5.7.1. Dụng cụ Các thiết bị được cung cấp để giám sát các biến quá trình quan trọng trong quá trình vận hành nhà máy. Chúng có thể được kết hợp trong các vòng điều khiển tự động hoặc được sử dụng để giám sát thủ công quá trình vận hành. Chúng cũng có thể là một phần của hệ thống ghi dữ liệu máy tính tự động. Các công cụ giám sát các biến quy trình quan trọng sẽ được trang bị cảnh báo tự động để cảnh báo người vận hành về các tình huống nguy hiểm và nguy hiểm. Các đánh giá toàn diện về công cụ quy trình và thiết bị điều khiển được xuất bản định kỳ trên tạp chí Kỹ thuật Hóa học. Những đánh giá này cung cấp thông tin chi tiết về tất cả các thiết bị và phần cứng điều khiển có sẵn trên thị trường, bao gồm cả những thiết bị dùng để phân tích trực tuyến các tác phẩm phát trực tuyến (Anon., 1969). Thông tin chi tiết về các công cụ quy trình và thiết bị điều khiển cũng có thể được tìm thấy trong các sổ tay khác nhau, Perry et al. (1997) và Lipak (2003). Điều mong muốn là biến quá trình được theo dõi phải được đo lường trực tiếp; Tuy nhiên, thường thì điều này là không thực tế và một số biến phụ thuộc, dễ đo lường hơn, được theo dõi ở vị trí của nó. Ví dụ, trong việc kiểm soát các cột chưng cất, việc phân tích sản phẩm trên không liên tục, trực tuyến là mong muốn nhưng khó đạt được và đắt tiền để đạt được một cách đáng tin cậy, vì vậy nhiệt độ thường được theo dõi như một dấu hiệu của thành phần. Thiết bị đo nhiệt độ có thể tạo thành một phần của vòng điều khiển điều khiển, chẳng hạn như, dòng hồi lưu; với thành phần của các chi phí chung được kiểm tra thường xuyên bằng cách lấy mẫu và phân tích trong phòng thí nghiệm. 5.7.2. Mục tiêu đo lường và điều khiển Mục tiêu chính của nhà thiết kế khi xác định sơ đồ điều khiển và đo đạc là: 1. Vận hành nhà máy an toàn: (a) Để giữ các biến quy trình trong giới hạn vận hành an toàn đã biết. (b) Để phát hiện các tình huống nguy hiểm khi chúng phát triển và cung cấp các hệ thống báo động và ngắt tự động. (c) Cung cấp khóa liên động và cảnh báo để ngăn chặn các quy trình vận hành nguy hiểm. 2. Tỷ lệ sản xuất: Để đạt được đầu ra sản phẩm thiết kế. 3. Chất lượng sản phẩm: Để duy trì thành phần sản phẩm theo tiêu chuẩn chất lượng cụ thể. 4. Chi phí: Hoạt động với chi phí sản xuất thấp nhất, tương xứng với các mục tiêu khác. Đây không phải là những mục tiêu riêng biệt và phải được xem xét cùng nhau. Thứ tự mà chúng được liệt kê không có nghĩa là thứ tự ưu tiên của bất kỳ mục tiêu nào hơn mục tiêu khác, ngoài việc đặt sự an toàn lên hàng đầu. Chất lượng sản phẩm, tốc độ sản xuất và chi phí sản xuất sẽ phụ thuộc vào yêu cầu bán hàng. Ví dụ, nó có thể là một chiến lược tốt hơn để sản xuất một sản phẩm chất lượng tốt hơn với chi phí cao hơn. Trong một nhà máy xử lý hóa chất điển hình, các mục tiêu này đạt được nhờ sự kết hợp của điều khiển tự động, giám sát thủ công và phân tích trong phòng thí nghiệm. 5.7.3. Các chương trình điều khiển tự động Việc thiết kế chi tiết và đặc tả của các sơ đồ điều khiển tự động cho một dự án lớn thường do các chuyên gia thực hiện. Lý thuyết cơ bản về thiết kế và đặc điểm của hệ thống điều khiển tự động được đề cập trong một số văn bản: Coughanowr (1991), Shinskey (1984) (1996) và Perry et al. (1997). Các cuốn sách của Murrill (1988) và Shinskey (1996) đề cập đến nhiều khía cạnh thực tế hơn của thiết kế hệ thống điều khiển quá trình và được khuyến nghị. Trong chương này chỉ xem xét bước đầu tiên trong quy trình kỹ thuật của hệ thống điều khiển cho một quá trình: chuẩn bị một sơ đồ sơ bộ về thiết bị và điều khiển, được phát triển từ quá trình. Điều này có thể được nhà thiết kế quy trình rút ra dựa trên kinh nghiệm của anh ta với nhà máy tương tự và đánh giá quan trọng của anh ta về các yêu cầu của quy trình. Nhiều vòng điều khiển sẽ là thông thường và không cần phân tích chi tiết về hành vi của hệ thống, cũng như không cần thiết. Phán đoán, dựa trên kinh nghiệm, phải được sử dụng để quyết định hệ thống nào là quan trọng và cần phân tích và thiết kế chi tiết. Một số ví dụ về các hệ thống điều khiển điển hình (thông thường) được sử dụng để kiểm soát các biến quá trình cụ thể và các hoạt động đơn vị được đưa ra trong phần tiếp theo và có thể được sử dụng như một hướng dẫn trong việc chuẩn bị các sơ đồ điều khiển và thiết bị sơ bộ. Hướng dẫn quy tắc Quy trình sau có thể được sử dụng khi vẽ sơ đồ P và I sơ bộ: 1. Xác định và vẽ các vòng điều khiển hiển nhiên cần thiết để vận hành nhà máy ổn định, chẳng hạn như: (a) điều khiển mức, (b) Kiểm soát dòng chảy (c) kiểm soát áp suất, (d) kiểm soát nhiệt độ. 2. Xác định các biến quá trình chính cần được kiểm soát để đạt được chất lượng sản phẩm cụ thể. Bao gồm các vòng điều khiển bằng cách sử dụng phép đo trực tiếp của biến được kiểm soát, nếu có thể; nếu không thể thực hiện được, hãy chọn một biến phụ thuộc phù hợp. 3. Xác định và bao gồm các vòng điều khiển bổ sung cần thiết để vận hành an toàn, chưa được đề cập trong bước 1 và 2. 4. Quyết định và đưa ra các công cụ phụ trợ cần thiết cho việc giám sát hoạt động của nhà máy của người vận hành; và để xử lý sự cố và phát triển cây trồng. Nó rất đáng giá khi bao gồm các kết nối bổ sung cho các thiết bị có thể cần thiết để xử lý sự cố và phát triển trong tương lai, ngay cả khi các thiết bị không được cài đặt vĩnh viễn. Điều này sẽ bao gồm: miếng đệm nhiệt bổ sung, nấc điều chỉnh áp suất, đầu đo và các điểm lấy mẫu bổ sung. 5. Quyết định vị trí của các điểm mẫu. 6. Quyết định sự cần thiết của máy ghi âm và vị trí của các điểm đọc, cục bộ hoặc phòng điều khiển. Bước này sẽ được thực hiện cùng với các bước từ 1 đến 4. 7. Quyết định các cảnh báo và khóa liên động cần thiết; điều này sẽ được thực hiện cùng với bước 3 (xem Chương 9). 5,8. CÁC HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN TIÊU BIỂU 5.8.1. Điều khiển mức độ Trong bất kỳ thiết bị nào có mặt phân cách giữa hai pha (ví dụ: hơi lỏng), phải cung cấp một số phương tiện duy trì giao diện ở mức cần thiết. Điều này có thể được kết hợp trong thiết kế của thiết bị, như thường được thực hiện đối với bình gạn, hoặc bằng cách điều khiển tự động từ thiết bị. Hình 5.16 cho thấy một cách sắp xếp điển hình cho điều khiển mức ở chân cột. Van điều khiển nên được đặt trên đường xả từ máy bơm. Hình 5.16. Điều khiển mức độ 5.8.2. Điều khiển áp suất Kiểm soát áp suất sẽ cần thiết cho hầu hết các hệ thống xử lý hơi hoặc khí. Phương pháp kiểm soát sẽ phụ thuộc vào bản chất của quá trình. Các sơ đồ điển hình được thể hiện trên Hình 5.17a, b, c, d (xem trang 230). Sơ đồ thể hiện trong Hình 5.17a sẽ không được sử dụng khi khí thoát ra là độc hại hoặc có giá trị. Trong những trường hợp này, lỗ thông hơi phải được đưa đến hệ thống thu hồi lỗ thông hơi, chẳng hạn như máy lọc bụi. 5.8.3. Điều khiển lưu lượng Kiểm soát dòng chảy thường được kết hợp với kiểm soát hàng tồn kho trong bể chứa hoặc thiết bị khác. Phải có một hồ chứa để tiếp nhận những thay đổi lưu lượng dòng chảy. Để cung cấp khả năng điều khiển trên máy nén hoặc máy bơm chạy ở tốc độ nhanh và cung cấp đầu ra khối lượng gần như không đổi, điều khiển từng chặng sẽ được sử dụng, như thể hiện trong Hình 5.18a, b (xem trang 231). 5.8.4. Bộ trao đổi nhiệt Hình 5.19a (xem trang 232) cho thấy cách sắp xếp đơn giản nhất, nhiệt độ được kiểm soát bằng cách thay đổi độ lớn của môi trường làm mát hoặc sưởi ấm. Nếu sự trao đổi là giữa hai luồng quy trình có quy trình được xử lý, điều khiển từng bước sẽ phải được sử dụng, như thể hiện trong Hình 5.19b (xem trang 232). 1,Điều khiển tb ngưng tụ Kiểm soát nhiệt độ không có hiệu quả đối với bình ngưng, trừ khi dòng chất lỏng được làm mát phụ. Điều khiển áp suất thường được sử dụng, như thể hiện trong Hình 5.17d, hoặc điều khiển có thể dựa trên nhiệt độ nước làm mát đầu ra. 2,Điều khiển thiết bị đun sôi và thiết bị hóa hơi Cũng như đối với bình ngưng, việc kiểm soát nhiệt độ không hiệu quả, vì nhiệt độ hơi bão hòa là không đổi ở áp suất không đổi. Kiểm soát mức thường được sử dụng cho thiết bị hóa hơi; bộ điều khiển kiểm soát việc cung cấp hơi nước cho bề mặt gia nhiệt, với nguồn cấp chất lỏng cho thiết bị hóa hơi được điều khiển, như thể hiện trong Hình 5.20 (xem trang 232). Việc tăng lượng thức ăn dẫn đến tự động tăng hơi nước đến thiết bị hóa hơi để hóa hơi lượng tăng và duy trì mức không đổi. Hệ thống điều khiển tb đun sôi được chọn như một phần của hệ thống điều khiển chung cho cột và được thảo luận trong Phần 5.8.7.