rð¼køk : A çkkiÂæÄf ÞkuøÞíkk fMkkuxe (MAT)

Ãkuxkrð¼køk (A) ©uýe

(1) MktÏÞk ©uýe 1
(2) ©uýeLkwt ¾kuxwt ÃkË þkuÄðwt 9
(3) ytøkúuS {q¤kûkhkuLke ©uýe 10
(4) r{©ý ©uýe 12
(5) Mk¤tøk Mkqºk ©uýe 13
(6) ©uýe ykÄkheík rðþu»k «&™ku 14

Ãkuxk rð¼køk (B) Mkt¿kkykuLkwt Mktfuríkfhý

(7) ytøkúuS þçËLkwt Mktfuríkfhý 16
(8) ytøkúuS {q¤kûkhLkwt Mktfuríkfhý 19
(9) {q¤kûkh MktÏÞk yLku r[LnTLkwt Mktfuríkfhý 20
(10) økwshkíke {q¤kûkhLkwt Mktfuríkfhý 23
(11) þçËLkwt yðuSfhý 24
(12) þçË, ytf yLku r[LnLkwt Wfu÷efhý 25

Ãkuxkrð¼køk (C) ðøkoðkhe

(13) þçË ðøkoðkhe 27
(14) þçË òuz ðøkoðkhe 32
(15) MktÏÞk ðøkoðkhe 33
(16) y÷øk Ãkzíkku {q¤kûkh yLku þçË (ytøkúuS) 35
(17) y÷øk Ãkzíke r{©ý òuze 37

Ãkuxkrð¼køk (D) ytøkúuS-økwshkíke þçËkuLkwt íkkŠff

(18) økwshkíke þçËLke íkkŠff økkuZðýe 38
(19) ytøkúuS þçËLkwt íkkŠff rLk{koý 44
(20) ytøkúuS þçË rLk{koý 46
(21) økwshkíke {nkþçË 47

Ãkuxkrð¼køk (E) yLkwYÃkíkk fMkkuxe

(22) økwshkíke þçË yLkwYÃkíkk fMkkuxe 48
(23) ytøkúuS yLkwYÃkíkk fMkkuxe 55
(24) MktÏÞk yLkwYÃkíkk fMkkuxe 56

Ãkuxkrð¼køk (F) çkkiÂæÄf økrýík

(25) Mktfuíkku yLku r[LnLkwt MkkËwYÃk 57
(26) ÃkËkLkw¢{ økkuXðýe (¢{ rLkÄkohý) 62
(27) íkw÷Lkkí{f ¢{ 67
(28) rËþk yLku ytíkhLkk fkuÞzkyku 70
(29) fu÷uLzhLke økýíkhe 75
(30) ÷kuneLkk MktçktÄ 83
(31) MkhkMkhe 87
(32) Mkt¼kðLkk 91
(33) Mk{efhý yLku W{h MktçktrÄík fkuÞzkyku 95
(34) {krníkeLkwt yÚko½xLk 100
(35) økkrýíkef íkkŠff «&™ku 104

Ãkuxk rð¼køk G rðrðÄ ykf]ríkyku

(36) ykf]ríkykuLkwt rð&÷u»ký 109
(37) ð÷ý ykf]rík 117
(38) y÷øk ykf]rík 120
(39) ËÃkoý ykf]rík 126
(40) s¤ «rík®çkçk 129
(41) MktçktÄ ykf]rík 131
(42) ¢{ Ãkqýo ykf]rík 134
(43) ÃkuÃkh f®xøk ykf]rík 137
(44) íkfoðkËe ykf]rík 139

rð¼køk : B þiûkrýf ÞkuøÞíkk fMkkuxe (SAT)

Ãkuxk rð¼køk A økrýík

(1) Äkuhý 6 Úke 8 ÞwrLkx : 1 Úke 5 141
(2) NMMS{kt ÃkqAkÞu÷k «§ku 201

Ãkuxk rð¼køk B rð¿kkLk yLku xufLkku÷kuS

(1) NCERT Äkuhý : 8 («Úk{Mkºk) 205
(2) NCERT Äkuhý : 7 (MktÃkqýo) 237
(3) NCERT Äkuhý : 6 (MktÃkqýo) 276
(4) NMMS{kt ÃkqAkÞu÷k «§ku 291

Ãkuxk rð¼køk C Mkk{krsf rð¿kkLk

(1) GCERT Äkuhý : 8 («Úk{Mkºk) 295
(2) GCERT Äkuhý : 7 (sqLkk yÇÞkMk¢{ «{kýu MktÃkqýo) 313
(3) NMMS{kt ÃkqAkÞu÷k «§ku 317
109
109
109
109
109
109
109
109
109
109
109
 38 y÷øk ykf]rík Ãkuxk rð¼køk G
• yk «fhý{kt [kh ykf]ríkyku s «&™ fu W¥kh MðYÃku nkuÞ Au. W.Ëk. 3 (A) (B) (C) (D)
su{ktÚke ºký ykf]ríkykuLku [ku¬Mk MktçktÄ nkuÞ Au. fkuE [ku¬Mk
¢{Lku yLkwMkhu - fkuE [ku¬Mk Mk{kLkíkk Au fu fkuE [ku¬Mk sqÚkLkk
nkuÞ Au. ßÞkhu yuf ykf]rík y÷øk Ãkzíke nkuÞ Au íku ykf]rík W¥kh
çkLku Au. Mk{sqíke : çkÄe ykf]ríkykuLke ytËhLkku fýo W¼ku Ëu¾kÞ yLku r[ö X
• y÷øk Ãkzíke ykf]rík Lk¬e fhðk {kxu Lke[uLke þõÞíkkyku íkÃkkMke Lke[uLkk ¼køk{kt ykðu yu heíku çkÄe ykf]ríkykuLku Vuhðku. ykf]rík (A)
òuðe. Lku çkkË fhíkkt «íÞuf ykf]rík{kt X r[nLk Q¼e hu¾kLke s{ýe çkkswyu
• òu ykf]rík{kt hu¾k®fík fu AktÞkrfík ¼køk nkuÞ, íkku íkuLkku ykfkh òuðk {¤þu.
yLku MÚkkLk æÞkLk{kt ÷uðkt. sðkçk : (A)
• yufLke ytËh yuf yu{ çku fu ºký ykf]ríkyku nkuÞ, íkku «Úk{ W.Ëk. 4 (A) (B) (C) (D)
çknkhLke ykf]ríkLke íkw÷Lkk fhðe yLku íÞkhçkkË ytËhLke
ykf]ríkLke íkw÷Lkk fhðe.
• ykf]rík{kt Mk{kÞu÷k çku r[nLkku yufçkeòLke yheMkk{kt {¤íke
«rík{k yÚkðk Ãkkýe{kt {¤íkwt «rík®çkçk nkuE þfu.
Mk{sqíke : ykf]rík (D) Lku çkkË fhíkk çkÄe s ykf]ríkLkk [kh Mk{kLk
• ykf]rík{kt hu¾k¾tz yLku ®çkËwykuLke MktÏÞk, ðÄkhku, ½xkzku yLku ¼køk Ãkzu Au.
yufe-çkufe ykÄkhu Ãký y÷øk ÚkÞ þfu Au.
sðkçk : (D)
• ¾wÕ÷e yLku çktÄ ykf]rík ykÄkhu, ½rzÞk¤Lkk fktxkLke rËþk{kt
Ãkrh¼ú{ý yLku rðYæÄ rËþk{kt Ãkrh¼ú{ýLku ykÄkhu y÷øk Ãkze
þfu. Mknu÷ku Mkðk÷ : B
W.Ëk. 1 (A) (B) (C) (D)
(A) (B) (C) (D)

Mk{sqíke : ykf]rík (C) Lku çkkË fhíkk çkÄe s ykf]rík{kt çknkhLke

h[Lkk fhíkkt ytËhLke h[Lkk{kt çku hu¾k¾tz ðÄkhu Au.
sðkçk : (C) 2
W.Ëk. 2 (A) (B) (C) (D)

Mk{swíke : ykf]rík (B) Lku çkkË fhíkk çkkfe çkÄe s ykf]rík{kt hu¾k Ãkh
ykðu÷ ð¢{w¾ [kuhMkLke rËþk{kt s Au.
4
sðkçk : (B)

109
W.Ëk.-1
Mk{MÞk ykf]rík W¥kh ykf]ríkyku 4

(A) (B) (C) (D)

Mk{swíke :
6
• Mk{MÞk ykf]rík{kt Lke[uLkk ¼køk{kt ykðu÷w ðíkwo¤ s¤{kt WÃkhLkk
¼køk{kt Ëu¾kþu. íkuðe ykf]ríkyku B yLku D Au. yÚkkoík A yLku C
ykf]ríkyku ykðþu Lknª.
• Mk{MÞk ykf]rík{kt Ëu¾kíkku zkçkk ¼køk{kt W¼ku ÷exku yLku ykzku 7
rºkfkuý Au. su s¤{kt zkçke çkksw fu s{ýe çkksw çkË÷kíke LkÚke.
íkuðe ykf]rík Võík D {kt s òuðk {¤u Au.
• Mk{MÞk ykf]ríkLkwt s¤ «rík®çkçk {kxu sðkçk (D) ykðþu.
8
W.Ëk.2
Mk{MÞk ykf]rík W¥kh ykf]rík
9

(A) (B) (C) (D) 10

Mk{sqíke
sðkçk : (B)
11

Mknu÷k Mkðk÷ : D
Mk{MÞk W¥kh ykf]ríkyku 12
ykf]rík (A) (B) (C) (D)

1 13

2 NTSE {kt ÃkwAkÞu÷e ykf]ríkyku

3 14

109
W.Ëk.-1
Mk{MÞk ykf]rík W¥kh ykf]ríkyku 4

(A) (B) (C) (D)

Mk{swíke :
6
• Mk{MÞk ykf]rík{kt Lke[uLkk ¼køk{kt ykðu÷w ðíkwo¤ s¤{kt WÃkhLkk
¼køk{kt Ëu¾kþu. íkuðe ykf]ríkyku B yLku D Au. yÚkkoík A yLku C
ykf]ríkyku ykðþu Lknª.
• Mk{MÞk ykf]rík{kt Ëu¾kíkku zkçkk ¼køk{kt W¼ku ÷exku yLku ykzku 7
rºkfkuý Au. su s¤{kt zkçke çkksw fu s{ýe çkksw çkË÷kíke LkÚke.
íkuðe ykf]rík Võík D {kt s òuðk {¤u Au.
• Mk{MÞk ykf]ríkLkwt s¤ «rík®çkçk {kxu sðkçk (D) ykðþu.
8
W.Ëk.2
Mk{MÞk ykf]rík W¥kh ykf]rík
9

(A) (B) (C) (D) 10

Mk{sqíke
sðkçk : (B)
11

Mknu÷k Mkðk÷ : D
Mk{MÞk W¥kh ykf]ríkyku 12
ykf]rík (A) (B) (C) (D)

1 13

2 NTSE {kt ÃkwAkÞu÷e ykf]ríkyku

3 14

109
15 20

21
16

22

17

K K
23
18

19

41 MktçktÄ ykf]rík Ãkuxk rð¼køk G

• yk «fhýLkk «&™ku{kt ºký ykf]ríkyku ykÃku÷e nkuÞ Au. su{kt
«Úk{yLku çkeS ykf]ríkyku ðå[u ÃkhMÃkh fkuE [ku¬Mk MktçktÄ nkuÞ
Au. íku MktçktÄ yku¤¾eLku ºkeS ykf]ríkLkku MktçktÄ ykÃku÷
rðfÕÃk{ktÚke yku¤¾ðkLkku nkuÞ Au.
• ykðk «fkhLkk «&™kuLkk Wfu÷ þkuÄðk {kxu Lke[uLke çkkçkíkkuLku
æÞkLk{kt hk¾ðkÚke ¾wçk s Mkh¤íkk hnu Au.
• ykf]ríkyku{kt r[ökuLke MktÏÞk çkuøkýe ÚkkÞ Au.
W.Ëk. 1 Mk{MÞk ykf]rík
• ykf]ríkyku yÚkðk r[öku fkuEÃký rËþk{kt fux÷kf ytþ Vhu Au.
• ykf]ríkLke ËÃkoý «rík®çkçk yLku s¤ «rík®çkçkLkku MktçktÄ nkuE þfu.
• ykf]rík 1800Lkwt Ãkrh¼ú{ý Vhu Au.
• çknkhLke yLku ytËhLke ykf]ríkyku yÚkðk r[ökuLke yË÷kçkË÷e
ÚkkÞ Au.
• ykf]rík fË LkkLkwt yÚkðk {kuxwt ÚkkÞ Au.
W¥kh ykf]ríkyku

?
(A) (B) (C) (D)

Mk{swíke : 0 r[öyu ½rzÞk¤Lkk fktxkLkk ¼ú{ýLke rðhwæÄ rËþk{kt zkçkeçkkswyu Mkhfu Au.
yk ¼køkLkk rðÁæÄ ¼køk{kt yuf LkrðLk r[ö X ykðu Au.
sðkçk rðfÕÃk (C)

109