Professional Documents
Culture Documents
O&O
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
We hebben een aantal hoofd- en deelvragen opgesteld die we te weten willen komen voordat we
beginnen aan ons ontwerp van ons product:
1. Wie zijn onze opdrachtgever en expert & wat wordt er van ons verwacht?
2. Wat houdt zelfvoorzienend in?
3. Wat betekend duurzaamheid en hoe kunnen we het toepassen in een toeristische
accommodatie?
4. Hoe zet je een woning in elkaar vanuit het principe van de circulaire economie?
5. Hoe kunnen we de woning duurzaam maken?
6. Welke materialen worden er gebruikt om een huis van de buitenkant duurzamer te maken?
7. Welke (duurzame) materialen kan je gebruiken om te isoleren?
8. Hoe verwarmen we onze woning?
9. Hoe zit het dak in elkaar?
10. Hoe gaan we de woning zoveel mogelijk met de natuur “vermengen”
11. Hoe maken we van ramen en deuren gebruik?
12. Hoe maken we een circulaire woning zo comfortabel mogelijk?
13. Met welke bouwregels en wetten moeten wij rekening houden?
14. Wat zijn de functionele wensen?
15. Wat zijn de gebruikerswensen?
16. Wat zijn de randvoorwaarden?
17. Wat zijn de ontwerpbeperkingen?
1
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Inhoud
Wie zijn wij?................................................................................................................................................1
Opdrachtgever & Expert..............................................................................................................................5
Wie is de opdrachtgever?........................................................................................................................5
Waar houdt de opdrachtgever zich mee bezig?......................................................................................5
Wie is de expert?.....................................................................................................................................5
Waar houdt de expert zich mee bezig?...................................................................................................5
Wat is het doel van het project? (Gewenste situatie vanuit het perspectief van de opdrachtgever).....5
Wat is het beroep dat we gaan uitvoeren?.............................................................................................6
Wie is onze doelgroep?...........................................................................................................................6
Wat is de huidige situatie? (Accommodaties in Zeeland)........................................................................6
Wat houdt zelfvoorzienend in?...................................................................................................................8
Water.......................................................................................................................................................8
Energie.....................................................................................................................................................8
Eten.........................................................................................................................................................8
Recycling..................................................................................................................................................8
Wat betekend duurzaamheid en hoe kunnen we het toepassen in een toeristische accommodatie? ......9
Duurzaam................................................................................................................................................9
Ecologie...................................................................................................................................................9
Groen.......................................................................................................................................................9
Hoe zet je een woning in elkaar vanuit het principe van de circulaire economie?....................................10
Van lineair naar circulair bouwen..........................................................................................................10
De circulaire woningbouw (BioBased bouw).........................................................................................10
Duurzame materialen (interieur)...............................................................................................................11
Het duurzamer maken van een woning.....................................................................................................12
Raam isolatie.........................................................................................................................................12
Triple glas (HR+++ glas)..........................................................................................................................12
Dakisolatie.............................................................................................................................................12
Vloerisolatie...........................................................................................................................................12
Gevelisolatie..........................................................................................................................................13
Bodemisolatie........................................................................................................................................13
Duurzame isolatie..................................................................................................................................13
Voordelen duurzame isolatie.................................................................................................................13
2
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
3
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Bouwregels en -wetten..............................................................................................................................24
Heb je nu een omgevingsvergunning nodig om een recreatiewoning op de bouwkavel te zetten?......24
Bouwbesluit...........................................................................................................................................24
Wat houden het Bestemmingsplan, Welstand en bouwverordening in?..................................................26
Politiekeurmerk (PKVW)........................................................................................................................26
Functionele wensen..................................................................................................................................27
Er moet een gezin in kunnen verblijven.................................................................................................27
Er moet een mogelijkheid zijn om eten klaar te maken en je moet kunnen douchen of jezelf wassen 27
Er moet een mogelijkheid om te ontspannen.......................................................................................27
Het moet zo duurzaam mogelijk zijn.....................................................................................................27
Het moet duurzaam en groen zijn.........................................................................................................27
Gebruikerswensen:....................................................................................................................................28
Wat zijn de gebruikerswensen?.............................................................................................................28
Wat valt voor ons onder de gemiddelde gebruikerswensen?...............................................................28
Randvoorwaarden:....................................................................................................................................29
Ontwerpbeperkingen................................................................................................................................30
Conclusie theoretische onderzoek............................................................................................................30
Het ontwerp..............................................................................................................................................31
Het prototype (Sketchup)..........................................................................................................................34
Onze conclusies.........................................................................................................................................36
Bronnen.....................................................................................................................................................37
4
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Opdrachtgever & Expert
Wie is de opdrachtgever?
De opdrachtgever is dhr. M. van Overveld.
Wie is de expert?
De expert is dhr. R. Koster
Wat is het doel van het project? (Gewenste situatie vanuit het perspectief van de
opdrachtgever)
De opdrachtgever wil ons laten nadenken over de huidige problemen met betrekking tot de bouw
van een accommodatie voor toeristen, maar wil ook dat we al gaan nadenken over problemen die zich
misschien in de toekomst gaan voordoen en hoe we daarop kunnen inspelen. Zo wil hij dat we creatief
5
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Wij vinden het echter ook belangrijk om te kijken naar andere doelgroepen dan oudere. Bijvoorbeeld de
volwassen tussen 20 tot 39 en de groep volwassenen van 40 tot 49. Juist omdat er vaak gekeken wordt
naar oudere doelgroepen en deze doelgroepen dan makkelijker worden vergeten, terwijl deze groepen
toch een groot percentage van de vaste gasten inhoud (ongeveer 26%).
Als we kijken naar de doelgroep waar wij ons aan willen aanpassen zijn dat toch wel de jonge volwassen,
dit zijn vooral de mensen die even een escape nodig hebben van de grote stad en die even hun rust
willen opzoeken in Zeeland.
Uit een onderzoek uit 2010 van Recron is ook gebleken dat 24,2% van de dagrecreanten in Nederland
opzoek is naar een vakantie zonder de dagelijkse beslommeringen. Dit zijn vooral gezinnen met oudere
kinderen.
6
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
een rij gezet en samen met VVV Zeeland geanalyseerd. De groei van het toerisme heeft met name
plaatsgevonden in het vroege voorseizoen (maart/april) en het naseizoen (september tot en met
december). Daarmee zet de trend door dat de schouderseizoenen sneller groeien dan het hoogseizoen.
Dit is een ontwikkeling waar Zeeland als bestemming al enige jaren op inzet, zoals met de
marketingcampagnes van VVV Zeeland.
Kijkend naar accommodatievormen, zien we in Zeeland een sterke groei van het aantal nachten op
‘huisjesterreinen’ (vakantiewoningen en verhuurchalets op parken) (+12%). Diana Korteweg Maris,
projectmanager bij Kenniscentrum Kusttoerisme: “Dit accommodatietype groeit al jaren enorm in
populariteit en het aanbod groeit ook flink mee: we zien een toename van bungalowparken in Zeeland
en daarnaast bieden steeds meer campings verhuurchalets aan. Al met al nam het aantal slaapplaatsen
op de zogenaamde huisjesterreinen in vijf jaar met 18% toe.” Het toeristisch kamperen en de hotels
zagen allebei een groei van 3% van het aantal overnachtingen. Voor de campings kwam deze groei
volledig uit het buitenland, het aantal Nederlandse kampeerders bleef gelijk.
Zoals in deze tabel te zien is
worden per jaar de
logiesaccommodaties (vooral de
huisjes) steeds populairder onder
toeristen. Niet alleen onder de
Buitenlandse gasten maar ook
Nederlandse gasten gaan steeds
meer in eigen land op bezoek. Je
kan zien dat er elk jaar een groei
is, We kunnen spreken van lineaire
groei. Echter zal er in 2020 een
daling zijn. Dit komt door het
Corona virus.
7
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Energie
De elektriciteit die je gebruikt om je huis warm te houden, te verlichten en je apparaten te laten werken
moet volgens het principe zelfvoorzienend groen zijn en het zelf opgewekt. Dit kun je doen door
zonnecellen/-panelen op het dak van je woning te plaatsen of met een windmolen(tje) in de tuin. Je
kunt jezelf een handje helpen door ervoor te zorgen zo min mogelijk energie te gebruiken door
bijvoorbeeld met vuur je huis en water te verwarmen. De kosten van zonne-energie zijn de laatste jaren
enorm gedaald. Met zonne-energie warm je water eenvoudig op in combinatie met een elektrische
boiler. Als je helemaal zelfvoorzienend wilt zijn, is een houtkachel voor ook een goede optie vanwege
(hoofdzakelijk) lager stroomverbruik. In de nabije toekomst gaan thuisaccu’s populair worden hiermee
kun je de opgewekte zonne-energie eenvoudig opslaan voor later gebruik. Daarmee wordt het mogelijk
om volledig off-the-grid te gaan: je hebt dan geen gas- of stroomaansluiting op het energienet nodig.
Eten
Je zorgt natuurlijk ook voor je eigen eten als je helemaal zelfvoorzienend wilt zijn. De eerste stap naar je
eigen eten verzorgen is het aanleggen van een moestuin waarin je groenten, fruit en bijvoorbeeld
aardappels verbouwd. Als je weinig ruimte hebt, overweeg dan een verticale moestuin. Plan je moestuin
goed, zodat je elke periode van het jaar de seizoen groenten van dat moment eet. Het is ook belangrijk
om te leren hoe je je eigen groenten en fruit het beste kunt bewaren voor later gebruik. Kippen zijn ook
erg populair onder zelfvoorzienende mensen, want ze zorgen elke dag voor verse eieren en eventueel
vers vlees.
Recycling
Recyclen is een belangrijk onderdeel van zelfvoorzienend wonen. Spullen aan het einde van hun
levensduur worden uit elkaar gehaald en grondstoffen kunnen opnieuw worden gebruikt voor het
maken van een nieuw product. Heb je iets nodig? Kijk dan eerst of je het kunt ruilen of wellicht in de
kringloopwinkel vindt. Ook op het gebied van water is recyclen een goed idee. Een warmte-
terugwinsysteem (wtw) maakt dit al mogelijk, ook in bestaande woningen. De mogelijkheden zijn met
een beetje creativiteit vrijwel eindeloos.
8
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Er zijn veel mensen die oprecht graag hun levensstijl in meer of mindere mate willen aanpassen. Alleen
is het vaak lastig om dit concreet te maken. De termen ecologisch, natuurlijk, duurzaam en groen
worden vaak door elkaar gebruikt. Allemaal termen die vanuit verschillende invalshoeken hetzelfde
beogen; een bewustere levensstijl.
Duurzaam
De meeste mensen geven de voorkeur aan duurzaamheid. Met name omdat deze term naast de groene,
milieubewuste kant ook de nadruk legt op de consumptiesnelheid. Duurzaam betekent naast minder,
vooral ook bewuster consumeren. Bijvoorbeeld neem bij de aanschaf van een auto een tijdspan voor
bezit van 10 jaar i.p.v. de huidige 4 jaar. Kies niet voor hype producten waarvan de levensduur bewust
kort wordt gehouden. In de basis draait het erom dat een mens de wereld zo weinig mogelijk moet
proberen te belasten, ook wel het beperken van de mondiale voetafdruk.
Ecologie
Ecologisch wordt gezien als de wisselwerking tussen organismen. De biotische en abiotische factoren
spelen hier een grote rol in. Binnen de ecologie zijn meerdere benaderingen mogelijk. Sommige leggen
de nadruk op de relatie tussen mens en natuur terwijl anderen de nadruk leggen, terwijl anderen de
nadruk leggen op het voorkomen van soorten dieren en planten onafhankelijk van het milieu waarin ze
leven.
Groen
Groen wordt over het algemeen gezien als goed, of met goede afkomst. Meestal houdt dat in het
product weinig of geen negatieve effecten had op het milieu. Zo is groene stroom opgewekt uit
hernieuwbare bronnen zoals wind, water en zon.
Er is niet per se één sluitende oplossing om duurzaam te zijn en duurzaam te bouwen. Om onze
accommodatie zo duurzaam mogelijk te maken moeten we goed gaan opletten welke materialen we
gaan gebruiken. Dat is waarschijnlijk de makkelijkste factor waarin we onze co2 uitstoot kunnen
verminderen
9
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Hoe zet je een woning in elkaar vanuit het principe van de circulaire
economie?
Bij de bouw van woningen wordt gebruik gemaakt van schaarse grondstoffen die na gebruik dalen in
waarde. Onder lineaire bouw wordt verstaan dat er tijdens de bouw nieuwe producten worden gebruikt
die bij de sloop als afval worden weggegooid. De lineaire bouwsector is wereldwijd verantwoordelijk
voor een kwart van de ontbossing, 30% van het waterverbruik, 30% van het afval, 40% van het
energieverbruik en 50% van het grondstoffengebruik. De huidige praktijk in de bouwsector beschadigt
dus de natuur en verspilt waardevolle bouwmaterialen.
10
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Linnen is afkomstig van de sterke vlasplant en is daarom een 100% natuurlijk product. De vlasplant heeft
weinig bestrijdingsmiddelen nodig en in het interieur zie je linnen vaak terugkomen in gordijnen. Maar
ook kussenslopen op de bank, een tafelkleed over de eettafel of mooie linnen servetten zijn prachtige
toepassingen!
2. Biologisch katoen
Katoen is al een prachtig natuurproduct, maar waarom niet kiezen voor biologisch katoen? Je kunt
prachtige plaids maar ook banken of gordijnen in biologisch katoen kopen. Het mooist is het natuurlijk
als het katoen met natuurlijke kleurstoffen geverfd is.
3. FSC-gecertificeerd behang
Je kunt je voorstellen hoeveel water en bomen het kost om behang te maken. Het is dan ook een
duurzame keuze om behang te kopen dat FSC-gecertificeerd is. Zo kun je er zeker van zijn dat het papier
op een duurzame wijze is verkregen.
Bamboe is eigenlijk geen houtsoort, maar een plantsoort. Het groeit ook nog eens ontzettend snel! Het
is een van de meest milieuvriendelijke interieurmaterialen. Bamboe is niet alleen goed voor het milieu,
het is ook veerkrachtig en licht. In de woonkamer kun je denken aan een stoel of tafel van bamboe.
5. Gerecyclede accessoires
Nu hoef je niet direct naar een tweedehands winkel te gaan voor meubels, maar er worden ook hele
mooie designstukken ontworpen van gerecycled materiaal, zoals gerecycled glas, plastic of metaal. Ook
kan het mooi zijn om oude materialen zelf om te vormen tot een leuk meubelstuk. Van een oud kratje
maak je een opbergkastje, en versleten meubels geef je met een lik verf een tweede leven.
6. Overige meubilaire/accessoires
Wil je een duurzame woning met niet te veel nieuwe materialen. Dan is het vinden van meubilaire en
accessoires in een kringloopwinkel ook geen slecht idee. Overigens zouden deze materialen anders niet
meer worden gebruikt.
11
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Raam isolatie
Ramen zijn qua isolatie één van de zwakste plekken aan een huis. Ramen laten namelijk makkelijk veel
warmte door. Er geldt dan ook dat hoe groter de ramen zijn, hoe meer warmte er verloren gaat. Door
het installeren van dubbel glas blijft deze warmte behouden. Dubbel glas bestaat, in tegenstelling tot
gewone ruiten, uit twee glasplaten met daartussen een ruimte gevuld met lucht. Ook zul je door het
installeren van dubbel glas geen tocht meer ervaren vanaf de ramen. Het installeren van tochtstrippen
kan hier ook al enigszins bijdragen.
Het Triple glas of ook wel genoemd het HR+++ glas heeft ook zijn nadelen. Je hebt meer kans dat de
ramen beslaan. Dit gebeurt echter vooral in het voor- en najaar. Een ander nadeel is dat er een
mogelijkheid is op een thermische breuk. Dit komt door de warmte verschillen en het slechte geleiden
van warmte door glas, hierdoor ontstaat er een spanning in het materiaal. Echter zal dit niet snel
gebeuren zolang je niets op het glas plakt en er zoals normaal vanaf blijft, het is overigens ook niet super
kwetsbaar.
Dakisolatie
Een andere geschikte manier van isolatie, is het aanbrengen van dakisolatie. Het isoleren van je daken
kan veel verschil maken, aangezien zo'n 30 procent van de warmte vanuit een huis via het dak verloren
gaat. Door dakisolatie kan er dus flink op de stookkosten bespaard worden. Het is mogelijk om zowel
aan de binnenzijde als aan de buitenzijde van het dakbeschot isolatiemateriaal aan te brengen. Echter is
dit bij een plat dak alleen vanaf de buitenkant mogelijk.
Vloerisolatie
Een volgende manier van isolatie is het laten aanbrengen van vloerisolatie. Door goede vloerisolatie kun
je wederom flink op energie besparen en zorg je voor comfortabel warmere voeten. Wanneer je wilt
bepalen hoe je jouw vloer het beste kunt isoleren, is het van belang om in kaart te brengen wat er zich
onder de vloer bevindt. Als er sprake is van een kruipruimte, zal er andere vloerisolatie nodig zijn dan
wanneer je geen kruipruimtes in je woning hebt. In het eerste geval is het gemakkelijker om
isolatiemateriaal aan te brengen, afhankelijk van de hoogte van de kruipruimte. In het laatste geval kan
er een isolatielaag bovenop je vloer aangebracht worden of een nieuwe vloer die al van een laag
isolatiemateriaal is voorzien.
12
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Gevelisolatie
Gevelisolatie is mogelijk op drie verschillende manieren en heeft meerdere voordelen. Gevelisolatie is
mogelijk door middel van binnenmuur isolatie, buitenmuur isolatie of door spouwmuurisolatie. Door het
isoleren van uw voorgevel zal je naast flink besparen op uw energiekosten, ook een comfortabeler huis
krijgen. Dit is doordat je minder last van koude buitenmuren zult ervaren en je de geluidsoverlast flink
kunt terugbrengen.
Bodemisolatie
Kruipruimtes zijn vaak koude en vochtige ruimtes. Door de vloer hierboven te isoleren, los je dit
probleem niet op. Door de koude bodem af te dekken met een isolerende laag, wordt de lucht erboven
droger en warmer. Hierdoor neemt de relatieve luchtvochtigheid in huis af en verbetert het
woonklimaat in de ruimten erboven.
Duurzame isolatie
Om je woning duurzaam te isoleren kun je het beste gebruik maken van de natuurlijke
isolatiematerialen, omdat deze het minst milieubelastend zijn. Deze materialen liggen qua aanschafprijs
hoger ten opzichte van de traditionele isolatiematerialen, maar toch zitten er ook aanzienlijke voordelen
aan het gebruik van natuurlijk materiaal.
Damp-open bouwen
Ten tweede is het gebruik van natuurlijk isolatiemateriaal dam regulerend. Dit zogenaamde "damp-open
bouwen" houdt in dat waterdamp gemakkelijk door het materiaal door naar buiten kan worden gelaten.
Hierdoor heerst er een veel constantere luchtvochtigheid binnenshuis wat zorgt voor een optimaal
leefklimaat en hierdoor meer wooncomfort.
Technische meerwaarde
Daarnaast slaan natuurlijke isolatiematerialen beter warmte op dan traditionele materialen, wat maakt
dat de materialen beter isoleren. Deze technische meerwaarde maakt dat de investering bij deze
materialen wat groter is, maar ook dat je er uiteindelijk meer door kunt besparen. Goede isolatie is een
investering die zich al na een aantal jaar terugverdient.
13
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Vochtregeling
Ook absorberen natuurlijke materialen zoals hennep en vlas vocht beter dan andersoortige materialen.
Zo biedt het hitte en geluid een hoge weerstand. De natuurlijke vezels absorberen namelijk tien keer
meer vocht dan een mineraal isolatiemateriaal, zoals bijvoorbeeld glaswol.
Door dubbele beglazing bespaar je jaarlijks minstens 300 euro. Bij dakisolatie kan er jaarlijks ongeveer
400 euro bespaard worden en bij vloerisolatie ligt de besparing op ongeveer 100 euro per jaar. Na een
aantal jaren hebben deze investeringen zich terugverdiend door deze besparingen.
Of je de keuze maakt voor natuurlijke materialen hangt natuurlijk af van meerdere factoren. Feit blijft
echter wel dat natuurlijke materialen beter zijn voor je gezondheid, het milieu en uiteindelijk ook goed
voor je portemonnee.
14
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Een paar opties zijn bakstenen, hout, houtcomposiet en leien. Hieronder gaan we uitleggen wat de voor
en nadelen zijn van ieder materiaal is.
Bakstenen
Bakstenen zijn veel voorkomend als exterieure bekleding van een huis. Ze zijn erg resistent tegen
verschillende weersomstandigheden. Een nadeel is wel dat ze erg ruw zijn en dus moeilijk te verwerken.
Bakstenen moeten wel gebakken worden, wat zorgt voor co2 uitstoot, maar is door de lange levensduur
relatief laag. De prijs van bakstenen per vierkante meter zijn ongeveer €90.
Hout
Hout is een populaire keuze omdat het een natuurlijk en warme uitstraling heeft. Hardhout en
thermohout zijn houtsoorten die goed bestand zijn tegen verschillende weersomstandigheden. Een
nadeel is wel dat er veel onderhoud aan is. De kosten zijn echter ook een stuk hoger dan bij bakstenen.
Dit ligt meestal tussen de €100 en €150 per vierkante meter.
Houtcomposiet
Houtcomposiet is ook een optie. Het lijkt op hout, maar is een combinatie van bamboevezels en pvc. Het
is beter bestand tegen verschillende weersomstandigheden. Er is ook minder onderhoud aan dan met
regulier hout. De prijs per vierkante meter is wel iets duurder dan regulier hout, ongeveer tussen de
€120 en de €170 per vierkante meter.
Leien
Leien zijn origineel als dakbedekking, maar kan tegenwoordig ook al
gebruikt worden als gevelbekleding. Als je voor leien kiest, kan je beter
kiezen voor kunstleien, omdat ze een stuk goedkoper zijn. De
weerstand tegen weersomstandigheden zijn afhankelijk van de
kwaliteit van de natuurleien. De kosten per vierkante meter zijn
ongeveer tussen de €75 en de €120
Ons lijkt houtcomposiet het beste materiaal voor de buitenkant, omdat het uit gerecyclede materialen
kan worden gemaakt. Ook zijn er, in tegenstelling tot gewoon hout, verschillende kleuren mogelijk.
Houtcomposiet heeft een levensduur van ruim 50 jaar en is water en zonresistent. Het gaat dus niet
rotten, splinteren of vervormen. Nadat het de 50 jaar is gebruikt is het 100% recyclebaar, waardoor het
een hele lage voetafdruk heeft.
15
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Door de enorme groeisnelheid van hennep krijgt onkruid bij de groei geen kans waardoor er nauwelijks
bestrijdingsmiddelen tijdens de productie gebruikt hoeven te worden. Tijdens de groei zuivert hennep
de lucht door grote hoeveelheden CO2 om te zetten. Hennep heeft dus al CO2 bespaart vóór het als
isolatiemateriaal wordt ingezet. Door met hennep te isoleren bespaar je dus niet alleen energie! Hennep
zorgt voor een aangenaam en gezond binnen- en buitenklimaat.
De verwerking van hennep isolatie is schoon en stofarm. Hennepvezel neemt goed vocht op en verdeelt
dit waardoor een optimale vochtregulatie ontstaat. Daarnaast heeft hennep goede akoestische
eigenschappen. Hennep is kwetsbaar voor vocht. Het is dus niet slim om Hennep toe te passen bij hele
vochtige locaties. Hennep is geschikt voor isolatie van daken, muren en vloeren.
Hierdoor vervezelt het resthout. Daarna wordt er water aan toegevoegd. Hierdoor verkrijgt men een
brei. Deze brei wordt uiteindelijk tot platen en dekens geperst. Doordat er harsen in het hout aanwezig
zijn, is een bijkomend bindmiddel overbodig.
Houtvezel isolatie kent talloze toepassingen voor zowel vloer, dak als wand. Zo zijn er bijvoorbeeld zeer
zachte contactgeluiddempende ondervloerplaten, warmte- en geluidsisolerende platen, watervaste
dakbeschotplaten, enz.
Houtvezel heeft goede thermische en geluidsisolerende eigenschappen is dampdiffusieopen en
reguleert de vochtigheidsbalans van het gebouw. Daarnaast is er voor bijna iedere vorm van isolatie een
houtvezel product beschikbaar.
Houtvezel isolatie kent eigenlijk geen nadelen
Waarom vlasisolatie?
Vlasisolatie wordt vervaardigd uit het restmateriaal dat ontstaat bij de productie van linnen. Het is een
wol dat bestaat uit lichte, stevige vezels, waardoor er een isolatiemateriaal van kan worden
geproduceerd dat voor een groot aantal toepassingen kan worden gebruikt.
16
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Vlas is een herwinbare grondstof met een korte groeifase die biologisch afbreekbaar is. Doordat er bij de
groei nauwelijks kunstmatige meststoffen en bestrijdingsmiddelen noodzakelijk zijn, is vlas erg
milieuvriendelijk en kent daarmee een positieve CO2 balans. Vlas kan 20 procent van het eigen gewicht
aan vocht opnemen en weer afgeven wat een gunstig effect heeft op het binnenklimaat. Volgens de
Nederlandse NIBE classificatie is vlaswol vanuit milieu- en gezondheidsoogpunt de beste productkeuze.
Vlasvezels hebben een natuurlijk vochtregulerend vermogen, het kan als het ware ademen. Hierdoor
krijgen schimmels en vochtplekken geen kans. Ook is vlas een herwinbare grondstof en laat vlas zich
eenvoudig recyclen. Daarnaast zijn er bij de groei, net als bij hennep, weinig bestrijdingsmiddelen nodig.
Vlas kent eigenlijk weinig nadelen. Het enige nadeel is wellicht dat het iets lastiger te verwerken is
doordat het vrij stug kan zijn om te snijden.
De tweedehandskleding wordt ingezameld en gesorteerd en vervolgens met een bindend vezel van
polyester (omdat de kleine vezels van de oude kleding dat niet doen) verhit tot 100 graden waardoor
het materiaal samen wordt gesmolten tot een isolatiedeken.
Katoen is geschikt voor muurisolatie, vloerisolatie en dakisolatie. Gerecycled katoen heeft zeer goede
thermische, akoestische en vochtregulerende eigenschappen. Vergeleken met Vlaswol en houtvezel is
het materiaal akoestisch beter. Daarnaast is gerecycled katoen erg makkelijk te snijden en daardoor
eenvoudig te verwerken. Isolatie van gerecycled katoen is minder geschikt voor vochtige locaties.
Schapenwol heeft een uitstekende isolatiewaarde en warmte accumulatie in alle seizoenen en is damp-
en vocht regulerend. Daarnaast is schapenwol brandwerend, zelfdovend en is bijzonder prettig in de
verwerking. Uit een Duits onderzoek is gebleken dat proteïne, waaruit schapenwol grotendeels bestaat,
schadelijke gassen als formaldehyde, ammoniak en radon bindt en omzet in onschadelijke aminozuren.
Hierdoor verbetert het binnenklimaat door het gebruik van wol isolatie.
Schapenwol wordt gebruikt als thermische en akoestische isolatie van daken, vloeren, gevels, in
plafonds en binnenmuren. Schapenwol heeft goede vochtregulerende eigenschappen. Schapenwol kan
tot 30% van zijn eigen gewicht aan water absorberen. Schapenwol neutraliseert schadelijke gassen in
huis waardoor de lucht binnenshuis gezonder wordt. Het enige nadeel van schapenwol isolatie is
eigenlijk de prijs. Een wollen spouwmuur is al gauw drie keer zo duur als een muur gevuld met glas- of
steenwol.
17
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
*De Lambada waarde geeft de warmtegeleiding aan van het materiaal. Deze wordt uitgedrukt in W/mK. Hoe LAGER de lambada-waarde, hoe
beter het materiaal isoleert en warmteverlies tegenhoudt.
Wat de ramen betreft maken wij gebruik van triple glas, door het gebruik van triple glas gaat er veel
minder warmte weg via het raam door de drie dubbele beglazing.
18
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Verwarming
Hoe werkt een centrale verwarming?
Een centrale verwarmingsinstallatie bestaat uit warmteproductie, warmteverdeling en
warmteoverdracht. Samen vormen ze een cv-circuit en zorgen voor een efficiënte verdeling van
de warmte over de kamers. De temperatuurregeling van de centralen verwarming wordt
geregeld door de thermostaat.
Een voorbeeld van een centrale verwarming installatie is een goede manier om aan te geven
hoe de verschillende componenten van een verwarmingssysteem samenwerken. Centrale
verwarming voorziet meerdere kamers of appartementen van warmte. De centrale verwarming
installatie bevindt zich vaak op zolder. De gehele cv-installatie bestaande uit warmteproductie,
warmteverdeling en warmteoverdracht vormt een gesloten cv-circuit. Het cv-circuit levert
warmte aan de aangesloten ruimtes.
19
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Een alternatief is de Flexterm Eco. Deze thermische batterij werkt door zout te verwarmen doormiddel
van een elektrische spiraal dat tot 70 graden Celsius opwarmt. Op 70 graden Celsius is het zout helemaal
vloeibaar. Als er een vraag is naar warm water, koelt het zout af en geeft het de warmte-energie aan een
met water gevulde warmtewisselaar, die voor warm water zorgt. Op deze manier kan er 12,5 liter water
per minuut afgegeven worden. Een gemiddelde douche geeft 6 liter verwarmd water per minuut af. De
Flexterm Eco voldoet dus aan de gevraagde capaciteit voor het douchen.
De Flexterm Eco is compacter dan een gewone CV. De Flexterm Eco is ook heel makkelijk te installeren
en is onderhoudsarm (geen bewegende onderdelen). De batterij kan oneindig lang opladen zonder
verlies van rendement.
Door elektriciteit te gebruiken die in grote maten afkomstig zullen moeten zijn van de zonnepanelen
kunnen wij het gebruik van gas achterwegen laten.
20
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
21
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Groendaken
Groendaken zijn populair aan het worden, zeker bij huisbezitters die oog hebben voor de natuur en bij
bedrijven en gemeentes die steeds meer aandacht gaan besteden aan een ecologische bedrijfsvoering.
Groendaken zijn mogelijk op daken met een hellingsgraad van 1 tot 45 graden. Is de hellingsgraad groter
dan 35 graden, dan moeten er wel speciale technieken worden toegepast om de diverse lagen op
hun plaats te kunnen houden. Een drainagelaag is op een hellend dak niet altijd noodzakelijk. Het water
kan immers door de helling van het dak op natuurlijke wijze afvloeien.
Voordelen:
• Isolerende werking: een groendak werkt niet alleen geluidsisolerend, maar houdt in de zomer de hitte
buiten en in de winter de warmte binnen.
• Een groendak heeft een natuurlijke uitstraling. Het dak kleurt met de seizoenen mee.
• De levensduur van het dak wordt minstens verdubbeld door de beschermende werking van de
vegetatie.
• Groendaken dragen bij aan een vermindering van de CO2-uitstoot. Daarnaast filteren ze fijnstof en
helpen ze op deze wijze de luchtkwaliteit te verbeteren.
• Regenwater wordt door een groendak goed geabsorbeerd en vertraagd afgegeven. Hierdoor is de
belasting van het riool bij stevige regenbuien een stuk geringer.
Nadelen:
• Ook op een groendak kan zich onkruid voordoen. Dit geldt dan voornamelijk voor het tuindak maar
ook bij andere groendaken kan je ermee te maken krijgen.
• Groendaken trekken de aandacht van vogels en andere dieren die graag in het materiaal op zoek gaan
naar iets eetbaars.
• Lekkages zijn moeilijker op te sporen en te verhelpen.
• Ook een extensief groendak blijft enig onderhoud vergen, ook al is het niet veel.
22
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Plantenwand
Plantenwanden zijn wanden die vastgemaakt kunnen worden aan je buiten- of binnenmuur die volledig
zijn gemaakt van plantenbakken waarin planten gevestigd kunnen worden.
Een verticale tuin of plantenwand stijgt in populariteit in Nederland. Veel mensen kiezen voor de
duurzame, groene verfraaiing van hun gevel.
Een voor planten en dieren waardevolle omgeving is vooral een groene omgeving. Groen is belangrijk
voor biodiversiteit. De planten die in een groene gevel verwerkt zitten bevorderen de leefomgeving van
vogels, vlinders en insecten.
In het groene gevelpaneelsysteem is een geïntegreerd watergeefsysteem met reservoir verwerkt, die de
planten automatisch van water en voeding voorziet. Door z’n geringe waterverbruik, lange levensduur,
is het een duurzaam systeem.
De plantenwand is opgebouwd uit capillair gerecycled doek. De wandconstructie zonder planten heeft
een dikte van 15 cm. De wandbelasting is maximaal 20 kilo per vierkante meter inclusief het
geïntegreerd irrigatiesysteem.
23
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Gebruikersgemak
Voor de gebruikers is het belangrijk dat de woning erg gebruiksvriendelijk is. Ook is het erg belangrijk
dat het huis makkelijk te onderhouden is, zodat er tussen de verschillende vakantiegangers snel
schoongemaakt kan worden, zodat de volgende vakantiegangers snel in hun huisje terecht kunnen.
De indeling van het huis is natuurlijk ook erg belangrijk. Het huisje moet ruim ingedeeld zijn, zodat je
makkelijk door het huisje kan lopen. Echter moet het ook weer niet zo ruim ingedeeld zijn dat er niks in
het huisje staat.
Ook is het fijn als mensen een mooi uitzicht hebben en dat er geen of weinig vervuiling is. Hier hebben
we het dan over luchtvervuiling en horizonvervuiling.
Ten slotte is het fijn dat we comfortabele meubels hebben. Het is niet fijn als je op een veel te hard bed
slaapt.
Verder kan je een woning echt sfeervol maken als je oog hebt voor accessoires. Hoe klein als je ze maar
kan bedenken. Je kan ze vinden op rommelmarkten, in kringloopwinkels maar ook van bijvoorbeeld
gerecyclede producten. En om er een beetje kleur in te brengen kan een plant ook goed van pas komen
in deze woning.
24
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Bouwregels en -wetten
Opdrachtgevers in de bouw moeten zich houden aan de volgende wetten en regels:
Woningwet
Deze wet vormt de basis voor de bouw- en gebruiksvoorschriften uit het Bouwbesluit 2012 en de
Regeling Bouwbesluit 2012.
Bouwbesluit 2012
Dit besluit bevat voorschriften over (ver)bouw van bouwwerken, over de staat en het gebruik van
bouwwerken, open erven en terreinen, over sloop en over veiligheid tijdens bouwen en slopen.
Een op de grond staand bouwwerk ten behoeve van recreatief nachtverblijf, mits voldaan wordt aan de
volgende eisen:
Bouwbesluit
In Bouwbesluit 2012 staan twee begrippen over recreatiewoningen.
Woonfunctie voor recreatiewoning of zogenaamde logies functie voor recreatiewoning
In het Algemeen moet een recreatiewoning voldoen aan de zogenaamde logies functie dit betekent dat
de woning in tegenstelling tot de woning waar een woonfunctie op zit andere nieuwbouweisen heeft.
25
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Hieronder de verschillen:
Daarnaast is er bij een logies functie een omgevingsvergunning brandveilig gebruik nodig.
1. Een recreatiewoning en een vakantiehuisje moeten voldoen aan de eisen voor een ‘logiesfunctie’
volgens Bouwbesluit 2012. Bij diverse eisen wordt een logies-functie nog onderverdeeld in een
‘logiesfunctie in een logiesgebouw’ en een ‘andere logiesfunctie’. Het betreft hier een ‘andere
logiesfunctie’ met aangepaste voorwaarden.
2. Er is geen relatie tussen het Bestemmingsplan en het Bouwbesluit. De recreatiewoning dient te
voldoen aan de eisen uit het Bouwbesluit die horen bij de toepasselijke gebruiksfunctie en daarnaast
dient het gebruik in overeenstemming te zijn met het bestemmingsplan. De definities uit de regelingen
kunnen niet met elkaar vergeleken worden.
Hoe kan je checken of er een vergunning nodig is bij de bouw van je recreatiewoning?
https://www.omgevingsloket.nl/Particulier/particulier/home/checken?init=true
26
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Politiekeurmerk (PKVW)
Het Politiekeurmerk Veilig Wonen® is een keurmerk dat afgegeven wordt voor woningen,
wooncomplexen en woonwijken die voldoen aan een voorgeschreven pakket van eisen rond sociale
veiligheid, leefbaarheid, inbraak- en brandpreventie. Het keurmerk is opgesplitst in twee aparte
keurmerken: een keurmerk voor de nieuwbouw en een keurmerk voor de bestaande bouw.
27
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Functionele wensen
Er moet een gezin in kunnen verblijven
In een vakantiepark moeten er verblijven zijn voor gezinnen ong. 5 personen De gebruikerswensen zijn
de wensen die een gebruiker heeft bij het bezoeken van de door ons ontworpen recreatiewoning. Een
betere vraag is dan ook: Wat wil men in een vakantiebungalow?
De gebruikerswensen zijn voor elk persoon anders: sommige mensen willen een wat luxere woning dan
anderen. Wij maken een woning voor mensen die op vakantie willen met gemiddelde
gebruikerswensen.
Er moet een mogelijkheid zijn om eten klaar te maken en je moet kunnen douchen of
jezelf wassen
Er moet in een huis/verblijf altijd een mogelijkheid zijn om eten te bereiden, ook is het van belang dat
mensen zich kunnen wassen en verzorgen. Hiervoor zijn er bepaalde ruimtes nodig, dat zijn de
badkamer en keuken. In de keuken zitten alle normale gereedschappen zoals oven/magnetron en een
aanrecht met laden waarin het bestek zit. In de badkamer zitten een wastafel, douche en een
opbergplaats voor handdoeken en eventuele andere dingen.
28
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Gebruikerswensen:
Wat zijn de gebruikerswensen?
De gebruikerswensen zijn de wensen die een gebruiker heeft bij het bezoeken van een recreatiewoning.
Een betere vraag is dan ook: Wat wil jij in jouw vakantiebungalow? Of wat wil jij een jou
recreatiewoning?
De gebruikerswensen zijn voor elk persoon anders sommige mensen willen een woning wat luxer dan
een ander. Wij maken een woning voor mensen die op vakantie willen met de gemiddelde
gebruikerswensen.
29
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Randvoorwaarden:
Het Bestemmingsplan: voor de bouw of de plaatsing van een vakantiehuisje voor permanente
bewoning, dus het hele jaar door, het je een kavel nodig met de bestemming wonen.
Omgevingsvergunning: moet worden aangevraagd bij het omgevingsloket. De aanvraag wordt getoetst
aan bestaande wetgeving.
Beeldkwaliteitsplan: er zijn plaatsen waar er voldaan moet worden aan een beeldkwaliteitsplan. Dit
houdt in dat een gebied een uitstraling wil uitzenden en dat jouw woning ook die uitstraling moet
geven. Als in een gebied welstandvrij gebouwd mag worden, hoeft er geen rekening gehouden worden
met de uitstraling die een gebied heeft,
Het bouwbesluit: In het bouwbesluit zijn per gebruiksfunctie prestatie-eisen vastgesteld, die
bijvoorbeeld minimale afmetingen voor gebruiksoppervlakten weergeven. Voor tijdelijke en particuliere
bouw is een versoepeling van de prestatie-eisen toegepast.
Politiekeurmerk: Het politiekeurmerk is een keurmerk wat wordt uitgegeven door de politie. Dit
keurmerk laat zien dat een huis optimaal beveiligd tegen inbraken.
Brandkeurmerk: Het brandkeurmerk is een keurmerk dat door de brandweer wordt uitgegeven. Dit
keurmerk laat zien dat een huis genoeg beveiligd is tegen brand.
Sanitair Goldlabel: De sanitair branche biedt de koper via het Sanitair Goldlabel diverse
inrichtingsvarianten aan en garandeert dat bij oplevering van de woning de sanitaire ruimten zijn
ingericht.
Opleveringskeuring van de Vereniging Eigen Huis: Deze gestandaardiseerde woonkeuring stelt vast of
er (kleine) gebreken zijn bij oplevering van de nieuwe woning.
Keurmerk Klantgericht Bouwen: Dit keurmerk voor bouwbedrijven staat voor de minimalisering van
gebreken aan nieuwbouwwoningen bij oplevering en verbetering van de kwaliteit van de
dienstverlening.
Inspectiecertificaat Zonnewoning: Dit certificaat staat voor aandacht voor minder energiegebruik, meer
comfort en duurzaam materiaalgebruik van de woning.
30
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Ontwerpbeperkingen
- Het project moet voldoen aan de eisen voor een woning uit de circulaire economie. Dit houdt in
dat materialen die wij gebruiken hergebruikt kunnen worden voor andere oorzaken.
- Meubilair moeten zuinig zijn maar niet te veel kosten, er moet dus naar duurzame oplossingen
gekeken worden.
- De woning moet voor 2 tot 4 personen beschikbaar zijn, er moet dus genoeg ruimte zijn voor 2
tweepersoonsbedden of 4 eenpersoonsbedden.
- In de woning wordt geen gebruik gemaakt van gas dus moeten er genoeg opties zijn om de
woning volledig elektrisch te laten werken.
- We moeten zo veel mogelijk gebruik maken van het zelf-opgewekte energie, dit houdt in dat we
minimaal tot geen gebruik moeten maken van externe energiebronnen.
- We moeten de voetafdruk van ons verblijf zo klein mogelijk houden, hierdoor moeten we
gebruik maken van duurzame materialen.
- De woning moet met duurzame isolatiematerialen geïsoleerd worden zodat er zo weinig
mogelijk warmte de accommodatie verlaat.
- We moeten met het elektriciteit netwerk verbonden zijn mocht er energie nodig zijn of over zijn.
Om het huis zelf duurzaam te maken gaan we gebruik maken van driedubbel glas en isoleren wij met
kalkhennep. De buitenkant van de woning wordt bekleed met houdcomposiet. Op de zonkant van het
dak komen zonnepanelen en aan de andere kant komt er een grasdak.
31
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Het ontwerp
We zijn begonnen door allemaal een schets te maken, zoals we het huisje zelf voor ons zien. Nadat we
die schetsen hadden gemaakt hebben we de schetsen vergeleken en de beste aspecten uit de
verschillende schetsen gepakt voor onze uiteindelijke schets.
Hieruit hebben we een keuze gemaakt en een uiteindelijk ontwerp gekozen. Deze keuzes zijn gebaseerd
op zowel praktische aspecten als dat we hebben gekeken naar comfort dat wordt verwacht in een
vakantiewoning.
32
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Toen dit ontwerp rond was zijn we begonnen met het maken van een technische tekening. Die is als
volgt eruit gekomen. Te
33
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Uiteindelijk hebben we met behulp van het sketch-up een ontwerp gemaakt.
Technische tekening 2
Uiteindelijk hebben we met behulp van het sketch-up een ontwerp gemaakt.
34
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
In de afbeelding is te zien dat het een woning voor vier personen max. gemaakt is. De woning heeft een
keuken, badkamer, leefruimte en twee slaapkamers. Alles wat je nodig hebt in een woning.
35
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Het prototype is op schaal en is te vergelijken met het persoon (gemiddelde lengte) aangegeven bij de
oorsprong. Op de foto hierboven aangegeven zijn ook zonnepanelen te zien die voor energie in de
woning moeten zorgen. De Flexterm Eco is verwerkt in een van de keukenkastjes.
36
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
37
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Onze conclusies
1. Wat houdt zelfvoorzienend in? En hoe willen wij dit toepassen?
Zelfvoorzienend leven houdt in dat je zelf zorgt voor water, energie, eten en recycling. Wij willen
dit zo goed mogelijk toepassen doormiddel van een zelfvoorzienende energiecyclus waarbij
zonne-energie wordt opgeslagen in accu’s en word gebruikt voor de elektriciteit in het huis maar
ook voor bijvoorbeeld verwarming door middel van de Flexterm Eco. In eten wordt het lastig om
zelfvoorzienend te zijn, vooral omdat de woning niet gemaakt is voor vaste gasten maar voor
toeristen. Wat het recyclen betreft is het ons plan om verschillende prullenbakken te hebben
om op deze manier plastic en ander vuil te scheiden.
2. Wat betekend duurzaamheid en hoe kunnen we het toepassen in een toeristische
accommodatie?
Duurzaam zijn betekent dat je ecologisch, groen en zuinig bent. Doormiddel van een goed
geïsoleerd huis bespaar je energie omdat de verwekte warmte niet makkelijk zijn weg naar
buiten vindt.
3. Hoe zet je een woning in elkaar vanuit het principe van de circulaire economie?
Door materialen te hergebruiken creëer je een cirkel die weinig grondstoffen nodig heeft.
4. Welke materialen worden er gebruikt om een huis van de buitenkant duurzamer te maken?
Door een groen dak toe te voegen bij de woning maak je gebruikt van zuinige opties waarbij de
woning één wordt met de natuur. Verder hebben wij onderzocht welke optie het beste was voor
de bekleding van de woning aan de buitenkant. Hieruit konden wij concluderen dat
houtcomposiet de beste optie was.
5. Welke (duurzame) materialen kan je gebruiken om te isoleren?
Vlas-isolatie, houtcomposiet, Vellingdelen, groendak
6. Hoe zit het dak in elkaar?
Aan de kant van de zon zitten zonnepanelen gevestigd, het dak is bekleed met groen (mossen &
grassen). En de isolatie hieronder is vlas.
7. Hoe maken we van ramen en deuren gebruik?
De ramen zijn drie dubbel isoleren wat wil zeggen dat de ramen drie lagen hebben met kleine
ruimtes ertussen wat ervoor zorgt dat de warmte langer binnen blijft. Wat de deuren betreft
zouden wij gebruik maken van isolerende deuren met een kern van kunststof hardschuim of een
isolerende houtsoort.
8. Hoe maken we een circulaire woning zo comfortabel mogelijk?
Door duurzame materialen te gebruiken die knus en vooral niet kil doen uitstralen.
9. Met welke bouwregels en wetten moeten wij rekening houden?
Je kan nakijken via de website omgevingsloket.nl of een omgevingsvergunning nodig hebt. De
verschillen (voordelen) bij een recreatiewoning zijn niet van toepassing omdat de woning alles
heeft wat er van een normale woning vereist is.
38
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
Bronnen
https://toekomstschouwen-duiveland.nl/Home/ArticleID/1123/Verdere-groei-toerisme-in-Zeeland-in-
2019
https://woonbewust.nl/isolatie-woning/duurzaam-isoleren#:~:text=Er%20zijn%20verschillende
%20manieren%20om,%2D%2C%20gevel%2D%20en%20bodemisolatie.
https://www.bohaco.nl/triple-glas-voordelen/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ecologie
https://www.duurzaamthuis.nl/duurzaam-wonen/isolatiemateriaal
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bouwregelgeving/bouwvoorschriften
https://www.internationalchaletbouw.com/services/bouwbesluit/
http://www.vergunningsvrijbouwen.com/alles-over-recreatiewoning-vergunningsvrij-
bouwen/recreatiewoning-vergunningsvrij/#:~:text=Als%20het%20bestemmingsplan%20een
%20recreatiewoning%20toestaat%20van%2080%20m2%20en,omgevingsvergunning%20aanvragen
%20bij%20de%20gemeente.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bouwregelgeving/checken-of-vergunning-nodig-is-voor-ver-
bouwen
https://degroenewand.nl/plantenwand-buiten/
https://gevelrenovatiegids.be/gevelbekleding/
https://www.zelfbouwinnederland.nl/informatie/duurzaam-bouwen/bouwen-verbouwen-
afbouwen/wat-een-circulaire-woning
https://www.biobasedbouwen.nl/
https://mrwoon.nl/actueel/229/dit-zijn-de-mooiste-duurzame-materialen-voor-in-de-woonkamer
https://schroeffunderingholland.nl/toepassingen/modulaire-woningen-en-tiny-houses/
https://www.tinyhousenederland.nl/regelgeving/tiny-house-wetgeving-van-bouwbesluit-tot-
omgevingswet/
http://www.bouwtotaal.nl/2018/03/legaal-wonen-tiny-house/
https://www.groenebouwmaterialen.nl/isolatie/type-isolatie/kalkhennep-isolatie/
https://www.drinkwaterplatform.nl/regenwater-als-bron-drinkwater/
https://derbigum.be/blog/nl/zo-regel-je-de-regenwaterafvoer-op-je-plat-dak/
https://www.groenebouwmaterialen.nl/isolatie/
https://www.isolatie-info.nl/soorten-isolatie
https://www.afwerkingshop.be/klusadvies/tips-van-charles/verschil-glaswol-rotswol/
https://houhetwarm.nl/isolatiematerialen/steenwol/
http://www.hoe-koop-ik.nl/spouwmuurisolatie/isolatiemateriaal/steenwol
39
O&O verslag Isan Willems, Dane Halfpenny en Mick van Balen
https://flamcogroup.com/nl/pageid/landingpage-flextherm-eco
https://www.marjoleininhetklein.com
https://openglobe.nl/
40