Temel Hukuk

Cevap 1: Taşınır Eşya Kavramı

Taşınır eşya, insanın beden bütünlüğüne ait olmayan, esas özellikleri bir yerden bir yere
taşınmakla bozulmayan, fiziki ve ekonomik değere sahip, bağımsız mülkiyete konu olabilen,
fikir ve sanat eserleri dışında ile taşınmaz olarak kabul edilen mallar dışında kalan, mal ve
doğal güçlerdir.Tanımdan hareketle taşınır malların özelliklerini şöyle sıralayabiliriz.

i. Fiziki ve ekonomik değere sahip olmalıdır. Evrende yer ve hacim tutan ve para
ile ölçülebilen öğeler taşınır mal olarak kabul edilebilir.
ii. Mülkiyete konu olabilmelidir. Üzerinde mülkiyet hakkı kurulamayan öğeler
mülkiyete konu teşkil etmez. Hukuk açısından da mal olarak kabul edilemez.
Örneğin, soluduğumuz hava, çok değerli bir madde olmasına rağmen,
üzerinde hâkimiyet kurulamaması, bol miktarda bulunması ve
pazarlanamaması nedeniyle ekonomik mal olarak kabul edilemez.
iii. İnsanın beden bütünlüğüne ait organlar, çok kıymetli olması ve üzerinde
hâkimiyet kurulabilmesine rağmen mal ve eşya olarak kabul edilemez. Çünkü
insan ve organlarının, kişiden ayrılarak pazarlanması ahlâki değildir. Örneğin,
insan böbreği satış sözleşmesine konu olamaz. Bu sözleşmeden doğan alacak,
icra yolu ile tahsil edilemez.
iv. Taşınır eşya, esas özellikleri bozulmadan bir yerden başka bir yere taşınabilen
eşyadır. Bu taşıma insan gücüyle olabileceği gibi, makine gücü ile de olabilir.
Örneğin, çanta bir yerden başka bir yere taşınabilmektedir.
v. Hukuk sisteminin bir yerden başka bir yere taşınabilmesine rağmen bazı
malları taşınır olarak kabul etmemektedir. Taşınır mallar, bu malların dışındaki
taşınır mallardır. Örneğin, gemiler gibi.
vi. Kişinin fikir ve sanat eserleri üzerindeki hakkı TMK kapsamında değildir.
Örneğin, kitap yazarının telif hakkı, bir bestekârın bestesi üzerindeki hakkı
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na tabidir.
vii. Mülkiyet hakkına konu olan su buharı, elektrik, atom enerjisi gibi doğal güçler
de taşınır eşya kapsamındadır. Örneğin, elektrik doğalgaz taşınır eşya olarak
satış sözleşmesine konu olmaktadır.

Huri KIZILHAN
205406055
Muhasebe ve Vergi Uygulamaları iö