Vý Dô: Iòu Khión B NG Khý NÐN Kõt Hîp Víi ®iön, Thuû Lùc... Ó ® N Gi N Qu

Ch-¬ng VII
Ph-¬ng ph¸p thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn
I. BiÓu diÔn chøc n¨ng cña qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn.
Trong mét hÖ thèng ®iÒu khiÓn gåm nhiÒu m¹ch ®iÒu khiÓn. H¬n n÷a trong qu¸
tr×nh ®iÒu khiÓn nhiÒu hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®-îc kÕt hîp víi nhau.
VÝ dô: §iÒu khiÓn b»ng khÝ nÐn kÕt hîp víi ®iÖn, thuû lùc... §Ó ®¬n gi¶n qu¸
tr×nh ®iÒu khiÓn, phÇn tiÕp theo sÏ tr×nh bµy çch biÓu diÔn çc chøc n¨ng cña qu¸
tr×nh ®iÒu khiÓn theo tiªu chuÈn cña Céng hoµ Liªn bang §øc, gåm cã:
BiÓu ®å tr¹ng th¸i theo tiªu chuÈn VDI 3260.
S¬ ®å chøc n¨ng theo tiªu chuÈn DIN 40 719.
L-u ®å tiÕn tr×nh theo tiªu chuÈn DIN 66 001.
1. BiÓu ®å tr¹ng th¸i.
a. Ký hiÖu.
Ký hiÖu biÓu diÔn biÓu ®å tr¹ng th¸i, xem H×nh 9.1.
C«ng t¾c ng¾t khi nguy hiÓm

P PhÇn tö ¸p suÊt
5
Nót ®ãng vµ ng¾t p
t PhÇn tö thêi gian
1S
Nót ng¾t t
C«ng t¾c chän chÕ ®é lµm viÖc TÝn hiÖu rÏ nh¸nh

(b»ng tay hoÆc tù ®éng)
Nót tù ®éng Liªn kÕt OR
Nót Ên Liªn kÕt AND
§Ìn b¸o hiÖu PhÇn tö tÝn hiÖu t¸c ®éng b»ng

c¬
Nót Ên t¸c ®éng ®ång thêi Liªn kÕt OR cã mét nh¸nh phñ
®Þnh
H×nh 7.1. KÝ hiÖu biÓu diÔn biÓu ®å tr¹ng th¸i theo VDI 3260.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. ThiÕt kÕ biÓu ®å tr¹ng th¸i.
BiÓu ®å tr¹ng th¸i biÓu diÔn tr¹ng th¸i çc phÇn tö trong m¹ch, mèi liªn hÖ gi÷a
çc phÇn tö vµ tr×nh tù chuyÓn m¹ch cña çc phÇn tö.
Trôc to¹ ®é th¼ng ®øng biÓu diÔn tr¹ng th¸i hoÆc (hµnh tr×nh chuyÓn ®éng, ¸p
suÊt, gãc quay)... Trôc to¹ ®é n»m ngang biÓu diÔn çc b-íc thùc hiÖn hoÆc lµ thêi
gian hµnh tr×nh. Hµnh tr×nh lµm viÖc ®-îc chia thµnh çc b-íc, Sù thay ®æi tr¹ng
th¸i trong çc b-íc ®-îc biÓu diÔn b»ng ®-êng ®Ëm. Sù liªn kÕt çc tÝn hiÖu ®-îc
biÓu diÔn b»ng ®-êng nÐt nhá vµ chiÒu t¸c ®éng biÓu diÔn b»ng mòi tªn.
VÝ dô: M¹ch ®iÒu khiÓn víi r¬le thêi gian t¸c ®éng muén.
BiÒu ®å tr¹ng th¸i, xem H×nh 7.2. S¬ ®å m¹ch thuû lùc ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.3
vµ s¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn víi phÇn tö tù duy tr× vµ r¬le thêi gian t¸c ®éng
muén thiÕt kÕ ®-îc, xem H×nh 7.4 sau thêi gian t1 c«ng t¾c hµnh tr×nh ®iÖn s2 (vÞ trÝ
cuèi hµnh tr×nh) th× r¬le thêi gian t¸c ®éng muén k2 míi cã ®iÖn.
B-íc thùc hiÖn.
0 1 2 3 4
+
X i l a n h 1 .0
-
1
N ót Ên SA 4
0
1
C « n g t¾ c h µ n h
tr×n h ® iÖ n c ¬
0
1
R ¬ le th ê i g ia n t¸ c
®éng chËm K 2
0
H×nh 7.2. BiÓu ®å tr¹ng th¸i
1 .0
Y 6A
H×nh 7.3. S¬ ®å m¹ch
2 3 4 5 6 7
+24V
S2 SA 4 K4
SA 4 K4
K2 H3 K4 H5 Y 6A
0V
H×nh 7.4. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn.
2. S¬ ®å chøc n¨ng.
a. Kh¸i niÖm:
S¬ ®å chøc n¨ng bao gåm çc b-íc thùc hiÖn vµ çc lÖnh. Çc b-íc thùc hiÖn
®-îc ký hiÖu theo sè thø tù vµ çc lÖnh gåm tªn lÖnh, lo¹i lÖnh vµ vÞ trÝ ng¾t cña
lÖnh (H×nh 7.5).
T Ýn h iÖ u v µ o th ø n h Ê t
T Ýn h iÖ u v µ o th ø h a i
n - 1
A B - í c th ù c h iÖ n n T ª n lÖ n h
B T ª n b - í c th ù c h iÖ n
n + 1 L o ¹ i lÖ n h V Þ tr Ý n g ¾ t
c ñ a lÖ n h
H×nh 7.5. Ký hiÖu çc b-íc vµ lÖnh thùc hiÖn
cña s¬ ®å chøc n¨ng theo DIN 49719

Ký hiÖu b-íc thùc hiÖn ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.6. TÝn hiÖu ra a1 çc b-íc thùc
hiÖn ®iÒu khiÓn lÖnh thùc hiÖn (van ®¶o chuyÒn, xilanh, ®éng c¬) vµ ®-îc biÓu diÔn
tõ nh÷ng ®-êng th¼ng n»m bªn ph¶i vµ phÝa d-íi ký hiÖu cña b-íc thùc hiÖn. TÝn
hiÖu vµo ®-îc biÓu diÔn b»ng nh÷ng ®-êng th¼ng n»m phÝa trªn vµ bªn tr¸i cña ký
hiÖu b-íc thùc hiÖn.
B-íc thùc hiÖn thø n cã hiÖu lùc, khi b-íc thùc hiÖn thø (n-1) tr-íc ®ã ph¶i hoµn
thµnh, vµ ph¶i ®¹t ®-îc vÞ trÝ ng¾t cña lÖnh ®ã. B-íc thùc hiÖn thø n sÏ ®-îc xo¸,
khi çc b-íc thùc hiÖn tiÕp theo sau ®ã cã hiÖu lùc.
Ký hiÖu lÖnh thùc hiÖn ®-îc biÓu diÔn ë E1
h×nh 9-5, gåm 3 phÇn: tªn lÖnh, lo¹i lÖnh vµ vÞ 1
E2
trÝ ng¾t lÖnh. TÝn hiÖu ra ký hiÖu cña lÖnh cã
thÓ kh«ng cÇn biÓu diÔn ë « vu«ng bªn ph¶i E3
cña ký hiÖu. Qua ®ã ta cã thÓ nhËn thÊy ®-îc E4
n - 1
mét çch tæng thÓ tõ tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn ra tíi
c¬ cÊu chÊp hµnh. VÝ dô: TÝn hiÖu ra a1 sÏ ®iÒu
khiÓn van ®¶o chiÒu V1 b»ng lo¹i lÖnh SH
n a1
(lo¹i lÖnh nhí, khi dßng n¨ng l-îng trong hÖ
thèng mÊt ®i). Víi tÝn hiÖu ra a1 tõ van ®¶o
chiÒu sÏ ®iÒu khiÓn pitt«ng Z1 ®i ra víi lo¹i
lÖnh NS (kh«ng nhí).
H×nh 7.6. Ký hiÖu b-íc thùc hiÖn lÖnh
a1 A1
SH V an V 1 = 1 NS P is to n g Z 1 ® i tí i E1
§ Ì n tÝn h iÖ u c u è i
H
h µ n h tr×n h s ¸ n g
H×nh 7.7. Ký hiÖu lÖnh thùc hiÖn
S Lo¹i lÖnh nhí.
NS Lo¹i lÖnh kh«ng nhí.
SH Lo¹i lÖnh nhí, mÆc dï dßng n¨ng l-îng trong hÖ thoãng mÊt ®i.
T Lo¹i lÖnh giíi h¹n thêi gian.
D Lo¹i lÖnh bÞ chËm trÔ.
SD Lo¹i lÖnh nhí vµ bÞ chËm trÔ.
NSD Lo¹i lÖnh kh«ng nhí nh-ng ch©m trÔ.
ST Lo¹i lÖnh nhí vµ giíi h¹n thp× gian.
b. VÝ dô 1: M¹ch ®iÒu khiÓn thuû lùc m¸y khoan.
Quy tr×nh gia c«ng cña m¸y khoan ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.8. Trong tr-êng
hîp m¸y kh«ng ho¹t ®éng, ®Çu khoan ph¶i n»m vÞ trÝ phÝa trªn, cho nªn chän van
®¶o chiÒu 4/2, ®iÒu khiÓn b»ng nam ch©m ®iÖn vµ b»ng lß xo.
BiÓu ®å tr¹ng th¸i
H×nh 7.8. Qui tr×nh gia c«ng cña m¸y khoan

Çc b-íc thùc hiÖn ®-îc biÓu diÔn b»ng s¬ ®å chøc n¨ng, xem H×nh 7.9.
b-1. Ph-¬ng tr×nh an toµn cho gia c«ng:
K1 S0 S1 S 7 .4
b-2. Ph-¬ng tr×nh kÑp chi tiÕt ë vÞ trÝ gia c«ng:

K2 S2 S3
b-3. Ph-¬ng tr×nh b-íc thùc hiÖn 0.

Khi l-íi b¶o vÖ ®· më ( K 1 ), chi tiÕt ®-îc th¸o ra ( K 2 ), b-íc thùc hiÖn 0
K3 = 1).
K3 K1 K 2 K 4
b-4. B-íc thùc hiÖn 1:

Khi l-íi b¶o vÖ ®· ®ãng, chi tiÕt ®-îc kÑp (K2 = 1) vµ ®Çu khoan n»m ë vÞ trÝ S
7.0, th× b-íc 1 sÏ thùc hiÖn (K4 = 1), tøc lµ ®Çu khoan ch¹y dao nhanh tíi y 1 = 1 vµ
®-îc nhí. B-íc thùc hiÖn 0 ph¶i ®-îc xo¸.
b -5. B-íc thùc hiÖn 2:
Khi ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh 7.1 vµ l-íi b¶o vÖ ®-îc ®ãng (K1 = 1) th× b-íc 2
sÏ thùc hiÖn vµ ph¶i ®-îc nhí. B-íc thùc hiÖn 1 ph¶i ®-îc xãa.
b - 6. B-íc thùc hiÖn 3:
Khi ®Çu khoan ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh 7.2 vµ l-íi b¶o vÖ ®-îc ®ãng (K 1= 1)
b-íc 8 sÏ thùc hiÖn. B-íc thùc hiÖn 2 ph¶i ®-îc xo¸. Hai van ®¶o chiÒu ph¶i trë vÒ
vÞ trÝ ban ®Çu (vÞ trÝ 0). §Çu khoan quay lïi nhanh trë vÒ.
B-íc thùc hiÖn 3 kh«ng cÇn ph¶i ®-îc nhí.
S0
K1 L -íi ch¾n
& S1
S 7 .4 k Ñ p c h i tiÕ t
K2 S2
& C h i tiÕ t
S3
0. T h ¸ o c h i tiÕ t (K 3 )
S 7 .0 K1
K2
1.
NS C h ¹ y n h a n h d a o tí i S 7 .1
§ éng c¬ ®ãng (K 7 )
NS
S 7 .1
K1
2. NS K hoan S 7 .2
NS § éng c¬ ®ãng (K 7 )
S 7 .2
3. L ï i d a o n h a n h trë v Ò S 7 .0
KT
H×nh 7.9. BiÓu ®å chøc n¨ng.
S¬ ®å m¹ch thuû l-c ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.10. Khi ®Çu khoan ch¹y dao nhanh
tíi vµ lïi dao nhanh th× van ®¶o chiÒu 2/2 ë vÞ trÝ 0. Trong qu¸ tr×nh gia c«ng, xilanh
thuû lùc cã t¸c dông gi¶m ch¾n trong thêi gian khoan.
§ Çu khoan S 7 .2
S 7 .1
S 7 .0
Y1
Y2
1 0 1
4
0
1 2
M ¹ c h th u û lù c g i¶ m c h Ê n
H×nh 7.10. S¬ ®å m¹ch thuû lùc
VÝ dô 2:
Quy tr×nh c«ng nghÖ vµ s¬ ®å m¹ch thuû lùc tr×nh bµy ë H×nh 7.11. ë tr¹ng th¸i
b¾t ®Çu khëi hµnh xilanh ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh S7. Ban ®Çu xilanh ®i ra víi tèc
®é nhanh. Khi ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh S8 xilanh b¾t ®Çu chuyÓn ®éng chËm ®Òu
®Õn cuèi hµnh tr×nh ra. Khi ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh S 9 xilanh sÏ lïi vÒ víi tèc ®é
rÊt nhanh.
H×nh 7.11. S¬ ®å m¹ch thuû lùc thÝ dô 2
Chøc n¨ng Y1 Y2
§Çu khoan tíi(nhanh) 1 0
Khoan (chËm) 1 1
§Çu khoan lïi vÒ (nhanh) 0 0
Trong m¹ch thuû lùc van tiÕt l-u æn tèc m¾c song song víi van ®¶o chiÒu 2/2
lµm nhiÖm vô thay ®æi vËn tèc cña xilanh. §o¹n hµnh tr×nh tõ S 7 ®Õn S8 dÇu ch¶y
qua van 2/2 do ®ã xilanh ®i ra nhanh. Khi ch¹m S8 van 2/2 ®¶o vÞ trÝ, ®Çu kh«ng
ch¶y qua van 2/2 mµ chØ qua van tiÕt l-u æn tèc ( cã thÓ ®iÒu chØnh l-u l-îng tõng
cÊp ®é kh«ng ®æi) do ®ã xilanh tiÕp tôc di chuyÓn nh-ng vËn tèc trë nªn chËm h¬n
vµ ®Òu. ë hµnh tr×nh vÒ dÇu ®-îc x¶ vÒ bÓ qua c¶ van tiÕt l-u æng tèc vµ van 2/2,
xilanh di chuyÓn víi tèc ®é rÊt nhanh.
BiÓu ®å tr¹ng th¸i ®-îc vÏ trªn H×nh 7.12.
a o b
Y1 Y2
a b
Y3
H×nh 7.12. BiÓu ®å tr¹ng th¸i.
CÊu tróc s¬ ®å chøc n¨ng ®-îc tr×nh bµy trªn H×nh 7.13.
R1
S 7 (V Þ trÝ b ¾ t ® Ç u )
S ta rt
IN I NS X i la n h ra n h a n h
S8
NS X i la n h ra c h Ë m ® Ò u
IN 2
S9
NS X i la n h v Ò rÊ t n h a n h
IN 3
S7
IN 4 (R 1 )
H×nh 7.13. S¬ ®å chøc n¨ng.
3. L-u ®å tiÕn tr×nh:

a. Ký hiÖu:
Ký hiÖu ®Ó biÓu diÔn l-u ®å tiÕn tr×nh theo DIN 66.001, xem H×nh 7.14.
L Ö n h th a o t¸ c C h iÒ u t¸ c d ô n g
R Ï nh¸nh H î p th µ n h
C h - ¬ n g tr×n h c o n
R Ï nh¸nh
L Ö n h th a o t¸ c b » n g ta y V Þ trÝ c h u y Ó n tiÕ p
K Õ t th ó c q u ¸ tr×n h
N h Ë p , x u Ê t d ÷ liÖ u
G hi chó
H×nh7.14. Ký hiÖu biÓu diÔn l-u ®å tiÕn tr×nh theo DIN 66001
L-u ®å tiÕn tr×nh biÓu diÔn ph-¬ng thøc gi¶i (thuËt to¸n - Algoritmus) cña mét
qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn. L-u ®å tiÕn tr×nh kh«ng biÓu diÔn nh÷ng th«ng sè vµ phÇn tö
®iÒu khiÓn. L-u ®å tiÕn tr×nh cã -u ®iÓm lµ v¹ch ra h-íng tæng qu¸t cña qu¸ tr×nh
®iÒu khiÓn vµ cã t¸c dông nh- lµ ph-¬ng tiÖn th«ng tin gi÷a ng-êi s¶n xuÊt phÇn tö
®iÒu khiÓn vµ kü thuËt viªn sö dông phÇn tö ®ã.
b. VÝ dô thiÕt kÕ l-u ®å tiÕn tr×nh:
Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña m¹ch ®iÒu khiÓn H×nh7.15 ®-îc thùc hiÖn nh- sau:
b-1. B-íc thùc hiÖn thø nhÊt:
Khi pitt«ng ë vÞ trÝ ban ®Çu (E1 = 1/E2 = 0) nót Ên khëi ®éng E0 t¸c ®éng pitt«ng
®i ra (Z1+).
b-2. B-íc thùc hiÖn thø hai:
Khi pitt«ng ®i ra ®Õn cuèi hµnh tr×nh, ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh E2, pitt«ng sÏ lïi
vÒ (Z1-).
b-3. B-íc thùc hiÖn thø ba:
T¹i vÞ trÝ ban ®Çu, pitt«ng ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh E1, qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn kÕt
thóc.
Qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn ®-îc viÕt nh- sau:
B-íc thùc hiÖn thø nhÊt : E 0 E1 E2 = Z1 + E2
E0 E2
Z1
E1
H×nh 7.15. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña m¹ch ®iÒu khiÓn

B-íc thùc hiÖn thø 2 : E2 = Z1 - E1
B-íc thùc hiÖn thø 1: E1 = KÕt thóc qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn
L-u ®å tiÕn tr×nh cña qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn ,xem h×nh 9.14
1
K hëi ®éng
K h«ng Z1+
E0=1
K h«ng
cã
E2=1
K h«ng
E1=1 cã
Z1-
cã
K h«ng
E2=1
K h«ng
E1=1
cã
cã
1
K Õ t th ó c
H×nh 7.16. L-u ®å tiÕn tr×nh ®iÒu khiÓn
4. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc:

§èi víi çc hÖ thèng ®iÒu khiÓn b»ng khÝ nÐn, thuû lùc cã nhiÒu xilanh (hay
®éng c¬) cã thÓ ®-îc biÓu diÔn b»ng s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc
x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña çc xilanh ë tÊt c¶ çc b-íc trong mét chu kú lµm viÖc. Mçi
xilanh ®-îc biÓu diÔn b»ng 2 møc vÞ trÝ. Çc møc vÞ trÝ lµ çc ®-êng n»m ngang.
Khi pitt«ng ë vÞ trÝ ngoµi th× quy -íc xilanh nhËn møc gi¸ trÞ "1", khi ë vÞ trÝ
trong nhËn møc gi¸ trÞ "0". Çc ®-êng th¼ng ®øng biÓu diÔn çc b-íc ghi theo sè
thø tù 0, 1, 2... ®Õn hÕt mét chu kú lµm viÖc. Mét b-íc ®-îc x¸c lËp khi tÊt c¶ çc
xilanh ®Òu ë møc gi¸ trÞ "0" hoÆc "1".
Khi kh«ng cã sù thay ®æi gi¸ trÞ cña Ýt nhÊt mét xilanh th× kh«ng ®-îc tÝnh lµ
mét b-íc míi. Bªn tr¸i s¬ ®å ghi ký hiÖu tõng xilanh ë gi÷a hai møc vÞ trÝ t-¬ng
øng víi mçi xilanh. Bªn ph¶i cuèi mçi ®-êng kÎ ngang ghi ký hiÖu çc phÇn tö ®-a
tÝn hiÖu vµo (c«ng t¾c hµnh tr×nh, c¶m biÕn...) ë t¹i vÞ trÝ ®ã.
1 2 3 4 5=1
1 S2
0 S1
1 S4
0 S3
H×nh 7.17. VÝ dô s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña hai xilanh
5. Çc phÇn cña mét hÖ thèng ®iÒu khiÓn b»ng ®iÖn - thuû lùc.
S¬ ®å m¹ch ®iÖn - thñy lùc gåm 2 phÇn:
S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn.
S¬ ®å m¹ch thuû lùc.
Çc phÇn tö ®iÖn ®-îc tr×nh bµy ë phÇn tr-íc. S¬ ®å m¹ch thuû lùc vµ s¬ ®å
m¹ch ®iÖn ®-îc biÓu diÔn khi ch-a cã tÝn hiÖu bªn ngoµi t¸c ®éng vµo. Ký hiÖu çc
phÇn tö ®iÖn theo DIN 40 713 nh- sau:
T iÕ p ® iÓ m
2 3 1 3
3 4 1 2 1
4 4
2 4
Th-êng m ë Th-êng ®ãng C huyÓn m ¹ch § ãng chËm M ë chËm N h¶ chËm
N ót Ên
4 1 2 4 1 4
3 2 1 2 3
Th-êng m ë Th-êng ®ãng C huyÓn m ¹ch C huyÓn m ¹ch 4 ®Çu d©y
A2 14 24 34 44 52 62 72
R ¬ le
T ¸c ®éng m uén N h¶ m uén K
A2 A1
A2 11 21 31 41 51 61 71
A2 B2
K K
K
A1 A1 A1 12 14 22 24 32 34 42 44 52 54
A2
K ý h iÖ u c h u n g K
A1 11 21 31 41 51
C « n g t¾ c h µ n h tr×n h
4
S. 2 4 C « n g t¾ c h µ n h tr×n h B C « n g t¾ c h µ n h tr×n h n a m
® iÖ n c ¬ (tiÕ p x ó c ) c h © m ( k h « n g tiÕ p x ó c )
1 1
C ¶ m b iÕ n
Q uang
C ¶ m ø n g tõ § iÖ n d u n g
A V
§ i« t § iÖ n trë C u é n d © y c ã lâ i s ¾ t § Ìn b¸o A m pekÕ V «n kÕ
II. Ph-¬ng ph¸p thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn hµnh tr×nh.

VÊn ®Ò thiÕt kÕ m¹ch ®-îc ®Æc biÖt quan t©m ®èi víi b¹n ®äc cã kinh nghiÖm vµ
kiÕn thøc chuyªn s©u vÒ thuû lùc,®iÖn thuû lùc còng nh- khÝ nÐn,®iÖn-khÝ nÐn.§øng
tr-íc mét vÊn ®Ò ®Æt ra,yªu cÇu tù ®éng cña mét thiÕt bÞ d©y chuyÒn viÖc thiÕt kÕ ra
mét m¹ch ®iÒu khiÓn thÝch hîp vµ kinh tÕ lµ hÕt søc quan träng.Trong phÇn nµy sÏ
®-a ra ph-¬ng ph¸p gióp b¹n ®äc cã thÓ thiÕt kÕ ®-îc çc m¹ch ®iÒu khiÓn hµnh
tr×nh.
C¬ s¬ thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn hµnh tr×nh lµ vÞ trÝ çc phÇn tö ®-a tÝn hiÖu vµo
(c«ng t¾c,c¶m biÕn…).yªu cÇu cña ®iÒu khiÓn hµnh tr×nh lµ:
§óng h-íng chuyÓn ®éng cña c¬ cÊu chÊp hµnh.
§óng vÞ trÝ theo çc vÞ trÝ nhËn tÝn hiÖu(vÞ trÝ ®Æt çc phÇn tö ®-a tÝn hiÖu
vµo-c«ng t¾c hµnh tr×nh,c¶m biÕn…)
Çc lo¹i m¹ch ®iiªï khiÓn hµnh tr×nh:
M¹ch ®iÒu khiÓn tuÇn tù.
M¹ch ®iÒu khiÓn theo nhÞp.
M¹ch ®iÒu khiÓn theo tÇng.
1. M¹ch ®iÒu khiÓn tuÇn tù.

ë m¹ch ®iÒu khiÓn tuÇn tù tÝn hiÖu vµo ë çc b-íc kh«ng gièng nhau.Khi mét
b-íc kÕt thóc th× sÏ thong b¸o cho b-íc tiÕp theo.ViÖc thiÕt kÕ ®-îc thùc hiÖn tuÇn
tù theo chuçi:
E1 A1 E2 A2 ... E n 1
An 1
En An
Trong ®ã: E 1 , E 2 ,..., E n 1

,En lµ tÝn hiÖu vµo ë çc b-íc 1,2,…,n-1,n.
A 1 , A 2 ,..., A n 1
, An lµ tÝn hiÖu ra ë çc b-íc 1,2,…,n-1,n.
VÝ dô: ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn hai xylanh lµm viÖc theo s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc
nh- H×nh 7.18.
1 2 3 4 5=1
1 S2
0 S1
1 S4
0 S3
H×nh 7.18. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña m¹ch ®iÒu khiÓn hai xylanh
Gi¶i:
E 1 ( S 3) A1 (Y 1) E 2 (S 2) A 2 (Y 3 ) E 3 (S 4) A 3 (Y 2 ) E 4 ( S 1) A 4 (Y 4 )
Chuçi tuÇn tù cã thÓ viÕt gän:

S3 Y1 S2 Y3 S4 Y2 S1 Y4
S¬ ®å m¹ch thuû lùc nh- H×nh 7.19.

s¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn nh- H×nh 7.20.
S1 S2 S3 S4
Y1 Y2 Y3 Y4
H×nh 7.19. S¬ ®å m¹ch thuû lùc
+24V
STA R T
S3 S2 S4 S1
Y1 Y2 Y3 Y4
0V
H×nh 7.20. S¬ ®å m¹ch ®iÖn thuû lùc
2. M¹ch ®iÒu khiÓn theo nhÞp.

a. CÊu t¹o khèi cña nhÞp ®iÒu khiÓn.
Nguyªn t¾c thùc hiÖn cña ®iÒu khiÓn theo nhÞp lµ çc b-íc thùc hiÖn lÖnh x¶y ra
lÇn l-ît tõng nhÞp. Cã nghÜa lµ khi çc lÖnh thùc hiÖn trong mét nhÞp thùc hiÖn
xong, th× sÏ th«ng b¸o cho nhÞp tiÕp theo, ®ång thêi sÏ xo¸ lÖnh nhÞp thùc hiÖn tr-íc
®ã.
Nh- vËy khèi cña nhÞp ®iÒu khiÓn gåm cã çc chøc n¨ng sau:
ChuÈn bÞ cho nhÞp tiÕp theo.
Xo¸ çc lÖnh cña nhÞp tr-íc ®ã.
Thùc hiÖn lÖnh cña tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn.
A1 A2 A3 A4
1 2 3 4
S R S R S R S R
Zn+1
Y n+1
& & & &
S . SET
R . R ESET
X1 X2 X3 X4
H×nh 7.21. M¹ch l«gic cña chuçi ®iÒu khiÓn theo nhÞp DIN 40700.
BiÓu diÔn ®¬n gi¶n theo nhÞp ®-îc tr×nh bµy ë H×nh 7.21. NhÞp thø n Z n
sÏ ®-îc
xo¸ b»ng nhÞp cuèi cïng Z . n 1
b. VÝ dô quy tr×nh ®iÒu khiÓn theo nhÞp.

Quy tr×nh m¹ch ®iÒu khiÓn theo nhÞp víi 2 xylanh ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.22 vµ
H×nh 7.23. Khi t¸c ®éng vµo nót Ên S5, çc xylanh sÏ thùc hiÖn çc quy tr×nh theo
yªu cÇu ®Ò ra.
H×nh 7.22. Quy tr×nh ®iÒu khiÓn 2 xylanh
KÕt thóc qui tr×nh :

Xi lanh +A +B -B -A KT
C«ng t¾c hµnh trinh S5 S2 S4 S3 S1
Nam ch©m ®iÖn Y1 Y3 Y4 Y2
Mçi nhÞp ®Òu cã m¹ch tù duy tr× (H×nh 7.23). Sau khi Ên nót khëi ®éng S5, lÇn
l-ît nhÞp 1 cho ®Õn çc nhÞp tiÕp theo sÏ ®ãng m¹ch. NhÞp cuèi cïng t¸c ®éng cho
quy tr×nh trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu.
H×nh 7.23. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn qui tr×nh khoan
NÕu ta chän van ®¶o chiÒu 4/2 c¶ hai phÝa t¸c ®éng b»ng nam ch©m ®iÖn, s¬ ®å
m¹ch ®iÒu khiÓn ®iÖn biÓu diÔn ë H×nh 7.24. MÆc dï mçi nhÞp cã m¹ch tù duy tr×,
nh-ng nÕu nhÞp tiÕp theo ®-îc thùc hiÖn,th× nhÞp tr-íc ®ã ph¶i ®-îc xo¸.
H×nh7.24. Qui tr×nh ®iÒu khiÓn víi van ®¶o chiÒu 4/2 hai ®Çu ®iÖn tõ
KÕt thóc qui tr×nh :
Xi lanh +A +B -B -A KT
C«ng t¾c hµnh trinh S5 S2 S4 S3 S1
Nam ch©m ®iÖn Y1 Y3 Y4 Y2
H×nh 7.25. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc víi ba xi lanh ho¹t ®éng

Mòi tªn nÐt ®øt chØ qu¸ tr×nh thùc hiÖn, mòi tªn nÐt ®Ëm lµ çc tÇng nhËn ®-îc.
Çc tÇng nhËn ®-îc:
TÇng 1(I)| A+B+; TÇng 2(II)| B-C+ ;TÇng 3(III)| B+; TÇng 4(IV)| B - C-A-
HÖ ®iÒu kiÖn ë ®©y chØ xÐt ®èi víi s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña xylanh A vµ xylanh
B.NÕu xÐt hÖ ®iÒu kiÖn ®èi víi s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña c¶ 3 xylanh A,B vµ C th×
ta chØ cÇn chia thµnh 3 tÇng (Xem thªm lêi gi¶i bµi tËp 9, ch-¬ng 10).
Trong mét vµi tr-êng hîp khi chia tÇng ng-êi ta cßn biÓu diÔn s¬ ®å chu kú vßng
(Xem vÝ dô 3, H×nh 7.22). TÇng cuèi cïng nhËp vµo ®Çu tiªn (NÕu kh«ng cïng ®iÒu
kiÖn).
c. Çch thiÕt kÕ m¹ch ®iÖn çc tÇng trong ®iÒu khiÓn.
Çc t©ng ®iÒu khiÓn trong m¹ch ®iÖn ®-îc t¹o ra b»ng çc r¬ le. §Ó t¹o ra hai
tÇng ng-êi ta dïng mét r¬ le. M¹ch ®iÖn hai tÇng ®-îc thiÕt kÕ nh- H×nh 7.26. Trong
h×nh vÏ çc "line" lµ çc tÇng 24V
STA R T
K1 K1 K1
E1
L IN E 1
E2
L IN E 2
H×nh 7.26. M¹ch ®iÖn hai tÇng K1
0V
H×nh 7.27. M¹ch ®iÖn ba tÇng
§Ó t¹o ra 4 tÇng ng-êi ta dïng 3 r¬ le. M¹ch ®iÖn 4 tÇng ®-îc thÝªt kÕ nh- H×nh
7.28.
H×nh 7.28. M¹ch ®iÖn bèn tÇng
§Ó t¹o ra n tÇng ng-êi ta dïng n-1 r¬ le.M¹ch ®iÖn n tÇng ®-îc thÝªt kÕ nh- H×nh
7.29.
H×nh 7.29. M¹ch ®iÖn n tÇng
CÇn ®Æc biÖt chó ý lµ t¹i bÊt kú thêi ®iÓm nµo còng chØ cã mét tÇng ho¹t
®éng.Çc tÇng kh¸c kh«ng cã ®iÖn.
d. ThiÕt kÕ m¹ch (Tæng hîp m¹ch ).
Trong ®iÒu khiÓn r¬le c«ng t¾c , çc liªn kÕt l«gic ®-îc vÏ b»ng çch m¾c nèi
tiÕp huÆc song song. VÝ dô liªn kÕt AND sö dông m¹ch nèi tiªp cßn liªn kÕt OR th×
sö dông m¹ch song song . ë mçi tÇng thùc hiÖn thÕt kÕ m¹ch tuÇn tù. Sau cïng nÕu
cÇn thiÕt cã thÓ dïng lý thuyÕt Bool ®¬n gi¶n m¹ch thiÕt kÕ.
VÝ dô 3: Cho s¬ ®å hµnh tr×nh b-¬c cña mét hÖ thèng lµm viÖc tù ®éng víi ba
xilanh nh- H×nh 7.30 . H·y thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn ®iÖn - thuû lùc theo çc b-íc
trªn.
H×nh 7.30. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña VÝ dô 3
Gi¶i : Theo ph-¬ng ph¸p ®· nªu b-íc mét ®· ®-îc hoµn tÊt.
B-íc 2 : Quan s¸t trùc tiÕp trªn s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc.
B-íc 1 vµ b-íc 3 trïng ®iÒu kiÖn .
B-íc 3 : TiÕn hµnh chia tÇng nh- H×nh 7.31. Tõ tr¸i qua ph¶i theo mòi tªn nÐt
®øt ®Õn b-íc 3 xuÊt hiÖn trïng ®iÒu kiÖn (
b-íc 1 vµ b-íc 3 trïng ®iÒu kiÖn ), ta dõng
l¹i , lïi vÒ mét b-íc ®Ó chia tÇng ë b-¬c 2.
TiÐp tôc tõ b-íc 2 di chuyÓn sang ph¶i ®Õn
b-íc 5 xuÊt hÖn trïng ®iÒu kiÖn ( b-íc 3 vµ
b-íc 5 trïng ®iÒu kiÖn ). Ta lui vÒ chia
tÇng ë b-íc 4. Tõ b-íc 4 di chuyÓn ®Õn
b-íc 7 xuÊt hiÖn trïng ®iÒu kiÖn (b-íc 5
vµ b-íc 7 trïng ®iÒu kiÖn). Ta ph¶i chia
tÇng ë b-íc 6. H×nh 7.31. S¬ ®å chia tÇng.
TiÕp theo ta vÏ s¬ ®å chu kú vßng nh- H×nh 7.32 .
KÕt qu¶ ta cÇn ba tÇng ®iÒu khiÓn.
T Çng 1
B
+
B
-
A- C
+
T Çng 2
A
+
C
-
T Çng 3
H×nh 7.32. S¬ ®å chu kú vßng
B-íc 4 : §Ó t¹o ra ba tÇng ®iÒu khiÓn , ta dïng hai r¬le (H×nh 7.33).
H×nh 7.33. M¹ch ®iÖn ba tÇng ®iÒu khiÓn

B-íc 5 : Tæng hîp m¹ch ®iÒu khiÓn
S¬ ®å m¹ch thuû lùc ( H×nh 7.34 ) .
H×nh 7.34. S¬ ®å m¹ch thuû lùc thiÕt kÕ

Hµm l«gic tÝn hiÖu vµo :
E1 = S2
E2 = S4
E3 = S6
Hµm l«gic tÝn hiÖu ra :

Y1 = L3 S5 START
Y2 = L1
Y3 = L1 S1
Y4 = L2
Y5 = L2 S3
Y6 = L3
Trong ®ã L1, L2, L3 lµ hµm çc tÇng 1, 2, 3 ( Line 1, Line 2, Line 3 ).
S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÌu khiÓn ( H×nh 7.35 ).
H×nh 7.35. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn
VÝ dô 4 : ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn ®iÖn - thuû lùc theo s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc
nh- trªn H×nh 7.36.
H×nh 7.36. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña VÝ dô 4.
Gi¶i :
B-íc 1 : §· hoµn tÊt.
B-íc 2 : Quan s¸t trùc tiÕp trªn s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc .
B-íc 3 : Thùc hiÖn chia tÇng biÓu diÔn nh- H×nh 7.37.
H×nh 7.37 S¬ ®å chia tÇng

B-íc 4 : ThiÕt kÕ m¹ch bèn tÇng.
H×nh 7.38. M¹ch ®iÖn bèn tÇng ®iÒu khiÓn.
H×nh 7.39. S¬ ®å m¹ch thuû lùc.
B-íc 5 : Tæng hîp m¹ch ®iÒu khiÓn.
S¬ ®å m¹ch thuû lùc ®-îc tr×nh bµy ë H×nh 7.39.
Hµm l«gic cña tÝn hiÖu vµo :
E1 START S1 START S1 E 2
S2 S3 KS 2 KS 3
E 3
S1 S3 KS 1 KS 3 E 4
S4 S2 S4 S2 ( luËt De Morgan )
V× S4 chØ tham gia mét lÇn trong tÝn hiÖu vµo E 4
nªn kh«ng cÇn dïng thªm S2 .
Hµm l«gic tÝn hiÖu ra :
Y1 L1 L3 (K 1 K 2) (K 1 K 2 K 3) K1 [K 2 (K 2 K 3 )] K1 (K 2 KS 3 )
Y 2 L2 (L4 KS 3 ) (K 1 K 2 K 3) (K 1 KS 3 )
Y3 KS 2 L3 KS 2 K1 K2 K3
Y4 L4 K1
Trong ®ã : L1, L2, L3, L4 lµ hµm çc tÇng 1, 2, 3, 4 ( Line 1, Line 2, Line 3,
Line 4 ).
S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®-î thiÕt kÕ nh- H×nh 7.40.
H×nh 7.40. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn
Gi¶i thÝch m¹ch: ë m¹ch nµy c«ng t¾c hµnh tr×nh S1 sö dông hai lÇn nªn ph¶i
dïng r¬le phô thuéc. KS1 ®Ó t¹o ra nhiÒu tiÕp ®iÓm KS1(nghÜa lµ khi S1 bÞ t¸c
®éng th× cã nhiÒ tiÕp ®iÓm KS1 ho¹t ®éng).T-¬ng tù nh- thÕ dïng dïng thªm r¬ le
phô KS2vµ KS3.
L-u ý tr-êng hîp m¹ch thiÕt kÕ dïng van ®¶o chiÒu 4/3:
Trong tr-êng hîp cÇn sö dông van ®¶o chiÒu 4/3, viÖc thiÕt kÕ tr-íc tiªn còng
tiÕn hµnh theo çc b-íc nh- trªn(nghÜa lµ còng gièng nh- ®èi víi van 4/2).
Sau ®ã cã thÓ cÇn thiÕt kÕ thªm m¹ch khëi ®éng duy tr× cho phï hîp víi ®Æc tÝnh
duy tr× cña van 4/3.
§Ó minh ho¹ râ h¬n ta xÐt l¹i vÝ dô 3 ®· nªu ë trªn, chØ thay ®æi çc van 4/2 sang
4/3.
ThiÕt kÕ nh÷ng phÇnbæ sung cho m¹ch ®iÒu khiÓn ®-îc tiÕn hµnh nh- sau:
Van 4/3 kh¸c víi van 4/2 ë chç cã thªm vÞ trÝ gi÷a, nÕu c¶ hai ®Çu ®iÖn tõ
kh«ng cã ®iÖn th× con tr-ît ë vÞ trÝ gi÷a. Khi ta nhÊn nót START vµ bu«ng ra th×
con tr-ît ë vÞ trÝ gi÷a, xylanh A dõng l¹i. Do ®ã cã thÓ thiÕt kÕ m¹ch cho van 4/3,
ta sö dông thªm m«t r¬ le ®Ó duy tr× cho nót START( H×nh 7.41). §Õn khi xylanh A
®i ra vµ ch¹m c«ng t¾c hµnh tr×nh S2, r¬ le KS2 cã ®iÖn lµm tiÕp ®iÓm th-êng ®ãng
ë nh¸nh mét sÏ ng¾t m¹ch duy tr× .
S¬ ®å m¹ch thuû lùc xem H×nh 7.42, s¬ ®å m¹ch ®iÒu khiÓn xem H×nh 7.43 (Sö
dông kÕt qu¶ cña VÝ dô 3 vµ thªm phÇn bæ sung).
H×nh 7.41. M¹ch khëi ®éng duy tr× cho tr-êng

hîp dïng van ®¶o chiÒu 4/3
H×nh 7.42. M¹ch thuû lùc sö dông van 4/3
H×nh 7.43. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn trong

tr-êng hîp dïng van thuû lùc 4/3
3. §iÒu khiÓn theo tÇng.

Nguyªn t¾c thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn theo tÇng lµ chia çc b-íc thùc hiÖn cã
cïng chøc n¨ng thµnh tõng tÇng riªng. PhÇn tö c¬ b¶n cña ®iÒu khiÓn tÇng lµ phÇn
tö nhí – van d¶o chiÒu 4/2 hîc 5/2. §iÒu khiÓn theo tÇng lµ b-íc hoµn thiÖn cña
®iÒu khiÓn tuú ®éng theo hµnh tr×nh.
- M¹ch ®iÒm khiÓn cho 2 tÇng.
Nguyªn t¾c ho¹t ®éng lµ khi tÇng thø I cã khÝ nÐn, th× tÇng thø II kh«ng cã khÝ
nÐn. Cã nghÜa lµ khi a1 = L th× a2 = 0. Kh«ng tån t¹i lµ 2 tÇng cã khÝ nÐn cïng mét
lóc (H×nh 7.44).
e 1 , e 2 : tÝn h iÖ u ® iÒ u k h iÓ n v µ o .
a 1 , a 2 : tÝn h iÖ u ® iÒ u k h iÓ n ra .
I : tÇ n g th ø n h Ê t.
II : tÇ n g th ø h a i.
H×nh 7.44. M¹ch ®iÒu khiÓn 2 tÇng.
- M¹ch ®iÒu khiÓn cho 3 tÇng.

Nguyªn t¾c ho¹t ®éng lµ khi tÇng thø I cã khÝ nÐn th× tÇng thø II vµ tÇng thø III
sÏ kh«ng cã khÝ nÐn. Cã nghÜa lµ khi mét tÇng cã khÝ nÐn th× hai tÇng cßn l¹i sÏ
kh«ng cã khÝ nÐn. (H×nh 7.45).
e 1 , e 2, e 3 : tÝn h iÖ u ® iÒ u k h iÓ n v µ o .
a 1 , a 2, a 3 : tÝn h iÖ u ® iÒ u k h iÓ n ra .
III : tÇ n g th ø b a .
- M¹ch ®iÒn kiÓn 4 tÇng

Nguyªn t¾c ho¹t ®éng còng t-¬ng tù nh- çc tÇng d· tr×nh bµy ë trªn (H×nh 7.46).
Nõu sè tÇng thùc hiÖn lµ n th× sè van ®¶o chiÌu cÇn thiÕt lµ (n –1).
I
II
III
IV
e 1 , e 2 , e 3 , e 4 : tÝn h iÖ u ® iÒ u k h iÓ n v µ o .
a 1 , a 2 , a 3 , a 4 : tÝn h iÖ u ® iÒ u k h iÓ n ra .
III : tÇ n g th ø b a .
IV : tÇ n g th ø b è n .
VÝ dô øng dông.
VÝ dô 1: VÝ dô øng dông xem môc I-2-b ch-¬ng II:
BiÓu ®å tr¹ng th¸i ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.47.
n ó t ® ã n g (k h ë i ® é n g )
P itt« n g A
-
+
P itt« n g B
-
1 2 3 4 5 B ø ¬ c th ù c h iÖ n
H×nh 7.47. BiÓu ®å tr¹ng th¸i cña 2 xilanh.
Theo biÓu ®å tr¹ng th¸i ta biÓu diÔn ®-îc çch chia tÇng ë h×nh .. . Ta cã 2
tÇng: tÇng thø I gåm A+ vµ B+ . TÇng thø II gåm cã: B- vµ A- . §iÒu kiÖn chia tÇng
lµ ch÷ çi kh«ng ®-îc xuÊt hiÖn nhiÒu lÇn trong cïng mét tÇng. VÝ dô B+ vµ B-
kh«ng ®-îc phÐp trong cïng mét tÇng.
c « n g t¾ c h µ n h tr×n h S 2 v µ S 3 s Ï ® ù ¬ c b iÓ u d iÔ n n » m p h Ýa trª n
® õ ¬ n g b iÓ u d iÔ n c ¸ c tÇ n g , b ë i v × k h « n g c ã s ù th a y ® æ i c ñ a
tÇ n g . c « n g t¾ c h µ n h tr×n h S 2 v µ S 1 s Ï ® iÒ u k h iÓ n trù c tiÕ p v Þ
trÝ c ñ a v a n ® ¶ o c h iÒ u tro n g b ø ¬ c th ù c h iÖ n .
S2 S3
A+ B+ B- A-
S1 S1 A N ót khëi ®éng s0
I II
c « n g t¾ c h µ n h tr×n h S 4 v µ S 1 s Ï ® ù ¬ c b iÓ u d iÔ n n » m p h Ýa d ø ¬ i
® õ ¬ n g b iÓ u d iÔ n c ¸ c tÇ n g . c « n g t¾ c h µ n h tr×n h S 4 v µ S 1 s Ï
® iÒ u k h iÓ n trù c tiÕ p v Þ trÝ th a y ® æ i c ñ a tÇ n g .
H×nh 7.48. Çch chia tÇng.

s¬ ®æ m¹ch ®iÒu khiÓn tr×nh bµy ë H×nh7.49.
A S1 S2 B S3 S4
S3 S2
I
II
e3
S0 S4
S1
H×nh 7.49. S¬ ®å m¹ch khÝ nÐn ®iÒu khiÓn theo tÇng cña thiÕt bÞ khoan.
VÝ dô 2:
Quy tr×nh thùc hiÖn nh- sau: Chi tiÕt tõ thïng chøa sÏ ®-îc xilanh A ®Èy vµo vµ
kÑp chÆt ë vÞ trÝ gia c«ng. Sau khi kÑp xong, xilanh B sÏ lïi xuèng ®Ó dËp chi tiÕt.
Sau khi xilanh B lïi vÒ, th× xilanh A sÏ lïi vÒ (chi tÕt ®-îc th¸o ra). Sau ®ã pitt«ng C
sÏ ®Èy chi tiÕt xuèng thïng chøa. S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc ®-îc biÓu diÔn ë
H×nh7.50.
H×nh 7.50. Quy tr×nh c«ng nghÖ m¸y dËp
BiÓu ®å tr¹ng th¸i cña quy tr×nh ®-îc biÓu diÔn trªn H×nh 7.51 .
n ó t ® ã n g (k h ë i ® é n g )
P itt« n g A
-
+
P itt« n g B
-
1 2 3 4 5 B ø ¬ c th ù c h iÖ n
H×nh 7.51. BiÓu ®å tr¹ng th¸i.
Çch chia tÇng ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.52.
C«ng t¾c hµnh tr×nh a1, b0 vµ a0 sÏ ®-îc biÓu diÔn n»m phÝa trªn ®-êng biÓu diÔn
çc tÇng, bëi v× kh«ng cã sù thay ®æi cña tÇng. C«ng t¾c hµnh tr×nh ®ã sÏ ®iÒu
khiÓn trùc tiÕp vÞ trÝ cña van ®¶o chiÒu trong b-íc thùc hiÖn.
a1
b0 a0
B+ B- C-
A+ A- C+
N ót khëi ®éng ^ c0 b1 c1 c0
I II III
C«ng t¾c hµnh tr×nh b1, c1 vµ c0 sÏ ®-îc biÓu diÔn n»m phÝa d-íi ®-êng biÓu diÔn
çc tÇng, bëi v× cã sù thay ®æi cña tÇng. C«ng t¾c hµnh tr×nh ®ã sÏ ®iÒu khiÓn trùc
tiÕp vÞ trÝ thay ®æi cña tÇng.
H×nh 7.52. Çch chia tÇng.
S¬ ®å m¹ch khÝ nÐn ®-îc biÓu diÔn ë H×nh 7.53.
A S1 S2 B S3 S4
S3 S2
I
II
e3
S0 S4
S1
H×nh 7.53. S¬ ®å m¹ch khÝ nÐn.

Vý Dô: Iòu Khión B NG Khý NÐN Kõt Hîp Víi ®iön, Thuû Lùc... Ó ® N Gi N Qu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Vý Dô: Iòu Khión B NG Khý NÐN Kõt Hîp Víi ®iön, Thuû Lùc... Ó ® N Gi N Qu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ch-¬ng VII

Ph-¬ng ph¸p thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn

I. BiÓu diÔn chøc n¨ng cña qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn.

C«ng t¾c ng¾t khi nguy hiÓm

C«ng t¾c chän chÕ ®é lµm viÖc TÝn hiÖu rÏ nh¸nh

Nót tù ®éng Liªn kÕt OR

Nót Ên Liªn kÕt AND

§Ìn b¸o hiÖu PhÇn tö tÝn hiÖu t¸c ®éng b»ng

H×nh 7.2. BiÓu ®å tr¹ng th¸i

H×nh 7.3. S¬ ®å m¹ch

H×nh 7.4. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn.

H×nh 7.5. Ký hiÖu c¸c b-íc vµ lÖnh thùc hiÖn

cña s¬ ®å chøc n¨ng theo DIN 49719

H×nh 7.7. Ký hiÖu lÖnh thùc hiÖn

H×nh 7.8. Qui tr×nh gia c«ng cña m¸y khoan

b-2. Ph-¬ng tr×nh kÑp chi tiÕt ë vÞ trÝ gia c«ng:

b-3. Ph-¬ng tr×nh b-íc thùc hiÖn 0.

b-4. B-íc thùc hiÖn 1:

H×nh 7.9. BiÓu ®å chøc n¨ng.

H×nh 7.10. S¬ ®å m¹ch thuû lùc

H×nh 7.11. S¬ ®å m¹ch thuû lùc thÝ dô 2

H×nh 7.12. BiÓu ®å tr¹ng th¸i.

H×nh 7.13. S¬ ®å chøc n¨ng.

3. L-u ®å tiÕn tr×nh:

H×nh 7.15. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña m¹ch ®iÒu khiÓn

H×nh 7.16. L-u ®å tiÕn tr×nh ®iÒu khiÓn

4. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc:

H×nh 7.17. VÝ dô s¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña hai xilanh

Th-êng m ë Th-êng ®ãng C huyÓn m ¹ch C huyÓn m ¹ch 4 ®Çu d©y

§ i« t § iÖ n trë C u é n d © y c ã lâ i s ¾ t § Ìn b¸o A m pekÕ V «n kÕ

II. Ph-¬ng ph¸p thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn hµnh tr×nh.

1. M¹ch ®iÒu khiÓn tuÇn tù.

Trong ®ã: E 1 , E 2 ,..., E n 1

Chuçi tuÇn tù cã thÓ viÕt gän:

S¬ ®å m¹ch thuû lùc nh- H×nh 7.19.

H×nh 7.19. S¬ ®å m¹ch thuû lùc

H×nh 7.20. S¬ ®å m¹ch ®iÖn thuû lùc

2. M¹ch ®iÒu khiÓn theo nhÞp.

b. VÝ dô quy tr×nh ®iÒu khiÓn theo nhÞp.

H×nh 7.22. Quy tr×nh ®iÒu khiÓn 2 xylanh

KÕt thóc qui tr×nh :

C«ng t¾c hµnh trinh S5 S2 S4 S3 S1

Nam ch©m ®iÖn Y1 Y3 Y4 Y2

C«ng t¾c hµnh trinh S5 S2 S4 S3 S1

Nam ch©m ®iÖn Y1 Y3 Y4 Y2

H×nh 7.25. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc víi ba xi lanh ho¹t ®éng

H×nh 7.26. M¹ch ®iÖn hai tÇng K1

H×nh 7.28. M¹ch ®iÖn bèn tÇng

H×nh 7.29. M¹ch ®iÖn n tÇng

H×nh 7.30. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña VÝ dô 3

H×nh 7.32. S¬ ®å chu kú vßng

H×nh 7.33. M¹ch ®iÖn ba tÇng ®iÒu khiÓn

H×nh 7.34. S¬ ®å m¹ch thuû lùc thiÕt kÕ

Hµm l«gic tÝn hiÖu ra :

H×nh 7.35. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn

H×nh 7.36. S¬ ®å hµnh tr×nh b-íc cña VÝ dô 4.

H×nh 7.37 S¬ ®å chia tÇng

H×nh 7.38. M¹ch ®iÖn bèn tÇng ®iÒu khiÓn.

H×nh 7.40. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn

H×nh 7.41. M¹ch khëi ®éng duy tr× cho tr-êng

H×nh 7.43. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn trong

3. §iÒu khiÓn theo tÇng.

H×nh 7.44. M¹ch ®iÒu khiÓn 2 tÇng.