BÀI GIẢNG MÔN HỆ THỐNG

THÔNG TIN QUẢN LÝ

CHƯƠNG 3:
HTTT VỚI TỔ CHỨC VÀ CHIẾN LƯỢC
NGUYÊN TẮC VÀ CHÍNH SÁCH LIÊN QUAN HTTT

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 1

 Mục tiêu
• Xác định các đặc điểm quan trọng của tổ chức để
xây dựng thành công HTTT
• Hiểu được chuỗi giá trị và mạng lưới giá trị đem
đến những cơ hội cạnh tranh cho doanh nghiệp
• Hiểu được những lợi ích của HTTT đem lại cho
doanh nghiệp bằng cách sử dụng các chiến lược
điều phối, cạnh tranh

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 2

 Mục tiêu
• Nắm được các nguyên tắc và chính sách đề xuất
trong HTTT
• Xác định các nguyên tắc được dùng để quyết định
các chính sách
• Xác định tầm quan trọng trong việc kiểm soát dữ
liệu trên internet và ảnh hưởng của HTTT trong
cuộc sống hằng ngày

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 3

 Nội dung
• Tổ chức
• Mối quan hệ giữa tổ chức và HTTT
• ssss

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 4

 Mối quan hệ giữa tổ chức và HTTT

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 5

 Tổ chức
• Tổ chức là gì?
• Technical definition

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 6

 Tổ chức
• Tổ chức là gì?
• Behavioral definition

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 7

 Đặc điểm của tổ chức
• Tổ chức theo cấp bậc
• Có trách nhiệm, quyền hạn công bằng, minh bạch
trong việc ra quyết định
• Tôn trọng triệt để các nguyên tắc tổ chức hiệu quả
• Ngoài ra còn một số đặc điểm: văn hóa, chính sách,
môi trường và cấu trúc kinh doanh

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 8

 Chính sách và văn hóa của tổ chức
• Chính sách:
• Quan điểm bất đồng tranh chấp, xung đột
• Chính sách không nhất quán  kiềm hãm sự phát triển
và thay đổi cho tổ chức
• Văn hóa:
• Các quy định cho mục đích và sản phẩm của tổ chức, gồm
• Tổ chức sẽ cho ra sản phẩm gì
• Cách thức và nơi thực hiện
• Sản phẩm sẽ cung cấp cho ai
• Được thống nhất và ràng buộc cho các cá nhân trong cùng
tổ chức

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 9

 Môi trường tổ chức
• Tổ chức và môi trường có mối quan hệ lẫn nhau
• Tổ chức được xây dựng, phụ thuộc vào môi
trường vật lý và xã hội.
• Tổ chức có thể tác động đến môi trường
• Môi trường có thể thay đổi nhanh hơn tổ chức
• Hệ thống thông tin có thể phản ánh môi trường
hoạt động của tổ chức

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 10

 Quan hệ giữa môi trường tổ chức

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 11

 Cấu trúc của tổ chức
• Cấu trúc tổ chức phân loại theo:
• Phương pháp tiếp cận hệ thống
• Quan điểm chiến lược
• Theo quan điểm chiến lược, có 5 cấu trúc cơ bản:
• Đơn giản
• Chức năng
• Đơn vị (lĩnh vực/thị trường/Sản phẩm)
• Ma trận
• Hỗn hợp
sv tự tìm hiểu các cấu trúc trên

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 12

 Ảnh hưởng của HTTT đến tổ
chức doanh nghiệp
• Ảnh hưởng kinh tế
• Các thay đổi về IT liên quan đến chi phí đầu tư và
thông tin
• Hệ thống thông tin là nhân tố tạo nên sản phẩm
• IT ảnh hưởng đến giá cả và chất lượng của thông tin
và thay đổi nền kinh tế của thông tin
• VD:
• Chi phí giao dịch

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 13

 Ảnh hưởng của HTTT đến tổ
chức doanh nghiệp
• Thuyết chi phí giao dịch(Transaction cost theory)
• Hầu hết các công ty tìm kiếm cách tiết kiệm chi phí
giao dịch(chi phí tham gia thị trường)
• CNTT làm giảm chi phí giao dịch thị trường cho công
ty, làm cho nó đáng giá cho các công ty để giao dịch
với các công ty khác chứ không phải là phát triển số
lượng nhân viên

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 14

 Ảnh hưởng của HTTT đến tổ
chức doanh nghiệp

Firms traditionally
grew in size to
reduce transaction
costs. IT potentially
reduces transaction
costs for a given size.

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 15

 Ảnh hưởng của HTTT đến tổ
chức doanh nghiệp
• Thuyết công ty
• Công ty là mối quan hệ hợp đồng giữa các bên tự quan
tâm đến yêu cầu giám sát
• Khi công ty phát triển, chi phí cơ quan (quản lý, giám
sát) tăng lên
• CNTT có thể giảm chi phí cơ quan, nó có thể các công
ty phát triển mà không cần thêm các chi phí giám sát,
và không cần thêm nhân viên

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 16

 Ảnh hưởng của HTTT đến tổ
chức doanh nghiệp

As firms grow in size

and complexity,
traditionally they
experience rising
agency costs.

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 17

 Ảnh hưởng của HTTT đến tổ
chức doanh nghiệp
• Tác động đến hành vi và tổ chức
• Internet và tổ chức
• Các nhân tố cần xem xét khi hoạch định một hệ
thống mới
• Môi trường
• Cấu trúc
• Văn hóa và chính sách
• Kiểu tổ chức và kiểu lãnh đạo
• Các nhóm lợi ích bị ảnh hưởng bởi hệ thống, thái độ của
người sử dụng
• Công việc, quyết định, quy trình kinh doanh mà hệ thống
sẽ hỗ trợ
fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 18
 Các chiến lược tạo ưu thế
cạnh tranh
• Các điểm chính của ưu thế cạnh tranh:
• Cung cấp giá trị tuyệt hảo cho khách hàng
• Khó bị sao chép
• Nâng cao khả năng đáp ứng những thay đổi xảy ra
trong môi trường

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 19

 Các chiến lược
• Giá thành
• Tạo ra sự khác biệt hóa
• Tính sáng tạo
• Tính tăng trưởng và doanh thu mở rộng thị
trường
• Liên kết

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 20

 Thảo luận
• Sinh viên chia thành các nhóm tối đa 5 SV để
phân tích các tình huống sau
- HTTT được mô tả trong các tình huống trên đã
hỗ trợ làm tăng khả năng cạnh tranh hay chưa ?
Tăng những khả năng nào ? Tăng như thế nào ?
- Tìm những khả năng ứng dụng CNTT giúp có thể
tạo được ưu thế cạnh tranh ?

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 21

 • Hoạt động của hệ thống quản lý việc đăng ký học qua mạng của một trường học
được mô tả như sau: Khi các học viên muốn đăng ký học thì họ phải gửi các phiếu
đăng ký trong đó điền đầy đủ thông tin về họ tên, số chứng minh thư và mã số của
những lớp học họ muốn tham gia cho trường. Hệ thống kiểm tra từng lớp học được
đăng ký có còn tiếp nhận học viên không bằng cách tra cứu tệp Danh sách lớp. Các
dữ liệu trong tệp này cho biết lớp học nào còn tiếp nhận học viên, lớp học nào đã bị
huỷ bỏ và lớp học nào đã đủ học viên. Từ đó hệ thống có thể xác định được những
lựa chọn nào của học viên được chấp nhận và những lựa chọn nào bị từ chối. Những
học viên nào được chấp nhận nguyện vọng sẽ được ghi danh vào vào những lớp mà
họ đăng ký. Tên và số chứng minh thư của các sinh viên này sẽ được cập nhật vào tệp
Danh sách lớp và sĩ số lớp học sẽ được tính lại. Nếu lớp học đó đã đủ học viên thì mã
lớp học đó sẽ được đánh dấu là đã khoá sổ. Các dữ liệu về sinh viên mới và những dữ
liệu bổ sung hoặc thay đổi của sinh viên cũ trong quá trình ghi danh này cũng được
cập nhật vào tệp Hồ sơ sinh viên chung trong toàn trường.

• Cuối cùng, hệ thống sẽ gửi cho từng học viên đăng kí một bản thông báo trong đó
liệt kê danh sách những lớp học mà họ đã đăng kí và đánh dấu vào những lớp học họ
được chấp nhận.
fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 22
 • Cho biết quá trình tính lương trong một tháng của một công ty được
thực hiện như sau: Cuối từng tháng, để tính lương cho nhân viên, người
ta phải kiểm tra ngày công của các nhân viên trong tháng đó. Việc kiểm
tra ngày công được thực hiện nhờ bảng chấm công và được cập nhật
vào tệp Hồ sơ nhân viên. Tiếp theo bộ phận kế toán sẽ thực hiện việc
tính các khoản lương cho nhân viên theo quy định của công ty. Bảng
lương của cơ quan được trình cho Ban giám đốc và sau đó được gửi
đến cho nhân viên. Dữ liệu liên quan tới quá trình tính lương được cập
nhập vào tệp Thu nhập. Việc tính thuế thu nhập được thực hiện nhờ
các dữ liệu đã có trong tệp Thu nhập và tệp Hồ sơ nhân viên. Sau khi
tính xong, dữ liệu lại được cập nhật vào các tệp này; đồng thời bảng kê
tiền thuế, tiền thuế sẽ được gửi lên Kho bạc nhà nước và hoá đơn thu
thuế được gửi cho các nhân viên phải chịu thuế thu nhập

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 23

 Sự thay đổi bản chất ứng
dụng CNTT
• Đầu tư chi phí phù hợp
• Tiết kiệm thời gian
• Mở rộng, tạo kết nối với môi trường kinh doanh
khác và toàn cầu

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 24

 Tác động của CNTT
• CNTT có những tác động nào?

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 25

 Hệ thống thông tin và ưu thế
cạnh tranh
• Ba đặc tính của sản phẩm dịch vụ
• Mô hình chuỗi giá trị
• Mô hình áp lực cạnh tranh
• 5 chiến lược cạnh tranh cơ bản

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 26

 Ba đặc tính của sản phẩm dịch
vụ
• Đặc tính thông tin
• Vô hình
• Có thể sao chép
• Không thể tiêu thụ
• Có thể truyền đi được
• Có thể thu thập và xử lý được
• Đặc tính dịch vụ
• Cá nhân
• Nhóm
• Tự động

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 27

 • Cá biệt hóa sản phẩm
• Cá biệt hóa đại chúng
• Sản phẩm thông minh
• Sản phẩm tương tác
• Sản phẩm lập trình được

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 28

 Sử dụng HTTT để đạt được
lợi thế cạnh tranh
• Cạnh tranh trên quy mô toàn cầu
• Cạnh tranh trên chất lượng và mẫu mã
• Cạnh tranh bằng quy trình kinh doanh

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 29

 Sử dụng HTTT để đạt được
lợi thế cạnh tranh

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 30

 Sử dụng HTTT để đạt được
lợi thế cạnh tranh
Mô hình cạnh tranh Porter

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 31

 Sử dụng HTTT để đạt được
lợi thế cạnh tranh
Xác định cách bạn sẽ dùng
Xác định chiến lược và mục trong quy trình đo lường để
tiêu kinh doanh hướng tới mục tiêu kinh
doanh
Chiến lược cơ bản:
gắn kết IT với mục
tiêu kinh doanh
Làm thế nào để CNTT giúp
Vận dụng những mục tiêu doanh nghiệp đạt được tiến bô
chiến lược vào các hoạt trong mục tiêu kinh doanh và
động quy trình cụ thể cải thiện quy trình kinh doanh,
thể hiện qua các con số

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 32

 Sử dụng HTTT để đạt được
lợi thế cạnh tranh
• Chiến lược HTTT ứng phó với các nguồn lực cạnh tranh
Chiến lược Giải thích Ví dụ
Chi phí thấp Sử dụng HTTT sản xuất sản phẩm và dịch vụ tại mức Wal-Mart
dẫn đầu thị giá thấp hơn đối thủ cạnh tranh trong khi đó nâng
trường cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ
Sự khác biệt Dùng HTTT để chuyên biệt hóa sản phẩm và tạo ra Google,
về sản phẩm nhiều công dụng mới của sản phẩm dịch vụ eBay, Apple,
Lands’End
Tập trung vào Dùng HTTT để tăng khả năng tập trung các chiến dịch AutoNation
phân khúc thị trên một phân khúc thị trường đơn lẻ, riêng biệt hóa Harrah’s
trường
Thân thiết với Sử dụng HTTT để phát triến mối ràng buộc và long tin Toyota
khách hàng mạnh mẽ với khách hàng và nhà cung cấp corporation
và nhà cung Amazone
cấp
fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 33
 Tác động của Internet lên lợi thế
cạnh tranh của doanh nghiệp
• Tạo ra các thị trường mới
• Cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ
• Tạo cơ hội cho việc xây dựng thương hiệu và lòng
trung thành của khách hàng
• Cung cấp thông tin về sản phẩm, doanh nghiệp cho
khách hàng và nhà cung cấp
• Sự cạnh tranh trong ngành ngày càng gay gắt
• Công nghệ internet dựa trên tiêu chuẩn toàn cầu
mà không phải doanh nghiệp nào cũng dùng được
• Các thương hiệu: eBay, Yahoo, Amazone…

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 34

 Thảo luận
• Chiến lược cạnh tranh nào mà các công ty thẻ tín
dụng theo đuổi?. HTTT hỗ trợ các chiến lược đó
như thế nào?
• Lợi ích kinh doanh của việc phân tích dữ liệu
mua hàng và xây dựng hồ sơ thói quen của khách
hàng?
• Cách thực hiện đó của các công ty thẻ tín dụng có
vi phạm đạo đức kinh doanh không? Có vi phạm
quyền riêng tư? Tại sao?

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 35

 Mô hình chuỗi giá trị kinh doanh
• Nhấn mạnh các hoạt động đặc trưng trong kinh
doanh, nơi các chiến lược cạnh tranh có thể được
áp dụng tốt nhất và nơi các HTTT có khả năng tác
động chiến lược nhất
• Các hoạt động chính
• Các hoạt động hỗ trợ
• Benchmarking
• Hệ thống thực hành tốt nhất

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 36

 Mô hình chuỗi giá trị kinh doanh

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 37

 Mạng lưới giá trị

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 38

 Mạng lưới giá trị

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 39

 Sự cộng hưởng, khả năng cạnh tranh cốt
lõi và các chiến lược mạng lưới cơ sở
• Khi đầu ra của 1 đơn vị được dùng như đầu vào
của đơn vị khác
• Khi 2 doanh nghiệp có thể chung thị trường và kĩ
năng chuyên môn
• Sử dụng HTTT để liên kết các hoạt động kinh
doanh của các đơn vị khác nhau
• Chi phí thấp hơn và sinh ra lợi nhuận

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 40

 Khả năng cạnh tranh cốt lõi
• Là hoạt động mà doanh nghiệp là nhà dẫn đầu đẳng
cấp thế giới
• Bao gồm là người thiết kế các phần tử nhỏ nhất của
thế giới, cung cấp dịch vụ giao hàng trọn gói tốt nhất
• Dựa trên kiến thức thu được qua nhiều năm kinh
nghiệm
• Bất kỳ HTTT nào thúc đẩy chia sẻ kiến thức giữa các
đơn vị kinh doanh đều nâng cao năng lực cạnh tranh
• Công nghệ đột phá

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 41

 Cạnh tranh trên quy mô toàn cầu
• Trước khi có Internet, cạnh tranh toàn cầu là lựa
chọn duy nhất của các công ty lớn có khả năng chi
trả cho nhà máy, nhà kho và trung tâm phân phối ở
nước ngoài
• Internet làm giảm đáng kể chi phí hoạt động trên
toàn cầu
• Lợi ích của toàn cầu hóa

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 42

 Cạnh tranh trên quy mô toàn
cầu: Internet và toàn cầu hóa
• Sự xuất hiện của Internet kết hợp toàn diện với
hệ thống truyền thông quốc tế
• Giảm mạnh các chi phí hoạt động
• Tăng khả năng cạnh tranh
• Tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ
• Kết nối Internet toàn cầu, kết hợp với các hệ
thống thông tin nội bộ
• Các công ty sản xuất cập nhật thông tin gần như ngay
lập tức và nhanh chóng đối với nhà cung cấp

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 43

 Cạnh tranh trên quy mô toàn
cầu: các chiến lược kinh doanh
• Chiến lược xuất khẩu trong nước (domestic
export)
• Chiến lược đa quốc gia
• Chiến lược nhượng quyền thương mại
(franchise)
• Chiến lược xuyên quốc gia

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 44

 Mô hình hệ thống toàn cầu
• Hệ thống tập trung
• Hệ thống nhân đôi
• Phân cấp hệ thống
• Các hệ thống kết nối mạng

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 45

 Cạnh tranh về chất lượng
thiết kế
• Trong sản xuất
• Khách hàng
• Làm gì để nâng cao chất lượng HTTT?
• Điểm chuẩn
• Cải tiến sản phẩm dựa trên nhu cầu của khách hàng
• Nâng cao chất lượng và độc chính xác thiết kế
• Cải thiện độ chính xác sản xuất và thắt chặt dung sai
sản xuất
• Giảm thời gian chu kỳ đơn giản hóa quá trình sản xuất

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 46

 Cạnh tranh dựa vào quản lý
quá trình kinh doanh
• BMP là một phương pháp tiếp cận kinh doanh
nhằm mục đích cải thiện quy trình kinh doanh
• Sử dụng một loạt các công cụ và phương pháp
thông minh dựa trên quy trình hiện có, thiết kế
quy trình mới và tối ưu hóa các quy trình
• BMP là luôn được cải tiến liên tục

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 47

Nguyên tắc và chính sách liên quan
• Mối quan hệ giữa nguyên tắc, chính sách xã hội
• Tác động của HTTT và chính sách bảo mật thông
tin
• Sự ảnh hưởng của HTTT đối với cuộc sống hằng
ngày

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 48

 Mối quan hệ giữa nguyên tắc,
chính sách xã hội với HTTT

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 49

 Các vấn đề chính của HTTT
• Quyền và nghĩa vụ của thông tin
• Quyền và nghĩa vụ sở hữu
• Điều khiển và trách nhiệm giải trình
• Chất lượng hệ thống
• Chất lượng của cuộc sống

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 50

 4 xu hướng công nghệ áp dụng
các nguyên tắc chính sách
• Computing power doubles every 18 months
• Increased reliance on, and vulnerability to, computer systems

• Data storage costs rapidly declining

• Multiplying databases on individuals

• Data analysis advances

• Greater ability to find detailed personal information on individuals
• Profiling and nonobvious relationship awareness (NORA)

• Networking advances and the Internet

• Enables moving and accessing large quantities of personal data

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 51

 Ethical analysis:
A five-step process
• Ethical analysis: A five-step process
1.Identify and clearly describe the facts
2.Define the conflict or dilemma and identify the higher-
order values involved
3.Identify the stakeholders
4.Identify the options that you can reasonably take
5.Identify the potential consequences of your options

fit.iuh.edu.vn BỘ MÔN HỆ THỐNG THÔNG TIN 52