Nikotynizm czyli uzależnienie od nikotyny.

Nikotyna to substancja, która odpowiada za pobudzenie znajdujących się w mózgu receptorów

nikotynowych, które w konsekwencji uwalniają dopaminę, nazywaną także „hormonem
szczęścia”.Proces ten odbywa się bardzo szybko, dlatego też w krótkim czasie prowadzi do
uzależnienia.
Całe uzależnienie zmienia funkcjonowanie ośrodkowego układu centralnego, jest nawracające i
wymaga leczenia.

Objawy:
Specjalista stwierdza uzależnienie, jeśli w ciągu roku występują minimum 3 z poniższych objawów
nikotynizmu:
• konieczność palenia papierosów (przyjmowania nikotyny),
• brak kontroli nad nałogiem – nieumiejętność powstrzymania się od palenia, kontrolowania
liczby spalonych papierosów itp.,
• syndrom odstawienia – niepokój, rozdrażnienie po odstawieniu,
• stale rosnąca liczba wypalanych papierosów,
• zaniedbywanie innych przyjemności na rzecz palenia papierosów,
• palenie papierosów mimo świadomości ich szkodliwości dla zdrowia.

Należy podkreślić, że skutki nikotynizmu są negatywne dla zdrowia.

Przyjmowanie nikotyny prowadzi do zwiększenia ryzyka powstawania różnych chorób, a także
przyspiesza rozwój wielu schorzeń. Zalicza się do nich m.in. nowotwory płuc, jamy ustnej,
krtani, a także chorobę niedokrwienną serca, udar mózgu, gruźlicę, rozedmę płuc, chorobę
Buergera i chorobę naczyń obwodowych. Osoby uzależnione od nikotyny są dwukrotnie
bardziej narażone na choroby układu krążenia, a także trzykrotnie bardziej na nagły zgon.
Nikotynizm wpływa także negatywnie na organizm już podczas palenia papierosów. Po
dostarczeniu do organizmu nawet małej dawki nikotyny wzrasta ciśnienie tętnicze krwi,
zwiększa się częściowy skurcz naczyń, a także pojawia się tachykardia. Ponadto wzrasta
częstość i głębokość oddechów, a także aktywność jelit.
Przyczyny:
Nikotynizm to nałóg, na który mają wpływ czynniki, takie jak: wychowywanie wśród osób
palących, palący znajomi, a także czynniki genetyczne. Dotyczy najczęściej osób, które są
również uzależnione od innych substancji, np. alkoholu czy marihuany. Częściej występuje u osób
cierpiących na choroby psychiczne. Palenie papierosów to nałóg, w który można popaść bardzo
szybko, gdyż na początku nikotyna uwalnia dopaminę („hormon szczęścia”) i powoduje
poprawę samopoczucia. Czynność ta staje się przyjemnością, której palacz nie jest w stanie
sobie odmówić. Z czasem jednak brak możliwości zapalenia papierosa powoduje lęk i
rozdrażnienie, dlatego też liczba przyjmowanej do organizmu nikotyny zwiększa się.
Leczenie
Nałóg należy leczyć, dlatego też na początku warto udać się do specjalisty, który oceni stopień
uzależnienia. Może do tego celu skorzystać z testu Frägerstroma, według którego osoba wypalająca
powyżej 10 papierosów dziennie jest silnie uzależniona. W takich przypadkach, oprócz terapii
psychologicznej i poradnictwa, zaleca się zastosowanie farmakoterapii. Można np. skorzystać z
nikotynowej terapii zastępczej (NTZ), w której mniejsze dawki nikotyny dostępne są w postaci
tabletek, pastylek, gum do żucia, inhalatorów, systemów transdermalnych bądź sprayu do nosa.

Śmiertelna dawka to ok. 60 mg nikotyny. Jej przyjęcie prowadzi do porażenia autonomicznego

układu nerwowego, ośrodków rdzenia przedłużonego i nerwowych zakończeń ruchowych.