴ ရှည်ယှဲ် ြပိုင်နငို ်မှုတွင် ည ည

တီထွင်ဆန်ဵ စ်ြခင်ဵ ကဲဴသို ေသာ နည်ဵပညာေပ ြ ာင်ဵလဲြခင်ဵ နှင်ဴ ြဖန် ေဝခ ြ င်ဵ ကဏ္ဍတို ည
ည အာဆီယဳ အဖွ့ဲ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵသည် ၄င်ဵတို ၏ တီထွင်ဆန်ဵ စ် င
နည်ဵပညာ စွမ်ဵရည်ကို တိဵု တက် စရန်အတွက် စ ဆင လိုအပ်
သည်။ ဆ စ င င ည ဆ စ စ င
င စ င စ င င င ည
၊ ည ည င င ဆ စ င င စ ည င
င စည ည စ စ ည။ ဆ ၏ င င
င စ င စ ဆင ည
စ ည-

(က) စွမ်ဵေဆာင်ရည် ြမှင်ဴတင်ေပဵရန်အတွက် ပညာရှင်အဖွ့ဲ အစည်ဵမျာဵ၊

သုေတသန အဖွ့ဲ အစည်ဵမျာဵနှင်ဴ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍတို အက ေ ာဵ
နည်ဵဗျူဟာေမြ ာက် ပူဵေပါင်ဵ ေဆာင်ရွက်မှုကို ြမှင်ဴတင်ရန်နှင်ဴ
နည်ဵပညာလှေဲေြပာင်ဵမှုနှင်ဴ စီဵပွာဵေရဵအရ ေဆာင်ရွက်မှုတို အတွက်
အကျိုဵထိေရာက်မှုရှိသည်ဴ လမ်ဵေ ေကာင်ဵတစ်ခု ဖန်တီဵ ေပဵရန်၊

(ခ) သိပ္ပဳနငှ ်ဴနည်ဵပညာဆိုင်ရာ ကိရိယာမျာဵနှင်ဴ နည်ဵပညာမျာဵ အသုဳဵြပုခ

ြ င်ဵမှ
တစ်ဆင်ဴ အာဆီယဳေဒသတွင်ဵတွင် အေသဵစာဵ၊ အငယ်စာဵနှင်ဴ အလတ်စာဵ
လုပ်ငန်ဵမျာဵ၏ ယှဲ်ြပိုင်နိုင်စမွ ်ဵ ခိုင်မာေစေရဵ ေဆာင်ရွက်ရန်၊

(ဂ) နည်ဵပညာ ဗဟုသုတမျာဵကို ဖန်တီဵနိုင်ြခင်ဵနှင်ဴ အသုဳဵချခ

ြ င်ဵ ြဖင်ဴ အသိဉာဏ်
ြပည်ဴဝ၍ စွမ်ဵေဆာင်ရည်ြမင်ဴမာဵေသာ လူသာဵအရင်ဵအမ ြ စ်ကို ေမွဵ ြမူရန်
အတွက် အေထာက်အပဳဴ ေပဵမည်စဴ နစ် နှင်ဴ ဝန်ဵကျင် တို ကို တိဵု တက်ေစေရဵ
ေဆာင်ရွက်ရန်၊

၃၄။ တီထွင်ဖန်တီဵမှုမျာဵကို ြမှင်တဴ င်နိုင်ရန် အတွက် ေအာက်ပါ မဟာဗျူဟာေမ ြ ာက် လုပ်ငန်ဵမျာဵ

ြဖင်ဴ နိုင်ငဳတွင်ဵနှင်ဴ နယ်စပ် ြဖတ်ေကျာ် ယန္တယာဵမျာဵ ဖွဳြဖိုဵတိဵု တက်ေရဵအာဵ အေလဵထာဵ
ေဆာင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်-

( ) တက္က သိုလ်မျာဵနှင်ဴ စီဵပွာဵေရဵလုပ်ငန်ဵတို ၌ သတင်ဵအချက်အလက်ဖလှယ် ြခင်ဵ နှင်ဴ

ချိတ်ဆက်ေဆာင်ရွက်ြခင်ဵတို ြဖင်ဴ အေတွဵအေခါ်မျာဵနှင်ဴ ဖန်တီဵနိုင်မှုစမွ ်ဵအာဵတို
လှုဳ ေဆာ်ေပဵခ
ြ င်ဵ ေဆာင်ရွက်ရန်၊
 24

( ) စွန် ဦဵတီထွင်မှု လုပ်ငန်ဵမျာဵအေပါ် အေလဵထာဵေဆာင်ရွက်ြခင်ဵနှင်ဴ ကူဵသန်ဵ

ေရာင်ဵဝယ်ေရဵဆိုင်ရာ စီဵပွာဵေရဵ ဖန်တီဵေပဵနိုင်မည်ဴ အစီအစဲ်မျာဵ ေဖာ်ထုတ်
ေဆာင်ရွက်ရန်၊

(ဂ) ေဒသတွင်ဵရှိ နိုင်ငဳသာဵနှင်ဴ နိုင်ငဳြခာဵသာဵပိုင် လုပ်ငန်ဵမျာဵ၏ သုေတသနနှင်ဴ

ဖွဳ့ြဖိုဵမှုလုပ်ငန်ဵမျာဵအတွက် ေငွေ ေကဵဆိုင်ရာမူဝါဒ နှင်ဴ ေငွေ ေကဵနှင်ဴ မသက်ဆုငိ ်ေသာ
မူဝါဒတို ြဖင်ဴ အေထာက်အပဳဴြပုခ ြ င်ဵနှင်ဴ အဆင်ဴ ြမှင်ဴတင် ြခင်ဵ အပါအဝင် နည်ဵပညာ
ဆိုင်ရာ လှေဲေြပာင်ဵမှုအေပါ် ေပြ ာင်ဵလဲလက်ခဳ ြခင်ဵနှင်ဴ ဆန်ဵသစ် တီထွင်မှု မျာဵအတွက်
အာဆီယဳနိုင်ငဳမျာဵအချင်ဵချင်ဵ ရင်ဵနှီဵသည်မဴ ူဝါဒဝန်ဵကျင်တစ်ခု ထူေထာင်ရန်၊

(ဃ) သုေတသနနှင်ဴ နည်ဵပညာဆိုင်ရာနယ်ေ ြမမျာဵ၊ ပူဵတွေဲ ဆာင်ရွက်မှုမျာဵ၊ စီမဳ

ထိန်ဵချုပ်မှုစနစ်နှင်ဴ (သို မဟုတ်) တက္က သိုလ် သုေတသန ဓါတ်ခွဲခန်ဵမျာဵ၊ သုေတသန
နှင်ဴ ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်မှု ဌာနမျာဵနှင်ဴ အလာဵတူ သိပ္ပဳနငှ ်ဴနည်ဵပညာဆိုင်ရာ အဖွ့ဲ
အစည်ဵမျာဵနှင်ဴ ဌာနမျာဵ ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်မှုအတွက် အေလဵထာဵ ေဆာင်ရွက်ရန်၊

(င) အာဆီယဳသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်ဵနှင်ဴ ေဒသတွင်ဵ သုေတသနနှင်ဴ နည်ဵပညာဆိုင်ရာ

ကွန်ယက်မျာဵနှင်ဴ ချိက်ဆက်ေဆာင်ရွက်မှုမျာဵ ပိုမုိခိုင်မာေအာင် ေဆာင်ရွက်ရန်၊

(စ) ေဒသတွင်ဵတွင် ခိုင်မာသည်ဴ အသိဉာဏ်ပစွည်ဵမူပိုင်ခွင်ဴ ကာကွယ်ြခင်ဵကို ြမှင်ဴတင်ရန်၊

(ဆ) ေဒသတွင်ဵ နည်ဵပညာ ြမင်ဴမာဵသည်ဴ လုပ်ငန်ဵမျာဵတည်ေထာင်နိုင်ရန် ဆွဲေဆာင် ြခင်ဵ၊

စက်မှုအစုအဖွ့ဲ မျာဵ ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်ေစရန် ပဳဴပုဵိ မှုမျာဵေပဵခ ြ င်ဵ နှင်ဴ ေဒသတွင်ဵ ရုပ်ပုငိ ်ဵ
ဆိုင်ရာနှင်ဴ နည်ဵစနစ်ဆုငိ ်ရာ ေပါင်ဵစည်ဵဆက်သွယ်မှုမှတစ်ဆင်ဴ ကမ္ဘာနှင်ဴ
ေပါင်ဵစည်ဵ ြခင်ဵမျာဵကို တိဵု တက်ေစခ ြ င်ဵ စသည်ဴ အစီအစဥ်မျာဵနှင်ဴ ပူဵေပါင်ဵ
ေဆာင်ရွက်မှုမျာဵ ပါဝင်သည်ဴ အာဆီယဳ၏ ကမ္ဘာဴလဵုဳ ဆိုင်ရာ ပါဝင်မှုနှင်ဴေဒသတွင်ဵ
တန်ဖဵို ြမှင်ဴထုတ်လုပ်မှုကွန်ယက်ချဲ့ထွင်မှုတို ကို တိဵု ြမှငမ်ဴ ည်ဴ အစီအစဥ်မျာဵေဆာင်ရွက်
ရန်၊
ခ-၅ အခွန်စည်ဵ ေကပ်မှုဆိငု ်ရာ ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်ြခင်ဵ
၃၅။ အခွန်စည်ဵ ေကပ်မှုဆုိင်ရာ ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက် ြခင်ဵသည် အခွန်ဆိုင်ရာ အတာဵအဆီဵ မျာဵကို
ေဖ
ြ ရှင်ဵနိုင်ြပီဵ အာဆီယဳေဒသတွင်ဵ ယှဥ်ြပိုင်နိုင်မှုကို အေထာက်အကူြပုသည်ဴ အဓိက
လုပ်ငန်ဵတစ်ခု ြဖစ်ပါသည်။ ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်မှု လုပ်ငန်ဵမျာဵတွင် လက်ရှိနှင်ဴ
ေရှ့ဆက်လက် ေဆာင်ရွက်ရန် ကတိ ြပုထာဵသည်ဴ ေအာက်ပါလုပ်ငန်ဵမျာဵပါဝင်ပါသည်-
( ) အခွန်နှစ်ထပ်စည်ဵ ေကပ်မှု ဖယ်ရှာဵရန်အတွက် နှစ်နငို ်ငဳအ ေကာဵ အခွန်ဆိုင်ရာ
သေဘာတူစာချုပ်မျာဵ ကွန်ယက်ကို ြပီဵေမ ြ ာက်ေအာင် ေဆာင်ရွက်ြခင်ဵနှင်ဴ တိဵု ြမှင်ဴ
 25

ြခင်ဵမျာဵ ြပုလုပ်ရန်နှင်ဴ ရင်ဵနှီဵြမှုပ်နှဳမှုကို ချဲ့ထွင်နိုင်မည်ဴ အာဆီယဳ၏ ေက

ြွ ဵြမီ
အာမခဳချက်ြဖင်ဴ စည်ဵ ေကပ် အခွန်ေကာက်ခဳမှုပဳစု ဳကို ချဲ့ထွင်ြခင်ဵမျာဵ ေဆာင်ရွက်ရန်၊
( ) နိုင်ငဳတကာ စဳချိန်စဳေှေန်ဵမျာဵနှငအ
်ဴ ညီ သတင်ဵအချက်အလက်မျာဵ ဖလှယ်မှုကို
တိဵု ြမှင်ဴ အေကာင်အထည်ေဖာ်ရန်၊
(ဂ) အခွန်နည်ဵစနစ်မျာဵ ခိုင်မာေစရန်အတွက် တွက်ချက်မှုမျာဵ ေပ ြ ာင်ဵလဲြခင်ဵနှင်ဴ
အမ
ြ တ်ေငွ လှေဲေြပာင်ဵ ြခင်ဵဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်မျာဵကို ေဖ
ြ ရှင်ဵနိုင်မည်ဴ လုပ်ငန်ဵမျာဵကို
ေဆွဵေနွဵရန် ၊
(ဃ) အခွန်ေကာက်ခဳမှု တိဵု ြမှင်ဴေစရန်နှင်ဴ ေငွေ ေကဵလှေဲေ ြပာင်ဵမှု ကွပ်ကဲြခင်ဵကို ချဲ့ထွင်
ေစရန် အတွက် ကမ္ဘာဴအခွန်ေဆာင်ထာဵသည်ဴ မှတ်ပုဳတင်နဳပါတ်မျာဵကို စစ်ေဆဵရန်၊
(င) ြပည်တွင်ဵထုတ်ကုန်မျာဵအေပါ် အခွန်စည်ဵ ေကပ် ြခင်ဵကို ပူဵေပါင်ဵေဆာင်ရွက်ြခင်ဵ နှင်ဴ
အာဆီယဳေဒသတွင်ဵ တူညီသည်ဴ ေဒသထွက်ကုန်မျာဵနှင်ဴ စပ်လျဥ်ဵ၍ သတင်ဵ
အချက်အလက်မျာဵ ဖလှယ်ြခင်ဵမျာဵကို ေဆာင်ရွက်ရန် ၊
ခ-၆ ေကာင်ဵမွန်ေသာ အုပ်ချုပ်မှု
၃၆။ အာဆီယဳသည် အရှိန်အဟုန်ြဖင်ဴ ပိုမုိတိုဵတက်သည်ဴ အာဆီယဳစီဵပွာဵေရဵ ၂၀၂၅ တည်ေထာင်
နိုင်ရန် သက်ဆိငု ်သူ အာဵလုဳဵပါဝင်သည်ဴ လုပ်ငန်ဵစဥ်မျာဵကို ဆက်လက်ေဆာင်ရွက်ရန်
လိုအပ်ေ ေကာင်ဵ သတိြပုပါသည်။ ေအာက်ပါ မဟာဗျူဟာ လုပ်ငန်ဵမျာဵကို ေဆာင်ရွက်ရန်
ြဖစ်ပါသည်-
( ) အစိဵု ရ ကဏ္ဍ၏ ထင်သာမ ြ င်သာရှမိ ှု နှင်ဴ ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍ ပူဵေပါင်ဵပါဝင်မှုမျာဵဖ
ြ င်ဴ
အုပ်ချုပ်မှုခိငု ်မာေစခ
ြ င်ဵ ြဖင်ဴ အာဆီယဳ၏ တာဝန်ယူမှုကို ပိုမုိတဵို တက်ေစရန်၊
( ) အာဆီယဳေဒသတွင်ဵ အစိဵု ရ၏ ထင်သာမ ြ င်သာရှိမှုနငှ ်ဴ ပူဵေပါင်ဵမှု မူဝါဒမျာဵ
တိဵု တက်ေကာင်ဵမွန် ြခင်ဵ၊ ထုတ်လုပ်မနှု ှင်ဴ ကဏ္ဍအလိုက် စီဵပွာဵေရဵဆိငု ်ရာ အကျိုဵ
ြဖစ်ထွန်ဵနိုင်မည်ဴ လုပ်ငန်ဵမျာဵ တိဵု တက်ေစခ ြ င်ဵမျာဵဖ
ြ င်ဴ ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍနှင်ဴ အခ ြ ာဵ
သက်ဆိငု ်သူမျာဵ ပူဵေပါင်ဵ ပါဝင်မှုကို တိုဵချဲ့ရန်၊
ခ-၇ ထိေရာက်ေသာ၊ စွမ်ဵေဆာင်ရည် ြပည်ဝဴ ေသာ၊ ကျိုဵေက ေ ာင်ဵ ဆီေလျာ်၍ င
စည်ဵမျဥ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵနှင်ဴ ေကာင်ဵမွန်ေသာ စီမဳအုပ်ချုပ်မှု
၃၇။ စီမဳအပု ်ချုပ်မှုဆုိင်ရာ ဝန်ဵကျင်သည် လုပ်ငန်ဵေဆာင်ရွက်မှုမျာဵ၏ အပ ြ ုအမူနှင်ဴ
လုပ်ေဆာင်ချက်အေပါ် အစဥ်တစ်စက ို ် အကျိုဵသက်ေရာက်ေစပါသည်။ ယှဲ်ြပိုင်နငို ်စွမ်ဵ
ရှေိ သာ၊ တက် ြွကေသာ၊ ဆန်ဵသစ်တီထွင်ေသာ၊ ဖွဳ့ ြဖိုဵတိဵု တက်မှု ခိုင်မာေသာ အာဆီယဳ
ြဖစ်ေပါ်လာေစရန် စည်ဵမျဲ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵ တစ်ေြပဵညီ ြဖစ်ေစခ ြ င်ဵ၊ ယှဲ်ြပိုင်
နိုင်စမွ ်ဵအာဵကို ြဖစ်ေပါ်ေစခ ြ င်ဵ၊ ထိေရာက်မှုရှိ ြခင်ဵ၊ ကျိုဵေကေ ာင်ဵ ဆီေလျာ်ကိုက်ညီမှု
ရှိြခင်ဵနှင်ဴ စွန် ဦဵတီထွင်မှုမျာဵပါဝင်ြခင်ဵတို ြဖစ်ရန်လိုအပ် ြပီဵ ေကာင်ဵမွန်ေသာ စီမဳအုပ်ချုပ်မှု
 26

မျာဵပါဝင်သည်ဴ တာဝန်ခဳမှု၊ တုဳဴြပန်မှု ြမင်ဴမာဵသည်ဴ စီမဳအပု ်ချုပ်မှုစနစ်တစ်ခု ြဖစ်ေပါ်ရန်

လိုအပ်ပါသည်။ လူမှုအဖွ့ဲ အစည်ဵနှင်ဴ စီဵပွာဵေရဵလုပ်ငန်ဵမျာဵ မှန်ကန်ဆီေလျာ်စွာ
ေဆာင်ရွက်နိငု ်ေရဵအတွက် စည်ဵမျဲ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵ မရှိမ ြဖစ်လိုအပ်ေသာ်လည်ဵ
အာဆီယဳအဖွ့ဲ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵအတွက် စည်ဵမျဥ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵကို ေလဵစာဵလိုက်နာမှုစရိတ်
အနည်ဵဆုဵဳ ြဖင်ဴ သတ်မှတ်ြပဿနာမျာဵကို ထိေရာက်စွာ ေဖ ြ ရှင်ဵေဆာင်ရွက် ြခင်ဵ နှင်ဴ
စည်ဵမျဥ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵအေပါ် ထင်ေယာင်ထင်မှာဵဖ ြ စ် ြခင်ဵနှင်ဴ အကျိုဵအေက ေ ာင်ဵ
မဆီေလျာ်ြခင်ဵတို မှ ကာကွယ်နိုင်ေရဵ ကိစ္စရပ်မျာဵသည် စိန်ေခါ်မှုတစ်ရပ်ြဖစ်ပါသည်။
၃၈။ အာဆီယဳအဖွ့ဲ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵ၏ ဖွဳ့ြဖိုဵမှုကွာြခာဵချက်အရ ေဒသတွင်ဵ စီဵပွာဵေရဵေပါင်ဵစည်ဵမှု
ြဖစ်ရန်အတွက် အဖွ့ဲ ဝင်နိုင်ငဳအမျာဵစု၌ မူဝါဒနှင်ဴ စီမဳအပု ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာ ေပ ြ ာင်ဵလဲမှုမျာဵကို
ြပုလုပ်ရန်လိုအပ်မည်ြဖစ်သည်။ အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵ အသိုက်အဝန်ဵတည်ေဆာက်မှုသည်
အာဆီယဳအဖွ့ဲ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵအတွက် ည စီမဳအပု ်ချုပ်မှုနှင်ဴ အဖွ့ဲ အစည်ဵ ဆိုင်ရာ
တိဵု တက်မှု ြဖစ်စဲ်တစ်ခု ြဖစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာလုဳဵဆိငု ်ရာ ယှဲ်ြပိုင်နိုင်မှု၊ လူမှုေရဵ၊
စီဵပွာဵေရဵနှင်ဴ နည်ဵပညာဆိုင်ရာ ေပ ြ ာင်ဵလဲမှုမျာဵနှင်ဴ အေရဵတက ြ ီဵ ေဆာင်ရွက်ရန် လိုအပ်
အရ အာဆီယဳအဖွ့ဲ ဝင်နိုင်ငဳမျာဵ၌ ဆီေလျာ်မှုရှိေသာ၊ ခိုင်မာေသာ၊ ထိေရာက်မှု
ရှေိ သာ၊ ေက ေ ာင်ဵကျိုဵဆက်စပ်မှှုရေှိ သာ၊ ပွင်ဴလင်ဵ ြမင်သာမှုရေှိ သာ၊ တာဝန်ခဳမှု ရှေိ သာ၊
ည ည စီမဳအပု ်ချုပ်မှု စနစ် နှင်ဴ အေကာင်အထည်ေဖာ်မှုမျာဵကို တိကျစွာ
ေဆာင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထို အပ ြ င် အာဆီယဳသည် ပို၍ သက်ဝင်လှုပ်ရှာဵေသာ
အာဆီယဳ စီဵပွာဵေရဵ အသိုက်အဝန်ဵ ၂၀၂၅ အဖ ြ စ် တည်ေဆာက်သွာဵရန်အတွက်
ဆက်နွယ်သူအာဵလုဳဵနှင်ဴ ေစဴစပ်ညနှိ ိှုင်ဵ ေဆာင်ရွက်ရန် လိုအပ်ြပီဵ အထူဵသဖ ြ င်ဴ ပိုမုိတဴုဳ ြပန်မှု
အာဵေကာင်ဵေသာ အာဆီယဳ ေဒသအဖ ြ စ် ြမှငတ်ဴ င်နိုင်ရန်အတွက် အစိဵု ရကဏ္ဍတွင်
ပိုမုပိ ွင်ဴလင်ဵ ြမင်သာမှုရှေိ စရန်နှင်ဴ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍနှင်ဴ င ဆင စ
ည။
၃၉။ ေအာက်ပါမဟာဗျူဟာေမ
ြ ာက် လုပ်ငန်ဵစဲ်မျာဵကို ေဆာင်ရွက်ရန် ြဖစ်ပါသည်-
( ) စည်ဵမျဥ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵသည် ယှဲ်ြပိုင်နိုင်စွမဵ် အာဵကို ြဖစ်ေပါ်ေစခ
ြ င်ဵ၊ ရည်မှန်ဵ
ချက်မျာဵနှင်ဴ ကိုက်ညီြခင်ဵ၊ တန်ဵတူြဖစ်ေစရန်၊
( ) င လုပ်ငန်ဵေဆာင်ရွက်မှုမျာဵ ပိုမုိထိေရာက်ေစရန်အတွက် လက်ရှိ
ေဆာင်ရွက်ေနသည်ဴ စည်ဵမျဥ်ဵစည်ဵကမ်ဵမျာဵကို ြပန်လည် သုဵဳ သပ်ရန် လိုအပ်ပါက
ြပင်ဆင်မှုမျာဵ ြပုလုပ်နိုင်ေရဵနှင်ဴ ဖျက်သိမ်ဵေရဵတို အတွက် င ည
ည င ေထာက်ခဳအ ြကဳြပုချက်မျာဵ ြပုလုပ်ရန်၊
(ဂ) ေကာင်ဵမွန်ေသာ စီမဳခန် ခွဲမှုစနစ် တည်ေဆာက်ရန်နှင်ဴ ဆက်နွယ်သူအာဵလုဳဵကို
စည်ဵမျဥ်ဵ စည်ဵကမ်ဵမျာဵ သိရှိလက ို ်နာေစရန် ြကုဳေတွ့ရမည်ဴ အခက်အခဲမျာဵကို
နည်ဵပညာ နှင်ဴ ြပုပြ င်ေ ြပာင်ဵလဲမှုဆုငိ ်ရာ သေဘာတူညီချက်မျာဵဖ
ြ င်ဴ ေဖ
ြ ရှင်ဵ
 27

ေဆာင်ရွက်ရန် ၊ အာဆီယဳေဒသတွင်ဵ ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍနှင်ပဴ ူဵေပါင်ဵ ေဆာင်ရွက်မှု

ချဲ့ထွင်ြခင်ဵနှင်ဴ လိုက်ေလျာညီေထွမှုရှိေသာ၊ ပွင်ဴလင်ဵြမင်သာေသာ၊
မဟာဗျူဟာကျေသာ အစိဵု ရ မူဝါဒမျာဵနှင်ဴ စက်မှုနငှ ်ဴ အခ ြ ာဵ ကဏ္ဍမျာဵတွင်
စီဵပွာဵေရဵဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်မျာဵတွင် ဆက်နွယ်သူမျာဵ ပါဝင်ေစခ ြ င်ဵတို ကို
ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(ဃ) ေဒသတွင်ဵ တိဵု တက်မှုမျာဵနှင်ဴ အကျိုဵသက်ေရာက်မှုမျာဵဖ
ြ စ်ေပါ်ေစမည်ဴ
စည စည ဆင ဆင င ရည်မှန်ဵချက်မျာဵနှင်ဴ ပန်ဵတိငု ်
မျာဵကို ဦဵတည်၍ စီမဳအပု ်ချုပ်မှုဆုငိ ်ရာ ကာလအလိက ု ် ြပန်လည်သုဳဵသပ်ြခင်ဵနှင်ဴ
ေပ
ြ ာင်ဵလဲမှုမျာဵအေပါ် ပုဳမနှ ်အကဲြဖတ်ြခင်ဵမျာဵ ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(င) အာဆီယဳအဖွ့ဲ ဝင် တစ်နငို ်ငဳချင်ဵစီ၏ ဖွဳ့ြဖိုဵမှုအေခ
ြ အေနမတူညီမှုမျာဵ၊
ဖွဳ့ြဖိုဵမှုလိုအပ်ချက်မျာဵနှင်ဴ စီမဳအပု ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာ မူဝါဒမျာဵအာဵ ထည်သ ဴ ွင်ဵ
စဲ်ဵစာဵလှေက် စီမဳအုပ်ချုပ်မှုဆငို ်ရာ ကနဦဵ ြပုပ ြ င်ေ ြပာင်ဵလဲမှု လုပ်ငန်ဵစဥ်မျာဵတွင်
စီဵပွာဵေရဵ ပူဵေပါင်ဵ ေဆာင်ရွက်မှုနှင်ဴ ဖွဳ့ြဖိုဵမှုအဖွ့ဲ အစည်ဵ (OECD) နှင်ဴ
အာဆီယဳနှင်ဴ အေရှ့အာရှ စီဵပွာဵေရဵ သုေတသနဌာန (ERIA) ကဲဴသို
စည င င ၍ အသိပညာဗဟုသုတ မှေေဝသည်ဴ စွမ်ဵေဆာင်ရည်
ြမှင်ဴတင်ေရဵ အစီအစဥ်မျာဵ ေဆာင်ရွက်ရန်၊

ခ-၈ စဥ်ဆက်မြပတ် စီဵပွာဵေရဵဖွ့ဳ ြဖိုဵတိဵု တက်မှု

၄၀။ အာဆီယဳ ည ေဒသတွင်ဵဖွဳ့ြဖိုဵမှု စဥ်ဆက်မ ြပတ် စီဵပွာဵေရဵဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်မှုသည်
နည်ဵဗျူဟာကျသည်ဴ အဓိကအစိတ်အပိငု ်ဵတစ်ခု အဖ ြ စ် အေရဵပါေက ေ ာင်ဵ အသိအမှတ်
ြပုပါ ည်။ သဘာဝပတ်ဝန်ဵကျင်နှင်ဴ သဘာဝအရင်ဵအမ ြ စ်မျာဵကို ထိန်ဵသိမ်ဵကာကွယ်
ေစာင်ဴေရှာက်ြခင်ဵနှင်ဴ စီဵပွာဵေရဵဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်ြခင်ဵသည် အပ ြ န်အလှန် အေထာက်အပဳဴ
ြပုလျက်ရှိပါသည်။ အာဆီယဳသည် ြပန်လည်ြပည်ဴြဖိုဵမ ြ ဲစွမ်ဵအင််အပါအဝင် သန် ရှင်ဵေသာ
စွမ်ဵအင်နှင်ဴ ဆက်စပ် နည်ဵပညာမျာဵ အသုဳဵြပုမှုကို ြမှင်ဴတင် ြခင်ဵ၊ ေရရှည်သုဳဵစဲွမှုမျာဵနှင်ဴ
ထုတ်လုပ်မမှု ျာဵကို တိဵု တက်ေအာင် ေဆာင်ရွက်ြခင်ဵနှင်ဴ ယင်ဵတို ကို အမျိုဵသာဵဖွဳ့ ြဖိုဵ
တိဵု တက်မှု စီမဳကိန်ဵတွင် ထည်သ ဴ ွင်ဵ ြခင်ဵတို ြဖင်ဴ စဥ်ဆက်မ ြပတ် ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်မှု
အစီအစဥ်ကို ေဖာ်ထတ ု ်ကာ သဘာဝဝန်ဵကျင်ကို မထိခိုက်ေစသည်ဴ ဖွဳ့ြဖိုဵတိဵု တက်မှုမျာဵကို
ြမှင်ဴတင်ေဆာင်ရွက်မည် ြဖစ်ပါသည်။
၄၁။ ေအာက်ပါမဟာဗျူဟာေမ ြ ာက် လုပ်ငန်ဵစဲ်မျာဵကို ေဆာင်ရွက်ရန် ြဖစ်ပါသည်-
( ) ြပန်လည် ြပည်ဴ ြဖိုဵမ ြ ဲစွမဵ် အင်ကို အေထာက်အပဳဴေပဵမည်ဴ မူဝါဒမျာဵ ချမှတ်ရန် နှင်ဴ
ချမှတ်ထာဵသည်ဴ ရည်မှန်ဵချက်မျာဵေရာက်ရှိ စုေပါင်ဵေဆာင်ရွက်ရန်၊
 28

( ) ဆ ည စွမ်ဵရည်ြပည်ဴဝြပီဵ ကာဗွန်ပါဝင်မှု နည်ဵေသာ နည်ဵပညာမျာဵ

အသုဳဵြပုခ
ြ င်ဵကို အေထာက်အကူြပုေသာ မူေဘာင်တစ်ခု ေဖာ်ထုတ်ရန်အတွက်
လိုအပ်သည်ဴ ကာဗွန်ပါဝင်မှု နည်ဵေသာ နည်ဵပညာနှင်ဴ နည်ဵလမ်ဵမျာဵကို
နိုင်ငဳတကာ အကူအညီမျာဵ င ဆ င ၊
(ဂ) ပို ေဆာင်ေရဵတွင် ဇီဝေလာင်စာမျာဵ တိဵု ြမှင်ဴအသုဵဳ ြပုရန်အတွက် ေဒသတွင်ဵ
ဇီဝေလာင်စာမျာဵ လွတ်လပ်စွာ ကုန်သွယ်မှု ြပုနိုင်ေရဵနှင်ဴ တတိယ မျုိ ဵဆက်
ဇီဝေလာင်စာမျာဵအတွက် သုေတသနနှင်ဴ ဖွဳ့ြဖိုဵေရဵလုပ်ငန်ဵမျာဵတွင် ရင်ဵနှီဵ ြမှုပ်နှဳ
ေရဵတို ဆ င ၊
(ဃ) အာဆီယဳမဟာဓာတ်အာဵလိုင်ဵ (APG) မူေဘာင် ေအာက်ရှိ နိုင်ငဳေပါင်ဵစုဳ
လှေပ်စစ်ဓါတ်အာဵ ကုန်သွယ်ေရဵနှင်ဴ အာဆီယဳ သဘာဝဓာတ်ေငွ့ ပိုက်လငို ်ဵ
(TAGP) ေအာက်ရှိ ထုထည် ြကီဵမာဵသည်ဴ သဘာဝဓာတ်ေငွ့အရည် (LNG)
ပူဵေပါင်ဵ ေဆာင်ရွက်ေရဵတို အပါအဝင် အာဆီယဳေဒသတွင်ဵ ေပါင်ဵစည်ဵ
ဆက်သွယ်မှု တိုဵ ြမှင်ေဴ စေရဵ ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(င) စ စ ဆင ေမှော်မှန်ဵထာဵေသာ အနာဂတ်လိုအပ်ချက်မျာဵ ကိုက်ညီေစေရဵ
နှင်ဴ လုဳြခုဳစိတ်ချမှု ရှေိ စေရဵတို အတွက် အစာဵအေသာက်နှင်ဴ စိုက်ပျိုဵေရဵ
ကဏ္ဍမျာဵတွင် ထုတ်လုပ်မှု တိဵု ြမှင်ဴရန်နှင်ဴ ထုတ်လုပ် ြပီဵေနာက် ဆုဳရဵှုဳ မှုမျာဵကို
ေလျာဴနည်ဵေစရန် အေခ ြ ခဳအေဆာက်အဦဆိုင်ရာ ရင်ဵနှီဵြမှုပ်နှဳမှု လိုအပ်ချက်ကို
သတ်မှတ်ြခင်ဵ၊ လက်ရှိ ရင်ဵနှီဵြမှုပ်နှဳမှု အစီအစဥ် မျာဵအေပါ် သုဳဵသပ်ြခင်ဵနှင်ဴ
ည ရင်ဵနှီဵ ြမှုပ်နှဳမှု ေဆာင်ရွက်ရန်၊
(စ) စ စ စ စ ၊ / ဂ င
င ဆင စ င aquaculture ၊ livestock င
horticuluture ဆင ၏ င စ င
ည ည စ င င ည ည ည စ
စ င င ည င င င စ စ စ
စ စ
(ဆ) ဆ ၊ စ ၊ င င
င စ ဆ င
ည င ည င ဆင င စ
င င င င ဆင ၊
(ဇ) စ င ည ည င စ
င စ င င င င ည စ စ
ည င င ၊
 29

ခ-၉ ဆင ည င င စ ည
ငဆ စ ည စ
၄၂။ ၏စ စ ည င င င င ည ည
စ စ ၂၀၂၅ ဆ စ စ င
ဆင ည င င စ ည
ငဆ စ ည စ ည ဆင င ည င
ည စ ည။
၄၃။ ဆ ငစ င ဆ ဆ င စ စ င
ည စ င ဆ င စည င စ င
င င င စ င စ
စင ငငစ င င င င
စ ည စ ည။ င ဆင င ည စ င
ည ဆ ည င င စ င စ င
စ င ၊ င စ ဆင င
င ဆင င င င ဆင င င င
စ င၊ဆ စ စ င င ဆ ငင ၏ င စ စ ည။
၄၄။ ဆင စ စ ဆင င ငဆ င င
ဂစ ည ည င င င ၊ ည ညဆင ၊
င င င င ဆင
င င င ဆ ည င င စည င င ဆင ၏
င ဆင ည။
ဂ. ငစ ဆ င ဆင င ဆင င
၄၅။ ဆ
ငစ ဆ ဆင စ ၏ င င
င င င င ည ၎င င င ၏ ည
ဆင ၊ ဆ င စ င င စ
စ ငစ ဆ င င င၊ င စည င စ ၏ င
င င ၊ ၎င ဆ ည စ စ င ည င
င စည င င ဆင ၊ ဆ င င င ည
ည င ည ၏ င စ င ၎င ၏
 30

င ည င စ င ဆင
ည ည စ စ စ ည။
ဂ-၁ ဆင
၄၆။ ဆင င ဆင ဆ စ ၂၀၂၅
ည ငစ ဆ ၊ င ၊ င စည ၊
င င ဆ ဆင ည ည ည ဆ င
င စ င င င င စ င
င င င စ စ ည။
၄၇။ ဆ ဆင င ဆင ည ဆင ၊ င
ဆင ၊ င ဆင င ဆင စ
ဆ စစ ဆ င ည စ ဆင ည ည ည
စ စစ ဆ င င င ဆ ၏ ည င
င စ ည။
၄၈။ ည ဆင င စ င ည-
( ) ဆင - ဆင ဆင
င င စ စ ဆ
ငင င င င ငင င ညစ ၊ င ၊ င
စည ည ဆင ဆင စ
ည င -
(၁) ဆင ဆ ( င
) င စည င င inter-modal interconnectivity
ဆ ၊ ဆ င ည င င ဆင င
ဆ င င င စ
(၂) ဆ ဆင စ
င င ည ဆင၌ စ င င ည င ဆင
င င ဆင
( ) င ဆင - င ငစ င င င
စ င ည ဆ စ စ စ ည
 31

ဆ င ဈ စ စ စ စ
ဆင ဆ င ည စ ည-
(၁) ဆ င င င စ င င
စ
(၂) င စ ည
ည စ င င စ င
င ည ဆ င ည င င၊
(၃) ဆ ငင င င ဆင စ
ဆ င င ည
ငစ ဆ င င င၊
(ဂ) င ငဆင - ဆ စ ည ဆင
ဈ ည င င ဆ င င င
ည စ စ စ စ စ
ဆင ဆ င ည-
(၁) ဆ င င ဆ ငဆ စ
ည ဆင ဈ
င င ဆင
ဆ င င င ငစ ဆ င
ဆ င င င င င ည
ညဆင င င ၏ င စည ၊ ည
င ည င ငစ ည င င ဆင
င ည ဆင
င စ ဆ ဆင
(၂) ည င င ဆင
င င ဆင င၊
(ဃ) ဆင စ - ဆ င င ဆ င င
ဆင င ၊
င င စည ၊ စ ည ည
င ၍ င ငစ ည စ ဆင စ စ စ င
စ ဆင ဆ င ည စ ည-
 32

(၁) စ စည ဆင စ
ဆင ဆ င ည စ ၊ ငင င င
ဆင စ ဆင ဆ င
စ င စစ ဆ င ဆင င စ
င ည စ ၊
(၂) ဆင င စ ည ဆင
ဆင ဆ င စ င ည စ
(၃) ဆ င ဆင စ င င
ဆင စ င ဆင
စ စ ည င င င င
ဆင င၊
(င) စ ဆ ဆင - င ည
ဆင ည ၊ စ င င ဆင
စ ည စ စ ၊ ဆင င စည ဆ
င စ စ င ညစ ဆ ဆင
စ စ ည ဆင င စ ဆ ၊
၄၉။ ဆင ည စ င င ဆင
င စ င င ည ဆင င င
င င င င င င
င င င င ၊ MSMEs
င င စ င စ ဆင
င ည စ င င င စည
င ည စ ဆင စ ည စ ည။
ဂ-၂ င ငဆ ည ည
၅၀။ င ငဆ ည ည ည ဆ စ င
င င င ည ည။ ဆ င
ငစ င င င င ဆ ည ည ည စ
င စ င ဆင စ ဆင င ၊ င
၊ င င စ င ဆ ဆင င င င င င
ည စ ည။ ဆ ည ည ည င စ
 33

ဆင ည စ င စ င
င င ငဆ ည ည ည င င ဇ င ည
ည စ ည။
၅၁။ ဆ စ ၂၀၂၅ ည ည ည ဆ ငစ
စ င င င ည ဆ ည စ ည။ ဆ ၂၀၂၅ ည
ည ဆ ည ည စ ဆင င ည စ ည စ
င ၊ ည ည င င စ ည င ဆ
ငစ ည စ င င ၊ င ၊ င စည စ င ဆ စ
စ ည စ ည။ ဆင ည င င င
ည-
(၁) စ င င - စ င ဆ င ည ည
င င ငစ င ည င ဆင
င ဆင ည စ ည။
(၂) ငစ ဆင င စည င င - ည ည င
ဆင င င င င င စ င စ၏ င င
ည စ စ ဆင င ည င ဆ င
င င ဆ စ စ င စ င င င
ည ၊
(၃) ဆ စ င -Smart City င Big Data and Analytics
ည ည စ င ငစ ငဆ စ ၊ စ င

(၄) ငစ ဆ - င
င ငစ ဆ င ငစ
င ဆင င ဆ င င ငစ
ဆ ည ည င စ င င ဆင င
ည င စ စ
(၅) င - ဆ င ငစ
င င င င ဆင
 34

(၆) စ ည စ ငစ - ဆ င ည ညဆင
င ဆ ည စ ဆင င ငစ
စည ၊ ဆင င င င ဆ င
စ စ င စ
(၇) စ င ဆ ( ) င - ဆ င -
ဆင င င စ င ဆ ( )
င င ဆင
(၈) င င စ - ည ဆင (cyber) င
င ည င
ဆင ဆင ဆင ညစ ည
င ည ည ည စ ည ဆ
ဂ-၃ E-Commerce
၅၂။ ဆင - င င (E-Commerce) ည စ ၏
ည စ င စ စ retailer’s multi-channel strategy
စ င စ စ ည။ ငစ ဆင စ
ဆ င ည E-Commerce စ
ဆင ဆင ငင င င
စ စ စ စ ည။ E-Commerce ည စ
င ဆင င ည စ စ စ င ည စ
င MSMEs စ စ ည စ ည။
၅၃။ င ည E-Commerce င ဆင စ င
င ဆ င ဆင စ င စည စ စ ဆ
ည ၂၀၀၀ စ င င ဆ င ဆင ည ဆ င
စ ၏ (၅) E-Commerce င ဆင ည ဆ
င ဆင ည စ ည။ င ဆင င ဆ ၌ စ
E-Commerce ဆ ဆင စ စ E-
Commerce ဆင ဆ စ စ စ င င ဆင
စ ည။ ည ည င ည
စ ည-
 35

(၁) စည ည ည စ င င ည

(၂) င င ည ည ညဆ င စ ည ငစ စ င
ငင င စည ည ည င
(၃) င ဆင င င ၊ င ၊
၊ ည ၊ စ စ
ည င စ င ၊ စ ၏ င electronic
င ည င စ စ
(၄) ဂ ဆင င
စ င င
ဂ-၄ စ င
၅၄။ စ င ၊ စ င ၊ စ င င ည ည
င င င င င င ငစ စ
ဆ င စ င ငစ င စ င စည င င င
ဆင င ညစ င င ဆင ဆ င စ
စ (၂၀၁၆-၂၀၂၅) င (၂) င ၍ င ည ဆင ည စ ည။
င (၁) (၂၀၁၆-၂၀၂၀) င င (၂)(၂၀၂၁-၂၀၂၅) စ ည။
ဆင -
(၁) ASEAN Power Grid (APG): ၂၀၁၈ စ င ဆ ၏ ညဆ
စ င ည ညဆ င - စ င ဆင
(၂) Trans-ASEAN Gas Pipeline (TAGP): စ င စ င စ င
င င င င ည terminal ဆင ဆ
င ငစ င င
(၃) စင ည ည - ၂၀၂၀ င စင
ည ညစ င င င ဆ င
စင ည ည င င င င င င
 36

(၄) စ င စ စ - ၂၀၀၅ စ ဆင ၍ စ
စ ၂၀၂၀ စ င စ င စ ၂၀% င စ ည
စ ၂၀၂၅ စ င စ င စ ၃၀%
(၅) ည ည စ င- ၂၀၂၀ စ င ဆ စ ငစစ င ည
ဆည (ASEAN Energy Mix) ၌ ည
စ ည ည စ င င င င
(၆) ဆင င စ ဆ - ဆ စ င င ဆင
ဆင စစ ဆင ဆ စ င ည ည
ဆင င ည င င င င ဆင

(၇) စ : င- ဆ င ငင
စ င င ည ည င စ င
ဆင ဆင င ည ည ည ဆ
ဂ-၅ စ ၊စ င စ
၅၅။ င င၊ င ည င င င စ
င င စ ၊စ င စ ဆင ဆ ၏
င ဆင ည င ည။
၅၆။ စ စ၊ စ င စ ၏ ၂၀၁၅ ည စ
စ င ၊ စ စ င င စ
င င ညင စ င “ ဆ
င စ စ င င င စ ည
စ င င စ င င စည ည
င င ၊ င ၊ င ၊ ည ည င စ ၊စ
င စ ” စ စ ည စ ည။ င င ဈ င
င င င ည။
၅၇။ စ ၊ စ င စ င င ည ညဆင
င ငစ င စည င ည ငစ စ ဆ င
ည စ ည-
( ) စ င ငစ င စည င
 37

( ) ည ည ည င ဆင ငစ ဆင ည
င င င
(ဂ) င င င
(ဃ) စ ဆင င ည ည င င င င င
(င) ဆင စစ င င စ
စ ည။
ဆင င င ည-
( ) ၊ င စည င င င
( ) စ င စည င င
စ င င ဆ င
(ဂ) ည ည စ င င ည စ င
(ဃ) င ၊ င
င င စ
(င) ဈ ၏ စ စ င ည စ ၊ ည
စ ၊ ည ည င စည ည
င င င
(စ) ည ည ည စ ဆင စ င င င
(ဆ) င င ဆင င င င င စ စ င
စည င င င
(ဇ) ည ညဆင စ စ စ င ဆ Organic
စ စ စ စ င င ဆင င
ဂ-၆ င
၅၈။ ည င ဆ စ ၂၀၂၅
င ၊ ဆ ၏ ည င ၊
ည ည င င င ည ည င
ည ည ဆ စ စ စ ည။ င င ဆ
ည ၏ စ င စ
 38

ည။ ဆ ည ည င ဆင
စ စ ည ည ည င ည ည င
ဆ ငင င စည ည စ င
ဆင စ ည။ င ဆ ငင
င င ည စ င၊ စ င
င င၊ ည ဆင င ဆင
င င စ စ ည င ည င ဆင င င ဆင င
င င ည ဆ ည င င ည။
၅၉။ ဆ င င င စ ဆင ၌
စ င ဆင ည စ ည-
(၁) Key Measures င ဆ စ ည
င ၏ ဆ စ င င င င စ ည-
( ) ဆ င ည စ ည င
ဆ စ ည စ စ ဆင ဆ ၏
စ င င င င င င စ ဆင
( ) ဆ င စ စ င ဆင

(ဂ) င င င စ ဆ ဆင
(ဃ) င င စ င စ င
စ ဆင ည င င င
(င) ၊ ဆင င စ စ စ
င င င ည
(စ) ငစ ဆ င င ဆင ဆ
င င
(ဆ) စ င င ဆင
(၂) ဆ င ည ည င င စ
Key Measures င ဆင ည စ ည-
( ) ည ဆ ဆင၌ င ငဆ င
င ည င စ - ဂ င င
ဆ ည စ
 39

( ) စ စ င စ
င စ ဆင
(ဂ) င င င
င င င ဆင
ဂ-၇ စင
၆၀။ ဆ င င င င စင ည
ည ငဆ ညဆည င င ည
စင ၊ စည င ဆင စစ ဆ ည င ည
စင င စ ဆ ဆင ည စ ည။
င င င ည စင င စ င င ဆ င
ဇ င စ၊ ၊ ည င
စ စ င ည။
၆၁။ စင ဆင င
င ည-
(၁) င င ဌ င င ည ဂ
စင စ င စ - ဂ င င ည င
င
(၂) င င င စ င ဆ င ည ည
စ စ စ ည စင င
ဆင ငစ စ ည
(၃) င င စ စင
ဆင င င ည ည
င င ဆင
(၄) င စ စ င စ င င ဆင
(၅) င စင င ည င င
စ
(၆) င ည ( ) င င ဆင င င
ဆ င ညစ စ ဆ င ဆ စည ဆင င
စ င င ဆင င
 40

(၇) င စင စည စ
င စင စည င
စ new healthcare product င င င
ဂ-၈ င စည
၆၂။ ဆ စ ၂၀၂၅ စ စ
ASEAN Minerals Cooperation Action Plan 2016-2025 (AMCAP-III) ဆင(၂)
ဆင င င ဆင(၁)(၂၀၁၆-၂၀၂၀) င ဆင(၂)(၂၀၂၁-၂၀၂၅) င
င ည ဆင ည စ ၊ ဆ mineral Sector င စ
င င င ဆ င င င ဆ
င င င င ၊ င ဆင င င င င င
င စည ည ည င စ ဆင ည င င
ဆင ဆ ၏ ဆ င စည င
င ငစ စ ဆင ည စ ည။
၆၃။ ဆင င င ည-
- င စည င င င င င စ
- င စည င င ည ည င ည
င င ဆင
- ဆ င စည င စည င ၏ စ ဆင ည
င င င စ
- င စည င င ည င ဆင
ဆ င ASEAN Minerals Database င စ ည
ည ဆင င
၆၄။ ဆ င င ဆင ည င
စ င ည ဆင င ဆင
ည-
( ) င င ဆ င database

( ) ဆ င/ င င င င င င
စ ။
 41

(ဂ) င င စ စ င င င
စည စ စ ဆင င င ဆင
(ဃ) ဆ င င ဆင ဆင စ စ င ဆင
င ဂ ၏ င င င စ - ဂ ၏
င င င င ။
(င) င င စ င ည ည
င င င င ည ည င င ဆင
စ စ င ဆ ၏ ဆ ငင င ဆင ည
ညဆ င င င စည ၏ င ဆ င
(စ) င င စ ဆင င စ စ
စည ည စ င ဆင ။
(ဆ) ည ည ဆင င ၊ င င
င ။
(ဇ) ည ည ဆင စ င င စ င စ
င င ဆင င ည င ဆင င
ည ဆင
ဂ-၉ င ည ည
၆၅။ ဆ ည ၄င ၏စ ည ည စ င င
၍ င ငစ င ဆ ည ည
စ ၊ ည ည င ဆ စ င ( STI ) င ညဆည
ည စ ည။ ဆ ဆ စ င ၊ င င ၊ င ၊
ည ည ငစ င စည စ ၊ ည ည ငဆ စ င
ဆင ဆ င စ (ASEAN Plan of Action on Science, Technology and
Innovation –APASTI) 2016-2025 င ၎င ၏ င ည စ စ
ည စ ည။
၆၆။ APASTI ၏ င ည ည စ င စ င
ည င စ င ဆင ည စ ည-
( ) င ည ည CoE ၏ Network င စ င ည င
ဆင င၊ ဆင င င င င
 42

င ည ည ၊ ည ည င
ငစ င စ စ စ ည။
( ) ဆင ည ၊ စည စည ၊ ည င
စ စ င
င စ စ ဆင စ S&T စည င
ဂ ည င င ၏ င
င င ။
(ဂ) စ င ည င င င ဆင င င
၏ STI င င စ စ စ င င
။
(ဃ) STI င ဆ င ဆင ည င င
ည စ င င ဆင ။
(င) စ င ည ဆင STI င င
င စ င ည ငဆ စ စ စ ည စ စ
င
(စ) စ ည စ ဆ ငင င
ဆင ည စည ၏ င ဆင
ည စ င

ဃ င စ၍ ၊ င စ ၊ ည စ ၊
ည ဆ
၆၇။ ဆ စ ၂၀၂၅ ည စ င င
စ ည စ င င စ င င ဆ စ
၂၀၁၅ ၏ င င စ ည “စ
” စ စ င င ဆင ည။
ဃ-၁ Micro, Small, and Medium Enterprises (MSMEs) ၏ င စ င
၆၈။ MSMEs ည ဆ စ ၏ စ ည။ င၊
ည ည င ဆ စ င၊ င
 43

စစ ည ဆ င ဆင စ ငစ
စ စ စ ည စ စ စ ည။ င
င စ င ၊ င စ ဆင င စ
င စ င င င င ဆင စ ဆင ည စ
ည။ စ င ည င ၊ ည ည ငဆ စ င ၊ စ ၊
စ င စ ၊ င စည စည ဆင င
စ ည စ ဆင ည င င င ဆင ည စ ည။
၆၉။ င ည စည င ည ည MSME စ စ MSME
င င ၊ င င င စ င ဆ င ဆင
ည ဇ စည ဆ င ည စ ည။ င ည
ည MSMEs င င ဆင ည
စ ဈ ငဆ စ ည င င င ဆင ည စ ည။
င MSMEs ၏ င ငဆ စ င င ည ည
ဆင ည စ MSMEs င ည
င ဆင ည စ ည။ င င င ဆ စ င MSME
စ စ ဆ င စည
စ ည စ ည။ င င ည
ဆင ည စ ည-
( ) ငစ ည ည ည င င MSME ၏
ငစ င င ည ည ဆင ၊ ည ည င
ဆ စ င င ၊ စ ဆင ဆ ဆင စ
င စ ည င ၊ ည ည င င ဆင
စ င စ စ င စ င
၏ စ ည ဆ ၊ စ င င စ - ည
ဆ ဆင ဆ စ င င
စ စ င င
( ) င င ဆ ည
င င င စ င င စည ဆင င စ င င
င င ဆင င င င င စ ဆင ည
စ ည င င စ စ
 44

ဆင င င င င ဆင ၊
စ စ င MSMEs င ည စ စ၊
ည င ည စ ဆင င
င င င ၊ စ င င င စ စ ဆ
င MSMEs စ ဆ င ည င င င င ည
စ င င ဆင ။
(ဂ) Global Supply Chain ဈ င င င င စည စ
စ င င င င င ဈ င ငင
င ငဆ င င င ဆင ည စ ည။ င ဆင
င ဈ င င စ ည ညဆ င
င ၊ င င ဆင င ဆင ၊
စ ည င င င င ဆင ၊
င င ဆင စ ဆင ည စည ၊
ဆင င င င င ငင
စ ည င င င ဆင
(ဃ) MSME င စည စည င င င ဆင င ည
စ င င စ င င င ဆင င
ည င ဆင င စ င င ဆင MSME
စ င ည စ စ ဆင င ည ဆ
ည င စ င MSME ဆ စ င င ဆင င င၊
စ င စ စ ဆင င
ည င ၄င ၏ င စည င ည
င င င စ င စည င င
င င စ ၏ ဆ စ ည
င င ည င စ စ စ င
(င) ASEAN Online Academy ဆင စ င ည စ င
င ည င င MSMEs
င င င စ င စ
င င စ င စ ဆင
 45

ဃ-၂ ဂ င င င စ
၇၀။ ဆ င စည င ဂ ည Stakeholder စ
ည။ ဆ စ ၂၀၂၅ င ဂ
စ င င င င ည ဆ ည င င င
င စ ည ည။ ဂ ၏ ညဆည
င င ဆင ည ဆင င ဆင
၏ စ ဆ င င ည ဆင စ င စည
ဆ စ ၌ စ ည။ င ည ဆင
င င င င ဆင င
င စ ည င ည စ င င
ည စည စ င ည င ဆင
ည စ ည။
၇၁။ င ဆ စ ငစ ( ဆ - ) ည
ဆ င ည ဂ စည စ ဆ င
စစ ငစ ၉ င စ စည ၆၆ ည ဆ
စည င ဆ ဆင ည။ ဆ
စ ငစ ည စည ည စ ငစ ၊ စည င
ဆ စည င ဆ ဆင င ဆင ည
င ဆင ည။ ဆ ၏ ဆင င ည
င စ င ဆင င ဂ ၏စ င ည င စ
စစည င င ဆ ည ၊ ဆင င
င ဆ ည ဆင င င ည-
( ) ဂ င ည င င ဆ ည င င စ င
ည -
(၁) - ဂ င ဆ ဆ င ဇ
ဆ ၊ င
ဂ စည ၏ င
( - ဆ င င ၍
၊ MSMEs ည စ စ )
 46

(၂) ဆ စည - ဆ စ ငစ၏ စ
ဆင င စ
င ည ဆင င
င ဆင ဂ စည င ဆ ည င
င စ ဆ ဆင စည
စည (စ ဆင င င စ
ငစ )၊
(၃)စ စည - ဂ စ င စ
ဆင င ၊
၊ စ ဆင ၊ င ၊ ငစ
ဆ ၊ စ င MSMEs
စ င ငစ ဆ င ည
င င င ဆ ည စ
င င င င င င
ဆင င ည စ ည။
(၄) င ဆ - စည စ င စ စ င ဂ
ည ၄င ၏ ဆ
င စ စ စ ဆင
ည စ ည။
( ) ဆ စ ငစ၏ င
(၁) င စည - စ င ဆ စ င င ည
ဆ င ည စည စ
(၂) စစ ဆ -စ ငစ ၊ စ စည င င
ည စည င ည၊ ဂ ၏ စ
ဆင ည ( ) စ
စင ည ည ငစ စ စ
င
(၃) ဆ စ ငစ င ဆ င
ည င ဆင -
 47

စ စ ၏ ဆ
င င ဆ စ ငစ င ည င
ဆင ၊ ဂ င ဆ ည င ၏
ဆ င စည
ဆ ည င င စ ဆ စ
ငစ ၏ င စ
င င ဆင
ဃ-၃ စ - ဂ င ဆင
၇၂။ စ - ဂ င ဆင ည ဂ င ၊ စ စ
င င င ည င စ ဆင စ င
င င င စ ဆ ည
စ စ ည။ ဆ ည စ - ဂ င ဆင စ စ
င ဆင င င စ
ဆ ဆင ဆင ည င၊ ဆ ငစ
စ ည င ၊ ၄င ဆ ည စ စ
ည င ဆင ည။ စ - ဂ င ဆင င၏
င စည င ည ဆ စည ၂၀၁၄
စ ဂ င င ည ဆ စ စည ည
၂၀၁၄ စ င င င ည ဆ စည င
ည။
၇၃။ င င ည-
( ) စ - ဂ င ဆင ဆင င င ည
င င င င စ င င င
စည ဆင င ည ၊ င င ည
င ဆင ဆင (၂) င စ - ဂ
င ဆင ည။
( ) ၊ ၊ ည ၊ စည
စ ည င စ - ဂ င ဆင
စ စ ဆ င ငင ည ည ည
 48

(ဂ) စ - ဂ င ဆင ဂ စ စ
င ဆ ဆင ည ဆင

(ဃ) င ဂ ဆင ဆ
င ငင င စ - ဂ င ဆင စည ၊
င င ( စည ၊ ၊ င
စည ) င ဆ စ င ၊
(င) စ - ဂ င ဆင ဂ ဆင ဂ
င ဆ ဆင င င ဆ ဆ ဆင
င(AIF) catalyst စ ဆင င
(စ) ဆ စ စ - ဂ င
ဆင င င
ဃ-၄ င
၇၄။ ဆ င ဆင (IAI) ည ၊ ၊ ၊
(CLMV) ငင ၎င ၏ ဆင ည င
ည င ဆင င စည င င စ စ င စ
င စ ဆင ည ။ ငင
င င စ င င စ
င ၊ ဆ ည င NDG င
င ဆင င စ ဆ င ဆင
ည ( - င၊ င ၊ ၊ စ င-
(BIMP-EAGA)၊ င ၊ ၊ င ငင ဂ (IMT-GT)၊
င (GMS)၊ Mekong Initiatives ၊ IAI work plan ၏ ဆင ၂၀၀၉
၂၀၁၅ စ င ဆင ည စ ၂၀၁၁ စ CLMV ဆင ငစ
စည (SEOM) ည IAI င စ ည င ည
စ ည။
၇၅။ IAI work plan (ii) င ASEAN Equitable Development Monitor 2014 ၏ စ ည
င ၂၀၁၅ IAI င NDG
င စ င ည ည င ည-
( ) ဆ င ငင စ င
စ ဆ
 49

( ) ဆ စ င စည ဆ ည၍ ဆင
င ည ဆ င ငင စ င
စ ဆင ည င င စ စ င စ
(ဂ) စ ဆင စည စည င င င
င င င ဆင င င စ စ
င
(ဃ) င ဆင င ည င
စ ၊ င င စ စ
င င ည ဆ
(င) င ဆ င ငင စ ဆင စ င
၏ င ငစ င င င
(စ) ဆ င ငင ၏ MSMEs ဆင
င
(ဆ) င င ဆင စစ င စ င ဆင
င ည
MSMEs ည ည င င ည
င ည င
၇၆။ င စ ဆ ဆင င ဆင င
ငဆ ဆ င ဆ ဆင င ည စစ ည င
ဆင ည။
ဃ-၅ Contribution of Stake Holders on Regional Integration Efforts ဆင
င စည င ၏ ဆင Stake Holders ၏ င ဆ င
၇၇။ ဆ ငစ ဆ င ဆ ၏ ဆင
င င င စ စစ ည င င င ဆင င င
င ည စ ည။ င င စ င
င စ ငစ င စည ဆင င င င ည။
၇၈။ ဆင စ ည-
( ) ဆ စ င စည ဆင င ၍ ည
စ စ ဆင စ င စ င င
စစ ည င ဆ င ဆင ။
 50

( )စ စ င င ဆင စ င င စ
င ဆင ၊
(ဂ) ဆ ဆင ည ည စ င င င င ဆ
င င ဆင ။
င ဆ
၇၉။ ဆ င ၊ ဂ ၊ ၊ ၊ စ ၊ ဇ ငင
စ ည ငင င ငစ ၍ င ည င င င
စစ စ ဆင ဆင စ ဆ ည င
င ဆ ဆ ဆင ည။ င စ
စ င ဆင င ဆ င င
ဆ ည င ဆ ဆင ည။ ၎င
၊ င စည ည ည ဆ ၏ ည င
စ ည င ၍ င င င စ စ ည င၊
င င ဆ ၏ စ င ည စ ည။
၈၀။ ဆ ၏ ဆင စစ ည င င ၎င ၏ စ င စည
ဆင င ည ဆ င ဆ င စ
င ဆင စ ဆ ငစ ဆင င ည။ ၎င စစ
ည င ဆင ဆ ညစ င င
င ည။
( ) င င စ ဆင စ င ည
င င စ ဆ ဆ ငဆ ည
စ င။
( ) ဆ င ည င င ၊
၍ ငစ ၊ ည င ၊ ညစ ၊ င ဆ
င စစ င ဆင
စ ဆ င ဆင
င င ည င။
 51

၃။ င ည င င ည င
င ည င င စ
၈၁။ စ ၂၀၂၅ စ င ဆင င
ည ဆ စ ငစ ည
ဆ စ ည။
၈၂။ စ ၂၀၂၅ စ၏ င ဆင စ င ည
င င ဆင ည စ ည။
( ) စ ည စ င ည င
ဆ ည စ စင ည င င င
ည။ ဆ စ ငစ ည
ည င င ည င ဆ စ ၍ ဆ
ည ည င င ည ည
င ည စည င ည။ ဆ ည စ
င ည င ည င ည င င င
င င ည င င ည ငစ စ င င
စည ၏ င ငစ စည င စ ငစ
ဆ င
( ) င စ ည ၂၀၂၅ စ စ င
စ င စ ဆင ည စ စ
င စ စည စ ည။ င စ ည
ဆင င ည ငစ စ င င
င စ၏ စ ည
ည စ ည။
(ဂ) ငင ဆင င စ ငဆင စ င ည
င င ငဆ ဆင ည င
ဆင စ င ဆ ဆင စည င
စ င ည ငစ ဆ င ည စ ည။
(ဃ) ဆ င ငင ည င ၊ ဆင ၊
င ည င ည စ ည။ စည
စည ည စ စ င င င
စ ၍ င ဆ င
ငင ဆင ည စ ည။
 52

(င) စ ၂၀၂၅ စ၏ ည င ည ငင ၏
ည င ည စ ဆ င ငင
ငဆ ဆ င ည စ ည။
(စ) င င င ည င င
င င င င ဆင ဆ င ည
ည စ င င င စ ၏
ငဆ င င ည င
စ ည။ ဆ စ င င စ စ၏
င ၂၀၂၅ စ စ၏ င
ည စစ ဆ ည။
(ဆ) င ည စ စည ၏
ဆ ည င စ င ဆ င ည
ည ည စ ၂၀၂၅ စ င ည။
ဆ င ည ည ( ) ည ဆ
ည ဆ ည ဆ ဋည (၂၁.၂)
င ည။
(ဇ) Notification Procedures ဆင ဆ စ
ည ဆင င စ
င င င င စ ၂၀၂၅ ဆ
စ စ င င ည။
(ဈ) (၆) င ဆ စ ည င
ငဆ င င ဆင
ဆ င ငင င ည င ည
ဆင ည။
(ည) ဂ ၊ စ င ဆင င ဆ စ စ
င င ငင ဆင၏ ည ည
င ဆင ည င စ င င ည
စ ဆ င ဆင ည။
၈၃။ င ဆင ဆင င ဆ င ၏ င
င ဆင င စည င ည င
စ စည ဆင ည။
 53

ဆ င
၈၄။ ဆ င ၏ ၍ င ည င
ဆင စ ည။ ၂၀၁၄ စ င င င
(၂၅) ဆ စည င ဆ ငင င ဆင
ည ဌ Strengthening the ASEAN Secretariat and Reviewing
ASEAN organs High Level Task Force (HLTF) ၏ င င
စ င စ င ည င ဆ င င စ
စ ၍ ဆင ည စ ည။ ဆ င ဆ
စ ငစ ည င င ည င င
စ င င င င စ စ ၂၀၂၅ စ ၏
င ဆ ဆ ည င
င ည။
၈၅။ ဆ င ည င ဆ င
င င ၂၀၂၅ စ စ စ ဆင င ငဆ စ
င ဆင စ
ဆ ဆင ည စ ည။
စည
၈၆။ ASEAN+3 Macroeconomic Research Office (AMRO), World Bank, ADB,
ERIA င OECD စည ည င
စ င ဆင င င ဆင င
၄င ၏ င ၂၀၂၅ စ စ င ည
င ဆင ည စ ည။
င စ
၈၇။ ဆ ည ဆ င ငင ၊ ဆ ငင င ငင
စည င စ စစည င ဆင စ ဆင
ည ည AEC Measures င ည
င ၊ င ည ည င ၊ စ ဆင ည င င
ည ဆ င ဆင ည။
၈၈။ စ ဆ ၊ င စည ဆင ၊
စ င စ စည င င စ ည စ င င ၊
င ည ည င င ည င စ ည င စ
ည စ ည။
 54

ဆ င
၈၉။ ဆ ဆ ဆင င စ ဆင င
ဆ ည ၂၀၂၅ စ စ ဆင ည measures င
ည င စ စ င င စ
င င ည စ ည။ ည -
( ) ဆ င ည စ င စ ၊ စ ဆ
င ည စ ၊ စစ
စ င ည ည စ င
ဆ ည ဆ င၏ ည
စ ဆင ည
( ) ဆ င င ဆ င င
င စ င ဆင င ဆင
ည င င င ဆ ဆင
စ င ဆင င ဆ
စ င ည
(ဂ) င ည စ င ဆင
စ င ဆ
ဆင င င ၏ စ ည
စ ည။
၉၀။ ဆ ငစ င စ င
measures -
( ) ဆ င င င ည ဆ
င formal basis ၊ စ ည င
င ဂ
( ) ဆ င ဆ င ဆင
ဆ င စ င င ၊ ဆ င စည
ဆင င ဆ စ ဆင င ည ညစ
င ည င င
(ဂ) စ ဆင င ဆင ဆ င
င င င ငဆ ဆ င င င
 55

၊ င င င င
ဆင awareness င ဆင
(ဃ) င င ည င င င
ည ည MSMEs ၏ success stories င ည စ စ
ဆင င MSMEs ည ၄င ၏ င
စ င င စ င စည ဆ င င
င ဆင
(င) ဆ င ငင ၏ င ဆ
စ ဆ င ည စ စ
င င င င င စ
ည။
ညဆ စစ င
ဆ စ ငစ ည ၂၀၂၅ စ စ စ
စ ည ဆ ည။ ဆ စ င စည
ဆင င င င င ၂၀၂၅ စ စ င ည င
စ င င င င ၂၀၁၆-၂၀၂၀ င ၂၀၂၁-၂၀၂၅
င စ င စ ဆ စစ ၏ င င
ည စစ ဆ ည။ စ င စ ဆ စစ
စစ ဆ င င င ည င၏ စ င င င င ညစ
င ဆင စ ည။
ငဆ
(၁) ဆ င င စည င
(၂) ဆ စ င စ
(၃) ဆ င စ ဆ
(၄) ဆ ဆ စ
(၅) ဆ စ င ငစ စ
(၆) ဆ စ
(၇) ဆ စ ငစ
(၈) င ညစ င င
 56

(၉) စည စ ဆင စ ဆင
ဆ င စ
(၁၀) ငင င င ဆင စ ဆင စ
(၁၁) စစ ဆင ဆင ဆ စ
(၁၂) ဆ ဆ င ဆင င စ
(၁၃) ဆ - င င
(၁၄) ဆ ဆ င
(၁၅) ဆ င စည င
(၁၆) ဆ င စည င ဆင င စ
(၁၇) ဆ + စ
(၁၈) စ င င ဆင ဆင ဆ င စ
(၁၉) င ည ည ငဆ စ င စ
(၂၀) ဆ င
(၂၁) ဆ ည ဆင င
(၂၂) ဆ စ ည င စ
(၂၃) ဆ စ ငစ
(၂၄) ဆ င ၊ ဆင င
(၂၅) ဆ စ ည ဆင စ
(၂၆) စ ဆင စ
(၂၇) ဆ စ
(၂၈) ဆ စည စ
(၂၉) ဆ ဆင စ
(၃၀) င၊ င ၊ ၊ စ င င
(၃၁) ည စ ဆင င
 57

(၃၂) င ဆင ည င
(၃၃) စင ည ည
(၃၄) စစ င ဆင ည
(၃၅) ၊ ၊ င
(၃၆) စ စည
(၃၇) ငင င ဆင ဆင င င ဆ င င
(၃၈) ဆ င စ
(၃၉) စ ၊စ င စ
(၄၀) ငင င
(၄၁) ညင ဆင
(၄၂) စ
(၄၃) ဆင
(၄၄) င
(၄၅) င စည ဆင င
(၄၆) ဇ င စ ၊ ည င

(၄၇) ဆင င င င ငဆ
(၄၈) ဆင င င
(၄၉) စ င စ
(၅၀) ဆ င စည စ စ
(၅၁) င ငဆ ည ည
(၅၂) ည ည ဆင င
(၅၃) င ၊ ၊ င ငင ၏ ငဆင
(၅၄) စ ည ဆင ငဆ င
 58

(၅၅) စ ည ဆင င င
(၅၆) င
(၅၇) စင င ည
(၅၈) ငင ငစ င ဆင
(၅၉) ဂ င င
(၆၀) ဆ ငစ စ
(၆၁) ဆင စ စ
(၆၂) ဆ၊ စ င စ စ င
(၆၃) င စ င
(၆၄) ဆ
(၆၅) စ င င ဆင စည
(၆၆) င င င ဆင စ
(၆၇) စ - ဂ င ဆင
(၆၈) စည စည
(၆၉) ည ည ဆ
(၇၀) င
(၇၁) င စစ င ဆင
(၇၂) ည ည စ င
(၇၃) င င စည
(၇၄) - ဂ ည ညဆင
(၇၅) င ည ည
(၇၆) ဆင ငစ စည
(၇၇) င ည ည ငဆ စ
(၇၈) စည ဆ ဆင စ စ
 59

(၇၉) ဆ င င
(၈၀) ဆင ည ည ဆ
(၈၁) ည
(၈၂) စည င င ဆင
(၈၃)
60