§E•IKO ™YMBATIKH™ IATPIKH™ KAI ENA§§AKTIKøN £EPA¶EIøN

ÎfiÛÌÔ˜ Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Î¿ÔȘ ÊÔÚ¤˜ ÙfiÛÔ ÂÚ›ÏÔÎÔ˜,

√ ÒÛÙÂ Û˘¯Ó¿ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ·Ì˯·Ó›·. T· ÔÏ˘¿ÚÈıÌ· ‰›· ÂÍÂȉ›-

Î¢Û˘ Â›Ó·È ÌÔÈÚ·Ṳ̂ӷ Û ‰‡Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÙÔÌ›˜, Ô˘ Â›Ó·È ÁÂÓÈ-
ο ÁÓˆÛÙÔ› Ì ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Û˘Ì‚·ÙÈ΋ Î·È ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ È·ÙÚÈ΋.
OÈ ÔÚÈÛÌÔ› Î·È ÔÈ ÂÍËÁ‹ÛÂȘ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó·Ó ¯¿ÚÙË ÁÈ’ ·˘Ùfi
ÙÔ ÙÔ›Ô, Ô˘ ηχÙÂÈ fiϘ ÙȘ È·ÙÚÈΤ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ Î·È ÙȘ ıÂÚ·¢ÙÈΤ˜
ÂÈÏÔÁ¤˜ Ô˘ ı· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÙ Û ÙÔ‡ÙÔ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô. (™ËÌ›ˆÛË: OÈ ·ı‹ÛÂȘ Ô˘
ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È Ì ¤ÓÙÔÓ· Ï¿ÁÈ· Ù˘ÔÁÚ·ÊÈο ÛÙÔȯ›· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·Ó·Ù˘Á̤-
Ó˜ Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ· ÛÙÔ ·ÏÊ·‚ËÙÈο ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ Î‡ÚÈÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘, ÛÙÔ
ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ “∞™£∂¡∂π∂™ ∫∞𠶃O∆∂π¡Oª∂¡∂™ £∂ƒ∞¶∂π∂™”).
H ‰È¿ÎÚÈÛË ÌÂٷ͇ Û˘Ì‚·ÙÈÎÒÓ Î·È ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎÒÓ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂˆÓ ÛÙËÓ È·ÙÚÈ΋
Á›ÓÂÙ·È Î·Ï‡ÙÂÚ· ηٷÓÔËÙ‹ ·Ó ·Ó·ÙÚ¤ÍÂÈ Î·Ó›˜ ÛÙË ‚·ÛÈ΋ ÙÔ˘˜ ·ÓÙ›ÏË„Ë ÁÈ·
ÙËÓ ˘Á›·. H Û˘Ì‚·ÙÈ΋ È·ÙÚÈ΋, ‹ ·ÏÏÈÒ˜ ‚ÈÔï·ÙÚÈ΋, ηٿ ηÓfiÓ· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÂ-
Ù·È ÙËÓ ˘Á›· ˆ˜ ·Ô˘Û›· ·Ûı¤ÓÂÈ·˜. K‡ÚÈ· ·›ÙÈ· Ù˘ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜ ıˆÚÔ‡ÓÙ·È ÔÈ
·ıÔÁfiÓÔÈ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› –‚·ÎÙËÚ›‰È· ‹ ÈÔ›– ›Ù οÔȘ ‚ÈÔ¯ËÌÈΤ˜ ·ÓÈÛÔÚÚÔ-
›Â˜. °È· ÙË ‰È¿ÁÓˆÛË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Û˘¯Ó¿ ÂÈÛÙËÌÔÓÈΤ˜ ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ, ÂÓÒ Ù·
Ê¿Ú̷η, Ë ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋ Î·È Ë ·ÎÙÈÓÔ‚ÔÏ›· Â›Ó·È ÌÂÚÈο ·fi Ù· ·ÚÈ· ̤۷ ·ÓÙÈ-
ÌÂÙÒÈÛ˘ ÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ. AÓÙ›ıÂÙ·, Ë ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ È·ÙÚÈ΋ Ù›ÓÂÈ Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì-
‚¿ÓÂÙ·È ÙËÓ ˘Á›· ˆ˜ ÌÈ· ÈÛÔÚÚÔ›· fiÏˆÓ ÙˆÓ Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ – ÙÔ˘
ÓÔËÙÈÎÔ‡, ÙÔ˘ Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡, fiÛÔ Î·È ÙÔ˘ ۈ̷ÙÈÎÔ‡.
ŸÏ˜ ÔÈ Ï¢ڤ˜ ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ ıˆÚÂ›Ù·È ˆ˜ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ – ÌÈ· ·Ú¯‹
Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÔÏÈÛÌfi˜, Î·È ¤¯ÂÈ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÌÈ·˜ «Î·Ù¿ÛÙ·Û˘ ÔÏfiÙËÙ·˜». K¿ıÂ
‰˘Û·ÚÌÔÓ›· ıˆÚÂ›Ù·È ˆ˜ ·ÛΛ ÛÙÚ˜ ÛÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi Î·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ı· Ô‰Ë-
Á‹ÛÂÈ Û ·Ûı¤ÓÂȘ. °È· ÙËÓ Î·Ù·ÔϤÌËÛ‹ ÙÔ˘˜ Ë ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ È·ÙÚÈ΋ ¯ÚËÛÈÌÔ-
ÔÈ› ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË Áο̷ ıÂÚ·ÂÈÒÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙȘ ›‰È˜ ÙȘ ·Ì˘ÓÙÈ-
Τ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È Ó· ·ÔηٷÛÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÈÛÔÚÚÔ›·.

°È· Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ ¿Óˆ ÛÙËÓ Â‡ÚÂÛË ÂÓfi˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡ ‹ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎÔ‡ ıÂÚ·Â˘Ù‹

Î·È ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì·˙› ÙÔ˘, ‰Â›Ù “¶ø™ ¡∞ ∂¶π§∂•∂∆∂ £∂ƒ∞¶∂À∆∏”.
™YMBATIKH IATPIKH
™YMBATIKH IATPIKH:
A§§EP°IO§O°IA KAI ANO™O§O°IA
H ·ÏÏÂÚÁÈÔÏÔÁ›· Â›Ó·È ˘ÔÂȉÈÎfiÙËÙ· Ù˘ ·ÓÔÛÔÏÔÁ›·˜. AÛ¯Ô-
ÏÂ›Ù·È Ì ÙË ÌÂϤÙË Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ ·ÓÔÛÔÔÈËÙÈÎÔ‡ Û˘-
ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. OÈ ·ÏÏÂÚÁÈÔÏfiÁÔÈ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ηٷÛÙ¿ÛÂȘ
fiˆ˜ ¿ÛıÌ·, ¤Î˙ÂÌ· Î·È ·ÏÏÂÚÁÈ΋ ÚÈÓ›Ùȉ· – ·ÓÔÛÔÏÔÁÈΤ˜
·ÓÙȉڿÛÂȘ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù¯ÓËÙ‹˜ ‹ Ê˘ÛÈ΋˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘ ·ÏÏÂÚ-
ÁÈÔÁfiÓˆÓ, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ ÓÂÚfi, ÙËÓ ÙÚÔÊ‹ ‹ ÙÔÓ ·¤Ú·.
ANAI™£H™IO§O°IA
OÈ ·Ó·ÈÛıËÛÈÔÏfiÁÔÈ ÚÔηÏÔ‡Ó Ì ¯ËÌÈο ̤۷ ·ÒÏÂÈ· Û˘-
Ó›‰ËÛ˘ Û ·ÛıÂÓ›˜ Ô˘ ˘Ô‚¿ÏÏÔÓÙ·È Û ÂÁ¯Â›ÚËÛË, ·ÓÙÈÌÂ-
Ùˆ›˙ÔÓÙ·˜ οı ηډȷ΋ ‹ ·Ó·Ó¢ÛÙÈ΋ ÂÈÏÔ΋ Ô˘
ÌÔÚ› Ó· ÚÔ·„ÂÈ. MÔÚ› ·ÎfiÌË Ó· ¯ÔÚËÁÔ‡Ó Î·È Ó· ·Ú·-
ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ·ÁˆÁ‹˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË
fiÓÔ˘ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ¿ÏÏˆÓ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ, fiˆ˜ .¯. Û ÙÔÎÂÙfi.
O¢ONTIATPIKH
¶ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÔÏϤ˜ ÂȉÈÎfiÙËÙ˜ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙË ÊÚÔ-
ÓÙ›‰· ‰ÔÓÙÈÒÓ, Ô‡ÏˆÓ Î·È ÁÓ¿ıˆÓ. OÈ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÔ› Ô‰ÔÓÙ›·ÙÚÔÈ,
Ô˘ ·ÔÊÔÈÙÔ‡Ó ·fi O‰ÔÓÙÈ·ÙÚÈ΋ ™¯ÔÏ‹, ‰›ÓÔ˘Ó ¤ÌÊ·ÛË
ÛÙËÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂȷ΋ Ú·ÎÙÈ΋. OÈ ÔÚıÔ‰ÔÓÙÈÎÔ› Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Úfi-
ÛıÂÙË ÂÍÂȉ›Î¢ÛË ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ı¤ÛË Î·È Â˘ı˘ÁÚ¿ÌÌÈÛË ÙˆÓ ‰Ô-
ÓÙÈÒÓ. H Âȉ›Î¢ÛË ÙˆÓ ÁÓ·ıÔ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÒÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔ-
Á‹ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋˜ ÁÈ· ηٷÛÙ¿ÛÂȘ fiˆ˜ ÙÔ Û‡Ó‰ÚÔÌÔ ÎÚÔÙ·-
ÊÔÁÓ·ıÈ·›·˜ ¿ÚıÚˆÛ˘ ‹ ÁÈ· ·Ó·Î·Ù·Û΢‹ Ù˘ ÁÓ¿ıÔ˘.
¢EPMATO§O°IA
OÈ ‰ÂÚÌ·ÙÔÏfiÁÔÈ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜,
ÙÔ˘ ÛÙfiÌ·ÙÔ˜, ÙˆÓ Ì·ÏÏÈÒÓ ‹ ÙˆÓ Ó˘¯ÈÒÓ – fiˆ˜ Ë ·ÎÌ‹, Ë
„ˆÚ›·ÛË, ‰È¿ÊÔÚ˜ ·ÏÏÂÚÁ›Â˜ Î·È Ô Î·ÚΛÓÔ˜ ÙÔ˘ ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜.
E¶I¢HMIO§O°IA
H ÂȉËÌÈÔÏÔÁ›· Â›Ó·È ÛÙ·ÙÈÛÙÈ΋ ÌÂϤÙË ÌÈ·˜ ¿ıËÛ˘ ÛÙ· ̤-
ÏË ‰È¿ÊÔÚˆÓ ÏËı˘ÛÌÒÓ ‹ ÔÌ¿‰ˆÓ ·ÙfïÓ. K¿ÔÙ ·Û¯Ô-
ÏÔ‡ÓÙ·Ó ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο Ì ÏÔÈÌÒ‰ÂȘ ·ı‹ÛÂȘ Î·È ÂȉË̛˜,
Û‹ÌÂÚ· fï˜ ·˘Ù‹ Ë ÂȉÈÎfiÙËÙ· ¤¯ÂÈ ÂÂÎÙ·ı› Î·È Î·Ï‡ÙÂÈ
ÌË ÏÔÈÌÒ‰ÂȘ ·ı‹ÛÂȘ, fiˆ˜ ηÚΛÓÔ ‹ ηډȷΤ˜ ·ı‹ÛÂȘ.
OIKO°ENEIAKH IATPIKH
OÈ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·ÎÔ› ÁÈ·ÙÚÔ› Â›Ó·È ÁÂÓÈÎÔ› ÁÈ·ÙÚÔ›. OÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ
·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ÌÂÁ¿ÏË Áο̷ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Î·È ‰›ÓÔ˘Ó Û˘Ó‹-
ıˆ˜ ȉȷ›ÙÂÚË ¤ÌÊ·ÛË ÛÙËÓ Î¿Ï˘„Ë ÙˆÓ È·ÙÚÈÎÒÓ, „˘¯ÔÏÔÁÈ-
ÎÒÓ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ·Ó·ÁÎÒÓ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜, Û ‰È·Ú΋ ‚¿ÛË.
°È· ÈÔ Û‡ÓıÂÙ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ı· Û·˜ ηÙ¢ı‡ÓÔ˘Ó Û ÂȉÈÎÔ‡˜.
E™øTEPIKH IATPIKH (¶A£O§O°IA)
H ·ıÔÏÔÁ›· ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙËÓ ˘Á›· ÙˆÓ ÂÓËÏ›ÎˆÓ Î·È ÙË ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁ›· ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ ÔÚÁ¿ÓˆÓ Î·È Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜.
AÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÌÂÁ¿ÏÔ Ê¿ÛÌ· ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ, ·fi ÎÔÈÓ¿ ÂÓÔ-
¯Ï‹Ì·Ù· Ò˜ ÛÔ‚·Ú¤˜ ·ı‹ÛÂȘ. AÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÌÂÚÈΤ˜ ·fi ÙȘ
˘ÔÂȉÈÎfiÙËÙ¤˜ Ù˘. H ηډÈÔÏÔÁ›· ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ‰È·Ù·Ú·¯¤˜
Ù˘ ηډȿ˜, ÙˆÓ Ó¢ÌfiÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ·ÁÁ›ˆÓ (fiˆ˜ Ë ÛÙË-
ı¿Á¯Ë ‹ Ë ·ıËÚÔÛÎÏ‹ÚˆÛË), Ë ÂÓ‰ÔÎÚÈÓÔÏÔÁ›· Ì ‰È·Ù·Ú·¯¤˜
IATPIKE™ EI¢IKOTHTE™
ÙˆÓ ÂÓ‰ÔÎÚÈÓÒÓ ·‰¤ÓˆÓ (fiˆ˜ Ô ‰È·‚‹Ù˘ ‹ ·ı‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ı˘-
ÚÂÔÂȉ‹), Ë Á·ÛÙÚÂÓÙÂÚÔÏÔÁ›· Ì ·ı‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÙÈÎÔ‡ Û˘-
ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ fiˆ˜ ÂÙÈο ¤ÏÎË Î·È ÎÔÏ›Ùȉ·, Ë ·ÈÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÌÂ
·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ·ı‹ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ·›Ì·ÙÔ˜, ÙÔ˘ ÛÏ‹Ó· ‹ ÙˆÓ ÏÂÌ-
Ê·‰¤ÓˆÓ (fiˆ˜ ·Ó·ÈÌ›· ‹ Ï¢¯·ÈÌ›·). H ÏÔÈ̈ÍÈÔÏÔÁ›· ·Û¯Ô-
ÏÂ›Ù·È Ì ‚·ÎÙËÚȷΤ˜ ‹ ÈÔÁÂÓ›˜ ÏÔÈÌÒÍÂȘ fiˆ˜ ÙÔ AIDS ‹ Ë
ÌËÓÈÁÁ›Ùȉ·, Ë ÓÂÊÚÔÏÔÁ›· Ì ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÓÂÊÚÒÓ, Ë
ÔÁÎÔÏÔÁ›· Ì οı ÌÔÚÊ‹˜ ηÚΛÓÔ, Ë Ó¢ÌÔÓÔÏÔÁ›· Ì ÙË
ıÂÚ·›· ÙˆÓ Ó¢ÌfiÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ·ÂÚÔÊfiÚˆÓ Ô‰ÒÓ fiˆ˜ ÛÂ
Ó¢ÌÔÓ›·, Ï¢ڛÙȉ· ‹ ÂÌʇÛËÌ·, Î·È Ë ÚÂ˘Ì·ÙÔÏÔÁ›· ÌÂ
·ı‹ÛÂȘ ·ÚıÚÒÛˆÓ, Ì˘ÒÓ Î·È ÙÂÓfiÓÙˆÓ fiˆ˜ Ë ·ÚıÚ›Ùȉ·.
IATPIKH °ENETIKH
OÈ ÂȉÈÎÔ› Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜ ÁÂÓÂÙÈ΋˜ Û˘Ì‚Ô˘ÏÂ‡Ô˘Ó ÌÂÏÏÔÓÙÈÎÔ‡˜
ÁÔÓ›˜ ¿Óˆ Û ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ ÌÂÙ¿‰ÔÛ˘ ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎÒÓ ÓfiÛˆÓ ‹
ı¤ÙÔ˘Ó Ù¤ÙÔȘ ‰È·ÁÓÒÛÂȘ Û ·È‰È¿, ÌÂÙ¿ ÙË Á¤ÓÓËÛ‹ ÙÔ˘˜.
NEYPO§O°IA
OÈ Ó¢ÚÔÏfiÁÔÈ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ‰˘ÛÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙÔ˘ ÂÁÎÂÊ¿ÏÔ˘,
ÙÔ˘ ÓˆÙÈ·›Ô˘ Ì˘ÂÏÔ‡, ÂÚÈÊÂÚÈÎÒÓ ÓÂ‡ÚˆÓ ‹ ¿ÏÏˆÓ ÌÂÚÒÓ ÙÔ˘
Ó¢ÚÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. ™˘¯Ó¿ Û˘Ì‚Ô˘ÏÂ‡Ô˘Ó ¿ÏÏÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜
ÁÈ· ÙÔÓ Î·ıÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ·ÈÙ›Ô˘ Û˘ÌÙˆÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜ Ë ˙¿ÏË ‹ ÔÈ
ÔÓÔΤʷÏÔÈ Î·È ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ·ı‹ÛÂȘ Ô˘ ÔÈΛÏÏÔ˘Ó
·fi ÓfiÛÔ ÙÔ˘ AÏÙÛ¯¿ÈÌÂÚ Ò˜ ÛÎÏ‹Ú˘ÓÛË Î·Ù¿ Ͽη˜.
¶YPHNIKH IATPIKH
OÈ ÂȉÈÎÔ› Ù˘ ˘ÚËÓÈ΋˜ È·ÙÚÈ΋˜ ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ-
΋ ¯ÔÚ‹ÁËÛË Ú·‰ÈÂÓÂÚÁÒÓ ˘ÏÈÎÒÓ, Ì ÛÙfi¯Ô ÙÔÓ ÂÓÙÔÈÛÌfi ‹
ÙËÓ Î·Ù·ÔϤÌËÛË ‰È·Ù·Ú·¯ÒÓ Û ÈÛÙÔ‡˜ Î·È fiÚÁ·Ó· ÙÔ˘ ÛÒ-
Ì·ÙÔ˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÓȯÓ‡ÛÔ˘Ì ÙÔÓ Î·ÚΛ-
ÓÔ ÙÔ˘ ı˘ÚÂÔÂȉ‹ –Î·È Ó· ÙÔ˘ ÂÈÙÂıԇ̖ Ì ڷ‰ÈÂÓÂÚÁfi ÈÒ‰ÈÔ,
Ô˘ ·ÔÚÚÔÊ¿Ù·È ·fi Ù· ·ÙÙ·Ú· ÙÔ˘ ı˘ÚÂÔÂȉԇ˜ ·‰¤Ó·.
MAIEYTIKH - °YNAIKO§O°IA
OÈ Ì·ÈÂ˘Ù‹Ú˜-Á˘Ó·ÈÎÔÏfiÁÔÈ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ÙȘ Á˘Ó·›Î˜ ÛÙË
‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÂÁ΢ÌÔÛ‡Ó˘ Î·È ÙÔ˘ ÙÔÎÂÙÔ‡, Ì ‰È·Ù·Ú·¯¤˜ ÙÔ˘
Á˘Ó·ÈΛԢ ·Ó··Ú·ÁˆÁÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜, fiˆ˜ Ë ÂÓ‰ÔÌË-
ÙÚ›ˆÛË, Î·È ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ·fi ·ÓÈÛÔÚÚÔ›Â˜ ÛÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹
ÔÚÌÔÓÒÓ. EÎÙÂÏÔ‡Ó Â›Û˘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈΤ˜ ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ,
fiˆ˜ ηÈÛ·ÚÈ΋ ÙÔÌ‹, ·ÔϛӈÛË Û·Ï›ÁÁˆÓ ‹ ˘ÛÙÂÚÂÎÙÔÌ‹.
Oº£A§MO§O°IA
O ÔÊı·ÏÌ›·ÙÚÔ˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ Î·È
Ù˘ fiÚ·Û˘, fiˆ˜ ÁÏ·‡ÎˆÌ· ‹ ηٷÚÚ¿ÎÙË, Ì ʿÚ̷η ‹
¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋. Œ¯ÂÈ Ù˘¯›Ô I·ÙÚÈ΋˜ Î·È È·ÙÚÈ΋ ÂȉÈÎfiÙËÙ·. AÓÙ›-
ıÂÙ· Ô ÔÙÔ̤ÙÚ˘ ¤¯ÂÈ ÌfiÓÔ ‰Èη›ˆÌ· ‰È¿ÁÓˆÛ˘ ÚÔ‚ÏËÌ¿-
ÙˆÓ fiÚ·Û˘ Î·È Û˘ÓÙ·ÁÔÁÚ¿ÊËÛ˘ Á˘·ÏÈÒÓ ‹ Ê·ÎÒÓ Â·Ê‹˜.
øTOPINO§APY°°O§O°IA
O ˆÙÔÚÈÓÔÏ·Ú˘ÁÁÔÏfiÁÔ˜ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ‰È·Ù·Ú·¯¤˜ ÙˆÓ ·˘-
ÙÈÒÓ, Ù˘ ̇Ù˘, ÙÔ˘ Ê¿Ú˘ÁÁ· Î·È ÂÚÈÔ¯ÒÓ ÙÔ˘ ÎÂÊ·ÏÈÔ‡
Î·È ÙÔ˘ Ï·ÈÌÔ‡ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ·˘Ù¿. E›Ó·È ÂȉÈÎfi˜ ÛÙËÓ
·ÍÈÔÏfiÁËÛË Î·È ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ·ÎÔ‹˜ Î·È ·-
 ™YMBATIKH IATPIKH

ı‹ÛÂˆÓ ÙˆÓ ·Ú·ÚÚ›ÓÈˆÓ ÎfiÏˆÓ, ηıÒ˜ Î·È ÔÏÏÒÓ ¿Ï-
ÏˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ. E›Ó·È Â›Û˘ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁfi˜, ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔ˜
Ó· ÂÎÙÂÏ› ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ Û ηٷÛÙ¿ÛÂȘ fiˆ˜ Ë ·Ì˘Á‰·Ï›ÙÈ-
‰· ‹ Ë ·fiÎÏÈÛË ÚÈÓÈÎÔ‡ ‰È·ÊÚ¿ÁÌ·ÙÔ˜.
¶A£O§O°IKH ANATOMIKH
OÈ ·ıÔÏÔÁÔ·Ó·ÙfiÌÔÈ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ·›ÙÈ·, ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ‹
¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ·ı‹ÛˆÓ, ΢ڛˆ˜ ̤ۈ ÂÚÁ·ÛÙËÚȷ΋˜ ·Ó¿-
Ï˘Û˘ Û ‰Â›ÁÌ·Ù· ÈÛÙÒÓ ‹ ۈ̷ÙÈο ˘ÁÚ¿. EÎÙÂÏÔ‡Ó ÓÂÎÚÔ-
„›Â˜ ·ÏÏ¿ Î·È ‚ÈÔ„›Â˜ Û ‰Â›ÁÌ·Ù· ÈÛÙÔ‡, Û˘¯Ó¿ ÁÈ· ÂÓÙÔÈÛÌfi
ηÚΛÓÔ˘. XÚËÛÈÌÂ‡Ô˘Ó ˆ˜ Û‡Ì‚Ô˘ÏÔÈ ÁÈ· ¿ÏÏÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜.
¶AI¢IATPIKH
OÈ ·È‰›·ÙÚÔÈ Â›Ó·È ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔÈ ÛÙ· È·ÙÚÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·
ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ, ·fi ÙË Á¤ÓÓËÛ‹ ÙÔ˘˜ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ÂÊ˂›·, ·ÓÙÈ-
ÌÂÙˆ›˙ÔÓÙ·˜ ·ı‹ÛÂȘ fiˆ˜ ÙÔ ¿ÛıÌ·, ÙÔ Û‡Áη̷ ÙˆÓ
‚ÚÂÊÒÓ, ÙËÓ ·ÓÂÌÔ‚ÏÔÁÈ¿, ÙȘ ·ÓˆÌ·Ï›Â˜ Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í˘
Î·È ÙȘ ·ıÏËÙÈΤ˜ ηÎÒÛÂȘ.
ºY™IKH IATPIKH KAI A¶OKATA™TA™H
OÈ Ê˘Û›·ÙÚÔÈ ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È Ì ·ÛıÂÓ›˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ηÎÒÛÂȘ ‹
ۈ̷ÙÈΤ˜ ·Ó·Ëڛ˜, ȉ›ˆ˜ Û ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ì˘ÔÛÎÂÏÂÙÈο,
Ó¢ÚÔÏÔÁÈο ‹ ηډȷÁÁÂȷο. ¶·Ú¤¯Ô˘Ó ·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË ÙÔ˘ fi-
ÓÔ˘ Î·È ‚ÔËıÔ‡Ó ÙÔÓ ·ÛıÂÓ‹ Ó· Êı¿ÛÂÈ ‹ Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ˘„ËÏfi-
ÙÂÚÔ Â›Â‰Ô „˘¯ÔÏÔÁÈ΋˜ Î·È ÛˆÌ·ÙÈ΋˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ·˜.
¶PO§H¶TIKH IATPIKH
OÈ ÂȉÈÎÔ› Ù˘ ÚÔÏËÙÈ΋˜ È·ÙÚÈ΋˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ó ıÂÚ·-
›˜ Ô˘ ı· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ¿ÙÔÌ· Ù· ÔÔ›· ·Ó‹ÎÔ˘Ó Û ÔÌ¿-
‰Â˜ ˘„ËÏÔ‡ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ˘ÁÈÂÈÓ¤˜ Û˘Ó‹ıÂȘ ηÈ

¶I™TO¶OIH™H TøN IATPIKøN EI¢IKOTHTøN

™  fiϘ ÙȘ ¯ÒÚ˜, ··ÈÙÂ›Ù·È Ó· ‰È·ı¤ÙÂÈ

οı ÁÈ·ÙÚfi˜ ÓfiÌÈÌË ¿‰ÂÈ· ¿ÛÎËÛ˘ ÙÔ˘ È·-
ÙÚÈÎÔ‡ Â·ÁÁ¤ÏÌ·ÙÔ˜, ÙËÓ ÔÔ›· ‰ÈηÈÔ‡Ù·È ÌÂ-
37 ·ÚÈÔ˘˜ ÙÔÌ›˜ ÂÍÂȉ›Î¢Û˘ Î·È 75 ˘ÔÂȉÈ-
ÎfiÙËÙ˜. øÛÙfiÛÔ, ÙfiÛÔ ÛÙȘ H¶A fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ
E˘ÚÒË, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜
Ù¿ ÙËÓ ·ÔÊÔ›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÌÈ· ·Ó·ÁÓˆÚÈṲ̂- ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ·˘ÛÙË-
ÓË È·ÙÚÈ΋ Û¯ÔÏ‹. ¶ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜ Úfi, ·ÎfiÌË Î·È Î¿ÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÂÓÙ˘ˆ-
Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘Û‹ ÙÔ˘˜ ÁÈ· Ó· Ï¿‚Ô˘Ó ÛÈ·ÎÒÓ Ù›ÙÏˆÓ Ô˘ ¯ÔÚËÁÔ‡ÓÙ·È ÌÂÙ¿ ·fi ÔÏÈ-
Âȉ›Î¢ÛË Û οÔÈÔÓ ÙÔ̤·. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ·˘Ù‹˜ ÁÔ‹ÌÂÚË ÂÎ·›‰Â˘ÛË ‹ ·ÏÒ˜ ¤Ó·ÓÙÈ Î¿ÔÈ·˜
Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ, ˘fi ¯ÚËÌ·ÙÈ΋˜ ·ÌÔÈ‚‹˜.
ÎÚ·ÙÈ΋ ÂÔÙ›·, ÁÈ· ÙËÓ ·fiÎÙËÛË ÙÔ˘ Ù›Ù- ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ͯӿ ηÓ›˜
ÏÔ˘ ÂȉÈÎfiÙËÙ·˜. fiÙÈ ÔÏÏÔ› ÁÈ·ÙÚÔ› Ô˘ ›Ûˆ˜ Ó· ÌËÓ ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó
°È· ÙËÓ ·fiÎÙËÛË Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜ ÂȉÈÎfiÙËÙ·˜, ·Ó·ÁÓˆÚÈṲ̂ÓË Âȉ›Î¢ÛË ÌÔÚ› Ó· ÚÔÛʤ-
ÔÈ ÁÈ·ÙÚÔ› Ú¤ÂÈ Ó· ÔÏÔÎÏËÚÒÛÔ˘Ó ÌÈ· ÂÚ›Ô- ÚÔ˘Ó Ôχ ˘„ËÏ‹˜ ÔÈfiÙËÙ·˜ È·ÙÚÈΤ˜ ˘ËÚÂ-
‰Ô ÂÎ·›‰Â˘Û˘ Ì ‰È¿ÚÎÂÈ· ·fi ÙÚ›· Ò˜ ÂÙ¿ ۛ˜, ηıÒ˜ Î·È ˆ˜ ¤Ó· Â›ÛËÌÔ ÈÛÙÔÔÈËÙÈ-
¯ÚfiÓÈ·, Ô˘ ÔÈΛÏÏÂÈ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔÓ ÙÔ̤· Îfi ‰ÂÓ ·ÚΛ ÁÈ· Ó· ÎÚ›ÓÂÈ ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·
ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Â¤ÏÂÍ·Ó Ó· ÂȉÈ΢ÙÔ‡Ó, ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ‹ ÙËÓ ·ÓıÚˆÈ¿ οı ÁÈ·ÙÚÔ‡. p
Ù˘ ÔÔ›·˜ ·ÊÔÚ¿ Û˘Ó‹ıˆ˜ Î·È ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÛÂ
¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔÌ›˜, Û˘Ó·Ê›˜ Ì ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÂȉÈÎfiÙË-
Ù¿ ÙÔ˘˜.
OÈ ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔÈ ÁÈ·ÙÚÔ› ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘Ó¯›-
ÛÔ˘Ó, ÁÈ· ÙËÓ ·fiÎÙËÛË Î¿ÔÈ·˜ ˘ÔÂȉÈÎfiÙË-
Ù·˜, Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ ··ÈÙ› ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ÂÎ·›-
‰Â˘ÛË Î·È ·ÚÎÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· Ú·ÎÙÈ΋˜ ÂÍ¿ÛÎË-
Û˘, Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¿ÏÈ ÂÚÓÔ‡Ó ·fi Ӥ˜
ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ. ™Â οÔȘ ¯ÒÚ˜, ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÂÍÂÙ¿-
ÛÂȘ Â·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È Î¿ı 7-10 ¯ÚfiÓÈ·, ÚÔ-
ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ Ô ÁÈ·ÙÚfi˜ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ
ÙÔ˘.
™ÙȘ H¶A, ÙÔ AÌÂÚÈηÓÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ I·ÙÚÈ-
ÎÒÓ EȉÈÎÔÙ‹ÙˆÓ (ABMS), Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È Ô
ÂÁ΢ÚfiÙÂÚÔ˜ ıÂÛÌfi˜ ÈÛÙÔÔ›ËÛ˘, ÂȂϤÂÈ
™YMBATIKH IATPIKH
Ó· ·ÔʇÁÔ˘Ó ·Ûı¤ÓÂȘ ‹ ηÎÒÛÂȘ. OÈ Û˘ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜
·ÊÔÚÔ‡Ó ÙË ‰›·ÈÙ·, ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿, ÂÚÁ·ÛÈ·ÎÔ‡˜ ‹ ÂÚÈ-
‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ÂÓË̤ڈÛË ÙÔ˘
ÎÔÈÓÔ‡ ÁÈ· ı¤Ì·Ù· ˘Á›·˜.
æYXIATPIKH
OÈ „˘¯›·ÙÚÔÈ Â›Ó·È ÁÈ·ÙÚÔ› ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔÈ ÛÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË
ÓÔËÙÈÎÒÓ ‹ Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎÒÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ ‹ ÂÍ·ÚÙ‹ÛÂˆÓ –
fiˆ˜ ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ë Î·Ù¿ıÏÈ„Ë ‹ Ë „˘¯ÔÁÂÓ‹˜ ·ÓÔÚÂ-
Í›·. XÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó „˘¯ÔıÂÚ·›·, fiˆ˜ Î·È ÔÈ „˘¯ÔÏfiÁÔÈ
‹ ÔÈ ÎÏÈÓÈÎÔ› ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ›, ¤¯Ô˘Ó fï˜ ÂÈϤÔÓ È·-
ÙÚÈ΋ ȉÈfiÙËÙ· Î·È ÌfiÓÔ ·˘ÙÔ›, ·fi ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÎÏ¿‰Ô˘˜,
ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ó· ¯ÔÚËÁÔ‡Ó Ê¿Ú̷η.
AKTINO§O°IA - AKTINO£EPA¶EYTIKH
OÈ ·ÎÙÈÓÔÏfiÁÔÈ Î·È ÔÈ ·ÎÙÈÓÔıÂÚ·Â˘Ù¤˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó
Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ·ÎÙÈÓÔ‚ÔÏ›·˜, ÚÔÎÂÈ̤-
ÓÔ˘ Ó· ‰È·ÁÓÒÛÔ˘Ó ‹ Ó· ıÂÚ·‡ÛÔ˘Ó ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· οÔȘ
·ı‹ÛÂȘ. AÓ¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó Â›-
Ó·È ÔÈ ·ÎÙÈÓÔÁڷʛ˜ (Û’ ·˘Ù¤˜ ·Ó‹ÎÂÈ Î·È Ë Ì·ÛÙÔÁÚ·Ê›·),
Ë ·ÍÔÓÈ΋ ‹ ·ÏÏÈÒ˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙÈ΋ ÙÔÌÔÁÚ·Ê›·, Ë ÙÔÌÔÁÚ·-
Ê›· ÂÎÔÌ‹˜ Ô˙ÈÙÚÔÓ›ˆÓ, Ë Ì·ÁÓËÙÈ΋ ÙÔÌÔÁÚ·Ê›· Î·È Ë
·ÁÁÂÈÔÁÚ·Ê›·.
ENA§§AKTIKE™ £EPA¶EIE™
¶IE™EI™ EI¢IKøN ™HMEIøN
A˘Ù‹ Ë ıÂÚ·›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙËÓ ›ÂÛË ÛËÌ›ˆÓ ÙÔ˘ ÛÒÌ·-
ÙÔ˜, Ì ÙÔÓ ·ÓÙ›¯ÂÈÚ· ‹ Ì ¿ÏÏ· ‰¿¯Ù˘Ï·, ÁÈ· Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÙËÓ
ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ÚÔ‹ Ù˘ ˙ˆÙÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì˘ ‹ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙Â-
Ù·È ÙÛÈ, ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ¿˜ ÙËÓ, ËÚÂÌÒÓÙ·˜ ÙËÓ ‹ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÔÓÙ·˜
ÌÏÔηڛÛÌ·Ù· Ù˘ ÚÔ‹˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Ì›· ·fi ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ıÂ-
Ú·¢ÙÈÎÒÓ ÌÂıfi‰ˆÓ Ô˘ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È ÏÂÙÔÌÂÚÒ˜ ÛÙËÓ ·-
Ú·‰ÔÛȷ΋ ÎÈÓÂ˙È΋ È·ÙÚÈ΋, ¤Ó· ıÂÚ·¢ÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· Ô˘ ÍÂ-
ΛÓËÛ ÛÙËÓ K›Ó· ÚÈÓ ·fi ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¯ÚfiÓÈ· Î·È ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó·
ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È Â˘Ú¤ˆ˜ ÛÙȘ AÛÈ·ÙÈΤ˜ ¯ÒÚ˜ Û‹ÌÂÚ·.
™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÎÈÓÂ˙È΋ È·ÙÚÈ΋, Ù· ÂȉÈο ÛËÌ›· ›ÂÛ˘
‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Î·Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ ‰ÂηÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÛˆÌ·ÙÈÎÒÓ ÌÂÛËÌ‚ÚÈ-
ÓÒÓ ‹ ηӷÏÈÒÓ. ¢Ò‰Âη ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÌÂÛËÌ‚ÚÈÓÔ‡˜ ›ӷÈ
·ÌÊÔÙÂÚfiÏ¢ÚÔÈ. A˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û ‰‡Ô Û˘Ì-
ÌÂÙÚÈΤ˜ ÂΉԯ¤˜ (Ì ÙȘ ›‰È˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÛÂÈÚ¤˜ ÛËÌ›ˆÓ), Ì›· ÁÈ·
οı ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜. OÈ ˘fiÏÔÈÔÈ ‰‡Ô Â›Ó·È ÌÔÓ‹ÚÂȘ
Î·È ÔÚ‡ÔÓÙ·È Î·Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ Ù˘ ̤Û˘ ÁÚ·ÌÌ‹˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜.
OÈ ‰Âη٤ÛÛÂÚȘ ÌÂÛËÌ‚ÚÈÓÔ› ‰ÂÓ ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó Û οÔȘ
ÁÓˆÛÙ¤˜ Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈΤ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ‹ ·Ó·ÙÔÌÈÎÔ‡˜ Û¯ËÌ·ÙÈ-
ÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, fiˆ˜ ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ó‡ڷ ‹ ·ÈÌÔÊfiÚ·
·ÁÁ›·. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, οÔȘ ·˘ÛÙËÚ¿ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó˜ ¤Ú¢-
Ó˜ ¤‰ÂÈÍ·Ó ˆ˜ ÔÈ ȤÛÂȘ Ù˘ ÌÂıfi‰Ô˘ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ·ÔÙÂ-
ÏÂÛÌ·ÙÈΤ˜ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ˘Á›·˜, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›-
ˆÓ Ë Ó·˘Ù›·, Ô fiÓÔ˜ Î·È Ë ·‰˘Ó·Ì›· ÌÂÙ¿ ·fi ÂÁÎÂÊ·ÏÈÎfi
ÂÂÈÛfi‰ÈÔ. MÔÚ› Ó· ·ÛÎËı› ›ÂÛË Û ¤Ó· ÛËÌ›Ô, ÁÈ· ·Ó·-
ÎÔ‡ÊÈÛË ·fi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ Û‡Ìو̷ ‹ ηٿÛÙ·ÛË, ›Ù ÛÂ
ÔÏÏ¿ ÛËÌ›· Ì ÔÚÈṲ̂ÓË ÛÂÈÚ¿, ÁÈ· ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ÁÂÓÈ΋˜ η-
Ù¿ÛÙ·Û˘ ¢ÂÍ›·˜.
XEIPOYP°IKH
OÈ ÁÂÓÈÎÔ› ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÔ› ÂÎÙÂÏÔ‡Ó ÌÂÁ¿ÏÔ Ê¿ÛÌ· ÂÂÌ‚¿ÛˆÓ
Û ‰È¿ÊÔÚ· ̤ÚË ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜. E›Ó·È Â›Û˘ ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔÈ
Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·ÂÌ-
ÊıÔ‡Ó Û ¿ÏÏÔ˘˜ ÈÔ ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ˘˜ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÔ‡˜, Ô˘ ¤¯Ô˘Ó
Â›ÛËÌË ÈÛÙÔÔ›ËÛË Ù˘ ˘ÔÂȉÈÎfiÙËÙ¿˜ ÙÔ˘˜. H ÔÚıÔ-
ÚˆÎÙÈ΋ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙÔ Î·ÙÒÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì·
ÙÔ˘ ÂÓÙ¤ÚÔ˘, Ë Ó¢ÚÔ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋ Ì ٷ ÂÚÈÊÂÚÈο Ó‡ڷ,
ÙÔÓ ÂÁΤʷÏÔ Î·È ÙÔÓ ÓˆÙÈ·›Ô Ì˘ÂÏfi, Ë ÔÚıÔ‰È΋ Ì ÚÔ-
‚Ï‹Ì·Ù· ÙÔ˘ Ì˘ÔÛÎÂÏÂÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜, Ë ˆÙÔÚÈÓÔÏ·Ú˘Á-
ÁÔÏÔÁ›· Ì ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Î·È ÙÔÓ Ï·ÈÌfi, Ë Ï·ÛÙÈ΋ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ-
΋ Ì ·Ó¿Ï·ÛË, ·ÔηٿÛÙ·ÛË ‹ ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ÂÌÊ¿ÓÈÛ˘
Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ·˜ ÔÔÈÔ˘‰‹ÔÙ ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜,
ÂÓÒ Ë Î·Ú‰ÈÔıˆÚ·ÎÈ΋ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋ ÂÛÙÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔÓ ıÒÚ·-
η, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿ Î·È ÙÔ˘˜ Ó‡ÌÔÓ˜.
OYPO§O°IA
OÈ Ô˘ÚÔÏfiÁÔÈ ÂȉÈ·ÔÓÙ·È ÛÙȘ ‰È·Ù·Ú·¯¤˜ ÙÔ˘ ÁÂÓÓËÙÈÎÔ‡
Î·È ÙÔ˘ Ô˘ÚÔÔÈËÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. AÓ¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ·ı‹-
ÛÂȘ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó –οÔȘ ÊÔÚ¤˜ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈο, ·Ó
Â›Ó·È ·Ó·Áη›Ô– ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÓÂÊÚÔÏÈıÈ¿ÛÂȘ, ¯ÚfiÓȘ
΢ÛÙ›Ùȉ˜ Î·È ·ı‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÚÔÛÙ¿ÙË. p
H ›ÂÛË ÙˆÓ ÛËÌ›ˆÓ ÌÔÚ› Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙ› ·fi ¿ÙÔÌÔ
ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔ ÛÙËÓ Ù¯ÓÈ΋, ›Ù ӷ ÂÊ·ÚÌÔÛÙ› ÛÙÔ Û›ÙÈ. H
‰‡Ó·ÌË Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÔÈΛÏÏÂÈ ÁÈ· Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ÛË-
Ì›·, fï˜ Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÛËÌ›· ¯ÚÂÈ¿-
˙ÔÓÙ·È ÌÈ· ÛÙ·ıÂÚ‹ ›ÂÛË Ì ηÙ‡ı˘ÓÛË ÚÔ˜ Ù· οو ηÈ
‰È¿ÚÎÂÈ· ¤Ó· Ì ‰‡Ô ÏÂÙ¿. AÓ ·ÛΛ٠›ÂÛË ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜
‰È·‰Ô¯Èο ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÛËÌ›Ô, Û˘ÌÏËÚÒÛÙ ÙË ‰È·‰Èηۛ· ÛÙË
Ì›· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ÚÈÓ ÂÚ¿ÛÂÙ ÛÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿.
OÈ Î›Ó‰˘ÓÔÈ Ù˘ ÌÂıfi‰Ô˘ Â›Ó·È ÂÏ¿¯ÈÛÙÔÈ, ·ÚΛ Ó· Ï·Ì‚¿-
ÓÔÓÙ·È Î¿ÔȘ ÚÔÊ˘Ï¿ÍÂȘ. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÂÁ΢ÌÔÛ‡Ó˘,
ÌËÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔț٠ÔÙ¤ Ù· ÛËÌ›· Ô˘ ʤÚÔ˘Ó ÙËÓ ÔÓÔÌ·-
Û›· ™Ï‹Ó·˜ 6 Î·È ¶·¯‡ ŒÓÙÂÚÔ 4. AÔʇÁÂÙ ÂÓÙÂÏÒ˜, ·Ó
Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ, ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ÎÔÈÏÈ¿˜. ¶ÔÙ¤ ÌËÓ ·ÛΛÙÂ
›ÂÛË Û ·ÓÔȯ٤˜ ÏËÁ¤˜, ÊÏ‚ÈÎÔ‡˜ ÎÈÚÛÔ‡˜, fiÁÎÔ˘˜, ÊÏÂÁ-
ÌÔÓ¤˜ ‹ ÏÔÈÌÒÍÂȘ ÙÔ˘ ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜, ÛËÌ›· ÚfiÛÊ·Ù˘ ÂÁ¯Â›ÚË-
Û˘ ‹ ÂÚÈÔ¯¤˜ fiÔ˘ ˘ÔÙ‡ÂÛÙ οٷÁÌ· ÔÛÙÔ‡.
BE§ONI™MO™
O ‚ÂÏÔÓÈÛÌfi˜, fiˆ˜ Î·È Ë ›ÂÛË ÙˆÓ ÂȉÈÎÒÓ ÛËÌ›ˆÓ, ‚·Û›-
˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ÎÈÓÂ˙È΋ ıˆڛ· ÙˆÓ ÌÂÛËÌ‚ÚÈÓÒÓ –
ÂÓÂÚÁÂÈ·ÎÒÓ Î·Ó·ÏÈÒÓ Ô˘ ÈÛÙ‡ÂÙ·È ˆ˜ ‰È·ÙÚ¤¯Ô˘Ó ÔÏfi-
ÎÏËÚÔ ÙÔ ÛÒÌ·, ÌÂٷʤÚÔÓÙ·˜ ÙË ˙ˆÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ‹ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·
Ô˘ ϤÁÂÙ·È ÙÛÈ. ™’ ·˘Ù‹ ÙË Ì¤ıÔ‰Ô, ÂϤÁ¯ÂÙ·È Ë ÚÔ‹ ÙÔ˘ ÙÛÈ,
¯¿ÚË ÛÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ‚ÂÏÔÓÒÓ Ì ¿¯Ô˜ ÙÚ›¯·˜ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ-
̤ӷ ÛËÌ›· – Ù· ›‰È· ÛËÌ›· ηٿ Ì‹ÎÔ˜ ÙˆÓ ÌÂÛËÌ‚ÚÈÓÒÓ
Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Ì¤ıÔ‰Ô. AÓÙ›ıÂÙ·
·fi ÙȘ ·Ϥ˜ ȤÛÂȘ, Ô ‚ÂÏÔÓÈÛÌfi˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÛÎÂ›Ù·È ·fi
ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔ ÁÈ·ÙÚfi.

MÈ· ̤ÛË ıÂÚ·›· Á›ÓÂÙ·È Ì ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ 5-15 Ôχ ÏÂÙÒÓ
‚ÂÏÔÓÒÓ, Û ‚¿ıÔ˜ Ô˘ ÔÈΛÏÏÂÈ ·fi Ï›Á· ¯ÈÏÈÔÛÙ¿ (ÁÈ· ·Ú¿-
‰ÂÈÁÌ· ÛÙ· ·ÎÚÔ‰¿¯Ù˘Ï·), Ò˜ Î·È 7 ‹ 10 ÂηÙÔÛÙ¿ (ÂΛ fiÔ˘
˘¿Ú¯ÂÈ ·¯‡ ÛÙÚÒÌ· Ï›Ô˘˜ ‹ Ì˘ÒÓ). H ‰È·‰Èηۛ· ÚÔηÏ›
Û˘Ó‹ıˆ˜ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ fiÓÔ, ·Ó Î·È Û˘¯Ó¿ ÌÔÚ› Ó· ˘¿ÚÍÂÈ Ì˘Ú-
Ì‹ÁÎÈ·ÛÌ· ‹ ·›ÛıËÌ· ‚¿ÚÔ˘˜. EÈϤÔÓ Ù˘ ¯Ú‹Û˘ ÙˆÓ ‚ÂÏÔ-
ÓÒÓ (‹ οÔȘ ÊÔÚ¤˜ ÛÙË ı¤ÛË Ù˘), Ô ‚ÂÏÔÓÈÛÙ‹˜ ÌÔÚ› Ó·
¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ Î·È ÙË Ì¤ıÔ‰Ô Ù˘ η‡Û˘ ÙˆÓ ÌfiÍ·. A˘Ù‹ Û˘-
Ó›ÛÙ·Ù·È ÛÙËÓ ¿ÌÂÛË ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ıÂÚÌfiÙËÙ·˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¿Óˆ
·fi Ù· ‚ÂÏÔÓÈÛÙÈο ÛËÌ›·, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÌÈÎÚÒÓ Ì¿ÙÛˆÓ ·fi
‚fiÙ·Ó· Ô˘ ÛÈÁÔη›ÁÔÓÙ·È (Û˘Ó‹ıˆ˜ ʇÏÏÔ ·ÚÙÂÌÈÛ›·˜).
H ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ‚ÂÏÔÓÈÛÌÔ‡ Ó· ·Ó·ÎÔ˘Ê›˙ÂÈ ÙÔÓ fiÓÔ ÛÂ
ÔÏÏÔ‡˜ ·ÛıÂÓ›˜ Â›Ó·È Â·ÚÎÒ˜ ÙÂÎÌËÚȈ̤ÓË. H Ê˘ÛÈ΋ ‚¿-
ÛË Ù˘ Ì›ˆÛ˘ ÙÔ˘ fiÓÔ˘ ¤¯ÂÈ ·Ô‰ÂȯÙ› Ì ÂÚÁ·ÛÙËÚȷΤ˜
¤Ú¢Ó˜ Û ˙Ò·. O ‚ÂÏÔÓÈÛÌfi˜ ÌÔÚ› Ó· ˘ÚÔ‰ÔÙ‹ÛÂÈ ·Â-
Ï¢ı¤ÚˆÛË ÂÓ‰ÔÚÊÈÓÒÓ ‹ ¿ÏÏˆÓ Ó¢Úԉȷ‚È‚·ÛÙÒÓ, Ô˘ ¯ÚË-
ÛÈÌÂ‡Ô˘Ó ˆ˜ Ê˘ÛÈο ·˘Û›ÔÓ· ÙÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ
¤¯ÂÈ ·ÎfiÌË ÍÂηı·ÚÈÛÙ› ·Ó Ô ‚ÂÏÔÓÈÛÌfi˜ ÌÔÚ› Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ
ÌÂÁ¿Ï˘ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ Ì›ˆÛË ÙÔ˘ fiÓÔ˘. EÎÙfi˜ ·fi ÙË ‰Ú¿ÛË
ÛÙÔÓ fiÓÔ, ¤¯ÂÈ ·Ô‰ÂȯÙ› ˆ˜ Â›Ó·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi˜ ÛÂ
·ÔηٿÛÙ·ÛË ·fi ÂÁÎÂÊ·ÏÈÎfi, ·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË Ó·˘Ù›·˜, ηıÒ˜
Î·È ÛÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ¿ÛıÌ·ÙÔ˜. Œ¯ÂÈ Â›Û˘ ÚÔÙ·ı› ÛÂ
·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÂÍ¿ÚÙËÛ˘ ·fi Ê·Ú̷΢ÙÈΤ˜ Ô˘Û›Â˜. ™ÙËÓ
EÏÏ¿‰· ÌfiÓÔ ÁÈ·ÙÚÔ› ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·È Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ó ‚ÂÏÔÓÈÛÌfi.
APøMATO£EPA¶EIA
™ÙËÓ ·ÚˆÌ·ÙÔıÂÚ·›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ·Èı¤ÚÈ· ¤Ï·È·
Ê˘ÙÒÓ ÁÈ· ÚfiÎÏËÛË ¯·Ï¿ÚˆÛ˘ Î·È ·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË Û˘ÌÙˆ-
Ì¿ÙˆÓ Û οÔȘ ·ı‹ÛÂȘ. T· ·Èı¤ÚÈ· ¤Ï·È· Â›Ó·È È‰È·›ÙÂ-
Ú· ˘ÎÓ¿ ·ÚˆÌ·ÙÈο Âί˘Ï›ÛÌ·Ù·, Ô˘ ÂÍ¿ÁÔÓÙ·È Ì „˘-
¯Ú‹ ›ÂÛË ·fi ·ÓıÔ‡˜, ʇÏÏ· ‹ Ú›˙˜. ™˘¯Ó¿ Ù· ¤Ï·È· ‰È·-
χÔÓÙ·È Ì¤Û· ÛÙ· ÏÂÁfiÌÂÓ· Ï¿‰È·-ÊÔÚ›˜, fiˆ˜ ÛÂ
·Ì˘Á‰·Ï¤Ï·ÈÔ ‹ ÛÔÁȤϷÈÔ, Î·È ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È Ì¤Ûˆ Ì·Û¿˙,
·Ó·ÌÂÈÁ̤ӷ Ì ÓÂÚfi Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂÓ· ˆ˜ ÎÔÌÚ¤Û˜
¿Óˆ ÛÙÔ ‰¤ÚÌ·, ‹ ÚÔÛÙ›ıÂÓÙ·È ÛÙÔ ÓÂÚfi ÙÔ˘ Ì¿ÓÈÔ˘ ‹
‰È·¯¤ÔÓÙ·È ÛÙÔÓ ·¤Ú· ÁÈ· ÂÈÛÓÔ¤˜. T· ·Èı¤ÚÈ· ¤Ï·È· ‰ÂÓ
Ú¤ÂÈ ÔÙ¤ Ó· ηٷÔıÔ‡Ó. M›· ÛÙ·ÁfiÓ· ÂÏ·›Ô˘ ÌÔÚ›
Ó· ÈÛÔ‰˘Ó·Ì› Ì 30 gr (‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ) ÔÏfiÎÏËÚÔ˘ ÙÔ˘ Ê˘-
ÙÔ‡. AÓ ÏËÊıÔ‡Ó ÂÛˆÙÂÚÈο, Ù· ·Èı¤ÚÈ· ¤Ï·È· Ê˘ÙÒÓ fiˆ˜
Ë ıÔ‡ÁÈ·, Ë ·ÚÙÂÌÈÛ›·, ÙÔ Tanacetum, Ô ‡ÛÛˆÔ˜ ‹ ÙÔ Ê·-
ÛÎfiÌËÏÔ Â›Ó·È ÙÔÍÈο Î·È Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi ·ÎfiÌË Î·È Ó· ·Ô-
‚Ô‡Ó ÌÔÈÚ·›·.
OÈ ·ÚˆÌ·ÙÔıÂÚ·Â˘Ù¤˜ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó ˆ˜ ÙÔ ¿ÚˆÌ· ÙˆÓ
ÂÏ·›ˆÓ ‰Ú· ıÂÚ·¢ÙÈο ÛÙÔ ÌÂٷȯÌÈ·Îfi Û‡ÛÙËÌ· ÙÔ˘ ÂÁÎÂ-
Ê¿ÏÔ˘ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙË ÌÓ‹ÌË, ÙÔ Û˘Ó·›ÛıËÌ· Î·È ÙÔÓ
¤ÏÂÁ¯Ô ÙˆÓ ÔÚÌÔÓÒÓ. K¿ÔÈÔÈ ıÂÚ·Â˘Ù¤˜ ˘Ôı¤ÙÔ˘Ó Â›Û˘
fiÙÈ Ù· ¤Ï·È· ·ÔÚÚÔÊÒÓÙ·È ·¢ı›·˜ ·fi ÙÔ ‰¤ÚÌ·, ηÈ
‰ÚÔ˘Ó ¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ÛÒÌ·. OÈ ÂÈÎÚÈÙ¤˜ Ù˘ ·ÚˆÌ·ÙÔıÂÚ·›·˜
˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ˆ˜ Ë ¯·Ï¿ÚˆÛË Ô˘ ·Ô‰›‰ÂÙ·È ÛÙ· ¤Ï·È·
ÌÔÚ› ÛÙËÓ Ô˘Û›· Ó· ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ·
Ì·Û¿˙, ˙ÂÛÙÒÓ Ì¿ÓÈˆÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ Â˘¯¿ÚÈÛÙˆÓ ÌÂıfi‰ˆÓ.
A°IOYPBE¢IKH IATPIKH
H ·ÁÈÔ˘Ú‚¤‰· Â›Ó·È ¤Ó· Û‡ÛÙËÌ· ‰È¿ÁÓˆÛ˘ Î·È ıÂÚ·›·˜
Ô˘ ·ÛÎÂ›Ù·È ÛÙËÓ IÓ‰›· ÁÈ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi 5.000 ¯ÚfiÓÈ·.
O fiÚÔ˜ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi Ùi˜ Û·ÓÛÎÚÈÙÈΤ˜ Ú›˙˜ ayur, Ô˘ ÛË-
Ì·›ÓÂÈ «˙ˆ‹» Î·È veda, Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ «ÁÓÒÛË». H ıˆڛ· Ù˘
ENA§§AKTIKE™ £EPA¶EIE™
·ÁÈÔ˘Ú‚¤‰· ϤÂÈ ˆ˜ fiϘ ÔÈ ·ı‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÚÔ¤Ú¯Ô-
ÓÙ·È ·fi ·›ÙÈ· ‹ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ›ÂÛË ÛÙËÓ
Â›ÁÓˆÛË ‹ Û˘ÓÂȉËÙfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘. A˘Ù¤˜ ÔÈ ȤÛÂȘ Ô‰Ë-
ÁÔ‡Ó Û ·Óı˘ÁÈÂÈÓÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ˙ˆ‹˜, Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó ¤Ó·Ó ·-
ÎÏÔ Î·Î‹˜ ˘Á›·˜. OÈ Ê˘ÛÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ ÙˆÓ ·ı‹ÛÂˆÓ ·Ô-
‰›‰ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·ÓÈÛÔÚÚÔ›· ÌÂٷ͇ ÙÚÈÒÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ·Ú¯ÒÓ, Ô˘
ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È dosha. O Ù‡Ô˜ vata ·ÓÙÈÚÔÛˆ‡ÂÈ ÙËÓ ÎÈÓËÙÈ-
΋ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ·˘Ù‹ Ô˘ οÓÂÈ ÙËÓ Î·Ú‰È¿ Ó· ¯Ù˘-
¿ Î·È ÙÔ ·›Ì· Ó· ΢ÎÏÔÊÔÚ›, Î·È ‰ÈÂÁ›ÚÂÈ ÙȘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ Ù˘
ηډȿ˜ Î·È ÙˆÓ Ó‡ڈÓ. O Ù‡Ô˜ kapha Â›Ó·È Ë ‰˘Ó·ÌÈ΋ ÂÓ¤Ú-
ÁÂÈ·, Ô˘ Â›Ó·È ˘‡ı˘ÓË ÁÈ· ÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ ÈÛ¯‡ Î·È ÙË Ï›·ÓÛË
ÙˆÓ ÈÛÙÒÓ, ÂÓÒ Ô Ù‡Ô˜ dosha Ô˘ ϤÁÂÙ·È pitta ıˆÚ›ٷÈ
ˆ˜ ÌÂÛÔÏ·‚› ÌÂٷ͇ vata Î·È kapha Î·È Î˘‚ÂÚÓ¿ ÙȘ ÌÂÙ·‚Ô-
ÏÈΤ˜ ‰È·‰Èηۛ˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ·fi ÙËÓ ¤„Ë Ò˜ ÙËÓ Î˘ÙÙ·ÚÈ-
΋ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·. AÓ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÙÚÂȘ ·Ú¯¤˜ ¿„Ô˘Ó Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó
·ÚÌÔÓÈο, ÚÔ·ÙÂÈ Ë ·ÚÚÒÛÙÈ·. H ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ dosha Á›-
ÓÂÙ·È Ì ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· Ô˘ ϤÁÂÙ·È nadi vigyan Î·È ÂÚÈÏ·Ì‚¿-
ÓÂÈ ÙË Ï‹„Ë ÙÔ˘ ÛÊ˘ÁÌÔ‡ ÛÙÔÓ Î·Úfi. A˘Ù‹ Ë ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Î·-
ıÔÚ›˙ÂÈ ÙËÓ ·ÎÚÈ‚‹ ÌÔÚÊ‹ Ô˘ ı· ¿ÚÂÈ Ë ıÂÚ·›·.
OÈ ıÂÚ·Â˘Ù¤˜ Ù˘ ·ÁÈÔ˘Ú‚¤‰· Û˘ÓÈÛÙÔ‡Ó ÌÈ· ÔÈÎÈÏ›·
·fi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, Ô˘ fiϘ ÚÔ¤Ú-
¯ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ·Ó¿Ú¯·È· Ú·ÎÙÈ΋ Ù˘ ÁÈfiÁη, Ì·˙› ÌÂ
·Û΋ÛÂȘ ·Ó·ÓÔ‹˜ Î·È Ù¯ÓÈΤ˜ ‰È·ÏÔÁÈÛÌÔ‡ (‚Ï.
“æÀÃO™øª∞∆π∫∏ π∞∆ƒπ∫∏: °πO°∫∞”). EÈϤÔÓ, ¯ÚËÛÈÌÔ-
ÔÈÔ‡Ó ‚fiÙ·Ó·, ÂÌÂÙÈο Î·È ÎχÛÌ·Ù·, Ì·Û¿˙ Ì Ͽ‰È· Î·È ÂÈ-
‰ÈΤ˜ ÁÈ· οı dosha ‰›·ÈÙ˜, Ì ÛÙfi¯Ô Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ
·ÔÙÔ͛ӈÛË ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È Ó· ·ÔηٷÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ
ÈÛÔÚÚÔ›· ÙÔ˘.
K¿ÔÈ· Ì›ÁÌ·Ù· ‚ÔÙ¿ÓˆÓ Ù˘ ·ÁÈÔ˘Ú‚¤‰· ‚Ú¤ıËΠˆ˜
ÂÚȤ¯Ô˘Ó ˘„ËÏ¿ Â›‰· ÌÔχ‚‰Ô˘ Î·È ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÙÔ-
ÍÈο. ºÚÔÓÙ›ÛÙ ӷ ÂÚÂ˘Ó¿Ù ÏÂÙÔÌÂÚÒ˜ Ù· Û˘ÛÙ·ÙÈο ο-
ı Û΢¿ÛÌ·ÙÔ˜ ÚÈÓ ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÙÂ. MËÓ ‰ÈÛÙ¿˙ÂÙÂ
Ó· ڈٿ٠ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ıÂÚ·Â˘Ù‹ Û·˜.
™øMATIKE™ TEXNIKE™
M ÙÔÓ ÁÂÓÈÎfi fiÚÔ ÛˆÌ·ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜ (body work) ·Ó·ÊÂÚfi-
Ì·ÛÙ Û ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ¿‰· ·fi Ù¯ÓÈΤ˜, ÙfiÛÔ ·Ú¯·›Â˜ fiÛÔ
Î·È Û‡Á¯ÚÔÓ˜, Ô˘ ¢ÓÔÔ‡Ó ÙË ¯·Ï¿ÚˆÛË Î·È ·ÓÙÈÌÂÙˆ›-
˙Ô˘Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ˘Á›·˜ (ȉ›ˆ˜ ÂΛӷ ÙÔ˘ Ì˘ÔÛÎÂÏÂÙÈÎÔ‡
Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜), ̤۷ ·fi Ì·ı‹Ì·Ù· ÛˆÛÙ‹˜ ΛÓËÛ˘, Â·ÓÂÎ-
·›‰Â˘ÛË ÛÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ¿ÛÎËÛË, Ì·Û¿˙ Î·È ‰È¿-
ÊÔÚ˜ ¿ÏϘ ÌÔÚʤ˜ ¯ÂÈÚÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜. K¿ÔÈÔÈ Ù‡ÔÈ
ۈ̷ÙÈÎÒÓ Ù¯ÓÈÎÒÓ –ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÙÔ Ì·Û¿˙, ÙÔ ÙÛÈ-
ÎÔ˘ÓÁÎ, Ë ÚÂÊÏÂÍÔÏÔÁ›·, ÙÔ ÛÈ¿ÙÛÔ˘ Î·È ÙÔ Ù¿È ÙÛÈ– Â›Ó·È ‰˘-
Ó·Ùfi Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó Î·È ÛÙÔ Û›ÙÈ. ÕÏϘ ÌÔÚ› Ó· ··È-
ÙÔ‡Ó ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÂÓfi˜ ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔ˘ ÂȉÈÎÔ‡. MÂÚÈΤ˜
ۈ̷ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜ Â›Ó·È ÔÈ ÂÍ‹˜:
 H Ù¯ÓÈ΋ Alexander, Ô˘ ÂÛÙÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙË ‰ÈfiÚıˆÛË Û˘-
ÓËıÂÈÒÓ ÛÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÚÔÙ‡ˆÓ ΛÓËÛ˘
Ô˘ ÈÛÙ‡ÂÙ·È ˆ˜ ‚Ï¿ÙÔ˘Ó ‹ ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈ-
ÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜.
 H Ù¯ÓÈ΋ Aston-Patterning ÚÔÛ·ÚÌfi˙ÂÈ ÙËÓ Î·ıÔ‰ËÁÔ‡-
ÌÂÓË Î›ÓËÛË Î·È Â·ÓÂÎ·È‰Â‡ÂÈ ÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË, ·Ó¿-
ÏÔÁ· Ì ٷ ȉȷ›ÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ οıÂ
·ÛıÂÓÔ‡˜.
 H ̤ıÔ‰Ô˜ Feldenkrais ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ·ÙÔÌÈΤ˜ Û˘Ó‰ڛ˜
ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÏÂÎÙÈÎÒÓ Ô‰ËÁÈÒÓ,
ENA§§AKTIKE™ £EPA¶EIE™
·Ê‹˜ Î·È Î›ÓËÛ˘, ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È Ó¤· ÚfiÙ˘· Ì ÛÙfi¯Ô ÙË
‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ÛÙ¿Û˘, Ù˘ ΛÓËÛ˘ Î·È Ù˘ ·Ó·ÓÔ‹˜.
 H ̤ıÔ‰Ô˜ Hellerwork, ÎÏ¿‰Ô˜ ÙÔ˘ Rolfing (¢ÔÌÈ΋ OÏÔ-
ÎÏ‹ÚˆÛË), Â·ÓÂÎ·È‰Â‡ÂÈ ÙËÓ ·Ê‹ Î·È ÙËÓ Î›ÓËÛË, ÁÈ· Ó·
‰È‰¿ÍÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ ÂÎÙ¤ÏÂÛ˘ ηıËÌÂÚÈÓÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ
¯ˆÚ›˜ ÛÙÚ˜.
 TÔ Ì·Û¿˙ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ıÂÚ·›˜, ηٿ ÙȘ
Ôԛ˜ ·ÛÎÔ‡ÓÙ·È –Ì ٷ ¯¤ÚÈ·– ¯ÂÈÚÈÛÌÔ› ÛÙÔ˘˜ Ì·Ï·ÎÔ‡˜
ÈÛÙÔ‡˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, Ì ÛÙfi¯Ô ÙË Ì›ˆÛË Ù˘ ¤ÓÙ·Û˘ ηÈ
ÙÔ˘ ÛÙÚ˜, ÙËÓ ·‡ÍËÛË Ù˘ ΢ÎÏÔÊÔÚ›·˜ Î·È ÙËÓ ˘Ô‚Ô‹-
ıËÛË Ù˘ ıÂÚ·›·˜ ηÎÒÛÂˆÓ ÛÂ Ì˘˜ ‹ ¿ÏÏÔ˘˜ Ì·Ï·ÎÔ‡˜
ÈÛÙÔ‡˜, ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô ÙÔ˘ fiÓÔ˘ Î·È ÙË Û˘ÓÔÏÈ΋ ‚ÂÏÙ›ˆÛË
Ù˘ ¢ÂÍ›·˜.
 H Ì˘ÔıÂÚ·›· Â›Ó·È ÌÈ· ÌÔÚÊ‹ ‚·ıÈ¿˜ Ì¿Ï·Í˘ (Ì·Û¿˙)
Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÁÈ· ÙË Ì›ˆÛË Ù˘ ¤ÓÙ·Û˘ Î·È ÙÔ˘
fiÓÔ˘ Ô˘ ÍÂÎÈÓ¿ ·fi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛËÌ›· ÙˆÓ Ì˘˚ÎÒÓ
ÛÙÚˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜.
 TÔ ÙÛÈ-ÎÔ˘ÓÁÎ, ÌÈ· ·Ó¿Ú¯·È· ÎÈÓÂ˙È΋ Ú·ÎÙÈ΋, ‰›ÓÂÈ
¤ÌÊ·ÛË ÛÙËÓ ·Ó·ÓÔ‹, ÙÔÓ ‰È·ÏÔÁÈÛÌfi, ηıÒ˜ Î·È ÛÂ
ÛÙ·ÙÈΤ˜ Î·È ÎÈÓËÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·˘Í‹ÛÂÈ
ÙË ÚÔ‹ Ù˘ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ (ÙÛÈ) ̤۷ ÛÙÔ ÛÒÌ·.
 H ÚÂÊÏÂÍÔÏÔÁ›· ·ÛΛ ¯ÂÈÚÈÛÌÔ‡˜ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÂÚÈÔ-
¯¤˜ ÙÔ˘ ¿ÎÚÔ˘ Ô‰ÈÔ‡ –‹ Î·È ÙˆÓ ¯ÂÚÈÒÓ– Ì ÛÙfi¯Ô Ó· Í·-
ӷʤÚÂÈ ÙÔ ÛÒÌ· Û ÔÌÔÈfiÛÙ·ÛË, ‰ËÏ·‰‹ Û ÈÛÔÚÚÔ›·.
™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ÚÂÊÏÂÍÔÏfiÁÔ˘˜, ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û·ÊÒ˜ ηıÔ-
ÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÛÙÔ ¿ÎÚÔ fi‰È Ô˘ ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó ÛÂ Û˘-
ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ fiÚÁ·Ó· ‹ Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜. H ‰È¤ÁÂÚÛË
Ù˘ ηٿÏÏËÏ˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ¤¯ÂÈ ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ÂÍ¿ÏÂÈ„Ë ÂÓÂÚÁÂÈ-
·ÎÒÓ ÌÏÔηÚÈÛÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÈÛÙ‡ÂÙ·È ˆ˜ ÚÔηÏÔ‡Ó
fiÓÔ ‹ ·ÚÚÒÛÙÈ· ÛÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ۈ̷ÙÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. H
‰È¿Ù·ÍË ÙˆÓ ÚÂÊÏÔÍÔÏÔÁÈÎÒÓ ˙ˆÓÒÓ ÛÙÔ ¤ÏÌ· ηıÚÂÊÙ›-
˙ÂÈ ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ηıÒ˜ Ù· fiÚÁ·-
Ó· Ù˘ ‰ÂÍÈ¿˜ ÏÂ˘Ú¿˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆ‡ÔÓÙ·È
ÛÙÔ ‰ÂÍ› fi‰È, ÂÓÒ ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÈ-
ÛÙÂÚ‹.
H ÚÂÊÏÂÍÔÏÔÁ›· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÌÂÚÈΤ˜ ‚·ÛÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜
Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó ·fi Û·˜ ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ‹ ·fi
οÔÈÔÓ ¿ÏÏÔ. H ‚·ÛÈ΋ Ù¯ÓÈ΋ ÙÔ˘ ·ÓÙ›¯ÂÈÚ· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›
ÙÔ ¤Ûˆ ¯Â›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÓÙ›¯ÂÈÚ· (Ë ÏÂ˘Ú¿ Ô˘ Â›Ó·È Ì·ÎÚ‡ÙÂ-
Ú· ·fi Ù· ¿ÏÏ· ‰¿¯Ù˘Ï·), ÙËÓ ÔÔ›· «ÂÚ·Ù¿Ì» ηٿ
Ì‹ÎÔ˜ ÙˆÓ ·ÓÙ·Ó·ÎÏ·ÛÙÈÎÒÓ ˙ˆÓÒÓ. H ΛÓËÛË ÙÔ˘ ·ÓÙ›¯ÂÈ-
Ú· Á›ÓÂÙ·È ‰È·ÚÎÒ˜ ÚÔ˜ Ù· ÌÚÔÛÙ¿, Û·Ó Ó· ¤ÚÂÈ, ÂÓÒ Ë
ÚÒÙË ¿ÚıÚˆÛ‹ ÙÔ˘ ‰·ÎÙ‡ÏÔ˘ ‰È·ÚÎÒ˜ οÌÙÂÙ·È ÂÏ·-
ÊÚ¿ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¢ıÂÈ¿˙ÂÙ·È Í·Ó¿, ηıÒ˜ ÚÔ¯ˆÚ¿-
ÌÂ. H ¿ÏÏË Ù¯ÓÈ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı› ÙÔ ›‰ÈÔ Û¯‹Ì· Û·Ó «ÂÚ¿ÙË-
Ì·», ·ÏÏ¿ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙÔ ¯Â›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‰Â›ÎÙË Ô˘ Â›Ó·È ÚÔ˜
ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ·ÓÙ›¯ÂÈÚ·. ŸÙ·Ó ‰Ô˘Ï‡ÂÙ ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ-
̤ÓË ÂÚÈÔ¯‹, ÙÔ ¤Ó· ¯¤ÚÈ ·ÛΛ ÙËÓ ›ÂÛË Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ ÎÚ·-
Ù¿ ÙÔ fi‰È Û ÌÈ· ¿ÓÂÙË ı¤ÛË, Ì ÙÔ ¤ÏÌ· ›ÛÈÔ Î·È Ù· ‰¿-
¯Ù˘Ï· ¢ıÂÈ·Ṳ̂ӷ.
OÈ ıÂÚ·Â˘Ù¤˜ Ù˘ ÚÂÊÏÂÍÔÏÔÁ›·˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó
ˆ˜ ÌÔÚ› Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÔÈÎÈÏ›· ÂÓÔ¯ÏËÌ¿-
ÙˆÓ, ÂÓÒ ÔÈ ÂÈÎÚÈÙ¤˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ˆ˜ ÔÈ ıÂÚ·›˜ Ù˘
‰ÂÓ Â›Ó·È Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ˘ÂÚÂÎÙÈÌË̤ӷ Ì·Û¿˙.
 H Ù¯ÓÈ΋ Rolfing (‹ ¢ÔÌÈ΋ OÏÔÎÏ‹ÚˆÛË) ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ
¿Ô„Ë ˆ˜ Ë ÛˆÛÙ‹ ¢ı˘ÁÚ¿ÌÌÈÛË ÙˆÓ ‰È¿ÊÔÚˆÓ ÌÂÚÒÓ
ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· ÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ Î·È Û˘Ó·È-
ÛıËÌ·ÙÈ΋ ˘Á›·. H ̤ıÔ‰Ô˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ‚·ıȤ˜ Ì·Ï¿ÍÂȘ
Î·È ÎÈÓËÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ ÁÈ· Ó· ¯·Ï·ÚÒÛÂÈ ‹ Ó· ·ÂÏ¢ıÂÚÒ-
ÛÂÈ Û˘ÌʇÛÂȘ (ÚÔÛÎÔÏÏ‹ÛÂȘ) ÛÙȘ ÂÚÈÙÔӛ˜ –ÙÔÓ Û˘Ó‰Â-
ÙÈÎfi ÈÛÙfi Ô˘ ηχÙÂÈ ÙÔ˘˜ Ì˘˜– Û ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó·
ͷӷʤÚÂÈ ÙÔ ÛÒÌ· Û ۈÛÙ‹ ¢ı˘ÁÚ¿ÌÌÈÛË.
 TÔ ÛÈ¿ÙÛÔ˘, ÌÈ· È·ˆÓÈ΋ Ù¯ÓÈ΋ ·ÚfiÌÔÈ· Ì ¿ÏϘ ÌÂ-
ıfi‰Ô˘˜ ›ÂÛ˘ ÙˆÓ ÂȉÈÎÒÓ ÛËÌ›ˆÓ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ›ÂÛË ÌÂ
ÙÔÓ ·ÓÙ›¯ÂÈÚ· Î·È ¿ÏÏ· ‰¿¯Ù˘Ï· ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛËÌ›·
ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ÁÈ· Ó· ‰È¢ÎÔχÓÂÈ ÙË ÛˆÛÙ‹ ÚÔ‹ ÙÔ˘ ÙÛÈ –‹
ÎÈ, fiˆ˜ ÙÔ ÔÓÔÌ¿˙Ô˘Ó ÔÈ I¿ˆÓ˜–, Ù˘ ˙ˆÙÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì˘
‹ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ Î˘ÎÏÔÊÔÚ› ̤۷ ÛÙÔ ÛÒÌ·.
 TÔ Ù¿È ÙÛÈ, ¤Ó· ·fi Ù· ÛÙ˘Ï ÙÔ˘ ÙÛÈ-ÎÔ˘ÓÁÎ, Â›Ó·È ÌÈ· Ô-
ÏÂÌÈ΋ Ù¤¯ÓË Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰È·ÏÔÁÈÛÌfi Î·È ·ÚÁ¤˜, Ú¤-
Ô˘Û˜ ·˘ÙÔÔ‰ËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Î·ıÔ-
ÚÈṲ̂Ó˜ ÊfiÚ̘. Œ¯ÂÈ ÛÎÔfi Ó· ÂËÚ¿ÛÂÈ ÙË ÚÔ‹ ÙÔ˘
ÙÛÈ (ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜) Î·È Ó· ÂÈʤÚÂÈ ÛˆÌ·ÙÈ΋ ·˘ÙÔÂ›ÁÓˆÛË.
 TÔ ıÂÚ·¢ÙÈÎfi ¿ÁÁÈÁÌ·, ·Ú¿ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì-
‚¿ÓÂÈ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ¿ÁÁÈÁÌ·. T· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ıÂÚ·Â˘Ù‹ ÎÈÓÔ‡-
ÓÙ·È Ì ·ÚÁ¤˜, Ú˘ıÌÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, 5-15 cm ¿Óˆ ·fi ÙÔÓ
·ÛıÂÓ‹ Û ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ·ÓȯÓ‡ÛÔ˘Ó ÛËÌ›· Ô˘ ıÂ-
ˆÚÂ›Ù·È ˆ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÌÏÔηڛÛÌ·Ù· ÛÙÔ ÂÓÂÚÁÂÈ·Îfi
‰›Ô ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, Ù· ÔÔ›· ÌÔÚ› Ó· Û˘Ì‚¿ÏÔ˘Ó Û ·Ú-
ÚÒÛÙÈ· ‹ Ó· ÙËÓ ÚÔηϤÛÔ˘Ó. H Ù¯ÓÈ΋ ÂÈÓÔ‹ıËΠϛÁ˜
‰ÂηÂٛ˜ ÚÈÓ ˆ˜ ÌÈ· Û‡Á¯ÚÔÓË ÂΉԯ‹ ‰È¿ÊÔÚˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ
Ú·ÎÙÈÎÒÓ. O ıÂÚ·Â˘Ù‹˜ ÚÔÛ·ı› Û˘ÓÂȉËÙ¿ Ó· ηÙ¢-
ı‡ÓÂÈ Î·È Ó· ÂÛÙÈ¿ÛÂÈ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÛÙÔÓ ‰¤ÎÙË, ÁÈ· Ó· ÈÛÔÚÚÔ‹-
ÛÂÈ Î·È Ó· «ÍÂÌÏÔοÚÂÈ» ÙËÓ ÂÓÂÚÁÂȷ΋ ÚÔ‹. OÈ Û˘Ó‰ڛ˜
‰È·ÚÎÔ‡Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ Á‡Úˆ ÛÙ· 20 ÏÂÙ¿ Î·È ıˆÚÂ›Ù·È ˆ˜
·Ú¿ÁÔ˘Ó ¤Ó· ·›ÛıËÌ· ¯·Ï·ÚfiÙËÙ·˜ Î·È Â˘ÂÍ›·˜, ηıÒ˜ ηÈ
·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË ·fi fiÓÔ Î·È ¿ÏÏ· Û˘ÌÙÒÌ·Ù·.
 H „˘¯ÔÊ˘ÛÈ΋ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË Trager (ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Trager)
ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ··Ïfi ¿ÁÁÈÁÌ· Î·È Ú˘ıÌÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÏÈÎÓ›-
ÛÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙÈÓ¿ÁÌ·ÙÔ˜, Ì·˙› Ì ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ηıÔ‰Ë-
ÁÔ‡ÌÂÓ˜ ۈ̷ÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ Ô˘ ÛÙÔ¯Â‡Ô˘Ó ÛÙÔ Ó·
‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÂÓÙÔÈÛÌfi Î·È ÙË ‰ÈfiÚıˆÛË ÚÔÙ‡ˆÓ
¯ÚfiÓÈ·˜ ¤ÓÙ·Û˘, Ô˘ ÂËÚ¿˙Ô˘Ó ÙË ÛÙ¿ÛË Î·È ÙËÓ Î›ÓË-
ÛË. ŒÚ¢Ó˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ˆ˜ Â›Ó·È Â˘ÂÚÁÂÙÈ΋ ÁÈ· ¿ÙÔÌ· ÌÂ
ÛÔ‚·Ú¿ Ó¢ÚÔÌ˘˚ο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, Ô˘ ÔÊ›ÏÔÓÙ·È Û η-
ÎÒÛÂȘ, ‹ Û ·ı‹ÛÂȘ fiˆ˜ Ë ÛÎÏ‹Ú˘ÓÛË Î·Ù¿ Ͽη˜ ‹
Ë Ì˘˚΋ ‰˘ÛÙÚÔÊ›·.
KINEZIKA BOTANA
H ¯Ú‹ÛË ‚ÔÙ¿ÓˆÓ, Ì·˙› Ì ÙÔÓ ‚ÂÏÔÓÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ›ÂÛË ÂȉÈ-
ÎÒÓ ÛËÌ›ˆÓ, Â›Ó·È Î‡ÚÈÔ Û˘ÛÙ·ÙÈÎfi ÙÔ˘ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘
·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ÎÈÓÂ˙È΋˜ È·ÙÚÈ΋˜. OÈ ÁÈ·ÙÚÔ› Ù˘ ÎÈÓÂ˙È΋˜
È·ÙÚÈ΋˜ Û˘ÓÈÛÙÔ‡Ó Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜ ‚ÔÙ¿ÓˆÓ Û‡Ìʈӷ Ì Ô-
χÏÔÎÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ ‰È¿ÁÓˆÛ˘, Ô˘ ÛÙÔ¯Â‡Ô˘Ó ÛÙÔ Ó· ‚ÔË-
ı‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÛÒÌ· Ó· ‰ÈÔÚıÒÛÂÈ ·ÓÈÛÔÚÚÔ›Â˜ ÙˆÓ ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ.
™ÙËÓ ÎÈÓÂ˙È΋ È·ÙÚÈ΋, Ù· ÂÓԯϋ̷ٷ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È Û ‰È·-
Ù·Ú·¯¤˜ Ù˘ ÚÔ‹˜ ÛÙÔ ÛÒÌ· ÂÓfi˜ Ù‡Ô˘ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ Ô˘ Ϥ-
ÁÂÙ·È ÙÛÈ, ‹ Û ÌÈ· ¤ÏÏÂÈ„Ë ÈÛÔÚÚÔ›·˜ ÛÙȘ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈ-
Τ˜ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÁÈÓ (Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÛÎÔÙ¿‰È
Î·È ËÛ˘¯›·) Î·È ÙÔ˘ ÁÈ·ÓÁÎ (Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·fi ʈ˜
Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·).
T· ÎÈÓÂ˙Èο ‚fiÙ·Ó·, fiˆ˜ Î·È ¿ÏÏ· ÎÈÓÂ˙Èο È¿Ì·Ù· (̤-
Ù·ÏÏ· ‹ ˙ˆÈο ÚÔ˚fiÓÙ·, .¯. ‰¤ÚÌ· Î·È ÔÛÙ¿) ·Ú·Û΢¿-
˙ÔÓÙ·È Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜: ‚Ô‡ÙËÁÌ· Û η˘Ùfi ÓÂÚfi ÁÈ·
ENA§§AKTIKE™ £EPA¶EIE™
·Ú·Û΢‹ ÙÛ·ÁÈÔ‡ (ÂÁ¯‡Ì·ÙÔ˜), ‚Ú¿ÛÈÌÔ ÁÈ· ·Ú·Û΢‹
ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔ˘ ‰È·Ï‡Ì·ÙÔ˜ (·Ê¤„ËÌ·), ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÛÎfiÓ˘, ¯·-
ÈÒÓ ‹ ÛÈÚÔÈÔ‡, Ô˘ Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÂÛˆÙÂÚÈο, ·Ú·Û΢‹
ÂÌÏ¿ÛÙÚˆÓ ‹ ηٷÏ·ÛÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ ‰¤Ú-
Ì·. OÈ ıÂÚ·›˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È Î·È Ó· ·Ú·ÎÔ-
ÏÔ˘ıÔ‡ÓÙ·È ·fi ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ ıÂÚ·Â˘Ù‹, ÁÈ·Ù› οÔÈ· ‚fiÙ·-
Ó· ›Ûˆ˜ Â›Ó·È ÙÔÍÈο Û ÌÂÁ¿Ï˜ ‰fiÛÂȘ. ÕÏÏ·, fiˆ˜ Ù· ¿ÓıË
ÙÔ˘ ÎÓ›ÎÔ˘, Ú¤ÂÈ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Ì ÚÔÛÔ¯‹ ηٿ
ÙËÓ ÂÁ΢ÌÔÛ‡ÓË. ™˘Ó‰˘·ÛÌÔ› ‚ÔÙ¿ÓˆÓ Ú¤ÂÈ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔ-
ÔÈÔ‡ÓÙ·È ÌfiÓÔ ·fi ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔ ıÂÚ·Â˘Ù‹.
T· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ·, Ë ÎÈÓÂ˙È΋ ‚ÔÙ·ÓÈ΋ È·ÙÚÈ΋ ¤¯ÂÈ
˘Ô‚ÏËı› Û fiÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·˘ÛÙËÚ¤˜ ¤Ú¢Ó˜ ÛÙËÓ
K›Ó·, ÙȘ H¶A Î·È ·ÏÏÔ‡. T· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ˆ˜,
·Ó Î·È Î¿ÔÈ· ·Ú·Û΢¿ÛÌ·Ù· ‰ÂÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ
·Ó·ÌÂÓfiÌÂÓË ‰Ú¿ÛË, ¿ÏÏ· Â›Ó·È fiÓÙˆ˜ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο. ™‹-
ÌÂÚ· ÛÙËÓ K›Ó·, Û˘¯Ó¿ Ù· Ê˘ÙÈο Û΢¿ÛÌ·Ù· ¯ÔÚËÁÔ‡ÓÙ·È
Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ۇÁ¯ÚÔÓ˜ ‚ÈÔï·ÙÚÈΤ˜ ıÂÚ·›˜.
XEIPO¶PAKTIKH
H ¯ÂÈÚÔÚ·ÎÙÈ΋, ¤Ó· ıÂÚ·¢ÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· Ô˘ ‰È‰¿ÛÎÂ-
Ù·È ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÂÓÙ¿¯ÚÔÓˆÓ ÛÔ˘‰ÒÓ Û ÎÔϤÁÈ· Î·È Ë
¿ÛÎËÛ‹ ÙÔ˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È, Û‡Ìʈӷ Ì ηıÔÚÈṲ̂ӷ ÎÚÈ-
Ù‹ÚÈ·, Û 50 ÔÏÈÙ›˜ ÙˆÓ H¶A, ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ È‰¤· ˆ˜
ÙÔ ÛÒÌ· ¤¯ÂÈ ÌÈ· ¤ÌÊ˘ÙË ÈηÓfiÙËÙ· ·˘ÙÔıÂÚ·›·˜ ηÈ
ÚÔÛ·ı› Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ Û ÔÌÔÈfiÛÙ·ÛË ‹ ÈÛÔÚÚÔ›·. ™‡Ìʈ-
Ó· Ì ÙË ıˆڛ· Ù˘ ¯ÂÈÚÔÚ·ÎÙÈ΋˜, ÙÔ Ó¢ÚÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·
·›˙ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ÔÌÔÈfiÛÙ·Û˘ –
Î·È ¿Ú· Ù˘ ˘Á›·˜. ŸÌˆ˜ ıˆÚÂ›Ù·È ˆ˜ οÔÈ· ÚÔ‚Ï‹-
Ì·Ù· ÙˆÓ ·ÚıÚÒÛˆÓ, Ô˘ ϤÁÔÓÙ·È ˘ÂÍ·ÚıÚÒÛÂȘ, ·-
ÚÂÌ‚·›ÓÔ˘Ó ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ Ó¢ÚÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·-
ÙÔ˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ì›ˆÛË Ù˘ ÈηÓfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜
Ó· ‰È·ÙËÚ› ÙË ‚¤ÏÙÈÛÙË ˘Á›·. OÈ ¯ÂÈÚÔÚ¿ÎÙ˜ ÚÔÛ·-
ıÔ‡Ó Ó· Â·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ÙÔ ÛÒÌ· Û ÈÛÔÚÚÔ›·, ·ÛÎÒÓÙ·˜
¯ÂÈÚÈÛÌÔ‡˜ Ì ٷ ¯¤ÚÈ· ÛÙË ÛÔÓ‰˘ÏÈ΋ ÛÙ‹ÏË Î·È ¿ÏϘ ·Ú-
ıÚÒÛÂȘ Î·È Ì˘˜, ‚ÔËıÒÓÙ·˜ ÙÔ Ó¢ÚÔÌ˘ÔÛÎÂÏÂÙÈÎfi Û‡ÛÙË-
Ì· Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ÔÌ·Ï¿.
™‹ÌÂÚ·, ÔÈ ¯ÂÈÚÔÚ¿ÎÙ˜ ‰È·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Û ‰‡Ô ÛÙÚ·Ùfi‰·.
TÔ ¤Ó·, ÈÔ ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi, ‚ϤÂÈ ÙȘ ˘ÂÍ·ÚıÚÒÛÂȘ ˆ˜ ·›ÙÈÔ
ÙˆÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ ÂÓÔ¯ÏËÌ¿ÙˆÓ. TÔ ¿ÏÏÔ, Ô˘ ıˆÚ›ٷÈ
ÚÔԉ¢ÙÈÎfi, ¤¯ÂÈ ÛÙfi¯Ô ÙËÓ Î·ıȤڈÛË ÙˆÓ ¯ÂÈÚÔÚ·ÎÙÒÓ
ˆ˜ ·ÚÔ¯¤ˆÓ ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ·˜ ÂÚ›ı·Ï„˘, Ì ¤ÌÊ·ÛË ÛÙËÓ
·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË fiÓˆÓ Ù˘ Ï¿Ù˘ Î·È Ì˘ÔÛÎÂÏÂÙÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏË-
Ì¿ÙˆÓ, Ì·˙› Ì ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ ¯ÂÈÚÈÛÌÒÓ.
AÓ Î·È Ë ¯ÂÈÚÔÚ·ÎÙÈ΋ ηٷٿÛÛÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ È·-
ÙÚÈ΋, ¤¯ÂÈ ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ‚·ıÌfi ·Ô‰Ô¯‹˜, ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ¯¿ÚË
Û ÚfiÛÊ·Ù˜ ¤Ú¢Ó˜ Ô˘ ¤‰ÂÈÍ·Ó ˆ˜ Â›Ó·È Ôχ ·ÔÙÂÏÂ-
ÛÌ·ÙÈ΋ Û ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· fiˆ˜ Ô Ô͇˜ fiÓÔ˜ Ù˘ ̤Û˘. ™ÙȘ
H¶A, ÔÈ ˘ËÚÂۛ˜ ÙˆÓ ¯ÂÈÚÔÚ·ÎÙÒÓ Î·Ï‡ÙÔÓÙ·È ·fi ÙÔ
‰ËÌfiÛÈÔ Î·È Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ȉȈÙÈÎÔ‡ ·ÛÊ·ÏÈÛÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜.
ºYTO£EPA¶EIA
T· Ê˘ÙÈο È¿Ì·Ù· ·Ú·Û΢¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÌÈ· ÔÈÎÈÏ›· Ê˘ÙÈ-
΋˜ ÚÒÙ˘ ‡Ï˘ – ʇÏÏ·, Ì›Û¯Ô˘˜, Ú›˙˜, ÊÏÔÈfi Î.Ï. ™˘Ó‹-
ıˆ˜ ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÔÏÏ¿ ‚ÈÔÏÔÁÈÎÒ˜ ÂÓÂÚÁ¿ Û˘ÛÙ·ÙÈο ηÈ
¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ‹ÈˆÓ ‹
¯ÚfiÓÈˆÓ ÂÓÔ¯ÏËÌ¿ÙˆÓ (ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙÔ 1/4 fiÏˆÓ ÙˆÓ Û˘Ì-
‚·ÙÈÎÒÓ Ê·ÚÌ¿ÎˆÓ ÂÚȤ¯Ô˘Ó οÔÈ· ·fi Ù· ›‰È· Û˘ÛÙ·ÙÈ-
ο, ·Ó Î·È Î·Ù¿ ηÓfiÓ· Û «Î·ı·ÚÈṲ̂ÓË» ÌÔÚÊ‹). T· ‚fiÙ·-
Ó· Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó· ·Ú·Û΢·ÛÙÔ‡Ó ÛÙÔ Û›ÙÈ Ì ÔÏÏÔ‡˜
ÙÚfiÔ˘˜, Ì ¯Ú‹ÛË ÊÚ¤ÛÎˆÓ Â›Ù ·ÔÍËÚ·Ì¤ÓˆÓ ˘ÏÈÎÒÓ. T·
ÙÛ¿ÁÈ· (ÂÁ¯‡Ì·Ù·) ·Ê‹ÓÔÓÙ·È Ó· ÌÔ˘ÛΤ„Ô˘Ó ÙfiÛÔ, ÒÛÙÂ
Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÂÏ·ÊÚ‡ÙÂÚ· ‹ ÈÔ ‰˘Ó·Ù¿. P›˙˜, ÊÏÔÈfi˜ ‹ ¿ÏÏ·
̤ÚË ÙÔ˘ Ê˘ÙÔ‡ ÌÔÚ› Ó· ‚Ú·ÛÙÔ‡Ó ÁÈ· Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ÈÛ¯˘Úfi-
ÙÂÚ· ‰È·Ï‡Ì·Ù·, Ù· ·Ê„‹Ì·Ù·. M ÚÔÛı‹ÎË ÌÂÏÈÔ‡ ‹ ˙¿-
¯·Ú˘ Ù· ÂÁ¯‡Ì·Ù· ‹ ·Ê„‹Ì·Ù· Á›ÓÔÓÙ·È ÛÈÚfiÈ·. ™Ù·
Ê·Ú̷Λ·, Ù· Ê˘ÙÈο ·Ú·Û΢¿ÛÌ·Ù· ‰È·Ù›ıÂÓÙ·È Â›-
Û˘ Ì ¿ÏϘ ÌÔÚʤ˜, fiˆ˜ ¯¿È·, ο„Ô˘Ï˜ ‹ ÛÎfiÓ˜, ‹
·ÎfiÌË Î·È Û ˘ÎÓfiÙÂÚ˜ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂȘ (Âί˘Ï›ÛÌ·Ù·,
‚¿ÌÌ·Ù·). ∂Ê·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È ÙÔÈο Û Îڤ̘ ‹ ·ÏÔÈʤ˜, ÁÈ·
ÙÔ ‚Ú¤ÍÈÌÔ ˘Ê·ÛÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó ˆ˜ ÎÔ-
ÌÚ¤Û˜, ‹ ·¢ı›·˜ ÛÙÔ ‰¤ÚÌ· ˆ˜ ηٷÏ¿ÛÌ·Ù·.
T· Ê˘ÙÈο Û΢¿ÛÌ·Ù· ‰ÂÓ ˘fiÎÂÈÓÙ·È ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤-
ÓÔ˘˜ ηÓÔÓÈÛÌÔ‡˜, ¤ÙÛÈ Î¿ÔȘ ÊÔÚ¤˜ ›Ûˆ˜ Â›Ó·È ·Úfi‚ÏÂ-
Ù· ÈÛ¯˘Ú¿. H ÔÛfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÂÓÂÚÁÔ‡ Û˘ÛÙ·ÙÈÎÔ‡ ÔÈΛÏÏÂÈ
Ôχ, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠ¤Ó· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂ-
Ú· ›‰Ë ÙÔ˘ Ê˘ÙÔ‡, Î·È Ì ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ Î·È ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ Ô˘
¤ÁÈÓÂ Ë Û˘ÏÏÔÁ‹ Î·È ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÙÔ˘˜. K¿ÔÈ· ‚fiÙ·Ó·
ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÙÔÍÈο ‹ ηÚÎÈÓÔÁfiÓ·, ¤ÙÛÈ fiÏ· Ú¤ÂÈ Ó·
¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ˘fi ÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë ıÂÚ·Â˘Ù‹ ÂÍÔÈÎÂȈ-
̤ÓÔ˘ Ì ÙË Ê˘ÙÔıÂÚ·›·.
M¤Û· ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ê¿ÛÌ· Ù˘ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋˜ È·ÙÚÈ΋˜, Ë ¯Ú‹-
ÛË ÙˆÓ ‚ÔÙ¿ÓˆÓ ÔÈΛÏÏÂÈ: Ë Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈ΋ (naturopathy), Ë
·Ú·‰ÔÛȷ΋ ÎÈÓÂ˙È΋ È·ÙÚÈ΋ Î·È Ë ·ÁÈÔ˘Ú‚¤‰· ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó
ÛÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰È¿ÁÓˆÛ˘ Î·È ÛÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ Ê˘ÙÈ΋˜ ıÂÚ·›·˜.
°È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¿Óˆ ÛÙ· Ê˘ÙÈο ·Ú·Û΢¿ÛÌ·Ù·, ‰Â›ÙÂ
ÛÙÔ ÙÌ‹Ì· º˘ÙÈο Î·È OÌÔÈÔ·ıËÙÈο ™Î¢¿ÛÌ·Ù·.
OMOIO¶A£HTIKH
H ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈ΋, Ô˘ ıÂÌÂÏÈÒıËΠ·fi ÙÔÓ °ÂÚÌ·Ófi ÁÈ·-
ÙÚfi ™¿ÌÔ˘ÂÏ X¿ÓÂÌ·ÓÓ Á‡Úˆ ÛÙÔ 1790, ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ú-
¯‹ ˆ˜ «Ù· fiÌÔÈ· ıÂÚ·Â‡Ô˘Ó Ù· fiÌÔÈ·». A˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ
ˆ˜ Ô˘Û›Â˜ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó ÔÚÈṲ̂ӷ Û˘ÌÙÒÌ·Ù· Û ¤Ó·
˘ÁȤ˜ ¿ÙÔÌÔ ÌÔÚÔ‡Ó Â›Û˘ Ó· ıÂÚ·‡ÛÔ˘Ó Ù· ›‰È· Û˘-
ÌÙÒÌ·Ù· Û οÔÈÔÓ Ô˘ Â›Ó·È ¿ÚÚˆÛÙÔ˜. A˘Ùfi˜ Ô ÏÂÁfi-
ÌÂÓÔ˜ NfiÌÔ˜ ÙˆÓ OÌÔ›ˆÓ ‰›ÓÂÈ ÛÙËÓ ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈ΋ ÙÔ fiÓÔ-
Ì¿ Ù˘, ·fi ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ϤÍÂȘ «fiÌÔÈÔ˜» Î·È «¿ıÔ˜» (Ô˘
ÛËÌ·›ÓÂÈ ÙËÓ ·ÚÚÒÛÙÈ·). ™ÙÔ˘˜ ÂÈÚ·Ì·ÙÈÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘, Ô X¿-
ÓÂÌ·ÓÓ ·Ó¤Ù˘Í ÌÈ· ̤ıÔ‰Ô «‰˘Ó·ÌÔÔ›ËÛ˘» ÙˆÓ ÔÌÔÈÔ-
·ıËÙÈÎÒÓ Ê·Ú̿ΈÓ, ‰È·Ï‡ÔÓÙ¿˜ Ù· Û Ì›ÁÌ· ÓÂÚÔ‡-·Ï-
ÎÔfiÏ˘ Î·È ˘Ô‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ¤ÂÈÙ· ÙÔ ‰È¿Ï˘Ì· Û ¤ÓÙÔÓË ‰fi-
ÓËÛË Î·È ÎÚÔ‡ÛË. T· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ÙÔÓ ¤ÂÈÛ·Ó ˆ˜ Ô
Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ‚·ıÌfi˜ ·Ú·›ˆÛ˘ fi¯È ÌfiÓÔ ÂÏ·¯ÈÛÙÔÔÈ› ÙȘ
·ÚÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙˆÓ Ê·Ú̿ΈÓ, ·ÏÏ¿ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÔÏÏ·Ï·-
ÛÈ¿˙ÂÈ ÙË ıÂÚ·¢ÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·.
OÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔÈ ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈÎÔ› ¯ÔÚËÁÔ‡Ó ‰fiÛÂȘ Ì ·Ú·›ˆ-
ÛË Ô˘ Î˘Ì·›ÓÂÙ·È ·fi 1x (‰ËÏ·‰‹ 1 ̤ÚÔ˜ Ô˘Û›·˜ Û 9 ̤ÚË
‰È·Ï‡ÙË) ‹ 200c (200 Â·Ó·Ï‹„ÂȘ Ù˘ ‰È¿Ï˘Û˘ 1 ̤ÚÔ˘˜ Ô˘-
Û›·˜ Û 99 ̤ÚË ‰È·Ï‡ÙË) ̤¯ÚÈ Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ‚·ıÌfi ·Ú·›-
ˆÛ˘, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· 1 ÚÔ˜ 999 (Ô˘ ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È Ì ÙÔ
«m»), ‹ ·ÎfiÌË Î·È Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ (‰Â›Ù Â›Û˘ ÛÙÔ ÙÌ‹Ì·
º˘ÙÈο Î·È OÌÔÈÔ·ıËÙÈο ™Î¢¿ÛÌ·Ù·). OÈ ÂÈÎÚÈÙ¤˜ Ù˘
ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈ΋˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ˆ˜ Ù· Ê¿Ú̷η ‰ÂÓ ÌÔÚ›
Ó· ¤¯Ô˘Ó ‰Ú¿ÛË, ·ÊÔ‡ ÛÙȘ ÈÔ ˘„ËϤ˜ ·Ú·ÈÒÛÂȘ (Ô˘ ıˆ-
ÚÔ‡ÓÙ·È ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚ˜) ‰ÂÓ ÂÚȤ¯ÂÙ·È È· ÛÙÔ ‰È¿Ï˘Ì· Ô‡ÙÂ

¤Ó· ÌfiÚÈÔ Ù˘ ·Ú¯È΋˜ ıÂÚ·¢ÙÈ΋˜ Ô˘Û›·˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿,
¤Ú¢Ó˜ ·¤‰ÂÈÍ·Ó ˆ˜ Ù· ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈο Ê¿Ú̷η ›ӷÈ
·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο Û ÔÏϤ˜ ·ı‹ÛÂȘ, fiˆ˜ ÔÈ ·È‰ÈΤ˜ ‰È¿Ú-
ÚÔȘ, Ë ·ÏÏÂÚÁÈ΋ ÚÈÓ›Ùȉ·, ÙÔ ¿ÛıÌ· ‹ Ë ÁÚ›Ë.
T· ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈο Ê¿Ú̷η ÂÚÓÔ‡Ó ·fi «·ԉ›ÍÂȘ»
(provings), È·ÙÚÈΤ˜ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ ηٿ ÙȘ Ôԛ˜ ÌÈ· ÔÌÔÈÔ-
·ıËÙÈ΋ Ô˘Û›· Ï·Ì‚¿ÓÂÙ·È ·fi ˘ÁÈ‹ ¿ÙÔÌ·. OÈ ÓÔËÙÈΤ˜, Û˘-
Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈΤ˜ Î·È ÛˆÌ·ÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ÛÙË
‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ÂÈÚ¿Ì·ÙÔ˜ ‰È¢ڇÓÔ˘Ó ÙË ÁÓÒÛË ÙˆÓ ÁÈ·ÙÚÒÓ
Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ÔÈÔ Ê¿ÚÌ·ÎÔ Â›Ó·È ÙÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÁÈ· ÌÈ· Û˘ÁÎÂ-
ÎÚÈ̤ÓË ÔÌ¿‰· Û˘Ìو̿وÓ. M¤Û· Û 200 ¯ÚfiÓÈ· ¤¯Ô˘Ó ‰ÈÂ-
Í·¯ı› ·ԉ›ÍÂȘ ÁÈ· ÂÚ›Ô˘ 2.000 Ê¿Ú̷η.
H ÏÂÈÔÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈÎÒÓ ·ÛΛ ÙËÓ ÎÏ·ÛÈ΋ ‹
«È‰ÈÔÛ˘ÁÎÚ·Ûȷ΋» ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈ΋, Ì ‚¿ÛË ÙËÓ È‰¤· ˆ˜,
Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ٷ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ Û˘ÌÙÒÌ·Ù·, Ú¤ÂÈ Ó· ıÂ-
Ú·‡ÂÙ·È Î·È Ë È‰ÈÔÛ˘ÁÎÚ·Û›· οı ·ÙfiÌÔ˘ – Ë ÓÔËÙÈ΋,
ۈ̷ÙÈ΋ Î·È Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋ «Î·Ù·Û΢‹» ÙÔ˘. ™ÙËÓ ÎÏ·-
ÛÈ΋ ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈ΋ ¯ÔÚËÁÂ›Ù·È ¿ÓÙ· ¤Ó· ÌfiÓÔ Ê¿ÚÌ·ÎÔ
οı ÊÔÚ¿. §·Ì‚¿ÓÂÙ·È ÂÎÙÂٷ̤ÓÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘
Î·È Î·Ù·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È fiÏ· Ù· ۈ̷ÙÈο, ÓÔËÙÈο Î·È Û˘Ó·È-
ÛıËÌ·ÙÈο Û˘ÌÙÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘, ¤ÂÈÙ· ¯ÔÚËÁÂ›Ù·È ¤Ó· ÔÌÔÈÔ-
·ıËÙÈÎfi Ê¿ÚÌ·ÎÔ. AÓ ÙÔ Ê¿ÚÌ·ÎÔ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙËÓ ·Ó·ÌÂÓfiÌÂ-
ÓË ‰Ú¿ÛË ‹ Ù· Û˘ÌÙÒÌ·Ù· ÂÈ̤ÓÔ˘Ó, Á›ÓÂÙ·È Ó¤· ·Ó¿Ï˘ÛË
Î·È ‰›ÓÂÙ·È ‰Â‡ÙÂÚÔ Ê¿ÚÌ·ÎÔ. A˘Ù‹ Ë ‰È·‰Èηۛ· ÛÙԯ‡ÂÈ
ÛÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ‚·ı‡ÙÂÚˆÓ ·ÈÙ›ˆÓ Ù˘ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜,
Ô˘ ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ Î·È Ù· ÂÚÈÊÂÚÈο Û˘ÌÙÒÌ·Ù·. H ȉÈÔÛ˘-
ÁÎÚ·Ûȷ΋ ıÂÚ·›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Î˘Ú›ˆ˜ Û ¯ÚfiÓÈ·
ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ÂÓÒ Û ÔÍ›˜ ·ı‹ÛÂȘ ‹ ηÎÒÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·È
Û˘Ó‹ıˆ˜ Ê¿Ú̷η Ì ÈÔ «ÙÔÈ΋» ‰Ú¿ÛË.
TÂÏÂ˘Ù·›·, ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó ÛÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ› ÔÌÔÈÔ-
·ıËÙÈÎÒÓ Û΢·ÛÌ¿ÙˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÚȤ¯Ô˘Ó Ì›ÁÌ· ÔÏÏÒÓ
Ê·ÚÌ¿ÎˆÓ Ô˘ Â›Ó·È ÎÔÈÓ¿ ÁÈ· ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ¿ıËÛË, ηÈ
¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· ‰È¿ÊÔÚ· ÂÏ·ÊÚ¿ ÂÓԯϋ̷ٷ. øÛÙfiÛÔ,
ÁÈ· ÈÔ ¯ÚfiÓÈ· ‹ ÛÔ‚·Ú¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ··ÈÙÂ›Ù·È ÛˆÛÙ‹ ÂÈ-
ÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ηٿÏÏËÏÔ˘ Ê·ÚÌ¿ÎÔ˘ ·fi ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈÎfi ÁÈ·ÙÚfi.
™ÙËÓ EÏÏ¿‰· Ë ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈ΋ ·ÛÎÂ›Ù·È ·fi ÁÈ·ÙÚÔ‡˜ ηÈ
ÙÔ Â›Â‰Ô ¿ÛÎËÛ‹˜ Ù˘ Â›Ó·È ·fi Ù· ˘„ËÏfiÙÂÚ· ‰ÈÂıÓÒ˜.
Y¢PO£EPA¶EIA
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ıÂÚ·›· Ì ¯Ú‹ÛË ÓÂÚÔ‡, Û ÌÔÚÊ‹ ¿ÁÔ˘,
˘ÁÚÔ‡ ‹ ·ÙÌÔ‡, ÁÈ· Ì›ˆÛË ÙˆÓ Û˘ÌÙˆÌ¿ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÏÔÈ-
ÌÒ͈Ó, ÔͤԘ ‹ ¯ÚfiÓÈÔ˘ fiÓÔ˘, ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ΢ÎÏÔÊÔ-
ÚÈÎÔ‡ Î·È ¿ÏψÓ. ¶ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Ù‡ÏÈÁÌ·, „¤Î·ÛÌ· ‹ ÓÙÔ˘˜, ·›-
ıÔ˘Û˜ ·ÙÌÔ‡ Î·È Û¿Ô˘Ó·, ηıÒ˜ Î·È Î·˘Ù¿ Î·È ÎÚ‡· Ì¿ÓÈ· –
ÌÂٷ͇ ·˘ÙÒÓ ‰ÈÓfiÏÔ˘ÙÚ·, Ô‰fiÏÔ˘ÙÚ· ‹ ¯ÂÈÚfiÏÔ˘ÙÚ·, ηÈ
‰ÚfiÏÔ˘ÙÚ· (‚‡ıÈÛÌ· ÌfiÓÔ Ù˘ ˘ÂÏÈ΋˜ ÂÚÈÔ¯‹˜). ™Ùfi¯Ô˜ ›-
Ó·È Ó· ‰ÈÂÁÂÚı› ÌÈ· ·ÓÔÛÔÏÔÁÈ΋ ·ÓÙ·fiÎÚÈÛË ‹ Ó· ·ÔÙÔÍÈ-
Óˆı› ÙÔ ÛÒÌ· Ì ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ Ù˘ ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜ ÙÔ˘. H ˘‰ÚÔ-
ıÂÚ·›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Û˘¯Ó¿ ÛÙË Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈ΋.
æYXO™øMATIKH IATPIKH
A˘Ùfi˜ Ô ÁÂÓÈÎfi˜ fiÚÔ˜ ηχÙÂÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ‹ ıÂÚ·›-
˜ Ô˘ ÂÛÙÈ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·ÏÏËÏÂ›‰Ú·ÛË ÓÔ˘ Î·È ÛÒÌ·ÙÔ˜.
™Â οı ÌÔÚÊ‹, ÛÙfi¯Ô˜ Â›Ó·È Ë ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤-
ÓˆÓ ‰È·Ù·Ú·¯ÒÓ Î·È Ë Û˘ÓÔÏÈ΋ ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ˘Á›·˜, Ì ÙË
‚Ô‹ıÂÈ· Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ ÓÔËÙÈÎÒÓ Î·È ÛˆÌ·ÙÈÎÒÓ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂ-
ˆÓ. H ÁÈfiÁη, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Û˘Ó‰˘¿˙ÂÈ ÛˆÌ·ÙÈ΋ ΛÓËÛË
ENA§§AKTIKE™ £EPA¶EIE™
Î·È ‰È·ÏÔÁÈÛÙÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ÓÔ˘, ˘ËÚÂÙÒÓÙ·˜ ‰ÈÏfi
ÛÙfi¯Ô: ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ۈ̷ÙÈ΋˜ ηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘
Î·È Î·Ù·ÔϤÌËÛË Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ, fiˆ˜
ηٿıÏȄ˘ ‹ ¿Á¯Ô˘˜. Ÿˆ˜ ı· ‰Â›Ù ÈÔ Î¿Ùˆ, Ë ·ÌÊ›-
‰ÚÔÌË Û¯¤ÛË ÓÔ˘ Î·È ÛÒÌ·ÙÔ˜ ¤¯ÂÈ ÂÍÂÚ¢ÓËı› ÔÈÎÈÏÔÙÚfi-
ˆ˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂËÚ·ÛÙÔ‡Ó ÙÔ ÔÚÌÔÓÈÎfi, Ó¢ÚÈÎfi
Î·È ·ÓÔÛÔÔÈËÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·.
 ™ÙË ‚ÈÔ·Ó¿‰Ú·ÛË, Û˘Û΢¤˜ Ì ¯Ú‹ÛË ˘ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ ÌÂ-
ÙÚÔ‡Ó Î·È ·ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘Ó ÛˆÌ·ÙÈΤ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ Î·È Î·Ù·-
ÛÙ¿ÛÂȘ, fiˆ˜ ηډȷÎfi Ú˘ıÌfi, ıÂÚÌÔÎÚ·Û›· ÙÔ˘ ‰¤ÚÌ·-
ÙÔ˜, Ì˘˚΋ Ù¿ÛË Î·È ÂÁÎÂÊ·ÏÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·. ¶·Ú·ÎÔ-
ÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ̤۷ ·fi ÛÙ¿‰È·
·Ó¿·˘Û˘ Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜, ÔÈ ·ÛıÂÓ›˜ ‚ϤÔ˘Ó ÙÈ
Î·È Ì ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÙȘ ÌÂÙ·‚¿ÏÏÂÈ Î·È ÙÂÏÈο Ì·ı·›ÓÔ˘Ó
Ó· ÙȘ ÂϤÁ¯Ô˘Ó.
 O ıÂÚ·¢ÙÈÎfi˜ ÔÚ·Ì·ÙÈÛÌfi˜ Ì·ı·›ÓÂÈ ÛÙÔ˘˜ ·ÛıÂÓ›˜
Ò˜ Ó· Ê·ÓÙ¿˙ÔÓÙ·È «ÛÂÓ¿ÚÈ·», Ô˘ ÙÔ˘˜ ‚ÔËıÔ‡Ó Ó·
ÂËÚ¿ÛÔ˘Ó Î¿ÔȘ Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈΤ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜. °È· ·-
Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ¤Ó·˜ ηÚÎÈÓÔ·ı‹˜ ÌÔÚ› Ó· ÔÚ·Ì·ÙÈÛÙ› ÙÔÓ
fiÁÎÔ Ó· ‰È·Ï‡ÂÙ·È Î·ıÒ˜ ÙÔÓ ¯Ù˘Ô‡Ó ÔÈ «ÛÊ·›Ú˜» ÙÔ˘
·ÓÔÛÔÔÈËÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. AÓ Î·È ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÚÈ-
ÛÙÈο Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ¿Óˆ ÛÙÔÓ ÔÚ·Ì·ÙÈÛÌfi, Û˘¯Ó¿ ÔÈ
·ÛıÂÓ›˜ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ÛˆÌ·ÙÈο Î·È „˘¯ÔÏÔÁÈο ÔʤÏË.
 H ıÂÚ·¢ÙÈ΋ ‡ÓˆÛË, Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È
·fi ÂȉÈÎfi, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÌÈ· ¯·Ï·Ú‹, ÂÛÙÈ·Ṳ̂ÓË Î·Ù¿-
ÛÙ·ÛË Â›ÁÓˆÛ˘ ÁÈ· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ ۈ̷ÙÈ-
ÎÒÓ Î·È „˘¯ÔÏÔÁÈÎÒÓ ·ÓÙȉڿÛÂˆÓ ÛÙÔÓ fiÓÔ, ÙËÓ ·Ú-
ÚÒÛÙÈ· ‹ ÙÔ ¿Á¯Ô˜. H ·˘ÙÔ˛ÓˆÛË ÌÔÚ› Â›Û˘ Ó· ‰È-
‰·¯ı› Î·È Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ.
 O ‰È·ÏÔÁÈÛÌfi˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈ-
Τ˜ ·ÛÈ·ÙÈΤ˜ Î·È ‰˘ÙÈΤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜. ŸÏ˜ ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È
Ù· ›‰È· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο, fiÔ˘ ηÓ›˜ οıÂÙ·È ‹ ·Ó··‡-
ÂÙ·È, ȉ›ˆ˜ Ì ٷ Ì¿ÙÈ· ÎÏÂÈÛÙ¿, Î·È ÂÎÙÂÏ› ÓÔËÙÈΤ˜
·Û΋ÛÂȘ ۯ‰ȷṲ̂Ó˜ ÒÛÙ ӷ ¯·Ï·ÚÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÛÒÌ·
Î·È Ó· ÂÛÙÈ¿˙Ô˘Ó ÙË Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË.
 H ·fiÎÚÈÛË ¯·Ï¿ÚˆÛ˘ Â›Ó·È ÌÈ· ηٿÛÙ·ÛË „˘¯ÔÏÔÁÈ΋˜
Î·È ÛˆÌ·ÙÈ΋˜ ·Ó¿·˘Û˘ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÌÂȈ-
̤ÓË Î·Ù·Ó¿ÏˆÛË Ô͢ÁfiÓÔ˘ Î·È ÂÈ‚Ú¿‰˘ÓÛË ÙÔ˘ ηډȷ-
ÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡. MÔÚ› Ó· ÚÔÎÏËı› Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ Ù¯ÓÈΤ˜,
fiˆ˜ Ì ‰È·ÏÔÁÈÛÌfi, ÁÈfiÁη, Ù¿È ÙÛÈ, ÙÛÈ-ÎÔ˘ÓÁÎ ‹ ıÂÚ·-
¢ÙÈ΋ ‡ÓˆÛË. A˘Ù‹ Ë ‚·ıÈ¿ ¯·Ï¿ÚˆÛË ÌÔÚ› Ó· ÌÂÈÒ-
ÛÂÈ ÙÔ ÛÙÚ˜ Î·È Ù· ÔÏÏ¿ Û˘ÌÙÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘.
 H ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· Â›Ó·È ËÁ‹ ¯·Ï¿ÚˆÛ˘ Î·È Â˘ÂÍ›·˜
ÁÈ· ÔÏÏÔ‡˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ›Ù ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ¿ÛÎËÛË ÌÈ·˜
Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ıÚËÛΛ·˜ ›Ù ÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË Ì Ó¢-
Ì·ÙÈΤ˜ ·Í›Â˜ ¤Íˆ ·fi Ù· ıÚËÛ΢ÙÈο Ï·›ÛÈ·.
 OÈ ÔÌ¿‰Â˜ ÛÙ‹ÚÈ͢ ʤÚÓÔ˘Ó ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜
(Î·È Ù· ̤ÏË ÙˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ ÙÔ˘˜) Ô˘ ¿Û¯Ô˘Ó ·fi
ÙËÓ ›‰È· ¿ıËÛË ‹ ¤Ú·Û·Ó ·ÚfiÌÔȘ ÙÚ·˘Ì·ÙÈΤ˜ η-
Ù·ÛÙ¿ÛÂȘ. M¤Û· ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È ÂÌÂÈڛ˜ ηÈ
Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù·, ·ÔÎÔÌ›˙ÔÓÙ·˜ Û˘¯Ó¿ ÌÂÁ¿Ï· „˘¯ÔÏÔÁÈ-
ο ÔʤÏË Î·È ›Ûˆ˜ ‚ÂÏÙÈÒÓÔÓÙ·˜ Î·È ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Ù˘
Ê˘ÛÈ΋˜ ۈ̷ÙÈ΋˜ ÙÔ˘˜ ¿Ì˘Ó·˜.
 H ÁÈfiÁη Â›Ó·È ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÎÈ-
Ó‹ÛÂȘ Ô˘ ·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó Â› ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¯ÚfiÓÈ·, ÁÈ· Ó· ËÚÂ-
ÌÔ‡Ó ÙÔ Ì˘·Ïfi, Ó· ¯·Ï·ÚÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÛÒÌ· Î·È Ó· ÍÂÎÔ˘Ú¿-
˙Ô˘Ó ÙÔ Ó‡̷ (‰Â›ÙÂ Î·È “A°πOÀƒµ∂¢π∫∏ π∞∆ƒπ∫∏”).
ENA§§AKTIKE™ £EPA¶EIE™
¢È·ÏÔÁÈÛÌfi˜ Î·È ·Û΋ÛÂȘ ·Ó·ÓÔ‹˜ Ô‰ËÁÔ‡Ó Û ·ÎÏÔ˘˜
‰È·Ù¿ÛÂˆÓ Î·È ÛÙ¿ÛÂˆÓ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó Û οıÂ
Ì¿ıËÌ·. MÔÚ› ηÓ›˜ Ó· ‰È‰·¯ı› ÙË ÁÈfiÁη Û ÔÌ·‰È΋
Ù¿ÍË Î·È Ó· ÙËÓ ·ÛΛ ÛÙÔ Û›ÙÈ. ¶¿ÓÙˆ˜, ηٿ ÙËÓ ÂÁ΢ÌÔ-
Û‡ÓË ‹ ·Ó ¿Û¯ÂÙ ·fi οÔÈ· ¿ıËÛË, .¯. ηډÈÔ¿-
ıÂÈ·, ›Ûˆ˜ ¯ÚÂÈ·ÛÙ› Ó· ÙÚÔÔÔÈËıÔ‡Ó ÔÈ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ·fi
¤Ó·Ó ÂȉÈÎfi ÛÙË ÁÈfiÁη.
ºY™IO¶A£HTIKH
H Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈ΋ (naturopathy) ÚÔÛʤÚÂÈ ÔÏÈÛÙÈ΋ ÊÚÔ-
ÓÙ›‰· ˘Á›·˜ ·ÓÙÏÒÓÙ·˜ ·fi ÔÏÏ¿ ·Ú·‰ÔÛȷο ıÂÚ·-
¢ÙÈο Û˘ÛÙ‹Ì·Ù·. ◊‰Ë ·fi Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ë
̤ıÔ‰Ô˜ ÔÚÁ·ÓÒıËΠÁ‡Úˆ ·fi ÙÚÂȘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜: Ô ÁÈ·-
ÙÚfi˜ ÚÔÛ·ı› ¿ÓÙ· Ó· ˘Ô‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ ıÂÚ·-
¢ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, Ú¤ÂÈ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Â-
Ù·È Ë ‚·ı‡ÙÂÚË ·ÈÙ›· Ù˘ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜ ·Ú¿ Ù· Û˘ÌÙÒÌ·Ù·
ηÈ, ¿Óˆ ·’ fiÏ·, Ú¤ÂÈ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÌfiÓÔ ıÂ-
Ú·›˜ Ô˘ ‰ÂÓ ‚Ï¿ÙÔ˘Ó (Ú¿ÁÌ· Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜,
fiÙ·Ó Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ, ·ÔʇÁÔÓÙ·È Ù· ÙÔÍÈο Ê¿Ú̷η ηÈ
Ë ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋).
O Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈÎfi˜ ÁÈ·ÙÚfi˜ ÌÔÚ› Ó· ‰ÒÛÂÈ È‰È·›ÙÂÚË
ÚÔÛÔ¯‹ ÛÙÔÓ ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ·ÛıÂÓÔ‡˜, ηıÒ˜ Ë ıˆڛ·
Ù˘ Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈ΋˜ ϤÂÈ ˆ˜ Ù· ۈ̷ÙÈο, „˘¯ÔÏÔÁÈο,
·ÎfiÌË Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈο ÛÙÔȯ›· Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó· Û˘Ì‚¿ÏÔ˘Ó
ÛÙËÓ ·Ûı¤ÓÂÈ·. O ÁÈ·ÙÚfi˜ ÌÔÚ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ‰È¿ÊÔ-
Ú˜ ıÂÚ·›˜, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈ΋, ‚ÔÙ·-
ÓÔıÂÚ·›·, ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ÎÈÓÂ˙È΋ È·ÙÚÈ΋, ¯ÂÈÚÈÛÌÔ‡˜ ÛÙË
ÛÔÓ‰˘ÏÈ΋ ÛÙ‹ÏË, ‰È·ÙÚÔÊ‹, ˘‰ÚÔıÂÚ·›·, Ì·Û¿˙, Û˘Ì-
‚Ô˘Ï¢ÙÈ΋ Î·È ¿ÛÎËÛË.
OÈ Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈÎÔ› ÂÎ·È‰Â‡ÔÓÙ·È ÁÈ· 4 ¯ÚfiÓÈ· Û ÂȉÈ-
Τ˜ È·ÙÚÈΤ˜ Û¯ÔϤ˜. T· ÚÒÙ· 2 ¯ÚfiÓÈ· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó
ÔÏÏ¿ ÎÔÈÓ¿ Ì·ı‹Ì·Ù· Ì ÙȘ Û˘Ì‚·ÙÈΤ˜ È·ÙÚÈΤ˜ Û¯ÔϤ˜
Î·È Ì·ı‹Ì·Ù· ¿Óˆ ÛÙË Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›·. ™Ù·
¿ÏÏ· ‰‡Ô, Á›ÓÂÙ·È ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÛÂ Ê˘ÛÈΤ˜ ıÂÚ·¢ÙÈΤ˜ ÙÂ-
¯ÓÈΤ˜. ™ÙȘ H¶A, Ë ¿ÛÎËÛË Ù˘ Ê˘ÛÈÔ·ıËÙÈ΋˜ ÂÈÙÚ¤Â-
Ù·È Ï‹Úˆ˜ Û οÔȘ ÔÏÈÙ›˜, ÂÓÒ Û ¿ÏϘ Ì ÈÔ Â-
ÚÈÔÚÈṲ̂ÓÔ ÙÚfiÔ.
¢IATPOºH KAI ¢IAITA
TfiÛÔ ÔÈ Û˘Ì‚·ÙÈÎÔ› fiÛÔ Î·È ÔÈ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎÔ› ıÂÚ·Â˘Ù¤˜
·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ˘ÁÈÂÈÓ‹˜ ‰È·ÙÚÔÊ‹˜. øÛÙfiÛÔ,
ÔÈ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎÔ› ıÂÚ·Â˘Ù¤˜ ‰›ÓÔ˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ¤ÌÊ·ÛË
ÛÙË ‰È·ÈÙËÙÈ΋ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÁÈ· οÔȘ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ fiÔ˘ Ë
Û˘Ì‚·ÙÈο È·ÙÚÈ΋ ı· η٤Ê¢Á ÂÍ·Ú¯‹˜ Û ʿÚ̷η ‹
·ÎfiÌË Î·È ÛÙË ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ-
ÛË Ù˘ ·ıËÚÔÛÎÏ‹ÚˆÛ˘ ÌÔÚ› Ó· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰›·ÈÙ· ÌÂ
ȉȷ›ÙÂÚ· ¯·ÌËÏ¿ ÏÈ·Ú¿, Ì·˙› Ì ¤Ó· ÚfiÁÚ·ÌÌ· ‰È·ÏÔÁÈ-
ÛÌÔ‡, ¿ÛÎËÛ˘ Î·È ÔÌ·‰È΋˜ ıÂÚ·¢ÙÈ΋˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ͢.
K¿ÔÈ· ‰È·ÈÙÔÏfiÁÈ·, fiˆ˜ Ù· ·Ú·‰ÔÛȷο Ù˘ I·ˆ-
Ó›·˜ Î·È Ù˘ MÂÛÔÁ›Ԣ, ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÌÈÎÚ¤˜ ÔÛfiÙËÙ˜ ˙ˆÈ-
ÎÔ‡ Ï›Ô˘˜. EÂȉ‹ Â›Ó·È ÊÙˆ¯¿ Û ÎÂÎÔÚÂṲ̂ӷ Ï›Ë, Ê·›-
ÓÂÙ·È ˆ˜ ÚÔÛÙ·ÙÂ‡Ô˘Ó ·fi ηډȷΤ˜ ·ı‹ÛÂȘ ηÈ
·fi οÔȘ ÌÔÚʤ˜ ηÚΛÓÔ˘. OÈ ¯ÔÚÙÔÊ·ÁÈΤ˜ ‰›·ÈÙ˜
·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ˆ˜ ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ·ÚÙËÚȷ΋ ›ÂÛË, ÙÔ˘˜
·ÚıÚÈÙÈÎÔ‡˜ fiÓÔ˘˜, ηıÒ˜ Î·È ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Î·Ú‰È·ÁÁÂȷ΋˜
ÓfiÛÔ˘ ‹ ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Î·ÚΛӈÓ. K¿ÔȘ ÙÚÔʤ˜ ÌÔÚ› Ó· ›-
Ó·È Â˘ÂÚÁÂÙÈΤ˜: ÙÔ ÛÎfiÚ‰Ô, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ϤÁÂÙ·È ˆ˜
ÌÂÈÒÓÂÈ Ù· Â›‰· ¯ÔÏËÛÙÂÚfiÏ˘ ÛÙÔ ·›Ì· Î·È ÚÔÛٷه-
ÂÈ ·fi οÔȘ ÌÔÚʤ˜ ηÚΛÓÔ˘.
OÈ ‚Èٷ̛Ә Î·È Ù· Û˘ÌÏËÚÒÌ·Ù· ·ÓfiÚÁ·ÓˆÓ ÛÙÔȯ›-
ˆÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÛÙȘ ‰È·ÈÙËÙÈΤ˜ Û˘ÛÙ¿ÛÂȘ ‰È¿ÊÔÚˆÓ
ıÂÚ·ÂÈÒÓ. K¿ÔȘ ‚Èٷ̛Ә, fiˆ˜ ÔÈ A Î·È D, Â›Ó·È ÏÈÔ-
‰È·Ï˘Ù¤˜ Î·È ÌÔÚ› Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó Û ÙÔÍÈο Â›‰· ÛÙÔ
ÛÒÌ· ·Ó ‰ÂÓ ÂϤÁ¯ÔÓÙ·È ÚÔÛÂÎÙÈο, ¿ÏϘ fï˜, fiˆ˜ Ë
‚ÈÙ·Ì›ÓË C, Â›Ó·È ˘‰·ÙÔ‰È·Ï˘Ù¤˜ Î·È ‰ÂÓ ·ÔıË·ÔÓÙ·È,
ÔfiÙ οı ÂÚ›ÛÛÂÈ· Û˘Ó‹ıˆ˜ ·Ô‚¿ÏÏÂÙ·È ·fi ÙÔ ÛÒ-
Ì·. °ÂÓÈο, ÁÈ· ÙȘ ‚Èٷ̛Ә Î·È Ù· ̤ٷÏÏ· Û˘ÓÈÛÙ¿Ù·È Î·-
ıËÌÂÚÈÓ‹ Ï‹„Ë, ˆ˜ ÚÔÏËÙÈÎfi ̤ÙÚÔ. ™˘¯Ó¿ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÂ
ÌÔÚÊ‹ ‰ÈÛΛˆÓ, Î·È ÔÈ ‰fiÛÂȘ ÌÂÙÚÔ‡ÓÙ·È Ì ‚¿ÚÔ˜ Û ¯ÈÏÈÔ-
ÛÙ¿ ÙÔ˘ ÁÚ·ÌÌ·Ú›Ô˘ (ÌÈÏÈÁÎÚ¿Ì, mg), Û ÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙ¿
ÙÔ˘ ÁÚ·ÌÌ·Ú›Ô˘ (ÌÈÎÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ·, mcg ‹ Ìg), ‹ ÌÂ ¤Ó· ·-
ÁÎfiÛÌÈÔ ÛÙ¿ÓÙ·Ú ÁÓˆÛÙfi ˆ˜ ‰ÈÂıÓ›˜ ÌÔÓ¿‰Â˜ (IU). H ÔÚıÔ-
ÌÔÚȷ΋ È·ÙÚÈ΋, ÌÈ· ÌÔÚÊ‹ ‰È·ÙÚÔÊÈ΋˜ ıÂÚ·›·˜, ¯ÚËÛÈ-
ÌÔÔÈ› Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜ ‚ÈÙ·ÌÈÓÒÓ, ·ÓfiÚÁ·ÓˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ (ÌÂ-
Ù¿ÏψÓ) Î·È ·ÌÈÓÔͤˆÓ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈο ÛÙÔ
ÛÒÌ·, ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ Î·Ù·ÛÙ¿ÛˆÓ,
fiˆ˜ ¿ÛıÌ·, ηډȷΤ˜ ·ı‹ÛÂȘ, ηٿıÏÈ„Ë Î·È Û¯È˙Ô-
ÊÚ¤ÓÂÈ·. MÈ· Ù¤ÙÔÈ· ıÂÚ·›· ÌÔÚ› Â›Û˘ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔ-
ÔÈËı› ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ÁÂÓÈ΋˜ ˘Á›·˜.
O™TEO¶A£HTIKH
H ÔÛÙÂÔ·ıËÙÈ΋ ÂÛÙÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙË ‰ÈfiÚıˆÛË ‰ÔÌÈÎÒÓ ·ÏÏ·-
ÁÒÓ ÛÙÔ Ì˘ÔÛÎÂÏÂÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ÁÈ· Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙË Û˘ÓÔÏÈ-
΋ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜. °È· Ó· ·ÔηٷÛÙ·ı› Ë
‰ÔÌÈ΋ ÈÛÔÚÚÔ›· Î·È Ó· ‚ÔËıËı› Ë ·Ó¿ÎÙËÛË Ù˘ ˘Á›·˜
ÙÔ˘ ·ÛıÂÓÔ‡˜, Ô ÔÛÙÂÔ·ıËÙÈÎfi˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÈ ¯ÂÈÚÈÛÌÔ‡˜ ÛÙȘ
·ÚıÚÒÛÂȘ, Ê˘ÛÈÔıÂÚ·›· Î·È ‰ÈfiÚıˆÛË Ù˘ ÛÙ¿Û˘ ÙÔ˘
ÛÒÌ·ÙÔ˜. H ·ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ÔÛÙÂÔ·ıËÙÈ΋˜ Â›Ó·È ÔÏÈÛÙÈ΋,
ÂÛÙÈ¿˙ÂÙ·È ‰ËÏ·‰‹ ÛÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜, ¤ÙÛÈ Ô ÁÈ·ÙÚfi˜
Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ˘fi„Ë ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ „˘¯ÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜, ÙÔÓ
ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜ Î·È ÙË ‰È·ÙÚÔÊ‹ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÌÈ·˜
·Ûı¤ÓÂÈ·˜ Î·È ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ˘Á›·˜.
Afi ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ô˘ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛÂ Ô AÌÂÚÈηÓfi˜ ÁÈ·ÙÚfi˜
Andrew Taylor Still (Ù¤ÏË 19Ô˘ ·ÈÒÓ·), Ë ÔÛÙÂÔ·ıËÙÈ΋ ¤¯ÂÈ
·Ó·Ì›ÍÂÈ fiϘ ÙȘ Ï¢ڤ˜ Ù˘ Û˘Ì‚·ÙÈ΋˜ È·ÙÚÈ΋˜ Ì ÙȘ ‚·-
ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Ù˘, ÁÈ· ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ‰ÔÌ‹˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ηÈ
Ù˘ ÚԉȿıÂÛ‹˜ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙËÓ ˘Á›· ·Ú¿ ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ûı¤-
ÓÂÈ·. OÈ ÁÈ·ÙÚÔ› Ù˘ ÔÛÙÂÔ·ıËÙÈ΋˜ ÂÎ·È‰Â‡ÔÓÙ·È ÁÈ· 4 ¯Úfi-
ÓÈ· Û ‰Èο ÙÔ˘˜ È·ÙÚÈο ÎÔϤÁÈ· Î·È Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó ¤ÂÈÙ· Û ۯÔ-
Ï‹ È·ÙÚÈ΋˜ ‹ ÔÛÙÂÔ·ıËÙÈ΋˜. ™ÙȘ H¶A, ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·È Ó· Û˘-
ÓÙ·ÁÔÁÚ·ÊÔ‡Ó Ê¿Ú̷η, Ó· ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÔ‡Ó Î·È Ó· ÂÍÂȉÈ·ÔÓÙ·È
Û fiϘ ÙȘ È·ÙÚÈΤ˜ ˘ÔÂȉÈÎfiÙËÙ˜, fiˆ˜ ÛÙËÓ Î·Ú‰ÈÔÏÔÁ›·,
ÙË Ó¢ÚÔÏÔÁ›·, ‹ ÙË Ì·È¢ÙÈ΋ Î·È ÙË Á˘Ó·ÈÎÔÏÔÁ›·.
AÓ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂÈ Î·Ó›˜ ÙËÓ ¤ÌÊ·ÛË Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ó ÛÙȘ Ì˘ÔÛÎÂÏÂ-
ÙÈΤ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ Î·È ÙËÓ Â˘ı˘ÁÚ¿ÌÌÈÛË (¤ÌÊ·ÛË Ô˘ ÌÔÚ›
Ó· ÔÈΛÏÏÂÈ ·fi ÁÈ·ÙÚfi Û ÁÈ·ÙÚfi), ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÔÛÙÂÔ·-
ıËÙÈÎÔ› ÂÓÂÚÁÔ‡Ó fiˆ˜ Î·È Î¿ıÂ Û˘Ì‚·ÙÈÎfi˜ ÁÈ·ÙÚfi˜. p
 ¶ø™ ¡∞ ∂ ¶ π § ∂ • ∂ ∆ ∂ £ ∂ ƒ ∞ ¶ ∂ À ∆ ∏

¶ø™ NA E¶I§E•ETE £EPA¶EYTH

√ ·ÛıÂÓ‹˜ ‰ÂÓ ·‡ÂÈ Ó· Â›Ó·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Î·È ¤Ó·˜ ηٷӷψً˜, Ì ÙȘ ›‰È˜ ÂÈÏÔÁ¤˜
Î·È ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Ô˘ Û˘ÓÂ¿ÁÂÙ·È Ë ·ÔÏ·‚‹ οı ¿ÏÏ˘ ˘ËÚÂÛ›·˜ ‹ ÚÔ˚fiÓÙÔ˜. °È·
Ó· οÓÂÈ Î·Ó›˜ ÛˆÛÙ¤˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ ÛÙËÓ È·ÙÚÈ΋ ·ÁÔÚ¿, Ú¤ÂÈ Ó· ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Ò˜ Ó· ‚ÚÂÈ ‹ Ó·
·ÏÏ¿ÍÂÈ ÁÈ·ÙÚfi, ÙÈ Â›‰Ô˘˜ Û¯¤ÛË Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚÈ̤ÓÂÈ, Î·È fiÙ Ú¤ÂÈ Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÌÈ· ‰Â‡-
ÙÂÚË ÁÓÒÌË.

™YMBATIKH IATPIKH
°È· ¤Ó·Ó ÁÈ·ÙÚfi Ô˘ ı· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙË ÁÂÓÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË ˘Á›·˜ Û·˜ (Î·È ·Ó ¯ÚÂÈ·ÛÙ› ı·
Û·˜ ·Ú·¤Ì„ÂÈ Û ÂȉÈÎÔ‡˜) ÌÈ· ηϋ ÂÈÏÔÁ‹ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ Û˘Ì‚·ÙÈ΋˜ È·ÙÚÈ΋˜ Â›Ó·È ¤Ó·˜
ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·Îfi˜ ÁÈ·ÙÚfi˜, Ì ¤ÌÊ·ÛË ÛÙË Ì·ÎÚÔÚfiıÂÛÌË ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· ÂÚ›ı·Ï„Ë. ŸÙ·Ó „¿-
¯ÓÂÙ ÁÈ· ˘Ô„‹ÊÈÔ˘˜, ˙ËÙ‹ÛÙ ÔÓfiÌ·Ù· Î·È Û˘ÛÙ¿ÛÂȘ Û οÔÈÔ ÓÔÛÔÎÔÌÂ›Ô ‹ È·ÙÚÈ΋ Û¯ÔÏ‹,
‹ ‰ÔÎÈÌ¿ÛÙ ¤Ó· ÙÔÈÎfi Ê·Ú̷ΛÔ. ™˘¯Ó¿ Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Î·È ÔÈ Ê›ÏÔÈ ÚÔÛʤÚÔ˘Ó ·ÍÈfiÈÛÙ˜
ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·fi ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· ÙÔ˘˜ ÌÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜. K·Ù¿ ÙËÓ ¤ÚÂ˘Ó¿ Û·˜, ÌËÓ
‰ÈÛÙ¿ÛÂÙ ӷ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÙ ÚÔÛˆÈΤ˜ Û·˜ ·Ó¿ÁΘ fiˆ˜ Ë ÚÔÙ›ÌËÛË ÁÈ· ¿Ó‰Ú· ‹ Á˘Ó·›Î·,
›Ù ÁÈ· ÁÈ·ÙÚfi ÌÈÎÚfiÙÂÚ˘ ‹ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˘ ËÏÈΛ·˜. AÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î¿ÔÈ· ›ÛÙË ‹ ÊÈÏÔÛÔÊ›· Û·˜
Ô˘ ·›˙ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË ÊÚÔÓÙ›‰· Ù˘ ˘Á›·˜ Û·˜, ÊÚÔÓÙ›ÛÙ ӷ ÂÈϤÍÂÙ ÁÈ·ÙÚfi Ô˘
Ó· Û¤‚ÂÙ·È ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·fi„ÂȘ. AÓ Ë Â›ÛËÌË ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÁÈ· Û·˜, ÌÔÚ›Ù ӷ
·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÙ ÂȂ‚·›ˆÛË ·fi οÔÈÔÓ È·ÙÚÈÎfi Û‡ÏÏÔÁÔ ‹ ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ÂÙ·ÈÚ›·.
H Û¯¤ÛË ÁÈ·ÙÚÔ‡ - ·ÛıÂÓÔ‡˜ ÔÈÎÔ‰ÔÌÂ›Ù·È ¿Óˆ Û ·ÌÔÈ‚·›Ô Û‚·ÛÌfi, ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË Î·È ÂÈ-
ÎÔÈÓˆÓ›·. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÙÔ ı˘Ì¿ÛÙ ·˘Ùfi ÁÈ· Ó· ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÂÙ οÔÈÔÓ Ô˘ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· Á›ÓÂÈ Ô
ÚÔÛˆÈÎfi˜ Û·˜ ÁÈ·ÙÚfi˜. O ÁÈ·ÙÚfi˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÊÈÂÚÒÓÂÈ ¯ÚfiÓÔ ÁÈ· Ó· Û·˜ ÂÍËÁ‹ÛÂÈ ÙȘ ‰È¿ÊÔ-
Ú˜ ‰È·‰Èηۛ˜ Î·È Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÈ ÙȘ Èı·Ó¤˜ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ χÛÂȘ – ·ÔʇÁÔÓÙ·˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·
ÙËÓ È·ÙÚÈ΋ ‰È¿ÏÂÎÙÔ Ô˘ ÚÔηÏ› Û‡Á¯˘ÛË, Î·È ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·˜ ÙȘ ‰ÈΤ˜ Û·˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ Î·È ·-
Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ. AÓ Î·È Ë Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏ› ¤Ó‰ÂÈÍË ÈηÓfiÙËÙ·˜, Ô ÁÈ·ÙÚfi˜ Ú¤ÂÈ Ó·
Â›Ó·È ÊÈÏÈÎfi˜ Î·È ÚÔÛÈÙfi˜. ŸÌˆ˜ ı· Ú¤ÂÈ ÎÈ ÂÛ›˜ Ó· ÙËÚ›Ù ÙȘ ‰ÈΤ˜ Û·˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ, Ó·
›ÛÙ ÛÙËÓ ÒÚ· Û·˜ ÛÙ· Ú·ÓÙ‚ԇ, Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı›Ù ۈÛÙ¿ ÙË ıÂÚ·¢ÙÈ΋ ·ÁˆÁ‹ Î·È Ó· ·Ó·-
ʤÚÂÙ ·Ì¤Ûˆ˜ Ù˘¯fiÓ Ó¤· Û˘ÌÙÒÌ·Ù· ‹ ·ÚÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙˆÓ Ê·Ú̿ΈÓ.
AÓ ÙÂı› οÔÈ· ‰È¿ÁÓˆÛË Ô˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÈ΋ Â¤Ì‚·ÛË, Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì Èı·ÓfiÙËÙ·
·Ó·ËÚ›·˜ ‹ ΛӉ˘ÓÔ ı·Ó¿ÙÔ˘, ‹ ··ÈÙ› ÔχÏÔÎË ‹ ȉȷ›ÙÂÚ· ·ÎÚÈ‚‹ ıÂÚ·›·, ı· Ú¤ÂÈ Ó·
˙ËÙ‹ÛÂÙ ÌÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ÁÓÒÌË. Œ¯ÂÙ οı ‰Èη›ˆÌ· Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÙÂ. EÈϤÔÓ, οÔȘ ·ÛÊ·ÏÈÛÙÈ-
Τ˜ ÂÙ·ÈÚ›˜ ˙ËÙÔ‡Ó ÛÙËÓ Ú¿ÍË ÌÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ÁÓÒÌË, ÚÈÓ ÂÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ÔÚÈṲ̂Ó˜ È·ÙÚÈΤ˜ ‰È·‰Èη-
ۛ˜. AÓ ÙÔ ˙ËÙ‹ÛÂÙÂ, Ô ÁÈ·ÙÚfi˜ Û·˜ ÌÔÚ› ‡ÎÔÏ· Ó· Û·˜ ‰ÒÛÂÈ ¤Ó· ·Ú·ÂÌÙÈÎfi, Î·È Ú¤ÂÈ
Â›Û˘ Ó· Â›Ó·È ÚÔÂÙÔÈÌ·Ṳ̂ÓÔ˜ Ó· ÌÔÈÚ·ÛÙ› ÙÔÓ È·ÙÚÈÎfi Û·˜ Ê¿ÎÂÏÔ ÌÂ Û˘Ó·‰¤ÏÊÔ˘˜ ÙÔ˘. AÓ
‰ÈÛÙ¿˙ÂÙ ӷ ˙ËÙ‹ÛÂÙ ·Ú·ÂÌÙÈÎfi, ˙ËÙ‹ÛÙ ÙÔ ·fi οÔÈÔ ÙÔÈÎfi ÓÔÛÔÎÔÌÂ›Ô ‹ È·ÙÚÈ΋
Û¯ÔÏ‹, ‹ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÙ οÔÈÔÓ ÂȉÈÎfi ̤ۈ È·ÙÚÈÎÒÓ Û˘ÏÏfiÁˆÓ ‹ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÒÓ ÂÙ·ÈÚÂÈÒÓ.

ENA§§AKTIKH IATPIKH
ŸÙ·Ó „¿¯ÓÂÙ ÁÈ· οÔÈÔÓ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎfi ıÂÚ·Â˘Ù‹, ›Ûˆ˜ Â›Ó·È Î·Ïfi Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÙ ÌÂ Û˘ÛÙ¿-
ÛÂȘ ·fi Û˘Ì‚·ÙÈÎfi ÁÈ·ÙÚfi. K·Ï¤˜ ËÁ¤˜ ÔÓÔÌ¿ÙˆÓ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Â›Û˘ ÔÈ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó˜
ÔÌ¿‰Â˜ ·˘ÙÔ‚Ô‹ıÂÈ·˜, ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› Î·È ÂÈÛÙËÌÔÓÈΤ˜ ÂÙ·ÈÚ›˜ ‹ οÔÈ· ‚È‚Ï›· Ì ı¤Ì· ÙȘ
ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ ıÂÚ·›˜. ¢ÈÂÚ¢ӋÛÙ ÙÔ ˘fi‚·ıÚÔ Î·È ÙÔÓ ‚·ıÌfi ÂÌÂÈÚ›·˜ ÙÔ˘ ıÂÚ·Â˘Ù‹
fiÛÔ ÌÔÚ›Ù ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, Î·È ÏËÚÔÊÔÚËı›Ù ÁÈ· ÙÔ ·Ó ‰È·ı¤ÙÂÈ Î¿ÔÈ· Ù˘¯fiÓ ··Ú·›ÙËÙË
¿‰ÂÈ·. N· ›ÛÙ ÂÍ·ÈÚÂÙÈο η¯‡ÔÙÔÈ ·¤Ó·ÓÙÈ Û ¿ÙÔÌ· Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó Â¯ıÚfiÙËÙ· ‹ Â-
ÚÈÁÂÏÔ‡Ó ÙËÓ ÎÏ·ÛÈ΋ È·ÙÚÈ΋, ‹ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÔÌÒ‰ÂȘ ÈÛ¯˘ÚÈÛÌÔ‡˜ ÁÈ· ÙË ıÂÚ·›·. ZË-
Ù‹ÛÙ ÏÂÙÔÌÂÚ›˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙË ıÂÚ·›· Ô˘ ı· Ï¿‚ÂÙÂ Î·È ı˘ÌËı›Ù ˆ˜ ˘‡ı˘-
ÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ fiÏË ıÂÚ·¢ÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ· ›ÛÙ ηٷگ‹Ó ÂÛ›˜ ÔÈ ›‰ÈÔÈ. ¶¿Óˆ ·’ fiÏ·, ÂÌÈ-
ÛÙ¢Ù›Ù ÙËÓ ÎÚ›ÛË Î·È ÙÔ ¤ÓÛÙÈÎÙfi Û·˜. p