You are on page 1of 10

‫*) ‪1 :‬‬ ‫   


 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫‪+ , - –  . /0 -  -> ?%@ 0 ;0% -A-:‬‬


‫‪;% < = : 9:   B‬‬

‫‪03‬‬
‫ ﺍﻟﻤﺎﺩﺓ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻬﺎ ‬
‫    
‬ ‫ا  ‪!" :‬ع ﻡ ك‬
‫&ــم و ﺕ "ــــــ‬

‫**********************************************************************************‬
‫‪www.sites.google.com/site/faresfergani‬‬
‫ر   ‪2013/03/22 :‬‬
‫• ا د ا  و ا ع ا  ‪ :‬‬
‫‪ + -‬إ) ا(د ا'' & ‪ $%‬آ‪ #‬ا"!  ا  ا  دة اء آ 
أو ذرة أو ‪ 0‬ردة ‪. ..........‬‬
‫‪ -‬ا‪2‬اع ا'' ' ه& ﻡ‪ %‬ﻡ‪ 7‬ا‪62‬اد ا'' ' ا‪ 3
) 34 5‬ت ‪30 ،‬ارد ‪ ،‬ذرات …‪ @5 ( .‬ﻡ‪ #3‬ﻡ@‪ 3‬ﻡ‪73‬‬
‫ا‪ 'A B‬ا@' ' ‪.‬‬
‫‪ # -‬ع آ'' & ‪ &! H 7% H '5 ' '6 D EI‬ا‪2‬اع ا'' ' ‪ ،‬ﻡ‪ 7'H 7‬ه‪ GC‬ا‪C D EF‬آ ‪:‬‬
‫‪ -‬در  ‪A‬ارة ا‪ 'L‬ن ‪.‬‬
‫‪ -‬در  ‪A‬ارة ا‪. "5‬‬
‫‪ -‬ا‪ 5‬ا‪. ρ = M /V 'M‬‬
‫‪ B ! -‬ا‪ OP‬ر ‪N‬ء ‪R SOB H‬اع ا'' ' ا‪. 6 (Q‬‬
‫‪ -‬ان ‪ ،‬اا ‪…… M‬‬
‫ﻡ‪ U‬ل ‪:‬‬
‫‪0‬‬
‫ا ء ع آ'' & ‪ &! 3H 7% '5‬ا‪32‬اع ا'' '‪3FH 3‬اص ‪C3 3' '6‬آ ﻡ‪ : 3B‬در ‪3A 3‬ارة ‪، 100 c : X3B'W‬‬
‫در  ‪A‬ارة ﺕ"‪ ، 00c : G‬آ‪ X55‬ا‪ B ! ، ρ = 103 Kg/m3 'M‬ا‪ O‬ر‪N G‬ء ‪. n = 4/3 :‬‬
‫• ا   ا اد ا  ‪:‬‬
‫‪ 7% \Q -‬ا ء ‪H‬ا‪ +‬آ‪ 5 S‬ت ا‪ MB‬س ا‪ & BU‬ا ف )أ‪ (]'H‬ا‪C‬ي ‪ X 'L5‬ﻡ‪ 7‬ا‪ ]'H2‬إ‪ $‬ا‪ _ A2‬ري‬
‫‪ 73% \Q3 -‬و ‪3‬د ‪H ]33A‬ا‪ +3‬ورق ا‪3‬ـ ‪3 3'L5 b33'MH pH‬ن ار!‪ 33‬ﻡ‪ 3 73‬ا‪2‬ﺹ‪ &33‬ا‪2‬ﺹ‪ (3‬إ‪ $3‬ا‪33‬ن‬
‫ا‪ &6 A2‬ا‪2‬و ط ا‪ M‬ﻡ‪ ، 'N‬آ ‪ 7‬ا‪ 73% \Q3‬ا‪M‬ﺽ‪H 3‬ا‪ +3‬ﻡ‪3M‬ل أزرق ا‪S‬وﻡﺕ'‪3‬ل ا‪C3‬ي ‪3'L5‬‬
‫‪ X‬ا‪2‬ﺹ& ا‪ EI2‬إ‪ $‬ان ا‪2‬زرق ‪ &36‬ا‪2‬و‪ 3‬ط ا‪ M‬ﻡ‪ ، 'N3‬آ‪ 73 3‬أ ‪ N3‬ا‪ 73% \Q3‬ا‪M‬ﺽ‪H 3‬ا‪+3‬‬
‫  ز "‪ $%‬ﻡ‪ 'g‬س اـ ‪ 3'! h'3g b'A pH‬ا‪3‬ـ ‪ pH‬ا‪ &35‬ﺕ‪ 3H 3'5‬آ‪ #3‬ا‪ #3' M‬ا '‪ 3‬و ‪ &36‬ا‪ #3' M‬ا‪ M‬ﻡ‪'N3‬‬
‫ﺕن !' اـ ‪ "B% pH‬در  ا‪M‬ارة ‪ 25°C‬ﻡ‪EM‬رة ‪ 0 7'3H‬و ‪ 7‬أي ‪ . 0 < pH < 7‬آ‪ 3‬أن ا‪3M‬ل ا‪ M‬ﻡ‪&N3‬‬
‫ ن أآ‪A U‬ﺽ آ آ  !' اـ ‪ pH‬أ!‪. #‬‬
‫‪ 7% \Q -‬و د  ا‪L‬آز ‪H‬ا‪ +‬ﻡ‪M‬ل ‪ jB6‬ذي ان ا‪2‬زرق ا‪C‬ي ‪ kSE‬أ‪ A‬أ ‪3‬ري ‪ "3@H‬ا‪. 7'FO35‬‬
‫‪ 7% \Q -‬ا‪ L‬ز ‪H CO2‬ا‪ +‬را  ا‪ h‬ا‪C‬ي ‪ &6 @5‬و د ‪ W‬ز ‪ & B4‬ا‪H‬ن ‪. CO2‬‬
‫‪ 0 7% \Q -‬ردة ار ‪H Cl-‬ا‪ +‬ﻡ‪M‬ل ‪5‬ات ا(‪ $% #EM b'A AgNO3 N‬را‪ l‬أ‪.]'H‬‬
‫‪ 0 7% \Q -‬ردة ا‪ " "M‬ا‪H Fe2+ & BU‬ا‪ +‬ﻡ‪3M‬ل ه'"روآ‪ "'O3‬ا‪E3‬د م ‪ $3% #E3M b3'A NaOH‬را‪l3‬‬
‫أ‪.NI‬‬
‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723
45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
‫*) ‪2 :‬‬ ‫    
 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫‪ 0 7% \Q -‬ردة ا‪ MB‬س ‪H Cu2+‬ا‪ +‬ﻡ‪M‬ل ه'"روآ‪ "'O‬ا‪E‬د م ‪ $% #EM b'A NaOH‬را‪ l‬أزرق‪.‬‬
‫‪ 0 7% \Q -‬ردة ا‪ 5 S‬ت ‪H SO42-‬ا‪ +‬ﻡ‪M‬ل آر ا‪ S‬ر م ‪ $% #EM b'A BaCl‬را‪ l‬أ‪.]'H‬‬
‫ﻡ‪: nAo‬‬
‫ ‪ 7‬ا(‪ 7'H #E‬ﻡ‪ \5F‬ا‪2‬اع ا'' ' ا‪5‬ا "ة ‪ &6‬ﻡ‪5B‬ج ‪H‬ا‪ '% +‬ت ا‪ ،'FS5‬ا‪ ،k'05‬ا‪ '+g5‬و‪ '%‬ت‬
‫أ‪I‬ى‪.‬‬

‫• ﺕ‪-‬ر ﻥذج ا !رة ‪:‬‬


‫ا ‪: 1-8‬‬ ‫‪ -‬ﺕ@د ‪6‬ﺽ' ا‪ 'BS‬ا‪C‬ر   دة إ‪ $‬ا‪ b'A  WP‬ا‪3S5%‬ت ا‪ 3‬دة ﻡ‪ 35‬ﻡ‪73‬‬
‫‪"%‬د آ‪ 'S‬ﻡ‪ 7‬ا"!  ا  ا‪ O3gr 3H ! 'W (5F‬م ‪ '3‬ا ‪!/‬رات ) ﻡ‪73‬‬
‫ا' ' ‪ Atomos‬ا‪ &5‬ﺕ@‪ s &B‬ﺕ‪ ، ( )OgB‬و ‪ 7‬ه‪ GC‬ا(ﺽ' ا"‪4‬ت و ‪% 30‬‬
‫‪"33H‬ل ﻡ‪ 33 n 33B‬ت أ‪33I‬ى ‪ ،‬إ‪ $33‬أن !‪"33‬م دا ‪//‬ن ‪6‬ﺽ‪33A X5'33‬ل ا‪5‬آ'‪ l33‬ا‪C33‬ري‬
‫ دة ‪ %‬م ‪ 1808‬و ﻡ‪ CB‬ذ‪ v‬ا‪ 5‬ر ‪ u‬ﺕ ‪4‬ت ا‪P‬آ‪ (Q5‬ت و ا‪MS‬ث ‪A‬ل ﺕآ'‪l3‬‬
‫ا دة و ‪ 5'BH‬ا  ‪.‬‬
‫‪ -‬اآ‪ \Q5‬ا@ ) ‪x‬ﻡ‪O‬ن ‪ 1897 B &6‬أول ﻡن  دة ه ا‪  1‬ون ‪ ،‬و ‪&36‬‬
‫‪ 1904 B‬ا!‪5‬ح ذ ‪C3 3‬رة ‪ b3'A‬ﺕ‪E3‬ر أن ا‪C3‬رة ‪ 3S%‬رة ‪ 73%‬آ‪3‬ة ﻡ‪3‬ءة‬
‫‪ H‬دة آ‪ ' H‬ﻡ ‪ S‬ا‪ BMQ‬ﻡ‪QM‬ة ‪5|H‬و ت  ‪) S‬ا‪. (2-#Q‬‬
‫‪ ! -‬م رذر‪6‬رد )ﺕ'‪x C‬ﻡ‪O‬ن ( ‪'30 3H5H 1912 B3 &36‬ة ‪3H‬ه‪ 3'6 7‬أن‬
‫ا ‪: 3-8‬‬ ‫ا‪C3‬رة ﻡ‪ 3‬ﻡ‪ 3+g 73‬ﻡ د ‪ 3‬ﻡآ ‪ 3‬ﻡ ‪ 3S‬ا‪ ، BMQ3‬ﺕ‪5‬آ‪ 3'6 3‬ﻡ@‪ )3n‬آ‪35‬‬
‫ا‪C33‬رة و ﺕ‪ $O33‬ا‪33B‬اة ‪ ،‬ﺕ'‪ H M33 33‬ﻡ‪ 733‬ا‪5P‬و‪ 33‬ت ‪ S 33‬ا‪ BMQ33‬ﺕ‪"33‬ور ‪ 33A‬‬
‫‪ %OH‬آ‪'S‬ة "ا و (‪6 B'H #E‬اغ آ‪ ، 'S‬أي أن ‪C‬رة ‪6 'BH‬ا‪. 'W‬‬
‫آ‪ 33‬أ‪ X33‬ا‪ 33S5%‬أن ا‪33B‬اة ذاﺕ‪ 33‬ﻡ‪ 33‬ﻡ‪ 7'%3 733‬ﻡ‪ 733‬ا‪  !"33‬أﺹ‪ L33‬ﻡ‪ 33A 33B‬‬
‫و ه‪ &33‬ا  وﺕﻥ‪//‬ت ذات ا‪ BMQ33‬ا ‪ 33S‬و ا  وﻥ‪//‬ت ا‪ @5‬د‪ 33‬آ‪ 33' H‬ه‪GC33‬‬
‫ا‪'I2‬ة ﺕ) اآ‪ 6 Q5‬ا(@& ﻡ‪x 7‬ف ‪ 0‬دو ‪. 1932 B v‬‬
‫‪ -‬ا!‪5‬ح ا@ ) ا‪B‬و & ﻥ&‪ 5‬ﺏه ‪3 1913 B‬ذج _‪C3 3I‬رة و ه‪ 3‬ا‪3B‬ذج‬
‫ا‪333‬آ‪ XS3330 b333'A ، &S‬ا‪C333‬رة ‪ 333nB H‬م ا‪ &O333Q‬أ ‪ 7333‬ﺕ‪333g‬م ا‪333B‬اة ﻡ‪ 333g‬م ا‪hQ333‬‬
‫و ا‪5P‬و ت ﺕ"ور ‪ &6 A‬ﻡ"ارات ﻡ‪"M‬دة ﻡ‪ #U‬ﻡ ﺕ"ور‬
‫ا ‪: 4-8‬‬
‫ااآ‪A l‬ل ا‪. hQ‬‬
‫‪ S5@ -‬ه‪C‬ا ا‪B‬ذج _‪3 I‬ذج ‪C3‬رة ا‪3! $3% &3BS‬ا'‪7‬‬
‫ا(' ‪ 333‬ء ا‪ ''333o‬و ا‪C333‬ي ﻡ‪ 333‬زال @‪ 333+%P X333'% "3335‬ء‬
‫ﺕ‪E‬را ﻡ‪5 +OS‬آ'‪ l‬ا‪C‬رة ‪ &6‬ا‪. )'@5‬‬

‫● ﺕ‪ 7‬ﺏ روذررد ‪:‬‬


‫‪ -‬ﺽ~  ز ‪ 'O #‬ت ‪ 3H SA &6 α‬ز '‪ 3‬ﻡ(‪ M+3 3W‬ا‪"3‬ا‪ &I‬ﻡ‪ 3gS+H &3+‬ﻡ‪3(5‬رة ) ﻡ‪ 73‬آ‪3 S‬‬
‫ا ‪  (ZnS v‬إﻡ ' إ€ ر @ ن ‪"B%‬ﻡ ﺕ‪ '% gO‬ه‪ GC‬ا‪ % @0P‬ت ‪. α‬‬
‫‪1‬‬
‫( ‪ 0,6‬ﻡ'ون ‪.‬‬ ‫‪cm‬‬ ‫‪ -‬ﺕﺽ~ ‪ $%‬ﻡ‪ O‬ر ا‪ M‬ﻡ ‪ α‬ﺹ('‪ M‬ﻡ@"' ر!'‪ g‬ﻡ‪ 7‬ﻡ@"ن ا‪C‬ه‪  )l‬‬
‫‪10 000‬‬

‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723


45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
‫*) ‪3 :‬‬ ‫    
 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫‪ -‬إن أ‪ lW‬ا"!  ‪ α‬ﺕ‪ 5‬ز ا‪ M'(E‬دون ا‪M‬اف )ا‪ . (3 g'4‬وأن ا"!  ا‪I2‬ى ﺕ‪MB‬ف ﻡ‪ 3@ SSO‬ن ‪ 3g &36‬ط‬
‫ﻡ‪ (5F‬ﻡ‪ 7‬ا‪ k+O‬ا‪S5‬ر و‪"%‬د !'‪ #‬ﻡ‪ B‬ﺕ" إ‪ $‬ا‪ "B% \F‬اﺹ‪"+‬اﻡ ‪، M'(E H‬‬
‫ا‪: 'O(5‬‬
‫‪ -‬ﻡور أ‪ lW‬ا"!  ‪" α‬ل ‪ $%‬أن ا دة ﺕ‪5M‬ي ‪ $%‬ﺕ \ )‪6‬اغ( ه ‪.#‬‬
‫‪ ~  -‬ا‪M‬اف د!  ‪ α‬إ‪ $‬ﺕ‪ 'O 6 B‬ت ‪ α‬ا ‪ S‬ﻡ~ أ  ذرات ا‪C‬ه‪. l‬‬
‫‪ -‬ارﺕ"اد د!  ‪ '5 α‬ﺕ‪ E‬دﻡ ﻡ‪0 S‬ة ﻡ~ أ  ذرات ا‪C‬ه‪) . l‬ا‪(4 g'4‬‬
‫‪: '5‬‬
‫‪ -‬ا‪C‬رة ‪ 6 5 &6‬ر‪ W‬ﺕ‪ ، ًS g‬أي أ ذات ‪6 'BH‬ا‪. 'W‬‬
‫‪ -‬ﺕ‪ #M‬ا‪B‬اة ‪ BM0‬ﻡ ‪. S‬‬

‫• ﺏ ا !رة ‪:‬‬


‫‪ -‬ﺕ‪5‬ن ا‪C‬رة ﻡ‪ 7‬اة ﻡآ  ﺕ‪5‬آ ‪ '6‬آ‪ #‬آ‪ 55‬ﺕ‪ S g‬و إ‪5‬و ت ﺕ"ور ‪ &6 A‬ﻡ"ارات ﻡ‪"M‬دة و‪ n 6‬‬
‫‪H‬ه ‪.‬‬

‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723


45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
‫*) ‪4 :‬‬ ‫    
 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫‪ -‬ا‪5P‬ون ه ‪ )'O‬ﻡ دي ﻡ‪MQ‬ن ‪ ، S‬آ‪ me = 9.1 . 10-31kg X55‬و ‪. e- = - 1.6 . 10-19 C X5BM0‬‬
‫‪ -‬ﺕ‪335‬ن ا‪33B‬اة ﻡ‪ 733‬د!‪  33‬ﺹ‪'L33‬ة ‪"33‬ا ﺕ‪ $%"33‬ا آ&ﻥ‪//‬ت ) و ﺕ‪ $%"33‬أ ‪ N33‬ا‪ 33 B‬ت ( و ه‪ 33% &33‬ن ا‪S‬ﺕ‪ 33‬ت‬
‫و ا‪5B‬و ت ‪.‬‬
‫‪ -‬ا‪S‬وﺕن ه ‪ )'O‬ﻡ دي ﻡ‪MQ‬ن إ  ‪ ، H‬آ‪ mp ≈ 1.67 . 10 kg X55‬و ‪ e = + 1.6 . 10 c X5BM30‬أي أن‬
‫‪19-‬‬ ‫‪27-‬‬

‫‪S‬وﺕن ‪ BM0‬ﺕ‪ O‬وي ‪ BM0‬ا‪5P‬ون و ﺕ@ آ‪ &6 XO‬ا‪ 0P‬رة ‪.‬‬


‫‪27-‬‬
‫‪ -‬ا‪5B‬ون ه ‪ )'O‬ﻡ دي ﻡ‪ @5‬دل آ‪) ' H‬أي ‪ X5BM0‬ﺕ‪ O‬وي ا‪ ((E3‬و آ‪ ، mn = 1.67 . 10 kg X355‬اي آ‪X355‬‬
‫ﺕ‪ O‬وي ﺕ‪ S g‬آ‪ 5‬ا‪S‬وﺕن ‪.‬‬
‫ﻡ>=< ‪:‬‬
‫آ‪ 5‬ا‪5P‬ون ﺹ‪'L‬ة "ا ﻡ‪ #H g‬آ‪ 5‬ا‪B‬اة ‪ X'% ،‬آ‪ 5‬ا‪C‬رة ﺕ‪ O‬وي ﺕ‪ S g‬آ‪ 5‬اﺕ ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺕ‪3333‬ن ا‪C3333‬رة ‪ 33335 A &33336‬ا‪ 3333'@'S+‬ﻡ‪ @5‬د‪ 3333‬آ‪ lSO3333H ، 3333' H‬آ‪3333‬ن ‪"3333%‬د ا‪5P‬و‪ 3333‬ت ‪ O3333 3333'6‬وي ‪"3333%‬د‬
‫ا‪S‬ﺕ ت ‪ .‬ﻡ~ ا@) أن ‪ BM0‬ا‪S‬وﺕن ﻡ‪ O‬وي ‪ BMQ‬ا‪5P‬ون ‪ &6‬ا‪ 'g‬و ﺕ@ آ‪ &6 O‬ا‪ 0P‬رة ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻡ ‪B‬اة ا@‪ H X EB‬ﻡ ا‪: & 5‬‬

‫‪A‬‬
‫‪Z‬‬ ‫‪X‬‬

‫‪ $%" : A‬ا@"د ا‪ &5‬و ‪"% #U‬د ا‪ 'B‬ت ) ‪H‬وﺕ ت ‪5 +‬و ت ( ‪ &6‬ا‪B‬اة ‪.‬‬
‫‪ $%" : Z‬ا@"د ا‪ &BMQ‬و "‪ $%‬أ ‪ N‬ا@"د ا‪C‬ري و ه ‪"% #U‬د ا‪S‬وﺕ ت ‪ &6‬ا‪B‬اة ا‪ O‬وي @‪"3‬د ا‪5P‬و‪ 3‬ت‬
‫‪ &6‬ا‪C‬رة ‪.‬‬
‫‪ -‬إذا آ ن ‪ N‬ه ‪"%‬د ا‪5B‬و ت ‪ &6‬ا‪B‬اة ن ‪:‬‬

‫‪A=N+Z‬‬

‫‪ BM0 -‬اة @‪: !o@ H B% S‬‬

‫‪q = Z e+‬‬

‫ﻡ@ل ‪:‬‬
‫‪31‬‬
‫ ﻡ ‪B‬اة ذرة ا( (ر ‪H‬ـ ‪. P :‬‬
‫‪15‬‬

‫‪ …Ao‬أن ‪. Z = 15 ، A = 31‬‬


‫‪"% -‬د ا‪S‬وﺕ ت ‪H ) 15 = Z :‬وﺕن (‬
‫‪"% -‬د ا‪5'B‬و ت ‪. N = A – Z = 31 – 15 = 16 :‬‬
‫‪"% -‬د ا‪5P‬و ت = ‪"%‬د ا‪S‬وﺕ ت = ‪ 15 = Z‬إ‪5‬ون‪.‬‬
‫‪ BM0 -‬ا‪B‬اة ‪:‬‬
‫‪q = Z e+ = 15 . 1.6 . 10-19 = 2.4 . 10-18 C‬‬

‫• ﻥذج ا زی‪ A‬ا‪  1‬وﻥ ) ﻡ‪F‬أ ﺏو  ( ‪:‬‬


‫‪ s -‬ﺕ‪5‬زع ا‪5P‬و ت ‪A‬ل ا‪B‬اة ‪ (EH‬آ'(' ‪ #H‬ﺕ‪"S ~NF‬أ ‪"M 7‬دان ‪"%‬ده ‪ &6‬آ‪ #‬ﻡ"ار و آ'(' ﺕز‪. %‬‬
‫ا‪"S‬أ ا‪2‬ول ‪:‬‬
‫‪ s‬ﺕ‪) gSx ~O5‬ﻡ"ار( إ‪"@ s‬د ﻡ‪"M‬د ﻡ‪ 7‬ا‪5P‬و ت ‪ b'A‬ﺕ‪ gSx ~O5‬ر! ‪"@ n‬د ﻡ‪ 7‬ا‪5P‬و ت أ!‪ E‬ه ‪"@5 s‬ى‬
‫‪. 2n2‬‬
‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723
45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
5 : )* 2013/03/22 :  ! "# $%& -    - 
    

(‫ )ا"ار‬gS+‫ا‬ 2n2 gS+‫& ا‬6 &n%2‫و ت ا‬5‫آ‬P‫"د ا‬%


n=1 2
n=2 8
n=3 18
: & U‫"أ ا‬S‫ا‬
33gS+‫) ا‬334 ، (n = 1) 33gS+‫ ا‬733‫ ﻡ‬33 ‫"ا‬H 33!‫ ر‬336‫ ت و‬33gS+‫ ت ا‬33‫و‬5P‫ ا‬#LQ33‫ ﺕ‬، ‫رة‬C33 ‫ م‬335‫ار ا‬g533P‫ ا‬33 A &336
. (n = 2) ~SQ‫@" ﺕ‬H (n = 3) gS+ 6 ، (n = 1) gS+‫~ ا‬SQ‫@" ﺕ‬H (n = 2)
: & ‫ف آ‬MH gSx # ‫ ﻡ‬-
n=1 → K
n=2 → L
n=3 → M
: nAo‫ﻡ‬
. ( Z ≤ 18 ) # ‫ أ‬7‫ ﻡ‬g6 ~ ‫ز‬5‫ا ا‬C‫ ه‬$% "5@ B‫ ﻡ‬H &6
: ‫رات‬C‫@] ا‬S &‫و‬5P‫ز ~ ا‬5‫ ا‬7% U‫أﻡ‬
‫ﺍﻝﺘﻭﺯﻴﻊ ﺍﻹﻝﻜﺘﺭﻭﻨﻲ‬ Z ‫ﺍﻝﻌﺩﺩ ﺍﻝﺫﺭﻱ‬ ‫ﺭﻤﺯ ﺍﻝﺫﺭﺓ‬
(1)
K 1 H
K(2) 2 He
K(2)L(4) 6 C
K(2)L(6) 8 O
K(2)L(8)M(1) 11 Na
K(2)L(8)N(7) 17 Cl
K(2)L(8) 10 Ne

:  ‫ ا‬I ‫• ا‬
. Z ‫ري‬C‫ ا!) ا‬h(  &5‫اد ا'' ' ا‬62‫ ا‬#‫ آ‬$% & ''‫ ا‬EB@‫ ا‬k+E‫@ \ ﻡ‬5 H + -
. ‫(ظ‬M‫ ا'' & ﻡ‬EB@‫ت ا'' ' ن ا‬sM5‫ل ا‬oI -
3 ‫و‬B‫ ء ا‬3 '(‫ ا‬H 3F‫& ﻡ‬6 NA "g6 &! S‫'@' أﻡ ا‬Sx ‫ا‬EB% 90 B‫ا آ'' ' ﻡ‬EB% 116 ‫ا‬C‫ ه‬B5!‫ و‬$‫ف إ‬% -
. '% B+‫ ﺹ اﺹ‬B% B% ‫ ل‬g ‫و‬
X3‫ ا‬73‫ول ﻡ‬2‫ف ا‬3M‫ ا‬3‫ا اﻡ‬C3‫ ه‬#3U b3'A ، G 3' ‫ ا‬3‫ رﻡ‬E3B% #3 &3+%‫ أ‬3' ''‫ ا‬3‫ ﺹ‬B@‫ ا‬7'3H ''5 -
‫ ف‬N3 ، U‫ أو أآ‬7 EB% &6 ‫ول‬2‫ف ا‬M‫ ا‬#4 ‫  ﺕ‬A &6 ‫ و‬، ( Majuscule ) ‫'ة‬S‫ف ا‬A2 H l5 ‫& و‬B'‫ﺕ‬o‫ا‬
. ( miniscule ) ‫'ة‬LE‫ف ا‬A2 H l5 (& U‫ دة ن ا‬%) EB@ &B'‫ﺕ‬o‫) ا‬s‫ ا‬7‫ & ﻡ‬4 ‫ف‬A
: &@‫أﻡ‬
G ‫رﻡ‬ 'B'‫ﺕ‬o H EB@‫إ) ا‬ 'H@ H EB@‫إ) ا‬
C Carbone ‫ن‬H‫آ‬
Cl Chlore ‫آر‬
Cu Cuivre ‫ س‬M
Ca Calcium ‫'م‬O ‫آ‬
Ar Argon ‫ن‬W‫أر‬
Ag Argent N6
;% < = : 9:  . 5  & 0 , - 6723
45 : 12 –  . /0 – + , -
‫*) ‪6 :‬‬ ‫    
 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫‪Al‬‬ ‫‪Aluminium‬‬ ‫أ‪'B‬م‬


‫‪N‬‬ ‫‪Nitrogene‬‬ ‫_زوت‬
‫‪O‬‬ ‫‪Oxygene‬‬ ‫أآ‪7'O‬‬
‫‪H‬‬ ‫‪Hydrogene‬‬ ‫ه'"رو '‪7‬‬
‫• ا < ‪:‬‬
‫‪ -‬ا‪  nB‬ه& أ‪6‬اد آ'' ' ﺕ‪ h(B &5B‬ا@‪ EB‬ا'' & ‪ ،‬ﺕ‪ 5‬ز ‪ h(BH‬ا!) ا‪C‬ري ‪ Z‬و ﺕ‪ &6 \5F‬ا@"د ا‪A &35‬‬
‫) أي ﺕ‪ \5F‬اه ‪"% &6‬د ‪5‬و ﺕ ( ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺕن ﻡ‪  n \5F‬ا@‪ X% EB‬ا'' & ‪ &6‬ا‪ lO lOMH @'S+‬ﺕا "ه ‪.‬‬
‫أﻡ‪ ]@H 7% U‬ا‪:  nB‬‬
‫‪ SO‬و د‪G‬‬ ‫ا@"د ا‪C‬ري‬
‫رﻡ ‬ ‫ا@"د‬ ‫رﻡ ‬
‫‪ &6‬ا‪@'S+‬‬ ‫)ا‪(&BMQ‬‬
‫ا‪ A &5‬ا‪B‬اة‬ ‫ا@‪EB‬‬
‫‪%‬‬ ‫‪Z‬‬
‫‪99.984‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1H‬‬
‫‪0.016‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1H‬‬ ‫‪H‬‬
‫أ‪ 4‬ر !'‬ ‫‪3‬‬
‫‪1H‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪75‬‬ ‫‪35‬‬
‫‪17 Cl‬‬
‫‪35‬‬ ‫‪17‬‬
‫‪`Cl‬‬
‫‪25‬‬ ‫‪37‬‬
‫‪17 Cl‬‬
‫‪37‬‬ ‫‪17‬‬

‫• و=‪F‬ة ا & ا !ری ‪:‬‬


‫‪ H -‬أن آ‪ 5‬ا‪S‬وﺕن ﺕ‪ O‬وي ‪ l g5 H‬ا'" آ‪ 5‬ا‪5B‬ون و أن آ‪ 5‬ا‪5P‬ون ﻡ أﻡ م آ‪ 5‬ا‪S‬وﺕن ﺕن آ‪35‬‬
‫ا‪C‬رة ﻡ‪ 5 (% N‬ا‪S‬وﺕن و ‪ 7‬ﺕﺽ'‪ k‬ذ‪ v‬آ & ‪:‬‬
‫إ‪5‬و ت‪ + m‬اة‪m(X) = m‬‬
‫و آن أن آ‪ 35‬ا‪5P‬و‪ 3‬ت ﻡ‪ 3‬أﻡ‪ 3‬م آ‪ 35‬ا‪3B‬اة و أن آ‪ 35‬ا‪S‬وﺕ‪3‬ن ﺕ‪ O3‬وي ﺕ‪ 3S g‬آ‪ 35‬ا‪35B‬ون أي ‪mP ≈ mn‬‬
‫ ‪ 7‬آ‪: H 5‬‬

‫‪m(X) = A mP = A mn‬‬

‫‪ 33'S@5 -‬ا‪ $33% 'O33S‬ا‪ #335‬ا‪C‬ر ‪ 33‬أ‪"335%‬ت آ‪ 335‬ذرة ا'‪"33‬رو '‪) 7‬أي آ‪ 335‬ا‪S‬وﺕ‪33‬ن( آ‪"33A‬ة ‪ 33'g‬س ا‪&336 #335‬‬
‫ا‪5O‬ى ا‪C‬ري و ' ‪"AH‬ة ا‪ 5‬ا‪C‬ر  ‪ ،‬ﻡ  ‪ H‬ﻡ ‪: b'A ، u‬‬

‫‪1 u = 1.67 . 10-27 Kg‬‬


‫‪1‬‬
‫ﻡ‪ 7‬آ‪ 5‬ذرة ا‪H‬ن ‪ 12‬أي ‪:‬‬ ‫ﺕ@ف أ ‪ N‬و‪"A‬ة ا‪ 5‬ا‪C‬ر  ‪ $%‬أ ‬
‫‪12‬‬
‫‪1 12‬‬
‫= ‪1u‬‬ ‫)‪m( C‬‬
‫‪12‬‬

‫‪ m(12 C) : b'A‬ه& آ‪ 5‬ذرة ا‪H‬ن ‪. 12‬‬

‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723


45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
‫*) ‪7 :‬‬ ‫    
 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫• =‪M‬ب ا & ا !ری ‪: I‬‬


‫‪ -‬ﺕ‪ lOM‬ا‪ 5‬ا‪C‬ر  و ا‪ &5‬ﺕ‪"g‬ر ‪"3AH‬ة ا‪ 35‬ا‪C‬ر ‪ E3B@ u 3‬آ''‪ & 3‬ﻡ‪o3I 73‬ل ا‪ lO3B‬ا
 ‪ ، G 3nB 3‬آ‪ 3‬‬
‫ﻡﺽ‪ &6 k‬ا‪ U‬ل ا‪: & 5‬‬
‫‪35‬‬
‫‪ vC3 ، % 75 SO3BH ( 17‬ﺕ‪3‬ن ا‪35‬‬ ‫‪ % 25 SO3BH ( 37‬و ا‪3‬ر ‪Cl ) 35‬‬ ‫‪ -‬ر ‪ ، 7 n Cl‬ا‪3‬ر ‪17 Cl ) 37‬‬
‫ا‪C‬ر  ر ﺕ‪ O‬وي ‪:‬‬
‫‪75‬‬ ‫‪25‬‬
‫‪mCl = ( 35 .‬‬ ‫‪) + ( 37 .‬‬ ‫‪) = 35.5 u‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬
‫• ا ‪F7‬ول ا ‪F‬وري ‪:‬‬
‫‪ #Q5 -‬ا"ول ا"وري ‪ &6‬ﺹ'‪ X5L‬ا‪ +'OS‬ﻡ‪ 8 7‬أ‪"%‬ة و ‪+ 7‬ر ‪ ،‬ﺕ!) ‪ %‬دة ا‪"%2‬ة ‪‹H‬ر! م روﻡ ' ﻡ‪ I 7‬إ‪$‬‬
‫‪ VIII‬و ا‪+O‬ر ‪2 H‬ر! م ا@‪ 'H‬ﻡ‪ 1 7‬إ‪ &3 3'6 &3+@ ، 7 $‬ا‪"3‬ول ا‪"3‬وري ا‪s H 'O3S‬آ‪ 3(5‬ء ‪+O3 H‬ر ا‪oU3‬ث‬
‫ا‪2‬و‪. $‬‬

‫‪I‬‬ ‫‪II‬‬ ‫‪III‬‬ ‫‪IV‬‬ ‫‪V‬‬ ‫‪VI‬‬ ‫‪VII‬‬ ‫‪VIII‬‬


‫‪1‬‬ ‫‪1H‬‬ ‫‪2He‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3Li‬‬ ‫‪4Be‬‬ ‫‪5B‬‬ ‫‪6C‬‬ ‫‪7N‬‬ ‫‪8O‬‬ ‫‪9F‬‬ ‫‪10Ne‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪11Na‬‬ ‫‪12Mg‬‬ ‫‪13Al‬‬ ‫‪14S‬‬ ‫‪15P‬‬ ‫‪16S‬‬ ‫‪17Cl‬‬ ‫‪18Ar‬‬

‫‪ "335@ -‬ﺕﺕ'‪ l33‬ا@‪ B‬ﺹ‪ 33‬ا'' '‪ &336 33‬ا‪"33‬ول ا‪"33‬وري ‪ $33%‬ا‪5‬ز ‪ ~33‬ا‪5P‬و‪ &336 &33‬ا‪"33‬ارات و‪ 336‬ا‪ )!33‬ا‪C33‬ري‬
‫ا‪"% E5‬ي ‪.‬‬
‫‪ -‬ا‪ 6‬ر!) ا‪ &6 +O‬ا"ول ‪"% ،‬د ﻡ"ارات ذراﺕ‪ X‬أي أن ا‪ &6 +O‬ا‪"3‬ول ‪35M s‬ي إ‪ s‬ا@‪ B‬ﺹ‪ 3‬ا‪h3( 3 &35‬‬
‫‪"%‬د ا"ارات ‪.‬‬
‫‪5M -‬ي ا@د اا‪ &6 "A‬ا"ول ا@‪ B‬ﺹ ا‪"% h(  &5‬د ا‪5P‬و ت ‪ &6‬ﻡ"اره ا‪ )!6 'I2‬ا@د ‪"3% #U‬د‬
‫ا‪5P‬و ت ‪ &6‬ا"ار ا‪. 'I2‬‬
‫‪ -‬ﺕ " ا@‪ B‬ﺹ ا'' ' ذات ا"ارات ا‪ @SQ‬آ ‪ &6‬ا@د ا‪ U‬ﻡ‪ 7‬و ه ا‪ &6 'I2‬ا"ول ا"وري ‪.‬‬
‫• ﺏ‪ O‬ا >ت ا  ‪:‬‬
‫ﺕ‪ 5‬ز ‪ B%‬ﺹ ا@د اا‪ "A‬ﻡ‪ 7‬ا"ول ا"وري ‪ ' '6 D EFH‬و آ'' ' ﻡ‪ &36 H Q5‬ﺕ‪3‬ن ﻡ‪ $O3 3‬ا@ ‪3‬‬
‫‪ ]LH‬ا‪ ]@H 7% nB‬ا‪s M‬ت ا‪ B‬درة ‪.‬‬
‫‪  % -‬ا‪ ' og‬ت ‪ :‬و ه& ﺕ‪ B% &6 #U5‬ﺹ ا@د ا‪2‬ول ا‪C‬ي ﺕ‪5|H '5‬ون وا‪ $% "A‬ﻡ"اره ا‪. 'I2‬‬
‫‪  % -‬ا‪ ' og‬ت ا‪5‬ا‪ : 'H‬و ه& ﺕ‪ B% &6 #U5‬ﺹ ا@د ا‪ &6 ، & U‬ﻡ"اره ا‪ 'I2‬إ‪5‬و'‪. 7‬‬
‫‪  % -‬ا@‪ B‬ﺹ ا‪5‬ا‪ : 'H‬و ه& ﺕ‪ B% &6 #U5‬ﺹ ا@د ا‪ &6 b U‬ﻡ"اره ا‪ 3 'I2‬إ‪5‬و ت ‪.‬‬
‫‪ 3 % -‬ا  '‪ 3B‬ت ‪ :‬و ه‪ &3‬ﺕ‪ B% &36 #3U5‬ﺹ‪ 3‬ا@‪3‬د ا‪ &36 ~H O3‬ﻡ‪"3‬اره ا‪ 7 3'I2‬إ‪5‬و‪ 3‬ت ‪ ،‬ﺕ‪3‬ن ‪ 35 A &36‬‬
‫ا@ د  ‪
#0 $%‬ت ‪ ' B4‬ا‪C‬رة ﻡ‪. Br2 ، Cl2 ، F2 #U‬‬
‫‪  % -‬ا‪ L‬زات ا‪ F‬ﻡ ‪ :‬و ه& ﺕ‪ B% &6 #U5‬ﺹ ا@د ا‪) 'I2‬ا‪ U‬ﻡ‪ (7‬و ه& ‪ W‬زات  درة ‪ &6‬ا‪ ، @'S+‬آ‪ 3‬أ‪ 3‬‬
‫‪ x %‬أي ‪ s‬ﺕ‪ #% (5‬ﻡ~ أي ‪ EB%‬آ'' & _‪. I‬‬

‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723


45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
‫*) ‪8 :‬‬ ‫    
 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫• ‪FQ‬ة ا @ ا @ﻥ ا‪  1‬وﻥ ‪:‬‬


‫! ‪"%‬ة ا‪ ' BU‬ا‪5P‬و' ‪:‬‬
‫إذا آ ن ‪C‬رة )‪ |6 ( 3 ≤ Z ≤ 5‬ﺕ‪ $@O‬أ‪ B4‬ء ﺕ‪M‬ل آ'' & (‪ "g‬إ‪5‬و ت ﻡ"اره ا‪ (L) 'I2‬و ه& ) ‪ 1‬أو ‪ 2‬أو ‪3‬‬
‫إ‪5‬و ت ( ‪M55‬ل إ‪ 30 $3‬ردة ﻡ ‪ s vC3H '@3 3S‬آ‪ O35‬ب ا‪5‬آ'‪ l3‬ا‪5P‬و‪C3 &3‬رة ا‪ 3L‬ز ا‪ F‬ﻡ‪ #3‬ا‪3!2‬ب إ'‪ 3‬‬
‫و ه ا''م ا‪C‬ي ﻡ"ار‪ G‬ا‪ K 'I2‬ﻡ‪5|H ~SQ‬و'‪. (2) 7‬‬
‫‪ I  A‬ﺹ ‪:‬‬
‫‪+‬‬
‫ذرة ا'"رو '‪ 7‬ﺕ‪2 $@O‬ن ﺕ(‪ "g‬إ‪5‬و ا‪M55 "'A‬ل إ‪ 0 $‬ردة ا'"رو '‪. H 7‬‬
‫! ‪"%‬ة ا‪ ' BU‬ا‪5P‬و' ‪:‬‬
‫إذا آ ن ‪C‬رة )‪ BU5 H ( 7 ≤ Z ≤ 18‬ء )‪ |6 (Z=14‬آ‪ #‬ذرة ﺕ‪' $@O‬ن ‪ &36‬ﻡ‪"3‬اره ا‪ 8) 3'I2‬إ‪5‬و‪ 3‬ت( ‪$3%‬‬
‫‪ #0‬أر‪ @H‬أزواج ﻡ‪ #U‬أ!ب ‪ W‬ز ‪ I‬ﻡ‪  #‬و ذ‪ H v‬آ‪ O5‬ب ا‪5P‬و ت أو ‪"g6‬ه ‪:‬‬
‫ا‪  M‬ا‪2‬و‪: $‬‬
‫إذا آ ن ‪ &6‬ا"ار ا‪C3 'I2‬رة ‪ 1‬أو ‪ 2‬أو ‪ 3‬إ‪5‬و‪ 3‬ت ‪ ،‬ﺕ‪ $@O3‬ا‪C3‬رة (‪"3g‬ه ‪ kSE3' ،‬ﻡ‪"3‬اره ﻡ‪ #3S! 3‬ا‪ 3'I2‬ﻡ‪~SQ3‬‬
‫‪H‬ـ ‪ 8‬إ‪5‬و ت ‪.‬‬
‫ا‪  M‬ا‪: ' U‬‬
‫إذا آ‪ 33‬ن ‪ &336‬ا‪"33‬ار ا‪C33 33'I2‬رة ‪ 5‬أو ‪ 6‬أو ‪ 7‬إ‪5‬و‪ 33‬ت ‪ ،‬ﺕ‪ $@O33‬ا‪C33‬رة ‪s‬آ‪ O335‬ب ‪ 1‬أو ‪ 2‬أو ‪ 3‬إ‪5‬و‪ 33‬ت '‪kSE33‬‬
‫ﻡ"اره ‪ &6‬ا‪ 'I2‬ﻡ‪H @SQ‬ـ ‪ 8‬إ‪5‬و ت ‪.‬‬
‫ﻡ>=< ‪:‬‬
‫ﺕ(‪"% ! O‬ﺕ& ا‪ ' BU‬و ا‪ ' U‬ا‪5P‬و' ﺕ ‪ ]@H 7‬ا‪2‬اع ا'' ' ‪.‬‬
‫ﻡ@ل ‪:‬‬
‫‪Na‬‬ ‫‪Na‬‬ ‫‪+‬‬

‫‪NaCl‬‬
‫‪Cl‬‬ ‫ـ ‪Cl‬‬

‫ذرة ا‪E‬د م ])‪ Na[K(2)L(8)M(1‬ﺕ‪5M‬ي ‪ 5gSx &6‬ا‪'I2‬ة ‪ $%‬إ‪5‬ون وا‪C ، "A‬ا ﺕ‪ $@O‬ذرة ا‪E‬د م ‪&3F5‬‬
‫‪ 7333%‬ه‪C333‬ا ا‪3335P‬ون ‪ ،‬و ﻡ‪ 333 7333‬أ‪333I‬ى ﺕ‪3335M‬ي ذرة ا‪333‬ر ])‪ &3336 Cl[ K(2)L(8)M(7‬ﻡ‪"333‬اره ا‪$333% 333'I2‬‬
‫‪ 7‬إ‪5‬و ت ‪ ،‬و ‪ & 5 H‬ﺕ‪s $@O‬آ‪ O5‬ب إ‪5‬ون ‪ ،‬وﻡ‪ XB‬ﺕ‪ $F5‬ذرة ا‪E‬د م ‪ 7%‬إ‪5‬و ا‪ 30 kSE5 &M+O‬ردة‬
‫ا‪E33333‬د م ]‪ Na+[K2L8‬و ﺕ‪"g‬ﻡ‪C33333 X33333‬رة ا‪33333‬ر ا‪C33333 33333 A &333336 &333335‬ا ا‪333335P‬ون ‪ 333330 kSE333335‬ردة ا‪33333‬ر‬
‫]‪"33M )34 ، Cl-[K2L8M8‬ث ﺕ‪ 33‬ذب ‪ 30 7'33H‬ردة ا‪E33‬د م ا ‪ ، 33S‬و ‪ 330‬ردة ا‪3‬ر ا‪"33M5'6 ، S O33‬ان ﻡ‪]33@H ~33‬‬
‫ﻡ‪ 7'Q‬ع آ'' & "‪ $%‬آر ا‪E‬د م ‪ ،‬رﻡ ‪ G‬ا'' & ‪. NaCl‬‬

‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723


45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
‫*) ‪9 :‬‬ ‫    
 ‪2013/03/22 :  ! "# $%& -    -‬‬

‫• آ‪ R‬وﺱ& و آ‪ R‬و"ﺏ ‪ I‬آ ‪:‬‬


‫‪ -‬ا@‪ B‬ﺹ او‪ 'S‬ه& ا@‪ B‬ﺹ ا‪ &5‬ﺕ'‪ #‬ذراﺕ إ‪ $‬اآ‪ O5‬ب إ‪5‬ون أو أآ‪oI U‬ل ﺕ( ‪ #%‬آ'' & ‪.‬‬
‫‪ -‬ا@‪ B‬ﺹ او ‪ 'H‬ه& ا@‪ B‬ﺹ ا‪ &5‬ﺕ'‪ #‬ذراﺕ إ‪"g6 $‬ان إ‪5‬ون أو أآ‪oI U‬ل ﺕ( ‪ #%‬آ'' & ‪.‬‬
‫‪ B% -‬ﺹ ا@د ا‪2‬ول و ا‪ & U‬و ا‪ b U‬ﻡ‪ 7‬ا"ول ا"وري ه& ‪ B%‬ﺹ آو ‪ ، 3'H‬أﻡ‪ B% 3‬ﺹ‪ 3‬ا@‪3‬د ا‪ 3F‬ﻡ‪h‬‬
‫و ا‪ O‬دس و ا‪ ~H O‬ﻡ‪ h( 7‬ا"ول ه& ‪ B%‬ﺹ آو‪. 'S‬‬
‫‪ B% -‬ﺹ ا@د اا‪ B@H O' ~H‬ﺹ آو‪ ، 'S‬آ أ '‪ B@H O‬ﺹ آو ‪ 'H‬ﻡ‪. … Si ، C : #U‬‬
‫‪ -‬ﺕ داد آو‪ 'S‬أو آو ‪ EB% 'H‬آ'' & ‪ ،‬آ آ ن ‪"%‬د ا‪5P‬و ت ا‪ SO35‬أو ا(‪3g‬دة أ!‪ #3‬و ‪|36 X3'%‬ن‬
‫‪ B%‬ﺹ‪ 33‬ا@‪33‬د ا‪ ~H O33‬ﺕ‪33‬ن أآ‪ 33S‬آو‪ 'S33‬ﻡ‪ B% 733‬ﺹ‪ 33‬ا@‪33‬د ا‪ O33‬دس و ‪ B%‬ﺹ‪ 33‬ا@‪33‬د ا‪ O33‬دس ﺕ‪33‬ن أآ‪3S‬‬
‫آو‪ 'S‬ﻡ‪ B% 7‬ﺹ ا@د ا‪ F‬ﻡ‪ ، h‬آ أن آو ‪ B% 'H‬ﺹ ا@د ا‪2‬ول ﺕن أآ‪ S‬ﻡ‪ 7‬آو ‪ B% 'H‬ﺹ‬
‫ا@د ا‪ & U‬و ‪ B%‬ﺹ ا@د ا‪ & U‬ﺕن أآ‪ S‬آو ‪ 'H‬ﻡ‪ B% 7‬ﺹ ا@د ا‪. b U‬‬
‫• ا ارد ‪:‬‬
‫‪ -‬ا‪Q‬ارد ا‪) +'OS‬أ‪ A‬د  ا‪C‬رة( ه& ذرات ‪"g6‬ت أو اآ‪ SO5‬إ‪5‬و أو أآ‪oI U‬ل ﺕ( ‪ #%‬آ'' & ‪.‬‬
‫‪ '% -‬ﺕ‪M‬ل ا‪C‬رة إ‪ 0 $‬ردة ﺕ"‪ $%‬ا‪Q5‬د )أو ا‪. (7 ‹5‬‬
‫‪ -‬ا‪ Q‬درة ا‪ +'OS‬ﺕن ﻡ‪ @SQ‬ا"ار ا‪ &6 'I2‬ا‪5‬ز ‪ ~3‬ا‪5P‬و‪ ، &3‬آ‪ 73 3‬أن ‪3‬ن ‪ Q3‬ردﺕ'‪ h3( 7‬ا‪5‬ز ‪~3‬‬
‫ا‪5P‬و& ‪.‬‬
‫‪n+‬‬
‫‪ "3B% -‬ﺕ‪3M‬ل ذرة ‪ X‬إ‪ 30 $33‬ردة ‪"33g(H‬ان ‪"3%‬د ‪ n‬ﻡ‪ 73‬ا‪5P‬و‪ 33‬ت ﻡ‪ GC33 3‬ا‪ Q3‬ردة ‪3H‬ـ ‪ ، X‬و ‪C33B‬ج ه‪C3‬ا ا‪#33% (5‬‬
‫‪ @ H‬د ا'' ' ا‪: ' 5‬‬

‫‪  A‬ا(‪X = n e- + Xn+ : "g‬‬

‫‪ BM0‬ا‪ Q‬ردة ‪ Xn+‬ه& ‪. e = 1.6 . 10-19 : b'A q = + n e :‬‬


‫‪ "33B% -‬ﺕ‪33M‬ل ذرة إ‪ 330 $33‬ردة ‪ H‬آ‪ O335‬ب ‪"33%‬د ‪ n‬ﻡ‪ 733‬ا‪5P‬و‪ 33‬ت ﻡ‪ GC3 33‬ا‪ Q33‬ردة ‪33H‬ـ ‪ ، Xn-‬و ‪C33B‬ج ه‪C33‬ا ا‪#33% (5‬‬
‫‪ @ H‬د ا'' ' ا‪: ' 5‬‬

‫‪  A‬ا‪X + n e- = Xn- : lO‬‬

‫‪ BM0‬ا‪ Q‬ردة ‪ Xn-‬ه& ‪. e = 1.6 . 10-19 : b'A q = - n e :‬‬


‫• ا ارد ﻡ‪F‬دة ا !رات ‪:‬‬
‫ ‪ Q 7‬ردة أن ﺕ‪"% #Q‬ة ‪ B%‬ﺹ ‪ ،‬ﺕ‪ 0 C "B% $O‬ردة ﻡآ‪ S‬آ ﻡ‪ &6 7'S‬ا‪2‬ﻡ‪ &6 U‬ا"ول ا‪: & 5‬‬
‫‪0‬ارد  ‪S‬‬ ‫‪0‬ارد ﻡ ‪S‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪OH‬‬ ‫‪ 0‬ردة ا'"روآ‪"'O‬‬ ‫‪H3O‬‬ ‫‪ 0‬ردة ا'"رو'م‬
‫‪NO3-‬‬ ‫‪ 0‬ردة ا‪5B‬ات‬ ‫‪NH4‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪ 0‬ردة ا‪2‬ﻡ'م‬
‫‪SO42-‬‬ ‫‪ 0‬ردة ا‪ 5 S‬ت‬
‫‪MnO4-‬‬ ‫‪ 0‬ردة ‪6‬ق ا‪ BLB‬ت‬

‫• ا رة ا ‪: Q‬‬


‫‪ H‬أن ا"ار ا‪ Q 'I2‬ردة ‪ EB%‬ﻡ‪ BB XB|6 ~SQ‬ﺕ!~ ‪ 0‬درة أي ‪ $% EB%‬ه‪C‬ا ا‪ 2‬س آ ﻡ‪ &36 7'3S‬ا‪"3‬ول‬
‫ا‪: & 5‬‬

‫ ‪;% < = : 9:‬‬ ‫‪. 5  & 0 , - 6723


45 : 12 –  . /0 – + , -‬‬
10 : )* 2013/03/22 :  ! "# $%& -    - 
    

&‫و‬5P ~ ‫ز‬5‫ا‬ &‫و‬5P‫ز ~ ا‬5‫ا‬


& ''‫ ا‬EB@‫ا‬ @!5‫ درة ا‬Q‫رﻡ ا‬
& ''‫ ا‬EB@ ~!5‫ ردة ا‬Q
H K(1) K(2) H+
Li K(2)L(1) K(2) Li+
Mg K(2)L(8)M(2) K(2)L(8) Mg2+
O K(2)L(6) K(2)L(8) O2-
Cl K(2)L(8)M(7) K(2)L(8)M(8) Cl-

** ‫ رس‬6 & !6 : ‫ ذ‬52‫** ا‬


) gH   ) ! ‫   ﻡد‬4
B'+BO! - ‫وب‬F‫ا‬
Fares_Fergani@yahoo.Fr
Tel : 0771998109
. A ‫ و‬7 ‫ ر‬5‫& ا"روس أو ا‬6 #I ‫‹ي‬H &‫و‬5P‫ " ا‬S‫  ا‬x 7% BWoH‫  إ‬
gSO‫ا ﻡ‬0‫و‬
: & 5‫ان ا‬B@‫ ذ ذو ا‬52‫ ﻡ!~ ا‬#I‫ أد‬. "  ‫ و‬g'4‫ ا‬GC‫ ه‬7‫ ﻡ‬FO #'M5

www.sites.google.com/site/faresfergani

;% < = : 9:  . 5  & 0 , - 6723


45 : 12 –  . /0 – + , -

You might also like