You are on page 1of 298

Edizioni

Accademia Meletémata
Vivarium Novum Volume Π
Carmelo Consoli

Μελετήματα
Volume II

Edizioni Accademia
Vivarium novum
M M V ÍII
© Edizioni Accademia Vivarium novum 2008.
Contrada San Vito, 5,1-83048 Montella (Avellino),
tel. (+39) 0827 601643 - fax (+39) 0827 601132
info@vivariumnovum.it
www.vivariunmovum.it

Stampato in Italia - Printed in Italy.

ISBN 978-88-95611-23-5

É assolutamente vietata la riproduzione totale o parziale


di questa pubblicazione, c o s í come la sua trasmissione
sotto qualsiasi forma e con qualunque mezzo, anche
attraverso fotocopie, senza l ’autorizzazione scritta
dell’Accademia Vivarium Novum.

Stampa:
Eurograph s.r.l. - Napoli
Ccipitoio X V II Esercizi 1-2

Capitolo XVII

Η ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ

■ Dopo la prima lettura (linee 1-42)

17.1. Metti nella colorína giusta tutte le voci verbali della lettura, tranne i pre­
sentí.
Attenzione, qui e in séguito, agli accenti e agli spiriti.

Im fer fetti A o r is t i i A o r is t i II A o r is t i iii F uturi

17.2. Completa queste frasi, inserendoci le voci dei verbi tra parentesi che sono
richieste dal senso.

1. "O τε Δικαιόπολις και ó Φίλιππος είς τον λ ιμ έ ν α __________ (άφικ-


νέομαι), καί εκ τής ν ε ώ ς __________ (έκβαίνω) έζήτησαν οίνοπώλιόν
τι.
2. Εύρόντες αυτό δ εΐπ ν ο ν _______ (αίρέω).
3. Έ κεΐ __________ (κάθημαι) οίνον έπϊνον και τοΐς
(πάρειμι) (διαλέγομαι).
4. Έκεΐ (μανθάνω) οτι γυναΐκά τινα την γαστέρα
(νοσέω) μέλλει εις την Επίδαυρον (πορεύομαι).
5. Έ πει __________ (ακούω) τού ναυκλήρου ____________ (καλέω),
___________ (άνίστημι) και είς την ναύν έσπευσαν.
6 . Έ πει ό ναύκληρος αυτούς _____ (όράω), _______
________(βοάω) και
έκέλευσεν αυτούς (εισβαίνω, aor.) εις τό πλοΐον βουλόμε-

3
Esercizi 3-5 Capitolo X V II

νος α ύ τ ίκ α _________ _ (άποπλέω, aor.) και προ τής νυκτός __________


(άφικνέομαι, aor.)
7. Έπει πρώ τον__________ (είσβαίνω), οί ναύται τό π λ ο ΐο ν ___________
(λύω) και προς την θάλατταν __________ (προερέσσω) τά Ιστία
___________ (αϊρω).
8 . Ό δ’ άνεμος ο ύ ρ ιο ς______ (πνέω) διά των κ υ μ ά τω ν __________
(έλαύνω, aor.) τό πλοΐον ταχέως (πλέω).

17.3. Completa la tabella, scrivendo le altre voci del futuro indicativo.

I sing. πλεύσομαι
II sing.
III sing. ωφελήσει
I plur. λύσομεν
II plur. γνώσεσθε
III plur.

17.4. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quede della
colorína di sinistra.

γαστήρ 1. "O τε Δικαιόπολις και ό Φίλιππος εν τινι οίνοπωλίω


ούριος ___________ ήσθιον.
κάθημαι (part.) 2 . Έ κεΐ έγνωσαν γυναίκα τινα την _ _ _ _ _ νοσού­
οΐδα σαν και εις την Επίδαυρον μέλλουσαν πορεύεσθαι.
προερέσσω 3. Ή γυνή ήρετο τον Δικαιόπολιν _ _ _ _ _ προ τής
τυγχάνω νυκτός άφίξονται ____________ ού.
ή 4. Ό Δικαιόπολις άπεκρίνατο- «Ούκ _ _ _ ^ _ πότε-
πότερον ρον άφιξόμεθα ___________ ή αύριον.»
πρότερον 5. 'Ο άνεμος __________ λέγεται δτε εις πρώραν πνεΐ
τήμερον και τά ιστία ελαύνει.
6 . Εΐ ανέμου ούριου __________ τό πλοΐον, προ τής
νυκτός ή κ α ι ___________ άφίξεται.
7. Έ πει πάντες είς τήν ναύν είσέβησαν, οί δε ναύται
προς τήν θάλατταν.

17.5. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τι δει τόν τε Δικαιοπόλιδα και τον υίόν ποιήσαι έκ τής νεώς έκβάντας;

4
Capitolo X VI I Esercizio 6

2. Tí έποίουν έν τώ οίνοπωλίφ καθήμενοι;

3. Διά χί ή γυνή εις χήν Επίδαυρον έπορεΰετο;

4. Τί ή γυνή χόν Δικαιοπόλιδα ήρεχο;

5. Τί ό Δικαιόπολις άπεκρίναχο αύχή;

6 . Διά τί ό ναύκληρος έκέλευσεν αυτούς ευθύς είσβήναι;

7. Πότε εις χήν Επίδαυρον άφίξονχαι;

8 . Tí οί ναύχαι έποίησαν βουλόμενοι έκ χού λιμένος έκπλεύσαι;

■ Dopo le linee 43-117 della seconda lettura

17.6· Completa, in queste frasi, le voci verbali di futuro.

1. Ό Φίλιππος· «Τυφλός εις λοιπόν ε , ούκέτι ούν γεωργ__ούδε τούς


καρπούς καχασεί ούδε χά πρόβαχα θεραπεύ , άλλ’ ά ει λυπ^___
ούδε δακρύων ποχε παύ .»
5
Esercizio 7 Capitolo X V II

2. Ό δε Δικαιόπολις- «Μηδέν φοβού, ώ παΐ· ούκ αεί γάρ τυφλός έ


αύθις δέ γεωργ τούς καρπούς κατασεί καί τά πρόβατα θερα-
πεύ_ , ούκέτι ούν λϋπ___ και δακρύων παύ .»
3. Ή δε Μυρρίνη- «^Ω άνερ, ό παΐς ήμών κακοδαίμων αεί έ εί τυφλός
ών μηκέτι γεωργ__ , μηδέ τούς καρπούς κατασεί_____μηδέ τά πρόβατα
θεραπεύ ά λλ’ αεί λϋπ ούδέ δακρύων παύ .»
4. Ό δέ Φίλιππος· «Έγώ καί σύ, ώ πάτερ, κακοδαίμονες αεί έ___ , ούκέτι
γάρ άμα γεωργ ούδέ τούς καρπούς κατασεί ούδέ τά πρόβατα
θεραπεύ , ά λλ’ αεί λ ϋ π _ ούδέ δακρύοντες παυ .»
5. Ή Μυρρίνη- <ΓΩ άνερ καί ω παΐ, ύμεΐς κακοδαίμονες αεί έ , ούκέτι
γάρ άμα γεωργ___ ούδέ τούς καρπούς κατασεί___ ούδέ τά πρόβατα
θεραπεύ , ά λλ 5 άεί λϋπ ούδέ δακρύοντες παύ .»
6 . Ούκ άεί δ τε Φίλιππος καί οί οικείοι αύτού κακοδαίμονες έ αύθις
γάρ άμα γεωργ καί τούς καρπούς κατασεί καί τά πρόβατα
θεραπεύ ούκ άεί ούν λϋπ >καί δακρύοντες παύ___ .

17.7. Incroci di parole.


Se scriverai correttamente le parole che corrispondono alie definizioni, nella
colonna messa in evidenza potrai leggere un nome.

1. = σαφής
2 . = θαυμαστός
3. Ό θεός ός τον Φίλιππον Ιάσεται.
4. Έν έκείνω τω τόπω.
5. Έ χω έκ τής τύχης.
6 . Σχολήν έχω.
7. = άθλιος ----- ----- ----- ----- -----
8 . Ό άνήρ ός τούς ______ ___ _______
νοσούντας ίάται. £··!·

6
Capit°Í° X V II Esercizi 8-9

}7 ,8 . Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colorína di sinistra.

δυστυχία 1. Ό Δικαιόπολις ________ τον υιόν δακρΰοντα.


άμφοτεροι 2. Δακρύει ό παΐς έπει ούδένα οΐόν τ’
δηλος έ σ ε σ θ α ι__________ αυτόν.
ένδοξος 3. Ό Φίλιππος οϊεται εις άει τυφλός κ α ι __________
θαυμάσιος έσεσθαι.
κακοδαίμων 4. Πάντες οι τοιαύτην ___________ παθόντες εικότως
ιερός άθϋμούσιν.
όποιος 5. Ή Επίδαυρος γή __________ μά λιστα του
αισθάνομαι (aor.) 'Ασκληπιού έστιν, έπει ό θεός ____________ έγένετο.
ίάομαι 6 . Ό ναύτης έγνω ώς _ _ _ _ _ _ _ _ (= ό Δ. και ό Φ.) ούκ
οϊομαι έπίστανται _ _ _ _ _ _ έστιν ό Ασκληπιός.
ώς 7. Έ πει _ _ _ _ _ _ _ έγένετο _ _ _ _ _ _ _ (= ότι) άμφό-
αυτόθι τεροι άγνοοΰσι τον τού θεού μύθον, ό ναύτης
ήδέως αύτοΐς έξηγήσατο.
ώγαθέ 8 . ________ πάσίν έστιν ό τού Α σκληπιού μύθος
κ α ι ___________ έμελλε διηγήσεσθαι ό ναύτης.
9. Ό δε Δικαιόπολις- «Ειπε ήμΐν, __________ , πάντα
τον μύθον γάρ αύτόν άκουσόμεθα.»

17.9. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí ό Δικαιόπολις ησθετο τον παΐδα ποιούντα;

2. Τί έλΌπεΐτο ό Φίλιππος;

3. Τί φετο ούκέτι αύτός ποιήσειν;

4. Τί φετο τούς γονέας κακοδαίμονας μέλλειν έσεσθαι;

7
Esercizio 10 Capitolo X V II

5. Τίνες εύδαίμονες έσονται;

6 . Διά τί ό Α σκληπιός έν τη Έπιδαύρω μόνον τούς νοσούντας ιάται;

7.^Αρα ήπίστατο ό Δικαιόπολις όποιος έστιν ό θεός;

8 . Τί έμελλε διηγεΐσθαι ό ναύτης άμφοτέροις ήδέως άκούουσιν;

■ Dopo le linee 118-178 della seconda lettura

17.10. Completa queste frasi, inserendoci le voci del verbo εΐμ ι richieste dal
senso.

1. __________ εις τό τού Α σκληπιού τέμενος, ώ παΐ* , ώ


νοσούντες.
2 . Έγώ νοσών εις τό τέμενος ^Αρα καί σύ ;
3 . Ή μεΐς νοσούντες εις τό τού Α σκληπιού . ^Αρα και ύμεΐς

4. Ό τφ Ά σκληπιώ πιστεύων εις τό τέμενος αύτού νοσών .


Αναρίθμητοι ούν νοσούντες εις Επίδαυρον.
5. Δυστυχίαν παθόντες εις τό τού Α σκληπιού βουλόμεθα .
6 . Ποιμήν τις άμα ταις αίξίν ______ παΐδά τινα ηύρεν.
7. Λησταί τινες __________ προς τά όρη έκλεψαν τά πρόβατα.
8 . 'Η γυνή ή προς τήν Επίδαυρον ένόσει τήν γαστέρα.
9. 'Η ναύς νοσούντας τινας προς Ε π ίδ α υ ρ ο ν ___________ έφερε.
10. "Αμα τω τε Δικαιοπόλιδι καί τφ Φιλίππω _________ προς τήν
Επίδαυρον γυνή τις τήν γαστέρα νοσούσα έπορεύετο.
Cap i.tolo X V II _ _ Esercizio 11

17.11. Leggi a voce alta e traduci questefrasi; poi riscrivile, trasformando le pro-
po sizio n i con ότι e Vindicativo in proposizioni colVaccusativo e l 'infinito, e il
contrario.
Esempio: Oí Έπιδαύριοι λέγουσι οτι o Φλεγίάς ληστής πονηρός ήν.
> Οι Έπιδαύριοι λέγουσι τον Φ λεγίάν ληστήν πονηρόν ε ΐν α ι.

1. Πιστεύσατε ότι ό θεός μέγιστα καί θαυμάσια δύναται ποιεΐν.

2. Ό Φ λεγίας ήγνόει δτι ή θυγάτηρ παιδίον έν τή γαστρί εΐχεν.

3. 'Ο ποιμήν ήσθετο ότι των αιγών μία τό γάλα παιδίφ τινί παρεΐχεν.

4. Ό ποιμήν ήγγειλεν δτι α ιγ α ζητών ηΰρε παιδίον τι.

5. Πάντες οι Έπιδαύριοι ήπίσταντο τον θεόν γενέσθαι έξ Απόλλωνος.

6 . Πάντες οι κατοικούντες έμαθον τον θειον παΐδα φάρμακα εύρίσκειν


έπι πάσαν νόσον.

9
Esercizio 12 Capitolo X V II

7. Ό Φίλιππος ήλπιζε τον θεόν θεραπεύσειν τούς οφθαλμούς.

8 . Γνώτε άναριθμήτους ανθρώπους εις εκείνο τό τέμενος ίέναι.

17.12. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

αστραπή 1. Πονηρός _ _ _ _ _ _ _ _ τις, ον Φ λεγίαν ώνόμαζον, εις


γάλα τήν Επίδαυρον ήλθεν.
επιθυμία 2. Ή τού Φλεγίου θυγάτηρ έξ 'Απόλλωνος _ _ _ _ _ _ _
ληστής παιδίον καί κατέλιπεν αύτό.
νόσος 3. Τών δε _ _ _ _ _ _ _ _ τινός αιγών μία τφ παιδίω τό
ποιμήν _________ παρεΐχεν, έως ό άνθρωπος αύτό ηύρεν.
φάρμακον 4. Τό τού κεραυνού φως λέγεται .
άναρίθμητος 5 . Ά πό τού παιδίου αστραπή τις ' ό μεν ούν
θειος ποιμήν φετο _ _ _ _ _ _ _ τι έκεΐνο είναι.
έκλάμπω (aor.) 6 . Δι’ ολίγου ήγγειλάν τινες τό παιδίον _ _ _ _ _
τίκτω (aor.) παρασκευάζειν πάσας τάς ___________ δυνάμενα
άντιβολώ θεραπεύειν.
τήν εύθεΐαν 7. Τον Δικαιοπόλιδα έλαβεν ή ___________ τού έκεΐσε
ούδεν ήττον ίέναι.
8· , ώγαθέ, πάντα τον μύθόν μοι διήγησαι.
9. _ _ _ _ _ εισιν οί νοσούντες οι εις τό τέμενος
πορεύονται έλθόντες
10 . Πολλάς ήμέρας ένίοτε περιέμενον πλεΐστοι δντες-
_ _ _ _ _ _ _ πιστεύοντες τω θεω ούκ άπήρχοντο.

10
C apitolo X V II _ Esercizio 13

17.13· Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

I Ttvoc oí Έπιδαύριοί φασι γενέσθαι τον Φλεγίαν;

2. Έκ τίνος ή θυγάτηρ ετεκε παιδίον τι;

3. Τίς τό γάλα παρείχε τώ παιδίω, δ ή γυνή κατέλιπεν;

4. Πώς ηΰρεν αυτό ο ποιμήν;

5, Διά τί ό ποιμήν ένόμισεν αυτό θειόν τι είναι;

6 . Τί ό παΐς έλέγετο εύρεΐν;

7. Ποία επιθυμία τον Δικαιοπόλιδα ελαβεν;

8 . Διά τί ό ίερεύς ϊσως αυτούς αύτίκα ου δέξεται;

11
Esercizio 14 Capitolo X V II

■ Dopo le linee 179-233 della seconda lettura

17.14. Completa queste frasi, inserendoci le voci di futuro dei verbi tra parentesi
che sono richieste dal senso.

1. 'Ϋμεΐς μεν __________ (άκούω) και _______ (γιγνώσκω) τί


(γίγνομαι) έν τφ τεμένει.
2. Αύριον ύμεΐς ______ (άφικνέομαι) εις τό τέμενος· συ δε
(λούω) τον παΐδα.
3. Έ π ειτα δε ό ίερεύς ύμάς __________ (δέχομαι) και πόπανά τε και
προθύματα _________ (καθοσιόω).
4. 'Ο ίερεύς εύχάς ______________ (εύχομαι) και _______ (έάω) τον παΐδα
έν τω άβάτω κοιμάσθαι.
5. Σύ δέ, ώ Δικαιόπολι, τον σόν υιόν _ _ _ _ _ ^ ^ (λείπω), οί γάρ ιερείς
τούς νοσοΰντας μ όνον _____ (έάω) αυτόθι κοιμάσθαι.
6. Νυκτός ό Α σκληπιός _ _ _ _ _ (άφικνέομαι)· δράκοντες δε αύτω
_________ (έπομαι).
7. Ούδεν ό θεός σ ε ___________ (βλάπτω), αλλά σε (ΐάομαι)*
σύ δ’ ούν αύτίκα ύ γ ιή ς __________ (είμι).
8 . Οί νοσούντες ούδ'εν κακόν _ _ _ _ _ _ _ (πάσχω), ά λλ’ ό θεός
(ώφελέω) τούς α υ τ ό ν (τιμάω).
_

9 . 'Ο θεός περιιών τούς νο σ ο ύ ν τα ς (σκέπτομαι) και παντο-


δαπά φάρμακα πάσι (παρασκευάζω).
10. Είς τό πυρ ύμεΐς οί νοσούντες τον πελανόν ______ (εισβάλλω)· και
σύ, ώ Φίλιππε, τον π ελ α ν ό ν (εισβάλλω).
11. Ούκ άμφότεροι έν τφ άβάτω _ ^ _ _ _ _ _ (μένω), άλλά σύ μόνον, ώ παΐ,
_____ _ (μένω).
12. Σύ μέν τον παΐδα _________ (κατακλίνω) έν τφ άβάτφ, ό δε μόνος
(κοιμάομαι).
13. Μωροί σοι _ _ _ _ _ _ (φαίνομαι) οί τά τού θεού θαυμάσια δηλούντες.
14. Τφ μεν παιδί ό ίερεύς (παραγγέλλω) έγκαθεύδειν έν τω
άβάτφ, τον δέ πατέρα οί πρόπολοι _ _ _ _ _ _ _ _ (άποπέμπω).
15. Πιστεύετε τον παΐδα έγειράμενον εαυτόν ___________ (αϊρω) αύθις
όρώντα, ώσπερ ύγιεΐς έαυτούς ______ (αίρω) οί άλλοι νοσούντες.

12
C a p ito lo * 1'11 __________________ Esercizi 15-16

Y¡ 15. Metti nella colonna giusta delta tabella tutte le voci di futuro che trovi a p.
¡2 del H volunte d ’Athénaze, indicando inoltre per ciascuna il presente e il tema
yerbóle.
(Se lo stesso futuro comparepiu d ’una volta, considera solo la voce che trovi
per prima.)

FUTURI SIGMATICI F u t u r i a s ig m a t ic i P r esen tí T em í verbali


A t t iv i M edí A t t iv i M edí
-

........... ...—

----------

____________

17.16. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

άβατον 1. Τά υπό του ναύτου λεγάμενα (“ μάλα)


δράκων θαυμαστά έστιν.
λύχνος 2. Δει υμάς άφικομένους τά και τα
νόσημα έπι βωμφ καθοσιοΰν και εις τό πυρ τον
πελανός είσβαλεΐν.
πόπανον 3. Ί σ ω ς ____________ σοι φανούμαι τά θαυμάσια τά του
πρόθΰμα θεοΰ διηγούμενος.
πρόπολος 4. Ό δε ίερεύς συν τοΐς _________ παρεσται και
στιβάδιον π α ρ α γγελεΐ τω π α ιδί κατακοιμασθαι έν τω
μώρος

13
Esercizio 17 Capitolo X V II

παντοδαπός 5. Ό παΐς έπι κατακλινεΐται.


υγιής 6 . Ό ίερεύς _ _ _ _ _ _ (= ώς τό είκός) ούκ έάσει τον
περισκέπτομαι πατέρα προς τώ παιδί μένειν.
πάνυ 7. Πρόπολός τις τούς __________ άποσβήσει (= spegne-
κατά τό είκός rá).
8 . Έν φ πάντες καθεύδουσιν ό θεός έπεισι μετά των
_ _ _ _ _ _ _ _ οϊ αύτω έπονται, και τά _ _ _ _ _ _ _ _
νόσους) τά των καθευδόντων ,
9. Οί έκεΐ καθεύδοντες _ _ ______ _ νοσήματα εχουσιν.
10. Τον παΐδα ό θεός ούδεν βλάψει, τούς δε οφθαλμούς
ίσως _ _ _ _ _ _ ποιήσει.

17.17. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

Ι.^Αρα υγιής τω νω φανεΐται ό Αίγινήτης τά τού θεού θαυμάσια διηγού­


μενος;

2. Τί δει τον Δικαιοπόλιδα ποιήσαι εις τό τέμενος είσελθόντα;

3. Τί ό ίερεύς ποιήσει;

4. Πού δει τον Φίλιππον κατακοιμάσθαι;

5.*Apa τώ Δικαιοπόλιδι έξέσται συν τώ παιδί μένειν;

6 . Τίνας άλλους κομιούσιν οί ύπηρέται;

14
X Y 1I
C a p illo XvJ¿__ Esercizio 18

7 τ ί ποιήσει ó θεός ώς επεισι;

8 Τίνες αύτώ έψονται;

9. Ποΐος ϊσως εαυτόν έπαρεΐ ό Φίλιππος άμα τή ήμέρα;

10. Τί κακόν πείσεται υπό τού θεού;

■ Dopo le linee 233-304 della seconda lettura

17.18. Completa queste frasi, inserendoci le voci dell ’imperfetto di είμι o di εΐμ ι
che sono richieste dal senso.

1. Έγώ ότε μ ειρ ά κ ιο ν___________ εις τον αγρόν .


2 . Έγώ και ό έμός αδελφός οτε μειράκια _________ εις τον άγρόν

3. Ό πατήρ καθ’ ή μ έ ρ ά ν __________ εις τό τέμενος, έπει ό παΐς αύτοΰ


κακοδαίμων α υ τ ό θ ι__________ .
4. "Ο τε πατήρ και ή μήτηρ καθ’ ήμέραν _ _ _ _ _ _ εις τό τέμενος, έπει
ό παΐς αυτών κακοδαίμων και έγώ αυτόθι .
5. ^Αρα σι) εις τό τού Α σκληπιού _ _ _ _ _ οτε έν τή Έπιδαύρω

6 . ^Αρα συ τε και ό σός αδελφός εις τό του Α σκληπιού _ _ _ _ _ _ _ οτε


έν τή Έ π ιδα ύ ρ ω __________ ;

15
Esercizi 19-20 Capitolo X V II

17.19. Inserís ci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole Ira quelle della
colonna di sinistra.

αυτοπτης 1. Ό παις ός ένόμιζε εΐν α ι άνέβη έπί τον


καταγώγιον ϊππον.
ρϋτήρ 2 . Ώ ς ό ϊππος _____ έφαίνετο, ό παις έβούλετο
άπιστος
δεινός 3. Έξαίφνης τό ζώον ήρατο και ποσιν
ήμερος και τον παΐδα καταπεσόντα και τοΐς
όρθιος κατεχόμενον μακράν εΐλκεν.
συγγενής 4. Οί τον παΐδα εις τό του Α σκληπιού
έκλακτίζω ήνεγκον.
ιππεύω 5. Έ πει τοΐς συγγενέσιν ούκ έξην έν τω άβάτω
κοιμάομαι __________ , έν τινι _ _ _ _ _ _ _ _ έκάθευδον.
πυρέττω 6 . Ό π α ις σφόδρα _ _ _ _ _ κ α ι περί ψυχής
έκινδΰνευε.
7. Τέλος δέ οί συγγενείς ____ εγενοντο οπως ο
θεός τον παΐδα ίάσατο.
8 . 'Ο ναύτης τό μέν πρώτον γενόμενος
ι ταύτα δ’ ίδών έπίστευσε τώ*· θεώ. 1

17.20. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1/Α ρα ήει είς Επίδαυρον ό Αίγΐνήτης;

2. Tí έπορεύσατο είς τό τού 'Ασκληπιού;

3. Τίνος ήν ό ϊππος όν ηύρεν ό παις;

4.^Αρα δεινόν ζώον έφαίνετο ό ϊππος;

16
CapitoloXVH_ Esercizio 20

5 . Διά τί ó παΐς άνέβη έπι τον ϊππον;

6 . Τί ό ϊππος έποίησεν έπει ό παΐς άνέβη;

7. Διά τί ό παΐς πολλά τραύματα έλαβεν;

8 . Τί έκέλευσε τον πατέρα ποιήσαι ή μήτηρ;

9. Πόσας ημέρας ό παΐς έμεινεν έν τη Έπιδαύρω;

10. Πού έκοιμήσαντο οί συγγενείς; Διά τί;

11/Αρα άει μόνοι ήσαν οί νοσούντες έν τώ άβάτω;

12. Τέλος δε τί έγένετο ώς ό ίερεύς τούς συγγενείς ειασε σύν τώ παιδί


καθεύδειν;

17
Esercizi 21-22 Capitolo X V II

■ Dopo la íerza lettura (linee 305-396)

17.21. Completa queste frasi, inserendoci le voci di futuro dei verbi scritti tra
parentesi che sono richieste dal senso.

1. Eí ήμεΐς ταχέως _ _ _ _ _ _ _ _ (πλέω), εις τον λιμένα αύτίκα _ _ _______


(άφικνέομαι).
2. Εί σύ ____________ (πιστεύω), ό θεός ϊλεώς σοι ________________ (είμι).
3. Σύ μεν τω Ά σκληπιω ________________ (εύχομαι), ό δέ σε __________ (άκέο-
μαι).
4. 'Ϋμΐν ούκ _____________ (εξειμι) έν τω άβάτω καθεύδειν· εν τω
καταγωγίω οΰν _______^ (κοιμάομαι).
5.^Ω παΐ, ει δσια καί κ α θ α ρ ά ___________ (φρονέω), ό θεός ____________
(φαίνομαι) σοι.
6 .^Ω παΐ, οί συγγενείς σε __________ (κατακλίνω), άλλά μόνος
______________ (μένω)· ού διά πολλού τούς οφεις ________ (άκούω)
ήρέμα συρίττοντας ούδε (φοβέομαι) αυτούς.
7. Ει σύ τω θεω __________ (επιτρέπομαι), __________ (γιγνώσκω) ώς
Ιλεώς εσ τιν ούδεν γάρ κακόν ________ __ (πάσχω), ά λλ’ ύγιής
_______________ (εγείρομαι).
8 . Νυν γε όψέ έστιν, ά λλ 5 όμως ήμεΐς εις τό ιε ρ ό ν __________ (ειμι) και
τήν θ ύ ρ ά ν ____________ (κόπτω), καί τις ά μ έ λ ε ι_________ (ανοίγω).
9. Ο ίερεύς τηνικαύτα τής ήμέρας ΰμάς ού _________(δέχομαι)· εί δε
α ύ ρ ιο ν ___________ (έπάνειμι) ύμΐν _ _ _ _ _ _ _ _ (ήγέομαι).
10. Ώ ς τάς πύλας ήμεΐς (άμείβομαι) και εις αυλήν τινα
μ εγ ίσ τη ν___________ (είσβαίνω), τον ιε ρ έ α ___________ (ευρίσκω, t. ν.
εύρη-) καθήμενον.
11. 'Ο ίερεύς, εί α ύ τ φ ___________ (δοκέω), έν τω ά β ά τω ___________ (έάω)
σε κοιμάσθαι.
12ΛΩ νοσούντες, εί άπιστοι (ειμι), ό θεός ούκ _____
(έθέλω, t. ν. έθελη-) ύμάς άκεΐσθαι.

17.22. Nelle frasi che seguono, trasforma Vespressione che contiene u n 3idea fína­
te nel costrutto di ώς col participio del futuro.
Esempio: Oí συγγενείς ήρχοντο εις τό τέμενος βουλόμενοι τούς
νοσούντας θεραπεύειν.
> Οί συγγενείς ήρχοντο εις τό τέμενος ως τούς νοσούντας
μενοι.

18
VI» ________ Esercbio2l
1 Al γυναίκες έκάθισαν βουλόαεναι άλλήλαις διαλέγεσθαι.

2 Ό αγροίκος είς άστυ ήλθε βουν ώνεΐσθαι μέλλων.

3 . Ό δούλος προς τον δεσπότην εδραμεν έν νώ έχων άγγέλλειν πάντα τά


γενόμενα.

4. Είς Επίδαυρον εΐμ ι τφ Ά σκληπιώ καθοσιοΰν μέλλων.

5 Οί Έ λληνες έγνωσαν τούς βαρβάρους παρασκευάζεσθαι βουλομένους


τάς Α θήνας προσβαλεΐν.

6 . Οί ξένοι καταγώγιον έζήτησαν βουλόμενοι έγκατακοιμάσθαι.

7. Ό Φίλιππος, ως εΐδε τούς άνθρώπους τον νεανίαν κύπτοντας, προσέ-


δραμε μέλλων αύτώ βοηθεΐν.

8 . Ό παις επί τον ϊππον άνέβη βουλομενος ώσπερ άνήρ ίππεύειν καί
μάχεσθαι.

19
Esercizio 23 Capitolo X V II

17.23. Di ciascuno clei verbi della tabella scrivi: il significato, la Ipersona sin-
golare dell ’imperfetto, il tema verbale, le prime persone dell ’aoristo e del futuro.

Significato Imperfetto Tema A oristo Futuro


i VERBALE
θύω !
δειπνέω
....... .....
κελεύω
ακούω
παύω
πλέω
τιμάω
βοάω
καλέω
έλευθερόω
πληρόω
βλέπω
κόπτω
φεύγω
νέμω
...... ....... ....... ■■■
αγγέλλω
φυλάττω
έγείρω
βαίνω
κάμνω
δάκνω
άφικνέομαι
βάλλω
άγω
........ .......
λείπω
φαίνομαι i
σπένδω |
πάσχω
καθαίρω
κτείνω i
σπείρω
αμυνω
φράζω
φροντίζω |

20
Esercizi 24-25
CapitoloX^'Ji ...... — ..... ...........
17 24 Distinguí le voci verbali di futuro da quelle d ’aoristo, sottolineandole in
maniera diversa.
1 ήγήσεσθε, ήγήσασθαι, ήγησόμενον, ήγήσω, ήγήση;
9 φύλαξον, φυλάξειν, φυλάξαι, φυλάξομεν;
3 βοήσει, βοήσαι, βόησον, βοήσουσα, βοησάσης;
4 . παύσασθαι, παύσον, παυσόμενος, παύσουσιν, παύσεται;
5 . κέλευσον, κελεύσας, κελεύσετε, κελεύσειν, κελεΰσαι.

17.25. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino­
nimi, che trovi nella colonna di sinistra (bada, qui e in séguito, che in parecchi
casi la sostituzione comporta degli altri cambiamenti nella frase).

δυστυχία 1. Τον παΐδα κατακλινεις έπί στιβάδα.


νόσημα
οφχς
πελανός 2. Πλεΐστα καί θαυμαστά έν τφ του Α σκληπιού
πρόπολος γίγνονται.
στιβάδιον
δεινός
θαυμάσιος 3. Οί συμφοράν παθόντες τφ θεώ εΰξονται.
μώρος
κακοδαίμων
άκέομαι 4. Ό θεός ιάσεται την σόν νόσον.
αμείβομαι
ίάομαι
καθοσιόω 5. "Αναρίθμητοι νοσούντες διαπεράσουσι τάς του τεμέ­
κοιμάω νους πύλας.
χρη
ήρέμα
άντιβολώ 6 . Οί ύπηρέται τούς λύχνους άποσβήσουσιν ( - spegne-
ranno).

7. Είς τό πυρ την σπονδήν είσβαλεΐτε.

21
Esercizio 26 Capitolo X V II

8. Ούκ ανόητοι έσονται οί τφ θεώ πιστεύοντες.

9. 'Ο θεός θεραπεύσει τούς νοσούντας αθλίους όντας.

10. Ούδείς ιατρός ιάσεται την τού Φιλίππου νόσον.

11, Ικετεύω σε, ώ ιατρέ, εϊασον ήμας είσελθεΐν.

12. Δει υμάς τά προθύματα θύειν.

13. Έν τώ άβάτω καθεύδοντες. οί νοσούντες άκούουσι


τούς δράκοντας τούς τώ θεώ επομένους ήσύχως
σϋρίττοντας.

14. Ούκ άει οί ιατροί Ικανοί είσι τά τραύματα άκεΐσθαι.

15. Δει υμάς αύριον έπανελθεΐν, όψέ γάρ έστι.

17.26. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

Ά σκληπιεΐον 1. 'Ο Δικαιόπολις ήπόρει πότερον εις τό


Ικέτης ιέναι ή εις καταγώγιόν τι.
οφϊς 2 . ’Έδοξεν αύτώ κόπτειν την θύράν. ___ (: δι’
σωτήρ ολίγου) έξήλθεν ύπηρέτης τις.
φιάλη 3. Ό ύπηρέτης· «Ούκ οΐδα εί τής ήμερας ο
καθαρός ίερεύς έθελήσει υμάς δέχεσθαι.»

22
Esercizio 2 7
'Capito^J^IL· - —-
4 . ___________ τήν θύραν ηύρον τον ιερέα δς έκάθητο έν
δσιος
άκέομαι (aor.) μεγάλη αυλή.
5 . Ό ίερεύς· «^Ω παΐ, ό θεός σε ωφελήσει ει σεαυτόν
άμείβομαι
(aor. part.) αύτφ.»
έτητρεΑ® 6 . Τό δίκαιον και Ιερόν λέγεται .
καθαίρω 7. Αΰριον _ _ _ _ _ _ _ _ (= δει) τον παΐδα δσια φρονεΐν
φ ρ ίττω KCt^ _ _ _ _ _ _ _ _ τι1ν είναι.
8 . Καθαρόν ποιεΐν λέγεται .
χρή
ήρεμβ 9 . Έ πει δ’ έσπέρά έγίγνετο, ό παΐς &ρδς
τηνικαυτα ταΐς χερσί σπονδήν έποιήσατο και ηΰξατο τήνδε τήν
ού διά πολλού ευχήν* <ΓΩ Α σ κ λ η π ιέ,___________(: ίκετεύων) ήκω
εις τό σόν ιερόν, μοί- γενοΰ καί τούς
οφθαλμούς μοι .»
10. "Επειτα δε έν τφ άβάτω έκοιματρ· ούδεν ό παΐς
ήκουσε πάσαν τήν νύκτα πλήν των τού θεού
___________ (= δρακόντων) οι ___________ ού δεινώς,
ά λλ 5

17.27. Rispondí per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

ίΛΑρα άφικόμενοι εις τό τέμενος έδύναντο εύθύς εισελθεΐν;

2ΛΑρα άπήλθον εύρόντες κεκλεισμένας (= chiuse) τάς τού ιερού πύλας;

3. Πότερον ό ύπηρέτης άπέπεμψεν αύτούς ή εισήλθεν ώς τον ιερέα


ζητήσων;

4. Τί έκέλευσεν αύτούς ποιήσαι ό ίερεύς άκούσας τί βουλόμενοι ήκον;

23
Esercizio 27 _ _ ^ CapítoloX V II

5. Tíj υστεραία τί ποιων ό Φίλιππος παρεσκευάζετο ώς τώ θεώ εύξόμε-


νος;

6 . Ποΐ ό ίερεύς τον παΐδα ήγαγεν ώς έσπέρα έγένετο;

7. Τίνα εύχήν ό παΐς τώ θεώ ηύξατο;

8 . Διά τί καθεύδειν ούκ έδύνατο ό Φίλιππος;

9. Τί ήκουεν ό παΐς;

24
Capitoto X V III ................. _ _ _ Esercizio l

Capitolo XVIII

O ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ

Dopo le linee 1-84 (prima lettura e parte iniziaie della seconda)

18.1· Leggi a voce alta e traduci queste frasi.

1, Βαθύς ό ύπνος ό τούς ανθρώπους ύπερκόπους λαμβάνων.

2 Ό θεός ευμενής έφάνη (= si mostró) τω νοσοΰντι.

3. Ό Ιερός δράκων περι τής βακτηρίας έλίττεται.

4. Ό παις τοΐς άστραγάλοις έπαιζεν.

5. Έ πί λόφου τινός εκειτο ή κώμη.

6 . Ά νίσχοντος τού ήλίου, οί άνθρωποι εκ των οικημάτων έξέβησαν.

7. Περιφερής ήν ό τού άστεως περίβολος.

8 . Τή χαρα έλάμπετο τό τής κόρης πρόσωπον.

9. Πάντες οί ξένοι έθαύμαζον ίδόντες τό κάλλος τό τής θεάς εικόνος.

10. Έν τή άγορα πληθούση σεμνοί καί κόσμιοι έκάθηντο οί γέροντες.

25
Esercizio 2 Capitolo X V III

11. Ύπερφυώς ευπρόσωποι ήσαν οί παΐδες.

12. Οί άνθρωποι φοβούνται τάς έχίδνας αϊ δακοΰσαι τον θάνατον έπιφέ-


ρουσιν.

13. Μ ετάπεμψαι τον σόν πατέρα άπό τής άγορας.

14. Άλγηδόνα έπασχεν ό παΐς τώ σκέλει οίδοΰντι.

15. Ό Ιατρός άψάμενος του σκέλους έπεσκέψατο τό οίδημα.

16. Έν τώ ναώ ήν ή του θεού είκών.

17. Συνεχώς οί βόες ήρουν, τά άροτρα έπιπόνως έλκοντες.

18. Ούκ έξεστι τον νοσούντα κίνειν ούδε μετατιθέναι.

18.2. Incroci di parole.


Se scriverai correttamente le parole che corrispondono alie dejinizioni, nella
colorína messa in evidenza potrai leggere un ’espressione di tempo.
(Bada che, in quest’esercizio come anche in qualcun altro in séguito, gli
accenti acutí alia fine di parole seguite senza pausa da altre parole van natural­
mente cambiati in gravi.)

1. = μόλις
2 . o ανατέλλει
3. Καλός τώ προσώπφ.
4. ’Ό φ ΐς ός δακών κτείνει (gen.)

26
X VIII Esercizio 2

MMȎ

5. Λιμόν πάσχω.
6. Τό του ίεροΰ τείχος.
7. = ϊλεως
8 . - πολυβενθής
9. Τό μικρόν όρος.
10 = μάλιστα
11. Τήν ψυχήν κόσμω εχων.
12. = άκέομαι
13. Ό δάξ λαμβάνω.

14. Τό κακόν πάθος.


15. Αϊξ τις αύτό παρέσχε
τω Άσκληπιω.
16. = οίκος
17. Ό παΐς αύτοΐς παίζει.
18. Ό χαίρων αύτήν πάσχει,
19. = ιερόν

27
Esercizio 3 Capitolo X V III

18.3. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


que lie della colonna di sinistra.

άλγηδών 1. Έ πει _________ ύπνος τον παΐδα έλαβεν, αύτώ ό


αστράγαλος θεός έφάνη (= sí m ostró)___________ ( - ϊλεως) τώ
έχιδνα προσώπφ.
λόφος 2 . Ό ιερός οφϊς περί τής βακτηρίας ήρεμα
ναός έσύριττεν.
οίδημα 3. Ό δε παΐς· «Εί έμε ΐάση, _ _ _ _ _ (= παρέχω) σοι
οίκημα τούς έμούς .»
περίβολος 4. Ό δέ θεός τάς χεΐρας έπι τούς οφθαλ­
σκέλος μούς και τή ύστεραία ό παΐς, έπει ό ήλιος
ύγίεια _________ ύπέρ τούς , αύθις πάντα
χαρά έδύνατο όράν.
βαθύς 5. "Έπειτα δέ ό παΐς περιιών έν τώ τεμένει, έπει έκ τού
εύμενής ___________( - ιερού) έξήλθεν,__________ τι λίθου
εύπρόσωπος λευκού εΐδεν.
περιφερής 6 . Τό μέν οίκημα __ ήν, πολλαί δε στήλαι
σεμνός εντός τού _ _ _ _ _ _ ήσαν.
άνίσχω 7 . Ό παΐς προς τον πατέρα προσήει σ υ ν __________
δάκνω ώς λέξων (< λέγω) δτι υγιής έγένετο.
δίδωμι 8 . <ΓΩ κόσμιε και _________ ίερεύ,» έλεγον ξένοι
έλίττομαι (part.) τινές, «ώφέλησον τούτον τον παΐδα.»
έπιτίθημι (aor.) 9. ’Ή γαγον παΐδα _ _ _ _ _ _ _ (= μ ά λ ισ τα )_________ _
μεταπέμπομαι καί θαυμαστόν τώ κάλλει έν δλω τώ σώματι.
μετατίθεμαι 10. Έν τώ άγρω _________ ( - περί μεσημβρίαν) δεινή
οίδέω (part.) _ _ ______ γάρ α υ τό ν ___________ (= όδάξ έλαβεν).
ύπερφυώς 11. Ό δεινός δφϊς τό τού παιδός _ _ _ _ _ _ ^ _ έδακεν.
περι πλήθουσαν 12. Ό δε ιατρός, όν __________ οί οικείοι, είδε τό
αγοράν __________ τό τού σκέλους.
13. Ό Ιατρός, έπει έπεσκέψατο τό σκέλος,
ήψατο αύτού, ούδ’ εϊάσε τούς οικείους τον παΐδα
κϊνεΐν ουδέ εις τό τού Ασκληπιού.
14. Οί οικείοι τον θεόν ηύξαντο τήν ______ δούναι
τώ παιδί.
15. Ό δέ παΐς τον παθών έκειτο τρεις
ήμέρας συνεχώς.

28
Capitolo XV{U ........... . Esvrcizio 4

4. Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

\ Ποΐος 6 θεός έφάνη (= si mostró) τω παιδί ώς βαθύς ύπνος αυτόν έλαβεν;

2 . Τί ήρετο ό θεός;

3 . Τί άπεκρΐνατο ό παις; Τί τω θεώ δούναι βούλεται;

4 . ’Άρ’ ετι τυφλός ήν ό παις δτε ό ήλιος άνΐσχεν;

5. Τί έκέλευσεν ό ίερεύς ίδών τον παΐδα υγιή γενόμενον;

6 . Τί εΐδεν ό παις έκ τού άβατου έξελθών;

7. Τί οί ιερείς έγραψαν έν ταΐς στήλαις;

8 . Τίνες έσπευδον προς τον ιερέα;

9. Τί έπαθεν ό παις ό ύπερφυώς ευπρόσωπος;

29
Esercizio 5 Capitolo X V III

10. Ποιον ό ίατρός ηΰρε τό τού παιδός σκέλος;

11. Πότερον οί οικείοι έκόμισαν τον παΐδα εις τό τού Α σκληπιού ή άλλως
έποίησαν;

12. *Αρα τέλος ό θεός ήκέσατο τον παΐδα;

■ Dopo le linee 85-144 della seconda lettura

18.5. Completa queste frasi, inserendoci le voci del presente di δίδωμι o


ά να -τίθ η μ ι richieste dal senso.
Fai attenzione a ll’uso dei pronomi relativi e ai diversi modi in cui é stata
espressa l ’idea di possesso.

1. Ό πατήρ ό τού παιδός δν ίάσατο ό θ ε ό ς ___________ τό μικρόν άργύ-


ριον δ έχει και δώρον α ύ τ ώ __________ .
2. Οί νοσούντες ούς ό θεός ήκέσατο _ _ _ _ _ δσον άργύριον έχουσι
κοά _ _ _ _ _ _ _ δώρον αύτω.
3. ^Αρ’ ού καί σύ, ώ παΐ, δν ό θεός έθεράπευσε, _________ τό μικρόν
άργύριον ο σοί έστι κ α ί ___________ δώρον αύτω;
4. ^Αρ’ ούχ υμείς οί γονείς, ών τον παΐδα ό θεός ύγιή έποίησεν,
___________ τό άργύριον δ ύμΐν έστι κ α ί ____________δώρον αύτώ;
5. Έγώ,ού τούς οφθαλμούς ό θεός ύγιεΐς έποίησε, άργύριον
καί τούς αστραγάλους οϊ έμοί είσι __________ δώρον αύτώ.
6 . 'Ημείς, οΐς ό θεός τον υιόν έσωσεν, ___________ άργύριον έπει πολύ
έκτήσαμεν, κ α ί ___________ δώρον αύτώ.
7. Οϊ τε πένητες καί οί θεράποντες, οι ούχ οΐοί τε γίγνονται νυν
__________ τό άργύριον καί μισθόν τής θεραπείας __________ ,
ύπισχνούνται _ _ _ _ _ _ _ (fUt. inf.) καί _________ (fut. inf.)

30
C átalo·"1" ___________ Esercizio?
jg 6 Leggi a voce a^ a e tra-duci queste frasi.

1 Δει τούς ανθρώπους χρήματα κτησαμένους τοΐς θεοΐς χάριν διδόναι τής
ώφελείδς.

2 . Χρή 'δμόΐζ τιΊν «δικίαν φεύγειν χάριν δίδοντας τοΐς θεοΐς, εί ίσχύν δια-
φέρουσαν ύμΐν διδόασιν.

3. Οϋκ έξεστι τοΐς άνθρώποις, θνητοΐς οΰσι, τήν αθανασίαν αίτεΐν.

4. Οί τό εαυτών έργον άλλοις διδόντες συνεργοί λέγονται.

5. Ά εί οί θεοί φιλήσουσι τον χάριν των θεραπειών καί τών ωφελειών


αύτοΐς διδόντα.

6 : Ού μόνον ό δεσπότης τω Ά σκληπιώ χάριν τής θεραπείας δώσει, άλλα


και οί θεράποντες αύτοΰ δώσουσιν.

18.7. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

αδικία 1. ‘Ο πατήρ ό του παιδός ον ό θεός έ σ ω σ ε __________


αθανασία δώσειν μισθόν τ ή ς __________ .
θεράπων 2. Επει ό θεός τω παιδί κάλλος _ _ _ ____ ___ παρέσχεν,
συνεργός ό πατήρ ώς τήν _______ φευξόμενος γενήσεται
ώφέλεια καί του θεοΰ.
διαφέρω ν

31
Esercizio 8 Ccipitolo X V lli

κτάομαι j 3. Χάριν τοΐς θεοΐς διδόναι δει τούς θνητούς οΐ


ύπισχνέομαι χρήματα πολλά.
4. Οί θεοί τοΐς άριστα μαχομένοις ανδρείαν μετ’
____________ διδόασιν.

18.8. Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

1. Πόσον άργύριον ύπέσχετο δώσειν τώ θεώ ό τού παιδός πατήρ;

2. ^Αρα καί ό Φίλιππος άργύριον δίδωσιν;

3. Διά τί μείζονα λαμβάνουσιν οι τον Α σκληπιόν τιμώντες;

4. Τί έμάθομεν έπει περί τής ψύχής κινδυνεύσαντες τον θάνατον έφύγο-


μεν;

5. Τί δεξάμενοι παρά των θεών οί άνθρωποι ενίοτε ΰβριν εχουσιν έν τώ


εαυτών βίω;

6 . Τί έσται τφ θεώ ό μέγιστος μισθός τής ώφελείας παρά τού παιδός;

7. Τίνες γενέσθαι πειράσονται δ τε πατήρ και οί οικείοι αυτού;

32
Χ ϊΊ Ι Ι Esercizi 9-10

:g Dopo le linee 145-196 della seconda lettura

9 Complete queste frasi, inserendoci quelle voci delVimperfetto di δίδωμι o di


v<x τίθημ 1 che sono richieste dal senso.

1 Oí υ γιείς άναγενόμενοι μισθόν ποτε ^ _ _ _ _ _ _ _ κ α ί αναθήματα


¿ν_ έν τώ τεμένει.
2 Ό υγιής άναγενόμενος πλούσιος ών μισθόν πολύν _ ________ καί
πλίνθον χρυσήν α ν -___________τω θεώ.
3 . Έγώ τήν ύγίειαν ύπό τού θεού άναδεξάμενος άργύριον καί
άγαλμα άν- αύτφ.
4 . Η μείς έν τή στήλη έγγράψαντες τήν νόσον ήν ένοσήσαμεν άργύριον
__________ και πίνακα άν- τω θεω.
5 . ^Αρα συ, όν ό θεός ίάσατο, μισθόν τής άκέσεως ούκ _____________ ούδε
πίνακα άν-___________ αύτφ;
6 . Έ π ει τήν ά κ εσ ιν ύπό τού θεού άνεδέξασθε, ήρ’ ούκ άναθήματα
ά ν- ούδε μ ισ θ ό ν ____________;
7. Έγώ ίερεύς ών τά κρέα _ _ _ _ _ _ φαγείν καί τον οΐνον πιεΐν τοΐς
παρούσιν.
8. "Οτε νέος ήν, πλείονας πίνακας ά ν-__________ οί εύσεβούντες.

18.10. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.

1. Νύν μεν πολλή ασέβεια τούς ανθρώπους έχει, τότε δέ τώ όντι ηύσέ-
βουν.

2 . Oí μεν πλούσιοι εύθυμοι πλίνθους χρυσας διδόασι τώ ίερώ, οί δέ πένη-


τες πίνακας μόνον άνατιθέασιν.

3. Έν ταΐς νύν πόλεσιν έξεστιν άκούειν νέων σοφών τά ούράνια καί τά


ύπό γής ζητούντων.

33
Esercizio 11 Capitolo X V III

4. Οί νέοι σοφοί, σοφισταί λέγεσθαι βουλόμενοι, τούς νεανίας


διαφθείρουσι.

5. Ούτοι οί σοφισταί τούς νεανίας διδάσκουσι τήν τέχνην ή τον ήττονα


λόγον κρείττονα δύναται ποιεΐν.

6 . Οί σοφισταί καινά δαιμόνια τιθέασι, καί τούς πολιτας διδάσκουσιν


ούκ εΐνα ι δαίμονας έκείνους ούς πάντες νομίζουσιν.

18.11. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

άκεσις 1. Έν τφ τεμένει πολλαί στήλαι ήσαν, μνημεία ούσαι


ανάθημα τ ω ν ___________ ας ό θεός έποίησεν.
άσέβεια 2. Οί ίκέται ούς ό θεός ή κ έσ α το ___________ άνετίθεσαν
δαιμόνιον μεγίστου άξίαν, γάρ ήν.
πίναξ 3. Π λείονα δε ήν τότε τά _ _ _ _ _ _ _ _ ά οί άκεσιν
πλίνθος λαβόντες, έγγράψαντες τά εαυτών ονόματα καί τά
σοφιστής νοσήματα έν __________ , άνετίθεσαν τφ θεφ· τότε
εύθυμος γάρ μ ά λ λ ο ν __________ οί άνθρωποι.
καινός 4. Οί ιερής τοΐς παρούσι διήρουν κρέας φαγεΐν καί οΐ-
ούράνιος νον .
χρυσούς 5. Οί ούν τότε, πολλώ εύσεβέστεροι δντες, χάριν
βόσκω έδίδοσαν καί (= εύδαίμονες) άπήσαν.
διδάσκω 6 . Αί νυν πόλεις ___________ ανθρώπους τινάς αργούς
δράω καί δυνατούς ο ύ δ ε ν πλήν τού λέγειν καί
εύσεβέω ___________ τούς πολιτας τήν τού λέγειν τέχνην.
πίνω (aor.) 7. Ούτοι οί ά ν δ ρ ες_______ _____ βούλονται λέγεσθαι.
8 . Οί δε ού μόνον τά τής γής ζητούσιν, αλλά καί τά

9. ^Ηλθον εις τοσούτον τής _____ ώστε διδάσκου-

34
Capeólo XVΜ ..................... ........... ... ...... ............ ..... _ _______ _ Esercizio 12
σι τούς πολίτβς ούκ είν α ι θεούς έκείνους ούς
πάντες νομίζουσι, άλλα ____________ τινας τΐμώσιν.
10. Οΰτοι οί σοφισταί διαφθείρουσι τούς νεανίας καινά
τιθέντες.

18.12· R isp o n d i per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

j Τίνα μνημεία των άκέσεων ειδεν ό Φίλιππος;

2 Τί οί τήν ύγίειαν άναδεξάμενοι έγγράφουσιν έν ταΐς στήλαις;

3 . ^Αρά τοσαΰτα νυν διδόασι χρήματα δσα τότε έδίδοσαν ότε νέος ήν ό
ίερεύς;

4, Τί έποίουν Ó τε ίερεύς καί οί πρόπολοι έπιτιθέντες τά ιερά επί τον


βωμόν;

5. ^Αρ’ εύσεβούσι οί νυν άνθρωποι ώς οί τότε;

6 . Τίνες είσιν οί λεγόμενοι σοφισταί;

7. Τίνα τέχνην τούς νεανίας οί σοφισταί διδάσκουσιν;

35
Esercizio 13 Capitolo X V lll

8 . Tí οί σοφισταί ζητούσιν;

9. '"'Apa τήν ευσέβειαν παρ’ αυτών μανθάνουσιν οί νεανίαν;

10. Πώς τούς νεανίας διαφθείρουσιν;

■ Dopo le linee 197-280 della seconda lettura

18.13. Completa queste frasi, inserendoci le voci degli aoristi di δίδωμι o di


τίθημι, o di loro composti, che sono richieste dal senso.

1. Ό ίερεύς τήν χεΐρα έπι τό έαυτού στήθος έπι-__________ εΐπεν· «Σαφή


τής έαυτού δυνάμεως πείραν ______ ό θεός»
2. Ξένοι τινές ύγίειαν τελέαν δεξάμενοι άργύριον πολύ _ _ _ _ _ _ και
τούτον τον πίνακα ά ν- .
3. ^Αρα συ, έπει μάρτυς τού ιάματος έγένου, ούχ ίερεΐόν τι _ _ _ _ _ _
σφάττειν ούδε πίνακα ά ν -_ _ ______
4. Ά ρ α ύμεΐς, ώς ειδετε τοιαύτα τά τού θεού θαύματα, χάριν αύτω ούκ
άπ- ούδ’ άνάθημά τι άν- ;
5. Χάριν μεγάλην ήμεΐς τώ θεώ άπ - κ α ί πίνα κα
άν- τό τού ιάματος ονομα έν αύτώ έγγράψαντες.
6 . Ο ίερεύς- «Ούκ έγώ δήπου υγιή τον παΐδα ούδε τώ πατρι
άπ- όρώντα, άλλ’ ό θεός ταύτ έποίησεν.»
7. Ή γυνή τεκούσα, έπει πέντ’ ετη έκύησεν, τώ θεώ χάριν άπο-______ _
έβούλετο και πίνακα άνα- ____
8 . Ό ίερεύς έπι τον βωμόν τό ίερεΐον έπι-____________ έσφαττε χάριν τής
άκέσεως άπο-
9. Ό ίερεύς ίδών τον πατέρα ά π ο -_____ __ τήν χάριν τω θεώ και
ίερεΐον έπν τον βωμόν έπι- ώς σφαξόμενον ε^ ιπ εν «^Ω
ξένε, έμοί μεν σφάττειν τό ίερεΐον, συ δε τον πίνακα
άνά - .»

36
C a p íto lo W M __ ............. _ ..........._ ........ .............. . Esercizio 14

[O Ό έμπορος έν τω πλοίω τά φορτία έν- τον μισθόν τω


ναυκλήρφ άπο- και είς τό πλοΐον αυτός είσέβη.
11 Οί πρόπολοι τά κρέά παρα- τοΐς πολίταις έδοσαν φαγεΐν.
12 Ή μήχΊ1Ρ τ^ν Υδρίαν ___________ τή κόρη έκέλευσεν αυτήν προς τήν
κρήνην ίέναι πληρώσουσαν.
Ή Ναυσικάά τή μητρί έν- (!) τά ΐμάτια έν τή άμάξη εΐπ εν
«Και τούτον τον πέπλον έν- ώ μήτερ, καί τό δεΐπνον
μοι.»
14. Αί κόραι οϊκαδε έπανήλθον άνα- πέπλον τή θεα και άργύ­
ριον τφ ίερεΐ ·

18.14. Leggi a voce alta e traduci queste frasi, facendo specialmente attenzione
alie diverse costruzioni e ai diversi significati di αύτός.

X, Ό ίερεύς διηγήσατο περί γυναικός τίνος καί τού παιδός αύτής.

2. Οί πρόπολοι δεξάμενοι τούς ξένους παρά τον ιερέα ήγαγον αύτούς.

3. Αύτή ή ίκέτις τήν σπονδήν έποιήσατο.

4. Ό άνήρ εΐδε τήν γυναίκα αυτήν είς τό ιερόν είσελθούσαν.

5. Εύθύς γενόμενον τό παιδίον οΐόν τ’ έγένετο αύτό λούσασθαι.

6 . Μή ποίησον τά αύτά κακά δσα προ τούδ’ έποίησας.

37
Esercizio 15 Ccipitolo X V I Il

7. Πάντα μοι διήγησαι τοΐς αύτοΐς λόγοις οΐς έμαθες.

8. Εύμενώς μειδιάσάς αυτός ό θεός τή Ικέτιδι τά τραύματα ίάσατο.

9. Είς τό αύτό καταγώγιον νυν εΐμ ι ώς κατακοιμησόμενος.

10. Οί θεοί αύτοι έθεσαν μή θεμιτόν είνα ι γυναίκα έν τφ τεμένει τεκεΐν.

18.15. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

θαύμα 1. Ό Φίλιππος προσβλέψας προς τούς πίνακας παντο-


ιάμα δαπά εΐδεν ά αύτφ λογιζομένψ πιστά
μάρτυς ούκ έφαίνοντο.
πείρα 2. Ό Φίλιππος ήδη έπίστευεν τοιαύτην γ ά ρ __________
τεκμήριον έλαβε τής τού θεού δυνάμεως.
άκάθαρτος 3. ’Ά λλο δέ _________ θαυμασίου ______ (=
θεμιτός άκέσεως) τίνος αύτφ έδωκεν ό ίερεύς, __________
τέλεος αυτός γενόμενος.
άνταποδίδωμι 4. Γυνή τίς ποτ’ ήλθεν είς τό ιερόν, ίκέτις τού θεού, έπει
(fut.) ήδη πέντ’ έτη .
άπείργω 5. Έ πει ούν ηύξατο τφ θεφ, έξήλθεν έκ τού ιερού· ού
κυέω yócp έστιν έντός τού τεμένους ούδ’
μειδιάω άνθρωπον άποθανειν ούδέ γυναίκα τεκεΐν, δτι άμφό-
περιπατέω τερα _________ έστιν.
προ τούδε 6 . Ούδείς φόβος ν ύ ν ________ (=άμύνει) τούς άσεβεΐς
μαθητάς τούς των σοφιστών.
7. Αύτό τό παιδίον δ’ εύθύς γενόμενον οΐόν τ’ έγένετο
τή μητρί.

38
Capjtohi_XW¿_ Esercizio 16

8 . «Ei τον Ασκληπιόν,» εφη ____________ (= γελάσάς) ό


ίερεύς, (= έν τω έμπροσθεν χρόνφ)
έτϊμήσατε, καί καθαροί τάς ψΌχάς ύπισχνεισθε
μάλλον τϊμήσειν από τούδε. Ό ούν θεός _____________
ΰμΐν ύγίειαν .»

18.16. Sinonimi.
R iscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino-
nimi, che trovi nella colonna di sinistra,

άκεσις 1. Τραπέζάς και κλΐνάς έν τοΐς οϊκοις οί άνθρωποι


δαιμόνιον έτίθεσαν.
κάλλος
ίαμα
λόφος 2. Τό του άνδρός καλόν τίθει έν τοΐς τρόποις.
οίκημα
διαφέρων
ευμενής 3. Τά ποίμνια ά σοι εδωκεν ό πατήρ δει σε τρέφειν.
άνίσχω
βόσκω
δράω 4. Τον νοσοΰντα οί οικείοι μόλις έδύναντο εις τό τού
μετατίθημι Α σκληπιού μεταφέρειν.
έπιπόνως
ύπερφυώς
5. 5/Ατοπα ζώα έν τή Αίγύπτφ γίγνεται, τοΐς ήμετέροις
ούχ όμοια.

6 . Τό παιδίον θειον δν μάλιστα έλάμπετο.

7. Έ πει πρώτον ό ήλιος άνετέλλετο. ό ναύτης έπι τον


όχθον άναβάς κατεσκοπεΐτο τήν θάλατταν.

8 . Εί εύσεβώς επραξας, ό θεός σοι τήν


βουλήσεται δούναι.

39
Esercizio 17 Capitolo X V lff

9. Ό Α σκληπιός ΐλεακ ών τήν θεραπείαν σοι δώσει.

ι
18.17. Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

1. Διά τί δει εκείνους πιστεΰσαι δ τι αν μή αληθές λογιζομένοις φαίνηται


(άν... φαίνηται ~ sembrerebbe);

2 . Τί βουλόμενος ό Α σκληπιός τον γέροντα εθηκεν ιερέα έν έκείνφ τφ


ίερώ;

3. Τί βουλομένη ή Κλεώ άφίκετο ίκέτις είς τό ιερόν;

4. Διά τί ευθύς εύξαμένη έξέβη εκ τού ιερού;

5. Τί αυτή έγένετο έπει έξέβη έκ τού ιερού;

6 . Τί οΐόν τ’ έγένετο δράν τό παιδίον ευθύς γενόμενον;

7. Τίς ου θεμιτόν εθηκε τάς γυναίκας τεκεΐν έν τφ ίερώ;

8 . Τίς άπείργει τούς νύν άνθρώπους καί τούς τών σοφιστών μαθητάς;

40
Esercizio 18
Capit0J ° . Xl- Ul-

9 Tí ó το^ παιδδζ πατήρ ύπισχνεΐται ποιήσειν μετά τήν υπό τού θεού
άκεσιν;

10 ~Αρ’ ό ίερεύς αύτός άνέθηκε τήν τού Ιππολύτου στήλην;

11. Πόσους 'ίππους φασί τον Ιππόλυτον τφ θεφ άναθεΐναι;

■ Dopo la seconda lettura (linee 281-359)

18.18. Completa queste frasi, inserendoci le terminazioni richieste dal senso degli
aggettivi ταχύς e βραδύς.

1. Τ α χ ___ ό μεν ίππος, βραδ____ ό δ’ ήμίονος. Ταχ μεν οί ίπποι,


βραδ δε οί ήμίονοι.
2. Ταχ______ ή μεν ναύς, βραδ τό δε πλοΐον. Τ α χ αί μεν νήες,
βραδ___ τά δε πλοΐα.
3. Τον μεν ταχ ίππον μή κέντει, τον δε βραδ ήμίονον κέντει. Τούς
μεν ταχ ίππους μή κεντεΐτε, τούς δε βραδ ήμιόνους κεντεΐτε.
4. Είς ταχ μεν ναύν είσέβην, ού δ’ είς βραδ πλοΐον. Είς ταχ
μεν ναύς είσέβημεν, ού δ! είς βραδ πλοΐα.
5. 'Ο άγγελος άπεπήδησεν από τού τα χ ϊππου, ού δ’ άπο βραδ____
ήμιόνου. Οί ίππεΐς άπεπήδησαν από των ταχ ίππων, ού δ’ άπο
βραδ ήμιόνων.
6 . ’Εκ ταχ__ νεώς, ού δ 5 εκ βραδ πλοίου έξέβη ό ναύαρχος. ’Εκ
ταχ νεών, ού δ’ εκ βραδ____ πλοίων έξέβη ό στρατός.
7. Ό στρατηγός έπλει ού βραδ πλοίφ, αλλά ταχ νηί. 'Ο στρατός
έπλει ού βραδ πλοίοις, άλλά ταχ ναυσίν.
8. Ώ ταχ ίππε, είς τήν πόλιν τον άγγελον ταχέως κόμισον.
ταχ ϊπποι, τούς ίπ πεΐς τή πόλει βοηθούντας ταχέως κομίσατε.

41
Esercizi 19-20 Copxtolo XVI I l

18.19. Concorda Vaggettivo col sostantivo, scegliendo la forma corretía fra le tre
proposte tra parentesi.
Come noterai, delle altre forme alcune sono addirittura inesistenti in greco:
sottolineale due volte.

1. Ή (ήδύς, ήδυΐα, ήδεΐα) κόρη;

2 . τω (βαρεΐ, βαρώ, βαρυί) φορτίω;

3 . αί (τραχύαι, τραχύες, τραχεΐαι) όδοί;

4. τον (ήδύον, ήδύν, ήδύα) άνεμον;

5 . τού (βαθέος, βαθύος, βαθέως) ύπνου;

6 . τούς (ταχέας, ταχύας, ταχείς) ίππους;

7 . τοΐς (βαρύσι, βαρέσι, βαρύοις) φορτίοις;

8 . τά (βαρέα, βαρύα, βαρεία) φορτία.

18.20. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

Ά μαζών 1. Ή Φαίδρα, ή τού Θησέως γυνή, έρα τού 'Ιππολύτου,


έσθής δν ή __________ τΦ Θησεΐ έτεκεν.
ήνίαι 2. 'Ο νεανίας τήν αυτής εφυγεν' ή δε δια-
θάλαμος βολαΐς επεισε τον άνδρα ώς ό υιός _________
συνουσία αύτήν.
τέρας 3. Ή Φαίδρα κατέσχισε τήν τού ___________ θύραν καί
άναίτιος τήν _________ ερρηξε (= straccio).
βαθύς 4. "Αγγελός τις _________ εΐπεν ούν τω νεανία ώς ό
βαρύς πατήρ αυτόν εκ τής πόλεως έξήλασεν.
βραδύς 5 . Ό νεανίας ___________ (= ταχέως) των _____ (=
ήδύς ρϋτήρων) λαβόμενος έκέντησε τούς ίππους ώς
ταχύς λείψων τήν χώραν.
τραχύς 6 < Τω Ίππολύτω ούκ έξήν _________ είς τήν πόλιν
άσπάζομαι κ α ίπ ε ρ ___________ ούσαν.

42
Esercizio 21

βιάζομ«ι 7. Οί θεράποντες τω Τ π πο λ ύ τφ __________ (<-» ταχείς)


κάτειμ 1 δντες ήκολούθησαν.
κινδΰνεύω 8 . Έν ω παρά τήν ________ θάλατταν ό νεανίας επί
διά ταχέων τού άρματος έπορεύετο, έξαίφνης __________ ψόφον
ώς βροντήν ήκουσαν πάντες.
9. Δεινόν ___________ έξήλθεν έκ τών κυμάτων ά
άνφδησεν.
10. Οί ίπποι φοβούμενοι τό τέρας είλκον άνά τήν
οδόν τον νεανίαν καταπεσόντα.
11. Έ π ειτα δε ή ’Ά ρτεμις πάντα τά άληθή είπούσα τον
________ _ νεανίαν τω πατρί άνεκόμισεν.
12. Ό ίερεύς ένόμιζε τον Δικαιοπόλιδα τον
παΐδα έπιμένειν.
13. 'Ο Φίλιππος τον πατέρα ίδών ευθύς ____________
αυτόν.

18.21. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίς έστιν ό Ιππόλυτος; τίς έστι ή Φαίδρα;

2. Τίνα ιμευδή ή Φαίδρα εΐπ ε τφ άνδρί;

3. Τί έποίησεν ή γυνή βουλομένη τον άνδρα πείθειν;

4. Τί ό θησεύς έποίησε πιστεύσας τή ψευδεΐ γυναικί;

5. Τί έγένετο τφ νεανία πορευομένφ παρά τήν θάλατταν;

43
Esercizio 22 Capitulo X V lJi

6 . Τίς άνεκόμισε τώ πατρι τό σώμα τό τού άθλιου νεβνίου;

7. ^Αρ’ εγνω τήν άλήθειαν ό Θησεύς;

8 . Τί έν νώ εχει ποιεΐν τή υστεραία ό τού παιδός πατήρ;

9. Τί κινδυνεύει ποιεΐν ό Δικαιόπολις;

10. Τί μάλιστα ό Φίλιππος εύχεται έαυτώ γενέσθαι;

Η Dopo la terza lettura (linee 360-442)

18.22. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso dei verbi
indicati tra parentesi (si tratta di voci di futuro, e ci sono anche degVimperativi),

1. Αύριον εις τό ιερόν ε ΐ και τής άκέσεως μνημεΐον _____ _


(άνατίθημι)· ού πολλή εσται ή δαπάνη, τω γάρ ίερεΐ ______ _
(δίδωμι) δύο δραχμάς.
2. Αύτίκα έπάνιμεν είς τό ιερόν και ____________ (δίδωμι) άλεκτρυόνα
θύειν τω ίερεΐ καί πίνακα (άνατίθημι).
3. Οί ίκέται μέλλουσιν (δίδωμι fut.) άργύριον τώ ίερεΐ και
άγάλματα ______ (άνατίθημι fut.) τώ θεώ.
4. Εί μή τω θεώ ύμεΐς χάριν ________ (άποδίδωμι), έκεΐνος υμάς ύγιεΐς
°ύ ____________ (τίθημι).
5. ^Αρ’ ούκ είς τό ιερόν ήλθες ώς παρά τού θεού τήν άκεσιν αίτήσων και
άγαλμα __________ (άνατίθημι) κα ί άργύριον _______ (δίδωμι);

44
CapUo^E’- 1- ______________ - -........- ......................- Esercizi23-24
6 Oi Αθηναίοι δήλοί είσι ού (δίδωμι) μεν δίκας των διαφο­
ρών, τώ δε πολέμω αύτάς διαλύσοντες.
η (δίδωμι) μοι τό άργύριον, ώ ξένε- δήλος γάρ εΐ δεύρ’ έλθών
ώς χάΡιν — — _— (δίδωμι) τω θεω. ________ (δίδωμι)μοιτό
αργύρων, ώ ξένοι· δήλοι γάρ έστε δεύρο έλθόντες ώς χάριν _________
(δίδωμι) τώ θεω.
g Σ τήλην τώ θεώ _ _ _ _ _ _ _ _ (άνατίθημι), δήλος γάρ ε ΐ τήν ύγίειαν ύπ’
αύτού δεξάμενος. Στήλην τώ θ ε ώ ___________ (άνατίθημι), δήλοι γάρ
έστε τήν ύγίειαν ύπ’ αύτού δεξάμενοι.

18.23. /« ogni rigo é stata inserita una forma errata: sottolineala.

1. Δίδοτε, δίδος, διδόναι, δίδου, διδούσαν;


2. δίδοσθε, δίδοσο, διδόμενη, δίδωμαι, δίδοσθαι;
3 . έδίδουτε, έδίδουν, έδίδομεν, έδίδοντο, έδιδόμην;
4. δόντες, έδωκας, έδοκε, δούναι, δότε;
5 . δού, εδομεν, δόμενος, δούσθαι, έδοντο;
6 . τίθετε, τιθέναι, τιθέντα, τίθες, τίθησιν;
7. τίθενται, τιθέμενοι, τίθεμαι, τίθεσθαι, τίθησο;
8 . έτίθην, έτιθέμεθα, έτίθη, ετίθετο, ετίθεντο;
9 . θέναι, εθηκε, θεΐσαι, έθεσαν, θέτε;
10. εθεσθε, θεΐσθε, θεμένην, θέσθαι, έθου.

18.24. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino­
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

διαφορά 1· Εν τώ έμπροσθεν ypóvco πολλά πλείονα τά άγάλματα


έσθής ή νύν έτίθεσαν οί άνθρωποι.
ήνίαι
κράτος
μάρτυς
τεκμήριον 2. Τή τής 3Αθήνας είκόνι οί πολΐται πέπλον χρΌσούν
άπείργω έθεσαν.
κατασχίζω

45
Esercizio 24 Capitolo X V III

κάτειμι
ότρύνω
περιοράω 3. Προς τήν πόλιν καταβαίνων ό ίππεύς των ρυτήρων
περιπατέω λαβόμενος τον ϊππον έκέντησεν.
προ τοΰδε

4, Πολλοί λέγουσιν αύτόπται γενόμενοι δτι παιδίον τι


ευθύς γενόμενον εβάδιζε συν τή μητρί.

5. Ούδ’ ό τού δαιμονίου φόβος άμύνει τινάς των κακών


έργων.

6 . Πιστεύσαντες τή εαυτών ρώμη οί Α θηναίοι πόλεμον


μέλλουσι ποιήσειν.

7. Αί εχθραι εις τον πόλεμον έλώσι (fui contratto, da


έλάσουσι) τούς τε Α θηναίους και τούς Λ ακε­
δαιμονίους.

8 . Οί Λακεδαιμόνιοι ούκ έώσι τήν ρώμην τήν τών


Α θηναίων μείζονα γίγνεσθαι.

9. Ό άνήρ τφ θεώ ηΰξατο πολλά σημεία δούς τού εύσε-


βεϊν.

46
Esercizi 25-26
Captor*™ -
10. Oí κλέπται διακόψαντεο τήν θύραν εις τό οίκημα
είσήλθον.

18.25. Contrari.
Completa queste frasi, aggiungendoci i contrari delle parole sottolineate,
c}ie sono richiesti dal senso della frase (li trovi nella colonna di sinistra).

αδικία 1. Ού δήπου ή των άνθρώπων άλλα τό


άσέβεια δίκαιον εύμενεΐς εθηκε τούς θεούς.
διαφορά 2 . Ή μεν ομόνοια πλεΐστα άγαθά εδωκε τοΐς πολίταις,
ακάθαρτος α ί δ ε _________αναρίθμητα κακά.
αναίτιος 3. Έν ταΐς όδοΐς χαλεπόν μέν έστι περιπατεΐν,
καινός ράδιον δε έν ταΐς όμαλαΐς.
τραχύς 4. Μή άμα τή ________ δει σε πράττειν, εί βούλει τό
πάλαι δαιμόνιον εύμενές σοι γίγνεσθαι, άλλ’ άμα τω εύσε-
βείν.
5. Αίτιον τον υιόν εΐν α ι έ νόμιζε ν ό Θησεύς, άλλ’
’Ά ρτεμις αύτω άπέγγειλεν _ _ _ _ _ _ είναι.
6 . Καθαρούς τάς ψ υχάς όντας δει τούς ίκέτας τω θεώ
εύχεσθαι, τοΐς γάρ _ _ _ _ _ _ εύμενής ούκ εσται.
7. Των σοφιστών ούδέποτε μαθηται έγενόμεθα, τά ούν
________ δαιμόνια εΐν α ι ούκ ένομίζομεν, άλλά τά

_______ _ μεν οί πολΐται εύσεβεΐς όντες τούς των


προγόνων θεούς έτίμων, νεωστί δε άλλα τινά δαιμό­
νια εΐν α ι νομίζουσι.

18.26. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

άλεκτρυών 1. Ό Δικαιόπολις ίδών τον παΐδα αύθις όρώντα


δαπάνη __________ άναθεΐναι έβούλετο, άλλ’ αύτώ πένητι όντι
διαφορά ή τριών δρα χμ ώ ν_________ άγαν μεγάλη έδοξεν.
κράτος 2. Ό δε ίερεύς· «Ά λλά δύο δραχμαί · δός μοι
μνημεΐον αυτας και υπισχνουμαι θύσειν.»

47
Esercizio 27 Capitolo X V III

άρκέω 3. Ό δε ίερεύς· «Σύ δήπου έν Ά θ ή ν α ις _________ (<-»


κρατέω πάλαι) παραγενόμενος έπίστασαι εί πόλεμος έσται-
ότρύνω οί γάρ Κορίνθιοι τούς Λακεδαιμονίους ________
περιοράω επί τούς Α θηναίους πάλαι εχθροί τούτοις γενόμε-
νεωστί νοι.»
ούκουν 4. Ά λ λ ’ ούτοι ού βουλήσονται δίκας των __________
δούναι πιστεύσαντες τφ εα υ τώ ν __________ .
| 5. Οί Α θηναίοι τον πόλεμον ού φοβούνται,_________
| γάρ τής θαλάττης.
| 6 , Οί Λακεδαιμόνιοι τω εαυτών ναυτικώ _______ _
! οΐοί τ’ εσονται κρατεΐν τών Αθηναίων.
| 7. Οί δε Λακεδαιμόνιοι τω Δικαιοπόλιδι ού δοκούσι
| τούς Α θηναίους αύξανομένους τό
| εαυτών κράτος.

18.27. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí έποίησε πολλή χαρα ό Δικαιόπολις ίδών τον παΐδα ούκέτι τυφλόν


όντα;

2. Πώς ούν χάριν δούναι έβούλετο τφ θεώ;

3. ^Αρα τρεις δραχμάς έδωκε τφ ίερεΐ;

4. Τί ό ίερεύς τον πρόπολον ένεγκεΐν έκέλευσεν ώς θύσων;

5. Τί αύτός ό Φίλιππος εδωκε τφ θεώ ώς χάριν δώσων;

48
Cap'10·0 X V m Esercizio 27

Tí ό ίερεύς βούλεται μαθεΐν παρά τού Δικαιοπόλιδος;

7 . Τίνες τούς Λακεδαιμονίους εις πόλεμον ότρΰνουσι;

8. Διά τί ό Δικαιόπολις νομίζει τούς Λακεδαιμονίους ούκ έθελήσειν τον


πόλεμον ποιεΐν έπι τούς Αθηναίους;

9. Διά τί ό Δικαιόπολις νομίζει τούς Αθηναίους τον πόλεμον ποιήσειν;

49
Esercizio 1 Capitolo X IX

Capitolo XIX

O ΝΟΣΤΟΣ

■ Dopo le linee 1-42 (prima lettura e parte iniziale della seconda)

19.1. Trova tutte le voci verbali della prima lettura, riportale in questa tabella e
fanne l ’analisi nel modo indicato.

VOCE TEMPO Modo [ Persona PRESENTE Tema


VERBALE [ E NUMERO (E SUO VERBALE
SIGNIFICATO)

.... .....

50
XIX Esercizio 2

19.2. Completa queste frasi, scegliendo tra Vespressioni proposte fra parentesi.

1. Έν τοΐς λειμώσιν oí άρνες (έδρεπον, έσκίρτων, περιέκοπτον, ήρουν).


2. Αί μέλιτται (ήδον, ήλλοντο, έβόμβουν, ήκμαζον).
3. "Οτε εαρ έστιν ακμάζει (οί ερέβινθοι, τά άνθη, οί άρνες, α ί έλάαι).
4. Περί μεσημβρίαν ό ήλιος (άνίσχει, θάλπει, καταδύνει, ανατέλλει).
5. Ό σΐτος γίγνεται (έν τοϊς λειμώσι, έν τφ πεδίφ, έν τοΐς δρεσιν, έν τή
βαθεία θαλάττη).

51
Esercizi 3-4 Capitolo X IX

6 . Ά ρτιγέννητά έστι (οί κλέπται, τά παιδία, τά πρόβατα, οί γέροντες).


7. Θάλποντος μάλιστα του ήλιου οί γεωργοί (τά άνθη συνέλεγον,
περιεπάτουν διά τού πεδίου, ήλλοντο έν τοΐς άγροΐς, έκάθηντο υπό τοΐς
δένδροις),
8 . Μιμηται δντες των μελιττών οί παΐδες (έσκίρτων έν τω πεδίφ, δένδρα
έφύτευον, ήδέως ήδον, άνθη συνέλεγον).

19.3. Caccia all’intruso.


In ognuna di queste serie di parole, una é fuori posto: sottolineala.

1. Περιπατέω, νέω, σκιρτάω, τρέχω, βαδίζω.

2 . Ή μέλιττα, ή αϊξ, τό πρόβατον, ό ίππος.

3. Ό βόμβος, ό ψόφος, ή φωνή, τό σκίρτημα, ό φθόγγος.

4. Ό λόφος, τό όρος, ό λιμήν, τό πεδίον, ό δρυμός.

5. Περικόπτω, πλέω, τό σκάφος, ό άλιεύς.

6 . Καίω, τό πυρ, τό ψύχος, θάλπω, θερμαίνω.

19.4. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle de Ha


colonna di sinistra.

άρήν ί 1. "O τε Δικαιόπολις καί ό παις δτε ό ήλιος


βόμβος | άφίκοντο εις τον λιμένα. Αργυρίου δε αύτοΐς ούκ
δρυμός I όντος, πεζή διά τού __________ έπορεύοντο
έλάα Άθήναζε.
ερέβινθος 2. ^Ηρος δντος ό παις έώρα τά ά ν θ η __________ (part.)
κόλπος έν τ ο ΐς __________ .
λειμών 3. Ού μόνον έν τοΐς (“ έν τή ύλη), άλλα καί
μέλιττα έν τοΐς χωρίοις (: έν τοΐς δρεσιν) οί
μιμητής όρνιθες ήδέως ή δ ο ν __________ δντες.
πεδίον 4. Μετά τών προβάτων οι ___________ έν τοΐς δρεσιν
σκίρτημα έσκίρτων.

52
Esercizio 5
- -- --

(5τεφ«ν^σκ0<= 5. Oí π α ΐδ ε ς __________ των _ _ _ _ _ _ _ _ άρνών δντες


άρτιγέννητος έν τοΐς άγροΐς ήλλοντο, άνθη δε συνέλεγον, τάς γάρ
μ ο υ σ ικ ό ς ___________ μίμεΐσθαι έβούλοντο.
5ρεΐος 6 . Αί μ έ λ ιτ τ α ι________ ήδέως τοΐς άκούουσιν.
άκμάζω 7. Οί παΐδες τά μεν των προβάτων ________ έώρων,
βο μ βέω τον δέ των μελιττών _ _ _ _ _ _ _ _ ήκουον.
θάλπω 8 . Αί δε παρθένοι εις _ _ _ _ _ _ _ εβαλλον τά άνθη συλ-
π ερ ικ ό π τω λεγόμενα ώς _______ τη θεά πλέξουσαι.
9. Οί γεωργοί τούς μέν τών _________ πτόρθους
_____, τούς δέ _ _ _ _ _ _ _ εσπειρον.

19.5. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Πότε 6 τε Δικαιόπολις και ό Φίλιππος δεΐπνον εΐλον;

2. Διά τί ού κατά θάλατταν οϊκαδε ένόστησαν;

3. Περί τίνος έφρόντιζεν ό Φίλιππος;

4. Τίνα εργα ποιούντας ό Φίλιππος έώρα τούς έργαζομένους;

5. Τίνα ζώα έώρων ό τε Φίλιππος καί ό πατήρ, καί τί ποιούντα;

6 . Τίνων ζώων μϊμηται ήσαν οί παΐδες;

53
Esercizio 6 Capitolo X ZX

7. Tí μέλλουσαι ποιεΐν συνέλεγον τά άνθη α ί κόραι;

8 . Τί έπασχεν ό Φίλιππος πάντα ταΰτα όρων;

ffl Dopo le linee 43-106 della seconda lettura

19.6. Riscrivi queste frasi, trasformando i genitivi assoluti in proposiziom dipen-


denti introdotte da έπεί, ότε, έν ω, εί ό καίπερ.

1. Είσιόντος τού Δικαιοπόλιδος εις κώμην τινά εσπέρα έγίγνετο.

2 . Ά νίσχοντος τού ήλιου δ τε πατήρ και ό παΐς άφίκοντο εις τήν κώμην.

3. Ό Δικαιόπολις εις τήν άγοραν άφίκετο ού παρόντος τού κωμάρχου.

4. Ά παντώντων τών ανθρώπων ό Δικαιόπολις πάντα διηγείτο τώ


κωμάρχη.

5 . Κάμνοντος τού ξένου ό κωμάρχης τούς δούλους έκέλευσε κοιτώνα


παρασκευάσαι.

6 . Ό δε κωμάρχης· «Μενόντων ύμών έν τή κώμη άσμενοι έσόμεθα.»

54
C a p ito lo X IX Esercizio 7

7. Πολλών λαχάνων και ιχθύων έν τή τραπέζη δντων, ό Δικαιόπολις


έδείπνησεν.

8. Ληστών έν τή χώρα δντων πορεύεσθαι νυκτός έπικίνδύνον ήν.

9. 'Αρπαγάς ποιούντων τών ληστών πολύς φόβος ήν έν τή κώμη.

10. Άναπαυομένων έκ τής οδοιπορίας τών ξένων ό κωμάρχης εορτήν


παρεσκεύασεν.

19.7. Ora fa i l ’inverso, cioé riscrivi queste frasi trasformando in genitivi assoluti
leproposizioni dipendenti introdotte da έπεί, έν ω, ότε, εί, καίπερ.

1. Οί Α θηναίοι τάς τραγωδίας έθεώρουν δτε έορτή έγίγνετο.

2. Εν ώ οί άνδρες έν τή άγορα έκάθηντο, ό ξένος άφΐκετο.

3. Έπει εύμενής έφαίνετο ό κωμάρχης, οί ξένοι έν τή κώμη έμειναν.

4. Έπει ή κώμη έπι θάλατταν έκειτο, οί άνδρες άλιεΐς έγίγνοντο.

55
Esercizio S Capitolo X IX

5. Εί πολλή έστι ή οδοιπορία, κάμνουσι οί άνθρωποι.

6 . Έν ώ πάντες ήκουον, ό Δικαιόπολις πάνθ’ ά έπαθε ό παΐς διηγήσατο.

7. Έ πει ό Δικαιόπολις διηγήσατο πάντα τά γενόμενα, ευμενείς πάντες


έφαίνοντο.

8. 'Ο δέ κωμάρχης· «Ει κάμνετε, οί δούλοι κλίνας τε και προσκεφάλαια


παραθήσουσιν.»

9. Έ πει ό κωμάρχης ταΰτ εΐπεν, ό Δικαιόπολις πολλήν χάριν άπέδωκεν.

10. Καίπερ ούτοι μάλα έκαμνον, ό ύπνος ού ταχύς ήλθεν.

19.8. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

αρπαγή 1. Τώ τε Δικαιοπόλιδι και τώ Φιλίππω είς κώμην τινά


κοιτών άφικομένοις ό προσήλθεν.
κωμάρχης 2 . Ό κωμάρχης αύτοΐς __________ σύν άλλοις και
ιχθύς π ά ν τ ε ς ___________ήσαν τοΐς προσώποις.
λάχανον 3. Εΐπεν ό Δικαιόπολις ό τ ι___________(= νεωστί) εκ τής
οδοιπορία Έπιδαύρου άπήλθεν.

56
Esercizio 9
CapH°!o ......
^ροσκεφάλαιον 4. Ό κωμάρχης αύτούς έκέλευσεν έν τή
¿χσμενος κώμη ύπερκόπους δντας έκ πολλής .
έτακίνδϋνος 5. Οί κατοικούντες τοΐς ξένοις __________ έβούλοντο
τχλήΡ1^ έπειδή αύτούς άπαξ έγνωσαν.
Αναπαύομαι 6 . Νυκτός πορεύεσθαι ήν ώς πολλοί λησται
¿¿τιανταω ήσαν έν τή χώρα.
δέομαι 7. Ληστών __________ ( - μεστής) ούσης τής χώρας,
μέτειμι πολλαι έγίγνοντο.
συμπράττω 8 . Τοΐς ξένοις ό κωμάρχης πάντα ών ___________ έμελ­
άρτι λε δώσειν.
9. Ό κωμάρχης _______ και ________ παραθείς
και οΐνον έγχέας τούς ξένους δειπνήσαι έκέλευσεν.
10. Εορτήν τινα έμελλον ποιεΐσθαι οί κατοικούντες· τοΐς
δέ ξένοις __________ έξήν.
11. Ώς έγκοιμησόμενοι οί ξένοι είσέβησαν είς τον
__________ όπουοί δούλοι στιβάδιον παρέθεσαν και
τώ παιδί έπέθεσαν.

19.9. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Ποΐ εσπέρας γενομένης άφΐκοντο δ τε Δικαιόπολις καί ό παΐς;

2. Πόθεν κατήει ό κωμάρχης αύτών άφικομένων;

3 Τί παρ’ αύτών γνώναι έβούλετο;

4. Τί τον κωμάρχην ήτησεν ό Δικαιόπολις;

5. Τί ύπίσχνεΐτο αύριον ποιήσειν ό κωμάρχης;

57
Esercizio 10 Capitolo X IX

6 . Διά τί επικίνδυνον ήν πορεύεσθαι νυκτός διά τής χώρας εκείνης;

7. Τί οί λησται έποίουν πάντας άνθρώπους ούς ήρπασαν;

8 . Τί οί δούλοι παρέθεσαν φαγεΐν τοΐς ξένοις;

9. Ποΐ τούς ξένους ήγαγεν ό κωμάρχης;

10. Τί ενταύθα ηύρον;

■ Dopo le linee 107-196 della seconda lettura

19.10. Trova, e trascrivi qui di séguito, tutti i genitivi assoluti presentí dalla linea
107 alia linea 196 della lettura; poi trasforma ognuno di essi nella proposizione
dipendente che piü s ’adatta al contesto.

58
Capitolo ___________ Esercizio 11

19.11. Metti nella colonna giusta tutte le voci verbali delle linee 107-31 della let­
tura.

PRESENTI IMPERFETO Aoristi r Aoristi ii F uturi

59
Esercizio 12 Capitolo X IX

19.12. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colorína di sinistra.

άθλον 1. Ά ρχομένης τής εορτής έπι τά τής θαλάττης


γένειον __________ δύο χοροί προς μεγάλην
γόνυ προύχώρουν, ό μέν των παρθένων τ ά ς ________
δας φερουσών, ό δέ τ ω ν __________ .
έφηβος 2. Των παρόντων ούδεις ε ΐ δ ε __________ τινά πλήρη
θρίξ ληστών εις τον αιγιαλόν άφικόμενον.
(gen. τριχός) 3. Οί λησται ε ιχ ο ν ___________ έσθήτας καί έψίλωντο
λέμβος (= avevano raso) τάς _ _ _ _ _ _ _ _ _ τάς τών
ληστάρχης
οικέτης 4. Πάντες οί λησται έξαίφνης έλάβοντο τών ξιφών καί
πυρά ___________ κόρας φευγούσας.
σκάφος 5. Ό δέ πατήρ του Φ ιλίππου (=
χείλος δακρύοντος) άκούσας καί τής φυγής άμελήσ&ς:
αυχμηρός έβοήθησεν.
γυναικείος 6 . Αύτόν έκοψαν ληστών τινες καί τούς οφθαλμούς
ανακράζω
αποδίδομαι 7. Ό έκέλευσε φονεΰσαι τον
άπο-τέμνω Δικαιοπόλιδα.
(aor. άπ-έταμον) 8 . Ό Φίλιππος ύπέρ τού πατρός (= φοβού-
άρπάζω μένος) έλάβετο τών τού λήσταρχου _ _ _ _ _ καί
άφορμάω Ικέτευε οικτΐραι καί __________ τής τού πατρός
κλαίω ψυχής.
όρρωδέω 9. Τον ληστάρχην ικέτευε ό Φίλιππος άμφοτέρους ώς:
συγκλείω _ _ _ _ _ _ _ _ έχειν καί έν αγορά τινι _ _ _ _ _ _ ένι
φείδομαι δεσπότη.
ώθέω (aor. έωσα) 10. Τω ληστάρχη α ί τρίχες __________ καί πολλαί
ήσαν.
11. Οί δέ λησται πάντας είσήλασαν εις τ ό ________
καί ε ύ θ ύ ς ___________ έκ τού αίγιαλού.
12. 'Ο ληστάρχης __________ τήν κεφαλήν τής τού
κωμάρχου παιδός καί τό σώμα __________ κατά
τής θαλάττης βοήσας· «Λάβετε τό ύμέτερον

13. Οί δέ ταύτα ιδόντες καίπερ και
οίμώζοντες έπανήλθον προς τήν γήν μάλιστα
φοβούμενοι.

60
Capit°l° XIX .............................. _ _ Esercizio 13

£9.13’ Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

I. Διά τί νυκτός γενομένης οί έν τή κώμη ένοικουντες ήλθον προς τά τής


θαλάττης χείλη;

2. Τίνες και τί ποιούντες τήν πομπήν επεμπον;

3. Διά τί ούκ ήσθοντο τών ληστών έν τή πομπή ένόντων;

4 Πώς οί άλλοι λησταί άφίκοντο είς τον αιγιαλόν;

5. Τί δεινόν έξαίφνης έγένετο;

6 . Τί τώ Φιλίππω έγένετο; Τί ούν έποίησεν ό πατήρ αύτού;

7. Τί βουλόμενος ίκέτευσεν ό Φίλιππος τον ληστάρχην;

61
Esercizio 14 Capiíolo Χ ΐχ

8 . Tí οί τής κώμης έποίησαν ώς τάς παρθένους καί τά μειράκια έλευθε-


ρώσοντες;

9. Τί δεινόν έποίησαν οί λησται του πλοίου είς ναυμαχίαν διώκοντος;

10. Τίς ήν ή δυστυχής κόρη ή οί λησται τήν κεφαλήν άπέταμον;

11. Τί έποίησεν ό κωμάρχης ίδών τό τής παιδός σώμα ώθούμενον κατά τής
θαλάττης;

12. Τί τέλος έποίησαν οί έν τώ πλοίω;

Μ Dopo le linee 197-331 della seconda lettura

19.14. Leggi a voce alta e traduci queste frasi, facendo in ispecie attenzione ai
diversi significati che assumono aggettivi ed espressioni in posizione attributiva o
predicativa.

1. Ό λίγα τά χρηστά.

62
.ito lo X M . .......... _ .._____........ _ ..... Esercizio 14
CaP,
2 Δεινός ό λιμός δς τούς έν τή πόλει κατέσχεν.

3 Πολλοί οί πλούσιοι γενόμενοι διά τήν φιλοπονίαν.

4 Εύδαίμονες μέν οί εύσεβεΐς ούς οί θεοί φιλούσιν, κακοδαίμονες δέ οί


άσεβεΐς.

5 . Οί μέν πολΐται άνδρεΐοι, οί δέ βάρβαροι ού δειλοί έγένοντο.

6 . Ούκ αεί οί αύτοί τά αύτά ένόμισαν.

7 . Έξ έκείνου τού σπηλαίου άδύνατον ήν έξελθεΐν, ληστού τίνος τήν εξο­


δον αύτού φυλάττοντος.

8. Πανταχού ό όχλος τά αύτά ελεγεν.

9. Έν τή άγορά εκείνη αυτός ό αυτουργός έπώλει τούς έκ τής έαυτού γής


καρπούς.

10. Βλέψον προς έκείνας τάς κόρας- ή μέση κόρη ή έμή θυγάτηρ έστίν.

63
Esercizio 15 Capítolo A'7,.\·

11. Έν μέση τή νήσω αίγιαλός μέν έστιν, πέτραι δε έν τοΐς άλλοις τόποΐς.

12. Ή μέση νήσος μείζων έστι των λοιπών.

13. Ό άνδραποδιστής τούς εαυτού δούλους άπεκήρυττε στάς έν τώ βήματι


μέσω.

19.15. Leggi a voce alta e traduci queste frasi, facendo attenzione ai vari usi del-
l 'ártico lo.

1. Φίλιππος ό Δικαιοπόλιδός ειμι, Αθηναίος.

2. Είς τό τού Α σκληπιού εισέβην ώς τον θεόν ίκετεύσων.

3. Ούκέτι ό Δικαιόπολις τά τής πόλεως ήπίστατο, έπει πολλούς μήνας ήδη


άπήν.

4. Πάντα τά τού έμού πατρός έκληρονόμησα εις υιός αύτώ γενόμενος.

64
Esercizio 16
£ tfW l° jS -— - ........-....... - - .......... - ......... - — -
5 OÍ συν τω ληστάρχη φοβεροί ήσαν τό πρόσωπον.

6 Τοΐς άνθρώποις τά περί τών θεών έπίστασθαι ού θεμιτόν.

7 Έν τη Αίγύπτφ οί άνδρες τά κατ’ οίκον έποίουν.

g. Ούτω φιλικώς τώ Δικαιοπόλιδι ό χρηστός δεσπότης έχρήτο ωστε πάντα


τά εαυτού διηγήσασθαι.

9. Τών δεσμωτών τοΐς μεν κρέά και τον οΐνον τον παλαιόν έδοσαν οί
λησταί, τοΐς δε άρτους μόνον καί ύδωρ.

10. Τό μεν χρηστόν άεί πράττε, τό δε πονηρόν φεύγε.

19.16. Incroci di parole.


Se scriverai correttamente le parole che corrispondono alie definizioni, nella
colonna messa in evidenza potrai leggere un motto attribuito ad Augusto.

1. Αύτή χρώνται oí σΰρίττοντες.


2 . Ή αρετή τού τον πόνον φιλούντος.
3. Οί έν τώ δεσμωτηρίω.
4. Πολλοί είσιν έν τή θαλάττη.

65
Esercizio 17 Capitolo X f y

5. Τό προς οδοιπορίαν
άργύριον.
6 . 4-> έπιμελούμαι

.. ..
7. = σκάφος
8 . Α γαθός και εύμενής.
9. Χ ίλιαι δραχμαί. '·
10. <-» είσοδος
11. Πολλά ζώα όμού.
12. Τήν γεωργίαν φιλών.
V.
1

... =■=

19.17. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

άνδραποδιστής 1. Οί λησται έδοσαν τοΐς μεν __________ ούς είς


άρτος σπήλαιον έκλεισαν _ _ _ _ _ _ _ φαγεΐν, αύτοί δε ο ί­
βήμα νον ___________ έπιον.
γένος 2 . Έκφυγεΐν ούχ οΐόν τ’ ήν, νεανίσκος γάρ τις τήν
δεσμώτης _ _ ________έφύλαττεν.
έξοδος 3. Έν τή ά γο ρ α ___________τις έκέλευσε τούς δεσμώτάς
έρανος τε και τάς κόρας και τούς παΐδας έπί τό ^
έφόδιον άναβήναι καί αύτούς βουλόμενος
μήν πωλεΐν.
όχλος 4. Έν τώ τών βαδιζόντω ν_______ ανηρ τις ευμενής;
οδοιπορία τΦ _________ ήρετο τον άνδραποδιστήν
πρόσωπον πωλεΐ τον Φίλιππον.
σύριγξ 5. 'Ο άνδραποδιστής τόν τε Φ ίλιππον και τον πατέρα;
τάλαντον

66
Esercizio 18
Cdpitol° λ ί λ -
’^ ο γ ε ω ρ γ ία ενος μόνον έπώλεσεν ου βουλόμενος
φ1λοπονία γενέσθαι.
6 . Ό άνήρ, χρηστός ών, τό άργύριον τώ άνδραποδιστή
^χοχιός και τής _ _ _ _ _ _ ήρξατο προς τήν
^ττοκηρυττω οικίαν.
κ0(τατίθημι 7. Ό άνήρ παρά τού Δικαιοπόλιδος _ _ _ _ _ _ _ τίνα
κληΡονοίιέω κακά επαθον, μαθών δε ύπϊσχνεΐτο κατασχϊσειν
οψομο^ι αυτούς πέντε ή εξ .
(fut. di όράω) 8 . Ό Δικαιόπολις δυνήσεται τον _ _ ______ άποδούναι
πυνθάνομαι άτοκον εργαζόμενος έν τοΐς τού άνδρός άγροΐς.
εύνοΐκώς 9. Ό άνήρ εΐπεν δτι Ά θηναΐός έστι τό _________ καί
?ΐόσου οΐον βίον εζη.
φίλικως 10. 'Ο τού άνδρός πατήρ πολλά χρήματα έκτήσατο τή
τε καί τ ή __________ χρώμενος.
11, Τού πατρός άποθανόντος πάντα τά χρήματα ό υιός

12. Ό άνήρ α εί αύτοΐς (: ώς φίλοις) έχρήτο,


καί μάλιστα τώ Φ ιλίππφ ______ (= εύφρόνως)
εΐχε.
13. Τώ παιδί καί δώρον έδωκε καί αύτόν άεί
σϋρίττειν έκέλευεν προσέτι αύτοΐς οικαδε όρμωμέ-
νοιζ __________ εδωκεν.
14. Ό άνήρ τον Φίλιππον ήσπάσατο οιόμενος ούκέτι
αύτόν

19.18. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Ποΐ oí λησται ήγαγον τούς δεσμώτας;

2. Τί αύτοΐς εδοσαν πιεΐν κ α ί φαγεΐν; Τί δε αύτοί εφαγον καί έπιον;

67
Esercizio 18 Capitolo Χ ΐχ

3. Τι αδύνατον ήν έκφυγεΐν έκ τού σπηλαίου;

4. Τίς έστιν άνδραποδιστής;

5. Πόσου ό άνδραποδιστής έβούλετο πωλεΐν τον Φίλιππον;

6 , Διά τί άμα τφ Φ ιλίππφ και τον πατέρα ώνήσατο ό χρηστός άνήρ;

7. Τί έποίησεν ούτος ό άνήρ ίδών τον άνδραποδιστήν παίοντα τον Φ ίλιπ­


πον;

8 . Πόσον άργύριον τέλος τφ άνδραποδιστή κατέθηκεν;

9. Πώς ό χρηστός άνήρ ύπέσχετο βοηθήσειν τώ τε Δικαιοπόλιδι και τώ;


Φ ιλίππφ δούλοις γενομένοις;

]0. Τί έφρόντιζεν ό Δικαιόπολις; Τί είπών έθάρρΌνε τον παΐδα;

68
Esercizio 19
Capitolo^X lX -

}1 Δΐηγοΰ τά του δεσπότου πατρός;

12 Πώς ό δεσπότης έχρήτο τφ Φιλίππφ;

Β Dopo la terza lettura (linee 332-421)

19.19* Fai l ’analisi delle voci verbali indícate nella tabella.


Attenzione, qui e in séguito, ché cipotrebb ’essere piú d'una possibilitá.

T empo M odo P ersona Presente T ema


Ε NUMERO verbale

έωρων
άνέβησαν

ησαν

εύρεΐν
στήθι
έντεύξεσθε
ένέτυχον
είποντο
εκαυσε(ν)
επεσον

69
Esercizio 18 Capitolo Χ ΐχ

3. Ti άδύνατον ήν έκφυγεΐν έκ του σπηλαίου;

4. Τίς έστιν άνδραποδιστής;

5. Πόσου ό άνδραποδιστής έβούλετο πωλεΐν τον Φίλιππον;

6 . Διά τί άμα τφ Φιλίππω και τον πατέρα ώνήσατο ό χρηστός άνήρ;

7. Τί έποίησεν οΰτος ό άνήρ ιδών τον άνδραποδιστήν παίοντα τον Φ ίλιπ­


πον;

8 . Πόσον άργύριον τέλος τώ άνδραποδιστή κατέθηκεν;

9. Πώς ό χρηστός άνήρ ύπέσχετο βοηθήσειν τώ τε Δικαιοπόλιδι και τώ


Φ ιλίππφ δούλοις γενομένοις;

10. Τί έφρόντιζεν ό Δικαιόπολις; Τί ειπών έθάρρυνε τον παΐδα;

68
ú v i«>i‘<χιχ

ll Διηγ°^ το^ δεσπότου πατρός;

I?. Πώς ό δεσπότης έχρήτο τώ Φιλίππφ;

g Dopo la terza lettura (linee 332-421)

19.19. Fai l ’analisi delle voci verbali indícate nella tabella.


Attenzione, qui e in séguito, ché ci potrebb ’essere piü d'una possibilitá.

Τ εμρο M odo P ersona Presente T ema


Ε NUMERO VERBALE
έώρων
άνέβησαν

ησαν

εύρεΐν
στήθι
έντεύξεσθε
ένέτυχον
εϊποντο
έκαυσε(ν) :
έπεσον

69
Esercizio 20 Capitolo Χ ΐχ

19.20. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino­
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

δάς 1. Ά νατέλλοντος καί μάλα φλέγοντοα τού ήλίου ο


έλάα Δικαιόπολις έώρα τούς τάς ελαίας δρέποντας.
δρυμός
οίκέτης
σκάφος
πλήρης 2. Οί δούλοι τοΐς αύτουργοΐς συνελάμβανον σκάπτουσι
χρηστός τάς άρούράς.
άλλομαι
θάλπω
πυνθάνομαι
(παρά + gen.) 3. Οί κύνες τρεις λαγώς εκτειναν.
πωλέω
συμπράττω
φονεύω 4. Ό δρυμός ύλη έστιν μεστή δρυών.
ώθέω
εύνοΐκώς
πόσου 5. Οί γεωργοί έν τή ΰλη πλείστας δρυς έκοψαν.

6. Ό Δικαιόπολις ήρώτα τον κυνηγέτην έπι πόσω


άποδίδοται ένα λαγών.

7. Οί λαγφ έσκίρτων ίδόντες τούς κύνας διώκοντας.

8 . Οί αγαθοί άνθρωποι εύφρόνως βοηθούσι τοΐς φίλοις


εις κίνδυνον καταστάσιν.

70
Esercizio 21
Capujo xlX
9. Oí πολιται εις φόβον κατέστησαν ιδόντες έν τώ
σκότφ τάς τών πολεμίων λαμπάδας.

10. Οί άλιεΐς έκ τής σκάφης τας σαγήνας (ή σαγήνη =


sagena, sorta di rete da pésca) κατά τής θαλάττης
έρριπτον ώς τούς ίχθΰς ληψόμενοι (< λαμβάνω, t ν.
ληβ-).

19.21. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

άμπελών 1. Τών γεωργών οί μεν τήν ήρουν, οί δε έν


άρουρα τ ο ΐς __________ έθεράπευον τάς αμπέλους.
δρυς 2. Τούς βότρυας είσέφερον εις μεγάλα ά
έλάτη έπιτίθεσαν έπι τών .
έρμα 3. "Αλλοι βότρυες έπι τή γή εκειντο ώστε ύφ’ ήλίου
κανθήλια
καλύβη 4. Έπί τοΐς όρεσιν έώρων πολλάς _ _ _ _ _ και
κυνηγέτης _______ _ _ α ϊ ΰλάς έποίουν· ποιμένες δε ολίγοι
μέλος __________ τά πρόβατα. Τέλος δε ___________ τινί
δνος ένέτυχον.
ρόπαλον 5. 'Ραδίως γνώσονται τήν προς Κόρινθον οδόν τοΐς
σκεύη _ _ _ _ _ _ _ σημαινομένην.
τΰρός 6 . Εις κίνδυνον καταστήσονται ει έν τοΐς όρεσι
ώμος __________ ■ όλίγιστοι γάρ άνθρωποι αυτόθι είσίν,
έρημος επει έστι τά όρη.
εύτυχέω 7. Ό κυνηγέτης _______ , έξ ου δύο θηρία έκρέματο
νέμω (imperf.) (= erano appesi), έπί τοΐς έφερε.
νυκτερεύω 8 . Τέλος δε ό κυνηγέτης αυτούς χαίρειν καί _ _ _ _ _ _ _ _
(fiit.) έκέλευσεν.
ξηραίνομαι

71
Esercizio 22 Capitolo Χΐγ"

όπτάω 9. "Αλλος ποιμήν τις α ύ τ ο ΐς __________μή έν τοΐς όρε^


παραινέω νυκτερεύειν και ήγαγεν είς τήν έαυτού _____
10. Έν τή καλύβη τ ά __________ κατέθεσαν καί εφαγον
σΐτόν τε καί __________ , έπειτα δε τον λαγών
επι τω πυρι.
11. Προ τού καθεύδειν καλά τινα ό Φίλιππος
ήσεν.

19.22. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí έν τοΐς άγροΐς και δρεσιν έποίουν οί εργαζόμενοι ούς έώρα ό


Δικαιόπολις;

2. Τίνα δένδρα έγίγνετο πολλά έν τοΐς δρεσιν;

3. Παρά τίνος έπύθετο (< πυνθάνομαι, aor. II, t. ν. πυθ-) ό Δικαιόπολις εις
άπορίαν καταστάς περί τής όδού;

4. ^Αρα μακράν άπεΐχεν ή Κόρινθος; Πώς έκεΐσε δυνήσονται άφικέσθαι;

5. Τί έκρέματο (= era appeso) έκ τού ροπάλου τού επί τών τού κυνηγέτου
ώμων;

72
Capnr ■ - .......................... - ...... - ........- -----
β Tivi ένέτυχον ύστερον δ τε Δικαιόπολις και ό παΐς αύτού;

η Ποΐ ο ποιμήν αύτούς ήγαγεν; Διά τί;

g, Τί έποίησαν καταθέντες τά σκεύη;

9. Τί ώπτησαν;

10. Τί έποίησαν δειπνήσαντες;


Esercizio 1 Capitolo X j(

Capitolo XX

O ΝΟΣΤΟΣ

■ Dopo la prima lettura (linee 1-49)

20.1. Leggi a voce alta e traduci queste frasi, facendo attenzione in ispecie al
valore transitivo o intransitivo degli aoristi di ϊστημι e dei suoi composti.

1. Τήν ναύν έστησαν προς τω χώματι.

2. Οί Α θηναίοι είς πόλεμον κατέστησαν.

3. Οί Έ λληνες τον Θεμιστοκλέα στρατηγόν κατεστήσαντο.

4. ΝΙκήσαντες τούς βαρβάρους οί "Ελληνες μνημεΐον αθάνατον έστήσαντο


τής εαυτών αρετής.

5. Εις τό μέσον στάς ό ρήτωρ ήρχετο λέγων.

6 . Είς φόβον καταστάντες οί πολΐται μεγάλα τείχη έστησαν.

7. Οί Α θηναίοι δικαιοτάτους νόμους κατεστήσαντο.

8 . Έν τή πομπή πρώτας μεν τάς παρθένους στήσομεν, τελευταίους δε τούς


ύπηρέτας τά ίερεΐα άγοντας.

74
XX Esercizi 2-3

g "O τε Δικαιόπολις και ό Φίλιππος έστησαν παρά τά του Άγαμέμνονος


δώματα ώς τά τείχη θεάσόμενοι.

10- ΈφΡιξεν ό Φίλιππος, καί αί τρίχες όρθαί αύτώ έστησαν.

11. Αί ’Ερινύες έν ταΐς τού Άγαμέμνονος δώμασι περιφοιτώσαι είς


πλεΐστον φόβον καταστήσουσι τούς έκεΐ μένοντας.

12. Τώ Φιλίππω έν μέσοις τοΐς δώμασι στάντι ό τόπος έδόκει αϊματος


οζειν.

20.2. Completa queste frasi, inserendoci le forme richieste dal senso, transitive o
intransitive secondo i casi, dell ’aoristo di ϊστημι.

1. Περιφοιτώντων τών λύκων τό πρόβατον είς κίνδυνον κατ


2 . Ό μέγας χειμών τήν σκάφην είς κίνδυνον κατ
3. Ό άνδραποδιστής τήν κόρην επί τού βή μα τος__
4. Ό άνδραποδιστής έπι τού βήματος .
5. Κραυγή άν δεινή.
6 . Κραυγήν δεινήν άν _ ό δεσμώτης.
7. 'Ο τών πολεμίων στρατός εις φυγήν κατ
8. Ό στρατός είς φυγήν κατ τούς πολεμίους.

20.3. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

I 1. Άφίκοντο είς τά τού Άγαμέμνονος _ _ _ _ _ _ _ _ καί,


δώματα j εσπέρας γενομένης, είς τά τείχη είσήλθον ώς έκεΐ
Ερινύες ! μενούντες.
ασφαλής

75
Esercizio 4 Capitolo χ χ ·

κρυερός 2 . Τό τε πεδίον καί τήν θάλατταν ___________ ώς εστη. i


παγκάκιστος σαν επί τω λόφφ.
άρέσκω 3. Πολύν τινα χρόνον έμειναν εντός τών τειχών, άλλ’ ό ;
καθοράω Φ ίλιππος · ό γάρ τόπος αύτω ούκ
(imperf.) _______ _ _ (= ήδύς ήν).
όζω 4. Ό Φίλιππος όσφραίνεσθαι 1 .... δοκεϊ.
περιφοιτάω 5. Φ όβος__________ τον παΐδα λαμβάνει, αίματος γάρ
φρίττω __________ ό τόπος. Jf
6 . «^Ω πάτερ, φόβος μ’ έλ α β εν άμ έλει γάρ «ί
__________ α ί τού Άγαμέμνονος καί τής γυναικός
αύτού ετι καί νύν έν τού-
τοις τοΐς δώμασιν.»

20.4. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande,

1. Tí κατεΐδον άπ' άκρου όρους τινός;

2 . Τί ήν τά μεγάλα τείχη επί λόφου έστηκότα (= che s’ergevano);

3. Διά τί προς τά τείχη κατέβησαν;

4. Διά τί ό Φίλιππος έθάυμαζε προς τά τείχη βλέπων;

5. Τί επί τών πυλών εΐδον;

1 II verbo οσ φ ρα ίνομα ι regge il genitivo.

76
yy
¿apitote^- --- _ - - - .... - _ .... — ------Esercizio
----- ----5
$ Διά τί έξαίφνης έφρίξεν ó Φίλιππος;

7 Διά τί εκείνος ό τόπος αύτφ αϊματος* ώζεν;

g Dopo le linee 50-114 della seconda lettura

20.5* Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso di ιστημι o dei
suoi composti.

Ό πατήρ τον παΐδα __________ καί κελεύει τά έρείπια τά τών


Μυκηνών καθοράν.
2 . <ΓΩ παΐ, έν φ καί καθορας ού λανθάνεις με φρίττων.»
3. «Συ μέν, ώ κόρη, μάλα φοβή κ α ί ___________ βοήν, ύμεΐς δέ, ώ παΐδες,
ούδεν φοβεΐσθε ούδε βοάς _ _ _____ .»
4. «Τήν ά μ α ξ α ν __________ , ώ δούλε, καί με μένε.» Ό δε δούλος- «Ιδού,
ώ δέσποτα, τήν άμαξαν καί σε μένω.»
5. Καί νύν οί ποιηταί δράματα συν- περί τού Άγαμέμνονος
μύθου.
6 . 'Η Κλυταιμήστρα φύλακα τινα σκοπόν γνώναι βούλεται
τον τού άνδρός νόστον.
7. Ό σκοπός έπί τού τείχους _ _ _ _ _ _ _ τό λαμπάδος σημεΐον κατεσκό-
πει.
8. Ό Αισχύλος λέγει τήν βασιλείαν καθ-_______ εις τάς έσχάτάς
αίσχΰνας δλην τήν πόλιν.
9. Πνέοντος τού άνεμου, οί ναύται τον ιστόν ______ .
10. Έν φ σύ μεν προ τής θύρας , έγώ δέ τήν άμαξαν __________
καί τά φορτία έξέφερον.
11. Έπει οί πολέμιοι έπλησίαζον, οί πολΐται _ _ _ _ _ _ _ _ φύλακας έπί τών
τειχών.
12. Οί παΐδες έπει προ τής θεάς είκόνος έγένοντο _ _ _ _ _ _ _ _ θαυμάζον-
τες.

77
Esercizio 6 Capitulo \ y

20.6. Riformula queste frasi, sostituendo l ’espressioni sottolineate con altre fo^
mate da voci de i verbi τυγχάνω, λανθάνω, φθάνω, φαίνομαι piú un participio

1. Ό Αισχύλος τύχη τινι έν Ά θήναις ήκμαζεν οτε έγώ παΐς ήν.

2. Τον έμόν πατέρα ούκ έξέφυγεν δτι έγώ μάλιστα έθαύμαζον τά του
Αισχύλου δράματα.

3. Τον Ά γαμέμνονα έφόνευσέ τινι τύχη ή Κλυταιμήστρα δπου δή ήμεν.

4. Σαφώς οί ποιηται ού μόνον ταΐς όψεσιν, άλλά και τοΐς πράγμασιν


έγείρουσι τον τών θεατών ελεον.

5. Ή Κλυταιμήστρα εγνω τον τού άνδρός νόστον προ τών πολιτών.

6 . Ό Αϊγισθος τύχη τινι άνεψιός έγένετο τού Άγαμέμνονος.

7. Σαφώς ό Αϊγισθος τήν Κλυταιμήστραν έμοίχευεν.

8 . Τούς πολίτας ούκ έκφεύγει οτι ό Αϊγισθος τή Κλυταιμήστρα συνέρχε­


ται.

78
, γγ
__ — _ Esercizio 7
-------
Cap
9 T[a'cPQc ó Φίλιππος εις φόβον κατέστη.

"^^^Τ ποα-δα ούκ έξέφυγεν δτι γίγαντές τινες τά τείχη ωκοδόμησαν.

20 7. Inserísci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della


colonna di sinistra.

αγγελία 1. Οί ποιηταί, οϊ (= συνετίθεσαν) τά


αισχύνη είς πολύν _ _ _ _ _ _ και φόβον
ανεψιός τους καθίστασαν.
οεπουσία 2. Ό δε Δικαιόπολις ούτως εκείνων τών τραγωδιών
δράμα και νύν __________ ώστε τον Φ ίλιππον ού
έλεος ___________ φρΐττων ετι καί νύν.
ερείπια 3. Οί ποιηταί οί άριστοι καί άνευ τού όράν τό τής
θεατής __________ φοβερόν καί τό (: τον
δψις ελεον) έγείρειν οΐοί τ’ είσί έν τοΐς άκούουσιν.
σιωπή 4. Τά τών δωμάτων __________ σκιάν έποίει πολύ
σκοπός προϊούσαν.
φύλαξ 5. Έν τή πολλή _ _ _ _ _ _ _ _ τή τών έρειπίων ό
τείχος Δικαιόπολις ήρξατο έξηγούμενος τον μύθον.
δίπους 6 . Ώ ς τάς τού Άγαμέμνονος λαμπάδας κατασκεψό-
ελεεινός μενος _________ τις ιστατο επί τού .
άναμιμνήσκομαι 7. Τό πυρ τήν τού νόστου _ _ _ _ έμελλεν εκ
λανθάνω Τροίας φέρειν ό μεν ούν φύλαξ τού
μοιχεύω (imperf.) πυρός έγίγνετο.
συγκοιμάομαι 8 . Αϊγισθος ό τού Άγαμέμνονος τήν
συνίστημι Κλυταιμήστραν _ _ _ ______ .
9. Ή βασίλεια εις τάς _____ τας εσχατας
καθίστη τούς πολίτας, ούς ούκ έλαθε τώ Αίγίσθω
_______ _ έν τή τού άνδρός .
10. Ό Αισχύλος τον Ά γαμέμνονα _ _ _ _ _ _ λέοντα
λέγει.

79
Esercizio 8 Capitolo χχ''·.

20.8. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίς ό Αισχύλος έγένετο;

2 . Τί είχε τά δράματα αύτού;

3. Τίνα τραγφδίαν μάλιστα έθαύμαζεν ό Δικαιόπολις;

4. Τί έπαθεν εκείνης τής τραγωδίας άναμιμνησκόμενος;

5. Πώς τών ποιητών οί άριστοι ήγειρον τον τών θεατών έλεον;

6 . Τί ήκουον ό τε Δικαιόπολις καί ό παΐς καθήμενοι έν τοΐς τών Μυκηνών


έρειπίοις;

7. Τί έφαίνετο ό άνεμος συρίττων;

8 . Τί εΐπεν ό Α γαμέμνων τή γυναικι εις Ί λ ιο ν άπιών;

9. Τί βουλομένη ή γυνή σκοπόν έστησεν έπί τού τείχους;

10. Τί έποίησεν ό Αϊγισθος τού Άγαμέμνονος άπόντος;

80
Esercizi 9-10
%?gf}Ítofo .__ -
'Si S

^p~Apcc τούς πολΐτας ελαθεν ή βασίλεια τώ Αίγίσθω συνελθούσα;

j^T^Ap« έτόλμων οί πολΐται περί τούτου άλλήλοις διαλέγεσθαι;

g 0 ορο le linee 115-171 della seconda lettura

20 9· Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del presente o
deU’imperfetto, attivo o mediopassivo, di ιστημι o dei suoi composti.

1. Τω δεκάτω ετει ό Α γαμέμνων άν- εις Μυκήνας.


2 . Ό φύλαξ είδε τό λαμπάδος π ύ ρ εις τον ούρανόν.
3 . Ό σκοπός έπί τού τ ε ίχ ο υ ς έγνω τον τού βασιλέως νόστον.
4. Ό Αισχύλος χορόν πρεσβυτέρων συν- .
5. Ή Κ λυταιμ ήστρβ τον τού άνδρός νόστον γνούσ α εις φόβον ού
καθ-
6 . Ή Κασσάνδρα τον τού βασιλέως θάνατον έμ α ντεύ σ α το έπί τής
άμάξης.
7. Δεινάς βοάς άν- ρίψασα τά στέμματα.
8. Ό ποιητής τούτο τό τού δράματος μέρος εγραψε βουλόμενος τούς
θεατάς καθ- είς ελεον καί φόβον.
9. 'Ότε ταύτα έθεώμεθα, αδύνατον ήμΐν ήν μή καθ- εις έκπληξιν.
10. Ό βασιλεύς τό άρμα _ _ προ τών πυλών τήν γυναίκα εΐδεν.
11. Αί τού βασιλέως κραυγαί τάς τρίχας ά ν - τοΐς θεαταΐς.
12. Ό χορός δεινάς κραυγάς άκούσάς είς πολύν φόβον καθ- .
13. Ή παγκακίστη γυνή τον άνδρα ώσπερ βουν έπί φάτνη πελέκει
έκοψεν.

20.10. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.

1. Τον σκοπόν ούκ έλαθε τό πύρ λαμπόμενον.

81
Esercizio 10 Cap itolo χ χ

2. Πρεσβύτεροί τινες έτύγχανον τον χορόν συνιστάντες.

3. Οί πρεσβύτεροί τήν άνασσαν έφθασαν νέον τι γενόμενον προαισθόμε


νοι.

4. Τούς πολιτας ή Κλυταιμήστρα ούκ έλάνθανε προσποιούμενη χαίρει ν.

5. 'Ο Α γαμέμνων τήν Κασσάνδραν έφθασεν άφικόμενος.

6 . Ή Κασσάνδρα έφαίνετο τον τού βασιλέως θάνατον προγνούσα.

7. Διά τών ερειπίων ό άνεμος έφαίνετο σΌρίττων.

8 . Πάσιν ή Κλυταιμήστρα τον άνδρα μισούσα έφαίνετο.

9. Τώ Φιλίππω α ί Έρϊνύες άλώμεναι έφαίνοντο.

10. Ή Κλυταιμήστρα τον Αϊγισθον έφθασε τον βασιλέα πλήξασα.

82
Esercizi 11-12

rí,0c-r‘^ " ,¡uSS --------


\ \ Inscrisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
di sinistra.
:o¡onflCl
1. "Οτε ό σκοπός ________ _ άγγέλλων ότι τό πύρ
^αλανεΐον φαίνεται, ή βασίλεια τάς άμφιπόλους έκέλευσε
_________ παρασκευάσαι.
2. Ή Κλυταιμήστρα πέπλον _____________ ένεδύσατο
ήχή πολλήν χαράν _________ βουλομένη.
λάφΰΡα
λουτρόν 3 . Ά φΐκετο ούν τό τού βασιλέως , τούτω δ’
μαντική ειποντο άλλαι άμαξαι φέρουσαι τά _________ έν
μητροκτονία οΐς ΐστη ή Κασσάνδρα.
πέλεκυς 4. Τή Κασσάνδρα τ ή ν __ ό Απόλλων έδωκεν.
στέμμα 5. Τή Κασσάνδρα _______ __ ούδεις έπίστευεν.
τάτεις 6 . Ή παρθένος προεμαντεύσατο τήν έξ Όρέστου
φάτνη , έπειτα δέ τά _________ έρρΐψεν έτοι­
χιτών μος άποθανεΐν.
άτράχηλος 7. Τούτο τό τού δράματος μέρος πολλήν ______________ εΐ-
άχειρος χεν ώς ή Κασσάνδρα έκρα ζεν «Φεύ, φεύ· ώ
ποικίλος "Απολλον, ποι ποτ’ ήγαγές με;»
άλάομαι 8 . Ή βασίλεια τον άνδρα είς τό __________ ή γα γεν ό
άποδύομαι δε ώς τώ _____ χρησόμενος τον άλουτον
μαντεύομαι πέπλον · έπει δ’ έλούσατο, ή γυνή αύτώ
παραγίγνομαι έδωκεν ένδύεσθαι ______·
προσποιέομαι 9 . Ό χιτών δν ή γυνή τώ βασιλεΐ έδωκεν _______ _
καί _ _ _ _ _ _ _ ήν.
10. Ή Κλυταιμήστρα _ _______ __ λαβούσα δις αύτόν
έπληξεν ώσπερ βούν έπί .
11. Έ τ ι και νυν τώ Φιλίππω ή τού άνέμου ______________
φαίνεται ώς φωνή άνθρώπου άλαλάζοντος.
12. Διά τών ερειπίων α ί Έρΐνύες _________ ενθάδε έτι
φαίνονται.

20.12. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí τή δεσποίνη άπέγγειλεν ό σκοπός;

83
Esercizio 12 Capitolo χ χ

2 . Tí έν τούτω oí πρεσβύτεροι έτύγχανον ποιούμενοι;

3. Τί ταΐς άμφιπόλοις έκέλευσεν ή Κλυταιμήστρα χαράν προσποιούμενη.

4. Διά τί ούδεις έπίστευε τή Κασσάνδρα προμαντευομένη;

5. Τί έποίησεν ή παρθένος έπει τήν έξ Όρέστου μητροκτονίαν προεμαν-


τεύσατο;

6 . Τί ποιησόμενον τον άνδρα ή γυνή είς τό βαλανεΐον ήγαγεν;

7. Τί αύτώ λουσαμένφ έδωκεν ένδύεσθαι;

8 . Τί λαβοϋσα αύτόν δις έπληξεν;

9. Τί έφαίνετο είνα ι τώ Φ ιλίππφ ή ήχή ή τού ανέμου διά τών πετρών


πνέοντος;

10. Διά τί όρρωδήσας ό παις άπελθεΐν έβούλετο;

84
•i;:- , Esercizio 13
Γαηϊ(θΙθΧ.λ --- — — — —....-..... -- —
popo ía terza í^ nee 172-227)

Τρσνϊ a voce alta e traduci queste frasi, facendo attenzione in particolare


■■■■20.13·
/ diversi sis nlf i catl íil Φαιν°μ « ι·

l Επί του ορούς πόλις τις έφαίνετο.

2 Έν Σαλαμινι έφαίνετο λαμπρώς ή τών Ελλήνων αρετή.

3 Ποθεν φαίνεσθε, ώ φίλοι;

4, Τί ύμΐν φαίνεται;

5. Τώ Ό δυσσεΐ ή Ν αυσικάα ώσπερ θεά έφαίνετο.

6 . Τώ Ό δυσσεΐ ή Ν αυσικάα θεά έφαίνετο.

7. Ού δειλοί έφαίνοντο οί βάρβαροι.

8 . Οί στρατιώται άριστα έφαίνοντο μάχεσθαι.

85
Esercizio 1 4 __ _ ^ Capitolo χ χ

9. 'O Α σκληπιός φαίνεται τον Φίλιππον ίασάμενος.

10. Ποιος υμΐν φαίνεται δδε ό άνθρωπος εΐναι;

11. Τώ Δικαιοπόλιδι οί Κορίνθιοι έφαίνοντο εις πόλεμον προς τούς


Α θηναίους καταστάντες.

1 2 /0 Αισχύλος άριστος τών πάλαι ποιητών φαίνεται γενόμενος.

20.14. Contrari.
Completa queste frasi, aggiungendoci i contrari delle parole sottolineate che
sono richiesti dal senso della frase (li trovi nella colonna di sinistra).

έξοδος 1. Ό μεν αγαθός δούλος τών προβάτων επιμελείται, ό δε


έσχατος κακός αύτών.
παλαιός 2 . Ό έμπορος πέντε δραχμών _ _ _ _ _ τον βουν 6γ :;
άμελέω τεττάρων άνήσατο.
άνοίγω 3. Πάντων τών άνδρών οί λησται , μόνην/
αποδίδομαι έκτειναν τήν παρθένον.
άποδύομαι 4. Ούκ άει φαίνεται ή άρετή, γάρ πολλάκις.
λανθάνω 5. Έν τω λαβυρίνθω τήν μεν είσοδον εύρεΐν ράδιόν έστι,
πωλέω τήν δε _ _ _ _ _ _ χαλεπώτατον.
φείδομαι 6 . Ό μεν δεσπότης τήν τού δώματος θύραν έκλεισεν. ό
δε κλέπτης ______ αυτήν.
7. Οί νέοι πολΐται έπείθοντο μάλιστα τοΐς νόμοις ούς οί
____ κατεστήσαντο.
8 . Έν τή πομπή οί μεν άριστοι τών πολιτών πρώτοι
καθίστασαν, οί δε δούλοι

86
Esercizio 15
Cap1
9 . Ό δεσπότης τον μεν γεραιόν δοΰλον ________ , άλλον
δε τινα νέον δούλον ώνήσατο.
10. Ό παΐς τον μεν άλουτον χιτώνα _____ προ τού
λουτρού, έπειτα δε τον καθαρόν ένεδύσατο

20,15. Incroci di parole.


Se scriverai correttamente le parole che corrispondono alie definizioni, nella
0lonna messa in evidenza potrai leggere il titolo d ’una famosa tragedia d ’E-
schilo-

1. = οδοιπορίαν ποιώ.
2. Ό τών Αθηνών λιμήν.
3 . Ό τόπος οπού αί νήες ποιούνται.
4. = Τροία
5 . Ε π’ αύτού κομίζεται
ό Αγαμέμνων.
6 . "Αλλομαι εις τι.
7. Πρώτος άφικνούμαι.
:
8 . Ό υιός ό τού
πατρός άδελφού. Bflmn
9 . Έν τών :
Μυκηνών
έρειπίοις περιφοιτώσιν. i

10. "Ο όρώμεν. ϋ§


11. = οικία
12. "Ο τον ελεον
εγείρει.
13. <-» πρώτος ¡lllll
iinm?
14. Έκ τού τραύματος
έκρεΐ.
15. Ό άνήρ αύτόν ένδύεται
ύπό τού ίματίου.
16. Ή Κασσάνδρα
αύτήν εμαθεν από
τού Απόλλωνος.
17. Ά νευ
τραχήλου.
18. "Απαξ και αύθις.

87
Esercizio 16 ......... .. _ _______ ____ Capitolo χ *

20.16. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste do mande.

1. Που ένυκτέρευσαν δ τε πατήρ και ό υίός καταλιπόντες τάς Μυκήν$ο>


Sr

2. Πότε εις τήν Κόρινθον άφΐκοντο;

3. Τί έζήτησαν εις τήν πόλιν είσελθόντες;

4. Διά τί ό άνήρ εις αυτούς δεινόν έβλεψεν;

5. Ποιοι δ τε Δικαιόπολις και ό Φίλιππος αύτφ έφαίνοντο είναι;

6 . Τί έποίησεν ό τών Κορινθίων δμϊλος συνδραμών;

7. Ποΐ έλαθον τούς Κορινθίους κρυψάμενοι;

8 . ^Αρα εις τήν πόλιν είσήλθον άφικόμενοι εις τά Μέγαρα;

9. Τί έποίησαν είς τήν Ε λευσίνα άφικόμενοι;


Esercizio 1
¡tolo ?&]__
Capitolo XXI

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ

popo le linee 1-73 della prima lettura

l "Ω παΐ, τον νουν πάρεχε τφ διδασκάλω ϊνα άκούης χρηστούς λόγους.

2 . Ό Πλούτων τήν Περσεφόνην άρπάζει ινα εις "Αιδου κατάγη.

3. Οί λησται άρπάζουσι τάς κόρας ινα εις τάς ναΰς κομίζωσιν.

4. Δει ήμάς τής τελετής μετέχειν ϊνα περί τού σύμπαντος αιώνος έχωμεν
ήδΐους ελπίδας.

5. ^Ω στρατιώται, ϊνα τήν ύμετέραν πατρίδα σφζητε, ώς άριστα μάχεσθε.

6 . Πόρρω προβαίνειν μέλλω ϊν ’ άμεινον βλέπω προς τήν πομπήν.

7. Τού ρήτορος ακούσω ινα τά τής πόλεως μάθω.

89
Esercizio 1 Capitolo

8 . Τήνδε τήν όδόν βαδίσατε ιν’ έλθητε ταχέως είς τήν πόλιν.

9. Ό ποιμήν έκ του αύλίου τά πρόβατα έξήλασεν ϊνα άγάγη είς τήν


άγοράν.

10. Οίνοπώλιόν τι ζητήσομεν ϊνα οΐνον πίωμεν.

1. Μέλιττα, ινα άλλην υδρίαν λάβης, οϊκαδε έπάνιθι.

12. "Ινα παν ϊδωσι τό πεδίον, οί σκοποί άνέβησαν έπΐ άκρον τον λόφον.

13. Καθαρώ θΰμώ θύσωσι τώ θεώ οί πολιται, εί τήν πόλιν σφζεσθαι


έπιθϋμοΰσιν.

14. Σιωπήσωμεν, ώ φίλοι· άμεινον γάρ τοΰρήτορος άκούσομεν.

15. Πας πολίτης φυλάττη τήν τής πόλεως σωτηρίαν.

16. "Ινα σε ώφελήσω, πάντα ποιεΐν έθέλω.

90
Esercizio 2
CePí0
^ Πολύ άργύριον χρή συλλέγειν ϊνα τοΐς φίλοις βοηθήσητε.

άνδρες, πάντες συνελέγεσθε ϊνα τον ϊακχον άσητε.

21 2. Ιη ψ ίβ$ϊα tabella trovi delle voci verbali di modo indicativo, e di tempo pre­
sente o aoristo; scrivi sotto a ciascuna di esse tutto il congiuntivo corrisponden-
te.

ακούω σφζω ήλθον ήγαγον έθυσα έσιώπησα

A
T
T
i
V
u
---------------- ----------------- ...................

M
E
D ----------------
—........... ..... .....-..—......-
I
O ----------------
P
A
S
S.

91
Esercizio 3 Capitolo

21.3. Di ciascun verbo scrivi nella tabella le voci che ti sono richieste.

Pres . ind . Pres . cong . FUT. (IND.) AOR. IND. AOR. CONq^
|
θύω:
II plur.,
medio
βλέπω:
I plur., att.
πείθω:
III sing.,
medio
............... —_
κάμνω:
I sing., att.
λαμβάνω:
III plur.,
medio
φυλάττω:
II sing.,
medio
σπείρω:
I sing., att.
βάλλω:
III plur.,
att.
εγείρω:
III sing.,
medio
παίω:
II plur., att.
κόπτω:
I plur., att.
κομίζω:
II sing., att. i
κελεύω
III sing.,
att.

92
Esercizi 4-5
ISF4ίοΙοΧχΐ ------ - ............... - - —

.
; . iftserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
* disinistra.

1. Ή Δημήτηρ τά _ _ _ _ _ _ εστησεν έν τή Έλευσΐνι.


*Αΐδης
«ύλος 2. Ή Δημιτηρ έστη κάμνουσα προς τώ __________
Καλλιχόρφ καλουμένφ.
ίχΰρβ
3. Ό Πλούτων ήρπασε τήν Περσεφόνην άξων είς (οΐκον)
δωρεά
4. τις, Ίάμβη όνόματι, ινα τήν
£ΐκαζ
έλπίς θεάν ποιήση μειδιάσαι.
ιακχος 5. Ή Δημήτηρ τοΐς εύεργετήσάσιν ού μίαν _________
μυστήρ^ έδωκε, ά λ λ ά ________
τελετή 6 . Τοΐς άνθρώποις έξεστι μή _ _ _ _ _ _ _ ζήν διά τούς
τελευτή καρπούς.
φρέαρ 7. Οί τής _ _ _ _ _ _ _ μετασχόντες ήδίονα περί τής τού
διττός βί-οϋ _ _ _ _ _ έλπίζουσιν.
σύμπας 8 . Ού μόνον περί τού παρόντος χρόνου, άλλά κα ί περί
άκροάομαι τ ο ύ ___________ αιώνος έχουσιν ήδΐους _______ .
σκώπτω (aor.) 9. Σϊγα ό παΐς __________ ό πατήρ σαφέστερον τάς
ϊνα φωνάς άκούη.
θηριωδώς 10. Τάς φωνάς άκούουσι τάς τών άδόντων τον
__________ τον μυστικόν.
11. Ό Φίλιππος κατήκουσέ τίνος __________ τής ήχής
και εις αυτόν τις δάδων είσέπνευσεν.
12. Τήμερον Βοηδρομιώνος ______ φαίνεται ούσα.
13. Η συχία ν τέλος άγουσι σαφώς βουλόμε-
νοι.

21.5. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí ó Δικαιόπολις εΐπε περί τού Καλλιχόρου φρέατος;

2. Τίνα ή Δημήτηρ έζήτει διά πάσαν τήν γην;

93
Esercizio 6 Capitolo )Qg|

3. Τις ήν ό Κελεός; Τίς δε ή Ιάμβη;

4. Τίνας δωρεάς τοΐς άνθρώποις εδωκεν ή Δημήτηρ;

5. Διά τί εύδαιμονέστεροι έγένοντο οί άνθρωποι διά τάς τής θεού δωρεάς-

6 . Διά τί ό Δικαιόπολις τον παΐδα έκέλευσε σιωπάν;

7. Τί άμφότεροι ποιοΰσιν ϊνα σαφέστερον άκούωσιν;

8 . Τίνος αίσθάνεσθαι έδοξε τώ Φιλίππφ;

9. Διά τί τήμερον οί Α θηναίοι τον μυστικόν ϊακχον άδουσιν;

Μ Dopo le linee 74-172 della prima lettura

21 .6 . Leggi a voce alta e traduci queste frasi; sottolinea poi le voci verbali di
modo congiuntivo.

1. Έ άν τήν έμήν πατρίδα τιμώ και φιλώ, τής ψυχής ου φείσομαι ϊνα
αυτήν έλευθερώ.

94
Esercizio 6
^pitólo

πατρίδα τίμώμεν και φιλώμεν, τής ψυχής ού φεισό-


| μεθα ΐνα αύτήν έλευθερώμεν.

'J n a p a iv c o σοι ίνα αύτίκα όρμά και άνδρείως πολεμής, κα ί τήν σήν
αρετήν δηλοΐς.

4 Παραιν® δπως αύτίκα όρμάσθε και άνδρείως πολεμήτε, κα ί τήν


ύμετέραν αρετήν δηλώτε.

5. Ό δεσπότης τφ δούλφ παραινεί δπως άπο τής κλίνης πρωί άναπηδά


και άσμένως πονή και τον άγρόν άροί.

6 . 'Ο δεσπότης τοΐς δούλοις παραινεί δπως άπο τής κλίνης πρωΐ άναπη-
δώσι και άσμένως πονώσι καί τον άγρόν άρώσιν.

95
Esercizi 7-8 Capitolo

21.7. In questa tabella trovi delle voci verbali di modo indicativo e di tempo p¡-e i
sente; scrivi sotto a ciascuna di esse tutto il congiuntivo correspondente (atten¿
zione, ché Vunica uscita -ώ pito essere, secondo i casi, contratta da -άω, da
o da -δω), i

άρώ τϊμώ έλευθερώ πολεμώ πονώ όρμώ


Α !
Τ
Τ
I
V
0 ----------------

Μ
Ε
|
D ----------------
]
0
Ρ
---------------- -----------------
Α
S
S.

21 .8 . Leggi a voce alta e traduci queste frasi.; poi sottolinea le voci verbali di
modo congiuntivo.

1. Έ άν τω άδελφω εύμενώς άργύριον διδώ, χάριν πολλήν δώσει μοι.

2. Έ άν τοΐς άδελφοΐς εύμενώς άργύριον διδώμεν, χάριν πολλήν δώσουσιν


ήμΐν.

96
p t , γγϊ Esercizio 8
. fapiw /0. - - ... - .......... ...- - ......- - -
; νοσήσάς υγιής άναγενόμενος εις τό τέμενος επανέρχεται δπως
ανάθημά τι άνατιθή τω θεώ.

4 OÍ νοσήσαντες υγιείς άναγενόμενοι είς τό τέμενος επανέρχονται δπως


αναθήματα τινα άνατιθώσι τω θεφ.

5 Είς τό ιερόν έπάνειμι ϊνα άργύριόν τι παραδώ τώ ίερεΐ.

6 . Είς τό ιερόν έπάνιμεν ινα άργύριόν τι παραδώμεν τώ ίερεΐ.

7 . Έάν μή εις φόβον καταστής, ράον (comparativo di ραδίως) σεαυτόν


σώσεις.

8 . Έάν μή είς φόβον καταστήτε, ράον (comparativo di ραδίως) υμάς αύτούς


σώσετε.

9. Έάν προ τών δωμάτων ίστήται, ό όδοιπορών τάς Έ ρΐνύας ίσως


αίσθήσεται.

10. Έάν προ τών δωμάτων ίστώνται, οί όδοιπορούντες τάς Έρΐνύας ίσως
αισθήσονται.

97
Esercizio 9 Capitolo χχ^

21.9. Di ciascun verbo scrivi nella tabella le voci che ti sono richieste.

PRES. ind . PRES. CONG.j FUT. (IND.) AOR. IND. A or . co^ q^


σιγάω:
III sing.,
att.
δίδωμι:
II plur.,
medio
πληρόω:
II plur., att.
τίθημι:
I sing.,
medio
οικέω:
I plur., att.
ϊστημι:
II sing., att. ----------------
δίδωμι:
III sing.,
medio
σϊγάω:
III plur., att.
..............
οικέω:
III sing.,
medio
τίθημι:
II sing.,
medio
πληρόω:
III sing., att.
βαίνω:
II sing., att.
ιστημι:
III plur., att.
σϊγάω: i
I plur.,
att.
1
Esercizio 10
¡J w jto lo & L ----- —

Iíl Plur·’
Wedio. _
οΐκέω:
1 plur-,
ipediO —
ΐίθΐΊΗ'1·
flplur-,, a«·
βαίνω:
I singM_att. _
ίτληρόω:
Iíl phn^att
!σϊπμι:
í sing-,
medio

21.10. jnserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
eolonna di sinistra.

άγγειον 1. Έξιστώσι τοΐς χοροΐς οί μή ________ __ τή γνώμη,


άλφιτα 2. Τά __________ ιερά εορτή έσ τιν ή τής έορτής
άνασσα ______ ή Δημήτηρ έστίν.
έποπτεία 3. Πάντες τήν μεν τών __________ οργίων άνασσαν
θέρος εύχονται _________ _ και σφζειν τον χορόν, τον δε
ιεροφάντης _____ Ία κ χο ν συνακολουθεΐν.
κούρος 4. Τώ τε Δικαιοπόλιδι και τώ Φιλίππω έδοξε τοΐς πομ-
κυκεών πεύουσιν έπεσθαι ___________ τήν θεάν τΐμώσιν.
μίνθη 5. Έ άν τή θεώ ευχάριστοι μή γίγνωνται, καρπούς
μυρρίνη δρέψουσιν.
μύστης 6 . Τοΐς μή εύχαρίστοις έξεστι μονον
δργια πάγκλαυτον έξαμάν.
πλημοχόη 7. Εις τό ______ _ είσιέναι τοΐς μονον
πότνια έξεστιν.
στάχυς 8 . Οί μύσται στεφάνους (= μύρτου) έν ταΐς
τελεστήριον κεφαλαΐς φέρουσιν.
αγνός 9. Πάντες παρά τών προπόλων τον __________ δέχονται
εύφημος πιειν.
πάγκλαυτος

99
Esercizio 11 Capitolo X jg

πολυτίμητος 10. Τον κυκεώνα ποιοΰσιν έξ και ύδατο|


θερίζω μεμειγμένων (= mescolate) τή
καθαρεύω (part.) | 11. Έν τοΐς θεάμασιν α οί μύσται έώρων _
συμπαραστατέω | σκότος τε και φώς αύτοΐς έφαίνετο.
ΰει 12. Έν τ ή ___________οί μύσται έμάνθανον τήν τε
δπως βίου τελευτήν και τήν αρχήν.
εναλλάξ 13. Τή τελευταία ήμερα ύπό τού ίερέως δύο
εύφήμως π λη ρούτα ι,__________ καλούμενα.
14. Ό εύφημεΐν κελεύει, βουλόμενος τάς
πλημοχόας ( - όσία σιγή) προχεΐν.
15. Οί δε πρόπολοι, «_ ώ Ζεύ,» έβόησο§|
έτέραν πλημοχόην προς τον ούρανόν άνατρέψαν-,
τες.
16. Οί μεν μύσται _ _ _ _ _ _ _ _ ήσαν, οί δε ιερείς
κοσμίως έκάθηντο.
17. Έξελθών έκ τού ανακτόρου ό ιεροφάντης
__________ _____________ έδρεπε).
18. Ή __________ Βρϊμώ ετεκε Βρΐμόν, τον Ιερόν

21.11. Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

1. Τίνας βοώντες oí κήρϋκες κελεύουσιν έξίστασθαι τοΐς χοροΐς;

2. Τίνας θεούς οί πομπεύοντες έπικαλούσιν;

3. Διά τί ό Δικαιόπολις οϊεται δεΐν τή πομπή συνακολουθούντα τήν


Δήμητρα τιμάν;

4. Ποιους δει αύτούς εΐν α ι δπως ή θεά αύτοΐς εύμενής ή;

100
Esercizio 11
U W »'"'""'

Διά τί δει έπιμελεΐσθαι και τών οικείων;

■^ρίννομιεΐ ή Μυρρίνη έάν ό άνήρ ευθύς οϊκαδε έπανέλθη;

7 Τί έξαμήσουσιν έάν χάριν τή θεά μή άποδώσιν;

8, Ποΐ οί μύσται μόνοι εισήσαν; Και τί φέροντες έν ταΐς κεφαλαΐς;

9, Τί έστιν ό κυκεών;

10. Τί οί μύσται όρώσι και μανθάνουσι διά τήν έποπτείαν;

11. Τί τή τελευταία ήμέρα ποιούσιν έπει προχέονται τάς πλημοχό&ς;

12. Τί έκ τού ανακτόρου έξελθών ό ιεροφάντης ποιεΐ;

13. Τίς έστιν ό Βριμός;

101
Esercizio 12 Capitolo

* Dopo le linee 173-245 della prima lettura

21.12. Trasforma le proposizioni indipendenti sottolineate in condizionali even-


tuali (εάν + cong.); trasforma anche le proposizioni finali implicite, e le altre fi^
che esprimono u n ’idea di fine, puré sottolineate, in proposizioni finali esplicite

1. O Φίλιππος ως....περί τών μυστών μαθησόμενος διαλέγεται προπόλ®


τινί.

2. Τί ποιεΐν δει τον Φίλιππον ώς μύστην γενησόμενον:

3. Πένης τίς έσ τιν ούδέν ήττον μύστης γίγνεσθαι δύναται.

4. Βούλεται tic τελεΐσθαν έν τή εύθεία όδώ βαδίζη.

5. Βουλόμενοι δλως καθαροί ε ίν α ι, οί μύσται νηστεύουσι και τών


αφροδισίων άπέχονται.

6 . _Αττικός τις..ούκ εστιν ούδεν ήττον οί ιερείς άφΐάσι μύστην εΐναι.

7. Ο Φίλιππος καί ό πατήρ αμα τή ήμερα ώρμήσαντο έν νώ έχοντεα


οίκαδε σπεύδειν.

102
Esercizi 13-14
iiolo XX[_.
CoP·
|ΐ ό Δικαιόπολις ώς τάχιστα εις τάς Αθήνας άφικέσθαι βούλεται ώς τί
• ' ν^ον^ργένετο έρωτήσων.

2\ 13· Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

Αφροδίσια 1.
1. Ούδεν πάντας μύστας γενέσθαι, κα ι έάν
δαπάνη και πενητες ωσιν.
Ιδιώτης 2. δύνασαι έάν έν τή
μυσταγωγός όδώ μή βαδίζης.
χοιρίδιον 3. :χρός ε ΐν α ί τις
εύθύς μηδε τ ώ ν ______ απεχηται.
άφίημι 4. πολλήν __________ φερειν
κτωλΰω ωνησαμενον και αύτό τή θεα σφάξαντα.
μυέω 5. ?τα ___________ τις Α ττικός
νηστεύω αγη, αυτόν οι ιερής τελεΐσθαι.
τελέομαι 6.
Ήρακλέα, __________ ούκ άφίεσαν.

21.14. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

\. Tí τον ήλίκον ήρετο ό Φίλιππος βουλόμενος μυεΐσθαι;

2. Πώς δλως καθαρός έσται ό τή Δήμητρι τελεΐσθαι βουλόμενος;

3. Ά ρ α τούς Α ττικούς μόνους μυεΐσθαι οί ιερείς άφιάσι;

4. Πότε τά μικρά μυστήρια γίγνεται;

103
Esercizio ! 5 Ccipito[0

5. τΑρα ζή έν Ά ιδο υ ό τά άνθρώπινα μή καταλιπών;

6 . Tí ό ίερεύς άπέγγειλεν έκ του τελεστηρίου έξελθών;

7. Τί τή υστεραία έποίησαν δ τε Δικαιόπολις και ό παις;

8 . ^Αρα έν τή Έ λευσΐνι έξήν περί τών μή οσίων διαλέγεσθαι;

9. Τί ούκέτι ήπίστατο ό Δικαιόπολις;

■ Dopo la seconda lettura (linee 246-303)

21.15. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del presentí:
o dell'imperfetto, altivo o medio, del verbo άφ-ίημι; poi riscrivi le frasi mei ten-
do i verbi nell ’aoristo.

1. Ό δεσπότης καλεΐ τον δούλον και _ _ _ _ _ _ είς τήν αγοράν.

2. Σύ, ώ φίλη δέσποινα, κάθησαι κ α ι _______ τά τής οικίας.

104
Esercizio 15

I ^ ' q Í Αθηναίοι ούκ εικουσιν ούδε τάς υπηκόους πόλεις


fl" αυτονόμους.

'^ γ λ α κ τ ε ϊ μέν ό κύων, ό δέ π α ΐ ς _____ λίθους προς αύτόν.

5 παυσαμένης τής έκκλησίας, άνίσταντο πάντες και _________ οϊκαδε.

6. Οί Πέρσαι εις τον ποταμόν έ α υ το ύ ς _____ και δι’ αύτόν ένεον.

7. Ταΰτα είπών ό ίερεύς έσίγα, έπειτα δέ __________ τούς μύστας.

8. Ούκ έδάκρυέ ποτε τό παιδίον ούδ’ ____________ τής μητρός.

9. Μή χαλέπαινε, ώ Άγαμέμνον, και τήν έμήν θυγατέρα.

10. ___________ τον παΐδα ή Μυρρίνη έδάκρυε.

11. Κεραυνόν τού Διός, πάντες έν τή νηΐ άποθνήσκουσιν.

12. _ _ _ _ _ _ _ _ προς τό τείχος οί πολέμιοι μεγάλην κραυγήν ίστάσιν.

105
Esercizio 16 _ Capitolo jqq|

13. Έ άν τά χρήματα , οί άληθείς φίλοι ού σε καταλείψουσιν |

14. Έ άν ούτοι τούς αιτίους , πάντες οί άγαθοί όργιούνται.

21.16. Fai, nel modo indícalo, l ’analisi di queste voci del verbo ιημι.

PERS. Ε NUM., T empo M odo D iátesi "


o CASO, NUM.
Ε GEN.
ίώ
είτε
ίήσθε
ήτε
εις
ίάσι(ν)
ΐεμένη
είναι
ήκε(ν)
ιεσθε

έντες
ΐει
ϊεσαν
είσών
ίέν

106
Esercizi 17-18
Capí;tolo
\1 F(lj ’ ne^ η10^0 indicato, l ’analisi delle voci che seguono dei verbi ειμι,
ϊημ ι.

PERS. Ε NUM., T empo ! M odo Diates i


o CASO, NUM.
Ε GEN.

έ^μ£_ν_—
. fevía^ J

|-
e^ L —- -
οΰσαις_ [

Í-L——
ίέναι
Ιστε"
Ια θ Γ ^

fÉ i _
ΐεΐσης
ιίμεν
ίώμεθα
ωσι(ν) j
ωσι(ν) 1

21.18. Caccia all’intruso.


In ognuna di queste serie di quattro parole, una é fuori posto: sottolineala.

1. Ίης, ΐάσι, ιμεν, ίήτε.

2 . Ίάσιν, ϊωμεν, ϊητε, ϊω.

3. Ίετε, ιών, ίοΰσα, ϊθι.

4. Ί ίτ ε , ής, ώμεν, ώσι.

5. Ήσαν, ήτε, ήμεν, ήσθα.

107
Esercizi 19-20 Capitolo

21.19. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle di>l¡Q
colonna di sinistra.

βουλευτής 1. Είπέ μοι, ώ γέρον, τίνος (= διά τί) πάντες


εκκλησία πολλή σπουδή πορεύονται προς τήν Πύκνα.
επιστάτης 2 . Ή Πνύξ λόφος έστιν όπου οί Α θη ναίοι χήν ;
πρέσβυς ποιουσιν.
πρυτάνεις 3. Π άντες οί πολΐται περι μεγίστου
προβούλευμα πράγματος.
σπονδαί 4. άνδρες, _ βούλεσθε εις πόλεμον κατα.
αυτόνομος σ τ ή ν α ι____ τήν ειρήνην σωσαι;
έμπόδιος 5. Οί Α θηναίοι και οί Πελοποννήσιοι ______
μϋρίοι πάλαι έποιήσαντο.
αγορεύω 6 . Οί _________ χαλεπήν άγγελίαν ήνεγκον τυΐς
αναγιγνώσκω Άθηναίοις.
άφίημι 7. Οί Λακεδαιμόνιοι έκέλευον τούς Α θηναίους έασαι
βουλεύομαι τούς 'Έλληνας γενέσθαι.
χειροτονέω 8 . Οί Α θηναίοι ούκ ήθελον __________ τάς πόλεις.
ψηφίζομαι 9. Έν τή Πυκνι __________ 0 πλεΐστοι) πολΐται πάρει-
ένεκα σιν όπως περί μεγίστου πράγματος διακρίνωνται.
πότερον... ή... 10. Έ πει οί είσήσαν, ό έκέλευαε
τούς πολίτάς σιωπήσαι.
11. Σύν τοΐς πρυτάνεσι κ α ί οί άλλοι _ _ _ _ _
άφίκοντο είς τήν εκκλησίαν.
12. Έν τ ω _________ οίπρυτάνεις έγραψαν τό πράγμα
περί ου δει
13. Πάντες οί πολΐται ϊνα δηλώσι ότι βου
λονται τών ρητόρων άκούσαι.
14. Έ πει ό κήρυξ τό προβούλευμα _____ > πολλοί
ρήτορες __________ έπι τό βήμα άναβάντες.
15. Έ άν τι _________ τή ειρήνη ή, χρή τον πόλεμον
ποιεΐσθαι.

21.20. Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

1. Τίνος ένεκα τοσούτοι αγροίκοι εις τήν πόλιν έβάδιζον;

108
CitpitoIoXXI ___ _ ........ Esercizio 20

TíSβουλόμενοι εις τήν εκκλησίαν τήμερον πορεύονται οί Αθηναίοι;

3 Περί τίνος πράγματος χρή αύτούς βουλεύεσθαι;

4 Τί οί Λακεδαιμόνιοι έκέλευσαν πρέσβεις πέμψαντες;

5, Τί τφ Δικαιοπόλιδι νύν δήλον φαίνεται;

6. Πού τήν εκκλησίαν έποίουν οί Αθηναίοι;

7. Τίνας έμενον οί έν τή έκκλησία;

8. Τί πρότερον έποίησεν ό κήρυξ; Τί δ’ έπειτα;

9. Πότερον εύθύς ψηφίζεσθαι διεκρίναντο οί πολΐται ή πρότερον τών


ρητόρων άκούειν;

10, Τί εΐπον οί ρήτορες;

109
Esercizio 21_ _ _ __ _ Capitolg

■ Dopo la terza lettura (linee 309-375)

21.21. Riscrivi le frasi che seguono, tranformando le parole sottolineate in


di senso simile: per fa r questo, dovrai cambíame il costrutto (e spesso ci pwJi
anche esserpiú d ’unapossibilitá). |

1. Έ πει προσήλθεν 6 Περικλής, έκάθισαν οί πολΐται cbc άκουσό|ΐ^ ^ Ι
σωφρονεστάτους λόγους. ;ί

2. Σαφές ήν δτι οί Λακεδαιμόνιοι έπεβούλευον τοΐς Άθηναίοις.

3. Χρή τά εγκλήματα τώ πολέμφ διαλΰειν ώς οί Λακεδαιμόνιοι ουτρ


αυτοί δίκας εδοσαν ούτε παρ' ήμών έδέξαντο.

4. Δει πάντας τούς Αθηναίους παρασκευάσασθαι ώς τήν άρχήν σώσον-


τας.

5. Οί Α θηναίοι, ει τούς "Ελληνας άφιάσι αύτονόμους, τήν εαυτών άρχήν


διαλόσουσιν.

110
Esercizio 21

^ Λ α κ ε δ α ιμ ό ν ιο ι ού δυνήσονται πόλεμον χρόνιον φέρειν προς ημάς.

• γ ^ ^ ν ο - ιν τάς πόλεις άφΐέντων, άφήσομεν και ημείς αύτονόμους τάς


' πόλεις ^ υ π ηκόους εχομεν.

8. Τούς εχθρούς παντί τρόπφ άμυνούμεν, βουλόμενοι ούκ έλάττονα τήν


πατρίδα παραδούναι τοΐς έπιγιγνομένοις.

9. Τών Α θηναίων έν τή αύτή γνώμη μενόντων, οί Λακεδαιμόνιοι ούκέτι


πρέσβεις έπεμψαν.

10. Εκείνων τού πολέμου μή άρ£άντων. ούδ’ ήμεΐς άρξομεν.

111
Esercizio 22 Capitolo )Qq

21.22. Sinonimi. I
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro siy¡Q\
nimi, che trovi nella colonna di sinistrci. ?

αιων 1. Τούτο τό τής τραγωδίας μέρος άναμιμνησκόμενος


δράμα Δικαιόπολις ετι και νύν ορρωδεί.
δωρεά
θέρος
μυρρίνη
πότνια
ευθύς 2. Πάντες οί έν ταΐς Μ υκήναις ένοικούντες χήν
παγκάκιστος κακίστην άνασσαν έφοβούντο.
άκροάομαι
άλάομαι
άπωθέω
άφΐημι
έξαμάω 3. Οί ήμέτεροι πρόγονοι ήμυναν τούς Πέρσας.
θερίζω
παραινέω (+ dat.)
πλήττω
συμπαραστατέω
συνίστημι 4. Έν τή ορθή όδώ βαδίζωμεν, ινα ζώμεν πάντα τον
φρίττω χρόνον.
δπως

5. Π λεΐσται ίκέτιδες δώρα άνετίθεσαν τή άνασση


Δήμητρι.

6 . Οι Α θηναίοι ήθελον έάσαι τούς Πελοποννησίους


εις τήν Α ττικήν εισβαλεΐν.

112
Esercizio 22
■falo XXI ..
7. Προς τοΐς τών Μυκηνών έρειπίοις οί ξένοι άκούουσι
τάς Έ ρινύας πλανωμένας.

8 . Οί μύσται τήν Δήμητρα ϊνα βοηθήση τοΐς άγνοΐς


όργίοις άνακαλοΰσιν.

9. Του θέρους σίτον δρέπουσιν οί γεωργοί.

10. Χορούς παρθένων τε καί παίδων συνετίθεσαν οί


πολΐται τή Δήμητρι.

11. Τον σΐτον έν τοΐς άγροΐς οί δούλοι έδρεπον.

12. Οί πομπεύοντες μύρτων στεφάνους ειχον.

13. Ό Αιγισθος τήν βασιλείαν έπειθε κόπτειν πελέκει


τον Άγαμέμνονα.

113
Esercizi 23-24 Capitolo

21.23. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle deli$
colonna di sinistra.

έγκλημα 1. Οί Α θηναίοι ήπίσταντο ότι ό Περικλής


έπιγιγνόμενοι τά άριστα τή πόλει.
κράτος 2. Οί Α θηναίοι και οί Λακεδαιμόνιοι
συνθήκη έποίησαν έν αΐς έγραψαν ότι δει εχειν έκατέρους $
άσθενής εΐχον.
χρόνιος 3. Οί Λακεδαιμόνιοι έδόκουν μέλλειν τ ά _______
άπωθέω διαλύειν τω πολέμω.
παραινέω 4. Οί Α θηναίοι ούκ εΐχον τά τού πολέμου ή
πρεσβεύω οί Λακεδαιμόνιοι.
φράζω 5. Οί Λακεδαιμόνιοι πόλεμον ______ φερειν oi>!
δυνήσονται.
6 . Οί Α θηναίοι, έχοντες τό τής θαλάττης _
μέλλουσιν έπι τήν έκείνων χώραν πλεΐν.
7. Οί τών Α θηναίων πρόγονοι τούς μέν βαρβάρους
___________ καί τήν πόλιν μεγίστην κατέλιπον τοί'ς

8. Έ πει οί Α θηναίοι ώς ό Περικλής


άπεκρίναντο, οί πρέσβεις επ’ οϊκου έπανελθόντες
ουκετι

21.24. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίς ήν ό Περικλής;

2. Τίς έστιν ή γνώμη ή τού Περικλέους;

3. Τί έγραψαν έν ταΐς συνθήκαις;

114
Esercizio 24
(o ...
τελευταΐοι έπιτάττουσιν oí τών Λακεδαιμονίων πρέσβεις;
*.
\

Διά τί οί Λακεδαιμόνιοι ούχ οΐοί τ’ εσονται χρόνιον πόλεμον ποιεΐσθαι;


y.
\ \

Τι ποιήσουσιν οί Α θηναίοι έάν οί Πελοποννήσιοι πεζή έπί τήν Α ττικήν


ϊωσιν;

_τί ό Περικλής παραινεί άποκρίνεσθαι τοΐς Λακεδαιμονίοις;


SS±

Τί δει τούς Αθηναίους ποιεΐν μϊμοΰντας τούς πατέρας;

9. Τί τέλος έγένετο;

115
Esercizio I Capitolo X y¿

Capitolo XXII

Η ΑΝΑΣΤΑΣΙΕ

■ Dopo la prima lettura (linee 1-84)

22.1. Fai, riel modo indicato, Vanalisi delle voci verbali della prima lettura che
trovi nella tabella che segue.

Τ εμρο M odo ! Pl-RS. Ε NUM Presente ¡' T ema ·


o CASO, i VERB,
NUM. E GEN.
τελευτησάσης
......... ...........
σπεύδωμεν
έξηγώμεθα \
ζώντα
άνέκραγε(ν)
.........
έμεινε(ν)
λούσασθαι
...... ..........

δειπνήσαι
άποκρινούμεθα
καταστώμεν
άναστησομένους !
1
είσβάλωσι(ν)
-.—..- ■—
δυνησόμεθα
άντιστήναι
ούσι(ν)
αφέντες
γένηται
... ,

κομιοΰντας
εισέθεσαν
ζεύξας

116
Esercizio 2

ΓΓ' ι/fiisci le due proposizioni, ricordando le diverse costruzioni dei verbi e del-
·essioni di timore (con μή o μή ού e il cong., oppure colVinf.)
E ^ }71Plo: ® λύκος πρόβατον άρπάζει. Ό ποιμήν φοβείται.
> Ό ποιμήν φοβείται μή ό λύκος πρόβατον άρπάζη.

I Ό άνήρ άποθνήσκει.
Ή γυνή Φ°βέίτα ι·

2 Ό παΐς τυφλός γίγνεται.


Οί γονείς φοβούνται.

3. Τά ποίμνια φεύγει.
Φόβος έστί.

4. Τ αλεθή λέγειν τώ δεσπότη.


Ό δούλος έφοβεΐτο.

5. Ό παΐς ύγιής ούκ άναγίγνεται.


Μή φοβεΐσθε.

6 . Οί πολέμιοι τό άστυ πολιορκούσιν.


Κίνδυνός έστι.

7. Ό δεσπότης δ ι’ ολίγου άνέρχεται.


Οί δούλοι φοβούνται.

8 . Καταλιπεΐν τήν πόλιν.


Οί πολΐται έφοβούντο.

117
Esercizi 3-4 Capitolo

9. Ή άνομβρία ού παύεται.
Τούς γεωργούς έχει φόβος.

10. Ή ναΰς καταδύεται.


Κίνδυνός έστι.

22.3. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

οικησις 1. Χρή τώ Περικλεΐ πειθομένους __ εις


φυλακή άστυ.
όστις 2. ' Ο τε Δικαιόπολις και οί συγγενείς, _ _ _ _ _ _ _ οί
αναβιβάζω πολέμιοι είσβάλωσιν, τον κλήρον καταλείψουσιν.
άνίσταμαι 3. Ούδεμιάς _______ _ αύτοΐς ούχ _ _ _ _ _ _ (=
ανθίσταμαι ούσης) έν τώ άστει, ούκ έπίστανται οπού οίκήσου-
ζεύγνϋμι σιν.
(aor. part.) 4. Οί γεωργοί, έπειδάν έν τοΐς άγροΐς μένωσιν, τοΐς
ύπάρχω πολεμίοις ού δυνήσονται.
έπειδάν 5 . ___________ άν είς τήν πόλιν συνέλθη, μετά πάντων
ασφαλής έσται.
6 . Έ άν οί Α θηναίοι _ _ _ _ _ έχωσι τής τε θαλάττης
καί τής πόλεως, κίνδΰνος ούκ εσται μή υι
Πελοποννήσιοι αύτούς βλάπτωσιν.
7. Ώ ς είς τό άστυ άναστησόμενος ό Δικαιόπολις
_ _ _ _ _ τούς βούς παρεσκεύασε τήν άμαξαν.
8 . Επειδή ό Δικαιόπολις τον πάππον έπί τήν
άμαξαν, προς τό άστυ ώρμήσαντο.

22.4. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίνος ένεκα ό Δικαιόπολις οικαδε έσπευσε τελευτησάσης τής


έκκλησίάς;

118
γχϋ Esercizio 4
^igtpitoJSJ-—— -------- —.... — ------ -------------------------
^ ^ ή Μυρρίνη έποίησε ίδούσα τόν τε άνδρα ζώντα και βλέποντα τον
τιαΐδα;

’^ 'Α ρ ’ ευθύς πάνθ’ δσ’ έγένετο ό άνήρ τή Μυρρίνη εξηγείται;

4 Tí ό Δικαιόπολις φοβείται μή γένηται άκούσας τών έν τή εκκλησία


ρητόρων;

5, Τί ό Περικλής έκέλευσε τούς έν τοΐς κλήροις οικοΰντας ποιήσαι;

6 . Περί τίνος ήπόρει ό Δικαιόπολις μέλλων είς τό άστυ άνίστασθαι;

7. Τί κίνδυνός έστι μή πάσχη δστις άν έξω τών τειχών μένη;

8. Τί τού ήρος άρχομένου έποίουν οί Πελοποννήσιοί;

9. Πώς ασφαλή τά ποίμνια έποίησεν ό Δικαιόπολις;

10. ^Αρ’ έχαιρε ό πάππος καταλείπων τήν οικίαν;

119
EsercLio 5 _ CapitoÍ0

■ Dopo le linee 85-164 della seconda lettura

22.5. Ti son proposte delle coppie di frasi indipendenti: uniscile, trasforman^J


una di esse in una suhordinata di senso eventuale introdotta da έάν, έπειδ $ν1
όταν (< οτε + αν) ο έως αν. 1η diversi casi c ’é piu duna possibilitci.

1. Oí παΐδες τω τών αγαθών γονέων παραδείγματι χρώνται.


Οί παΐδες αεί εύδαίμονες έσονται.

2. Είς αστυ άφικνεΐται ό αδελφός.


Κατά τήν οϊκησίν μου ό αδελφός άεί κοιμάται.

3. Τά ποίμνια πίνειν δει.


Οί ποιμένες τά ποίμνια προσελαύνουσι προς τήν εγγύς άναδιδούσαν.
πηγήν.

4. Έν ταΐς Ά θήναις μενεΐς.


Ξενιώ σε ήδέως.

5. Τά ποίμνια τή σκιά τή ύπό ύψηλοΐς δένδρεσι χρώνται.


Ό ήλιος τή μεσημβρία μάλιστα φλέγει.

120
' ^ Q i á y ροικοι έν τφ άστει περιμενουσιν.
Τή αύτη διαίτη οι αγροίκοι χρησθαι ού δυνήσονται.

7 Αί άμπελοι σφόδρα γενναία! εισιν.


Πολλούς και ήδίστους βότρυας αί άμπελοι οϊσουσιν.

8. Ό ίερεύς τοΐς νοσούσι πίνακας δείκνυσι.


Οί νοσούντες εις τό τού 'Ασκληπιού εισέρχονται.

9. Εις διδασκάλου οικίαν οί παΐδες έρχονται.


’Εν ηλικία οί παΐδες γίγνονται.

10. Οί Λακεδαιμόνιοι εις πόλεμον ού καταστήσονται.


Οί Α θηναίοι άφήσουσιν αύτονόμους τάς πόλεις.
Esercizi 6-7 Capitolo

22 .6 . Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegUendole


quelle de lia colonna di sinistra.

αστός 1. Τώ υίώ ό πάππος λυπούμενος


βοτάνη πατρφους αγρούς.
δίαιτα 2 . 'Ό στις τώ τών αγαθών άνδρώ ν _
δίψα όρθώς τον βίον διάξει.
ηλικία 3. "Υδωρ ψυχρόν καί καθαρόν εκ τής
παράδειγμα καταρρεΐ.
πηγή 4. ___________ (= άναχεούσης) εγγύς πηγής τίνος,
γενναίος πρόβατα τήν _ ου πεισεται.
/ / > \
καρτεράς 5. Σκιά μεν ύπό _ _ δενδρεσιν εστιν, έν δε τοίς
τηλικοΰτος λειμώσιν ή __ θέρους ακμάζει.
υψηλός 6 . Ό πάππος τήν ούκ ήθελε μεταβάλλειν.
άναδίδωμι 7. Τείχος _ τό άστυ εξωθεν φυλάττει. J
δείδω (aor.) 8 . Τών αγροίκων είς τό άστυ άφικομένων, εδεί
δείκνϋμι πλείστους άνθρώπους ________ (: όμού) τον βίον
φέρω (fut.) διάγει ν.
πέραν 9. Φ οβείται ό πάππος μή οί __________ εαυτόν
πόρρω σκώπτωσιν.
πέρυσι(ν) 10. Ού τούτφ τώ έτει, άλλά _ _ _ _ _ _ _ ό πάππος αμπέ­
άπό του λους _______τού ποταμού έφύτευσεν.
αυτομάτου 11. Αί άμπελοι __________ ούσαι πλείστους τε και
έν τώ αύτώ ήδίστους β ό τρ υα ς_________
12. Ό πάππος ού __________ μή άποθάνη ύπό των
πολεμίων τον κλήρον καταλιπειν ούκ ήθελεν.
13. Καί έάν τήν οικίδν μή καταλίπη, ό πάππος νομίζει
_ _ _ _ _ _ _ _ (: φύσει) ού διά πολλού άποθανεΐσθοα
___________ ών.
14. νΗδη ή ___________ ή τού πάππου του
βίου και εγγύς τού θανάτου έστίν.

22.7. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. '’Ά ρα πλούσιοι ήσαν oí τού πάππου πατέρες;

122
Esercizio 7
________
W": λ ó πάππος κατέμεινε δι’ δλου τού βίου;
. % Ι*°υ '

άνευ ύδατός έστιν ό άγρός;


'έ P‘

fr¡ ^ x h τί ό πάππος ούχ οΐός τ’ έστι τήν δίαιταν μεταβάλλειν;

5 Τί πείσεται ό πάππος έάν είς άστυ ϊη;

6. Τίς έν τώ άστει αύτώ ούκ άρέσκει;

7. Διά τί οί άστοι άλλήλοις δείξουσι τον πάππον σκώπτοντες;

8. Τί πέρυσιν έφύτευσεν ό πάππος;

9. Τί ούν βούλεται τούς οικείους ποιήσαι; Τί αύτός μέλλει ποιήσαι;

10. Διά τί ού φοβείται μή ύπό τών πολεμίων άποθάνη;

11. Έν τίνι ήλικία έστίν;

123
Esercizi 8-9 Capitolo

12. Tí τοΐς Λακεδαιμονίοις μέλλει δείξειν;

■ Dopo le linee 165-237 della seconda lettura

22.8. Dopo avere studiato bene la coniugazione del verbo δείκνΰμι, completa
queste frasi scrivendoci le terminazioni mancanti del presente o dell ’imperfetto di
questo verbo.

1. Ήμεΐς oí αγαθοί τεκόντες τοΐς παισί δείκ τά είς τον αγαθόν βί0γ^
παραδείγματα.
2. Δείκ ήμΐν τήν προς τήν Πύκνα οδόν χάριν ύμΐν άποδώσομεν.
3. Ή γυνή τω έμπόρω δείκ τίνα αγγεία ώνεΐσθαι μέλλει.
4. Εί σύ τήν είς τήν πόλιν οδόν μοι δείκ ραον άφίξομαι.
5. παΐ, ευ βλέψον προς πάνθ’ όσα εγώ δείκ σοι.
6 . Οί πρόπολοι τοΐς ίκέταις δεικ όπου χρή τάς δωρεάς άνατιθέναι. ι
7. Οί αστοί τοΐς ξένοις πού έστιν τό θέάτρον έ δ ε ίκ .
8 . Ό πατήρ τοΐς παισί έδείκ τήν τής θεάς εικόνα.
9. Ό τε είς τήν πόλιν είσήμεν, σύ έδείκ πάντα τά ιερά.
10. ^Αρ’ ού μέλλεις δεικ πού έστιν ή τών πρυτάνεων οϊκησις;
11. Ό φύλαξ δεικ τό τών πολεμίων πλήθος προχωρούν μεγάλην βοήν
κατέστησεν.
12. Τού πατρός τά μεγάλα τείχη δεικ , οί παΐδες έθαύμαζον.
13. Τή Μελίττη τό πρόβατον φεύγον δεικ ό Φίλιππος εΐπεν ότι αύτίκα
διώξει.

22.9. Accanto a ogni forma d ’aoristo scrivi la forma corrispondente del presente
e, se c ’é, dell’imperfetto.

PRESENTE IMPERFETTO
έρρηξας ______________ ______________
ζεύξάσα ______________ ___________
δείξης ______________ ______
έδείξαμεν ______________ _______

124
ξβσι(ν)
íp

¿ζεύξατε
|ρρηξαν
δ είξ^ ε
Ιζευξα
:.ζεΰξ«ι
έρρή^0
δεΐξ°ν
ρήξωσι(ν)
έζεύξαντο
ρήξησθε
δειξ«μένι1
έζεύξαΐο
δειξώμεθα
δείξασθε
ζευξαμένων
ρήξωνται
έδειξάμην
δείξασαι

22.10. ■Inserísci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole ira quelle della
colonna di sinistra.

ακων 1. ^Ω πάτερ, έάν μοι μή ^ _ _ _ _ , κίνδυνός έστι μή


εύκαρπος πάντες άποθανώμεθα.
όλιγοχρόνιος 2 . Έ άν ενταύθα μένωμεν, ού μόνον τον κλήρον
αποβάλλω __________ , άλλα καί τάς ψϋχάς.
(fut.) 3. Έ πει φόβος έστί μή οί πολέμιοι ___________ταύτην
μεθίημι (fut.) τήν χώραν, δει άπιέναι .
οϊχομαι (fut. ) 4. Έ άν __________ ήό πόλεμος, ού διά πολλού
πείθομαι (aor. έπάνιμεν είς τήν ήμετέραν οικίαν.
II, t. v. πιθ- ) 5. Έ πειδάν τήν γήν _ _ _ _ _ _ _ _ ποιήσαι βούλωνται, οί
πορθέω γεω ρ γο ί__________ αύτήν τώ άρότρφ.
ρήγνΰμι 6 . Ού δήπου τον πάππον _________ έν τώ κλήρω όπως
ένθενδε μηδέν κακόν πάθη, άλλα μεθ’ έαυτών κομιούσιν έπει
ύστατον είς τό άστυ.

125
Esercizio 11 Capitolo 'Λ

7. Ούχ ήδέως δήπου, ά λλ’ ό πάππος


άγρόν κατέλιπεν. 4
8 . Πάντες οίχόμενοι ήσπάζοντο τήν εαυτοί
οικίαν.

22.11. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste do mande. ;i

1. Διά τί ού μία συμφορά τφ Δικαιοπόλιδι γενήσεται έάν ό πάπποςί


άποθάνη;

2. Τί πολλοΐς ποιήσαι δόξει ό Δικαιόπολις;

3. Τί έπανελθόντες ποιήσονται έάν οί πολέμιοι πορθήσωσι τον κλήρον;

4. Τί μέλλουσι ποιεΐν οι οικείοι έάν ό πάππος μή έθέλη είς άστυ κατά-


φυγεΐν;

5. Τί ό Δικαιόπολις νομίζει όψεσθαι έπει οί θεοί αύτόν έσωσαν;

6 . Τί τον πάππον α ιτεί ή Μέλιττα;

7. *"Ap’ έλθών είς άλλον τινά τόπον ό πάππος οψεταί τι κάλλίον;

126
Cap[tolo X $L— _ Esercizio 12

Γ g xi ό πάππος τέλος πορεύσασθαι ήθέλησε μετά τών άλλων;

0 popo la terza lettura (linee 238-277)

22 12' Unisci le due frasi usando il discorso indiretto.


Adopra tutti i costrutti possibili, secondo i casi.

1 «Oí πολέμιοι πλησιάζουσιν.»


Ό σκοπός άγγέλλει.

2 , «Ό πύργος μεστός έστιν άγροίκων.»


Ό αδελφός έλεγεν.

3. «Πώς εχεις;»
Ή μήτηρ ήρετο τον παΐδα.

4. «Ό θεός μ’ ύγίανεν.»
'Ο Φίλιππος άπεκρΐνατο.

5. «Αύριον είς τήν πόλιν πορευσόμεθα.»


‘Ο Δικαιόπολις λέγει.

127
Esercizio 13 Capitolo )qq

6 . «Πόσον χρόνον περιμενεΐς έν τφ άστει;»


Ή Μυρρίνη έρωτα τον άνδρα.

7. «Πέντε ήμερων οικαδε έπάνειμι.»


'Ο άνήρ άπεκρίνατο.

8 . «'Ήδε ή ήμέρα τοΐς Έ λλη σ ι μεγάλων κακών άρξει.»


Ό πρέσβυς έλεγεν.

22.13. Riscrivi queste frasi sostituendo le parole sottolineate con altre di signifi-
cato simile, e usando congiuntivi di tipo finóle o eventuale o dubitativo o esorta-
tivo.

1. Νυν ήμΐν παραινώ δειπνήσαι.

2. Πλησιάσομεν ώς πλέονα όψόμενοι.

3. Ει αύτφ μή πείσετα ι. ό πατήρ αύτόν κολάσει.


I -
Esercizio 13

: ^ ’Λ^ οου μ ελ ' τί δεΐ ημάς ποιεΐν.

6. Μεγίστην στρατιάν ό Ξέρξης παρασκευάζει βουλόμενος τήν Ε λ λ άδα


κττταδουλοΰσθαι.

7. *Οσ’ άν άκούητε, πάντ’ εις ημάς άναφέρετε.

$. ’Αποοοΰμεν εί δεΐ καταστήναι εκ: πόλεμον.

9, "Οτε οί γεωργοί θερίζουσιν. τον σΐτον είς τήν άγοράν οίσεις ως


πωλήσων.

10. Επειδή πάνθ’ δσ’ έγένετο γιγνώσκετε. εμέ άναίτιον δντα έπίστασθε.

129
Esercizi 14-15 Capitolo

22.14. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle del/fj
colonna di sinistra. :k

αγωγός 1. Πολλαί άμαξαι προσεχώρουν κατά τήν


αμαξιτός προς τήν πόλιν.
ήρωον 2. Ά φικόμενοι ένυκτέρευσαν έν _____ -———-—— τινί
όρια προς τήν του άδελφοϋ οικίαν πορεύσα^.
πρεσβεία θαι.
στρατόπεδον 3. Ό αδελφός αύτοΐς έδειξε πύργον τινά πάντας^
χωρέω ___________δυνάμενον.
εκτός 4. Ό Π ερικλής ούκ ήθέλησε τήν τού κήρϋκος
πρίν ___________ δέχεσθαι, ά λλ’ έκέλευσεν ;
αυθημερόν άπιέναι. \
πω 5· _ _ _ _ _ _ _ τις έκόμισε τον κήρϋκα, δν ό Άρχίδαμος;
έπεμψεν, __________ (<-» εντός) τών _______ .
6 . Έπανελθών είς τ ό _________ ό κήρυξ τώ Άρχιδάμφ
ήγγειλε τούς Α θηναίους ούδέν ___________ ένδώ-
σειν.

22.15. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Διά τί πορεύεσθαι κατά τήν άμαξιτόν χαλεπόν ήν;

2. Πού έκείνη τή νυκτί έκοιμήσαντο;

3. *Άρ’ ό αδελφός αύτούς έδέξατο έν τή έαυτού οικία;

4. Διά τί οί Α θηναίοι τον κήρύκα ούκ ήγαγον επί τήν βουλήν;

130
Esercizio 15
lyt<tpiw! 0· ^ — ■

Ti έκέλευσε περί του κήρυκος ό Περικλής;

κήρυξ έφη επί τοΐς όρίοις γενόμενος;

7 Τί ήγγειλε τφ Ά ρχιδάμφ βασιλεΐ;

Tí ό Άρχίδ&μος έποίησε ταύτα άκούσας;

131
Esercizio 1 Capitolo

Capitolo XXIII

Η ΕΣΒΟΛΗ

■ Dopo la prima lettura (linee 1-42)

23.1. Leggi a voce alta e traduci queste frasi,

1. Oí Πελοποννήσιοι άφΐκοντο τής Α ττικής είς Οίνόην.

2. Ώ ς έκαθέζοντο, προσβολάς παρεσκευάζοντο ποιησόμενοι.

3. Οί Α θηναίοι τή Οίνόη έχρώντο φρουρίω έν τοΐς πολέμοις.

4. Οί Α θηναίοι πάντα είσεκομίζοντο έν τούτω τώ χρόνφ.

5. Οί Α θηναίοι ούδέν έπεκηρυκεύοντο.

6 . Τοΐς Πελοποννησίοις ήγεΐτο ό Άρχίδαμος.

7. Τών καλούμενων δήμων α ί Ά χαρναί είσι χωρίον μέγιστον.

132
Esercizio 2
- : , ¡in lo Χ Χ Ι Η ........ ................ . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
f^ J ÍO ..... ..” " ' ~
í f q' Πελοποννήσιοι τό στρατόπεδον έποιούντο.

^¡νέγεται ότι ό Ά ρχίδαμος ώς εις μάχην έτάττετο.

^ q Oí Αθηναίοι τήν γην ού περιόψονται τεμνομενην.

Ό Άρχίδαμος πείραν έποιεΐτο περί Ά χαρνάς καθήμενος εί οί Α θηναίοι


έπεξίασιν.

12, Ό χώρος επιτήδειος έφαίνετο ένστρατοπεδεύσαι.

13. Οί Ά χαρνής ού περιόψονται τά σφέτερα διαφθειρόμενα.

23.2. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle della
colonna di sinistra.

δήμος 1. Οίνόη πόλις έν τή Α ττική ήν _____ (= δ ι’ ής) ό


ιδέα Ά ρχίδαμος εμελλεν είσβαλεΐν.
μεθόρια 2. Οί Πελοποννήσιοι __________ έποιούντο τω τής
μηχανή Οίνόης τείχει.
προσβολή 3. Αί προσβολαί __________ τε καί άλλω τρόπφ
φρούριον έγίγνοντο.
χώρος 4. Ή Οίνόη κεΐται έν _ _ _ _ _ _ _ τής Α ττικής καί τής
επιτήδειος Βοιωτίας,
οφέτερος

133
Esercizio 3 Capitolo Y-

έπικηρΰκεύομαι 5. Τόπος τις τείχει περιεχόμενος και φύλακας χωρ^Ι


τέμνω ___________ λέγεται. j
ηπερ ί 6 . Πάσαν _ _ πειράται ό Ά ρχίδαμος όπως
Οινόην έλη.
7. Οί Α θηναίοι ούκ τήν ειρήνην θίίτησόμε„
νοι.
8 . Είσβαλόντες εις τήν Α ττικήν οί Πελοποννήσιοι πρό>.
τον ___________ τήν Ελευσίνα.
9. Οί Πελοποννήσιοι άφίκοντο είς Ά χαρνάς, τον μέγισ.
τον ____________ τήζ Α ττικής.
10. Ό Ά ρχίδαμος έκάθητο έν τω τω περ|
Άχαρνας.
11. Ό χώρος ούτος αύτώ έφαίνετο ένστρατο-
πεδεύειν.
12. Οί Ά χαρνής ού περιορώσι τά _ _ _ _ _ _ _ _ διαφθειρό,
μενα.

23.3. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Πού έκαθέζοντο oí Πελοποννήσιοι άφικόμενοι είς τήν Αττικήν;

2. Πώς τάς προσβολάς παρεσκευάζοντο ποιησόμενοι;

3. Διά τί αιτία ν ελαβεν ό Ά ρχίδαμος χρόνον διατρΐψας περί τήν Οίνοιμ,

4. Διά τί οί Πελοποννήσιοι καταλιπόντες τήν Οινόην είσέβαλον είς τήν


Αττικήν;

5. Τίνα χωρία τής Α ττικής πρώτον έτεμνον;

134
t o t o l o ΧΧ3Π E sercizio 4

la τί ό Ά ρχίδαμος έμεινε περί τάς Ά χαρνάς;

Τί ένόμιζεν ό Ά ρχίδαμος περί τάς Ά χαρνάς;

0 Dopo la seconda lettura (linee 43-81)

23,4. Incroci di parole.


Se scriverai correttamente le parole che corrispondono alie definizioni, nella
colonna messa in evidenza potrai leggere il titolo dell'opera storica di Tucidide.

1. Ό των Α θηναίων στρατηγός καί ρήτωρ.


2. Τείχει περιβάλλω.
3 . = σύστασις
4. Τόπος δν τείχος περιέχει.
5. ■=■ικανός
6. LX.
/. = οηΛυς
8. "Ος άνέχεσθαι δύναται.
9. Έν τοΐς μεθορίοις τής
Αττικής και
τής Βοιωτίας.
10. = έαυτοΰ
11. = δρια
12. = ψέγω
13. Πέμπω
κήρϋκας.
14. - παραινεω

135
Esercizi 5-6 Capitolo

23.5. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendoje


quelle della colonna di sinistra.

στάδιον 1. Οί Αθηναίοι, οί Πελοποννήσιοι


σύλλογος Ε λευσίνα ήσαν, ήλπιζον αύτούς μή προσβαλεΐν.
σύστασις
εξήκοντα
δηόω
ενάγω
2. Αί ’Αχαρναί
άπεΐχον.
(LX) τής πόλ

3. Ή χώρβ _______ _ _ (= δήλως) έτέμνετο ύπό χ0ρ


στρατού. ?
ί
έξαμαρτάνω 4. Οί Α θηναίοι κατά τας έν πολλή έρι^Ι
(aor. II) ησαν.
κακίζομαι 5. Οί Ά χαρνής τήν έαυτών γήν όρώντες τεμνομένη^Ι
μέχρι ού _________ μάλιστα τήν έξοδον. 1
έν τω έμφανεΐ 6 . Ό Περικλής, έπει στρατηγός ών ούκ έπεξήγε|
__________ ύπό τών Αθηναίων. :j
7. Ό Περικλής ούτ’ εκκλησίαν ο ύ τ ε ___________ έποίει,;
έφοβεΐτο γάρ μή ξυνελθόντες ___________(= παρα -1
σκευάσωσι) τι οργή. |
8 . Έν δε τούτω οί Πελοποννήσιοι πολλούς άλλους!
___________ τών τής Α ττικής δήμων.

23.6. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίνα έλπίδα εΐχον oí Α θηναίοι μένοντος περί Ε λευσίνα τού στρατοί);!

2. Διά τί οί Α θηναίοι άνασχετόν έποιούντο τον στρατόν ίδεΐν περί;;


Άχαρνάς;

3. Τί μάλιστα ποιεΐν έβούλοντο οί νεανίαν,

4. Διά τί οί πολΐται τον Περικλέα έκάκιζον; Τίνος αύτόν ένόμιζον αίτιον


εΐναι;

136
Esercizio 7
¡tolo XXV1--

11

ό Περικλής οϋτε σύλλογον ούτε εκκλησίαν έποίει;

6 Τί οί Πελοποννήσιοι έποίησαν ούκ έξιόντων αύτοΐς τών Αθηναίων;

η τ ί τέλος έποίησαν εις τήν Πελοπόννησον έπανελθόντες;

g Dopo le linee 82-152 della terza lettura

23,7. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.


Poi scrivi, tra le parentesi, la forma attratta del pronome relativo.

L Oí Πελοποννήσιοι προσβολάς έποιούντο τοΐς φρουρίοις ά (___________)


οί Α θηναίοι εΐχον έν τή Αττική.

2. Ό Δικαιόπολις έν πύργω τινι ώκει μετά τών οικείων ούς (_________ )


άπό τού κλήρου άπήγαγεν.

3. Ούκέτι γεωργοί ήσαν έν τοΐς άγροΐς ούς ( ) οί


Πελοποννήσιοι έτεμνον.

4. Οί πολΐται έπίστευσαν τοΐς λόγοις ούς ( ) έλεγεν ό


Περικλής.

137
9 . Έκ τούτων ά (_ ________) έκτησάμην ού πολλήν χαράν ελαβον.

10. Έν τώ ίερώ ίδειν δυνήσεσθε τά αναθήματα τούτων οϋς ( ) m:


θεός ίάσατο. 1

23.8. Queste frasi contengono dei relativi attratti: leggile a voce alta e traducile,
e poi scrivi, tra le parentesi, il relativo, ed eventualmente il dimostrativo, come
sarebbero se non ci fosse stata l ’attrazione.

1. Ούδεις ών ( εγνωμεν πιθανώτερος έγένετο ή ό Περικλής.

138
XXIU Esercizio

- ^ ^ ό λ ι ς έ σ φ ζ ε τ ο τοΐς τείχεσιν οΐς {_ J οί πολΐται έποιήσαντο


0 εμι^τοκ^εους συμβουλεύσαντος.

■ ^οΓ Ά χαρνή ς παρά τού Περικλέους ήτουν τιμωρίαν ών ( )


£παθον κακών.

4 Ό Άρχίδαμος κατήει προς τήν Πελοπόννησον συν ώ (__________ ) εΐχε


στρατώ.

5, Έφ’ οίς ( ) εγνωσαν οί πολΐται ούκ έφοβοϋντο μή οί πολέ­


μιοι προσβάλωσιν.

6. Τήν ρητορικήν οί παΐδες έμάνθανον παρ’ ών (________ __) καλούσι


σοφιστών.

7. Ό δήμος έχαλέπαινεν έφ’ οΐς (_________ ) ό κήρυξ ήγγειλεν.

8 . Οί παΐδες άλλήλοις διελέγοντο περί ών ( ) παρά τού


διδασκάλου ήκουσαν.

9. Έξ ων (_________ ) έν ταΐς στήλαις εΐδες έμαθες, ώ παΐ, ποΐός έστιν


ό θεός.

139
Esercizi 9-10 Capitolo

10. Μεθ' ών (_ J έφερε ή ναύς και πλίνθος χρυσή ένήν.

23.9. Inserís ci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle de¡¡¿
colonna di sinistra.

προφασις 1. Τών πολιτών πολλοί τον Π ερ ικ λέα _______ πάντ^


τιμωρία τά χαλεπά ά έπασχον.
πιθανός 2. Τοΐς Ά θηναίοις, έπει ό Περικλής αύτούς ούκ έπεξή^
αποκρύπτω γεν, τών κακών ούκ ήν. J
\ 9 ΤΙ ΐ ^
έγκαλέω 3. Οί δε τον Περικλέα έν οργή έχοντες έβούλονχο
-
ζημιόω ________ τροπω τινι. ·3
άπροσδοκήτως 4. Ό δε Περικλής μάλιστα τών ρητόρων .
έγένετο. =ί·
Ί
5. Ό δ’ άδελφός ένόμιζε τον Περικλέα δεινότατον|
γενήσεσθαι πολλάς εύρεΐν.
> / ϊ i ί/ t • .'• v iiilíp
6 . Ό Περικλής εκκλησίαν ουκ εποιεΐτο ινα πανταςΐ
__________ τήν εαυτού γνώμην.
7. Ό δ' άδελφός τον Περικλεή ήλπιζεν ________ _j
προσβαλεΐν σύν πάση ή είχε δυνάμει.

23.10. Rispondi in greco, per iscritto e con una frase intera, a queste domande,

1. Διά τί ό Δικαιόπολις τεμνομένης τής Α ττικής έφοίτα προς τον άδελ-


φόν;

2. Τί οί γεωργοί έποίησαν πιστεύσαντες οΐς έλεγεν ό Περικλής;

3. Τί κατά τό εικός έγίγνετο έν τώ τού Δικαιοπόλιδος κλήρω;

140
Esercizio 10
v Io V M

^ γ^ φ ο β ο ύ μ ενο ς ó Περικλής έκκλησίαν ούκ έποίει;

’^ Τ ί ς τών θνητών οΐός τ’ έγίγνετο τούς πολίτας σώσαι έξ ών επασχον


κακών;

6 Τί οί Α θηναίοι ποιήσουσι όταν ούδεμίαν τιμωρίαν ούδ’ έλπίδα έαυτοΐς


οΰσαν γνώσιν;

7, Ά ρ α χαλεπώς ό Περικλής τον δήμον πείσει έαυτόν όρθώς γιγνώσκειν;

8. Τίνα πρόφασιν εύρήσει ώς τά παρά τών Α θηναίων εγκλήματα άμύνη;

9. Τί ίσως παρασκευάζων τούς Α θηναίους έλάνθανεν;

10. Διά τί ούδενί τρόπω κατά τό είκός οί Α θηναίοι ζημιώσουσι τον


Περικλέα;

141
Esercizio 1 1 _____ _ _ Capitolo

■ Dopo le linee 153-233 della terza lettura

23.11. Trasforma i discorsi diretti in indiretti, in dipendenza dalle diverse fr(i .


reggenti che ti son proposte (bada d ’usar le costruzioni corrette, secondo i casi)

1. «Ό δικαστής κρίνει δικαίως.» :


a) Ό πολίτης έ φ η _______
b) Ό πολίτης εΐπε_____________________________________
c) Ό πολίτης ένόμιζε________ _
d) Ό πολίτης ησθετο ________ _
e) Ό πολίτης ήκουε (= sentiva dire)

2. «Οί βουλευταί είς τήν Πύκνα ούκέτι ήκουσιν.»


a) Ό κήρυξ εφη ____________
b) Ό κήρυξ έ λ ε γ ε ________
c) Ό κήρυξ ένόμιζε_______
d) Ό έκκλησιαστής ήλπιζε
e) Ό έκκλησιαστής έώρά

3. «Τά νεώρια έγένετο έκ τής τού Θεμιστοκλέους συμβουλής.»


a) Ό άδελφός έφη ____________
b) Ό Δικαιόπολις ούκ ήπίστατο
c) Ό Δικαιόπολις ούκ ένόμιζε _

4. «Διά πολλού έκοιμήσατο.»


a) Νομίζω _________
b) Φησί ____________

5. «Όρήτωρ ούκ ανόητος φαίνεται.»


a) Ό πολίτης ν ο μ ίζ ει_______
b) Ό ρήτωρ ελπίζει ________

6 . «Οί Ά χαρνής δεινά έπαθον.»


a) Ό Περικλής εφη_______
b) Oí Ά χαρνής εφασαν

7. «Δημιουργός έγίγνου.»
a) φημ1·

142
Esercizi 12-13

b) Έφης

f r ^ ((’q δούλος άνοίξει τήν τού διδασκάλου οικίαν.»


ΐ·'· ' a) Ό άδελφός λέγει ___________
I Ό Δικαιόπολις όρα __________
; : c) Ό Δικαιόπολις ελπίζει ______ ___ __ ___ ___
d) Ό δούλος φησι _ _ _ _ _ ____

23 12* Completa le frasi che seguono, inserendoci le voci richieste dal senso del
presente di φημί-

1 Δαιμονίαν τινά τέχνην έμοι καταφαίνεσθαί __________ τήν ρητορικήν


σύ δέ, τί _____
2. Ήμεΐς μεν οι Ά χαρνής έπεξελθεΐν τοΐς πολεμίοις χρήναί ______ _■
ύμεΐς δε τί ού _ _ _ _ _ _ _ _ χρήναι;
3 . Ό μεν Περικλής τούς Π ελοποννησίους α ύ τίκ α
άποχωρήσειν, οί δέ πολΐται ού αύτόν όρθώς γιγνώσκειν.
4. Πολίτη τινι έρωτώντι πώς τοΐς Πελοποννησίοις μαχούνται οί Αθηναίοι
ό Περικλής __________ ού κατά γήν, άλλά κατά θάλατταν.
5. , ώ φίλε, τί σ ιω π ά ς;__________ , ώ φίλοι, τί σιωπάτε;
6 . Ούδέ ό Περικλής, _ _ _ _ _ _ _ τήν πόλιν σώσειν, δυνήσεται ποιεΐν.
7. Πάντες ένόμιζον εντός τού τείχους έν άσφαλεία έσ ε σ θ α ι________ ___
τού Περικλέους.
8 . Ή κόρη ού _________ έκβήσεσθαι έκλεισε τήν θύράν.

23.13. Completa le frasi che seguono, inserendoci le voci richieste dal senso del-
Vimperfetto di φημι.

1. *"Ω πάτερ, __________ ό Φίλιππος, δός μοι τήν έξουσίαν τού άκούειν
έκείνου τού διδασκάλου.
2. *Ω διδάσκαλε, _ _ _ _ _ _ οί μαθηταί, ήμάς τήν ρητορικήν δίδασκε.
3. Σύ δέ τί _____ ποιήσειν, ώ άδελφε;
4. Πώς, ώ φίλοι, ύ μ ε ΐς βοηθήσειν μοι;
5. Ούκ έγώ έπανιέναι ούδέ ποιήσειν μέλλω.
6 . Γνώναι μέν _________ τά πράγματα, ούδεν δε τώ όντι δυνάμεθα
ειπεΐν ύμίν.

143
Esercizio 11 Capitolo

ü Dopo le linee 153-233 della terza lettura


'.fi
23.11. Trasforma i discorsi diretti in indiretti, in dipendenza dalle diverse
reggenti che ti son proposte (bada d ’usar le costruzioni corrette, secondo i casi)i

1. «Ό δικαστής κρίνει δικαίως.»


a) Ό πολίτης έφ η _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ________________
b) Ό πολίτης εΐπε _____________
c) Ό πολίτης ένόμ ιζε____________
d) Ό πολίτης ή σ θ ετο ____________
e) Ό πολίτης ήκουε (= sentiva dire)

2. «Οί βουλευταί εις τήν Πύκνα ούκέτι ήκουσιν.»


a) Ό κήρυξ εφη __
b) Ό κήρυξ έλεγε _________
c) Ό κήρυξ ένόμιζε
d) Ό εκκλησιαστής ήλπιζε
e) Ό εκκλησιαστής έώρα _

3. «Τά νεώρια έγένετο έκ τής του Θεμιστοκλέους συμβουλής.»


a) Ό αδελφός έφη__________ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
b) 'Ο Δικαιόπολις ούκ ήπίστατο
c) Ό Δικαιόπολις ούκ ένόμιζε _

4. «Διά πολλού έκοιμήσατο.»


a) Νομίζω____________ _
b) Φησί ____________ _

5. «'Ορήτωρ ούκ ανόητος φαίνεται.»


a) Ό πολίτης νομίζει ____________
b) Ό ρήτωρ ελπίζει _______________

6 . «Οί Ά χαρνής δεινά επαθον.»


a) Ό Περικλής έφη
b) Oí Ά χαρνής έφασαν

7. «Δημιουργός έγίγνου.»
a ) ______________ φημ1·

142
φ ο Ιο Χ * 111 ______ - __ _______ _________— _____________ Esercizi 12-13

b) Εφτίζ------------- ------- ---------------_____— ------___—_—__— — ..........—.

g «Ό δούλος άνοίξει τήν τού διδασκάλου οικίαν.»


a) Ό αδελφός λέγει
b) Ό Δικαιόπολις ό ρ ά __
c) Ό Δικαιόπολις έλπίζει
d) Ό δοΰλός φησι _ _ _ _

23 12. Completa le frasi che seguono, inserendoci le voci richieste dal senso del
presente di φημι.

1. Δοαμονίαν τινά τέχνην έμοι καταφαίνεσθαί τήν ρητορικήν


σύ δέ, τ ί __________ ;
2 . Ήμεΐς μεν οί Ά χαρνής έπεξελθεΐν τοΐς πολεμίοις χρήναί ·
ύμεΐς δε τί ού ____ χρήναι;
3. Ό μεν Π ερικλής __________ τούς Πελοποννησίους αύτίκα
άποχωρήσειν, οί δε πολΐται ο ύ ___________ αύτόν όρθώς γιγνώσκειν.
4. Πολίτη τινι έρωτώντι πώς τοΐς Πελοποννησίοις μαχούνται οί Αθηναίοι
ό Περικλής _________ ού κατά γήν, άλλά κατά θάλατταν.
5. , ώ φίλε, τί σιωπάς; , ώ φίλοι, τί σιωπάτε;
6. Ούδ'ε ό Π ερικλής,___________ τήν πόλιν σώσειν, δυνήσεται ποιεΐν.
7. Πάντες ένόμιζον έντός τού τείχους έν άσφαλεία έσεσθαι _________
τού Περικλεούς.
8. Ή κόρη ού _ _ _ _ _ έκβήσεσθαι έκλεισε τήν θύραν.

23.13. Completa le frasi che seguono, inserendoci le voci richieste dal senso del-
l’imperfetto di φημι.

1. '"Ω πάτερ, _ _ _ _ _ _ _ ό Φίλιππος, δός μοι τήν έξουσίαν τού άκούειν


έκείνου τού διδασκάλου.
2 . ^Ω διδάσκαλε, οί μαθηταί, ήμάς τήν ρητορικήν δίδασκε.
3. Σύ δε τ ί ___________ ποιήσειν, ώ άδελφε;
4. Πώς, ώ φίλοι, ύμεΐς _________ βοηθήσειν μοι;
5. Ο ύ κ ___________ εγώ έπανιέναι ούδε ποιήσειν μέλλω.
6 . Γνώναι μεν ___________ τά πράγματα, ούδεν δε τω όντι δυνάμεθα
είπεΐν ύμΐν.

143
Esercizio 14 Capitolo

23.14. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro <¡i %
nimi, che írovi nella colorína di sinistra. ;,!=

οικησις 1. Έ πειδάν μόνον άποθνήσκωσιν oí á v 0p(ü7to|


χωρίον εύδαίμονές είσιν. |
δαιμόνιος
καρτεράς
άναδίδωμι
ανθίσταμαι
άνθίστημι 2. Μάχη ήττώμενοι οί πολέμιοι είς άκρα τά ορη άπενώ.
ζημιόω ρουν.
μεθΐημι
οϊχομαι
ρήγνϋμι
υπάρχω
άπροσδοκήτως 3. Τήν πρότερον γνώμην καταλιπών ό πάππος άπο rerj
κλήρου άπήλθεν.

4. Διακόψαντες τάς θύρας οί λησται είς τάς οικίας


είσέβησαν.

5. Έθαύμασαν έξαίφνης οί παρόντες ίδόντες θεΐόν τι


γιγνόμενον.

6 . Στρατώ ι σγυρώ οί Πελοποννήσιοι είσέβαλον είς τήν


Αττικήν.

144
Esercizio 15

7. Oí Α θηναίοι τον Περικλέα ού κολάσουσι καίπερ ούκ


έώντα αύτούς τοΐς Πελοποννησίοις άντέχειν.

8 . Πλείστους στρατιώτας τοΐς Λακεδαιμονίοις είσβα-


λούσιν οί 'Αθηναίοι άντιτάττειν ούκ έδύναντο.

9. Πολύ ύδωρ ή πηγή άνέχει γενησόμενον μέγιστον


ποταμόν.

23.15. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

βουλευτήριον 1. Περί τί _ ________ έστιν ή ρητορική τέχνη ήν


βουλευτής επαινείς;
δημιουργός 2. Τή ρητορική χρήται ό ρήτωρ όπως τούς __________
διδασκαλεΐον πείθη οϊ κρίνουσι έν τω .
δικαστήριον 3. Ο ί __________ βουλεύονται έν τω .
δικαστής 4. Οί τής εκκλησίας μ ετέχο ντες___________ λέγονται.
εκκλησιαστής 5. Έν τ ο ΐ ς οί Α θηναίοι τάς ναύς έποίουν.
εξουσία 6 . Τά νεώρια και τήν τών λιμένων ___________ οί
επιστήμη Α θη να ίοι έποίησαν έκ τού Θεμιστοκλέους
κατασκευή
νεώριον 7. Οί ρήτορες, άλλ’ ούχ οί , συνεβούλευσαν
συμβουλή τά μεγάλα έργα ά τήν πόλιν σφζει.
δαιμόνιος 8 . Τω Δικαιοπόλιδι ή ρητορική _ _ _ _ _ _ _ _ τι εΐναι
πολυμαθής καταφαίνεται.

145
Esercizio 16 Capitolo vy>J
φιλομαθής 9. Ό σοφιστής άργύριον λαβών τούς παΐδας
διδάσκω καλούς λόγους ποιεΐν.
10. Ό Φίλιππος φοβείται αίτεΐσθαι παρά τού πατρός
_________ τού άκούειν τού σοφιστού.
11. Ό παΐς φιλομαθής ών __________ μέλλει δήπο^
γίγνεσθαι. |
12. ___________ παΐς ό Φίλιππος δοκεΐ είναι. |
13. Δόντος τό άργύριον τού άδελφού, ό Φίλιππος είς J
____________ φοιτάν δυνήσεται. 1

23.16. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro.sino-
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

μεθόρια 1. Έ τύγχανεν ή Οίνόη ούσα χωρίον τι κείμενον έν τοί^


οϊκησις όρίοις τής Α ττικής καί τής Βοιωτίας. |
σύλλογος
χώρα
χώρος
δαιμόνιος
εμφανής 2 . Ό πάππος έπιθΰμεΐ τού εαυτού κλήρου, όπου άναχεΐ
επιτήδειος πηγή τις κα ί μακρά δένδρα σκιάν παρέχει.
σφέτερος
ύψηλός
άναδίδωμι
άνερεθίζομαι
άνθίσταμαι 3. Ό Ά ρχίδβμος ένεστρατοπέδευσεν έν χώρφ τινι ος
άνθίστημι αύτώ ικανός έφαίνετο. -
δηόω
ένάγω
ζημιόω
κακίζω
ύπάρχω 4. Ο ίκίαι ού πάσι τοΐς αύτουργοΐς άπο τών άγρών
μέχρι άφικομένοις ήσαν.
άπροσδοκήτως

146
Esercizio 16

5. Oí Α θηναίοι ού δυνάμενοι άντέχειν κατά γην τοΐς


Λακεδαιμονίοις άντέταττον τάς ναΰς.

6 . Ώργίζοντο οί Ά χαρνής ίδόντες τά εαυτών διαφθειρό-


μενα ύπό τών πολεμίων.

7. Τον Περικλέα εψεγον οι Α θηναίοι οτι ούδεμίαν


σύστασιν έποιεΐτο.

8 . Ού δήπου οί Α θηναίοι κολάσουσι τον Περικλέα έάν


έξαίφνης πορεύσηται προς τούς Λακεδαιμονίους.

9. Οί Λακεδαιμόνιοι έτεμνον τήν Α ττικήν εως τής


Έλευσΐνος.

10. Δήλον ήν ότι ό Περικλής ού παρήνει είς μάχην τοΐς


πολΐταις.

| 11. Ή ρητορική φαίνεται θείαν δύναμιν εχουσα.


Esercizio 17 CapiÍol0

23.17. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste doman de

1. Τί ποιεΐ ή ρητορική τέχνη;

2. Τίνες τη ρητορική χρωνται;

3. ^Αρ’ έκ τών δημιουργών συμβουλών γέγονε (= son derívate) τά μεγάλοι


εργα ώσπερ τά νεώρια και τά τείχη;

4. Τίνες οΰν είσιν οί ρήτορες;

5. Τίνος δοΰλόν τινα άνοίγοντα τήν οικίαν ορά ό Δικαιόπολις;

6 . Πόθεν έκεΐνος ήλθεν;

7. Τί ό Φίλιππος τυγχάνει βουλόμενος;

8 . Διά τί ό παις αίσχύνεται αιτεΐσθαι παρά του πατρός τήν έξουσίαν του
άκούειν τού διδασκάλου;

148
Esercizio 17
útolo X ^H J

'^ ίίο ΐο ς ό παΐς φαίνεται τώ άδελφώ;

^ ^Τ ^ π ο ιώ ν ό αδελφός μέλλει ώφελήσειν τον Φίλιππον;

jl Ποιος φαίνεται ών τώ Δικαιοπόλιδι ό αδελφός;

149
Esercizi 1-2 Capitolo
XXtv
Capitolo XXIV

EN ΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ

* ^ορο la prima lettura (linee 1-42)

24.1. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle delIq$
colonna di sinistra. Ά

απειλή 1. Μέχρι ου ό Φίλιππος ήγετο είς τών διδασκάλων, χ<χ


γραμματιστής μεν γράμματα ύπό τού _________ έδιδάσκετο, χήνΙ
γυμναστική δε μουσικήν ύπό τ ο ύ .
διάλογος 2. Ό μεν ούν κιθαριστής τον παΐδα τήν J
κιθαριστής έδίδασκεν ό δε παις δεινός _________ εγίγνετο, j
μουσική 3. 'Όπως τό σώμα ίσχϋρότερον γένηται, ό παΐς είς το$.Ι
παίδευσις _____ _ έφοίτα τήν _ _ _ _ _ _ _ _ μανθάνων. |
παιδοτρίβης 4. Καθ’ ήμέραν οί παΐδες τήν γυμναστικήν J
πληγή 5. "Οστις αν άγνοή οποία έστιν αύτη ή
βέλτιστος γνώσεται αυτήν άναγνούς _ _ _ _ _ _ _ τι να τοΰ
διδακτός Πλάτωνος.
σμϊκρός 6 . Ό Πρωταγόρας έν τούτω τώ διαλόγω τήν άρετήν
εύθύνω εΐν α ί φησιν.
κιθαρίζω 7. Οί παΐδες εκ _____ (: νεώτατοι όντες) :ί
μελετάω άρξάμενοι τήν γυμναστικήν διδάσκονται.
νουθετέω 8 . Ά εί οί τεκόντες τούς παΐδας διδάσκουσι καί
συνΐημι (= παραινούσιν) έως αν ζώσιν. J
9. Ό παΐς σμικρότατος ών ______ ______ ού δύναται τά ■-='
λεγάμενα. /;
10. Οί γονείς τε καί ό παιδαγωγός βούλονται αυτόν ώς
γενέσθαι.
11. Τό μεν πρώτον αύτόν προς τήν άρετήν λόγοις.
, εί δε μή πείθεται ταΐς καί
ταΐς ______ άναγκάζουσιν.

24.2. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίνα μαθήματα ό Φίλιππος διδάσκεται έν τώ διδασκαλείω;

150
Esercizio 2
¿tolo XXlV_

^ —— /
• μανθάνει παρά τού παιδοτρίβου;

3 Πότε οί γεωργοί εις τούς σφετέρους αγρούς κατήσαν;

4 Πού ό πατήρ τον Φίλιππον κατέλιπεν ϊνα μή παύηται παιδευόμενος;

5. Τί δνομά έστι τφ διαλόγω έν φ ό Πλάτων περί τής τών Α θηναίων παι~


δεύσεως λέγει;

6 , Τί πειράται ένδείκνυσθαι ό Πρωταγόρας;

7 . Έκ τίνος ήλικίας οί γονείς διδάσκουσι και νουθετούσι τούς παιδας;

8 . Περί τίνος διαμάχονται οί γονείς καί ό παιδαγωγός;

9. Τί δεικνύμενοι τούς παιδας παιδεύουσιν;

10. Πώς τούς παιδας εύθύνουσιν έάν μή τοΐς λόγοις πείθωνται;

151
Esercizio 3 Capital·, χ χ ι

Dopo la seconda lettura (linee 43-80)

24.3. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra que lie d<>f(ü
colonna di sinistra.

αρμονία I, Οί διδάσκαλοι ού μόνον τών τε γραμμάτων καί χή.~


βάθρον _ _ _ _ _ _ επιμελούνται, άλλα μάλιστα τής
διάνοια παίδων .
έπαινος 2 . Ό διδάσκαλος διδάσ κει έπί τού / |§
εύκοσμία καθήμενος.
κιθάρισις 3. Έ πειδάν τά γεγραμμένα (= gli scritti) οί παίόρς
κιθάρισμα συνίώσιν, ό διδάσκαλος τά _ _ _ _ _ _ τά τών
μελοποιός άγαθών ποιητών δίδωσιν άναγιγνώσκειν.
νουθέτησις 4. Έν τούτοις τοΐς ποιήμασι πολλαί _ _ _ _ _ _ _ ένα σι
ποίημα τήν άρετήν διδάσκουσαι.
ρυθμός 5. Οί τών παλαιών καί άγαθών άνδρών __________ τους
βελτίων παΐδας εύθύνουσι τοιούτους γίγνεσθαι.
εύάρμοστος 6 . Οί παΐδες τά τών _ _ _ _ _ _ _ _ ποιήματα μανθάνουσιν
εύρυθμος ϊνα αύτά αδωσι κιθαρίζοντες.
ήδομαι 7. ’Ά ιδ ειν κιθαρίζοντας λέγεται καί είς τά _________
οίκειόω εκτείνει ν.
ύπηρετέω 8 . Οί παΐδες τά τών μελοποιών ποιήματα είς τυ.
κιθαρίσματα έκτείνοντες αναγκάζονται _ _ _ _ _ _
τα ΐς ψ ΰ χ α ΐς τούς τε _ _ _ _ _ _ _ καί τάς

9. Ούτως ή μουσική τε και (=


κοσμίους) ποιεί τούς παΐδας ώστε είς τό λέγειν τε
και τό πράττειν χρήσιμοι είναι.
10. Δεΐ τό σώμα τή ψΰχή .
11. Είς παιδοτρίβου φοιτώντων τών παίδων, τά σώματα
' γιγνόμενα τή χρ η σ τή _______ οΐά τ’
έστιν ύπηρετεΐν.
12. Ό Φ ίλιππος ταύτη τή παιδεύσει (= έτέρ-:
πετο).

152
: Capi(oto x x w .... _....... Esercizio 4

^4 4 Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

I Tí οί γονείς κελεύουσι τούς διδασκάλους μάλιστα έπιμελεΐσθαι περί


τών παίδων;

2. Πότε οί διδάσκαλοι τά τών άγαθών ποιητών ποιήματα τοΐς παισί


διδόάσιν άναγιγνώσκειν;

3. Τίνι τρόπω οί παΐδες μϊμηταί τών παλαιώ ν καί άγαθών άνδρών γενέσ-
θαι βούλονται;

4 Τί έπιμελούνται οί κιθαρισταί;

5, Τί οί νέοι ποιούσιν έκμαθόντες τά τών μελοποιών ποιήματα;

6 . Διά τί οί κιθαρισταί τούς νέους άναγκάζουσι τούς τε ρυθμούς και τάς


αρμονίας ταΐς ψ ΰχαΐς οίκειούσθαι;

7. Τί βουλόμενοι οί τεκόντες τούς παιδας είς παιδοτρίβου πέμπουσιν;

8. Τί τώ Φιλίππω εδωκεν ό διδάσκαλος έπει ό παΐς έφαίνετο άγαθός


μαθητής γενόμενος;

153
Esercizi 5-6 Capitolo Y v , 0
~ ----------------------- ......... ................... ..............._ “ — -^ 3
■ Dopo la terza lettura (linee 81-186) g

24.5. Completa queste frasi colle terminazioni richieste dal senso de 11’aorisio ^
passivo del verbo παιδεύω. ■%

1. Ό μεν Φίλιππος έπαιδεύ ύπό τού παιδοτρίβου τήν γυμναστικήν,


δε άλλοι έπ α ιδ εύ _ κιθαρίζειν ύπό τού κιθαριστού.
2 . Έγώ μεν παΐς ών τά γράμματα μόνον έπαιδεύ ύπό τού γραμμάτιο.
τού, σύ δε ύστερον τήν ρητορικήν έπαιδεύ ύπό σοφιστού τίνος.
3. Ή μεΐς μεν οί πατέρες έπαιδεύ ώς άριστοι μάχεσθαι γενησόμενοι,
ύμεΐς δε οί υίοί έπαιδεύ ώς χρήσιμοι είς τό λέγειν γενησόμενοι.
4. πάτερ, ϊνα έν τώ διδασκαλείφ παιδευ , λίπε με παρά τώ άδελφφ
5. Πέμψον με είς τό διδασκαλεΐον, ώ πάτερ, δπως αύτός τε και οί ανεψιοί
άμα παιδευ
6 . Έ άν ύπό τούτου τού διδασκάλου παιδευ ώ παΐ, χρήσιμος είς το
λέγειν γενήση.
7. Έβούλετο ό Δικαιόπολις είς τήν σωφροσύνην παιδευ τον παΐδα.
8 . Οί ήμέτεροι πρόγονοι είς άρετήν παιδευ μνήμα δόξης αθάνατον
κατέλιπον.
9. Ό παΐς ταΐς τού Ηροδότου ίστορίαις παιδευ μάλλον όργήσει είς
τά μαθήματα.
10. Τών ψυχών π α ιδ ε υ _ τή τε άρμονία καί τοΐς ρυθμοΐς, οί παΐδες
προθυμότεροι γενήσονται προς τήν σωφροσύνην.
11. Ή τού παιδός ψυχή τή μουσική παιδευ ήμερωτέρα καί εύαρμοσ-
τοτέρα έσται.
12. Νομίζομεν τον μή παιδευ παΐδα δειλόν πολίτην εσεσθαι.

24.6. Scrivi nella tabella il tema verbale e l 'aoristo passivo (1 persona singolare)
di ciascun verbo.

T ema verbale A oristo Passivo


νικάω _______________
έάω _______ _ _______________
πειράω _____________ _______________
ποιέω ____________ _______________
φιλέω _________ _ _______________
δουλόω _____________ _______________
γυμνόω _____________ ____________

154
I ¿¿pitólo X V Y __ _ ............... ..... ....... Esercizio 7

.
Ι&,χύω -------— — ------ --------- .-------- -
θύω — —...... —...... — — —— —
;§ίδο)μι -------------------- -------- —— —— —
ίίθημ1 ------- —----- ---- --------------------- -
, £<χλέω - ...... ...— — — ——
^CCÍCO :------------------------ - ......
>δείκνΰμι ---------------------
: ζεύγνϋμι ___ _____
$γω —------ _ _ _ _ _ _ _
διώκω _____
ΐάττω ... ___________ _ _ ______

διδάσκω ........ ..................


ηδομοα _ _ _ _ _ _ _ _
τεείθω _____________ ____________ _
■μακαρίζω _____________ _______
νομίζω _________ ______ _
λείπω ______________ _
ιεέμπω _____________
κρύπτω _____________ _______________ _
βάλλω ______________ __________^__
αγγέλλω ____________ _______________
σημαίνω _____________ _______________
αϊρω ___________ ___________
έγείρω ____________ _________________

24.7. Dopo avere imparato bene i paradigmi dei verbi che trovi nelle rubriche I
verbi greci e Lexicón, scrivi in questa tabella il presente e il tema verbale che cor-
rispondono a ciascuno degli aoristi passivi della colonna di sinistra.

P resente T ema verbale


ένϊκήθην ____________ _________________
ήσκήθην ___________ ______________
έπραχθην _____________ _______________
ήλάθην ____________ _____________
έκελεύσθην _______________
έσώθην ____ _ _______________
ηύρέθην ______ _______________
ήκούσθην ____________ __ _______________ _____

155
Esercizio 8 Capitolo JQ jjJ

έγελάσθην _________________ T,:


έχρήσθην _____________ _____________
ηύξήθην _____________ _______________
παρ-ηνήθην ______ _ _______________
έκρίθην ___________ _______________
έγνώσθην ____________
έθρέφθην _______ __
έλήφθην ______ _
ειθην ________
ώφθην _____________
ήμαρτήθην _________ ___________

24.8. Trasforma queste frasi da attive in passive.

1. Ό Δικαιόπολις τούς οικείους άνεκόμισε προς τούς αγρούς.

2 . Ό πατήρ έπέτρεψέ με τώ εαυτού άδελφώ.

3. "Αμα τοΐς άνεψιοΐς ό τού πατρός άδελφός μ’ ήγαγεν είς τό διδασπ η


λεΐον.

4. Τά γράμματα ό γραμματιστής έδίδαξεν ημάς.

5. Ό πατήρ σου παρ 5 έμοί κατέλιπέ σε.

6 . Ό διδάσκαλος ποιήματα άναγνώναι τον Φίλιππον ήνάγκασεν.

7. Έ άν τούς παιδας άναγκάσωσι ταΐς ψ υχα ΐς τούς τε ρυθμούς καί τάς


άρμονίβς οικειούσθαι, αύτοί σωφρονέστεροι γενήσονται.

156
ito lo jiX J L Esercizio 9

g Ό διδάσκαλος τον Δικαιοπόλιδα παΐδα οϋτω φιλομαθή έχοντα


έμακάρισεν.

9. Γνώθι, ώ παΐ, τοΰτο τό βιβλίον γράψαι τον Ηρόδοτον.

J0. Τούτο τό βιβλίον σοι παρέχω δπως αύτό άναγνώση.

11, Τού Ηροδότου τάς Ιστορίας έν ταΐς πανηγύρεσιν άναγνόντος, οί


άκούοντες ήσθησαν.

12. Τάς τού Ηροδότου ιστορίας οί Έ λληνες «Μούσας» έκάλεσαν.

24.9» Completa queste frasi, inserendoci le forme richieste dal senso dell ’aoristo
passivo dei verbi indicad tra parentesi.

1. Ύπό πάντων ώφελιμώταται _ _ _______ (νομίζω) αί τού Ηροδότου


ίστορίαι.
2. Οί ό π λ ΐτ α ι _______ (τάττω) έν ταΐς Θερμοπύλαις ύπό τού Λεωνίδου.
3. Ή τού Φ ιλίππου ψύχή τή ισ το ρ ία (λαμβάνω).
4. Οί "Ελληνες έκ τών βαρβάρων _ _ ________ (σώζω) ύπό τών Αθηναίων.
5. Ύπό τού θεού _______ __ (ζημιόω) ό Ξέρξης είς τήν πατρίδα έπανήλ-
θεν.
6 . Πολλοί πολΐται έν τή μάχη (φονεύω).
7. Οί Α θηναίοι τοΐς τούρήτορος λόγοις (πείθω) μέγιστα τείχη
άνωκοδόμησαν.
8 . Τής βοής _______ (άκούω), οί σύμμαχοι προσέδραμον ώς βοηθήσον-
τες.
9. Έάν τώ δήμφ ώς τάχιστα _ _ _ _ _ _ _ _ (αγγέλλω) τά γενόμενα, έξεσται
τά τή πόλει συμφέροντα ύπό τών ρητόρων _____ (συμβουλεύω).

157
Esercizi 10-11 Capitolo

10. Τούς έν τή μάχη νΐκήσαντας δει τ ο ύ ς ______ _ (νικάω) έλεήσαι.


11. Αί α ιτία ι α ί τού προς τούς Μήδους πολέμου ύπό τού δεινοτάτου
γραφ έω ς___________ (άποδείκνϋμι).
12. Όρώμεν τήν τών κάλλιστα έν Μαραθώνι άποθανόντων δόξαν άθάν«το^ |
_ _ _ _ _ _ _ _ (ποιέω), και τάς π ρ ά ξεις__________ (σφζω) τοΐς συγγρ^ .'J
φέων ίστορίαις. ·.%
•Γ-'ίϊ
24.10. Completa queste frasi, inserendoci le voci appropriate dell’aoristo ρα$$ιβ
vo secondo dei verbi indicati tra parentesi, ■
■:S
1. Έν τή Σαλαμΐνι oí Πέρσαι είς τήν θάλατταν είσπεσόντες κώπαις
______ _ (κόπτω) ώς θύννοι. .%
2. Έ πει ήγγέλθη ώς ό τών Περσών στρατός (τρέπω) πρός
φυγήν, ή βασίλεια μέγα ωμοξεν. ;|
3. Τώ Φ ιλίππψ ή ιστορία πολλω μετεωροτέρα ε ΐν α ι -..-I
(φαίνομαι) ή τά Περσέως πτερά.
4. Πολλά έθνη ______ (βλάπτω) ύπό τών Μήδων δουλωθέντα. .§
5. Παρά πάντων τών Ελλήνων άνεγιγνώσκοντο αί ίστορίαι α ί ύπό του ί
Η ροδότου (γράφω). J
6 . ’Ανέγνω ό Φίλιππος ώς άναρίθμητοι στρατιώται (σ υ λ -λ έγ ^ |
t. ν. λεγ-). Λ
e , ' '3
7. Οί πολέμιοι πρός φυγήν __________ (τρέπω) έδιώχθησαν υπό τών
Ελλήνων. .
8 . Ή ναύς τώ χειμώνι σφ όδρα__________ (βλάπτω) τέλος κατέδϋ.
9. Πάντες ένόμιζον τοσαύτα χρήματα _________ (συλλέγω) ύπό τού
Κροίσου δσα ύπό άλλου ούδενός. :|
10. Τών πολεμίων μάλιστα _ _ _ _ _ _ (βλάπτω), τό στράτευμα είς τό
στρατόπεδον άνεχώρησεν.

24.11. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del futuro l
passivo, primo o secondo, dei verbi che trovi scritti tra parentesi. "J

1. Έ άν τις άξίως τών πατέρων πράξη, _________ (τιμάω) ύπό πάντων.?


τών πολιτών. 1
2. Πάντες οί αγροίκοι έν τώ άστει _________ _ (συλλέγω) δπως έν
άσφαλεΐ γίγνωνται.
3. Τώ ’Ασκληπιω πολλοί πίνακες ___________ (άνατίθημι) ύπέρ τών ?
Ιαμάτων.

158
«¡tolo XXW_ Esercizio 12

ί 4 .’Αε ι -------- (φιλέω) ύπό τών τεκόντων, ώ παΐδες.


Ό βασιλεύς ήλπιζε ταχέως προς φυγήν _ (τρέπω) τούς
"Ελληνας.
'Όταν παραγένωνται οί πολέμιοι, ευθύς (κλείω) αί τού
άστεως πύλαι.
Έπί τούς πολεμίους ___________ (πέμπω) οί αριστοι τών νεανιών.
g. Πυροΐς__________ (σημαίνω) ό τού στρατεύματος νόστος.
9. ’Εάν τοΐς πολεμίοις εϊκητε, _ _ _ _ _ _ _ (δουλόω) ή ύμετέρα πατρίς.
Ό πανούργος καί αίτιος, έπειδάν ληφθή, _________ (ζημιόω).

24.12. Fai, nel modo indicato, Vanalisi delle voci d ’aoristo e futuro passivi che
0 >vi nella tabella.

Tema Tempo Modo PERS. ENUM.


verbale o CASO, NUM.
E GEN.
έλάθήναι
άμοφτηθή
βληθεΐσα
έκαύθη
ΐαολύθήσεσθε
φανειση
είάθητε
μακαρισθήσομαι
κοπησομενοι
διδαχθέν
πεισθήναι
βουλευθέντα
δοθείς
~~....... ■■■.- ------ -—-..
τη<Ύΐτίιτρ

κοπήναι
ταφέντες
Τραφήσονται
ηρθημεν
Υελασθώ

159
Esercizio 13 Capitolo Χχ]ν

κρυφθησόμενοι
βλαβεΐσι(ν) | | J
άρχθήσεσθαι j |
νομισθή | |

24.13. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.


Distinguí bene, tra le voci d ’aoristo passivo, quelle passive anche /?<■/· //
significato e quelle di senso intransitivo.

1. 'O δούλος ήλευθερώθη μέν, καταλιπεΐν δε τον δεσπότην ούκ έβουλήθη,

2. Μ άλα όργισθείσης τής δεσποίνης, αί θεράπαιναι ειπεΐν ούκ έτόλμων.

3. Ό κύων, καίπερ πόρρω καταλειφθείς, αύτός τήν οϊκαδε οδόν ηύρεν^

4. Σφόδρα ήσθη ό νεανίας άκούσας τής κόρης ήδέως λεγούσης.

5. Πολύν τινα χρόνον ήδέως διελέχθημεν.

6 . Έ πει πλεΐστον χρόνον ούκ είδες τούς φίλους, ού ραδίως γνωρισθήση.

7. Είς Σάμον πορευθεις ό Ηρόδοτος ήσκήθη τήν Ίάδα διάλεκτον.

8 . "Οταν λέγης, φράσθητι πρότερον τί λέγειν προσήκει.

160
'Qgpitolo X X IV ____________ Esercizio 14

9 Αγρίως ύλακτησάντων τών κυνών, ήγέρθη έξαίφνης ό κυνηγέτης.

10 Άναχωρεΐν έκελεύσθησαν οί στρατιώται έν τώ πεδίω ταχθέντες.

11. Μείζων θνητού έν ύπνφ έφάνη ό Ασκληπιός τοΐς νοσούσιν.

12. "Ο τε Δικαιόπολις και ό παΐς εξ μήνας έπεμελήθησαν τών τού χρηστού
δεσπότου αγελών.

24.14. Completa queste frasi, aggiungendoci le forme appropriate di comparati­


vo o di superlativo d ’aggettivi o avverbi, come di volta in volta t ’é indicato tra
parentesi.

1. Εις χρηστών διδασκάλων πέμψον τον παΐδα ϊνα (αγαθός,


comp.) γένηται.
2. Μή περιόρα τον παΐδα πάντα πράττειν δπως τά (άγαθός,
comp.) παιδευθήσεται μόνον.
3-^Ω παΐ, _____ (ήδύς, comp. dell’avv.) ή πρότερον κιθαρίζεις, άλλ 5
_________ (ήδύς, sup. dell’avv.) οΐός τ’ εση έάν μάλιστα μελετάς.
4. Οί 'Έλληνες ούκ έφάνησαν _________ (κακός, comp.) τού βασιλέως
καίπερ ______________ (άγαθός, comp.) οντος.
5. Ού ράδιόν έστι, έάν τις οικοι μένη, τά έθνη πολύ άπέχοντα γιγνώσκειν,
_______ {ράδιος, comp. dell’avv.) δε έάν πολλαχόσε πλεύση,
_______ {ράδιος, sup. dell’aw.) δε έάν τάς ιστορίας άναγνώ.
6 . Τάδε μεν τά ιμάτια π ο λ λ ω _________ (κακός, comp.) εΐν α ι φαίνεται
τώνδε, τάδε δε πάντων (κακός, sup.)· μή αύτά ώνήση.

161
Esercizio 15 Capitolo

7. Τοΐς άνθρώποις έχθρά μεν ή νόσος, πολλω δ’ __________ (εχθρός


comp.) ό πόλεμ ος,___________ (έχθρός, sup.) δε ή ύβρις.
8 . Αισχρός οστις άν τούς μεν γονέας άτϊμάζη, ___________ (α*σχρός
comp.) δε δστις τήν πατρίδα, δστις δε τούς δαίμονας πάντων
___________(αισχρός, sup.) και πάντως μαινόμενος.
9. Ταχύς ό μεν λ α γ ώ ς,__________ (ταχύς, comp.) δε ό κύων,
(ταχύς, sup.) δε τά τού κυνηγέτου βέλη (βέλος = saetta).

24.15. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.

1. Τών ανθρώπων τινες ού διαμάχονται δπως βελτΐους γενήσονται, άλλ’


ώς πλουσιώτατοι.

2. Οί πολΐται, φοβούμενοι μή οί πολέμιοι άφίκωνται πλείους, επιμελούν­


ται δπως οί σύμμαχοι συλλεγήσονται ώς πλεΐστοι.

3. Ό πανούργος πολλω αισχίω ή πρότερον επραξεν.

4. Φροντίσατε, ώ πατέρες, όπως οί υιοί καλλίω ή υμείς ποιήσουσι.

5. Ό ρήτωρ ψευδή λέγει, φοβούμενος μή οί έκκλησιασταί αύτώ έχθίους


γένωνται.

6 . Ήδΐω ήν τά μέλη ά ήδεν ή κόρη.

7. Έπιμελεΐσθε, ώ πολΐται, δπως τήν πόλιν κρείττω ποιήσετε.

162
I) f ^ j o j o a v _ Esercizi 16-17

24.16- Fcii, nel modo indicato, Vanalisi delle form e di comparativo e di superla­
tivo della tabella, e indica anche il corrispondente grado positivo.

G rado Caso , num . e gen . Positivo


άφρονεστάτου_________ ____________
θόττων ________ ______ _ _ _ _ _ _ _ _

βραδύτερον ________ ______ _ _ _ _ _ _ _


δειλότατα ______
ί,κανωτάτους ^_____ __________ _ ________ _
αϊσχιστα _ _ _ _ _________ _ _ _ ___________
άμείνονας _______ _ .
καλλίους _______ _
κρατίστφ _______ _
εχθισται ______
εύμενεστέρους _____ __________________ _ _ _ _ _ _ _ _
βεβαιότατος ______ ___________________ _________
φιλαίτατε _____ ______
έλάττους ________ _____ _ _______
χειρόνων ________ ______ _^____
κενωτάτους ________ ______ _ ______
ήδιστα ________ _______ __ ______
πλείω ________ _________ _ ________ _
θάττω

24.17. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino­
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

αιθήρ 1. Τούς παΐδας έτι μικρούς όντας οί τεκόντες άρχονται


εφήμερος παιδεύοντες και νουθετούντες.
εύάρμοστος
σμϊκρός
τερπνός
χρήσιμος S 2. Τής ιστορίας επιθυμεί ό Φίλιππος, έπει μάλα χαίρει
άσκέω μανθάνων παντοδαπά κ α ι θαυμάσια πράγματα.

163
Esercizio 17 Capitolo

άποδειλιάω
έμπίμπλημι
ήδομαι
όργάω
παραγίγνομαι 3. Έ πειδάν πρώτον οί παΐδες τά λεγόμενα καταμάθοο^ :
περιπολέω φροντίζωμεν δπως κόσμιοι γενήσονται. ‘|
συνίημι
εποπτεύω

4. Πολλαχόσε τής γης περιβάς ό Ηρόδοτος τήν Ίάδ<χ


διάλεκτον μελετά έν Σάμω. ΐ|

5. Ήδύ έστι τοΐς τάς ιστορίας άναγιγνώσκουσι θεασ θ^Ι


πάσαν τήν γην. |

6 . Ά ναγιγνώσκων ό Φίλιππος ούδεν φοβήσεται έν ταΐς


προς τους βαρβάρους μ ά χα ις παρών.

7. Ή τών άγαθών άνθρώπων φιλία ούκ όλιγο/ρόνιος


εσται, ά λλ’ είς άει μενεΐ.

8 . Τών ιστοριών πληρούμενος ό Φίλιππος έπιθϋμεΐ έν


τώ ούρανώ περιφέρεσθαι καί πάντα τά έν τή γη
παθήματα ίδεΐν.

164
Esercizi 18-19
&Pétolo XXW
24.18. Contrari.
Completa queste frasi, aggiungendoci i contrari delle parole sottolineate che
Qtto richiesti dal senso della frase (li trovi nella colorína di sinistra).

¿ίίΐγιγνόμεν° ι 1. Οί ίερεΐς τούς μεν έν τή ευθεία όδώ βαδίζοντας εΐων


Ασθενής τοΐς μυστηρίοις τελεΐσθαι, ___________ δε τούς μή
κοΰφθζ καθαρούς τήν ψυχήν δντας.
πολιτικός 2. Μ άλα μεν έκινδΰνευον οί _________ τών τειχών
¿(ίτοβάλλω μείναντες, έν δ’ άσφαλεΐ ήσαν οί εντός.
διδάσκω 3. Ή μΐν μεν πόλιν μεγάλην οί πρόγονοι εδοσαν, ταύτην
έπαινέω δε ύμεΐς μείζονα τοις _ _ _ _ _ _ _ καταλείψετε.
κύίλ'όω 4. Τού μεν διδασκάλου _ _ _ _ _ _ έργον, τού δε μαθη-
έκτος τού μανθάνειν.
5. Τούς παΐδας _ _ _ ^ _ _ δντας οί πατέρες εις τού
παιδοτρίβου μ άλιστα πέμπουσιν ώς ισ χυροί
γίγνωνται.
6 . Οί δειλοί ά χρήματα οί πατέρες έκτήσαντο ταχέως

7. Τοΐς άνθρώποις ού μόνον τά ίδ ια , άλλα και τά


___________ κτήματα εύδαίμονα τον βίον ποιεί.
8 . Έπιμελοΰ δπως ό παΐς σου τά μέν α γ α θ ά __________ ,
τά δ’ αισχρά ψέξει.
9. Βραδεΐαι μέν καί βαρεΐαι ήσαν α ί τών Περσών νήες,
τα χεΐα ι δε κ α ί _______ α ί τών Ελλήνων.

24.19. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

αιθήρ 1. Ο διδάσκαλος, αίσθόμενος τήν τού Φ ιλίππου ψυχήν


πανήγυρις ___________ προς τά μαθήματα, _ _ _ _ _ (= μάλα
πτερόv έπιθύμούσαν) τον πατέρα αύτού.
συγγραφεύς 2 . Ό Ηρόδοτος, ό πάντων τών _ _ ______ _ _ δεινότατος,
ωφέλημα διατριβών έν Σάμω τήν διάλεκτον τήν
εφήμερος
Ίάς 3. Αί ισ τοριαι αυτου εν τα ις
κούφος (comp.) άναγνω σθεΐσαι ώνομάσθησαν «Μ ούσαι», ούτω
μετέωρος τερπναί ούσαι.
(comp.)

165
Esercizio 20 Capitol0 X

πρόθυμος 4. Και ό Φίλιππος ήσθήσεται άναγιγνώσκοον


πτηνός ιστορίας, ο ύ τω ___________ ών πρός τά μαθήμαΧθ(
άναβιβάζομαι 5. Αί ίστορίαι τον άναγιγνώσκοντα ’Jj
άσκέομαι φέρουσι) πρός τον έμπροσθεν χρόνον. 1
έμπίμπλαμαι 6 . Οί άναγιγνώ σκοντες πανταχόσε περιπολούνχβΐ
εποπτεύω ούδεμίαν μεν χώραν ο ύ κ ___________ ούδεν καμόν .·
ζημιόω τες, πάσι δε πολέμοις άκίνδυνοι.
μακαρίζω 7. Πολλω σοφώτερος τού Όδυσσέως γενήσεται δστις
παραγίγνομαι τής ιστορίας , έπει πάντα γνώσεται τ&ν
όργάω κινδύνων έξιστάμενος. -¡
θάττον 8 . Oí δντες ώς Περσεύς διά τού
ραστα περιφέρονται υπερ πασών χωρων.
9. Ή ιστορία τά _____ _ _ δούσα περιφέρει τον
άναγιγνώσκοντα όρνϊθος _ _ _ _ _ _ καί νεφέλης!

10. Έν πάσι τοΐς πρός τούς άνθρώπους


- %
ιστορίας έστι τό σφζειν τάς τών άνθρώπων άρετάςΐ
καί τάς π ρ ά ξ ε ις___________ ούσας. |
11. Οί βάρβαροι ήττήθησαν ότι ό Ξέρξης _ _ _ _ _ _ ύπό
τών θεών. j
12. Τώ Φιλίππω φιλομαθέστατα) δντι εσται
τά βιβλία άναγνώναι.
13. Τά τού Ηροδότου βιβλία _ _ _ _ _ _ ή τά τών άλλων
άναγνώσεται ότι ήδιστα πάντων έστιν.

24.20. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí ό διδάσκαλος έμακάρισε τον τού Φ ιλίππου πατέρα;

2. Τί ό διδάσκαλος τώ Φιλίππω έδωκεν;

3. Τί έπαθεν ό παΐς δεξάμενος τό βιβλίον;

166
f*·. jfnlo X X IV Esercizio 20

' 4 Tίς έγένετο ó Ηρόδοτος;

5 Atoe τί a i ίστορίαι αυτού «Μούσαι» ώνομάσθησαν;

6. ^Αρα μόνος ό Φίλιππος έπαιδεύθη ταΐς τού Ηροδότου ίστορίαις;

7, Ποΐ τάς ψ ύχάς αναβιβάζονται α ί ίστορίαι;

8, Τί ποιεί δστις αν τάς ιστορίας άναγιγνώσκη;

9. Διά τί ό τάς ιστορίας άναγνούς άμείνων έσται τού Όδυσσέως;

10. Τί έστι τοΐς άνθρώποις τό μέγιστον ώφέλημα τό τής ιστορίας;

11. Διά τί ό Ξέρξης έζημιώθη ύπό τών θεών;

12. Τί έγένετο τοΐς Πέρσαις;

167
Esercizio 20 Capitolo * c s l

13. Διά τί ραστα καί τάχιστα ό Φίλιππος άναγνώσεται έκεΐνα τά βιβλία I


’·;Κ
— ^ *

14. Τί ένδείκνΌσι ό Ηρόδοτος έν ταΐς ίστορίαις;

15. Τί έπαθεν ό Κροΐσος, ό όλβιώτατος τών Λυδών βασιλεύς;

168
C3?it°l° X X ______ _ Esercizi 1-2

Capitolo XXV

O ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΦΙΛΟΣ

0 D opoja prima lettura (linee 1-99)

^5.1- Completa, in queste frasi, le voci verbali di modo ottativo colle terminazio-
0 appropriate.

1. Έν του αποδυτηρίου γωνία τινι έτύγχανον ών ϊν ’ άρτιάζ


2 . Έγώ και ό έμός ανεψιός έν του αποδυτηρίου γωνία τινι έτυγχάνομεν
οντες ϊν ’ άρτιάζ
3. Εις τό άποδυτήριον εισέβης ώς άρτιάζ
4. Εις τό άποδυτήριον είσέβητε ώς άρτιάζ
5. Εϊθ’ ό έμός παΐς, άπόντος του πολέμου, άρτιάζ ασφαλής.
6. Εϊθ’ οί έμοί παΐδες, άπόντος του πολέμου, άρτιάζ άσφαλεΐς.
7. Φίλους συχνούς έγώ έζήτουν ώς διαλεγ αύτοΐς.
8. Φίλους συχνούς έζητοΰμεν ώς διαλεγ αύτοΐς.
9. Έτόπαζόν σε δεΰρ’ έλθεΐν δπως έμοί διαλεγ___
10. Έτόπαζόν ύμάς δεΰρ’ έλθεΐν δπως έμοί. διαλέγ
11. Εί γάρ συχνότερον ό παΐς διαλέγ τω πατρί.
12. Εί γάρ συχνότερον οί παΐδες δ ια λ έγ τώ πατρί.

25.2. Completa, in queste frasi, le voci verbali di modo ottativo colle terminazio-
ni appropriate (si tratta d ’aoristi secondi, futuri o presentí atematici).

1. Τον λόγον έξέμαθες ϊνα ειπ_ άπο στόματος.


Τον λόγον έξεμάθετε ϊνα εϊπ από στόματος.
2 . Εκείνην τήν άπόδειξιν συχνώς άνέγνων ώς εϊπ_ άπο στόματος.
Εκείνην τήν άπόδειξιν συχνώς άνέγνωμεν ώς εϊπ άπο στόματος.
3. Προ τούδε ούποτε έπεμελήθη όπως έκμάθ τούς λόγους.
Προ τούδε ούποτε έπεμελήθησαν δπως έκμάθ τούς λόγους.
4. Ευθύς πρός τον πατέρα προσέδραμες ϊνα πύθ πότε οϊκαδε έπάνεισιν.
Ευθύς πρός τον πατέρα προσεδράμετε ϊνα πύθ πότε οϊκαδε
έπάνεισιν.
5. Εις οινοπώλιόν τι είσέβην ώς πυθ εί ναύς τις Ά θήναζε πλεΐν μ έλ ­
λει.

169
Esercizi 3-4 _ Capit0¡0

Εις οίνοπώλιόν τι είσέβημεν ώς πυθ ει ναΰς τις Άθήναζε


μέλλει.
6 . Τφ ξένφ προσεχώρησεν ϊνα παρ’ αύτοΰ πύθ πόθεν ήκει.
Τώ ξένω προσεχώρησαν ϊνα παρ’ αυτού πύθ πόθεν ήκει.
7 . Έφρόντιζεν ό πατήρ όπως ό παΐς εσ ώς βέλτιστος.
Οί άνδρες έσκόπουν δπως μή άπαιδες εσ γέροντες γενόμενυι.
8 . Ό Ηρόδοτος τάς ιστορίας συνέγραψεν ϊνα άποδεικνύ την x^r
έχθρας Περσών τε και Ελλήνων αιτίαν.
9. Συχνούς λόγους συνέγραψα, ώ βουλευταί, ϊνα ύμΐν έπιδεικνύ __ τήν
έμήν γνώμην.
10. Διά τού ομίλου ό παΐς πάντ’ έπρβττε δπως προσί τή πομπή.
11. Τή προτεραία μάλιστα έπεμελού δπως οϊκαδ’ έπανί ώς τάχιστα.
12. Ειθ’ εύθύς οί έμοι γονείς έπανί

25.3. Completa, in queste frasi, le voci verbali di modo ottativo colle terminazio-
ni appropriate (si tratta, tranne in un caso, d ’aoristiprimi).

1. Ό βασιλεύς τή Έ λλάδι προσέβαλεν ϊνα αυτήν καταδουλώσ__ (oppu-


re καταδουλώσ ).
2. Μή οί άνθρωποι καταφρονήσ (oppure καταφρονήσ _) τού δαι-
μονίου.
3. Πάντες είς φόβον κατέστησαν μή οί πολέμιοι τήν πόλιν πολιορκήσ___
(oppure πολιορκήσ ).
4. Ψευδή είπών εικότως έφοβούμην μή ύμεΐς με κολάσ___
5. Οί στρατιώται συνελέγησαν ϊνα πορεύσ έπι τούς πολεμίους.
6 . Τό έφόδιον έδωκά σοι ώς πορεύσ είς τήν πατρίδα.
7 . ’Ά ριστ έμαχεσάμεθα δπως τούς προβαλόντας τή χώρα άμύν .
8 . Ό Α γαμέμνων πυρά έκαυσεν δπως τήν νίκην σημήν____ (oppure
σημήν ).
9. ’Εσϊγάτε, ώ παΐδες, δπως ό πάππος μή έγείρ___.
10. Στιβάδια ήμΐν παρεσκεύασας ϊνα κατακλιν (< κατα-κλίνομαι, aor.
pass. II κατ-εκλίνην) καί άναπαυσ .

25.4. Completa queste frasi, inserendoci le voci verbali di modo ottativo che sano
richieste dal senso (il verbo e il tempo ti sono indicati tra parentesi).

1. Μή σύ συμφορά τι v i ______ (έντυγχάνω, pres.)


_

2. Εί γάρ τό πρόσωπον (όράω, aor.) τό εκείνης τής κόρης.

170
Capi(ol° _ Esercizio 5

2 Ειθ’ ευθύς είς τήν πατρίδα ήμεΐς _______ (άφικνέομαι, aor.)


4. Σε οί θεοί (κολάζω, aor.) τής άσεβείβς ένεκα.
. 5. Ά ει εγώ έσκόπουν δπως πλείω (κτάομαι, ñ it)
6. Ό κήρυξ ήγγειλεν δτι οί α ίτ ιο ι______ (ζημιόω, fiit. pass.)
ν 7. Εί γάρ ό τής πόλεως στρατός (κρατέω, aor.) τών πολεμίων.
; g Έκ τών τής θαλάττης κυμάτων (έκσωζομαι, aor.) οί ναύται.
9. ΣΦ01 ε^ζ τι1ν πατρίδα ήμεΐς (έπανέρχομαι, aor.)
10. Πολλάκις προ τούδε έφοβήθητε μή τον λιμόν ___________ (πάσχω, aor.)
11. Ό Περικλής πάντα κατεσκεύασε μή οί πολέμιοι ______________ (βλάπτω,
pres.) τούς αγροίκους.
[2. Τοσούτοι είς άστυ άφΐκοντο οί αγροίκοι ώστε ό Δικαιόπολις ούχ
___________ (εύρίσκω, aor.) ούδένα οΐκον.

25.5. Per ognuna delle voci verbali della tabella, di modo indicativo, scrivi le voci
corrispondenti di congiuntivo (se esistono) e d ’ottativo.

I ndicativo Congiuntivo O ttativo


έβαλον (III plur.) ________ _
φεύγει __________ _
φαίνομαι _ _ _ ___________
έμηνάμην

φυλαχθήσομαι _______________
έστείλατε ____________ _ _______

ζευγνύασι(ν) ________________ ________


ελαύνεις ______________ ______ _
οψεσθε _______________ __________ _
έλάβου ________________
αξεις
έκοψα _____
έγένεσθε _____
έπορεύσαντο _____ ____________
άτιμασθήσονται ______ _
επαθε(ν) _________________
έτίμησας _______ _ _____ _________ _
έκάθισε(ν) „
έψηφισάμεθα ________ __ ________________

171
Esercizio 6 Capitolo

βλέψετε '*
ϊτε ______________ _ _ ________ _______
έμαθον (I sing.) ______________ _ ____________ _
μάχεσθε __________ _________ _
άμαρτάνουσι(ν) _____________
έδέξω __________________ __
έφάγομεν _________________ ________ ________
έφθείρασθε _________ _ _ _ ^ ^ _ ________ ________
άφΐκόμην _________________ ________ _______ _
εισι(ν) ______________ _
ένειμα _____________
έπυθόμην ____________ _ ____________
δείκνΰσι(ν) _______________ ________ __
διώξεις ________ _ ________________
ήγόρευσαν _________ _____ _
γνώσεσθε _______ __________
πραχθήσεται _________________ ________________

25.6. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra t


quelle della colonna di sinistra. .|

άπόδειξις 1. Έν τή ό Φίλιππος τούς ανεψιούς κατέ­


άποδυτήριον λαβε (= τοΐς άστραγάλοις παίζοντας), ;!
γωνία 2. Είς τήν παλαίστράν είσελθόντες οί παΐδες έν τω
παλαίστρά _____ τά ίμ άτια κατετίθεσαν.
περίπατος 3. Έν τή τού αποδυτηρίου ______________ οί άνεψιοι
φορμίσκος _____ (= ήστραγάλιζον). |
άπαις 4. Α στραγάλους παμπόλλους εΐχον έν τ ώ _________ y
συχνός έξ ο ύ ___________ αυτούς. 3
άρτιάζω 5 · ____________ (= πολλοί) παΐδες περιέστησαν ώς
άστραγαλίζω αυτούς άρτιάζοντας βλέποιεν.
αύτοσχεδιάζω 6 . 'Ο Φ ίλιππος οϊκαδε έπανήλθεν δπως ούτως:;
(part.) ______________ τον λόγον ωστε ________ _ λέγειν;;
γηροτροφέω δύνασθαι.
(fut.) 7. Καί προ τού είς τήν οικίαν άφικέσθαι ό Φίλιππος έν
έκμανθάνω ___________ (: περιπατών) τον λόγον ή δ η __________· ;
έξεπίσταμαι 8 . Ό ανεψιός _____________ τον Φίλιππον εχειν τι ύπό τω
προαιρέομαι ίματίω αύτόν ήρετο- «Τί _______ ( = ούν) εχεις;»

172
il0lo X X V Esercizio 7

|,0!ΐ«ζω (Part.) 9. Ό διδάσκαλος τον λόγον ούκ έγραψεν, ά λ λ ’


ί άντι _ _ _ _____ εΐπεν.
! CCP« 10. Βιβλίον τι τφ Φιλίππω έδόθη ύπό τού διδασκάλου,
στόματος έχον τήν ______ ______ τήν τής 'Ηροδότου ιστορίας.
11. Ό διδάσκαλος, έπει ό υιός άπέθανεν, τον Φίλιππον
νυν έφαίνετο εχειν _ _ _ _ _ _ αύτού.
12. Άποθανόντος τού υιού, ό διδάσκαλος __________
έγένετο.
13. Τοΐς άπαισιν άνθρώποις ούκ εστιν οστις
αύτούς.

25.7. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí ποιήσων ό Φίλιππος είσήλθεν εις τήν παλαίστραν;

2. Πού, και τί ποιούντας, τούς άνεψιούς ηύρεν ό Φίλιππος;

3. Ά ρ ’ έφαίνοντο τον πόλεμον φοβεΐσθαι οί παΐδες;

4. Τί ποιων ό Φίλιππος διέτρϊψε συχνόν χρόνον παρά τώ διδασκάλφ;

5. Τί πολλάκις έποίησεν ό Φίλιππος άκούων καλόν τι να λόγον;

6 . Τί ό άνεψιός έβουλήθη ίδεΐν;

173
Esercizio 7
-Τ '
..
> V
_.. C“P{{ol0 χ χ
'
g
7. Ά ρ εγραψε τον λόγον ό διδάσκαλος; -

8 . Τίνας ιστορίας άποδείκνυσι ή του 'Ηροδότου άπόδειξις;

9. Διά τί ό διδάσκαλος ίσως μάλα ήγάπα τον Φίλιππον;

10. Τί βουλόμενοι οί άνθρωποι σκοποΰσιν δπως μή άπαιδες γενήσονται·

11. Που τότ’ ήσαν ή τε γυνή και ό παΐς του διδασκάλου;

12. Τί οΰν έπεθύμει ό Φίλιππος;

13. Τί του βιβλίου μέρος ό ανεψιός άναγιγνώσκειν συνεβούλευσε τφ


Φιλίππφ;

14. Τίνα πράγματα άνέγνω ό Φίλιππος έν τω βιβλίω;

174
Esercizi 8-9

Dopo la seconda lettura (linee 100-145)

• 25 8. Completa le frasi seguenti, aggiungendo le terminazioni degli ottativi dei


yerbi είμι, τίθημι, ιστημι, δίδωμι, φημι, δύναμαι, έπίσταμαι e di loro compo-
Sti-

T Ά ει ευδαίμων ε ώ φίλε.
Ά ει εύδαίμονες ε , ώ φίλοι.
2. Πάντας εκ τής Ελλάδος όσοι σοφισταί ε ό Κροΐσος έδέχετο.
3. Εϊθε τοΐς θεοΐς έγώ φίλος ε .
Είθε τοΐς θεοΐς ήμεΐς φίλοι ε
4. Έ πεμπε τον παΐδα παρά άριστόν τινα διδάσκαλον ό πατήρ δπως ε____
ώς βέλτιστος.
5. Οί Πέρσαι έπείθοντο τοΐς νόμοις οΐς τ ιθ οί βασιλείς.
6 . Είς τό τέμενος άφϊκόμην ώς πίνακα άνατιθ τή Δήμητρι.
Εις τό τέμενος άφΐκόμεθα ώς πίνακα άνατιθ τή Δήμητρι.
7. Εΐπεν ό ίερεύς δτι πας άνθρωπος, δν ό θεός ιάσατο, άνατιθ δώρόν
τι αύτω.
8. Πάντ’ έποίησας ϊνα άλλα προστιθ_____οΐς εΐχες χρήμασιν.
Πάντ’ έποιήσατε ϊνα άλλα προστιθ οΐς ειχετε χρήμασιν.
9. Τον δήμον ύπεθώπευσαν ϊν’ έαυτοΐς προστιθ αυτόν.
10. Έ γωγε ούδεν εΐπον δπως φίλον σ’ έμοι προστιθ
11. Εί γάρ σΐτός τε και ύδωρ προστιθ άει πάσι τοΐς άνθρώποις.
12. Εϊθ’ ό Περικλής φ δτι είς πόλεμον ού καταστησόμεθα.
13. Δεύρ ήλθομεν ώς φ δτι ειρήνην ποιησόμεθα.
14. Ει γάρ οί Έ λληνες τήν ειρήνην άει δύν_____κατέχειν.
15. Όπότε δυν έβοήθησά σε.
16. Τον Σόλωνα ήρετο ό Κροΐσος εί έπίστ τινα αύτού όλβιώτερον.

25.9. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del presente
ottativo dei verbi indicati tra parentesi.

1. Πάνθ’ ών έπιθϋμεΐς (δίδωμι) σοι οί θεοί.


2. Είσήλθον οί θεράποντες ϊνα τό δ εΐπ ν ο ν ___________ (παρατίθημι) έν τή
τραπέζη.
3. Τοίς έν άστει άγροίκοις ήγγέλθη ότι οί Α θηναίοι αύτούς ούκ
_____________ (άφίημι) παρόντων τών Λακεδαιμονίων.
4. Έκ τού πολέμου σώοι έκφυγεΐν _____ (δύναμαι), ώ φίλοι.

175
Esercizi 10-11

5. Τά γενόμενα σαφώς σοι έξηγησάμην ϊνα __________ (έπίστ*


πάντα τάληθή.
6 . Εί γ ά ρ ___________ (πάρειμι) έγώ δταν οϊκαδε έπανέλθης.
7. Συνελέγησαν οί έκκλησιασταί δπως ______ _____ (καθίστημι) το*
στρατηγούς. ■

25.10. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso dell 'aoristo
ottativo dei verbi γιγνώσκω o καταδουλόω (pass.) o di composti di τίθημ^^
δίδωμι, ΐημι, ιστημι e βαίνω.

1. Ά νέγνω ό Φίλιππος δτι μετά τον Ά λυάττην βασιλεύς καταστ ¿


Κροίσος.
2 . Ό ποιμήν έκέλευσεν είς τήν καλύβην είσβήναι τούς ξένους, δπως
κα τα θ τά σκεύη.
3. Είθε χάριν ών έδέξασθε άποδ τοΐς ύμετέροις τεκούσιν.
4. Ει γάρ οί λησται άφε τήν θυγατέρα μου άρπασθεΐσαν.
5. Είς τον λιμένα κατέβην δπως είς ναύν εισβ άποπλεύσων.
6 . Τούς παρόντας ήρετο ό ξένος ει τις γν τήν προς τό άστυ οδόν.
7. 5/Αριστα έμαχέσαντο οί πολΐται δπως μή καταδουλωθ ύπό τών
Περσών.

25.11. Completa queste frasi, inserendoci le forme richieste dal senso dell'aori­
sto ottativo dei verbi indicati tra parentesi.

1. ’Επυνθάνετο ό Κροΐσος παρά τού Σόλωνος δντινα προ αυτοί)


(τίθημι) τή εύδαιμονία.
2. Άπεκρΐνατο ό Σόλων οτι Τέλλον Ά θηναΐον ____________ (γιγνώσκω)
πάντων όλβιώτατον.
3. Διηγήσατο επειτα ό Σόλων ώς οί Α θηναίοι αύτόν έν μεγάλη τΙμή
_______(καθίστημι).
4. Διηγείτο ό Ηρόδοτος ώς ό Σόλων ούκ _ _ _ _ _ _ _ _ (άφίημι) τούς
Α θηναίους ούδένα νόμον καταλύσαι αύτού μή παρόντος.
5. Ά νέγνω ό Φίλιππος τίνα όρκον _________ (δίδωμι) οί Αθηναίοι μή
καταλΰσειν ούδένα τών νόμων ώ ν __________ (τίθημι) ό Σόλων.
6 . νΕφη ό Σόλων δτι θεωρίας ενεκα ___________ (άποβαίνω) άπο τής
πατρίδος.
7. Χαλεπώς είργάζοντο οί γεωργοί δπως __________ (έκλύω) έκ τού
λιμού.

176
i(0¡oX X V Esercizio 12

s2$ 12. Per °Snuna delle voci verbali della tabella, di modo indicativo, scrivi le
: j corrispondenti di congiuntivo e d ’ottativo.

Indicativo Congiuntivo Ottativo


eicFt(v) ____________ _ _ ----- —
-¿{σαν _ _ _ _ _ _
¿θηκα _ _ _ _ _ ------------- _ _ _ _ _ _ _ -----
g<rmv _ _ _ -------------- _ - ------
δίδωσι(ν) ______________ _ _ _ _ _ _ ___ — _
φβσι(ν) _ _ ---------_ _ _ _ _ — .----------------------_
τίθεμεν __ ____ _ ------------------------------„— _ _
έδόμην - _ ------- --— —
Ιγνωμεν ......... .............
έθεσαν -

έβημεν — _ _ _ _ _ _ _

έσμεν ___ _
εγνωσαν ________________ _____ _ _ _ _ _ _ _ _ _
ϊστημι _ _ _ _ _ _ _ _ ______ -
έθέμην _ _ _ _ _ ________ . _ _ _ _ _ _ ____
τίθησι(ν) _____ __________ _ ________ ________
δίδοται _______________ _ _________________
εδωκε(ν) ____ _ _ _ _ _ ______ _
φης _________ _ _ _ ----------- ---
ιασι(ν) _________________ ________________
τίθης ________
έκομίσθης _____ __ _ _ ______
διδόασι(ν) ________ _ _ _____ __
έφάνη _____ _ _______ __
εθεντο ______
έστι(ν) ___________
εδοσθε ______________
εστημεν _____________
έκομίσθησαν _____________
£γνως ____________ _______________
τίθεσθε _________________ ___________
εβη ___________ _____
ήκας __ ______________ _________________

177
Esercizi ¡3-14 Cap¡;o¡0 ^

25.13. Jnserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle del[
colonna di sinistra.

βασίλεια (τά) 1. Ά ν ή ρ _______ και πέντε έτών ών ό Κροΐσος τήν


γείτων βασιλείαν λέγεται δέξασθαι.
θεωρία 2. Δέκα έτη _________ είπών οτι _______ __ έ ν ε ^
δρκος πορεύοιτο.
πλάνη 3. Έ ργω δε άπέβη ϊνα οί Α θηναίοι μείναιεν έν χ0£.
σοφία περί τών νόμων ών ___________ έθηκεν"
τροπή 4. Μ εγάλα και ___________ ήν τά ____________ όπου ό
δλβιος Κροΐσος τον Σόλωνα έξένισεν.
τριάκοντα 5. Μεγάλη έγένετο ή του Σόλωνος δόξα _____
σφίσι(ν) ένεκα και ______ πανταχόσε τής γής.
άποδημέω 6 . Τον Κροΐσον έρωτώντα ούδεν __________ ό Σόλοίν
παραμένω άποκρϊνόμενος.
ύποθωπεύω 7. Τέλλω Ά θηναίω παΐδες έξεγένοντο και ____
καλοί καί άγαθοί.
8 . Κ άλλιστα άπέθανεν ό Τέλλος μαχόμενος πρός
_______ και αύτούς εις __________ καταστήσεις.

25.14. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste demande.

1. Μετά τίνα ό Κροΐσος τήν βασιλείαν έδέξατο, καί έν τίνι ήλικία ών;

2. Ποιοι άνδρες εις Σάρδεις άφικνούντο;

3. Τίνος ένεκα άπεδήμησε δέκα έτη ό Σόλων;

4. Τίνα ορκον άπέδοσαν οί Αθηναίοι;


(■¿pitólo X X V _ _ Esercizio 15

5 Tí oí τού Κροίσου θεράποντες περιάγοντες τω Σόλωνι εδειξαν;

5, Tí ό Κροΐσος ήρετο τον ξένον;

7 Τίνα ό Σόλων εΐδε πάντων όλβιώτατον;

8. Τίνι τρόπφ άπέθανεν ό Τέλλος;

Β Dopo la terza lettura (linee 146-186)

25.15. Completa queste frasi, inserendoci le voci verbali di modo ottativo richie­
ste dal senso.
Quindi riscrivi le frasi, metiendo nel presente il verbo delle proposizioni
principali e cambiando di conseguenza il verbo delle dipendenti.
Infine leggi a voce alta e traduci sia le vecchie sia le nuove frasi.

1. Ό Κροΐσος τοΐς έν Ά σ ία Έ λλη σιν έπεστράτευσεν δπως καταδουλ


έν μέρει.

2. Οί τού Κροίσου θεράποντες κατά τά βασίλεια τον Σόλωνα περιήγον ϊνα


όρ πάντας τούς θησαυρούς.

179
Esercizio 15
Capitolo

3. Άποκρίνόμενος ό Σόλων ούδεν έφρόντιζεν όπως χαλεπός μή


τω Κροίσω.

4. Οί τών Αιγυπτίων βασιλείς, οπότε τελευτ έθάπτοντο έν


πΰραμίσιν. *

5. Έμακαρίζοντο οί γονείς οϊ κυρ βέλτιστων τών παίδων.

6 . "Οτε εύωχ μετρίως σίτφ τε καί πότω (= bevanda) έχρώμην.

7. Αί κόραι, εί τάς υδρίας προς τή κρήνη πληρ , ήδέως άλλήλαις διε-


λέγοντο.

180
f r itó lo XXV ___ Esercizi 76-/7

g Πάντ’ έποιήσαντο oí Έ λληνες όπως άμυν_ τή πατρίδι τούς


βαρβάρους.

2516 , Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso dei verbi
indicad tra parentesi: si tratta sempre d ’ottativi, del presente o del futuro.

1. Εύτυχώς _ _ _ _ _ _ (νοστέω) εις τήν ύμετέραν πατρίδα.


2. ’Έσκωψεν ή Ίάμβη, ϊνα __________ (γελάω) ή Δημήτηρ.
3. "ϊνα τούς πονηρούς _________ (ζημιόω), οί Α θηναίοι έπείσαντο τοΐς
νόμοις οΐς ό Σόλων σφίσιν έθηκεν.
4. Φρούρια έτείχισαν οί Α θηναίοι ώς οί πολέμιοι μή ____________ (δηόω)
τούς αγρούς.
5. Εϊθε μήποτε (όλιγωρέω, «trascuro»; regge il gen.) τής άρετής
οί νέοι.
6 . Είς τού παιδοτρίβου έφοίτων οί παΐδες όπως ___________ (μελετάω) τήν
γυμναστικήν.
7 . ’Ήρετο τον παΐδα ό πατήρ ό τ ι __________ (όργάω) μάλιστα πάντων.
8. Ά πεκρίνατο ό παΐς ότι πάντων ______________ (άσκέω) τήν μουσικήν.

25.17. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

άθλοφόρος 1. ’Ενόμιζεν ό Κροΐσος τά οϊσεσθαι μετά


δευτερεΐα Τέλλον Άθηναΐον.
ευδαιμονία 2. Εΐπε ό Σόλων ότι Κλέοβις καί Βίτων φέροιεν
ζεύγος (=πάντως) τά δευτερεΐα.
εύωχέομαι 3. ’Αμφότεροι __________ γενόμενοι λέγονται τήν μητέ­
(aor. pass. part.) ρα ίεράν τής Ή ρας εχειν.
κυρέω

181
Esercizio 18
- - - — ....................

νέμω | 4. Ή μήτηρ έπι τ ω ___________ ϊστατο δπως εις τό ίεο'


πάγχυ κομισθή. 1
5. Τοιούτων τέκνων _____ εκείνη ή μήτηρ .
ύπ’ αυτών είλκύσθη είς τό ιερόν. 1
6 . Ό Κλέοβίς τε και ό Βίτων λέγονται ί
κατακοιμηθέντες τελευτήσαι έν ύπνω. ί
7. Ό οΰν Σόλων τά τής __________ _ δευτερεΐα ού τβ ·!
Κροίσφ, ά λλά τω Κλεόβει τε και τω Βίτοον^

25.18. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino-
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

αιθήρ 1. Δει τούς νέους κοσμίους εΐν α ι έκ μικρών παίδων.


εύάρμοστος
πάμπολλοι
σμϊκρός
συχνός
τερπνός 2. Πολλαί κόραι περιβαίνουσι προς τή κρήνη όπου αν
χρήσιμος φίλαι πληρούσι τάς υδρίας.
σφίσι(ν)
άποδειλιάω
άρτιάζω
άσκέομαι.
έποπτεύω 3. Οί πατέρες διαμάχονται όπως οί παΐδες βελτΐους
εύωχέομαι γενήσονται, μή φοβούμενοι μηδε Ύαίροντες ταίς
ήδομαι κακαΐς ήδοναΐς (ήδονή = piacere), άλλά τών αγαθών
κυρέω έπιθϋμοΰντες.
όργάω
παραγίγνομαι
περιπολέω
πίμπλημι
τελευτάω ________
άντίον ________
πάγχυ j 4. Πάντως χαίρω δτι μ έκέλευσας έν τή οικία σου δειπ-
! νήσοι.

182
i p itó lo X X V Esercizio 18

5. Έν τή αγορά πολλοί νέοι πάρεισι ώς τάς κόρας θεών-


ται.

6 . Οί άνθρωποι άποθνήσκοντες άει τους οφθαλμούς


προς τον ουρανόν άνέχουσιν.

7 . Έν τώ βίω πλεΐστοι άνθρωποι ού τυγχάνουσι ών


έπιθϋμούσιν.

8 . Ού δήπου άστραγαλίζειν δει τούς παΐδας μελετάν,


άλλ’ ϊνα Ικανοί στρατιώται γίγνωνται.

9. Ά ντι τών ήδέων δεΐ τούς άνθρώπους ζητεΐν τά


δυνάμενα α ύ το κ παρέχειν τά άληθή καί αγαθά.

183
Esercizio 19
—Etpjojo&i
25.19. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a. queste domande

1. Tí αύθις έπίστασθαι έβουλήθη ό Κροΐσος;

2. Ποιοι έγένοντο ό Κλέοβίς τε καί ό Βίτων;

3. Διά τί ούχ οΐόν τ’ ήν κομισθήναι τό τής μητρός ζεύγος;

4. Τί βουλόμενοι οί νεανίαι εϊλκυσαν τήν άμαξαν;

5. Tí ό θεός δεΐξαι έβουλήθη έν αύτοΐς;

6 . Διά τί έμακάριζον τούς μέν παιδας οί Άργεΐοι, τήν δε μητέρα αί


Ά ργεΐαι;

7. Τί ηύξατο τή θεά ή μήτηρ;

8 . Τίνι τρόπω έτελεύτησαν άμφότεροι οί παΐδες;

9. Τί νομίσας ό Κροΐσος τώ Σόλωνι ώργίσθη;

184
; Capitol° ΧΛΎΙ - — ____ -...- ________ - _ _____________ Esercizio 1

Capitolo XXVI

O ΚΡΟΪΣΟΣ TON ΠΑΙΔΑ ΑΠΟΛΛΥΣΙΝ

0 Dopo la prima lettura (linee 1-38)

26.1- Completa queste frasi, inserendoci, coll’aiuto della tabella che trovi alia p.
$30 ¿/ 'Athénaze, le parole correlative appropriate.
Tieni presente che a volte devi indicare piü d ’una possibilitá.

A) Pronomi-aggettivi che indicano persona (o cosa).


1. Ξ έν ο ς__________ παρεγένετο είς τά τού Κροίσου οικία, λέγων υίός
Γορδίου _________ εΐναι.
2 ______________ ό άνήρ; _ _ _ _ _ _ _ _ όνομα αύτω ήν; Ό Κροΐσος αύτόν
ήρετο __________ (oppure _______ ) εϊη.
3. ’Άδράστος ώνομάζετο ______ _ _ _ ό άνήρ __________ τον έαυτού
άδελφόν έφόνευσεν.
Β) Awerbi con significato di stato in luogo.
4. Διατριβών _ ^ _ _ _ τής Ά σ ία ς ό Σόλων τήν Ίάδα διάλεκτον
ήσκήσατο.
5. ______ επειτα έξενίσατο ό Σόλων;
6 . Ύπό τού Κροίσου έξενίσατο έν Σάρδεσιν __________ (oppure
,ο ) ήν τά έκείνου βασίλεια.
7. Τώ βασιλεΐ παρ’ αύτού πυθομένω __________ (oppure )
γένοιτο ό Σόλων άπεκρΐνατο* “Έν Ά θήναις δήπου έγενόμην.»
8 . ?0 δέ βασιλεύς· «’Έξεστί σοι ___________ (oppure ) μένειν
όσον χρόνον άν έθέλης, ώ ξένε· νύν δε τοΐς θεράπουσιν άκολούθησον
είς τούς θησαυρούς· ___________ γάρ σοι δείξουσι πάντα τά έμά
ολβια.»
C) Awerbi con valore di moto a luogo.
9. Ό 'Ά δραστός___________ τής Λϋδίας ήλθε δεόμενος καθαρσίου έπικυ-
ρήσαι.
10. __________ τής Λυδίας άφίκετο ώς καθαρσίου έπικυρήσων; Είς
Σάρδεις άφίκετο.
11. Άφικόμενος δε παρά τίνος έπύθετο ______ (oppure )
τής γής παραγένοιτο.
12. Τής χώ ρ α ς__________ (oppure______ ) ήλθεν έβασίλευε ό Κροΐσος.

185
Esercizio 2 Ca¡)¡!0i0

Í3. ’Ηρετο δε αυτόν ό βασιλεύς· «Τίνος δεόμενος παρεγένϋυ.;>>


14. Τού δ’ ειπόντος ότι ήλθε ώς καθαρσίου τευξόμενος, ειπεν ό Κροΐσο’ς
«Έν Δήλω (= Délo, isola delle Cicladi) μέγιστον Απόλλωνος ιερόν έσχιν>
ή ρ α ___________ ήδη έπορεύσω;»
D) Awerbi con senso di moto da luogo.
15. Δόρατα και ακόντια ό Κροΐσός ________ (~ άπό τόπου τι νός)
άπήνεγκεν.
16. αύτά άπήνεγκεν; Έκ τού άνδρεώνος άπήνεγκεν.
17. Εΐπε ούν τοΐς δούλοις ό Κροΐσος- «Έν τούτω τω άνδρεώνι πολλά
δόρατά έστιν· αύτά _________ είς τούς θαλάμους άπενέγκετε καί
μήποτε ________ είς λοιπόν έκκομίσατε.»
18. Ή γυνή παρά τού Κροίσου έπύθετο __________ (oppure __
άπολαβών τά δόρατα εισενέγκοι είς τον θάλαμον.
19. Τά οικήματα (oppure ) ό Κροΐσος άκόντια καί
δόρατα άπήνεγκεν οί άνδρεώνες ήσαν.

26.2. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle <leí¡a
colonna di sinistra.

αιχμή 1. Τή έαυτού ύβρει μεγάλη τον Κροΐσον


άκόντιον έλαβεν έκ τού θεού.
άνδρεών 2. Έν τω __________ εγνω τον έτερον παΐδα μέλλκιν
γάμος άποθανεΐσθαι _ _ _ _ _ _ _ βληθέντα.
θάλαμος 3. Τών παίδων ό μεν έτερος έτύγχανε _ _ _ _ _ ών, ό
νέμεσις δ' έτερος πολύ διαφέρων τών ήλίκων.
(τά) οικία 4. Ό βασιλεύς πάντα τά . έκέλευσεν έκκο-
δνειρος μισθήναι έκ τών .
άκων 5. Οί θεράποντες πάντα τά όπλα (= mui)
έκγονος ____ εις τούς γυναικώνας.
καθάρσιον 6 . Ό γυναικών κ α ί ___________ λέγεται.
κωφός 7. Έν ω ό ’Ά τϋς τον _ _ _ _ _ _ έμελλε ποιήσεσθαι,
σιδηρούς ξένος τις άφίκετο εις τά τού Κ ροίσου________
άμηχανέω 8 . Παρεγένετο ό ξένος ώς _________ έπικυρήσων.
(pari) 9. Τής πατρίδος _____ _ (: ού βουλόμενος)
συννέω άπεδήμησεν ό ξένος τον άδελφόν φονεύσάς.
10. Ό Κροΐσος έξενίζετο τον άνδρα φίλου τίνος
όντα ώστε μένειν δύναιτο ούδενός

186
Capítol0 X X V I Esercizio 3

26-3 · Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

I. Τις έγένετο ή ύβρις δι ήν νέμεσις μεγάλη έλαβε τον Κροΐσον;

2 . Ποιοι έτύγχανον δντες οί του Κροίσου παΐδες;

3 Τίνι τρόπφ τον ’Ά τΰν άποθανούμενον έσήμηνε ό δνειρος;

4. Τί έκέλευσε ποιεΐσθαι ό βασιλεύς, φοβούμενος μή συμφορά τις τώ


παιδί έμπέσοι;

5. Τί αίτήσων ό "Αδραστος είς τά τού Κροίσου οικία παρεγένετο;

6 ; Τίνος εκγονος ήν; Διά τί έξηλάθη εκ τής πατρίδος;

7. Πώς αύτόν έδέξατο ό Κροΐσος; Πόσον χρόνον ειασεν αύτόν μένειν παρ’
έαυτώ;

187
Esercizio 4 Capitolo

■ Dopo la seconda lettura (linee 39-104) |

26.4. Completa queste frasi, inserendoci, colVaiuto della tabella che trovi alla
330 d ’Athénaze, le parole correlative appropriate.

A) Avverbi di modo.
1. Oí Μϋσοι ήτησαν τον Κ ροΐσ όν_________ βοηθήσαι αύτοΐς ύπό το^
ύός βλαβεΐσιν.
2· ______________ βοηθήσαι ήθελεν ό Κροΐσος; Βοηθήσαι ήθελε πέμψ$ς
λογάδας τε νεανίας καί κύνας.
3. Ένεθϋμεΐτο ό Κροΐσος __________ μή γενήσοιτο δ τι εΐδεν έν
όνείρατι.
4. Ταύτα άκούσας ό παΐς ε ΐπ ε ν «Διά τί, ώ πά τερ,__
δειλόν μ’ ένόμισας ώστε μή είς τήν τού ύός άγραν με πέμψαι;»
5. Ό δε πατήρ- «Έ στω ούν _______ βούλει, ώ παΐ.»
Β) Avverbi di tempo.
6 . Παρήλθόν είς Κροίσου Μϋσοι ώς βοήθειαν αίτήσειαν.
7 . ___________ παρήλθον οί Μϋσοί;
8 . Οί Μϋσοι παρήλθον_________ _ ό ’Ά τϋς άρτι νεόγαμος ήν.
9. Ό ”Αδραστος _____ έξενίζετο ύπό τού Κροίσου έν τοΐς
βασιλείοις.
10. Τού παιδός έρομένου __________ άρξαιτο φοβούμενος ύπερ αυτοΐ),
ήμείψατο ό Κροΐσος δτι ήρξατο έπει εΐδε φοβερόν τινα δνειρον.
C) Pronomi-aggettivi di qualitá.
11. Ό δνειρος εφηνε τω Κροίσω τον παΐδα άπολούμενον ______________ αΐχΜ"Π
βληθέντα.
12. _____________ 06χχμτΐ βληθείς έμελλε τελευτήσειν ό ’Ά τϋς; Σιδηρά αιχμή
έμελλε τελευτήσειν.
13. _________ τά κατά τούς άνδρεώνας άκόντια ώστε κίνδυνος
καταπεσόντα κτείναι τον ’ Ατΰν.
14. Παρά τού πατρός έπυνθάνετο ό παΐς είσι α ί χεΐρες τού ύός.
15. Όδόντας ούκ έχει ό ύς __________ ό Κροΐσος άν φοβήται. Μεταγνούς
ούν τον παΐδα μεθήκεν εις τήν άγραν.
D) Pronomi-aggettivi di quantitá,
16. Έπεμψεν ό Κροΐσος έπί τον ύν λογάδας τε νεανίας καί κύνας.
17. νεανίας έπεμψεν ό Κροΐσος; Ν εανίας πεντήκοντα έπεμ ψ εν.
18. Παρά τού βασιλέως έπύθοντο οί Μϋσοι __________ νεανίας έΟέλει
μεθεΐναι.

188
Esercizio 5
C<ipitoio X X V l

\9 · —
νεανίαι ήσαν άποκτενούντες τον ΰν, σιδηρά όπλα (= armi)
εφερον.
2Q. ’Έπεμψε νεανίας ό βασιλεύς ώστε ραδίως τον ύν κτείνειν
δύναιντο.
Η) Pronomi-aggettivi che significano un’alternativa.
21- _ τού Κροίσου υιός κωφός έγένετο; _________ δε τών
ήλίκων πολλω διαφέρων;
22. Ού ράδιόν έστι λέγειν τών παίδων μάλλον δυστυχής έγένε-
το.
23. Ό μεν ____________ γάρ κωφός έγένετο, ό δ’ _______ έμελλε νέος
άπολεΐσθαι.

26.5. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

άγρα 1. "Οτε ύς μέγας διέφθειρε τούς τών Μϋσών αγρούς, ό


άθύμία "Αδραστος τήν __________εΐχεν έν Κροίσου.
δειλία 2. Οί Μϋσοί καίπερ ______ _ ούχ οΐοί τ’ ήσαν έλεΐν
δίαιτα τον ύν.
επος 3. Ούκ εφη ό Κροΐσος ότι τον παΐδα πέμψει είς τήν
μόρος __________ , άλλά _________ νεανίας.
συγγνώμη 4. 'Ότε οί Μυσοί άφίκοντο είς τού Κροίσου, ________
άχαρις (neutro ήν ό "Ατϋς.
άχαρι) 5. ’Ακούσας τά τού πατρός επη ό νΑτϋς ήρετο εί
λογάς ___________ (= φόβον) ή άλλο τι έν
νεόγαμος έαυτώ εΐδεν.
ακοντίζω 6 . 'Ο πατήρ ούκ εφη ίδεΐν ούτε δειλίαν ο ύ τε __________
(part.) έν αύτώ ένούσαν.
μεθιημι 7. Τώ πατρί τοιούτον όνειρο ν ίδόντι _______ δήπου
προθυμέομαι ήν περί τον παΐδα φυλακήν εχειν.
προσδοκάω 8 . ’Ακούσας τά τού παιδός ήμειψατο ο
(imperf.) Κροΐσος ότι μεταγιγνώσκει καί αύτόν ___________
φήμη είς τήν άγραν.
χαρίζομαι 9. 'Ο Κροΐσος __________ τον 'Άδραστον φύλακα
χρήζω (imperf.) γενέσθαι τού παιδός είς τήν άγραν όρμωμένου.
10. Ό ξένος βουλόμενος τώ β α σ ιλ ε ΐ________ έτοιμος
ήν τον παΐδα φυλάττειν έν τή άγρα.
11. Ό ούν πατήρ ________ τον παΐδα σώον νοστήσειν,

189
Esercizio 6 _ _Cap

\ 12. Ό ’Άδράστος του μεν ύός ήμαρτε, τ0^ ^


παιδός ετυχεν.
13. Έγένετο ούτως ή τού ονείρου _________ , και ε μ ^
δι’ ολίγου ό Κροΐσος τον τού παιδός _______

26.6. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí έγένετο έν τω Ό λύμπφ τω δρει έν ω ό ’Άδράστος τήν δίαιταν εΐχεν


έν Κροίσου;

2. Τί έλεγον τώ Κροίσω οί Μύσοί άφικόμενοι είς Σάρδεις;

3. Τίνας έμελλε πέμψαι ό βασιλεύς ού βουλόμενος μεθεΐναι τον Ά τυν;

4. Διά τί ό ’Ά τυς ένόμιζε τον πατέρα ούκ έάν αύτόν ίέναι είς τήν άγραν;

5. Τί είπών ό ’Ά τυ ς τον πατέρα έπεισεν έαυτόν μεθεΐναι;

6 . Τί ούν ό Κροΐσος ήτησε παρά τού Άδραστου;

7. Τί δεινόν έγένετο έν τή άγρα;

190
£apit°l° A1-V17 Esercizio 7

.01 Dopo la terza lettura (linee 105-174)

7. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.


Quindi, dopo avere studiato le p. 331-2 d ’Athénaze, fa i Vanalisi degli accu-
Sdtivi sottolineati: scrivi cioé se si trattidun accusativo dell ’oggetto interno, d 'un
¿oppio accusativo, ecc.

1. Πάντες έφαίνοντο είς Δελφούς πορευόμενοι τά βουλεύματα έρωτήσον-


τες τον Α πόλλω να,

2. Ά ναγνούς τήν βίβλον ήν παρά τού διδασκάλου έδέξατο ό Φίλιππος διά


πολύ ένεθϋμήθη τά τού Κροίσου έλεινά πράγματα.

3. Ό διδάσκαλος τον Φίλιππον έπαίδευε τούς τών προγόνων τρόπους.

4. Μέγα έφοβήθησαν οί Α χα ιο ί ίδόντες τον Κύκλωπα προς εαυτούς φοβε­


ρόν βλέποντα.

5. Ό Φίλιππος τον άνεψιόν ούκ άπέκρυψε τήν τού δακρΰειν α ιτία ν .

191
Esercizio 7 Capitolo

6 . Δόξαν ξενίαν τώ Ά μάσει συνθέσθαι, ό Πολυκράτης πολλά δώρα αύχφ


έπεμπε, καί άλλα πολλά παρ’ αυτού έδέχετο.

7. Αίρετώτερον τούς άνθρώπους τήν ψϋγήν καθαρούς τον βίον άγειν ή


χρήματα εύτυχεΐς εΐναι.

8 . Δέον πάντα τάληθή είπεΐν, νή τον Δία, τών πραγμάτων άπόδειξιν


ποιήσω.

9. Τον άνθρωπον βέλτιστα τον βίον άγοντα δεΐ τό δαιμόνιον ούδεν


φοβεΐσθαι.

10. 'Ο ξένος, Αιγύπτιος τό γένος, ηύρέθη πονηρός τήν φύσιν ων.

192
pepitoloJC X V I ______ Esercizio 8

\\. ΙΕξ μήνας περιέμειναν εν τινι χωρίφ έξήκοντα σταδίους άπο τού
άστεως απεχοντι.

12. Μετά τής άταραξίας τον βίον άγειν ούκ εξόν, κρεΐττόν έστι ως τάχιστα
άποθανειν.

26.8. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.


Quindi, dopo avere studiato lep. 332-3 d ’Athénaze, Jai l'analisi dei genitivi
sottolineati.

1. Τών τελετών μετασχόντες ó τε Δικαιόπολις και ό παΐς ώρμήσαντο ϊνα


ολίγων ήμερων οϊκαδε έπανίοιεν.

2 . Εκείνου τού έτους τά τού Πολυκράτους μάλα ηύξήσατο.

3. Τών άδελφών τον μεν ό Πολυκράτης άπώλεσεν, τον δ’ έξήλασε τής


νήσου.
Esercizio 8 _ Capa,)!,·, x y y j

4. Του Κροίσου εύδαιμονέστερος ούδεν έγένετο ό Πολυκράτης, καίπερ


κυρήσας ολβου μεγίστου.

5. Ήττηθέντων τών πολεμίων, οί στρατιώται τής μάχης παυσάμενοι


άπεχώρησαν τού χωρίου.

6 . Έ πει τώ άκοντίφ τού θηρίου ήμαρτεν, ό κυνηγέτης ώρμήσατ’ επ’ αύτό


λαβόμενος τού ξίφους.

7. Πρώτος ό Κύρος τών Περσών έβασίλευσεν ούτοι δ 5 ήρξαν πολλών τής


Ά σ ία ς μερών.

8 . Τού μεν θέρους οί Πελοποννήσιοι εις τήν Α ττικήν εισέβαλον, τού δε.
χειμώνος αύτής άπεχώρησαν.

194
Capitolo X X V I ____ ___ __ Esercizi 9-10

16.9* inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle della
colonnci di sinistra.

Αταραξία 1. Μ άλα έδάκρυσε ό Φ ίλιππος μαθών έκ τής


βίβλος _______ _ _ _ _ _ _ _ πράγματα τά τού
βούλευμα Κροίσου.
καταφυγή 2. Τον Φ ίλιππον ούκ έλαθεν ό Κροΐσος ούδεν ποιήσας
ξενία προς τό ___________ τό τού θεού.
φύσις 3. Ή ανθρώπων τινών ζωή ούτω _ _ _ _ _ _ _ φαίνεται
αίρετός (comp.) ούσα ώστε αύτούς νομίζειν _ _ _ _ _ _ _ εΐνα ι τον
γλυκύς θάνατον.
έλεινός 4. Ό θάνατος _ _ _ _ _ _ _ φαίνεται έκ τών τής ζωής
μοχθηρός κακών.
φθονερός 5. Όπόταν ό άνθρωπος μάλιστα τή _ _ _ _ _ _ _ ζωή
αυξάνω τέρπη, τότε αύτω ό θεός ____________ φαίνεται.
γεύω 6 · _ _ _ _ _ _ _ _ ό θεός τον άνθρωπον τού τής ζωής γ λ υ ­
χωρέω κέος, ά λλ’ άπροσδοκήτως αποκαλύπτει εαυτόν φθο­
νερόν είναι.
7. Πολλάκις οί άνθρωποι, έπιλανθανόμενοι τής έαυτών
, άφρόνως ύβρίζουσιν.
8 . Ούδαμώς έξεστι τοΐς θνητοΐς τυχεΐν τής τών
άθανάτων .
9. Ό ’Ά μασις φίλον εΐχε τον Πολυκράτην ___________
έαυτφ συνθέμενον.
10. Εύμενεΐς τφ Πολυκράτει έφαίνοντο εΐνα ι οί θεοί- ό
_ _ _ _ _ _ _ πάντα τά εαυτού καί εύτυχώς

26.10. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Διά τί ό άνεψιός ήρετο τον Φίλιππον τί πάθοι;

2. Τίνα τών τού Κροίσου συμφορών ώκτίρε καί έδάκρΌεν ό Φίλιππος;

195
Esercizio 10 Capitolo

3. Tí περί πάντων τών άνθρώπων εισήλθεν αυτόν λογισάμενον;

4. Διά τί ό βίος μάκρος δοκεΐ καίπερ βραχύς ών;

5. Τίς καταφυγή έκ τής μοχθηράς ζωής φαίνεται τοΐς άνθρώποις;

6 . Ποιος ό θεός εύρίσκεται ών γεύσας τον άνθρωπον τού τής ζωής γλυ-
κέος;

7. ^Αρ’ άληθώς φθονερός ό θεός;

8 . Τίνος ένεκα ό θεός τον άνθρωπον κολάζει;

9. Ποιος κύκλος άγει τά άνθρώπινα;

10. Τί ποιήσας ό Πολυκράτης έσχε μόνος τήν Σάμον;

11. Διά τί δώρα κ α ι έπεμπε τώ Ά μάσει και έδέχετο;

196
'■■Capitolo X X V I Esercizio 11

{2- Πώς είχε τά του Πολυκράτους πράγματα;

g Dopo le linee 174-249 della terza lettura

26Λ 1· Leggi a voce alta e traduci queste frasi.


Quindi, dopo avere studiato le p. 333-4 d. ’Athénaze, fa i Vanalisi dei dativi
sottolineati.

1. Ό μεν Κροΐσος πάντων τών βασιλέων πλούτω διέφερε, ό δέ "ΑτΌς, ό


παΐς αύτού, κάλλει πάντων τών ήλίκων.

2 . Tote άνθρώποια άει εύ πράττουσιν έπεται ό τών θεών φθόνος.

3. Πάντων τών πραγμάτων τώ Πολυκράτει εύ έχόντων, ό ’Ά μα σις αύτφ


επιστολήν έπεμψεν.

4. Τώ ’Αμάσει αί εύτυχίαι αύτού πολλώ πλείους γιγνόμεναι ούκ ήρεσκον.

197
Esercizio 11 Capitolo X Xyr

5. Τφ Πολυκράτει ήν σφραγΐς χρυσού και σμαράγδου· ό δ’ ώς αύτήν


άποβαλών νηΐ είς τό πέλαγος άνήχθη.

6 . Τή πέμπτη ήμερα αλιεύς τις τήν σφραγίδα τώ Πολυκράτει άπέδωκεν


άπροσδοκήτως.

7. Είς άγραν οί κυνηγέται δόρασι ώπλίζοντο, τά δε θηρία ΐπποις έδίωκον.

8 . Τά θηρία κατέπιπτε τοΐς άκοντίοις βληθέντα.

9. Οί Α θηναίοι πέντε ναύς ελαβον και μίαν τούτων αύτοΐς άνδράσιν.

198
Capitolo X X V I Esercizi 12-13

26. 12. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra
qiieíle della colonna di sinistra.

ευτυχία 1. Τφ Ά μάσει, καίπερ ήδομένφ δτι άνδρα φίλον


¿τοιστολή , ούκ ήρεσκον αύτού αί μ εγά λα ι
κειμ ήλιον
^ελαγος 2. Κρεΐττόν έστιν άνθρώπω τών πραγμάτων τά μεν
σμάραγδος εύτυχεΐν, τά δ έ .
σφράγίς 3. Συνήκε ό Πολυκράτης σοφώς _ _ _ _ _ _ _ (= παραι-
τεχνίτης νούντα) τον ’Ά μάσιν.
ανασταυρόω 4. Διά τούτο έφρόντισεν ό τι εύροι έν τοΐς _ _ _ _ _
δυστυχέω έφ’ ω άπολομένφ άλγήσειε μάλιστα.
ευ πράττω 5. Εύρών ούν ^ _ _ _ _ _ _ καλλίστην χρυσού και
περιαιρέομαι ,_______ λίθου διέγνω άποβαλεΐν.
συμβαίνει (aor.) 6 . Ή δε σφραγις έτύγχανεν έργον κάλλιστον ούσα
συμβουλεύω __________ Σαμίου.
7. Ά ναχθείς εις τό βαθύ _ _ _ _ _ _ _ _ καί τήν σφραγίδα
τής χειρός εις κύματα αύτήν έρρΐψεν.
8 . Μετ’ ού πολλάς ήμέρας __________ άλιέα τινά
λαβόντα ιχθύν μέγαν τε καί καλόν δούναι τώ
Πολυκράτει.
9. Ά ναγνούς έν τή ______ _ ό ’Ά μασις δτι ό
Πολυκράτης τον ιχθύν εύρών άπέβαλε, έμαθε δτι
ούκ εΰ τελευτήσοι.
10. Ό ροίτης γάρ, πονηρότατος τις άνήρ Πέρσης,
άποκτείνας αύτόν ______ .

26.13. Incroci di parole.


Se scriverai correttamente le parole che corrispondono alie definizioni, nella
colonna messa in evidenza potrai leggere un proverbio un p o ’amaro.

1. = σκιρτώ
2 . = λόγος
3. 'Ό ς νεωστι γυναίκα ήγάγετο.
4. Τό βραχύ δόρυ.
5. = συμφορά
6 . <-» πολλάκις
7. 'Ό ς τέχνην τινά άσκεΐ.

199
Esercizio 13 Capitolo )XXVi

8 . = των πάτερων
9. - θάλαττα
10. Ό τών γυναικών κοιτών.
11. = τύχη, δυστυχία
12. = βουλή
13. = βίος
14. = αποκρίνομαι
15. = έν απορία εΐν α ι
16. Η γυνή ή μέλλει γαμεΐσθαι.
17. Πάντα ποιώ ώστε τινά
χαίρειν, αύτόν
έπαινών. ___
18. = πληρώ s_p_i
19. - φυγή (< τρέπω)
20 . 'Ό ς ούτε λέγειν
ούτε άκούειν δύναται.
21 . = άριστοι
(στρατιώται) .
22 . = παρασκευάζω

III
jjp ¡

¡lll

•Η

i¡ls

ΒΒ

200
£cspitol° X X V I Esercizio 14

26.14- Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino-
nitni., che trovi nella colonna di sinistra.

άνδρεών Έν ταΐς του Ηροδότου βίβλοις ό Φίλιππος άνέγνω


βιβλίον τάς του Κροίσου δυστυχίας.
βούλευμα
δειλία
δίαιτα
έπος
κειμήλιον 2. Φοβούμενος τό οναρ ό Κροΐσος έκέλευσε τά ακόντια
ονειρος έκκομισθήναι έκ τών άνδρώνων.
πέλαγος
συμφορά
γλυκύς
μοχθηρός
αμείβομαι 3. Τώ υίώ άπεκρίνατο ό Κροΐσος ούδέ να φόβον έν αύτώ
έξαρτΰω ίδεΐν.
προσδοκάω
συμβουλεύω
χωρέω

4. 'Ο ’Ά τΰς εβαινε ζητήσων τον ύν παρασκευάσας


λογάδας τε νεανίας καί κύνας.

5. Διά τούς του Άδραστου λόγους ό Κροΐσος έπέμεινε


τον υιόν σώον νοστήσειν.

6 . Δει τούς άνθρώπους μένειν έν τώ βίω δοθέντι ύπό τών


θεών χαίροντας ταΐς βουλαΐς αυτών.

201
Esercizio 15 Capitolo X x y ¡

7 . Oí θεοί γεύσαντες τον άνθρωπον τό τής ζωής ή$ί)


διδόασι χαλεπά πάντα τά άλλα.

8 . Ό Πολυκράτης, παραινέσαντοο τού Άμάσεως, καίπερ


θησαυρούε παμπόλλους εχων, σφραγίδά τινα εαυτό)
πλείστου άξίαν είς τήν θάλατταν έρρΐψεν.

26.15. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí έποίησεν ό ’Ά μάσις περί του Πολυκράτους φροντίζων;

2. Διά τί αύτω ούκ ήρεσκον α ί μεγάλαι εύτυχίαι α ί τού Πολυκράτους;:

3. Τί ούν αύτώ συνεβούλευσεν ό ’Ά μασις;

4. Τί ό Πολυκράτης τών κειμηλίων ηύρεν έφ’ ω άπολομένω μάλιστ’


άλγήσειε;

5. Τί ούν τήν σφραγΐδ’ έποίησεν;


Capitolo X XV ! Esercizio ¡5

6. Tí συνέβη τη πέμπτη ή έκτη ήμέρςχ;

7. Τί ηυρέθη έν τη του ιχθύος γαστρί;

8 . Διά τί ούκ έχάρη (aor. pass., con valore altivo, di χαίρω) ό Ά μ α σ ις


άναγνούς τήν έπιστολήν;

9. Πώς έτελεύτησεν ο Πολυκράτης;

203
Esercizi 1-2 Capitolo XXy¡¡

Capitolo XXVII

O ΚΡΟΪΣΟΣ ΕΠΙ TON


ΚΥΡΟΝ ΣΤΡΑΤΕΥΕΤΑΙ

■ Dopo la prima lettura (linee 1-77)

27.1. Dopo avere studiato le p. 362-3 d ’Athénaze, completa queste frasi, inseren­
doci le parti mancanti delle voci delperfetto mediopassivo del verbo παιδεύω,

1. Έγώ μεν νεανίας ώ ν παίδευ είς τά τού πολέμου, σύ δέ, ώ κόρη,


__παίδευ εις τά κατά τήν οίκίαν έργα.
2 . Ή μεΐς μεν έν τω άστει ένοικοΰντες άστειότερον (< άστεΐος < άστυ)
παιδεύ , ύμεΐς δέ αγροίκοι όντες παίδευ άγριώτερον.
3. Τών έμών παίδων ό μέν πρεσβύτατος είς τά γ ρ ά μ μ α τα παίδευ
οί δε λοιποί παίδευ είς τά αγρών έργα.
4. Χρή τούς νεανίας ώς βέλτιστα παιδευ όταν βουληθώσι τήν
πατρίδα ώφελεΐν.
5. Ή σθη ό Δικαιόπολις εύρών κ α λ ώ ς παιδευ τον Φίλιππον.
6 . Τών πολιτών β έλ τισ τα παιδευ έξεστι τή ευδαιμονία χρήσθαι τη
πόλει.
7. Έ άν κ α λ ώ ς παιδευ ύπό τών πολιτών τΐμηθήσεσθε.
8 . ^Ω διδάσκαλε, τον έμόν παΐδα ο’ίκαδε άπόπεμψον, ό τ α ν παιδευ___

9. Είθε οί νύν ν ε α ν ία ι παιδευ ___ ώσπερ οί πάλαι.


10. Έφοβήθη ό πατήρ μή ό παΐς ού καλώς παιδευ ____ .
11. Κ α λ ώ ς παίδευ____ } ώ παΐ, εί τή πόλει χρήσιμος εΐν α ι βούλει.
12. Κ α λ ώ ς παίδευ____, ώ παΐδες, ώς άξιοι τών προγόνων γίγνησθε.

27.2. Completa queste frasi, inserendoci le parti mancanti delle voci del piuc-
chepperfetto mediopassivo del verbo κοσμέω.

1. Ώ ς είσήλθεν ό ξένος, ή τρ ά π εζα __ κόσμ .


2. Διά τί, ώ κόρη, ήδη ο ύ κ κόσμ__ δτε σ’ έκάλεσεν ή μήτηρ;
3. Τοΐς όπλοις ύ μ ε ΐς κόσμ ώς τούς βαρβάρους τή πατρίδι άμυνού-
μενοι.

204
Capitolo X X V II Esercizio 3

4. Έπει άφίκου, έγώ έτοιμος είς τήν έορτήν ήν, ήδη γ ά ρ __κοσμ__
5. κοσμ εις τάξεις (< τάττω) δπως τοΐς πολεμίοις άντισταΐμεν.
6. Αί πρός τά τού βασιλέως δώματα όδοι κόσμ καλλίστοις
άγάλμασιν.

27.3. Accanto a ogni voce di presente scrivi la voce corrispondente del perfetto
(riel premettere il raddoppiamento tieni presente anche la regola della dissimila-
zione delle aspírate, o légge del Grassmann: v. Athénaze, p. 69 e p. 365).

Presente P erfetto Presente P erfetto


λούεσθε ___________ κελεύομαι ______
παυόμεθα _______ κινώμαι _______
πωλούμαι _____ _ παυόμενα __________
μιμείται _______ __ πωλεΐσθαι _________
φονεύωνται _____ _ θΰου _________
πειρώσθε __________ __ μϊμή _________
θΰώμεθα ___________ _ φονεύοιο _______
νικώνται ___________ _ θύοιντο ___________
λούου ____________ _ λουομένω ___________
φονεύεται _____________ κελεύηται ______
κελεύεσθαι ____________ άποδυόμενοι _______
μιμούνται _____________ παύεται . _______ _
άποδύεσθαι _____________ πειράσθαι _______ _

Ε ora scrivi, accanto a quest ’altre voci di presente, le voci corrispondenti di


piucchepperfetto.

Presente Piucchepperf. Presente Piucchepperf.


έπιβουλεύη _______ πορευόμεθα
κωλύεσθε ______ _ τελευτώνται
χωρούνται ______ _ καταδουλούται _____________
έπικηρυκευόμεθα πολεμεΐσθε ______________
έπιμελεΐσθε ______ _ δηλούνται ______________
μελετώμαι ______ _ πολιορκούμαι _____________

205
Esercizi 4-5 Capitolo XXV}[

27.4. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
eolonna di sinistra.
Quest’esercizio é interamente scritlo in dialetto ionico.

λέβης 1. Άποθανόντος του Ά τυο ς, ές πολύ /


μαντεΐον κατέστη ό Κροΐσος.
όδμή (= attico 2 . _______ _ _ τού υιού ό Κροΐσος πριν στρατεύεσθαι
οσμή) έπι τον Κύρον γνώναι τό έβουλήθη.
όρκιον 3. Οί άγγελοι έκαστος δς έπέμφθη τή _ _ _________
___ ήμερη
πένθος τ ω ___________ έχρήσατο.
φρήν 4. "Α μαντεία _________ ( - έμαντεύσατο) τά άλλα
χελώνη χρηστήρια ούκ έπιστάμεθα.
χρηστήριον 5. Έ πει τάχιστα ές τό έν Δελφοΐσι ιερόν είσήλθον οί
ψάμμος Λΰδοί, ήκουσαν τ ή ς __________ τάδε θεσπιζούσης.
Πϋθίη 6 . Είπε ή Πϋθίη δτι έπίσταται τον τής _ _ _ _ _ _ αριθ­
άρνειος μόν καί τά μέτρα τά τής θαλάσσης.
έκατοστός 7. Ό Κροΐσος έν χαλκού __________ ένέθηκε
άγείρω ___________ καί άρνα.
έναντιόομαι 8 . Ό Κροΐσος έν χαλκω άμα χελώνη καί
(imperf.) ________ __ κρέας.
στερέομαι 9. Ή τών κρεών έψομένων __________ ήλθε ές τής
(perf. part.) Πϋθίης .
έψω 10. Ό Κροΐσος εΐλε τήν τών Πτερίων πόλιν πριν τον
θεσπίζω Κ ύρον___________ τον στρατόν.
μέμφομαι (aor. 11. Τώ Κροίσφ __________ ό Κύρος άγων στράτευμα
pass. part.) πολλω μεΐζον.
12. κατά τό πλήθος τό έαυτού στράτευμα 6
Κροΐσος παρακαλεΐν διέγνω κατά τό
’Ά μασιν τον Αιγύπτιον.

27.5. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.
Anche quest 'esercizio é scritto in ionico, e in questo stesso dialetto van date
le risposte.

1. Tí βουλόμενος ό Κροΐσος διέγνω έπί τον Κύρον στρατεύεσθαι;

206
Capitolo X X V I I ___ Esercizio 5

2 . Tí μαθεΐν έβούλετο παρά τοΰ μαντείου;

3 . Tí οί εδοξε γιγνώσκειν πριν τώ μαντείω χράσθαι (= χρή-);

4. Τί ώς πειρησόμενος έρωταν έκέλευσε τούς αγγέλους ές τά μαντεία


πεμφθέντας;

5. Τί ή Πυθίη έθέσπισε τοΐς ΛΌδοΐς χρησαμένοις;

6 . Διά τί τό μαντεΐον τό τής Πυθίης άριστον έφάνη τώ Κροίσφ;

7. Τί έποίησε ό Κροΐσος ώς τον Α πόλλωνα τίμήσων;

8 . Τί οΰν ήροντο περί τοΰ Κΰρου οί άγγελοι;

9. Τί έθέσπισε ή Πυθίη;

10. Διά τί τούτω τώ μαντείφ ήσθη ό Κροΐσος;

207
Esercizio 6 Capitolo X Xy¡j

11. Τίνα πόλιν πρώτην εΐλε ό Κροΐσος;

12. Πότερος ένίκησε έπει ό Κύρος άγείρας τό στράτευμα ήναντιώσατο;

13. Τί έν νώ έχων ό Κροΐσος άπήλαυνε ές τάς Σάρδϊς;

14. Διά τί ό Κροΐσος ήλπιζε τον Ά μ α σ ιν βοηθήσειν;

Η Dopo la seconda lettura (linee 78-120)

27.6. Dopo avere studiato le particolaritá del raddoppiamento alie p. 365-6


d ’Athénaze, forma il perfetto mediopassivo dei verbi della tabella.

άγαπάω θεωρέω
άσκέω _______________ φονεύω _________
έάω ______^_ χωρέω _____________
έρωτάω _____________ χέω (t. ν. χυ -) _____________
ΐάομαι πληρόω _____________
ιδρύω 1 ________ κρούω 2 _____________
όρμάω _______^ φρονέω _____________
ήττάομαι ________ κλύω _____________
ώνέομαι · ζημιόω _____________
αιτέω _________ ξυλόω 3 _____________
οικέω ________ ψάω 4 _____________

'= «istallo, colloco» (il perf. mediopass. ha valore di pres., «son situato, mi trovo»).
■= «urto, percuoto, batto».
1= «faccio di legno».
1= «raschio».

208
Qapitolo X XV II Esercizi 7-t

αυξάνω ρωννϋμι5
(t. v. αύξη-) (t. v. ρω-)
θύω στρατεύω

27.7. Dopo avere studiato, alie p. 366-7 d ’Athénaze, la formazione del perfetto
dei verbi col tema in consonante, cambia queste voci di presente e d ’imperfetto
nelle voci corrispondenti di perfetto e di piucchepperfetto rispettivamente.

πράττεσθαι σφάλληται
άγγέλλη (ind.) αίρονται
capoto πράττόμεθα
κομίζησθε έκομίζοντο
άγώμεθα άγεται
βλέποιο έσφάλλοντο
έτρίβου άγεσθαι
έλπιζόμενοι βλεπόμενον
γνωρίζονται γνωρίζεσθαι
σφάλλεται 6 ήγγέλλετο
άγγέλλεσθε τρΐβεσθαι
έπράττοντο κομίζοιντο
σημαίνομαι έλπίζου
τρΐβοίμεθα πράττεται
ηρετο ήγόμην
ηγεσθε άγη (cong.)
ήλπίζου βλέπομαι
έσημαίνεσθε σημαίνη (ind.)

27.8. Completa queste frasi, inserendoci le voci del perfetto o del piucchepperfet­
to del verbo τάττω che sono richieste dal senso (ricorda che la consonante fina-
le del tema verbale spesso subisce dei mutamenti nell’incontro colla desinenza).

1. Έγώ μέν, πεζός ών, νύν όπισθε τής ίππου- σύ δέ, ίππεύς ών,
έμπροσθεν τού πεζού.
2. 'Ημείς μέν, πεζοί δντες, νύν __________ όπισθε τής ϊππου· ύμεΐς δέ,
ίππεΐς ό ν τε ς,__________ έμπροσθεν τού πεζού.

5 = «rafforzo» (il perf. mediopass. ha valore di pres., «ho vigore, son forte»),
*’ Σφάλλω = «faccio cadere, abbatto; sbagíio».

209
Esercizio 9____ Capitolo Χ χ ^

3. Αί κάμηλοι ν υ ν προ τής άλλης στρατιάς.


4. Ή στρατιά νυν ___________ ήδη έν τω πεδίω.
5. Ό κήρυξ εφη τήν στρατιάν ήδη ______
6. ________τών στρατιωτών, τό τής μάχης σημειον ήρθη.
7. Προσχωρούντων κατά τάχος τών πολεμίων, έφοβεΐτο ό στρατηγός μή ή
στρατιά ού _ _ _ _ _ _ _ .
8 . Έ άν υμείς μή ___________ „___ , τάξασθε ώς τάχιστα.
9. Ό στρατηγός ειπεΐν έβουλήθη πρός τούς στρατιώτας .
10. Έ πει ή στρατιά , ό στρατηγός ήλασε παρά τάς τάξεις,
11. Ασφαλώς έμεινα ούπερ _____ _■ άσφαλώς έμείναμεν ούπερ

12. Τοΐς πολεμίοις άνδρειότατα άντέσχον ούπερ ________ ..

27.9. Completa queste frasi, inserendoci le partí mancanti delle voci di perfetto e
di piucchepperfetto dei verbi βλάπτω e πείθω (ricorda che la consonante finak
del tema verbale spesso subisce dei mutamenti nell’incontro colla desinenza).

1. Ό μεν ούν Κροΐσος· «Έπει έν τή μάχη μ ά λ α βλα , διασκεδώ τήν


στρατιάν.»
2. Ό δε άγγελος· «^Ω Κροΐσε, μάλα σ ύ βλα τώ Κύραν ή γάρ στρα­
τιά είς φυγήν κατέστη.»
3. Έ πει ή στρατιά μ ά λ α βλα ό Κροΐσος εις Σάρδεις κατά κράτος
ήλασεν.
4. Ό στρατηγός τούς στρατιώτας προσβαλεΐν κελεύει, νομίσας μάλα
βλα τά τών πολεμίων τείχη.
5. ’Αναχωρήσαι τον πεζόν ό στρατηγός έκέλευσε, φοβηθείς μή μάλιστα
βλα _______ .
6 . Τώ χρ η σ μ ώ πει (perf.) ό Κροΐσος ώστε επί τούς Πέρσάς στρα-
τεύσασθαι.
7. πει (imperativo) τώ θεω, ώ βασιλεύ, πράξας ά παρήνεσεν ό
χρησμός.
8 . Οί έκκλησιασται τοΐς ρήτορσι πει ____ (perf.) ώστε τοΐς τών
πολεμίων βουλεύμασι μή εΐξαι.
9. Ηγγέλθη μοι ώς υμείς τοΐς πονηροΐς συμ βούλοις πει___
10. Έπει ό Πολυκράτης τώ ’Α μ ά σ ε ι πει , τήν σφραγίδα καθήκεν εις
τήν θάλατταν.
11. Πάντ δσ’ έγένετο σοι διεξηγήσομαι, ϊ ν α πει πάντως.
12. 'Ως ό ρήτωρ τών λόγων έπαύσατο, π ά ν τε ς πει οί άκούσαντες.

210
Capitolo X X V II Esercizi 10-11

27.10. Completa queste frasi, inserendoci le parti mancanti delle voci di perfetto
e di piucchepperfetto dei verbi αγγέλλω, φαίνω e καθαιρώ (ricorda che la con­
f i a n te finale del tema verbale spesso subisce dei mutamenti nell’incontro colla
¿esinenza).

1. γγελ (piucchepperf.) ή μάχη ισχυρά γενέσθαι.


2 . Τά έπ- γγελ ___ τήν πόλιν εις πολύν φόβον κατέστησεν.
3 . 'Ϋμεΐς έπ- γγελ _ αύτίκα άφίξεσθαι.
4. Έγώ μεν τότε α ύ τ ο ΐς φα σωτήρ έκ πραγμάτων γενέσθαι- ύμεΐς
δ’ αίτιοι φα τής δυστυχίας.
5 . 'Έφη ό ίερεύς θαυμάσιόν τε και θεΐόν τ ι φά .
6 . Έ πει τά ο ρ η φα ή στρατιά έστη.
7. Οί μύσται είς τό τελεστήριον καθαρ είσέβησαν.
8 . Ύ μεΐς μέν, ώς κάθαρ , τελετών μετείχετε, σοι δέ, ώς ού
κάθαρ μετασχεΐν ούκ έξην.
9. Ή ίκέτις καθαρ έν τώ ίερώ τό ανάθημα άνέθηκεν.
10. Ό ιεροφάντης τούς ίκέτας έκώλϋε μή είσέρχεσθαι, εϊ μ ή καθαρ _

27.11. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.
Quest 'esercizio é scritto tutto in ionico.

κάμηλος 1. Ό Κύρος ές Σάρδϊς ήλασε πριν τον Κροΐσον τήν


ίδέη σ τρ α τιή ν__________ .
ιππικόν 2. Έδιωξε ούν __________ (= ταχέως) ϊν α μιν
όδμή (= attico καταλάβοι.
οσμή) 3. Κατ’ έκεΐνον τον χρόνον οί Λϋδοί ___________ ήσαν
άλκιμος πάντων έν τή Ά σίη έθνέων.
(comp.) 4. Ό Κύρος τάς μεν ___________ προ τής άλλης στρατιής
διασκεδάννΰμι | εταξε, τήν δέ ϊππον ____________ τού πεζού.
( sor. inf.) 5 . Οι ϊπποι ούχ οΐοί τ’ είσί ούτε τήν τής καμηλού
αποθρφσκω όράν ούτε τής _________ όσφραίνεσ -
ίκατειλέω θαι.
οσφραίνομαι 6 . Ταύτα έσοφίσατο ό Κύρος βουλόμενος τό τού
■(aor. part.) ____________ πλήθος άχρηστον γενέσθαι τώ Κροίσω.
όπισθε 7. Οί τού Κροίσου ϊπ π ο ι___________ τής τών καμήλων
κατά τάχος όδμής, καί αύτάς ίδόντες ές φυγήν ευθύς έτράποντο.

211
Esercizio 12 .............. Capitolo XXU1¡

8 . "Ομως δε ούκ έπαύσαντο οί Λϋδοι μαχόμεν0ι


γάρ άπο τών ίππων δπως πεζή
Πέρσησι συμβαλοΐεν.
9. Οι Πέρσαι πολιορκέοντες τούς Λϋδούς _______
ες
τό άστυ.

27.12. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.
Le domande sono in ionico: rispondi dunque nello stesso dialetto.

1. Διά τί ό Κύρος μετά τήν μάχην ώς τάχιστα άπήλασε έπι Σάρδϊς;

2. Ποίη μάχη ήν τοΐς Λϋδοΐς;

3. Πού τάς καμήλους έταξε ό Κύρος; πού δε τήν ϊππον;

4. Τί οί ϊπποι πάσχουσι ύπό τών καμήλων;

5. Τίνος εινεκα έκεΐνα ό Κύρος έσοφίσατο;

6 . Τί ούν έγένετο άρξαμένης τής μάχης;

7. Τί έποίησαν οί Λύδιοι ίππεΐς φευγόντων τών ϊππων;

212
Capitolo X X V II _ _____ Esercizio 13

8 . Tí τέλος έποίησαν oí Πέρσαι τελευτησάσης τής μάχης;

Dopo le linee 121-182 della terza lettura

27.13. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del perfetto
o del piucchepperfetto dei verbi indicati tra parentesi.

1. Ό Φίλιππος έφοβεΐτο μή oí άγροί (σπείρω, dal tema σπαρ-)


τοΐς πολεμίοις (τέμνω, dal t. τμη-).
2. ΚίνδΌνός έστι μή οί κλήροι τοΐς αύτουργοΐς _________ (καταλείπω)
τοΐς πολεμίοις _________ „ _ (πορθέω).
3. Ούτοι οί άγροι ά ρ ισ τ α _ _ (σκάπτω) και ____
(εργάζομαι).
4. Πάντες ήθύμουν έπει ή ειρήνη ούκέτι ___________ (ποιέω) ούδε τών
κακών ή Ε λλά ς _ _ _ _ _ (άπαλλάττω).
5. Οί γεωργοί έν τώ άστει ___________ (αποδέχομαι) έν άσφαλεία εισίν,
μεγάλων τειχών (περιβάλλω, dal t. βλη-).
6 . Οί πολΐται __________ (ψεύδω) τοΐς ρήτορσιν ούκ __________
(εισάγω, dal t. ά γ-) είς τήν συμμαχίαν.
7. Άνήρ τις νοσών «Έν τή κλίνη (κατα-κλίνω, dal t. κ λ ι-) και
ίατρώ ______ (θεραπεύω) αύτίκα ύγιανώ.»
% 8 . ^Ω παΐ, σύ γε καλώς (τρέφω, dal t. θραφ-) καί
(παιδεύω), (παρασκευάζω, imperativo) ούν τούς εχθρούς τή
πατρίδι άμύνειν.
| 9 . Έγώ (πέμπω) τότε τή πόλει αγγελών τά _________ (γίγνο-
μαι, dal t. γένη-).
10. Μή _ _ _ _ _ _ (ταράττω), ώγαθέ, πάντα γάρ εύ _________ (πράττω).
11. Οί πολΐται τοΐς κήρυξι __________ ____ (καλέω, dal t. κλη-), καί
πάντες ήδη παρήσαν.
12. Έγώ σύν τοΐς θεοΐς μεγάλα ___________ (κτάομαι), άλλά συμφορά
α ύ τ ά _____________ (άποβάλλω).
13. Έ πει τήν εκκλησίαν ^ _ _ _ _ _ _ (κηρύττω), πάντες έν τή Πυκνί
_____________ (άγείρω, t. del perf. mediopass. άγηγερ-) κάθηνται.
14. Ό άνήρ πάντα τ ά ______ (πράττω) εΐπεν έπει πάσι __________
(γνωρίζω).

213
Esercizio 14
.....................................................................

27.14, Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande

1. Τίνες φροντίδες τον Φίλιππον εισήλθον;

2. Διά τί ό παΐς έφοβεΐτο ολίγον τι;

3. Τί έγένετο έν τή πρός τούς Βοιωτούς μάχη νεωστι γεγενημένη;

4. Διά τί έλυπεΐτο ό Φίλιππος ού πεπεισμένος τοΐς τού Περικλέους


λόγοις;

5. Τί έπασχεν ό Περικλής παρά τών πολιτών;

6 . Τί ούν έπασχον οί πολΐται έκ τού πολέμου;

7. Τί γενήσεται έάν πρός πάντας τούς Έ λλη να ς ειρήνη ποιηθή;

8 . Τί αύθις ποιεΐν δυνήσονται οί αύτουργοί;

214
Capitolo X X V II _ Esercizi ¡5-16

0 Dopo le linee 182-260 della terza lettura

27.15 . Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del futuro
perfetto (mediopassivo, se non ti vien detto diversamente) dei verbi indicati tra
parentesi.

1. Ό Κροΐσος ήλπιζε τούς Πέρσας _________ (νικάω) δι 5 ολίγου.


2 . Ώ ς άφίξομαι πάντα (πράττω).
3 . Ό πατήρ σου νοσών ___________ ([άπο]θνήσκω, attivo) οτε ήξεις.
4. Αί πυραμίδες μόνον (ϊστημι, attivo) οτε πάντα τά φκο-
δομημένα _ _ _ _ _ _ (καταβάλλω).
5. Πίστευσον τον αγαθόν άνδρα _ _ _ _ _ (τιμάω) παρά πάσιν άνθρώ-
ποις.
6 . Έ άν τούς Λακεδαιμονίους άπελάσητε, _ _ _ _ _ _ _ _ (τΐμωρέω) ή πατρίς
ύπ’ αυτών δεδηωμένη.
7. "Οτε οί πολέμιοι άναχωρήσουσιν, _________ __ (διαφθείρω) ή
Α ττική πάσα.
8 . "Οσα οί άριστοι άνδρες έπραξαν, είς άεί _________ (γράφω) έν ταΐς
τών αγαθών άνδρών ψϋχαΐς.
9· (καθαίρω) πάντες οϊτινες άν τήν πομπήν άγάγωσιν.
10. Εις τό λοιπόν (σΦζω) ή τών υπέρ τής πατρίδος άποθα-
νόντων μνήμη.

27,16. Leggi a voce alta e traduci queste frasi.


Poi riscrivile, trasformando le frasi sottolineate in proposizioni dipendenti
temporali introdotte da πρίν; naturalmente, dovrai conservare inalterato il senso
complessivo.

1. Μή φροντίζης, οΰπω γάρ έμαθες τά γεγενημένα.

2 . Ό άνήρ οΰπω παν τό άργύριόν κατέθηκεν, ό ούν έμπορος τά ώνια ού


παρέδωκεν.

215
Esercizio 16 Capitolo χ χ ν ΐι

3. Ούκ άει oí άνεμοι έπνεον oí ούν ναύται προήγον έρετμοΐς τήν ναύν

4. :0 στρατηγός ελεξε πρός τούς στρατιώτας τεταγμένους. πρότερον δε


ήραι τό τής μάχης σημείο ν ούκ έκέλευσεν.

5, Οί γεωργοί ού κατασείσουσι τούς καρπούς, ούπω γάρ ώραΐοί είσι.ν

6 . Οί Α θηναίοι πάσας τάς κατασκευάς έποίησαν, έπειτα είς πόλεμον


κατέστησαν.

7. Έ πει πολλάκις ό δεσπότης άπεδήμει, οί δούλοι έραδιούργουν έκεΐνος


γάρ ούκ έπανήει.

8 . Ούπω ήλθον οί σύμμαχοι βοηθούντες· μέγας ούν φόβος κατέσχε τούς


πολιορκουμένους.

216
Capitolo X X V II Esercizio 17

9. Μεγάλην βοήν κατέστησεν ό στρατηγός, έπειτα δε οί στρατιώται προσ-


έβαλον τοΐς πολεμίοις.

10. Αί τής πόλεως πύλαι έκλείσθησαν, δι’ ολίγου δε οί πολέμιοι ήλθον


πολιορκτισοντες.

27.17. Leggi a voce alta e traduci queste frasi; poi riscrivile, trasformando in infi-
niti sostantivati l ’espressioni sottolineate.

1. Κύρος κατά τάχος ήλασε προς Σάρδεις, πριν τον Κροΐσον διασκεδάσαι
τήν στρατιάν.

2. Μεγάλην αρχήν οί Λυδοι τότ εΐχον δτι άλκιμοί τε και ανδρείοι


έγίγνοντο.
Esercizio 17 Capitolo X X y ^

3. Διά τάς φροντίδας oí πολλοί χαλεπόν ήγαγον τον βίον.

4. Ή διαβολή μέγιστον κακόν έστιν.

5. Έ πειδάν παύσηται ό πόλεμος, οί πολιται άπαλλαγήσονται τών


κινδύνων καί τής ταραχής.

6 . Εύσεβεΐς φαίνονται οί άνθρωποι τϊμώντες τούς θεούς καί καθαρόν τον


βίον διάγοντες.

7. Εις πολλήν άθυμίαν κατέστη ή πόλις δτι ήττήθη ή στρατιά.

8 . Πρός τό άστυ άναστάντες ένετύχομεν φίλω τινί.

218
Capitolo XXVU Esercizi 18-19

27.18 . Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

¿ργασιά 1. Τον Φ ίλιππον είσήλθε πολλή ________ της


ταραχή Α ττικής τετμημένης και του κλήρου πεπορθημένου
τιμή τοΐς Λακεδαιμονίοις.
φροντίς 2 . Ό παΐς, έπει έτη _ _ _ _ _ έγένετο, έμελλε αύτίκα
άνήκεστος _________ (: μεθ' όπλων) είς πόλεμον ίέναι.
έκκαίδεκα 3. Διά τον πόλεμον οί Α θηναίοι _________ προς τούς
διαβάλλω (perf. 'Έλληνας.
pass.) 4. Έ πει τά εαυτών χρήματα άπέβαλον, πάντες
επιχειρέω (fut.)
καταπατέω 5. Έ άν οί Α θη να ίοι ειρήνην ποιήσω νται, τής
(aor.) ___________ και τών κινδύνων άπαλλάξονται.
οπλίζω (perf. 6 . Ειρήνης πεποιημένης, οί αύτουργοί έπί τάς τών
pass.) ά γ ρ ώ ν ___________ έπανέρχονται.
ταλαιπωρέω 7. Προς τοΐς οίκήμασιν άνωκοδομημένοις _________
(perf. pass.) ταΐς έργασίαις.
8 . Έφοβεΐτο ό Φίλιππος μή πρότερον _ _ _ _ _ _ τι
γένοιτο, πριν τήν ειρήνην ποιηθήναι.
9. Οί νύν Α θηναίοι ούκ έχουσι τήν αύτήν _ _ _ _ _
ήν οί πρόγονοι εΐχον.
10. Οί τών πολεμίων ϊπ π ο ι___________τήν πατρώάν γην.

27.19. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino­
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

εργασία I. Έ δοξε τώ Κροίσω χρήσθαι τή άρίστη φήμη


μαντεΐον
δρκιον
φρήν
χρηστήριον
θεσπίζω 2. Οί άγγελοι πολλά μαντεία ήκουσαν.
τίμωρέω
έπει τάχιστα

219
Esercizio 19 _______ Capitolo X X v jj

3. Έν τοΐς Δελφοΐς ή Πυθία έμαντεύσατο ^


άριστα εδοξε τω Κροίσω.

4. Έπει πρώτον οί Λυδοί τό χρηστήριον τό


τής Πυθίας έγραψαν, εις Σάρδεις έπανήλθον.

5. Τό χρηστήριον γλυκύ έγένετο τή τού Κροίσου íj/ϋχή

6 . Ό ’Ά μασις δρκω _________ συμμαχίαν έποιήσατο


πρός τον Κροΐσον.

7. Διά τον πόλεμον τά τών άγρών έργα


ήμέληνται.

8 . Οί αύτουργοί κ ο λ ά Ε ειν________ έβούλοντο τούς


Λακεδαιμονίους ών έπραξαν.

220
Capitolo X X V II Esercizi 20-21

21.2$. Contrari.
Completa queste frasi, inserendoci i contrari delle parole sottolineate che
sonó richiesti dal senso (li trovi nella colonna di sinistra).

κουφός 1. Δει τούς μείζω ποιεΐν τήν πατρίδα ήν


πολίτικός μεγάλην άπεδέξαντο παρά τών προγόνων.
άνελίττω 2 . Έκέλευσεν ό στρατηγός τών καταληφθέντων τούς
αποβάλλω μεν έλευθέρους___________φυγειν, τούς δε δούλους
διασκεδάννϋμι έάν.
διδάσκω 3. Οί μεν σκαιοί ά άπεδέξαντο χρήματα , οί
δυστυχέω δέ σώφρονες κτώνται.
έπιγιγνόμενος 4. Εντός μέν τών τειχών έν ασφαλεία πάντες γενήσον-
έπιλανθάνομαι ται, _ _ _ _ _ _ _ δέ δεινώς κινδΰνεύσουσιν.
κωλύω 5. Παρά τοΐς άγαθοΐς πολίταις δει τά ίδια τοΐς
μέμφομαι εϊκειν.
εκτός 6 . Τών μέν μαθητών μανθάνειν έργον έστίν, τών δέ
σπανίως διδα σ κά λω ν________ .
7. Οί μέν πελτασταί (= peltásti) _ _ _ _ _ _ όπλα έφε-
ρον, οί δ’ όπλΐται (~ opliti) βαρέα.
8 . Οί παΐδες όταν άναγιγνώσκειν μέλλωσι τό βιβλίον
_________ , έπειδάν δέ παύωνται έλίττουσιν αύτό.
9. Τή γυναικί τό _________ τεκεΐν πλείους κινδύνους
παρέχει ή τώ άνδρί τό πολλάκις μαχέσασθαι.
10. Εύεργετήσαντα μέν κρεΐττόν έστί σε ,
άδικήσαντα δέ άναμιμνήσκεσθαι.
11. Έάν εύτυχήσας τοΐς θεοΐς χάριν άποδώς, οί θεοί
_ _ _ _ _ _ σοι βοηθήσουσιν.
12. Τοΐς μέν άόκνοις δούλοις οί δεσπόται χ α ίρουσιν.
τούς δέ ραθΰμους .
13. Προς τον πόλεμον μέλλων όρμήσεσθαι ό βασιλεύς
τον στρατόν ήγειρεν^ μετά δέ τήν ν ίκ η ν __________
αυτόν.

27.21. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Πότε oí Λακεδαιμόνιοι έξέφηναν τον πόλεμον;

221
Esercizio 21 Capitolo XXy¡¡

2 . Tí δ’ έπραξαν τού πολέμου έπιφανέντος οί Αθηναίοι;

3. Διά τί ό Φίλιππος ούκ έθέλει πολύν χρόνον άναμένειν έως άν ειρήνην


ποιήσωσιν;

4. Τί άρχομένου τού πολέμου ό παΐς ένόμιζε πράξειν;

5. Πώς οί νυν Α θηναίοι πάντα τάναντία ποιούσι τοΐς προγόνοις;

6 . Διά τί οί Α θηναίοι ούκέτι μεγάλην τιμήν εχουσι παρά τών Ελλήνων;

7. Τίνα κακά γεγένηται διά τον πόλεμον;

8 . Τί τώ Κροίσψ έγένετο διά τον πόλεμον;

9. Τί περί τής τών Α θηναίων τύχης έφοβεΐτο ό Φίλιππος;

10. Διά τί έφρίξε ό παΐς;

222
Capitolo X X V III Esercizio I

Capitolo XXVIII

O ΑΠΟΛΛΩΝ TON ΚΡΟΙΣΟΝ ΣΩΙΖΕΙ

g Dopo la prima lettura (linee 1-48)

28.1. Fai Vanalisi delle voci verbali che seguono, che son prese dalla lettura
¿/Athénaze.
Esempio: έαλωσαν: aor. III, ind., IIIpers. plur., da άλίσκομαι. (Dei parti-
cipi, indica anche il caso, il numero e il genere.)

διαπέμψας _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ______
έπιβάντι _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _____ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
δώσειν
πειρησαμένης (~ )
τιεπαυμένων _____ ___________________________ _
έτέτακτο ____ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ________ _
κατακυλισθεΐσαν _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
έφράσθη
έβάλετο _____ _________________________ _
ένεβεβήκει _______ _ _____ _
ήϊε (= attico ηει) ______
άποκτενέων (= ) ______ ___________________________ _
παρεούσης (= ) _____ _
παρημελήκει ______
άποθανειν ______ __________________________ _
ερρηξε ______________
έφθέγξατο __________ _______________
πολιορκηθέντα ______ ________________________ _
δεδεμένον __________ ____________________________ _
θύσειν ____________________ ____________________________ __
πυθόμενος __________ ______________________________________________
κατακαυθήναι __ _______________________ __________________________

223
Esercizi 2-3 _ Capitulo χ χ ρ

28.2. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, seegliendole tra quelle dell
colonna di sinistra.
Quest ’esercizio é interamente scritto in dialetto ionico.

δέος 1. Τή τεσσερεσκαιδεκάτη ήμέρη αι Σ ά ρ δ ϊς


θυμός 2. Οί Λυδοί, νομίσαντες μέρος τι τής άκροπόλεως
κυνεη τε και είναι, ταυττι ούδ?να
πέδη φύλακα έστησαν.
άμαχος 3. Τών Λϋδών τις κατέβαλε τήν , αύτήν
άπότομος έπειτα άνεΐλε κατακυλισθεΐσαν . έκ
άφωνος του άνω).
επιεικής 4. Τούτο ίδών ό Ύροιάδης έφράσθη και ές
θεοσεβής έβάλετο.
άλίσκομαι 5. Ό Κροΐσος εΐχε υιόν τι να τά μ,έν άλλίν
(aor.) δέ.
δέω (perf. pass.) 6 . '0 Κροΐσος, έπει Πέρσης τις ή'ίε ώς μιν άποκτενέοον,
διαφέρει τής συμφορής, ού γάρ τί οί
ζωγρέω άποθανεΐν.
(aor. pass.) 7. Ό δέ άφωνος παΐς ύπό τότε δή πρώτον
παραμελέω ερρηξε τήν φωνήν και
φθέγγομαι 8 . Ό δέ Κροΐσος, τών Σαρδίων άλουσών,
άνωθεν και ές μεγάλην πυρήν ήχθη.
9. Ό Κύρος έκέλευσε δήσαι τον Κροΐσον έν
ό οΰν Λύδιος βασιλεύς τούς πόδας έπι
τής πυρής έπετέθη.
10. Ό Κύρος έπύθετο τον Κροΐσον εΐναι.

28.3. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.
Queste domande sono in ionico, e in ionico van quindi date anche le rispo-
ste.

1. ^Ap’ ό Κΰρος πολιορκήσας ευθύς τάς Σάρδϊς εΐλε;

2. Τί οΰν προεΐπε τώ πρώτφ έπι του τείχεος έπιβάντι;

224
Capitolo X XV III

3 . Tí ποτε εΐδε ό Ύροιάδης;

4. Ποιος παΐς ήν τφ Κροίσφ;

5. Πότε ό παΐς τό πρώτον έφθέγξατο;

6 . Τί τό χρηστήριον έθέσπισε τφ Κροίσφ;

7. Ποΐ ό Κροΐσος έν πέδησι δεδεμένος έκομίσθη; Τίνος εϊνεκα;

8 . Ποιον τον Κροΐσον εΐνα ι έπύθετο ό Κΰρος;

β Dopo la seconda lettura (linee 49-102)

28.4. Dopo avere studiato il riepilogo degli usi di ώς, alie p. 407-8 d ’Athénaze,
leggi a voce alta e traduci queste frasi, e poi riscrivile, modificándole in modo da
usare ώς in uno dei suoi valori.

1. «Ή αρχή καταλυθήσεταν» τούτο ή Πυθία έθέσπισε τώ Κροίσφ.

225
Esercizio 4 Capitolo X X y¡jj

2. Ό Σωκράτης, οΰτω γάρ πάντες λέγουσιν, σοφώτατος έγένετο tíov


θνητών.

3. 'Η γυνή πάντα έξηγήσατο τώ άνδρί, νομίσασα αύτόν άγνοεΐν.

4. Τούς παιδας ούτω παιδεύσατε ώστε βέλτίον ούκ άν δύναισθε.

5. «Σόλων ό Α θηναίος ήλθεν είς Σάρδεις » τούτο εΐπεν ό Κροΐσος.

6 . Θαυμαστά έστι δήπου τά τού θεού έργα.

7. "Ανθρωποί τινες χρήματα πειρώνται κτάσθαι έως άν δύνωνται.

226
Capitolo X XVIII __ _ Esercizio 4

8 . Ό πατήρ ήγανάκτησε τω παιδί, νομίσάς αύτόν άδικήσαι.

9. Ό Κύρος έκέλευσε τό πυρ σβεννύναι, τότε δή ήδη ή πυρά κατεκαίετο.

10. Προσεχώρησα τώ ξένφ βουλόμενος έρωταν.

11. Βαθέως δήπου καθεύδει ό παΐς- δρα αύτόν.

12. Θεοφιλής, ούτω γάρ τώ Ήροδότω γέγραπται, ό Κροΐσος έδοξε τώ Κύρφ.

13. Τον πόλεμόν τις αίρεΐται τής ειρήνης, τότε δή άνόητον αύτόν δει
λέγεσθαι.

227
Esercizi 5-6 Capitolo X X I j j i

14. Έστράτευσεν ό Κροΐσος ινα τήν τών Περσών αρχήν κτήσαιτο.

28.5. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole ira quelle della
colonna di sinistra,
L ’esercizio é scritto tutto nel dialetto ionico.

αιθρίη 1. Έ πι τής πυρής έών ό Κροΐσος _____ οσα ό


έρμηνεύς Σόλων εΐπε.
νηνεμίη 2. Έρωτηθέντος του Κροίσου, ο ί _______ ειπον τώ
δλβος Κΰρω όντινα έπικαλέοιτο.
θεοφιλής 3. Ό Σόλων, καίπερ θεησάμενος τον του Κροίσου
έμνήσθην , δμως μιν περί ούδενός έποιήσατο.
(aor. pass. con 4. "Ηισθετο τότε ό Κροΐσος πάντα άποβεβηκότα
senso medio di _ _ _ _ _ _ _ _ ό Σόλων εΐπε.
[άνα-]μιμνήσ- 5. Καίπερ βουληθέντες πείθεσθαι τώ Κροίσω οί
κω) ύπηρέται ούχ οΐοί τ’ ήσαν _ _ _ _ _ _ _ _ τού πυρός.
έπικρατέω 6 . Έπικαλέοντος τον 'Απόλλωνα του Κροίσου, έξ
ήπερ ______ συνηγείραντο έξαίφνης νεφέλαι.
7 . _______ έστι δτε οί άνεμοι ού πνέουσι.
8 . Ό Κροΐσος, έπει έκ του πυρός θαυμαστώς έσώθη,
έφ α ίνετο ___________ έών.

28.6. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.
Anche qui devi usare il dialetto ionico.

1. Tí έποίησε ό Κροΐσος μνησθεις τούς τού Σόλωνος λόγους;

2. Τί ό Κύρος τούς έρμηνέας έκέλευσε έρέσθαι τον Κροΐσον;

228
Capitolo XXV III Esercizio 7

3. Tí οΰν άπεκρίνατο ό Λυδός;

4. Διά τί ό Κύρος μετέγνω;

5. Τί τφ Ά πόλλωνι ηΰξατο ό Κροΐσος μαθών ώς μεταγνοίη ό Κΰρος;

6 . Τί οΰν έξαίφνης εξ αίθρίης έγένετο;

7. Τί επειτα ήρετο τον Κροΐσον ό Κΰρος;

8 . Τί δ’ άπεκρίνατο ό Λυδός;

9. Πώς τέλος τώ Κροίσφ έχρήσατο ό Κΰρος;

β Dopo le linee 103-200 della terza lettura

28.7. Dopo avere studiato, alie p. 402-4 d ’Athénaze, la formazione e la coniuga-


zione del perfetto e del piucchepperfetto primi attivi, completa queste frasi,
aggiungendoci le terminazioni richieste dal senso del perfetto di κομίζω.

% 1. Ό Δικαιόπολις άλλφ τι vi αύτουργώ, «καρπούς εις τήν αγοράν ού κεκό-


μι ,» φησί, «ώς μή ωραίους όντας· άρα σύ κεκόμι , ώγαθέ;»
| 2. «'Ήκιστα,» ή δ’ 6 ς· «ούδείς γάρ ημών κεκόμι καρπούς.»

229
Esercizio 8 Capitolo X X V jjj

3. Ό δε Δικαιόπολις- «Ά λλ 5 ϊσως άλλοι αυτουργοί κεκομίκα ,» Kcx^


αύτοΐς προσβλέψας· «^Αρα μή ύμεΐς κεκομί_____καρπούς;»
4. Τούτων τινες άποκρΐνόμενον «Ούδ’ ήμεΐς κεκομί .»
5. ’Ή ισθετο ούν ό Δ ικαιόπολις ούδένα κεκομι καρπούς φς
πωλήσοντα.
6 . Έφοβεΐτο ούν μή ούδεις καί πρόβατα κεκομι_________ .
7. «Έάν οί αύτουργοί μηδέν κεκομι , ούδεν ώνησάμενος οϊκαδε
έπάνειμι καί τον λιμόν πείσομαι.»

28.8. D ’ognuno dei verbi della tabella scrivi il tema verbale e le prime persone
singolari del perfetto e del piucchepperfetto attivi e mediopassivi.

PRESENTE Tema Perfetto P rjcchep- Perfetto P iucchep­


verbale ATTIVO PERFETTO MEDIOPASS. perfetto
ATTIVO MED¡OPASS.
βοάω
ορμαω
κρατέω
τυφλοω
καιω
πλέω !
-------------
βάλλω
θύω
φύω
χωρέω m
έάω m
δίδωμι
τίθημι .........
εύρίσκω
άμαρτάνω ........ ""... '
σημαίνω ·:
άγγέλλω
κρίνω vss
πλύνω
πείθω V
κομίζω ' ·:Λ!ί
φράζω

230
Capitolo X X V III Esercizi 9-10

28.9. Per ognuno dei perfetti della tabella scrivi il presente che gli corrisponde e
il tema verbale.

Perfetto Tema verbale Presente


ήσκηκα _________ _ ________ _
δεδάνεικα ____________ __________ _
κεκίνηκα ______ _ _____________ _
πεπλήρωκα ____________ _____________
έστράτευκα _______ _ _______________
ώφέληκα _______ _________________
τεθεράπευκα _______ _________________
λέλυκα
μεμάθηκα _______________ _______________
κέκληκα _____________ ______________
γεγύμνακα _______________ _________________
τεθαύμακα _______________ ______
νενόμικα ______________ ______
βέβληκα _______________ ______
εφθαρκα _______________ '
ήγγελκα ____________ ________ _

28.10. Riscrivi queste frasi, trasformandole da passive in attive.

1, Νομίζω δεινόν τι προς τήν πόλιν ήγγέλθαι τω κήρΰκι.

2. Ό Κύκλωψ· «^Ω Πόσειδον πάτερ, τώ Ό δυσσεΐ τετύφλωμαι.»

3. Μάλα φοβούμαι μή κακοΐς έταίροις πεπεισμένοι ήτε αισχρόν τι ποιή-


σαι.

4. Ούκ αγνοώ πάνθ’ όσ’ ήμΐν ήμάρτηται.

231
Esercizio 11 Capitolo

5. Υ γιής οϊκαδ’ έπάνειμι έάν τεθεραπευμένος ώ τώ θεώ.

6 . Οί τοΰ Δικαιοπόλιδος οικείοι πύργω τινι έκεχώρηντο.

7. Τά ίμάτια έπέπλυται τή Ν αυσικάα προς τώ ποταμώ.

8 . Ό Φίλιππος τώ διδασκάλω έπέπειστο τον Κροίσου λόγον άναγνώναι.

9. Χαιρήσουσι οί ναΰται έάν αί τών πολεμίων νήες καταδεδυμέναι ώσι.

10. Ή γγέλθη δτι θησαυρός ηΰρημένος εϊη πένητί τινι έν άγρώ.

28.11. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del perfetto
o del piucchepperfetto attivo dei verbi indicati tra parentesi.

1. Φεύγουσι oí λαγφ έπει τούς κύνας (λύω) οί κυνηγέται.


2. Ά λλά βοηθήσατε- κόρην τ ι ν ά ___________ (άρπάζω) οί λησταί.
3. Έτάττοντο α ί τάξεις έπει ό στρατηγός ________(κελεύω).
4. Νομίζω τούς πατέρας ύμάς __________ (παιδεύω) ώς βέλτιστους
ποιήσωνται.
5. Πλεΐστοι έν τή μ ά χ η _________ ([άπο]θνήσκω), καί άνευ ταφών έτι
κατάκεινται.
6 . ’Ήδη πολύν χρόνον ό Ια τρ ό ς________ (κατακλίνω) τον νοσοΰντα.

232
Capitolo Χ λΎ ίΠ Esercizi 12-13

7. Πλείσταις δαπάναις χρησάμενοι _____________ (αποβάλλω) νυν τά


ήμέτερα χρήματα.
8 . 'Ϋμεΐς ____________ (γιγνώσκω) τήν τούτου τού ανθρώπου πονηριάν
ζημιώσατ’ ούν αυτόν.
9. Ειρήνη έσταν οί γάρ πρέσβεις ήδη ___________ (σπένδω) καί
(θύω).
10. Όρήτωρ _ _ _ _ _ _ _ (πείθω) τον δήμον κατέβη άπό τοΰ βήματος.
11. Μή πίθεσθε τοΐς πονηρά κα ι αισχρά ύμΐν ___________ (συμβουλεύω).
12. Οί Α θηναίοι ήπίσταντο τούς Λακεδαιμονίους (διαφθείρω)
τήν χώραν.

28.12. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegUendole tra


quelle della colonna di sinistra.

κάλλος 1. 'Ο Φίλιππος, ού νομίσάς τον Τπποκράτην νεώτερόν τι


σοφία άγγεΐλαι, « νεώτερόν τι άγγέλλεις;» έφη.
φιλοσοφία 2 . «Ό διδάσκαλος,» , «έθει προς σοφόν τινα
γνώριμος έκ τοΰ πολέμου .»
επίδοξος 3. Τών έν τή παλαίστρα καταληφθέντων παίδων οί
σπουδαίος πλεΐστοι έτύγχανον ____________ όντες τφ σοφώ.
ανέρχομαι 4. Αύθις ___________ εΐχον λέγοντες περί τής μάχης.
(perf. part.) 5. Ό μέν ούν Σωκράτης- «Πώς έχει τά τήδε περί τής
είδέναι ; ^Αρά τις τών νέων τυ γ χ ά ν ε ι ή
άδην “Π _ _ _ _ _ _ _ διαφέρων;»
μή 6 . Ό διδάσκαλος εΐπ ε ώς ό Φίλιππος ___________ ειη,
ή δ’ ός καί οργών προς τά μαθήματα.
7. Έβούλετο _________ ό Σωκράτης τίνες τών νέων
εΐεν γενέσθαι έπιεικεΐς.

28.13. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίς ών ó 'Ιπποκράτης άφίκετο παρά τον Φίλιππον;

2. Τί έποίει ό σοφός άνεληλυθώς έκ τοΰ πολέμου;

233
Capitolo Χ χ ρ Ιη

3. Ti πρώτον ό διδάσκαλος έβουλήθη ειδέναι;

4. Τί περί τής μάχης άρτι γεγενημένης άπεκρίνατο ό Σωκράτης;

5. Περί τίνων έπειτα ό Σωκράτης ήρετο τον διδάσκαλον;

6 . Τίνος ενεκα οΰν έσταλται ό Ιπποκράτης;

7. Τί ποιοΰντας κατέλαβε ό Φίλιππος τόν τε διδάσκαλον και τον Σωκράτη


είς τήν παλαίστραν εισελθών;

8 . ^Αρ’ εύθΰς ό παΐς παρεκαθίσατο τώ διδασκάλφ;

9. Ποιος πεφυκέναι ό Φίλιππος έδοξε τώ διδασκάλφ;

10. Τί οΰν βουλόμενος ό Σωκράτης έπεισε τόν διδάσκαλον έπιδεΐξαι τόν


παΐδα;

234
qqpim ío X X V III Esercizio 14

0 Dopo le linee 201-279 della terza lettura

28. 14. In corrispondenza di cías cuno dei perfetti attivi della tabella scrivi il tema
ve rb a le , il presente e (se é in uso) il perfetto mediopassivo.

pERF· ATTIVO T ema verb . ! P resente P e r f e t t o m e d io p a s s iv o

άκηκοα
κεκήρΌχα
ττέφευγα ///////////////
ήλλαχα
βεβλαφα
εσκαφα
βέβλεφα
κεκοφα
πεφύλαχα
ήχα
πέπραχα
δεδίωχα
γέγονα
λέλοιπα
πέποιθα
^άπέκτονα ///////////////

τετροφα

πέπομφα
έστροφα
έρρίφα
έφθορα
κέκράγα1 ///////////////
τέταχα

! Con valore di presente.

235
Esercizi 15-16 Capitolo XXVIU

28.15. Completa queste frasi, inserendoci le voci richieste dal senso del perfetto
o del piucchepperfetto attivi secondi dei verbi indicati tra parentesi.

1. Ό σός υιός νεανίας καλός καί χρ η σ τό ς___________ (γίγνομαι, perf.)


2. Ό Κύρος τήν τών Λϋδών αρχήν ' (καταστρέφω, piucchepper­
fetto).
3. Ό κήρυξ ___________ (κηρύττω, piucchepperf.) τόν βασιλέα πρέσβεις
________ (πέμπω).
4. Ό τάλας παΐς __________ ([άπο]θνήσκω, perf.) πεντεκαίδεκα έτών
_ _ _ _ _ _ _ _ (γίγνομαι).
5. Λύκον μέγαν _ _ _ _ _ _ _ _ (άποκτείνω, perf.) ό Φίλιππος.
6. Πάντες ___________ (άκούω, perf.) τά εγκλήματα- άκούσατε δέ τούς
μάρτυρας.
7 . _________(κράζω, perf.) τις- δεινόν τι ίσως _ _ _ _ _ _ _ _ (γίγνομαι, perf.)
8. Τόν κλήρον ________ (λείπω) ούκ έχομεν δπου άν οίκώμεν.
9. Ά ξιούμεν μεγίστων επαίνων τυγχάνειν τάς ιστορίας ώς άληθώς
_____________ (γράφω).
10. Πένθος άμα και φόβος ______________ (ταράττω, piucchepperf.) τάς τών
πολιτών ψϋχάς.
11. Ή πιστάμεθα ότι οί πρέσβεις __________ (έρχομαι, piucchepperf.),
έλπίζοντες τήν ειρήνην πράξειν.
12. Ό στρατηγός (διατάττω, piucchepperf.) προ τών τειχών
στρατιώτας ώς πλείστους.
13. Ού δήπου ήμεΐς γε (τρέφω, perf.) τούς παΐδας δπως δειλοί
γίγνωνται, άλλ’ άγαθοί.

28.16. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

άστήρ 1. Έφαίνετο ό Φίλιππος τώ Σωκράτει άποφεύγειν τόν


άστρονομία _________ σκηπτόμενός τι.
διάλογος 2. Εις τόν ούρανόν άναβλέποντες π λ είσ το υ ς__________
λογισμός όρώμεν.
ταφή 3. Ή τών άστέρων επ ισ τή μ η _______ _____ λέγεται.
φαύλος 4. Περί τών γραμμάτων καί τής άστρονομίας ό Φ ίλιπ­
διατίθεμαι πος τ ο ύ ς έμαθεν.
γοητεύω 5. Δημοσία οί Α θηναίοι πεποιήκασι τ ά ς __________
πολλαχή τοΐς πρώτοις έν πολέμω τεθνηκόσιν.

236
Capitolo X X V III Esercizio 17

εν τω 6. Οϊ έν πολέμφ τεθνήκασι, τούτους δει (:


παραχρήμα πολλοΐς τρόποις) εύδαίμονας νομίζεσθαι.
7. Ει τις πένης και μαχόμενος τεθνηκώς εϊη,
τών σοφών επαίνου έτύγχανεν.
8. Οί τούς έν πολέμω τεθνηκότας έγκωμιάσαντες
__________ τάς τών άκουόντων ψϋχάς.
9. Γενναίως __________ δστις αν ύπό σοφών άνδρών
έγκωμιάζηται.
10. Η γείτο ό Σωκράτης άκούσας τον έπ α ιν ο ν_________
(= αύτίκα) καλλίων και γενναιότερος γεγονέναι.

28.17. Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

1. Πώς σκηπτόμενος ό Φίλιππος τον διάλογον άποφεύγειν έδόκει τώ


Σωκράτεί;

2. Τί εμαθεν ό παΐς παρά τού διδασκάλου;

3. Διά τί ό πόλεμος έδόκει τώ Φ ιλίππφ μέγιστον τών κακών εΐνα ι;

4. ^Αρα οί ύπερ τής πατρίδος ελευθερίας κεκινδυνευκότες τώ Φ ιλίππφ


έδόκουν άνόητοι γεγονέναι;

5. Τί νύν πεποιήκασιν οί Λακεδαιμόνιοι;

6. Διά τί οί Α θηναίοι οϋτω τούς τεθνηκότας έν πολέμω έτίμων ώστε


δημοσία έθαψαν;

237
Capitolo X K l'H i

7. Διά τί κινδυνεύει καλόν εΐνα ι τό έν τώ πολέμα) άποτεθνηκέναι;

8. Τί πάσχει ό Σωκράτης οτε οί νύν ζώντες επαινούνται;

■ Dopo le linee 280-358 della terza lettura

28.18. Leggi a voce alta e traduci queste frasi, facendo attenzione in ispecie al
valore aspettuale resultativo dei perfetti e dei piucchepperfetti.

1. Ό Φίλιππος έτύγχανεν ευμαθής καί μνημονικός πεφΌκώς.

2. Είώθασιν οί Α θηναίοι έκλογίζεσθαι περί ών άν έπιχειρώσιν.

3. Υπομνήματα έγεγράφει ό Φίλιππος, δεδοικώς μή ού διαμνημονεύσάι


τήν ακρίβειαν αυτήν τών είρηκότων.

4. Ή Α σπασία τώ Περικλεΐ έγένετο, ώς εοικεν, άρίστη περί ρητορικής


διδάσκαλος.

5. Ti Α σπασία συντέθηκεν, κατά τό είκός, τόν έπιτάφιον λόγον όν ό


Περικλής ειρηκεν.

238
Capitolo X X V III Esercizio i 9

6. Oí Α θηναίοι ούκ έοίκασι τοΐς ζηλούσι τούς τών πέλας νόμους.

7. Οΐδε ό Φίλιππος τον Σωκράτη άει προσπαίζοντα τούς ρήτορας.

8. Εισελθόντες εϊπετε, ώ παΐδες· έγρήγορε γάρ ό πατήρ.

9. 'Εστηκώς επί τού βήματος πρώτον μεν έσΐγα ό ρήτωρ, ύστερον δ5 ήγό-
ρευεν.

10. Ή χωρά έν ή έβεβήκεμεν ημάς ούκ έλαθε καλλίστη καί καρποφόρος


ούσα.

11. Ά χρεΐον μεταπέμπεσθαι τον Ιατρόν τέθνηκε γάρ ό άνθρωπος.

28.19. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

δημηγορία 1. Τούς ρήτορας π ο λ λ ά κ ις___________ ό Σωκράτης.


εύτέλεια 2. Ούχ οΐός τ ήν ό Φίλιππος εύ __________ τον
θράσος ___________ λόγον είρημένον τω Περικλεΐ.
κόμπος 3. 'Ο ούν π α ΐ ς ___________ έγεγράφει ώς κατά σχολήν
μαλακία ύστερον γράψων πάντα τον λόγον.
όκνος
ύπόμνημα

239
Esercizio 18_ _ _ _ _ Capitolo XXVl¡¡

7. Διά τί κινδυνεύει καλόν είν α ι τό έν τω πολέμω άποτεθνηκέναι;

8. Τί πάσχει ό Σωκράτης οτε οί νύν ζώντες έπαινούνταί;

■ Dopo le linee 280-358 della terza lettura

28.18. Leggi a voce alta e traduci queste frasi, facendo attenzione in ispecie al
valore aspettuale resultativo dei perfetti e dei piucchepperfetti.

1. Ό Φίλιππος έτύγχανεν εύμαθής και μνημονικός πεφϋκώς.

2. Είώθασιν οί Α θηναίοι έκλογίζεσθαι περί ών άν έπιχειρώσιν.

3. Υπομνήματα έγεγράφει ό Φίλιππος, δεδοικώς μή ού διαμνημονεύσαι


τήν ακρίβειαν αύτήν τών ειρηκότων.

4. 'Η Α σπασία τώ Περικλεΐ έγένετο, ώς έοικεν, άρίστη περί ρητορικής


διδάσκαλος.

5. Ή Α σπασία συντέθηκεν, κατά τό είκός, τον έπιτάφιον λόγον ον ό


Περικλής είρηκεν.

238
Capitolo X X V III Esercizio 19

6. Oí Α θηναίοι ούκ έοίκασι τοΐς ζηλούσι τούς τών πέλας νόμους.

7. Οΐδε ό Φίλιππος τόν Σωκράτη άεί προσπαίζοντα τούς ρήτορας.

8. Εισελθόντες εϊπετε, ώ παΐδες' έγρήγορε γάρ ό πατήρ.

9. Έστηκώς έπι τού βήματος πρώτον μέν έσΐγα ό ρήτωρ, ύστερον δ’ ήγό-
ρευεν.

10. Ή χώρα έν ή έβεβήκεμεν ήμάς ούκ έλαθε καλλίστη καί καρποφόρος


ούσα.

11. Ά χρεΐον μεταπέμπεσθαι τόν ιατρόν τέθνηκε γάρ ό άνθρωπος.

1 28.19. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colorína di sinistra.

δημηγορία 1. Τούς ρήτορας π ο λ λ ά κ ις ό Σωκράτης.


ευτέλεια 2. Ούχ οΐός τ’ ήν ό Φίλιππος εύ __________ τόν
θράσος ___________ λόγον είρημένον τω Περικλεΐ.
κόμπος 3. Ό ούν παΐς __________έγεγράφει ώς κατά σχολήν
μαλακία ύστερον γράψων πάντα τόν λόγον.
όκνος
υπόμνημα

239
Esercizio 20 Capitolo XXV[/j

απραγμων 4. Οί Α θη να ίοι τήν πο λιτεία ν κατέστησαν ού


άχρεΐος __________ τούς τών γειτόνων νόμους, ά λλ’ αύτοί
επιτάφιος τοΐς __________ (: τοΐς γείτοσι) παράδειγμά
μνημονικός έγίγνοντο.
διαμνημονεύω 5. Φιλοκαλούσι μεν μετ’ _______ φιλοσοφούσι δ’
(aor.) άνευ
ένι 6. Έν έκάστφ αύτών _______ ή επιμέλεια τών τής χε
(= ένεστι[ν]) οικίας καί τής πόλεως πραγμάτων.
ζηλόω | 7. Ό μή τών πολιτικών μετέχων ούκ
ορέγομαι νομίζεται άλλ’ .
προσπαίζω 8. Οί Α θηναίοι επί __________ άμαθία ούκ έπάγονται
(imperf.) ούδε λογισμώ επ’ _______
πέλας 9. Αύτή ή δύναμις τής πόλεως σημαίνει ώς τάδε ούκ
εστι _ _ _ _ _ _ _ έν τώ παρόντι άλλά ή άλήθεια τών
έργων.
10. Ταύτ είπών έδήλωσεν ό Φίλιππος εύμαθή και
___________ έχειν τήν ψ ΰχήν κ α ί μάλιστα
_ _ _ _ _ _ πάσης άληθείας.
11. Νέος ών ό Φ ίλιππος τώ Σωκράτει έδοξε τή
_ _ _ _ _ _ όξέως ύπακούειν καί πείθεσθαι.

28.20. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino-
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

δέος 1. Αί Σάρδεις ήρέθησαν τή άνδρεία Ύροιάδους τινός, φ


θράσος τό δώρον έδόθη ό ό Κύρος ύπέσχετο τώ πρώτφ
όκνος έπιβάντι τού τείχους.
άπράγμων 2. 'Ο τού Κροίσου κωφός παΐς, ίδών τον πατέρα μέλ­
άχρεΐος λοντα άποθνήσκειν ύπό Πέρσου τινός, είς φόβον
άφωνος τοσούτον κατέστη ώστε τότε πρώτον έλάλησε.
άλίσκομαι 3. Ό Κύρος νϊκήσας άνεβίβασε τον Κροΐσον επί
ένι μεγάλην πυράν.
(= ένεστι[ν]) 4. Ό Ιπποκράτης τρέχει καλών τον Φίλιππον ώς αύτίκα
έπικρατέω προσίη παρά τον διδάσκαλον.
θέω 5. Έν τή παλαίστρα ένεστιν ό Σωκράτης, δς καθήμενος
προλέγω σκώπτει τούς ρήτορας.
προσπαίζω

240
Capitolo X X V III Esercizio 21

φθέγγομαι ; 6. Έ πει ό Σωκράτης άλις τοΰ περί τοΰ πολέμου λέγειν


αδην εΐχεν, άνηρώτά εί ένθάδε τυγχάνοιεν νέοι τινές
οξέως | έπιεικεΐς πεφϋκότες προς τήν φιλοσοφίαν,
ΐήδε I 7. Παρά τοΐς Ά θηναίοις αισχρόν νομίζεται πολίτην
έν τω j τινά ράθϋμον καί άγρηστον γενέσθαι.
παραχρήμα 8. Ή μέν άμαθίά πολλάκις άνδρείαν φέρει, ό δε λογισ-
j μός δέος.
\ 9. Έκ τών υπομνημάτων ταχέως ό Φίλιππος έμαθε τον
| επιτάφιον λόγον δν ό Περικλής είρήκει.

28.21. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. ^Ap’ άκρίβώς ό Φίλιππος διαμνημονεύει πάνθ’ όσα ό Περικλής είρηκεν;

2. Τίς γνώμη έστί τώ τούτου τοΰ λόγου συνελόντι;

3. Διά τί ό Περικλής δεινότατα χρήται τή ρητορική;

4. Πώς ό Φίλιππος οΐός τε γίγνεται σχεδόν άπό τοΰ στόματος τον λόγον
είπεΐν;

5. Ποία πολιτεία χρώνται οι Αθηναίοι;

6. Πώς φιλοκαλοΰσι και φιλοσοφοΰσιν;

241
Esercizio 21 Capitolo XXl'i¡¡

7. Ποιος νομίζεται δστις τών πολιτικών ούκ άν μετέχη;

8. Τί σημαίνει ταΰτα ούκ είνα ι κόμπον έν τώ παρόντι ά λλ’ αλήθειαν τών


έργων;

9. Ποιος τώ Σωκράτει φαίνεται πεφΰκέναι ό παΐς;

10. Διά τί τή δημηγορία υπακούει και πείθεται ό παΐς;

11. Αρα τότε ύστατον ό Φίλιππος εις λόγους τώ Σωκράτει ήλθεν;

242
Capitolo XXIX ____ Esercizio 1

Capitolo XXIX

O ΛΟΙΜΟΣ

■ Dopo le linee 1-85 della prima lettura

29.1. Dopo avere studiato, alie p. 439-40 ¿i’Athénaze, tutta la coniugazione di


οΐδα, completa queste frasi, inserendoci appunto le voci richieste dal senso di
quel perfetto terzo.

1. Έγώ μεν νυν ούκέτι _ _ _ _ _ _ _ πότε άφίξονται οί φίλοι. ^Αρα σύ δε

2. Τί πλέον δεΐ με είπεΐν; Πάντες οί πολΐται ___________ τά γεγενημένα.


3. Πολλοί τό άστυ κατέλιπον ____________ τόν λοιμόν μέλλοντα αύτίκα
πανταχόσε διαδραμεΐσθαι.
4. Κήρϋκα είς τήν πόλιν πέμψον δπως _ _ _ _ _ _ οί πολΐται τούς
πολεμίους ήμΐν είς φυγήν τετραμμένους.
5* _ _ _ _ _ _ καί μέμνησο άεί τόν δαίμονα ζημιώσοντα τούς ασεβείς
ανθρώπους.
6. 'Ό τι πεποίηκας, _ _ _ _ _ _ _ πάντως ού βούλομαι.
7. Αί μητέρες ούκέτι _ _ _ _ _ _ πότερον έν τή μάχη τεθνήκασι οί υιοί
ηΰχοντο τοΐς θεοΐς.
8. Ούκ _ _ _ _ _ _ ούδέ τις εΐπ έ μοι πού εύρεΐν τήν έμήν παΐδα δυνη-
θείην.
9. Πάντα ύμΐν διήγημαι, ^ _ _ _ _ _ ούν μ’ ελεεινά πεπονθότα.
10. Είθε · ό πατήρ εμέ τού κινδύνου έκπεφευγότα.
11. Τά περί τού λοιμού γέγραφεν ό Θουκυδίδης αύτός _ _ _ _ _ _ _ καί
πεπονθώς.
ϊ 12. Τί έμοί ούκ έβοηθήσατε; Δήπου γάρ _ _ _ _ _ μ άπορούντα.
13. Έπιμελού παντί τρόπφ δπως καί έγώ _________ πώς έχει τά
πράγματα.
14. Ούδείς τήμερόν γε _ _ _ _ _ _ _ _ πότεροι έν τή μάχη νενΐκήκασιν.
; ;15. Τήνδε τήν έπιστολήν γράψάς έπεμψά σοι ϊνα με εύ έχον-
τα.
Τό. Ποΐ βεβήκαμεν; Τούτο ημείς ούκ __________
;Τ7. Διά τί ούκ εΐπές μοι τόν φίλον άφιξόμενον δι ολίγου; Μή τούτο ούκ

243
Esercizi 2-3 Capitolo Χ Χ }χ

18. μηδ’ έπιλανθάνεσθε τούς πατέρας υμών πάντα πεποιηκότας


δπως μή ώς πτωχοί ζήτε.

29.2. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle dellci
colonna di sinistra.

βήξ 1. Οικιών ού πάσιν ύπαρχουσών, οί αύτουργοί


καρδιά ___________ δπου έκαστος έδύνατο.
γλώττα 2. Τοΰ δε Δικαιοπόλιδος τ ή ν ___________ μετ’ άλλων είς
ερύθημα άστυ ποιήσαντος, ό Φ ίλιππος __________ τον
θέρμη Σωκράτη είς λόγον ίέναι.
λήθη 3. Ή γεΐτο ό Ά δείμαντος τούς έν τώ Π ειραιεΐ ένοικοΰν-
λύγξ τας ού βούλεσθαι κατασκεδάννυσθαι τήν τού
λοιμός . αγγελίαν.
μετάστασις 4. Ά λ λ ’ ή τοΰ λοιμού ________ εις τό άστυ άνέβη.
σπασμός 5. Τής κ εφ α λ ή ς____ ίσχυραί καί τών οφθαλμών
σινδών τε και ______ έλάμβανον άνθρώ-
φάρυγξ πους υγιείς όντας.
φήμη 6. Έν τώ στόματι ή τε ______ και ή
φλόγωσις είσίν.
αιματώδης 7. Τούτοις ών ό λοιμός ήπτετο _ εγιγνοντο ή
έπιτήδειος γλώττα καί ή φάρυγξ.
διαιτάομαι 8. Όπότε ό λοιμός καταβαίνοι εις τό στήθος τήν
(imperf.) έποίει.
ειωθα 9. Τοΰ νοσήματος είς τήν ύστερον
στερίσκομαι κ α τα β ά ντο ς,___ καί ένέπιπτον
(imperf.) τώ νοσοΰντι.
10. Οί νοσούντες γυμνοί μένειν έβούλοντο ούχ οΐοί τε
γιγνόμενοι _____ άνέχεσθαι.
11. Πολλοί τών ποδών καί τών χειρών.
12. Τοσαύτη _ _ _ _ _ _ _ _ τινες έλαμβάνοντο ώστε μήτε
σφάς αύτούς μήτε τούς _________ γιγνώσκειν.

29.3. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίνα οικήματα ωκησαν έν τώ άστει ό Δικαιόπολις καί οί άλλοι


αύτουργοί;

244
Capitolo X X IX

2. Διά τί ό Φίλιππος ού παρέμεινε παρά τώ πατρί;

3. Τί ποιήσαι είώθει ό παΐς;

4. Τί αύτώ έντυχών ήγγειλεν ό Άδείμαντος;

5. Τί δε ήγγειλε γεγονέναι ό Ιπποκράτης;

6. ^Αρα δυνατοί ήσαν οί ιατροί θεραπεύσαι τήν νόσον;

7. Διά τί ό Φίλιππος ούδεν ήδει περί τούτου τού νοσήματος;

8. Τίνων άνθρώπων ήπτετο ή νόσος;

9. Τίνα τά τού λοιμού σημεία;

10. Τίνων τώ λοιμώ έστερίσκοντο πολλοί νοσούντες;

245
Esercizio 4 Capitolo χ χ ι χ

11. Τίς ή του Φ ιλίππου ευχή τοΐς θεοΐς;

Dopo le linee 86-132 della prima lettura

29.4. Ti son proposte delle coppie di frasi: riscrivile, trasformando una di esse 0
una proposizione subordinaba consecutiva.
Bada che talvolta sará opportuno apportar qualche leggera modifica áí
testo. E f a ’soprattutto attenzione a scegliere il costrutto piú appropriato.

1. Ούδείς τών Ιατρών άναμιμνήσκεται νόσον δεινοτέραν. Δεινή νόσος \ ίς


τήν Α ττικήν έμπέπτωκεν.

2. Οί Α θηναίοι τελευτώντες άπέστησαν τών ιερών καί τών μαντείων. Οί


Α θηναίοι ένϊκώντο ύπό τού λοιμού.

3. Ό λοιμός ούδενός έφείδετο. 'Ο λοιμός έφθειρε νέους τε καί ίσχυρούςΙ

4. Μέγα δέος πάσιν ένέπΐπτε. Έ ν ιο ι ούκ ήθελον άλλήλοις προσιέναι.

246
Capitolo X X IX Esercizio 4

5. Πολύ ήν τό πλήθος τό τών καταλελοιπότων τους αγρούς. Πολλοί τά


Μακρά τείχη ωκουν.

6. Οί άριστοι σφών αυτών ούκ έφείδοντο. Πολλή αισχύνη έλαμβάνοντο οί


άριστοι.

7. Πασιν οικίαι ούχ ύπήρχον. Πολλοί έν καλύβαις πνϊγηραις διητώντο.

8. Οί νεκροί έκειντο καί έν ταΐς όδοΐς. Πλεΐστοι ήσαν οί τεθνηκότες.

9. Οί άνθρωποι ώλιγώρουν πάντα. Οί άνθρωποι μάλα ήποροΰντο.

10. Οί πρότερον νόμοι πάντως έταράχθησαν. Έθαπτον ώς έκαστος έδύνατο.

247
Esercizi 5-6 __ _ C

29.5. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle della
colonna di sinistra.

πυρα 1. Εύχαί τε και μαντεία ήν τοΐς ’Αθηναίοις.


φθόρος 2. Δεινοτάτη ά θϋμίά ένέπιπτε τοΐς αίσθομένοις
άλλότριος __________ (= νοσούντες).
άνωφελής 3. Ή νόσος ___________ πολλάκις τον έτερον θερα-
(τό) έπιτήδειον πευοντα.
ήμιθνής 4. Προσιέναι άλλήλοις (= ύπό δέους) τινες
πνιγηρός ούκ ήθελον.
άναπίμπλημι 5. Τοσοΰτο τό τών τεθνηκότων πλήθος έγένετο ώστε
(imperf.) _________ πολλαι οίκίαι.
δεδιώς (< δέδια, 6. Ού μόνον σμΐκραί, άλλά και __________ ήσαν αι
perf. con valore καλύβαι.
di pres. di 7. Τοσοΰτος ήν ό ώστε οί νεκροί επ’
δείδω) άλλήλοις έκειντο έν ταΐς όδοΐς.
καλινδέομαι 8. Πολλοί ούτω δεινώς έπασχον διά τής γλώττης
κάμνω φλόγωσιν ώστε περί τάς κρήνας ήμιθνή-
κενόω (aor. τες ύδατος έπιθϋμοΰντες.
pass.) 9. Πολλή απορία πιεζόμενοι οί άνθρωποι ιερά τε και
όλιγωρέω όσια πάντα ,
(imperf.) 10. Οί τήν συννήσαι ού δυνάμενοι, τά
__________ ούκ έχοντες, ούτοι έπετίθεσαν τον
νεκρόν έπ’ __ πυράς.

29.6. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. ^Apa έπεποίθεσαν oí Α θηναίοι τοΐς ίεροΐς καί τοΐς μαντείοις;

2. Τί τών κακών δεινότατον ήν;

3. Διά τί ένιοι έρημοι άπώλλυντο;

248
Capeólo X X IX Esercizio 7

4. Διά τί oí άριστοι μάλιστα διεφθείροντο;

5. Διά τί ή μετάστασις ή τών αγροίκων μάλλον έπίεζε τούς Αθηναίους;

6. ^Αρ’ ετι έπείθοντο τοις περί τών ταφών νόμοις;

7. Τί πολλάκις έγίγνετο προς ταΐς πυραΐς;

8. Τί έξω έγίγνετο έν ώ οί άνθρωποι ένδον άπέθνησκον;

Ü Dopo la seconda lettura (linee 133-172)

¡29.7. Completa queste frasi, inserendoci le form e di pronome riflessivo che sono
richieste dal senso.
Tieni presente che talvolta son possibili due soluzioni: indícale allora tutt ’e
due.

1. Παν ζώον ___............... σώζει.


2. Ό ξένος ήτησε τόν παΐδα __________ ήγεΐσθαι είς τήν αγοράν.
3. Δεΐ τόν άνδρα ού μόνον , άλλα καί τοΐς οικείοις τόν βίον
κατασκευάζειν.
4. Οί πολΐται ού παρέδοσαν τοΐς πολεμίοις τήν _ _ _ _ _ _ _ πόλιν έλεΐν.
5. Ό δεσπότης έκέλευσε τούς δούλους _________ έπεσθαι.
6. Ό άνθρωπος ηύχετο τόν θεόν πολλά χρήματα δούναι.
; 7. Ό στρατιώτης είς γην καταπεσών τόν εναντίον ικέτευσεν _________
φείσασθαι.

249
Esercizi 8-9 Capitolo Χ Κ }χ

8. Οί πολΐται ώκτΐρον ίδόντες τούς πολεμίους τήν


πόλιν δηούντας.

29.8. Completa queste frasi colle forme richieste dal senso dei sostantivi νεώς
λαγώς, έως, λεώς (= «popolo; uomini [delVesercito]») e dell'aggettivo ίλεως.

1. Αί γυναίκες είς τούς νε άναθήματα ήνεγκον.


2. Ά μ α τή έ οί κυνηγέται έξήλθον ώς λαγ____ θηρδσόμενοι (θηράοο
= caccio).
Λε άπειροι ψυχών έν ‘Άιδου ένοικούσιν.
Έν καλύβη τινι άνεπαύοντο τήν έ____ μενοντες.
Οί λαγ άποπεφεύγάσι τούς κύνας.
Πολλοί καί λαμπροί νε έστήκασιν έν τή άκροπόλει.
7. Θ υσίαις τε καί εύχαΐς ποιού ΐλε τούς θεούς.
8. Ό βασιλεύς συν-ειλόχει (εϊλοχα, perf. di λέγω «raccolgo») λε
πλεΐστον.
9. Τά τού λαγ κρέα όπτήσαντες ήδέως έδείπνησαν.
10. Έν τώ νε αί μητέρες πέπλον τή θεώ άνέθεσαν.
11. ’Ίσμεν τον Ϊλε βασιλέα άποδεξάμενον τούς ίκέτας.
12. Τοΐς τής Ά σ ία ς λε άλλοΐοι τρόποι είσί τών ήμετέρων.
13. Οί δαίμονες ϊλε σοι γίγνοιντο.

29.9. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

ευρυχωρία 1. Φορμίων ό στρατηγός φυλαχήν εΐχεν οπως μηδείς έκ


έως τού Κ ρΐσαίου__________ μήτ’ έκπλεΐν μήτ3εισπλεΐν
κόλπος δύναιτο.
πορθμός 2. Αί τού Φορμίωνος νήες έν Ναυπάκτω.
πρύμνη 3. 'Ο Φ ορμίων τάς τών Κορινθίων ναύς βου­
τάξις λόμενος έπιθέσθαι αύτάς.
τηρέω (imperf.) 4. Ό δ’ ένόμιζε περιγενήσεσθαι αύτών έάν άναγκάση έν
φρουρέω ναυμαχήσαι.
(imperf.) 5. Οί Κορίνθιοι, ίδόντες τούς Α θηναίους διαβάλλοντας
άντιπέρας πρός τήν ______ ήπειρον καί προσπλεύσαντας
έν χρώ σφίσι, ήναγκάσθησαν έν τώ __________ ναυμαχή-
σαι.

250
Capitolo X X IX Esercizio 10

\ 6. Oí Πελοποννήσιοι τάς ναΰς έν κύκλω έταξαν


έχούσας τάς μεν πρώρας έξω, έσω δέ τάς

| 7. Οί Α θηναίοι _________ (= εγγύς) άεί παρέπλεον.


| 8. Ή λπιζεν ό Φορμίων τούς Κορινθίους τήν _____
| ού μενεΐν οτε επί τήν _ _ _ _ _ _ _ _ έκ τοΰ κόλπου
έκπνεύσειε τό πνεύμα.

29.10. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí πράξοντα οί Α θηναίοι έστειλαν τον Φορμίωνα;

2. Τίνος ένεκα ό Φορμίων έτήρει έξω τοΰ κόλπου;

3. Τίνος ένεκα οί Πελοποννήσιοι πλεΰσαι έβούλοντο είς τήν Α καρνανίαν;

4. Διά τί ήναγκάσθησαν ναυμαχήσαι έν τώ πορθμώ;

5. Πώς οί Πελοποννήσιοι τάς ναΰς έτάξαντο;

6. Πώς τεταγμένοι παρέπλεον οί Αθηναίοι;

7. Τί προείρητο ύπό Φορμίωνος;

251
Esercizio 11 Capitolo λ ’Χ ΐχ

8. Tí δ’ οΰτος ήλπιζεν;

■ Dopo ]a_terza lettura (linee 173-217)

29.11. Leggi a voce alta e traduci queste frasi; poi riscrivile, esprimendo Videa
d u n a possibilita oppure, secondo i casi, un invito.

1. νΕρχη (riscrivendo usa Γ aoristo) παρά τόν διδάσκαλον.

2. Κακός ού πέφΰκας έκ χρηστού πατρός.

3. Σύ γε οΐσθα δ τι γέγονεν έν τή εκκλησία.

4. Ούδεις λέγει πότερον τούτο αληθές έστιν ή οΰ.

5. Φάρμακά τις είσβέβληκεν είς τά φρέάτα.

252
Capitolo X X IX Esercizio 11

6. Ή νόσος διά τοΰ άστεως κατασκεδάννυται.

7. Έκ θερμών τε και ερυθημάτων τής τε γλώττης κ α ί τής φάρυγγος καί


εκ τε βηχός καί λυγγός Ιατρός τις γιγνώσκει (riscrivendo usa Γaoristo)
τον λοιμόν.

8. Ύ μεΐς ακούετε τά μετά ταΰτα.

9. Αί νήες ταράττονται άνέμφ τε καί πλοίοις.

10. Οί ναΰται ούδεν τών παραγγελλομένων άκούουσι (riscrivendo usa Γao­


risto), βοαΐς τε κα ί λοιδορίαις χρώμενοι.
L sa rizio 12 _ Capitolo Χ χ [ χ

11. Οί Λακεδαιμόνιοι ούκ οϊονται τό σφέτερον ναυτικόν λείπεσθαι.

12. Λέγετε (riscrivendo usa Γaoristo) πού βεβήκαμεν.

29.12. Contrari.
Completa queste frasi, aggiungendoci i contrari delle parole sottolineate che
sono richiesti dal senso (li trovi nella colonna di sinistra).

θράσος 1. Οί δούλοι τόν κύνα _______ μεν οπως τους παρα-


μαλακία βαίνοντας μή δάκνη, λΰουσι δε όπόταν λύκον
φαύλος πλησιάζοντα αίσθάνωνται.
αναβιβάζω 2. Ό πατήρ τόν μεν παΐδα κατεβίβασεν άπο τού ήμιό-
δέω νου, τόν δε γεραιόν πάππον .
κενόω 3. Μή ταΐς τών _ _ _ _ _ συμβουλαΐς ύπάκουε,
οΐδα πείθου δε ταΐς τών σοφών.
πέλας 4· _________ τού οϊκου πύργος έστηκεν, μακράν δε πηγή
άναχεΐ.
5. Ό μεν στρατός ήττηται διά τήν τών μαχομένων
, τό δε ναυτικόν περιγέγονε τή τών να υ­
τών ρώμη.
6. Τό τών πολεμίων πλήθος πολύ δέος τοΐς πολϊταις
παρέσχεν, δε πλεΐον ή χώρα τετμημένη.
7. ^Ω άνδρες Α θηναίοι, δ τι μεν γέγονε πάντες
_____ __· διά τί ούν περιποιεΐσθε άγνοεΐν:
8. Ό πόλεμος τήν πόλιν άνδρών μεν _______ ,π έν­
θους δε πεπλήρωκεν.

254
Capitolo X X IX _ E se rc izi 13-14_

29.13. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle della
colonna di sinistra.

λοιδορία 1. Κατιόντος τοΰ πνεύματος καί χρωμένων βοαις τε καί


τροπαΐον τών ναυτών, ούδεν τών παραγγελλο-
περίλοιπος μένων ήκούετο.
στρατηγίς 2. Μία τ ώ ν ___________ νεών κατεδύθη.
εϊργω 3. Διεφθάρησαν ή κατεδύθησαν άλλα ι ν ή ε ς ___________
fi (: είς οντινα τόπον) χωρήσειαν.
4. Οί Α θηναίοι ν ΐκ ή σ α ντες___________ έστησαν.
5. Είς Κυλλήνην οί Πελοποννήσιοι παρέπλευσαν ταΐς
ναυσίν.
6. Οί σύμβουλοι παρήγγειλαν τον Κνήμον φροντίσαι
δπως ύπ’ ολίγων νεών μή τής θαλάττης.

29.14. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

: 1. Πότε τήν ναυμαχίαν έσήμηνε ό Φορμίων;

2. Τί έγένετο τών Α θηναίων τής ναυμαχίας άρξαμένων;

3. Πόσας ναΰς οί Α θηναίοι έλαβον;

4. Τί έποίησαν τούς πλείστους τών άνθρώπων;

5. Τί έστησαν επί τφ 'Ρίω;

255
Esercizio 14 Capitolo χ χ ιχ
6 . Ποΐ άφίκετο ό Κνήμος;

7. Τί παρήγγειλαν τώ Κνήμφ οί παρά τών Λακεδαιμονίων σύμβουλοι;

8. Οί Λακεδαιμόνιοι τί φοντο περί τής γεγενημένης ήττης;

9. Τί ούν έποίησαν οί μετά τού Κνήμου άφικόμενοι;

10. Τί ήτησαν τούς Α θηναίους οί από τού Φορμίωνος άγγελοι;

11. Τίνος ένεκα οί Α θηναίοι προσεπέστειλαν είς Κρήτην τώ τάς ναύς


κομίζοντι;

256
Capitolo X X X Esercizio 1

Capitolo XXX

ΜΕΓΑ ΤΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ ΚΡΑΤΟΣ

S Dopo la prima lettura (linee 1-40)

30,1. Dopo avere studiato le p. 467-70 ¿/ 'Athénaze, leggi a voce alta e traduci
queste frasi, riflettendo soprattutto sui diversi tipi di periodo ipotetico che esse
contengono.

1. Ei ώς τάχιστα ό στόλος μή άνάξεται, έν τώ λιμένι κλεισθήσεται.

2. Έάν τά του Ηροδότου βιβλία άναγνώμεν, πολλά καί ώφέλιμα μαθησό-


μεθα.

3. Εί άληθή μή εϊποι, λΰσαι αύτόν ού δυναίμεθ’ άν.

4. Εύσέβει καί τούς θεούς τΐμα, έάν βούλτ) αύτούς ϊλεώς σοι εΐνα ι.

5. Εί τό δεξιόν κέρας ούδενί κόσμφ χρώμενον προτρέχει, ράον οί ενάντιοι


άνθίστανται.

6. Εί άμα τή έφ μή άνέτελλεν ό ήλιος, α ύ τίκ ’ άπώλλυτο πάντα τά ζώα.

257
Esercizio 2 Capitolo χ χ χ

7. Ει τον πατέρα οϊκοι εΰροι, πάντ’ αύτφ έλεγεν.

8. Τούς συμμάχους μετεπέμπετο βοηθήσοντας, εί τούς πολιορκούντας


λάθοι έκ τής πόλεως έξελθών.

9. Ει ή ναύς τον έπίπλουν διέφυγεν, εις λιμένα τινά έσώθη.

10. Εύδαιμονέστεροι ήμεν άν, εί τή πλεονεξία μή άγαν είπόμεθα.

11. Ίσχυρώς ζημιωθήση, έάν τοΐς έστηκόσι νόμοις μή πείση.

12. Εί μή ύβρισεν ό Εέρξης, δειναΐς συμφοραΐς ούκ άν ένέπεσεν ή στρατιά


αύτού.

30.2. Le frasi che seguono contengono tutte dei periodi ipotetici le cui protasi
esprimono condizioni aperte non di senso eventuale: leggile a voce alta e tradu-
cile, e poi riscrivile, trasformandole come ti vien di volta in volta indicato.

1. Εί ό Ιατρός γιγνώσκει τήν νόσον, οΐός τ έστιν ίάσθαι.

Condizione aperta eventuale riferita al passato:

258
Capitolo X X X Esercizio 2

Condizione irreale riferita al presente:

2. Eí oí ρήτορες άφρονες εισιν, ή πόλις κινδυνεύει άπόλλυσθαι.

Condizione irreale riferita al presente:

Condizione aperta eventuale riferita al presente:

3. Eí μή τραχεία ή όδός γενήσεται, προ τής νυκτός άφίξονται.

Condizione aperta eventuale riferita al futuro:

Condizione irreale riferita al presente:

4. Ei φεύγει ό δούλος, δίωκε.

Condizione aperta non eventuale riferita al futuro:

Condizione aperta eventuale riferita al presente:

5. Eí πάντα ϊστε, συγγνώμην μοι εχετε.

Condizione irreale riferita al presente:

Condizione aperta eventuale riferita al presente:

259
Esercizi 3-4 Capitolo χ χ χ

6. El ό άγρός καλώς έσπαρται, πλείω σΐτον φέρει.

Condizione irreale riferita al futuro:

Condizione irreale riferita al passato:

30.3. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

έπίπλους 1. Τό δεξιόν ___________ ηγείτο τώ τών Πελοποννησίων:·


κέρας ναυτικώ.
άναδέομαι 2. Αί νήες α ί άρισται πλέουσαι έκεΐ τεταγμέναι ήσαν
(part.) μή οί Α θηναίοι τ ο ν ___________ διαφύγοιεν.
έκνέω 3. Ή λπιζον οΰν οί Πελοποννήσιοι τάς τών Αθηναίων
περικλήω ναΰς .
(fut. pass.) 4. Οί Πελοποννήσιοι αύτάς εΐδον 0 εφεξής);/
μετωπηδόν παραπλεούσάς καί ήδη έντός του κόλπου οΰσας.
κατά μίαν 5. Οί Α θηναίοι εΐδον αύτούς έπιστρεφομένους καί
______ (: εναντίον κατά μίαν τάξιν) είς σφάς
πλέοντας.
6. Τών Α θηναίων άπέθανον όσοι μή τών:
πολεμίων.
7. Τών νεών τινας οί Πελοποννήσιοι ούκ έδυνήθησαν
ήδη ______ ελκειν βοηθησάντων τών
Μεσσηνίων.

30.4. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí oí Πελοποννήσιοι έβούλοντο ποιεΐσθαι ύπό τών Αθηναίων;

260
Capitolo X X X Esercizio 5

2. Τίνος ένεκα τάς ταχίστάς ναΰς έταξαν έπί τω δεξιω κέρα;

3. Τί έποίησεν ό Φορμίων φοβηθείς περί τώ χωρίφ έρήμω όντι;

4. Τίνες ήσαν οί Μεσσήνιοι;

5. Πότε οί Πελοποννήσιοι έπιστρέψαντες τάς ναΰς έπέπλεον μετωπηδόν


τοις Άθηναίοις;

6. Τίνες Α θηναίων νήες ΰπεξέφυγον τό κέρας τό τών Πελοποννησίων;

7. Τί έποίησαν τάς άλλας ναΰς καί τους άνδρας οί Πελοποννήσιοι;

8. Διά τί ού πασας τάς ληφθείσας ναύς έδυνήθησαν έλκειν;

■ Dopo la seconda lettura (linee 41-89)

30.5. Dopo avere studiato lap. 471 d ’Athénaze, leggi a voce alta e traduci que­
ste frasi, osservando in ispecie le protasi e le apodosi dei periodi ipotetici, i quali
dipendono qui tutti da tempi principali.

1. Λέγω σοι δτι ού χαιρήσεις, εί τάληθή φράσω.

261
Esercizio 5 Capitolo Χ χ χ

2. Οιεται ό Περικλής τήν πόλιν έν ασφαλεία εΐν α ι εί τό τής θαλάττης


κράτος κατέχει.

3. ’Ίσασι πάντες τό ευ λέγειν κακόν ον εί τινα άδίκως βλάπτει.

4. Α γγέλλει ό ξένος ότι, έάν έκ τών τειχών έκβαίνητε, κατά τό είκός τοΐς
πολεμίοις έντεύξεσθε.

5. Κελεύει ό πατήρ τον υιόν, έάν γυναίκα ϊδη καλήν, καί τούς τρόπους
γιγνώσκειν.

6. Έ γνω κα τούς τυράννους, έάν βοήθειας δέωνται, φίλους ούχ εύρίσκον-


τας.

7. Λέγει σοφός τις ότι, εί ξένος κελεύοι τον ξενίζοντα παρατιθέναι ίχθΰν,
άτοπον άν δόξειεν.

8. Η γούμαι ούχ άμαρτάνειν άν τινα εί τον "Ομηρον λέγοι ζωγραφιάς (=


pittura) διδάσκαλον.

9. Οΐσθα, εί ή οργή σου κρατήσαι, τά πράγματα ούκ όρθώς άν γνούς.

262
Capitolo X X X Esercizio 6

10. Δήλον δτι, εί ό πόλεμος μή έγίγνετο, τετμημένην τήν χώραν ούκ άν


έωρώμεν.

11. Νόμισον ούκ άν εύτυχήσαι τότ’ εί μή δικαίως έπραξας.

12. ’Ίσμεν, εί ή ίππος τούς πολεμίους είς τροπήν μή κατέστησεν, τόν στρα­
τόν δλον άν διαφθαρέντα.

30.6. Queste frasi contengono dei periodi ipotetici indipendenti: leggile a voce
alta e traducile, poi riscrivile, facendole dipendere dai verbi di volta in volta indi-
cati.

1. Eí άνομβρία γίγνεται, ούδεν ό αγρός φέρει.

Λέγω

Νομίζω

Οΐδα

2. Έ άν οί πολΐται μή σωφρόνως βουλεύωνται, τόν κίνδυνον ούκ


άποφεύξεται ή πόλις.

263
Esercizio 6 Capitolo χ χ χ

Λέγω

Νομίζω

Οιδα

3. Εί εύδαίμονες οί θεοί μή εΐεν, θεοί ούκ άν εΐεν.

Λέγω

Νομίζω

Οιδα

4. Εί τή πόλει στράτευμα μή ήν, τούς πολεμίους άμύναι ούκ άν


έδυνάμεθα.

Λέγω

Νομίζω

Οιδα

264
Caj. itolo X X X Esercizi 7-8

30.7. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle della
colonna di sinistra.

αταξία I. Αί ένδεκα νήες τήν ύπεκφυγούσαι έδιώ-


βράχεα κοντο ύπό τών Πελοποννησίων.
επιστροφή 2. Είς τήν Ν αύπακτον καταφ υγούσαι α ί νήες
άντίπρψρος _ _ _ _ _ _ _ εΐχον ώς άμυνούμεναι.
απροσδόκητος 3. Οί δε Π ελοποννήσιοι ήγησάμενοι
μετέωρος νενϊκηκέναι.
υπόλοιπος 4. Ναύς μία τών Λευκαδίων έδιωξε τήν _ _ _ _ _ _ _
υπόσπονδος ναύν Αττικήν.
;καθίημι (aor.) 5. Ή Α ττικ ή ναύς περιπλεύσασα περί όλκάδα
όκέλλω _ _ _ _ _ _ _ _ (: έν τή θαλάττη) όρμούσαν ένέβαλε τή
παιανίζω Λευκαδία και κατέδυσεν.
ϊ; (imperf) 6. Τούτο δέ (: έξαίφνης) γενόμενον είς
άτάκτως φόβον κατέστησε τούς Πελοποννησίους.
οθενπερ 7. Τούτων __________ (: ούδενί κόσμφ) διωκόντων, τών
νεών τινες τάς κώπάς ώς τάς άλλάς
περιμενούσαι.
8. ’Ά λλ ά ς δέ τινας ναύς έλαθεν έγγύς παρόντα τά
• έκεισε ούν ___________ κα ί έστησαν.
9. Οί Πελοποννήσιοι διά τήν _________ πολύν χρόνον
ούχ ύπέμειναν, ά λ λ ’ έτράποντο είς Πάνορμον
_ _ _ _ _ _ _ _ (~ έξ ού) άνηγάγοντο.
10. Νΐκήσαντες οί Α θηναίοι τοΐς έναντίοις τούς νεκρούς
άπέδοσαν.

30.8. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí έποίησαν αί είκοσι νήες αί έπί τώ δεξιω κέρα τών Πελοποννησίων;

2. Τί ούν έποίησαν αί ’Α ττικαί νήες αί διωκόμεναι;

265
Esercizio 8 Capitolo χ χ χ

3. Διά τί έπαιάνιζον οί Πελοποννήσιοι;

4. Πώς ή υπόλοιπος ναΰς ή Α ττική κατέδυσε τήν Λευκαδίαν ναύν;

5. Τί έποίησαν α ί άλλαι νήες τών Πελοποννησίων είς φόβον καθεστη-


κυΐαι;

6. Τί τελευταίοι έποίησαν οί Πελοποννήσιοι έμπεσόντων τών Αθηναίων;

7. Πόσδς τών Πελοποννησίων ναύς έλαβον οί Αθηναίοι; Τίνας δε τών


σφετέρων άνείλοντο;

8. Τίς έγένετο ό Τίμοκράτης; Πώς δ’ άπέθανεν;

9. Τί οί Α θηναίοι άναχωρήσαντες άπέδοσαν τοΐς έναντίοις;

10. Διά τί καί οί Πελοποννήσιοι τροπαΐον έστησαν;

11. Τί τό τελευταΐον έποίησαν οί Πελοποννήσιοι;

266
Capitolo X X X Esercizio 9

■ Dopo le linee 90-143 della terza lettura

30.9. Dopo avere stucliato lep. 472-4 c/’Athénaze, leggi a voce alta e traduci que­
ste frasi, osservando in ispecie le protasi e le apodos i dei periodi ipotetici, i quali
dipendono qui tutti da tempi storici (tra parentesi trovi un altro modo possibile).

1. Έ λ εγε ό Δικαιόπολις ώς, ει έπάνεισι (έπανίοι) εις τόν αγρόν, εύρήσει


(εύρήσοι) αύτόν τετμημένον.

2. Έ φασαν οί γεωργοί χαλεπώς οϊσειν τόν πόλεμον, εί οί Λακεδαιμόνιοι


διατελούσι (διατελοΐεν) είς τήν Α ττικήν είσβαλόντες.

3. "Ηιδει ό Δικαιόπολις εαυτόν άναγκαζόμενον είς άστυ μεθίστασθαι, εί


μή άποθανειν ύπό τών πολεμίων βούλεται (βούλοιτο).

4, Ή πίστατο ό Δικαιόπολις δτι, έάν είσέλθη (εί είσέλθοι) είς τήν


παλαίστραν, εύρίσκει (εύρίσκοι) νέους πολλούς.

5. Έ φ η ό Δικαιόπολις π ά λ α ι τόν παΐδα τύπτεσθαι ύπό τού διδασκάλου,


έάν μέγα βοήση (εί βοήσειε).

6. Έώρα ό Δικαιόπολις τούς παΐδας αισχρά ποιούντας έάν κολάζη (εί


κολάζοι) μηδείς.

267
Esercizio 10 Capitolo χ χ χ

7. Έ λ εγε σοφός τις ώς, ει πόλει μηδείς νόμος καθεστήκοι, πολΐται ούκ άν
εΐεν.

8. Έ φη ό Σωκράτης μάλλον έλέσθαι άν άδικεισθαι, εί άναγκαΐον εϊη


άδικεΐν ή άδικεισθαι.

9. Ένεθυμούμεθα πάντες σε άνόητον άν όντα, εί βούλοιο τό μέλλον


προειπεΐν.

10. Εξηγείτο ό ναύτης δτι, εί Λευκαδία ναύς τις μή άπροσδοκήτως κατε-


δύθη, οί Α θηναίοι ούκ άν ώρμήσαντο.

11. Ένόμιζεν ό Τιμοκράτης τήν εαυτού ναύν ού καταδυθήναι άν, εί αύτός


μή δειλώς έπραξεν.

12. ’Ή ιδει ό ναύτης έαυτόν άν διαφθαρέντα, εί έζωγρήθη.

30.10. Queste frasi contengono dei periodi ipotetici indipendenti: leggile a voce
alta e traducile, poi riscrivile, facendole dipendere dai verbi di volta in volta indi-
cati.

1. El ό λύκος είς τό αύλιον είσήλθεν, πρόβατα έφαγεν.

268
Capitolo X X X

Έ λεγον

Ένόμιζον

’Ή ιδειν

2. Έάν ό θεός ίάσηται τούς οφθαλμούς, ό Φίλιππος χαίρων οικαδε


έπάνεισιν.

Έ λεγον

Ένόμιζον

’Ή ιδειν

3. Εϊ τίς μοι ού πεισθείη, αύτός όψόμενος ελθοι άν.

"Ελεγον

Ένόμιζον

Ή ιδειν

4. Εί οί πρόγονοι τούς βαρβάρους ούκ ένίκησαν, κατεδουλώθη άν ή


Ε λλά ς πάσα.

269
Esercizio 11 Capitolo χ χ χ

Έ λεγον

Ένόμιζον

Ή ιδειν

30.11. Dopo civere studiato, alie p. 474-6 d ’Athénaze, il duale, completa queste
frasi, aggiungendoci le terminazioni di questo terzo numero del greco.

1. "O τε Δ ικαιόπολις και ό Φ ίλιππος άμα τή έω τήν Επίδαυρον


κατελιπ_ κα ί έπορευσά όλην τήν ήμέραν.
2. Ό μεν παΐς τ__ όφθαλμ ένόσει, ό θεός δ’ αύτ__ ήκήσατο.
3. Τ δ’ όδοιπόρ__ (ό οδοιπόρος = il viandante) βαδίζω , τέλος δε
κάμνοντ παρά τήν οδόν άναπαύ
4. ’Αμφοτέρ πολλήν όδόν βαδιζόντ τ _ μεν π ό δ _ οίδεΐτον, τώ δε
σκέλει άλγε__ .
5. Καθημέν αύτ , δύο γυναίκες παρεβή μάλα σπευδούσ .
6. Ίδούσαι α ύ τ _ έβοησά <ΓΑρ’ ούκ έπίστα ληστάς τινας
ταύτη περιφοιτώντας; Ό ράτε οΰν μή καταληφθήσ Εϊθ’ έκείνων;
έκψύγο .»
7. Ό δε Δικαιόπολις· «'Ϋμΐν χάριν πολλήν άποδίδωμι, ώ γ υ ν α ΐκ · εί μή
γάρ τούτο ένουθετήσα με, μάλα έκινδυνεύομεν. ’Αλλ5 ήμΐν
δείξαι άν τήν όδόν τήν εις τό πλησιαίτατον άστυ;»
8. Ή δ’ έτέρα γυνή· «Τ όδ άς όράτε, ή μεν άγοι άν είς έκείν τώ δρεν:
ή δ' είς άστυ τι. Α γαθή τύχη πορεύσαι ,»
9. Κελεύσαντ αύτάς χαίρειν, τ όδοιπόρ (ό οδοιπόρος = il viandante)
ώρμησά___ ^

270
Capitolo X X X Esercizi 12-13

30.12. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

ακροατής 1. Ούκ ήδει ό Δικαιόπολις περί _ _ _ _ _ _ _ _ έριζοίτην τώ


ασμα μειρακίω.
γεωμετρία 2. ΊΕφαίνοντο περί _____ έρίζοντες, τοΐν γάρ
έγκλισις χειροΐν έμίμούντο _ _ _ _ _ _ _ τινάς.
μανία 3. Τών παρόντων τις εΐπεν ότι _____ _ φιλοσοφούν-
μηρός τε.
άδολεσχέω 4. Τον Δικαιοπόλιδα ούκ έλαθε τοιαύτη _ _ _ _ _ _ _ έκ
(duale) τού πολέμου τή πόλει γεγονυΐα.
οτου 5. Αύτού μειράκιου όντος, οί παΐδες τά _ _ _ _ _ _ και
τήν άρμονίάν προεμάνθανον.
6. Εί δέ τις τών μειράκιων τώ _________ μή συνέχοι,
έζημιούτο ύπό τού διδασκάλου.
7. Τώ μειρακίω σϊγήσαντε _ _ ________ _ _ έγενέσθην τού
Δικαιοπόλιδος καί τού Πολεμάρχου διαλεγομένων.

30.13. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Ποιους τούς σφών άγρούς οί αύτουργοί καθ’ έκαστον έτος ηύρισκον;

2. Πώς έφερον τον πόλεμον; Διά τί;

3. Τίνας έτυχεν εύρίσκων ό Δικαιόπολις έν τή τού Διονυσίου παιδοτρίβου


παλαίστρα;

4. Περί δτου έφαίνοντο έρίζειν τώ μειρακίω;

271
Esercizio 14 Capitolo X X X

5. Tí τών παρόντων τι vi έδόκει ποιεΐν;

6. Τί τώ Δικαιοπόλιδι έφαίνετο αίτιον όν τής παρούσης μανίας τή πόλει;

7. Τοΰ Δικαιοπόλιδος μειράκιου όντος, τί τοΐς παισιν ούκ έξήν;

8. Τί ούτοι προεμάνθανον;

9. Τί ποιών παΐς έτύπτετο ύπό τοΰ διδασκάλου;

10. Τί τελευταίοι έποίησαν οί παΐδες παυσάμενοι έρίζοντες;

■ Dopo le linee 144-239 della terza lettura

30.14. Dopo avere studiato le p. 476-7 d ’Athénaze, trasforma queste frasi in


modo da usar gli aggettivi verbali ( t’é di volta in volta indicato quale costruzio-
ne usare; ricorda che in quella impersonale l ’aggettivo puo esser messo anche nel
plurale).

1. Δει τούς γονέας τΐμάσθαι ύπό τών υιών.


Costruzione personale:

Costruzione impersonale:

272
Capitolo X X X Esercizio 14

2. Δει τάς ήδονάς τάς μετά τούς πόνους διώκεσθαι, ά λλ’ ού τάς προ τών
πόνων.
Costmzione impersonale:

3. Δει τά σώματα άσκεΐν.


Costmzione personale:

Costruzione impersonale:

4. Χρή τούς πολϊτβς είς εκκλησίαν καλεισθαι'.


Costruzione personale:

Costruzione impersonale:

5, Δει τοΐς νόμοις καί τοΐς άρχουσι πείθεσθαι.


Costruzione impersonale:

6. Έ δει τον Δικαιοπόλιδα κ α τα -λ ιπ εΐν2 τον κλήρον.


Costruzione impersonale:

7. Δει άγαθούς φίλους ζητεΐν.


Costruzione personale:

8. Ούδαμώς δει τούς χρηστούς τρόπους μέμφεσθαι.


Costruzione impersonale:

1 L’agg. verb. deriva dal t. ν. κ λ η -,


2 L’agg. verb. deriva dal t. ν. λ ε ιπ -.

273
Esercizio 15 Capitolo χ χ χ

9. Δει αίρεΐσθαι1 τό άδικεΐσθαι μάλλον ή τό άδικεΐν.


Costmzione impersonale:

10. Χρή ύπό τών πολιτών τήν ακολασίαν άπαλλάττεσθαι τής πόλεως.
Costmzione impersonale:

11. Δεΐ τούς αγαθούς μίμηθήναι.


Costruzione personale:

Costruzione impersonale:

12. Δεΐ τόν αγαθόν άνδρα περί τών μετά τόν θάνατον εΰ ελπίζει ν.
Costruzione impersonale:

30.15. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

ακολασία 1. Τή π ό λ ε ι___________(<-> σωφροσύνη) γέγονεν έκ του


αναίδεια πολέμου.
αναρχία 2. Ό έν Ά θήναις δήμος ___________ (: άνευ φόβου)
άσωτία δύναται ζήν, ού φοβούμενος μή τις ούδεν τών σφών
κέρδος _ _ _ _ _ _ _ ούδε τέμνη.
μεγαλοπρέπεια 3. Όπόσοις τρίβουσι βίον γεωργικόν μέγισ-
(τό) συμφέρον τόν έστι ή ειρήνη.
σύνταξις 4. Οί ρήτορες ούδεν άλλο δύνανται ή ___________ συμ-
άγραφος βουλεύοντες τόν πόλεμον.
δημηγορέω 5. Ό πόταν βουληθώσι πόλεμον πρός τινας έξενεγκεΐν,
εθίζομαι λέγουσιν δτι εκείνοι __________ ήμών, ούδε χρή;
έμπίμπρημι πλεΐν τούς μή τάς ήμΐν έθέλοντας
θωπεύω ύποτελεΐν.

3 L’agg. verb. deriva dal t. ν. α ίρ ε -, senz’allungamento deiía vocale finale.

274
Capitolo X X X Esercizio 16

καταγελάω 6. Τό μεν γενναίως πράττει ν καλείται, τό δε


(+ gen.) τά εαυτού άπολλύναι
καταχαρίζομαι 7. Οί ρήτορες ώς τάς τών νέων ψ ϋ χ ά ς , ύβριν
φενακίζω και άσωτίαν καί __________ κατήγαγον.
άδεώς 8. Οί δε τήν μέν ύβριν εύπαιδευσίάν καλούσιν, τήν δ’
ελευθερίαν.
9. Οί μεν νυν πατέρες _ _ _ _ _ _ ού τιμάσθαι ύπό τών
υίών, οί δε διδάσκαλοι _____ _ τούς μαθητάς.
10. Οί νυν νέοι μόνον φροντίζουσιν δπως μηδείς νόμος
γεγραμμένος ή __________ σφίσι μηδαμή δεσπότης
έσται.
11. Ό Δικαιόπολις μέλλει έν τή ύστεραία εκκλησία
πειράσθαι είπεΐν τό τή πόλει ____
12. Οί Α θηναίοι έθέλουσιν άκούειν τών ρητόρων πρός
ηδονήν ______ __ (parí.)

30.16. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino­
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

άσμα 1. 'Η τού λοιμού ά γγελία ένέπεσεν είς τον όχλον τών έν
πορθμός τω άστει όμού οίκούντων.
φήμη
ενάντιος
(τό) επιτήδειον
λεπτός 2. Τών νοσούντων τινες ού μόνον τών χειρών, άλλά καί
λοιπός τής διανοίας έστερούντο.
(τό) συμφέρον
δτου
άδολεσχέω
άμηχανέω 3. Διά τούτο περιέβαινον έν ταΐς όδοΐς λήθη ειλημμένοι.
άπαλλάττω
διαιτάομαι
έγκατασκήπτω 4. Τών νόμων κ α ί άγαθώ ν τροπών κ α τεφρονουν
έπιτίθεμαι άπορούντες τών άνα γκα ίων.
έμπίμπρημι
καλινδέομαι
κάμνω

275
Esercizio 16 Capitolo χ χ χ

καταχαρίζομαι 5. 'Ο ναύαρχος ούκ έβούλετο προσβαλεΐν προς τάς τών


κελεύω Πελοποννησίων τριήρεις έν τοΐς στενοΐς.
όλιγωρέω
στερίσκω
συνέχω
έν χρώ 6. Αί ήμέτεραι νήες κούφαι ήσαν και έγγύς αεί παρέ­
πλευσαν.

7. Προεΐπεν ό στρατηγός ότι δέοι τών πεζών τούς περι-


λοίπους τό αριστερόν κέρας τό τών πολεμίων
εΐργειν.

8. Ό άνήρ έπύθετο τών παρόντων περί ούτινος οί


έρίζοντες φλυαροΐεν.

9. Ούτος ό παΐς ούκ έπελάθετο τών ωδών τε και τών


παλαιών ποιημάτων.

10. Κλεΐσον τώ μηρώ, ώ παΐ.

11. Πολλάκις οί ρήτορες θωπεύοντες τούς πολιτάς ού τό


ώφέλιμον άλλά τό τερπνόν τή πόλει συμβουλεύου-
σιν.

276
Capitolo X X X Esercizio 17

12. Πατήρ τις όργιζόμενος σοφιστή τινι, δς τόν παΐδα


διέφθειρεν, έκαυσε τόν οικον αύτοΰ.

30.17. Rispondi per iscritto in greco, con una frase infera, a queste domande.

1. ^Αρα oi πρεσβύτατοι τΐμώνται τούς καθεστώτας νόμους;

2. Τίνα κακά έκτος καί εντός πάσχει ή πόλις;

3. Πώς έδύναντο άν οί Α θηναίοι κακώς μέν ποιεΐν, ούδεν δέ πάσχειν;

4. Διά τί ό δήμος έθέλει τόν πόλεμον ποιεΐν;

5. Τί πάσχουσιν οί γεωργοί έκ τού πολέμου;

6. Τί, ώς τώ Δικαιοπόλιδι δοκεΐ, ποιεΐν δύνανται οί ρήτορες;

7. Τί λέγουσιν ούτοι όπόταν βουληθώσι πόλεμον πρός τινας έξενεγκεΐν;

8. Τί δέ κατήγαγον βουλόμενοι τούς νέους καταχαρίζεσθαι;

277
Esercizio 17 Capitolo X X X

9. Tí ποιεΐν εθίζονται oí νυν πατέρες και οί διδάσκαλοι;

10. Τί μέλλει ποιήσειν έν τή έκκλησία ό Δικαιόπολις;

11. Μή ϊσασιν οί Α θηναίοι τί πρακτέον έστίν;

12. Περί τίνος δημηγορούντων τών ρητόρων έθέλουσιν άκούειν;

13. Ποΐ νυν άμφοτέροιν (τώ τε Δικαιοπόλιδι καί τώ Πολεμάρχφ) βαδιστέα


έστίν;

278
Capitolo X X X I Esercizio 1

Capitolo XXXI

ΑΧΑΡΝΗΣ

Dopo la prima lettura (linee 1-26)

31.1. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

ξύλον 1. Έν τφ βίφ ό Δικαιόπολις ήσθη μεν


προεδρία _________ δ’ έλϋπήθη.
σχοινίον 2. Ούδεπώποτε δ’ _______ (= έλυπήθη) ώσπερ έν τφ
άθρόος παρόντι.
βαιός 3. Καίπερ έκκλησίας πάντως _ _ _ _ _ _ γιγνομενης, η
κύριος Πνύξ εωθινή έρημός έστιν.
μεσημβρινός 4. Οϊ διέτρΐβον λαλούντες ώθούντο τινι
πρώτιστος μεμιλτωμένω.
ψαμμακοσιο- 5. Ούπω πάρεισιν οί πρυτάνεις, ά λλ’ όταν _ _ _ _ _ _ _ _
γάργαροι (<-» έν καιρω) άφίκωνται _______ (= ο%λω)
λοιδορέω άλλήλοις ___________ ϊνα έν τω πρώτφ _________
όδυνάομαι καθίζωνται.
παρατίλλομαι 6. (= έπειτα) ούδεϊς τών πρυτάνεων
πέρδομαι όπως ή ειρήνη έσται.
προτιμάω 7. Ό δε Δικαιόπολις ούκ άωρίαν, άλλά _ _ _ _ _ _ _
σκορδινάομαι ένόστησεν.
στένω 8. Μόνος ών ___________ (= στενάζει) καί άγνοών τί
στυγέω ποιή και ( - άφαιρει τάς
χάσκω (perf.) τρίχας)· άτε ούδενός άκούων, καί
ώστίζω (fut.) ___________ (<-> ήσυχος μένει).
άωρίαν 9. Έπιθΰμών τού άγρού το αστυ.
εΐτα 10. Μέλλει δ’ άτεχνώς __ και υποκρουειν τους
ρήτορας.
11. Τέλος δε _ _ ___________
_ _ _ _ αφικνουνται οι πρύτανεις οι,
ώσπερ προείρηκεν ό Δικαιόπολις, ώστίζονται είς τήν

279
Esercizi 2-3 Capitolo X X X I

31.2. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Ά ρ α χαίρει ό Δικαιόπολις;

2. Ά ρ α πάντες ήκουσιν είς τήν έκκλησίαν;

3. Τί ποιήσουσιν όταν άφίκωνται οί πρυτάνεις;

4. Τί ποιεΐ μόνος ών ό Δικαιόπολις;

5. Τί μέλλει ποιήσειν έάν περί τής ειρήνης μή λέγηται;

6. Τί δε ποιοΰσιν οί πρυτάνεις άφικνούμενοι;

Dopo la seconda lettura (linee 27-83)

31.3. Inserisci in queste frasi le parole o locuzioni appropriate, scegliendole tra


quelle della colonna di sinistra.

αγχόνη 1. Ό κήρυξ καλεΐ είς τό _______ τούς διατρίβοντας.


άλαζών 2. Ειρήνης οΰσης οί πολΐται _____ _____ τάς ασπίδας.
άπόπατος 3. Τώ Δικαιοπόλιδι δοκεΐ τούς πρυτάνεις δεΐν περί
κάθαρμα ειρήνης .
κατάγελως 4. Οί τού βασιλέως πρέσβεις φαίνονται ___________ διά
κρίβανος τάς έσθήτας ποικίλας.
πλάτις 5. Ό Δικαιόπολις αύτοΐς _ _ _ _ _ _ καί τοΐς άλαζο-
ταώς νεύμασιν αυτών.
φέναξ 6. Οί Αθηναίοι έπεμψαν πρέσβεις _ _ _ _ _ _ (= είς)
χρϋσίον τόν μέγαν βασιλέα.
χρϋσίς 7. Οί πρέσβεις έπιον _ _ _ _ _ _ _ _ (= άναγκασθέντες) ο ί ­
άκρατος νον ού μεθ’ ύδατος ά λλ’ .

280
Capitolo X XX I Esercizio 4

κρϊβανίτης 8. Τον οΐνον έπίνον έξ έκπωμάτων και έκ


πανσέληνος
τριπλάσιος 9. Ό Δικαιόπολις αισθάνεται τον τον των
ύάλινος πρέσβεων.
άττα 10. Οί πρέσβεις τον βασιλέα ούχ ηύρον, ά λλ’ ώχετο
άχθομαι κενωσόμενος τήν γαστέρα εις ___________ .
κρεμάννΰμι 11. Μέχρι τής _ _ _ _ _ _ ό βασιλεύς τήν γαστέρα
πρυτανεύω έκενώσατο.
ώς 12. Τοΐς έξ Αθηνών πρέσβεσιν δλους έκ _ _ _ _ _ _ _ _ βούς
προς βίαν παρέθεσαν.
13. Ά π ισ το ν τώ Δικαιοπόλιδι δοκούσι β ό ε ς______ .
14. Κ αί όρνίν _______ Κλεωνύμου, ω όνομα
__________ ήν, έφαγον έν τοΐς βασιλείοις οί πρέσ­
βεις.
15. Ό πρύτανις κελεύει τον Ψευδαρτάβαν φράσαι
___________ (= άτινα) ό βασιλεύς έπεμψε λέξοντα
αύτόν.
16. Λέγει ώς ό βασιλεύς μ έ λ λ ε ι______ _ πεμψειν.
17. Τώ Δικαιοπόλιδι ό π ρ έσ β υ ς_______ δοκεΐ εΐναι.
18. Η γ ε ίτ α ι τον βασιλέω ς οφθαλμόν άξιον τής
_ _ _ _ _ _ εΐναι.
19. Τέλος δέ τον Άμφίθεον κελεύει έαυτώ μόνω καί
παιδίοις καί ___________ σπονδάς ποιήσαι προς
Λακεδαιμονίους.

31.4. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

. Tí oí θεοί έπέτρεψαν τφ Άμφιθέφ;

2. Διά τί ό κήρυξ κελεύει τούς τοξότας άπαγαγεΐν τον Άμφίθεον;

3. Διά τί ό Δικαιόπολις άχθεται τοΐς πρέσβεσιν;

4. Τίνα μισθόν λαβόντες οί πρέσβεις ώρμησαν ώς τον μέγαν βασιλέα;

281
Esercizio 5 Capitolo X X X I

5. Ποιον και έκ τίνων τόν οΐνον έπιον παρά τώ βασιλεΐ;

6. Ποΐ οίχόμενον καί τί ποιήσοντα τόν βασιλέα ούχ ηΰρον;

7. Τί αύτοΐς παρέθεσαν φαγεΐν;

8. ^Αρ’ αληθώς ό πρέσβυς τοΐς έκκλησιασταΐς λέγει τά τού Ψευδαρτάβου


είρημένα;

9. Τίνος άξιος ό τού βασιλέως οφθαλμός τώ Δικαιοπόλιδι δοκεΐ;

10. Τί τέλος ό Δικαιόπολις κελεύει τόν Άμφίθεον ποιήσαι;

Dopo la terza lettura (linee 84-111)

31.5. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegliendole tra quelle della
colonna di sinistra.

άμβροσία 1. Οί Ά χαρνής _ _ _ _ _ _ _ _ γέροντές είσιν, _ _ _ _ _ _ _ _


γεύμα ώσπερ έκ τού ξύλου τού τής δρυός.
νέκταρ 2. Οί δ5 _______ (= χαλεποί) Μ αραθωνομάχαι είσίν,
παρασκευή (< σφένδαμνος, -ου, ή, «ácero»),
πίττα 3.Ό ύτοι ήγούνται τόν Άμφίθεον είν α ι άτε
τρίβων τάς σπονδάς φέροντα καί λίθους συνειλόχασιν είς
άτεράμων τούς _______ ,
δεκέτης 4. 'Ο Άμφίθεος παρέχει γεύσασθαι τώ Δικαιοπόλιδι
μιαρός (sup.) τρία _______ , τό μέν πρώτον έστι σπονδαί
οξύς (sup.) , τό δέ δεύτερον σπονδαί ____ , τό
πεντέτης δέ τρίτον σπονδαί ________ ___.
πρίνινος

282
Capitolo X X X I Esercizio 6

στιπτός j 5. Τω Δικοαοπόλιδι γευσαμένφ ούκ άρέσκει ό οΐνος ό


σφενδάμνινος τών πεντετών σπονδών, ώς δζων _ _ _ _ _ _ _ _ τε και
τριακοντούτις νεών.
σπένδομαι 6. Ούδ’ ό τών δεκετών οΐνος άρέσκει αύτώ, ώς
(part.) _ _ _ _ 0 μάλιστα) δζων πρέσβεων εις τάς
πόλεις.
7. Ά λ λ ’ ό τών τριάκοντουτίδων οΐνος ήδιστα δζει
_ _ _ _ _ _ _ _ κα* _________ κα^ τΦ στόματι λέγει
βαίνειν οπή άν έθέλη.
8. Τούτφ τώ οΐνφ ό Δικαιόπολις χαίρειν
πολλά κελεύει τούς Άχαρνέ&ς.

31.6. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Τίνας τρέχων φεύγει ό Άμφίθεος;

2. Τί ούτοι αύτόν διώκουσιν;

3. Τί ήνεγκεν ό Άμφίθεος άπο τών Λακεδαιμονίων;

4. Διά τί τώ Δικαιοπόλιδι ούκ άρέσκει ούτε τό πρώτον γεύμα ούτε τό δεύ ­


τερον;

5. Τίνος δζει ό οΐνος ό τριακοντούτις;

6. Τί ούν μέλλει ποιήσειν ό Δικαιόπολις;

283
Esercizi 7-8 Capitolo X X X I

■ Dopo la quarta lettura (linee 112-154)

31.7. Inserisci in queste frasi le parole appropriate, scegUendole tra quelle della
colonna di sinistra.

έλατήρ 1. Βούλεται ό χορός (= δεικνύναι) έαυτώ


έτνήρυσις τινα δποι οιχεται _ (: άποβάς) ό Άμφίθεος.
κανηφόρος 2. Ό Δικαιόπολις προϊέναι κελεύει τήν _ _ _ _ _ _ _ _ και
κραιπάλη τον Ξανθίάν ορθόν στήσαι τον ___________ .
τέγος 3. Ή θυγάτηρ τήν μητέρα α ιτεΐ τήν _ _ _ _ _ _ _ _ ινα τό
τρύβλιον έτνος καταχέη τού .
φαλλός 4. Εϊθ’ ό Διόνυσος (= ήδέως) δέξαιτο τήν
φέψαλος πομπήν καί τά κατ’ άγρούς Διονύσια _ _ _ _ _ _ _ (:
φαλλικός εύτυχία) γένοιτο.
φρούδος 5. Προβαίνει ούν ή θυγάτηρ βλέπουσα _ _ _ _ _ _ _ και
θυμβροφάγον φυλάττουσα μή τις _ _ _ _ _ _ _ τά χρυσία.
μηνύω 6· _ _ _ _ _ _ _ _ (= όπισθεν) τής κανηφόρου τώ δούλω
περιτρώγω φέρετον τον φαλλόν.
προσεΐπον Ή γυνή θεάται από του τον άνδρα
έξόπισθε προβαίνοντα καί τό _ άδοντα.
κεχαρισμένως 8. Έκτώ δ’ έτει ό Δικαιόπολις _ _ _ _ _ τον Φαλήτα
τυχηρώς έλθών άσμένως είς τον δήμον.
9. Εύχεται τον Φαλήτα συμπιειν αύτοΐς- ούτως ούν έκ
τής _ _ _ _ _ _ _ έπανελθών ροφήσεται τό τής ειρήνης

10. Έάν ταύτα γένηται, έν τώ ή ασπις


κρεμήσεται.

31.8. Sinonimi.
Riscrivi le frasi che seguono, sostituendo le parole sottolineate coi loro sino­
nimi, che trovi nella colonna di sinistra.

πλάτις 1. Έν τώ βίφ ολίγα έστί οΐς οί άνθρωποι ήδονται,


τρύβλιον πλεΐστα δέ οΐς λυπούνται.
χρϋσίον
άτεράμων
βαιός
μηνύω

284
Capitolo XXXI__ Esercizio 8

όδυνάομαι 2. Ούδέποτε οί πρυτάνεις έν καιρώ άφικνούνται, άλλ’


πάρα (!) άεί παρά καιρόν.
πατάσσω
προσεΐπον
ροφέω
στένω 3. Έν τή έκκλησία πάρεστι ό τού βασιλέως οφθαλμός.
στυγέω
υποκρούω
ώστίζω
άωρίαν 4. Ό ληστής πρώτον μέν έπαισε τόν οδοιπόρον, έπειτα
εΐτα δέ έστέρισεν αύτόν τών χρυσών.
κεχαρισμένως
δπη
ούδεπώποτε
5. Ό άγγελος τήν νίκην άγγέλλων άσμένως έδέξατο
δποι άφίκοιτο.

6. Μή ύπολάβετε τούς ρήτορας, ώ άνδρες.

7. Ό άνήρ έφαίνετο τήν γυναίκα μισών έπει ούδεπώπο­


τε αύτήν εύμενώς έκάλεσεν.

8- Ή γυ νή γνούσα τόν έαυτής άνδρα νοσούντα έλεεινώς


έστένα£εν.

9. Ήδέως ή κόρη έλεγε προς τόν νεανίαν καίπερ έαυτή


χαλεπόν γεγενημένον.

285
Esercizi 9-10 Capitolo X X X I

10. Π άντες είς τό θέατρον εισερχόμενοι ωθούντο


άλλήλοις ώς φθάνωσι έν πρώτοις θράνοις καθήμενοι.

11. Οί έν συμποσίω (= simposio) καταπΐνουσιν οίνον άμα


ΰδατι έκ μεγάλων έκπωμάτων.

31.9. Contrari.
Completa queste frasi, aggiungendoci i contrari delle parole sottolineate che
so no richiesti dal senso (li trovi nella colonna di sinistra).

άναίδεια Βουλόμενος είς τήν άγοράν ίέναι ό γεωργός τώ μεν


άναρχίά βόε ήλασεν, τήν δε άμαξαν καί τον
κέρδος ίππον εςω ηγαγεν.
μανία Ε ναλλάξ οί έρέται τήν ναΰν έλαύνοντες α ίρουσι τάς
μιαρός κώπας καί .
καθίημι Εϊθ’ οί θεοί τήν σωφροσύνην διδοΐεν τοΐς θνητοΐς καί
άτεχνώς τήν άπαλλάττοιεν.
εϊσω Οί πένητες οΐς πολύ ούκ έστιν ούδε
δαπάνην πολλήν ποιούνται.
_ _ _ _ _ _ _ _ έστι τοΐς κακοΐς άνθρώποις, αισχύνη δε
τοΐς άγαθοΐς.
Τή μεν _ _ _ _ _ _ _ _ χρήται τά άφρονα ζώα, τοΐς δε
νόμοις οί άνθρωποι.
Τήν μεν τής έαυτού πόλεως γλώτταν πας τις
λέγει, τήν δε τών άλλων χ αλεπώς.
Θυσίας ποιεΐσθαι ούκ έξήν τοΐς ___ _ , άλλά
τοΐς καθαροΐς.

31.10. Rispondi per iscritto in greco, con una frase intera, a queste domande.

1. Tí μαθεΐν βούλεται ό χορός, καί τίνος ένεκα;

286
Capitolo X X X I _ Esercizio 10

2. Τίς εύφημεΐν κελεύει; Διά τί;

3. Τί ό Δικαιόπολις κελεύει τήν μεν κανηφόρον ποιήσαι; τί δε τόν


Ξανθίάν; τί δε τήν θυγατέρα;

4. Τί έπειτα εύχεται τώ Διονύσω;

5. Πώς τέλος άγουσι τήν πομπήν;

6. Τί γενήσεται έάν ό Φαλής συμπίη αύτοίς;

287
Questo volume, quando sia sprovvisto del triangolino affianco, é da
considerarsi copia di saggio e campione gratuito fuori commercio, e
perció non puo esser venduto, né ceduto ad alcun altro titolo, ai sensi
dell’art. 17, comma 2o, della legge 633 del 1941. Esso é inoltre esente
da IVA (d. p. r. 26 ottobre 1972, n. 633, art. 2, lett. d) e dall’obbligo della
bolla d ’accompagnamento (d. p. r. 6 ottobre 1978, n. 627, art. 4, n. 6).

ATHENAZE

ATHENAZE

Μελετήματα

ATHENAZE

Μελετήματα

€ 12,80

You might also like