Ν.4689-2020 (ΦΕΚ 103Α) Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών (ΕΕ) 2016-800, 2017-1371, 2017-541, 2016-1919, 2014-57-ΕΕ, κύρωση του Μνημονίου PDF

E
Signature Not
Verified
Digitally signed by
KONSTANTINOS
MOSCHONAS
Date: 2020.05.27 23:59:34
EEST
Reason: Signed PDF
(embedded)
1815
Location: Athens, Ethniko
Typografio
ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α
ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
27 Μαΐου 2020 ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 103
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4689 3. Με εξαίρεση το άρθρο 5, το άρθρο 8 παρ. 3 στοιχείο

β’ και το άρθρο 14, στον βαθμό που οι εν λόγω διατάξεις
Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των αφορούν ασκούντα τη γονική μέριμνα, το παρόν μέρος,
Οδηγιών (ΕΕ) 2016/800, 2017/1371, 2017/541, εφαρμόζεται στα πρόσωπα που αναφέρονται στις παρα-
2016/1919, 2014/57/ΕΕ, κύρωση του Μνημονίου γράφους 1 και 2, εφόσον τα πρόσωπα αυτά ήταν ανήλικα
Διοικητικής Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργεί- όταν άρχισαν οι διαδικασίες αυτές, ακόμα κι αν συμπλή-
ου Δικαιοσύνης της Ελληνικής Δημοκρατίας και ρωσαν στη συνέχεια την ηλικία των δεκαοκτώ (18) ετών,
του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τά- ιδιαίτερα όταν η εφαρμογή του παρόντος μέρους ή ορι-
ξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, τροποποιή- σμένων διατάξεων αυτού κρίνεται ενδεδειγμένη υπό το
σεις του ν. 3663/2008 (Α’99) προς εφαρμογή του πρίσμα όλων των περιστάσεων της υπόθεσης, μεταξύ
Κανονισμού (ΕΕ) 2018/1727 και άλλες διατάξεις. άλλων, του κατά πόσο το συγκεκριμένο πρόσωπο είναι
ώριμο και ευάλωτο. Το παρόν μέρος δεν εφαρμόζεται,
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ
όταν το πρόσωπο στο οποίο αφορούν οι διατάξεις, έχει
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
συμπληρώσει την ηλικία των είκοσι πέντε (25) ετών.
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: 4. Το παρόν μέρος εφαρμόζεται και σε ανήλικους που
Ι. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ δεν ήταν αρχικά ύποπτοι ή κατηγορούμενοι για την τέ-
λεση αξιόποινης πράξης, αλλά απέκτησαν την ιδιότητα
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2016/800 αυτή μεταγενέστερα, σε οποιοδήποτε στάδιο της ποι-
ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ νικής διαδικασίας, με επίσημη κοινοποίηση ή με άλλον
ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 11ης ΜΑΪΟΥ 2016 τρόπο από τις αρμόδιες αρχές.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ 5. Το παρόν μέρος εφαρμόζεται σε πράξεις, για τις
ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΠΤΟΙ οποίες όταν τελούνται από ενήλικο, προβλέπεται ποινή
’Η ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ φυλάκισης, το κατώτατο όριο της οποίας είναι τουλάχι-
ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ (ΕΕ L 132/21.5.2016) στον έξι (6) μηνών, χωρίς να θίγονται τα δικαιώματα που
παρέχονται σε κάθε ύποπτο ή κατηγορούμενο από τον
Άρθρο 1 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
6. Σε κάθε περίπτωση, το παρόν μέρος εφαρμόζεται
Αντικείμενο
πλήρως όταν ο ανήλικος έχει στερηθεί την ελευθερία
(άρθρο 1 Οδηγίας)
του, ανεξάρτητα από το στάδιο της ποινικής διαδικασίας.
Το παρόν μέρος θεσπίζει κανόνες σχετικά με ορισμένα
δικαιώματα των ανηλίκων που: Άρθρο 3
α) είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποι- Ορισμοί
νικής διαδικασίας ή (άρθρο 3 Οδηγίας)
β) υπόκεινται σε διαδικασία ευρωπαϊκού εντάλματος Για τους σκοπούς του παρόντος μέρους, ισχύουν οι
σύλληψης, κατ’ εφαρμογή του ν. 3251/2004 (Α’127). ακόλουθοι ορισμοί:
1) «ανήλικος»: κάθε φυσικό πρόσωπο ηλικίας κάτω των
Άρθρο 2 δεκαοκτώ (18) ετών,
Πεδίο εφαρμογής 2) «ασκών τη γονική μέριμνα»: κάθε πρόσωπο που
(άρθρο 2 Οδηγίας) ασκεί τη γονική μέριμνα του ανηλίκου,
1. Το παρόν μέρος εφαρμόζεται στους ανήλικους που 3) «γονική μέριμνα»: το σύνολο των δικαιωμάτων και
είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι σε ποινική διαδικασία υποχρεώσεων που παρέχονται σε φυσικό ή νομικό πρό-
μέχρι την έκδοση αμετάκλητης απόφασης. σωπο με δικαστική απόφαση, απευθείας από τον νόμο
2. Το παρόν μέρος εφαρμόζεται στους ανήλικους που ή με ισχύουσα συμφωνία, όσον αφορά στο πρόσωπο ή
είναι καταζητούμενοι από τη στιγμή της σύλληψής τους στην περιουσία ανηλίκου, περιλαμβανομένων των δι-
στο κράτος μέλος εκτέλεσης, σύμφωνα με το άρθρο 15 καιωμάτων επιμέλειας, εκπροσώπησης, διοίκησης της
του παρόντος. περιουσίας και προσωπικής επικοινωνίας.
1816 ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος A’ 103/27.05.2020
Όταν είναι αβέβαιο, βάσει εγγράφων ή ιατρικής εξέτα- ως η ηλικία, η ωριμότητα, οι πνευματικές και διανοη-
σης ή άλλων αποδεικτικών στοιχείων, εάν το πρόσωπο τικές ικανότητες, το μορφωτικό επίπεδο, η γλωσσική
είναι άνω ή κάτω των δεκαοκτώ (18) ετών, τότε τεκμαί- επάρκεια, τυχόν προβλήματα ακοής ή όρασης, καθώς
ρεται ότι είναι ανήλικο. και η έντονη συναισθηματική φόρτιση αυτού, τα οποία
ενδεχομένως επηρεάζουν την ικανότητά του να κατα-
Άρθρο 4 νοεί ή να γίνεται κατανοητός. Διατίθεται δε, οδηγός δι-
Δικαίωμα ενημέρωσης καιωμάτων του παρόντος μέρους, διατυπωμένος στις
(άρθρο 4 Οδηγίας) πιο συχνά ομιλούμενες γλώσσες, καθώς και στη γραφή
1. Ο ανήλικος ενημερώνεται άμεσα, προφορικώς ή Mπράιγ (Braille).
γραπτώς, σχετικά με τα δικαιώματά του και σχετικά με
τις γενικές πτυχές της διεξαγωγής της διαδικασίας, που Άρθρο 5
προβλέπονται στο παρόν μέρος, στις διατάξεις του Ποι- Δικαίωμα του ανηλίκου να ενημερωθεί
νικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, με ο ασκών τη γονική μέριμνα
αντίστοιχη γραπτή πιστοποίηση ότι έλαβε γνώση αυτών, (άρθρο 5 Οδηγίας)
με την επιφύλαξη των οριζομένων στις διατάξεις των 1. Η ενημέρωση του ανηλίκου σύμφωνα με το άρθρο
άρθρων 95 και 96 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Η 4 παρέχεται το συντομότερο δυνατό και στον ασκούντα
ενημέρωση περιλαμβάνει τα ακόλουθα δικαιώματα, ανά τη γονική μέριμνα, κατά τα αντίστοιχα χρονικά στάδια.
στάδιο της ποινικής διαδικασίας: 2. Η ενημέρωση της παρ. 1 παρέχεται σε άλλον κα-
Α) Όταν ο ανήλικος πληροφορηθεί ότι είναι ύποπτος τάλληλο ενήλικο, που ορίζεται από τον ανήλικο, που
ή κατηγορούμενος, ενημερώνεται αμέσως για: δεν ασκεί τη γονική μέριμνα αυτού, εφόσον γίνει απο-
i) το δικαίωμα ενημέρωσης του ασκούντος τη γονική δεκτός, υπό αυτή την ιδιότητα, από την αρμόδια, ανά
μέριμνα αυτού (άρθρο 5), στάδιο της διαδικασίας, διωκτική, εισαγγελική ή δικαστι-
ii) το δικαίωμα συνδρομής δικηγόρου (άρθρο 6), κή αρχή, όταν η παροχή της εν λόγω ενημέρωσης στον
iii) το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής του ζωής ασκούντα τη γονική μέριμνα: α) αντιβαίνει στο υπέρτατο
(άρθρο 13), συμφέρον του ανηλίκου ή β) είναι ανέφικτη, επειδή, αν
iv) το δικαίωμα συνοδείας του από τον ασκούντα τη και καταβλήθηκαν εύλογες προσπάθειες, είναι αδύνατη
γονική του μέριμνα ή από άλλον ενήλικο (άρθρα 5 παρ. 2 η επικοινωνία με αυτόν ή είναι άγνωστη η ταυτότητά
και 14 παρ. 2), σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας, του ή γ) μπορεί, βάσει αντικειμενικών και πραγματικών
v) το δικαίωμα χορήγησης νομικής συνδρομής (άρθρο περιστατικών, να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την ποινική
16), διαδικασία. Όταν ο ανήλικος δεν έχει ορίσει άλλον κατάλ-
vi) το δικαίωμα σε αποτελεσματικά μέσα ένδικης προ- ληλο ενήλικο ή όταν ο ενήλικος που έχει οριστεί από τον
στασίας (άρθρα 170 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονο- ανήλικο, δεν γίνεται αποδεκτός από την αρμόδια αρχή,
μίας). η τελευταία, λαμβάνοντας υπόψη το υπέρτατο συμφέ-
Β) Από την άσκηση της ποινικής δίωξης και πάντως ρον του ανηλίκου, ορίζει άλλο πρόσωπο και παρέχει την
πριν από την απαγγελία της κατηγορίας, ο ανήλικος ενη- ενημέρωση σε αυτό. Το εν λόγω πρόσωπο μπορεί να
μερώνεται αμέσως για: είναι εκπρόσωπος αρχής ή φορέα, δημοσίου ή ιδιωτικού
i) το δικαίωμα ατομικής αξιολόγησης (άρθρο 7), δικαίου, που αναλαμβάνει την ευθύνη για την προστασία
ii) το δικαίωμα ιατρικής εξέτασης, συμπεριλαμβανομέ- ή εν γένει την προάσπιση δικαιωμάτων των ανηλίκων.
νου και του δικαιώματος ιατρικής περίθαλψης (άρθρο 8), 3. Όταν εκλείψουν οι περιστάσεις που οδήγησαν στην
iii) το δικαίωμα περιορισμού της στέρησης της ελευ- εφαρμογή των περ. α’, β’ ή γ’ της παρ. 2, κάθε πληροφο-
θερίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε περι- ρία που λαμβάνει ο ανήλικος σύμφωνα με το άρθρο 4,
οδική επανεξέταση της κράτησής του και τυχόν αντικα- η οποία εξακολουθεί να διατηρεί τη σημασία της στο
τάστασής αυτής με άλλα αναμορφωτικά ή θεραπευτικά πλαίσιο της διαδικασίας, παρέχεται στον ασκούντα τη
μέτρα (άρθρο 10), γονική μέριμνα του ανηλίκου.
iv) το δικαίωμα συνοδείας από τον ασκούντα τη γονική
μέριμνα κατά την ακροαματική διαδικασία (άρθρο 14), Άρθρο 6
v) το δικαίωμα αυτοπρόσωπης παράστασης στη δίκη Συνδρομή από δικηγόρο
(άρθρο 340 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας). (άρθρο 6 Οδηγίας)
Γ) Με την έκδοση της απόφασης, ο ανήλικος ενημερώ- 1. Οι ανήλικοι που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι
νεται αμέσως για το δικαίωμα άσκησης ενδίκων μέσων για την τέλεση αξιόποινης πράξης, έχουν το δικαίωμα
ή βοηθημάτων. πρόσβασης σε δικηγόρο, σύμφωνα με τις διατάξεις του
Δ) Σε κάθε περίπτωση στέρησης της προσωπικής Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και του ν. 4478/2017 (Α’ 91).
του ελευθερίας, ο ανήλικος ενημερώνεται αμέσως για Καμία διάταξη του παρόντος μέρους και ειδικότερα του
το δικαίωμα ειδικής μεταχείρισης κατά τη διάρκεια της παρόντος άρθρου δεν θίγει το δικαίωμα αυτό.
στέρησης της ελευθερίας (άρθρο 11). 2. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ανήλικοι ασκούν
2. Κατά την παροχή των ανωτέρω πληροφοριών, χρη- αποτελεσματικά τα δικαιώματα υπεράσπισής τους, δι-
σιμοποιείται γλώσσα απλή και κατανοητή στην επικοι- καιούνται να λαμβάνουν τη συνδρομή δικηγόρου, χω-
νωνία με τον ανήλικο. Γι’ αυτόν τον σκοπό, λαμβάνονται ρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, μόλις ενημερωθούν
υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ανηλίκου, ιδί- από τις αρμόδιες αρχές, με επίσημη κοινοποίηση ή με
Τεύχος A’ 103/27.05.2020 ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ 1817
άλλον τρόπο, σε οποιοδήποτε στάδιο της ποινικής δι- προκειμένου να εξασφαλίσουν δικηγόρο για τον ανήλι-
αδικασίας, ότι απέκτησαν την ιδιότητα του ύποπτου ή κο, όταν αυτός δεν έχει διορίσει δικηγόρο επιλογής του.
κατηγορουμένου για την τέλεση αξιόποινης πράξης. Σε 8. Σε εξαιρετικές περιστάσεις και μόνο κατά την προ-
κάθε περίπτωση, οι ανήλικοι δικαιούνται να λαμβάνουν δικασία, είναι δυνατή η παρέκκλιση προσωρινά από την
τη συνδρομή δικηγόρου σε όποιο από τα ακόλουθα γε- εφαρμογή των προβλεπόμενων στην παρ. 2 δικαιωμά-
γονότα επισυμβεί νωρίτερα: των, στον βαθμό που ειδικές περιστάσεις της υπόθεσης
α) προτού εξεταστούν από τις διωκτικές, εισαγγελικές το δικαιολογούν, για έναν από τους ακόλουθους επιτα-
ή δικαστικές αρχές, κτικούς λόγους:
β) κατά τη διενέργεια ανακριτικής πράξης ή άλλης α) όταν υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αποτραπούν
πράξης συλλογής αποδεικτικών στοιχείων από ανακρι- σοβαρές δυσμενείς συνέπειες για τη ζωή, την ελευθερία
τική ή άλλη αρμόδια αρχή, σύμφωνα με την περ. γ’ της ή τη σωματική ακεραιότητα προσώπου,
παρ. 3, β) όταν είναι επιτακτική η ανάληψη άμεσης δράσης
γ) χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση αμέσως μετά από τις ανακριτικές αρχές προς αποτροπή σημαντικού
τη σύλληψή τους, κινδύνου για την ποινική διαδικασία σε σχέση με σοβαρό
δ) όταν έχουν κλητευθεί ενώπιον ποινικού δικαστη- ποινικό αδίκημα, με πρωταρχικό κριτήριο πάντοτε το
ρίου, εγκαίρως πριν παραστούν ενώπιον του εν λόγω υπέρτατο συμφέρον του ανηλίκου.
δικαστηρίου. Για την παρέκκλιση της παρούσας παραγράφου, όταν
3. Η συνδρομή από δικηγόρο περιλαμβάνει τα εξής: αυτή ενεργείται από προανακριτικό υπάλληλο, που δεν
α) δικαίωμα κατ’ ιδίαν συνάντησης και εν γένει επι- είναι δικαστικός λειτουργός, απαιτείται η προηγούμενη
κοινωνίας του ανηλίκου με τον δικηγόρο που τον εκ- έγκριση του αρμόδιου Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών.
προσωπεί, πριν από την εξέτασή του από τις διωκτικές,
εισαγγελικές ή δικαστικές αρχές, Άρθρο 7
β) την παράσταση του δικηγόρου κατά τη διάρκεια της Δικαίωμα σε ατομική αξιολόγηση
εξέτασης του ανηλίκου από τις υπό στ. (α) αρχές, η οποία (άρθρο 7 Οδηγίας)
πιστοποιείται με σχετική αναφορά της παράστασής του 1. Ανήλικος που είναι ύποπτος ή κατηγορούμενος
στη συνταχθείσα έκθεση εξέτασης, καθώς και την ουσια- για την τέλεση αξιόποινης πράξης, αξιολογείται ατομι-
στική συμμετοχή αυτού κατά τη διάρκεια της εξέτασης, κά αμελλητί από την Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων
γ) την παράσταση του δικηγόρου, τουλάχιστον, κατά και Κοινωνικής Αρωγής, σύμφωνα με τις διατάξεις των
τις ακόλουθες ανακριτικές πράξεις ή πράξεις συλλογής άρθρων 7, 8 και 14 του π.δ. 49/1979 (Α’ 11), μετά από
αποδεικτικών στοιχείων, εφόσον ο ύποπτος ή κατηγο- γραπτή παραγγελία του αρμόδιου ανά στάδιο της ποι-
ρούμενος ανήλικος υποχρεούται ή δικαιούται να παρα- νικής διαδικασίας, εισαγγελικού ή δικαστικού λειτουρ-
στεί στη συγκεκριμένη πράξη: γού. Η ατομική αξιολόγηση συνίσταται στη συγκέντρω-
i) προσέλευση προσώπων για αναγνώριση, ση πληροφοριών, οι οποίες αποτελούν το περιεχόμενο
ii) κατ’ αντιπαράσταση εξετάσεις, σχετικής έκθεσης κοινωνικής έρευνας, αναφορικά με
iii) αναπαραστάσεις του εγκλήματος. την προσωπικότητα, το οικονομικό, κοινωνικό και οικο-
4. Η επικοινωνία του ανηλίκου και του δικηγόρου του γενειακό περιβάλλον, καθώς και την ψυχική, σωματική
είναι απόρρητη και πραγματοποιείται με συναντήσεις, και διανοητική κατάσταση του ανηλίκου. Η έκταση και
αλληλογραφία, τηλεφωνικές συνομιλίες, μέσα κοινωνι- οι λεπτομέρειες του περιεχομένου της σχετικής έκθεσης
κής δικτύωσης και οποιονδήποτε άλλον νόμιμο τρόπο. μπορούν να διαφέρουν ανάλογα με τις περιστάσεις της
5. Η συνδρομή δικηγόρου είναι υποχρεωτική στις ακό- υπόθεσης, τα μέτρα που ενδέχεται να ληφθούν, εάν το
λουθες περιπτώσεις: δικαστήριο κρίνει ότι ο ανήλικος τέλεσε την πράξη για
α) όταν ο ανήλικος προσάγεται ενώπιον εισαγγελικής ή την οποία κατηγορείται και εάν ο ανήλικος έχει υπο-
δικαστικής αρχής, προκειμένου να ληφθεί απόφαση σχε- βληθεί πρόσφατα σε ατομική αξιολόγηση. Η ατομική
τικά με τη στέρηση ή μη της ελευθερίας του, σε οποιο- αξιολόγηση επικαιροποιείται, καθ’ όλη τη διάρκεια της
δήποτε στάδιο της ποινικής διαδικασίας και εντός του ποινικής διαδικασίας, σε περίπτωση που ουσιωδώς με-
πεδίου εφαρμογής του παρόντος μέρους και ταβάλλονται οι περιστάσεις που αποτέλεσαν τη βάση
β) κατά τη διάρκεια της κράτησής του. της και χρησιμεύει στις αρμόδιες αρχές, όταν πρόκειται
6. Ο ανακριτής έχει την υποχρέωση να διορίσει αυτε- να αποφασίσουν για την αναγκαιότητα λήψης ή μη ενός
παγγέλτως συνήγορο, στην περίπτωση που ο ανήλικος μέτρου που ωφελεί τον ανήλικο, για τη λήψη του καταλ-
ή ο ασκών τη γονική μέριμνα αυτού δεν έχει διορίσει ληλότερου μέτρου προς το συμφέρον του ανηλίκου και
δικηγόρο επιλογής του. την αποτελεσματικότητα ενδεχόμενων ασφαλιστικών
7. Όταν ο ανήλικος δικαιούται τη συνδρομή δικηγό- μέτρων όσον αφορά τον ανήλικο, καθώς και για τη λήψη
ρου, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, αλλά δεν παρίσταται απόφασης ή ανάληψη δράσης στο πλαίσιο της ποινικής
δικηγόρος, οι αρμόδιες διωκτικές, εισαγγελικές ή δικα- διαδικασίας - μεταξύ άλλων - κατά την επιμέτρηση της
στικές αρχές αναβάλλουν την εξέταση του ανηλίκου ή ποινής. Σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο να ληφθεί
τη διενέργεια άλλης ανακριτικής πράξης ή πράξης συλ- ένα μέτρο, χωρίς προηγουμένως να έχει διενεργηθεί η
λογής αποδεικτικών στοιχείων που προβλέπεται στην ατομική αξιολόγηση, η προσφορότητα του ληφθέντος
περ. γ’ της παρ. 3, για εύλογο χρονικό διάστημα είτε μέτρου επανεξετάζεται, μόλις αυτή διενεργηθεί. Ατομι-
προκειμένου να αναμείνουν την άφιξη δικηγόρου είτε κή αξιολόγηση που έχει διεξαχθεί για τον ίδιο ανήλικο
στο πρόσφατο παρελθόν για άλλη υπόθεση, μπορεί να υποθέσεων που της είχαν ανατεθεί ενόσω διαρκούσε η
χρησιμοποιηθεί, εφόσον επικαιροποιηθεί. Σε εξαιρετικές θητεία της.
περιπτώσεις, η υποχρέωση σύνταξης της έκθεσης κοι- 6. Μέχρις ότου συγκροτηθούν οι Επιστημονικές Ομά-
νωνικής έρευνας δύναται να παραλειφθεί, εφόσον τούτο δες Εκτίμησης Ανηλίκων Δραστών, οι αρμοδιότητές τους
δικαιολογείται από τις περιστάσεις της υπόθεσης και εξυ- ασκούνται από τις οριζόμενες από τον αρμόδιο Εισαγ-
πηρετεί το υπέρτατο συμφέρον του ανηλίκου και υπό την γελέα ή το δικαστήριο δομές του Εθνικού Συστήματος
προϋπόθεση, ότι η ατομική αξιολόγηση είναι διαθέσιμη Υγείας.
σε κάθε περίπτωση κατά την έναρξη των ακροαματικών 7. Η ατομική αξιολόγηση διεξάγεται με την ενεργό
διαδικασιών ενώπιον δικαστηρίου. συμμετοχή του ανηλίκου και, εφόσον κρίνεται σκόπιμο,
2. Εάν η αρμόδια Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων και με τη συμμετοχή του ασκούντος τη γονική μέριμνα ή
Κοινωνικής Αρωγής εκδώσει γνωμάτευση ότι απαιτείται άλλου κατάλληλου ενηλίκου ή εξειδικευμένου επαγγελ-
εξειδικευμένη αξιολόγηση για την εκτίμηση της ψυχικής ματία.
υγείας του ανηλίκου ή για τη διάγνωση διαταραχών εθι- 8. Οι εκθέσεις κοινωνικής έρευνας, οι εκθέσεις εκτίμη-
σμού, καθώς και σε περίπτωση που η υπηρεσία αυτή δεν σης, που συντάσσονται από την Υπηρεσία Επιμελητών
λειτουργεί, ο αρμόδιος Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής και την Επιστημονική
επικουρείται από Επιστημονική Ομάδα Εκτίμησης Ανη- Ομάδα Εκτίμησης Ανηλίκων Δραστών, αντίστοιχα, καθώς
λίκων Δραστών, η οποία αποτελείται από: και κάθε άλλο στοιχείο που περιέρχεται σε γνώση των
(α) έναν παιδοψυχίατρο ή έναν ψυχίατρο με εμπειρία τελευταίων, κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους,
σε θέματα παιδιών, εφήβων και νέων, είναι απόρρητα, δεν επισυνάπτονται στη σχετική δικο-
(β) έναν ψυχολόγο με εμπειρία σε θέματα παιδιών, γραφία και γνώση αυτών λαμβάνουν μόνο οι αρμόδιες,
εφήβων και νέων, ανά στάδιο ποινικής διαδικασίας, εισαγγελικές και δικα-
(γ) έναν κοινωνικό λειτουργό με εμπειρία σε θέματα στικές αρχές, καθώς και ο ύποπτος ή κατηγορούμενος,
παιδιών, εφήβων και νέων ή έναν επιμελητή ανηλίκων εφόσον το αιτηθεί.
ή επιμελητή κοινωνικής αρωγής, με τους νόμιμους ανα-
πληρωτές τους. Άρθρο 8
Εάν υπάρχει μεγάλος φόρτος υποθέσεων, ορίζεται και Δικαίωμα ιατρικής εξέτασης
δεύτερη Επιστημονική Ομάδα Εκτίμησης Ανηλίκων με (άρθρο 8 Οδηγίας)
τους αναπληρωτές της. 1. Ο ανήλικος που στερείται την ελευθερία του έχει
3. Τα μέλη της Επιστημονικής Ομάδας Εκτίμησης Ανη- δικαίωμα να ζητήσει την χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέ-
λίκων Δραστών συμπεριλαμβάνονται στους καταρτι- ρηση ιατρική εξέταση της πνευματικής και σωματικής
ζόμενους στην έδρα κάθε Εισαγγελίας Εφετών πίνακες του κατάστασης. Η ιατρική εξέταση είναι όσο το δυνατόν
πραγματογνωμόνων, σε ειδικό κεφάλαιο υπό τον τίτλο λιγότερο επεμβατική και διενεργείται χωρίς καθυστέρη-
«Επιστημονική Ομάδα Εκτίμησης Ανηλίκων Δραστών» ση από ιατρό ή άλλο εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας.
και αποζημιώνονται, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύ- Για την ιατρική εξέταση συντάσσεται γραπτή έκθεση, η
ουν για τους πραγματογνώμονες. Με κοινή απόφαση οποία αποτελεί μέρος της δικογραφίας. Στις περιπτώ-
των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης μπορεί να σεις κατά τις οποίες κρίνεται αναγκαίο, παρέχεται στον
ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα αναφορικά με τα ποσά ανήλικο ιατρική περίθαλψη. Εφόσον απαιτείται από τις
των αποζημιώσεων και των εξόδων, τις προϋποθέσεις περιστάσεις, διενεργείται και κάθε άλλη ιατρική εξέταση.
πληρωμής, τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων από τους 2. Τα αποτελέσματα της ιατρικής εξέτασης λαμβάνο-
ενδιαφερόμενους, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την νται υπόψη, όταν προσδιορίζουν την ικανότητα του ανη-
τεκμηρίωση της προβλεπόμενης από το παρόν άρθρο λίκου να κατανοήσει πλήρως και να παρακολουθήσει την
εξειδίκευσης, τα επιμέρους καθήκοντα του κάθε μέλους ποινική διαδικασία, όπως ανακριτικές πράξεις, πράξεις
της Επιστημονικής Ομάδας Εκτίμησης Ανηλίκων Δραστών συλλογής αποδεικτικών στοιχείων ή οποιαδήποτε μέτρα
και το πρωτόκολλο λειτουργίας της, καθώς και κάθε άλλο λαμβάνονται ή προβλέπεται να ληφθούν κατά αυτού.
τεχνικό και λεπτομερειακό θέμα, σύμφωνα με την παρ. 2 3. Η ιατρική εξέταση διενεργείται είτε αυτεπαγγέλτως,
του άρθρου 576 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. εφόσον υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις που απαιτούν
4. Η Επιστημονική Ομάδα Εκτίμησης Ανηλίκων Δρα- τη διακρίβωση της πνευματικής και σωματικής κατάστα-
στών, μετά από την ανάθεση σε αυτήν για αξιολόγηση σης του ανηλίκου, είτε κατόπιν σχετικής αίτησης οποιου-
κάθε υπόθεσης, από τον αρμόδιο Εισαγγελέα, με έκθεσή δήποτε από τα ακόλουθα πρόσωπα: α) του ανηλίκου, β)
της προς αυτόν, προτείνει την ενδεδειγμένη παρέμβαση. του ασκούντος τη γονική μέριμνα ή άλλου κατάλληλου
Για τον σκοπό αυτόν, η Επιστημονική Ομάδα Εκτίμησης προσώπου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 5 και 14
Ανηλίκων Δραστών συνεργάζεται με τους επιμελητές και γ) του συνηγόρου υπεράσπισης του ανηλίκου.
ανηλίκων και κοινωνικής αρωγής.
5. Η Επιστημονική Ομάδα Εκτίμησης Ανηλίκων Δρα- Άρθρο 9
στών ορίζεται ετησίως με την έναρξη του δικαστικού Οπτικοακουστική καταγραφή
έτους από το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών της έδρας (άρθρο 9 Οδηγίας)
κάθε εισαγγελίας εφετών, μετά από πρόταση του Ει- 1. Η εξέταση του ύποπτου ή κατηγορούμενου ανηλί-
σαγγελέα Πλημμελειοδικών. Σε κάθε όμως περίπτω- κου από διωκτικές αρχές καταχωρίζεται σε ηλεκτρονικό
ση, συνεχίζει και ολοκληρώνει τις εργασίες της επί των οπτικοακουστικό μέσο στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) για τις πράξεις που αναφέρονται στα άρθρα 322, Συμβουλίου Φυλακής, προς ολοκλήρωση των μορ-
323Α, 324, 336, 337, 338, 339, 342, 345, 348, 348Α, 348Β, φωτικών ή επαγγελματικών προγραμμάτων, τα οποία
348Γ, 349, 351Α Π.Κ., καθώς και στα άρθρα 29 παρ. 5 και παρακολουθούν, εφόσον οι ίδιοι δείχνουν ενδιαφέρον
6 και 30 του ν. 4251/2014 (Α’ 80), ως ισχύουν, ή για πράξη και η παραμονή τους στο κατάστημα δεν προκαλεί προ-
την οποία, αν τελούσε ενήλικος, θα ήταν κακούργημα βλήματα στην κοινή διαβίωση και την ομαλή λειτουργία
απειλούμενο με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, ανε- του καταστήματος.
ξαρτήτως εάν ο ανήλικος παρίσταται ή μη με δικηγόρο 4. Ο ανήλικος κρατούμενος επικοινωνεί το συντομότε-
ή έχει στερηθεί ή μη την ελευθερία του, ρο δυνατό, κατά την αστυνομική προανάκριση και κατά
β) όταν δεν παρίσταται δικηγόρος, το στάδιο της προδικασίας ή της κύριας διαδικασίας, με
γ) όταν ο ανήλικος έχει στερηθεί την ελευθερία του. τον έχοντα τη γονική μέριμνα αυτού γονέα ή ένα από
2. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η εξέταση συντάσσεται τα πρόσωπα των άρθρων 5 και 14, εφόσον η συνάντη-
εγγράφως. ση αυτή συνάδει με τις ανακριτικές και επιχειρησιακές
3. Το παρόν άρθρο δεν θίγει τη δυνατότητα υποβολής ανάγκες.
ερωτήσεων με αποκλειστικό σκοπό την ταυτοποίηση Η παρούσα παράγραφος δεν θίγει τον ορισμό άλλου
του ανηλίκου χωρίς οπτικοακουστική καταγραφή. κατάλληλου ενήλικα δυνάμει των άρθρων 5 ή 14.
4. Στις περιπτώσεις που είναι υποχρεωτική η οπτικοα-
Άρθρο 12
κουστική καταγραφή της εξέτασης του ανηλίκου, αλλά,
Έγκαιρη και επιμελής εξέταση των υποθέσεων
λόγω ανυπέρβλητου τεχνικού προβλήματος, καθίσταται
(άρθρο 13 Οδηγίας)
αυτή αδύνατη, τότε η εξέταση του ανηλίκου συντάσσεται
εγγράφως, εφόσον η επίλυση του τεχνικού προβλήμα- 1. Οι ποινικές διαδικασίες που αφορούν σε ανήλικους
τος είναι ανέφικτη, δεν κρίνεται σκόπιμη η αναβολή της διεξάγονται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και εξετάζο-
εξέτασης και αυτό εξυπηρετεί το υπέρτατο συμφέρον νται με τη δέουσα επιμέλεια.
του ανηλίκου. 2. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας:
α) Οι ανήλικοι αντιμετωπίζονται κατά τρόπο που να
Άρθρο 10 προστατεύεται η αξιοπρέπειά τους και κατάλληλο για
Εναλλακτικά μέτρα την ηλικία τους, την ωριμότητά τους και το επίπεδο κατα-
(άρθρο 11 Οδηγίας) νόησης, και που λαμβάνει υπόψη τυχόν ειδικές ανάγκες,
Στους ανήλικους επιβάλλονται αναμορφωτικά και θε- μεταξύ άλλων τις δυσχέρειες επικοινωνίας που ενδεχο-
ραπευτικά μέτρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα μένως έχουν.
122, 123 και 126 Π.Κ., καθώς και στο τρίτο και τέταρτο β) Η εξέταση των ανηλίκων διενεργείται αμελλητί από
εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 283 του Κώδικα Ποινικής την αρμόδια αρχή και με όσο το δυνατόν περιορισμένο
Δικονομίας. και αναγκαίο αριθμό καταθέσεων. Η διάρκεια κάθε εξέ-
τασης δεν υπερβαίνει τον αναγκαίο χρόνο. Εκείνος που
Άρθρο 11 διενεργεί την εξέταση, καταγράφει στην έκθεση εξέτα-
Ειδική μεταχείριση στην περίπτωση σης και τις ερωτήσεις που απευθύνει στον εξεταζόμενο
στέρησης της ελευθερίας ανήλικο.
(άρθρο 12 παρ. 1, 2, 3, 4, 6 Οδηγίας) γ) Ανάλογα με την ηλικία των ανηλίκων, την ωριμότητά
1. Νεαροί κρατούμενοι και των δύο φύλων, οι οποίοι τους, το επίπεδο κατανόησης και άλλων δυσχερειών επι-
έχουν συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο (15ο) έτος και δεν κοινωνίας που ενδεχομένως έχουν, η υποβολή ερωτήσε-
έχουν συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλι- ων σε κάθε εξέτασή τους, γίνεται σε γλώσσα κατανοητή
κίας τους και στους οποίους έχει επιβληθεί προσωρινή και απλή. Οι ερωτήσεις υποβάλλονται με τρόπο ευκρινή
κράτηση ή ποινικός σωφρονισμός, κρατούνται σε ειδικά και ουδέτερο, μη καθοδηγητικό, μη υποβολιμιαίο ή συ-
καταστήματα κράτησης νέων, στα οποία εφαρμόζονται ναισθηματικά φορτισμένο.
εξειδικευμένα προγράμματα μορφωτικού και επαγγελ- δ) Κατά την εξέταση του ανηλίκου που είναι ύποπτος
ματικού χαρακτήρα. ή κατηγορούμενος για τις πράξεις των άρθρων 322,
2. Ανήλικοι δράστες που έχουν συλληφθεί επ’ αυτο- 323Α, 324, 336, 337, 338, 339, 342, 345, 348, 348Α, 348Β,
φώρω ή σε βάρος των οποίων έχει εκτελεσθεί ένταλμα 348Γ, 349, 351Α Π.Κ., των παρ. 5 και 6 του άρθρου 29,
σύλληψης ή βιαίας προσαγωγής, κρατούνται σε ειδικά καθώς και του άρθρου 30 του ν. 4251/2014 (Α’ 80), μετά
διαμορφωμένους χώρους των αστυνομικών τμημάτων, από γραπτή παραγγελία του αρμόδιου ανά στάδιο της
εκτός εάν κρίνεται ότι αυτό δεν εξυπηρετεί το υπέρτατο ποινικής διαδικασίας, εισαγγελικού ή δικαστικού λει-
συμφέρον τους ή εάν, σε εξαιρετικές περιστάσεις, αυτό τουργού, παρίσταται ένας παιδοψυχίατρος και σε περί-
δεν είναι πρακτικά δυνατό, υπό την προϋπόθεση ότι οι πτωση έλλειψής του, ψυχίατρος ή ψυχολόγος, μέλος της
ανήλικοι κρατούνται μαζί με ενηλίκους με τρόπο συμ- Επιστημονικής Ομάδας Εκτίμησης Ανηλίκων Δραστών
βατό με το υπέρτατο συμφέρον τους. του άρθρου 7, ο οποίος προετοιμάζει τον ανήλικο για
3. Οι νεαροί κρατούμενοι επιτρέπεται να παραμένουν την εξέταση και παρίσταται κατά την εξέτασή του, συ-
στα ειδικά γι’ αυτούς καταστήματα ή τμήματα, μέχρι τη νεργαζόμενος προς τούτο με τις διωκτικές, εισαγγελικές
συμπλήρωση του εικοστού πέμπτου έτους της ηλικί- και δικαστικές αρχές. Στις λοιπές περιπτώσεις πράξεων
ας τους, εάν αυτό κρίνεται αναγκαίο από την Κεντρική κακουργηματικού χαρακτήρα, η παράσταση εξειδικευ-
Επιτροπή Μεταγωγών (Κ.Ε.Μ.), μετά από πρόταση του μένου επαγγελματία ψυχικής υγείας κατά την εξέταση
του ανηλίκου είναι δυνητική και παραγγέλλεται, κυρί- Άρθρο 14

ως, στις περιπτώσεις ανηλίκων που έχουν αξιολογηθεί Δικαίωμα του ανηλίκου να συνοδεύεται
ιατρικά, κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 και έχουν από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα
διαγνωσθεί ως ανήλικοι με ειδικές ανάγκες, δηλαδή, κατά τη διαδικασία
ανήλικοι με χαμηλό δείκτη νοημοσύνης ή με οριακή (άρθρο 15 Οδηγίας)
νοημοσύνη, με αυτισμό ή με προβλήματα ψυχικής 1. Ο ανήλικος συνοδεύεται από τον ασκούντα τη γο-
υγείας, όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και νική του μέριμνα, κατά την προδικασία και την κύρια
υπερκινητικότητας (Δ.Ε.Π.Υ.), η διαταραχή διαγωγής, η διαδικασία.
αντικοινωνική διαταραχή της προσωπικότητας και οι 2. Ο ανήλικος συνοδεύεται από άλλον ενήλικο που ορί-
διαταραχές εθισμού. ζεται από τον ίδιο και γίνεται αποδεκτός, υπό αυτή την
Άρθρο 13 ιδιότητα, από την αρμόδια, ανά στάδιο της διαδικασίας,
Δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής ζωής διωκτική, εισαγγελική ή δικαστική αρχή, στις περιπτώ-
(άρθρο 14 Οδηγίας) σεις που η παρουσία του ασκούντος τη γονική μέριμνα:
α) αντιβαίνει στο υπέρτατο συμφέρον του ανηλίκου ή
1. Κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, οι αρ-
β) είναι ανέφικτη, επειδή, αν και καταβλήθηκαν εύλογες
μόδιες διωκτικές, εισαγγελικές και δικαστικές αρχές
προσπάθειες, είναι αδύνατη η επικοινωνία με αυτόν ή
προστατεύουν την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του
είναι άγνωστη η ταυτότητά του ή γ) μπορεί, βάσει αντι-
ανηλίκου, λαμβάνοντας υπόψη τα προσωπικά χαρα-
κειμενικών και πραγματικών περιστατικών, να θέσει σε
κτηριστικά αυτού, που προκύπτουν από τη διαδικασία
σοβαρό κίνδυνο την ποινική διαδικασία. Όταν ο ανήλι-
ατομικής αξιολόγησης και ιατρικής εξέτασης, κατά τα
κος δεν έχει ορίσει άλλον κατάλληλο ενήλικο ή όταν ο
άρθρα 7 και 8, αντίστοιχα.
ενήλικος που έχει οριστεί από τον ανήλικο, δεν γίνεται
2. Τα Δικαστήρια Ανηλίκων συνεδριάζουν κεκλεισμέ-
αποδεκτός από την αρμόδια αρχή, η τελευταία, λαμβά-
νων των θυρών. Πλην των διαδίκων, των συνηγόρων
νοντας υπόψη το υπέρτατο συμφέρον του ανηλίκου,
τους και των Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρω-
ορίζει άλλο πρόσωπο. Το εν λόγω πρόσωπο μπορεί να
γής, δύνανται να παρίστανται οι γονείς ή οι κηδεμόνες ή
είναι εκπρόσωπος αρχής ή φορέα, δημοσίου ή ιδιωτικού
οι αντιπρόσωποι της οικείας Εταιρείας Προστασίας Ανη-
δικαίου, που αναλαμβάνει την ευθύνη για την προστασία
λίκων, σε περίπτωση που της έχει ανατεθεί η επιμέλεια
ή εν γένει την προάσπιση δικαιωμάτων των ανηλίκων.
του ανήλικου ή εκπρόσωπος αρχής ή φορέα, δημοσίου 3. Όταν εκλείψουν οι περιστάσεις που οδήγησαν στην
ή ιδιωτικού δικαίου, που αναλαμβάνει την προστασία ή εφαρμογή των περ. α’, β’ ή γ’ της παρ. 2, ο ανήλικος συνο-
εν γένει την προάσπιση δικαιωμάτων των ανηλίκων. Το δεύεται από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα αυτού, σε
Δικαστήριο Ανηλίκων, κατά τη διαδικασία, δύναται να κάθε επόμενο στάδιο της ποινικής διαδικασίας.
διατάξει την εκ του ακροατηρίου προσωρινή απομά- 4. Η προδικασία διεξάγεται χωρίς την παρουσία του
κρυνση του ανηλίκου κατηγορούμενου, οσάκις κρίνει ότι ασκούντος τη γονική μέριμνα του ανηλίκου ή άλλου κα-
τούτο ενδείκνυται προς το γενικότερο συμφέρον αυτού τάλληλου ενηλίκου, κατά την παρ. 2, όταν η παρουσία
ή ότι η παρουσία αυτού θα αποτελούσε πρόσκομμα στην των προσώπων αυτών:
ειλικρινή κατάθεση μάρτυρα ή συγκατηγορουμένου του. α) δεν εξυπηρετεί το υπέρτατο συμφέρον του ανή-
Στην περίπτωση αυτή, παραμένει στο ακροατήριο ο συ- λικου ή
νήγορος του απόντος κατηγορουμένου. β) δυσχεραίνει την πρόοδο της ποινικής διαδικασίας.
3. Η ιδιωτική ζωή και η ταυτότητα του ανηλίκου προ-
στατεύονται από κάθε εμπλεκόμενη υπηρεσία και η Άρθρο 15
επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του γίνεται Διαδικασίες του ευρωπαϊκού εντάλματος
πάντοτε σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) σύλληψης
2016/679 και του ν. 4624/2019 (Α’ 137). (άρθρο 17 Οδηγίας)
4. Η ολική ή μερική μετάδοση από την τηλεόραση, το 1. Όταν ο εκζητούμενος ανήλικος συλλαμβάνεται
ραδιόφωνο ή το διαδίκτυο, καθώς και η κινηματογρά- σε εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, του
φηση, μαγνητοσκόπηση και μαγνητοφώνηση της δίκης χορηγείται αμέσως έγγραφο με πληροφορίες για τα
ενώπιον του Δικαστηρίου Ανηλίκων απαγορεύεται. Η δικαιώματά του και οδηγείται χωρίς αναβολή στον Ει-
μετάδοση από την τηλεόραση ή το διαδίκτυο, καθώς και σαγγελέα Εφετών. Ο Εισαγγελέας Εφετών, αφού βεβαι-
η κινηματογράφηση ή μαγνητοσκόπηση ή μαγνητοφώ- ώσει την ταυτότητα του ανηλίκου, τον ενημερώνει: α)
νηση ή φωτογράφιση των ανηλίκων που εμφανίζονται για την ύπαρξη και το περιεχόμενο του εντάλματος, β)
ενώπιον των διωκτικών, εισαγγελικών, δικαστικών και για το δικαίωμα ενημέρωσης του ασκούντος τη γονική
λοιπών αρχών απαγορεύεται. μέριμνα αυτού (άρθρο 5), γ) για το δικαίωμα ενημέ-
5. Οι παραβάτες της παρ. 4, καθώς και της δημοσιο- ρωσης άλλου ενηλίκου, επιλογής του ανηλίκου, εφό-
ποίησης των καταγραφών του άρθρου 9, τιμωρούνται με σον γίνει αποδεκτός υπό αυτή την ιδιότητα από τον
φυλάκιση μέχρι τριών (3) ετών και χρηματική ποινή είκο- Εισαγγελέα εφετών, υπό τις προϋποθέσεις των παρ.
σι χιλιάδων (20.000) έως διακοσίων χιλιάδων (200.000) 2, 3 του άρθρου 5, δ) για το δικαίωμα ενημέρωσης
ευρώ. των προξενικών αρχών του κράτους του οποίου είναι
υπήκοος, ε) για το δικαίωμα να συνοδεύεται από τον Άρθρο 17

ασκούντα τη γονική μέριμνα αυτού ή άλλον ενήλικο Κατάρτιση
επιλογής του, κατά τα ανωτέρω (άρθρο 14), κατά τις (άρθρο 20 Οδηγίας)
διαδικασίες του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, 1. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, σε συνεργασία με το
στ) για το δικαίωμα να συγκατατεθεί στην προσαγω- Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το Υπουργείο Εργα-
γή του στο κράτος έκδοσης του εντάλματος, κατά τα σίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το Υπουργείο Υγείας,
οριζόμενα στο άρθρο 17 του ν. 3251/2004 (Α’ 127), ζ) το Υπουργείο Εσωτερικών, το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης
για το δικαίωμα να προσφύγει στις υπηρεσίες νομι- του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και την Εθνική
κού παραστάτη (άρθρο 6) και διερμηνέα στο κράτος Σχολή Δικαστικών Λειτουργών, εξασφαλίζει την ειδική
μέλος εκτέλεσης και στο κράτος-μέλος έκδοσης, η) επιμόρφωση των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουρ-
για το δικαίωμα σε ιατρική εξέταση (άρθρο 8) και θ) γών, των γενικών και ειδικών ανακριτικών υπαλλήλων,
για το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής του ζωής των υπαλλήλων που εργάζονται στα Ειδικά Καταστή-
(άρθρο 13). Για την ανωτέρω ενημέρωση και τις σχετι- ματα Κράτησης Νέων και στα Ιδρύματα Αγωγής, των
κές δηλώσεις του εκζητουμένου συντάσσεται έκθεση επιμελητών ανηλίκων και των επιμελητών κοινωνικής
σύμφωνα με τους όρους των άρθρων 148 έως 153 του αρωγής, που στελεχώνουν τις αντίστοιχες υπηρεσίες,
Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. των παιδοψυχιάτρων, ψυχιάτρων, ψυχολόγων, που δι-
2. Μετά τη σύλληψη του εκζητουμένου ανηλίκου και τη ορίζονται για τους σκοπούς του άρθρου 12, των μελών
βεβαίωση της ταυτότητάς του, ο αρμόδιος Εισαγγελέας των Επιστημονικών Ομάδων Εκτίμησης, των υπαλλήλων
Εφετών αποφασίζει εάν είναι αναγκαίο να τεθεί υπό κρά- που εργάζονται σε υπηρεσίες αποκαταστατικής δικαιο-
τηση, ώστε να αποφευχθεί η διαφυγή του ή να αφεθεί σύνης, καθώς και των δικηγόρων, σε θέματα σχετικά με
ελεύθερος με την επιβολή περιοριστικών όρων, σύμφω- τα δικαιώματα των ανηλίκων, τις κατάλληλες ανακριτικές
να με τα οριζόμενα στο τρίτο και το τέταρτο εδάφιο της τεχνικές, την παιδική ψυχολογία και την επικοινωνία σε
παρ. 1 του άρθρου 283 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. γλώσσα προσαρμοσμένη στους ανηλίκους, σύμφωνα και
Ο Εισαγγελέας Εφετών μπορεί να διατάξει την προσωρι- με τις αρχές που περιέχονται στο παρόν μέρος.
νή απόλυση του εκζητουμένου ανηλίκου και την επιβολή 2. Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι ενισχύουν την εκπαίδευση
περιοριστικών όρων κατά τα ανωτέρω. Σε περίπτωση και την ευαισθητοποίηση των μελών τους σχετικά με
παραβίασης των περιοριστικών όρων που επιβλήθη- τους τομείς επιμόρφωσης που περιέχονται στην παρ. 1.
καν στον ανήλικο είναι δυνατή η αντικατάστασή τους 3. Μέσω των δημόσιων υπηρεσιών ή της χρηματοδό-
με το μέτρο της περ. ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 122 Π.Κ., τησης οργανώσεων υποστήριξης ανηλίκων ενθαρρύνο-
ενώ σε περίπτωση που ανακύψει κίνδυνος φυγής του, νται πρωτοβουλίες, ούτως ώστε όσοι παρέχουν στους
οι περιοριστικοί όροι που του επιβλήθηκαν, μπορούν ανηλίκους υποστήριξη και οι υπηρεσίες αποκαταστα-
τικής δικαιοσύνης να τυγχάνουν επαρκούς κατάρτισης
να αντικατασταθούν με κράτηση.
σε επίπεδο κατάλληλο για την επαφή τους με τους ανη-
3. Σε περίπτωση που διατάχθηκε η κράτηση του εκ-
λίκους και να τηρούν τα επαγγελματικά πρότυπα, ώστε
ζητουμένου ανηλίκου ή η επιβολή περιοριστικών όρων,
να εξασφαλίζεται ότι οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται με
το πρόσωπο αυτό δικαιούται εντός δύο (2) ημερών από
αμεροληψία, με σεβασμό και με επαγγελματικό τρόπο.
την έκδοση της σχετικής διάταξης να προσφύγει στο
συμβούλιο εφετών. Η προσφυγή κατατίθεται στη γραμ- Άρθρο 18
ματεία της Εισαγγελίας Εφετών και εισάγεται από τον Συλλογή στοιχείων
Εισαγγελέα στο Συμβούλιο, το οποίο ορίζει δικάσιμο (άρθρο 21 Οδηγίας)
εντός πέντε (5) ημερών και, αφού τον ακούσει, αποφα- 1. Μέχρι την 11η Ιουνίου 2021 και ακολούθως, ανά
σίζει αμέσως αμετάκλητα. τριετία από την παραπάνω ημερομηνία, αποστέλλονται
4. Η δικαστική αρχή που αποφασίζει για την εκτέλεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα διαθέσιμα δεδομένα που
του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης αποφαίνεται και αποδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο έχουν εφαρμοστεί
για την κράτηση ή μη του εκζητουμένου ή την επιβολή τα δικαιώματα που προβλέπονται στο παρόν μέρος.
περιοριστικών όρων. 2. Όλες οι εμπλεκόμενες δημόσιες αρχές, περιλαμβα-
5. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. νομένων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, των διωκτικών,
3251/2004 και το άρθρο 11 του παρόντος. εισαγγελικών και δικαστικών αρχών και υπηρεσιών,
των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής
Άρθρο 16
Αρωγής, των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και
Δικαίωμα στη χορήγηση νομικής συνδρομής κοινωνικής πρόνοιας και του Εθνικού Κέντρου Κοινω-
(άρθρο 18 Οδηγίας) νικής Αλληλεγγύης, τηρούν πλήρη και ενημερωμένα
Ο ανήλικος ύποπτος ή κατηγορούμενος δικαιούται στατιστικά στοιχεία της αρμοδιότητάς τους, σχετικά με
νομική βοήθεια σε ποινικές υποθέσεις σύμφωνα με τον την εφαρμογή των δικαιωμάτων που προβλέπονται στο
ν. 3226/2004 (Α’ 24), εφόσον πληρούνται οι προϋποθέ- παρόν μέρος.
σεις του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 6 του 3. Τα στατιστικά στοιχεία περιλαμβάνουν τουλάχιστον:
ν. 3226/2004, για πράξεις, οι οποίες, όταν τελούνται από α) τον αριθμό των ανηλίκων που είχαν πρόσβαση σε δι-
ενήλικο, προβλέπεται ποινή φυλάκισης, το κατώτατο κηγόρο, β) τον αριθμό των ατομικών αξιολογήσεων που
όριο της οποίας είναι τουλάχιστον έξι (6) μηνών. διενεργήθηκαν, γ) τον αριθμό των ιατρικών εξετάσεων
που διενεργήθηκαν, δ) τον αριθμό των ανακρίσεων που α) Ως «οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένω-
καταγράφονται με οπτικοακουστικά μέσα, ε) τον αριθ- σης» νοείται το σύνολο των εσόδων, δαπανών και στοι-
μό των ανηλίκων που στερούνται της ελευθερίας τους, χείων ενεργητικού που καλύπτονται, αποκτώνται μέσω
στ) τον αριθμό των ανηλίκων στους οποίους επιβλήθη- ή οφείλονται: i) στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής
καν αναμορφωτικά μέτρα, ζ) τον αριθμό των ανηλίκων Ένωσης, ii) στους προϋπολογισμούς των θεσμικών και
στους οποίους επιβλήθηκαν θεραπευτικά μέτρα, η) τον λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένω-
αριθμό των ανηλίκων που άσκησαν μέσα ένδικης προ- σης που έχουν ιδρυθεί δυνάμει των Συνθηκών ή στους
στασίας. προϋπολογισμούς, των οποίων αυτά ασκούν, άμεσα ή
4. Η Γενική Διεύθυνση Διοίκησης Δικαιοσύνης, Διεθνών έμμεσα, την εποπτεία.
Νομικών Σχέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του β) Ως «νομικό πρόσωπο» νοείται μια οντότητα που
Υπουργείου Δικαιοσύνης μεριμνά επίσης για τη συλλογή, διαθέτει νομική προσωπικότητα σύμφωνα με το ισχύ-
καταχώρηση και επεξεργασία των ως άνω στατιστικών ον δίκαιο, εξαιρουμένων των κρατών ή των δημόσιων
στοιχείων, ζητώντας πληροφορίες από τις ανωτέρω αρ- φορέων κατά την άσκηση κρατικής εξουσίας και των
χές. δημόσιων διεθνών οργανισμών.
5. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης ορίζονται
η διαδικασία και οι τεχνικές λεπτομέρειες για τη συλλογή, Άρθρο 22
ταξινόμηση και επεξεργασία των ανωτέρω στατιστικών Δωροληψία και δωροδοκία υπαλλήλου
στοιχείων. σχετική με τα οικονομικά συμφέροντα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Άρθρο 19 (άρθρο 4 παρ. 2 και 4 και άρθρο 11 παρ. 2
Έξοδα εδάφιο πρώτο της Οδηγίας)
(άρθρο 22 Οδηγίας) 1. Οι διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 235 Π.Κ.,
Τα έξοδα που προκύπτουν από την εφαρμογή των όταν οι εκεί αναφερόμενες υπηρεσιακές ενέργειες
άρθρων 7, 8 και 9 βαρύνουν το Δημόσιο, ανεξάρτητα ή παραλείψεις ζημιώνουν ή μπορούν να ζημιώσουν
από την έκβαση της διαδικασίας. Κατ’ εξαίρεση, δεν βα- τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
ρύνουν το Δημόσιο, τα έξοδα που προκύπτουν από την εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις όπου η πράξη της
εφαρμογή του άρθρου 8, εφόσον αυτά καλύπτονται από δωροληψίας τελείται α) από οποιοδήποτε υπάλληλο της
ιατρική ασφάλιση. Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την έννοια της παρ. 5 του
ίδιου άρθρου, ανεξαρτήτως του κράτους στο οποίο έχει
Άρθρο 20
την έδρα του το οικείο όργανο ή ο οικείος οργανισμός
Καταργούμενες διατάξεις
της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή β) από οποιοδήποτε πρό-
Το δεύτερο, τρίτο και τέταρτο εδάφιο της παρ. 2 του σωπο που ασκεί δημόσιο λειτούργημα ή υπηρεσία για
άρθρου 239 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας καταργού- άλλο κράτος.
νται. 2. Οι διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 236 Π.Κ.,
ΙΙ. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ όταν οι σε αυτό αναφερόμενες υπηρεσιακές ενέργει-
ες ή παραλείψεις ζημιώνουν ή μπορούν να ζημιώσουν
ΕΝΣΩΜAΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓIΑΣ (ΕΕ) 2017/1371 τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟY ΚΟΙΝΟΒΟΥΛIΟΥ εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις όπου η πράξη της
ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ, ΤΗΣ 5ης ΙΟΥΛIΟΥ 2017, δωροδοκίας τελείται προς οποιονδήποτε υπάλληλο της
ΣΧΕΤΙΚA ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛEΜΗΣΗ, Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την έννοια της παρ. 4 του
ΜEΣΩ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟY ΔΙΚΑIΟΥ, ΤΗΣ ΑΠAΤΗΣ ίδιου άρθρου, ανεξαρτήτως του κράτους στο οποίο έχει
ΕΙΣ ΒAΡΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ την έδρα του το οικείο όργανο ή ο οικείος οργανισμός
ΣΥΜΦΕΡOΝΤΩΝ ΤΗΣ EΝΩΣΗΣ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(ΕΕ L 198/28.7.2017)
Άρθρο 23
Άρθρο 21 Διασυνοριακή απάτη σχετικά με τον Φ.Π.Α.
Αντικείμενο και ορισμοί (άρθρο 3 παρ. 2 στοιχείο δ’
(άρθρα 1 και 2 παρ. 1 της Οδηγίας) και άρθρο 7 της Οδηγίας)
1. Το παρόν μέρος θεσπίζει κανόνες σχετικά με τον Όποιος κατά την εκτέλεση οργανωμένου σχεδίου
ορισμό των ποινικών αδικημάτων και κυρώσεων όσον που περιλαμβάνει πράξεις τελούμενες στην επικράτεια
αφορά την καταπολέμηση της απάτης και άλλων πα- δύο (2) τουλάχιστον κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής
ράνομων δραστηριοτήτων εις βάρος των οικονομικών Ένωσης επιφέρει απώλεια πόρων Φ.Π.Α. που υπερβαί-
συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σκοπό την νει συνολικά τα δέκα εκατομμύρια (10.000.000) ευρώ
ενίσχυση της προστασίας κατά των ποινικών αδικημά- α) χρησιμοποιώντας ή υποβάλλοντας ψευδείς, ανακρι-
των που θίγουν τα εν λόγω οικονομικά συμφέροντα, βείς ή ελλιπείς δηλώσεις Φ.Π.Α. ή έγγραφα ή αποσιω-
συμφώνως προς το κεκτημένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πώντας πληροφορίες συνδεόμενες με τον Φ.Π.Α. κατά
σε αυτόν τον τομέα. παράβαση ειδικής υποχρέωσης ανακοίνωσής τους ή β)
2. Για τους σκοπούς του παρόντος μέρους ισχύουν οι υποβάλλοντας δηλώσεις με σκοπό τη δόλια συγκάλυψη
ακόλουθοι ορισμοί: της μη απόδοσης Φ.Π.Α. ή την παράνομη θεμελίωση δι-
καιώματος επιστροφής Φ.Π.Α., τιμωρείται με κάθειρξη της, ανεξαρτήτως του εκάστοτε φορέα διαχείρισης, πλην
τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή χιλίων των εσόδων που προέρχονται από τον Φ.Π.Α. ή εισπράτ-
(1000) ημερησίων μονάδων. τονται από τα Τελωνεία, τιμωρείται με φυλάκιση, εκτός
αν η πράξη τιμωρείται βαρύτερα με βάση τα άρθρα 386
Άρθρο 24 ή 386Α Π.Κ..
Επικουρικές διατάξεις
4. Όποιος, στο πλαίσιο της εμπιστευμένης σε αυτόν
για την ποινική προστασία των οικονομικών
διαχείρισης πόρων και περιουσιακών στοιχείων του προ-
συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή των προϋπολο-
(άρθρο 3 παρ. 2 στοιχεία α’, β’ και γ’, άρθρο 4
γισμών των κάθε είδους οργάνων και οργανισμών της
παρ. 3 και άρθρο 7 της Οδηγίας)
διαχειρίζεται τους οικείους πόρους κατά παράβαση των
1. Όποιος χρησιμοποιεί ή υποβάλλει ψευδείς, ανακρι- κανόνων επιμελούς διαχείρισης ή ιδιοποιείται παράνομα
βείς ή ελλιπείς δηλώσεις ή έγγραφα ή αποσιωπά πληρο- ή χρησιμοποιεί κατ’ απόκλιση από τον νόμιμα καθορι-
φορίες κατά παράβαση ειδικής νομικής υποχρέωσης σμένο σκοπό τους τα οικεία περιουσιακά στοιχεία, ζημι-
ανακοίνωσής τους και, με τον τρόπο αυτό, λαμβάνει ή ώνοντας με αυτόν τον τρόπο τα οικονομικά συμφέροντα
παρακρατεί παρανόμως επιχορηγήσεις ή όμοιας φύσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τιμωρείται με φυλάκιση, εκτός
οικονομικές παροχές που δεν συνδέονται άμεσα με ισά- αν η πράξη τιμωρείται βαρύτερα με βάση τα άρθρα 375
ξιες αντιπαροχές και προέρχονται από τον προϋπολογι-
ή 390 Π.Κ..
σμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τους προϋπολογισμούς
5. Οι διατάξεις των παρ. 2, 3 και 4 του άρθρου 381
των κάθε είδους οργάνων και οργανισμών της, ανεξαρ-
Π.Κ. και των των παρ. 2 και 3 του άρθρου 405 Π.Κ. εφαρ-
τήτως του εκάστοτε φορέα διαχείρισης, τιμωρείται με
μόζονται κατά περίπτωση και τα για τα αδικήματα του
φυλάκιση, εκτός αν η πράξη τιμωρείται βαρύτερα με
παρόντος άρθρου.
βάση τα άρθρα 386, 386Α ή 386Β του Π.Κ.. Με την ίδια
ποινή και την ίδια επιφύλαξη τιμωρείται και όποιος εν Άρθρο 25
γνώσει χρησιμοποιεί νόμιμα ληφθείσες παροχές υπό την Νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές
παραπάνω έννοια, οι οποίες υπάγονται με βάση τον νόμο δραστηριότητες σε βάρος των οικονομικών
ή τη σύμβαση χορήγησής τους σε συγκεκριμένους πε- συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ριορισμούς, κατά παράβαση αυτών των περιορισμών. (άρθρο 4 παρ. 1 της Οδηγίας)
2. Όποιος, με σκοπό να αποκομίσει ο ίδιος ή άλλος πα-
Τα αδικήματα των άρθρων 23 και 24 του παρόντος
ράνομο περιουσιακό όφελος σε βάρος των οικονομικών
μέρους, καθώς και τα αδικήματα των άρθρων 159, 159Α,
συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρησιμοποιεί
235, 236, 237, 237Β, 375, 386, 386Α, 386Β, 390 Π.Κ. και
ή υποβάλλει ψευδείς, ανακριβείς ή ελλιπείς δηλώσεις
ή έγγραφα ή αποσιωπά πληροφορίες κατά παράβαση 155 επ. του ν. 2960/2001 (Α’265), όταν αυτά στρέφονται
ειδικής νομικής υποχρέωσης ανακοίνωσής τους και, με κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής
τον τρόπο αυτό, λαμβάνει ή παρακρατεί παρανόμως Ένωσης ή συνδέονται με την προσβολή αυτών των συμ-
παροχές που συνδέονται με αντιπαροχές αγαθών και φερόντων, συνιστούν βασικά αδικήματα κατά την έννοια
υπηρεσιών και προέρχονται από τον προϋπολογισμό του άρθρου 4 του ν. 4557/2018 (Α’139).
της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τους προϋπολογισμούς των Άρθρο 26
κάθε είδους οργάνων και οργανισμών της, ανεξαρτήτως Γενικές διατάξεις
του εκάστοτε φορέα διαχείρισης, τιμωρείται με φυλάκι- (άρθρο 11 παρ. 4 της Οδηγίας)
ση, εκτός αν η πράξη τιμωρείται βαρύτερα με βάση τα
άρθρα 386 ή 386Α Π.Κ.. Με την ίδια ποινή και την ίδια 1. Τα αδικήματα των άρθρων 23 και 24 του παρόντος
επιφύλαξη τιμωρείται και όποιος, με σκοπό να αποκο- μέρους, καθώς και τα αδικήματα των άρθρων 375, 386,
μίσει ο ίδιος ή άλλος παράνομο περιουσιακό όφελος σε 386Α, 386Β και 390 του Π.Κ., όταν αυτά στρέφονται κατά
βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ένωσης, χρησιμοποιεί εν γνώσει νόμιμα ληφθείσες πα- ή συνδέονται με την προσβολή αυτών των συμφερό-
ροχές υπό την παραπάνω έννοια, οι οποίες υπάγονται ντων, διώκονται αυτεπάγγελτα.
με βάση τον νόμο ή τη σύμβαση χορήγησής τους σε συ- 2. Η δικαιοδοσία των ελληνικών ποινικών δικαστηρίων
γκεκριμένους περιορισμούς, κατά παράβαση αυτών των για τα αδικήματα των άρθρων 23 και 24 του παρόντος
περιορισμών, προκαλώντας, με τον τρόπο αυτό, ζημία μέρους, καθώς και για τα αδικήματα των άρθρων 159,
στα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 159Α, 235, 236, 237, 237Β, 375, 386, 386Α, 386Β, 390 Π.Κ.,
3. Όποιος χρησιμοποιεί ή υποβάλλει ψευδείς, ανακρι- 155 επ. του ν. 2960/2001 (Α’ 265) και 39 του ν. 4557/2018
βείς ή ελλιπείς δηλώσεις ή έγγραφα ή αποσιωπά πληρο- (Α’ 139), όταν αυτά στρέφονται κατά των οικονομικών
φορίες κατά παράβαση ειδικής νομικής υποχρέωσης συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή συνδέονται
ανακοίνωσής τους ή χρησιμοποιεί εν γνώσει κατά πα- με την προσβολή αυτών των συμφερόντων, καθιδρύε-
ράβαση των προβλεπόμενων γι’ αυτό ειδικών περιορι- ται στις περιπτώσεις που τελούνται στην αλλοδαπή από
σμών ένα νόμιμα χορηγηθέν οικονομικό πλεονέκτημα ημεδαπό, ακόμα και αν η πράξη δεν είναι αξιόποινη, με
και, με τον τρόπο αυτό, μειώνει παρανόμως έσοδα του τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της, κατά τους νόμους
προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή των προϋ- της χώρας στην οποία τελέσθηκε ή δεν συντρέχουν οι
πολογισμών των κάθε είδους οργάνων και οργανισμών προϋποθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 6 του Π.Κ..
3. Οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 216, της παρ. 5 μέα των τρομοκρατικών εγκλημάτων, των εγκλημάτων
του άρθρου 242, της παρ. 2 του άρθρου 374, της παρ. 3 που σχετίζονται με τρομοκρατική ομάδα και όσων σχε-
του άρθρου 375, της παρ. 2 του άρθρου 386, της παρ. 3 τίζονται με τρομοκρατικές δραστηριότητες, καθώς και
του άρθρου 386Α και της παρ. 2 του άρθρου 390 του μέτρα προστασίας, στήριξης και αρωγής των θυμάτων
Π.Κ. εφαρμόζονται και όταν το προβλεπόμενο σ’ αυτές της τρομοκρατίας.
ποινικό αδίκημα στρέφεται άμεσα κατά του νομικού
προσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του νομικού Άρθρο 30
προσώπου οργάνων και οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ορισμοί
Ένωσης που ιδρύθηκαν με βάση τις Συνθήκες της Ευ- (άρθρα 2 και 22 παρ. 1 Οδηγίας)
ρωπαϊκής Ένωσης. Για τους σκοπούς του παρόντος μέρους, ισχύουν οι
ακόλουθοι ορισμοί:
Άρθρο 27
1. Ως «τρομοκρατικό έγκλημα» καλείται οποιοδήποτε
Υποβολή στατιστικών αναφορών
έγκλημα προβλέπεται ως τέτοιο στο παρόν μέρος και
(άρθρο 18 παρ. 2 της Οδηγίας)
στις διατάξεις των άρθρων 187Α και 187Β Π.Κ..
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης υποβάλλει ετησίως στην 2. Ως «δομημένη ομάδα» καλείται ομάδα που δεν
Ευρωπαϊκή Επιτροπή στατιστικές αναφορές για τα αδική- συγκροτήθηκε περιστασιακά για την άμεση διάπραξη
ματα των άρθρων 23 και 24 του παρόντος μέρους, καθώς εγκλήματος και η οποία δεν απαιτείται να έχει τυπικά
και για τα αδικήματα των άρθρων 159, 159Α, 235, 236, καθορισμένους ρόλους για τα μέλη της ή συνέχεια στη
237, 375, 386, 386Α, 386Β, 390 Π.Κ., 155 επ. του ν. 2960/ δράση των μελών της ή αναπτυγμένη δομή.
2001 (Α’265) και 39 του ν. 4557/2018 (Α’ 139), όταν αυτά 3. Ως «τρομοκρατική ομάδα», καλείται δομημένη
στρέφονται κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευ- ομάδα με περισσότερα από δύο (2) πρόσωπα, που συ-
ρωπαϊκής Ένωσης ή συνδέονται με την προσβολή αυτών γκροτείται για αόριστη χρονική περίοδο και ενεργεί
των συμφερόντων. Ειδικότερα, υποβάλλει αναφορές για συντονισμένα, με σκοπό τη διάπραξη τρομοκρατικών
α) τον αριθμό σχετικών δικογραφιών που αρχειοθετήθη-
εγκλημάτων.
καν, καθώς και τον αριθμό σχετικών ποινικών διώξεων
4. Ως «θύμα τρομοκρατίας» καλείται: (α) φυσικό πρό-
που ασκήθηκαν, έπαυσαν, κηρύχθηκαν απαράδεκτες,
σωπο, το οποίο υπέστη ζημία, συμπεριλαμβανομένης
κατέληξαν σε αθώωση, οδήγησαν σε καταδίκη ή βρί-
σωματικής, ψυχικής ή συναισθηματικής βλάβης ή οικο-
σκονται σε εξέλιξη και β) τα ποσά που ανακτήθηκαν
νομικής ζημίας που προκλήθηκε απευθείας από τρομο-
κατόπιν ποινικών διώξεων και την εκτιμώμενη ζημία.
κρατικό έγκλημα, ή (β) μέλος της οικογένειας προσώπου
Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης ρυθμίζονται
λεπτομέρειες εφαρμογής του παρόντος άρθρου. ο θάνατος του οποίου προκλήθηκε απευθείας από τρο-
μοκρατικό έγκλημα, το οποίο έχει υποστεί ζημία εξαιτίας
Άρθρο 28 του θανάτου του εν λόγω προσώπου.
Κατάργηση του ν. 2803/2000 (Α’ 48) 5. Ως «κεφάλαια», καλούνται περιουσιακά στοιχεία
(άρθρο 16 της Οδηγίας) κάθε είδους, υλικά ή άυλα, κινητά ή ακίνητα, ασχέτως
Ο ν. 2803/2000 καταργείται. Όπου σε διατάξεις του του τρόπου απόκτησής τους, καθώς και νομικά έγγραφα
ισχύοντος δικαίου γίνεται αναφορά στις διατάξεις του ή πράξεις σε οποιαδήποτε μορφή, συμπεριλαμβανομέ-
ανωτέρω νόμου και στα αδικήματα που αυτός τυποποιεί, νης της ηλεκτρονικής ή ψηφιακής, που αποδεικνύουν
νοούνται αναλόγως οι διατάξεις του παρόντος μέρους, δικαίωμα ή συμφέρον στα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία,
καθώς και οι κατά περίπτωση αντίστοιχα εφαρμοστέες στα οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τραπεζικές
διατάξεις του Ποινικού Κώδικα. πιστώσεις, ταξιδιωτικές επιταγές, τραπεζικές επιταγές,
ΙΙΙ. ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ εντολές πληρωμών, μετοχές, κινητές αξίες, ομόλογα,
συναλλαγματικές και πιστωτικές επιστολές.
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2017/541 6. Ως «νομικό πρόσωπο» καλείται οντότητα που έχει
ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ νομική προσωπικότητα σύμφωνα με την εφαρμοστέα
ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 15ης ΜΑΡΤΙΟΥ νομοθεσία, εξαιρουμένων των κρατών ή των οργανι-
2017 ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ σμών δημόσιου δικαίου που ασκούν κρατική εξουσία
ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ και των διεθνών οργανισμών δημόσιου δικαίου.
ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ-ΠΛΑΙΣΙΟΥ 2002/475/ΔΕΥ 7. Ως «κράτος - μέλος» καλείται κράτος μέλος της Ευ-
ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ρωπαϊκής Ένωσης.
ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 2005/671/ΔΕΥ 8. Ως «τρίτη χώρα», καλείται κράτος εκτός της Ευρω-
ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ (ΕΕ L 88/31.3.2017) παϊκής Ένωσης.
9. Ως «EUROJUST» καλείται ο Οργανισμός της Ευρω-
KΕΦΑΛΑΙΟ Α’ παϊκής Ένωσης που ιδρύθηκε και λειτουργεί δυνάμει
EΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ των διατάξεων του «Κανονισμού (ΕΕ) 2018/1727 του Ευ-
ρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης
Άρθρο 29 Νοεμβρίου 2018 σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπα-
Αντικείμενο ϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής
(άρθρο 1 Οδηγίας) δικαιοσύνης (EUROJUST) και την αντικατάσταση και την
Το παρόν μέρος θεσπίζει κανόνες σχετικά με τον ορι- κατάργηση της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ του Συμβου-
σμό των ποινικών αδικημάτων και των ποινών, στον το- λίου» (L295/138/21.11.2018).
Άρθρο 31 Άρθρο 34
Πεδίο εφαρμογής Εκβίαση που σχετίζεται
(άρθρο 19 της Οδηγίας) με τρομοκρατική δραστηριότητα
1. Με την επιφύλαξη των άρθρων 5 έως 9 Π.Κ., τα ελ- (άρθρο 12 περ. β’ Οδηγίας)
ληνικά δικαστήρια έχουν δικαιοδοσία να επιλαμβάνο- Όποιος διαπράττει το αδίκημα του άρθρου 385 Π.Κ., με
νται και να εκδικάζουν κάθε αδίκημα που προβλέπεται σκοπό την τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος, τιμωρεί-
στο παρόν μέρος και στις διατάξεις των άρθρων 187Α ται με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρημα-
και 187Β Π.Κ., όταν: α) Το τρομοκρατικό έγκλημα τελεί- τική ποινή, εκτός εάν η πράξη τιμωρείται με μεγαλύτερη
ται προς όφελος νομικού προσώπου που είναι εγκατε- ποινή. Αν η πράξη που τελέσθηκε είναι πλημμέλημα,
στημένο στο έδαφος της Ελλάδας, β) το τρομοκρατικό τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3)
έγκλημα στρέφεται κατά των θεσμών ή του πληθυσμού ετών και χρηματική ποινή.
της Ελλάδας ή κατά θεσμικών και λοιπών οργάνων της
Άρθρο 35
Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν την έδρα τους στην Ελ-
Πλαστογραφία που σχετίζεται
λάδα και γ) ο δράστης του τρομοκρατικού εγκλήματος
με τρομοκρατική δραστηριότητα
είναι πολίτης ή κάτοικος της Ελλάδας.
(άρθρο 12 περί. γ’ Οδηγίας)
2. Σε περίπτωση που, εκτός από τη Ελλάδα, δικαιο-
δοσία για την άσκηση ποινικής δίωξης βάσει των ίδιων Όποιος διαπράττει το αδίκημα του άρθρου 216 Π.Κ.,
πραγματικών περιστατικών αδικήματος που διαπράτ- που αφορά δημόσιο έγγραφο, με σκοπό την τέλεση
τεται, με βάση τις διατάξεις του παρόντος νόμου έχει τρομοκρατικού εγκλήματος, τιμωρείται με κάθειρξη και
και άλλο κράτο- μέλος, οι αρμόδιες διωκτικές αρχές της χρηματική ποινή, εκτός εάν η πράξη τιμωρείται με μεγα-
Ελλάδος συνεργάζονται με τις αρμόδιες αρχές του άλλου λύτερη ποινή. Αν η πράξη που τελέσθηκε είναι πλημμέ-
κράτους - μέλους, προκειμένου να αποφασιστεί ποιο λημα, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών
κράτος μέλος θα ασκήσει τη δίωξη, με σκοπό, εφόσον (3) ετών και χρηματική ποινή.
είναι δυνατό, να συγκεντρωθούν οι διαδικασίες σε ένα Άρθρο 36
κράτος-μέλος. Προς τούτο, οι αρμόδιες δικαστικές αρ- Ευθύνη νομικού προσώπου
χές μπορούν να συνεργάζονται με τη EUROJUST, για να (άρθρα 17 και 18 Οδηγίας)
διευκολύνει τη συνεργασία με αυτές του άλλου κράτους- 1. Αν κάποιο τρομοκρατικό έγκλημα τελέσθηκε προς
μέλους και τον συντονισμό των ενεργειών τους. όφελος ή για λογαριασμό νομικού προσώπου από φυ-
3. Για τον καθορισμό της δικαιοδοσίας κατά την παρ. 2 σικό πρόσωπο που ενεργεί είτε ατομικά είτε ως μέλος
λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία: α) ο τόπος δι- οργάνου του νομικού προσώπου και κατέχει διευθυντική
άπραξης του αδικήματος, β) η υπηκοότητα ή η κατοικία θέση εντός αυτού με βάση εξουσία εκπροσώπησής του ή
του δράστη, γ) η καταγωγή των θυμάτων και δ) ο τόπος εξουσιοδότηση για τη λήψη αποφάσεων για λογαριασμό
που εντοπίστηκε ο δράστης. του ή για την άσκηση ελέγχου εντός αυτού, επιβάλλονται
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ στο νομικό πρόσωπο με κοινή απόφαση των Υπουργών
ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Προστασίας
του Πολίτη και Δικαιοσύνης, σωρευτικά ή διαζευκτικά,
Άρθρο 32 οι ακόλουθες κυρώσεις:
Οργάνωση ή με άλλον τρόπο διευκόλυνση i) διοικητικό πρόστιμο από εκατό χιλιάδες (100.000)
ταξιδιών με σκοπό την τρομοκρατία μέχρι πέντε εκατομμύρια (5.000.000) ευρώ,
(άρθρο 10 της Οδηγίας) ii) οριστική ή προσωρινή για χρονικό διάστημα από (1)
μήνα έως (2) δύο έτη ανάκληση ή αναστολή της άδειας
Με φυλάκιση τιμωρείται όποιος εν γνώσει του με λειτουργίας ή απαγόρευση άσκησης της επιχειρηματικής
οποιονδήποτε τρόπο οργανώνει ταξίδι ή διευκολύνει δραστηριότητας,
άλλον να ταξιδέψει με σκοπό να τελέσει ή να συμβάλει iii) απαγόρευση άσκησης ορισμένων επιχειρηματικών
στην τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος ή να συμμετά- δραστηριοτήτων ή εγκατάστασης υποκαταστημάτων ή
σχει στις δραστηριότητες τρομοκρατικής ομάδας ή με αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, για το ίδιο χρονικό
σκοπό να προσφέρει ή να παρακολουθήσει εκπαίδευση διάστημα,
για τέλεση τρομοκρατικών πράξεων, με επίγνωση του iv) οριστικός ή προσωρινός για το ίδιο χρονικό διά-
γεγονότος ότι με την πράξη του συμβάλλει στον σκοπό στημα αποκλεισμός από δημόσιες παροχές, ενισχύσεις,
αυτόν. επιδοτήσεις, αναθέσεις έργων και υπηρεσιών, προμήθει-
ες, διαφημίσεις και διαγωνισμούς του Δημοσίου ή των
Άρθρο 33
νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα.
Διακεκριμένη κλοπή που σχετίζεται 2. Όταν η έλλειψη εποπτείας ή ελέγχου από φυσικό
με τρομοκρατική δραστηριότητα πρόσωπο που αναφέρεται στην παρ. 1 κατέστησε δυνα-
(άρθρο 12α της Οδηγίας) τή την τέλεση από ιεραρχικά κατώτερο στέλεχος κάποιας
Όποιος διαπράττει το αδίκημα του άρθρου 374 Π.Κ. με από τις αξιόποινες πράξεις που αναφέρονται στην παρ. 1
σκοπό την τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος, τιμωρεί- προς όφελος ή για λογαριασμό νομικού προσώπου, επι-
ται με κάθειρξη και χρηματική ποινή, εκτός εάν η πράξη βάλλονται στο νομικό πρόσωπο, σωρευτικά ή διαζευκτι-
τιμωρείται με μεγαλύτερη ποινή. κά, οι ακόλουθες κυρώσεις:
α) διοικητικό πρόστιμο από πενήντα χιλιάδες (50.000) Επικράτειας, για τρομοκρατικά εγκλήματα για τις οποίες
έως ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, ενημερώνεται και τις οποίες συγκεντρώνει.
β) οι προβλεπόμενες στα στοιχεία ii, iii και iv της παρ. 1
κυρώσεις, για χρονικό διάστημα έως (12) μήνες. Άρθρο 38
Συγκέντρωση και διαβίβαση πληροφοριών,
3. Για τη σωρευτική ή διαζευκτική επιβολή των κυρώ-
σχετικών με τρομοκρατικά εγκλήματα,
σεων που προβλέπονται στις παρ. 1 και 2 και για την
που θίγουν ή ενδέχεται να θίξουν δύο
επιμέτρηση των κυρώσεων αυτών λαμβάνονται υπόψη
ή περισσότερα κράτη – μέλη στη Europol
ιδίως η βαρύτητα της παράβασης, ο βαθμός της υπαιτι-
και EUROJUST
ότητας, η οικονομική επιφάνεια του νομικού προσώπου
και η τυχόν υποτροπή του. Οι παραπάνω κυρώσεις επι- 1. Αν οι κατά τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 37 πληρο-
βάλλονται κατόπιν κλητεύσεως των νόμιμων εκπροσώ- φορίες αφορούν ποινικές έρευνες επί τρομοκρατικών
πων του νομικού προσώπου προς παροχή εξηγήσεων. Η εγκλημάτων, τα οποία θίγουν ή μπορούν να θίξουν δύο
κλήση κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο τουλάχιστον ή περισσότερα κράτη-μέλη, η Διεύθυνση Αντιμετώπι-
(10) πλήρεις ημέρες πριν από την ημέρα της ακρόασης. σης Ειδικών Εγκλημάτων Βίας (Δ.Α.Ε.Ε.Β.) του Αρχηγείου
Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 6 της Ελληνικής Αστυνομίας, διαβιβάζει στη Europol, προς
του ν. 2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας) (A’ εξέταση, όσες εκ των πληροφοριών αυτών αφορούν:
45). α) δεδομένα, τα οποία επιτρέπουν τον προσδιορισμό
4. Η εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος είναι ανε- του φυσικού ή νομικού προσώπου, της ομάδας ή της
οντότητας, β) πράξεις, που αποτελούν το αντικείμενο
ξάρτητη από την αστική, πειθαρχική ή ποινική ευθύνη
έρευνας και τις ειδικές περιστάσεις, υπό τις οποίες αυτές
των αναφερόμενων σε αυτές φυσικών προσώπων.
διαπράχθηκαν, γ) το συγκεκριμένο ποινικό αδίκημα, δ)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’ σχέσεις με άλλες συναφείς υποθέσεις, ε) τη χρήση τε-
ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ χνολογιών επικοινωνίας, και στ) την απειλή, την οποία
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 2005/671/ΔΕΥ αντιπροσωπεύει η ενδεχόμενη κατοχή όπλων μαζικής
(άρθρο 22 της Οδηγίας) καταστροφής.
2. Αν οι κατά τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 37 πληροφο-
Άρθρο 37 ρίες αφορούν ποινικές έρευνες, διώξεις ή καταδίκες για
Πρόσβαση σε πληροφορίες, σχετικές εγκλήματα τρομοκρατίας, τα οποία θίγουν ή μπορούν να
με τρομοκρατικά εγκλήματα θίξουν δύο ή περισσότερα κράτη – μέλη, ο Εισαγγελέας
(Απόφαση 2005/671/ΔΕΥ του Συμβουλίου που αναφέρεται στην παρ. 2 του άρθρου 37, διαβιβάζει
της 20ής Σεπτεμβρίου 2005) στη EUROJUST, προς εκτέλεση των καθηκόντων της,
1. Η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Ειδικών Εγκλημάτων όσες εκ των πληροφοριών αυτών αφορούν: α) δεδομένα,
τα οποία επιτρέπουν τον προσδιορισμό του φυσικού ή
Βίας (Δ.Α.Ε.Ε.Β.) του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομί-
νομικού προσώπου, της ομάδας ή οντότητας, που απο-
ας, η οποία εδρεύει στην Αττική και η τοπική της αρμοδι-
τελεί αντικείμενο ποινικής έρευνας ή δίωξης, β) το συγκε-
ότητα εκτείνεται σε ολόκληρη την Ελληνική Επικράτεια,
κριμένο ποινικό αδίκημα και τις ειδικές περιστάσεις, υπό
προς εκπλήρωση της αποστολής της, όπως αυτή προσ-
τις οποίες αυτό διαπράχθηκε, γ) πληροφορίες, σχετικά με
διορίζεται στις διατάξεις του άρθρου 29 του π.δ. 178/
τελικές καταδίκες, για εγκλήματα τρομοκρατίας και τις
2014 (Α’ 281), ορίζεται ως εξειδικευμένη υπηρεσία, η
ειδικές περιστάσεις, υπό τις οποίες αυτά διαπράχθηκαν,
οποία έχει πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες, που δ) σχέσεις με άλλες συναφείς υποθέσεις, ε) αιτήσεις αμοι-
αφορούν και απορρέουν από τις ποινικές έρευνες που βαίας δικαστικής συνδρομής, συμπεριλαμβανομένων
διεξάγουν όλες οι προανακριτικές αρχές της Ελληνικής των δικαστικών παραγγελιών, από ή προς άλλο κράτος -
Επικράτειας, για τρομοκρατικά εγκλήματα, για τις οποίες μέλος, καθώς και τις απαντήσεις τους.
ενημερώνεται και τις οποίες συγκεντρώνει. 3. Ως «ομάδα ή οντότητα» κατά την έννοια των παρ. 1
2. Ο Εισαγγελέας, ο οποίος ορίζεται, εκάστοτε, ως επό- και 2, νοούνται οι ενώσεις προσώπων που προβλέπονται
πτης του έργου της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής, στη στις διατάξεις του άρθρου 30, καθώς και οι «ομάδες και
δίωξη του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρα- οντότητες» οι οποίες περιλαμβάνονται στον κατάλογο
τίας, σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 3387/2005 (Α’ 224), που προσαρτάται στην κοινή θέση 2001/931/ΚΕΠΠΑ του
όπως τροποποιήθηκε με το στ. δ’ της παρ. 1 του άρ- Συμβουλίου της 27ης.12.2001 (ΕΕ L 344/28.12.2001, σ. 93),
θρου 109 του ν. 4055/2012 (Α’ 51), και ως Πρόεδρος του όπως η τελευταία τροποποιήθηκε, από την κοινή θέση
Συμβουλίου Συντονισμού, Ανάλυσης και Ερευνών, για 2005/220/ΚΕΠΠΑ (EE L 69/16.3.2005, σ. 59). Ως «τρομο-
την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος του κρατική ομάδα», νοείται η δομημένη ομάδα, με περισ-
Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, σύμφωνα με την σότερα από δύο πρόσωπα, η οποία συγκροτείται για μα-
παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 2265/1994 (Α’ 209), όπως κροχρόνια περίοδο και ενεργεί συντονισμένα με σκοπό
τροποποιήθηκε με το άρθρο 12 του ν. 3424/2005 (Α’ 305) την τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων. Ως «δομημένη
και την παρ. 1 του άρθρου 54 του ν. 4249/2014 (A’ 73), ομάδα», νοείται η ομάδα, που δεν συγκροτήθηκε πε-
ορίζεται ως εθνικός ανταποκριτής EUROJUST, για θέματα ριστασιακά, για την άμεση τέλεση εγκλήματος και που
τρομοκρατίας, ο οποίος έχει πρόσβαση σε όλες τις πλη- δεν χρειάζεται να έχει τυπικά καθορισμένους ρόλους,
ροφορίες, που αφορούν ποινικές διώξεις και καταδίκες, για τα μέλη της, συνέχεια της δράσης των μελών της ή
από κάθε εισαγγελική και δικαστική αρχή της Ελληνικής αναπτυγμένη δομή.
Άρθρο 39 α) συναισθηματική και ψυχολογική στήριξη, όπως με-

Φορείς και αίτια συγκέντρωσης τατραυματική υποστήριξη και συμβουλευτική,
και διαβίβασης πληροφοριών σχετικών β) παροχή συμβουλών και πληροφοριών σχετικά με
με εγκλήματα τρομοκρατίας οποιοδήποτε συναφές νομικό, πρακτικό ή οικονομικό
1. Οι κατά τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 37 πληροφορίες, θέμα, μεταξύ άλλων για τη διευκόλυνση της άσκησης
που συλλέγονται, είτε από τη Διεύθυνση Αντιμετώπισης του δικαιώματος ενημέρωσης των θυμάτων της τρομο-
Ειδικών Εγκλημάτων Βίας (Δ.Α.Ε.Ε.Β.) του Αρχηγείου της κρατίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 40 και
Ελληνικής Αστυνομίας είτε από τον Εισαγγελέα που εκτε- γ) συνδρομή κατά την άσκηση αγωγών, όσον αφορά
λεί καθήκοντα εθνικού ανταποκριτή EUROJUST, για θέ- την αποζημίωση θυμάτων αδικημάτων τρομοκρατίας.
ματα τρομοκρατίας, στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών, 4. Οι υπηρεσίες στήριξης των θυμάτων τρομοκρατίας,
επί τρομοκρατικών εγκλημάτων, στην περίπτωση που με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 54 έως 71
αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη, του ν. 4478/2017, είναι εμπιστευτικές, παρέχονται δω-
ανίχνευση, διερεύνηση ή δίωξη των τρομοκρατικών ρεάν και είναι εύκολα προσβάσιμες από όλα τα θύματα
εγκλημάτων, σε άλλο κράτος - μέλος, τίθενται, το συ- της τρομοκρατίας.
ντομότερο δυνατό, στη διάθεση των αρμόδιων αρχών IV. ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
του εν λόγω κράτους - μέλους, είτε κατόπιν σχετικής αι-
τήσεως των τελευταίων είτε αυθόρμητα. ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2016/1919
2. Η παρ. 1 δεν εφαρμόζεται, όταν κρίνεται, ότι η ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ανταλλαγή πληροφοριών θα θέσει σε κίνδυνο τρέχουσες
ΤΗΣ 26ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016 ΣΧΕΤΙΚΑ
έρευνες ή την ασφάλεια ενός φυσικού προσώπου ή ότι
ΜΕ ΤΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΡΩΓΗ ΓΙΑ ΥΠΟΠΤΟΥΣ
είναι αντίθετη με ουσιώδη συμφέροντα της ασφάλειας
ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
του Ελληνικού Κράτους.
ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΚΑΤΑΖΗΤΟΥ-
3. Οι κατά την παρ. 1 πληροφορίες, που λαμβάνονται
ΜΕΝΟΥΣ ΣΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ
από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, καταχωρούνται και
ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ
αξιολογούνται άμεσα, από αυτές, σύμφωνα με τις κεί-
ΣΥΛΛΗΨΗΣ (ΕΕ L 297/4.11.2016)
μενες διατάξεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’ Άρθρο 41
ΣΤΗΡΙΞΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Δικαιούχοι νομικής βοήθειας
ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΘΥΜΑΤΩΝ (άρθρο 1 της Οδηγίας)
1. Οι παρ. 2 και 3 του άρθρου 1 του ν. 3226/2004 (Α’ 24)
Άρθρο 40
αντικαθίστανται ως εξής:
Στήριξη και προστασία των θυμάτων
«2. Ως πολίτες χαμηλού εισοδήματος για την παροχή
της τρομοκρατίας
νομικής βοήθειας σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις
(άρθρα 24, 25 και 26 της Οδηγίας)
θεωρούνται εκείνοι, των οποίων το ετήσιο οικογενειακό
1. Σε κάθε θύμα τρομοκρατικού εγκλήματος, με την εισόδημα δεν υπερβαίνει τα δύο τρίτα των κατώτατων
επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 54 έως 71 του ετήσιων ατομικών αποδοχών, που προβλέπει η κείμενη
ν. 4478/2017 (Α’ 91), παρέχεται κατάλληλη ιατρική περί- νομοθεσία. Σε περίπτωση ενδοοικογενειακής διαφοράς
θαλψη αμέσως μετά την τρομοκρατική επίθεση και για ή διένεξης, δεν λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα εκείνου
όσο διάστημα είναι απαραίτητο, σύμφωνα με το εθνικό με τον οποίο υπάρχει η διαφορά ή η διένεξη.
σύστημα υγειονομικής περίθαλψης. 3. Δικαιούχοι νομικής βοήθειας ως προς τις τυχόν
2. Σε κάθε θύμα τρομοκρατικού εγκλήματος, με την επι- ποινικές και αστικές αξιώσεις τους είναι και τα θύματα
φύλαξη των διατάξεων των άρθρων 54 έως 71 του ν. 4478/ των εγκληματικών πράξεων που προβλέπονται στα άρ-
2017, παρέχονται υπηρεσίες στήριξης, σύμφωνα με το θρα 187Α, 187Β, 323Α, 324, 339, 342, 348 παρ. 2 εδάφιο
εθνικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, οι οποίες πρώτο, 348Α, 351Α Π.Κ. και στα άρθρα 29 παρ. 5 και 6
ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες των θυμάτων και 30 του ν. 4251/2014, καθώς και τα ανήλικα θύματα
της τρομοκρατίας, και οι υπηρεσίες αυτές διατίθενται των πράξεων που προβλέπονται στα άρθρα 336, 338,
σε κάθε θύμα αμέσως μετά τη διάπραξη του τρομοκρατι- 343, 345, 348, 348Β, 348Γ και 349 Π.Κ.. Στις περιπτώσεις
κού εγκλήματος και για όσο διάστημα είναι απαραίτητο. αυτές, το εκάστοτε αρμόδιο όργανο, κατά τις διατάξεις
Νοείται ότι, για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, ο του παρόντος, για παροχή νομικής βοήθειας μπορεί, αν
όρος «θύμα της τρομοκρατίας» περιλαμβάνει και μέλος κριθεί αναγκαίο, να διορίσει συνήγορο αυτεπαγγέλτως
της οικογένειας επιζώντος θύματος της τρομοκρατίας. από τις καταστάσεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 3.»
3. Οι υπηρεσίες στήριξης των θυμάτων αδικημάτων 2. Στο άρθρο 1 του ν. 3226/2004 προστίθεται παρ. 4,
τρομοκρατίας σύμφωνα με την παρ. 2 και με την επι- φύ- ως εξής:
λαξη των διατάξεων των άρθρων 54 έως 71 του ν. 4478/ «4. Ειδικά, σε ό,τι αφορά την παροχή νομικής βοήθει-
2017, παρέχουν συνδρομή και στήριξη στα θύματα της ας σε υπόπτους, κατηγορουμένους ή εκζητουμένους,
τρομοκρατίας ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες τους. Πε- καθώς και σε παρισταμένους προς υποστήριξη της κα-
ριλαμβάνουν, ιδίως: τηγορίας ισχύουν τα οριζόμενα στο άρθρο 6.»
Άρθρο 42 σιο του συστήματος νομικής βοήθειας, σε προηγούμενο

Αίτηση για παροχή νομικής βοήθειας στάδιο.
και αυτεπάγγελτος διορισμός συνηγόρου 3. Για τις ποινικές υποθέσεις, δικαιούνται εγγραφής
(άρθρα 1 και 2 της Οδηγίας) στην κατάσταση συνηγόρων νομικής βοήθειας οι δικη-
1. Το εδάφιο πρώτο της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 3226/ γόροι που έχουν τουλάχιστον πέντε (5) παραστάσεις ως
2004 (Α’ 24) αντικαθίσταται ως εξής: συνήγοροι υπεράσπισης ή παράστασης για την υποστή-
«Με την επιφύλαξη του άρθρου 6, η αίτηση και τα δι- ριξη της κατηγορίας. Προκειμένου για άσκηση αίτησης
καιολογητικά υποβάλλονται δεκαπέντε (15) τουλάχιστον αναίρεσης ή για παράσταση κατά τη συζήτηση αυτής,
ημέρες πριν από τη δίκη ή την πράξη για την οποία ζη- απαιτείται να συντρέχει στο πρόσωπο του συνηγόρου
τείται η παροχή νομικής βοήθειας.» και η προϋπόθεση του δικαιώματος παράστασης ενώπι-
2. Στο άρθρο 2 του ν. 3226/2004 προστίθεται παρ. 6, ον του Αρείου Πάγου. Ο δικαιούμενος εγγραφής δηλώνει
ως εξής: με την αίτηση συμμετοχής του αν επιθυμεί να οριστεί ως
«6. Στις περ. των άρθρων 99 παρ. 3, 200 παρ. 1 εδ. β’, συνήγορος νομικής βοήθειας στην προανάκριση του άρ-
340 παρ. 1 και 2, 376 και 423 του Κώδικα Ποινικής Δι- θρου 245 παρ. 2 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και σε
κονομίας ή άλλων ειδικών διατάξεων που προβλέπουν επείγουσες ανακριτικές πράξεις. Κάθε Δικηγορικός Σύλ-
αυτεπάγγελτο διορισμό συνηγόρου, η νομική βοήθεια λογος, του οποίου τα μέλη υπερβαίνουν τα πενήντα (50),
χορηγείται αποκλειστικά με βάση όσα ορίζουν οι οικείες συντάσσει μηνιαία κατάσταση των συνηγόρων νομικής
διατάξεις, χωρίς τήρηση της διαδικασίας του παρόντος βοήθειας του επόμενου μήνα ξεχωριστά για υποθέσεις
άρθρου.» στις παραπάνω διαδικασίες και για υποθέσεις στο Πρω-
τοδικείο, στο Εφετείο και στον Άρειο Πάγο, με επισημεί-
Άρθρο 43
ωση των συνηγόρων που δικαιούνται παράστασης στον
Διορισμός δικηγόρου ή συνηγόρου νομικής
Άρειο Πάγο. Οι δύο ανωτέρω καταστάσεις αναρτώνται
βοήθειας (άρθρο 7 παρ. 1-3 της Οδηγίας)
ανά μήνα στην ιστοσελίδα της Ολομέλειας των Δικη-
Το άρθρο 3 του ν. 3226/2004 (Α’ 24), αντικαθίσταται γορικών Συλλόγων της Χώρας και στην ιστοσελίδα του
ως εξής: κάθε Δικηγορικού Συλλόγου. Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι,
«Άρθρο 3 τα μέλη των οποίων είναι λιγότερα των πενήντα (50),
Διορισμός δικηγόρου ή συνηγόρου συντάσσουν μία μηνιαία κατάσταση των συνηγόρων
νομικής βοήθειας νομικής βοήθειας του επόμενου μήνα, χωρίς τις ανω-
τέρω κατηγοριοποιήσεις, την οποία αναρτούν κατά τα
1. Σε περίπτωση διορισμού δικηγόρου ή συνηγόρου
ως άνω. Για τους παραπάνω Δικηγορικούς Συλλόγους,
νομικής βοήθειας, η επιλογή γίνεται βάσει αντίστοιχης
εφόσον δεν υφίσταται επαρκής αριθμός συνηγόρων,
καταστάσεως που καταρτίζει ο οικείος Δικηγορικός Σύλ-
δικαιούνται εγγραφής στην κατάσταση και δικηγόροι
λογος, κατ’ αλφαβητική σειρά. Το ποσό της αμοιβής προ-
κύπτει από ειδικό γραμμάτιο, το οποίο εκδίδεται κάθε που δεν πληρούν την προϋπόθεση του εδαφίου α’. Κάθε
φορά από τον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο, σύμφωνα με δικηγόρος μπορεί να οριστεί ως συνήγορος για μία μό-
τις διατάξεις του Κώδικα Δικηγόρων. Με την επιφύλαξη νον υπόθεση του δικαιούμενου νομικής βοήθειας σε ποι-
της παρ. 3, η ετήσια αμοιβή δεν μπορεί να υπερβαίνει νικές υποθέσεις. Σε περίπτωση παράλειψης ανάρτησης
τις δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ. Σε περίπτωση των ανωτέρω καταστάσεων, η επιλογή γίνεται από τις
υπέρβασης του ανωτάτου ποσού αμοιβής, το επιπλέον αντίστοιχες καταστάσεις των Δικηγορικών Συλλόγων
ποσό δεν καταβάλλεται στον δικηγόρο, εκτός εάν πρό- της Περιφέρειας του οικείου Εφετείου. Η ετήσια αμοιβή
κειται για υπόλοιπο προηγούμενης παράστασής του ή του συνηγόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των
για πολυήμερη δικαστική διαδικασία. Με απόφαση του δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ. Το ποσό της αμοιβής
Υπουργού Δικαιοσύνης το ποσό αυτό μπορεί να ανα- του συνηγόρου προκύπτει από το ειδικό γραμμάτιο που
προσαρμόζεται. Ο υπολογισμός της συνολικής ετήσιας αναφέρεται στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 1. Το ποσό
αμοιβής γίνεται για το διάστημα από 16 Σεπτεμβρίου έως αυτό μπορεί να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του
και τις 15 Σεπτεμβρίου του επομένου έτους. Υπουργού Δικαιοσύνης. Επιπλέον της αμοιβής καταβάλ-
2. Για υποθέσεις αστικού και εμπορικού χαρακτήρα, λονται οι δαπάνες λήψης αντιγράφων της δικογραφίας
κάθε Δικηγορικός Σύλλογος συντάσσει μηνιαία κατά- και μετακίνησης για τους σκοπούς της εντολής, με την
σταση των δικηγόρων νομικής βοήθειας του επόμενου προσκόμιση σχετικής απόδειξης. Σε περιπτώσεις δικών
μήνα και την αποστέλλει στο οικείο Δικαστήριο. Κάθε μακράς διάρκειας (πολυήμερης δικαστικής διαδικασίας),
δικηγόρος μπορεί να οριστεί για μία μόνον υπόθεση. ο συνήγορος δικαιούται πρόσθετης αποζημίωσης, όπως
Ως μία υπόθεση θεωρείται και η συνεκδίκαση περισσό- προβλέπεται στο άρθρο 14 παρ. 1 περ. β’.
τερων υποθέσεων του ίδιου προσώπου ή περισσότερων 4. Το εκάστοτε αρμόδιο όργανο για τον διορισμό δικη-
προσώπων λόγω ομοδικίας, συναιτιότητας ή συνάφειας. γόρου ή συνηγόρου νομικής βοήθειας συντάσσει μηνι-
Σε περίπτωση παράλειψης αποστολής της μηνιαίας κα- αία έκθεση για τους δικηγόρους ή συνηγόρους νομικής
τάστασης, η επιλογή γίνεται από τους δικηγόρους του βοήθειας που διορίσθηκαν, καθώς και για εκείνους που
οικείου Δικηγορικού Συλλόγου. Κατ’ εξαίρεση, εάν ζητη- αρνήθηκαν να αναλάβουν την υπόθεση ή παραιτήθηκαν
θεί, μπορεί να οριστεί ως δικηγόρος νομικής βοήθειας ο του έργου τους. Η έκθεση αυτή αποστέλλεται στον οικείο
δικηγόρος που χειρίστηκε την ίδια υπόθεση, στο πλαί- Δικηγορικό Σύλλογο.
5. Ο διοριζόμενος δικηγόρος ή συνήγορος νομικής β) στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης, της προ-
βοήθειας, ο συμβολαιογράφος ή ο δικαστικός επιμελη- ανάκρισης του άρθρου 245 παρ. 2 του Κώδικα Ποινικής
τής υποχρεούται να δεχθεί και να εκτελέσει την εντολή Δικονομίας, της προανάκρισης και της κυρίας ανάκρισης,
δίχως αξίωση προκαταβολής αμοιβής ή δικαιωμάτων. ερευνάται αδίκημα για το οποίο προβλέπεται ποινή στέ-
6. Οι διατάξεις των παρ. 1 και 3 σχετικά με το όριο της ρησης της ελευθερίας με ανώτατο όριο τουλάχιστον δύο
ετήσιας αμοιβής, εφαρμόζονται αναλόγως και στην περ. (2) ετών και καλείται για παροχή εξηγήσεων ή απολογία
των άρθρων 200 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, 99, ή διενεργείται ανακριτική πράξη, κατά την οποία δικαι-
200, 340, 376 και 423 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ούται να παρίσταται ο ίδιος ή/και ο συνήγορος, όπως
και 276Α του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. μεταξύ άλλων και κατά τη: i) διέλευση προσώπων για
7. Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι διοργανώνουν ετήσια αναγνώριση, ii) κατ’ αντιπαράσταση εξέταση ή iii) ανα-
εκπαιδευτικά σεμινάρια για τους συνηγόρους νομικής παράσταση του εγκλήματος,
βοήθειας σε ποινικές υποθέσεις, με απόφαση του Διοι- γ) στο στάδιο της κυρίας διαδικασίας σε πρώτο βαθμό,
κητικού τους Συμβουλίου. η εκδίκαση αφορά αδίκημα για το οποίο προβλέπεται
8. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης μπορούν ποινή στέρησης της ελευθερίας με ανώτατο όριο άνω
να οριστούν λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρό- των δύο (2) ετών,
ντος άρθρου.» δ) στις περιπτώσεις άσκησης προβλεπόμενου στο
Άρθρο 44 νόμο ενδίκου βοηθήματος ή ενδίκου μέσου ή παράστα-
Καταλογισμός δαπανών σε περίπτωση σης κατά τη συζήτηση τέτοιου ενδίκου βοηθήματος ή
παροχής νομικής βοήθειας μέσου, παραπέμπεται για αδίκημα, για το οποίο προβλέ-
με αναληθή στοιχεία (άρθρο 4 παρ. 2, 3 πεται ποινή στέρησης της ελευθερίας με ανώτατο όριο
και άρθρο 5 παρ. 3 της Οδηγίας) άνω των δύο (2) ετών ή έχει καταδικαστεί με στερητική
Η παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 3226/2004 (Α’ 24) αντι- της ελευθερίας ποινή τουλάχιστον έξι (6) μηνών, καθώς
καθίσταται ως εξής: και στην περίπτωση που έχει ασκηθεί ένδικο μέσο κατά
«3. Ο αιτών που πέτυχε την παροχή νομικής βοήθειας αθωωτικής απόφασης και η εκδίκαση αφορά αδίκημα
με αναληθή αίτηση ή στοιχεία υποχρεούται σε απόδοση για το οποίο προβλέπεται ποινή στέρησης της ελευθε-
των δαπανών, από τις οποίες απαλλάχθηκε. Ο καταλογι- ρίας με ανώτατο όριο άνω των δύο (2) ετών.
σμός των παραπάνω δαπανών γίνεται με απόφαση που Δικαιούχος νομικής βοήθειας είναι επίσης κάθε εκζη-
εκδίδεται από τον ειδικώς ορισθέντα πρωτοδίκη της τούμενος δυνάμει αίτησης εκδόσεως άλλου κράτους
παρ. 1 του άρθρου 7. Η είσπραξη των σχετικών ποσών ή ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης που εκδόθηκε ή
γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης εκτελείται από τις ελληνικές αρχές, ανεξαρτήτως της
Δημοσίων Εσόδων». ιθαγένειας ή του τόπου κατοικίας ή συνήθους διαμονής
του, εφόσον πληρούνται τα ανωτέρω οικονομικά κρι-
Άρθρο 45 τήρια. Στις περιπτώσεις εκζητουμένου δυνάμει αίτησης
Διαδικασία παροχής νομικής βοήθειας εκδόσεως άλλου κράτους ορίζεται συνήγορος νομικής
σε ποινικές υποθέσεις βοήθειας από τη στιγμή της σύλληψης του εκζητουμέ-
(άρθρα 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 και 9 της Οδηγίας) νου και μέχρι αυτός να εκδοθεί ή μέχρι η απόφαση για τη
Τα άρθρα 6 και 7 του ν. 3226/2004 (Α’ 24) αντικαθί- μη έκδοσή του να καταστεί τελεσίδικη. Σε ό,τι αφορά τον
στανται ως εξής: εκζητούμενο δυνάμει ευρωπαϊκού εντάλματος σύλλη-
«Άρθρο 6 ψης που εκτελείται ή εκδόθηκε από τις ελληνικές αρχές
Δικαιούχος νομικής βοήθειας στο πλαίσιο της διαδικασίας του ν. 3251/2004 (Α’ 127),
σε ποινικές υποθέσεις ορίζεται συνήγορος νομικής βοήθειας: (α) σε περιπτώ-
(άρθρα 2-5 της Οδηγίας) σεις εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης από
1. Η παροχή νομικής βοήθειας σε ποινικές υποθέσεις τις ελληνικές αρχές, από τη στιγμή της σύλληψης του
συνίσταται στον διορισμό συνηγόρου. εκζητούμενου και μέχρι αυτός να παραδοθεί ή μέχρι η
2. Δικαιούχος νομικής βοήθειας είναι κάθε ύποπτος απόφαση για τη μη παράδοσή του καταστεί τελεσίδικη,
ή κατηγορούμενος, ανεξαρτήτως της ιθαγένειας ή του (β) σε περιπτώσεις έκδοσης από τις ελληνικές αρχές ευ-
τόπου κατοικίας ή συνήθους διαμονής του, εφόσον πλη- ρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης που εκτελείται σε άλλο
ρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τη στιγμή
α) με την επιφύλαξη της παρ. 4, το μέσο ετήσιο ατο- της σύλληψης του εκζητούμενου και μέχρι να παραδο-
μικό ή οικογενειακό, κατά περίπτωση, φορολογητέο ει- θεί αυτός ή μέχρι η απόφαση για τη μη παράδοσή του
σόδημα των τριών (3) τελευταίων ετών από κάθε πηγή καταστεί τελεσίδικη.
δεν υπερβαίνει: (i) για άγαμο το ποσό των έξι χιλιάδων 3. Στην περίπτωση που κατά τον χρόνο υποβολής της
(6.000) ευρώ, προσαυξανόμενου του ανωτέρου ποσού αίτησης, ο ύποπτος, κατηγορούμενος ή εκζητούμενος
κατά χίλια (1.000) ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο είναι άνεργος για περισσότερο από δώδεκα (12) μήνες,
και μέχρι τέσσερα (4) τέκνα, (ii) για έγγαμο ή μέρος συμ- δικαιούται νομικής βοήθειας, ακόμα και αν το μέσο ετή-
φώνου συμβίωσης το ποσό των οκτώ χιλιάδων (8.000) σιο φορολογητέο εισόδημά του κατά τα τρία (3) τελευ-
ευρώ, προσαυξανόμενου του ανωτέρου ποσού κατά ταία έτη υπερβαίνει τα ανωτέρω όρια της παρ. 2, εφόσον
χίλια (1.000) ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο και όμως το υπερβάλλον ποσό δεν ξεπερνά το 1/3 των ως
μέχρι τέσσερα (4) τέκνα και άνω ορίων.
4. Κατά τον έλεγχο της πλήρωσης των χρηματικών γειας της προκαταρκτικής εξέτασης, της προανάκρισης
ορίων των παρ. 2 και 4, δεν συνυπολογίζονται ποσά ή της ανάκρισης ή του τόπου εκδίκασης της υπόθεσης
που προέρχονται από την καταβολή προνοιακών και ή άσκησης του ενδίκου βοηθήματος ή ενδίκου μέσου,
κοινωνικών επιδομάτων. Αν υπάρχουν καταθέσεις του εντός σαράντα οκτώ (48) ωρών από την κοινοποίηση
αιτούντος σε τράπεζες της Ελλάδας ή του εξωτερικού, της απόφασης ή εντός του αναγκαίου χρόνου σε περί-
τα οικεία ποσά συνυπολογίζονται για την πλήρωση των πτωση άσκησης ενδίκου βοηθήματος ή ενδίκου μέσου.
παραπάνω χρηματικών ορίων μαζί με το ατομικό ή οικο- Κατά της απόφασης που εκδίδεται επί της προσφυγής
γενειακό, κατά περίπτωση, φορολογητέο εισόδημα από δεν επιτρέπεται ένδικο βοήθημα ή ένδικο μέσο.
κάθε πηγή του τελευταίου φορολογικού έτους πριν την 2. Στην προανάκριση που διενεργείται κατ’ άρθρο 245
κατάθεση της αίτησης. παρ. 2 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ο αιτών, που στε-
5. Στις περ. των άρθρων 99 παρ. 3, 200 παρ. 1 δεύτερο ρείται της ελευθερίας του κατόπιν σύλληψης, υποβάλλει
εδάφιο, 340 παρ. 1 και 2, 376 και 423 του Κώδικα Ποι- την αίτηση, αμέσως μετά την ενημέρωσή του για το δι-
νικής Δικονομίας ή άλλων ειδικών διατάξεων που προ- καίωμα παροχής νομικής βοήθειας, ενώπιον του εκάστο-
βλέπουν αυτεπάγγελτο διορισμό συνηγόρου, η νομική τε αρμοδίου οργάνου, το οποίο ερευνά την τέλεση του
βοήθεια χορηγείται αποκλειστικά με βάση όσα ορίζουν αδικήματος. Σε περίπτωση αντικειμενικής αδυναμίας
οι οικείες διατάξεις, ανεξαρτήτως της συνδρομής των προσκόμισης των αναγκαίων δικαιολογητικών, αρκεί δή-
όρων του παρόντος άρθρου. λωση του αιτούντος περί πλήρωσης των οικονομικών
6. Δικαιούχος νομικής βοήθειας είναι επίσης ο δικαι- κριτηρίων της παρ. 2 εδάφιο πρώτο ή της παρ. 4 του
ούμενος σε παράσταση για την υποστήριξη της κατη- άρθρου 6. Σε περίπτωση αναληθούς δήλωσης εφαρ-
γορίας, εφόσον: α) πληρούνται τα οικονομικά κριτήρια μόζεται αναλόγως η παρ. 6 του άρθρου 22 του ν. 1599/
των παρ. 2, 4 και 5 και β) στο στάδιο της κυρίας διαδι- 1986 (Α’ 75). Εφόσον πληρούται και η προϋπόθεση του
κασίας σε πρώτο βαθμό, η εκδίκαση αφορά αδίκημα για δευτέρου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 6, το αρμόδιο
το οποίο προβλέπεται ποινή στέρησης της ελευθερίας προανακριτικό όργανο ορίζει αμελλητί συνήγορο νομι-
με ανώτατο όριο τουλάχιστον δύο (2) ετών ή, στις πε- κής βοήθειας στον αιτούντα από την οικεία κατάσταση
ριπτώσεις άσκησης προβλεπόμενου στο νόμο ενδίκου του Δικηγορικού Συλλόγου του τόπου διεξαγωγής της
βοηθήματος ή ενδίκου μέσου ή παράστασης κατά τη προανάκρισης. Ο διορισμός ισχύει μέχρι το πέρας της
συζήτηση τέτοιου ενδίκου βοηθήματος ή μέσου, ο κα- αυτόφωρης διαδικασίας, εκτός εάν ο δικαιούχος νομι-
τηγορούμενος παραπέμπεται για αδίκημα, για το οποίο κής βοήθειας με αίτησή του, συνυποβάλλοντας και τα
προβλέπεται ποινή στέρησης της ελευθερίας με ανώ- σχετικά δικαιολογητικά για την οικονομική του κατά-
τατο όριο τουλάχιστον δύο (2) ετών ή έχει καταδικαστεί σταση, ζητήσει τον επαναδιορισμό του ιδίου συνηγόρου
με στερητική της ελευθερίας ποινή τουλάχιστον έξι (6) νομικής βοήθειας.
μηνών. 3. Στη διαδικασία έκδοσης ή έκδοσης και εκτέλεσης
Άρθρο 7 ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης ο αιτών, που στερεί-
Διαδικασία παροχής νομικής βοήθειας ται της ελευθερίας του κατόπιν σύλληψης, υποβάλλει
σε ποινικές υποθέσεις - Διορισμός συνηγόρου την αίτηση, αμέσως μετά την ενημέρωσή του για το δι-
(άρθρα 6 - 9 της Οδηγίας) καίωμα παροχής νομικής βοήθειας, ενώπιον του αρμο-
δίου Εισαγγελέως Εφετών. Σε περίπτωση αντικειμενικής
1. Αρμόδια αρχή για την εξέταση της αίτησης παροχής αδυναμίας προσκόμισης των αναγκαίων δικαιολογητι-
νομικής βοήθειας σε ποινικές υποθέσεις είναι ειδικώς κών, αρκεί δήλωση του αιτούντος περί πλήρωσης των
ορισθείς πρωτοδίκης του τόπου διενέργειας της προκα- οικονομικών κριτηρίων του πρώτου εδαφίου της παρ. 2
ταρκτικής εξέτασης, της προανάκρισης ή της ανάκρισης ή της παρ. 4 του άρθρου 6. Σε περίπτωση αναληθούς
ή του τόπου εκδίκασης της υπόθεσης ή άσκησης του εν- δήλωσης εφαρμόζεται αναλόγως η παρ. 6 του άρθρου 22
δίκου βοηθήματος ή ενδίκου μέσου. Ο αιτών υποβάλλει του ν. 1599/1986 (Α’ 75). Ο αρμόδιος Εισαγγελέας ορίζει
την αίτηση και τα δικαιολογητικά των παρ. 2 πρώτο εδά- αμελλητί συνήγορο νομικής βοήθειας στον αιτούντα από
φιο και 5 ή της παρ. 4, επί ποινή απαραδέκτου: α) εντός την οικεία κατάσταση του Δικηγορικού Συλλόγου της
σαράντα οκτώ (48) ωρών από την ενημέρωσή του για το έδρας του Εφετείου.
δικαίωμα παροχής νομικής βοήθειας στις περιπτώσεις 4. Με την επιφύλαξη της παρ. 2, ο διορισμός του συ-
διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης, προανάκρισης ή νηγόρου νομικής βοήθειας ισχύει μέχρι την αμετάκλητη
ανάκρισης, β) στις περιπτώσεις ορισμού δικασίμου σε οι- περάτωση της ποινικής διαδικασίας ή της διαδικασίας
οδήποτε βαθμό δικαιοδοσίας έναν (1) μήνα πριν από την έκδοσης ή της διαδικασίας εκτέλεσης ευρωπαϊκού
εκδίκαση της υπόθεσης ή επτά (7) εργάσιμες ημέρες στις εντάλματος σύλληψης.
περιπτώσεις σύντμησης προθεσμίας, γ) εντός του ανα- 5. Ο δικαιούχος νομικής βοήθειας έχει δικαίωμα, με αι-
γκαίου χρόνου για την εμπρόθεσμη άσκηση του ενδίκου τιολογημένη δήλωσή του, να αρνηθεί τον συνήγορο που
βοηθήματος ή ενδίκου μέσου. Η απόφαση του δικαστή του διορίσθηκε. Σε αυτήν την περίπτωση το αρμόδιο για
κοινοποιείται στον αιτούντα με σύνταξη σχετικής έκθε- τον διορισμό όργανο ανακαλεί την απόφαση διορισμού
σης, λαμβανομένων υπόψη των ειδικών αναγκών του και με νέα απόφαση διορίζει σε αυτόν άλλο συνήγορο
αιτούντα, όταν αυτός είναι ευάλωτο πρόσωπο. Κατά της νομικής βοήθειας. Σε περίπτωση νέας άρνησης του δι-
απορριπτικής αποφάσεως μπορεί να ασκηθεί προσφυγή καιούχου, δεν υφίσταται πλέον υποχρέωση διορισμού
ενώπιον του Προέδρου Πρωτοδικών του τόπου διενέρ- συνηγόρου νομικής βοήθειας σε αυτόν.
6. Στις περ. των άρθρων 99 παρ. 3, 200 παρ. 1 εδάφιο Δικαιοσύνης) της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουρ-
δεύτερο, 340 παρ. 1 και 2, 376 και 423 του Κώδικα Ποι- γείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως της Κυπριακής
νικής Δικονομίας ή άλλων ειδικών διατάξεων που προ- Δημοκρατίας, που υπογράφηκε στη Λευκωσία, την 7η
βλέπουν αυτεπάγγελτο διορισμό συνηγόρου, η νομική Ιουνίου 2018, του οποίου το κείμενο στο πρωτότυπο
βοήθεια χορηγείται αποκλειστικά με βάση όσα ορίζουν στην ελληνική γλώσσα έχει ως εξής:
οι οικείες διατάξεις, ανεξαρτήτως της συνδρομής των «ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ
όρων του παρόντος άρθρου.» ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝ-
ΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑ-
Άρθρο 46 ΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟ-
Καταργούμενη διάταξη ΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Το δεύτερο εδάφιο της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου Το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ελληνικής Δημοκρατί-
14 του ν. 3226/2004 (Α’ 24) καταργείται. ας και το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Κυπριακής Δημο-
κρατίας, που εφεξής θα ονομάζονται τα «Μέρη»:
Άρθρο 47 Έχοντας υπόψη τις άριστες φιλικές σχέσεις μεταξύ
Στατιστικά δεδομένα των δύο κρατών, καθώς και το εξαιρετικό πνεύμα συ-
(άρθρο 10 παρ. 1 της Οδηγίας) νεργασίας μεταξύ των δύο Υπουργείων Δικαιοσύνης και
1. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης μεριμνά για την τήρηση επιδιώκοντας την αναβάθμιση και τη διεύρυνση της συ-
στατιστικών δεδομένων σχετικά με την εφαρμογή των νεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της
διατάξεων περί παροχής νομικής βοήθειας σε ποινικές Κυπριακής Δημοκρατίας στον τομέα της δικαιοσύνης
υποθέσεις. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης και διαπιστώνοντας το αμέριστο ενδιαφέρον και των
ορίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή δύο Μερών για την ανάπτυξη και ενδυνάμωση των με-
της παρούσας. ταξύ τους επαφών στον τομέα της δικαιοσύνης και του
2. Μέχρι την 25η Μαΐου 2021 και ακολούθως ανά τριε- δικαίου, συμφώνησαν τα εξής :
τία από την ως άνω ημερομηνία, διαβιβάζονται στην Ευ- Άρθρο 1
ρωπαϊκή Επιτροπή τα διαθέσιμα δεδομένα που αποδει-
Τα Μέρη συνεργάζονται στον τομέα της νομοθεσί-
κνύουν τον τρόπο με τον οποίο έχουν τεθεί σε εφαρμογή ας, της διοίκησης της Δικαιοσύνης, της λειτουργίας των
τα δικαιώματα που προβλέπονται στον παρόντα νόμο. δικαστηρίων και του σωφρονιστικού συστήματος της
V. ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ διεθνούς νομικής/δικαστικής συνεργασίας, της διαφά-
νειας και διαφθοράς και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Άρθρο 48 και ανταλλάσσουν πληροφορίες της ειδικότητάς τους
Συμπλήρωση της ενσωμάτωσης της Οδηγίας στους τομείς της νομικής επιστήμης και της εκπαίδευσης
2014/57/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου νομικών.
και του Συμβουλίου Ευρωπαϊκής Ένωσης Άρθρο 2
(ΕΕ L 173/12.6.2014)
Τα Μέρη, λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές τους
Προστίθεται περ. Γ’ στην παρ. 7 του άρθρου 37 του δυνατότητες, διευρύνουν τη συνεργασία στους ανωτέρω
ν. 4443/2016 (Α’ 232), ως εξής: τομείς με τους ακόλουθους τρόπους:
«Γ) Οι παραπάνω κυρώσεις επιβάλλονται επίσης στα 1) Αμοιβαία αρωγή στην εκπόνηση σχεδίων νόμων και
νομικά πρόσωπα επ’ ωφελεία των οποίων διαπράχθηκαν στη μελέτη σκοπιμότητας αυτών.
οι παραβάσεις των άρθρων 28 έως 31 του παρόντος νό- 2) Ανταλλαγές εμπειρογνωμόνων των Μερών με σκο-
μου, από πρόσωπα που υπόκεινται στην εξουσία τους, πό την καλύτερη ενημέρωση για τη δομή και λειτουργία
εφόσον η διάπραξη των παραβάσεων αυτών κατέστη δικαστικών υπηρεσιών των δυο χωρών, όπως επίσης και
δυνατή λόγω πλημμελούς εποπτείας ή ελέγχου οφειλό- των υπηρεσιών των Μερών.
μενης σε πρόσωπο της παρ. 7Α.» 3) Πραγματοποίηση ερευνών σε ζητήματα αμοιβαίου
VI. ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ ενδιαφέροντος.
4) Διοργάνωση και διεξαγωγή κοινών σεμιναρίων και
Άρθρο 49 διαλέξεων για την περαιτέρω βελτίωση της επαγγελ-
Κύρωση του Μνημονίου Διοικητικής ματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης του διοικητικού
Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου τους προσωπικού, και εν γένει για ζητήματα αμοιβαίου
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων ενδιαφέροντος.
Δικαιωμάτων (ήδη Υπουργείου 5) Ανταλλαγή εμπειρίας σε θέματα πληροφορικής των
Δικαιοσύνης) της Ελληνικής Δημοκρατίας δικαστικών υπηρεσιών.
και του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας 6) Ανταλλαγή νομοθεσίας, νομικών δημοσιευμάτων
καθώς επίσης και σχετικών πληροφοριών.
Τάξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας
Άρθρο 3
Κυρώνεται και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28
παρ. 1 του Συντάγματος, το Μνημόνιο Διοικητικής Συ- Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Μνη-
νεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφά- μονίου, τα Μέρη θα θεσπίζουν συγκεκριμένα προγράμ-
νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ήδη Υπουργείου ματα συνεργασίας μετά από διαβουλεύσεις σε ετήσια
βάση. Προς το σκοπό αυτό θα συσταθεί Μικτή Επιτροπή «Άρθρο 1

που θα αποτελείται από εκπροσώπους των Μερών. Εθνικό Μέλος
Άρθρο 4 1. Στην Ευρωπαϊκή Μονάδα Δικαστικής Συνεργασί-
Τα Μέρη ανακοινώνουν τα συμπεράσματα των διε- ας (EUROJUST), η οποία ιδρύθηκε με την απόφαση του
θνών συνεδρίων που διοργανώνουν για νομικά και δι- Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2002/187/ΔΕΥ της
καστικά θέματα. 28ης.2.2002 ΕΕ (ΕΕ L 63/6.3.2002), όπως τροποποιήθηκε
με την απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένω-
Άρθρο 5
σης 2009/426/ΔΕΥ της 16ης.12.2008 (EE L 138/ 4.6.2009)
Τα Μέρη δικαιούνται να συνάψουν και άλλες συμφωνί- και ανασυγκροτήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2018/1727
ες που θα διευκολύνουν την ανάπτυξη της συνεργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
μεταξύ τους στον τομέα της δικαιοσύνης, στο πλαίσιο 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τον Οργανισμό της
των αρμοδιοτήτων τους και στο μέτρο που τα διαθέσιμα Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της
μέσα το επιτρέπουν. ποινικής δικαιοσύνης (EUROJUST) και την κατάργηση
Άρθρο 6 της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L
Η χρηματοδότηση των εκδηλώσεων που θα διοργα- 295/21.11.2018), ορίζονται, με διάταγμα που εκδίδεται
νώνονται, κατ’ εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας, θα κατόπιν προτάσεως των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εξω-
εξετάζεται κατά περίπτωση. τερικών ύστερα από απόφαση του οικείου Ανώτατου
Άρθρο 7 Δικαστικού Συμβουλίου, Εθνικό Μέλος, αναπληρωτής
και βοηθός αυτού, εισαγγελικοί λειτουργοί.
Το παρόν Μνημόνιο τίθεται σε ισχύ κατά την ημερο- Το Εθνικό Μέλος θα πρέπει να κατέχει τον βαθμό του
μηνία της τελευταίας γνωστοποίησης με την οποία το Εισαγγελέα Πρωτοδικών ή του Αντεισαγγελέα Εφετών.
ένα Μέρος γνωστοποιεί στο άλλο την ολοκλήρωση των Ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών που επιλέγεται ως εθνικό
σχετικών εσωτερικών του διαδικασιών. μέλος θα πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον πέντε
Θα παραμείνει σε ισχύ για αόριστο χρονικό διάστημα. (5) έτη υπηρεσίας στον βαθμό αυτό. Ο αναπληρωτής
Κάθε Μέρος δύναται να το καταγγείλει μετά από τριών αυτού θα πρέπει να κατέχει τουλάχιστον τον βαθμό του
μηνών προηγούμενη γραπτή ειδοποίηση προς το άλλο Αντεισαγγελέα πρωτοδικών, εφόσον έχει συμπληρώσει
Μέρος. τουλάχιστον πέντε (5) χρόνια υπηρεσίας στον βαθμό
Έγινε στη Λευκωσία, την 7η Ιουνίου 2018, σε δύο πρω- αυτό και σε κάθε περίπτωση να είναι νεότερος κατ’ αρχαι-
τότυπα, στην ελληνική γλώσσα. ότητα του Εθνικού Μέλους. Ο βοηθός θα πρέπει να κα-
τέχει τον βαθμό του Αντεισαγγελέα Πρωτοδικών, να έχει
Για το Υπουργείο Για το Υπουργείο
συμπληρώσει τουλάχιστον δύο (2) έτη υπηρεσίας στον
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας Δικαιοσύνης και
και Ανθρωπίνων Δημοσίας Τάξεως βαθμό αυτό και σε κάθε περίπτωση να είναι νεότερος
Δικαιωμάτων της Κυπριακής κατ’ αρχαιότητα του Εθνικού μέλους και του αναπληρω-
της Ελληνικής Δημοκρατίας Δημοκρατίας τή. Στην περίπτωση προαγωγής του Εθνικού Μέλους, του
αναπληρωτή του ή του βοηθού στον επόμενο βαθμό,
ενώ διαρκεί η θητεία τους στη EUROJUST, αυτή εξακο-
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΝΤΟΝΗΣ ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
λουθεί κανονικά έως τη λήξη της. Ο αναπληρωτής και ο
VII. ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ βοηθός δύνανται να ενεργούν εξ ονόματος του Εθνικού
Μέλους ή να αντικαθιστούν το Εθνικό Μέλος κατά την
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Ν. 3663/2008 (Α’ 99) ενάσκηση των αρμοδιοτήτων του, όταν κωλύεται και
ΠΡΟΣ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΕΕ) υπό τις οδηγίες του. Ο ορισμός του Εθνικού Μέλους, του
2018/1727 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ αναπληρωτή του και του βοηθού, ανακοινώνεται από
ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ τον Υπουργό Εξωτερικών στη EUROJUST και στη Γενική
ΤΗΣ 14ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2018 Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με
επίσημο ταχυδρομείο.
Άρθρο 50 2. Η θητεία του Εθνικού Μέλους και του αναπληρωτή,
Εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας περί οι οποίοι αποσπώνται, με πλήρη και αποκλειστική απα-
σύστασης Γραφείου Ευρωπαϊκής Δικαστικής σχόληση, στην έδρα της EUROJUST, είναι πενταετής. Η
Συνεργασίας με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2018/1727 θητεία τους δύναται να ανανεωθεί άπαξ για μία ακόμη
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πενταετία. Η θητεία του βοηθού προσδιορίζεται από το
και του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018, Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο και είναι ανανεώσιμη,
σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής δεν δύναται όμως να υπερβεί συνολικά την πενταετία.
Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα Ασκείται, κατά κανόνα, με πλήρη και αποκλειστική απα-
της ποινικής δικαιοσύνης (EUROJUST) σχόληση στην έδρα της EUROJUST.
και την αντικατάσταση και την κατάργηση Σε περίπτωση που το Εθνικό Μέλος της Ελλάδας εκλε-
της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου γεί στην θέση του προέδρου ή του αντιπροέδρου της
(ΕΕ L 295/21.11.2018) EUROJUST, τότε η θητεία του Εθνικού Μέλους παρα-
Το άρθρο 1 του ν. 3663/2008 (Α’ 99) αντικαθίσταται τείνεται έως τη λήξη της θητείας του ως προέδρου ή
ως εξής: αντιπροέδρου. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο συγκα-
λείται, τέσσερις (4) μήνες πριν την λήξη της θητείας του νικού έργου και γ) η συμμετοχή σε όργανα, οργανισμούς,
Εθνικού Μέλους, του αναπληρωτή και του βοηθού, μετά Μονάδες και Επιτροπές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμ-
από σχετικό ερώτημα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, για βουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών
να κρίνει επί της ανανέωσης της θητείας τους, αξιολο- ή άλλων διεθνών οργανισμών και φορέων.»
γώντας το έργο αυτών, λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική
έκθεση που υποβάλλει το Εθνικό Μέλος. Άρθρο 51
Σε περίπτωση μη ανανέωσης της θητείας κάποιου εκ Εθνικός Ανταποκριτής
των ανωτέρω, ακολουθείται η διαδικασία πλήρωσης Το άρθρο 2 του ν. 3663/2008 (Α’ 99) αντικαθίσταται
της θέσης της παρ. 1, μετά από ερώτημα του Υπουρ- ως εξής:
γείου Δικαιοσύνης που υποβάλλεται αμέσως μετά την «Άρθρο 2
κοινοποίηση της απόφασης του Ανώτατου Δικαστικού Εθνικός Ανταποκριτής
Συμβουλίου. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο συγκα-
1. Εθνικοί ανταποκριτές ορίζονται:
λείται εντός ενός (1) μηνός από τη λήψη του ερωτήματος,
α. Ως Εθνικός Ανταποκριτής της EUROJUST, αρμόδιος
προκειμένου να αποφασίσει σχετικά.
για θέματα τρομοκρατίας, ο Εισαγγελέας ο οποίος έχει
3. Α. Οι υποψήφιοι για τη θέση του Εθνικού Μέλους
ορισθεί Πρόεδρος του Συμβουλίου Συντονισμού Ανάλυ-
της Eurojust και του αναπληρωτή του κατά τον χρόνο
σης και Ερευνών, ειδικά για τρομοκρατικές πράξεις (άρ-
υποβολής της αίτησης πρέπει να διαθέτουν τα ακόλουθα
θρο 187Α Π.Κ.), που προβλέπεται από τις διατάξεις της
προσόντα:
παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 2265/1994 (Α’ 209), όπως αντι-
α. Να υπολείπονται τουλάχιστον πέντε (5) έτη υπηρε-
καταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 2622/
σίας στην εισαγγελική αρχή έως την αποχώρησή τους.
1998 (Α’ 138) και με το άρθρο 12 του ν. 3424/2005 (Α’ 305).
β. Να διαθέτουν μακροχρόνια ανάλογη της αρχαιότη-
β. Ως Εθνικοί Ανταποκριτές της EUROJUST, αρμόδιοι
τας, υψηλού επιπέδου πρακτική εμπειρία στον τομέα της για θέματα διεθνούς δικαστικής συνδρομής, εκτέλεσης
ποινικής δικαιοσύνης, η οποία θα αξιολογείται ως τέτοια του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης, των Κοινών
από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο που αποφασίζει Ομάδων Έρευνας, ορίζονται με πλήρη και αποκλειστι-
για την επιλογή. κή απασχόληση και τριετή θητεία, ένας Αντεισαγγελέας
γ. Να διαθέτουν πολύ καλή γνώση μίας από τις γλώσ- Εφετών που υπηρετεί στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών,
σες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά προτίμηση της αγγλι- με αρμοδιότητα στις εφετειακές περιφέρειες Αθηνών,
κής, γαλλικής ή γερμανικής, η οποία αποδεικνύεται κατά Πειραιώς, Πατρών, Ναυπλίου, Αιγαίου, Καλαμάτας, Εύ-
τους γενικώς ισχύοντες στην εθνική νομοθεσία κανόνες βοιας, Ανατολικής Κρήτης, Δυτικής Στερεάς Ελλάδας,
απόδειξης γλωσσομάθειας. Δωδεκανήσου, Κρήτης, Λαμίας και ένας Αντεισαγγελέας
δ. Να είναι κάτοχοι διδακτορικού ή μεταπτυχιακού Εφετών που υπηρετεί στην Εισαγγελία Εφετών Θεσσα-
τίτλου σπουδών Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ισότιμου τίτ- λονίκης, με αρμοδιότητα στις εφετειακές περιφέρειες
λου Πανεπιστημίου της αλλοδαπής, αναγνωρισμένου Θεσσαλονίκης, Λάρισας, Θράκης, Ιωαννίνων, Δυτικής
από επίσημο φορέα αναγνώρισης τίτλων σπουδών της Μακεδονίας, Κέρκυρας, Βορείου Αιγαίου.
ημεδαπής, με εξειδίκευση στις ποινικές επιστήμες, την 2. Οι Εθνικοί Ανταποκριτές συνεπικουρούν το Εθνι-
εγκληματολογία ή το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. κό Μέλος κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του και
Β. Οι υποψήφιοι για τη θέση του βοηθού του Εθνικού συνεργάζονται με τους Εισαγγελείς Εφετών των περι-
Μέλους της EUROJUST κατά τον χρόνο υποβολής της φερειών της αρμοδιότητάς τους για θέματα διεθνούς
αίτησης πρέπει να διαθέτουν τα ακόλουθα προσόντα: δικαστικής συνδρομής, εκτέλεσης του Ευρωπαϊκού
α. Να διαθέτουν πρακτική εμπειρία στον τομέα της Εντάλματος Σύλληψης, των Κοινών Ομάδων Έρευνας
ποινικής δικαιοσύνης, ανάλογη του βαθμού και της αρ- και θέματα τρομοκρατίας.
χαιότητάς τους, η οποία αξιολογείται από το Ανώτατο 3. Θεσπίζεται Εθνικό Σύστημα Συντονισμού της
Δικαστικό Συμβούλιο. EUROJUST, βάσει του άρθρου 20 του Κανονισμού (ΕΕ)
β. Να διαθέτουν πολύ καλή γνώση μίας από τις γλώσ- 2018/1727, για τη λειτουργία του οποίου αρμόδιος είναι
σες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά προτίμηση της αγγλι- ο αρχαιότερος Εθνικός Ανταποκριτής.
κής, γαλλικής ή γερμανικής, η οποία αποδεικνύεται κατά 4. Οι Εθνικοί Ανταποκριτές της EUROJUST που αναφέ-
τους γενικώς ισχύοντες στην εθνική νομοθεσία κανόνες ρονται στην περ. β’ της παρ. 1, πρέπει να διαθέτουν την
απόδειξης γλωσσομάθειας. ανάλογη εμπειρία για την εκτέλεση των καθηκόντων
γ. Να είναι κάτοχοι διδακτορικού ή μεταπτυχιακού τους και ορίζονται με απόφαση του Ανώτατου Δικαστι-
τίτλου σπουδών Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ισότιμου τίτλου κού Συμβουλίου. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύ-
Πανεπιστημίου της αλλοδαπής αναγνωρισμένου από νης ρυθμίζονται η έδρα, η στελέχωση, το υπηρεσιακό
επίσημο φορέα αναγνώρισης τίτλων σπουδών, με εξει- καθεστώς, η συστέγαση και η από κοινού δράση των
δίκευση στις ποινικές επιστήμες, την εγκληματολογία ή Εθνικών Ανταποκριτών και του Εθνικού Συστήματος
το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Συντονισμού της EUROJUST.»
Γ. Για την εκτίμηση της επιστημονικής κατάρτισης και
εμπειρίας του Εθνικού Μέλους, του αναπληρωτή και του Άρθρο 52
βοηθού, λαμβάνονται υπόψη και α) η συμμετοχή σε διε- Μεταβατική διάταξη
θνείς συναντήσεις, διεθνή συνέδρια, διεθνείς επιστημονι- Η θητεία του Εθνικού Μέλους της EUROJUST, του
κές ομάδες εργασίας, β) η εκπόνηση συναφούς επιστημο- αναπληρωτή και του βοηθού, οι οποίοι υπηρετούν στην
EUROJUST κατά την έναρξη ισχύος του Κανονισμού (ΕΕ) ακρίβωση της ταυτότητας του δράστη. Αν εμποδίστηκε
2018/1727 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμ- από λόγο ανωτέρας βίας να καταγγείλει τη σε βάρος του
βουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018, καθίσταται αυτο- τελεσθείσα αξιόποινη πράξη, η προθεσμία των τριών (3)
δικαίως πενταετής από της ενάρξεως της θητείας του μηνών αρχίζει από την άρση του λόγου αυτού.»
Εθνικού Μέλους. 4. Το άρθρο 13 του ν. 3811/2009 (Α’ 231) αντικαθίστα-
ται ως εξής:
Άρθρο 53
Τελική διάταξη «Άρθρο 13
Έξοδα
Κατά τα λοιπά, οι διατάξεις του ν. 3663/2008 (Α’ 99)
εξακολουθούν να ισχύουν, στο μέτρο που δεν αντίκει- Η αίτηση αποζημίωσης απορρίπτεται εάν μέχρι την
νται στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2018/1727 του εξέτασή της από την Αρχή Αποζημίωσης δεν προσκομι-
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης στεί αποδεικτικό καταβολής παραβόλου. Το παράβολο
Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπα- ορίζεται σε πενήντα (50) ευρώ και το ύψος του δύναται
ϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής να αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών
δικαιοσύνης (EUROJUST) και την αντικατάσταση και την Οικονομικών και Δικαιοσύνης. Σε περίπτωση που η αίτη-
κατάργηση της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ του Συμβου- ση αποζημίωσης γίνει δεκτή, το παράβολο επιστρέφεται
λίου (ΕΕ L 295/21.11.2018). στον αιτούντα, ενώ αν η αίτηση απορριφθεί, το παρά-
βολο καταπίπτει υπέρ του Ταμείου Χρηματοδότησης
VIII. ΜΕΡΟΣ ΟΓΔΟΟ
Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.). Ο αιτών απαλλάσσεται
ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ από κάθε άλλη επιβάρυνση που προκαλείται σε όλα τα
στάδια της διαδικασίας από την υποβολή της αίτησης μέ-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ χρι την έκδοση απόφασης από την Αρχή Αποζημίωσης.»
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ Άρθρο 55
Πόροι για την παροχή νομικής βοήθειας
Άρθρο 54 Το άρθρο 13 του ν. 3226/2004 (Α’ 24) αντικαθίσταται
Ρυθμίσεις για την αποζημίωση ως εξής:
των θυμάτων εγκλημάτων βίας «Άρθρο 13
1. Η παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3811/2009 (Α’ 231) Πόροι για την παροχή νομικής βοήθειας
αντικαθίσταται ως εξής: 1. Εγγράφεται κατ’ έτος ειδική πίστωση στον προϋπο-
«1. Συστήνεται αρχή με την ονομασία «Ελληνική Αρχή λογισμό του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. για την κάλυψη της αποζημίωσης
Αποζημίωσης Θυμάτων Εγκληματικών Πράξεων», η των δικηγόρων και άλλων προσώπων που προσφέρουν
οποία λειτουργεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και απο- υπηρεσίες στο πλαίσιο του συστήματος νομικής βοή-
φαίνεται, σύμφωνα με το άρθρο 3, επί των αιτήσεων θειας.
αποζημίωσης των θυμάτων εγκλημάτων βίας από πρό- 2. Τα δικαστικά έξοδα σε ποσοστό 20%, καθώς και η
θεση ή των εγκλημάτων των άρθρων 323Α, 336 σε βάρος αποζημίωση του δικηγόρου και κάθε άλλου προσώπου
ανηλίκου, 339 παρ. 1 και 3, 342 παρ. 1, 348Α, 348Β, 348Γ, της παρ. 2 του άρθρου 12, τα οποία επιδικάζονται υπέρ
349 και 351Α Π.Κ., που έχουν τελεστεί στην ημεδαπή, του Δημοσίου και εισπράττονται από αυτό, αποδίδο-
τα οποία έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους νται στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. και αποτελούν πόρο αυτού. Με κοινή
στην Ελλάδα ή στο έδαφος άλλου κράτους - μέλους της απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών
Ευρωπαϊκής Ένωσης ή και τρίτου κράτους στις περιπτώ- καθορίζονται οι τεχνικές λεπτομέρειες για την ανωτέρω
σεις του άρθρου 323 Α Π.Κ..» απόδοση στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ..».
2. Η παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3811/2009 (Α’ 231)
αντικαθίσταται ως εξής: Άρθρο 56
«1. Θύματα εγκλημάτων βίας από πρόθεση ή εγκλη- Ομοδικία
μάτων των άρθρων 323Α, 336 σε βάρος ανηλίκου, 339 Η παρ. 6 του άρθρου 45 του π.δ. 18/1989 (Α’ 8) αντι-
παρ. 1 και 3, 342 παρ. 1, 348Α, 348Β, 348Γ, 349 και 351 Α καθίσταται ως εξής:
Π.Κ., που έχουν τελεστεί στην ημεδαπή, τα οποία έχουν «6. Περισσότεροι μπορούν, με το ίδιο δικόγραφο, να
την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα ή ασκήσουν κοινή αίτηση ακυρώσεως κατά των ίδιων πρά-
στο έδαφος άλλου κράτους - μέλους της Ευρωπαϊκής ξεων ή παραλείψεων προβάλλοντας με κοινό έννομο
Ένωσης ή και τρίτου κράτους στις περιπτώσεις του άρ- συμφέρον κοινούς λόγους ακυρώσεως ερειδόμενους επί
θρου 323Α Π.Κ., δικαιούνται, κατόπιν αιτήσεώς τους, εύ- της αυτής νομικής και πραγματικής βάσεως. Ο αριθμός
λογης και προσήκουσας αποζημίωσης από το Ελληνικό των ομοδίκων σε κάθε δικόγραφο που κατατίθεται από
Δημόσιο.» 1ης.6.2020 δεν μπορεί να υπερβαίνει τους πενήντα (50).
3. Η περ. β) του άρθρου 9 του ν. 3811/2009 (Α’ 231) Σε περίπτωση έλλειψης ομοδικίας, η αίτηση ακυρώσεως
αντικαθίσταται ως εξής: κρατείται ως προς τον πρώτο αιτούντα και τους ομόδι-
«β) Αν υπαίτια παρέλειψε ή καθυστέρησε να καταγγεί- κους με αυτόν και διατάσσεται ο χωρισμός ως προς τους
λει εντός τριών (3) μηνών τη σε βάρος του τελεσθείσα υπόλοιπους. Σε περίπτωση έλλειψης συνάφειας, η αίτη-
αξιόποινη πράξη, με αποτέλεσμα να δυσχερανθεί η δι- ση ακυρώσεως κρατείται ως προς την πρώτη προσβαλ-
λόμενη πράξη και τις συναφείς με αυτήν και διατάσσεται νίας, Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας
ο χωρισμός ως προς τις υπόλοιπες.» και Θράκης, αρμόδιο είναι το Διοικητικό Πρωτοδικείο
Θεσσαλονίκης.
Άρθρο 57 5. Για την εκδίκαση των διαφορών της παρ. 1 εφαρμό-
Καθεστώς αλλοδαπών ζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 2 έως και 4
1. Το άρθρο 15 του ν. 3068/2002 (Α’ 274) αντικαθίστα- του ν. 702/1977 (Α’ 268). Οι αποφάσεις των διοικητικών
ται ως εξής: πρωτοδικείων επί των διαφορών αυτών υπόκεινται σε
«Άρθρο 15 έφεση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, εφαρ-
Καθεστώς αλλοδαπών μοζομένων κατά τα λοιπά των διατάξεων του άρθρου 5
του ν. 702/1977.
1. Στην αρμοδιότητα του τριμελούς διοικητικού πρω- 6. Στις ακυρωτικές διαφορές της περ. α’ της παρ. 1,
τοδικείου υπάγονται οι ακυρωτικές διαφορές, οι οποίες μπορεί, κατ’ εξαίρεση, να ζητηθεί η αναστολή της εκτέ-
γεννώνται από την προσβολή ατομικών διοικητικών λεσης της διοικητικής πράξης με την υποβολή σχετικής
πράξεων: α) που εκδίδονται, κατ’ εφαρμογή της νομο- αίτησης και πριν από την άσκηση αίτησης ακυρώσε-
θεσίας περί αλλοδαπών εν γένει, με την επιφύλαξη της ως. Στην περίπτωση αυτή, ο διάδικος υποχρεούται να
παρ. 9 και β) που αφορούν την αναγνώριση αλλοδαπού ασκήσει την αίτηση ακυρώσεως μέσα σε τριάντα (30)
ως πρόσφυγα, υπό την έννοια της Σύμβασης της Γενεύης, ημέρες από την κατάθεση της αίτησης αναστολής και
που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του ν.δ. 3989/1959 πάντως όχι πέραν της προθεσμίας του άρθρου 46 του
(Α’201) και του συναφούς πρωτοκόλλου της Νέας Υόρ- π.δ. 18/1989 (Α’ 8). Πριν από την άσκηση της αίτησης
κης του 1967, που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του α.ν. ακυρώσεως μπορεί να διαταχθεί η αναστολή της εκτέ-
389/1968 (Α’ 125). λεσης της διοικητικής πράξης με προσωρινή διαταγή,
2. Η παρ. 1 δεν καταλαμβάνει τις διαφορές, οι οποίες η οποία ανακαλείται αυτεπαγγέλτως μετά την πάροδο
γεννώνται από την προσβολή πράξεων που αφορούν άπρακτης της κατά το δεύτερο εδάφιο τριακονθήμερης
στην άρνηση χορήγησης σε αλλοδαπό άδειας άσκησης προθεσμίας. Μετά την ανάκληση της προσωρινής δια-
εξαρτημένης ή ανεξάρτητης οικονομικής δραστηρι- ταγής, η αίτηση αναστολής τίθεται στο αρχείο με πράξη
ότητας, την άρνηση ανανέωσης ή την ανάκληση τέ- του αρμοδίου προέδρου. Με τον ίδιο τρόπο, τίθενται στο
τοιας άδειας, όταν οι πράξεις αυτές δεν εκδίδονται κατ’ αρχείο μετά την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας
εφαρμογή της νομοθεσίας περί αλλοδαπών αλλά κατ’ αυτής εκκρεμείς αιτήσεις αναστολής, για τις οποίες δεν
εφαρμογή ειδικής νομοθεσίας, εφαρμοζόμενης και επί έχει εκδοθεί κατά τα ανωτέρω προσωρινή διαταγή. Κατά
ημεδαπών, με την οποία η άσκηση της συγκεκριμένης τα λοιπά, εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ. 18/1989.
δραστηριότητας έχει υπαχθεί σε καθεστώς προηγού- 7. Στις ακυρωτικές διαφορές της περ. β’ της παρ. 1,
μενης άδειας. μετά από αίτηση αναστολής εκτέλεσης, παρέχεται σε
3. Για την εκδίκαση των διαφορών της περ. α’ της παρ. 1 ένα στάδιο προσωρινή δικαστική προστασία, από τον
αρμόδιο κατά τόπο είναι το διοικητικό πρωτοδικείο στην αρμόδιο εισηγητή δικαστή, με την έκδοση συνοπτικά
περιφέρεια του οποίου εδρεύει η διοικητική αρχή που αιτιολογημένης απόφασης. Εντός δύο (2) εργάσιμων
εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Κατ’ εξαίρεση, ημερών από την κατάθεσή της, η αίτηση κοινοποιείται
αν πρόκειται για διαφορές που αφορούν είτε απόρρι- με επιμέλεια του αιτούντος προς τον αρμόδιο Υπουργό,
ψη αιτήματος χορήγησης ή ανανέωσης ή ανάκλησης ο οποίος οφείλει, στην περίπτωση αυτή, να διαβιβάσει
ισχύοντος τίτλου διαμονής και εργασίας, είτε απόφαση στο δικαστήριο το φάκελο της υπόθεσης μέσα σε πέντε
επιστροφής που ενσωματώνεται σε πράξη απόρριψης (5) εργάσιμες ημέρες από την κοινοποίηση. Μέσα στην
του αιτήματος χορήγησης ή ανανέωσης τίτλου διαμονής, ίδια προθεσμία, ο Υπουργός μπορεί να διατυπώσει τις
καθώς και σε απόφαση ανάκλησης ισχύοντος τίτλου δι- απόψεις του και ο αιτών να προσκομίσει τα αποδεικτι-
αμονής, αρμόδιο είναι το διοικητικό πρωτοδικείο στην κά στοιχεία, στα οποία στηρίζει τους ισχυρισμούς του.
περιφέρεια του οποίου εδρεύει η αρμόδια υπηρεσία της Η απόφαση του εισηγητή δικαστή, επί της αίτησης, εκ-
οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στην οποία τηρείται δίδεται μέσα σε προθεσμία επτά (7) ημερών, από την
ο διοικητικός φάκελος του αλλοδαπού, δηλαδή το ανά πάροδο των ανωτέρω προθεσμιών, εφόσον έχει προ-
περιφερειακή ενότητα Τμήμα Αλλοδαπών και Μετανά- σκομιστεί στο δικαστήριο το οικείο αποδεικτικό κοι-
στευσης. νοποίησης. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται αναλόγως
4. Για την εκδίκαση των διαφορών της περ. β’ της παρ. 1, οι διατάξεις του π.δ. 18/1989. Κατ’ εξαίρεση, εφόσον
αρμόδιο κατά τόπο δικαστήριο είναι το Διοικητικό Πρω- υπάρχει ειδικώς καθορισμένη ημεροχρονολογία εκτέ-
τοδικείο Αθηνών, για αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από λεσης της προσβαλλόμενης απόφασης από τη Διοίκηση,
την Υπηρεσία Ασύλου, τα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου η οποία είναι μικρότερη των επτά (7) ημερών από την
και τα Αυτοτελή Κλιμάκια Ασύλου, που εδρεύουν εντός κατάθεση της αίτησης αναστολής εκτέλεσης, ο αρμό-
των Περιφερειών Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής διος δικαστής μπορεί να εκδώσει προσωρινή διαταγή
Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αι- αναστολής εκτέλεσης που καταχωρίζεται κάτω από την
γαίου, Κρήτης και Αττικής. Για τις αποφάσεις που έχουν αίτηση. Η προσωρινή διαταγή ισχύει μέχρι την έκδοση
εκδοθεί από τα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου και τα της απόφασης του δικαστηρίου επί της αίτησης αναστο-
Αυτοτελή Κλιμάκια Ασύλου, που εδρεύουν εντός των λής σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια. Η προσωρινή
Περιφερειών Ιονίων Νήσων, Ηπείρου, Δυτικής Μακεδο- διαταγή ανακαλείται υποχρεωτικώς αυτεπαγγέλτως από
τον δικαστή σε περίπτωση παράλειψης του αιτούντος να Άρθρο 58

καταβάλλει το νόμιμο παράβολο, καθώς και να προβεί, Αρμοδιότητα τριμελούς συμβουλίου
εντός των κατά τα προηγούμενα εδάφια προθεσμιών, 1. Η παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 3068/2002 (Α’ 274)
στις προβλεπόμενες κοινοποιήσεις. Στις διαφορές αυτές αντικαθίσταται ως εξής:
κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος, ο πρόεδρος του «2. Το τριμελές συμβούλιο απαρτίζεται από τον Πρό-
συμβουλίου διεύθυνσης του δικαστηρίου ή ο οριζόμε- εδρο του οικείου δικαστηρίου και δύο μέλη του. Ειδι-
νος από αυτόν πρόεδρος, με πράξη του, η οποία εκδίδε- κώς: α) Για το Συμβούλιο της Επικρατείας, το τριμελές
ται το συντομότερο δυνατό, απαλλάσσει τον αιτούντα συμβούλιο αποτελείται από τον Πρόεδρο του αρμοδίου
από την υποχρέωση καταβολής τελών και παραβόλου. καθ’ ύλην Τμήματος, ένα σύμβουλο και τον εισηγητή. Ο
Η υποβολή του αιτήματος δεν διακόπτει την προθεσμία πρόεδρος ορίζει ως εισηγητή τον εισηγητή της ακυρωτι-
για την άσκηση του οικείου ενδίκου βοηθήματος. Το αί-
κής απόφασης, επί αδυναμίας δε αυτού, άλλο σύμβουλο
τημα υποβάλλεται αυτοτελώς και μπορεί να αφορά στην
ή πάρεδρο. Οι πάρεδροι συμμετέχουν στα συμβούλια
απαλλαγή από τα τέλη και το παράβολο της αιτήσεως
της διάταξης αυτής με αποφασιστική ψήφο. β) Για το
ακυρώσεως ή/και της αιτήσεως αναστολής, πρέπει δε, σε
Ελεγκτικό Συνέδριο, το τριμελές συμβούλιο αποτελείται
κάθε περίπτωση, να συνοδεύεται από τα σχετικά έγγρα-
από τον Πρόεδρο του αρμόδιου καθ’ ύλην Τμήματος,
φα αποδεικτικά στοιχεία. Σε περίπτωση απόρριψης του
έναν σύμβουλο και τον εισηγητή. Ο Πρόεδρος ορίζει ως
αιτήματος, ο αιτών υποχρεούται, επί ποινή απαραδέκτου,
εισηγητή τον εισηγητή δικαστή της απόφασης, επί αδυ-
να καταβάλει τα τέλη και το παράβολο που δεν έχουν
καταβληθεί, εάν μεν πρόκειται για αίτηση αναστολής, ναμίας δε αυτού, άλλον σύμβουλο ή πάρεδρο. Οι πάρε-
μέσα σε προθεσμία τριών (3) ημερών από την έκδοση δροι συμμετέχουν στο συμβούλιο της διάταξης αυτής με
της σχετικής απορριπτικής πράξης, εάν δε πρόκειται για αποφασιστική ψήφο. Εάν πρόκειται για συμμόρφωση σε
αίτηση ακυρώσεως, έως την προτεραία της συζήτησης απόφαση της Ολομέλειας, το τριμελές συμβούλιο αποτε-
της αιτήσεως ακυρώσεως. λείται από τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, έναν
8. Οι διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 εφαρμόζονται αντιπρόεδρο και τον εισηγητή δικαστή της απόφασης,
και στις εκκρεμείς ενώπιον των διοικητικών εφετείων επί αδυναμίας δε αυτού από άλλον σύμβουλο. γ) Για τα
υποθέσεις, για τις οποίες δεν έχει ορισθεί δικάσιμος, οι Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια, το τριμελές συμβούλιο
οποίες διαβιβάζονται στα κατά τόπο αρμόδια διοικητικά αποτελείται από τον Πρόεδρο του οικείου Δικαστηρίου
πρωτοδικεία της παρ. 4 με πράξεις των Προέδρων των ή του αρμόδιου Τμήματος και δύο μέλη τους, μεταξύ των
Τριμελών Συμβουλίων Διεύθυνσης ή των Προέδρων οποίων και ο εισηγητής της απόφασης ή επί μονομελούς
που διευθύνουν τα δικαστήρια. Για τις υποθέσεις αυτές σχηματισμού ο δικαστής που εξέδωσε την απόφαση, οι
δεν εφαρμόζονται οι προθεσμίες του άρθρου 110 του οποίοι ορίζονται ως εισηγητές, επί αδυναμίας δε αυτών
ν. 4636/2019 (Α’ 169). από άλλα μέλη του Δικαστηρίου.»
9. Οι ακυρωτικές διαφορές που γεννώνται από την προ- 2. Η παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 3068/2002 καταργείται.
σβολή ατομικών διοικητικών πράξεων που αφορούν στην
Άρθρο 59
κτήση και απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας, υπάγονται
Εξαίρεση της Γενικής Επιτροπείας
στην αρμοδιότητα των κατά τόπον αρμόδιων τριμελών
της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών
διοικητικών εφετείων εφαρμοζομένων αναλογικά των δι-
Δικαστηρίων από την εφαρμογή της παρ. 4
ατάξεων των άρθρων 2 έως 4 του ν. 702/1977. Οι σχετικές
του άρθρου 20 του ν. 4512/2018 (Α’ 5)
αποφάσεις των διοικητικών εφετείων υπόκεινται σε έφεση
ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας εφαρμοζομένων Η δυνατότητα που προβλέπεται στη διάταξη της παρ. 4
κατά τα λοιπά των διατάξεων του άρθρου 5 του ανωτέρω του άρθρου 20 του ν. 4512/2018 (Α’ 5), για τη μετάταξη,
νόμου. Η διάταξη της παραγράφου αυτής καταλαμβάνει μετά από αίτηση, σε κενή ή προσωποπαγή θέση κλά-
και τις εκκρεμείς ενώπιον των διοικητικών πρωτοδικείων δου δικαστικών υπαλλήλων ή υπαλλήλων της Κεντρικής
υποθέσεις, που ασκήθηκαν από την 1η.1.2020 έως την Υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης ή υπηρεσίας
έναρξη ισχύος του παρόντος, οι οποίες διαβιβάζονται στα αρμοδιότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης ή Ν.Π.Δ.Δ.
κατά τόπο αρμόδια διοικητικά εφετεία με πράξεις των που εποπτεύονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, δεν
Προέδρων των Τριμελών Συμβουλίων Διεύθυνσης ή των καταλαμβάνει και τη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας
Προέδρων που διευθύνουν τα δικαστήρια.» των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Υπάλληλοι που
2. Η διάταξη του άρθρου 54 του ν. 3900/2010 (Α’ 213) έχουν υποβάλει αίτηση για μία από τις κενές θέσεις της
καταργείται. Υπηρεσίας αυτής, μπορούν να επανυποβάλουν την αίτη-
3. Η παρ. 1 του άρθρου 108 του ν. 4636/2019 (Α’ 169) σή τους για μετάταξη, μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός
αντικαθίσταται ως εξής: από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
«1. Οι αιτούντες διεθνή προστασία έχουν δικαίωμα
άσκησης αίτησης ακυρώσεως ενώπιον του αρμόδιου Άρθρο 60
κατά τόπο διοικητικού πρωτοδικείου, κατά τα ειδικό- Τροποποίηση της περ. α’ της παρ. 6
τερα αναφερόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 15 του του άρθρου 2 και της περ. α’ του άρθρου 272Α
ν. 3068/2002 (Α’ 274), κατά των αποφάσεων που λαμ- του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας
βάνονται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Στην περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 6 και στην περ. α’
μέρους.» του άρθρου 272Α του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας,
που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2717/1999 Άρθρο 63

(Α’ 97), η λέξη «διοικητικές» αντικαθίσταται από τη λέξη Παραγραφή και παύση ποινικής δίωξης
«δημόσιες». 1. Παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η δίωξη
Άρθρο 61 των πλημμελημάτων, που έχουν τελεσθεί μέχρι και την
Καταβολή των μισθολογικών ωριμάνσεων 30η.04.2020, κατά των οποίων ο νόμος, ως κύρια ποινή,
και προαγωγών των δικαστικών λειτουργών απειλεί ποινή φυλάκισης μέχρι ένα (1) έτος ή χρηματι-
και του κυρίου προσωπικού κή ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας ή σωρευτικά
του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους κάποιες από τις παραπάνω ποινές. Το πρώτο εδάφιο δεν
εφαρμόζεται σε πλημμελήματα για τα οποία η χρηματική
για τα έτη 2017-2018
ποινή ή η παροχή κοινωφελούς εργασίας προβλέπονται
1. Οι διατάξεις του άρθρου 236 του ν. 4389/2016 (Α’ 94), διαζευκτικά με ποινή φυλάκισης άνω του ενός (1) έτους.
όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου ένατου 2. Εάν, στην περίπτωση των πλημμελημάτων της παρ. 1,
του ν. 4393/2016 (Α’ 106), καταργούνται από τότε που ο υπαίτιος υποπέσει μέσα σε δύο (2) έτη από τη δημο-
ίσχυσαν. Οι διαφορές αποδοχών που προκύπτουν από σίευση του παρόντος σε νέα από δόλο αξιόποινη πρά-
την επαναφορά σε ισχύ των ανασταλεισών μισθολο- ξη κακουργήματος ή πλημμελήματος και καταδικαστεί
γικών ωριμάνσεων και των μισθολογικών προαγωγών αμετάκλητα οποτεδήποτε σε ποινή στερητική της ελευ-
των δικαστικών λειτουργών και του κυρίου προσωπικού θερίας ανώτερη των έξι (6) μηνών, συνεχίζεται η κατ’
του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, για το χρονικό αυτού παυθείσα ποινική δίωξη και δεν υπολογίζεται στον
διάστημα από 1ης.1.2017 έως και 31.12.2018, καταβάλ- χρόνο παραγραφής του αξιόποινου της πρώτης πράξης
λονται εφάπαξ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του έτους 2021. ο διανυθείς χρόνος από την παύση της δίωξης μέχρι την
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και αμετάκλητη καταδίκη για τη νέα πράξη.
Δικαιοσύνης, η οποία εκδίδεται μέχρι την 31η.03.2021, 3. Οι δικογραφίες που αφορούν στις παραπάνω αξιό-
καθορίζονται ο χρόνος, η διαδικασία και κάθε άλλο ανα- ποινες πράξεις, τίθενται στο αρχείο με πράξη του αρμό-
γκαίο ζήτημα σχετικά με την καταβολή των διαφορών διου εισαγγελέα. Για την τύχη των πειστηρίων αποφαίνε-
αποδοχών που απορρέει από τις διατάξεις της παρ. 1 ται, με διάταξή του, ο αρμόδιος εισαγγελέας.
προς τους δικαστικούς λειτουργούς και το κύριο προ- 4. Οι αστικές αξιώσεις που απορρέουν από τις πρά-
σωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που ήταν ξεις που αναφέρονται στις παρ. 1 έως 3, δεν θίγονται με
εν ενεργεία κατά το χρονικό διάστημα από 1ης.1.2017 οποιονδήποτε τρόπο. Η παραγραφή του αξιόποινου και
έως και 31.12.2018. η παύση της δίωξης δεν κωλύει την επιβολή των κατά
νόμο προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων στις υπο-
Άρθρο 62
θέσεις αυτές.
Οργανικές θέσεις δικαστικών λειτουργών
5. Η κατά τα ανωτέρω παραγραφή του αξιόποινου και
Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών λειτουργών της η παύση της ποινικής δίωξης, δεν ισχύει για τα πλημ-
πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης διαμορφώνονται ως μελήματα, που προβλέπονται και τιμωρούνται από τις
εξής: εξής διατάξεις:
1. Από 1ης Απριλίου 2020: α) των άρθρων 82Α, 142, 155, 158 παρ. 2, 160, 163, 166
α) των εισαγγελέων εφετών αυξάνονται κατά είκοσι παρ. 1, 168 παρ. 3, 169 Α, 173 παρ. 1, 175, 178, 183, 184
τρεις (23), οριζομένων αυτών σε εβδομήντα πέντε (75), παρ. 1, 221 παρ. 2 εδάφιο πρώτο, 230, 285 παρ. 4 περ. α’,
β) των αντεισαγγελέων εφετών μειώνονται κατά είκοσι 304Α παρ. 1 εδάφιο δεύτερο, 337 παρ. 1, 358 του Π.Κ.
τρεις (23), οριζομένων αυτών σε εκατόν δεκαέξι (116). και 377 Π.Κ. για τις περιπτώσεις αγοράς εμπορευμάτων
2. Από 1ης Ιουλίου 2020: με πίστωση,
α) των εφετών αυξάνονται κατά είκοσι τρεις (23), ορι- β) του άρθρου πέμπτου του ν. 2803/2000 (Α’ 48),
ζομένων αυτών σε τριακόσιες ενενήντα επτά (397), γ) του άρθρου 6 παρ. 4 του ν. 3213/2003 (Α’ 309),
β) των αντεισαγγελέων εφετών αυξάνονται κατά πέντε δ) του άρθρου μόνου παρ. 1 του ν. 690/1945 (Α’ 292),
(5), οριζομένων αυτών σε εκατόν είκοσι μία (121), ε) του άρθρου 29 παρ. 1 εδάφιο πρώτο του ν. 703/1977
γ) των προέδρων πρωτοδικών αυξάνονται κατά μία (1), (Α’ 278) και του άρθρου 44 παρ. 1 εδάφια πρώτο και δεύ-
οριζομένων αυτών σε τριακόσιες μία (301), τερο και 2 του ν. 3959/2011 (Α’ 93),
δ) των πρωτοδικών αυξάνονται κατά είκοσι έξι (26), στ) του άρθρου 6 παρ. 2 και 3 του ν. 456/1976 (Α’ 277),
οριζομένων αυτών και των οργανικών θέσεων των πα- ζ) του άρθρου 41 ΣΤ του ν. 2725/1999 (Α’ 121),
ρέδρων πρωτοδικείου σε οκτακόσιες εξήντα έξι (866), η) του άρθρου 10 του ν. 4637/2019 (Α’ 180).
ε) των αντεισαγγελέων πρωτοδικών αυξάνονται κατά 6. Η θέση στο αρχείο, σύμφωνα με την παρ. 3, δικο-
δέκα (10), οριζομένων αυτών και των οργανικών θέσε- γραφίας, η οποία αφορά σε ποινική δίωξη που ασκήθηκε
ων των παρέδρων εισαγγελίας σε διακόσιες εξήντα μία για γεγονός για το οποίο εξετάσθηκε ο διάδικος ή ο μάρ-
(261). τυρας ή έγινε η αναφορά στην αρχή ή η καταμήνυση ή
3. Οι νέες οργανικές θέσεις της παρ. 2 θα πληρωθούν ισχυρίστηκε ή διέδωσε ο υπαίτιος, δεν αποτελεί το τέλος
την 1η Ιουλίου 2022 μετά την αποφοίτηση των σπουδα- της ποινικής δίωξης κατά την διάταξη του άρθρου 59
στών της 27ης σειράς της Εθνικής Σχολής Δικαστικών παρ. 2 Κ.Π.Δ.. Στην περίπτωση αυτή το τέλος της ποινι-
Λειτουργών. κής δίωξης επέρχεται μετά τη συνέχιση της παυθείσας
ποινικής δίωξης, σύμφωνα με την παρ. 2, και την έκδοση Άρθρο 65

αμετάκλητης απόφασης ή αμετάκλητου βουλεύματος. Παύση των εργασιών της πτωχεύσεως
7. Στις περ. των άρθρων 224, 229, 362 εδάφιο δεύτερο 1. Η παρ. 3 του άρθρου 166 του ν. 3588/2007 (Α’ 153)
και 363 Π.Κ., αν για το γεγονός για το οποίο εξετάσθηκε αντικαθίσταται ως εξής:
ο διάδικος ή ο μάρτυρας ή έγινε η αναφορά στην αρχή ή «3. Μετά παρέλευση δέκα (10) ετών από την έναρξη
η καταμήνυση ή ισχυρίστηκε ή διέδωσε ο υπαίτιος, πριν της ένωσης των πιστωτών ή την παρέλευση δεκαπέντε
την άσκηση ποινικής δίωξης, τέθηκε η δικογραφία στο (15) ετών από την κήρυξη της πτώχευσης, επέρχονται
αρχείο, σύμφωνα με την παρ. 3, ο εισαγγελέας πλημμε- τα αποτελέσματα της παρ. 2.
λειοδικών, μετά την προκαταρκτική εξέταση (άρθρα 243, Η περάτωση της πτώχευσης επέρχεται, κατά τη συ-
43 παρ. 1 εδάφιο δεύτερο Κ.Π.Δ.), κατόπιν σύμφωνης μπλήρωση της μακρότερης των άνω προθεσμιών, όταν
γνώμης του εισαγγελέα εφετών, αναβάλλει, με πράξη αποδεικνύεται ότι η διαδικασία της πτωχεύσεως είναι
του, κάθε περαιτέρω ενέργεια έως το τέλος της ποινικής ενεργή, υπάρχουν ή αναμένονται καρποί ή/και εκκρε-
διαδικασίας της υπόθεσης που τέθηκε στο αρχείο. μούν δίκες.»
Άρθρο 64 2. Στο άρθρο 166 του ν. 3588/2007 προστίθενται παρ.
4 και 5, ως εξής:
Παραγραφή και μη εκτέλεση ποινών υπό όρο
«4. Κατ’ εξαίρεση και μόνο, εάν μέχρι τη συμπλήρωση
1. Κύριες ποινές: α) φυλάκισης διάρκειας μέχρι έξι της μακρότερης των άνω προθεσμιών έχει συνταχθεί πί-
(6) μηνών ή β) χρηματικές ποινές ή γ) ποινές παροχής νακας διανομής, κατά του οποίου εκκρεμεί ανακοπή, το
κοινωφελούς εργασίας, που έχουν επιβληθεί με απο- αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο, έχει τη δυνατότητα, να
φάσεις, οι οποίες έχουν εκδοθεί μέχρι τη δημοσίευση παρατείνει, περαιτέρω, την πτωχευτική διαδικασία, μέχρι
του παρόντος, εφόσον οι αποφάσεις δεν έχουν καταστεί την έκδοση αμετακλήτου αποφάσεως, επί της ανακοπής
αμετάκλητες και οι ποινές αυτές δεν έχουν εκτιθεί με και την, χωρίς καθυστέρηση, ολοκλήρωση της διανομής.
οποιονδήποτε τρόπο μέχρι τη δημοσίευση του παρό- Η αίτηση παράτασης υποβάλλεται, το αργότερο, τριάντα
ντος, παραγράφονται και δεν εκτελούνται, υπό τον όρο (30) εργάσιμες ημέρες πριν την εκπνοή της μακροτέρας
ότι ο καταδικασθείς δεν θα τελέσει μέσα σε δύο (2) έτη των άνω προθεσμιών. Μέχρι τη συζήτηση της αίτησης
από τη δημοσίευση του παρόντος νέα αξιόποινη πράξη προσκομίζεται έκθεση του Εισηγητή Πτωχεύσεων. Η αί-
από δόλο, για την οποία θα καταδικαστεί αμετάκλητα τηση παράτασης, η έκθεση του Εισηγητή και η απόφαση
οποτεδήποτε σε ποινή στερητική της ελευθερίας ανώ- του Πτωχευτικού Δικαστηρίου κοινοποιούνται υποχρεω-
τερη των έξι (6) μηνών. Σε περίπτωση νέας καταδίκης, τικά στη Φορολογική Διοίκηση (Διεύθυνση Εισπράξεων
ο καταδικασθείς εκτίει αθροιστικά, μετά την έκτιση της της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων) αμελλητί.
νέας ποινής και τη μη εκτιθείσα και δεν υπολογίζεται 5.Τα πτωχευτικά όργανα συνεχίζουν να ασκούν τις
στον χρόνο παραγραφής της μη εκτιθείσας ποινής, ο αρμοδιότητές τους και η πτωχευτική διαδικασία δεν δι-
διανυθείς χρόνος από τη δημοσίευση του νόμου αυτού ακόπτεται, μέχρι την έκδοση απόφασης του πτωχευτικού
μέχρι την αμετάκλητη καταδίκη για τη νέα πράξη. Το δικαστηρίου κατά την παρ. 4. Η απόφαση του Δικαστη-
πρώτο εδάφιο δεν εφαρμόζεται για χρηματικές ποινές ρίου δεν υπόκειται σε τακτικά ή έκτακτα ένδικα μέσα.»
που έχουν επιβληθεί σωρευτικά με ποινή στερητική της
ελευθερίας ανώτερη των έξι (6) μηνών. Άρθρο 66
2. Οι μη εκτελεσθείσες κατά την παρ. 1 αποφάσεις τί- Μεταβατική διάταξη
θενται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα. Πτωχευτικές διαδικασίες, που έχουν περατωθεί, κατά
Η παραγραφή των ποινών δεν κωλύει την επιβολή των τη δημοσίευση του παρόντος λόγω παρέλευσης δεκα-
προβλεπόμενων από το νόμο διοικητικών κυρώσεων ετίας, από την ένωση των πιστωτών, θεωρούνται μη
στις υποθέσεις αυτές. περατωθείσες, πριν παρέλθουν δύο (2) μήνες, από τη
3. Εξαιρούνται των ως άνω ρυθμίσεων αποφάσεις που δημοσίευση του παρόντος και, υπό την προϋπόθεση,
αφορούν παραβάσεις των άρθρων 82Α, 235, 236, 237, ότι δεν παρήλθαν δεκαπέντε (15) έτη, από την κήρυξη
242, 259, 285, 358 και 390 του Π.Κ., καθώς και των νόμων της πτώχευσης. Ο σύνδικος, με αίτησή του, προς τον
927/1979 (Α’ 139), 3304/2005 (Α’ 16), του άρθρου 11 του Εισηγητή της πτώχευσης, εντός δύο (2) μηνών, από τη
ν. 4443/2016 (Α’ 232) και της παρ. 6 του άρθρου πρώτου δημοσίευση του παρόντος μπορεί να αιτηθεί τη συνέ-
της από 25.02.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου χιση της πτωχευτικής διαδικασίας, εφόσον η πτώχευση
(Α’ 42), όπως κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4682/2020 περιλαμβάνει ακίνητα, ή διαθέτει χρήματα ή ευρίσκε-
(Α’ 76). ται στο στάδιο σύνταξης πίνακα διανομής ή εκκρεμεί
4. Η θέση στο αρχείο, σύμφωνα με την παρ. 2, απόφα- ανακοπή κατά του πίνακα διανομής. Ο Εισηγητής, με
σης η οποία αφορά σε ποινική δίωξη που ασκήθηκε για έκθεσή του, δύναται να παρατείνει το πέρας τοιαύτης
γεγονός για το οποίο εξετάσθηκε ο διάδικος ή ο μάρ- πτώχευσης, μέχρι την έκδοση αμετάκλητης απόφασης,
τυρας ή έγινε η αναφορά στην αρχή ή η καταμήνυση ή επί εκκρεμούσης ανακοπής και την ολοκλήρωση της
ισχυρίστηκε ή διέδωσε ο υπαίτιος, δεν αποτελεί το τέλος διανομής ή τη συμπλήρωση δεκαπέντε (15) ετών, από
της ποινικής δίωξης κατά τη διάταξη του άρθρου 59 παρ. την κήρυξη της πτώχευσης. Η αίτηση παράτασης και η
2 ΚΠΔ. Στην περίπτωση αυτή το τέλος της ποινικής δίω- έκθεση του Εισηγητή κοινοποιούνται υποχρεωτικά στη
ξης επέρχεται όταν η απόφαση που τέθηκε στο αρχείο Φορολογική Διοίκηση (στη Διεύθυνση Εισπράξεων της
καταστεί αμετάκλητη. Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων), αμελλητί. Σε
περίπτωση διαφωνίας μεταξύ συνδίκου και Εισηγητή, της περιφέρειας, η επίδοση διενεργείται στην κεντρική
τη διαφορά επιλύει το πτωχευτικό Δικαστήριο. έδρα των φορέων του πρώτου εδάφιου. Για τον σκοπό
αυτόν, οι νόμιμοι εκπρόσωποι των νομικών προσώπων
Άρθρο 67 υποχρεούνται να δηλώνουν την ηλεκτρονική τους διεύ-
Επίδοση με ηλεκτρονικά μέσα θυνση στην ανωτέρω κεντρική βάση, όπως επίσης και
Προστίθεται νέο άρθρο 122 Α’ στον Κώδικα Πολιτικής το όνομα του αντιπροσώπου, εκπροσώπου ή υπαλλήλου
Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α’182) ως εξής: που είναι εξουσιοδοτημένος να παραλαμβάνει ηλεκτρο-
«Άρθρο 122Α νικά το έγγραφο που επιδίδεται.
Επίδοση με ηλεκτρονικά μέσα 5. Για την υποβολή της δήλωσης των παρ. 3 και 4,
συντάσσεται έκθεση που υπογράφεται από τον αρμό-
1. Επίδοση εγγράφου είναι δυνατόν να διενεργείται και διο υπάλληλο της γραμματείας του πρωτοδικείου και
με ηλεκτρονικά μέσα από πιστοποιημένο για τον σκοπό εκείνον που κάνει τη δήλωση, η οποία καταχωρίζεται
αυτόν δικαστικό επιμελητή, διορισμένο στο δικαστήριο, σε ευρετήριο με την αλφαβητική σειρά του επωνύμου
στην περιφέρεια του οποίου έχει την κατοικία ή τη δια- ή της επωνυμίας του φυσικού ή νομικού προσώπου. Οι
μονή του ή την έδρα του, κατά τον χρόνο διενέργειας της δηλώσεις τηρούνται και σε ηλεκτρονικό αρχείο, το οποίο
επίδοσης, το φυσικό ή νομικό πρόσωπο προς το οποίο αποστέλλεται από τον αρμόδιο υπάλληλο της γραμμα-
αυτή απευθύνεται. τείας του πρωτοδικείου ηλεκτρονικά στην Ομοσπονδία
2. Η επίδοση με ηλεκτρονικά μέσα θεωρείται συντελε- Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδας.
σμένη μόνο εφόσον επιστραφεί στον διενεργούντα την 6. Αντικατάσταση ή κατάργηση της ηλεκτρονικής δι-
επίδοση δικαστικό επιμελητή, ηλεκτρονική απόδειξη εύθυνσης που έχει καταχωριστεί γίνεται σύμφωνα με τα
παραλαβής του εγγράφου, η οποία φέρει εγκεκριμένη οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 48 του ν. 4623/2019
ηλεκτρονική υπογραφή, κατά την έννοια του άρθρου (Α’134).
3 του Κανονισμού (ΕΕ) 910/2014 του Ευρωπαϊκού Κοι- 7. Η επίδοση στον αντίκλητο πληρεξούσιο δικηγόρο,
νοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 3 του άρθρου 143, μπορεί να
σχετικά με την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπη- γίνεται και στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
ρεσίες εμπιστοσύνης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές που περιέχεται σε δικόγραφο, σύμφωνα με την παρ. 1
στην εσωτερική αγορά και την κατάργηση της οδηγίας του άρθρου 119 Κ.Πολ.Δ..
1999/93/ΕΚ (ΕΕ L 257/28.8.2014), του προσώπου προς το 8. Στις περιπτώσεις ηλεκτρονικής επίδοσης οι δικο-
οποίο γίνεται η επίδοση. Επί ποινή ακυρότητας, η ηλε- νομικές προθεσμίες παρατείνονται κατά μία (1) ημέρα.
κτρονική απόδειξη περιέχεται στην έκθεση επίδοσης 9. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και
την οποία συντάσσει ο δικαστικός επιμελητής σύμφωνα Ψηφιακής Διακυβέρνησης, εξειδικεύονται οι όροι δημι-
με το άρθρο 139 Κ.Πολ.Δ.. Η επίδοση θεωρείται ανυπό- ουργίας και λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής
στατη αν η ηλεκτρονική απόδειξη δεν περιέλθει στον για την επίδοση εγγράφων με ηλεκτρονικά μέσα.»
διενεργούντα την επίδοση μέσα σε εικοσιτέσσερις (24)
ώρες από την αποστολή. Συνέπεια του ανυπόστατου Άρθρο 68
της ηλεκτρονικής επίδοσης είναι η αυτοδίκαιη διενέρ- Υπόχρεοι σε δήλωση
γειά της με φυσικό τρόπο επίδοσης, όπως ορίζουν τα Η περ. ι’ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003
άρθρα 122 επ.. (Α’309) αντικαθίσταται, ως εξής:
3. Με την επιφύλαξη της παρ. 4, φυσικό πρόσωπο ή, «ι. Οι Γενικοί Διευθυντές των Υπουργείων, οι Πρόεδροι,
στην περίπτωση νομικού προσώπου, ο νόμιμος εκπρό- οι Αντιπρόεδροι, οι Διοικητές, οι Υποδιοικητές, τα εκτελε-
σωπός αυτού, που επιθυμεί να αποστέλλει ή να λαμβάνει στικά μέλη, οι διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι
έγγραφα με ηλεκτρονικά μέσα υποχρεούται να δηλώ- και οι Γενικοί Διευθυντές νομικών προσώπων δημοσίου
σει μία μοναδική ηλεκτρονική διεύθυνση στην κεντρική δικαίου, δημοσίων επιχειρήσεων, δημοσίων οργανισμών
βάση μοναδικής καταχώρισης των στοιχείων επικοινω- και νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, υπό την προ-
νίας της παρ. 5 του άρθρου 48 του ν. 4623/2019 (Α’ 134). ϋπόθεση ότι όλα τα ανωτέρω νομικά πρόσωπα ανήκουν
Αν πρόκειται για κάτοικο εξωτερικού ή νομικό πρόσωπο στο κράτος ή επιχορηγούνται, τακτικώς, από κρατικούς
με έδρα στην αλλοδαπή, η δήλωση υποβάλλεται στην πόρους κατά 50% τουλάχιστον του ετήσιου προϋπολο-
ανωτέρω κεντρική βάση. Η σχετική δήλωση υποβάλλε- γισμού τους ή τη διοίκησή τους ορίζει άμεσα ή έμμεσα
ται είτε από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο είτε από τρίτο το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος.»
με ειδικό πληρεξούσιο.
4. Η επίδοση με ηλεκτρονικά μέσα, όπως ορίζεται στις Άρθρο 69
παρ. 1 έως 3, με παραλήπτη το Δημόσιο, πιστωτικό ίδρυ- Κοινοποίηση διορισμού και ανάληψη
μα, ίδρυμα πληρωμών, κατάστημα ηλεκτρονικού χρήμα- υπηρεσίας δικαστικών υπαλλήλων
τος ή ασφαλιστική εταιρεία διενεργείται στην εκάστοτε Η παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 2812/2000 (Α’67) αντι-
αρμόδια αποκεντρωμένη υπηρεσία ή κεντρικό υποκατά- καθίσταται ως εξής:
στημα της περιφέρειας, όπου κατά τον χρόνο επίδοσης, «2. Στο έγγραφο αυτό ορίζεται και εύλογη προθεσμία,
έχει την έδρα του, ο διενεργών την επίδοση δικαστικός που δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15) ημέρες,
επιμελητής. Σε περίπτωση μη ύπαρξης αρμόδιας απο- για την ορκωμοσία του διοριζομένου και την ανάληψη
κεντρωμένης υπηρεσίας ή κεντρικού υποκαταστήματος υπηρεσίας. Αν δεν ορίζεται προθεσμία, θεωρείται ότι έχει
ταχθεί προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών. Η ανωτέρω Άρθρο 72

προθεσμία ισχύει για τους επιτυχόντες μέσω διαγωνι- Παράταση απόσπασης
σμού ΑΣΕΠ οι οποίοι δεν έχουν κληθεί να αναλάβουν Κατ’ εξαίρεση των οικείων διατάξεων, η απόσπαση
υπηρεσία.» υπαλλήλων στα Αυτοτελή Γραφεία Προστασίας Ανηλί-
Άρθρο 70 κων Θυμάτων - «Σπίτι του Παιδιού», σύμφωνα με την
Αποσπάσεις δικαστικών λειτουργών παρ. 2 του άρθρου 76 του ν. 4478/2017 (Α’ 91), η οποία
λήγει κατά τη διάρκεια ισχύος των έκτακτων μέτρων για
1. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 51 του την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς
Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικα- του κορωνοϊού COVID-19, δύναται να παρατείνεται για
στικών Λειτουργών (ν. 1756/1988, Α’ 35) αντικαθίσταται
έξι (6) ακόμη μήνες και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν
ως εξής:
της 31ης.12.2020.
«Η απόσπαση αυτή γίνεται για την εκτέλεση νομοπα-
ρασκευαστικών έργων, καθώς και καθηκόντων σχετι- ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
κών με την εκπαίδευση των δικαστικών λειτουργών, με ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
πλήρη και αποκλειστική απασχόληση, και διαρκεί για ΑΠΟΡΡΗΤΟΥ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
χρονικό διάστημα ενός (1) έτους, με δυνατότητα ισό-
χρονων παρατάσεων.» Άρθρο 73
2. Στο τρίτο εδάφιο της παρ. 10 του άρθρου 10 του Θητεία Προϊσταμένων της Αρχής
ν. 2331/1995 (Α’ 173) η φράση «Για τη στελέχωση της Η θητεία των Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Αυτοτε-
Ειδικής Νομικής Υπηρεσίας συνιστώνται στο Υπουργείο λών Τμημάτων της Α.Δ.Α.Ε. του άρθρου 14 του π.δ. 40/
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 2005 (Α’ 59), η οποία λήγει μέχρι τις 31 Μαΐου 2020, δύ-
πέντε (5) θέσεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού, οι ναται να παρατείνεται για ένα (1) ακόμη έτος.
οποίες καλύπτονται ως εξής:» αντικαθίσταται από την Η ως άνω παράταση αποφασίζεται με απόφαση της
φράση: «Η Ειδική Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου Δι- Ολομέλειας της Αρχής.
καιοσύνης στελεχώνεται ως εξής:»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
3. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 10 του άρθρου 10 του
ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΩΝ
ν. 2331/1995 (Α’ 173) που έχει ως εξής: «Η απόσπαση των
ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ
προσώπων που αναφέρονται στις περ. α’ και β’ γίνεται για
ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟ-
χρονικό διάστημα δύο (2) ετών, που μπορεί να παραταθεί
ΡΟΥΝ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
για ένα (1) ακόμη έτος, σύμφωνα με όσα προβλέπονται
ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ
παραπάνω.» αντικαθίσταται ως εξής: «Όσον αφορά στη
χρονική διάρκεια της απόσπασης των προσώπων που
αναφέρονται στην περ. α’ εφαρμόζονται τα οριζόμενα Άρθρο 74
στην παρ. 6 του άρθρου 51 του Κώδικα Οργανισμού Δι-
Ίδρυση Κατεύθυνσης Ειρηνοδικών στην Εθνική
καστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών. Η
Σχολή Δικαστικών Λειτουργών
απόσπαση των προσώπων που αναφέρονται στην περ.
β’ γίνεται για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών, που μπορεί Ιδρύεται Κατεύθυνση Ειρηνοδικών στην Εθνική Σχολή
να παραταθεί για ένα (1) ακόμη έτος.» Δικαστικών Λειτουργών.
4. Η απόσπαση δικαστικών λειτουργών, οι οποίοι
Άρθρο 75
έχουν ήδη αποσπαστεί, με βάση τις διατάξεις της παρ.
Διοικητικό Συμβούλιο
10 του άρθρου 10 του ν. 2331/1995 (Α’ 173), και στελε-
χώνουν την Ειδική Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου 1. Η υποπερ. ζζ’ της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του
Δικαιοσύνης, η οποία έχει συγχωνευθεί στο Γραφείο Νο- ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται ως εξής:
μοθετικής Πρωτοβουλίας του ως άνω Υπουργείου κατά «ζζ. Δύο Καθηγητές των Τμημάτων Νομικής του Εθνι-
τα οριζόμενα στο άρθρο 22 του π.δ. 96/2017 (Α’ 136), κού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του
λήγει την 1η Ιουλίου 2020, εκτός αν, κατά την ανωτέ- Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του
ρω ημερομηνία, δεν έχει παρέλθει ένα (1) έτος από την Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης που ορίζονται με
έναρξη της απόσπασης, οπότε αυτή λήγει με την πάροδο απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Τμημάτων, μαζί
του έτους αυτού. με τους αναπληρωτές τους, εκ περιτροπής, για θητεία
δύο (2) ετών.»
Άρθρο 71 2. Η παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3689/2008 αντικαθί-
Παράταση ισχύος του Πίνακα Επιτυχόντων σταται ως εξής:
του διαγωνισμού για την πρόσληψη «2. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι το ανώτατο όργανο
δόκιμων Ειρηνοδικών Δ’ τάξης διοίκησης της Σχολής. Χαράσσει τις γενικές κατευθύνσεις
Η ισχύς του Πίνακα Επιτυχόντων του Διαγωνισμού για της Κατάρτισης και της Επιμόρφωσης και εποπτεύει την
την πρόσληψη δόκιμων Ειρηνοδικών Δ’ τάξης, που δημο- εφαρμογή τους. Εγκρίνει τον ετήσιο προϋπολογισμό,
σιεύθηκε στις 9.2.2016 (Γ’ 81), παρατείνεται έως την 31η ισολογισμό και απολογισμό της Σχολής και τα προ-
Δεκεμβρίου 2021 και οι κενές θέσεις Ειρηνοδικών που γράμματα Κατάρτισης των Συμβουλίων Σπουδών. Η μη
ανακύψουν μέχρι την ως άνω ημερομηνία πληρούνται έγκριση των καταρτισθέντων ή τροποποιηθέντων από
από τον πίνακα αυτόν. τα Συμβούλια Σπουδών προγραμμάτων Κατάρτισης
πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη. Στο τέλος κάθε Κατάρτισης και συντονίζουν τις συναφείς εκπαιδευτικές
ημερολογιακού έτους, υποβάλλει αναλυτική έκθεση διαδικασίες. Είναι επίσης αρμόδιοι για την παρεχόμενη,
για τις δραστηριότητες και τις προοπτικές της Σχολής στο πλαίσιο της Σχολής, Επιμόρφωση των υπηρετούντων
στον Υπουργό Δικαιοσύνης, ο οποίος την καταθέτει στη δικαστικών λειτουργών. Μεριμνούν για τον σχεδιασμό
Βουλή.» και την εφαρμογή του προγράμματος Επιμόρφωσης και
συντονίζουν τις συναφείς εκπαιδευτικές διαδικασίες. Ο
Άρθρο 76 Διευθυντής Κατάρτισης και Επιμόρφωσης των Εισαγγε-
Διευθυντές κατάρτισης και επιμόρφωσης λέων συνεπικουρεί επιπλέον τον Διευθυντή Κατάρτισης
To άρθρο 6 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται και Επιμόρφωσης των κατευθύνσεων της Πολιτικής και
ως εξής: Ποινικής Δικαιοσύνης και των Ειρηνοδικών σε θέματα δι-
«Άρθρο 6 δασκαλίας ή επιμόρφωσης που αφορούν το ουσιαστικό
Διευθυντές Κατάρτισης και Επιμόρφωσης και δικονομικό ποινικό δίκαιο.»
1. Στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών τοποθε- Άρθρο 77
τούνται τρεις Διευθυντές Κατάρτισης και Επιμόρφωσης, Συμβούλια Σπουδών και Διδασκόντων
ένας για τις κατευθύνσεις της Πολιτικής και Ποινικής Δι- 1. Η παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 3689/2008 (Α’ 164)
καιοσύνης και των Ειρηνοδικών, ένας για την κατεύθυν- αντικαθίσταται ως εξής:
ση της Διοικητικής Δικαιοσύνης και ένας για την κατεύ- «1. Στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών λει-
θυνση των Εισαγγελέων. τουργούν δύο Συμβούλια Σπουδών, ένα για τις κατευ-
2. Ως Διευθυντές Κατάρτισης και Επιμόρφωσης το- θύνσεις Πολιτικής – Ποινικής Δικαιοσύνης, Ειρηνοδικών
ποθετούνται, με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, και Εισαγγελέων και ένα για την κατεύθυνση Διοικητικής
ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση του οικείου δικα- Δικαιοσύνης.»
στικού συμβουλίου, κατά τις κείμενες διατάξεις: (α) για 2. Η υποπερ. Α’ της περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 8 του
τις κατευθύνσεις της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης ν. 3689/2008 αντικαθίσταται ως εξής:
και των Ειρηνοδικών, ένας Πρόεδρος Εφετών που υπη- «Α) Το Συμβούλιο για τις κατευθύνσεις της Πολιτικής
ρετεί στα πολιτικά δικαστήρια, (β) για την κατεύθυνση και Ποινικής Δικαιοσύνης, των Ειρηνοδικών και των Ει-
της Διοικητικής Δικαιοσύνης, ένας Πρόεδρος Εφετών σαγγελέων από: αα. Τον Γενικό Διευθυντή. ββ. Τον Διευ-
που υπηρετεί στα διοικητικά δικαστήρια και (γ) για την θυντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης των κατευθύνσεων
κατεύθυνση των Εισαγγελέων, ένας Εισαγγελέας Εφετών. της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης και των Ειρηνοδι-
Παύουν αυτοδικαίως να κατέχουν τις θέσεις αυτές, αν κών. γγ. Τον Διευθυντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης της
στερηθούν με οποιονδήποτε τρόπο τη δικαστική ιδιότη- κατεύθυνσης των Εισαγγελέων. δδ. Δύο Καθηγητές από
τα. Ορίζονται με μερική απασχόληση, όχι πάντως μικρό- τα Τμήματα Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού
τερη των δύο (2) ημερών κάθε εβδομάδα, και μειωμένη Πανεπιστημίου Αθηνών, του Αριστοτελείου Πανεπιστη-
άσκηση των καθηκόντων της κύριας θέσης για μία μόνο μίου Θεσσαλονίκης και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημί-
θητεία τριών (3) ετών, η οποία παρατείνεται αυτοδικαίως ου Θράκης, που ορίζονται εκ περιτροπής με απόφαση
μέχρι την ανάληψη καθηκόντων από τον αντικαταστάτη της Γενικής Συνέλευσης των Τμημάτων μαζί με τους ανα-
τους. Εφόσον ελλείπουν, απουσιάζουν ή κωλύονται, ανα- πληρωτές τους για θητεία δύο (2) ετών. εε. Έναν δικηγό-
πληρώνεται ο Διευθυντής Κατάρτισης και Επιμόρφωσης ρο με εικοσαετή τουλάχιστον δικηγορία, που ορίζεται,
των Κατευθύνσεων της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύ- μαζί με τον αναπληρωτή του από την Ολομέλεια των
νης και των Ειρηνοδικών από τον Διευθυντή Κατάρτισης Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων για θητεία τριών
και Επιμόρφωσης της Κατεύθυνσης των Εισαγγελέων και (3) ετών. στστ. Έναν εκπρόσωπο των εκπαιδευομένων,
αντιστρόφως και ο Διευθυντής Κατάρτισης και Επιμόρ- ο οποίος εκλέγεται, με τον αναπληρωτή του από όλους
φωσης της Κατεύθυνσης της Διοικητικής Δικαιοσύνης τους εκπαιδευόμενους στις κατευθύνσεις της Πολιτικής
από τον Διευθυντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης των και Ποινικής Δικαιοσύνης, των Ειρηνοδικών, καθώς και
Κατευθύνσεων της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης των Εισαγγελικών Λειτουργών, τον μήνα Φεβρουάριο
και των Ειρηνοδικών. κάθε έτους.»
3. Οι Διευθυντές Κατάρτισης και Επιμόρφωσης συμμε- 3. Η περ. ε’ της παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 3689/2008
τέχουν, χωρίς δικαίωμα ψήφου, στο Διοικητικό Συμβού- (Α’ 164) τροποποιείται ως εξής:
λιο και εισηγούνται τα θέματα της αρμοδιότητάς τους. «ε. Τα Συμβούλια Σπουδών έχουν τις ακόλουθες αρ-
Κατανέμουν και συντονίζουν το διοικητικό προσωπικό μοδιότητες: (αα) Καταρτίζουν και τροποποιούν το Πρό-
που έχει σχέση με τις αρμοδιότητές τους και συνεπικου- γραμμα Σπουδών και τον Πίνακα των Διδασκόντων. (ββ)
ρούν τον Γενικό Διευθυντή στην προώθηση των διεθνών Καταρτίζουν και τροποποιούν το Πρόγραμμα Επιμόρ-
σχέσεων της Σχολής. φωσης και ορίζουν την Οργανωτική Επιτροπή που επι-
4. Οι Διευθυντές Κατάρτισης και Επιμόρφωσης της μελείται την υλοποίησή του.»
οικείας κατεύθυνσης, υπό την εποπτεία του Γενικού Διευ- 4. Η περ. α’ της παρ. 3 του άρθρου 8 του ν. 3689/2008
θυντή, είναι αρμόδιοι για την εγγραφή, την παρεχόμενη αντικαθίσταται ως εξής:
προεισαγωγική, θεωρητική και πρακτική Κατάρτιση και «3.α. Στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών λει-
την αξιολόγηση των εκπαιδευομένων. Μεριμνούν για τουργούν τρία Συμβούλια Διδασκόντων, ένα για την
τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του προγράμματος κατεύθυνση της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης
και των Ειρηνοδικών, ένα για την κατεύθυνση της Δι- β. Με την αίτηση δηλώνει υποχρεωτικώς μία από τις
οικητικής Δικαιοσύνης και ένα για την κατεύθυνση των τρεις ξένες γλώσσες, οι οποίες προβλέπονται στην περ.
Εισαγγελέων. Έργο τους είναι η υποβολή προς τα Συμ- ε’ της παρ. 2 του άρθρου 12 του παρόντος νόμου. Συνυ-
βούλια Σπουδών γραπτών εισηγήσεων και προτάσεων ποβάλλει τα δικαιολογητικά, τα οποία αποδεικνύουν τη
για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου της Σχολής. συνδρομή των προσόντων και την έλλειψη κωλυμάτων,
Αποτελούνται από όλους τους διδάσκοντες, οι οποίοι εκτός των πιστοποιητικών σωματικής και ψυχικής υγεί-
κάθε φορά παρέχουν τις υπηρεσίες τους στη Σχολή σε ας, τα οποία υποβάλλονται στη γραμματεία της Σχολής
κάθε Κατεύθυνση.» το βραδύτερο μέχρι την 30ή Απριλίου του έτους προ-
κήρυξης. Τα πιστοποιητικά αυτά εκδίδονται, το μεν της
Άρθρο 78
σωματικής υγείας από παθολόγο ή γενικό ιατρό κατά τα
Προκήρυξη εισαγωγικού διαγωνισμού
ισχύοντα για τους πολιτικούς διοικητικούς υπαλλήλους,
Η παρ. 1 του άρθρου 9 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντι- το δε της ψυχικής υγείας από διευθυντή ψυχιατρικής
καθίσταται ως εξής: κλινικής κρατικού ή πανεπιστημιακού νοσοκομείου.
«1. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, η οποία γ. Σε περίπτωση διαπίστωσης έλλειψης φυσικών σω-
δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως έως το ματικών δεξιοτήτων κάποιου υποψηφίου, εξετάζεται
τέλος Ιανουαρίου κάθε έτους, προκηρύσσεται εισαγω- από τον ως άνω παθολόγο ή γενικό ιατρό κατά πόσο η
γικός διαγωνισμός στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λει- έλλειψη αυτή εμποδίζει ή όχι την άσκηση των δικαστικών
τουργών για τις ακόλουθες Κατευθύνσεις: α) Διοικητικής του καθηκόντων. Εφόσον πιστοποιηθεί από τον ιατρό η
Δικαιοσύνης. β) Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης. γ) υγεία και η σωματική καταλληλότητά του για την άσκηση
Ειρηνοδικών και δ) Εισαγγελέων.» των ανωτέρω καθηκόντων, λαμβάνονται όλα τα αναγκαία
Άρθρο 79 μέτρα για τη διευκόλυνση της συμμετοχής του υποψηφίου
Δικαίωμα και αιτήσεις συμμετοχής στον εισαγωγικό διαγωνισμό. Στα μέτρα διευκόλυνσης
Το άρθρο 10 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται μπορεί να περιλαμβάνεται και η παροχή παράτασης για
ως εξής: την ολοκλήρωση της εξέτασης. Η παράταση αυτή δεν
μπορεί να υπερβαίνει το ένα δεύτερο του προβλεπόμενου
«Άρθρο 10 χρόνου για την ολοκλήρωση της εξέτασης.
Δικαίωμα και Αιτήσεις Συμμετοχής δ. Οι Διευθυντές Κατάρτισης και Επιμόρφωσης κάθε
1. α. Στον διαγωνισμό γίνονται δεκτοί όσοι: κατεύθυνσης, συνεπικουρούμενοι από υπαλλήλους της
αα. Έχουν ή είχαν διετή άσκηση δικηγορίας ή είναι Σχολής, ελέγχουν την πληρότητα των στοιχείων που
κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος νομικού τμήματος, υποβάλλει κάθε υποψήφιος, και καταρτίζουν για κάθε
με μονοετή άσκηση δικηγορίας, ή είναι δικαστικοί υπάλ- κατεύθυνση πίνακες, οι οποίοι αναρτώνται στο κατά-
ληλοι με πτυχίο νομικού τμήματος νομικής σχολής και στημα της Σχολής, τόσο των υποψηφίων, που μπορούν
πενταετή υπηρεσία στη θέση αυτή. Ειδικά για τις κατευ- να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό, όσο και εκείνων,
θύνσεις Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης, Διοικητικής που αποκλείονται από αυτόν. Ο Γενικός Διευθυντής
Δικαιοσύνης και Εισαγγελέων, στο διαγωνισμό γίνονται εγκρίνει τους πίνακες αυτούς, οι οποίοι υποβάλλονται
δεκτοί και όσοι έχουν την ιδιότητα του Ειρηνοδίκη. στον πρόεδρο της οικείας επιτροπής διαγωνισμού το
ββ. Έχουν συμπληρώσει το εικοστό όγδοο (28ο) και βραδύτερο το δεύτερο δεκαήμερο του μηνός Μαΐου και
δεν έχουν υπερβεί το τεσσαρακοστό πέμπτο (45ο) έτος αναρτώνται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και στο κατά-
της ηλικίας τους την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά στημα της Σχολής.»
το οποίο προκηρύσσεται ο διαγωνισμός. Η ηλικία του
υποψηφίου αποδεικνύεται σύμφωνα με τις κείμενες κάθε Άρθρο 80
φορά διατάξεις του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων Επιτροπή διαγωνισμού
και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών. Το άρθρο 11 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται
γγ.`Εχουν τα προσόντα, που ορίζονται στις παρ. 1, 2 και ως εξής:
3 του άρθρου 36, και δεν έχουν τα κωλύματα, που προ- «Άρθρο 11
βλέπονται στα άρθρα 37 και 38 του Κώδικα Οργανισμού Επιτροπή Διαγωνισμού
Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών,
όπως ισχύουν, για τον διορισμό τους ως δικαστικών λει- 1. Ο εισαγωγικός διαγωνισμός διενεργείται από επιτρο-
τουργών. πή, η οποία συγκροτείται για κάθε κατεύθυνση χωριστά,
β. Τα απαιτούμενα προσόντα, εκτός από το όριο ηλικί- με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης που εκδίδεται
ας, πρέπει να συντρέχουν κατά τον χρόνο έναρξης του μέχρι το τέλος του μηνός Απριλίου.
διαγωνισμού. Τα κωλύματα πρέπει να μην υπάρχουν 2. Η επιτροπή για την κατεύθυνση της Διοικητικής Δι-
τόσο κατά τον χρόνο έναρξης του διαγωνισμού όσο και καιοσύνης αποτελείται από: α) έναν Αντιπρόεδρο του
κατά τον χρόνο εγγραφής στη Σχολή. Συμβουλίου της Επικρατείας, β) έναν Σύμβουλο του
2.α. Ο υποψήφιος υποβάλλει την αίτηση συμμετοχής Ελεγκτικού Συνεδρίου, γ) έναν Πρόεδρο Εφετών των
του στον διαγωνισμό στη γραμματεία της Σχολής ή στη Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, δ) έναν Καθηγητή
γραμματεία οποιουδήποτε δικαστηρίου της χώρας. Στην Τμήματος Νομικής από τη βαθμίδα του Επίκουρου Κα-
τελευταία περίπτωση, οι αιτήσεις διαβιβάζονται αμελλη- θηγητή και ε) έναν δικηγόρο με εικοσαετή τουλάχιστον
τί στη γραμματεία της Σχολής. δικηγορική υπηρεσία.
3. Η επιτροπή για την κατεύθυνση της Πολιτικής και Άρθρο 81

Ποινικής Δικαιοσύνης αποτελείται από: α) έναν Αντιπρό- Διεξαγωγή - Στάδια διαγωνισμού
εδρο του Αρείου Πάγου, β) έναν Αρεοπαγίτη, γ) έναν 1. Το άρθρο 12 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίστα-
Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, δ) έναν Καθηγητή ται ως εξής:
Τμήματος Νομικής από τη βαθμίδα του Επίκουρου Κα- «Άρθρο 12
θηγητή και ε) έναν δικηγόρο με εικοσαετή τουλάχιστον Διεξαγωγή - Στάδια Διαγωνισμού
δικηγορική υπηρεσία.
4. Η επιτροπή για την κατεύθυνση των Εισαγγελέων 1. Ο εισαγωγικός διαγωνισμός περιλαμβάνει δύο στά-
αποτελείται από: α) έναν Αντιπρόεδρο του Αρείου Πά- δια, προκριματικό και τελικό. Το προκριματικό διεξάγεται
γου, β) έναν Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, γ) έναν Ει- το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου και το τελικό κατά
σαγγελέα Εφετών, δ) έναν Καθηγητή Τμήματος Νομικής τους μήνες Σεπτέμβριο έως και Νοέμβριο.
από τη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή και ε) έναν δι- 2. Κατά το προκριματικό στάδιο: α) Οι υποψήφιοι
κηγόρο με εικοσαετή τουλάχιστον δικηγορική υπηρεσία. εξετάζονται γραπτά, για μεν την κατεύθυνση της Διοι-
5. Η επιτροπή για την κατεύθυνση των Ειρηνοδικών κητικής Δικαιοσύνης σε θέματα: αα. γενικής παιδείας,
αποτελείται από: α) έναν Αντιπρόεδρο του Αρείου Πά- ββ. συνταγματικού δικαίου, γενικού διοικητικού δικαίου
γου, β) έναν Αρεοπαγίτη, γ) έναν Αντεισαγγελέα του και δικαίου διοικητικών διαφορών και γγ. δημοσιονομι-
Αρείου Πάγου, δ) έναν Καθηγητή Τμήματος Νομικής από κού δικαίου, για δε τις κατευθύνσεις της Πολιτικής και
τη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή και ε) έναν δικη- Ποινικής Δικαιοσύνης, των Ειρηνοδικών και των Εισαγ-
γόρο με εικοσαετή τουλάχιστον δικηγορική υπηρεσία. γελέων σε θέματα: αα. γενικής παιδείας, ββ. αστικού
6. Τα μέλη των πιο πάνω επιτροπών, με στοιχεία α’, β’ δικαίου, εμπορικού δικαίου και πολιτικής δικονομίας
και γ’ ορίζονται, με τους αναπληρωτές τους, σύμφωνα και γγ. ποινικού δικαίου και ποινικής δικονομίας. β) Η
με την παρ. 3 του άρθρου 41 του Κώδικα Οργανισμού εξέταση στα θέματα γενικής παιδείας περιλαμβάνει την
Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών. ανάπτυξη ενός θέματος σχετικά με σύγχρονα νομικά,
Τα μέλη με στοιχείο δ’ ορίζονται, με τους αναπληρω- κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά ζητή-
ματα ή συνδυασμό ανάπτυξης θέματος και ερωτήσεων
τές τους, ύστερα από κλήρωση που διενεργείται στο
πολλαπλής επιλογής. Επί των ερωτήσεων πολλαπλής
Υπουργείο Δικαιοσύνης, με την παρουσία του Γενικού
επιλογής το ειδικό βάρος κάθε ερώτησης προσδιορί-
Διευθυντή της Σχολής, μεταξύ όλων των καθηγητών των
ζεται ανάλογα με τη δυσκολία της και αναγράφεται
Τμημάτων Νομικής της Χώρας από τη βαθμίδα του Επί-
στο ερωτηματολόγιο. Το μέρος, που αντιστοιχεί στις
κουρου Καθηγητή, το γνωστικό αντικείμενο των οποίων
ερωτήσεις αντιπροσωπεύει το 25% του συνόλου της
είναι σχετικό με τα εξεταζόμενα μαθήματα. Το μέλος των
βαθμολογίας. γ) Η εξέταση στα νομικά μαθήματα διε-
ως άνω επιτροπών με στοιχείο ε’ ορίζεται μαζί με τον
νεργείται με συνθετική παρουσίαση πρακτικού θέματος
αναπληρωτή του από τον Πρόεδρο της Ολομέλειας των
στον αντίστοιχο θεματικό κύκλο και περιλαμβάνει μία,
Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της Χώρας. επιπλέον των ανωτέρω, γραπτή δοκιμασία των υποψη-
7. Εκτός των μελών της Επιτροπής, διορίζονται επί- φίων για την κατεύθυνση της Διοικητικής Δικαιοσύνης
σης από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, έξι (6) εξεταστές στον θεματικό κύκλο του συνταγματικού δικαίου, του
ξένων γλωσσών, μαζί με τους αναπληρωτές τους, για γενικού διοικητικού δικαίου και του δικαίου διοικητικών
την εξέταση των τριών (3) ξένων γλωσσών που προβλέ- διαφορών, για τις κατευθύνσεις της Πολιτικής και Ποι-
πονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 12. Ως εξεταστές νικής Δικαιοσύνης και των Ειρηνοδικών στο θεματικό
διορίζονται διδάσκαλοι ξένων γλωσσών των Τμημάτων κύκλο του αστικού δικαίου, του εμπορικού δικαίου και
Νομικής της Χώρας και Καθηγητές από τη βαθμίδα του της πολιτικής δικονομίας και για την κατεύθυνση των
Επίκουρου Καθηγητή και άνω, στους οποίους έχουν ανα- Εισαγγελέων στον θεματικό κύκλο του ποινικού δικαίου,
τεθεί καθήκοντα εξέτασης των ξένων γλωσσών κατά τις της ποινικής δικονομίας και του Ευρωπαϊκού Ποινικού
εισαγωγικές εξετάσεις στα μεταπτυχιακά προγράμματα Δικαίου. δ) Τα μέλη της επιτροπής κατανέμουν μεταξύ
των ίδιων Τμημάτων, μετά από κλήρωση, από κατάλο- τους την εξέταση των μαθημάτων, έτσι ώστε σε κάθε
γο τον οποίο αποστέλλουν τα τρία Νομικά Τμήματα και μάθημα να αντιστοιχούν δύο εξεταστές. Οι εξεταστές
ισχύει για τρία (3) έτη, εφόσον δεν τροποποιηθεί με νε- οφείλουν να προετοιμάσουν ο καθένας από δύο θέματα
ότερη απόφαση των Τμημάτων. Ο διορισμός γίνεται για για το προς εξέταση μάθημα. Την ημέρα των εξετάσεων
την εξέταση κάθε ξένης γλώσσας ξεχωριστά. συνέρχεται η εξεταστική επιτροπή, εγκρίνει με πλειοψη-
8. Με την ίδια απόφαση ορίζεται ο γραμματέας κάθε φία δύο από τα θέματα αυτά και με κλήρωση, η οποία
επιτροπής και ο αναπληρωτής του. Καθήκοντα γραμμα- διενεργείται ενώπιον όλων των μελών της επιτροπής,
τέα ανατίθενται σε υπάλληλο της Εθνικής Σχολής Δικα- επιλέγει το ένα θέμα που θα τεθεί στις εξετάσεις. Η δι-
στικών Λειτουργών, εφόσον ο διαγωνισμός διενεργείται αδικασία αυτή ακολουθείται και κατά την εξέταση της
στην έδρα της Σχολής. Σε περίπτωση που ο διαγωνισμός ξένης γλώσσας. ε) Οι υποψήφιοι και των τεσσάρων (4)
διενεργείται εκτός της έδρας της, ανατίθενται σε υπάλ- κατευθύνσεων εξετάζονται υποχρεωτικώς σε μία από τις
ληλο της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαι- ακόλουθες τρεις (3) ξένες γλώσσες: αγγλική, γαλλική και
οσύνης ή σε δικαστικό υπάλληλο, ο οποίος υπηρετεί γερμανική. Η εξέταση στην ξένη γλώσσα είναι γραπτή,
σε μια από τις δικαστικές υπηρεσίες του τόπου όπου διενεργείται από τους διορισθέντες για το σκοπό αυτόν
διενεργείται ο διαγωνισμός.» σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 7 του άρθρου 11
και συνίσταται σε μετάφραση νομικού κειμένου από την το γραπτό δοκίμιο του θέματος γενικής παιδείας πέντε
ξένη στην ελληνική γλώσσα και αντιστρόφως. Το νομικό δέκατα (0,5), β) για το γραπτό δοκίμιο της ξένης γλώσσας
κείμενο που επιλέγεται προς μετάφραση είναι το ίδιο για πέντε δέκατα (0,5) και γ) για το καθένα από τα υπόλοιπα
όλες τις εξεταζόμενες ξένες γλώσσες. τρία (3) γραπτά δοκίμια των νομικών μαθημάτων ένα (1).
3. Κατά το τελικό στάδιο, στο οποίο μετέχουν μόνον Κάθε βαθμός πολλαπλασιάζεται με τον αντίστοιχο συ-
όσοι έχουν επιτύχει στο προκριματικό, οι υποψήφιοι ντελεστή βαρύτητας και το άθροισμα των βαθμών που
κάθε κατεύθυνσης εξετάζονται προφορικά και δημο- προκύπτει διαιρείται με το άθροισμα των συντελεστών
σίως στην ύλη που προβλέπεται για τις εξετάσεις του βαρύτητας. Το πηλίκο που προκύπτει αποτελεί τον τελικό
προκριματικού σταδίου της ίδιας κατεύθυνσης και σε βαθμό του υποψηφίου, στην προκριματική δοκιμασία.»
θέματα ευρωπαϊκού δικαίου. 2. Η περ. β’ της παρ. 4 του άρθρου 13 του ν. 3689/2008
4. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, που εκ- (Α’ 164) αντικαθίσταται ως εξής:
δίδεται μετά από πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου «β. Ο τελικός βαθμός προσαυξάνεται κατά ένα δέκατο
της Σχολής, μπορεί να μεταβάλλονται τα μαθήματα και (1/10) της μονάδας για κάθε μεταπτυχιακό δίπλωμα σε
οι ξένες γλώσσες του εισαγωγικού διαγωνισμού.» τομείς της νομικής επιστήμης συναφείς με την κατεύθυν-
ση που έχει επιλέξει ο υποψήφιος και κατά τρία δέκατα
Άρθρο 82
(3/10) της μονάδας για διδακτορικό δίπλωμα Νομικού
Βαθμολόγηση υποψηφίων
Τμήματος ημεδαπού ή αλλοδαπού πανεπιστημίου, ομοί-
1. Οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 13 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) ως σε τομείς της νομικής επιστήμης συναφείς με την
αντικαθίστανται ως εξής: κατεύθυνση που έχει επιλέξει ο υποψήφιος, στα οποία
«1. Η βαθμολογική κλίμακα των εισαγωγικών εξετά- δεν προστίθεται η προσαύξηση του αντίστοιχου μετα-
σεων για όλες τις δοκιμασίες (προκριματικού και τελικού πτυχιακού διπλώματος.»
σταδίου) εκτείνεται από μηδέν (0) έως δεκαπέντε (15).
2.α. Η βαθμολόγηση των γραπτών δοκιμίων του προ- Άρθρο 83
κριματικού σταδίου, εκτός της ξένης γλώσσας, διενεργεί- Δικαιώματα και υποχρεώσεις εκπαιδευομένων
ται από δύο βαθμολογητές, μέλη της επιτροπής, τακτικά Το άρθρο 15 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται
ή αναπληρωματικά. Η βαθμολόγηση της επίδοσης στην ως εξής:
ξένη γλώσσα διενεργείται από τους διορισθέντες κατά «Άρθρο 15
το άρθρο 11 παρ. 7 εξεταστές, τακτικούς ή αναπληρω- Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Εκπαιδευομένων
ματικούς. Οι ενδείξεις των ατομικών στοιχείων των δια-
γωνιζομένων στα γραπτά δοκίμια και η βαθμολογία του 1. Οι εκπαιδευόμενοι όλων των κατευθύνσεων, ήτοι
πρώτου εξεταστή καλύπτονται με αδιαφανές χαρτί, το των κατευθύνσεων Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης,
οποίο αφαιρείται ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής Διοικητικής Δικαιοσύνης, Εισαγγελέων και Ειρηνοδικών,
μετά την ολοκλήρωση της βαθμολόγησης σε όλες τις κατά τη διάρκεια της Κατάρτισής τους στη Σχολή λαμβά-
θεματικές ενότητες. Απαγορεύονται οποιεσδήποτε ση- νουν μηνιαίως αποδοχές ίσες με το ήμισυ των εκάστο-
μειώσεις των βαθμολογητών επάνω στο γραπτό. τε συνολικών αποδοχών του παρέδρου πρωτοδικείου,
β. Ο μέσος όρος των βαθμών των δύο βαθμολογητών όπως αυτές προσδιορίζονται με τον ν. 2521/1997 (Α’ 174).
αποτελεί τον βαθμό του υποψηφίου στο γραπτό δοκίμιο, Οι δαπάνες μετακίνησής τους για εκπαιδευτικούς λόγους
εφόσον η διαφορά τους δεν είναι μεγαλύτερη των τριών βαρύνουν τη Σχολή. Στους εκπαιδευόμενους παρέχεται
(3) μονάδων. Σε αντίθετη περίπτωση, τα γραπτά δοκί- ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από τον Εθνικό Οργανι-
μια βαθμολογούνται από άλλους δύο βαθμολογητές, οι σμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.).
οποίοι ορίζονται από την επιτροπή μεταξύ των μελών 2. Οι εκπαιδευόμενοι υποχρεούνται να επιστρέψουν
της, τακτικών ή αναπληρωματικών, που δεν συμμετείχαν τις αποδοχές, που έχουν λάβει, αν με υπαιτιότητα τους
στην πρώτη διόρθωση και οι οποίοι διορθώνουν με κα- διακοπεί η Κατάρτισή τους στη Σχολή. Ο καταλογισμός
λυμμένους τους βαθμούς των δύο πρώτων εξεταστών. γίνεται με πράξη του Γενικού Διευθυντή.
Την εξέταση της ξένης γλώσσας αναλαμβάνουν οι δύο 3. Όσοι εκπαιδευόμενοι έχουν την ιδιότητα του δι-
από τους ορισθέντες κατά το άρθρο 11 παρ. 7 εξεταστές, κηγόρου τελούν, από την εγγραφή τους στη Σχολή,
τακτικοί ή αναπληρωματικοί, οι οποίοι δεν συμμετείχαν σε αναστολή της ιδιότητας αυτής και οι εισφορές, που
στην πρώτη διόρθωση. Στην περίπτωση αυτή, βαθμός οφείλουν προς τους οικείους ασφαλιστικούς φορείς,
του γραπτού δοκιμίου είναι ο μέσος όρος των βαθμών υπολογίζονται επί των αποδοχών που λαμβάνουν σύμ-
των τεσσάρων βαθμολογητών. φωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Όσοι έχουν
γ. Θεωρούνται επιτυχόντες στο προκριματικό στάδιο την ιδιότητα του δικαστικού λειτουργού, του δημοσίου
όσοι υποψήφιοι έλαβαν μέσο όρο βαθμολογίας στις γρα- υπαλλήλου ή του υπαλλήλου νομικού προσώπου του
πτές δοκιμασίες οκτώ (8 )και σε καμία κάτω από έξι (6). δημόσιου τομέα ή δημόσιας επιχείρησης ή του Καθηγη-
Ο τελικός βαθμός κάθε υποψηφίου στο προκριματικό τή Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος, θεωρείται αυ-
στάδιο, ο οποίος αποτελεί τον βαθμό του υποψηφίου τοδικαίως ότι τελούν σε απόσπαση από την ημερομηνία
στην προκριματική δοκιμασία, εξευρίσκεται με τον συνυ- εγγραφής τους και καθ’ όλη τη διάρκεια της Κατάρτισής
πολογισμό των βαθμών που έλαβε στις πέντε (5) γραπτές τους στη Σχολή. Οι εκπαιδευόμενοι αυτοί λαμβάνουν
δοκιμασίες του σταδίου αυτού για όλες τις κατευθύνσεις, τις αποδοχές, που προβλέπονται από τις διατάξεις του
με συντελεστή βαρύτητας για κάθε κατεύθυνση: α) για παρόντος νόμου.»
Άρθρο 84 Συμβουλίου της Επικρατείας, β) έναν Σύμβουλο του

Κατάρτιση Ελεγκτικού Συνεδρίου και γ) έναν Πρόεδρο Εφετών των
Η παρ. 1 του άρθρου 17 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντι- Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Η επιτροπή για την
καθίσταται ως εξής: κατεύθυνση της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης απο-
«1. Η Κατάρτιση των εκπαιδευομένων είναι θεωρητική τελείται από: α) έναν Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, β)
και πρακτική, κατανέμεται σε τρία διαδοχικά στάδια και έναν Αρεοπαγίτη και γ) έναν Αντεισαγγελέα του Αρείου
παρέχεται ξεχωριστά για την κατεύθυνση της Διοικητι- Πάγου. Η επιτροπή για την κατεύθυνση των Ειρηνοδικών
κής Δικαιοσύνης, της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύ- αποτελείται από: α) έναν Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου,
νης, των Ειρηνοδικών και των Εισαγγελέων. Η διάρκεια β) έναν Αρεοπαγίτη και γ) έναν Εισαγγελέα Εφετών. Η επι-
της Κατάρτισης είναι δεκαέξι (16) μήνες για όλες τις Κα- τροπή για την κατεύθυνση των Εισαγγελέων αποτελείται
τευθύνσεις, αρχίζει δε την 1η Φεβρουαρίου του έτους από: α) έναν Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, β) έναν
εγγραφής στη Σχολή και περατώνεται την 31η Μαΐου Αρεοπαγίτη και γ) έναν Εισαγγελέα Εφετών.»
του επόμενου έτους. Η Κατάρτιση στη Σχολή διακόπτεται Άρθρο 86
κατά τον μήνα Αύγουστο, την 26η και 28η Οκτωβρίου, Κατανομή σε τμήματα
τη 17η Νοεμβρίου, από 24 Δεκεμβρίου έως 2 Ιανουα-
Η παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντι-
ρίου, την 6η Ιανουαρίου, την Καθαρά Δευτέρα, την 25η
καθίσταται ως εξής:
Μαρτίου, από τη Μεγάλη Πέμπτη έως και τη Δευτέρα
«1. Οι εκπαιδευόμενοι από την κατεύθυνση της Διοικη-
μετά το Πάσχα, την 1η Μαΐου και του Αγίου Πνεύματος.»
τικής Δικαιοσύνης, οι οποίοι περιλαμβάνονται στους Πί-
Άρθρο 85 νακες Επιτυχόντων της παρ. 1 του άρθρου 23: α. Γνωστο-
Εξετάσεις αποφοίτησης ποιούν, μέσα σε τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες μετά την
1. Η παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) ανάρτηση των πινάκων, με δήλωσή τους στη γραμματεία
αντικαθίσταται ως εξής: της Σχολής, το τμήμα ή, κατά σειρά προτίμησης, τα τμή-
«1. Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μηνός Δεκεμβρί- ματα που επιθυμούν να ακολουθήσουν και β. Κατατάσ-
ου, οι εκπαιδευόμενοι, οι οποίοι έλαβαν κατά το δεύτερο σονται σε τμήματα, ανάλογα με τους κλάδους δικαστικών
στάδιο Κατάρτισης βαθμό προόδου τουλάχιστον οκτώ λειτουργών, για τους οποίους είχε προκηρυχθεί ο εισαγω-
(8), προσέρχονται ενώπιον τριμελούς επιτροπής, σε Εξε- γικός διαγωνισμός, και τις αντίστοιχες οργανικές θέσεις, οι
τάσεις Αποφοίτησης, οι οποίες περιλαμβάνουν γραπτή οποίες πρόκειται να πληρωθούν, ως εξής: α. Υποψηφίων
δοκιμασία. Η γραπτή δοκιμασία περιλαμβάνει τρεις εξε- δοκίμων Εισηγητών του Συμβουλίου της Επικρατείας. β.
τάσεις επί πρακτικών ζητημάτων, κατά προτίμηση με Υποψηφίων δοκίμων Εισηγητών του Ελεγκτικού Συνεδρί-
τη διανομή αντιγράφου δικογραφίας και με τη σύνταξη ου. γ. Υποψηφίων δοκίμων Εισηγητών της Υπηρεσίας Γε-
από τους εκπαιδευόμενους σχεδίου εισήγησης ή απόφα- νικού Επιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο
σης ή εισαγγελικής πρότασης ή βουλεύματος. Για τους και δ. Υποψηφίων Παρέδρων Διοικητικού Πρωτοδικείου.»
εκπαιδευόμενους της κατεύθυνσης της Διοικητικής Δι- Άρθρο 87
καιοσύνης, κυρίως στις ενότητες: α) Σύνταγμα - ατομικές Τρίτο Στάδιο Κατάρτισης – Πρακτική άσκηση
ελευθερίες. β) Ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο - Ευρωπαϊκή
Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. γ) Διοίκηση, δι-
οικητική δράση, διοικητική δίκη και δ) Γενικές αρχές δη-
«1. Το τρίτο στάδιο της Κατάρτισης περιλαμβάνει την
μοσιονομικού δικαίου, ένδικα βοηθήματα, ένδικα μέσα
πρακτική άσκηση στα δικαστικά καταστήματα και δι-
και διαδικασίες ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή σε
αρκεί από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Μαΐου του
σύνθεση των ανωτέρω. Για τους εκπαιδευόμενους των
έτους που ακολουθεί το έτος εγγραφής στη Σχολή.
κατευθύνσεων της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης
Πραγματοποιείται, για όσους μεν επέλεξαν σύμφωνα
και των Ειρηνοδικών, κυρίως στις ενότητες: α) Διαφο-
με την παρ. 1 του άρθρου 24 τα τμήματα υποψηφίων
ρές αστικού δικαίου και θέματα πολιτικής δικονομίας.
δοκίμων εισηγητών του Συμβουλίου της Επικρατείας,
β) Διαφορές εμπορικού δικαίου. γ) Υποθέσεις ποινικού
του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Υπηρεσίας του Γενικού
δικαίου και θέματα ποινικής δικονομίας και δ) Ευρωπα-
Επιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, στα
ϊκό δίκαιο - Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Αν-
δικαστήρια αυτά, αντιστοίχως, για δε τους λοιπούς στη
θρώπου - Διεθνής Σύμβαση για τα άτομα με αναπηρία
Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, σε δικαστήρια όλων των
ή σε σύνθεση των ανωτέρω. Για τους εκπαιδευόμενους
κλάδων και βαθμών και σε εισαγγελίες.»
της κατεύθυνσης των Εισαγγελέων κυρίως στις ενότη-
τες: α) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο. β) Θέματα Ποινικής Άρθρο 88
Δικονομίας, γ) Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο και δ) Ειδικοί Παράταση πρακτικής άσκησης
Ποινικοί Νόμοι ή σε σύνθεση των ανωτέρω.» Το άρθρο 29 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται
2. Η παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3689/2008 αντικα- ως εξής:
θίσταται ως εξής:
«Άρθρο 29
«2. Η εξεταστική επιτροπή συγκροτείται για κάθε κα-
Παράταση πρακτικής άσκησης
τεύθυνση χωριστά με απόφαση του Υπουργού Δικαιο-
σύνης. Η επιτροπή για την κατεύθυνση της Διοικητικής Μετά την ολοκλήρωση της Κατάρτισης και τη διαμόρ-
Δικαιοσύνης αποτελείται από: α) έναν Αντιπρόεδρο του φωση του πίνακα αρχαιότητας κάθε κλάδου, η πρακτική
άσκηση των εκπαιδευομένων παρατείνεται στα ίδια δι- των εισαγγελιών, οι οποίες ζητούνται ειδικώς για τον σκο-
καστήρια ή εισαγγελίες, μέχρι τη δημοσίευση του προ- πό αυτόν. Το πρόγραμμα αναρτάται στο κατάστημα της
εδρικού διατάγματος διορισμού τους σε οργανική θέση Σχολής και δημοσιεύεται σε ειδικό τεύχος, που εκδίδεται
δικαστικού λειτουργού του οικείου δικαστικού κλάδου. από αυτήν. Για προγράμματα Επιμόρφωσης των Εισαγγε-
Κατά τη διάρκεια της παράτασης, οι εκπαιδευόμενοι λέων εισήγηση καταθέτει ο Διευθυντής Κατάρτισης και
ασχολούνται με τις ίδιες δραστηριότητες, υφίστανται την Επιμόρφωσης Εισαγγελέων. Στα σεμινάρια επιμόρφωσης
αυτή εποπτεία και λαμβάνουν από τη Σχολή τις ίδιες απο- που διοργανώνονται από την Εθνική Σχολή Δικαστικών
δοχές, που προβλέπονται στην παρ. 1 του άρθρου 15.» Λειτουργών, μπορεί να συμμετέχουν και δικαστικοί λει-
τουργοί του Δικαστικού Σώματος Ενόπλων Δυνάμεων,
Άρθρο 89 καθώς και μέλη του κυρίου προσωπικού του Νομικού
Διορισμός - δοκιμαστική υπηρεσία Συμβουλίου του Κράτους. Στα σεμινάρια επιμόρφωσης
Το άρθρο 31 του ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται που αφορούν σε ελεγκτικά θέματα, μπορεί να συμμε-
ως εξής: τέχουν και δικαστικοί υπάλληλοι που υπηρετούν στο
«Άρθρο 31 Ελεγκτικό Συνέδριο.»
Διορισμός - δοκιμαστική υπηρεσία
Άρθρο 91
1. Οι εκπαιδευόμενοι, οι οποίοι περατώνουν επιτυχώς Εκπαιδευτικό προσωπικό
την Κατάρτιση, διορίζονται, εντός δύο (2) μηνών από τη Η υποπερ. αα’ της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 43 του
σύνταξη των πινάκων επιτυχόντων, σε θέσεις δόκιμων, ν. 3689/2008 (Α’ 164) αντικαθίσταται ως εξής:
είτε Ειρηνοδικών είτε λοιπών δικαστικών λειτουργών, «αα. Εν ενεργεία δικαστικούς λειτουργούς με βαθμό
στον κλάδο, στον οποίο αντιστοιχεί το τμήμα φοίτησής τουλάχιστον: i) Εισηγητή του Συμβουλίου της Επικρατείας
τους στη Σχολή ή το τμήμα κατάταξής τους μετά το πέ- ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος έχει συμπληρώ-
ρας του δεύτερου σταδίου κατάρτισης, προκειμένου για σει επτά (7) έτη παραμονής στον βαθμό, ii) Προέδρου
εκπαιδευομένους της κατεύθυνσης Διοικητικής Δικαι- Πρωτοδικών των Πολιτικών και Ποινικών Δικαστηρίων
οσύνης. και των τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, iii) Εισαγγε-
2. Όποιος δεν αποδέχεται τον διορισμό του, υποχρε- λέα Πρωτοδικών, iv) Ειρηνοδίκη Α’ τάξης, ο οποίος έχει
ώνεται να επιστρέψει τις αποδοχές που εισέπραξε κατά συμπληρώσει είκοσι (20) έτη παραμονής στην υπηρεσία.»
τη διάρκεια της Κατάρτισης στη Σχολή. Ο διοριζόμενος
έχει την υποχρέωση να υπηρετήσει στο δικαστικό σώμα Άρθρο 92
διπλάσιο χρόνο από εκείνο της Κατάρτισης στη Σχολή. Διοικητικό προσωπικό - διάρθρωση υπηρεσιών
Αν ο διοριζόμενος παραιτηθεί νωρίτερα, επιστρέφει πο- 1. Η περ. γ’ της παρ. 1 του άρθρου 44 του ν. 3689/2008
σοστό των αποδοχών, που εισέπραξε κατά τη διάρκεια (Α’ 164) αντικαθίσταται ως εξής:
της Κατάρτισής του, ανάλογο προς τον υπολειπόμενο «γ. Μία θέση Διευθυντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης
χρόνο υποχρεωτικής υπηρεσίας στο δικαστικό σώμα. για τις Κατευθύνσεις της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιο-
Οι εγγραφόμενοι εκ νέου στη Σχολή λόγω αλλαγής κα- σύνης και των Ειρηνοδικών.»
τεύθυνσης δεν δικαιούνται των αποδοχών του άρθρου 2. Η περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 3689/2008
15 του παρόντος. αντικαθίσταται ως εξής:
3. Για όσους διορίζονται σε θέσεις δικαστικών λειτουρ- «2.α. Οι θέσεις των υπαλλήλων της Σχολής ορίζονται
γών ο χρόνος Κατάρτισης στη Σχολή θεωρείται χρόνος σε δεκαοκτώ (18). Διακρίνονται σε κατηγορίες και κατα-
πραγματικής υπηρεσίας ως προς τον καθορισμό της νέμονται ανά κλάδο: αα. Επτά (7) θέσεις ΠΕ Γραμματέων.
σειράς αρχαιότητας και ως προς όλα τα λοιπά θέματα ββ. έξι (6) θέσεις ΠΕ Οικονομολόγων. γγ. Μία (1) θέση
της υπηρεσιακής και μισθολογικής κατάστασής τους, ΠΕ Πληροφορικής. δδ. Δύο (2) θέσεις ΔΕ Γραμματέων.
εκτός του δικαιώματος λήψης αναδρομικών αποδοχών. εε. Μία (1) θέση ΤΕ Βιβλιοθηκονόμου. στ. Μία (1) θέση
4. Οι διοριζόμενοι δικαστικοί λειτουργοί διανύουν δο- Οδηγού ή Οδηγού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου.»
κιμαστική υπηρεσία δέκα (10) μηνών.» 3. Η περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 3689/2008
αντικαθίσταται ως εξής:
Άρθρο 90 «β. Οι οργανικές μονάδες της Σχολής συγκροτούν τη
Πρόγραμμα επιμόρφωσης Διεύθυνση Διοίκησης και Οικονομικού, η οποία διαρ-
Η παρ. 1 του άρθρου 33 του ν. 3689/2008 (Α’164) αντι- θρώνεται ως εξής: αα. Τμήμα Προεισαγωγικής Εκπαί-
καθίσταται ως εξής: δευσης. ββ. Τμήμα Οικονομικού Προγραμματισμού. γγ.
«1. Το Συμβούλιο Σπουδών κάθε κατεύθυνσης, ύστερα Τμήμα Εφαρμογής Προγραμμάτων Επιμόρφωσης. δδ.
από εισήγηση του Διευθυντή Κατάρτισης και Επιμόρφω- Τμήμα Εφαρμογής Προγράμματος Δημοσίων Επενδύ-
σης της κατεύθυνσης, καταρτίζει τον μήνα Σεπτέμβριο σεων, εε. Αυτοτελές Γραφείο Διεθνών Σχέσεων.»
κάθε έτους πρόγραμμα Επιμόρφωσης, το οποίο μπορεί 4. Το τρίτο εδάφιο της περ. α’ της παρ. 5 του άρθρου
να συμπληρώνεται ή να τροποποιείται με τον ίδιο τρόπο. 44 του ν. 3689/2008 αντικαθίσταται ως εξής:
Για τη διαμόρφωση του προγράμματος λαμβάνονται, ιδί- «Η απόσπαση διαρκεί για χρονικό διάστημα τριών (3)
ως, υπόψη οι προτάσεις των δικαστικών λειτουργών, των ετών, το οποίο μπορεί να παρατείνεται για μία τουλάχι-
Προέδρων των Δικαστηρίων και των τριμελών συμβουλί- στον ακόμη τριετία, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που δεν
ων που διευθύνουν τα δικαστήρια ή των προϊσταμένων υπάρχουν άλλοι ενδιαφερόμενοι.»
Άρθρο 93 χορηγηθεί για την επαλήθευση της ταυτότητάς τους. Για

Καταργούμενες διατάξεις την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων από τα μέλη του
Καταργείται η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 45 του ΝΣΚ απαιτείται η χρήση προηγμένης ή εγκεκριμένης ηλε-
ν. 3689/2008 (Α’ 164) και οι παρ. 2, 3, 4 αναριθμούνται κτρονικής υπογραφής. Το ΟΠΣ του ΝΣΚ διαμορφώνεται
σε 1, 2,3. κατά τρόπο που επιτρέπει τη διαλειτουργικότητά του
με τα πληροφοριακά συστήματα των δικαστηρίων της
Άρθρο 94 Χώρας και σύμφωνα με τις προδιαγραφές που θέτουν
Εισαγγελείς ειδικών καθηκόντων τα συστήματα των δικαστηρίων.
1. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 33 του 2. Η διαδικασία της παρ. 1 ολοκληρώνεται με την απο-
Κώδικα Ποινικής Δικονομίας Κ.Π.Δ. (ν. 4620/2019 A’96) στολή από το Πληροφοριακό Σύστημα του οικείου δικα-
αντικαθίσταται ως εξής: στηρίου, στην ηλεκτρονική διεύθυνση που ο καταθέτων
«Εισαγγελέας οικονομικού εγκλήματος ορίζεται ει- έχει δηλώσει ή στην ηλεκτρονική θυρίδα που έχει δημι-
σαγγελικός λειτουργός με βαθμό εισαγγελέα εφετών, ο ουργηθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα του δικαστηρίου,
οποίος, σε περίπτωση που δεν υπηρετεί στην Εισαγγελία του αποδεικτικού κατάθεσης, το οποίο φέρει προηγμένη
Εφετών Αθηνών, μετατίθεται και τοποθετείται σε αυτήν.» ή εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή. Με απόφαση του
2. Η παρ. 2 του άρθρου 33 του Κώδικα Ποινικής Δικο- Προέδρου του ΝΣΚ που αναρτάται στην ιστοσελίδα του
νομίας αντικαθίσταται ως εξής: ΝΣΚ, ορίζεται ο χρόνος έναρξης της σχετικής διαδικασίας
«2. Το έργο των αρμόδιων για τα οικονομικά εγκλήμα- πρόσβασης στις υπηρεσίες της ηλεκτρονικής κατάθεσης
τα εισαγγελέων εποπτεύει και συντονίζει αντεισαγγελέας δικογράφων.
του Αρείου Πάγου που ορίζεται με πλήρη ή μερική απα-
σχόληση από το οικείο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.» Άρθρο 96
3. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 33 του Παράταση της θητείας των μελών
Κ.Π.Δ. αντικαθίσταται ως εξής: της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης
«Αν η καταγγελία, πληροφορία ή είδηση δεν στηρίζε- 1. Η θητεία των μελών της Κεντρικής Επιτροπής Διαμε-
ται στον νόμο ή είναι προφανώς αβάσιμη στην ουσία της σολάβησης (Κ.Ε.Δ.) που είχε ήδη παραταθεί με την παρ.
ή ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης, τη θέτει στο αρχείο.» 2 του άρθρου 33 του ν. 4640/2019 (Α’ 190), παρατείνεται
4. Το τρίτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 33 του Κ.Π.Δ. εκ νέου μέχρι να συγκροτηθεί η νέα Κ.Ε.Δ., το αργότερο
καταργείται. έως τις 30.6.2020.
5. Το έβδομο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 33 του 2. Η διάταξη της παρ. 1 εφαρμόζεται αναδρομικά από
Κ.Π.Δ. αντικαθίσταται ως εξής: τη λήξη της τετράμηνης παράτασης που προβλεπόταν
«Αν ο εισαγγελέας οικονομικού εγκλήματος ή ο ανα- στην παρ. 2 του άρθρου 33 του ν. 4640/2019.
πληρωτής του κρίνει ότι δεν προκύπτουν επαρκείς εν-
δείξεις για την κίνηση της ποινικής δίωξης, θέτει την Άρθρο 97
υπόθεση στο αρχείο.» Πνευματική λύση θρησκευτικού γάμου
6. Το όγδοο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 33 του Η παρ. 4 του άρθρου 22 του ν. 4509/2017 (Α’ 201) αντι-
Κ.Π.Δ. καταργείται. καθίσταται ως εξής:
7. Η παρ. 1 του άρθρου 36 του Κ.Π.Δ. αντικαθίσταται «4. Σε περίπτωση θρησκευτικού γάμου, ο έχων έννομο
ως εξής: συμφέρον αιτείται την πνευματική λύση του από την
«1. Ο εισαγγελέας εγκλημάτων διαφθοράς, όταν λάβει Ιερά Μητρόπολη, στην οποία ανήκει ο Ιερός Ναός όπου
τη μήνυση ή την αναφορά για την τέλεση πράξης που τελέστηκε ο γάμος. Η σχετική αίτηση συνοδεύεται από
ανήκει στην αρμοδιότητά του, ενεργεί σύμφωνα με τα αντίγραφο της συμβολαιογραφικής πράξης που βεβαι-
οριζόμενα στο άρθρο 43 και, εφόσον, μετά το πέρας ώνει τη λύση του γάμου, με επιμέλεια του αιτούντος. Η
της προκαταρκτικής εξέτασης, κρίνει ότι συντρέχουν πνευματική λύση του γάμου είναι υποχρεωτική.»
επαρκείς ενδείξεις για την κίνηση ποινικής δίωξης, πα-
ραγγέλλει στον αρμόδιο εισαγγελέα πλημμελειοδικών Άρθρο 98
την άσκηση ποινικής δίωξης.» Αυτοδίκαιη παράταση θητείας Διευθυντή
Οικονομικού Προγραμματισμού και Εποπτείας
Άρθρο 95 Οικονομικών Υποθέσεων
Πρόσβαση στις υπηρεσίες
Εθνικής Σχολής Δικαστών
της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων
1. Η πρόσβαση στις υπηρεσίες της ηλεκτρονικής κα-
τάθεσης δικογράφων ενώπιον του Ανώτατου Ειδικού
«3. Στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών συνιστά-
Δικαστηρίου, του Συμβουλίου της Επικράτειας, του Ελε-
γκτικού Συνεδρίου, των τακτικών διοικητικών δικαστη- ται θέση Διευθυντή Οικονομικού Προγραμματισμού και
ρίων και των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων για Εποπτείας Οικονομικών Υποθέσεων. Διευθυντής Οικο-
τα μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ), νομικού Προγραμματισμού και Εποπτείας Οικονομικών
κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, γίνεται κατό- Υποθέσεων τοποθετείται, με απόφαση του Υπουργού
πιν αυθεντικοποίησής τους μέσω του Ολοκληρωμένου Δικαιοσύνης, ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση του
Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) του ΝΣΚ, με την ει- οικείου Δικαστικού Συμβουλίου, κατά τις κείμενες διατά-
σαγωγή στο ΟΠΣ των διαπιστευτηρίων που τους έχουν ξεις, σύμβουλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος έχει
τουλάχιστον διετή ενεργό υπηρεσία. Παύει αυτοδικαίως Άρθρο 100

να κατέχει τη θέση αυτή αν στερηθεί με οποιονδήποτε Η παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 1264/1982 (ΦΕΚ Α’ 79)
τρόπο τη δικαστική ιδιότητα. Ορίζεται με μερική απασχό- τροποποιείται ως εξής:
ληση και μειωμένη άσκηση των καθηκόντων της κύριας «3. Οποιοσδήποτε παραποιεί ή νοθεύει το αποτέλεσμα
θέσης για μία μόνο θητεία τριών (3) ετών, η οποία παρα- εκλογών για την ανάδειξη συλλογικών οργάνων ή αντι-
τείνεται αυτοδικαίως μέχρι την ανάληψη καθηκόντων από προσώπων οποιασδήποτε συνδικαλιστικής οργάνωσης
τον αντικαταστάτη του και πάντως όχι πέραν των σαράντα τιμωρείται με φυλάκιση μέχρις ενός (1) έτους και εάν
(40) ημερών, σε περίπτωση δε αποχώρησής του από την πρόκειται για μέλος εφορευτικής επιτροπής με φυλάκιση
υπηρεσία λόγω ορίου ηλικίας, συνεχίζει να κατέχει τη θέση μέχρι δύο (2) ετών.»
μέχρι τη συμπλήρωση της θητείας του. Εφόσον ελλείπει,
απουσιάζει ή κωλύεται, αναπληρώνεται από τον Διευθυ- Άρθρο 101
ντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης της κατεύθυνσης της Έναρξη ισχύος
Διοικητικής Δικαιοσύνης. Η περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσί-
5 εφαρμόζεται και στην περίπτωση αυτήν.» ευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν
ορίζεται διαφορετικά σε επιμέρους διατάξεις του.
Άρθρο 99 Η ισχύς του Μνημονίου Διοικητικής Συνεργασίας μετα-
Παράταση ισχύος μεταβατικής διάταξης ξύ του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω-
ως προς τη σύνθεση των ποινικών δικαστηρίων πίνων Δικαιωμάτων (ήδη Υπουργείου Δικαιοσύνης) της
Στο τρίτο εδάφιο της παρ. 1 του Μέρους Β’ του άρθρου Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου Δικαιοσύνης
17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων (ν. 1756/1988, και Δημοσίας Τάξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας που
Α’ 35), οι λέξεις «μέχρι την 30ή.6.2020» αντικαθίστανται κυρώνεται αρχίζει από την πλήρωση των προϋποθέσεων
με τις λέξεις «μέχρι τη 15η.9.2020». του άρθρου 7 του ως άνω Μνημονίου.
Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου
του Κράτους.
Αθήνα, 26 Μαΐου 2020

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Οι Υπουργοί
Οικονομικών Aνάπτυξης και Επενδύσεων Εξωτερικών

XΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ - ΑΔΩΝΙΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ - ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΔΕΝΔΙΑΣ
Προστασίας Παιδείας και Εργασίας και

του Πολίτη Θρησκευμάτων Κοινωνικών Υποθέσεων
ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΝΙΚΗ ΚΕΡΑΜΕΩΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ
Υγείας Δικαιοσύνης Εσωτερικών

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΙΚΙΛΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΙΑΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΙΚΑΚΟΣ
Μετανάστευσης
και Ασύλου Επικρατείας
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 27 Μαΐου 2020

Ο επί της Δικαιοσύνης Υπουργός
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΙΑΡΑΣ
Το Εθνικό Τυπογραφείο αποτελεί δημόσια υπηρεσία υπαγόμενη στην Προεδρία της Κυβέρ-
νησης και έχει την ευθύνη τόσο για τη σύνταξη, διαχείριση, εκτύπωση και κυκλοφορία των
Φύλλων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ), όσο και για την κάλυψη των εκτυπωτικών -
εκδοτικών αναγκών του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ν. 3469/2006/Α΄ 131
και π.δ. 29/2018/Α΄58).
1. ΦΥΛΛΟ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΦΕΚ)
• Τα ΦΕΚ σε ηλεκτρονική μορφή διατίθενται δωρεάν στο www.et.gr, την επίσημη ιστο-
σελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου. Όσα ΦΕΚ δεν έχουν ψηφιοποιηθεί και καταχωριστεί στην
ανωτέρω ιστοσελίδα, ψηφιοποιούνται και αποστέλλονται επίσης δωρεάν με την υποβολή αί-
τησης, για την οποία αρκεί η συμπλήρωση των αναγκαίων στοιχείων σε ειδική φόρμα στον
ιστότοπο www.et.gr.
• Τα ΦΕΚ σε έντυπη μορφή διατίθενται σε μεμονωμένα φύλλα είτε απευθείας από το Τμή-
μα Πωλήσεων και Συνδρομητών, είτε ταχυδρομικά με την αποστολή αιτήματος παραγγελίας
μέσω των ΚΕΠ, είτε με ετήσια συνδρομή μέσω του Τμήματος Πωλήσεων και Συνδρομητών.
Tο κόστος ενός ασπρόμαυρου ΦΕΚ από 1 έως 16 σελίδες είναι 1,00 €, αλλά για κάθε επιπλέον
οκτασέλιδο (ή μέρος αυτού) προσαυξάνεται κατά 0,20 €. Το κόστος ενός έγχρωμου ΦΕΚ από
1 έως 16 σελίδες είναι 1,50 €, αλλά για κάθε επιπλέον οκτασέλιδο (ή μέρος αυτού) προσαυξά-
νεται κατά 0,30 €. To τεύχος Α.Σ.Ε.Π. διατίθεται δωρεάν.
• Τρόποι αποστολής κειμένων προς δημοσίευση:

Α. Τα κείμενα προς δημοσίευση στο ΦΕΚ, από τις υπηρεσίες και τους φορείς του
δημοσίου, αποστέλλονται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση webmaster.et@et.gr με χρήση
προηγμένης ψηφιακής υπογραφής και χρονοσήμανσης.
Β. Κατ’ εξαίρεση, όσοι πολίτες δεν διαθέτουν προηγμένη ψηφιακή υπογραφή μπορούν
είτε να αποστέλλουν ταχυδρομικά, είτε να καταθέτουν με εκπρόσωπό τους κείμενα προς
δημοσίευση εκτυπωμένα σε χαρτί στο Τμήμα Παραλαβής και Καταχώρισης Δημοσιευμάτων.
• Πληροφορίες, σχετικά με την αποστολή/κατάθεση εγγράφων προς δημοσίευση, την ημε-

ρήσια κυκλοφορία των Φ.Ε.Κ., με την πώληση των τευχών και με τους ισχύοντες τιμοκαταλό-
γους για όλες τις υπηρεσίες μας, περιλαμβάνονται στoν ιστότοπο (www.et.gr). Επίσης μέσω
του ιστότοπου δίδονται πληροφορίες σχετικά με την πορεία δημοσίευσης των εγγράφων, με
βάση τον Κωδικό Αριθμό Δημοσιεύματος (ΚΑΔ). Πρόκειται για τον αριθμό που εκδίδει το Εθνι-
κό Τυπογραφείο για όλα τα κείμενα που πληρούν τις προϋποθέσεις δημοσίευσης.
2. ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ - ΕΚΔΟΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Το Εθνικό Τυπογραφείο ανταποκρινόμενο σε αιτήματα υπηρεσιών και φορέων του δημοσίου
αναλαμβάνει να σχεδιάσει και να εκτυπώσει έντυπα, φυλλάδια, βιβλία, αφίσες, μπλοκ, μηχανο-
γραφικά έντυπα, φακέλους για κάθε χρήση, κ.ά.
Επίσης σχεδιάζει ψηφιακές εκδόσεις, λογότυπα και παράγει οπτικοακουστικό υλικό.
Ταχυδρομική Διεύθυνση: Καποδιστρίου 34, τ.κ. 10432, Αθήνα Ιστότοπος: www.et.gr

ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ: 210 5279000 - fax: 210 5279054 Πληροφορίες σχετικά με την λειτουργία
του ιστότοπου: helpdesk.et@et.gr
ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΚΟΙΝΟΥ Αποστολή ψηφιακά υπογεγραμμένων
Πωλήσεις - Συνδρομές: (Ισόγειο, τηλ. 210 5279178 - 180) εγγράφων προς δημοσίευση στο ΦΕΚ:
Πληροφορίες: (Ισόγειο, Γρ. 3 και τηλεφ. κέντρο 210 5279000) webmaster.et@et.gr
Παραλαβή Δημ. Ύλης: (Ισόγειο, τηλ. 210 5279167, 210 5279139)
Πληροφορίες για γενικό πρωτόκολλο
Ωράριο για το κοινό: Δευτέρα ως Παρασκευή: 8:00 - 13:30 και αλληλογραφία: grammateia@et.gr
Πείτε μας τη γνώμη σας,

για να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας, συμπληρώνοντας την ειδική φόρμα στον ιστότοπό μας.
*01001032705200036*

Ν.4689-2020 (ΦΕΚ 103Α) Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών (ΕΕ) 2016-800, 2017-1371, 2017-541, 2016-1919, 2014-57-ΕΕ, κύρωση του Μνημονίου PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ν.4689-2020 (ΦΕΚ 103Α) Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών (ΕΕ) 2016-800, 2017-1371, 2017-541, 2016-1919, 2014-57-ΕΕ, κύρωση του Μνημονίου PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

E

NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4689 3. Με εξαίρεση το άρθρο 5, το άρθρο 8 παρ. 3 στοιχείο

του ανηλίκου είναι δυνητική και παραγγέλλεται, κυρί- Άρθρο 14

υπήκοος, ε) για το δικαίωμα να συνοδεύεται από τον Άρθρο 17

Άρθρο 39 α) συναισθηματική και ψυχολογική στήριξη, όπως με-

Άρθρο 42 σιο του συστήματος νομικής βοήθειας, σε προηγούμενο

βάση. Προς το σκοπό αυτό θα συσταθεί Μικτή Επιτροπή «Άρθρο 1

τον δικαστή σε περίπτωση παράλειψης του αιτούντος να Άρθρο 58

που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2717/1999 Άρθρο 63

ποινικής δίωξης, σύμφωνα με την παρ. 2, και την έκδοση Άρθρο 65

ταχθεί προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών. Η ανωτέρω Άρθρο 72

3. Η επιτροπή για την κατεύθυνση της Πολιτικής και Άρθρο 81

Άρθρο 84 Συμβουλίου της Επικρατείας, β) έναν Σύμβουλο του

Άρθρο 93 χορηγηθεί για την επαλήθευση της ταυτότητάς τους. Για

τουλάχιστον διετή ενεργό υπηρεσία. Παύει αυτοδικαίως Άρθρο 100

Αθήνα, 26 Μαΐου 2020

Οικονομικών Aνάπτυξης και Επενδύσεων Εξωτερικών

Προστασίας Παιδείας και Εργασίας και

Υγείας Δικαιοσύνης Εσωτερικών

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.

Αθήνα, 27 Μαΐου 2020

• Τρόποι αποστολής κειμένων προς δημοσίευση:

• Πληροφορίες, σχετικά με την αποστολή/κατάθεση εγγράφων προς δημοσίευση, την ημε-

Ταχυδρομική Διεύθυνση: Καποδιστρίου 34, τ.κ. 10432, Αθήνα Ιστότοπος: www.et.gr

Πείτε μας τη γνώμη σας,

You might also like