You are on page 1of 12

DATA HASIL PENGAMATAN SEMENTARA

Kelompok 3/B

A. Kalibrasi Timbangan

Timbangan 2 gram
No M (gr) M1(gr) M2(gr) M′ Z1 Z2 Z′
1 2 1,97 1,97 0 0 0,00 0
2 2 1,98 1,98 0 0 0,00 0
3 2 1,99 1,97 0.02 0 0,00 0
4 2 2,00 1,99 0,01 0 0,00 0
5 2 2,00 2,00 0 0 0,00 0
6 2 1,99 1,99 0 0 0,01 -0,01
7 2 2,00 1,98 0,02 0 0,01 -0,01
8 2 2,01 1,99 0,02 0 0,00 0
9 2 1,97 1,98 -0,01 0 0,00 0
10 2 1,98 2,00 -0,02 0 0,01 -0,01
11 2 1,97 2,01 -0,04 0 0,00 0
12 2 2,00 1,99 0,01 0 0,00 0
13 2 2,00 1,97 0,03 0 0,01 -0,01
14 2 2,00 2,00 0 0 0,00 0
15 2 2,01 2,01 0 0 0,00 0
16 2 1,99 2,01 -0,02 0 0,00 0
17 2 1,98 1,98 0 0 0,00 0
18 2 2,00 1,99 0,01 0 0,00 0
19 2 2,01 2,00 0,01 0 0,00 0
20 2 2,00 2,00 0 0 0,01 -0,01
Σ 1,9925 0,0015 -0,0025

Σ( M 1−M 2)
x́ M ' =
n
= 0 + 0 + 0,02 + 0,01 + 0 + 0 + 0,02+ 0,02+ -0,01+ -0,02 + -0,04 + 0,01+
0 ,03+ 0 + 0 + (-0,02) + 0 + 0,01 + 0,01 + 0
20
= 0,0015
Σ(Z 1−Z 2)
x́ Z ' =
n
= 0 + 0 + 0 + 0 + 0 + -0,01 + -0,01+ 0 + 0 + -0,01 + 0 + 0 + -0 ,01 + 0 + 0
0 + 0 + 0 + 0 + -0,01
20
¿- 0,0025
C = M -(M′-Z′)
= 1 – (0,02- (-0,03)
= 0,95
∑ ( x1−x ) 2

SD=
√ n−1
2


2

3(1 ,97−1 , 992) ¿+3(1 , 99−1 ,992 ) 2 20−1 ¿ ¿¿¿


¿+3(1 ,98−1 , 992) ¿
2
8(2 , 00=1 , 992)
¿+3(2 ,01−1, 992) 2
¿
= ¿

−3


−4

(1 , 432×10 ¿)+(1,2×10 −5 19 ¿ ¿ ¿ ¿
¿ )+(4 ,32×10 ¿
−4
(51 ,2×10
¿ )+9 , 72×14 −4
¿
= ¿
=0,013
3 SD = 0,039
C ≥ 3 SD
1,9 ≥0,039 ( Tidak valid)
Timbangan 5 gram

No. M M1 M2 M’ Z1 Z2 Z’
1 5 5,02 5,01 0,01 0 0,00 0
2 5 5,00 5,01 -0,01 0 0,00 0
3 5 5,01 5,01 0 0 0,00 0
4 5 5,01 5,01 0 0 0,01 -0,01
5 5 5,00 4,99 0,01 0 0,00 0
6 5 5,02 4,99 0,03 0 0,00 0
7 5 5,00 5,00 0 0 0,01 -0,01
8 5 5,00 5,01 -0,01 0 0,01 -0,01
9 5 5,01 5,02 -0,01 0 0,00 0
10 5 4,99 5,03 -0,04 0 0,00 0
11 5 5,00 4,98 0,02 0 0,01 -0,01
12 5 5,01 5,00 0,01 0 0,00 0
13 5 5,00 5,02 -0,02 0 0,00 0
14 5 5,02 5,01 0,01 0 0,01 -0,01
15 5 5,01 5,01 0 0 0,00 0
16 5 4,99 4,98 0,01 0 0,00 0
17 5 5,00 5,00 0 0 0,00 0
18 5 4,98 4,98 0 0 0,00 0
19 5 5,02 4,99 0,03 0 0,00 0
20 5 5,00 4,98 0,02 0 0,00 0
∑ 0,003 -0,05
∑( M 1−M 2)
x́ M’ =
n

0,01+(−0,01)+0+ 0+0,01+0,03+ 0+ (−0,01 ) + (−0,01 )


= + (−0,04 )+ 0,02+ 0,01+(−0,02)+0,01+0+0,01+ 0+0+0,03+0,02
20

= 0,003

∑( Z 1−Z 2)
x́Z’ =
n

=
0+0+0+ (−0,01 ) +0+0+ (−0,01 )+ (−0,01 ) +0+0+ (−0,01 )+ 0+0+ (−0,01 )+ 0+0+0+ 0+0+0
20

= -0,05

C = M - (M’-Z’)

= 5 – (0,06 – (-0,03)

= 4,89

∑ ( x1−x ) 2
SD=
=
√ n−1

2

= 0,01
(0 ,0155) ¿¿ ¿¿¿
¿
3SD =3 × 0,01 = 0,03
C ≥ 3SD
¿

4,89 ≥0,03 ( Tidak valid)


Timbangan 10 gram
No. M M1 M2 M’ Z1 Z2 Z’
1 10 10,01 10,00 0,01 0 0,00 0
2 10 10,00 9,99 0,01 0 0,00 0
3 10 10,00 10,00 0 0 0,00 0
4 10 10,02 10,00 0,02 0 0,00 0
5 10 10,00 10,01 -0,01 0 0,01 -0,01
6 10 10,01 10,00 0,01 0 0,00 0
7 10 10,02 10,00 0,02 0 0,00 0
8 10 9,99 10,005 -0,015 0 0,01 -0,01
9 10 10,01 10,02 -0,01 0 0,00 0
10 10 10,02 10,01 0,01 0 0,01 -0,01
11 10 9,99 10,00 -0,01 0 0,01 -0,01
12 10 10,00 9,99 0,01 0 0,00 0
13 10 10,01 10,00 0,01 0 0,00 0
14 10 10,005 9,99 0,015 0 0,00 0
15 10 10,01 9,98 0,03 0 0,00 0
16 10 10,009 10,00 0,009 0 0,00 0
17 10 9,98 9,97 0,01 0 0,01 -0,01
18 10 9,99 9,99 0 0 0,00 0
19 10 10,01 10,00 0,01 0 0,01 -0,01
20 10 10,00 10,00 0 0 0,01 -0,01
∑ 0,00645 -0,0035
∑( M 1−M 2)
x́M’ =
n

0,01+0,01+0+ 0,02+ (−0,01 )+ 0,01+0,02+ (−0,015 ) + (−0,01 )


= + 0,01+ (−0,01 ) +0,01+0,01+0,015+0,03+ 0,009+0,01+0+0,01+0
20

= 0,00645

∑( Z 1−Z 2)
x́Z’ =
n

=
0+0+0+ 0+ (−0,01 ) +0+ 0+ (−0,01 ) +0+ (−0,01 )+ (−0,01 )+ 0+0+ 0+0+0+ (−0,01 )+ 0 (−0,01 ) +(−0,01
20

= -0,0035

C = M - (M’-Z’)

= 10 – (0,00645– (-0,0035)

= 9,99705
∑ ( x1−x ) 2
SD=
√ n−1

2
=
= 0,0108
√ (0,0058) ¿¿ ¿¿¿
¿
¿
3SD =3 × 0,0108 = 0,0324
C ≥ 3SD
9,99705≥0,0324 ( Tidak valid)
Timbangan 20 gram

No
M(gr) M1(gr) M2(gr) M' Z1 Z2 Z'
.
1. 20 19,98 19,97 0,01 0 0 0
2. 20 19,99 19,99 0 0 0 0
3. 20 20 20 0 0 0,01 -0,01
4. 20 20 20 0 0 0 0
5. 20 19,99 19,99 0 0 0 0
6. 20 19,99 19,99 0 0 0 0
7. 20 19,99 19,99 0 0 0 0
8. 20 19,99 19,99 0 0 0 0
9. 20 19,99 19,99 0 0 0 0
10. 20 20 20 0 0 0,01 -0,01
11. 20 20 20 0 0 0 0
12. 20 20 20 0 0 0 0
13. 20 20 19,99 0,01 0 0 0
14. 20 20 19,99 0,01 0 0 0
15. 20 20 19,99 0,01 0 0 0
16. 20 20 19,98 0,02 0 0,01 -0,01
17. 20 20 19,98 0,02 0 0 0
18. 20 20 19,99 0,01 0 0 0
19. 20 20 19,99 0,01 0 0 0
20. 20 20 19,98 0,02 0 0 0
Σ 19,99 19,99 0,006 0,0015 -0,0015
Σ( M 1−M 2)
x́M'=
n

x́M' =
0,01+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0,01+ 0,01+0,01+0,02+0,02+0,01+0,01+0,02
20

x́M' = 0,006

Σ(Z 1−Z 2)
x́Z' =
n

x́Z' =
0+0+(−0,01)+ 0+0+0+ 0+0+ 0+(−0,01)+0+ 0+0+0+ 0+(−0,01)+0+ 0+0+0
20

x́Z' = -0,0015

C = M- (x́ M' - x́ Z')

C = 20 – (0,006-(0,0015))

C= 20- (0,0075)

C = 19,9925

Syarat : C ≥ 3x SD tidak valid

C ≤ 3x SD valid

Σ( x− x́ ) ²
SD =
√ n−1
=

( 19,97−19,99 ) ²+11 ( 19,99−19,99 ) ²+ 5 (20,00−19,99 ) ²+3 ( 19,98−19,99 ) ²


√ 19

= 5,9 x 10-3 (tidak valid)

Timbangan 50 gram

No
M(gr) M1(gr) M2(gr) M' Z1 Z2 Z'
.
1. 50 49,98 49,99 -0,01 0 0 0
2. 50 49,98 49,98 0 0 0 0
3. 50 49,98 49,98 0 0 0 0
4. 50 49,98 49,98 0 0 0,01 -0,01
5. 50 49,98 49,98 0 0 0,01 -0,01
6. 50 49,99 49,98 0,01 0 0 0
7. 50
49,99 49,98 0,01 0 0 0
8. 50
49,99 49,99 0 0 0 0
9. 50
49,98 49,98 0 0 0,01 -0,01
10. 50
49,98 49,98 0 0 0,02 -0,02
11. 50
49,98 49,98 0 0 0,01 -0,01
12. 50
49,98 49,98 0 0 0,01 -0,01
13. 50
49,98 49,98 0 0 0 0
14. 50
49,98 49,98 0 0 0 0
15. 50
49,98 49,98 0 0 0 0
16. 50
49,98 49,98 0 0 0 0
17. 50
49,98 49,98 0 0 0,01 -0,01
18. 50
49,98 49,99 -0,01 0 0 0
19. 50
49,99 49,99 0 0 0 0
20. 50
49,98 49,99 -0,01 0 0 0
Σ 49,98 49,9825 0,004 -0,004
Σ( M 1−M 2)
x́M'=
n

x́M' =
−0,01+0+0+ 0+0+0,01+0,01+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+(−0,01)+0+(−0,01)
20

x́M' = -0,0005

Σ(Z 1−Z 2)
x́Z' =
n

x́Z' =
0+0+0+(−0,01)+(−0,01)+0+ 0+0+(−0,01)+(−0,02)+(−0,01)+(−0,01)+ 0+0+0+ 0+(−0,01)+0+
20

x́Z' = -0,004

C = M- (x́ M' - x́ Z')

C = 50 – (-0,0005-(0,004))

C= 50- (-0,0045)

C = 50,0045

Syarat : C ≥ 3x SD tidak valid

C ≤ 3x SD valid

Σ ( x− x́ ) ² )2
= 16 49,98−49,98 + 4 (49,99−49,98) ²
SD =
√ n−1 √ (
19
= 4,1 x 10-3 (tidak valid)

Timbangan 100 gram

No M (gr) M1 (gr) M2 (gr) M’ Z1 Z2 Z’


1 100 99,84 99,85 0,01 0 0,00 0
2 100 99,85 99,85 0 0 0,01 0,01
3 100 99,85 99,85 0 0 0,00 0
4 100 99,84 99,84 0 0 0,00 0
5 100 99,84 99,85 0,01 0 0,00 0
6 100 99,85 99,85 0 0 0,01 0,01
7 100 99,86 99,85 -0,01 0 0,00 0
8 100 99,85 99,85 0 0 0,00 0
9 100 99,85 99,86 0,01 0 0,00 0
10 100 99,85 99,86 0,01 0 0,00 0
11 100 99,85 99,85 0 0 0,01 0,01
12 100 99,86 99,85 -0,01 0 0,00 0
13 100 99,86 99,85 -0,01 0 0,00 0
14 100 99,84 99,84 0 0 0,00 0
15 100 99,84 99,84 0 0 0,00 0
16 100 99,84 99,84 0 0 0,00 0
17 100 99,86 99,85 -0,01 0 0,00 0
18 100 99,85 99,85 0 0 0,00 0
19 100 99,85 99,85 0 0 0,01 0,01
20 100 99,85 99,85 0 0 0,00 0
∑ 99,849 0 0,002

∑( M 1−M 2)
x́M’ =
n

=
0,01+0+0+ 0+ ( 0,01 ) +0+ (−0,01 ) +0+ ( 0,01 )+ 0,01+0+ (−0,01 ) + (−0,01 )+ 0+0+0+ (−0,01 )+ 0+0+0
20

=0

∑( Z 1−Z 2)
x́Z’ =
n

=
0+ ( 0,01 ) +0+0+ 0+ ( 0,01 ) +0+ 0+0+0+ ( 0,01 )+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+ ( 0,01 ) +0
20

= 0,002

C= M- (M’-Z’)
= 100- (0,02-(-0,04))

= 99,94

(x−x ̅ )²
SD=
√ n−1
=

2 2
6 ( 99,84−99,849 ) + 10 ( 99,85−99,849 ) + 4(99,86−99,849) ²
√ 19

= 0,0071 (tidak valid)

C ≥ 3SD

99,94 ≥ 0,0213

Timbangan 200 gram

No M (gr) M1 (gr) M2 (gr) M’ Z1 Z2 Z’


1 200 198,79 198,80 0,01 0 0,00 0
2 200 198,79 198,79 0 0 0,01 0,01
3 200 198,78 198,80 0,02 0 0,01 0,01
4 200 198,79 198,74 -0,05 0 0,00 0
5 200 198,82 198,80 -0,02 0 0,01 0,01
6 200 198,79 198,79 0 0 0,00 0
7 200 198,79 198,79 0 0 0,00 0
8 200 198,67 198,67 0 0 0,00 0
9 200 198,68 198,68 0 0 0,01 0,01
10 200 198,79 198,79 0 0 0,00 0
11 200 198,79 198,79 0 0 0,00 0
12 200 198,79 198,80 0,01 0 0,01 0,01
13 200 198,78 198,80 0,02 0 0,00 0
14 200 198,77 198,79 0,02 0 0,00 0
15 200 198,78 198,79 0,01 0 0,01 0,01
16 200 198,80 198,79 -0,01 0 0,00 0
17 200 198,78 198,78 0 0 0,01 0,01
18 200 198,79 198,80 0,01 0 0,00 0
19 200 198,80 198,79 -0,01 0 0.00 0
20 200 198,78 198,78 0 0 0,00 0
∑ 198,779 0,0005 0,0035

∑( M 1−M 2)
x́ M’=
n
=
0,02+0+0,02+ (−0,05 )+ (−0,02 )+ 0+0+0+ 0+0+ 0+0,01+0,02+0,02+0,01+ (−0,01 ) +0+ 0,01+ (−0,0
20

= 0,0005

∑( Z 1−Z 2)
x́ Z’ =
n

=
0+ ( 0,01 ) + ( 0,01 ) +0+ ( 0,01 )+ 0+0+0+ ( 0,01 )+ 0+0+ ( 0,01 ) +0+ 0+ ( 0,01 ) +0+ ( 0,01 ) +0+ 0+0
20

= 0,0035

C= M- (M’-Z’)

= 200-(-0,08-(-0,07))

= 200,01

SD=
2 2 2 2
(x−x ̅ ) ² √ 9 ( 198,79−198,779 ) +5 ( 198,78−198,779 ) + ( 198,67−198,779 ) + (198,68−198,779 )
√ 20−1
=
19

= 0,36 (tidak valid)

C ≥ 3SD = 200,01 ≥ 1,08

B. Validasi
1. Validasi metode Sterilisasi dengan Autoklaf

Sebelum Sesudah
NA (koloni) NB (koloni) NA (koloni) NB (koloni)
Vial 83 9 18 1
Ampul 17 10 21 5
Karet pipet 24 7 14 3
Tutup vial 33 6 16 0
Waktu 15 menit

1. Vial
U
D Value NA = D Value NB =
log No−log Nu

U
log No−log Nu
15 15
= =
log 83−log 18 log 9−log1
15 15
= =
1,919−1,255 0,954−0
= 22,59 = 15,723
2. Ampul
15
D Value NA = D Value NB =
log 17−log21

15
log 10−log5
15 15
= =
1,230−1,322 1−0,698
= -163,04 = 49,668
3. Karet pipet
15 15
D Value NA = D Value NB =
log 24−log 14 log 7−log3
15
= =
1,380−1,146

15
0,845−0,477
= 64,102 = 40,76
4. Tutup vial
U
D value Na = D value Nb =
log No−log Nu

U
log No−log Nu
15 15
= =
log 33−log 16 log 6−0
15 15
= =
1,51−1,20 0,77−0
15 15
= =
0,31 0,77
D value Na = 48,38 D value Na = 19,48
2. Metodesterilisasi oven
Sebelum Sesudah
Na(koloni) Nb (koloni) Na (koloni) Nb (koloni)
Spatel 46 11 21 1
Tutup botol 29 7 12 4
u
D value¿
log No−log Nu
NA NB
24 24
1. Spatel¿ =−44,11 =23,05
log 46−log 14 log 11−log 1
24 24
2. Tutupbotol¿ =−62,66 =98,76
log 29−log 12 log 7−log 4
3. Metodesterilisasikotakaseptis
Sebelum Sesudah
Na (koloni) Nb (koloni) Na (koloni) Nb (koloni)
Dinding 4 5 14 4
Udara 56 43 19 8
Waktu 15 menit

u
D value¿
log No−log Nu
NA NB
15 15
1. Dinding ¿ =−27,57 =154,79
log 4−log 14 log 5−log 4

Udara NA NB
15 15
2. Udara ¿ =31,91 =20,54
log56−log19 log 43−log 8

You might also like