YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ

13. HAFTA
DALGA ENERJİSİ&BİYOKÜTLE ENERJİSİ
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH UYSAL

1
DENİZ KÖKENLİ ENERJİLER
• Gel-git enerji sistemleri
• Dalga çiti ile enerji üretimi
• Deniz suyu salınımı enerji sistemleri
• Deniz suyu ısıl enerji kazanım sistemleri
• Akıntıdan enerji üretimi

2
DALGA ENERJİSİ
• Rüzgarların sınır tabakası sürtünmesi nedeniyle oluşan dalgalar deniz
yüzeyinin tamamen rast gele iniş ve çıkışlara sahip olmasına neden
olurlar.
• Dalga enerjisinin yoğunluğu:
•

3
DALGA ENERJİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

4
DALGA ENERJİSİ İÇİN SİSTEMLER

5
DALGA ENERJİSİ
DÖNÜŞTÜRÜCÜSÜNÜN
GELİŞTİRİLMESİ

6
DENİZ DALGASINDAN ENERJİ ÜRETİLMESİ

7
DENİZ AKINTILARI ENERJİSİ
• Akıntılar dikey ve yata yöntlü periyodik ve periyodik olmayan su
hareketleridir.
• Rüzgar akıntıları: rüzgar etkisiyle oluşan ve rüzgar hızına bağlı olarak
değişen yüzey akıntılarıdır. Etkileri belirli bir derinliğe kadardır.
• Termohalin akıntılar: yoğunluk ve sıcaklık farkı durumlarında oluşur.
• Boğaz akıntıları: iki ayrı deniz arasında yağış ve buharlaşma gibi hidrolojik
ve boğazın şekli/derinliği gibi coğrafi etmenlere bağlı olarak oluşur.
• Genellikle bir altta ve biri üstte birbirine ters yönde hareket eden akıntı
sistemleridir.
• Dalga akıntıları: dalga sahildeki kırılmalarında sonra suyun kırılma hattına
taşınması ile kıyı boyunca oluşan su hareketidir.
• Gel-git akıntıları: ay ve güneşin çekim etkisi nedeniyle oluşur. Periyodik
olarak gerçekleşirler ve kuvvetleri büyüktür.
8
DENİZ AKINTISINDAN ENERJİ ÜRETİLMESİ

9
GEL-GİT AKINTILARI ENERJİSİ
• Akım değişim kuvveti ay ve güneşin dünya ile oransal yakınlığına
bağlıdır.
• Gel-git oluşturan gücün büyüklüğü yaklaşık %68 oranında ayın %32
oranında güneşin kütlesine ve dünyaya olan uzaklıklarına bağlıdır.
• Suyun günde iki kez yükselmesi ve iki kez alçalması şeklindeki hareketi
ile gel-git oluşur. 12 saat 24 dakika veya 24 saat 48 dakika yükselme ve
alçalma gerçekleşir.
• Gel-gitler baskın etkiye göre iki şekilde isimlendirilir:
• Büyük deniz akımları: yeni ayda, tam ayda, ilk dördün ve son dördünde oluşur.
• Ayın ekvatora olan durumuna göre değişir.
10
GEL-GİT AKINTISINDAN ENERJİ ÜRETİLMESİ

11
GEL-GİT AKINTISINDAN ENERJİ ÜRETİLMESİ

12
GEL-GİT AKINTISINDAN ENERJİ ÜRETİLMESİ

13
GEL-GİT AKIM TÜRBİNLERİNİN TARİHİ GELİŞİMİ

14
BİYOKÜTLE ENERJİSİ

15
BİYOKÜTLE ENERJİ KAYNAKLARI
• Fotosentez
• Bitkisel ve hayvansal kökenli biyokütle
• Tarım ve ormancılık ürünü biyoatık
• Ürün işlemede açığa çıkan bitkisel atı
• Kağıt hamurundan kalan lifli bitkisel atık
• Mantar atığı
• Ahşap koruyucuları ve kaplamaları ile işlem sonucu halojenli organik bileşikler veya ağır
metaller içeren özellikle inşaat veya yıkım atıklarından kaynaklanan odunsu atıklar.
• Biyokütle enerjisi yetiştiriciliğe dayalı olduğu için yenilenebilirdir.
• Klasik biyokütle: odun vb. yakacak
• Modern biyokütle: orman ürünü atıkları, enerji tarım ürünleri, bitkisel atıklar, hayvansal
atıklar vb.
• Katı sıvı ve gaz yakıtlara çevrilebilir.

16
BİYOKÜTLE ENERJİ KAYNAKLAR

17
BİYOKÜTLE OLUŞUMU
ve TÜKETİMİ

18
BİYOKÜTLE OLUŞUMU
• Karbondioksit özümlemesi olarak da bilinen fotosentez, genellikle
bitkilerin yeşil yapraklarında kloroplast adı verilen lamelli yapıdan
oluşur.
• İlk aşamada oluşan glikozun kimyasal tepkimesi aşağıdaki şekilde
yazılabilir:

• Fotosentez ile üretilen organik maddeler karbonhidrattır.

• Bu medde oksijen ile yakılırsa 16 MJ/kg ısı enerjisi açığa çıkar.
• Etanol 30 MJ/kg, biyogaz 20 MJ/kg enerji içerir.

19
20
BİYOYAKITLAR
• Biyo-etanol, biyo-gaz, biyo-dizel, gübre, hidrojen, metan ve odun
briketi, endüstriyel olarak biyoetano ve biyodizel gibi yakıtlar elde
edilebilir.
• Biyoetanol kökeni nişasta olan tarım ve orman ürünlerinden elde
edilebilen, nişastanın şekere dönüştürülmesi sonrası uygulanan
fermantasyon işlemi sonucu elde edilen oktan sayısı yüksek bir
yakıttır.
• Benzinle doğrudan karıştırılabilir.
• Biyoetanol buğday şekerpancarı ve mısırdan üretilebilir.

21
BİYOKÜTLE ÇEVRİM TEKNİKLERİ, YAKITLAR ve
UYGULAMA ALANLARI

22
BİYOKÜTLE ENERJİ
ÇEVRİM YÖNTEMİ VE
DÖNÜŞÜM İŞLEMLERİ

23
24
BİYOKÜTLE-ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ İÇİN BİYOKİMYASAL YÖNTEMLER

25
BİYOKÜTLE-ENERJİ
DÖNÜŞÜMÜ İÇİN
FİZİKSEL
YÖNTEMLER

26
BİYOKÜTLE-ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ İÇİN ISIL YÖNTEMLER

27
 Kaynakça
• YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI, Prof. Dr. H. Hüseyin ÖZTÜRK, Birsen Yayınevi, İstanbul
2013.
• ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI, Doç. Dr. Mustafa ACAROĞLU, Atlas Yayın Dağıtım,
İstanbul 2003.
• YENİLENEBİLİR ENERJİLER ALTERNATİF SİSTEMLER, ISISAN ÇALIŞMALARI NO: 375, 2008.
• ENERJİ ÜRETİMİ DERS NOTLARI, DR. Öğr. Üyesi Serkan BEHÇECİ,

28
Teşekkür Ederim
Sağlıklı ve mutlu bir hafta geçirmeniz
temennisiyle, iyi çalışmalar dilerim…
Çalışmak insanı mutlu yapar…
Ne kadar çok çalışırsanız çalışmak için
o kadar çok vaktiniz olur

29