GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PROGRAM

PEMANTAPAN IBADAH MURID BERKEPERLUAN KHAS

UNIT PENGURUSAN PENDIDIKAN ISLAM DAN MORAL

BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
2017
 KANDUNGAN LATIHAN DALAM KUMPULAN
KEM TAHSIN IBADAT

Kandungan Halaman

1. Kem Bestari Solat 1 - 23

Pengenalan
Modul Latihan Dalam Kumpulan
Modul Aktiviti Luar
Lampiran- lampiran

2. Kem Tahsin Solat 24 - 41

Pengertian Bersuci daripada Najis
Pengertian Istinjak
Pengertian Mandi
Perkara Haram dilakukan semasa Hadas besar
Hikmah Mandi Wajib
Wuduk
Pengertian Wuduk
Perkara Wajib Wuduk
Perkara Sunat Wuduk
Amali Wuduk
Aktiviti Pengukuhan Wuduk
Solat Fardhu dan Solat Jumaat
Pengertian Solat
Syarat Wajib Solat
Syarat Sah Solat
Rukun Solat
Lafaz Niat Solat Fardhu
Amali Solat
Pengukuhan Amali Solat
 GARIS PANDUAN
PELAKSANAAN KEM BESTARI SOLAT
PENDIDIKAN KHAS
PERINGKAT KEBANGSAAN
1. PENDAHULUAN
Kertas cadangan ini dikemukakan oleh Unit Pendidikan Islam dan Moral, Bahagian Pendidikan Khas
untuk mendapat persetujuan melaksanakan Kem Bestari Solat j-QAF Pendidikan Khas peringkat
kebangsaan.

2. LATAR BELAKANG

2.1 Program j-QAF telah dilancarkan pada tahun 2005 di sekolah rendah Aliran Perdana. Kem
Bestari Solat merupakan sebahagian daripada program j-QAF yang wajib dilaksanakan di
sekolah yang terlibat dengan program ini.
2.2 Bagi Pendidikan Khas, Program j-QAF telah mula dirintis di 12 buah sekolah diseluruh
Malaysia pada Julai 2007 dan telah dilaksanakan di 196 buah sekolah Program Pendidikan
Khas Integrasi masalah pembelajaran di seluruh Malaysia dan 3 buah SKPK masalah
penglihatan. Ia telah melibatkan 4000 orang murid Pendidikan Khas.
2.3 Kem Bestari Solat telah menjadi satu program yang wajib dilaksanakan di sekolah-sekolah
Pendidikan khas dan di sekolah-sekolah PPKI yang menjalankan program j-QAF.
2.4 Program Kem Bestari Solat ini merupakan program tahunan yang telah dimasukkan
dalam takwim Bahagian Pendidikan Khas.

3. ISU-ISU
3.1 Kem Bestari solat di Aliran Perdana dilaksanakan di peringkat sekolah sebanyak 4 sesi.
3.2 Kem Bestari Solat bagi Pendidikan Khas akan diadakan diperingkat kebangsaan sebanyak
2 sesi.
3.3. Bagi Pendidikan Khas, Kem Bestari solat ini menjadi mata pelajaran dalam proses
pengajaran dan pembelajaran dalam kelas yang diubahsuai menjadi amali solat dalam
program j-QAF.

4. MATLAMAT
Menyelaraskan Modul Amali solat dalam proses pengajaran dan pembelajaran j-QAF di
Pendidikan Khas dan menyelaraskan setiap aktiviti yang dilaksankan dan Kem Bestari solat
samada peringkat sekolah dan negeri.

5. OBJEKTIF
5.1 Murid dapat dilatih beribadat secara latih tubi dalam masa yang panjang.
5.2 Murid-murid Pendidikan Khas akan mendapat latihan beribadat secara berjamaah dengan
lebih tepat.
5.3 Murid dapat melaksanakan semua perbuatan serta bacaan dalam solat mengikut kebolehan
kumpulan masing-masing.
5.4 Bagi menyelaras Modul Amali Solat dalam proses pengajaran dan pembelajaran j-QAF dan
Kem Bestari Solat pada setiap peringkat.
1
6. STRATEGI PELAKSANAAN
6.1 Menetapkan tempat dan masa pelaksanaan kem.
6.2 Menetapkan jadual aktiviti dan menentukan fasilitator yang terlibat.
6.3 Aktiviti yang dijalankan secara berkumpulan mengikut tahap keupayaan murid.
6.4 Aktiviti latihan berbentuk latih tubi dan tunjuk cara.
6.5 Setiap fasilitator akan mencatat pencapaaian murid dalam kumpulan mereka dengan
menggunakan borang penilaian yang disediakan.
6.6 Murid yang mengikuti kem ini akan diberi rekod pencapaian ibadat mereka sebelum dan
selepas latihan kem.

7. SASARAN
Setiap sekolah menghantar 3 murid j- QAF dan seorang guru j-QAF. Di anggarkan 800 orang
murid j-QAF Pendidikan Khas Masalah Pembelajaran dan masalah penglihatan di 199 sekolah di
seluruh negara akan terlibat.

8. ANGGARAN KOS
Mengikut keperluan negeri penganjur

9. TARIKH
Mengikut zon yang ditetapkan

10. TEMPAT
Di cadangkan oleh JPN ( Tuan rumah)

11. CADANGAN PERASMI

Pengarah Bahagian Pendidikan Khas atau wakil ( ketetapan penganjur)

12. PENUTUP
Kem Bestari Solat merupakan sebahagian daripada usaha Kementerian Pelajaran Malaysia melalui
Progaram j-QAF, bagi melahirkan pembanguan modal insan yang seimbang. Program ini akan
banyak membantu murid-murid pendidikan khas melakukan ibadat dan membantu mengembangkan
potensi diri mereka.

Disediakan oleh :
Unit Pengurusan Pendidikan Islam dan Moral
Bahagian Pendidikan Khas
Kementerian Pelajaran Malaysia

2
JAWATAN KUASA PENGELOLA ( CADANGAN )

PENAUNG : PENGARAH BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS

PENASIHAT : TIMBALAN PENGARAH CAWANGAN PROGRAM

PENDIDIKAN KHAS KPM

PENGERUSI : PENGARAH JABATAN PELAJARAN NEGERI

TIM. PENGERUSI : TIM PENGARAH / KETUA SEKTOR PENDIDIKAN

SWASTA / PENDIDIKAN KHAS JPN NEGERI .

SETIAUSAHA : KETUA UNIT PENDIDIKAN KHAS NEGERI

BENDAHARI : PEGAWAI JPN NEGERI

AJK : PDD / PENGETUA / GURU BESAR

JAWATAN KUASA KECIL

1. JK Pendaftaran

2. JK Persiapan tempat

3. JK Fasilitator

4. JK Data / Maklumat pencapaian murid

5. JK Jamuan

6. JK Dokumentasi

7. JK Keselamatan murid

3
 MODUL LATIHAN DALAM KUMPULAN (LDK) KEM BESTARI SOLAT
PERINGKAT KEBANGSAAN

1. LDK 1

1. PENGENALAN/PENGERTIAN WUDUK

Dari segi bahasa ertinya bersih dan indah. Wuduk ialah membersihkan anggota wuduk
untuk menghilangkan hadas kecil dengan menggunakan air mutlak.

2. PERKARA WAJIB WUDUK ADA 6 PERKARA

1. Niat (Ketika memasuh muka)

ِ ‫صغَ ِر‬
‫هلل تَ َعالَى‬ ِ ‫ت رفْع الْح َد‬
ْ َ‫ث اْأل‬ َ َ َ ُ ْ‫نَ َوي‬
(Sahaja aku mengangkat hadas kecil kerana Allah ta’ala)
2. Membasuh muka.
3. Membasuh dua tangan hingga siku.
4. Menyapu sebahagian Kepala.
5. Membasuh kedua belah kaki.
6. Tertib.

3. PERKARA SUNAT WUDUK

1. Membaca Basmalah iaitu ( ‫ٱلرِح ْي ِم‬

َّ ‫ٱلر ْح َم ِن‬ ِ ‫) بِس ِم‬
َّ ‫اهلل‬ ْ
2. Membasuh tangan hingga pergelangan tangan
3. Berkumur
4. Memasukkan air ke dalam hidung
5. Menyapu seluruh kepala.
6. Membasuh telinga.
7. Mendahulukan yang kanan dari yang kiri.
8. Membasuh anggota wuduk sebanyak tiga kali.
9. Membaca doa selepas wuduk:

َّ ‫ك لَهُ َوأَ ْش َه ُد أ‬
،ُ‫َن ُم َح َّم ًدا َع ْب ُدهُ َوَر ُس ْولُه‬ َ ْ‫أَ ْش َه ُد أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهللُ َو ْح َدهُ الَ َش ِري‬
‫الصالِ ِح ْي َن‬
َّ ‫اد َك‬ ُ ‫اج َعلْنِى ِم ْن َع ْب‬ ِ
ْ ‫اج َعلْنِى م َن ال ُْمتَطَ ِّه ِريْ َن َو‬ َّ ‫اج َعلْنِى ِم َن الت‬
ْ ‫َّوابِْي َن َو‬ ْ ‫اَللَّ ُه َّم‬

4
2. LDK 2

Amali Wuduk

Melaksanakan amali solat secara latih tubi dari segi perbuatan dan bacaan secara individu

1. Membaca Basmalah iaitu ( ‫ٱلرِح ْي ِم‬

َّ ‫ٱلر ْح َم ِن‬ ِ ‫) بِس ِم‬
َّ ‫اهلل‬ ْ
2. Membasuh tangan hingga pergelangan tangan .

3. Berkumur

4. Memasukkan air ke dalam hidung

5. Niat (Ketika memasuh muka)

ِ ِ‫صغَر‬
‫هلل تَ َعالَى‬ ِ ‫ت رفْع الْح َد‬
ْ َ‫ث اْأل‬ َ َ َ ُ ْ‫نَ َوي‬
(Sahaja aku mengangkat hadas kecil kerana Allah ta’ala)
6. Membasuh muka.
7. Membasuh dua tangan hingga siku.
8. Menyapu sebahagian Kepala.
9.. Membasuh telinga.
10. Membasuh kedua belah kaki.
11. Tertib.
12. Membaca doa selepas wuduk:

َّ ‫ك لَهُ َوأَ ْش َه ُد أ‬
،ُ‫َن ُم َح َّم ًدا َع ْب ُدهُ َوَر ُس ْولُه‬ َ ْ‫أَ ْش َه ُد أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهللُ َو ْح َدهُ الَ َش ِري‬
‫الصالِ ِح ْي َن‬
َّ ‫اد َك‬ ُ ‫اج َعلْنِى ِم ْن َع ْب‬ ِ
ْ ‫اج َعلْنِى م َن ال ُْمتَطَ ِّه ِريْ َن َو‬ َّ ‫اج َعلْنِى ِم َن الت‬
ْ ‫َّوابِْي َن َو‬ ْ ‫اَللَّ ُه َّم‬

5
3. LDK 3

1. AKTIVITI PENGUKUHAN WUDUK

1. Bersoalan jawab berkaitan teori wuduk.

Lampiran soalan.

2. Kuiz wuduk
- Urutan berwuduk
- Jumlah bilangan berwuduk bagi satu perbuatan
- Latihan tatih tubi.

6
Lampiran Soalan Wuduk (LDK)

1. Apakah anggota pertama wuduk ?

…………………………………………………………………………………………

2. Berapa kali sunat diulang perbuatan berwuduk ?

………………………………………………………………………………….

3. Tuliskan 3 anggota wajib berwuduk?

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

4. Tuliskan 3 anggota wuduk yang anda tahu.

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

5. Tuliskan 3 anggota sunat berwuduk

…………………………………………………………….

…………………………………………………………….

…………………………………………………………….

7
LDK 4

NIAT-NIAT SOLAT FARDHU

Lafaz Niat Solat Fardhu Subuh :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬

ً ‫ص ْب ِح َرْك َعتَ ْي ِن اَ َد‬ َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬
ُّ ‫ض ال‬ َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Subuh dua rakaat tunai kerana Allah Taala"
……………………………………………………………………………………………

Lafaz Niat Solat Fardhu Zohor :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬ ٍ ُّ َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬

ً ‫ض الظ ْه ِر أ َْربَ َع َرَك َعات اَ َد‬ َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Zuhur empat rakaat tunai kerana Allah Taala"
…………………………………………………………………………………………………………………

Lafaz Niat Solat Fardhu Asar :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬

ً ‫د‬
َ ‫ا‬
َ ٍ ‫ص ِر أَربع رَكع‬
‫ات‬ َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬
َ َ َ َْ ْ ‫ض ال َْع‬ َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Asar empat rakaat tunai kerana Allah Taala"
…………………………………………………………………………………………………………………

Lafaz Niat Solat Fardhu Maghrib :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬

ً ‫ث َرَك َعتَ ْي ِن اَ َد‬ ِ ‫ض ال َْم ْغ ِر‬
َ َ‫ب ثَال‬ َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬
َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Maghrib tiga rakaat tunai kerana Allah Taala"
…………………………………………………………………………………………………………………

Lafaz Niat Solat Fardhu Isya’ :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬ ٍ ِ ِ ‫أُصلِّى فَ ر‬

ً ‫ض الْع َشاء أ َْربَ َع َرَك َعات اَ َد‬
َ ْ َ
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Isya' empat rakaat tunai kerana Allah Taala"
…………………………………………………………………………………………………………………

8
‫‪LDK 5‬‬

‫‪AMALI SOLAT‬‬

‫‪1.‬‬ ‫)‪Berniat. (seperti LDK 4‬‬

‫‪2.‬‬ ‫‪Berdiri bagi yang berkuasa‬‬
‫‪3.‬‬ ‫‪Takbiratul ihram‬‬

‫أَهللُ أَ ْكبَ ُر‬

‫‪4.‬‬ ‫‪Membaca Doa Iftitah‬‬
‫اهلل ب ْكرًة ِوأ ِ‬
‫َص ْيالً‪.‬‬ ‫أَهللُ أَ ْكب ر َكبِْي را والْحم ُد لِلَّ ِه َكثِْي را وس ْبحا َن ِ‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ً َُ َ‬ ‫َُ ً َ َ ْ‬
‫ض َحنِْي ًفا ُم ْسلِ ًما َوَما أَنَا‬ ‫ات َواأل َْر َ‬ ‫السمو ِ‬ ‫َِّ ِ‬
‫ت َو ْج ِه َى للذى فَطََر َّ َ َ‬ ‫َو َّج ْه ُ‬
‫ب‬‫هلل َر ِّ‬‫ِمن الْم ْش ِركِ ْين إِ َّن صالَتِى ونُس ِكى وم ْحياَى ومماتِىِ ِ‬
‫ََ َ ََ َ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫ت َوأَناَ ِم َن ال ُْم ْسلِ ِم ْي َن‪.‬‬
‫ك أ ُِم ْر ُ‬
‫ك لَهُ َوبِ َذلِ َ‬‫ال َْعالَ ِم ْي َن‪ .‬الَ َش ِريْ َ‬
‫‪5.‬‬ ‫‪Membaca Surah Fatihah‬‬

‫ح ِة﴾‬ ‫ِ‬
‫الْ َفٰات َ‬ ‫﴿ ُس ْوَرةُ‬
‫ٱلر ْح َمٰ ِن‬
‫ين﴿‪َّ ﴾2‬‬ ‫ب ٱلْعٰلَ ِ‬
‫م‬ ‫ِّ‬ ‫ر‬ ‫ٱلرِح ْي ِم﴿‪ ﴾1‬ٱلْحم ُدِ ِ‬
‫هلل‬ ‫ٱلر ْح َم ِن َّ‬ ‫بِس ِم ِ‬
‫اهلل َّ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬ ‫ْ‬
‫ستَ ِع ْين﴿‪﴾5‬‬
‫ك ي وِ‬ ‫ِ‬ ‫ٱلرِح ِ‬
‫ْ ُ‬ ‫ن‬
‫َ‬ ‫اك‬
‫َ‬ ‫ي‬
‫َّ‬ ‫ِ‬
‫إ‬ ‫و‬ ‫د‬
‫ُْ َ‬‫ُ‬ ‫ب‬ ‫ع‬ ‫ن‬
‫َ‬ ‫اك‬
‫َ‬ ‫ي‬
‫َّ‬ ‫ِ‬
‫إ‬ ‫﴾‬ ‫‪4‬‬ ‫﴿‬‫ن‬ ‫ِ‬ ‫يم﴿‪َ ﴾3‬مٰل ِ َ ْ ْ‬
‫ِّي‬
‫ٱلد‬ ‫م‬ ‫َّ‬
‫ت َعلَْي ِه ْم غَْي ِر‬ ‫ص َرٰ َط ٱلَّ ِذيْ َن أَنْ َع ْم َ‬ ‫يم﴿‪ِ ﴾6‬‬ ‫ٱلص َرٰ َط ٱل ُْم ْستَ ِق ِ‬
‫ْٱه ِدنَا ِّ‬
‫ٱلض ﺂلِّين﴿‪﴾7‬‬ ‫ض ِ‬
‫وب َعلَْي ِه ْم َوالَ َّ َ‬ ‫ٱل َْم ْغ ُ‬
‫‪6.‬‬ ‫‪Rukuk beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa rukuk):‬‬

‫يم َوبِ َح ْم ِدهِ (‪)3x‬‬

‫ُس ْب َحا َن َربِّى ٱل َْع ِظ ِ‬
‫َ‬
‫‪7.‬‬ ‫‪Iktidal beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa iktidal):‬‬

‫َس ِم َع ٱهللُ لِ َم ْن َح ِم َدهُ َربَّنَالَ َ‬

‫ك ٱلْ َح ْم ُد‬

‫‪9‬‬
‫‪8.‬‬ ‫‪Sujud beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa sujud):‬‬

‫ُس ْب َحا َن َربِّ َى ٱألَ ْعلَى َوبِ َح ْم ِدهِ (‪)3x‬‬

‫‪9.‬‬ ‫‪Duduk antara dua sujud beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa duduk antara dua‬‬
‫‪sujud):‬‬

‫اجبُ ْرنِى َو ْارفَ ْعنِى َو ْارُزقْنِى َو ْاه ِدنِى َو َعافِنِى َوا ْع ُ‬ ‫ر ِّ ِ ِ‬

‫ف َعنِّى‬ ‫ب ٱ ْغف ْرلى َو ْار َح ْمنِى َو ْ‬‫َ‬
‫‪10.‬‬ ‫‪Duduk dan membaca tayahud awal.‬‬

‫ك أَيُّ َها النَّبِ ُّي َوَر ْح َمةُ‬ ‫لسالَ ُم َعلَْي َ‬ ‫اتِ ِ‬

‫هلل ‪ ،‬ٱ َّ‬ ‫ات الطَّيِّبَ ُ‬‫الصلَ َو ُ‬
‫ات َّ‬ ‫ارَك ُ‬ ‫ٱلت ِ‬
‫ات ال ُْمبَ َ‬‫َّحيَّ ُ‬
‫د أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهلل‪،‬‬ ‫ين‪ ،‬أَ ْش َه ُ‬ ‫اهلل َّ ِ ِ‬
‫اد ِ‬ ‫لسالَم َعلَي نَا و َعلَى ِعب ِ‬ ‫ِ‬
‫الصالح َ‬ ‫َ‬ ‫اهلل َوبَ َرَكاتُه ‪ ،‬ٱ َّ ُ ْ َ‬
‫ص ِّل َعلَى ُم َح َّم ٍد‪.‬‬ ‫ِ‬
‫َن ُم َح َّم ًدا َر ُس ْو ُل اهلل ‪ ،‬ٱللَّ ُه َّم َ‬‫َوأَ ْش َه ُد أ َّ‬

‫‪11.‬‬ ‫‪Duduk tasyahud akhir beserta tuma’ninah.‬‬

‫‪12.‬‬ ‫‪Membaca tasyahud akhir‬‬

‫ك أَيُّ َها النَّبِ ُّي َوَر ْح َمةُ‬ ‫لسالَ ُم َعلَْي َ‬ ‫اتِ ِ‬

‫هلل ‪ ،‬ٱ َّ‬ ‫ات الطَّيِّبَ ُ‬‫الصلَ َو ُ‬
‫ات َّ‬ ‫ارَك ُ‬ ‫ٱلت ِ‬
‫ات ال ُْمبَ َ‬‫َّحيَّ ُ‬
‫د أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهلل‪،‬‬ ‫ين‪ ،‬أَ ْش َه ُ‬ ‫اهلل َّ ِ ِ‬
‫اد ِ‬ ‫لسالَم َعلَي نَا و َعلَى ِعب ِ‬ ‫ِ‬
‫الصالح َ‬ ‫َ‬ ‫اهلل َوبَ َرَكاتُه ‪ ،‬ٱ َّ ُ ْ َ‬
‫آل ُم َح َّم ٍد‪َ .‬ك َما‬ ‫ص ِّل َعلَى ُم َح َّم ٍد‪ ،‬و َعلَى ِ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫َن ُم َح َّم ًدا َر ُس ْو ُل اهلل ‪ ،‬ٱللَّ ُه َّم َ‬‫َوأَ ْش َه ُد أ َّ‬
‫آل ُم َح َّم ٍد‪،‬‬ ‫آل إِبْ ر ِاه ْي ِم‪ ،‬وبَا ِر ْك َعلَى ُم َح َّم ٍد و َعلَى ِ‬ ‫ت َعلَى إِبْ ر ِاه ْي ِم و َعلَى ِ‬ ‫صلَّْي َ‬‫َ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ك َح ِم ْي ٌد َّم ِج ْي ٌد‪.‬‬ ‫ين إِنَّ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ت َعلَى إِبْ َراه ْي ِم َو َعلَى آل إِبْ َراه ْي ِم فى ال َْعالَم َ‬ ‫ارْك َ‬‫َك َما بَ َ‬
‫‪13.‬‬ ‫‪Membaca salawat Nabi pada tasyahud akhir.‬‬
‫‪14.‬‬ ‫‪Membaca salam yang pertama‬‬

‫لسالَم َعلَْي ُكم ور ْحمةُ ِ‬

‫اهلل‬ ‫ََ َ‬ ‫ٱ َّ ُ‬
‫‪15.‬‬ ‫‪Tertib (berturut-turut).‬‬

‫‪10‬‬
LDK 6

Aktiviti Pengukuhan Solat

1. Bersoalan jawab berkaitan teori Solat

(Rujuk lampiran)

2. Kuiz wuduk
- Urutan waktu solat.
- Jumlah rakaat
- Niat solat
- Perbuatan solat
- Latihan tatih tubi solat (perbuatan dan bacaan)

11
Lampiran Soalan Solat (LDK 6)

1. Tuliskan niat solat subuh ?

…………………………………………………………………………………………

2. Berapakah rakaat solat maghrib ?

………………………………………………………………………………….

3. Tuliskan 3 perbuatan dalam solat?

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

4. Tuliskan 3 bacaan wajid dalam solat.

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

5. Apakah perbuatan yang dilakukan selepas daripada duduk antara dua sujud?

…………………………………………………………….

6. Apakah doa yang dibaca sebelum membaca surah al-Fatehah ?

……………………………………………………………...

12
 MODUL
AKTIVITI LUAR
KEM BESTARI SOLAT
PENDIDIKAN KHAS
PERINGKAT KERBANGSAN
 MODUL AKTIVITI LUAR (OUTDOOR) KEM BESTARI SOLAT

1. Modul (1)

EXPLORE RACE

Cara Pelaksanaan :
Murid dipecahkan kepada beberapa kumpulan (setiap kumpulan mempunyai sekurang-kurangnya 5 orang
ahli)

Masa yang diberikan 10 minit untuk setiap stesyen dan memastikan setiap kumpulan berada di stesyen tidak
kurang dari 10 minit.

Setiap kumpulan hendaklah mengikut arahan laluan yang diberikan.

Untuk mengelakkan berlakunya pertembungan di antara kumpulan, 2 atau lebih orang AJK diperlukan untuk
menjalankan aktiviti di setiap stesyen. Sekiranya bertembung perlu dijalankan serentak.

STESYEN AKTIVITI TUGASAN PERALATAN

1.Silangkata 1.Menjawab soalan silangkata 1.Soalan silangkata

2.Permainan meniup tepung 2.Bermain tiup tepung dan
3.Menjawab soalan menjawab soalan berkaitan
1 4.Barang amanah wuduk mengikut nombor yang
diambil daripada tepung
3.Menerima barang amanah
2.Soalan mengikut nombor
3.Tepung / bekas tepung /
jelly yang dilabelkan
dengan nombor
4.Barang amanah sekeping
kad gambar anggota wuduk

1.Silangkata 1.Menjawab soalan silangkata 1.Soalan silangkata

2.Permainan puzzle anggota 2.Menyusun puzzle dan
wuduk menjawab soalan berkaitan
2 3.Menjawab soalan wuduk mengikut nombor yang
4.Barang amanah diambil daripada puzzle
3.Menerima barang amanah
2.Soalan mengikut nombor
3.Kad puzzle
4.Barang amanah sekeping
kad gambar anggota wuduk

1.Silangkata 1.Menjawab soalan silangkata 1.Soalan silangkata

2.Permainan pecahkan 2.Meniup belon yang ditulis
belon nombor hingga pecah dan
3 3.Menjawab soalan menjawab soalan berkaitan
4.Barang amanah wuduk mengikut nombor belon
yang dipilih
3.Menerima barang amanah
2.Soalan mengikut nombor
3.Belon pelbagai warna
4.Barang amanah sekeping
kad gambar anggota wuduk

1.Silangkata 1.Menjawab soalan silangkata 1.Soalan silangkata

2.Permainan lambung dadu 2.Melambung dadu dan 2.Soalan mengikut nombor
3.Menjawab soalan menjawab soalan berkaitan 3.Kotak / buah dadu
4
4.Barang amanah wuduk mengikut nombor dadu (0- 4.Barang amanah sekeping
5) 3.Menerima kad gambar anggota wuduk
barang amanah

13
STESYEN AKTIVITI
1.Silangkata
2.Susun Barang amanah
5 (anggota wuduk yang wajib)
1.Silangkata
2.Permainan kotak beracun
6
3.Menjawab soalan
4.Barang amanah
1.Silangkata
2.Permainan isi air dalam
7 botol
3.Menjawab soalan
4.Barang amanah
1.Silangkata
2.Permainan “padan rakaat
8 solat”
3.Menjawab soalan
4.Barang amanah
1.Silangkata
2.Permainan bowling botol 5
9 pin
3.Menjawab soalan
4.Barang amanah
1.Silangkata
2.Susun barang amanah
10
perlakuan solan mengikut
tertib
TUGASAN
1.Menjawab soalan silangkata
2.Mengumpul barang amanah
anggota wuduk dan melekatkan
gambar ditempat yang
disediakan mengikut urutan
1.Menjawab soalan silangkata
2.Bermain kotak beracun
menggunakan muzik dan
menjawab soalan berkaitan solat
mengikut nombor yang diambil
daripada kotak setelah muzik
berhenti
3.Menerima barang amanah
1.Menjawab soalan silangkata
2.Mengisi air dalam botol yang
dipilih dan menjawab soalan
berkaitan wuduk mengikut
nombor yang dilabelkan di bawah
botol
3.Menerima barang amanah
1.Menjawab soalan silangkata
2.Memilih solat secara rawak
dalam kotak. Membaling bola ke
dalam bakul mengikut rakaat
solat. Seterusnya menjawab
soalan berkaitan mengikut
nombor solat yang dipilih
3. Menerima barang amanah
1. Menjawab soalan silangkata
2. Membaling botol pin dan
menjawab soalan berkaitan solat
mengikut jatuhan pin
3. Menerima barang amanah
1. Menjawab soalan silangkata
2. Mengumpul barang amanah
perlakuan solat dan melekatkan
gambar ditempat yang
disediakan mengikut urutan
PERALATAN
1. Soalan silangkata
2.Kertas A4 untuk
melekatkan kad anggota
wuduk (barang amanah)
mengikut tertib
1. Soalan silangkata
2.Soalan mengikut
nombor
3.kotak / peralatan muzik /
radio / mp3 / handphone
4.Barang amanah 2
keping kad gambar
perlakuan solat
1. Soalan silangkata
2.Soalan mengikut
nombor
3.Botol air / span / baldi air
4.Barang amanah 2
keping kad gambar
perlakuan solat
1.Soalan silangkata
2.Soalan mengikut
nombor
3.Bekas / kotak / bola
4.Barang amanah 2
keping kad gambar
perlakuan solat
1.Soalan silangkata
2.Soalan mengikut
nombor
3.Botol mineral
4.Barang amanah 2
keping kad gambar
perlakuan solat
1.Soalan silangkata
2.Kertas A4 untuk
melekatkan kad anggota
wuduk (barang amanah)
mengikut tertib
14
 1. Murid akan bermula dan
berakhir di sini
2. Mengumpul barang amanah
1. Dua set barang amanah
perlakuan wuduk dan perlakuan
11 Tempat Mula dan Akhir yang telah selesai
solat yang telah selesai
disusun
dilekatkan mengikut urutan di
stesyen masing-masing dan
diserahkan kepada AJK bertugas

15
 Lampiran 1 a
SOALAN-SOALAN BAGI SETIAP SEKSYEN

STESYEN 1

1. Baca lafaz niat wuduk

2. Sebutkan 4 anggota wuduk yang wajib
3. Apakah anggota terakhir wuduk
4. Sebutkan anggota sunat wuduk
5. Lakonkan perlakuan wuduk mengikut tertib

STESYEN 2
1. Sebutkan 3 jenis air yang boleh digunakan untuk berwuduk
2. Sebutkan perkara-perkara yang membatalkan wuduk
3. Apakah maksud tertib dalam berwuduk
4. Berapakah jumlah bilangan anggota wuduk (sunat + wajib)
5. Apakah yang wajib dilakukan selepas membasuh muka

STESYEN 3
1. Apakah maksud wuduk
2. Apakah sumber yang digunakan untuk berwuduk
3. Apakah anggota kedua wuduk
4. Bilakah wajib dibaca niat wuduk
5. Bilakah kita diwajibkan untuk berwuduk

STESYEN 4
1. Bagaimanakah cara membasuh tangan yang betul dan tunjukkan perlakuan tersebut
2. Sebelah manakah anggota yang sunat kita dahulukan
3. Bagaimanakah cara membasuh kaki yang betul dan tunjukkan perlakuan tersebut
4. Baca lafaz niat wuduk dalam bahasa melayu
5. Berapa kali sunat diulang perbuatan wuduk

STESYEN 5
1. Sila baca bacaan takbiratul ihram
2. Sila baca bacaan niat solat Subuh
3. Sila baca bacaan niat solat Zohor
4. Sila baca bacaan niat solat Asar
5. Sila baca bacaan niat solat Maghrib

16
 Lampiran 1 b
SOALAN-SOALAN BAGI SETIAP SEKSYEN

STESYEN 6
1. Sila baca doa iftitah
2. Apa beza solat Subuh dengan solat Zohor
3. Bila waktu kita solat Zohor
4. Bila waktu kita solat Asar
5. Bila waktu kita solat Maghrib

STESYEN 7
1. Sila baca bacaan niat solat Isyak
2. Sila baca bacaan Al-Fatihah
3. Sila baca bacaan surah Al-Ikhlas
4. Sila baca bacaan surah Al-Falaq
5. Sila baca bacaan surah An-Nas

STESYEN 8
1. Sila baca bacaan rukuk
2. Sila baca bacaan iktidal
3. Sila baca bacaan rukuk
4. Sila baca bacaan sujud
5. Sila baca bacaan duduk antara dua sujud

STESYEN 9
1. Sila baca bacaan tahiyat awal
2. Sila baca bacaan tahiyat akhir
3. Sila baca bacaan salam
4. Sila baca lafaz iqamat
5. Sila baca lafaz azan

17
 Lampiran 2
BARANG AMANAH PERLAKUAN SOLAT

18
Lampiran 3 a

19
 Lampiran 3 b

<

7
20
 Lampiran 3 c

Lampiran 3 c
1.

21
Lampiran 3 d

22
Lampiran 3 e

23
 GARIS PANDUAN
PELAKSANAAN KEM TAHSIN SOLAT
PENDIDIKAN KHAS
SEKOLAH MENENGAH
PERINGKAT KEBANGSAAN

Bahagian Pendidikan Khas,

Kementerian Pendidikan Malaysia
Putrajaya
 (LDK 1)

JENIS NAJIS DALAM ISLAM DAN CARA MENYUCIKANNYA

1. PENGERTIAN NAJIS
Bahasa : Benda-benda kotor dan jijik.
Istilah : Kotoran yang menyebabkan tidak sah solat sekiranya hadir pada badan, pakaian
dan tempat dia mengerjakan solat.

2. KEJADIAN NAJIS
a) Keluar daripada dubur atau qubul dalam keadaan cair atau lembut.
(Contoh: Tahi, air kencing, dan air mani anjing / khinzir atau keturunannya)
b) Keluar daripada saluran lain.
(Contoh: Air liur basi dan muntah)
c) Benda-benda lain yang telah ditetapkan hukumnya sebagai najis.
(Contoh : Darah, nanh, susu daripada binatang yang tidak boleh dimakan, arak, anjing
dan semua keturunannya, khinzir dan semua keturunannya, dan semua jenis bangkai
kecuali bangkai manusia, ikan dan belalang).

3. BAHAGIAN-BAHAGIAN NAJIS
a) Najis Mukhaffafah
Najis ringan iaitu air kencing kanak-kanak lelaki berusia di bawah dua tahun yang tidak
makan atau kinum sesuatu selain daripada susu ibunya (susu yang dicampur dengan
gula atau tepung itu hukumnya seperti yang selain dari susu)

b) Najis Mutawassitah
Najis pertengahan yakni selain daripada najis mukhaffafah dan najis mughallazah.
Najis mutawassitah terbahagi kepada dua:
Najis ainiyyah-najis yang berwujud (tampak dan dapat dilihat) seperti kotioran
daripada haiwan.
Najis hukmiyyah-najis yang tidak berwujud (tidak tampak dan tidak terlihat)seperti
air kencing yang sudah kering.

c) Najis Mughallazah
Najis berat seperti anjing dan babi serta keturunannya dan barang-barang yang
diperbuat daripadanya.

24
 d) Najis-najis lain
Selain daripada tiga jenis najis di atas, terdapat satu najis lagi iaitu “najis Ma’fu” iaitu
najis yang dimaafkan seperti nanah atau darah yang cuma keluar sedikit, debu atau air
kotor yang memercik sedikit dan sukar untuk dihindarkan.

4. ALAT-ALAT UNTUK MENYUCIKAN NAJIS

Bahan-bahan yang boleh digunakan untuk menyucikan najis ialah:

a) Bagi najis Mukhaffafah dan Mutawassitah

i. Air Mutlak (air yang suci lagi menyucikan) iaitu:
 air hujan
 air sungai
 air laut
 air mata air
 air perigi
 air embun
 salji

b) Bagi Najis Mughallazah

i. Air Mutlak
ii. Debu Tanah
iii. Sabun (rujuk Al*)

5. CARA-CARA MENYUCIKAN NAJIS

a) Najis Mukhaffafah
i. Basuh bahagian yang terkena najis dan kemudian lap.
ii. Percikkan air di tempat yang terkena najis.
iii. Lap dengan kain bersih sehingga kering.

b) Najis Mutawassitah
i. Buang najis dari tempat yang terkena kotoran.
ii. Basuh tempat yang terkena najis dengan air mutlak.
iii. Pastikan bahagian yang terkena najis tadi hilang bau, warna dan rasa najis
tersebut.

c) Najis Mughallazah
i. Bersihkan bahagian yang terkena najis.
ii. Basuh sebanyak tujuh kali. Sekali daripadanya mesti menggunakan tanah bersih
yang dicampur dengan air.
iii. Gunakan air mutlak untuk membuat basuhan seterusnya (sebanyak enam kali)
sehingga warna, bau dan rasa najis tersebut hilang.

25
 (LDK 1)
(Al*)
Nota tambahan: Merujuk kepada Keputusan Jawatankuasa fatwa Kebangsaan 2004-2007 hukum
Melakukan Samak terhadap Najis Mughallazah menggunakan Sabun Tanah Liat adalah
dibolehkan (Muzakarah ke 76 pada 21-23 November 2006) ianya seperti yang tercatat dalam teks
keputusan berikut: “Sabun yang menggandungi unsur tanah liat boleh digunakan unrtuk
melakukan samak najis mughallazah dengan syarat tanah tersebut suci dan peratusan kandungan
tanah dalam sabun melebihi daripada bahan-bahan yang lain serta kaedah samak tersebut
dilakukan mengikut syarak.”

26
 (LDK 2)

BERSUCI DARIPADA NAJIS, ISTINJAK DAN MANDI WAJIB

1. PENGERTIAN BERSUCI
Dari segi bahasa ertinya suci dan bersih. Manakala Istilah Syarak ialah suci dan bersih
daripada najis atau hadas.

2. HUKUM. TUJUAN DAN HIKMAH BERSUCI

Hukum bersuci ialah WAJIB di atas tiap-tiap mukallaf lelaki dan ibadah-ibadah yang lain.
Hikmah disuruh melakukan bersuci ialah kerana semua ibadah khusus yang kita lakukan
itu adalah perbuatan mengadap dan menyembah Allah Ta’ala. Oleh itu untuk
melakukannya, maka wajiblah berada di dalam keadaan suci sebagai mengagungkan
kebesaran Allah s.w.t.

3. ALAT-ALAT BERSUCI

a) Air mutlak.
b) Debu tanah.
c) Benda-benda kesat (batu, kayu, kertas, daun kering)

4. JENIS-JENIS AIR

a) Air Mutlak
Air yang suci lagi menyucikan yang kekal dengan sifat asal kejadiannya. Air tersebut
masih dikatakan air mutlaq walaupun ia sudah berubah disebabkan lama terbiar,
disebabkan tanah, lumut dan tempat bertakung atau tempat mengalirnya mengandungi
belerang. Hal ini kerana air itu sukar untuk dielakkan daripada perkara tersebut.

b) Air Musyammas
Iaitu air yang suci lagi menyucikan tetapi makruh menggunakannya. Air yang suci lagi
menyucikan yang lain tetapi makruh digunakan pada tubuh badan tidak

pada pakaian. Air Musyammas bermaksud air yang panas yang terdedah kepada
cahaya matahari iaitu pada negeri-negeri yang beriklim panas yang mana ia memberi
mudharat apabila terekena kulit atau tubuh badan menyebabkan penyakit sopak, kusta
dan sebagainya.
27
 (LDK 2)
c) Air Musta’mal
Iaitu air yang suci pada dirinya tetapi tidak menyucikan yang lain yang mana
maksudnya dengan perkataan air itu boleh diminum tetapi tidak sah dipakai untuk
menyucikan sesuatu.

i) Air Mujawir
Bercampur dengan cara Mujawir iaitu air yang berubah dengan sebab
termasuk di dalamnya dengan sesuatu yang dapat dipisahkan daripada air,
contohnya sebuah baldi yang penuh dengan air termasuk di dalamnya
sebatang kayu cendana dan kayu itu boleh dipisahkan daripada air tersebut,
maka hukum air itu ialah air mutlak.
ii) Air Mukhalit
Bercampur dengan cara Mukhalit iaitu benda yang masuk ke dalam air itu
tidak dapat dipisahkan daripada air, contohnya sebuah baldi yang penuh
dengan air maka termasuk ke dalamnya nila maka dihukumnya air
Musta’mal.

d) Air Mutannajis
i) Air yang sukatannya kurang dari dua kolah dan terkena benda najis kecuali
yang dimaafkan, sama ada berubah sifat (warna, rasa dan bau) atau tidak.
ii) Air yang sukatannyab lebih dari dua kolah dan berubah sifat (warna, rasa dan bau)
sama ada perubahan itu sedikit atau banyak.

Dr. Wahbah az-Zuhaili dalam Al-Fiqhul islami Wa Aidillatuhu menyatakan jumlah (dua
kolah) ini sebagai 270 liter.

5. JENIS-JENIS BERSUCI

a) Istinjak
b) Wudhuk
c) Tayammum
d) Mandi

28
 (LDK 3)

1. PENGERTIAN ISTINJAK DAN HUKUMNYA

Istinjak dari segi syarak bermaksud membersihkan qubul dan dubur selepas membuang air
besar atau air kecil dengan menggunakan alat-alat tertentu.

Hukum beristinjak bagi umat islam adalah wajib.

2. ALAT-ALAT ISTINJAK

a) Air mutlak (air hujan, air sungai, air laut, air embun, air mata air, air paip, air perigi dan
air salji).
b) Benda-benda kesat (batu, kayu, kulit kayu, ranting kayu, kertas, tisu, daun kering, daun
yang kesat dan sebagainya yang boleh menanggalkan najis)

Maksud hadith dari anas r.a menceritakan:” Adlah nabi s.a.w. apabila keluar membuang
air, aku akan bawakan untuknya satu bekas air untuk beliau beristinjak”.

Menurutnya mazhab Syafi’ie, paling baik ialah menggabungkan kedua-duanya: iaitu

menyapu najis dengan membasuh dengan air. Cara ini adalah terbaik kerana dapat
menjimat air dan mengelak tangan dari terlalu banyak menyentuh najis. Harus
menggunakan salah satu cara iaitu dengan air sahaja atau dengan benda kesat sahaja.
Namaun beritinjak dengan air adalah lebih afdhal kerana lebih menyucikan.

3. ADAB BERISTINJAK

a) Gunakan tangan kiri

Beristinjak sunat menggunakan tangan kiri . Beristinjak dengan tangan kanan adalah
makruh, kecuali tidak dapat dielakkan. Nabi s.a.w. berabda yang bermaksud: “ Sesiapa
dari kamu kencing, janganlah ia memegang zakarnya dengan tangan kanannya” [1].

4. BAHAN-BAHAN HARAM UNTUK ISTINJAK

a) Kertas atau bahan yang bertulis ayat al-Quran atau hadis nabi, nama-nama Allah dan
Rasul.
b) Bahan-bahan makanan seperti roti biskut dan sebagainya.
c) Benda-benda najis yang kering seperti tahi lembu.
d) Benda-benda licin seperti plastik
e) Benda-benda merbahaya seperti kaca.

29
 (LDK 3)

5. SYARAT-SYARAT BERISTINJAK DENGAN BENDA KESAT

Cara beristinjak dengan benda-benda kesat sahaja tanpa menggunakan air mesti
memenuhi syarat-sayarat di bawah. Iaitu:

a) Hendaklah dengan sekurang-kurangnya tiga kali sapu, tidak boleh kurang

darinya.

Salman al-Farisi r.a. menveritakan;”Nabi s.a.w. menegah kami dari beristinjak

kurang dari tiga batu (yakni tiga sapuan batu)”[2][3]. Jika tiga kali sapuan tidak
mencukupi, wajib ditambah dan sunat tambahan itu ganjil (yakni lima, tujuh dan
sebagainya). Tiga kali sapu boleh juga menggunakan bahan yang sama misalnya,
ranting kayu yang panjang asalkan tidak bertindih sapuannya pada tempat yang
sama.
b) Hendaklah najis tidak melepasi papan punggung atau hasyafah (yakni kepala
zakar). Jika najis meleleh melepasi kawasan tersebut, wajib istinjak dengan air.

c) Hendaklah sebelum najis kering. Jika najis telah kering, wajib istinjak dengan
air.

d) Bahan yang digunakan hendaklah bersih dan kering. Sifatnya hendaklah boleh
menanggalkan najis, iaitu tidak terlalu licin atau terlalu kasar kerana tujuan
istinjak iailah untuk menanggalkan najis, maka hendaklah bahan yang
digunakan boleh memenuhi tujuan tersebut.

e) Bahan yang digunakan bukan dari makanan manusia atau jin seperti tulang.
Kata Nabi s.a.w.; Janganlah kamu beristinjak dengan tahi binatang, dan juga
dengan tulang kerana ia adalah makanan saudara kamu dari kalangan jin”. [4]

6. HIKMAH ISTINJAK
a) Terhindar daripada penyakit
b) Memberi keselesaan kepada diri dan orang lain
c) Menyihatkan badan

Nota kaki:
[1] Riwayat Imam Bukhari dari Abi Qatadah r.a..
[2] Sekalipun telah kelihatan bersih dengan sekali atau dua kali sapuan. Ini kerana tiga kali sapuan itu adalah
had minima yang ditetapkan Nabi s.a.w., tidak harus kurang dari itu.
[3] Riwayat Imam Bukhari, Muslim, Tirmizi, Abu Daud dan Nasai.
[4] Riwayat Imam at-Tirmizi.

30
 (LDK 4)

1. PENGERTIAN MANDI
Pengertian mandi dari segi syarak ialah meratakan air mutlak ke seluruh badan dengan
niat.

2. BAHAGIAN MANDI
a) Mandi terbahagi kepada tiga bahagian iaitu;
i) Mandi wajib iaitu mandi yang disertakan niat kerana berhadas besar.
ii) Mandi Sunat iaitu mandi yang disertakan niat kerana tujuan tertentu seperti mandi
hari jumaat.
iii) Mandi harus iaitu mandi selain mandi wajib dan mandi sunat seperti mandi untuk
menyegarkan badan.

b) Sebab yang mewajibkan mandi bagi lelaki dan perempuan ialah;

i) Keluar mani
ii) Bersetubuh
iii) Mati selain mati syahid.

c) Sebab yang mewajibkan mandi bagi perempuan sahaja ialah:

i) Keluar darah haid
ii) Keluar darah nifas
iii) Wiladah iaitu melahirkan anak

3. RUKUN MANDI WAJIB

Terdapat dua rukun mandi wajib iaitu:
a) Niat
b) Meratakan air ke seluruh badan.

4. PERKARA SUNAT KETIKA MANDI WAJIB

Terdapat tujuh perkara sunat ketika mandi wajib iaitu:
a) Membersihkan najis atau kekotoran yang ada pada badan.
b) Berwuduk sebelum mandi
c) Memulakan mandi dengan membaca bismillah
d) Mendahului anggota sebelah kanan
e) Menggosok seluruh anggota badan
f) Menyelati jari kaki, tangan dan rambut
g) Berdoa selepas mandi

31
 (LDK 4)

5. HIKMAH MANDI WAJIB

Terdapat banyak hikmah mandi wajib, di sini disenaraikan lima hikmah tersebut iaitu:
a) Membolehkan mengerjakan ibadat
b) Memberi kesegaran pada anggota badan
c) Menjaga kehormatan diri
d) Mencergaskan fikiran
e) Membersihkan rohani

6. PERKARA HARAM DILAKUKAN KETIKA BERHADAS BESAR

Perkara-perkara yang haram dilakukan oleh lelaki dan perempuan ketika berhadas besar
iaitu:
a) Solat sama ada fardhu atau sunat
b) Sujud tilawah atau sujud syukur
c) Membaca, menyentuh dan membawa al-Quran
d) Tawaf
e) Berhenti dalam masjid

7. LARANGAN KE ATAS PEREMPUAN YANG HAID DAN NIFAS

a) Puasa wajib atau sunat
b) Bergurau senda antara pusat dan lutut bagi suami isteri
c) Melakukan persetubuhan

32
 (LDK 5)

1. PENGERTIAN WUDUK
Dari segi ertinya bersih dan indah. Wuduk ialah membersihkan anggota wuduk untuk
menghilangkan hadas kecil dengan menggunakan air mutlak.

2. PERKARA WAJIB WUDUK ADA 6 PERKARA

7. Niat (Ketika memasuh muka)

َ ‫َصغَ ِر هللِ تَ َع‬

‫ال‬ ِ ْ ‫نَويت رفْع‬
ْ ‫اْلَ َدث اْأل‬ َ َ ُ َْ
(Sahaja aku mengangkat hadas kecil kerana Allah ta’ala)
8. Membasuh muka.
9. Membasuh dua tangan hingga siku.
10. Menyapu sebahagian Kepala.
11. Membasuh kedua belah kaki.
12. Tertib.

3. PERKARA SUNAT WUDUK

2. Membaca Basmalah iaitu ( ‫ٱلرِحْي ِم‬ َّ ِ‫) بِ ْس ِم اهلل‬

َّ ‫ٱلر ْْحَ ِن‬
2. Membasuh tangan hingga pergelangan tangan
3. Berkumur
4. Memasukkan air ke dalam hidung
5. Menyapu seluruh kepala.
6. Membasuh telinga.
7. Mendahulukan yang kanan dari yang kiri.
8. Membasuh anggota wuduk sebanyak tiga kali.
9. Membaca doa selepas wuduk:

َ ْ‫أَ ْش َه ُد أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهللُ َو ْح َدهُ الَ َش ِري‬

َّ ‫ك لَهُ َوأَ ْش َه ُد أ‬
،ُ‫َن ُُمَ َّم ًدا َعْب ُدهُ َوَر ُس ْولُه‬
‫ْي‬ ِِ َّ ‫اَللَّه َّم اجع ْل ِِن ِمن الت ََّّوابِْي واجع ْل ِِن ِمن الْمتَطَ ِّه ِرين واجع ْل ِِن ِمن عباد َك‬
َ ْ ‫الصاْل‬ ُ َْ ْ َ ْ َ َ ْ ُ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ ُ

33
Amali wuduk

Melaksanakan amali solat secara latih tubi dari segi perbuatan dan bacaan secara individu

3. Membaca Basmalah iaitu ( ‫ٱلرِحْي ِم‬ َّ ِ‫) بِ ْس ِم اهلل‬

َّ ‫ٱلر ْْحَ ِن‬
4. Membasuh tangan hingga pergelangan tangan .

3. Berkumur

4. Memasukkan air ke dalam hidung

5. Niat (Ketika memasuh muka)

َ ‫َصغَ ِر هللِ تَ َع‬

‫ال‬ ِ ْ ‫نَويت رفْع‬
ْ ‫اْلَ َدث اْأل‬ َ َ ُ َْ
(Sahaja aku mengangkat hadas kecil kerana Allah ta’ala)
6. Membasuh muka.
7. Membasuh dua tangan hingga siku.
8. Menyapu sebahagian Kepala.
9.. Membasuh telinga.
10. Membasuh kedua belah kaki.
11. Tertib.
12. Membaca doa selepas wuduk:

َ ْ‫أَ ْش َه ُد أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهللُ َو ْح َدهُ الَ َش ِري‬

َّ ‫ك لَهُ َوأَ ْش َه ُد أ‬
،ُ‫َن ُُمَ َّم ًدا َعْب ُدهُ َوَر ُس ْولُه‬
‫ْي‬ ِِ َّ ‫اَللَّه َّم اجع ْل ِِن ِمن الت ََّّوابِْي واجعلْ ِِن ِمن الْمتَطَ ِّه ِرين واجع ْل ِِن ِمن عباد َك‬
َ ْ ‫الصاْل‬ ُ َْ ْ َ ْ َ َ ْ ُ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ ُ

1. AKTIVITI PENGUKUHAN WUDUK

1. Berseolan jawab berkaitan teori wuduk

-Lampiran Soalan.

2. Kuiz wuduk
- Urutan berwuduk
-Jumlah bilangan berwuduk bagi satu perbuatan
- Latihan latih tubi.

34
 (LDK 6)

Lampiran Soalan Wuduk (LDK)

1. Apakah anggota pertama wuduk ?

.......................................................................................................................................

2. Berapa kali Sunat diulang perbuatan berwuduk ?

........................................................................................................................................

3. Tuliskan 3 anggota wuduk yang anda tahu.

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

4. Tuliskan 3 anggota wuduk yang anda tahu.

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

5. Tuliskan 3 anggota sunat berwuduk

.......................................................................................................................................

.......................................................................................................................................

.......................................................................................................................................

6Tuliskan niat solat subuh ?

…………………………………………………………………………………………

7. Berapakah rakaat solat maghrib ?

………………………………………………………………………………….

35
8. Tuliskan 3 perbuatan dalam solat?

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

9. Tuliskan 3 bacaan wajid dalam solat.

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

10. Apakah perbuatan yang dilakukan selepas daripada duduk antara dua sujud?

…………………………………………………………….

11. Apakah doa yang dibaca sebelum membaca surah al-Fatehah ?

……………………………………………………………...

36
 (LDK 7)
SOLAT FARDHU DAN SOLAT JUMAAT

1. PENGERTIAN SOLAT FARDHU

Dari segi bahasa, Solat bererti berdoa, atau dengan kata lain bererti mengagungkan.
Manakala pengertian solat menurut syara’ adalah ucapan-ucapan dan perbuatan-perbuatan
tertentu, yang dimulai dengan takbiratul ihram dan diakhiri dengan salam.

2. SYARAT WAJIB SOLAT

a) Islam
b) Baligh
c) Berakal
d) Suci daripada haid dan nifas bagi perempuan

3. SYARAT SAH SOLAT

a) Suci dan bersih badan daripada hadas kecil dan hadas besar
b) Suci dan bersih pakaian serta tempat solat daripada najis
c) Menutup aurat
d) Mengadap kiblat
e) Yakin bahawa waktu solat telah masuk

4. RUKUN SOLAT
Rukun solat ada 13 perkara iaitu :

1. Berdiri bagi yang mampu. (Fi’li)

2. Niat. (Qalbi)
3. Takbiratul Ihram (Allahu Akbar yang pertama). (Qauli)
4. Membaca surah al-Fatihah. (Qauli)
5. Rukuk dengan tama’ninah. (Fi’li)
6. Iktidal dengan tama’ninah. (Fi’li)
7. Sujud dengan tama’ninah. (Fi’li)
8. Duduk di antara dua sujud, dengan tama’ninah. (Fi’li)
9. Duduk Tasyahhud akhir. (Fi’li)
10. Membaca bacaan Tasyahhud akhir (Qauli)
11. Selawat kepada Nabi Muhammad s.a.w. dalamTasyahhud akhir (Qauli)
12. Mengucap salam yang pertama (Qauli)
13. Tertib (Qalbi)

37
 (LDK 7)

SOLAT FARDHU DAN SOLAT JUMAAT

1. NIAT-NIAT SOLAT FARDHU

Lafaz Niat Solat Fardhu Subuh :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬
ً ‫الص ْب ِح َرْك َعتَ ْي ِن اَ َد‬
ُّ ‫ض‬َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬
َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Subuh dua rakaat tunai kerana Allah Taala"

Lafaz Niat Solat Fardhu Zohor :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬ ٍ
ً ‫ض الظُّ ْه ِر أ َْربَ َع َرَك َعات اَ َد‬
َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬
َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Zuhur empat rakaat tunai kerana Allah Taala"

Lafaz Niat Solat Fardhu Asar :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬ ٍ

ً ‫ص ِر أ َْربَ َع َرَك َعات اَ َد‬ َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬
ْ ‫ض ال َْع‬ َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Asar empat rakaat tunai kerana Allah Taala"

Lafaz Niat Solat Fardhu Maghrib :

‫ث َرَك َعتَ ْي ِن اَ َداءً لِلَّ ِه تَ َعالَى‬ ِ ‫ض ال َْم ْغ ِر‬

َ َ‫ب ثَال‬ َ ‫ُصلِّى فَ ْر‬
َ‫أ‬
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Maghrib tiga rakaat tunai kerana Allah Taala"

Lafaz Niat Solat Fardhu Isya’ :

‫اء لِلَّ ِه تَ َعالَى‬ ٍ ِ َ ‫أُصلِّى فَ رض ال ِْع‬

ً ‫شاء أ َْربَ َع َرَك َعات اَ َد‬ َ ْ َ
Ertinya: "sahaja aku solat fardu Isya' empat rakaat tunai kerana Allah Taala"

Lafaz Niat Solat fardhu Jumaat:

‫وما لِلَّ ِه تَ َعالَى‬ ِ ‫أُصلِّى فَ رض ال‬

ً ‫ْج ُم َعة َرَك َعتَ ْي ِن اَ َد‬
ً ‫اء َمأ ُْم‬ ُ َ ْ َ
Ertinya:”Sahaja aku solat fardu Jumaat dua rakaat tunai mngikut imam kerana Allah Taala”.

Catatan: Penekanan perlu diberikan kepada pelajar berkaitan waktu solat Jumaat adalah dalam
waktu Zohor, Solat Jumaat wajib dilakukan secara berimam prbezaan pada Lafaz Niatnya perlu
diulang –ulang sehingga mahir

38
 ‫)‪(LDK 7‬‬

‫‪2.‬‬ ‫‪AMALI SOLAT‬‬

‫‪16.‬‬ ‫‪Berniat.‬‬
‫‪17.‬‬ ‫‪Berdiri bagi yang berkuasa‬‬
‫‪18.‬‬ ‫‪Takbiratul ihram‬‬

‫أَهللُ أَ ْكبَ ُر‬

‫‪19.‬‬ ‫‪Membaca Doa Iftitah‬‬
‫اهلل ب ْكرًة ِوأ ِ‬
‫َص ْيالً‪.‬‬ ‫أَهللُ أَ ْكب ر َكبِْي را والْحم ُد لِلَّ ِه َكثِْي را وس ْبحا َن ِ‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ً َُ َ‬ ‫َُ ً َ َ ْ‬
‫ض َحنِْي ًفا ُم ْسلِ ًما َوَما أَنَا‬ ‫ات َواأل َْر َ‬ ‫السمو ِ‬ ‫َِّ ِ‬
‫ت َو ْج ِه َى للذى فَطََر َّ َ َ‬ ‫َو َّج ْه ُ‬
‫ب‬‫هلل َر ِّ‬‫ِمن الْم ْش ِركِ ْين إِ َّن صالَتِى ونُس ِكى وم ْحياَى ومماتِىِ ِ‬
‫ََ َ ََ َ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫ت َوأَناَ ِم َن ال ُْم ْسلِ ِم ْي َن‪.‬‬
‫ك أ ُِم ْر ُ‬
‫ك لَهُ َوبِ َذلِ َ‬‫ال َْعالَ ِم ْي َن‪ .‬الَ َش ِريْ َ‬
‫‪20.‬‬ ‫‪Membaca Surah Fatihah‬‬

‫ح ِة﴾‬ ‫ِ‬
‫الْ َفٰات َ‬ ‫﴿ ُس ْوَرةُ‬
‫ٱلر ْح َمٰ ِن‬
‫ين﴿‪َّ ﴾2‬‬ ‫ب ٱلْعٰلَ ِ‬
‫م‬ ‫ِّ‬ ‫ر‬ ‫ٱلرِح ْي ِم﴿‪ ﴾1‬ٱلْحم ُدِ ِ‬
‫هلل‬ ‫ٱلر ْح َم ِن َّ‬ ‫بِس ِم ِ‬
‫اهلل َّ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬ ‫ْ‬
‫ستَ ِع ْين﴿‪﴾5‬‬
‫ك ي وِ‬ ‫ِ‬ ‫ٱلرِح ِ‬
‫ْ ُ‬ ‫ن‬
‫َ‬ ‫اك‬
‫َ‬ ‫ي‬
‫َّ‬ ‫ِ‬
‫إ‬ ‫و‬ ‫د‬
‫ُْ َ‬‫ُ‬ ‫ب‬ ‫ع‬ ‫ن‬
‫َ‬ ‫اك‬
‫َ‬ ‫ي‬
‫َّ‬ ‫ِ‬
‫إ‬ ‫﴾‬ ‫‪4‬‬ ‫﴿‬‫ن‬ ‫ِ‬ ‫يم﴿‪َ ﴾3‬مٰل ِ َ ْ ْ‬
‫ِّي‬
‫ٱلد‬ ‫م‬ ‫َّ‬
‫ت َعلَْي ِه ْم غَْي ِر‬ ‫ص َرٰ َط ٱلَّ ِذيْ َن أَنْ َع ْم َ‬ ‫يم﴿‪ِ ﴾6‬‬ ‫ٱلص َرٰ َط ٱل ُْم ْستَ ِق ِ‬
‫ْٱه ِدنَا ِّ‬
‫ٱلض ﺂلِّين﴿‪﴾7‬‬ ‫ض ِ‬
‫وب َعلَْي ِه ْم َوالَ َّ َ‬ ‫ٱل َْم ْغ ُ‬
‫‪21.‬‬ ‫‪Rukuk beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa rukuk):‬‬

‫يم َوبِ َح ْم ِدهِ (‪)3x‬‬

‫ُس ْب َحا َن َربِّى ٱل َْع ِظ ِ‬
‫َ‬
‫‪22.‬‬ ‫‪Iktidal beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa iktidal):‬‬

‫َس ِم َع ٱهللُ لِ َم ْن َح ِم َدهُ َربَّنَالَ َ‬

‫ك ٱلْ َح ْم ُد‬

‫‪39‬‬
 ‫)‪(LDK 7‬‬

‫‪23.‬‬ ‫‪Sujud beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa sujud):‬‬

‫ُس ْب َحا َن َربِّ َى ٱألَ ْعلَى َوبِ َح ْم ِدهِ (‪)3x‬‬

‫‪24.‬‬ ‫‪Duduk antara dua sujud beserta tuma’ninah. (Bacaan semasa duduk antara dua‬‬
‫‪sujud):‬‬

‫اجبُ ْرنِى َو ْارفَ ْعنِى َو ْارُزقْنِى َو ْاه ِدنِى َو َعافِنِى َوا ْع ُ‬ ‫ر ِّ ِ ِ‬

‫ف َعنِّى‬ ‫ب ٱ ْغف ْرلى َو ْار َح ْمنِى َو ْ‬‫َ‬
‫‪25.‬‬ ‫‪Duduk dan membaca tayahud awal.‬‬

‫ك أَيُّ َها النَّبِ ُّي َوَر ْح َمةُ‬ ‫لسالَ ُم َعلَْي َ‬ ‫اتِ ِ‬

‫هلل ‪ ،‬ٱ َّ‬ ‫ات الطَّيِّبَ ُ‬‫الصلَ َو ُ‬
‫ات َّ‬ ‫ارَك ُ‬ ‫ب‬ ‫ْم‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫ات‬
‫ُ‬ ‫ي‬
‫َّ‬ ‫ٱلت ِ‬
‫َّح‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫د أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهلل‪،‬‬ ‫ين‪ ،‬أَ ْش َه ُ‬ ‫اهلل َّ ِ ِ‬
‫اد ِ‬ ‫لسالَم َعلَي نَا و َعلَى ِعب ِ‬ ‫ِ‬
‫الصالح َ‬ ‫َ‬ ‫اهلل َوبَ َرَكاتُه ‪ ،‬ٱ َّ ُ ْ َ‬
‫ص ِّل َعلَى ُم َح َّم ٍد‪.‬‬ ‫ِ‬
‫َوأَ ْش َه ُد أَ َّن ُم َح َّم ًدا َر ُس ْو ُل اهلل ‪ ،‬ٱللَّ ُه َّم َ‬
‫‪26.‬‬ ‫‪Duduk tasyahud akhir beserta tuma’ninah.‬‬

‫‪27.‬‬ ‫‪Membaca tasyahud akhir‬‬

‫ك أَيُّ َها النَّبِ ُّي َوَر ْح َمةُ‬ ‫لسالَ ُم َعلَْي َ‬ ‫اتِ ِ‬

‫هلل ‪ ،‬ٱ َّ‬ ‫ات الطَّيِّبَ ُ‬‫الصلَ َو ُ‬
‫ات َّ‬ ‫ارَك ُ‬ ‫ب‬ ‫ْم‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫ات‬
‫ُ‬ ‫ي‬
‫َّ‬ ‫ٱلت ِ‬
‫َّح‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫د أَن الَّ إِلهَ إِالَّ اهلل‪،‬‬ ‫ين‪ ،‬أَ ْش َه ُ‬ ‫اهلل َّ ِ ِ‬
‫اد ِ‬ ‫لسالَم َعلَي نَا و َعلَى ِعب ِ‬ ‫ِ‬
‫الصالح َ‬ ‫َ‬ ‫اهلل َوبَ َرَكاتُه ‪ ،‬ٱ َّ ُ ْ َ‬
‫آل ُم َح َّم ٍد‪َ .‬ك َما‬ ‫ص ِّل َعلَى ُم َح َّم ٍد‪ ،‬و َعلَى ِ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫َن ُم َح َّم ًدا َر ُس ْو ُل اهلل ‪ ،‬ٱللَّ ُه َّم َ‬ ‫َوأَ ْش َه ُد أ َّ‬
‫آل ُم َح َّم ٍد‪،‬‬ ‫آل إِبْ ر ِاه ْي ِم‪ ،‬وبَا ِر ْك َعلَى ُم َح َّم ٍد و َعلَى ِ‬ ‫ت َعلَى إِبْ ر ِاه ْي ِم و َعلَى ِ‬ ‫صلَّْي َ‬‫َ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ك َح ِم ْي ٌد َّم ِج ْي ٌد‪.‬‬ ‫ين إِنَّ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ت َعلَى إِبْ َراه ْي ِم َو َعلَى آل إِبْ َراه ْي ِم فى ال َْعالَم َ‬ ‫ارْك َ‬ ‫َك َما بَ َ‬
‫‪28.‬‬ ‫‪Membaca salawat Nabi pada tasyahud akhir.‬‬
‫‪29.‬‬ ‫‪Membaca salam yang pertama‬‬

‫لسالَم َعلَْي ُكم ور ْحمةُ ِ‬

‫اهلل‬ ‫ََ َ‬ ‫ٱ َّ ُ‬
‫‪30.‬‬ ‫‪Tertib (berturut-turut).‬‬

‫‪40‬‬
 LDK 7

Aktiviti Pengukuhan Solat

3. Bersoalan jawab berkaitan teori Solat

(Rujuk lampiran)

4. Kuiz wuduk
- Urutan waktu solat.
- Jumlah rakaat
- Niat solat
- Perbuatan solat
- Latihan tatih tubi solat (perbuatan dan bacaan)

41