You are on page 1of 34

abülten AYLIK İLETİŞİM BÜLTENİ SAYI: 29 / KASIM 2020

ASELSAN
KONYA’DA
SARP GÖREVE ASELSAN TARİHİNİN EN ASELSAN, AR-GE’DE GÜCÜM MEMLEKETİM,
HAZIR YÜKSEK TELSİZ TESLİMATI HIZ KESMIYOR MESLEĞİM GELECEĞİM
www.aselsan.com.tr

youtube.com/ASELSANTV plus.google.com/+ASELSAN instagram.com/ASELSAN_resmi linkedin.com/company/ASELSAN twitter.com/ASELSAN facebook.com/ASELSAN

ASELSAN ELEKTRONIK SANAYI VE YAYIN KURULU İbrahim Tekin FOTOĞRAF YAYIN TARİHİ
TICARET A.Ş. ADINA YAYIN SAHIBI Nazmi Boşça Şeniz Uluçay Evren Barışık Sayı 29 - KASIM 2020
Prof. Dr. Haluk Görgün Esra Doğu Veysel Yücesoy Halil İbrahim Muştucu
Gülru Selçuk Filiz İbrahim Öztürk YAYIN İDARE ADRESİ
GENEL YAYIN YÖNETMENİ Tuna Güven HABER MERKEZİ Necdet Zabzun ASELSAN A.Ş. Mehmet Akif Ersoy Mahallesi,
Doç. Dr. Hakan Karataş Berkan Karakurt Kaya Akın 296. Cadde, No:16, Yenimahalle / ANKARA
Serkan Kekeç Hande Bilgin
SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Yılmaz Oktay Erkan Erdal ASELSAN A.Ş. Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’nın bir kuruluşudur.
İbrahim Bilekli Ayşegül Pişkin Evrim Erdoğan
D E Ğ E R L İ O KU Y U C ULA R

KONYA’DA
ÇALIŞMALAR HIZ
KESMIYOR
Konya’yı savunma sanayisinin merkezlerinden yapa-
cak ASELSAN Silah Sistemleri Fabrikasında çalışmalar
hızla sürüyor. Çok yakında açılışı yapılacak fabrikamızı
ASELSAN’a desteklerini her zaman gösteren Devletimi-
zin yetkilileri ile birlikte inceledik. Bu fabrika ve çevre-
sinde gelişen ekosistemin Konya bölgesine katkı sağ-
layacağına, ülkemize, dost ve müttefik kuvvetlere güç
vereceğine inanıyoruz.
Yakında açılacak olan ASELSAN
ASELSAN, uzun yıllardır cirosunun ortalama yüzde 7’sini
doğrudan Ar-Ge faaliyetlerine ayırıyor. Yıllardır süren
Konya Silah Sistemleri Fabrikası
bu çabanın meyvelerini özgün ürünlerimizde görüyo- ülkemize hayırlı olsun.
ruz. Turkishtime Dergisi tarafından “Türkiye’nin Ar-Ge
Harcamaları En Yüksek 250 Şirketi” araştırması yayınlan-
dı. Ar-Ge proje sayısında açık ara birinciliğini sürdüren
ASELSAN, 620 proje ile listede ilk sırada yer aldı. Ar-
Ge çalışanları bakımından da ASELSAN, 2019 yılı sonu “Türkiye’nin ASELSAN’ı” sadece askeri değil, ülkemizin
itibarıyla 4 bin 583 personel ile en çok araştırmacı is- teknoloji yoğun tüm ihtiyaçları için çözümler geliştirme-
tihdam eden şirket oldu. ASELSAN, genel listede ikinci ye devam ediyor. Bu çabaların sonucunda geliştirilen
sırada yer aldı. ürünler bizim ihtiyaçlarımızı karşılamanın yanı sıra ihra-
cat için de önemli bir potansiyel oluşturuyor. Türkiye’nin
ASELSAN tarihinin en yüksek telsiz teslimatı Ekim ayı ilk Elektrikli Tren Setlerine yönelik ASELSAN tarafından
içinde gerçekleştirildi. Savunma Sanayii Başkanlığı geliştirilen özgün sistemler (Tren Kontrol ve Yönetim
(SSB) ve ASELSAN arasında imzalanan Sayısal Haber- Sistemi ile Cer Sistemi) kritik bileşenler olarak nitelendi-
leşme Şebekesi (SHŞ) Projesi, Emniyet Genel Müdürlü- riliyor. Daha önceleri ithal edilen söz konusu sistemler,
ğünün Ankara ve İstanbul ili kullanıcılarına ses ve verinin ASELSAN tarafından yürütülen geliştirme faaliyetlerinin
entegre edildiği anahtar çözüm Milli Kriptolu DMR (Di- sonucunda yurt dışı pazarlara ihraç edilebilecek seviye-
gital Mobile Radio) Sayısal Telsiz Sistemini içeriyor. SHŞ ye geldi.
Projesi kapsamında bugüne kadar kırk binin üzerinde,
en yüksek sayıda kullanıcı terminali teslim edilerek, bu Ekim ayı içinde gerçekleşen şirketimiz ile ilgili güzel
rakam içinde yer alan yirmi binin üzerinde 3700 DMR el gelişmeleri sizlerle paylaşmaya çalıştık. Hep birlikte alın
telsizinin teslimatı yakın zamanda gerçekleştirildi. teri ve akıl teri dökerek çok daha iyi haberlerle buluş-
mak üzere saygılarımızı sunuyoruz.
66’ncı Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı birliklerinin
denetlemesinin ardından Milli Savunma Bakanlığımızın
sosyal medya hesaplarından bir fotoğraf yayımlandı. Selam ve sevgilerimle,
SARP Silah Sistemlerimiz bu paylaşımın en gözde ürünü
olarak ön planda yer aldı. Prof. Dr. Haluk GÖRGÜN
Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür
Ordumuzun gelecek nesil ihtiyaçları için elimizden ge-
len herşeyi yapmaya devam ediyoruz. Orta sınıf ikinci
seviye İnsansız Kara Aracı Projesi kapsamında SSB, Kara
Kuvvetleri Komutanlığı, ASELSAN ve KATMERCİLER fir-
ması katılımlarıyla çalışmalar başladı.

KASIM 2020 1
KONYA, ASELSAN İLE SAVUNMA
SANAYİNİN MERKEZİ OLACAK

KONYA, ASELSAN İLE SAVUNMA


SANAYİNİN MERKEZİ OLACAK

K
onya’yı savunma sanayisinin merkezlerinden kan, Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay,
yapacak ASELSAN Silah Sistemleri Fabrikasın- AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız ve AK Parti
da çalışmalar hızla sürüyor. Konya İl Başkanı Hasan Angı ile birlikte Konya Teknoloji
Endüstri Bölgesi’ndeki ASELSAN Silah Sistemleri Fab-
ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü rikasını ziyaret etti. Prof. Dr. Haluk Görgün, Konya’daki
Prof. Dr. Haluk Görgün, “Fabrika burada üretime başla- fabrikanın çok önemli bir yatırım ve Ar-Ge merkezi ol-
madan ASELSAN ile çalışan firmalar yavaş yavaş yer ki- duğunu vurguladı.
ralamaya başladılar. Burada kullanacağımız stabilize alt
sistemleri üreten bir şirketimiz taşındı ve ilk teslimatını Görgün, fabrikanın üretim, Ar-Ge ve mühendislik birim­
yaptı” dedi. lerinin ayrı ayrı inşa edilerek, seri üretimle Türkiye sa­
vunma sanayinin ihtiyacı olacak yeni nesil silah sistem­
AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız, Konya lerinin tasarlanacağı bir merkez olmasını planladıklarını
Teknoloji Endüstri Bölgesinde inşaatına başlanan anlattı. Fabrikada görevli personelin aynı zamanda sa-
ASELSAN Silah Sistemleri Fabrikasının, 17 Aralık’ta hada tecrübe edinerek, bu tecrübesini bilgiyle harman-
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla layacağına dikkati çeken Görgün, ASELSAN Konya Silah
açılmasının planlandığını bildirdi. Sistemleri Fabrikasının kendi tasarladığı ürünleri kendi
üretim bandından çıkarmayı hedeflediğini söyledi. Fab-
ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdü- rika henüz inşaat halindeyken bünyesindeki 78 perso-
rü Prof. Dr. Haluk Görgün; Konya Valisi Vahdettin Öz- nelin bir kısmının, havan sistemleri konusunda tasarım

2 ASELSAN a Bülten
yaptığını dile getiren Görgün, fabrikanın inşaatı dahi çalışan firmalar yavaş yavaş yer kiralamaya başladılar.
bitmeden kendisine özgün bir ürünün oluşmaya başla- Burada kullanacağımız stabilize alt sistemleri üreten bir
dığını bildirdi. Görgün, 1,5 milyon metrekarelik Konya şirketimiz taşındı ve ilk teslimatını yaptı. ASELSAN’ın 4
Teknoloji Endüstri Bölgesinin savunma sanayi, uzay ve bin tedarikçisi var. 4 bin firma ASELSAN ile çalışıyor. Bu
havacılık endüstrisi için Konya Büyükşehir Belediyesi ta- fabrikayla böyle bir ekosistemin Konya bölgesine kat-
rafından tahsis edildiğini anımsatarak, şöyle devam etti: kı sağlayacağına, ülkemize, dost ve müttefik kuvvetlere
güç vereceğine inanıyorum.”
“Burada 300 bin metrekarelik alan ASELSAN Konya Si-
lah Sistemleri Fabrikasına tahsis edildi. Bu alanın için-
de 63 bin metrekare kapalı alanlı bir üretim, Ar-Ge ve
mühendislik alanları inşa ediliyor. Biz çalışmaların her
dakikasını, Ankara’da arkadaşlarımızla rapor alarak, ver-
diğimiz sözü tutmaya gayret göstererek devam ediyo-
ruz. Nasip olursa, inşallah 17 Aralık’ta üretime geçecek
şekilde burada çalışmaları genişletmeye gayret gösteri-
yoruz. 5 tane üniversitenin olması, farklı alanlarda maki-
ne, silah üretimlerinin altyapılarının olması bu ekosiste-
min hızlıca gelişebilmesi için önemli bir veri bizim için.
Daha fabrika burada üretime başlamadan ASELSAN ile

KASIM 2020 3
PROJE AR-GE
SAYISI HARCAMASI

4583 620 2,975

ASELSAN, AR-GE’DE HIZ KESMIYOR


T
urkishtime Dergisi tarafından “Türkiye’nin Ar- ASELSAN; kritik teknolojik kabiliyetleri kendi mühendis
Ge Harcamaları En Yüksek 250 Şirketi” araştır- kadrosu ile özgün olarak geliştirmesi, ürünlerinde en
ması yayımlandı. ileri teknolojileri uygulaması ve sürdürülebilir Ar-Ge’ye
düzenli olarak yatırım yapmasıyla biliniyor. ASELSAN,
Ar-Ge proje sayısında açık ara birinciliğini sürdü- yüzde 59’u mühendis 8 bini aşkın çalışanı ile Ankara’da
ren ASELSAN, 620 proje ile listede ilk sırada yer aldı. üç ana yerleşkede faaliyetlerini sürdürüyor.
Ar-Ge çalışanları bakımından da ASELSAN, 2019 yılı
sonu itibarıyla 4 bin 583 personel ile en çok araştırmacı ASELSAN; Askeri ve Sivil Haberleşme Sistemleri, Radar
istihdam eden şirket oldu. ASELSAN, geçen yıl 2 milyar ve Elektronik Harp Sistemleri, Elektro-Optik Sistem-
975 milyon 377 bin 381 liralık Ar-Ge harcaması gerçek- leri, Aviyonik Sistemleri, Savunma ve Silah Sistemleri,
leştirdi. ASELSAN, yaptığı Ar-Ge yatırımlarını 2018 yılına Komuta Kontrol Sistemleri, Deniz Sistemleri, Ulaşım
nazaran %37,6 oranında artırmayı başardı. ASELSAN, Sistemleri, Güvenlik Sistemleri, Enerji ve Güç Yönetimi
genel listede ikinci sırada yer aldı. Sistemleri ve Sağlık Sistemleri gibi pek çok alanda tasa-

4 ASELSAN a Bülten
rım, geliştirme, üretim, entegrasyon, modernizasyon ve rı bildirimler ile Türkiye ihracat sıralamasındaki ilk 500
satış sonrası hizmetler dahil olmak üzere anahtar teslimi firma tarafından verilen bilgiler ve Borsa İstanbul şirket-
çözümler sunuyor. Giderek artan ihracatı ile ASELSAN; lerinin Kamuyu Aydınlatma Platformuna (KAP) yaptıkları
düzenli olarak yer aldığı dünyanın en büyük 100 savun- açıklamalardan yola çıkılarak hazırlandı.
ma sanayi kuruluşu listesinde her yıl daha da yükseliyor
ve 2020 itibarıyla 48’inci sırada yer alıyor. Araştırmanın temeli ise; firmaların 2019 yılında Ar-Ge
harcamaları, 2020 yılı için planlanan Ar-Ge harcamala-
Ar-Ge 250 Araştırması, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi rı, Ar-Ge personel sayısı, 2019 yılında Ar-Ge merkezle-
bu yıl da Ar-Ge’deki trendleri ortaya koyarken Türkiye- rinde alınan; patent sayısı, faydalı model sayısı, tasarım
nin katma değer yolculuğunun hangi noktada olduğu- tescil sayısı, marka sayısı ve 2019 yılı Ar-Ge desteklerin-
nu da gözler önüne serdi. Bu yılki rapor; T.C. Sanayi ve den yararlanma oranı oluşturdu.
Teknoloji Bakanlığından onaylı Ar-Ge merkezine sahip
firmaların Ar-Ge 250 araştırması kapsamında yaptıkla-

KASIM 2020 5
SARP GÖREVE HAZIR
N
ATO Harbe Hazırlık Denetlemesi ve Sertifikasyo- Tatbikatta ASELSAN SARP uzaktan kumandalı silah sis-
nu faaliyetleri kapsamında Çok Yüksek Hazırlık temi ile donatılmış onlarca BMC üretimi Vuran 4x4 tak-
Seviyeli Müşterek Görev Kuvveti (VJTF) 2021 Tu- tik tekerlekli zırhlı aracının olduğu fotoğraf Milli Savun-
gayı olarak görevlendirilen 66’ncı Mekanize Piyade Tu- ma Bakanlığı sosyal medya hesaplarından paylaşıldı.
gay Komutanlığı birliklerinin ANCA-20 (Anadolu Vaşağı
2020) Tatbikatı gerçekleştirildi.

6 ASELSAN a Bülten
KASIM 2020 7
MEHMETÇIĞE YENI NESIL ‘SAHRADA
YAŞAM ÜNITELERI’
K
ışla dışındaki askeri birliklerin ihtiyaçlarının hijye- yor. Başkanlık, ASELSAN’ın ana, Öztiryakiler’in alt yük-
nik şekilde karşılanması amacıyla geliştirilip, üre- lenici olarak görev aldığı proje kapsamında yeni nesil
tilen yeni nesil sahra yaşam üniteleri Türk Silahlı sahrada yaşam ünitelerini Mehmetçiğin hizmetine su-
Kuvvetlerine teslim ediliyor. nuyor. Muharebe sahası ve geri bölgesinde, istenen yer
ve zamanda harekatın hızına uyumlu olarak yer değiş-
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, Meh- tirme kabiliyetine sahip, hijyenik sahra muharebe hiz-
metçiğin vurucu gücünü artırmaya, olası tehditleri etki- met desteğini sağlamak amacıyla üretim ve geliştirme
siz hale getirmeye yönelik çalışmaların yanı sıra yaşam faaliyetleri devam eden bir takım sahrada yaşam ünitesi
koşullarının iyileştirilmesine yönelik de projeler yürütü- Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim edildi.

8 ASELSAN a Bülten
Sahrada yaşam üniteleri, tugay seviyesindeki bir birli- Güvenlik güçlerinin envanterinde bulunan kara, hava,
ğin muharebe hizmet desteğini sağlamak üzere harekat deniz vasıtaları ve milli/uluslararası taşıma araçlarıyla ta-
bölgelerinde kurulabilecek şekilde, mobil olarak üre- şınabilir altyapıya sahip, ISO standartlarında CSC serti-
tilen mutfak, fırın, banyo ve hijyen, çamaşır ve bulaşık fikalı konteyner yapıdaki üniteler, her türlü kötü hava ve
yıkama, soğuk hava, su arıtma ve depolama ünitelerin- çevre şartlarına dayanıklı olarak üretildi.
den oluşuyor.

KASIM 2020 9
ATOM KABULLERİ
3
5 mm Hava Savunma Sistemi Modernizasyonu ve temsilcilerinin katılımlarıyla Milli Savunma Bakanlığı Ka-
Parçacıklı Mühimmat Tedariki Projesi kapsamında rapınar Atış Test ve Değerlendirme Grup Komutanlığı
gerçekleştirilen ATOM 35 mm parçacıklı mühim- Atış Poligonunda başarıyla tamamlandı.
mat seri üretim çalışmaları tüm hızıyla sürüyor.
Kabulleri başarıyla tamamlanan 35mm parçacıklı mü-
ATOM 35mm parçacıklı mühimmat üçüncü grup tes- himmatın K.K.K.lığı envanterine girmesi çin sevkiyat iş-
limatlarına yönelik kabul faaliyetleri, Savunma Sanayii lemlerine başlandı.
Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı (K.K.K.lığı)

10 ASELSAN a Bülten
ASELSAN TARİHİNİN EN
YÜKSEK TELSİZ TESLİMATI
S
avunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve ASELSAN
arasında imzalanan Sayısal Haberleşme Şebekesi
(SHŞ) Projesi, Emniyet Genel Müdürlüğünün An-
kara ve İstanbul ili kullanıcılarına ses ve verinin entegre
edildiği anahtar çözüm Milli Kriptolu DMR (Digital Mo-
bile Radio) Sayısal Telsiz Sistemini içeriyor.

SHŞ Projesi kapsamında bugüne kadar kırk binin üze-


rinde, en yüksek sayıda kullanıcı terminali teslim edile-
rek, bu rakam içinde yer alan yirmi binin üzerinde 3700
DMR el telsizinin teslimatı yakın zamanda gerçekleşti-
rildi.

ASELSAN tarihinde yirmi binin üzerinde cihaz, tek ka-


bulde yapılan en yüksek sayıda telsiz teslimatı rekoru
olma özelliğini taşıyor.

SHŞ Projesinde tüm malzeme teslimatları tamamlana-


rak saha teslimatlarında yaklaşık yüzde altmış seviyele-
rine ulaşıldı.

Emniyet Genel Müdürlüğü ile birlikte geliştirilen ve


kurumun ZAFER ismini verdiği 3700 DMR el telsizi,
kompakt ve pratik yapısıyla kullanıcı memnuniyeti ka-
zanmasının yanında nitelikli endüstriyel tasarımı ile
ASELSAN’da ilk Design Turkey İyi Tasarım Ödülü kaza-
nan ürünümüz oldu.

KASIM 2020 11
GÜNEŞ ENERJİLİ YERLİ KAMERALAR
MEHMETÇİĞİN HİZMETİNDE
T
erörle mücadele harekâtında etkinliğini artıran ve ASELSAN ve alt yüklenici KOBİ’lerin katkısı ile geliştiri-
birbiri ardına yapılan operasyonlarla yurt içinde len güneş enerjisi ile şarj olabilen ve kablosuz görüntü
ve yurt dışında geniş bir bölgede alan kontrolü aktarabilen sistemler ile gece ve gündüz görüntü alabi-
sağlayan Mehmetçiğe, yenilenebilir enerji beslemeli, len kameraları yerli imkânlarla üretildi.
taşınabilir gözetleme ve görüntü aktarma, mobil enerji
üretim ve depolama sistemleri sağlanmaya başlandı. Uzun yıllardır termal gece görüş kameralarını yerli im-
kânlarla TSK’ya sağlayan ASELSAN, SSB öncülüğünde
Savunma Sanayii Başkanlığının ASELSAN ile imzaladığı yeni geliştirdiği Ekinoks kamera ailesiyle gündüz kame-
sözleşme kapsamında hudut hattında ve ilerisinde ku- ra sistemlerini de terörle mücadele harekatı bölgesinde
rulumu yapılmakta olan modüler üs bölgeleri ile birlikte güvenlik güçlerinin kullanımına sunmaya başladı.
geliştirilen güneş enerjili kamera sistemleri ile sarp ve
ulaşımı güç arazilerde konuşlandırılan üs bölgelerinin Proje kapsamında sahadaki ihtiyaçlara yönelik milli ola-
gözetleme yetenekleri önemli ölçüde artırıldı. rak üretimi yapılan diğer bir sistem olan mobil enerji
üretim ve depolamaya yönelik yenilenebilir enerjiye
Kolay taşınabilen, 15 km.’ye kadar kablosuz görüntü ak- dayalı hibrit güç destek üniteleri sayesinde üs bölgele-
tarabilen ve ilave bir enerji kaynağına ihtiyaç duymayan, rindeki drone, telsiz, batarya ve optik sistemlerine yöne-
elektronik karıştırmaya karşı programlanabilen, hareket lik güç ihtiyaçları kesintisiz bir şekilde sağlanıyor.
tespit özelliğine sahip söz konusu sistemler, üs bölgele-
rinde kullanılan diğer keşif ve gözetleme sistemleri için Savunma Sanayii Başkanlığımız yerli ve milli savunma
de kullanılabiliyor. sanayii ürünleri ile, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Güvenlik
Güçlerimizin icra ettiği kapsamlı operasyonlara destek
olacak şekilde etkin çözümler sunmaya devam ediyor.

12 ASELSAN a Bülten
SİLAHLI İNSANSIZ KARA ARACI
MİLLİ OLARAK GELİŞTİRİLİYOR
O
rta sınıf ikinci seviye İnsansız Kara Aracı Projesi görev alacak. Mikroelektronik Güdüm ve Elektro-Optik
kapsamında, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), (MGEO) Sektör Başkanlığı tarafından yürütülen projede
Kara Kuvvetleri Komutanlığı, ASELSAN ve KAT- silah sistemi Savunma Sistem Teknolojileri (SST) Sektör
MERCİLER firması katılımlarıyla proje başlangıç toplan- Başkanlığı tarafından sağlanacak.
tısı gerçekleştirildi.
Bu proje ile silahlı insansız kara aracının milli olarak ge-
Proje; keşif, gözetleme, hedef tespiti yapabilen ve üze- liştirilmesi amaçlanıyor. Geliştirilecek insansız sistem;
rine değişik silah sistemleri ile ihtiyaç duyulan başka tehlikeli sahalarda keşif, gözetleme yapabilecek, gerek-
sistemlerin takılabildiği, uzaktan komuta edilebilen, tiğinde tehditlere karşı üzerinde bulunacak silah sistemi
otonom olarak kullanılabilen, üstün hareket kabiliyetine DUAL SARP ile sahayı ateş altına alarak kontrol sağlaya-
sahip insansız kara aracı geliştirilmesi ve seri üretimini cak. Otonom devriye atabilecek, karıştırma altında oto-
içeriyor. nom geri dönüş özelliği ile savunma etkinliği en üst dü-
zeye çıkarılmış olacak. Geliştirilecek olan silahlı insansız
Savunma Sanayii Başkanlığının tedarik makamı oldu- kara aracının, sahadaki diğer insansız hava ve kara
ğu projede kullanıcı makam olarak Kara Kuvvetleri Ko- sistemleriyle de entegre olarak, kullanıcıya muharebe
mutanlığı yer alıyor. ASELSAN’ın ana yüklenici olduğu sahasında büyük avantaj sağlayacağı değerlendiriliyor.
projede KATMERCİLER firması platform üreticisi olarak

KASIM 2020 13
ASELSAN’DAN YENİ SÖZLEŞME

E ndonezya sahilleri, ASELSAN Uzaktan Komutalı Stabilize Top Sistemleri ile korunacak. ASELSAN, Endonezya’nın
deniz platformu kullanımına yönelik yeni bir satış sözleşmesi imzaladı.

MILLILEŞTIRMEYE DEVAM
S avunma sanayisinde dışa bağımlılığın azaltılması yönünde sürdürdüğümüz millileştirme çalışmalarımız hız
kesmeden devam ediyor. Yurt dışından alımını yaptığımız ve ihracat lisansına tabi “Santrifüj Fan”, Milpower
firması üzerinden millileştirildi.

14 ASELSAN a Bülten
HAREKET KONTROL SISTEMLERI IÇIN
YÜKSEK PERFORMANSLI
ALGORITMA ÇALIŞMASI
S
avunma Sistem Teknolojileri (SST) Sektör Başkan- etkenlerden yüksek oranda etkilenir. Yapılan çalışmada
lığı, Servo ve Stabilizasyon Teknolojileri Tasarım sürtünme etkilerinin en aza indirilmesi amacıyla Yüksek
Müdürlüğü personeli Furkan Güç ve Zafer Yum- Mertebeli Sinüzoidal Girdi Tanımlayıcı Fonksiyonları
rukçal, Bilkent Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölü- (Higher Order Sinusoidal Input Describing Functions)
mü ve Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile yürütülen kullanılarak doğrusal olmayan sistem tanılama yöntemi
Savunma Sanayii için Araştırmacı Yetiştirme Programı kullanıldı. Bu sayede en uygun ileri besleme kompan-
(SAYP) hareket kontrol çalışmaları kapsamında yenilik- zasyonu tasarımı örnek bir hareket platformu için tanım-
çi bir sürtünme giderme algoritması geliştirildi. Yapılan landı. En uygun ileri besleme yöntemi kullanıldığında
çalışmalar, mekatronik ve kontrol alanlarında en prestijli hareket platformlarının en kritik sorunlarından biri olan,
yayınlardan olan “Mechatronics” dergisinin Kasım 2020 sürtünme kaynaklı tutma-bırakma hareketi (stick-slip
sayısında yer alacak. motion) önemli ölçüde giderilmiş oldu.

Sıkı referans takibi ve bozucu etki giderme gereklerine


sahip olan hareket platformları, sürüş hattındaki sürtün-
me ve boşluk etkileri gibi doğrusal olmayan dinamik

KASIM 2020 15
GÜCÜM MEMLEKETİM, MESLEĞİM
GELECEĞİM
A
SELSAN, uzun yıllardır meslek liseli ve üni- ATİK Programı ile ASELSAN teknisyenlik ihtiyacının
versiteli gençler için en cazip mesleki eği- metodolojik bir program ile karşılanması, meslek lise-
tim ve staj yeri olma özelliğini koruyor. 45 lerinin öneminin artırılarak tercih edilmesini sağlayacak
yıl içinde on binlerce genç mesleğe ilk adımını uygulamaları içeren bir yetenek programı oluşturul-
ASELSAN ile attı. ması, savunma sanayi için önemli bir istihdam kaynağı
sağlanması, meslek lisesi öğrencilerinin verilen eğitim-
“Gücüm Memleketim, Mesleğim Geleceğim” mottosu ler ve görevler ile teknik ve kişisel gelişimlerine destek
ile başlatılan ASELSAN’ın teknik kuşağı ATİK Programı olunması hedefleniyor.
ile 2020-2021 eğitim öğretim döneminde 12’inci sınıfta
öğrenim gören 180 meslek lisesi öğrencisine teknoloji- Program ile dönem projeleri, yetenek testleri ve kişisel
nin kapıları açıldı. gelişim eğitimleri ile öğrencilerimizin zihinsel becerile-
rinin geliştirilmesi, iş başı ve teknik eğitimler ile öğren-
Türkiye’de meslek lisesi öğrencileri için hazırlanan ilk cilerimizin psikomotor ve el becerisi kazanmaları, öğ-
yetenek ve gelişim programı olan ATİK ile gençler, rencilerimizin ASELSAN sosyal sorumluluk projelerinde
Haziran ayına kadar sürecek olan program boyunca yer alarak ve ASELSAN değerleri aracılığıyla duyusal
ASELSAN çalışanları olan mentörlerinden; ASELSAN becerilerin geliştirilmesi program kazanımları olarak
kültürünü deneyimleme, teknolojiye yön veren projeler- hedefleniyor.
de yer alma ve meslek öğrenme fırsatı bulacak. Liseliler,
elektrik elektronik teknolojisi, makine teknolojisi, metal Mesleki eğitim programı ders yılı boyunca öğrencilerin
teknolojisi gibi çeşitli alanlarda ASELSAN’da mesleki okulları tarafından belirlenmiş işletme günlerine göre
eğitim görecek. Yetenek programının sonucunda ba- devam edecek.
şarılı olan gençler ASELSAN’ın işe alımlarında öncelikli
olarak değerlendirilecek.

16 ASELSAN a Bülten
ASELSAN AKADEMİ İLK
MEZUNLARINI VERDİ,ŞİMDİ
TEZLERİ YARIŞIYOR!

2
017 yılı güz döneminde lisansüstü eğitim faaliyet- Her yıl geleneksel hale getirmeyi planladığımız
lerine başlayan ASELSAN Akademi, ilk mezunları- ASELSAN Akademi Tez Yarışması, mezunlarımızın tez-
nı bu yıl veriyor. Gerçekleştirdikleri tez çalışmala- lerinin ASELSAN’a katma değerini ve akademik fayda-
rıyla, ASELSAN’a önemli katkılar sağlayan kırk ASELSAN larını değerlendirmek üzere bu yıl ilk defa yapılacak.
Akademi mezunumuzu kutluyoruz. ASELSAN ve programda yer alan dört üniversitenin
ASELSAN Akademi kurulu temsilcilerinden oluşan top-
Bu dönem kaydolan 165 öğrencimizin de katılımıyla, lam yedi kişilik jüri, belirlenen kriterleri dikkate alarak
645 öğrencimiz ASELSAN Akademide lisansüstü eğiti- tezleri değerlendirecek. Yarışma çerçevesinde tezlerin
mine devam ediyor olacak. Bu dönem açılan ders sayısı bilimsel ve endüstriyel katkısı yanında, makale ve pa-
da önemli bir artışla 95’i bulacak. tent gibi çıktıları da dikkate alınacak ve sıralamada ilk
üçe giren teze, ASELSAN Akademi tez ödülü verilecek.
ASELSAN Akademide eğitim gören çalışanlarımız, tez
konularını, çalıştıkları projelerin kapsamında ya da ça- Bu yıl, ASELSAN Akademi paydaşlarından olan Gazi
lıştıkları bölümlerin teknoloji yol haritasına uyumlu Üniversitesinde düzenlenecek 3’ncü ASELSAN Akade-
olacak şekilde belirliyorlar. Bu sayede, araştırmaları mi çalıştayı açılışında, yarışma sonuçları ilan edilerek
ASELSAN’a doğrudan katma değer yaratıyor. kazananlara ödülleri verilecek.

KASIM 2020 17
a BİL-GE BILGI PAYLAŞIM PROGRAMI

A
SELSAN Öğrenme ve Gelişim Platformu için gönüllü oldu. Çalışanlarımızın birbirinden çok farklı
a BİL-GE 14 Kasım 2019 tarihinden itibaren tüm konularda sunmuş oldukları bilgi paylaşımlarıyla ilgili
çalışanların kullanımına açıldı. Pandemi sürecin- videoları çekildi ve Öğrenme ve Gelişim Uygulamaları
de yüz yüze eğitimlere ara verilmesi nedeniyle; çalışan- Müdürlüğünün yapmış olduğu program doğrultusunda
larımıza destek olmak ve a BİL-GE platformumuzda yer her hafta a BİL-GE’de yayınlanarak tüm çalışanlarımızla
alan dijital içeriklerimizin sayısını artırmak amacıyla Bilgi paylaşıldı.
Paylaşım Programımız başlatıldı.
Birliktelik ve gelişim değerlerimizin ışığında çalışanları-
Bilgisini, deneyimini ASELSAN’lılar ile paylaşmak iste- mızın katkılarıyla Bilgi Paylaşım Programımız hedefledi-
yen çalışma arkadaşlarımız programımıza katkı vermek ğimiz noktadan çok daha ileriye taşındı. Bilgi Paylaşım

18 ASELSAN a Bülten
Programı kapsamında 48 çalışanımızın 69 konu başlı- Sağlık Sistemleri (UGES) Sektör Başkanı ve Genel Mü-
ğında bilgi paylaşım videoları hazırlandı. Bilgi Paylaşım dür Yardımcısı İbrahim Bekar, Savunma Sistem Tekno-
Programında bugüne kadar sunulan eğitimlerin izlen- lojileri (SST) Sektör Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı
me sayısı yüz bini aştı. Mustafa Kaval ve İnsan Kaynakları (İK) Direktörü Can
Demir katılım sağladı. Programa katılan yöneticilerimiz
Programa katkı sağlayan çalışanlarımıza teşekkür etmek programa katkı sağlayan çalışanlarımızla etkinliklerimiz-
üzere Bilgi Paylaşım Programı etkinlikleri Akyurt, Gölba- de bir araya gelerek a BİL-GE ve Bilgi Paylaşım Programı
şı ve Macunköy yerleşkelerimizde gerçekleştirildi. ile ilgili görüşlerini paylaştı.

Etkinliklere; ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü
Müdürü Prof. Dr. Haluk Görgün, Kurumsal Yönetim Ge- Prof. Dr. Haluk Görgün Bilgi Paylaşım Programına katkı
nel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Hakan Karataş, Teknoloji sağlayan çalışanlara İK Direktörlüğü tarafından hazırla-
ve Strateji Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. nan ve kendinden çok başkalarını düşünen anlamında
Mehmet Çelik, Miroelektronik Güdüm ve Elektro-Op- eski bir kelime olan “diğerkam” ile adlandırılmış olan
tik (MGEO) Sektör Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı hediyeleri vererek, sunulan dijital eğitimlerle ilgili çalı-
Prof. Dr. Sezai Elagöz, Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri şanlardan bilgi aldı ve kendilerine programımıza olan
(HBT) Sektör Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı Bay- katkıları için teşekkür etti.
ram Gençcan, Ulaşım, Güvenlik, Enerji, Otomasyon ve

KASIM 2020 19
RAYLI SISTEMLERIN KRITIK BILEŞENLERINDE
“İTHALATTAN İHRACATA…”
T
ürkiye’nin 160 km/sa lik ilk Elektrikli Tren Setleri- etmek için kodlanan GUI’ler ile yaklaşık 330 bin satır
ne yönelik ASELSAN tarafından geliştirilen özgün kod yazıldı.
sistemler (Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi ile Cer
Sistemi) kritik bileşenler olarak nitelendiriliyor. Daha Elektrikli Tren Setlerinin kritik bileşenlerinden olan Cer
önceleri ithal edilen söz konusu sistemler, ASELSAN ta- Konvertörü ve Yardımcı Güç Ünitesi, Dişli Kutusu, Cer
rafından yürütülen geliştirme faaliyetlerinin sonucunda, Motoru ve Transformatörü için ASELSAN tarafından
yurtdışı pazarlara ihraç edilebilecek seviyeye geldi. anahtar teslim çözümler oluşturuldu.

Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi (TKYS), trenin merke- Cer Konvertörü ve Yardımcı Güç Ünitesi ASELSAN tara-
zi yönetimini sağlayan “beyin” niteliğinde olup özgün fından, diğer cer sistemi ile ilgili alt sistemler yerli firma-
yazılım, donanım ve algoritmalar ile yüksek güvenli- larla birlikte milli imkanlarla geliştirildi.
ği sağlayacak şekilde tasarlandı. TKYS temelde aracın
hızlanma, yavaşlama (frenleme), durma, kapı kontrolü, ASELSAN yerleşkesindeki test altyapılarında test edilen
yolcu geçişleri ve ışıklandırma gibi hayati öneme sahip donanım ve yazılımlar daha sonra üretilen ilk tren seti-
işlevlerini denetlerken, iklimlendirme ve yolcu bilgilen- ne entegre edilerek araç üstü testlere son hızla devam
dirme gibi konfora yönelik alt sistemleri de yönetiyor. ediliyor.
Modüler yapıda tasarlanan ve yüksek emniyet ile güve-
nilirlik seviyesine sahip olan TKYS bilgisayarı; mimarisi,
kontrol, emniyet ve güvenilirlik algoritmaları, donanımı
ve gömülü yazılımı ile tümüyle özgün olarak geliştirildi.

TKYS donanımları, sistem senaryoları, araç yazılımı ve


diyagnostik bilgisayar ASELSAN tarafından özgün ola-
rak tasarlandı ve geliştirildi.

Bu süreçte yetmişten fazla ASELSAN mühendisi görev


alarak otuz temel senaryo grubunu oluşturdu ve kod-
ladı. Geliştirilen senaryo kodları, kullanıcı arayüzleri, ya-
zılım test kodları ve kod geliştirme sürecini otomatize

20 ASELSAN a Bülten
MGEO SEKTÖR BAŞKANLIĞI
AQAP-2310/2210/2110 SERTİFİKASYON
ARA DENETİMİ

M
illi Savunma Bakanlığı (MSB) denetim heyeti Kapanış toplantısında, MGEO Sektör Başkanlığının
tarafından yapılan Mikroelektronik Güdüm ve 2019-2020 yıllarında yürüttüğü iyileştirme faaliyetleri
Elektro-Optik (MGEO) kalite yönetim sistemi- ile kalite yönetim sistemi gözden geçirme faaliyetlerinin
nin AQAP-2310/2210/2110 standartlarına göre sertifi- etkin olarak yürütmesi kalite yönetim sisteminin kuvvetli
kasyon ara denetimi başarıyla tamamlandı. yönleri olarak belirtildi. Tetkik sonucunda denetim ekibi
belge devamlılığının uygun olduğunu bildirdi.

KASIM 2020 21
HBT SEKTÖRÜ 2020 1’İNCİ DÖNEM
YÖNETİM GÖZDEN GEÇİRME
TOPLANTISI
H
aberleşme ve Bilgi Teknolojileri (HBT) Kalite Yö- • Süreç Değerlendirmeleri,
netim Direktörlüğü tarafından organize edilen • Projelerin Değerlendirilmesi,
HBT sektör başkanlığı 2020 yılı 1’inci dönem Yö- • Ürün Performansı,
netim Gözden Geçirme (YGG) Toplantısı, internet üze- • Tedarik Faaliyetleri ve Tedarikçi Değerlendirmesi
rinden gerçekleştirildi. • Yalın Üretim Çalışmaları
• Kalite Yönetim Sistemi Analizi
HBT Sektör Başkanı, HBT Yürütme Kurulu, HBT müdür- başlıklı sunumlar yaptı. Sunumlar esnasında katılımcıla-
leri ve HBT süreç sahipleri olmak üzere toplantıya 66 rın görüş ve önerileri alınarak çözüm önerileri oluştu-
kişi katıldı. ruldu.

13 Şubat 2020’de yapılan 2019 yılı Yönetim Gözden Son bölümde önce Kalite Yönetim Direktörü Ayşegül
Geçirme Toplantısının ardından Covid-19 nedeniyle Pişkin bir değerlendirme konuşması yaptı. Kalite Yöne-
ertelenen 2020 yılı 1’inci dönem YGG toplantısı, HBT tim Sisteminde önemli gelişmeler olduğunu, son dö-
Sektör Başkanı Bayram Gençcan’ın açılış konuşması ile nemde özellikle yalın üretim uygulamalarında güzel ka-
başladı. HBT Sektör Başkanı, 2019 sonlarında yapılan zanımlar olduğunu ancak halen önemli iyileştirmelerin
organizasyonel değişikliklerle başlayan 2020 yılında de yapılması gerekliliğini dile getirdi.
Covid-19 nedeniyle HBT sektörü faaliyetlerinde işgü-
cü kayıplarına, teslimat problemlerine dikkat çekerek Kapanış konuşmasını ise HBT Sektör Başkanı Bayram
bu sorunların üstesinden gelebileceğimizi belirtmiş, Gençcan yaptı. Kapanış konuşmasında YGG toplan-
yılsonuna kadar hedeflerimize odaklanmamızı ve mo- tılarında görüşülen konuların iyileştirme yapmak için
tive olmamızı isteyerek, HBT sektörünün karnesi olarak önemli fırsatlar verdiğini, bu konularda yapılacak iyileş-
nitelendirdiği YGG toplantılarının önemine vurgu yaptı. tirmelerin süreçlerimiz ve ürünlerimiz üzerinde olumlu
ve kalıcı etkileri olacağını belirtti. Bu toplantıda alınan
Açılış konuşmasının ardından Kalite Yönetim Direktörü kararların hızla hayata geçirilmesinin HBT sektörü için
Ayşegül Pişkin ve Program ve Tasarım Kalite Yönetim önemli olduğunu vurguladı. Tüm çalışmalarda emeği
Müdürü Sümeyra Günel; geçen ekiplere teşekkür etti.
• Kalite Standartları Kapsamında Değerlendirme,

22 ASELSAN a Bülten
SST SEKTÖR BAŞKANLIĞI KENDINI
GELECEĞE TAŞIYACAK
PROJELERI BELIRLEDI
T
eknoloji Yol Haritası ve Yatırım Planı (TYHYP) ha- Teknolojik gelişim sürecinde Ar-Ge’nin önemini öne çı-
zırlık çalışmaları kapsamında Savunma Sistem karan ve paydaşlar arası iş birliği ve uzlaşı, katılımcılık
Teknolojileri Sektör Başkanlığımızca Teknolojik ile saydamlık esaslarına dayalı olarak kurgulanan SST
Gelişim ve Öz Kaynaklı Ar-Ge Projeleri Çalıştayı düzen- teknoloji yetkinlik yönetişim modeli çerçevesinde yü-
lendi. Üç ayrı seansta toplamda yüze yakın katılımcıyla rütülen çalıştayda sektör başkanlığının hedeflediği 41
ve SST Teknoloji Yetkinlik Kurulu Başkanlığında ger- ana teknoloji alanı üzerinde değerlendirmeler yapıldı.
çekleştirilen çalıştayda paydaşlar tarafından yirmi sekiz Teknolojik gelişimin sistematik şekilde planlanması, ge-
proje önerisi sunum gerçekleştirildi. Önerilen projeler; lişim hedeflerine ulaşımın izlenmesi, hedeflerden sap-
yenilikçilik, millileştirme, ticarileştirme, yatırım getirisi manın değerlendirilerek yeniden hedefe hizalanması
temel kriterlerine göre değerlendirilerek 2021 - 2025 amacıyla SST Sektör Başkanlığı içinde TYHYP’nin etkin
TYHYP’de yer alacak Sektör Başkanlığı projeleri belir- olarak kullanımı hedefleniyor.
lendi.

KASIM 2020 23
SAVNET HIZMETE ÖZEL BÜYÜK
BOYUTLU VERI PAYLAŞIM PLATFORMU

H
izmete özel gizlilik seviyesindeki çalışmalarda milli ağ (IntrAnet ağı) üzerinden hızlı, verimli ve güvenli
verimliliğin ve veri güvenliğinin artırılması ama- çalışma imkânı sağlanmış oldu. Bu platform üzerinde
cıyla kurulan SavNet ağı üzerinde diğer savunma projelere, firmalara göre portaller oluşturulup yetkilen-
sanayi firmaları ile büyük veri paylaşımı amaçlı kurulan dirmeler ile ortak çalışmalar ve veri transferi yapabilir.
platform devreye girdi.

Savunma sanayi şirketleri; Savunma Sanayii Başkanlığı


(SSB), TAI (TUSAŞ), ROKETSAN, HAVELSAN, TEİ, STM,
TÜBİTAK-BİLGEM ve TÜBİTAK SAGE ile hizmete özel
gizlilik seviyesinde verilerin paylaşılması amaçlı kuru-
lan büyük veri paylaşım platformu ile ortak projelerde

24 ASELSAN a Bülten
24 EKIM
ULUSLARARASI
İKLIM DEĞIŞIKLIĞI
ILE MÜCADELE
GÜNÜ
KASIM 2020 25
TS EN ISO 50001:2018 ENERJI YÖNETIM
SISTEMI ÇALIŞMALARI
T
S EN ISO 50001:2018 sertifikasyon çalışmala- TS EN ISO 50001:2018 enerji yönetim standartlarını
rı, Kurumsal Yönetim Genel Müdür Yardımcısı tanımlayan ve şirketimizin hedefleri arasında bulunan
Doç. Dr. Hakan Karataş ve genel müdür yardım- ISO 50001:2018 belgesi, sağlayacağı faydaların yanın-
cılıkları temsilcilerinin katılımı ile Altyapı ve Tesisleri da bir gerekliliktir. Belgenin alınması ile şirketimiz ener-
Direktörlüğü koordinasyonunda, Akyurt tesislerinde jiyi verimli kullanma, enerji giderlerini düşürme, çevre
icra edildi. gerekliliklerini karşılama ve riskleri belirleyip yönetme
konusunda kazanımlar sağlayacak.

26 ASELSAN a Bülten
REHİS AS9100 YENIDEN
BELGELENDIRME DENETIMI

Y
önetim sistemini uluslararası standartları ör- SGS Türkiye Belgelendirme Kuruluşu tarafından dü-
nek alarak geliştirmeye ve iyileştirmeye de- zenlenen ve denetçiler Serdar Aksoylar ve Cem Müf-
vam eden Radar ve Elektronik Harp Sistemleri tüoğlu tarafından gerçekleştirilen yeniden belgelen-
(REHİS) Sektör Başkanlığı, 2011 yılından bu yana sahip dirme denetimine, REHİS Kalite Yönetim Direktörlüğü,
olduğu AS9100D Havacılık, Uzay ve Savunma Sanayii Üretim Direktörlüğü ve Test ve Doğrulama Direktörlü-
Organizasyonları için Kalite Yönetim Sistemi Gerekleri ğü katılım sağlarken; Kurumsal Yönetim Genel Müdür
Belgesini, 4-8 Mayıs 2020 tarihleri arasında gerçek- Yardımcılığı Gölbaşı Yerleşkesi Teknik Altyapı Müdürlü-
leştirilen uzaktan denetimle dördüncü kez almaya hak ğü de destek verdi. Belge Temmuz 2023’e kadar geçer-
kazandı. Pandemi koşulları nedeni ile ertelenen üretim, liliğini koruyacak.
teslimat, tesis ve kalibrasyon fonksiyonlarının yerinde
denetimi ise Gölbaşı yerleşkesinde ve Macunköy yer-
leşkesi REHİS lehimleme atölyesinde gerçekleştirildi.

REHİS; ISO9001:2015, AQAP2310 Baskı B, AQAP 2110


Baskı B, CMMI-DEV v1.3 Seviye 3, ISO17025:2017 ÇKT
ve ISO17025:2012 EMC belgelerine sahip bulunuyor.

KASIM 2020 27
GÖLBAŞI YERLEŞKESİ SOSYAL ALANI

D
oğayı gelecek nesillere aktarılacak bir emanet isteyenlere doğayla iç içe bir park alanı sunuyor.
olarak görme inanç ve sorumluluğumuzun bir
yansıması olan ve BİRLİKTELİK değerimizi güç- • Misafirlerinizle lezzetli yemekler yapabileceğiniz
lendirecek Sosyal Alanımıza, ASELSAN ailesinin göster- mangal alanları,
diği yoğun ilgiyi sizlerle paylaşmak istedik.
• Yürüyüş yapmak isteyenler için doğayla iç içe yürü-
Sosyal Alanda bir günde ağırladığımız en yüksek misa- yüş parkuru,
fir sayımız 968 kişi ile Ekim ayı içerisinde gerçekleşti.
• Her yaştan çocuğumuzun keyifle oyunlar oynayabi-
Toprakla buluşmamızı sağlayan 65 adet hobi bahçemiz leceği çocuk parkı ve eğlence alanları,
birbirinden lezzetli ürünleri vermeye başladı.
Sosyal Alanımızın sizlerle çok daha güzel olacağına
Harika manzarasıyla gölet, şehrin gürültüsünden uzak- olan inancımızla, AİLEMİZİN göstermiş olduğu ilgiye
laşmak, iş yoğunluğuna küçük bir ara verip nefes almak teşekkür ederiz.

28 ASELSAN a Bülten
KASIM 2020 29
30 ASELSAN a Bülten
KASIM 2020 31

You might also like