‫اﻳﺮان‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻤ ﺗﺮوﻳﺠ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﻣ ﺎﻧﻴ‬

‫ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫‪ISSN: 1605-9719‬‬

‫دﺳﺘﻪﺑﻨﺪی‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬

‫‪٢‬و∗‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ ‪ ،١‬اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬

‫اﺷﺘﺮ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‬ ‫و ﻓﻨﺎوریﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬داﻧﺸ ﺎه ﺻﻨﻌﺘ ﻣﺎﻟ‬ ‫‪١‬اﺳﺘﺎدﯾﺎر ﭘﮋوﻫﺸ ﺪه ﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫اﺷﺘﺮ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‬ ‫‪٢‬داﻧﺸﺠﻮی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳ ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬داﻧﺸ ﺎه ﺻﻨﻌﺘ ﻣﺎﻟ‬
‫∗ﻣﺴﺌﻮل ﻣ ﺎﺗﺒﺎت‪ehsansavaee@gmail.com :‬‬

‫◀ واژﮔﺎن ﮐﻠﯿﺪی‬ ‫◀ ﭼ ﯿﺪه‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر ﻫﺎی‬ ‫را ﺑﻪ اﻧﺮژی ﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺮژی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟ ﺘﺮوﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺣﺮﮐﺖ ﭼﺮﺧﺸ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣ ﮐﻨﻨﺪ و در ﺻﻨﺎﯾﻊ و ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣ ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺟﻬﺖ‪ ،‬اﻧﻮاع ﻣﺘﻔﺎوﺗ از اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻫﺎ‪ ،‬اﺻﻮل ﮐﺎرﮐﺮد و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﺘﻨﻮﻋ ﻃﺮاﺣ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫◀ ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ‬ ‫‪ ،‬ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺻﺤﯿﺢ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫از اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده ﺻﺤﯿﺢ از ﻫﺮ ﯾ‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ ‪١٣٩۵٫٠٧٫٠۴‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ روﺗﻮر‪ ،‬اﺳﺘﺎﺗﻮر‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ از ﺟﻮاﻧﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﺲ از ﺗﺸﺮﯾﺢ اﺟﺰای اﺻﻠ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﺬﯾﺮش ‪١٣٩٨٫٠١٫١٩‬‬ ‫از‬ ‫آﻧﻬﺎ در ﻋﻤﻠ ﺮد ﺻﺤﯿﺢ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی و ﺑﺮرﺳ اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫و ﻣ ﺎﻧﯿﺰم ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن و ﻧﻘﺶ ﻫﺮ ﯾ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﻟﺘﺎژ ورودی‪ ،‬ﻧﻮع ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن و‪ ...‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﻣﺒﻨﺎی ﮐﺎر ﻫﺮﯾ‬
‫ﮐﺎﻣﻠ ﺑﯿﻦ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﻣﻄﺮح و ﭘﺮﮐﺎرﺑﺮد‪ ،‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺗﺮی ﮐﺘﺎﺑﯽ در ﺷ ﻞ ‪ ١‬ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﺪه‬ ‫در اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﯾ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫‪١‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫را ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺮژی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟ ﺘﺮوﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﯿﺮو‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫اﻧﺮژی ﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫از ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺪانﻫﺎی ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ و ﺟﺮﯾﺎن درون رﺳﺎﻧﺎﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫از اﻧﺮژی ﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﺮﻋﮑﺲ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺮژی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫وﺳﯿﻠﻪ ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﯾﻨﺎمﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮﺧ از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫را ﻣ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ژﻧﺮاﺗﻮر ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﯾ‬
‫وﺳﯿﻠﻪ ﻧﻘﻠﯿﻪ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ دو وﻇﯿﻔﻪ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی‬ ‫ﮐﺸﻨﺪه ﯾ‬
‫« ﻣ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫و ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ »ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺣﺮﮐﺖ ﭼﺮﺧﺸ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣ ﮐﻨﻨﺪ و در ﺻﻨﺎﯾﻊ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :١‬ﺗﺼﻮﯾﺮی اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫و ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧ ﻫﻤﭽﻮن ﻓﻦﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘ ‪ ،‬دﻣﻨﺪهﻫﺎ‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎی ﺑﺮﻗ ‪،‬‬
‫دراﯾﻮﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﺳﺎﯾﻞ ﺧﺎﻧﮕ ‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎی ﻗﺪرت و دﯾﺴ‬
‫اﺟﺰای ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫‪٢‬‬ ‫ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل از اﺟﺰای اﺻﻠ ﻣﺸﺨﺼ ﺗﺸ ﯿﻞ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﭘﺮﺗﺎﺑﻞ ﺑﺎﺗﺮیﺧﻮر و ﯾﺎ ﻣﻮﺗﻮر وﺳﺎﯾﻞ ﻧﻘﻠﯿﻪ و ﯾﺎ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺑﺮق ﻣﺘﻨﺎوب از‬
‫ﮐﻪ در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓ آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺒ ﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﺑﺮق و ﯾﺎ اﯾﻨﻮرﺗﺮ ‪ .‬ﮐﻮﭼ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ را ﻣ ﺗﻮان در ﺳﺎﻋﺖﻫﺎی‬
‫ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﭽ اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫‪ ١.٢‬روﺗﻮر‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣ دارای اﺑﻌﺎد و ﻋﻤﻠ ﺮد اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪهای ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬

‫‪ ،‬روﺗﻮر ‪ ١‬ﺑﺨﺶ در ﺣﺎل ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﺮﺧﺎﻧﺪن‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫در ﯾ‬ ‫را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫در ﻣﺼﺎرف ﺻﻨﻌﺘ ﺗﻮان ﻣ ﺎﻧﯿ‬

‫را ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻣ دﻫﺪ‪ .‬روﺗﻮر ﻣﻌﻤﻮﻻ دارای رﺳﺎﻧﺎﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺗﻮان ﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرگ در ﭘﯿﺶراﻧ ﮐﺸﺘ ﻫﺎ‪ ،‬ﮐﻤﭙﺮﺳﻮرﻫﺎی ﺧﻄﻮط ﻟﻮﻟﻪ و ﭘﻤﭗﻫﺎی آب‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ اﺳﺘﺎﺗﻮر‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ دارای ﺟﺮﯾﺎن اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ و دارای اﻧﺪازهﻫﺎی ﻧﺎﻣ ﺗﺎ ‪ ١٠٠‬ﻣ ﺎوات ﻣ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی‬

‫ﻧﯿﺮوی ﻻزم ﺑﺮای ﭼﺮﺧﺶ ﺷﻔﺖ را اﻧﺠﺎم ﻣ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺧ از روﺗﻮرﻫﺎ دارای‬ ‫را ﻣ ﺗﻮان ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن داﺧﻠ ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮد و ﯾﺎ ﻧﻮع‬ ‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬

‫آﻫﻦرﺑﺎﻫﺎی داﯾﻤ ﻫﺴﺘﻨﺪ و رﺳﺎﻧﺎی ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾﺎن در اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻗﺮار ﻣ ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫ﺣﺮﮐﺘ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣ ﮐﻨﻨﺪ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪی ﮐﺮد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫‪1 Rotor‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫‪ ٢.٢‬اﺳﺘﺎﺗﻮر‬
‫ﺑﺨﺶ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬اﺳﺘﺎﺗﻮر ‪ ١‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ دارای ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﯾﺎ آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ‬
‫ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺑﯿﻦ روﺗﻮر و اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ‪ ٢‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺷ ﺎف ﻫﻮاﯾﯽ‬
‫ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﯾ‬ ‫دارای ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻬﻤ اﺳﺖ و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤ ﻦ ﮐﻮﭼ‬
‫ﻣ ﮔﺬارد‪ .‬ﺷ ﻞ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﺷ ﺎف ﺑﺰرگ اﺛﺮ ﻣﻨﻔ زﯾﺎدی ﺑﺮ ﻋﻤﻠ ﺮد ﯾ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر را در ﺣﺎﻟﺖ دﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺷﺪه ﻧﺸﺎن‬ ‫‪ ٢‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ای از اﺳﺘﺎﺗﻮر و روﺗﻮر ﯾ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﮐﻮﭼ‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :٣‬ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﯾ‬ ‫ﻣ دﻫﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎص روﺗﻮر ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺛﺎﺑﺖ و اﺳﺘﺎﺗﻮر ﭼﺮﺧﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :٢‬اﺳﺘﺎﺗﻮر و روﺗﻮر ﯾ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ذﮐﺮ ﮔﺮدﯾﺪ روﺗﻮر و اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﯾﻢ و ﯾﺎ‬

‫‪ ،‬ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ ‪ ٣‬آﻧﻬﺎ از‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :۴‬آراﯾﺶ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر و ﺟﺎروﺑ‬
‫اﻫﻤﯿﺖ ﺧﺎﺻ ﺑﺮﺧﻮردار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎ ﺳﯿﻢﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً‬
‫‪۴‬‬
‫ﻫﺴﺘﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻼف ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻ در اﻃﺮاف ﯾ‬
‫اﺧﺘﺼﺎرات راﯾﺞ در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫‪٣‬‬ ‫ﭼﻨﺪﻻﯾﻪ از ﺟﻨﺲ آﻫﻦ ﻧﺮم ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ در اﺛﺮ ﺟﺮﯾﺎن اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮح‬ ‫ﺑﺮﺧ از اﺻﻼﺣﺎت و اﺧﺘﺼﺎرت راﯾﺞ در ﺣﻮزه ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫اﻧﺮژی ﺗﺸ ﯿﻞ ﻗﻄﺐ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﻣ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ ١‬ﻣ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﺮﺧ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ دارای رﺳﺎﻧﺎﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﻓﻠﺰ‬
‫ﺿﺨﯿﻢﺗﺮی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﯿﻠﻪ ﯾﺎ ورق ﻓﻠﺰی از ﺟﻨﺲ ﻣﺲ و ﮔﺎﻫ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم ﺗﺸ ﯿﻞ‬
‫ﺟﺪول ‪ :١‬اﺻﻼﺣﺎت و اﺧﺘﺼﺎرت راﯾﺞ در ﺣﻮزه ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﻟﻘﺎی اﻟ ﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﮐﺎر ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎرات‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ AC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ )‪(Brushless AC‬‬ ‫‪BLAC‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ )‪(Brushless DC‬‬ ‫‪BLDC‬‬ ‫ﻣ ﺎﻧﯿﺰم ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن‬ ‫‪٣.٢‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ )‪(Brushless DC motor‬‬ ‫‪BLDM‬‬
‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ )‪(Electronic Commutator‬‬ ‫‪EC‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫از ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﮐﺎری اﺻﻠ‬ ‫ﻋﻤﻞ ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﯾ‬
‫آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻢ )‪(Permanent Magnet‬‬ ‫‪PM‬‬ ‫‪۵‬‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮﺧ از اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮر ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن از‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون ﺑﺎ آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ داﺧﻠ )‪Interior‬‬ ‫‪IPMSM‬‬
‫‪(Permanent Magnet Synchronous Motor‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ‪ ۶‬ﻣ ﺎﻧﯿﺰﻣ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮرﻫﺎی ﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون ﺑﺎ آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ )‪Permanent‬‬ ‫‪PMSM‬‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﻐﯿﯿﺮ ورودی ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی ‪ AC‬و ‪ DC‬ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣ رود و ﺷﺎﻣﻞ ﻗﻄﺎعﻫﺎی‬
‫‪(Magnet Synchronous Motor‬‬ ‫ﻋﺎﯾﻖ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﯾ ﺪﯾ ﺮ و از ﺷﻔﺖ ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫‪٧‬‬
‫رﯾﻨﮓﻫﺎی ﻟﻐﺰﺷ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون ﺑﺎ آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ ﺳﻄﺤ )‪Surface‬‬ ‫‪SPMSM‬‬
‫‪٨‬‬
‫‪(Permanent Magnet Synchronous Motor‬‬ ‫ﻫﺎی ﺛﺎﺑﺖ در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر‬ ‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺟﺮﯾﺎن روﺗﻮر از ﻃﺮﯾﻖ ﺟﺎروﺑ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﻗﻔﺲ ﺳﻨﺠﺎﺑﯽ )‪Squirrel-Cage‬‬ ‫‪SCIM‬‬ ‫دوار ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻌﮑﻮس ﺷﺪن ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز و اﻋﻤﺎل ﺗﻮان‬
‫‪(Induction‬‬
‫ﻗﻄﺐ ﺗﺎ ﻗﻄﺐ دﯾ ﺮ ﻣ ﺷﻮد‪ .‬در‬ ‫ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ در زﻣﺎن ﭼﺮﺧﺶ روﺗﻮر از ﯾ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﻗﻄﻊ و وﺻﻠ )‪Switched‬‬ ‫‪SRM‬‬
‫‪(Reluctance‬‬ ‫ﻏﯿﺎب اﯾﻦ ﻣﻌﮑﻮسﺳﺎزی ﺟﺮﯾﺎن‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮر ﺗﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺮﻣﺰ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر‬
‫ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻨﮑﺮون )‪Synchronous‬‬ ‫‪SyRM‬‬ ‫در ﺷ ﻞ ‪ ۴‬ﻧﺸﺎن‬ ‫در ﺷ ﻞ ‪ ٣‬و آراﯾﺶ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر و ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﮐﻮﭼ‬ ‫ﯾ‬
‫‪(Reluctance‬‬
‫دراﯾﻮ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻣﺘﻐﯿﺮ )‪(Variable-Frequency Drive‬‬ ‫‪VFD‬‬ ‫داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺑﺎ روﺗﻮر ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ )‪Wound-Rotor‬‬ ‫‪WRIM‬‬ ‫در ﺳﺎﯾﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﻬﺒﻮد ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی‬
‫‪(Induction Motor‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮده در‬ ‫‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺑﺎ ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون ﺑﺎ روﺗﻮر ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ )‪Wound-Rotor‬‬ ‫‪WRSM‬‬
‫‪(Synchronous Motor‬‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻨ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬
‫‪1 Stator‬‬ ‫‪2 Air‬‬ ‫‪Gap‬‬ ‫‪3 Winding‬‬ ‫‪4 Magnetic‬‬ ‫‪Core‬‬ ‫‪5 commutation‬‬ ‫‪6 Commutator‬‬ ‫‪7 Slip‬‬ ‫‪Ring‬‬ ‫‪8 Brush‬‬

‫‪۴‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫• ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺧﻮب‬ ‫اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫‪۴‬‬

‫• ﻣﻨﺤﻨ ﺟﺮﯾﺎن‐ﮔﺸﺘﺎور ﺧﻄ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎر ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻪ اﺻﻞ ﻓﯿﺰﯾ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫• رﯾﭙﻞ ﮔﺸﺘﺎور ﭘﺎﯾﯿﻦ‬
‫و ﭘﯿﺰو اﻟ ﺘﺮﯾ ‪ ١‬ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻣﺘﺪاولﺗﺮﯾﻦ آنﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻮع‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‪ ،‬اﻟ ﺘﺮواﺳﺘﺎﺗﯿ‬
‫• ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﭘﺎﯾﯿﻦ‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫• ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻧﮕﻬﺪاری دوره ای‬
‫در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ‪ ،‬ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ در روﺗﻮر و اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺗﺸ ﯿﻞ‬
‫• ﺟﺮﻗﻪ زﻧ زﻣﺎن ﻋﻤﻞ ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن‬
‫ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺮ روی‬ ‫ﻧﯿﺮو و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﯾ‬ ‫ﻣ ﺷﻮد‪ .‬ﺿﺮب ﺑﺮداری اﯾﻦ دو ﻣﯿﺪان ﯾ‬
‫اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮر در ﻧﻤﻮدار ﺷ ﻞ ‪ ۶‬ﺑﯿﺎن ﺷﺪه و در اداﻣﻪ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺗ‬
‫ﯾﺎ ﻫﺮ دو اﯾﻦ ﻣﯿﺪانﻫﺎ را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﭼﺮﺧﺶ روﺗﻮر‬ ‫ﻣﺤﻮر روﺗﻮر اﯾﺠﺎد ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾ‬
‫در ﺧﺼﻮص ﻫﺮ ﻧﻮع ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ داد‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎ روﺷﻦ و ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ﻗﻄﺐﻫﺎ در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﯾﺎ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻗﺪرت ﻗﻄﺐ اﻧﺠﺎم ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻧﻮاع اﺻﻠ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﻧﻮع ﺗﻐﺬﯾﻪ ورودی ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬و‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ AC‬ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻮع دوم ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدی ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻦ ﻧﻮع اول ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ AC‬ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻨﮑﺮون ‪ ٢‬ﯾﺎ آﺳﻨﮑﺮون ‪ ٣‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون اﺳﺘﺎرت ﻣ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺳﻨﮑﺮون ﺷﺪن ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬ ‫ﯾ‬
‫ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﮔﺸﺘﺎورﻫﺎ ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی ﺳﻨﮑﺮون ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬
‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﯿﻠﻪای ﻏﯿﺮ از اﻟﻘﺎی اﺻﻠ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﯾ‬

‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :۶‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾ‬ ‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و ﯾﺎ آﻫﻦرﺑﺎﻫﺎی داﯾﻤ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﺳﺘﻪﺑﻨﺪی ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ را از اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺪول ‪ ٢‬ﯾ‬
‫دارای ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از‬ ‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾ‬
‫اﺳﺎس ﻧﻮع ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن و ﻧﻮع ﺗﻐﺬﯾﻪ ورودی اراﺋﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫آرﻣﯿﭽﺮ ‪ ۴‬ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺑﺮ روی ﯾ‬ ‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی دوار اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ روی ﯾ‬
‫در اداﻣﻪ ﺑﺮﺧ از اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﻓﻮق ﮐﻪ ﻣﺘﺪاولﺗﺮ ﺑﻮده و ﮐﺎرﺑﺮد‬
‫ﺷﻔﺖ دوار ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻓﺖ‪ ،‬ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر را ﻧﯿﺰ ﺣﻤﻞ ﻣ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮی در ﺻﻨﻌﺖ دارﻧﺪ از ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن داﺧﻠ و ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻌﺎﯾﺐ ﻣﻮرد‬
‫دوار ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﺮﺧﺶ ﺷﻔﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت دورهای‬ ‫ﺳﻮﯾﯿﭻ اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﯾ‬
‫ﺑﺮرﺳ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ روﺗﻮر را ﻣﻌﮑﻮس ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬
‫ﯾﺎ‬ ‫دارای ﺟﺮﯾﺎن ‪ AC‬درون ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی دوار ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﺟﺮﯾﺎن از درون ﯾ‬
‫‪ ١.۴‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮ روی ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻗﺮار دارﻧﺪ ﺟﺮﯾﺎن ﻣ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ ﯾ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺟﺎروﺑ‬
‫ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺎرﺟ ﺑﺮق را ﺑﻪ آرﻣﯿﭽﺮ دوار اﺗﺼﺎل ﻣ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫داﻧﺸﻤﻨﺪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪William‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﺗﻮﺳﻂ ﯾ‬
‫ﻫﺴﺘﻪ ﻓﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬ ‫ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ در اﻃﺮاف ﯾ‬ ‫آرﻣﯿﭽﺮ دوار ﺷﺎﻣﻞ ﯾ‬ ‫‪ Sturgeon‬در ﺳﺎل ‪ ١٨٣٢‬ﻣﯿﻼدی ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاع ﺷﺪ‪ .‬ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪DC‬‬
‫ﻻﯾﻪﻻﯾﻪ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﻧﺮم اﺳﺖ‪ ،‬ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﺮﯾﺎن از ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ آن در ﺷ ﻞ ‪۵‬‬ ‫از ﻧﻮع ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﯾﻢ ﯾﺎ ‪ PM‬در اﺑﻌﺎد ﮐﻮﭼ‬
‫آﻫﻦرﺑﺎی ﻣﻮﻗﺖ‬ ‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ از آرﻣﯿﭽﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﻣ ﯾﺎﺑﺪ و آن را ﯾ‬ ‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر و ﯾ‬ ‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬ ‫ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ آرﻣﯿﭽﺮ ﺑﺎ ﯾ‬
‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﻣﯿﺪان دﯾ ﺮ ﮐﻪ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ آﻫﻦرﺑﺎﻫﺎی داﯾﻤ و ﯾﺎ ﯾ‬
‫ﺑﺨﺸ از ﻗﺎب ﻣﻮﺗﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﯿﺮوی ﺑﯿﻦ دو ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬
‫ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﭼﺮﺧﺎﻧﺪن ﻣﺤﻮر ﻣﻮﺗﻮر دارد‪ .‬ﺑﺎ ﭼﺮﺧﺶ ﺷﻔﺖ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﺑﺮق‬
‫را ﻣﯿﺎن ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎ ﻗﻄﻊ و وﺻﻞ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﻫﻢراﺳﺘﺎ ﺷﺪن‬
‫ﮐﺎﻣﻞ ﻗﻄﺐ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ روﺗﻮر ﺑﺎ ﻗﻄﺐ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﻣﯿﺪان اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻣ ﺷﻮد و اﯾﻦ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ روﺗﻮر ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﺸﻮد )ﺑﺮ ﺧﻼف ﺳﻮزن ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ( و ﺗﺎ‬
‫زﻣﺎﻧ ﮐﻪ ﺑﺮق ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣ ﺷﻮد ﺑﻪ ﭼﺮﺧﺶ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮری ﮐﻼﺳﯿ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎروﺑ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻓﺸﺎر وارد ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :۵‬ﮐﺎرﮐﺮد ﯾ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد اﺻﻄ ﺎک ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮐﻪ روﺗﻮر از ﺷ ﺎف ﻋﺎﯾﻖ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎی ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻣ ﮔﺬرد‪،‬‬ ‫زﻣﺎﻧ‬ ‫ﺑﺮای ﺑﺮﻋﮑﺲ ﮐﺮدن ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ دارای ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺟﺮﻗﻪ ﻣ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﻄﻊ ﺷﺪن ﻣﺪارﻫﺎی ﮐﻮﯾﻞ ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﭼﺮﺧﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﮐﻞ ﻣ ﺗﻮان ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻌﺎﯾﺐ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻃﺮاﺣ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﻤ ﻦ اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎل ﮐﻮﺗﺎه ﺷﺪن‬ ‫زﯾﺮ را ﺑﺮای ﻫﻤﻪ اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﻧﺎم ﺑﺮد‪:‬‬
‫‪1 Piezoelectric‬‬ ‫‪2 Synchronous‬‬ ‫‪3 Asynchronous‬‬ ‫‪4 Armature‬‬

‫‪۵‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬ ‫ﺟﺪول ‪ :٢‬دﺳﺘﻪﺑﻨﺪی ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬

‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﺧﺎرﺟ‬ ‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن داﺧﻠ‬
‫ﺳﻨﮑﺮون‬ ‫آﺳﻨﮑﺮون‬ ‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬
‫‪AC‬‬ ‫‪DC‬‬ ‫‪AC‬‬
‫• ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﻪ ﻓﺎز‪:‬‬
‫∗ ‪WRSM‬‬
‫∗ ‪PMSM‬‬
‫• ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﻪ ﻓﺎز‪:‬‬
‫∗ ‪BLAC motor‬‬
‫∗ ‪SCIM‬‬ ‫‪:‬‬ ‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫• ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾ‬
‫∗ ‪IPMSM‬‬
‫∗ ‪WRIM‬‬ ‫• ﺑﺎ روﺗﻮر ‪:PM‬‬ ‫∗ ﻣﻮازی‬
‫∗ ‪SPMSM‬‬
‫• ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪:AC‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪BLDC‬‬ ‫∗ ﺳﺮی‬ ‫• ﻣﻮﺗﻮر ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل‬
‫∗ ﻫﺎﯾﺒﺮﯾﺪ‬
‫∗ ﺧﺎزن‬ ‫• ﺑﺎ روﺗﻮر ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‪:‬‬ ‫∗ ﮐﺎﻣﭙﺎﻧﺪ‬ ‫‪١‬‬
‫• ﻣﻮﺗﻮر دﻓﻌ‬
‫• ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪:AC‬‬
‫∗ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫∗ ‪SRM‬‬ ‫∗ ﺗﺤﺮﯾ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ‬
‫∗ ﺧﺎزن داﯾﻤ اﺳﭙﻠﯿﺖ‬
‫∗ اﺳﭙﻠﯿﺖ‬ ‫• ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﯾﻢ‬
‫∗ ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ‬
‫∗ ﻗﻄﺐ ﭼﺎکدار‬
‫∗ ﭘﻠﻪای‬
‫∗ ‪SyRM‬‬
‫∗ ﻫﺎﯾﺒﺮﯾﺪ ‪SyRM-PM‬‬

‫ﺑﯿﻦ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ روﺗﻮر و اﺳﺘﺎﺗﻮر‬ ‫زﯾﺮ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺗﻔﺎوت آﻧﻬﺎ در ﻣﺪار اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﺑﺨﺶﻫﺎی ﻣﺠﺎور ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻧﺘﻬﺎی ﮐﻮﯾﻞﻫﺎ در ﻟﺤﻈﻪای‬
‫ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ از ﺷ ﺎفﻫﺎ ﻋﺒﻮر ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬اﻧﺪوﮐﺘﺎﻧﺲ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ روﺗﻮر‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ وﻟﺘﺎژ ﻫﺮ ﻣﺪار در زﻣﺎﻧ ﮐﻪ آن ﻣﺪار ﺑﺎز ﻣ ﺷﻮد‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‬
‫‪٢‬‬
‫‪ ١.١.۴‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﺑﺎ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﻣﻮازی‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺮﻗﻪ ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ ﻣ ﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ ﺟﺮﻗﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﺷﺪن‬
‫اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮر ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪی ﺳﺮﻋﺖﻫﺎی دﻗﯿﻖ ﻣﻮﺗﻮر ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪار اﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻣ ﺷﻮد‪ ،‬زﯾﺮا ﺟﺮﻗﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮم ﺷﺪن ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر در ﺷ ﻞ ‪ ٧‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺶ و ﯾﺎ ﺣﺘ ذوب ﺷﺪن ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻣ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﭼ ﺎﻟ ﺟﺮﯾﺎن در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ آنﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺤﺪود ﺷﺪن ﺧﺮوﺟ ﻣﻮﺗﻮر ﻣ ﮔﺮدد‪ .‬ﻗﻄﻊ و وﺻﻞ ﺗﻤﺎسﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﻣ ﺷﻮد‪ .‬ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻓﺮﺳﻮده‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻮﯾﺰ اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﻣ ﺷﻮﻧﺪ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻨ دارﻧﺪ و ﺧﻮد ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر در اﺛﺮ ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬
‫ﺗﻌﻤﯿﺮات )در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺑﺰرگ( و ﯾﺎ ﺗﻌﻮﯾﺾ )در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮐﻮﭼ ( دارد‪.‬‬
‫ﻣﻮازی‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :٧‬ﻣﺪار ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ﮔﺮان ﻗﯿﻤﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺠﻬﯿﺰ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺑﺰرگ‪ ،‬ﯾ‬
‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫ﻣﻮﻧﺘﺎژ دﻗﯿﻖ ﺑﺴﯿﺎری از ﻗﻄﻌﺎت دارد‪ .‬در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮐﻮﭼ‬
‫‪٣‬‬
‫‪ ٢.١.۴‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﺑﺎ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﺳﺮی‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت داﯾﻤ ﺑﺎ روﺗﻮر ﯾ ﭙﺎرﭼﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻨ آن ﻣﻌﻤﻮﻻ‬
‫ﻣﺪار اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮر در ﺷ ﻞ ‪ ٨‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ و از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﺻﻠ آن‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻦ ﮐﺮدن ﮐﻞ روﺗﻮر دارد‪.‬‬
‫ﺳﺮﯾﻊ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﺘﻔﺎده در ﺑﺎرﻫﺎی‬ ‫ﻣ ﺗﻮان ﺑﻪ ﮔﺸﺘﺎور راه اﻧﺪازی ﺑﺎﻻ‪ ،‬دﯾﻨﺎﻣﯿ‬ ‫در ﺣﺎﻟ ﮐﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮرﻫﺎ اﺳﺘﻮاﻧﻪای ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧ از آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺳﻨﮕﯿﻦ را ﻧﺎم ﺑﺮد‪.‬‬ ‫دﯾﺴ ﻫﺎی ﻣﺴﻄﺢ ﻣﺘﺸ ﻞ از ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ‬
‫ﻋﺎﯾﻖ ﻧﺼﺐ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ( ﻣ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ روی ﯾ‬
‫ﻣﻄﻠﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎروﺑ ﻫﺎی ﺑﺰرگ ﺑﺮای ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺑﺰرگﺗﺮ ﺟﺎروﺑ‬
‫ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﺧﺮوﺟ ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺟﺎروﺑ ﻫﺎی ﮐﻮﭼ‬
‫ﺟﺮم و ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ رﺳﺎﻧﺪن ﺳﺮﻋﺘ ﮐﻪ در آن ﻣﻮﺗﻮر ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون ﺑﺮﺧﻮرد‬
‫ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ و ﺟﺮﻗﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر روﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎروﺑ ﻫﺎی ﮐﻮﭼ‬
‫ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﻄﻠﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﻨﺮﻫﺎی ﺳﺨﺖﺗﺮ ﻧﯿﺰ ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮای‬
‫ﺳﺮی‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :٨‬ﻣﺪار ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺟﺮم ﻣﺸﺨﺺ در ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻪ ﮐﺎر روﻧﺪ اﻣﺎ اﯾﻦ‬
‫ﮐﺎر ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻠﻔﺎت اﺻﻄ ﺎﮐ ﺑﯿﺶﺗﺮ و راﻧﺪﻣﺎن ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ و ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ‬
‫‪۴‬‬
‫‪ ٣.١.۴‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﮐﺎﻣﭙﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﻣﺴﺘﻠﺰم‬ ‫و ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻃﺮاﺣ ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﺟﺎروﺑ‬

‫ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﺮی و ﺷﻨﺖ ﻣ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺰاﯾﺎی ﻫﺮ دو ﻣﻮﺗﻮر را ﯾ ﺠﺎ‬ ‫اﯾﺠﺎد ﺗﻮازن ﺑﯿﻦ ﺗﻮان ﺧﺮوﺟ ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ‪ ،‬ﮐﺎراﯾﯽ و ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫دارد‪ .‬ﻣﺪار آن در ﺷ ﻞ ‪ ٩‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮر دارای دو آراﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺮح‬ ‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫‪ DC‬ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾ‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر راﯾﺞ ‪ ۴‬ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮر ﺟﺎروﺑ‬
‫‪1 Repulsion‬‬ ‫‪Motor‬‬ ‫‪2 DC‬‬ ‫‪Shunt-Wound Motor‬‬ ‫‪3 DC‬‬ ‫‪Series-Wound Motor‬‬ ‫‪4 DC‬‬ ‫‪Compound Motor‬‬

‫‪۶‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫زﯾﺮ ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪١‬‬
‫• ﮐﺎﻣﭙﺎﻧﺪ ﺗﺠﻤﯿﻌ‬
‫‪٢‬‬
‫• ﮐﺎﻣﭙﺎﻧﺪ ﺗﻔﺎﺿﻠ‬

‫ﺷ ﻞ ‪ :١١‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ‬

‫‪ PM‬از‬ ‫ﺑﺮای ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن وزن ﮐﻠ و اﻧﺪازه‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮐﻮﭼ‬ ‫ﮐﺎﻣﭙﺎﻧﺪ‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :٩‬ﻣﺪار ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫آﻫﻦرﺑﺎﻫﺎی ﭘﺮ اﻧﺮژی از ﺟﻨﺲ ﻧﺌﻮدﯾﻤﯿﻮم ﯾﺎ دﯾ ﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾ‬
‫ﻣ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮ آنﻫﺎ آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﻧﺌﻮدﯾﻤﯿﻮم‪ ،‬آﻫﻦ‪ ،‬ﺑﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫دار ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎرﺑ‬ ‫‪۴.١.۴‬‬

‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬ ‫‪۶.١.۴‬‬ ‫ﺗﻐﺬﯾﻪ اﺳﺘﺎﺗﻮر و روﺗﻮر اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮر ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻮده و ﻣﺪار آن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷ ﻞ ‪١٠‬‬
‫ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ،‬ﺳﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﺧﺼﻮص‬ ‫در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻧﻈﺎﻣ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻣﻮﺷ‬
‫ﻋﻤﻠ ﺮﻫﺎ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺸﺘﺎور و ﺗﻮان ﺣﺠﻢ واﺣﺪ ﺑﺎﻻ‪،‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫از راه ﺣﻞﻫﺎی اﺻﻠ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن‬ ‫ﺳﺮﯾﻊ‪ .‬ﯾ‬ ‫ﺑﺎزدﻫ ﺑﺎﻻ و ﻋﻤﻠ ﺮد دﯾﻨﺎﻣﯿ‬
‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻨ روﺗﻮر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ ﺑﻪ ﺟﺎی روﺗﻮر ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﻢ رﻧﮓ ﺷﺪن ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫و اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺳﻪ ﻓﺎز در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻣﻮﺷ‬
‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ در ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺤﺮﯾ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﺗﺤﺮﯾ‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :١٠‬ﻣﺪار ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬
‫اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ اواﯾﻞ ﻗﺮن ‪ ١٩‬ﺑﺮ ﻣ ﮔﺮدد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺿﻌﯿﻒ ﻣﻮاد‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ ﻣﻮرد اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ١٩٣٢‬ﺑﺎ اﺧﺘﺮاع آﻟﻨﯿ ﻮ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ‬ ‫‪۵.١.۴‬‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ ﺟﺎن ﺗﺎزه ای ﮔﺮﻓﺖ وﻟ ﻓﻘﻂ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﺗﺤﺮﯾ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٠‬ﺑﺎ اﺧﺘﺮاع‬ ‫ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮردار ﮐﻮﭼ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آن در ﺷ ﻞ ‪ ١١‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣ ﻨﺖﻫﺎی ﮐﻤﯿﺎب ﻧﺌﻮدﯾﻤﯿﻢ‐آﻫﻦ‐ﺑﻮر )‪ (NdFeB‬ﮐﻪ دارای ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﭼ ﺎﻟ‬ ‫دارای ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﻣﯿﺪان در ﻗﺎب اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎی آن ﺑﺮای ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯿﺪان‬
‫اﻧﺮژی در ﺑﯿﻦ ﺳﺎﯾﺮ ﻣ ﻨﺖﻫﺎ اﺳﺖ ﺟﻬﺶ ﺗﺎزه ای در اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪DC‬‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﮐﻪ ﻣﯿﺪان روﺗﻮر ﺑﺎ آن ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺸﺘﺎور ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮ آﻫﻦرﺑﺎی‬
‫ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬ ‫داﯾﻢ ﺗﮑﯿﻪ دارد‪ .‬ﻣﻤ ﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن در ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﺤﺖ‬
‫‪ BLDC‬ﮐﻪ‬ ‫‪ ،‬در ﻃﺮاﺣ‬ ‫از ﻣﺸ ﻼت ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﺑﺮﺧ‬ ‫ﺑﺎر‪ ،‬در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺑﺰرگ از ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی ﺟﺒﺮانﺳﺎز ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮی ﺑﺎ آرﻣﯿﭽﺮ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آن در ﺷ ﻞ ‪ ١٢‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺬف ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮر‪،‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﯿﺪان ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤ ﺗﻮان آن را ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل‬
‫ﺧﺎرﺟ ﮐﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻮﯾﯿﭻ اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬ ‫ﯾﺎ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﺑﺎ ﯾ‬ ‫ﺳﻮﯾﯿﭻ دوار ‪ ٣‬ﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﯿﺪانﻫﺎی ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﯾﻢ اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺑﺮای ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮐﻮﭼ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ روﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون ﻣ ﺷﻮد‪ ،‬ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﺮق ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی ﻣﯿﺪان را ﺣﺬف ﻣ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ BLDC‬ﻣﻌﻤﻮﻻ دارای راﻧﺪﻣﺎن ‪ ٨۵‬ﺗﺎ ‪ ٩٠‬درﺻﺪ و ﯾﺎ ﺑﯿﺶﺗﺮ‬ ‫ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬ﺑﺰرگﺗﺮ از ﻧﻮع دﯾﻨﺎﻣ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ دارای ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ BLDC‬ﮔﺰارش ﺷﺪه‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬راﻧﺪﻣﺎن ﺗﺎ ‪ ٩۶٫۵‬درﺻﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﺮای ﯾ‬ ‫اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻣ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آﻫﻨﺮﺑﺎﻫﺎی ﺑﺰرگ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺮان و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﻄﺮﻧﺎک ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل دارای راﻧﺪﻣﺎن‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟ ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬ ‫و ﻣﻮﻧﺘﺎژ آنﻫﺎ دﺷﻮار اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺷﺪن ﮐﻔﻪ ﺗﺮازو ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬
‫‪ ٧۵‬ﺗﺎ ‪ ٨٠‬درﺻﺪ ﻣ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی ﻣﯿﺪان ﺑﺮای ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ BLDC‬ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺟﺎﯾﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ در آن ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫در ﻣﺠﻤﻮع از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﻣ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺟﺮﯾﺎن‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﯾﺎ دراﯾﻮﻫﺎی ‪ CD‬و‬ ‫دﻗﯿﻖ ﺳﺮﻋﺖ ﻻزم اﺳﺖ؛ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﺎرد دﯾﺴ‬ ‫اﺷﺎره‬ ‫ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺑﺎزدﻫ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻃﻮل ﻋﻤﺮ زﯾﺎد و ﮐﺎرﺑﺮد در اﻧﺪازه ﮐﻮﭼ‬ ‫ﺗﺤﺮﯾ‬
‫ﻣ ﺎﻧﯿﺰمﻫﺎی درون ﻣﺤﺼﻮﻻت اداری ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻦﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺮﯾﻨﺘﺮﻫﺎی ﻟﯿﺰری و ﻓﺘﻮﮐﭙﯽ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ دارای ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎﯾﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺳﺮﻋﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺰاﯾﺎی زﯾﺎدی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﻣﻌﻤﻮﻟ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﻣﺸ ﻞﻫﺎی ﻧﻮﯾﺰ‪ ،‬ﮔﺮﻣﺎ و ﺗﺪاﺧﻞ اﻟ ﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﺷ از وﺟﻮد‬
‫دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧ از آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬ ‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر و ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1 Cumulative‬‬ ‫‪Compound‬‬ ‫‪2 Differentially‬‬ ‫‪Compounded‬‬ ‫‪3 Rotating‬‬ ‫‪Switch‬‬

‫‪٧‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫ﺟﺪول ‪ :٣‬ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻌﺎﯾﺐ ﻣﻮﺗﻮر ‪BLDC‬‬
‫ﻣﻌﺎﯾﺐ‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎﻻ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﭘﯿﭽﯿﺪه‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺒﺪل ﺟﻬﺖ ﭼﺮﺧﺶ‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺳﻨﺴﻮر ﻓﯿﺪﺑ‬
‫ﮐﺎراﯾﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ در دﻣﺎﻫﺎی ﺑﺎﻻ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ روﺗﻮر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ‬
‫رﯾﭙﻞ ﮔﺸﺘﺎور‬
‫ﺧﻄﺮ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ زداﯾﯽ ﻣ ﻨﺖ ﻫﺎ‬
‫ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻨﮏﺗﺮ از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ AC‬ﮐﺎر ﻣ ﮐﻨﻨﺪ و اﯾﻦ ﮐﺎرﮐﺮد ﺧﻨﮏ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺰاﯾﺎ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺴﯿﺎری در ﻋﻤﺮ ﺑﯿﺮﯾﻨﮓﻫﺎ ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭼ ﺎﻟ اﻧﺮژی ﺑﺎﻻ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫ﺑﺪون داﺷﺘﻦ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮری ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻓﺮﺳﻮده ﺷﻮد‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﯾ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﮔﺸﺘﺎور ﺑﻪ وزن ﺑﺎﻻ‬
‫ﺑﺎزدﻫ ﺑﺎﻻ‬ ‫و دارای‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ‬ ‫‪ BLDC‬ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻃﻮﻻﻧ ﺗﺮ از ﯾ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ دﯾﻨﺎﻣﯿ ﺳﺮﯾﻊ‬ ‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺸﺘﺎور راه اﻧﺪازی ﺑﺎﻻ‬
‫ﺗﻠﻔﺎت ﮐﻢ‬
‫ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪاری‬
‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ دﻓﻊ ﮔﺮﻣﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﻘﻂ وﺟﻮد ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ اﺳﺘﺎﺗﻮر‬
‫ﻋﻤﻠ ﺮد ﺑﯿﺼﺪا‬
‫ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎی‬
‫ﺧﻄﺮﻧﺎک و ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﻮﻧﺪه‬

‫اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﻪ در ﺷ ﻞ ‪ ١٣‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷ ﻞ ‪ :١٢‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮﺗﻮر ‪BLDC‬‬

‫و رادﯾﻮﯾﯽ ﺷﻮد؛‬ ‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾﺎدی ﻧﻮﯾﺰ اﻟ ﺘﺮﯾ‬

‫ﺑﺪون ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر و ﯾﺎ ﺟﺎروﺑ ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ BLDC‬ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﺣﺴﺎس‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺻﻮﺗ و ﯾﺎ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی‬ ‫اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :١٣‬ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ روﺗﻮر ﺳﻄﺤ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر آرام ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺰﯾﺖ زﯾﺎدی در ﺗﺠﻬﯿﺰاﺗ‬ ‫‪ BLDC‬از ﻧﻈﺮ آ ﮐﻮﺳﺘﯿ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ روﺗﻮر داﺧﻠ ‪ :‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷ ﻞ ‪ ١۴‬ﻫﺮ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ در داﺧﻞ روﺗﻮر‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﺧﻮب ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﯾ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن اﯾﺠﺎد ﻣ ﮐﻨﻨﺪ ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﯾ‬ ‫ﺳﻨﺴﻮرﻫﺎی اﺛﺮ ﻫﺎل ‪ ١‬ﮐﻮﭼ‬
‫ﺑﺎﻻ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﯿ ﻨﺎل ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻨﺞ ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده در ﮐﻨﺘﺮل ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺴﺘﻪ ‪ ٢‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺳﺮوو ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ داﺧﻠ ﯾﺎ ﺧﺎرﺟ ﺳﻨﮑﺮون ﺷﻮد ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻪ راﺣﺘ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﯾ‬
‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮﻋﺖ دﻗﯿﻖ ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﺷﺎﻧﺴ ﺑﺮای‬ ‫در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ ،BLDC‬ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺟﺎروﺑ‬
‫ﺟﺮﻗﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺷﺪن آنﻫﺎ در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎی دارای ﻣﻮاد‬
‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻓﺮار و ﺳﻮﺧﺖ ﻣ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﺮﻗﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻟﯿﺪ اوزن ﻣ ﺷﻮد‬
‫ﮐﻪ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎی ﺑﺎ ﺗﻬﻮﯾﻪ ﺿﻌﯿﻒ ﺟﻤﻊ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎﮐﻨﺎن‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :١۴‬ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ روﺗﻮر داﺧﻠ‬
‫آﺳﯿﺐ رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺟﺪول ‪ ٣‬ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻌﺎﯾﺐ ﻣﻮﺗﻮر ‪ BLDC‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻼﺻﻪ‬
‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی دﯾ ﺮ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ BLDC‬از ﻧﻈﺮ ﺟﻬﺖ ﺷﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﯾ‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻣ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯿﺪان ﻧﯿﺰ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ زﯾﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫وات ﺗﺎ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ BLDC‬ﻣﺪرن دارای ﺑﺎزه ﺗﻮاﻧ از ﮐﻢﺗﺮ از ﯾ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ ﻣﯿﺪان ﺷﻌﺎﻋ ‪ :‬در اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺷﺎر در اﻣﺘﺪاد ﺷﻌﺎع ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫ﮐﯿﻠﻮوات ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ BLDC‬ﺑﺰرگﺗﺮ ﺗﺎ ﺣﺪود ‪ ١٠٠‬ﮐﯿﻠﻮوات در‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ BLDC‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﻧﻮع روﺗﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮده و در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬ ‫وﺳﺎﯾﻞ ﻧﻘﻠﯿﻪ ﺑﺮﻗ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣ روﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬ‬
‫زﯾﺎدی اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎی ﺑﺮﻗ ﻣﺪل دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ ﻣﯿﺪان ﻣﺤﻮری‪ :‬در اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺷﺎر ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺷﻌﺎع ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ BLDC‬را از ﻧﻈﺮ ﻧﺤﻮه ﺳﻮار ﺷﺪن ﻣ ﻨﺖﻫﺎ ﺑﺮ روی روﺗﻮر‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ BLDC‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﻧﻮع روﺗﻮر ﺑﻪ ﻧﺪرت و در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﮐﻤ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣ ﺗﻮان ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ زﯾﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪی ﻧﻤﻮد‪:‬‬
‫ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ روﺗﻮر ﺳﻄﺤ ‪ :‬ﻫﺮ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ ﺑﺮ روی ﺳﻄﺢ روﺗﻮر ﻧﺼﺐ‬
‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ذﮐﺮ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن در ﻣﻮﺗﻮر ‪ BLDC‬ﺑﻪ ﺷﯿﻮه‬ ‫ﺷﺪه و ﺳﺎﺧﺖ آن را آﺳﺎن ﻣ ﮐﻨﺪ و ﻗﻄﺐﻫﺎی ارﯾﺐ ﺑﻪ آﺳﺎﻧ آﻫﻨﺮﺑﺎ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ و‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺒﺪل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮای‬ ‫اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬ ‫دﻧﺪاﻧﻪﻫﺎی ﮔﺸﺘﺎور ﺣﺪاﻗﻞ ﻣ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪1 Hall‬‬ ‫‪Effect Sensors‬‬ ‫‪2 Closed-Loop‬‬ ‫‪Control‬‬

‫‪٨‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫)ﺷ ﻞ ‪ .(١۵‬در واﻗﻊ روﺗﻮر‪ ،‬اﺳﺘﺎﺗﻮر و ﺳﻨﺴﻮر ﻓﯿﺪﺑ ‪ ،‬اﺟﺰای اﺻﻠ اﯾﻦ ﻧﻮع‬ ‫دراﯾﻮ ﻧﻤﻮدن اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮر وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻓﻬﺮﺳﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر را ﺗﺸ ﯿﻞ ﻣ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫• اﯾﻨﻮرﺗﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﯾﺎن‬
‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗ ﻧﻔﻮذ ﭘﺬﯾﺮی ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫• اﯾﻨﻮرﺗﺮ ﻣﻨﺒﻊ وﻟﺘﺎژ‬
‫ﻣﺪار ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻧﺴﺒﺖ ﻧﯿﺮوی ﻣﺤﺮﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ در ﯾ‬ ‫• اﯾﻨﻮرﺗﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺒﺘﻨ ﺑﺮ ﻣﺒﺪل ﺑﺎک‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺎر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ‪.‬‬ ‫• اﯾﻨﻮرﺗﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺒﺘﻨ ﺑﺮ ﻣﺒﺪل ﮐﺎک‬
‫• اﯾﻨﻮرﺗﺮ ﭼﻬﺎر ﺳﻮﺋﯿﭽﻪ‬
‫• ﺗﻮﭘﻮﻟﻮژی ‪C-Dump‬‬
‫• ﺗﻮﭘﻮﻟﻮژی ﻣﺒﺘﻨ ﺑﺮ ﻣﺒﺪل ‪SEPIC‬‬
‫• ﺗﻮﭘﻮﻟﻮژی ﻣﺒﺪل ﺑﺎ ﻟﯿﻨﮏ ‪ DC‬ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ‬
‫در ﺟﺪول ‪ ۴‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪DC‬‬
‫ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬

‫ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار‬ ‫ﺟﺪول ‪ :۴‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬

‫‪BLDC‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪DC‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ‬
‫ﺟﺎروﺑ دار‬
‫ﻣﺴﻄﺢ‬ ‫ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻣﺴﻄﺢ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ ﮔﺸﺘﺎور –‬
‫ﺳﺮﻋﺖ‬
‫ﮐﻢ اﺳﺖ ﭼﻮن ﮐﻪ‬ ‫زﯾﺎد اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫اﯾﻨﺮﺳ روﺗﻮر‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ ﺑﺮ‬ ‫ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :١۵‬اﺟﺰای اﺻﻠ ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬ ‫روی روﺗﻮر ﻗﺮار دارد‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎی‬
‫و ﻟﺬا ﭘﺎﺳﺦ دﯾﻨﺎﻣﯿ‬ ‫دﯾﻨﺎﻣﯿ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را‬
‫را ﺑﻬﺒﻮد ﻣ ﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬ ‫از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭼﻨﺪ ﻓﺎزه ﮐﺎر ﮐﻨﻨﺪ و ﻓﺎزﻫﺎی آن از‬
‫ﺑﺎﻻ‐ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ روﺗﻮر‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ‐ ﭼﻮن ﻫﻢ‬ ‫ﺗﻮان واﺣﺪ وزن‬
‫ﻫﻢ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﮔﺮ ﻓﺎزی دﭼﺎر ﺧﻄﺎ ﺷﻮد ﻣﻮﺗﻮر ﺣﺮﮐﺖ را ﺣﻔﻆ ﻣ ﮐﻨﺪ و‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ‬ ‫روﺗﻮر و ﻫﻢ اﺳﺘﺎﺗﻮر‬
‫ﻓﻘﻂ رﯾﭙﻞ ﮔﺸﺘﺎور اﻓﺰاﯾﺶ ﻣ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬اﺳﺘﻘﻼل ﻓﺎزﻫﺎ ﻧﺎﺷ از اﻧﺪوﮐﺘﺎﻧﺲ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‬ ‫دارای ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﯿﻦ ﻓﺎزﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ ﻣﺒﺪل ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ روﺗﻮر و ﺟﺮﯾﺂﻧﻬﺎی‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﺑﺎزدﻫ‬
‫اﺳﺘﺎﺗﻮر اﻧﺠﺎم ﻣ ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫ﻃﻮﻻﻧ‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔ دارﻧﺪ ﮐﻪ زﯾﺮ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺳﺮﻋﺖ وﺳﯿﻊ‬ ‫ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮه ﺳﺮﻋﺖ‬
‫ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ‬
‫از آﻧﻬﺎ در ﺟﺪول ‪ ۵‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﯾ‬ ‫ﮔﺮان ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ارزان ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
‫‪٢‬‬
‫• رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻨﮑﺮون‬ ‫ﯾ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮای ﺳﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪیﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮل‬
‫‪٣‬‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه‬
‫• رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﺋﯿﭻ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻮﺗﻮر را در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﻓﻘﻂ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫‪۴‬‬
‫• رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﭘﻠﻪ ای‬ ‫ﺣﺎل ﺣﺮﮐﺖ ﻧﮕﻪ دارد‪.‬‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮای ﺳﺮﻋﺖ‬
‫‪۵‬‬
‫• رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ ﺷﺎر‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﮔﺮان‬ ‫ارزان و ﺳﺎده‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬
‫ﺟﺪول ‪ :۵‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬

‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬ ‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬ ‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬ ‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ‪/‬ﻧﻮع‬

‫ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ‬ ‫ﭘﻠﻪ ای‬ ‫ﺳﻮﺋﯿﭻ‬ ‫ﺳﻨﮑﺮون‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬ ‫‪٢.۴‬‬
‫ﺷﺎر‬ ‫ﺷﺪه‬
‫ﺧﻮب‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﭼ ﺎﻟ ﺗﻮان‬ ‫ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ‪ ١‬از ﺳﺎل ‪ ١٨۵٠‬ﺷﺮوع ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع‬
‫ﺧﻮب‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻣﺒﺪل ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺪون آن‬ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺮای ﻋﻤﻠ ﺮد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﯾ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫رﯾﭙﻞ ﮔﺸﺘﺎور‬ ‫ﻣﺒﺪل ﻧﻤ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﺳﻪ ﻓﺎز ﮐﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮای‬
‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺳﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬دراﯾﻮر اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮر ﮔﺮاﻧﺘﺮ از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ دﻣﺎ‬ ‫وﯾﮋﮔ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻔﺮد ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫و ﺳﻨﮑﺮون ﺑﺎ روﺗﻮر ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﯾ‬
‫ﭘﯿﭽﯿﺪه‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﭘﯿﭽﯿﺪه‬ ‫ﭘﯿﭽﯿﺪه‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬
‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در‬ ‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ اﺳﺘﻘﻼل ﻓﺎزﻫﺎی آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺎوم ﺑﻮدن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺎی آن‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮک‬ ‫را ﺗﻀﻤﯿﻦ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺟﺬاب ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﻀﺎﯾﯽ اﺳﺖ و رﻗﯿﺐ ﺟﺪی ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﯿﺐ‬
‫ﺧﻮب‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫روﺗﻮر اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮر از آﻫﻦ و اﺳﺘﺎﺗﻮر آن از ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ ﺗﺸ ﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫‪1 Reluctance‬‬ ‫‪Motor‬‬ ‫‪2 Synchronous‬‬ ‫‪reluctance‬‬ ‫‪3 Switched‬‬ ‫‪reluctance‬‬ ‫‪4 Reluctance‬‬ ‫‪Stepper‬‬ ‫‪5 flux‬‬ ‫‪switching‬‬

‫‪٩‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫• ﻧﻮﯾﺰ آ ﮐﻮﺳﺘﯿ‬
‫• رﯾﭙﻞﻫﺎی ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎﻻ ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﺗﻌﺪاد ﻓﺎزﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮد رﯾﭙﻞ ﮔﺸﺘﺎور‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﻣ ﯾﺎﺑﺪ وﻟ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎﻻ ﻣ رود‪.‬‬
‫• ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺒﺪل ﺟﻬﺖ ﭼﺮﺧﺶ‬
‫• ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺳﻨﺴﻮر ﻓﯿﺪﺑ‬
‫• وﺟﻮد ﺗﻠﻔﺎت ﺟﺮﯾﺂﻧﻬﺎی ﮔﺮداﺑﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ روﺗﻮر آﻫﻨ‬
‫اﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه دﻻﯾﻞ ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ‬
‫ﺳﻮﯾﯿﭻ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﯿﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ .١‬ﻣﻘﺎوم ﺑﻮدن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺎ‪ :‬ﻫﺮ ﻓﺎز ﺑﺮ ﺧﻼف ﻓﺎزﻫﺎی ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ‬
‫ﻓﺎز ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ دﭼﺎر‬ ‫ﻣﺪار ﻣﺴﺘﻘﻞ دارﻧﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨ ﯾ‬ ‫و ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ ﯾ‬
‫ﺧﻄﺎ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺮای ﺳﺎﯾﺮ ﻓﺎزﻫﺎ ﻣﺸ ﻠ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ‬
‫ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺎﮐﺰﯾﻤﻢ ﺗﻮان ﺧﺮوﺟ ﺗﺎ ﺣﺪی ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻃﺮاﺣ دﺳﺖ ﺑﺎﻻ ﯾﺎ ﻓﺎزﻫﺎی رزرو‪ ،‬ﻣ ﺗﻮان در ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﻄﺎ ﻧﯿﺰ ﮔﺸﺘﺎور‬
‫ﻧﺎﻣ را اﯾﺠﺎد ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪ .٢‬ﻗﯿﻤﺖ ارزان‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﺎده ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﺋﯿﭻ ﺷﺪه ﺳﺎﺧﺖ آن‬
‫را ﺧﯿﻠ ارزان ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫آن ﺳﺎده اﺳﺖ و از‬ ‫ﻗﺪرت ﺳﺎده‪ :‬دراﯾﻮ اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬ ‫‪ .٣‬ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬
‫اﺟﺰای اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژیﻫﺎی اﻣﺮوزی ﮐﻪ در‬
‫دراﯾﻮرﻫﺎی ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮد ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۴‬ﭼ ﺎﻟ ﺗﻮان و ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎﻻ‪ :‬ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﺋﯿﭻ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺗﺌﻮری ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻮﺗﻮر ﻋﻤﻠ اﻣﺮوزی ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎﻻﺗﺮی دارد و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﻣ ﺷﻮد در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎﻻ درﮐﻮﭼ ﺗﺮﯾﻦ اﺑﻌﺎد ﻣﻄﺮح‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﯾﯿﭻ ﺷﺪه ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺗ ﮐﻪ‬
‫از ﺟﺎﯾ ﺎه وﯾﮋه ای ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دارد‪ ،‬در اﮐﭽﻮﯾﺘﻮرﻫﺎی اﻟ ﺘﺮوﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﺋﯿﭻ ﺷﺪه در اواﺳﻂ ﻗﺮن ‪ ١٩‬ﻣﻌﺮﻓ ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫دﻟﯿﻞ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺑﺮﻃﺮف ﻧﺸﺪﻧ آن در آن زﻣﺎن ﯾﻌﻨ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ‬
‫در دﻫﻪ ﺷﺸﻢ ﻗﺮن‬ ‫ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺗﺎ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺪرت‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﺋﯿﭻ‬ ‫ﺑﯿﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎی اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎی‬
‫ﻣﯿ ﺮوﭘﺮوﺳﺴﻮری و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژیﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی در اواﺧﺮ دﻫﻪ‬
‫ﻫﺸﺘﻢ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻋﻤﻠ ﺮد ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﺋﯿﭻ ﺷﺪه را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻬﺒﻮد‬
‫داد و ﺳﭙﺲ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺴﺘﺮده از آﻧﻬﺎ ﮔﺮدﯾﺪ‪.‬‬
‫ﯾﺎ آﻫﻦرﺑﺎی داﯾﻤ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﯾﯿﭽ ﯾﺎ ‪ ،SRM‬ﻫﯿﭻ ﺟﺎروﺑ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎی آن در اﺛﺮ ﻧﺎﻫﻤﺮاﺳﺘﺎﯾﯽ‬ ‫ﻧﺪارد و روﺗﻮر آن دارای ﺟﺮﯾﺎن اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫اﻧﺪک ﺑﯿﻦ ﻗﻄﺐ روی روﺗﻮر ﺑﺎ ﻗﻄﺐ اﺳﺘﺎﺗﻮر ﮔﺸﺘﺎور اﯾﺠﺎد ﻣ ﺷﻮد‪ .‬روﺗﻮر ﺧﻮد‬
‫را ﺑﺎ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻫﻢراﺳﺘﺎ ﻣ ﮐﻨﺪ در ﺣﺎﻟ ﮐﻪ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی ﻣﯿﺪان‬
‫اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻮﺑﺘ اﻧﺮژیدار ﻣ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﭼﺮﺧﺶ ﻣﯿﺪان اﺳﺘﺎﺗﻮر‬
‫ﻣ ﮔﺮدد )ﺷ ﻞ ‪.(١۶‬‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :١۶‬روﺗﻮر و اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴ ﺳﻮﯾﯿﭽ‬

‫ﻣﻮﺗﻮر ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل‬ ‫‪٣.۴‬‬ ‫اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی ﻣﯿﺪان ﻣﺴﯿﺮ ﮐﻢﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬
‫‪١‬‬ ‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ را دﻧﺒﺎل ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨ ﮐﻪ ﺷﺎر از ﻗﻄﺐﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ ﮐﻤﻮﺗﺎﺳﯿﻮن و ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﺳﺮی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﺗﻮر ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﯾﺎ ﺟﺎﻣﻊ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣ ﺷﻮد‪ ،‬زﯾﺮا ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﮐﺎر ﺑﺎ ﻫﺮ دو ﺑﺮق ‪ AC‬ﯾﺎ ‪ DC‬را دارد‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫از روﺗﻮر ﻣ ﮔﺬرد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﺐ اﻧﺮژیدار اﺳﺘﺎﺗﻮر ﻧﺰدﯾ ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﮐﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎز ﺷﺪه آن در ﺷ ﻞ ‪ ١٧‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ‬ ‫آن ﻗﻄﺐﻫﺎی روﺗﻮر را ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ و اﯾﺠﺎد ﮔﺸﺘﺎور ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧ ﮐﻪ روﺗﻮر‬
‫ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺎ ﺑﺮق ‪ AC‬ﮐﺎر ﮐﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﯿﺪان و آرﻣﯿﭽﺮ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣ ﭼﺮﺧﺪ‪ ،‬ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ دارای اﻧﺮژی و ﺑﺎﻋﺚ ﻧﮕﻬﺪاری ﭼﺮﺧﺶ روﺗﻮر‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻨﮑﺮون و ﺑﺎ ﭘﻼرﯾﺘﻪ ﻣﻌﮑﻮس ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣ ﮐﻨﺪ و از‬ ‫ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﭼﺮﺧﺶ ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﯾ‬ ‫اﯾﻦ رو ﻧﯿﺮوی ﻣ ﺎﻧﯿ‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺰاﯾﺎی ﻣﻮﺗﻮر رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﺳﻮﯾﯿﭻ ﺷﺪه را ﻣ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﺑﺎ ﮐﺎرﮐﺮد در ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎی ﻋﺎدی ﺧﻄﻮط ﺑﺮق اﻏﻠﺐ‬ ‫ﺑﺮﺷﻤﺮد‪:‬‬
‫در ﻣﺤﺪوده ﮐﻢﺗﺮ از ‪ ١٠٠٠‬وات ﯾﺎﻓﺖ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل‬ ‫• ﺳﺎدﮔ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮐﺸﺶ ﻣﻌﻤﻮل را در راه آﻫﻦ ﺑﺮﻗ ﺗﺸ ﯿﻞ ﻣ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫• ﭼ ﺎﻟ ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎﻻ‬
‫ﻣﻘﺎوم‬ ‫• ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫• ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻢ‬
‫• ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ دﻣﺎﻫﺎی ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آﻫﻨ ﺑﻮدن روﺗﻮر‬
‫• ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪاری‬
‫• ﻣﻘﺎوم ﺑﻮدن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺘﻘﻼل ﻓﺎزﻫﺎ‬
‫• ﮔﺸﺘﺎور راه اﻧﺪازی ﺑﺎﻻ‬
‫• ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎی ﺧﻄﺮﻧﺎک و ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﻮﻧﺪه‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :١٧‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎز ﺷﺪه ﯾ‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﺐ و ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮر را ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣ ﺗﻮان ﻧﺎم ﺑﺮد‪:‬‬
‫‪1 Universal‬‬ ‫‪Motor‬‬

‫‪١٠‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :١٨‬ﻣﺪار ﻣﻮﺗﻮر دﻓﻌ‬
‫ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻣﻮﺗﻮر دﻓﻌ ﺷﺎﻣﻞ آﺳﺎﻧﺴﻮرﻫﺎی ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ‪،‬‬
‫ﻓﻦﻫﺎ و ﭘﻤﭗ ﻫﺎ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﭼﺎپ‪ ،‬ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت ﻧﺴﺎﺟ و ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت‬
‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ )ﺑﻪ دﯾﻠﻞ ﺗﻨﻈﯿﻢ آﺳﺎن ﺳﺮﻋﺖ و ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘ و ﺑﺪون‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺪارات ﭘﯿﭽﯿﺪه( ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ‬ ‫‪۵.۴‬‬
‫‪١‬‬
‫ﻃﺮاﺣ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ و ﺳﻨﮑﺮون ‪ AC‬ﺑﺮای ﮐﺎر ﺑﺎ ﺑﺮق ﺗﮏ ﻓﺎز و ﭼﻨﺪ ﻓﺎز‬
‫ﺳﯿﻨﻮﺳ و ﯾﺎ ﺷﺒﻪ ﺳﯿﻨﻮﺳ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮق ﻣﻮﺟ ﺷ ﻞ ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺳﺮﻋﺖ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﺑﺮق ‪ AC‬ﺷﺒ ﻪ و ﯾﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮﻟﺮﻫﺎی ‪ VFD‬ﺑﻬﯿﻨﻪ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر ‪ AC‬دارای دو ﺑﺨﺶ اﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺛﺎﺑﺖ دارای ﮐﻮﯾﻞﻫﺎی‬
‫روﺗﻮر ﻣﺘﺼﻞ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺑﺮق ‪ AC‬ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ دوار و ﯾ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻔﺖ ﺧﺮوﺟ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻣﯿﺪان دوار ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺸﺘﺎور ﻣ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر آﺳﻨﮑﺮون ‪ AC‬اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﺗﻮان ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ‪ ،‬ﯾ‬
‫وﺳﯿﻠﻪ اﻟﻘﺎی اﻟ ﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﺑﻪ روﺗﻮر ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫‪٢‬‬
‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر دوار اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﯾ‬ ‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر اﺳﺖ‪ .‬ﯾ‬
‫ﮐﻪ در آن اﺳﺘﺎﺗﻮر ﯾﻌﻨ ﺑﺨﺶ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬در اﺻﻞ ﺳﻤﺖ اوﻟﯿﻪ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر و روﺗﻮر‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺶ دوار‪ ،‬ﺳﻤﺖ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ آن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ ﭼﻨﺪ ﻓﺎز ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﮔﺴﺘﺮده در ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ را ﻣ ﺗﻮان ﺑﻪ ‪SCIM‬ﻫﺎ و ‪WRIM‬ﻫﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﯿﺶﺗﺮ‬
‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ‬ ‫ﮐﺮد‪SCIM .‬ﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ ﻗﻔﺲ ﺳﻨﺠﺎﺑﯽ‪ ،‬دارای ﯾ‬
‫ﺳﻨﮕﯿﻦ از ﻣﯿﻠﻪﻫﺎی ﺟﺎﻣﺪ از ﺟﻨﺲ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم ﯾﺎ ﻣﺲ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ‬
‫رﯾﻨﮓﻫﺎﯾﯽ در اﻧﺘﻬﺎی روﺗﻮر ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧ ﮐﻪ ﻣﯿﻠﻪﻫﺎ و ﺣﻠﻘﻪﻫﺎ‬
‫ﻗﻔﺲ ﺳﻨﺠﺎب ﻣ ﺷﻮﻧﺪ و ﻧﺎم‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻢ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﯾ‬
‫آنﻫﺎ از اﯾﻦﺟﺎ ﻣ آﯾﺪ )ﺷ ﻞ ‪.(١٩‬‬
‫ﺷ ﻞ ‪ :١٩‬ﻣﻮﺗﻮر ﻗﻔﺲ ﺳﻨﺠﺎﺑﯽ‬
‫ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎی اﻟﻘﺎ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ‪ ،‬ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ روﺗﻮر را ﻓﺮاﻫﻢ‬
‫ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷ ﻞ ﻣﯿﻠﻪﻫﺎی روﺗﻮر ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺳﺮﻋﺖ‐ﮔﺸﺘﺎور‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺮﻋﺖﻫﺎی ﭘﺎﯾﯿﻦ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن اﻟﻘﺎﯾﯽ در ﻗﻔﺲ ﺳﻨﺠﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫‪1 Cage‬‬ ‫‪And Wound Rotor Induction Motor‬‬ ‫‪2 Transformer‬‬
‫‪١١‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬
‫ﻣﺰﯾﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ‪ AC‬ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎر رود ﮐﻪ ﺑﺮﺧ از وﯾﮋﮔ ﻫﺎی ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ DC‬را دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ‬
‫ﮔﺸﺘﺎور راهاﻧﺪازی ﺑﺎﻻ و ﻃﺮاﺣ ﺑﺴﯿﺎر ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر در ﺳﺮﻋﺖﻫﺎی ﺑﺎﻻ‪ .‬ﺟﻨﺒﻪ‬
‫ﻣﻨﻔ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﻣﺸ ﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻧﮕﻬﺪاری و ﻋﻤﺮ ﮐﻮﺗﺎه‬
‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﯿ ﺴﺮ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و‬
‫اﺑﺰارآﻻت ﻗﺪرت ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻘﻄﻌ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮﻧﺪ و اﻏﻠﺐ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮔﺸﺘﺎور‬
‫اﺳﺘﺎرت ﺑﺎﻻ دارﻧﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺗﭗ در ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﻣﯿﺪان ﻗﺮار داده ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻏﯿﺮ‬
‫دﻗﯿﻖ ﺳﺮﻋﺖ را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺨﻠﻮطﮐﻦﻫﺎی ﺧﺎﻧﮕ ﭼﻨﺪ ﺳﺮﻋﺘﻪ اﻏﻠﺐ ﯾ‬
‫دﯾﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮی ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر ﻗﺮار دارد و‬ ‫ﮐﻮﯾﻞ ﻣﯿﺪان را ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﭗ و ﯾ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎرﮐﺮد ﻣﻮﺗﻮر در ﻧﯿﻢ ﻣﻮج ﯾ ﺴﻮ ﺷﺪه ‪ AC‬ﻣ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣ ﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﻮد را ﻣﺪﯾﻮن ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮﻋﺖ اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب اﯾﺪهآل ﺑﺮای دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﺷﯿﻦ‬ ‫ﻣ داﻧﻨﺪ ﮐﻪ آنﻫﺎ را ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﯾ‬
‫ﻟﺒﺎﺳﺸﻮﯾﯽ ﺧﺎﻧﮕ ﻣ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻔﺖ را ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ از ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬ ‫در ﺣﺎﻟ ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮر ‪ SCIM‬ﻧﻤ ﺗﻮاﻧﺪ ﯾ‬
‫ﺧﻄﻮط ﺑﺮق ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺳﺮﻋﺖﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮐﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﺑﺮای ﻟﻮازم ﺧﺎﻧﮕ‬
‫از ﻗﺒﯿﻞ ﻣﺨﻠﻮطﮐﻦ‪ ،‬ﺟﺎروﺑﺮﻗ و ﺳﺸﻮار ﻣﻔﯿﺪ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ در آنﻫﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﯾﻮﻧﯿﻮرﺳﺎل ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اﺑﺰارﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫و وزن ﺳﺒ‬
‫ﯾ‬ ‫ﺣﻤﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ درﯾﻞ و اره ﺑﺮﻗ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺟﺎرو‬
‫ﺑﺮﻗ و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﭼﻤﻦ زﻧ ﺑﯿﺶ از ‪ ١٠‬ﻫﺰار دور در دﻗﯿﻘﻪ ﺳﺮﻋﺖ دارﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ ٣٠‬ﻫﺰار دور در‬ ‫در ﺣﺎﻟ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﺧﺮدﮐﻦﻫﺎی ﮐﻮﭼ‬
‫دﻗﯿﻘﻪ ﺳﺮﻋﺖ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر دﻓﻌ‬ ‫‪۴.۴‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر دﻓﻌ ﻧﻮﻋ ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻨﺎوب ‪ AC‬ﺗﮏ ﻓﺎز ﮐﺎر ﻣ ﮐﻨﺪ‬
‫و ﻗﺒﻼ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮐﺸﻨﺪه در ﺑﺮﺧ ﺗﺠﻬﯿﺰات اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﺪ اﻣﺎ ﻫﻢ‬
‫اﮐﻨﻮن ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺑﺎ اﻧﻮع ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی دﯾ ﺮ ﺟﺎﯾ ﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر داﻓﻌﻪ ﺗﺤﺖ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺗﮏ ﻓﺎز اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮﺗﻮر داﻓﻌﻪ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺟﺎروﺑ دار‪،‬‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ ‪ AC‬ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه و روﺗﻮر‪ ،‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﯾ‬
‫اﺗﺼﺎل دارد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷ ﻞ ‪ ١٨‬ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر و ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﺑﻪ ﯾ‬
‫ﺑﯿﻦ روﺗﻮر و اﺳﺘﺎﺗﻮر وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﺟﺮﯾﺎن روﺗﻮر ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ‬ ‫اﺗﺼﺎل اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫اﻟﻘﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪﻣ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﯾ‬ ‫ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی روﺗﻮر ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﯾ‬
‫اﺗﺼﺎل ﮐﻮﺗﺎه ﻗﺮار دارد و ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ زاوﯾﻪ ای ﺧﻮد را‬ ‫ﺟﻔﺖ ﺟﺎروﺑ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻮر اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ آﻏﺎز ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻤﻮده‪،‬‬
‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻌﮑﻮس ﺑﭽﺮﺧﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﻧﯿﺰ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ زاوﯾﻪ ای ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫اﮐﺜﺮ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی دارای ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر داﺧﻠ ﻣﺤﺪودﯾﺖ وﻟﺘﺎژ ﮐﺎری ﺣﺪود‬
‫‪ ١۵٠٠‬وﻟﺖ دارﻧﺪ ﮐﻪ دﻟﯿﻞ آن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ وﻟﺘﺎژﻫﺎی ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ‬
‫ﻗﻮس در ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﻤﻮﺗﺎﺗﻮر ﻣ ﮔﺮدد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻮﺗﻮر داﻓﻌﻪ را ﻣ ﺗﻮان در وﻟﺘﺎژﻫﺎی‬
‫ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ ،‬زﯾﺮا ﻣﺪار روﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،٢٧‬ﺷﻤﺎره ‪ ،١٢٣‬ﺻﻔﺤﺎت ‪١٣–٣‬‬

‫ﺑﺮود‪ .‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺳﺮﻋﺖ و راﻧﺪﻣﺎن ﺧﺎﻟﺺ ﻧﯿﺰ ﺑﺴﯿﺎر ﺿﻌﯿﻒ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺪود ‪٩٠%‬‬ ‫ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ دارای ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﻂ ﺗﻐﺬﯾﻪ اﺳﺖ و ﺗﻤﺎﯾﻞ دارد ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺧﺎرﺟ‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ از ﻧﻮع ﻗﻔﺲ ﺳﻨﺠﺎﺑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﻗﻔﺲ ﺳﻨﺠﺎﺑﯽ‬ ‫ﻗﻔﺲ روﺗﻮر ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬زﻣﺎﻧ ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮر ﺷﺘﺎب ﻣ ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻟﻐﺰش ﮐﻢﺗﺮ‬
‫ﺳﺎدهﺗﺮ و اﻗﺘﺼﺎدیﺗﺮ از ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺑﺎ روﺗﻮر ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣ ﺷﻮد و ﺟﺮﯾﺎن ﺑﯿﺶﺗﺮی در داﺧﻞ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ ﺑﺮﻗﺮار ﻣ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺷ ﻞ دادن ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺳﻪ ﻓﺎز در ﺟﺪول ‪۶‬‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﻣﯿﻠﻪﻫﺎ ﺑﺮای ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺨﺶﻫﺎی ﺳﯿﻢﭘﯿﭻ در ﺑﺨﺶﻫﺎی داﺧﻠ و ﺧﺎرﺟ‬
‫ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺳﻪ ﻓﺎز ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎی ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬ﺑﺪون ﺟﺎروﺑ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺘﻐﯿﺮ وارد ﻣﺪار روﺗﻮر ﻣ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‬ ‫ﻗﻔﺲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﺛﺮ ﯾ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺶﺗﺮ اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ دارای ﻣﯿﻠﻪ ﯾ ﻨﻮاﺧﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ :۶‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ‪ BLDC‬ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺳﻪ ﻓﺎز‬ ‫‪ ،WRIM‬ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی روﺗﻮر از دورﻫﺎی زﯾﺎدی از ﺳﯿﻢ ﻋﺎﯾﻖ‬ ‫در ﯾ‬
‫‪١‬‬
‫‪BLDC‬‬ ‫اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺳﻪ ﻓﺎز‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ‬ ‫روی ﺷﻔﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﻣﺘﺼﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﺷ ﻞ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺑﻪ رﯾﻨﮓﻫﺎی ﻟﻐﺰﺷ‬
‫ﻣﺴﻄﺢ اﺳﺖ‪ ،‬در‬ ‫ﺧﻄ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺸﺘﺎور‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎرﺟ و ﯾﺎ دﯾ ﺮ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮﻟ را ﺑﻪ ﻣﺪار‬ ‫‪ .(٢٠‬ﻣ ﺗﻮان ﯾ‬
‫ﺑﺎر ﻧﺎﻣ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺎﯾﯿﻦ در ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ‬ ‫ﮔﺸﺘﺎور –‬
‫در ﻫﺮ ﺳﺮﻋﺘ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫روﺗﻮر ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎ اﻣ ﺎن ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣ ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮان زﯾﺎدی در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎرﺟ ﺑﯿﻦ ﻣ رود‪ .‬روﺗﻮر ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ ﺷﺪه‬
‫ﮐﻢ اﺳﺖ ﭼﻮن ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫اﯾﻨﺮﺳ‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺳﻪ ﻓﺎز ﺑﻮده و ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪١٢٠‬درﺟﻪ اﺧﺘﻼف ﻣ ﺎﻧﯿ‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ داﺋﻢ ﺑﺮ‬ ‫ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ‬ ‫روﺗﻮر‬
‫روی روﺗﻮر ﻗﺮار‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎی‬ ‫ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺷﺶ ﺳﺮ از روﺗﻮر در دﺳﺘﺮس اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﯿﺮون ﻣ ﺗﻮان روﺗﻮر را‬
‫دارد اﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫دﯾﻨﺎﻣﯿ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را‬ ‫ﻣﺒﺪل ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻣﺪار روﺗﻮر ﺗﻐﺬﯾﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺘﺎره ﯾﺎ ﻣﺜﻠﺚ وﺻﻞ ﮐﺮد‪ .‬ﯾ‬
‫دﯾﻨﺎﻣﯿ را ﺑﻬﺒﻮد‬ ‫از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣ ﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻮد و ﺗﻮان ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻟﻐﺰش را ﮐﻪ در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺗﻠﻒ ﻣ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ‬
‫ﺑﺎﻻ‐ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ‐ ﭼﻮن ﻫﻢ‬ ‫ﺗﻮان واﺣﺪ‬ ‫اﯾﻨﻮرﺗﺮ ﯾﺎ ﻣﻮﺗﻮر‐ژﻧﺮاﺗﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻗﺪرت ﺑﺎز ﻣ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﯾ‬
‫روﺗﻮر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‬ ‫روﺗﻮر و ﻫﻢ اﺳﺘﺎﺗﻮر‬ ‫وزن‬
‫داﺋﻢ‬ ‫دارای ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﺎزدﻫ‬
‫ﻋﺪم وﺟﻮد‬
‫ﺗﻠﻔﺎت روﺗﻮر‬
‫ﺟﺮﯾﺎن راه اﻧﺪازی‬ ‫ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ‪ ٧‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫ﺟﺮﯾﺎن راه‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﻧﺎﻣ‬ ‫ﻧﺎﻣ اﺳﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺪازی‬
‫ﻣﺪارﻫﺎی راه اﻧﺪازی‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮای ﺳﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪیﻫﺎی‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﺷ ﻞ ‪ :٢٠‬روﺗﻮر ﺳﯿﻢﭘﯿﭽ ﺷﺪه ﺑﺎ رﯾﻨﮓ ﻟﻐﺰﺷ‬
‫اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻮﺗﻮر را‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﻓﻘﻂ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫در ﺣﺎل ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮای ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﺑﺎر اﯾﻨﺮﺳ ﺑﺎﻻ و ﯾﺎ ﺑﺎری‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ WRIM‬در درﺟﻪ اول ﺑﺮای اﺳﺘﺎرت ﯾ‬
‫ﻧﮕﻪ دارد‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺸﺘﺎور ﺷﺮوع ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻ دارد‪ ،‬در ﺳﺮاﺳﺮ ﻣﺤﺪوده ﺳﺮﻋﺖ ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب درﺳﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون‬ ‫‪۶.۴‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ و ﯾﺎ رﯾﻨﮓ ﻟﻐﺰﺷ ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮر ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺸﺘﺎور ﻣﺎﮐﺰﯾﻤﻢ در‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ AC‬اﺳﺖ ﮐﻪ وﺟﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ آن روﺗﻮری‬ ‫ﺳﻨﮑﺮون‪ ،‬ﯾ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬ ‫ﺟﺮﯾﺎن ﺗﺎﻣﯿﻨ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮐﻢ از ﺳﺮﻋﺖ ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﺎﻣﻞ ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع از‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎی آﻫﻦرﺑﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ‪ AC‬و در‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾ‬
‫دﯾ ﺮ از راهﻫﺎی ﺑﯿﺎن آن‪،‬‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﻧﺎﺷ از آن ﻣ ﭼﺮﺧﺪ‪ .‬ﯾ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر را ﻣ ﺗﻮان ﺗﻐﯿﯿﺮ داد‪ ،‬زﯾﺮا ﻣﻨﺤﻨ ﮔﺸﺘﺎور ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎرﮐﺮد ﺧﻮد ﺑﺪون ﻟﻐﺰش ﮐﺎر ﻣ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺛﺮی ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻣﺪار روﺗﻮر ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺸﺘﺎور‪ ،‬ﻟﻐﺰش داﺷﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺮ ﺧﻼف ﯾ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺮﮐﺖ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺎﮐﺰﯾﻤﻢ ﮔﺸﺘﺎور ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻘﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ‬ ‫ﻧﻮع از ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﯾ‬ ‫ﻣ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ روﺗﻮر ﻓﺮاﺗﺮ از ﻧﻘﻄﻪای رود ﮐﻪ ﻣﺎﮐﺰﯾﻤﻢ‬
‫ﻣ ﺷﻮد‪ .‬رﯾﻨﮓﻫﺎی ﻟﻐﺰﺷ و‬ ‫ﻣﯿﺪان ‪ DC‬ﺗﺤﺮﯾ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻪ روﺗﻮر ﺗﻮﺳﻂ ﯾ‬ ‫ﮔﺸﺘﺎور در ﺳﺮﻋﺖ ﺻﻔﺮ رخ ﻣ دﻫﺪ‪ ،‬ﮔﺸﺘﺎور ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﺶﺗﺮی ﻣ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺎروﺑ ﻫﺎ ﺑﺮای ﻫﺪاﯾﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ روﺗﻮر ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣ روﻧﺪ‪ .‬ﻗﻄﺐﻫﺎی روﺗﻮر ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨ ﮔﺸﺘﺎور‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣ ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ ﺑﺎری اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ دارای ﯾ‬
‫ﯾ ﺪﯾ ﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﻣ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣ ﭼﺮﺧﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﻪ آن ﻧﺎم‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮر در ﺳﺮﻋﺘ ﮐﺎر ﻣ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در آن‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻨﮑﺮون دادهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺸﺘﺎور ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎر ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺎر ﺑﺎﻋﺚ ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﺮﻋﺖ‬
‫‪٢‬‬
‫ﺑﺮای ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪ BLDC‬و ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﻨﮑﺮون ‪ PMSM‬داﺷﺘﻦ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎﻻ رود و اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺎر ﺑﺎﻋﺚ ﻣ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ ﺗﺎ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ روﺗﻮر در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺿﺮوری اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ در‬ ‫زﻣﺎﻧ ﮐﻪ ﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎر و ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﮐﺎرﮐﺮد ﺑﺎ اﯾﻦ روش ﺑﺎﻋﺚ ﻣ ﺷﻮد‬
‫ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻫﺎی ‪ BLDC‬ﻓﻘﻂ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ روﺷﻦ و ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﻢﭘﯿﭻﻫﺎ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻠﻔﺎت ﻟﻐﺰش ﮐﻪ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ از ﺑﯿﻦ‬
‫‪1 Slip‬‬ ‫‪Rings‬‬ ‫‪2 Permanent-Magnet‬‬ ‫‪Synchronous Motor‬‬

‫‪١٢‬‬
‫ﺑﻬﺮام ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ و اﺣﺴﺎن ﺳﻮاﯾﯽ‬ ١٣–٣ ‫ ﺻﻔﺤﺎت‬،١٢٣ ‫ ﺷﻤﺎره‬،٢٧ ‫ ﺳﺎل‬، ‫ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻣ ﺎﻧﯿ‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ‬ ‫ﻫﺎ از ﺳﻨﺴﻮرﻫﺎی اﺛﺮ ﻫﺎل ﮐﻪ‬BLDC ‫ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﻏﻠﺐ ﺑﺮای‬،‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‬
PMSM ‫ اﻣﺎ ﺷ ﻞ ﻣﻮج ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺎز ﻣﻮﺗﻮر‬.‫ اﺳﺘﻔﺎده ﻣ ﺷﻮد‬،‫ﻗﯿﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻨ دارﻧﺪ‬
[1] Hashemnia, Nasser and Asaei, Behzad. Comparative study
of using different electric motors in the electric vehicles. ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺷ ﻞ دﻗﯿﻘ ﮐﻨﺘﺮل ﮔﺮدد از اﯾﻦ رو ﺑﻪ اﻧﮑﻮدرﻫﺎی ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺎﻻ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ و‬
in 2008 18th International Conference on Electrical Ma-
‫ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی‬PMSM ‫اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی‬
chines, pp. 1–5. IEEE, 2008.
.‫ ﺷﺪه اﺳﺖ‬BLDC
[2] Karacan, Cüneyt. Comparison of performance of switched
reluctance motors, induction motors and permanent mag-
net dc motors. MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVER- ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﻨﮑﺮون ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ‬ ٧.۴
SITY, 2004.

[3] Baudart, François. Design and control of fault-tolerant per- ‫ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی دو ﻓﺎز ﺑﺎ ﺧﺎزن ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﯾﯽ ﻓﺎز ﺑﺮای‬١ ‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﻨﮑﺮون ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ‬
manent magnet drives. Ph.D. thesis, Ph. D. dissertation, ،‫ اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻟﻘﺎﯾﯽ راهاﻧﺪازی ﻣ ﺷﻮﻧﺪ‬.‫ﻓﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﯾ‬
Université de Louvain, Louvain, Belgium, 2012.
‫ ﻗﻄﺐﻫﺎی‬.‫ﺳﯿﻠﻨﺪر ﺻﺎف اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﻣ ﺷﻮد‬ ‫روﺗﻮر ﮐﻪ ﯾ‬
[4] Zeraoulia, Mounir, Benbouzid, Mohamed El Hachemi, and
Diallo, Demba. Electric motor drive selection issues for hev PMSM ‫ ﮐﺎرﮐﺮد ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﻨﮑﺮون ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾ‬،‫ﺗﻮزﯾﻊ ﺷﺪه آن‬
propulsion systems: A comparative study. IEEE Transac- ‫ﻣﯿﺦ ﻣﻌﻤﻮﻟ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ‬ ‫ ﺟﻨﺲ روﺗﻮر ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﯾ‬.‫ﻣ ﮐﻨﺪ‬
tions on Vehicular technology, 55(6):1756–1764, 2006.
.‫ﺑﺎﻗ ﻣ ﻣﺎﻧﺪ وﻟ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ راﺣﺘ ﻏﯿﺮﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴ ﺷﻮد‬
[5] Sen, Paresh C. Electric motor drives and control-past,
present, and future. IEEE Transactions on Industrial Elec-
tronics, 37(6):562–575, 1990. ‫ﻣﻮﺗﻮر ﮔﺸﺘﺎوری‬ ٨.۴
[6] Burt, Charles M, Piao, Xianshu, Gaudi, Franklin, Busch,
Bryan, and Taufik, NF. Electric motor efficiency under
‫ ﻧﻮع‬،‫ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‬٢١ ‫ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آن در ﺷ ﻞ‬٢ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﮔﺸﺘﺎوری‬
variable frequencies and loads. Journal of irrigation and ‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻗﻔﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺟﻠﻮی ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺧﺎﺻ از ﻣﻮﺗﻮر اﻟ ﺘﺮﯾ‬
drainage engineering, 134(2):129–136, 2008.
‫ ﺑﺪون اﯾﻦ ﮐﻪ‬،‫ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﻣﺤﺪود ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‬،‫روﺗﻮر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
[7] Stölting, Hans-Dieter, Kallenbach, Eberhard, and Am-
‫ﮔﺸﺘﺎور ﺛﺎﺑﺖ را ﺑﻪ‬ ‫ ﻣﻮﺗﻮر ﯾ‬،‫ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﺎری‬.‫ﻣﺘﺤﻤﻞ آﺳﯿﺐ ﺷﻮد‬
rhein, Wolfgang. Handbook of fractional-horsepower drives.
Springer, 2008. ‫ﮐﺎرﺑﺮد‬ ‫ ﯾ‬.‫ﺑﺎر وارد ﻣ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺎم اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮر ﻧﯿﺰ از ﻫﻤﯿﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
[8] Cao, Wenping, Mecrow, Barrie C, Atkinson, Glynn J, Ben- ‫ در‬.‫ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﭼﺮﺧﺶ ﻧﻮارﻫﺎی ﮐﺎﺳﺖ ﻣ ﺑﺎﺷﺪ‬،‫ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮔﺸﺘﺎوری‬
nett, John W, and Atkinson, David J. Overview of electric
‫ﮐﺸﺶ ﻣﻼﯾﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻪ‬ ‫ ﻣﻮﺗﻮر دارای اﯾﻦ وﯾﮋﮔ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻮاره ﯾ‬،‫اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮد‬
motor technologies used for more electric aircraft (mea).
IEEE transactions on industrial electronics, 59(9):3523– ‫ اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺎ درﯾﺎﻓﺖ وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻮار را ﺳﺮﯾﻊ‬.‫ﻧﻮار اﻋﻤﺎل ﻣ ﮐﻨﺪ‬
3531, 2012.
‫ ﺑﺪون اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﻣ ﺎﻧﯿﺰمﻫﺎی اﺿﺎﻓ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬،‫ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﯾﺎ ﻋﻘﺐ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‬
[9] Kerdsup, Burin and Fuengwarodsakul, Nisai H. Perfor- .‫ﭼﺮخدﻧﺪه ﯾﺎ ﮐﻼچ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
mance and cost comparison of reluctance motors used for
electric bicycles. Electrical Engineering, 99(2):475–486,
2017.

[10] McCoy, Gilbert A and Douglass, John G. Premium effi-

ciency motor selection and application guide–a handbook
for industry. tech. rep., Washington State University En-
ergy Program, 2014.

[11] Nanda, Gaurav and Kar, Narayan C. A survey and com-

parison of characteristics of motor drives used in electric
vehicles. in 2006 Canadian Conference on Electrical and
Computer Engineering, pp. 811–814. IEEE, 2006.

‫ﺗﻮرک ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و اﺟﺰای ﯾ‬:٢١ ‫ﺷ ﻞ‬

‫ ﮐﻨﺘﺮل درﯾﭽﻪ ﮔﺎز ﯾ‬،‫دﯾ ﺮ از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی راﯾﺞ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﮔﺸﺘﺎوری‬ ‫ﯾ‬

،‫ در اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮد‬.‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺎورﻧﺮ اﻟ ﺘﺮوﻧﯿ‬ ‫ﯾ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر اﺣﺘﺮاق داﺧﻠ ﺑﻪ ﮐﻤ‬
‫ﻓﻨﺮ ﺑﺎزﮔﺸﺘ ﮐﺎر ﻣ ﮐﻨﺪ و درﯾﭽﻪ ﮔﺎز را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺧﺮوﺟ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر در ﺑﺮاﺑﺮ ﯾ‬
[١١–١] .‫ﮔﺎورﻧﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﻣ دﻫﺪ‬

1 Hysteresis Synchronous Motors 2 Torque Motor

١٣