Α.

Να βρεθεί ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσονται οι παρακάτω

παράγραφοι

1. Οι περισσότεροι γονείς αγνοούν ότι τα παιδιά τους στην εφηβεία,

επιθυμώντας να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους, ενεργούν συχνά
αντίθετα προς τις πατρικές επιθυμίες. Και μάλιστα η αντίδραση αυτή
είναι τόσο μεγαλύτερη, όσο πιο έντονη είναι η επιμονή των γονέων στη
συμμόρφωση των παιδιών τους προς το πατρικό μοντέλο. Αν π.χ.
αρέσουν στους γονείς τα κοντά μαλλιά και μιλούν με ειρωνεία για τους
«μακρυμάλληδες», εξωθούν με τον τρόπο τους αυτό τον έφηβο γιο τους
να γίνει «μακρυμάλλης» παρά να προτιμήσει τα κοντά μαλλιά. Αν
αρέσει στους γονείς η κλασική μουσική ή τα παλιά τραγούδια, ενώ η
μοντέρνα μουσική αντιμετωπίζεται με περιφρόνηση, οι προτιμήσεις των
παιδιών θα στραφούν μάλλον προς τη μοντέρνα έξαλλη μουσική. Αν
υπερτονίζεται στην οικογένεια η αξία της σεμνής ενδυμασίας, οι
πιθανότητες να προτιμήσει ο έφηβος το έξαλλο ντύσιμο είναι πάρα
πολλές. Πάμπολλα είναι τα παραδείγματα, τα οποία θα μπορούσε κανείς
να αναφέρει σχετικά με αυτή την τάση των εφήβων να δρουν αντίθετα
προς τις επιθυμίες των γονέων τους με στόχο να συγκρουστούν μαζί
τους.
1
2. Ένα χάσμα χωρίζει το Σωκράτη από τους σοφιστές. Ο Σωκράτης
ζητούσε τη μία και καθολική έννοια, τη μία και καθολική αλήθεια, ενώ
οι σοφιστές υποστήριζαν τις πολλές γνώμες για το ίδιο πράγμα. Επίσης
και στον τρόπο της ζωής υπάρχει ριζική αντίθεση μεταξύ σοφιστών και
Σωκράτους. Οι σοφιστές ήταν έμποροι γνώσεων, ενώ ο Σωκράτης
υπήρξε ένας άμισθος δάσκαλος και ερευνητής της αλήθειας. Το μόνο
κοινό μεταξύ των σοφιστών και του Σωκράτη ήταν ότι κι αυτός κι
εκείνοι διαπίστωσαν ότι η παραδεδομένη μόρφωση και παιδεία δεν ήταν
αρκετή για την εποχή τους.

3. «Τέχνη είναι η ενέργεια αλλά και η ικανότητα του ανθρώπου να

δημιουργεί έργα που αποκαλύπτουν το ωραίο και μέσω αυτού
συγκινούν, εξευγενίζουν τα συναισθήματά μας, ενώ παράλληλα
επιτελούν και κοινωνικούς σκοπούς.

4. «Είναι γεγονός ότι οι Νεοέλληνες διαβάζουν όλο και λιγότερο πια. Κι

αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ευρεία διάδοση των μέσων
μαζικής ενημέρωσης. Κουρασμένοι ψυχικά και σωματικά από τους
γρήγορους ρυθμούς ζωής, προτιμούν να περνούν τον ελεύθερο χρόνο
τους παρακολουθώντας τηλεόραση ή ακούγοντας ραδιόφωνο παρά
διαβάζοντας. Η τηλεόραση και το ραδιόφωνο τους ψυχαγωγούν, τους
ενημερώνουν και τους διασκεδάζουν, χωρίς να χρειάζεται να
 χρησιμοποιούν το μυαλό τους. Η τηλεόραση – κυρίως – εκπέμπει
συνεχώς μηνύματα στον τηλεθεατή, στα οποία όμως αυτός δεν ασκεί
κριτική. Αντίθετα, κατά τη μελέτη ενός βιβλίου βρίσκεται κανείς
συνεχώς σε εγρήγορση. Ο σύγχρονος όμως άνθρωπος είναι τόσο πολύ
κουρασμένος ψυχικά, ώστε να μη θέλει να μπει στη διαδικασία να
σκεφτεί. Κι έτσι προτιμά μια εύκολη εκτόνωση για την καθημερινή του
ψυχική κόπωση. Δικαιολογημένα, λοιπόν, οι Έλληνες δεν έχουν πια
καλή σχέση με το βιβλίο».

5. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος του πρωινού καθ’ όλη τη διάρκεια

τις προετοιμασίας του μαθητή για τις εξετάσεις. Ένα πλήρες πρωινό
αυξάνει τη διάθεση και την ενέργεια του παιδιού, για να αντεπεξέλθει
τις δυσκολίες του διαβάσματος και των άλλων υποχρεώσεων τις ημέρας.
Επιπλέον, μειώνει το αίσθημα τις πείνας κατά τις μεσημεριανές ώρες,
γεγονός που αποτρέπει την υπερκατανάλωση φαγητού το μεσημέρι, κάτι
που θα προκαλούσε υπνηλία και μείωση τις απόδοσης του μαθητή.

6. Τεράστιο χάσμα χωρίζει τον άνθρωπο που αντιμετωπίζει αισιόδοξα τη

ζωή από τον απαισιόδοξο. Ο πρώτος βλέπει τα πράγματα από τη θετική
τους πλευρά. Και αν ακόμη συναντήσει δυσκολίες ή προβλήματα, δε θα
πανικοβληθεί, δε θα πιστέψει ότι όλα είναι «μαύρα και άραχνα» και ότι
2
δεν υπάρχει διέξοδος. Ο απαισιόδοξος λειτουργεί εντελώς διαφορετικά.
Μένει στις αρνητικές πλευρές μιας κατάστασης και στις πιο αδιέξοδες
πτυχές του προβλήματος. Πρόκειται, λοιπόν, για δύο ανθρώπινους
τύπους τόσο διαφορετικούς, ώστε το ίδιο πράγμα ο ένας να το βλέπει με
τα πιο μελανά και ο άλλος με τα πιο ρόδινα χρώματα.

7. «Η ανάπτυξη του ανθρώπου μοιάζει με την ανάπτυξη του φυτού. Ο

σπόρος δίνει στο φυτό τη δυνατότητα να φυτρώσει και να
αναπτυχθεί σύμφωνα με το είδος του. Παρέχει δυνατότητες και
προσδιορίζει την πορεία και την μορφή της ανάπτυξης. Αν όμως το
περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκό, η ανάπτυξη του φυτού δε θα
συντελεστεί. Αν σε περίοδο ξηρασίας το φυτό δεν ποτιστεί, θα
ξεραθεί· αν κατά την ανάπτυξη ο κορμός του αφεθεί στους ανέμους,
θα κινδυνεύσει να σπάσει ή να στραβώσει· αν δεν προφυλαχτεί, είναι
επόμενο να το φάνε τα ζώα. Όπως η ανάπτυξη του καθορίζεται από το
σπόρο κι εξαρτάται από τη γη και το περιβάλλον του, έτσι και η
ανάπτυξη της προσωπικότητάς του προσδιορίζεται από τις έμφυτες
δυνατότητες του ανθρώπου και εξαρτάται από το κοινωνικό
περιβάλλον, από την οικογένεια, το σχολείο, τους φίλους, τα έντυπα και
τα θεάματα, την πολιτιστική ατμόσφαιρα».
8. Οι παράλογες είναι δημοτικά τραγούδια πολύστιχα και αφηγηματικά.
Μοιάζουν δηλαδή με μικρά έπη, όπως και τα ακριτικά, με τη διαφορά
όμως ότι δεν εξυμνούν ηρωικά κατορθώματα, αλλά αφηγούνται τις
δραματικές κυρίως περιπέτειες της ανθρώπινης ζωής με τον τρόπο των
παραμυθιών.

Β) Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 100 περίπου λέξεων καθεμία

από τις παρακάτω θεματικές περιόδους, επιλέγοντας τον κατάλληλο
τρόπο ανάπτυξης.

1. «Ο άνθρωπος είναι συνάνθρωπος, αλλιώτικα καταντά απάνθρωπος».