Professional Documents
Culture Documents
Lecture 06
Lecture 06
Давталттай сэлгэмэл
Сэлгэмэл
Хэсэглэл
Өгөгдсөн бүтэц бүхий давталттай сэлгэмэл.
Давталттай хэсэглэл
Б. Батбаясгалан
2020.03.16
Агуулга
1 Үндсэн дүрмүүд
2 Давталттай сэлгэмэл
3 Сэлгэмэл
4 Хэсэглэл
6 Давталттай хэсэглэл
Нийлбэрийн дүрэм.
A ∩ B = Ø ба A, B нь төгсгөлөг олонлогууд бол
|A ∪ B| = |A| + |B|
байна.
Б. Батбаясгалан Математик Логик ба Дискрет Математик Хэрэглээний М
Үндсэн дүрмүүд
Давталттай сэлгэмэл
Сэлгэмэл
Хэсэглэл
Өгөгдсөн бүтэц бүхий давталттай сэлгэмэл.
Давталттай хэсэглэл
Теорем
A, B нь төгсгөлөг олонлогууд бол
|A ∪ B| = |A| + |B| − |A ∩ B|
байна.
A ∪ B нь A \ (A ∩ B) (энэ нь зөвхөн A-д орох элементүүд),
B \ (A ∩ B) (энэ нь ганцхан B-д ордог элементүүд) ба A ∩ B
гэсэн хос хосоороо үл огтлолцох гурван олонлогийн нэгдэл
болно.
болж батлагдав.
Ерөнхий тохиолдолд
X
m X
|A1 ∪ . . . ∪ Am | = |Ai | − |Ai ∩ Aj | + · · · +
i =1 1≤i <j≤m
X
+ (−1)k+1 · |Ai1 ∩ . . . ∩ A ik | + · · · +
1≤i1 <...<ik ≤n
+ (−1)n+1 |A1 ∩ · · · ∩ An |
Жишээ
Бодлого
Ангийн 42 сурагчийн 16 нь гүйлтээр, 24 нь хөл бөмбөгөөр, 15
нь шатраар, 11 нь гүйлт ба хөл бөмбөгөөр, 8 нь гүйлт ба
шатраар, 12 нь хөл бөмбөг ба шатраар, 6 нь дээрх 3 төрлөөр
зэрэг хичээллэдэг ба үлдэх сурагчид нь зөвхөн цанаар
хичээллэдэг бол хичнээн сурагч цанаар хичээллэдэг вэ?
Давталттай сэлгэмэл
Теорем
|X | = m бол X -ийн элементүүдээс зохиож болох бүх k- түүдийн
(k урттай үг ч гэдэг) тоо нь mk байна.
Ak(m) = mk
Жишээ
Бодлого
1, 2,. . .,9 цифрүүдээс хичнээн 5 оронтой тоо зохиож болох вэ?
Буулгалтын тоо
Теорем
|X | = k, |Y | = m бол X -г Y -д буулгасан бүх буулгалтуудын тоо
нь mk байна.
Жишээ
Бодлого
6 өөр чихрийг 3 хүүхдэд хичнээн янзаар хувааж өгч чадах вэ?
Бодлогууд
Сэлгэмэл
Сэлгэмлийн тоо
Теорем
Akm = m(m − 1) . . . (m − k + 1)
Жишээ
Жишээ
Ангийн 40 сурагчаас ангийн ахлагч, эвлэлийн үүрийн ба биеийн
тамирын зөвлөлийн даргыг хичнээн янзаар сонгож болох вэ?
Нэг хүн хоёр сонгууль зэрэг хүлээхгүй.
Теорем
|X | = k ≤ |Y | = m бол X олонлогийг Y -д буулгасан нэг утгатай
буулгалтуудын тоо нь Akm байна.
Хэсэглэл
m!
Cmk = (1)
k!(m − k)!
Жишээ
Жишээ 1
7 гүйгчээс 4 хүнтэй командыг хичнээн янзаар сонгож болох вэ?
Полиномын томьёо
m!
Cmk = = P(m − k, k) тул Ньютоны биномын томъёог
k!(m − k)!
X
m
m
(x + a) = P(m − k, k)x m−k ak
k=0
Жишээ
Жишээ 1
(a + b + c)3 -г задалж бич.
Жишээ
Жишээ 2
Хайрцаг бүрд 7 эдлэл орсон байхаар 28 өөр эдлэлийг 4
хайрцагт байрлуулах боломжийг:
а) хайрцгууд ялгаатай байх,
б) хайрцгууд ялгаагүй байх тохиолдолд тус тус бод.
28!
Дасгал ёсоор тийм бүх байрлалын тоо нь a) P(7, 7, 7, 7) =
(7!)4
1
болно. б) P(7, 7, 7, 7) болно.
4!
Давталттай хэсэглэл
Жишээ