2015 - ΚΚΕ μλ

ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ
8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Η 8η Συνδιάσκεψη προκύπτει ως ανάγκη και όχι

ως απλή καταστατική υποχρέωση ....................................... 3
Εισήγηση του Κ.Ο. του ΚΚΕ(μ-λ) μπροστά

στην 8η Συνδιάσκεψη............................................................ 49
Απολογισμός δράσης .........................................................167

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ
ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΩΣ ΑΠΛΗ
ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ
Το πολιτικό σύστημα διαχείρισης

σε προσωρινή σταθεροποίηση
Συμπληρώνονται δύο χρόνια από τότε που η συγκυβέρνηση ΝΔ-

ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ αναλάμβανε να βγάλει τα κάστανα απ’ τη
φωτιά και να ξαναστήσει πιο στέρεα στα πόδια του το πολιτικό
σκηνικό που είχε καταρρεύσει κάτω από το βάρος της άγριας
επίθεσης, ιδιαίτερα των χρόνων από το 2010-2012.
Η συγκυβέρνηση αυτή είχε στ’ αλήθεια ένα δύσκολο έργο να
επιτελέσει και από πρώτη ματιά αντιφατικό. Έπρεπε απ’ τη μια
(όσον αφορά το εσωτερικό πρώτα) να αποκαταστήσει στοιχει-
ωδώς ορισμένες ισορροπίες στα πλαίσια του αστικού πολιτικού
συστήματος, μετά από όλη την αναστάτωση και τους κλυδωνι-
σμούς που είχαν προηγηθεί, κυρίως επί των ημερών Γ.Α.Π., και
ταυτόχρονα να μην κάνει βήμα πίσω στην προώθηση των πιο
άγριων και επιθετικών πολιτικών του ξένου και ντόπιου κεφα-
λαίου, εξασφαλίζοντας τη στήριξη των ιμπεριαλιστικών δυνά-
μεων ΗΠΑ και ΕΕ. Και όλα αυτά με βασικότερη προϋπόθεση
την κατάπνιξη-καταστολή του εχθρού λαού με ότι αυτό συνεπά-
γεται, και ο οποίος λαός με τις μαζικές του αντιδράσεις το δί-
χρονο 2010-2012 είχε σαφώς δημιουργήσει πολλά προβλήματα.
Παρά τις αρχικές προσπάθειες της κυβέρνησης Σαμαρά να
κρατήσει προσχήματα με την σύμμαχό της ΔΗΜΑΡ, ήταν τόσο
βαρύ το έργο της εξόντωσης των τελευταίων λαϊκών δικαιωμά-
των που ούτε ξεσκολισμένοι οπορτουνιστές τύπου Κουβέλη δεν
άντεξαν.
Πολύ πιο ανθεκτικό αποδείχτηκε το βενιζελικό απομεινάρι
του ΠΑΣΟΚ, το οποίο εκτός από το ότι παρίστανε το δικαιω-
μένο, αντιλαμβάνονταν ότι δεν είχε άλλη λύση για να παρατείνει
την πολιτική του παρουσία από το να κρεμαστεί από τη ΝΔ του
Σαμαρά.
Κυβέρνηση Σαμαρά (και ολίγη Βενιζέλου):

μια σκληρή και αδίστακτη κυβέρνηση
Αυτό που έχουμε, λοιπόν, να παρατηρήσουμε από τον ενάμισι

χρόνο που έχει περάσει από τις τελευταίες εκλογές, είναι ότι η
συγκυβέρνηση ουσιαστικά κινήθηκε με βάση τις επιδιώξεις της
ηγετικής ομάδας της ΝΔ πέριξ του Αντώνη Σαμαρά. Μια ηγετική
ομάδα η οποία κατάφερε να επιβιώσει και να κρατήσει (μέχρι
τώρα τουλάχιστον) κρίσιμες ισορροπίες, γιατί εκμεταλλεύτηκε
στο έπακρο δύο παράγοντες. Ο ένας είχε να κάνει με το ότι τα
πολιτικό-οικονομικό-στρατηγικά κέντρα εξουσίας εντός και
εκτός Ελλάδας, με βάση τους ραγδαίους ρυθμούς αποδόμησης
του προηγούμενου πολιτικού στάτους, δεν είχαν την πολυτέλεια
μιας άλλης πολιτικής λύσης που να εγγυάται τα βασικά προαπαι-
τούμενα της καπιταλιστικής επέλασης και της προώθησης των
συμφερόντων ΗΠΑ και ΕΕ. Για να μην παρεξηγηθούμε, όχι ότι
η κυβέρνηση Σαμαρά δεν ήξερε πώς να υπερασπιστεί το ταξικό
συμφέρον αυτών που υπηρετούσε, αλλά αποδείχτηκε ιδιαίτερα
έτοιμη και ευπροσάρμοστη για να σκύψει τη μέση στους γερμα-
νούς ιμπεριαλιστές κρατώντας και τις γέφυρες με τους υπόλοι-
πους Δυτικούς και κλείνοντας αρκετές φορές κατάμουτρα την
πόρτα στα μούτρα των Ρώσων. Σύντομα φάνηκε ότι αυτή η κυ-
βέρνηση, αξιοποιώντας στο έπακρο την ανυπαρξία της Αριστε-
ράς και την μεγάλη υποχώρηση του ΚΚΕ, μπόρεσε να πορευτεί
πολύ αντιδραστικά και πολύ δεξιά, και να πολιτευτεί με τον
βούρδουλα, με την τρομοκρατία, με τον αντικομμουνισμό.
Η κυβέρνηση αυτή αντί, όπως υποτίθεται έπρεπε να κάνει
στα πλαίσια μιας αστικής δημοκρατίας, να τηρεί ορισμένα δη-
μοκρατικά προσχήματα, έπραξε εντελώς το αντίθετο, με απο-
4 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

τέλεσμα να διαμορφώσει ένα ολόπλευρα δύσοσμο, σκοτεινό και
φασίζον πολιτικό περιβάλλον, όπου πολλά στοιχεία κοινοβου-
λευτικής δημοκρατίας ακυρώθηκαν είτε στην πράξη είτε δια
νόμων και όπου το φασιστικό και κρυπτοφασιστικό παρακρά-
τος οργανώθηκε και θέριεψε στήνοντας τις άκρες του με το επί-
σημο κράτος και το επίσημο πολιτικό σκηνικό. Το «δυνατό»
του χαρτί απέναντι στους αμφισβητίες (που δεν ήταν λίγοι) ήταν
ότι επί των ημερών του το κοινοβούλιο και τα υπουργεία κατόρ-
θωναν με την αγαστή στήριξη και υπόδειξη των έξω να θεσμο-
θετήσουν μια σειρά βάρβαρα μέτρα. Επί της ουσίας, η κυβέρνηση
του Σαμαρά, χωρίς να αποφύγει το τίμημα (κλυδωνισμοί, στρα-
πατσαρίσματα κ.λπ.) και χωρίς να είναι καθόλου απίθανο να
πλησιάζει στην ημερομηνία λήξης της, θα μπει στην ιστορία σαν
μια κυβέρνηση από τις πιο αποτελεσματικές στο να εξοντώνει το
λαό, να κατεδαφίζει τα όποια δικαιώματα, να εξυπηρετεί τους
ιμπεριαλιστές και να διαμορφώνει το πλαίσιο μιας πολύ σκληρής
έως φασίζουσας δεξιάς, μιας κοινωνίας κρανίου τόπος και με την
άνεση να παρουσιάζει με βάση τους όλους μηχανισμούς στήριξης
που είχε, το μαύρο, άσπρο.
Ρευστό και ασαφές το πολιτικό σκηνικό
Όλο αυτό το τελευταίο διάστημα, η κυβέρνηση Σαμαρά (και

ολίγη έως καθόλου Βενιζέλου) αντιμετωπίζεται από τους ιμπε-
ριαλιστές και το ντόπιο κατεστημένο με μια πρακτική «μια στο
καρφί και μια στο πέταλο». Τα success story, τα «μπράβο» των
ιμπεριαλιστών, τα χτυπήματα στην πλάτη, διαδέχονται χτυπή-
ματα κάτω από τη μέση. Είναι πολύ φυσικό η κυβέρνηση Σαμαρά
να εισπράττει ευχαριστίες για τις υπηρεσίες που πρόσφερε και
προσφέρει προς το κεφάλαιο και τους ιμπεριαλιστές. Είναι επί-
σης λογικό η ΕΕ αλλά και οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ, με βάση
την πορεία όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών,
έτσι όπως σηματοδότησαν τις εξελίξεις στη Συρία αλλά και στην
Ουκρανία, να ενδιαφέρονται για την ασφάλεια και την σταθε-
ρότητα των ερεισμάτων τους στην Ελλάδα με την τόσο νευραλ-
γική και στρατηγική θέση. Είναι, λοιπόν, αρκετά αναμενόμενο
από τη σκοπιά των ιμπεριαλιστών και του ντόπιου κατεστημέ-
νου να θέλουν στην Ελλάδα μια κυβέρνηση πρόθυμη αλλά και
στοιχειωδώς σταθερή. Μια κυβέρνηση που να έχει την ανοχή των
λαϊκών μαζών αλλά και την δυνατότητα να δρα αντιλαϊκά. Μια
H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 5

κυβέρνηση που να μην διστάζει να φτάσει στην ωμή βία και την
ανοιχτή καταστολή απέναντι στις μάζες, όταν αυτές αποφασί-
ζουν να εκδηλώσουν την οργή τους με διάφορους τρόπους.
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι στην προοπτική τους τα πράγ-
ματα δείχνουν ότι η κυβέρνηση Σαμαρά μπορεί να μην συγκεν-
τρώνει στο μέλλον τα χαρακτηριστικά που εξυπηρετούν τους
ιμπεριαλιστές και το κεφάλαιο. Γι’ αυτό και αναμένονται πο-
λιτικές ανακατατάξεις και αλλαγές. Κυρίως γιατί η φθορά που
έχει υποστεί η κυβέρνηση όλο αυτό τον ενάμισι χρόνο δεν φαί-
νεται πιθανόν να αναπληρωθεί, παρά τους διθυράμβους και
τους πανηγυρισμούς των τελευταίων εβδομάδων. Οι κάλπες
που θα στηθούν με αφορμή τις εκλογές θα τροφοδοτήσουν αυτές
τις εξελίξεις χωρίς αμφιβολία, διότι αποτελούν μια καλή ευκαι-
ρία για το σύστημα να μετρήσει δυνάμεις, επιρροή, ισορροπίες
και να προγραμματίσει τις κινήσεις του επί πραγματικών δεδο-
μένων και όχι μέσα από αναξιόπιστα γκάλοπ. Άλλωστε οι πα-
νηγυρισμοί και τα «φιλικά» χτυπήματα στην πλάτη του Σαμαρά,
από την πλευρά κυρίως των Γερμανών, δεν θα πρέπει να κρύ-
βουν και να συσκοτίζουν ούτε τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις
στα πλαίσια της Δύσης ούτε τις αντιθέσεις ανάμεσα στις διάφο-
ρες μερίδες του ντόπιου κεφαλαίου που διαχρονικά δεν έχουν
κρύψει την δυσαρέσκειά τους απέναντι στην κυβέρνηση που δεν
παρουσιάζεται αρκετά αποφασιστική απέναντι στους ξένους.
Χωρίς να αποκλείονται εκπλήξεις που μπορεί να αποτελέ-
σουν εκφράσεις της συσσωρευμένης λαϊκής αγανάκτησης στις
κάλπες, το πρόσημο που αναμένεται να έχουν αυτές οι αλλαγές
που επίκεινται φαίνεται να είναι ακόμα πιο αντιδραστικό και
σκληρά δεξιό.
Μήπως αυτή η εκτίμηση σημαίνει ότι αποκλείεται να δούμε
κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ; Όχι βέβαια. Αποκλείοντας βέβαια μια κυ-
βέρνηση αυτοδύναμη, αμιγώς ΣΥΡΙΖΑ. Όλοι παρατηρούμε το
πώς ξεφυτρώνουν κόμματα και «κομματίδια» προκειμένου να
βάλουν υποθήκες και για να χρησιμοποιηθούν στις διάφορες συ-
νεργασίες αν χρειαστούν (στο μέλλον θα χρειαστούν).
Ακόμα όμως και να υποχρεωθεί το σύστημα, επειδή έχει χάσει
τη δυνατότητα να ελέγχει αποτελεσματικά τις μάζες ακόμα και
μπροστά στις κάλπες, να συνδιαλέγεται με κυβερνήσεις που θέ-
λουν να παρουσιάζονται ότι θα λειτουργήσουν φιλολαϊκά και
ότι θα αποκαταστήσουν αδικίες, θα το κάνει με τέτοιο τρόπο
ώστε να ρυμουλκήσει τέτοιου είδους αλλαγές προς δεξιές και

συντηρητικές κατευθύνσεις. Γι’ αυτό και το σύστημα επιδιώκει
και θέλει κυβέρνηση που να είναι πιο έτοιμη και πιο ευπροσάρ-
μοστη να ανταποκριθεί. Δεν υπάρχουν πολυτέλειες «χαμένων τε-
τραετιών» και τριετιών για το σύστημα ούτως ώστε να τις
χαραμίσει μέσα σε δύσκολες συνθήκες απλώς για να «εκπαιδεύ-
σει τον ΣΥΡΙΖΑ» και να συμμορφώσει τους «απείθαρχους». Θα
τους θέλει βέβαια και αυτούς για να δίνουν ένα προφίλ, όμως με
την προϋπόθεση να έχει διασφαλίσει τον σκληρό πυρήνα της κυ-
βέρνησης που θα κάνει και την βρώμικη δουλειά. Είναι σαφές
για μας ότι το καπιταλιστικό σύστημα θα ήθελε να κυβερνάει
διαφορετικά με διευρυμένη κοινωνική εμβέλεια, με ισχυρές κοι-
νωνικές συμμαχίες, με αυξημένο ρόλο μεσαίων και αστικών
στρωμάτων, με…, με … κ.λπ. Αυτή όμως την δυνατότητα την έχει
πλέον οριστικά απολέσει και όχι μόνο στην Ελλάδα. Η επέλαση
του κεφαλαίου και οι ιμπεριαλιστικές εξορμήσεις, όχι μόνο διέρ-
ρηξαν τον κοινωνικό ιστό, όχι μόνο κατεδάφισαν ότι υπάρχει
από άποψη λαϊκών δικαιωμάτων, αλλά δεν έχει άλλα περιθώρια
παρά να συνεχίσει προς την ίδια κατεύθυνση. Γι’ αυτό και οι
πολιτικές λύσεις που δοκιμάζει, εμπιστεύεται και προετοιμάζει,
ακόμα και αν δεν μακροημερεύσουν και έχουν ημερομηνία λήξης,
είναι ανάλογες. Είναι λύσεις που προορίζονται να κυβερνούν με
το μαστίγιο και όχι με το καρότο. Είναι λύσεις που θα στηρίζον-
ται στη βία και στην καταστολή, στην τρομοκρατία, στον αντι-
κομμουνισμό, στη θωράκιση των νομικών πλαισίων, στην
ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής και πολιτικής δράσης, στο
ανοιχτό χτύπημα και την περιθωριοποίηση όσων πρωτοπόρων
κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων έχουν βάλει στο στόχο τους
να συμβάλουν στην αντίσταση και την πάλη του λαού.
Γι’ αυτό και παρά την αγανάκτηση του κόσμου, ο ΣΥΡΙΖΑ
εμφανίζεται σαν να έχει πιάσει κάποια όρια, σαν να αντιμετω-
πίζει την κατάσταση με αμηχανία και οι υποψήφιοι ψηφοφόροι
με σκεπτικισμό. Άλλωστε οι μάζες, χωρίς να υπάρχει ταύτιση κοι-
νωνικής, πρακτικής και πολιτικής συμπεριφοράς, δεν μπορούν
να συμπεριφέρονται μπροστά στις κάλπες με διαφορά 180 μοι-
ρών από ότι συμπεριφέρονται στην καθημερινή τους ζωή. Και
όταν η μεγάλη πλειοψηφία των μαζών (ευρύτατες κατηγορίες
και κοινωνικά στρώματα) έχει καταδικαστεί σε ανέχεια, φτώ-
χεια, δυστυχία και δεν μπορεί να αντιδράσει λόγω, όπως εί-
παμε, των ευθυνών αυτών που κατά τα άλλα με μεγάλη
ευκολία τους καλούν να ψηφίσουν, τότε δεν είναι εύκολο να

κάνουν την «ανατροπή» ούτε στις κάλπες κοιτώντας προς αρι-
στερές και ριζοσπαστικές κατευθύνσεις. Το σύστημα γνωρίζει
αυτή την πραγμα- τικότητα καλύτερα από οποιονδήποτε ανα-
λυτή γι’ αυτό και προετοιμάζεται. Και ταυτόχρονα προσφέρει
και «άλλες λύσεις». Από το να αντικατασταθεί ο πρωθυπουρ-
γός χωρίς εκλογές μέχρι να πριμοδοτεί τη «λύση» τύπου «Πο-
τάμι» ίσα για να δώσει την ψευδαίσθηση της εκτόνωσης σε
εκατομμύρια ανθρώπους και να μπορεί να συνεχίζει την άγρια
εκμετάλλευση και καταπίεση.
Οι γκρίζες προοπτικές της «ανάπτυξης»
Για να χαραχθεί μια πολιτική αντίστασης-διεκδίκησης, αλλά

και για να παίρνει σάρκα και οστά μια κατεύθυνση επαναστα-
τική-ανατρεπτική μέσα στο κίνημα και την ταξική πάλη, είναι
απαραίτητο για τους πρωτοπόρους αγωνιστές να μελετούν και
να παρακολουθούν τις κοινωνικές, ταξικές μεταβολές, τις αλλα-
γές των συσχετισμών μεταξύ τους, αλλά και τις σχέσεις των μι-
κρών-μεσαίων στρωμάτων τόσο με την εργατική τάξη όσο και
με την κυρίαρχη άρχουσα τάξη. Στη χώρα μας (και όχι μόνο) η
όλη κοινωνική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με τις ανατρο-
πές του 2009-2014 χαρακτηρίζεται από μια μεγάλη επιδείνωση
για τα πλατιά λαϊκά στρώματα. Μια προσπάθεια ταξικής προ-
σέγγισης δείχνει ότι, παρά τα επιφαινόμενα, όλη αυτή η αστική
προπαγάνδα ότι δήθεν η περίοδος της δυστυχίας και των βασά-
νων για το λαό τελειώνει και αρχίζει η περίοδος της ευημερίας
και ότι απλώς πρέπει να κάνουμε «υπομονή» για να το δούμε,
δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Είναι, λοιπόν, χρέος των πρωτοπόρων αγωνιστών, όσο και
αν η φωνή τους αντιμετωπίζει σαφή όρια και περιορισμούς, να
διαμορφώσουν, με βάση τα πραγματικά δεδομένα, ένα ολό-
κληρο φορτίο και οπλοστάσιο αποκάλυψης της συστηματικής
και καθημερινής παραπληροφόρησης της κυβέρνησης.
Κυρίως, πρέπει να αποφεύγουμε να πέφτουμε στις παγίδες
των διλημμάτων (κυρίως ψεύτικων) που τόσο έντεχνα και έμ-
πειρα καλλιεργεί το σύστημα αλλά και τροφοδοτούνται από τη
χρεοκοπημένη Αριστερά που θεωρούσε ότι θα κάνει «εύκολη»
πολιτική για να διασκεδάσει τις μάζες αναμασώντας και αυτή με
τη σειρά της «επιχειρήματα» του ίδιου του συστήματος.

Όσοι περιόρισαν τη δράση τους στον αντιμνημονιακό αγώνα,
όσοι πόνταραν στην «ανάπτυξη» που οι μνημονιακοί δεν μπο-
ρούσαν να προωθήσουν, όσοι πόνταραν σε ευκαιριακές συμμα-
χίες προκειμένου να δώσουν την αίσθηση ότι μπορούν να
κυβερνήσουν αισθάνονται αμηχανία και αδιέξοδα. Ας το πούμε
μια φορά ακόμη ότι όσοι ισχυρίζονται (πρώτοι απ’ όλους οι κυ-
ρίαρχοι) ότι όλα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν όχι μόνο στη
χώρα μας αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη και που τα έχουμε
χαρακτηρίσει ως «δημιουργική καταστροφή» που περνάει δια
πυρός και σιδήρου, θα σταματήσουν μία μέρα του Απρίλη με
πρωτοβουλία της κυβέρνησης Σαμαρά και τις ευλογίες των έξω
ή είναι αφελείς ή παίζουν βρώμικο και αισχρό ρόλο. Δεν μετα-
τράπηκε η χώρα σε «νεκροταφείο» δικαιωμάτων, σε «κρανίου
τόπο» για τους εργαζόμενους και τους άνεργους, δεν έφτασαν
τα μεροκάματα και οι μισθοί τόσο χαμηλά, δεν εξανεμίστηκαν
οι συντάξεις κ.λπ., για να δεχτούμε ότι ο Σαμαράς και όποια κυ-
βέρνηση θα βγει θα γυρίσει το διακόπτη και θα γυρίσουμε εκεί
που το είχαμε αφήσει. Όλα όσα πλήρωσαν και πληρώνουν οι
λαοί δεν είναι κάποιες θυσίες με ημερομηνία λήξης. Αντίθετα,
είναι το απαραίτητο πλαίσιο και προαπαιτούμενο ώστε το κε-
φάλαιο και ο ιμπεριαλισμός να διαχειριστούν τις επιταγές αλλά
και τις τρομακτικές αντιφάσεις και αντιθέσεις που διακρίνουν
και χαρακτηρίζουν το διεθνές ιμπεριαλιστικό καπιταλιστικό
σύστημα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα και υποκρισία από το
να ισχυρίζεται η ντόπια κυρίαρχη μεγαλοαστική τάξη ότι αφαί-
ρεσαν όλον αυτόν τον πλούτο τα τελευταία χρόνια, ίσα για να
τον επιστρέψουν μέσω διανομής του πλεονάσματος. Μας έκλεβαν
(ανοιχτά και μπροστά στα μάτια μας, που λένε), μας πέταξαν
από τις δουλειές μας, για να έρθουν μετά, οι ίδιοι που μας έκλε-
βαν, να μας τα «επιστρέψουν». Μόνο «συγνώμη, παρεξήγηση»
δεν θα μας πουν!
Ωστόσο, δεν ξεμπερδεύουμε έτσι εύκολα με τα «επιχειρήματα»
του συστήματος. Πρέπει να κάνουμε πιο ουσιαστική και πιο βαθιά
μελέτη των πραγματικών όρων και επιδιώξεων του συστήματος.
Κατά πρώτο, ότι όταν το σύστημα και οι παρατρεχάμενοί του
μιλούν για την ανάπτυξη, ουσιαστικά εννοούν τη δυνατότητα
να συνεχίσει το σύστημα να λειτουργεί, να παράγει, να κερδίζει,
με όρους όμως πολύ πιο διαφορετικούς και πιο αποδοτικούς γι’
αυτούς απ’ ότι πριν δεκαετίες. Ουσιαστικά εννοούν να αναπρο-
σαρμόσουν, να τροποποιήσουν, να αποκαταστήσουν ένα ολό-

κληρο πλέγμα και δίκτυο παραγωγής και εμπορίας, γύρω και
δίπλα από τις 5-10 μεγάλες οικογένειες που έχουν συγκεντρώσει
το συντριπτικά μεγάλο μέρος του πλούτου της χώρας. Ουσια-
στικά επιδιώκεται και μέσα απ’ αυτό το σχέδιο η επιμέρους απο-
κατάσταση κάποιων κοινωνικών συμβολαίων στρωμάτων που
έχουν πληγεί από την κρίση με την ντόπια μεγαλοαστική τάξη.
Ουσιαστικά, λοιπόν, η κυβέρνηση Σαμαρά έχει σαν στόχο, με
τις ευλογίες των ξένων να διαμορφώσει μια διευρυμένη «μπίζνα»
που λέμε, στην οποία να συμμετάσχουν ξανά και κάποιοι μικρό-
τεροι-μεσαίοι παλιοί αλλά και καινούριοι, και στην οποία αυτό
που προσφέρει η «επιτυχημένη» κυβέρνηση Σαμαρά είναι ένα
ολόκληρο εργατικό δυναμικό (είτε ντόπιο είτε από τη μετανά-
στευση) κάτω από άθλιες συνθήκες εργασίας και αμοιβής.
Το σχέδιο, λοιπόν, ούτε καινούριο είναι και στα χαρτιά δεί-
χνει πολύ απλό, είτε το πούμε Ζάππειο 1, 2, είτε το πούμε όπως
το ονοματίζει ο Παπακωνσταντίνου κ.λπ. Πρόκειται για το σχέ-
διο, λοιπόν, της επαναδιαμόρφωσης μιας νέας ή αναβαθμισμένης
αυλής πέριξ αυτών που λέμε μεγαλοκαρχαρίες που εδρεύουν(;)
στη χώρα. Φαίνεται απλό αλλά δεν είναι, όπως αποδείχτηκε στην
πράξη. Πρώτον, γιατί είναι πολύ φυσιολογικό να αντιδράσουν
οι εργαζόμενοι όπως αντιδρούσαν τα προηγούμενα χρόνια. Δεν
ήταν καθόλου εύκολο να δεχτούν οι εργαζόμενοι τη μοίρα που
ανοιχτά και κυνικά φαίνεται να τους επιφυλάσσει το μεγάλο κε-
φάλαιο. Δεύτερον, γιατί όλη η διεθνής συγκυρία της επίθεσης, οι
καβγάδες των ιμπεριαλιστών παντού και στην περιοχή μας, αλλά
και τα χαρακτηριστικά του μεγάλου κεφαλαίου στη χώρα μας,
ενώ τα κατάφερε τελικά να γκρεμίσει, δυσκολεύεται στο τι, πώς
και με ποια υποστήριξη θα καταφέρει να «χτίσει» πιο αποτελε-
σματικά και κερδοφόρα.
Είναι επίσης αφέλεια να πιστεύει κάποιος σοβαρός μελετητής
ότι το έργο της «ανάπτυξης» μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς
την εποπτεία, επιτήρηση, στήριξη (δηλαδή την εξάρτηση) από τα
ξένα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Η προσπάθεια, δηλαδή, για χώρες
σαν την Ελλάδα να αποκατασταθεί ξανά αλλά και να διευρυνθεί
όλη αυτή η «μπίζνα», πρέπει να έχει μια συμπληρωματική σχέση
(παράρτημα δηλαδή) με τη διαδρομή του μεγάλου διεθνούς ιμ-
περιαλιστικού κεφαλαίου, και φυσικά την στήριξη του διεθνούς
χρηματιστικού-τραπεζικού κεφαλαίου. Μια σχέση, λοιπόν, εξάρ-
τησης η οποία για να περπατήσει έχει επίσης πολλά προαπαιτού-
μενα, κυρίως στις σχέσεις των ιμπεριαλιστών μεταξύ τους αλλά

και αναζήτησης από πλευράς τους των διάφορων διασταυρώ-
σεων που πιθανόν να προκύψουν όσον αφορά τις στρατηγικές
συμμαχίες.
Το πώς θα ρυθμίζονται σε κάθε φάση οι ποικίλες σχέσεις, δια-
συνδέσεις του ντόπιου πλουτοκρατικού συστήματος με τους ιμ-
περιαλιστές και πως η ελληνική κοινωνία και οικονομία θα
διαμορφώνουν τις εξαρτήσεις τις οποίες έχει δείξει και η πρό-
σφατη ιστορία, θα κρίνεται. Η ουσία όμως της σχέσης μεταξύ
τους θα παραμένει εξαρτημένη και προφανώς ανισότιμη. Και φυ-
σικά, όπως είναι σήμερα η κατάσταση του κινήματος και οι προ-
τεραιότητες της ανασυγκρότησής του, το πρώτο ενδιαφέρον μας
δεν θα πέφτει στο αν η Ελλάδα, το δεδομένο χρέος της θα το
«εξυπηρετεί» με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Αυτό άλλωστε δεν
θα το διαμορφώνει η ίδια αλλά οι ξένοι καρχαρίες ανάλογα με
το πώς κρίνουν. Εκεί που πρώτα και κύρια θα κριθούν οι κομ-
μουνιστές είναι στο πώς και πόσο θα συμβάλουν στη συγκρότηση
της εργατικής τάξης.
Μεγάλες οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς

συνολικά για τις ανάσες που παίρνει το σύστημα
Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στον ΣΥΡΙΖΑ σ’ όλη

αυτή τη διαδρομή, μιας και είναι τα χρόνια που ο χώρος αυτός
φουσκώνει «απότομα» και έφτασε να γίνει ένα κόμμα που διεκ-
δικεί, και με πιθανότητες, κυβερνητική εξουσία. Είναι και ο ΣΥ-
ΡΙΖΑ μαζί με το φούσκωμα της Χ.Α., ορισμένες φανερές
παράπλευρες συνέπειες από την κατάρρευση του πολιτικού
σκηνικού, έτσι όπως το είχαμε γνωρίσει τις τελευταίες δεκαε-
τίες. Και αξίζει να σταθούμε σ’ αυτόν, γιατί η υπόθεση ΣΥΡΙΖΑ
αγγίζει και μια άλλη, πολύ σοβαρή κοινωνική διεργασία που
πρόκυψε έντονα τα τελευταία χρόνια: τη ρήξη πολλών δεσμών
των μεσαίων και μικρών αστικών στρωμάτων με το «παραδο-
σιακό» πολιτικό-κομματικό σκηνικό, έτσι όπως επισημοποιήθηκε
μετά το Σύνταγμα και τις πλατείες.
Αν προσπεράσουμε, λοιπόν, τον αιφνιδιασμό όλων μέσα στον
ΣΥΡΙΖΑ για τα ίδια τους τα ποσοστά, αυτό που κατά βάση
έκανε πρώτα απ’ όλα ήταν να χαϊδέψει τα αυτιά αυτών των με-
σοστρωμάτων και να επιχειρήσει να τους καλλιεργήσει τις αυ-
ταπάτες ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν μια δικαίωση των
αντιστάσεων που είχαν εκδηλώσει. Αυτό που τους «υπόσχεται»

ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μια επιστροφή στα προηγούμενα, το οποίο όμως
-όπως αποδείχτηκε στην πορεία- γύρισε κυριολεκτικά «μπούμε-
ρανγκ». Για να ολοκληρώσει αυτό το προφίλ και να δικαιολο-
γήσει την κινηματική του απραξία στα πρώτα σκληρά μέτρα που
παίρνει η συγκυβέρνηση, «στοιχηματίζει» κάθε τόσο και λιγάκι
ότι η συγκυβέρνηση πέφτει και ξαναπέφτει και πάλι πέφτει.
Από δίπλα, παρουσιάζεται ότι η γραμμή της επίθεσης σε πα-
νευρωπαϊκό επίπεδο δήθεν απομονώνεται, διότι αφενός μετά την
εκλογή Ολάντ και αφετέρου με την πίεση των ΗΠΑ(;), η Μέρκελ
χάνει ερείσματα. Ποντάρει στο ότι το έργο της κατεδάφισης των
όποιων απομειναριών «κράτους πρόνοιας» δεν έχει ακόμη ολο-
κληρωθεί, προσπαθεί να αξιοποιήσει τη διάθεση μιας σειράς με-
σοστρωμάτων, κυρίως υπαλληλίας αλλά όχι μόνο, να δια-
τηρήσουν τους κεκτημένους «θύλακες» και έχει την εντύπωση ότι
απλά χρειάζεται να περιμένει μερικούς μήνες. Όλο αυτό το προ-
φίλ είχε σίγουρα κοντά ποδάρια, και άρχισε να δοκιμάζεται
πολύ γρήγορα, κυρίως διότι η πτώση αργούσε, αλλά και όσο αρ-
γούσε, με την στήριξη των έξω, ο Σαμαράς περνούσε σωρεία αν-
τιδραστικών μέτρων, χωρίς μάλιστα οι κινηματικές αντιδράσεις
να έχουν καμία σχέση με το δίχρονο 2010-2012.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πληρώνει το τίμημα να μην έχει

γραμμή και διέξοδο
Η γραμμή ΣΥΡΙΖΑ, οι μεταπτώσεις της, τα μπρος-πίσω, οι τα-

λαντεύσεις, οι δεξιές και «αριστερές» παρεκκλίσεις, οι «πολυφω-
νίες», για όσους θέλουν να καταλάβουν, είναι σε γενικές γραμμές
έκφραση και αντανάκλαση των συμπεριφορών των μεσοστρω-
μάτων, σε εποχές σαν τη σημερινή, με την εργατική τάξη απο-
διοργανωμένη, με το κομμουνιστικό κίνημα σε ήττα και με τους
συσχετισμούς ευνοϊκούς υπέρ των κυρίαρχων μεγαλοαστικών
και ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Προσπαθεί, λοιπόν, η ομάδα Τσίπρα και οι συν αυτή, να προ-
σαρμόσουν την κατεύθυνση, χωρίς φυσικά να μπορούν και να
θέλουν να στηριχτούν στο λαό και στην εργατική τάξη. Αρχί-
ζουν, λοιπόν, οι προσαρμογές, το νερό στο κρασί, η συμμόρ-
φωση, η συγκρατημένη ρητορεία και μια μετατόπιση του
δίπολου «κυβερνητισμός και κινηματισμός» φανερά προς τον
κοινοβουλευτικό στίβο. Ενώ η ομάδα Τσίπρα έχει ευθύνη για την
κούραση των λαϊκών μαζών, για την απογοήτευση και την απαι-

σιοδοξία τους, σαν γνήσιοι οπορτουνιστές δεν δίσταζαν να επι-
καλούνται τα παραπάνω για να κάνουν το προφίλ τους όλο και
πιο υπεύθυνο, όλο και πιο συγκρατημένο. Ταυτόχρονα το στρα-
τόπεδο Σαμαρά και της συγκυβέρνησης, αποθρασυνόμενο από
τη στήριξη των έξω και το αναίμακτο πέρασμα σειράς μέτρων,
περνάει στην πολιτική και ιδεολογική αντεπίθεση και αξιοποιεί
προς όφελος της τρομοκράτησης του λαϊκού παράγοντα όλα τα
παραπάνω.
Μ’ αυτά και με τα άλλα, με τη Βενεζουέλα να μην προσφέρεται
για στήριξη της χώρας, με τη Ρωσία να μην αποτελεί ουσιαστικά
αποκούμπι, με όλα τα υποτιθέμενα εναλλακτικά συμμαχικά σε-
νάρια του Τσίπρα (βλέπε Ολάντ) να καταρρέουν, οι υπερφίαλες
εκτιμήσεις των εκλογών του 2012 και των πρώτων μηνών μετά απ’
αυτές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηριχτεί σ’ όλα αυτά τα «ωραία» και θα
μεγαλουργήσει τακτικά, μένοντας στην ΕΕ και στο ευρώ, ουσια-
στικά καταρρέουν. Αρχίζει, λοιπόν, η αναζήτηση «ρεαλιστικών»
σεναρίων. Δηλαδή, τι άλλο από γέφυρες με τα πραγματικά κέν-
τρα εξουσίας, τα οποία ανεβάζουν και κατεβάζουν κυβερνήσεις,
ανάβουν «πράσινο φως» κ.λπ. Επαφές με Αμερικάνους, με βιομή-
χανους, σούρτα φέρτα στη Γερμανία και όλα αυτά τα «επανα-
στατικά» που βλέπουμε ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο.
Παρά, λοιπόν, τα φαινόμενα λαχανιάσματος και στασιμότη-
τας που παρατηρούνται για τον ΣΥΡΙΖΑ, είχε ωστόσο (ακόμα)
ένα συγκριτικό «πλεονέκτημα»: την άθλια κατάσταση που έχει
περιέλθει ο λαός, την εκφρασμένη-καλυμμένη οργή των μαζών,
την υποχρέωση της συγκυβέρνησης, ακόμα και δια πυρός και
σιδήρου, να περνάει μια σειρά μέτρων.
Ο ανερμάτιστος ΣΥΡΙΖΑ αιφνιδιάστηκε

απο τη βαρβαρότητα της επίθεσης
Σημαντικό ρόλο για το ψαλίδισμα των φιλοδοξιών του ΣΥ-

ΡΙΖΑ έπαιξαν τα κλεισίματα των μετώπων που άνοιξε η επίθεση
στην εκπαίδευση, στην υγεία και στο δικαίωμα στη δουλειά γε-
νικότερα της υπαλληλίας (κυρίως της δημόσιας). Η ήττα (ουσια-
στικά) όλων αυτών των κινημάτων ήταν και ήττα του ΣΥΡΙΖΑ
και όσων κινήθηκαν μ’ αυτήν τη γραμμή ή παραλλαγές της. Η
ήττα των κινημάτων αυτών ουσιαστικά για πρώτη φορά και με
τόση ένταση το δίχρονο 2012-2014 εξέθεσε σε μεγάλο βαθμό τον
ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ουσιαστικά φάνηκε ανάξιος εμπιστοσύνης για

τα λαϊκά στρώματα που επιζητούσαν να περισωθεί ότι μπορεί
και να ξανάρθουν πίσω ορισμένα από τα όσα είχε αφαιρέσει η
επίθεση.
Με την εξέλιξη αυτή διευρύνεται το αίσθημα ανεμπιστοσύνης
προς τον ΣΥΡΙΖΑ από σημαντικά κομμάτια των λαϊκών μαζών.
Αρχίζει και πιάνει περισσότερο η προπαγάνδα της κυβέρνησης
ότι αν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στα πράγματα, επειδή είναι ανεύθυνος
και ανερμάτιστος, θα γίνει μπάχαλο στην Ελλάδα κ.λπ.
Με το τελευταίο, ας πούμε, πολυνομοσχέδιο ο Σαμαράς και
η συγκυβέρνηση κατόρθωσαν να κάνουν πράξη τις κρυφές και
φανερές επιδιώξεις του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστών, για
τις οποίες είχαν προσπαθήσει δεκαετίες πριν να διαμορφώσουν
τους όρους.
Ένα άλλο πρόβλημα ήταν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ -δέσμιος των αυτα-
πατών του, του οπορτουνισμού του και της αναποφασιστικότη-
τάς του- βρέθηκε πρακτικά απροετοίμαστος σ’ όλη αυτήν την
προσπάθεια Σαμαρά, με τις ευλογίες των ξένων ιμπεριαλιστών,
να παρουσιαστεί ως επιτυχημένος που θα βγάλει την Ελλάδα
από την κρίση. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πέραν της ουσίας, βγήκε χαμένος του
επικοινωνιακού παιχνιδιού και ας δέχεται συνέχεια βοήθειες από
τον ίδιο τον Σαμαρά.
Οι του ΣΥΡΙΖΑ δεν διέγνωσαν μια σειρά πρόσφατες διεθνείς
αλλαγές που επίσης διαμόρφωσαν ορισμένα νέα δεδομένα στο
πώς οι ιμπεριαλιστές (σ’ αυτήν τη φάση) έχουν διαφοροποιήσει
τη στάση τους απέναντι στη χώρα (όχι φυσικά γιατί η χώρα θα
περάσει σε ανάπτυξη). Κυρίως διεθνείς λόγοι και αναπροσαρ-
μογές (Συρία, Τουρκία, Ουκρανία) έχουν οδηγήσει σε μια προ-
σωρινή, μερική αλλαγή των δεδομένων όπου η Ελλάδα
θεωρούνταν μαύρο πρόβατο. Φάνηκε, παρεμπιπτόντως, ότι ρη-
τορείες με «εθνικό» και «πατριωτικό» χαρακτήρα τύπου ΑΝΕΛ,
Χ.Α. αλλά και ΣΥΡΙΖΑ, που για να κάνουν πολιτική «επεν-
δύουν» επιφανειακά στον «κατήφορο» της χώρας, σχετικά εύ-
κολα «αδειάζονται» όταν την πρωτοβουλία την έχουν οι αστικές
δυνάμεις και οι ιμπεριαλιστικές. Αυτό που πρέπει να κρατή-
σουμε είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει σοβαρό πολιτικό ζή-
τημα και οι επιλογές του δεν είναι πολλές. Για την ακρίβεια, έχει
μόνο μία: να προσπαθήσει να κρατήσει ζωντανή την «ελπίδα»
των εκλογών. Και επειδή οι πρόωρες εκλογές δεν μπορούν να
προκληθούν από τον ίδιο, αναγκάζεται να ασχολείται με τις
εκλογές που έρχονται και προσπαθεί να τις εκμεταλλευτεί προ-

κειμένου να δείξει τη δυσαρμονία ανάμεσα στο εκλογικό σώμα
και την κυβερνητική πλειοψηφία.
Το ότι αυτή η προοπτική δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική
έχει αρχίσει να φαίνεται και να αναγνωρίζεται από την ίδια την
ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Τέλος πάντων, αυτό που είπαμε και πιο
πριν φαίνεται να ισχύει. Με τον περιορισμό των αυταπατών των
αστικών μικρών και μεσαίων στρωμάτων, με τη δεδομένη αδυ-
ναμία των στρωμάτων αυτών να ανακόψουν την επίθεση, με τη
συσσώρευση ερειπίων των πάλαι ποτέ κοινωνικών δικαιωμάτων,
ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει ένα μεγάλο μέρος της όποιας δυναμικής παρου-
σίαζε και, όσες προσαρμογές και να επιχειρεί, δεν μπορεί να αν-
τιστρέψει το κλίμα. Όπως είπαμε, ο οπορτουνισμός πληρώνει το
τίμημα των επιλογών του να μην δυσαρεστήσει κανέναν και να
τα έχει καλά με όλους και κυρίως να επιδιώκει διαχείριση και
όχι ανατροπή.
Η ηγεσία του ΚΚΕ ούτε θέλει ούτε μπορεί να ηγηθεί

ενος ταξικού-αγωνιστικού κινήματος
Ας σταθούμε λίγο στο ΚΚΕ, το οποίο -παρά την αλλαγή (;)

της ηγεσίας και όλες αυτές τις «αριστερο-επαναστατικές» οβιδια-
κές μεταμορφώσεις- δεν έχει καταφέρει να πείσει ούτε στον ίδιο
του τον κόσμο ότι ξεπέρασε το σοβαρό αιφνιδιασμό του 2012,
που το οδήγησε σε μεγάλο περιορισμό της επιρροής του και στο
να είναι μια δύναμη που θα υστερεί σε επιρροή σε σχέση με τον
ΣΥΡΙΖΑ.
Αν τα πράγματα έχουν έτσι όπως τα περιγράψαμε, το ΚΚΕ
είχε εδώ και πάνω από ένα χρόνο τη δυνατότητα να καλύψει,
από τη σκοπιά του λαϊκού παράγοντα και της εργατικής τάξης,
τα κενά που άφηνε η φανερά δεξιότερη μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ.
Μια μετατόπιση που, όπως είπαμε, συνοδευόταν από φανερή
αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να προτείνει πειστική διέξοδο για το λαό
που στέναζε. Το ΚΚΕ, λοιπόν, που τόσο κόπτονταν (εν πολλοίς
υποκριτικά) ότι η «αριστερή» κυβέρνηση που υποσχόταν ο ΣΥ-
ΡΙΖΑ θα ήταν πλήρης ενσωματώσιμη στο σύστημα, είχε αρκετές
ευκαιρίες να παρέμβει στην ταξική πάλη και να διαμορφώσει σο-
βαρές προϋποθέσεις αγωνιστικής διεξόδου για το λαό και τις
διεκδικήσεις του.
Φάνηκε ότι το ΚΚΕ ούτε ήθελε ούτε μπορούσε, κρυμμένο
πίσω από μια φανερά αναχωρητική στάση η οποία μεταφραζό-

ταν σε καμία πρωτοβουλία συμμετοχής στους αγώνες. Το ΚΚΕ
επέλεξε ξανά την «κατήχηση» «εμείς σας τα λέγαμε» και στο ανα-
μάσημα μιας εκ του ασφαλούς προσέγγισης ότι για όλα φταίει ο
καπιταλισμός. Φάνηκε επιπλέον από την στάση του στους εκπαι-
δευτικούς ότι αυτή του η λογική το οδηγεί σε ανοιχτή απεργο-
σπασία, σε ανοιχτό σαμποτάρισμα της όποιας προσπάθειας
κάνει ο λαός να αντισταθεί και να διεκδικήσει. Το αποτέλεσμα
είναι να βρίσκεται η ηγεσία του στριμωγμένη στην άκρη, μη έχον-
τας ουσιαστικά να προτείνει τίποτε απέναντι στο λαό. Ούτε καν
εκλογικά που την εποχή προ ΣΥΡΙΖΑ ήταν το «δυνατό» του
χαρτί. Ένα χαρτί, που με τις συνεχείς του επιθέσεις απέναντι
στον ΣΥΡΙΖΑ φρόντισε το ίδιο να το απαξιώσει. Γι αυτό και
εκλογικά θα αρκεστεί στο να πανηγυρίζει από μια άνοδό του
καμιά μονάδα, συγκεντρώνοντας κάποιους «προδομένους» από
τον ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως και να’ χει, το ΚΚΕ το μόνο που κάνει, αναπαράγοντας
ουσιαστικά το μηχανισμό του, (αποκλειστικό του ενδιαφέρον),
βολεύεται (για πόσο όμως;) να κηρύσσει την επανάσταση και τη
λαϊκή εξουσία.
Το ΚΚΕ του «ούτε μια σπασμένη τζαμαρία», το ΚΚΕ που θε-
ωρούσε επανάσταση την εισβολή των σοβιετικών στο Αφγανι-
στάν, έρχεται να κηρύξει την «επανάσταση». Σαν γνήσιοι
οπορτουνιστές που είναι, την εποχή που χρειάζεται η παρέμβασή
του στην ταξική πάλη για να αλλάξουν οι συσχετισμοί, το ΚΚΕ
μιλάει για επανάσταση, όχι γιατί πιστεύει αλλά γιατί δεν θέλει
και δεν μπορεί να στηριχτεί στο λαό και την εργατική τάξη. Γιατί
δεν θέλει και δεν μπορεί να δώσει καμία ουσιαστική αγωνιστική
διέξοδο παρά μόνο την οριακή εκλογική του ενίσχυση. Η κακο-
μαθημένη ηγεσία του ΚΚΕ θεωρεί ότι ο λαός απλώς της χρωστάει.
Συμπέρασμα, λοιπόν, που δεν πρέπει να ξεχνάμε (έστω και
παρενθετικά) είναι ότι και οι δύο πτέρυγες της κυρίαρχης Αρι-
στεράς αποδείχτηκαν στην πράξη και στα μάτια των λαϊκών αν-
θρώπων, ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, ότι δεν είναι τίποτα
περισσότερο από αναχώματα της λαϊκής αντίστασης και έμμεσοι
νεροκουβαλητές του συστήματος.
Δηλαδή, για να το πούμε πιο απλά: άλλος λιγότερο και άλλος
περισσότερο έχουν βασικές ευθύνες για την απογοήτευση και την
υποχώρηση των μαζών αφού έχουν περάσει μαζικά το μήνυμα
ότι «με τους αγώνες και τις αντιστάσεις δεν μπορούμε να ανα-

τρέψουμε την επίθεση αλλά και οι εκλογές τελικά δεν είμαστε
και πολύ σίγουροι τι θα μας ξημερώσουν».
Έχουν βασικές ευθύνες που η όλη επιχείρηση κρατικής-παρα-
κρατικής τρομοκράτησης και καταστολής του λαού, αντί να γυ-
ρίσει μπούμερανγκ στους εμπνευστές της, έχει παγιώσει ευρύτερα
στις μάζες μια (προσωρινή σίγουρα) αίσθηση παντοδυναμίας
του συστήματος.
Το άγχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ να πλασαριστεί μεταξύ

ΣΥΡΙΖΑ-ΚΚΕ, οι αυταπάτες και οι απογειώσεις
Το υπόλοιπο, ας πούμε, εξωκοινοβούλιο έδωσε και αυτό τις

εξετάσεις του και το τελευταίο δίχρονο ουσιαστικά κινήθηκε σε
τεντωμένο σχοινί ακροβατώντας, πότε γέρνοντας προς ΚΚΕ και
πότε προς ΣΥΡΙΖΑ. Όλη η εσωτερική συζήτηση και αντιπαρά-
θεση στους χώρους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και όσων την καλοβλέπουν
από δίπλα, δεν είναι τυχαίο ότι εξαντλήθηκε σ’ αυτό το δίλλημα.
Μπορεί τελευταία αυτή η συζήτηση να ατόνησε κάτω από το
βάρος της ευρύτερης αποκάλυψης των αδιεξόδων ΣΥΡΙΖΑ και
της αναχώρησης του ΚΚΕ, όμως επί της ουσίας, αν δούμε την
εκλογική πρεμούρα και το εκλογικό προφίλ αυτών των χώρων,
θα διαπιστώσουμε ότι εξαντλείται σε ρόλους γέφυρας που θα δι-
ευκολύνουν την επικοινωνία του με τα κυρίαρχα ρεφορμιστικά
ρεύματα. Ουσιαστικά, το τελευταίο δίχρονο, έχει διαμορφώσει
στους χώρους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ένα κλίμα σοβαρής υποχώρησης
των όποιων αγωνιστικών και κινηματικών χαρακτηριστικών. Το
πιο ανησυχητικό, που αφορά τον όποιο κόσμο υποστηρίζει ή
συνεργάζεται μ’ αυτό τον χώρο, είναι ότι παραιτείται από την
προσπάθεια οικοδόμησης ανεξάρτητου κινήματος, με ταξικά
χαρακτηριστικά, από την παρέμβαση στη ταξική πάλη και πε-
ριορίζεται σε «αγωνιστικό» συμπλήρωμα του ΣΥΡΙΖΑ ή του
ΚΚΕ. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι ο κόσμος αυτός, μπροστά
στους αρνητικούς συσχετισμούς, εκβιάζεται από την κατεύθυνση
του πολιτικού αυτού χώρου να αποδεχτεί την παντοδυναμία του
συστήματος και την κυριαρχία του καπιταλιστικού μονόδρομου.
Η προοπτική γι’ αυτό το όποιο αγωνιστικό δυναμικό δεν βρί-
σκεται στην πολιτική ουράς και γέφυρας με τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε
φυσικά στην εκ του ασφαλούς αναγνώριση «επαναστατικής» κα-
θαρότητας. Πολύ περισσότερο δεν πραγματώνεται ούτε επιβε-
βαιώνεται μέσα από τον κοινοβουλευτικό κρετινισμό που έχει

γίνει, δυστυχώς, δεύτερη φύση αυτού του χώρου. Και βέβαια πρέ-
πει να καταδικαστεί η πρακτική της «εικονικής» συμμετοχής
στην ταξική πάλη και της «σύγκρουσης» εργαστηρίου με τις δυ-
νάμεις καταστολής, μόνο για να μπορεί αυτός ο χώρος να «ξεχω-
ρίζει» στο φαίνεσθαι από την επίσημη και συστημική Αριστερά.
Μεγάλα αδιέξοδα η αναρχο-αυτονομία
Ένα ακόμη σημάδι των πολύ δύσκολων καιρών που περνάει

το κίνημα και της ασφυξίας που παρατηρείται κυρίως σαν έκ-
φραση των επιτυχιών του συστήματος, είναι και οι όλες διεργα-
σίες σε ένα ευρύτερο χώρο της, ας πούμε αναρχοαυτονομίας και
της κινητικότητας που παρατηρείται εκεί.
Η σοβαρή υποχώρηση των μαζικών κινητοποιήσεων και δια-
δηλώσεων έχει οδηγήσει αυτό τον χώρο να χάσει το βασικό μα-
ξιλάρι που αξιοποιούσε προκειμένου να κάνει την φασαρία του
και να πραγματώνει την «επαναστατικότητά» του. Αυτή η εξέ-
λιξη, όσο και αν η αναρχοαυτονομία παρουσιάζονταν να μην
χρειάζεται τους «καναπεδάτους» όταν ξεσηκώνονταν, την έχει
ζορίσει αφάνταστα γιατί την εξέθεσε πολύ περισσότερο και την
άφησε «απροστάτευτη» απέναντι στην κυβέρνηση και τις δυνά-
μεις καταστολής που έχουν τον «τελευταίο χρόνο αγριέψει» μέσα
στα πλαίσια της ευρύτερης φασιστικοποίησης.
Δεν θέλουμε να δώσουμε μαθήματα περιφρούρησης και υπε-
ράσπισης του επαναστατικού κινήματος, ωστόσο η αναρχοαυ-
τονομία έχει κριθεί και έχει αποτύχει στον τομέα αυτό για
πολλούς λόγους που δεν είναι της παρούσης.
Το αποτέλεσμα είναι, ένα μεγάλο μέρος να λουφάξει και να
περάσει στην υποτιθέμενη «ουδέτερη» δράση, που ουσιαστικά
μετέτρεψε αυτό το κομμάτι σε νεροκουβαλητή του ΣΥΡΙΖΑ. Η
αίσθηση ότι τα μπάχαλα δεν οδηγούν πουθενά, η ψευδαίσθηση
ότι μπορεί να υπάρξει διέξοδος χωρίς την εργατική τάξη και την
επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού δεν οδήγησε αυτόν
τον κόσμο στο να βγάλει σωστά συμπεράσματα, αντίθετα τον
οδήγησαν όπως φάνηκε και στις εκλογές του 2012, να περιδια-
βαίνουν δίπλα και πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν μάλιστα φτά-
σει σε σημείο, σε πολλές γειτονιές που «δραστηριοποιούνται» οι
«μη μπάχαλοι» να είναι συγκοινωνούντα δοχεία με τις «κοινωνι-
κές» δραστηριότητες του ΣΥΡΙΖΑ. Όλος αυτός ο κόσμος, μέσα
στα αδιέξοδά του, στην έλλειψη εμπιστοσύνης στο κίνημα, στις

μάζες, η αποστασιοποίηση από την κομμουνιστική προοπτική,
βλέπει τον καπιταλισμό σαν μονόδρομο και τον ΣΥΡΙΖΑ μια
«διέξοδο» για να μπορούν τουλάχιστον να επιδίδονται χωρίς κυ-
νηγητό στις περιφερειακές και περιθωριακές «αναζητήσεις» τους.
Θα πούμε ότι και πάλι θα απογοητευτούν. Πρώτο γιατί δεν
είναι καθόλου βέβαιο ότι το σύστημα θα εμπιστευτεί επιτέλους
τον ΣΥΡΙΖΑ, και δεύτερο διότι ακόμα και αν έρθει στα πράγ-
ματα μια κυβέρνηση με ΣΥΡΙΖΑ, δεν πρέπει να θεωρούν διάφο-
ροι ότι θα αντιμετωπίσει με χάδια και στοργή τις «ανησυχίες»
και τις «ανυπακοές» της αναρχοαυτονομίας. Το «αριστερό» μα-
τσούκι, όπως έχουν δείξει οι πρώτοι διδάξαντες του ΚΚΕ και της
ΚΝΕ, όταν έχουν και την πλάτη της κυβερνητικής εξουσίας μπο-
ρεί επίσης να τσακίσει κόκκαλα όπως το «κλασικό» ξύλο από το
παρακράτος και τις φασιστικές συμμορίες.
Το ανάθεμα στο λαό που δεν τραβάει, άλλοθι όσων

υποκλίνονται στον καπιταλιστικό μονόδρομο
Κάναμε μια εκτενή αναφορά σε όλες αυτές τις ενδιάμεσες, μη

κυβερνητικές (ακόμα) δυνάμεις αλλά και στις δυνάμεις που εί-
χαμε συνεργαστεί στο πλαίσιο της κοινής δράσης, όχι γιατί θέ-
λουμε να τσουβαλιάσουμε, ούτε γιατί ξεχάσαμε ποιοι είναι οι
πραγματικοί μας εχθροί (ιμπεριαλιστές, κυβέρνηση, κρατική κα-
ταστολή, παρακράτος και φασίστες). Την κάνουμε για να απο-
δώσουμε ιεραρχικά και με διαβάθμιση τις σοβαρές ευθύνες που
έχουν όλοι αυτοί που αναφέρουμε, για το ότι η επίθεση του συ-
στήματος καταφέρνει να περνάει, για ότι το κίνημα, παρά τα με-
γάλα ξεσηκώματά του, δεν βρίσκει τον δρόμο του.
Θέλουμε όμως και να οριοθετηθούμε κάθετα και οριζόντια
απέναντι σε μια πρακτική που αναπαράγουν σχεδόν όλοι όσοι
αναφέρουμε και θέλουν να καλύπτουν όχι μόνο το αριστερό
φάσμα αλλά και την αναρχοαυτονομία, που αντί να δουν τις
δικές τους ευθύνες για την κατάσταση ρίχνουν ανάθεμα στον
κόσμο γενικώς που δεν «τραβάει», που δεν ξεσπάει, που δεν …,
που δεν… Μάλιστα, για να ισχυροποιήσουν περισσότερο το προ-
φίλ του δικαστή και κριτή των λαϊκών μαζών, πετάνε λάσπη σε
κάθε κατεύθυνση που τους αμφισβητεί κατηγορώντας όσους
έχουν εμπιστοσύνη στις μάζες ότι δήθεν χαϊδεύουν το λαό και
δεν του δείχνουν τις ευθύνες του.

Εμείς δεν έχουμε πάντως «σχιζοφρενίσει» ώστε να κάνουμε
σχεδόν ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασπάσουμε τα διά-
φορα λαϊκά μέτωπα, για να απομονώσουμε και όχι να στηρί-
ξουμε τα μέτωπα αντίστασης και, απ’ την άλλη, να
διατυμπανίζουμε ότι φταίει ο λαός που δεν αξιοποιεί τη δύναμή
του. Για να αξιοποιήσει ο λαός τη δύναμή του πρέπει να την δει
καταρχάς και να την αναγνωρίσει μέσα από την ταξική πάλη, τη
σύγκρουση, τις απεργίες. Για να αξιοποιήσει ο λαός τη δύναμή
του, την πραγματική του δύναμη, πρέπει να κατορθώσει μέσα
από την συμβολή των πρωτοπόρων επαναστατικών και κομμου-
νιστικών δυνάμεων να πετύχει νίκες, να φέρει σε πέρας νικηφό-
ρους αγώνες. Δεν είναι δυνατόν μια σειρά αριστερές δυνάμεις
να κατηγορούν το λαό ότι υποκύπτει στην αδυναμία του και
απ’ την άλλη να τον δουλεύουν λέγοντας ότι η δύναμή του βρί-
σκεται στην ψήφο και στις κάλπες.
Δεν είναι δυνατόν να τα ρίχνουν όλα στην ατομική ευθύνη
των ανθρώπων του λαού, και οι ίδιοι να μην αναλαμβάνουν ποτέ
την συλλογική πολιτική τους ευθύνη, που οδηγούν τα στρώματα
του λαού αφοπλισμένα απέναντι σε ένα ταξικό εχθρό που έχει
προς το παρόν όλα τα ατού στα χέρια του και φυσικά έχει και
την διεθνή αμέριστη στήριξη.
Να μελετήσουμε, να βαθύνουμε, να κατανοήσουμε και να

προσαρμόζουμε τις κατευθύνσεις μας μέσα στους αγώνες
και τις αντιστάσεις
Περιγράψαμε σε αδρές γραμμές τους βασικούς παράγοντες

που οδήγησαν τα τελευταία δύο χρόνια σε μια κρίσιμη καμπή
του κινήματος, των λαϊκών αντιδράσεων και σε μια προσωρινή
και ασταθή ισχυροποίηση του μπλοκ εξουσίας. Δεν θα θέλαμε
βέβαια να αποφύγουμε την αναγνώριση των δικών μας ευθυνών
και της δικής μας συμμετοχής στο κίνημα και στις δικές μας πρω-
τοβουλίες.
Σε γενικές γραμμές, όλο αυτό το κρίσιμο δίχρονο, παρακο-
λουθήσαμε και ερμηνεύσαμε σωστά τις εξελίξεις και όλη την πο-
ρεία των πολιτικών πραγμάτων μέχρι σήμερα. Επίσης σωστά
ανοίξαμε τα διάφορα μέτωπα αντιπαράθεσης με τις υπόλοιπες
δυνάμεις της αριστεράς. Κυρίως σταθήκαμε σωστά απέναντι
στην επίθεση του συστήματος και αποκαλύψαμε τις αιτίες και τις
βάσεις της πολιτικής του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστών.

Δεν περιοριστήκαμε βέβαια στις καταγγελίες και τις αποκα-
λύψεις, αλλά προσπαθήσαμε να πάρουμε μέρος στις αντιστάσεις
αυτής της περιόδου και να πάρουμε μια σειρά πρωτοβουλίες στα
διάφορα μέτωπα πάλης που άνοιξε η επίθεση του συστήματος.
Ας σημειώσουμε, με την ευκαιρία, ένα χαρακτηριστικό της πε-
ριόδου που περνάμε. Τον Φλεβάρη του 2012 έκλεισε ένας κύ-
κλος λαϊκών αντιδράσεων που είχε χαρακτήρα γενικής
πολιτικής αντίδρασης στα μνημόνια και το ΔΝΤ. Έκλεισε ο κύ-
κλος των μεγάλων αντιδράσεων ευρύτερων στρωμάτων που
έβλεπαν ότι με την επίθεση του συστήματος, η προηγούμενη θέση
τους στην κοινωνία έμπαινε σε συνολική αμφισβήτηση. Έκλεισε
ο κύκλος των χύμα και διαταξικών αντιδράσεων, στρωμάτων
που έστελναν το μήνυμα της αγωνίας, της αμφιβολίας, της ανεμ-
πιστοσύνης τους σε σχέση με τη φάση που μπαίναμε και το τι
έβλεπαν να έρχεται απειλητικά κατά πάνω τους. Έκλεισε ο κύ-
κλος αυτός με δύο εκλογικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα των πρώ-
των εκλογών, γιατί στις δεύτερες άρχισαν να φαίνονται τα όρια
του κινήματος και οι δυνατότητες του έστω και στραπατσαρι-
σμένου πολιτικού συστήματος να μπορεί να ανασυνταχτεί και
να διαφυλάξει την κυριαρχία του.
Τα δεύτερα ιδίως εκλογικά αποτελέσματα κατέγραψαν, εκτός
απ’ αυτά, την κατρακύλα του ΠΑΣΟΚ, του ενός από τους δύο
πόλους του προηγούμενου συστήματος, αλλά και έκαναν φανερή
την εκλογική ενίσχυση του φασιστικού-ναζιστικού ρεύματος για
το οποίο τόσα γράφτηκαν και επισημάνθηκαν.
Μπαίνουμε, λοιπόν, μετά τις εκλογές σε μια περίοδο κινη-
ματικής κάμψης, όπου οι κεντρικές μαζικές αντιδράσεις έλει-
παν και οι αντιδράσεις πλέον έσπαγαν και κατακερματίζονταν.
Ο λαός δεν φαίνεται να έχει τα όπλα για να πολεμήσει κεντρικά
και μετωπικά την επίθεση. Οι λαϊκές μάζες αλλά και η εργα-
τική τάξη βιώνουν ένα σημαντικό αδιέξοδο το οποίο ενισχύουν
οι πολιτικές των υποτιθέμενων αριστερών και κομμουνιστικών
δυνάμεων. Είναι, αν θέλετε, η τελευταία φάση, έστω της επιμέ-
ρους και κατακερματισμένης υπεράσπισης από τμήματα του
λαού και των εργαζομένων, των υπολειμμάτων των όποιων λαϊ-
κών δικαιωμάτων είχανε μείνει «απείραχτα» λόγω κυρίως των
αντιδράσεων της περιόδου 2010-2011 αλλά και της προσπάθειας
χειρισμού των μαζών μπροστά στις εκλογές του 2012.
Χωρίς να ξεχνάμε τον αγώνα της Χαλκιδικής και τις αντιδρά-
σεις γύρω από τα σκουπίδια, οι αντιδράσεις της περιόδου 2012-

2013 φυσικό είναι να στρέφονται ενάντια στην πολιτική των δια-
θεσιμοτήτων, των μετατάξεων οι οποίες φαίνονται καθαρά (από
όποιον θέλει να δει) ότι στοχεύουν σε μαζικές απολύσεις, σε ξε-
πούλημα κρατικών και ημικρατικών υπηρεσιών, σε κατάργηση
των δικαιωμάτων όπως στην περίθαλψη και την ασφάλιση.
Όσο μας αφορά, λοιπόν, ένα πεδίο αυτοκριτικής αποτίμησης
και απολογισμού είναι η συμμετοχή μας και η όλη μας παρουσία
στα πλαίσια αυτών των ειδικότερων και επιμέρους αντιδράσεων,
στις οποίες αλλού δράσαμε από τα μέσα και αλλού απ’ τα έξω
και από δίπλα.
Δράσαμε επίσης μέσα στα πλαίσια μιας κίνησης που ήθελε να
έχει αντιφασιστικά χαρακτηριστικά, και που -παρά τις σοβαρές
μας αντιρρήσεις για την προοπτική και τα χαρακτηριστικά
αυτής της δράσης- μας βοήθησε να αποκτήσουμε στην πορεία μια
σφαιρική και ολοκληρωμένη άποψη για το φασιστικό φού-
σκωμα, και κυρίως για τη σχέση του φασιστικού παρακράτους
με το επίσημο και ημιεπίσημο κράτος. Ωστόσο, αποδείχτηκε ότι
παρά τα βήματα που κάναμε, ο διαγκωνισμός στα πλαίσια αυτής
της δράσης ανάμεσα σε διάφορες αναρχοαυτόνομες ομάδες και
στο ΣΕΚ μαζί με τις προσπάθειες του ΣΥΡΙΖΑ να πλαγιοκοπήσει
αυτές τις αντιδράσεις, δημιούργησαν ένα πλαίσιο που μας δυ-
σκόλεψε και μας δυσκολεύει, κυρίως γιατί αυτή η όποια δράση
άρχισε να δείχνει καθαρά ότι αντί να αποτελεί τμήμα της γενι-
κότερης αντίστασης και πάλης ενάντια στην επίθεση και στα βα-
σικά της στηρίγματα, αποτελούσε ένα κομμάτι αντιδράσεων για
την αποκατάσταση της αστικής νομιμότητας. Εξέλιξη που φά-
νηκε όταν ο Σαμαράς και το επιτελείο του έκρινε ότι πρέπει να
βάλει χέρι στην Χ.Α., ιδιαίτερα μετά τη δολοφονία του Παύλου
Φύσσα. Χαρακτηριστικό και αυτών των αντιδράσεων ήταν η
σταδιακή τους αποδυνάμωση και η απαξίωσή τους μπροστά στα
αδιέξοδα αυτών που θέλησαν να ηγηθούν και να στρέψουν αυτές
τις κινήσεις σε στρατιωτικού τύπου αντιπαράθεση με τον φασι-
σμό, οι οποίες «αντιπαραθέσεις» έμειναν στην άκρη όταν απο-
καλύφθηκαν οι πραγματικοί συσχετισμοί και φάνηκε ότι η
φασιστική παρακρατική οργάνωση δεν αστειεύεται και απαιτεί
άλλου είδους αντιμετώπιση.
Εκεί που οι δυνάμεις μας δοκιμάστηκαν αρκετά έντονα και
για μεγάλα διαστήματα είναι στην αντίσταση των εκπαιδευτι-
κών και των εργαζομένων στα νοσοκομεία. Θεωρούμε ότι αυτή
μας η παρέμβαση είναι πολύ πρόσφορη για να βγάλουμε πολλά

συμπεράσματα, κυρίως θετικά, αλλά και αρνητικά για το πώς
πρέπει να δρούμε στα μέτωπα πάλης του λαού και κυρίως για το
πώς θα πρέπει να συνδυάζουμε την ας πούμε πλατιά συνδικαλι-
στική δουλειά με την προσπάθεια ενίσχυσης των δικών μας υπο-
κειμενικών δυνάμεων.
Ας μείνουμε όμως στα συμπεράσματα που πρέπει να βγάλουμε
απ’ τη συμμετοχή μας στις αντιστάσεις και στο πως με βάση αυτή
την συμμετοχή καταλήγουμε στους στόχους πάλης των αντιστά-
σεων αλλά και στην προοπτική αυτών των επιμέρους αντιστάσεων.
Χρειάζεται, λοιπόν, στα πλαίσια της οργάνωσης να γίνουν οι απα-
ραίτητες συζητήσεις και προετοιμασίες απολογισμών για τη δράση
μας στα μέτωπα της εκπαίδευσης, της υγείας, των γειτονιών.
Είμαστε πεισμένοι ότι τα όσα εξελίχθηκαν μέχρι σήμερα δι-
καιώνουν τις βασικές μας αποφάσεις που πήραμε την άνοιξη του
2011 και μας έφτασαν στη σύσκεψη του φθινοπώρου του 2011,
αλλά και στην απόφαση που πήραμε στις εκλογές του 2012 και
οι οποίες μας οδήγησαν στη σύσκεψη του φθινοπώρου του 2012.
Έχει δικαιωθεί καταρχάς η ανάγκη αναθέρμανσης της πολι-
τικής μας πρότασης αλλά και η ανάγκη να μπούμε σαν οργάνωση
σε μια διαδικασία αφενός διαμόρφωσης κατευθύνσεων και στό-
χων πάλης στα πλαίσια του κινήματος, αλλά και στην αποσαφή-
νιση του δικού μας δρόμου και της σχέσης του με την οικοδόμηση
του ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ.
Δικαιώθηκαν επίσης οι αποφάσεις που οδήγησαν σε μια ολό-
κληρη εσωτερική συζήτηση, αφενός για την ανάγκη οργανωτικής
και πολιτικής ενίσχυσης του ΚΚΕ(μ-λ) και αφετέρου για τη
σχέση του αντικαπιταλιστικού και αντιιμπεριαλιστικού χαρα-
κτήρα του κινήματος που ξεκίνησαν από την άνοιξη του 2013
και έφτασαν, με διαλείμματα φυσικά, μέχρι το φθινόπωρο του
2013 με την δημιουργία της ΛΑΪΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ-ΑΑΣ.
Ας μην πέσουμε όμως στο λάθος ότι όλα είναι καλώς καμω-
μένα, γιατί δεν είναι. Παρουσιάζουμε και παρουσιάσαμε μια
αναποφασιστικότητα και αναβλητικότητα στο να προχωράμε με
τις αποφάσεις που παίρνουμε. Κυρίως παρουσιάζουμε υστέρηση
στο να αναλάβουμε μονιμότερα και επίμονα την ευθύνη σύνδε-
σής μας με τους εργαζόμενους και την εργατική τάξη.
Πέρα όμως απ’ αυτά έχουν γίνει και καθοδηγητικά λάθη όπως
και ολιγωρίες, όχι τόσο από λάθος αντίληψη αλλά από την
ανάγκη που προκύπτει να δρομολογούμε ταυτοχρόνως αρκετά
μέτωπα και να μην υπάρχει δυνατότητα σοβαρότερης μελέτης

και επεξεργασίας προκειμένου να προχωρήσουν οι προσπάθειές
μας, ιδιαίτερα όταν αυτές αφορούν τη συμμετοχή μας σε απερ-
γιακούς αγώνες, σε κεντρικές πολιτικές παρεμβάσεις αλλά και σε
σχήματα συνεργασίας-κοινής δράσης που έχουμε συμβάλλει στη
δημιουργία τους, είτε αφορούν τη ΛΑΪΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ-ΑΑΣ
είτε άλλα σχήματα κοινής δράσης.
Έχουν γίνει βέβαια ορισμένα βήματα για να συνδέσουμε τους
άμεσους στόχους πάλης και διεκδίκησης με τον δικό μας δρόμο
και το ΜΕΤΩΠΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ. Ωστόσο έχει προκύψει η
ανάγκη από την ίδια τη ζωή και την εμπειρία, ιδιαίτερα μετά το
2008, να αποσαφηνίσουμε περισσότερο τα συνθήματά μας, τις
στοχεύσεις μας και την αντίληψη με την οποία βλέπουμε τη διεκ-
δίκηση, τη σχέση της με την αντίσταση αλλά και με μια καινού-
ρια πραγματικότητα που έχει προκύψει με όλα αυτά τα κινήματα
αλληλεγγύης (εντός και εκτός εισαγωγικών). Το ενθαρρυντικό
είναι ότι και καθοδηγητικά, αλλά και στο επίπεδο των συντρό-
φων που παρέμβηκαν μέσα σε κινήσεις αντίστασης, που πάσχι-
σαν να ανοίξουν το κεφάλαιο διεκδίκησης και παρακολούθησαν
κριτικά όλα αυτά τα περί αλληλεγγύης, επιδείχτηκε μια τόλμη
και μια διάθεση να μελετήσουμε τους στόχους μας και τις κατευ-
θύνσεις μας. Προσπαθήσαμε, χωρίς να επιδεικνύουμε εφησυχα-
σμό, να προχωρήσουμε κι’ άλλο τις κατευθύνσεις μας, χωρίς να
διστάσουμε να συγκρουστούμε με τις λάθος αντιλήψεις, στο
βαθμό που τις αναγνωρίζαμε και τις αναδεικνύαμε.
Οφείλουμε, λοιπόν, να διαμορφώνουμε μέσα στην οργάνωση,
και ιδιαίτερα στους πυρήνες, αλλά και στα πλατύτερα σχήματα
κοινής δράσης-μετωπικής συνεργασίας, τέτοιους πολιτικούς
όρους και τέτοιες οργανωτικές προϋποθέσεις ώστε μέλη, φίλοι,
επιρροές να παίρνουν δύναμη και κατευθύνσεις στο να παρεμ-
βαίνουν μόνιμα και σταθερά (κάνοντας τις απαραίτητες ιεραρ-
χήσεις) στους χώρους όπου κυριολεκτικά στενάζουν οι
προλετάριοι, οι εργάτες, οι άνεργοι, οι εξαθλιωμένοι, οι μετανά-
στες και όλοι όσοι ζουν «στην άλλη πλευρά του φεγγαριού».
Μια τέτοια κατεύθυνση, που δεν είναι φυσικά καινούρια,
αλλά που όμως είμαστε υποχρεωμένοι να επιμένουμε, δεν απο-
τελεί ένα «πρακτικό» ζήτημα, αλλά μια σοβαρή κεντρική πολι-
τική δουλειά, με σαφή ιδεολογικά στοιχεία, τροχιοδεικτικά της
φυσιογνωμίας που θέλουμε να αποκτήσουμε. Φυσικά και δεν ει-
σηγούμαστε εγκατάλειψη παρέμβασης σε μια σειρά «κλασικά»
στρώματα υπαλληλίας και νεολαίας που, και σωστά, μέχρι τώρα

παρεμβαίνουμε. Αυτό που ουσιαστικά θέλουμε να θέσουμε πε-
ρισσότερο είναι ότι οι όποιες βάσεις παρέμβασης έχουμε διαμορ-
φώσει ή δημιουργούμε πρέπει να μπορούν πλέον να
αξιοποιούνται ώστε το ίχνος, το αποτύπωμα αυτής της παρέμ-
βασης να μπορεί να φτάνει πλέον να συναντήσει και τέτοιον
κόσμο, με τέτοια χαρακτηριστικά. Όχι τόσο γιατί σ’ αυτήν τη δυ-
σμενή φάση θα περίμενε κανείς από τέτοια στρώματα, κυριολε-
κτικά κονιορτοποιημένα από την υπερδεκαετή επίθεση, να
κάνουν ντόρο και φασαρία. Αλλά γιατί έχουμε κάθε λόγο να θέ-
λουμε να αναδείξουμε και να κερδίσουμε πρωτοπόρα στοιχεία
μέσα απ’ αυτά τα στρώματα. Έχουμε διαπιστώσει όμως (έστω
και αν οι προσπάθειες δεν γίνονται με σταθερότητα και εγκατα-
λείπονται πολλές φορές στη μέση) ότι η υπόθεση αυτή έχει πολύ
μεγάλες δυσκολίες, πρώτον διότι το σύστημα με την αρωγή της
Αριστεράς «μας» έχει ξεπετάξει ανάλογα στρώματα έξω από
όλες σχεδόν τις «νόμιμες» και «αστικά αποδεκτές» εκφράσεις της
«λαϊκής κυριαρχίας». (σωματεία, συλλόγους κ.λπ.). Κατά δεύτε-
ρον, το σύστημα δεν διστάζει να ευνοεί τη στροφή τέτοιων στρω-
μάτων σε «παράνομες» και σκοτεινές δράσεις διαφόρων
κυκλωμάτων, αρκεί να έχει τον έλεγχο επάνω τους.
Τα προηγούμενα χρόνια τα ζητήματα ήταν πιο περίπλοκα σ’
αυτό το επίπεδο, διότι η έξαρση της αναρχοαυτονομίας αποτέ-
λεσε πόλο έλξης για τέτοια στρώματα, χωρίς ταυτόχρονα να έχει
διογκωθεί και αποκτήσει τόσο πολλά πλοκάμια το φασισταριό.
Τώρα όμως που το φασισταριό έχει έξαρση και η αναρχοαυτο-
νομία έχει πάρει τα μαθήματά της, το σύστημα βρίσκεται σε μια
καλύτερη θέση να επιτρέπει διοχέτευση τέτοιων στρωμάτων προς
τους σκοτεινούς και «αφανείς» θύλακες στρατολόγησης. Ιδιαί-
τερα όταν αυτοί οι θύλακες αρχίζουν να έχουν λόγο και ρόλο·
από το να βρίσκουν «δουλειές» σε τέτοιον κόσμο μέχρι να του
παρέχουν διάφορες άλλες διεξόδους. Χρειάζεται, λοιπόν, να προ-
ετοιμαστούμε για πραγματική μάχη και σύγκρουση μέσα από
μορφές που θα αναδείξουμε έτσι ώστε έμπρακτα και πειστικά να
καταφέρουμε να αποσπάσουμε ανθρώπους από την ολέθρια
επιρροή του συστήματος και τις «χαβούζες» του και να τους με-
ταφέρουμε την αισιοδοξία και την αποτελεσματικότητα της ορ-
γανωμένης πάλης, όχι με στόχους φασιστικούς και αντι-
δραστικούς αλλά επαναστατικούς και προοπτικής. Για να φτά-
σουμε να δώσουμε τη μάχη με το σύστημα από καλύτερους
όρους, αλλά και για να διεκδικήσουμε σαν κομμουνιστικό κί-

νημα, να αποσπάσουμε τα στρώματα αυτά από την επιρροή των
φασιστών, θα πρέπει να βρούμε, να εμπνεύσουμε και να στα-
θούμε δίπλα-δίπλα με τέτοιους αγωνιστές.
Μετά τις ευρωεκλογές αναμένεται επιτάχυνση εξελίξεων

με αντιδραστικό πρόσημο
Χωρίς να μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι, έχουμε

ωστόσο την καταρχήν εκτίμηση ότι με τις ευρωεκλογές και το
όποιο αποτέλεσμά τους, θα ανοίξει μια καινούρια φάση. Σ’
αυτήν την εκτίμηση δεν καταλήγουμε μόνο λόγω των καινούριων
(;) δεδομένων που θα διαμορφώσουν οι κάλπες. Ούτε μόνο λόγω
του ότι για τις διάφορες μερίδες του ντόπιου μεγάλου κεφαλαίου
θα ξανατεθούν τα όρια και οι δυνατότητές τους στην εξάρτησή
τους από τους ιμπεριαλιστές της ΕΕ (σύνολο και ξεχωριστά),
αλλά και στη διαπλοκή τους με τους διασταυρωμένους ευρύτε-
ρους ανταγωνισμούς (εμπορικούς, οικονομικούς, ενεργειακούς).
Καταλήγουμε σ’ αυτή την εκτίμηση διότι λαμβάνουμε πολύ σο-
βαρά υπόψη το σύνολο των διεθνών δεδομένων και στην περιοχή
και ευρύτερα.
Η πολιτική Ομπάμα σαν έκφραση των σημερινών δυνατοτή-
των του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, αλλά και σαν μια εκδοχή
της πάγιας αμερικανικής στρατηγικής για παγκόσμια ηγεμονία
μέσα από μια ανάλογη διαμόρφωση-αναζήτηση των απαραίτη-
των στρατηγικών συμμαχιών, δημιουργεί συνεχώς εστίες αντιπα-
ράθεσης και έντασης σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Στόχος
αυτών των εντάσεων (ακόμα και αν δεν έχουν πάντα την απα-
ραίτητη συνέχεια, ακόμα και αν δείχνουν να ξεφεύγουν από τον
ασφυκτικό κεντρικό έλεγχο) δεν παύουν να έχουν τις βασικές
επιδιώξεις της πολιτικής των ΗΠΑ έτσι όπως γενικά έχουμε προ-
διαγράψει.
Ωστόσο, το ιδιαίτερο στοιχείο αυτής της κατάστασης, όπου
μια σειρά μέτωπα ανοίγουν (χωρίς να είναι έτοιμοι να τα κλεί-
σουν) και συμπληρώνουν ήδη προηγούμενα που ακόμα είναι
ζωντανά, δημιουργούν μια ρευστότητα, επιταχύνουν εξελίξεις,
διαφοροποιούν ρόλους και αποστολές στους διάφορους τοπι-
κούς παράγοντες. Ενώ δηλαδή ο Ομπάμα «υποσχέθηκε» τακτο-
ποίηση των μετώπων που είχαν ανοίξει επί Μπους, χωρίς να το
καταφέρει, ενεργοποίησε το μέτωπο της Συρία. Έδειξε να κάνει
βήματα θετικά για τη Δύση σε σχέση με το Ιράν χωρίς όμως να

έχει καταγράψει με έναν οριστικό τρόπο τα αποκρυσταλλώματα.
Και το πιο ανησυχητικό είναι ότι έχει ανεβάσει επικίνδυνα την
ένταση με την Ρωσία, με βάση τις επιλογές των ΗΠΑ αλλά και
της υπόλοιπης Δύσης στην Ουκρανία, στην οποία έχει μεταφερ-
θεί για τα καλά το επίκεντρο των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέ-
σεων. Μια εξέλιξη ιδιαίτερα αρνητική και ανησυχητική όχι μόνο
για τους λαούς της εκεί περιοχής) αλλά και για τους υπόλοιπους
λαούς της Ευρώπης, της Μ. Ανατολής, των Βαλκανίων.
Συνεπώς, όπως είπαμε, πολλά μπορεί ν αλλάξουν και στο εσω-
τερικό της χώρας.
Γι’ αυτό άλλωστε ενόψει των ευρωεκλογών αλλά και μετά απ’
αυτές άρχισε και θα συνεχιστεί ένας ολόκληρος αγώνας δρόμου
από τις ντόπιες αστικές πολιτικές δυνάμεις, με όποιο κοστούμι
θα φορέσουν, για να συμμετέχουν και να συνδιαμορφώσουν το
καινούριο πιο σκληρό εσωτερικό πολιτικό πλαίσιο, το οποίο θα
εγγυάται με ακόμη μεγαλύτερη σταθερότητα τις απαιτήσεις του
κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού. Το σύστημα δεν ξεγελιέται
ούτε παρασύρεται από εύκολες εκτιμήσεις ότι ο παράγοντας
λαός εξουδετερώθηκε οριστικά. Αυτές τις αυθαιρεσίες και ανόη-
τες εκτιμήσεις τις αφήνει για τους «αριστερούς» απογοητευμέ-
νους. Το σύστημα θέλει να ολοκληρώσει το έργο της
σταθεροποίησής του αλλά και της οχύρωσής του απέναντι στο
λαό. Το έργο αυτό που ξεκίνησε μετά την παπανδρεϊκή κατάρ-
ρευση, και που φυσικά δεν αρκείται στο να στηρίζει και να στη-
ριχθεί μόνο στον πυλώνα της σαμαρικής ΝΔ. Δεν χωράει, λοιπόν,
καμία αμφιβολία ότι βρισκόμαστε ενόψει μιας ολόκληρης επιχεί-
ρησης αναμόρφωσης και επαναδιαμόρφωσης πολιτικού σκηνι-
κού που θα έχει πολλές εκπλήξεις και ανατροπές «εκτός
σχεδίων». Φυσικά ο αστάθμητος παράγοντας, εκτός των διεθνών
εξελίξεων και ανατροπών, είναι ο λαός ο οποίος μπορεί να χα-
λάσει τα σχέδια.
Αυτό, λοιπόν, που καταρχήν επιδιώκεται και που έχει την
συμφωνία βασικών κέντρων εξουσίας είναι να αποκτήσει μεγα-
λύτερη βάση στήριξης ο ΝΔ πυλώνας γύρω από τον Σαμαρά (με
την προϋπόθεση ότι το εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών
δεν θα το ακυρώσει). Βασική πλευρά του σχεδίου ήταν και πα-
ραμένει η διεύρυνση της βάσης στήριξης της ΝΔ προς άκρα δεξιά
με ταυτόχρονη «επανένταξη» της φασιστικής δεξιάς ξανά κάτω
από την μεγάλη ομπρέλα της Δεξιάς. Όλος αυτός ο σχεδιασμός
που θέλει εν μέρει να αποκαταστήσει τα όσα είχαν τιναχτεί στον

αέρα μετά το 2009-2010 και το φούσκωμα της Χ.Α., μέχρι στιγμής
δεν εξελίσσεται όπως προβλέπονταν, αλλά όμως δεν ακυρώνεται.
Αντίθετα, υποχρεώνει την ΝΔ (παρά τις αντιρρήσεις άλλων πλευ-
ρών, πχ. καραμανλικής) να σηκώνει όλο και πιο πολύ τους τό-
νους και τις πρακτικές με φασίζον και αντικομμουνιστικό
πρόσημο.
Το σχέδιο αυτό, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι σαν «σύμ-
μαχο» έχει την σημερινή αρνητική εικόνα του κινήματος, και σ’
έναν βαθμό ευνοείται από το ότι η ΝΔ του Σαμαρά (με την αγα-
στή βοήθεια της Αριστεράς) κατάφερε να ανακόψει την πορεία
αφύπνισης των λαϊκών μαζών που είχε πάρει ανησυχητικές δια-
στάσεις για το σύστημα μετά το 2010. Επίσης το σχέδιο αυτό είναι
εξ ανάγκης το μοναδικό ίσως εν ενεργεία που μπορεί να υπηρε-
τήσει η ΝΔ του Σαμαρά, αφού η ίδια με την πολιτική της (και την
απομάκρυνση της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση) ουσιαστικά ακύ-
ρωσε την αμφίπλευρη διεύρυνση (και προς μεσαίο χώρο) ο οποίος
προς το παρόν μένει ακάλυπτος, και που η καρικατούρα της συγ-
κυβέρνησης δεν μπορεί να καλύψει μέσω Βενιζέλου.
Ενόψει, λοιπόν, ευρωεκλογών, αλλά και μετά απ’ αυτές, συν-
τελούνται στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό δύο βασικές διεργα-
σίες ανακατατάξεων. Μια προς δεξιά και ακόμη περισσότερο. Η
άλλη προς τον μεσαίο λεγόμενο χώρο, όπου η σαμαρική ΝΔ όπως
είπαμε δεν μπορεί να την καλύψει, και που όπως έδειξαν τα
πράγματα ούτε το βενιζελικό πασοκικό απομεινάρι είναι σε θέση
να το αναλάβει όσες αγροτο-κηπουρικές μεταμφιέσεις υποστεί.
Η επιδίωξη, λοιπόν, των κέντρων εξουσίας είναι να διαμορφώ-
σουν όρους ώστε να υπάρξει μια δεύτερη βάση στήριξης της κα-
πιταλιστικής διαχείρισης που να καλύπτει τον χώρο που άφησε
ακάλυπτο η συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ. Για ένα διάστημα (αμέσως
μετά τις εκλογές του 2012) φάνηκε ότι αυτόν τον χώρο (μέσα από
προσαρμογές κ.λπ.) εκ των πραγμάτων αυτός που είχε τις μεγα-
λύτερες δυνατότητες και πιθανότητες να τον καλύψει ήταν ο ΣΥ-
ΡΙΖΑ με την φόρα που είχε πάρει από το εκλογικό αποτέλεσμα.
Το σύστημα φαινόταν υποχρεωμένο, με βάση και την όλη
λαϊκή αγανάχτηση-οργή, να ανεχτεί τον ΣΥΡΙΖΑ και να τον
προετοιμάσει, παρ’ όλο που θα προτιμούσε άλλες λύσεις. Παρ’
όλα αυτά το σύστημα προσπάθησε ν’ αντιδράσει στην προ-
οπτική αυτή. Πρώτον με το να κάνει κάθε προσπάθεια να απο-
φύγει πρόωρες εκλογές. Δεύτερον με το να πασχίζει να
καθυποτάξει το λαό με κάθε μέσο και να μετατρέψει τη χώρα σε

ένα νεκροταφείο δικαιωμάτων. Τρίτον, και πιο πρόσφατα με
πολλές βοήθειες απ’ έξω, τόσο από ΕΕ όσο και από ΔΝΤ, έκ-
φρασή του ότι οι ξένοι παράγοντες (μέσα από τις διαφωνίες
τους). Έκφραση αυτών των αντιστάσεων απέναντι στην προ-
οπτική ΣΥΡΙΖΑ, είναι και όλες αυτές οι αναζητήσεις, στις οποίες
εκτός των παλαιών απομειναριών ΠΑΣΟΚ, συμμετέχουν και
«νέοι» παίκτες αμφιβόλου προοπτικής (πχ. ΠΟΤΑΜΙ). Δημιουρ-
γούνται (ή επιχειρείται τουλάχιστον να διαμορφωθούν) ορι-
σμένα ψευδεπίγραφα «κεντρώα» αναχώματα-δεκανίκια, που θα
μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τσόντες προς τη μια ή προς
την άλλη κατεύθυνση.
Και με τον ΣΥΡΙΖΑ τι γίνεται; Παραμένει μια πιθανή υποψή-
φια κυβερνητική λύση. Το αξιοσημείωτο είναι ότι έχει χάσει
μέρος της δυναμικής του και σαν έκφραση των απανωτών προ-
σαρμογών του. Κυρίως όμως πληρώνει τη μεγάλη αλλά προσω-
ρινή ανακοπή της λαϊκής δυναμικής και αντίστασης, και για την
οποία επίσης ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μεγάλη ευθύνη. Πληρώνει
επίσης την όξυνση των ενδογενών του αντιφάσεων, αλλά και των
ταλαντεύσεων-παλινωδιών της κοινωνικής του βάσης. Πληρώνει
δηλαδή το γεγονός ότι ένα μέρος των μεσοστρωμάτων, κάτω από
την συνεχή πίεση της επίθεσης και τον κυρίαρχο βομβαρδισμό,
αλληθωρίζουν ξανά προς τα εκεί που μετά το 2010 δεν ήθελαν
να κοιτάξουν (δηλαδή, προς τα κυρίαρχα τμήματα της μεγαλοα-
στικής τάξης). Όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές αξίζει να ανα-
λύσουμε μια πλευρά της πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ, και που την είδαμε
να εκδηλώνεται στο debate με τους άλλους Ευρωπαίους. Η ηγε-
τική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έχει προσαρμόσει την ρητορεία της στο
ηπιότερο όταν απευθύνεται στο λαό δηλαδή στα μικρά και με-
σαία στρώματα της πόλης. Δεν υπόσχεται σχεδόν τίποτε πια και
έχει στρογγυλέψει αρκετά την αντιμνημονιακή « φρασεολογία.
Προφανώς για να καλύψει αυτό το κενό αλλά και για να στήσει
γέφυρες με τα κέντρα εξουσίας άρχισε να ανεβάζει τους «εθνι-
κούς» τόνους. Παραιτείται δηλαδή από την όποια αριστερή
λαϊκή ρητορεία και δοκιμάζει κα αυτός το ίδιο χαρτί με τους
υπόλοιπους δήθεν πατριώτες. Στο debate δεν απευθύνεται στο
λαό, ούτε τόσο στους Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές. Περισσότερο
απευθυνόταν στα μεγάλα και μεσαία ντόπια αστικά συμφέροντα
που κατά καιρούς έχουν εκδηλώσει τις αντιρρήσεις τους στην
πολιτική Σαμαρά και τρόικας. Σε αστικά στρώματα που ναι μεν
δεν μπορούν και δεν θέλουν μια πολιτική εκτός ΕΕ αλλά ζητούν

μια πιο «δυναμική» εκπροσώπηση. Φυσικά υπάρχει και το ερώ-
τημα που αλλού απευθυνόταν από το επίσημο ευρωπαϊκό βήμα.
Αρκετοί διέγνωσαν ως δεύτερο εξωτερικό αποδέκτη την άλλη
πλευρά του ατλαντικού χρησιμοποιώντας ως επιχείρημα τη θε-
τική αντιμετώπιση Τσίπρα από πολλές αμερικάνικες εφημερίδες.
Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεί-
χνει να θέλει να εκμεταλλευτεί τις αμερικάνικες αντιθέσεις με
τους ευρωπαίους ιμπεριαλιστές. Σύντομα θα αρχίσει να φαίνεται
κατά πόσον αυτά ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Και
το σίγουρο είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδικεί το διαβατήριο για την
εξουσία ερχόμενος σε όλο και μεγαλύτερη αντίθεση με τα
λαϊκά και εργατικά συμφέροντα και ανάγκες. Όσο και αν ένα
σημαντικό μέρος του λαού σήμερα, κάτω από το βάρος της επί-
θεσης που δέχεται, στρέφει αναγκαστικά την προσοχή του στο
πώς θα απαλλαγεί από τους υπεύθυνους για τα δεινά του και
προσπερνάει τα παραπάνω στοιχεία στην πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ,
αρκετά γρήγορα θα διαπιστώσει του λόγου το αληθές. Ιδιαίτερα
αν η μετεκλογική πραγματικότητα επιβάλλει επιτάχυνση των
εξελίξεων. Ενώ πληθαίνουν, λοιπόν, οι αστικές, ρεφορμιστικές,
φασίζουσες και ό,τι άλλο θέλετε δυνάμεις που -υποτίθεται- πα-
λεύουν για την Ελλάδα, για την πατρίδα και προετοιμάζονται
δήθεν να δώσουν μάθημα στους «ξένους», όλο και μεγαλώνει το
ταξικό κενό. Γίνεται, δηλαδή, όλο και πιο φανερή η ανάγκη να
δυναμώσουν και να αναδειχθούν οι ταξικές εκείνες δυνάμεις με
κομμουνιστική αναφορά και προοπτική, με σοσιαλιστική πρό-
ταση, που μέσα από τη συμμετοχή τους στην ταξική πάλη θα
υπηρετήσουν τα συμφέροντα της εργατικής τάξης.
Με αυτά τα δεδομένα μεγαλώνει η ανεμπιστοσύνη πλατιών
στρωμάτων προς τα κυρίαρχα κόμματα και φορείς, μεταμφιε-
σμένα ή όχι. Αρκετοί επιτήδειοι προσπαθούν να εκμεταλλευ-
τούν αυτή τη λαϊκή απέχθεια προς κάθε τι που θυμίζει το παλιό
και πάνε να του πουλήσουν φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Και
φυσικά την εκλογική σύγχυση επιτείνει η απαράδεκτη στάση και
συμπεριφορά της σημερινής ηγεσίας του ΚΚΕ η οποία νομίζει ότι
θα πάρει τη ρεβάνς από τον ΣΥΡΙΖΑ μ’ ένα εντελώς εκτός τόπου
και χρόνου τρόπο. Φυσικά μηδαμινές υπηρεσίες στο κίνημα και
στους αγώνες, αλλά και ως προς την ανάγκη η λαϊκή πάλη να ξε-
φύγει απ’ τα όρια της επιρροής του ρεφορμισμού, προσφέρουν
οι δυνάμεις που συνωστίζονται στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, και που με τις
ταλαντεύσεις τους κυρίως προς ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά παραδί-

νουν ένα πάλαι ποτέ αγωνιστικό δυναμικό στον ΣΥΡΙΖΑ και
στην προοπτική του κινηματικού κυβερνητισμού.
ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ 8η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΓΙΑ
-ΝΑ ΣΥΝΔΕΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ
-ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΥΣ ΜΕΣΑ

ΑΠ’ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ
-ΝΑ ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΣΤΟΧΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ

ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ, ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗΣ
-ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΤΕΡΕΗ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ

ΜΑΣ ΣΤΟ ΚΙΝΗΜΑ, ΜΕ ΤΟ ΧΤΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΤΑΞΙΚΟΥ-
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ
Γίνεται, λοιπόν, σαφές ότι έχουμε μπει σε μια περίοδο ιδιαί-

τερα δύσκολη και απαιτητική, για όποιον αγωνιστή πρωτοπόρο
και πολύ περισσότερο κομμουνιστή θέλει να πάει κόντρα στο
ρεύμα και να συνεχίσει να δρα και να παρεμβαίνει στην ταξική
πάλη από τη σκοπιά των εργαζόμενων και των καταπιεσμένων.
Πριν έρθουμε όμως σ’ αυτό, ας δούμε τι συμβαίνει με τον παρά-
γοντα κίνημα. Το ερώτημα είναι αν οι εξελίξεις στο κίνημα, στις
αντιστάσεις, μπορούν να δώσουν κουράγιο, αντοχή και ελπίδα
για τον αγωνιζόμενο λαό.
Πριν όμως απ’ αυτό, ας σχολιάσουμε κάτι άλλο. Από το 1996
που διατυπώσαμε την εκτίμηση ότι κάτι αλλάζει (σε σχέση με το
μαύρο και καταθλιπτικό τοπίο που είχε διαμορφωθεί με τις ανα-
τροπές του 1990), σε καμία περίπτωση δεν φανταζόμασταν μια
γραμμική και συνεχώς ανοδική αντίστροφη πορεία του κινήμα-
τος για λόγους που έχουμε εξηγήσει και που αφορούν το βάθος
της ήττας του κομμουνιστικού και ταξικού εργατικού κινήματος.
Η ανυπαρξία υποκειμενικού παράγοντα, η διάλυση του κομ-
μουνιστικού κινήματος, είχαμε εκτιμήσει και σωστά, ότι δεν θα
μπορούσε να επιτρέψει μια άλλη πορεία για το κίνημα απ’ αυτή
που βιώσαμε. Με διαρκή ζιγκ-ζαγκ, με τάσεις αφύπνισης, αντί-
στασης και σύγκρουσης αλλά και με πολλές υποχωρήσεις, ήττες

και πισωγυρίσματα. Και αυτή η εικόνα σε γενικές γραμμές δεν
ισχύει μόνο για τη χώρα αλλά και διεθνώς.
Απ’ την άλλη ήμασταν βαθιά πεισμένοι ότι παρ’ όλο που το
κίνημα θα τρώει σε αρκετές φάσεις τα μούτρα του, και θα φανε-
ρώνει τις ανεπάρκειές του, οι κομμουνιστές δεν θα έπρεπε με τί-
ποτε να αναχωρήσουν, να σνομπάρουν, ή να καταδικάσουν,
γιατί απλούστατα αν δεν περάσει το κίνημα και οι κομμουνιστές
απ’ αυτή τη φάση, δεν θα διδαχτούν ούτε οι ίδιοι ούτε οι λαοί
και κυρίως δεν θα συνδεθούν μαζί τους.
Οφείλουμε, λοιπόν, να παραδεχτούμε ότι από το 1996 μέχρι
σήμερα (περίπου 18 χρόνια συμπληρώθηκαν) αυτό που δικαίως
λέγαμε ότι ο καπιταλισμός θα φροντίζει να τροφοδοτεί το κίνημα
μέσα από την άγρια επίθεσή του, έχει σαφέστατα επιβεβαιωθεί.
Όλο εκείνο το παραμύθι του 1990 όπου ο καπιταλισμός χωρίς
αντίπαλο θα έφερνε την ευημερία στον κόσμο, έχει καταρρεύσει,
και ο πλανήτης βαδίζει από το κακό στο χειρότερο.
Ωστόσο τα χρόνια αυτά, φάνηκε και κάτι άλλο (εξίσου
ισχυρό), ότι δηλαδή ο καπιταλισμός φρόντιζε με συστηματικό
τρόπο, επειδή ακριβώς δεν μπορούσε να εξαφανίσει τις λαϊκές
αντιδράσεις, να τις καταστέλλει, να τις ανακυκλώνει, να τις κα-
θιστά άνευρες και κυρίως να κατορθώνει να τις εγκλωβίζει και
να τις εμποδίζει να συγκροτήσουν το δικό τους κίνημα.
Συνεπώς, πριν φτάσουμε να ξαναεξετάζουμε τι θα έκανε το
κίνημα για εμάς, ας δούμε πιο ουσιαστικά τι θα κάνουμε εμείς
για το κίνημα (για να παραφράσουμε και τον Κένεντι). Να συ-
νεχίσουμε δηλαδή τις προσπάθειες που ξεκινήσαμε το 2010 με
την προηγούμενη Συνδιάσκεψη όταν είχαμε σταθεί ιδιαίτερα
στον παράγοντα κομμουνιστικό-ταξικό εργατικό κίνημα. Να
συμπληρώσουμε επίσης τις προσπάθειές μας στην κατεύθυνση
της οικοδόμησης του Αριστερού Μετώπου Αντίστασης, Διεκδί-
κησης, Αναμέτρησης έτσι όπως τις σηματοδοτήσαμε από το 2011
και μετά.
Για τους λόγους που συνοπτικά περιγράψαμε, το ΠΓ και το
ΚΟ αποφάσισε να ξεκινήσει τις διαδικασίες για την 8η Συνδιά-
σκεψη, που, αν δεν υπάρξουν ανατροπές που δεν εξαρτώνται
από εμάς, θα πραγματοποιηθεί στο τέλος αυτής της χρονιάς.
Στην 8η Συνδιάσκεψη, βασικός μας στόχος θα είναι να δώ-
σουμε στην οργάνωση και συλλογική μας προσπάθεια περισ-
σότερη ώθηση και αποφασιστικότητα ώστε να υλοποιήσουμε
το κεντρικό μας καθήκον να συμβάλλουμε στην ανασυγκρό-

τηση του ταξικού κομμουνιστικού εργατικού κινήματος, κυ-
ρίως μέσα από τη συμβολή μας στην αποσαφήνιση και αποκρυ-
στάλλωση αυτού που ονομάσαμε «Ο δικός μας δρόμος».
Αποσαφήνιση και αποκρυστάλλωση που ειδικότερα προσδιο-
ρίζεται στη συμβολή μας στη διαμόρφωση πολιτικών και κοινω-
νικών όρων πάνω στους οποίους θα πατήσει το Αριστερό
Μέτωπο, έτσι όπως το έχουμε προσδιορίσει τα τελευταία χρόνια.
Εισηγητικά, λοιπόν, θέλουμε να διευκρινίσουμε (όπως εμείς αν-
τιλαμβανόμαστε τα πράγματα) ότι την συμβολή μας στην οικο-
δόμηση του κομμουνιστικού κόμματος και την πορεία
ανασυγκρότησης της εργατικής τάξης, τη βλέπουμε να υλοποιεί-
ται στο πεδίο της προώθησης αυτού του στόχου που δεν είναι
απλά μια μετωπική πολιτική αλλά μια ολόκληρη διαδικασία-διερ-
γασία όπου τα πρωτοπόρα τμήματα της εργατικής τάξης, μαζί με
τα πιο αγωνιστικά και πρωτοπόρα τμήματα της νεολαίας, των ερ-
γαζόμενων αποκτούν ένα ολόκληρο δίκτυο λαϊκής οργάνωσης,
το οποίο βαθαίνει και προχωράει το περιεχόμενο της λαϊκής
πάλης σε αντιιμπεριαλιστική, αντικαπιταλιστική, αντισυνδιαχει-
ριστική βάση. Το περιεχόμενο ενός τέτοιου Αριστερού Μετώπου
σαφώς δεν θα περιορίζεται σε στόχους αντίστασης και υπεράσπι-
σης κεκτημένων τους οποίους όμως σίγουρα θα υπηρετεί.
Το περιεχόμενο θα διευρύνεται σε πιο ριζοσπαστικές κατευ-
θύνσεις και θα επιδιώκει τη δημιουργία σοβαρών ρηγμάτων στο
μπλοκ της αντίδρασης και στην ευνόηση μέσα απ’ αυτά τα ρήγ-
ματα να βγαίνουν στο στίβο της ταξικής πάλης και άλλα στρώ-
ματα εργατών, εργαζομένων, νεολαίας.
Δεν είναι της ώρας να προσδιορίσουμε τη σχέση του Αριστε-
ρού Μετώπου με ευρύτερες ΜΕΤΩΠΙΚΕΣ συνευρέσεις. Επίσης
είναι σαφές πως μια βασική προϋπόθεση για να στεριώσει το
Αριστερό Μέτωπο και η παρέμβασή του στην ταξική πάλη, είναι
η ύπαρξη μιας μαχητικής, μαζικής, κομμουνιστικής οργάνωσης,
που με την σειρά της, για να είναι τέτοια προϋποθέτει διευρυμέ-
νες σχέσεις με την εργατική τάξη.
Χωρίς να κάνουμε τους προφήτες θεωρούμε ότι η πορεία για
την οικοδόμηση του Αριστερού Μετώπου, που θα συντονίζεται
με την διαδρομή οικοδόμησης μαχητικής μαζικής κομμουνιστικής
οργάνωσης και που θα εκφράζεται μέσα από ορατά βήματα λαϊ-
κής-εργατικής οργάνωσης, θα δώσει καινούρια διάσταση και
φόντα στους κομμουνιστές για να ανοίξουν τους λογαριασμούς
τους με την εμπειρία-ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος,

αλλά και με την σοσιαλιστική προοπτική της εποχής μας. Είμα-
στε βέβαιοι δηλαδή ότι όσο προχωράμε στην αποσαφήνιση των
επιδιώξεών μας για την οικοδόμηση του Αριστερού Μετώπου,
τόσο πιο κοντά και γειωμένα θα προσδιορίζουμε τα καθήκοντα
και τον χαρακτήρα της επαναστατικής ανατροπής του συστήμα-
τος. Θεωρούμε ότι όσο πιο κοντά βρισκόμαστε στους στόχους της
οικοδόμησης του Αριστερού Μετώπου, θα αποκτούμε και περισ-
σότερες δυνατότητες να διαβάσουμε και να αναγνωρίσουμε την
κοινωνική διαστρωμάτωση που τόσο έχουμε ανάγκη προκειμέ-
νου να βοηθήσουμε στην εξαγωγή σωστών συμπερασμάτων για
τους στόχους και τα όρια των όποιων κοινωνικών συμμαχιών
στην προοπτική της επανάστασης!
Για να μετράει αντίστροφα η λαϊκή απάντηση

και η εργατική ανασυγκρότηση
Ειδικότερα για τις μέρες που διανύουμε, έχουμε ανάγκη να

ξεμπροστιάσουμε και να αποκαλύψουμε το «σχέδιο-μοντέλο
ανάπτυξης» της χώρας έτσι όπως διαμορφώνονται σήμερα τα διε-
θνή και εσωτερικά δεδομένα. Δεν έχει νόημα να «ξορκίζουμε»
την προπαγάνδα του συστήματος. Αντίθετα πρέπει να την κατα-
νοήσουμε (έστω και σαν σχέδιο). Όπως επίσης έχουμε υποχρέωση
να προσδιορίσουμε τους βασικούς παράγοντες από τους οποίους
θα κριθεί αν και πόσο το «σχέδιο» θα μείνει στα χαρτιά, ή θα
πάρει σάρκα και οστά.
Ας μην ξεχνάμε, λοιπόν, ότι ακόμα και αν (υποθετικά) η κρίση
«μπαλωθεί» προσωρινά, η επίθεση ενάντια στην εργατική τάξη
θα συνεχίζεται και θα βαθαίνει. Όσο και αν είναι οδυνηρό για
τους λαούς, το αντεργατικό-αντιλαϊκό πλαίσιο που κατάφερε το
σύστημα στα χώρα και διεθνώς να δημιουργήσει, οι άγριες συν-
θήκες εκμετάλλευσης και καταπίεσης, οι μισθοί πείνας δεν είναι
αρκετό για το κεφάλαιο-ιμπεριαλισμό. Και όσο οι συνθήκες και
οι συσχετισμοί το ευνοούν τόσο θα επιτίθεται.
Στη χώρα μας, λοιπόν, (και γι’ αυτό περηφανεύονται οι διά-
φοροι Σαμαράδες) έχει δημιουργηθεί ο πρώτος όρος για να μπο-
ρέσει η μεγαλοαστική τάξη να εντείνει την εκμετάλλευση, να
αυξήσει την κερδοφορία της, να διεκδικήσει μια βελτιωμένη θέση
στην εξάρτησή της από τους ιμπεριαλιστές αλλά και στη σχέση
της με τους υπόλοιπους τοπικούς ανταγωνιστές-συμμάχους.

Μπορεί να μας τιμάει σα λαό το γεγονός ότι αντισταθήκαμε
στην επίθεση αυτή. Αντίσταση η οποία έκανε τη χώρα μας σε κά-
ποιες φάσεις παράδειγμα αντίστασης, με αποτέλεσμα να βρεθεί
ο λαός της στο στόχαστρο των διεθνών και εσωτερικών αντιδρα-
στικών δυνάμεων. Δεν πανηγυρίζουν χωρίς λόγο ΕΕ και ντόπιοι
παράγοντες που τελικά κατάφεραν να περάσουν μια σειρά βάρ-
βαρα μέτρα και έχουν διαμορφώσει το πλαίσιο για να περάσουν
και χειρότερα.
Ωστόσο οι πανηγυρισμοί τους ότι δήθεν στην Ελλάδα συντε-
λείται ένα θαύμα είναι σίγουρα εκτός τόπου και χρόνου, ενώ τα
διεθνή δεδομένα δεν θα επιτρέψουν ξανά ούτε για αστείο να επα-
ναληφθούν οι Σημιτικές επιδόσεις της «ισχυρής Ελλάδας».
Δεν παριστάνουμε τους προφήτες, αλλά προετοιμαζόμαστε
για αυτά που έρχονται και κυρίως συναισθανόμαστε τα μεγάλα
και σοβαρά καθήκοντα που μας περιμένουν.
Κλείσιμο (μάλλον... άνοιγμα)
Το προηγούμενο κομμάτι από το κείμενο είχε γραφτεί μερικές

βδομάδες πριν τις εκλογές. Κρίνουμε, λοιπόν, απαραίτητο, το
κλείσιμό του να συνοψίζει, επί πραγματικών δεδομένων, τις βα-
σικές μας διαπιστώσεις για την πολιτική κατάσταση και να ανα-
δεικνύει -και μέσα απ’ αυτή- τις βασικές κατευθύνσεις
παρέμβασης και πάλης της οργάνωσής μας για την περίοδο που
ανοίγεται μπροστά μας και μέσα στην οποία φιλοδοξούμε να
πραγματοποιήσουμε την 8η Συνδιάσκεψή μας.
Το συνολικό, λοιπόν, εκλογικό αποτέλεσμα (πρώτος, δεύτε-
ρος γύρος και ευρωεκλογές) κατέγραψε μια γενικευμένη κατα-
δίκη και κατακραυγή της πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση
τα τελευταία χρόνια. Καταδίκη και κατακραυγή οι οποίες, παρ’
όλο που συγκαλύφθηκαν (σχετικά) στους Δήμους και τις Περι-
φέρειες, είναι (έστω και με παθητικό τρόπο) έκφραση της οργής
και της αγανάκτησης που έχει συσσωρευτεί στις λαϊκές μάζες για
όλα τα δεινά που τις έχουν βρει σαν απόρροια της σωρείας των
αντιλαϊκών μέτρων που έχουν παρθεί όλη την περίοδο από το
2009 μέχρι σήμερα.
Το αποτέλεσμα αυτό είναι ένα σαφές σημάδι ότι η εκστρατεία
με την οποία επιχειρεί το σύστημα τους τελευταίους μήνες να πα-
ρουσιάσει το μαύρο άσπρο και να ωραιοποιήσει τα πράγματα,
βρήκε αρκετές αντιστάσεις και δεν έφερε (πώς θα ήταν, άλλωστε,

δυνατό;) τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα για το σύστημα. Παρ’
όλο που η επιλογή της κυβέρνησης να «ανακατέψει» αχταρμά τις
εκλογικές αναμετρήσεις μήπως και συσκοτίσει τις λαϊκές διαθέ-
σεις, κατάφερε να περιορίσει τις απώλειες για τους κυβερνητι-
κούς εταίρους, το αποτέλεσμα (ιδιαίτερα των ευρωεκλογών,
αλλά και των δημοτικών-περιφερειακών στο Λεκανοπέδιο) κα-
τέγραψε μια φανερή μείωση εκατοντάδων χιλιάδων ψήφων τόσο
για τη ΝΔ όσο και για το μασκαρεμένο ΠΑΣΟΚ.
Δεν πρέπει, ωστόσο, να μας διαφεύγει ένα βασικό γνώρισμα-
χαρακτηριστικό του όλου εκλογικού αποτελέσματος, παρ’ όλες
τις αντιφάσεις του που εμείς εντοπίζουμε βλέποντας τα πράγ-
ματα από την ταξική σκοπιά της εργατικής τάξης, από τη σκοπιά
του κινήματος και των αναγκών του. Το εκλογικό αποτέλεσμα
δεν ανέτρεψε, αντίθετα επιβεβαίωσε, μια βασική μας εκτίμηση
για όλη τη φάση που διανύουμε, ότι δηλαδή οι λαϊκές μάζες
και η λαϊκή πάλη παραμένουν εγκλωβισμένες στα όρια και τα
πλαίσια του συστήματος με την αρωγή βέβαια της Αριστεράς
«μας» στο μεγαλύτερό της μέρος. Επιβεβαιώνει μια εκτίμηση
που έχουμε βγάλει παρακολουθώντας όλους τους μικρούς και με-
γάλους αγώνες που έδωσαν τμήματα του λαού μας όλα αυτά τα
χρόνια κόντρα στην επίθεση και μέσα από πολλές -μικρές και με-
γάλες- αντιστάσεις. Επιβεβαιώνεται μια εκτίμηση που βγαίνει
μέσα από τις βασικές μας διαπιστώσεις για το χαρακτήρα, τα
όρια και το περιεχόμενο μιας Αριστεράς της ήττας και της ενσω-
μάτωσης, που ακόμη κατορθώνει να ηγεμονεύει στο κίνημα. Επι-
βεβαιώνει μια εκτίμηση που βγαίνει μέσα από τις διαπιστώσεις
μας για τους διεθνείς και τοπικούς συσχετισμούς, σαν απόρροια
της ήττας και της διάλυσης του κομμουνιστικού κινήματος.
Το ζήτημα που αναδείχτηκε ξανά δεν είναι μόνο αυτό που κυ-
ρίως πρέπει να ενδιαφέρει τους κομμουνιστές της εποχής, το
δρόμο δηλαδή που πρέπει να ακολουθηθεί ώστε να ανατραπεί η
άσχημη εικόνα του κινήματος και να μπουν οι βάσεις για την
ανασυγκρότησή του.
Το εκλογικό αποτέλεσμα κατέγραψε και μια ακόμη επιτυχία
για το σύστημα: να ανακόψει (χωρίς να ανατρέψει) το ρεύμα της
αποχής. Όχι σαν έκφραση μιας δήθεν υπεύθυνης λαϊκής στάσης
απέναντι στις κρίσιμες εκλογές (όπως υποστηρίζουν πολλοί),
αλλά σαν μια ακόμη έκφραση της δυνατότητας που έχει το σύ-
στημα (με τη βοήθεια και της Αριστεράς «μας») να βάζει διλήμ-

ματα στις μάζες, να τις εγκλωβίζει, να τις περιορίζει και να τις
εκτονώνει προσωρινά.
Όχι, εμείς δεν θα πανηγυρίσουμε ούτε για την υποτιθέμενη
αριστερόστροφη πορεία των εξελίξεων. Να πανηγυρίσουμε δη-
λαδή που τα κέντρα εξουσίας, εντός και εκτός Ελλάδας, κατόρ-
θωσαν να περιορίσουν τη λαϊκή αντίδραση και διαμαρτυρία
μέσα στους θεσμούς της ΕΕ και του σάπιου αστικού συστήματος.
Σ’ αυτούς τους τραγέλαφους καταλήγει η επίσημη Αριστερά
μας (σε πολλές αποχρώσεις της) στην προσπάθειά της να κρύψει
τη γύμνια της, τη στασιμότητά της, την ανεμπιστοσύνη που φυ-
σιολογικά προκαλεί στις μάζες. «Νίκησε» ο ΣΥΡΙΖΑ, που ο λαός
σύρθηκε με το ζόρι στο ευρωπανηγυράκι, που οι μάζες εκβιάστη-
καν να «θάψουν» τα αντιΕΕ αισθήματά τους γιατί δήθεν έπρεπε
να πάρουν μέρος στο γκάλοπ. Και καλά ο ΣΥΡΙΖΑ σαν φιλοευ-
ρωπαίος και φιλοΕΕ, άντε να πανηγυρίζει. Το ΚΚΕ, όμως, που
αυτοδιαφημίζεται σαν ο γνήσιος αντιΕΕ πολιτικός εκφραστής;
Ζήτω, λοιπόν, η ΕΕ και οι θεσμοί της που έδωσαν την «ευκαιρία»
στο λαό να εκφράσει την διαμαρτυρία του! Η απογείωση του
οπορτουνισμού σ’ όλο της το μεγαλείο.
Το γεγονός, λοιπόν, ότι στις ευρωεκλογές του 2014 είχαμε
στην Ελλάδα μείωση του ποσοστού αποχής σε σχέση με τις ευ-
ρωεκλογές του 2009, που αποτελεί έκφραση των εσωτερικών πο-
λιτικών συσχετισμών και προτεραιοτήτων, δεν αναιρεί σε καμία
περίπτωση τη γραμμή της αποχής που είχαμε. Αντίθετα, την επι-
βεβαιώνει, την κάνει πιο αναγκαία και την πολιτικοποιεί παρα-
πέρα.
Χαιρετίζουμε λοιπόν τους εκατοντάδες χιλιάδες λαού και νε-
ολαίας που -παρά την πίεση που δέχτηκαν- άντεξαν και έστρε-
ψαν την πλάτη τους στις αστικές μεθοδεύσεις. Και
καταδικάζουμε για μια ακόμη φορά την εκφοβιστική εκστρατεία
του συστήματος (που γίνεται μάλιστα στο όνομα της «υπεύθυνης
στάσης») να ποινικοποιείται η αποχή και να εκβιάζεται ο λαός
να ψηφίζει σε πολλαπλές εκλογές με ενιαίους καταλόγους και
ενιαία εκλογικά πρωτόκολλα.
Το γεγονός ότι μέσα και από τις κάλπες επιβεβαιώθηκε ότι ο
δρόμος για την ανασυγκρότηση του κινήματος, για την πολιτι-
κοποίησή του σε αντιιμπεριαλιστική-αντικαπιταλιστική κατεύ-
θυνση, για τη συγκρότηση του ταξικού εργατικού κινήματος θα
είναι μακρύς, όχι μόνο δεν αναιρεί αλλά επιβεβαιώνει και υπο-
γραμμίζει το ότι οι κομμουνιστές και οι αγωνιστές πρέπει να επι-

μένουν να αναβαθμίζουν την παρέμβασή τους στη διαρκώς οξυ-
νόμενη ταξική πάλη και στα μέτωπα που θα τροφοδοτεί η συνε-
χιζόμενη άγρια επίθεση και βαρβαρότητα του ιμπεριαλισμού και
του κεφαλαίου.
Το γεγονός ότι οι προκλήσεις για το λαό είναι πολλές και οι
δυσκολίες στο να χαράζει το δικό του δρόμο μαζί με τους αγω-
νιστές και τους κομμουνιστές είναι ακόμα μπροστά του, δεν ση-
μαίνει ότι τα πράγματα για το σύστημα είναι ρόδινα και χωρίς
αγκάθια.
Είναι, λοιπόν, δεδομένο ότι το εκλογικό αποτέλεσμα στο σύ-
νολό του έχει περιπλέξει τα πράγματα για τις δυνάμεις του συ-
στήματος, έχει οξύνει παλιές αντιθέσεις και δημιούργησε
καινούριες. Αντιθέσεις και αντιφάσεις που μπορεί να λειτουργή-
σουν καταλυτικά όσον αφορά την επιτάχυνση των εξελίξεων,
αλλά και όσον αφορά την απελευθέρωση τόσο δυνάμεων του συ-
στήματος που βρίσκονταν στην δεύτερη γραμμή όσο και λαϊκών
ζωντανών δυνάμεων που παραμένουν ακόμη κάτω από τη ρε-
φορμιστική επιρροή. Φάνηκε ότι το κυβερνητικό σχήμα περιέ-
σωσε τα προσχήματα (χωρίς να κρύψει τη συρρίκνωσή του). Ενώ
ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε την πρωτιά (χωρίς να μπορεί να κρύψει την εν
γένει στασιμότητά του και την αυτοπαγίδευσή του στη δεξιά του
πολιτική έτσι όπως την κατέγραψαν τα αριθμητικά δεδομένα των
ψήφων). Από εδώ αρχίζουν, λοιπόν, και οι πονοκέφαλοι.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αναμφισβήτητα πρώτος, χωρίς όμως να έχει
αποκτήσει την απαραίτητη αυτοπεποίθηση αλλά και χωρίς να
έχουν ακόμα μιλήσει (αν υπάρχουν) τα όποια στηρίγματα. Αυτή
η αντίφαση που ο πρώτος δεν είναι στην κυβέρνηση μένει να
δούμε αν θα ξεσπάσει. Αντίφαση που στέκεται δίπλα σε μιαν
άλλη, που μεγαλώνει τη ρευστότητα και την ασάφεια του πολι-
τικού σκηνικού: να είναι κυβέρνηση οι δεύτεροι και, μάλιστα, με
σημαντικά μειωμένους ψήφους. Και τι είδους λύσεις θα δρομο-
λογηθούν όταν ο ΣΥΡΙΖΑ( ακόμη και να σπρωχτεί παραπέρα)
όχι μόνο δεν έχει δυναμική αλλά -κυρίως- στερείται συμμάχων
(τουλάχιστον αυτή τη στιγμή);
Μα, υπάρχει η Κεντροαριστερά στην οποία προστρέχει και
το νεογέννητο δεκανίκι του ΠΟΤΑΜΙΟΥ. Έλα, όμως, που το εγ-
χείρημα της Κεντροαριστεράς (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) εξε-
λίσσεται για να κόψει δρόμο στο ΣΥΡΙΖΑ και όχι για να γίνει
συμπλήρωμά του. Αφήστε που, αν γίνει και μια τέτοια κωλο-
τούμπα και το επάρατο ΠΑΣΟΚ (συγνώμη, η ΕΛΙΑ) προκριθεί

για κυβερνητικός συνεταίρος του ΣΥΡΙΖΑ, θα έρθει το πάνω
κάτω. Και, όπως είπαμε, οι πονοκέφαλοι δεν τελειώνουν με το
αν θα επενδύσουν παραπέρα στον ΣΥΡΙΖΑ. αλλά κυρίως τι θα
ποντάρουν και πόσο στη σημερινή κυβερνητική λύση που -βε-
βαίως- καρκινοβατεί, αλλά -τουλάχιστον- υπάρχει.
Το σίγουρο -και αυτό που ενδιαφέρει το λαό- είναι ότι το πο-
λιτικό σκηνικό στη χώρα μας έχει να περάσει από πολλούς κά-
βους (χωρίς να μπορούμε άμεσα να προβλέψουμε τι θα γίνει με
τις λαϊκές αντιδράσεις). Κάβοι και σκόπελοι που είναι απόρροια
ενδοαστικών και ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ανταγω-
νισμών. Πιθανότατα αυτοί οι σκόπελοι και οι κάβοι θα θέσουν
σε δοκιμασία και την υπάρχουσα κυβερνητική λύση και τις εναλ-
λακτικές και τις εφεδρείες.
Το αρνητικό που διαγράφεται είναι ότι μπροστά σε όλες
αυτές τις δοκιμασίες ο λαός μάλλον θα βρεθεί (συνολικά, αλλά
πιθανόν και ειδικά) απροετοίμαστος. Και με την Αριστερά, για
μια ακόμη φορά, όχι απλώς ανεπαρκή αλλά ενσωματωμένη και
ηττοπαθή. Και όλα αυτά με όλα τα κέντρα εξουσίας να έχουν
σαλπίσει ξανά επίθεση και πάλι επίθεση.
Μέσα στις διαφωνίες και τους καυγάδες τους όλοι αυτοί οι
εχθροί των λαών, εντός και εκτός Ελλάδας, με όλες τις διασταυ-
ρώσεις, έχουν έναν ενιαίο στόχο: να προωθήσουν τις ιδιαίτερες
επιδιώξεις τους σε ένα τοπίο όσο γίνεται πιο αντιδραστικό και
μαύρο.
Τα κέντρα εξουσίας, λοιπόν, έχουν να αντιμετωπίσουν σω-
ρεία ζητημάτων στο αστικό και, γενικότερα, αντιδραστικό στρα-
τόπεδο. Και βέβαια το κύριό τους πρόβλημα δεν είναι αν θα
ανταμείψουν τον Κουβέλη για τις υπηρεσίες του (βλέπε και Στε-
φανόπουλο), αλλά ότι πρέπει να στηρίξουν Σαμαρά και Βενι-
ζέλο. Και πόσο θα μπορούν να κάνουν και τα δύο ταυτόχρονα;
Μήπως το ένα σχέδιο έρθει σε αντίθεση με το άλλο και δεν χω-
ράνε δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη; Ιδιαίτερα που ο ένας
χώρος πρέπει να το παίζει και λίγο φιλολαϊκά, ενώ ο άλλος πρέ-
πει να συνεχίσει τα ανοίγματα προς τον φασισμό προκειμένου
να τον εντάξει πιο ομαλά σε πλαίσιο.
Επίσης, είτε τους αρέσει είτε όχι, τα κέντρα εξουσίας πρέπει
να συνεχίσουν τη δοκιμασία και ευθυγράμμιση του ΣΥΡΙΖΑ
που, σαν πρώτο κόμμα, μπορεί να το φέρουν έτσι οι συνθήκες
που να χρειαστεί να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες.

Ωστόσο αρκετά ασχοληθήκαμε με τους πονοκεφάλους του συ-
στήματος. Ας στραφούμε στα μεγάλα προβλήματα που έχει να
αντιμετωπίσει και να λύσει το κίνημα. Και ένα από αυτά είναι
πώς θα αντιμετωπίσει όλη αυτή την πανσπερμία κομμάτων, ορ-
γανώσεων, ομάδων που αυτοαποκαλούνται αριστερά, κομμου-
νιστικά, ριζοσπαστικά και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε.
Είναι, λοιπόν, γεγονός ότι μετά την κατάρρευση του προηγού-
μενου πολιτικού σκηνικού είχαμε σαν συνέπεια την ενίσχυση (λι-
γότερο ή περισσότερο) αρκετών απ’ αυτά. Ανακατατάξεις,
λοιπόν, προηγήθηκαν και στο χώρο που θέλει να αναφέρεται
στην Αριστερά, αλλά και απ’ ό,τι φαίνεται θα συνεχιστούν με
καταλύτη (αλλά όχι αιτία) και τις πρόσφατες εκλογικές κατα-
γραφές.
Ας δούμε, λοιπόν, καταρχάς τον ΣΥΡΙΖΑ που -παρά την αδυ-
ναμία που έδειξε ακόμα και στις πιο «χαλαρές», ας πούμε, «αυ-
τοδιοικητικές εκλογές» να εμφανίσει αύξηση ψήφων και παρά
τα φαινόμενα στασιμότητας που καταγράφει και μέσω των απο-
τελεσμάτων των ευρωεκλογών, παραμένει η κυρίαρχη πολιτική
δύναμη στο στρατόπεδο της αντιπολίτευσης. Το γεγονός ότι για
δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια συγκέντρωσε τα ίδια υψηλά
ποσοστά, δεν σημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν συνεχίζει να βρίσκεται,
κατά κάποιο τρόπο, στον αέρα. Δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο ΣΥ-
ΡΙΖΑ συνεχίζει να βρίσκεται σε διαδικασία διαμόρφωσης, χωρίς
να έχει απαντηθεί μετά βεβαιότητας (απ’ την ίδια τη ζωή) η προ-
οπτική και η οριστική του κατάληξη-διαμόρφωση. Θα μετατρα-
πεί σε ένα κυβερνητικό κόμμα, καταχτώντας καθαρά ψηλά
ποσοστά; Τι είδους διαφοροποιήσεις στους εσωτερικούς συσχε-
τισμούς του θα φέρει αυτό; Ή μήπως να μη βιαζόμαστε να βγά-
λουμε συμπεράσματα, γιατί η φούσκα μπορεί ακόμη να σκάσει
και να σκορπίσει «θραύσματα» και προς δεξιά και προς αρι-
στερά;
Το σίγουρο (για να πιάσουμε τα άκρα) είναι ότι όσο συνεχί-
σουμε να αποκαλούμε τον ΣΥΡΙΖΑ ως ένα είδος Αριστεράς,
κινδυνεύουμε να παρεξηγηθούμε. Και, επίσης, κινδυνεύουμε
να παρεξηγηθούμε από την άλλη μεριά, αν θεωρούμε ήδη τον
ΣΥΡΙΖΑ ένα διαμορφωμένο αστικό κόμμα, που να αποτελεί μά-
λιστα τον δεύτερο πυλώνα της πραγματικής εξουσίας του κε-
φαλαίου και του ιμπεριαλισμού. Το φούσκωμα (εκλογικό και
κοινωνικό ) του ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει ακόμη και σήμερα να είναι
κυρίως έκφραση διαμαρτυρίας μιας σειράς μικρών και μεσαίων

στρωμάτων που έμειναν «αδέσποτα», όπως έχουμε πει, από το
σπάσιμο των συμβολαίων της διετίας 2010-2012.
Σε μεγάλο βαθμό, και χωρίς να παραγνωρίζουμε τις υποκει-
μενικές προθέσεις των ηγετικών ομάδων του ΣΥΡΙΖΑ και
πρώτα απ’ όλα του Τσίπρα, το αδιαμόρφωτο που αναφέραμε είχε
να κάνει ακριβώς με το ακόμα αδιευκρίνιστο του πού θα κάτσει
αυτό το κοινωνικό εκκρεμές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια,
του πού και πώς θα εξελιχθεί αυτή η μικροαστική πλημμυρίδα
που έχει κατακλύσει τη χώρα τα τελευταία χρόνια.
Το εκκρεμές αυτό -εκ των πραγμάτων, λόγω της κατάστασης
του κινήματος της εργατικής τάξης- όλο και περισσότερο θα κλί-
νει προς την πλευρά των μεγάλων συμφερόντων του ντόπιου και
ξένου κατεστημένου. Όλος αυτός ο «κοινωνικός χυλός» που
έμεινε χωρίς «ομπρέλες» και «σκεπές» το τελευταίο δίχρονο, ανα-
ζητά -και μέσω μιας σειράς πολιτικών εκφράσεων- να βρει τη
θέση του, τις ισορροπίες και τους συμβιβασμούς του με την με-
γαλοαστική τάξη. Να ξαναβρεί τη θέση που έχασε. Ο ΣΥΡΙΖΑ
είναι μια απ’ αυτές τις μεσοβέζικες ενδιάμεσες πολιτικές λύσεις,
την οποία αρκετά μικροαστικά τμήματα θέλησαν και θέλουν να
χρησιμοποιήσουν για να προβάλουν τα «θέλω» τους. Η ηγεσία
του ΣΥΡΙΖΑ, επίσης, εκεί πάνω θέλει να πατήσει. Το θέμα είναι
ότι για την ηγεσία αυτή το να εκφράσει αυτά τα μικροαστικά
στρώματα δεν αρκεί στις σημερινές συνθήκες για να γίνει κυβέρ-
νηση. Χρειάζεται να αποκτήσει γέφυρες, στηρίγματα, διασυνδέ-
σεις με τα μεγάλα λεγόμενα τζάκια εντός και εκτός Ελλάδας.
Η άλλη εξέλιξη που φαντασιώνονται κάποιοι που περιτρι-
γυρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα εκβιαστεί να αποκτή-
σει πραγματικά αριστερά χαρακτηριστικά και να συνδεθεί σε
διαφορετική βάση με το λαό, αποτελεί απλώς κοροϊδία και όσοι
την υποστηρίζουν κοροϊδεύουν πρώτα και κύρια τους εαυτούς
τους. Κι αυτό γιατί, πολύ απλά, ακόμα δεν υπάρχουν διαμορ-
φωμένα από την εργατική τάξη τα κομμουνιστικά εφόδια και ο
σοσιαλιστικός προσανατολισμός για να υποχρεωθούν αυτά τα
στρώματα και οι πολιτικοί τους εκφραστές να ενταχθούν σε ένα
ΜΕΤΩΠΟ ΠΑΛΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ. Πόσο μάλλον που το
κομμουνιστικό περιεχόμενο στον αγώνα υποτίθεται ότι το δίνει
το ΚΚΕ, με την απαράδεκτη και φυγόμαχη πολιτική του.
Γι’ αυτό σαν ενδεχόμενα μπροστά μας έχουμε δύο: ή ο ΣΥ-
ΡΙΖΑ θα σπρωχτεί και θα σπρώχνει να διαμορφώσει σύντομα
τους συμβιβασμούς και τις συνδέσεις του με τα μεγάλα συμφέ-

ροντα ή θα ξεφουσκώσει. Το σίγουρο είναι ότι και στις δύο πε-
ριπτώσεις θα απογοητεύσει κόσμο και θα συνεχίζει να τροφοδο-
τεί τον αρνητικό συσχετισμό. Προς το παρόν, πάντως, το
σύστημα μόνο ικανοποιημένο μπορεί να είναι από τον ΣΥΡΙΖΑ,
διότι με τη μέχρι τώρα πολιτική του εγκλωβίζει τις μάζες και τις
εμποδίζει σαν ανάχωμα να πάνε σε πιο ριζοσπαστικές και αγω-
νιστικές κατευθύνσεις. Καταρρίπτεται έτσι και ένα άλλοθι που
χρησιμοποιούν όσοι πολιτικά ακουμπούν στον ΣΥΡΙΖΑ: ότι
δήθεν η ενίσχυσή του λειτουργεί σαν φραγμός στο φασισμό. Τα
πραγματικά δεδομένα λένε ότι η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ περισ-
σότερο αποδυνάμωσε οτιδήποτε θέλει να κινηθεί επαναστατικά
και ανατρεπτικά, παρά το αντίθετο.
Οι αριθμοί μερικές φορές λένε την αλήθεια, και αυτό που λένε
είναι ότι στις εκλογικές καταγραφές (και όχι μόνο) η ενίσχυση
του ΣΥΡΙΖΑ και της ΧΑ κινούνται παράλληλα (μέχρι στιγμής)
και δεν αλληλοαποκλείονται.
Ας αφήσουμε το ιδιαίτερα επιπλέον ανησυχητικό ότι στις τε-
λευταίες καταγραφές η ενίσχυση της ΧΑ είναι πιο έντονη σε
σχέση με τη στασιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ.
Αν παραλληλίσαμε ΧΑ και ΣΥΡΙΖΑ, το κάναμε μόνο και
μόνο για να καταγράψουμε την εκτίμησή μας ότι η ενίσχυση της
ΧΑ έχει σαφώς συγκυριακά χαρακτηριστικά, τα οποία όμως
ήρθαν και έδεσαν με βαθύτερες αιτίες που έχουν διαμορφωθεί τα
προηγούμενα χρόνια, στις συνθήκες της άγριας καπιταλιστικής
επίθεσης. Υπάρχει, βέβαια, μια ουσιώδης διαφορά ανάμεσα στα
μικροαστικά στρώματα που εκφράζουν αγανάχτηση και διαμαρ-
τυρία υποστηρίζοντας ΣΥΡΙΖΑ και στα τμήματα εκείνα που για
τρίτη συνεχόμενη φορά επιμένουν να ποντάρουν στα φασιστα-
ριά της ΧΑ για να τιμωρήσουν αυτούς που πιστεύουν ότι φταίνε
για τα δεινά του λαού. Και η διαφορά βρίσκεται στο ότι οι εκα-
τοντάδες χιλιάδες που «χρησιμοποιούν» το «χαρτί» ΧΑ για να
δώσουν μαθήματα, γνωρίζουν όλο και πιο φανερά τι περιεχό-
μενο έχει αυτό το «χαρτί». Η ΧΑ δεν κρύβεται, και -παρ’ όλα
αυτά- η επί δεκαετίες υποχώρηση του κομμουνιστικού κινήματος
της επαναστατικής σοσιαλιστικής διεξόδου και της γνήσιας αν-
τιιμπεριαλιστικής πάλης έχει δημιουργήσει τόσα κενά που προς
το παρόν τα γεμίζουν καλά ένα σωρό φασιστικές, αντιδραστικές,
δεξιές απόψεις και ιδέες με την ανάλογη προοπτική.
Φυσικά, προς αποφυγή συγχύσεων, με τελείως διαφορετικό
τρόπο αντιμετωπίζουμε την ΧΑ και τα γρανάζια των μηχανι-

σμών της που έχουν διευρυνθεί και τελείως διαφορετικά ιεραρ-
χούμε τους τρόπους τις μορφές και το περιεχόμενο της στάσης
μας απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και αν διαπιστώνουμε τη
γρήγορη μετάλλαξή του σε δεξιότερες κατευθύνσεις. Και μη μας
διαφεύγει ότι η απόσπαση κάποιων δυνάμεων από την αγκαλιά
του φασισμού (αν, εν τω μεταξύ, δεν αποκτήσει άλλους ρόλους
για λογαριασμό του συστήματος) δεν απαιτεί τόσο ένα ειδικό
συνταγολόγιο μορφών και δράσεων που πρέπει να προκρίνεται,
αλλά μια συνεχή και συστηματική παρέμβαση στην ταξική πάλη,
με γνώμονα και μπούσουλα τη συγκρότηση της εργατικής τάξης.
Με στόχο να υπάρξουν νικηφόροι αγώνες για να χτυπηθεί η
φυγή στη «σωτηρία» και την «απ’ τα πάνω βοήθεια». Αποτελεί
μια ολόκληρη πολιτική και κοινωνική διεργασία, προκειμένου
ο κόσμος που σήμερα παρουσιάζεται και σκυμμένος και καταρ-
ρακωμένος να αποκτήσει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, στην
οργάνωση, στη συλλογικότητα.
Σ’ αυτήν ακριβώς τη βάση είναι που αντιμετωπίζουμε με πολύ
σκεπτικισμό και πολλές αντιρρήσεις όλη αυτή την εθελοντική ή
«εθελοντική» εκστρατεία «αλληλεγγύης» η οποία, αν κάνει ένα
καλό, προκαλεί περισσότερα αρνητικά γιατί συνεχίζει να τρο-
φοδοτεί στις μάζες τη λογική του να περιμένουν βοήθεια.
Τελειώνοντας αυτήν την παρένθεση, είναι γεγονός ότι, τόσο
στο κεντρικό επίπεδο όσο και στο επιμέρους, η διαδρομή ΣΥ-
ΡΙΖΑ προς ένα κόμμα καθαρά αξιωματικής αντιπολίτευσης, μας
οδηγεί στη διαπίστωση ότι τα περιθώρια κοινής δράσης με δυ-
νάμεις αυτού του χώρου όλο και περιορίζονται. Ακόμα, όμως,
και αν κάπου μπορούν να εμφανιστούν συνθήκες κοινής δράσης,
αυτό να μην υποκαταστήσει την κύρια σχέση μας με τον ΣΥΡΙΖΑ
που είναι η αντιπαράθεση και ο διαχωρισμός.
Τα σημάδια δορυφοροποίησης στον τότε ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ
είχαν εμφανιστεί από αρκετά νωρίς ακόμα, όταν ο ΣΥΝ και
μικρό κόμμα ήταν και πάλευε για την επιβίωσή του. Από τότε οι
τάσεις αυτές ήταν εκφράσεις αδιεξόδου και παραίτησης από το
δύσκολο έργο της ανεξάρτητης ανάπτυξης κινήματος, της δια-
μόρφωσης σε νέες βάσεις ενός επαναστατικού δυναμικού που θα
προχωρήσει τη λαϊκή υπόθεση. Για μια περίοδο προσωρινά, προς
το τέλος της δεκαετίας του ’90, όπου το ΝΑΡ είχε διαμορφώσει
έστω βασανιστικά μια φυσιογνωμία και εμείς είχαμε αποκτήσει
ένα πιο διευρυμένο ρόλο στα της κοινής δράσης, εμφανίζονταν
ακόμα αρκετές αντίρροπες τάσεις στο συμφιλιωτισμό προς το ρε-

φορμισμό που σημειωτέον η ΚΟΕ και κομμάτια των Συσπειρώ-
σεων υπήρξαν οι δάσκαλοι του εγχειρήματος αυτού.
Στις μέρες μας, η άγρια επίθεση, σε συνδυασμό με την ενί-
σχυση του ΣΥΡΙΖΑ, έχει προκαλέσει μεγάλη πίεση και προς το
ΚΚΕ και προς το λεγόμενο εξωκοινοβούλιο, σε σημείο που (ιδι-
αίτερα το ΚΚΕ αλλά και οι λοιποί μικρότεροι) να παρουσιάζουν
σοβαρή εκλογική διαρροή σε ψήφους προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Και το
ζήτημα δεν σταματάει εδώ. Αυτή η μετατόπιση του εξωκοινοβου-
λίου προς ακόμη πιο ρεφορμιστικές θέσεις δορυφοροποίησης με-
ταφράζεται στο κίνημα και στις -ανεπαρκείς πλέον- διευρυμένες
πρωτοβουλίες.
Το εξωκοινοβούλιο, και κεντρικά και τοπικά, κάποιες άλλες
φορές με ευθύνη των δυνάμεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και της
εκτός τόπου και χρόνου πολιτικής του ΚΚΕ, έχει καταντήσει όχι
απλώς ουρά του ΣΥΡΙΖΑ αλλά, ακόμη χειρότερα, δεν τολμάει
να πάρει καμία ευθύνη που δεν συμφωνεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Ας αφή-
σουμε και το γεγονός ότι ακόμα και όταν με τον γνωστό απαρά-
δεκτο τρόπο παίρνουν απόφαση στο ποδάρι, το δυναμικό που
ανταποκρίνεται είναι μικρό και αποδυναμωμένο.
Δεν θα πρέπει όμως να κοιτάμε μόνο τη μια όψη των πραγμά-
των και, φυσικά, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η
συνεχιζόμενη δορυφοροποίηση προς ΣΥΡΙΖΑ, σίγουρα τροφο-
δοτεί και μια δεύτερη υπόγεια διεργασία λοξοκοιτάγματος ενός
δυναμικού προς ΚΚΕ.
Σαν ΚΚΕ(μ-λ) είχαμε και έχουμε τη βούληση και τις πολιτικές
κατευθύνσεις, μέσα από την προώθηση της κοινής δράσης αλλά
και της αντιπαράθεσης να παρεμβαίνουμε στο κίνημα ώστε να
εναντιωνόμαστε στα φαινόμενα υπόκλισης στο ρεφορμισμό. Το
ότι τα πράγματα είναι δύσκολα, το ότι οι υποκειμενικές μας δυ-
νατότητες δεν είναι αρκετές ώστε να πιέσουμε με καλύτερους
όρους την προώθηση της κοινής δράσης κόντρα στις ρεφορμιστι-
κές λογικές και ανεξάρτητα απ’ αυτές, δεν σημαίνει ότι θα απο-
φασίσουμε να αναστείλουμε την κατεύθυνση της κοινής δράσης.
Πρέπει να μας απασχολεί -χωρίς βέβαια να απογειωνόμαστε- το
πώς και με ποιες μορφές ένα δυναμικό που ακόμα -έστω και όχι
ξεκάθαρα και αποφασιστικά- συνεχίζει να μην υποκύπτει από-
λυτα στη ΣΥΡΙΖίτιδα θα συνεχίσει να παρεμβαίνει και να δρα.
Δεν είμαστε καθόλου ικανοποιημένοι όταν βλέπουμε να συρρι-
κνώνεται το αγωνιστικό δυναμικό, έστω και αν έχουμε σοβαρές
διαφωνίες μ’ αυτό σε πολλά ζητήματα.

Εμείς, αυτή την προσπάθεια τη βλέπουμε να υπηρετεί και να
συναρτάται με τη δική μας ιδιαίτερη προσπάθεια ενίσχυσης,
αλλά και την ουσιαστικοποίηση της ΛΑΪΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ-
ΑΑΣ που, όπως έχουμε πει, θέλουμε να αποτελεί και ένα ακόμη
όπλο για ευρύτερες πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις.
Μιας και ο λόγος για το αριστερό, ριζοσπαστικό (και όπως
αλλιώς το θέλετε δυναμικό) που καταγράφηκε εκτός ΣΥΡΙΖΑ,
ας πούμε μερικές μας διαπιστώσεις πρώτα και κύρια για την ΑΝ-
ΤΑΡΣΥΑ που έχει πλέον κατοχυρωθεί στο ευρύτερο πεδίο σαν
την κυρίαρχη δύναμη σ’ αυτόν το χώρο. Παρά το ότι μέσα στα
τελευταία πέντε χρόνια (από το 2009) που συγκροτήθηκε κατά-
φερε να αποκτήσει πανελλαδική δικτύωση και ένα σημαντικό
δυναμικό εκατοντάδων να στηρίζει το εγχείρημα, οι εκλογικές
της καταγραφές παρουσιάζουν μια αρκετά μεγάλη αυξομείωση
για την οποία δεν ευθύνονται τόσο οι αντικειμενικές συνθήκες
όσο ο πυρήνας της λογικής και της γραμμής της (όσο φυσικά είναι
ενιαία και όσο έχουν καταφέρει με πολλούς οπορτουνισμούς να
την φορμάρουν). Μια γραμμή που καλλιεργεί συνέχεια αυταπά-
τες και προσφέρει συνέχεια εύκολες και γρήγορες λύσεις. Μια
γραμμή και λογική που δεν μπορεί να αντέξει το βάρος της
φάσης, τη συνέχιση της ήττας του κινήματος και όλο φαντασιώ-
νονται ότι έρχεται η ώρα για μεγάλες ανατροπές για να γίνει η
ΑΝΤΑΡΣΥΑ κομμάτι του όλου επίσημου σκηνικού. Από την
πρώτη στιγμή που δημιουργήθηκε, και γι’ αυτό άλλωστε δημι-
ουργήθηκε, δεν έριξε ποτέ το βάρος της στα ουσιαστικά και
ακανθώδη ζητήματα του κινήματος, αλλά στην περίφημη «εκτό-
ξευση», στον εντυπωσιασμό, στο πώς θα ξεφύγουμε δήθεν από
τη μιζέρια. Ουσιαστικά, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κατάφερε να αποκτήσει
υπόσταση αξιοποιώντας αφενός την ύπαρξη ενός δυναμικού στα
Πανεπιστήμια και αφετέρου επειδή έδωσε περιεχόμενο σε μια
βάση ανθρώπων και αγωνιστών κυρίως από το ΚΚΕ που είχε
αδρανοποιηθεί αλλά και από το παλιό εξωκοινοβούλιο που επί-
σης τα πέτρινα χρόνια είχε παραιτηθεί.
Το δυναμικό αυτό παρασύρθηκε από την ευρύτερη αφύπνιση
των μικροαστικών στρωμάτων που -για λόγους κυρίως παράδο-
σης- δεν εντάχθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά είχε και έχει πολλές υπό-
γειες και φανερές επικοινωνίες με αυτό.
Η αντίφαση του εγχειρήματος, να έχουν κατά περίπτωση εν-
τυπωσιακή εκλογική καταγραφή χωρίς να αντιστοιχείται αυτό
ούτε ελάχιστα στο κίνημα, να περνάνε από την απογείωση στον

πεσιμισμό και την ηττοπάθεια, είναι χαρακτηριστικό του πυρήνα
του εγχειρήματός τους. Αντίφαση που φάνηκε ξεκάθαρα στους
μεγάλους αγώνες κυρίως των καθηγητών αλλά και όχι μόνο. Και
είναι λάθος να θεωρούμε κάποιοι ότι για όλα αυτά υπεύθυνο
είναι το ΣΕΚ και οι άλλοι όχι. Απλά η συμμετοχή του ΣΕΚ έχει
δώσει περισσότερη οργανωτική και οικονομική υπόσταση και
ισχύ στο εγχείρημα και φυσικά υπογραμμίζει, λόγω προέλευσης,
όλες αυτές τις λογικές της «κριτικής υποστήριξης» που είναι πάν-
τοτε παρούσες για να δικαιολογήσει την πολιτική ουράς απέ-
ναντι στον ΣΥΡΙΖΑ.
Θα θέλαμε με την ευκαιρία να σταθούμε στο ζήτημα της Ου-
κρανίας που εξελίσσεται γρήγορα και σταθερά σε ζήτημα μείζο-
νος γεωστρατηγικής σημασίας. Και όχι βέβαια ότι ανακαλύψαμε
κάτι καινούριο. Αυτό που θέλουμε να επισημάνουμε, γιατί το τε-
λευταίο διάστημα άρχισε να ξεπροβάλλει πιο καθαρά, είναι ότι
στο πεδίο και στα εδάφη της ουκρανικής κρίσης και με φόντο
την όλη δραστηριότητα της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης, δρο-
μολογούνται εξελίξεις σε σχέση με το μεγάλο ρευστό θέμα των
στρατηγικών συμμαχιών και ίσως (δεν βιαζόμαστε) αρχίζουν να
αχνοφαίνονται κάποια πράγματα τα οποία, αν επαληθευτούν
στη ζωή, όχι μόνο δεν απομακρύνουν τους μεγάλους κινδύνους
που απειλούν πιο φανερά πλέον την ανθρωπότητα, αλλά αντί-
θετα τους μεγαλώνουν. Ας μην ξεγελιόμαστε, οι -ας πούμε- οικο-
νομικές συμφωνίες Ρωσίας-Κίνας αλλά και το ευρασιατικό
σύμφωνο χωρίς την Ουκρανία έχουν σαφέστατα γεωστρατηγική
σημασία και στοιχεία αντισυσπειρώσεων στις οποίες επέδρασε
καταλυτικά η Ουκρανική κρίση.
Μένει να δούμε πώς θα εξελιχθούν, ωστόσο είναι κινήσεις ιμ-
περιαλιστών, ανεξάρτητα αν και πόσο βρίσκονται στριμωγμένοι
και ανεξάρτητα αν οι κινήσεις αυτές έρχονται ή όχι σαν απάν-
τηση και άμυνα στον ιμπεριαλιστή που παίρνει πρωτοβουλίες.
Ανάλογης σημασίας είναι και οι κινήσεις προσάρτησης της Κρι-
μαίας, σε συνδυασμό με πιθανές ακροβασίες της Ρωσίας με την
καινούρια ουκρανική ηγεσία που αποτελεί ουσιαστική προσπά-
θεια συμβιβασμού και με τη Γερμανία, την οποία έχει ανάγκη ο
Πούτιν, και που όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα ανακόψει
τα σχέδια των ΗΠΑ.
Ας μην προτρέχουμε και ας μη βαφτίζουμε τους προσωρινούς
συμβιβασμούς ως πρόπλασμα νέων στρατηγικών συμμαχιών.
Ωστόσο, και επί του πρακτέου, πρέπει να σηκώσουμε για τα

καλά και στο εσωτερικό το αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο πάλης
και να προχωρήσουμε πιο επίμονα και πιο μαζικά την εκτίμησή
μας, που δυστυχώς προβλέπει επιδείνωση των διεθνών εξελίξεων
και επιτάχυνση προς οξυμμένες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαρα-
θέσεις.

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ Κ.Ο. ΤΟΥ ΚΚΕ(μ-λ)
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ 8H ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ
Οκτώβρης 2014
Αυξημένες απαιτήσεις
1. Τα τελευταία χρόνια η μεγάλη όξυνση της επίθεσης, η μεγάλη,

με τα όρια και τα χαρακτηριστικά της και οργισμένη λαϊκή αν-
τίδραση, έφεραν στο προσκήνιο ανάγκες και προτεραιότητες
που δεν ήταν τόσο εμφανείς τις προηγούμενες δεκαετίες. Χαρα-
κτηριστικά, έφεραν στο προσκήνιο το ζήτημα μίας άλλης κοινω-
νίας. Κατά συνέπεια το ζήτημα της σημερινής κοινωνίας και με
κεντρικό δίλημμα το αν εξορθολογίζεται ή όχι, το αν ανατρέπε-
ται επαναστατικά ή διορθώνεται.
Χωρίς να είναι πάντα υποκειμενικά ώριμο, αλλά κάτω απ’
την πίεση των πραγμάτων, τέθηκε ξανά πιο φανερά το ζήτημα
της προοπτικής και των στρατηγικών στόχων των κινημάτων.
2. Ας σταθούμε όμως πρώτα και κύρια σε μας και τη δική μας

οπτική. Το ότι ανέβηκε ο πήχης των απαιτήσεων του κινήματος
φαίνονταν από την όλη εικόνα και της δικής μας οργανωμένης
προσπάθειας.
Εμείς από την πλευρά μας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, με
βάση τις απαιτήσεις του κινήματος αλλά και την ανάγκη να διεκ-
δικήσουμε την αναβάθμιση της τάσης που εκπροσωπούμε μέσα
στο κίνημα, προσανατολιζόμαστε να προσεγγίσουμε πιο άμεσα
ζητήματα που αφορούν την κοινωνική διαστρωμάτωση της
χώρας, τον χαρακτήρα των μετωπικών και κοινωνικών συνερ-
γασιών, τον ρόλο και τις δυνατότητες της εργατικής τάξης.
Είναι αλήθεια ότι μια τέτοια προσπάθεια την αντιμετωπίζει
πλέον η οργάνωση όχι σαν μια ακαδημαϊκή φιλολογία αλλά σαν
μια απαίτηση των καιρών που θα στηρίζεται σαν αφετηρία σε
μια σειρά βασικές μας εκτιμήσεις και κατευθύνσεις που όχι μόνο
δεν βρίσκονται στον αέρα αλλά έχουν επιβεβαιωθεί. Τα «θυμί-
ζουμε»:
- Εξαρτημένος χαρακτήρας του ελληνικού καπιταλισμού
(διπλή εξάρτηση).
- Χώρα «παράρτημα» που παρά τις ελπίδες της άρχουσας
τάξης να περάσει τις προηγούμενες δεκαετίες πάνω από το μέσο
ύψος της του ιμπεριαλιστικού καπιταλιστικού συστήματος, οι
εξελίξεις την σπρώχνουν κάτω απ’ αυτό το ύψος.
- Χώρα που δεν έχει απλά σχέσεις «ανισότιμης συνεργασίας»
με τους ιμπεριαλιστές της Ευρώπης και των ΗΠΑ αλλά βιώνει,
με ότι αυτό συνεπάγεται, ένα στρατηγικό «σφιχταγκάλιασμα»
απ' αυτούς.
- Χώρα προφανώς καπιταλιστική περισσότερο όμως σαν «κα-
κέκτυπο» των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, με διογ-
κωμένα μεσοστρώματα που όμως τα τελευταία χρόνια έχουν
τιναχτεί στον αέρα μια σειρά κοινωνικά και πολιτικά τους χα-
ρακτηριστικά, με διευρυμένη φτωχοποίηση που θυμίζουν άλλου
είδους «καταστροφές».
Να ενισχύσουμε την κατεύθυνση της ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗΣ
3. Ας έρθουμε όμως σ’ ένα ζήτημα που απασχολεί και μας, αυτό

της ταξικής ανάλυσης της ελληνικής κοινωνίας. Για το κομμου-
νιστικό κίνημα το θέμα αυτό δεν είναι μόνο θέμα θεωρίας αλλά
και πράξης.
Χωρίς να υποτιμούμε τη σημασία και την αξία των κοινωνι-
κών πολιτικών αναλύσεων με μαρξιστικά-λενινιστικά εργαλεία
προσέγγισης, δεν τους αποδίδουμε εκείνο το «φετιχιστικό» ρόλο
που ακούγεται όλο και πιο συχνά τελευταία. Δεν είναι καθόλου
αχρείαστο το να αποκτήσεις στην οργάνωση «την φωτογραφία»,
το «αποτύπωμα» της ταξικής και κοινωνικής διαστρωμάτωσης
της φάσης που συζητάμε, ούτε είναι ασήμαντο με όπλο τον ιστο-

ρικό υλισμό να μελετήσεις τους όρους και την πορεία διαμόρφω-
σης της «φωτογραφίας» που «σήμερα» αποτυπώνεις. Ωστόσο το
θέμα που μελετάμε είναι ζωντανό, εξελίσσεται προς διάφορες κα-
τευθύνσεις ανάλογα με τη δράση των πολλών υποκειμένων που
συνδέονται μ’ αυτό και από «μέσα» και από «έξω».
Είναι επίσης κατανοητό ότι η ανάλυση της ταξικής διαίρεσης
της κοινωνίας είναι περισσότερο αξιόπιστη όταν είναι αποτέλε-
σμα και αποκρυστάλλωμα ενός κομμουνιστικού κόμματος ή μιας
οργάνωσης που έχει καταφέρει να συνδεθεί με τμήματα της ερ-
γατικής τάξης, με κομμάτια μικροαστών, διανοούμενων, με αγρο-
τικά τμήματα. Γιατί έτσι, μια τέτοια ανάλυση βγαίνει από τα ίδια
τα «σπλάχνα» του κινήματος και λιγότερο σαν έκφραση μιας
«επιστημονικής» ανάλυσης με στοιχεία τα οποία (απαραίτητα
επίσης) σου δίνουν οι ίδιοι οι «θεσμοί» του αστικού κράτους
(στατιστικές υπηρεσίες, υπουργεία κ.λπ.)
4. Έχει επίσης καθιερωθεί από την εμπειρία και ιστορία του κομ-
μουνιστικού κινήματος ότι η ταξική ανάλυση της διαίρεσης μιας
κοινωνίας είναι ένα βασικό όπλο που συμβάλλει στη χάραξη της
στρατηγικής της επανάστασης. Μ’ αυτή την έννοια έρχεται να
την υπηρετήσει. Συνεπώς είναι η βάση του «οδικού χάρτη» της
επανάστασης, όπως πρέπει να επικαιροποιείται και να τροπο-
ποιείται ανάλογα με το πόσο κοντά βρίσκεται η επανάσταση.
Εμείς πορευτήκαμε και πορευόμαστε με ένα ταξικό περί-
γραμμα-διάγραμμα που αποτέλεσε και αποτελεί έναν συνδυασμό
των συμπερασμάτων της ολομέλειας του ΚΚΕ το 1934, συμπλη-
ρωμένο από τις διαπιστώσεις της ΟΜΛΕ στη δικτατορία
(«Γράμμα από την Ελλάδα») και τις προσεγγίσεις γύρω από το
2ο Συνέδριο του ΚΚΕ(μ-λ). Με αυτό το περίγραμμα ανάλυσης
πορευτήκαμε και προσδιοριστήκαμε απέναντι στο σύστημα και
στο λαό. Πάνω σ’ αυτό στηρίξαμε τη μέχρι τώρα προσπάθειά
μας, διαμορφώσαμε τη φυσιογνωμία και το στίγμα μας.
Στο κείμενο «Ο δικός μας δρόμος» (Οκτώβρης 2012) και στην
απόφαση του ΚΟ τον Γενάρη του 2013, θέλουμε, πατώντας σ’
αυτό το ταξικό περίγραμμα, να πάμε παραπέρα. Γιατί, όπως εξη-
γήσαμε και στη συζήτηση της «Πρότασης Συντονισμού Κοινής
Δράσης και Αγώνα» (Οκτώβρης 2011), με βάση την κρίση κυο-
φορούνται κοινωνικές ανατροπές, σπάσιμο παραδοσιακών συμ-
βολαίων των μεσαίων και αστικών στρωμάτων με την μεγαλο-
αστική τάξη, μεγάλη κοινωνική κινητικότητα, που αν ιδωθούν
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ Κ.Ο. ΤΟΥ ΚΚΕ(μ-λ) 51

μέσα στο πλαίσιο των γενικότερων οξύνσεων και αντιθέσεων,
τροφοδοτούν αντιφατικές και εκρηκτικές καταστάσεις μέσα στις
μάζες, που απαιτούν ενεργότερη και με προοπτική παρέμβαση
από την πλευρά των κομμουνιστών σε μια κατεύθυνση επανα-
στατικής ανατροπής του συστήματος.
5. Απ’ τη μια ενισχύονται τάσεις άρνησης, αμφισβήτησης, «απο-

κοπής» από τον καπιταλισμό, και απ’ την άλλη, λόγω ανυπαρ-
ξίας κομμουνιστικού κινήματος, λόγω απουσίας σταθερών
κοινωνικών συμμαχιών, δεν λείπουν τα παραδείγματα κοινωνι-
κών τμημάτων να δένονται με πολύ αντιδραστικές και καθεστω-
τικές δυνάμεις που σπρώχνονται «με ασφάλεια» στην αγκαλιά
μιας κοινωνίας «τάξης και ηρεμίας».
Ωστόσο η κύρια τάση που οφείλουμε να ενισχύσουμε και
εμείς είναι η πρώτη!
Γι’ αυτό και είμαστε πλέον «υποχρεωμένοι», οι όποιες πολιτι-
κές συνεργασίες κάνουμε, μονιμότερες ή πρόσκαιρες, η συμμε-
τοχή μας σε ευρύτερες αντιστάσεις να ενισχύουν μέσα στο κίνημα
την κατεύθυνση της ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗΣ κόντρα στην κατεύθυνση
της διαπραγμάτευσης.
Σε κάθε περίπτωση η βάση για να προσεγγίσουμε το ζήτημα
της επαναστατικής ανατροπής είναι η συγκρότηση της εργατικής
τάξης και ο ηγεμονικός της ρόλος και φυσικά οι κοινωνικές συμ-
μαχίες που πρέπει και μπορούν να συμπηχτούν υπό την ηγεμονία
της εργατικής τάξης.
Να συνδεθούμε με την εργατική τάξη
6. Για κάτι που θέλουμε να επιμείνουμε, ανεξάρτητα της τωρινής

σύνθεσης της οργάνωσης, είναι ότι έχουμε στο κέντρο της προ-
σοχής την ανάγκη μας να συνδεθούμε με την εργατική τάξη και
να αποκτήσουμε σαν οργανωμένη προσπάθεια, σύνδεση και
προοπτική που να αναβαθμίζεται και να χτίζεται ακριβώς πάνω
στην κυρίαρχη σχέση μας μ’ αυτή την τάξη. Σχέση που δεν θα θο-
λώνει, δεν θα ακυρώνεται, δεν θα θυσιάζεται κάτω από το βάρος
της σχέσης που αναπόφευκτα αναπτύσσουν οι κομμουνιστές και
με άλλα κοινωνικά στρώματα. Επίσης έχουμε αφομοιώσει (αργά
και βασανιστικά) ότι στην χάραξη των κατευθύνσεών μας, στην
επιλογή των προτεραιοτήτων μας δε παίζει ρόλο μόνο το τι θέ-

λουμε αλλά και το τι βλέπουμε, τι εκτιμάμε μέσα από τις σχέσεις
κυρίως με την κοινωνία και χωρίς παραμορφωτικούς φακούς.
Αν συνοψίσουμε λοιπόν αυτό που έχουμε καταλήξει, θα λέ-
γαμε ότι βρίσκεται στη διατύπωση: «η εργατική τάξη θα συγ-
κροτηθεί κυρίως στην αναμέτρησή της με το κεφάλαιο, ενώ θα
αποκτήσει την απαραίτητη ηγεμονία (για τη χώρα μας μιλάμε)
στην αναμέτρησή της κυρίως με τον ιμπεριαλισμό». Ίσως κιό-
λας -όπως θα δούμε- να μην προλάβει να συγκροτηθεί στα πλαί-
σια του σημερινού συστήματος, αλλά να απαιτηθούν και αρκετά
βήματα στα πλαίσια της άλλης κοινωνίας.
Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμα και αυτές μας οι δια-
πιστώσεις-εκτιμήσεις θα δοκιμάζονται και θα κρίνονται όσο
αυτή η σύνδεση πραγματώνεται, όσο η οργάνωσή μας συνδέεται
με την εργατική τάξη, όσο στις γραμμές μας συγκεντρώνονται
πρωτοπόρα εργατικά και προλεταριακά στοιχεία.
7. Αναφερόμαστε στην ανάγκη της συγκρότησης της εργατικής

τάξης, όχι μόνο οργανωτικά και συνδικαλιστικά, που είναι και
αυτό απαραίτητο και χωρίς αυτό δεν προχωράει, αλλά στην πο-
λιτική της διάσταση. Με την έννοια της αναγνώρισης από μια
σειρά κοινωνικά στρώματα αλλά και από την ίδια του πρωτο-
πόρου επαναστατικού της ρόλου. Βεβαίως η συγκρότηση αυτή
πατάει σε μια διαρκώς αναβαθμιζόμενη αυτοεκτίμηση και βά-
θεμα της συνείδησης της εργατικής τάξης ότι έχει τη δυνατότητα
(καθοριστική εδώ η συμβολή του κινήματος σαν σχολείο) όχι
μόνο να ηγηθεί της επανάστασης αλλά να αναλάβει στα πλαίσια
της άλλης κοινωνίας την οργάνωσή της.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ότι τα πρωτοπόρα τμήματα
της εργατικής τάξης που θα βάλουν τη σφραγίδα τους στη συγ-
κρότηση και την ηγεμονία της, θα πρέπει να αποκτήσουν -μέσα
στην ταξική πάλη και από την ταξική πάλη- τις δυνατότητες, δη-
λαδή τα απαραίτητα όπλα, για να ανταποκριθούν.
Με βάση τα όσα έχουν προηγηθεί όλες τις προηγούμενες δε-
καετίες, κάνουμε λόγο για μια ολόκληρη πορεία ανασυγκρότη-
σης, αναγέννησης, ξαναχτισίματος του κομμουνιστικού
κινήματος και του πρωτοπόρου κόμματος σαν τμήμα της εργατι-
κής τάξης και όχι σαν «ινστρούχτορας» που ξεστραβώνει τους
«αμόρφωτους» και τους «καθυστερημένους».

8. Να επισημάνουμε ότι στο δίπτυχο που αναφέραμε (συγκρό-
τηση στην αναμέτρηση με το κεφάλαιο- ηγεμονία στην αναμέ-
τρηση με τον ιμπεριαλισμό) και που γίνεται προσπάθεια να
διευκρινιστεί από την οπτική των καθηκόντων μας απέναντι
στην εργατική τάξη η σχέση αντιιμπεριαλιστικού-αντικαπιταλι-
στικού, οφείλουμε να μην είμαστε απόλυτοι.
Σε ορισμένες ιστορικές φάσεις, η συγκρότηση της εργατικής
τάξης πέρασε και μέσα από τη σύγκρουση με τον ιμπεριαλισμό,
όπως συνέβηκε ή μπορεί να συμβεί και το «ανάποδο». Να προ-
κύψει η δυνατότητα της εργατικής τάξης να βρεθεί στο τιμόνι,
γιατί πήρε σε φάσεις την ευθύνη να συγκρουστεί και να ανατρέ-
ψει βάρβαρα μέτρα του κεφαλαίου, όταν άλλα στρώματα που
πλήττονται θα έχουν λουφάξει κάτω απ’ το βάρος της επίθεσης.
Σαν στοιχείο εξοπλισμού μας στην αντιπαράθεση με τους ούλ-
τρα «αντικαπιταλιστές», ας μελετήσουμε λίγο περισσότερο την
περίοδο 1930-1941 του εργατικού-λαϊκού κινήματος της χώρας
μας και θα φωτιστούμε και για ζητήματα σχέσης αντιιμπεριαλι-
στικού-αντικαπιταλιστικού αλλά και λαϊκού-ταξικού.
Συνεπώς έχουμε ένα ενιαίο πλέγμα (μέσα στην ιδιαίτερη «ον-
τότητά» του το καθένα) να εκτιμήσουμε και να καταλήξουμε,
χωρίς όμως να ξεκινάμε απ’ το μηδέν. Ήδη και σ’ αυτή τη Συν-
διάσκεψη πρέπει να κάνουμε την «αρχή» έστω και αν μπορεί να
χαρακτηριστεί κάπως τολμηρό.
9. Όλα ξεκινούν και καταλήγουν στο πάνω σε ποια βάση θα

γίνει η σύνδεσή μας με την εργατική τάξη και στη συνέχεια
(και εκ παραλλήλου) με μια σειρά στρώματα λαϊκά, μικροα-
στικά, νεολαίας κ.λπ.
Την σύνδεση αυτή δεν μπορεί να τη βλέπουμε στατική και φω-
τογραφικά, υπό την έννοια ότι εμείς ως πρωτοπόροι και κάτοχοι
της επαναστατικής αλήθειας κάνουμε το κάλεσμα και «περιμέ-
νουμε» την εργατική τάξη να κάνει εκείνη όλη τη διαδρομή και
όλα τα βήματα για να μας προσεγγίσει. Της «επιτρέπουμε» δη-
λαδή να συνδεθεί μαζί μας. «Αν δεν το καταλάβει, τότε κακό του
κεφαλιού της».
Ούτε βέβαια θα συμφωνούσαμε με μια άλλη προσέγγιση που
την σύνδεση τη βλέπει να γίνεται με τους σημερινούς όρους της
υποχώρησης και των αρνητικών συσχετισμών, μιας και έτσι θα
ξεδοντιάζονταν όλα τα επαναστατικά στοιχεία αφού θα «πνίγον-
ταν» μέσα στο μέσο όρο της ηττοπάθειας και της μοιρολατρίας.

Όπως το βλέπουμε εμείς, και στη φάση που βρίσκονται τα
πράγματα, η σύνδεση που λέμε με την εργατική τάξη θα είναι και
πρέπει να είναι μια αμφίδρομη πορεία και σχέση. Και εμείς και η
εργατική τάξη έχουν ανάγκη αυτή τη σύνδεση, την επικοινωνία.
Τα βήματα σύνδεσης έτσι όπως τα εννοούμε σε πολιτική βάση,
και στη λογική της συγκέντρωσης δυνάμεων, θα γίνονται και θα
παίρνουν σάρκα και οστά κυρίως στη βάση και στο έδαφος του
κινήματος.
Φυσικά, όπως έχουμε ξεκαθαρίσει, οι κομμουνιστές στη φάση
που βρίσκονται έχουν ένα σύνθετο πρόβλημα να αντιμετωπί-
σουν, που συνίσταται στο ότι για να συνδεθούν αποτελεσματικά
με την εργατική τάξη πρέπει να το κάνουν σε επίπεδο κινήματος.
Άρα πρέπει να πρωτοστατούν και στη δημιουργία κινήματος,
που όμως για να το πράξουν πρέπει να έχουν σύνδεση. Μια
απάντηση στο δίλημμα αυτό (σύνδεση-κίνημα) αλλά όχι πλήρης,
ήταν και είναι η κοινή δράση.
Εφόσον λοιπόν η βάση και το πεδίο της σύνδεσης είναι το κί-
νημα και η ταξική πάλη, και αφού έχουμε τη δική μας οριοθετη-
μένη αντίληψη για το «αυθόρμητο», το θέμα της σύνδεσης
περνάει και μέσα από την χάραξη πολιτικών στόχων και γραμμής
πάλης, την οποία ανεξάρτητα αν την «παράγουμε» εμείς δεν την
έχουμε για μας αλλά την έχουμε «να την δοκιμάσουμε μέσα στο
κίνημα και για το κίνημα».
Η σύνδεση, η στράτευση αγωνιστών στο κίνημα θα αρχίσει
να πραγματοποιείται μόνο στο βαθμό που η γραμμή πάλης και
οι στόχοι που καταλήγουμε δικαιώνονται στα μάτια των κινη-
μάτων και των αντιστάσεων που τα υιοθέτησαν. Γραμμή που δεν
υιοθετείται από τμήματα εργαζομένων, λαού, νεολαίας αλλά και
που όταν και όσο υιοθετηθεί δεν ευνοεί τη συγκέντρωση δυνά-
μεων, την οργάνωση των αγωνιζόμενων, την πολιτικοποίησή
τους και την γενικότερη αναβάθμιση, πρέπει να προβληματίζει
και να τίθεται σε επανεξέταση και δοκιμασία. Όχι οπωσδήποτε
για να αλλάξει ή να ανατραπεί (εδώ στην περίπτωσή μας όπως
έχουμε πολλές φορές αναγνωρίσει και απολογιστικά, δεν μπο-
ρούμε να παρακάμψουμε τις συνέπειες που υφιστάμεθα επειδή
πάμε κόντρα στο ρεύμα) αλλά καταρχάς για να στηριχθεί, να κα-
τανοηθεί και να προωθηθεί με συνέπεια. Συνεπώς μια γραμμή
πάλης, μια πρόταση, ένας ενδιάμεσος στόχος, ένας στρατηγικός
στόχος πρέπει να έχουν ως κοινό παρονομαστή να πατάνε στα
δεδομένα, στους συσχετισμούς, στην όξυνση των αντιθέσεων,

στον χαρακτήρα και στο βάθος της συνείδησης αυτών που κα-
λούνται να υιοθετήσουν αυτούς τους στόχους.
Γι αυτό χρειαζόμαστε μελέτη, κατανόηση, συστηματικότερη
παρακολούθηση του όλου πλέγματος κοινωνικών, ταξικών πο-
λιτικών δυνάμεων της χώρας. Γι’ αυτό χρειάστηκε σε όλη αυτή
τη διαδρομή της όξυνσης της ταξικής πάλης να αποσαφηνίσουμε
και να κάνουμε πιο ουσιαστικές μια σειρά εκτιμήσεις ιδιαίτερα
τα τελευταία τρία χρόνια . Επειδή όπως είπαμε δεν βρισκόμαστε
στο μηδέν και απ’ όσα έχουμε αντιληφθεί για την κοινωνία, την
οικονομία την ταξική διαστρωμάτωσή της, πιστεύουμε ότι μπο-
ρούμε να κάνουμε βήματα τόσο στην καταγραφή όσο και στην
εκτίμηση της εργατικής τάξης στον τόπο μας. Σίγουρα σ’ αυτό θα
μας βοηθούσε και μια ιστορική αναδρομή σε βασικά σημεία για
τους αγώνες, τη συγκρότηση, την συνείδηση του ιστορικού της
ρόλου της εργατικής τάξης.
10. Η όλη πορεία της εμφάνισης αλλά και του δυναμώματος

της εργατικής τάξης σε μια χώρα σαν τη δική μας έχει αποτε-
λέσει, και πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί κομβική και καθο-
ριστική βάση στήριξης και αναφοράς στις προσπάθειες
συγκρότησης του κομμουνιστικού κινήματος.
Στο πλαίσιο του μ-λ κινήματος της χώρας μας έχουν γίνει κά-
ποιες αρχικές προσπάθειες (όπως, για παράδειγμα, τα «60 χρόνια
από την ίδρυση του ΚΚΕ» - σειρά άρθρων στην Προλεταριακή
Σημαία), οι οποίες όμως έμειναν ημιτελείς, αν και περιέχουν ορι-
σμένα σωστά και εύστοχα συμπεράσματα που πρέπει να χρησι-
μοποιούμε. Το κοινό σωστό γνώρισμα σ’ όλες αυτές τις
προσπάθειες και όχι άδικα, ήταν η προσπάθεια εκτίμησης και
αποτίμησης των δεδομένων που διαμόρφωσε στα χαρακτηρι-
στικά της εργατικής τάξης το κυρίαρχο γεγονός της βαθιάς εξάρ-
τησης της χώρας μας από τους ιμπεριαλιστές και το ξένο
κεφάλαιο.
Μόνο όταν και εφόσον το κομμουνιστικό κίνημα άφησε στην
άκρη (όσο τα άφησε) τη νοοτροπία αντιγραφής και αναπαρα-
γωγής μοντέλων επανάστασης και έσκυψε στα πραγματικά δε-
δομένα, μπόρεσε να ανδρωθεί και να παίξει πρωτοπόρο ρόλο.
Και αυτό το λέμε επειδή στο σήμερα που βιώνουμε μια μακρά
περίοδο ήττας, ζούμε στην παραζάλη, μια σειρά «διανοούμενοι»
να ξαναγράφουν την ιστορία και τη διαδρομή της εργατικής
τάξης και του κομμουνιστικού κινήματος, προφανώς για να δι-

καιολογήσουν τη γραμμή τους για το σήμερα που δεν πατάει
πουθενά.
Εμείς λοιπόν δεν μπορούμε και δεν θέλουμε να χαράξουμε
άμεσες, μεσοπρόθεσμες και στρατηγικές κατευθύνσεις πάλης προ-
σπερνώντας τα πολλά και σοβαρά κοινωνικά, πολιτικά, ταξικά
δεδομένα που έχει διαμορφώσει η ιμπεριαλιστική εξάρτηση. Και
όχι σαν μια πραγματικότητα που δια μαγείας τελείωσε (έτσι την
παρουσιάζει το ΚΚΕ και όσοι προέρχονται από κει) αλλά σαν
μια ζώσα και σημερινή πραγματικότητα.
Δεν μπορούμε και δεν θέλουμε να χαράξουμε κατευθύνσεις
φαντασιωνόμενοι ότι η εργατική τάξη στη χώρα μας έχει άλλα
χαρακτηριστικά, συνείδηση, όρια, απ’ αυτά που πραγματικά έχει
διαμορφώσει και χωρίς να αγνοούμε τις επιπτώσεις της ήττας του
κομμουνιστικού ταξικού εργατικού κινήματος. Δεν μπορούμε να
λύνουμε τα σοβαρά προβλήματα τακτικής, συμμαχιών, στόχων
λέγοντας κοινοτοπίες ότι έχουμε καπιταλισμό και άρα τα προ-
βλήματα λύθηκαν. Πολύ περισσότερο δεν μπορούμε να περιμέ-
νουμε τους εργάτες και τους εργαζόμενους να μας πάρουν στα
σοβαρά και να συνδεθούμε μαζί τους όταν κάνουμε ότι δεν βλέ-
πουμε το ρόλο της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και παρουσιαζό-
μαστε ότι η Ελλάδα είναι μια «τυπική» ιμπεριαλιστική χώρα
πλέον (έστω δεύτερης ταχύτητας).
11. Θα βγάλουμε σίγουρα λάθος συμπεράσματα αν πέσουμε στην

παγίδα να απομονώσουμε την ιμπεριαλιστική εξάρτηση απ’ το κε-
φαλαιώδες ζήτημα του τι εργατική τάξη έχουμε στη χώρα μας.
Εμείς, όταν μελετάμε την ιμπεριαλιστική εξάρτηση, το κά-
νουμε πρώτα και κύρια για να δούμε τα χαρακτηριστικά και τις
δυνατότητες που διαμορφώνει στην τάξη που θα μπει πρωτοπό-
ρος και ηγεμόνας στην επαναστατική πορεία και όχι για επικεν-
τρώσουμε σε τμήματα της αστικής τάξης και των μικροαστών.
Θα έπρεπε να παραδειγματιστούμε από τα παραδείγματα φωτει-
νών μυαλών όπως του Μπάτση (Η βαριά βιομηχανία στην Ελ-
λάδα) αλλά και πρωτοπόρων κομμουνιστών όπως ο Μπελο-
γιάννης (Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα) καθώς και άλλων δια-
νοούμενων που παρουσίασαν αξιόλογες δουλειές, οι οποίες βοή-
θησαν στη συγκρότηση του κομμουνιστικού κινήματος και
ανέλυσαν με πολύ ολοκληρωμένο τρόπο τη σχέση και την επί-
δραση που είχε η ιμπεριαλιστική εξάρτηση, το ξένο κεφάλαιο

και οι πολιτικές του ιμπεριαλισμού πάνω στην εργατική τάξη και
τα ιδιαίτερα τμήματά της.
Έχουμε αρκετά να δούμε και να πάρουμε υπόψη μας, όχι για
λόγους ακαδημαϊκούς, αλλά γιατί με τις αναλογίες τους και τις
προβολές τους στο σήμερα συνεχίζουν να παίζουν ρόλο και να
καθορίζουν πράγματα όσον αφορά τις στοχεύσεις και τις συμ-
μαχίες της εργατικής τάξης.
• Η σημασία και οι αιτίες της σοβαρής καθυστέρησης στη
χώρα μας να εμφανιστεί σοσιαλιστικό και εργατικό κίνημα. Ο
ρόλος της Μεγάλης Ιδέας, του ραγιαδισμού, της περιόδου της
υποδούλωσης της χώρας στην Οθωμανική αυτοκρατορία.
• Τα χαρακτηριστικά της αστικής τάξης, έτσι όπως διαμορ-
φώθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού.
• Τους λόγους και τις αιτίες που η όλη καπιταλιστική διαμόρ-
φωση και ανάπτυξη της χώρας έγινε κάτω από τον ασφυκτικό
έλεγχο και την ασφυκτική εξάρτηση.
• Την σημασία που σίγουρα είχε στα όρια και τις δυνατότητες
της εργατικής τάξης το γεγονός ότι στα πλαίσιά της, μεγάλο ρόλο
και βαρύτητα είχαν τα μη βιομηχανικά τμήματά της, έκφραση και
αυτό της μεγάλης καθυστέρησης για την ανάπτυξη της βαριάς
βιομηχανίας.
• Τα χαρακτηριστικά που κληροδοτούσε στην εργατική τάξη
το γεγονός ότι η χώρα για μεγάλη περίοδο ήταν κυρίως αγρο-
τική. Και ας μην υποτιμάμε καθόλου το γεγονός ότι η εργατική
τάξη στη χώρα μας έφτιαξε συνείδηση, χωρίς να είναι ιδιαίτερα
συγκεντρωμένη, με βάση τα χαρακτηριστικά της παραγωγής στη
χώρα.
Όλα αυτά θα πρέπει να δούμε (ιδιαίτερα στην περίοδο μέχρι
το τέλος του πολέμου, το 1945) πως διαμόρφωσαν μια καθορι-
στική κατάσταση, η οποία συνεχίστηκε με άλλους όρους και μετά
το ’60, όπου η αντίθεση με την ιμπεριαλιστική εξάρτηση, την ξένη
ακρίδα κ.λ.π., «επισκιάζει» την αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας.
Φυσικά η ανάπτυξη του κομμουνιστικού κινήματος έστω και κα-
θυστερημένα, αλλά και ο ρόλος που έπαιξε στα χρόνια της γερ-
μανικής κατοχής, βοήθησε στο να βαθύνει η συνείδηση της
εργατικής τάξης, αλλά πάντα μέσα στο πλαίσιο που τα πραγμα-
τικά δεδομένα αλλά και οι προτεραιότητες της απελευθέρωσης
επέτρεπαν.
Αρκετά άλλαξαν μετά το ’55, και ιδιαίτερα μετά το ’60, που
επίσης πρέπει να μελετήσουμε. Άλλαξε σταδιακά η σχέση βιομη-

χανίας-αγροτιάς, υπέρ της πρώτης. Ο προσανατολισμός να ανα-
πτυχθεί η ελληνική κοινωνία με μοχλό την οικοδομή, τροποποί-
ησε αλλά δεν ανέτρεψε την εικόνα μιας εργατικής τάξης όπου το
βιομηχανικό-προλεταριακό τμήμα ήταν, ας πούμε, μειοψηφικό.
Είναι πράγματι ενδεικτικό ότι η εργατική τάξη με τα προανα-
φερθέντα χαρακτηριστικά της, και χωρίς να έχει τη δυνατότητα
να σφυρηλατηθεί στην ταξική σύγκρουση (ιδιαίτερα μετά τη δι-
κτατορία του Μεταξά) υποχρεώνεται να βγει μπροστά στην πο-
λιτική μάχη, με στόχους παλλαϊκούς. Και αυτό δεν το έκανε μόνο
στην περίοδο της απελευθέρωσης αλλά συνέχισε μέχρι τις παρα-
μονές της δικτατορίας των συνταγματαρχών το ’67 (Ιουλιανά κλπ).
Άλλο ενδιαφέρον σημείο που δεν πρέπει να προσπερνάμε
όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της εργατικής τάξης, είναι το
πώς επέδρασε το όλο εσωτερικό-εξωτερικό ρεύμα μετανάστευσης
από επαρχία προς τα έξω αλλά και προς την Αθήνα. Μια διαδι-
κασία που με βάση και την αρχή της υποχώρησης του κομμουνι-
στικού κινήματος, μάλλον δεν περιόρισε τις μικροαστικές-
συντηρητικές επιδράσεις, που είχε σαν έκφραση την καθυστέ-
ρηση της συγκρότησης της εργατικής τάξης.
Μια διαδικασία που η χούντα σαφώς την ανέκοψε, και κρά-
τησε ξανά στο προσκήνιο την αντίθεση του λαού με τους ξένους
και τους ιμπεριαλιστές. Ωστόσο, αντικειμενικά, η όλη διαδρομή
μετά τον πόλεμο και με βάση τις όποιες αλλαγές στην ασκούμενη
ιμπεριαλιστική πολιτική, και ιδιαίτερα μετά το ’70, σαφώς, αν
δεν ανέτρεψαν, τουλάχιστον διαφοροποίησαν δεδομένα και
όσον αφορά την αγροτική παραγωγή αλλά και τη βιομηχανική.
Και φυσικά δίνει την ευκαιρία να διογκωθεί ο τριτογενής τομέας
της υπαλληλίας σαν έκφραση της ευρύτερης διόγκωσης των με-
σαίων στρωμάτων στη χώρα, που μεταξύ άλλων έφεραν στο προ-
σκήνιο νέα συμβόλαια και συμβιβασμούς αυτών των στρωμάτων
που έκφρασε το ΠΑΣΟΚ.
Μέσα στις συνθήκες μιας ευρύτερης λαϊκής ριζοσπαστικοποί-
ησης, έχουμε τα πρώτα χρόνια της περιόδου της μεταπολίτευσης
μια φανερή προσπάθεια συγκρότησης αρκετών βιομηχανικών-
εργοστασιακών τμημάτων της εργατικής τάξης που τις προηγού-
μενες δεκαετίες μετά τον πόλεμο είχαν ανδρωθεί σε βιομη-
χανικούς τομείς της οικονομίας. Όμως, η ιδιαίτερα αυτή ενδια-
φέρουσα διαδικασία δεν είχε, όπως φάνηκε, μεγάλη διάρκεια,
συνέχεια και καύσιμα. Σε συνδυασμό με την επέλαση ΠΑΣΟΚ
αλλά και την μεγάλη υποχώρηση του κομμουνιστικού κινήματος,

οι απόπειρες αυτών των τμημάτων (κατ’ ουσίαν προλεταριακών)
να συγκροτηθούν και να αποκτήσουν ειδικό βάρος στους κοι-
νωνικούς και ταξικούς αγώνες, μένουν ανολοκλήρωτες.
Τα κοινωνικά και ταξικά δεδομένα που διαμορφώθηκαν στο
τέλος της δεκαετίας του ’70, συμπληρωμένα από μια εξέλιξη μετά
το ’90 (το κύμα μετανάστευσης που δέχτηκε η χώρα), πάνω-κάτω
ίσχυαν μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Στη συνέχεια και
με κορύφωση το τέλος της δεκαετίας του 2000, είχαμε μια σειρά
νέες κοινωνικές και ταξικές ανατροπές, οι οποίες μας έχουν απα-
σχολήσει και μάλιστα έντονα τα τελευταία χρόνια.
Έχουμε λοιπόν έντονα και αντιφατικά δεδομένα στα οποία
το πρόσημο, το δίνει το βάθεμα της εξάρτησης, η παραπέρα επι-
δείνωση της θέσης της εργατικής τάξης, το σπάσιμο των συμβο-
λαίων, χωρίς όμως αυτό να έχει οδηγήσει σε αντίστροφες
εξελίξεις υπέρ της επαναστατικής διαδικασίας και προοπτικής.
Έχουμε ανακατάταξη όχι μόνο στα μεσοστρώματα αλλά και
σε τμήματα του μπλοκ των κυρίαρχων μεγαλοαστικών δυνάμεων.
Έχουμε επίσης ανατροπές στη μεγάλη αγροτική μάζα με φανερή
τη διαδικασία μείωσης του αγροτικού πληθυσμού που σε συν-
δυασμό με την μεγάλη αύξηση της ανεργίας βάζουν νέα και
σπουδαία καθήκοντα.
12. Με όλα αυτά που σύντομα και σε σημεία περιγράψαμε (και

που, όπως είπαμε, μέχρι την επόμενη εσωτερική γενική διαδικα-
σία της οργάνωσης πρέπει να προσπαθήσουμε να τα συγκεντρώ-
σουμε, να τα βαθύνουμε και να τα επεξεργαστούμε) θέλουμε να
καταγράψουμε την πεποίθησή μας ότι η όλη πολιτική-κοινωνική
επαναστατική διαδικασία και η επαναστατική ανατροπή θα κα-
θοριστούν και από τις υποκειμενικές προσπάθειες των επανα-
στατών-κομμουνιστών, αλλά και από τα συνολικά κοινωνικά-
ταξικά δεδομένα.
Δεν θα πρόκειται για μια «αφήγηση» (όπως λέγεται), σαν
άσκηση επί χάρτου, αλλά για την υλοποίηση και την εφαρμογή
μιας ανάγκης που θα έχει τα δικά της ιδιαίτερα ντόπια χαρακτη-
ριστικά και που δεν είναι άλλη από το να συμβάλλουμε και στη
χώρα μας για την ανατροπή που σάπιου καπιταλιστικού ιμπε-
ριαλιστικού συστήματος.
Όλα όσα περιγράψαμε αποτελούν προσπάθεια ανάλυσης της
συγκεκριμένης κατάστασης και δεν αποτελούν σκεπτικισμούς
και ταλαντεύσεις. Πρέπει να επιμείνουμε στη συγκεκριμένη ανά-

λυση για να βρούμε τρόπους να συνδεθούμε με τις μάζες και να
συμβάλλουμε στην επαναστατική υπόθεση. Τα δεδομένα της πε-
ριοχής που ζούμε, αλλά και πιο ιδιαίτερα της χώρας μας, συγκεν-
τρώνουν και διαπλέκουν σωρεία αντιθέσεων και αντιφάσεων,
που κάτω από συνθήκες, και κυρίως με την ενεργή παρέμβαση
του κομμουνιστικού, ταξικού εργατικού κινήματος, μπορούν να
δώσουν σάρκα και οστά στην ανασυγκρότηση του κινήματος.
Είμαστε βαθιά πεισμένοι ότι στη χώρα μας, όχι μόνο πρέπει αλλά
και μπορεί να γίνει επανάσταση. Να έχουμε εμπιστοσύνη στο
λαό και την εργατική τάξη σημαίνει να έχουμε εμπιστοσύνη στις
δυνάμεις μας και αντίστροφα. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας
του 2000 (θυμηθείτε το σύνθημα για την ώρα των ανατροπών), ο
λαός μας κινείται, παλεύει, διαμορφώνει μέχρι και ασαφείς αλλά
υπαρκτές μετωπικές συγκλίσεις, με τους όρους που του «επιτρέ-
πονται» από τις συνθήκες και κυρίως από την ανυπαρξία επα-
ναστατικού υποκειμενικού παράγοντα. Τόσο το 2003 όσο και
την περίοδο του 2010, ο λαός μας ανέδειξε τα συνθήματα και
τους στόχους που μπορούν να τον οδηγήσουν σε ευρεία μετω-
πική δράση.
Για όσους θέλουν να δουν, και εμείς το είδαμε αρκετά κυρίως
από το 2004, ότι ο λαός μπορεί και θέλει να στηρίξει ένα ΜΕ-
ΤΩΠΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΕΞΑΡΤΗΣΗ. Όσοι έχουν βγάλει τις ωτοασπίδες αλλά και τους
παραμορφωτικούς φακούς, αφουγκράστηκαν και μέσα στις με-
γάλες αντιπολεμικές διαδηλώσεις του 2003 αλλά και με τις μεγά-
λες κινητοποιήσεις του ενάντια στα βάρβαρα αντιλαϊκά και
αντεργατικά μέτρα, έχει ένα καλό δείγμα και μια καλή βάση
πάνω στην οποία μπορεί να πατήσει για να διακρίνει καθαρά
τους στόχους που μπορεί να έχει ένα ΜΕΤΩΠΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.
Όπως επίσης μπορεί να δει ότι η κατάσταση στην Ελλάδα είναι
τέτοια που μπορεί να κάνει το «όνειρο» πραγματικότητα. Να
ανατρέψει δηλαδή την εξουσία της μεγαλοαστικής τάξης και του
ιμπεριαλισμού που άρρηκτα τη στηρίζει.
Οι στρατηγικές μας κατευθύνσεις-στοχεύσεις
13. Με βάση τα όσα έχουμε εκτιμήσει και αποκρυσταλλώσει για

τον χαρακτήρα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, για τη
θέση της χώρας στο ιμπεριαλιστικό-καπιταλιστικό σύστημα, για
τα χαρακτηριστικά της μεγαλοαστικής τάξης, η πάλη πρέπει να

έχει σαν στρατηγικό στόχο την ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΟ-
ΣΙΑΛΙΣΜΟ. Με τις δύο αυτές στοχεύσεις, που η πρώτη ανοίγει
το δρόμο για την δεύτερη και η δεύτερη με τη σειρά της κατο-
χυρώνει την πρώτη συνοψίζουμε την στρατηγική μας κατεύ-
θυνση ώστε η εργατολαϊκή συμμαχία να εξασφαλίσει την
δυνατότητα στις λαϊκές μάζες να είναι αφέντες στον τόπο τους
χωρίς προστάτες, εξαρτήσεις, βάσεις και έξω από συνασπισμούς.
Ταυτόχρονα αναδεικνύει αυτό που επίσης έχουμε καταγράψει
σαν επιδίωξη, αυτή η εργατολαϊκή συμμαχία να εξασφαλίσει
γρήγορο πέρασμα στο σοσιαλισμό.
Υπ’ αυτό το πρίσμα οι αγώνες που θα ξεσπούν στο έδαφος
του καπιταλισμού για την ανατροπή της επίθεσης, των μνημο-
νίων, για την ειρήνη, ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις,
για την δημοκρατία, για το ψωμί, τη δουλειά, ενάντια στην ανερ-
γία έχουν διπλό στόχο: να συγκροτήσουν την εργατική τάξη και
τις ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις, να σφυρηλατήσουν αυτή την ερ-
γατολαϊκή συμμαχία και να προετοιμάσουν το έδαφος για την
αναμέτρηση, τη σύγκρουση, την επανάσταση.
Αυτή η στρατηγική κατεύθυνση, χωρίς άλματα στο κενό και
απογειώσεις, είναι ο ορίζοντας της πάλης της εργατικής τάξης
και των σύμμαχων στρωμάτων στη φάση που ξανοίγεται μπρο-
στά μας. Είναι ο μόνος δρόμος που φωτίζει την καθημερινή πάλη,
τους καθημερινούς αγώνες.
14. Είναι σαφές ότι στην πάλη για ανεξαρτησία και σοσιαλισμό
στη χώρα μας καθοριστική σημασία θα έχει ο γενικότερος διε-
θνής συσχετισμός δυνάμεων. Επομένως, η πάλη αυτή δεν μπορεί
παρά να λαμβάνει υπόψη της τη συνολικότερη κατάσταση των
λαϊκών κινημάτων παγκόσμια, αλλά και ειδικότερα την γενικό-
τερη ανάπτυξη του εργατικού κομμουνιστικού κινήματος, να
συμβάλλει, να τροφοδοτεί και να τροφοδοτείται από αυτήν.
15. Ας διευκρινίσουμε ότι με τον στόχο της ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ

φυσικά και δεν εννοούμε ότι η εργατική τάξη σε συμμαχία με
κομμάτια της αστικής τάξης διαμορφώνει ένα στάδιο όπου ολο-
κληρώνεται το έθνος ή ολοκληρώνεται η καπιταλιστική ανά-
πτυξη που η μεγαλοαστική τάξη ως εξαρτημένη και
κομπραδόρικη εγκατέλειψε στην αρχή. Με την κατεύθυνση της
ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ υπηρετούμε την μια απ’ τη διπλή στόχευση
της επαναστατικής ανατροπής. Απ’ την άλλη, δεν μπορούμε να

αποκλείσουμε στις διάφορες καμπές της ταξικής πάλης, η εργα-
τική τάξη ως ηγέτιδα δύναμη (όπως έγινε στο παρελθόν του κι-
νήματος) να χρησιμοποιήσει στοιχεία της εθνικής συνείδησης
προκειμένου να διευρύνει τη συμμαχία που θα θέλει να προωθή-
σει. Η διπλή στρατηγική στόχευση σαν προσανατολισμός έχει
κυρίως την έννοια της προετοιμασίας των λαϊκών δυνάμεων και
της εργατικής τάξης ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΔΥΟ ΕΧΘΡΟΥΣ
που θα έχει να αντιμετωπίσει η επανάσταση με βάση τα όσα εκτι-
μάμε και βλέπουμε σήμερα.
Έχουμε, είχαμε και θα έχουμε αντιρρήσεις αρχειακές στις κα-
τευθύνσεις (πολλών πλευρών) ότι ο δικός μας εχθρός είναι «εδώ»
που με τις κοντόθωρες λογικές τους (μικροαστική λογική ευκο-
λίας) επικεντρώνουν αποκλειστικά στην εξουσία της ντόπιας άρ-
χουσας τάξης, στους μηχανισμούς της. Δεν βλέπουν ότι πίσω και
πάνω από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς και πίσω απ’ τον
«εθνικό» στρατό που θα κληθεί να αντιμετωπίσει την επανά-
σταση αν δεν το κατορθώσουν θα έρθουν τα big boys από τις βά-
σεις και την αμερικάνικη πρεσβεία να υπενθυμίσουν ενάντια σε
ποιους επίσης πρέπει να στραφεί η επαναστατική οργή και προ-
ετοιμασία. Όταν οι μπολσεβίκοι μπήκαν στα χειμερινά ανάκτορα
σηματοδότησαν την διαδικασία κατάληψης της πολιτικής εξου-
σίας. Σε χώρες σαν τη δική μας δεν είναι έτσι. Ο λαός έχει να αν-
τιμετωπίσει απανωτά κέντρα εξουσίας όχι αφού πάρει την
εξουσία (αυτό μπορεί να συμβεί και αλλού) αλλά ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΝ
ΠΑΡΕΙ!
Για την έξοδο από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ
16. Παρ' όλο που εμείς “πρώτοι” έχουμε εκτιμήσει ότι η δημιουρ-
γία της ΕΕ δεν ήταν μια νομοτελειακή “ολοκλήρωση” και παρ'
όλο που από γενική άποψη δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τη
διάλυσή της ή και την κατάρρευσή της κάτω από το βάρος των
ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και αντιθέσεων, φαίνεται
ότι το “ξήλωμα του πουλόβερ” θα αποτελέσει προτεραιότητα και
στόχο του επαναστατικού ταξικού κινήματος και όχι “μάννα” εξ
ουρανού που θα έρθει σαν έκφραση και γενίκευση των αδιεξό-
δων της κρίσης του συστήματος.
Η πρόσφατη εξέλιξη σε σχέση με την Κύπρο μπορεί να είναι
από πολλές απόψεις διδακτική!

Επίσης το πιο πιθανό είναι η συντριβή, η διάλυση ή όπως αλ-
λιώς μπορεί να συμβεί, της ΕΕ (με ζώνες ή χωρίς ζώνες, με ένα ή
δύο νομίσματα) δεν θα πραγματοποιηθεί αυτόματα και γενικευ-
μένα σαν δήθεν έκφραση μιας διεθνοποιημένης πανευρωπαϊκής
επανάστασης, αλλά με τρόπο ανισόμετρο, μέσα από ποικίλες και
διαφορετικές διαδρομές.
Συνεπώς ο στόχος της εξόδου από την ΕΕ, είναι στρατηγικός
στόχος του κινήματος!
Η αστική τάξη στο σύνολό της δεν είναι σε θέση να σπάσει
τα δεσμά της εξάρτησης διότι είναι σαν να κόβει μέσα στην κοι-
λιά τον δικό της ομφάλιο λώρο.
Η προοπτική της επαναστατικής ανατροπής στην Ελλάδα
συνδέεται με την ανάγκη η επαναστατική λαϊκή εξουσία να απο-
μακρύνει τη χώρα από την ΕΕ και να κόψει άμεσα κάθε δεσμό
πολιτικό, οικονομικό στρατιωτικό μ' αυτήν. Η επαναστατική διε-
θνιστική αλληλεγγύη του λαού μας με άλλους λαούς θα οικοδο-
μηθεί και πάνω στο στόχο της εξόδου της χώρας από την ΕΕ και
της διαμόρφωσης, στην πορεία, του δικού τους «δικτύου».
Η παρουσία του ΝΑΤΟ και των βάσεων ΗΠΑ-ΝΑΤΟ στη
χώρα, στα Βαλκάνια και στην περιοχή δεν διεκπεραιώνει μόνο
μια εξυπηρέτηση προς τις ΗΠΑ και τους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ
όταν εξαπολύουν τις ιμπεριαλιστικές τους εξορμήσεις. Οι βάσεις
και τα όπλα των ιμπεριαλιστών δεν αποτελούν μόνο ένα «εξω-
τερικό» γνώρισμα της εξάρτησης που συγκεντρώνει τα πυρά του
αντιιμπεριαλιστικού κινήματος στη χώρα μας, μόνο σαν έκφραση
αλληλεγγύης του λαού μας και της εργατικής τάξης στους λαούς
που πλήττονται από τους ιμπεριαλιστές και τις ονειρώξεις της
ντόπιας αστικής τάξης που συντάσσεται και ευθυγραμμίζεται μ’
αυτούς. Ούτε οι βάσεις πρέπει να συγκεντρώνουν τα πυρά του
αντιιμπεριαλιστικού-αντιπολεμικού κινήματος μόνο σαν προ-
σπάθεια ματαίωσης και ανατροπής των ιμπεριαλιστικών επεμ-
βάσεων. Υπάρχουν για να «διευκρινίζουν» προς κάθε κατ-
εύθυνση ποιος είναι το αφεντικό στην περιοχή και στη χώρα,
υπάρχουν για να επέμβουν και να δώσουν τη μεγαλύτερη δυνατή
στήριξη και κάλυψη στην υποτακτική αστική τάξη, όταν η εξου-
σία της κινδυνεύσει σοβαρά από το επαναστατικό κίνημα.
17. Με βάση αυτά, στο συνδυασμό τους, και παρά το ιστορικό

προηγούμενο της εξόδου της χώρας από το στρατιωτικό σκέλος
του ΝΑΤΟ (Αύγουστος 1974), θεωρούμε ότι το διώξιμο του

ΝΑΤΟ και το κλείσιμο των βάσεων είναι επίσης στρατηγικού χα-
ρακτήρα προσανατολισμοί, μιας και ούτε οι αμερικανονατοϊκοί
ιμπεριαλιστές ούτε οι ντόπιοι υποτακτικοί θα ακυρώσουν τα με-
ταξύ τους συμβόλαια, αν δεν τα ανατρέψει η επαναστατική αν-
τιιμπεριαλιστική δράση.
Εφόσον παραμένουμε χώρα εξαρτημένη και μάλιστα με την
εξάρτηση να βαθαίνει, παλεύουμε για ανεξαρτησία. Και εφόσον
είμαστε χώρα καπιταλιστική παλεύουμε για το σοσιαλισμό. Η
ανεξαρτησία δεν χαρίζεται αλλά κατακτιέται και όχι βοηθητικά
για λογαριασμό της άρχουσας τάξεις προκειμένου να συνεχίσει
να κυριαρχεί χωρίς δεσμά, αλλά για να μπορέσει η εργατολαϊκή
συμμαχία να προχωρήσει στην κοινωνική απελευθέρωση όντας
αφέντης στον τόπο της, στη χώρα της. Συνεπώς, θα είναι μια πο-
λιτική πραγματικότητα που θα προκύψει με την ανατροπή της
άρχουσας τάξης, που θα κόψει όλα τα δεσμά εξάρτησης και που
θα την υπερασπίζεται ο επαναστατημένος και οπλισμένος λαός.
Τα δύσκολα, με την έννοια της αποτίμησης και της απόκτησης
εμπειρίας από τα προηγούμενα σοσιαλιστικά εγχειρήματα, αρ-
χίζουν από κει και πέρα όταν αυτή η νέα πολιτική πραγματικό-
τητα και εξουσία προχωρήσει σε άμεσα μέτρα σοσιαλιστικού
μετασχηματισμού και κοινωνικής απελευθέρωσης. Ας μείνουμε
όμως εδώ, εκφράζοντας και μέσα από αυτό το κείμενο την αν-
τίρρησή μας ότι η μοναδική στόχευση που έχουμε είναι ο σοσια-
λισμός και ότι αυτός «προηγείται» προκειμένου να διασφαλίσει
και την ανεξαρτησία. Αυτή η οπτική είναι τελείως αποπροσανα-
τολιστική διότι για να «πραγματοποιηθεί» πρέπει να δεχτούμε
ότι η αναμέτρηση με την άρχουσα τάξη για την ανατροπή θα έχει
μόνο «εσωτερικό» περιεχόμενο και «εσωτερικά» εμπόδια. Δη-
λαδή, αν εννοείται αυτό που λέγεται συνειδητά, τότε πρέπει να
δεχθούμε ότι ο ιμπεριαλισμός κάτω από το βάρος των ενδοϊμπε-
ριαλιστικών ανταγωνισμών αλλά και τη δράση του προλεταρια-
κού κινήματος στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές μητροπόλεις
θα υποχρεωθεί να αποσύρει τα πλοκάμια του και τις «δαγκάνες»
του από τις εξαρτημένες χώρες και θα σπεύσει πανικόβλητος να
περισώσει ό,τι μπορεί, στην εθνική του βάση. Έτσι λοιπόν, το κί-
νημα στις εξαρτημένες χώρες θα δεχθεί το δώρο και θα προχω-
ρήσει χωρίς εμπόδια και έξωθεν επεμβάσεις στο σοσιαλισμό.
18. Εμείς, «αγαπάμε» και «ενδιαφερόμαστε» γι’ αυτό που εννο-

ούμε πατρίδα με απαραβίαστο συνόρων και κυριαρχικά δικαιώ-

ματα. Σαφώς θέλουμε να δίνουμε σ’ αυτά ταξικό και πολιτικό
περιεχόμενο από την σκοπιά των καταπιεσμένων και των εκμε-
ταλλευόμενων. Πώς είναι δυνατόν να θέλουμε ένα καλύτερο μέλ-
λον για το λαό, μια σημαντική βελτίωση της θέσης της εργατικής
τάξης, μιαν άλλη ανακατανομή του πλούτου και να παρουσια-
ζόμαστε «αδιάφοροι» και «ουδέτεροι» για το χώρο που μας πέ-
φτει, κατά πώς λέμε. Ας μην ξεχνάμε ότι πιστεύουμε στη
δυνατότητα επανάστασης σε μια χώρα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί
να βρεθεί ο λαός και η εργατική τάξη σε μια φάση της επανά-
στασης, να έχει ως μοναδικό της «χτήμα» αυτό τον τόπο, τον
αέρα του, τη γη του, το υπέδαφός του, τις θάλασσές του.
Φυσικά και ενδιαφερόμαστε έμπρακτα και για τις άλλες πα-
τρίδες. Είμαστε αλληλέγγυοι και διεθνιστές και δεν θέλουμε να
καταστρέφονται οι πατρίδες των «άλλων» για να «ευημερεί» ο
δικός μας τόπος. Φυσικά και δεν θέλουμε να καταληστεύεται ο
τόπος μας, είμαστε ενάντια σε συρρίκνωση, σε «μπακλαβαδοποί-
ηση» του τόπου μας από ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις ή από τυ-
χοδιωκτικές πολεμικές ενέργειες, είτε ξεκινάνε από το εσωτερικό
είτε προέρχονται από το εξωτερικό. Ούτε να γίνεται ορμητήριο.
Επειδή, λοιπόν, αγωνιούμε γι’ αυτόν τον τόπο θέλουμε να αλλά-
ξουν οι παραγωγικές σχέσεις και οι κοινωνικές σχέσεις γενικό-
τερα σ’ αυτόν. Γι’ αυτό και δεν θέλουμε να οικοδομήσουμε
πατριωτικό κίνημα αλλά πολιτικό-ταξικό. Το πατριωτικό κί-
νημα, έτσι όπως έχει καταγραφεί, ακόμα και αν δεν παίρνει ανοι-
χτά εθνικιστική και σοβινιστική θέση, αποτελεί κίνημα σωτηρίας
στα ίδια πάνω κάτω καπιταλιστικά πλαίσια (πιο ανθρώπινο, πιο
φιλικό). Υπ’ αυτό το πρίσμα θέλουμε τη χώρα μας ανεξάρτητη
για να έχουμε σαν λαός και κυρίως σαν εργατική τάξη, τη δυνα-
τότητα να οικοδομήσουμε τις νέες παραγωγικές και κοινωνικές
σχέσεις ανατρέποντας τις προηγούμενες. Απ’ την άλλη, θέλουμε
άλλες σχέσεις για να παραμείνει η χώρα ανεξάρτητη.
Θέλουμε, πατρίδα ανεξάρτητη, με άλλο καθεστώς και άλλη
σημαία. Δεν παλεύουμε για συντήρηση και αναπαραγωγή της
σημερινής «πατρίδας», ούτε θα αρνηθούμε ότι η σημερινή σημαία
έχει ταυτιστεί με μια σειρά αντιδραστικά, φασιστικά, τυχοδιω-
κτικά και ταυτόχρονα υποτελή χαρακτηριστικά.
Το να εθελοτυφλούμε στη μεγάλη όξυνση της αντίθεσης που
παρατηρείται μεταξύ του ιμπεριαλισμού και των λαών, είναι σαν
να αυτοκτονούμε και να απομονωνόμαστε από τη μεγάλη μάζα
του λαού. Αν η αντίθεση αυτή δεν είχε οξυνθεί ιδιαίτερα τα τε-

λευταία χρόνια και αν η ΕΕ δεν είχε ταυτιστεί στα μάτια των
πλατιών μαζών με μια λυκοσυμμαχία που ρουφάει αίμα, δεν θα
έβρισκαν τόσα πατήματα και ερείσματα μια σειρά εθνικοπατριω-
τικές απόψεις και πρακτικές που ακριβώς αυτή την αντίθεση εκ-
μεταλλεύονται για να στρέψουν τα πράγματα σε ανώδυνες
κατευθύνσεις, κάθε άλλο παρά αντιιμπεριαλιστικές.
19. Δεν είναι καθόλου σωστό να προσπερνάμε την όξυνση της

αντίθεσης ιμπεριαλισμού-λαών επειδή οξύνθηκε ταυτόχρονα η
αντίθεση κεφάλαιο-εργασία. Ούτε πρέπει να αγνοούμε την
όξυνση των αντιφάσεων και των αντιθέσεων στο πλαίσιο της
μεγαλοαστικής τάξης και των άλλων μεσαίων αστικών στρωμά-
των με μερίδες των ιμπεριαλιστών και με διάφορες διασταυρώ-
σεις. Αντιθέσεις και αντιφάσεις που οδηγούν ή μπορούν να
οδηγήσουν και αυτές σε ανακατατάξεις και αναστατώσεις στα
πλαίσια του αστικού συστήματος διακυβέρνησης. Δεν σημαίνει
ότι, επειδή η Ελλάδα δεν είναι προτεκτοράτο ή υπό ξένη στρα-
τιωτική κατοχή, οι σχέσεις ντόπιων αστών και ντόπιου κεφα-
λαίου είναι αρμονικές με τον ιμπεριαλισμό όταν αυτός
επεμβαίνει με όλα τα μέσα στη χώρα μας, και με το ξένο κεφά-
λαιο που έχει την οπτική να μετατρέψει τη χώρα σε μια απέ-
ραντη Ειδική Οικονομική Ζώνη.
Το ότι η εξάρτηση επέτρεψε μια «ανάπτυξη» του καπιταλι-
σμού στην Ελλάδα και οδήγησε με τους γνωστούς τρόπους στην
«ισχυρή» Ελλάδα του Σημίτη, δεν σημαίνει ότι στις νέες συνθήκες
που διαμορφώνονται πρέπει να πάψουμε να βλέπουμε όλες τις
δραματικές συνέπειες που θα φορτωθεί προοπτικά η χώρα και ο
λαός. Ούτε να ξεχνάμε ότι θα τις φορτωθεί σαν «βαρίδια» η
όποια επαναστατική προσπάθεια με κορμό την εργατική τάξη.
Το ότι βιώνουμε μια τρομακτική όξυνση όλων των αντιθέ-
σεων και αντιφάσεων του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού
δεν υπάρχει θέμα. Το ότι η πολιτική ήττας, υποχώρησης και εγ-
κατάλειψης του λαού που ακολουθούσε και ακολουθεί η Αρι-
στερά «μας» δεν οδηγεί σε λύση των αντιθέσεων αυτών υπέρ του
λαού και σε βάρος των εχθρών του λαού, δεν μπορεί να αντιμε-
τωπιστεί ευκαιριακά.
Είτε συνεχίσουμε και μπούμε στη συζήτηση περί κύριας και
βασικής αντίθεσης είτε μείνουμε σ’ αυτά που έχουμε, θα πρέπει
να παραδεχτούμε ότι την πρωτοβουλία για την όξυνση όλων
αυτών των αντιθέσεων την έχει κατά βάση το σύστημα. Γι’ αυτό

και με την όξυνση αυτή, μέχρι στιγμής, βγαίνουν νικητές οι
άλλοι πόλοι των αντιθέσεων και όχι ο λαός και η εργατική τάξη.
Αναγνωρίζουμε, λοιπόν, την ύπαρξη πατρίδας και το απαρα-
βίαστο των συνόρων, αλλά δεν οικοδομούμε πατριωτικό κίνημα.
Αναγνωρίζουμε και προσβλέπουμε σε μια Ελλάδα ανεξάρτητη,
αλλά δεν οικοδομούμε εθνικοανεξαρτησιακό κίνημα. Ανάλογα
παλεύουμε και διακηρύσσουμε την ειρήνη και την εναντίωσή μας
στον πόλεμο. Δεν οικοδομούμε πασιφιστικό κίνημα, δεν μπερ-
δευόμαστε για το ποιος τροφοδοτεί τους πολέμους, τη βία. Και
θα κάνουμε ό,τι περνάει απ’ το χέρι μας να ξεσηκωθεί ο λαός
υπέρ της ειρήνης και κατά του πολέμου. Και θα κάνουμε ό,τι περ-
νάει από το χέρι μας ώστε μέσα σ’ αυτή την πάλη και όσο είναι
ζωντανή να οικοδομηθεί μια κομμουνιστική ταξική αντίληψη. Αν
θέλουμε να περάσει το κίνημά μας σε άλλη φάση, πρέπει να οχυ-
ρωθεί όχι μόνο απέναντι στον κύριο εχθρό που είναι από τα
δεξιά, αλλά να κοιτάζεται που και που στον καθρέφτη μήπως
και περνάει «αριστερίστικες» ιώσεις.
Σε εποχές σαν τη σημερινή κανένας κομμουνιστής και κανέ-
νας αριστερός δεν πρέπει να είναι «μαζεμένος» και «φοβισμέ-
νος» μήπως και κατηγορηθεί. Ποιο κομμάτι του λαού θα μας
στρέψει την πλάτη αν μας δει να παλεύουμε έμπρακτα για την
ειρήνη, αν μας αναγνωρίσει ως δυνάμεις που υπερασπίζονται τη
χώρα, τον πλούτο, το λαό από την ιμπεριαλιστική κτηνωδία και
την καπιταλιστική απληστία; Ποιο κομμάτι λαού θα μας κοιτά-
ξει καχύποπτα επειδή πρωτοστατήσαμε στον αγώνα για δημο-
κρατία, για δικαιώματα και ελευθερίες; Όχι, τέτοια κόμπλεξ και
τέτοιες αναστολές δεν μας χρειάζονται. Οφείλουμε να τα βά-
λουμε στην άκρη και να κινηθούμε με γνώμονα τις ανάγκες του
λαού και του κινήματος.
20. Αν, λοιπόν, θέλουμε να δούμε τη συσχέτιση, την αλληλοεπί-

δραση των δύο αντιθέσεων που αναφέραμε, θα διαπιστώσουμε
ότι η λύση και των δύο αυτών αντιθέσεων βρίσκεται, πρώτα και
κύρια, στην αρμοδιότητα της εργατικής τάξης. Δεν θεωρούμε ότι
η λύση της αντίθεσης ιμπεριαλισμός-λαοί προς όφελος των λαών
είναι αρμοδιότητα άλλων κοινωνικών στρωμάτων στα οποία η
εργατική τάξη οφείλει να υποταχτεί ή να ακολουθήσει. Όχι γιατί
δεν εμπλέκονται τέτοια στρώματα σ’ αυτή την αντίθεση (ίσα-
ίσα), αλλά γιατί τα άλλα κοινωνικά στρώματα (αγρότες, μεσαία

στρώματα) στέκονται απέναντι σ’ αυτήν την αντίθεση με θολό
και συγκεχυμένο τρόπο.
Επιμένουμε ότι στη διαδρομή της εξέλιξης της ταξικής και λαϊ-
κής πάλης, η λύση της αντίθεσης ιμπεριαλισμού-λαών «προηγεί-
ται» της λύσης της αντίθεσης κεφάλαιο-εργασία, αλλά με αρκετές
διαφοροποιήσεις από ό,τι την δεκαετία ’50-60 αλλά και πιο μετά.
Και με αρκετά πλέον σημάδια σύμπλευσης της μιας με την άλλη.
Μ’ αυτή την έννοια παραμένουμε στο ότι η πρώτη είναι η
κύρια και η δεύτερη η βασική.
Επίσης, σίγουρο είναι ότι εάν η Ελλάδα βρεθεί στη θέση του
αδύνατου κρίκου και το εδώ κίνημα σε πρωτοπόρο ρόλο και πιο
μπροστά από τα υπόλοιπα κινήματα, η εργατολαϊκή συμμαχία και
η πολιτική της εξουσία θα δεχτούν μεγάλες πιέσεις και θα τους
μπουν μπροστά πολλά εμπόδια από τους ιμπεριαλιστές έτσι ώστε
να υπάρξει πισωγύρισμα και αντεπανάσταση. Πόσα εμπόδια θα
είναι αυτά και πόσο υψηλά, δεν μπορούν, από σήμερα, να εκτιμη-
θούν στο σύνολό τους. Τι παραπέρα επιπτώσεις θα έχει στην οι-
κονομία, στις ταξικές σχέσεις, στον κοινωνικό ιστό, μια τέτοια
μεγάλη δοκιμασία του λαού μας σε σύγκρουση με την ντόπια αν-
τίδραση και τους ξένους πάτρωνες που με τίποτα δεν θα χαρίσουν,
δεν μπορούν επίσης να προβλεφθούν, σε όλο τους το μέγεθος.
Επίσης, δεν μπορεί να προσδιοριστεί η δύναμη που θα αντλήσει
αυτή η εργατολαϊκή συμμαχία από την πάλη των υπόλοιπων λαών
και τη συνεργασία με χώρες που θα υποχρεωθούν αν όχι να στη-
ρίξουν τη χώρα μας αλλά τουλάχιστον να ουδετεροποιηθούν.
21. Συνεπώς, ενώ σε επίπεδο διακηρύξεων και στρατηγικής και

μπορεί και πρέπει η εργατολαϊκή συμμαχία και η εξουσία της
να μετεξελιχθούν γρήγορα σε μπλοκ εξουσίας που θα προχω-
ρήσει σε άμεσους σοσιαλιστικούς μετασχηματισμούς, υπάρ-
χουν πολλά που θα κριθούν εκείνη την περίοδο.
Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι η μεγάλη περίο-
δος υποχώρησης και ήττας έχει σίγουρα προσθέσει δεδομένα και
έχει ακυρώσει άλλα απ' όσα συνάντησαν, ανέτρεψαν, τροποποί-
ησαν οι μέχρι τώρα επαναστάσεις στον 20ό αιώνα.
Σε επίπεδο διακηρύξεων και προθέσεων είμαστε ξεκάθαρα με
την σοσιαλιστική επανάσταση. Ακόμα περισσότερο είμαστε
υπέρμαχοι της κομμουνιστικής κοινωνίας, όσο και όπως την
έχουμε (έχουν) αντιληφθεί οραματικά. Η ζωή όμως και η ταξική
πάλη έχει δείξει ότι έχει τους δικούς της νόμους και ρυθμούς. Γι'

αυτό και πρέπει να έχουμε ως σημείο-κλειδί την πορεία, το εύρος,
την σύνθεση και την πολιτική έκφραση αυτής της εργατολαϊκής
συμμαχίας στις διάφορες καμπές της επαναστατικής διαδρομής
που θα εξελιχθεί στο έδαφος του καπιταλισμού, αλλά και στην
πρώτη καθοριστική φάση της έναρξης της σοσιαλιστικής οικο-
δόμησης.
Το ζήτημα που εξετάζουμε, όπως έχει δείξει η όλη διαδρομή
εφόδου, στασιμότητας, υποχώρησης, ήττας, βαδίζει σε μια ισορ-
ροπία ανάμεσα στον βολονταρισμό και στα όρια που αποδει-
κνύει η ζωή ότι έχει.
Η όλη πορεία εξέλιξης και στόχευσης της κοινωνικής συμμα-
χίας (“μέσος όρος”) είναι απόρροια και των οικονομικών δεδο-
μένων. Δεν είναι όμως μόνο τέτοιο (θα καταλήγαμε στον
οικονομισμό). Υπάρχει καθοριστική η συμμετοχή της πολιτικής
επιδίωξης μιας σειράς πρωτοπόρων τμημάτων της συμμαχίας
αυτής και των πολιτικών της εκφράσεων, στην πορεία που θα
πάρουν τα πράγματα. Γι’ αυτό είναι όρος, τουλάχιστον για εμάς,
η συγκρότηση της εργατικής τάξης σαν τάξη για τον εαυτό της
και η ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού κινήματος.
Ο ορίζοντας των προσπαθειών μας
22. Οι πολιτικές ηγεσίες της Αριστεράς ούτε θέλουν, ούτε μπο-

ρούν να στρέψουν την κινητικότητα και τις ανατροπές που συν-
τελούνται στην κοινωνία σε κατεύθυνση ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ,
ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ. Είναι εγκλωβισμένες, έχουν
ηττοπάθεια γι' αυτό και δεν μπορούν να δημιουργήσουν τέτοια
κοινωνικά δεδομένα που να δυναμώσουν μέσα στην κοινωνία
τάσεις χειραφέτησης, ριζοσπαστισμού και πολιτικοποίησης. Γι'
αυτό και εμείς προσανατολιζόμαστε σε διαμόρφωση των όρων
κατά βάση έξω και ανεξάρτητα απ' αυτούς τους πολιτικούς χώ-
ρους, προκειμένου να δυναμώσουμε το ειδικό βάρος της εργατι-
κής προοπτικής στο μέτωπο αυτό αλλά και την κομμουνιστική
τάση και κόμμα μέσα στην κοινωνία.
Το βέβαιο δηλαδή είναι ότι, στο πλαίσιο της κοινωνικής πο-
λιτικής μετωπικής συμμαχίας, θα πρέπει οι δυνάμεις της ανα-
μέτρησης να έχουν το πάνω χέρι σε σχέση με τις δυνάμεις της
διαπραγμάτευσης. Δεν μπορεί να είναι αντικείμενο πρόβλεψης
αν η εργατική λαϊκή μετωπική συμμαχία θα έχει ένα ενιαίο πο-

λιτικό κέντρο ή πολιτικά κέντρα που θα συντάσσονται και θα
συμφωνούν σε ορισμένους βασικούς άξονες.
Το Αριστερό Μέτωπο Αντίστασης, Διεκδίκησης, Αναμέτρησης
συνοψίζει και συγκεντρώνει όλη την εμπειρία μέσα από τη συμ-
μετοχή μας στην ταξική πάλη, από την περίοδο του 2004 που
πρωτομορφοποιήσαμε την κατεύθυνση-ανάγκη του ΜΕΤΩΠΟΥ
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ για ΔΟΥΛΕΙΑ-ΕΙΡΗΝΗ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Ένα τέτοιο Αριστερό Μέτωπο Αγώνα και Αναμέτρησης είναι
μια πολιτική μετωπική σύμπραξη με τα αριστερά, αγωνιστικά,
αντιρεφορμιστικά χαρακτηριστικά που η δράση μας όλα τα προ-
ηγούμενα χρόνια υπηρετεί. Δεν ταυτίζεται με το ΜΕΤΩΠΟ ΑΝ-
ΤΙΣΤΑΣΗΣ, αποτελεί όμως ενεργό τμήμα του Μετώπου, που θα
συμβάλει στον προσανατολισμό και στην δημιουργία του, και
που οι στόχοι του δεν περιορίζονται στους στόχους του ΜΕΤΩ-
ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.
23. Το ΜΕΤΩΠΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ φάνηκε ότι αποτελεί και

ανάγκη και δυνατότητα, ιδιαίτερα την περίοδο 2010-2011. Πρω-
τοβουλίες αντίστασης στους χώρους των εργαζομένων και προ-
σπάθειες πρωτοβάθμιας συγκρότησης και συντονισμού.
Προσπάθειες ζωντανέματος και στησίματος μορφών λαϊκής ορ-
γάνωσης και αλληλεγγύης στις γειτονιές, στους αγρότες, στη νε-
ολαία. Είναι μια κατεύθυνση που θέλουμε να υπηρετήσουμε, και
προφανώς η πρότασή μας για ΜΕΤΩΠΙΚΗ σύμπραξη-συντονι-
σμό σ’ αυτή τη γενικότερη τροχιά θέλει να κινηθεί.
Το Αριστερό Μέτωπο θέλουμε να αποτελεί τον συνδετικό
κρίκο, το εφαλτήριο, τον στυλοβάτη, την συνέχεια, το εργαλείο
για το τράβηγμα όσο το δυνατόν ευρύτερων κοινωνικών δυνά-
μεων προκειμένου να στηρίξουν τους στόχους του ΜΕΤΩΠΟΥ
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ και να βάλουν σε μία πορεία τις βάσεις συγκρό-
τησης μιας εργατολαϊκής συμμαχίας με κεντρική επιδίωξη την
ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού.
Μ’ αυτή την έννοια το Αριστερό Μέτωπο, αποτελεί το πεδίο,
το πλαίσιο που θα ευνοήσει το δυνάμωμα και την συγκέντρωση
δυνάμεων πολιτικών και κοινωνικών που δεν θα θέλουν να πε-
ριοριστούν στους «πρωτόλειους» στόχους ενός ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΝ-
ΤΙΣΤΑΣΗΣ που όπως έδειξαν οι εξελίξεις του 2011, γρήγορα
έπιασαν τα όριά τους και εκφυλίστηκαν. Οι εξελίξεις και οι αγω-
νιστικές παρακαταθήκες του 2010-2011, έδειξαν ότι μέσα σ’ αυτό
το, ας πούμε, «χύμα» και «ασαφούς» στίγματος ΜΕΤΩΠΟ υπήρ-

ξαν δυνάμεις και δυναμικό που, παρά τη διάβρωση που έχει προ-
καλέσει η ήττα, δεν επιθυμούσαν την κατάληξη του ΜΕΤΩΠΟΥ
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ έτσι όπως κατέληξε. Δεν επιθυμούσαν την πολι-
τική μορφοποίηση και αποκρυστάλλωση στις πολιτικές τάσεις
που είδαμε.
24. Αν θέλουμε λοιπόν να «ξεχωρίσουμε», τα δύο ζητήματα που

έχουμε μπροστά μας, αυτά έχουν να κάνουν:
1) Με την επεξεργασία εκτιμήσεων για τους πιθανούς και
αναμενόμενους στόχους που μπορεί να πάρει στις σημερινές συν-
θήκες μια ευρύτερη λαϊκή μετωπική συμπόρευση. Επαναλαμ-
βάνουμε, με βάση τις σημερινές υποκειμενικές και αντι-
κειμενικές συνθήκες.
Έχουμε ήδη αρκετή εμπειρία για να δούμε κατά πόσο αυτή η
μετωπική συμπόρευση μπορεί να αναδείξει, και πόσα, στοιχεία
αντιιμπεριαλιστικά, αντικαπιταλιστικά. Πρέπει λοιπόν να κα-
ταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια μέσα στο κίνημα, ώστε μια
τέτοια ευρεία μετωπική συμπόρευση και ανεξάρτητα του πως
θα μορφοποιηθεί, να καταφέρει σοβαρά ρήγματα στην επίθεση
και στα ιμπεριαλιστικά στηρίγματα της εξάρτησης.
2) Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι το ζήτημα που μας απασχο-
λεί, η επεξεργασία του δικού μας δρόμου, εξειδικεύεται στην οι-
κοδόμηση των όρων ώστε να μετατρέψουμε την αναγκαιότητα
σε πραγματικότητα και να γίνει εφικτή η προώθηση του Αριστε-
ρού Μετώπου, που αποτελεί τη δικιά μας κατεύθυνση και που
συνοψίζει, συνενώνει όλα τα βασικά καθήκοντα που ιδιαίτερα
από την δεκαετία του 2000 αναδείξαμε και επισημάναμε.
Επιχειρεί να συγκεντρώσει την δική μας μεσοπρόθεσμη στό-
χευση που όμως θα καθορίζει και τα κοντοπρόθεσμα βήματα.
Τουλάχιστον θα τα θέτει σαν άμεσα βήματα υπό την κρίση του
αν υπηρετούν μια μεσοπρόθεσμη κατεύθυνση.
25. Πιο ειδικά, το μήνυμα αγώνα προς τις ζωντανές αγωνιστικές

δυνάμεις του κινήματος, συγκεντρώνει τις βασικές μας κινηματι-
κές κινήσεις και πρωτοβουλίες, ώστε να διαμορφώσουμε όρους
ποιοτικά και ποσοτικά πολύ καλύτερους ενόψει των μεγάλων
συγκρούσεων και της αναπόφευκτης όξυνσης της ταξικής πάλης!
Δηλαδή:
Α) Το Αριστερό, έτσι όπως εμείς το έχουμε προσδιορίσει από
άποψη περιεχομένου και στόχων εμπλουτισμένο με την πείρα

που αποκομίσαμε από τις «λαμπρές» επιδόσεις της Αριστεράς
«μας» τα τελευταία κρίσιμα χρόνια και ιδιαίτερα από την εποχή
της σοβαρής ενίσχυσης του ΣΥΡΙΖΑ.
Β) Το Μετωπικό, έτσι όπως βλέπουμε εμείς τις μετωπικές συ-
νεργασίες, όχι δηλαδή μόνο σαν πεδίο συνεννόησης και συνάν-
τησης διαφορετικών πολιτικών οντοτήτων και δυνάμεων που
εξαντλείται σε επίπεδο κορυφής, αλλά και πεδίο συνάντησης και
συνεύρεσης τμημάτων λαού και νεολαίας προκειμένου να πετύ-
χουν στόχους μέσα από νικηφόρες διεκδικήσεις που τόσο έχουμε
ανάγκη. Και φυσικά το ΜΕΤΩΠΙΚΟ σαν μια ολάκερη σύνθετη
πορεία ενότητας και πάλης που, εκτός του ότι θα δοκιμάζεται
στο να διαμορφώσει εστίες αντίστασης όλο και πιο αναβαθμι-
σμένες, θα αποτελεί και το στίβο δοκιμασίας και διαμόρφωσης
των κατευθύνσεων και των επιλογών που έχει ανάγκη το κίνημα,
κόντρα στα εγκεφαλικά και απογειωμένα κατασκευάσματα.
Γ) Η όλη μας δράση τις προηγούμενες δεκαετίες, σε μικρότερα
ή μεγαλύτερα εγχειρήματα και προσπάθειες κοινής δράσης μας
έδωσαν μεγάλη πείρα. Το Αριστερό Μέτωπο λοιπόν πρέπει να
ιδωθεί και κάτω από το πρίσμα αυτών των εμπειριών.
Η γραμμή της Αντίστασης
26. Υπ’ αυτό το πρίσμα πρέπει να λάβουμε υπόψη τις απανωτές

επιθέσεις του συστήματος τα τελευταία χρόνια και τα πολύ αρ-
νητικά δεδομένα που διαμόρφωσαν όσον αφορά τους συσχετι-
σμούς και τα δικαιώματα. Παρ’ όλο που το βάθος της επίθεσης
είναι μεγάλο, ήδη μπορούμε να δούμε ότι μας έχουν γυρίσει πολύ
πίσω και με την έννοια αυτή, ένα σοβαρό καθήκον (πρώτιστο)
του κινήματος με δύο όψεις είναι η αντίσταση-διεκδίκηση.
Το ότι ζούμε την εποχή του πισωγυρίσματος και, όπως χαρα-
κτηριστικά έχουμε αναφέρει, της επιστροφής στο Μεσαίωνα, δεν
σημαίνει ότι μια αγωνιστική, ταξική γραμμή αντίστασης ξεπέφτει
στο να «διαπραγματεύεται» το πόσο πίσω και πού πίσω, νοσταλ-
γώντας είτε την παπανδρεϊκή εποχή είτε της Μεταπολίτευσης. Με
την ίδια έννοια που, όταν διακηρύττουμε την αντίθεσή μας και
την αντίστασή μας με αφορμή τη συνεχή υποβάθμιση των υπη-
ρεσιών του κράτους προς τον πολίτη, υπερασπιζόμαστε τα δι-
καιώματα στη μόρφωση, την Υγεία, την Παιδεία κ.λπ. Δεν
αποενοχοποιούμε την προ μνημονίων παιδεία, υγεία, το κράτος,

ούτε ξεχνάμε τον ταξικό χαρακτήρα τους και τον προορισμό
τους στην αναπαραγωγή της ταξικής διαίρεσης της κοινωνίας.
Συνεπώς, η γραμμή που εμείς επεξεργαζόμαστε σαν γραμμή
αντίστασης δεν είναι μια στάση αποδοχής των σημερινών συσχε-
τισμών. Σαφώς και μας απασχολεί η μη χειροτέρευση αυτών των
συσχετισμών, αλλά αυτό που ουσιαστικά στοχεύουμε και μέσα
από τη γραμμή της αντίστασης είναι η ποσοτική και ποιοτική
διαφοροποίηση των συσχετισμών υπέρ των εργαζομένων, του
λαού, της εργατικής τάξης. Αυτό που στοχεύουμε σ’ αυτήν τη
φάση μέσα από τη γραμμή της αντίστασης είναι μια πρώτη συγ-
κέντρωση δυνάμεων μέσα στους εργαζόμενους, που σαν δυνα-
μικό θα «πιέζει» και θα «σπρώχνει» τις εξελίξεις σε κατεύθυνση
ανατροπής των συσχετισμών.
Άλλωστε, η γραμμή της αντίστασης δεν αποκόβεται από τη
διεκδίκηση και, τουλάχιστον η δράση μας στην υπηρεσία της αν-
τίστασης, στη διαμόρφωση μορφών αντίστασης, στο ζωντάνεμα
των συνδικάτων, στις επιτροπές πόλεων ανέργων, έστω και προ-
παγανδιστικά, πρέπει να επιμένει για την ανάγκη διεκδίκησης
μιας σειράς πραγμάτων, έστω και αν η φαινομενική παντοδυνα-
μία του συστήματος αλλά και η στάση της Αριστεράς «μας» τα
κάνουν να φαίνονται «αδύνατα» και «ακατόρθωτα». Η γραμμή
της αντίστασης δεν είναι γραμμή ήττας ούτε «διαχείρισης» της
υποχώρησης. Η γραμμή της αντίστασης έχει σαν στόχο να ανα-
δεικνύει, μέσα από την ανάπτυξή της και τη δοκιμασία της, αγω-
νιστές, περήφανους, ανθρώπους που κοιτάζουν το μέλλον και
αντικρίζουν τον ταξικό εχθρό στα μάτια. Η γραμμή της αντίστα-
σης δεν έχει στόχο να συγκεντρώσει «τους σύγχρονους ζητιά-
νους», τους «άνεργους που θα επιδοτούνται», τους «απόμαχους
που θα τους ελεημονούν». Στις σημαίες της δικιάς μας αντίστα-
σης, είτε δρούμε στα πλαίσια της σπουδάζουσας νεολαίας είτε
στα πλαίσια της υπόλοιπης νεολαίας, είτε στην επιτροπή ανέρ-
γων, θα είναι γραμμένο με μεγάλα γράμματα το σύνθημα ΘΕ-
ΛΟΥΜΕ ΔΟΥΛΕΙΑ (ίση αμοιβή για ίση δουλειά χωρίς διακρίσεις
φύλου, εθνικότητας κ.λπ.).
27. Φυσικά και αυτό το σύνθημα που οδηγεί στην πραγματική

αμφισβήτηση με τις λιγότερες αυταπάτες για την επίθεση και τις
επιλογές τους συστήματος, δεν θα πρέπει από μια άλλη πλευρά
να αποτελεί άλλοθι για το σύστημα και την απαλλαγή του από
τις «υποχρεώσεις» που πρέπει να έχει απέναντι σ’ όλους εκεί-

νους που τους έχει οδηγήσει στην ανέχεια, στην αναδουλειά,
στην εξαθλίωση. Φυσικά, μια γραμμή αντίστασης δεν αδιαφορεί
απέναντι στον άνεργο που του αμφισβητούνται και τα πιο στοι-
χειώδη δικαιώματα (υγεία, παιδεία, ασφάλιση) επειδή ακριβώς
είναι άνεργος αλλά όχι με δική του ευθύνη. Επίσης όμως (και εδώ
ανοίγει άλλη συζήτηση) είμαστε κάθετα αντίθετοι με τις κατευ-
θύνσεις της αναρχίας και της αυτονομίας, έτσι όπως εκφράζονται
μέσα από «τεμπελιάδες» και με τη λογική να «κάθομαι και να
πληρώνουν» (ποιοι αλήθεια θα «πληρώσουν», ποιους και γιατί;).
Και οι ρεφορμιστές, βέβαια, όταν αναγκαστούν να «πολιτι-
κοποιήσουν» τα τελευταίας κοπής «παντοπωλεία» και «κοινω-
νικά φαρμακεία» και όλη αυτή την επίθεση «φιλανθρωπίας»,
αναδεικνύουν και αυτοί το ζήτημα της δουλειάς. Με το δικό
τους, όμως, τρόπο που οδηγεί -από άλλη πλευρά υποτίθεται- στη
συμπίεση μισθών και συντάξεων. Ο «ορθολογισμός» σε όλο του
το μεγαλείο! Δουλειά, παραγωγική ανασυγκρότηση και επενδύ-
σεις. Γιατί δεν γίνονται επενδύσεις; Φταίει η κακιά κυβέρνηση,
αλλά και η χαμηλή ελκτικότητα της χώρας. Οπότε, ναι μεν επεν-
δύσεις με δουλειά, αλλά η δουλειά, για να γίνουν οι επενδύσεις,
πρέπει να είναι κάτι λίγο παραπάνω από δουλεία προς όφελος
των επενδυτών.
Η γραμμή της αντίστασης δεν παλεύει για δουλειά που να
αμείβεται με ψίχουλα, που να προϋποθέτει εργαζόμενους ανορ-
γάνωτους, έρμαια στις ορέξεις των κεφαλαιοκρατών, χωρίς συλ-
λογικές συμβάσεις, χωρίς υποχρεώσεις του κράτους και χωρίς
εισφορές για τους εργοδότες. Δουλειά που τις απολαβές της δεν
θα τις «κουρεύει» η αβάσταχτη φορομπηξία κ.λπ.
Η γραμμή της αντίστασης θέλει δουλειά που να αμείβεται με
βάση τις πραγματικές ανάγκες της ζωής, θέλει δουλειά που μαζί
της θα διεκδικεί αυξήσεις με βάση τους συσχετισμούς.
Όσο το μαζικό λαϊκό κίνημα συγκροτείται και για να συγ-
κροτείται, θα δοκιμάζεται σε αυτό το δίπολο. Η μαζική και νι-
κηφόρα Αντίσταση θα φέρνει ρήγματα στο αντίπαλο
στρατόπεδο και τα ρήγματα αυτά θα τροφοδοτούν τις δυνατό-
τητες της διεκδίκησης που θα κατοχυρώνει τις νέες καταχτήσεις.
Συνεπώς θεωρούμε ότι μία τέτοια «διπλή» πορεία συγκρότησης
του κινήματος και συγκέντρωσης δυνάμεων θα φέρει αναπόφευ-
κτα μία ριζική διαφοροποίηση των συσχετισμών στο πλαίσιο της
κοινωνίας υπέρ των αντικαπιταλιστικών- αντιιμπεριαλιστικών
δυνάμεων και στην κατεύθυνση της αναμέτρησης με το σύστημα.

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ – ΣΤΟΧΟΙ ΠΑΛΗΣ
Εισαγωγή
28. Η ταξική πάλη στο έδαφος των καπιταλιστικών σχέσεων πα-

ραγωγής αλλά και σε κάθε ταξικό σύστημα, αποτελεί ένα αντι-
κειμενικό γεγονός. Η πάλη των τάξεων δεν εξαρτάται από τις
υποκειμενικές διαθέσεις και επιθυμίες, ομάδων, παραγόντων,
κομμάτων αλλά καθορίζεται κυρίαρχα από τον ανταγωνιστικό
χαρακτήρα των ταξικών αντιθέσεων που σπρώχνουν με ορμή τις
εξελίξεις στο πολιτικό-κοινωνικό εποικοδόμημα. Ο ανταγωνιστι-
κός χαρακτήρας των ταξικών αντιθέσεων, στον καπιταλισμό πη-
γάζει απευθείας από τον χαρακτήρα των παραγωγικών σχέσεων
που έχουν επιβληθεί με την ιδιοποίηση των μέσων παραγωγής
και την απόσπαση της υπεραξίας από την ζωντανή εργασία. Ιδι-
αίτερη είναι η συμβολή του αστικού πολιτικού-κοινωνικού εποι-
κοδομήματος που έχει αναπτυχθεί επάνω στις εκμεταλλευτικές
σχέσεις παραγωγής, στην ενίσχυση των δυνάμεων του κεφαλαίου
απέναντι στις δυνάμεις της εργασίας.
Η ταξική πάλη είναι συνεχής χωρίς διαλείμματα καθόσον την
σπρώχνει τόσο η κλοπή της υπεραξίας όσο και η πτώση του
μέσου ποσοστού κέρδους.
Ιδιαίτερα στην εποχή μας η ιμπεριαλιστική διάσταση του κε-
φαλαιοκρατικού συστήματος αποτελεί την αιτία για ακόμα με-
γαλύτερη όξυνση των ταξικών αντιθέσεων καθώς και όλων των
υπόλοιπων αντιθέσεων του σύγχρονου κόσμου και ταυτόχρονα
ανεβάζει το επίπεδο της ταξικής αντιπαράθεσης.
Ο ιμπεριαλισμός με την κυριαρχία του χρηματιστικού κεφα-
λαίου δεν επενδύει στην παραγωγική διαδικασία και σπρώχνει
την εργατική δύναμη κάτω από το επίπεδο αναπαραγωγής της,
οδηγώντας εκατομμύρια στην εξαθλίωση. Η επίθεση των δυνά-
μεων του ιμπεριαλιστικού συστήματος ενάντια στην εργατική
τάξη και τους λαούς με στόχο την πλήρη υποταγή τους στο πο-
λιτικό-ταξικό επίπεδο έχει δημιουργήσει δυσμενείς συσχετισμούς
για τις εργατικές -λαϊκές δυνάμεις.
Η συγκρότηση των αντιτιθεμένων ταξικών δυνάμεων δεν γί-
νεται αυθόρμητα, καθώς δεν αποτελεί ζήτημα υποκειμενικής θέ-
λησης αλλά υπακούει και εξυπηρετεί τις κυρίαρχες σχέσεις της
οικονομικής βάσης μιας ολάκερης ιστορικής περιόδου.
29. Ο χαρακτήρας της συγκρότησης της κάθε τάξης καθορίζεται

απευθείας από το ποιος κυριαρχεί στα μέσα παραγωγής και στο
παραγόμενο προϊόν. Αυτός είναι ο λόγος που οι κυρίαρχες, κάθε
φορά, τάξεις, έχουν ανώτερη και πιο προωθημένη συγκρότηση
από τις καταπιεσμένες. Η ιδιοποίηση των μέσων της παραγωγής
δεν αποτελεί ένα στενά οικονομικό γεγονός αλλά επηρεάζει βα-
θύτατα και σημαντικά κάθε πτυχή της πολιτικής – κοινωνικής
ζωής και αποτελεί την αλυσίδα που κρατάει δεμένους τους εκμε-
ταλλευόμενους.
Η καθυστέρηση που παρουσιάζεται στην συγκρότηση των εκ-
μεταλλευόμενων τάξεων αποτελεί και αυτό ένα αντικειμενικό
γεγονός που το καθορίζει τόσο η θέση στην παραγωγική διαδι-
κασία όσο και ο αναγκαστικός τρόπος που προσέρχονται σε
αυτή, καθώς ο μόνος τρόπος για να ζήσουν είναι να πουλήσουν
την παραγωγική τους δύναμη.
Αυτή την αντικειμενική πραγματικότητα μπορεί να την αμ-
φισβητήσει, να την θέσει σε δοκιμασία και να την ανατρέψει
μόνο η συνειδητή οργανωμένη πάλη των εκμεταλλευόμενων
ενάντια στους εκμεταλλευτές και καταπιεστές τους.
Η συγκρότηση αυτής της συνειδητής επιλογής δεν προκύπτει
από τον «ουρανό», δεν είναι ζήτημα αφηρημένων «ιδεών» αλλά
πηγάζει μέσα από τον ανταγωνιστικό χαρακτήρα των ταξικών
αντιθέσεων, από την αντιπαράθεση που διεξάγεται στο έδαφος
αυτών των αντιθέσεων, από το επίπεδο που κάθε φορά φτάνει

αυτή η αντιπαράθεση, από την παρέμβαση των πολιτικών δυνά-
μεων που υπηρετούν την υπόθεση της χειραφέτησης των εκμε-
ταλλευόμενων και καταπιεζόμενων τάξεων.
Κρίσιμο ζήτημα για την έκβαση της ταξικής πάλης αποτελούν
οι ταξικοί-πολιτικοί συσχετισμοί που διαμορφώνονται στα πλαί-
σιά της και την καθορίζουν τελικά, τόσο στα επιμέρους ζητήματα
όσο και συνολικά.
Βασικός παράγοντας που μπορεί να καθορίσει στο που θα
γύρει κάθε φορά ο ταξικός ανταγωνισμός αλλά και στην συνο-
λική προοπτική διεξόδου που μπορεί να δοθεί στα αδιέξοδα που
έχει συσσωρεύσει το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα
αποτελεί η συγκρότηση της εργατικής τάξης σαν τάξης για τον
εαυτό της.
Στοιχειακά από την αντίστασή της στην αυθαιρεσία του κε-
φαλαίου στην παραγωγική διαδικασία έως την ανώτερου επιπέ-
δου οργάνωση και συγκρότηση για την ανατροπή του
συστήματος και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Η υπόθεση αυτής της συγκρότησης πηγάζει αντικειμενικά από
τον πρωτοπόρο ρόλο της εργατικής τάξης που γεννιέται στην
διαδικασία της καπιταλιστικής παραγωγής και από τα χαρακτη-
ριστικά που διαμορφώνει μέσα σε αυτή την διαδικασία. Η τάξη
που παράγει τον πλούτο για όλους, χωρίς να εκμεταλλεύεται
καμία άλλη τάξη ή στρώμα, που κατακτάει την εμπειρία και την
γνώση του κοινωνικού χαρακτήρα της παραγωγής καθώς απο-
τελεί τον βασικό κρίκο στον τεράστιο κοινωνικό συνδυασμό-συ-
νεργασία που απαιτείται για την παραγωγή των προϊόντων.
Η κοινωνική διάσταση της παραγωγικής διαδικασίας και ο
πρωταγωνιστικός ρόλος μέσα σε αυτή της εργατικής τάξης της
δίνουν και την αρμοδιότητα να πρωταγωνιστήσει στο κοινω-
νικό-πολιτικό πεδίο. Ο βαθμός της συγκρότησής της, το επί-
πεδο της πάλης της, το εύρος των κατακτήσεών της απέναντι
στους ταξικούς-πολιτικούς αντιπάλους της, αποτελούν το
μέτρο και δίνουν το ανάλογο πρόσημο στους πολιτικούς-ταξι-
κούς συσχετισμούς.
30. Κεντρικό ζήτημα της ταξικής πάλης αποτελεί η προσπάθεια

να ξεφύγει από τα στενά όρια του «κλεφτοπόλεμου» και να πε-
ράσει στην συνολική αμφισβήτηση και ανατροπή του συστήμα-
τος της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης. Σε αυτό το σημείο
είναι σημαντική η παρέμβαση και η συμβολή των κομμουνιστών

και της επαναστατικής- κομμουνιστικής κατεύθυνσης, που γεν-
νιέται μέσα στην πάλη και για την πάλη. Με οργάνωση και
δράση στα επίπεδα που απαιτούν τα καθήκοντα μίας δύσκολης
αναμέτρησης. Χωρίς την οργανωμένη παρέμβαση των κομμουνι-
στών η ταξική πάλη δεν μπορεί να βρει απελευθερωτική διέξοδο
για τις εργατικές και λαϊκές δυνάμεις. Η δράση των κομμουνι-
στών, σαν πολιτικό υποκείμενο, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά
έως και καθοριστικά στην τροποποίηση των συσχετισμών, να
ενοποιήσει τους επί μέρους αγώνες και αντιστάσεις, να παίξει
καθοριστικό ρόλο στην συγκέντρωση δυνάμεων, να πρωταγω-
νιστήσει στην πολιτική και ταξική συσπείρωση των εργαζόμενων
μαζών, στην τακτική και την στρατηγική της επαναστατικής
ανατροπής, να μετασχηματίσει την ταξική συνείδηση σε συνεί-
δηση του ιστορικού-απελευθερωτικού τους λόγου.
Στο έδαφος του καπιταλισμού η συγκέντρωση εργατικών και
λαϊκών δυνάμεων για την επαναστατική ανατροπή πραγματο-
ποιείται μέσα από την καθημερινή σύγκρουση και σε όλα τα επί-
πεδα ενάντια στο κεφάλαιο, τον ιμπεριαλισμό, το αστικό κράτος
και τις κυβερνήσεις τους.
Είναι γεγονός ότι σε αυτή τη σύγκρουση την πρωτοβουλία
έχουν οι δυνάμεις του συστήματος, τόσο με βάση την ιδιοκτησία
στα μέσα παραγωγής όσο και με την διάρθρωση και συγκρότηση
της πολιτικής εξουσίας τους. Για να περάσει η πρωτοβουλία στις
εργατικές-λαϊκές δυνάμεις απαιτείται ποσοτική και ποιοτική
συσσώρευση δυνάμεων τέτοιου μεγέθους, έκτασης και βάθους
που θα έχει ταυτόχρονα και σαν αποτέλεσμα να γύρει την πλά-
στιγγα της ταξικής σύγκρουσης προς όφελός τους.
Η συγκέντρωση δυνάμεων, η πολιτική και κοινωνική συσπεί-
ρωση του μεγαλύτερου μέρους των εκμεταλλευόμενων και κατα-
πιεσμένων απαιτεί οργάνωση και πάλη με στόχους διεκδίκησης
για να αποσπάσουν καταχτήσεις και να κατοχυρώσουν δικαιώ-
ματα που θα ανυψώσουν το επίπεδο ζωής τους ή θα εμποδίσουν
την καταβύθισή του. Η απόσπαση καταχτήσεων και δικαιωμά-
των καθώς και η υπεράσπισή τους δεν μπορεί να γίνει σε συνεν-
νόηση ή σε συνδιαχείριση με την κεφαλαιοκρατική αστική τάξη,
το κράτος και τις κυβερνήσεις της, αλλά με σκληρή και παρατε-
ταμένη σύγκρουση, ενάντιά τους.
Το κεφάλαιο και οι ιμπεριαλιστές δεν αναγνωρίζουν κανένα
δικαίωμα στην εργατική τάξη και τους λαούς. Σε όλη την ιστο-
ρική περίοδο του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος

ό,τι κατακτήθηκε και ό,τι κατοχυρώθηκε ήταν αποτέλεσμα σκλη-
ρών και πολλές φορές μακροχρόνιων αγώνων που ποτίστηκαν
με αίμα και θυσίες. Κανένα δικαίωμα και καμία κατάχτηση στο
έδαφος του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος δεν
έχει μόνιμο και σταθερό χαρακτήρα, αλλά είναι πάντα υπό την
αίρεση της ταξικής πάλης και των συσχετισμών, ώς το σημείο της
επαναστατικής ανατροπής που θα ανοίξει μία νέα ιστορική σε-
λίδα για πλήρη και σταθερά δικαιώματα για τους παραγωγούς
του πλούτου. Ακόμα και τότε όμως κινδυνεύουν να ανατραπούν
από την παλινόρθωση των αστικών και καπιταλιστικών στοι-
χείων, όπως αποδείχτηκε από την πορεία της ταξικής πάλης, στις
σοσιαλιστικές χώρες.
Στο πλαίσιο της ταξικής σύγκρουσης των εργατικών-λαϊκών
δυνάμεων για την απόσπαση καταχτήσεων και δικαιωμάτων,
στην διάρκεια των αγώνων αντίστασης ενάντια στην χειροτέ-
ρευση των υλικών όρων της ζωής τους, οι καταπιεσμένοι ανα-
γνωρίζουν τους εχθρούς τους, συνειδητοποιούν την δύναμή τους,
χειραφετούνται από αντιδραστικές επιρροές, ανακαλύπτουν -
άλλες φορές αργά και άλλες φορές πιο γρήγορα- τη μοναδική
διέξοδο που υπάρχει απέναντι στη βαρβαρότητα του καπιταλι-
στικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος, την επανάσταση και το σο-
σιαλισμό.
31. Ο χαρακτήρας της σύγκρουσης καθορίζεται από στόχους

πάλης που θέλουν να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των εκμε-
ταλλευόμενων, να ανυψώσουν την θέση τους, να τροποποιήσουν
τους συσχετισμούς προς όφελός τους. Ο ανταγωνιστικός χαρα-
κτήρας των ταξικών αντιθέσεων καθορίζει τόσο το περιεχόμενο
των διεκδικήσεων όσο και το περιεχόμενο των στόχων πάλης των
εργατικών-λαϊκών δυνάμεων.
Κάθε αίτημα, κάθε διεκδίκηση στο έδαφος του καπιταλισμού
και την περίοδο της πολιτικής και κοινωνικής εξουσίας του έχει
αμυντικό χαρακτήρα. Γιατί κινείται και στοχεύει στην απόσπαση
ενός μόνο μέρους από αυτό που δικαιούται συνολικά η εργατική
τάξη και ο λαός. Από την άλλη θέτει σε θέσεις μάχης το εργα-
τικό-λαϊκό κίνημα στην προοπτική της κατάχτησης του στόχου.
Κάθε νίκη, κάθε κατάχτηση, κάθε επιτυχία απόκρουσης αντερ-
γατικών-αντιλαϊκών μέτρων ανεβάζει το επίπεδο συνειδητότη-
τας, συσπειρώνει και μαζικοποιεί την κατεύθυνση της αγω-

νιστικής διεκδίκησης, δυναμώνει την επαναστατική-κομμουνι-
στική κατεύθυνση στο κίνημα.
Ακόμα και οι αγώνες που έχουν σαν στόχο να υπερασπίσουν
καταχτημένα δικαιώματα και ελευθερίες, για να είναι νικηφόροι,
απαιτούν τη μαζική, παρατεταμένη και οργανωμένη σύγκρουση
με τον αντίπαλο. Σε αυτό την σύγκρουση, με την παρέμβαση των
κομμουνιστών αναδεικνύονται οι πολιτικές και οργανωτικές
προϋποθέσεις για το μοναδικό επιθετικό στόχο που μπορούν να
θέσουν οι εργατικές-λαϊκές δυνάμεις απέναντι στους δυνάστες
τους: την επαναστατική ανατροπή, την κατάληψη της εξουσίας,
την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Όλη αυτή η περίοδος της συγκέντρωσης δυνάμεων για την τα-
ξική πάλη και μέσα από την πάλη, αποτελεί μία περίοδο αντί-
στασης και διεκδίκησης, πολιτικής- οργανωτικής συγκρότησης
και ανάπτυξης. Το πόσο «σύντομη» ή πόσο «μακριά» θα είναι
αυτή η περίοδος βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το επίπεδο
συγκρότησης, ανάπτυξης και παρέμβασης των επαναστατικών
κομμουνιστικών δυνάμεων.
Για την εργατική – επαναστατική

κομμουνιστική κατεύθυνση
32. Απέναντι στη βαρβαρότητα και την καταστροφή που φέρνει

για την εργατική τάξη και τους λαούς το καπιταλιστικό-ιμπερια-
λιστικό σύστημα, δεν υπάρχει άλλη πραγματική και συνολική
διέξοδος από την επαναστατική ανατροπή του για την οικοδό-
μηση μίας νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Η κατεύθυνση αυτή
διαμορφώνεται και αποκτάει ηγεμονία μέσα στο εργατικό-λαϊκό
κίνημα όσο προωθείται αποφασιστικά, με μαζικούς όρους και σε
αντιπαράθεση με παλιές και νέες οπορτουνιστικές αντιλήψεις για
μεταβάσεις κάθε είδους και σκοπού χωρίς ανατροπή. Η επανα-
στατική –κομμουνιστική κατεύθυνση δεν θεωρεί τα αιτήματα και
τους στόχους πάλης ένα απλό συμπλήρωμα της στρατηγικής της,
αλλά τους αναγκαίους υλικούς όρους μέσα από τους οποίους θα
συγκροτηθεί το κίνημα για την υπεράσπιση και την διεκδίκηση
και θα βρει την σύνδεση και την συνέχειά του μέσα από την κόκ-
κινη γραμμή του αγώνα με το αύριο και το μέλλον των εργατι-
κών-λαϊκών δυνάμεων.
Όσο οι διεκδικήσεις, οι στόχοι πάλης και τα αιτήματα χάνουν
την σύνδεσή τους με τα πραγματικά ταξικά συμφέροντα των κα-

ταπιεσμένων τόσο περισσότερο μετατρέπονται σε προτάσεις
εξωραϊσμού του συστήματος. Η αφυδάτωση των διεκδικήσεων
και η μετατροπή τους είτε σε αυταπάτες είτε σε ευκαιρίες για να
βγει από αδιέξοδα το σύστημα δεν προέρχεται μόνο από λαθε-
μένες υποκειμενικές αντιλήψεις κάποιων οργανώσεων ή κομμά-
των. Αποτελεί την έκφραση της κυριαρχίας στο εργατικό-λαϊκό
κίνημα της «ιδεολογίας» των μεσοστρωμάτων. Από την φύση
τους τα στρώματα αυτά είτε όταν απαιτούν την κοινωνική τους
ανέλιξη, είτε -κυρίως- όταν επιδιώκουν να βάλουν τέλος στην κα-
ταστροφή τους, διαμορφώνουν και ανάλογες προτάσεις προς την
κεφαλαιοκρατική αστική τάξη για διαπραγμάτευση. Οι προτά-
σεις αυτές έχουν σαν βασική λογική τους να δοθούν λύσεις κρί-
σιμων ζητημάτων στα πλαίσια του συστήματος. Για την
εκπλήρωσή τους δεν απαιτούν μαζικό και οργανωμένο κίνημα
αλλά μια ακίνδυνη λαϊκή στήριξη που σε κάποιες περιπτώσεις
μπορεί να πάρει και μαχητικές μορφές χωρίς όμως να παρακούει
στον βασικό κανόνα που είναι να μην θίγονται τα «ιερά και τα
όσια» του καπιταλιστικού συστήματος.
33. Η εργατική – κομμουνιστική κατεύθυνση στο κίνημα βρίσκε-

ται σε μόνιμη αντιπαράθεση με όλες τις συμβιβαστικές προτάσεις
εξωραϊσμού του συστήματος. Οι προτάσεις αυτές δεν αποτελούν
παρά προβολή ταξικών συμφερόντων ξένων προς τα εργατικά–
λαϊκά. Γεννιούνται και αναπαράγονται μέσα στα μεσοστρώματα
της κοινωνίας και κινούνται στην μικροαστική αυταπάτη του
«θετικού κοινωνικού αθροίσματος». Πλάι στις καθαρά συμβιβα-
στικές προτάσεις εξωραϊσμού και πολλές φορές σε σύμπλευση
μαζί τους διατυπώνονται και άλλες με επαναστατικό – δήθεν–
περιεχόμενο. Παρουσιάζονται με έντονους επιθετικούς προσδιο-
ρισμούς και κάνουν πολλή «φασαρία». Το κύριο χαρακτηριστικό
και σε αυτές τις προτάσεις αποτελεί η άρνηση της επανάστασης
σαν ζωντανής αναγκαιότητας για τους καταπιεζόμενους. Μιλούν
συχνά για τις «ανάγκες» των εργαζόμενων αλλά αποσιωπούν ή
υποτιμούν τα πραγματικά ταξικά τους συμφέροντα. Παρουσιά-
ζουν σχέδια και προγράμματα ότι δήθεν οι «ανάγκες» των εργα-
ζομένων μπορούν να εκπληρωθούν στα πλαίσια του καπιταλι-
στικού συστήματος. Λες και οι "ανάγκες" πηγάζουν έξω από τα
πλαίσια του συστήματος της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης.
Είναι έτοιμοι για την συνδιαχείριση της τύχης του καπιταλιστι-

κού συστήματος είτε σαν κυβερνητικοί διαχειριστές είτε σαν
«ελεγκτές» του.
Σε καμία ταξική κοινωνία δεν υπάρχει «κοινό καλό». Αυτό
αποτελεί μία προπαγάνδα των κυρίαρχων και εκμεταλλευτριών
τάξεων για να συσκοτίσουν τη βάρβαρη πολιτική τους και να δι-
αιωνίσουν την εξουσία τους. Το «κοινό καλό» δεν μπορούν να
το αποδεχτούν είτε σαν μέτρο, είτε σαν λογική που να χαρακτη-
ρίζει την κίνησή τους οι εργαζόμενοι. Όταν τα μέσα παραγωγής,
το κράτος και η εξουσία βρίσκονται στα χέρια μίας μειοψηφίας
εκμεταλλευτών δεν υπάρχει τίποτα «κοινό». Επιπλέον, από την
ιστορική διαδρομή του συστήματος της εκμετάλλευσης και της
καταπίεσης, έχει ξεκάθαρα αποκαλυφθεί πώς ό,τι είναι «καλό»
για μία τάξη αποτελεί πλήγμα για την αντίπαλη τάξη. Εξάλλου,
για ποια «κοινότητα» μπορεί να γίνει λόγος όταν η εργαζόμενη
πλειοψηφία προσέρχεται στην παραγωγική διαδικασία με αναγ-
καστικούς όρους; Αυτή η σχέση ανταγωνισμού και αντιπαλότη-
τας δεν αφορά μόνο τις παραγωγικές σχέσεις αλλά επεκτείνεται
και σε όλο το πολιτικό-κοινωνικό εποικοδόμημα, σε κάθε πτυχή
του, σε κάθε έκφρασή του.
Η εργατική-κομμουνιστική κατεύθυνση δεν αμφισβητεί και
δεν αντιπαλεύει μόνο τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής
αλλά αμφισβητεί και αντιπαλεύει καθολικά όλο το σύστημα της
εκμετάλλευσης και της καταπίεσης. Από αυτή την άποψη δεν
μπορεί να μπει σε καμία συζήτηση μαζί του για το πώς «θα μπο-
ρούσε» ή «θα έπρεπε» να «είναι» είτε σε κάποιες πλευρές του,
είτε ολόκληρο σαν τέτοιο.
Οι διεκδικήσεις της εργατικής τάξης και του λαού αφήνουν
το αποτύπωμά τους στην κοινωνία στα δικαιώματα και τις κα-
ταχτήσεις που κατοχυρώνονται μέσα από την αντιπαράθεση και
την σύγκρουση με τους αντιπάλους τους. Τίποτα δεν καταχτιέται
χωρίς οργάνωση και αγώνες και όλα χάνονται χωρίς αυτούς.
34. Στο ζήτημα αυτό ανοίγεται ένα σημαντικό πεδίο αντιπαρά-

θεσης ανάμεσα στην εργατική–κομμουνιστική κατεύθυνση κόν-
τρα στον παλιό και νέο ρεφορμισμό και την αναρχοαυτονομία
στα πλαίσια του κινήματος. Αυτή η αντιπαράθεση είναι μία από
τις μάχες που μπορούν να διαφοροποιήσουν τους συσχετισμούς
μέσα στο κίνημα.
Το πλεονέκτημα των οπορτουνιστικών απόψεων είναι η «ευ-
κολία» της αποδοχής τους τόσο από μερίδες του λαού και της νε-

ολαίας όσο κυρίως από το ίδιο το σύστημα. Η «ευκολία» αυτή
έχει την βάση της ότι δεν αμφισβητεί το σύστημα σαν τέτοιο που
είναι, αλλά στο πλαίσιό του, αναζητάει μια καλύτερη θέση
«κάτω από τον ήλιο του». Από την άλλη στηρίζεται και τροφο-
δοτείται από την ήττα του κινήματος και την σύγχυση που αυτή
έχει επιφέρει στην εργατική τάξη και τον λαό.
Η αδυναμία των προτάσεων αυτών είναι η ίδια η ουσία τους.
Από την στιγμή που διαπιστώνεται ότι η «εναλλακτική» τους δεν
μπορεί να απαντήσει στα μεγάλα και κρίσιμα προβλήματα τότε
αναδεικνύονται τα αδιέξοδα. Στην περίπτωση αυτή δεν θα στε-
ναχωρηθούμε με τα αδιέξοδα των οπορτουνιστικών αντιλήψεων
αλλά με τις επιπτώσεις στην πορεία του εργατικού-λαϊκού κινή-
ματος, την απογοήτευση που σκορπίζουν στους αγωνιστές, τις
επιπτώσεις στον ίδιο τον λαό, που θα δεχθεί με ακόμα μεγαλύ-
τερη σφοδρότητα την επίθεση των αντιδραστικών δυνάμεων,
αφοπλισμένος πολιτικά και οργανωτικά.
Το ζητούμενο της εργατικής-κομμουνιστικής κατεύθυνσης
είναι η προσπάθειά της να συνδεθεί με μαζικό τρόπο με τους ερ-
γάτες και τους εργαζόμενους γενικά. Σε αυτό, καθοριστικό ρόλο
παίζουν τα εμπόδια που ορθώνουν οι δυνάμεις του συστήματος
για να προστατέψουν το «έχειν» τους. Αρωγοί τους ο παλιός και
νέος ρεφορμισμός και κάθε αντίληψη που βλέπει τους καταπιε-
σμένους όχι σαν υποκείμενο αντίστασης και διεκδίκησης αλλά
στην καλύτερη περίπτωση σαν αντικείμενο που μόνος του ρόλος
είναι να στηρίξει τις «ιδέες» και τα «σχέδιά» τους.
Όσο όμως η «δυσκολία» της σύνδεσης ξεπερνιέται κάτω από
την ένταση των προσπαθειών, τότε αναδεικνύεται η «ευκολία»
στην αποδοχή της από σημαντικές μερίδες της εργατικής τάξης
του λαού και της νεολαίας και σε κάποιες φάσεις μπορεί να ανα-
δειχθεί πρωταγωνιστική δύναμη στην μαζική δράση.
Η υπεροχή της εργατικής-κομμουνιστικής κατεύθυνσης απέ-
ναντι στον παλιό και νέο ρεφορμισμό είναι ακριβώς εκεί όπου ο
δεύτερος θεωρεί ότι είναι το δυνατό του σημείο, στα «μετρήσιμα
αποτελέσματα», στα δικαιώματα, τις καταχτήσεις, την ανύψωση
του επιπέδου ζωής των εργαζόμενων. Τα «κέρδη» του ρεφορμι-
σμού από την κυριαρχία του για δεκαετίες στο εργατικό-λαϊκό
κίνημα δεν μετρώνται με τις καταχτήσεις των εργατών αλλά με
θέσεις που κέρδισαν οι ίδιοι οι ρεφορμιστές για την συνδιαχεί-
ριση του συστήματος, προσφέροντας σαν αντίτιμο την ταξική
συνεργασία και την υποταγή. Το σάρωμα των ρεφορμιστικών

«κατακτήσεων», μαζί με τις πραγματικές καταχτήσεις και δι-
καιώματα των εργαζόμενων στο πλαίσιο της ολομέτωπης επίθε-
σης του συστήματος, έκανε φανερό ότι η ταξική συνεργασία
είναι το κάλυμμα της υποταγής των συμφερόντων των εργαζό-
μενων στους δυνάστες τους. Αποκάλυψε παραπέρα ότι το «μη-
δενικό κοινωνικό άθροισμα» (ό,τι χάνει ο ένας το κερδίζει ο
άλλος) παραμένει ο βασικός κανόνας μίας κοινωνίας χωρισμένης
σε τάξεις με ανταγωνιστικά συμφέροντα.
35. Για τους κομμουνιστές σαν οργανωμένο υποκείμενο της τα-

ξικής πάλης και της απελευθερωτικής προοπτικής ένα σοβαρό
καθήκον τίθεται μπροστά τους; η ενίσχυση και ανάπτυξη μιας
κατεύθυνσης αντίστασης, διεκδίκησης και ανατροπής, που θα
είναι ανεξάρτητη από την αστική τάξη και το ρεφορμισμό. Ενός
εργατικού-λαϊκού κινήματος που θα συγκροτείται πάνω στα τα-
ξικά συμφέροντα της εργατικής τάξης και του εργαζόμενου
λαού, θα στηρίζεται στις δικές του δυνάμεις, στην δική του πο-
λιτική και οργανωτική συγκρότηση, στους δικούς του στόχους
πάλης σε μόνιμη και αδιάλλακτη αντιπαράθεση με τις δυνάμεις
του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού.
Η εκ νέου συγκρότηση της εργατικής, επαναστατικής κομμου-
νιστικής κατεύθυνσης μέσα από την καθολική κριτική και απόρ-
ριψη του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού μονόδρομου, σε
αντιπαράθεση με την ήττα της παλινόρθωσης του καπιταλισμού
στις σοσιαλιστικές χώρες, αποτελούν ένα από τα πιο σπουδαία
καθήκοντα της περιόδου για τις επαναστατικές και κομμουνι-
στικές δυνάμεις και αποτελούν τη μοναδική πραγματική διέξοδο
για τους καταπιεσμένους και εκμεταλλευόμενους.
Η εκ νέου συγκρότηση δεν μπορεί να υπάρξει έξω από την
πάλη, δεν μπορεί να «προηγηθεί» της πάλης αλλά είναι υποχρε-
ωμένη να αποτελέσει οργανικό μέρος της. Ιδιαίτερα η συγκρό-
τηση των κομμουνιστικών οργανώσεων και κομμάτων είναι
«καταδικασμένη» να αποτελέσει ένα ανώτερο σημείο του επιπέ-
δου της ταξικής σύγκρουσης και αντιπαράθεσης για να την προ-
ωθήσει ακόμα περισσότερο. Η σχέση της εργατικής τάξης και των
εργαζόμενων με την κομμουνιστική κατεύθυνση είναι σχέση που
οικοδομείται, ανανεώνεται, δοκιμάζεται, σφυρηλατείται μέσα
στην ταξική πάλη. Δεν υπάρχει εκ των προτέρων, δεν είναι δε-
δομένη, δεν είναι έξω και πάνω από τους υλικούς όρους της πα-
ραγωγικής διαδικασίας και του πολιτικού-κοινωνικού

εποικοδομήματος. Η εργατική-κομμουνιστική κατεύθυνση δεν
είναι ακόμα μία «ιδεολογία» που θα επιβληθεί στις μάζες με την
προπαγάνδα από τους «μύστες» της. Είναι οδηγός για απελευθε-
ρωτική δράση των πραγματικών παραγωγών του κοινωνικού
πλούτου από τα δεσμά της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης.
Οδηγός για την επαναστατική ανατροπή και την οικοδόμηση
μιας νέας κοινωνίας. Αυτή η συγκλονιστική υπόθεση ή θα γίνει
υπόθεση των καταπιεσμένων ή δεν θα υπάρξει.
Ο ρόλος των κομμουνιστών είναι να αναλάβουν την ευθύνη
να προχωρήσει η απελευθερωτική δράση μέχρι το τέλος, να μην
πισωγυρίσει, να μην μείνει στα μισά, να μην χαθεί στις παγίδες
του συστήματος και στις σειρήνες του συμβιβασμού, της παραί-
τησης και της υποταγής. Το γεγονός ότι η κομμουνιστική οργά-
νωση ή το κόμμα αποτελούν μία ανώτερη πολιτική συμπύκνωση
της ταξικής συνείδησης οφείλει να δοκιμασθεί στο πεδίο από το
οποίο προέρχεται σαν τέτοια, των ανειρήνευτων ταξικών αντι-
θέσεων και της πάλης που διεξάγεται πάνω σε αυτές τις αντιθέ-
σεις. Δεν υπάρχει για τον εαυτό της και μέτρο της δεν μπορεί να
είναι η όποια δική της «ανάπτυξη» αλλά τα δικαιώματα και οι
καταχτήσεις των εργαζόμενων, η ανάπτυξη και συγκρότηση του
εργατικού-λαϊκού κινήματος που απαιτεί η εποχή μας και η πε-
ρίοδος.
36. Το ΚΚΕ(μ-λ) αναλαμβάνοντας το βάρος να υπηρετήσει αυτή

την κατεύθυνση οφείλει να ενισχύσει τα επαναστατικά και κομ-
μουνιστικά του χαρακτηριστικά μέσα στην πάλη και στη σύν-
δεσή του με την εργατική τάξη και τα πιο φτωχά λαϊκά
στρώματα. Να αποτελέσουν έγνοια του τα βάσανα της φτωχο-
λογιάς, ο βραχνάς της ανεργίας, το μαύρο μέλλον της νεολαίας,
η καρατόμηση των πολιτικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών,
τα δεσμά της εξάρτησης για τον λαό και τη χώρα. Για να στραφεί
η οργή και η αγανάκτηση των εργατών και του λαού ενάντια
στους πραγματικούς τους εχθρούς με στόχους πάλης που θα διεκ-
δικούν ΨΩΜΙ - ΔΟΥΛΕΙΑ - ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ
- ΕΙΡΗΝΗ - ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ.

Για την κρίση του συστήματος και τον κίνδυνο
ενός γενικευμένου πολέμου
37. Όσον αφορά την ουσία της κρίσης του συστήματος (πολιτική
και κοινωνική), έχουμε τοποθετηθεί αρκετές φορές και σε γενικές
γραμμές παρακολουθήσαμε την εξέλιξή της (ιδιαίτερα με τα δε-
δομένα μετά το 1990) βγάζοντας τα σωστά συμπεράσματα και
τις σωστές εκτιμήσεις.
Αν θέλουμε σ’ αυτή τη φάση που έχει οδηγηθεί να την περι-
γράψουμε θα την χαρακτηρίζαμε σαν κρίση αναπαραγωγής του
συστήματος. Με τη χρήση αυτής της περιγραφής θέλουμε να
αποδώσουμε το συνολικό αδιέξοδο στο οποίο έχει βρεθεί το παγ-
κόσμιο σύστημα, μετά από τις επιτυχίες του αλλά και την εμφά-
νιση πολλών παικτών στην παγκόσμια σκακιέρα. Το αδιέξοδο
αυτό σημειωτέον, επιτείνεται (όσο και αν φαντάζει αντιφατικό)
από την μεγάλη ήττα και υποχώρηση του κομμουνιστικού κινή-
ματος. Αδιέξοδο, που δεν σημαίνει ότι το σύστημα δεν αναπα-
ράγεται και δεν κερδοφορεί. Το αντίθετο μάλιστα. Η κρίση που
εντοπίζουμε συνίσταται στο ότι η αναπαραγωγή και η κερδοφο-
ρία συνεχίζουν να στηρίζονται στους όρους και στις δομές προ-
ηγούμενων εποχών και κατά συνέπεια η συνολική αλλά και
ειδικότερη προσπάθεια του ιμπεριαλισμού να διασφαλίσει την
αναπαραγωγή του προκαλεί μεγάλη όξυνση του συνόλου των
αντιθέσεων που χαρακτηρίζουν το σύστημα.
Οι όροι και οι δομές που έχουν αποκρυσταλλωθεί για την
αναπαραγωγή του συστήματος είναι τέτοιοι που στις σημερινές
συνθήκες υποχρέωσαν τις κυρίαρχες αστικές και ιμπεριαλιστικές
δυνάμεις (ελλείψει και αντίπαλου δέους) να κινηθούν σε μια πο-
ρεία εξάντλησης των όλων δεδομένων. Η κρίση που βιώνουμε εμ-
περιέχει όλα τα στοιχεία που κατά καιρούς έχουμε επισημάνει.
Είναι και κρίση κερδοφορίας, και κρίση υπερπαραγωγής που,
όπως έχουμε σωστά εκτιμήσει, υποχρέωναν το σύστημα να ανα-
ζητάει τους όρους μιας νέας «πρωταρχικής συσσώρευσης».
Το επιπλέον δεδομένο σ’ αυτό είναι ότι οι όροι, οι προϋποθέ-
σεις, οι δυνατότητες των μεγάλων παικτών είναι τέτοιες που δεν
επιτρέπουν όχι μόνο επανάληψη μιας πορείας πρωταρχικής συσ-
σώρευσης όπως βιώθηκε πριν ενάμισι αιώνα, αλλά προκαλούν
κρίση και αδιέξοδα στην προσπάθεια για μια «σημερινή» πρω-
ταρχική συσσώρευση που θα εκτινάξει εκ νέου το σύστημα.

38. Έκφραση αυτής της κρίσης είναι και η εξέλιξη του όλου ζη-
τήματος των στρατηγικών συμμαχιών, αλλά και οι αγωνιώδεις
αναζητήσεις των ιμπεριαλιστών να πετύχουν έστω επιμέρους και
τοπικές εκδηλώσεις αυτής της πρωταρχικής συσσώρευσης (π.χ.
περιφερειακοί πόλεμοι) οι οποίες σαφώς δίνουν ανάσες και πε-
ριθώρια στους ιμπεριαλιστές αλλά δεν δίνουν διασφαλίσεις με
τους παλιότερους όρους των σφαιρών και ζωνών επιρροής.
Ο ιμπεριαλισμός τις τελευταίες δεκαετίες, με τους συσχετι-
σμούς που διαμόρφωσε, ίσως να θεώρησε ότι μπορεί να διασφα-
λίσει την «αιωνιότητα» χωρίς να καταφύγει στην «έσχατη» των
λύσεων, γιατί ακριβώς αυτή η «λύση» τον απειλούσε όχι μόνο
αντικειμενικά αλλά και υποκειμενικά και με τη δική του κατα-
στροφή. Δεν είμαστε της άποψης του Αρμαγεδδώνα, ούτε του τέ-
λους της ζωής στον πλανήτη. Ωστόσο ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα
(γιατί τέτοιο θα είναι με βάση τους σημερινούς όρους) και όχι τα
δήθεν «στοχευμένα» πυρηνικά πλήγματα, ήταν μια προοπτική
που όσο αδίστακτοι και αν είναι τρόμαζε και τρομάζει τους ιμ-
περιαλιστές. Υπ’ αυτό το πρίσμα λοιπόν, η κρίση αναπαραγωγής
του συστήματος υπογραμμίζεται από το ότι κανένας ιμπεριαλι-
στής (με πρώτες τις ΗΠΑ) δεν αισθάνεται έτοιμος και σίγουρος
για να πιάσει τα ακραία όρια.
39. Δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο ενός

νέου γενικευμένου πολέμου. Γι’ αυτό που είμαστε σίγουροι είναι
ότι με τις προσπάθειες που κάνουμε και τις προσπάθειες που πρέ-
πει να καταβάλλονται σε όλα τα σημεία του πλανήτη, θα οικο-
δομηθούν οι όροι ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο ενός τέτοιου
πολέμου και θα ανακόψουν την τυχοδιωκτική-καταστροφική
τάση του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού. Ας κρατήσουμε λοι-
πόν τη μια πλευρά της μαοϊκής διατύπωσης ότι «η επανάσταση
μπορεί να προλάβει τον πόλεμο» και στη βάση αυτή να καθορί-
ζουμε τις κατευθύνσεις μας και τις στοχεύσεις μας.
Αυτό που μπορούμε να διακρίνουμε είναι ότι τα κρισιακά και
αδιέξοδα φαινόμενα που βιώνει με δομικά χαρακτηριστικά το
σύστημα, το έχουν φέρει σε μια φάση όπου, εκμεταλλευόμενο
τους συσχετισμούς, κερδίζει χρόνο (έστω και αν αυτός είναι δε-
καετίες, έστω και αν το τίμημα είναι το αίμα και η καταστροφή),
παίρνει ανάσες και καθυστερεί το τέλος του (πόσο όμως;) «αυ-
τοπαγιδευμένο» στα όρια που το ίδιο έχει διαμορφώσει.

Οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και η όξυνσή τους
όπως φαίνεται από την μέχρι τώρα εμπειρία δεν έφτασαν από
μόνοι τους σαν παράγοντες. Ωστόσο το τι έχει μέχρι τα τώρα
συμβεί δεν μπορεί να μας εφησυχάζει σε σχέση με το φρικιαστικό
ενδεχόμενο.
Αν λοιπόν στην πρώτη πράξη των παγκοσμίων πολέμων βιώ-
σαμε το ότι στην εποχή του ιμπεριαλισμού ο πόλεμος προκύπτει
σαν έκφραση της ανάγκης του ιμπεριαλισμού να ανακατανείμει
βίαια τις αγορές και τις σφαίρες επιρροής, στη δεύτερη πράξη
χωρίς να αναιρούνται τα χαρακτηριστικά του πρώτου πολέμου,
η ύπαρξη του σοσιαλιστικού στρατοπέδου και του ισχυρού κομ-
μουνιστικού κινήματος τροποποίησαν τα δεδομένα και τον χα-
ρακτήρα του πολέμου.
Για το αν θα υπάρξει τρίτη πράξη πριν ο ιμπεριαλισμός πνεύ-
σει τα λοίσθια, ας μείνουμε προς το παρόν στις επισημάνσεις που
κάναμε και που σίγουρα έχουν τη σημασία τους. Άλλωστε αν δεν
την είχαν, πως θα εξηγούσαμε το ότι συμπληρώνονται του χρό-
νου 70 ολόκληρα χρόνια (πολύ μεγάλο διάστημα για ένα τόσο
αδίσταχτο ιμπεριαλιστικό-καπιταλιστικό σύστημα για να εξα-
πολύσει γενικευμένο πόλεμο) από το τέλος του προηγούμενου
παγκόσμιου πόλεμου.
Αυτό που επίσης επισημαίνουμε είναι ότι η επανασυγκρό-
τηση, η επανεμφάνιση στο προσκήνιο ενός νέου ορμητικού κινή-
ματος επαναστατικού θα επιφέρει σίγουρα μεγάλη επιτάχυνση
των εξελίξεων και θα τροποποιήσει ριζικά τα δεδομένα.
Για τα μέτωπα πάλης της εργατικής τάξης,

του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας
40. Η κατάσταση που έχει σήμερα διαμορφωθεί και καθορίζεται

από την μία πλευρά από τις επιτυχίες του συστήματος στην διά-
λυση των εργατικών – λαϊκών καταχτήσεων και δικαιωμάτων
και από την άλλη πλευρά από την κινηματική κάμψη-υποχώ-
ρηση, αποτελεί ένα πλαίσιο που σπρώχνει τους συσχετισμούς σε
βάρος των συμφερόντων, της οργάνωσης και των διεκδικήσεων
της εργατικής τάξης και όλου του εργαζόμενου λαού. Αυτό το
πλαίσιο ανατρέπεται μόνο με την οικοδόμηση μαζικού ταξικού
κινήματος. Βασικό στοιχείο της δημιουργίας όρων αποτελεί η πο-
λιτική-οργανωτική συγκρότηση των ταξικών και αγωνιστικών

δυνάμεων του εργατικού – λαϊκού κινήματος, η ανάλυση, οι θέ-
σεις και οι στόχοι πάλης της περιόδου.
Ο χαρακτήρας της επίθεσης
41. Η αντεργατική επίθεση που ήταν σε εξέλιξη στο σύνολο του

καπιταλιστικού κόσμου από τις αρχές της δεκαετίας του ’80,
πήρε εντελώς νέες διαστάσεις (ένταση, έκταση και βάθος) με το
ξέσπασμα της κρίσης του ιμπεριαλιστικού-καπιταλιστικού συ-
στήματος το 2008. Οι δυνάμεις του κεφάλαιου, στην προσπάθειά
τους να ξεπεράσουν την κρίση, επιτέθηκαν χωρίς την παραμικρή
αναστολή στην εργατική τάξη. Από τότε, μια πρωτοφανής μετα-
φορά πλούτου μέσα από τη λεηλασία μισθών και την ισοπέδωση
δικαιωμάτων βρίσκεται σε εξέλιξη. Ιδιαίτερα στις χώρες του ευ-
ρωπαϊκού νότου, αυτή η διαδικασία έχει παροξυνθεί δημιουρ-
γώντας ουρές ανέργων, φέρνοντας φτώχεια, εξαθλίωση και
ανασφάλεια στις πλατιές εργατικές μάζες.
Ο ερχομός του ΔΝΤ, η ένταξη της χώρας σε καθεστώς επιτή-
ρησης από την τρόικα, τα μνημόνια και οι εφαρμοστικοί νόμοι
που τα συνόδευσαν έχουν επιφέρει συντριπτικά πλήγματα στην
εργατική τάξη. Πλήγματα που δεν αφορούν μόνο τον τρόπο και
το ποσό με τα οποία πουλά την εργατική της δύναμη, αλλά και
τη συνολική δυνατότητά της να διαπραγματεύεται, να διεκδι-
κεί και να αγωνίζεται ενάντια στον ταξικό της αντίπαλο. Δεν
είναι λίγοι αυτοί που νοσταλγούν την προ του 2010 περίοδο, σε
τέτοιο μάλιστα βαθμό που έχουν αναγάγει την «επιστροφή» σε
αυτή σε άμεσο στόχο-αίτημα για το εργατικό κίνημα. Είναι και
αυτό μία ακόμη έκφραση της πολιτικής υποχώρησης, της απο-
συγκρότησης, της αδυναμίας και των αντιφάσεων που κουβα-
λούν απόψεις στο χώρο της Αριστεράς οι οποίες, από τη μια,
κηρύσσουν την «αντεπίθεση» και, από την άλλη, αναπολούν τις
«παλιές καλές μέρες», κατά τη διάρκεια των οποίων κηρυσσόταν
πάλι η «αντεπίθεση»!
Σε αυτή τη διαδικασία, δεν πλήττεται μόνο η εργατική τάξη.
Έχει μεγάλη σημασία ότι σοβαρότατα πλήγματα δέχεται το σύ-
νολο των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, αλλά και ότι τα μικροα-
στικά στρώματα συμπιέζονται βίαια, φτωχοποιούνται, και ένα
μεγάλο κομμάτι από αυτά στοιβάζεται ήδη στις ουρές των ανέρ-
γων. Και έχει σημασία γιατί η εργατική τάξη έχει έναν ακόμη κα-
θήκον να υπηρετήσει, μέσα από την ανασυγκρότηση του

κινήματός της και την υπεράσπιση των ταξικών της συμφερόν-
των: να αποτελέσει οδηγό για τα στρώματα αυτά, να τους δώσει
προσανατολισμό και στόχο στη νέα αυτή θέση που βρίσκονται.
42. Την ίδια στιγμή, σε εξέλιξη βρίσκεται και η επιχείρηση ιδεο-

λογικής και πολιτικής χειραγώγησης της εργατικής τάξης. Ο κίν-
δυνος κοινωνικών εκρήξεων και μιας γενικότερης κοινωνικής και
ταξικής αφύπνισης των μαζών έχει οδηγήσει τα επιτελεία του συ-
στήματος σε μια ιδεολογική επίθεση αντίστοιχη με αυτή που ζή-
σαμε μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ. Οι μάζες
πρέπει να πειστούν ότι αυτές οι θυσίες είναι απαραίτητες για το
«κοινό καλό», πρέπει να πειστούν ότι το καπιταλιστικό σύστημα
μπορεί να «αυτορυθμιστεί», ότι μπορεί να αντιμετωπίσει την
κρίση του έστω και με επώδυνο προσωρινά τρόπο, ότι η επόμενη
φάση ανάπτυξης είναι μπροστά. Και όλα αυτά με τη διαρκή
υπενθύμιση της αποτυχίας οποιουδήποτε εναλλακτικού οικονο-
μικού-κοινωνικού μοντέλου, με τη διαρκή απαξίωση της σοσια-
λιστικής προοπτικής, των ιδεωδών και των οραμάτων που
όπλισαν ιδεολογικά την εργατική τάξη και το κίνημά της για 150
χρόνια και οδήγησαν στην έφοδό της στον ουρανό.
Ουσιαστικά, με όχημα την κρίση, οι δυνάμεις του κεφάλαιου
έχουν εξαπολύσει έναν νέο, πιο άγριο κύκλο επίθεσης στρατηγι-
κού χαρακτήρα ενάντια στους εργαζόμενους και την εργατική
τάξη. Η έννοια της επιβολής κοινωνικού και εργασιακού μεσαί-
ωνα ως στόχου του κεφάλαιου, θέλει να εκφράσει όλη αυτή την
οπισθοδρόμηση, την προσπάθεια παραγραφής από τη συλλογική
και ιστορική μνήμη της εργατικής τάξης των στοιχείων εκείνων
που την έβαλαν στη θέση της κοινωνικής πρωτοπορίας, που την
ταύτισαν με την έννοια της προόδου και της κοινωνικής απελευ-
θέρωσης. Κάθε μέτρο που παίρνεται, κάθε δικαίωμα που αμφι-
σβητείται, κάθε κατάκτηση που γκρεμίζεται, πέρα από την
οικονομική τους διάσταση, περιέχουν και το στοιχείο της αμφι-
σβήτησης αυτής της μεγαλειώδους πορείας και φυσικά της ευ-
θείας αμφισβήτησης ότι κάτι τέτοιο μπορεί να επαναληφθεί.
43. Επομένως, η απάντηση στην επίθεση αυτή δεν μπορεί παρά

να είναι βαθιά πολιτική. Με κεντρικό στόχο την πολιτική, οργα-
νωτική και ιδεολογική ανασυγκρότηση της εργατικής τάξης και
του εργατικού κινήματος. Με στρατηγικό στόχο την ανατροπή
της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και της αστικής κυριαρχίας.

Δεν υποτιμούμε καθόλου τη σημασία της συνδικαλιστικής
διεκδίκησης, της οργάνωσης του αγώνα για τα «μικρά» και τα
«μεγάλα» ενός εργασιακού χώρου, ενός κλάδου αλλά και στο
σύνολο των εργατών και των εργαζόμενων. Το αντίθετο μάλιστα.
Εκεί εκφράζεται και αναδεικνύεται η αντίθεση εργασίας-κεφά-
λαιου και εκεί διαμορφώνονται οι πρωταρχικοί όροι της ταξικής
συνείδησης. Εκεί θα βρεθούμε με την εργατική τάξη, εκεί θα μας
«μετρήσουν» οι εργαζόμενοι, εκεί θα αναμετρηθούμε με τις δυ-
σκολίες και τις ευθύνες. Ωστόσο, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι
στη σημερινή φάση της ακατάσχετης επίθεσης του ιμπεριαλιστι-
κού-καπιταλιστικού συστήματος, της παρόξυνσης των ενδοϊμπε-
ριαλιστικών ανταγωνισμών, η συνδικαλιστική δράση πρέπει να
αναβαθμισθεί πολιτικά, να αποκτήσει πολιτική ανάλυση και κα-
τεύθυνση. Για να τεθούν μέσα στους χώρους δουλείας, στις συ-
νελεύσεις, τις συγκεντρώσεις και κινητοποιήσεις τα πολιτικά
ζητήματα, πάνω στα οποία να συζητήσουν οι εργαζόμενοι και
να αποφασίσουν την κατεύθυνση της πάλης τους. Κρίσιμα πολι-
τικά ζητήματα που είναι ανάγκη να τεθούν και να συζητηθούν
πλατιά στο εργατικό κίνημα αποτελούν η βαθιά εξάρτηση της
χώρας από τα ξένα ιμπεριαλιστικά κέντρα των ΗΠΑ και της ΕΕ,
η ασφυκτική ιμπεριαλιστική εποπτεία, η διάλυση της παραγω-
γικής βάσης της χώρας και η μετατροπή της σε διαμετακομιστικό
κέντρο και χώρα παροχής υπηρεσιών, η ραγδαία επιδείνωση της
θέσης της εργατικής τάξης. Για να ξεπεραστεί ο πολιτικός και ιδε-
ολογικός αφοπλισμός της εργατικής τάξης από τις αυταπάτες και
τα ψεύτικα οράματα που καλλιέργησε για δεκαετίες η ρεφορμι-
στική Αριστερά.
Η αναγνώριση των πραγματικών εχθρών των εργατών και
των φτωχών λαϊκών στρωμάτων που αποτελούν το ξένο και
ντόπιο κεφάλαιο, οι αστικές κυβερνήσεις και οι ιμπεριαλιστές
αποτελούν το πρώτο αναγκαίο βήμα. Ταυτόχρονα η συνειδητο-
ποίηση του ασυμφιλίωτου χαρακτήρα των ταξικών αντιθέσεων
θα σπάσει τις κάθε είδους αυταπάτες, την ταξική συνεργασία-
υποταγή, την «κατανόηση» των εργατών στις «δυσκολίες» του
κεφαλαίου.
Αγωνιστικά σκιρτήματα
44. Έξι σχεδόν χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, το τοπίο

είναι ακόμη πιο ζοφερό. Η επίθεση των δυνάμεων του συστήμα-

τος έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, εντείνεται και επεκτείνε-
ται χωρίς φραγμό, σε μια προσπάθεια να φορτώσει τα βάρη της
κρίσης του καπιταλισμού-ιμπεριαλισμού στο λαό και τους εργα-
ζόμενους. Την ώρα που εκατοντάδες χιλιάδες λαού σπρώχνονται
στην ανεργία, στη φτώχεια, την εξαθλίωση και το περιθώριο, το
ντόπιο αστικό πολιτικό προσωπικό στήνει σιδερένιους φράχτες
και παρατάσσει ορδές καταστολής για να προστατέψει τα συμ-
φέροντα της ντόπιας άρχουσας τάξης και -κυρίως- των ιμπερια-
λιστών που την ορίζουν. Το χάσμα ανάμεσα στον λαό και το
σύστημα ολοένα και μεγαλώνει, η ανεμπιστοσύνη διευρύνεται
και η οργή ξεχειλίζει.
Σε αυτό το τοπίο της διευρυνόμενης αγανάκτησης, εκεί που
μέχρι πρόσφατα υπήρχε για το αστικό πολιτικό σύστημα η δυ-
νατότητα ενός στοιχειώδους ελέγχου, σήμερα ξεσπούν αγώνες
και αντιστάσεις. Εμφανίζονται προσπάθειες μιας νέας συγκρό-
τησης απέναντι στον εχθρό, με αποδυναμωμένες τις παραμορφω-
τικές παρεμβολές των κάθε λογής παρατρεχάμενών του, καθώς
-ακόμη και γι’ αυτούς- τα περιθώρια στενεύουν και ο ρόλος τους
αμφισβητείται.
Οι αγώνες που ξεσπούν σε κάποιους χώρους δουλειάς είναι
ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των αγωνιστικών σκιρ-
τημάτων. Αγώνες που εκπλήσσουν με τη διάρκεια και την απο-
φασιστικότητά τους, αλλά και με βάση την πλήρη παράδοση των
όπλων από τις ξεπουλημένες συνδικαλιστικές ηγεσίες. Με την
πλάτη στον τοίχο και με τα πάντα γύρω τους να ισοπεδώνονται,
εργαζόμενοι αμφισβητούν όλο και πιο συνειδητά το «μοντέλο»
του σύγχρονου δούλου στο οποίο σπρώχνονται να προσαρμο-
στούν, αρνούνται να παραδώσουν τις ζωές τους, να σκύψουν το
κεφάλι. Με βάση το ταξικό τους ένστικτο, αναζητούν τη συλλο-
γικότητα, στρέφονται στο συνάδελφό τους, συζητούν για το πώς
θα αντισταθούν. Αναζητούν ξανά τα σωματεία τους, προσπα-
θούν να στήσουν νέα, ανακαλύπτουν ξανά το συνδικαλισμό. Όχι
αυτόν που κυριαρχούσε για δεκαετίες και πελέκησε τα πόδια της
εργατικής τάξης, αλλά αυτόν που μπορεί να εξοπλίσει τους ερ-
γαζόμενους και να υπηρετήσει την ανάγκη του αγώνα, της αντί-
στασης, της διεκδίκησης.
45. Δεν είναι χωρίς εμπόδια και προβλήματα αυτή η αναζήτηση.

Γιατί το «παλιό», ο υποταγμένος, βολεμένος, εργοδοτικός, κρα-

τικός συνδικαλισμός εξακολουθεί να είναι εδώ, να μπαίνει εμπό-
διο μπροστά σε καθετί «νέο».
Πρώτον, γιατί η χρόνια κυριαρχία των αστικών και ρεφορ-
μιστικών αντιλήψεων στο εργατικό κίνημα, η απαξίωση των σω-
ματείων και της ζωντανής, ενεργητικής συμμετοχής των
εργαζομένων σε αυτά, η κυριαρχία λογικών ανάθεσης σε κάποι-
ους, δήθεν ειδικούς, της υπεράσπισης των συμφερόντων της ερ-
γατικής τάξης, έχουν δημιουργήσει συνολικά μια διαλυτική
κατάσταση στο εργατικό κίνημα.
Δεύτερο, γιατί, παρά τα σοβαρά πλήγματα που έχει δεχτεί ο
υποταγμένος συνδικαλισμός, φροντίζει να κρατιέται με νύχια και
με δόντια στη θέση του. Να υπονομεύει τις εργατικές διαθέσεις,
αλλά και τις ίδιες τις εργατικές κινητοποιήσεις. Να αξιοποιεί την
επιθετικότητα του συστήματος για να καλλιεργήσει τη διστακτι-
κότητα και το φόβο. Να συντηρεί ένα κύκλωμα πελατειακών
σχέσεων. Και, βέβαια, να σπέρνει νέες αυταπάτες για τη δυνατό-
τητα ανάκαμψης αυτού του συστήματος προς όφελος και των ερ-
γαζομένων, για τη δήθεν υγιή επιχειρηματικότητα, για την
προοπτική ενός «άλλου αέρα» στην ΕΕ κόντρα στους «Μερκε-
λιστές» και άλλα τέτοια. Με κορυφαία αυταπάτη, τη δυνατότητα
εκλογικής διεξόδου από αυτό το μεσαίωνα στον οποίο βυθίζει
το λαό η καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική επιθετικότητα.
Τρίτον, γιατί η κατάσταση διάλυσης και αποσυγκρότησης ευ-
θύνεται για τη συνδικαλιστική και οργανωτική απειρία των ερ-
γαζομένων, και κυρίως των νέων. Το πώς ξεκινά, στήνεται και
οργανώνεται ένας αγώνας είναι διαδικασίες άγνωστες για τη
συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων. Διαδικασίες τις
οποίες καλείται να ανακαλύψει από την αρχή. Και πάνω σε
αυτήν την άγνοια και την αποσυγκρότηση (και, φυσικά, πάνω
στο γενικότερο αρνητικό συσχετισμό και τα αποτελέσματα της
ήττας του λαϊκού-εργατικού κινήματος) πατά η εργοδοσία για
να ξεδιπλώσει την αντεργατική της επίθεση. Αξιοποιώντας την
ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, την κατάργηση των συλλο-
γικών συμβάσεων εργασίας, τη διευρυμένη δυνατότητά της να
απολύει και να προσλαμβάνει με μηδενικό κόστος, τον τρόμο των
εργαζομένων μπροστά στην απόλυση αλλά και το τεράστιο
«απόθεμα» ανέργων. Στήνοντας εργοδοτικά σωματεία για να νο-
μιμοποιήσει τις κάθε λογής επιλογές της και να μπλοκάρει τους
εργαζόμενους.

46. Ωστόσο, όσοι βρέθηκαν στο ΙΚΕΑ, στη Φόουν Μάρκετινγκ,
στο Μετρό και τόσους άλλους εργασιακούς χώρους που κινητο-
ποιήθηκαν, όσοι έζησαν από κοντά την απεργία στη Χαλυβουρ-
γία, όσοι στάθηκαν στο πλάι των καθαριστριών του Υπουργείου
Οικονομικών και στους εργάτες της Coca-Cola και της Cosco κα-
τάλαβαν ότι οι αγώνες αυτοί είναι προϊόν της αυθόρμητης κίνη-
σης των ίδιων των εργαζομένων, της οργής που ξεχείλισε, της
ανάγκης που ωρίμασε και στηρίχτηκαν στην αποφασιστική
στάση των ίδιων των εργαζομένων. Και αυτό είναι ένα πολύ ση-
μαντικό δείγμα για τις διαθέσεις των εργαζόμενων μαζών. Είναι
δείγμα αυτού που έρχεται και το οποίο τόσο πολύ φοβίζει τους
παράγοντες του συστήματος, ντόπιους και ξένους. Πολύ περισ-
σότερο δείχνει ότι μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα μπορούν να
υπάρξουν νίκες (Cosco) ή να στριμώξουν την κυβέρνηση (καθα-
ρίστριες). Και αποτελεί καθήκον των αγωνιστικών, ταξικών δυ-
νάμεων να βρεθούν κοντά και να στηρίξουν με κάθε τρόπο αυτές
τις προσπάθειες. Να συμβάλουν στην πολιτική, ιδεολογική και
πολιτική ενίσχυση των εργαζομένων, ώστε να αντιληφθούν τον
ταξικό χαρακτήρα της επίθεσης αλλά και τις πραγματικές ανα-
γκαιότητες του αγώνα για την ανατροπή της, την οικοδόμηση
ενός πλατιού λαϊκού-εργατικού μετώπου αντίστασης.
Σε αυτούς τους αγώνες οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν σνομπά-
ρισαν την «απ’ έξω» παρέμβαση, αλλά την καλοδέχτηκαν, δεί-
χνοντας ότι αναγνωρίζουν τη δυσκολία και τις ανάγκες της
περιόδου, την ανάγκη κάθε αγώνα για πλατιά λαϊκή και εργα-
τική συμπαράσταση. Είναι κάτι που οφείλουμε να λάβουμε σο-
βαρά υπόψη, γιατί αναδεικνύει τη δυνατότητα (και άρα την
αναγκαιότητα) της «απ’ έξω» δουλειάς στους εργασιακούς χώ-
ρους. Από εκεί που δεν υπάρχει καμιά συνδικαλιστική οργά-
νωση μέχρι εκεί που το σωματείο μπορεί να υπάρχει, αλλά είτε
δεν θέλει είτε δεν μπορεί να απαντήσει από μόνο του την επίθεση.
Και το σημαντικό είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις αυτή η «απ’
έξω» δουλειά δεν αντιμετωπίζεται απ’ τους εργαζόμενους ως
απλή έκφραση αλληλεγγύης, αλλά ως προοπτική κοινής δράσης
και κοινού αγώνα.

Διάλυση εργασιακών σχέσεων, επισφάλεια,
εργασιακή περιπλάνηση
47. Η επέκταση των ελαστικών σχέσεων εργασίας είναι πλέον ρα-

γδαία και αφορά τόσο τον ιδιωτικό όσο και το δημόσιο και ευ-
ρύτερο δημόσιο τομέα. Ο δε δημόσιος τομέας αποτέλεσε πεδίο
δοκιμής για τέτοιου είδους σχέσεις (στέιτζ, συμβάσεις ορισμένου
χρόνου, εργολαβίες, ενοικίαση εργαζομένων κ.ά), καθώς η αυτα-
πάτη μελλοντικής μονιμοποίησης που τις συνόδευε ελαχιστοποι-
ούσε τις αντιδράσεις των ελαστικά εργαζόμενων (κάτι αντίστοιχο
εφαρμοζόταν για χρόνια με τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς).
Υπάρχουν ολόκληροι κλάδοι στους οποίους η ελαστική εργα-
σία είναι κανόνας και η αμοιβή γίνεται στη βάση του ωρομι-
σθίου. Στους χώρους των τηλεπικοινωνιών υπάρχουν
εργαζόμενοι που δουλεύουν με συμβάσεις του ενός μήνα! Αλλά
και στους παραδοσιακούς παραγωγικούς κλάδους, στη βιομηχα-
νία και τη μεταποίηση, η μερική απασχόληση, η εκ περιτροπής
εργασία, η ενοικίαση και ο δανεισμός εργαζομένων, η διαθεσι-
μότητα, επεκτείνονται με ταχύτατους ρυθμούς.
Οι κατευθύνσεις του Μάαστριχτ και της Λευκής Βίβλου βρί-
σκουν την καλύτερη εφαρμογή τους στο έδαφος της κρίσης. Ο
στόχος της οργανωτικής αποσυγκρότησης της εργατικής τάξης
και του ιδεολογικού αφοπλισμού της υλοποιείται με τον καλύ-
τερο τρόπο μέσα από αυτές τις εξελίξεις.
Το κλίμα της ανασφάλειας που κυριαρχεί στους εργαζόμενους,
και το οποίο έχει κάθε λόγο να συντηρεί και να καλλιεργεί το κε-
φάλαιο, δημιουργεί όρους ταξικής επιβολής, δυσχεραίνει το συ-
σχετισμό για την εργατική τάξη. Γεγονός που ασφαλώς επιτείνεται
από τις ουρές των ανέργων που μακραίνουν χωρίς τελειωμό.
48. Μέσα απ’ όλα αυτά είναι ξεκάθαρο ότι η οργάνωση του
αγώνα ενάντια στην επισφάλεια αποτελεί κομβικό ζήτημα για
το εργατικό κίνημα. Και το χειρότερο είναι ότι δεν μπορεί να
δοθεί παντού με τους ίδιους όρους. Διαφορετικά αντιμετωπίζεται
η περίπτωση της επιβολής νέων σχέσεων εργασίας σε ήδη εργα-
ζόμενους και διαφορετικά η συλλογική οργάνωση των εργαζο-
μένων στα διαφόρων ειδών προγράμματα. Στην πρώτη
περίπτωση, ο αγώνας των εργαζομένων δίνεται στη βάση της
υπεράσπισης μιας υπαρκτής κατάστασης η οποία -περισσότερο
ή λιγότερο- βιώνεται ήδη ως δικαίωμα, και έχει να αντιπαλέψει

την πίεση και τις απειλές της εργοδοσίας. Σε αυτές τις περιπτώ-
σεις, το αίτημα δεν μπορεί να είναι άλλο από το να μην περάσει
καμία χειροτέρευση όρων δουλειάς, καμία μείωση μισθού,
καμία απόλυση.
Στη δεύτερη περίπτωση, όμως, ο αγώνας έχει να αντιμετωπίσει
την «ανακούφιση» του ανέργου από την πολύμηνη παραμονή
του στην ανεργία και την απελπισμένη αντιμετώπιση τού «ό,τι
να ’ναι», να παλέψει ενάντια στον περιορισμένο χρόνο που λει-
τουργούν τα προγράμματα αυτά και, επιπλέον, να αντιμετωπίσει
και το διπλό εργοδότη.
Επιπλέον, το σύστημα έχει διδαχθεί από περιπτώσεις σαν τα
στέιτζ και τους συμβασιούχους, όπου η συνεχής παραμονή σε μια
θέση δουλειάς στοιχειοθετούσε την έννοια του δικαιώματος και
ξεσήκωσε αγώνες. Έμαθε πώς να αντιμετωπίζει την επιχειρημα-
τολογία γύρω από τις «πάγιες και διαρκείς ανάγκες». Γι’ αυτό
και το εργατικό κίνημα πρέπει να βρει τους δικούς του τρόπους
να απαντήσει.
49. Για μας πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι η διεκδίκηση του δι-
καιώματος στην πλήρη και σταθερή δουλειά πρέπει να κυριαρχεί
και είναι αυτό που μπορεί να αποτελέσει το συνδετικό κρίκο για
όλο τον κόσμο της επισφάλειας. Με αυτό σαν άξονα, είναι ση-
μαντικό, για παράδειγμα, να δουλευτεί στους εργαζόμενους των
ΚΟΧ η άρνηση αποδοχής της απόλυσής τους όταν λήξει η σύμ-
βασή τους. Να απαιτηθεί η πλήρης ασφαλιστική (ιατροφαρμα-
κευτική και συνταξιοδοτική) κάλυψή τους. Να διεκδικηθεί η
αμοιβή με βάση τη σύμβαση που ισχύει στο χώρο που εργάζονται
και για την ειδικότητα στην οποία εργάζονται.
Αντίστοιχα, η παρακολούθηση, η στήριξη και η συμμετοχή μας
σε κάθε προσπάθειας οργάνωσης των εργαζόμενων σε επισφά-
λεια πρέπει να θεωρείται αυτονόητη. Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι
συγκροτήσεις που είτε αφορούν κοινό επαγγελματικό κλάδο, είτε
κοινές εργασιακές συνθήκες είτε, φυσικά, κοινό εργοδότη.
Στην περίπτωση της ενοικιαζόμενης εργασίας, των υπεργολα-
βιών και των φραντσάιζ, η διεκδίκηση -εκ των πραγμάτων- δεν
μπορεί να αποφύγει την αντιμετώπιση και των δύο εργοδοτών.
Ωστόσο, ιδιαίτερη βαρύτητα πρέπει να δοθεί στην αντιπαράθεση
με αυτόν στον οποίο πραγματικά παρέχουν έργο οι εργαζόμενοι.
Ο αγώνας ενάντια στην επισφάλεια έχει στην πλάτη του ήδη
μια ήττα. Το ότι στους «χώρους υποδοχής» σημαντικών κομμα-

τιών των επισφαλώς εργαζομένων οι ήδη εργαζόμενοι δεν κατά-
φεραν να αποτρέψουν αυτήν την εξέλιξη. Πόσο μάλλον αν σκε-
φτεί κανείς ότι τέτοιοι χώροι -όπως ήδη αναφέραμε- ήταν ο
δημόσιος και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας με συγκροτημένη συν-
δικαλιστική παρουσία. Αυτό δεν το αναφέρουμε ως στοιχείο μα-
ταιοπονίας ενός τέτοιου αγώνα, αλλά για να επισημάνουμε το
γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις ο αγώνας ενάντια στην επι-
σφάλεια θα χρειαστεί να δοθεί από κοινού με τους εργαζόμενους
που ήδη δουλεύουν στο χώρο δουλειάς και φυσικά με το αίτημα
από τη μεριά τους για «προσλήψεις με όρους πλήρους και στα-
θερής δουλειάς».
Για την ανεργία
50. Έξω από την παραγωγική εργασία ο κάθε εργαζόμενος νιώθει

και είναι, σήμερα, μόνος, αντιμέτωπος με το βραχνά της επιβίω-
σης, ευάλωτος σε εκβιασμούς για μαύρη εργασία, ανυπεράσπι-
στος σε εργασιακές περιπλανήσεις για προσωρινή αντιμετώπιση
της κατάστασης. Ο άνεργος εργαζόμενος έχει χάσει το «μαζικό
του χώρο», τη δουλειά του, που μέσα σε αυτήν αναγνωρίζει τον
εαυτό του ως παραγωγό, ως συνάδελφο, ως οντότητα που μέσα
από συλλογικές διαδικασίες μπορεί να υπερασπίσει το επίπεδο
της δικής του ζωής και της οικογένειάς του.
Είναι σημαντικό το στοιχείο που δίνει η έκθεση του ΙΝΕ της
ΓΣΕΕ ότι από το 1991 ως το 2008 δημιουργήθηκαν 1,2 εκατομ-
μύρια θέσεις εργασίας οι οποίες χάθηκαν μέσα σε τρία χρόνια
και έπεται συνέχεια μιας και οι προβλέψεις λένε ότι τα υψηλά
ποσοστά ανεργίας θα συνεχιστούν για τουλάχιστον επτά χρόνια
ακόμα. Το μαζικό κύμα απολύσεων όλο το προηγούμενο διά-
στημα και αυτό που θα ακολουθήσει έχει σαν μόνιμη «αιτιολο-
γία» από τη μεριά του κεφαλαίου την πτώση του τζίρου, των
παραγγελιών, τη γενικότερη ύφεση στην οικονομική δραστηριό-
τητα σαν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης του συστήματος.
Βέβαια, πίσω από αυτές τις δικαιολογίες γίνεται προσπάθεια
να κρυφτούν και πολλές απολύσεις που γίνονται για καθαρά
συνδικαλιστικούς-πολιτικούς λόγους απέναντι σε πρωτοπόρους
αγωνιστές του εργατικού κινήματος, έτσι ώστε να καμφθούν οι
αντιστάσεις των εργαζόμενων. Η εργοδοσία έχει στοχοποιήσει
εκατοντάδες αγωνιστές εργαζόμενους και με διάφορες προφάσεις
επιχειρεί την απόλυσή τους με στόχο την εργασιακή τους εξόν-

τωση και τον πολιτικό-συνδικαλιστικό «αφοπλισμό» τους. Η επί-
κληση της ύφεσης από τη μεριά του κεφαλαίου για το μαζικό
κύμα απολύσεων, διαθεσιμοτήτων και της εκ περιτροπής εργασία
αποτελεί την ομολογία του ότι δεν μπαίνει στην παραγωγική
διαδικασία παρά μόνο στοχεύοντας την κερδοφορία που επιδιώ-
κει. Σε αντίθετη περίπτωση, όπως η σημερινή περίοδος, δημιουρ-
γεί όρους καταστροφής των παραγωγικών δυνάμεων και κυρίως
της εργατικής δύναμης με στόχο το γκρέμισμα της τιμής που το
κεφάλαιο την πληρώνει, την κατάργηση των κατακτήσεων της
εργατικής τάξης, για τη δημιουργία «εύφορου» εδάφους για νέες
εξορμήσεις κερδοφορίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι εκπρό-
σωποι του κεφαλαίου κάνουν αναφορά στις «ευκαιρίες που
γεννά η κρίση», ενώ άλλοι πιο κυνικοί μιλούν ανοιχτά για τη
«δημιουργική καταστροφή» στα ερείπια της οποίας θα οικοδο-
μηθούν νέες περίοδοι ανάπτυξης κερδοφορίας.
51. Στη βάση αυτή δεν έχουμε κανένα λόγο να συμμεριστούμε τις
«ανάγκες» του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου να ξεπεράσει την
κρίση του στις πλάτες μας, αρνούμαστε ολοκληρωτικά την επί-
κληση της ύφεσης για τις απολύσεις, αποκαλύπτουμε και καταγ-
γέλλουμε στους εργαζόμενους τις πραγματικές προθέσεις της
εργοδοσίας, οργανώνουμε μαζικούς αγώνες για την απόσυρση
των απολύσεων και για την επαναπρόσληψη εργαζόμενων, αρ-
νούμενοι να υποταχτούμε στους εκβιασμούς και τα «τετελε-
σμένα» που προωθούν καθημερινά στους χώρους δουλειάς το
κεφάλαιο και οι συνεργάτες του (εργατοπατέρες, ΜΜΕ, αναλυ-
τές κ.ά.). Συνδέουμε την πάλη αυτή με την καταγγελία του πολι-
τικού εκφραστή του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου, την
κυβέρνηση και τα υπόλοιπα αστικά-αντιδραστικά κόμματα που
με την πολιτική τους δημιουργούν το πολιτικό «κλίμα» και το
αντεργατικό νομικό πλαίσιο για να κλιμακωθεί η επίθεση στις
κατακτήσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων.
52. Η πάλη ενάντια στην κόλαση της ανεργίας ξεκινάει από την
πάλη ενάντια στις απολύσεις και χωρίς ένα μαζικό κίνημα ερ-
γατικής αντίστασης και αλληλεγγύης οι εργαζόμενοι νιώθουν
μόνοι τους και αδύναμοι απέναντι στις ορέξεις του κεφαλαίου.
Οι χιλιάδες άνεργοι εργαζόμενοι έχουν δύο ζωτικής σημασίας
προβλήματα. Πρώτα από όλα πρόβλημα επιβίωσης. Η σκληρή λι-
τότητα στους μισθούς και τα μεροκάματα και η επέλαση της

ακρίβειας εξαφάνισε κάθε δυνατότητα στη μεγάλη πλειονότητα
των εργαζομένων για να καλύψει στοιχειώδεις ανάγκες επιβίω-
σης. Με ένα εξευτελιστικό επίδομα ανεργίας που δεν φτάνει
παρά για λίγες μέρες, οι άνεργοι εργαζόμενοι είναι αντιμέτωποι
με τον εφιάλτη της πείνας και της εξαθλίωσης. Ταυτόχρονα ο
άνεργος εργαζόμενος αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα περίθαλ-
ψης μιας και βρίσκεται ανασφάλιστος για πολύ μεγάλο χρονικό
διάστημα. Ενώ για τους μετανάστες η ανεργία «ανοίγει» ή το
δρόμο της απέλασης, αφού δεν συγκεντρώνονται τα απαραίτητα
ένσημα για την «κάρτα», ή το δρόμο της «παράνομης» παραμο-
νής, αντικείμενο ωμών εκβιασμών και μαύρης εργασίας. Οι πα-
ραπάνω όροι δημιουργούν ένα εξαιρετικά δυσμενές πλαίσιο για
να συγκροτηθεί αυτοδύναμο «κίνημα ανέργων» που θα συγκρο-
τηθεί, θα επεξεργαστεί θέσεις και στόχους και θα ξεδιπλώσει
αγώνες για το δικαίωμα στη δουλειά, για δουλειά με δικαιώματα
και ελευθερίες. Ενώ ταυτόχρονα θα απαιτεί για όλο το διάστημα
ανεργίας και για όλους τους ανέργους επίδομα ανεργίας που να
καλύπτει το κόστος της ζωής, για κοινωνική ασφάλιση και περί-
θαλψη χωρίς προϋποθέσεις και δωρεάν.
Ο αγώνας αυτός είναι συλλογική υπόθεση των εργαζομένων
σε κάθε κλάδο και σε ολόκληρη τη χώρα, είναι κοινή υπόθεση
των ντόπιων και των μεταναστών εργατών, πρέπει να γίνεται
υπόθεση του κάθε πρωτοβάθμιου σωματείου και οι εργαζόμενοι
να το επιβάλλουν με τη σύσταση επιτροπών ανέργων κατά
κλάδο και εργασιακό χώρο, που θα λειτουργεί στο πλαίσιο του
κάθε πρωτοβάθμιου σωματείου και θα απαιτεί αλλά και θα επι-
βάλλει στη διοίκησή του να μη διαγράφεται κανένας άνεργος
από μέλος του, να οργανώνονται αγώνες για τα ζωτικά προβλή-
ματα των ανέργων, να οργανώνονται εκδηλώσεις αλληλεγγύης
και στήριξης του άνεργου κόσμου.
Στο βαθμό που οι διοικήσεις των σωματείων αρνούνται, και
κατά κανόνα αυτό συμβαίνει και θα συμβεί όπου συγκροτηθούν
τέτοιες προσπάθειες, οι επιτροπές ανέργων μπορούν να λειτουρ-
γήσουν αυτοδύναμα απευθυνόμενες σε ανάλογες επιτροπές
άλλων σωματείων, αλλά και γενικότερα σε εργατικές-λαϊκές επι-
τροπές και πρωτοβουλίες, για μεγαλύτερο άπλωμα της οργάνω-
σης και του συντονισμού τους.
Το σημαντικότερο ζήτημα για τους άνεργους εργαζόμενους
είναι να διατηρήσουν την πολιτική και οργανωτική τους σύν-
δεση με το εργατικό κίνημα, με τους συναδέλφους τους, με τους

κοινούς αγώνες όλης της εργατικής τάξης ενάντια στην επίθεση
κυβέρνησης–κεφαλαίου–ιμπεριαλιστών, γι’ αυτό και η οργάνωσή
τους θα πρέπει να διευκολύνει αυτή την κατεύθυνση.
Από την άλλη, όμως, υπάρχει και ένας μεγάλος αριθμός εργα-
ζομένων που βρίσκεται είτε σε χώρους όπου δεν υπάρχει συνδι-
καλιστική οργάνωση είτε σε χώρους όπου δεν είχε σχέση από
έλλειψη εμπιστοσύνης και κόντρα με την ξεπουληματική πολι-
τική των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Τα φαινόμενα αυτά ιδιαί-
τερα στο χώρο της εργαζόμενης νεολαίας είναι μαζικά και πρέπει
να υπάρξουν σοβαρές προσπάθειες οργάνωσης αυτού του κό-
σμου, με τρόπους και σε σχήματα που θα διευκολύνουν τη συγ-
κρότησή του.
Η σημερινή κατάσταση στο εργατικό κίνημα κάνει τα πράγ-
ματα να γίνονται ακόμα δυσκολότερα για την οργάνωση της
πάλης όταν οι κυβερνητικοί και εργοδοτικοί εργατοπατέρες
έχουν εγκαταλείψει την υπόθεση των ανέργων στην τύχη τους
εδώ και χρόνια ενώ τα σωματεία που ελέγχουν δεν παλεύουν για
τα δικαιώματά τους. Σαν να μην έφτανε αυτό, διαγράφουν και
τους ανέργους από μέλη τους, στερώντας τους με τον τρόπο αυτό
τη δυνατότητα της συλλογικής οργάνωσης και πάλης. Ταυτό-
χρονα η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και των δικτύων που στήνει πε-
ριορίζεται στην αντιμετώπιση της «ανθρωπιστικής κρίσης»,
μετατρέποντας ένα από τα κύρια πολιτικά-ταξικά ζητήματα από
ζήτημα οργάνωσης διεκδίκησης και πάλης σε υπόθεση «αναξιο-
παθούντων».
53. Η πάλη ενάντια στην κόλαση της ανεργίας είναι μια πολιτική
πάλη για ένα από τα πιο στοιχειώδη δικαιώματα των εργαζόμε-
νων ανθρώπων, αυτό της δουλειάς, της δυνατότητας που έχει η
εργατική τάξη και όλος εργαζόμενος λαός να ζήσουν, παράγον-
τας όλα τα αναγκαία κοινωνικά αγαθά. Το δικαίωμα στη δου-
λειά δεν χαρίζεται αλλά καταχτιέται με αγώνες, δεν μπορεί να
τεμαχιστεί σε ελαστική, εκ περιτροπής, ανασφάλιστη, προσω-
ρινή εργασία, αλλά είναι ένα ενιαίο και καθολικό δικαίωμα,
όλων των εργαζομένων, που δεν μπορεί να «ανταλλαχτεί» με
τις συνθήκες βαρβαρότητας που θέλει να επιβάλει το κεφάλαιο
στους χώρους δουλειάς. Είναι στόχος πάλης και διεκδίκησης
απέναντι στην κυβέρνηση. Δεν «συμμερίζεται» τους στόχους της
«ανταγωνιστικότητας» που θέλουν να οικοδομήσουν ξένο και

ντόπιο κεφάλαιο, κυβέρνηση, ΔΝΤ και ΕΕ πάνω στην εξαθλίωση
του κόσμου της δουλειάς.
Η περίοδος είναι εξαιρετικά κρίσιμη και δύσκολη, ταυτό-
χρονα όμως καθημερινά, μέσα από αντιστάσεις σε χώρους δου-
λειάς, από μικρές νίκες επαναπρόσληψης εργαζομένων σε
κάποιους εργασιακούς χώρους, που έχουν μεγάλη σημασία στις
μέρες μας, γίνεται φανερό ότι μπορούν να οικοδομηθούν μαζικοί
όροι οργάνωσης και πάλης στο βαθμό που αυτό αποτελέσει
κοινή κατεύθυνση και υπόθεση κοινής δράσης ενός μεγάλου και
υπαρκτού δυναμικού ταξικών αγωνιστών και αγωνιστικών ερ-
γατικών σχημάτων.
Στόχοι πάλης ανέργων, παλιών και νέων
54. Απέναντι στον εκβιασμό της πείνας και της εξαθλίωσης, της
ηττοπάθειας, της ατομικής ευθύνης και της ενοχής οι εκατοντάδες
χιλιάδες άνεργοι, Έλληνες και μετανάστες, είναι επιτακτική
ανάγκη να αποκτήσουν φωνή και να σπάσουν την απομόνωση,
να σταθούν αλληλέγγυοι και να ζητήσουν την αλληλεγγύη από
όλους τους εργαζόμενους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.
Μα πάνω από όλα να διεκδικήσουν το δικαίωμα στη δουλειά
και την αξιοπρέπεια.
Με οργάνωση:
• Συνελεύσεις και πρωτοβουλίες ανέργων σε κάθε σωματείο
και κλάδο, σε κάθε γειτονιά και πόλη,
• Εγγραφή στα συνδικάτα όλων των ανέργων, των συμβασι-
ούχων και των απασχολούμενων με «μπλοκάκι», με ίδια δικαιώ-
ματα με τα άλλα μέλη,
• Συντονισμός της δράσης κατά κλάδο και περιοχή.
Αγώνας για:
• Δουλειά για όλους. Με ανθρώπινες συνθήκες και μισθούς
που να καλύπτουν τις ανάγκες.
• Επίδομα ανεργίας για όλο το διάστημα της ανεργίας στους
άνεργους και υποαπασχολούμενους, που να καλύπτει όλες τις
ανάγκες χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
• Προσμέτρηση του χρόνου ανεργίας στα συντάξιμα χρόνια.
• Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους (άνερ-
γους κα εργαζόμενους) χωρίς προϋποθέσεις.

• Δωρεάν χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, ελεύθερη πρό-
σβαση σε κοινωνικά αγαθά γνώσης, ψυχαγωγίας και πολιτισμού.
• Κατάργηση όλων των αντεργατικών νόμων που ελαστικο-
ποιούν τις εργασιακές σχέσεις, απελευθερώνουν τις απολύσεις,
καταργούν τις συλλογικές συμβάσεις και το βασικό μισθό.
• Διασφάλιση των αμοιβών και των αποζημιώσεων για όλους
τους εργαζόμενους που παραμένουν απλήρωτοι, σε επίσχεση ερ-
γασίας κ.λπ.
• Να μην περάσουν οι εκβιασμοί των απολύσεων του κράτους
και των εργοδοτών.
Νέοι εργαζόμενοι
55. Η είσοδος της νεολαίας στην λεγόμενη αγορά εργασίας έχει

αποκτήσει πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, με αρκετές διαφορο-
ποιήσεις αλλά και αρκετά κοινά. Τεράστια κομμάτια νεολαίας,
άλλα νωρίτερα και άλλα αργότερα, στοιβάζονται στις ουρές των
ανέργων, αναζητώντας μια δουλειά σε ένα εργασιακό περιβάλ-
λον το οποίο αναδύει την αίσθηση της ζούγκλας, της ανασφά-
λειας και της αυθαιρεσίας.
Είτε πρόκειται για παιδιά που έχουν «απορριφθεί» από την
εκπαιδευτική διαδικασία (παιδιά δηλαδή που, σπρωγμένα από
την ένταση των ταξικών φραγμών στην εκπαίδευση, εγκαταλεί-
πουν το σχολείο πριν καν τελειώσουν το γυμνάσιο-λύκειο), είτε
πρόκειται για παιδιά που κατάφεραν να τελειώσουν τη δευτε-
ροβάθμια εκπαίδευση και απέκτησαν και μια κάποια ειδίκευση,
είτε πρόκειται για απόφοιτους ΑΕΙ-ΤΕΙ που είναι σε αναζήτηση
δουλειάς, το τοπίο -με μικρές παραλλαγές- είναι το ίδιο. Είναι
το τοπίο που διαμόρφωσε η παραγωγική συρρίκνωση της
χώρας, η διάλυση-κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, η
επέκταση της ελαστικής-ανασφάλιστης εργασίας, η αποθρά-
συνση της εργοδοσίας.
Σε όλα αυτά πρέπει να προσθέσουμε και το ότι όλη αυτή η
μάζα νεολαίας μπαίνει σε ένα χώρο όπου οι «χώροι υποδοχής»,
τα όργανα του εργατικού κινήματος είναι από ανύπαρκτα έως
αποδυναμωμένα, τα οποία ο εργατοπατερισμός έχει φροντίσει
να δυσφημίσει ή και να τα μετατρέψει σε εργοδοτικά εργαλεία.
Στις νεολαιίστικες συνειδήσεις οι έννοιες του συνδικαλισμού και
της συνδικαλιστικής οργάνωσης είναι βαθιά υπονομευμένες,
όπως υπονομευμένες είναι και οι έννοιες της Αριστεράς και του

κομμουνισμού. Και αυτά είναι ζητήματα στα οποία η οργάνωσή
μας πρέπει να εστιάσει, να δώσει απαντήσεις, να ξεκαθαρίσει
όσο μπορεί το τοπίο.
56. Με μία έννοια, η ιδεολογική δουλειά στη νεολαία έχει τερά-

στια σημασία. Η ταξική ανάλυση της κοινωνίας και των προβλη-
μάτων που αντιμετωπίζει η νεολαία, η βοήθεια να ερμηνεύει την
πραγματικότητα μέσα από ταξικό πρίσμα και να αναγνωρίσει
τη θέση της σε αυτή την κοινωνία, δηλαδή να συνειδητοποιηθεί
ταξικά, είναι στοιχεία τα οποία πρέπει να είναι μόνιμα στις ανα-
λύσεις και τις αναφορές μας προς τις νέες και τους νέους..
Είναι ακόμα ένας τρόπος αντιπαράθεσης και αποκάλυψης της
«δουλειάς» που κάνουν στη νεολαία διάφορες αντιδραστικές δυ-
νάμεις του συστήματος, μαζί και η Χρυσή Αυγή, εκμεταλλευόμε-
νοι την οργή, τις αγωνίες και τα αδιέξοδά της, αλλά και τη
νεανική ορμή της.
Ωστόσο, δεν αρκεί η ιδεολογική δουλειά. Χρειάζεται να
απαντήσουμε και σε συγκεκριμένα ζητήματα οργάνωσης και
δράσης αυτού του δυναμικού. Κομβικό σημείο σε αυτήν την προ-
σπάθεια είναι το ότι η συντριπτική πλειοψηφία της νεολαίας είτε
είναι άνεργη είτε εργάζεται με ελαστικές σχέσεις εργασίας.
57. Η υπεράσπιση της συλλογικότητας και της οργανωμένης

δράσης, η ένταξη στα σωματεία (όπου υπάρχουν), η δημιουργία
νέων σωματείων (εκεί που δεν υπάρχουν) αλλά και η δημιουργία
πλατιών πολιτικοσυνδικαλιστικών σχημάτων είναι ζητήματα
που πρέπει να παλευτούν και τα οποία -πέρα απ’ όλα τ’ άλλα-
απαντούν και σε ζητήματα κοινωνικοποίησης της νεολαίας,
απαντούν στον ατομισμό αλλά και στον τρόπο με τον οποίο μπο-
ρεί να διεξαχθούν αποτελεσματικά οι ταξικοί αγώνες.
Οι Πρωτοβουλίες Νέων Εργαζομένων και Ανέργων αποτε-
λούν προσπάθειες οργάνωσης και συγκρότησης που θα πρέπει
να συνδυάζουν τόσο τα εργασιακά ζητήματα όσο και τα ιδιαί-
τερα ζητήματα της νεολαίας.
Σχετικά με τα αιτήματα:
Το δικαίωμα στην πλήρη και σταθερή δουλειά πρέπει να
είναι στην προμετωπίδα κάθε τέτοιας προσπάθειας. Ο νεολαίος
πρέπει να πειστεί ότι αυτό το σύστημα είναι ΥΠΟΧΡΕΩΜΕΝΟ
να του παρέχει δουλειά, όπως και σε κάθε εργαζόμενο, από τη
στιγμή που έχει με τη βία ιδιοποιηθεί τα μέσα παραγωγής. Να

γίνει κατανοητό με μαζικούς όρους ότι αυτό το αίτημα συμπυ-
κνώνει τόσο την αντίθεση στην ανεργία και τη μερική απασχό-
ληση (πολύτιμα όπλα στο οπλοστάσιο του συστήματος), όσο και
την αντιπαράθεση με την αστική λογική που δεν αναγνωρίζει το
δικαίωμα αυτό. Με τις μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο και την
κατάργηση της μονιμότητας, επιχειρεί να το συσχετίσει με το αν
υπάρχει ή όχι αντίστοιχη θέση εργασίας και άρα να το θέσει στην
ευχέρεια της αστικής τάξης. Το δικαίωμα αυτό είναι καθολικό δι-
καίωμα της εργατικής τάξης, των εργαζόμενων και της νεολαίας
και δεν εξαρτάται από το αν υπάρχουν θέσεις εργασίας και
πόσες, δεν εξαρτάται από τις εκάστοτε πολιτικές επιλογές της
κάθε κυβέρνησης ούτε από τις λεγόμενες αντοχές της οικονομίας.
Η απαίτηση για κατάργηση του μισθολογικού διαχωρισμού
με βάση την ηλικία. Η νεολαία δεν πρέπει να δεχτεί να γίνει ο
πολιορκητικός κριός για τη διάλυση των συλλογικών συμβά-
σεων. Επίσης, δεν πρέπει στη βάση της επιχειρηματολογίας «ο
άπειρος και ανειδίκευτος δεν μπορεί να αμείβεται όσο ο έμπειρος
και ειδικευμένος» να αποδεχτεί την κατάργηση της έννοιας του
κατώτερου μισθού. Πρώτον, γιατί η επιχειρηματολογία αυτή
μόνο προσχηματικά χρησιμοποιείται στη συγκεκριμένη φάση.
Στόχος του κεφάλαιου δεν είναι να αντιστοιχίσει δεξιότητες και
μισθούς. Εξάλλου, με δική του πρωτοβουλία, έχουν παγώσει επ’
αόριστον οι μισθολογικές ωριμάνσεις (οι γνωστές ως «τριετίες»)
και οδεύουν προς κατάργηση, ενώ η υπερεκμετάλλευση -σε εγ-
κληματικό βαθμό- ανειδίκευτων εργαζομένων έχει ξεπεράσει
κάθε όριο. Στόχος του κεφάλαιου μέσα από αυτόν το μισθολο-
γικό διαχωρισμό είναι να συμπιέσει συνολικά τους μισθούς, να
εξασφαλίσει τη μέγιστη δυνατή υπεραξία και είτε να αντικατα-
στήσει το «παλιό» και «ακριβό» δυναμικό με «νέο, φρέσκο και
φτηνό» είτε να ασκήσει το μέγιστο δυνατό εκβιασμό ώστε να μει-
ώσει τους μισθούς των ήδη εργαζόμενων.
Άμεση επιδότηση με ταμείο ανεργίας και πλήρης ιατροφαρ-
μακευτική κάλυψη από την πρώτη στιγμή εγγραφής στις λίστες
του ΟΑΕΔ όλων των νέων που αναζητούν δουλειά.
Η πάλη για το δικαίωμα στη δουλειά

δεν υποκλίνεται στο σύστημα
58. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι οι σημαίες της εργατικής μας προ-
σπάθειας θα έχουν το σύνθημα του ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΔΟΥ-

ΛΕΙΑ. Πέραν όμως των άλλων επισημάνσεων σε σχέση με το ου-
σιαστικό περιεχόμενο αυτού του συνθήματος και πώς εξειδικεύε-
ται θέλουμε να σταθούμε και σε ένα άλλο ζήτημα. Έχει ή δεν έχει
λόγο το εργατικό κίνημα, ο λαός κατά προέκταση, στο πεδίο
δράσης και κατά πόσο μολύνει, στη χωροταξική οριοθέτηση και
κατά πόσο καταστρέφει, των επενδύσεων ή θα ρίχνει πολύ νερό
στο κρασί του αφού, έστω και προσωρινά, δημιουργούνται θέ-
σεις εργασίας;
Για να το διευρύνουμε σαν ζήτημα ας δούμε και κάποιες
«άλλες» επενδύσεις οι οποίες προκαλούν αντιθέσεις ανάμεσα σε
τμήματα του λαού, προβληματίζουν την περιοχή και δημιουργούν
συγχύσεις ως προς τη στάση που θα πρέπει να έχει το κίνημα.
α) Επενδύσεις για «μεγάλα» έργα αμφίβολης ή υπαρκτής ανα-
γκαιότητας.
β) Επενδύσεις σε «ενέργεια» έτσι όπως εξυπηρετεί τους ιμπε-
ριαλιστές το μεγάλο κεφάλαιο και την εξάρτηση της χώρας απ’
την τεχνογνωσία των ιμπεριαλιστών και στα πλαίσια της δια-
σφάλισης πολιτικής επιρροής στη χώρα. Ενέργεια, πετρέλαιο φω-
τοβολταϊκά, φυσικό αέριο, λιθάνθρακας και γενικότερα όλα
αυτά τα πεδία που εμπλέκονται με τον ευρύτερο και ιδιαίτερο
ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό και τους ποικίλους καβγάδες
των μεγαλοκαπιταλιστών της Ευρώπης.
γ) Επενδύσεις σε εξορύξεις.
δ) Επενδύσεις για τουρισμό.
ε) Επενδύσεις για σκουπίδια.
στ) Αποβιομηχάνιση.
Αν θέλουμε να είμαστε ένα βήμα μπρος στη στάση μας θα πρέ-
πει να θέσουμε ορισμένα κριτήρια που δεν θα ικανοποιούν μόνο
το δικαίωμα στη δουλειά αλλά και τις συνθήκες και σχέσεις ερ-
γασίας.
Κριτήριο επίσης πρέπει να είναι και η διασφάλιση μιας σειράς
πηγών πλουτοπαραγωγικών και ενέργειας από την όρεξη των
κορακιών μιας και στον ορίζοντά μας βρίσκεται η προοπτική να
αναληφθεί η διαχείριση και η αξιοποίηση των πηγών αυτών από
τη λαϊκή-εργατική εξουσία με γνώμονα τα συμφέροντα της ερ-
γατικής τάξης και του λαού. Με ότι αυτό συνεπάγεται στον σε-
βασμό της εργασίας, των συνθηκών, του περιβάλλοντος στην
εντατική και εκτατική αξιοποίηση αυτών των πηγών.
Μέχρι στιγμής (ακόμα και όταν εκδηλώσαμε μια στάση μη δέ-
σμευσης όπως π.χ. στην εκτροπή του Αχελώου) τα έχουμε θέσει

σωστά και οι αντιδράσεις που ευνοήσαμε και στηρίξαμε ήταν σε
γενικές γραμμές δικαιολογημένες. Πρέπει βέβαια να βαθύνουμε
περισσότερο αυτή μας τη στάση να την εκλαϊκεύσουμε να την
κάνουμε κτήμα ενός κόσμου για να πάρουν αυτές οι αντιδράσεις
μαζικά χαρακτηριστικά. Ένα πρόβλημά μας είναι ότι στις μάχες
αυτές μπαίνουμε κυρίως για να ευνοήσουμε μια συγκέντρωση δυ-
νάμεων και όχι γιατί έχουμε κατά νου ένα άλλο μοντέλο ανά-
πτυξης για τον καπιταλισμό. Αυτό όμως δεν μας απαλλάσσει από
την υποχρέωση να συνδέουμε αυτούς τους αγώνες, τους στόχους
και τα αιτήματα με την προοπτική της άλλης κοινωνίας. Φυσικά
εμείς έχουμε κατά νου ότι ορισμένες φορές όταν δρας στο έδαφος
του καπιταλισμού υποχρεούσαι να πάρεις θέσεις που όταν πας
να τις προσαρμόσεις δογματικά στα πλαίσια της κοινωνίας που
θα διαμορφωθεί μετά την κατάληψη της εξουσίας, να φας τα μού-
τρα σου. Ωστόσο πρέπει όσο είναι δυνατόν να εντάσσουμε τις
αντιδράσεις μας σε κατεύθυνση και λογική που να υπηρετούν
την εργατική τάξη και το λαό και στην άλλη κοινωνία.
Πρέπει, αν είναι δυνατόν, αυτές τις μάχες, που αποτελούν και
σημαντικό κομμάτι περιεχομένου της συνοικιακής δουλειάς αλλά
και της επαρχιακής, να τις αντιλαμβανόμαστε και σαν σχολείο
που «μαθαίνει», «προϊδεάζει», «ετοιμάζει» την εργατική τάξη,
τον λαό και εμάς να αντιμετωπίσουμε ανάλογα ζητήματα που
θα τα βρούμε μπροστά μας.
Δεν είμαστε ρεφορμιστές. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν διδασκό-
μαστε ό,τι μπορούμε από τον καπιταλισμό. Και φυσικά δεν
έχουμε πολλούς τρόπους να «μάθουμε» (αφού τις «συνδιοικήσεις»
και τους «ελέγχους» τους έχουμε απορρίψει) παρά μόνο η εμπερι-
στατωμένη, αιτιολογημένη συμμετοχή στο κίνημα και αξιοποίηση
της εμπειρίας της κίνησης των μαζών. Πιθανότατα σε μια επόμενη
φάση, όταν γίνουμε μια πιο μαζική και γειωμένη οργάνωση να
αξιοποιήσουμε και μια σειρά άλλα ερείσματα που θα έχουμε απο-
κτήσει (δήμοι, κοινοβούλια κ.λπ.) για να αποκτήσουμε γνώση και
δυνατότητες που ο καπιταλισμός θέλει να κρατήσει στα στενά
πλαίσια της ταξικής κυριαρχίας της μεγαλοαστικής τάξης.
Η εργατική τάξη δεν προορίζεται για «ελεγκτής»

του καπιταλισμού
59. Μιλώντας λοιπόν για αντίσταση που βιώσαμε τα τελευταία

χρόνια είχαμε τη δυνατότητα κυρίως στο λεκανοπέδιο, αλλά και

στην περιφέρεια, να δράσουμε και να έρθουμε σε επαφή και με
πιο αυθεντικές αντιδράσεις εργατών του ιδιωτικού τομέα που
βεβαίως για πολλούς λόγους δεν χρωμάτισαν την αντίσταση των
τελευταίων χρόνων. Πιο ειδικά αναφερόμαστε στη Χαλυβουργία
που αποτελεί (ανεξαρτήτως κατάληξης) ένα φωτεινό παράδειγμα
για τον χαρακτήρα και το περιεχόμενο του αγώνα αυτού. Ένας
αγώνας που ξεκίνησε και εξελίχθηκε με αιχμή το όλο εργασιακό
καθεστώς. Υπάρχουν λοιπόν δυνατότητες για τέτοιους αγώνες
και τέτοια αιτήματα. Βέβαια πρέπει να μελετήσουμε ακόμα πε-
ρισσότερο τις ευθύνες του ΚΚΕ για να βοηθηθούμε να βγάλουμε
συμπεράσματα για την δική μας κατεύθυνση και τις ευθύνες που
μπορούμε και πρέπει να αναλάβουμε. Να απαντήσουμε όσο μπο-
ρούμε πιο έμπρακτα σε μια άσχημη ατμόσφαιρα που πάει να πα-
γιωθεί ότι όποια αντίσταση και να εκδηλωθεί, είτε προέρχεται
απ’ ευθείας από την εργατική τάξη είτε από την ευρύτερη υπαλ-
ληλία θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο και αποδοχή της επίθεσης.
Γενικότερα πάντως πρέπει να εξοπλιστούμε με την απαραί-
τητη αποφασιστικότητα για να προβάλλουμε τη δική μας άποψη
ότι η εργατική τάξη, με βάση τη σοσιαλιστική προοπτική και την
κομμουνιστική αντίληψη, δεν προορίζεται για να «ελέγχει». Όλο
το συνονθύλευμα, ρεφορμιστικό και αναρχοαυτόνομο ξεσηκώνει
ολόκληρο θόρυβο γύρω από τον «εργατικό έλεγχο» που δεν είναι
τίποτε άλλο από μια παραλλαγή του συνθήματος για καπιταλι-
σμό με ανθρώπινο πρόσωπο και μια έμμεση ομολογία ότι όλος
αυτός ο «χυλός» δεν πιστεύει ότι η εργατική τάξη θα μπορούσε
να πάρει την εξουσία και τα ηνία ολόκληρης της κοινωνίας στα
χέρια της. Έχουνε τώρα και «επιχείρημα» ότι αν γίνει αυτό θα
εκφυλιστεί σε κρατισμό, καταπίεση κ.λπ.
60. Ίδια αφετηρία έχουν και οι «επιθετικές» υποτίθεται διεκδι-

κήσεις που «απαντάνε» στα παραπάνω για να «αναλάβουν» οι
εργάτες (δεν εννοούμε βέβαια την επίσχεση εργασίας) την διεύ-
θυνση του εργοστασίου μέσα σε ένα καπιταλιστικό και τόσο
σκληρό πλαίσιο. Αυτό που δεν γίνεται καταρχάς αντιληπτό, και
δείχνει την υποκρισία αυτής της κατεύθυνσης είναι ότι δικαιο-
λογούν την άρνηση του παρσίματος της εξουσίας ολόκληρης της
κοινωνίας στο όνομα αποφυγής του εκφυλισμού, ενώ δεν βλέ-
πουν τα πολύ περισσότερα σημάδια εκφυλισμού όταν η «εργα-
τική εξουσία» εμφανιστεί κατά περίπτωση. Τα μυθεύματα ότι η
μια διαδικασία είναι «απ’ τα πάνω» και η άλλη «από τα κάτω»,

απλώς κρύβουν την πρόθεση όσων τα λένε να απαλλαγούν από
τους κομμουνιστές και τίποτε άλλο.
Εδώ λοιπόν, αναδεικνύεται και ένα άλλο καθήκον μας που το
έχουμε επισημάνει αλλά δεν το προχωρούμε, σημάδι κι αυτό των
μεγάλων καθυστερήσεων που μας διακρίνουν. Το καθήκον της
αποτίμησης αλλά και της προβολής των κατακτήσεων αλλά και
των αρνητικών της εργατικής τάξης σε συνθήκες σοσιαλισμού.
Ας δούμε με πόση φροντίδα οι γνωστοί αντικομμουνιστές
προβάλλουν την Αργεντινή για παράδειγμα ενώ οι κομμουνιστές
τους παρακολουθούμε απλώς να δηλητηριάζουν μυαλά και συ-
νειδήσεις. Οπωσδήποτε λοιπόν μια συνεισφορά (όχι βέβαια η
κύρια) του εργατικού τομέα της οργάνωσης θα ήταν και η προ-
ετοιμασία για να κάνουμε βήματα προς αυτή την κατεύθυνση,
για να μην αλωνίζουν όλα τα τροτσκιστικά και αναρχοαυτό-
νομα ρεύματα.
61. Όταν ένα εργοστάσιο ή μία επιχείρηση κλείνει, οι εργαζόμε-

νοι πρέπει:
α) Να οργανώσουν όσο μπορούν τους αγώνες τους με όποιες
μορφές θέλουν για να αποσπάσουν ότι μπορούν περισσότερο
(μέσω αποζημιώσεων, επιδομάτων ανεργίας, δωρεάν συγκοινω-
νίες, δωρεάν περίθαλψη κ.λπ.) από τον συλλογικό καπιταλιστή ή
από τον μεμονωμένο που θησαύριζε όλα τα προηγούμενα χρόνια
αποσπώντας με χίλιους δύο τρόπους την υπεραξία. Καμία «κα-
τανόηση» προς τους «χρεωκοπημένους» καπιταλιστές ακόμα και
όταν είναι μικρότερου μεγέθους και ζητάνε «κατανόηση». Λες και
όταν τα αφεντικά θησαύριζαν μοίραζαν δίκαια τα κέρδη!
β) Να οργανωθούν και να οργανώσουν μαζί με άλλα τμήματα
της εργατικής τάξης το κίνημα που θα ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ με όλα τα
μέσα ΔΟΥΛΕΙΑ με ανθρώπινους όρους και ανθρώπινες αμοιβές.
Το κίνημα που θα συσπειρώνει ΑΝΕΡΓΟΥΣ δεν μπορεί να είναι
τελείως αποκομμένο από το υπόλοιπο κίνημα εργαζομένων.
Ωστόσο τι είδους οργάνωση θα έχει; Όπως φαίνεται πιο αποτε-
λεσματική θα είναι η τοπικής μορφής οργάνωση αλλά αυτό θα
κριθεί στην πράξη!
Για τις μέχρι τώρα προσπάθειές μας
62. Ήδη η οργάνωσή μας έχει προσπαθήσει να παρέμβει τόσο

στο μέτωπο της ανεργίας όσο και στους νέους εργαζόμενους, ιδι-

αίτερα σε Περιστέρι, Βόλο και Θεσσαλονίκη, θεωρώντας ότι
αποτελούν κρίσιμα πεδία οργάνωσης, πάλης και διεκδίκησης.
Τα πρώτα συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε είναι ότι
αποτελούν σωστές αλλά πολύ δύσκολες επιλογές μιας και αφο-
ρούν ένα ολόκληρο δυναμικό έξω από την παραγωγική διαδι-
κασία χωρίς όρους συγκρότησης ή σε συνεχή εργασιακή
περιπλάνηση χωρίς μόνιμο χώρο και πολλές φορές χωρίς μόνιμο
τόπο εγκατάστασης. Και αυτό φυσικά αφορά και τους συντρό-
φους μας που παρεμβαίνουν σε αυτούς τους χώρους. Από την
άλλη πλευρά η γενικότερη κινηματική υποχώρηση με κύρια ευ-
θύνη της ρεφορμιστικής αριστεράς αφήνει ελεύθερο το πεδίο σε
επιρροές λαθεμένων αντιλήψεων και ατομική αντιμετώπιση, ενώ
καλλιεργούνται αυταπάτες κάθε είδους. Επί πλέον αντιδραστι-
κές και φασιστικές λογικές βρίσκουν έδαφος να αναπτυχθούν
μέσα στην απελπισία, τον αντικομμουνισμό και τα αδιέξοδα.
Σημαντικό ζήτημα που χρειάζεται εδώ να επισημανθεί αποτελεί
ο κίνδυνος εκτεταμένης «λουμπενοποίησης» σε τμήματα της ερ-
γατικής τάξης που για μεγάλο χρονικό διάστημα μένουν εκτός
παραγωγικής διαδικασίας, καθώς και σε μεγάλα τμήματα νεο-
λαίας που δεν μπορούν να βρουν μία δουλειά με σχετικά στα-
θερούς όρους. Το ζήτημα αυτό δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά
και πολιτικό και σε άμεση συνάρτηση με την παρέμβαση για την
συλλογική οργάνωση και την διεκδίκηση του δικαιώματος στην
δουλειά και την ζωή, κόντρα στις προσπάθειες του συστήματος
να μετατρέψει ένα ολόκληρο ανθρώπινο δυναμικό σε ζητιάνους
της κρατικής και ιδιωτικής ελεημοσύνης ή «ωφελούμενους» προ-
γραμμάτων απασχόλησης ή κατάρτισης. Τα μέτωπα αυτά, της
ανεργίας και των νέων εργαζόμενων παρά τις αντικειμενικές και
υποκειμενικές δυσκολίες παραμένουν σημαντικές κατευθύνσεις
της οργάνωσής μας και πρέπει να αντιμετωπιστούν πιο οργα-
νωμένα, πιο συστηματικά, με επιμονή και συνέπεια. Να αποτε-
λέσουν υπόθεση της οργάνωσης πανελλαδικά και όχι μόνο
τοπικές πρωτοβουλίες.
Για τους μετανάστες
63. Το ζήτημα των μεταναστών έρχεται κατά καιρούς στο προ-

σκήνιο και, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, με
δραματικό τρόπο. Ωστόσο, μετά το ξέσπασμα της κρίσης το ζή-
τημα αυτό έχει πάρει άλλες διαστάσεις και έχει τροφοδοτήσει τις

πιο ακραίες φωνές του συστήματος με πιο χαρακτηριστικό πα-
ράδειγμα τη φασιστική Χρυσή Αυγή. Βέβαια, η ενίσχυση της
Χρυσής Αυγής δεν είχε να κάνει μόνο με το ζήτημα των μετανα-
στών, αλλά η αλήθεια είναι ότι το ζήτημα αυτό αποτέλεσε κομ-
βικό στοιχείο για την ανάδειξή της.
Στην ουσία ο ακραίος ρατσιστικός τρόπος με τον οποίο τίθε-
ται σήμερα το ζήτημα των μεταναστών από την πλευρά του συ-
στήματος, δεν είναι παρά μια ευθεία βολή στα αμβλυμένα ταξικά
αντανακλαστικά της εργατικής τάξης. Τι πιο εύκολο για το κε-
φάλαιο από το να εκθρέψει και να υποβοηθήσει αντιλήψεις και
«επιχειρήματα» που δημιουργούν αποδιοπομπαίους τράγους
προκειμένου να αποτινάξει από πάνω του τις ευθύνες για την
ανεργία, τη φτώχεια και την εξαθλίωση. Τι πιο εύκολο για έναν
εργαζόμενο που βυθίζεται στην εξαθλίωση και υφίσταται καθη-
μερινά την ταπείνωση, αδύναμος να στηριχτεί στις δυνάμεις του
και στην ίδια του την τάξη, από το να δαιμονοποιήσει τους πιο
αδύναμους, να τους φορτώσει τις ευθύνες για τη δική του αδυ-
ναμία και κατάντια. Πόσο μάλλον όταν σε αυτή του την «προ-
σπάθεια» βρίσκει εύφορο έδαφος που στρώνουν πρόθυμοι
«σύμμαχοί» του και νομιμοποιούν τα πιο επίσημα χείλη του συ-
στήματος και των ΜΜΕ.
Τα γεγονότα της Μανωλάδας, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης
μεταναστών και οι καθημερινές επιχειρήσεις-σκούπα σε βάρος
τους βοούν για την ανάγκη το εργατικό-λαϊκό κίνημα να ξανα-
δούν πιο προσεκτικά και αποτελεσματικά το ζήτημα των μετα-
ναστών.
64. Η αλήθεια είναι ότι σε επίπεδο συνδικαλιστικής οργάνωσης

των μεταναστών λίγα πράγματα έχουν γίνει όλα τα προηγούμενα
χρόνια. Βασική ευθύνη γι’ αυτό έχει η ίδια η κατάσταση του ερ-
γατικού κινήματος και των συνδικάτων στη χώρα. Όταν δεν μπο-
ρούσαν να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των ντόπιων
εργαζομένων, όταν είχαν ήδη υποστείλει τις σημαίες της ταξικής
πάλης ή χρησιμοποιούσαν τα συνδικάτα ως όργανα ελέγχου των
εργαζομένων ή κομματικά παραρτήματα, ήταν φυσικό να αδυ-
νατούν να ανταποκριθούν και στο ταξικό καθήκον της υπερά-
σπισης των μεταναστών. Κορυφαίο παράδειγμα της αδυναμίας
των συνδικάτων (και των ρεφορμιστικών) να χαράξουν μια άλλη
ταξική γραμμή στο κίνημα ήταν και η απροθυμία τους να πάρουν
θέση σε σχέση με τους λεγόμενους λαθρομετανάστες, δηλαδή με

τους μετανάστες που εργάζονταν χωρίς χαρτιά, και να τους εγ-
γράψουν στα σωματεία. Ουσιαστικά, βέβαια, πήραν θέση, υπο-
τασσόμενοι στην αστική νομιμότητα και τα «θέσφατα» του
νόμου 1264/82 που ορίζει τα περί «νόμιμου συνδικαλισμού».
Δεν βγάζουμε έξω από το λογαριασμό και τη στάση των ίδιων
των μεταναστών οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις (ειδικά αυτοί
που προέρχονταν από τα κοντινά Βαλκάνια και λειτουργούσαν
με την αίσθηση της προσωρινότητας και έχοντας πάντα στο πίσω
μέρος του μυαλού τους την επιστροφή στις χώρες τους) απέφευ-
γαν να εμπλακούν σε ζητήματα συνδικαλιστικής οργάνωσης και
λόγω του φόβου προς το αφεντικό και το κράτος, αλλά και λόγω
της γενικότερης έλλειψης προοπτικής που είχε σημαδέψει παγ-
κόσμια το εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα, για το οποίο
εξάλλου πολλοί από αυτούς είχαν ήδη μια αρνητική προδιάθεση
από τα καθεστώτα των χωρών τους.
Εάν τα πράγματα για την προσέγγιση των μεταναστών και
την ένταξή τους στην γενικότερη υπόθεση της ενότητας της ερ-
γατικής τάξης ήταν δύσκολα πριν από 10-15 χρόνια, σήμερα τα
πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα. Και αυτό γιατί η ένταση της
κρίσης και η συρρίκνωση της παραγωγής έχει οδηγήσει σε ακόμη
μεγαλύτερη κινητικότητα τους μετανάστες. Ήδη, ένας μεγάλος
αριθμός μεταναστών έχει εγκαταλείψει τη χώρα μετά την «καθί-
ζηση» της οικοδομικής δραστηριότητας και την επέλαση της
ανεργίας, ενώ ο φόβος που επικρατεί ανάμεσα σε αυτούς που
ζουν και δουλεύουν εδώ λειτουργεί πολλές φορές παραλυτικά
για οποιαδήποτε προσπάθεια.
Ωστόσο, η κατεύθυνση πολιτικής προσέγγισης και οργανικής
ένταξης των μεταναστών στην υπόθεση του εργατικού κινήματος
πρέπει να είναι σε μόνιμη βάση και να παλεύεται μέσα από κάθε
δίοδο και ευκαιρία. Η ισότιμη ένταξη όλων των μεταναστών στα
σωματεία και τις εργατικές ενώσεις είναι βασικό στοιχείο αυτής
της διαδικασίας. Ακόμη και η επιλογή μεταναστών να συγκρο-
τήσουν δικές τους εργατικές ενώσεις, επιδίωξή μας θα πρέπει να
είναι οι ενώσεις αυτές να έχουν οργανική σχέση και σύνδεση με
τα υπόλοιπα σωματεία της χώρας.
65. Επομένως, οι προσπάθειες προσέγγισης των μεταναστών και

ένταξής τους στη γενικότερη εργατική υπόθεση πρέπει να κι-
νούνται σε δύο επίπεδα:

Πρώτον, στην ανάδειξη όλων εκείνων των αιτημάτων που
έχουν στόχο την άρση του καθεστώτος φόβου και ανασφάλειας
που βιώνουν σήμερα οι μετανάστες: «Νομιμοποίηση όλων των
μεταναστών και των προσφύγων», «Δουλειά για όλους τους ερ-
γάτες, Ελληνες και ξένους, με ίσα και πλήρη δικαιώματα».
Δεύτερον, στην ανάδειξη εκείνων των πρωτοπόρων μετανα-
στών που μπορούν να αντιληφθούν και να προωθήσουν την έν-
νοια του κοινού ταξικού αγώνα. Αυτό φυσικά απαιτεί επίμονη
και υπομονετική δουλειά, απαιτεί πολιτική στήριξη και καθημε-
ρινή ενασχόληση, χωρίς άγχος και βιασύνες, με επίγνωση της
ευαισθησίας των ζητημάτων (ακόμη και των κοινωνικο-πολιτι-
σμικών).
Ας μην υποτιμήσουμε την απήχηση που μπορεί να έχουν οι
αντιφασιστικές-αντιρατσιστικές πρωτοβουλίες και δράσεις σε
τμήματα μεταναστών και της δυνατότητας προσέγγισής τους
μέσα και από αυτές. Ωστόσο, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι στέ-
ρεη βάση συγκρότησης της ταξικής ενότητας ντόπιων και μετα-
ναστών δεν μπορεί να προκύψει στη βάση της πάλης ενάντια στο
φασισμό και το ρατσισμό, αλλά στη βάση της κοινής πάλης ενάν-
τια στον ιμπεριαλισμό-καπιταλισμό, στη βάση της πάλης για την
κοινή προοπτική για μια άλλη κοινωνία, σοσιαλιστική, κομμου-
νιστική.
Δουλειά στους μαζικούς χώρους
66. Το καθεστώς ανασφάλειας και τρομοκρατίας που επικρατεί

στους χώρους δουλειάς έχει ήδη γενικευτεί και αποτελεί σοβαρό
εμπόδιο στη συγκρότηση αντιστάσεων. Ακόμη πιο έντονο είναι
το φαινόμενο αυτό στις μικρές επιχειρήσεις και τα μικρομάγαζα,
όπου η παρουσία του αφεντικού είναι συνεχής και ασφυκτική.
Πολύ περισσότερο δε, που στη βάση της γενικότερης συμπίεσης
των μεσοστρωμάτων και των μικροεπιχειρήσεων, οι επιπτώσεις
της κρίσης σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις είναι πραγματικές και
εμφανείς, δυσκολεύοντας την αντιπαράθεση με το αφεντικό και
-κυρίως- την απεύθυνση στους συναδέλφους. Σε αυτού του μεγέ-
θους επιχειρήσεις, μετά το ξέσπασμα της κρίσης οι αυταπάτες ότι
«όλοι μαζί παλεύουμε από κοινού για να κρατηθεί η επιχείρηση»
έγιναν ακόμη πιο έντονες και διαδεδομένες, δυσκολεύοντας
ακόμη περισσότερο τη συνδικαλιστική δουλειά.

Με αυτήν την έννοια, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η δραστη-
ριοποίηση στους μαζικούς χώρους δουλειάς. Εκεί όπου η ταξική
σχέση αφεντικού-εργαζομένου είναι πιο ξεκάθαρη, εκεί όπου ο
αριθμητικός συσχετισμός είναι τέτοιος που οδηγεί πιο εύκολα
στην αναζήτηση συλλογικής απάντησης και συνδικαλιστικής ορ-
γάνωσης. Και βέβαια εκεί που ήδη υπάρχουν σωματεία.
Με βάση τα στοιχεία του ΙΚΑ, τον Ιούνιο του 2013 υπήρχαν
στη χώρα 3.284 επιχειρήσεις που απασχολούσαν 51-300 εργαζό-
μενους η καθεμιά (συνολικά 362.992 εργαζόμενους) και 499 επι-
χειρήσεις που απασχολούσαν περισσότερους από 300
εργαζόμενους η καθεμιά (συνολικά 466.388 εργαζόμενους). Δη-
λαδή, συνολικά, 829.380 εργαζόμενοι (περισσότεροι από τους μι-
σούς σε σύνολο 1.589.221 εργαζομένων) εργάζονταν σε 3.783
μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, την ώρα που οι υπόλοιποι
(759.841 εργαζόμενοι) ήταν διασπαρμένοι σε 194.584 επιχειρήσεις!
Από μόνα τους τα στοιχεία αυτά είναι αρκετά για να κατα-
νοήσουμε τη σημασία της δουλειάς στους μαζικούς χώρους. Στη
δυνατότητα που συνεχίζει να ενυπάρχει στη συγκέντρωση εργα-
ζομένων, παρά την υποχώρηση του συνδικαλισμού. Δεκάδες ή
και εκατοντάδες αγώνες έχουν ξεσπάσει τα τελευταία χρόνια σε
εργασιακούς χώρους. Ωστόσο, αυτοί που δημιούργησαν αί-
σθηση, αυτοί που δημιούργησαν πραγματικό πρόβλημα ή και
κλυδωνισμούς στην αστική τάξη και τα κυβερνητικά επιτελεία,
ήταν οι αγώνες στους μαζικούς χώρους δουλειάς. Χαλυβουργία,
Άλτερ, Ελευθεροτυπία, ΙΚΕΑ, Φόουν Μάρκετινγκ, ναυτεργάτες,
ΜΕΤΚΑ, Κόντι, Ελληνικά Πετρέλαια, Γουίντ, Ιντρακόμ, Cosco
είναι μερικοί από τους χώρους αυτούς στον ιδιωτικό τομέα, όπου
δόθηκαν μάχες σοβαρές, πολύμηνες και με πολύτιμα συμπερά-
σματα για τη φάση του εργατικού κινήματος, τις δυνατότητες
και τις αδυναμίες του. Εάν σε αυτά προσθέσουμε το μετρό, τις
αστικές συγκοινωνίες ή τους ΟΤΑ και τόσους άλλους, θα διαπι-
στώσουμε ακόμη πιο έντονα τη σημασία της δουλειάς στους μα-
ζικούς χώρους.
67. Με βάση τα παραπάνω, η παρέμβαση στους χώρους δουλειάς

δείχνει να είναι πιο αποτελεσματική με εργαλείο τα πολιτικο-
συνδικαλιστικά σχήματα. Σχήματα δηλαδή στα οποία θα συσπει-
ρώνονται εργαζόμενοι που συμφωνούν στις βασικές
κατευθύνσεις μας και τη λογική που θέτουμε. Τα σχήματα αυτά
θα πρέπει να επιδιώκουν τον συνδυασμό συζήτησης, απόφασης

και δράσης, την συμμετοχή τη δική τους αλλά και όσο το δυνατό
περισσότερων εργαζόμενων στη ζωή του σωματείου, την μαζικο-
ποίησή τους, την συγκέντρωση, ανάλυση και επικοινωνία συγ-
κεκριμένων στοιχείων για το χώρο δουλειάς, την πολιτική
συζήτηση για όλα τα ζητήματα, την υλική και πολιτική στήριξη
στις κινητοποιήσεις των εργαζόμενων. Η σχέση των σχημάτων με
το σωματείο θα πρέπει να επιζητά το δυνάμωμά του, τη δημο-
κρατική του λειτουργία, τη διενέργεια γενικών συνελεύσεων, τη
δυνατότητα και αναγκαιότητα οργάνωσης της εργατικής τάξης,
την υπεράσπιση της -καθόλα ανεξάρτητης από την εργοδοσία-
συνδικαλιστικής οργάνωσης και δράσης, την ανάπτυξη της αλ-
ληλεγγύης και συναδελφικότητας μεταξύ των συναδέλφων αλλά
και μεταξύ των εργαζόμενων στο χώρο με τους υπόλοιπους ερ-
γαζόμενους της χώρας (ακόμα και των άλλων χωρών).
Ένα τέτοιο σχήμα θα πρέπει να αποτελεί οργανικό κομμάτι
των εργαζόμενων και η ανάλυση των συγκεκριμένων ζητημάτων
του χώρου θα του επιτρέπει να τον γνωρίζει καλύτερα, να σπάει
τα επιχειρήματα της εργοδοσίας, να κερδίζει την εμπιστοσύνη
των υπόλοιπων εργαζόμενων, να συγκροτεί όρους βελτιωμένης
θέσης των εργαζόμενων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από ση-
μαντικές μάχες με την εργοδοσία. Η σχέση με τους υπόλοιπους
εργαζόμενους είναι ανάγκη να είναι συναγωνιστική και ειλικρι-
νής, χωρίς φαινόμενα ελιτισμού και αναχωρητισμού, αλλά με την
αναγκαία προσοχή. Γενικά, η κατάσταση σε όλους τους χώρους
εργασίας είναι τέτοια που, ειδικά στα πρώτα βήματα στησίματος
μιας προσπάθειας, η δουλειά θα πρέπει να γίνεται με όρους προ-
φύλαξης. Η εργοδοσία, με την κρατική στήριξη ειδικά για τις κρί-
σιμες για το κεφάλαιο επιχειρήσεις, έχει μόνιμα την ανάγκη να
αναγνωρίζει και να καταστέλλει όποιες προσπάθειες μπορούν
να την απειλήσουν και για το λόγο αυτό έχει στήσει πολυπλό-
καμους μηχανισμούς και εργαλεία, με φορείς τμήματα της ιεραρ-
χίας, "απλούς" εργαζόμενους, ακόμα και συνδικαλιστές:
στοχοποίηση, απομόνωση, τρομοκρατία, διοικητικά μέτρα μέχρι
και ομαδικές απολύσεις έχουν καταγραφεί και στο παρελθόν και
σήμερα. Από την άλλη βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μόνο η
στήριξη των υπόλοιπων συναδέλφων μπορεί να προστατέψει
αποτελεσματικά έναν αγωνιστή απέναντι στην επίθεση της ερ-
γοδοσίας.

68. Η Ταξική Πορεία (πολιτικο-συνδικαλιστική παράταξη, με
μέλη της να συμμετέχουν και σε ευρύτερα σχήματα) μπορεί να
αποτελέσει σημείο συνάντησης εργαζόμενων και ανέργων με πιο
συγκροτημένη άποψη και ανώτερο επίπεδο συμφωνίας για την
από κοινού διαμόρφωση κατευθύνσεων, τακτικής και δράσης.
Μπορεί να επιτρέψει την ενιαιοποίηση της δράσης, το συντονι-
σμό στην ανάδειξη ζητημάτων και δίνει τη δυνατότητα "απ' έξω"
παρέμβασης σε χώρους δουλειάς.
Η ενίσχυση και το άπλωμα της Ταξικής Πορείας με την συγ-
κρότηση σχημάτων σε εργασιακούς χώρους και την σύνδεση με
αγωνιστές εργαζόμενους αποτελεί μία σημαντική κατεύθυνση της
δουλειάς μας και ευθύνη όλων των τομέων της οργάνωσης.
Για τους διαχωρισμούς των εργατών

στους χώρους δουλειάς
69. Ιδιαίτερα στους μαζικούς χώρους οι «ενοικιαζόμενοι» ή «ερ-

γολαβικοί» ή «απολογιστικοί» εργαζόμενοι αποτελούν σημαν-
τικό και ολοένα μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζόμενων.
Χρησιμοποιούνται κύρια σε "περιφερειακές" εργασίες είτε εξ
ολοκλήρου (πχ. καθαριότητα, φύλαξη) είτε πλάι σε εργαζόμενους
αορίστου χρόνου με τους οποίους έχουν το ίδιο αντικείμενο, κά-
νουν την ίδια δουλειά. Στην ουσία, πρόκειται για χρησιμοποίηση
εργατικής δύναμης από έναν κεφαλαιοκράτη με χειρότερους
όρους από τους ως τότε δεδομένους, δηλαδή χωρίς τους περιορι-
σμούς που βάζει η ΣΣΕ, με δυνατότητα απόλυσης χωρίς δεσμεύ-
σεις και αντιδράσεις, με περιθώριο "μαύρης" εργασίας
ανασφάλιστης ή απλήρωτης (συνήθως οι υπερωρίες πληρώνονται
-όταν πληρώνονται- "μαύρα"). Επιπλέον, πετυχαίνει το διαχωρι-
σμό και τη διαμόρφωση εργαζόμενων πολλών ταχυτήτων. Με αυ-
τούς τους σκοπούς λοιπόν, ο κεφαλαιοκράτης αποδέχεται να
πληρώνει τρίτους προκειμένου να παριστάνουν τους εργοδότες
των εργαζόμενων αυτών, ακόμα κι αν βραχυπρόσθεσμα το μον-
τέλο αυτό μπορεί να κοστίζει περισσότερο ή να εμφανίζει προ-
βλήματα στην παραγωγή. Με γνωστές τις αντιφάσεις, τα
πλεονεκτήματα για τον κεφαλαιοκράτη μεσοπρόθεσμα είναι τέ-
τοια που δεν αμφισβητούν την επιλογή της εργολαβοποίησης,
έστω κι αν δεν μπορεί να την εφαρμόσει σε ολόκληρη την παρα-
γωγική διαδικασία και αναγκάζεται να διατηρεί έναν "πυρήνα"
ως δικούς του εργαζόμενους. Τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν

ότι οι εργαζόμενοι που δουλεύουν κάτω από αυτό το καθεστώς
έχουν τεράστια δυσκολία αντίστασης και οι όποιες προσπάθειες
προχώρησαν έγιναν σε συνεργασία και με τη στήριξη του επιχει-
ρησιακού σωματείου. Πριν από κάποια χρόνια, τα κλαδικά σω-
ματεία μπορούσαν να παίξουν επίσης ρόλο, πλέον όμως η
κατάσταση είναι διαφορετική. Ένα από τα συμπεράσματα είναι
ότι οι αγώνες σε ένα χώρο δουλειάς πρέπει να δίνονται από κοι-
νού από όλους τους εργαζόμενους ανεξάρτητα από την τυπική
σχέση εργασίας τους. Αυτή η κατεύθυνση υπηρετείται καλύτερα
με τη μόνιμη συμμετοχή όλων των εργαζόμενων (κάθε "είδους")
στο σωματείο, χωρίς υποχώρηση από το αίτημα για προσλήψεις
με όρους πλήρους και σταθερής δουλειάς, κοινούς για όλους τους
εργαζόμενους σε ένα αφεντικό.
70. Στην οπτική μας οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα και στον
ιδιωτικό είναι, στη δυναμική των πραγμάτων, σύμμαχα στρώ-
ματα. Δεν ήταν -ή τουλάχιστον δεν φαίνονταν- έτσι σε άλλες φά-
σεις εξέλιξης της εξαρτημένης Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια,
όμως, ο καπιταλισμός με την αγριάδα του ευνοεί αντικειμενικά
το πλησίασμα αυτών των στρωμάτων. Αυτό που πρέπει, βέβαια,
να υποσημειώσουμε είναι ότι στη σχέση-αντίθεση αυτή τα μικρο-
αστικά στρώματα, με δεδομένη την επίθεση του συστήματος δεν
μπορούν και δεν πρέπει να παρακολουθούν αδιάφορα τη συμ-
πίεση της εργατικής τάξης. Πολύ δε περισσότερο να έχουν απέ-
ναντι στο σύστημα μια παλιότερη συμπεριφορά στηρίγματος του
καθεστώτος, με συνέπεια να επιδιώκουν να επωφεληθούν από
την αισχρή εκμετάλλευση και σύνθλιψη της εργατικής τάξης, του
προλεταριάτου (ανεξαρτήτως εθνότητας).
Συνεπώς, για τη φάση που ξανοίγεται, τα παλιά κοινωνικά
συμβόλαια της μεγαλοαστικής τάξης με τα διάφορα μικρά και με-
σαία στρώματα της πόλης, για όσο μπορούμε να δούμε μπροστά
μας, είναι ανέφικτα. Συνεπώς, τα μικροαστικά στρώματα εξ αν-
τικειμένου δεν έχουν σχεδόν τίποτε να ωφεληθούν από τη μεγα-
λοαστική τάξη, ενώ θα έχουν συμφέρον (έστω στη δυναμική τους)
κοιτάζοντας προς την εργατική τάξη. Αν αυτή η εξέλιξη καθυστε-
ρεί, είναι διότι τα υποκειμενικά εμπόδια είναι πολλά, η δύναμη
αδράνειας τόσων δεκαετιών μεγάλη, η αίσθηση ότι ο καπιταλι-
στικός μονόδρομος δεν εγκαταλείπεται ακόμα παγιωμένη. Και το
κυριότερο είναι ότι κόμματα, οργανώσεις και αγωνιστές που ανα-
φέρονται στην Αριστερά και που τα βασικά τους ερείσματα βρί-

σκονται σ’ αυτά τα μικροαστικά στρώματα και επιδιώκουν να
τα εκφράσουν πολιτικά, συντηρούν τις αυταπάτες για τη δυνα-
τότητα αυτών των στρωμάτων να επαναδιαπραγματευτούν με το
σύστημα παρά να «ακουμπήσουν» στην «πλέμπα» και τους «άξε-
στους» εργάτες. Βοηθάει βέβαια σ’ αυτή την αρνητική εξέλιξη και
η καθυστέρηση της συγκρότησης της εργατικής τάξης.
Εκτιμάμε λοιπόν, και αυτό πρέπει να συνειδητοποιηθεί, ότι
το ξεδίπλωμα, το στέριωμα του κινήματος αντίστασης της εργα-
τικής τάξης με τα πολιτικά χαρακτηριστικά, όσο και εφόσον ξε-
διπλώνονται, θα λειτουργήσει θετικά και για την έκφραση
αντίστασης της υπαλληλίας (ιδιωτικού-δημόσιου τομέα) και γε-
νικότερα των μικροαστικών στρωμάτων.
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, με ορόσημο τις κινη-
τοποιήσεις του 2001 ενάντια στο ασφαλιστικό και παρά την υπο-
χώρηση των πιο δυναμικών κομματιών εργαζόμενης υπαλληλίας
(εκπαιδευτικοί, τράπεζες) άρχισε μια διαδρομή συμπίεσης της
υπαλληλίας, που οδήγησε σε σημαντικά ξεσπάσματα τα οποία
βιώσαμε τα τρία τέσσερα τελευταία χρόνια. Στα ξεσπάσματα
αυτά η συμμετοχή και βαρύτητα των κομματιών εργατικής τάξης
και προλεταριάτου ήταν σαφώς υποβαθμισμένη, γεγονός που
βοήθησε στην καλλιέργεια αντιθέσεων. Αντιθέσεις που το ΚΚΕ
με την πολιτική του όχι μόνο δεν άμβλυνε αλλά όξυνε με την
«αριστερίστικη» (στην ουσία δεξιά) πρακτική των αποκομμένων
εργατικών κινητοποιήσεων του ΠΑΜΕ (που και σ’ αυτές το στοι-
χείο της υπαλληλίας και της νεολαίας κυριαρχούσαν).
Πώς, όμως, πρέπει να αντιμετωπίζει η εργατική τάξη τα μικρά
και μεσαία στρώματα που συνθλίβονται, που προλεταριοποιούν-
ται; Είναι λίγο-πολύ γνωστή η μαρξιστική αλλά και λενινιστική
αντιμετώπιση του ζητήματος έτσι όπως το ενέτασσαν και το ερ-
μήνευαν στα πλαίσια της πρωταρχικής συγκέντρωσης και συγ-
κεντροποίησης του κεφαλαίου (εδώ βέβαια περιλαμβάνονται και
τα μικροαστικά αγροτικά στρώματα, οι αυτοαπασχολούμενοι
κ.λπ.) Καθοριστικός παράγοντας, θέλουμε να πιστεύουμε, σ’
αυτή την «ουδέτερη» αντιμετώπιση της προλεταριοποίησης και
εξαθλίωσης, ήταν η όλη πραγματικότητα του τότε καπιταλισμού
αλλά και του κράτους που τον υπηρετούσε. Επίσης, σημαντικό
ρόλο στην προσέγγιση που έβλεπε σ’ όλες αυτές τις μάζες που
«ξεπατώνονταν» να αυξάνονται οι νεκροθάφτες του καπιταλι-
σμού, έπαιξε και ο επαναστατικός ταξικός προσανατολισμός της
ανατροπής του καπιταλισμού που είχε ωριμάσει. Σχηματικά, δη-

λαδή, το «κέρδος» απ’ όλη αυτή την καταστροφή ήταν πολλα-
πλασιασμός των στρατιών της προλεταριακής επανάστασης και
της άλλης ζωής που υποσχόταν με ρεαλιστικό τρόπο να πραγμα-
τώσει. Η ελπίδα, δηλαδή, και η βεβαιότητα των κομμουνιστών
της εποχής ότι το τέλος του καπιταλισμού πλησιάζει γοργά δη-
μιουργούσαν σε πλατιά μαζική κοινωνική κλίμακα μια τελείως
άλλη «θετική» ψυχολογία αλλά κυρίως πρακτική κοινωνικών
συμμαχιών.
Σήμερα, η εργατική τάξη (που αντιμετωπίζει πρώτα και κύρια
το «δικό» της πρόβλημα) και το κομμουνιστικό κίνημα (που βιώ-
νει τις «δικές» του αγωνίες ανάπτυξης) πρέπει να διαφοροποι-
ήσουν τη στάση τους και να προτείνουν διευρυμένο κίνημα
αντίστασης στην επίθεση, αφού πολλές πλευρές της επίθεσης,
έχοντας ως στόχο τη διεύρυνση της σφαίρας δράσης του κεφα-
λαίου, διαμορφώνουν ένα «νεκροταφείο» δικαιωμάτων που σί-
γουρα επιβαρύνουν τη θέση και τη βαρύτητα της εργατικής τάξης.
Έχει, λοιπόν, και η εργατική τάξη ανάγκη να μην υποκύψει
στις κραυγές για «κηφήνες» και «χαρτογιακάδες», μιας και η
επίθεση αποδόμησης των τομέων Υγείας-Παιδείας κ.λπ. δεν
στρέφεται μόνο ενάντια στους εργαζόμενους στο Δημόσιο, αλλά
και εναντίον της και των παιδιών της σαν τάξη. Έχει κάθε συμ-
φέρον η εργατική τάξη να απλώσει χέρι αλληλεγγύης και στήριξης
στα μικροαστικά στρώματα υπαλληλίας, ακριβώς για να διευρύνει
το μέτωπο αντίστασης στην επίθεση και τη διάλυση δικαιωμάτων.
Η πάλη για συλλογικές συμβάσεις
71. Η δια νόμου κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων αποτέ-

λεσε ένα καίριο πλήγμα στην εργατική τάξη και έδωσε το εναρ-
κτήριο λάκτισμα στην εργοδοσία για ένα νέο, ξέφρενο γύρο
επίθεσης, με αναβαθμισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Το ζήτημα
των συλλογικών συμβάσεων είχε μπει στο στόχαστρο του ντόπιου
κεφάλαιου εδώ και χρόνια, ενώ αυξάνονταν και οι πιέσεις από
τα ιμπεριαλιστικά κέντρα γι’ αυτήν την ελληνική «παραφωνία».
Ένα από τα πρώτα, τρανταχτά δείγματα χτυπήματος των συλλο-
γικών συμβάσεων έδωσε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών η οποία
από το 2008 κιόλας, επικαλούμενη ότι δεν αποτελεί εργοδοτική
ένωση και δεν εξουσιοδοτείται από τα μέλη της, αρνιόταν να συ-
νυπογράψει νέα κλαδική συλλογική σύμβαση με την ΟΤΟΕ. Τε-
λικά και για το 2008 και για το 2009, που επαναλήφθηκε το ίδιο

σκηνικό, η λύση δόθηκε μέσω του ΟΜΕΔ με βάση τη μονομερή
προσφυγή σε αυτόν από την ΟΤΟΕ. Ουσιαστικά όλη αυτή η αν-
τιπαράθεση αποτελούσε το προανάκρουσμα των ρυθμίσεων των
Μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων που τα συνόδευαν.
Ρυθμίσεις που έβαλαν τις συλλογικές συμβάσεις στο απόσπασμα
για να οδηγήσουν στην πιο πρόσφατη εξέλιξη του καθορισμού
του κατώτατου μισθού με κυβερνητική απόφαση.
Σε συντομία, τα μέτρα που σταδιακά οδήγησαν στην ουσια-
στική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων ξεκινούσαν από
το πρώτο ήδη Μνημόνιο και περιλάμβαναν:
- Κατάργηση της αρχής της «ευνοϊκότερης ρύθμισης», δηλαδή
της εφαρμογής της ευνοϊκότερης για τους εργαζόμενους συλλο-
γικής σύμβασης σε περίπτωση που η σχέση καθορίζεται από πε-
ρισσότερες ισχύουσες συμβάσεις.
- Την απαγόρευση μισθολογικών αυξήσεων πέραν αυτών που
όριζε η ΕΓΣΣΕ 2010-2012 και κατάργηση όσων συμβάσεων εγ-
κρίθηκαν από τον ΟΜΕΔ ξεφεύγοντας από αυτόν τον κανόνα.
- Θεσμοθέτηση της έννοιας της «ένωσης προσώπων» οι οποίες
μπορούν να υπογράφουν επιχειρησιακές ΣΣΕ χωρίς χρονικό πε-
ριορισμό.
- Υπερίσχυση των επιχειρησιακών συλλογικών συμβάσεων
από τις κλαδικές.
- Κατάργηση της κήρυξης μίας κλαδικής ΣΣΕ ως γενικώς υπο-
χρεωτικής για όλες τις επιχειρήσεις ενός κλάδου.
- Πάγωμα μισθολογικών ωριμάνσεων (τριετίες, πενταετίες,
πολυετίες) μέχρι η ανεργία να πέσει στο 10%!
- Νομοθετική επιβολή οριζόντιας, γενικευμένης μείωσης των
κατώτατων μισθών και ημερομισθίων κατά 22% και για τους
νέους κάτω των 25 ετών κατά 32%.
- Παράλληλα, γίνονται μια σειρά παρεμβάσεις στη λειτουργία
και τις αρμοδιότητες του ΟΜΕΔ (μάλιστα μεσολάβησε και πο-
λύμηνη αναστολή λειτουργίας του) για να καταλήξει σήμερα
στην κατάργηση της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στη
διαιτησία.
Όλες αυτές οι εξελίξεις απέδειξαν με τον πιο περίτρανο τρόπο
ότι το αστικό κράτος και οι μηχανισμοί του όχι μόνο δεν είναι
ουδέτεροι αλλά είναι σαφέστατα προσανατολισμένοι ταξικά με
τη μεριά του κεφάλαιου. Στη φάση της γενικευμένης συστημικής
κρίσης, το αστικό κράτος παύει να έχει την πολυτέλεια να κάνει
το ρυθμιστή-ισορροπιστή και τάσσεται ανοιχτά με τις δυνάμεις

του κεφάλαιου και της επίθεσης. Ωστόσο, δεν μένει μόνο σε αυτό.
Οι ραγδαίες εξελίξεις που επέβαλλαν οι μνημονιακοί νόμοι αν-
τέστρεψαν και μια ακόμη κατάσταση: μέχρι το 2010 οι διάφοροι
αντεργατικοί νόμοι συμπύκνωναν και νομιμοποιούσαν καταστά-
σεις που ήδη εφαρμόζονταν άτυπα και παράνομα, στην πράξη,
στον ιδιωτικό τομέα. Από το 2010 και μετά, ήταν οι μνημονιακοί
νόμοι που έδωσαν ώθηση στην αντεργατική επίθεση, που έστρω-
σαν το έδαφος για τη γενικευμένη εργοδοτική αυθαιρεσία. Βέ-
βαια, σε αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο η ιμπεριαλιστική
παρέμβαση, η «τεχνογνωσία» στην εκμετάλλευση που μετέφεραν
οι «αρχιερείς» της τρόικας.
Σημαντικό στοιχείο, που δεν πρέπει να υποτιμάμε, είναι και
το ότι μέσα σε αυτήν την εξέλιξη δέχτηκαν σοβαρότατα χτυπή-
ματα και οι συλλογικές συμβάσεις στις ΔΕΚΟ με πιο σοβαρή την
κατάργηση της μονιμότητας σε αυτές.
Η σημασία της κατάργησης των ΣΣΕ είναι προφανής και με-
γάλη: το κεφάλαιο στοχεύει στη διάσπαση της εργατικής τάξης
και στην εξουδετέρωσή της. Μέσα από την άρνηση της συλλογι-
κής διαπραγμάτευσης θέλει να χτυπήσει την οργανωτική και πο-
λιτική συγκρότηση της εργατικής τάξης, το δικαίωμά της να
διεκδικεί μαζικά και συλλογικά ενάντια στον κοινό εχθρό.
72. Είναι φανερό ότι το εργατικό κίνημα βρίσκεται μπροστά σε

μια κρίσιμη καμπή. Η αντιπαράθεσή του σε αυτήν την εξέλιξη
δεν θα κρίνει μόνο το ύψος των μισθών ή τις διάφορες θεσμικές
κατακτήσεις που περιλαμβάνονται σε κάθε συλλογική σύμβαση,
αλλά θα κρίνει συνολικά τη δυνατότητά του να σταθεί μπροστά
στον ταξικό αντίπαλο και τη σαρωτική επίθεσή του. Η υπερά-
σπιση των συλλογικών συμβάσεων και η διεκδίκηση νέων είναι
ζήτημα ουσίας και όρος ύπαρξης για το εργατικό κίνημα. Ο αγώ-
νας που θα δώσει για την υπεράσπισή τους και οι όροι με τους
οποίους θα τον δώσει (και φυσικά το εάν θα μπορέσει να τον
δώσει) θα κρίνουν την πορεία του από δω κι εμπρός.
Και, φυσικά, ως υπεράσπιση των συλλογικών συμβάσεων δεν
μπορεί να εννοηθεί η εκβιαστική αποδοχή μειώσεων στους μι-
σθούς με «αντάλλαγμα» την αναγνώριση των επιδομάτων ή με
στόχο τη διατήρηση της συλλογικής σύμβασης. Καθόλου δεν βοη-
θήθηκαν οργανωτικά ή πολιτικά οι ομοσπονδίες που δέχτηκαν
να υπογράψουν τέτοιες συμβάσεις, όπως για παράδειγμα η Ομο-
σπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, η ΟΜΕ-ΟΤΕ κ.ά. Γιατί στην

ουσία αποτελούν «συμφωνίες υποταγής», μαρτυρία αδυναμίας
απάντησης στην εργοδοτική επιθετικότητα. Και ως τέτοιες όχι
μόνο δεν δημιουργούν καλύτερους όρους για το εργατικό κίνημα,
όρους υπεράσπισης δικαιωμάτων και διεκδίκησης, αλλά προδια-
γράφουν ακόμη χειρότερες εξελίξεις.
Δεν δίνουν χρόνο για την ανασύνταξη των εργατικών δυνά-
μεων, αλλά αναπαράγουν τη λογική του μικρότερου κακού, απο-
δεικνύουν την απροθυμία και την αδυναμία των συνδικα-
λιστικών ηγεσιών να οργανώσουν τους εργαζόμενους και τις αν-
τιστάσεις τους μπροστά στη λαίλαπα που εξελίσσεται. Στηρίζον-
ται στην αυταπάτη ότι με τους όρους του παρελθόντος, της
ανάθεσης, της συνδιαλλαγής αλλά και της ανοχής του κεφά-
λαιου, θα αντιμετωπίσουν τη σφοδρή ταξική επίθεση των δυνά-
μεων του κεφάλαιου που αποτελεί κορυφαία στρατηγική του
επιλογή. Στηρίζονται στη χρόνια απραξία του εργατικού κινή-
ματος, στην ιδεολογική και πολιτική αποσυγκρότησή του και τη
διαιωνίζουν.
Γι’ αυτό και όσοι θεωρούν ότι με αυτήν την τακτική, διασφα-
λίζονται τα εργατικά δικαιώματα, δίνουν -ηθελημένα ή άθελά
τους- χρόνο στο σύστημα να επεκτείνει την επίθεσή του, να δια-
λύσει και τα τελευταία ψήγματα συγκρότησης του αντιπάλου
του, της εργατικής τάξης, να την καθυποτάξει ολοκληρωτικά, να
την υποδουλώσει.
73. Η πάλη για την υπεράσπιση και τη διεκδίκηση-επανακατά-

κτηση των συλλογικών συμβάσεων είναι μάχη του σήμερα, μια
κορυφαία πολιτική μάχη. Πρέπει να τη δώσει το εργατικό κίνημα
άμεσα και μαζικά. Με τους όρους και τη λογική που απαιτεί μια
ταξική αναμέτρηση κορυφαίας σημασίας. Με τα σωματεία και
τις ομοσπονδίες σε διάταξη μάχης. Με τους εργαζόμενους συσπει-
ρωμένους και αποφασισμένους να πάρουν την υπόθεση στα
χέρια τους. Με τη συγκρότηση σωματείων εκεί που δεν υπάρ-
χουν. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, όπως και πριν από τέσ-
σερα-πέντε-δέκα χρόνια, έτσι και τώρα (και πολύ περισσότερο
τώρα), το ζήτημα αυτό δεν θα κριθεί στο πόσο, άλλα στο πώς.
Στο εάν σε αυτόν το στόχο θα συστρατευθούν πλατιά στρώματα
εργαζομένων στη βάση του κοινού ταξικού τους συμφέροντος.
Και εάν αυτό επιτευχθεί, τότε και το πόσο θα είναι πολύ πιο εν-
τυπωσιακό απ’ όσο κάποιοι φαντάζονται.

Και αυτό το λέμε διότι φαίνεται να επανακάμπτει το ζήτημα
της αγωνιστικής πλειοδοσίας σε ό,τι αφορά το ζήτημα του ύψους
των μισθών. Επανέρχεται εκείνη η στείρα αντιπαράθεση που εξε-
λισσόταν προ μνημονίων για τα 1.200, 1.400 (και βάλε) ευρώ κα-
τώτερου μισθού, η οποία γινόταν στο όνομα των σύγχρονων
αναγκών της εργατικής τάξης και των σύγχρονων δυνατοτήτων
του καπιταλισμού και η οποία ηττήθηκε κατά κράτος, ακριβώς
γιατί δεν υπολόγιζε ότι στις σύγχρονες δυνατότητες του καπιτα-
λισμού εντάσσεται και η δυνατότητά του να ισοπεδώσει τα δι-
καιώματα που αναγκάστηκε να αναγνωρίσει δεκαετίες πριν στην
εργατική τάξη.
Επαναφορά του κατώτερου μισθού στο προ-των-μνημονίων
ύψος των 751 ευρώ ζητάει το ΠΑΜΕ, (όπως και οι εργατοπατέ-
ρες της ΓΣΕΕ), 900 ευρώ ζητάει ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-
Χάρτου κ.ο.κ. Σε κάθε περίπτωση το ερώτημα παραμένει: Τι
επέβαλε αυτήν την «αναπροσαρμογή» του στόχου και μάλιστα
σε τόσο δραματικό βαθμό; Μήπως και σε αυτήν την περίπτωση,
όπως και τότε που έμπαιναν οι στόχοι των 1.200 - 1.400 ευρώ,
έχουμε την προσαρμογή των στόχων στη βάση των αντοχών της
καπιταλιστικής οικονομίας και όχι των σύγχρονων εργατικών
και λαϊκών αναγκών, όπως διακηρύσσεται; Και αν δεν είναι
αυτό, τότε τι είναι; Μήπως η αναγνώριση των συσχετισμών και
των δυνατοτήτων του κινήματος; Και γιατί, άραγε, το κίνημα
μπορεί σήμερα να διεκδικήσει αυξήσεις της τάξης του 28% (γιατί
αυτό σημαίνει το 751 ευρώ) ή της τάξης του 53,6 %; Τι είναι αυτό
που έχει αλλάξει στο εργατικό κίνημα και από εκεί που δεν μπο-
ρούσε να υπερασπιστεί τις ΣΣΕ και το ύψος των μισθών σήμερα
θα μπορέσει να διεκδικήσει τέτοιες αυξήσεις; Γιατί ο συσχετι-
σμός, που σίγουρα έχει αλλάξει, είναι χειρότερος.
Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας

και οι ταξικοί συσχετισμοί
74. Υπάρχουν ορισμένες διαφορές μεταξύ των επιχειρησιακών,

των κλαδικών και της γενικής συλλογικής σύμβασης. Οι επιχει-
ρησιακές ΣΣΕ διαμορφώνονται με βάση τους συγκεκριμένους συ-
σχετισμούς στο χώρο δουλειάς, τη συγκρότηση και τη
συλλογικότητα των εργαζόμενων, τη σχέση μεταξύ σωματείου
(του οποίου η ύπαρξη είναι προϋπόθεση για υπογραφή επιχει-
ρησιακής ΣΣΕ) και εργαζόμενων, τη διάθεση και την αποφασι-

στικότητα της ηγεσίας του σωματείου και των ίδιων των εργα-
ζόμενων. Όταν αυτά συμπίπτουν, όταν δηλαδή η ηγεσία του σω-
ματείου έχει διάθεση διεκδίκησης και αντιπαράθεσης με την
εργοδοσία και οι εργαζόμενοι (με την ενεργή στήριξη της ηγε-
σίας) έχουν μια μόνιμη συμμετοχή στη συζήτηση, τις αποφάσεις
και τη δράση του σωματείου, τότε οι δυνατότητες πραγματικής
σύγκρουσης και ακόμα και νίκης, δηλαδή βελτίωσης των όρων
δουλειάς των εργαζόμενων, είναι υπαρκτές. Έχουν όμως και κά-
ποια όρια. Τα ίδια όρια καθορίζουν και τη δυνατότητα των ερ-
γαζόμενων να ξεπεράσουν την ηγεσία του σωματείου όταν αυτή
δεν θέλει ή δεν μπορεί να καθοδηγήσει τον αγώνα μέχρι την -
όποια- νίκη.
Τα όρια των δυνατοτήτων προσδιορίζονται από το γενικότερο
συσχετισμό στην κοινωνία και εκδηλώνονται με διάφορες μορφές:
εργατική νομοθεσία, κρατική καταστολή (τόσο με την αστυνομία
όσο και με εισαγγελείς και δικαστές), προπαγάνδα μέσω ΜΜΕ,
δυνατότητα των εργαζόμενων να ζητήσουν και να βρουν αλλη-
λεγγύη από άλλους εργαζόμενους, εμπλοκή των δευτεροβάθμιων
οργάνων στην αντιπαράθεση κ.ά. Αυτός ο γενικότερος συσχετι-
σμός, ο οποίος είναι στην πραγματικότητα πολιτικός, κάνει πιο
καθαρά την εμφάνισή του στο ζήτημα των κλαδικών συμβάσεων
και ακόμα πιο καθαρά στη γενική συλλογική σύμβαση εργασίας.
Η σχέση αυτή, δηλαδή η σημασία των κλαδικών και της γενικής
σύμβασης στη διαμόρφωση των επιχειρησιακών συμβάσεων ήταν
ξεκάθαρη παλιότερα, οπότε από τη μία αποτελούσαν το κατώ-
τατο όριο αμοιβών και από την άλλη λειτουργούσαν ως πρότυπο
για το επίπεδο των αυξήσεων. Το γεγονός ότι ο συσχετισμός
πλέον είναι τόσο συντριπτικά υπέρ του κεφαλαίου που τους έχει
επιτρέψει να καταργήσουν την υποχρεωτική εφαρμογή των κλα-
δικών συμβάσεων έως και την πλήρη κατάργησή τους, δεν αναιρεί
την πραγματικότητα της σχέσης μεταξύ του γενικού συσχετισμού
και του συγκεκριμένου. Από την άλλη μεριά, όπως έχουμε εκτι-
μήσει, η συγκρότηση των εργαζόμενων στο πρωτοβάθμιο σωμα-
τείο, εκεί όπου η συμμετοχή στον αγώνα μπορεί να γίνει με
μαζικούς όρους, να δείξει φίλους και εχθρούς, να αναπτύξει
συλλογικότητα, αλληλεγγύη, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις, μέχρι
και να δώσει απτά αποτελέσματα (υπό όρους), με τη σειρά της
επηρεάζει το γενικό συσχετισμό. Ταυτόχρονα, έχουμε ήδη την
πεποίθηση ότι υπάρχει μια στενή διαλεκτική σχέση μεταξύ της
ανάπτυξης του εργατικού κινήματος και της κομμουνιστικής κα-

τεύθυνσης, η οποία αναπόφευκτα περνά από την ανάπτυξη της
ταξικής πάλης και τη συμμετοχή σε αυτή όσων θέλουν να γίνουν
φορείς αυτής της κομμουνιστικής κατεύθυνσης.
Ο αγώνας για συλλογικές συμβάσεις υπηρετεί συνολικότερα
την υπόθεση του συλλογικού αγώνα και της συλλογικής διεκδί-
κησης. Με αυτήν την έννοια, κάθε συλλογική σύμβαση (είτε επι-
χειρησιακή είτε κλαδική) που επιτυγχάνεται μέσα από
αγωνιστικές κινητοποιήσεις είναι μεγάλο κέρδος για την εργα-
τική τάξη.
Σε αυτό το πλαίσιο παλεύουμε για:
- Νέα γενική ΣΣΕ με αυξήσεις στους μισθούς και τα μεροκά-
ματα.
- Συλλογικές συμβάσεις σε κάθε κλάδο ή χώρο δουλειάς με
υπερίσχυση της ευνοϊκότερης.
- Ανατροπή του καθεστώτος των ατομικών συμβάσεων.
- Κατάργηση του νέου πλαισίου καθορισμού του κατώτερου
μισθού.
- Επανενεργοποίηση των μισθολογικών ωριμάνσεων (τριε-
τιών, πολυετιών κ.ο.κ.) και των επιδομάτων.
Για το ζήτημα της οργάνωσης των εργαζόμενων
75. Το μέγεθος της υποχώρησης του εργατικού κινήματος, η επι-

θετικότητα του συστήματος και η έκταση των ανατροπών, σε
συνδυασμό με τη στάση των συνδικαλιστικών ηγεσιών και τον
αρνητικό συσχετισμό στα συνδικάτα και τις ομοσπονδίες, έχει
οδηγήσει κατά καιρούς -και σήμερα επίσης- σε αντιλήψεις που
κήρυσσαν είτε το τέλος των σωματείων είτε την αποκήρυξη
αυτών που ήδη υπάρχουν και την αναζήτηση-συγκρότηση νέων
τα οποία θα υπηρετούσαν -υποτίθεται- την υπόθεση του κινή-
ματος από καλύτερη θέση και με καλύτερους όρους.
Στον πυρήνα αυτών των αντιλήψεων κρύβεται η υποτίμηση
του πραγματικού προβλήματος της αποσυγκρότησης του εργα-
τικού κινήματος και μία συνολικότερη αμφισβήτηση της εργατι-
κής τάξης ως φορέα και πρωτοπορίας της επαναστατικής
ανατροπής.
Έγινε φανερό ότι η πρωτοβάθμια οργάνωση της εργατικής
τάξης μέσα από τα σωματεία, κλαδικά ή επιχειρησιακά, τις επι-
τροπές κ.ά., εξακολουθεί να αποτελεί πρωταρχικό στοιχείο για
τη συσπείρωση, την ενεργοποίηση και τη συμμετοχή των εργα-

ζομένων με έναν ουσιαστικό τρόπο στις διαδικασίες του κινήμα-
τος. Επιπλέον, η βαρύτητα και η απήχηση που εξακολουθούν να
έχουν τα απεργιακά καλέσματα της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ και η
δυνατότητά τους να δημιουργούν πολιτικά γεγονότα όχι μόνο
δεν έχουν αμφισβητηθεί από κανέναν, αλλά έχουν αναγκάσει
ακόμη και το ΠΑΜΕ να κινείται πίσω τους. Αυτό αποδεικνύει
και την ανάγκη που έχουν οι εργαζόμενοι να αισθάνονται ότι οι
αγώνες τους εντάσσονται σ' ένα γενικότερο πλαίσιο διεκδίκησης
με μαζικά και κεντρικά πολιτικά χαρακτηριστικά, το οποίο κα-
νείς μέχρι τώρα δεν έχει καταφέρει να το καλύψει.
Επανέρχεται λοιπόν ξανά και ξανά το ίδιο ζήτημα: αυτό που
λείπει από το εργατικό κίνημα δεν είναι μία άλλη οργανωτική
δομή, αλλά η πολιτική και ιδεολογική του συγκρότηση, η ενερ-
γοποίηση των εργαζόμενων μαζών, η μαζική και ουσιαστική τους
συμμετοχή στα σωματεία και τις διαδικασίες τους. Αυτό δεν θα
γίνει μέσα από επικλήσεις αλλά μέσα από την καθημερινή επί-
μονη δουλειά, την ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση, τη δη-
μιουργία εστιών αντίστασης, τους αγώνες.
Γενικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρέπει να υπερασπι-
στούμε και να προωθήσουμε κάθε μορφή οργάνωσης των εργα-
ζόμενων που τους δίνει τη δυνατότητα, με την άμεση δική τους
συμμετοχή, να συζητήσουν, να αποφασίσουν και να δράσουν.
Έχοντας πάντα σαν βασική κατεύθυνση, ότι τα εργαλεία πάλης
ανήκουν σε αυτούς που είναι τα υποκείμενα της πάλης αυτής και
όχι σε κάποιους «ειδικούς».
Η μέχρι τα σήμερα «θεσμοθετημένη» συγκρότηση του συνδι-
καλιστικού κινήματος, στα τρία επίπεδα, αποτελεί ταυτόχρονα
τόσο αγωνιστική παρακαταθήκη μίας προηγούμενης αγωνιστικής
και μαχητικής περιόδου διεκδικήσεων, όσο και την «παρακατα-
θήκη» του σύγχρονου εργατοπατερισμού της ταξικής υποταγής
και της ανάθεσης. Σε συνδυασμό με την κατάργηση των συλλογι-
κών συμβάσεων εργασίας, γίνεται φανερό, ότι θα σπάσουν ακόμη
περισσότερο οι «συνεκτικοί κρίκοι» που ένωναν τους εργαζόμε-
νους με την υπάρχουσα δομή του εργατικού συνδικαλισμού.
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι πρέπει να «ανακαλύψουμε την Αμε-
ρική» για την οργάνωση του κόσμου της δουλειάς. Αυτό που θα
ενώσει τον κόσμο για την πάλη είναι οι στόχοι -σε αυτούς πρέπει
να δοθεί το κύριο βάρος- με όσες μορφές έχει κατακτήσει το ερ-
γατικό κίνημα στην σχεδόν δύο αιώνων πορεία του.

76. Σημαντικό και κρίσιμο ζήτημα είναι η πρωταρχική συγκρό-
τηση, με μαζικούς όρους και άμεση συμμετοχή, στις μεγάλες επι-
χειρήσεις, στα εργοστάσια, στις υπηρεσίες.
Η βάση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, η ραχο-
κοκαλιά του, βρίσκεται στους χώρους της μεγάλης συγκέντρω-
σης εργαζομένων. Στους χώρους αυτούς, η ταξική αναμέτρηση
καθορίζει σημαντικά την εξέλιξη τόσο σε κεντρικό επίπεδο, όσο
και στους υπόλοιπους χώρους. Για αυτό τον λόγο και το σύστημα,
σε όλες τις μορφές του, είτε σαν εργοδοσία είτε σαν αστικό κρά-
τος, απλώνει ένα τεράστιο δίχτυ «προστασίας» σε αυτούς τους
χώρους, είτε με την ωμή τρομοκρατία, είτε με την εξαγορά, είτε με
την προώθηση των «πρόθυμων» υποταγμένων εργατοπατέρων.
Για όλους τους εργασιακούς χώρους και κλάδους, η πρωτο-
βάθμια συγκρότηση, σε οποιαδήποτε μορφή μπορεί να επιτευχ-
θεί, από την επιτροπή δράσης μέχρι την συγκρότηση σωματείου,
οφείλει να αποτελεί την κύρια πλευρά της παρέμβασης των ταξι-
κών αγωνιστών του κινήματος. Κρίσιμο ζήτημα αποτελεί το να
κατακτηθεί πραγματικά ο οριζόντιος συντονισμός όλων των
μορφών συγκρότησης του εργατικού κινήματος, είτε σε κλαδικό
είτε σε τοπικό επίπεδο, για να ενισχύσει τις δυνατότητες πάλης
και διεκδίκησης μέσα από την συγκέντρωση δυνάμεων και την
ανάπτυξη της αγωνιστικής αλληλεγγύης. Ιδιαίτερο και κομβικό
ζήτημα αποτελεί η οργάνωση των ανέργων, είτε κλαδικά είτε το-
πικά. Η οργάνωση και η πάλη των ανέργων θα αποτελέσει ση-
μαντικό στήριγμα πρώτα από όλα για τους ίδιους αλλά και για
όλο το εργατικό κίνημα, οπότε οφείλει να στηριχτεί και από αυτό.
Όλα τα παραπάνω δεν αντιμετωπίζουν σαν άμεσο ζήτημα τα
άλλα δύο επίπεδα της συνδικαλιστικής οργάνωσης, δευτεροβάθ-
μιο-τριτοβάθμιο, όχι γιατί δεν αποτελούν κρίσιμα ζητήματα για
την οργάνωση και την ενιαία δράση των εργαζόμενων, αλλά
γιατί αποτελούν ζήτημα μίας συνολικής μεταβολής των πολιτι-
κών συσχετισμών στα πλαίσια του κινήματος. Αυτοί οι πολιτικοί
συσχετισμοί δεν ξεπερνιούνται με «σχέδια επί χάρτου» και οπορ-
τουνισμούς κάθε είδους αλλά με συνεπή και συστηματική παρέμ-
βαση στους μαζικούς χώρους.
77. Δεν υποτιμάμε καθόλου την απαξίωση του συνδικαλισμού

στα μάτια των μαζών ως αποτέλεσμα της δράσης των εργατοπα-
τέρων και των τεράστιων ευθυνών του ρεφορμισμού. Απαξίωση
την οποία σκόπιμα και με επιμονή τροφοδοτούν και οι δυνάμεις

του συστήματος μέσα από τα ΜΜΕ, αξιοποιώντας όλο το πλαί-
σιο εξάρτησης του κρατικοδίαιτου συνδικαλισμού από το
αστικό κράτος και τα φαινόμενα διαφθοράς που γέννησε αυτό
το πλαίσιο. Αυτή η απαξίωση εντάθηκε ακόμη περισσότερο από
τη στάση των συνδικαλιστικών ηγεσιών στη διάρκεια των αγώ-
νων του τελευταίου τρίχρονου, όπου, αντί να οργανώσουν τις
αντιστάσεις των εργαζομένων (και όταν δεν τις υπονόμευαν),
αυτό που κυρίως τους απασχολούσε ήταν η διάσωσή τους ως
στρώμα, η προσαρμογή του ρόλου τους στα νέα δεδομένα, το κα-
λύτερο πλασάρισμα στο αστικό πολιτικό σκηνικό. Είναι χαρα-
κτηριστική η εμπλοκή της ΓΣΕΕ ως εργοδότη στα χρηματοδοτικά
προγράμματα της ΕΕ.
Ωστόσο, αυτή η απαξίωση δεν μπορεί να παλευτεί παρά μέσα
από την εμπλοκή εργαζομένων στην υπόθεση του κινήματος, από
την ανάδειξη των πραγματικών στόχων της αντίστασης και της
διεκδίκησης που πρέπει να έχει το εργατικό κίνημα, από το σαφή
διαχωρισμό με την πολιτική και την πρακτική των εργατοπατέ-
ρων, αλλά πάντα με στόχο την υπεράσπιση της οργανωμένης
συνδικαλιστικής δράσης και όχι τον αναχωρητισμό.
78. Αναφερθήκαμε προηγουμένως στο ζήτημα του οριζόντιου συν-

τονισμού στα πλαίσια του εργατικού κινήματος. Είναι ένα στοιχείο
πολύ σημαντικό, κρίσιμο, και θα μας απασχολεί όλο και περισσό-
τερο στο ξεδίπλωμα των αγώνων της εργατικής τάξης και όλων
των εργαζόμενων είτε στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα.
Λέγοντας συντονισμό, λοιπόν, εννοούμε τη συνεννόηση, συμ-
πόρευση, κοινή δράση, μορφών οργάνωσης του εργατικού κινή-
ματος (σωματεία, επιτροπές κ.λπ.) με στόχο την ανάδειξη ενός
ζητήματος, την οργάνωση ενός αγώνα κ.λπ. Ουσιαστικά, στόχος
ενός τέτοιου συντονισμού είναι να δημιουργήσει καλύτερους
όρους για το ξεδίπλωμα ενός αγώνα. Αντικειμενικά, η ανάδειξη
της ανάγκης συντονισμού αποτελεί μία πρώτη απάντηση στην
απραξία ή και εχθρική στάση των δευτεροβάθμιων συνδικαλι-
στικών συγκροτήσεων. Σε μια ιδανική κατάσταση, αυτόν το
ρόλο θα μπορούσαν να τον αναλάβουν οι ομοσπονδίες ή τα ερ-
γατικά κέντρα. Ωστόσο, η σημερινή κατάσταση πολύ απέχει από
το ιδανικό και γι’ αυτό η αναζήτηση της μεγαλύτερης δυνατής
συγκέντρωσης δυνάμεων αποτελεί ζητούμενο.
Ο συντονισμός είναι μια διαδικασία που, πρώτα απ’ όλα, εμ-
πλέκει τη βάση των σωματείων και υπηρετεί αναγκαιότητες που

έχουν προκύψει από την ίδια της την κίνηση. Δεν αφορά συμφω-
νίες κορυφής των συνδικαλιστικών ηγεσιών, δεν μπορεί να γίνει
σε κενό αγώνων. Δεν μπορεί να γίνει με όρους συνεργασίας πο-
λιτικών οργανώσεων ή με όρους συγκρότησης παράταξης. Με
αυτήν την έννοια, ούτε το ΠΑΜΕ ούτε κακέκτυπά του, όπως ο
Συντονισμός Πρωτοβάθμιων Σωματείων, κινούνται στη βάση του
οριζόντιου συντονισμού.
Ο πραγματικός συντονισμός μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά
δεδομένα για το εργατικό κίνημα. Γι’ αυτό και είναι επικίνδυνος.
Ήταν αυτό που αναδείχτηκε ως ανάγκη, δυνατότητα και μαζική
διάθεση στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς στην απεργία του
Μετρό. Γι’ αυτό και αντιπαλεύτηκε με νύχια και με δόντια από
τις κυβερνητικές (και όχι μόνο) συνδικαλιστικές παρατάξεις.
Είναι αυτό που αναδεικνύεται ως ανάγκη στους χώρους του Δη-
μοσίου εναντίον των χιλιάδων απολύσεων όπου οι συνδικαλι-
στικές ηγεσίες λειτουργούν σαν να μην τρέχει τίποτα. Είναι αυτό
που αναδεικνύεται στους χώρους της υγείας και της παιδείας με
τα κλεισίματα, τις συγχωνεύσεις. Και είναι αυτό που αναδεικνύε-
ται μπροστά στην έξαρση των συνδικαλιστικών διώξεων και της
ποινικοποίησης των αγώνων και της συνδικαλιστικής δράσης.
79. Μέσα από μια τέτοια διαδικασία μπορούμε να δούμε και το

ξεπέρασμα των ορίων του σημερινού συνδικαλισμού, όπως ανα-
δείχτηκαν από τη σφοδρότητα της επίθεσης και τα νέα δεδομένα
που αυτή έχει θέσει. Όρια τα οποία ταυτίζονται με τα όρια που
θέτει η αστική νομιμότητα.
Το ζήσαμε χαρακτηριστικά με τις επιστρατεύσεις απεργών
και τη στάση των συνδικαλιστικών ηγεσιών οι οποίες υποτάχτη-
καν χωρίς την παραμικρή αντίσταση. Το ζούμε με την επίκληση
του νόμου 1264/82 για τον αποκλεισμό σωματείων που βάζουν
μια άλλη λογική (συμμετοχή στα σωματεία συμβασιούχων, εργα-
ζόμενων με μπλοκάκι κ.λπ.).
Το ζήτημα είναι ότι τα όρια που θέτει η αστική νομιμότητα
είναι όλο και πιο στενά. Η φασιστικοποίηση της δημόσιας ζωής,
όπως ήταν φυσικό, άγγιξε και τη συνδικαλιστική δράση και θα
το κάνει με μεγαλύτερη συχνότητα και πιο προκλητικά. Πλέον,
δεν γίνονται ανεκτές ούτε καν οι «θεαματικές ενέργειες». Και ο
όποιος «διάλογος» έχει -πριν καν αρχίσει- ως όριό του τις απαι-
τήσεις της «δημοσιονομικής προσαρμογής».

Η κυβέρνηση Σαμαρά προετοιμάζει γενική επίθεση στην συν-
δικαλιστική συγκρότηση της εργατικής τάξης και όλων των ερ-
γαζόμενων με νέο αντισυνδικαλιστικό νόμο που θα αντι-
καταστήσει τον 1264/82. Στόχος το οριστικό κτύπημα των εργα-
τών στην οργάνωση, τον αγώνα, την διεκδίκηση. Ο καθορισμός
«νόμιμης» λήψης απόφασης για απεργία από το 50% συν ένα των
μελών του σωματείου. Το «δικαίωμα» στην επιχείρηση να κηρύσ-
σει λοκάουτ (ανταπεργία). Η αλλαγή του τρόπου της χρηματο-
δότησης των συνδικαλιστικών οργανώσεων και η αλλαγή του
καθεστώτος των συνδικαλιστικών αδειών, αποτελούν τα βασικά
στοιχεία αυτού που έρχεται. Η κυβέρνηση, το κεφάλαιο και οι
ιμπεριαλιστές της τρόϊκας από την μία θέλουν να βάλουν ταφό-
πλακα σε κάθε προσπάθεια αγωνιστικής συνδικαλιστικής οργά-
νωσης και δράσης που να υπηρετεί τα ταξικά συμφέροντα των
εργαζόμενων και από την άλλη να ορίσουν τον τρόπο λειτουρ-
γίας του «επίσημου» συνδικαλισμού των εργοδοτικών και κυ-
βερνητικών εργατοπατέρων. Μετά από μία ολόκληρη περίοδο
καταδικαστικών αποφάσεων από τα δικαστήρια εναντίον απερ-
γιών, μετά τις επιστρατεύσεις απεργών, την ενίσχυση των μηχα-
νισμών απεργοσπασίας και την ωμή βία των μηχανισμών
καταστολής, ο νέος νόμος θα επιχειρήσει και αυτός να βάλει
«τέλος στην ταξική πάλη» μέσα και έξω από τους χώρους δου-
λειάς και σε όλους τους κλάδους.
Η προώθηση του νέου απεργοκτόνου νόμου αποτελεί συνέ-
πεια της γενικότερης υποχώρησης του εργατικού – λαϊκού κινή-
ματος απέναντι στην επίθεση, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στην
κυβέρνηση και συνολικά στις δυνάμεις του συστήματος να γκρε-
μίσουν όσα δικαιώματα και καταχτήσεις έχουν απομείνει. Η
ανεργία, η εκτεταμένη φτώχεια και εξαθλίωση μεγάλων τμημά-
των της εργατικής τάξης και του λαού, αποτελούν εκβιαστικούς
παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στην αγωνιστική αφύπνιση
του εργατικού – λαϊκού παράγοντα. Καθοριστικό όμως ρόλο,
για την οπισθοχώρηση του κινήματος παίζει ο υποκειμενικός πο-
λιτικός παράγοντας και η πολιτική κατεύθυνση είτε της «κυβερ-
νώσας αριστεράς» του ΣΥΡΙΖΑ, είτε ο αναχωρητισμός του ΚΚΕ.
Η ρεφορμιστική αριστερά και από κοντά τμήματα της εξωκοινο-
βουλευτικής αριστεράς αντί να «βάλουν πλάτη» για την αγωνι-
στική ανάταξη του κινήματος και το ξεπέρασμα της ηττοπάθειας
και της απογοήτευσης, που φέρνει κάθε νέο γκρέμισμα δικαιω-
μάτων και καταχτήσεων, σπέρνουν νέες αυταπάτες, υψώνουν

διαχωρισμούς και γενικότερα κάνουν ότι μπορούν για να διευ-
κολύνουν την κυβέρνηση και τις δυνάμεις του συστήματος στην
επίθεσή τους στον εργαζόμενο λαό.
Η παρατεταμένη οπισθοχώρηση του εργατικού-λαϊκού κινή-
ματος από το 2012 (εκλογές) έως τα σήμερα και το πέρασμα κάθε
νέου αντεργατικού – αντιλαϊκού μέτρου και νόμου από την
μεριά της κυβέρνησης, χωρίς τις αντιστάσεις και τις κινητοποι-
ήσεις της προηγούμενης περιόδου, έχει δημιουργήσει ένα κλίμα
αλαζονείας σε Σαμαρά-Βενιζέλο σε σημείο που να πανηγυρίζουν
για το «τέλος της τελευταίας σοβιετικής χώρας του κόσμου».
80. Μπαίνουμε σε μια φάση σκληρών ταξικών αναμετρήσεων. Η

σύγκρουση με τις δυνάμεις του κεφάλαιου είναι πλέον μονόδρο-
μος. Και δεν μπορεί να γίνει με τους όρους και τις «κανονικότη-
τες» του παρελθόντος. Δεν μπορεί να γίνει δια αντιπροσώπων.
Δεν μπορεί να γίνει αν δεν αλλάξει ριζικά η σημερινή κατάσταση
στο εργατικό κίνημα.
Δεν μπορεί να γίνει με συνδικαλιστικές ηγεσίες οι οποίες όλα
τα προηγούμενα χρόνια αποτελούσαν το μακρύ χέρι της εκά-
στοτε κυβέρνησης, έστρωναν το δρόμο γι’ αυτό που ζούμε σή-
μερα, κρατούσαν τους εργαζόμενους στο περιθώριο προάγοντας
αταξικές θεωρίες και αναπαράγοντας την αστική επιχειρηματο-
λογία περί «διαλόγου», «κοινωνικών εταίρων», «υπευθυνότη-
τας». Ηγεσίες οι οποίες έμαθαν τον εργατόκοσμο να «τα
ακουμπάει» στη μια ή στην άλλη κυβερνητική ηγεσία, οι οποίες
μετέτρεψαν τα σωματεία (και ιδιαίτερα των ΔΕΚΟ και του Δη-
μοσίου) σε κομματικά παραμάγαζα, σε χώρους βολέματος και
«τακτοποίησης» των δικών τους ανθρώπων.
Δεν μπορεί να γίνει με σωματεία τα οποία δεν συγκροτούνται
στη βάση της αναγκαιότητας του ταξικού αγώνα και της διεκδί-
κησης, αλλά στη βάση της συνδιαλλαγής με το αστικό σύστημα
και τους εκπροσώπους του. Που αναφορά τους δεν είναι η υπη-
ρέτηση των εργατικών αντιστάσεων, αλλά το τάδε ή το δείνα
βουλευτικό γραφείο. Που, σε μια ανοιχτά συντεχνιακή και μι-
κροπολιτική βάση, καλλιεργούσαν και συνεχίζουν να καλλιερ-
γούν αυταπάτες για την «ιδιαιτερότητα» του κάθε κλάδου, για
τις δυνατότητες «εξαίρεσης» από το τάδε ή το δείνα μέτρο.
Δεν μπορεί να γίνει με μια Αριστερά κρατικοδίαιτη, υποταγ-
μένη στην αστική νομιμότητα, μαθημένη να αρκείται σε μικρο-
βελτιώσεις και μικροπαραχωρήσεις που είχε τη δυνατότητα να

κάνει το σύστημα, αφοπλίζοντας ιδεολογικά, πολιτικά και ορ-
γανωτικά την εργατική τάξη. Μια Αριστερά η οποία αδυνα-
τούσε -με βάση τις ίδιες της τις καταβολές, ιδεολογικές και
πολιτικές- να χαράξει μια άλλη γραμμή για το κίνημα, πραγμα-
τικά επαναστατική. Η οποία αποσιωπούσε την ήττα και την
υποχώρηση (για τις οποίες ήταν συνυπεύθυνη), λοιδορούσε τη
γραμμή της αντίστασης (χαρακτηρίζοντάς την «λίγη» και
«αμυντική») και κήρυσσε την «αντεπίθεση» σε μια περίοδο που
το εργατικό-λαϊκό κίνημα δεχόταν το ένα χτύπημα μετά το
άλλο, χωρίς να μπορεί να υπερασπιστεί ούτε τα στοιχειώδη.
Μια Αριστερά η οποία δεν δίσταζε να ψέγει το λαό και τους
εργαζόμενους για τις δικές της αποτυχίες, να τους φορτώνει τις
δικές της ευθύνες.
Δεν μπορεί να γίνει με μια Αριστερά που εξακολουθεί να
κάνει ότι δεν καταλαβαίνει, να βαφτίζει τις ήττες «νίκες», να
προσπαθεί να ξορκίσει την ηττοπάθεια αντί να προσπαθεί να
την αντιμετωπίσει, να θεωρεί ότι η αγωνιστική ανάταση θα γίνει
στη βάση επικοινωνιακών τακτικών και «κόλπων» και όχι στη
βάση του ιδεολογικού και πολιτικού ανεβάσματος των εργαζο-
μένων, της πλατιάς εμπλοκής και συμμετοχής όλων των εργαζο-
μένων, κόντρα στη διαχείριση και τη συνδιαλλαγή. Γι’ αυτό και
οι λογικές «ταχύρρυθμης ανάπτυξης» ευδοκιμούν ακόμη και σή-
μερα. Γι’ αυτό και περισσεύουν οι «επαναστατικοί», «ταξικοί»
βερμπαλισμοί.
Σε αυτή τη δύσκολη και απαιτητική συγκυρία η εργατική
τάξη χρειάζεται κάθε δυνατή στήριξη. Να κερδίσει τη χαμένη εμ-
πιστοσύνη στις δυνάμεις της και στη δύναμη του αγώνα. Να ορ-
γανώσει την πάλη της με τον καλύτερο τρόπο. Να αποτινάξει τη
μοιρολατρία και το φόβο. Να τελειώνει με τις αυταπάτες και τους
στρουθοκαμηλισμούς. Να συμμετέχει με τους όρους και τη θέση
που πραγματικά της αντιστοιχούν στη συγκρότηση του Μετώ-
που Αντίστασης και Διεκδίκησης
Στόχος της δικής μας οργάνωσης πρέπει να είναι η συμβολή
σε αυτήν την κατεύθυνση. Η συμβολή με κάθε τρόπο στους μι-
κρούς και μεγάλους αγώνες. Με όσο το δυνατόν καλύτερους και
μαζικότερους όρους. Από καλύτερες θέσεις και με πιο επεξεργα-
σμένη γραμμή και στόχους. Με συντονισμένες και καθοδηγημένες
προσπάθειες πανελλαδικά.

Κοινωνική ασφάλιση, ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη, εκπαίδευση
81. Η κυβέρνηση συνεχίζοντας την ολομέτωπη επίθεση απέναντι

στα δικαιώματα των εργαζόμενων και της νεολαίας προχωράει
σε νέα «μεταρρύθμιση» στο ασφαλιστικό γκρεμίζοντας ότι έχει
απομείνει από τις προηγούμενες αντι-ασφαλιστικές επιδρομές.
Με την απόσυρση του αστικού κράτους από την λεγόμενη τρι-
μερή χρηματοδότηση και με «εγγύηση» στο ποσό των 360 ευρώ
καταργώντας έτσι κάθε κοινωνικό χαρακτήρα που είχε κατακτη-
θεί στην ασφάλιση των εργαζόμενων τόσο για την υγειονομική
περίθαλψη όσο και για την συνταξιοδότηση. Ο πλήρης ανταπο-
δοτικός χαρακτήρας της ασφάλισης όσων έχουν δουλειά αποτε-
λούσε μακροχρόνιο στόχο του συστήματος και των αστικών
κυβερνήσεών του και σήμερα θεωρεί ότι έχει την δυνατότητα να
το πετύχει, εκμεταλλευόμενη την συγκυρία και την αποσυγκρό-
τηση του εργατικού κινήματος. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί συνέχεια
και κλιμάκωση της επίθεσης τόσο στην περίθαλψη όσο και στην
εκπαίδευση με στόχο την απόσυρση του αστικού κράτους από
κάθε κοινωνικό τομέα που απαιτεί δαπάνες υψώνοντας έτσι
ακόμα μεγαλύτερους ταξικούς φραγμούς στην πρόσβαση του
λαού. Η αντιλαϊκή αυτή επίθεση έχει δύο βασικούς στόχους.
Πρώτα πολιτικό, γκρεμίζοντας κάθε δικαίωμα του εργαζόμενου
λαού και της νεολαίας. Να σταματήσει να θεωρείται υποχρέωση
του αστικού κράτους και των κυβερνήσεων η εξασφάλιση περί-
θαλψης, σύνταξης, εκπαίδευσης στον λαό και τη νεολαία σαν
αναφαίρετο δικαίωμα αλλά να αποτελεί ατομική υπόθεση και
βάρος του κάθε εργαζόμενου και νεολαίου. Να διαγραφεί μία
για πάντα από την συλλογική συνείδηση ότι στην καπιταλιστική
κοινωνία και ιδιαίτερα σε μία χώρα κάτω από ιμπεριαλιστική
εξάρτηση υπάρχει χώρος για δικαιώματα και καταχτήσεις στα-
θερά και μόνιμα. Δεύτερον, ο οικονομικός στόχος της επίθεσης
έχει δύο πλευρές. Η μία αποτελεί την «δημοσιονομική προσαρ-
μογή» και τα «μηδενικά ελλείμματα» του αστικού κράτους και
των κυβερνήσεων από κοινωνικές υπηρεσίες με σκοπό την απο-
πληρωμή του χρέους στους ιμπεριαλιστές δανειστές ενώ από την
άλλη η επέλαση του κεφαλαίου στους τομείς αυτούς μπορεί να
του δώσει νέες ευκαιρίες κερδοφορίας.

Για την επέλαση των ιδιωτικοποιήσεων και την πρόσβαση
του λαού στα κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες
82. Η ψήφιση του νόμου για την πώληση της «μικρής ΔΕΗ» και
η μόνιμη στόχευση για την πώληση της εκμετάλλευσης της παρο-
χής νερού αποτελούν ένα επί πλέον στοιχείο της αντιλαϊκής επέ-
λασης σε όλα τα κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες που έχει
ανάγκη η εργατική-λαϊκή οικογένεια για μία ανθρώπινη και
αξιοπρεπή διαβίωση.
Στο έδαφος του καπιταλισμού η υπόθεση της πρόσβασης σε
όλα τα κοινωνικά αγαθά χωρίς φραγμούς δεν είναι αυτονόητο
δικαίωμα αλλά ζήτημα σύγκρουσης και διεκδίκησης. Η διεκδί-
κηση της χωρίς όρους πρόσβασης σε αυτά, αναδεικνύει την αν-
τίληψη της εργατικής-κομμουνιστικής κατεύθυνσης για το
καθολικό και μόνιμο δικαίωμα των παραγωγών του κοινωνικού
πλούτου όσο και των αυτών των κοινωνικών αγαθών και απο-
τελεί ένα σημαντικό προγραμματικό στοιχείο της νέας σοσιαλι-
στικής κοινωνίας. Η διεκδίκηση της χωρίς όρους πρόσβασης
σήμερα δεν έχει αυταπάτες για τους ταξικούς φραγμούς, που συ-
νεχώς θα βάζει το σύστημα απέναντι στην εργατική τάξη και τον
λαό, σε κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες, τα οποία είτε τα εμπο-
ρευματοποιεί ή τα στερεί από τον λαό για να τον υποτάσσει κα-
λύτερα και πιο εύκολα. Η χωρίς όρους πρόσβαση είναι
απαγορευμένη στον καπιταλισμό ακόμα και στις «καλές» του πε-
ριόδους, πολύ περισσότερο σε περιόδους βαθιάς οικονομικής του
κρίσης. Επίσης δεν πρέπει να μας διαφεύγει η ειδική μεταχείριση
που έχει το σύστημα σε κάθε κοινωνικό αγαθό ξεχωριστά. Η με-
ταχείριση αυτή συναρτάται τόσο με τον χαρακτήρα του αγαθού,
όσο και των ευρύτερων στόχων του συστήματος. Ιδιαίτερα σή-
μερα στην χώρα μας, που βρισκόμαστε σε περίοδο γενικού ξε-
πουλήματος – ιδιωτικοποιήσεων και μεταφοράς πραγματικών
αξιών από τον λαό στο κεφάλαιο και από την χώρα στους ιμπε-
ριαλιστές δανειστές.
83. Ένα επί πλέον ζήτημα της διεκδίκησης της χωρίς όρους πρό-
σβασης, αποτελεί και ο χαρακτήρας του φορέα της παροχής του
κοινωνικού αγαθού και της υπηρεσίας. Αποτελεί θέμα που δη-
μιουργεί προβλήματα στο πλαίσιο του κινήματος καθώς αποτελεί
πεδίο πάνω στο οποίο αναπτύσσονται όλες οι αυταπάτες για τον
χαρακτήρα του καπιταλιστικού συστήματος και του αστικού

κράτους που το υπηρετεί. Ποτέ και πουθενά η πρόσβαση σε κοι-
νωνικά αγαθά στον καπιταλισμό δεν γίνεται χωρίς αντάλλαγμα.
Έτσι, πάντα, η πρόσβαση ήταν συνάρτηση με το εισόδημα που
μπορούσαν να αποσπάσουν οι εργαζόμενοι με την πάλη τους.
Και είναι γεγονός ότι όσο υποχωρεί η μάχη για το μεροκάματο
και τον μισθό, όσο το κεφάλαιο μπορεί να επιβάλλει χωρίς αντί-
σταση τους όρους του στους χώρους δουλειάς, η πρόσβαση στα
κοινωνικά αγαθά γίνεται δύσκολη. Πολύ περισσότερο όταν εί-
μαστε σε μία περίοδο ολομέτωπης επίθεσης του συστήματος,
όπου η στέρηση των κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών δεν έχει
μόνο οικονομικό χαρακτήρα αλλά αποτελεί μέτρο πλήρους τα-
ξικής επιβολής.
Όταν διεκδικούμε την δωρεάν πρόσβαση στα κοινωνικά
αγαθά δεν έχουμε την αυταπάτη ότι σαν εργαζόμενοι μπορούμε
να έχουμε κάτι χωρίς αντάλλαγμα στο πλαίσιο του καπιταλι-
σμού. Γνωρίζουμε όμως επίσης πολύ καλά ότι για τα πάντα που
μας παρέχονται έχουμε πληρώσει με την δουλειά μας, την κλεμ-
μένη υπεραξία, τις ασφαλιστικές εισφορές, με την άμεση και έμ-
μεση φορολογία. Διεκδικούμε την δωρεάν πρόσβαση γιατί την
έχουμε ήδη πληρώσει. Σημαντικό επίσης στοιχείο της διεκδίκησης
αποτελεί η καθολική, χωρίς όρους και προϋποθέσεις δυνατότητα
όλου του εργαζόμενου λαού να έχει πρόσβαση στα κοινωνικά
αγαθά σαν στοιχειώδες δικαίωμα της ανθρώπινης υπόστασης. Η
απόσπαση δικαιωμάτων από το σύστημα για την εργατική τάξη
και τον λαό διαμορφώνει καλύτερους όρους για την συνολική
πάλη τους ενάντιά του.
Το ΚΚΕ(μ-λ) έχει ξεκάθαρο ότι δεν παλεύει για έναν κρατικό
καπιταλισμό όπου έχει στην κατοχή του και εκμεταλλεύεται όλα
τα αγαθά και τις υπηρεσίες, αλλά για την ανατροπή του συστή-
ματος της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της εξάρτησης. Δεν
έχουμε καμία αυταπάτη για τον χαρακτήρα του αστικού κρά-
τους σαν «συλλογικού» καπιταλιστή, που διαχειρίζεται τα ζητή-
ματα με άξονα το συνολικό ταξικό συμφέρον του ντόπιου και
ξένου κεφαλαίου. Συνεχίζουμε με επιμονή να αντιτασσόμαστε
στην ρεβιζιονιστική-ρεφορμιστική πολιτική κατεύθυνση ότι τάχα
αποτελεί θετική ή και προοδευτική εξέλιξη η πλήρης ανάληψη
όλων των παρεχόμενων κοινωνικών αγαθών, η παραγωγή και το
εμπόριο από το αστικό κράτος. Από την άλλη πλευρά κάθε δι-
εύρυνση της πρόσβασης, κάθε πτώση των ταξικών φραγμών, έχει

συνδεθεί με την ανάληψη ευθύνης παροχής του από το αστικό
κράτος (δημόσιο) και τις αστικές κυβερνήσεις.
Η κυβέρνηση Σαμαρά κάτω από τις επιταγές των ιμπεριαλι-
στών προχωρά με γοργούς ρυθμούς, στο ξεπούλημα-ιδωτικοποί-
ηση της ΔΕΗ, του νερού, λιμανιών, δρόμων, αεροδρομίων,
ανοικτών χώρων. Είμαστε ενάντιοι σε αυτή την πολιτική γιατί
σημαίνει πρώτα από όλα χιλιάδες απολύσεις εργαζόμενων, χει-
ροτέρευση των αμοιβών και των συνθηκών δουλειάς τους, προς
χάριν της περιβόητης ανταγωνιστικότητας. Ταυτόχρονα σημαίνει
περισσότερους ταξικού φραγμούς στην πρόσβαση για το σύνολο
των εργαζόμενων μέσα από τις συνεχείς αυξήσεις των τιμών τους.
Ενώ το πέρασμα είτε ολόκληρων είτε κομματιαστά μίας σειράς
επιχειρήσεων στον απόλυτο έλεγχο του ξένου και ντόπιου κεφα-
λαίου μέσω του ξεπουλήματος, θα στερήσει από σημαντικούς
πλουτοπαραγωγικούς πόρους που μπορεί να θέσει στον έλεγχό
του ο εργαζόμενος λαός όταν καταφέρει να πάρει την εξουσία.
84. Παλεύουμε ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και τα ξεπουλή-

ματα στο ξένο και ντόπιο κεφάλαιο. Γιατί οδηγούν σε χειροτέ-
ρευση των όρων δουλειάς για τους εργαζόμενους σε αυτές και
ευρύτερα, αλλά και γιατί δυσκολεύουν τους όρους μαζικής, συλ-
λογικής διεκδίκησης. Γιατί δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο την
πρόσβαση του λαού σε κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες. Πα-
λεύουμε για το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή δουλειά, για
την χωρίς όρους και προϋποθέσεις πρόσβαση όλου του λαού
στην κοινωνική ασφάλιση, την περίθαλψη, την εκπαίδευση και
σε κάθε κοινωνικό αγαθό και υπηρεσία που σχετίζεται με την
ανθρώπινη διαβίωση. Δεν έχουμε αυταπάτες ότι στο πλαίσιο
αυτού του συστήματος θα σταματήσει κάθε αγαθό και υπηρεσία
να έχει την ταξική σφραγίδα της τάξης που κυριαρχεί στα μέσα
παραγωγής και έχει το κράτος στα χέρια της. Δεν θα σταματή-
σουν τα ναυπηγεία, η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ να είναι καπιταλιστικές
επιχειρήσεις εάν τις έχει στα χέρια του το αστικό κράτος.
Πολύ περισσότερο είμαστε ενάντιοι στις λογικές του δήθεν «ερ-
γατικού ελέγχου» αυτών των επιχειρήσεων, που σπρώχνει, όπως
έχει αποδειχθεί, στην συνδιαχείριση-συνδιοίκηση και οδηγεί στην
υποταγή των εργαζόμενων. Η εργατική τάξη και ο λαός δεν έχουν
κανένα συμφέρον να μοιραστούν την εξουσία με το κεφάλαιο και
τους πολιτικούς του εκπροσώπους ούτε για ένα δευτερόλεπτο. Τα
αν και κατά πόσο στην ανάπτυξη του εργατικού, επαναστατικού,

κομμουνιστικού κινήματος δημιουργηθούν συνθήκες «δυαδικής
εξουσίας» έχουμε σίγουρο και ξεκάθαρο ότι αυτό θα είναι προ-
σωρινό, οι «εξουσίες» αυτές θα είναι αντίπαλες και όχι μόνο δεν
θα συνδιαχειρίζονται τις τύχες της χώρας αλλά θα κινούνται σε
εντελώς αντίθετες και ανταγωνιστικές κατευθύνσεις.
Για την εργατική-λαϊκή αλληλεγγύη
85. Η εκτεταμένη φτώχεια και εξαθλίωση που κυριαρχεί σε με-

γάλα τμήματα του εργαζόμενου λαού είναι αποτέλεσμα της ολο-
μέτωπης επίθεσης των δυνάμεων του συστήματος μέσα και έξω
από την χώρα. Αποτελεί κατάσταση που διαμορφώθηκε από
τους δυσμενείς ταξικούς συσχετισμούς που συνεχίζουν να κυ-
ριαρχούν σε βάρος των καταχτήσεων και των δικαιωμάτων της
μεγάλης εργαζόμενης πλειοψηφίας. Η αντιμετώπιση του φαινο-
μένου αποτελεί κατ’ εξοχήν ζήτημα πολιτικής πάλης και διεκδί-
κησης, για να μπορέσει ο λαός να «σταθεί στα πόδια του» από
κάθε άποψη. Με αγωνιστικό πολιτικό προσανατολισμό και συλ-
λογική οργάνωση θα δοθεί η μάχη ενάντια στην φτώχεια και την
εξαθλίωση. Καμία «δομή κοινωνικής αλληλεγγύης» από αυτές
που φτιάχνει ο ΣΥΡΙΖΑ ή άλλοι, κανένα «εναλλακτικό νόμισμα»
ή «αγορά χωρίς μεσάζοντες» δεν μπορεί να προσφέρει πραγμα-
τική ανακούφιση και πρόσβαση σε βασικά και αναγκαία κοινω-
νικά αγαθά, όπως η περίθαλψη, η ιατροφαρμακευτική κάλυψη,
το ρεύμα, το νερό, η τροφή.
Εάν χαθεί η κρίσιμη μάχη των δικαιωμάτων και των καταχτή-
σεων στο πεδίο της ταξικής σύγκρουσης όλα τα παραπάνω δεν
θα αποτελούν τίποτα άλλο παρά την «φροντίδα» των χορτασμέ-
νων στους εξαθλιωμένους.
Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει να οικοδομήσουμε την αγωνι-
στική εργατική-λαϊκή αλληλεγγύη για την ενίσχυση της πάλης
του λαού απέναντι στους δυνάστες του. Η συλλογή τροφίμων
και φαρμάκων αλλά και κάθε άλλη μορφή αλληλεγγύης μπορούν
να αποτελέσουν ενισχυτικούς παράγοντες και έχουν μεγάλη ση-
μασία στο πλαίσιο των αγώνων αντίστασης και διεκδίκησης, των
εργαζόμενων και της νεολαίας. Μπορούν να αποτελέσουν πραγ-
ματική ενίσχυση του αγώνα και να καθορίσουν και την νίκη, είτε
σε επί μέρους είτε σε πιο συνολικούς αγώνες. Μπορούν να οικο-
δομήσουν και να ενισχύσουν κοινωνικές συμμαχίες στα πλαίσια

του εργατικού-λαϊκού παράγοντα, να ανεβάσουν το επίπεδο της
πολιτικής συνειδητότητας και συγκρότησης.
Οφείλουμε να πρωτοστατήσουμε στην δημιουργία απεργια-
κών ταμείων των σωματείων και των συλλόγων, στην δημιουρ-
γία πλατιών και μαζικών επιτροπών αλληλεγγύης, δίπλα από
κάθε αγωνιστική κινητοποίηση εργαζόμενων για την στήριξη της
πάλης τους. Να έχουμε μόνιμο πολιτικό προσανατολισμό την
διεκδίκηση από την κεντρική εξουσία και την κυβέρνηση της κά-
λυψης των αναγκών του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας.
Να αρνηθούμε την λογική ενός λαού υποταγμένου που απλώ-
νει το χέρι του για ελεημοσύνη, είτε από «φιλάνθρωπους», είτε
από την εκκλησία, είτε από «συμπονούντες» είτε από διάφορες
«δομές».
Σφιγμένη γροθιά, κανένα χέρι απλωμένο.
Για το ζήτημα της πολιτικής οργάνωσης

και πάλης του λαού
86. Για την οργάνωσή μας αποτελεί κεντρικό πολιτικό ζήτημα

και άμεσο καθήκον η προώθηση της οργάνωσης του λαού με
στόχο να παλέψει ενάντια στην επίθεση των δυνάμεων του συ-
στήματος και ακόμη παραπέρα να αναπτύξει αγώνες διεκδίκη-
σης ενάντιά του. Πολύ περισσότερο αποτελεί κεντρική μας
κατεύθυνση η οικοδόμηση των πολιτικών και οργανωτικών
όρων για την συγκρότηση ενός εργατικού-λαϊκού κινήματος που
θα διατάξει τις δυνάμεις του σε συνολική αντιπαράθεση και σύγ-
κρουση με την κεφαλαιοκρατική αστική τάξη, τον ιμπεριαλισμό
και το πολιτικό τους προσωπικό, στην κατεύθυνση της ανατρο-
πής του συστήματος της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της
ιμπεριαλιστικής εξάρτησης, για μια ανεξάρτητη Ελλάδα με την
εργατική τάξη και τον λαό αφέντες στον τόπου τους.
Η μακροχρόνια κυριαρχία των ρεβιζιονιστικών-ρεφορμιστι-
κών δυνάμεων στα πλαίσια του εργατικού-λαϊκού κινήματος,
αποτέλεσε στην ουσία κυριαρχία της αστικής τάξης στο κίνημα
και τον εμποτισμό του σε πολύ μεγάλο βάθος με τις «αξίες» του
συμφιλιωτισμού και της υποταγής στον ταξικό αντίπαλο που
έφεραν σαν αποτέλεσμα την πολιτική και οργανωτική αποσυγ-
κρότηση του κινήματος.
Οι νίκες των δυνάμεων του συστήματος τόσο σε διεθνές όσο
και σε τοπικό επίπεδο οφείλονται καθοριστικά στην αποσά-

θρωση και απομαζικοποίηση όλων των επιπέδων συγκρότησης
του εργατικού-λαϊκού κινήματος, παρά τις εκρήξεις, τις εστίες
αντίστασης και τα αγωνιστικά σκιρτήματα.
87. Από την άποψη αυτή μπορούμε να καθορίσουμε την περίοδο

στην οποία βρισκόμαστε, σαν περίοδο πολιτικής, ιδεολογικής
και οργανωτικής ανασυγκρότησης του εργατικού-λαϊκού κινή-
ματος στα επίπεδα που απαιτεί η σύγκρουση με τις δυνάμεις του
συστήματος, στην εποχή μας.
H κίνηση των καταπιεσμένων και εκμεταλλευόμενων δεν μπο-
ρεί να υπάρξει χωρίς την οργάνωσή τους. Αυτή η οργάνωση για
είναι δυνατή και μαζική οφείλει να είναι σε άμεση σχέση με το
επίπεδο συνειδητότητας και συμφωνίας αυτών που συμμετέχουν.
Και κυρίως να είναι στα χέρια αυτών που παλεύουν. Να έχουν
τον έλεγχο, να αποφασίζουν οι ίδιοι για όλα τα ζητήματα που
τους αφορούν. Σε κάθε επίπεδο πολιτικής συμφωνίας και στόχευ-
σης αντιστοιχεί και ένα ανάλογο επίπεδο οργάνωσης του λαού.
Η πλούσια σε αγώνες και θυσίες πορεία του εργατικού, επα-
ναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος, τόσο διεθνώς όσο
και στην χώρα μας έχει αναδείξει μια μεγάλη εμπειρία τόσο ως
προς τον χαρακτήρα όσο και ως προς την μορφή της εργατικής-
λαϊκής οργάνωσης για την πάλη. Τα σωματεία, τους συλλόγους,
τις πολιτικοσυνδικαλιστικές παρατάξεις, τις πρωτοβουλίες κοι-
νής δράσης, τις πολιτικές συνεργασίες-μέτωπα, την κομμουνι-
στική οργάνωση και το κομμουνιστικό κόμμα.
Αυτό που καθορίζει τον χαρακτήρα κάθε μορφής οργάνωσης
του εργατικού-λαϊκού κινήματος είναι η μαζική και άμεση συμ-
μετοχή των εργαζόμενων και της νεολαίας. Η μαζική παρουσία
και συμμετοχή θέτει στο επίκεντρο τα πραγματικά ζητήματα με
τα οποία είναι αντιμέτωπη η εργατική τάξη και ο λαός και θέ-
τουν-απαιτούν με άμεσο τρόπο την λήψη αποφάσεων για την κα-
τεύθυνση της πάλης.
Η πλατιά μαζική οργάνωση του εργαζόμενου λαού και της νε-
ολαίας στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές και πόλεις, στους
χώρους σπουδών, σε τοπικό ή πανελλαδικό επίπεδο είναι ανα-
γκαία στην σημερινή περίοδο για να υπηρετήσει τους στόχους
πάλης για την αντίσταση, την διεκδίκηση και την ανατροπή. Μία
τέτοια μορφή και χαρακτήρα οργάνωσης δεν μπορεί να εξυπη-
ρετήσει όσους έχουν σαν στόχο τον εξωραϊσμό και την διαχεί-
ριση του συστήματος καθώς και όσους θέλουν μία «ελεγχόμενη

ταξική πάλη» στα όρια και τα μεγέθη του κομματικού τους
χώρου. Για αυτό είναι συχνό το φαινόμενο τέτοιες μαζικές μορ-
φές οργάνωσης είτε να απομαζικοποιούνται είτε να διαλύονται
εφόσον δεν εξυπηρετούν την κατεύθυνση ρεφορμιστικών δυνά-
μεων που τυχαίνει να κυριαρχούν σε αυτές. Αυτή είναι μία πρα-
κτική των ρεφορμιστών από την εποχή των λεσχών της
Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, την δεκαετία του’60, μέχρι
τις μέρες μας σε σωματεία και συλλόγους εργαζόμενων και νεο-
λαίας, σε τοπικές πρωτοβουλίες κατοίκων κ.α.
Η δράση των ρεφορμιστών όταν συναντά την ισχυρή αντί-
σταση από την βάση των εργαζόμενων και της νεολαίας παίρνει
ανοικτά πραξικοπηματικά και απεργοσπαστικά χαρακτηρι-
στικά, γίνεται πέρα για πέρα αντιδραστική και δυναμιτίζει τόσο
την οργανωτική υπόσταση του κινήματος όσο και την πολιτική
στόχευσή του.
Στην βάση αυτή είναι αναγκαίο μέσα στους μαζικούς χώρους
δουλειάς, σπουδών και ζωής να υπάρξουν πολιτικά κέντρα
αγώνα με την συμμετοχή τόσο πολιτικοσυνδικαλιστικών σχημά-
των, αριστερών και κομμουνιστικών οργανώσεων και ταξικών
αγωνιστών με αντιρεφορμιστικό- αντισυνδιαχειριστικό χαρα-
κτήρα για να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο τόσο στην οργά-
νωση όσο και στην πάλη των εργαζόμενων και της νεολαίας. Να
εμποδίσουν τον πολιτικό και οργανωτικό εκφυλισμό του κινή-
ματος. Να αναλάβουν ευθύνες και καθήκοντα που απαιτεί η
εποχή μας και η σύγκρουση με τις δυνάμεις του συστήματος.
Για την παρέμβασή μας στις γειτονιές!
88. Το μεγαλύτερο κομμάτι του λαού βρίσκεται στα αστικά κέν-

τρα και είναι καταδικασμένο από το σύστημα να ζει σε γειτο-
νιές-τσιμεντουπόλεις. Επιπρόσθετα η παρατεταμένη οικονομική
κρίση έχει περιορίσει και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει καταρ-
γήσει τις μικρές αποδράσεις οπότε, η γειτονιά εκτός από χώρος
κατοικίας ξαναγίνεται χώρος κοινωνικής συνεύρευσης.
Στην γειτονιά συγκεντρώνονται πολλά στοιχεία της οικονο-
μικής, πολιτικής και κοινωνικής αντιπαράθεσης – σύγκρουσης,
καθώς οι γειτονιές αποτελούν χώρο οικονομικής δραστηριότη-
τας, εκπαιδευτικής διαδικασίας, υποδομών ιατροφαρμακευτικής
περίθαλψης, υποδομών άθλησης κ.λπ.

Οταν, λοιπόν, σε κλίμακα πόλης συγκεντρώνονται βασικές
πλευρές των ζητημάτων που απασχολούν τον λαό και την ερ-
γατική τάξη, τότε η παρέμβασή μας στις γειτονιές δεν μπορεί
να περιοριστεί στα λεγόμενα τοπικά προβλήματα των «κατοί-
κων» αλλά οφείλει να απασχοληθεί με τα ζητήματα της εργατι-
κής τάξης, των εργαζόμενων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα,
οφείλει να αφουγκραστεί και να δεθεί με τα προβλήματα και τις
αγωνίες της νεολαίας που κινδυνεύει να βυθιστεί κοινωνικά από
τις δίνες της ανεργίας και της επαγγελματικής ανασφάλειας.
89. Α΄. Οι γειτονιές αποτελούν μαζικούς χώρους της πολιτικής

ζύμωσης πάνω στα κεντρικά πολιτικά ζητήματα της πάλης του
λαού απέναντι στους δυνάστες του. Αυτή μας η διαπίστωση πα-
ράγει το καθήκον η παρέμβασή μας στις γειτονιές να μην περιο-
ρίζεται μόνο σε κάποια «τοπικά ζητήματα» αλλά είναι ανάγκη
να διευρύνεται συνέχεια και να απασχολείται με όλα τα μέτωπα
αντιπαράθεσης του λαού με το σύστημα. Αυτός ο διευρυμένος χα-
ρακτήρας πολιτικής και κινηματικής παρέμβασης στις γειτονιές
μπορεί να συμβάλει στην πολιτικοποίηση του κινήματος και πα-
ράλληλα να ενισχύει τόσο την κεντρική μας πολιτική παρέμβαση
όσο και τις παρεμβάσεις μας σε χώρους δουλειάς και σπουδών.
Δεν αγνοούμε ούτε σνομπάρουμε τοπικά ζητήματα, προβλή-
ματα και ιδιαίτερα οξυμένες καταστάσεις σε κάθε περιοχή ή
γειτονιά. Αλλά και δεν ξεχνάμε ότι η παρέμβαση μας στις γει-
τονιές πρέπει να είναι βασικός μοχλός ανάπτυξης της συνολι-
κής μας παρέμβασης στον λαό και το κίνημα, να έχει κυρίως
πολιτικά χαρακτηριστικά, βασισμένα στις θέσεις και τους στό-
χους πάλης της οργάνωσης.
Εχουμε καθήκον να εντάξουμε την παρέμβασή μας στις γει-
τονιές στην συνολική κατεύθυνση ενίσχυσης των εστιών αντί-
στασης και πάλης του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας. Στην
συγκρότηση ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ του εργαζόμενου λαού
και της νεολαίας ενάντια σε κυβέρνηση-κεφάλαιο- ιμπεριαλιστές.
Στην ενίσχυση και την ανάπτυξη της εργατικής-κομμουνιστικής
κατεύθυνσης στον λαό και το κίνημα.
90. Β΄. Η παρέμβασή μας στις γειτονιές πρέπει να έχει διπλό

χαρακτήρα. Της αποκάλυψης άλλα και της μαζικής αντίστασης.
Αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία της παρέμβασής μας να
αποκαλύπτουμε στο λαό τις επιδιώξεις της κυβέρνησης και του

συστήματος της εκμετάλλευσης και της εξάρτησης. Να αποκαλύ-
πτουμε το ρόλο των καλλικρατικών δημοτικών αρχόντων. Να
πούμε -από την λαϊκή, εργατική σκοπιά- τι σημαίνουν τα νέα
ρυθμιστικά σχεδία των πόλεων, το κλείσιμο σχολείων και νοσο-
κομείων, οι απολύσεις εργαζόμενων από δήμους και εκπαίδευση,
η τσιμεντοποίηση ανοικτών χώρων, το ξεπούλημα «φιλέτων», το
κλείσιμο και η υποβάθμιση όσων και όπως υπάρχουν κοινωνι-
κών υποδομών (παιδικοί σταθμοί, παιδικές χαρές, χώροι άθλη-
σης κ.λπ), η καταστροφή του περιβάλλοντος.
Η παρέμβασή μας στις γειτονιές δεν μπορεί να μένει μόνο στο
πεδίο της αποκάλυψης. Επειδή το σύστημα “δεν σταματά αν δεν
το σταματάμε” οφείλουμε να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη κι-
νήματος αντίστασης, να δημιουργήσουμε όρους που να ευνοή-
σουν την μαζική συμμετοχή κόσμου, να ενισχύσουμε στους
αγώνες που αναπτύσσονται την αντικαπιταλιστική-αντιιμπε-
ριαλιστική-αντισυνδιαχειριστική κατεύθυνση και να τους πο-
λιτικοποιήσουμε, με την γενική έννοια και σημασία.
91. Γ΄. Το εύρος των ζητημάτων που απασχολούν τους χώρους

των λαϊκών γειτονιών είναι πολύ μεγάλο και αυτό μπορεί να δη-
μιουργήσει προβληματισμό, αναβλητικότητα ή ακόμα και παρα-
λυτικά φαινόμενα στην δράση μας, με το ερώτημα «που, πως
παρεμβαίνουμε και γιατί».
Το κριτήριο για τον χαρακτήρα της παρέμβασής μας και
ανάλογα με τις δυνάμεις μας δεν μπορεί να είναι άλλο από το
ποιο ζήτημα είναι κύριο κάθε φορά.
Για να είμαστε “μέσα στα πράγματα” πρέπει να έχουμε οδηγό
την κεντρική πολιτική-ταξική σύγκρουση και τα μέτωπα πάλης
που αυτή αναδεικνύει. Πρέπει να αναγνωρίζουμε το πραγματικό
μέγεθος και τον χαρακτήρα του κάθε «τοπικού» προβλήματος.
Και βέβαια πρέπει να προωθούμε τις κατευθύνσεις και τους στό-
χους της οργάνωσής μας.
Η εκτίμηση για το ποιο είναι το κύριο κάθε φορά ζήτημα ή
πρόβλημα που πρέπει να προωθήσει η παρέμβασή μας είναι σε
άμεση συνάρτηση με τον βαθμό σύνδεσής μας με την εργατική
τάξη, το λαό, τη νεολαία και τα προβλήματά τους καθώς και με
το επίπεδο της δικής μας πολιτικής συγκρότησης και λειτουργίας.
Χωρίς το κριτήριο αυτό η παρέμβασή μας κινδυνεύει να ξε-
κοπεί από την συνολική πολιτική μας κατεύθυνση και να πάρει
«ακτιβίστικα» ή «τοπικιστικά» χαρακτηριστικά με λαθεμένες

απόψεις και πρακτική, αλλά κινδυνεύει επίσης, και από την
«υπεροψία» μίας γενικής πολιτικής παρέμβασης που δεν θέλει να
την αποπροσανατολίσουν κάποια «δευτερεύοντα» ζητήματα.
Ζητήματα της παρέμβασής μας
92. Δ'. Η παρέμβασή μας στις γειτονιές έχει καθήκον να προωθή-

σει την κατεύθυνση της οργάνωσης στα πεδία της ταξικής σύγ-
κρουσης και της αντιιμπεριαλιστικής πάλης αλλά συγχρόνως
οφείλει να ασχοληθεί και με ιδιαίτερα ζητήματα που δημιουρ-
γούνται από την γενικευμένη και ολομέτωπη επίθεση του καπι-
ταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος και επηρεάζουν άμεσα
τον λαό και την ζωή του.
Από την άποψη αυτή είναι σημαντικό η οργάνωση να έχει ένα
«σώμα θέσεων», αυτό που μπορεί να συγκροτήσει σήμερα, για
την ενιαία παρέμβασή της.
Για το Περιβάλλον
Η βαρβαρότητα του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστή-

ματος στο ζήτημα αυτό αποκαλύπτεται σε όλη του την ωμότητα.
Ιδιαίτερα σήμερα, το περιβάλλον και τα πλουτοπαραγωγικά
αποθέματα από τα οποία μπορούν να ζήσουν οι λαοί αποτελούν
έναν από τους κεντρικούς στόχους καταλήστευσης και ιδιοποί-
ησης του κεφαλαίου. Η καταστροφή του περιβάλλοντος και ότι
στοιχείο το συνιστά (νερό, αέρας, γη), δεν αποτελεί αποτέλεσμα
της «ανθρώπινης παρέμβασης» γενικώς, όπως προσπαθούν να
μας πείσουν διάφοροι «πράσινοι», αλλά συνδέεται στενά με το
δοσμένο σύστημα της λεηλασίας των φυσικών πόρων για την ενί-
σχυση της κερδοφορίας του. Ιδιαίτερα στις εξαρτημένες από τον
ιμπεριαλισμό χώρες, όπως η δική μας, η λεηλασία αυτή παίρνει
καταστροφικές διαστάσεις τόσο για το περιβάλλον αλλά πρω-
ταρχικά, για τους εργαζόμενους και τον λαό.
93. Το σύνθημα ότι η κοινωνία της μόλυνσης δεν καθαρίζεται

αλλά ανατρέπεται οφείλει να προσδιορίζει ακόμα περισσότερο
και να συνδέσει την μόλυνση με την εκμετάλλευση, την κατα-
πίεση, την ληστρική ιμπεριαλιστική εξάρτηση για να αποκτήσει
ουσιαστικό περιεχόμενο.

Παραμένει βασική μας κατεύθυνση ότι στα πλαίσια αυτού
του συστήματος η πολιτική που ασκείται από τους πολιτικούς
εκπροσώπους και τις κυβερνήσεις του κεφαλαίου και των ιμπε-
ριαλιστών δεν μπορεί να εξωραϊστεί, πολύ περισσότερο δεν μπο-
ρούν να βρεθούν «κοινά αποδεκτές λύσεις».
Οι εργαζόμενοι και ο λαός έχουν το δικαίωμα να ζήσουν και
να μεγαλώσουν τα παιδιά τους σε ένα περιβάλλον που δεν θα
καταστρέφει την υγεία και την ζωή τους και δεν θα λεηλατούν-
ται οι φυσικοί πόροι που μπορούν να τους εξασφαλίσουν την
διαβίωσή τους. Η διεκδίκηση αυτού του δικαιώματος, στο πλαί-
σιο του δοσμένου σημερινού συστήματος, αποτελεί ζήτημα
πάλης και σύγκρουσης ενάντια στην κυβέρνηση, τους φορείς της
«τοπικής αυτοδιοίκησης», το ξένο και ντόπιο κεφάλαιο και κάθε
άλλο παράγοντα του συστήματος που προωθεί την καταστροφή
του φυσικού πλούτου και της ζωής.
Από την άλλη πλευρά είμαστε υποχρεωμένοι να αντιπαρατε-
θούμε με όλες τις αστικές, φυσιολατρικές, πράσινες και ρεφορμι-
στικές απόψεις και πρακτικές γύρω από το ζήτημα. Κοινή βάση
αυτών των απόψεων η απόκρυψη του ταξικού χαρακτήρα της
καταστροφής του περιβάλλοντος και η ανάδειξη της «ευθύνης
του ανθρώπινου παράγοντα». Ακόμα παραπέρα, προωθείται,
και στο πεδίο αυτό, η ταξική συνεργασία πάνω στην οποία υπο-
τίθεται ότι μπορούν να βρεθούν «λογικές» ή «έξυπνες» λύσεις
που να περιορίζουν τα πιο οξυμένα φαινόμενα. Στην βάση αυτή
διαμορφώνονται προτάσεις επί προτάσεων για την διαχείρισή
του περιβάλλοντος, κάποιες από τις οποίες υιοθετούνται από το
κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του καθώς μπαίνουν σε νέα πεδία
κερδοφορίας, όπως στην περίπτωση των ΑΠΕ (Ανανεώσιμες
Πηγές Ενέργειας) και φορτώνουν τους εργαζόμενους και τον λαό
τόσο με οικονομική λεηλασία (αυξήσεις τιμολογιων ΔΕΗ ) όσο
και με επιπτώσεις στο περιβάλλον (ερημοποίηση από ανεμογεν-
νήτριες, φωτοβολταϊκά κ.α).
Αυτό που είναι ξεκάθαρο για εμάς είναι ότι στο πλαίσιο
αυτού του συστήματος, οι εργαζόμενοι και ο λαός δεν θα στα-
ματήσουν να αντιστέκονται, να παλεύουν και να διεκδικούν
ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα και την ιμπεριαλι-
στική λεηλασία των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Αυτές οι αντι-
στάσεις και οι αγώνες όσο περισσότερο συνδέονται με την
συνολική πάλη του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας απέναντι
στους κοινούς εχθρούς τους τόσο περισσότερο θα δυναμώνουν,

θα πετυχαίνουν νίκες και θα ανοίγουν δρόμους και προοπτικές
για το εργατικό – λαϊκό κίνημα.
Για τα σκουπίδια
94. Τα σκουπίδια για το καπιταλιστικό σύστημα αποτελούν μία

πάμφθηνη πρώτη ύλη την οποία θέλει να αξιοποιήσει όσο περισ-
σότερο μπορεί για να μειώσει το κόστος της ενέργειας από άλλες
πηγές ενώ ταυτόχρονα μέσω της ανακύκλωσης μέρους των σκου-
πιδιών, μπορεί να προχωρήσει σε χαμηλού κόστους και υψηλής
κερδοφορίας παραγωγική διαδικασία.
Ταυτόχρονα, μέσα από την πολιτική που ασκεί, διαφημίζει
την «ευαισθησία» του για την προστασία του περιβάλλοντος και
την «οικονομία» που κάνει στους διαθέσιμους φυσικούς πόρους.
Παράλληλα «συντονίζει» τους πολιτικούς του υπαλλήλους στο
κράτος καθώς και τους «διαθέσιμους» φορείς της «τοπικής αυ-
τοδιοίκησης» για να αξιοποιήσει τόσο την συλλογή όσο και την
απόρριψη των σκουπιδιών είτε με την παραχώρηση του τομέα
της καθαριότητας από τους δήμους στο ιδιωτικό κεφάλαιο είτε
με την κατασκευή τεράστιων φαραωνικών εγκαταστάσεων για
τον διαχωρισμό ή την «ταφή» ή την καύση τους.
Η πολιτική του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του στο ζή-
τημα των σκουπιδιών δεν είναι άλλη από την καπιταλιστική
κερδοφορία με την αξιοποίηση των απορριμάτων στο μέγιστο
βαθμό και σε βάρος της υγείας των εργαζόμενων, του λαού και
του φυσικού περιβάλλοντος.
Είναι απόλυτα σωστή η καχυποψία και η αντίθεση που εκ-
φράζεται από τον λαό, σε κάθε περιοχή της χώρας κάθε φορά
που ανακοινώνεται ένα νέο σημείο συγκομιδής, απόρριψης,
ταφής ή καύσης σκουπιδιών και δεν είναι εκδήλωση τοπικιστικής
υστεροβουλίας όπως το σύστημα και τα παπαγαλάκια των ΜΜΕ
προπαγανδίζουν. Ο λαός γνωρίζει από την πείρα του ότι κάθε
νέα εγκατάσταση θα φέρνει όλο και πιο κοντά του την μόλυνση
και την υποβάθμιση της ζωής του.
95. Δεν συμμεριζόμαστε καθόλου τους «πονοκέφαλους» των πο-

λιτικών εκπροσώπων του συστήματος για του που, «επιτέλους,
θα πάνε τα σκουπίδια καθώς κανένας δεν τα θέλει». Αποτελεί
σκέτη υποκρισία που έρχεται να καλύψει το γεγονός ότι οι επι-
λογές του συστήματος τόσο για τον τόπο όσο και για τον τρόπο

είναι στενά συνδεδεμένες με τα συμφέροντα του ντόπιου και
ξένου κεφάλαιου που θέλει πιστά να εξυπηρετήσει.
Δεν είμαστε συνδιαχειριστές αυτού του συστήματος, πόσο
μάλλον που θέλουμε και την ανατροπή του, και δεν έχουμε σκοπό
να υποδείξουμε σχέδια και προτάσεις είτε στην κυβέρνηση είτε
στους «τοπικούς άρχοντες» για την καλύτερη και προς όφελος
των εργαζόμενων και του λαού, διαχείριση των σκουπιδιών.
Η θέση μας αυτή έρχεται σε κόντρα και με την αστική προ-
παγάνδα για δήθεν συνυπευθυνότητα του λαού και τις αυταπά-
τες που σκορπίζουν αστικές και ρεφορμιστικές δυνάμεις ότι
μπορεί να υπάρξει τέτοια διαχείριση και μάλιστα ότι πρέπει να
την «διεκδικήσουμε».
Το σύστημα της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της ιμπε-
ριαλιστικής εξάρτησης γνωρίζει πολύ καλά, καλύτερα από εμάς,
τρόπους διαχείρισης των σκουπιδιών που να μην επιβαρύνουν
την υγεία του κόσμου και να μην έχουν μεγάλες επιπτώσεις στο
περιβάλλον. Εάν αναγκασθεί να οδηγηθεί σε τέτοιες επιλογές
αυτό δεν θα γίνει επειδή πιέσθηκε να αποδεχτεί το α ή το β σχέ-
διο αλλά επειδή το κίνημα με την αντίστασή του και την πάλη
του δεν του άφησαν άλλη επιλογή. Μία τέτοια εξέλιξη μπορεί
να είναι μόνο αποτέλεσμα μίας μαζικής και παρατεταμένης αν-
τιπαράθεσης, χωρίς αυταπάτες και αποπροσανατολισμούς.
Σε περιοχές υποψήφιες για δημιουργία χωματερών και χώρων
διαχείρησης σκουπιδιών όπου έχουμε ή φιλοδοξούμε να αποκτή-
σουμε παρέμβαση είναι απαραίτητο να προσδιορίσουμε τα όρια
κοινής δράσης με την λεγόμενη τοπική αυτοδιοίκηση και τους
τοπικούς φορείς. Η σχέση μας με αυτούς πρέπει να είναι μέχρι
εκεί που υπηρετείται το λαϊκό αίτημα π.χ. για την αποτροπή δη-
μιουργίας χωματερής ή ενός εργοστάσιου συλλογής ή καύσης των
σκουπιδιών, και να στέκεται κριτικά σε λογικές ενσωμάτωσης
και διαχείρισης. Αν αυτό μπορεί να υπηρετηθεί με μια ιδιαίτερη
μορφοποίηση που θα πλαισιώνεται με ντόπιο κόσμο, για να ενι-
σχύεται, στο πλαίσιο της κοινής δράσης, η γραμμή της αντίστα-
σης και όχι της συνδιαχείρησης, να το τολμάμε!
Ρυθμιστικά και άλλα σχέδια
96. Με παραπάνω από τον μισό πληθυσμό της χώρας σε Αθήνα

και Θεσσαλονίκη, τα προβλήματα των εργαζομένων στα μεγάλα
αυτά αστικά κέντρα οξύνονται δραματικά. Το αβίωτο αυτών των

πόλεων προστίθεται στα τόσα που περνά ο λαός μας από την τε-
ράστια σε κλίμακα επίθεση που εξαπέλυσε το κεφάλαιο και οι
ξένοι προστάτες ενάντια στη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία.
Η κυβέρνηση προωθεί νομοσχέδια που αφορούν τον χωροτα-
ξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, τα ρυθμιστικά σχέδια Αθήνας-
Αττικής και Θεσσαλονίκης, για τα δάση, τον αιγιαλό και τις
παραλίες. Νομοσχέδια που ταιριάζουν γάντι και λύνουν τα χέρια
στο θεσμικό εργαλείο ξεπουλήματος, στο Ταμείο Αξιοποίησης
της Ιδιωτικής Περιούσιας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).
Σε μια περίοδο παρατεταμένης κρίσης, με την αστική τάξη της
χώρας σε πολύ δυσμενή θέση και τις οξυμένες αντιθέσεις των ιμ-
περιαλιστών να μην αφήνουν περιθώρια ελιγμών και να δυσχε-
ραίνουν την αναζήτηση αυτοδύναμης θέσης και ρόλου του
ντόπιου κεφαλαίου ακόμα και στον ελλαδικό χώρο, τα νομοσχέ-
δια αυτά έρχονται να επικυρώσουν τη βαθιά εξάρτηση της στρι-
μωγμένη ντόπιας αστικής τάξης, από το ξένο κεφάλαιο και τους
ιμπεριαλιστές.
Η ντόπια οικονομική και πολιτική ελίτ έχει εναποθέσει τις ελ-
πίδες της όποιας «ανάπτυξης», στην αξιοποίηση της στρατηγικής
θέσης της χώρας για διαμετακομιστικό και ενεργειακό κόμβο,
υπό την αιγίδα των ιμπεριαλιστών, της ευρύτερης περιοχής της
ΝΑ Μεσογείου και έτσι νομοθετεί με στόχο τη διαμόρφωση των
απαραίτητων προϋποθέσεων που να υπηρετούν αυτήν την κα-
τεύθυνση.
Παράλληλα προωθεί ρυθμίσεις που να εξυπηρετούν χρήση
χώρων για υπηρεσίες που θα προκύψουν από την παραπάνω κα-
τεύθυνση όποτε και με όποια μορφή και απαιτήσεις προκύψει.
Επίσης, στον τομέα της «ανάπτυξης» δίνει ιδιαίτερο βάρος
στην προσέλκυση του εφοπλιστικού κεφαλαίου, ευελπιστώντας
ο Πειραιάς να γίνει ναυτιλιακό κέντρο, και (ξανά) στον τουρισμό,
δημιουργώντας το απαραίτητο νομικό πλαίσιο ώστε οικόπεδα-
φιλέτα της χώρας να παραχωρηθούν στην κυριολεξία για τη δη-
μιουργία τουριστικών μονάδων, κυρίως από ξένα κεφάλαια.
Ενα δείγμα των αποτελεσμάτων αυτής της πολιτικής είναι οι
εξελίξεις στο λεγόμενο παραλιακό μέτωπο της Αττικής και το ξε-
πούλημα από το ΤΑΙΠΕΔ του φιλέτου του Ελληνικού (έκταση
διπλάσια και από αυτή του ΗydePark του Λονδίνου), που πω-
λείται σε τιμή μικρότερη των 100 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο
στην Lamda Development (συμφερόντων Λάτση), με την υποστή-
ριξη του Global Investment Group, που απαρτίζεται από την εται-

ρεία AlMaabar από το Abu Dhabi, από τον κινέζικο όμιλο Fosun
Group, καθώς και από ευρωπαϊκά κεφάλαια.
Τι κάνει στην ουσία η κυβέρνηση με τις παραπάνω νομοθετι-
κές πρωτοβουλίες; Φτιάχνει, να το πούμε κυνικά, ένα διαφημι-
στικό φυλλάδιο. Ενα προσπέκτους προσέλκυσης επενδυτών,
όπου στις ιλουστρασιόν σελίδες του αναφέρει ξεδιάντροπα και
ξεκάθαρα ότι προσφέρει άφθονα και σε καλή τιμή οικόπεδα, λι-
μάνια, συγκοινωνιακές οδούς και κόμβους, αλλά και παραλίες,
δάση και υπέδαφος διά πάσα χρήση και πως οι προσφορές συ-
νοδεύονται από πάσης φύσεως διευκολύνσεις, ώστε ο επενδυτής
άκοπα, χωρίς γραφειοκρατίες και περιβαλλοντικούς και άλλους
πονοκεφάλους, να αφοσιωθεί σε άμεσης κερδοφορίας επενδύσεις
αξιοποιώντας βεβαίως και το φθηνό, χωρίς δικαιώματα αλλά και
αποκαμωμένο από την ανεργία, εργατικό δυναμικό.
Η κυβέρνηση επαναδιατυπώνει τον χωροταξικό και πολεο-
δομικό σχεδιασμό ολόκληρης της χώρας. Το σχέδιο αυτό αποτε-
λεί τον μπούσουλα, δίνει τον βασικό προσανατολισμό, είναι το
γενικό θεσμικό και πολιτικό πλαίσιο που στη συνέχεια εξειδι-
κεύεται από τα ρυθμιστικά σχέδια ανά περιφέρεια και πόλη. Εν-
δεικτικά να αναφέρουμε ότι στο νέο χωροταξικό σχεδιασμό
προβλέπεται η κατάρτιση Ειδικών Χωρικών Σχεδίων που δίνουν
τη δυνατότητα σε διάφορες περιοχές να θεωρηθούν -ενώ δεν
ήταν παλαιότερα- κατάλληλες για επιχειρηματικές δραστηριό-
τητες και για την πραγματοποίηση προγραμμάτων και παρεμβά-
σεων που είναι μεγάλης κλίμακας και χαρακτηρίζονται
στρατηγικής σημασίας. Επίσης το νέο χωροταξικό καταργεί την
έννοια της «αμιγούς κατοικίας» και σε κατοικημένες περιοχές
επιτρέπει τη δημιουργία και λειτουργία εκθεσιακών κέντρων, ξε-
νοδοχείων, καταστημάτων εστίασης και διασκέδασης, χώρων
στάθμευσης, πρατηρίων καυσίμων κ.λπ. Για να ανοίξει ο δρόμος
για την χωροθέτηση και δημιουργία εγκαταστάσεων ανακύκλω-
σης και καύσης απορριμμάτων και ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά κ.λπ.),
μέσα στον οικιστικό ιστό, τις χαρακτηρίζει «Εγκαταστάσεις
Αστικών Υποδομών Κοινής Ωφέλειας», όταν μέχρι τώρα ήταν
στην κατηγορία της «υψηλής όχλησης». Αίρει κάθε περιορισμό
για εμπορικές δραστηριότητες και αντίστοιχες υποδομές σε πε-
ριοχές που βρίσκονται πάνω σε οδικές αρτηρίες που έχουν εμπο-
ρική σημασία, πριμοδοτεί νέα κατάληψη γης, με την παραπέρα
στη συνέχεια απαίτηση για νέα φαραωνικά οδικά έργα στις με-
ταφορές.

Απέναντι στην επιδείνωση του περιβάλλοντος και της ποιότη-
τας ζωής, το νέο ΡΣ Αθήνας αφαιρεί και άλλους ελεύθερους και
πράσινους χώρους από το σώμα της πόλης. Όσα προβλέπονται
για τη ριζική αλλαγή του χαρακτήρα του Ελαιώνα και μετα-
τροπή του σε υποδοχέα βαρέων χρήσεων, τα σχέδια για το Ελ-
ληνικό, τα σχέδια σε όλο το μήκος του παραλιακού μετώπου των
νότιων συνοικιών της Αττικής για ανέγερση μεγάλων τουριστι-
κών μονάδων και δημιουργία μαρινών για υπερπολυτελή σκάφη,
η καταπάτηση του άλσους στη Νέα Φιλαδέλφεια για τις δραστη-
ριότητες του Μελισσανίδη, η εμπορευματοποίηση κομματιών του
Πάρκου Τρίτση είναι μερικά δείγματα της «αειφόρου ανάπτυ-
ξης» που προωθεί η συγκυβέρνηση μαζί με τα συμφέροντα που
πιστά υπηρετεί και που θα κάνουν τη ζωή του εργαζόμενου λαού
ακόμα χειρότερη.
Το ΡΣ Θεσ/κης δεν αποδίδει το σύνολο των χώρων των πρώην
στρατοπέδων σαν αποκλειστικών χώρων πράσινου. Υπάρχει
πρόβλεψη για δημιουργία επιχειρηματικών κέντρων στους Λα-
χανόκηπους και στο Αλλατίνη, με ειδικούς όρους δόμησης και
ΣΔΙΤ. Υπάρχει η αποδοχή της καύσης των απορριμμάτων. Υπάρ-
χει η φωτογραφική αναφορά για τις εξορύξεις χρυσού στη Χαλ-
κιδική και στο Κιλκίς, με θεσμική κάλυψη των καταστροφικών
και μη αναστρέψιμων περιβαλλοντικών επιπτώσεών τους, καθώς
και για τις αρνητικές συνέπειές τους για τις άλλες οικονομικές
δραστηριότητες της περιοχής.
Εκτάσεις δημόσιας γης συνολικής επιφάνειας περίπου 20 εκα-
τομμυρίων στρεμμάτων, στις οποίες περιλαμβάνονται κυρίως
χορτολιβαδικές, βραχώδεις, πετρώδεις και άλλες μέχρι τώρα μη
αξιοποιήσιμες, συγκεντρώνονται σε μια νέα κατηγορία εκτά-
σεων, τις «δημόσιες γαίες».
Γι’ αυτές τις εκτάσεις, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 15%
της συνολικής επιφάνειας της χώρας, δεν θα ισχύει το καθεστώς
αυστηρής προστασίας της δασικής νομοθεσίας. Ετσι, δεν θα κη-
ρύσσονται αναδασωτέες και θα προσφέρονται με τυπικούς πε-
ριβαλλοντικούς όρους για πλήθος επιχειρηματικές δραστη-
ριότητες, με αιχμή τον τουρισμό, τη βιομηχανία και τα μεταλλεία
για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου.
Με το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό προωθούν την πλήρη εμ-
πορευματοποίηση, ιδιωτικοποίηση και τσιμεντοποίηση εκτετα-
μένων παράκτιων περιοχών της χώρας. Προωθούν την άρση
όλων των αναφορών για την υποχρέωση ελεύθερης και απρό-

σκοπτης πρόσβασης του λαού στον αιγιαλό, καθώς και την άρση
της απαγόρευσης της παραχώρησης της αποκλειστικής χρήσης
αιγιαλού και παραλίας. Ποιος νοιάζεται για τα μπάνια του φτω-
χού λαού!
Οι μαζικές αντιστάσεις που απαιτούνται για την ανατροπή
πολιτικών που προωθούνται μέσα από τα ΡΣ , όπως στο Ελλη-
νικό, τη Ν. Φιλαδέλφεια, τη Χαλκιδική, οι διεκδικήσεις για ελεύ-
θερες παραλίες, για περισσότερο πράσινο κ.ά., απαιτούν μαζικές,
λαϊκές κινηματικές δράσεις πάνω σε πλατφόρμες που δεν θα απο-
μονώνουν το ζήτημα αλλά θα το εντάσσουν στη γενικότερη επί-
θεση του κεφαλαίου, ντόπιου και ξένου, και των εργασιακών
και άλλων προβλημάτων που συνεπάγεται αυτή η επίθεση, για
να διασφαλίζεται το ταξικό, αντικυβερνητικό και αντιιμπερια-
λιστικό περιεχόμενο της πάλης.
Η δράση μας γι' αυτά τα τόσο σοβαρά ζητήματα πρέπει να
θέτει στο κέντρο της την ανάγκη για αγώνες, αντιστάσεις, διεκ-
δικήσεις και όχι για εναλλακτικές προτάσεις και προγράμματα
και ρυθμιστικά σχέδια διεξόδου, δήθεν, από την κρίση.
Για τα Εισιτήρια και τα Διόδια
97. Για τον εργαζόμενο λαό και τη νεολαία που στενάζουν από
την λιτότητα και την ανεργία τα εισιτήρια, των κάθε είδους με-
ταφορικών μέσων, αποτελούν έναν ακόμη βραχνά στην αλυσίδα
των προβλημάτων που τους έχει φορτώσει το σύστημα. Οι μεγά-
λες αυξήσεις των εισιτηρίων, που επέβαλε η κυβέρνηση, στο πλαί-
σιο της μνημονιακής επίθεσης, αποτέλεσε ακόμη μία αφαίμαξη
στο ρημαγμένο από τις περικοπές εισόδημα των λαϊκών στρω-
μάτων. Η αυθόρμητη και αναγκαστική αντίδραση ενός μέρους
του κόσμου της δουλειάς, συνταξιούχων και νέων, να μην πλη-
ρώνουν εισιτήρια, ενίσχυσε τους μηχανισμούς ελέγχου και προ-
στίμων στα μέσα μεταφοράς, μετατρέποντας τους ελεγκτές σε
«κυνηγούς κεφαλών» με καθημερινές σκηνές βίας και κάποιες
φορές καθαρές δολοφονικές ενέργειες, όπως σχετικά πρόσφατα
του νεολαίου στο Περιστέρι.
Το δικαίωμα όλων -των εργαζόμενων, των συνταξιούχων, των
ανέργων, των νέων-, για δωρεάν μετακίνηση με τα μαζικά μέσα
μεταφοράς, πρέπει να αποτελέσει στόχο πάλης του εργατικού-
λαϊκού κινήματος με μαζικούς όρους. Τέτοιοι όροι μπορούν να

δημιουργηθούν και στις γειτονιές τόσο από εργαζόμενους και
συνταξιούχους όσο και από νεολαίους.
Η αγωνιστική μαζική διεκδίκηση για δωρεάν μετακίνηση δεν
μπορεί να υποκατασταθεί από «ακτιβίστικες» ενέργειες που μέ-
νουν ξεκομμένες από τον λαό και λειτουργούν σαν «παραδειγ-
ματικές ενέργειες» για να «ξυπνήσουν συνειδήσεις». Αντίθετα
μαζικές εκδηλώσεις διεκδίκησης δωρεάν μετακίνησης από σωμα-
τεία, συλλόγους γειτονιάς, συλλογικότητες νεολαίας, αποτελούν
μορφές πάλης που μπορούν να ξεδιπλώσουν ένα ολόκληρο κί-
νημα αντίστασης στην κυβερνητική πολιτική.
98. Το ξεπούλημα των αυτοκινητόδρομων της χώρας από τις

αστικές κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και λοιπών στο ξένο και ντό-
πιο κεφάλαιο συνοδεύτηκε από την εγκατάσταση αμέτρητων,
πλέον, διοδίων σε κάθε περιοχή της χώρας, φορτώνοντας με ένα
ακόμα χαράτσωμα την μετακίνηση σε εργαζόμενους, αγρότες,
επαγγελματίες. Προκαλώντας ακόμα και θανάτους από δεκάδες
ατυχήματα στους παράδρομους των εθνικών οδών στην προσπά-
θεια πολύ κόσμου να αποφύγει την πληρωμή των διοδίων. Το κί-
νημα «δεν πληρώνω», που αναπτύχθηκε για κάποιο διάστημα με
σχετικά μαζικούς όρους, υποχώρησε σημαντικά, όταν η κυβέρ-
νηση ποινικοποίησε το σήκωμα της μπάρας από τους οδηγούς.
Το σύστημα μας «διαπαιδαγώγησε» για άλλη μια φορά ότι σε
παλλαϊκά ζητήματα η ατομική στάση και δράση δεν μπορεί να
αποτελέσει διέξοδο και απάντηση για τον λαό. Πολύ περισσό-
τερο σήμερα που η οπισθοχώρηση του κινήματος στα κεντρικά
μέτωπα πάλης επηρεάζει αρνητικά και τα υπόλοιπα μέτωπα.
Η εναντίωση του λαού στο ξεπούλημα των αυτοκινητοδρό-
μων και η διεκδίκησή του για δωρεάν και ασφαλή μετακίνηση
στους εθνικούς δρόμους είναι απαραίτητο να συνδεθεί με την
συνολική πάλη του ενάντια στην πολιτική που καταστρέφει
την ζωή του.
Η πάλη απέναντι στο αστικό κράτος, τον συλλογικό καπιτα-
λιστή, για περισσότερες παροχές έχει ως στόχο να πάρει ο λαός
πίσω όσα περισσότερα μπορεί από αυτά που του αρπάζει το
κράτος για να τα διοχετεύσει, τελικά, στις τσέπες των κεφαλαι-
οκρατών. Σε αυτό το φόντο, ένα πλαίσιο στόχων πάλης για τα
ζητήματα των εισιτηρίων και των διοδίων μπορεί να είναι:
Καμία αύξηση στα εισιτήρια! Δωρεάν, δημόσιες συγκοινωνίες
για όλο το λαό!

Κατάργηση όλων των διοδίων!
Συχνά δρομολόγια που θα εξυπηρετούν την ανάγκη του λαού
για μετακίνηση!
Οχι στην κατάργηση γραμμών! Οχι στην ιδιωτικοποίηση των
ΜΜΜ!
Για τις δομές αλληλεγγύης στις γειτονιές
99. Παλεύουμε για αλληλεγγύη ή με αλληλεγγύη; Η αλληλεγγύη

είναι για το λαϊκό κίνημα ένα συστατικό στοιχείο της συγκρό-
τησής του. Ένα μέρος του συναγωνιστικού – συντροφικού δε-
σμού που βιώνουν οι αγωνιστές και τα προοδευτικά λαϊκά
στοιχεία μεταξύ τους. Που δυναμώνει κουράγιο για να περπα-
τηθεί ο ανήφορος της ταξικής σύγκρουσης. Οι δεσμοί αλληλεγ-
γύης είναι καταρχήν δεσμοί αγώνα. Είναι σχέση αμφίπλευρη,
αλληλοτροφοδοτούμενη ανάμεσα σε ανθρώπους ή ομάδες αν-
θρώπων που αγωνίζονται σε κοινή κατεύθυνση.
Τα «δίκτυα αλληλεγγύης» που έχουν στηθεί στις γειτονιές κυ-
ρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι τέτοιου χαρακτήρα αλλά ανα-
παράγουν τη λογική της ανάθεσης, στις πλατιές λαϊκές μάζες,
αντικαθιστώντας στο ρόλο του σωτήρα την Εκκλησία και τις
ΜΚΟ, με την «αριστερά». Τα «δίκτυα αλληλεγγύης» αυτής της
λογικής παρουσιάζονται σαν πανάκεια και λύση για το λαό «εδώ
και τώρα». Τα όρια αυτών των προσπαθειών σκόπιμα αποκρύ-
βονται από τους εμπνευστές τους που συνήθως τις ντύνουν με
«θαυματουργές ιδιότητες». Αποσιωπάται πως στην πραγματικό-
τητα ΔΕΝ μπορούν να καλυφτούν οι ανάγκες του κόσμου με
αυτό τον τρόπο. Πως και με τις καλύτερες ακόμα προθέσεις αν
ξεκινάν, το πολύ-πολύ να παίξουν παρηγορητικό, παρά ουσια-
στικό ρόλο στα προβλήματα του κόσμου. Οσο η επίθεση του συ-
στήματος προχωράει, οι άνεργοι αυξάνονται και η φτώχεια
εξαπλώνεται, τόσο περισσότερο θα μένουν στην «παρηγοριά»
προς τον άρρωστο παρά στη «θεραπεία», αυτές οι προσπάθειες.
Η αλληλεγγύη δεν είναι ούτε μπορεί να αποτελεί στόχο πάλης
για το κίνημα. Η αλληλεγγύη είναι ένα μέσο για να ενισχύεται η
πάλη που συγκροτείται πάντα σε πολιτική βάση. Στους χώρους
της αναρχοαυτονομίας, αλλά και σε κάποιους της αριστεράς,
ακούμε πολλές φορές τις «συλλογικές κουζίνες» και τα «παζά-
ρια» να προτείνονται ως στόχοι, που μάλιστα πλασάρονται και
σαν πιο «προωθημένοι» από τους πολιτικούς στόχους πάλης.

Στην πραγματικότητα επιχειρούν να προσπεράσουν την πολιτική
σύγκρουση με το σύστημα. Ετσι αποτελούν υποταγή στην κυ-
ριαρχία του συστήματος, καλυμμένη κάτω από το πέπλο μιας
«φυγής προς τα εμπρός» και της «άμεσης λύσης» που δήθεν θα
στερήσει από το σύστημα την κυριαρχία του μέσα από τις εναλ-
λακτικές μορφές διαχείρισης, στυλ ζωής κλπ.
Όσο περισσεύει στις μέρες μας η συζήτηση και οι αναφορές
στην «αλληλεγγύη», τόσο περισσότερο λείπει η αλληλεγγύη από
το λαϊκό και εργατικό κίνημα. Όσο περισσότερο διαστρεβλώνε-
ται το περιεχόμενο της έννοιας και βρίθουν οι προτάσεις για τα
«εναλλακτικά», τόσο μεγαλύτερη δυσκολία υπάρχει στη συγκρό-
τηση πραγματικών, πλατιών πρωτοβουλιών αλληλεγγύης. Τόσο
καθυστερεί το να παίξει η αλληλεγγύη το ρόλο της αποτελεσμα-
τικής στήριξης αγώνων και αγωνιστών. Να γίνει η συγκολλητική
ουσία που θα ενώνει τους αγωνιστές ενάντια στο σύστημα της
εκμετάλλευσης και απέναντι στην επίθεση που έχει εξαπολύσει
στο λαό και την εργατιά, ακόμα κι ανεξάρτητα από ιδεολογικο-
πολιτικές διαφορές και διαφωνίες, στα πλαίσια πάντα του κινή-
ματος. Στη βάση του κοινού λαϊκού και ταξικού συμφέροντος
που οι μάζες πρέπει να «ανακαλύψουν» μέσα στην ιδεολογική
συσκότιση που το σύστημα έχει επιβάλλει. Αυτήν την κατεύ-
θυνση πρέπει να υπηρετούμε χωρίς αναστολές ακόμα κι αν για
μια μακρά, μάλλον, περίοδο θα κινούμαστε κόντρα στο ρεύμα
της υπόλοιπης αριστεράς.
Φασιστικές προκλήσεις - πώς απαντάμε
100. Η δράση της Χρυσής Αυγής στις γειτονιές και γενικότερα η

εμφάνιση του φασιστικού κινδύνου, δεν οφείλεται στις «φιλάν-
θρωπες-φιλελληνικές» πρωτοβουλίες της, αλλά πριμοδοτείται
από τη βάρβαρη, αντιδραστική και πολλές φορές στα όρια της
αστικής δημοκρατίας, πολιτική της Τρόικας και των ντόπιων πο-
λιτικών υπηρετών της. Η Χρυσή Αυγή χρησιμοποιείται ως εργα-
λείο και εφεδρεία ενός συστήματος που το ίδιο κεντρικά
φασιστικοποιεί τη δημόσια ζωή όχι μόνο με τη σύλληψη, την τρο-
μοκρατία, την καθημερινή καταστολή αγώνων και τις διώξεις
των αγωνιστών αλλά και με την ίδια την αντεργατική-αντιλαϊκή
πολιτική του.
Η δράση μας στις γειτονιές πρέπει να συμβάλλει στην ανά-
πτυξη αγώνων και κινημάτων αντίστασης και διεκδίκησης

γιατί αυτή είναι η καλύτερη απάντηση και στην άνοδο των φα-
σιστών. Η αντίσταση στην πολιτική των απολύσεων, της ανερ-
γίας, στις μειώσεις μισθών και συντάξεων, στην πλήρη διάλυση
των εργασιακών σχέσεων, στην πολιτική της εξάρτησης από ΕΕ-
ΗΠΑ, η ανάπτυξη κινήματος υπεράσπισης των δικαιωμάτων και
ελευθεριών του λαού κόντρα στη φασιστικοποίηση της δημόσιας
ζωής θα αποκαλύπτει, πέρα απ’ όλα τα άλλα, και το ρόλο των
φασιστών ως το μακρύ χέρι του κεφαλαίου, αναγκάζοντάς τους
να αποκαλύψουν πίσω από το προσωπείο τους τα, υπέρ του κε-
φαλαίου και ιμπεριαλισμού, πραγματικά χαρακτηριστικά τους.
Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να υποτιμούνται και οι πλα-
τιές αντιφασιστικές πρωτοβουλίες, τις οποίες και πρέπει να στη-
ρίζουμε όπου υπάρχει ανάγκη και δυνατότητα και με λογική
μαζικού κινήματος και όχι κλεφτοπολέμου και “στρατιωτικών”
αντιπαραθέσεων.
Για την πολιτική-οργανωτική μορφή

της παρέμβασής μας
101. Η πολιτική – οργανωτική μορφή της παρέμβασής μας στους

χώρους της γειτονιάς μπορεί να έχει κατά βάση τρεις πλευρές.
- Την αυτοτελή κομματική παρέμβαση.
-Tην συγκρότηση τοπικών συνελεύσεων της Λαϊκής Αντίστα-
σης- ΑΑΣ.
-Tην συμμετοχή σε σχήματα κοινής δράσης με τοπικές συλ-
λογικότητες και φορείς.
Η κάθε πλευρά δεν αποκλείει και δεν μπορεί να υποκατα-
στήσει την άλλη αλλά πρέπει να την ενισχύει τόσο πολιτικά
όσο και οργανωτικά.
Έχουμε υποχρέωση και καθήκον να προβάλλουμε με τον πιο
πλατύ τρόπο και με αποφασιστικότητα όσα ζητήματα αποφασί-
ζουμε σαν οργάνωση ότι πρέπει να τεθούν στις γειτονίες. Είμαστε
εκτός από κάτοικοι και μέλη του ΚΚΕ(μ-λ) και οφείλουμε να εν-
τάξουμε την παρέμβασή μας στις γειτονιές στην συνολική κατεύ-
θυνση συγκρότησης ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ του
εργαζόμενου λαού και της νεολαίας ενάντια σε κυβέρνηση-κε-
φάλαιο- ιμπεριαλιστές. Οφείλουμε να παρεμβαίνουμε για την ενί-
σχυση και την ανάπτυξη της εργατικής-κομμουνιστικής
κατεύθυνσης στον λαό και το κίνημα.

Δίνουμε νέα ώθηση όπου υπάρχουν και συγκροτούμε νέες -
όπου μπορούν να διαμορφωθούν πολιτικές και οργανωτικές δυ-
νατότητες- τοπικές συνελεύσεις της Λαϊκής Αντίστασης- ΑΑΣ. Η
πραγματική τους υπόσταση θα κριθεί από το πως θα ριζώσουν
μέσα στον λαό και το κίνημα. Ετσι, ιδιαίτερη πρέπει να είναι η
προσπάθειά μας για την συγκρότηση τοπικών σχημάτων που να
λειτουργούν, να συνδέονται με τον κόσμο της γειτονιάς και να
παρεμβαίνουν στην περιοχή τους για την ανάδειξη των λαϊκών
προβλημάτων και την δημιουργία όρων μαζικού κινήματος αν-
τίστασης.
Συμμετέχουμε σε σχήματα κοινής δράσης και κινούμαστε
μέσα από πλατιές, δημοκρατικές και ανοιχτές μορφές λαϊκής ορ-
γάνωσης όπως πρωτοβουλίες, μαζώξεις, επιτροπές κατοίκων, ερ-
γαζομένων, ανέργων. Συμπορευόμαστε στο πλαίσιο μιας
κινηματικής λογικής, που εντάσσει το πρόβλημα στη γενικότερη
επίθεση του συστήματος και προσπαθούμε να διασφαλίσουμε το
ταξικό και αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο της πάλης. Πα-
λεύουμε με τον κόσμο και στον κόσμο άμεσα και δημοκρατικά,
για να καταξιώσουμε την αγωνιστική και λαϊκή προοπτική με
εστίες αντίστασης.
102. Αυτό που πρέπει να έχουμε ξεκάθαρο είναι ότι οι « προτε-

ραιότητες» των περισσότερων δυνάμεων της αριστεράς είναι σε
άλλη κατεύθυνση από την δική μας και αυτό αποτελεί μαζί με
την επίθεση του συστήματος έναν σοβαρό ανασταλτικό παρά-
γοντα για την συγκρότηση κινήματος στους χώρους των γειτο-
νιών. Το είδαμε στην πράξη να εκδηλώνεται με την μετατροπή
τοπικών σχημάτων σε παραρτήματα είτε του «αλληλεγγύη για
όλους» είτε «λεσχών».
Έχουμε σε εξέλιξη φαινόμενα υπολειτουργίας αλλά και διά-
λυσης σχημάτων σε γειτονιές και πρωτοβουλιών εργαζόμενων –
ανέργων. Αυτά είναι τα αποτελέσματα των πολιτικών στοχεύ-
σεων μιας σειράς δυνάμεων στην αριστερά, στοχεύσεων που
πλέον δεν αφορούν το κίνημα στις γειτονιές και την μαζική
δράση του εργατικού-λαϊκού παράγοντα αλλά τις κεντρικές κομ-
ματικές προκρίσεις, δηλαδή, τις εκλογικές διαδικασίες.
Οφείλουμε να αντιταχθούμε τόσο στα παραλυτικά φαινόμενα
που εμφανίζονται στο κίνημα, όσο και στην μετατροπή ενός αγω-
νιστικού δυναμικού αλλά και νέων ανθρώπων, ανέργων και ερ-
γασιακά περιπλανώμενων, σε εθελοντές των «δομών αλλη-

λεγγύης» κάθε είδους και απόχρωσης. Αν θέλουμε ο νέος κόσμος
της ανεργίας και της εργασιακής περιπλάνησης να μην γίνει βορά
στα νύχια των φασιστών πρέπει να ενισχύσουμε την αγωνιστική
διεκδίκηση και αλληλεγγύη του λαού και της νεολαίας σαν της
μόνης κατεύθυνσης που μπορεί να φέρει νίκες και να ανοίξει
προοπτικές για την απόκρουση της επίθεσης!
Για την Λαϊκή Αντίσταση-Αριστερή

Αντιιμπεριαλιστική Συνεργασία
103. Η πανελλαδική συγκρότηση της Λαϊκής Αντίστασης – ΑΑΣ

τον Οκτώβρη του 2013 μέσα από μία διήμερη πανελλαδική σύ-
σκεψη, με την συμμετοχή εκατοντάδων εργαζόμενων και νεο-
λαίων, αποτέλεσε ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός για το
ξεκίνημα μίας προσπάθειας που έχει στόχο να συμβάλλει στην
ανασυγκρότηση του εργατικού-λαϊκού κινήματος, για το δυνά-
μωμα της πάλης απέναντι στις δυνάμεις του συστήματος.
Η υπόθεση της Λαϊκής Αντίστασης-ΑΑΣ έχει μόλις ξεκινήσει
και οφείλει να ανταποκριθεί με συνέπεια και συνέχεια τόσο στο
πολιτικό πλαίσιο συγκρότησής της όσο και στους στόχους πάλης
που έχει θέσει. Καθοριστικός παράγοντας η σύνδεση με τον ερ-
γαζόμενο λαό μέσα από την συμμετοχή στην πάλη του, από πρω-
τοβουλίες για οικοδόμηση όρων μαζικής αντίστασης στην
επίθεση κυβέρνησης, κεφαλαίου και ιμπεριαλιστών.
Την διαδικασία της σύνδεσης μπορούν να την ενισχύσουν κοι-
νές προσπάθειες των σχημάτων εργαζόμενων και νεολαίας στους
χώρους τους καθώς και η συγκροτημένη παρουσία και παρέμ-
βαση σε γειτονιές και πόλεις με κεντρικό άξονα τα λαϊκά προ-
βλήματα.
104. Η ενίσχυση της αντιιμπεριαλιστικής πάλης αποτελεί ένα κρί-

σιμο μέγεθος για την αλλαγή των συσχετισμών στο πλαίσιο του
εργατικού-λαϊκού κινήματος. Ιδιαίτερα σε μία περίοδο σαν την
σημερινή όπου οι κυρίαρχες ρεφορμιστικές δυνάμεις της αριστε-
ράς είτε έχουν υποταχθεί στο αστικό δόγμα του «ανήκουμε στην
Δύση», είτε θέλουν να αποφύγουν την πραγματική σύγκρουση
με τους ιμπεριαλιστές μέσα από θεωρίες «ιμπεριαλιστικών πυρα-
μίδων» και «αλληλεξάρτησης».
Η προώθηση της αντιιμπεριαλιστικής πάλης απαιτεί από την
Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ, ιδιαίτερες προσπάθειες καθώς αποτελεί

σήμερα τον μοναδικό συγκροτημένο αριστερό χώρο που μπορεί
να πάρει πρωτοβουλίες, τόσο μέσα στον λαό όσο και στο υπό-
λοιπο χώρο της αριστεράς σπάζοντας τις «υγειονομικές ζώνες»
που έχουν στήσει οι ρεφορμιστές κάθε είδους στον αντιιμπερια-
λιστικό αγώνα.
Ιδιαίτερης σημασίας ζήτημα αποτελεί η πάλη ενάντια στην
φασιστικοποίηση της δημόσιας και πολιτικής ζωής που προ-
ωθούν η κυβέρνηση, οι κρατικοί μηχανισμοί και οι αντιδραστικές
δυνάμεις του συστήματος. Η Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ πρέπει να
συνδυάσει την πάλη ενάντια στην κρατική καταστολή και τρο-
μοκρατία, την πάλη ενάντια στο κτύπημα των πολιτικών και
συνδικαλιστικών ελευθεριών του εργαζόμενου λαού που συνε-
χώς κλιμακώνεται με την πάλη ενάντια στον φασισμό έτσι όπως
σήμερα εμφανίζεται στην χώρα μας.
105. Η ενίσχυση της λειτουργίας όλων των οργάνων της Λαϊκής

Αντίστασης- Αριστερής Αντιιμπεριαλιστικής Συνεργασίας, ιδι-
αίτερα του Πανελλαδικού Συντονιστικού και των Τοπικών Συ-
νελεύσεων θα βοηθήσει σημαντικά τόσο στην πανελλαδική
παρουσία της όσο και την ενδυνάμωσή της με νέους συναγωνι-
στές. Η λειτουργία των οργάνων (συζήτηση, απόφαση, δράση)
με την ολόπλευρη συμμετοχή τόσο των οργανωμένων όσο και
των ανένταχτων αγωνιστών θα τους δώσει ουσιαστικό ρόλο και
περιεχόμενο.
Στόχο πρέπει να αποτελέσει η μαζική διεύρυνση της Λαϊκής
Αντίστασης-ΑΑΣ με εργατικό, λαϊκό και νεολαιίστικο δυναμικό
αγωνιστών στη βάση μιας πλατιάς συμφωνίας με το πολιτικό της
πλαίσιο, τους στόχους πάλης και κυρίως μέσα από τη δράση και
τις παρεμβάσεις της στα μέτωπα αντίστασης και διεκδίκησης.
Πρέπει να συνεχίσουμε στην κατεύθυνση αξιοποίησης ενός
ευρύτερου δυναμικού που βρίσκεται στον περίγυρό μας με στόχο
τη συγκρότησης πρωτοβουλιών και σχημάτων κοινής δράσης.
106. Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει η Λαϊκή Αντί-

σταση-ΑΑΣ στις διεργασίες και τις ανακατατάξεις που εξελίσ-
σονται στον κόσμο της Αριστεράς καθώς οι διεθνείς και
εσωτερικές εξελίξεις, διαφοροποιούν δεδομένα, σπάνε αντιλή-
ψεις αλλά ταυτόχρονα δημιουργούν νέες αυταπάτες και μονό-
δρομους. Η κινηματική υποχώρηση με κύρια ευθύνη των
δυνάμεων της ρεφορμιστικής αριστεράς, η κάθε μία με τον τρόπο

και την στάση της και χωρίς να υπολείπονται σε ευθύνες και δυ-
νάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς έχει δημιουργήσει ένα
ασφυκτικό πλαίσιο από το οποίο αναζητούν διέξοδο πολλοί
αγωνιστές. Παρά τις δυσμενείς συνθήκες και συσχετισμούς ανα-
δεικνύεται ένα αγωνιστικό δυναμικό που δεν φαίνεται διατεθει-
μένο να υποταχτεί στην επίθεση του συστήματος είτε προς χάριν
της «κυβερνώσας αριστεράς» του ΣΥΡΙΖΑ, είτε της αναχώρησης
του ΚΚΕ, είτε των «μεταβατικών» ασκήσεων προσαρμογής της
ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Στην βάση αυτών των δεδομένων πρέπει να ενταθούν οι πρω-
τοβουλίες κοινής δράσης από την μεριά της Λαϊκής Αντίστασης-
ΑΑΣ τόσο σε τοπικό όσο και σε κεντρικό επίπεδο στα ανοικτά
μέτωπα πάλης. Ώστε να αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή της κινημα-
τικής ανασυγκρότησης που απαιτεί η περίοδος σε αντικαπιταλι-
στική-αντιιμπεριαλιστική- αντισυνδιαχειριστική κατεύθυνση.
Η πάλη ενάντια στη φασιστικοποίηση

της δημόσιας ζωής και το φασισμό
107. Όσο κλιμακώνεται η επίθεση στα δικαιώματα και την ζωή

του εργαζόμενου λαού, όσο σφίγγουν τα δεσμά της ιμπεριαλι-
στικής εξάρτησης από την αντιλαϊκή κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ
τόσο κλιμακώνεται η καταστολή των κινητοποιήσεων, οι διώξεις
αγωνιστών, οι επιστρατεύσεις απεργών, τα πογκρόμ κατά των
μεταναστών.
Η επιχείρηση της «εξάρθρωσης» της ΧΑ από την μεριά της
κυβέρνησης έχει ήδη αποκαλύψει τους πραγματικούς της στό-
χους που αφορούν, το δυνάμωμα της ολομέτωπης επίθεσης με
κεντρικό άξονα την ίδια την κυβέρνηση και τους κρατικούς μη-
χανισμούς απέναντι στις λαϊκές οργανώσεις, την αριστερά και
τον αγωνιζόμενο λαό. Η δράση του φασιστικού μορφώματος της
ΧΑ με την στήριξη και ενίσχυση μερίδων του κεφαλαίου, μηχα-
νισμών του κράτους και του συστήματος, στο έδαφος της αντι-
λαϊκής επίθεσης και της κινηματικής οπισθοχώρησης έχει
δημιουργήσει ανθεκτικά ερείσματα σε μερίδες εργαζόμενων και
νεολαίας όπως έδειξαν και οι πρόσφατες εκλογές για δήμους,
περιφέρειες και ευρωβουλή, κάνοντας φανερό ότι δεν έχουμε
ξεμπερδέψει με αυτό το φασιστικό μόρφωμα και ότι αυτό κου-
βαλάει.

Η πάλη ενάντια στον ζόφο της φασιστικοποίησης της δημό-
σιας ζωής και του φασισμού δεν μπορεί παρά να είναι κομμάτι
της ενιαίας πάλης του λαού ενάντια στην φτώχεια, την ανεργία,
την ιμπεριαλιστική εξάρτηση. Ενάντια στα παλιά και νέα βάρ-
βαρα- αντιλαϊκά μέτρα. Η υπεράσπιση του δικαιώματος του
λαού να οργανώνεται και να παλεύει ενάντια στους καταπιεστές
του, η υπεράσπιση της συνδικαλιστικής οργάνωσης και δράσης
στους χώρους δουλειάς και παντού όπου ζει, δουλεύει και σπου-
δάζει αποτελεί κορυφαίο πολιτικό ζήτημα διεκδίκησης.
Η αντιλαϊκή κυβέρνηση, το αστικό κράτος, οι ιμπεριαλιστές
κλιμακώνουν την επίθεσή τους στον «εχθρό λαό» με όλα τα μέσα
και τους τρόπους και θα συνεχίσουν να αξιοποιούν το φασιστα-
ριό, στην κατεύθυνση αυτή.
Οι πολιτικές και συνδικαλιστικές ελευθερίες προασπίζονται
και καταχτιούνται μέσα από την αντίσταση και την πάλη, σε
άμεση συνάρτηση με τους πολιτικούς-ταξικούς συσχετισμούς
που διαμορφώνει το επίπεδο ανάπτυξης του εργατικού-λαϊκού
κινήματος.
Στην κατεύθυνση αυτή σε κοινή δράση με ένα ευρύτερο δυ-
ναμικό αγωνιστών, οργανώσεων, κινήσεων μπορούν να δημιουρ-
γηθούν κινήσεις και πρωτοβουλίες με πλατύ δημοκρατικό
αντιφασιστικό χαρακτήρα, με στόχο την μαζική κινητοποίηση
του λαού, την αλληλεγγύη σε αγώνες και αγωνιστές, την ενημέ-
ρωση, την συζήτηση, την αποκάλυψη και την καταγγελία της πο-
λιτικής της φασιστικοποίησης.
Να δημιουργήσουμε μαζικούς όρους καταγγελίας των φασι-
στικών δυνάμεων και της δράσης τους, με έντονο το στοιχείο της
προάσπισης και της περιφρούρησης αγώνων, αγωνιστών και ορ-
γανώσεων από την φασιστική βία.
Για το αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο πάλης του λαού
108. Η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και την ιμπεριαλιστική

εξάρτηση αποτελεί συστατικό στοιχείο του συνολικότερου αγώνα
της εργατικής τάξης και του λαού για την απελευθέρωσή τους.
Η υπόθεση της πάλης ενάντια στα δεσμά της ιμπεριαλιστικής
εξάρτησης από Αμερικάνους και Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές συν-
δέεται άρρηκτα με την πάλη για την κοινωνική χειραφέτηση και
απελευθέρωση από τα καπιταλιστικά δεσμά.

Η κεφαλαιοκρατική αστική τάξη της χώρας έχει συνδέσει την
κυριαρχία της με το ξεπούλημα της χώρας και του λαού στους
ιμπεριαλιστές. Τα δεσμά της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης αποτε-
λούν για την άρχουσα τάξη τους απαραίτητους όρους για εξα-
σφάλιση «βιωσιμότητας» και «ανάπτυξης» και προπαντός της
δικής της κερδοφορίας. Όσο και αν της έχει «κοστίσει», και συ-
νεχίζει να της «κοστίζει», ο εξαρτημένος και μεταπρατικός χα-
ρακτήρας της, έχει συνδέσει στρατηγικά την τύχη της με τους
ιμπεριαλιστές,προσφέροντας τον λαό και την χώρα λεία στις ορέ-
ξεις τους. Καμία μερίδα του κεφαλαίου δεν αμφισβητεί αυτή την
στρατηγική επιλογή παρά τις κατά καιρούς «κορώνες» για
«εθνική κυριαρχία» και «αξιοπρέπεια» που αποτελούν το προ-
κάλυμμα για την διαπραγμάτευση με τους ιμπεριαλιστές του
ρόλου και της θέσης του ντόπιου κεφαλαίου τόσο στο εσωτερικό
όσο και ευρύτερα στην περιοχή.
109. Τα μεσοστρώματα στην χώρα μας που σήμερα συνθλίβονται

από την πολιτική της επίθεσης και της παράδοσης της χώρας
στους τροϊκανούς ιμπεριαλιστές δείχνουν κατά καιρούς διαθέ-
σεις αντίθεσης και αντιπαράθεσης με τον ιμπεριαλισμό και την
ιμπεριαλιστική εξάρτηση. Η αντιδραστική συμμαχία τους με την
κεφαλαιοκρατική αστική τάξη ήδη από την δεκαετία του ’80, με
πολιτικό διαμεσολαβητή το ΠΑΣΟΚ, τα οδήγησε κατά μεγάλη
πλειοψηφία να αποδεχθούν την ιμπεριαλιστική εξάρτηση και ιδι-
αίτερα από τους ευρωπαίους σαν στοιχείο και της δικής τους ανέ-
λιξης. Με μεγάλη ευκολία αποδέχονται τα εθνικιστικά
κηρύγματα και γίνονται φορείς αντιδραστικών ξενοφοβικών
πρακτικών καθώς από την φύση τους, θεωρούν ότι αποτελούν
τον «κορμό» της κοινωνίας και του έθνους. Η εναντίωση στην
υποβάθμισή τους, στην σημερινή περίοδο της κρίσης του καπι-
ταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος, κάτω από το βάρος της
επίθεσης, δεν επιδιώκεται να συνδεθεί με τις αντιστάσεις και την
πάλη του εργαζόμενου λαού αλλά να επιβληθεί πάνω σε αυτόν
και να τον χρησιμοποιήσει σαν μοχλό πίεσης και διαπραγμάτευ-
σης, τόσο με την αστική τάξη όσο και με τους ιμπεριαλιστές, για
τα δικά τους συμφέροντα. Η αντιιμπεριαλιστική πάλη δεν μπορεί
να στηριχτεί ούτε μπορεί να αναπτυχθεί από τα μεσοστρώματα
τα οποία μονίμως ταλαντεύονται και στο ζήτημα αυτό καθώς κι-
νούνται από μία ρηχή εναντίωση στον ιμπεριαλισμό έως σε
πλήρη υποταγή σε αυτόν, ανάλογα με τις περιστάσεις.

110. Για την εργατική τάξη και τον εργαζόμενο λαό ο ιμπεριαλι-
σμός και η πολιτική οικονομική και στρατιωτική εξάρτηση από
τους ιμπεριαλιστές αποτελούν θανάσιμους εχθρούς για τα συμ-
φέροντά τους, για την ίδια τους τη ζωή.
Η εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα δεν μπορούν
να αποδεχθούν μία ρημαγμένη, από την ιμπεριαλιστική λεηλα-
σία, χώρα, με εξαντλημένους τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους
που θα μπορούσαν να έχουν στον έλεγχό τους, με την κατάληψη
της εξουσίας, για μία αυτοδύναμη παραγωγική ανάπτυξη. Απο-
τελεί θανάσιμη απειλή η μετατροπή της χώρας σε βάση εξόρμησης
των ιμπεριαλιστών ενάντια στους λαούς και τις χώρες της περιο-
χής αλλά και χωροφύλακα του λαού μας. Και όσο η πολιτική ζωή
της χώρας καθορίζεται από τις επιλογές των ιμπεριαλιστικών δυ-
νάμεων τους ανταγωνισμούς και τις αντιθέσεις τους, με ένα
αστικό πολιτικό προσωπικό υποταγμένο τόσο η επίθεση στα δι-
καιώματα και τις κατακτήσεις θα κλιμακώνεται και η φτώχεια
και η εξαθλίωση του εργαζόμενου λαού θα εξαπλώνεται.
Συνεπή και μέχρι τέλους αγώνα ενάντια στους ιμπεριαλιστές
μπορεί να δώσει μόνο η εργατική τάξη και ο λαός στην προ-
οπτική κατάχτησης της ανεξαρτησίας της χώρας από τα πολι-
τικά, οικονομικά και στρατιωτικά δεσμά. Να οικοδομήσει
μέτωπο αλληλεγγύης, συνεργασίας και φιλίας με την εργατική
τάξη και τους λαούς της περιοχής, ιδιαίτερα των Βαλκανίων και
της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, ενάντια στις ιμπεριαλιστικές
επεμβάσεις, τους πολέμους και τις σφαγές των λαών. Για το ξε-
πέταγμα των ιμπεριαλιστών από κάθε περιοχή για να ζήσουν οι
λαοί λεύτεροι και ανεξάρτητοι. Η αντιμπεριαλιστική πάλη είναι
εργατική υπόθεση και η ανεξαρτησία της χώρας δεν μπορεί
παρά να έχει κόκκινο χρώμα.
111. Η αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση στην χώρα μας έχει υπο-

στεί σημαντική υποχώρηση σε συνάρτηση με την γενικότερη κι-
νηματική οπισθοχώρηση, κάτω από το βάρος της επίθεσης των
δυνάμεων του συστήματος αλλά και της δεξιάς μετατόπισης του
μεγαλύτερου μέρους των δυνάμεων της αριστεράς.
Η συστηματική προσαρμογή στις επιλογές της ντόπιας αστι-
κής τάξης που συνοδεύεται πολλές φορές από έναν κούφιο αντι-
καπιταλισμό δεν έχει σκοπό να απειλήσει τα «ιερά και τα όσια»
του συστήματος της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης. Γίνεται συστη-
ματική προσπάθεια να υποβαθμιστεί η αντιιμπεριαλιστική πάλη

σαν «εθνικοκεντρική» απόκλιση ή να είναι προσανατολισμένη
μόνο σε κάποια «εξωτερικά γνωρίσματα» του ιμπεριαλισμού, πο-
λέμους, επεμβάσεις, εισβολές. Καμία σύνδεση με τα οικονομικά
και πολιτικά στοιχεία του καπιταλισμού που γεννούν τις ιμπε-
ριαλιστικές φρικαλεότητες σε χώρες και λαούς. Ελάχιστη έως μη-
δαμινή αναφορά και σύνδεση των ιμπεριαλιστικών
ανταγωνισμών για κυριαρχία, με την οικονομική κρίση του κα-
πιταλιστικού συστήματος.
Παλιοί και νέοι ρεβιζιονιστές-ρεφορμιστές έχουν «σκαρώσει»
ολόκληρες θεωρίες για να επενδύσουν πολιτικά και να δικαιο-
λογήσουν την βαθιά τους υποτακτική επιλογή. Από τις αστικές
θεωρίες της παγκοσμιοποίησης έως αυτές περί ιμπεριαλιστικής
Ελλάδας έχουν σαν κοινό τους παρανομαστή τον εξοβελισμό
από τους στόχους του εργατικού-λαϊκού κινήματος την πάλη
ενάντια στον ιμπεριαλισμό γενικά και την πάλη ενάντια στην ιμ-
περιαλιστική εξάρτηση στην χώρα μας ειδικότερα. Η στάση αυτή
των ρεβιζιονιστών-ρεφορμιστών δεν είναι καινούρια πάει πολύ
πίσω στον χρόνο, συνδέεται με την κυριαρχία των αντεπαναστα-
τικών αντιλήψεων στο κίνημα και έχει εκφραστεί κατά καιρούς
με διάφορους τρόπους. Κεντρικός πυρήνας της αντίληψής της η
αδυναμία της να δει την προοπτική της εργατικής τάξης και του
λαού σε μία ανεξάρτητη χώρα, κυρίαρχους στον τόπο τους .
Η απαξίωση - υποτίμηση της ιμπεριαλιστικής διάστασης του
καπιταλιστικού συστήματος ή η διαστρέβλωση της λενινιστικής
θεωρίας για τον ιμπεριαλισμό, ότι όπου υπάρχει μονοπωλιακό
κεφάλαιο, υπάρχει και ιμπεριαλισμός δεν αποτελούν παρά ανα-
παραγωγή των θεωριών του Κάουτσκι για τον «υπερ-ιμπεριαλι-
σμό», την συνεχή, αδιάκοπτη επέκταση-ανάπτυξη του
καπιταλισμού και την «ολοκλήρωσή» του. Οι θεωρίες αυτές σε
συνάρτηση με τις εκτιμήσεις για «πρώιμη» επανάσταση του
Οκτώβρη ή τις απόψεις ότι η επαναστατική διαδικασία αποτελεί
«μονόπρακτο», αποτελούν ομολογία ότι ο καπιταλιστικός-ιμπε-
ριαλιστικός μονόδρομος δεν μπορεί να ανατραπεί αλλά μόνο να
εξωραϊστεί. Μάλιστα δεν έχουν διστάσει να γίνουν και νεροκου-
βαλητές ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων και συμφερόντων στην
χώρα άλλος των ευρωπαίων, και άλλος των σοσιαλιμπεριαλι-
στών υποδεικνύοντας στη ντόπια αστική τάξη ανάλογες κατευ-
θύνσεις.

112. Οι σημερινοί πολιτικοί, οικονομικοί, γεωστρατηγικοί όροι
που καθορίζουν την ιμπεριαλιστική εξάρτηση της χώρας αποτε-
λούν και το έδαφος της σύγκρουσης της εργατικής τάξης και του
λαού με τις δυνάμεις του συστήματος. Για το εργατικό –λαϊκό κί-
νημα οι στόχοι της αντιιμπεριαλιστικής πάλης είναι άρρηκτα δε-
μένοι με την πάλη για κοινωνική απελευθέρωση και από την
άποψη αυτή έχουν στρατηγικό χαρακτήρα. Ταυτόχρονα η εναν-
τίωση στην ιμπεριαλιστική εξάρτηση συνδέεται με την καθημε-
ρινή πάλη του λαού ενάντια στην επίθεση του συστήματος.
Αποκαλύπτει πραγματικούς εχθρούς της εργατικής τάξης και του
λαού και οικοδομεί όρους για την πάλη ενάντια στην βάρβαρη
πολιτική τους.
Πάλη για έξοδο από την ιμπεριαλιστική ΕΕ, για να σπάσουν
τα δεσμά της οικονομικής και πολιτικής εξάρτησης από τους ευ-
ρωπαίους ιμπεριαλιστές που φέρνουν φτώχεια και ανεργία για
την εργατική τάξη και τον λαό.
Πάλη για έξοδο από το ΝΑΤΟ και διώξιμο των αμερικανο-
νατοϊκών βάσεων από κάθε περιοχή της χώρας.
Οι στόχοι αυτοί έχουν ιδιαίτερη σημασία για την τακτική του
κινήματος καθώς συνδέονται άμεσα με τους όρους που καθορί-
ζουν την οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας και του εργα-
ζόμενου λαού και αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της
επίθεσης του συστήματος.
113. Η αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση και πάλη δεν μπορεί να

περιοριστεί στα πλαίσια της χώρας αλλά αποτελεί πολιτικό ζή-
τημα για όλους τους λαούς των Βαλκανίων και της Νοτιοανατο-
λικής Μεσογείου, ιδιαίτερα σήμερα που ο παροξυσμός των
παρεμβάσεων και του ανταγωνισμού των ιμπεριαλιστών φέρνει
το αιματοκύλισμα λαών και την καταστροφή χωρών. Ενάντια
στους εθνικισμούς και τους κάθε είδους αλυτρωτισμούς που προ-
ωθούν οι ντόπιες αστικές τάξεις και οι ιμπεριαλιστές.
Οι λαοί έχουν κοινό συμφέρον να οικοδομήσουν ένα ενιαίο
μέτωπο πάλης ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τους ντόπιους υπο-
τακτικούς του. Να δημιουργήσουν ισχυρούς δεσμούς, φιλίας, συ-
νεργασίας και αλληλεγγύης, αρνούμενοι να μπουν κάτω από
ξένες σημαίες και να γίνουν υποχείρια του ενός ή του άλλου ιμ-
περιαλιστή, της μίας ή της άλλης αστικής τάξης.
Στην κατεύθυνση αυτή οφείλουμε να ενισχύσουμε την πάλη
για μία ενιαία και ανεξάρτητη Κύπρο, χωρίς εξάρτηση από Αμε-

ρικάνους και Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές, χωρίς στρατούς κατο-
χής και βάσεις, με τον λαό της, ελληνοκύπριους και τουρκοκύ-
πριους, πραγματικό αφέντη στον τόπο τους. Ενάντια σε παλιά
και νέα σχέδια των ιμπεριαλιστών που μοναδικό στόχο έχουν να
μετατρέψουν το νησί σε «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» για την
προώθηση των συμφερόντων τους στην ευρύτερη περιοχή.
Να οικοδομήσουμε την φιλία και την αλληλεγγύη με τον λαό
της Τουρκίας, ενάντια στα αντιδραστικά σχέδια και τους γεω-
στρατηγικούς στόχους των ντόπιων αστικών τάξεων, των κυβερ-
νήσεών τους, που καθορίζονται από τις επιδιώξεις, τους στόχους
αλλά και τον σκληρό ανταγωνισμό Αμερικάνων και Ευρωπαίων
ιμπεριαλιστών.
Να αντιταχτούμε στην πολιτική της ντόπιας αστικής τάξης
της χώρας μας και των κυβερνήσεών της που συμμετέχει σε
κάθε πολεμική εξόρμηση και παρέμβαση των ιμπεριαλιστών
ενάντια σε χώρες και λαούς τόσο στην ευρύτερη περιοχή όσο
και γενικότερα.
114. Η πολιτική υποτέλειας της αστικής τάξης και των κυβερνή-

σεών της έχει, εκτός των άλλων, στόχο να αποσπάσει την εύνοια
των ιμπεριαλιστών για τις δικές της επιδιώξεις στην περιοχή, για
πιο αναβαθμισμένο ρόλο και θέση και αναζωπύρωση δικών της
διεκδικήσεων απέναντι σε γειτονικές χώρες.
Να αντιταχτούμε σε κάθε αλλαγή συνόρων στην περιοχή μας
και ευρύτερα καθώς αποτελεί στόχο των ιμπεριαλιστών που ικα-
νοποιεί τις επιδιώξεις τους για διεύρυνση της κυριαρχίας τους
και φέρνει δυστυχία και ποταμούς αίματος για τους λαούς. Τους
διχάζει, τους αποπροσανατολίζει από τους πραγματικούς τους
εχθρούς και την πάλη για τα δικά τους συμφέροντα.
Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε την σύνθετη ονομασία της
ΠΓΔΜ με γεωγραφικό προσδιορισμό ενάντια σε αλυτρωτισμούς
και εθνικισμούς κάθε είδους και από πολλές αντιδραστικές πλευ-
ρές. Ενάντια στις παρεμβάσεις των ιμπεριαλιστών που υποθάλ-
πουν στην περιοχή εθνοτικά και μειονοτικά ζητήματα για να
μπορούν να παρεμβαίνουν σαν επιδιαιτητές των διαφορών.
Παραμένουμε σταθεροί στην κατεύθυνση «δεν παρεμβαί-
νουμε, δεν διεκδικούμε» εκφράζοντας τα εργατικά και λαϊκά
συμφέροντα που είναι αντίθετα σε κάθε προσπάθεια των ντό-
πιων αστικών δυνάμεων και των ιμπεριαλιστών να αναδιαμορ-
φώσουν τον χάρτη της κυριαρχίας τους στην περιοχή σκορ-

πώντας τον μίσος και την αλληλοσφαγή των λαών. Ταυτόχρονα
είμαστε ενάντιοι σε κάθε προσπάθεια των ιμπεριαλιστών να λε-
ηλατήσουν τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους της χώρας, είτε με
ειδικές ζώνες, είτε με συνεκμεταλλεύσεις ή οποιοδήποτε άλλο
τρόπο.
115. Το ΚΚΕ (μ-λ) θέλοντας να υπηρετήσει την εργατική κομ-

μουνιστική κατεύθυνση της πάλης του λαού μας και των λαών
της περιοχής οφείλει να συμβάλλει στην οικοδόμηση αντιπολε-
μικού-αντιιμπεριαλιστικού μετώπου πάλης του λαού μας, στην
οικοδόμηση μετώπου πάλης των λαών των Βαλκανίων και της
Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Να εντείνει τις προσπάθειές του
για την οικοδόμηση σχέσεων με αριστερές και κομμουνιστικές
οργανώσεις και κόμματα της περιοχής έτσι ώστε μέσα για κοινές
πρωτοβουλίες και δράσεις ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον πό-
λεμο και τον εθνικισμό.

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ
1. Αναμφίβολα, το διάστημα που μεσολάβησε από την 7η Συν-

διάσκεψη της οργάνωσής μας (Μάρτης 2010) μέχρι σήμερα χα-
ρακτηρίστηκε από μια σειρά πολύ σημαντικές εξελίξεις τόσο σε
ό,τι αφορά το διεθνές πεδίο και τη γεωστρατηγική πολιτική κα-
τάσταση, αλλά και σε ό,τι αφορά το εσωτερικό της χώρας. Εξε-
λίξεις που σημάδεψαν ανεξίτηλα την πολιτική πραγματικότητα,
εξελίξεις που ανέδειξαν σε υπερθετικό βαθμό όλο το πλέγμα των
αντιθέσεων και των αντιφάσεων του καπιταλιστικού-ιμπεριαλι-
στικού συστήματος. Αναμφίβολα, αυτό που βίωσαν οι λαοί όλου
του κόσμου, και μέσα σε αυτούς με έναν ιδιαίτερο τρόπο και ο
δικός μας, είναι το τι κινδύνους επιφυλάσσει γι’ αυτούς και την
ανθρωπότητα συνολικά, ο καπιταλισμός-ιμπεριαλισμός, τι είναι
ικανός να «παράξει» προκειμένου να ξεφύγει από την κρίση του,
ως πού μπορεί να φτάσει προκειμένου να διασώσει και να ανα-
βαθμίσει τον κύκλο παραγωγής κέρδους. Και, αναμφίβολα επί-
σης, σε αυτό το διάστημα οι λαοί έδωσαν ό,τι καλύτερο
μπορούσαν προκειμένου να αντισταθούν στη βαρβαρότητα του
ιμπεριαλισμού, ανέπτυξαν αγώνες που δημιούργησαν νέα δεδο-
μένα, έβαλαν ξανά σε πρώτο πλάνο το ζήτημα των πραγματικών
δυνατοτήτων της λαϊκής πάλης. Γι’ αυτό και αναδείχτηκε περί-
τρανα η τεράστια σημασία της έλλειψης οργανωμένου, ισχυρού
κομμουνιστικού κινήματος.
Για την κρίση και τα χαρακτηριστικά της
2. Από την πρώτη στιγμή της εκδήλωσης της κρίσης, η οργάνωσή

μας έθεσε το ζήτημα στην πραγματική του διάσταση: ότι αυτή η
κρίση είναι η εκδήλωση στο οικονομικό πεδίο και η αντανά-
κλαση στο πολιτικό πεδίο της αδυναμίας του ιμπεριαλισμού να
απαντήσει στη δομική του ανάγκη για αναδιάταξη των αγορών
και των σφαιρών επιρροής, είναι η έκφραση ενός αδιεξόδου το
οποίο δεν ξεπερνιέται ούτε με συνταγές οικονομικού τύπου ούτε
με μια «λελογισμένη» διαχείριση που θα περιορίσει την υπερ-
διόγκωση του χρηματοπιστωτικού τομέα και θα στηρίξει την
πραγματική ανάπτυξη και τις «υγιείς» παραγωγικές δυνάμεις.
Αυτό το αδιέξοδο -και στο βαθμό που δεν παρέμβουν με επανα-
στατικό τρόπο οι λαοί- θα ξεπεραστεί μόνο μέσα από τη βίαιη
αναμέτρηση μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, μέσα από
νέους οδυνηρούς κύκλους αίματος, βίας και πολεμικών αναμε-
τρήσεων. Και παράλληλα με την λυσσασμένη επίθεση στην ερ-
γατική τάξη, στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα, σε οτιδήποτε
είχε κατακτηθεί με τη συμβολή του εργατικού, ταξικού, κομμου-
νιστικού κινήματος.
3. Δεν αιφνιδιαστήκαμε, λοιπόν, από την κρίση και την εκδή-

λωσή της. Μπορεί να μην ήμασταν σε θέση να προσδιορίσουμε
τον ακριβή τρόπο της εκδήλωσής της, τη σφοδρότητά της και την
έκταση των συνεπειών της, αλλά σίγουρα δεν αναγκαστήκαμε
να κάνουμε πολιτικές αναθεωρήσεις ή και «κωλοτούμπες». Και
αυτό έχει ιδιαίτερη αξία να το μνημονεύουμε. Όχι για να ευλο-
γήσουμε τα γένια μας, αλλά για να αντιληφθούμε το μέγεθος της
σύγχυσης που επικρατεί στους κύκλους της Αριστεράς (στη χώρα
μας, αλλά και παγκόσμια) και την ανάγκη ουσιαστικότερης πα-
ρέμβασής μας στα δεδομένα που δημιουργεί αυτή η κατάσταση
σύγχυσης (γιατί δημιουργεί δεδομένα).
4. Είναι χαρακτηριστικό, λοιπόν, ότι η Αριστερά προσπαθούσε

να ερμηνεύσει την κρίση χωρίς στα εργαλεία της να συμπεριλαμ-
βάνει την ιμπεριαλιστική διάσταση του καπιταλισμού. Έτσι, είτε
αναλώθηκε σε μια αντιφατική και αδιέξοδη συζήτηση για το
χρέος και τη διαχείρισή του, είτε θεώρησε την κρίση ως ένα τε-
χνητό δημιούργημα των καπιταλιστών προκειμένου να εφαρμό-
σουν τις πολιτικές τους, είτε αντιμετώπισε την παρούσα έκφραση

της κρίσης ως «μία από τα ίδια». Και στις τρεις περιπτώσεις, το
πεδίο της συζήτησης παρέμενε ευνοϊκό για το σύστημα, καθώς
οι πλατιές λαϊκές και εργατικές μάζες όχι μόνο δεν εξοπλίστηκαν
κατάλληλα, αλλά αισθάνθηκαν να μπαίνουν στο περιθώριο, με
πρωτοβουλία της ίδιας της Αριστεράς η οποία είτε δεν έβλεπε
την ανάγκη για συγκρότηση αγωνιστικού μετώπου είτε ανέθεσε
την υπόθεση στους «ειδικούς», στους κάθε λογής οικονομολό-
γους και οικονομικούς αναλυτές.
Ως οργάνωση δώσαμε σκληρή αντιπαράθεση με αυτές τις λο-
γικές. Είτε μέσα στις «πλατείες» είτε και αργότερα, αναδείξαμε
την αναγκαιότητα συγκρότησης μετώπου ενάντια στον ιμπερια-
λισμό και την εξάρτηση της χώρας από τα ιμπεριαλιστικά δεσμά.
Εκεί που οι άλλοι έστηναν «επιτροπές λογιστικού ελέγχου» (για
να τις αφήσουν στα αζήτητα όταν διαπίστωσαν ότι η προοπτική
της «κυβερνώσας Αριστεράς» απαιτεί υποταγή στον «ρεαλισμό»
της αστικής διαχείρισης, που με τη σειρά της «διαπίστωσε» ότι
το χρέος εντέλει δεν είναι και τόσο... επαχθές) εμείς επιμέναμε ότι
η συζήτηση για το χρέος και τη «μερική», «ολική», «μονομερή» -
και πάει λέγοντας- διαγραφή του είναι μία συζήτηση σε λάθος
βάση και αποπροσανατολιστική για το λαϊκό-εργατικό κίνημα.
Δώσαμε αντιπαράθεση με τις λογικές που θεωρούσαν την
κρίση «φτιαχτή», ως ένα τεχνητό δημιούργημα του καπιταλι-
σμού, αναπαράγοντας έτσι -για μια ακόμη φορά- θεωρίες παν-
τοδυναμίας του. Χωρίς να αγνοούμε την πτυχή της αξιοποίησης
της κρίσης (ουσιαστικά, αξιοποίησης της ιδεολογικής-πολιτικής
υποχώρησης του εργατικού κινήματος) από τις δυνάμεις του συ-
στήματος προκειμένου να υλοποιήσουν τη σφοδρή αντεργατική-
αντιλαϊκή επίθεσή τους, με την «κατανόηση»-συναίνεση των
εργαζομένων, αναδείξαμε την πραγματική διάσταση της κρίσης
και τα αδιέξοδα του συστήματος που αυτή κατέγραψε.
Η παρέμβαση στις «πλατείες»
5. Η ραγδαία επιδείνωση της ζωής του λαού και των εργαζομέ-

νων με την έλευση του ΔΝΤ και την επιβολή των μνημονίων της
τρόικας των ιμπεριαλιστών οδήγησε σ’ ένα πρωτόγνωρο, μαζικό
απεργιακό ξέσπασμα. Ξεκινώντας από τη μεγαλειώδη απεργία
της 5ης Μάη 2010 (με τη δραματική εξέλιξη που οδήγησε στους
τρεις νεκρούς της Μαρφίν), εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι
διατράνωσαν επανειλημμένα την αντίθεσή τους στο μνημόνιο,
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ 169

στο μεσοπρόθεσμο και τους εφαρμοστικούς νόμους. Οι συνδικα-
λιστικές ηγεσίες, πιεσμένες από το κλίμα οργής και αγανάκτησης
που δημιούργησε η αντεργατική-αντιλαϊκή καταιγίδα, αναγκά-
στηκαν να προκηρύσσουν τη μια απεργία μετά την άλλη. Όλες
μαζικές και με παλμό, με τη συμμετοχή και κόσμου που κατέβαινε
για πρώτη φορά στους δρόμους. παρότι βρέθηκαν αντιμέτωπες
με την ωμή κρατική βία και καταστολή, από κρατικούς μηχανι-
σμούς (φανερούς ή συγκαλυμμένους) που ενισχύθηκαν ραγδαία,
σε ένα κλίμα διαρκώς εντεινόμενης φασιστικοποίησης.
6. Σε αυτό το φόντο φτάσαμε και στο μαζικό λαϊκό ξέσπασμα

του καλοκαιριού του 2011, όπου εκατοντάδες χιλιάδες λαού και
εργαζομένων πλημμύρισαν τις πλατείες σε όλη τη χώρα, σε κα-
θημερινή βάση και για τρεις σχεδόν μήνες, δημιουργώντας σοβα-
ρές αναταράξεις στο αστικό πολιτικό σύστημα και κατα-
γράφοντας νέα δεδομένα, δυνατότητες αλλά και αδυναμίες.
- Τα μικροαστικά στρώματα συνειδητοποίησαν ότι το «κοι-
νωνικό συμβόλαιο» πάνω στο οποίο κινήθηκαν τις προηγούμενες
τρεις δεκαετίες, έσπασε βίαια και οδήγησε στη σφοδρή συμπίεσή
τους προς τα κάτω. Μια πραγματικότητα για την οποία όχι μόνο
δεν ήταν έτοιμα τα στρώματα αυτά αλλά και η οποία δεν άφηνε
το παραμικρό περιθώριο επιστροφής. Τα χιλιάδες λουκέτα που
μπήκαν και συνεχίζουν να μπαίνουν σε μικρομάγαζα και μικρο-
μεσαίες επιχειρήσεις, οι αποχωρήσεις μεγάλων επιχειρήσεων, το
μαράζωμα κλάδων όπως η οικοδομή και το τσάκισμα κάθε σχε-
τικής δραστηριότητας, αλλά και το χτύπημα των δημοσίων
υπαλλήλων (μισθολογικό και εργασιακό) είχαν άμεση αντανά-
κλαση σε αυτά τα κοινωνικά στρώματα που ένιωσαν τη γη να
φεύγει κάτω από τα πόδια τους.
- Το ζήτημα της προοπτικής της χώρας τέθηκε στην καθημε-
ρινή διάταξη. Το ασφυκτικό πλαίσιο που επέβαλαν οι τροϊκανοί
ιμπεριαλιστές και ιδιαίτερα ο ρόλος της Γερμανίας (η οποία κα-
λούνταν να δράσει άμεσα βλέποντας την κρίση να απειλεί το οι-
κοδόμημα της ΕΕ και τις ΗΠΑ να παρεμβαίνουν -μέσω του ΔΝΤ-
άμεσα στα ζητήματά της, διοχετεύοντας την κρίση και αξιοποι-
ώντας την προκειμένου να πιέσουν τους Ευρωπαίους) ανέδειξε
το ζήτημα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και της εθνικής ανε-
ξαρτησίας. Από την ένταξη στην Ευρωζώνη μέχρι την ένταξη
στην ίδια την ΕΕ, τα πάντα τέθηκαν σε αμφισβήτηση, καθώς

αυτοί που μέχρι πρόσφατα «παρείχαν απλόχερα» τώρα απαιτού-
σαν το επώδυνο αντίτιμο.
- Με βάση τα παραπάνω και με την επίθεση να συνεχίζεται
κλιμακούμενη, δημιουργήθηκε κρίση εμπιστοσύνης των λαϊκών
μαζών προς τα βασικά αστικά πολιτικά κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ)
και κλονίστηκε σημαντικά η δυνατότητά τους να διαχειριστούν
τις τρέχουσες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που προέκυψαν.
Τα κενά που δημιούργησε αυτή η διαδικασία ήρθαν να καλύ-
ψουν μια σειρά πολιτικές δυνάμεις «πρόθυμες» να δημαγωγή-
σουν πάνω στο κλίμα οργής, αλλά και στην πολιτική θολούρα
που επικρατούσε στις μάζες που κινητοποιήθηκαν. Αξιοποιών-
τας τη γενικότερη σύγχυση, την υποχώρηση του ταξικού, εργα-
τικού και κομμουνιστικού κινήματος αλλά και την εγγενή τάση
των μεσοστρωμάτων να αναζητούν «εύκολες» και «γρήγορες»
λύσεις, να αναθέτουν και όχι να υπηρετούν την κατεύθυνση της
σύγκρουσης, αναπτύχθηκαν -και συνυπήρξαν μ’ ένα ιδιότυπο
τρόπο- στις πλατείες μια σειρά καιροσκοπικές απόψεις που κι-
νούνται από τον εθνικοπατριωτισμό και τον ξεκάθαρο φασισμό
μέχρι την Αριστερά της διαχείρισης και των αυταπατών για την
«εδώ και τώρα» αλλαγή, ανατροπή κ.λπ. Απόψεις που τις είδαμε
να μορφοποιούνται στην ισχυροποίηση της νεοναζιστικής Χρυ-
σής Αυγής, στη δημιουργία νέων πολιτικών κομμάτων όπως οι
Ανεξάρτητοι Έλληνες, αλλά και στην ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ ως
αξιωματική αντιπολίτευση με προοπτικές ανάληψης κυβέρνησης.
7. Μέσα σε αυτό το «χυλό» η οργάνωσή μας παρέμβηκε ουσια-

στικά, αναδεικνύοντας την πολιτική ουσία της περιόδου και τις
ανάγκες που προέκυπταν για το εργατικό-λαϊκό κίνημα:
- Δεν έπεσε στην παγίδα της απαξίωσης των κινητοποιήσεων
γύρω από τις πλατείες. Παγίδα την οποία δεν απέφυγε ούτε και
το ΚΚΕ και η οποία του κόστισε ιδιαίτερα, όπως φάνηκε στη συ-
νέχεια. Παρεμβήκαμε στα γεμάτα ξεπερνώντας γρήγορα τον αρ-
χικό αιφνιδιασμό και αναγνωρίζοντας ότι η Αριστερά δεν
μπορεί να βρίσκεται μακριά από τέτοιες διεργασίες, δεν μπορεί
να περιμένει το «ιδανικό» ακροατήριο για να παρέμβει.
- Αντιπαρατέθηκε -έστω και άγαρμπα μερικές φορές- με τον
οπορτουνισμό του συνόλου σχεδόν της Αριστεράς που κρύφτηκε
πίσω από μια σειρά προσωπεία, υποτασσόμενη και αναπαρά-
γοντας αντιδραστικές αντιλήψεις που -πίσω από τις γνωστές θε-
ωρίες περί «κομματισμού»- κήρυτταν τις αριστερές ιδέες και την

αξία της οργανωμένης, συλλογικής πάλης στην παρανομία. Ανα-
δείξαμε ότι η Αριστερά πρέπει και μπορεί να παρεμβαίνει σε τέ-
τοιες διεργασίες, αξιοποιώντας και υπερασπιζόμενη το πολιτικό
και ιδεολογικό της φορτίο. Χωρίς ενοχές και χωρίς να κρύβεται.
- Υπερασπίστηκε την ανάγκη συγκρότησης των λαϊκών και
εργατικών δυνάμεων στην κατεύθυνση δημιουργίας Μετώπου
Αντίστασης.
- Ανέδειξε την ανάγκη σύνδεσης του αγωνιστικού πνεύματος
των πλατειών στους χώρους που πραγματικά κρίνεται η ταξική
αναμέτρηση: στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές, στις σχολές.
- Έδωσε μάχη για την αποκάλυψη των αυταπατών κάθε εί-
δους και κυρίως των εκλογικών αυταπατών που συμπυκνώνον-
ταν στο γνωστό «κάτω η κυβέρνηση».
8. Ωστόσο, η παρέμβασή μας ανέδειξε και αδυναμίες της οργά-

νωσής μας:
- Η οργάνωσή μας δεν κατάφερνε πάντα να κινείται ενιαία.
Από πόλη σε πόλη υπήρξαν διαφορετικές ταχύτητες, ενώ και η
μορφή που επέλεξε να παρέμβει η οργάνωσή μας δεν ήταν παν-
τού η ίδια. Εν μέρει, αυτά μπορούν να θεωρηθούν φυσιολογικά
και έτσι είναι. Ωστόσο, αυτό που φάνηκε είναι ότι αναδείκνυαν
και διαφορετικές εκτιμήσεις για το χαρακτήρα του ξεσπάσματος
και για τα πολιτικά χαρακτηριστικά με τα οποία έπρεπε να γίνει
η παρέμβασή μας. Εκτιμήσεις οι οποίες δεν συζητήθηκαν επαρ-
κώς και έγκαιρα στην οργάνωση ώστε να αναδειχτεί πιο αποφα-
σιστικά και συνολικά το στίγμα της παρέμβασής μας.
- Αναδείχτηκαν στοιχεία ατολμίας αρκετών συντρόφων να
παρέμβουν στις διαδικασίες και στις συζητήσεις που ανοίγονταν.
Στοιχεία που οφείλονται τόσο στην έλλειψη πολιτικής-ιδεολογι-
κής συγκρότησης και της αυτοπεποίθησης που αυτή γεννάει,
αλλά και στην αναγνώριση της δέσμευσης που γεννά μια τέτοιου
είδους παρέμβαση.
9. Συνολικά μιλώντας, η παρέμβαση στις πλατείες δυνάμωσε την

οργάνωσή μας:
Εμπλούτισε τα επιχειρήματά της απέναντι στο συρφετό του
ρεφορμισμού, της αναρχοαυτονομίας και του οπορτουνισμού.
Έζησε άμεσα τους προβληματισμούς του λαού που κινητοποι-
ήθηκε, αλλά και τα προβλήματα που έχει τροφοδοτήσει η ιδεο-
λογική, πολιτική και οργανωτική αποσυγκρότηση.

Μπήκε με νέο αέρα στα μέτωπα που ξανοίχτηκαν την επόμενη
περίοδο στις γειτονιές και τους εργασιακούς χώρους.
Κατανόησε με πιο ξεκάθαρο τρόπο (σε αυτό συνέβαλε και η
μεγαλειώδης απεργία των χαλυβουργών που ξεκίνησε λίγους
μήνες μετά, σαφώς τροφοδοτημένος και από το πνεύμα των πλα-
τειών) την ανάγκη να ενισχυθούν οι δεσμοί της οργάνωσής μας
με την εργατική τάξη, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για να ενι-
σχυθούν τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά μας.
Κατανόησε την ανάγκη παραπέρα ιδεολογικοπολιτικής της
ενίσχυσης προκειμένου να παρέμβει ακόμη πιο ουσιαστικά και
αποφασιστικά στην υπόθεση του κινήματος.
Το πιο σημαντικό: Η οργάνωσή μας διαπίστωσε την ανάγκη
άμεσης ανάληψης πολιτικής πρωτοβουλίας ώστε να καλυφθεί το
κενό που αφήνει η απουσία της κατεύθυνσης ενάντια στην ιμπε-
ριαλιστική εξάρτηση.
Η παρέμβαση στις εκλογές του 2012
10. Οι διπλές εκλογές του 2012 (Μάης και Ιούνης) βρήκαν την
οργάνωσή μας σε μία σχετικά άβολη πολιτικά κατάσταση. Μετά
από μία πολύμηνη διαδικασία προώθησης της πρότασης μετωπι-
κού συντονισμού και κοινής δράσης και τις καθυστερήσεις που
ανέδειξαν οι συζητήσεις με το Μ-Λ ΚΚΕ για την υλοποίησή της,
βρεθήκαμε τον Απρίλη του 2012 να συγκροτούμε την ΠΑΑΣ για
να αναγκαστούμε αμέσως μετά να παγώσουμε τη διαδικασία εκ-
κίνησής της προκειμένου να συμμετέχουμε στην προεκλογική
μάχη η οποία βρισκόταν ήδη σε εξέλιξη.
Σωστά αποφασίσαμε να μην εμπλέξουμε την ΠΑΑΣ στις
εκλογές. Όπως σωστά αποφασίσαμε την κοινή εκλογική κάθοδο
των δύο οργανώσεων, η οποία ανέδειξε σημαντικά θετικά στοι-
χεία:
- Δραστηριοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα εκατοντάδες μέλη και
συναγωνιστές των δύο οργανώσεων.
- Δόθηκε από κοινού μία σημαντική πολιτική μάχη με όρους
πραγματικής μαζικής απεύθυνσης στο λαό και τους εργαζόμε-
νους.
- Δυνάμωσαν οι συναγωνιστικοί δεσμοί ανάμεσα στις δύο ορ-
γανώσεις, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια νέα ώθηση
στο κοινό εγχείρημα της ΠΑΑΣ.

11. Η μάχη αυτή δόθηκε σε ένα πρωτόγνωρο τοπίο. Το αγωνι-
στικό δίχρονο που προηγήθηκε έδωσε τη θέση του στην «στάση
κινήματος» που κήρυξαν οι δυνάμεις της ρεφορμιστικής Αριστε-
ράς το Φλεβάρη του 2012 για να «συνεχίσουν τη μάχη» στο πεδίο
των εκλογών και των εκλογικών αυταπατών. Αξιοποιώντας την
αδυναμία του κινήματος να βάλει φρένο στην επίθεση και να έχει
έστω μια επιτυχία παρά τις μεγαλειώδεις απεργιακές και λαϊκές
κινητοποιήσεις, οι δυνάμεις του συστήματος εξαπέλυσαν μία λυσ-
σασμένη επιχείρηση εκβιασμών και τρομοκρατίας. Με την απειλή
της χρεοκοπίας και την αμέριστη βοήθεια των ιμπεριαλιστικών
κέντρων το αστικό πολιτικό σύστημα κατόρθωσε να ορθοποδή-
σει έστω και σοβαρά πληγωμένο.
Από την άλλη, οι αυταπάτες αριστερής διακυβέρνησης που
πρόθυμα έσπειραν οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ ενθαρρυμένες από
το θετικό γι’ αυτούς κλίμα που διαμορφώθηκε στις πλατείες, οδή-
γησαν στα γνωστά εκλογικά αποτελέσματα με τη μεγάλη ενί-
σχυση του ΣΥΡΙΖΑ.
Παρ’ ότι η οργάνωσή μας διαπίστωσε έγκαιρα το αφιλόξενο
τοπίο στο οποίο διεξάγονταν οι εκλογές αυτές (και ιδιαίτερα οι
δεύτερες) έδωσε τη μάχη με αξιώσεις. Το εκλογικό αποτέλεσμα
σίγουρα δεν ήταν τέτοιο που θα έδινε την ώθηση που θέλαμε στο
εγχείρημα της ΠΑΑΣ (ιδιαίτερα το αποτέλεσμα της 17ης Ιούνη
το χαρακτηρίσαμε κακό). Ωστόσο, δεν ήταν αυτό που θα εμπό-
διζε την οργάνωσή μας στο να συνεχίσει στη ρότα που είχε ήδη
χαράξει το προηγούμενο δίχρονο.
Η πάλη ενάντια στο φασισμό και τη φασιστικοποίηση
12. Όπως είδαμε και προηγουμένως, οι πλατείες αποτέλεσαν -

εκτός των άλλων- και το εφαλτήριο για τη νομιμοποίηση της
ανοιχτής εμφάνισης και δράσης των φασιστών της Χρυσής
Αυγής. Μέσα στο κλίμα του γενικευμένου οπορτουνισμού που
επέδειξε η Αριστερά, το φαινόμενο όχι μόνο δεν αντιμετωπί-
στηκε πολιτικά (και οργανωτικά) αλλά δεν ήταν λίγες οι περι-
πτώσεις που οι φασίστες -με την ανοχή της Αριστεράς- ανέλαβαν
και αναβαθμισμένο ρόλο στα πράγματα. Και αυτό δεν ίσχυσε
μόνο στην Πλατεία Συντάγματος, όπου αρκετές φορές ο διαχω-
ρισμός «πάνω» και «κάτω» πλατείας δεν μπορούσε να διακριθεί.

Η οργάνωσή μας έθεσε από τότε κιόλας την ανάγκη αντιμε-
τώπισης του ζητήματος σε ουσιαστική πολιτική βάση και την
ανάγκη της κοινής δράσης, του κοινού μετώπου απέναντι στο
φασισμό. Αντιπαρατέθηκε με τις απόψεις που έβλεπαν την αντι-
μετώπιση του φασισμού και των φασιστών ως οργανωτικό ζή-
τημα, στο επίπεδο της συγκρότησης αποτελεσματικών ομάδων
κρούσης στην κατεύθυνση του «τσακίστε τους φασίστες».
Τοποθέτησε το ζήτημα της ισχυροποίησης της φασιστικής
Χρυσής Αυγής ως κομμάτι της γενικότερης τάσης φασιστικοποί-
ησης της δημόσιας ζωής και των αντιδραστικών εξελίξεων που
δρομολόγησε η πολιτική των μνημονίων και του ασφυκτικού
εναγκαλισμού της χώρας από τα ξένα ιμπεριαλιστικά κέντρα.
Δεν έμεινε έξω από απόπειρες συντονισμένου αγώνα ενάντια
στο φασισμό και την επιθετική εμφάνισή του στις γειτονιές και
στους χώρους δουλειάς. Στάθηκε κριτικά απέναντι στην προ-
σπάθεια πολιτικών δυνάμεων να μονοπωλήσουν το ζήτημα της
αντιφασιστικής πάλης ακυρώνοντας την αναγκαιότητα συγκρό-
τησης πλατύτερου μετώπου ενάντια στο φασισμό και τη φασι-
στικοποίηση. Αντιπαρατέθηκε με τον τροτσκισμό και την
αναρχία, αντιπαρατέθηκε με την αποπροσανατολιστική γραμμή
του «εκτός νόμου η Χρυσή Αυγή» και του «να κλείσουν τα γρα-
φεία της Χρυσής Αυγής».
Επεσήμανε τις ευθύνες της ρεφορμιστικής Αριστεράς για το
ότι πλατιά κομμάτια της εργατικής τάξης και των εργαζομένων
υιοθέτησαν τα κηρύγματα του φασισμού για τους «πουλημένους
Αριστερούς».
Δεν θαμπώθηκε από το φούσκωμα της Χρυσής Αυγής αλλά
ούτε και από την προσπάθεια της κυβέρνησης να την ψαλιδίσει.
Ωστόσο, έκρινε και συνεχίζει να κρίνει ότι το ζήτημα της συνο-
λικότερης αντιμετώπισης της ανάδυσης και ενίσχυσης του φασι-
σμού δεν έχει αντιμετωπιστεί με επαρκή τρόπο από την
οργάνωσή μας. Πόσο μάλλον που αποτελεί και ένα ζήτημα που
αγγίζει σε επικίνδυνο βαθμό και τα νεολαιίστικα κομμάτια της
εργατικής τάξης.
13. Είναι ένα από τα ζητήματα που θα το βρίσκουμε μπροστά

μας όσο το σύστημα αδυνατεί να διαχειριστεί πολιτικά τη λαϊκή
οργή, αλλά και όσο αδυνατεί να αντιμετωπίσει την κρίση του
και κυρίως όσο το λαϊκό κίνημα παραμένει αδύναμο. Χωρίς να
θεωρούμε ότι έχει έλθει η ώρα που το σύστημα θα τα «ακουμπή-

σει» κανονικά στους φασίστες, μας ανησυχεί το μέγεθος και η
έκταση των σχέσεων τους με τους κρατικούς μηχανισμούς, η δια-
σύνδεσή τους με μερίδες του κεφαλαίου, η ερωτοτροπία του
αστικού πολιτικού μπλοκ εξουσίας με την ιδέα μιας πιο «σοβα-
ρής» Χρυσής Αυγής.
Θεωρούμε αρνητικό στοιχείο το ότι ούτε η ΠΑΑΣ ούτε η
Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ κατάφεραν να ανοίξουν το ζήτημα στο
βαθμό που θα έπρεπε. Παρά τις προτάσεις της οργάνωσής μας
να πάρει η ΠΑΑΣ πρωτοβουλίες ευρύτερης κοινής δράσης και
ανάδειξης του ζητήματος πανελλαδικά, η χλιαρή έως αρνητική
αντιμετώπιση του Μ-Λ ΚΚΕ δεν επέτρεψε σ’ εκείνη τη φάση την
ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών σε σχέση με το ζήτημα.
Γι’ αυτό μέσα στα καθήκοντα της οργάνωσης πρέπει να είναι
η καλύτερη επεξεργασία των θέσεων και της γραμμής της σε
σχέση με το φασισμό, η επεξεργασία και εκλαΐκευση επιχειρημά-
των απεύθυνσης στο λαό, τους εργαζόμενους και τη νεολαία, η
εκ νέου διερεύνηση δυνατοτήτων συγκρότησης μετωπικής κοινής
δράσης.
14. Όπως σημειώσαμε και προηγουμένως, η ισχυροποίηση της

φασιστικής Χρυσής Αυγής είναι κομμάτι της γενικότερης τάσης
φασιστικοποίησης της δημόσιας ζωής, άρρηκτα δεμένη με αυτό,
στοιχεία που αλληλοτροφοδοτούνται. Παρ’ όλα αυτά, η σύγχυση
και τα οπορτουνιστικά χαρακτηριστικά της Αριστεράς, και η
στρεβλή αντιμετώπιση της ενίσχυσης του φασιστικού φαινομέ-
νου, οδήγησαν και στη στρεβλή αντιμετώπιση του κλίματος φα-
σιστικοποίησης και των κινδύνων που δημιουργεί για το
λαϊκό-εργατικό κίνημα και την πολιτική δράση.
Οι εξελίξεις σε αυτό το επίπεδο είναι ραγδαίες και αφορούν
τη βίαιη περιστολή των δημοκρατικών δικαιωμάτων, των πολι-
τικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών. Από τις επιστρατεύσεις
απεργών και τις διώξεις συνδικαλιστών, μέχρι τις συλλήψεις πο-
λιτικών προσφύγων, την ενίσχυση των τρομονόμων και την προ-
ετοιμασία νέου ποινικού κώδικα που στοχοποιεί την Αριστερά,
το πλαίσιο που διαμορφώνεται -αν δεν αντιμετωπιστεί από το
ίδιο το λαϊκό-εργατικό κίνημα- πολύ σύντομα θα αποτελεί θηλιά
για τους αγώνες και τους αγωνιστές.
Είναι σαφές λοιπόν ότι το ζήτημα της υπεράσπισης των δη-
μοκρατικών δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών αποτε-
λεί κρίσιμο ζήτημα το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται

περιστασιακά και σπασμωδικά. Εκτιμήσαμε και καταθέσαμε δη-
μόσια την άποψή μας ότι απαιτείται η ευρύτερη δυνατή συσπεί-
ρωση γύρω από το ζήτημα αυτό, η πλατιά κοινή δράση
πολιτικών οργανώσεων, σωματείων, συλλογικοτήτων κ.ά. Συμ-
μετείχαμε, παρά τις διαφωνίες μας στο πολιτικό πλαίσιο, στη
συγκρότηση της ΚΕΔΔΕ στην Αθήνα και συμβάλαμε όσο μπο-
ρούσαμε στην ενίσχυση της δράσης της. Ωστόσο, τόσο η λειψή
λειτουργία της όσο και η αναστολή της δράσης της ανέδειξαν τη
στρεβλή άποψη των οργανώσεων που συμμετείχαν -αλλά και
αυτών που δεν συμμετείχαν- για την αντιμετώπιση του ζητήματος
και -ουσιαστικά- την υποτίμησή του.
Το ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία κεντρική πολιτική
πρωτοβουλία για την υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμά-
των και των πολιτικών ελευθεριών, (σε αντίθεση με τις αντιφα-
σιστικές πρωτοβουλίες) είναι ένα πολύ αρνητικό στοιχείο.
Γι’ αυτό και η οργάνωση μας οφείλει να επαναφέρει την πρό-
τασή της για τη συγκρότηση πρωτοβουλιών πλατιάς κοινής δρά-
σης για το ζήτημα αυτό σε κάθε πόλη.
Η συγκρότηση της ΠΑΑΣ και της Λαϊκής Αντίστασης-ΑΑΣ
15. Ήδη από τις αρχές του 2008 είχαμε αρχίσει να διαπιστώνουμε
τα στοιχεία διαμόρφωσης μίας διαδρομής στα πλαίσια της εξω-
κοινοβουλευτικής Αριστεράς με κατεύθυνση τα λεγόμενα «μετα-
βατικά προγράμματα». Η διαδρομή αυτή εκφράστηκε πιο
χαρακτηριστικά σε μια σειρά σταθμούς, όπως στη μάχη για τα
αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων, στο Δεκέμβρη του
2008 και κατόπιν στις κινητοποιήσεις για την Κούνεβα, για να
εκφραστεί ακόμη πιο έντονα και συγκεκριμένα από το 2009 και
μετά με την συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αυτή η διαδρομή και
η συγκεκριμένη κατεύθυνση εκφράστηκαν και με τη δημιουργία
«υγειονομικών ζωνών» οι οποίες δυσκόλεψαν σε σημαντικό
βαθμό την υπόθεση της κοινής δράσης που θέλαμε να υπηρετή-
σουμε ως οργάνωση. Συνέβαλε σε αυτό και η υποκειμενική αδυ-
ναμία της οργάνωσής μας να διαμορφώσει ένα διαφορετικό
συσχετισμό στο πλαίσιο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, να
συσπειρώσει γύρω της ένα πλατύ αγωνιστικό δυναμικό τέτοιο
που να μπορεί να θέσει την κατεύθυνση της κοινής δράσης στα

επιμέρους μέτωπα -και συνεπώς και την κατεύθυνση της οικοδό-
μησης Μετώπου Αντίστασης- με διαφορετικούς όρους.
Στους αγώνες που ξέσπασαν ενάντια στα μνημόνια, στις με-
γάλες απεργιακές μάχες και ιδιαίτερα στις πλατείες αυτές οι
«υγειονομικές ζώνες» ήταν πιο ξεκάθαρες από ποτέ. Εκφράστη-
καν ανοιχτά έως και χυδαία απέναντι στην προσπάθεια της ορ-
γάνωσής μας να παρέμβει ουσιαστικά πολιτικά και να
αντιπαρατεθεί με τον διάχυτο οπορτουνισμό που εκδηλωνόταν.
Στο εργασιακό-απεργιακό μέτωπο τα πάντα έπρεπε να υποτα-
χτούν στον Συντονισμό Πρωτοβάθμιων Σωματείων και τα διά-
φορα παρακλάδια του (ο οποίος δεν επέτρεπε τη συμμετοχή
εργατικών σχημάτων και συλλογικοτήτων). Στις πλατείες και αρ-
γότερα στα μέτωπα γειτονιάς τα πάντα έπρεπε να υποταχτούν
στη λογική των συνελεύσεων και της «αμεσοδημοκρατίας», όπου
η έννοια της Αριστεράς -και ιδιαίτερα της κομμουνιστικής- ήταν
έως και υπό διωγμό. Επρόκειτο για ένα στημένο «παιχνίδι» του
οποίου μάλιστα τους όρους σε πολλές περιπτώσεις έθεταν τμή-
ματα της οργανωμένης Αριστεράς! Ήταν και αυτό ένα σημάδι
του τυχοδιωκτικού χαρακτήρα της Αριστεράς στη χώρα, η οποία
θεωρούσε ότι η υποταγή στα αντιοργανωτικά, απολιτικά χαρα-
κτηριστικά (δηλαδή η πολιτική, ιδεολογική και οργανωτική απο-
συγκρότηση) που έχει επιβάλει στο λαό η αστική κυριαρχία
αποτελεί «ευελιξία» και υπηρέτηση της ανάγκης για «πλατιά
δουλειά» στο λαό. Για να σαρωθεί μετά από λίγο καιρό όλη αυτή
η «ευελιξία» από το ΣΥΡΙΖΑ, τις εκλογικές αυταπάτες και την
προοπτική της κυβερνητικής του ανέλιξης.
16. Στη βάση αυτών των εξελίξεων, αλλά και μέσα από την εκτί-
μηση ότι υπάρχει ένα διάχυτο αγωνιστικό δυναμικό το οποίο δεν
καλύπτεται από τη ρητορεία της ρεφορμιστικής και νεορεφορ-
μιστικής Αριστεράς, το οποίο συμφωνεί με τη στάση της οργά-
νωσής μας και την κριτική που ασκεί προς τις δυνάμεις της
Αριστεράς και το οποίο -κυρίως- συμφωνεί με τις κατευθύνσεις
που θέτουμε ως οργάνωση, η οργάνωση πήρε την πρωτοβουλία
και κατέθεσε τον Οκτώβρη του 2011 την Πρόταση Μετωπικού
Συντονισμού Κοινής Δράσης και Αγώνα. Με βασικά σημεία της
πρότασης την ανάγκη της μαζικής πάλης ενάντια στην καπιτα-
λιστική βαρβαρότητα, τον ιμπεριαλισμό και την εξάρτηση, την
ενίσχυση της αντιιμπεριαλιστικής κατεύθυνσης και της διεθνι-

στικής αλληλεγγύης και την αναγκαιότητα ανάδειξης πλαισίου
στόχων για την ανατροπή της επίθεσης.
Εκτιμούσαμε και συνεχίζουμε να εκτιμούμε ότι χωρίς την
απαραίτητη συνεργασία ενός αγωνιστικού δυναμικού ικανού να
αναδείξει όλα τα παραπάνω, να παλέψει γι’ αυτά και να αντι-
παρατεθεί με τις λαθεμένες απόψεις μέσα στο κίνημα, κάθε προ-
σπάθεια οικοδόμησης του Μετώπου Αντίστασης θα παραμένει
μία απλή επίκληση κι ένας στόχος για το μέλλον. Στόχος λοιπόν
αυτής της πρότασης ήταν να βάλει τις βάσεις γι’ αυτήν την ευρύ-
τερη συνεργασία. Με την οργάνωση να έχει μπει και παρέμβει
στα γεμάτα στις πλατείες και τους απεργιακούς αγώνες, να έχει
επιβεβαιώσει την ορθότητα των απόψεών της στην αντιπαρά-
θεση με την Αριστερά της ήττας, της υποταγής, των ευκολιών,
των «ευκαιριών» και των αυταπατών, αυτή η πρόταση ήρθε ως
διάθεση αύξησης των δυνατοτήτων της άποψής μας να περπατή-
σει και να επηρεάσει και όχι ως αποτέλεσμα αδυναμίας να «συ-
νεχίσουμε μόνοι μας».
17. Το αποτέλεσμα αυτής της πρότασης ήταν η συγκρότηση της

Πρωτοβουλίας για Αριστερή Αντιιμπεριαλιστική Συνεργασία,
τον Απρίλη του 2012, με τη συμμετοχή του Μ-Λ ΚΚΕ και ανέν-
ταχτων αγωνιστών, που στη συνέχεια μετεξελίχθηκε σε Λαϊκή
Αντίσταση-Αριστερή Αντιιμπεριαλιστική Συνεργασία (Οκτώ-
βρης του 2013). Στο σύντομο διάστημα που έχει διανύσει και
παρά τις δυσκολίες που έχει αναδείξει, η συγκρότηση της Λαϊκής
Αντίστασης-ΑΑΣ αποτελεί ήδη ένα θετικό προχώρημα:
- Αποτελεί μια συνεργασία με συγκροτημένα τοπικά σχήματα
σε πολλές πόλεις της χώρας στα οποία αναφέρονται εκατοντάδες
αγωνιστές.
- Έχει ήδη δώσει τα πρώτα δείγματα πολιτικών πρωτοβου-
λιών πανελλαδικής εμβέλειας με σημαντική απήχηση (Μέτωπο
ενάντια στο χτύπημα του δικαιώματος στην δωρεάν περίθαλψη,
μέτωπο ενάντια στις διαθεσιμότητες και τις απολύσεις στο Δη-
μόσιο, εκδηλώσεις για την Ουκρανία).
- Έχει παρέμβει με διακριτό και αρκετά μαζικό τρόπο σε
σειρά από κινηματικά γεγονότα.
- Έχει σε ένα σημαντικό βαθμό κατακτήσει την αναγνωρισι-
μότητά της στο πεδίο της Αριστεράς της χώρας.
- Έχει βοηθήσει στην ουσιαστικότερη κατανόηση των ιδιαι-
τεροτήτων, των συμφωνιών και των διαφορετικών απόψεων των

δύο βασικών πολιτικών δυνάμεων που την συγκροτούν, του
ΚΚΕ(μ-λ) και του Μ-Λ ΚΚΕ. Και η κατανόηση αυτή δεν αφορά
μόνο τα μέλη των δύο οργανώσεων αλλά και ευρύτερα τμήματα
αγωνιστών.
Ωστόσο, έχει αρκετό ακόμη δρόμο να διανύσει σε καθένα από
τα παραπάνω ζητήματα αλλά και σε αρκετά ακόμη:
- Δεν έχει καταφέρει να ξεφύγει από τους περιορισμούς της
σύμπραξης των δύο οργανώσεων. Η συμμετοχή των ανένταχτων
αγωνιστών γίνεται κυρίως στη βάση της παρακολούθησης των
συμφωνιών που καταλήγουν οι δύο οργανώσεις και όχι στη βάση
της ουσιαστικής πολιτικής παρέμβασης στην όποια συζήτηση ξε-
κινάει.
- Σε αυτήν την αδυναμία συντείνει και το γεγονός ότι τα το-
πικά σχήματα δεν έχουν αποκτήσει εκείνο το επίπεδο λειτουρ-
γίας που θα επέτρεπε τη διεύρυνση της συζήτησης αλλά και την
εμπλοκή περισσότερων ανένταχτων αγωνιστών.
- Παρά τη γενική συμφωνία των δύο οργανώσεων στο ζήτημα
της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και στην ανάγκη ενίσχυσης της
αντιιμπεριαλιστικής κατεύθυνσης στο κίνημα, παραμένουν έως
και αγεφύρωτες οι διαφορές σε ζητήματα που αφορούν τον
τρόπο αλλά και τις στοχεύσεις για την ενίσχυση αυτής της κα-
τεύθυνσης. Διαφορές που δυσκολεύουν ή ακυρώνουν τη δυνα-
τότητα της Συνεργασίας να πάρει πρωτοβουλίες κοινής δράσης
για κρίσιμα ζητήματα όπως αυτά της Συρίας και της Ουκρανίας.
Εδώ πρέπει να επισημάνουμε και την αδυναμία ανάπτυξης
αντι-ΕΕ καμπάνιας από την Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ ενόψει των
πρόσφατων ευρωεκλογών και μάλιστα σε μια περίοδο που το ζή-
τημα της εξόδου της χώρας από τη λυκοσυμμαχία των ευρω-
παίων ιμπεριαλιστών έχει τεθεί από ευρύτερες λαϊκές μάζες.
- Παραμένει ζητούμενο το πώς αυτή η Συνεργασία θα σταθεί
σε ζητήματα που αφορούν την επίθεση στα λαϊκά και εργατικά
δικαιώματα, το πώς και αν θα ξεπεραστούν οι αντιθέσεις που
έχουν εκφραστεί σε πεδία όπως αυτό των εκπαιδευτικών και γε-
νικότερα σε ζητήματα παρέμβασης στη γειτονιά.
Για εμάς είναι σαφές ότι η Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ εξακολου-
θεί να αποτελεί ένα ελπιδοφόρο εγχείρημα. Ωστόσο, θεωρούμε
ότι εάν δεν δοκιμάσει τις δυνάμεις και τις αντοχές της στη δημι-
ουργία πολιτικών πρωτοβουλιών, εάν δεν διαμορφώσει στοιχεία
φυσιογνωμίας τέτοια που θα την μετατρέψουν σε πόλο έλξης για
ένα ευρύτερο δυναμικό ανθρώπων που θέλει να συμβάλλει και

όχι να ακολουθεί, εάν δεν αντιμετωπιστεί ως η εκκίνηση μιας
προσπάθειας και όχι ως η κατάληξή της, τότε θα περιοριστεί σε
μια ακόμη σύμπραξη κεντρικού πολιτικού χαρακτήρα η οποία
όμως δεν θα μπορεί να βάλει στην πραγματικότητα την πρόταση
για συγκρότηση Μετώπου Αντίστασης.
Μόνο μέσα από μια τέτοια πορεία θα κατακτηθεί και η απα-
ραίτητη σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο οργανώσεις. Εμ-
πιστοσύνη η οποία δοκιμάστηκε έντονα τόσο μετά το καλοκαίρι
του 2012 και την πρόταση της οργάνωσής μας για επικαιροποί-
ηση του πλαισίου της ΠΑΑΣ στη βάση των νέων πολιτικών δε-
δομένων που είχαν αναδείξει οι εκλογικές αναμετρήσεις Μάη
και Ιούνη του 2012, όσο και -ιδιαίτερα- τον Οκτώβρη του 2013
κατά την αποτίμηση του διημέρου συγκρότησης της Λαϊκής Αν-
τίστασης-ΑΑΣ. Σίγουρα αποτελεί θετικό δείγμα το ότι οι δύο
οργανώσεις επιμένουν στην κοινή προσπάθεια ακόμη και μετά
από τέτοιες αντιπαραθέσεις και αυτό είναι κάτι που πρέπει να
κρατήσουμε.
Ο δικός μας δρόμος
18. Αναφερθήκαμε πιο πριν στο άνοιγμα της ιδεολογικής και

πολιτικής συζήτησης στα πλαίσια της οργάνωσης. Και έχει μια
ιδιαίτερη αξία να σταθούμε σε αυτό γιατί δεν αποτελεί μία απλή
αναφορά στην ανάγκη μελέτης των κλασικών του μαρξισμού-λε-
νινισμού. Πρόκειται για το ζήτημα του προσδιορισμού του προ-
σανατολισμού και των χαρακτηριστικών τα οποία πρέπει να
αποκτήσει η Αριστερά στη χώρα μας προκειμένου να κινηθεί
στην κατεύθυνση υλοποίησης των στόχων της ανασύστασης-ανα-
συγκρότησης του εργατικού, επαναστατικού κομμουνιστικού
και της ανατροπής του συστήματος της ιμπεριαλιστικής εξάρτη-
σης και της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Και πριν από αυτά, του
προσδιορισμού των χαρακτηριστικών του Μετώπου Αντίστασης
και Διεκδίκησης και τη σχέση του με το Μέτωπο Ανατροπής.
Δεν πρόκειται για φιλοσοφικές αναζητήσεις στο κενό ούτε
για παραξενιές «αριστερών» που αρέσκονται στην ομφαλοσκό-
πηση. Πρόκειται για ζητήματα που έχουν επανειλημμένα τεθεί
και τα οποία σήμερα, μπροστά στην προοπτική ανάληψης κυ-
βερνητικού ρόλου από το ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκονται μονίμως στην
ημερήσια διάταξη μέσα από τη συζήτηση για την «αριστερή δια-

κυβέρνηση», τα «μεταβατικά προγράμματα», τον «εργατικό
έλεγχο» κ.λπ.
Το ΚΚΕ(μ-λ), πιάνοντας το νήμα από εκεί που το άφησε η 7η
Συνδιάσκεψη που ήταν αφιερωμένη στην Αριστερά, άνοιξε τη
συζήτηση κάνοντας και μια σειρά επεξεργασίες που καταγράφη-
καν σε μια σειρά κείμενα ξεκινώντας από το «Ο δικός μας δρό-
μος» (Οκτώβρης 2012). Χωρίς να εκτιμούμε ότι οι συνθήκες
επιτρέπουν να αποσαφηνίσουμε παραπέρα το χαρακτήρα της
ανατροπής, ωστόσο μας έχει γίνει σαφές ότι είναι απαραίτητο,
πρώτον, να γίνει μία όσο το δυνατόν ακριβέστερη καταγραφή
της κοινωνικής διαστρωμάτωσης της χώρας και, δεύτερον, να
αποσαφηνίσουμε όσο ακριβέστερα μπορούμε τη διαδικασία οι-
κοδόμησης του Μετώπου Αντίστασης και Διεκδίκησης.
Παράλληλα με αυτά, μέσα από ιδιαίτερα κείμενα ή μέσα από
τα έντυπα της οργάνωσής μας (Προλεταριακή Σημαία, Αντίθεση)
άνοιξε η συζήτηση γύρω από το καθεστώς εξάρτησης της χώρας
και την πάλη για την ανατροπή του, τη σχέση της πάλης ενάντια
στην ιμπεριαλιστική εξάρτηση με την πάλη ενάντια στην καπι-
ταλιστική κυριαρχία, καθώς και τα χαρακτηριστικά της εργατι-
κής τάξης σε σχέση με την υπόθεση της ανατροπής.
Είτε επιβεβαιώνοντας παλιότερες θέσεις και εκτιμήσεις είτε
ανιχνεύοντας νέες, αυτές οι συζητήσεις ήρθαν -εκτός των άλλων-
να καλύψουν ιδεολογικά και πολιτικά κενά παλαιότερων συν-
τρόφων, αλλά ιδιαίτερα των νεότερων συντρόφων οι οποίοι δεν
είχαν ποτέ ασχοληθεί με τέτοια ζητήματα.
Σε αυτό συνέβαλαν επίσης οι διαδικασίες των δύο «σχολείων»
και τα κάμπινγκ νεολαίας, αλλά και οι αντιπαραθέσεις που ανοί-
χτηκαν στα πλαίσια της ΠΑΑΣ σχετικά με τη φυσιογνωμία του
εγχειρήματος.
Για τα μέτωπα πάλης
19. Στο διάστημα που μεσολάβησε από την 7η Συνδιάσκεψη η

οργάνωσή μας έδωσε μάχες σε μια σειρά μέτωπα, αλλού με με-
γαλύτερη και αλλού με μικρότερη επιτυχία, αλλού αξιοποιώντας
εμπειρίες του παρελθόντος και αλλού ανιχνεύοντας νέες απαιτή-
σεις και δρόμους.
Σε κάθε περίπτωση, στόχοι της παρέμβασής μας ήταν:
- Να φωτιστούν τα χαρακτηριστικά και οι ιδιαίτερες πλευρές
της επίθεσης έτσι όπως εξελίχθηκε μέσα από την επιβολή των μνη-

μονίων και των δεκάδων εφαρμοστικών νόμων που ακολούθησαν.
- Να αναδειχτεί η αναγκαιότητα της οργάνωσης των λαϊκών
αντιστάσεων ενάντια στη ραγδαία επίθεση που υπαγορεύτηκε
από τις δυνάμεις του ιμπεριαλισμού και υλοποιήθηκε -άλλοτε λι-
γότερο και άλλοτε περισσότερο πρόθυμα- από την ντόπια άρ-
χουσα τάξης. Να δημιουργηθούν και να ενισχυθούν εστίες
αντίστασης σε κάθε χώρο δουλειάς, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε
σχολή. Ενάντια στο κλίμα της συναίνεσης και της υποταγής στην
«αντικειμενικότητα» της κρίσης. Ενάντια στην «εθνική προσπά-
θεια» πίσω από την οποία έπρεπε όλοι να στοιχιστούν και τις
«άδικες, αλλά απαραίτητες» θυσίες που έπρεπε να κάνει ο εργα-
ζόμενος λαός μέχρι να «ανακάμψουμε» από την κρίση.
- Να μπολιαστούν ξανά οι λαϊκές-εργατικές συνειδήσεις με
την πίστη στη δύναμη των αγώνων και της πάλης. Ενάντια στην
ηττοπάθεια και την απογοήτευση που απλόχερα σκορπούσαν
και σκορπούν οι δυνάμεις του ρεφορμισμού. Ενάντια στην ψεύ-
τικη παντοδυναμία ενός συστήματος σε κρίση, που συνεχίζει και
υπάρχει όχι χάρις στη δική του δυναμική αλλά χάρις στην αδυ-
ναμία των λαών και της εργατικής τάξης να συγκροτήσουν τις
δυνάμεις τους για την ανατροπή του.
- Να αποκαλυφθεί ο ρόλος μιας σειράς δυνάμεων και παρα-
γόντων (από το ρεφορμισμό και τον κυβερνητικό συνδικαλισμό
μέχρι την αναρχία) που συνεχίζουν να «τρέφονται» από τα απο-
τελέσματα της ήττας των λαών και του κομμουνιστικού κινήματος
και να προπαγανδίζουν -με τη μια ή την άλλη μορφή- τη δυνατό-
τητα μιας άλλης διαχείρισης στα πλαίσια του καπιταλισμού.
- Να αποκαλυφθεί ο στρατηγικός στόχος της επίθεσης του
συστήματος: η αξιοποίηση του αρνητικού για τους λαούς και την
εργατική τάξη συσχετισμού στην κατεύθυνση της μεγαλύτερης
επιδείνωσής του έως την πλήρη αποσυγκρότηση της εργατικής
τάξης και των λαϊκών δυνάμεων, την ισοπέδωση δικαιωμάτων
και κατακτήσεων που παραπέμπουν στο παρελθόν της εφόδου
στον ουρανό και στην προοπτική της νέας ανατροπής.
- Να αποκαλυφθεί ο διπλά εξαρτημένος από ΗΠΑ και ΕΕ,
κομπραδόρικος χαρακτήρας της ντόπιας άρχουσας τάξης και
του πολιτικού της προσωπικού και ο επικίνδυνος ρόλος τους σε
οτιδήποτε αφορά τα συμφέροντα του λαού και των εργαζομένων.
- Να ενισχυθούν και να πολλαπλασιαστούν οι δεσμοί της ορ-
γάνωσής μας με τις λαϊκές και εργαζόμενες μάζες, ώστε

- Να μπουν οι βάσεις για τη συγκρότηση ενός πλατιού και μα-
ζικού Μετώπου Αντίστασης και Διεκδίκησης ικανού να αναμε-
τρηθεί με τις δυνάμεις του κεφάλαιου και του ιμπεριαλισμού και
τους ντόπιους παρατρεχάμενούς τους.
- Να μπουν οι βάσεις για την ανασύσταση-ανασυγκρότηση
του εργατικού, επαναστατικού, κομμουνιστικού κινήματος.
Φυσικά και η παράθεση των παραπάνω στόχων δεν σημαίνει
ότι η παρέμβαση της οργάνωσής μας δεν έκανε σαφή τη διάκριση
του άμεσου στόχου από την προοπτική. Το αντίθετο, μάλιστα.
Ήμασταν αυτοί που δώσαμε μάχη για την ανάγκη αυτής της διά-
κρισης γνωρίζοντας ότι αυτό που προέχει σε αυτήν τη φάση είναι
η συγκρότηση αγώνων και εστιών αντίστασης, η δημιουργία
πλατιάς κίνησης μαζών, η ανάδειξη λαϊκών αγωνιστών, η εμπι-
στοσύνη των μαζών στις δυνάμεις τους. Δώσαμε μάχη ενάντια σε
λογικές που λοιδόρησαν και απαξίωσαν την έννοια των αγώνων
που δεν πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές και συγκεκριμένη
προοπτική, για να φτάνουν στο σημείο να τους υπονομεύουν
ανοιχτά.
Για την εργατική μας δουλειά
20. Μέσα στο καμίνι της αντιπαράθεσης με την πολιτική των μνη-
μονίων και της επιβολής ενός νέου εργασιακού μεσαίωνα, η ορ-
γάνωση αποφάσισε να δει ξανά, με πιο ουσιαστικό τρόπο το
ζήτημα της εργατικής μας δουλειάς. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι
είχε πάψει να ασχολείται, το κύριο βάρος είχε δοθεί στις συνοι-
κίες και η εργατική δουλειά είχε ατονήσει. Ο τρόπος με τον οποίο
ανοίχτηκαν τα ζητήματα της εργασίας από το 2009 και πέρα
απαιτούσε μια διαφορετική αντιμετώπιση, μεγαλύτερη εμβά-
θυνση και μελέτη του τρόπου και της γραμμής με την οποία θα
παρέμβαινε η οργάνωσή μας.
Όπως αναφέραμε και προηγουμένως, στόχος του κεφάλαιου
ήταν να βαθύνει και να παγιώσει τον αρνητικό συσχετισμό σε
βάρος της εργατικής τάξης και των εργαζομένων. Η κρίση εμφα-
νίστηκε «ως ευκαιρία» μόνο για τις δυνάμεις που βασίζουν την
ύπαρξή τους στην εκμετάλλευση και κλοπή της ανθρώπινης ερ-
γασίας.
Για τον κόσμο της δουλειάς η κρίση ήταν μια περίοδος διαρ-
κών υποχωρήσεων, ισοπέδωσης δικαιωμάτων και κατακτή-
σεων, ευθείας αμφισβήτησης και χτυπήματος των συλλογικών

συμβάσεων, διάλυσης των εργασιακών σχέσεων, μαζικών απο-
λύσεων και εκτίναξης της ανεργίας, λεηλασίας των μισθών και
του εισοδήματος, ασύδοτης δράσης του κεφάλαιου και της ερ-
γοδοσίας, έντασης της εργοδοτικής τρομοκρατίας, ποινικοποί-
ησης της συνδικαλιστικής δράσης.
Τα μνημόνια ήρθαν να επιτείνουν σε υπερθετικό βαθμό αυτά
τα φαινόμενα. Οι ιμπεριαλιστές έδιναν γραμμή και «τεχνογνω-
σία» και το ντόπιο κεφάλαιο δεν προλάβαινε να εκμεταλλευτεί
τις «ευκαιρίες». Παράλληλα, βέβαια, συνεχιζόταν η αποβιομηχά-
νιση της χώρας και της παραγωγικής της συρρίκνωσης, με την εκ-
δήλωση αντιδράσεων από την πλευρά των ντόπιων βιομηχάνων.
Στο δημόσιο τομέα κορυφαία έκφραση της επίθεσης ήταν η
κατάργηση της μονιμότητας και οι πρώτες απολύσεις δημο-
σίων υπαλλήλων. Παράλληλα, η επιβολή κλίματος τρομοκρατίας
και ανασφάλειας μέσα από τη διαρκή αξιολόγηση και την πο-
σόστωση που θα προετοιμάσουν τα επόμενα κύματα απολύσεων,
θα διαμορφώσουν-παγιώσουν μεσαιωνικές εργασιακές σχέσεις
σε όλη την κλίμακα του Δημοσίου, ενώ ταυτόχρονα ο λαός συ-
νολικά θα χάνει τις κοινωνικές κατακτήσεις που είχε σε υγεία,
παιδεία κ.λπ. στο «παλιό, αντιπαραγωγικό» Δημόσιο.
Και αντίστοιχα κορυφαία έκφραση ξεπουλήματος των αγώ-
νων αποτέλεσε η στάση της ΟΛΜΕ που με πραξικοπηματικό
τρόπο αγνόησε τις διαθέσεις χιλιάδων εκπαιδευτικών για απερ-
γία κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων του 2013.
21. Όμως ήταν και περίοδος αγώνων, πρωτόγνωρα μαζικών.

Όπου εκφράστηκαν οι εργατικές διαθέσεις ενάντια στην βάρ-
βαρη πολιτική του κεφάλαιου και του ιμπεριαλισμού. Από τις
πανεργατικές απεργίες μέχρι τις απεργίες σε επιμέρους χώρους
δουλειάς οι αγώνες που ξεσπούν εκπλήσσουν με τη διάρκεια και
την αποφασιστικότητά τους (κορυφαίο παράδειγμα η Χαλυ-
βουργία), αλλά και με βάση την πλήρη παράδοση των όπλων
από τις ξεπουλημένες συνδικαλιστικές ηγεσίες. Με την πλάτη
στον τοίχο και με τα πάντα γύρω τους να ισοπεδώνονται, οι ερ-
γαζόμενοι αμφισβητούν όλο και πιο συνειδητά το «μοντέλο» του
σύγχρονου δούλου στο οποίο σπρώχνονται να προσαρμοστούν,
αρνούνται να παραδώσουν τις ζωές τους, να σκύψουν το κεφάλι.
Με βάση το ταξικό τους ένστικτο, αναζητούν τη συλλογικότητα,
στρέφονται στο συνάδελφό τους, συζητούν για το πώς θα αντι-
σταθούν. Αναζητούν ξανά τα σωματεία τους, προσπαθούν να

στήσουν νέα, ανακαλύπτουν ξανά το συνδικαλισμό. Όχι αυτόν
που κυριαρχούσε για δεκαετίες και πελέκησε τα πόδια της εργα-
τικής τάξης, αλλά αυτόν που μπορεί να εξοπλίσει τους εργαζό-
μενους και να υπηρετήσει την ανάγκη του αγώνα, της
αντίστασης, της διεκδίκησης.
Δεν είναι χωρίς εμπόδια και προβλήματα αυτή η αναζήτηση.
Γιατί το «παλιό», ο υποταγμένος, βολεμένος, εργοδοτικός, κρα-
τικός συνδικαλισμός εξακολουθεί να είναι εδώ, να μπαίνει εμπό-
διο μπροστά σε καθετί «νέο».
Πρώτο, γιατί η χρόνια κυριαρχία των αστικών και ρεφορ-
μιστικών αντιλήψεων στο εργατικό κίνημα, η απαξίωση των
σωματείων και της ζωντανής, ενεργητικής συμμετοχής των ερ-
γαζομένων σε αυτά, η κυριαρχία λογικών ανάθεσης σε κάποι-
ους, δήθεν ειδικούς, της υπεράσπισης των συμφερόντων της
εργατικής τάξης, έχουν δημιουργήσει συνολικά μια διαλυτική
κατάσταση στο εργατικό κίνημα.
Δεύτερο, γιατί, παρά τα σοβαρά πλήγματα που έχει δεχτεί ο
υποταγμένος συνδικαλισμός, φροντίζει να κρατιέται με νύχια και
με δόντια στη θέση του. Να υπονομεύει τις εργατικές διαθέσεις,
αλλά και τις ίδιες τις εργατικές κινητοποιήσεις. Να αξιοποιεί την
επιθετικότητα του συστήματος για να καλλιεργήσει τη διστακτι-
κότητα και το φόβο. Να συντηρεί ένα κύκλωμα πελατειακών
σχέσεων. Και, βέβαια, να σπέρνει νέες αυταπάτες για τη δυνατό-
τητα ανάκαμψης αυτού του συστήματος προς όφελος και των ερ-
γαζομένων, για τη δήθεν υγιή επιχειρηματικότητα, για την
προοπτική ενός «άλλου αέρα» στην ΕΕ κόντρα στους «Μερκε-
λιστές» και άλλα τέτοια. Με κορυφαία αυταπάτη, τη δυνατότητα
εκλογικής διεξόδου από αυτό το μεσαίωνα στον οποίο βυθίζει
το λαό η καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική επιθετικότητα.
Τρίτο, γιατί η κατάσταση διάλυσης και αποσυγκρότησης που
αναφέραμε ευθύνεται για τη συνδικαλιστική και οργανωτική
απειρία των εργαζομένων, και κυρίως των νέων. Το πώς ξεκινά,
στήνεται και οργανώνεται ένας αγώνας είναι διαδικασίες άγνω-
στες για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων. Διαδικα-
σίες τις οποίες καλείται να ανακαλύψει από την αρχή. Και πάνω
σε αυτήν την άγνοια και την αποσυγκρότηση (και, φυσικά, πάνω
στο γενικότερο αρνητικό συσχετισμό και τα αποτελέσματα της
ήττας του λαϊκού-εργατικού κινήματος) πατά η εργοδοσία για
να ξεδιπλώσει την αντεργατική της επίθεση.

22. Μέσα σε αυτό το τοπίο η οργάνωσή μας έθεσε πλατιά και
αποφασιστικά τη γραμμή της αντίστασης στον εργασιακό με-
σαίωνα, της υπεράσπισης των κατακτήσεων και των δικαιωμά-
των, της σταθερής και πλήρους εργασίας και των συλλογικών
συμβάσεων, της διεκδίκησης αυξήσεων στους μισθούς.
Αναγνώρισε την αναγκαιότητα της πλατιάς και άμεσης εμ-
πλοκής των εργαζομένων στην υπόθεση της οργάνωσης των αγώ-
νων, την αναγκαιότητα να πάρουν οι εργαζόμενοι την υπόθεση
των αγώνων στα δικά τους χέρια, απομονώνοντας τις ξεπουλη-
μένες συνδικαλιστικές ηγεσίες.
Σε αυτήν την κατεύθυνση ανέδειξε την αναγκαιότητα πρω-
τοβάθμιας οργάνωσης των εργαζομένων μέσα από σωματεία, επι-
τροπές, πρωτοβουλίες, αναγνωρίζοντας ότι εκεί είναι που θα
κριθεί το εάν και πόσο θα μπορέσει να τεθεί στην πράξη το ξε-
πέρασμα των ξεπουλημένων συνδικαλιστικών ηγεσιών.
Είχαμε και έχουμε ξεκάθαρο ότι όσο αυτό το ζήτημα δεν
απαντιέται, οι υπάρχουσες συνδικαλιστικές δομές δευτεροβάθ-
μιες ή τριτοβάθμιες είναι καταδικασμένες να αναπαράγουν την
ίδια χρεοκοπημένη γραμμή που βασίζεται στην ανάθεση και τη
συνδιαλλαγή. Και αυτό παρ’ ότι το σύστημα τις περιορίζει μέσα
από την ένταση της φασιστικοποίησης και τον ασφυκτικό περιο-
ρισμό του ελεύθερου συνδικαλισμού.
Αναδείξαμε το ζήτημα της ανάγκης οριζόντιου συντονισμού
των μορφών οργάνωσης των εργαζομένων με στόχο την ανάδειξη
ενός μετώπου γύρω από ένα συγκεκριμένο στόχο. Κάτι τέτοιο
πήρε σάρκα και οστά με σοβαρά αποτελέσματα στην περίπτωση
των κινητοποιήσεων των υγειονομικών ενάντια στα κλεισίματα
των νοσοκομείων το καλοκαίρι του 2013, όταν η ΠΟΕΔΗΝ σφύ-
ριζε αδιάφορα.
Εκτιμήσαμε την αναγκαιότητα παρέμβασης στους μαζικούς
χώρους δουλειάς κάνοντας και τις απαραίτητες οργανωτικές
αναδιατάξεις.
Θέσαμε το ζήτημα της οργάνωσης των ανέργων και συμμετεί-
χαμε πρωτοστατώντας σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες, βάζοντας
στην προμετωπίδα το σύνθημα του αγώνα για δουλειά πλήρη
και σταθερή για όλους κόντρα στη λογική του «λιγότερη δου-
λειά, δουλειά για όλους».
Κάναμε κάποια πρώτα βήματα οργάνωσης της παρέμβασης
στους νέους εργαζόμενους. Συγκροτήθηκε η Πρωτοβουλία Νέων
Εργαζομένων και Ανέργων στη Θεσσαλονίκη, συγκροτήθηκε

κομματικός πυρήνας νέων εργαζομένων στην Αθήνα και ανιχνεύ-
τηκαν ζητήματα σχετικά με τα χαρακτηριστικά και τα αιτήματα
της παρέμβασης σε αυτό το πεδίο.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η διοργάνωση της εργατικής σύσκε-
ψης (Μάης 2013) και της σύσκεψης των υγειονομικών (Φλεβά-
ρης 2014) που έδωσαν τη δυνατότητα στην οργάνωση να
καταγράψει πιο συγκεκριμένα θέσεις και προβληματισμούς και
να συντονίσει -ως ένα βαθμό- την πανελλαδική της δράση.
Παρεμβήκαμε αποφασιστικά στις μεγάλες μάχες που έδωσαν
οι εργαζόμενοι στην Υγεία και οι εκπαιδευτικοί ενάντια στις δια-
θεσιμότητες και τις απολύσεις, ενάντια στα κλεισίματα νοσοκο-
μείων και σχολείων. Μέσα από την παρέμβαση της Ταξικής
Πορείας και των Αγωνιστικών Κινήσεων Εκπαιδευτικών η ορ-
γάνωσή μας ανέδειξε την αντίφαση ανάμεσα στις διαθέσεις και
αγωνίες των εργαζομένων και τις στοχεύσεις των συνδικαλιστι-
κών ηγεσιών. Η παρέμβασή μας αυτή μας βοήθησε να ενισχύ-
σουμε τον κύκλο επιρροής μας, όχι όμως στο βαθμό που θα
επέτρεπε η πλατύτητα και η ένταση της δουλειάς μας. Άφησε,
όμως, πολύτιμες παρακαταθήκες και εμπειρία.
23. Ωστόσο, η δουλειά μας στους εργαζόμενους έχει αντιμετωπί-

σει και πολλές καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα. Ενώ η παρέμ-
βαση στους υγειονομικούς και τους εκπαιδευτικούς έχει παγιωθεί
με σημαντικά αποτελέσματα, η παρέμβασή μας στους εργαζό-
μενους του ιδιωτικού τομέα παραμένει υποτυπώδης. Σε αυτό
συνέβαλε και η πολύχρονη παραμονή συντρόφων μας στην ανερ-
γία, αλλά το βασικό πρόβλημα βρίσκεται στην αδυναμία εδραί-
ωσης μόνιμης και στοχευμένης παρέμβασης και ανάληψης
πολιτικών πρωτοβουλιών.
Επιπλέον, έχουμε σοβαρή υστέρηση στην πλατιά συνδικαλι-
στική δουλειά και, συνεπώς, στην επιρροή μας ως εργατική πα-
ράταξη.
Επίσης, από τα στοιχεία που πρέπει να προσεχθούν είναι και
η έλλειψη συλλογικής και συντονισμένης πανελλαδικής λειτουρ-
γίας που παρατηρήθηκε σε κάποια συνδικαλιστικά ζητήματα
που ανοίχτηκαν την περίοδο αυτή (π.χ. δημ. υπάλληλοι, εκπαι-
δευτικοί)
Η δουλειά στους μετανάστες ατόνησε, ως αποτέλεσμα και της
βύθισης του κλάδου της οικοδομής. Αν και στην εργατική σύ-
σκεψη θέσαμε ξανά το ζήτημα, ωστόσο, το βασικό μας πρόβλημα

παραμένει η λειψή επαφή μας με μετανάστες. Δουλειά που, αν
θέλουμε να προχωρήσει, πρέπει να αναληφθεί με συνέχεια και
συνέπεια και η οποία θα πρέπει να κινηθεί σε τρία επίπεδα: α)
στην ανάδειξη των αιτημάτων που έχουν στόχο την άρση του κα-
θεστώτος διακρίσεων, ανασφάλειας και φόβου, β) στην ανάδειξη
πρωτοπόρων μεταναστών και γ) στην ανάδειξη της κοινής βάσης
των αγώνων Ελλήνων και μεταναστών ενάντια στον ιμπεριαλι-
σμό-καπιταλισμό.
Συνολικά, η αναβάθμιση της εργατικής μας δουλειάς, η μεγα-
λύτερη και πιο καθοδηγημένη εμπλοκή μας με την εργατική τάξη
και τους εργαζόμενους, η διαμόρφωση στοιχείων ταξικής-εργα-
τικής φυσιογνωμίας έχει να προσφέρει πολλά στην οργάνωση
και πρέπει να είναι από τα κύρια μελήματά μας.
Εστίες αντίστασης στις γειτονιές
24. Η σφοδρότητα της επίθεσης που εκδηλώθηκε στο διάστημα

2010-2014 άγγιξε όλες τις πτυχές της καθημερινής ζωής του λαού
μας. Ο χαρακτηρισμός της επίθεσης ως «ολομέτωπη» είναι από-
λυτα δικαιολογημένος. Αυτό που έζησε -και συνεχίζει να ζει- ο
λαός μας ήταν ένας οδοστρωτήρας δικαιωμάτων και κατακτή-
σεων, μία ατέλειωτη λεηλασία της ζωής του.
Υπηρετώντας τη γραμμή της δημιουργίας και ενίσχυσης
εστιών αντίστασης παντού, η οργάνωσή μας ρίχτηκε στον αγώνα
συμμετέχοντας σε όσα μέτωπα της επέτρεπαν οι δυνάμεις της.
Και δεν ήταν λίγα τα μέτωπα αυτά. Από τα διόδια και το ζήτημα
της αύξησης των εισιτηρίων μέχρι τα χαράτσια της ΔΕΗ και τις
διακοπές ηλεκτροδότησης, τα μέτωπα που ανοίχτηκαν πανελλα-
δικά ήταν πολλά, κινητοποίησαν λαϊκές μάζες -αλλού περισσό-
τερο και αλλού λιγότερο- και έδωσαν τη δυνατότητα στην
οργάνωσή μας να αναπτύξει τη δράση της σε ζητήματα πρωτό-
γνωρα τα οποία όμως έδιναν τη δυνατότητα να συνδεθούμε κα-
λύτερα με τις λαϊκές μάζες, να αφουγκραστούμε τη λαϊκή
συνείδηση, να διαπιστώσουμε όρια και δυνατότητες.
Η οργάνωσή μας, λοιπόν, ανταποκρίθηκε σε σημαντικό βαθμό
σε αυτές τις προκλήσεις. Παντού όπου μπορούσε συγκρότησε
πρωτοβουλίες ή εντάχθηκε σε πρωτοβουλίες για τα αντίστοιχα
ζητήματα. Αναγνώρισε έγκαιρα ότι αυτή η μαζική κίνηση λαού
δεν ήρθε από το πουθενά, αλλά ότι αποτέλεσε τη συνέχεια των
μεγάλων κινητοποιήσεων ενάντια στα μνημόνια και το βάθεμα

της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης που σήμαναν. Αυτό την βοήθησε
στο να συγκροτήσει και την παρέμβασή της με τέτοιο τρόπο ώστε
να αντιπαρατίθεται με τις γνωστές «ευκολίες» της Αριστεράς του
«κάτω η κυβέρνηση» ή με τις απόψεις του χώρου της αναρχοαυ-
τονομίας ο οποίος προσπάθησε όψιμα να ασχοληθεί με τα λαϊκά
ζητήματα σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση (στήσιμο λεσχών
και συνελεύσεων με χαρακτηριστικά «αλληλεγγύης» και «νησί-
δων»), καθώς η άποψή του για το λαό παραμένει σε μικροαστική
βάση.
25. Σε όλες τις περιπτώσεις η οργάνωσή μας κινήθηκε στη βάση

της υπεράσπισης των δικαιωμάτων του λαού. Δικαιώματα όλου
του λαού, αυτονόητα για εμάς αλλά καθόλου αυτονόητα για
τμήματα της Αριστεράς που ήθελαν να κινούνται στη βάση του
«εφικτού» και της «συνδιαλλαγής» ενόψει της κυβερνητικής προ-
οπτικής.
Αντιπαρατεθήκαμε στη λογική της ανυπακοής και του «δεν
πληρώνω» και επιμείναμε στη λογική της μαζικής αντίστασης και
διεκδίκησης. Βέβαια, σε αυτό το επίπεδο υπήρξαν και διαφορε-
τικές προσεγγίσεις στην οργάνωση. Προσεγγίσεις οι οποίες δεν
συζητήθηκαν και δεν αξιολογήθηκαν έγκαιρα, και οι οποίες συ-
νέχισαν να υπάρχουν ακόμη και μετά τον εντοπισμό διαφορο-
ποιήσεων.
Η επεξεργασία γραμμής και κατευθύνσεων δεν μπορεί παρά
να αποτελεί συλλογική προσπάθεια της οργάνωσης, έτσι ώστε
συλλογικά να μπορεί να τις παλέψει. Και οι σύντροφοι πρέπει
να επιδιώκουν τη συμπόρευση της οργάνωσης στα μέτωπα που
ανοίγονται.
Με αυτήν την έννοια, αρνητικό θεωρείται και το φαινόμενο
σύντροφοί μας, σε μια σειρά μέτωπα, να αποφεύγουν την εμφά-
νιση-έκθεσή τους ως μέλη της οργάνωσης και ως αποτέλεσμα, να
δυσχεραίνεται και η προσπάθεια της οργάνωσης -στηρίζοντας
έναν αγώνα- να προβάλει την άποψή της και το γενικότερο πο-
λιτικό στίγμα της. Εκτιμούμε ότι φαινόμενα σαν αυτό προκα-
λούνται από δύο κατά βάση αιτίες:
- Από το βάρος της αντιοργανωτικής, αντικομματικής, αντι-
κομμουνιστικής παρέμβασης των δυνάμεων του οπορτουνισμού
στο κίνημα. Παρέμβαση που προφανώς ευνοείται από το σύ-
στημα και εκφράζεται σε όλα τα επίπεδα. Οι σύντροφοί μας,
ωστόσο, δεν έχουν κανένα λόγο να υποτάσσονται σε αυτήν την

κατάσταση. Το αντίθετο! Οφείλουν και έχουν κάθε συμφέρον να
την αντιμάχονται και να την καταγγέλλουν.
- Η, συνδεδεμένη με τα προηγούμενα, κακώς εννοούμενη
σχέση της παρέμβασής μας στο κίνημα. Παρέμβαση στο κίνημα
για το κίνημα, ακτιβίστικου χαρακτήρα, χωρίς ξεκαθαρισμένη
τη σημασία που έχουν τα χαρακτηριστικά, οι στόχοι και οι κα-
τευθύνσεις που αυτό πρέπει να πάρει. Χαρακτηριστικά, στόχοι
και κατευθύνσεις που δεν ορίζονται από μόνα τους, ούτε προ-
κύπτουν από τη γενική κίνηση των μαζών, αλλά καθορίζονται
από τους πολιτικούς συσχετισμούς και την πολιτική διαπάλη-αν-
τιπαράθεση που γίνεται -ή δεν γίνεται- στο κίνημα. Και εδώ πρέ-
πει να ξεκαθαρίσουμε ότι αυτή η διαπάλη -σε ό,τι αφορά τους
συντρόφους μας- γίνεται με καλύτερους όρους όταν συνοδεύεται
από την κομματική στήριξη. Για να το θέσουμε διαφορετικά: αν
και σε γενικές γραμμές υπονομευμένη από το συνολικότερο
κλίμα, η παρέμβαση με τις «πλάτες» μιας οργάνωσης σαν τη δική
μας αποδείχτηκε ότι προβάλλει και αναδεικνύει με καλύτερους
όρους την άποψη και την δράση των συντρόφων μας, οι οποίοι
δεν εμφανίζονται ως «μεμονωμένοι» αγωνιστές στην υπηρεσία
του κινήματος, αλλά ως φορείς μιας συνολικότερης άποψης που
και ιστορία έχει και προοπτική αναδεικνύει. Η ύπαρξη της ορ-
γάνωσή μας αποτελεί όπλο και όχι εμπόδιο! Και αυτό αναδεί-
χτηκε περίτρανα σε πάμπολλες περιπτώσεις με πιο πρόσφατη
αυτήν της Χαλκιδικής.
Όλα τα παραπάνω, φυσικά και δεν σημαίνουν ότι η παρέμ-
βασή μας θα είναι κομματική και μόνο. Οι τρόποι και οι μορφές
με τα οποία παρεμβαίνει κάθε φορά η οργάνωση, θα πρέπει και
να εξετάζονται αλλά και να συναποφασίζονται με γνώμονα τη
σύνδεσή μας με τις μάζες και το κέρδισμα αγωνιστών στις γραμ-
μές μας
26. Αντίστοιχα ζητήματα έχουν προκύψει κατά καιρούς με τη

συμμετοχή συντρόφων μας σε πρωτοβουλίες ή σχήματα γειτονιάς
και τα πολιτικά ζητήματα που κλήθηκαν να απαντήσουν μέσα
σε αυτά. Ζητήματα που πλήθαιναν και γίνονταν πιο πιεστικά
όσο ο ΣΥΡΙΖΑ προωθούσε την κατεύθυνση συγκρότησης «δι-
κτύων αλληλεγγύης» όπως αρέσκεται να τα ονομάζει. Τα διά-
φορα κοινωνικά ιατρεία-παντοπωλεία-φροντιστήρια, τα κάθε
λογής παζάρια, λαϊκές κ.λπ. που στήνονταν με ή χωρίς τη συν-
δρομή της τοπικής εξουσίας αποτέλεσαν μίας πρώτης τάξης ευ-

καιρία για το ΣΥΡΙΖΑ και τους δορυφόρους του να «στείλουν
την μπάλα στην εξέδρα», να αποπροσανατολίσουν το λαό από
την κατεύθυνση των μαζικών αγώνων και της διεκδίκησης στην
κατεύθυνση της διαχείρισης της φτώχειας, με πρόσχημα τη λεγό-
μενη «ανθρωπιστική κρίση» που έπληξε τη χώρα.
Στα ζητήματα αυτά, σε γενικές γραμμές, σταθήκαμε σωστά
και ισορροπημένα. Αντιλαμβανόμενοι το επίπεδο της λαϊκής συ-
νείδησης και το βρόμικο παιχνίδι του ΣΥΡΙΖΑ δεν ρίξαμε «γρο-
θιά στο μαχαίρι». Πήραμε -και σωστά- την απόφαση να
σταθούμε κριτικά απέναντι σε αυτά τα εγχειρήματα, με διακριτή
και εκφρασμένη την άποψή μας, αλλά όχι καταγγελτικά. Και
αυτό διότι υπήρξε αρκετός κόσμος -και από τον ευρύτερο περί-
γυρό μας- που βρέθηκε να έχει εμπλακεί με τον ένα ή τον άλλο
τρόπο. Κόσμος που δεν θέλαμε να τον χαρίσουμε ούτε στη δίνη
των αυταπατών ούτε στην απογοήτευση που γεννούν τέτοιου εί-
δους εγχειρήματα.
27. Αναδείχτηκε πολύ έντονα η έλλειψη οργανωμένων σχημάτων

γειτονιάς που θα διευκολύνουν και θα προβάλλουν κεντρικά την
άποψη και τη δράση μας. Έχοντας παροπλίσει σιωπηρά τις
ΛΑΚ, μέσα από εγχειρήματα που έμειναν στη μέση, όπως οι
«Πρωτοβουλίες ενάντια στη φτώχεια», διαχυμένοι στις διάφορες
συνελεύσεις που προέκυπταν συνεχώς μετά τις πλατείες, οι σύν-
τροφοι της οργάνωσής μας στερήθηκαν τη δυνατότητα μιας κεν-
τρικής πολιτικής αναφοράς, την ώρα μάλιστα που όλοι έστρεφαν
το παιχνίδι στα κοινοβουλευτικά μονοπάτια και τις προεκλογι-
κές παράτες. Πολλοί σύντροφοι έμειναν στον αέρα όταν, με ευ-
θύνη του ΣΥΡΙΖΑ, πρωτοβουλίες γειτονιάς διαλύθηκαν ή
μετατράπηκαν σε προθαλάμους «δομών αλληλεγγύης».
Η οργάνωσή μας αρκετά έγκαιρα διαπίστωσε αυτήν την εξέ-
λιξη και προσπάθησε να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα. Η
Πρόταση Μετωπικού Συντονισμού Κοινής Δράσης και Αγώνα
και η συγκρότηση της ΠΑΑΣ και της Λαϊκής Αντίστασης-ΑΑΣ,
ένας από τους στόχους που είχαν ήταν και η κάλυψη αυτού του
κενού παρέμβασης και δράσης. Χωρίς να έχει κατορθώσει να το
καλύψει ικανοποιητικά, και έχοντας υπόψη τις διαφορετικές
απόψεις και προσεγγίσεις που έχουμε με το Μ-Λ ΚΚΕ στα ζητή-
ματα αυτά, θεωρούμε ότι η οργάνωσή μας έχει κάνει σοβαρά βή-
ματα προς την αξιοποίηση της συνεργασίας ως εργαλείο με τα
χαρακτηριστικά δράσης και παρέμβασης που θέλουμε.

28. Συνολικά μιλώντας, και παρά τα όσα αρνητικά, μέσα σε αυτό
το τετράχρονο η οργάνωσή μας έδειξε πολύ ενθαρρυντικά δείγ-
ματα σχετικά με τη δυνατότητά της να αντιλαμβάνεται τα ζητή-
ματα και να παρεμβαίνει. Χωρίς να λείπουν τα φαινόμενα
διαφορετικών ταχυτήτων, λειψής στράτευσης συντρόφων ή και
αποστράτευσης, η μεγάλη πλειοψηφία των συντρόφων απέδειξε
την εμπιστοσύνη της στις λαϊκές δυνάμεις και τη διάθεσή της να
παρέμβει σε αυτές, Και αυτά τα στοιχεία οφείλει να αξιοποιήσει
και να στηρίξει ακόμη περισσότερο η καθοδήγηση της οργάνω-
σης στους δύσκολους καιρούς που έρχονται.
Για τις εκδόσεις, το βιβλιοπωλείο

και μερικά ακόμη ζητήματα
29. Είναι εδώ και χρόνια διαπιστωμένη -και όχι μόνο από εμάς-
μια επανάκαμψη -και ιδιαίτερα της νεολαίας- προς την αριστερή
σκέψη. Αυτό, δε, που έχουμε διαπιστώσει ειδικότερα το τελευ-
ταίο δίχρονο είναι η αναζήτηση της νεολαίας προς την μαρξι-
στική-λενινιστική ανάλυση, στη διαπάλη που εξελίχτηκε στο
ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα από το 1956 και μετά, στην Κίνα
και την ΜΠΠΕ.
Ως προς την ενασχόληση με την αριστερή σκέψη βασικό ρόλο
έπαιξαν οι αγωνιστικές εξάρσεις στη χώρα μας και παγκόσμια
από το 2008 μέχρι σήμερα, αλλά και η πασιφανής πια αδυναμία
του συστήματος να αναδείξει στοιχειωδώς προοπτική και να εμ-
πνεύσει. Το χτύπημα των μεσοστρωμάτων ήταν και εξακολουθεί
να είναι καθοριστικό ως προς αυτό.
Ωστόσο, ως προς την ενασχόληση με την μαρξιστική-λενινι-
στική ανάλυση τα πράγματα είναι βέβαιο ότι έχουν επηρεαστεί
και από την κρίση προσανατολισμού, τακτικής και στρατηγικής
που αντιμετωπίζει το ΚΚΕ και ο ρεφορμισμός. Το ξαναγράψιμο
της Ιστορίας από τα κομματικά επιτελεία του Περισσού έχουν
σαν στόχο και να περισώσουν ό,τι μπορούν από τις τάσεις απο-
στοίχισης που αντιμετωπίζει η μέχρι πρότινος κυρίαρχη δύναμη
στην ντόπια Αριστερά.
Μέσα σε αυτό το φόντο, αλλά και θέλοντας να απαντήσει σε
αντιθέσεις και δυσλειτουργίες που είχαν προκύψει από το εγχεί-
ρημα της μετάβασης του βιβλιοπωλείου στο νέο χώρο και στις

σαφέστατες οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε το νέο εγ-
χείρημα, η οργάνωσή μας έκανε κάποιες συγκεκριμένες επιλογές:
Ζητήματα καθοδηγητικά, τρόπου λειτουργίας, οικονομικά,
χαρακτήρα-φυσιογνωμίας έγινε μια προσπάθεια να απαντηθούν
με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και, κυρίως, με γνώμονα την πε-
ποίθηση της καθοδήγησης ότι ο βιβλιοχώρος μπορεί και πρέπει
να παραμείνει σε λειτουργία ως ένα σημαντικό εργαλείο προ-
ώθησης των εκδόσεων και των απόψεων της οργάνωσης, σημείο
πολιτικής αναφοράς και συνεύρεσης μελών, συναγωνιστών και
ενός ευρύτερου προοδευτικού δυναμικού ανθρώπων και -γιατί
όχι- ως ένα εγχείρημα που θα μπορούσε να συμβάλει οικονομικά
στη λειτουργία της οργάνωσης.
Για τις εκδόσεις της οργάνωσης
30. Στο τετράχρονο που πέρασε, αν και έγιναν εκδόσεις από την
οργάνωση, θεωρούμε ότι μπορούσαν να γίνουν πολύ περισσό-
τερα. Και αυτό δεν είναι μία εκτίμηση. Είναι βεβαιότητα που
προκύπτει από το γεγονός ότι αρκετοί σύντροφοι έχουν αποδεί-
ξει μέσα από την ενασχόλησή τους με το διαδίκτυο ότι μπορούν
και θέλουν να γράφουν. Φυσικά, αντιλαμβανόμαστε ότι το μέ-
γεθος της οργάνωσής μας απαιτεί την παράλληλη ενασχόληση
συντρόφων σε διάφορα μέτωπα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Όμως,
παράλληλα, αντιλαμβανόμαστε ότι οι ανάγκες τοποθετήσεων
για διάφορα ζητήματα -με τη μορφή μπροσούρας ή, ακόμα κα-
λύτερα, βιβλίου- είναι αυξημένες.
Η συνέχιση της έκδοσης της Αντίθεσης αποτελεί θετικό στοι-
χείο, αλλά και αυτό έχει τα σκαμπανεβάσματά του. Με βάση την
ανάγκη να ρίξουμε ιδιαίτερο βάρος στον ιδεολογικό τομέα, η
απόφασή μας να εκδώσουμε την Αντίθεση θα μείνει μισή, αν δεν
συγκροτηθεί ομάδα αρθρογράφων που θα αναλάβουν θέματα
συγκεκριμένα και επίκαιρα.
Η καλύτερη και πιο τακτική λειτουργία της εκδοτικής ομάδας
(αν χρειαστεί, και η ενίσχυσή της) είναι κάτι που επιβάλλεται και
μπορεί να αποδώσει. Σε αυτό σίγουρα θα συνέβαλε και η υλοποί-
ηση μιας παλιότερης απόφασης του ΚΟ να συγκροτηθεί ομάδα
για την ενίσχυση της ιδεολογικής δουλειάς της οργάνωσης.

Για τη δουλειά στη νεολαία
31. Τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά τον Δεκέμβρη του

2008 η δουλειά μας στην σπουδάζουσα και στους μαθητές ανα-
βαθμίστηκε. Η εξέγερση της νεολαίας με αφορμή την δολοφονία
του Αλέξη, επιτάχυνε τις προσπάθειες να ανοιχτούμε στην νεο-
λαία και να προσπαθήσουμε να διευρύνουμε την επιρροή μας,
σε μια φάση όπου οι ανησυχίες αλλά και οι αναζητήσεις της έδει-
χναν να ψάχνουν και άλλους δρόμους πέρα από την αναρχοαυ-
τονομία και τον αγωνιστικό ρεφορμισμό.
Η κρίση που ξεσπά και η πρόβλεψη ότι θα πλήξει κατά προ-
τεραιότητα τους νέους, αφήνει περιθώρια για ανοίγματα σε τμή-
ματά της που μπορούμε να έχουμε καλύτερη πρόσβαση (μαθητές,
φοιτητές) και πιο περιορισμένα στους νέους εργαζόμενους που
πλέον, όταν μπαίνουν στην παραγωγή, αντιμετωπίζουν πολύ
διαφοροποιημένες συνθήκες από αυτές που κυριαρχούσαν ένα
προηγούμενο διάστημα. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτού του
κομματιού μένει χωρίς δουλειά για μεγάλα διαστήματα, χωρίς τα
δικαιώματα και τις κατακτήσεις που διεκδίκησαν τα εργατικά
και φοιτητικά κινήματα των παλαιότερων γενιών, χωρίς ελπίδα
στο μέλλον και κυρίως χωρίς όραμα.
32. Οι μαζικές διαδηλώσεις που ακολουθούν και οι πλατείες βγά-

ζουν νέα τμήματα της νεολαίας στους δρόμους και διαμορφώ-
νουν πιο κεντρικοπολιτικές στοχεύσεις από αυτές στις
κινητοποιήσεις για το άρθρο 16 (φοιτητικά) και τον Δεκέμβρη
του 2008 (κυρίως δημοκρατικά). Στις μεγάλες κινητοποιήσεις του
2010-12 παρατηρούμε μια οπισθοχώρηση του φοιτητικού κινή-
ματος, παρότι συμμετέχουν ως φ. σύλλογοι στις συγκεντρώσεις,
χωρίς όμως να χουν αναδείξει τα ζητήματα αυτά στις σχολές
παρά μόνο ως προτάσεις των κομματικών προγραμμάτων που
κατεβαίνουν προς ψήφιση στις ΓΣ. Οι καταλήψεις ενάντια στον
ν-π της Διαμαντοπούλου μετά την ηττοπαθή άποψη ΕΑΑΚ και
ΚΝΕ, για αντιπαράθεση στην εφαρμογή του και όχι πάλη για
την κατάργηση συνολικά του ν-π, οδηγούν σταδιακά σε μια
ύφεση κινηματική που όπως είναι αναμενόμενο συνοδεύεται από
ολομέτωπη επίθεση του συστήματος. Σήμερα βρισκόμαστε μπρο-
στά στην πλήρη εφαρμογή των διατάξεων του ν-π (συγχωνεύσεις
σχολών, τρελή εντατικοποίηση, διαγραφές, κατάργηση κοινωνι-
κών κατακτήσεων, όπως λέσχες και εστίες, καθώς και σε πλήρη

κατάργηση του ασύλου και απειλές για παρεμβάσεις στους φ.
συλλόγους και τον φ. συνδικαλισμό).
33. Αντίθετα στο μαθητικό οι νέοι ταξικοί φραγμοί στο ”νέο Λύ-
κειο” και ιδιαίτερα το ξεπέταγμα μαθητών από τη βασική εκπαί-
δευση μέσω των εξετάσεων στη Α' λυκείου, οι συγχωνεύσεις
σχολείων, οι ελλείψεις σε διδακτικό προσωπικό και υλικά, η επι-
βάρυνση των συνθηκών σπουδών (θέρμανση, πολυμελή τμήματα,
μεταφορά), οι διώξεις σε όσους συμμετείχαν σε καταλήψεις αλλά
και το σύνολο των οικονομικών προβλημάτων που επιδρούν σε
οικογένειες καθώς και στους ίδιους τους μαθητές, τους ωθούν σε
αναζήτηση άμεσων διεξόδων επιβίωσης (μετανάστευση, τεχνικές
σχολές, μεροκάματα) ενώ επέφερε μια σχετική πολιτικοποίηση
που εκφράστηκε με διεκδικήσεις- καταλήψεις για τα άμεσα προ-
βλήματά τους. Από αριστερές και α/α δυνάμεις επιχειρείτε να πε-
ριοριστεί η αντίδραση κυρίως σε αντιφασιστικό προσ-
ανατολισμό.
Παράλληλα έχουμε ένταση της τρομοκρατίας που ασκείτε όχι
μόνο από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς αλλά και από τις
διευθύνσεις με στόχο την αποτροπή πολιτικού μαθητικού κινή-
ματος που μάλιστα έφτασε στην απαγόρευση συμμετοχής τους
σε άλλες εστίες αντίστασης (απεργίες καθηγητών, κινητοποιήσεις
ενάντια στην αξιολόγηση, εργατικές ή κοινωνικές διαμαρτυρίες).
34. Η αντεργατική επίθεση στα κομμάτια των νέων εργαζόμενων

που δουλεύουν πλέον με τις νέες εργασιακές σχέσεις που επιβάλ-
λονται, βγάζουν στους δρόμους κάποια τμήματα νεολαίας που
απολύονται ή περιφέρονται από εργοδότη σε εργοδότη για ένα
μεροκάματο απελπισίας. Οι άνεργοι και οι υποαπασχολούμενοι
στη νεολαία ξεπερνούν το 60-65%. “Διέξοδος” η φυγή ή η υπο-
ταγή στους νέους εργασιακούς όρους. Η αναζήτηση ενός διεκδι-
κητικού μαχητικού εργατικού συνδικαλισμού κόντρα σε
ξεπουλημένους συνδικαλιστές του συστήματος αλλά και της ξε-
πουλημένης Αριστεράς αρχίζει να προβληματίζει αυτόν τον
κόσμο. Ο δρόμος δύσκολος καθότι πρέπει να ξεπεραστούν λογι-
κές ανάθεσης, παραγοντισμού, συμβιβασμού και συνδιοίκησης
που διακατέχει το σύνολο των δυνάμεων που αναφέρονται στην
Αριστερά. Ακόμη και το εξωκοινοβούλιο λειτουργεί με λογικές
περιφερόμενων σφραγίδων και αφ' υψηλού συντονισμού.

35. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια παρατεταμένη περίοδο κινημα-
τικής απραξίας όσον αφορά την μαθητική και φοιτητική νεο-
λαία. Ίσως θα περίμενε κάποιος μια διαφορετική κατάσταση σε
αυτά τα τμήματα. Όπως έχει δείξει το παρελθόν παίζουν συνήθως
το ρόλο πυροκροτητή μιας και διαθέτουν άλλα αντανακλαστικά.
Όμως όσοι ζουν από κοντά τις αλλαγές που έχουν επέλθει και
αυτές που δρομολογούνται στο πεδίο της εκπαίδευσης μπορούν
να ερμηνεύσουν την σημερινή ύφεση χωρίς αυτό να σημαίνει ότι
έτσι και θα πορευτούμε στο μέλλον. Ότι δηλαδή είναι μη ανα-
στρέψιμη.
Οι επιπρόσθετοι ταξικοί φραγμοί που έχουν υιοθετηθεί από
το σύστημα (πολλαπλές πανελλαδικές εξετάσεις, μείωση εισα-
κτέων και σχολών), η εντατικοποίηση και η πειθάρχηση που
εφαρμόζεται, η διαπίστωση από μεγάλη μερίδα μαθητών ότι δεν
πρόκειται να τελειώσει σχολείο ή σχολή και άρα προτιμά να
αναζητήσει μεροκάματο ή μαθητεία ή ιδιωτικό ΙΕΚ ή την μετα-
νάστευση, οι διαγραφές που ουσιαστικά καταργούν το δικαίωμα
να τελειώνεις με μια ευχέρεια χρόνου στο βαθμό που αντιμετω-
πίζεις οικονομικά προβλήματα ή υγείας ή .... που δεν αφορούν
βεβαίως τους “αιώνιους” αλλά στην πραγματικότητα τους νυν
και τους επόμενους φοιτητές (αφού αν πχ κοπείς 3 φορές σε μά-
θημα χάνεις το δικαίωμα να το ξαναδώσεις), αποτελούν δαμό-
κλειο σπάθη που αλλάζουν την συμπεριφορά της νεολαιίστικης
μάζας ιδιαίτερα των λαϊκών στρωμάτων.
Τα οικονομικά προβλήματα των οικογενειών αλλά και των
ίδιων των φοιτητών οδηγούν μεγάλα κομμάτια -έως και πλειοψη-
φικά- στο να δουλεύουν 1 και 2 δουλειές (μεγάλο κομμάτι σ. μας
βρίσκονται ήδη σε αυτήν την φάση) οδηγώντας τους στο να επι-
στρέφουν στα σπίτια τους για οικονομία και να σπουδάζουν από
απόσταση -κάτι που φρόντισε να εντείνει ο Λοβέρδος με τις πρό-
σφατες τροποποιήσεις του- αδειάζοντας τις σχολές από ενεργό
πλέον φοιτητόκοσμο που απελπισμένα κυνηγά τον χρόνο να τε-
λειώσει χωρίς και πάλι να το καταφέρνει.
36. Από αυτό το μικρό μέρος που περιγράφουμε των αλλαγών

που έχουν επέλθει στο σχολείο και στα πανεπιστήμια/ΤΕΙ κατα-
λαβαίνουμε ότι αλλάζει η κοινωνική σύνθεση αλλά κυρίως η πο-
λιτική συμπεριφορά σε αυτά. Ούτε ΓΣ δεν μπορούν να
συγκληθούν εδώ και 2 χρόνια σε πολλές σχολές χωρίς αυτό να
σημαίνει αδιαφορία των φοιτητών, όπως φάνηκε από τις πρό-

σφατες παρεμβάσεις μας για τις διαγραφές στα αμφιθέατρα. Οι
αλλαγές αυτές έχουν συνεπώς απεικόνιση στον σημερινό φοιτη-
τικό συνδικαλισμό και καλούμαστε να τις μελετήσουμε. Σε αυτές
τις εξελίξεις σημαντικό ρόλο έπαιξε η έως τώρα πολιτική πρα-
κτική που ευδοκίμησε στις σχολές από τα ΕΑΑΚ και την ΚΝΕ
μιας και το συστημικό κομμάτι έχει από πολύ καιρό, παρά τα
προβλήματά του, που αμφισβητεί συλλόγους, ΓΣ και συνδικαλι-
σμό. Το κατεβατό αιτημάτων κομματικών γραφείων, οι εικονικοί
τσαμπουκάδες αλλά κυρίως η μετ΄ επιτάσεως μετατόπιση των
μορφών δράσης (όχι πάλης) σε παραστάσεις, συνδιοίκηση, αντι-
προσωπείες σε Υπουργείο, άμαζες καταλήψεις, που με ακρίβεια
εγγλέζικου ραντεβού έμαθε να τις αναμένει ακόμη και το υπουρ-
γείο, μακριά από τον κόσμο έχουν εκφυλίσει στα μάτια των φοι-
τητών αυτόν τον τύπο συνδικαλισμού. Όλα αυτά πληρώνονται
σήμερα και επιτρέπουν όχι μόνο να κυριαρχεί η απογοήτευση
αλλά και να αντισυσπειρώνονται κινήσεις ενάντια σε παρατά-
ξεις και ΓΣ.
Χωρίς να θέλουμε άλλο να επεκταθούμε σε αναλύσεις θω-
ρούμε ότι μπορούμε να καταλάβουμε γιατί κυριαρχεί αυτή η
απραξία στο πιο ζωντανό κομμάτι του λαού. Αυτό δεν σημαίνει
ότι δεν περιμένουμε ξεσπάσματα αφού η επίθεση δεν θα σταμα-
τήσει αλλά θα πολλαπλασιάσει τα αδιέξοδα σε σύντομο διά-
στημα στον ίδιο κόσμο που πάνω στην πίεσή του νομίζει ότι η
“συμμόρφωση” με τις νέες εντολές θα του επιτρέψουν να πάρει
ενα χαρτί έστω χωρίς αντίκρισμα για τους περισσότερους.
Σε αυτό το σύντομο περίγραμμα των εξελίξεων κληθήκαμε
να ανασυγκροτήσουμε τη δουλειά μας πιστεύοντας ότι οι νέες
γενιές ακούνε πλέον πιο άνετα μια αφήγηση που δεν θαμπώνεται
από τις ανέξοδες συγκρουσιακές λογικές της α/α ούτε από την
αποστεωμένη δικαίωση ενός κόμματος που συνειδητά απέχει από
τις κινητοποιήσεις μένοντας στις γενικές διακηρύξεις μιας λαϊκής
εξουσίας. Παράλληλα έχει κουραστεί από τον εικονικό συνδικα-
λισμό των ΕΑΑΚ ενώ δέχεται επίθεση από το ρεύμα των αντι-
καταλήψεων και των αντιπαραταξιακών. Ιδιαίτερα στα σχολεία
η παρουσία της ΧΑ έχει αναστατώσει τον δημοκρατικό μαθητό-
κοσμο που κατανοεί ότι πρέπει να ψάχνει απαντήσεις πέρα από
το αντιφασιστικό.

Α) Μαθητές
37. Η Αθήνα, τα Χανιά και σε ένα βαθμό η Θεσ/κη κατάφεραν

με την συστηματική προσπάθεια σ. να στήσουν μια μαθητική πα-
ρέμβαση που ξέφευγε από την ...οικογενειακή παράδοση.
Άπλωσε σε νεαρόκοσμο πλατύτερο, δημιούργησε σχέσεις με
κόσμο πέρα από την στενή μας εμβέλεια που δεχόταν να συζη-
τήσει τις απόψεις μας. Ακόμη περισσότερο οι πρωτοβουλίες μα-
θητών μας επέτρεψαν να κινηθούμε με λογικές κοινής δράσης που
κατέληξαν ακόμη και σε διαδηλώσεις και μαζικά μπλοκ που ξε-
περνούσαν τις οργανωτικές μας δυνάμεις (παρεμβάσεις σε παρε-
λάσεις, στο Πολυτεχνείο, σε μαθητικές διαδηλώσεις ή ακόμη και
κοινές με φοιτητές).
Το βιβλιοπωλείο ως στέκι και οι συζητήσεις που γίνανε εκεί
βοήθησαν στην πολιτικοποίηση αυτής της νεολαίας και έδωσαν
τη δυνατότητα να διευρύνουμε την απεύθυνσή μας όσο και το
ιδεολογικοπολιτικό επίπεδο των συναγωνιστών.
Η αποτελεσματικότητα αυτής της δουλειάς εκφράστηκε με
την ουσιαστικοποίηση της Μαθητικής Αντίστασης και με την ενί-
σχυση των Αγωνιστικών κινήσεων από μαθητές όλα αυτά τα
χρόνια. Από αυτό φαίνεται και η σπουδαιότητα που θα πρέπει
να δείξουμε σε αυτόν τον τομέα. Σήμερα που αποκαλύπτεται
στους μαθητές ο στόχος του νέου Λυκείου είναι πρόσφορη η πε-
ρίοδος για άπλωμα της δουλειάς μας σε αυτόν το χώρο και αυτό
οφείλουν να το υλοποιήσουν άμεσα και επιτακτικά οι οργανώ-
σεις μας σε κάθε πόλη και συνοικία όπου δρούμε.
Παρέμβαση
38. Οι κινητοποιήσεις του 2008 άνοιξαν, μετά από μεγάλο διά-

στημα, το ζήτημα της πολιτικοποίησης σε μεγάλη μερίδα μαθητι-
κών στρωμάτων πανελλαδικά. Μας έδωσε την δυνατότητα να
εμπλακούμε σε συνεννοήσεις διασχολικές σε συνοικίες ή και πα-
ναθηναϊκά ή στα Χανιά και μας πρόσφεραν νέες σχέσεις, επιρ-
ροές αλλά και εμπειρία. Έτσι η συμμετοχή των μαθητών μας στις
πλατείες και στις κινητοποιήσεις μέχρι το 2012 ανέβασε το πολι-
τικό τους επίπεδο και ανέδειξε δυνατότητες για δικές μας πρω-
τοβουλίες. Οι παρεμβάσεις στις παρελάσεις, η προσπάθεια
στήριξης των καθηγητικών αγώνων καθώς και η απάντηση στα
μαθητοδικεία διαμόρφωσαν ένα δυναμικό που ξέφευγε από τις

συζητήσεις μόνο για το σχολείο και ανοιγόταν σε γενικότερους
προβληματισμούς.
Η διαδήλωση και το συντονιστικό καταλήψεων στα Χανιά
καθώς και τα μαθητικά μπλοκ στην Αθήνα έδειξαν ότι η άποψή
μας μπορεί να μπολιάσει αυτό το νεολαιίστικο κομμάτι και να
συσπειρώσει πολύ μεγαλύτερο τμήμα του από αυτό που εμείς
άμεσα επηρεάζουμε. Απαιτεί αποφασιστική προπαγανδιστική
δουλειά και γνωριμίες με πλατιά κριτήρια.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε από τη παρέμβαση των μαθητών
μας: την παρέμβαση για το νέο σχολείο το φθινόπωρο του 2010,
τις προβολές και συζητήσεις στη Σφεντόνα, το βιβλιοπωλείο και
στα Χανιά με αφορμή τα κυβερνητικά μέτρα, ενώ ήταν και η
πρώτη χρονιά όπου ουσιαστικά και όχι τιμητικά συνδιοργανώ-
νει το κάμπινγκ.
Συμμετέχουν και πρωτοστατούν σε καταλήψεις το χειμώνα
του 2011 ενάντια στις συγχωνεύσεις και τα νέα μέτρα που προ-
ωθεί η Διαμαντοπούλου, συμμετέχουν σε κινητοποιήσεις για τις
Βάσεις λόγω Λιβύης ενώ από την αρχή της νέας σχολικής χρονιάς
συμμετέχουν στις καταλήψεις για την αύξηση μαθητών ανά τάξη,
συγχωνεύσεις, βιβλία κλπ. Μετατρέπουν τις παρελάσεις σε δια-
δηλώσεις κατά της αντιλαϊκής πολιτικής.
Το Φλεβάρη του 2012 συμμετέχουν στις απεργίες, στην χαλυ-
βουργική, έχουμε διώξεις στα Χανιά γιατί διαμαρτυρήθηκαν για
την περικοπή μεταφοράς μαθητών στο δημοτικό συμβούλιο, και
συμπαραστέκονται σε πλήθος μαθητοδικείων που αφορούν μα-
θητές κυρίως από τον Δεκέμβρη του 2008 αλλά και τις μετέπειτα
καταλήψεις.
Την άνοιξη του 2013, συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις των
καθηγητών στις πανελλήνιες σπάζοντας με παρεμβάσεις όπου
μπορούν, την αντιπαράθεση που θέλει να στήσει η κυβέρνηση
ανάμεσά τους. Παρεμβαίνουν πολιτικά στο κλείσιμο της ΕΡΤ και
σε κάθε κινητοποίηση που η νεολαία παρεμβαίνει. Τέλος η ανά-
δειξη του αντιφασισμού ως πολιτική πρώτα απ' όλα εναντίωση
στη συνολικότερη φασιστικοποίηση, αλλά και με παρεμβάσεις
σε δίκες όπως αυτή του χρυσαυγίτη στο Π Φάληρο, δίνουν, στο
μέτρο των δυνατοτήτων μας, ένα στίγμα του πως αντιλαμβανό-
μαστε εμείς αυτό το κίνημα.
Η συμμετοχή σε συντονιστικά που στήνονται στην Αθήνα
από διάφορους χώρους (ΕΑΑΚ, Α/Α) ώστε να δώσουν τη δική
τους άποψη καθώς και οι διαδηλώσεις μαζί με τους φοιτητές στο

Πολυτεχνείο και στη μνήμη του Αλέξη επιτρέπουν πλέον στη ΜΑ
να συγκροτεί μαζικά μπλοκ που συσπειρώνουν ευρύτερες μαθη-
τικές μάζες. Καθιερώνουν πλέον το σχήμα αυτό σε ικανοποιητικό
πολιτικοποιημένο κομμάτι των μαθητών.
Οι συζητήσεις-εκδηλώσεις που ανοίγονται στο βιβλιοπωλείο
ή στη σφεντόνα και στα Χανιά επιτρέπουν στον κόσμο που έχει
σχέση με τη ΜΑ να συζητήσει για επίκαιρα ζητήματα αλλά και
να προβληματιστεί σε ζητήματα προοπτικής όπως η συζήτηση
για το σχολείο στην ΣΕ και στην Κίνα.
39. Είναι γεγονός ότι οι παρεμβάσεις μας σε σχολεία και φρον-

τιστήρια δεν έχουν μια σταθερότητα όταν δεν υπάρχει επίδικο
κινηματικό ζήτημα. Δεν καταφέρνουμε να 'χουμε μαζική παρέμ-
βαση σε όλη την διάρκεια της χρονιάς αλλά κυρίως όταν εγεί-
ρονται ζητήματα. Θα πρέπει ο τρόπος παρέμβασης να συζητηθεί
με βάση αυτές τις παρατηρήσεις αλλά και σε συνάρτηση με το
δυναμικό που έχουμε. Σε αυτό τον χώρο δεν μπορούν να ισχύουν
σταθερές αλλά κυριαρχούν οι ιδιαιτερότητες.
40. Η προσπάθεια να ασχοληθούμε με κόσμο των ΕΠΑΛ, αν και

σε πρωτόλεια μορφή, μας ώθησε να επεξεργαστούμε κείμενο-
άποψης και να ψηλαφίσουμε ένα κομμάτι νεολαίας που όχι μόνο
αξίζει να παρέμβουμε αλλά θα 'ταν σοβαρή παρακαταθήκη για
δουλειά σε μαθητές και νέους εργαζόμενους με πιο ταξική εργα-
τική -λαϊκή προέλευση.
Καθήκοντα
41. Η δουλειά στους μαθητές πρέπει να απασχολήσει το σύνολο

της οργάνωσης και όχι μόνο τη νεολαία (γονείς, νέοι εργαζόμε-
νοι, φοιτητές συνοικία). Άμεσα να μπουν μπροστά στόχοι ανά-
πτυξης δεσμών παντού όπου υπάρχουν σ. και μαθητές.
Αναπτύσσεται γρήγορα αλλά και ...τελειώνει γρήγορα. Χρει-
άζεται πλατύτητα συνέπεια, ευελιξία ώστε να παρακινηθούν να
παρακολουθήσουν την ΜΑ φίλοι και γνωστοί των παιδιών που
συμμετέχουν, που φάνηκε ότι εύκολα πλαισιώνουν τέτοιες συζη-
τήσεις.
Να σταθεροποιήσουμε την παρέμβασή μας σε σχολεία και
φροντιστήρια ιδιαίτερα τώρα που υπάρχουν προβλήματα.

Εστιάζουμε στο νέο λύκειο, τα μαζικά κοψίματα, τις οικονο-
μικές δυσκολίες γονιών, το μαζικό πέταγμα μαθητών από τα
λαϊκά στρώματα έξω από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η μαθητεία και τα τεχνικά θέλουν προσεκτική δουλειά που
κυρίως επικεντρώνει στα προβλήματα που έχουν ως εργαζόμενοι
και δευτερευόντως σε σχολικά (βιβλία, δίδακτρα, ωράριο).
Η ιστοσελίδα αν δεν είναι συχνά ενημερωμένη και καλο-
φτιαγμένη δεν αποδίδει. Ιδιαίτερα σε ηλικίες που το ίντερνετ σα-
ρώνει.
Οι υπεύθυνοι πρέπει να συζητούν πολιτικά ιδεολογικά αλλά
και κοινωνικά ζητήματα καθώς και να διοργανώνουν εκδηλώ-
σεις με φαντασία και όρεξη. Η συχνά ξερή πολιτική συζήτηση ή
ο περιορισμός μόνο σε σχολικά κουράζει αυτές τις ηλικίες που
πιάνονται από κάθε ευκαιρία (αλληλεγγύη, μουσική, ναρκωτικά,
όραμα, φασισμός, ιστορία, σχέσεις) για συζήτηση.
Β) Σπουδάζουσα
42. Οι επιλογές μας
Κρίθηκε ότι οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν μετά τον Δε-

κέμβρη του 2008 και τις κινητοποιήσεις του 2010-12 επέτρεπαν
στη διεύρυνση των κριτηρίων οργανώματος των πιο δραστήριων
και συγκροτημένων συναγωνιστών, εκτιμώντας ότι η αντιπαρά-
θεση που έδωσαν στις πλατείες αλλά και στους μαζικούς χώρους,
τους βοήθησαν πολιτικά, ενώ την παραπέρα ιδεολογικοπολιτική
συγκρότηση θα έπρεπε να την αναλάβει η οργάνωση ανοίγοντας
ζητήματα και βοηθώντας τους να “δέσουν” την συμμετοχή τους
στην ταξική πάλη, που δεν ήταν απλά φοιτητική, με τα ιδεολο-
γικοπολιτικά προτάγματα της οργάνωσης. Επιπλέον ήταν μια
έμπρακτη απάντηση σε ένα φαινόμενο που παρατηρούσαμε στην
σπουδαστική μας δουλειά. Δηλαδή το ότι πολλοί συναγωνιστές
δεν συνέδεαν την φοιτητική τους δράση με το γενικότερο λαϊκό
κίνημα με αποτέλεσμα να μην συνεχίζουν μετά τις σπουδές να
'ναι συνοδοιπόροι μας στους αγώνες.
Η δουλειά μας στηρίχτηκε στην ύπαρξη ενός αξιόλογου δυ-
ναμικού σ. και συναγωνιστών που είχαν συσπειρωθεί και που
έπρεπε να στηριχτεί στις δικές του δυνάμεις και να αποκτήσει
αυτοπεποίθηση για το δίκαιο της άποψής του αλλά και τη δια-
φορετικότητα της αντίληψης του τι είναι Αριστερά.

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις
43. Επικεντρώσαμε παράλληλα στο να διασαφηνίσουν οι ΑΚ,

στις σημερινές συνθήκες, το περιεχόμενο της παρέμβασής τους
στις σχολές. Επιβεβαιώσαμε να μην είναι μόνο συνδικαλιστική ή
κυρίως συνδικαλιστική αλλά να μπορέσουν να δημιουργήσουν
ένα προφίλ αριστερής παράταξης που δεν καλύπτεται από την
Αριστερά που γνωρίζει κατά πρώτο λόγο ο φοιτητής λόγω μαζι-
κότητας (ΚΝΕ και ΕΑΑΚ), αλλά έχει διαφορετικό στίγμα και
αναφορά στο κ. κίνημα ενώ, στον ακαδημαϊκό χώρο παρεμβαί-
νουν αντισυνδιαχειριστικά με επίκεντρο τα φοιτητικά συμφέ-
ροντα και όχι αυτά μιας “αταξικής” παιδείας. Συνάμα έπρεπε να
αποκτήσουν ένα ενιαίο -κατά το δυνατόν με βάση το επίπεδο
συγκρότησής τους- οργανωτικό σχήμα που θα απαντούσε στο
ποιος παράγει και προωθεί αυτές τις απόψεις και ποιος διαμορ-
φώνει τα υλικά της. Αυτό διευκόλυνε τους συναγωνιστές να μην
νοιώθουν καπελωμένοι από έναν κομματικό φορέα επιτρέποντας
την διεύρυνση αλλά και την ουσιαστική συζήτηση μέσα στα σχή-
ματα αφού ένοιωθαν ότι συμμετέχουν ενεργά και όχι σε προαπο-
φασισμένες κατευθύνσεις.
44. Το πανελλαδικό σχήμα των ΑΚ που υπήρχε, στην αρχή κάθε

ακαδημαϊκής χρονιάς, αναβαθμίστηκε και προτάθηκε η εκλογή
ενός γραφείου των ΑΚ που θα συντονίζει καταρχάς και στην πο-
ρεία θα καθοδηγεί τους συναγωνιστές σε ζητήματα άμεσης δρά-
σης και στη διαμόρφωση κατευθύνσεων (πλαίσια ΓΣ,
ψηφίσματα, υλικά, έναυσμα, φ. Εκλογές, κάμπινγκ). Η σύνθεσή
του επιδιώχτηκε να 'ναι διευρυμένη με συναγωνιστές ώστε να
αναδεικνύει νέο κόσμο με υπευθυνότητα και να αντιπροσωπεύει
σχολές και πόλεις. Δοκιμάστηκαν αρκετοί σ. και συναγ. και έχει
μια πλούσια εμπειρία.
45. Δεν βρισκόμαστε ακόμη σε επίπεδο μετασχηματισμού των

ΑΚ σε πραγματική παράταξη με μέλη και συγκροτημένες δομές
τύπου ΠΠΣΠ. Χρειάζονται να γίνουν πολλά βήματα και πάντως
θα ήταν -στη σημερινή φάση- εμπόδιο στο πλάτεμα των ΑΚ. Πο-
ρευόμενοι σε αυτήν τη παραταξικοποίηση των ΑΚ συνυπάρχουν
στενά σχήματα αλλά και ανοικτά όσον αφορά τη συμμετοχή κό-
σμου. Έχουμε να διδαχτούμε ακόμη πολλά στο πως φτιάχνεται
μια πραγματική πλατιά συλλογικότητα.

Σήμερα οι ΑΚ δεν βρίσκονται απλά στο επίπεδο να καταθέ-
τουν και να παλεύουν τις απόψεις τους σε κάποιες σχολές με
αξιώσεις αλλά και να παίρνουν πρωτοβουλίες (διοικητικοί, σχέ-
διο Αθηνά, διαγραφές, εστίες) πάνω στις οποίες καλούν κι άλλες
δυνάμεις να σταθούν. Οι πρόσφατες πρωτοβουλίες μας για κοινή
δράση με αφορμή τις διαγραφές (κοινό πλαίσιο, πίεση σε ΔΣ, σε
ΓΣ δημιουργία επιτροπών, απόπειρες πρώτης απάντησης στους
δρόμους κλπ) καταγράφουν την ποιοτική ωρίμανσή μας και τις
δυνατότητες που ξανοίγονται χωρίς να παίρνουν τα μυαλά μας
αέρα. Τα μπλοκ της νεολαίας στις διαδηλώσεις είναι μαζικά δί-
νοντας πιο νεανικό χαρακτήρα συνολικά στις παρεμβάσεις μας
ενώ η στάση των σ. απέναντι στις δυνάμεις καταστολής δείχνουν
αποφασιστικότητα, συλλογικότητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η παρουσία της νεολαίας μας σε ερ-
γατικές και συνοικιακές παρεμβάσεις, πέρα από τις κεντρικές πο-
λιτικές, συνέβαλε καθοριστικά στη παρουσία της οργάνωσης
επαναφέροντας την σπουδαιότητα της ύπαρξης ενός δυναμικού
ευκίνητου, σε χώρους και ώρες που είναι δύσκολη η παρουσία
εργαζόμενων. Αυτό όμως πολλάκις συνέτεινε στην δημιουργία
μιας λογικής εφησυχασμού της υπόλοιπης οργάνωσης κάτι που
δημιουργεί παρεξηγήσεις και οφείλουμε να το κριτικάρουμε.
46. Σε επίπεδο συνεργασιών είναι αλήθεια ότι στο χώρο της νε-
ολαίας δεν έχουν γίνει πολλά βήματα. Πέρα από την κατ' αρχήν
συμφωνία και συμμετοχή της στο γενικότερο εγχείρημα της
ΠΑΑΣ μετέπειτα ΛΑ, δεν μπόρεσε να πετύχει κάτι το αξιόλογο
σε επίπεδο κοινής δράσης με την Πορεία, σε ΓΣ και κινητοποι-
ήσεις, παρά μόνο αποσπασματικά.
Το κάμπινγκ
47. Όσον αφορά το κάμπινγκ των ΑΚ και της ΜA έχουμε κατα-

φέρει να αναβαθμίσουμε την πολιτική συμμετοχή και την παρου-
σία με πλατύ κόσμο ενώ οι συζητήσεις κεντρίζουν το ενδιαφέρον
ακόμη και ως εργαστήρια, καταγράφοντας τις διευρυμένες απαι-
τήσεις αυτού του κομματιού για συζήτηση. Το κάμπινγκ στη
Χαλκιδική έδειξε τις αναβαθμισμένες μας δυνατότητες όχι μόνο
στο πλαίσιο της νεολαίας αλλά και στην απήχησή του στην πε-
ριοχή που διεξάγεται.

Όσον αφορά την οργάνωσή του έχουμε πλέον προχωρήσει σε
αυτοοργάνωση ακόμη και της διατροφής. Τα όποια ζητήματα
προκύψαν (τιμές, πολιτική στόχευση, συμπεριφορές) είναι αλή-
θεια ότι με ευθύνη της καθοδήγησης υπήρξαν περιπτώσεις που
δεν λύθηκαν με τρόπο που αντιστοιχεί στην πολιτική μας ωρί-
μανση, δημιουργώντας αντιθέσεις και τριβές που οφείλουμε στην
παραπέρα πορεία των κάμπινγκ να τις λάβουμε υπόψη ώστε να
μην δημιουργούν λαθεμένες στάσεις και αντιλήψεις στους συμ-
μετέχοντες, μιλώντας πάντα για την σπουδάζουσα.
Καθήκοντα
48. Στις νέες συνθήκες που δημιουργούνται στο χώρο της τριτο-
βάθμιας εκπαίδευσης και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις σημερινές ορ-
γανωτικές δυνατότητες της σπουδάζουσας, χωρίς απογειώσεις
και υποτιμήσεις:
Διεκδικούμε το δικαίωμα για δημόσια δωρεάν εκπαίδευση,
ξέροντας τα όρια αυτού του αιτήματος μέσα στον εξαρτημένο
καπιταλισμό, υπερασπιζόμενοι τις μέχρι σήμερα κατακτήσεις επ'
αυτού, δείχνοντας παράλληλα την κατεύθυνση που πρέπει να κι-
νηθεί η νεολαία.
Απαιτούμε το δικαίωμα πρόσβασης σε όλες τις εκπαιδευτικές
βαθμίδες, χωρίς όρια, για τα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων.
Αντιπαλεύουμε τους ταξικούς φραγμούς που υπάρχουν στην
Παιδεία και εναντιωνόμαστε σε κάθε νέο που εισάγει η κυβέρ-
νηση.
Παλεύουμε για κατάργηση του ν-π στο σύνολό του και στις
επιμέρους εφαρμογές του, εντάσσοντας την πάλη αυτή στην συ-
νολική αντίσταση των εργαζόμενων και του λαού απέναντι στην
αντιλαϊκή επίθεση κυβέρνησης- ιμπεριαλιστών.
Επικεντρώνουμε στις διαγραφές, στην εντατικοποίηση και
στην πειθάρχηση που αποτελούν τα βασικά μέσα για την απο-
θάρρυνση και εκδίωξη από την τριτοβάθμια των νέων από τα
λαϊκά στρώματα.
Υπερασπίζουμε τις δημοκρατικές κατακτήσεις στο χώρο των
ΑΕΙ/ΤΕΙ (άσυλο, σύλλογοι, ΓΣ) καθώς και διεκδικούμε να 'ναι
δωρεάν οι κοινωνικές παροχές που υπήρχαν (Εστίες, λέσχες, ει-
σιτήρια),
Επιδιώκουμε να συγκροτούμε πλατιά σχήματα ΑΚ σε κάθε
σχολή που δρούμε, διευρύνοντας το πολιτικό-συνδικαλιστικό

στίγμα τους στη βάση του αριστερού προφίλ που έχουμε κα-
τακτήσει.
Επιμένουμε στην πολιτική αναβάθμιση τόσο των πυρήνων
όσο και των γραφείων της σπουδάζουσας ώστε να μπορούν να
ανταποκρίνονται όχι μόνο στις απαιτήσεις των χώρων δράσης
της αλλά στη συνολική παρέμβαση της οργάνωσης. Ιδιαίτερη έμ-
φαση οφείλουμε να δώσουμε στην ιδεολογικοπολιτική συγκρό-
τηση των σ. αυτού του τομέα.
Γ) Επίλογος
49. Η αναλυτική ίσως παράθεση της δουλειάς στη νεολαία γίνε-

ται γιατί το απαιτεί η ιδιαιτερότητα του τομέα αλλά και ότι θα
πρέπει να μεταφερθεί η πλούσια εμπειρία στους νέους σ. που θα
αναλάβουν την καθοδήγηση. Λόγω της σχετικά μικρής διάρκειας
που παραμένουν σε καθοδηγητικά πόστα οι νεολαίοι καλό είναι
να μεταφέρεται αυτή και να καταγράφεται ώστε να μπορεί να
συνεχίσει η παρέμβαση από νέο επίπεδο.
Η σχετική έκταση στην αναφορά ευθυνών αλλά και αρνητι-
κών μπορεί να ξενίσει μιας και το συνολικό “ταμείο” κάθε άλλο
παρά χαρακτηρίζεται από αυτά. Θα μπορούσαμε απλά να τονί-
σουμε την εξαιρετική δουλειά που ύστερα από μεγάλο διάστημα
έγινε σε αυτόν τον τομέα. Όμως, το ζητούμενο δεν είναι να επι-
κροτούμε και να επαναπαυόμαστε στο τι καταφέραμε ούτε βέ-
βαια να το υποτιμάμε, αλλά να μπολιαστεί ο νέος κόσμος με την
λογική της κριτικής και της αυτοκριτικής. Με βάση αυτές τις
αρχές του κομμουνιστικού κινήματος πρέπει να διαπαιδαγωγηθεί
η νέα γενιά σ. που θα συνεχίσει σε πιο δύσκολες συνθήκες τον
αγώνα της και αυτό δεν είναι εύκολο. Έχει ξεχαστεί ιδιαίτερα η
αυτοκριτική ενώ η κριτική γίνεται κάποιες φορές με υποκειμενι-
σμούς και “εύκολα” χωρίς να κοιτάμε την ...καμπούρα μας.
50. Όπως και να 'χει η νεολαία μας σήμερα δείχνει να πατά

γερά στα πόδια της και να μπορεί να συσπειρώνει νέους αγωνι-
στές σε μια πολυεπίπεδη επιρροή. Δείχνει να ανταποκρίνεται στις
προκλήσεις των καιρών ή καλύτερα να θέλει να σταθεί με θετικό,
παραγωγικό, δημιουργικό τρόπο στην απαίτηση για ανασυγκρό-
τηση του κομμουνιστικού κινήματος. Καταφέρνει να δημιουργεί
ένα δικό της στίγμα στην πλειάδα αριστερών μορφωμάτων και
συλλογικοτήτων που σε περίοδο ήττας του κομμουνιστικού κι-

νήματος προβάλουν ως διέξοδοι και μάλιστα με μαζικότερες προ-
ϋποθέσεις. Ένα στίγμα διακριτό, μαχητικό, αντισυνδιαχειριστικό
που μπορεί και διεισδύει στο χώρο της νεολαίας έστω και με βα-
σανιστικούς ρυθμούς. Η δουλειά των σ. έδειξε ότι μπορούμε να
κερδίζουμε κόσμο σε αυτές τις ηλικίες που ψάχνονται, αγωνιούν,
απαιτούν ιδεολογικές αποσαφηνίσεις, παρεμβαίνουν σε κάθε ευ-
καιρία. Έδειξε ότι έχουμε νέους σ. που εμπλέκονται ενεργά σε
όλο το φάσμα της κομματικής ζωής, σε κάθε έκφανση της ταξικής
πάλης, που διακατέχονται από ανησυχίες και αγωνίες, που για
μεγάλο διάστημα φαινόντουσαν να απασχολούν τους παλιότε-
ρους σ. μόνο.
Η τάση που διαφαίνεται είναι να μην χάνεται πλέον κόσμος
μετά τις σχολές και να ενισχύουν με νέο αίμα άλλους τομείς (συ-
νοικία, νέοι εργαζόμενοι) δημιουργώντας μια μαγιά νέων αγω-
νιστών που μπαίνουν στον αγώνα με άλλες δυνατότητες και
διαθέσεις.
51. Χωρίς να μπορούμε σήμερα να μιλάμε για τη δυνατότητα να

οικοδομήσουμε μια οργάνωση σε επίπεδο νεολαίας, ιδιαίτερα αν
δεν αναδειχτούν σ. από τους χώρους δουλειάς, όμως οι απαιτή-
σεις της οργάνωσης αλλά και των καιρών θέτει επιτακτικά το
ζήτημα να μπει στόχος να οικοδομηθούν οι όροι για μια κομμου-
νιστική νεολαιίστικη οργάνωση.

2015 - ΚΚΕ μλ

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2015 - ΚΚΕ μλ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ

Η 8η Συνδιάσκεψη προκύπτει ως ανάγκη και όχι

Εισήγηση του Κ.Ο. του ΚΚΕ(μ-λ) μπροστά

Απολογισμός δράσης .........................................................167

Το πολιτικό σύστημα διαχείρισης

Συμπληρώνονται δύο χρόνια από τότε που η συγκυβέρνηση ΝΔ-

Κυβέρνηση Σαμαρά (και ολίγη Βενιζέλου):

Αυτό που έχουμε, λοιπόν, να παρατηρήσουμε από τον ενάμισι

4 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

Ρευστό και ασαφές το πολιτικό σκηνικό

Όλο αυτό το τελευταίο διάστημα, η κυβέρνηση Σαμαρά (και

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 5

6 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 7

Οι γκρίζες προοπτικές της «ανάπτυξης»

Για να χαραχθεί μια πολιτική αντίστασης-διεκδίκησης, αλλά

8 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 9

10 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

Μεγάλες οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς

Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στον ΣΥΡΙΖΑ σ’ όλη

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 11

Ο ΣΥΡΙΖΑ πληρώνει το τίμημα να μην έχει

Η γραμμή ΣΥΡΙΖΑ, οι μεταπτώσεις της, τα μπρος-πίσω, οι τα-

12 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

Ο ανερμάτιστος ΣΥΡΙΖΑ αιφνιδιάστηκε

Σημαντικό ρόλο για το ψαλίδισμα των φιλοδοξιών του ΣΥ-

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 13

14 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

Η ηγεσία του ΚΚΕ ούτε θέλει ούτε μπορεί να ηγηθεί

Ας σταθούμε λίγο στο ΚΚΕ, το οποίο -παρά την αλλαγή (;)

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 15

16 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

Το άγχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ να πλασαριστεί μεταξύ

Το υπόλοιπο, ας πούμε, εξωκοινοβούλιο έδωσε και αυτό τις

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 17

Μεγάλα αδιέξοδα η αναρχο-αυτονομία

Ένα ακόμη σημάδι των πολύ δύσκολων καιρών που περνάει

18 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

Το ανάθεμα στο λαό που δεν τραβάει, άλλοθι όσων

Κάναμε μια εκτενή αναφορά σε όλες αυτές τις ενδιάμεσες, μη

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 19

Να μελετήσουμε, να βαθύνουμε, να κατανοήσουμε και να

Περιγράψαμε σε αδρές γραμμές τους βασικούς παράγοντες

20 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 21

22 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 23

24 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 25

Μετά τις ευρωεκλογές αναμένεται επιτάχυνση εξελίξεων

Χωρίς να μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι, έχουμε

26 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 27

28 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 29

30 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ

ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ 8η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΓΙΑ

-ΝΑ ΣΥΝΔΕΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ

-ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΥΣ ΜΕΣΑ

-ΝΑ ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΣΤΟΧΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ

-ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΤΕΡΕΗ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ

Γίνεται, λοιπόν, σαφές ότι έχουμε μπει σε μια περίοδο ιδιαί-

H 8Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΩΣ ΑΝΑΓΚΗ 31