ANATOMIA PRAWIDLOWA CZLOWIEKA POD REDAKCJA ANDRZEJA SKAWINY a, A. Skawina, J. Gorezyca KLATKA PIERSIOWA POORECZNIK DLA STUDENTOW | LEKARZYiego ae SPIS TRESCI Linie i punkty topos COkolice klatki piersiowe} -nx--ee- Werstwy Scian klatki piersiowe) ..... Warstwa powirzchowns fan Kat irsiowel Sutek Wremca redkows Sian Kath parsiowe) Warstwa gigboka écian Klatki plersiowe) Migénie wlasne glgbokie écien klatki Powigd wewnate2piersiowe nnn Preepona - Unecryniani | unerwienie écian Tatnies piersiowa wewnetrzne icane klatki piersiowe} .... piersiowe| Uklad twordw w preestrzeni migdzy2ebrowe) Uklad £y! powierzchawnych sci Zyty alabokie klatki piersiowe) Jama klatki piersiowej Grasica .. Woarstwa fyi w srédpiersiu preedtchawiczym ‘Werstwa tetnie w érédpiersiu przedtchay Nerw przeponowy klatki piersiowe . WIGBYM convene otros unerwinia nerwéw preeponowych Netw bledny (X nerw ezaszkowy) Tehawiea even ‘rstnice migdzy oskrasem gldwaym SerC8 ons Bont ‘Worek osierdziowy Budowa ogélna sere. Budowa éciany serca Szkiolet serca Uktad preewodzacy 5 Unaczyni Zastawki serce Zastawki preedsionkowo-komorowe .. Zastawki pétksigzycowate Unaczynienie serca...0 Tetnica wiercowa prawa... Tatnica wiericowa lewa Odptyw Kew Bynes Naczynia chionne serca Unerwienie ‘Gykl pracy 5 pees Keazenie plOdoWe evenness Pozostalosci po krazeniu plodowym ‘prawym i lewymn je ukladu preewodz9cego 10 " " 12 15 20 20 21 2 27 27 28 31 33 34 39 42 44 48 47 49 54 54 58 58 6 66 70 72 4 78 18 76 8 78 8 80 82 82 83 85 85Rozwoj uktadu krazenia 3 ‘ a7 Serce nn. ae 7 92 Podziat alszy warost wepdinego preedsionke,.....v-sone 95 Podzial pnia tatniczego i losy tetnic luk6w skrzelowych pace 98 Tetnice migdzyodcinkowe (miedzysegmentame) 102 Chronologia powstawania najwatniejszych struktur w ukladzie naczyniowym exlowieka 102 Wady wrodzone serca ... . esterase 7 104 Kiiniceny podziat wad serca ..... ee : 108 Pochodzenie rozwojowe ukladu oddechowego ». 108 (Ophione atsssiitceitnsiotbiccsctistucccbtstanasut acon 109 Jama OPILCNe| onecieensnennsesn i wooane, AI Unaczynienia oplucne) écienne| e....csn 2 Reut oplucne| scienne} prawe) curses es ec 2 Reut opluenej seienne) lewe| 3 Pluca es 14 Budowa zewnetrena pluca on 14 Wyciski plac _ vue WT Rrut pluca prawego | ewego oraz szczelin plac : 18 Pudowa i polotenie oskrzeli gléwnych oraz ich plerwszorzedowych rozpelezien 119 Drzewo oskrzelowe i oddechowe : " reine 190 Buclowa wewnetrzna pluca - - 122 Unaceynienie phuca..... - oe 123 Unaczynienie cxynnosciowe. ‘ iat 123 Unaczynienia odtyweze cena 126 Odptyw chtonk’ z pluca... . . 126 Unerwienie pluca nce 3 . 126 Ruchy plucs pray zmianie polotenia ciala | prey oddychaniu eemecne) 422 Oddychanie 7 coven 128 Sradpiersie zetchawicze i doine tyine . ea 130 Topogratia | podziat aory w Klatee piersiowe} =... 130 Preelyke i 133 2yty nleparzyste ss cae 137 2yle nieparzysta st ‘ sanineariniconns (IF 2a nieparzysta krOtka ws .ssvsssenewsnornneronnnnecne none 19D 2yla niepareysts krotka dadatkows .. : 139, Preewéd piersiowy . es eevee 141 Preewéd chlonny prawy 5 sien 149 Pies sympatyczny ~ pier wspdlczulny crn snnn een 14 Pigmiennictwo . inca 147 Spis rycin mii . 149,LINIE | PUNKTY TOPOGRAFICZNE KLATKI PIERSIOWEJ Jest ograniczony ‘gomy brzeg spojenia lonowego. Pionowe linie okreslajace okolice klatki piersiowej sq pomocne przy wymaczanitt polozenia narzadéw wewnetraych lub innych struktur. Wyr6aniamy: 1. Linig posrodkowa przednig (linea mediana aitevior) ~ biegnie w plasie ‘cayinie posrodkowej ciala z praodu (przez Srodek czota, wierzcholek nosa, srodeke rmostica, pepek, srodek spajenia tonowego; Koricry sig mi¢day pigtami). 2. Linie mostkowa (tinea sternalis) — biegnie wadtuz braegu bocznego (trzonu) mostica. 3, Linig praymostkowa (linea parasternalis) ~ w polowie odlegtosei miedzy linig mostkowa a Srodkowoobojezykowa. 4. Linig érodkowoobojezykowa (sutkowa) (linea medioclavicularis seu ‘maramillarris) ~ biegnie przez potowe obojczyka (brodawky sutkowa), 5. Linig pachowg przednig (linea axillaris anterior) — biegnie preez fald par chowy przedni.a Rye. 1. Line topograficane tulowia - powierzchnia praednia 6. Linke pachowa grodkowa (linea axillaris media) ~ biegnie preez najwyiszy punkt dotu pachowego. 7. Linig pachowa tying (linea axillaris posterior) - biegnie przez fald pachowy 8. Linie topatkows (linea scapularis) - biegnie praez dolny kat topatki (prey opuseczonym ramieniu). 9. Linke praykregows (linea paravertebralis) — blegnie wedtue wyrostk6w po- przecanych kregow plersiowych. 10. Linig posrodkowa tying (linea mediana posterior) ~ biegnie przez wyrost- ki kolezyste kregt6w, w plasuczyinie posrodkowe ciata 2 tyhu.topograficenych siowed zaliczamy’: Cierny Coe vlokalizowany na wysokosei prayezepu Chragstkt iebrowe) do mostka (co odpowiada wysokosel tarczy miedzykrego- ‘ej pometay T/T) AS apn) ~ ny a ws ‘Wyrédniamy tale nie migdzygracbieniowa (linea interspinais),kebra cay Brae ‘ienie topatek i zajduje sie na wysokose II praestraeni migdzyzebrowe},0 OKOLICE KLATKI PIERSIOWEJ Regiones thoracis) Do okolic Klatki piersiowej zaliceamy: ~ nleparzysta okolice przedm ~PigaTste okolice: podabojcaykowe (regiones énfraclaviculares), sutkowe (re Pier mammariae), pachowe (regiones axillares), podsutkewe (regiones ‘nframammariae), bocane klatki piersiowg (regiones pectoris laterales). wees me ae SS Rye, 3. Okolice lati piersiowe)WARSTWY SCIAN KLATKI PIERSIOWEJ Wa pect tar sine WARSTWA POWIERZCHOWNA SCIAN KLATKI PIERSIOWEJ 1owng tworzy sk6ra (cutis) { tkanka podsk6rna (tela subcu- dorostych ptci ‘meskie) widoemna jest brodawka sutkowa12 SUTEK (Qfamma) Gruczot sutkowy (glandula mammaria), czyli sutek (mamma) albo graczol ilekowy, jest najwigkazym gruczolem skémym. Rozwja si¢ z zawiazk6w gruczolow apokrynowych (Kuliste zgrubienia naskérka, wrastajace w gqb podloia, poczawszy od 4. miesigca Zycia plodowego), Sutek sklada sig z tkanki gruczolowej ~ ciata sutka (corpus mammae) \ otaczajqcego je clala thuszezowego (corpus adéposum mam- ‘mae). Nieco ponize} srodka kazdego x sutk6w na jego suczycie wystaje brodawka sut- kowa (papilla mammae), dokota t6rej lezy otoczka brodawki sutkowej (areola ‘mammae). Gruczol sutkowy doroste) kobiety ledy na wysokoéci III do VIl zebra, a w kierunkeu Poprzecanym sigga od linii praymostkowe) prawie do pachowe) przednie). Spocaywa ‘16wnie na migéniu piersiowym wi¢kszym, jedynie niewielka cze$¢ boczna lezy na po- wigzi migénia zebatego przedniego. Migdzy sutkami znajduje sie zmienne} szerokoéci podiuéna szczelina ~ zatoka sutkowa (sinus mamimarum), Gruczot sutkowy sktada siz. 15-20 platow (lobi glandulae mammariae). Jest otoczony torebka z tkanki tycznej wiokniste), ktOra wnika w miaész gruczotu, daielae platy na phaciki (lobuli glandulae mammariae). Z kaidego plata wychodzi prae- ‘w6d mleezny (ductus lactiferus), ktory pr2ed swoim ujsciem na brodawce sutkowe) rozsceraa sig w zatoke mleczna (sinus lactiferus). Dose ezesto (ok. 17,5% w populacii polskie)) istnieje dodatkowy plat gruczotu sut- kowego, polozony czesciowo w dole pachowymn, klinicanie zwany ogonem Spence'a.Bye. 4. Sutek - schemat wzorowany na Chungu i Lippercie je tgtnicze: 1. Galezie sutkowe boczne od tetnicy piersiowe} boczne) (rami mammarii late- arteriae thoracicae lateralis). © 2. Gateale sutkowe wewnetrane od teticy piersiowe) wewnetrane) (nami mam- narié interni arteriae thoracicae internae). 'B. Galezie sutkowe od gate bocanych tetnic migdzyzebrowyeh I-VI 44. Gatezie piersiowe tetnicy plersiowo-barkowe) (zaopatrujace glownie ogon a). kerwi tying): 1. Odplyw powierzchowny rozpocayna sie splotem zyinym otoezki brodawkowe) ‘venosus areolaris). Krew stad odplywa czeSciowo do naczyf gtebokich,4 Odptyw chionki: Odptyw chtonki z gruczolu sutkowego jest wielokierunkowy: 1. Z boczne) cagéci gruczotu do weatéw chlonnych pachowych plersiowych (oachowych przySrodkowych) i wezléw chtonnych miedzyzebrowych tylnych 2% dolne) czeéci sutka poprzez wealy chlonne piersiowo-nabrausne do westow ‘chlonnych pachowych centralnych. &. Zpraystodkowe) cagéci gruczotu do weztéw chlonnych miedzyzebrowych Przednich (mostkowych) ~ stad chtonka odptywa poprzez tzw. pie mostkowy to cayfi chlonnych strony praeciwiegta). 4. 2 gore) caeéci gruczolu popreez wealy ehfonne migdzypiersiowe do we- 2iow chfonnych pachowych centralnych lub bezposrednio do weziéw chlonnych Pachowych szczytowych (podobojezykowych). Unerwienie: J. Waopatrzenie czuciowe sutka pochodal od gate skérmych nerwow migdzyée- browyeh, a takte od nerwéw nadobojceykowych ze splotu szyjnego. 2. Unerwienie wydzielnicze jest prowadzone droga dlugich widkien pozazwojo- wych oplatajacych naczynia tetnicze (gtownie migdzybebrowe) dochodzace do sutia