‫وبساجویویکںایدآودناےہ؟وبسدییگنمآزادیکیہہیس؟‬

‫‪Aamir Riaz‬‬

‫اجاہمناالقنیباھبسشدنچروبس(اتینیھ)دی‪421‬وںیورےہڈنگھےج۔وبساکااہیجانںسجابرےلگرکاناجولڑیداےہ‬
‫ہکےجااسںاپاتسکن‪،‬اھبرتےتہلگنبدشیوچوبسدییگنمآزادییتلوہدنیےتاجونجیباایشیدااعیملدپرےتاکوڈاانں‬
‫وہدنا۔وبسدیلگےتوہدنیےہرپاوسوجسفنہویکھنایساوہاجویادوھراےہ۔ورڈلکنیب‪،‬آیئامیافیےتاعیملاطاتقںدے‬
‫ت‬
‫ےلھتگلےکوبسدیآزادیدیگنمونںوپراںیہنکاجسکدا۔اھبرتوچاھبسشدنچروبسدیومتدیوہجاجننیئلرتے‬
‫نشیمکےنبرپبسےنوھجٹےترپدےاپےئ۔ومدیرساکرےنویرنااکرگنسونںوھکاٹرکنیئلوبسابرےاد ا چوب ایرپوبس‬
‫داوھبتاجویونجیباایشییئرساکراںونںگنتایپرکدنیاےہ۔وبسابرےیتیکڑپوچلاسوھجٹونںاسےنم ایدنیےہسجےت‬
‫اعیملےتاقمیمرہاکرایںرپدےاپےئوہےئےج۔وبسونںویناںداھکونوچیبیبیسورےگویاوپسکیزوہج ےےجےتاوسےت‬
‫لتقونںاکلونوا ایںوچوجارہلعلرہنو‪،‬وجزفاٹسنلےتامیآیئسکسورایگںدےاکجیپےتوہندیربخویآدنیےہ۔‬
‫ونآابداییتربشٹاڈننیآریمےتوجٹسوبسےنامرییساوےساکرنونآابداییتآاقاوھتیںدوڑنےتوبجمروہاییسرپارگنزیدی‬
‫ت‬
‫ونرکیونںتلرکاےکآیئانیاےوچاجونوا ایںانلوجونجیباایشیدیآزادرایاتسںکاوہرتخیداہصحےہ۔رستدنچروبس‬
‫دےوپےتوساھگاتوبسوہراںاھبسشدیابویئرگایفھکلےکدوھےندوھدےتہکسجاپروںوڈےوڈےوسرایمںدےتبٹٹ‬
‫ےئگ۔‬

‫‪22‬ونجری‪4981‬وچاجدےاوڑہسیاےتاوسدوردیاگنبلرپذیڈییسندیاھتںکٹکوچنمجواےلاھبسشدنچروبسکٹکوچ‬
‫ت‬
‫وکسےلڑپےھےتےتکلکوچاکسشٹرچچاکجلووچں‪4849‬وچےفسلفدےومضمنانلیباےک۔ربمتس‪4848‬وچوبسدنلنرٹ‬
‫ت‬
‫ےئگےتآیئیساسیداااحتمنرپد انرطےقیانلاپسکرپرزٹلآونکیتاوہرتچنجنداسونںلمچکنایسےت‪4824‬وچوبس‬
 ‫ےنایئیساسییہکرپد انونرکیونںتلرکادیت۔رتچنجنداساوہاگنبیلداوشنرایسدتسانیسسج‪4841‬دےونھکلٹکیپونں‬
‫ج‬ ‫سم‬
‫ھ‬
‫اگنبیلےتاجنپیباملسمانںالخفاکاسزش نا۔یسآرداساوھکانواےلاسیایسدتسانونںوچراوچریواےلووقےعدعبوں‬
‫اہمامتاگدنیھدیرکچیایستسدیھجمسویآیئگےتاوسومیتلعلرہنوےتدوایجںانللمےکاکرگنسچھدےکوساراجاپریٹانب‬
‫یتل۔اہہیاویہاپریٹےہسجاہمامت‪،‬یلعربادرانےتاکرگنسوتںوھک‪4822‬دیوچانںوچرتلیتیکےتااہنںدےدنبےےتج‬
‫وی۔‪ 4821‬وچدجاںیسآرداسےتکلکداریئماینبےتاوسڈیٹپریئمےتیسایاوآدپےدوایلیچںونںانبایہکڈیٹپریئمنیسحدیہ‬
‫ت‬
‫رہسوردیےنبےتیسایاواھبسشےنب۔یسآرداساسیوےلیوڈاہلصیفکےتونھکلٹکیپونںتلامردےوہےئاگنبیلاملسمانں‬
‫نس‬
‫ونںےتکلکدیویم نلیییوچ‪ 05‬دصیفیاٹیسںدایتں۔اوہیںیہنوگسںااہنںیسآرافرومالویداتسجوچآابدیدےاسحبانل‬
‫بسونںاٹیسںدنیدیلگیتیکہکسجالخفاگدنیھوہراںلھکےکاسےنمآےئگ۔‪4820‬وچیسآرداسوپرےوہےئگےت‬
‫اہہیمکڈکداتایگ۔‬

‫وبسےتاجنپب‬

‫آدپیوہشمراتکب‪1‬وچاتیجھگنسدھکلاےہہکاجنپبےتاگنبلدااساگن‪48‬وںیدصیدےاریخیداہایکںوچاننبرشوعوہاییسہک‬
‫ت‬
‫اگنبلوتںنہوگرےاجنپبوتںوہدنتآومولاجاناچدنہےنسےتدجاںااہنںاینپاحکمیناںونںدنسیئلالہپاہجزیدرابرالای‬
‫ت‬
‫ےت‪4911‬وچاوسیئلدیلونںاینچ۔اویہدیلسجونں‪4918‬دعبوںربشٹاجنپبوچاشلمکوہاییس۔اسیاپروںاگنب ایںونں‬
‫ہتپلچایگہکنہابوباںوتںلگلکنریہےہ۔وفیجرھبایتںدااالرویدبلرایہیسےتاجنپایبںےتاھٹپانںونںامرلشرسیدے‬
‫ایشہرےتیبلطمبقللمرےہنس۔ریفدجاں‪4852‬وچدواجدیلدرابروہایےتاگنب ایںونںکپوہایگ۔اگنب ایںونںاسھپونیئل‬
‫کی‬
‫ارگنزی ‪4850‬وچاگنبلدیدرھیموڈنیتیک۔بلطماوہییسہکےجاگنبیلربشٹاڈنایدا نینلاجنپبولاجیلونےتایترہنوہےئ‬
‫ت‬
‫ت‬
‫ےتااہنںانلوسداکاجےئاگہکوڈناکمدنےاہںرپسترمزکدیدنتیلیےتپچروہ۔اگنبلدیوڈنالخفنلچوایلرہلویاسی‬
‫ونںدنہودرھمانلوجڑےکالچایےتاجنیارگنزییئلمیگالپنےتلمعوساھکوہایگ۔رپاسیدورانجکونںیاس ےگنوی نرےہ‬
‫نس۔اتیجاوےسابرےایھکلےہ۔ےتیچرےہ‪،‬ہکاوسوےلیارگنزیدااڈنجیاوپراوہایہکدجاںدربمس‪4844‬ونںربشٹاڈنایدارمزک‬
‫دیلآرایہیسےتدیلونںاجنپبووچں ڑیڈایاجرایہیسےتالابلاسیوتں ےربخںیہنیس۔اوسوےلیوہبںوھتڑےداوشنرنس‬

‫‪1‬‬
‫‪Buried Alive by Ajit Singh‬‬
‫جیہاںونںوپریلگداہتپیس۔ڈارٹکالابلوہلریاسیمیگالپنابرےاوےسوےلیایھکلسجونںعظنہیضیفونںےھکلاوسدےطخ‬
‫ےناسڈےاسےنم ایای۔الابلل رایھکل‬

‫اتجاشیہینعیےتکلکےسدیلآایگ‬

‫لمیئگابوبوکوجیتاورڑگپینھچیئگ‬
‫رپاتیجدھکلاےہہک‪4852‬وتں‪4851‬واکچراگنب ایںےتاجنپایبںرللمایھتہردنبرہلراںیہارگنزیالخفاساھجنومرہچالای۔اسی‬
‫ومرےچدیاہکینےلہیھکلاجینےہ۔دوےجاپےساسڈےوکلوبسدیرقتریاںےتایبانتانلوجڑیاتکبوچوبسدی‪4829‬‬
‫دیرقتریویےہسجوچاوہاجنپبدےدورےےتآےئنسےتوہلروچاجنپبوٹسڈسٹناوسییسانشیدےےسلجےتلگ‬
‫ت‬
‫رکدےوہےئااہنںدایسہکایساجنپیب‪48‬وںیدصیوتںاجنپیبوصیفاشرعاںداالکمڑپھرےہاہںسجوچذماچمناںداڈنھبارےہ‬
‫ےتںیمویاسیالکمدااگنبیلرتہمجڑپایھوہایےہ۔اجنپبولوبدسادایھناریخدنکیترایہسجاپروںآیئانیاےوچوہبں‬
‫اسرےاجنپیبریتلوہےئ۔وبس‪ 4829‬وچ اہمامت‪،‬اوباالکلمآزادےتربالدیاخمتفلدےابووجداجرنسدادصرےنبرپدجاں‬
‫اکرگنیسوکحاتمںےنوصایبںوچدنہیےتدنبےامرتموراگویمکلنتیگوکسےلالایےتوبساوسدااخمفلیس۔اوسوگیٹرونںرتپ‬
‫ویایھکل۔اہہیبسالگںوساھگاتوبسدیاتکبوچےج۔وبساہہیویاچدنہایسہکاکرگنسدویجوڈیالموتںیئکمہییےالہپں‬
‫ت‬
‫ڈسنفیآفاڈنایونقنوچرتمیمدیامحئںہنرکے۔ےتیچرےہہکاوسوےلیکیتدویجالمداوکیئرکچیہنیسرپربشٹاڈننی‬
‫ایشہررساکروفیجرھبایتںالخفانھٹوایلرہرہلونںداباناچدنہییسےتاکرگنسدیایشہرایقدتاوسدااسھتدات۔وساھگاتوبس‬
‫آدپیاتکبوچرادنبرانھتوگیٹرےتاھبسشدنچروبسواکچرےھکلطخرتپاںدےوحاےلدےتاےتایھکلہکدجاںارگنزیاسی‬
‫رکسعیرتمیمونںاپسرکوااناچدنہےنساوسوےلیوپرےربشٹاڈنایوچومیکٹسناپرٹآفاڈنایےتاجنپبدیسلجمارحاریہ‬
‫ت‬
‫دواپرایٹںنسجیہاںاسیالخفواھکےلکییے۔۔اوہیاوہوہلییسدجاںوبساکرگنسوتںرپاںوہدناایگےتدصراکرگنسوتں‬
‫رپاںٹہےکوجن‪4828‬وچافرورڈالبکانبچکنایس۔رحاینہنوہانہکربمتس‪4828‬وچدجاںاکرگنسوزاراتںوتںاےفعتسدے‬
‫ت‬
‫ےکارگنزیاںونںکیلبلیمرکاناچدنہییساتںویااہنںاوسرتمیمدیامحئںدییطلغونںںیہناینم۔اکرگنسےتاگدنیھیج‬
‫اوسوےلیت رلےتارگنزیاںووچںرہاوسد ےےدااسھتدنیونںایترنس ےڑہےاکرگنسونںاراداریرکن۔رپوبسوقیم‬
‫آزادیدیافلنئڑلایئڑلنیئلایتریس۔اوہاچدنہایسہکوزاراتںوتںاےفعتسدےےکرناوگولگناںوتںیٹمہنالےئوگسںاکوڈی‬
‫وعایمرہلآزادییئلرشوعرکےسجوچاسرےایسیسد ےایںسیےملسمگیل‪،‬ویننیسٹاپریٹ‪،‬ویمکٹسناپریٹ‪،‬ارحارےتےکنوڈی‬
‫اپرایٹںبسونںرالےئ۔اکرگنسےتاگدنیھرپرنااراداریوہاناچدنہےنس۔‪2‬وجالیئ‪4815‬وچدجاںوبسےتکلکوچولھکےت‬
‫ت‬
‫اہلولیدےتبونںڈنگیدیمہمیکچےتربشٹاوسدےدواےلوہےئگ۔اوہیوہلییسدجاںوبسوکلمںابرہاجنداہلصیفک۔‬
‫ت‬
‫ونجری‪4814‬وچاوساےنپوصنم ےےتلمعکےتاوسونںوستیوینینانلآسیس۔اسیوےلیکیتیسیپآیئویوبسدی‬
‫احیمیسرپوجن‪4814‬وچدجاںت رلروسےتہلمحرکداتےتلگوہروچڑوہیئگ۔اہہیاویہوہلیےہدجاںینیچومیکٹسناپریٹوی‬
‫ت‬
‫اآدپےاالقنبیئلڑلریہیسےتاوساکوڈےوقیمااحتددےراںیہاانپرہتسانباییس۔رپیسیپآیئاہہیرہتسآپوھکاٹک۔اہہی‬
‫اویہدورےہدجاںایمںااختفرادلنیورےگاکرگنساجنپبدےڈیلرےنآدپیاپریٹونںینیچومیکٹسناپریٹےتینیچزلپیپاپریٹ‬
‫دیاسھجنواگندےرےتسالچوندیاناکموکششیتیک۔وباسوسوےلیکلموتںابرہونںیرےتسھبلرایہیس۔اوہرجانمںےت‬
‫اجاپاینںونںدمدےتمنگدایسرپااہنںدےےلھتگلےکےسکاالقنبدےالخفیس۔اوہوہلیاگنسوپردیربشٹتسکش(رفوری‬
‫گ ت‬
‫‪)4812‬وچاسےنمآایسجوچربشٹوفایجںدیبسوتںوڈی نتریدیقیوہیئاےت‪95‬زہاروفایجںدےڑھپےاجونےت‬
‫رچلچاممترکدنیارظنآای۔ےتیچرےہہکوجن‪4814‬وتںدعباعیملدپرےتاکونںیڈھکاریدیارٹنیوہیکچیسکیہہسجداوگاہ‬
‫‪41‬اتسگ‪4814‬دااالٹکٹناعمدہہےجسجاپروںرفاسنےترباطہینارمیکیرپسداریوچےلچےئگنس۔دربمس‪4814‬وچمکاوس‬
‫وےلیدس اوہایدجاںوانٹگنشڈییسوچ‪21‬اکلمںدیاکرفنسنوہیئسجوچوستیوینین‪،‬نیچےنسبسارمیکیرپسداریوچ‬
‫ت‬
‫رجانمںےتاجاپاینںالخفرلےئگےتےملڈنفویارمہکیاہبدراجریکییے۔وبساسیوچیھکمڑلایئوچونںیرےتسانبرایہیسرپ‬
‫پ‬
‫اوسدےونطدیاپرایٹںڑھگسموچ ھسناںنس۔وبسرفوری‪4812‬وچاگنسوپراجونیئلاتیببیساےتاڈنررگواڈنویہک‬
‫س‬ ‫ج‬ ‫می‬
‫ت‬‫ن‬
‫دجاںیبیبیساوسدیومتدییلعجربخالچدیت۔زیہ راوپنوچوساھگاتاہہیووقہعایھکلہکہکیبیبیسدیربخونںاکپ‬
‫ت‬
‫رکنیئلسجدنبےبسوتںالہپںوبسدےرمنےتاوسفسکاوروبسداڈھوںورییاہمامتاگدنیھیس۔وبسونںاسےنم‬
‫آانایپےتاوسآزاددنہرڈیویوتںوعامدےانںسییہاایلھگ۔وبساجاپاینںدیدمدانلاگنسوپروچڑھپےچییگنجدیقایںکیتاڑپای‬
‫ت‬
‫جیہاںوچوڈیگنتری اجنپایبںدییس۔وبسااہنںونںآیئانیاےوچرالای۔دوےجاپےسایمںااختفرادلنی(دصراکرگنس‬
‫اجنپب)ےتراجوگاپلااچرہیےنساکرگنسورگنکیٹیمکدے‪40‬دنبےاکرگنسونںارگنزیالخفوقیمااحتدانبونیئلایتررکن‬
‫وچاسےنمآےئےتاہہیویرفوریامرچ‪4812‬یہیس۔رپاکرگنسواےلملسمگیل‪،‬ارحارےتیسیپآیئےنسےسکونںاجنگشئدنی‬
 ‫یئلایترںیہنیسےتریھپاکرگنسدنہواتسنچھددویرہل اےلکیہوجن‪4812‬وچرشوعیتیکےتہنمدیاھکیئ۔ےتیچرےہہکینیچ‬
‫ومیکٹسناپریٹاےسیوچیھکمووچںرہتسانبایرپاسڈےاےھتیاکرگنسرنااراداریوہنیئلبسونںواڑدات۔اھبسشوہراںجآیئ‬
‫انیاےونںالچایاوسابرےےلھتدےتکنلےتاہتونںآپاچننوہاجےئاگ۔رپدکمیلگاہہیےہہکاہہیوبسدیٹسیہیس‬
‫سجاپروںوگرےدوڑنےتوبجمروہےئ‪،‬رپلگوبسدییکپوہیئہک‪12‬ورےہدعبویایسوڈیاطاتقںدےآلدوالیہرھپ‬
‫رےہاہں۔وبسابرےوہرویشاںڑپنھیئلاہہیکنلووھکی‬