Professional Documents
Culture Documents
B Grade 5 Q1M1 Learner
B Grade 5 Q1M1 Learner
Filipino
Unang Markahan – Modyul 1
Pag-uugnay ng Sariling Karanasan sa
Napakinggang Teksto
KARAPATANG-SIPI 2020
Inilimbag sa Pilipinas ng
Filipino
Unang Markahan – Modyul 1
Pag-uugnay ng Sariling Karanasan sa
Napakinggang Teksto
ii
MODYUL SA FILIPINO
PAUNANG SALITA
PARA SA TAGAPAGDALOY/GURO:
Bago ang lahat, binabati kita munti naming mga mag-aaral sa asignaturang
FILIPINO. Ang MODYUL na ito ay pinagtulungang idisenyo, nilinang at sinuri ng mga
guro mula sa iba’t ibang distrito ng Sangay ng Hilagang Surigao at ng Tagamasid
Pansangay upang gabayan at tulungan ka, gurong tagapagdaloy na makamit ng mga
mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to 12 na linangin ang
kakayahang MAKRO ng mga mag-aaral katulad ng PAKIKINIG, PAGSUSULAT,
PAGBABASA, PAGSASALITA at PANOOD kasali na ang pagpapahalaga sa
kakayahan ng mga mag-aaral na harapin ang hamon na pansarili, panlipunan at pang-
ekonomiko.
Inaasahang makagagawa ang mga mag-aaral ng isang malikhaing sariling
gawang sulating akademiko na sinuri at nirebesa sa tulong ng guro at mga kapamilya
upang magsilbing porfolio. Bago at pagkatapos ng bawat modyul ay may
nakahandang pagsusulit upang tayain ang kaalaman at kakayahan ng mga mag-aaral
sa pag-unawa at pagproseso ng mga araling nakapaloob sa bawat modyul.
Ito ay tulong-aral na magpatuloy ang malayang pagkatuto ng mga mag-aaral
sa pamamatnubay ng gurong tagapagdaloy ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mga mag-aaral upang makamit ang
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang pangangailangan
at kalagayan.
Makikita sa kahon sa ibaba ang pinakalaman ng modyul:
Mga Tala para sa Guro
iii
gawaing susubok sa iyong kakayahan kasama ang inyong kapamilya at higit sa lahat,
sa tulong na rin ng inyong gurong tagapagdaloy.
Sana ay iingatan mo ito ng buong puso katulad ng pag-iingat mo upang
makamit ang minimithing TAGUMPAY. Panalangin namin na kayo ay patnubayan ng
DAKILANG MAYLIKHA.
PARA SA MAGULANG:
Mahal naming mga magulang isapuso ninyo ang katotohanang ito. Kayo ay
mahalagang TULAY o KONEKSYON sa pagitan ng bahay at paaralan, bilang mga
magulang mahalaga ang papel na inyong gagampanan tungo sa pagtupad ng
kanilang mga pangarap. Kayo ay mahalagang kaakibat sa edukasyon at pag-aaral ng
inyong mga anak. Malaki ang inyong maitutulong upang patuloy na maibahagi ang
kaalaman sa inyong mga anak. Napakalaki ng inyong impluwensiya upang
maisakatuparan ang adhikaing ito. Inaasahan ang makatotohanang kolaborasyon ng
mga magulang at ng mga guro na naglalayong tulungan ang mga mag-aaral na
magkaroon ng makabuluhang edukasyon upang makamit nila ang tagupay at
magandang bukas.
Higit sa lahat, aming panalangin na magkakaroon ng positibong saloobin
kayong mga mahal naming mga magulang upang maging bahagi sa napakagandang
oportunidad na ito na kasali sa pagpapaunlad ng karunungan ng mga mag-aaral sa
pamamagitan ng paggabay ng kanilang pag-aaral gamit ang modyul na ito.
iv
(Para sa Mag-Aaral-Q I -Modyul 1)
Laman ng Modyul
Pahina
Pamantayang Pangnilalaman: 2
Pamantayang Pagganap: 2
Kasanayang Pampagkatuto: 2
MELC/Layunin: 2
Pang-araw-araw na Gawain:
Araw Gawain
1 GAWAIN (Activity) 3-11
• Alamin (Panimula)
• Subukin (Pagsasagawa ng PaunangPagsubok-Pre-Test)
• Balikan (Pagbalik-aralan mo)
• Tuklasin (Pag-aralan mo)
• Suriin (Pagtatalakay)
MungkahingPagsasanay
2 PAG-AANALISA (Analysis) 12-14
• Gabay na mga tanong tungkol sa aralin
• Isaisip mo
MungkahingPagsasanay
3 ABSTRAKSYON (Abstraction) 15-17
• Pagbubuod ng aralin
• Pagyamanin-Pagsanayan mo
Mungkahing Pagsasanay
4 APLIKASYON (Application) 18-20
• Isagawa-Subukan mo
MungkahingPagsasanay
5 TAYAHIN-PAGTATAYA 20-26
• Pagsusulit (pasulat o pasalita)
• Pagsasagawa ng Panghuling pagsubok (Post Test)
• Karagdagang Gawain
SANGGUNIAN 27
1
ARALIN 1
Pag-uugnay ng Sariling Karanasan sa
Napakinggang Teksto
PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standards):
Naisasagawa ang mapanuring pagbasa sa iba’t ibang uri ng teksto at
napalalawak ang talasalitaan
2
GAWAIN (ACTIVITY)
Unang Araw
Alamin (Panimula)
Pakikinig
Para sa bilang 1-5(Pre-test)
Isa sa pangunahing problema na kinakaharap ng ating lipunan ay ang walang
pakundangan na pagtapon ng mga basura kahit saan. Ang kawalan ng disiplina ng
bawat isa ang isa sa mga dahilan ng ganitong Gawain gayundin ang kawalan ng
pagmamalasakit sa ating kapwa. Ang pagtatapon ng mga basura saan mang sulok ng
ating lugar ay nakapagdudulot ng masamang epekto sa ating kalusugan gayundin sa
ating kapaligiran. Ang pagbaha sa ating lansangan ay isa sa mga bunga ng ating
maling pagtatapon ng mga basura.
Ang pagtapon ng basura ay dapat iwasan upang mapanatili ang ganda at kalinisan ng
ating kapaligiran. Ang paglalagay ng basura sa tamang basurahan ang makalulutas
sa ating problema sa kapaligiran. Ugaliing magbawas ng mga basura na nakasisira
sa ating kapaligiran at gamitin ang ating kakayahan sa paggawa ng mga bagong
bagay mula sa mga basura na puwede pang magamit upang maiwasan ang
pagtatapon ng mga basura na puwede pang magamit.
3
lumabas ng bahay ang lahat ay kinakailangang magsuot ng facemask, kasama rin sa
ipinagbabawal ang anumang mga okasyon na maaring makapagdudulot ng pagtitipon
ng mga tao katulad ng mga pagdiriwang ng kaarawan at maging ang pagsisimba. Ang
lahat ng ito ay ipinagbawal upang maiwasan ang pagkalat ng virus.
______1. Ano ang mararamdaman mo bilang isang bata na nakatira sa isang lugar
na maraming basura.
A. Malulungkot at magnanais na magkaroon ng malinis na kapaligiran.
B. Wala lang, kasi sanay na ako sa lugar na maraming basura.
C. Magiging masaya dahil puwede akong magkapera sa mga basura.
D. Ipagmamalaki ko ito.
4
______3. Upang makatulong sa pagbawas ng basura, ano ang dapat mong gawin
sa mga plastik na bote na hindi na ginagamit sa inyong tahanan?
A. Irecycle
B. Pabayaan lang sa isang tabi
C. Itapon sa bakuran ng kapitbahay
D. Itapon sa kanal
______8. Bilang isang bata na mahilig sa laro at palaging napapawisan, ilang baso
ng tubig ang dapat mong inumin sa isang araw?
A. Anim hanggang walong baso ng tubig
B. Apat na baso ng tubig
C. Dalawang baso ng tubig
D. Tatlong baso ng tubig
5
______9. Ano ang dapat mong gawin upang magkaroon ka ng isang malakas na
pangangatawan?
A. Manood ng T.V buong araw
B. Maglaro ng online games sa loob ng anim na oras sa araw-araw
C. Mag-ehersisyo araw-araw
D. Kumain ng mga sitserya at uminom ng mga softdrinks
6
_____3. Bahagi ng pahayagan na naglalaman ng hula para sa mga susunod na
araw sa iba’t ibang zodiac sign.
A. Editoryal
B. Ulo ng mga balita
C. Horoscope
D. Kolum
_____8. Sa bahaging ito ng pahayagan mababasa ang mga balita tungkol sa mga
artista, mga mang-aawit at iba pang alagad ng sining at mga kasalukuyang
alabras sa sine sa Metro Manila.
A. Pampelikula at mga palabas
B. Liham sa patnugot
C. Balitang panlocal at pandaigdig
D. Pang- isports
7
_____9. Sa bahaging ito makikita ang mga nakalarawang kuwento, katatawanan o
serye.
A. Pampelikula at mga palabas
B. Liham sa patnugot
C. Komiks strip
D. Pang- isports
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Mga sagot:
1. Ang mga nakasulat ay: Ang talaarawan ni Arlene, Ang aking bakasyon at
pangyayaring hindi ko malilimutan.
2. Ang bawat pamagat ay nagpapahayag ng mga karanasan.
Tama ang sagot mo bata!
8
SURIIN (PAGTATALAKAY)
Mungkahing Pagsasanay:
Panuto: Makinig nang mabuti sa babasahin na kuwento ng iyong kasama sa bahay.
Pagkatapos, sagutin ang mga tanong sa bawat bilang kaugnay ng iyong
sariling karanasan.
9
2. Halos araw-araw mong nakikita ang iyong kapit-bahay na naghuhulog ng
kanyang mga winalis na basura sa kanal. Ano ang maaari mong gawin?
A. Panoorin lamang siya
B. Tutularan siyang magtapon ng basura sa kanal
C. Papakiusapan siyang huwag magtapon ng basura sa kanal upang hindi
makabara sa daanan ng tubig
D. Sisigawan siya na huwag magtapon ng basura sa kanal
5. Ano ang dapat mong gawin sa mga baradong kanal na nasa harapan ng
inyong bahay?
A. Tawagin ang kapit-bahay upang maglinis
B. Pabayaan na lamang hanggang mapuno
C. Ipalinis sa mga opisyal ng barangay
D. Kunin at linisin ang mga nakabarang basura sa kanal
10
8. Sa panahon ng bagyo ano ang mainam na gawin upang manatiling ligtas.
A. Maglaro sa tubig baha
B. Manatili sa loob ng bahay at makinig sa balita
C. Magpaanod ng bangkang papel sa tubig baha
D. Maligo sa dagat
9. Nakita mong abala ang iyong ama sa pagliligpit ng mga alagang hayop dahil
sa malakas na bagyong darating sa inyong lugar. Ano ang dapat mong
gawin?
A. Panoorin lamang siya
B. Tumulong sa pagliligpit ng mga alagang hayop
C. Utusan ang ibang kapatid na tulongan ang ama
D. Hindi papansinin ang ama dahil baka utusan ka.
10. Abalang-abala ang iyong ina sa pagliligpit ng inyong mga gamit na gagamitin
sa paglikas patungo sa evacuation center. Ano ang maaari mong gawin?
A. Hindi papansinin ang ina at magpatuloy sa paglalaro
B. Sasabihin sa ina na hindi ka sasama sa paglikas dahil hindi ka
komportable sa evacuation center
C. Tutulongan ang ina sa pagliligpit at paghahanda
D. Tatawagin ang nakababatang kapatid upang tumulong sa gawaing
pagliligpit.
11
PAG-AANALISA (ANALYSIS)
Ikalawang Araw
Mga Sagot:
1. Ang kahulugan ng karanasan ay pangyayari na nasubukan o nagawa na.
2. Ang kahulugan ng teksto ay babasahin na naglalaman ng mga ideya tungkol
sa iba’t-ibang tao o impormasyon tungkol sa mga bagay-bagay.
3. Ang kahulugan ng naiuugnay ay naiaangkop o naidadagdag.
4. Ang kahulugan ng napakinggan ay narinig o naulinigan.
ISAISIP MO
Mungkahing Pagsasanay:
Panuto: Basahing mabuti at unawain ang isinasaad ng pangungusap sa bawat
bilang pagkatapos, iugnay ito sa iyong sariling karanasan sa pamamagitan
ng pagsalungguhit sa tamang letra ng iyong sagot.
12
3. Masaya kayong naglalaro ng iyong mga kaklase sa playground at sa di
sinasadyang pangyayari ay natamaan mo ng bola sa likod ang isa sa kanila.
Ano ang gagawin mo?
A. Magkukunwaring hindi ikaw ang nakatama dahil wala naman ibang
nakakita
B. Tatakbo palayo sa mga kaklase
C. Ituro ang ibang kaklase
D. Aaminin na ikaw ang nakatama at humingi ng paumanhin
4. Masaya kayong naliligo sa dagat kasama ang iyong buong pamilya at inatasan
ka ng iyong ina na bantayan muna ang iyong nakababatang kapatid dahil
maghahanda siya ng inyong tanghalian. Ano ang dapat mong gawin?
A. Babantayang mabuti ang kapatid
B. Magpapatuloy sa pagligo dahil hindi naman pupunta sa malalim ang
kapatid
C. Hindi papansinin ang sinabi ng ina
D. Tatawagin ang nakababatang kapatid upang magbantay
13
8. Ano ang dapat gawin kapag ikaw ay sumasakay sa isang Bangka.
A. Maglilikot
B. Sasayaw-sayaw
C. Umupo ng maayos upang hindi tumaob ang Bangka
D. Aagawin ang sagwan sa nagsasagwan kahit hindi ka marunong
9. Ano ang dapat gawin upang mapanatili ang kalinisan ng ating ilog?
A. Makiisa sa mga programang pangkalinisan ng ating barangay
B. Hindi susunod sa mga babala na nakapaskil sa tabing ilog
C. Itatapon ang mga basura sa ilog dahil maaanod naman ito
D. Gumamit ng mga lason sa paghuhuli ng mga isda
10. Ano ang mararamdaman mo kapag mayroong lugar sa inyong barangay ang
dinarayo ng mga tao?
A. Matutuwa at ipagmamalaki ito
B. Maiinis
C. Wala lang
D. Ikahihiya ito
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
14
ABSTRAKSYON (ABSTRACTION)
Ikatlong Araw
Pagbubuod ng Aralin
PAGYAMANIN-PAGSANAYAN MO
Mungkahing Pagsasanay:
Hindi lingid sa kaalaman marami na ang pagkain sa fast food ay mataas sa fats,
sodium, MSG, at asukal ngunit mababa ito sa sustansiya ng fiber, prutas at gulay. Ilan
sa mga epekto ng pagkain sa fast food ay ang pagkakaroon ng napakataas na calories
na nagiging sanhi ng pagka-obesity, pangalawa, Insulin at type 2 diabetes. Pangatlo,
fats at cardiac events. Ngunit nakapagtataka sapagkat ito ay naibebenta parin at patok
sa panlasa ng nakararami. Ang mga advertisement nito ay maganda ang
pagkakagawa at mga sikat na artista ang nagpopromote sa mga radio at telebisyon.
Ang pagkain ng gulay at prutas ay makatutulong upang mabalanse ang mga fats sa
katawan at binabawasan nito ang mga masamang epekto nito sa blood vessels.
15
3. Upang maiwasan ang pagiging obese. Ano ang dapat gawin?
A. Mag ehersisyo at kumain ng mga masusustansiyang pagkain katulad ng
mga prutas at gulay
B. Mga pagkain lamang sa fast food ang palaging kainin
C. Matulog sa buong maghapon
D. Maglaro ng online games
5. Ang pagkain sa fast food ay mayaman sa fats. Ano ang dapat gawin upang
mabalanse ang fats sa ating katawan?
A. Uminom ng maraming tubig
B. Kumain ng karne
C. Kumain ng mga prutas at gulay
D. Uminom ng gatas
7. Kapag napansin mong sobra sa iyong edad at katawan ang iyong timbang
ano ang mas mainam mong gawin?
A. Pabayaan lamang
B. Magbawas ng timbang at palaging mag-ehersisyo
C. Palaging maglaro ng online games
D. Matulog buong maghapon
8. Ang junk food ay nakakasama sa ating katawan. Alin sa mga sumusunod ang
hindi junk food?
A. Coca-cola, Martys, Oishi
B. Peewee, Nutristar, Fish Craker
C. Mansanas, Gatas, Kamote
D. Sunkist, C2, Pepsi
16
9. Alin sa mga pagpipilian ang mainam kainin sa panahon ng recess?
A. Junk foods
B. Ice candy
C. Mga Candy
D. Banana que
17
APLIKASYON (APPLICATION)
Ikaapat na Araw
ISAGAWA-SUBUKAN MO
Mungkahing Pagsasanay:
Panuto: Makinig ng mabuti sa kuwentong babasahin ng kasama mo sa inyong
bahay at pagkatapos sagutin ang mga katanungan sa bawat bilang. Piliin at bilugan
ang titik ng iyong sagot.
3. Naglalaro kayo ng iyong mga kaibigan nang may narinig ka na isang putok ng
baril at nakita mong bumulagta ang isang tao. Ano ang dapat mong gawin?
A. Lalapitan ang bumulagtang tao
B. Tatawagin ang mga kaibigan upang makiusyoso sa nangyari
C. Umiwas sa pangyayari at dali-daling uuwi sa bahay
D. Umiwas at ipagbigay alam sa mga opisyales ng barangay ang
pangyayari
4. Nakita mong sinisira ng ibang bata ang taniman ng mga gulay ng inyong
kapit-bahay. Paano mo sila pipigilan?
A. Sisigawan silang lahat
B. Babatohin sila
C. Sasali sa mga ginagawa nila
D. Kakausapin ng maayos na itigil ang ginagawa nilang paninira
18
5. Ano ang maitutulong mo sa inyong pamayanan upang mapanatili ang
kaayusan.
A. Sumunod sa mga tuntunin ng pamayanan paminsan minsan
B. Mangunguna sa mga kagulohan sa inyong pamayanan
C. Gumawa ng grupo ng mga kabataan at awayin ang mga hindi kasapi ng
grupo
D. Maging mabuting anak at palaging sumunod sa mga tuntunin sa
pamayanan
10. Kung ikaw ang nasa katayuan ng mga isda na nasa kuwento ano ang
mararamdaman mo?
A. Malulungkot
B. Matatakot
C. Manghihinayang
D. Lahat ng nabanggit
19
Ganito ba ang iyong sagot? Binabati kita, Magaling!
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
TAYAHIN-PAGTATAYA (ASSESSMENT)
Ikalimang Araw
Maliwanag na ang paligid nang marating ni Mang Mando ang kanyang bukirin
at sa gitna nito ay nakatayo ang kanyang munting kubo na sagana ng iba’t ibang uri
ng mga gulay at prutas ang paligid. Pagkababa ni Mang Mando sa kaniyang kalabaw
ay masigla siyang sinalubong ng kanyang mga alagang manok at asong si Mante. Si
Mante ang nagsisilbing bantay ng kaniyang mga alagang hayop sa bukid habang wala
siya kaya’t mahal na mahal niya ito at palaging binubusog.
20
kanyang mga tanim hanggang sa makakapal niyang palad dahil sa araw-araw niya na
paggawa sa mga gawain sa bukirin. Dahil sa sipag at tiyaga ni Mang Mando ay
natutugunan niya ang mga pangunahing pangangailangan ng kanyang pamilya at
madalas ay nakakapag-impok pa siya. Ang buhay magsasaka ay hindi dapat ikahiya,
basta’t magsipag at magtiyaga tiyak na ikaw ay giginhawa. Katulad ni Mang Mando,
kahit siya’y isang hamak na magsasaka lamang at mayroong simpleng pamumuhay
ay nagagawa niyang maitawid ang pamilya sa hirap ng buhay.
_____________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
RUBRIK SA PAGSULAT NG KUWENTO NG KARANASAN
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
10 8 6 4 2
_______________________________________________________________________________
NILALAMAN
____________________________
• Pagsunod sa uri at anyong hinihingi
• Lawak at lalim ng pagtalakay
BALARILA
• Wastong gamit ng wika/salita
• Baybay,bantas,estruktura ng mga
pangungusap
ORGANISASYON
• Lohikal na pagkakaayos/daloy ng mga idea
• Pagkakaugnay ng mga salita
10- Pinakamahusay
8- Mahusay
6- Katanggap-tanggap
4- Mapaghuhusay pa
2- Nangangailangan pa ng mga pantulong na pagsasanay
21
Pagsasagawa ng Panghuling Pagsubok
(Post-Test)
Pakikinig
Para sa bilang 1-2 (Post-test)
Ang paglalakad sa araw-araw ay isang madali na ehersisyo bilang simula
upang maabot ang antas ng isang malakas na pangangatawan. Magsimula sa
mabagal na ehersisyo at unti-unting dagdagan ang oras at katindihan upang hindi
mabigla ang katawan. Ang pagkakaroon ng tatlumpung minuto na layunin sa
paglalakad araw-araw ay isang magandang layunin. Ang pageehersisyo ay
nakapagdudulot ng maraming pakinabang sa ating katawan katulad ng pagsupil sa
ating timbang at pinangangasiwaan nito ang ating pag-aalala. Ang pageehersisyo ay
nakatutulong sa ating katawan upang mapalakas ang ating sistema sa paglaban sa
sakit at nakadadagdag ito ng mga taon sa ating buhay.
22
Para sa bilang 6-10 (Post-test)
Isa sa pangunahing problema na kinakaharap ng ating lipunan ay ang walang
pakundangan na pagtapon ng mga basura kahit saan. Ang kawalan ng disiplina ng
bawat isa ang isa sa mga dahilan ng ganitong Gawain gayundin ang kawalan ng
pagmamalasakit sa ating kapwa. Ang pagtatapon ng mga basura saan mang sulok ng
ating lugar ay nakapagdudulot ng masamang epekto sa ating kalusugan gayundin sa
ating kapaligiran. Ang pagbaha sa ating lansangan ay isa sa mga bunga ng ating
maling pagtatapon ng mga basura.
______2. Ano ang dapat mong gawin upang magkaroon ka ng isang malakas na
pangangatawan?
A. Manood ng T.V buong araw
B. Maglaro ng online games sa loob ng anim na oras sa araw-araw
C. Mag-ehersisyo araw-araw
D. Kumain ng mga sitserya at uminom ng mga softdrinks
______3. Bilang isang bata na mahilig sa laro at palaging napapawisan, ilang baso
ng tubig ang dapat mong inumin sa isang araw?
A. Anim hanggang walong baso ng tubig
B. Apat na baso ng tubig
C. Dalawang baso ng tubig
D. Tatlong baso ng tubig
23
______5. Ngayong panahon ng pandemic paano mo maiiwasan ang COVID-19?
A. Manatili sa loob ng bahay, magbasa at makinig sa mga balita
upang hindi mabagot
B. Maglalaro sa labas ng bahay
C. Hindi ako makikinig sa aking mga magulang na huwag gumala
D. Yayayain ko ang aking mga kaibigan na pumasyal sa Gaisano.
_____8. Naglalaman ng hula para sa mga susunod na araw sa iba’t ibang zodiac
sign.
A. Editoryal
B. Ulo ng mga balita
C. Horoscope
D. Kolum
______10. Ano ang mararamdaman mo bilang isang bata na nakatira sa isang lugar
na maraming basura.
A. Malulungkot at magnanais na magkaroon ng malinis na kapaligiran.
B. Wala lang, kasi sanay na ako sa lugar na maraming basura.
C. Magiging masaya dahil puwede akong magkapera sa mga basura.
D. Ipagmamalaki ko ito.
24
Mga Sagot
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Karagdagang Gawain-Kasunduan
Noong unang panahon, may isang lugar sa Barangay ng San Jose na wala
pang pangalan. Ang San Jose ay kabilang sa mga barangay sa lungsod ng Mainit sa
probinsiya ng Surigao del Norte. Ang lugar na walang pangalan ay isang madilim at
masukal na kagubatan. Makakakita ka dito ng malalaki at matatayog na mga punong
kahoy. Pinamumugaran ito ng iba’t ibang uri ng mga ibon at tahanan rin ito ng iba
pang uri ng mga hayop. Sadyang napakataba ng lupa nito at may tumutubo na mga
iba’t ibang prutas mula sa mga buto na dala ng mga ibon na nakatira dito. Sa gitna ng
lugar ay makikita mo ang isang malinaw at malamig na batis na nagmumula sa isang
bukal. Isang araw, may isang mangangaso na nagawi sa lugar. Napahanga siya sa
ganda ng paligid. Napag-isipan niyang dalhin ang kanyang pamilya sa lugar upang
dito na manirahan at ito nga ang nangyari. Nagtayo ng kubo ang pamilya ng
mangangaso sa lugar. Unti-unti nilang nilinis ang paligid ng magubat na lugar.
Binungkal nila ang lupain sa lugar upang pagtaniman ng kanilang ikabubuhay.
Dumaan ang ilang taon, tuluyang nalinis ng pamilya ng mangangaso ang buong
paligid. Sa pagdaan pa ng maraming taon, dumami pa ang mga tao na nakatira sa
lugar at tinawag nila itong “Tanhawaan” mula sa salitang surigaonon na ang ibig
sabihin ay “dinamohan” bilang paglalarawan sa nadamohan at nalinis na lugar.
Hanggang sa kasalukuyan, napakalaki ang pagbabagong naganap sa lugar. Nawala
na ang mga matatayog at malalaking punong-kahoy, unti-unti naring natutuyo ang
dating napakalinaw at napakalamig na batis. Ang mga hayop ay naging mailap dahil
sa karahasan ng mga tao na tumira sa lugar. Kasabay ng pagdami ng mga nanirahan
sa lugar ay siya ring paglaho ng dating sagana at malaparaiso na lugar.
25
________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
(Iba-iba ang maaaring sagot ng mga mag-aaral)
__________________________________________________________________
RUBRIK SA PAGBIBIGAY NG PUNTOS
10 8 6 4 2
NILALAMAN
• Pagsunod sa uri at anyong hinihingi
• Lawak at lalim ng pagtalakay
BALARILA
• Wastong gamit ng wika/salita
• Baybay,bantas,estruktura ng mga
pangungusap
ORGANISASYON
• Lohikal na pagkakaayos/daloy ng mga idea
• Pagkakaugnay ng mga salita
10- Pinakamahusay
8- Mahusay
6- Katanggap-tanggap
4- Mapaghuhusay pa
2- Nangangailangan pa ng mga pantulong na pagsasanay
26
SANGGUNIAN (REFERRENCES):
• file:///D:/Offline%20Version%20of%20LR%20Portal%20090217/lrmds.deped.
gov.ph/lrmds.deped.gov.ph/download/Ang%20Bahagi%20ng%20Pahayagan0
01.PDF
• https://www.change.org/p/filipino-people-pagtapon-ng-basura-ay-iwasan-
upang-pagbaha-ay-malutasan
• https://www.philstar.com/pilipino-star-
ngayon/opinyon/2020/05/14/2013805/editoryal-masamang-halimbawa
• https://www.glowonline.org/internation_tracts/mga-hakbang-sa-kalusugan/
• https://www.pressreader.com/philippines/balita/20180708/281578061420476
• https://foodfreedomactions.blogspot.com/2014/03/ang-masamang-epekto-ng-
fast-food-junk.html
27
MGA SANGGUNIAN:
• https://tl.wikipedia.org/wiki/Pangngalan
• https://tl.wikipedia.org/wiki/Karanasan
• https://brainly.ph/question/2600962
• https://tl.wikipedia.org/wiki/Panghalip
• Hiyas sa Wika
• Alab Filipino 5
• Curriculum Guide sa Filipino
• MELC
• MISOSA
28
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
29