Videoxogos e

dinámicas de xogo en
educación
Aprendizaxe baseado no xogo
Serious games
Gamificación
Simulacións – xogos educativos
Almudena ALonso-Ferreiro
 VIDEOXOGOS
de Acción
- Shooters ou xogos de disparos de Aventura
-Plataformas -Survival horror
-Loita -Aventuras conversacionais
-Arcade -Hit n’Run (golpea e corre)
-Aventuras gráficas

Deportivos de Estratexia

de Simulación
Serious Games Xogos de Rol -Simuladores de naves
-Simuladores de sistemas
-Simuladores sociais
 APRENDIZAXE BASEADA NO XOGO

A aprendizaxe baseada en xogos ou Game-Based Learning (GBL) consiste na

utilización de xogos como vehículos e ferramentas de apoio á aprendizaxe, a
asimilación ou a avaliación de coñecementos.
Empréganse xogos, xa creados, co fin de poder aprender a través deles. Así, o
xogo convírtese en vehículo para afianzar conceptos. Nesta metodoloxía adquire
moita importancia o nivel de xugabilidade e divertimento do xogo en cuestión.
(Ibargoyen, 2018)

Usar xogos como SimCity, Civilization, World of Warcraft, Mineraft, etc. en

contextos educativos (Ardao, 2019), aproveitando o potencial motivacional e de
engagement destes recursos para traballar as diferentes disciplinas.
APRENDIZAXE BASEADA NO XOGO

Principio s

Motivación intrínseca (pola mera

satisfacción, sin incentivo externo)

Aprendizaxe a través de intenso disfrute e

diversión

Autenticidade

Autosuficiencia e Autonomía

Aprendizaxe experiencial
 APRENDIZAXE BASEADA NO XOGO
APRENDIZAJE BASADO EN EL JUEGO
Mecanismos que empregan os (video)xogos

Desafío e conflicto Fantasía Ciclo de

realimentación moi
curto

Percepción da Aumento progresivo Exploración libre (e

progresión da dificultade segura)
Fonte: Handbook: Videojuegos en el aula (2009)
 Exemplos

• Puntuación total
• Estrelas
• Novos paxaros
• Niveis extra

O concepto de Idade Mental

Civilization
SimCity
Europa Universalis
Age of Empires
PEGI: Estándares y clasificación
Violencia: O xogo contén representacións violentas

Linguaxe soez: O xogo contén palabras malsoantes

Medo: O xogo pode asustar ou dar medo a nenos e nenas

Sexo: O xogo contén representacións de desnudez e/ou comportamentos ou

referencias sexuais.

Drogas: O xogo fai referencia ou amosa o consumo de drogas (incluíndo alcol e

tabaco).
Discriminación: O xogo contén representacións discriminatorias, ou material
que pode favorecer a discriminación
Xogo: Xogos que fomentan o xogo de azar e apostas ou ensinan a xogar

Xogo en liña: O xogo pode xogarse en liña (online)

 A muller nos Videoxogos

http://www.mujeresenred.net/spip.php?article468

https://idus.us.es/xmlui/bitstream/handle/11441/31793/Pages%20from%20ebooks_II
_ICGC-Libro_actas_espanol-4.pdf?sequence=1&isAllowed=y
BUENO DORAL, Tamara y GARCÍA CASTILLO, Noelia (2012). Estereotipos de género y
videojuegos: análisis de la imagen de la mujer transmitida en sus carátulas. En J.C. Suárez
Villegas (coord.), Libro de actas del I Congreso Internacional de Comunicación y Género
(pp. 1491- 1507). Sevilla: Universidad de Sevilla.
 SIMULADORES

Xogos para imitar situacións e escenarios da vida real con propósito de

aprendizaxe e entrenamento (Ardao, 2019)

Os simuladores reproducen sensacións e experiencias que na realidade

poden chegar a suceder.

Ofrecen interacción cun micro-mundo, en forma semellante á que se tería

nunha situación real, e a fonte de coñecemento.
Nunha simulación aínda que o micro-mundo soe ser unha simplificación
do mundo real, o alumnado resolve problemas, aprende procedementos,
chega a entender as características dos fenómenos e como controlalos,
ou aprende que accións tomar en diferentes circunstancias.
Experimentación sin riscos.
 SIMULADORES
• Simulador de carreiras, coches…: rFactor, GTR, GT Legends,
toca racer.
• Simulador de voo: Microsoft Flight Simulator
• Simulador de trens: Microsoft Train Simulator, Trainz , BVE
Trainsim .
• Simulador de vida ou de dinámica familiar: Los Sims,
Crusader Kings.
• Simulador político: Las Cortes de Extremapol. Democracy.
Political Machine. SimCity.
• Simulador de redes: Omnet++, ns2.
• Simulador clínico médico: Mediteca.
• Simuladores de escenarios específicos por disciplinas
Diferentes clasificacións de videoxogos clasifican o uso de simuladores, en función da súa
finalidade, en GBL ou en Serious Games.
 Os Simuladores potenciais na
formación en empresas

http://recursostic.educacion.es/fprofesional/simuladores/web/
 Serious Games
Serious Games ou Xogos Serios: Videoxogos con finalidade educativa. Creados e
deseñados con propósito educativo, con obxectivos concretos de aprendizaxe en
algunha disciplina.

Están pensados para unha función educativa. Estas funcións poden ser de diversos
tipos: o entrenamento de determinadas habilidades, a comprensión de procesos
complexos, sexan sociais, políticos, económicos ou relixiosos; tamén, unha
ferramienta moi útil para promocionar produtos, servizos, marcas ou ideas
comerciais.
Nos Serious Games o contido a ensinar é o prioritario en equilibrio coa posibilidade
de diversión. Están creados de forma explícita coa pretensión de ensinar (López
Raventós, 2016). Se ben non esquecen o carácter lúdico dos videoxogos.
Formar, sensibilizar, aprender sobre un determinado tema ou contido propio do
currículum escolar.

Videoxogos con obxectivos concretos de aprendizaxe nalgunha disciplina (Ardao,

2019)
Serious Games
 Ludificación / Gamificación
(Gamification)

Uso da forma de pensar do xogador

(game thinking) e das mecánicas do xogo
para enganchar aos usuarios na resolución
de problemas
Zichermann& Cunningham Gamification
by Design(2011)

https://www.youtube.com/watch?v=fhZOBzpB1zg
Mecánicas da Ludificación (Gamification)
 BreakoutEDU
(unha dinámica para gamificar)
Dinámica para gamificar unha sesión presencial ou síncrona(online).
Consiste en ir resolvendo retos ou problemas en equipo. Pode facerse en
versión competitiva, pero é especialmente importante a opción colaborativa,
onde todos os equipos ou grupos teñan que avanzar para resolver un reto
final común.
A recompensa final soe ser abrir a caixa ou candado final, máis que un
premio material que alí se poida atopar.
 GAMIFICACIÓN SERIOUS GAMES VIDEOXOGOS

SIMULADORES

Finalidade
Didáctica

Finalidade
Lúdica