Dasar Kepelbagaian

Biologi Kebangsaan
Na tiona l Po licy
on Biological
Diversity

Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, Malaysia

Ministry of Science, Technology and Thc Enviromnent, Malaysia
 Cetakan Pertama / First Printing, 1998
Hakcipta / Copyright
Kementerian Sains, teknologi dan Alam Sekitar, Malaysia
Ministry of Science, Technology and The Environment, Malaysia

Hakcipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan Ltd

boleh diterbitkan semula, disimpan untuk pengeluaran atau ditukar-
kan ke dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang alat juga pun, sama
ada dengan cara elektronik, gambar serta rakaman dan sebagainya
tanpa kebenaran bertulis daripada Penerbit terlebih dahulu.

All rights reserved. No part of this publishing may be reproduced or

transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical,
including photocopy, without permissbm in writing from the Publisher

Diterbitkan di Malaysia oleh / Published in Malaysia by

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR, MALAYSIA
MINISTRY OF SCIENCE, TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT, MALAYSIA

Urusan Penerbitan / Publication done by

INS 1II'UT TERJEMAHAN NEGARA MALAYSIA BERHAD
Wisma ITNM, No. 2, Jalan 2/27, Wangsa Maju,
Seksyen 10, 53300 Kuala Lumpur.

Perpustakaan Negara Malaysia Data-Pengkatalogan-dalam-Penerbitan /

Cataloguing-Publication-Data

Dasar kepelbagaian biologi kebangsaan = National policy on biological diversity.

1. Biological diversity-Government policy.
2. Biological diversity conservation.
I. Malaysia. Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Sekitar.
II. Judul: National policy on biological diversity.
333.9516

ISBN 983-99248-1-8
KANDUNGAN/CONTENTS

DA.SAR/POLICY

WAWASAN/V1SION 1
PERNYATAAN DASAR/POLICY STATEMENT 2
PRINSIP/PRINCIPLES 3
OBJEKTIF/OBJECTIVES 4
RASIONAL/RATIONALE 5
Faedah Ekonomi/Econom ic Benefits 5
Jaminan Makanan/Food Seeuri(y 7
Kestabilan Alam Sekitar/Environmental Stability 9
Warisan Biologi Kebangsaan/National Biological Heritage 10
Nilai-nilai Saintifik dan PendidikardScientific and Edacatimzal Values 12
Biokeselamatan]Biosafety 13

STRATEGI/STRA TEGY

STATUS PEMULIHARAAN DAN PENGURUSAN

KEPELBAGAIAN BIOLOGI/STATUS OF CONSERVATION
AND MANAGEMENT OF BIOLOGICAL DIVERSITY 14
Gambaran Keseluruhan/Overview 14
Pemuliharaan In-situ / hz-situ Conservation 15
Pemuliharaan Ex-situ / Ex-situ Conservatian 17
Dasar Sektoral/Se( toral Policies 19
Rangka Kerja Perundangan/The Legislative Framework 19
Kerjasama dan Rangkaian Antarabangsa/
International Cooperation and Linkages 22

STRATEGI BAGI PENGURUSAN KEPELBAGAIAN

BIOLOGI YANG BERKESAN/STRATEG1ES FOR EFFEC77VE
MANAGEMENT OF BIOLOGICAL DIVERSITY 24

PROGRAM PELAN TINDAKAN/ACTION PLAN OF PROGRAMMES

PELAN TINDAKAN/ACTION PLAN 27

 '· alaysia merupakan salah dengan
sebuah '_
.LVJ._'alaysia is flora
one ofand
thefauna,
countries blessed
negara yang dikurniai with rich which is a
kekayaan flora dan fauna yang menjadi heritage that we are proud of. To ensure
warisan kebanggaan kita. Untuk preservation of this unique biological heritage
memastikan pengekalan warisan biologi for the benefit of present and future generation,
yang unik ini untuk kepentingan generasi the National Policy on BiolOgical Diversity was
masa kini dan akan datang, Dasar developed.
Kepelbagaian Biologi ini telah diwujudkan.
The national policy aims to provide the direction
Dasar ini bertujuan mernberi hala tuju for the nation to implement strategies, action
kepada agensi-agensi kerajaan dalam plans and programmes on biological diversity for
melaksanakan strategi, pelan tindakan serta the conservation and sustainable utilisation of
rancangan-rancangan berkaitan dengan its resources.
kepelbagaian biologi supaya ia dipulihara
dan sumbernya digunakan secara lestari. It is the hope and aspiration of the Government
to transform Malaysia into a world center of
Adalah menjadi hasrat Kerajaan untuk excellence in conservation, research and
menjadikan Malaysia sebagai pusat sustainable utilization of tropical biological
kecemerlangan dalam pemuliharaan, diversity by the year 2020.
penyelidikan dan penggunaan mapan
kepelbagaian biologi tropika dunia
menjelang tahun 2020.

(DATUK LAW HIENG DING)

Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar/
Minister of Science, _'chnology and the Environment

16 April 1998
Kuala Lumpur

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DANALAM SEKITAR, _IINI_ [ll_ OI 5('IF N(I Ij ( I1\( 3E(/(;_ \N D "II[E [N_ iR()r_NiE N i
MALAYSIA _1 \l \_%1 _,
 WAWASAN
UNTUK MENJADIKAN MALAYSIA PUSAT
KECEMERLANGAN DALAM PEMULIHARAAN,
PENYELIDIKAN DAN PENGGUNAAN
KEPELBAGAIAN BIOLOGI TROPIKA DUNIA
MENJELANG TAHUN 2020.

VISION
TO TRANSFORM MALAYSIA INTO A WORLD
CENTRE OF EXCELLENCE IN CONSERVATION,
RESEARCH AND UTILISATION OF TROPICAL
BIOLOGICAL DIVERSITY BY THE YEAR 2020.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR, ;',IINISTRY OF SCIENCE TECIIN¢)[ OG_ _,NI) _HE ENVIRONMt N r. 1
MALAYSIA MAI AYSIA
 PERNYATAAN DASAR
UNTUK MEMULIHARA KEPELBAGAIAN
BIOLOGI MALAYSIA DAN MEMASTIKAN
BAHAWA KOMPONENNYA DTGUNAKAN
SECARA LESTARI BAGI KEMAJUAN DAN
PEMBANGUNAN SOSIO-EKONOMI NEGARA.

POLICY STATEMENT
TO CONSERVE MALAYSIA'S BIOLOGICAL
DIVERSITY AND TO ENSURE THAT ITS
COMPONENTS ARE UTILISED INA SUSTAINABLE
MANNER FOR THE CONTINUED PROGRESS
AND SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENT OF
THE NATION.

2 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOG[ DAN ALAM SEKITAR, MINIS2_.Y OF SCIENCE. TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT,
MALAYSIA MALAYSIA

_1¸
 NationalPoliGonBwlog_cal
l)ivr__t):

PRINSIP PRINCIPLES

pemuliharaan dan penggunaan secara lestari i'"_ onservation and sustainable utilisation of the
kepelbagaian biologi negara akanberasaskan _,..., nation s biological diversity will be based on
prinsip yang berikut: the following principles:
(i) Etikapemuliharaan, termasukhakuntuk (i) The conservation ethic, including the itt-
hidup bagi semua bentuk hidupan, telah herent right to existence of ail living fi_rms,
lama berakar umbi dalam nilai agama dan
nilai budaya semua rakyat Malaysia; is deeply rooted in the religious anti cul-
tural values of all Malaysians;
(ii) Kepelbagaian biologi ialah warisan
negara dan mestilah diurus secara lestari (ii) Biological diversity is a national heritage
dan digunakan dengan bijak pada masa and it must be sustainably managed and
kini serta dipulihara untuk generasi masa wisely utilized today and conserved fo r
depart; future generations;

(iii) Sumber biologi ialah modal semula jadi (iii) Biological resources are natural capital
dan pemuliharaannya merupakan suatu and their conservation is an investment
pelaburan yang akan menghasilkan
faedah di peringkat negeri, di peringkat that will yield benefits locally, nationally
kebangsaan dan di peringkat dunia bagi and globally for the present and future;
masa kini dan masa depart; (iv) Thebenefitsfromsustainablemanagement
(iv) Faedahdaripadapengurusankepelbagaian ofbiological diversity will accrue, directly
biologi secara lestari akan menyusuli or indirectly, to every sector of society;
secaralangsungatausecaratidaklangsung, (v) The sustainable nlanagement of biologi
bagi setiap sektor masyarakat; cal diversity is the responsibility ofall sec-
(v) Pengurusan kepelbagaian biologi secara tors ofsociet Z
lestari merupakan tanggungjawab semua
sektor masyarakat; (vi) lt is the duty of Government toformulate
(vi) Adalah menjadi tanggungjawab Kerajaan arid implement the policyframeworkfor
untuk merumuskan dan melaksanakan sustainable management and utilisation
rangka dasar bagi pengurusan secara of biological diversity in close cooperation
lestari dan penggunaan kepelbagaian with scientists, the business community
biologi melalui kerjasama yang rapat and the public;
denganparasaintis, komunitiperniagaan (vii) The role of local communities in the con-
dan orang ramai; servation, management and utiIisation of
(vii) Peranan masyarakat tempatan dalam biological diversity must be recognized
pemuliharaan, pengurusan serta peng- and their rightful share ofbent_ts should
gunaan kepelbagaian biologi mestilah be ensured;
diiktiraf dan hak bahagian mereka yang
sah haruslah dipastikan; (viii) Issues in biological diversity transcend _!a-
(viii) Isu dalam kepelbagaian biologi men- tional boundaries and Malaysia must con-
jangkau sempadan negara dan Malaysia tinue to exercise a proactive attd construc-
haruslah terus memainkan peranan yang tire role in ill ternational activities;
proaktif dan membina dalam aktiviti
antarabangsa; (ix) Theinterdependenceofnationsonbiologi-
cal diversity and in the utilisation of its
(ix) Kesalingbergantungan antara negara components for the well-being of mankind
berhubung dengan kepelbagaian biologi is recognized. International cooperation
dan penggunaan komponennya bagi ke- and collaboration is vital for fair and eq-
sejahteraan manusia memang diakui, uitabIe sharing of biological resources, as
Kerjasama antarabangsa adalah penting
bagi perkongsian sumber biologi yang well as access to and trat_sfer of relevant
adil, di samping penggunaan dan technology;
pemindahan teknologi yang relevan; (x) Public awareness and education is essen-
(x) Kesedaranawamdanpendidikanadalah tial for ensuring the conservation of bio-
penting bagi memastikan pemuliharaan logical diversity and the sustainable u tili-
kepelbagaian biologi dan penggunaan sation of its components;
komponen secara lestari;
(xi) Dalampenggunaankepelbagaianbiologi, (xi) In the utilisation of biological diversity,
termasuk pembangunan bioteknologi, including the development of
prinsip dan amalan biokeselamatan biotechnology, the principles and practice
haruslah dipatuhi, ofbiosafety should be adhered to.
KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR, MINISTRY OF SCIENCE, [ ECHNOLOGY AND THE ENVIRONMr N2 3
_AI._SlA M AI,,a.y SIA
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan

OBJEKTIF OBJECTIVES

(i) Untukmengoptimumkanfaedah (i) Tooptimiseeconomicbenefitsfrom

ekonomi daripada penggunaan sustainable utilisation of the com-
komponen kepelbagaian biologi portents of biological diversity;
secara lestari;
(ii) To ensure long-term food security
(ii) Untuk memastikan jaminan for the nation;
makanan jangka masa panjang
bagi negara; (iii) To maintain and improve environ-
mental stability for proper func-
(iii) Untuk mengekalkan dan mem-
perbaiki kestabilan alam sekitar tioning of ecological systems;
supaya sistem ekologi berfungsi
denganbetul; (iv) To ensure preservation of the
unique biological heritage of the
(iv) Untuk memastikan pengekalan nation for the benefit of present
warisan biologi negara yang unik and future generations;
untuk kepentingan generasi masa
kini dan inasa depan; (v) To enhance scientific and techno-
logical knowledge, and educa-
(v) Untukmeningkatkanpengetahu- tional, social, cultural and aes-
an saintifik dan teknologi, serta thetic values of biological diversity;
nilai-nilai pendidikan, sosial,

budaya dan estetik dalam kepel- (vi) To emphasize biosafety considera-

bagaian biologi; tions in the development and ap-
(vi) Untuk menekankan pertimbang- plication of biotechnology;
an biokeselamatan dalam pem-
bangunan dan penggunaan
bioteknologi.

4 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAMMALAYSIA

SEKITAR, MINISTRy OF SCIENCE,TECHNOLOGYAND THE ENVIRONMENT,
MALAYSIA
 ,¥ohonal I%l.'_ o. Btolo_'i_d l)lv_'?_Jl_

RASIONAL RATIONALE

epelbagaian biologi biasanya dibahagikan D' iological divel'sit3/ is usually considered at

kepada tiga peringkat: kepelbagaian g threo levels: Scm'tic divorsity, specios diver-
genetik, kepelbagaian spesies dan kepelbagaian silt/and ccosvstcm diversitL/.
ekosistem. ' ' '

ti) Kepelbagaian genetik ialah kepel- ti) Gone(ii divorsity is the diu£'rsity
bagaian dalam spesies, seperti yang within specie_, as measured by tilL'
diukur mengikut var(as( dalam gen variation within genes of individual
set(ap tanaman, ha(wan dan mikro- t)lants, animals and microorganisms.
organ(sma. Kepelbagaiangenetikber- Genotic diversity occurs with(il and
laku dalam dan antara populasi suatu bettwec, popzlltl!ions of a species
spesies.
Iii) Species diversity r£fers ti) tire variety
(ii) Kepelbagaian spesies merujuk pel- of living organisms (lit oarth
bagai organ(sma hidup di dunia.
y _ to va-
(iii) Kepelbagaianekosistemmerujukpel- (iii) Ecosysh'nl diter_it re cr_ tire
bagai habitat, komuniti biosis dan rioty of'habitats, biotic communities
proses ekologi dalam persekitaran and ocoJogical processcs in thc terres
daratan, persekitaran laut dan per- trial, marine and ()liter aquatic envi-
sekitaran akua yang lain. roantplzts.

2. Sebahagian besar daripada kepelbagaian 2. Mud oj_t/t natl( n _ btolaglcal diversity has
biologi negara masih perlu diselidiki dan di- I/el to be investigated and documented. Lack of
dokumenkan. Kekurangan data menghalang data ilnpedes efforts to better utilise th( nattcn s
usaha untuk menggunakan sumber biologi biological resourcos. Continuing habitat dostruc-
negara dengan lebih baik. Pemusnahan habitat tion is leading to loss of tho at'o s biological
yangberterusanmenyebabkankehilangankepeI- diversity even bt_)re nluch qf it could be doclt
bagaianbiologinegarasebelumsebahagianbesar mented. Loss qf biaio,_,ical divors'ty tt,_ Id in
daripadanya dapat didokumenkan. Kehilangan clude loss of spccics with the potontial to be de--
kepelbagaian biologi akan melibatkan ke-
hilangan spesies yang berpotensi untuk di- veloped into ust!fuJ products.
bangunkan dan dijadikan produk yang berguna.
3. This biology(cai diversit!l has important eco
3. Kepelbagaian biologi in( mempunyai nora(c, technological and social implications for
implikasi ekonomi, teknologi dan sos(al yang the nation. Of particular sign_'cance are:
penting bag( negara. Antara implikasi yang
pentingialah: ti) Ecoa(mit Bohr(fits
(ii) q"t t a! Itl/
ti)FaedahEkonomi (iii) Enuironnlental Stability
(ii)Sekuriti (iv) Nationa/ Biological HoHtage
(iii)KestabilanAlam Sekitar tv) ScJpllt_l'tt, Educational and Recroa
(iv) War(san Biologi Negara tional Valuos
v) Nilai-nilai Saint(ilk, Pendidikan dan
Rekreasi (vi) Biosaj't'ty
(vi) Biokeselamatan
Economic Benefits
Faedah Ekonomi
4. Tho diversity of biological resources pro
4. Kepelbagaiansumberbiologimenyediakan rides direct economic benefits. This biological
faedah ekonomi langsung. Kepelbagaianbiologi diversity provides tinlber and non timber goods
in( menyediakan barangan balak dan barangan in tho j_rostry sector, fi)od and industrial crops
bukan balak dalam sektor perhutanan, tanaman in the agricultural secto), and food in thcfisher
makanan dan tanaman perindustrian dalam Jos sot for.
sektor pertanian, serta makanan dalam sektor
perikanan.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DANALAMMALAYSIA

SEKITAR, '_IINI_ IR'r O[ _( II N([, ]l C'IIN()I.()(;'J _,NI) IHI I F,VIRONMI N I 5
_,1\1 \yb;IA
Dasar Kepelbagai_al Biologi Kebangsaan

5. Pertanian, perhutanan dan perikanan 5. Agriculture, forestry andfisheries havebeen

merupakan penyumbang utarna kepada hasil .major contributors to national wealth creation.
kekayaan negara. Sektor ini menyumbangkan They contributed 13.6 percent of the national
sebanyak 13.6 peratus daripada keluaran dalam gross domestic product in 1995, and accounted
negeri kasar pada 1995, dan merupakan hampir for nearly 16 percent of total employment and
16peratusdaripadajumlahgunatenaga dan12.1 12.1 percent of total export earnings. Export of
peratus daripada jumlah perolehan eksport.
Eksport produk balak utama berjumlah RM 9.9 major timber products totalled RM 9.9 billion in
bilion pada 1995. Perolehan eksport dari riga 1995. Export earnings from three major agri-
komoditi pertanian utama sahaja - getah, kelapa cultural commodities alone - rubber,palm oil and
sawitdankoko-bex_umlahRM14.0bilionpada cocoa - totalled RM 14.0 billion in 1995. The
1995. Sumbangan daripada sektor perikanan contribution from thefisheries sector to thegross
kepada keluaran negara kasar ialah RM 2.0 bilion national product was RM 2.0 billion in 1995. The
pada 1995. Industri pelancongan bergantung tourism industry relies on the country's diverse
pada keindahan semula jadi negara yang and unspoilt natural beauty, including unique
pelbagai dan tidak terjejas, termasuk spesies species of plants and animals in national parks,
tanaman dan haiwan yang unik di taman negara, wildlife reserves, bird parks and in marine parks
di kawasan simpanan hidupan liar, di taman and theadjacent coral reefs.In1994, tourism con-
burung dan di tamanPada
yangbersebelahan. laut 1994,
serta pelanconganme-
terumbu karang tributed RM 8.3 billion to the national economy. !_
nyumbangkan RM 8.3 bilion kepada ekonomi 6. Even with the important structural trans-
negara, formations occurring with in-
dustrialisation, these economic
6. Sektor ekonomi ini tetap sectors will remain important.
penting walaupun terdapat Agricultural activities will not
perubahan struktur yang only continue to earn foreign
penting yang berlaku hasil exchange from commodity ex-
daripada industrialisasi. Aktiviti
pertanian bukan hanya akan ports, but will also form the
terus memperoleh pertukaran base for expanded and value-
asingdaripadaeksportkomoditi, added activities throughout
tetapi juga akan membentuk asas Malaysian industry. The nar- !t
bagi aktiviti yang dikembangkan row genetic base of the indus-
dan aktiviti nilai ditambah di trial crops requires introduc-
seluruh industri Malaysia. Asas tion of exotic genetic variabil-
genetik tanaman industri yang ity for future crop improve-
terhad memerlukan variasi ment.
genetik eksotik diperkenalkan
bagi kemajuan tanaman masa 7. The diversity of our in-
depan, digenous fruit species has not
7. Kepelbagaianspesiesbuah been fully exploited. Crops
asli kita belum dieksploitkan sepenuhnya, such as durian and banana are good export earn-
Tanaman seperti durian dan pisang merupakan ers. However, others such as citrus, rambutan, ii
sumber pendapatan eksport yang baik. Walau duku, langsat, mangosteen and cempedak have
bagaimanapun, buah-buahan yang lain seperti not beenfully exploited for the export market.
sitrus, rambutan, duku, langsat, manggis dan
cempedak masih belum dieksploitasi sepenuh- 8. Certain indigenous plants, animals and
nya untuk pasaran eksport, their derivatives have long been used in tradi-
tional medicine in Malaysia. For example, roots
8. Tumbuh-tumbuhan asli dan haiwan asli of"tongkat ali' (Eurycoma longifolia) contain
serta bahan terbitannya telah lama digunakan biologically active compounds having the poten-
dalam perubatan tradisional di Malaysia.
Misalnya, akar "tongkat ali" (Eurycomalongifolia) tial to bedevelopedas an antimalarial drug. Many
mengandungi sebatian aktif dari segi biologi plants, not presently used in traditional medi-
yang mempunyai potensi untuk dibangunkan cine, also contain biologically active compounds '_
sebagai ubat antimalaria. Banyak tumbuh- that are likely to be the starting materials for a
tumbuhan yang tidak digunakan dalam large number of drugs. The crude extract of the

6 KEMENTERIAN SAINS,TEKNOLOGI DANALAMMALAYSIA

SEKITAR. MINISTRY OF SCIENCE,TECRNOLOGY AND 'IHE ENVIRONMENT,
MALAYSIA
 Atzttot_a i'.[i_ tm lJmlog_(rd I)iv_.l_a)

perubatan tradisional pada masa sekarang, juga

mengandungi sebatian aktif dari segi biologi
yang mungkin merupakan bahan-bahan per-
mulaan bagi banyak ubat. Ekstrak mentah kulit
kayu "bintangor" (Calophyllum Ianigerum)
mengandungi komponen aktif untuk menentang
virus HIV. Oleh itu, adalah perlu bagi negara
yang dikumiai kepelbagaian biologi yang kaya
dan penuh dengan budaya rawatan tradisional
untuk membangunkan potensi ekonomi
tumbuh-tumbuhan yang berguna dari segi per-
ubatan. Misalnya, hampir suku daripada ubat
yang dipreskripsikan diAmerika Syarikat berasal
daripada tumbuh-tumbuhan dan pasaran bagi bark_?'bintangor"(Calophyllum lanigerum) c0n
baranganfarmaseutikalyangdiperolehdaripada tains the active component against tlIe HIV virus.
tumbuh-tumbuhan dianggarkan berjumlah US$9 There is therefore, a need _ll the nation, endowed with
bilion setahun di Amerika Syarikat sahaja. Di rich biological diverdty and steeped m a traditional
negara OECD (Organisasi Kerjasama dan healing eulture, to develop the econontic potential of
PembangunanEkonomi),jumlahnilairuncit ubat the medicinally ust?ul plants. Nearly one quarter l!f
yangberasaskan tumbuh-tumbuhanialah US$43 nledicine prescribed in the United States of America
bilion pada 1986. are of plant origin, .hit example, and the market jor
plant derived ,_harmaceuticals is estimated tit 11559
9. Bioteknologi ialah industri yang bernilai billion per year itl the United States alone, ltl the
berbilion-bilion ringgit di seluruh dunia, dan OECD (Ol_anisationfbr Economic Cooperation and
telah dikenal pasti oleh Kerajaan sebagai bidang L)evelopnlent) countt ies, the total retail value of plant-
yang diberikan keutamaan yang tinggi, based drugs u,as US$43 billion in 1986.
Kemajuan dalam bidang ini boleh menghasilkan
kemajuan tanaman dan temakan melaluikejuru- 9. Biotechnolo_'y is a multi-billion ringgit indus
teraan genetik. Kemajuan ini juga mungkin try worhhvide, and has been ident!fied by the Gov-
dapat membangunkan produk seperti barangan eminent as an area of high priority. Advances in this
farmaseutikal, antibiotik dan vaksin daripada riehl could lead to crop and livestock improvement
komponen kepelbagaianbiologi, through,_,_eneticcngineering. They could also result
in the de_,elopllu,llt Q! products such as Fharmaceuti
10. Florikultur ialah industri yang bernilai cals, antibiotics and vaccines t?om the components _t'
berjuta-juta ringgit. Pada masa kini, industri ini bioloyical diversity.
melibatkan sebahagian besarnya bunga eksotik
danorkidtempatan. Terdapatpotensiyangbesar 10. Floriculture is a multi million ring3dt indus-
bagi promosibunga asli daril'tutan kita. Pasaran try. Presently, it involves mainly exotic flowers and
dunia bagi bunga yang dipotong dan tumbuh- local orchids. There is great potential for promoting
tumbuhanpasubemilaiberbilion-biliondolarAS indi_,enous fiowers frc)m our fi,'ests. The world mar
dan kadar pertumbuhan tahunan adalah lebih ket _v' cut.flowers and potted plants is worth billions
kurang 10%. Dengan strategi yang bijak, Malay- of LISdollars and the annual growth rate is about 10%.
sia boleh menguasai sebahagian besar pasaran With the ri\,l_tstrategt/, Malaysia could capture a large
ini. slice of this market.

Jaminan Makanan Food Security

11. Makanan ialah keperluan asas. Negara 11. Food is a basic necessity. For the nation to
mestilah memastikan terdapatnya makanan progress and develop, it must ensure the availability
untuk membolehkannya maju dan membangun. Orient)rid. This is a major ohjective of the National Ag
Perkara ini merupakan objektif utama Dasar ricultural Poli_l/.
Pertanian Kebangsaan.
12. Plants and anilnals including fish, are'the pre
12. Tumbuh-tumbuhan dan haiwan termasuk eminent source t!f foo,L Malaysia is particularly rich
ikan, merupakan sumber makanan yang sangat in bioh_gi_al diversity It is thought to harboar some
balk. Malaysia sangat kaya dengan kepelbagaian 185,000 species c_ffau na and about 12,500 species t!f
biologi. Diketahui bahawa Malaysia rnemberi- .flowering plan ts. Onh/ a han£!f)dof species have been
kan perlindungan kepada lebih kurang 185,000 utilised i'or ti_od production at the ,_lobal level, but

KEMENTERIANSAINS, TEKNOLOGIDANALAMSEKITAR, glINISI'R'VOI S( II!NI J II(_IINOIOG_ '_NI) [tli, iN'_iRONX, iiN1 7

MALAYSIA M ,\1 \YSL\
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan
tumbuh-tumbuhan
berbunga. Hanya
sebilangan kecil
spesies telah di-
gunakan untuk pe-
ngeluaran makanan
pada peringkat dunia,
tetapi Malaysia mem-
punyaibanyakspesies
yang berpotensi yang
bolehdimajukanmen-
jadisumber makanan
pada masa depart,
13. Manusia memperoleh hampir 60% kalori
dan protein mereka daripada tiga spesies
tumbuh-tumbuhan, iaitu jagung, gandum dan
betas. Sepanjang tempoh 1986-88, 2665 kalori
per kapita sehari boleh diperoleh oleh rakyat Ma-
laysia dan bijian membekalkan 45.9 peratus
daripada jumlah ini. Bijirin juga membekalkan
42.7peratusdaripadabekalanproteinsebanyak
24.6 gm per kapita sehari yang ada sepanjang
tempoh tersebut,
14. Beras ialah makanan ruji yang penting bagi
rakyat Malaysia, dan sebilangan spesies liar dan
jenis bukit ditemui di negara ini. Perlindungan
terhadap kepelbagaian biologi seperti itu adalah
sangat penting bagi pembiakbakaan jenis yang
lebihbaikdenganhasildan/atanketahananter-
hadap perosak dan penyakit,
15. Pelbagai organisma yang berfaedah dan
habitatnya adalah penting bagi memastikan
perlindungan dan produktiviti tanaman kita.
Kelawar dan kumbang belalai masing-masing
merupakan pendebunga yang penting bagi
durian serta petai, dan minyak sawit. Dalam
kawalan biologi serangga, burung hantu dan ular
mengawal populasi tikus di sawah dan di ladang
kelapa sawit. Kawalan yang ketat terhadap
serangga dan penyakit yang diperkenalkan dari
luar negeri adalah juga perlu untuk memastikan
perlindungan dan produktiviti tanaman kita.
16. Paya bakau ialah kawasan sumber makan-
an dan tapak pembiakan bagi perikanan, dan
merupakan habitat beberapa ikan dan udang
komersil kita yang penting, yang merupakan
sumber protein yang utama bagi negara. Habi-
tat ini memerlukan perlindungan bagi memasti-
kan jaminan makanan.
8 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN AL.AMSEKITAR,
MALAYSIA
Malaysia harbours
many potential species
which could be devel-
oped into food sources
in the future.
13. Humans derive
almost 60% of their
calories and proteins
from three species of
plants, viz. maize,
wheat and rice. Dur-
ing the period 1986-
88, 2665 calories per capita per day was avail-
able toMalaysians and cereals supplied 45.9 per-
cent of this amount. Cereals also supplied 42.7
pereent of the available protein supply of 24.6 gm
per capita per day during the said period.
14. Rice is an important staple food for
Malaysians, and a number of wild species and
landraces of rice are found in the country. Pro-
tection of such biological diversity is critical for
the breeding of improved varieties with higher
yield and/or resistance to pests and diseases.
15. A variety of beneficial organisms and their
habitats are important for ensuring the protec-
tion and productivity of our crops. Bats and
weevils are important pollinators of durian and
petai, and oil palm respectively. In biological
control of pests, owls and snakes control rat
populations in ricefields and oil palm plantations.
Strict control over the introduction of pests and
diseases from abroad is also necessary to ensure
the protection and productivity of our crops.
16. Mangrove swamps are feeding and n urs-
ery grounds for fisheries, and are the habitats of
several of our important commercial fishes and
shrimps that are important sources of protein for
the nation. This habitat requires protection for
ensuring food security.
MINISTRY
MALAYSIAOF SCIENCE,TECHNOLOGy AND THE ENVIRONMENT,
 x,a/ional Ihdi_y on lliolo&_i_al l)ive_it_

Kestabilan Alam Sekitar Environmental Stability

17. Kepelbagaianbiologitermasuksatuspesies 17. Biological diversity includes one or a com-

atau kombinasi spesies dan kekayaan; interaksi bination of species and riehness; species interac-
spesies; interaksi antara organisma dan tions; interactions between organisms and the
komponen bukan hidup dalam persekitaran; non-living components of the environmcnt; be
tingkah laku; sejarah hidup dan kepelbagaian
fisiologi; kepelbagaian fizikal habitat, yang terdiri haviour; life-history and physiological diversity;
daripada pelbagai bentuk dan pergerakan physical diversity t_f a habitat, made up of the
organisma yang berbeza; gabungan semua kepel- diverse shapes and movements of different organ-
bagaian biologi semua habitat atau ekosistem isms; the sum of ali the biological diversity of ail
yang berbeza di suatu kawasan. Dengan me- the different habitats or ecosystems in all area. It
ngekalkan kekompleksan dalam ekosistem ini is itl maintaining this complexity in ecosystems
barulah wujud kestabilan alam sekitar yang that there is environnwntal stability and conse-
akhirnya memastikan khidmat ekologi yang quently eeoIogieal services of value to hun/an
bernilai kepada manusia, society assured.

18. Khidmat ekologi, suatu fungsiyang mem- 18. Ecological services, functions beneficial to
beri faedahkepada manusia yang diperoleh dari- humanih/derived from ecosttstems, include im-
pada ekosistem, termasuklah perbaikan kualiti _ ·
udara dan air, pengekalan aturan hidup provement of air and water quality, maintenanee
hidrologi, perlindungan tanah dan legeh, kitar of hydrological regimes, soil generation, soil and
semula nutrien, bekalan tenaga, pensekuesteran watershed protection, recycling of nutrients, en-
karbon dan pembebasan oksigen. Pelbagai ergy supply, carbon sequestration and oxygen re-
organisma biologi dalam ekosistem membantu lease. Tire variety ofbiological organisms in eco-
menstabilkan alam sekitar, danitu mengekalkan systems helps to stabilise tlre environment, thus
khidmat ekologisertamemberimanusiapelbagai maintaining ecological services and providing
jenis kemudahan asas yang perlu seperti per- human societies with a wide range _!f cssential
sekitaranyangboleh didiami, bahan, bekalanair and basic amenities such as habitable environ
dantanahyangproduktif secaraberkekalan, dan ments, materials, water supply and productive
peluang estetik dan rekreasi, soils in a sustainable n/anner, and aesthetie and
recreational opportunities.
19. Oleh itu, aset semula jadi Malaysia ialah
kekayaannya dalam kepelbagaian biologi.
Pengurangan dalam kepelbagaian biologi ini 19. A natural asset of Malaysia is, therefore,
akan menjejaskan keseimbangan dalam eke- its wealth itl biological diversity. Reduction irt
sistem kerana sudah diterima umum bahawa se- this biological diversity will upset the bahmce
jumlah tertentu kepelbagaian spesies dan genetik within ecosystems as it is generally accepted that
diperlukan untuk mengekalkan hubungan ber- a certain antoun t of species and genetic diversity
kitar dalamekosistemdandenganitumengekal- is needed to uphold the cyclical relations within
kan khidmat ekologi. Kehilangan kepelbagaian the ecosystems and hence maintain ecological
bermakna kehilangandaya pemulihan ekosistem services. Losing diversity means losing the eco-
itu lalu mengakibatkan kesan yang buruk ter- system resilience, leading to adverse ef/Fcts on
hadapkehidupanmanusia. Kehilangansumber human lives. Loss of genetic resources, floods,
genetik, banjir, kemerosotan kuantiti dan kualiti deterioration irt quantity and quality of water
bekalan air, pengurangan bekalan makanan, ke- supply, decline in food supply, loss in productive
hilangan tanah yang produktif, serta kehilangan soils, arut loss in potentially useful biological re
sumber biologi yang berguna dan yang ber-
potensi membekalkan makanan merupakan sources are some of the detrimental effects of the
beberapa kesan yang menjejaskan akibat reduction in or loss of biological diversity.
pengurangan atau kehilangan kepelbagaian
biologi. 20. There has probably been a general reduc
tion in genetic diversity of flora and fauna ill
20. Mungkin terdapat pengurangan secara Malaysia, as a result of intensification of Jorest
umum dalam kepelbagaian genetik flora dan conversion to cash-crop agriculture beginning irt
fauna di Malaysia, akibat penukaran hutan the early 1970s. This is best illustrated by the
kepada tanah pertanian tanaman kontan yang reduced population levels of fauna.
semakin berleluasa bermula pada awa11970-an.

KEMENTERIAN SAINS,TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR, MINIS I RY O1:S£'IEN£E. TECHNOLOG'v &ND THI I N¥1RON_dENI, Q
MALAYSIA _,IALW_I^
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebaalgsaan

Gambaran paling baik untuk keadaan ini ialah The Sumatran rhinoceros, which occurs in small
pengurangan tahap populasi fauna. Badak numbers at several locations in the peninsula,
sumbu Sumatra, yang wujud dalam bilangan has a viable breeding population only in Taman
yang kecil di beberapa tempat di Semenanjung, Negara and the Endau-Rompin forests. The
mempunyai populasi biak baka boleh hidup di Javan rhinoceros became extinct in the peninsula
Taman Negara dan hutan Endau-Rompin sahaja.
Badak Sumbu Jawa telah pupus di Semenanjung in 1932 due to poaching. The tiger population
pada 1932 akibat pemburuan secara haram, in the peninsula has dwindled to about 500from
Populasi harimau di Semenanjung semakin ber- about 3,500 in the early1950s. The"seladang'
kurangan daripada lebih kurang 3,500 ekor pada (gaur) population is down to about 500 individu-
awal 1950-an kepada lebih kurang 500 ekor. als scattered across several reserves. About1,200
Populasi seladang (gaur) telah berkurangan elephants remained in 1992, scattered over sev-
jumlahnya menjadi 500 ekor yang hidup ber- eral states.
taburan di beberapa kawasan simpanan. Masih
terdapat lebih kurang 1,200 ekor gajah pada 1992 NationalBiologicalHeritage
yang hidup bertaburan di beberapa negeri.

21. Malaysia is one of the twelve

Warisan Biologi Kebangsaan "megadiversity' countries of the world. These

21. Malaysia merupakan salah sebuah dari- countries together contain at least 60 percent of
pada dua belas negara "megakepelbagaian' di the world's known species. The island of Borneo
dunia. Kesemua negara ini mempunyai containing the states of Sabah and Sarawak has
sekurang-kurangnya 60 peratus daripada spesies been listed as one key area for endemism.
yang diketahui di dunia. Pulau Borneo yang ter-
diri daripada Sabah dan Sarawak telah disenarai- Flora
kan sebagai kawasan utama bagi endemisme.
22. The flora of Malaysia is exceedingly rich and
Flora is conservatively estimated to contain about
12,500 species offlowering plants, and more than
22. Flora Malaysia sangat kaya dan secara 1,100 species of ferns and fern allies. Many of
konservatifnya dianggarkan mengandungi lebih these are unique and are found nowhere else in
kurang 12,500 spesies tumbuh-tumbuhan ber- the world. In Peninsular Malaysia, for example,
bunga, dan lebih daripada 1,100 spesies paku- well over 26% of the tree species are endemic.
pakis. Kebanyakan daripadanya unik dan tidak
ditemui di mana-mana tempat lain di dunia. Di Higher endemism is expected in the herbaceous
Semenanjung Malaysia, misalnya, lebih daripada flora with some of the larger genera estimated to
26% daripada spesies pokok adalah endemik, be endemic in more than 80% of their species.
Endemisme yang lebih tinggi dijangka pada flora Many endemic plants are localised in their dis-
herba, dengan sesetengah genus yang lebih besar tribution, being found only in a few valleys or
dianggarkan endemik dalam lebih daripada 80% mountain tops.
spesiesnya. Banyak tumbuh-tumbuhan endemik
mempunyai taburan setempat dan hanya di- 23. Much remains to be known of the flora of
temui di beberapa lembah atau di puncak the country, especially of lower plants such as
gunung, the bryophytes, algae, lichens and fungi. The
fungi constitute the major plant diversity of the
23. Masih banyak yang harus diketahui country but the total number of species is not
tentang flora di negara ini, terutamanya tentang known.
tumbuh-tumbuhan peringkat rendah, seperti
briofit, alga, liken dan kulat. Kulat membentuk
kepelbagaian tumbuh-tumbuhan utama negara 24. The terrestrial flora, as well as fauna, are
tetapi jumlah bilangan spesiesnya tidak found in a range of habitats and ecosystems from
diketahui, the lowlands to the top of the highest mountains,
and in a wide range of forest types. These forest
24. Flora daratan, dan juga fauna daratan dj- types form the cradle of the country's biological
dapati di pelbagai habitat dan ekosistem, iaitu diversity. The lowland dipterocarpforest is ex-
dari tanah rendah hingga ke puncak gunung tremely rich in species diversity. For example,
yang tertinggi, serta di pelbagaijenis hutan. Jenis 814 species of woody plants of 1 cm diameter and
hutan ini merupakan tempat bermulanya

10 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DANALAMMALAYSIA

SEK{TAR, MINISTRY
MALAYSIAOF SCIENCE, TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT,
 \'alio_fd I%li_v ou l_ioJo&,t_all)lv(r_ily

kepelbagaian biologi negara, larger wcrc found in a 50 hectare

Hutan dipterokarpa tanah area in such air,rest type. Now
rendah sangat kaya dengan not much rcnlains of this filrest
kepelbagaianspesies. Misalnya, type due mainly to agricultural
814 spesies tumbuh-tumbuhan expansion.
berkayu yang mempunyai diam-
eter 1 cm dan lebih besar
25. Emlenlism in plant species is
daripada itu didapati di kawasan
seluas 50 hektar di dalam hutan high in freshwater habitats. In
jenis ini. Pada masa sekarang, Peninsular Malaysia, /hr exanl
jenis hutan ini tidak banyak lagi ph', 80 sl 7,__tt_"
",_ in freshwater
yang tinggal, sebahagian swanlps and 27 species in river
besamya akibat pengembangan sysh'ms are known to be endemic.
pertanian. Another 70 and 41 species respec-
tively are known to be rare.
25. Endemisme di kalangan
spesies tumbuh-tumbuhan ada- 26. The marine ecosysteni sur-
lah tinggi di habitat air tawar, roundinq the country's landmass,
Misalnya, di Semenanjung Ma- which includes the coral reef% is
laysia, 80 spesies di paya air tawar dan 27 spesies
di sistem sungai didapati endemik. 70 spesies c):trcnlt'ly rich in till' variety c_'h]_'-fi_rms. Thc
lagidipayaair tawar dan41 spesieslagidisistem coral n't'f community ill Malaysia is considered
sungai jarang ditemui, to fw mu' of thc most diverse in the world. But
t/it' itlaritlc fiora alld filtt ila haut! bt!eli poorly docu

26. Ekosistem laut yang mengelilingi negara,
termasuk terumbu karang, amat kaya dengan
berbagai-bagai bentuk kehidupan. Komuniti
terumbu karang di Malaysia dianggap sebagai
salah satu komuniti yang sangat pelbagai di
dunia. Tetapi flora dan fauna laut tidak banyak
didokumenkan. Flora tersebut termasuklah
fitoplankton, rumpai laut dan rumput laut.
Fauna
nwntcd. The flora include phytoplankton,
seawceds and sea grasses.
Fauna
27. There is an ev_'n Rrcater diversity Qffauna
itl thc country, lit the vertebrates, there are about
300 species of wiht mannnals, 700 750, .s[lecie_·o_f
birds, 350 species t!t' reptiles, 165 species of attl-
tlhibiaus and IIlort' thatl 300 species of freshwa-

27. Terdapat kepelbagaian fauna yang lebih
besar di negara ini. Di kalangan vertebral, ter-
dapat lebih kurang 300 spesies mamalia liar, 700-
750 spesies burung, 350 spesies reptilia, 165
spesies amfibia dan lebih daripada 300 spesies
ikan air tawar. Endemisme di negeri Sabah dan
Sarawak lebih tinggi daripada di Semenanjung
Malaysia. Walaupun terdapat lebih kurang 1,200
spesieskupu-kupudanl2,000spesiesrama-rama
diMalaysia, tidakbanyakyangdiketahuitentang
kumpulan lain. Mengikut anggaran yang
konservatif, terdapat lebih daripada 100,000
spesies invertebrat,
28. Habitatairtawarsepertianaksungaitanah
rendah yang mengalir perlahan dan sungai tanah
tinggi yang mengalir deras menampung pelbagai
fauna invertebrat akua dan pelbagai jenis ikan.
Fauna laut termasuk ikan, sotong katak, sotong,
landak laut, kima raksaksa, timun laut, kopepod,
udang segestid, cacing panah dan banyak lagi
organisma besar dan kecil.
h'r fish. Eiidt'nll'Snl ill tllt' states of Sabah and
Sarawak is highcr than ill Peninsular Malaysia.
WJlJJctJlcrd arc aboltt 1,200 species ofbutteoqies
atld ] 2,000 species t!f ltloth5 ill Malaysia, little is
known of other groups. A conservative estimate
is that then' att Illort' thal1100,000 species of in-
vcrtebralcs.
28. Frcshwah,r habitats such as the lowland
slow,flowing streams and upland rivers with
water torrents su?port a diverse aquatic inverte-
bratt'._ltllltl lltld a variety _f fish. Marinefauna
inchuh' fish, cutth!fish, squids, sea urchins, gi
ant clams, sea c'tlcltltlbt'rs, copepods, scgestid
shrimps, arrozt, _t,ornls and itlany other large and
small ,_rganisnts.

KEMENTERIAN $AINS, TEKNOLOGI DANALAM SEKITAR,

MALAYSIA
\llrM_,l R_ (It Si II:N( t
\1 M _ ',] \
] I(ll_/)l O(;'_ _,NI) THEENVII{ONMI N [ 11
DasarKepelbagaian
BiologiKebangsaan
Mikroorganisma
29. Tidak banyak yang diketahui tentang
kumpulan ini. Kekurangan maklumat ini me-
rupakan suatu fenomena sejagat.
Sumbergenetik
30. Malaysia kaya dengan sumber genetik
tumbuh-tumbuhan. Misalnya, terdapat pelbagai
sumber buah-buahan di negara ini. Terdapat 28
spesies durian (Durio) dan relatifnya di Malay-
sia. Kesemua spesies, kecuali D. zibethinus,ialah
spesies liar. Begitu juga mempelam, dengan 22
spesies, tetapi hanya riga atau empat spesies
sahaja yang dimakan. Terdapat 49 spesies
manggis dan relatif liarnya di Semenanjung Ma-
laysia tetapi hanya Garcinia mangostana yang
dimakan. Contoh genus besar lain yang
mempunyai buah yang boleh dimakan
termasuklah Artocarpus (cempedak) dan
Nephelium(rambutan).
31. Maklumat yang boleh diperolehi tentang
sumber genetik haiwan adalah berkait dengan
ternakan atau haiwan di ladang. Ayam hutan,
babi hutan, kerbau paya Malaysia, lembu Kedah-
Kelantan dan kambing tempatan dianggap
sebagai haiwan asli sebenar Malaysia. Haiwan
bukan asli kebanyakannya ialah ayam biak baka,
babi, lembu dan kambing yang telah diimport
ke negara ini dari merata dunia. Pengimportan
haiwan ini telah sangat memperkaya kumpulan
gen bagi spesies yang berbeza,
Warisan Budaya
32. Sumber biologi yang kaya telah menghasil-
kan warisan budaya yang kaya yang digunakan
secara lestari di kalangan orang asli di Malaysia,
terutamanya mereka yang bergantung pada
hutan sebagai punca pendapatan. Unsur warisan
budaya yang kaya, yang berkait dengan alam
semula jadi, digambarkan dalam hasil kraf-
tangan, sistem kepercayaan dandan agama serta
penggunaan tumbuh-tumbuhan haiwan di
hutan. Orang asli di Sarawak, misalnya, telah
menggunakan pokok rumbia (Eugeissonautilis)
yang didapati di hutan sejak beberapa generasi.
Nilai-nilai Saintifik, Pendidikan
Rekreasi
33. Sebahagian besar daripada kepelbagaian
biologi kita masih belum diselidik secara
saintifik. Adalah perlu meningkatkan usaha
dalam penyelidikan dan pembangunan. Asas
12 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOG{ DAN ALAM SEKITAR,
MALAYSIA
l
Microorganisms _
29. This group is very poorly known. This lack
of information is a global phenomenon.
Genetic resources
30. Malaysia is rich in plant genetic resources.
As an example, fruit resources are very diverse
in the country. There are 28 species of durian
(Durio) and its relatives in Malaysia. All with
the exception of D. zibethinus are wild. The '_
mangoes are equally rich, with 22 species, and
only threeorfour of these are being utilised. There
are 49 species of mangosteen and its wild reIa-
tives in Peninsular Malaysia but only Garcinia
mangostana is popularly eaten. Other exam-
pies of large genera with edible fruits include
Artocarpus (cempedak) and Nephelium
(rambutan).
31. Available information on animal genetic
resources relate to livestock or farm animals. '_
Malaysian jungle fowls, wild pigs, swamp buf-
faloes, Kedah-Kelantan cattle and local goats are
considered true indigenous animals of Malaysia.
Non-indigenous animals are mainly breeding
chickens, pigs, cattle and goats which have been
imported into this country from all over the
world. Importation of these animals has enriched
the gene pool of the differentspecies considerably.
The Cultural Heritage
32. The rich biological resources havegiven rise
to a rich cultural heritage of sustainable use
amongst the indigenous people of Malaysia, es-
pecially those dependent on the forest for their
livelihood. The elements of the rich cultural her-
itage, which relate to nature, are reflected in
handicrafts, the belief and religious system and
the use of plants and animals of theforest. The
indigenous people ofSarawak, for example, have
for generations used the sago of a palm _
(Eugeissona utilis)found in theforest.
dan Scientific, Educational and
Recreational Values
33. Much of our biological diversity has yet to
be scientifically investigated. There is a need to
enhanceefforts in researchand development. Our
scientific base needs to be developed and
MINISTRY OF SCIENCE, TECHNOLOGY
MALAYSIA
AND THE ENVIRONMENT.
 National Pohc_ on Bmlo_mal l)lvm_itv

saintifik kita perlu s!rengthened so that

dikembang dan opportunities infields
diperkukuhkan such as genetics,
agar peluang biotechnology, phar-
dalam bidang maceuticals, agricul-
seperti genetik, turc and fisheries
bioteknologi, couhl be fully ex-
farmaseutikal,
pertanian dan plored.
perikanan dapat
dis e l i d i k i 34. Malaysia's bio-
sepenuhnya, logical diversity will
continue to provide
34. Kepelbagaian biologi Malaysia akan terus the resources for training and education fbr an
menyediakan sumber bagi latihan dan pen- increasing number of Malaysians. This will bo
didikan untuk lebih ramai rakyat Malaysia. Ini at all levels,?om school education to university,
melibatkan semua peringkat, iaitu daripada pen- and in industrial training and in public aware-
didikan sekolah hingga ke universiti, dan dalam ness.
latihan industri serta kesedaran awam.

35. Kepelbagaian biologi dilindungi di taman 35. Biological diversity is protected ill national
negara dan di taman negeri, di kawasan per- and state parks, wildlife' sanctuaries and other
lindungan hidupan liar dan di kawasan conservation areas. These protected areas also
pemuliharaan yang lain. Kawasan yang di- provide reereationnl and eeotourisnl opportuni-
lindungi ini juga menyediakan peluang rekreasi tit's.
dan ekopelancongan.
Biosafety
Biokeselamatan
36. The creation, transportation, handling and
36. Penciptaan, pengangkutan, pengendalian reh'ase of genetically modified organisms
dan pembebasan organisma yang diubahsuai (GMOs) carry certain environmental, sa f_ty and
secara genetik (GMO) membawa risiko per- health risks that are still inadequately understood.
sekitaran, keselamatan dan kesihatan yang
tertentu yang masih belum difahami sepenuh- For instance, the introduction of GMOs couht
nya. Misalnya, tindakan memperkenalkan GMO have adverse t_fects on ecological stability in for-
mungkinmembawakesanyangburukterhadap ests and farms, in unintended or unpredictable
kestabilan ekologi di hutan dan di ladang, ways, !f the process is not properly controlled.
dengan cara yang tidak disengajakan atau Genetically modified plants may interbreed with
dengan cara yang tidak dijangka, jika proses itu wild relatives and their progeny could become
tidak dikawal denganbetul. Tumbuh-tumbuhan pests. The release of GMOs may have adverse
yang diubahsuai secara genetik boleh saling natural feedback as our knowledge of their popu-
membiak baka dengan relatif liar, dan progeni- lation dynamics is limited. Biosa_,ty concerns
nya mungkin menjadi perosak. Pembebasan should thus receive high priority. In the devel-
GMO mungkin mempunyai maklum balas opment of biotechnology, especially genetic en-
semula jadi yang tidak menyenangkan kerana gineering, there must be corresponding develop
pengetahuan kita tentang dinamik populasi
organisma itu adalah terhad. Oleh itu, perkara ment c_ an adequate regulatory ?amework)_r
yang berkaitan dengan biokeselamatan haruslah biosa?ty.
diberikan keutamaan. Dalam pembangunan
bioteknologi, terutamanya kejuruteraan genetik,
haruslah terdapat pembangunan rangka
pengaturan biokeselamatan yang secukupnya
dan sepadan.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,

MALAYSIA
_']INISTR'I()l S( I1 NI I: l I (HNO] (1(;'_ _'NI)I tit t:NVIRONMt NI
kl,\ LA'_SIA
13
DasarKepelbagaian
BiologiKebangsa_l
STATUS PEMULIHARAAN
DAN PENGURUSAN
KEPELBAGAIAN BIOLOGI
Gambaran Keseluruhan
Kedudukan Malaysia di kawasan tropika yang
lembap menyediakan iklim yang sesuai untuk
menampung bentuk kehidupan yang kaya dan
pelbagai, daripada organisma mikroskopik
seperti bakteria dan plankton hinggalah kepada
spesies makroskopik seperti ikan, burung dan
mamalia.
2. Dalam ekosistem daratan, hutan ialah
wadah utama kepelbagaianbiologi. Lebih dari-
pada 90 peratus spesies biologi daratan di Ma-
laysia wujud di hutan semula jadi. Secara per-
bandingan, tanah pertanian, yang menampung
sebilangan flora dan fauna dengan nilai komersil,
dicirikan oleh kepelbagaian spesies yang rendah,
3. Ekosistem akua termasuk persekitaran air
tawar dan juga persekitaran laut. Terumbu
karang dan bakau pantai telah dikenal pasti se-
bagai sangat penting dari segi kepelbagaian
biologi. Kedua-duanyamerupakanhabitatyang
menampung pelbagai bentuk kehidupan dan
sangat produktif.
4. Sepanjang tempoh antara 1970hingga 1992,
hutan semula jadi di seluruh Malaysia telah ber-
kurangan sebanyak 19.3 peratus, sebahagian
besarnya disebabkan oleh pertukaran kepada
tanaman pertanian, kelapa sawit dan getah,
Hutan yang telah dibersihkan, yang kehilangan
kepelbagaianbiologiyangtidakdapat dibalikkan
seperti sedia kala itu, adalah kebanyakannya
hutan dipterokarpa tanah rendah dan sebahagian
kecilnya, hutan paya, iaitu paya gambut dan juga
paya air tawar, serta hutan bakau. Hutan
dipterokarpa tanah rendah, iaitu wadah terbesar
variasi genetik flora dan fauna tempatan, masih
tinggal sedikit sahaja, dan oleh itu hutan ini me-
merlukan perlindungan. Begitu juga dengan
hutan paya dan hutan bakau yang masih ada.
Kehilangan habitat ini masih berterusan kerana
kebanyakan rancangan pembangunan memberi-
kan keutamaan yang rendah kepada idea
pemuliharaan,
5. ' Asas genetik tanaman pertanian kita yang
penting adalah terhad. Malaysia bergantung
pada germplasma eksotik, terutamanya getah,
kelapa sawit, koko dan lada hitam, untuk
perbaikan tanaman. Asas genetik yang semakin
14 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,
MALAYSIA
STATUS OF CONSERVATION
AND MANAGEMENT
OF BIOLOGICAL DIVERSITY
Overview
Malaysia _ location in thehumid tropics provides !_
a favourable climate to support rich and diw'rse
lifeforms, from the microscopic organisms such
as bacteria and plankton to macroscopic species
such as fishes, birds and mammals.
2. Within the terrestrialecosystems,forests are _'
the majorrepository of biological diversity. Over
90 percent of terrestrial biological species in .,
Malaysia occur within natural forests. In com-
parison, agricultural land, which supports a _
number offiora and fauna with commercial val-
ues, is characterised by low species diversity.
3. Aquatic ecosystems include bothfreshwa-
ter and marine environments. Coral reefs and
coastal mangroves have been identified as very
important in terms of biological diversity. These
are habitats which support diverse forms of life
and are very productive.
4. Over the period 1970 to 1992, natural for- ,_
est in the whole of Malaysia was reduced by 19.3
percent, mainly in conversion to the agricultural
crops, oil palm and rubber. The forests cleared,
with irreversible loss of biological diversity, were
predominantly lowland dipterocarpforests and,
to a lesser extent, swamp forests, both peat and
freshwater, and mangrove forests. Very little of
the lowland dipterocarp forests, the largest res-
ervoir of genetic variation of terrestrialfiora and
fauna, remain and these require totalprotection,
as do the remaining swamp and mangrove for- _
ests. Loss of these habitats still continues as most
development plans relegate the notion ofconser-
vation to low priority status.
5. The genetic base of our important agricul-
tural crops is narrow. Malaysia relies on exotic
germplasm, especially of rubber, oil palm, cocoa
and pepper,for crop improvement. Further nar-
rowing of the genetic base would lead to stagna-
tion in the development of these commodity crops
as well as require increasedvigilance against pests ,_
and diseases.
MINISTRY OF SCIENCE,
MALAYSIA
TECHNOLOGy AND THE ENVIRONMENT,
 National Polit_: or/ Biologt_al [)iv_ _ily

terhad akan mengakibatkan perkembangan

tanaman komoditi ini terbantut dan juga menye-
babkan perlunya meningkatkan tindakan ber-
jaga-jaga terhadap perosak dan penyakit.

Pemuliharaan In-situ

6. Untuk melindungi dan memulihara

kepelbagaian spesies biologi di Malaysia,
beberapa langkah in-situ telah diperkenalkan.
Langkah untuk mengekalkan tumbuh-
tumbuhan dan haiwan di habitat asalnya hams-
lah mempertimbangkan habitat ekologi semula-
jadi representatif sebanyak yang mungkin agar
dapat mengekalkan populasi biak baka flora dan In-situ Conservation
fauna.

6. Toprotect and conserve the diversity _!fbio

7. Rangkaian kawasan yang dilindungi di logical species in Malaysia, a number ofin-situ
daratan, mulai 1997, termasuk 2.12 juta hektar measures have been instituted. These, to main-
Taman Negara dan
Perlindungan Taman Negeri,
Hidupan Liar, Kawasan
Kawasan rain plants and animals in their original habi-
Perlindungan Penyu dan Kawasan Simpanan tats, have to take into consideration as many rep-
HidupanLiar. 3.43jutahektarlagihutansemula- resentative natural ecological habitats as possi-
jadi di dalam Kawasan Hutan Kekal seluas 14.28 ble to sustain breeding populations of flora and
juta hektar dilindungi sebagai kawasan tadahan fauna.
air. Rangkaian Kawasan Simpanan Hutan Data
di Semenanjung Malaysia dan di Sabah 7. The network of protected areas on land, as
melindungi jenis kepelbagaian biologi yang of 199 7, includes 2.12 million hectares of National
terhad di kawasan yang ditumbuhi hutan kecil and State Parks, Wildlife, Sanctuaries, Turtle
sebagai kumpulan gen, yang terletak di dalam Sanctuaries and Wildlife Reserves. Another3.43
hutan simpan atau di kawasan pertanian yang million hectares _f natural forest within the Per-
lebih besar (yang biasanya bersifat komersil), manent Forest Estate of 14.28 million hectares

8. Menjelang akhir tahun 1994, perairan di
sekitar 38 pulau luar pesisir di Semenanjung
Malaysia dandiLabuantelah diwartakansebagai
taman laut. Selain itu, sebuah taman negara di
Sarawak, tigadiSabahdansebuahdiTerengganu
melindungi ekosistem pantai dan laut.
are protected as water catchment areas. The net
work of Virgin Jungle Reserves in Peninsular
Malaysia and Sabah protects a limited range of
biological diversity in small fi_rested areas as gene
pools within larger (usually commercial) forest
reserves or agricultural areas.

9. Usaha pemuliharaan
kerana beberapa sebab:
ini tidak mencukupi 8. By the end of 1994, the surrounding ma
rine zoaters of 38 ofj_hore islands in Peninsular
Malaysia and Labuan had been gazetted as ma-
rine parks. In addition, one national park in
Sarawak, three in Sabah and one state park in
7_,rengganu protect coastal and marine ecosys
terns.

9. These conservation e_rts art' inadequate _r

a number of reasons:

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAMMALAYSIA

SEKITAR, MINISTRY ()_ S( I};N( E TFCHN( )10(;Y &ND TH_ _N\ IRONM[ N I
MAIXY_L\ ] 5
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan

(i) Beberapa habitat penting kurang (i) Several important habitats are under-
diwakili. Misalnya, tanah lembap represented. For example, wetlands
seperti hutan bakau, paya gambut such as mangrove forests, peat t
dan paya air tawar tidak dilindungi swamps and freshwater swamps are
secukupnya. Selain penting sebagai not adequately protected. Apart from
tempat berehat bagi burung yang being important as resting places for
berhijrah, dan untuk mengawal migratory birds, in regulating the
aturan hidup hidrologi, serta untuk
menampung perikanan, habitat ini hydrological regime, and in support-
juga menampung beberapa flora dan ing fisheries, these habitats also sup-
fauna yang unik kerana cirinya yang port some unique flora and fauna be-
tersendiri iaitu pada antara muka bagi cause of their distinctive characteris-
sistem daratan dan sistem akua. Bukit tics at the interface of terrestrial and
batu kapur dan bukit kuarza ialah aquatic systems. Limestone and
contoh habitat yang tidak dilindungi, quartz hills are other examples of un-
protected habitats.
(ii) Usaha pemuliharaan spesies individu
ditumpukan pada haiwart besar, dan (ii) Conservationeffortsofindividualspe-
burung. Hanya sedikit penumpuan cies are targeted towards large ani-
yang diberikan kepada pemuliharaan reals, and to some extent birds. There
spesies individu tumbuh-tumbuhan,
serangga atau ikan (laut dan air is little emphasis on the conservation
tawar). Perkara ini disebabkan ter- ofindividualspeciesofplants, insects
utamanya oleh kekurangan penge- or fish (marine and freshwater). This
tahuan, is due mainly to the lack of adequate
knowledge.
(iii) Pemuliharaan diberi keutamaan yang '_
rendah dalam dasar penggunaan (iii) Conservation is given low priority in
tanah sedia ada dan ini mengakibat- existing land-use policies resulting in
kan persaingan bagi penggunaan competition for land utilisation.
tanah.

(iv) The establishment of marine parks in

(iv) Penubuhan taman laut di
Semenanjung Malaysia memberikan Peninsular Malaysia focuses on
tumpuankepadapertimbanganakua, aquatic considerations. Additional
Perhatian yang lebih mestilah diberi- attention must be accorded to the ad-
kan kepada komponen daratan yang joining terrestrial components as these
bersebelahan kerana komponen ini too, if unduly disturbed, will have
juga akan mempunyai kesan yang negative impacts on the marine eco-
negatif terhadap ekosistem laut jika system.
sering diganggu.
(v) Common marine and terrestrial bio-
(v) Sumber biologi laut dan daratan yang logical resources (e.g. in
sama (misalnya, di kawasan rentas transboundary areas) lack adequate
sempadan) kurang mendapat kerja- regional and international cooperation
sama wilayah dan kerjasama antara- in their conservation and manage-
bangsa yang mencukupi dalam
pemuliharaan dan pengurusannya, men t.

(vi) Usaha pemuliharaan spesies tumbuh- (vi) Efforts at conservation oflandraces of

tumbuhan asli jenis bukit seperti indigenous plant species such as fruits
buah-buahan dan padi tidak men- and rice are inadequate, and these
cukupi, dan jenis lama ini sedang landraces are being eroded at a rapid
pupus pada kadar yang pesat, rate.

16 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM MALAYSIA

SEKITAR, MINISTRY OF SCIENCE,
MALAYSIA TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT,
 National Polio? o_l Biologwal Dive_it_

Pemuliharaan Ex-situ Ex-situ Conservation

10. Pemuliharaan ex-situ mengekalkan spesies 10. Ex-situ conservation maintains species out-
di luar habitat asal mereka dalam kemudahan side their original habitats in facilities such as
seperti arboreta, zoo, bank gen benih, bank gen arboreta, zoological gardens, seed genebanks, in
in vitro dan bank gen ladang. Bank gen benih
vitro genebanks and field genebanks. Seed
dianggap selamat dan berkesan kos bagi spesies
tanaman yang menghasilkan benih. Bank gen genebanksare consideredsafe and cost effective
ladangdaninvitroadalahbergunaterutamanya d_r seed-producing crop species. Field and in
bagi spesies yang mempunyai benih yang sukar vitro genebanks are particularly useful for spe-
disimpan, cies with seeds that are difficult to store.

11. Pemuliharaan ex-situ memudahkan ahli 11. Ex-situ conservation makes it easier _r sci-
sains untuk mendapatkan, mengkaji, mengagih- entists to access, study, distribute and use plant
kan dan menggunakan sumber genetik, genetic resources.

KOTAK 1: CONTOH PEMULIHARAAN EX-SITU DI MALAYSIA

BOX 1: EXAMPLES OF EX-SITU CONVERSATION IN MALAYSIA

ARBORETA/ARBORETA tumbuh-tumbuhan ubat/

BANK GEN BENIH/SEED
BANK GEN LADANG/FIELD
BANK GEN/N VITRO/
IN VITRO GENEBANKS
PUSAT BIAKBAKA TERKURUNG/
CAPTIVE BREEDING CENTRES
medicinal plan ts
pokok buah-buahan / fruit trees
spesies balak/timber species
hiasan / ornamentals
G ENEBANKS padi/rice
sayur-sayuran/vegetables
GENEBANKS getah/rubber
kelapa sawit/oil palm
koko/cocoa
pokok buah-buahan /fruit trees
kelapa/coconut
orkid / orchid
keledek / sweet potato
ubi kayu/cassava
spesies balak/tinlber species
badak sumbu Sumatra/
Sumatran rhinoceros
seladang/ seladang
rusa sambar/sambar deer

PUSAT PEMULIHAN/ orang utan/orang-utah

REHABILITATION CENTRES

KAWASAN PERLINDUNGAN PENYU/ penyu laut/mariue turtle

TURTLE SANCTUARIES

TEMPAT PENETASAN PENYU/ tuntong sungai/river terrapin

TURTLE HATCHERIES penyu laut/marine turtle

12. Padamasasekarang, pemuliharaanex-situ 12. Currently, ex-situ conservation of plants,

tumbuh-tumbuhan, termasuk spesies balak, including timber species, is solely in arboreta and
hanya dilakukan di arboreta dan di pusat smaUcoIlection centres. Animals are beingmain-
himpunan yang kecil. Haiwan dipelihara di zoo, tained in zoos, rehabilitation centres and captive
di pusat pemulihan dan di pusat biak baka breeding centres. Collections ofspec_'c micro-
kurungan. Himpunan mikroorganisma tertentu
disimpan di universiti dan di institusi organisms are deposited in universities and re-
penyelidikan, search institutions.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DANALAMSEKITAR,

MALAYSIA
MINISTRY OF SCIENCE. TECI INOLOGY AND THE ENVIRONMEN I
MAI A_SIA
]7
 Dasar KepelbagaianBiologiKebangsaan

KOTAK 2: CONTOH PUSAT HIMPUNAN EX-SITU DI MALAYSIA

BOX 2. EXAMPLES OF EX-SITU COLLECTION CENTRES IN MALAYSIA

Johor Stesen Penyelidikan, Institut Penyelidikan Kelapa Sawit Malaysia,

Kluang/Research Station, Palm Oil Research Institute Malaysia, Kluang
Melaka/Malacca Zoo, Air Keroh

Pulau Pinang/Penang Taman Botani/Botanic Gardens

Bank Gen Padi, Institut Penyelidikan dan Pembangunan Pertanian
Malaysia, Seberang Prai/ Rice Genebank, Malaysia Agricultural Research
& Development Institute, Seberang Perai

Perak Tempat Penetasan Tuntong, Bota Kanan/

Terrapin Hatchery, Bota Kahan
Sabah Stesen Penyelidikan Pertanian, Ulu Dusun/
Agriculture Research Station, Ulu Dusun
Arboreta, Pusat Penyelidikan Hutan, Sepilok/
Arboretum, Forest Research Centre, Sepilok
Pusat Pemulihan Orang Utan, Sepilok/
Orang-Utan Rehabilitation Centre, Sepilok
Pusat Orkid dan Stesen Penyelidikan Pertanian, Tenom/
Orchid Centre and Agriculture Research Station, Tenom
Taman Orkid Sabah, Poring/
Sabah Parks Orchid Garden, Poring

Sarawak Pusat Penyelidikan Botani, Semengoh/

Botanical Research Centre, Semengoh
Taman Pertanian Sungai Sebiew, Bintulu/
Sungai Sebiew Agricultural Park, Bintulu
Pusat Pemulihan Hidupan Liar, Semengoh/
Wildlife Rehabilitation Centre, Semengoh

Selangor Arboreta, Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia, Kepong/

Arboreta, Forest Research Institute Malaysia, Kepong
Taman Pertanian Bukit Cahaya, Shah Alam/
Bukit Cahaya Agricultural Park, Shah Alam
Stesen Biak baka Kurungan, Sungai Dusun/
Captive Breeding Station, Sungai Dusun
Stesen Ujikaji, Institut Penyelidikan Getah Malaysia,
Sungai Buloh/Experimental Station, Rubber Research Institute
Malaysia, Sungai Buloh
Taman Tumbuh-tumbuhan Ubat, Universiti Pertanian
Malaysia, Serdang / Medicinal Plant Garden, Universiti
Pertanian Malaysia, Serdang
Himpunan Orkid, Institut Penyelidikan dan Kemajuan
Pertanian Malaysia, Serdang/Orchid Collection, Malaysian
Agricultural Research and Development Institute, Serdang
Taman Pantun, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi
Zoo Negara, Ulu Klang/National Zoo, Ulu Klang

Wilayah Persekutuan/ Rimba Ilmu, Universiti Malaya, Kuala Lumpur

Federal Territory

Terengganu Kawasan Perlindungan Penyu, Rantau Abang/

Turtle Sanctuary, Rantau Abang

_. 8 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI OAN ALAM SEKITAR, MINISTRY OF SCIENCE, TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT,
MALAYSIA MALAYS[A
 ,\'(dmn_d I*oht3 oft Iholo_m (d I)iv_'_Wl

13. Walaupun terdapat beberapa pusat 13. Whilst tllere are a number ofex-situ plant
himpunan tumbuh-tumbuhan ex-situ di seluruh collection centres distributed around the coun
negara, namun sebuah taman botani negara di- try, there is an urgent need filr a national botani-
perlukan segera, cal garden.

Dasar Sektoral
Sectoral Policies

14. Aktiviti pembangunan di pelbagai sektor

ekonomi mempunyai kesan yang mendalam 14. Developnlent activities in the various eco-
terhadap kepelbagaian biologi. Untuk me- heroic sectors have profound impacts Oll biologi
minimumkan kesan yang buruk itu dan untuk cai diversity/. _1 nlininlize such adverse impacts
menggalakkan pemuliharaan kepelbagaian and to pronlote the conservation of biological di
biologisertapembangunankomponennyasecara versity and the sustainabh' development of its
berkekalan, adalah perlu pertimbangan se- components, it is essential that such considera-
demikian digabungkan ke dalam rancangan lions are incorporated into development plans at
pembangunan di peringkat perancangan itu the planning stage itself Biological diversity con-
sendiri. Per timbangan kepelbagaian biologi siderations be addressed as an ilnportant contpo-
hendaklah dinyatakan sebagai komponen nent in policy docttlllellts to ellsure _ffi,etive co-
penting dalam dokumen dasar untuk memasti- ordination and ' ' Ttle development
kan penyelarasan dan integrasi yang berkesan, mtegratlon.
Rancangan pembangunan yang berkaitan ialah plans concerned are the Five-year Development
Rancangan PembangUnan Lima Tahun dan Plans and tile Second Outline Perspective Plan
Rancangan Perspektif Garis Kasar Kedua (1991- (1991 2000) which embodies the New Develop-
2000) yang merangkumi Dasar Pembangunan nlent Policy.
Baru.

The Legislative Framework

Rangka Kerja Perundangan
15. There is no single comprehensive legisla-
15. Pada keseluruhannya, tidak ada satu pun tion in Mahlysia which relates to biological di-
perundangan yang komprehensif di Malaysia versity conservation and ntanagement as a whale.
yang berkait dengan pemuliharaan dan Much of tilt! legislation is sector based, for in-
pengurusan kepelbagaian biologi. Sebahagian
besar daripada perundangan adalah berasaskan stance, tilt' Fisheries Act 1985 deals nlainly with
sektor, misalnya, Akta Perikanan 1985 adalah ter- the conservation and management offisheries re-
utamanya tentang pemuliharaan dan pengurus- sources, tilt' Protection ofWiht L!fe Act 1972 deals
an sumber perikanan, Akta Perlindungan with the protection of wildlifi', and the National
Hidupan Liar 1972 adalah tentang perlindungan Forestry Act 1984 deals with the management
hidupan liar, dan Akta Perhutanan Negara 1984 and utilization _!ffim'sts alone. Sonic were legis
adalah tentang pengurusan dan penggunaan lated without spee{fic consideration given to rite
hutan sahaja. Sesetengahnya telah digubal tanpa issue of conservatian andnlanagenlentQfbiologi-
memberikanpertimbanganyangkhususkepada cai diversity as a whole. The le,qislation is also
isu pemuliharaan dan pengurusan kepelbagaian inadequate in that species endangered due to habi-
biologi secara menyeluruh. Perundangan itu tat destruction are not protected by way of a na
juga
ancamtidak mencukupi
akibat kerana habitat
kemusnahan spesies tidak
yang ter-
di- tional lawfilr endanxered species.

lindungi oleh undang-undang negara berkaitan

spesies yang terancam. 16. The uIost distinct fi'ature of the le,qislative
?anlework relating to biological diversity is that
16. Cirirangkaperundanganyangpalingnyata under the Federal Constitution, tlle authority to
yangberkait dengan kepelbagaianbiologiadalah [eRislate fbr matters relevant to biological diver-
di bawah Perlembangaan Persekutuan. Pihak sity does not ?lI under one single authority.
berkuasa yang menggubal hal yang berkait Although sonle responsibilities itl respect of is-
dengan kepelbagaian biologi tidak termasuk di sues related to biological diversity conservation
bawah sam pihak berkuasa. Walauptm beberapa and nulnagemen t are shared betw_ t i1 the Federal
tanggungjawabdarisegiisuyangberkait dengan and State authorities, sonle others do filll under
pemuliharaan dan pengurusan kepelbagaian the responsibiIit!/ t_olle authorit b'alone, be it the
biologi dikongsi antara pihak berkuasa Federal or Slate'authority. This _is specified by
Persekutuan dengan pihak berkuasa Negeri,

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN AL.AM SEKITAR,

MALAYSIA
MINISIR¥
M M AY_I,\
(fi _('[l N('I '1 L( I IN( )l( )G_ \NLI 1HL EN'* IRON _41N [ 19
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan
namun sesetengah yang lain memang termasuk
di bawah satu pihak berkuasa sahaja, sama ada
pihak berkuasa Persekutuan ataupun pihak ber-
kuasa Negeri. Perkara ini ditetapkan oleh
Perlembagaan Persekutuan, di bawah Senarai
Persekutuan, Bersama Negeri dan di dalam
Jadual Kesembilan. Oleh itu terdapat beberapa
perkara, misalnya, perlindunganhaiwanliar dan
burungliar, sertaTamanNegara, yangtermasuk
dibawahpihakberkuasaperundanganKerajaan
Persekutuan danjuga Kerajaan Negeri, menurut
Senarai Bersama, Jadual Kesembilan. Walau
bagaimanapun, terdapat juga beberapa perkara
yang termasuk di bawah pihak berkuasa per-
undangan Negeri sahaja, misalnya, hutan dan
pertanian. Tambahan pula, bagi Sabah dan
Sarawak, Senarai Bersama dan Negeri telah
diubahsuai,
17. Kerana sesetengah undang-undang me-
rupakan perundangan persekutuan dan se-
setengahnya merupakan enakmen negeri, maka
kesimpulannya tidak semua perundangan yang
digubal, terpakai bagi seluruh Semenanjung
Malaysia, Sabah dan Sarawak. Oleh sebab
keadaan ini merupakan keadaan perlembagaan,
persoalan bagaimana keseragaman undang-
undang boleh diadakan, terutamanya dari segi
halyang termasuk dibawahbidangkuasaNegeri
sahaja, perlu dinyatakan dengan jelas.
18. Contohnya, antara perundangan yang ber-
kaitandengankepelbagaianbiologi, AktaKualiti
Alam Sekitarperundangan
1974dan Aktapersekutuan,
Perikanan 1985,yang
merupakan terpakai
bagi Semenanjung Malaysia, Sabah dan Sarawak.
Walau bagaimanapun, terdapat enakmen lain
yang terpakai khusus sama ada bagi Semenan-
jung Malaysia, Sabah atau Sarawak, yang
merangkumi misalnya, hak orang asli, perhutan-
an, kawasan yang dilindungi dan hidupan liar.
19. Dari segi pemuliharaan dan pengurusan
kepelbagaian biologi yang berkesan serta ber-
dasarkan perkara di aras, nampaknya rangka
perundangan sekarang menimbulkan beberapa
sekatan, dan dengan itu mengakibatkan be-
berapa kekurangan,
20. Pertama, tidak ada pendekatan yang ber-
'sepadu antara sektor, disebabkan skop pelbagai
enakmen yang terhad berhubung dengan pe-
muliharaan kepelbagaian biologi. Pertimbangan
tentang objektif keseluruhan pemuliharaan ke-
pelbagaianbiologiitujuga kurangdiberikan per-
timbangan. Kedua, perkara ini menyebabkan
kurangnya liputanyang menyeluruh tentangisu
kepelbagaian biologi. Akhir sekali, bidang kuasa
Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri
seperti yang dijelaskan dalam Perlembagaan
menyebabkan pelaksanaan yang tidak seragam
antara negeri-negeri.
20 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,
MALAYSIA
the Federal Constitution, under the Federal, Con-
current and State List of the Ninth Schedule.
Thus there are some matters, for example, pro-
tection of wild animals and wild birds, and Na-
tional Parks, which fall under the legislative au-
thority of both the Federal and State Govern-
ments, in accordance with the Concurrent List
of the Ninth Schedule. However, there are also
some matters which fall under the legislative
authority of the State alone, for example forest
and agriculture. Furthermore,in respectofSabah
and Sarawak, the Concurrent and State Lists are
modified.
17. To theextent that some laws arefederal leg-
islation and some are state enactments, in sum
this means that not all legislation enacted will
apply to thewhole ofPeninsular Malaysia, Sabah
and Sarawak. Since this is the constitutional
position, the question of how uniformity of laws
may be promoted, particularly in respect of mat-
ters which fall under State jurisdiction alone,
needs to be properly addressed.
18. As an example, among the legislation rel-
evant to biological diversity, the Environmental
Quality Act 1974 and the Fisheries Act 1985,
being federal legislation, may apply to Peninsu-
lar Malaysia, Sabah and Sarawak as well. How-
ever, there are other relevant enactments which
are specific either to Peninsular Malaysia, Sabah
or Sarawak, covering for example, native peoples'
rights, forestry, protected areas and wildlife.
19. From the viewpoint of effective conserva-
tion and management of biological diversity and
in light of the above, it appears that the current
legislative framework creates some restrictions,
thereby causing some deficiencies.
20. Firstly, there is an absence of an integra-
tive approach across the sectors, due to the lim-
ited scope of various enactments in relation to
biological diversity conservation. There is also
lack of consideration of the overall objectives of
biological diversity conservation. Secondly, this
results in a lack of comprehensive coverage of bio-
logical diversity issues. Finally, the areas of ju-
risdiction of Federal and State Governments as
defined in the Constitution lead to non-uniform
implementation between states.
MINISTRy OF SCIENCE,
MALAYSIA
TECHNOLOGy AND THE ENVIRONMENT,
 NationalPoli_'onBiolog,
zcalDiversity

KOTAK 3: SEBAHAGIAN DARIPADA SENARAI PERUNDANGAN

YANG BERKAITAN DENGAN KEPELBAGAIAN BIOLOGI
BOX 3: PARTIAL LIST OF LEGISLATION RELEVANT TO BIOLOGICAL
DIVERSITY

Persekutuan/Federal Akta Kualiti Alam Sekitar 1974/

Environmental Quality Act 1974
Akta Perikanan 1985 / Fisheries Act 1985
Akta Racun Perosak 1974 / Pesticides Act 1974
Akta Kuarantin Tumbuh-tumbuhan 1976/
Plant Quarantine Act 1976
Perintah Kastam (Larangan Eksport) (Pindaan) (No.4) 1993/
Customs (Prohibition of Exports)(Amendmen t)(No.4) 1993

Semenanjung Malaysia/ Akta Perairan 1920/Waters Act 1920

Peninsular Malaysia Enakmen Taman Negara (Kelantan) 1938/
7hman Negara (Kelantan) Enactment 1938
Enakmen Taman Negara (Pahang) 1939/
7}?manNegara (Pahang) Enactment 1939
Enakmen Taman Negara (Terengganu) 1939/
Taman Negara (Terengganu) Enactment 1939
(Taman Negara dari ketiga-tiga Enakmen di atas membentuk
Taman Negara)/(The State Parks from the above three
Enactments constitute Taman Negara)
Akta Orang Asli 1954 / Aboriginal Peoples Act 1954
Akta Pemuliharaan Tanah 1960/Land Conservation Act 1960
Kanun Tanah Negara 1965/National Land Code 1965
Akta Perlindungan Hidupan Liar 1972/
Protection of Wildlifi, Act 1972
Akta Taman Negara 1980/National Parks Act 1980
Akta Perhutanan Negara 1984/National Forestry Act 1984

Sabah Enakmen Taman 1984/Parks Enactment 1984

Enakmen Hutan 1968/Forest Enactment 1968
Ordinan Pemuliharaan Fauna 1963/
Fauna Conservation Ordinance 1963

Sarawak Ordinan Taman Negara 1956/National Parks Ordinance 1956

Ordinan Perlindungan Hidupan Liar 1958/
Wildlifi' Protection Ordinance 1958
Ordinan Hutan 1954/Forests Ordinance 1954
Ordinan Sumber AMi 1949 seperti yang telah dipinda oleh
Ordinan (Pindaan) Sumber Asli dan Alam Sekitar 1993/
Natural Resources Ordinance 1949 as amended by Natural
Resources and Environment (Amendment) Ordinance 1993
Ordinan Taman dan Padang Awam 1993/
Public Parks and Greens Ordinance 1993
Ordinan Perairan 1994/Water Ordinance 1994

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,

MALAYSIA
MINISTRY OF SCIENCE'
MALAYSIA
I ECHNOLOGY AND IHE ENVIRONMEN [ 21
Dasm' Kepelbagaian Biologi Kebangsaan
Kerjasama dan Rang, kaian
Antarabangsa
21. PerisytiharanLangkawitentang Alam Sekitar
clan Pembangunan pada 1989 oleh Ketua-ketua
Kerajaan negara Komanwel menandakan
langkah yang penting dalam perkembangan
peranan Malaysia yang utama dalam isu per-
sekitaran untuk flora antarabangsa. Peranan ini
telah diperkukuh lagi dalam pemndingan yang
menyebabkan Persidangan Bangsa-bangsa
Bersatu tentang Alam Sekitar dan Pembangunan
(UNCED) diadakan pada Jun 1992 di Rio de Ja-
neiro, Brazil. Peranan antarabangsa kita mestilah
dilengkapi dengan tindakan yang tegas di
peringkat kebangsaan.
22. Setelah meratifikasi Konvensyen Kepel-
bagaian Biologi pada 24 Jun 1994, Malaysia
mestilah menggabungkan gugus komitmen di
bawah peijanjian itu ke dalam dasar kebangsaan,
Konvensyen tersebut menegaskan semula hak
kedaulatan Negeri terhadap sumber biologi dan
tanggungjawab mereka untuk memulihara
kepelbagaian biologi dan menggunakan sumber
biologi itu secara lestari. Untuk mencapai
matlamat di atas, mereka mestilah menyediakan
strategi, rancangan dan program kebangsaan,
Sedapat mungkin dan apabila sesuai, strategi,
rancangan dan program ini mesfilah d'fintegrasi-
kan ke dalam rancangan, program dan dasar bagi
sektor atau sektor silang.
23. Seterusnya, pihak yang menyertai
Konvensyen itu mestilah, menurut kemampuan
mereka,
insentif memberikan bantuan kewangan dan
kepada aktiviti kebangsaan mereka
untuk mencapai objektif Konvensyen. Mereka
mestilah mengemukakan laporan kepada Pihak
Persidangan tentang langkah yang diambil
dalam pelaksanaan penmtukan Konvensyen dan
keberkesanannya dalam memenuhi objektifnya.
24. SelainKonvensyenKepelbagaianBiologi,
Bab 15 dan 16 Agenda 21 dikhaskan masing-
masing untuk kepelbagaian biologi dan bio-
teknologi, dan kedua-dua bab itu juga meng-
gariskan tanggungjawab negara-negara.
25. Malaysia juga merupakan pihak yang
menyertai Konvensyen Perdagangan Antara-
bangsa dalam Spesies Fauna dan Flora Liar yang
Terancam (CITES) sejak 1978 dan ahli Kesatuan
Pemuliharaan Dunia (IUCN). CITES mem-
punyai kewajipan tertentu berhubung dengan
kawalan flora dan fauna antara negara-negara.
22 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,
MALAYSIA
International Cooperation andLinkages
21. The Langkawi Declaration on the En-
vironment and Development of 1989 by the
Heads of Government of Commonwealth coun-
tries markeda significant step in the evolution of
Malaysia's prominent role in environmental is-
sues in international fora. This role was further
strengthened in the negotiations leading to the
United Nations Conference on Environment and
Development (UNCED) in lune 1992 in Rio de
Janeiro, Brazil. Our international role must be
complemented with decisive action at the national
level.
22. Having ratified the Convention on Bio-
logical Diversity on 24th lune 1994, Malaysia
must incorporate into the national policy the set
of commitments under the treaty. The Conven-
tion reaffirms the sovereign rights of States over
their biological resources and their responsibil-
ity for conserving their biological diversity and
utilizing the biological resources in a sustainable
manner. To achieve the above, they must develop
national strategies, plans or programmes. Asfar
as possible and where appropriate, these must be
integrated into sectoral or cross-sectoral plans,
programmes and policies.
23. Further, theparties to the Convention must,
in accordance with their capabilities) providefi-
nancial support and incentives to their national
activities to achieve the objectives of the Conven-
tion. They must present to the Conference of
Parties reports on measures takenfor the imple-
mentation of theprovisions of the Convention and
their effectiveness in meeting the objectives.
24. In addition to theConvention on Biologi-
cal Diversity, Chapters 15 and 16 of Agenda 21
are devoted to biological diversity and
biotechnology respectively, and they also outline
the responsibilities of nations.
25. Malaysia is also a Party to the Conven-
tion on International Trade in Endangered
Species of Wild Fauna and Flora (CITES)
since 1978 and is a member of the World Conser-
vation Union (IUCN). CITES carries with it
certain obligations with regard to control of trade
offiora and fauna between countries.
MINISTRY OF SCIENCE, TECHNOLOGY
MALAYSIA
AND THE ENVIRONMENT,
 Notional Poli_ on Biolog_lcal I)iv_msit5

26. MalaysiameratifikasiKonvensyenRangka 26. Malaysia ratified the United Nations

Kerja Bangsa-bangsa Bersatu tentang Perubahan Framework Convention on Climate Change
Iklim pada 13 Julai 1994 dan menyetujui on 13th July 1994 and acceed to the Convention
Konvensyen Tanah Lembap yang Penting di on Wetlands of International Importance Espe-
Peringkat Antarabangsa Terutamanya sebagai cially as Waterfowl Habitat (RAMSAR Conven-
HabitatUnggasAir (RAMSARConvention)pada tion) on loth November 1994.
10 November 1994.

27. MalaysiamerupakanpesertaaktifLembaga 27. Malaysia is an active participant of the Itt-

Antarabangsa bagi Jawatankuasa Wilayah ternational Board for Plant Genetic Resources Re-
Sumber Genetik Tumbuh-tumbuhan untukAsia gional Committee for South-East Asia (IBPGR/
Tenggara (IBPGR/RECSEA). Melalui (IBPGR/ RECSEA). Throuyh the IBPGR/RECSEA, Ma
RECSEA), Malaysia telah menyertai program laysia has participated in a highly successful co-
kerjasama yang sangat berjaya berhubung operative programme in plant genetic resources
dengan sumber genetik dengan Indonesia, Papua with Indonesia, Papua New Guinea, Philippines
New Guinea, Filipina dan Thailand. Institusi and Thailand. National research institutions like
penyelidikan negara seperti Institut Penyelidikan the Malaysian Agricultural Research and Devel
dan Kemajuan Pertanian Malaysia (MARDI), oprnent institute (MARDI), Rubber Research
Institut PenyelidikanGetah Malaysia (RRIM) dan Institute of Malaysia (RRIM) and the Pahn Oil
Institut Penyelidikan Kelapa Sawit Malaysia
(PORIM) telah menyertai program ini. IBPGR Research Institute of Malaysia (PORIM) have
kini dikenali sebagai Institut Sumber Genetik participated in this programme. The IBPGR is
Tumbuh-tumbuhan Antarabangsa (IPGRI). now known as the International Plant Genetic
Resources Institute (IPGRI).
28. Malaysia menjadi ahli Suruhanjaya FAO
berhubung dengan Sumber Genetik bagi 28. Malaysia became a member of the FAO
Makanan dan Pertanian pada 1993. Commission on Genetic Resources _r Food and
Agriculture in 199,3.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAMMALAYSIA

SEKITAR, MINISTRY
_,IALAYSIAOF SCIENCE FE(2HNOI.OG_ ANI_ I Iii-: ENVIRONMI;N [. 23
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan

STRATEGI BAGI STRATEGIES FOR EFFECTIVE

PENGURUSAN MANAGEMENT OF
KEPELBAGAIAN BIOLOGI BIOLOGICAL DIVERSITY
YANG BERKESAN

p engurusan kepelbagaian biologi yang Effective management of biological diversity

berkesan untuk mencapai objektif Dasar l..a to achieve the objectives of the National
Kebangsaan tentang Kepelbagaian Biologi akan Policy on Biological Diversity will be guided by
berpandukan kepada lima belas strategi yang the following fifteen strategies:
berikut:

I. Improve the Scientific Knowledge

I. Meningkatkan Asas Pengetahuan Base
Saintifik

Mengkaji dan mendokumenkan kepel- Survey and document the biological diver-
bagaianbiologi di Malaysia, dan melaku- sity in Malaysia, and undertake studies
kan kajian untuk menilai nilai langsung to assess its direct and indirect values, and
dan nilai tidak langsung, dan mengenal identify the potential threats to biological
pasti perkara yang mungkin mendatang- diversity loss, and how they may be coun-
kan ancaman kepada kehilangan kepel- tered.
bagaian biologi, dan bagaimana perkara
itu boleh diatasi. H. Enhance Sustainable Utilisation Of
The Components Of Biological Diver-
II. Menambah Penggunaan Komponen sity
Kepelbagaian Biologi Secara Lestari

Mengenal pasti dan menggalakkan peng- Identify and encourage the optimum use
gunaan optimum komponen kepel- of the components of biological diversity,
bagaian biologi, memastikan pengagihan ensuring fair distribution of benefits to the
faedah yang adil kepada negara dan nation and to local communities..
masyarakat tempatan.
III. Develop A Centre Of Excellence In In-
III. Menubuhkan Pusat Kecemerlangan dustrialResearch In TropicaIBiologi-
Tentang Penyelidikan Perindustrian cal Diversity
Dalam Kepelbagaian Biologi Tropika
Establish Malaysia as a centre of excellence
Memantapkan kedudukan Malaysia in industrial research in tropical biologi-
sebagai pusat kecemerlangan dalam cal diversity.
penyelidikan perindustrian tentang kepel-

bagaianbiologitropika. IV. Strengthen The Institutional Frame-

IV. Memperkukuh Rangka Institusi Bagi work For Biological Diversity Man-
Pengurusan Kepelbagaian Biologi agement

Menetapkan dan memperkukuh Establish and reinforce the mechanisms for

mekanismebagiperancangan, pentadbir- planning, administration and manage-
an dan pengurusan kepelbagaian biologi, men t of biological diversity.

V. Memperkukuh dan Mengintegrasikan V. strengthen And Integrate Conserva-

Program Pemuliharaan tion Programmes

Menambah usaha untuk memperkukuh Increase efforts to strengthen and integrate

dan mengintegrasikan program pe-
muliharaan, conservation programmes.

24 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAMMALAYSIA

SEKIT^R, MINISTRy
MALAYSIAOF SCIENCE, TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT,
 Nahomd thdt_x o_ Biolog_i_ a! l)ive_dh

VI. MengintegrasikanPertimbanganKepel- VI. Integrate Biological Diversity Con-

bagaian Biologi Ke Dalam Strategi siderations Into Sectoral Planning
Perancangan Sektor Strategies

Memastikan bahawa semua aktiviti Ensure that all major sectoral planning
perancangan dan pembangunan sektor and dez,elopn_ent activities incorporate
yang utama menggabungkan per-
timbangan pengurusan kepelbagaian considerations of biological diversity
biologi, management.

VII. Meningkatkan Kemahiran, Keupayaan VII. Enhance Skill, Capabilities And

Dan Kecekapan Competence

Menghasilkan sekumpulan tenaga Produce a pool of trained, informed and

manusia yang terlatih, berpengetahuan conlmitted manpower in the field of bio
dan komited dalam bidang kepelbagaian logical diversity.
biologi.
VIII. Encourage Private Sector Participa-
VIII. Menggalakkan Penyertaan Sektor tion
Swasta

Menggalakkan penyertaan sektor swasta Promote private sector participation in

dalam pemuliharaan, pemeriksaan teliti biological diversity conservation, explo-
dan penggunaan kepelbagaian biologi ration and sustainable utilisation.
secara lestari.
IX. Review Legislation To Reflect Bio-
IX. Mengkaji Semula Perundangan Untuk logical Diversity Needs
Menggambarkan Keperluan Kepel-
bagaian Biologi Review and update existing legislation
to reflect biological diversity needs and
Mengkaji semula dan mengemaskinikan introduce new legislation where appro-
perundangan yang sedia ada untuk meng- pria re.
gambarkan keperluan kepelbagaian
biologi dan memperkenalkan per-
undangan baru setakat mana yang sesuai. X. Minimise Impacts Of Human Activi-
ties On Biological Diversity
X. Meminimumkan Kesan Aktiviti
Manusia Terhadap Kepelbagaian Biologi 7hke mitigating measures to reduce the
adverse e_'cts of human activities on bio-
Mengambil langkah yang boleh logicaldiversity.
mengurangkan kesan buruk aktiviti
manusia terhadap kepelbagaian biologi. XI. Develop Policies, Regulations, Laws
And Capacity Building On Biosafety
XI. Mewujudkan Dasar, Peraturan, Undang-
undang dan Keupayaan Berdasarkan
introduce measures for the incorporation
Biokeselamatan of biosafety principles and concerns, es-
Memperkenalkan langkah bagi peng- peciaIly in relation to genetic engineer
gabungan prinsip biokeselamatan dan ing, and the importation, creation and
perkara yang dipentingkan, terutamanya rHease of genetically modified organisms.
berhubung dengan kejuruteraan genetik,
dan pengimportan, serta penciptaan dan
pembebasan organisma yang diubahsuai
secara genetik.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,

M_,LAYSlA
MINIS [RY O1: SCI[ NCE T[ CHNOI OGY XND 2 HE IN¥ IRONMEN
MALAYSIA
I 25
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan

XII. Meningkatkan
Kesedaran AwamKesedaran Institusi dan XIL Awareness
Enhance Institutional And Public i[._,

Menggalakkan pemahaman dan Promote and encourage the understand-

penyertaan orang ramai serta institusi ina and participation of the public and in-
bagi pemuliharaan dan perlindungan stitutions for the effective conservation
kepelbagaian biologi yang berkesan, and protection of biological diversity.

XIIL Promote International Cooperation

XIII. Menggalakkan Kerjasama dan Usaha And Collaboration
Sama Antarabangsa
Promote international cooperation and
Menggalakkan ke_asama dan usaha sama collaboration in order to enhance national
antarabangsa untuk meningkatkan usaha efforts in biological diversity conservation
dalam pemuliharaan dan pengurusan and management.

kepelbagaian biologi. !}
XIV. Exchange Of Information
XIV. Pertukaran Maklumat I
Promote and encourage the exchange of !
information on biological diversity at Io-
Menggalakkan pertukaran maklumat cal and international levels.
tentang kepelbagaian biologi di peringkat

tempatan dan antarabangsa. XV. Establish Funding Mechanisms

XV. Menentukan Mekanisme Pembiayaan Identify and establish appropriate fund-

ing mechanisms for biological diversity I
Mengenal pasti dan menetapkan conservation and management.
mekanisme pembiayaan yang sesuai
untuk pemuliharaan dan pengurusan
kepelbagaian biologi.

26 KEMENTER[AN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,

MALAYSIA
MINISTRY OF SCIENCE, TECHNOLOGY
MALAYSIA
AND THE ENVIRONMENT,

1
1
 National Polir_,on Biologmal l)_vel_it¥

Strategi I Strategy I

MENINGKATKAN ASAS IMPROVE THE SCIENTIFIC

PENGETAHUAN SAINTIFIK KNOWLEDGE BASE

Pelan Tindakan: Action Plan:

· Memantapkan dan menambah inventori · Undertake and intensify biological resource

sumber biologi dan kajian biologi yang inventories and systematic studies to docu-
sistematik untuk mendokumenkan kepel- ment species diversity.
bagaian spesies.

· Memantapkan herbarium yang sedia ada, · Strengthen existing herbaria, and establish
dan menubuhkan muzium sejarah semula natural history museums to support docu
jadi untuk membantu pendokumenan mentation of species diversity.
kepelbagaian spesies.
· Initiate long-term studies on demographic,
· Memulakan kajian jangka panjang tentang genetic and environmental variation of in-
variasi demografik, genetik dan persekitar- digenous as well as exotic species.
an spesies asli serta spesies eksotik.
· Intensify research on the functional aspects
· Memperhebat penyelidikan tentang aspek of ecosystems and ecological processes
fungsian ekosistem dan proses ekologi di therein.
dalamnya.

· Menjalankan kajian yang teliti untuk · Undertake a thorough study to formulate

merumuskan terma, syarat dan pelindung appropriate terms, conditions and safe-
yang wajar untuk mengenal pasti dan men- guards for the identification and extraction
dapatkan bahan genetik dan sumber of genetic materials and other biological re-
biologi yang lain. sources.

· Menghasilkan pangkalan data kepel- · Develop a database of biological diversity

bagaian biologi dan sistem penyebaran and an effective information dissemination
maklumat yang berkesan, system.

· Menentukan inventori pengetahuan · Establish alt inventoryoftraditionalknowl-

tradisional tentang penggunaan spesies
dan kepelbagaian genetik, edge on the use of species and genetic di-
versity.

· Menilai sumbangan ekonomi kepelbagaian · Evaluate the economic contributions ofbio-

biologi terhadap nilai barang dan per-
khidmatan dalam ekonomi negara, logical diversity to the value of goods and
services in the national economy.
· Mengawasi kedudukan komponen kepel-
bagaian biologi. · Monitor the status of the components of
biological diversity.
· Mengkaji dan mendokumenkan spesies
dan populasi eksotik yang mengancam · Survey and document exotic species and
kepelbagaian biologi, populations which threaten biological diver-
sity.
· Menjalankan penyelidikan untuk meng-

hasilkan perkaedahan dan teknik bagi · Undertake research to develop methodolo-

pemulihan tanah yang didegradasi,
lain, dengan memperkenalkan
spesiesyangsesuai,
antara
semula gies and techniques for recovery and reha-
bilitation of degraded land, inter alia,
through reintroduction of appropriate spe-
cies.

KEMENTERIAN
SAINS,TEKNOLOGI
DANALAMSEKITAR,
MALAYSIA MINISTRY
OFSCIENCE,
MALAYSIA TECHNOLOGY
ANDTHEENVIRONMEN
[, 27
DasarKepelbagaianBiologiKebangsaan

Strategi II Strategy H
MENINGKATKAN PENGGUNAAN ENHANCE SUSTAINABLE UTILISA-
KOMPONEN KEPELBAGAIAN TION OF THE COMPONENTS OF
BIOLOGI SECARA LESTARI BIOLOGICAL DIVERSITY

Pelan Tindakan: Action Plan:

· Menjalankan aktiviti yang sesuai dalam · Undertake appropriateactivities in biologi- t

usaha mencari kepelbagaian biologi cai diversity prospecting, via new crops,
melalui tanaman baru, barangan pharmaceuticals andother biologicalprod-
farmaseutikal dan produk biologi yang lain. ucts.

· Menghasilkan kaedah perakaunan sumber

asli yang menggalakkan pemuliharaan dan · Develop natural resource accounting meth-
penggunaan kepelbagaian biologi secara ods that promote conservation and sustain-
lestari, able use of biological diversity.

· Memastikan perkembangan dasar, · Ensure the development of sectoral and

rancangan dan program untuk sektor dan cross-sectoral policies, plans and pro-
sektor silang, mengintegrasikan per- grammes which integrate considerations of
timbanganpemuliharaan dan penggunaan biological diversity conservation and sus-
kepelbagaian biologi secara lestari, tainable use.

· Memastikan sektor yang melaksanakan · Ensure sectors performing Environmental

Penilaian Kesan Alam Sekitar (EIA) mem-
berikan keutamaan yang sewajarnya Impact Assessments (EMs) accord due pri-
kepada kepelbagaian biologi, ority to biological diversity.

· Melakukan penyelidikan tentang kesan · Undertake research and monitoring of the

penggunaan sumber terhadap kepelbagai-
an biologi dan mengawasi kesan tersebut,
· Memberi insentif untuk menggalakkan
pemuliharaan kepelbagaian biologi dan
penggunaan komponennya secara lestari,
impacts of resource utilisation on biologi-
cal diversity.
· Provide incentives to encourage conserva-
tion of biological diversity and sustainable
use of its components.

· Memastikan penyebaran maklumat yang · Ensure efficient dissemination of relevant

berkaitan dilakukan dengan ¢ekap, serta
perkhidmatan lanjutan, untuk membantu
pelbagai sektor memulihara dan meng-
gunakan sumber biologi secara lestari,
· Memudahkan penyertaan masyarakat
tempatan dalam penggunaan tradisional
sumber biologi secara lestari,
· Memastikan pengagihan faedah yang di-
peroleh daripada penggunaan sumber
biologi secara adil kepada negara dan
masyarakat tempatan,
information, together with appropriate ex-
tension services, to assist various sectors to
conserve and sustainably use biological re-
sources.
· Facilitate participation of local communi- 'J
ties in traditional sustainable use of biologi-
cal resources.
· Ensure fair distribution to the nation and
local communities of benefits arising from
the use of biological resources.

28 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR.

MALAYSIA
MINISTRy OF SCIENCE,
MALAYSIA
TECHNOLOGy AND THE ENVIRONMENI
 NationalPolityon Biological
Diver_it_

Strategi III Strategy III

MENUBUHKAN PUSAT DEVELOP A CENTRE OF

KECEMERLANGAN DALAM EXCELLENCE IN INDUSTRIAL
PENYELIDIKAN PERINDUSTRIAN RESEARCH IN TROPICAL
TENTANG KEPELBAGAIAN BIOLOGICAL DIVERSITY
BIOLOGI TROPIKA
Action Plan:
Pelan Tindakan:
· Establish a mechanism to harness and de-
e Menentukan mekanisme untuk
velop components of biological diversity
memanfaatkan dan mengembangkan
komponen kepelbagaian biologi menjadi into useful products.
produk yang berguna.
· Harness biological diversity by:
· Memanfaatkan kepelbagaian biologi
dengan: attracting highly competent scientists
to develop high technology in the field
- menarik ahli sains yang sangat cekap of biological diversity;
untuk menghasilkan teknologi tinggi
dalam bidang kepelbagaian biologi; utilising high technology, including
biotechnology, to develop pharmaceu-
- menggunakan teknologi tinggi, ter- ticals and other industrial products;
masuk bioteknologi, untuk menghasil-

kanprodukfarmaseutikaldanproduk - training of local scientists and techni-

perindustrian yang lain;
cal personnel in high technology in the
memberikan latihan kepada ahli sains utilisation of biological diversity.
tempatan dan kakitangan teknikal
dalam teknologi tinggi tentang peng- · Develop the necessary expertise so that such
gunaan kepelbagaian biologi, a mechanism facilitates industrial research
and development in biological diversity in
· Menghasilkan kepakaran yang perlu agar the tropics.
mekanisme sedemikian memudahkan
penyelidikan dan pembartgunan dalam

kepelbagaian biologi di kawasan tropika. Strategy IV

STRENGTHEN THE INSTITU-
Strategi IV TIONAL FRAMEWORK FOR
MEMPERKUKUH RANGKA BIOLOGICAL DIVERSITY
INSTITUSI BAGI PENGURUSAN MANAGEMENT
KEPELBAGAIAN BIOLOGI
Action Plan:
Pelan Tindakan:
· Set up a high level policy formulation, co-
· Menubuhkan badan perumus dasar, ordination and advisory body with effective
penyelaras dan penasihat peringkat tinggi representation from all relevant Federal
dengan perwakilan yang berkesan dari Ministries and agencies and State govern-
semua Kementerian dan agensi ments. To assist this committee, a secre-
Persekutuan serta Kerajaan Negeri. Untuk
membantu jawatankuasa ini, sebuah tariat should be created at the relevant Min-
sekretariat haruslah diwujudkan di istry.
Kementerian yang berkaitan.

KEMENTERIAN SA_NS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR, MINISTRY OF SCIENCE' TECHNOLOGY AN[3 THE ENV IRON'dENT' 29
MALAYSIA MP_LAYSIA
 Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan

· Menubuhkan pusat kebangsaan untuk · Establish a national centre for biological

kepelbagaian biologi dengan tugas diversity with the task of coordination of
penyelarasan program, pelaksanaan, programmes, implementation, monitoring,
pengawasan, penilaian, penetapan evaluation, priority setting and information
keutamaan dan pengurusan maklumat, management. In the interim period, a tech-
Semasa tempoh interim, jawatankuasa nical working committee should be estab-
kerja teknikal haruslah ditubuhkan untuk
lished to initiate and undertake this task.
memulakan dan menjalankan tugas ini.
Jawatankuasa ini boleh menubuhkan This committee could set up task forces to
pasukan petugas untuk menangani isu address relevant issues on biological diver-
yang relevan tentang kepelbagaian biologi sity if and when necessary.
jika dan apabila perlu.
· The participation of the private sector and
· Penyertaan sektor swasta dan organisasi non-governmental organisations (NGOs)
bukan kerajaan (NGO) haruslah dilibatkan should be included where appropriate.
apabila sesuai.
· Identify, reinforce or establish biological
· Mengenalpasti, memperkukuh atau diversity programmes and facilities in ex-
menetapkan program dan kemudahan
kepelbagaian biologi di institusi yang ada. isting institutions.

· Menubuhkan atau memperkukuh unit · Establish or strengthen resource manage-

pengurusan sumber di peringkat kerajaan
negeri dan kerajaan tempatan dan meng-
galakan mekanisme pelaksanaan antara
kerajaan persekutuan, kerajaan negeri dan
kerajaan tempatan.
ment units at state and local government
levels and promote implementation mecha-
nisms between federal, state and local gov-
ernments.

Strategi V Strategy V i
STRENGTHEN AND INTEGRATE
MEMPERKUKUH DAN CONSERVATION PROGRAMMES
MENGINTEGRASIKAN
PROGRAM PEMULIHARAAN Action Plan:
Pelan Tindakan:
· Expand the network ofin-situ conservation
areas to ensure full representation of eco-
· Mengembangkan rangkaian kawasan
pemuliharaan in-situ untuk memastikan systems and all ecological processes therein.
perwakilan ekosistem yang lengkap dan
semua proses ekologi di dalamnya. · Strengthen capacity and role ofex-situ fa-
cilities in conservation activities and re-
· Memperkukuh keupayaan dan peranan search, with a view to complementing in-
kemudahan ex-situ dalam aktiviti dan situ conservation.
penyelidikan pemuliharaan, dengan tujuan
untuk melengkapi pemulihara an in-situ. · Expand ex-situ conservation centres to ca-
terfor threatened species, for breeding and
· Mengembangkan pusat pemuliharaan ex- selection and as repositories for germplasm
situ untuk menampung spesies
danyang ter- i.e. genebanks, botanical and zoological
ancam, untuk pembiakbakaan pemilih-
an serta juga sebagai tempat penyimpanan gardens and arboreta.
germplasma, iaitu bank gen, taman botani,
zoo dan arboreta. · Ensure public involvement in planning and
management of protected areas, taking into
· Memastikan penglibatan awam dalam pe- consideration the involvement of local com-
rancangan dan pengurusan kawasan yang munities.
dilindungi dengan memberikan per-
timbangan kepada penglibatan masyarakat
tempatan.

30 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,

MALAYSIA
MINISTRY OF SCIENCE,
MALAYSIA
TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT,

· Mewujudkan mekanisme bagi memasti-
kan kesesuaian antara pemuliharaan dan
pembangunaan secara berkekalan,
· Menentukansaizpopulasiyangminimum
boleh hidup untuk spesies dan saiz mini-
mum kritikal bagi kawasan pemuliharaan,
· Mengkaji semula aktiviti pengumpulan
dankeberkesananterhadap peraturandan
aturan pengurusan sedia ada.
Strategi VI
MENGINTEGRASIKAN
PI_RTIMBANGAN KEPELBAGAIAN
BIOLOGI KE DALAM STRATEGI
PERANCANGAN SEKTOR
Pelan Tindakan:
· Memastikan pemuliharaan kepelbagaian
biologi sebagai satu faktor dalam pe-
rancangan dan penilaian kesan program
pembangunan bagi sektor dan sektor
silang.
· Mengkaji kesan dasar-dasar negara dan
negeri serta keutamaan terhadap pe-
muliharaan dan penggunaan kepelbagaian
biologi secara lestari.
· Membentuk kaedah untuk menganalisis
serta menilai rancangan dan strategi
pembangunan yang mungkin mempunyai
kesan terhadap kepelbagaian biologi.
· Mengkaji semula dasar, rancangan dan pro-
gram sektor semasa untuk menentukan
setakat mana penggunaan sumber biologi
menggambarkan keperluan pemuliharaan
dan mengesyorkan langkah-langkah yang
sewajarnya dalam hal itu.
· Memastikan bahawa isu kepelbagaian
biologi digabungkan ke dalam rancangan
pembangunan jangka panjang dan
sederhana (misalnya, Rancangan
Pembangunan Lima Tahun, Rancangan
Perspektif Garis Kasar, Rancangan
Pembangunan Kebangsaan).
· Memastikan penyebaran maklumat yang
berkesan dan perkhidmatan lanjutan yang
berkaitan untuk menggalakkan integrasi
sektor silang dalam penggunaan kepel-
bagaian biologi secara lestari.
KEMENTERIAN SO,INS, TEKNOLOGI DANAl-AM SEKITAR,
MALAYSIA
_%_*tional Policy on Biological 1)iversit_
· Develop mechanism for ensuring compat-
ibility between conservation and sustain-
able development.
· Determine minimum viable population
sizes for species and critical minimum size
of conservation areas.
· Review collection activities and the effec-
tiveness of existing regulatory and manage-
ment arrangements.
Strategy VI
INTEGRATE BIOLOGICAL DIVER-
SITY CONSIDERATIONS INTO
SECTORAL PLANNING STRATEGIES
Action Plan:
· Ensure biological diversity conservation is
afactor in planning and impact assessment
ofsectoral and cross-sectoral development
programmes.
· Study the impact of national and state poli-
cies and priorities on conservation and sus-
tainable use of biological diversity.
· Develop tools to analyse and evaluate de
velopment plans and strategies which may
have impact upon biological diversity.
· Review current sectoral policies, plans and
programmes to determine the extent to
which use of biological resources reflectcon-
servation needs and recommend appropri-
ate measures therein.
· Ensure that biological diversity issues are
incorporated in long-term and medium-
term development plans (e.g. Five Year
Development Plans, Outline Perspective
Plans, National Development Plans).
· Ensure efficient dissemination of relevant
information and extension services to pro-
mote cross-scctoral integration in the sus-
tainable use of biological diversity.
MINISTRY OF SCIENCE, TECHNOLOGY AND THE ENVIRONMENT. 31
MALAYSIA
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan

· Memastikan pemuliharaan kepelbagaian · Ensure that biological diversity conserva-

biologi sebagai faktor utama dalam tion is a majorfactor in the management of
pengurusan sumber biologi, our biological resources.

Strategi VII Strategy VII

MENINGKATKAN KEMAHIRAN, ENHANCE SKILL, CAPABILITIES
KEUPAYAAN DAN KECEKAPAN AND COMPETENCE

Pelan Tindakan: Action Plan:

· Mengenalpasti keperluan kemahiran yang

kritis dan melaksanakan program untuk · Identify critical skill requirements and un-
mengembangkan asas sumber manusia dertake programmes to develop the human
dalam bidang yang sesuai, resource base in the appropriate areas.

· Menggunakan institut penyelidikan dan · Utilise research institutes and universities

universiti untuk menambah kecekapan to build up competence in relevant areas.
dalam bidang yang berkaitan.
· Enhance research, planning and manage-
· Meningkatkan keupayaan menyelidik, ment capabilities through collaborative pro-
merancang dan mengurus melaluiprogram grammes amongst local organisations and
usaha sama di kalangan organisasi between local organisations and established
tempatan serta antara organisasi tempatan
dengan institusi asing yang telah bertapak, foreign institutions.

· Menyediakan struktur ganjaran dan
merancang mekanisme ganjaran untuk
memperkukuh bidang yang sesuai bagi
pendidikan, untuk mencapai pemuliharaan
dan penggunaan kepelbagaian biologi
secara lestari.
· Mengembangkan dan mengorientasikan
semula pendidikan dan program latihan
dengan merujuk khusus kepada pe-
muliharaan dan penggunaan kepelbagaian
· Provide reward structures and design re-
ward mechanisms to strengthen appropri-
atefields for education to achieve conserva-
tion and sustainable use of biological diver-
sity.
· Develop or reorientate education and train-
ing programmes with specific reference to
conservation and sustainable useofbiologi-
caldiversity.

biologi secara lestari. · Develop training programmes for public

· Mewujudkan program latihan untuk participation in biological diversity conser-
penyertaan awam dalam pemuliharaan vation.

kepelbagaian biologi.
Strategy VIII
Strategi VIII ENCOURAGE PRIVATE SECTOR
MENGGALAKKAN PENYERTAAN PARTICIPATION
SEKTOR SWASTA
Action Plan:
Pelan Tindakan:
· Facilitate contacts between private sector
· Memudahkan hubungan antara sektor and public sector in order to improve de-
swasta dengan sektor awam untuk mem- sign and transfer of appropriate technology,
perbaiki reka bentuk dan pemindahan including biotechnology. ,_
teknologi yang sesuai, termasuk bio-
teknologi.

32 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,

MALAYStA
MINISTRY OF SCieNCE, TECHNOLOGYAND THE ENVIRONMENT,
MALAYSIA
 National Policy on Biolog_taI Divef_ay

· Menggalakkanpembentukanprojekusaha · Encourage the formation of appropriate

sama yang sewajarnya dengan syarikat joint venture projects with multinational
multinasional dan syarikat lain untuk and other corporations to encourage science
menggalakkan pemindahan sains dan and technology transfer in enhancing the
teknologi dalam meningkatkan nilai economic value of biological diversity.
ekonomi kepelbagaian biologi.
· Provide incentives to the private sector to
· Memberi insentif kepada sektor swasta
untuk menjalankan aktiviti pemuliharaan undertake activities in conservation and
dan penggunaan kepelbagaian biologi sustainable utilization of biological re-
secara lestari, sources.

· Menggalakkan penubuhan konsortium · Encourage theestablishment of consortia to

untuk melengkapi usaha kerajaan dan complement government and public efforts
orang ramai dalam pemuliharaan kepel- in the conservation of biological diversity.
bagaian biologi.

Strategi IX Strategy IX
REVIEW LEGISLATION TO REFLECT
MENGKAJI SEMULA BIOLOGICAL DIVERSITY NEEDS
PERUNDANGAN UNTUK
MENGGAMBARKAN KEPERLUAN Action Plan:
KEPELBAGAIAN BIOLOGI

· Identify existing legislation pertaining to

Pelan Tindakan: biological diversity and review their ad-
· Mengenal pasti perundangan yang ada equacy.

yang berhubung
biologi dengan
dan mengkaji semulakepelbagaian
kecukupan- · Identify areas where new legislation or ma
nya. jor enhancements to existing legislation are
neededfor:
· Mengenal pasti bidang di mana per- commitments under the Convention on
undangan baru atau penambahan utama Biological Diversity and Agenda 21;
kepada perundangan yang ada diperlukan
untuk: regulating and managing biological re-
- komitmen di bawah Konvensyen sources including theintroduction and
Kepelbagaian Biologi dan Agenda 21; implementation of codes of practicefor
collectors;
- mengawal dan mengurus sumber
biologi termasuk pengenalan dan pe- intellectual property and other owner-
laksanaan tataamalanbagi pengumpul; ship rights;
- hak harta benda intelektual dan hak the development and utilisation ofge-
pemilikan yang lain; netically modified organisms with due
- penciptaan dan penggunaan regard to provisions ensuring safety
organisma yang diubahsuai secara procedures in theirhandling and release
genetik berhubung dengan per- to the environment;
untukan yang memastikan prosedur introduction of alien species or popula-
keselamatan dalam pengendalian dan tion that threaten ecosystems, species
pembebasannya ke persekitaran; and populations;
- pengenalan spesies atau populasi asing
yang mengancam ekosistem, spesies management of threatened or endan-
dan populasi; gered species and populations.
- pengurusan spesies dan populasi yang
terancam.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DANAL.AMSEKITAR,

MALAYSIA MINISTRY
MALAYSIAOF SCIENCE,TECHNOLOGy AND THE ENVIRONMENI, 33
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan
· Mengkaji semula proses Penilaian Kesan
Alam Sekitar (EIA) untuk menyediakan
garia panduan dalam penilaian terhadap
kehilangan atau degradasi kepelbagian
biologi langsung atau tidak langsung,
· Memperbaiki keberkesanan mekanisme
undang-undang dengan mewujudkan
kesedaran terhadap peraturan pemulihara-
an dan penguatkuasaan undang-undang
yang lebih ketat,
· Mengkaji semula perundangan negeri dan
persekutuan berhubung dengan kepel-
bagaian biologi untuk menggalakkan
pelaksanaan yang seragam antara negeri-
negeri.
Strategi X Strategy X
MEMINIMUMKAN
AKTIVITI MANUSIA TERHADAP
KEPELBAGAIAN BIOLOGI
Pelan Tindakan:
· Mengenal pasti punca utama kehilangan
kepelbagaianbiologiseperti kerosakan atau
degradasi hutan, aktiviti perikanan yang
berlebihan, pencemaran sumber laut,
pembangunan yang rnengganggu hutan
semula jadi atau kawasan tadahan,
pemusnahan kawasan bakau dan terumbu
karang, serta mengambil tindakan untuk
meminimumkan punca ini.
· Menghasilkan kaedah untuk menilai
bahaya jangka panjang, dan juga keboleh-
hidupan populasi dan ekosistem, akibat
pembangunan.
· Menghasilkan sistem respons kecemasan
kebangsaan bagi ancaman utama terhadap,
kepelbagaian biologi, termasuk sistem
amaran awal, prosedur pemberitahuan dan
langkah menyelamatkan kepelbagaian
biologi.
· Memastikan penguatkuasaan yang ber-
kesan bagi pematuhan langkah pengurang-
an dan pemulihan dalam semua aktiviti
yang mungkin menimbulkan bahaya
kepada kepelbagaian biologi.
e Memulihkan habitat yang didegradasi di
mana kepelbagaian biologinya telah di-
kurangkan terutamanya habitat di dalam
34 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN At.AMMALAYSIA
· Review Environmental Impact Assessment
(EIA) and other related legislation to
strengthen requirements for assessing di-
rect or indirect biological diversity loss or
degradation.
· Improve the effectiveness of existing legal
mechanisms by creating awareness of con-
servation regulation and by stricter law
enforcement.
· Review existing state and federal legisla-
tion pertaining to biological diversity in
order to promote uniform implementation
between states.
MINIMISE IMPACTS OF HUMAN
KESAN
ACTIVITIES ON BIOLOGICAL
DIVERSITY
Action Plan:
· Identify major sources of biological diver-
sity loss such as forest damage or degrada-
tion, overfishing, pollution of marine re-
sources, development that disrupts primary
forest or catchment areas, destruction of
mangrove areas and coral reefs, and act to
minimise these sources.
· Develop methods of evaluating the long-
term hazards, as well as the viability of
populations and ecosystems, due to devel-
opment.
· Develop national emergency response sys-
terns for major threats to biological diver-
sity, including early warning systems, no-
tification procedures and salvaging meas-
ures.
· Ensure effective enforcement for the com-
pliance of mitigation and rehabilitation
measures in all activities that present po-
tential dangers to biological diversity.
· Rehabilitate degraded habitats where bio-
logical diversity has been reduced in par-
ticular those within conservation areas and
their adjacent areas.
SEKITAR, MALAYSIAOF SCIENCE, TECHNOLOGY AND THE ENVRRONMEbO
MINISTRy
 N_ Im_alh>_i_onl_;iob>gica{Diversit3

kawasanpemuliharaan dan kawasan yang · Encourage measures to preserve, improve

bersebelahan,
· Menggalakkan langkah untuk mengekal-
kan, memperbaik dan memperkaya kepel-
bagaian biologi di kawasan bandar,
and enrich biological diversity in urban ar-
eas.
· Adopt measures to alleviate the impact of
human activities on the displacement of

· Mengambil langkah untuk menguranskan wildlife.

kesan aktiviti manusia terhadap pemindah-

an hidupan liar. Strategy XI

DEVELOP POLICIES,
Strategi Xl REGULATIONS, LAWS AND
MEWUJUDKAN DASAR, CAPACITY BUILDING ON
PERATURAN, UNDANG-UNDANG BIOSAFETY
DAN KEUPAYAAN BERASASKAN
BIOKESELAMATAN Action Plan:

Pelan Tindakan: · Formulate legislation and regulations on

· Merumuskan perundangan dan peraturan
tentang biokeselamatan, berhubung
dengan aktiviti dan produk yang dihasil-
kan daripada bioteknologi, terutamanya
kejuruteraan genetik, termasuk peng-
importan, pengujikajian, penyimpanandan
pembebasan
secara genetik.organisma yang diubahsuai
· Memastikan langkah diambil untuk men-
cegahnegara daripada menjaditempatbagi
aktiviti penyelidikan yang berbahaya,
· Menubuhkanjawatankuasa biokeselamat-
an yang termasuk wakil dari bidang alam
sekitar, kesihatan dan penyelidikan, dan
mengikutiperkembangandalambidangini
di arena antarabangsa,
· Menerima dan mengamalkan prosedur
bagi penyelidikan dan aktiviti bioteknologi,
termasuk penilaian tentang keselamatan
dan kesan sosial.
· Menubuhkan unit penguatkuasaan ber-
hubung dengan biokeselamatan di jabatan
kerajaan yang berkenaan.
· Mewujudkan program latihan dalam
pengurusan dan amalan biokeselamatan.
biosafety, in relation to activities and prod
ucts arisingdgvm biotechnology, especially
genetic engineering, including the impor-
tation, experhnentation, storage and release
of genetically modified organisms.
· Ensure measures are taken to prevent the
country frorn becoming a location for haz-
ardous research activities.
· Establish a committee on biosafety that in-
cludes representatives from the environ-
men t, health and researchfields, and keep
abreast of developments in thisfield in the
international arena.
· Adopt an Environmental hnpact Assess-
ment (EIA) procedure for biotechnology
research and activities, including assess-
merit on safety and social impacts.
'_ Establish an enforcement unit on biosafety
within an appropriate government depart-
ment.
· Develop training programmes in biosafety
management and practice.

KEMENTERIAN $AINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR, _d[NISTRy OF $C[ENCI&TECHNOLOGYAND TH_ ENVIRONMENT, 35
MALAYSIA MAI,AYSlA
DasarKepelbagaian
BiologiKebangsaan

Strategi XII Strategy XII

MENINGKATKAN KESEDARAN ENHANCE INSTITUTIONAL AND
INSTITUS! DAN KESEDARAN PUBLIC AWARENESS
AWAM
Action Plan:
Pelan Tindakan:
· Increase awareness within the civil service
· Menambah kesedaran dalam per- at bothfederal, state and localgovernment
khidmatan awam di peringkat keraiaan
persekutuan, kerajaan negeri dan kerajaan levels as well as in professional bodies and
tempatan serta dalam badan profesional the private sector through courses and train-
dan sektor swasta melalui kursus dan pro- lng programmes.
gram latihan.
· Enhance mass media coverage of biological
· Menambah Iiputan media massa tentang diversity issues.
isu kepelbagaian biologi.
· Incorporate thestudy of biological diversity
· Menggabungkan kajian tentang kepel- and related fields into the curricula of
bagaian biologi dan bidang yang berkaitan schools and institution's of higher learning.
ke dalam kurikulum sekolah dan institusi

pengajian tinggi. · Promote and support the biological diver-

* Menggalakkan dan menyokong aktiviti
kepelbagaian biologi dalam kelab dan
persatuan alam semula jadi.
· Menggabungkan idea pemuliharaan
kepelbagaian biologi dan penggunaan
komponennya secara berkekalan sebagai
unsur kesedaran alam sekitar dan program
latihan.
· Mei/giktiraf peranan yang dimainkan oleh
organisasi bukan kerajaan di dalam pe-
mulihan serta penggunaan secara mampan
kepelbagaian biologi.
sity activities of nature clubs and societies.
· Incorporate the notion of conservation of
biological diversity and sustainable use of
its components as an element of environ~
mental awareness and training pro-
grammes.
· Recognise the role of non-governmental
organisations (NGOs) in the conservation
and sustainable u tilisation of biological di-
versify.

Strategy XIII
Strategi/III PROMOTE INTERNATIONAL
MENGGALAKKAN KERJASAMA COOPERATION AND
DAN USAHA SAMA COLLABORATION
ANTARABANGSA
Action Plan:
Pelan Tindakan:
· Identify areas of research and technology
· Mengenal pasti bidang keperluan pe- requirements where cooperation and col-
nyelidikan dan teknologi yang memerlu- laboration are needed.
kan kerjasama dan usaha sama.
· Identify and develop collaboration with rel-
· Mengenal pasti dan mewujudkan evant international and national institu-
kerjasama dengan penglibatan institusi tions involved in biological diversity which
antarabangsa serta institusi negara yang would promote mutual benefits.
berkaitan dalam kepelbagaian biologi yang
akan mendatangkan faedah bersama.

36 KEMENTERIAN SAIN$, TEKNOLOGI DAN AL.AM $EKITAR,

MALAYSIA
MINISTRY OF SCIENCE, TECHNOLOGY
MALAYSIA
AND THE ENVIRONMENT,
 i'V(lllona! Poli(_ o_ Biolo_izal l)ivemit_,

· Menghasilkan persediaan dua pihak dan · Develop bilateral and multilateral arrange
berbilang pihak dalam hal yang sesuai, ments where appropriate, inter alia, for
antara lain, bagi pertukaran germplasma, germplasm exchange, technology transfi'r,
pemindahan teknologi, dan pertukaran and technical and scientific information ex
maklumat teknologi dan saintifik, change.

· Menggalakkan kerjasama wilayah dalam · Promote regional collaboration in biologi-

kepelbagaian biologi, terutamanya tentang
isurentassempadan, misalnya, penubuhan cal diversity, in particular on
taman negara rentas sempadan dan kesan transboundary issues e.g. establishment of
pencemaran terhadap kepelbagaian transfrontier national parks, and the effects
biologi, of pollution on biological diversity.

· Mengiktiraf amalan antarabangsa yang · Recognise accepted international practices

diterima dalam pertukaran germplasma in germpIasm exchange and technology
dan pemindahan teknologi, transfer.

Strategi XIV Strategy XIV

PERTUKARAN MAKLUMAT EXCHANGE OF INFORMATION

Pelan Tindakan: Action Plan:

· Mengenal pasti dan mengkaji semula · Identify and review existing mechanisms to
mekanisme sedia ada untuk memudahkan
pertukaran maklumat yang berkaitan facilitate tile conservation
evant to tilt' exchange of information rel-
and sustainable
dengan pemuliharaan dan penggunaan
kepelbagaian biologi secara berkekalan, use of biological diversity.

· Mewujudkan atau memperkukuh sistem · Establish or strengthen systems for the ex-
bagi pertukaran maklumat sedemikian di change of such information at national and
peringkatnegaradanantarabangsamelalui international levels through networking, .
perangkaian, dan dengan menubuhkan and by establishing databases and informa-
pangkalan data serta pusat maklumat: tion centres:

- pusat maklumat dan rangkaian untuk information centres and networks to

menyebarkan maklumat yang ber- disseminate relevant information pre-
kaitan yang disediakan oleh kerajaan, pared by governnwnt, research and edu-
institusi penyelidikan dan pendidikan,
industri, organisasi bukan kerajaan cational institutions, industry, non-
(NGO) dan individu; governmental organizations (NGOs)
and individuals;
- panduan pusat set data yangberkaitan,
pusat maklumat dan rangkaian; central directories of relevan t data sets,
information centres and networks;
- mewujudkan dan menambah
pangkalan data dan keupayaan establishing and enhancing relevant
pengurusan data yang berkaitan, databases and data management capa
bilities.
· Mendapatkan kerjasama untuk
mengendalikan penghantaran balik * Seek cooperation to address the repatriation
maklumat, terutamanya maklumat yang of in/ormation, in particular those not in
bukan dalam domain awam.
the public domain.

KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR, M[NISTRYOF SCIENCE IE( HNO[ OGY AND THE ENV[RONMEN I '2r7
MALAYSIA MA[ AYe;lA
Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan

$trategi XV Strategy XV
MENENTUKAN MEKANISME ESTABLISH FUNDING
PEMBIAYAAN MECHANISMS

Pelan Tindakan: Action Plan:

· Mengkaji semula opsyen pembiayaan · Review currentfunding options relating to

sekarang yang berkaitan dengan kepel-
bagaian biologi dan mengenal pasti potensi
bagi penguntukan semula sumber bagi
pelaksanaan strategi Dasar Kebangsaan
tentang Kepelbagaian Biologi.
biological diversity and identify the poten-
tial for reallocation of resourcesfor imple-
mentation of the strategies of the National
Policy on Biological Diversity.

· Mencari insentif baru dan intensif · Seek new and additional incentives, fund-
tambahan, sumber pembiayaan dan ing sources and mechanisms, at both the
mekanisme, di peringkat negara dan national and international levels, for the
antarabangsa, bagi pelaksanaan strategi, implementation of the strategies. Funding
Untuk mencapai matlamat ini, sumber sources should include government, non-
pembiayaan daripada kerajaan, organisasi governmental organisations (NGOs) and
bukan kerajaan (NGO) dan sektor swasta the private sector.
haruslah diperiksa dengan teliti.
· Establish trust funds for the conservation
· Menubuhkan tabung amanah bagi pe- and management of biological diversity.
muliharaan dan pengurusan kepelbagaian
biologi.

38 KEMENTERIAN SAINS, TEKNOLOGI DAN ALAM SEKITAR,

MALAYSIA
MINISTRy OF SCIENCE, TECHNOLOGY
MALAYSIA
AND THE ENVIRONMENT.

· T