Κορωνοκενά. . .
aftermathsgr.wordpress.com
20 Σεπτεμβρίου 2020
1 Θεωρία
1.1 Πολυώνυμα
Πριν πιάσουμε τις ασκήσεις, ας ϑυμηθούμε τους
βασικούς ορισμούς για τα πολυώνυμα και τις ι-
διότητές τους.
Ορισμός 1 (Μονώνυμο)
Μία παράσταση της μορφής axk , όπου το a είναι
ένας πραγματικός αριθμός, το x είναι μία μετα-
βλητή και το k είναι ένας μη αρνητικός ακέραιος
(k ∈ {0, 1, 2, . . .}), ϑα λέγεται μονώνυμο μίας με-
ταβλητής (της x). Αν a 6= 0, τότε ϑα λέμε ότι ο
βαθμός του μονωνύμου είναι ίσος με k, ενώ, αν
a = 0, ϑα λέμε ότι ο βαθμός του μονωνύμου δεν
ορίζεται.
Ορισμός 2 (Πολυώνυμο)
Θα ονομάζουμε πολυώνυμο μίας μεταβλητής κά-
ϑε παράσταση που μπορεί να γραφεί ως άθροι-
σμα μονωνύμων. Δηλαδή, η παράσταση p(x) εί-
ναι ένα πολυώνυμο αν υπάρχει ένας μη αρνη-
τικός ακέραιος k ∈ {0, 1, 2, . . .} και συντελεστές
a0 , a1 , . . . , ak ∈ R, τέτοιοι ώστε:
2
p(x) = a0 + a1 x + a2 x + . . . + ak x .k
Θα ονομάζουμε βαθμό του πολυωνύμου τον με- π(x) και υ(x) τέτοια ώστε:
γαλύτερο ακέραιο s, για τον οποίο ισχύει ότι
as 6= 0. Αν όλοι οι συντελεστές a0 , a1 , . . . , ak εί-
ναι ίσοι με μηδέν, τότε ο βαθμός του πολυωνύμου
δεν ορίζεται. Επίσης, ϑα λέμε ότι δύο πολυώνυ-
μα είναι ίσα αν και μόνον αν οι συντελεστές των
ομοβάθμιων όρων τους είναι ίσοι, δηλαδή, αν:
2 n
p(x) = a0 + a1 x + a2 x + . . . + an x ,
και:
q(x) = b0 + b1 x + b2 x2 + . . . + bm xm ,
τότε:
p(x) = q(x) ⇔ m = n και a0 = b0 , . . . , an = bn .
Δεχόμαστε, επίσης, χωρίς απόδειξη και το παρα-
κάτω ϑεώρημα: δηλαδή, το (x − ρ) είναι παράγοντας του p(x).
1
Θεώρημα 1 (Ταυτότητα Ευκλείδειας Διαίρεσης)
Για κάθε δύο πολυώνυμα, p(x) και q(x), υπάρ-
χουν δύο άλλα πολυώνυμα, π(x) και υ(x), τέτοια
ώστε:
1. p(x) = π(x)q(x) + υ(x),
2. υ(x) = 0 ή deg(υ(x)) < deg(q(x)).
´Εχουμε, επίσης, και το ακόλουθο:
Θεώρημα 2
´Ενα πολυώνυμο p(x) έχει ως παράγοντα το (x −
ρ) αν και μόνον αν το ρ είναι ρίζα του, δηλαδή
p(ρ) = 0.
Απόδειξη
(⇒) Υποθέτουμε πρώτα ότι το p(x) έχει το (x−ρ)
ως παράγοντα. Τότε, υπάρχει ένα πολυώνυμο
q(x) έτσι ώστε:
p(x) = (x − ρ)q(x).
Επομένως, έχουμε:
p(ρ) = (ρ − ρ)q(ρ) = 0,
άρα το ρ είναι ρίζα του p(x).
(⇐) Υποθέτουμε τώρα ότι p(ρ) = 0. Από την
ταυτότητα της Ευκλείδειας Διαίρεσης του p(x) με
το (x − ρ), έχουμε ότι υπάρχουν δύο πολυώνυμα
1. p(x) = π(x)(x − ρ) + υ(x),
2. είτε υ(x) = 0 είτε deg(υ(x)) < deg((x − ρ)) =
1.
Επομένως, αφού deg(υ(x)) < 1 ή υ(x) = 0, έ-
πεται ότι deg(υ(x)) = 0 ή υ(x) = 0, δηλαδή, σε
κάθε περίπτωση, υ(x) = c, για κάποιον σταθερό
αριθμό, c ∈ R. Επομένως:
p(x) = π(x)(x − ρ) + c.
Τώρα, αφού p(ρ) = 0, έπεται ότι:
:0
p(ρ) = 0 ⇔  − ρ) + c = 0 ⇔ c = 0.

π(ρ)(ρ
´Ετσι, έχουμε:
p(x) = π(x)(x − ρ),
Ας περάσουμε τώρα και σε μερικά παραδείγματα, = (x − 2)(x + 2)(x2 − 3x + 4) − 11(x − 2) − 6 =
για να μην χάνουμε τη φόρμα μας. = (x2 − 4(x2 − 3x + 4) − 11x + 22 − 6 =
Παράδειγμα 1 (Ο Ευκλείδειος Αλγόριθμος)
Να βρείτε το πηλίκο και το υπόλοιπο της διαί- = (x2 − 4)(x2 − 3x + 4) − 11x + 16.
ρεσης του πολυωνύμου p(x) = x4 − 3x3 + x με το
Παράδειγμα 2 (Πολυωνυμική εξίσωση)
πολυώνυμο x2 − 4.
Να λύσετε την εξίσωση:
Ακολουθούμε πιστά τον Ευκλείδειο Αλγόριθμο,
οπότε παίρνουμε (βλ. σχήμα 1): x4 − 3x3 + 2x = 0.

π(x) = x2 − 3x + 4 και υ(x) = −11x + 16.

Στόχος μας είναι παραγοντοποιήσουμε το πο-
λυώνυμο x4 − 3x3 + 2x σε γινόμενο πρωτοβάθμιων
και δευτεροβάθμιων παραγόντων1 . Αρχικά, βγά-
x4 − 3x3 + 0x2 + x + 0 x2 − 4 ζουμε ως κοινό παράγοντα το x:
− x4 + 4x2 x 2 − 3x + 4
p(x) = x (x3 − 3x2 + 2) .
− 3x3 + 4x2 + x | {z }
p(x)
+ 3x3 − 12x
2
+ 4x − 11x Στη συνέχεια, παρατηρούμε ότι p(1) = 0, επομέ-
− 4x2 + 16 νως το 1 είναι ρίζα του p, άρα το (x − 1) είναι
− 11x + 16 παράγοντάς του. Για να βρούμε την παραγοντο-
ποίηση, χρησιμοποιούμε το σχήμα Horner:

Σχήμα 1: Ο Ευκλείδειος Αλγόριθμος. 1 −3 0 2 ρ=1

1 −2 −2
Εναλλακτικά, μπορούμε να κάνουμε την πα- 1 −2 −2 0
ραπάνω διαίρεση χρησιμοποιώντας τι σχήμα
Horner, παρατηρώντας πρώτα ότι ο διαιρέτης, Επομένως:
x2 − 4, γράφεται ως (x − 2)(x + 2) . ´Ετσι, διαιρού-
με πρώτα τον διαρετέο, x4 − 3x3 + x με το x − 2, p(x) = (x − 1)(x2 − 2x − 2).
χρησιμοποιώντας το σχήμα Horner:
´Ετσι, η εξίσωση γράφεται ως:
1 −3 0 1 0 ρ=2
2 −2 −4 −6 x4 − 3x3 + 2x = 0 ⇔ x(x − 1)(x2 − 2x − 2) = 0 ⇔
1 −1 −2 −3 −6 ⇔ x = 0 ή x − 1 = 0 ή x2 − 2x − 2 = 0 ⇔
√ √
⇔ x = 0 ή x = 1 ή x = 1 + 3 ή x = 1 − 3.
Επομένως:

p(x) = (x − 2) (x3 − x2 − 2x − 3) −6. Παράδειγμα 3 (Πολυωνυμική ανίσωση)

| {z } Να λύσετε την ανίσωση:
q(x)
x2 − 4 x3 − 4x
Διαιρούμε τώρα το πηλίκο της διαίρεσης, q(x), με ≤ 2 .
1−x x − 3x + 2
τον άλλον παράγοντα του διαιρέτη, x + 2, οπότε:

1 −1 −2 −3 ρ = −2 Αρχικά, παίρνουμε τους απαραίτητους περιορι-

−2 6 −8 σμούς:
1 −3 4 −11 • 1 − x 6= 0 ⇔ x 6= 1.
Επομένως: • x2 − 3x + 2 6= 0. Επιλύουμε την εξίσωση:

q(x) = (x + 2)(x2 − 3x + 4) − 11. x 2 − 3x + 2 = 0 ⇔ . . . ⇔ x = 2 ή x = 1 ,

Επιστρέφοντας στο p(x), έχουμε: επομένως, x 6= 1 και x 6= 2.

p(x) = (x − 2)q(x) − 6 = 1
Αυτό μπορεί να γίνει πάντα, αν και δεν είναι πάντα εφι-
h i κτό να βρεθεί η παραγοντοποίηση αυτή γνωρίζοντας μόνον
= (x − 2) (x + 2)(x2 − 3x + 4) − 11 − 6 = τους συντελεστές του πολυωνύμου

2
Τώρα, επεξεργαζόμαστε την ανίσωση ως εξής: 1.2 Εκθετικές και λογαριθμικές συναρ-
τήσεις
x2 − 4 x3 − 4x
≤ 2 ⇔ 1.2.1 Εκθετικές συναρτήσεις
1−x x − 3x + 2
x2 − 4 x3 − 4x
⇔ − 2 ≤0⇔ Υπνεθυμίζουμε πρώτα τους ορισμούς των δυνά-
1−x x − 3x + 2
x2 − 4 x 3 − 4x μεων με ρητό εκθέτη, για να προχωρήσουμε, στη
⇔ − ≤0⇔ συνέχεια, στον ορισμό της εκθετικής συνάρτησης.
−(x − 1) (x − 1)(x − 2)
Ορισμός 3 (Θετικός εκθέτης — μη αρνητική βάση)
4 − x2 x3 − 4x Για κάθε a ∈ [0, +∞), µ ∈ N και ν ∈ N με µ, ν 6= 0
⇔ − ≤0⇔
(x − 1) (x − 1)(x − 2) ορίζουμε:
√
(4 − x2 )(x − 2) − (x3 − 4x) aµ/ν = aµ .
ν
⇔ ≤0⇔
(x − 1)(x − 2)
Ορισμός 4 (Πραγματικός εκθέτης — ϑετικός βά-
4x − 8 − x3 + 2x2 − x3 + 4x
⇔ ≤0⇔ ση)
(x − 1)(x − 2) Για κάθε a ∈ (0, +∞), µ ∈ Z και ν ∈ N με ν 6= 0
−2x3 + 2x2 + 8x − 8 ορίζουμε:
⇔ ≤0⇔ √
(x − 1)(x − 2) aµ/ν = aµ .
ν

⇔ (−2x3 + 2x2 + 8x − 8)(x − 1)(x − 2) ≤ 0.

| {z }
p(x) Προσέξτε ότι η ουσιαστικότερη διαφορά μεταξύ
των δύο ορισμών είναι ότι στην πρώτη περίπτω-
ση γίνεται λόγος για τον αριθμό:
Παρατηρούμε ότι το 1 είναι ρίζα του −2x3 +
√
2x2 + 8x − 8, επομένως, από του ακόλουθο σχήμα 0µ/ν =
ν
0µ = 0,
Horner:
−2 2 8 −8 ρ = 1 ενώ στη δεύτερη αυτό δεν επιτρέπεται, μιας και
−2 0 8 στην περίπτωση που ο εκθέτης είναι αρνητικός,
−2 0 8 0 ϑα είχαμε διαίρεση με το 0. Για παράδειγμα:

√
r r
3 1 1
0−2/3 =
3 3
έπεται ότι η ανισότητα γράφεται ως: 0−2 = = ,
02 0

(x − 1)(−2x2 + 8)(x − 1)(x − 2) ≤ 0 ⇔ που δεν έχει νόημα.

⇔ (x − 1)2 (−2x2 + 8)(x − 2) ≤ 0. Ως τώρα, έχουμε ορίσει το σύμβολο ax , με a > 0,

μόνον στην περίπτωση που ο x είναι ρητός, αλ-
λά, ως φυσικοί πλεονέκτες και άπληστοι, ϑα ϑέ-
Για το τριώνυμο −2x2 + 8, παρατηρούμε ότι οι ρί- λαμε να το ορίσουμε και για όλους τους άρρητους
ζες του είναι οι −2 και 2, επομένως, κατασκευά- αριθμούς x ∈ R. ´Ετσι, σκεφτόμαστε το εξής: Αν
ζουμε τον πίνακα προσήμου 1, λαμβάνοντας υπ¨ πάρουμε έναν άρρητο, π.χ. το π, τότε ξέρουμε ό-
όψιν και τους περιορισμούς x 6= 1 και x 6= 2. τι αυτό γράφεται σε δεκαδική μορφή με κάποιον
τρόπο. Στην περίπτωσή μας:

x −∞ −2 1 2 +∞ π = 3.141592653589793 . . . .
2
(x − 1) + + 0 + +
−2x2 + 8 − 0 + + 0 − Επομένως, μπορούμε να πούμε ότι, διαβάζοντας
x−2 − − − 0 − τους αριθμούς:
p(x) + − − +
3, 3.1, 3.14, 3.141, 3.1415, 3.14159, . . . ,

Πίνακας 1: Ο πίνακας προσήμου του p(x). «πλησιάζουμε» τον αριθμό π. Παρατηρούμε, ε-

πίσης, ότι όλοι οι παραπάνω αριθμοί μπορούν
Επομένως, οι λύσεις τις ανισότητας είναι οι: να γραφούν σαν δεκαδικά κλάσματα, όπως για
παράδειγμα:
3141
x ∈ [−2, 1) ∪ (1, 2). 3.141 = .
1000

3
´Ετσι, όλοι οι παραπάνω αριθμοί είναι ρητοί, ε- y
πομένως έχει νόημα να μιλήσουμε για τους αριθ-
μούς:
43 , 43.1 , 43.14 , 43.141 , 43.1415 , . . . ,

αφού 43.1415 = 431415/10000 κ.λπ.. Παρατηρούμε, 1

επίσης, ότι, όπως φαίνεται και στον πίνακα 2,
καθώς παίρνουμε όλο και περισσότερα δεκαδι-
κά ψηφία του π, φαίνεται το αποτέλεσμα που O x
παίρνουμε να προσεγγίζει κάποιον αριθμό μιας
και από ένα σημείο και μετά φαίνεται κάποια
από τα ψηφία να σταθεροποιούνται2 .
(αʹ) a > 1
≈π ≈ 4π y
3 64
3.1 73.51466
3.14 77.70575
3.141 77.81413
3.1415 77.86739 1

Πίνακας 2: Ο αριθμός 4π .
O x
Ανάλογα μπορούμε να εργαστούμε και για τους
υπόλοιπους αριθμούς3 ax , με a > 0 και x ∈ R.

Επίσης, για τους νέους αυτούς, πραγματικούς,

(βʹ) 0 < a < 1
εκθέτες ισχύουν οι συνήθεις ιδιότητες των εκθε-
τών, όπως φαίνεται στον πίνακα 3. Σχήμα 2: Η γραφική παράσταση της f(x) = ax .

ax+y = ax ay Διαδοχικά, έχουμε:

ax
ax−y = y
a 4x−4 = 64 ⇔
ax bx = (ab)x 4x :«1-1»
⇔ 4x−4 = 43 ⇐===⇒
(ax )y = axy .
⇔x−4=3⇔
⇔ x = 7.
Πίνακας 3: Οι ιδιότητες των εκθετικών.
Παράδειγμα 5 (Επίλυση ανσώσεων)
Τέλος, στο σχήμα 2 φαίνονται οι γραφικές παρα- Να λύσετε την ανίσωση:
στάσεις της συνάρτησης f(x) = ax , για τις διάφο-
ρες τιμές του4 0 < a 6= 1. 62x+4 < 36x+1 .
Ας δούμε τώρα και κάποια παραδείγματα, για να
ξεσκάσουμε.
Διαδοχικά, έχουμε:
Παράδειγμα 4 (Επίλυση εξισώσεων)
Να λύσετε την εξίσωση:
62x+4 < 363x+1 ⇔
4x−4 = 64. ⇔ 62x+4 < (62 )3x+1 ⇔
2 6x :↑
Μπορείτε να δοκιμάσετε να υπολογίσετε και άλλα ψη- ⇔ 62x+4 < 66x+2 ⇐=
=⇒
φία, πέρα από αυτά του πίνακα 2.
3
Και πού το ξέρουμε ότι ϑα δουλέψει αυτό για όλους ⇔ 2x + 4 < 6x + 2 ⇔
τους αριθμούς; ⇔ 4x > 2 ⇔
4
´Οπως έχουμε πει και στην τάξη, δε ϑα ασχοληθούμε με
την περίπτωση a = 1, γιατί είναι βαρετή (και, ίσως, γιατί 1
⇔x> .
δεν είναι «1-1»). 2

4
 y
loga (xy) = loga x + loga y
x 1
loga = loga x − loga y
y 1
O
loga xs = s loga x x

Πίνακας 4: Οι ιδιότητες των λογαρίθμων. y=x

loga x
1.2.2 Λογαριθμικές συναρτήσεις (αʹ) a > 1
y
Οι λογαριθμικές συναρτήσεις έρχονται να απα-
ντήσουν στην ερώτηση: 1
«Σε ποιον αριθμό πρέπει να υψώσω το 2 για O
να πάρω 5;»
1 x
Με άλλα λόγια, αναζητούμε μια λύση της εξίσω- loga x
σης: y=x
2x = 5.
Δεδομένου ότι η 2x είναι «1-1», η εξίσωση αυ- (βʹ) 0 < a < 1
τή έχει το πολύ μία λύση. Αν, προς το παρόν,
δεχθούμε ότι η εξίσωση έχει λύση5 , τότε, ϑα συμ- Σχήμα 3: Η γραφική παράσταση της f(x) =
βολίζουμε αυτήν τη λύση με log2 5. Γενικότερα, loga x.
έχουμε τον εξής ορισμό:
Ορισμός 5 (Λογαρίθμου) Τέλος, στο σχήμα 3 φαίνοναι οι γραφικές παρα-
Αν 0 < a 6= 1 και x > 0, τότε ορίζουμε ως λογά- στάσεις των λογαρίθμων σε σχέση με αυτές των
ριθμο του x με βάση a και τον συμβολίζουμε με αντίστοιχων εκθετικών συναρτήσεων.
loga x τον αριθμό εκείνο στον οποίο πρέπει να
υψώσουμε τον a ϑα πάρουμε x. Να αναφέρουμε και ότι ϑα χρησιμοποιούμε για
ευκολία τους συμβολισμούς ln x = loge x και
Προφανώς, από τον ορισμό του λογαρίθμου, ι- log x = log10 x.
σχύει η παρακάτω σχέση:
Χωρίς πολλές περιστροφές, περνάμε στα παρα-
loga x
a = x. δείγματα.
Παράδειγμα 6 (Επίλυση εξισώσεων)
´ μεσο είναι και το εξής6 :
Α
Να λύσετε την εξίσωση:
loga a = x,
x √
4x = 27.
αφού, ο αριθμός στον οποίο πρέπει να υψώσου-
με το a έτσι ώστε να πάρουμε ax είναι το x. Για τους υπολογισμούς σας, ϑεωρήστε δεδομένο
ότι ln 3 = 1.1 και ότι ln 2 = 0.69.
Από τις ιδιότητες των εκθετικών συναρτήσεων
μπορούμε να αποδείξουμε άμεσα τις ιδιότητες Διαδοχικά, έχουμε:
√ √
των λογαρίθμων που φαίνονται στον πίνακα 4 4x = 27 ⇔ x = log4 27.
(όπου x, y > 0, s ∈ R και 0 < a 6= 1).
´Ολη η «μαγκιά» εδώ είναι να εκφράσουμε το
Επίσης, ισχύει και ο εξής τύπος αλλαγής βάσης
αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας μόνο τον φυσικό
μεταξύ λογαρίθμων:
λογάριθμο του 2 (ln 2). Μετά από λίγη σκέψη,
logb x παρατηρούμε ότι:
loga x = .
logb a √ 1
log4 27 = log4 271/2 = log4 27 =
5
Πράγματι έχει, αλλά το γιατί έχει λύση, είναι μία άλλη 2
συζήτηση. 1 3 3
6 = log4 3 = log4 3.
Αν ϑεωρήσουμε τις συναρτήσεις f(x) = ax και g(x) = 2 2
loga x, τότε οι δύο αυτές σχέσει γράφονται ως f(g(x)) = x
και g(f(x)) = x, αντίστοιχα (κρατήστε αυτή τη σχέση για το Μια ανάσα πριν από τον τερματισμό, και το μό-
άμεσο μέλλον). νο που μας ενοχλεί είναι η βάση του λογαρίθμου,

5
που είναι 4 και όχι e. Εδώ έρχεται να μας βοη- είναι περίπου 2300173036.62. Επομένως, ο αριθ-
ϑήσει ο τύπος αλλαγής βάσης: μός μας είναι περίπου:

ln 3 ln 3 102300173036.62 ,
log4 3 = = =
ln 4 ln 22
ln 3 1.1 άρα, έχει περίπου 2300173036+1 ψηφία8 .
= = ≈
2 ln 2 2 · 0.69 Παράδειγμα 9 (Το μάτι του γερακιού)
≈ 0.8. Να λύσετε την εξίσωση:

´Ετσι, η λύση της εξίσωσης είναι ίση με: 2x + ln x = 2.

3
x= · 0.8 = 1.2. Θεωρούμε τη συνάρτηση f(x) = 2x + ln x, x > 0.
2
Θα δείξουμε πρώτα ότι η f είναι γνησίως αύξου-
Παράδειγμα 7 (Επίλυση ανισώσεων) σα. ´Εστω, λοιπόν, x1 , x2 ∈ (0, +∞) με x1 < x2 .
Να λύσετε την ανίσωση: Τότε:

e2x > 4. (1) x1 < x2 ⇐=

2x :↑
=⇒ 2x1 < 2x2
ln x:↑
Για τους υπολογισμούς σας, ϑεωρήστε δεδομένο (2) x1 < x2 ⇐=
=⇒ ln x1 < ln x2 .
ότι ln 2 = 0.69.
Προσθέτοντας κατά μέλη, έχουμε:
Διαδοχικά, έχουμε:
ln x:↑
2x1 + ln x1 < 2x2 + ln x2 ⇔ f(x1 ) < f(x2 ),
2x 2x
e > 4 ⇐=
=⇒ ln(e ) > ln 4 ⇔
⇔ 2x > ln 22 ⇔ 2x ≥ 2 ln 2 ⇔ x > 0.69. επομένως, η f είναι γνησίως αύξουσα στο
(0, +∞), επομένως είναι και «1-1».
Παράδειγμα 8 (Εκτιμήσεις) Στη συνέχεια, παρατηρούμε9 ότι f(1) = 21 + ln 1 =
Να βρείτε πόσα ψηφία έχει ο αριθμός: 2, επομένως, η δοσμένη εξίσωση γράφεται ως:
123456789123456789 . 2x + ln x = 2 ⇔ f(x) = f(1).

Πρώτη απάντηση: πολλά! Αλλά, επειδή δεν είναι ´Ομως, αφού η f είναι 1-1, έπεται ότι:
δεκτή ως απάντηση και ώριμη ως αντίδραση, ας
f:«1-1»
προσπαθήσουμε να δούμε τι γίνεται. Πάμε στην f(x) = f(1) ⇐==⇒ x = 1.
αριθμομηχανή και κάνουμε τις πράξεις μας και
λέει ότι δεν μπορεί να το υπολογίσει7 . Κι εμείς
τι ϑα κάνουμε; Ε, στο κεφάλαιο των λογαρίθ- 2 Ασκησούλες!
μων είμαστε, οπότε, κάπως ϑα τους μπλέξουμε
κι αυτούς εδώ μέσα. Ας ϑυμηθούμε ότι:
1. Να κάνετε τις παρακάτω διαιρέσεις και
x = 10log x . να γράψετε την ταυτότητα της Ευκλείδειας
Διαίρεσης:
Επομένως, μπορούμε να γράψουμε τον ζητούμενο
αριθμό να τον εκφράσουμε ως: (1) p(x) = x4 − 3x + 2
q(x) = x2 − 2x + 1
123456789 log 123456789123456789
123456789 = 10 .
(2) p(x) = x7 − 4x2 + x + 1
Αν παίξουμε λίγο με τον εκθέτη, παρατηρούμε q(x) = x + 5
ότι αυτός είναι ίσος με: (3) p(x) = x9 − x
123456789 log 123456789. q(x) = x4 + 2x − 2.

Με το φοβερό κομπιουτεράκι μας, μπορούμε τώ- 2. Να λύσετε τις εξισώσεις:

ρα να υπολογίσουμε αυτόν τον αριθμό, ο οποίος
(αʹ) x3 − 4x2 + x = 0,
7
Η αριθμομηχανή του υπολογιστή μου λέει Invalid in-
8
put, του κινητού λέει ∞, ενώ το παλιό κομπιουτεράκι του Γιατί προσθέσαμε ένα;
9
γραφείου με κοιτάζει σαν χάνος. . . Εξ ου και το όνομα «το μάτι του γερακιού».

6
 (βʹ) −8x3 + 13x − 5 = 0, 10. Χωρίς να χρησιμοποιήσετε κάποια οντότητα
που κάνει πράξεις πέρα από τον εαυτό σας
x3 − 3x − 4
(γʹ) = 2. και με δεδομένα μόνο ότι: (αʹ) ln 2 ≈ 0.69,
x2 − 1 (βʹ) ln 3 ≈ 1.01, (γʹ) ln 5 ≈ 1.61, να υπολογίσε-
3. Να λύσετε τις ανισώσεις: τε τους αριθμούς:
(αʹ) −4x3 + 6x2 + 2x > −4, • ln 4 + ln 9 + ln 25,
x2 + x x2 − 1 1 1 1
(βʹ) < , • ln − ln + ln ,
x−1 x 2 3 5
• ln 6 + ln 12 + ln 10,
3x2 1 3x − 1
(γʹ) + ≤ 2 .
x−2 x x − 2x • ln 60.
4. Να σχεδιάσετε τις γραφικές παραστάσεις 11. Με τις ίδιες υποθέσεις, να υπολογίσετε τους
των συναρτήσεων: αριθμούς:
(αʹ) f(x) = 3x , • ln 1.2 + ln 0.6,

(βʹ) g(x) = 0.17x , • ln 0.72,

2x + 1 • ln 0.024,
(γʹ) h(x) = .
2x
• ln 1.44.
5. Να μελετήσετε ως προς την μονοτονία τις
συναρτήσεις: 12. Να γράψετε τους αριθμούς σαν δυνάμεις του
e:
(αʹ) f(x) = 4x + 5x , √
• 2,
(βʹ) g(x) = −23x + log0.7 x, √ √
• 3 + 5,
2x + 4 √
(γʹ) h(x) = . • 2 2,
2x + 6
√ 0.5
6. Να λύσετε τις εξισώσεις: • 5 .

(αʹ) 4x = 16, Θα σας φανεί χρήσιμη η σχέση x = eln x .

(βʹ) 3x
2 +1
= 9x , 13. Δίνεται η συνάρτηση:

(γʹ) 8x + 4x + 2x = 3. ex
f(x) = .
ex + 1
7. Να λύσετε τις ανισώσεις:
2 +3
(αʹ) Να την μελετήσετε ως προς την μονο-
(αʹ) 3x > 92x , τονία.
3x − 9 (βʹ) Να λύσετε την εξίσωση:
(βʹ) > 1,
9x − 3
2 +2 2 +2
2x + 1 ex (e3x + 1) = e3x (ex + 1).
(γʹ) x > 2−x .
2 −1
8. Να λύσετε τις εξισώσεις: (γʹ) Να εξετάσετε για ποιες τιμές του y ∈ R
έχει λύση (ως προς x) η εξίσωση:
(αʹ) 2x + log(2x + 1) = 1,
f(x) = y.
(βʹ) x3 + ln x = 4 − 3x ,

(γʹ) log2 (2x + 1) = 1. Για όσες έχει, προσπαθήστε να τη βρεί-

τε.
9. Να λύσετε τις ανισώσεις:
14. Με δεδομένη την ανισότητα ex ≥ 1 + x, για
(αʹ) x + ex < e, κάθε x ∈ R, να αποδείξετε την ανισότητα:

(βʹ) ln(x + 2) + x ≤ −1, ln x ≤ x − 1, ∀x > 0.

ex +1 2
(γʹ) ln < ln .
ex +2 3