Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından Elektrik ve Doğal Gaz Dağıtım Sektörlerinde

araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek amacı ile dağıtım faaliyetleri kapsamında

verilen Ar-Ge bütçelerinin kullanılabilmesine yönelik alınmış olan 28/05/2014 tarihli ve 5036
sayılı Kurul Kararı çerçevesinde, 2018 Temmuz başvuru döneminde yapılan başvurulardan Ar-
Ge Komisyonunca kabul edilen projelere ilişkin bilgiler aşağıda yer almaktadır:

1. Fotovoltaik Üretime Gelişmiş Depolama Sistemleri Entegrasyonu ile Katma Değer

Sağlanması ve Yaygınlığının Artırılması

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

ADM Elektrik Dağıtım A.Ş.

Projenin Amacı:

Kısa adı Erigeneia olan “Fotovoltaik Üretime Gelişmiş Depolama Sistemleri Entegrasyonu ile
Katma Değer Sağlanması ve Yaygınlığının Artırılması” (İngilizce adı: Enabling Rising
Penetration And Added Value of Photovoltaic Generation by Implementation of Advaced
Storage Systems) projesinin amacı, fotovoltaik ile enerji depolama sistemlerini birleştirerek,
fotovoltaik enerjiden daha fazla verim almak, çok özellikli Enerji Yönetim Yazılımı
geliştirmek, geliştirilen yöntemin şebekedeki performansını, şebekeye olan etkilerini analiz
ederek şebekeyi daha verimli kullanım yöntemlerini belirlemektir. Proje sonunda dağıtım
şirketlerinin ihtiyaçlarının analizlerine göre teknik şartlar belirlenecek bu doğrultuda Enerji
Yönetim Yazılımı, yazılacaktır. Proje sayesinde proje katılımcısı ülkelerin (Projeye dahil olan
ülkeler: İngiltere, Avusturya, Kıbrıs Rum Kesimi ve Türkiye’dir) mevzuatları incelenip,
mevzuat eksiklikleri için de mevzuat öneri dokümanı oluşturulacaktır. Tüm bunlara ek olarak,
dağıtım firmaları için çok önemli olan, enerji yönetim yazılımına entegre olarak çalışacak saat
başı doğru ve güvenilir enerji tahmini verecek bir tahminleme aracı geliştirilmesi
planlanmaktadır.

Mevcut şebeke altyapısında bir değişiklik yapılmadan, geliştirilecek sistemle GES'lerin

şebekede daha verimli olması beklenmektedir. GES ve batarya EYS ile daha kontrollü bir
yapıya kavuşacak, tahminleme yazılımı ile GES üretim miktarı daha bilinebilir hale gelecektir.
Ayrıca elektrik fiyatları dinamik tarifeye geçmesi durumunda geliştirilecek sistem elektrik
tüketicilerinin daha düşük fiyatlarla elektrik kullanmasını da sağlayacaktır. Proje kapsamında
EDAŞ’lara yönelik optimum enerji depolama algoritması da geliştirilecektir.

Proje Kategori:

Dağıtıma Gömülü Sistemler

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

36 Ay
2. Optimum Talep Yönetimi ve Şebeke Esnekliği Sağlayan Çok Katmanlı Talep
Birleştirici Çözümleri

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

AKEDAŞ Elektrik Dağıtım A.Ş.

Projenin Amacı:

SMART-MLA Projesi, EU ERA-NET Smart Grids Plus Programı 2017 çağrısı kapsamında
uluslararası oluşturulan konsorsiyum tarafından yürütülecek olan bir AR-GE projesidir.
AKEDAŞ’ın projenin DSO ortağı olduğu ve Türkiye’den EPRA’nın uluslararası konsorsiyum
lideri ve koordinatörü olduğu SMART-MLA Projesi, destek programına programa başvuran
tüm uluslararası projeler arasında kabul edilen yedi proje arasında en yüksek puanı almıştır.

Projenin amacı, elektrik şebekelerinde %100 yenilenebilir enerji hedefinin gerçekleştirilmesi

için kaçınılmaz olan talep yönetimi (DR) ve şebeke esnekliğine yönelik bulut tabanlı çok
katmanlı optimum birleştirici (aggregator) çözümleri ve mevzuatsal öneriler geliştirmektir. EU
ERA-NET Smart Grids Plus Programı 2017 çağrı teması ile uyumlu olarak; şebeke esnekliği,
yenilenebilir enerji miktarı ve talep yönetimi mekanizmaları için kaçınılmaz olan "talep
birleştiriciler"in içinde yer alabileceği, üç farklı katmanda talep kontrol çözümleri içeren
mekanizmalar ve bu mekanizmaları destekleyecek yazılım platformlarının geliştirilmesi
amaçlanmaktadır. Farklı ülkelerde farklı seviyelerde olan elektrik piyasalarında, tek bir talep
birleştirici mekanizmasından ziyade farklı seviyelerde uygulama imkân sağlayan çözümlerin
değer kazanacağı değerlendirilmektedir. Şebeke esnekliği, talep tarafı katılımı, bulut-tabanlı
çözümler ve blok-zincir kontrat teknolojileri gibi multi disiplin bir proje olması nedeniyle
uluslararası bir konsorsiyum oluşturulmuştur.

Proje Kategori:

Talep Tarafı Katılımı

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

36 Ay
3. Konteyner Tip RM-A İstasyonlarında Güneş Kollektörlerinin KASKAD Sistemine
Entegrasyonu

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

AKSA AFYON Doğal Gaz Dağıtım A.Ş.

Projenin Amacı:

Yenilenebilir Enerji kaynakları kullanılarak, Konteyner Tipi şehir giriş istayonlarında

verimliliği arttırarak , yakıt gazı tüketimini düşürmek, işletme bakım maliyetlerini düşürmek.

Proje Kategori:

Şebeke İşletim

Proje Şirketleri:

Aksa Şanlıurfa Doğal Gaz Dağıtım A.Ş. ,Aksa Van Doğal Gaz Dağıtım A.Ş., Aksa Balıkesir
Doğal Gaz Dağıtım A.Ş.,Aksa Manisa Doğal Gaz Dağıtım A.Ş.,Aksa Trabzon Rize Doğal Gaz
Dağıtım A.Ş.

Proje Süresi:

18 Ay
4. Dağıtım Şebekesinin Optımum İzlenebilmesi İçin Durum Kestirimi (State Estimation)
Yöntemi İle Kalite Kaydedici Cihazlarının Konumlarının Belirlenmesi için Algoritma
Oluşturulması

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

ARAS Elektrik Dağıtım A.Ş.

Projenin Amacı:

Bu projede literatürde mevcut olan durum kestirimi yöntemleri ile, şebekede ölçüm yapılan
noktalardan alınan veriler ile, ölçüm yapılamayan diğer noktaların(maksimum sayıda nokta
için) elektrik enerjisi kalitesi parametrelerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır.

Proje Kategori:

İzleme ve Kontrol

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

18 Ay
5. Gelişmiş Batarya Yönetim Sistemi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

BOĞAZİÇİ Elektrik Dağıtım A.Ş.

Projenin Amacı:

Proje ile orta gerilim (OG) elektrik şebekesinde dağıtık olarak bulunan ya da devreye alınacak
olan, farklı kurulu güç ve kullanım amaçlar doğrultusunda elektrik şebekesine entegre edilmiş
bataryaların, geliştirilecek olan gömülü sistem ile birbirleriyle entegre bir biçimde elektrik
şebekesinde izlenebilmesi ve insan bağımsız olarak çalıştırılması amaçlanmaktadır. Bu sayede
enerjinin verimli kullanılması, enerji tasarrufu sağlanması, nesnelerin interneti konseptinin
kullanılması, bir birinden farklı birçok verinin bir merkezde toplanarak verilerin ihtiyaçlar
doğrultusunda kullanılması, verilerin makine öğrenmesi kullanılarak veriye dayalı karar
mekanizmaları optimizasyonları sağlanarak akıllı şebeke bileşenlerine entegre olabilen bir
sistem geliştirilmesi, mümkün kılınmış olacaktır. Böylelikle karar mekanizmaları insan
etkeninden bağımsız hale getirilerek birbirleriyle tamamen entegre bir biçimde elektrik
şebekesinde dağıtık olarak bulunan batarya sistemlerinden maksimum faydanın sağlanmasıyla
otomasyon sistemleri geliştirilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik şebekesine
optimum entegrasyonun sağlanmasına destek verilmesi, santrallerden üretilen enerji ile talep
arasındaki elektrik yüklerini dengeleyen bir yapının işlevsellik kazanması, bu kazanımların
sonucunda kesintisiz elektrik dağıtımı sağlanarak müşteri memnuniyetinin artırılması,
amaçlanmaktadır.

Proje Kategori:

Dağıtıma Gömülü Sistemler

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

24 Ay
6. KPI Projesi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

BURSAGAZ Bursa Şehir içi Doğal Gaz Dağıtım Tic.ve Taahhüt A.Ş

Projenin Amacı:

Doğal gaz dağıtım sektörü için, şirketlerin başarıları düzeylerini gösterecek KPI’ ların (Anahtar
Performans Göstergesi) tespit edilmesi, bu KPI‘ların hesaplama metodolojilerinin belirlenmesi,
sektör için standart haline getirilmesidir.

Proje Kategori:

Diğer

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

9 Ay
7. Görsel Eğitim Merkezi Projesi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

BURSAGAZ Bursa Şehir içi Doğal Gaz Dağıtım Tic.ve Taahhüt A.Ş

Projenin Amacı:

Proje, Bursagaz Çalışanları, Bursagaz’ın iş ortağı olan İç tesisat firmaları ve bu sektörde kariyer
hedefleyen öğrencilerin teknolojik donanımlı ve sanal öğrenme merkezi ile sektörün çeşitli
teknik konularında sadece bilgi edinmelerini değil, öğrenmenin davranışa dönüştürülmesini
destekleyecek bir merkezin oluşturulması amaçlanmaktadır. Bu proje ile, eğitim altyapısı
kurulacak olup, sonrasında detaylı olarak eğitim çalışmaları yapılacaktır.

Yapılan araştırmalara göre, eğitim sisteminde teknoloji kullanımını benimseyen modellerde

eğitime tabi tutulan bireylerin dil, düşünme, araştırma ve sosyal becerileri gelişerek, konu
hakkındaki düşüncelerinin olumlu yönde oldukça değiştiği görülmektedir.

Dijital öğrenmenin lideri konumunda olan ABD’nin Çalışma İstatistikleri Ofisi’ne göre, 1976
ve 2001 yılları arasında doğan 80 milyona yakın insan bulnmaktaydı. Y kuşağı olarak
adlandırılan bu nesil, 2014'te ABD işgücünün% 36'sını temsil ediyordu ve muhtemelen 2020'ye
kadar% 46'ya kadar yükselecektir. Ülkemiz nüfusunun da %35’lik kısmını Y kuşağı
oluşturmaktadır. Teknolojiyi çok iyi kullanan Y kuşağı için en etkili olan eğitim yöntemleri
gündeme gelmiş ve görsel ve sanal öğrenme teknikleri ve eğitimde teknoloji kullanımı önem
kazanmıştır. Yaklaşık son 20 yıldır Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT), eğitim ve öğrenmeyi
destekleyip olumlu katkılar sağlamaktadır. Teknolojik gelişmeler ışığında yapılan eğitim,
öğrenci merkezli ezbersiz eğitimin temelini oluşturuyor.

Bu bilgiler ışığında, öğrenmenin yanısıra davranış değişikliğine dönüştürülen yöntemle

sektörde ilk ve iş dünyasında sayılı örneklerden olacak merkezin oluşturulması
hedeflenmektedir.

Proje Kategori:

Diğer

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

18 Ay
8. Enerji Hattı Üzerinden Aydınlatma Kontrolü ve Ürün Geliştirilmesi Ar-Ge Projesi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

ÇORUH Elektrik Dağıtım A.Ş.

Projenin Amacı:

İşletmelerin sert rekabet koşulları altında ayakta kalmaları ve karlılıklarını arttırmaları için en
önemli kriterlerden biri sabit giderlerini azaltmaktır. En önemli giderlerden biri olan enerjide
aydınlatma kalemi, işletme tipine göre farklı oranlarda yer tutmaktadır. İyi bir aydınlatma
sistem tasarımı, uygun armatür seçimi ve özel olarak aydınlatma kontrolü için tasarlanmış bir
“Aydınlatma Otomasyon ve Enerji Tasarruf Sistemi” kurulumu, işletmenin karlılığı ve
verimliliği için sağlam bir temel oluşturur. En ideali, ilk yatırım aşamasında tasarım ve sistem
kurulumu olmakla birlikte, mevcut işletmelerde de sistemin uygulanması mümkün
olabilmektedir. Alışılageldik aydınlatma sistem tasarım ve uygulamaları ile yola çıkan
işletmelerin, sabit giderlerde orta ve uzun vadede diğer işletmelere göre yıllar boyunca sürekli
açılacak olan bir farka katlanmaları gerekecektir.

Bu proje kapsamında, Çoruh EDAŞ sorumluluk bölgesinde bulunan mevcut sokak

aydınlatmalarının bir merkezden kumanda ve kontrolünün sağlanacağı, arıza durumlarının PLC
haberleşme sistemi üzerinden takip edilebileceği ve bu arıza durumlarının hangi iklim ve şebeke
koşullarından kaynaklandığı, bununla ilgili çözüm önerilerinin aranacağı ve araştırılacağı,
merkezi bir aydınlatma otomasyon sistemi geliştirilmesi hedeflenmektedir. Şebekede
yüzbinlerce armatür yer almaktadır ve arıza ihbarlarının çoğu aydınlatma kaynaklıdır. Böyle
bir sistem vasıtasıyla, arızalar anlık olarak tespit edilerek, hızlı bir şekilde arızalara müdahale
edilmesi mümkün olacaktır. Dolayısıyla müşteri memnuniyeti ile hizmet kalitesi önemli oranda
arttırılmış olacaktır. Bunun yanında arızanın kök nedenlerine inilecek, şebeke veya iklim
koşullarından kaynaklı problemler irdelenecek bunlara karşı çözüm önerileri getirilmeye
çalışılacaktır.

Projedeki ilk katma değer PLC haberleşme sistemi ile herhangi bir ekstra kablolama
gerekmeksizin aydınlatma sisteminin uzaktan izlenenebilir hale getirilmesi ve açma-kapama
kontrolünün merkezi bir yazılım aracılığı ile yapılabilir olmasıdır.

Projede bir diğer çalışılacak konu ise LED’li aydınlatmalara geçilmesi durumunda, PLC
haberleşmeli geliştirilecek sistemin ve yazılımın, kolay adapte olması ve tasarruf amaçlı
kullanılıyor olabilmesidir. Elektrik enerjisinin en çok kullanıldığı alanlardan biri de, cadde ve
sokak aydınlatmalarından kaynaklanan enerji sarfiyatıdır. Dolayısıyla mevzuatsal olarak
önümüzdeki yıllarda yaygınlaşması öngörülen ve en çok tasarrufun sağlanacağı teknoloji olarak
görülen LED’li aydınlatma sistemlerinin kontrolü için geliştirilecek sistem vizyonel bir altyapı
sağlayacaktır. Özellikle LED’lerin parlaklık ayarlarının kolaylıkla kontrol edilebilmesi bu
konuda bize avantaj sağlamaktadır. Bu armatürün kontrolü için ekstra iletişim hattına gerek
kalmadan elektrik hatları üzerinden veri iletimi yapılarak güç kontrolü ve armatür yönetiminin
yapılabilmesi mümkündür. Hatta armatürdeki LED’lerin ömür durumlarını uzaktan takip
edebilme ve zamana göre sürücü akımlarını arttırarak ışık şiddetinin kullanım süresi içerisinde
sabit tutulmasını sağlanmaktadır. Aydınlatmada tasarruf, lamba söndürerek değil, görme
yeteneği ve görsel konfordan ödün vermeden, gerekli minimum seviyede aydınlık düzeylerinin
oluşturulması ile sağlanır. En yüksek enerji tasarruf değerlerine ulaşılması amaçlanırken,
yollardaki güvenlik ve konfor koşulları açısından gerekli olan aydınlatma kalitesinin tehlikeye
sokulmamasına dikkat edilecektir.

Projenin ikinci katma değeri, gerek LED armatürlerde gerekse de konvansiyonel armatürlerde,
görme yeteneği ve konfordan ödün vermeden, elektrik hatları üzerinden armatür yük ve arıza
yönetiminin yapılmasıdır.

Ayrıca sistemin uzaktan kontrolü sayesinde astronomik zaman rölesinden tasarruf söz konusu
olacaktır.

Proje Kategori:

Aydınlatma

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

14 Ay
9. Ulusal Baca Kayıt ve Kontrol Sistemi (UBKS) Yazılımı

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

ESGAZ Eskişehir Şehir İçi Doğal Gaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt A.Ş

Projenin Amacı:

Bu proje ile iç tesisatın kapsamında yer alan fakat herhangi bir sertifika süreci ile takip
edilemeyen baca sistemlerine ait projelerinin oluşturulması, dağıtım şirketlerine gönderilmesi,
onaylanması ve sahada kontrolü süreçlerinin sistematik olarak takip edilmesi ve kayıt altına
alınması amaçlanmaktadır.

Proje Kategori:

Şebeke İşletim

Proje Şirketleri:

İzmir Doğal Gaz Şehir İçi Doğal Gaz Dağıtım A.Ş

Proje Süresi:

12 Ay
10. Yerli Koku Ölçüm Kromatografı

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

GAZDAŞ GAZİANTEP Doğal Gaz Dağıtım A.Ş

Projenin Amacı:

Güvenli gaz arzının sağlanabilmesi amacıyla gazların muhteviyatına ilave edilen THT, TBM,
IPM, NPM, MES gibi kokulandırma maddelerinin sağlıklı şekilde ölçülmesi, raporlanması ve
gerektiğinde kalite kontrolünün yapılmasıdır.

Türkiye’de özellikle gaz tedarik ülkelerinden gelen gazların muhteviyatındaki kokulandırma

amaçlı kullanılan sülfür bileşenlerinin Türkiye’nin birçok bölgesinde güvenilir şekilde
ölçülmesi ve raporlanması ihtiyacı görülmektedir. Gaz kaynaklı olaylarda, hukuki olarak ölçüm
güvensizliği nedeniyle istenmeyen durumlarla karşı karşıya kalınabilmesi muhtemeldir.

Proje Kategori:

Sistem İşletimine Yönelik Teknoloji Geliştirilmesi ve Hizmet Kalitesinin Arttırılması

Proje Şirketleri:

TRAKYA BÖLGESİ Doğal Gaz Dağıtım A.Ş

Proje Süresi:

36 Ay
11. Yerli Recloser (Otomatik Tekrar Kapamalı Kesici) Geliştirilmesi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

İSTANBUL ANADOLU YAKASI Elektrik Dağıtım A.Ş

Projenin Amacı:

Recloser’lar özellikle kırsal ve uzun havai hatların bulunduğu bölgelerde geçici arızalarda
enerji sürekliliği sağlanması, uzun hatların bölünmesiyle ilave koruma noktası sayısının
artırılması ve operasyon müdahalesinin azaltılması için kullanılmaktadır. Ancak piyasada
bulunan tüm ürünlerin ithal olması sebebiyle fiyatları TEDAŞ birim fiyatına göre oldukça
yüksektir. Bu sebeple şebekede birçok noktada ihtiyaç olmasına rağmen yaygın şekilde
uygulama yapılamamaktadır. Ayrıca, hat başı kök binaların tesisi için gerekli olan
kamulaştırma problemlerini önlemek adına recloser’lar tercih edilmektedir. Projenin amacı,
yerli kaynaklarla dağıtım şirketlerinin ihtiyaçlarına göre recloser’ların tasarlanması ve
prototiplerinin üretilmesidir.

Bu sayede recloser’ların yaygın şekilde kullanılmasıyla

• Arıza kesinti süreleri azalacak,

• SAIDI, SAIFI parametrelerinde iyileşme gerçekleşecek,
• Arızadan etkilenen müşteri sayısı azalacak,
• Müşteri memnuniyeti artacak,
• Geçici arızalarda operasyon ekiplerinin müdahalesine gerek kalmayacak,
kalıcı arızalarda ise arıza tespit süresi kısalacaktır,
• Ulaşımı zor, kamulaştırma problemi olan yerlerde recloser’lar kolayca
direk üstüne montaj yapılabilecektir.
• Recloser’ların SCADA’ya alınması ile uzaktan manevra yapılabilecek
saha çalışanları için daha güvenli bir çalışma ortamı sağlanacaktır.
• SCADA’ya alınması sayesinde arıza müşteri ihbarlarından önce
belirlenebilmektedir.

Proje Kategori:

İzleme ve Kontrol

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

18 Ay
12. Aydınlatma Tesislerinde Yeni Topraklama Tekniklerinin Araştırılması Arge Projesi.

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

KAYSERİ ve Civarı Elk. Türk A.Ş.

Projenin Amacı:

Elektrik dağıtım şirketleri uhdesinde olan aydınlatma tesislerinde dünya da uygulanan en iyi
uygulamalar ve yeni topraklama malzemeleri ve tasarımlarının (TN-S, IT, TI) uygulanması
sağlanacaktır.

Proje Kategori:

Aydınlatma

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

14 Ay
13. Memnuniyet 4.0

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

OSMANGAZİ Elektrik Dağıtım A.Ş

Projenin Amacı:

Çağrı merkezi ulaşılabilirliğinin kesinti anında bile %100 olması, raporların doğru ve sağlıklı
olması, lokasyon bilgisinin çağrı verisine eklenmesi,PRI alt yapı giderlerinin düşürülüğ sip ve
alt yapı maliyetlerinin telekom firmaları tarafından karşılanması, müşteri memnuniyetinin
arttırılması ve akıllı IVR sistemlerinin tüm alanlarda aktif bir şekilde kullanılması.

Proje Kategori:

Sistem İşletimine Yönelik Teknoloji Geliştirilmesi ve Hizmet Kalitesinin Arttırılması

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

12 Ay
14. Dağıtım Şebekesi Kablosuz Haberleşme Ağı Projesi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

SAKARYA Elektrik Dağıtım AŞ

Projenin Amacı:

Dağıtım şebekesi üzerindeki haberleşme ihtiyacı olan cihazların örgü Ağı üzerinden
haberleşmeleri sağlayacak ve cihazlardan sinyalleri toplayacak bir ünite geliştirerek dağıtım
sistemi işletiminde ki yatırımların ve haberleşme giderlerini asgari düzeye çekmek temel amacı
oluşturmaktadır Geliştirilecek elektronik radyo cihazı ile sahada bulunan veri toplama
cihazlarından (collector) veya geliştirilecek ek elektronik sinyal toplama cihazlarından gerekli
sinyalleri topladıktan sonra örgü ağı(mesh network) üzerinden yönlendirme (routing)
algoritmaları geliştirilecek ve haberleşmeleri sağlanacaktır. Proje kapsamında sahadaki arıza
indikatörlerinin (fault indicator) bu sistem ile haberleştirilmesi planlanmıştır. Alt kırılımlar
olarak yığının en altından başlamak suretiyle ilk önce veri toplama aygıtı yapımı
gerçekleştirilecektir. Sonrasında haberleşme modülü yapılacaktır. Ardından yönlendirme
algoritmaları tasarlanacak ve geliştirilecektir. Yönlendirme işlemlerinin tamamlanmasından
sonra geliştirilecek olan sistem ile gönderilen veriler toplanacak ve SCADA sistemine SCADA
protokolleri (IEC104, DNP3, MODBUS vb.) kullanılarak entegre edilecektir.

Proje Kategori:

İletişim Teknolojisi

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

12 Ay
15. Akıllı Şebeke Vizyonu İçerisinde Akıllı Dağıtım Merkezleri (Smart Substation)
Uygulamasının Gerçekleştirilmesi Pilot Projesi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

SAKARYA Elektrik Dağıtım AŞ

Projenin Amacı:

Elektrik şebekelerinin dijitalleşmesi, gelişen şebeke yönetim ve işletim sistemleri, yenilebilir

enerji ve depolama entegrasyonları ile birlikte elektrik şebekelerinde akıllı dağıtım merkezi
uygulamaları yaygınlaşmaya başlamıştır. Akıllı dağıtım merkezleri, akıllı şebeke konsepti
altında gelişen şebekenin önünü açabilmek ve şebekenin daha verimli bir şekilde
işletilebilmesini sağlayabilmek adına geliştirilen sistemlerdir. Bir sistemin akıllı bir yapı haline
gelebilmesi için yapıyı oluşturan elemanların birbiri ile her an iletişim içinde olarak veri alımı,
veri paylaşımı, veri değerlendirmesi, veri depolaması ve veri güvenliği adımlarını sağlıyor
olabilmesi gerekir. Elektrik şebekesi sürekli ve canlı olarak faaliyetlerini sürdürdüğünden
sistem içerisindeki tüm faaliyetlerin gerçek zamanlı olarak kontrol edilmesi, değerlendirilmesi,
izlenmesi ve yönetilmesi gerekmektedir. Buna koruma ve koordinasyon fonksiyonları da
dahildir.

Şebekenin genişleyen yapısı içerisinde elektrik enerjisinin müşterilere dağıtımında kilit

noktalar olan dağıtım merkezleri (DM) ve indirici merkezlerin (İM) kapasiteleri her geçen gün
artmaktadır. Şebekenin yatay (aynı noktadan çıkan fider sayısı) ve dikey (bir fiderin en uç
noktası) anlamda büyümesi ile şebekede sağlıklı ve güvenilir bir koruma koordinasyonunun
sağlanması zorlaşmakta ve karmaşıklaşmaktadır. Günümüzde her bir fider çıkışı ayrı bir röle
tarafından kontrol edilmeye çalışılmaktadır. Bu röleler yatırım süreçlerinde farklı markalardan
temin edilmiş ve farklı yeteneklere sahip olabilmektedir. Ancak akıllı şebeke vizyonu içerisinde
rölelerin de birbiri ile ve merkezi izleme/kontrol sistemi ile haberleşebilir yapıya sahip olması
ve her bir rölenin uzaktan yönetilebilmesine imkan sağlanması gerekmektedir.

Bu proje, Türkiye Akıllı Şebekeler 2023 planı çerçevesinde ulaşılması beklenen hedeflerden
olan; “Akıllı Şebekelerde kullanılan IT (Bilgi Teknolojileri – ‘Information Technologies’) ve
OT (Operasyonel Teknolojiler – ‘Operational Technologies’) sistemleri arasında
gerçekleştirilecek entegrasyonlar ile şebekenin yönetilebilmesi noktasında sistemi, çağın
gerekliliklerine uygun hale getirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla kullanılacak Akıllı Dağıtım
Merkezi Kontrolcüsü (SSC) ile DM ve İM’lerdeki tüm röleler tek bir üst cihaza bağlanacak ve
aynı merkezde (DM, İM) bulunan tüm röleler ile bu cihaz üzerinden haberleşilecektir. Bunun
yanında Akıllı Dağıtım Merkezi Kontrolcüleri aynı zamanda mevcut rölelerin olması
durumunda yedek koruma ihtiyacını da karşılayacak ve olası röle arızalarında devreye girerek
sistemin sağlıklı işletilebilmesini sağlayacaktır. Akıllı Dağıtım Merkezi Kontrolcülerinin en
önemli faydalarından biri de yüksek işlem kapasitesi ile mevcut rölelerde olmayan koruma
fonksiyonlarının da dahil edilebilmesi ve tüm merkezin bu fonksiyonlar yardımıyla korunabilir
olmasının sağlanmasıdır. Örneğin fidere bağlanarak sistemin koruma felsefesini
değiştirebilecek yenilenebilir enerji üretim tesisleri gibi yeni nesil sistemlerin entegrasyonunun
ardından sistemin koruma koordinasyonu herhangi bir röle veya ekipman değişimine gerek
kalmadan Akıllı Dağıtım Merkezi Kontrolcüsü ile sağlanabilmektedir. Tüm rölelerin tek bir
merkezi Akıllı Dağıtım Merkezi Kontrolcüsü ile kontrol edilebilmesi sayesinde arıza
durumunda bara koruması da kolaylıkla sağlanabilmekte ve her bir rölenin birbiri ile
haberleştirilmesine ihtiyaç duyulmamaktadır. Aynı zamanda Akıllı Dağıtım Merkezi
Kontrolcüsü ile senkron kontrolü de yapılabilmekte ve anahtarlama operasyonunun güvenliği
sağlanabilmektedir.

Günümüzde elektrik dağıtım şirketleri sahada mevcut ekipmanlarının uzaktan izlenebilmesi ve

kontrolü için halihazırda SCADA sistemleri kullanmakta veya SCADA sisteminin tesis
edilmesi yönünde çalışmaktadır. Yerleşik SCADA sistemine sahip bölgelerde ekipman
çeşitliliği ve geniş sorumluluk bölgesi ekipmanların birbiri ve merkezi işletme ile sağlıklı
haberleşmesini zorlaştırmakta, sistemin izlenebilirliğini ile kontrolünü riske atarak sistemi
karmaşık ve işletilemez bir noktaya doğru sürüklemektedir.

SAKARYA EDAŞ sorumluluk bölgesinde gerçekleştirilecek pilot uygulama ile büyük yükleri
ve geniş bir alanı besleyen bir DM için Akıllı Dağıtım Merkezi Kontrolcüsü uygulanması ve
şebekenin sadeleştirilerek kolaylıkla izlenebilir, kontrol edilebilir ve yönetilebilir ve yapıya
sahip olması amaçlanmaktadır.

FIRAT EDAŞ sorumluluk bölgelerinde ise uygulama ile uzaktan İzleme ve Kontrol
sistemlerine hızlı ve doğru bir geçişin belirlenecek pilot bölgede Akıllı Dağıtım Merkezi
Kontrolcüsü ile denenmesi amaçlanmaktadır.

Proje Kategori:

Şebeke İşletim

Proje Şirketleri:

Fırat Elektrik Dağıtım AŞ

Proje Süresi:

18 Ay
16. Enerji Nakil Hatlarında Kullanılan Direk Tiplerinin Yeni Nesil Enerji Dağıtım
Sistemine Uyumlu Hale Getirilmesi ve Yerli Program Yazılması Projesi (Ensoft)

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

TOROSLAR Elektrik Dağıtım AŞ

Projenin Amacı:

Enerji Nakil Hatlarında direk kaynaklı devrilme, çökme ve hat kopmalarıyla beraber yaşanan
dağıtım sıkıntıları ve İSG kazalarının önlenmesi için hali hazırda kullanılan direk yapılarında
gerekli yerlere yeni dizaynlar yapılması, sağlam görünen fakat metal yorgunluğuna uğramış,
aşınmış direklerin ve tip testlerindeki hatalardan kaynaklı arızalarının giderilmesi, direk
devrilmeleri ve hat kopmalarına karşı basit pratik takviye noktalarının belirlenerek
güçlendirilmesi, özellikle kış aylarında yaşanan buzlanma ve akabinde rüzgâr yüklerinin
etkisinin hesaplanarak coğrafyaya uygun direk tipi, kurulum şekli ve ömür tahminin yapılacağı
yerli bir program geliştirilerek, saha uygulamalarıyla beraber kalitenin yükseltilmesi
maliyetlerin azaltılması ve kesintilerin en aza indirilmesi amaçlanmaktadır.

Proje Kategori:

Malzeme Teknolojisi

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

15 Ay
17. Taşınabilir Portatif Araç Palet Sistemi

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

TOROSLAR Elektrik Dağıtım AŞ

Projenin Amacı:

Projenin amacı kış şartlarının yoğun geçtiği çalışma bölgelerinde dağıtım faaliyetleri ile ilgili
sahada yaşanan sıkıntılara müdahaleyi kolaylaştırmak, insan gücünün yetmediği durumlarda
kullanılmak üzere, yerli ve düşük maliyetli çok işlevli bir ürün gerçekleştirmektir. Yurt dışında
özellikle kış şartlarının ağır geçtiği Slav ülkelerinde benzer uygulamaların yapılarak her
sektörde yarar sağlandığı tespit edilmiştir.

Maddi kazanımın yanı sıra kalite artışı hızlı müdahale gibi aksiyonları da desteklemektedir.
Ürün tamamen yerli olarak dizayn edilecektir. Proje ile ucuz, portatif, çok işlevli, hafif, tüm
saha şartlarına uyum sağlayabilecek uygun fiyatlı bir ürün çıkarmak hedeflenmektedir.

Bu ürünle beraber ihtiyacı olan diğer Dağıtım firmalarının da kullanımına sunulabileceği ve

özellikle Toroslar, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu gibi bölgelerde hizmetin aksamadan
sağlanacağı düşünülmektedir. Tasarlanacak sistem, sadece kar değil, çamur, kum gibi
yüzeylerde de aktif olarak çalışabilmektedir.

Proje Kategori:

İş Sağlığı ve Güvenliği

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

12 Ay
18. İki Yönlü Enerji Paylaşımına Olanak Sağlayan ve Ödeme İmkanları Sunan Düşük
Karbonlu Konut Mikro Şebekesinin Geliştirilmesi(Energyshared)

Başvuru Sahibi Dağıtım Şirketi:

ULUDAĞ Elektrik Dağıtım AŞ

Projenin Amacı:

Proje ile günümüzün en büyük sorunlarından biri olan kısıtlı, yenilenemeyen ve çevreye zararlı
kaynaklardan üretilen enerjinin yerine, Güneş'ten elde edilen, yenilenebilir enerjiyi daha
verimli kullanıp, sistemlerde mevcut yenilenemeyen enerji tüketimini azaltmak
hedeflenmektedir. Proje kapsamında tahmini sonuçlar ve mevcut veri ile zenginleştirilen bir
ICT platformu geliştirilerek, güncel enerji sorunlarını kullanıcı katılımını artırarak ve küresel
seviyede dağıtık solar gücü paylaşılarak elimine edilmesi amaçlanmaktadır. Sağlanacak diğer
bir fayda ise yenilenebilir üretim santrallerinin üretim tahminleri ile ilgili bölgeden sorumlu
olan dağıtım şirketinin bilgi sahibi olmasını sağlamaktır.

Proje Kategori:

Dağıtıma Gömülü Sistemler

Proje Şirketleri:

Proje Süresi:

36 Ay