(2013) Benchmark Biznes Magazyn 4

BIZNES
benchmark magazyn # 4 / 12 / 2013

Wybieramy
komputer
dla inżyniera
s. 6
Wywiad
Rozmowa z Mirko Baeckerem, dyrektorem marketingu
Tecnomatix na region EMEA w Siemens PLM Software s. 43
Certyfikacja inżynierów
Niezbędne potwierdzenie umiejętności zawodowych s. 66
Praktyka inżynierska
Drony polskiej firmy RoboKopter s. 64
Inżynier
BIZNES
benchmark.pl
w firmie
Nowoczesne oprogramowanie 3D i sprzęt dla inżyniera
Wypróbujza
Wypróbuj zadarmo
darmo Solid
SolidEdge!
Edge!
Zobacz, dlaczego jesteśmy lepsi od konkurencji.
Zobacz, dlaczego jesteśmy lepsi od konkurencji.
siemens.com/plm/pl/free-solid-edge
Teraz możesz, bez jakichkolwiek zobowiązań, wypróbować Pobierz Solid Edge już teraz, otrzymasz dostęp do interak-
pełną wersję pakietu Solid Edge. Zobacz, w jaki sposób Solid tywnych materiałów szkoleniowych, filmów instruktażo-
Edge zapewnia szybkość i prostotę bezpośredniego modelo- wych i forum użytkowników, które pomogą Ci poznać możli-
waniabez
Teraz możesz, dzięki elastyczności izobowiązań,
jakichkolwiek możliwościom wypróbować
projektowania wości oprogramowania.
Pobierz Solid Edge już teraz, otrzymasz dostęp do interak-
parametrycznego - wszystko to zaś w jednym, łatwym
pełną wersję pakietu Solid Edge. Zobacz, w jaki sposób Solid tywnych materiałów
Pobierz pakiet Solid Edgeszkoleniowych,
ze strony filmów instruktażo-
w użyciu pakiecie. Projektuj szybciej, bardziej intuicyjnie -
Edge zapewnia szybkość i prostotę bezpośredniego modelo-
po prostu lepiej. wych i forum użytkowników, które pomogą Ci poznać możli-
wania dzięki elastyczności i możliwościom projektowania lub zadzwoń
wości pod numer +4822 339 3523
oprogramowania.
parametrycznego - wszystko to zaś w jednym, łatwym
Pobierz pakiet Solid Edge ze strony
w użyciu pakiecie. Projektuj szybciej, bardziej intuicyjnie -
po prostu lepiej. siemens.com/plm/pl/free-solid-edge
lub zadzwoń pod numer +4822 339 3523
Rozwiązania dla przemysłu.
Od redakcji
Foto: M. Sołtysiak
Inżynier
i komputery
Jeszcze 30 lat temu, typowy inżynier kojarzył z osobą pochyloną mi technologicznymi, ani też zastosować optymalnych, a co za tym
nad deską kreślarską, która uzbrojona jest w przykładnicę, ekierki, idzie konkurencyjnych metod wytwarzania. Wszystkie te zagadnienia
suwmiarkę, suwak logarytmiczny oraz zwinięte rulony kalki tech- obejmują programy inżynierskie i programy do sterowania produkcją,
nicznej zapełnione rysunkami. Jeśli taka osoba udawała się „na z których to dane w czasie rzeczywistym przekazywane są m.in. do
produkcję” to nieodłącznie towarzyszyły jej rulony papieru z doku- systemów wspomagania zarządzania przedsiębiorstwem ERP i po-
mentacją techniczną, koniecznie kask i gumiaki – obraz taki, w po- zwalają podejmować trafne decyzje biznesowe.
staci inż. Stefana Karwowskiego, świetnie utrwalił w swoim serialu Aplikacje inżynierskie wykorzystywane są także nie tylko, co oczywi-
„Czterdziestolatek” Jerzy Gruza. ste, w biurach konstrukcyjnych i projektowych, ale również w pracow-
Dzisiaj praca inżyniera wyglądają zupełnie inaczej. Rewolucja związana niach znanych projektantów zajmujących się designem i wzornictwem
z rozwojem i wejściem w latach 90. XX wieku do codziennego, maso- przemysłowym. Mało tego, goszczą też w studiach reklamy. Jako cie-
wego użytku komputerów, a obecnie smartfonów nie mogła pozostać kawostkę, można podać fakt, że wiele reklam nowych samochodów
bez wpływu na pracę wykonywaną na co dzień przez rzeszę inżynie- tworzonych jest wirtualnie, jeszcze zanim taśmę produkcyjną opusz-
rów. Trudno sobie już wyobrazić inżyniera, który nie wykorzystywałby czą pierwsze prototypy. Realistycznie wyglądające wirtualne samo-
komputerów i programów wspierających jego pracę. Zazwyczaj są to chody generowane są bezpośrednio w programach inżynierskich, lub
aplikacje do komputerowo wspomaganego projektowania CAD (Com- na podstawie wyeksportowanych z nich danych.
puter Aided Design), komputerowo wspomaganego wytwarzania CAM Stanowisko pracy inżyniera to również sprzęt. Kluczowy jest tutaj
(Computer Aided Manufacturing), zarządzania cyklem życia produktu dobrze dobrany komputer bądź laptop, który „udźwignie” wymaga-
PLM (Product Lifecycle Management), nadzorowania przebiegu procesu jącą aplikację inżynierską. Trudno bowiem oczekiwać od inżyniera
technologicznego lub produkcyjnego SCADA (Supervisory Control And wydajności, kiedy na wykonanie najmniejszej operacji mu czekać
Data Acquisition) czy programowania obrabiarek numerycznych CNC – „godzinami”. Warto zatem zapoznać się jaka konfiguracja kompute-
to tylko cześć z wielu rodzajów inżynierskich programów, na temat któ- ra wymagana jest do zastosowań inżynierskich i jakie manipulatory
rych piszemy w bieżącym wydaniu Biznes Benchmark Magazyn. 3D pomogą w sprawnej obsłudze nowoczesnych systemów CAD.
Oprogramowanie wykorzystywane przez inżynierów jest jednym W pracy projektowej pomocna może się też okazać drukarka 3D, na
z najważniejszych elementów pozwalających sprawnie funkcjono- której da się wydrukować trójwymiarowy model projektowanej czę-
wać przedsiębiorstwom produkcyjnym i to niezależnie od branży. Bez ści – o tych zagadnieniach również piszemy na łamach bieżącego
niego nie da się bowiem zaprojektować szybko nowych, zgodnych numeru Biznes Benchmark Magazyn, który w tym miesiącu poświę-
z życzeniami klientów, wyrobów, zanalizować kosztów serwisu i opła- ciliśmy oprogramowaniu i sprzętowi wykorzystywanemu w trudnej,
calności produkcji, zapewnić ciągłości wytwarzania i sterowania linia- inżynierskiej pracy. Zapraszam do lektury.
Marcin Bieñkowski
Redaktor naczelny Benchmark Biznes
www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 3

W numerze
Sprzęt dla inżyniera
Jak wybrać stację roboczą i notebook dla inżyniera s. 6
Profesjonalne, certyfikowane karty graficzne
do zastosowań CAD/CAM – case study s. 10
PIERWSZA NA ŚWIECIE
Bezpieczeństwo urządzeń mobilnych
BEZPRZEWODOWA
MYSZKA 3D
– Samsung KNOX, artykuł sponsorowany s. 12
Manipulatory 3D do systemów CAD s. 14
Rapid Prototyping – drukarki 3D s. 17
Oprogramowanie CAD/CAM
Funkcjonalności wprowadzone w najnowszym oprogramowaniu CAD 3D s. 19 IDEALNA DLA INŻYNIERII, ARCHITEKTURY,
Przyszłość oprogramowania 3D – wywiad z dyrektorem PROJEKTOWANIA, MODELOWANIA, ANIMACJI
odpowiedzialnym za rynki Europy Centralnej
w spółce SolidWorks Deutschland, panem Uwe Burk s. 23
ORAZ DOBREJ ZABAWY
Solid Edge ST6 – Wielozadaniowe narzędzie dla projektanta s. 24
ZW3D – Zintegrowany system CAD/CAM/FEM s. 30
Od modelu do produktu, czyli projektowanie w systemie TopSolid 7 s. 35
Darmowe oprogramowanie CAD s. 36
Oprogramowania CAD 2D z perspektywy inżyniera,
rozmowa z Krzysztofem Godyniem, specjalistą ds. CAD
z działu CAD Mechanika w firmie Datacomp s. 40
Systemy projektowania CAD 2D s. 41
Inżynier na produkcji
Komputerowa optymalizacja procesów produkcji – wywiad z Mirko Baeckerem,
dyrektorem marketingu Tecnomatix na region EMEA w Siemens PLM Software s. 43
Systemy informatyczne wspierające produkcję i utrzymanie ruchu s. 46
Industry 4.0: zmiana modeli procesów produkcji i form zarządzania s. 50
Analiza i symulacja procesów produkcyjnych
w systemie Tecnomatix – case study s. 56
Analiza technologiczna form wtryskowych w oprogramowaniu CAD/CAM s. 58
Specjalizowane oprogramowanie CAD/CAM dla
przemysłu drzewnego i meblarskiego s. 60
Interaktywne programowanie obrabiarek CNC z poziomu systemu CAD/CAM s. 62
Drony firmy RoboKopter zaprojektowane w systemie SolidWorks - case study s. 64
Certyfikacja inżynierów pracujących w oprogramowaniu CAD/CAM s. 66
Przedstawiamy nowy
BIZNES
benchmark.pl
SpaceMouse Wireless
Redaktor naczelny: Marcin Bieńkowski Ze SpaceMouse® Wireless w ręku możesz swobodnie rozwijać
Redaktorzy: Katarzyna Janik  Artur Pęczak  Maciej Stanisławski swą kreatywność. Masz zagwarantowany porządek na biurku.
Artur Żarski  Alicja Żebruń Możesz cieszyć się zaawansowaną nawigacją w 3D.
Dyrektor Operacyjny: Sebastian Jaworski, tel.: 606 942 501
Wejdź w trójwymiarowy świat!

e-mail: sebastian.jaworski@benchmark.pl
Dział sprzedaży reklam: Michał Michniewicz, tel.: 668 205 183
e-mail: michal.michniewicz@benchmark.pl
Projekt i skład: Kuba Kuczma
Wydawca: Benchmark Sp. z.o.o., ul. Wołczyńska 37,
60-003 Poznań, NIP: 779-232-24-08
Prezes zarządu: Sławomir Komiński
Więcej informacji: www.3dconnexion.eu
info@3dconnexion.com facebook.com/3dconnexion
4 Biznes benchmark magazyn twitter.com/3dconnexion
www.biznes.benchmark.pl
Integracja sieciowa
Centra danych
Outsourcing IT
CloudiA
Cloud Computing
Atende S.A.
T +48 22 29 57 300 www.atende.pl
E kontakt@atende.pl
Dopasować
do potrzeb – komputer dla inżyniera
T rudno wyobrazić sobie współczesnego inżyniera, który nie korzystałby z komputera. Jednak inżynier, inżyniero-
wi nierówny i różne też będą potrzeby w zależności od wykonywanej pracy. Zupełnie inne potrzeby będzie miał
inżynier pracujący „na produkcji”, a inne projektant używający aplikacji CAD.
6 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

musi odznaczać się dużą wytrzymałością na V7900, V5900, V5800) i najniższym seg-
uderzenia i być odporny na warunki otocze- mencie (FirePro V4900 i V3900) produko-
nia – za to nie musi być specjalnie wydajny. wanych przez tę firmę kart.
Karty z poszczególnych segmentów róż-
Komputer dla projektanta nią się wydajnością (w tym liczbą zastoso-
Maszyna przeznaczona dla projektanta wanych graficznych procesorów strumie-
musi cechować się bardzo dużą wydajno- niowych), dostępną pamięcią (np. Quadro
ścią. Standardem dla tej klasy urządzeń K6000 ma 12 GB pamięci graficznej, Fire-
jest wyposażanie ich w profesjonalne kar- Pro W9000 6 GB, a Quadro K4000 3GB,
ty graficzne przeznaczone do współpracy zaś FirePro W5000 2 GB), taktowaniem
z programami CAD/CAM. Są to karty Nvidii zegara, szerokością magistrali pamięci itp.
z rodziny Quadro lub AMD FirePro. Karty tego szczegółami technicznymi. Generalnie, karty
typu charakteryzują się zwiększoną wydaj- z segmentu najniższego, to karty wykorzy-
nością w aplikacjach inżynierskich oraz ste- stywane w niezbyt wymagających projek-
rownikami dostosowanymi do wykonywania tach lub w maszynach gdzie trzeba czasami
specyficznych dla tego środowiska opera- uruchomić aplikację CAD. Do większości za-
cji – inne są wymagania programów CAD, stosowań inżynierskich wystarczają karty ze
a inne w grach. Ponadto profesjonalne kar- średniego segmentu rynku, zaś najszybsze
ty graficzne przechodzą proces certyfikacji stosuje się wszędzie tam, gdzie mamy do
w laboratoriach producenta oprogramowania czynienia z dużymi złożeniami.
CAD/CAM. Karty profesjonalne stosowne są
również w generowaniu grafiki 3D w filmach
i studiach graficznych – wspomagają pracę Dopełnieniem komputera
oprogramowania typu DCC (Digital Content dla inżyniera projektanta
Creation), takiego jak MAYA 3D, czy 3ds max. powinien być profesjonalny,
Karty te współpracują także z oprogramo- duży monitor co najmniej
wanie GIS (Geographic Information System),
24-calowy przeznaczony
a także wspierają wizualizacje naukowe.
Dostępne na rynku profesjonalne karty gra-
do prac z systemami CAD
ficzne bazują zawsze na którejś ze stan- i rozdzielczości rzędu
dardowych generacji układów graficznych 2560×1600 pikseli.
przeznaczonych dla graczy, ale są, jak już
wspomniałem, zoptymalizowane do operacji
typowych dla zastosowań profesjonalnych, Karty profesjonalne pozwalają też na pracę
które nie są istotne z punktu widzenia gier. wielomonitorową i, podobnie jak ma to miej-
Segment profesjonalnych kart graficznych, sce w wypadku zwykłych kart graficznych,
Foto: Fotolia
podobnie jak ma to miejsce w wypadku do- mogą też pracować w konfiguracjach z wie-
mowych akceleratorów 3D, podzielony jest loma kartami graficznymi zamontowanymi
na tzw. karty entry-level o najniższej wydaj- w stacji roboczej (AMD CrosFire, Nvidia SLI).
ności, średni segment, oraz urządzenia naj- W pracy wielomonitorowej na jednnej karcie,
Komputery wykorzystywane we współcze- droższe i jednocześnie najbardziej wydajne. dzięki technologii Eyefinity przewagę ma ją
snej inżynierii wspomagają swoich użytkow- W wypadku kart Nvidia Quadro bazujących produkty firmy AMD – pozwalają na jedno-
ników na każdym etapie pracy inżynierskiej. na architekturze Kepler są to odpowiednio czesną pracę na sześciu monitorach. Karty
Wykorzystywane są do projektowania, pro- karty Quadro K600 (entry-level), Quadro Nvidii są w stanie pracować jednocześnie
gramowania obrabiarek CNC, zarządzania K2000 i K4000 (medium range) oraz Quadro z czterema wyświetlaczami. Standardową
produkcją i czasem życia produktu. Pozwa- K5000 i K6000 (performance). AMD oferuje rozdzielczością dla pojedynczego monitora
lają też wykonywać skomplikowane obli- odpowiednio karty z najnowszą architektu- dla współczesnych profesjonalnych kart jest
czenia wytrzymałościowe i pomagają przy rą GCN (Graphics Core Next) w segmen- rozdzielczość 4096 × 2160 pikseli.
serwisowaniu urządzeń. Do każdych z tych tach performance (FirePro W9000), medium Jeśli chodzi o procesor do graficznej stacji
zadań komputer powinien spełniać nieco range (FirePro W8000, W7000) i najniższym roboczej, to im jest on szybszy tym lepiej.
inne oczekiwania. Stacja robocza CAD musi (W5000). Starszą generację układów AMD W komputerze dla inżyniera powinien się
być wyposażona w bardzo wydajną kartę z architekturą VLIW5 znajdziemy zaś jesz- znaleźć któryś z modeli procesorów firmy
graficzną, a notebook używany na produkcji cze w dalszym ciągu w średnim (FirePro Intel Core i7 lub AMD FX-8000. Jeżeli nie ma

potrzeby korzystania z aż tak szybkiej stacji szając bezpieczeństwo danych.
roboczej, wówczas można zakupić kom- Dopełnieniem komputera dla inżyniera pro-
puter z procesorem z serii Intel Core i5 lub jektanta powinien być profesjonalny, duży
AMD FX-6000. Wymagana pamięć do kom- monitor co najmniej 24-calowy monitor
putera dla inżyniera to minimum 8 GB. Przy przeznaczony do prac z systemami CAD
standardowej pamięci 4 GB mogą pojawić i rozdzielczości rzędu 2560×1600 pikseli.
się niekiedy problemy z szybkością pracy Tego typu monitory wyposażone są zwykle
z niektórymi dużymi złożeniami. Dysk twardy w matryce typu IPS lub S-IPS o dużych ką-
powinien być również duży (2-4 TB) i w mia- tach widzenia rzędu 178 stopni w poziomie
rę szybki, koniecznie z interfejsem SATA III. i w pionie oraz matrycy o proporcjach
Dobrze spisują się w tej roli modele firmy WD 16:10 lub 16:9. Przykładem
z serii Black lub Seagate Constellation. takiego monitora może
W stacji roboczej dla inżyniera elektroniczny być 30-calowy monitor
dysk SSD raczej nie ma sensu – jest zbyt U3014 Premier Color firmy
drogi w stosunku do oferowanej pojemno- Dell lub 27-calowy BenQ BL2710PT.
Foto 1: Notebook dla inżyniera, który ma zastąpić
ści i nie ma aż takiego wpływu na szybkość Monitory profesjonalne oprócz dużych roz-
tradycyjną stację roboczą musi charakteryzować się
pracy oprogramowania CAD. Może być on dzielczości i przekątnych ekranu charaktery- bardzo dużą wydajnością. Aspekty mobilności takie
zastosowany jedynie, podobnie jak w kom- zują się również równomiernym świeceniem jak masa i czas pracy na bateriach są w tym wypadku
puterach domowych, jako dysk z zainsta- i dobrym odwzorowaniem kolorów (prze- sprawami drugorzędnymi. Na zdjęciu: wyposażony
lowanym systemem operacyjnym w celu strzeń barwna pokrywająca przynajmniej w 17,3-calowy ekran i moduł Nvidia Quadro, Fujitsu
Celsius H920. [źródło: Fujitsu]
ogólnej poprawy wydajności systemu. Dys- 100% przestrzeni sRGB). Kontrast i jasność
ki zamontowane w inżynierskiej stacji robo- nie są zaś aż tak istotnymi parametrami – za- niera, w tym inżyniera projektanta.
czej warto połączyć w macierz RAID zwięk- zwyczaj kontrast to ok. 1000:1 zaś jasność W wypadku notebooka dla inżyniera, istotne
to 350-450 cd/m2. Oddzielną kwestię stano- jest również to, aby wyposażyć go w profe-
Akceleratory wią zaś inżynierskie manipulatory i klawia- sjonalny moduł graficzny (tego typu maszy-
obliczeniowe tury ułatwiające obsługę programów CAD. ny często nazywane są po angielsku mobile
O tym piszemy szerzej na kolejnych stronach workstation). Dobierając model do potrzeb
W wypadku obliczeń inżynier-
Biznes Benchmark Magazyn. warto kupić urządzenie z mobilnym układem
skich pomocne mogą się okazać
Jeśli chodzi o komputer dla inżyniera nie bę- Nvidia Quadro z serii M lub AMD FirePro rów-
akceleratory obliczeniowe,
dącego projektantem, który sporadycznie nież z serii M. Należy jednak pamiętać, że
wspomagające pracę jednostki korzysta z programów inżynierskich CAD, najsilniejsze kości mobilne odpowiadają pod
centralnej komputera. Najbar- to w zupełności wystarczy zwykły biurowy względem wydajności co najwyżej średniej
dziej znanym akceleratorem komputer z nieco lepszym procesorem (kla- klasy układom stacjonarnym, niemniej kolejnej
obliczeniowym, bazującym na sy Intel Core i5 lub AMD FX-6000) oraz pro- generacji układy są zwykle znacznie bardziej
architekturze kart grafi cznych fesjonalną kartą graficzną klasy entry-level. wydajne od swoich poprzedników.
jest Nvidia Tesla. Innym przy- W większości wypadków zadowolić można Jeśli chodzi o procesor to tutaj obowiązuje też
kładem może być Intel Xeon się też pamięcią RAM o wielkości 4 GB, zasada że im szybszy procesor, tym lepszy
Phi. Akceleratory tego typu 1-2 TB dyskiem twardym oraz zwykłym mo- w zastosowaniach inżynierskich. Rozsądne
montowane są w stacji roboczej nitor o rozdzielczości Full HD. minimum to układ klasy Intel Core i5 (note-
booki z procesorami mobilnymi firmy AMD
i dzięki odpowiednim sterowni-
Notebook dla inżyniera sprzedawane są śladowych ilościach) oraz 4
kom i bibliotekom mogą wspo-
Jeśli chodzi o notebooki dla inżyniera to GB pamięci RAM. Dysk twardy powinien mieć
magać obliczenia inżynierskie
trzeba pamiętać, że wydajność maszyn mo- pojemność co najmniej 500 GB. W wypadku
realizowane w programach do bilnych jest zawsze niższa niż zakupionych mobilnej stacji roboczej używanej do projekto-
symulacji czy np., aplikacjach w tej samej cenie komputerów stacjonar- wania przekątną ekranu to 17,1 cala w innym
takich jak MathCAD. nych. Na korzyść tych ostatnich przemawia wypadku wystarczy 15,1 cala. Czas pracy na
dodatkowo łatwość rozbudowy konfiguracji, zasilaniu bateryjnym nie jest już tak istotny,
co nie jest możliwe w wypadku notebo- gdyż sprzęt ten zwykle pracuje podłączony na
oka. Laptopy mają też mniejszy, dyspo- stałe „do prądu”. Oddzielną kategorię stano-
nujący zwykle niższą rozdzielczością wią zaś odporne na warunki zewnętrzne urzą-
ekran. Przewagą notebooka jest za to dzenia mobilne używane na produkcji, ale to
mobilność, która może mieć w wielu już temat na osobny artykuł. 
wypadkach kluczowe znaczenie dla inży- Marcin Bieńkowski

NX CAD/CAM & NX Mold Wizard
Najwydajniejszy na rynku zintegrowany pakiet
do projektowania i obróbki form wtryskowych
CAMdivision Sp. z o.o. www.nxmold.pl
Firma z największym doświadczeniem w Polsce we wdrożeniach
specjalistycznych modułów NX CAM & NX Mold Wizard
Serdecznie zapraszamy zainteresowanych na:

► Seminarium DMG Aerospace RoadShow • Rzeszów • 20-21.11.2013
► Warsztaty NX Mold Wizard – konstrukcja form wtryskowych • Wrocław • 28.11.2013
► Szkolenie Sandvick (Mold & Die) – obróbka form i tłoczników • Katowice • 28-29.11.2013
► Warsztaty NX Progressive – konstrukcja tłoczników • Wrocław • 6.12.2013
Szczegóły i formularz rejestracji: www.nxmold.pl
T E P S PLM  NX P E S 2013
Park Przemysłowy Błonie Źródła k. Wrocławia
ul. Sosnowa 10, 55-330 Błonie
tel.: +48 71 780 30 20, kom.: 504 20 60 79
www.camdivision.pl info@camdivision.pl
Testy kompatybilności kart
AMD FirePro
w laboratorium Dassault Systèmes
P rzyjęło się mówić, że trójwymia-
rowa grafika stała się uniwersal-
nym językiem komunikowania się
Dobór profesjonalnego akceleratora 3D do
zastosowań inżynierskich nie jest sprawa
prostą. Jednym z najważniejszych kryteriów
Laboratorium
Dassault Systèmes
Jednym z czołowych producentów opro-
między firmami, firmami a klientami jest tutaj nie tyle wydajność, co współpraca gramowania inżynierskiego 3D i aplikacji
oraz jest bardzo dobrym sposobem z używaną w firmie w procesie projektowa- PLM (Product Lifecycle Management) jest
na bezpośrednie trafienie z projek- nia aplikacją CAD. Przyjrzyjmy się na przy- firma Dassault Systèmes. W ofercie tej firmy
tem do konsumentów. Aby sprostać kładzie kart z serii AMD FirePro V9800 i jakie znajdują się takie znane programy jak m.in.
graficznym wymaganiom „komu- warunki musi spełnić profesjonalny akcele- SolidWorks, CATIA, SIMULIA czy DELMIA.
nikacyjnym” projektanci używa- rator graficzny, aby producent aplikacji CAD Programy te muszą bezproblemowo współ-
jący aplikacji inżynierskich muszą włączył go do zestawu rekomendowanych, działać z profesjonalnymi, inżynierskimi
również korzystać z nowoczesnych, w pełni wspierających jego produkt profe- kartami graficznymi 3D. Testowaniem kom-
profesjonalnych kart graficznych. sjonalnych kart graficznych 3D. patybilności zajmuje się m.in. Christophe

milionów wielokątów. Zespół badawczy wyko-
rzystał te złożenia do testów kompatybilności
kart graficznych AMD FirePro V9800 w pro-
gramach CATIA V5 i CATIA V6. Testy koncen-
trowały się w szczególności na cieniowaniu
i sprawdzaniu wydajności renderowania.
Eyefinity w akcji
Według Christopha, który prowadzi zespół
badawczy ds. wizualizacji w Dassault Systè-
mes, podłączenie konfiguracji sześciu moni-
torów było dosyć proste. – Wkładamy kartę
graficzną do stacji roboczej z systemem Win-
dows 7. Podłączamy sześć monitorów LCD
HD o rozdzielczości 1920×1200 pikseli i usta-
wiamy konfigurację obrazu za pomocą opro-
gramowania AMD Catalyst. Rozpoczęliśmy
z programem CATIA i wszystko działało bez
problemu. – stwierdził Christophe Delattre.
Foto 2: Kart graficzna AMD FirePro V9800. [źródło: AMD]
Zespół sprawdził też obsługę OpenGL, dy-
namiczne manipulowanie cieniowanymi mo- niż zbudowanie klastra PC, który byłby w tej
delami i montażem, pamięcią wideo zarówno sytuacji wymagany do obsługi kilku monito-
dla dużych zbiorów danych oraz tekstur, jak rów. Rozwiązanie takie również wymagałoby
i tworzenia w czasie rzeczywistym foto-reali- dodatkowych umiejętności informatycznych.
stycznego renderingu. – Możliwość obsługi systemu z sześcioma
Christophe testował również funkcję kompen- wyświetlaczami przez jeden produkt jest zde-
Foto 1: Prykładowy obraz złożenia silnika lotniczego
sowania ramek w oprogramowaniu AMD Ca- cydowanie właściwym kierunkiem rozwoju
wyświetlany na sześciu monitorach dzięki technologii
talyst, która umożliwia inżynierom odkładanie profesjonalnych kart graficznych. To niezwy-
AMD Eyefinity. [źródło: AMD]
poprawki na krawędzi każdego wyświetlacza. kłe, że jedna karta graficzna może obsłużyć
Delattre pracujący w paryskim centrum ba- – Nie musieliśmy usuwać żadnych pikseli i tra- zarówno jeden projektor wysokiej rozdziel-
dawczym firmy Dassault Systèmes. cić jakiejkolwiek części obrazu. W programie czości jak i całą, wielką ścianę czy nawet po-
– Wydajna karta graficzna jest obowiązko- CAD wyświetlanie jednolitego obrazu jest na- mieszczenie wyświetlaczy wraz z dźwiękiem
wym wyposażeniem inżynierskiej stacji robo- prawdę ważne. – mówi Christophe Delattre. stereo. To niewątpliwie kolejny krok naprzód
czej podczas obsługi dużych zbiorów danych Cztery gigabajty pamięci graficznej umożli- związany z wyświetlaniem podczas prezenta-
w aplikacjach, takich jak CATIA. W naszym wiają, przy wykorzystaniu profesjonalnej karty cji dla klientów realistycznych projektów 3D.
dziale badawczym regularnie przeprowadzi- graficznej AMD FirePro V9800, proste podłą- – podsumowuje Christophe Delattre. 
my testy zgodności naszego oprogramowa- czenie i obsługę wielu monitorów. Co ważne, Artykuł powstał na bazie materiałów
nia na różnych konfiguracjach sprzętowych. koszt takiego rozwiązania jest znacznie niższy dostarczonych przez firmę AMD
Z jednej strony staramy się zweryfikować to,
czy sprzęt może wspierać nasze oprogramo-
wanie, z drugiej natomiast chcemy również
wiedzieć czy nasze oprogramowanie jest
zaprojektowane tak, aby w pełni korzystać
z tego co dostarcza sprzęt. – mówi Christo-
phe Delattre z paryskiego centrum badaw-
czego firmy Dassault Systèmes.
Do testów zgodności zespół badawczy Das-
sault Systèmes korzysta z kilku ulubionych
projektów, które reprezentują typowe złożenia,
jakie zazwyczaj są projektowane przez klien-
tów. Złożenia te składają się z kilkuset części,
Foto 3: Fotorealistyczny rendering złożenia samochodu
a więc zawierają bardzo duże zestawy danych
w programie CATIA V6 otrzymany przy wykorzystaniu kart
– projekt taki składa się z od jednego do pięciu graficznych AMD FirePro V9800. [źródło: AMD]

ARTUKUŁ SPONSOROWANY
czyli jak połączyć wodę z ogniem

M obilna rewolucja sprawiła, że te same prywatne tablety i smartfony co-
raz częściej służą użytkownikom zarówno w pracy, jak i w domu. Trend
ten określany często nazwą BYOD (ang. Bring Your Own Device), mimo wielu
nymi, znajdującymi się na nim firmowymi
danymi. Oczywiście istnieją metody prze-
ciwdziałania tym zagrożeniom, ale wyma-
korzyści jakie ze sobą niesie (m.in. są to: wzrost produktywności, satysfakcji gają wdrożenia odpowiednich, nie zawsze
zawodowej pracowników oraz oszczędności), spędza również sen z powiek łatwych w implementacji, systemów i spe-
administratorów firmowej infrastruktury IT. Urządzenia te tworzą bowiem cjalnych procedur w firmie.
ogromną wyrwę w firmowym systemie bezpieczeństwa.
Technologia Samsung KNOX
Urządzenia prywatne użytkowników za- go oprogramowania ukrytego w ogólnodo- Rozwiązaniem powyższych problemów
logowane do firmowej sieci niosą ze sobą stępnych, legalnych zasobach. związanych z umożliwieniem wykorzystania
szereg zagrożeń związanych z bezpieczeń- Kolejnym istotnym zagrożeniem jest wyciek prywatnych urządzeń w firmie jest opra-
stwem danych. Najważniejszym z nich jest poufnych danych. Korzystając z własnego cowana przez firmę Samsung technologia
możliwość zainfekowania złośliwym opro- smartfona z dostępem do firmowej sieci, KNOX. Co ważne, jest to jedyny dostępny na
gramowaniem wewnętrznych zasobów pracownik łatwo może zupełnie przypad- rynku system zabezpieczający przed zagro-
firmy. Użytkownicy bardzo często nonsza- kowo podzielić się służbowymi danymi ze żeniami związanymi z modelem BYOD, który
lancko podchodzą do kwestii bezpieczeń- znajomymi na portalu społecznościowym, opracowany został przez producenta urzą-
stwa swoich urządzeń. Często instalują na wysłać je do pracującego w publicznej dzeń mobilnych. Dzięki temu gwarantuje on
swoich smartfonach najróżniejsze aplikacje chmurze systemu wymiany plików takiego bezpieczeństwo na poziomie styku sprzętu
nie zawsze pochodzące z oficjalnych źró- jak np. Dropbox czy Google Drive czy po i oprogramowania. Jednocześnie zdejmu-
deł. Istnieje też ryzyko ściągnięcia złośliwe- prostu zgubić urządzenie z niezabezpieczo- je z integratorów czy firmowych działów IT,

ARTUKUŁ SPONSOROWANY
miane było tylko sprawdzone i dopuszczone

do użytku oprogramowanie. Umożliwia ona
także bezpieczne zastosowanie certyfika-
tu bezpiecznego rozruchu po dostarczeniu
urządzenia. Z kolei architektura TIMA od-
powiada za nieprzerwane monitorowanie
integralności jądra systemu Linux. W razie
wykrycia naruszenia integralności jądra lub
programu rozruchowego w oparciu o usta-
lone reguły podejmowane jest odpowiednie
działanie. Może to być np. zablokowanie do-
stępu do jądra oraz wyłączenie urządzenia.
Security Enhancements for Android to za-
awansowany mechanizm wydzielania infor-
macji w oparciu o wymogi w zakresie pouf-
ności i integralności. Technologia pozwala
na tworzenie wydzielonych obszarów prze-
chowywania aplikacji i danych z myślą o mi-
nimalizacji ryzyka i skutków naruszenia lub
konieczność opracowania lub wdrożenia korporacyjnej. Obsługiwane są wirtualne obejścia zabezpieczeń poprzez wprowadze-
własnych rozwiązań, które będą chroniły fir- sieci prywatne VPN zgodne z normą FIPS, nie do systemu złośliwego lub wadliwie za-
mowe dane, jednocześnie zapewniając pra- szyfrowanie na urządzeniu, zabezpieczenia bezpieczonego oprogramowania. Najwyższy
cownikom dużą swobodę. przed wyciekiem danych, mechanizm jed- poziom bezpieczeństwa gwarantowany przez
Samsung KNOX to rozwiązanie, które dzieli nokrotnego logowania firmowego SSO (En- Samsung KNOX docenił m.in. Departament
telefon lub tablet firmy Samsung na dwa śro- terprise Single Sign ON), usługi katalogowe Obrony Stanów Zjednoczonych, który dopu-
dowiska – służbowe i prywatne. To pierw- Active Directory czy uwierzytelnianie wielo- ścił do użytku w swoich sieciach urządzenia
sze jest środowiskiem zabezpieczonym, składnikowe z wykorzystaniem kart Smart mobilne wykorzystujące to rozwiązanie.
w którym administrator działu IT decyduje Card. Kontener Samsung KNOX zapewnia Warto dodać, że Samsung KNOX ma rów-
o uprawnieniach użytkownika i aplikacjach również obsługę wirtualnej sieci prywatnej nież własny system dystrybucji certyfikowa-
jakiem można w nim instalować. Środowisko w architekturze IPSec, w tym algorytmu nych aplikacji – Knox Appstore. Znaleźć tam
prywatne daje pełną kontrolę nad urządze- kryptograficznego Suite B. można m.in. aplikacje firm takich jak: SAP,
niem użytkownikowi. Administrator nie musi IFS, czy Salesforce. Platforma Samsung
się nim zajmować, bo jest ono w pełni od- Bezpieczeństwo platformy Knox jest obecnie dostępna dla wybranych
dzielone od środowiska firmowego. Użyt- W środowisku Samsung KNOX bezpie- urządzeń mobilnych firmy Samsung – są to
kownik ma do dyspozycji dwa odrębne pul- czeństwo platformy zostało zapewnione m.in. Samsung Galaxy S3, Samsung Galaxy
pity, pomiędzy którymi może się przełączać. dzięki wykorzystaniu trzech technologii S4, Samsung Galaxy Mega, Samsung Ga-
Bezpieczny profil pozwala na przechowywa- kontroli dostępu – Customizable Secure laxy Note 2 oraz Note 3, a także najnowsze
nie firmowych danych w odrębnym zaszy- Boot, ARM TrustZone-based Integrity Me- tablety Samsung Galaxy Tab. 
frowanym kontenerze, dzięki czemu są one asurement Architecture (TIMA) oraz jądra
niedostępne z poziomu profilu prywatnego. z wbudowaną technologią Security Enhan-
Kontener Samsung KNOX to wyodrębnio- cements for Android (SE for Android).
ne i zabezpieczone środowisko w obrębie Technologia Customizable Secure Boot od-
urządzenia przenośnego, które obejmuje powiada za to, żeby na urządzeniu urucha-
własny ekran główny, program uruchamia-
jący, a także własne aplikacje i widżety.
Kontener korzysta z oddzielnego systemu
szyfrowania plików funkcjonującego nie-
zależnie od aplikacji pozostających na ze-
wnątrz kontenera. Szyfrowanie danych re-
alizowane za pomocą 256-bitowego klucza
AES (Advanced Encryption Standard).
Samsung KNOX jest zgodny z powszech-
nie używanymi modelami infrastruktury

Foto 1: Mysz 3D SpaceController firmy

Space Control występuje w dwóch wersjach
– z chwytem w postaci kulki i gałką sterującą.
[źródło: Space Control]
3D
Manipulatory P racując z programami CAD
posługujemy się przede wszyst-
kim myszką, klawiaturą i czasami
wspieramy się tabletem graficznym
CAD. Istnieją jednak specjalizowane
urządzenia ułatwiające projekto-
wanie w systemach CAD 3D. Są to
manipulatory 3D.
Może trudno w to uwierzyć, ale manipula-

tory 3D przeznaczone do oprogramowania
CAD, głównie za sprawą założonej w 2001
roku przez Logitecha firmy 3Dconnexion,
które dostępne są na masowym rynku już od
ponad dziesięciu lat, to nadal często są nie-
znane wśród osób pracujących na co dzień
z oprogramowaniem inżynierskim.
Sama historia manipulatorów 3D zaczyna
się jeszcze wcześniej – pierwszy manipulator
powstał na początku lat 70. ubiegłego wie-
dla inżynierów ku w Niemieckiej Agencji Kosmicznej DLR

(Deutschen Zentrums für Luft- und Raum-

fahrt) jako urządzenie pozwalające sterować ramieniem robota w przestrzeni kartezjańskiej.
Na początku lat 90. Niemiecka Agencja Kosmiczna zastosowała w swoich manipulatorach
3D niedrogi system pomiaru położenia wykorzystujący sześć jednowymiarowych optycznych
czujników położenia, na który to uzyskała patent w 1993 roku. W tym samym roku pod nazwą
Magellan na rynek wprowadzona została, bazująca właśnie na tym patencie, pierwsza mysz
3D produkowana przez firmę Logitech.
W 1995 roku na rynku zadebiutował zaś przeznaczony dla graczy, a produkowany przez fir-
mę Spatial Systems Inc. manipulator, w którym wykorzystano również sterowanie o sześciu
stopniach swobody 6DoF (ang. Six Degrees of Freedom). Ten manipulator 3D o nazwie
SpaceBall Avenger oraz jego druga znacznie lepiej znana wersja – SpaceOrb 360, z 1996
roku, wywodziły się wprost z opracowanego przez Johna Hiltona z Uniwersytetu w Sydney
w Australii urządzenia o nazwie SpaceBall 1003 – pierwszego dostępnego na rynku od
1988 roku manipulatora 3D do programów CAD. Co ciekawe, jego prototyp przygotowy-
wany na zlecenie NASA powstał już w 1983 roku, a więc na 10 lat przed rynkowym debiutem
Magellana. Tak narodziły się manipulatory 3D.
Producenci manipulatorów 3D Pierwsza

Podobnie jak w wypadku swoich protoplastów manipulatory 3D oferują sześć stopni swobo- bezprzewodowa
dy – kierunki: prawo, lewo, góra, dół, przód, tył. Do tego dochodzą kierunki pośrednie, będą- myszka 3D
ce wypadkową tych podstawowych. Daje to ogromne możliwości manipulowania obiektem,
Firma 3Dconnexion w tym
o czym może się przekonać każdy, kto położył kiedykolwiek swoją dłoń na którymś z urzą-
dzeń oferowanych obecnie przez trzech producentów. roku wprowadziła na rynek
Pierwszym jest australijska firma Spatial Freedom założona przez Johna Hiltona tuż po jego odejściu pierwszy bezprzewodowy
ze Spatial Systems Inc. Oferuje ona swoją mysz 3D, która notabene od lat nie jest już rozwijana, pod model myszki 3D – SpaceMo-
nazwą Astroid. Drugim producentem jest wspomniany, założony przez Logitecha, 3Dconnexion, use Wireless. Ten manipulator
do którego wraz z częścią praw patentowych za sprawą połączenia się w 2001 roku z Logitechem 3D bazuje pod względem
firmy Labtec 3D Motion Control Technology trafił wspólnik Johna Hiltona z firmy Spatial Systems stylistycznym i pod względem
Inc., Bernd Gombert . Firma Labtec 3D Motion Control Technology była zaś bezpośrednim następ- możliwości na najprostszym
cą Spatial Systems Inc. i produkowała od 1999 kontroler 3D o nazwie Spaceball 4000 FLX, który modelu SpaceNavigator.
trafił później do oferty Logitecha, a następnie 3Dconnexion. W 2003 roku z 3Dconnexion odchodzi
Niemniej SpaceMouse Wireless
Bernd Gombert i powołuje do życia własną firmę Space Control GmbH, która zaoferowała podobne
łączy w sobie opatentowany
urządzenie, wyposażone w dodatkowe funkcjonalności. Przyjrzyjmy się zatem teraz dostępnym
przez 3Dconnexion sensor
obecnie na rynku myszkom 3D, które można nabyć u trzech różnych producentów.
wykorzystujący technologię
Astroid Spatial Freedom sześciu stopni swobody ruchu
Astroid to podstawowy i zarazem jedyny model manipulatora 3D, który dostępny jest w ofercie (6DoF) z bezprzewodową tech-
firmy Spatial Freedom (www.spatialfreedom.com). Stylizacyjnie nawiązuje on do urządzeń z lat nologią 2,4 GHz. SpaceMouse
90. i pod tym względem manipulator wygląda nieco archaicznie. Kula wykorzystywana do mani- Wireless ma wbudowaną lito-
pulowania nie każdemu musi przypaść do gustu. Firma 3Dconnexion poszła pod tym względem wo-jonową baterię, która działa
inną drogą i wybrała dla swoich urządzeń inny kształt „chwytu”. do miesiąca pracy (przy zało-
W wypadku Astrioida można mieć zastrzeżenia do użytego tworzywa, kolorystyki, ergonomii żeniu pracy 8 godzin dziennie,
programowanych przycisków. Podobać się za to może malutki joystick pozwalający na szybkie 5 dni w tygodniu). Co ważne,
przemieszczanie obiektów w poziomie. Producent zapewnia sterowniki do najpopularniejszych
podczas ładowania za pomo-
systemów operacyjnych i rozwiązań CAD dostępnych na rynku. Urządzenie można nabyć po-
cą dołączonego do zestawu
przez stronę internetową, zamawiając je bezpośrednio u producenta.
kabelka ze złączem mikro-USB
z myszki można normalnie
3D-Maus SpaceController
Mysz 3D SpaceController firmy Space Control (www.spacecontrol.de) to obecnie jedyny model korzystać. Zachowane przy
tego producenta – premiera drugiego została skutecznie i zgodnie z prawem zablokowana przez tym zostają wszystkie dane
konkurencję. Muszka jest starannie wykonana i przemyślana oraz wygląda bardzo atrakcyjnie i ustawienia, dzięki czemu
pod względem stylistyki. Model występuje w z chwytem w dwóch wariantach – kulą, tak jak użytkownicy mogą po prostu
w wypadku Astroida o gałką sterującą jak w ma to miejsce w wypadku urządzeń 3Dconnexion. podłączyć kabel do ładowania
Produkt zapewnia wsparcie praktycznie dla wszystkich systemów CAD i dla wielu innych i kontynuować pracę.

aplikacji. Dodatkowo został wyposażony widoków – krótki nacisk aktywuje pierwotne urządzenie odczytujące gesty dłoni, za po-
w zastrzeżone patentem rozwiązanie, które- komendy widoków przypisane do klawisza, mocą fal ultradźwiękowych. Na podstawie
go nie znajdziemy u konkurencji – pierścień a naciśnięcie i przytrzymanie klawisza włą- odczytanego położenia palców i nadgarst-
(tzw. PowerWheel) umocowany u podstawy cza wtórne komendy widoków. ków obu dłoni użytkownika, Leap Motion
chwytu, pozwalający na ruch w prawo-le- Całość zamknięto w ładnej, stylistycznie (www.leapmotion.com), bo o nim mowa,
wo, który aktywuje konfigurowalne menu i ergonomicznie wyprofilowanej obudowie umożliwia zmianę położenia wyświetlanego
ekranowe. Rozwiązanie to jest wygodne, wyposażonej w odpowiedni wyprofilowa- na monitorze wirtualnego obiektu w prze-
ale jego zastosowanie sprawiło, iż całość ne miejsce na nadgarstek. Dzięki temu dłoń strzeni 3D, jego modyfikacje itp. Urządzenie
chwytu uniosła się nieco wyżej, niż w kon- przyjmuje w sposób naturalny ergonomicz- jest małe, przenośne, a koszt jego zakupu
strukcjach konkurencji. Może to niestety po- ną pozycję. Najczęściej używane klawisze nie przekracza obecnie 80 dolarów. Produ-
wodować pewien dyskomfort podczas pra- zostały wygodnie umiejscowione w zasięgu cent zapewnić wsparcie dla coraz większej
cy i niewykluczone, że szybsze zmęczenie palców, a symetryczne rozmieszczenie przy- liczby aplikacji i systemów, także progra-
nadgarstka. Z drugiej strony producent za- cisków funkcyjnych sprawia, ze z urządzenia mów CAD – obecnie mogą z niego swo-
pewnia, iż wziął to pod uwagę przy opraco- mogą korzystać zarówno osoby prawo-, jak bodnie korzystać m.in. użytkownicy NX 9.0.
waniu kształtu obudowy, który istotnie różni i leworęczne. Manipulatory 3D firmy 3Dcon- Czy tak będzie wyglądała w najbliżej przy-
się od rozwiązań 3Dconnexion i wymusza nexion obsługują ponad 130 aplikacji z róż- szłości obsługa komputerów, za kilka lat się
ułożenie dłoni pod kątem. nych dziedzin – nie tylko systemów CAD czy o tym przekonamu. 
aplikacji do tworzenia grafiki trójwymiarowej. Maciej Stanisławski
SpacePilot, SpaceNavigator,
SpaceMouse… Przyszłość manipulatorów
Firma 3Dconnecion (www.3dconnexion.eu) Jesienią tego roku, podczas prezentacji
oferuje największa gamę manipulatorów 3D. rozwiązań Autodesk i Siemens, poka-
W ofercie dostępne są zarówno proste mo- zano manipulator, czy też raczej
dele składające się praktycznie z samej „gałki”
(np. SpaceNavigator), bardziej rozbudowane
urządzenia (m.in. SpaceMouse Pro), aż po
najbardziej zaawansowane manipulatory (np.
SpacePilot Pro) wyposażone we własny ko-
lorowy wyświetlacz LCD z asystentem pracy.
Dla przykładu, zaawansowany model Spa-
cePilot Pro wyposażony jest w pięć w pełni
konfigurowalnych, dwufunkcyjnych „inteli-
gentnych” klawiszy funkcyjnych, które po-
zwalają na stały dostęp do dziesięciu naj-
częściej używanych komend. Urządzenie
rozpoznaje aktywną aplikacje, środowisko
oraz tryb pracy i automatycznie wyznacza
odpowiednie komendy. Z kolei kolorowy wy-
świetlacz LCD pokazuje zaś przypisaną do
klawisza funkcyjnego komendę, co pozwala
optymalnie pracować z programem CAD lub
inną aplikacją graficzną. Ponadto wyświe-
tlacz LCD oferuje opcję szybkiego przeglą-
danie poczty e-mail oraz zadań i wpisów
w kalendarzu. Klawisze szybkiej nawigacji
(QuickView Navigation) usprawniają
natomiast wykrywanie
błędów oraz prze-
gląd i prezentację
projektów poprzez
Foto 2: Manipulatory 3D produkowane przez
umożliwienie szyb-
firmę 3Dconnexion występują w różnych wariant
kiego dostępu do antach dopasowanych do potrzeb i zasobności
32 standardowych portfela użytkowników. [źródło: 3Dconnexion]

zwykle inny łatwy do usunięcia plastik lub np.
specjalnie utwardzana skrobia. W pierwszym
wypadku po wydrukowaniu przedmiotu ele-
menty podporowe modelu po prostu się od-
cina, w drugim rozpuszcza się je w wodzie.
Materiał bazowy i podporowy nanoszone
są prze oddzielne dysze, a sposób działania
drukarki 3D jest taki sam jak zwykłej drukarki
atramentowej – głowica z dyszami podający-
mi materiał bazowy i podporowy przemiesz-
cza się w płaszczyźnie XY i nanosi w od-
powiednich miejscach, zamiast atramentu,
warstwę materiału polimerowego. Po jego
zastygnięciu, co twa nie dłużej niż sekundę,
obniżana jest płyta podstawy (w wypadku
drukarki atramentowej następuje przesunię-
Foto: Stratasys
cie kartki), nazywana stołem modelowym. To

na nim powstaje drukowany obiekt. Po ob-
WYDRUKUJ
niżeniu o ułamek milimetra stołu modelowe-
go można przystąpić do drukowania kolejnej
warstwy, itd. – cały proces jest powtarzany aż
do chwili ukończenia drukowania przedmiotu.
W wypadku najnowszych drukarek 3D ko-
rzystających z techniki FDM minimalna gru-
bość ścianki drukowanego przedmiotu to
TO CO ZAPROJEKTOWAŁEŚ!
ok. 0,2-0,4, mm, starszych ok. 0,6 mm. Gru-
bość nakładanej warstwy to zwykle 0,1 mm,
choć zdarzają się modele operujące warstwą
S tworzenie fizycznego, trójwymiarowego modelu projektowanego elementu

czy całej maszyny często jest niezbędnym etapem podczas prowadzenia
prac konstrukcyjnych. Niestety, tradycyjne metody przygotowywania modeli są
o grubości 0,05 mm. Komora modelująca ty-
powej drukarki 3D pozwala drukować obiekty
o wielkości nie przekraczającej 30–50 cm.
często bardzo drogie i czasochłonne. W takim wypadku inżynierom z pomocą Drukarki FDM drukują zwykle tylko w jednym
mogą przyjść mogą nowoczesne technologie prototypowania, określane kolorze, zależnym od koloru użytego do dru-
wspólnym mianem Rapid Prototyping, a jedną z nich jest technologia druku ku polimeru. Wydruk przedmiotów o większej
trójwymiarowego nazywana po angielsku 3D printing. liczbie kolorów wymaga dodania dodatko-
wych dysz do głowicy, co podniosłoby i tak
Podstawy technologii trójwymiarowego druku Trzecia, podobna jest do drugiej metody, z tym, niemałe koszty urządzenia, dlatego w prakty-
opracowane zostały już w 1986 roku na słyn- że zazwyczaj metaliczny proszek utwardzany ce, poza nielicznymi wyjątkami, nie spotyka
nym uniwersytecie technologicznym MIT – Mas- (spiekany) jest silnym światłem laserowym, a nie się drukarek FDM, które mogły by drukować
sachusetts Institute of Technology. Pierwsze se- sklejany natryskiwanym klejem. więcej niż jednokolorowe modele.
ryjne urządzenia pojawiły się w połowie lat 90. Bardzo istotną zaletą technologii FDM jest
XX wieku. Obecnie wykorzystuje się trzy metody FDM w akcji to, że wykonane przy jej pomocy prototypy
druku przestrzennego – FDM (Fused Deposition W wypadku metody FDM, trójwymiarowe mo- można poddawać obróbce – np. szlifowaniu,
Modeling), metodę proszkową oraz SLS (Selec- dele drukuje się polimerowego „drutu” wyko- wierceniu, malowaniu, chromowaniu itp. Mo-
tive Laser Sintering), czyli selektywne spiekanie nanego z takiego materiału jak np. ABS. Ma- dele można też ze sobą łatwo sklejać, two-
laserem. W uproszczeniu, pierwsza z nich spro- teriał ten nazywany jest materiałem bazowym rząc większe rozmiarowo niż wspomniane,
wadza się do natryskiwania, tak jak ma to miej- i z niego powstaje drukowany przedmiot . Aby 50-centymetrowe obiekty.
sce w komputerowych drukarkach atramen- drukowany model podczas tworzenia się nie
towych, warstw płynnego, szybkoschnącego wywrócił lub nie połączył się jego fragmenty Proszek w akcji
tworzywa sztucznego. Druga, polega na utwar- bądź elementy, które mają być od siebie od- Metoda proszkowa wykorzystywana jest przede
dzaniu warstwa po warstwie, sproszkowane- dzielone, niezbędne jest jeszcze użycie dru- wszystkim w drukarkach firmy Z Corporation.
go materiału, nanoszonego przez dozownik giego, dodatkowego materiału. Materiał ten W tych drukarkach 3D na przemian, warstwami,
głowicą natryskującą klej lub specjalną żywicą. nazywa się materiałem podporowym i jest to nanosi się spoiwo i specjalny proszek o odpo-

wiednio dobranej granulacji. Spoiwo nanoszone do druku stosowany jest proszek metaliczny
jest przez głowicę drukującą, a proszek nakłada, o odpowiednim składzie (mieszanina metali
podając go z podajnika, specjalny zgarniacz. lub metale oraz proszki ceramiczne), który
Cykl nanoszenia spoiwa i proszku powtarzany pozwala na wytworzenie trwałych i równych
jest na przemian, aż do zakończenia procesu spieków metalicznych. Modele wykonane
drukowania przedmiotu. Na końcu, przed wyję- metodą SLS cechują się bardzo dużą pre-
ciem gotowego przedmiotu odczekuje się około cyzją wykonania i można je obrabiać mecha-
godziny po to, aby zaszły do końca chemiczne nicznie. Co ciekawe, metodą SLS drukuje się
procesy wiązania spoiwa. nie tylko modele i prototypy elementów ale
Druk nie wymaga tutaj materiału podporo- również używane w przemyśle formy do for-
wego – drukowany przedmiot trzyma się mowania wtryskowego tworzyw sztucznych,
w odpowiedniej pozycji dzięki temu, że jest formy odlewnicze oraz pełnowartościowe na-
„zanurzony” w niesklejonym proszku. Nieste- rzędzia do produkcji seryjnej takie jak uchwy-
ty, wytrzymałość modelu nie jest duża i po to, ty, matryce, a nawet elementy dysz stosowa-
aby go wzmocnić po wyjęciu pokrywa się go ne w silnikach samolotów odrzutowych.
specjalnym lakierem Z-Bond lub płynną, roz-
cieńczoną żywicą epoksydową. Oprogramowanie
Istotną zaletą metody druku 3D z proszku Tworzenie wydruków 3D bazuje na trójwy-
jest możliwość drukowania w kolorze. Na miarowych plikach elementów opracowy-
przykład drukarka ZPrinter 450 wyposażona wanych w programach CAD. Aby móc wy-
jest dodatkowo w zwykłą głowicę atramen- drukować model, musi on zostać zapisany
tową, która nanosi na każdą warstwę dru- w formacie .STL. Eksport do takiego formatu
kowanego modelu barwny tusz, taki sam jak oferowany jest przez większość programów
w drukarkach atramentowych, dzięki czemu CAD, lub wtyczek doinstalowywanych do
model 3D jest od razu kolorowy. Drukowane aplikacji CAD. Model w formacie STL wczy-
przedmioty mogą mieć też cieńsze ścianki niż tuje się do oprogramowania sterującego dru-
w wypadku metody FDM i ich grubość to od karką 3D, a sterowniki na podstawie modelu
0,05-0,1 mm. Tej samej grubości nakładana 3D tworzą kolejne poziome przekroje obiek-
jest pojedyncza warstwa proszku. Wadą me- tu. Przekroje, już jako obiekty dwuwymia-
tody proszkowej jest stosunkowo duża kru- rowe, przenoszone są na kolejne warstwy
chość drukowanych obiektów (obiekty mają wydruku. Co ciekawe, w ten sam sposób
porównywalne wymiary jak w metodzie FDM), do drukarki 3D przenieść można przekroje
co wynika z wytrzymałości mechanicznej za- pochodzące z diagnostycznej aparatury me-
stosowanych podczas druku spoiw. dycznej takiej jak tomografy komputerowe
czy urządzenia do rezonansu magnetyczne-
Laserem po modelu go. Dzięki temu lekarze mogą np. stworzyć
Metoda SLS została wynaleziona i opatento- model kości pacjenta i lepiej przygotować
wana przez dr Carla Deckarda z Uniwersytetu się do planowanej operacji.
Teksańskiego w Austin. Polega ona na nosze- Drukarki 3D nie należą do najtańszych. Pro-
niu, cienkich 0,1-milimetrowych warstw prosz- ste przemysłowe urządzenia kosztują ok.
ku i ich utwardzaniu promieniem lasera, tak jak 10–15 tys. złotych. Na lepsze modele profe-
w wypadku zwykłej drukarki laserowej. Laser sjonalne przeznaczyć już trzeba co najmniej
rysuje drukowany wzór na każdej warstwie i na 100 tys. zł. Na szczęście pojawiły się na ryn-
skutek podniesienia temperatury, w miejscach ku, małe, tanie drukarki 3D, które można na- Foto 1: Utwardzanie i czyszczenie modelu uzyskanego
na proszkowej drukarce 3D. [źródło: Z Corporation]
na które padła wiązka światła, materiał jest zwać „domowymi” lub „osobistymi”. Kosztują
spiekany. Cykle świecenia i nanoszenia prosz- one ok. 2000–4000 zł. Za przykład tego typu drukarkami 3D, na których odpłatnie świad-
ku powtarzane są naprzemiennie, aż do chwili urządzeń mogą posłużyć kosztująca zaled- czą usługi wykonywania wydruków 3D. Dzię-
otrzymania gotowego modelu, który cechuje wie 2 tys. zł drukarka Prusa i3 xPJD produ- ki temu każdy kto ma taką potrzebę może
się bardzo dużą trwałością. kowana przez firmę PJD Automatyka (www. wykonać trójwymiarowy model obiektu, nie
W metodzie SLS wykorzystuje się proszki po- pjd-automatyka.pl), GolemD za 2800 zł opra- kupując przy tym drogiego urządzenia – wy-
liamidowe lub polistyrenowe, lasery większej cowany przez firmę AXE PRIM (www.3d3.pl). starczy, że zlecić jego wykonanie firmie świad-
mocy pozwalając na drukowanie obiektów Warto też pamiętać, że wiele firm i instytu- czącej tego typu usługi. 
metalowych, głownie z aluminium. Wówczas tów badawczych dysponuje odpowiednimi Marcin Bieńkowski

Foto 1: NX 9.0 przystosowano do współpracy z wykorzystującym ultradźwięki, bezdotykowym manipulatorem Leap Motion. Dzięki niemu za pomocą gestów rąk
można nie dotykając ani myszki, ani klawiatury, swobodnie obracać i przesuwać obiekty oraz wykonywać polecenia związane z modelowaniem. [źródło: Leap Motion]
CAD 3D
Nowe funkcjonalności w oprogramowaniu
W śród tegorocznych rowowości dotyczących oprogramowania inżynierskiego warto odnotować dwa wydarzenia
z branży CAD – premierę SolidWorks 2014 i NX 9.0. W przypadku obu systemów, choć przeznaczone są one dla
różnych odbiorców, wprowadzono wiele oczekiwanych ulepszeń. Niektóre z nich można śmiała nazwać rewolucyjnymi.
Synchronous Technology, jako oryginalne Zmiana sposobu rysunku, poprzedzonego definiowaniem skom-
i nowatorskie rozwiązanie firmy Siemens PLM pracy z danymi 2D plikowanych powiązań i relacji między liniami,
Software, jest już od kilku lat obecna w opro- Wprowadzenie Technologii Synchronicznej do odcinkami, profilami itp. Modyfikacje w zasadzie
gramowaniu CAD tej firmy, ale jak do tej pory edycji rysunków 2D w najnowszej wersji NX 9.0 sprowadzają się do wskazania tych elementów
dotyczyła jedynie obszaru projektowania zdecydowanie usprawnia i skraca czas mody- szkicu, które chcemy, aby reagowały na zmiany
i modelowania w 3D. W tym roku zadebiuto- fikowania istniejących rysunków i szkiców. Jest wprowadzane przez nas w innym elemencie –
wała także w 2D, a użytkownicy liczą na to, że to sytuacja analogiczna do tej, która miała miej- system sam już dalej zadba o to, aby pozostały
wkrótce pojawi się nie tylko w systemie NX, sce wcześniej w przypadku geometrii 3D. Teraz one asocjatywne. Podczas dynamicznej zmiany
ale również w Solid Edge, a być może również modyfikacja danego detalu nie wymaga ko- szkicu – przesuwania krzywych – wymiary są
w bezpłatnym Solid Edge 2D Drafting. nieczności „ręcznego” poprawiania elementów aktualizowane o wartość przesunięcia.

Synchronous 2D ma szczególne zastosowanie przy importowanej do- odbicie itp. Proste w użyciu narzędzie potrafi przekształcić wyjścio-
kumentacji, z której w szybki sposób możemy wykonać szkic i modyfi- wą formę np. sferę, w najbardziej skomplikowany kształt. Co więcej,
kować go w dowolny sposób, już w środowisku NX 9.0. nowa funkcjonalność aż „prosiła się” o nowe urządzenie pozwalające
Wprawdzie modelowanie trójwymiarowe jest preferowaną metodą użytkownikowi na pełne wykorzystanie jej potencjału. Czy poza my-
projektowania, to jednak dwuwymiarowe rysunki i dane produktów szami 3D można było „zaprząc” do NX 9.0 coś więcej? Owszem, NX
– w bardzo zróżnicowanych formatach cyfrowych – wciąż są wyko- 9.0 został przystosowany do pracy z nowym manipulatorem Leap
rzystywane w praktycznie każdej branży przemysłowej na pewnych Motion, czy też raczej urządzeniem, odczytującym gesty rąk.
etapach rozwoju produktu. Co więcej, warto pamiętać o tym, iż Technologia Synchroniczna w obszarze modelowania 3D w NX 9.0
nadal w skali globalnej dominuje wykorzystywanie systemów CAD pozwoliła na dodanie poleceń ułatwiających, czy wręcz pozwala-
2D, siłą rzeczy „generujących” projekty w postaci dwuwymiarowej. jących na automatyczne tworzenie wzmocnień w postaci podpór,
Technologia Synchro- żeber itp. Ciekawie przedstawia się także możliwość wykonania po-
niczna do danych 2D chylenia wybranej części ścianki bez konieczności jej wcześniejszego
System NX 9.0
eliminuje problemy dzielenia. Nie wdając się w szczegóły, po wskazaniu powierzchni, do
przystosowano do pracy niekompatybilności której będzie wykonywane pochylenie, pochylane ścianki traktowane
z ekranami dotykowymi, struktur danych i nie- są jako osobny obiekt. Nowością w NX 9.0 jest także możliwość
a także zapewniono spójność technologii modyfikowania kształtu bryły lub powierzchni nie poprzez przesuwa-
obsługę pióra i gestów CAD, właśnie poprzez nie ścianki, ale – jej krawędzi. Kształt ścianki będzie się dynamicznie
rąk. Tym samym jest wprowadzenie swo- dopasowywał odpowiednio do wprowadzanych zmian.
istej „inteligencji” do W obszarze CAE (symulacje i analizy) nie tylko skupiono się na po-
jednym z nielicznych
danych dwuwymia-
systemów CAD/CAM/ rowych, bez koniecz-
CAE wpierających nowe ności dokonywania
urządzenie Leap Motion ich translacji. Dzię-
do bezdotykowej obsługi ki temu użytkownik
programu. może intuicyjnie i – wg
producenta – nawet
pięciokrotnie szybciej edytować pliki 2D pochodzące z różnych
systemów CAD. Jest to szczególnie przydatne w tych branżach,
w których występują duże ilości dwuwymiarowych danych pocho-
dzących ze starszych systemów CAD.
Co więcej w NX 9.0
Technologia Synchroniczna w 2D nie jest oczywiście jedynym uspraw-
nieniem, jakiego doczekali się użytkownicy flagowego systemu Sie-
mens PLM Software. Osobiście zwróciłbym szczególną uwagę na Foto 2: Funkcja stylu splajnu, a także funkcja regulacji zaokrągleń stożkowych
pozwalają na szybsze i bardziej precyzyjne tworzenie złożonych powierzchni i kształtów
funkcjonalność Real Shape (narzędzie NX Realize Shape), będącą
organicznych. [źródło: SolidWorks]
nowym rozwiązaniem do projektowania powierzchni swobodnych,
zintegrowanym bezpośrednio w środowisku NX 9.0.
Pakiet NX Realize Shape to nic innego, jak środowisko projektowania
swobodnych form, sprawdzające się w przygotowywaniu produkcji
wyrobów o mocno stylizowanych kształtach lub skomplikowanych
powierzchniach. Wygląda na to, że istotnie jest to obecnie jedyne
tego typu rozwiązanie w systemie CAD, w którym płynnie zintegro-
wano zaawansowane, łatwe w obsłudze i elastyczne narzędzia do
projektowania form swobodnych.
Niestety NX Realize Shape ma pewne ograniczenia – np. nie da się
go wykorzystać do modyfikowania, czy też tworzenia powierzchni ,
a w każdym razie, nie bezpośrednio. W pracy z Real Shape należy
najpierw stworzyć bryłę, wokół której powstanie „przezroczysty” pro-
stopadłościan zawierający punkty sterujące kształtem powierzchni
projektowanej bryły. Użytkownik definiuje na nim siatkę, a następnie
za jej pomocą może swobodnie dokonywać zmian kształtu obiek- Foto 3: Conic Fillet Control pozwala na większą kontrola definiowanych kształtów.
tu, wykorzystując dodatkowo definiowane cechy symetrii, lustrzane [źródło: SolidWorks]

prawie pracy pojedynczych narzędzi (m.in.
wprowadzono automatyczną kontrolę nad
siatką mesh), ale usprawniono całościowe
procesy, m.in. symulacji silników lotniczych,
skracając czas konfigurowania skompli- Nowości w programie
kowanych warunków granicznych o 75 Inventor 2014
procent. Nowy równoległy solwer NX CAE
przyspiesza pracę nad wielkoskalowymi
modelami, dostarczając wyników w krót-
szym czasie. Udoskonalenia oprogramowa- Rozmowa z Tomaszem Gajem, Specjalistą ds. CAD w firmie
nia NX Nastran, sprawdzonego pod wzglę- PROCAD, www.procad.pl
dem wydajności obliczeniowej, dokładności
i skalowalności solwera MES, pozwalają Biznes Benchmark: Jakie najważniejsze, nowe funkcje pojawiły się w kolejnej
także o połowę skrócić czasy symulacji ha- wersji programu Autodesk Inventor. W jaki sposób usprawnią one projektowanie 3D?
łasu, wibracji i kultury pracy podzespołu.
Nowe możliwości oprogramowania NX do Tomasz Gaj: Programiści Autodesku dokładają wszelkich starań aby
produkcji zapewniają zwiększoną kontrolę sprostać wymaganiom użytkowników aplikacji. Do najbardziej istotnych
w zakresie szybszego i bardziej elastycz- usprawnień, które pojawiły się w najnowszej wersji programu możemy
nego programowania CAM i CMM. Do zaliczyć poprawę algorytmów matematycznych podstawowych operacji
wytwarzania form i matryc wprowadzono modelowania dzięki czemu użytkownik otrzymuje znacznie szerszą paletę
nową funkcję zarządzania regionem obrób- możliwości projektowania części. Ważną kwestią jest także usprawnie-
ki, która umożliwia bardziej efektywne pro-
nie pracy z dużymi zespołami. Dzięki nowej technologii ekspresowego
gramowanie m.in. dzięki graficznemu inter-
otwierania zespołów oraz możliwości tworzenia dokumentacji płaskiej jako
fejsowi użytkownika, co skraca czas pracy
widoki rastrowe użytkownik oszczędza znaczną ilość czasu, który w obec-
nad skomplikowanymi częściami i zapewnia
nych czasach jest bezcenny. Bardzo ciekawymi rozwiązaniami są także
precyzyjną kontrolę nad doborem strategii
obróbki. Użytkownik zyskuje w zasadzie peł- nowego typu wiązania tzw. POŁĄCZENIA ,dzięki którym uzyskujemy
ną kontrolę nad metodą obróbki dla każde- dodatkowe możliwości zarządzania stopniami swobody oraz analizy tych
go regionu, wspomniany graficzny podgląd zespołów w module symulacji dynamicznej. Dostępne są także nowe trans-
i edycję regionów, precyzyjne dopasowanie latory umożliwiające kooperacje z innymi systemami CAD-owskimi (moż-
osi narzędzia do regionu, a w efekcie m.in. liwość exportu: Parasolid wersja 9.0 przez 25.0, Pro/ENGINEER Granite
wysoką jakość powierzchni po obróbce. version 1 przez 8.0, CATIA V5 version R10 przez V5-6R2012; możliwość
Po wskazaniu obszaru do obróbki programi- importu: CATIA V5 wersja R6 przez V5-6R2012, NX version Unigraphics
sta ma możliwość jego kontroli poprzez po- 13 przez NX 8.0, SolidWorks wersja 2001 plus przez 2012.
dział kątowy, przypisanie określonej strategii
obróbki i narzędzia do danego obszaru jesz-
Biznes Benchmark: W jaki sposób wspierają Państwo społeczność inżynierów
cze przed generowaniem właściwych ście-
i projektantów korzystających z Państwa oprogramowaniem Jakie elementy tego
żek. Obszary obróbki można interaktywnie
wsparcia są najważniejsze dla Państwa, a jakie dla użytkowników.
łączyć, dzielić i usuwać. Dodatkowo można
dynamicznie zmienić oś narzędzia (na obra- Tomasz Gaj: Staramy się wychodzić naprzeciw oczekiwaniom naszych klien-
biarkach wieloosiowych), by uniknąć kolizji tów poprzez oferowania najwyższej jakości usług. Pracownicy PROCAD to
przy obróbce na krótkim wysięgu. Przydatna starannie dobrana grupa osób wzajemnie uzupełniających swoje kompeten-
okazuje się także konwersja ścieżek 3-osio-
cje. Dla nas kluczową kwestią jest dobranie odpowiedniego rozwiązania dla
wych na 5-osiowe (również stosowana dla
każdego klienta. Różnie specyfi kacje fi rm wymuszają podejścia indywidual-
uniknięcia kolizji z oprawką w przypadku
nego do każdego klienta i skrupulatnego rozpoznania jego potrzeb. Dzięki
krótkich narzędzi), która została rozszerzo-
na na operację obróbki zgrubnej i obsługę
doświadczonej załodze handlowców, inżynierów wsparcia technicznego,
podcięć. Wspomnę jeszcze o funkcji Flow- programistów jesteśmy w stanie sprostać oczekiwaniom najbardziej wyma-
Cut, dzięki której operacja obróbki resztek gających klientów. Dzięki cyklicznie organizowanym seminariom, pokazom
automatycznie wyznacza obszary obróbki na żywo oraz przez Internet, corocznym targom PROCAD EXPO staramy
oraz optymalnie dobiera wzór ścieżki w za- się nawiązać trwałą relację z klientami. Dla nas najważniejszym jest właśnie
leżności od pochylenia ścian w jednej opera- utrzymanie długotrwałych relacji z klientami. Użytkownicy natomiast ocze-
cji (z możliwością stosowania technik HSM). kują fachowej porady, skutecznej pomocy, konkurencyjnej ceny.

SolidWorks 2014
Nowości wprowadzone w najnowszym pakiecie SolidWorks
pogrupować można w trzy główne kategorie:
• usprawnienia narzędzi do projektowania,
• zintegrowane toki pracy, Nowości w programie
• rozszerzona wizualizacja ułatwiająca współpracę. Solid Edge
Jeśli o chodzi o narzędzia do projektowania, na uznanie zasłu-
guje nowa funkcja stylu splajnu, a także regulacji zaokrągleń
stożkowych, które umożliwiają użytkownikom szybsze i pre- Rozmowa z Russellem Brookiem, Dyrektorem Marketingu
cyzyjniejsze tworzenie złożonych powierzchni i kształtów or- Velocity na region EMEA, Siemens PLM Software
ganicznych. W obszarze pracy z 2D wprowadzono możliwość
zastępowania elementów szkicu, automatycznego skalowania Biznes Benchmark: Jakie najważniejsze nowości wprowadzili
szkiców (podczas dodawania pierwszego wymiaru), stały wy- Państwo w swoim oprogramowaniu inżynierskim 3D?
miar długości splajnów, a także wymiar długości ścieżki dla wie-
lu elementów szkicu (pasów, łańcuchów, kabli, obwodów itp.). Russell Brook: Najnowsza wersja Solid Edge zawiera
Usprawniona została obsługa arkusza blachy. Nowe funkcje zaawansowane funkcjonalności do projektowania kształ-
(operacja wzmocnienia, wykończenie narożników, zgięcia po
towanych i tłoczonych części metalowych, usprawnienia
profilach) umożliwiają szybsze tworzenie geometrii arkusza bla-
w projektowaniu złożeń i części blaszanych. Dodatkowo
chy oraz sprawniejsze tworzenie danych produkcyjnych. Cieszy
Solid Edge ST6 umożliwia szybszą pracę z dużymi złoże-
możliwość tworzenia żeber usztywniających, takich jak wcięte
części wsporników montażowych, umożliwiające zmniejszenie
niami oraz ochronę adresu IP podczas dzielenia wrażliwych
wagi i zwiększenie odporności na siły działającej na część. danych z dostawcami. Wprowadziliśmy też rozszerzone
Poprawiono tok pracy w programie SolidWorks Enterprise PDM. narzędzia wizualne dla projektów Solid Edge for SharePo-
Dzięki nowej funkcji integracji z pakietem Microsoft Office int oraz funkcjonalność Solid Edge Coversion ułatwiającą
oraz rozbudowanemu klientowi internetowemu z podglądem użytkownikom innych systemów przejście do Solid Edge.
graficznym, ułatwiono zarządzanie większą ilością danych. Narzędzie to pozwala na edycję zaimportowanych danych
Zapewniono także ściślejszą integrację dodatku SolidWorks za pomocą Technologii Synchronicznej.
Electrical z oprogramowaniem SolidWorks Enterprise PDM
i eDrawings, co umożliwia obecnie użytkownikom łatwiejsze Biznes Benchmark: W jaki sposób wspierają Państwo społecz-
optymalizowanie, udostępnianie i śledzenie projektów elek-
ność inżynierów i projektantów związaną z Państwa oprogra-
trycznych, znacznie usprawniając współpracę.
mowaniem. Jakie elementy tego wsparcia są najważniejsze dla
Zmniejszony został też stopień skomplikowania konfiguracji pro-
Państwa, a jakie dla użytkowników?
gramu Simulation. W SolidWorks 2014 automatycznie wyko-
rzystuje ono istniejące dane inżynieryjne w symulacjach, dzięki
czemu nie trzeba ponownie wykonywać tych samych działań, Russell Brook: Nowa integracja Solid Edge z serwisem
a wspólna praca nad projektami przebiega sprawniej. Zadbano YouTube umożliwia poznawanie i dzielenie się pomocny-
także o szybsze i łatwiejsze tworzenie złożeń dzięki nowemu, mi wskazówkami. Nowe możliwości pozwalają rejestro-
kontekstowemu paskowi narzędzi szybkich wiązań oraz wiąza- wać i udostępniać pliki wideo w serwisie. Posiadamy też
niom szczeliny. W przypadku złożeń w widokach przekroju użyt- specjalną stronę społeczności, na której klienci dzielą się
kownicy mogą uwzględniać lub wykluczać wybrane składniki, co informacjami i doświadczeniem. Użytkownicy znajdą tam
przyspiesza tworzenie atrakcyjnych widoków przekroju. sekcję newsów, pytań i odpowiedzi, forum dyskusyjne i bazę
Jak widać, Technologia Synchroniczna w 2D nie była jedy- wiedzy.
nym tegorocznym usprawnieniem, na które warto było zwró-
cić uwagę. Szkoda, że zapowiadana premiera SolidWorks
Biznes Benchmark: Czy istnieją branże w Polsce i na Świecie,
Mechanical Conceptual, systemu przeznaczonego do mo-
które szczególnie chętnie korzystają z Państwa oprogramowania?
delowania koncepcyjnego i z założenia będącego uzupełnie-
niem funkcjonalności SolidWorks została przesunięta. Sys-
tem ten zostanie oficjalnie zaprezentowany i udostępniony Russell Brook: Nasze systemy są chętnie wykorzystywane
poprzez Internet na przełomie stycznia i lutego 2014 roku, przez fi rmy z branży maszynowej, szczególnie przemysło-
prawdopodobnie podczas konferencji SolidWorks World wego przetwórstwa spożywczego, obróbki materiałów oraz
2014. Na kolejną rewolucję w CAD trzeba zatem będzie jesz- urządzeń budowlanych. Oprogramowanie to jest również
cze trochę poczekać.  popularne wśród fi rm projektujących sprzęt medyczny i to-
Maciej Stanisławski wary konsumpcyjne trwałego użytku.

mobilnych, projektowaniem układów elek-
trycznych oraz tzw. ekonomii doświadczeń
(experience economy).
Marcin Bieńkowski: Dlaczego zaintereso-

wali się Państwo wykorzystaniem urządzeń
mobilnych?
Uwe Burk: Nowe funkcje SolidWorks doty-
czące aplikacji mobilnych to reakcja na trend,
który również w Polsce powinien utrwalać się
SolidWorks 2014 i przyszłość dzięki coraz większej dostępności sieci i po-

pularności urządzeń mobilnych takich jak ta-
oprogramowania 3D blety czy smartfony. SolidWorks 2014 współ-

pracuje z urządzeniami z systemami Android
O polskim rynku programów CAD, przyszłości oprogramowania CAD 3D

i najnowszej, wprowadzonej niedawno na rynek wersji programu SolidWoks
2014 z dyrektorem odpowiedzialnym za rynki Europy Centralnej w spółce
i iOS, dzięki którym klienci z każdego miejsca
i w każdym czasie mają dostęp do nowych
programów 3D. Moim zdaniem, mobilne za-
SolidWorks Deutschland GmbH, Panem Uwe Burk rozmawia Marcin Bieńkowski. rządzanie danymi dotyczącymi projektowa-
nych produktów stanie się „hitem” na rynkach
SolidWork to jeden z najpopularniejszych nowi stały składnik portfolio produktów Das- zorientowanych na szczupłe zarządzenie i „od-
obecnie systemów CAD/CAM, który używany sault Systèmes i przeznaczone jest na rynek chudzanie firm”. Dzięki aplikacji eDrawings
jest przez wielu inżynierów i projektantów na ogólnych aplikacji inżynierskich. Tylko w za- można oglądać przygotowane w SolidWorks
całym Świecie. Niedawno na rynku pojawiła kresie klasycznych programów CAD w ciągu konstrukcje w 3D, przekazywać je i demon-
się najnowsza wersja tego programu – So- ostatnich 12 miesięcy w oprogramowanie strować, jak projektowane produkty będą
lidWorks 2014. Jej premiera w Polsce zbie- SolidWorks wyposażono ponad tysiąc pol- zachowywać się w rzeczywistych warunkach.
gła się ze zorganizowanym przez firmę CNS skich stanowisk pracy, przy czym nowi klienci To narzędzie do szybkiej i łatwej technicznej
Solutions 12. spotkaniem fanów SolidWorks stanowili grubo ponad 50%. Nasze produk- komunikacji, z uwzględnieniem rzeczywistości
oraz technologii CAD/CAM/CAE/PDM, któ- ty, dzięki zastosowanych w nich efektywnym rozszerzonej (augmented reality).
re odbywało się na Stadionie Pepsi Arena technologiom pozwalają klientom w krótkim
w Warszawie. W konferencji brał również czasie na uzyskanie znacznej wartości doda- Marcin Bieńkowski: Jakie nowe elementy
udział Uwe Burk z którym to mieliśmy okazję nej w ich działalności. platformy SolidWorks są szczególnie intere-
porozmawiać. Pełni on w firmie SolidWorks sujące dla polskich użytkowników?
należącej do 3DEXPERIENCE Company Marcin Bieńkowski: Oprogramowanie Uwe Burk: Autoryzowani dystrybutorzy So-
Dassault Systèmes funkcję Country Manager SolidWorks 2014, które wprowadzono nie- lidWorks obserwują rosnące zainteresowa-
Central Europe. dawno na rynek ma zaimplementowane nie wydajnymi narzędziami do projektowania
nowe oraz rozszerzone funkcje zwiększające i symulacji oraz nowym oprogramowaniem
Marcin Bieńkowski: Jednymi z najważ- produktywność i jest, co potwierdzają opi- SolidWorks Electrical wszędzie tam, gdzie
niejszych rynków dla inżynierskiego opro- nie wielu użytkowników, bardziej przyjazne mamy do czynienia jednocześnie z mecha-
gramowania 3D w są z pewnością Niemcy, w obsłudze. Czym spowodowana jest ta do- niką i elektryką. To, co oferuje obecnie So-
Francja, Wielka Brytania czy Szwajcaria. Czy bra ocena funkcjonalności użytkowej wśród lidWorks Electrical w zakresie projektowania
polski rynek jest również istotnym rynkiem użytkowników tego pakietu CAD 3D. układów elektrycznych, jest jak dotąd unikal-
dla SolidWorks. Uwe Burk: Nie jest żadną tajemnica że nasi nym narzędziem w branży. Dla polskich firm
Uwe Burk: Polska jest dla Dassault Sys- programiści i inżynierowie ściśle współpracują zajmujących się przetwórstwem blach nowa
tèmes jednym z najbardziej interesujących z użytkownikami naszego oprogramowania, wersja otwiera możliwości, które dokładnie
rynków w tej części Europy, a dla SolidWorks uważnie analizując ich uwagi i sugestie. In- odpowiadają potrzebom polskiego rynku. Dla
jest obecnie drugim pod względem wielkości nymi słowy, prace rozwojowe nad pakietem przykładu nowe funkcje umożliwiają szybszą
rynkiem w Europie Centralnej. Nowe funkcje SolidWorks są ściśle związane z życzeniami konstrukcję geometrii blach i usprawnienie
symulacji i komunikacji wprowadzone w naj- klientów, i tym razem około 75% wszystkich generowania danych do produkcji. Dzięki
nowszej wersji oprogramowania SolidWorks wprowadzonych nowości wynika właśnie temu użytkownicy mają większą kontrolę nad
2014 stwarzają atrakcyjne możliwości rozwi- z sugestii użytkowników pakietu. Najnowsza obróbką krawędzi i możliwość wykonania że-
jania zaawansowanych technologii również wersja oprogramowania SolidWorks 2014, ber usztywniających z, na przykład, wydrąże-
dla klientów w Polsce. Najnowsze oprogra- oferuje użytkownikom nowe funkcje związa- niami we wzmocnieniach dla redukcji ciężaru
mowanie 3D firmy Dassault Systèmes sta- ne z symulacjami, wykorzystaniem urządzeń i sił oddziaływujących na dany element.

Najnowsza
wersja Solid Edge
pozwala również
na migrację złożeń,
części i rysunków
z programu
SolidWorks.
WIELOZADANIOWE NARZĘDZIE DLA
24
PROJEKTANTA
Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl
W najnowszej wersji oprogra-

mowania Solid Edge ST6
programiści uwzględnili ponad 1300
do tworzenia, jak i modyfikacji, a także prze-
suwania oraz zmiany orientacji obiektów. Co
ważne, wielkość koła sterującego można do-
Modelowanie powierzchni
stylizowanych
Nowe polecenie przedefiniowania powierzch-
propozycji użytkowników. Dzięki pasować do rozdzielczości monitora i prefe- ni zastępuje wiele „zwykłych” lic jednym li-
temu inżynierowie mogą znacznie rencji użytkownika. Menedżer rozwiązań jest cem inteligentnym. Projektanci mogą teraz
szybciej projektować części, podze- bardziej intuicyjny i przewidywalny. Użytkow- udoskonalić kształt lica zastępczego, doda-
społy i całe wyroby, jednocześnie nik ma też większą kontrolę nad sposobem jąc krzywe punktów charakterystycznych na
minimalizując koszty i czas realizacji wykorzystania koloru w Menedżerze rozwią- podstawie lic pierwotnych, i określić granice
całego przedsięwzięcia. W pakiecie zań i raportowaniem błędów. ciągłości krzywizny w celu tworzenia bardzo
Solid Edge ST6 ułatwiono również Operacje synchroniczne, takie jak wycięcia, gładkich powierzchni pomiędzy istniejącymi
projektowanie wielu różnych grup wycięcia obrotowe, otwory, zaokrąglenia
produktów – począwszy od stylizo- i fazy oraz informacje dotyczące wytwarza- W nowej wersji Solid Edge
wanych ergonomicznych części po nia produktu (PMI – Product Manufacturing
ST6 znalazło się także kilka
komponenty blaszane. Pakiet opty- Information) można zdefiniować na zapisy-
malizuje też dopasowanie i położenie walnej części docelowej podczas pracy nad
usprawnień w samych
części przy użyciu zautomatyzowa- złożeniem. Ułatwia to interakcję pomiędzy uchwytach kontroli 3D
nych narzędzi, ułatwia wizualne zro- modelowaniem części a projektowaniem wykorzystywanych do
zumienie złożonych danych projek- złożeń, przyspieszając tym samym proces sterowania powierzchnią
towych i zmian inżynieryjnych oraz rozwoju produktu. Rozwiązanie to pozwala w trakcie jej edycji.
zarządzanie nimi, Program pozwala też zwiększyć efektywność projektowania po-
także na szybką, zbiorczą migrację, przez bezpośrednie wykorzystanie wystąpień licami. Intuicyjną, lokalną edycję krzywizny
istniejących modeli, zaprojektowa- złożeń jako synchronicznych narzędzi logicz- można wykonać przy użyciu całkowicie no-
nych w innych systemach CAD/CAM nych umożliwiających szybsze tworzenie od- wych uchwytów kontroli ciągłości 3D przy
do formatu Solid Edge ST6. stępów między częściami. Ulepszenia wzor- granicach krzywych i powierzchni. Ciągłość
ców synchronicznych znacznie zwiększają krzywizny lub styczności określa się za po-
Wprowadzając na rynek pięć lat temu pa- użyteczność, jakość zachowań i możliwość mocą uchwytu kontroli styczności, nato-
kiet Solid Edge w wersji ST (Synchronous umieszczania wyśrodkowanych wzorów. miast wielkość każdego warunku krzywizny
Technology – technologia synchroniczna), Oprogramowania Solid Edge ST6 można modyfikuje się interaktywnie za pomocą
firma Siemens zmieniła swoje podejście też użyć do rozpoznawania szeregu równo- uchwytu wielkości styczności. Ograniczone
do modelowania i projektowania inżynier- ległych otworów i ponownego definiowania powierzchnie umożliwiają teraz stosowanie
skiego. Zrezygnowano wówczas z metod ich jako jednego wzoru, co zwiększa moż- krzywych wiodących zapewniających lepszą
projektowania bazujących na historii ope- liwości ponownego wykorzystania importo- kontrolę nad kształtem, a jednocześnie ob-
racji i listy cech na rzecz metody opartej wanych danych. Występujące w modelach sługują warunki graniczne ciągłości krzywizny
na bezpośredniej edycji i przesuwania oraz zaokrąglenia można częściowo usuwać, co pozwalające na sprawne dopasowanie do
przeciągania obiektów myszką na ekra- ułatwia oczyszczanie importowanych mo- przylegających lic.
nie. Technologia synchroniczna, bo o niej deli. Istnieje też możliwość propagacji cech W nowej wersji Solid Edge ST6 znalazło się
mowa, stale ewoluuje i stała się już znacz- synchronicznych utworzonych w środowi- także kilka usprawnień w samych uchwytach
nie bardziej dopracowana. Zniknęły też sku modelowania złożenia do komponentów kontroli 3D wykorzystywanych do sterowania
początkowo istniejące bariery pomiędzy źródłowych. Możliwość ta jest przydatna powierzchnią w trakcie jej edycji. Pojawiło
podejściem do projektowania opartym na podczas tworzenia cech obejmujących kilka się narzędzie do umieszczania grzebienia
porządku i historii, a nowymi możliwościa- części, które będą np. ze sobą spasowywa- krzywizny (grzebienie krzywizny stanowią
mi związanymi z dynamicznym modelowa- ne przy montażu. rozszerzoną reprezentację graficzną nachyle-
niem. Poprawiła się też wzajemna integra- Usprawniono też realizację wyciągania po- nia i krzywizny większości elementów szkicu
cja obu sposobów projektowania. wierzchni płaskiej, która pojawiła się w wer- w dokumentach części, złożenia i rysunku),
sji Solid Edge ST5. Funkcja ta pozwala które jest widoczne przy tworzeniu geome-
Modelowanie synchroniczne zbudować żądaną geometrię z istniejącej trii. Dzięki niemu możliwa jest identyfikacja
Pakiet Solid Edge ST6 zawiera kilka ulepszeń powierzchni w taki sposób, żeby była ona punktów zagięcia, niemniej działa ono tylko
poprawiających modelowanie synchroniczne. dokładnie dopasowana do pozostałych ele- w aktualnej płaszczyźnie, co ogranicza jego
Uchwyt sterujący jest duży i można łatwiej mentów. W wersji Solid Edge ST6 wprowa- przydatność podczas podglądu sąsiednich
określić jego położenie oraz orientację. Teraz dzono większą kontrolę nad tym, w jaki spo- geometrii. Nowe narzędzia do modelowania
można używać tego samego uchwytu reali- sób wybierane są wewnętrzne powierzchnie refleksyjnego pozwalają zaś na wyświetlenie
zującego ruch w trzech kierunkach, który do- do wyciągnięcia w zależności od sposobu odbicia samej grafiki geometrii na całej robo-
datkowo zapewnia kontrolę obrotu, zarówno ich dalszego wykorzystania. czej płaszczyźnie środkowej tak, aby można

było ocenić, jak będzie wyglądała powierzchnia wzdłuż całej płaszczy- przekrojów liniowych wzdłuż krzywej lub krawędzi. Wynikowe lico może
zny. Dostępne są także narzędzia do dopasowywania izolinii umożliwia- być styczne lub prostopadłe do istniejącego. Uniwersalne polecenie do-
jące zsynchronizowanie linii UV z pierwotnej, zalążkowej powierzchni. tyczące powierzchni, BlueSurf, zawiera nowe rozszerzenia wizualizacji,
Wprowadzono także nowe dodatki, które będą przydatne przy two- takie jak zdefiniowana przez użytkownika gęstość krzywej UV, jak rów-
rzeniu bardziej złożonych geometrii. Nowe narzędzie powierzchni nież opcjonalne grzebienie krzywizny z możliwością dostosowania wiel-
obrotowej tworzy kontrolowane zwężenie bryły przez przeciągnięcie kości. Dzięki temu użytkownik otrzymuje informacje zwrotne w czasie
rzeczywistym podczas doprecyzowania kształtów powierzchni.
Pomiary powierzchni zostały uproszczone poprzez wprowadzenie na-
rzędzia krzywizny przekroju. Ten wirtualny wskaźnik konturu wyświetla
grzebienie krzywizny na wspólnej płaszczyźnie, przecinając wiele lic jed-
nocześnie i uwidaczniając wszelkie nierówności. Analiza importowane-
go modelu została wzbogacona o narzędzie kontroli krzywizny. Błędy
w stylizowanych częściach można zidentyfikować, wyświetlając kontury
powierzchni w stosunku do pozycji UV na wielu licach.
Za pomocą symetrycznego odbicia modelu można sprawdzić formę
modelu bez konieczności wykonywania odbicia lustrzanego bryły,
co jest szczególnie przydatne w modelowaniu złożeń. Modyfikowa-
nie powierzchni jest szybsze, a wiele lic można przycinać i przedłu-
żać w jednym kroku. Ponadto innowacja ta sprawia, że lista operacji
staje się krótsza. Intuicyjne zachowanie uchwytu sterującego w połą-
czeniu z wizualnym zróżnicowaniem punktów kontrolnych i uchwytów
upraszcza edycję krzywych 2D. Ulepszenia krzywych punktów cha-
rakterystycznych obsługują warunki ciągłości i zakończenia krzywizny,
a uchwyty kontroli 3D i podglądy w czasie rzeczywistym ułatwiają ma-
Foto 1: Nowe narzędzie edycji powierzchni rozwijalnych pozwala użytkownikom dodać nipulowanie krzywymi 2D. Zaokrąglenia obsługują teraz warunki cią-
kształt do projektu po jego utworzeniu lub na zaimportowanych modelach, a krzywe głości krzywizny wzdłuż granic.
wiodące mogą być używane na ograniczonych powierzchniach do dodawania
kształtów podczas wypełniania brakujących fragmentów. Na rysunku przedstawiono
nowe powierzchnie rozwijalne, które upraszczają tworzenie cech łatwych do
Modelowanie części blaszanych
formowania. [źródło: Siemens PLM Software] Za pomocą oprogramowania Solid Edge ST6, podobnie jak w po-
przednich wersjach projektować tłoczone lub dziurkowane elementy
blaszane. W najnowszej odsłonie dodano funkcje usprawniające projek-
towanie prostych, prasowanych krawędziowo lub walcowanych części
blaszanych. Funkcje te są szczególnie przydatne w zastosowaniach
wymagających złożonego pakowania, tłoczenia blach, wytwarzania ele-
mentów z tworzyw sztucznych i projektowania maszyn ciężkich.
Pakiet Solid Edge ST6 ułatwia tworzenie wgłębień, wgłębień liniowych,
wycięć z zagięciem i żaluzji w zagięciach. W najnowszym wydaniu
części blaszane można umieszczać na zwykłych częściach sekwen-
cyjnych o jednolitej grubości bez konieczności przekształcenia części
w blachę, co zapewnia wyjątkowo skuteczną metodę projektowania
tłoczonych części metalowych. Kolejne ulepszenie projektowania tło-
czonych części metalowych umożliwia definiowanie kołnierzy konturo-
wych na krawędziach istniejących kołnierzy konturowych.
Pakiet Solid Edge ST6 obsługuje możliwość tłoczenia lub wygniatania
bryły docelowej innym narzędziem bryłowym. Można to wykonywać za-
równo w środowiskach części, jak i blach. Tworzenie części tłoczonych
jest szybsze i umożliwia natychmiastowe rozpoczęcie projektowania na-
Foto 2: W programie Solid Edge ST6 dodane zostały nowe narzędzia kontroli rzędzi. Udoskonaleniu uległy narzędzia do rozwijania. Pozwalają one za-
powierzchni, które pomagają zilustrować jakość powierzchni oraz ciągłość pomiędzy chować fazy, zaokrąglenia i otwory we wszystkich zagięciach. Wgłębie-
sąsiednimi powierzchniami. Na rysunku pokazano, jak za pomocą uchwytu kontroli
nia i wycięcia z zagięciem obsługują wiele profili zamkniętych w jednym
styczności można wpływać na kształt edytowanej powierzchni poprzez modyfikacje
przekrojów krzywizny. Użytkownicy mogą dostosować uchwyty kontroli styczności lub
elemencie. Tabela zmiennych zawiera zmienne dla przyciętych modeli
krzywe wiodące monitorując grzebień krzywizny tak, aby uzyskać pożądany kształt blaszanych. Zmienne te mogą być powiązane z arkuszami kalkulacyjny-
powierzchni. [źródło: Siemens PLM Software] mi, dzięki czemu możliwe jest prowadzenie dalszych obliczeń.

Istnieje też możliwość stworzenia narzędzia bryłowego do formowania
projektowanego elementu blaszanego i wykorzystania go do zdefor-
mowania danych geometrycznych opisujących ten blaszany element.
Po właściwym, wzajemnym ustawieniu narzędzia/matrycy i wytłacza-
nej blachy, program automatycznie przekształci dane geometryczne.
W ten sposób forma narzędzia/matrycy zostanie idealnie dopasowa-
na, a jednocześnie zachowane zostaną odpowiednie grubości ścianek
wytłaczanego elementu. Tę funkcję można również zastosować pod-
czas modelowania form odlewniczych lub elementów kutych, a także
przy projektowaniu opakowań strukturalnych (np. wytłoczek ze styro-
pianu) wykorzystywanych podczas transportu.
Program pozwala również dodawać elementy wzmacniające, takie jak
np. użebrowania do płaskich form, a następnie odpowiednio je zagiąć Foto 3: W wypadku projektowania elementów blaszanych, Solid Edge ST6 pozwala
po to, aby dopasować je do istniejących już krzywizn. Możliwe jest na dodawanie elementów wzmacniające, takich jak np. użebrowanie do płaskich
form, a następnie zaginać je tak, aby dopasować je do istniejącego już modelu
również dodawanie cech elementów tłoczonych, takich jak wzmocnie-
projektowanego elementu blaszanego. [źródło: Siemens PLM Software]
nia do jednolitych, grubych części.
Uproszczenie projektowania dużych złożeń

W najnowszej wersji pakietu Solid Edge znalazło się wiele narzędzi do
zarządzania złożeniami, które ułatwiają modelowanie w wypadku du-
żych projektów. W zupełnie nowym środowisku złożenia uproszczo-
nego projektanci mogą doprecyzować reprezentacje dużych złożeń.
Dostępne są wszystkie polecenia modelowania części sekwencyj-
nych, a także kilka nowych narzędzi. Funkcjonalność ta jest szczegól-
nie cenna dla producentów OEM i dostawców, którzy muszą usunąć
zastrzeżone dane ze złożeń przed wysłaniem modeli producentom
wyrobów końcowych.
Za pomocą polecenia zamykania komponentów projektanci mogą re-
prezentować lub zastępować wybrane komponenty prostymi kształ-
tami geometrycznymi. Otrzymana kostka lub walec są powiązane
z wybranymi komponentami i można je modyfikować za pomocą
operacji sekwencyjnych w celu ujawnienia tylko istotnych szczegółów Foto 4: W programie Solid Edge ST6 zaimplementowano mechanizmy upraszczające
projektowanie dużych złożeń. Upraszczanie jest szczególnie efektywne w wypadku
zewnętrznych. Powielanie brył pozwala projektantom kopiować i kon-
złożeń liczących ponad milion części. [źródło: Siemens PLM Software]
struować szyki uproszczonych obiektów bryłowych składających się
z jednej lub wielu brył, co umożliwia szybkie tworzenie reprezentacji
wielkoskalowego rysunku koncepcyjnego zwykłych i zastrzeżonych
komponentów. Dzięki nowej technice wyświetlania w oprogramowa-
niu Solid Edge ST6 płynność wyświetlania złożeń podczas przesu-
wania, powiększania i obracania widoku złożenia została dwukrotnie
zwiększona bez pogorszenia jakości generowanego obrazu.
Ulepszono również modelowanie złożeń. Ścieżki konstrukcji ramo-
wych można np. wyznaczać za pomocą krawędzi komponentów
części umieszczonych w złożeniu. Elementy równorzędne, takie jak
krawędzie i punkty centralne, mogą być umieszczane podczas szkico-
wania geometrii w kontekście złożenia. Odejmowanie Boole'a modyfi-
kuje zaś geometrię części wchodzących w skład złożenia.
Tworzenie rysunków technicznych

W nowym Pakiecie firmy Siemens poprawiono również tworzenie
Foto 5: W poprzednich wersjach programu Solid Edge ST zawsze kładziono silny
dokumentacji projektowej. Moduł Solid Edge ST6 Drafting znacz-
nacisk na zautomatyzowanie procesu rysowania. Podobnie w najnowszej wersji
nie szybciej obsługuje dużą liczbę obiektów 2D. Ulepszono również ST6 pojawiły się nowe narzędzia, które przyspieszają tworzenie rysunku. Za pomocą
funkcje wyświetlania kreskowania oraz przewijania, powiększania jednego kliknięcia myszy wymiary mogą zostać starannie ułożone i wyrównane na
i przesuwania. Można cofnąć też aż do 500 operacji. Dokumenta- każdym widoku. [źródło: Siemens PLM Software]

cja rysunków koncepcyjnych instalacji elek- nanych wymiarów liniowych i jednoczesnego w Solid Edge. Dzięki temu projektant bez pro-
trycznych i rurociągów jest też bardziej efek- przeniesienia. W najnowszej wersji ST6 łatwiej blemu może znaleźć rozwiązania problemów,
tywna w stosunku do poprzedniej wersji, jest też zidentyfikować, zdefiniować i zmody- z którymi wcześniej zetknęli się już inny użyt-
ponieważ bloki schematyczne można teraz fikować okręgi otworów pod śruby. Okręgi te kownicy Solid Edge’a.
edytować lokalnie. można umieszczać za pomocą łuków, ukry- W ten sposób rozwiązaniami problemów lub
W celach informacyjnych wyświetlana jest cała tych linii, a nawet ukrytych otworów. Można materiałami z filmami szkoleniowymi można się
otaczająca geometria, którą można dodawać je tworzyć też za pomocą dwóch punktów na dzielić z szeroką publicznością lub tylko z ko-
do lub usuwać z bloku. Solid Edge ST6 umoż- średnicy i przycinać w celu utworzenia czę- legami z zespołu w ramach zamkniętej, spe-
ściowego okręgu otworu. cjalnie utworzonej w tym celu „na YouTube’ie”
Ulepszono też mechanizm lokalizacji symboli grupy. Opcję współdzielenia się wiedzą na
W najnowszej wersji
pozycji listy części. Obecnie można określić serwisie YouTube da się, oczywiście, wyłączyć
ST6 łatwiej jest też
lokalizację symbolu pozycji, jak również kolej- w ustawieniach administracyjnych systemu.
zidentyfikować, ność numeracji elementów zgodnie z ruchem Innym narzędziem, które może posłużyć do
zdefiniować wskazówek zegara lub przeciwnie do niego, dzielenia się wiedzą lub do zaprezentowania
i zmodyfikować okręgi a Solid Edge automatycznie wygeneruje se- projektu bezpośrednio u klienta jest aplikacja
otworów pod śruby. kwencję elementów. Kolejnym ulepszeniem Solid Edge Mobile Viewer. Współpracuje ona
jest wprowadzenie polecenia Kształt wyrów- z mobilnymi urządzeniami takimi jak tablety
Okręgi te można
nania. Symbole pozycji oraz wymiarowanie i smartfony z systemem iOS lub Android. Po-
umieszczać za pomocą
geometryczne i tolerancje można wyrównać zwala ona też na wyświetlanie bardziej skom-
łuków, ukrytych linii, do kształtów prostokątnych, liniowych lub plikowanych rysunków lub złożeń na kilku urzą-
a nawet ukrytych nieregularnych. Zmianę położenia adnotacji dzeniach jednocześnie, co można wykorzystać
otworów. uzyskuje się przez jego przeciągnięcie w nowe np. podczas prezentacji w sali konferencyjnej.
miejsce lub modyfikując kształt wyrównania.
liwia też automatyczne generowanie schema- W kreatorze widoku rysunku wprowadzo- Symulacja i optymalizacja
tycznych tabel blokowych lub list części na no z intuicyjną w obsłudze wstążką poleceń Solid Edge ST6 udostępnia dwie zautoma-
rysunkach. Można również zaznaczać wszyst- z dynamicznym podglądem widoku rysunku tyzowane metody sprawdzania poprawności
kie bloki na arkuszu w widoku rysunku lub i możliwością zapisania wspólnych ustawień modelu przy użyciu jednej lub wielu zmien-
zaznaczać je ręcznie, w tym także przy użyciu widoku w celu ponownego wykorzystania. nych. Chodzi tu o tradycyjne narzędzia sy-
zaznaczenia zbiorczego. Istnieje możliwość Ulepszone menu skrótów przyspiesza two- mulacyjne bazujące na analizie elementów
wyświetlania takich informacji, jak nazwy blo- rzenie arkuszy rysunków i kart arkuszy. Moż- skończonych (MES, ang. FEA, FEM) oraz
ków, właściwości i etykiety, a także automa- na określić unikatowy schemat kolorów dla narzędzia do analizy celów 2D. Ta druga me-
tycznego tworzenia symboli pozycji. Rozwinię- różnych rodzajów arkuszy. Osadzone doku- toda oparta jest na geometrycznym określe-
to funkcje dostosowywania tabel, umożliwiając menty, takie jak arkusze kalkulacyjne, prezen- niu zmiennych i zoptymalizowaniu ich przez
bezpośrednie, lokalne modyfikowanie czcionki tacje i pliki tekstowe, można edytować przy system w taki sposób, aby osiągnąć prede-
i wyrównania tekstu. Ponadto w ramach tabeli użyciu macierzystego interfejsu użytkownika finiowane docelowe wartości właściwości
można zastępować poszczególne komórki. wykorzystywanego standardowo w progra- fizycznych (np. masę, objętość, określoną
Poprawiona została również możliwość wy- mie, z którego pochodzi osadzony obiekt bez wartość powierzchni) – tzw. cel. W poprzed-
równywania widoku rysunku. Dowolne dwa „wychodzenia z rysunku”. nich wersjach Solid Edge, narzędzia te po-
widoki można wyrównać przy użyciu asocja- zwalały jedynie na rozwiązywanie problemów
tywnych punktów charakterystycznych lub Współpraca przy mechanicznych 2D. W wersji ST6 szukanie
środków widoków. Praca w rozszerzonych wykorzystaniu narzędzi wyników dostępne jest również dla obiektów
widokach jest znacznie łatwiejsza, ponieważ li- społecznościowych 3D. W tym celu można wykorzystać np. ta-
nie przerwania w przekrojach są powiązane ze W nowym pakiecie oprogramowania Solid belę zmiennych właściwości fizycznych, które
źródłem, a zmiany wprowadzone w źródle są Edge ST6 wprowadzono możliwość pobie- są dostępne do iteracji, zarówno w trybie syn-
automatycznie aktualizowane na przekroju. In- rania, wysyłania, udostępniania i nagrywania chronicznym, jak i sekwencyjnym.
nym istotnym ulepszeniem jest automatyczne filmów instruktażowych. Filmy te składowane Jeśli chodzi o symulacje wykorzystujące
rozmieszczenie wymiarów – indywidualnie lub na serwisie YouTube i mogą być wyświetlane narzędzia MES, to optymalizacja projektu
za pomocą jednej z dwóch metod zaznaczania w specjalnym osadzonym a programie Solid realizowana jest przy wykorzystaniu struk-
jednoczesnego, jakimi są zbiorcze zaznaczenie Edge okienku. Projektant może nagrać sesję tur danych wejściowych oraz celów, które
lub zidentyfikowanie widoku rysunku i uchwy- modelowania, dodać do niej dźwięk i przenie polegają tylko na modyfikacji parame-
cenie wszystkich wymiarów w tym widoku. słać ją do serwisu YouTube. Podobnie, w ten trów. Nowe, oparte na technologii Femap
Czyszczenie rysunku jest również bardzo sposób da się również wyszukać „ na YouTu- narzędzia wykonają optymalizację geome-
proste dzięki możliwości powiązania wyrów- be’ie” inne nagrania dotyczące projektowania tryczną, niemniej uwzględniają w tym pro-

cesie takie czynniki, jak znalezienie równowagi pomiędzy sztywno-
ścią a masą komponentu, dzięki czemu optymalizacja może być
zastosowana do określenia optymalnej grubości materiału, przy
zachowaniu określonej wytrzymałości czy masy.
Funkcja optymalizacji w Solid Edge Simulation udostępnia pro-
jektantom scenariusze wariantowe, umożliwiające przewidywanie,
jak część będzie reagować na określone warunki obciążenia pod-
czas iteracji jednej lub wielu niezależnych zmiennych w określo-
nym przedziale wartości. Wyświetlanie siatki jest niezależne od
polecenia siatki, co ułatwia wizualizację części analizowanych
w ramach złożenia. Nowe polecenie tworzenia powtórnej siat-
ki umożliwia utworzenie siatki z poszczególnych części zamiast
z całego złożenia. Wskaźnik stanu jakości siatki ma obecnie za- Foto 6: W pakiecie Solid Edge ST6 istnieje teraz możliwość rejestrowania w postaci
stosowanie do każdej części w złożeniu. materiału wideo kolejnych etapów projektowania i bezpośredniego wysyłania
zarejestrowanego materiału na konto użytkownika w serwisie YouTube. Podczas
rejestracji można dodać opisującą proces narrację. W interfejsie użytkownika Solid
Zarządzanie danymi CAD Edge osadzony został panel, który zawiera listę popularnych filmów dotyczących
Firma Siemens w poprzednich wersjach pakietu Solid Edge oferowała projektowania w Solid Edge. [źródło: Siemens PLM Software]
system zarządzania danymi bazujący na popularnej platformie Sha-
rePoint firmy Microsoft. W najnowszej wersji ST6 zachowano funkcję
znane z pakietu Solid Edge Insight XT umożliwiające archiwizowanie
dokumentów niezbędnych do współpracy w ramach zespołu, ale jed-
nocześnie wprowadzono nowe, bardziej rozbudowane narzędzia do
zarządzania danymi CAD pozwalające na zarządzanie danymi powią-
zanymi z innymi dokumentami biurowymi związanymi z projektem oraz
na zarządzanie zmianami i aktualizacjami. Przy okazji zmieniono nazwę
modułu na Solid Edge SP (od SharePoint), co ma podkreślić, że opro-
gramowanie oparte jest na programie Microsoftu.
Wśród nowości wprowadzonych w najnowszej wersji programu zna-
leźć można nową kartę podglądu zapewniającą bezpośredni dostęp
do wszystkich dokumentów powiązanych z zarządzaną pozycją oraz
do ich aktualizacji. W przeglądarce relacyjnej umieszczono nowe ikonki
(miniaturki) modeli 3D części i złożeń Solid Edge, do których istnieją od-
Foto 7: Oprogramowanie Solid Edge ST 6 zawiera narzędzia do prowadzenia symulacji
wołania w strukturze produktu wyświetlanej hierarchicznie, organicznie
bazujących na metodzie elementów skończonych (MES) oraz narzędzia do analizy
i przy użyciu symboli pozycji. Pokazane są tam powiązane z modelem
celów 2D i 3D. [źródło: Siemens PLM Software]
3D dokumenty, ich wzajemne relacje oraz ich bieżący wygląd.
Raportowanie zgłoszeń zmian inżynieryjnych (ECR), zleceń zmian inży-
nieryjnych (ECO) i projektów zostało rozszerzone tak, aby menedżero-
wie mogli szybko sprawdzić stan zadań inżynierskich i zidentyfikować
potencjalne opóźnienia na wczesnym etapie projektowania. Gotowe
przepływy pracy do celów zarządzania zmianami również zostały ulep-
szone i są w znacznie bardziej efektywny sposób zintegrowane z pro-
gramem Microsoft Outlook.
Przez wiele lat oprogramowanie Solid Edge udostępniało narzędzia do
masowej migracji danych dla oprogramowania Autodesk Inventor, Pro/E
i Siemens NX I-deas. Najnowsza wersja Solid Edge pozwala również na
migrację złożeń, części i rysunków z programu SolidWorks. Narzędzie
do przenoszenia części, złożeń i rysunków podczas migracji zachowuje
kluczowe elementy, takie jak więzy złożeń, otwory, rozpoznawanie wzor-
ców, materiały, części, alternatywne położenia i itp., zwiększając możli-
wości wykorzystania istniejących już danych. 
Artykuł powstał na bazie materiałów Foto 8: Wśród nowości do zarządzania danymi CAD w Solid Edge ST6 znalazła się
dostarczonych przez firmę nowa karta podglądu pozwalająca na bezpośredni dostęp do wszystkich dokumentów
Siemens PLM Software i ich aktualizacji powiązanych z daną pozycją. [źródło: Siemens PLM Software]

CAD
ZINTEGROWANY SYSTEM
CAM
30
FE M
Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl
W wielu wypadkach systemy

CAD chociaż niezbędne
w procesie projektowania produktu
Środowisko projektowe
Podstawowe i uniwersalne narzędzia projek-
towe wykorzystywane najczęściej znajdują
nie i świetną wyobraźnię przestrzenną, dla-
tego każde usprawnienie pracy jest cenne.
ZW3D może znacznie ułatwić pracę kon-
okazują się niewystarczające do się w pasku "Operacje". Dzięki ZW3D można struktorom zajmującym się projektowaniem
jego wdrożenia. W tym wypadku bardzo szybko generować bryły takie jak: pro- form wtryskowych.
pomocne okazują się zintegrowane stopadłościan, stożek, kula, czy walec nie po- Moduł form wtryskowych wyposażono w na-
systemy CAD/CAM, które umożli- sługując się szkicem. Jest to bardzo wygodny rzędzia pozwalające na m.in.:
wiają nie tylko modelowanie, ale i efektywny sposób projektowania, bazujący  analizę i dodawanie pochyleń umożliwiają-
również wdrożenie produktu. Jedną na funkcji generującej gotowe bryły zaraz cych wypchnięcie wypraski z formy. Narzę-
z takich aplikacji jest ZW3D. Z ko- po wskazaniu punktu startowego. Uzyskane dzie to ma również możliwość analizy po-
lei podczas projektowania części przez to kształty są w pełni parametryczne. chylenia modelu w oparciu o określony kąt;
i zespołów maszyn bardzo ważnym Korzystając z podstawowych operacji takich  tworzenie linii podziałowej, na podstawie któ-
aspektem są kwestie związane z wy- jak: wyciągnięcie, czy dodanie przez obrót, rej zostanie utworzona powierzchnia podziału;
trzymałością. Tutaj pomocne okazać użytkownik może modelować kształty w opar-  tworzenia powierzchni podziałowej oddzie-
się może oprogramowanie Geoma- ciu o szkice powstałe na płaszczyznach. Moż- lającej matrycę i stempel;
gic Design z dodatkowym pakietem liwość wyciągnięcia po ścieżce i wyciągnięcie  narzędzia ułatwiające przygotowanie kana-
Dynamics i Simulate. po profilach, pozwala na uzyskanie bardziej łów chłodzących oraz elektrod;
skomplikowanych i finezyjnych kształtów.  tworzenie oprzyrządowania formy, korzy-
Oprogramowanie ZW3D jest niedrogim, ZW3D umożliwia również klasyczne podejście stając z biblioteki normaliów form znanych
zintegrowanym środowiskiem CAD/CAM, do modelowania. Opiera się ono na stworzeniu producentów, jak chociażby Meusburger.
pozwalającym na pracę z projektem od szkicu 2D, a następnie korzystając z operacji Dodatkowo ZW3D ma spore możliwości kon-
momentu pojawienia się pomysłu, aż po wyciągnięcia lub obrotu, uzyskanie zamierzo- figuracyjne, w wypadku obróbki CAM można
wdrożenie go do produkcji. Program wspie- nego modelu trójwymiarowego. Dzięki Szkico- skorzystać z niezależnych modułów obróbki
rany jest przez wbudowany system nawi 3D użytkownik nie jest już ograniczany do 2 oraz 3 osi.
uki Show-n-Tell pozwalający we własnym rysowania elementów tylko na płaszczyźnie.
zakresie poznawać tajniki projektowania. Operacje swobodnego formowania pozwala- Obróbka od 2 do 5 osi płynnych
Daje również możliwość wymiany danych, ją na tworzenie dowolnych kształtów. ZW3D ZW3D oferuje zaawansowane funkcje CAM
pozwalającą na sprawne użycie i udostęp- daje możliwość nie tylko projektowania bryło- w jednym zintegrowanym środowisku, zdol-
nianie projektów z zewnątrz. Wyposażony nym do generowania ścieżek narzędzia dla
został m.in. w narzędzia do projektowania Geomagic Design maszyn CNC od 2 do 5 płynnych osi. Au-
form i matryc, bibliotekę części PartSolu- tomatyczna analiza modelu w ZW3D, dzięki
Dynamics posiada
tion oraz inteligentną i adaptacyjną obróbkę wbudowanemu modułowi optymalizacji stra-
CNC od 2 do 5 osi. ZW3D znalazł zastoso-
bogaty zestaw funkcji, tegii, umożliwia identyfikację kieszeni, otwo-
wanie w wielu branżach, między innymi w: pozwalających na rów, topologii, adaptacyjnie dostosowuje naj-
produktach konsumenckich, przemyśle sa- budowanie funkcjonalnych bardziej odpowiednie narzędzia i taktyki.
mochodowym, projektowaniu maszyn, for- prototypów. Taktyki obróbek zgrubnych i wykańczających
mach odlewniczych i matrycach, przemyśle analizują naddatki i resztki materiału, minima-
medycznym, obróbce CNC i wielu innych. wego, jest również wyposażony w narzędzia lizując „cięcie powietrza”. W tym czasie ada-
ZW3D pozwala na otwarcie i bezpośrednią do tworzenia modeli powierzchniowych. Jest ptacyjny system regulacji prędkości posuwu
edycję plików: SolidWorks, ProEngineer, to spore ułatwienie dające konstruktorowi modyfikuje parametry skrawania, zależnie od
CATIA 4, CATIA 5, NX, Inventor, SAT. Daje możliwość tworzenia projektów 3D nawet użytego narzędzia, zwiększając jego żywot-
możliwość importu plików: PTC /ACIS/DWG o bardzo wyszukanych kształtach. ność i poprawiając jakość gotowego detalu.
/DXF /IGES /STEP /Parasolid /STL /VDA, Dzięki narzędziom do bezpośredniej edy- Obróbki HMS (High Speed Milling) pozwalają
oraz eksportu do formatów: DWG/DXF/ cji możemy edytować i dostosowywać do na pracę z twardymi materiałami, zapewniając
IGES/STEP/STL/Parasolid. własnych potrzeb modele zaimportowane wygładzone ścieżki oraz jednorodne i gładkie
Pozwala również na tworzenie plików PDF z innego oprogramowania CAD 3D. Jest to powierzchnie obrabianego elementu. Obróbka
3D, zapewniając tym samym lepszą komuni- opcja, która w znacznym stopniu ułatwia pra- w ZW3D skraca zwykle czas programowania
kację między użytkownikami oraz klientami. cę konstruktora i oszczędza czas poświęco- o ok 50%, a czas maszynowy o 30%, dając
ZW3D w wersji 2013 został wyposażony ny na wprowadzania zmian w projekcie. użytkownikom automatyczny system, z możli-
w nowy wstążkowy interfejs uzytkownika. Oprogramowanie ZW3D wyposażono do- wością elastycznej modyfikacji przy obróbkach
Możliwość konfiguracji do indywidualnych datkowo w moduł form wtryskowych – aby bardziej skomplikowanych elementów.
potrzeb użytkownika w dużej mierze wpływa poprawnie zaprojektować formę wtrysko- Każdy technolog wie, że w 100% samowy-
na przyspieszenie procesu projektowania. wą, należy posiadać ogromne doświadcze- starczalny i wydajny park maszynowy ma na

stanie oprócz centrów frezujących przynajmniej jedną tokarkę. ZW3D
jest uniwersalnym narzędziem, pozwalającym na generowanie G-kodu
zarówno na tokarki jak i frezarskie centra obróbcze.
Oprogramowanie wyposażono w sporą bazę darmowych postpro-
cesorów wiodących firm. ZW3D daje również możliwość tworzenia
własnych postprocesorów, a zadanie to ułatwia wbudowany edytor
postprocesorów.
Parametryczne modelowanie bryłowe

Geomagic Design to z kolei program do projektowania CAD 3D, któ-
ry umożliwia parametryczne modelowanie bryłowe. Pozwala przede
wszystkim na modelowanie części, modelowanie blach i modelowa-
nie złożeń, oferując jednocześnie możliwość tworzenia dokumentacji
montażowej oraz wykonawczej 2D.
Geomagic Design pozwala na projektowanie i „pracę w drewnie” np. pro-
Foto 1: Wyciągnięcia po ścieżce i wyciągnięcie po profilach, pozwala na uzyskanie jektowanie mebli czy projektowanie elementów drewnianych. Możliwości
skomplikowanych kształtów. [źródło: Datacomp]
Geomagic Design pozwalają na wykorzystanie go w firmach związanych
z wzornictwem przemysłowym czy projektowaniem form wtryskowych.
Modelowanie części
Projektowanie parametryczne jest obecnie standardem w projekto-
waniu 3D urządzeń mechanicznych i produkcyjnych. Parametryzacja
oznacza tworzenie „inteligentnych" części, złożeń i rysunków, które
mogą być później łatwo aktualizowane przy minimalnym nakładzie pra-
cy. Zmiany są nanoszone wszędzie, gdzie używana jest dana część,
np. w złożeniu, tabeli części lub rysunku płaskim.
Geomagic Design został opracowany od podstaw, jako w pełni para-
metryczne oprogramowanie CAD. Wszystkie moduły są ze sobą po-
wiązane, a zmiany w projekcie są tylko kwestią dwukrotnego kliknięcia
wymiaru w oryginalnym projekcie i wpisania nowej wartości. Po otwarciu
złożenia zmodyfikowana część aktualizuje się automatycznie. Po otwar-
ciu rysunku 2D aktualizowane są również wszystkie widoki (w tym wido-
ki częściowe) i przekroje. Modyfikowane są także wymiary, dzięki czemu
Foto 2: Operacje swobodnego formowania pozwalają na tworzenie dowolnych nie trzeba tracić czasu na ponowne wykonanie rysunków 2D.
kształtów. [źródło: Datacomp]
Geomagic Design umożliwia łatwe połączenie wielu elementów w zło-
żenie. Opcje „Chwyć i upuść" oraz „Podgląd w czasie rzeczywistym"
pozwalają skupić się na projektowaniu, a nie na mechanicznych
aspektach projektu. Geomagic pozwala automatycznie tworzyć widok
rozstrzelony, używać go w dokumentacji 2D, sprawdzać właściwości
fizyczne, takie jak masa, wykrywać kolizje i łatwo zamieniać lub mody-
fikować część bezpośrednio z okna złożenia.
Geomagic Design oferuje możliwość publikowania modeli trójwymia-
rowych części i złożeń do pliku PDF 3D. Umożliwia on prezentację
trójwymiarowego modelu projektu kontrahentowi lub klientowi bez ko-
nieczności posiadania systemu CAD.
Modelowanie blach
Moduł projektowania elementów blaszanych w Geomagic Design to
szybkie i łatwe w użyciu narzędzie do projektowania elementów two-
rzonych z arkuszy materiału (metalu i nie tylko). Jest on w pełni zin-
tegrowany z przestrzenią roboczą Geomagic Design i ze specjalnymi
Foto 3: ZW3D pozwala na generowanie G-kodu zarówno na tokarki jak i frezarskie narzędziami do projektowania elementów czy konstrukcji z blachy.
centra obróbcze. [źródło: Datacomp] Narzędzie „Wyciągnięte zagięcie” umożliwia płynne przejście z profilu

kwadratowego do okrągłego. W Geomagic teriałów można pobrać bez dodatkowych
Design dostępne jest narzędzie pozwalające opłat, tworzonych przez zewnętrznych part-
Bezpośrednia edycja jest
przetwarzać elementy bryłowe na konstrukcje nerów firmy Luxion. Użytkownik z łatwością zestawem narzędzi do
z blachy, lub zaginać blachę z użyciem szkicu. może również tworzyć nowe materiały po- edycji importowanych
przez edycję już dostępnych. plików z modelami 3D
Dokumentacja 2D Program obsługuje pliki graficzne, np. w for- i składa się z narzędzi,
w Geomagic Design macie jpg., pełniące rolę koloru materiału,
które zostały zaprojek-
Przetwarzanie modeli 3D i złożeń w rysunki wskazujące miejsca, w których materiał
techniczne w Geomagic Design jest możliwe może lub ma nie odbijać światła, definiujące
towane specjalnie do
dzięki modułowi „Tworzenie rysunku 2D”. Wy- wypukłości materiału lub miejsca przeźroczy- modyfi kacji geometrii
biera się w nim, które widoki modelu chcesz stości. Użytkownik może również podczas projektu.
uzyskać, a program automatycznie generuje tworzenia własnego materiału skorzystać
wymiary, osie, znaczniki środków otworów, z już zaimplementowanych w programie tek- ochronie IP. Narzędzie bezpośredniej edycji po-
opisy otworów gwintowanych i wykorzystu- stur takich jak np. drewno czy skóra. maga rozwiązać każdy z tych problemów.
jąc właściwości modelu, uzupełnia tabliczkę W programie jest również możliwe dodane
rysunkową. Następnie można samodzielnie plików graficznych pełniących rolę różne- Alibre Vault
dopracować rysunek do wymaganej postaci. go rodzaju napisów czy całych etykiet, co Alibre Vault działający w oparciu o M-Fi-
Funkcje dokumentacji technicznej takie jak zwłaszcza znajduje zastosowanie w wszelkie- les jest w pełni zintegrowanym systemem
np. widok cieniowany, nie tylko pozwalają na go rodzaju wizualizacjach mających głownie do zarządzania dokumentacją i procesami
lepsze zrozumienie wizji projektanta, ale i znaj- zastosowanie marketingowe. w firmie. Narzędzie to pozwala na kontrolę
dują zastosowanie podczas tworzenia dodat- kontaktów, projektów, danych CAD, kontro-
kowych materiałów dla klientów, takich jak Modelowanie powierzchniowe lę wersji i obsługę praktycznie każdego typu
instrukcje obsługi czy materiały marketingowe. Moment of Inspiration (MoI) jest prostym plików, oferując jednocześnie szybki i ela-
w użyciu programem do modelowania po- styczny mechanizm wyszukiwania.
Rendering wierzchniowego. Szybkie i koncepcyjne mo- Wdrożenie Alibre Vault w firmie eliminuje du-
KeyShot dla Geomagic firmy Luxion to narzę- delowanie stanowi bramę do świata modeli plikaty dokumentów, zapewnia jeden bez-
dzie umożliwiające przekształcanie modelu CAD 3D. Swoje projekty tworzone w MoI pieczny magazyn plików i system zarządzania
3D w fotorealistyczny obraz (rendering). Pro- można przenieść do praktycznie każdego przedsiębiorstwem.
gram ten pozwala szybko i łatwo tworzyć re- programu graficznego (takiego jak Blender,
alistyczne wizualizacje modeli. Metoda „Prze- SketchUp czy Maya). Projektowanie konfiguracji
ciągnij i upuść materiał”, ustawienie światła Konfiguracje projektu to funkcja dostępna
i podgląd w czasie rzeczywistym pozwalają Bezpośrednia edycja w Geomagic Design, która pozwala na two-
na uzyskanie wspaniałego rezultatu końco- Bezpośrednia edycja jest zestawem narzę- rzenie typoszeregów części i mechanizmów.
wego w bardzo krótkim czasie. dzi do edycji importowanych plików z mo- Oszczędza czas i ułatwia życie, pozwala-
Program posiada minimalistyczny interfejs delami 3D i składa się z narzędzi, które jąc na przechowywanie podobnych części
użytkownika, dzięki czemu bez specjalistycz- zostały zaprojektowane specjalnie do mo- w jednym pliku, zamiast tworzenia i aktualizo-
nej wiedzy każdy użytkownik może w prosty dyfikacji geometrii projektu. wania wielu plików oddzielnie.
sposób wykonać fotorealistyczną wizualizacji. Używanie narzędzia jest bardzo łatwe. Podczas
Rendering w czasie rzeczywistym daje moż- pracy z plikami pobranymi z internetu lub od Symulacja i analiza ruchu
liwość natychmiastowego śledzenia każdej dostawcy rzadko można uzyskać plik z pełną Geomagic Design Dynamics to narzędzie do
zmiany w programie, i tym samym ocenienia historią operacji. Zmiany tych plików zwykle są symulacji kinematyki i dynamiki ruchu. Umoż-
wykonywanych postępów. czasochłonne i często wymagają zastosowania liwia tworzenie i testowanie funkcjonalności
Biblioteka programu zawiera setki gotowych metod inżynierii odwrotnej. oraz pełną analizę zachowania w ruchu wir-
do użycia materiałów, których konstrukcja Czasochłonne jest również przeprojektowanie tualnych prototypów projektów. Program im-
opiera się na rzeczywistych właściwościach modeli CAD na potrzeby analiz FEM (MES) przed portuje z Geomagic Design geometrię, wła-
fizycznych materiałów. Setki kolejnych ma- wysłaniem ich na zewnątrz przy jednoczesnej ściwości fizyczne, masy oraz relacje. Pozwala
Foto 4: Wstążkowy interfejs użytkownika. [źródło: Datacomp]

ruch oraz siły będą- kinematyki i dynamiki staje się wyzwaniem,
ce wynikiem wszyst- a siły dynamiczne i naprężenia są jeszcze
kich kolizji między trudniejsze do obliczenia. To oprogramo-
częściami. Uzyska- wanie pozwala w łatwy sposób mierzyć:
ne wyniki mogą być prędkości, przyspieszenia, siły itp., co daje
wyświetlone w po- nam możliwość odpowiedzi na podstawowe
staci formuł lub tabeli pytania: „czy to działa?” i „czy to wytrzyma
w raporcie HTML. obciążenia?”. Ujednolicone środowisko wy-
Silniki oraz siłowniki korzystuje dane symulacji ruchu i MES aby
mogą raportować uczynić ten proces jeszcze prostszym.
informacje donośnie
sił i mocy, aby po- Jak działa połączenie
móc projektantowi symulacji i analizy
właściwie określić Wyliczenie dynamicznych sił, które należy
Foto 5: Integralność modułów CAD i CAM pozwala zaś na uzyskanie pełnej wymagany rozmiar użyć do symulacji ruchu może być trudne.
asocjatywności ścieżki narzędzia z projektowanym detalem. [źródło: Datacomp] tych elementów oraz Dzięki Simulate for Geomagic Design wystar-
na dodanie ruchu do konkretnych elementów straty wynikające z tarcia. czy na początku zdefiniować ruch mechani-
modelu w celu uzyskania w pełni funkcjonal- Czasem pojawia się potrzeba stworzenia ani- zmu i przeprowadzić symulację, a następnie
nego roboczego prototypu. Symulacja ru- macji poza samą symulacją. Geomagic Desi- można włączyć analizę MES:
chu wykorzystuje zaawansowane algorytmy gn Dynamics wykorzystuje technologie two-  siły działające na wiązania (np. płaszczyzny
matematyczne i fizyczne, prezentując wyniki rzenia klatek kluczowych. Dzięki nim, można styku części) są konwertowane na obciążenia
w postaci wielu wykresów lub danych nume- określić sposób ruchu, który nie jest oparty  obciążenia inercyjne są przekazywane do
rycznych. Dzięki temu, możliwe jest szybkie na fizyce. Przykładowo można przypisać modelu
sprawdzenie, czy projekt spełnia stawiane klatkę kluczową do złożenia w rozstrzeleniu.  naprężenia i odkształcenia są obliczane na
przed nim wymagania, czy też konieczne są Przypisywanie klatek kluczowych do kame- każdym kroku symulacji
do wprowadzenia zamiany. ry pozwala tworzyć animacje jej ruchu, np. Dzięki takiemu podejściu można symulować
Program pozwala na łatwą symulację i wykrycie w formie zbliżenia eksponując funkcje pro- naprężenia w pełnym zakresie ruchu mecha-
kolizji poszczególnych części, w takich mecha- duktu. W celu tworzenia złożonych sekwencji nizmu i analizować wyniki MES jako zmianę
nizmach jak grzechotki, zaciski, uchwyty oraz ruchów można łączyć przemieszczanie się naprężenia w czasie.
inne, których działanie opiera się na kontakcie części wynikające z symulacji ruchu z przypi-
dwóch lub więcej części podczas ruchu. Siły sywaniem klatek kluczowych do kamery. Siatka H-Adaptivity
powstałe na styku elementów podczas ich kon- Geomagic Design Dynamics zawiera moduł Simulate for Geomagic Design umożliwia
taktu lub wynikające z tarcia elementów są wyli- do renderingu. Dostępne są różne rodza- znaczną kontrolę nad wielkością siatki w miej-
czane i możliwe do zobrazowania. je źródeł światła, mapowanie tekstur i cieni scach, w których kumulują się naprężenia, dla
Silniki, napędy liniowe i siły mogą być stero- oraz inne efekty. W połączeniu z możliwością lepszych wyników analizy.
wane w Geomagic Design Dynamics poprzez tworzenia animacji, możliwe jest produkowa- Funkcja H-Adaptivity to nowa jakość tworze-
tworzenie formuł, tabeli danych lub wartości nie foto-realistycznych filmów obrazujących nia siatki. Podczas symulacji MES, program
w arkuszu kalkulacyjnym Excel. Symulacja ru- działanie mechanizmu. Stworzone statyczne oblicza dokładność z jaką podawana są wyniki
chu modelu pozwala na: analizę uruchomienia obrazy oraz animacje mogę być wyeksporto- naprężeń. Te wyniki mogą być wykorzystane
silnika i określenie jego charakterystyki, zbada- wane do formatów, które umożliwiają umiesz- do dopracowania siatki polegającym na za-
nie zmiennych prędkości siłowników lub kon- czenie plików na stronach internetowych, gęszczeniu jej oczek w miejscach kumulacji na-
trolerów elektro-mechanicznych. w dokumentach czy prezentacjach. prężeń. Program przelicza kilkukrotnie siatkę,
Geomagic Design Dynamics posiada potężny stopniowo ją zagęszczając, aż błąd nie będzie
kreator formuł, który umożliwia symulację ru- Jednoczesna symulacja przekraczał założonego przez użytkownika.
chu dla wartości globalnych oraz chwilowych ruchu i analiza MES Oprogramowanie umożliwia analizę wielu
lub wyrażeń matematycznych, które możemy Simulate for Geomagic Design umożliwia wyników jak naprężenia, również cieplne,
wykorzystywać w danej symulacji. Formuły sprawdzenie funkcjonalności części i me- odkształcenia, tworzenie izo-powierzchni,
mogą być także wykorzystane do definiowa- chanizmów, zarówno pod kątem analizy itp. Wyniki analiz można przedstawić w po-
nia sposobu wyświetlania wyników. kinematycznej, dynamicznej jak i wytrzyma- staci raportu HTML. 
Geomagic Design Dynamics oblicza prze- łościowej. W jednym środowisku można wy- Marek Orłowski, Piotr Sieńko,
mieszczenie, prędkość i przyspieszenie każde- konywać symulację ruchu i analizę MES i to Robert Raimann,
go elementu w modelu podczas ruchu oraz siły w jednym czasie. W przypadku złożonych Autorzy artykułu są pracownikami firmy
reakcji, które działają na każdą część; w tym projektów z ruchomymi elementami, analiza Datacomp, www.datacomp.com.pl

Projektowanie w programie
modyfikować już istniejące. Możemy dla przy-
TopSolid 7
kładu do otworu przypisać odpowiednią tole-
rancje z szeregu ISO lub własną (patrz: Fot. 2).
Będą one rozpoznawane później w obróbce.
Zatem gdy otwór był gwintowany system sam
dobierze odpowiedni proces technologiczny
składający się np. z nawiercania, wiercenia
C
i gwintowania a z kolei dla otworu tolerowa-
zęść zaprojektowana przez konstruktora zwykle różni się od cyfrowego
nego proces będzie zawierał wiercenie i roz-
jej modelu wykonanego na potrzeby obróbki, chociażby tym, że
wiercanie (ewentualnie wytaczanie).
wszystkie wymiary są nominalne. Importując element z użyciem interfejsu
Wszystkie zmiany jakie wykonujemy czy to
np. z innego środowiska do projektowania CAD musimy się też liczyć z tym,
w modelu czy w pliku CAM możemy zapa-
że nasz model nie będzie spełniał wymagań w zakresie obróbki CAM.
miętywać jako kolejne rewizje do których,
Zdarza się, że użytkownicy programów CAD żemy określić czy wymiar ma przyjąć dół/śro- możemy w dowolnym momencie powrócić.
mają problemy z tolerancjami poszczegól- dek/czy górę tolerancji (patrz: Fot. 1). Techno- Tą funkcjonalność daje nam wbudowany
nych wymiarów niezbędnymi do obróbki me- logia „FreeShape” pozwala utworzyć drzewo system PDM, który zarządza wszystkimi
chanicznej. Taka sytuacja właściwie wymusza operacji dla zaimportowanych modeli dla któ- dokumentami i projektami w środowisku
rysowanie modelu CAM od podstaw. Często rych tego drzewa nie ma. W prosty sposób TopSolid, dba o integralność danych i ich
wymagane jest też określenie naddatku pod możemy wyciągnąć lub zmodyfikować fazo- asocjatywność. PDM jest zintegrowany
szlifowanie, rezerwowanie naddatku, mody- wania, zaokrąglenia i otwory. w systemie TopSolid i nie jest sprzedawany
fikowanie lub dostosowywanie powierzchni osobno. Może występować w dwóch wer-
do typu obróbki. Co więcej, właściwości i ce- Uwalnianie powierzchni sjach jednostanowiskowej i sieciowej. 
chy otworów nie są przenoszone i większość Modyfikacja położenia dowolnych powierzch- Artykuł powstał na bazie materiałów
użytkowników traci czas na uzupełnieniu tych ni sprowadza się do automatycznego nadania dostarczonych przez firmę TopSolution;
informacji. Dlatego przy projektowaniu ele- więzów geometrycznych prostopadłości, osio- www.tsintegracje.pl
mentów przeznaczonych do obróbki warto wości itp., a następnie „uwolnienia” wybranych
korzystać ze zintegrowanego środowiska powierzchni lub płaszczyzn które wy-
CAD/CAM, w którym tego typu problemy nie miarujemy, zmiana uwolnionej geo-
występują. Jednym z takich programów jest metrii sprowadza się teraz do zmiany
system TopSolid 7. nadanego wcześniej wymiaru.
Można zauważyć, że model zacho-
Narzędzia do wuje się wtedy jakby był narysowany
definiowania tolerancji w środowisku TopSolid a nie zaimpor-
Wspomniany przed chwilą system TopSolid towany. Wszelkie zmiany w modelu
jest zintegrowanym środowiskiem CAD/CAM, mają swoje odzwierciedlenie w CAM
w którym dla utworzonych modeli opisany – mamy pełną asocjatywność. Widać
powyżej problem nie występuje. Żadne infor- że powyższa technologia pozwala
macje nie są tutaj tracone ponieważ brak jest uniknąć ponownego rysowania mo-
Fot. 1: Wymiar tolerowany. [źródło: Topsolution]
w systemie pliku przejściowego pomiędzy delu, oczekiwania na przesłanie na
CAD i CAM. Oprócz tego w aplikacji zaimple- przykład przez kontrahenta poprawio-
mentowano szereg narzędzi pomagających nego modelu czy wykonanie popra-
w projektowaniu części przeznaczonych do wek przez konstruktora.
obróbki mechanicznej.
Jednym z nich jest funkcja „FreeShape”, Ręczne narzędzia
która pozwala dla dowolnej bryły zdefinio- tworzenia cech
wać pole tolerancji i modyfikować geometrię Jeśli chodzi o funkcje TopSolid’CAM
w zależności od potrzeb użytkownika. Łatwe został on wzbogacony o funkcjonal-
wówczas staje się na przykład odsuwanie ności, które pozwalają użytkowniko-
wybranych powierzchni w celu określenia wi po automatycznej analizie określić
naddatku, ponieważ obecność w pełni funk- pewne cechy otworu opierając się na
cjonalnego modelera pozwala użytkownikom jego topologii. Możliwość ta uzupeł-
dokonać wszystkich niezbędnych zmian. niona jest ręcznym narzędziem, które
Dla konkretnego tolerowanego wymiaru mo- pozwala tworzyć nowe cechy i/lub Fot. 2: Cecha otworu. [źródło: Topsolution]

BEZPŁATNY CAD
– zaczęło się od 2D
I m szybciej będą rozwijać się
darmowe aplikacje CAD 2D, tym
silniej wypierać będą komercyjne
a AutoCAD-em. Niewykluczone, że gdyby
DWG Editor był oferowany bezpłatnie nie tylko
z komercyjną wersją SolidWorks, ale również
nia obiektów itp. Ale opinie o DWG Editorze,
szczególnie wśród osób pracujących z Auto-
CAD, nie były przychylne – pomimo zorgani-
rozwiązania CAD. Czy stanie się tak dla każdego zainteresowanego (tak jak obec- zowania przez SolidWorks sprawnej kampanii
również z systemami 3D? nie DraftSight), współczesny rynek systemów marketingowej związanej właśnie z wprowa-
CAD wyglądałby inaczej. dzeniem DWG Editora i samej filozofii udo-
Jeśli miałbym sięgnąć do początków bez- Przygotowany przez SolidWorks „DWG Edi- stępnienia bezpłatnie aplikacji umożliwiającej
płatnych rozwiązać CAD do użytku komer- tor”, oparty o IntelliCAD, rzeczywiście zdumie- przejście z 2D do 3D. Dlaczego tak się działo?
cyjnego, to jedną z pierwszych aplikacji był wał swym podobieństwem do konkurencyjne-
najprawdopodobniej DWG Editor. Miał on słu- go, komercyjnego rozwiązania. I nie chodziło Eksperyment DWG Editor –
żyć promowaniu środowiska 3D wśród osób, tutaj tylko o „czarne tło”, czy też praktycznie zbyt blisko AutoCAD-a, za
które do tej pory pracowały z systemami 2D. identyczny interfejs użytkownika, ale także daleko SolidWorksa
W jaki sposób, skoro był aplikacją 2D? Cóż, o elementy sięgające dalej. W przypadku W powyższym stwierdzeniu tkwiło właśnie
z założenia miał umożliwiać „płynne przejście” DWG Editora na pewno było to pole poleceń sedno problemu. DWG Editor, chociaż był
od „standardowego” AutoCAD’a 2D do mode- tekstowych pozwalające na wykorzystanie dobrym narzędziem jako CAD 2D, pozwala-
lowania 3D w SolidWorks. I z definicji i samej tzw. „lisp”, charakterystycznych dla środo- jącym na pełną obsługę standardu AutoCAD,
nazwy DWG Editor istotnie otwierał wszystkie wiska AutoCAD i bardzo cenionych przez w tym wspomnianych formatów zapisu da-
formaty DWG i DXF, a sam producent podkre- jego użytkowników. Identyczne były także nych, w żaden sposób nie nawiązywał w swej
ślał duże podobieństwo między tą aplikacją, skróty klawiaturowe, siatki, sposoby rysowa- obsłudze i funkcjonalności do pakietu So-

oferowanej od ponad trzech lat przez Siemens płaskiej – zarówno tej, przygotowanej w wer-
DWG Editor, chociaż był PLM Software, czyli o Solid Edge 2D Drafting. sji Solid Edge ST, jak i Solid Edge 2D Drafting.
Podobnie jak DWG Editor jest on przykładem O wynikających z tego korzyściach nie
dobrym narzędziem jako
podobnej filozofii pozwalającej użytkownikom trzeba wspominać, pamiętać jednak należy
CAD 2D, pozwalającym na na przejście ze środowiska systemów 2D do o tym, że nie ma prostej możliwości zain-
pełną obsługę standardu 3D, ale realizowanej w odmienny sposób. stalowania na jednym stanowisku obu apli-
AutoCAD, w żaden sposób Przede wszystkim Solid Edge 2D jest dostępny kacji niezależnie – musimy wybrać, albo 2D
nie nawiązywał w swej za darmo dla każdego (tutaj podobieństwa do Drafting, albo Solid Edge ST. Dla polskich
obsłudze i funkcjonalności DraftSight w zasadzie się kończą). Wystarczy użytkowników istotny będzie fakt, iż spol-
zarejestrować się na stronie Siemens PLM szczenia do każdej aktualizowanej wersji
do pakietu SolidWorks.
Software, by pobrać wersję instalacyjną progra- Solid Edge 2D są dostępne stosunkowo
lidWorks. W jaki zatem sposób miał przyspie- mu przeznaczonego, bez praktycznie żadnych szybko i można je uzyskać na stronach
szyć przejście z 2D do 3D? Tylko w ten, że ograniczeń – pomijając projektowanie wyposa- VAR oprogramowania Siemens PLM So-
przyszły użytkownik SolidWorksa otrzymywał żenia terrorystycznego, tak, taki zapis znajdzie- ftware – opis instalacji spolszczenia można
go „gratis”, razem z systemem 3D, aby móc my w licencji – do zastosowań komercyjnych. znaleźć np. na SolidEdgeblog.pl).
z początku kontynuować pracę z rysunkami Program obsługuje standardowe formaty
utworzonymi w AutoCAD, w lepiej znanym 2D, jakimi są DWG i DXF. A co więcej – jest DraftSight
środowisku, a przygodę z aplikacją 3D mógł bliźniaczo podobny do Solid Edge ST, cho- Jeszcze kilka lat temu, poza DWG Editorem,
zaczynać równolegle. ciaż jego funkcjonalność ograniczona została który dostępny był jedynie dla użytkowników
Niestety pakiet nie miał żadnego podobień- tylko do projektowania (szkicowania) w 2D. pakietu SolidWorks, spośród „markowych”
stwa interfejsu do SolidWorks, a dodatkowo Podobieństwo to wynika z faktu, iż Solid darmowych systemów CAD 2D można było
brak było w nim możliwości odczytywania Edge 2D Drafting jest tak naprawdę częścią wymienić tylko Solid Edge 2D Drafting. Oczy-
dokumentacji płaskiej pochodzącej z So- „pełnej” wersji systemu 3D – jej modułem wiście istnieje duża grupa darmowych aplika-
lidWorks. Trzeba też było wziąć pod uwagę „Draft”, przeznaczonym do rysunku i doku- cji powstających dzięki zaangażowaniu entu-
fakt, że ten darmowy system jednak koszto- mentacji płaskiej, która została wyodrębniona zjastów na zasadach Open Source, ale nie są
wał – wymagana była konieczność zakupu z całości systemu i udostępniona oddzielnie. one powiązane ze znanymi, „dużymi” dostaw-
licencji na SolidWorks. Te przesłanki przesą- Świadczy o tym także fakt, iż np. po zain- cami rozwiązań CAD. Na szczęście pojawił się
dziły o niewielkiej popularności DWG Editora. stalowaniu w systemie pełnej wersji Solid DraftSight od Dassault Systèmes, a Autodesk
Nawiasem mówiąc, od edycji SolidWorks Edge ST i podczepieniu do niej pliku licencji przygotował własne rozwiązanie pracujące
2011 nie ma już DWG Editora, zamiast niego od wersji Solid Edge 2D, uruchomi nam się „w chmurze” pod nazwą „Project Butterfly”,
pojawił się 2D Editor, zapewne jako konse- jedynie 2D Drafting. W konsekwencji mamy który to wyewoluował najpierw do postaci Au-
kwencja procesu trwającego między firmami tutaj pełną zgodność formatu dokumentacji toCAD WS, a obecnie AutoCAD 360.
SolidWorks należącej obecnie do Dassault DraftSight moim zdaniem, pod względem
Systèmes i Autodesk, o wykorzystanie w na- wyglądu zbliżony jest do AutoCAD-a, a wie-
zwie programu nazwy formatu DWG. le internetowych opinii mówi wprost, że ma
Na pierwszy rzut oka trudno było wykazać ono stanowić darmową, bezpośrednią kon-
jakiekolwiek różnice między DWG Editorem kurencję dla pakietu AutoCAD LT. DraftSi-
2009, a 2D Editorem – chociaż owszem, zmia- ght zachowując interfejs zbliżony do klonów
ny nastąpiły. Ale nie tak radykalne, by można AutoCAD-a, nie rezygnuje z funkcjonalno-
było mówić o zupełnie nowej aplikacji. Taką ści dostępnych w pakietach CATIA, czy też
w wypadku programów firmy Dassault Systè- w SolidWorks (chociażby gesty myszy). Za-
mes niewątpliwie jest obecny już od kilku lat
Nie tylko CAD chowana została możliwość wpisywania ko-
i dostępny bez ograniczeń DraftSight – obec- mend, korzystania z lispów itp., ale, podob-
na aktualna wersja to V1R4.0, a wcześniejsze Darmowe oprogramowanie nie jak w wypadku DWG Editora nie można
wersje dostępne są w zasadzie na wszystkie inżynierskie to nie tylko aplika- powiedzieć, iż aplikacja ta w jakiś znaczący
systemy operacyjne i platformy sprzętowe. cje CAD. Na rynku dostępne są sposób promuje rozwiązania 3D oferowane
również darmowe systemy CAE, przez Dassault Systemes.
Solid Edge 2D Drafting CAM czy PLM. Poniżej przedsta- Niestety, użytkownik nie otrzymuje czytelne-
Zanim przejdziemy do wspomnianego Draft- wiamy kilka przykładów: go sygnału, że jeśli rozpocznie pracę w tym
Sight, zatrzymajmy się na chwilę przy innym • CAE (MES) – CalculiX, Z88 Aurora, bezpłatnym systemie 2D, to z czasem będzie
rozprowadzanym bezpłatnie programie 2D • CAM – FreeMILL, HSMXpress, mógł łatwiej pójść o krok dalej i wejść w śro-
pochodzącym także od dostawcy rozwiązań Delcam for SolidWorksXpress, dowisko SolidWorks, czy też nawet CATIA
3D. Mowa tutaj o darmowej aplikacji CAD 2D • PDM/PLM – Aras#. w 3D. I tutaj rysuje się główna różnica między

AutoCAD-a LT. Ponieważ, aplikacja ta ma duże, stale rozwijane moż-
liwości projektowania 2D, można przypuszczać, że po osiągnięciu
wystarczającej popularności część funkcjonalności stanie się płatna.
Sprzyja temu chmurowy model dystrybucji tej aplikacji. Bazowa wer-
sja AutoCAD-a 360 na pewno pozostanie bezpłatna, niemniej bardziej
zaawansowane funkcje 2D oraz, jak można przypuszczać, funkcje 3D
będą dostępne dla tych użytkowników, którzy uiszczą stosowne opłaty.
Obecnie aby skorzystać z AutoCAD-a 360 wystarczy wejść na stronę
internetową aplikacji, założyć konto, zalogować się i można już praco-
wać. Co ważne, AutoCAD 360 działa zarówno na stacjach
roboczych, jak i na netbookach, tabletach i smartfonach działających
Foto 1: DraftSight to bezpłatna alternatywa dla programu AutoCAD LT. Możemy
pod kontrolą systemu Android iOS. Usługa działa w oknie przeglądar-
pracować jak w systemie firmy Autodesk, ale korzystając także z udogodnień
ki, zarówno w Internet Explorerze, jak i w Firefoxie, czy Chrome. W tym
dostępnych dla użytkowników systemów CATIA i SolidWorks. Na ilustracji widoczne
jest koło tzw. „gestów myszy”. ostatnim spisuje się moim zdaniem najlepiej.
Open Source’owa alternatywa

Poza opisanymi, bezpłatnymi systemami CAD 2D opracowanymi
przez dużych producentów warto odnotować obecność darmowych
rozwiązań opracowanych przez mniejszych producentów. Do bardziej
znanych darmowych systemów należy m.in. DoubleCAD XT (www.do-
ublecad.pl) firmy IMSI Design. Niestety, jego obecna wersja TurboCAD
LTE jest już odpłatna, ale w sieci wciąż można znaleźć darmowe insta-
lacje poprzedniej wersji programu – można ją poprać także ze strony
producenta po uprzedniej rejestracji. Warty odnotowania jest także
rosyjski nanoCAD (www.nanocad.com). Program ten oferuje niezbęd-
ne do projektowania funkcje i narzędzia oraz jest zgodny z formatami
Foto 2: Ekran roboczy AutoCAD360 nie przypomina tego znanego z AutoCAD-a
LT, ale oferuje całkiem spore możliwości. DWG i DXF z najnowszej wersji AutoCAD-a LT Na uwagę zasługuje
też zaimplementowana możliwość pracy na warstwach. Innym darmo-
wym programem, niestety licencja nie obejmuje zastosowań komer-
cyjnych, jest progeCAD Smart! (www.progecad.pl) firmy progeSOFT.
Wśród dostępnych bezpłatnie CAD-owskich projektów Open Source
znaleźć można dziesiątki mniej lub bardziej udanych programów CAD
2D i coraz częściej 3D. Dużą popularnością cieszy się Askoh freeCAD
(www.askoh.com). Jest to prosty, program do projektowania CAD, ale
co ciekawe, wyposażony w dość przyzwoicie rozbudowany moduł sy-
mulacji ruchu. Nie można też zapomnieć o dostępnym na platformy
Windows, Mac OS X oraz Linux LibreCAD (www.librecad.org), który
rozprowadzany jest na zasadzie otwartej licencji publicznej GPLv2.
Istnieją również darmowe, specjalizowane systemy CAD. Przykładem
takiego darmowego, rozwijanego przez rzeszę pasjonatów CAD-a dla
architektów jest projekt Archimedes: An architecture open CAD (http://
sourceforge.net/projects/arquimedes/). Co ciekawe, projekt ten został
rozpoczęty przez grupę brazylijskich studentów z University of Săo
Paulo, którzy przy jego tworzeniu bazują na doświadczeniach wła-
Foto 3: LibreCAD to rozprowadzany na zasadach Open Source w pełni
snych i i profesjonalnych architektów.
funkcjonalne środowisko CAD 2D. [źródło: LibreCAD]
DraftSight i Solid Edge ST. Podobieństwa pozostają dwa: oba systemy Bezpłatny CAD 3D
są bezpłatne i umożliwiają wykorzystanie do celów komercyjnych, oba Powoli pojawiają się na rynku również darmowe aplikacje 3D. Na razie
ograniczono do projektowania 2D. tworzone są one głównie przez entuzjastów. Najbardziej znanym tego
typu programem jest parametryczny FreeCAD (www.freecadweb.org).
AutoCAD 360 Aplikacja jest już całkiem dojrzałym pakietem projektowania 2D i 3D.
Trudno podejrzewać, że system 2D oferowany przez firmę Autodesk Oprócz standardowych narzędzi kreślarskich pozwalających ryso-
jako bezpłatna aplikacja ma stanowić wewnętrzną konkurencję dla wać różnego rodzaju linie, czy krzywe oraz narzędzi do kreślenia figur

Powoli pojawiają się na
rynku również darmowe
aplikacje 3D. Na razie
tworzone są one głównie
przez entuzjastów.
Najbardziej znanym tego
typu programem jest
parametryczny FreeCAD.
przestrzennych możliwe jest wykonywanie
przekształceń przestrzennych takich jak wy-
ciąganie, wyciąganie na podstawie obrotu,
tworzenie zaokrągleń, przekrojów, wycięć, łą-
czenia itp. Co ważne, twórcy programu prze-
widzieli dostęp do samouczków z poziomu sa-
mego programu, jeszcze przed rozpoczęciem Foto 4: FreeCAD jest obecnie najbardziej znanym i dojrzałym darmowym programem CAD do
projektowania 3D. [źródło: FreeCAD]
pracy. Warto też wspomnieć, że możliwa jest
też praca na kartach.
Warto też zwrócić uwagę na stosunkowo dużą
liczbę obsługiwanych formatów danych. Moż-
liwy jest też zapis projektu do formatu PDF, co
pomaga w przedstawieniu gotowego projektu
klientowi. Funkcjonalność aplikacji może być
rozbudowywana za pomocą dodatków i wła-
snych skryptów pisanych w języku Python.
Można też zautomatyzować proces pracy de-
finiując samodzielnie makra. Oprogramowanie
dostępne jest na platformy Windows, Mac OS
X, Ubuntu i Fedora Linux.
Inną aplikacją CAD 3D jest BRL-CAD (www.
brlcad.org) – program do modelowania bryło-
wego. Dostępny jest on na platformy Windows,
Foto 5: Aras Corporation oferuje bezpłatnie system PDM/PLM – Aras Innovator. System ma bardzo duże
Mac OS X, Linux, Solaris, BSD i Irix. Ciekawa
możliwości, ale brak jest wsparcia dla darmowej wersji.
jest jego historia sięgająca lat 70. XX wieku,
kiedy to w biurach armii amerykańskiej zaczęły się prace nad nowym celu walkę z konkurencyjnymi rozwiązaniami. Użytkownik jednego
systemem wspomagającym komputerowe projektowanie. Podczas systemu ma w ten sposób możliwość poznania rozwiązań oferowa-
tych prac narodził się BRL-CAD, który posłużył do zaprojektowania nych od innego producenta i dokonania wyboru, kierując się własnymi
znacznej części uzbrojenia armii amerykańskiej. W 2004 roku opu- kryteriami. Z kolei darmowe, rozwijane przez entuzjastów oprogramo-
blikowany został kod źródłowy i aplikacja stała się powszechnie dowanie ma na celu pomoc tym użytkownikom, którzy z różnych wzglę-
stępna. Niestety jej wadą jest trudna obsługa wymagająca częstego dów, głównie finansowych lub ideologicznych (np. zwolennicy wolne-
używania wiersza poleceń. go oprogramowania), nie mogą pozwolić sobie (lub nie chcą) na pełne
Innym popularnym, darmowym programem 3D jest OpenSCAD komercyjne pakiety oprogramowania CAD.
(www.openscad.org). Nie jest to jednak typowy program CAD 3D. Słu- Wydaje się, że o ile w najbliższej przyszłości wypieranie przez darmo-
ży on bowiem do tworzenia modeli 3D, podobnie jak ma to miejsce we pakiety komercyjnych rozwiązań 2D będzie powoli następowało,
w wypadku takich programów jak 3ds max czy Blender, z tym, że nie o tyle, jeśli chodzi o programy 3D, nie można na to specjalnie liczyć.
skupia się on na artystycznych aspektach modelowania 3D, ale zo- Niemniej, jesteśmy obecnie świadkami doskonalenia oprogramowania
rientowany jest on na aspekty typowe dla programów CAD. Aplikacja CAD 3D, a konkurencja wśród producentów systemów CAD staje się
przydatna jest do tworzenia modeli 3D części maszyn. coraz większa, a systemy CAD 3D oferowane są po coraz niższych
cenach. Na chwilę obecną możemy w każdym razie mówić o tym, iż
Przyszłość darmowego oprogramowania CAD rynek systemów CAD jest rynkiem klienta. Nikt nie ma monopolu. I oby
Wprowadzenie darmowych aplikacji CAD 2D przez uznanych produ- ta sytuacja utrzymała się jak najdłużej. 
centów aplikacji inżynierskich to element szerszej strategii mającej na Maciej Stanisławski

Czy korzystanie
możemy wyeksponować szczegóły, które po
wydruku widoku modelu stworzonego w 3D
z oprogramowanie
byłby po prostu nie niewidoczne.
Marcin Bieńkowski: Jakie ograniczenia
CAD 2D w dzisiejszych niesie ze sobą stosowanie modeli 2D?

Krzysztof Godyń: Modele 2D w większości
czasach ma jeszcze sens? przypadków nie są tworzone parametrycznie.

Oznacza to, że wprowadzenie czasem bar-
dzo niewielkich poprawek, może wymagać
O wykorzystaniu oprogramowania CAD 2D z perspektywy dzisiejszego

inżyniera z Krzysztofem Godyniem, specjalistą ds. CAD z działu
CAD Mechanika w firmie Datacomp rozmawia Marcin Bieńkowski.
znaczących nakładów pracy i konieczności
poświecenia na to znacznej ilości czasu, a co
gorsza, obarczone są większym prawdopo-
dobieństwem popełnienia błędu. Odbiegając
Oprogramowanie inżynierskie 3D zadomowiło CADWorx P&ID. Ponadto nie możemy zapo- od samych kwestii konstrukcyjno-projekto-
się na rynku w takim stopniu, że niewiele osób mnieć, że rysunek 2D to ciągle podstawowy wych, jeśli robimy projekt w 2D, dla klienta „nie
korzysta obecnie z tradycyjnych aplikacji sposób komunikacji projektantów i wykonaw- z branży” modele 2D mogą być nieczytelne.
CAD/CAM 2D. Niemniej oprogramowanie 2D ców. Proszę spróbować przesłać dokumen- Bazując na rysunku 2D nie lada wyzwaniem
jest wciąż w niektórych sytuacjach niezastą- tację elementu do wycięcia wodą plazmą, jest stworzenie atrakcyjnej wizualizacji.
pione. O wykorzystaniu oprogramowa-
nia inżynierskiego 2D rozmawialiśmy Marcin Bieńkowski: Czy
z Krzysztofem Godyniem, specjalistą w projektowaniu 2D możliwe
ds. CAD z działu CAD Mechanika w fir- jest stosowanie relacji pomiędzy
mie Datacomp. obiektami? Jak takie zależności są
definiowane?
Marcin Bieńkowski: W jakich Krzysztof Godyń: W przypadku więk-
sytuacjach i przy jakich operacjach szości programów dostępnych na rynku
technologicznych lepiej jest obecnie tworzenie relacji w rysunkach płaskich,
korzystać z oprogramowania 2D jest albo niemożliwe, albo czasochłonne.
zamiast 3D? Jednym z wyjątków jest BricsCAD. Pro-
Krzysztof Godyń: W dzisiejszych cza- ducent oddał w ręce projektantów na-
sach, podczas procesu projektowania rzędzia podobne do tych, z którymi spo-
panuje wysoka specjalizacja. Aby spro- tykamy się w czasie tworzenia szkiców
stać konkretnym wymaganiom musi- Foto 1: Programemem 2D pozwalającym na płaskich w programach do modelowani
my korzystać zarówno z programów projektowanie parametryczne jest m.in. BricsCAD. przestrzennego. Aby nadać relacje pierw-
[źródło: Bricscad]
projektowych w 2D jak i 3D. Proszę szym krokiem jest określenie jej typu. Wy-
spojrzeć na pracę projektanta instalacji elek- bądź laserem – wszyscy proszą o właśnie bierać możemy z 20 dostępnych rodzajów np.
trycznych, większość jego pracy to tworze- o 2D. Na pewno bardzo ważnym czynnikiem takich jak symetria, styczność, prostopadłość,
nie schematów. Rysunki tego typu powstają zainteresowanie programami tego typu jest równoległość, blokowanie wymiaru pionowe-
właśnie w oprogramowaniu 2D, na przykład cena – software do modelowania w 2D jest go, poziomego itp. Po zdefiniowaniu relacji
takich jak BircsCAD z nakładkami branżo- zdecydowanie tańszy. Licencja wspomniane- przy elementach pojawia się ikona informująca
wymi. Przy bardzo dużych projektach często go wcześniej BricsCAD-a na dzień dzisiejszy o rodzaju zastosowanego wiązania.
stosowane są specjalistyczne systemy, gdzie to ok. 1500 złotych netto. Budowanie modeli 2D z zastosowaniem re-
poza samym rysunkiem schematycznym za- lacji ułatwia modyfikację modelu – jeśli zmie-
warte są dodatkowe informacje – nierzadko Marcin Bieńkowski: Co sprawia, że mo- nimy jedną składowa, wszystko inne powią-
połączone z bazą danych zastosowanych dele 2D są jeszcze stosowane przez wielu zane z nią zostaną przebudowane według
komponentów np. CADWorx E&I. inżynierów? istniejących relacji – taki system pracy zdecy-
Projektowanie 2D stosowane jest również Krzysztof Godyń: Rysunki 2D mają nieza- dowanie ułatwi pracę każdemu projektantowi.
w branży chemicznej, oczyszczalniach ście- przeczalną zaletę – możemy je przenieść na Dodatkowo możemy powiązać wymiary rów-
ków – wszędzie tam, gdzie rysunek schema- papier wraz z wszystkimi niuansami konstruk- naniami, np. sprawiając, że po zmianie sze-
tyczny jest najważniejszy. Tutaj jako przykład cji. W przypadku konstrukcji typowo mecha- rokości prostokąta, jego wysokość zawsze
programu, który sprosta tym wymaganiom, nicznych, dzięki zastawaniu rzutów, prze- będzie dwukrotnie większa od szerokości. To
możemy polecić program firmy Intergraph krojów oraz innych zabiegów rysunkowych jest właśnie parametryczność.

Foto 1: AutoCAD 360 to obecnie jeden z popularniejszych

systemów 2D. Aplikacja ta dostępna jest w chmurze.
Foto 2: Projektowanie 2D w Siemens

Solid Edge 2D Drafting.
Wykorzystanie
oprogramowania CAD 2D
N a początku warto zadać sobie pytanie – czy używanie oprogramowanie CAD 2D ma jeszcze sens? Odpowiedź
na tak postawione pytanie jest wbrew pozorom prosta i bardzo krótka – brzmi ona „tak”. Zdecydowanie
ciekawsze będzie natomiast jej uzasadnienie, tym bardziej, że w znacznej mierze może być ono polemiką
z radykalnymi zwolennikami odejścia od projektowania 2D na rzecz prowadzenia całości prac projektowych
w trzech wymiarach. Nie sposób pominąć też milczeniem faktu, że obojętne, czy projekt powstanie w 3D, czy
w 2D, dokumentacja techniczna w większości przypadków przybierze na końcu postać płaskiego rysunku.
Szacuje się, że tylko niewielka część współ- tu użyć słowa „inteligentne”, ponieważ sys- uwidacznia się wyższość odpłatnych syste-
cześnie prowadzonych prac projektowych temy te oferują wyspecjalizowane narzędzia mów CAD nad ich darmowymi odpowiedni-
polega na tworzeniu nowego produktu całko- graficzne i integrują w sobie możliwości nie kami – a także łatwość korzystania z nakładek
wicie od podstaw. Większość działań polega tylko tradycyjnego piórka, tuszu, gumki i su- branżowych i rozszerzeń (dla przykładu sys-
na dokonywaniu zmian, modyfikacji, ulep- waka logarytmicznego, ale pozwalają rów- temy AutoCAD, BricsCAD, GstarCAD, Turbo-
szeń w obszarze już istniejącej dokumenta- nież na budowanie relacji i powiązań pomię- CAD, ZWCAD etc.). Co więcej, systemy 2D
cji. Najczęściej – dokumentacji płaskiej. Nie dzy elementami projektu. Co więcej, dostęp kosztują znacznie mniej niż rozwiązania 3D.
można bowiem zapominać o tym, iż historia do nich staje się coraz bardziej powszech-
systemów CAD 3D liczy sobie niewiele wię- ny ponieważ uznani producenci systemów CAD 2D kontra 3D
cej ponad dwie dekady, systemów CAD 2D CAD zaczynają oferować darmowe, prze- Zwolennicy systemów 3D mogą w tym mo-
– o kilkanaście lat więcej (oczywiście w ro- znaczone do użytku komercyjnego systemy mencie powiedzieć, że w takim razie wyższość
zumieniu współczesnych systemów CAD, 2D takie jak pracujące lokalnie DraftSight systemów CAD 2D sprowadza się w zasadzie
pracujących na platformie PC), a projekty czy Solid Edge 2D Drafting, lub też działają- do ich dostępności i ceny. Nie jest to jednak
architektoniczne, mechaniczne, itp., powsta- ce w chmurze jak ma to miejsce w wypadku do końca prawdą. Nadal istnieją takie dziedzi-
ją od wieków. Znakomita większość z nich AutoCAD-a 360. ny i obszary działalności projektowej, w których
pozostaje dostępna w postaci rysunków lub Nie brak także rozwiązań tworzonych przez podejście 2D może równoprawnie konkurować
wydruków na papierowych arkuszach. entuzjastów, które nierzadko zaskakują spe- z projektowaniem 3D. Gdy pracujemy nad pro-
cjalizacją i wyjątkowymi możliwościami w da- jektem naprawdę wielkich złożeń (okręty, instala-
Dostępne systemy nej dziedzinie. Wreszcie – jeśli ktoś zdecyduje cje fabryczne, itp. ), nierzadko projekt 3D może
dwuwymiarowe się na odpłatny system CAD 2D, może wy- okazać się nieprzyjazny dla użytkownika, a pra-
Współczesne systemy CAD 2D stanowią „in- bierać wśród ogromnej oferty systemów, któ- ca nad nim, jako nad całością, uciążliwa i wyma-
teligentne” odpowiedniki używanych przez rych zakup oznacza także dostęp do serwisu gająca wielu zasobów ludzkich i systemowych.
dziesięciolecia desek kreślarskich. Można i wsparcie zapewniane przez producenta – tu Oczywiście na przestrzeni zaledwie kilku

ostatnich lat pojawiły się rozwiązania, które sprawiają, iż nawet
Dominik Malec, inżynier specjali-
system CAD 3D potrafi szybko przetwarzać obraz wielkiego, zło- zujący się w zagadnieniach zwią-
żonego projektu (służą do tego funkcjonalności pozwalające na zanych z modelowaniem, analizą
„ukrywanie” części danych niepotrzebnych na danym etapie pracy statyczno-wytrzymałościową oraz
z projektem), a jednak liczne grono użytkowników świadomie po- tworzeniem dokumentacji rysun-
kowej w firmie Robobat Polska;
zostaje przy systemie 2D.
www.robobat.pl
Niektórzy twierdzą także, że projektowanie 2D pozwala na rozwijanie
wyobraźni, jest łatwiejsze w użytkowaniu i sprawia, że inżynier może
skupić się na „esencji” tego, co jest obiektem jego pracy i wysiłku, a nie Patrząc na rozwój narzędzi IT, w tym również na
rozprasza się korzystając z wielu narzędzi, czy wręcz „gadżetów”, jaki- rozwój programów wspomagających proces pro-
mi obrosły systemy 3D. Co do rozwijania wyobraźni – to chyba można jektowy, należy brać zawsze pod uwagę punkt wi-
się z tym zgodzić, co do łatwości pracy... cóż, dobrze funkcjonujący dzenia docelowego użytkownika. Obecnie z opro-
system 3D i tak posłuży nam do wygenerowania dokumentacji 2D, co gramowania CAD 2D korzystają przede wszystkim
więcej, pozwoli nam na uzyskanie takiej liczby rzutów, przekrojów itp., projektanci. Ta grupa zawodowa jest grupą, która
o jakich w przypadku pracy z CAD 2D moglibyśmy jedynie pomarzyć. się stale kształci i rozwija. Dzięki temu inżyniero-
I w tej sferze marzeń niestety zmuszeni bylibyśmy pozostać. wie, którym do tej pory wystarczały rozwiązania
Prawdą jest także, że w zasadzie do pracy w systemach CAD 3D 2D szukają czegoś, co pozwoli im pracować nie
wystarcza znajomość samego oprogramowania i nie trzeba być inży- tylko szybciej, ale też jednocześnie pozwoli unikać
nierem projektantem, by skutecznie posługiwać się takim narzędziem. błędów wynikających z braku wiedzy o „prze-
Pozostaje oczywiście pytanie, czy projekt stworzony przez laika, na- strzeni” projektowanego obiektu, czyli wiedzy 3D.
wet z wykorzystaniem najlepszych dostępnych rozwiązań 3D, będzie Z ich punktu widzenia technologia 2D jest obecnie
poprawny np. pod względem technologicznym, tzn. czy uda się go technologią przestarzałą.
z powiedzeniem wykonać. Ale Jeżeli jednak pomyślimy o inżynierach zajmujących
z drugiej strony praca w 2D się końcową dokumentacją w postaci rzutów i prze-
Niektórzy twierdzą wcale nie musi oznaczać, iż krojów płaskich, to dla nich narzędzie do pracy 2D
także, że projektowanie projekt pozbawiony będzie błę- jest jak najbardziej przydatne. Dlatego coraz częściej
2D pozwala na dów. Praktyka wskazuje, iż wie- na rynku pojawiają się systemy mobilne pozwalające
rozwijanie wyobraźni, le z nich można wyeliminować korzystać z takiej płaskiej dokumentacji na bieżąco
jest łatwiejsze właśnie projektując od początku np. bezpośrednio na hali fabrycznej. Przykładem
w środowisku 3D. A i tak efekt takiej aplikacji jest m.in. AutoCAD WS, program
w użytkowaniu
końcowy zależeć będzie od kla- przeznaczony do pracy na przysłowiowym „placu
i sprawia, że inżynier sy projektanta, który będzie po- budowy” pozwalający na podejrzenie dokumentacji,
może skupić się na sługiwał się danym narzędziem, która stworzona została w pracowni.
„esencji” tego, co jest chociaż możliwości, jakie dają
obiektem jego pracy systemy 3D, są oczywiście nie- Przyszłość systemów 2D
i wysiłku, a nie rozprasza porównywalnie większe. Pierwszy krok w kierunku zapewnienia przyszłości i dalszych dróg roz-
I jeszcze jedno: ostatnio w pra- woju systemom 2D zrobił Autodesk wraz z projektem o nazwie „Project
się korzystając z wielu
sie tematycznej i w branży po- Butterfly”, który dość szybko przekształcony został na AutoCAD WS.
narzędzi, czy wręcz jawia się coraz więcej głosów Projekt ten obecnie znany jest pod nazwą AutoCAD 360. Pozwala on
„gadżetów”, jakimi wskazujących na to, że więk- na pracę z projektem CAD „w chmurze”, w oknie przeglądarki, bez ko-
obrosły systemy 3D. szość systemów CAD 3D to tak nieczności instalowania aplikacji lokalnie na komputerze użytkownika.
naprawdę aplikacje CAD 2D/3D, Co więcej, działanie systemu w chmurze daje nam możliwość pracy
a system 3D stanowi „nadbudowę” do funkcjonalności 2D. Co więcej, z dowolnego miejsca i, w zasadzie, z dowolnego urządzenia mobilnego
sposób pracy, filozofia projektowania pozostają takie, jak w przypadku mającego dostęp do Internetu. AutoCAD 360 jest obecnie traktowany
2D i przynajmniej teoretycznie ograniczają potencjał użytkownika. jako swego rodzaju wyznacznik kierunku rozwoju systemów 2D.
Gdy mówimy o rynku systemów CAD, nadal znaczna część sprzedawa- Drugi krok uczynił Siemens, implementując możliwości Technologii Syn-
nych rozwiązań (w skali światowej) to systemy 2D, z czego od lat korzysta chronicznej do obszaru szkicownika i dokumentacji płaskiej w najnow-
firma Autodesk ze swoim programem AutoCAD LT, chociaż powoli traci szej wersji prawdziwego „kombajnu” CAD 3D, jakim jest NX 9.0. Co
na korzyść systemów będących w pewnym stopniu jego „klonami”, opar- prawda, możliwości te odnoszą się – przynajmniej na razie – do środo-
tymi np. na jądrze IntelliCAD. Warto też zauważyć, że niemal w każdym wiska 2D w ramach systemu 3D, ale myślę, że pozostaje tylko kwestią
przedsiębiorstwie stosunek licencji systemów 2D do 3D będzie przema- czasu, kiedy rozwiązanie to trafi do Solid Edge ST, a następnie do Solid
wiał na korzyść tych pierwszych. Co więcej wiele wskazuje na to, że sys- Edge 2D Drafting. Jest to jednak temat na oddzielny artykuł. 
temy 2D przeżywać będą wkrótce swego rodzaju renesans. Maciej Stanisławski

Inżynierskie
narzędzia
do planowania
i projektowania
procesów produkcji
Z Mirko Baecker pełniącym funk-
cję Dyrektora Marketingu Tec-
nomatix na region EMEA w firmie
w Siemens PLM Software na temat
możliwości zastosowania oprogra-
mowania Tecnomatix w praktyce
przemysłowej i inżynierskiej roz-
mawia Marcin Bieńkowski.
Wytwarzanie coraz bardziej skomplikowanych

wyrobów przekłada się w bezpośredni spo-
sób na złożoność procesów produkcyjnych.
Na te ostatnie wpływa nie tylko sama specy-
fika produktów, ale również coraz wyższy po-
ziom automatyzacji i nowe techniki wytwarza-
nia. Innym czynnikiem zwiększającym stopień
komplikacji procesów produkcyjnych jest wy-
korzystanie globalnych centrów inżynierii i wy-
twarzania. Firmy rozszerzają swoją działalność
na cały glob ziemski z wielu powodów. Przede
wszystkim chcą wykorzystać najbardziej efek-
tywne kosztowo rozwiązania przy sprzedaży
produktów na globalnym rynku oraz dotrzeć
do klientów na rynkach lokalnych. Dodatkowo
mogą ograniczyć koszty związane z opodat-
kowaniem czy transportem.
Ponadto firmy produkcyjne starają się skró-
cić czas dostarczenia produktu na rynek
oraz czas do rozpoczęcia produkcji seryjnej.
Zależy im więc na bardziej efektywnym pla-
nowaniu i wytwarzaniu, które możliwe są do
osiągnięcia dzięki optymalizacji procesów
produkcyjnych jeszcze przed rozpoczęciem
produkcji. Wreszcie, firmy dążą do wdroże-
nia zasad zrównoważonego rozwoju, a co za
Foto: Fotolia
tym idzie, muszą działać zgodnie z regulacja-

mi i w ich ramach ograniczać do minimum
powstające odpady oraz zminimalizować

cess Planner dostarcza pełne procesowa-
nie Body-in-White oraz zamyka lukę między
produktem a produkcją, dzięki usprawnionej
integracji PLM i MES oraz nowym rozwiąza-
niom gwarantującym jakość złożeń.
Tecnomatix 11 pomaga użytkownikom szyb-
ciej dostarczyć produkty na rynek, jednocze-
śnie poprawiając produktywność, eliminując
marnotrawienie zasobów oraz optymalizując
procesy montażu, poprzez wykorzystanie
trzech głównych segmentów systemu:
• Zarządzanie procesem produkcyjnym,
• Symulacja i sprawdzanie poprawności
produkcji,
• Rozpoczęcie wytwarzania i produkcja.
Marcin Bieńkowski: System Tecnomatix

Foto 1: Tecnomatix RobCAD to środowisko cyfrowej produkcji przeznaczone do weryfikacji cel robotów pozwala na wprowadzanie innowacji w pro-
i programowania ich w trybie offline. [źródło: 4D Systems] cesie produkcji i planowania jej przebiegu
dzięki połączeniu dziedzin dotyczących sa-
mej produkcji z zagadnieniami inżynierii pro-
duktu. Uwzględnia się tutaj sam projekt oraz
układ linii produkcyjnych, symulację proce-
sów wytwórczych, a także zarządzanie pro-
dukcją. Częścią tego systemu jest również
opisywane na naszych łamach oprogramo-
wanie Teamcenter. Jakie korzyści daje użyt-
kownikowi połączenie obu systemów?
Mirko Baecker: Tecnomatix to komplekso-
we portfolio rozwiązań cyfrowych do obsługi
produkcji, zwiększające innowacyjność, dzięki
połączeniu wszystkich dziedzin produkcji z in-
żynierią produktu, wymienić tu można:
– Planowanie i zarządzanie. Możliwości Tec-
nomatix w tym zakresie opierają się na plat-
formie Teamcenter i polegają na konsolidacji
Foto 2: Tecnomatix Plant Simulation jest jednym z bardziej znanych elementów wchodzących w skład systemu informacji dotyczących produktu, procesów,
Tecnomatix. Pozwala on na tworzenie cyfrowych modeli systemów logistycznych, np. produkcji, przy pomocy, których zakładu produkcyjnego i zasobów. Danymi
można sprawdzić charakterystyki projektowanego lub udoskonalanego systemu produkcyjnego i zoptymalizować
można zarządzać z uwzględnieniem rewizji,
wydajność. [źródło: Siemens PLM Software]
wersji, konfiguracji, zarządzania zmianą oraz
zużycie energii. Powyższe czynniki sprawiają, Software. Moim zdaniem, wynika to z jego przepływami pracy w całym przedsiębiorstwie;
że przedsiębiorstwa poszukują skutecznych specyfiki jako zestawu narzędzi IT wspoma- – Symulacja i sprawdzanie poprawności. Ta
rozwiązań informatycznych pozwalających gających procesy wytwarzania, które jeszcze dziedzina obejmuje rozwiązania z portfolio Tec-
na zoptymalizowanie produkcji. Jednym z ta- w wielu firmach traktowane są po macosze- nomatix do symulacji i sprawdzania popraw-
kich systemów jest Tecnomatix firmy Siemens mu. Jakie procesy mogą być zoptymalizo- ności dla ludzi, maszyn i systemów. Zawiera
PLM Software. Na temat tego programu mieli- wane przy wykorzystaniu systemu Tecno- się w tym ergonomia, programowanie robotów
śmy okazję porozmawiać z Mirko Baeckerem, matix, obecnie dostępnego w wersji 11? offline oraz logistyka zdarzeń dyskretnych;
Dyrektorem Marketingu Tecnomatix na region Mirko Baecker: Najnowsze wydanie Tec- – Wprowadzanie nowych produktów. Roz-
EMEA w firmie Siemens PLM Software. nomatix umożliwia uproszczenie planowania wiązania te umożliwiają kombinację korzy-
i optymalizację produkcji dla wielu fabryk ści płynących ze współpracy nad rozwojem
Marcin Bieńkowski: Tecnomatix jest jed- i modeli, pomaga zagwarantować efektyw- produktu i procesów oraz odpowiedniego
nym z mniej znanych pakietów oprogramo- ność i bezpieczeństwo pracowników. Za zaplanowania pierwszej produkcji. Pozwa-
wania będącego w ofercie Siemens PLM pomocą rozwiązania Manufacturing Pro- la to na ograniczenie ryzyka i niepewności

w kluczowym momencie dla cyklu rozwoju całego środowiska produkcyjnego – łań- przedsiębiorstw czy też sektora MSP, pod-
nowo-wprowadzanego produktu. cuchów dostaw, zasobów i procesów, stawowe korzyści z integracji systemu do
Marcin Bieńkowski: W jaki sposób Tec- zmniejszając koszty obsługi materiałów zarządzania dokumentacją produktu z roz-
nomatix może pomóc w optymalizacji o 70%, skracając czas produkcyjny o 20- wiązaniem MES jak najbardziej występują
procesów biznesowych, które bezpo- 60 procent i zwiększając produktywność i w większości przypadków taka integracja
średnio wpływają na zdolność firmy do o 15-20 procent. jest technicznie możliwa.
wprowadzenia produktów na rynek? Czy Poprzez optymalne zarządzanie procesa- Chciałem w tym miejscu wspomnieć o tym,
w systemie tym bierze się pod uwagę rze- mi Tecnomatix może znacząco ograniczyć, że firma Siemens wspiera Kodeks Otwarto-
czywistą wydajność produkcji i potencjał a nawet wyeliminować przerwy w produkcji ści PLM (CPO – Codex of PLM Openness),
produkcyjny przedsiębiorstwa oraz wa- wywołane zakłóceniami na hali produkcyj- inicjatywę ProSTEP iViP, której celem jest
runki zewnętrzne wpływające na nie? nej. Optymalizacja linii produkcyjnych może promocja otwartości systemów IT w kon-
Mirko Baecker: Tecnomatix bazuje na po- zostać osiągnięta poprzez wirtualne przeka- tekście PLM wśród użytkowników, sprze-
jedynczym źródle wiedzy o produkcie i pro- zanie do użytkowania, w konsekwencji skra- dawców oraz dostawców usług IT. CPO
cesach, dzięki czemu walidacja montażu cając czas do rozpoczęcia produkcji seryjnej idzie o krok dalej niż zapewnienie standar-
i możliwości produkcyjnych może zostać aż o 80 procent. W połączeniu z lepszym dów IT i powiązanych interfejsów. Definiuje
przeprowadzona na wcześniejszym etapie. wglądem w kwestie związane z jakością mierzalne kryteria dla kategorii takich jak:
W konsekwencji zespoły odpowiedzialne otrzymujemy węższe okna startowe, zwięk- interoperacyjność, infrastruktura, rozsze-
za projekt i procesy szybko otrzymują in- szoną wydajność fabryki i lepszą kontrolę rzalność, interfejsy, standardy, architektura
formację zwrotną, podczas gdy integracja kosztów materiałów. Dzięki integracji symu- oraz partnerstwa. Tecnomatix spełnia wy-
wykazu materiałów (BOM) inżynieryjnych lacji i walidacji ergonomicznych z procesem mogi CPO w każdym z tych kryteriów.
i produkcyjnych z wykazem procesów powstawania produktu można zoptymalizo-
(BOP) gwarantuje uporządkowanie kompo- wać procesy pracy manualnej. Marcin Bieńkowski: Aplikacje z pakietu
nentów produktu i minimalizuje prawdopo- Tecnomatix zostały tak zaprojektowane,
dobieństwo popełnienia błędu. Marcin Bieńkowski: Na czym polega aby wspierać i doskonalić procesy cha-
otwarta architektura systemu Tecnoma- rakterystyczne dla wielu różnych branż
tix? Czy można go zintegrować z innymi, przemysłowych. W jakich w branżach naj-
„Tecnomatix bazuje na dowolnymi systemami np. systemami kla- częściej wykorzystywany jest ten system?
pojedynczym źródle wiedzy sy PDM (Product Data Management) do Czy z tego oprogramowania korzystają
o produkcie i procesach, zarządzania dokumentacją produktu? również chętnie polscy przedsiębiorcy
dzięki czemu walidacja Mirko Baecker: Jednym z największych i inżynierowie?
montażu i możliwości wyzwań, jakie stoją przed producenta- Mirko Baecker: System Tecnomatix jest
mi jest efektywne zarządzanie produktem wykorzystywany przez przedsiębiorstwa
produkcyjnych może
w ciągu całego cyklu życia. Funkcjonal- w różnych branżach. Najczęściej po roz-
zostać przeprowadzona na ności Tecnomatix bazują na Teamcenter wiązanie to sięgają dostawcy i producenci
wcześniejszym etapie.” – systemie stanowiącym ramę PLM zarów- OEM z branży motoryzacyjnej, firmy zajmu-
no dla inżynierii produktu, jak i produkcji. jące się transportem, przemysłem maszy-
Dzięki Tecnomatix klienci mogą zidentyfiko- Otwartość platformy Teamcenter to od wie- nowym, branża magazynowa i logistyczna
wać i wdrożyć najlepsze procesy, korzysta- lu lat jedna z naszych głównych strategii. oraz lotnicza i obronna. Polskie przed-
jąc z dedykowanych szablonów. Pozwala Nasza strategia otwartego systemu PLM siębiorstwa dostrzegają korzyści płynące
to skrócić czas wymagany do tworzenia obejmuje kulturę, dane, produkty oraz spo- z używania systemów cyfrowej produkcji,
procesów aż o 40 procent. Co więcej, łeczności. Dostarczamy produkty otwarte a popularność Tecnomatiksa stale wzrasta.
koszty zainwestowanego kapitału można pod względem architektury, zastosowania, Tendencję wzrostową widać szczególnie
zmniejszyć poprzez uwspólnienie i ponow- elementów i infrastruktury. Otwarta archi- w wypadku modułu do produkcji części,
ne wykorzystanie informacji. tektura umożliwia integrację z innymi sys- wchodzącego w skład pakietu Tecnomatix.
Tecnomatix udostępnia użytkownikom sze- temami dla przedsiębiorstw – również do-
roką gamę narzędzi pomagających zwięk- tychczas eksploatowanymi. Jako przykład
szyć wydajność procesów projektowania można tu podać integrowanie produktów
fabryki. Korzystanie z wizualizacji 3D po- Siemens PLM Software ze specyficznymi
zwala aż o 50 procent ograniczyć czas od dla klienta systemami
powstania koncepcji projektu aż po instala- biznesowymi lub zasto- Mirko Baecker, Dyrektor
cję, w porównaniu do tradycyjnych technik sowaniami typowymi Marketingu Tecnomatix
na region EMEA w firmie
2D. Zarówno statyczne jak i dynamiczne dla danej branży. Czy
Siemens PLM Software.
analizy mogą zostać przeprowadzone dla dotyczy to większych

Foto: BASF
Nowoczesne
systemy
informatyczne
wspierające produkcję
i utrzymanie ruchu
Systemy informatyczne wspierające produk- żącego i historycznego przebiegu produkcji,
cję i utrzymanie ruchu możemy podzielić na wydajności maszyn oraz jakości produkcji.
trzy główne grupy: systemy odpowiedzialne Dane produkcyjne gromadzone w sposób au-
za monitoring i wizualizację procesów, syste- tomatyczny w systemach klasy MES gwaran-
my odpowiedzialne za zarządzanie produkcją tują wiarygodność pozyskiwanych informacji,
i monitoring efektywności maszyn oraz sys- a następnie mogą zostać wykorzystane do
temy do zarządzania informacją dotyczącą podniesienia efektywności istniejących zaso-
stanu parku maszynowego. bów oraz zwiększenia zdolności produkcyj-
Do najważniejszych systemów informatycznych przy zachowaniu wysokiej jakości wy-
nych wspierających monitoring i nadrzędne twarzanych produktów. Najpopularniejszym
sterowanie procesami produkcyjnymi należą oprogramowaniem klasy MES na rynku Pol-
systemy SCADA. W warstwie kompleksowego skim jest wielokrotnie nagradzany system za-
zarządzania informacją z procesów i produkcji, rządzania produkcją Wonderware MES.
prym wiodą zaawansowane systemy informa-
tyczne klasy MES. Z kolei w celu zapewnienia
Systemy MES pozwalają
służbom utrzymania ruchu łatwego dostępu
do informacji o stanie parku maszynowego na śledzenie procesów
wykorzystywane są systemy CMMS. Przed produkcyjnych w obszarach:
przystąpieniem do omówienia korzyści jakie bieżącego i historycznego
niesie ze sobą wykorzystywanie systemów przebiegu produkcji,
IT zakładach produkcyjnych oraz możliwości,
wydajności maszyn oraz
które daje synergia systemów IT dla produkcji
jakości produkcji.
i utrzymania ruchu, przyjrzyjmy się definicjom
oraz przykładom popularnych rozwiązań.
CMMS (Computerized Main-
Systemy SCADA tenance Management System)
(Supervisory Control Systemy CMMS zapewniają służbom utrzy-
And Data Acquisition) mania ruchu dostęp do kompleksowych in-
Oprogramowanie SCADA pozwala na uzyska- formacji na temat aktualnego stanu parku
nie szybkiego wglądu w faktyczny stan urzą- maszynowego, umożliwiają łatwy dostęp do
dzeń produkcyjnych i wykonawczych. W war- raportów o aktualnych awariach i planowa-
stwie graficznej odpowiadają za jednoznaczne nych remontach maszyn oraz pozwalają na
zaprezentowanie dynamicznie zmieniającej się zarządzanie zespołem pracowników.
informacji. Jednocześnie zdefiniowane przez Standardowym elementem dobrego systemu
O becnie kiedy firmy produk-

cyjne muszą bardzo szybko
reagować na zmiany trendów
użytkownika algorytmy logiczne przyspieszają
i wspomagają operatora w jego pracy.
System SCADA jest także podstawowym
CMMS jest moduł zarządzania magazynem
części zamiennych oraz środkami eksploata-
cyjnymi. Pozwala on na szybki i łatwy dostęp
rynkowych, dostęp do wiary- źródłem danych dla systemów nadrzędnych do szeregu informacji związanych z urządze-
godnych informacji o procesach i przemysłowych baz danych. Najpopularniej- niami, częściami zamiennymi i narzędziami, co
i produkcji w czasie rzeczywistym szym oprogramowaniem klasy SCADA na ryn- w istotny sposób wpływa na funkcjonowanie
staje się niezbędny do zapewnienia ku Polskim jest rozwiązanie firmy Wonderware: Działu Utrzymania Ruchu, a w efekcie na zdol-
prawidłowego funkcjonowania Wonderware InTouch oraz Platforma Systemo- ności produkcyjne całego przedsiębiorstwa.
przedsiębiorstwa. Łatwy dostęp do wa Wonderware.
tych informacji przekłada się na Korzyści płynące
możliwość szybkiego podejmowa- MES (Manufacturing z użytkowania systemów IT
nia trafnych decyzji rzutujących na Execution System) wspierających produkcję
efektywność i rentowność przed- Systemy MES pozwalają firmom produkcyj- Wdrażając dedykowane rozwiązania infor-
siębiorstwa. Aktualnie, na rynku nym w rozwiązaniu problemów związanych matyczne w obszarach: monitorowania i wi-
dostępnych jest szereg mniej i bar- z brakiem szybkiego dostępu do rzetelnych zualizacji produkcji, zarządzania produkcją
dziej zaawansowanych systemów informacji o szczegółach aktualnie realizowa- oraz wspierania prac utrzymania ruchu, firmy
informatycznych wspierających nych i już zrealizowanych zleceń produkcyj- produkcyjne mogą odnieść szereg korzyści,
zarządzanie informacją z procesów nych. Systemy MES pozwalają na śledzenie które przekładają się między innymi na lep-
i produkcji. procesów produkcyjnych w obszarach: bie- szy dostęp do informacji, niższą awaryjność,

ERP
Za r zą dz ani e pr zed si ębi orst wem
I N T E G R AC JA INTEGR AC J A
MES INTEGR AC J A CMMS

Z a r z ą d z an ie pro duk c j ą U tr z ymani e ruchu
I N TE G R AC JA INTEGR AC J A
SCADA
Wizua l izacja i sterowani e procesem
MASZYNY/PLC
Foto 1: Integracja systemów IT w przedsiębiorstwach produkcyjnych. [źródło: ASTOR]
zmniejszenie ilości przestojów, podniesienie wyrobów kierowanych do poprawy, zwięk- sukcesywne eliminowanie marnotrawstwa
wydajności produkcji oraz obniżenie kosztów szenie zysku poprzez stabilizację procesu wynikającego ze złej produkcji.
operacyjnych. Korzyści te z kolei przekładają oraz zmniejszenie kosztów materiałowych, Do głównych korzyści dla działu utrzyma-
się na podniesienie konkurencyjności przed- utrzymanie jakości na wysokim poziomie nia ruchu wynikających z wdrożenia syste-
siębiorstwa oraz zwiększenie zysków. poprzez zarządzanie procedurami i eli- mu CMMS należy możliwość zapanowania
Do głównych korzyści wynikających z użytkowa- minację błędów popełnianych przez ope- nad posiadanym parkiem maszynowym
nia systemu SCADA należy przede wszystkim ratorów oraz zwiększenie elastyczności oraz magazynem części zamiennych i na-
dostęp do wiarygodnych danych o stanie proce- operacyjnej, a tym samym szybsze wpro-
su pochodzących wprost z urządzeń automaty- wadzanie produktów na rynek.
Do głównych korzyści dla
ki, czujników pomiarowych, przemysłowych baz 2. W obszarze zarządzania efektywnością
danych oraz innych systemów przemysłowych dzięki systemowi MES osoby zarządzają- działu utrzymania ruchu
wykorzystywanych w przedsiębiorstwie. System ce wydajnością produkcji oraz operatorzy wynikających z wdrożenia
SCADA pozwala nie tylko na zamianę języka ma- mogą redukować wydatki kapitałowe, po- systemu CMMS należy
szyn na język ludzi, ale także umożliwiają szybką prawiać wykorzystanie zasobów, zwiększać możliwość zapanowania
lokalizację alarmów, podstawowe logowanie da- efektywność istniejących zasobów oraz
nad posiadanym
nych czy też automatyczną reakcję na określone wdrażać najlepsze praktyki produkcyjne.
parkiem maszynowym
sygnały pochodzące z urządzeń. 3. W obszarze zarządzania jakością system
Z kolei w przypadku wdrożenia systemu kla- MES pozwala na redukcję kosztów związa- oraz magazynem części
sy MES korzyści możemy rozważać w trzech nych z zarządzaniem jakością, dostarczając zamiennych i narzędzi,
następujących obszarach: rozwiązania do mierzenia zgodności pro- dzięki możliwościom
1. W obszarze zarządzania operacjami pro- duktów z obowiązującymi normami oraz re- modelowania struktur
dukcyjnymi system MES pozwala na po- jestrowania w czasie rzeczywistym odchyłek
instalacji w systemie.
zwala m.in. na redukcję liczby gotowych od specyfikacji, dzięki czemu możliwe jest

rzędzi, dzięki możliwościom modelowania wdrożenie dedykowanych systemów dla przestojach płynące z systemu MES mogą
struktur instalacji w systemie. Dzięki syste- poszczególnych działów: systemu klasy z powodzeniem zostać wykorzystane do
mowi klasy CMMS dział UR może spraw- CMMS – do wspomagania pracy działu natychmiastowego poinformowania Służb
nie zarządzać działaniami prewencyjnymi utrzymania ruchu, systemu klasy SCADA Utrzymania Ruchu o zaistniałej sytuacji.
takimi jak przeglądy i remonty oraz łatwo – do monitorowania, wizualizacji procesów Dzięki wykorzystaniu rozwiązań klasy
analizować awaryjność poszczególnych oraz systemów klasy MES - do zarządza- CMMS nowej generacji (np. Profesal Ma-
maszyn. Poprawnie wdrożony nowocze- nia realizacją produkcji w czasie rzeczywi- intenance), które z łatwością integrują się
sny system klasy CMMS przynosi szereg stym. Wdrażając rozwiązania dedykowane z oprogramowaniem przemysłowym, prze-
korzyści zarówno dla działu utrzymania ru- dla poszczególnych działów należy zwrócić pływ informacji między produkcją a utrzy-
chu, jak również działu produkcji i całego uwagę na to czy rozważany system jest maniem ruchu zostaje zautomatyzowany
przedsiębiorstwa poprzez: otwarty na integrację z innymi rozwiązania- i wielokrotnie przyspieszony. 
• szybszy automatyczny przepływ informacji mi, ponieważ integrując ze sobą systemy Arkadiusz Rodak
między produkcją i utrzymaniem ruchu – CMMS, SCADA, MES oraz ERP otrzymamy Autor artykułu jest specjalista ds. oprogra-
dzięki integracji systemów produkcyjnych rozwiązanie, które będzie spełniało specy- mowania przemysłowego w firmie ASTOR,
SCADA/MES i systemu CMMS, ficzne wymagania poszczególnych działów, www.astor.com.pl
• szybszy dostęp do informacji o awariach, a także pozwoli na prowadzenie szerokich
• zwiększenie efektywności dokonywanych analiz danych w różnych kontekstach. Taka
napraw, integracja wypłynie także pozytywnie na
• lepsze harmonogramowanie i przypomina- szybkość przepływu informacji pomiędzy
nie o realizacji zadań związanych z przeglą- poszczególnymi działami (utrzymanie ru-
dami i remontami maszyn, chu, produkcja, biuro).
• efektywniejsze zarządzanie zespołem,
• gromadzenie wiedzy w przedsiębiorstwie Trendy na rynku
nt. realizowanych zadań i serwisów i łatwy oprogramowania
dostęp do tej wiedzy, przemysłowego
• ułatwiony dostęp do dokumentacji w for- Nowoczesne rozwiązania informatyczne dla Foto 2: Przykład wizualizacji procesu w systemie
mie cyfrowej, produkcji oraz działów utrzymania ruchu Wonderware InTouch. [źródło: ASTOR]
• dostęp do raportów analitycznych. to także takie rozwiązania, które nadążają
za aktualnymi trendami technologiczny-
Dlaczego nowoczesne zakłady mi. Niewątpliwie, jednym z dominujących
produkcyjne wykorzystują obecnie trendów jest dostęp do informacji
specjalistyczne systemy IT gromadzonych w systemach IT wspierają-
w produkcji? cych produkcję przez urządzenia mobilne.
Zakłady produkcyjne, które chcą wykorzystać Przykładowo, dotarcie do informacji o aktu-
pełny potencjał dostępnych na rynku syste- alnym stanie pracy maszyny bądź całej linii
mów informatycznych wspierających produk- produkcyjnej, poprzez urządzenia takie jak
cję i utrzymanie ruchu decydują się na roz- tablety lub smartfony, sprawia, że kierow-
wiązania dedykowane, ponieważ tylko takie nicy produkcji oraz pracownicy utrzymania
podejście pozwala na zaspokojenie potrzeb ruchu mogą znacznie szybciej zareagować
wszystkich użytkowników. na sytuacje awaryjne oraz efektywniej reali-
Foto 3: Wizualizacja wartości wskaźnika OEE (Overall
Często spotykamy się z pytaniem dlaczego zować swoje obowiązki dzięki swobodzie Equipment Effectiveness) w systemie Wonderware MES.
nie warto wykorzystać w tym celu oprogra- w dostępie do danych. [źródło: ASTOR]
mowania klasy ERP? Otóż zarówno z punk- Kolejną tendencją jest potrzeba integracji
tu widzenia produkcji jak i służb utrzymania systemów IT dla produkcji z innym opro-
ruchu oprogramowanie klasy ERP nie jest gramowaniem występującym w przedsię-
dedykowane do ich potrzeb. Systemy ERP biorstwie. Pozwala ona na znacznie szyb-
są rozwiązaniami z wyższej warstwy war- szy przepływ danych pomiędzy systemami
stwy, dedykowanymi dla biura. Pozwalają eliminując ryzyko błędów jakie niesie ze
na sprawne zarządzanie przedsiębiorstwem sobą ręczne wprowadzanie danych. Dzię-
ale nie są przystosowane operowania na da- ki integracji jesteśmy w stanie zapewnić
nych gromadzonych w czasie rzeczywistym właściwym osobom w firmie produkcyjnej
wprost z warstwy maszynowej. dostęp do właściwych danych w odpo- Foto 3: Modelowanie struktur parku maszynowego w
Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest wiednim czasie. Dane o nieplanowanych systemie CMMS Profesal Maintenance. [źródło: ASTOR]

Foto: Fotolia
Czwarta
rewolucja
przemysłowa,
a systemy IT zarządzające produkcją
T ermin „czwarta rewolucja przemysłowa”, czyli Industry 4.0, odnosi się
do maszyn, sprzętu przemysłowego, wyrobów i komponentów sys-
temów, które mogą wymieniać się między sobą danymi w czasie rzeczy-
Obecnie eksperci używają różnych termi-
nów do opisania zachodzących na naszych
oczach zmian, które są konsekwencją prze-
wistym. Współczesne systemy IT i systemy informatyczne wspomagające mian zachodzących w produkcji, potrzebach
zarządzanie produkcją coraz częściej spełniają ten warunek aby mogły klientów, modelach biznesowych prowadzenia
zostać nazwane terminem Industry 4.0. działalności gospodarczej, udostępniania za-

W miarę postępów czwartej
rewolucji przemysłowej
trzeba będzie od nowa
zdefi niować i zintegrować
wszystkie dotychczasowe
procesy biznesowe.
awansowanych środowisk pracy oraz mającej Producenci będą nadal utrzymywać długofa- Ewolucja modeli biznesowych
coraz większe znaczenie potrzeby bardziej lowe kontakty biznesowe, ale coraz częściej Korzenie większości dzisiejszych modeli biz-
zrównoważonego rozwoju. Niektórzy określają będą też „robić interesy” w ramach sieci biznesowych sięgają poprzednich rewolucji prze-
zachodzące zjawiska zmian „zaawansowaną nesowych tworzonych na krótki czas. Będą mysłowych. Modele te są oparte głównie na
produkcją”, aby podkreślić większą efektyw- dynamicznie negocjować przebieg procesów produkcji masowej i automatyzacji oraz koncen-
ność zapewnianą przez nowe technologie, generujących wartość dodaną, biorąc pod trują się na procesach projektowania, produkcji
procesy i materiały. Inni stosują określenie uwagę jakość, czas, cenę, wykonalność, i marketingu. Kluczowym stymulatorem two-
„przemysłowy Internet”, podkreślając nowy, zrównoważony rozwój i inne aspekty. Techno- rzenia nowych modeli jest obecnie tendencja
znacznie wyższy poziom łączności pomiędzy logia komunikacji między maszynami pozwoli związana z oferowaniem klientom produktów
ludźmi, maszynami i systemami inni rewolucją producentom wyposażać narzędzia, maszy- dostosowanych do ich specyficznych potrzeb,
przemysłową 4.0 – Industry 4.0. ny, pojazdy, budynki i nawet surowce w czuj- sprzedaży usług niźli produktów oraz tworzenie
W wyniku rewolucji Industry 4.0 produkty, niki i mikroukłady scalone, aby wytwarzać wartości w ramach sieci biznesowych.
maszyny i zasoby będą komunikować, skąd „inteligentniejsze” produkty. W miarę przechodzenia na indywidualizację
pochodzą i jak należy się z nimi obchodzić, W miarę postępów czwartej rewolucji prze- producenci będą oferować klientom produkty
a wszystkie produkty i procesy będą mieć mysłowej trzeba będzie od nowa zdefinio- dostosowane do ich indywidualnych potrzeb,
właściwości cyfrowe, dostarczające podsta- wać i zintegrować wszystkie dotychczasowe zmniejszać liczbę produktów w serii nawet do
wowych informacji (np. na temat konstrukcji procesy biznesowe. Podstawową technolo- jednej sztuki oraz udostępniać swoim klien-
produktu i jego recyklingu) oraz pomagające gię tej rewolucji stanowią systemy „cyberfi- tom biznesowym i indywidualnym produkty
producentom w ulepszaniu produktów i pro- zyczne”, które wykorzystują czujniki w celu oraz usługi przeznaczone wyłącznie dla nich
cesów lub w oferowaniu nowych usług. gromadzenia danych ze świata fizycznego („make-to-me”). Nowe procesy biznesowe
na potrzeby procesów logistycznych, in- mogą im pomóc w reagowaniu na nagłe
Rewolucja w produkcji żynieryjnych i usługowych oraz procesów zmiany w popycie oraz realizowaniu składa-
Nowy poziom przejrzystości procesów i prze- sterowania produkcją. Systemy te będą innych „ad hoc” zleceń produkcji na zamówie-
pływów pozwoli producentom na bieżąco teligentne i interaktywne dzięki wbudowaniu nie. Producenci mogą zaangażować klientów
identyfikować problemy związane z łańcu- w nie oprogramowania i mechanizmów łącz- w proces konstrukcji, konfigurując produkty
chem dostaw i produkcją, a także niezwłocz- ności, co pomoże producentom gromadzić, odpowiednio do ich specyficznych potrzeb,
nie na nie reagować. Analiza predykcyjna po- przechowywać i analizować rosnące lawino- udzielając im dostępu do danych opisujących
może nawet firmom rozwiązywać problemy wo ilości danych z wykorzystaniem lokalnej faktyczny sposób wykorzystania produktów
jeszcze przed ich wystąpieniem. warstwy merytorycznej przedsiębiorstwa. lub analizując odczucia klientów wyrażane

Wprowadzanie innowacji Projektowanie Planowanie
Współpraca projektowa Monitorowanie wydajności

Dostawca
projektu
Wspópraca
dostawców
Klienci
połączeni
w sieci Dostawca Producent
produkcji
(projekt i produkcja)
Klient jako
projektant Analiza predykcyjna
Rozprowadzanie
produkcji
Lokalna fabryka
Rys. 1: Połączenia pomiędzy ludźmi, fabrykami, maszynami i produktami w modelu Industry 4.0
lub wytwórnia
w mediach społecznościowych. przykład zamiast sprzedawać silniki pobie- Integracja całego cyklu
W branżach bardziej zorientowanych na rać od klientów opłaty za moc dostarczaną życia produktów z łańcu-
usługi producenci zmieniają strukturę swoich przez te silniki, dostawca wózków widłowych chem wartości będzie stano-
przychodów, zwiększając udział przycho- – sprzedawać godziny obsługi zamiast fizycz- wić kamień węgielny „łańcuchów cyfrowych”,
dów ze sprzedaży usług kosztem przycho- nych wózków, a producent pras drukarskich – innowacyjnych procesów biznesowych i no-
dów ze sprzedaży produktów – w tym celu naliczać opłaty za każdą wydrukowaną stronę. wych modeli biznesowych. W takim środo-
opracowują nowe, zaawansowane usługi Prawdopodobnie będą się także zacierać wisku producenci będą musieli identyfikować
do dotychczasowych produktów, takie jak granice pomiędzy różnymi branżami, co spo- źródła danych, łączyć i analizować te źródła
usługi posprzedażne lub testy porównawcze woduje zbliżanie się do siebie procesów i infor- oraz modelować cykl życia produktów. Będą
środków trwałych. Producenci mogą zagwa- macji. Producenci będą wtedy mogli tworzyć potrzebować technologii do generowania,
rantować bezawaryjną pracę środka trwa- wartość w ramach sieci biznesowych, oferując gromadzenia, filtrowania i analizowania da-
łego i świadczyć do niego niezbędne usługi na rynku niewykorzystane moce produkcyjne nych z różnych źródeł oraz do integracji do-
konserwacyjne. W bardziej zaawansowanych firmom, które potrzebują na przykład okreso- tychczasowych rozwiązań informatycznych.
scenariuszach będą sprzedawać raczej efek- wo większych mocy. Przed zamodelowaniem produktu jako części
ty działania swoich produktów niż same pro- fizycznej producenci będą digitalizować jego
dukty, przekształcając swoją ofertę w ofertę Kompleksowa inżynieria cy- projekt i konstrukcję oraz symulować produk-
usługową. Producent silników mógłby na frowa – coś więcej niż PLM cję. Będzie to wymagało włączenia do syste-

wanie cykli życia produktów będzie stanowić
główne zadanie oraz podstawę współpracy
Wytwarzanie Serwis między różnymi podmiotami. Współpraca ta
może obejmować projektowanie i konstrukcję
produktów z wykorzystaniem opinii klientów,
aby dostosowywać procesy produkcyjne
w czasie rzeczywistym, a także komunikację
Sprzedawca z klientami i partnerami w celu dokonywania
(produkcja predykcyjnej konserwacji lub lokalnej produk-
i serwis) cji w modelu just in time. Niewykluczone, że
już wkrótce pojawi się na rynku nowy zawód
– inżynier cyklu życia.
Klient Integracja procesów zarządzania (top floor)

z procesami produkcyjnymi (shop floor)
W przypadku zautomatyzowanych procesów
produkcyjnych maszyny są już połączone w ra-
mach systemów biznesowych i produkcyjnych.
Zazwyczaj otrzymują instrukcje od systemu
realizacji produkcji oparte na centralnym planie
Jawna Niezależny Usługi zorientowane

produkcji. W przyszłości można się spodzie-
wać rosnącej konwergencji technologii infor-
produkcja
serwis na klienta matycznych i operacyjnych, co doprowadzi do
powstania nowych scenariuszy biznesowych.
Inteligentne maszyny będą w stanie elastycz-
nie zmieniać dawniej stałe plany produkcyjne
i logistyczne, a będą to robić z wykorzysta-
Osad niem coraz bardziej zdecentralizowanych pro-
zona
z godn cesów planowania. Autonomiczne jednostki
ość produkcyjne, łączące robotykę i wysoko
wykwalifikowanych pracowników, będą się
dostosowywać do ciągłych, stymulowanych
Klient jako przez klientów zmian w produkcie, umożliwia-
mu planowania produkcji modeli cyfrowych

producent jąc wytwarzanie na jednej linii produkcyjnej
różnych typów produktów bez przebudowy
dostępnych obecnie w systemach kompu- temu przewi- procesu produkcji. Ta możliwość autonomii
terowo wspomaganego projektowania (CAD) dzieć obszary ma znaczenie krytyczne, ponieważ producen-
lub komputerowo wspomaganych prac inży- awaryjności pro- ci coraz częściej spotykają się z zamówienia-
nierskich (CAE), aby umożliwić symulację ca- duktu. Pętle infor- mi na pojedyncze produkty, gdy wielkość serii
łej linii produkcyjnej. macji zwrotnych przekazywanych z działów równa się jeden. Dział logistyki będzie musiał
W trakcie produkcji producenci będą prze- produkcji i usług do działu konstrukcyjnego zadecydować, czy dostarczać części zapa-
kształcać dane w informacje uwzględniające oparte na informacjach cyfrowych powin- sowe, czy ustawić drukarki 3D w miejscach,
kontekst, które będą wykorzystywane do ny pomóc w skróceniu czasu serwisowania w których są potrzebne.
ograniczania ryzyka związanego z procesa- i redukcji kosztów oraz w optymalizacji pro- Im bardziej inteligentne i komunikatywne będą
mi produkcyjnymi oraz do uproszczenia tych dukcji. Pod koniec cyklu życia produktu infor- maszyny i obiekty, tym bardziej aktywne, au-
procesów. Pełna przejrzystość i możliwość macje na temat projektu, produkcji i użytko- tonomiczne i samoorganizujące się będą jed-
monitorowania pomoże im zidentyfikować wania mogą pomóc firmom w ocenie różnych nostki produkcyjne. Obiekty i maszyny będą
przyczyny kosztownych przestojów w pro- możliwości jego ponownego wykorzystania w stanie razem decydować, których narzędzi
dukcji oraz lepiej zintegrować z projektem w produkcji i recyklingu. należy użyć i gdzie trzeba przekazać części na
produktu informacje zwrotne na temat proce- Aby zintegrować wszystkie zasoby, produkty potrzeby następnego etapu produkcji. Maszy-
su konserwacji lub innych procesów. i procesy, producenci będą musieli zidentyfi- ny będą informować system ERP producenta
Po wyprodukowaniu produktu jego struktura kować źródła danych – od linii montażowej po o swoim stanie oraz o stanie prac. Dzięki tym
cyfrowa będzie także udostępniana działowi sieci społecznościowe – oraz połączyć je ze systemom osoby zarządzające fabryką uzyska-
usług producenta, który będzie mógł dzięki sobą, a następnie przeanalizować. Modelo- ją wgląd w czasie rzeczywistym w produkcję

i będą mogły szybko reagować na pojawiają- realizację zleceń na wykonanie pojedynczego upływu czasu umożliwiać coraz większą liczbę
ce się problemy oraz korygować plany w celu produktu (gdy wielkość serii równa się jeden). działań biznesowych. Giełdy pozwalają na dy-
optymalizacji wykonywania zamówień. Producenci zoptymalizują całą sieć bizneso- namiczną współpracę, aby zapewnić realizację
Cała ta komunikacja oznacza generowanie wą przez wymianę i analizę danych. Digita- usług inżynieryjnych oraz dostarczanie materia-
ogromnych ilości danych. Przy 50-100 czujni- lizacja i kompleksowa łączność umożliwią łów bezpośrednich zgodnie z nowymi warunka-
kach na jedną maszynę i przy 500 (lub więcej) analizę wszystkich działań biznesowych mi umownymi, a także szybkie wdrażanie.
etapach produkcji trzeba będzie przechowy- w czasie rzeczywistym. Symulowanie struktu-
wać terabajty danych oraz łączyć je z innymi ry kosztów pomoże w podejmowaniu decyzji. Rozszerzone środowiska pracy
źródłami danych, a następnie analizować. Można też będzie prognozować zmiany ryn- Producenci muszą mieć możliwość elastycz-
Dane z hali produkcyjnej, w powiązaniu z da- kowe i szybciej wprowadzać w życie pomysły nego i szybkiego reagowania na coraz szyb-
nymi dotyczącymi produkcji przedsiębiorstwa, biznesowe. Zapewni to wszystkim członkom sze fluktuacje popytu, ale ciągłe zwalnianie
umożliwią wdrażanie zupełnie nowych form sieci biznesowej znacznie większe korzyści, z pracy i ponowne zatrudnianie pracowników
optymalizacji oraz kreowanie całkiem odmien- a także wzrost liczby zleceń realizowanych może być kosztowne. Liderzy zdobędą prze-
nych pomysłów biznesowych. Mogłoby to w outsourcingu i zleceń projektowych. wagę nad konkurencją, zastępując rygory-
zapewnić efektywną produkcję niestandar- Takie usprawnienia wymagają uzyskania od styczne wzorce pracy elastycznymi formami
dowych wyrobów dla pojedynczych klientów, partnerów danych o znaczeniu krytycznym, zatrudniania pracowników.
monitorowanie zużycia energii oraz maksymal- w tym informacji na temat mocy produkcyjnych W miarę wzrostu inteligencji maszyn linie pro-
ne wykorzystywanie maszyn i zasobów. Firmy dukcyjne można wzbogacać i humanizować.
będą w stanie wcześniej identyfikować ryzyko Proste zadania manualne praktycznie znikają
Technologia chmury pozwoli
operacyjne i rozwiązywać potencjalne proble- i normą staje się produkcja niestandardowa,
my jeszcze przed ich wystąpieniem.
także fi rmom udostępniać pracownikom można więc powierzać zależnie
Technologia chmury pozwoli także firmom dane przedsiębiorstwom, od potrzeb koordynowanie zautomatyzowa-
udostępniać dane przedsiębiorstwom, które które wyprodukowały ich nych procesów produkcyjnych oraz interwe-
wyprodukowały ich maszyny, oraz pomagać maszyny, oraz pomagać im niowanie, gdy maszyny domagają się dzia-
im w opracowywaniu lepszych produktów w opracowywaniu lepszych łania ze strony człowieka. Od pracowników
i usług. W przypadku awarii szczegółowe będzie się teraz w coraz większym stopniu
produktów i usług.
dane z procesów produkcyjnych i dostaw- wymagać zarządzania złożonymi procesami,
czych mogą pomóc producentom w precy- i kosztów produktów oraz danych planistycz- rozwiązywania problemów i samoorganizacji.
zyjniejszym identyfikowaniu produktów, na nych. Natomiast do zapewnienia bezpiecznej Może to się na przykład wiązać z wykorzysty-
które wywrze to wpływ, oraz oczekujących na i efektywnej wymiany między partnerami po- waniem robotów do wykonywania prac ma-
nie klientów, ograniczając tym samym liczbę trzebna jest niezawodna infrastruktura oraz nualnych lub z wdrożeniem tzw. rzeczywistości
klientów, których należy powiadomić. Napra- bezawaryjne systemy, które umożliwiają budo- rozszerzonej (augmented reality), czyli systemu
wy będzie można wykonywać zdalnie przez wę zaufania. Metody takie jak ochrona prywat- łączącego świat rzeczywisty ze światem gene-
pobranie programów korygujących do opro- ności oraz przetwarzanie wielostronne mogą rowanym komputerowo, dostarczającego wła-
gramowania lub zainicjowanie akcji na urzą- pomóc firmom w realizacji algorytmów opty- ściwe informacje we właściwym czasie.
dzeniu przez połączenie zdalne. malizacji na zaszyfrowanych danych, bez ujaw- W warunkach rzeczywistości rozszerzonej oku-
niania danych o znaczeniu krytycznym. Korzy- lary kontekstowe (context-sensitive glasses)
Tworzone w czasie rzeczywi- stając z metody „przyklejania” reguł do danych i wizualizacja 3D mogą pomóc pracownikom
stym sieci biznesowe generu- (sticky policies), firmy mogą dołączać do da- w realizacji powierzonych im zadań bez potrze-
jące wartość dodaną nych metainformacje na temat standardów by przeprowadzania długich szkoleń. Podczas
W zakresie technologii współpracy między oraz wytyczne dotyczące wykorzystywania da- konserwacji i naprawy maszyny mogą wy-
firmami opracowano swego czasu rygory- nych. Tego typu metody i koncepcje są jeszcze świetlać technikom wizualne instrukcje i dane
styczne procesy obejmujące sekwencyjne ciągle w fazie badań, ale w przyszłości powinny historyczne. Inżynierowie mogą mieć zapew-
przepływy pracy. Pod wpływem sieci społecz- się stać bardziej efektywne i przydatne. niony łatwy dostęp do dużych ilości danych na
nościowych w nadchodzących latach zakres Drugim warunkiem niezbędnym do tworzenia swoich urządzeniach mobilnych i natychmiast
współpracy między firmami znacznie się zmie- sieci biznesowych generujących wartość do- identyfikować słabe punkty maszyny. Te i inne
ni. Dojdzie do utworzenia połączeń między daną w czasie rzeczywistym jest udostępnienie technologie pozwolą także starszym, doświad-
większą liczbą procesów biznesowych, a inte- miejsc, w których firmy będą mogły nawiązywać czonym pracownikom ściśle współpracować
rakcje pomiędzy firmami rozwiną się z łańcu- ze sobą łączność, wymieniać się informacjami z młodszym pokoleniem, lepiej zorientowanym
chów dostaw w sieci biznesowe generujące i komunikować się ze sobą (Rys.1). Wiele firm w kwestiach technicznych.
wartość dodaną, które mogą błyskawicznie wykorzystuje już do współpracy ze swoimi łań- W każdym z tych scenariuszy technologia za-
zmienić strukturę współpracy, aby umożliwić cuchami dostaw różnego rodzaju giełdy. Gieł- pewnia elastyczność. Pracownicy będą kiero-
dy te oraz inne sieci biznesowe będą w miarę wani tam, gdzie potrzebna jest pomoc. Wiąże

się to ze stawianiem pracownikom wyższych dzenia i zapewniające wydajność w różnych
wymagań w zakresie zarządzania złożonymi lokalizacjach. Dalszym elementem systemu
procesami, rozwiązywania problemów i samo- są synchronizowane wersje aplikacji SAP Ma-
organizacji. Specyfika pracy ulegnie zmianie. nufacturing Execution, SAP Manufacturing In-
tegration and Intelligence (SAP MII) oraz SAP
Podstawy technologiczne Plant Connectivity, które umożliwią efektywną
dostępne są już dziś realizację produkcji i zapewnią przejrzystość
Przedstawione powyżej scenariusze ewolucji operacji produkcyjnych.
modeli powiązań i zależności umożliwiających W warstwie biznesowej wymienić należy apli-
produkcję i dystrybucję usług bazują na dwóch kacje zarządcze, które wpływają bezpośred-
technologiach które dostępne są już dzisiaj. nio na poprawę jakości procesów produkcji.
Są to systemy cyberfizyczne, które pomagają Są to SAP Quality Issue Management (SAP
w integracji świata rzeczywistego z cyfrowym QIM), która ma uzupełniać funkcje do zarzą-
oraz oprogramowanie integrujące dane prze- dzania jakością dostępne w pakiecie SAP
znaczone do wykorzystania w ramach cyklu Business Suite przez zarządzanie problema-
życia produktów, czyli systemy PLM. mi jakościowymi w całym łańcuchu tworze-
W skład systemów cyberfizycznych wcho- nia wartości oraz, co ważne jest w wypad-
dzą wszelkiego typu elementy, urządzenia ku Industry 4.0, mobilna aplikacja SAP ERP
i maszyny, które stają się inteligentne i inte- Quality Issue, która pozwala pracownikom
raktywne dzięki oprogramowaniu wbudowa- zapisywać problemy jakościowe w dzienniku
nemu i mechanizmom łączności. Za pomocą za pomocą urządzeń mobilnych, aby genero-
czujników i elementów aktywnych systemy wać zawiadomienia dotyczące jakości i mo-
te mierzą i kontrolują świat fizyczny, aby nitorować proces rozwiązywania problemów,
usprawnić integrację procesów zarządzania mobilna aplikacja SAP Complex Manufac-
z procesami produkcyjnymi. Systemy cyber- turing Accelerator, która pomaga zwiększyć
fizyczne gromadzą, przechowują i analizują efektywność całego procesu produkcji ¬– od
dane z czujników z wykorzystaniem lokal- identyfikacji po rozwiązanie problemu.
nej warstwy merytorycznej. Łączą warstwę Z kolei rozwiązania SAP Multiresource
merytoryczną z możliwościami komunikacji Scheduling pozwala w szybki sposób wdro-
lokalnej i globalnej, aby udostępniać dane żyć zaawansowane rozwiązania do planowa-
i usługi oraz z nich korzystać. W przyszłości nia wykorzystania zasobów, które pomaga
maszyny staną się autonomicznymi usługo- firmom sprawnie przetwarzać zgłoszenia
dawcami, przekształcając się we współpra- serwisowe z poziomu jednego, graficznego
cowników na hali produkcyjnej. narzędzia do planowania. SAP Asset Data
Oprogramowanie integruje zaś informacje ze Quality pozwala zaś klientom oceniać,
wszystkich poziomów – w tym z procesów, sprawdzać i stale monitorować jakość ich
cykli życia produktów i zasobów – oraz ko- głównych danych dotyczących urządzeń,
ordynuje procesy. Pełne wykorzystanie moż- a SAP Condition-Based Maintenance po-
liwości oferowanych przez czwartą rewolucję zwala na sprawne wdrożenie w określonej
przemysłową wymaga integracji systemów cenie i stałym zakresie, dzięki czemu klienci
cyberfizycznych z oprogramowaniem, w tym mogą szybko rozpocząć optymalizację swo-
oprogramowaniem biznesowym. jej strategii serwisowej.
Tego typu oprogramowanie istnieje już dzisiaj Wszystkie te rozwiązania programowe two-
i zaczyna ono spełniać założenia Industry 4.0. rzą spójną warstwę technologii związanych
Są to różnego rodzaju systemy IT wiążące ze z Industry 4.0, które pomogą producentom
sobą dotychczas rozproszone oprogramowa- dostosować ich modele biznesowe, plat-
nie takie jak ERP, CAD, PLM czy systemy Bu- formy technologiczne i rozwiązania infor-
siness Inteligence oraz systemy wspomaga- matyczne do coraz większych oczekiwań
nia produkcją. W wypadku firmy SAP jest to klientów oraz przygotować się na nadejście
zespół współpracujących ze sobą aplikacji ta- nowej rewolucji przemysłowej. 
kich jak SAP OEE Management, który ma na Artykuł powstał na bazie materiałów
celu udostępniać analizy produkcyjne w skali dostarczonych przez firmę SAP;
całego przedsiębiorstwa, zestawiające urzą- http://global.sap.com/poland/index.epx

Browar Paulaner został

założony 24 lutego 1634 r.
w Monachium. Obecnie,
Paulaner produkuje
ok. 2,4 miliona beczek
lub prawie 280 milionów
litrów piwa rocznie. Jest
jednym z sześciu browarów
dostarczających piwo na
organizowany od 1810 r.
festiwal Oktoberfest.
Tecnomatix
Plant Simulation
umożliwia efektywną rozbudowę
działalności browaru Paulaner
P lant Simulation to oprogramowanie opracowane przez firmę Siemens PLM Software, które przeznaczone jest
do modelowania, symulacji, analizy, wizualizacji i optymalizacji systemów oraz procesów produkcyjnych,
przepływu materiałów i operacji logistycznych. Oprogramowanie to wdrożone zostało w znanym również bardzo
dobrze w Polsce monachijskim browarze Paulaner.

Obecnie eksperci używają różnych terminów firma iSILOG zajmująca się usługami symula- wielkości partii, planowania i kontroli produk-
do opisania Jest wiele czynników, które należy cyjnymi, dostarczyła rozwiązanie przeznaczone cji aby sprostać popytowi konsumenckiemu.
wziąć pod uwagę przy projektowaniu nowego dla przemysłu piwowarskiego, wykorzystujące Istnieje tez możliwość określenia najlepszego
browaru. Są to m.in. popyt sezonowy, obrót, aplikację Plant Simulation wchodzącą w skład sposobu harmonizacji popytu konsumenckiego
elastyczność we wprowadzaniu na rynek no- rodziny programów z serii Tecnomatix Siemens z dostawami surowców, wielkości partii oraz linii
wych produktów, wielkość oferty, jakość oraz PLM. Dopasowane do potrzeb firmy Paulaner pakowania. oraz zrozumienie efektywności. 
świeżość piwa. Efektywne zarządzanie tymi oprogramowanie obejmuje obiekty specyficz- Artykuł powstał na bazie materiałów
wszystkimi czynnikami wymaga zastosowania ne dla przemysłu piwowarskiego takie jak, jak dostarczonych przez Siemens PLM Software
wysoce zautomatyzowanych i zaawansowa- np. warzelnia, kadzie fermentacyjne, filtry, tanki
nych technologii oraz drogiego wyposażenia. pośredniczące (BBT), linie napełniania i skła-
Dlatego też należy upewnić się, że planowane dowanie. Użycie tych obiektów ułatwia anali-
procesy technologiczne sprostają obecnym zę procesu produkcyjnego i dokonanie oceny
i przyszłym wymogom. różnych strategii planowania oraz scenariuszy.
Powyższe problemy pozwala rozwiązać na-
rzędzie, które pozwala na przeprowadzenie Ocena wydajności
symulacji procesów technologicznych. Dzięki Dane wejściowe modelu symulacji definiowa-
niemu w pełni zwalidowane i sprawdzone pro- ne są w arkuszu kalkulacyjnym. Podzielone na
cesy będzie można wdrożyć „za pierwszym różne rejestry, dostępne są wejścia dla popytu
razem”. Przy pomocy symulacji właściciel bro- konsumenckiego oraz właściwości poszcze-
waru może wybrać najbardziej ekonomiczne gólnych etapów procesu (warzelnia, fermen- Foto 1: Oprogramowanie Tecnomatix Plant Simulation
i rozwojowe rozwiązania technologiczne i or- tacja, filtracja, BBT, napełnianie, magazyn). to aplikacja pozwalająca na symulację i optymalizację
systemów produkcyjnych oraz procesów. Na ilustracji
ganizacyjne. Porównując różne scenariusze Korzystając z dodatkowych rejestrów można
przykład optymalizacji linii montażu samochodów.
można wybrać optymalne rozwiązanie biorąc określić pojemności kadzi (liczba, rozmiar), do- [źródło: Siemens PLM Software]
pod uwagę wydajność, elastyczność produk- stępność linii napełniania oraz harmonogramy
cji i koszty. Korzystając z symulacji można zmianowe dla różnych etapów procesu.
w prosty sposób zidentyfikować wąskie gar- Inżynierowie produkcji i piwowarzy odpowie-
dła przy produkcji oraz zaplanować najlepszą dzialni za wytwarzanie piwa w browarze Pau-
strategię produkcji w celu osiągnięcia zysku laner mogą korzystać z tej aplikacji bez szcze-
i zaspokojenia potrzeb klientów. gółowej znajomości zasad tworzenia modelu
symulacji; wymagane jest jedynie zdefiniowanie
danych wejściowych w arkuszach kalkulacyj-
W skomplikowanych nych. Po zaimportowaniu danych do programu
systemach z wieloma Plant Simulation, składowe modelu są genero-
wane i konfigurowane automatycznie w zależ-
zależnymi od siebie
ności of rodzaju danych wejściowych. Dzięki
parametrami, jak ma to temu, możliwe jest skuteczne przeanalizowanie
miejsce w zakładach produkcji wielu różnych scenariuszy produkcji w krótkim Foto 2: Przystosowana przez firmę iSILOG na potrzeby
piwa, bardzo trudne jest czasie. W programie dostępnych jest wiele klu-

browarów Paulaner aplikacja Tecnomatix Plant
Simulation. [źródło: Siemens PLM Software]
„ręczne” oszacowanie czowych wskaźników sprawności, pozwalają-
przyszłej wydajności układu. cych ocenić wydajność browaru.
Kontrola parametrów
Optymalizacja Celem spółki Paulaner było dalsze podnoszenie
systemów i procesó kluczowych wskaźników sprawności, w tym
Rozbudowa istniejącego zakładu produkcyj- wymogów dotyczących ciepła, zużycia energii,
nego Paulanera, z powodu braku miejsca i wy- zużycia wody i strat ekstraktu oraz upewnienie
dajność istniejących połączeń transportowych się, że procesy, przepływ pracy oraz wydajność
o zbyt małej wydajności do obsłużenia zwięk- są zbilansowane i zoptymalizowane.
szonych ilości produktu była niemożliwa. Aby Dzięki oprogramowaniu Plant Simulation firma
kontynuować rozwój, Paulaner rozpoczął pra- Paulaner ma możliwość w pełni kontrolować
ce planistyczne nad zlokalizowaniem nowego parametry produkcji w tym określać możliwość
Foto 3: Tecnomatix Plant Simulation w
browaru na obrzeżach Monachium. powstawania zatorów, znajdować optymalne
zastosowaniach dla przemysłu spożywczego.
W celu ułatwienia budowy nowego browaru, strategie w zakresie czyszczenia, przełączeń, [źródło: Siemens PLM Software]

Foto: Fotolia
PROJEKTOWANIE
FORM
WTRYSKOWYCH
W NX MOLD WIZARD
– NARZĘDZIA DO ANALIZY TECHNOLOGICZNEJ WYROBU
O programowanie Siemens NX, znane też pod wcześniejszą nazwą Uni-
graphics, to zintegrowany system do projektowania produktów, analiz
inżynierskich i produkcji, które składa się z szeregu modułów funkcjonal-
koncepcji formy wtryskowej, wykrywanie
zagrożeń występujących w samym pro-
cesie wtrysku lub w procesie wytwarzania
nych umożliwiających indywidualną konfigurację systemu dostosowaną gniazd formujących. Każdy błąd dotyczący
do profilu działalności firmy. Jednym z takich modułów wykorzystywanym wyroby, wykryty jeszcze przed rozpoczę-
do projektowania form wtryskowych jest rozwijany już od kilkunastu lat ciem konstrukcji, pozwala za szybszą re-
moduł NX Mold Wizard. Co ciekawe, każde nowe usprawnienia i nowe po- akcję konstruktora, i co za tym idzie, unik-
lecenia, jakie zawiera ten moduł, są zawsze wprowadzane jako odpowiedź nięcie zbędnych zmian na gotowej formie.
na „zapotrzebowanie” ze strony konstruktorów zajmujących się formami. Jak wiadomo, wprowadzanie zmiany już na
gotowym narzędziu często podraża koszty
NX Mold Wizard jest specjalistycznym mo- Oczywiście na rynku obecnych jest wiele przygotowania formy nawet o 50 procent od
dułem do projektowania form. Mogą to być programów pomagających w przyspiesze- zakładanej ceny wyjściowej.
zarówno formy odlewnicze, wtryskowe, for- niu prac projektowych nad oprzyrządowa-
my do szkła lub też innego rodzaju formy niem wykorzystywanym w produkcji takim Narzędzia wspomagające
wykorzystywane w przemyśle. Narzędzia jak różnego rodzaju formy. Niemniej, w wie- analizę wyrobu
znajdujące się w pakiecie pozwalają na lu przypadkach ich producenci skupiają się NX Mold Wizard wyposażony został w przemy-
przyspieszenie prac konstrukcyjnych nad niemal wyłącznie na przyspieszeniu same- ślaną strukturę pasków prowadzącą użytkow-
projektowaną formą i zweryfikowanie goto- go procesu konstrukcji formy, natomiast nika krok po kroku przez etap projektowania
wego narzędzia. Co ważne z punktu widze- nie przywiązują większej wagi do analizy formy. Na pasku analizy dostępne są niezbęd-
nia użytkownika, w module NX Mold Wizard wyrobu, który będzie powstawał na zapro- ne narzędzia umożliwiające przeprowadzenie
wprowadzono szereg specjalistycznych po- jektowanej formie. wszystkich analiz, potrzebnych do spraw-
leceń związanych ściśle z projektowaniem Zupełnie inne podejście reprezentuje moduł dzenia poprawności wyrobu i zaplanowania
części formujących, wstawianiem części NX Mold Wizard. Jest on rozbudowywany miejsc, w których trzeba będzie wykonać
znormalizowanych oraz zarządzaniem nimi. o nowe narzędzia ułatwiające, już na etapie suwaki, wkładki skośne itd. Ten etap, także

może posłużyć do wstępnej analizy kosztów Analiza regionów lu, lub wykonać kilka analiz i zestawić je ze sobą
opracowywanego narzędzia. Na pasku analizy Podczas analizy regionów użytkownik defi- w celu porównania. Wszystkie analizy są zapi-
dostępne są następujące narzędzia: niuje główny kierunek formowania detalu. Na sywane w folderze, w którym znajduje się plik
• Mold Design Validation – analiza technolo- jego podstawie są zliczane ścianki o kątach źródłowy (.prt). Dostępne są różne analizy, od
giczności (pochylenia, tolerancje, przeciw dodatnich, ujemnych i zerowych. Dodatko- wypełnienia gniazda formującego przez rozkład
kąty itd.). wo konstruktor ma możliwość nadania kąta temperatur, aż po wykrywanie linii łączenia. 
• Check Regions – analiza regionów (po- granicznego, dzięki któremu zostaną wyświe- Marcin Antosiewicz
wierzchni, które mają być przypisane do tlone ścianki o innych kolorach, powyżej i po- Autor artykułu jest pracownikiem segmentu
stempla, suwaków, matrycy itd.). niżej tego zakresu. Na ilustracji 5 widoczna technicznego w firmie CAMdivision;
• Check Wall Thickness – analiza grubości jest analiza detalu wraz z oknem dialogowym www.camdivision.pl
detalu. umożliwiającym odczytanie liczby ścianek
• Run Flow Analysis – analiza wtrysku (defi- w poszczególnych zakresach kątowych. Na
niowanie punktu wtrysku i parametrów. podstawie różnicy kolorów w dalszym etapie
• Display Flow Analysis – wyświetlenie wyni- projektowana program wykryje linię podziału.
ków analizy wtrysku. W przypadku gdy wymagane jest podziele-
nie ścianek w celu uzyskani linii podziałowej,
Analiza technologiczności polecenie zostało wzbogacone o takie moż-
Pierwsze narzędzie na pasku analizy wyko- liwości. Pozwala ono wygenerować krzywą
rzystuje zaawansowaną technologię HD3D izoklinę w miejscu przejścia ścianki z kąta
przeznaczoną do raportowania i graficznego dodatniego w ujemny. Polecenie to umożli-
wyświetlenia informacji w oknie z modelem. Po- wia dodatkowo uzyskać informacje o wiel-
lecenie to, oprócz sprawdzenia samego mode- kości detalu (jego gabarytach), powierzchni,
lu, pozwala także na weryfikację poprawności ostrych krawędzi itp.
podziału, elektrod, kieszeni w płytach itd.
W pierwszej kolejności konstruktor spraw- Analiza grubości Foto 1: Analiza kątowa z wykorzystaniem
narzędzi HD3D.
dza zakres kątów na wyrobie. W przypad- Po przeprowadzeniu poprzednich analiz i za-
ku powierzchni, na której będzie wykona- twierdzeniu detalu pod względem kształtów ze-
na faktura operacja ta pozwala wychwycić wnętrznych, niezbędne jest zbadanie grubości
modelu. Polecenie Analiza grubości pozwala
W pierwszej kolejności wstępie oszacować średnią grubość ścianki.
W dalszym kroku analizy, program umożli-
konstruktor sprawdza
wia wykrycie miejsc o nadmiernej grubości,
zakres kątów na wyrobie.
w których może występować zjawisko wciągu
W przypadku powierzchni, (zapadnięcia ścianki). Wciągi są niedopusz-
na której będzie wykonana czalne w przypadku wyprasek o powierzchni
faktura operacja ta błyszczącej. Ponadto narzędzie to pozwala na
pozwala wychwycić każdą wykrycie pocienień ścianki, które w skrajnych
przypadkach nie zostaną wypełnione.
ściankę niespełniającą Foto 2: Przykładowa analiza rozkładu temperatur.
zdefi niowanego zakresu.
Analiza wtrysku i dynamiczne
każdą ściankę niespełniającą zdefiniowa- wyświetlenie wyników
nego zakresu. Oczywiście oprócz analizy Ostatnim etapem sprawdzania detalu jest
z wykorzystaniem narzędzi HD3D jest rów- analiza wtrysku. Operacja ta pozwala na
nież dostępna analiza zbieżności, wyświe- ustalenie optymalnego miejsca (lub kilku
tlona w tradycyjny sposób. miejsc) wtrysku. Narzędzie to ma znacznie
Analiza z wykorzystaniem narzędzi HD3D jest uproszczony interfejs, który jest przyjazny
o tyle lepsza, że precyzyjnie pokaże użytkow- dla użytkownika. Definiowanie miejsca wtry-
nikowi, które ścianki nie spełniają stawianych sku i wyświetlenie wyników odbywa się bez-
im wymogów. Przy dużych, bardzo skompli- pośrednio w środowisku NX.
kowanych wyrobach bez trudu podświetlone Po określeniu miejsca wtrysku program otwiera
zostaną ścianki o błędnym kącie lub ścianki, okno programu Moldex w celu wprowadzenia
które należy podzielić w celu uzyskania po- parametrów procesu. W każdej chwili można Foto 3: Czas chłodzenia z naniesionymi miejscami
prawnej linii podziału. powtórzyć analizę w przypadku zmiany mode- z zamkniętym powietrzem.

Foto: Fotolia
TOPSOLID WOOD
KOMPLEKSOWE OPROGRAMOWANIE DLA MEBLARSTWA
P rogram TopSolid Wood jest zintegrowanym system CAD/CAM przezna-

czonym dla przemysłu meblarskiego. Aplikacja pozwala na projektowa-
nie, wizualizację, wycenę, generowanie dokumentacji montażowej i pro-
Produkcja seryjna
Projektowa funkcjonalność TopSolid Wood
to połączenie swobody modelowania in-
dukcyjnej, sterowanie maszynami numerycznymi CNC oraz na tzw. nesting żynierskiego oprogramowania CAD oraz
czyli automatyczne pogrupowanie i rozmieszczenie na płaskiej powierzchni i szybkości konfiguratora (generatora mebli
elementów przeznaczonych do obróbki. Elastyczność oprogramowania skrzyniowych). TopSolid Wood pozwala na
pozwala zaś modelować parametrycznie dowolne kształty i konstrukcje. stworzenie dokładnej dokumentacji produk-
Szybkie tworzenie kształtów jest możliwe ze szkicu, z wolnych formatek cyjnej i montażowej. Zawiera wykazy okuć
i elementów bibliotecznych. i zapotrzebowania materiałowego. Zapro-
jektowany mebel lub zestaw mebli można
TopSolid Wood sprawdza się w szybkim forniry, obrzeża) oraz automatyczne okuwanie w łatwy sposób renderować. Zarządzanie
przygotowaniu dokumentacji 2D i propozycji i podążające za tym operacje technologiczne projektami w zakresie wersjonowania mo-
wzornictwa. Oprogramowanie wykorzystuje w formatkach. Pozwala na zautomatyzowane deli, dokumentacji i programów obróbczych
wcześniej utworzone szablony. Na oprogra- generowanie wyceny listy części i listy rozkroju. przypisywania poziomu praw dostępu do
mowaniu TopSolid Wood można również Przygotowanie programów na centrum obrób- projektów jest zarządzane poprzez we-
przygotować dokumentację do zleceń dla cze CNC dla dowolnie skomplikowanej część wnętrzny moduł PDM.
podwykonawców. Ponadto przy szacowaniu jest realizowana poprzez moduł TopSolid Wood Dzięki możliwości integracji TopSolid Wood
kosztów łatwo da się sprawdzić sumarycz- CAM, który jest integralną częścią oprogra- z systemami klasy ERP możliwe jest zarzą-
ną powierzchnię w metrach kwadratowych mowania TopSolid Wood. Wśród firmy, które dzanie potokiem produkcyjnym i udostępnia-
i objętość materiału w metrach sześcien- w swojej ofercie mają meble nietypowe i jedno- niem dokumentacji w formie elektronicznej.
nych, co przyspiesza wycenę. cześnie korzystają z oprogramowania TopSolid Wśród grupy producentów z branży meblar-
TopSolid Wood pozwala również na definiowa- Wood wymienić można chociażby Lis-Meble skiej wykorzystujących pakiet TopSolid Wood
nie elementów wielowarstwowych (płyta okleiny, czy Firma Meblowa Nawrocki. ze względu na możliwość wykorzystania go

wyglądu zewnętrznego). Ponadto aplikacja skomplikowanych elementach, np. porę-
wykonuje analizę kinetyki zespołów, a do- czach. Pozwala na szybkie i płynne wykoń-
kładniej, analizę ruchu mechanizmów oraz czenie złożonych krawędzi w jednej operacji.
wykrywa ewentualne kolizje podzespołów Nawet użycie obróbki 5-osiowej na prostych
mebla. Producenci mebli tapicerowanych, kształtach znacznie poprawia szybkość ob-
którzy korzystają z TopSolid Wood to między róbki przez możliwość zastosowania narzę-
innymi Gala Collezione oraz Etap Sofa. dzi pozwalających na szybszą pracę.
Zastosowanie obróbki 5-osiowej nawet dla pro-
Integracja ze stych kształtów pozwala na wykonanie części
sklepami Internetowymi z jednego zamocowania. Dzięki obrotowym
Wiele firm decyduje się na stworzenie skle- osiom, maszyna może wykonać operacje na
pu internetowego i chce dać klientowi coś praktycznie każdej dostępnej powierzchni 
więcej niż samą listę wyrobów. Coraz bar- Artykuł powstał na bazie informacji
dziej popularna staje się funkcja pozwalająca dostarczonych przez firmę TopSolution;
klientowi w dowolny sposób konfigurować www.tsintegracje.pl
wybrany produkt. Wymaga ona jednak prze-
jęcia danych jakie wprowadzi klient podczas
konfigurowania danego mebla i przełożenie
tych danych na informacje potrzebne do
jego wyprodukowania . Po stronie fabryki
potrzebny jest zatem system, który zamieni
grafikę ze strony na projekt technologiczny
– zakład produkcyjny wytwarzający meble
potrzebuje listy do rozkroju, dokumentację
mebla oraz programy dla maszyn CNC.
Przygotowany przez klienta na stronie WWW
Foto 2: Poręcz wykonywana frezem kształtowym.
Foto 1: Przykład mebli zaprojektowanych projekt zostaje przesłany do TopSolid Wood,
[źródło: TopSolution]
w programie TopSolid Wood. gdzie automatycznie powstaje technologicz-
na konstrukcja. W aplikacji mebel zostaje
rozbity na listę części, dokumentację 2D
do projektowania produkcji seryjnej wymienić oraz listę rozkroju. Zostają też wygenerowa-
można Grupę Szynaka, Grupę Klose oraz fir- ne programy na maszyny CNC.
my Meble Vox i Fabrykę Mebli Stolpłyt.
Sterowanie maszyn CNC
Meble tapicerowane TopSolid Wood pozwala na pełne wykorzy-
TopSolid Wood może być również wyko- stanie możliwości maszyn 5-osiowych wyko-
rzystywany do tworzenia konstrukcji szkie- rzystywanych w produkcji mebli. Dzięki takiej
letowych mebli tapicerowanych i dokumen- obróbce możliwe jest szybkie i dokładne wy-
tacji dotyczącej pianek wykorzystywanych konanie wymagających powierzchni, takich
Foto 3: Obróbka wykończenia krzesła giętego.
w produkcji tapicerki tychże mebli. Program jak zagłębienia o pochylonych i stromych [źródło: TopSolution]
może być również zastosowany przy projek- ścianach, podcięcia, frezowania kształtowe
towaniu płaszczyzn i podczas modelowania na giętych ścianach, przycięcia wynikające
wyrobów gotowych. Szeroka baza okuć do- ze współdziałających elementów.
stępną w programie jest dla producentów Obróbka 5-osiowa pozwala na wykończenie
mebli miękkich dużym udogodnieniem. trudno dostępnych obszarów bez narażania
Oprogramowanie TopSolid Wood zapewnia się na kolizję wrzeciona z elementami obra-
cały szereg funkcji dedykowanych dla bran- bianymi, zastosowanie krótszych i przez to
ży mebli tapicerowanych. Projekt jest w pełni sztywniejszych narzędzi oraz użycie innych
asocjatywny (każda zmiana w modelu 3D typów narzędzi – frezy proste lub profilowe
powoduje automatyczną zmianę w doku- zamiast wierszowania frezem kulowym. Ob-
mentacji 2D oraz programów na CNC). Do- róbka taka ma szerokie zastosowanie przy
datkowo TopSolid Wood daje możliwość produkcji giętych mebli i schodów. Pozwa- Foto 4: Obróbka nogi stołu na maszynie 5-osiowej.
projektowania od dołu w górę (od stelaży do la nam na uzyskanie płynnych kształtów na [źródło: TopSolution]

niewątpliwą zaletą jest możliwość rozszerze-
nia funkcjonalności przy pomocy CAD CPL
(CAD Programming Language) lub API (Ap-
plication Programming Interface).
System ZW3D CAD/CAM oparty jest na wła-
snym jądrze programistycznym Overdrive, co
umożliwia dużą elastyczność modelowania
3D CAD oraz szybkość wprowadzania zmian
Foto: Fotolia
i reakcji na zmieniające się potrzeby rynku.

Za pomocą tych samych funkcji można jed-
nocześnie pracować na bryłach, powierzch-
niach i geometrii krawędziowej. Bezpośrednia
edycja zapewnia komfortową pracę z mode-
lami importowanymi z innych systemów CAD,
tak jak by były zaprojektowane w rodzimym
środowisku. Rozbudowane funkcje API po-
zwalają zarówno na pisanie dodatkowych
aplikacji w języku C++ lub też darmowym QT.
INTERAKTYWNE Oprócz zintegrowanej biblioteki PartSolu-
CNC
tions, użytkownik może budować własne
PROGRAMOWANIE MASZYN biblioteki części. Zintegrowane biblioteki (czę-

ści, operacji, czy też całych projektów) przy-
spieszają pracę na poziomie CAD (zwiększają
funkcjonalność) i pozwalają na automatyzację
pewnych czynności.
Interaktywność zintegrowanego systemu CAD/
CAM przejawia się również w tzw. asocjatyw-
ności, czyli bezpośrednim połączeniu i zależno-
ści między różnymi środowiskami: modelowa-
niem 3D, dokumentacją 2D i technologią CAM.
Ścieżka narzędzia CAM

Z POZIOMU SYSTEMU CAD/CAM Na bazie modelu CAD (szkicu 2D lub modelu
3D) powstaje ścieżka narzędzia CAM, uzależ-
T worzenie programów sterujących NC w systemach CAD/CAM polega

na bezpośrednim wykorzystaniu danych z aplikacji CAD do przygo-
towania takiego programu sterującego. Przejmowanie danych z systemu
niona w dużym stopniu od wybranej techno-
logii oraz możliwości techniczno-ruchowych
maszyny. Sposób interpretacji danych przez
CAD może odbywać się bezpośrednio w aplikacji CAD/CAM lub poprzez system CAM jest zapisany w pliku preproce-
pośredniczący program bądź moduł nazywany procesorem. sora, definiującego charakterystyczne zacho-
wania oraz sekwencje czynności i dostępne
Początki systemów CAD/CAM datuje się na Programowanie interaktywne dla użytkownika zmienne (np. stałych cykli
lata 60. XX wieku, przy czym wbrew powszech- w zintegrowanym systemie maszynowych). W ZW3D preprocesor ma
nym wyobrażeniom najpierw powstał pierw- CAD/CAM postać pliku tekstowego z jasno opisanymi
szy system CAM (system „PRONTO”, 1957r. Funkcjonalność systemu CAD w dużej mie- funkcjami i zmiennymi. Dla przykładu na fot.1
dr P.J.Hanratty) a dopiero później system CAD rze zależy od geometrycznego jądra progra- wyróżniono początki definicji interpolacji ko-
(system „Sketchpad”, 1963r., I.Sutherland). mistycznego, na którym jest oparty. Ważnym łowej, wymiany narzędzia oraz cykli wiertar-
Rozwój technologii informatycznych wpłynął na elementem jest w tym przypadku zarówno skich - to użytkownik może zdecydować, ilu
dynamiczny rozwój technologii komputerowego otwartość na inne systemy, przejawiająca się i jakich zmiennych potrzebuje w systemie.
wspomagania projektowania i wytwarzania. Co- możliwością wymiany danych, jak również Na bazie modelu CAD oraz definicji preproce-
raz bardziej popularne stawały się zintegrowane interoperacyjność, oznaczająca możliwość sora i funkcjonalności systemu CAM powstaje
systemy CAD/CAM, w których stawiano na efek- współdziałania różnych odrębnych funkcji ścieżka narzędzia. Interaktywne programowa-
tywność działania oraz możliwość adaptacji do i technik modelowania na rzecz osiągnięcia nie maszyn CNC charakteryzuje się tym, że:
wymagań konkretnych zadań produkcyjnych. założonych celów projektowych. Dodatkowo • Program powstaje zgodnie z pewnymi po-

wykrywanie i ob- również zarządzanie bazą programów i wer-
róbka otworów); sjonowanie plików oraz monitoring (otwarcia/
• Na bazie pliku zamknięcia drzwi, czasu pracy danych na-
CL są generowane rzędzi i całkowitego czasu obróbki, zmiany
raporty (dokumen- parametrów obróbkowych itp.).
tacja technolo- Na etapie wdrażania i uruchamiania interak-
giczna), opisujące tywnego systemu programowania maszyn
sposób bazowania CNC ważne jest prawidłowa konfiguracja po-
i obróbki, czasy stprocesora – proces ten znacznie upraszcza
i parametry obrób- korzystanie z edytorów (najlepiej wbudowa-
ki oraz zawierające nych edytorów graficznych), które organizują
informacje o na- strukturę takiego programu tłumaczącego,
rzędziu; przyspieszają wprowadzanie zmian nawet
• W charakte- przez osoby nie znające języków programowa-
rystycznych miej- nia oraz chronią przed popełnianiem błędów.
Foto 1: Preprocesor w ZW3D CAD/CAM. [źródło: 3D Master]
scach programu Interaktywne programowanie maszyn CNC
czątkowymi wyznacznikami, jednak nieza- użytkownik może włączyć specjalne funkcje pozwala na optymalne wykorzystanie parku
leżnie od rodzaju maszyny CNC i układu i polecenia, które będą właściwie interpre- maszynowego i szybką reakcję na zmieniają-
sterowania. Dla przykładu, jeżeli kontrolo- towane przez układ sterowania maszyny. ce się potrzeby rynku. System ZW3D CAD/
wana jest styczność narzędzia, ustawienia W ZW3D CAD/CAM funkcjonalność ta jest CAM nie tylko jest zintegrowanym środo-
narzędzia względem powierzchni obrabia- realizowana przez komendy CL użytkownika wiskiem projektowym i środowiskiem two-
nej i jego tor ruchu będzie wyglądał tak • Efektem końcowym definicji procesu rzenia technologii, lecz również pozwala na
samo dla 5-osiowego centrum frezarskie- jest plik w formacie neutralnym (zwany silną interakcję między systemem i użytkow-
go ze stołem uchylno-obrotowym, dwo- CL DATA – Cutter Location Data – patrz: nikiem, uwzględniając wymagania technolo-
ma osiami obrotowymi w głowicy, czy też Foto 2), który dopiero przez postproce- giczne. Należy jednak pamiętać o licznych
6-osiowego robota frezującego na torze sor jest „dopasowywany” (tłumaczony) do ograniczeniach praktycznych – na przykład:
jezdnym (Foto 2); konkretnego języka maszyny (G-kody ISO, przeniesienie wprost programu z centrum
• W programie zaszyte są informacje o pręd- standard Heidenhain lub APT - Automati- frezarskiego na wycinarkę laserową nie jest
kościach obrotowych i posuwach, prze- cally Programmed Tool) możliwe bez zmian w programie sterującym.
rwach czasowych oraz czynnościach Jeśli zamówienie jest w trakcie realiza- Mając jednak parametryczny model i asocja-
pomocniczych. W zaawansowanych sys- cji, przygotowany plik CL-DATA czeka na tywny system CAM szybko można wnieść do
temach, takich jak ZW3D CAD/CAM, moż- zwolnienie stanowiska (planowane lub rze- programu modyfikacje i dopasować ścieżki
liwe jest definiowanie szablonów obróbko- czywiste, monitorowane za pomocą sys- narzędzia oraz strukturę programu NC. 
wych i bazy technologii oraz automatyczny temu DNC) i jeszcze przed zakończeniem Rafał Wypysiński
dobór parametrów w zależności od założo- poprzedniego zadania jest przekształcany Autor artykułu jest pracownikiem
nych kryteriów (rodzaju materiału obrabia- i dopasowywany do konkretnego układu firmy 3D Master;
nego, narzędzia, typu i rodzaju obróbki); sterowania, pod konkretną maszynę – ina- www.3dmaster.com.pl
• Praca użytkownika jest wspomagana przez czej wygląda program sterujący na robo-
automatyczne strategie obróbkowe z do- ta FANUC, a inaczej na centrum frezarskie
myślnymi (bezpiecznymi) parametrami, au- z tym samym rodzajem sterowania. System
tomatyczne rozpoznawanie cech obróbko- DNC (np. CIMCO) umożliwia również prze-
wych oraz tzw. taktyki (np. automatyczne słanie gotowego programu do maszyny, ale
Foto 2: Symulacja maszynowa na bazie pliku CL dla robota przemysłowego

i 5-osiowego centrum frezarskiego. [źródło: 3D Master]

LATAJĄCE
ROBOTY
ZAPROJEKTOWANE W SOLIDWORKS – CASE STUDY
P rojektanci firmy RoboKopter od marca 2012 r. projektują bezzałogowe jed-
nostki latające korzystając z oprogramowania SolidWorks Premium oraz
Simulation. Pomoc we wdrożeniu i wsparcie techniczne dla tego oprogramowa-
poprawki i móc spełniać oczekiwania na-
szych Klientów. Zanim rozpoczęliśmy pracę
z wykorzystaniem rozwiązań SolidWorks,
nia zapewniła firma CNS Solutions. Co sprawiło, że projektanci z RoboKopter każdorazowo musieliśmy wysyłać skończony
wybrali właśnie oprogramowanie SolidWorks firmy Dassault Systèmes. projekt wraz z pełną dokumentacją do fabryki.
Dopiero po otrzymaniu pierwszego prototypu
Warszawska firma RoboKopter produkuje wypadkach usługi związane m.in. z fotografią mogliśmy sprawdzić jakich poprawek wyma-
zdalnie sterowane platformy latające prze- lotniczą wykonywane przez samoloty i satelity. ga konstrukcja, aby następnie móc nanieść je
znaczone głównie do robienia zdjęć oraz na- na projekt. – dodaje Artur Książek.
grywania filmów z powietrza. Firma powstała Korzyści z wdrożenia Inżynierowie z RoboKopter podkreślają, że
z połączenia doświadczenia w konstruowaniu – Pracę nad projektem rozpoczynamy za- odkąd pracują z wykorzystaniem oprogra-
maszyn bezzałogowych, pasji latania oraz wsze od narysowania prostej struktury pro- mowania SolidWorks, łatwiej jest im osiągnąć
umiejętności przenoszenia nowatorskich duktu, aby zobrazować jego przybliżony i pogodzić trzy najważniejsze parametry nie-
pomysłów na rynek. Jej unikatowe na skalę kształt – mówi Artur Książek Członek Zarzą- zbędne przy opracowywaniu doskonałego
światową produkty – wielowirnikowe platfor- du RoboKopter odpowiedzialny za proces produktu. Pierwszym z nich jest masa, która
my latające wyposażone w specjalistyczne produkcji. – W trakcie dalszych prac nad ma kluczowe znaczenie dla czasu pracy jed-
kamery zastępują z powodzeniem w wielu projektem możemy na bieżąco wprowadzać nostki UAV (Unmanned Aerial Vehicle – bez-

załogowy statek latający) w powietrzu. Druga Ogólne koszty produkcji
to sztywność, która jest ważna ze względu spadły o 20%.
na stabilizację lotu i zachowanie właściwej Pierwszym konceptem
pozycji w trakcie pracy. Trzecią kwestią jest przygotowanym z wykorzy-
zaprojektowanie kadłuba platformy Robo- staniem oprogramowania
Kopter tak, aby w jego bardzo ograniczonym SolidWorks była zdalnie
wnętrzu zmieściła się cała aparatura zasilają- sterowana, ośmiowirnikowa
ca kamery oraz wszystkie komponenty elek- platforma latająca. Od tam-
troniczne napędzające jednostkę. tego czasu ukończono już
– Największymi korzyściami z zakupu So- prace nad dwoma kolejnymi
lidWorks dla naszej firmy są: projektowanie projektami. Jak przyznają
pozwalające na ograniczenie wagi produ- pracownicy firmy, zmiana
kowanych przez nas urządzeń, zwiększenie oprogramowania odbyła się
ogólnej wydajności pracy całego zespołu łatwo dzięki profesjonalnemu Foto 1: RoboKopter PRO TV 8 on-line. [źródło: RoboKopter]
oraz wykorzystanie SolidWorks Simulation, wsparciu ze strony dostawcy
dzięki któremu możemy ocenić konstrukcję oprogramowania. Rozwią-
opracowywanego UAV bez budowania pro- zania SolidWorks pozwoli-
totypu, co pozwala na zaoszczędzenie czasu ły również zwiększyć o ok.
i kosztu materiałów – podkreśla Artur Książek. 40% możliwość ponownego
wykorzystania projektów.
Szybsze projektowanie, Od czasu zakupu nowego
niższe koszty produkcji oprogramowania tworzenie
Produkty RoboKopter zawierają ok. 300 ele- kompleksowej, profesjonal-
mentów, a głównymi materiałami są włókno nej dokumentacji technicznej
węglowe, kevlar, nylon, tytan, poliwęglan, produktów stało się o wie-
ABS i aluminium. Nad jednym projektem le prostsze, co znacznie Foto 2: RoboKopter HIGH-SM 1000-SG. [źródło: RoboKopter]
pracuje trzech inżynierów, a takie prace zaj- usprawniło proces ubiegania
mują teraz ok. trzech tygodni, co oznacza się o certyfikaty ISO. nosić różne zestawy kamer. Dzięki opro-
– W naszej pracy niezwykle ważne dla nas jest, gramowaniu SolidWorks inżynierowie dość
Inżynierowie z RoboKopter żeby nasz produkt był na tyle funkcjonalny, szybko uporali się z zaprojektowaniem kon-
podkreślają, że odkąd aby mógł spełniać wiele oczekiwań rozmaitych strukcji o odpowiedniej sztywności umoż-
pracują z wykorzystaniem klientów. – tłumaczy Artur Książek. – Odkąd liwiającej łatwy montaż różnych rodzajów
korzystamy z oprogramowania SolidWorks, kamer (video, termowizyjnych oraz wielo-
oprogramowania
jesteśmy w stanie tworzyć unikatowe i kon- spektralnych). Dzięki wykorzystaniu pakie-
SolidWorks, łatwiej jest kurencyjne rozwiązania. Tworzymy projekty, tu symulacyjnego możliwe było stworzenie
im osiągnąć i pogodzić ich dokumentację oraz symulacje w jednym konstrukcji zarówno lekkiej, jak i odpowied-
trzy najważniejsze programie – jest to ogromna wygoda i przy- nio sztywnej. Dzięki zastosowaniu narzędzia
parametry niezbędne jemność pracy. Najważniejsze priorytety naszej do wykrywania kolizji udało się przewidzieć
przy opracowywaniu firmy to przede wszystkim wysoka jakość pro- znaczną większość ewentualnych proble-
duktów, technologia na najwyższym poziomie, mów montażowych.
doskonałego produktu.
profesjonalizm i dynamika rozwoju. SolidWorks – Dzięki oprogramowaniu SolidWorks czas
skrócenie czasu pracy nad jednym zlece- pomaga osiągać nam te wartości jak również projektowania uległ znacznemu skróceniu.
niem aż o połowę. Czas dotarcia produktu wyznaczać nowe cele, a dzięki temu, rozwijać Zostały również obniżone koszty związane
na rynek został skrócony o 15%, natomiast się. – mówi Artur Książek. z etapem testowania prototypu. Pozwoliło to
koszty produkcji zmniejszyły się o 10%. na szybsze wdrożenie nowej konstrukcji do
Koszty poprawek i przeróbek są mniejsze Wyzwanie projektowe produkcji oraz obniżenie całkowitych kosz-
o 30%. Ilość błędów projektowych zmniej- Pierwszym zadaniem projektowym, które tów projektu. – podsumowuje Artur Książek
szyła się aż o połowę. Praca na oprogramo- wykonane zostało za pomocą oprogramo- Członek Zarządu RoboKopter odpowiedzial-
waniu SolidWorks pozwoliła również znacz- wania SolidWorks było zaprojektowanie ny za proces produkcji. 
nie zmniejszyć czas poświęcany wcześniej sześciowirnikowej platformy RoboKopter Bartosz Gardocki
na wyszukiwanie danych oraz plików. Teraz do zadań geodezyjnych. Projekt polegał Artykuł powstał na bazie
opracowywanie projektu z wykorzystaniem na opracowaniu konstrukcji ramy nośnej materiałów firmy CNS Solutions;
dużej grupy plików nie stwarza problemów. jednostki sześciowirnikowej, mogącej prze- www.cns.pl, www.3ds.com

Foto: Fotolia
CERTYFIKAT
– PRZEWAGA NA STARCIE jest to brakiem fachowej kadry oraz stosun-
kowo niskim bezrobociem w ich kraju. Młodzi
ludzie muszą zatem wykazać się elastyczno-
J ak wynika z najnowszych danych Komisji Europejskiej wskaźnik bezrobo-

cia wśród młodych Europejczyków wynosi ponad 20%. Nic więc dziwnego,
że młodzi specjaliści starają się wykorzystywać wszelkie opcje i perspektywy
ścią i mobilnością, by pracować tam gdzie są
akurat potrzebni i zdobywać niezbędne do-
świadczenie zawodowe. Coraz częściej, aby
rynkowe, aby zwiększyć swoje szanse na rynku pracy. poznać specyfikę pracy, decydują się także
na bezpłatne staże.
Sytuacja na europejskim rynku pracy jest Wiele europejskich krajów, np. Norwegia
alarmująca, szczególnie wśród młodych lu- wciąż boryka się z brakiem wykwalifikowa- Oczekiwania i umiejętności
dzi w wieku 15-24 lata. Według szacunków nej kadry - szczególnie w branżach tech- Innym problemem są często duże różnice
Eurostatu w 2012 roku z 57,5 mln młodych nicznych. Opublikowany w 2012 roku raport pomiędzy sposobem nauczania w szkołach,
Europejczyków tylko 18,8 mln było zatrud- Komisji Europejskiej przewiduje, że za 10 lat a tym co okazuje się niezbędne w miejscu
nionych, 5,6 mln nie miało pracy mimo po- Europa będzie miała 700.000 etatów tech- pracy i czego wymagają pracodawcy. Doty-
dejmowanych starań, a 33 miliony były go- nicznych, których nie będzie można obsadzić czy to w szczególności takich branż jak ar-
spodarczo nieaktywne, czyli uczyło się lub z powodu braku specjalistów z odpowiedni- chitektura czy projektowanie, gdzie na prze-
nie było zainteresowanych podjęciem pracy. mi kwalifikacjami. Ostatnie doniesienia pra- strzeni ostatnich lat postęp technologiczny
W Polsce w 2012 r. spośród 4 659 tys. osób sowe wskazują również na niemieckie firmy i wszechobecna cyfryzacja, zmieniły stoso-
w wieku 15-24 lata pracowało 1 150 tys., działające w branży projektowej, które starają wane podczas pracy praktyki.
415 tys. było bezrobotnych, a 3 094 tys. po- się uzupełnić wakaty poprzez uczestnictwo Architekci, inżynierowie, projektanci mogą
zostawało poza rynkiem pracy [1]. w targach pracy w Hiszpanii. Spowodowane teraz tworzyć wirtualne koncepcje, projekto-

wać oraz budować na ekranie, symulować dzięki potwierdzonym kompetencjom w po- Ubiegłoroczny Autodesk Certification Open
sposób zachowania się budynku i testując staci certyfikatów, wiedzą, że rozmawiają Day okazał się największym wydarzeniem
jego parametry. Co więcej są w stanie oglą- z odpowiednim kandydatem i mogą go reko- szkoleniowym w historii Autodesk, dostar-
dać modele budynków w czasie rzeczywistym mendować pracodawcy. czając blisko 7000 egzaminów.
i dzielić się swoimi doświadczeniami z kolega- Międzynarodowe certyfikaty, pozwalają również
mi na całym świecie. Menedżerowie projek- na rozszerzenie pola poszukiwań pracy o rynki Certyfikacja nie jest trudna
tów mogą korzystać z narzędzi do tworzenia zagraniczne. W wielu firmach na całym świecie Certyfikacja Autodesk prowadzona jest na
harmonogramów w technologii 4D, kontro- to właśnie certyfikaty stanowią większy dowód dwóch poziomach: Certified User i Profes-
lując złożone łańcuchy dostaw i koordynując sional. Egzamin na poziomie Certified User
zachodzące jednocześnie procesy robocze. Właściwe szkolenia przeznaczony jest dla użytkowników, którzy
Z kolei w branży produkcyjnej, zamiast dro- od niedawna stosują rozwiązania Autodesk
oraz certyfi katy mogą
gich modeli fizycznych buduje się obecnie i chcą wykazać się podstawowymi umiejęt-
stanowić dla młodych
Literatura: [1] Eurostat Newsrelease 107/2013-12 July 2013 Young people in the EU. The measurement of youth unemployment – an overview of the key concepts.
prototypy cyfrowe. Projektanci nie muszą już nościami z zakresu jego obsługi. Egzamin na
wykonywać złożonych obliczeń, które niegdyś inżynierów oraz innych tym poziomie składa się z 30 pytań wielokrot-
wypełniały większą część ich zadań. profesjonalistów sposób nego wyboru połączonych z oceną wyboru
na wyróżnienie się na tle najefektywniejszego rozwiązania zadania.
Inwestycja w przyszłość konkurencji oraz zdobycie Egzamin trwa 50 minut.
Wiele uniwersytetów i szkół współpracu- Egzamin na poziomie Certified Professional
wymarzonej pracy.
je z przedstawicielami z różnych sektorów skierowany jest do użytkowników posiadają-
przemysłu, starając się oferować studentem posiadanych kompetencji niż uzyskany stopień cych doświadczenie i bardziej zaawansowane
i przyszłym pracownikom, jak najbardziej ak- naukowy. Co ważne, sam fakt podjęcia szkole- umiejętności projektowania przy wykorzystaniu
tualną wiedzę oraz umiejętne zastosowanie nia oraz zdobycia certyfikatu jest wyrazem wy- oprogramowania Autodesk. Egzamin składa się
nowoczesnych narzędzi i trendów. Przykła- sokiego poziomu motywacji i zaangażowania z 35 pytań. Każde pytanie wymaga użycia pro-
dem może być Politechnika Krakowska, która - a są to cechy, których pracodawcy poszukują gramu w celu stworzenia lub zmodyfikowania
inwestuje w rozwój i lepszy start zawodowy wśród kandydatów do pracy. pliku danych, a następnie wpisania odpowiedzi
swoich studentów. W 2012 roku blisko 200 Pomimo niepokojących statystyk dotyczą- w polu wprowadzania. Na egzaminie pojawiają
studentów przystąpiło do egzaminów certy- cych poziomu bezrobocia wśród młodych się także pytania wielokrotnego wyboru, dopa-
fikacyjnych Autodesk, z czego ponad połowa ludzi w Europie, to wciąż Stany Zjednoczone sowywania pozycji oraz wskazywania kursorem
uzyskała certyfikat na poziomie Professional. dominują jeśli chodzi o korzystanie z progra- (hotspoty). Egzamin trwa 2 godziny. 
Szkolenia informatyczne oraz programy certy- mów certyfikacji w sektorze IT. Gwałtowny Kirstin Donoghue
fikacyjne coraz bardziej zyskują na znaczeniu wzrost pod tym względem odnotowują kraje Kirstin Donoghue jest Autodesk Partner
i stają się ważnym dodatkiem do dyplomu BRIC (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny) oraz Eu- Managerem w firmie KnowledgePoint;
z wyższej uczelni. Ważne jest, aby absolwen- ropa Wschodnia – gdzie rynek informatyczny www.knowledgepoint.co.uk;
ci korzystali z usług autoryzowanych centrów w ciągu ostatnich lat gwałtownie się rozwinął. www.autodesk.pl
szkoleniowych, a dzięki materiałom szkolenio-
wym, które w wielu przypadkach można bez-
płatnie pobrać z Internetu, mogą dokonywać
oceny swoich umiejętności oraz dostosować
program szkolenia do swoich potrzeb. Szko-
lenia mają zwykle wymiar praktyczny i prze-
biegają według realnych scenariuszy, aby dać
uczestnikom możliwość zetknięcia się z wy-
zwaniami, jakie czekają na nich w pracy.
Dzięki szkoleniom absolwenci rozpoczynają
swoją ścieżkę zawodową ze świadomością
tego, jak najefektywniej i najskuteczniej wyko-
rzystywać dostępne narzędzia. Z kolei dla po-
tencjalnych pracodawców to gwarancja, że
młody pracownik został odpowiednio prze-
szkolony, a jego kwalifikacje są potwierdzone.
To także istotny element podczas rozmów
kwalifikacyjnych o pracę. Osoby z działów
HR, weryfikujące przyszłych pracowników, Foto 1: Autodesk Certification Open Day na Politechnice Krakowskiej w 2012 roku.

biznes.benchmar k .pl

(2013) Benchmark Biznes Magazyn 4

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(2013) Benchmark Biznes Magazyn 4

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BIZNES

benchmark magazyn # 4 / 12 / 2013

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 3

Wejdź w trójwymiarowy świat!

6 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 7

8 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

Serdecznie zapraszamy zainteresowanych na:

Testy kompatybilności kart

10 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 11

czyli jak połączyć wodę z ogniem

12 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

miane było tylko sprawdzone i dopuszczone

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 13

Foto 1: Mysz 3D SpaceController firmy

Może trudno w to uwierzyć, ale manipula-

dla inżynierów ku w Niemieckiej Agencji Kosmicznej DLR

14 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

Producenci manipulatorów 3D Pierwsza

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 15

16 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

cie kartki), nazywana stołem modelowym. To

S tworzenie ﬁzycznego, trójwymiarowego modelu projektowanego elementu

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 17

18 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 19

20 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 21

22 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

Marcin Bieńkowski: Dlaczego zaintereso-

SolidWorks 2014 i przyszłość dzięki coraz większej dostępności sieci i po-

oprogramowania 3D blety czy smartfony. SolidWorks 2014 współ-

O polskim rynku programów CAD, przyszłości oprogramowania CAD 3D

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 23

WIELOZADANIOWE NARZĘDZIE DLA

W najnowszej wersji oprogra-

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 25

26 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

Uproszczenie projektowania dużych złożeń

Tworzenie rysunków technicznych

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 27

28 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 29

W wielu wypadkach systemy

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 31

Parametryczne modelowanie bryłowe

32 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

Foto 4: Wstążkowy interfejs użytkownika. [źródło: Datacomp]

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 33

34 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 35

36 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 37

Open Source’owa alternatywa

38 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 39

Marcin Bieńkowski: Jakie ograniczenia

CAD 2D w dzisiejszych niesie ze sobą stosowanie modeli 2D?

czasach ma jeszcze sens? przypadków nie są tworzone parametrycznie.

O wykorzystaniu oprogramowania CAD 2D z perspektywy dzisiejszego

40 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl

Foto 1: AutoCAD 360 to obecnie jeden z popularniejszych