1

BETONSKE KONSTRUKCIJE 1

Vežba br.5

KONCEPT
PRORAČUNA
AB PRESEKA

PREDAVANJA !

TEORIJA TEORIJA
DOPUŠTENIH GRANIČNIH
NAPONA STANJA

1
 3

GRANIČNA PREDAVANJA !
STANJA

NOSIVOST UPOTREBLJIVOST

PRSLINE DEFORMACIJE

CENTRIČNO PRITISNUTI ELEMENTI

4

eb = 2 ‰ s b = fB

A a2

Nu G b
d

A a1

b ea = 2‰ s a = s v

2
 5
NAPONSKA STANJA PRESEKA
ZATEZANJE PRITISAK

eb2 2 3.5
a2

ea2
Aa2

d
3
7
b
h - a2

a a' c d e f C
d

d
g h

7
Aa1

4
ea1
a1

eb1
10‰ 3 ev 0 2 3.5
b
gu,i

gg=1,9; gp=2,1

6
CENTRIČNO PRITISNUTI ELEMENTI
li
l=
i
- l ≤25 proračun se radi bez uticaja izvijanja

- 25 < l ≤ 75 primenjuje se približan proračun koji

uzima u obzir uticaje izvijanja

- 75 < l ≤ 140 primenjuje se tačan proračun koji

uzima u obzir uticaje izvijanja

3
CENTRIČNO PRITISNUTI ELEMENTI 7

0 2 sb=f B

a2

2
ea2 sa2

d
Aa2 Da2u
2
d

Dbu
h-a
d

Nu Gb
2

2
ea1 sa1
d

d
Aa1 Da1u
a1

b 2‰

PREDAVANJA !

Teorija graničnih stanja 8

PREDAVANJA !

4
CENTRIČNO PRITISNUTI ELEMENTI 9

SNu=0: Nu = Dbu + Dau1 + Dau2

Dbu = sb · b · d Dau= sau‧Aa

eb= 2‰ ⇒ sb= f b ea= 2‰ ⇒ sa1= sa2=sv

Dbu = fB · b · d Dau= sv‧Aa
sb sa MAG ili MAR

Nu= Ab · fB + Aa · σv sv
RA

fB
GA
Aa
m=
Ab
e [‰ ] sV ea
Nu= fB · 2.0
Ab · (1+m)
ev
b
m =m×
3.5 2‰ fB 10‰

CENTRIČNO PRITISNUTI ELEMENTI 10

Aa
m= -geometrijski koeficijent armiranja
Ab
sV
m =m× -mehanički koeficijent armiranja
fB

Nu= fB · Ab · (1+m) Nu=1,9·Ng + 2,1·Np

Nu
Ab =
fb × (1 + m )

Aa, potr . = m ´ Ab, potr .

5
 11
MINIMALNI PROCENTI ARMIRANJA
Aa æ s ö
Ø CENTRIČNI PRITISAK: m min = × 100 = 0.3 × ç 1 + b ÷ (%)
Ab è fB ø

za σb= fb → mmin= 0.6 %

podužna armatura Aa
ì 0,6% Ab, potr
ï
Aa = max í 0,3% Ab,stv mmax= 6 %
ï 4F12 za pravougaone, tj .6F12 za kružne preseke
î
poprečna armatura (uzengije)
ì 15Ø ü
ï ï
eu ,max . = min . í min (b , d ) ý
ï 30 cm ï
î þ

12
CENTRIČNO PRITISNUTI ELEMENTI

Ø Usvojena podužna armatura Aa raspoređuje se jednako

PO OBIMU PRESEKA;

Ø Maksimalni razmak šipki podužne armature Aa u

preseku je 40 cm;

Ø Minimalni prečnik šipke podužne armature Aa u

stubovima iznosi 12 mm, a u zidnim nosačima 8 mm;

Ø Uzengije se raspoređuju tako da svaka šipka

podužne armature bude obuhvaćena ćoškom
uzengije.

6
13

14

7
 15
PRIMER 1

Dimenzionisati centrično pritisnuti stub (ne uvodeći u proračun izvijanje),

ukoliko je presek opterećen silama Ng i Np:
a) pravougaoni, zadate širine b = 30cm,
b) kružnog oblika.

Ng = 630 kN Np = 398 kN MB 25 GA 240/360

MB 25 Þ fB = 17.25 MPa = 1.725 kN/cm2

GA 240/360 Þ sv = 240 MPa = 24 kN/cm2

16
PRIMER 1a)

Ø RAČUNSKI STATIČKI UTICAJI:

Nu= 1.9‧Ng + 2.1‧Np = 1.9‧630 + 2.1‧398 = 2032.8 kN

sv 240
Ø usv. m = mmin = 0.6% m = m´ = 0.6 ´ = 8 .35 %
fb 17 .25

8
PRIMER 1a) 17

Ø POTREBNA POVRŠINA BETONA:

Nu= fB · Ab · (1+m)

Nu 2032.8
Ab , potr . = = -2
= 1087.6cm 2
fB ´ (1 + m ) 1.725 ´ (1 + 8.35 ´ 10 )

Ab, potr . 1087.6

d potr . = = = 36.3cm
b 30

usvojeno: b/d = 30/40 cm

PRIMER 1a) 18

ì 0,6% Ab, potr = 0.6 × 10 -2 × 1087.6 = 6.53 cm 2

ïï
Aa = max í 0,3% Ab,stv = 0.3 × 10 -2 × 30 × 40 = 3.6cm 2
ï 4Ø12 = 4.52cm 2
ïî

Þ usvojeno: 4Ø16 (8.04 cm2)

ì15Ø = 15 ´ 1.6 = 24 cm ü
ï ï
eu ,max . = min. í min ( b, d ) = 30 cm ý = 24cm
ï 30 cm ï
î þ

Þ usvojeno: UØ8/20

9
 19
PRIMER 1b)

Dpotr. =
4
´ A b,potr. =
4
´ 1087.6 = 37.2cm Þ usvojeno:
p p
D=40cm
ì0,6% Ab,potr = 0.6 × 10-2 × 1087.6 = 6.53 cm2
ïï
Aa = max í 0,3% Ab,stv = 0.3 × 10-2 × 30 × 40 = 3.6cm2 Þ usvojeno:
ï 6Ø12 = 6.78cm2 6Ø12(6.78 cm2)
ïî

ì15Ø = 15 ´ 1.2 = 18 cm ü
ï ï Þ usvojeno:
eu ,max . = min. í D = 40 cm ý = 18 cm
ï ï UØ8/15
î 30 cm þ

20
PRIMER 1

2Ø16 UØ8/15
4

6Ø12
40
32

UØ8/20
4

2Ø16

4 22 4 4 32 4
30 40

10
 21
PRIMER 2

Dimenzionisati centrično pritisnuti stub (ne uvodeći u

proračun izvijanje), ukoliko je presek pravougaoni, zadatih
dimenzije b/d = 30/50 cm, opterećen silama Ng i Np.

Ng = 1000 kN Np = 950 kN MB 30 RA 400/500

MB 30 Þ fB = 20.50 MPa = 2.05 kN/cm2

RA 400/500 Þ sv = 400 MPa = 40 kN/cm2

22
PRIMER 2

Ø RAČUNSKI STATIČKI UTICAJI:

Nu= 1.9‧Ng + 2.1‧Np = 1.9‧1000 + 2.1‧950 = 3895 kN

Ø usv. m = mmin = 0.6%

11
PRIMER 2 23

Ø POTREBAN PROCENAT ARMIRANJA:

Nu
Nu= fB · Ab · (1+ m ) m= -1
fB × Ab

Nu 3895
m= -1= - 1 = 0,267
fB × Ab 2,05 × 30 × 50

PRIMER 2 24

sv fB 2.05
m =m´ ®m =m× m = 0.267 × = 0.0137
fB sv 40

m = 0.014 =1.4% >0.6%

Aa
m= ® Aa = m × Ab Aa = 0.014 × 30 × 50 = 21cm 2
Ab

Þ usvojeno: 6RØ22 (22.8 cm2)

12
 25
PRIMER 2
ì15Ø = 15 ´ 2.2 = 33 cm ü
ï ï
eu ,max . = min. í min ( b, d ) = 30 cm ý = 30cm
ï 30 cm ï
î þ

26
PRIMER 3
Odrediti koliku silu pritiska od povremenog opterećenja
može prihvatiti stub napravljen od betona MB30 i armiran
kao na slici. Sila od stalnog opterećenja Ng= 1000 kN.

13
 27
PRIMER 3

Ø Nu= Ab · fB + Aa · σv

N u = ( 40 × 60 × 2,05 ) + (10 × 2,84 × 40 ) = 4920 + 1136 = 6056 kN

Ø Nu= 1,9‧Ng + 2,1‧Np

Nu - 1,9 × Ng 6056 - 1,9 × 1000

Np = = = 1979,1kN
2,1 2,1

28
CENTRIČNO ZATEZANJE

ØLUK SA ZATEGOM
ØZATEGNUT POJAS REŠETKI

ØUKUPNU SILU ZATEZANJA PRIHVATA

ARMATURA !

Zu
Aa =
sv

14
 CENTRIČNO ZATEZANJE 29

b ³ 2a0 + 2Øu + m×Ø + (m-1)×eH

d ³ 2a0 + 2Øu + n×Ø + (n-1)×eV

Na primer za:
eV ³ 3 cm

m=5
n=3
eH ³ 5 cm

b ³ 2×2.5 + 2×0.8 + 5×2.0 + (5-1)×5.0 = 36.6 cm Þ b = 40 cm

d ³ 2×2.5 + 2×0.8 + 3×2.0 + (3-1)×3.0 = 18.6 cm Þ d = 20 cm

30
CENTRIČNO ZATEZANJE

5Ø20
4.5 5.5 5.5 4.5

5Ø20
20

UØ8/30

5Ø20

4.5 7.5 2x8=16 7.5 4.5

40

aI = a0 + Øu + Ø/2 = 2.5 + 0.8 + 2.0/2 = 4.3 cm Þ usv. aI = 4.5 cm

15
 31
MALI EKSCENTRICITET-SILA ZATEZANJA

ea2

"2"

a2
Aa2 Zau2
y b2

ya2
Mu
Zu Gb

d
e

ya1
y b1

Aa1 Zau1

a1
"1"
b ea1 = 10‰

32
MALI EKSCENTRICITET-SILA ZATEZANJA

e < d/2-a1 mali ekscentricitet

e = M/ Z
Za1=Aa1·sa1=Aa1·sv
Za2=Aa2·sa2=Aa2·sv Zu = Z a1 + Z a 2 = ( Aa1 + Aa 2 ) × s v
ea2

"2" Zu
a2

AaZ1au2+ Aa 2 = Aa =
Aa2
sv
yb2

ya2

Mu
Z
S Mu(Aa1) = 0 Gb
S M(Aa2) = 0
d
e

Zu y a1 - Ae ZZuau1 y a 2 + e
ya1
yb1

Aa 2 = ´ a1 Aa1 = ×
sv y"1"a1 + y a 2 s v y a1 + y a 2
a1

b ea1 = 10‰

16
 33
PRIMER 4
Ø Odrediti potrebnu površinu armature i oblikovati poprečni
presek pravougaonog oblika centrično zategnutog
elementa.

Zg = 305 kN Zp = 337 kN GA 240/360

GA 240/360 Þ sv = 240 MPa = 24 kN/cm2

34
PRIMER 4
Ø RAČUNSKI STATIČKI UTICAJI:

Zu= 1.6 ·Zg + 1.8 ·Zp = 1.6 ·305 + 1.8 ·337=1094.6 kN

Ø aa Zu 1094.6
Aa = = = 45.6cm 2
sv 24.0

usvojeno: 15Ø20 (47.12 cm2)

b ³ 2×2.5 + 2×0.8 + 5×2.0 + (5-1)×5.0 = 36.6 cm b = 40 cm

d ³ 2×2.5 + 2×0.8 + 3×2.0 + (3-1)×3.0 = 18.6 cm d = 20 cm

17
 35
PRIMER 5
Ø Odrediti potrebnu površinu armature za pravougaoni
poprečni presek zadatih dimenzija, opterećen silom
zatezanja i momentom savijanja .

Zg = 305 kN Zp = 337 kN
Mg= 6.6 kNm

b=30cm
d=25cm

GA 240/360 Þ sv = 240 MPa = 24 kN/cm2

36
PRIMER 5

Zu = γu,g´Zg + γu,p ´Zp

Mu= γu,g´Mg
γu,g=? γu,p=?

18
 37
PRIMER 5

Zu = 1.6 ´ Zg + 1.8 ´Zp = 1.6 ´ 305+1.8 ´ 337 = 1094.6 kN

Mu = 1.6 ´ Mg = 1.6 ´ 6.6 = 10.56 kNm

Mu 10.56 ´ 10 2
e= = = 0.96 cm
Zu 1094.6

pretp. a1 = a2 = 4.5 cm
ya1 = ya2 = d/2 – a1 = 25/2 – 4.5 = 8.0 cm

Zu 1094.6
Aa1 + Aa 2 = = = 45.61 cm2
sv 24.0

38
PRIMER 5

Zu y +e 8.0 + 0.96
Aa1 = ´ a2 = 45.61 ´ = 25.55 cm2
sv y a1 + y a2 8.0 + 8.0

≈ 6Ø25 ; a1 = 6.33 cm
ya1 = 25/2 – 6.33 = 6.17 cm
Zu y -e 8.0 - 0.96
Aa 2 = ´ a1 = 45.61 ´ = 20.05 cm2
sv y a1 + y a2 8.0 + 8.0

≈ 4Ø25 ; a2 = 4.5 cm
ya2 = 25/2 – 4.5 = 8.0 cm

19
 39
PRIMER 5

Zu y +e 8.0 + 0.96
Aa1 = ´ a2 = 45.61 ´ = 28.85 cm 2
sv y a1 + y a 2 6.17 + 8.0

usv. 6Ø25 (29.45 cm2) ; a1 = 6.33 cm

Zu y -e 6.17 - 0.96
Aa 2 = ´ a1 = 45.61 ´ = 16.75 cm 2
sv y a1 + y a 2 6.17 + 8.0

usv. 4Ø25 (19.63 cm2) ; a2 = 4.5 cm

40
PRIMER 5

4Ø25 aI = a0 + Øu + Ø/2
aI = 2.5 + 0.8 + 2.5/2 = 4.55 cm
usv. aI = 4.5 cm
4.5

2Ø25
10.5

aII = aI + eV + 2×Ø/2
25

UØ8/30
aII = 4.5 + 3.0 + 2×2.5/2
4.5 5.5

usv. aII = 10 cm

4Ø25
a1 = (4×4.5 + 2×10)/6
4.5 3x7=21 4.5
a1 = 6.33 cm

30

20